Post on 13-Nov-2015
description
30/11/2014 FISIOLOGIAREPRODUTIVADASAVES
http://www.webartigos.com/artigos/fisiologiareprodutivadasaves/64373/print/ 1/6
Webartigos.comPublicaodeartigosemonografiasTtulo:FISIOLOGIAREPRODUTIVADASAVESAutor(a):JosRenatoSilvaEndereodapublicao:http://www.webartigos.com/artigos/fisiologiareprodutivadasaves/64373/
Publicadoem21deabrilde2011,s00h00minemSociedadeeCultura
FISIOLOGIAREPRODUTIVADASAVESRobertoR.SobreiraJamilF.H.GuedesJeanGualbertoJosR.Silva
Introduo
Aatividadereprodutivadasavesumresultadodainteraodeestmulosexternosambientais(fotoperodo,temperatura,disponibilidadedealimentos,bemcomoseubalanceamento),comportamentais,taiscomo,estresse,presenadoparceiro,graudebemestarepormecanismosdecontroleneuroendcrino(BENEZ,1998).
importantelembrarquenasltimasdcadasaaviculturatemsetornadoaltamentetecnificadaeocupalugardedestaquedentrodaagropecuriabrasileiraemundial,alcanandoaltosndicesdedesempenhonaproduodecarneeovos.Ainda,ascaractersticasdeproduo,tantodeavesdecortecomodepostura,tiveramenormecrescimentonomercadonacional.
FisiologiaeFuncionalidadedoAparelhoGenitalFeminino
Oaparelhogenitaldasavesdomsticascompostoporumovrioeumoviduto,queselocalizamdoladoesquerdodacavidadeabdominaldaave.Duranteoperodoembrionrio,oovidutoeoovriodoladodireitoestoinicialmentepresentes.Entretanto,aproduodesubstnciasinibidorasdoductodeMller(origemdooviduto)peloovrioresultaemregressodoductodireitoedoovriodireito,masnodoesquerdo.Oductoesquerdoaparentementeprotegidoporapresentarmaiornmerodereceptoresparaestrognio,sendoassim,maissensvelaoestrognioqueoductodireito.AparentementeoestrognioimpedeaaodesubstnciasinibidorasdoductodeMller(BAHREJOHNSON,1991).
Oovriodemamferosedeavesdifere.Emmamferos,diversosfolculospodemovularemumdeterminadomomentodentrodeumintervalodevriosdiasousemanas,enquantoqueemavesumnicofolculoovula,eovulo(gema)liberado,masdentrodeumintervalomaiscurto(preferencialmentetodososdias).Almdisso,tendoemvistaqueoembriodeveobtertodososnutrientesparaodesenvolvimentoembrionrio,ovulomaturodeavesmuitomaiorqueodemamferos.Nasaves,osfolculosgrandeseamarelos,destinadosovulaoestoorganizadosdentrodeumahierarquia(JOHNSON,1993).
Oovrioesquerdoapresentafunocelulareendcrina.Estfirmementeaderidoparedecorporaldorsal,colocadointimamentenoploanteriordorimesquerdo.Seutamanhodependedoestadofuncionalemqueaaveseencontra.Acoramareladacommatizesrosados,deformaarredondadaapoligonal,lobuladoefrivel,apresentandofolculoscomovcitos(RUTZetal.2007).
Umadasprincipaisfunesdosovriosaproduodehormniosesterides,essenciaisparaocrescimentoefunodotratoreprodutivo.AprogesteronaatuanasecreodealbmeneinduodopicodeLH.Osandrogniosatuamemcaractersticassexuaissecundrias(cristaebarbela).Osestrogniosatuamnasntesedagemapelofgado,mobilizaodeclciodosossosmedularesparaaglnduladacasca.Aocontrriodemamferos,asclulasdagranulosasoasprincipaisfontesdeprogesteronaede
30/11/2014 FISIOLOGIAREPRODUTIVADASAVES
http://www.webartigos.com/artigos/fisiologiareprodutivadasaves/64373/print/ 2/6
pequenasquantidadesdeandrognios,enquantoqueasclulasdatecaproduzemandrognioseestradiol.importantesalientarqueasclulasdagranulosanoluteinizam,porquenoexisteanecessidadedeformaodecorpolteo,umaestruturaassociadaprenhez(BAHREJOHNSON,1991).
