1

2

ANIMALIEN ERREINUAAnimali guzti-guztiak osatzen dute animalien erreinua.

Animalien ezaugarri nagusiak hauek dira:

1.- Fotosintesia ez dute egiten Ez dute bere elikagaia sortzen, beste animali batzuk edo landareak jan behar izaten dituzte.

2.-Inguruarekin erlazionatzen dira, zentzuen eta mugimenduen bidez.

Animaliek, sailkatu daitezke:

ANIMALIAK

ORNOGABEAK ORNODUNAK

3

ANIMALIAK TALDEAK AZPITALDEAK 1

ANIMALIEN

ERREINUA

ORNOBAKOAK

BELAKIAK

ZELENTERATUAK

HARRAK

MOLUSKUAK

EQUINODERMATUAK

ARTROPODOAK

INTSEKTUAK

ARAKNIDOAK

KRUSTAZEOAK

MIRIAPODOAK

ORNODUNAK

ARRAINAKHEZURDUNAK

KARTILAGODUNAK

ANFIBIOAK

NARRASTIAK

HEGAZTIAK

UGAZTUNAK

HARAGIJALEAK

HAUSNARKARIAK

SAGUZARRAK

ZETAZEOAK

PRIMATES

4

ANIMALI ORNOGABEAK• Animali ornogabeak, bizkarrezurrik ez dute.

• Gehienak txikiak dira (zentimetro gutxi batzuk) baina erraldoiak ere badaude (txipiroi erraldoia)

• Gorputz simetrikoa dute.

• Ornogabe batzuk, gorputza maskorrez edo oskolez estalita dute. Besteak, gorputza babesik gabe dute.

5

ORNOGABEEN SAILKAPENA

ORNOGABEAK BELAKIAK EZAUGARRIAK

ZELENTERATUAK EZAUGARRIAK

HARRAK EZAUGARRIAK

EKINODERMATUAK EZAUGARRIAK

ARTROPODOAK EZAUGARRIAK

MOLUSKUAK EZAUGARRIAK

6

ORNOGABEEN SAILKAPENABELAKIAK ZELENTERATUAK HARRAK

EKINODERMATUAK ARTROPODOAK MOLUSKUAK

7

• Gorputz irregularra dute

• Itsas hondoan finko bizi dira

• Itsasoko urak dituen substantzia elikagarriak erabiltzen dituzte elikatzeko

8

• Gorputz lirdingatsua dute

• Itsastarrak dira

• Pozointsuak dira

• Batzuk finko bizi dira(korala), beste batzuk mugitu egiten dira (marmoka).

9

• Gorputz biguna dute

• Batzuk uretan bizi dira, beste batzuk lehorrean

• Asko parasitoak dira

10

• Bost simetri ardatz dituzte.

• Itsatarrak dira guztiak

• Eskeletoa plakaz osatuta dute eta arantzak azalaren azpian

11

• Simetri ardatz bat dute

• Gorputza armadura artikulatu batez estalia dute

• Batzuk uretan eta beste batzuk lehorrean bizi dira

ARTROPODOAK izan daitezke:

ARAKNIDOAK

MIRIAPODOAK

KRUSTAZEOAK

INTSEKTUAK

12

ARTROPODOAK izan daitezke:

INTSEKTUAK

ARAKNIDOAK

KRUSTAZEOAK

MIRIAPODOAK

13

INTSEKTUEN ezaugarriak

• Sei anka dituzte

• Bi antena dituzte

• Bere gorputzean: burua, toraxa eta abdomena nabarmentzen dira

• Batzuek hegoak dituzte, beste batzuek ez.

