Post on 11-Feb-2017
EL C
ULT
IVO
DEL
BA
NA
NO
EL
CU
LTIV
O D
EL B
AN
AN
O
�“�“ PR
PRÁÁ
CTI
CA
S D
E M
AN
EJO
CTI
CA
S D
E M
AN
EJO
�”�”
Ing.
Agr
. Mar
Ing.
Agr
. Mar
íí a J
ulia
Fag
iani
a Ju
lia F
agia
ni-- I
ng. A
gr. A
rnal
do C
ristia
n Ta
pia
Ing.
Agr
. Arn
aldo
Cris
tian
Tapi
a
El T
abac
al
El T
abac
al �–�–
Salta
.Sa
lta.
Ener
o de
l 2.0
07En
ero
del 2
.007
Env
ío d
e in
form
ació
n y
gest
ión
de n
ota
publ
icad
a en
trib
uno
de J
ujuy
sec
ción
inte
rior.
Difu
sión
de
even
tos
en lo
s m
edio
s de
INTA
: IN
TAin
form
a y
bole
tín d
e ex
tens
ión.
Apo
yo y
difu
sión
de
jorn
adas
y c
apac
itaci
ones
Zona
s de
cultivo
del b
anan
o
45 S
45 N
Figu
ra 1
: Dis
tribu
ição
da
cultu
ra d
a ba
nane
ira e
do
plá
tano
no
mun
do (A
lves
,199
9).
Evol
ució
n de
las
Impo
rtac
ione
s
Fuen
te F
AO,IN
DEC
,ALC
A,C
ÁLC
ULO
S C
OR
POR
ACIÓ
N C
OLO
MBI
A IN
TER
NAC
ION
AL
Ban
ana
�•Ecu
ador
86,
8%.
�•Bra
sil 1
1,5%
.�•B
oliv
ia 1
,7%
.E
n 19
97 s
e ex
porta
ba 9
57 t
onel
adas
de
bana
no a
Arg
entin
a, lo
que
sign
ificó
un in
gres
o de
353
.928
dól
ares
. En
el 2
001
las
vent
as lo
grar
on
una
gana
ncia
de
$us
3 m
illon
es y
hoy
$us
14,
6 m
illon
es.
Los
dato
s se
ñala
n ad
emás
que
en
el p
erío
do 2
000-
2004
las
vent
as d
e es
ta fr
uta
crec
iero
n de
2,5
a 1
2,6
mill
ones
de
dóla
res
(equ
ival
e a
1,92
m
illon
es d
e ca
jas)
.
¡HA
Y
QU
E
TEN
ER
LO
EN
C
UE
NTA
P
OR
LA
C
ER
CA
NÍA
A
L M
ER
CA
DO
Y E
L P
AS
O P
OR
ZO
NA
DE
PR
OD
UC
CIÓ
N A
RG
EN
TIN
A
CO
N L
OS
PR
OB
LEM
A S
AN
ITA
RIO
S Q
UE
TIE
NE
N!!
Fuen
te: D
iario
La
Raz
ón -
Boliv
ia
Aná
lisis
de
los
prov
eedo
res
Impo
rtaci
ones
200
1
Zona
s de
Arg
entin
a co
n B
anan
o
JUJU
Y :
FR
AIL
E PI
NTA
DO
FR
AIL
E PI
NTA
DO
YU
TO
YUTO
SA
LTA
: C
OLO
NIA
SA
NTA
RO
SAC
OLO
NIA
SA
NTA
RO
SAPI
CH
AN
AL
PIC
HA
NA
LO
RO
RÁÁ
N
N
PEPEÑÑ
A C
OLO
RA
DA
A C
OLO
RA
DA
FOR
MO
SA: L
AG
UN
A B
LAN
CA
, LA
GU
NA
NA
ICK
NEC
K,
LAG
UN
A B
LAN
CA
, LA
GU
NA
NA
ICK
NEC
K,
PALM
A S
OLA
Y R
IAC
HO
HE
PALM
A S
OLA
Y R
IAC
HO
HE
-- HE.
H
E.