SegundoCoelho(2006),oovidutodasavesumsegmentotubularquesecomunicacomoovriopormeiodoinfundbulo.Odesenvolvimentodoovidutoestimuladoporvrioshormniosgonadais,emboraaaodaprogesteronasejamaisdirecionadaparaclulassecretrias,taiscomoaquelasresponsveispelaproduodeavidina.Estrognioeandrogniopromovemodesenvolvimentodeumavariedadedetecidoglandular,musculareconjuntivodentrodooviduto.Anatomicamenteoovidutodivididoemcincopartes:infundbulo,magno,istmo,teroevagina(Figura01).Apartemaisprximaaoovriochamadadeinfundbulo,eresponsvelpelacapturadovulologoapsasualiberao,eolocaldeencontrocomosespermatozidesparaafecundao.Omagnoaregioresponsvelpelasecreodealbmem,sendoestaapartemaislongadooviduto.Oistmoaregiomaiscurta,ondeseformamasmembranasdacasca.Otero,ouglnduladacascaumrgomuscularesecretrio,ondeadicionadofluidoaoovoeocorreaformaodacascaedeposiodacutcula.Avaginaservedepassagemparaoovodoteroatacloaca(LEITEVIVEIROS,2009)
Asespciesavcolasapresentamsemelhanasnotratoreprodutivocomoutrasespciesanimais(ex.rpteis)devidopresenadestiosespecializadosnotratofeminino,noqualosespermatozidesresidemduranteperodosprolongadosapsumacpula.Existemdoisstiosdistintosnasespciesavcolas,umlocalizadonajunoterovaginaleooutronaporoinferiordoinfundbulo(BAKSTetal.,1994).
Naregioterovaginalestolocalizadasasglndulashospedeirasdeespermatozides(Figura02).Osespermatozidesalisearmazenamapsainseminaoartificialoumontanatural,parasedeslocaremviaascendenteemdireoaoinfundbulo.Asglndulashospedeirasfuncionamcomomantenedorasdacapacitaoespermticae,conseqentemente,dasfuturasfecundaes.Estasglndulasarmazenamespermatozidesduranteumperodode3a4semanasemgalinhase8a15semanasemperuas(BRILLARD,1993),emboraapercentagemdeovosfrteiscomeaacairdentrode57diasnagalinhaede1421diasnaperua(COELHO,2006).
Normalmente50200clulasespermticasentramnasglndulaseseorientamparalelamenteaolongodaglndula.Aaglutinaodecabeacomcabeadosespermatozidesapossvelexplicaoparaamanutenoprolongadainvivodosespermatozidesnasglndulas(TINGARILAKE,1973).Omecanismoquecausaaliberaodasclulasespermticasdasglndulasnoconhecido,masistopossivelmenteocorracomumareduoprogressivanacapacidadeespermticaemaglutinar.
NeuroendocrinologiaReprodutiva
Osistemareprodutivobasicamentereguladopeloeixohipotalmicohipofisiriogonadal.OGNRHestimulaoLHqueresponsvelporestimularaproduodeprogesteronanofolculomaturo,almdeprovocarorompimentodofolculoeaovulao.Nomacho,oLHagenostestculoseinduzaproduodeandrognios.Emavesocorreapresenadeoutrohormniohipotalmicoimportante,queopeptdeointestinalvasoativo(VIP).Estehormniofoiinicialmentedescobertonointestino.Nocrebrodeaves,oVIPatuanaliberaodeprolactinapelapituitriaanterior.AimunizaodeperuascomVIPparaneutralizarVIPendgenoresultaemreduonosnveisdeprolactinaenaincidnciadechocoenoaumentodaproduodeovos(RUTZetal,2007).OoutrohormnioproduzidopelapituitriaoFSH.OFSHpodeestimularaproduodehormniosesteridespelasclulasdofolculoemdesenvolvimento,particularmentedosfolculosmenores.OFSHtambmproduzidoporgonadotrofos,maspoucosesabeseoLHeoFSHsoproduzidospelosmesmosoudiferentesgonadotrofos(LEITEVIVEIROS,2009).
Aovulaoocorreaproximadamente6horasapsopicodeLHede1545minutosapsaoviposio.Aoavaliaraparedecelulardofolculo,podeserobservadaumaregioestruturalmentediferente,caracterizadaporseravascular,quedenominadadeestigma.Estaregiocompostapeloepitlio,tecainternae