Post on 14-Oct-2018
LEZOKO HEZKUNTZA PUBLIKOA (0 -16)24. ZENBAKIA _ MAIATZAK 2017
GURASO ELKARTEA / HAURRESKOLA / HERRI ESKOLA / INSTITUTUA
54 hezikuntza 2017 · guraso elkartea / haurreskola / herri eskola / institutua
HAURRAREN LEHENENGO URTEANGARATZEN DA GEHIEN MUGITZEKOGAITASUNA.
Haurraren inguruko helduek (familia,hezitzaileak…) maiz presa izaten dugueta haurrek garatu behar dituztenmugimenduak erakutsi behar dizkiegulauste dugu.
Horrela askotan haurra azkarregi jardezakegu bere kabuz lortu ez duenpostura batean, horretarako kanpokoeuskarriak eta laguntza eskainiz(kuxinak, taka-taka…) Borondate onezaritzen gara, gure haurrentzat,ikasleentzat… hoberena nahi dugu.Baina zer da hoberena haurrarentzat?Bere garapenerako?
KEZKA ETA GALDERA HAUEIERANTZUNA EMAN ZIEN EMMIPIKLERREK (1902-1984), PEDIATRAHUNGARIARRAK. PIKLERREKHAURRAK BEHATU ETA AZTERTUONDOREN KONKLUSIO HAUETARAIRITSI ZEN:• Haur jaioberria pertsona aktiboa da,ahalduna eta iniziatibaduna.• Garapen motorea autonomoada,umeak berak eragin dezake.• Umeak segurtasuna, errespetua,askatasuna, denbora eta konfiantzabehar ditu.
• Helduak ez dio jarrera edomugimendurik erakutsi behar eztaumeak berak lortu eta gainditu ez duenjarreran ipiniko ere.• Autonomiaz mugitzen ari denean,erortzen bada, ez da haurra altxa behar.• Helduak umea prest ez dagoenjarreran jartzeak garapena oztopatzen dueta menpekotasuna sortzen du (haurrakezin du bera bakarrik mugitu, heldueneragina behar du).• Haurrak autonomiaz mugitzendenean, fisiologikoki armoniaz garatzenda (tarteko jarrera eta mugimendu
gehiago garatzen ditu), psikologikokiindartu egiten da (beregan konfiantzahanditzen da) eta ikasten ikasten du(bere ikasketen protagonista da).
ZER EGIN BEHAR DU HELDUAK?• Haurra ongi behatu eta ezagutu, bereerritmoa errespetatu ahal izateko.• Umearen jardun autonomoaahalbidetu, pazientziaz eta konfiantzaz.• Baldintza egokiak eskaini haurrarisegurtasuna, askatasuna eta denborabermatuz: mugitzeko arropa erosoa etaespazio ziurrak, material eta jostailuaproposak ( gutxi, sinple etalagungarriak), atentzio indibiduala eman
eta bere autonomia errespetatuzeharkako laguntza emanez haurraordezkatu gabe.
HELDUAREN ESKUHARTZERIKGABEKO GARAPEN MOTOREAKFASE HAUEK DITU:• 0. Lehendabiziko jarrera ahoz
gorakoa da.• 1. Alde batera buelta: ahoz gora
egotetik alboka jartzera pasatzen da, eta berriz ahoz gora.
• 2. Buelta beherantz ematen du eta ahoz behera jartzen da.
• 3. Buelta gorantz. Ahoz beherako jarreratik ahoz gora egotera pasatzen da, buelta alde batera edo bestera emanda.
• 4. Arrastaka mugitzen da, sabel gainean, sigi-saga,hasieran atzeraka , gero aurreraka.
• 5. Lau hanketan katuka ibiltzen da.• 6. Eseri egiten da, bera esertzen da.• 7. Belauniko jartzen da gorputza tente duelarik.• 8. Zutik jartzen da, hasieran zerbaiti helduta, eta
zutik egoteari eutsi egiten dio, gero eseri edo katuka jarriz.
• 9. Ibiltzen hasten da eskuekin zerbaiti helduta.• 10. Oinez hasten da eskuekin ezer heldu gabe.
Emmi Pikler “Moverse en libertad: desarrollo de lamotricidad global” Madrid, Narcea 1984.Budapets-eko Lóczy umezurztegiko pediatra eta zuzendaria. Gaur egun Pikler Institutua.Ikerketak umeen eguneroko jardueretan, ez laborategian.Ia bi mila haur behatu eta aztertu zituen.Jardun autonomoa da bere jarraibidea.•
ASKATASUNEZ MUGITUZ,AUTONOMIA indartu
Irakasleak nola hasi zineten? Zer ilusiorekin? ANTXON: 1981ean. MERTXE: 36 urte betedira D eredua hemen hasi zenetik,81ean hasi baitzen. ANTXON: Orduanbatu ziren Guraso elkartea eta Eskola,eta Lezo Herri Eskola sortu zen. JuaniUrkizu hasi zen irakasle, eta gero eto-rri ziren Pili Intxauspe, Rosa Pérez,Mari Karmen García… Hor sortu zenD eredua eta B eredua. B eta D eredua3, 4 eta 5 urteko geletan hasi zen. Le-henengo urtean 30 ikasleko bi gelazeuden “Palomeran”, B eredukoak, etatalde bat D eredukoa. Ondoren, D ere-duko 4 eta 5 urteko talde bat sortuzen “Pildainen”. JUANJO: Ni Portu al-dean hasi nintzen AEK-n 1984ean, Ne-kane Ezpondarekin batera. 1ngo eta2. mailan 6-7 urtekoekin. Orduan SanJuanen nintzen, eta aukera ederra izanzen Lezora etortzea, D eredua zegoelaeta! 3. mailan Arantxa Labaien etorrizen, eta, gero, 4 gela ez ziren han sar-tzen, eta Pildainera joan ginen 5. mai-lara arte. Horren ondotik, gora, insti-tutura. ANTXON: “Palomeran” ginenJuani Urkizu (3 urteko gelan, D ere-duan), Manoli Zapirain eta ni (3 ur-teko gelan, B ereduan) eta Belen Bide-gain (4 eta 5 urtekoan, D ereduan).Urte hartan María Luz García Enguixzen zuzendari. Orduan denok gineneskola bakarra, goikoa eta behekoa.1982/83 ikasturtean banatu ziren HHeta OHO. Mari Luz zen OHOko zu-zendaria eta Belen Bidegain HHkoa.
Nolakoa izan zen B eta D ereduaksortzeko prozesua? Dena ondo joan zen? JUAN LUIS: Ez zen erraza izan. Historiahonek baditu aurretik bilera eta ezta-baida asko. Ni Guraso Elkartean edozuzendaritzan sartu nintzenean, nire
�
borroka handiena zen A eredutik Deredura pasatu behar genuela, sortubehar genuela. Hasi ginen bilerak egi-ten eskola publikoarekin, Belen etakonpainiarekin. Belenek eta ordukoirakasleek ez zuten onartu, eta “baizera!” esan ziguten, “estamos bien así,
dejádnos en paz”. Hasi ginen gero ikas-tolarekin; egin genituen bilerak ikas-tolarekin, ikastolen federazioarekin,delegazioarekin eta udalarekin.
Gauzak horrela, irailean hasi gi-nen D ereduarekin eskolan, Markesa-neko bi pabiloietan haur hezkuntzako
3 gela zeudela. Haurrak apuntatu zirenGuraso elkartean (orduan zuen izena)eta ikastolan, eta elkarrekin hasi zirenirailean primeran. Eguberriko oporrakpasa ziren, eta aurreneko egunean 3“morroi” jarri ziren atean, “aquí nopasa nadie” esaka. Etxera deitu zida-
HEZIKUNTZAK 40 URTE BETE DITUELA ETA,GARAI HARTAKO ZENBAIT IRAKASLE ETA GURASO
ELKARTEKO KIDE BILDU DITUGU, ORDUKOA NOLAKOAIZAN ZEN GOGORA EKARTZEKO.
40 urte
6 7
erronka
hezikuntza 2017 · guraso elkartea / haurreskola / herri eskola / institutua
ERR
EPO
RTA
JEA •
ten. Nik ez nekien zer ari zen gerta-tzen, eta alkatearengana joan nintzen,eta esan zidan ikastolak erabaki zuelaakordioa haustea eta ikastola bezalajarraitzea, entitate pribatu bezala ale-gia. Pikutara ordu arte hartutako akor-dioak! Joan ginen delegaziora JulianBerasarte eta biok, eta ikastola entitatepribatua zela esan zigun, baita ikas-tola bezala jarraitzea erabaki zuela ere.Eta orain zer egin behar dugu haurre-kin, galdetu genion geure buruari.Haur batzuk alde batera joan ziren, etabeste batzuk bestera. Hor bukatu zenkontua, eta kristorenak izan genituen.Zergatik? Urte horretan (79a) udalhauteskundeak ziren, eta Indepen-dente bezala aurkeztu zen taldean Gu-raso Elkarteko 5 kide ginen (Patri Ur-kizu, alkate atera zena, JulianBerasarte, kultura zinegotzi izan zena,Juan Luis Goienetxea, Juani Urkizueta ni). Guk bilerak egiten jarraitu ge-nuen, eta eskola publikoan lehen ezetzesaten zutenek, Belenek eta besteek,azkenean onartu zuten Guraso Elkar-tearekin fusioa hastea. Orduan hasizen Lezo Herri Eskola, eta hor hasizen B eta D eredua sartzen. Hots,goiko eskolan ere baziren maisuak “yoa euskera, de qué” ziotenak. Euskara-ren bidea hartzea kosta egin zen, dis-
gustu asko izan genituen, traba asko
jarri zizkiguten, baina hemen dago!
Algunos tenían garantizada laeuskaldunización desde casa. ¿Quéos anima a los que no soiseuskaldunes a apuntarlos a unaescuela con modelos B y D? MANOLO: El primer contacto fue con la
ikastola. Entonces se estaban haciendo
los edificios, etc…, y pedían un de-
sembolso que yo no podía. Fue así
como empecé a participar en Guraso
Elkartea. Yo estaba por la escuela pú-
blica, y lo que más me preocupaba era
que mis hijos se educaran en la lengua
del pueblo. Los matriculamos, y estoy
satisfecho de hasta donde hemos lle-
gado. Hoy por ejemplo tengo a mis nie-
tas que se expresan mejor en gallego y
euskera que en castellano. Yo no he
podido aprender euskera, pero me
hace muy feliz ver a mis nietas en la es-
cuela pública y euskaldun. JUAN LUIS: Es
importante el tema económico. Ya que
nuestra lucha era por una escuela pú-
blica vasca, gratuita y euskaldun. Al
principio, muchas de las familias de la
ikastola entraron en ella, pero luego
cogieron otro camino. MANOLO: Hay que
ver lo que ha evolucionado la escuela.
Le hemos dado un prestigio a la es-
cuela, ha evolucionado mucho, y las
familias han empezado a matricular a
sus hijos aquí. La escuela de Lezo con
la de Amara Berri hemos sido una
punta de lanza, y hemos trabajado to-
dos. A los profesores /as les debemos
mucho, ya que han trabajado codo con
codo con nosotros para impulsar la es-
cuela publica. FILO: Nire ustez, hasiera
batean B ereduaren alde apustua egin
zuten Lezoko hainbat eta hainbat gu-
rasoak goraipatu behar dira. Nahiz eta
euskara ez jakin, euren seme-alabek
ikasketak euskaraz egitea aukeratu zu-
ten. Garai hartako ikasleak, gaurko ai-
tak-amak, seme-alabekin euskaraz bizi
dira, Lezo Herri Euskalduna indartzen
dutelarik.
Zeintzuk izan ziren hasierakozailtasunak familientzat? ARRATE: Nik uste lehenengo gurasoek
oso apustu sendoa egin zutela. Gure
semea, Josu, 84an apuntatu genuen,
eta nik zalantzak izan nituen. Ikasto-
lak bazuen halako prestigio bat, eta
eskola publikoak “eskola nacionalak”
ziren oraindik, eta bere zama zuten: er-
daldunak, A eredua… Lehenengo gu-
rasoek apustua egin zuten, baina ez
genekien D eredua bukaeraraino iri-
tsiko ote zen, zeren urtez urte zihoan
�
8 hezikuntza 2017 · guraso elkartea / haurreskola / herri eskola / institutua 9
M A N O L O : ”Yo estaba por la escuela pública, y lo que más me preocupabaera que mis hijos se educaran en la lengua del pueblo. Los matriculamos,y estoy satisfecho de hasta donde hemos llegado. Hoy por ejemplo tengo
a mis nietas que se expresan mejor en gallego y euskera que encastellano”
40 urte
�
ERR
EPO
RTA
JEA •
1110 hezikuntza 2017 · guraso elkartea / haurreskola / herri eskola / institutua
osatzen… Gu atzetik gindoazen gur-dian, meritua aurreko gurasoena izanbaitzen. Irakasleek ere bat egin zutenapustuarekin bat, eta, horrela, poliki-poliki Lezoko eskola prestigioa har-tzen joan zen. MERTXE: Markesanekohori desegin zenean, ikastolan jarrai-tzeko aukera eskaini ziguten bertanginenei, nahiz eta 2. ikasturtean egon,eta gehienak joan egin ziren. Guketxean euskarari garrantzia ematen ge-nion, eta bagenekien semea euskal-duna izango zela, baina guk nahi ge-nuen bezalako eskola taxuzko bategiteko, publikoa eta euskalduna, arris-katu beharra zegoen. Sei familia izanginen arriskatu ginenak; besteak, be-rriz, ikastola joan ziren.
Zeintzuk izan ziren irakasleenzailtasun, inplikazio eta asmoakhasierako prozesuan? MERTXE: 12-14 urte geroago, irakasleguztiak euskaldunak ziren. JUAN LUIS:
Eta nahi ez zutenak alde egin zuten.JUANJO: Goian zuzendari nintzela, or-dezkapen bat behar genuenean, eska-tzen genuen irakasle euskalduna bi-daltzeko, eta, ezin bazen, ezbidaltzeko. Eta ez zuten bidaltzen.Klaustroak euskaraz egiten genituen,eta, baten batek ez bazekien, aldame-
nean euskaldun bat jartzen zitzaion.Lizeoa egin zutenek onartzen zidatenLezon D eredua zegoela, eta ohartutazeuden Lezoko ikasleekin lerro batgaldu zutela. ANA: Gurasoak orduansartu ginen irakasleen laguntzarekin,eta lortu zenuten Lezoko D ereduaerreferentea izatea departamentuan,zuen mugimenduarekin Errenteriaketa San Juanek lortu ez zutena lortuzenuten. MERTXE: Pasaian bakarrikTrintxerpen dago eskola. Hauek zoruajarri zuten, lurra ondo landu zuten,eta gero guk… JUAN LUIS: Gipuzkoa guz-tian Lezoko fusioa eredugarritzathartu zuten. Erce ispektoreak zenbatbider esaten zigun: “Estoy con voso-tros, esto va ir para adelante, pedir lasayudas que hagan falta, autobuses, co-mida, andereñoak euskalduntzekoikastaroak…”. ARRATE: Nik apustu beraegingo nuke berriro ere, nahiz eta le-hendabizikoan zalantzak izan… Nirealabak bi haur ditu orain, eta LezokoHerri Eskolan daude. Lehenengo bile-rak egitean, Ijurkoko lokal batean,Ekaitzen, “Non sartu naiz ni!” esatennion neure buruari. Guraso elkarte-koak ezezagunak ziren niretzat, erdal-dun peto-petoak. MERTXE: Bilera pilaegiten genuen irakasleekin batera, etaluzeak, eta gero eta gehiago luzatzen
ziren, poteatzera-eta joaten ginen. Mi-litantzia handia zegoen.