Am
arill
o: F
.Pin
tado
Roj
oR
ojo:
Yut
o
Cel
este
:Orá
n
Verd
e: F
orm
osa
UB
ICA
CIÓ
N D
E Z
ON
AS
DE
PR
OD
UC
CIÓ
N-A
RG
EN
TIN
A
Evol
ució
n po
r Con
sum
oA
rgen
tina
Fuen
te F
AO,IN
DEC
,ALC
A,C
ÁLC
ULO
S C
OR
POR
ACIÓ
N C
OLO
MBI
A IN
TER
NAC
ION
AL
�•C
onsu
mo
por c
ápita
3,6
%�•
Con
sum
o po
r Kg/
pers
ona/
año:
año
1999
-12
,5 K
gañ
o 20
00 -
13,7
Kg
año
2001
-12
,5 K
g
CO
ND
ICIO
NES
AG
RO
ECO
LOG
ICA
S�•
Cre
ceen
clim
ascá
lidos
, húm
edos
, del
sub
trópi
co, p
ero
tam
bién
en c
limas
árid
os.
�•Te
mpe
ratu
raóp
tima:
25-
30°C
, de
tiene
sucr
ecim
ient
oco
n <1
0°C
, y s
e hi
ela
a <
-2°C
�•E
l ci
clo
de c
ultiv
o de
mor
ade
8 �–
18 m
eses
, E
n lo
s tró
pico
s, e
l cul
tivo
pued
ese
r de
solo
7 m
eses
.�•
Pre
cipi
taci
ón: 1
200
�–20
00 m
m/a
ño.
�•S
opor
taal
tairr
adia
ción
para
mej
orar
la a
sim
ilaci
ónne
ta.
�–P
or m
ásqu
esu
pere
el 5
0% d
e so
mbr
eam
ient
ono
ha
y pr
oble
mas
en lo
s tró
pico
s.�•
Usa
rco
rtina
sro
mpe
vien
tos,
no
exce
der
el u
sode
agu
a,
asís
e ev
itada
ños
a la
s ho
jas
y ca
ída
de p
lant
as.
RE
F: F
rank
e [1
989]
, Osc
hatz
[196
2], L
ahav
& T
urne
r [19
85]
Req
uerim
ient
ode
agu
a
�•S
uele
n se
r alto
s (1
50 -
180
mm
/mes
).
El u
sode
l ag
ua e
stá
en fu
nció
nde
:�–
Pro
visi
ón(ll
uvia
o rie
go)
�–C
apac
idad
de re
tenc
ión
de a
gua
en e
l sue
lo�–
Dem
anda
�–IA
F y
resi
sten
cia
esto
mát
ica.
RE
F: B
anan
a N
utrit
ion
(Lah
av &
Tur
ner)
IPI-B
ulle
tin N
o 7
(198
5), I
FA-M
anua
l
Req
uerim
ient
osde
suel
o�•
Sue
los
dren
ados
y ai
read
os,
ricos
en n
utrie
ntes
y co
nten
ido
de h
umus
.
�–Ev
itars
uelo
sar
cillo
sos,
are
noso
sy
de te
xtur
am
uygr
uesa
.�•
pH d
el s
uelo
: 4.5
�–8.
0; ó
ptim
o: 6
.0 �–
6.6
�•S
uelo
s(y
agu
a de
rieg
o) b
ajo
en s
alin
idad
.�–
Efe
ctua
rlav
ados
de s
ales
por
med
iode
l rie
gode
ser
nec
esar
io.
�•P
rofu
ndid
adde
raíc
es:d
epen
dede
l sue
lo, f
recu
ente
men
teno
más
de
30 c
m (
sin
impe
dim
ento
s),
y m
ejor
sille
gaa
150
cm d
e pr
ofun
dida
d.
