Post on 08-Oct-2020
Elde
port
eco
mo
herr
amie
nta
dein
tegr
ació
nEl
depo
rte
com
ohe
rram
ient
ade
inte
grac
ión
De
pers
onas
con
dis
capa
cida
d
3 N
ovie
mbr
e, 2
012
Carm
en O
cete
Cal
vo
Inve
stig
ador
a de
l Cen
tro
de E
stud
ios
sobr
e D
epor
te I
nclu
sivo
(CE
DI)
Facu
ltad
de C
ienc
ias
de la
Act
ivid
ad F
isic
a y
el D
epor
te-I
NEF
Uni
vers
idad
Pol
itécn
ica
de M
adrid
ÍND
ICE
1.E
lcen
trode
Est
udio
sso
bre
Dep
orte
Incl
usiv
o.
2.A
ctiv
idad
fisic
aA
dapt
ada.
Dep
orte
adap
tado
yD
epor
te
Incl
usiv
o.
3.La
incl
usió
na
travé
sde
ldep
orte
.
4.E
ldep
orte
incl
usiv
oen
elám
bito
delo
cio
yla
recr
eaci
ón
para
las
pers
onas
con
disc
apac
idad
para
las
pers
onas
con
disc
apac
idad
.
Carm
en O
cete
. Blo
que
com
plem
enta
rio
MIS
IÓN
Y V
ISIÓ
N: Q
UÉ
ES
ELC
EDI
EL C
EDI
Ser
elpu
nto
dere
fere
ncia
enla
ddifu
sión
,
inve
stig
ació
n,co
noci
mie
nto
ym
ejor
es
prác
ticas
(en
lopo
sibl
e,ba
sada
sen
la
evid
enci
a)de
las
activ
idad
esfís
icas
ylo
sM
isió
nev
iden
cia)
dela
sac
tivid
ades
físic
asy
los
depo
rtes
adap
tado
sor
ient
ados
alla
salu
dde
las
pers
onas
con
disc
apac
idad
.
Mis
ión
Ser
capa
ces
dean
aliz
ary
ddifu
ndir
los
bene
ficio
s,a
todo
slo
sni
vele
s,de
las
activ
idad
esfís
icas
y
depo
rtiv
aspa
rape
rson
asco
ndi
scap
acid
ad
atr
avés
dela
sens
ibili
zaci
óny
atr
avés
dela
sens
ibili
zaci
óny
conc
ienc
iaci
ónde
todo
slo
sag
ente
s
inte
rvin
ient
es,
espe
cial
men
tea
las
inst
ituci
ones
del
depo
rte
norm
aliz
ado,
Visi
ónof
reci
endo
opor
tuni
dade
sre
ales
depr
áctic
a
vive
ncia
day
deac
tual
izac
ión
del
cono
cim
ient
oen
los
ámbi
tos
defin
idos
de
actu
ació
n.
PR
INC
IPA
LES
LÍN
EAS
DE
AC
TUA
CIÓ
N
Form
ació
ny
Inve
stig
ació
ny
Difu
sión
del
cono
cim
ient
o y
iib
ilid
dd d
Activ
idad
es
ey
tecn
ifica
ción
yco
noci
mie
nto
visi
bilid
ad d
ela
s ac
cion
ese
impl
emen
taci
ón
2.A
ctiv
idad
Fís
ica
2.A
ctiv
idad
Fís
ica
Ada
ptad
a (
Ada
ptad
a (A
FA)
AFA
) D
ISCI
PLIN
AS(H
utzl
er, 2
007
)ed
ucac
ión
físic
a,de
port
e,la
recr
eaci
ón,
lada
nza
yar
tes
“Todomovimiento,actividad
físicaydeporteenlosquese
recr
eaci
ón,
lada
nza
yar
tes
crea
tivas
,la
nutr
ició
n,la
med
icin
ay
lare
habi
litac
ión
psic
ológ
ica
yso
cial
.