Egoitza handitzeko garaia ereheldu zitzaizuen. Hor ere borrokakizan zenituzten… RAFA: Gero beste krisialdi bat egon zenDBH sortu zenean, Koldo Mitxelena-rekin eta Zamalbiderekin negoziatzenaritu ginen, hemen sukurtsal bat edohalako zerbait sortzeko, baina azke-nean KM-k dena nahi zuela esan zigun.Zorionez, Gipuzkoan 15 bat DBH txikijarri ziren, baita hemen ere, zeren bes-tela gure ikasleak Errenteriara joan be-harko zuketen 12 urterekin. JUAN LUIS:
Bi gauza izan genituen urbanismo kon-tutan. Pildain nahi genuen handitu,eta institutuan batxillerra eta jarri, de-lagazioak ere hor nonbait onartzenzuen, plana mahai gainean jarrita zi-ren, autobusetan eta diru gutxiago gas-tuko zen eta… Baina Lezoko politikoekez, jarri ziren beste gauza nahi zituztelaegin, eguneko zentroa eta, PNVkoaketa Garbizu jarri ziren oso gogor eta er-tzaintza ekarri eta bota zuten dena…Eta gaur pena da, Lezon ez dugula ba-txillerrikan eta ikasleak joan behar di-rela ikastolara edo Errenteriara. ANA:
Zenbat proiektu eta plan ikusi geni-tuen… MANOLO: Lo del edificio ha sido
�
A R R A T E : ” Nik apustu bera egingo nuke berriro ere, nahiz etalehendabizikoan zalantzak izan… Nire alabak bi haur ditu orain, eta
Lezoko Herri Eskolan daude. Lehenengo bilerak egitean, Ijurkoko lokalbatean, Ekaitzen, “Non sartu naiz ni!” esaten nion neure buruari. Guraso
elkartekoak ezezagunak ziren niretzat, erdaldun peto-petoak.”
40 urte
ERR
EPO
RTA
JEA •
�
�
1312 hezikuntza 2017 · guraso elkartea / haurreskola / herri eskola / institutua
muy fuerte. Conseguimos que Zebe-rio nos concediera los terrenos, perono había voluntad política en Lezo. En-tonces la lucha fue con delegación. Lainspectora era Alberas, tuvimos mu-chas reuniones, y en una ocasión nonos quería recibir, y fuimos los padresy profesores con algunos niños, y esoque solo iba a reunirse con 2… Y noso-tros: “Aquí nos recibís a todos o veni-mos mañana con todos los niños”.ARRATE: Pildain konpondu behar zen,eta plan guztia egina zegoenean, uda-laren onespena behar genuen plenoanatzera bota zuten. HBk esan zuenbaietz, baina EAko kontzejalak, ira-kaslea zenak, ezetz esan zuen. MANOLO:
Se estaban retrasando los permisos.Estaba HB en el ayuntamiento y nosestaban dando largas. Fui donde el al-calde, Mikel, y le dije que si no habíapermisos, a la semana siguiente está-bamos allí todos, alumnos, profesores,madres y padres. Y no tardo ni un mesen dar los permisos. Fue una movida,¡pero aquí estamos!
Nolakoak izan ziren metodologiaberriak ezartzeko lanak? ANTXON: Garai hartan metodologian erealdaketa oso garrantzitsua izan zen.Euskara garrantzitsua zen, bai, baina
garrantzitsua zen, halaber, transmiti-tzen genuen eredu metodologikoa he-rrian eta kalean txertatzea. Klase ma-gistraletatik txokoetara pasa ginen,gurasoen inplikazioa bilatu genuen, ka-lera asko ateratzen ginen… ARRATE: Gukezagutu genuen Eskola nazionaletatikgurera aldaketa handia egon zen.
Zein da eskolaren gaur egungoegoera, eta nola ikusten duzueGuraso Elkartetik? JUAN LUIS: Orain ez gara hainbeste ate-ratzen, gauzak lortzeko mugitzen gara,baina behin lortuta pasiboak bihur-tzen gara. RAFA: Gizartea eta egoera al-datu egin dira, baina gazteak hordaude. ANTXON: Frankismotik atera be-rriak ginen, eta inplikazio handia ze-goen, baita gauzak aldatzeko gogoahandia ere. MERTXE: Guk jarri genituenabian Udalekuak. Esaten genuen:“Haurrak urte guztia euskara ikasten,eta gero udan zer…”. Eta ekartzen ge-nituen pailazoak, Porrotx-eta (biboteatxikiagoa zuen orduan), antzerkia, etaKukubiltxo; Peter Roberts mimoa…Orain eskolako gurasoek ez dute kalerabegiratzen, ez dute zaratarik egiten.ARRATE: Ni 17 urterekin sartu nintzenikastolako batzordean. Militantziahandia zegoen orduan, zenbat lan egin
behar zen dena lortzeko… MERTXE:
Jende gutxi ikusten dut orain militan-tzian. ANTXON: Egungo gazteen egoerazaila da, ekonomikoki egoera txarradute. JUAN LUIS: Baina, gaur egun, ezbadira gauzak serioago hartzen, gaizkigoaz. Adibidez, euskararen gaian.•
J U A N L U I S : ”Bi gauza izan genituen urbanismo kontutan. Pildain nahi genuenhanditu, eta institutuan batxillerra eta jarri, delagazioak ere hor nonbait
onartzen zuen, plana mahai gainean jarrita ziren, autobusetan eta dirugutxiago gastuko zen eta. Baina Lezoko politikoek ez, jarri ziren beste
gauza nahi zituztela egin, eguneko zentroa eta, PNVkoak eta Garbizu jarriziren oso gogor eta ertzaintza ekarri eta bota zuten dena…”
40 urte
�
ERR
EPO
RTA
JEA •
ttipi-topatipi-topaESKOLA, ZALANTZARIK
GABE, elkarbizitzaesparrua dugu, elkarrekinikasi, jostatu, bizi egitengara; elkarrekin egiten dugubidea tipi-tapa, elkarrekintopa. Bizikidetzaren,begirunearen, bat egiteareneta, aldi berean, norberarizor zaion errespetuarengainean eraikitzen goazegunez egun gure heziketa,bere gorabehera guztiekin,hau ez baita ikasgai erreza,bai, ordea, funtsezkoa.
Baina ez gara bakarrik,eskola ez da irla isolatua,egunerokoan jende askorekinegiten dugu topo etxean,gure kaleetan, herrian… Etahortik aurtengo erronka,elkarrekin ibili, elkarrekintopatu eta topa egin.
Lezo Herri EskolakoAgenda 21k eta ElkarbizitzaBehatokiak elkarrekinbideratutako proposamenzabala aurrera doakiguikasle, irakasle eta familienelkarlanari esker. Eta egiaesate aldera oso esperientziaaberasgarria suertatzen arizaigu: herriko ibilbideenazterketa, baita beharbereziak dituztenenikuspegitik ere, bizikletenerabilera herrian, bidehezkuntza… Lan honetanmaila eta adindesberdinetakoak ari diraburu-belarri eta adina aipatuta
ezin ahaztu Tipi-topaekimena, non gure ikasleek,herriko gida turistiko trebe,bidea elkarrekin egin baitutenherriko adinekoekin.Gozamena, hori da hitza,aitona-amona eta umeakelkarrekin, elkarrenerrespetuan, elkarrekin ikasiz,belaunaldi arteko ibilaldioparoa. Entzun dezagunprotagonisten ahotsa:
“Niretzat momenturikhoberena, hitz egin beharizan nuenean izan zen. Unehartan denak guri begirabaitzeuden adi-adi”.
“Niri ilusio handia emanzidan irakasleak azkenengomomentuan nik Tipi-Topanparte hartu behar nuela esanzidanean. Asko gustatuzitzaidan hainbeste aitonamona elkarrekin ikustea.Niri, gaztelaniaz azaltzea
egokitu zitzaidan eta ez naizoso ondo moldatzen, bainaazkenean ondo aterazitzaidala iruditu zitzaidan”.
“Ni hasieran oso urdurinengoen, baina, egin etagero oso pozik gelditunintzen nire buruarekin”.
“Gehien gustatuzitzaidana, petoak jantzitazebrabidearen erdian,kotxeak gelditzea izan zen.Denek, errepidea ezbeharrikgabe gurutzatu ahal izateko”.
“Asko gustatu zitzaidanaiton amonekin salda beroahartzea udaletxe aurrean”.
“Oso interesgarria zenamonek eta aitonek esatenzutena entzutea, batez ereportuari buruz kontatuzutena. Nire lagunek osoondo irakurri zuten”.
“Nik oso ondo pasa dutTipi-Topan. Nire txanda iritsidenean oso urduri jarri naizbaina poliki-poliki lasaitzenjoan naiz. Musika eskolakoatarian Lezoko ereserkiaabestu dugu eta aiton amonabatzuek, bazekiten”.
“Zorionak lehenik egitenduzuen lanagatik eskolangure bilobekin. Zorionak gurebilobei, egindako lanagatiketa hau ondo egiteko azalduzenuten gogoagatik. Giroatsegin eta goxo batean
oroitzapen ugari etorrizitzaizkidan gogora.Osteguneko zita honekinjarraitzea gustatukolitzaidake, kontu asko geratuziren atera gabe edo hobeesan, istoriotxo, ohitura,bizipen asko geratuzitzaizkigun esan gabeaitona-amonei, ez gureakbakarrik, baita haur hauenbirraiton-amonak ere …”.
“La experiencia que vivícon los niños me pareciómuy bonita y me gustaríaque no se perdiera. Asíaprendemos cosas quequizás, a veces, no hemosoido y ellos nos las cuentan.Creo que ellos tambiénestaban a gusto. ¡Ánimo yadelante! ¡Que no se pierdala experiencia y más cosasque pueden surgir! ¡Agur!”•
14 hezikuntza 2017 · guraso elkartea / haurreskola / herri eskola / institutua
ELK
AR
RIZ
KET
A •
tzarmena sinatu zuen Udalarekin urteanzehar jaietan eta hainbat ekitaldietan partehartzeko.
Bestalde, aitortu nahi dut Musika EskolakoBandak eta Txistulari taldeak ekitaldi ugariegiten dituztela urtean zehar Musika es-kolako programazioan barruan, eta, nahizsosarik jaso ez, hemendik nire esker onaberaientzat.
Helduei entzuna diegu: “Badirudi herrihonetako haurrek ez dutela gurasorik”.Zezen suzkoan beti entzuten dirapetardoak eta builak zuen doinuakbaino gehiago. Ezin al da esan ASKIDA, hau bukatu da.Hau garai aldaketaren isla da. Lehen gu-rasoak, batez ere amak, beti haurren gai-nean egoten ziren; orain, berriz, askeago
ibiltzen dira. Baliteke ere gu ez ondo go-goratzea nola ibiltzen ginen. Hala ere, ur-tero oholtzaren ondoan dauden haurreiesaten diet petardorik ez botatzeko, bainaia kasurik ez.
Zer eman dizu musikak?Asko, pribilegiatu bat sentitzen naiz, nireogibidea da. Egia da, halaber, nik ere den-bora asko eman diodala.
Urtero parte hartzen duzu Etxandioroitaldian, eta urdaiazpikoa betietxera… Gustuko al duzu kirola?Bueno, urdaiazpikoa azken urteetako kon-tua da, eta ez da etxera ailegatzen, lagu-nartean jaten baitugu. Kirola praktikatzeaoso gustukoa izan dut beti. Gaztetan kirolasko egindakoa naiz, bereziki futbola.Ikasle gehienek ezin dute imajinatu ere niatezain ibili nintzela Eibarren, baita RealUnionen ere. Batzuek jakiten dutenean, si-netsi ezinda geratzen dira. Orain, aldiz,mendian ibiltzea eta korrika pixka bat egi-tea oso gustukoak ditut.
Nola uztartzen da parranda galanta etadianan jo beharra?Formula erraza da. Gaztetan lo gutxieginda, edo bat ere ez; orain, berriz, pa-rrandak txikiagoak dira, eta, beraz, era-mangarriagoak.
Zer gomendatzen diguzu gaztetxo etagurasoei?Gaztetxoei, nahiz eta batzuetan erraza izanez, egiten duzuen hori ilusioarekin egitea,eta ea beti bezala hitz eta pitz egiten etamusika jotzen jarraitzen duzuen. Gura-soei, berriz, gomendatuko nizueke semealabak animatzen jarraitzea, besterik ez.•
Zerk eraman zintuen musika mundura?Gurpil baten antzekoa da, pixkanaka
sartzen zara, eta, konturatu orduko, horzaude bueltaka. Hasieran, sei bat urtere-kin, Elizako koruan hasi nintzen; ondo-ren, zortzi urterekin, txistua ikasten hasinintzen herrian bertan; gero, Errenteriara;hurrengo urratsa Donostiako Kontserbato-rioan eman nuen, aldi berean egin nituenTxistuko Goi Mailako ikasketak eta Har-monia eta konposizio ikasketak.
Zergatik hasi zinen txistua jotzen?Honen atzean istorio kuriosoa dago. Ikas-tola berria, Markesaneko prefabrikatua,egin zenean, inauguraziorako haur taldebatek antzerki obra txiki bat antzeztu ge-nuen. Egun hori pasa ondoren, talde politaosatu zenez eta hari eusteko asmoa ge-nuenez, Joxe Anton Zapirain eta Joxe LuisGurrutxaga txistulariak tartean zeudela,txistua ikastea proposatu ziguten. Antzer-kian parte hartu genuenokin eta beste ba-tzuekin osatu zen Txistulari Taldea.
Zer moduzko ikasle zinen haur, mutikoeta gaztetxotan?Haur eta mutiko garaian nahiko ona, gerogaztetxotan saltsa askotan sartzen nin-tzen, eta nahiago izaten nuen saltsa ho-rietan ibiltzea ikastea baino, eta, horrenondorioz, ez nintzen hain ikasle ona.
Beti ikusi izan ditugu gurasoak zureemanaldietan. Zer zioten urte haietan?Naiz eta gure familian ez egon tradiziomusikal berezirik, hasieratik bultzatu zi-guten musika ikastera Elizako Koruan etasortu zen Txistulari Taldean. Nirekin baterabeste bi arreba hasi ziren txistua ikasten.Zeregin honetan amaren pisua handiagoaizan zen, garai haietan normalean aitakanpoan lanean aritzen baitzen, eta ama
izaten zen etxeko lanen eta seme alabenardura izaten zuena.
Nola sartu zinen musika eskolan?Zertan aldatu da haserako musikaeskola? Dena onerako izan al da?1986 urteko irailean Udalak, Xanti Espi-naren gidaritzapean, Musika eskola sortzeaerabaki zuen. Ni garai hartan DonostiakoKontserbatorioan ikasten nenbilen, eta au-kera paregabea eduki nuen hasteko.
Hala ere, dena aldatzen doa, bizirik gau-den seinale. Teknologia, esaterako, osopresente dago, batzuetan gehiegi, bainaaprobetxatu behar ditugu eskaintzen diz-kigun abantailak. Bestalde teknologia gai-nezka dagoen mundu honetan gero etazailagoa da haurrak motibatzea, baina gukere egokitu eta ikasi behar izan dugu ego-erara moldatzen.
Zer demontre ematen diezu haurreihain gustura joateko zurekin?Hasieran nobedadea da, exijentzia mailaez da handia eta gustura etortzen dira. Pix-kanaka exijentzia maila handitzen doa,
eta esfortzu handiagoa eskatzen duenezhaurrei ere gehiago kostatzen zaie joatea.Orduan, gurasoen papera oso inportanteaizaten da, momentu txarretan animatu etalagundu egin behar zaie haurrei.
