Post on 03-Jul-2015
description
1Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
O complemento directo (CD)
É a función sintáctica sobre a que recae a acción do verbo, normalmente un substantivo ou unha unidade equivalente que algúns verbos predicativos esixen para ter significado completo.
Son os verbos transitivos, que se refiren a accións que transitan dende o actor ao obxecto.
comprar (algo ou alguén)querer (algo ou alguén)desexar (algo ou alguén)
2Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
Quen pode desempeñar o CD
S.N.Desexámosche un feliz ano
S.Prep. coa prep. aChamei a Manel
Pronome persoal átonoEmpurrouno claramente
OraciónEspero que a festa saia ben
3Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
O CD e a preposición a
Paco quere a moto.
Pepe querea
De entrada, en galego o CD constrúese sen preposición
… aínda que o seu referente sexa unha persoa. O seu uso indiscriminado nestes casos débese ao castelán.
a moza
*Pepe quere á (a+a) moza
4Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
O CD e a preposición a
Como norma xeral, o CD non leva preposición en galego:
O lobo matou a ovella.
Polo tanto, a diferenza do castelán, en galego débese evitar o seu uso:
Vou visitar un amigo / *Vou visitar a un amigo
Vin o teu pai na feira / *Vin ao teu pai na feira
Levo a miña nai á casa / *Levo á miña nai á casa
5Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
O CD e a preposición a
Cando se emprega a preposición a?
2.Con nomes propios: Vin a Xosé.
3.Cos pronomes persoais tónicos:
Chameite a ti.
4.Para indicar reciprocidade cos indefinidos un e outro. Tamén con todos:
Os nenos chamáronse os uns aos outros.
Agardounos a todos fóra.
6Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
O CD e a preposición a
Beneficia o estudo a memoria.
á
Tamén cando se quere evitar a ambigüidade co suxeito, emprégase a con CD inanimados.
Beneficia a memoria ao estudo.
7Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
CD pleonástico
Non vin a Paco.
A Paco non o vin.
Romperon esta porta e entraron.
Esta porta rompérona e entraron.
CD pleonástico
Cando o CDse antepón,
o verbo increméntase cun pronome
átonopleonástico.
8Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
Referente do CD consabido
– Viches a Paco?– Non, non o vin.
o SN substitúese no discurso polos átonos: o, a, os,
as.
– Entregaches as solicitudes?– Si, presenteinas no Concello.
Cando o referente do CD xa é coñecido polos interlocutores
9Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
A construción reflexiva
O suxeito realiza sobre a súa persoa unha acción que tamén se pode realizar sobre algo ou alguén.
Antón lavouse
O pronome persoal reflexivo se fai referencia aquí ao suxeito. En galego esta construción é posíbel cando coinciden suxeito e CD:
Ti peitéaste / Ti peiteas o cabelo
Se o CD xa está expreso non cabe o uso do reflexivo:
*Eu laveime as mans
Outros verbos que non admiten en galego a reflexividade son:
*Ela sentouse no chan
*Caíuse da cadeira
*Esperteime con pesadelos
*Casareime aos 60 anos
10Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
Identificación do CD
1. Comproba que a oración é predicativa e o verbo transitivo:
Levei unha torta ao cumpreanos. 2. Trata de substituír o CD por o, a, os, as (ou os seus
alomorfos).El fai o que quere / El faino
3. Se a oración admite a conversión pasiva, o CD quedaría como suxeito paciente.O lobo comeu a ovella / A ovella foi comida polo lobo
E non te fíes de que o verbo conteste as famosas preguntiñas Que? ou Que cousa? e A quen? para identificar o CD e o CI
11Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
O suplemento (Supl)- É un complemento que “completa” o significado dun verbo que necesariamente esixe un complemento con preposición. - É desempeñado por un SPrep cunha determinada preposición esixida polo significado do verbo: a, de con, en...- Aseméllase semanticamente ao CD e sintacticamente ao CC. -Necesita de preposición imposta polo verbo.
Non falo de fútbol contigo.Creo en todo o que me dis.
12Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
O suplemento (Supl)
Pódese substituír polo pronome iso, mais a preposición non desaparece.
Ela falaba de asuntos dispares
Ela falaba diso
Non cre na sorte
Non cre niso
13Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
Suplemento / CD
Mentres o CD se conmuta por pronomes átonos, o Suplemento substitúese por pronomes tónicos.
Hoxe os nenos ven
Dani estivo preguntando por Tamara.
a televisión.demasiado
14Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
Suplemento / CD
A diferenza do CD, non esixe un pronome pleonástico cando se antepón ao verbo.
Gonzalo conseguiu bicar esa moza.
A esa moza conseguiuna bicar Gonzalo.
As súas axilas ulían a Sanex.A Sanex ulían as súas axilas.
O O suplementosuplementoantepostoanteposto non nonesixe incrementoesixe incrementoalgún no Valgún no V
15Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
Suplemento / CD
O CD pode construírse con ou sen preposición, o Suplemento necesita da preposición seleccionada polo verbo.
Mariña esqueceu os donuts.
Mariña esqueceuse dos donuts.
16Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
Suplemento / CC
Marta acabou cos seus aforros.
Eloi acabou con rapidez.
É cos seus aforros co que acabou Marta.
É con rapidez como acabou Eloi.
Mantense a preposición
Pérdese a preposición
17Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
Suplemento / CC
Falaban de música.
Falaban de memoria
É de música do que falaban.
É de memoria como falaban.
Mantense a preposición
Pérdese a preposición
18Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
O complemento indirecto (CI)- Función que indica quen é o beneficiario ou destinatario da acción verbal- Pode ser desempeñado por un Sprep (prep. a e para) ou un pronome átono (me-nos, che-vos, lle-lles).
Entregueille a carta a Eloi.Vouche contar un segredo.
- Para o recoñecer abonda con substituílo polas formas pronominais se, lle, lles.
Regalei un bono aos premiados.Regaleilles un bono.
19Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
O complemento indirecto (CI)
Semanticamente indica…
Non é necesario que o seu referente sexa animado…
A ese camión fáltanlle algunhas pezas
Mándame unha foto divertida
Xa é hora de que fagan algunhas reformas ao Instituto
‘destinatario’
‘destino’
Queren meterlle un dedo no ollo
…aínda que é moi frecuente que o sexa
20Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
CI / CD teñen en común….
Ámbolos dous poden ir precedidos da preposición a
Non bota de menos a Paco
Os psicólogos recomendan aos estudantes grandes doses de confianza en si mesmos
CICD
21Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
lles
CI / CD diferéncianse…
Para distinguilos bastaráa proba da conmutación:o, a, os, as para o CD elle, lles para o CI
Os mestres xa non aos alumnospegan
El pegou os trozos do xarrón rapidamente
22Alfonso Sancho – Efrén Vázquez
CI con para?
A única preposición quepode preceder ao CI é a
Os complementos con parason sempre circunstanciais
Alguén de MRW deixouun sobre para Manolo
a Francisco
¿CI?
CI
CC