índice · 2020. 12. 29. · RefoRzo Que son as paisaxes? 3 Nome: Data: Curso: unidade 1 Observa a...

índiceATENCIÓN Á DIVERSIDADE

Atención á diversidade no proxecto Celme ............................................................................................. 3

Repaso unidade 1. Un lugar no espazo ................................................................................................... 4Reforzo unidade 1. Un paseo polo sistema solar ..................................................................................... 6Reforzo unidade 1. A Terra móvese! ....................................................................................................... 7Reforzo unidade 1. Coidado, estamos xirando! ....................................................................................... 8Ampliación unidade 1. Coidado, estamos xirando! .................................................................................. 9

Repaso unidade 2. A Terra, un planeta diferente................................................................................... 10Reforzo unidade 2. O planeta azul ....................................................................................................... 12Reforzo unidade 2. A grande esfera de rochas ...................................................................................... 13Reforzo unidade 2. Representación da Terra e orientación ................................................................... 14Ampliación unidade 2. Outro tipo de mapas ......................................................................................... 15

Repaso unidade 3. As paisaxes cambian ............................................................................................... 16Reforzo unidade 3. Que son as paisaxes? ............................................................................................. 18Reforzo unidade 3. Como é o relevo nas paisaxes? ................................................................................ 19Reforzo unidade 3. Como é o relevo español? ....................................................................................... 20Ampliación unidade 3. A Meseta e as depresións ................................................................................. 21

Repaso unidade 4. Xuntos vivimos mellor ............................................................................................ 22Reforzo unidade 4. A miña localidade .................................................................................................. 24Reforzo unidade 4. O meu barrio e o meu concello ............................................................................... 25Reforzo unidade 4. O traballo dos meus veciños ................................................................................... 26Ampliación unidade 4. As comunidades autónomas ............................................................................ 27

Repaso unidade 5. O tempo pasa .......................................................................................................... 28Reforzo unidade 5. Pasado, presente e futuro ..................................................................................... 30Reforzo unidade 5. A medida do tempo ................................................................................................ 31Ampliación unidade 5. A historia .......................................................................................................... 32Ampliación unidade 5. As fontes históricas ........................................................................................... 33

Repaso unidade 6. Así é a nosa historia ................................................................................................ 34Reforzo unidade 6. Como se vivía na Prehistoria .................................................................................. 36Reforzo unidade 6. Dos castelos ao océano .......................................................................................... 37Reforzo unidade 6. Un mundo conectado ............................................................................................. 38Ampliación unidade 6. As civilizacións antigas ...................................................................................... 39

3Atención á diversidade no proxecto Celme

En Celme damos resposta aos distintos ritmos e estilos de aprendizaxe dos alumnos. Por iso, o caderno de Atención á diversidade presenta fichas de traballo fotocopia-bles para cubrir as distintas necesidades:

Reforzo

•As fichas de reforzo están focalizadas naqueles aspectos de maior dificultade de cada u nha das unidades didácticas.

• Inclúen actividades que abordan os contidos básicos desde distintos puntos de vista, para así facelos accesibles a un maior número de alumnos.

Ampliación

•As fichas de ampliación propoñen actividades que van un paso máis alá do visto na clase.

•Están formuladas cun certo carácter lúdico, de tal maneira que o alumno que de verdade poida facer máis se motive para realizar este tipo de actividades.

•Permiten afondar en contidos xa traballados.

Repaso

•As fichas de repaso inclúen actividades que percorren os contidos fundamen-tais de toda a unidade.

•Poden utilizarse para afianzar definitivamente estes contidos u nha vez fina-lizado o estudo da unidade. Por exemplo, pódense repartir entre os alumnos como paso previo ao exame.

Todas estas fichas e os seus solucionarios están dispoñibles en Celmedixital. Se o desexa, o profesor poderá asignárllelas desde alí directamente aos alumnos que estime oportuno.