Beti prest omen zaude. Zertarako zaudebeti prest?Bizitza bat besterik ez dugunez, aktiboakizan behar dugu. Egin behar ditugunakegin eta gozatu bizitzaz. Sukaldariek go-mendatzen duten bezala, garaian garaikoproduktuak erabiliz, guk ere gure bizitzakogarai bakoitzean, garaiko zereginekin ondopasa.
Zaila al da etxeko bi gazteak ere zurebatutapean edukitzea?Hemen ere, Banda zuzentzen ari naize-nean bezala, batzuetan ez didate kasuhandirik egiten. Hala ere, ez naiz kexu, etabadakit bakoitza bere lekuan egonda orekabat sortzen saiatu behar naizela.
Jaien egitaraua aztertzerakoan ohartugara txistulariek aurrekontu bat dutela.Zergatik ez dute bandakoek sosarikjasotzen?Saiatuko naiz labur argitzen. Txistulari tal-deak Musika eskola sortu baino askoz le-henago parte hartzen zuen jaietako eki-taldietan, eta beti kobratu izan dute. Gauregun, Munttar Txistulari taldea haren oi-nordekoa da, eta duela urte batzuk hi-
“Musikak asko eman dit, pribilegiatubat sentitzen naiz”
EstanisNork ez du Estanis ezagutzen? Saltsa askoren mamia eta hauspoa da.
Hura hurbilagotik ezagutzeko aukera izan dugu. Txistuaz gain, baditu bestelakozaletasun eta bitxikeriak.
BALORE HEZITZAILE horienguztien artean, badago
balore bat garrantzi handiaduena: gure hizkuntza, euskara.Baina nola lortu haurrek euskaraikasi, maitatu eta gogozerabiltzeko aukera askea izatea?
Bada, beste balore guztiakbezalaxe, azken honek erelanketa bat eskatzen du. Gureseme-alabekin euskararen gaialandu beharra daukagu.Etxean, kalean, eskolan. Zailada, baina ez ezinezkoa.Badaude moduak, estrategiak.Ikas ditzagun, beraz, herrieskolako komunitate osoakelkarlanean eta praktikan jarri,eta entrena ditzagun. Hori dagu guztion erronka, etahorretan esku bat bota asmozari da Euskara Talaia lanean.
Irakasleak beren egunerokoaneskolan euskara indartzealdera lan eta lan ari direlaahaztu gabe, Euskara Talaiatikproiektu zehatz batzuk jarriditugu martxan ikasleekin:
1. Zuen seme-alaba HaurHezkuntzako 4. eta 5. mailanbadago adibidez, azkenhiruhilabetekoan, behin bainogehiagotan, Txantxari batenbisita izan dutela esanezetorriko zaizue etxera. Adi!Jolas saio musikatu batprestatzen ari dira eta artistakbihurtuko dira! Eskolako jaian,maiatzaren 13an, beraienikuskizuna ikusteko aukeraizango duzue. Haur txikieihainbeste gustatzen zaienmusika eta dantza eta gorputzadierazpena oinarri harturik,euskarara hurbilduko ditugu.
2. Lehen Hezkuntzako 1ngoedo 2. mailan, jolasa hartukodugu abiapuntu. Jolasgaraikoorduetan, taldeka, etadinamizatzaile batek gidatuta,kaleko jolasak eta lagunartekoharremana bilatzen dutenhainbat euskal jolas ikasikodituzte; betikoak edo berriak;baina erraz barneratzekoak etamodu naturalean erabilgarriak.Ondoren, gainera, beren
gelakideei irakasteko arduraizango dute, beraiek izango diradinamizatzaile, protagonista.Galdetu zuek ere etxean jolashauen inguruan eta jolastuberaiekin. Jolasa da gure seme-alabekin baloreak etakomunikazioa lantzeko bidedibertigarriena, baita familian etalagunartean euskara erabiltzekoaitzakia ezin hobea ere!
3. Lehen Hezkuntzako 3. edo4. mailan badago ikaslea,HEZ HIZ proiektuarekin
egingo du topo. Euskal Herrikohainbat ikastetxetan lantzenari dira egitasmo hau, eta gukiaz jarri genuen martxan.Hemen ere dinamizatzaile batetorriko zaie gelara 3.hiruhilabetekoan. Modudidaktiko eta praktikoanlanduko dute gaia. Mundukomapa hartu, eta munduandauden lurralde eta kulturakaztertuko dituzte; begiakmundura zabaldu etamunduko hizkuntzekikoerakargarritasuna sentituko
dute. Bidaia gure herri txikianamaituko dute, Euskal Herrianeta Lezon; munduko bestehainbat hizkuntza gutxitubezala, gure herrian ere altxorbat badela ikusi, eta berauzaindu beharraz jabetuko dira.Horretarako euskara eta euskalkultura bultzatzeko egitendiren egitasmo desberdinakaztertuko dituzte, adibidezeuskal abeslarien bideoakikusi, kirolari erreferenteekinkomunikatu… Hizkuntzaaniztasuna eta euskarazkohartu-emanenkontzientziazioa barneratuzlan egingo dute.
4. Lehen Hezkuntzako 3.zikloan, alegia, 5. eta 6.mailan, iaz hasitakoproiektuarekin dabiltza burubelarri: ALDAHITZ. Ikasleeneuskararekiko jarrerapositiboan eragin etaerabileran motibatzerabideratutako proiektua da.Euskal Herriko Unibertsitatekoikerketa bateko partaide diragure seme-alabak.Egunerokoan,praktikotasunean, “Eusle”zereginean jartzen da ikasletalde bat, eta guztiek talde hori
indartzea lortu behar dute,euskararen erabilera sustatuz.
Baina guztiok dakigunez, gureseme-alabon heziketa ez dagoeskolaren eskuetan bakarrik.Gurasook ere zereginezinbestekoa dugu balorehezitzaileen transmisioan.Baina nola lagundu dezakegu,guraso bezala (euskaraz jakinala ez) euskara balorepositibo bezala transmititzengure seme-alabei?
Galdera honetaz hausnartu etakezkatzen gaituzten bestehainbat gaien inguruan gureideiak elkarbanatzeko (“nolaegin lagunartean euskarazmintza daitezen, hizkuntzaaniztasunaren testuinguruaneuskara kokatzen ikasi,etxeko-lanetan nolalagundu…”), guraso lantegiakantolatu ditugu maiatzak 19aneta 26an, 15:00tatik16:30tara, Donibane KalekoEuskara eta Kultura aretoanEbete aholkularitzaren eskutik.Animatu parte hartzera!(inskripzioa egiteko zirkularrajasoko duzue, bertan zuendatuak idatzi, eta zuen seme-alaben irakasleari eman).
Ari gara bidea egiten.Pixkanaka. Baina ziur gaudelan honek fruitua emangoduela. Eta horretarako zurekinkontatzen dugu. Izan dezagungure ondorengoen heziketanparte hartze aktiboa!•
�
NUESTROS HIJOS,LOS VALORESEDUCATIVOS Y ELEUSKERA
NOS GUSTA SABER quéhacen nuestros hijos
cuando están en la escuela,qué valores trabajan:compañerismo, inteligenciaemocional, autonomía… Ydentro de estos valores hay unvalor al cual nosotros ledamos mucha importancia:nuestra lengua, el euskera.
Pero como todos los valoreséste también hay quetrabajarlo día a día, tanto encasa como en la Escuela.Desde Euskara Talaia estamostrabajando en ello y para esteaño hemos implantado unosproyectos concretos a trabajarcon los alumnos:
1. Educación infantil 4 y 5:sesión de juego musical.2. 1 y 2 de educaciónprimaria: juegos en hora delrecreo.3. 3 y 4 de educaciónprimaria: Proyecto HEZ HIZ. 4. 5 y 6 de educaciónprimaria: Proyecto ALDAHITZ.
Claro está que los padrestambién tenemos mucho quedecir y hacer en latransmisión de los valores.Pero en la transmisión deleuskera como valor educativoa veces tenemos dudas, nosabemos cómo actuar, noconocemos estrategias… Parapoder hablar de todo esto el19 y el 26 de mayo, de15:00 a 16:30, haremosunos talleres prácticos de lamano la Asesoría Ebete en ellocal de Euskera y Cultura dela calle Donibane.•
Guraso bezala, gure seme-alabak eskolan dauden denboran zertan ari diren jakiteagustatzen zaigu. Zer ikasten duten eta baita zein balore lantzen dituzten ere:laguntasuna, hezkidetza, adimen emozionala, autonomia, autoestimua…
1716 hezikuntza 2017 · guraso elkartea / haurreskola / herri eskola / institutua
LEZO HERRI ESKOLAREN ERDIGUNEAN:
GURE SEME-ALABAK, BALORE HEZITZAILEAK ETA gure hizkuntza
Más información ennuestro blog:www.lezoherrieskola.eus/euskaratalaia/
EZ DA BERRIA. Izena aldatu behar izan diogu. “Xo-xolur Mendi Kluba” gara orain, baina urteak dara-
matzagu Lezoko haur, gazte eta helduok mendiarekinharremanetan. Allerru Mendi Taldeak Euskal Herriko hain-bat txoko bisitatu ditu azken hamarkadetan. Bide beretiketa ilusio berberarekin hartu dugu erreleboa. Eta indartsuhasi dugu 2016-2017ko ikasturtea. 81 haur eta gazte;guraso eta helduak batuta, 145 herritar; 40 lezoar fami-lia mugitu gara batera eta bestera azken hilabeteotan.
Askotan esan izan da irudiek hitzek baino indar handia-goa dutela. Horregatik urritik gaur arte lezoarrok egin di-tugun mendi irteeren argazkiak ikus ditzakezue jarraian,sortu dugun giro ezin hobearen adibide:
2016ko urria: Zegama-Elor Txuri (865m).2016ko azaroa: Arantzazu-Urbia-Enaitz (1296m). 2016ko abendua: Asteasu-Gazume (1033m). 2017ko urtarrila: Aralar, elurretara txangoa. 2017ko otsaila: Lezo-Jaizkibel-Allerru (543m).2017ko martxoa: Irun-Irustako urjauzia.2017ko apirila: Lizarrusti-Lareo-Larraitz zeharkaldia(Aralar).
Eta horrela jarraitzeko asmoa dugu: familiartean, lagu-nartean, naturarekin harreman zuzenean, Euskal Herrikotxoko paregabeak ezagutuz.
Bukatzeko, zuri, gurekin parte hartzeko gonbita luzatzeabesterik ez zaigu geratzen. Animatzen bazara, beraz, hu-rrengo hilabeteko irteeran ikusiko dugu elkar!•
PILDAINEN HASI ETA, beste asko be-zala, Joanes Etxeberri eskolan bukatu
nituen nire ikasketak Lezon. Ikasketetan eznaiz izan inoiz hoberenetakoa, ezta txarre-netakoa ere, erdi mailako notak ateratzennituen beti. Nire lehenengo “penkoa” ereLezo herri eskolan izan zen. Hain zuzen ereingelesean. Gero kontatuko dudan bezala,nahiko bitxia da datu hau, etorkizuneanoso baliagarria izan bainuen ingelesa.
Gogoan ditut zenbat ordu pasa genituen jo-lasgaraian txokotan pilotan jolasten. Teni-seko pilota zahar bat erabiltzen genuen, ile-rik gabekoa, azkarrago mugiarazteko. Zerongi pasatzen genuen txoko haietan, beharbada hori izango litzake gordetzen dudanoroitzapenik kuttunena.
Garai haietan, gaur ez bezala, kirolari pe-toa nintzen. Txikitatik oso ohikoa ez den ki-rol bat aukeratu nuen eskolatik kanpo ari-tzeko, igeriketa hain zuzen ere. OreretakoEreintza taldean hasi nintzen, gero Oarso-aldea Igeriketa Elkartean bilakatuko zena.Gogoan dut nola joaten ginen ere Lezokoikaskideekin soinketako irteeretara Lezokoigerileku egin berrira Jokin irakaslearekin.Gaur egun, nahiz eta tripa pixka batgehiago izan, oraindik ere igerileku bererajoaten jarraitzen dut.
Musikan ere, goiz hasi nintzen tronpe-tarekin. Gaur egun Jaixkipen jotzen dut,Lezon ezaguna izango duzuen txarangare-kin. Hala ere, eskolan hain txarra nintzentronpetarekin (gaur egun baina pixka battxarragoak oraindik), ezen txirula bakarrikjotzen utzi baitzidaten.
Joanes Etxeberritik joan, eta Don Bosconhasi nintzen
batxilergo teknologikoa ikasten. Gaur egunbatxilergo hau ez da existitzen. Lezoko ba-karra izan nintzen Don Boscon, eta niretzatgogorra izan zen aldaketa hura. Hainbestemaite nituen lagunak atzean utzi, eta lagunberriak ezagutzeko prozesua nahiko zailaegin zitzaidan.
Batxilergoa bukatzean, selektibitatea egi-tea pentsatua ez nuen arren, irakasleak az-terketa gainditzen saiatzeko konbentzituninduten. Eta naiz eta itxaropen asko ezizan, proba gainditzea lortu nuen. Esanbeharra dago euskara, gaztelera eta IN-GELESA izan zirela aprobatu nituen gaibakarrak. Bitxia, kontuan izanda batxilergoteknologikoa ikasi nuela, eta, are bitxiagoaoraindik, ikusita Lezon jaso nuen lehe-nengo “penko” hura, gero hainbat aldizerrepikatuko zena, ikasgaia gorrotatzeraheltzeraino.
Selektibitatea larri-larri gainditu eta gero,gazte askori egiten zaion galderari eran-tzuteko momentua iritsi zitzaidan: Uniber-tsitatea edo hezkuntza profesionala ikas-tea? Nik bigarrena aukeratu nuen, garaihartan niretzat aukera hoberena zelakoan.Eta Don Boscon bertan mantenu indus-triala aukeratu nuen. Bi urte haiek izan zi-ren “ganberroenak” niretzat. Mantenukopraktikak egiteko Vienara joen nintzen,ERASMUS proiektuaz baliatuta. Hala ere,zati hori kontatzeko beste lau horri be-harko nituzkeenez, hiru hilabete haiek la-burtzen saiatuko naiz: parrandak, gara-gardo ugari eta imajina dezakezuen guztiabaino gehiago. Baita gehiago ere.
Hurrengo bi urteetan ikasleen bizimoduinteresgarri hori luzatzeko asmoz, EASOpoliteknikora ikastera joatea pentsatu
nuen, elektrizitatea ikasteko aitzakiarekin.Bukatzean, berriro ere Erasmus-a joatekoaukera eman zidaten, eta ez nuen bitanpentsatu. Oraingo honetan Poloniara joannintzen, Wroclaw hirira. Aurreko aldianbezala, parranda, edaria eta abar...
Udara hartako lana bukatzean, Oiar-tzungo kanpin batean sorosle aritu nin-tzen, eta, ondoren, Hernaniko enpresabatean hasteko aukera eman zidaten.Eta orain arte enpresa berean jarraitzendut orduz geroztik. Enpresa hau auto-mobilgintzan jarduten duen multina-zional handi baten zati txiki bat bainoez da. Asko bidaiatu dut lan oni esker,gehiegi beharbada. Txina, Mexiko,AEB, Turkia, Alemania, Polonia, Txe-kia, Frantzia, Brasil, eta abar. Nahizeta herrialde eta kultura ezberdinasko ezagutzeko parada izan, lan-tokiz aldatzeko erabakia hartu dut.Ez da erabaki erraza izan, bainabeste lan batean ikasten jarraitzekoaukera aprobetxatu beharra dago.
Orokorrean, ez dut inoiz oso argiizan aukeratu beharreko bidea,baina aukeratutako bide horrekematen dizu askotan behar du-zun erantzun hori.