RE
F: B
anan
a N
utrit
ion
(Lah
av &
Tur
ner),
IPI-B
ulle
tin N
o 7
(198
5)
�•�• En
expl
otac
ione
s co
mer
cial
es
En
expl
otac
ione
s co
mer
cial
es
norm
alm
ente
2 p
lant
as s
on v
isib
les
norm
alm
ente
2 p
lant
as s
on v
isib
les
por
por
�“�“ mat
am
ata �”�”
. U
na p
lant
a m
adre
y u
na
. U
na p
lant
a m
adre
y u
na
hija
com
o un
idad
de
prod
ucci
hija
com
o un
idad
de
prod
ucci
óó n.n.
�•�• Cad
a ps
eudo
tallo
re
pres
enta
un
a C
ada
pseu
dota
llo
repr
esen
ta
una
gene
raci
gene
raci
óó n d
ifere
nte.
n di
fere
nte.
�•�• El p
rimer
cul
tivo
prod
ucid
o so
bre
un
El p
rimer
cul
tivo
prod
ucid
o so
bre
un
corm
o se
lla
ma
corm
o se
lla
ma
�“�“ pla
nta
plan
ta�”�”
y lo
s y
los
rest
ante
s re
stan
tes
�“�“ ret
ore
toññ o
sos�”�” ..
�•�• La La v
ida
vida
úú tiltil
de u
n de
un
bana
nal
bana
nal e
sesm
ayor
m
ayor
de
8de
8-- 1
0 10 aa
ññ osos..
Hoj
a
Fase
III
Fase
II
Fase
I b
Fase
I a
Tallo
Flor
Gro
sos
del t
allo
Frut
oSu
perf
icie
de
Hoj
aD
IAS
360
350
340
330
320
310
300
290
280
270
260
250
240
230
220
210
200
190
180
170
160
150
140
130
120
110
100
90 80 70 60 50 40 30 20 10 0
mes
es12 11 10 9 8 7 6 5 4 3 2 1 0
Fuen
te: S
imm
ons
Part
e re
prod
ucti
va d
e la
pla
nta
La
obte
nció
n de
al
tos
rend
imie
ntos
de
pend
e de
l man
teni
mie
nto
del v
igor
de
las
plan
tas
dura
nte
todo
el
desa
rrol
lo.
Entr
e lo
s fa
ctor
es q
ue m
ás i
nflu
yen
en
el c
ulti
vo e
stán
;la
tem
pera
tura
, ni
vel
nutr
icio
nal
del
suel
o,
hum
edad
y
dura
ción
del
día
.
Part
e re
prod
ucti
va d
e la
pla
nta
El t
amañ
o de
las
pla
ntas
y e
l pe
so d
e lo
s ra
cim
os s
e ha
rel
acio
nado
al n
úmer
o y
tam
año
de
las
hoja
s fu
ncio
nale
s.
Las
may
ores
pr
oduc
cion
es
se
prod
ucen
cu
ando
a
la
flor
ació
n ha
y 10
a 1
2 ho
jas
func
iona
les
con
un
adec
uado
sum
inis
tro
de n
itró
geno
.
El p
eso
máx
imo
de l
os r
acim
osse
alc
anza
an
tes
del
invi
erno
don
de l
os d
ías
son
mas
co
rtos
.
Tipo
s de
hoj
as d
e la
ban
ana
Para
obt
ener
una
fru
ta g
rand
e, e
l in
terv
alo
entr
e la
ap
aric
ión
de la
hoj
a F1
0 y
Fm d
ebe
ser
larg
o; e
n el
deb
en
emit
irse
8 a
9 h
ojas
. SSíí e
s co
rto
(4es
cor
to (4
-- 5 h
ojas
), el
rac
imo
5 ho
jas)
, el r
acim
o se
rse
r áápe
que
pequ
e ñño,
por
que
la p
lant
a no
ten
dro,
por
que
la p
lant
a no
ten
dráá
sufi
cien
te
sufi
cien
te
rese
rvas
nut
rici
onal
es p
ara
una
buen
a di
fere
ncia
cire
serv
as n
utri
cion
ales
par
a un
a bu
ena
dife
renc
iaci
óó n n
flor
al y
des
arro
llo d
el f
ruto
al
inde
pend
izar
se d
e la
fl
oral
y d
esar
rollo
del
fru
to a
l in
depe
ndiz
arse
de
la
plan
ta m
adre
plan
ta m
adre
(Las
soud
iere
).
