Arnas aparatuaDBH 3

Mikel Entziondo Txakartegi

1. Sarrera (funtzioak)- Oxigenoa odolera eta hortik zeluletara

Erreakzio metabolikoen energia eskuratzeko

- Hondakinak (CO2)kanpora

- Osatzen: ArnasbideakBirikak

2. Arnasbideak

1. Sudur-hobiak2. Faringea3. Laringea4. Trakea5. Bronkioak eta bronkioloak

1. Sudur-hobiak

Zergatik berotzen, hezetzen eta garbitzen da airea gure sudur-hobietan?

2. Faringea

Arnas aparatuaren hodiaSudur-hobietako airea faringera Epiglotisaren garrantzia (elikagaiak ez

arnasbideetara)

3. Laringea

Hodi laburra, kartilagozkoa (ehun elastikoa)Airea igarotzean ahots-kordek bibratu, ahotsa

sortuz.

4. Trakea

Eraztun antzeko kartilagoen hodi malguaAirea laringetik bronkioetaraZilioek muki-fluxua faringerantz (hodia garbitu)

5. Bronkioak eta bronkioloak

Bronkioak: trakean sortu, haren antzeko anatomia duten bi hodi.

Biriketan sartu.Biriketan, bronkioak adarkatu, bronkioloak eratuz.Amaieran, birika-albeoloak (horma meheko zakuak)

3. Birikak

- Definizioa: saihets-hezurrek babesturiko bi organo porotsu

- Non? Toraxean, bihotzaren alde banatan

Ezkerreko birika Eskuineko birika

Txikiagoa Handiagoa

Bi lobulu edo parte Hiru lobulu

Birikak

Pleura likidoa (arnasgora)

Pleura: birikak babesten dituen mintz bikoitza

Birikak

Bronkio-zuhaitza

Birika-albeoloak (zaku albeolarrak)

BirikakBirika-arteriak: gorputzeko arteria bakarrak O2

gutxiko odola daramatenak

Birika-zainak: hauek ere salbuespenak dira. Oxigenaturiko odola daramate biriketatik bihotzera.

Birikak

Birika-edukiera: indarrez arnasa hartzendugunean biriketan metatzen den gehienezkoaire-bolumena.

Arnas aparatuaren funtzionamendua:birika-aireztapena

Nolako airea

Norabidea Birikak Saihetsarteko giharrak

Saihetsezurrak Diafragma

Arnasgora O2 aberatsa

Arnasbideeta-tik biriketara

Zabaldu, airez bete

Uzkurtu (txikitu) Igo Uzkurtu, jaitsi

Arnasbehera CO2 aberatsa

Biriketatik arnasbide-

etara

Hustu Erlaxatu Estutu Erlaxatu, igo

https://www.youtube.com/watch?v=CEmcS_FPu2k

Arnas aparatuaren funtzionamendua:gas-trukea

Non? Birika-albeoloetanHauek inguratzen odol-kapilarrak (gorputzeko zelula guztietatik dakarte odola, oxigeno gutxikoa eta karbono dioxido askokoa)

Gas-trukeaKontzentrazio-desberdintasuna(difusio bakuna)

Hemoglobina

Hemoglobina proteina globulu gorrietan egoten da, eta oxigenoa garraiatzen du. Lau burdin atomo behar ditu funtzionatzeko.

4. Arnas aparatuko gaixotasunak

Gas kutsatzaileak3 kausa nagusi Mikroorganismo patogenoak

Gure ohitura edo jarrera

Bilbo

Gaixotasuna Definizioa Kausa / eragilea Sintomak / eraginak

ASMA

ERRINITIS ALERGIKOA

FARINGITISA / AMIGDALITISA

PNEUMONIA

HOTZERIA

GRIPEA

BRONKITISA

BIRIKETAKO MINBIZIA

BIRIKA-ENFISEMA

Gaixotasuna Definizioa Kausa / eragilea Sintomak / eraginak

ASMA Bronkioen aldi baterako estutzea

Muki gehiegi izateagatik Oxigeno eskasia ehunetan, arnasa hartzeko arazoak

ERRINITIS ALERGIKOA Sudurreko mukosen hantura

Polena, akaroak, animalien zoldak

Muki-jarioa, doministikuak, kongestioa…

FARINGITISA / AMIGDALITISA

Hantura (inflamazioa) Mikroorganismoak Mina, muki jarioa handitu, eztula, sukarra

PNEUMONIA Biriketako ehunen hantura akutua

Bakterioak, birusak Arnasteko zailtasuna, sukarra, eztula, hotzikarak, toraxeko mina…

HOTZERIA

GRIPEA

Arnasbideen infekzioa

Birusak Sudurra estali, doministikuak, eztula, mukiak

Giharretako mina, hotzikarak, sukarra

BRONKITISA Bronkio-mukosen hantura

Bakterioak, birusak… Arnasteko zailtasunak, eztula, muki horiak, nekea…

BIRIKETAKO MINBIZIA Biriketa ehunetako zelulen gehiegizko

hazkundea

TabakoaKutsadura

Biriken funtzionamendu txarra, mina, arnasa hartzeko arazoak…

BIRIKA-ENFISEMA Albeoloen hazkuntza, paretak apurtu

direlako

TabakoaKutsadura

Arnasketa funtzioa urritu etengabe

Pneumonia

Gripea eta hotzeria

Biriketako minbizia

https://www.youtube.com/watch?v=pZPMiuD6CxU

BibliografiaZubia Santillana liburuahttp://www.zuhaizpe.com/respiratorias4.htmlhttp://www.vitonica.com/wellness/la-importancia-de-respirar-por-la-narizhttp://footage.framepool.com/en/shot/765725511-respiratory-epithelium-cilium-windpipe-lunghttp://ocw.unican.es/ciencias-de-la-salud/fisiologia-humana-2011-g367/material-de-clase/bloque-tematico-3.-fisiologia-del-aparato/tema-1.-estructura-y-funciones-del-aparato/tema-1.-

estructura-y-funciones-del-aparatowww.youtube.comwww.google.com