Zoritxarrez, gaur egungo gaz-teriaren kasuan, lan egiteko au-kera gehien ematen dituenaatzerrira joatea izaten da. Ho-rregatik, nahiz eta ikasketaguztiak garrantzitsuak izan, nikizandako esperientzia ikusita,hizkuntzekin ondo moldatzeada garrantzitsuena. Eta etor-kizunean ere horrela izangodelakoan nago.•
Aitor Alfaro“Hizkuntzekin ondo moldatzea da garrantzitsuena”
LEZOkko
18 hezikuntza 2017 · guraso elkartea / haurreskola / herri eskola / institutua
mendizaleak
19
2322 hezikuntza 2017 · guraso elkartea / haurreskola / herri eskola / institutua
hh4hh5
URTEKOIKASLE
MARGOLARIAKPintzelak eskuan
hartuta, denontzat saria
gure horma-irudia.
HH5eko IKASLEAKEGUZKI SISTEMALANTZEN ARITU
GARENEZ,DONOSTIAKO EUREKAZIENTZIA MUSEORAJO GENUEN BISITAN.
BERTANZIENTZILARIEKEGITEN ZUTEN
LANARENGARRANTZIAZ JABETU
GINEN. GUTAKOASKORI, ZIENTZILARI
ETA ASTRONOMOIZATEKO GRINA PIZTUZITZAIGUN. GAINERA,
ZIENTZIAK DUENMAGIA PUNTTUA
ZENBAIT EKINTZETANIKUSTEKO ETA
PROBATZEKO AUKERAERE IZAN GENUEN.BISITA AMAITZEKOPLANETARIUMEANEGON GINEN ETABERTAN, SAPAIKO
PANTAILABOROBILEAN
IZARRAK,SATELITEAK,
PLANETAK, EGUZKIA,KOMETAK ETA EGUZKISISTEMAKO HAINBATELEMENTU BEHATU
GENITUEN.HURRENGO IRTEERANSATURNORA JOATEKO,DAGOENEKO ESPAZIO
UNTZIAERRESERBATUA
DUGU BELINTXONEN!
Bigarren mailako ikasleek “Camino a la escuela” dokumentala ikusi eta landu dugu. Asko gustatu zaigu eta ikustera animatzen zaituztegu.
Oso gauza garrantzitsuak ikasi ditugu:
• Gauzak besteekin konpartitzen disfrutatzen dute. Eskuzabalak dira.• Nahiz eta dirurik ez izan eta eskolarako bidea oso gogorra izan, dutenarekin pozik daude.
Ez dira kexatzen eta ez dute inbidiarik.• Lagunak eta anai-arrebak zaintzen dituzte eta ez dituzte bakarrik ez uzten.
• Pazientzia handia dute. Gauzak lortzeko behin eta berriz saiatzen dira. Ez dira ansiosoak.• Kirola asko egiten dute eta hori ona da osasunerako.• Pertsona helduei errespetuz eta erne entzuten diete
lh2
24 hezikuntza 2017 · guraso elkartea / haurreskola / herri eskola / institutua 25
lh11. MAILAKO IKASLEOK HIZKIEKIN JOLASEAN EGON GARA ETA HONAKO
KARTEL HAUEK SORTU DITUGU:
HIZKIEKIN JOLASEAN
27
ZEZENGORRIZezengorri zezen gorri bat daeta kobazulo batzuetan bizida kobazuloen zaindaria de-lako. Kobazuloetan oso ilu-na dago horregatik barruandizdiz gorria ikusten da.Bere adarrak eta isatsa suz-koak dira haserretzen deneanbere sudurretik sugarrakateratzen zaizkio. Zezengo-rri jendea berekin gaizkiportatzen bada gizon bihur-tzen da,herrira jaitsi etamendekua hartzen du.•••
OLENTZEROKaixo! Ba al dakizue nor denOlentzero! Euskal Herrikopertsonaia mitologikoa da.Olentzero gabon gaueanondo portatzen direnei opa-riak banatzen dizkie etagaizki portatzen direnei al-diz, ikatz zaku bat ekartzendie. Urte osoan ikatza egi-ten dago. Olentzero oso po-toloa da, txapela eta abar-kak eramaten ditu. Men-diko etxola batean bizi dabere asto Napoleon etaMaridomingirekin.•••
MIROKaixo! Gu euskal mitolo-giako pertsonaia berezi batiburuz hitz egingo dizuegu.Mirokutanak txakur batenantza du. Azal beltza dau-ka, begi argiak ditu, ileiluna dauka eta basoanbizi da. Oiartzunen bizi da.Mirokutanaren eginkizunabesteak bere nagusiarenhezurrak ikustea da.•••
SUGAARSugaar Euskal Herriko per-tsonaia mitologikoa da.Ume batek gurasoei kaso-rik egiten ez badie Sugaa-rrek zigortu egingo du. Jen-dea izutzea atsegin du.Suge erraldoi bat bezalakoada. Buztana eta burua su-tan dauzka eta hegan egi-ten du. Lur azpian bizi da.Marirekin elkartzen deneantrumoiak entzuten dira.Esaten dutenez, Sugaar,Mariren senarra da. Gipuz-koan, Ataunen, Zarautzeneta Azkoitian egoten da. Su-goi edo Maju izenez ere eza-gutzen dute zenbait tokitan.•••
TARTALOTartalo pertsonaia mitolo-giko gaiztoa da. Artzainada eta bere artaldea zaintzenegoten da mendian. Egune-ro ateratzen ditu bere ardiakzelaira. Oso handia eta go-setia da eta horregatik, ardiaketa pertsonak jaten ditu.Herriko jendeak beldurradio Tartalori. Begi bakarradauka kopetaren erdi-er-dian eta hau da bere ezau-garririk bereziena. Ardi larruzegindako arropa janzten du.Basoko kobazulo handi ba-tean bizi da. Egun batean bianaia kobazulo batera joanziren eta Tartalo agertu zen.Tartalok anaia bat jan zueneta beste anaiak Tartalo itsuutzi zuen burruntzi beroa be-gian sartuz.•••
NAPOEuskal mitologiako pertso-naia honen izena Napoleonda baina Olentzerok Napo
deitzen du. Gabon gaueanOlentzerori opariak bana-tzen laguntzen dio zintzo-zintzo. Napo, asto bat da,ile marroiska dauka eta ta-mainaz handia da. Napo,Olentzeroren baserrian bizida, Olentzero eta Mari Do-mingirekin batera. Olen-tzeroren baserriak “Lan-datxo Goikoa” du izena etabaserria Mungian dago.•••
MATEO TXISTUMateo Txistu da nire per-tsonaia mitologikoa. Apai-za da eta meza ematen du.Denbora asko duenez, ehi-zara joaten da sarritan.Ehiztari amorratua da etaez dauka beste zaletasunikpertsonaia honek. Tolosa al-dean bizi da eta egun ba-tean meza ematen ari zela,erbi bat azaldu zen elizaerdi-erdian. Elizkizunakbertan behera utzita, bitxakurrak hartu eta mendirajoan zen erbiaren atzetik.Harrezkero ez zuten gehia-go ikusi herritarrek. Baina,mendira joanez gero, txis-tuka entzun daiteke erbia-ren atzetik.•••
MARIMari, euskal mitologiakojeinurik garrantzitsuenadugu. Marik justizia lantzendu. Pertsona zintzoak ba-besten ditu eta gaiztoak zi-gortzen ditu.Itxura desberdinak hartzenditu kanpora irteteko, gehie-netan lau zaldiko gurdianeserita airea zeharkatuzdotore jantzitako Damamoduan. Leize barruan be-rriz, animalia baten itxurahartzen duela diote. Lur az-pian bizi da. Haitzuloetatikateratzen da eta leku as-kotan, agertzen den lekua-ren izena hartzen du, An-botoko Mari, GorbeiakoMari esate baterako.•••
LAMIAKaixo lagunok, guk egin du-gun pertsonaia Lamia da.Lamiek gerritik gora ema-kume eder baten itxuradute eta hankak oiloaren,ahatearenak edo ahuntza-renak bezalakoak dituzte.Argala eta altua da. Hai-tzuloetan eta erreka pu-tzuetan bizi dira. Askoatsegin dute urrezko orra-zi batekin bere ile ederraorraztea errekan. Itsasokolamiek gerritik beheraarrain baten itxura dute.Ezaguna da zazpi lurral-deetan.•••
BASAJAUN Basajaun euskal mitolo-giako jeinu bat da basoa-ren sakonean edo haitzu-loetan bizi da. Baina batapatxa bat bezalakoa dau-ka. Gizon handi eta izuga-rri baten itxura du eta osoindartsua da. Gorputzeanile asko du. Eskuan egurrezeta harriz egindako mazobat darama. Basoaren zain-daria da eta nekazarieiabisatzen die ekaitza da-torrenean, horrela, beraienanimaliak babesean sar-tzeko denbora emango die.Bere bizilekua Euskal He-rriko basoak dira.•••
HERENSUGEHerensugeak pertsonaiamitologikoak dira. Han-diak, altuak, eta Jentilakbezain indartsuak dira.Buru bakar edo zazpi burubitarte dituzte. Ahotik suabotatzen dute. Atzaparhandiak eta zorrotzak di-
tuzte. Haien azala oso go-rria da eta isats luze-luzeadute. Hegal handiak dituztehegan egiteko. Kobazulotanbizi dira. Ondoko herrikoneska-mutilak erasotu etajaten dituzte baita anima-liak ere.•••
IRATXOAKNire pertsonaia iratxoa da.Susto izugarriak ematendituzte iratxoek, baina ezdira gaiztoak. Ile marrroia,begi berdeak , ezpain fin-fi-nak eta belarri puntadunakdituzte. Galtza gorriak, ka-miseta urdina eta baserri-tarren antzeko zapata ber-de batzuk eramaten dituz-te. Bizkaian bizi dira.•••
GIZOTSOPiztia mitologiko hau Na-farroa aldean, Doneztebeneta Bizkaian aipatu izan da.Erdi gizon, erdi otso da. Za-harrek diotenez Gizotso,mendian bizi zen, amonabati agertu zitzaion etaamona korrika hasi zenbaina gizotsok harrapatuzuen eta birikak jan zizkion.Gauaren eta iluntasuna-ren jeinua da. Beldurgarriada eta arreta asko jartzendu gauean. Etxetik kanpoibiltzen ari denari Gauekokzigortzen dio. Ez baldinbaduzu berarenganakoerrespeturik bere atzapa-rrekin harrapatzen zaitueta zigorra jartzen dizu.•••
GALTZAGORRIAKGaltzagorriak gizon txikiakdira eta praka gorriak era-
maten dituzte. Lana egiteaasko gustatzen zaie etaorratzontzi eta kutxatxotanbizi dira. Batzuk galtzagorrideitzen diete baina besteizen batzuk ere badituzte,adibidez: mozorrro, mamureta mamarro.•••
ERROLANNire pertsonaia Errolanda. Errolan oso handia da, altua eta gaiztoa. Heme-zortzi urte bete arte koba-zulo batean bizi izan zen.Bertan ahuntz baten es-neaz elikatu zen, horrega-tik da hain indartsua. Erro-lanek mendi batetik edoharan batetik bestera ha-rritzarrak botatzeko gai da.•••
EATEEatek su handi baten itxu-ra du. Eatek eguraldi txa-rren, ekaitzen eta suteenberri ematen die baserri-tarrei eta artzainei, deiadarbaten bitartez. Liburu za-harretan kontatzen da ba-serriak erretzen direneanEateren sugar kiribilduakikus daitezkeela.•••
GAUEKOGauaren eta iluntasuna-ren jeinua da. Beldurgarriada eta arreta asko jartzendu gauean. Etxetik kanpoibiltzen ari denari Gauekokzigortzen dio. Ez baldinbaduzu berarenganakoerrespeturik bere atzapa-rrekin harrapatzen zaitueta zigorra jartzen dizu.
26 hezikuntza 2017 · guraso elkartea / haurreskola / herri eskola / institutua
lh3 EUSKAL MITOLOGIAKO PERTSONAIAK LANDU DITUGU3.MAILAN. PERTSONAI UGARI EZAGUTU DITUGU, BAINAALDIZKARIAN EZIN DENAK SARTU, ETA HONA HEMENGURE AUKERAKETA
JO ETA KE IBILI GARA GURE HISTORIAKO ZATIBAT EZAGUTZEN, XVI. mendera itzuli gara eta ordukobizimodua ezagutu dugu: komunik gabe, argindarrikgabe, telebistarik gabe, eskolarik gabe, lanean… Tira-tira,oraingoa nahiago! Dena den, balearen ehizaren garaian egon garaeta hitz berri pila ikasi dugu, behintzat: lumera, bikea, kalamua,astrolabioa… Herrian emakumeek batelari lana egiten zuten familiamantentzeko, gizonak Ternuan baleak ehizatzen ari ziren bitartean.Orain, badakigu baleontzi bat eraikitzeak zenbat lan zuen eta zergatikziren baleak hain garrantzitsuak. Lumera kupel bat gaurko balioan4.000 €€-tan salduko zen. Albaolako bisitan San Juan baleontzian halako 900 hondoratu zirela esan ziguten.Egiten ari diren lanarekin harrituta geratu ginen, San Juan baleontzia orduan bezala berreraikiz. Beraieiesker ikasi dugu hau guztia eta guk ere bai lagundu nahi izan diegu, pieza bat gure diruaz babestuz.Txirrika bat. Gu txikiak gara, gure ekarpena ere halakoa, baina txikia bezain ezinbestekoa.•
MAIATZAREN 6koBERRIAKOMANTANGORRIGEHIGARRIAN LezoHerri eskolako LH4mailakoeo egindako lanhoni buruz erreportajeaargitaratu zuten.txoritxo batek esan diguETBko saio batera erejoango direla lan honiburuz hitz egitera. Argidago, ondo egindakolanek bide luzea egitendutela.
lh4
2928
lh6lh5AZTARNAREN PROIEKTUA
USURBILGO ENERGIA ESKOLARA
IRTEERA
Niri asko gustatu zait proiektu hau beriziki oso lan politak egin ditugulako.
Luzekin batera 5. mailako ikasleak mosaiko bat egin behar genuen eskolan ipintzeko.
Lokatzarekin egon gara jolasten, aztarnak utzi dizkiogu eta fosilak bezala geratu dira. Azkenean forma hartzenjoan da.
Asko lagundu dit ulertzen zer aztarna utzi nahi dugun gure ingurukoengan. Oso interesgarria izan dapentsatzea eta nire ustez oso inportantea.
Gainera ondo pasa dut Luzekin. Asko gustatu zaizkit bere saioak.
Eskerrik asko hainbeste irakasteagatik saio hauetan. “!Mila, mila esker Luz!”.
Martxoaren 6an, 6. mailako ikasleok irteera egin genuen Usurbilgo energia eskolara. Gelanenergia gaia landu eta ikasitakoa begien aurrean ikusteko aukera izan genuen. Energia
berriztagarriak ikusi genituen, hau da, agortzen eta kutsatzen ez dutenak hain zuzen (ura,haizea, egurra…). Saiatu behar dugu energia mota hauek geroz eta gehiago erabiltzen eta ahal
den neurrian besteak baztertzen.
Farola bat, eguzki plakenbidez energia jaso,
eraldatu eta elektrizitateasortu argia lortzeko.
LED bonbillak erabiltzenditu gutxiago
kontsumitzeko.
LED bonbillak. Gutxiagokontsumitzen dute.
GOMENDIO BATZUK:➢➢ KOTXEA PARTEKATU ETA BEHAR DUGUNEAN BAKARRIK ERABILI. ➢ DUTXAN,XABOIA EMATEAN, URA ITXI. ➢ ETXEETAN LED BONBILLAK JARRI. ➢ ARGIAK ITZALI BEHAR EZDIRENEAN. ➢ BEROGAILUA JARRITA DAGOENEAN, LEIHOAK ITXI.