El i
nter
valo
com
pren
dido
ent
re e
l de
sarr
ollo
de
la y
ema
late
ral
(hijo
) y
la a
pari
ción
de
la h
oja
Fm;
es u
n pe
ríod
o en
el
cuál
el
reto
ño o
bro
te d
epen
de b
ásic
amen
te d
e la
pla
nta
mad
re,
debi
do a
la
estr
echa
rel
ació
n qu
e ex
iste
ent
re a
mbo
s (L
asso
udie
re,1
980)
.
Mar
ca e
l ini
cio
de la
flor
ació
n.H
oja
capo
teFl
uctú
a en
tre
+/-2
0 ho
jas
Hm
.H
ojas
nor
mal
es
El n
umer
o es
ta e
ntre
8-1
2 ho
jas.
Hoj
as la
nceo
lada
s
Tam
bién
son
ang
osta
s y
no
func
iona
les.
Hoj
as e
spad
as
Son
muy
redu
cida
s y
no
func
iona
les.
Hoj
as e
scam
osas
La e
mis
ión
de la
s ho
jas
por m
es d
epen
de d
el c
lima
y es
ta e
ntre
4 y
2 h
ojas
men
sual
es.
Form
a y
núm
ero
de h
ojas
de
bana
na.
Hoj
a br
acte
al:
Es
una
hoja
de
tr
ansi
ción
de
la
pl
anta
de
hoja
a fl
or.
Se d
istin
gue
de l
as
dem
ás h
ojas
en
que
es m
uy p
eque
ña y
su
ele
acom
paña
r al
ra
cim
o.
En
otra
s ár
eas
del
mun
do s
e le
de
nom
ina
hoja
ca
pote
.
Fuen
te. C
ORP
OIC
A-2
001
Pod
emos
dis
tingu
ir 5
clas
esde
hoj
as e
n el
cu
ltivo
del
ban
ano,
y c
ada
una
indi
ca
cam
bios
mor
foló
gico
s y
fisio
lógi
cos.
¡¡¡¡
¡RE
CO
RD
AR
!!!!!!
(VER
en
arch
ivo
riego
y fe
rtili
zaci
ón
22 y
23
de E
nero
/200
7).
Part
e re
prod
ucti
va d
e la
ban
ana
La m
ano
(pen
ca) e
s un
con
junt
o de
fru
tas
reun
idos
por
lo
s pe
dúnc
ulos
en
dos
fila
s ho
rizo
ntal
es y
par
alel
as,
que
se f
ijan
al r
áqui
s en
niv
eles
dif
eren
tes.
La
cica
triz
de
inse
rció
n fo
rma
tres
líne
as h
elic
oida
les
y pa
rale
las
en s
enti
do l
evóg
iro
(ant
ihor
ario
)de
sde
la c
ima
haci
a ab
ajo.
Si
las
cond
icio
nes
clim
átic
as
y de
fe
rtili
dad
son
favo
rabl
es,
las
prim
eras
pe
ncas
se
ab
ren
a un
a ve
loci
dad
de
una
cada
24
ho
ras,
au
men
tand
o pr
ogre
siva
men
te h
asta
48
hora
s (1
3-14
°pe
nca)
. Par
a la
10°
penc
a ha
brán
tra
nscu
rrid
o un
os 1
5 dí
as.
Inflo
resc
enci
a de
10
man
os.
El n
úmer
o de
man
os e
stá
cond
icio
nado
fuer
tem
ente
po
r las
con
dici
ones
nu
tric
iona
les
del c
ultiv
o y
por e
l clim
a.
Los
pará
met
ros
prod
uctiv
os s
e re
fiere
n al
raci
mo.
a) N
úmer
o de
man
os.
b) N
úmer
o de
ded
os d
e ca
da m
ano.
c) P
eso
de la
seg
unda
man
o su
perio
r e in
ferio
r.d)
Lar
go d
el d
edo
cent
ral e
xter
ior d
e la
seg
unda
m
ano
supe
rior e
infe
rior.
e) C
alib
re d
el d
edo
cent
ral y
ext
erio
r de
la s
egun
da
man
o su
perio
r e in
ferio
r.f)
Pes
o de
todo
el r
acim
o.