14

ARAKNIDOEN ezaugarriak

• Zortzi anka dituzte

• Bere gorputzean: zefalotoraxa eta abdomena nabarmentzen dira

15

KRUSTAZEOEN ezaugarriak

• Hamar anka dituzte

• Bi antena dituzte

• Bere gorputzean: zefalotoraxa eta abdomena nabarmentzen dira

16

MIRIAPODOEN ezaugarriak

• Hamar anka baino dituzte

• Bere gorputza, segmentu askotan banatuta dago

17

MOLUSKUAK izan daitezke:

GASTEROPODOAK

BIBALBOAK

ZEFALOPODOAK

18

GASTEROPODOEN ezaugarriak• Gorputz biguna dute,

batzuk maskorrez babestua, beste batzuk gorputz biluzia

• Arnasa zakatzen bidez hartzen dute uretakoak, lehorrekoak berriz, birika bakunetatik.

• Batzuk, belarjaleak dira, beste batzuk haragijaleak eta beste batzuk orojaleak.

• Begiak garroetan dituzte.

19

BIBALBOEN ezaugarriak

• Kusku izeneko bi maskor dituzte.

• Maskorra gogor itxiz babesten dira.

• Batzuk itsasoan bizi dira, beste batzuk ur gezatan

20

ZEFALOPODOEN ezaugarriak

• Garroak dituzte eta elikagaiak harrapatzeko erabiltzen dituzte.

• Batzuk barne maskorra dute. Beste batzuk ez.

• Den-denak itsastarrak dira.

21

ANIMALI ORNODUNAK• Animali ornodunak, bizkarrezurra dute.

• Gorputzak hiru zati izan ohi ditu: burua, emborra eta gorputz adarrak

• Zenbait animali bibiparoak dira (amaren sabeletik jaiotzen dira). Beste batzuk obiparoak dira, arrautzetatik jaiotzen dira.

• Heterotrofoak dira, beste izaki bizidun batzuetan baliatzen dira elikatzeko.Belarjaleak, haragijaleak edo orojaleak izan daitezke.

22

ORNODUNEN SAILKAPENA

ORNODUNAK UGAZTUNAK EZAUGARRIAK

HEGAZTIAK EZAUGARRIAK

NARRASTIAK EZAUGARRIAK

ANFIBIOAK EZAUGARRIAK

ARRAINAK EZAUGARRIAK

23

ORNOGABEEN SAILKAPENAUGAZTUNAK ARRAINAK

NARRASTIAK ANFIBIOAK

HEGAZTIAK

24

• Gorputza ilez estalia dute eta lau gorputz adar.

• Biriken bidez hartzen dute arnasa

• Bibiparoak edo obiparoak dira(ornitorrinko eta ekidna)

• Bi hortzaldi dituzte: esne hortzeria eta behin betikoa

25

• Gorputza lumaz estalia dute eta lau gorputz adar, bi hego eta bi hanka

• Biriken bidez hartzen dute arnasa

• Obiparoak dira

• Mokoa dute ahoan

26

Mokoaren arabera, hegaztian izan daitezke:

ALEJALEAK

HARAGIJALEAK

INTSEKTUJALEAK

ARRAINJALEAK

27

• Gorputza ezkata gogorrez estalia dute eta lau gorputz adar. Batzuk ez dute gorputz adarrik (sugea)

• Biriken bidez hartzen dute arnasa

• Obiparoak dira.

• Belarjaleak edo haragijaleak dira

ODOL HOTZEKO ANIMALIAK DIRA

28

• Gorputza ezkata distiratsuz edo dentikulu izeneko hortz txiki batzuez estalia dute.

• Gorputz adarrak, hegats forma dute.

• Zakatzen bidez hartzen dute arnasa

• Obiparoak dira.

• Belarjaleak, haragijaleak edo orojaleak dira

29

• Azal mehea eta biluzia dute. Gehienek lau anka dituzte. Hatzak mintz batez lotuak

• Gorputz adarrak, hegats forma dute.

• Jaioberritan zakatzen bidez hartzen dute arnasa, heldutasunera iristen direnean biriken bidez.

• Obiparoak dira.

• Belarjaleak, dira jaioberritan, heldutasunean haragijaleak

• Bizitzaren zehar beraien gorputz aldatzen joaten da. METAMORFOSIA deituriko prozesua.

30