Eguzki plaka fotovoltaikoa,elektrizitatea lortzeko.
Eguzki plaka termikoak,ura berotzeko
hezikuntza 2017 · guraso elkartea / haurreskola / herri eskola / institutua
DBH 1
30 hezikuntza 2016 · guraso elkartea / haurreskola / herri eskola / institutua 31
ikasleen lanakINSTITUTUKO IKASLEOK MAKINA BAT LAN EGIN DUGU AURTEN ERE, ETAEGINDAKO LAN HORIETAKO GUTXI BATZUK EKARRI DIZKIZUEGUALDIZKARIRA. LAN BATZUK GUK EGINDAKO BISITEN KRONIKA DIRA, BESTEBATZUK GURERA HURBILDU DIREN LAGUNENAK, KOMIKI BAT EREBADAGO, MAITASUNEZKO MEZUAK ERE BAI…
33
PASA DEN HILABETEAN, OTSAILAREN 1EAN, TOLOSAKO TOPIC MUSEOAIKUSTERA JOAN GINEN DBH1 MAILAKO IKASLE-IRAKASLEOK. TolosakoNazioarteko Txontxongilo zentroan zenbait aretotan munduko hainbattxontxongilo, teknikaren arabera sailkatuta (itzalak, haria, eskularrua eta bestebatzuk) ikusgai daude.
Istorioen Artxibategi Nagusian, berriz, txontxongilek kontatutako istorioakartxibatu eta erakusten dira. Aldi baterako erakusketan Zahra Sabri artistairandarraren artelanak erakusten dira: Zortzi ikuskizun ezberdinetakotxotxongiloak daude eta Irango istorioak dituzte oinarri gehienek. Iranherrialdearen edertasuna erakustea da bere helburua.
Horretaz gain, Topic zentroak antzerki aretoan zenbait ikuskizun eskaintzen dira.
Topic Museoko bisitaldia bukatu ondoren, Tolosan dauden zenbait eskultura bilatzenibili ginen. Taldetan argazki batzuk atera behar genituen, baita eskulturenezaugarriak eta esanahiak jendeari galdetu ere.•
NAGORE LAFFAGEJune Compañon, DBH 4
EUSKARAN LANTZEN ARI GINEN GAIAK APROBETXATUZ,NAGORE LAFFAGE, 2008KO SAN FERMINETAN HIL ZUTENNESKAREN AMA, ASUN, HITZALDI BAT EMATERA ETORRIZITZAIGUN. AURRETIK, NAGOREREN KASUARI BURUZ EGINIKODOKUMENTALA IKUSI ETA INDARKERIARI BURUZKO HAINBATTESTU LANDU GENITUEN.
Gelan zenbait galdera prestatu genituen, gure zalantzak argi ditzan.Bertso bat prestatu genuen ere eta Agurra dantzatzen ikasi; horrekinhurrengo egunean Nagoreren amari ongietorri esan genion.
Oso hitzaldi gogorra izan zen, kontuan izan bere alabaren hilketarenprozesu guztiari buruz hitz egitera etorri zitzaigula, hasieratik gauregungo egoerara arte, baita hemendik hilabete batzuetara gertadaitekeena ere azaldu zigun, askotan emozioak hartua.
Asunek hasieratik guri hitzaldia gidatzen utzi zigun, hau da,dokumentala eta gaia landuta, sortu zitzaizkigun galderakerantzuteko prest zegoen, nahi genituenak. Berak anekdotaren batazaltzen zigun, beti alai, bere alabarekin gogoratzean irribarre bataurpegian zuela. Bai neskei baita mutilei ere gomendio pila emanzizkigun eta horrelako egoera batean jokatzeko modu ezberdinakdaudela azaldu zigun eta denak baliagarriak zirela doluademostratzeko, negar egin ala ez, gaiari buruz hitzik ez esan edodenbora guztian hari buruz hitz egiten ibili… askotan dolua barrutikdoala adierazi zigun ere eta garbi utzi zigun kanporantz ez eramateakez duela adierazten minik ez dagoela.
Emakume indartsua da, oso, ikaragarri adoretsua… beretestigantzaren bitartez besteak lagundu nahi duena, kostatuko zaigubere bisita ahaztea.•
TOLOSAKO TOPIC MUSEOAIKUSTERA
32 hezikuntza 2017 · guraso elkartea / haurreskola / herri eskola / institutua
DBH 1
3534 hezikuntza 2017 · guraso elkartea / haurreskola / herri eskola / institutua
ERREFUXIATUAK
Iñigo Chios-en egon zen eta dago. Denboraldi bathan pasa ondoren, berriro etxera bueltatzen da,gertukoak ikusteko eta indarrak hartzeko.Gaur egunChios-en 1.700 errefuxiatu bizi dira . Pasa denhilabetean 273 pertsona iritsi ziren. Gaur bertan 17pertsona iritsi dira eta horietatik 5 haurrak dira.2015ean 3.800 pertsonek galdu zuten bizitzauretan, 2016 5.080ek baina asko dira lurreanhiltzen direnak.
Chiosen mota desberdinetako jendea dago
borondatez lanean, errefuxiatuen irribarrearen truke.Askok pentsatuko dute tontakeria bat dela bainaIñigok oso argi utzi zigun, irribarre bat politaizateko, ez dira hortz perfektuak eduki behar.Errefuxiatuak ere, lanbide desberdinak zituzten:medikuak, abokatuak, dentistak… Horiek, ez duteongizate materiala bilatzen, heriotzatik eskapoegiten dute.
Negua han oso hotza da, haizeak zakar jotzen du.Errefuxiatuek 0 gradu azpiko tenperaturekin lonenazpian egiten dute lo baian hotzarengatik gehiensufritzen dutenak umeak dira, askotan negar egitendute, hotzez daudelako.
SMH(Salvamento Maritimo Humanitario)-tikkalitateko asistentzia medikoa ematen saiatzen dira.desegite-furgoneta batean jendea tratatu zutelaesan zigun Iñigok.
SMH-ko kideek beraien diru propioarekin ibili diralanean orain arte. Lehengo urtean 9.000euro emanzizkien Zarautzeko udalak eta Donostiakoak.Diputazioak taldeko kide bakoitzari 3.000 euroeman zizkien. Bakoitzak bere hegazkin billeteaordaintzen du bere poltsikotik.
Lagundu nahi duen edozeinek facebook(www.facebook.com/smhumanitario) o web orriarenwww.salvamentomaritimohumanitario.org. bidezjarri daiteke harremanetan Iñigorekin
Behar dituzten boluntarioek baldintza batzuk betebehar dituzte.
Hala ere, laguntzeko beste modu batzuk daude,adibidez, zaporeak elkartearen bidez. Zaporeakegunero errefuxiatuei janaria ematen dien elkartea da.
AHAL IZANEZ GERO LAGUNDU!•
IÑIGOK ERAKUNDEAREN LAN EGITEKO MODUAARGITU ZIGUN ETA HORRELA LAN EGITEKOMODUAREN ARRAZOIAK AZALDU ZIZKIGUN.Gauetan beraien itsasontziekin paterak edoerrefuxiatuak iristea itxoiten dute. Etorri ohi direnibilgailuetan oso txarrak izaten dira, beraz, beraiekpateretara hurbildu eta Iñigoren taldearenitsasontzietara pasatzen dituzte lurrera eramateko.
Guri bere hitzaldiarekin bezala, berari ere begiakireki zitzaizkion esperientzia hau bizitakoan.Gizartea zer maltzurra den ikusi du, legeak esatenduenez, herrialde ez-seguru batetik etortzen direnetorkinei, beste herrialde batean babesa edukitzekoeskubidea dute, baina, Europarrek, Siriakobiztanleak egiten zuten ibilbidea ikusita etaTurkiatik Greziara joateko bidea egiten zutenez,Turkia herrialde segurutzat hartu dute horrela ezdenean eta, ondorioz, ilegalki sartuko dira Grezian.
Mafien kontua ere aipatu zigun, mafiek umeeisalbamendu-jaka faltsuak ematen zizkieten flotatubeharrean, urarekin kontaktuan jartzen zirenmomentuan urperatzeko… Pentsa, a ze astakeria!
Iñigok azaldu zigun bezala egoera oso gogorra da.Gehiengoek ez dakite ze pasako den beraienbizitzarekin. Uste dute Europara iritsi direla bainazoritxarrez, Europara iristeko momentua askorentzatez da inoiz heltzen, bidetik gelditzen direlako.
PASA DEN AZAROAN IÑIGO GUTIÉRREZ ETORRI ZITZAIGUN INSTITUTURA. Iñigobeste lau lagunekin batera, Salvamento Marítimo Humanitario izeneko elkartearensortzailea da. Donostian jaioa eta urpekaria izanik, 2015eko azaroan Egeo itsasoangertatutakoa ikusita, elkartea sortzea erabaki zuten, laguntzeko. Askotan ibili izan daGrezian eta bertan dagoen egoera lehenengo pertsonan bizi du, beraz, bere esperientziaeta horrek eragin duen bizitzaren ikuspuntu aldaketa azaldu zigun. Hitzaldi horretan ginenguztiei begiak ireki zizkigun, soilik argazkiak ikusita eta ezer esan gabe, gezur batean bizigarela konturatu ginen. Negarrak, haserreak eta harridura aurpegiak ugariak izan ziren;bakoitzak bere moduan erreakzionatzen zuen baina guztiek norabide berdinerantz,bidegabekeria hutsa zela irudituz. Argi eta garbi hitz egin zigun gaiaz, modu zuzenean etaeskertzekoa da benetan.
KAIXO NAHIA:Zer moduz zaude? Ni oso ondonago. Hemen, dena berdin dabil.Ez dira gauzak aldatu. Badakit ezdidazula erantzungo baina ezinginen bizitza osoan hitz egin gabeegon. Bietako batek eman beharzuen pausua eta ni ausartu naiz.Horretarako, pentsatzen dudanaesan nahi dizut.
Zu jaioko zinela esan zidatenegunetik hasiko naiz. Egun hori ezdut inoiz ahaztuko. Eskolatik ateraeta etxera joan nintzen. Egun nor-mal bat zen. Egun sinple bat, gauairitsi zen arte. Gauean, ohera nin-doala, amak munduko notiziaonena eman zidan. Zu jaioko zinelaesan zidan. Ez nuen espero. Nialaba bakarra nintzen eta ahizpabat nahi nuen. Baina, beldurra neu-kan. Beldurra niri kasurik ez egiteaz,beldurra nitaz ahazteaz, beldurra…9 hilabete ondoren zu etorri zinen.Lehenengo momentutik asko maitezintudan. Ume oso polita zinen, osozoriontsua. Oso ongi eramaten gi-nen eta asko maite zintudan. Elkarjolasten genuen, elkar parra egitengenuen, elkar gure historiak kon-tatzen genituen… Egun madari-katu hori iritsi zen arte.
20 urte ondoren, horrelagaude. Hitz egin gabe. Zutaz ezerjakin gabe. Gauero zutaz pentsa-tzen. Egunero pentsatzen dutegun horretan. Egun madarikatuhorretan. Atzera bueltatuko nin-tzen eta edozer egingo nuke egunhori ez existitzeko.
Gauzak konpontzea nahikonuke. Asko maite zaitudalako etabadakit zuk niri ere maite dida-zula, badakitelako nola zaren. Ezdizut inoiz ahaztuko eta beti mai-teko zaitut, badakizu.
Espero dut erantzutea etagauzak argitzea. Zutaz jakin nahidut. Ondo zaudela jakiteko.Umeak dituzun jakiteko,nobioaduzun jakiteko…eta garrantzi-tsuena ondo bizi zaren jakiteko.Asko maite zaitut.
Axura Urruzola, DBH 2
•
AITONA,Orain dela bi hilabete joan zinen,eta geroztik, ezin izan dut buruaaltxatu.Gogoratzen dut goizekohamarrak zirela ama etorri zitzai-danean gertatutakoa kontatzera.Ohean nengoen, eta momentuhartan ez nekien zer gertatzen arizen. Ama txuri-txuri etorri zitzai-dan oihuka eta negarrez.
Ez nuen horrela inoiz ikusi,begiak gorri-gorriak zeuzkan etanire ohera heltzean, lurrera eroriegin zen. Ondoren, aitona hil eginzela kontatu egin zidan. Ez nuenhorrelakorik espero, eta negarrez,Zergatik aitona? Zergatik? galdetunion nire buruari.
Nire bizitzako parte handie-netako bat joan egin zela kontu-ratu egin nintzen momentuan har-tan. Aitona beti zaindu eginninduen. Familiako neska bakarra
izatearen abantailak… Espezialtratatzen ninduen, nahi nuen guz-tia ematen zidan, egunero elka-rrekin egoten ginen… eta ikustennuen bakoitzean oso pozik jar-tzen, ume txikien antzera.
Aitonak ez zuen inoiz familiaeduki, eta horregatik desberdintratatzen genuen. Txikia zeneanez zuen jakin zer zen ama edopertsona bat alboan edukitzea,ezta momentu zailenetan ere; ezzuen inoiz familiako baten besar-kada goxorik izan.
Niretzako, bigarren aita batzen, asko maite nuen. Musu batematen nion bakoitzean, begieta-tik erortzen zitzaizkion malkoakikustea ederrena zen, momentuhaietan, mundua gera zedin desi-ratzen nuen. Gaur egun faltan bo-tatzen dudan bakarra, 2 minutuzsikiera bere ondoan egotea izangolitzake, sentitzen dudan guztiaadierazteko eta inoiz emandakomusu eta besarkada handienaemateko, agur moduan izanda ere.
Zeruan dagoen izar handienazu zarela argi daukat, aitona; ja-kizu, zauden lekuan zaudela, osomaite zaitudala.
Enara Arrieta, DBH 4
•
AMOR, sustantivo masculino:sentimiento de vivo afecto e incli-nación hacia una persona o cosa ala que se le desea todo lo bueno…
A mi madre y a mi padre, porcuidarme y quererme; por ese chu-pete enorme que me compraroncuando nací, por dejarme salir dis-frazada a la calle sin ser Carnaval,por llevarme de vacaciones, porayudarme a estudiar cuando teníaproblemas con la asignatura…
Me habéis dado todo lo quenecesitaba y ya sé que esto nuncaos lo digo, pero eso no quita quelo piense muchas veces. Yo séque a veces me porto mal y mepaso mucho tiempo con mi telé-fono en vez de hablar con voso-tros; y no tengo excusa.
Gracias por no castigarme alno limpiar mi habitación a la pri-mera (¡ni a la quinta!); o por noenfadaros mucho cuando sus-pendo algún examen.
Gracias porque me habéisenseñado respetar a los demás, aser yo misma y a querer.
Maddi Palacios DBH 4
•
KAIXO AMA:Gutun honen bidez, eskerrak bes-terik ez dizkizut eman nahi. Egiaesan ez dakit nondik hasi, milioikagauza, momentu, irribarre… Diz-kizudalako eskertzeko. Lehenik etabehin mila esker bai zuri eta baiaitari niri bizia emateagatik.
Badakit batzuetan ez dizu-dala kasurik egiten, ezta maitezaitut esaten ere, baina badakizuinor baina gehiago maite zaitu-dala. Zuk irakatsi zenidalako ibil-tzen, hitz egiten, erortzen nintzenbakoitzean altxatzen eta baita erenire akats guztiak onartzen edohobetzen. Eta gutxi izango ez ba-litz, zuk irakatsi zenidan ni naizenbezalakoa maitatzen. Jakin, he-mendik aurrera batzuetan atera-tzen zaidan harrotasun hori kon-trolatzen saiatuko naizela, mereziduzun bezala tratatuko zaitudala,hau da, laguntza eskatzen dida-zunean laguntzeko prest egongonaizela, zuk beti egin duzun be-zalaxe. Orain badakit bizitzaosoan zehar ezingo dizudala ni-gatik egin duzun guztia eskertu,baina nik eskerrak eman nahikonizkizuke, eta nahiz eta sarritanhaserretu ikaragarri maite zaitu-dala esan.