Pará
met
ros
prod
uctiv
os.
Den
sida
d de
pla
ntac
ión
Se
debe
ana
lizar
lo s
igui
ente
par
a de
finirl
a :
1.El
clim
a(a
ltura
, te
mpe
ratu
ras,
pre
cipi
taci
ón,
hora
s de
luz,
y h
umed
ad re
lativ
a.2.
Car
acte
rístic
as fí
sica
s y
quím
icas
del
sue
lo.
3.Vi
da ú
til d
e la
pla
ntac
ión
(nº
de c
iclo
s y
corte
s pr
ogra
mad
os).
4.C
alid
ad d
el ra
cim
o a
prod
ucir.
5.M
erca
dos
prev
isto
s.6.
Tipo
s de
com
erci
aliz
ació
n(po
rrac
imo,
por
kg,
et
c).
Dis
tanc
ias
-Pl
anta
s/ h
a. 2370
2672
1524
2962
3,5
x 1,
5 x
1,5m
.(s
urco
dob
le)
1670
3 x
2 m
.95
2 (*
) 3,
5 x
3 m
(*) s
e de
jan
dos
hiju
elos
por
pla
nta.
En
todo
s lo
s ca
sos
se d
escu
enta
el 2
0% m
enos
de
cose
cha/
ha,
por c
ondi
cion
es c
limát
icas
, man
ejo,
etc
.
Pl a
cos
echa
rpl
anta
s/ha
Mar
co d
e pl
anta
ción
Se
real
iza
el
corte
de
la
pl
anta
mad
re y
se
deja
dos
hi
juel
os,
que
son
los
que
recu
pera
en
el
tie
mpo
la
pr
oduc
ción
, ad
emás
a c
ada
una
se
van
deja
ndo
los
hijo
s y
el
sist
ema
de
cose
cha
es d
oble
, pa
ra e
llo
se
debe
ráap
orta
m
ayor
ca
ntid
ad
de
ferti
lizan
te
y ag
ua, c
omo
asíe
l con
trol d
e la
s pl
agas
cla
ves
Des
cepa
do d
el b
anan
oTa
pado
del
ban
ano
Des
cepa
do:
Es
una
prác
tica
que
se r
ealiz
a al
cor
tar
la f
ruta
, se
dej
a la
pla
nta
corta
da a
(1)
met
ro d
e al
tura
,de
man
era
de a
limen
tar
al h
ijo q
ue
vien
e cr
ecie
ndo,
pas
ado
los
15 �–
20 d
ías
real
izan
el
dece
pado
limpi
ando
al
ras
y ta
pand
o co
n tie
rra
par
evita
r el
ata
que
de l
os
�“pic
udos
�”, pl
aga
impo
rtant
e de
l cu
ltivo
qu
e es
at
raíd
o po
r la
su
stan
cia
que
desp
ide
la c
epa.
Se
pued
e de
jar h
asta
40
días
o q
ue s
e se
que,
ya
que
alim
enta
a lo
s hi
jos
y ad
emás
no
atra
e al
pi
cudo
.
Embo
lsad
o de
lBan
ano
El
obje
tivo
del
embo
lsad
o es
qu
e:�•P
erm
ite
aum
enta
r pr
ecoc
idad
de
l rac
imo.
�•Aum
enta
el
pe
so,
diám
etro
y
long
itud
de lo
s de
dos.