yp
qponeespecialénfasisenlas
personas
con
factores
limitantes,problemas
desaludopersonasmayores
AFA
py
(Dol
l-Tep
per,
198
9)”
.TI
PO A
DAP
TACI
ON
ES
(Hut
zler
, 20
07):
-Tar
ea-E
quip
amie
nto
Et
Rgl
-Ent
orno
-Reg
las
-Inst
rucc
ión
194
4D
rGut
tman
Func
ión
reha
bilit
ador
a
194
4, D
r.Gut
tman
, St
oke
Man
devi
lle,
Adap
tado
del
con
venc
iona
l o
espe
cific
o de
la d
isca
paci
dad
DEP
OR
TE
ADAP
TAD
Oy
psíq
uica
En E
spañ
a, a
ños
Elem
ento
dis
tintiv
o:
clas
ifica
ción
func
iona
l
5F
di
Fíi
sese
nta,
bal
once
sto
en
silla
de
rued
as5
Fed
erac
ione
s: F
ísic
os,
inte
lect
uale
s, P
C, c
iego
s,
sord
os
211
DEP
OR
TESS
AD
AP
TAD
OSS
(CO
NVE
NC
ION
ALE
S)
2.1
DEP
OR
TES
AD
AP
TAD
OS
(CO
NVE
NC
ION
ALE
S)
2.2
DEP
OR
TES
ES
PEC
ÍFIC
OS
BO
CCIA
GO
ALB
ALL
SLAL
OM
2.3
DEP
OR
TE IN
CLU
SIV
O
Conc
epto
:aac
tivid
adfís
ica
yde
port
equ
epe
rmite
lapr
áctic
aco
njun
tade
idi
idd
ti
dl
bjti
dl
ilid
dpe
rson
asco
ny
sin
disc
apac
idad
man
teni
endo
elob
jetiv
ode
laes
peci
alid
adde
port
iva
que
setr
ate.
Supo
ne:a
dapt
ació
nen
las
regl
asy
elm
ater
ialu
tiliz
ado
con
elfin
fom
enta
rla
part
icip
ació
nac
tiva
yef
ectiv
ade
todo
slo
spa
rtic
ipan
tes.
Esun
aaac
titud
haci
ala
prác
tica
depo
rtiv
aa
todo
slo
sni
vele
s
Gra
cias
ala
iinve
stig
ació
nap
licad
asa
bem
osde
sus
bene
ficio
sa
nive
lde
sens
ibili
zaci
ón,
cono
cim
ient
oy
resp
eto
ala
dife
renc
ia,
así
com
ode
ffom
ento
dehá
bito
sde
vida
salu
dabl
esa
trav
ésde
estil
osde
vida
activ
os
Escu
ela:
Edióó
Fí
ii
Oci
o y
la
recr
eaci
ón:
Ámbi
tos
de a
ctua
ción
Educ
ació
n Fí
sica
D
epor
te
3. L
A IN
CLU
SIÓ
N A
TR
AVÉS
DEL
DEP
OR
TE…
nuev
as e
xper
ienc
ias
corp
oral
es
real
zan
la
perc
epci
ón d
e su
s l
fíi
La in
tegr
ació
n de
per
sona
s co
n di
sca p
acid
ad
logr
os fí
sico
s
rede
finir
sus
pen
el á
mbi
to re
crea
tivo
es
esen
cial
par
a po
der c
ompl
etar
ell
pro
cesoo
dee
norm
aliz
ació
nn re
defin
ir su
s ca
paci
dade
s fís
icas
el p
roce
so d
e no
rmal
izac
ión
(Bra
sile
, 19
90
)
incr
emen
tar s
u co
nfia
nza
en la
re
aliz
ació
n de
nue
vas
activ
idad
es fí
sica
sB
linde
y M
cClu
ng(1
997
)
La in
clus
ión
a tr
avés
del
dep
orte
…
Pore
ldes
arro
llode
las
habi
lidad
esce
ntrá
ndos
een
¿por
qué?