Atención á diversidade no proxecto Celme

MATERIAL FOTOCOPIABLE 4Ciencias Sociais 3.º EP. Unidade 1

REPASO Un lugar no espazo

Nome: Data: Curso: 1unidade

1 Completa o mapa do sistema solar poñendo o nome aos planetas.

2 Define os seguintes termos.

Estrela

Planeta

Satélite

3 Analiza a imaxe e responde as preguntas que se propoñen.

a. Como se chama o movemento que realiza a Terra so-bre o seu propio eixe?

b. Canto tempo tarda en realizalo?

c. Cal é o principal efecto que orixina?


REPASO Un lugar no espazo


4 Indica con que estación se corresponde cada imaxe e en que mes comeza.

Estación

Mes

Estación

Mes

Estación

Mes

Estación

Mes

5 En que fase se encontra a Lúa en cada u nha das ilustracións?

6 Une cada termo coa definición correspondente.

GALAXIA Galaxia na que se encontra o sistema solar.

TELESCOPIO Conxunto de estrelas e planetas.

VÍA LÁCTEA Instrumento que serve para observar o espazo.


RefoRzo Un paseo polo sistema solar


1 Completa o mapa do sistema solar poñendo o nome aos planetas.

2 As seguintes frases son todas falsas. Escríbeas correctamente.

A) As estrelas son corpos do espazo con forma esférica que dan luz propia e quentan.

B) O Sol xira arredor dos planetas nu nha traxectoria chamada órbita.

C) Xúpiter é un planeta moi grande rodeado por enormes aneis.

D) O planeta máis parecido á Terra é Venus.

3 Une con frechas os planetas coa súa característica principal.

Marte É o planeta máis grande.

É o planeta máis frío.

É o planeta azul.

Xúpiter

Urano


RefoRzo A Terra móvese!


1 Completa as oracións que aparecen a continuación cos termos dos recadros.

A) A Terra tarda en dar u nha volta arredor do .

B) Este movemento denomínase .

C) O movemento da Terra arredor do Sol orixina a sucesión de .

365 días Sol translación estacións

2 Une cada mes coa estación do ano que comeza nel.

Decembro

Marzo

Xuño

Setembro

PRIMAVERA

OUTOnO

InVERnO

VERán

3 Con que estación do ano relacionas as seguintes imaxes?

1.

2.

3.

4.


RefoRzo Coidado, estamos xirando!


1 Indica se as seguintes afirmacións son verdadeiras (V) ou falsas (F) e escribe correcta-mente as falsas.

A Terra xira sobre si mesma nun movemento coñecido como rotación.

A Terra tarda exactamente un mes en dar un xiro sobre o seu eixe.

Ao xirar, u nha parte da Terra recibe os raios do Sol e outra queda ás escuras.

2 Completa o seguinte debuxo.

3 Ordena os diferentes momentos do día e da noite.

ATARDECER ANOITECER MEDIODÍA AMENCER

1.

2.

3.

4.


AMPLIACIÓN Coidado, estamos xirando!


1 Fíxate no mapa de fusos horarios. O chamado meridiano 0 serve como referencia para sumar ou restar horas se nos desprazamos polo planeta nu nha ou outra dirección. No mapa aparecen tres cidades: Madrid, Toquio e Nova York.

-11 -10 -9 -8 -7 -6 -5 -4 -3 -2 -1 0 +1 +2 +3 +4 +5 +6 +7 +8 +9 +10 +11 +12

-11 -10 -9 -8 -7 -6 -5 -4 -3 -2 -1 0 +1 +2 +3 +4 +5 +6 +7 +8 +9 +10 +11 +12a. Por que pensas que o planeta está dividido en 24 fusos horarios?

b. En cal das tres cidades que aparecen no mapa amence primeiro?

c. En cal desas tres cidades anoitece máis tarde?

d. Imaxina que en Madrid son as 6 da tarde. Que hora sería en Nova York?

Como a Terra xira fronte ao Sol, a hora solar non é a mesma en todos os lugares do planeta; así, mentres que nalgu nhas zonas da Terra está amencendo, noutras xa anoiteceu. Por iso, o planeta está dividido en 24 zonas horarias que reciben o nome de fusos horarios.

Nova York Madrid Tokio


REPASO A Terra, un planeta diferente


1 Completa o esquema do ciclo da auga.


Núcleo

Atmosfera

Hidrosfera

3 Completa a imaxe e contesta as preguntas.

a. Como se chama a capa sólida de rochas da Terra?

b. Cal é a capa máis superficial da Terra?

c. En que capa se orixina a lava dos volcáns?


