Post on 14-Apr-2017
berrikusieta zure
esperientzian
ikasi
Arazoen ebazpena eta erabakiak hartzea
arazoenebazpena
eta erabakiakhartzea
*
Ÿ dakizuna ebaluatzeko eta frogan jartzeko
Ÿ ikasi behar duzuna asmatzeko
Ÿ ekipoetan lan egiteko beharrezkoak diren pertsonarteko trebetasunak garatzeko
Ÿ komunikazio gaitasuna hobetzeko
Ÿ zure ikuspegia ebidentzia eta argudio sendoak erabiliz azaltzeko eta defendatzeko
Ÿ informazio-lanketan eta beharrei aurre egiten malguagoa izateko
Ÿ heziketan behar izango dituzun trebeziak praktikatzeko
aukera izango duzu:
arazoenebazpena
eta erabakiakhartzea
Arazoa definitueta informazioabildu
Ÿ Urrats guztietan informazio bilketa dago
Ÿ Gehienetan informazio edo datu berriek arazoa birdenitzea ekarriko du, eta batzuetan arazoaren planteamendua erabat aldatzea
Ÿ Ekipoarekin informazioa partekatzeko bide eraginkorrak diseinatzea beharrezkoa izango duzue
*
*
Arazoa definitu
Ÿ Informazioa falta delako
Ÿ Arazoaren sintomak arazoaren kausarekin nahasi ahal direlako
galdeketa hau kontuan har ezazu
Ÿ Zein da arazoa?
Ÿ Nire arazoa da? Zein da arazoarekin dudan lotura edo erlazioa?
Ÿ Zelako aukerak ematen ditu?
Ÿ Konpondu dezaket? Zer egin dezaket? Merezi du?
Ÿ Arazoa “erreala” da?, edo beste arazo sakonago baten sintoma da?
Ÿ Arazo zahar ba bada, zeintzuk dira aurreko konponketak dituen eragozpenak?
Ÿ Ez ikusiarena egin dezaket? Eta horrela balitz, zer gertatuko litzateke?
Ÿ Zelako baldintzak bete beharko lituzke irtenbideak?
arazoa adieraztea zaila da
Informazioa bildu
Pertsonak, taldeak, edo erakundeak: arazoa pairatzen dutenak edo irtenbidean parte hartzen dutenak.
Arazo erraldoienak ere nolabait inplikatzen gaitu: arazo orokorra konpontzea zaila izan daiteke, baina arazoan inplikatua dagoen parte bati mesede egitea errazagoa izango da.
Beraz, hurbilen daudenetatik hasi
Ÿ Autore adituen ikuspegiak
Ÿ Ikerketa eta esperimentazioen emaitzak
Ÿ Iturri dagarriekin elkarrizketak
Ÿ Gertaera behagarriak, iraganekoak edo egunekoak, pertsonalki egindakoak edo beste batzuek azaldutakoak
Informazioa bildu
Mugak eta eragozpenak aldatzea zaila da. Baliabide edo aurrekontuen urritasuna adibidetzat jo dezakezu.
Egoera batek eragozpen gehiegi badu, baliteke arazoa eragozpen hauek izatea.
Beraz, arazoa birplanteatu beharko litzateke
Talde edo erakundeen iritziak kontuan hartzea garrantzitsua da. Baina iritziek duten partzialtasunaz, egiazkotasunaz edo aurreiritziez jabetu zaitezte
Suposizioak denbora aurrezten, ezinezkoa baita gertaera guztiak kontuan hartzea. Hala ere, pentsatu zer den sinesmenaren arabera onartzen ari zaretena, eta alde batera utzi ezazue oker zaudetela frogatzen baldin bada.
Aukerak asmatu, ebaluatu etahoberena hautatu
Irakasleak arazo baten aurkezpena egingo du.
Ÿ Ez dago klase teorikorik
Ÿ Ez dago ariketa orrialderik
Arazoari irtenbide bat emateko aurkitu behar diren edukiak aukeratzen eta lantzen gauzatuko da ikasketa.
Irakasleak bide-gidari eta kontseilariaren rola beteko du, ez da konponbideen iturria izango.
Aukerak asmatu
Bilera sortzailearen helburua: ideien ekaitza teknikarekin aukera eta ideia guztiak idaztea da:
kritikatu gabe, ideia zoroenak ere apuntatu, hurrengo urratsean aurkikuntza bikaina sorrarazi dezakete eta.