�•Evi
ta
daño
spo
r ra
spad
uras
, at
aque
de
in
sect
os,
gran
izo
y pá
jaro
s.�•M
ejor
a la
ap
arie
ncia
de
los
fruto
s en
cua
nto
a co
lora
ción
y
brill
o
Fuen
te: I
NIB
AP
Ext
racc
iE
xtra
cci óó
n de
Ach
ira p
ara
com
plet
ar m
adur
aci
n de
Ach
ira p
ara
com
plet
ar m
adur
aci óó
n de
frut
an
de fr
uta
Rie
goE
xist
en
dife
rent
es
tipos
de
si
stem
as
de
riego
; ta
les
com
o gr
avita
cion
ales
, rie
gos
pres
uriz
ados
(g
oteo
ci
ntas
y
botó
n,
mic
roas
pers
ión )
.E
l máx
imo
cons
umo
de a
gua
en e
l cul
tivo
de b
anan
o es
táen
el
orde
n de
los
16
16
lts
/dia
rios
lts/d
iario
s, e
ste
valo
r va
ría d
e ac
uerd
o a
las
cond
icio
nes
agro
clím
atic
as,
etap
as
feno
logi
cas
y tip
o de
sue
lo.
Rie
go p
resu
rizad
o si
stem
a de
go
teo
a bo
tón
de 4
litr
os c
ada
uno.
Sist
ema
de d
oble
s m
angu
era
con
botó
n (2
y 4
lts)
FALT
AN
FO
TOS
DE
MIC
RO
ASP
ERSI
ON
Y C
INTA
S
Min
iasp
erso
r
Rie
go p
or m
inia
sper
sión
-Orá
n-Sa
lta
CO
NTR
OL
DE
PLA
GA
S (N
emat
odos
, Pic
udo,
Col
apsi
s,
etc.
)
CO
NTR
OL
DE
EN
FER
MED
AD
ES
Cam
po:(S
igat
oka
amar
illa)
La E
stac
ión
Exp
erim
enta
l de
Cul
tivos
Tro
pica
les
INTA
Yut
o y
la
Em
pres
a C
HE
.ME
.CO
, ten
ían
com
o ob
jetiv
os:
Det
erm
inar
Det
erm
inar
:los
géne
ros
de n
emát
odos
pre
sent
es
y la
din
ámic
a de
sus
pob
laci
ones
.Lo
calid
ades
Lo
calid
ades
: C
olon
ia S
anta
Ros
a, P
icha
nal,
Peñ
a C
olor
ada,
Yut
o; d
e S
alta
y J
ujuy
re
spec
tivam
ente
.
Los
resu
ltado
s fu
eron
pre
sent
ados
en
la c
harla
real
izad
a en
INTA
Yut
o el
día
27
de J
ulio
de
2.00
5 �“A
spec
tos
fitos
anita
rios
de im
port
anci
a pa
ra e
l NO
A�”
Vig
uera
-Mur
illo
Sob
re ru
ta
Nac
iona
l Nº3
4
10 h
as y
5 h
as
La B
ase
-C
asab
ella
Lote
Peñ
a C
olor
ada
Orá
nA
nton
io
Gra
nado
s
Pic
hana
lH
écto
r M
usso
Zona
Prod
ucto
rR
elev
amie
nto
y R
elev
amie
nto
y di
ndi
n áám
ica
de
mic
a de
po
blac
ione
s de
po
blac
ione
s de
ne
mne
máá t
odos
to
dos
fitfitóó f
agos
de
fago
s de
im
port
anci
a pa
ra e
l im
port
anci
a pa
ra e
l cu
ltivo
de
bana
no
culti
vo d
e ba
nano
(M
ussa
acu
min
ata)
(M
ussa
acu
min
ata)
en
las
prov
inci
as
en la
s pr
ovin
cias
de
Juj
uy y
Sal
ta
de J
ujuy
y S
alta
2.
005
2.00
5
Yut
oJo
séC
heca
Col
onia
San
ta
Ros
aJu
an
Cas
tillo
Empr
esa
Che
mec
o �–
Rel
evam
ient
o y
Din
ámic
a de
Po
blac
ione
s de
Nem
átod
es e
n B
anan
o (2
005)
Picu
do �“
Cos
mop
olite
s so
rdid
us�”
Gal
ería
s he
chas
por
pic
udo
Fuen
te:G
uias
técn
icas
INIB
AP
Pic
udo
del b
anan
o (C
osm
opol
ites
sord
idus
)P
icud
o de
l ban
ano
(Cos
mop
olite
s so
rdid
us)
Foto
s: F
agia
ni-T
apia
Col
aspi
s sp
. En
fruto
s de
ban
ana
Col
aspi
s sp
. En
fruto
s de
ban
ana
Foto
s: F
agia
ni-T
apia
Siga
toka
am
arill
aE
l de
sarr
ollo
de
la e
nfer
med
ad e
stá
ligad
o a
la t
empe
ratu
ra y
al
cont
enid
o de
hum
edad
rel
ativ
a en
la s
uper
ficie
de
la h
oja,
sie
ndo
nece
sario
que
am
bos
actú
en s
imul
tane
amen
te.