REPASO A Terra, un planeta diferente


4 Indica que continente aparece en cada imaxe.

Continente Continente Continente

5 Observa este mapa e responde as preguntas.

a. Que continente aparece represen-tado?

b. Que cidade está máis ao norte, Madrid ou Berlín?

c. Cal é a cidade situada máis ao les-te?

Berlín

Londres

Madrid

Moscova

N

LO

S

6 Une cada termo coa súa definición correspondente.

● Extremo da Terra máis afastado do ecuador.

● Liña imaxinaria que divide a Terra en dous hemisferios.

● Círculos que seguen a mesma dirección que o ecuador.

● Liñas imaxinarias que unen o polo Norte e o polo Sur.

PARALELO ●

MERIDIANO ●

ECUADOR ●

POLOS ●


RefoRzo o planeta azul


1 Observa o debuxo do ciclo da auga e sitúa correctamente cada u nha das súas fases.


A. A hidrosfera está composta polas augas en estado líquido.

B. A maior parte da auga da Terra encóntrase nos polos.

C. O vapor de auga da atmosfera non forma parte da hidrosfera.

3 Copia na táboa tres usos indispensables da auga e tres hábitos cos que a malgastes.

uSOS indiSPenSaBLeS da auga FORMaS de MaLgaSTaR auga

CONDENSACIÓN TRANSPORTE PRECIPITACIÓN FILTRACIÓN EVAPORACIÓN


RefoRzo A grande esfera de rochas


1 Sitúa correctamente os nomes das capas da xeosfera.

2 Sinala cal é o nome dos continentes.

A E

A

A

O A


RefoRzo Representación da Terra e orientación


1 Completa cos termos adecuados.

Cal das dúas cidades está máis ao sur?

2 Ordena os puntos cardinais. Despois responde a pregunta que aparece co mapa.

Madrid Barcelona

nORTE SUR LESTE OESTE


AMPLIACIÓN Outro tipo de mapas


1 Despois de ler a información sinala que tipo de mapa aparece representado.

Título de mapa: Previsión de tempo en España

Tipo de mapa:

Título de mapa: Asturias na Prehistoria

Tipo de mapa:

Título de mapa: Relevo e ríos españois

Tipo de mapa:

M a r C a n t á b r i c o

Cueto dela Mina

Ídolo dePeña-Tú

El BuxuCova dos Azules

Cova doSidrón

Cova doConde

Bañugues

La Llagunade Niévares

Campa deTorres

Túmulo doMonte Areo

Dolmen deMerillés

San Román Tito Bustillo

La Loja

El Pindal

N

LO

S

Restos arqueolóxicos

Construcións

Pinturas rupestres

Os mapas son representacións da Terra nun plano. Neles pódese representar todo tipo de aspectos que ocorran nun lugar. Aquí mostramos os máis importantes.

Mapas físicosRepresentan o relevo e os ríos. Os tons máis escuros representan zo-nas de maior altitude, mentres que as cores máis claras representan as zonas situadas a u nha altitude menor.

Mapas históricosUn tipo de mapa temá-tico é o mapa histórico, que reflicte algún tema relacionado co lugar representado pero nun tempo pasado.

Mapas temáticosReflicten temas diversos que ocorren no lugar re-presentado. Así, poden incluír información de estradas, de tipos de cul-tivo agrícola, do tempo que vai ir ao día seguinte e máis cousas.


REPASO As paisaxes cambian


1 Observa o debuxo e nomea tres elementos naturais e artificiais da paisaxe.


Península

Praia

Acantilado

3 Observa a imaxe e contesta as preguntas.

a. É unha paisaxe natural ou humanizada?

b. Está pouco ou moi contaminada?

c. Di tres accións humanas que a conta-minen.

eLeMenTOS naTuRaiS

1.

2.

3.

eLeMenTOS aRTiFiCiaiS

1.

2.

3.

1 2 3


REPASO As paisaxes cambian


4 Indica o nome dos sistemas montañosos e arquipélagos españois.

5 Observa esta fotografía e responde as preguntas.

a. A que dous parques nacionais españois po-dería pertencer esta imaxe?

b. Explica as características deste tipo de pai-saxe.


