Realización dunha actividade da área de economía

e xeografía21 de outubro de 2009

Os contidos do portal educativo do IGE:

• Economía– Empresas– Os sectores de

actividade– Macromagnitudes– Prezos e inflacción– Mercado laboral

• Xeografía– Estrutura da

poboación– Movemento natural

da poboación– Movementos

migratorios

Actividade que vamos a realizar:

“Cambios na estrutura da poboación e no mercado laboral no último século”

Fontes de información demográficas:

• Censos de poboación • Enquisas

– Enquisa de condicións de vida das familias (IGE)– Enquisa nacional de inmigrantes (INE, MTIN)

• Rexistros administrativos– Padrón municipal de habitantes– Movemento natural da poboación – Movementos migratorios

Fontes de información relacionadas co mercado laboral:

• Censos de poboación • Enquisas

– Enquisa de poboación activa (INE)– Enquisa de condicións de vida das familias (IGE)– Enquisa trimestral de custos laborais, ...

• Rexistros administrativos– Paro rexistrado– Contratos– Afiliados á seguridade social– Contas de cotización, ...

Censos de poboación

• Investigación exhaustiva• Existencia de datos moi

antigos• Facilitan gran cantidade de

información: datos de poboación, actividade, ...

• Gran desagregación da información

• Fanse cada dez anos• Desfase entre a realización

do censo e a publicación dos datos

• Gran custo

VANTAXES DESVANTAXES

Enquisas

• Menor custo• Datos actuais e rápidos• Permiten ter datos

conxunturais

• Menor desagregación da información

• Os datos que nos proporcionan son estimacións

• Cando o tamaño mostral non é suficiente poden darse errores de mostraxe altos

VANTAXES DESVANTAXES

Rexistros administrativos

• Aproveitase a información existente nos rexistros do Padrón, Inem, Seguridade Social, ...

• Non están deseñados para a explotación estatística

• Non recollen situacións “ilegais”

VANTAXES DESVANTAXES

Fontes para a realización da actividade: “Cambios na estrutura da poboación e no mercado laboral no último século”

• Censos de poboación (INE, IGE)• Padrón municipal de habitantes• Enquisa de poboación activa (INE)

Problemas á hora de utilizar estas fontes: • Poboación de feito e de dereito• Distinta clasificación da poboación en

relación coa actividade económica– En 1910 “parece” non existir o paro

• Cambio na idade laboral• Cambian as situacións de inactividade• Para 1910 existe un importante número de

traballadores que non se poden clasificar en ningún sector económico

Obxectivos da actividade:• Saber como cambiou a estrutura da poboación• Analizar os cambios da poboación galega en relación

coa actividade económica no último século• Estudar a incorporación da muller ao mercado laboral• Coñecer os cambios da poboación ocupada segundo

o sector onde desenvolve a súa actividade económica

• Analizar o diferente comportamento do mercado laboral nas catro provincias galegas

Pasos a seguir:• Elaboración das pirámides de poboación• Evolución dos índices de envellecemento e recambio da

poboación activa• Cálculo das taxas de actividade segundo sexo e provincia• Estudo das situacións da poboación inactiva• Calculo das taxas de ocupación segundo sexo e provincia• Distribución porcentual dos ocupados segundo sector• Distribución porcentual dos ocupados segundo sector e

sexo• Distribución porcentual dos ocupados segundo sector e

provincia• Cálculo das taxas de paro segundo sexo e provincia

Pirámides de poboación:1910

8,0% 6,0% 4,0% 2,0% 0,0% 2,0% 4,0% 6,0% 8,0%

0-4 5-9

10-1415-1920-2425-2930-3435-3940-4445-4950-5455-5960-6465-6970-7475-7980-84

85 e

Homes Mulleres

1981

8,0% 6,0% 4,0% 2,0% 0,0% 2,0% 4,0% 6,0% 8,0%

0-4 5-9

10-1415-1920-2425-2930-3435-3940-4445-4950-5455-5960-6465-6970-7475-7980-84

85 e

Homes Mulleres

1991

8,0% 6,0% 4,0% 2,0% 0,0% 2,0% 4,0% 6,0% 8,0%

0-4 5-9

10-1415-1920-2425-2930-3435-3940-4445-4950-5455-5960-6465-6970-7475-7980-84

85 e

Homes Mulleres

2001

8,0% 6,0% 4,0% 2,0% 0,0% 2,0% 4,0% 6,0% 8,0%

0-4 5-9

10-1415-1920-2425-2930-3435-3940-4445-4950-5455-5960-6465-6970-7475-7980-84

85 e

Homes Mulleres

• Características básicas da pirámide de 1910 (expansiva)– Base ancha Altas taxas de natalidade– Cume estreito Alta mortalidade– Poucos homes Emigración– Pirámide irregular Epidemias, guerras, malas colleitas

