Post on 13-Jul-2015
Laguntza gela
1
Harreman funtzioa
Zentzumenak
Gure harreman-funtzioa
5
ORGANO ERREZEPTOREAK
NERBIO-SISTEMA
EFEKTOREAK
Harreman-funtzioa betetzeko hauek ditugu:
Estimuluak jaso eta seinaleak bidaltzen
dizkiote nerbio-sistemari.
ZENTZUMEN ORGANOAK
o Begiak o Belarriak o Sudurreko Pituitarioa o Dastamen papilak o Larruazala
Seinaleak prosezatu eta aginduak ematen
dizkie efektoreei.
Aginduak hartu eta erantzuna ematen
dute.
NEURONAK Nerbio-sistema
ZENTRALA: o Entzefaloa o Hezur-muina
Nerbio-sistema PERIFERIKOA:
o Nerbioak
MUSKULUAK HEZURRAK
Laguntza gela
2
Zentzumenen organoak
Zentzumenen organoak begiak, belarriak, azala, sudurreko pituitarioa eta dastamen papilak dira.
ZENTZUMENen ORGANOAK
IKUSMENAren organoak BEGIAK
ENTZUMEN eta OREKAren organoak
BELARRIAK
UKIMENAren organoa
LARRUAZALA USAIMENAren
organoa Sudurreko
PITUITARIOA
DASTAMENAren organoak
DASTAMEN-PAPILAK
BEGIAK
Irisa
Begi-ninia
Kristalinoa
Erretina
Ikusmen-nerbioa
1
2
Begiek argia jasotzen dute.
Argia begi-ninitik kristalinora heltzen da.
3
4
Erretinak enfokatu eta irudia sortzen da.
Erretinak seinaleak sortu eta nerbio-sistemara bidaltzen ditu ikusmen-nerbioan zehar.
Laguntza gela
3
BELARRIAK
Entzunbidea
Tinpanoa
Hezurtxo-katea
Koklea
Nerbio bestibularra
Entzumen nerbioa
Kanal erdizirkularrak
1
Belarriek bibrazioak jasotzen dute.
2
Bibrazioak entzunbidetik heltzen dira tinpanora.
3
4 Kokleak seinaleak sortu eta nerbio-sistemara bidaltzen ditu entzumen-nerbioan zehar.
Tinpanoak eta hezurtxo-kateak kokleara bidaltzen dituzte bibrazioak.
1 2 Kanal erdizirkularrek gure posizioa eta mugimenduak
detektatzen dituzte.
Seinaleak bidaltzen dituzte nerbio-sistemara nerbio bestibularraren bidez.
Laguntza gela
4
LARRUAZALA
Ukimen- errezeptoreak
1 2 Seinaleak sortu eta nerbio-sistemara bidaltzen dituzte zenbait nerbioren bidez.
Ukimen-errezeptoreek beroa eta gauzekiko kontaktua
detektatzen dute.
Sudurreko PITUITARIOA
Pituitarioa Usaimen-nerbioa
1 2
Pituitarioak airean dauden substantziak jasotzen ditu.
Seinaleak sortu eta bidaltzen ditu usaimen nerbioaren bidez.
1 2
DASTAMEN PAPILAK
Sudurra
Mihia Dastamen papilak
Seinaleak sortu eta bidaltzen ditu dastamen nerbioaren bidez.
Dastamen papilek ahoan sartzen diren substantziak jasotzen ditu.
Laguntza gela
5
Nerbio sistema
Nolakoa da nerbio-sistema Gure nerbio-sistema neurona-sare bat da.
NERBIO -SISTEMA
Nerbio-sistema ZENTRALA
ENTZEFALOA BIZKARREZUR-
MUINA
Nerbio-sistema PERIFERIKOA
NERBIOAK
Entzefaloa
Bizkarrezur-muina Nerbioak
Nerbio-sistema ZENTRALA
Garezurrak babesten du. 3 atal ditu: garuna, zerebeloa eta enbor entzefalikoa.
Enbor entzefalikoa
Zerebeloa
Garuna
Bizkarrezurrak babesten du. Seinaleak eramaten ditu entzefaloraino zein entzefalotik.
Bizkarrezur-muina
Nerbioak
Zentzumenen organoak eta nerbio-sistema zentrala lotzen dituzte.
Nerbio-sistema PERIFERIKOA
Nerbioak osatzen dute.
Laguntza gela
6
Organo efektoreak
Zer egiten dute efektoreek
Gero, efektoreek erantzuna ematen dute.
Nerbio-sistema zentralak bidalitako aginduak nerbioetatik zehar joaten dira efektoreetaraino.
Efektore batzuk substantziak sortuz ematen dute erantzuna.
Beste batzuk mugimenduak eginez erantzuten dute.
Adibidez, gibela, pankreasa... Hezurrak eta muskuluak
Laguntza gela
7
Muskuluak
Eskeletoari lotuta daude TENDOIen bidez.
Tendoia
Nerbioaren seinalea jasotzen dutenean uzkurtu egiten dira eta hezurrak mugiarazten dituzte.
Ez daude hezurrekin lotuta.
Uzkurtzen direnean organoa mugiarazten dute.
Laguntza gela
8
Eskeletoa Eskeletoa hezurrak eta artikulazioak osatzen dute.
Eskeletoaren FUNTZIOAK
Gorputzari eustea
Organoak babestea
Muskuluei eustea
FINKOAK ERDIMUGIKORRAK MUGIKORRAK
Ez diete hezurrei mugitzen uzten.
Beraiek osatutako hezurrei uzten diete mugitzen.
Mugikortasun handia uzten dute.
Garezurra Ornoak
Belauna