● Elevación do terreo.

● Zona entre montañas pola que flúen os ríos.

● Terreno plano situado a certa altitude.

● Liñas imaxinarias que unen o polo Norte e o polo Sur.

VAL ●

MESETA ●

POLOS ●

MONTAÑA ●


RefoRzo Que son as paisaxes?


1 Observa a imaxe e despois copia na táboa os elementos naturais e artificiais que apre-cies na paisaxe.


A. As paisaxes naturais son aquelas modificadas polas persoas.

B. Nas paisaxes urbanas abundan os elementos naturais.

C. Campos de cultivo, encoros, estradas ou casas son exemplos de elementos naturais.

eLeMenTOS naTuRaiS eLeMenTOS aRTiFiCiaiS


RefoRzo Como é o relevo nas paisaxes?


1 Sitúa correctamente os nomes das formas de relevo de costa.

2 Sinala cal é o nome das seguintes formas de relevo interior.

1. 3. 2.

A

P

I C

G

P

L


RefoRzo Como é o relevo español?


1 Completa o seguinte debuxo.


A. España está composta pola maior parte da Península e polas illas Canarias.

B. A Península Ibérica está rodeada polo océano Atlántico e o mar Mediterráneo.

C. No istmo que une a Península Ibérica con Europa hai u nha gran cordilleira, os Alpes.

D. Os ríos Miño, Douro, Texo e Guadiana separan España de Francia.

Ciencias Sociais 3.º EP. Unidade 3 MATERIAL FOTOCOPIABLE 21

AMPLIACIÓN A Meseta e as depresións


1 Despois de ler a información e observar os mapas, contesta as preguntas.

Ademais das cordilleiras estudadas no libro, en España hai outras formas de relevo.

A Meseta CentralGran parte da Península Ibérica está ocupada pola Meseta Central. É u nha antiga cordilleira aplanada pola ero-sión ao longo de millóns de anos.O Sistema Central divide a Meseta na Submeseta Norte e a Submeseta Sur.

As depresiónsU nha depresión é u nha superficie de terreo afundida e que ten u nha altitu-de inferior ás terras que a rodean.Na Península existen dúas grandes de-presións, a do Ebro e a do Guadalqui-vir.

Estreito d

e Xibraltar


O C É A N O

A T L Á N T I C O

S i s t ema I b é r i c o

S i st e m

a Ce n

t r al

Serra Morena

C o r d i l l e i r a C a n t á b r i c a

Montes de Toledo

Mon

tes

de L

eón

Mac

izo

Gal

aico

Depresión do Ebro

S i s te m a

s Bé t i

c o s

P i r e n e o s

Cord

il leir

a Cos

teira

Catal

á

S u b m e s e t a N o r t e

S u b m e s e t aS u r

Depre

sión do

Guada

lquivir

I ll a

s B

a le a

r es

I l l a s C a n a r i a s

Montes

Vascos

R. Douro

R. Ebro

R. Xúcar

R. Texo

R. Guad

alquivir

R. Segura

R. Miñ

o

R. Guadiana

a. Que río discorre pola Submeseta Norte?

b. Que ríos cruzan a Submeseta Sur?

c. Que cadea montañosa os separa?

d. Entre que cordilleiras está a depresión do Ebro?

e. Que cordilleiras encerran a depresión do Guadalquivir?


REPASO Xuntos vivimos mellor


1 Anota na táboa tres dereitos e tres obrigacións que tes no colexio e na casa.

2 Explica que indican estes sinais.

3 Observa a imaxe e contesta as preguntas.

a. Paréceche unha vila ou u nha cidade?

b. Cres que está moi ou pouco poboada?

c. Nomea dúas características deste tipo de poboamento.

dereitoS obrigaciónS

1.

2.

3.

1.

2.

3.


REPASO Xuntos vivimos mellor


4 Indica o nome dos distintos espazos du nha localidade.


MINARÍA ●

PESCA ●

ARTESANÍA ●

AGRICULTURA ●

● Obtención de cereais, froita e verdura das plantas.

● Captura en ríos e mares do peixe que comemos.