• Pirámide de 1981 (estacionaira)• Pirámide de 2001 (regresiva) Envellecemento da

poboación

Observacións sobre as pirámides de poboación galegas:

Índice de envellecemento:

• Relación entre a poboación maior de 64 e a poboación menor de 20

Galicia

0%

20%

40%

60%

80%

100%

120%

140%

160%

1900 1910 1920 1930 1940 1960 1970 1981 1991 2001 2008

Índice de envellecemento

Índice de recambio da poboación activa:• Relación entre a poboación

entre 60 e 64 anos e a poboación entre 20 e 24 anos. Mide a capacidade dunha poboación para substituír os individuos que van xubilando

Galicia

0%

20%

40%

60%

80%

100%

120%

1900 1910 1920 1930 1940 1960 1970 1981 1991 2001 2008

Índice de recambio da poboación activa

Clasificación da poboación en relación coa actividade económica

Poboación de 16 ou

máis anos

Activos Inactivos Contados a parte

Ocupados (agricultura, pesca,

industria, construción,

servizos)

Parados

•Labores do fogar•Retirados, pensionistas

•Incapacitados•Estudantes

• ...

Elimínase a partir do día 1 de

xaneiro de 2002

Cambios nas taxas de actividade1910

0%

20%

40%

60%

80%

100%

A Coruña Lugo Ourense Pontevedra

Homes Mulleres

1981

0%

20%

40%

60%

80%

100%

A Coruña Lugo Ourense Pontevedra

Homes Mulleres

1991

0%

20%

40%

60%

80%

100%

A Coruña Lugo Ourense Pontevedra

Homes Mulleres

2001

0%

20%

40%

60%

80%

100%

A Coruña Lugo Ourense Pontevedra

Homes Mulleres

Fonte: INE, IGE. Censos de poboación

Cambios nas taxas de actividade

Taxa de actividade:Poboación activa (ocupada+parada) entre poboación total en idade laboral, multiplicado por cen

Fonte: INE. Enquisa de poboación activa

2008

0%

20%

40%

60%

80%

100%

A Coruña Lugo Ourense Pontevedra

Homes Mulleres

Observacións sobre a taxa de actividade:

• A taxa de actividade feminina sempre é inferior á masculina• A principios do século pasado case a totalidade dos homes

galegos estaban traballando ou dispoñibles para facelo. Na actualidade a taxa de actividade masculina situase entorno o 63%

• Desde o ano 1981 a taxa de actividade feminina está aumentando de maneira significativa

• As provincias atlánticas presentan taxas de actividade máis elevadas que as do interior desde o censo de 1991

Proceso de envellecemento da poboación

Cambios na poboación inactiva. Galicia

• En 1910 o 92% da poboación inactiva de 12 ou máis anos eran mulleres, que se dedicaban maiormente ás tarefas do fogar

• Para 2001 esta porcentaxe baixa ata o 63%. Ademais baixa a porcentaxe das que se ocupan do seu fogar

• Increméntase o número de estudantes e de xubilados ou pensionistas

1910

0

100.000

200.000

300.000

400.000

500.000

600.000

Homes Mulleres

Rentitas Retirados, pensionistasLabores do fogar EstudantesOutros

2001

0100.000200.000300.000400.000500.000600.000700.000800.000

Homes Mulleres

Retirados, pensionistas Labores do fogar Estudantes OutrosFonte: INE, IGE. Censos de poboación

1910

0%

20%

40%

60%

80%

100%

A Coruña Lugo Ourense Pontevedra

Homes Mulleres

Cambios nas taxas de ocupación1981

0%

20%

40%

60%

80%

100%

A Coruña Lugo Ourense Pontevedra

Homes Mulleres

1991

0%

20%

40%

60%

80%

100%

A Coruña Lugo Ourense Pontevedra

Homes Mulleres

2001

0%

20%

40%

60%

80%

100%

A Coruña Lugo Ourense Pontevedra

Homes Mulleres

Fonte: INE, IGE. Censos de poboación

Cambios na taxa de ocupaciónTaxa de ocupación:

Poboación ocupada entre poboación total en idade laboral, multiplicado por cen

Fonte: INE. Enquisa de poboación activa

2008

0%

20%

40%

60%

80%

100%

A Coruña Lugo Ourense Pontevedra

Homes Mulleres

Observacións sobre a taxa de ocupación:

• Para 1910 case non hai diferenzas entre a taxa de ocupación e a de actividade baixo número de parados

• ¿Cal é o motivo de que Pontevedra en 1910 tivese unha taxa de ocupación feminina moito maior que a do resto das provincias?

• A taxa de ocupación feminina sempre é inferior á masculina• A principios do século pasado algo máis do 90% dos homes de

12 ou máis anos estaban traballando.• Na actualidade a taxa de ocupación é do 50%, a máis alta dos

últimos anos. • Existen diferencias moi importantes entre a taxa de ocupación

masculina e a feminina, aínda que cada vez son menores.