Por e
l des
arro
llo d
e la
s ha
bilid
ades
de
man
era
satis
fact
oria
(Bra
sile
, 19
90
)
cent
ránd
ose
en
HAB
ILID
ADES
Y C
APAC
IDAD
ES
requ
erid
as p
ara
la p
ráct
ica
elim
inan
las
idea
s pr
econ
cebi
das
sobr
e la
dis
capa
cida
dsu
pera
ndo
las
barr
eras
act
itudi
nale
s
Estr
ateg
ias
faci
litad
oras
de
la p
artic
ipac
ión
activ
a
p(K
arpe
r y M
artin
ek, 1
98
5)
Cont
acto
dire
cto
estr
uctu
rado
(She
rrill
, 19
98
)Co
mpe
nsac
ión
de li
mita
cion
es e
n si
tuac
ione
s co
mpe
titiv
as (R
íos,
20
05
)
Varia
r el t
ipo
de e
jecu
ción
del
gru
po(M
endo
za, 2
00
9Ac
tivid
ades
coo
pera
tivas
p(
11
Com
part
ir el
dep
orte
ada
ptad
o a
las
pers
onas
con
dis
capa
cida
d (R
íos,
20
05
)
44 Á
MB
ITOO
DEE
OC
IOO YY
REC
REA
CIÓ
N4
. ÁM
BIT
O D
E O
CIO
Y R
ECR
EAC
IÓN
Espa
cio
ppriv
ilegi
ado
para
laau
tono
mía
yla
auto
dete
rmin
ació
n.Ad
quiri
rca
paci
dad
yha
cer
aque
lloqu
ed de
seam
osR
evol
ucio
nario
para
muc
has
pers
onas
con
disc
apac
idad
que
ven
limita
das
sus
activ
idad
es,
rest
ringi
dasu
part
icip
ació
ne
incl
uso
nega
dasu
capa
cida
dy
incl
uso
nega
dasu
capa
cida
dy
liber
tad
para
dese
ar.
Cada
vez
más
vvalo
rado
Esun
ode
los
ámbi
tos
Esun
ode
los
ámbi
tos
indi
spen
sabl
espa
rala
inte
racc
ión
yla
incl
usió
nso
cial
(Fan
tova
,20
06
)
inte
racc
ione
sen
tre
pers
onas
co
nsi
ndi
scap
acid
adLa
ple
na
con
y si
n di
scap
acid
adin
clus
ión
supo
ne…
obje
tivos
com
unes
clim
a de
ccom
unic
ació
nca
mbi
os e
n el
ent
orno
rela
cion
es d
urad
eras
Valo
raci
ón d
e la
per
sona
de
acue
rdo
asu
sca
paci
dade
sac
uerd
o a
sus
capa
cida
des
incl
usió
n fís
ica
Cont
enid
osde
lain
clus
ión
com
unic
ativ
aCo
nten
idos
de
la
incl
usió
n(Madariaga,2008)
incl
usió
n so
cial
-A
cces
o y
entra
da n
o ac
cesi
ble
Pla
zas
apar
cam
ient
osre
serv
adas
ocup
adas
INCL
USI
ÓN
-P
laza
sap
arca
mie
ntos
rese
rvad
asoc
upad
as-
Pre
senc
ia d
e es
cale
ras
-M
ostra
dore
s a
una
altu
ra-
Aus
enci
a de
esp
acio
s de
des
cans
os
FÍSI
CA-
Asc
enso
res
sin
sopo
rte s
onor
o-
Máq
uina
s in
acce
sibl
es e
inco
mpr
ensi
bles
-E
lem
ento
s in
alca
nzab
les:
alc
ance
man
ual o
vis
ual M
edid
as
acce
sibl
esm
aldi
seña
das
(ram
pas
puer
tas
baño
s)ac
cesi
bles
mal
dise
ñada
s(ra
mpa
s,pu
erta
s,ba
ños)
IÓ
-Con