● Extracción de minerais das minas.

● Elaboración de produtos coas mans ou máquinas sinxelas.

1 Z

2 Z

3 Z

4 E

5 C

6 R

1

2

3

4

56


RefoRzo A miña localidade


1 Indica cal dos dous debuxos che parece dunha vila e cal du nha cidade.

2 Sitúa na táboa as características segundo sexan dunha vila ou du nha cidade.

3 Marca cun tic (V) as accións propias dun bo cidadán e cunha aspa (X) as de mal cida-dán.

ViLa Cidade

Viaxar no coche sen o cinto de seguridade

Cruzar as rúas polos pasos de peóns ou semáforos

Circular con bicicleta sen casco

Buscar papeleiras nas que depositar os papeis

PEqUEnOS COMERCIOS, POUCOS COCHES, MOITOS HABITAnTES, MUSEOS, OFICInAS

GRAnDES COMERCIOS, POUCOS HABITAnTES, AVEnIDAS AnCHAS, CASAS BAIxAS


RefoRzo o meu barrio e o meu concello


1 Sitúa correctamente os nomes dos barrios du nha localidade.

Z

R C

E

2 Sinala se estas fotografías pertencen a zonas residenciais, industriais ou rurais.

1 2 3

Z

R

R

A

Z

I


RefoRzo o traballo dos meus veciños


A agricultura de regadío régase só coa chuvia.

Os mineiros extraen minerais das minas.

Nos talleres os obreiros usan grandes máquinas.

As materias primas transfórmanse en produtos elaborados nas fábricas.

1 Indica o nome das seguintes actividades.

2 Sitúa na cela correspondente as seguintes actividades, dependendo de se pertencen ao sector primario ou secundario.

SeCTOR PRiMaRiO SeCTOR SeCundaRiO

3 Sinala se as seguintes afirmacións son verdadeiras (V) ou falsas (F).

AGRICULTURA GANDARÍA INDUSTRIA MINARÍA ARTESANÍA PESCA


AMPLIACIÓN As comunidades autónomas


1 Observa este mapa das comunidades autónomas e contesta as preguntas.

Madrid

VALENCIA

CASTELLÓ

BARCELONA

TARRAGONA

ZARAGOZA

TERUEL

HUESCALLEIDA XIRONA

LEÓNPALENCIA

BURGOS

SORIA

BISCAIAGUIPÚSCOA

ARABA/ÁLAVA

SEGOVIA

ÁVILA

SALAMANCA

ZAMORA

TOLEDO

GUADALAXARA

CUENCA

CIDADE REAL

HUELVA

ALBACETE

ALACANT

VALLADOLID

BADAXOZ

CÁCERES

SEVILLA

CÁDIZ

MÁLAGA

CÓRDOBA XAÉN

GRANADA ALMERÍA

SANTA CRUZDE TENERIFE

AS PALMAS

A CORUÑA

PONTEVEDRA

OURENSE

LUGO

COMUNIDADE VALENCIANA

GALICIA

PRINCIPADODE ASTURIAS

CASTELA E LEÓN

COMUNIDADEDE MADRID

A RIOXA

COMUNIDADEFORAL DENAVARRA

ARAGÓN

CATALUÑA

CASTELA-A MANCHA

ILLAS BALEARES

REXIÓN DEMURCIA

CANTABRIA

PAÍS VASCO/EUSKADI

ESTREMADURA

ANDALUCÍA

CANARIAS

F R A N C I A

M A R R O C O S

A N D O R R A

PO

RT

UG

AL


O C É A N O

A T L Á N T I C O

M ar

M ed i

t er r

á ne o

Capital de Estado

a. En que comunidade autónoma vivimos?

b. É u nha comunidade costeira ou de interior?

c. Escribe o nome das comunidades autónomas que fan fronteira coa nosa

Os nosos municipios forman parte de organizacións superiores, que son as comunida-des autónomas. España está dividida en dezasete comunidades autónomas. Cada u nha delas ten un goberno propio que se encarga de organizar o funcionamento dos hospitais, os colexios, os tribunais e outros aspectos.