Exi
sten
dos
for
mas
di
fere
ntes
; M
ycos
phae
rella
m
usic
ola
(sex
ual)
y P
seud
ocer
cosp
ora
mus
ae (a
sexu
al).
Par
a la
ger
min
ació
n de
con
idio
s(as
exua
l) se
nec
esita
25°
C, H
R 1
00%
du
rant
e tre
s ho
ras.
Par
a as
cosp
oras
(sex
ual)
25°C
, HR
95%
, tie
mpo
8-9
hor
as.
El
perío
do d
e in
cuba
ción
es
varia
ble
y de
pend
e de
las
con
dici
ones
am
bien
tale
s.E
n ge
nera
l pu
ede
esta
r co
mpr
endi
do e
ntre
los
15-
35
días
.
En
Bra
sil l
as a
plic
acio
nes
se h
acen
a p
artir
del
10
de n
ovie
mbr
ey
se
cont
inúa
n ha
sta
10 d
e M
ayo.
El i
nter
valo
est
áen
el o
rden
de
los
15-2
5 dí
as.
CO
SE
CH
A Y
PO
STC
OS
EC
HA
�•Inco
rpor
ando
tecn
olog
ía, t
endi
ente
s a
un m
erca
do
cada
vez
más
exi
gent
e.�•G
estió
n de
cal
idad
, mej
orar
el c
onoc
imie
nto
de la
s co
ndic
ione
s de
Tº,
Hºy
tiem
po d
e ex
posi
ción
a la
m
adur
ació
n, e
ntre
otra
s; a
plic
ando
bue
nas
prác
ticas
ag
rícol
as e
n fru
tale
s (B
PA
F).
�•Det
erm
inar
la re
ntab
ilida
d ad
ecua
da e
n el
cos
to d
e pr
oduc
ción
, de
man
era
de s
er a
plic
ado
a ge
stió
n de
la
em
pres
a en
el c
ontro
l e in
ocui
dad
del p
rodu
cto.
Cos
echa
Una
m
aner
a pa
ra
trans
porta
r lo
s ca
chos
co
sech
ados
es
el u
so
del
cabl
e ca
rril.
Est
o ev
ita l
os g
olpe
s o
mag
ulla
dura
s de
la
fruta
.
Podr
edum
bre
de la
co
rona
(se
pued
e ob
serv
ar e
l cr
ecim
ient
o de
los
hong
os)
Ant
racn
osis
en
Ban
ano
Fuen
te: I
NIB
AP
Par
tició
n de
la c
ásca
ra
de B
anan
oD
años
oca
sion
ados
por
el f
río,
las
frut
a de
la d
erec
ha e
s te
stig
o
Caí
da d
e lo
s de
dos,
es
deci
r, lo
s de
dos
indi
vidu
ales
se
caen
o
desp
rend
en d
e la
cor
ona.
Fuen
te: I
NIB
AP
Ref
lexi
ones
�•Cos
echa
y p
ostc
osec
ha e
s el
may
or p
robl
ema
de p
érdi
das
(40-
60%
).
�•Se
debe
n m
ejor
ar
las
prác
ticas
de
co
sech
as
y di
smin
uir
los
daño
s m
ecán
icos
qu
e oc
asio
nan
mer
mas
en
ca
lidad
de
l pr
oduc
to
final
di
smin
uyen
do la
gan
anci
a de
la E
mpr
esa.