Muxurik beroenak, ama.Eider Ibañez, DBH 4
•
AITONA MAITEA:Badakit ezinezkoa dela zuk gu-tun hau irakurtzea, tamalez, ezzaudelako mundu honetan. Bainazuri esan ez dizudan guztia idaz-tea datorkit gogora. Jada badira biurte joan zinetik, eta oso gaizkipasa dut. Oraindik ez dut hauguztia gainditu. Gaizki sentitzennaiz zuk niregatik sufritu beharizanagatik. Txiki-txikitatik egon zi-nen nire alboan, zuk erakutsi ze-nidan jolasten, zuk erakutsi zeni-dan mundu hau nolakoa zen, zukerakutsi zenidan txintxoa izaten,zuk erakutsi zenidan nik orain da-kidan guztia. Gurasoak bananduzirenean zure laguntza izan zenbizitzan aurrera egiteko motibobakarra, zuregatik izan ez balitzez nuke mundu hau berriz ere za-palduko. Zuk esaten zenizkidangauza horiek guztiak eskertzendizkizut, zuregatik ez balitz ni eznintzateke orain naizen bezala-koa izango.
Ume moko bat besterik eznintzenean egunero joaten nin-tzen zuen etxera, asko gustatzenzitzaizkidan zurekin pasatzen ni-tuen arratsaldeak. Baina urteakpasa ahala, gero eta kasu gu-txiago egiten nizun. Lagunak etafesta besterik ez nituen buruan.Ez nuen inoiz pentsatzen zer ga-rrantzitsua zinen niretzat. Galduzintudan arte, orduan konturatunintzen, bai.
Oraindik ere gogoan dut unehori, familia guztia elkartu eta de-
nen aurrean eskerrak ematen hasizinenean. Zuk esan zenigun pasazenituen une gogor, osasun ara-zoak eta horiek guztiak, guregatikgainditu zenituela. Zure seme-ala-ben, iloben eta batez ere emazte-aren laguntzagatik. Esan zenigunere zure lana zela eta, ez zenueladenbora asko gurekin pasa eta ezzenigula asko baloratu. Guri es-kerrak eman beharrean guk es-kertu beharko genizuke guregatikegin zenuen guztiagatik. Fami-liako inork ez zuen espero zurediskurtso hori, inoiz ez zintugunentzun horrelako ezer esaten.Sentimendu aldetik oso hotza zi-nenez, ez genuen espero. Denaknegarrez amaitu genuen, ez dakitemozioagatik izan zen, edo kon-turatu ginelako txarto jokatu ge-nuela momentu batzuetan.
Orain konturatzen naiz zergarrantzitsua den familia, zenbatbaloratu behar den. Bizitza ho-netan daukagun inportanteenabaita. Lagun asko izan ditzakezu,bai, baina zuk esaten zenuen be-zala, familia bat eta bakarra.
Ospitalera igo zintuztenean,ez nuen indarrik izan zurekin ego-teko. Zurekin egon nahi nuen unehorietan. Zu izan zinen nire eus-karria behar izan nuenean, eta
zuk nirea ere merezi zenuen. Bainaezin nuen, ez nintzen ni sentitzen,bizitzeko dugun gatza eta piperhori falta zitzaidan. Zu zinen nireindarra. Orain guztiz damutuanago, nahiz eta asko sufritu, zureondoan pasako nituzke zure bizi-tzako azken minutuak… gehiegidamutzen naiz.
Neguko egun ilun horretan,gogora ekartzen dut malkoz bete-riko arratsalde hori. Aita etorri zi-tzaidan negarrez, beldurturik eazer gertatu zen galdetu nion bainaez zitzaizkion hitzak ateratzen.Berehala konturatu nintzen gerta-tutakoaz. Jada galdu zintudan,ezin nuen ezer egin. Biak oheansartu,negar zotinka hasi eta be-sarkada handi bat eman genionelkarri.
Orain zurekin beste bost mi-nutu pasatzeko edozer egingonuke. Egun horretan jabetu nin-tzen duzuna baloratu behar delagaldu baino lehen, gero gerokoakgerta ez daitezen.
Badakit denak hilko garela,azken finean denak pasa behargara horretatik, baina ez nuenhain azkar espero. Gutxien balo-ratu eta gehien behar zintudanmomentuan joan zinen. Zaudenlekuan zaudela, jakin ezazu zure-kin nagoela. Mila esker denagatik.Maite zaitut aitona.
Beste mundu horretan elkar-tuko garelakoan…
Maialen Urdanpilleta, DBH 4
36 hezikuntza 2017 · guraso elkartea / haurreskola / herri eskola / institutua 37
BADAKIGU ZE ZAILA IZATEN DEN NERABEEKIN HARREMANETAN IZATEA. Sarritan konfliktogaraia izaten da, bai eskolan bai etxean. Gazteek gorabehera izugarriak izaten dituztenez,askotan ezinezkoa iruditzen zaigu haiekin hitz egitea. Garai honetan lagunek garrantzi handiahartzen dute eta gurasoak, helduak orokorrean, bigarren planora pasa ohi gara; kasurik egitenez digutela eta, erabat ez beharrezko izaten garela iruditzen zaigu. Baina… hara! eskolako lanbaterako maitasunezko mezua bidaltzeko eskatzen diegunean, orduantxe aita, ama, aitona-amonak eta anaia-arrebak, agertzen zaizkigu; familia maitea…
Familiamaitea…
38 hezikuntza 2017 · guraso elkartea / haurreskola / herri eskola / institutua
AURREKO OTSAILAREN 23AN
SARE SOZIALEI BURUZKO
HITZALDI BAT ENTZUN GENUEN
LEZO INSTITUTUAN. Gaur egungo
gaia denez, ikasleok, adi-adi eta
ezin zintzoago entzun genuen.
Hitzaldian, sare sozialen erabilera nolakoa
izaten den azaldu ziguten, eta egia esan,
gauza askorekin harrituta gelditu ginen.
Hitzaldia ematen zuen emakumeak,
Internetek aldeko gauza asko badu ere,
bertan gatazka eta gaizki ulertu asko ere
egoten dela adierazi zigun. Sare sozialen
arriskuak erakutsi zizkigun, ikusten ez
ditugunez, askotan kontuan hartzen ez
ditugunak.
Horrekin batera, kasu bat triste bat aztertu
genuen; Amanda izeneko neska batek
bideo-dei batean titiak erakutsi zituen.
Ondoren mutil batek irudia zabaldu egin
zuen eta horrekin batera neska gazte horren
bizitza apurtzea lortu zuen. Neskak,
etsiturik, bere buruaz beste egin zuen. Kasu
hori ikusi ondoren ez zitzaigun hitzik ere
ateratzen.
Sare sozialak ez dira txantxetako gauza, ezin
ditugu bitan pentsatu gabe edonola erabili.
Chip-a alda dezagun eta tentuz ibil gaitezen!
Andrea Isasi, Naiara Mujika eta
Naia Arraras, DBH 3
“PANTALLASAMIGAS”
0-1 URTEKO GELAHEZITZAILEAK:ESTIBALIZ ORONOZ ANTXORDOKIITSASO ARRUABARRENA LEKUONAEÑAUT BALERDI GOIENETXEAIBONE GATÓN VALDIVIELSOALAIN IZQUIERDO CASTELLÓUNAX PÉREZ ASKASIBARPAULA PLAZA RAMOSMIRELLA RODRIGUEZ REYES
HAURRESKOLA
2016-2017 IKASTURTEKO IKASLEAK ARGAZKITAN
39
HH 2.BTUTOREA:
IDURRE MITXELENA MARTINAARON ABREU BLANCO
ALAITZ BALERDI GOIENETXEAALEXANDER CASADO MUÑOZ
ANE GOMEZ SADAANER MATIAS TOLEDO
EGOI PEREZ GONZALEZENARA RUIZ RUIZ
ERIK SANTOS GALLEGOFAROBI HASAN FOUZIAIBAI MARTINEZ NUÑEZ
IKER ASKASIBAR LOPETEGIIRENE CARRIQUIRI LEGORBURU
KAREN RIVERA MENASALVASLUAR CENDOYA HERRERA
MANEX IÑIGEZ ERRASTIOIER LIZARRAGA GALLARDO
OLIVIA JIMENO ARTEAGASARA MESSAOUDI
HAUR HEZKUNTZA 2.ATUTOREA: KRISTINA GAGO
PRESTAMEROAIERT OIARTZUN CAMPAÑO
AIUR LOPEZ SANCHEZALAIN RIVERA MENASALVAS
ANER ULAZIA OIARTZABALANSEL OWEN ISAAC MOHAMED
CARLOS BUSTO IGLESIASIBAI ROJO MARTIN
IKHLAS TEBBAIIORITZ SANTOS GALLEGO
ISABELLA DOMINGUEZ MARTINEZLIBE ZENDOIA SUSPERREGIMARTINA BEZANILLA PEREZ
NAHILA PERAL APARICIONARA RODRIGUEZ IGLESIAS
OLIVER OSAS OGBEMUDIASARA FONDON RUBIO
URKO HERNANDEZ BLADESUXURI ALMANDOZ GARCIA
40 hezikuntza 2017 · guraso elkartea / haurreskola / herri eskola / institutua
1-2 URTEKO GELAHEZITZAILEA:NEKANE URKIZU OLAZIREGIMARKEL ALDABA DÍAZJULENE ASKASIBAR ROTETAADRIANA BEZANILLA PÉREZAITANA DURÁN VICENTEASIER LARRAÑAGA GARAIALDE
1-2 URTEKO GELAHEZITZAILEAK:IDOIA ARRIZABALAGA PIKABEAOLATZ ERRASTI MARKINEZAXEL ARRIETA LASAGANOA CORTAJARENA IRASTORZAJARE EREÑO ARANBURUNIKO ERKIS GALLARDOJOAR GUEZALA LUQUEAMAIUR ITURBE LOPETEGIOIHAN LASA PÉREZLEIRE NEGRUELA IMAZJUNE ROMERO LIZARAZUEÑAUT ZAPIRAIN IBARGUREN
HERRI ESKOLA
HERRI ESKOLA
41
HH 4.BTUTOREA:
ROSA PEREZ MUÑOZAALAE EL ABASS
ABLAYE TANDIANG ANER ENCINAS GIRALDES
ANNE MERINO ANGULOAYMAN BENSAAD NEHARI
EKHI OSA BERGARAGORKA LEDESMA GRAÑA
HAITZ OTAEGI AMIANOHAIZEA HUICI MORANIKER COELLO VALERA
JOSUE MOTOS GOMEZ DE LUNALAURA PIÑEIRO AGUADO
LIERNI CIA LOINAZMARA GONZALEZ ESPERANTE
MARKEL GOMEZ OROZMIKEL HERNANDEZ BLADES
OIHAN ALDABA DÍAZUNAI SAIZAR REBOLLO
UXUE IPARRAGIRRE PAGOLA
HH 5.ATUTOREA:
KRISTINA LOZANO URRESTARAZUAINARA OYANA MAÑANA
AIORA FERNANDEZ BARANDARAINANER AZCUE CASADO
CHLOE MANCHADO JIMENEZDANIEL PLAZA RAMOS
EDURNE BERMUDEZ JONSANSOROHAIZEA ALONSO CINTEROHODEI ALARCIA JIMÉNEZIWINOSA DAVIDA IDEHEN
JON BARRIO ARCELUSJUDITH JACINTO GERMAN
JULEN GABRIEL GRANADA ALBAJUNE URZELAI GOLDARAZENA
LIVIA VILA DIASMARTIN MUNDUATE AIZKORRETA
NAHIA IZAGUIRRE JAUNARENANOHAN HIDALGO GARCIA
OIER GOYA LEUNDAOIHAN CASTELLANOS FERNANDEZ
OIHAN GONZALEZ VIZUETEUDANE EMAZABEL OTAEGIXABAT GONZALEZ ZUGASTI
HH 3.ATUTOREA: JOSEBA JUANIKORENAOTXANDORENAAHREN RUIZ BENITOAIMAR LEGORBURU GARCIAAITANA PLATA JABALERAALEX ANGULO CAYETANOAMAIA PEREZ RIOBOANNE MARTINEZ BELDARRAINAROA RUIZ PEREZBEÑAT GOMEZ SADACHADA AIT ABDELMALEK CHITAHUGO MANCHADO JIMENEZIKER GOMEZ MONTECELOILARGI SANCHO BEGIRISTAINIÑIGO MARTIN RODRIGUEZIRAIA CUADRADO NUFRIOIRAITZ BEREBIDE SARMIENTOJORDY JAVIER CASTILLO CRUZJUNE ERIMIAS RODRIGUEZMADDI BLANCO SANTESTEBANMARKEL RODRIGUEZ RODRIGUEZNAGORE PEREZ ANSORENANAHIA MARTIN PAREJONAYA CHERIFI MARTINEZYASSMINA LAHSSINI EL MALKI
HH 4.ATUTOREA: ITZIAR MONSALVO LOYARTEAIMAR ETXARTE IRASTORTZAALAIN ELARRE LEDESMAAMETS GOROSABEL NOGUEIRAAMIN BENSAAD NEHARIARHANE ARRIETA LASAGABEÑAT SORREGUIETA MICHELENAENEKO GONZALEZ OLMOSGAROA OSTOLAZA VILLASANTEISMAIL LAZREG ADAIDI JULEN PAREDES SERRANOMARA ETXANIZ MINGUEZNAROA ARRUABARRENA GARCIAOIHAN ALMANDOZ GARCIAOLAIA FERNANDEZ EL BELGHITIPAULA DA SILVA FERNANDESTERRY OSAS OGBEMUDIA
HERRI ESKOLA
HH 4.CTUTOREA:
MAITE MENDIA MINCHEROAIA ARMENDARIZ FERNANDEZ
ALAIN GOMEZ AZPILLAGAARAIA FUENTES AGUADO
BEÑAT MELGARES FERNANDEZDANEL MARTIN CANCELA
EKAI PEREZ GONZALEZEKAIN ELIZEGI CLAVELEKHI ALONSO BURGUI
ENEKO MARITXALAR OTAÑOGALDER AYALA MILLAN
JUNE GOROSABEL NOGUEIRAKIMBERLY GALVAO VENANCIO
LEO ANDRES PEREZLIDE BASTARRIKA PAYO
LUKA SERRANO SANCHEZMARA CRIADO BAÑARESOIHAN GARCIA MANCHASATZA GALAN GONZALEZ
UNAX HERNANDEZ BLANCO
42 hezikuntza 2017 · guraso elkartea / haurreskola / herri eskola / institutua 43
HH 3.BTUTOREA: IDOIA FRAILE UGALDEABDELOUHAD KARKACHE GOMEZ DE LUNAADIRANE REDONDO ARJONAAIMAR BALLESTEROS GARRIDOAINHIZE SALABERRIA DIEZALEX NEVES RODRIGUEZANABELA MARIA VALENTE MORENOBART FONDO PUJOLDANEL SINGH PASCUALEDER FERNANDEZ DEL POZOEKIÑE RETEGI GATONHAIZEA ARRIETA ARANBURUIKER GONZALEZ TORIBIOINES DERBALE MAHIEDDINEIRATI GOYA LEUNDAKELLY GARCIA MORILLOLIHER GANBORENA FRUTOSMAIALEN ALONSO NOGUERAMALIK LARREA DIEYENORA LAKANBRA AMIANOOGHOSA DAVINA IDEHENRANIA AKALAAIUDANE MANTIÑAN PEREZXABAT CASTILLO ARBONA
LH 2.ATUTOREA: ARANTXA DEL NOZAL
GUTIERREZAITOR PAMPLIEGA ARNAEZ
ALEX HUERTA SUAREZANE PAYO TABANYIOVA
ARITZ MARTINEZ BELDARRAINBRAIS FONDO PUJOL
EÑAUT MANSO AMBUSTEGIGARAZI INTXAURRANDIETA AMIANO
GARBIÑE DA SILVA AZPILLAGAHAIZEA DE LOS MOZOS MOLINA
HEGOA ILLARRETA BEÑARANIKER MOLERO LORENZO
IZARO SANCHEZ GOIKOETXEAJON MUÑOZ MANGASLAURA LIBERAL GAIL
LIHER COUCEIRO MENDIVELUKEN CENDOYA HERRERA
MARKEL ASKASIBAR ALBERDINOA PULIDO TORIBIO
SARA KARKACHE GOMEZ DE LUNAUNAI IRIGARAY SUSPERREGI
LH 2.BTUTOREA:
IXIAR ARTOLA CHINCHURRETAANDER MARTINEZ BELDARRAINANDONI DOMINGUEZ MARTINEZ
ANE MARTINEZ GOMESANER ERICE PIORNO
EKAIN MARTINEZ NUÑEZENARA MARTIARENA AROZENA
IRENE NEGRUELA IMAZJANIRE IRIGOYEN JACINTO
JON PAZOS LOPEZLAIA FERNANDEZ DEL POZO
LANDER MELGARES FERNANDEZLETIZIA SIXTO PAUN
LIDE ARIAS GABILONDOLUKEN IRAZU SALABERRIA
NOA ANDRES PEREZNOA CORTES CALVIÑO
RAYAN FERNANDEZ EL BELGHITIUNAX UGARTE MERA
44 hezikuntza 2017 · guraso elkartea / haurreskola / herri eskola / institutua
HH 5.BTUTOREA: ITZIAR BENGOETXEA ALKORTAALEX PERAL APARICIOANE ASKASIBAR LOPETEGIANER RODRIGUEZ DURANAROA DOMINGO SOLIÑOEKAITZ ALCALDE BARBADILLOGAIZKA GONZALEZ GARCIAGORANE POZA GORJONIKER DIAZ MUÑOZJUNE CRIADO BAÑARESKEITA RODRIGUEZ IGLESIASLAIA GONZALEZ ZUGASTILAIA PELLON CEPEDALEIA CORCHERO FLORESLUKA GONZALEZ VIZUETEMADDALEN FREIRE GALLEGOMARKEL GARCIA VICENTEMARKEL MATIAS TOLEDOMOHAMED KHATIM BOUCHEFRA NATALIA BERMEJO ROSADONORA IÑIGEZ ERRASTIUDANE ZABALA OLARRAUNAX RODRIGUEZ FERNANDEZXOANE ERICE PIORNO
LEHEN HEZKUNTZA 1.ATUTOREA: MARIBEL FERNANDEZ AGIRREADUR GORROTXATEGI LUCASAIMAR SANTESTEBAN OIARTZABALAINHOA PEREZ RIOBOALAZNE NEVES RODRIGUEZAMAIUR LEGORBURU GARCIAANASS AZZOUZ ZIDANDANEL CASTILLO ARBONADYLAN DE LA TORRE CASTROESTRELLA DUAL VAZQUEZIKER COLMENAR JUSTOIZAR PASCUAL MACAZAGAJUGATX FERNANDEZ BARANDARAINLORENA MONICA GRANCEALORENA OYANA MAÑANAMADDI RUIZ PEREZNOAH BENITO PEREIRANORA KARKACHE GOMEZ DE LUNAOIER GOMEZ ALVAREZOIHAN PALOS MAYORALUNAI MORALEDA SANCHEZYUREN ALIZTEA VALLE MARTINEZ
HERRI ESKOLA
LH 1.BTUTOREA: IÑIGO MARTINEZ MANRIQUEAARON MOTOS GOMEZ DE LUNAADUR PASCUAL MACAZAGAALAIA GOIKOETXEA BORGESALAIN CARRIQUIRI LEGORBURUASSIA TEBBAI ZRAIAACRISTIAN LONGO COELLODANIEL HURTADO MORALESEKAIN GORROTXATEGI LUCASHAIZEA SENCADAS PERALOIBAI ERIMIAS RODRIGUEZIRATI MAÑUECO BURGUEÑOIRIA ROMERO GOMEZJANIRE ERQUICIA PEREZJON RUIZ FELIPEJUNE LOPEZ DIEZLOREA DE ROZAS MALUMBRESMAIER IBAÑEZ GARCIAODEI TELLECHEA GUEREÑOPABLO BERMEJO ROSADOSAMUEL BORJAS URRUTIATANIA ARELLANO ALONSO
LH 1.CTUTOREAK:
Mª JOSE ASCUNZE AITZKORBEAINHOA VALENCIA ITOIZAINHOA EMAZABEL SOA
AISHA BARTOLOME OLAIZOLAALEX CERRO CRUZAMETS CIA LOINAZ
ANDER LOPERA CASTILLOGARAI ARISTI ZARATE
GORKA GONZALEZ GARCIAHAIZEA LOPEZ DA CUNHA
IPAR PORTUGAL BEREBIDEJON ANTXUSTEGI-ETXARTE AGOTE
JULEN SAIZAR GALLARDOMAITANE ASKASIBAR OÑEDERRA
MARKOS BIZARRO FERNANDEZMOHAMMED AMINE MESSAOUDI
NAROA FERNANDEZ ABADNOA GOMEZ MONTECELO
OIER CINTERO MUNINROMAISSA AZZOUZ ZIDAN
SHIKHI TUMENBAYARUXUE ARRARAS CAMARA
YURENA AINHOA VALLE MARTINEZ
45
LH 3.CTUTOREA: PATXI MARIN ISASA
ADEI MARTIN DIEZAITZOL HERNANDEZ GARIN
AMAYA DA SILVA FERNANDESARITZ MALO NOVOA
AYA BENSAAD NEHARIBORJA RODRIGUEZ SANZ
CAMILA HURTADO MORALESEKAIN OLAIZOLA GARIN
EKHI SUSPERREGI AZPIROZENEKO PEREZ ANSORENAENERITZ PAZOS ERASUN
HUGO ARELLANO ALONSOIDOIA CABADILLA NUÑEZ
IORITZ MALDONADO PEREÑAIRATI ARRUABARRENA GARCIA
IXABEL LOPERA CASTILLOJULEN HERNANDEZ MACHO
MALENA GABIRONDO ENRIQUEZMARKEL BLANCO SANTESTEBAN
MARKEL GOIENETXEA PIÑAMIKEL RAMOS FRAGA
NAHIA COLMENAR JUSTONAIA OCAÑA MERINO
LH 4.ATUTOREAK:
IZAR ARTEAGA ARRAZURIA, JON LABORDE AGIRRE
AIORA INTXAURRANDIETA AMIANOALAIN GARCIA SENIN
ANDER MUGICA FERNANDEZANE ANUARIZ ETXEBESTE
BEÑAT RODRIGUEZ GOMEZELAIA ARRUTI IRASTORZA
ELENE JAUREGI URKIZUENAITZ LUCAS DEL RIO
HELENE TELLECHEA GUEREÑOIGOR PARDAVILA MUÑOZ
IRATI LOBETE SISTIAGAJON REDONDO RODRIGUEZ
JORGE DE ROZAS MALUMBRESKAREN GONZALEZ AYANG
MARTINA CORCHETE GIRALDESMIKEL GARCIA COLINOUNAI GARCIA CHOUZAUNAI GOMEZ ALVAREZ
UNAX SAIZAR GALLARDOUNAX URBELTZ ZUMETA
LH 4.BTUTOREA: SANTI ANGULO MARTIN
AITOR DANIEL MONTOYA OSAANE JAUNARENA CEREIJO
ANE SALAVERRIA LACUNZAANXO MURUA DURAN
ANY DANELA TORREZ SEVILLADANIEL DOMINGUEZ MUÑOZEIDER SANCHEZ RODRIGUEZENEKO MALLES GOIENETXEA
GARAZI LIZARRAGA GALLARDOILARGI IPARRAGIRRE PAGOLA
IRATI ARTEAGA LUCASJIMENA TORRES DE LA TORRE
JOKIN GOMEZ OROZJUNE RAS GIRALDES
NAHIA MUÑOZ ROMONAHIA RODRIGUEZ RODRIGUEZ
NOEMI DUAL VAZQUEZPEIO MUNDUATE AIZKORRETAUNAI CARRANZA LEGORBURU
UXUE PALOS MAYORALXOANE BALLESTEROS GARRIDO
46 hezikuntza 2017 · guraso elkartea / haurreskola / herri eskola / institutua
LH 2.CTUTOREA: CECILIA PAVÓN POLOAITANA DE ARQUER CANOALIZE GARCIA SENINANER MARITXALAR OTAÑOASIER CEARRETA ETXANDIATHENEA MIELGO GETEENEKO BARTOLOME OLAIZOLAHIART JIMENEZ GARCIAIBAI SORREGUIETA MICHELENAIKER HERRERA IZQUIERDOJESSICA DENISA URSARU COBZARUJUNE CINTERO HERNANDEZLIHER SOLANO IGLESIASLUCIA CORCHETE GIRALDESMAIALEN IRAZU SALABERRIAMARIA MENTRIDA QUINTELANIKOLAS BIZARRO FERNANDEZOMAIMA IMOUSSATI ALBERDIONINTZA GARCIA SAEZPERU ZABALA OLARRAUXUE PIRIS PALOMERO
HERRI ESKOLA
LH 3.ATUTOREA: IRUNE PUY MANCISIDORAIMAR SALAS GONZALEZALAIA IBAÑEZ GARCIABEÑAT ASCASIBAR LIZARDIDAVID MENTRIDA QUINTELAGEXAN MARTINEZ SAIZARHAIZEA MARTINEZ LOPEZHARRIET PORTUGAL BEREBIDEIBAI SORIA LAZAROIKER ANGULO CAYETANOITXASO BARRIO ARCELUSJULEN HERNANDEZ GONZALEZKIARA PINHEIRO IZQUIERDOMADDI OSA BERGARAMAIA URRA GOMEZMAIALEN MALMIERCA SILVANMAIALEN PARDAVILA ESTEVEZMIKEL ESNAOLA LOPEZOIER ETXEGOIEN ASKASIBAROLATZ ANCISAR SUSPERREGUIPABLO RUIZ REBOLLOPAUL MUÑOZ ERRASTIXABAT OSA PAYO
LH 3.BTUTOREA: MIKEL CEBERIO BUESAADUR ALTUNA GOLDARAZENAAIUR MORAL OTEGIAMAIA IZULAIN BELDARRAINANDER LEDESMA GRAÑAARIANE LACARRA FERNANDEZDANEL MORALES SUSPERREGIEKIÑE ADURIZ ETXANDIERIC URSARU COBZARUGARAZI BERGARA ERROHAIZEA AMBRINOS VALEAHUGO LOPERA DURANJON SUSPERREGI AZPIROZJULEN ALBERDI GOMEZJUNE HIDALGO GARCIAMICHELLE NICOLE RIVERA MORENONAROA NAVEIRO RODRIGUEZOIHAN ENCINAS GIRALDESSAIDA HERNANDEZ SORIAUNAI DAMASO SAN NAZARIOUNAI TREKU GALARRAGAUNAX URRA GOMEZXUBAN BASTARRIKA PAYO
47
49
LH 6.ATUTOREA:
AITOR ILARRETA ERIMIASANE ARRIBAS ALVAREZ DE EULATE
AROA GARCIA COLINOHAIZEA BAOFEI RIVERA FRESNEDO
HODEI PINGARRON PEREZIRAI VEGA CABRERA
IRATI ETXEGOIEN ASKASIBARIRATI MIÑON ZUAZUA
IRUNE FERNANDEZ FERNANDEZJANIRE NEVES BILBAO
JANITZ ANCISAR SUSPERREGUIJULEN GUTIERREZ SANCHEZ
LIHER SAIZ ZARATENAHIA MARTIN MANCHA
NORA HERNANDEZ MACHOOIHAN ARIZABALO HIDALGO
PATXI JIMENEZ GARCIAXUBAN MORAL OTEGI
YEREMIT JESÚS GARCIA MORILLO
LH 6.CTUTOREA:
ZUHATZ AGIRRE OREGIAIALA FERNANDEZ GARCIAAIUR ILLARRETA BEÑARAN
ANNE GAZTELUMENDI FERNANDEZEKAITZ ALONSO BURGUI
HAIZEA ERAUNCETAMURGUIL URCELAYHODEI RODRIGUEZ DURAN
IRATI AGIRRE ERRAZKINIVAN HERNANDEZ GONZALEZ
JAEL MARTIN GERMANJUAN ANDRES URIBE CASTILLO
JUNE ANTXUSTEGI-ETXARTE AGOTELIDE IÑARRA GARMENDIA
MIREN URDANPILLETA PEREZNAIA MALMIERCA SILVAN
NEREA MANZANO PAISSARA ELISA COBZARUUNAI RUIZ LARRACHE
XABAT MANSO AMBUSTEGI
48 hezikuntza 2017 · guraso elkartea / haurreskola / herri eskola / institutua
LH 4.CTUTOREA: ITSASO BRIZ GUTIERREZAITANA HUICI MORANAIZETI DEL RIO TAMAYOALAIN DE FELIPE PAZOSAMAIUR LIZARRAGA GALLARDODANEL ZENDOIA SUSPERREGIENAITZ BLANCO VILLASANTEENEKO FERNANDEZ ABADGARAZI FORCADA REGUERAHODEI FUENTES AGUADOIBON ARRIBAS ALVAREZ DE EULATEIRATI GARCIA CHOUZAIVAN REY NAVARROJULENE DIAZ MUÑOZKATIA IRAZU SALABERRIALIDE BENITO VEA-MURGUIANAHIA ROMERO GOMEZNAROA CERRO CRUZPERU SARASUA MONREALUNAI NIEVA BLANCOUNAX SASTRE LEGORBURUXUBAN PASCUAL MACAZAGA
LH 5.ATUTOREA: KORO ARRETXE OIANGURENALAIN DE LOS MOZOS MOLINAARATZ CINTERO HERNANDEZENDIKA OSA URKIZUENEKO GORROTXATEGI LUCASHAITZ PORTUGAL BEREBIDEHEGOA GOROSABEL NOGUEIRAHIZAM AZZOUZ RODRIGUEZIBAI BERASATEGUI GALLEGOIBAI MARTIARENA AROZENAIBANA BLANCO VILLASANTEIGONE ETXABE LIZARAZUIKER GOIKOETXEA RODRIGUEZIRAIA ARRARAS LASAGAJULEN ESKIDE LASAKEVIN DANIEL MONAR RAMOSLAIA ALTUNA GOLDARAZENALOREA PIRIS PALOMEROMARIA FERNANDA TORRES DE LA TORRENAROA SARAIVA ERASUNOIER MARTIN PINTOOIHAN MENDILUZE ARTOLAREDA DAOUDUGAITZ RIVERA FERNANDEZ