REPASO O tempo pasa


1 Sinala se as seguintes oracións son verdadeiras (V) ou falsas (F).

O futuro está composto polos feitos que nos ocorren na nosa vida.

O pasado está formado polos feitos que nos ocorreron.

O que sucede no instante é presente, e despois convértese en futuro.

O teu nacemento é un feito pasado.

2 Analiza a imaxe e responde as preguntas que se propoñen.

a. A que ano pertence este calendario?

b. En que día da semana cadrou o 5 de marzo ese ano?

c. En que semana do ano se situou ese día?

3 Une con frechas os elementos das dúas columnas.

Lustro Cinco anos

Década Cen anos

Século Dous anos

Bienio Doce meses

Ano Dez anos


REPASO O tempo pasa


4 Sinala que tipo de fonte histórica é cada u nha das que aparece nas imaxes.

A. B. C.

5 Indica con que era histórica se corresponden as seguintes imaxes.

A. B. C.

6 Define coas túas palabras os seguintes termos.

Historia

Arqueólogo

Pasado

7 Completa as seguintes oracións.

A) O instrumento con que se mide o tempo chámase .

B) Para utilizalo é necesario saber que un día ten horas,

u nha hora dura minutos e un minuto é igual a segundos.

C) Os días agrúpanse en compostas por sete días, e aquelas

agrúpanse en .


RefoRzo Pasado, presente e futuro


1 Indica se as seguintes afirmacións son verdadeiras (V) ou falsas (F).

O pasado identifica os feitos que nos van ocorrer.

O presente correspóndese co que sucede neste momento.

O futuro representa feitos que xa sucederon.

2 Sitúa no recadro de pasado ou futuro os seguintes acontecementos.

a) O día en que naciches. b) Aprender a nadar. c) Aprender a montar en bicicleta.

d) O teu primeiro aniversario. e) O teu primeiro día de traballo. f) O día en que acabarás o colexio.

PASADO

FUTURO

3 Indica cal das tres imaxes pertence ao pasado, cal ao presente e cal ao futuro.


RefoRzo A medida do tempo


1 Observa a folla do calendario e contesta as preguntas.

a. De que ano é o calendario?

b. A que mes pertence a semana número 12 do calendario?

c. En que día da semana cadrou o teu ani-versario ese ano?

d. Cantos anos fixeches ese día?

2 Completa as seguintes oracións.

A) O instrumento con que se mide o tempo chámase .

B) Os días agrúpanse en compostas por sete días, e aquelas

agrúpanse en .

C) Para utilizalo é necesario saber que un día ten horas, u nha hora

e un minuto .

3 Une con frechas os termos das dúas columnas.

Ano Mil anos

Lustro Doce meses

Década Cen anos

Século Cinco anos

Bienio Dez anos

Trienio Dous anos

Milenio Tres anos


AMPLIACIÓN A historia


Cada época histórica ten u nhas características concretas. A forma de goberno, os costu-mes, a vestimenta ou o tipo de vivenda varían co paso do tempo, de modo que podemos relacionar estes aspectos coa época á que pertencen.

1 Relaciona os seguintes feitos históricos coa era á que pertencen.

Pirámides de Exipto Prehistoria

Segunda Guerra Mundial Idade Antiga

Época dos piratas Idade Media

Cazadores de mamuts Idade Moderna

Cruzadas Idade Contemporánea

2 Fíxate nos personaxes e relaciónaos cu nha era histórica segundo a súa vestimenta.

3 Observa este debuxo. É u nha escena da Prehistoria. Marca os catro obxectos que aparecen nela e que pertencen a outra época.


AMPLIACIÓN As fontes históricas


As fontes históricas son a ferramenta básica para o coñecemento da Historia. Hai un gran número de fontes históricas que un pode utilizar para converterse en historiador. Compróbao.

1 Vas coñecer a historia da túa familia. Para iso, seguirás os seguintes pasos:

a. Elixe un dos teus familiares. Pode ser algún dos teus pais, avós ou tíos. Pensa que canto máis maior sexa, máis información histórica terá. A quen elixiches?

b. A continuación, tes que entrevistalo. Podes facerlle as seguintes preguntas:

1. En que ano naceu?

2. En que localidade?

3. A que se dedicaban os seus pais?

4. Foi á escola? Ata que idade?

5. Sempre viviu no mesmo sitio?

6. Por que cambiou de residencia?

c. Con estas preguntas recolliches información histórica. Que tipo de fonte usaches?

d. Elabora un breve informe con toda a información recompilada.

e. Que tipo de fonte é ese texto?

f. Completa a túa investigación recollendo u nha fonte gráfica e outra material. Cales conseguiches?