teni
dode
lain
form
ació
nno
adap
tada
-M
ater
iale
sen
form
ato
yso
porte
sno
adap
tado
s-
Vide
osno
subt
itula
dos
nien
audi
odes
crip
ción
INCL
USI
ÓN
COM
UN
ICAT
IVA
-Vi
deos
nosu
btitu
lado
sni
enau
diod
escr
ipci
ón-
Web
inac
cesi
ble
porf
orm
ato
yco
nten
ido
-Pan
eles
info
rmat
ivos
ydi
rect
orio
sco
loca
dos
enlu
gare
sin
acce
sibl
es-S
eñal
izac
ión
sin
apoy
os v
isua
les,
táct
iles
o so
noro
s-A
cúst
ica
inad
ecua
da e
ilum
inac
ión
insu
ficie
nte
IÓ
-Aus
enci
a de
ofe
rta d
e pr
ogra
mas
-Pro
gram
asso
lopa
ragr
upos
depe
rson
asco
nla
INCL
USI
ÓN
SOCI
AL
Pro
gram
asso
lopa
ragr
upos
depe
rson
asco
nla
mis
ma
disc
apac
idad
-O
ferta
esp
ecifi
ca q
ue n
o se
man
tiene
en
el ti
empo
(e
xper
ienc
ias
pilo
to)
(p
p)
-P
artic
ipac
ión
grup
al d
e pe
rson
as c
on d
isca
paci
dad
con
apoy
o de
aso
ciac
ione
s
-Pro
fesi
onal
es d
el o
cio
desc
onoc
edor
es d
e la
dis
capa
cida
d-
Falta
de
form
ació
n pa
ra d
iseñ
ard
prog
ram
as p
ara
todo
s-
Esc
asa
difu
sión
de
las
med
idas
ac
cesi
bles
Ai
ddi
fió
dl
if
ió-
Aus
enci
ade
difu
sión
dela
info
rmac
ión
en e
l sec
tor d
e la
dis
capa
cida
d-
Inex
iste
ncia
de
prof
esio
nale
s de
l oci
o co
nal
guna
disc
apac
idad
con
algu
nadi
scap
acid
ad-
Falta
de
form
ació
n bá
sica
en
trato
ad
ecua
do a
per
sona
s co
n di
scap
acid
ad-
Cur
sos
dere
cicl
aje
enlo
squ
eno
se-
Cur
sos
dere
cicl
aje
enlo
squ
eno
seab
orda
la d
isca
paci
dad
Prio
rizar
el a
pren
diza
je
ESCU
ELAA
INCL
USI
VA
Adap
taci
ones
Ped
agóg
icas
qu
e pe
rmita
n at
ende
r a to
dos
tl
Crea
r sen
tido
de
Com
unid
ad,
hió
lES
CUEL
A IN
CLU
SIVA
(Sta
inba
cky
Stai
nbac
k, 1
99
9)
nues
tros
alu
mno
s co
hesi
ón g
rupa
l
ÉXIT
O E
N L
A IN
CLU
SIÓ
N E
DU
CATI
VASI
… (
Río
s, 2
00
3)
Rec
urso
s hu
man
os, m
ater
iale
s y
didá
ctic
os a
decu
ados
Util
izac
ión
real
del
dis
eño
curr
icul
arab
iert
o y
flexi
ble
Part
icip
ació
n ac
tiva
de lo
s pa
dres
Supr
esió
n de
bar
rera
s ar
quite
ctón
icas
y
adap
taci
ón d
e ce
ntro
La fo
rmac
ión
y pe
rfec
cion
amie
nto
del p
rofe
sora
do
GR
AC
IAS
PO
R T
U A
TEN
CIÓ
N
“La
igua
ldad
de
opor
tuni
dade
s no
es
trat
ar a
todo
s de
la m
ism
a m
aner
a, s
ino
dar a
cad
a un
o lo
que
nec
esita
par
a d
li
”(C
IDA
2007
)ac
cede
r a lo
mis
mo”
.(C
IDA
,200
7)