�•Los
pro
blem
as d
e m
anej
o se
pue
den
ir m
ejor
ando
, con
prá
ctic
as a
cord
es,
tant
o en
cam
po c
omo
en e
mpa
que.
�•La
part
icip
ació
n de
l pro
duct
or e
n ch
arla
s y
jorn
adas
es
impo
rtan
te y
a qu
e el
int
erca
mbi
o de
exp
erie
ncia
s y
la i
nfor
mac
ión
reco
gida
per
mite
que
sus
pr
áctic
as m
ejor
en.
�•Nos
otro
s co
mo
inve
stig
ador
es d
ebem
os a
com
paña
r al
pro
duct
or p
ara
apor
tar i
nfor
mac
ión
válid
a qu
e pe
rmita
cal
idad
, com
petit
ivid
ad y
equ
idad
en
todo
s lo
s se
ctor
es.
�•La
INTE
GR
AC
IÓN
D
EL
SEC
TOR
B
AN
AN
ERO
, pa
ra
luch
ar
cont
ra
los
prob
lem
as s
anita
rios,
mer
cado
s, y
exi
gir
a la
s in
stitu
cion
es o
ficia
les
el
acom
paña
mie
nto
para
sos
tene
r sus
pro
ducc
ione
s es
IMPO
RTA
NTE
.
Agr
adec
imie
ntos
;A los
se
A los
se ññ
ores
pro
duct
ores
:or
es p
rodu
ctor
es:
Ant
onio
Gran
ados
y
Lore
nzo
Gran
ados
, po
r Ant
onio
Gran
ados
y
Lore
nzo
Gran
ados
, po
r pe
rmitirno
s re
leva
r las
etap
as
feno
lpe
rmitirno
s re
leva
r las
etap
as
feno
l óógica
s y
gica
s y
prpráá c
tica
s de
cultivo
.ct
icas
de
cultivo.
Lidia
Cost
ello;
Lidia
Cost
ello;
JuJuáá nn
Cast
illo;
A.
Petr
Cast
illo;
A.
Petr
óó n;
R. M
arze
tti,
n; R
. M
arze
tti,
H.
Muz
zo,
A.
H.
Muz
zo,
A.
Babi
czBa
bicz
; po
r pe
rmitirno
s ;
por
perm
itirno
s ingr
esar
ingr
esar
a a su
ssu
sfinc
asfinc
as..
A Ch
emec
o po
r A Ch
emec
o po
r es
tar
esta
rju
nto
junt
oa a
noso
tros
noso
tros
desd
ede
sde
que
que
iniciamos
iniciamos
esta
esta
activida
dac
tivida
d ..A C
iagr
o,
A C
iagr
o, E
mer
ger
Emer
ger ..
Al
Al
Ministe
rio
Ministe
rio
de
la
prod
ucci
de
la
prod
uccióó n
de
Fo
rmos
a y
la
n de
Fo
rmos
a y
la
Unive
rsidad
de
Fo
rmos
a,
Unive
rsidad
de
Fo
rmos
a,
junt
oju
nto
a Ci
agro
; po
r a
Ciag
ro;
por
perm
itirno
s pe
rmitirno
s es
tar
esta
ren
la
en la
zona
zona
..A la
A la
Aso
ciac
iAso
ciac
i óónn
de P
rodu
ctor
es d
e de
Pro
duct
ores
de
Frut
asFr
utas
y y Hor
taliz
asHor
taliz
asde
de
Salta
Salta
Ref
eren
tes In
g. A
gr. M
aría
Jul
ia F
agia
ni
mfa
gian
i@co
rreo
.inta
.gov
.ar
mar
yfag
iani
@ho
tmai
l.com
Ing.
Agr
. Arn
aldo
Cris
tian
Tapi
a
atap
ia@
corr
eo.in
ta.g
ov.a
rac
tapi
a@uo
l.com
.ar
E.E.
C.T
.INTA
Yuto
, R
uta
Nac
. Nº3
4 �–
Km
. 138
6-Yu
to (C
P 45
18) �–
Juju
y �–
Arg
entin
a.Te
léfo
nos:
038
86-4
9815
2/06
1