REPASO Así é a nosa historia


1 Sitúa na táboa as características da Prehistoria dependendo de se pertencen á vida nas covas ou nos poboados.

COVaS POBOadOS

CAZADORES CERÁMICAFERRAMEnTAS DE PEDRA

nÓMADES AGRICULTORES SEDEnTARIOS

Na Idade Antiga inventouse a escritura e apareceron as primeiras cidades.

Na España medieval conviviron dúas culturas, a romana e a cristiá.

A comezos da Idade Moderna, Cristovo Colón descubriu América.

Os novos transportes e medios de comunicación chegaron coa Idade Moderna.

3 Sinala se as seguintes frases son verdadeiras (V) ou falsas (F).

2 Indica con que era histórica relacionarías cada u nha das imaxes.


REPASO Así é a nosa historia


4 Indica de que época son as seguintes imaxes e cita tres características que che permiten sabelo.


OCCIDENTE ●

ÁFRICA ●

ORIENTE ●

CULTURA ●MUSULMÁ

● Existen enormes zonas con animais salvaxes.

● Hai grandes fábricas e empresas tecnolóxicas.

● Moitas persoas dedícanse á artesanía e o comercio.

● É a civilización á que pertence España.

ÉPOCA

CARACTERÍSTICAS

1

2

3

ÉPOCA

CARACTERÍSTICAS

1

2

3


RefoRzo Como se vivía na Prehistoria


3 Sinala se as seguintes afirmacións son verdadeiras (V) ou falsas (F).

Na Prehistoria as persoas cazaban os animais ou recolectaban.

Os seres humanos prehistóricos pintaban nas paredes das súas chozas.

Ao final da Prehistoria os seres humanos fixéronse agricultores.

Cando os humanos crearon poboados deixaron de ser sedentarios e foron nómades.

1 Indica a cal das dúas imaxes pertencen estas características.

1

2

3

1

2

3

2 Di que están facendo estas persoas.

NÓMADES CERÁMICA FERRAMENTAS DE PEDRA

ALDEAS AGRICULTORES CAZADORES


RefoRzo Dos castelos ao océano


1 Sitúa correctamente os nomes do debuxo da Idade Media.

C

I

2 Debuxa a viaxe de Colón e escribe un pequeno relato sobre o descubrimento de América.

A

M

Hai 500 anos


RefoRzo Un mundo conectado


A. Aparición das cidades.

B. Produción en fábricas.

C. Construción de catedrais.

D. Presenza dos primeiros medios de comunicación a longa distancia.

E. Aparición da escritura.

1 Das seguintes características, subliña as que son propias da Idade Contemporánea.

3 Colorea o mapa das culturas do mundo e noméaas.

2 Marca na foto elementos e obxectos propios da Idade Contemporánea.

O

O

M

A


AMPLIACIÓN As civilizacións antigas


1 Despois de ler as características das principais civilizacións históricas relaciona cada imaxe con u nha delas.

A Idade Antiga é a primeira era histórica do ser humano. Xorde coa aparición da escri-tura (hai 5.000 anos) e concluíu coa caída do Imperio romano (hai 1.500 anos). Duran-te eses anos houbo distintas civilizacións. Coñece as máis importantes.

Civilización mesopotámicaDesenvolveuse en Asia, entre os ríos Tigris e Éufrates hai 5.000 anos. Xor-den cidades que dominaban territorios amplos e eran lideradas por reis.Construíron templos en chanzos cha-mados cigurats. Ademais, alí inven-touse a escritura.

Civilización exipcia Xurdiu ao mesmo tempo que a ante-rior ao longo do río Nilo. A máxima autoridade era o faraón, que goberna-ba sobre todo o imperio.Construíron pirámides para enterrar as súas autoridades, que eran momifi-cadas.