Cambios nos sectores de actividade. Galicia

200111%

19%

58%

12%

1991

24%

18%

45%

13%

1981

10%

2%

34%

17%

37%

1910

74%

4%

8% 11%

3%

Agricultura e pesca

Industria

Construción

Servizos

Non clasificables

Fonte: INE, IGE. Censos de poboación

Observacións sobre os sectores de actividade:

• A principios do século XX case tres cuartas partes dos galegos traballaban no sector primario Abundancia de explotación agrarias de tipo familiar

• No censo de 1981 apreciase unha importante diminución na ocupación na agricultura e pesca A mecanización da agricultura, o desenvolvemento do sector industrial e do sector servizos en España provocaron o éxodo rural

• Os descensos de ocupación no sector primario levaron consigo aumentos no resto de sectores, sobre todo nos servizos

• O sector servizos é o que experimentou unha maior expansión e ocupa na actualidade arredor do 63% dos traballadores galegos

Cambios nos sectores de actividade. Análise por sexo. Galicia

Agricultura e pesca

Industria

Construción

Servizos

Non clasificables

1910

0%

20%

40%

60%

80%

100%

Homes Mulleres

1981

0%

20%

40%

60%

80%

100%

Homes Mulleres

1991

0%

20%

40%

60%

80%

100%

Homes Mulleres

2001

0%

20%

40%

60%

80%

100%

Homes Mulleres

Fonte: INE, IGE. Censos de poboación

Observacións sobre as diferenzas de xénero nos sectores de actividade:

• Para 1910 a distribución dos ocupados por sectores é moi similar nos homes e nas mulleres, a excepción do sector da construción.

• O sector primario perdeu moito peso tanto entre as mulleres coma nos homes, aínda que parece que para estes últimos o proceso foi máis rápido.

• O sector da construción case non da emprego ás mulleres galegas.• A proporción de mulleres ocupadas nos servizos aumentou

espectacularmente. En 2008 máis das tres cuartas partes das traballadoras galegas desempeñan a súa labor neste sector.

• A proporción de galegos e galegas que traballan na industria e na construción case non variou desde o censo de 1981.

Cambios nos sectores de actividade. Análise por provincias

Agricultura e pesca

Industria

Construción

Servizos

Non clasificables

1991

0%

20%

40%

60%

80%

100%

A Coruña Lugo Ourense Pontevedra

2001

0%

20%

40%

60%

80%

100%

A Coruña Lugo Ourense Pontevedra

1910

0%

20%

40%

60%

80%

100%

A Coruña Lugo Ourense Pontevedra

1981

0%

20%

40%

60%

80%

100%

A Coruña Lugo Ourense Pontevedra

Fonte: INE, IGE. Censos de poboación

Observacións sobre as diferenzas nos sectores de actividade segundo as provincias:

• Ganancia de peso do sector servizos en detrimento do sector primario en todas as provincias

• Lugo é a provincia con maior porcentaxe de ocupados na agricultura e pesca

• Pontevedra é a provincia que ocupa unha maior porcentaxe de traballadores na industria

Cambios nas taxas de paro1981

0%

5%

10%

15%

20%

25%

A Coruña Lugo Ourense Pontevedra

Homes Mulleres

1991

0%

5%

10%

15%

20%

25%

A Coruña Lugo Ourense Pontevedra

Homes Mulleres

2001

0%

5%

10%

15%

20%

25%

A Coruña Lugo Ourense Pontevedra

Homes Mulleres

Taxa de paro:Poboación parada entre poboación activa, multiplicado por cen

Fonte: INE, IGE. Censos de poboación

INE. Enquisa de poboación activa

2008

0%

5%

10%

15%

20%

25%

A Coruña Lugo Ourense Pontevedra

Homes Mulleres

Observacións sobre a taxa de paro:• Ata os anos 70 as cifras de paro son moi baixas gran número de persoas

traballaban na agricultura en pequenas explotacións familiares e emigracións dos galegos ao exterior

• As mulleres son o colectivo máis afectado polo paro• Lugo e Ourense teñen as taxas de paro máis baixas

Font

e: IN

E. E

nqui

sa d

e po

boac

ión

activ

a

Evolución da taxa de paro

0%

5%

10%

15%

20%

25%

30%

1977

/I

1979

/I

1981

/I

1983

/I

1985

/I

1987

/I

1989

/I

1991

/I

1993

/I

1995

/I

1997

/I

1999

/I

2001

/I

2003

/I

2005

/I

2007

/I

Homes Mulleres

Contactar co IGE:

• Páxina web do IGE: http://www.ige.eu• Teléfono de información estatística: 981 541589• Peticións de información por correo electrónico:

ige@ige.eu• Peticións de publicacións por correo electrónico:

ige.difusion@ige.eu