LH 5.BTUTOREA: ANA VITAS ZAMORANOAIALA SUSPERREGI AZPIROZAITZOL PEREZ RAMOSANDER FREIRE DOS SANTOSANDER JESUS SELLAN SALTOSASIER TORRES ARRIZABALAGAGORKA IZULAIN BELDARRAINIKER DOMINGO SOLIÑOIKER TREKU GALARRAGAIOSIF LORENZO COBZARUIRATI CINTERO MUNINIRATI MARTIN LOPEZITZURUN ARISTI ZARATEJESUS BERMEJO ROSADOJON RUIZ QUINTANSJOSUÉ ZAMORA MORENOJULEN GORROTXATEGI LUCASLANDER SANCHEZ GOIKOETXEAMAIDER ARRARAS NOVASNAROA PINGARRON PEREZNAROA TAMAYO ARBONAOLATZ AZKUE LIZARAZUORIANA MADINABEITIA LUNAUNAI JACOME MARTÍN
HERRI ESKOLA
LH 6.BTUTOREAK:
MAITANE ARREGI LEGORBURU, MAIALEN MUGIKA BASURTO
AMETS DEL RIO TAMAYO ARITZ IRIGOYEN DA SILVA
ASIER OLAZIREGI LANDABURU EIDER ARRARAS GARMENDIA
EIDER GOIENETXEA PIÑA HECTOR JAVIER LOPEZ URROZ
HEGOI ARRIZUBIETA BENITO IBONE ALVAREZ DE EULATE ROSA
IRATI BERGARA ERRO JOANES DIEZ MATEOS
MAIALEN RODRIGUEZ GAZTAÑAGA NAGORE NIEVA BLANCO
NAROA JIMENEZ MOURIÑONAROA LIZARAZU ECHEGOIEN
OIHAN GOMEZ AZPILLAGA RAFAEL LOPERA DURAN
SARA PAIS BARRALTSULANDI RAS GIRALDESXIKER
GABIRONDO ENRIQUEZ
5150 hezikuntza 2017 · guraso elkartea / haurreskola / herri eskola / institutua
HERRI ESKOLA
DERRIGOREZKO BIGARREN HEZKUNTZA1.A
TUTOREA: LIZASO ARANA, AITORALONSO CINTERO, IRAIA
ALVAREZ ANSORENA, EÑAUTANUARIZ ETXEBESTE, LIDE
BALDA ENCISO, ENEKOCRESPO GOMEZ, NAHIA
ELICEGUI LOINAZ, GAIZKAFORCADA REGUERA, UNAX
GARMENDIA VITORIA, AMAIURHERNANDEZ GUAL, IHINTZA
HERRERO GARMENDIA, OIHANJOCANO OLAIZOLA, NAHIET
LABOA MARTIN, INHARMINCHERO ASCASIBAR, IZAROMORALEDA SANCHEZ, NAIARA
MORENO ISASTI, NAROAOLAZIREGI LANDABURU, IBAI
PALACIOS CORANTI, UNAIRODRIGUEZ DURAN, EDER
RODRIGUEZ ORTEGA, ENERITZRUBIO BARES, MARIA JOANE
RUIZ PRESA, YAGO
DBH 1.BTUTOREA:
ARABOLAZA ZABALA, BAKARTXOALDAI ELORZA, IRATI
ARANBURU FURTADO, GAIZKABENITO VEA-MURGUIA, MAR
BENSAAD NEHARI, NILAMEL MOUAK LAAROUSSI, SOUFIAN
ESNAOLA LOPEZ, JONGAZTELUMENDI PEÑA, XABIER
HERNANDEZ MARTINEZ, AARONIGLESIAS LEITAO, ALAIA
JAUREGI URKIZU, MARENLASA ANUARIZ, EÑAUT
MAESTROJUAN LOINAZ, ANDERMONAR MORALES, AMAIA
MORAZÁN DÍAZ, JHIRE ITAMARMUGARZA LOPEZ, MIKEL
NATA GRANDA, LUIS FERNANDORAMOS ALVAREZ, NORA
RODRIGUEZ SANZ, ARITZSALDISE MUJIKA, ITSASNE
SUSPERREGUI ARANGUREN, OIHANZUMETA ARANBURU, HODEI
INSTITUTUA
LEZO HERRI ESKOLAKOIRAKASLEAK ETA LANGILEAK
hezikuntza 2017 · guraso elkartea / haurreskola / herri eskola / institutua
DBH 2.B TUTOREA: ZUMALAKARREGI DE LAALDEA, IZASKUNALONSO RODRIGUEZ, ENEKOAMIANO ZAPIRAIN, IBAIAROSTEGI RODRIGUEZ, BEÑATCOBZARU , FRANCESCO AMOSEGIBAR UGALDE, LIERNIERKIS SUSPERREGI, RUTHERRASTI JIMENEZ, KARLAHERNANDEZ SORIA, NOAITURBE SUCUNZA, ASIERLEON BRANDARIZ, ALANPINGARRON ERRANDONEA, IBAIPUY CORNELIS, AMAIARAMOS SAIZAR, IKERSAAVEDRA VILLAFUERTE, ANTHONYSANCHEZ ALVAREZ, IBAISANCHEZ CASAR, SARASANCHEZ PEREÑA, OIERSANCHEZ RODRIGUEZ, JONSARASUA MONREAL, ANDREAURRUZOLA JAUNARENA, AXURA
DBH 2.ATUTOREA: TOLOSA LOPEZ, OLATZALTUNA TORRES, JULENARRUTI OTAEGUI, IBAIBERROTARAN PEREZ, JARAHCARRERA JIMENEZ, NAROACLAVO PAZ, URTZIGARCIA SAEZ, ADRIANGARCIA TREJO, JORGEHERNANDEZ MACHO, ANEJAUREGI ARRIZABALAGA, IRENEMANCISIDOR ISASA, LIDEMOLERO LORENZO, JONNUNES SUSPERREGUI, EGOITZOSTAPYUK , DIANAPAGOLA LEARTE, GARAZIPAIS BARRAL, ELENARAMOS MARTINEZ, MARIOSALAVERRIA GARCIA, HUGOSANZ GURRUTXAGA, URKOTORRES ARRIZABALAGA, NAGOREZAPIRAIN RODRIGUEZ, ANE
DBH 2.CTUTOREA: ESTORS TRIGO,
MARÍA EUGENIAARANBURU JIMENEZ, NAIARA
ARRIARAN CANCHO, JAIONECASADO MUÑOZ, CRISTINA
DE AGUEDA RUEDA, ZURIÑEESPINA ERRASTI, ANE
GARROTE SANCHEZ, ENEKOGOIENETXEA URQUIZU,
GOIKOETXEA LABANDIBAR,GORRITI DOVAL, UNAX
LOPERA BARQUILLA, AARONLORENZO AZCARGORTA,
MADINABEITIA LUNA, JAIROMARKEZ IBARGUREN, LUR
MARTIN PINTO, IBAIMARTINEZ ALONSO, LOREA
PAZOS ERASUN, IMANOLPEDREGOSA GOMEZ, IKER
PIÑEIRO AGUADO, LUCIAQUERALT IRAZU, IRATI
SEDA MANCISIDOR, JONURZELAI GOLDARAZENA,
DBH 3.B TUTOREA: MONDRAGON GAMBRA,
SUSANAARAMBURU ILLARRAMENDI, HARITZ
ARIZABALO HIDALGO, AMAIURARRIETA MURUA, AXIER
BARANDARAIN TELLERIA, IBONBILBAO BADIOLA, LEON
DOMINGUEZ MUÑOZ, ANGELEL MOUAK LAAROUSSI, MORAD
ETXABE LIZARAZU, MARKELGALIANA DE LA TORRE, IBAIGARBIZU MUÑOZ, LANDER
GARCIA LARREA, KIMETZLOBETE SISTIAGA, NAGORE
MALLES GOIENETXEA, MAIALENMARTIN MORO, DAVID
MONAR RAMOS, MARIA JOSEMORENO ISASTI, IMANOL
MUÑOZ VENTURA, MIRIAMPINHEIRO IZQUIERDO, JUNE
RUIZ REBOLLO, JAVIERSAIZAR SABINO, IRATI
SALSAMENDI ETXANDI, IKER
DBH 3.A TUTOREA: TARRAGONA GOÑI, ANDER
ALVAREZ DE EULATE ROSA,AMBRINOS VALEA, OIARTZAMUNARRIZ ARANBURU,
BELINTXON LIZARAZU, IKERBLANCO GASTESI, ZUHAITZ
CIENFUEGOS KORTADI,ERRASTI JIMENEZ, NORA
GUERRERO CAMPO, UDANEIPARRAGIRRE LOPETEGI,
JAUNARENA CEREIJO, JONEMARTIN MORO, JAVIER
MUJIKA PESTONIT, NAIARANAVEIRO RODRIGUEZ, NEREA
OLAIZOLA SANCHEZ, UNAIRUIZ EGAÑA, MARTIN
RUIZ QUINTANS, ALEJANDROSANCHEZ CARRERA, MARTZEL
SERRANO SANCHEZ, DANELSISTIAGA VALENCIA, JON
SOLIÑO PORTUGAL, BEÑATTRECU GALARRAGA, ITXASO
ZABALA ROSAS, ERIK
DBH 1.C TUTOREA: DIAZ MARTIN, MIREN OSASUNEAGUETE FERNANDEZ, JULENANDUEZA ARIN, NOAASCASIBAR LIZARDI, UNAIBENGOETXEA ALONSO, NAROACABADILLA NUÑEZ, JONGAINZA CAZORLA, UDANEGARBIZU MUÑOZ, IRATIGARMENDIA SOLA, UGAITZGOMEZ ZORROZUA, AITORGONZALEZ MANSO, EIDERHERRERA IZQUIERDO, ANELARREA MORCILLO, ARITZLORENZO AZCARGORTA, LEIRELUCAS DEL RIO, AIORAMARTINEZ BELDARRAIN, IKERMOHAMED BEYROUK, MOHAMEDMUÑOZ ERRASTI, KATRINOLAIZOLA GARIN, IRATISISTIAGA VALENCIA, MIRENTABOADA GOIKOETXEA, GORKAVALLINAS IDARRETA, ZUHAITZ
53
INSTITUTUA
52
DBH 4.C TUTOREA: CHACARTEGUI ARRESE,
MAITEARRARAS LASAGA, ENARA
ARRARAS NOVAS, ANEARRIZUBIETA BENITO, ENAITZ
CLAVO PAZ, IMANOLESPINA ERRASTI, OIHAN
ESTEVEZ GAIL, HAIZEAEZCURRA LOPEZ, URTZI
GOICOECHEA OLAIZOLA, MAIDERGOMEZ CEPA, MAIALENGONZALEZ MANSO, JON
GORJON GONZALEZ, LIDEIÑARRA GARMENDIA, JON
MANZANO PAIS, AITANAPALACIOS CORANTI, MADDI
PERURENA ERRO, AITZOLREDONDO RODRIGUEZ, ANDER
RIVERA FRESNEDO, LIAN FUXUETAMAYO ARBONA, MAIDERURZAIZ SZINETAR, ADRIAN
54 hezikuntza 2017 · guraso elkartea / haurreskola / herri eskola / institutua
DBH 3.C TUTOREA: CANO CEREIJO, AGUSTINAALVAREZ CAMPOS, LIDEARETA AMIANO, AITORARRARAS GARMENDIA, NAHIABALDA ENCISO, BEÑATDIEZ MATEOS, UXUEECHEVERRIA MARTINEZ, JULENEGIBAR UGALDE, EÑAUTGARMENDIA SOLA, ENETZGOIKOETXEA MARTINEZ, PAULIRIGOYEN DA SILVA, JULENISASI NEVES, ANDREALASA PETEIRO, ROMANLASA TELLERIA, IÑAKILOPETEGUI ARIAS, OLATZMANCISIDOR ISASA, OIHANEMUGICA FERNANDEZ, AITORMUÑOA URDAMPILLETA, HAIZEAPAYO FRANCO, IÑIGOPJEROTIC , MARINOTRINCADO IRIBERRI, MANEXURANGA ARTOLA, XABATURBELTZ ZUMETA, LIDE
DBH 4.A TUTOREA: CARRASQUEDO OTAZO,REBEKAAGUETE FERNANDEZ, ANDERARRIETA DE LA FUENTE, ENARAARROYO BARRIO, DAVIDARTANO COELLO, NAIARAAZKUE LIZARAZU, MADDIBERROTARAN PEREZ, OIERCORREA VARELA, DANELGOIKOETXEA RODRIGUEZ, MAIDERGRANADA ALBA, EVELYN PAOLAHERNANDEZ GUAL, XOANEHOYOS CURIEL, SARAIBAÑEZ ZULOAGA, EIDERMUÑOZ GUEREÑO, JOSUPAMPLIEGA ARNAEZ, LARRAITZPULIDO TORIBIO, ALBAQUERALT IRAZU, URKORODRIGUEZ MARTINEZ, PAOLA MICHELLESUSPERREGUI ARANGUREN, ARITZURDAMPILLETA PEREZ, MAIALEN
DBH 4.B TUTOREA: IRAOLA MENDIZABAL,IMANOLALDAI ELORZA, LEIREARTEAGA LUCAS, LEYRECOMPAÑON POZO, JUNEETXEBESTE GOLDARAZENA,FERNANDEZ FERNANDEZ,HERRERO LOPEZ, IKERMIKEO ZABALO, ARTIZARMUGARZA LOPEZ, ENARANUET MANGAS, JANIREORONOZ PAGOLA, AITORPEREZ CAMARA, MAIALENPEREZ NUÑEZ, KEVIN FERNANDOPIKABEA HUETE, MAGALIPINGARRON ERRANDONEA,SELLAN SALTOS, DAYANNASOLANAS CARRERA, MARKELTEJERA RODRIGO, SONIAZAPIRAIN RODRIGUEZ, IONZIPITRIA SINDE, ITSASNE
INSTITUTUA
LEZO INSTITUTUKOLANGILEAK
55
Makarroiak, oilaskobularkia txipspatatekin eta izozkia
helduakMarisko piper beteak,penkak onddo saltsanbeteak, bakailuabizkaitar erara,saiheskiaentsaladarekin etagoxua.
815euro
euro
24
bazkaria
ESKOLAJAiAMAIATZAK 13 LEZO HERRI ESKOLAKO ETA INSTITUTUKOIKASLE, IRAKASLE, LANGILE ETAGURASOEN JAI EGUNA!
LEZO HERRI ESKOLAEuskal Herria plaza, 1
20100 LezoTel.: 943 51 48 04
www.lezoherrieskola.eus
LEZO INSTITUTUATomas Garbizu, 21
20100 LEZO Tel.: 943 51 12 08
www.lezoinstitutua.com
GURASO ELKARTEAREKIN HARREMANETAN JARTZEKO ETA GURE ALBISTEEN BERRI IZATEKO:
hezikuntza@gmail.comwww.lezoherrieskola.eus/gurasoelkartea
09:00 > Diana
09:30 > Krossa herrian zehar
10:00 > Eskolako jolastokian: Tailerrak, erakusketa, serigrafia, Altxorraren
bila… Elkarbizitza Behatokiak antolatutako "AZTARNA" ekimena…
11:00 > Herri Kirolak jolastokian txiki eta helduentzat. Jarraian EMANALDIAK
12:00 > Euskara Talaiaren eskutik TXANTXARIAK kaleko musikariak.
13:30 > Eskolako jantokian TXIKIEN BAZKARIA. Bitartean helduentzat
ERROMERIA eta TOKA txapelketa.
14:30 > Eskolako jantokian HELDUEN BAZKARIA. Bitartean txikientzako jolasak eta karaokea
16:30 > MUSIKA
19:00 > Denok eskola garbitzeraO H A R R A / A V I S O : JAI EGUNEAN HAURREN ARDURA BERAIEN GURASOENA IZANGO
DA. / DURANTE LA FIESTA DE LA ESCUELA LA RESPONSABILIDAD DE LOS NIÑOS Y NIÑAS
SERÁ DE SUS MADRES Y PADRES.