Civilización gregaDesenvolveuse no mar Mediterráneo hai máis de 2.000 anos. Os gregos ofreceron grandes avances á humani-dade, tanto no mundo da ciencia como nas artes.Ademais, foron os primeiros que se gobernaron de forma democrática.

Civilización romanaDesenvolveuse na actual Italia, pero estendeuse por Europa, África e Asia.Os romanos construíron cidades, es-tradas e grandes obras de infraestru-tura. Moitas linguas actuais proceden da súa, o latín, así como as leis e a re-lixión cristiá.

2 Indica con que era histórica relacionarías cada u nha das imaxes.

1 2 3

Este libro está impreso en papeis procedentes de bosques xestionados de xeito sustentable

O caderno de Atención á Diversidade de 3.º de Primaria forma parte do Proxecto Editorial de Educa-ción Primaria de Xerme Edicións. Na súa realización participou o seguinte equipo:

AutoríaEquipo de Xerme Edicións

Edición Arturo Martín Garcés, Miguel García del Río

Coordinación e asesoramento lingüísticos Rinoceronte Servizos Editoriais

IlustraciónFelipe López Salán, GlezBros, Emma Schmid, El Bello Quebrado / Pelorroto, Guillermo Berdugo Gar-vía, M.ª Ángeles Aznar Medina, Antonia Santolaya Ruiz-Clavijo, Isamar Blanco, Federico Delicado Gallego, Félix Moreno Arrastio, Cinta Alonso-Villalobos Millán, Fidel Puerta, Armand González Car-dona, Enrique Flores Márquez, Gustavo Otero Ramos, Gregorio Rodríguez, José Ángel Labari, Luis Doyague, Marie Nigot

FotografíaJavier Calbet, Fidel Puerta, Sergio Cuesta / ARQUIVO SM; PHOTODISC; THINKSTOCK; Brand x Pictu-res; 123RF; AGE FOTOSTOCK

Edición gráficaSonsoles Prada San Segundo

Deseño de cuberta e interioresEstudio SM

Maquetación Rinoceronte Servizos Editoriais

Responsable do proxectoGregorio Baquero Artigao

Coordinación de contidos dixitaisMara Mañas Martínez

Coordinación editorial de HumanidadesJavier Ibarra Alonso

Coordinación editorial de PrimariaPilar Menéndez Camarena, Nuria Corredera Arana

Dirección de arte do proxectoMario Dequel Losa

Dirección editorialAída Moya Librero

Xestión dos enderezos electrónicosDebido á natureza dinámica de internet, Xerme Edicións non pode responsabilizarse polos cambios ou as modificacións nos enderezos e os contidos dos sitios web aos que remite neste libro.

Co obxecto de garantir a adecuación dos enderezos electrónicos desta publicación, Xerme Edicións emprega un sistema de xestión que reenvía as URL, que con fins educativos aparecen nela, cara a diversas páxinas web; entre outras de uso frecuente: http://es.wikipedia.org, www.youtube.es. Xerme Edicións declina calquera responsabilidade polos contidos ou a información que puidesen albergar, sen prexuízo de adoptar de forma inmediata as medidas necesarias para evitar o acceso desde as URL desta publicación ás devanditas páxinas web, en canto teña constancia de que puidesen aloxar contidos ilícitos ou desapropiados. Para garantir este sistema de control é recomendable que o profesorado comprobe con antelación os enderezos relacionados e que comunique á editorial calquera incidencia a través do correo electrónico [email protected].

Calquera forma de reprodución, distribución, comunicación pública ou transformación desta obra só pode ser realizada coa autorización dos seus titulares, agás excepción prevista pola lei. Diríxase a CEDRO (Centro Español de Dereitos Reprográficos, www.cedro.org) se necesita fotocopiar ou escanear algún fragmento desta obra.

© Xerme EdiciónsImpreso na UE / Printed in EU

índice · 2020. 12. 29. · RefoRzo Que son as paisaxes? 3 Nome: Data: Curso: unidade 1 Observa a...

Documents

Transcript of índice · 2020. 12. 29. · RefoRzo Que son as paisaxes? 3 Nome: Data: Curso: unidade 1 Observa a...