Aukera guztien zerrenda aurrean duzuela, posibilitateak zabaltasunez berrikusi eta notak har itzazue:
Ÿ informazio berria behar dute
Ÿ irtenbide berriak dira
Ÿ konbinatu daitezke
Ÿ ezabatu daitezke
Ÿ aurkariak dituzte
Ÿ emankorrak edo tentagarriak dirudite
Aukerak ebaluatu
Aukera guztiak zerrendaturik dituzuela, bakoitzak dituen abantailak eta desabantailak ebaluatu behar dira.
Ikuspegi batetik abantaila duena, beste ikuspegi batean ezinezkoa izan daiteke.
Beraz, irizpide guztiak kontuan hartu:
Ÿ Baliabide egokiak eskuragarriak dira?
Ÿ Jendearentzako atsegina da?
Ÿ Erreza? Zaila?
Ÿ Onartuko dute?
Ÿ Arazo berriak sortaraziko ditu?
aukerakebaluatzekoteknika
aukerak A B C
D
D
C
B
A
1
1
1
0
1
0
0
0
0
1
1
0
guztira hurrenkera
0 4.
2 2.
3 1.
1 3.
.................................. irizpidearekiko ierarkia-analisia
aukerak ebaluatzeko teknikaThomas Saatyren ierarkia-analisirako taula
ebaluatuko dugun irizpidea idazteko
lerrokoemaitzenbatuketa
ditugun aukerak lerro eta zutabeetan
zerrendatuak
lerroetan: aukera bakoitzabesteen kontra
ebaluatuko dugu
1 jarri dugu
D aukera A baino hobea delako
0 jarri dugu
D aukera B bainotxarragoa delako
ierarkiaC hoberenaA txarrena
EBM taula: Egokia, Bideragarria eta Moldagarria
Ÿ Konponketa egokia da? Ÿ Eskatzen duen lana espero diren
emaitzekiko proportzioan dago? Ÿ Oso muturrekoa al da?
Ÿ Behar diren baliabideak ditugu? Ÿ Lor daitezke? Ÿ Zenbateko probabilitatea dago
arazoa horrela konpontzeko?
Ÿ Ondorioek posibilitate berriak zabalduko dituzte?
Ÿ Aukera aplikatuz gerta daitekeena (intentziorik gabeko ondorioak) kontrolatzeko gai izan gaitezke?
Hurrengo irizpideen arabera 1etik 3ra kalikatu ezazu aukera bakoitza:
B C
Moldagarria
D
Egokia
Bideragarria
A
guztira
Hoberena hautatu
Arazoa eta aukera ezberdinak baloratu dituzuenean, lehian daudenak tarteko konponketa batean elkartu daitezke
Ez dago irtenbide perfekturik: egongo balitz, arazorik ez litzateke egongo
Erabakiak gauzatu
hurrengo urratsa eman baino lehenKonantzazko pertsona bati iritzia eskatu:Ÿ Zerbait ahaztu duzue? Ÿ Zerbaitez ez zarete konturatu? Ÿ Irtenbidean arazoren bat
ikusten du?
Erabaki bat praktikan jarri arte intentzio on bat baino ez da
Irtenbidea inplementatuinplementazio planaren diseinua: Oinarrizko elementuak
Inplementazio prozesuaren denbora lerroa: Arazoari aurre egiteko ekintzen zerrenda eta prozesuaren deskribapena urratsez urrats
Inplikatuekin komunikatzeko estrategien diseinua: Ÿ aldaketarekin lotuta daudenak nola, non,
eta noiz informatu, Ÿ erabakiarekiko prest egon daitezen
beharrezkoa den guztia prestatu.
Baliabideen zerrenda, eta nork, noiz eta nola lortuko diren
Emaitzen miaketa
Ÿ irtenbidearen ondorioakŸ baliabideen erabileraŸ inplikatuekiko efektuak Ÿ denbora lerroaren aplikazioa
edo aplikazio eza
Arrakasta edota hobekuntza bideratzeko erabakiaren miaketa egin behar da. Datu horiek emaitzen ebaluazioa egiteko materiala dira, baita proiektuaren bikaintasuna frogatzeko bidea ere.
erregistratu behar dira
berrikusieta zure
esperientzian
ikasi
Bidean ikasi duzunaz jabetu zaitez:
Ÿ zure burua hobeto ezagutzen duzun
Ÿ zuretzat garrantzitsua denari buruz zer ikasi duzun
Ÿ zer egin duzun ondo
Ÿ zer gustatu zaizun, zer ez
Ÿ hurrengo batean zer beste modu batean egingo zenuke
Helburuak lortu ala ez, hoberena
eman baduzu, ZORIONAK!! arrakasta lortu duzula pentsatu!
bukatzeko
Egiten ikasi
by@amaiafilo