2. m -_5._gaia_-_gotikoaren_garaia_-_zs_-_rg_pp_tminimizer_
Transcript of 2. m -_5._gaia_-_gotikoaren_garaia_-_zs_-_rg_pp_tminimizer_
GOTIKOAREN GARAIA GEOGRAFIA ETA HISTORIA 2. DBH 5. GAIA
Gotikoaren garaia
GAIA
1.- Hiriko kultura 2.- Unibertsitatearen sorrera
3.- Arkitektura gotiko 4.- Eskultura gotikoa
5.- Pintura gotikoa 6.- Arte gotikoa Euskal Herrian
GOTIKOAREN GARAIA GEOGRAFIA ETA HISTORIA 2. DBH 5. GAIA
Gotikoa
E r d i A r o a
I II
III
IV
V VI
VII
VIII
IX
X XI
XII
XIII
XIV
XV
XVI
XVII
XVIII
XIX
XX
XXI
Gotikoaren garaia
GOTIKOAREN GARAIA GEOGRAFIA ETA HISTORIA 2. DBH 5. GAIA
Erdi Aroa izena nondik dator?
XVI. mendekoak, Erdi Aroa nortasun eta garrantzi gabeko arotzat hartzen zuten. Mesprezuzko ideia zuten. Transizio arotzat hartzen zuten, horregatik deitu zioten ERDI AROA
Garai honetako jendeari Erroma eta Greziako zibilizazioen garaia gustatzen zitzaien eta eredutzat hartu zuten. Hortik dator
izena “Errenazimendu” garaia, “Bersortze” garaia
GOTIKOAREN GARAIA GEOGRAFIA ETA HISTORIA 2. DBH 5. GAIA
1.- Hiriko kultura XIII. mendean estilo artistiko berria garatzen hasi zen Frantzian, gotikoa.
XI. eta XIII. mendeetan hiriko bizimoduak gora egin zuen, eta eraikin
berriak behar zituzten honek arkitekturaren garapena ekarri zuen.
katedralak, udaletxeak eta merkataritzarako eraikinak egin zituzten.
Merkataritzan aberastu zirenak, margo eta eskulturaz apaindutakoJauregi ederrak egin zituzten.
Erligio orden berriak hirietan kokatu ziren. Frantziskotarrak eta Dominikoak
Gotikoa: herri kultura
GOTIKOAREN GARAIA GEOGRAFIA ETA HISTORIA 2. DBH 5. GAIA
Gotiko izena nondik dator ?
Beraz gotikoa Frantzian hasten da, San Denisko abadian eta Parisko Notre Damen.
Godoak ...
gogoratu ... barbaroak
XIII. mendean estilo artistiko berria garatzen hasi zen Frantzian, gotikoa
GOTIKOAREN GARAIA GEOGRAFIA ETA HISTORIA 2. DBH 5. GAIA
Palma Mallorkako airetiko ikuspegia. Gasteiz-Vitoria
Hiriko bizimoduak gora egin zuen, eta eraikin berriak behar zituzten Honek arkitekturaren garapena ekarri zuen.
GOTIKOAREN GARAIA GEOGRAFIA ETA HISTORIA 2. DBH 5. GAIA
Sienako udaletxea, Italia Valentziako lonja
ERAIKINAK
Katedralak, udaletxeak eta merkataritzarako eraikinak egin zituzten. Jauregi ederrak egin zituzten.
GOTIKOAREN GARAIA GEOGRAFIA ETA HISTORIA 2. DBH 5. GAIA
2.- Unibertsitatearen sorrera
Erregeak erresumak gobernatzeko, eta merkatariak negozioak egiteko, jende prestatua behar zuten:
Unibertsitateak sortu ziren.
Famatuenak: Paris, Cambridge, Oxford, Bolonia…
Cambridge-eko
unibertsitatea
GOTIKOAREN GARAIA GEOGRAFIA ETA HISTORIA 2. DBH 5. GAIA
Herri eskolak eta unibertsitateakErdi Aroko unibertsitatea
GOTIKOAREN GARAIA GEOGRAFIA ETA HISTORIA 2. DBH 5. GAIA
Erdi Aroko unibertsitate ikasketen antolaketa
ZAZPI ARTE LIBERALAK
TRIVIUM QUADRIVIUM
GRAMATIKA
ERRETORIKA
DIALEKTIKA
ARITMETIKA
GEOMETRIA
ASTRONOMIA
MUSIKA
Lizentziatu titulua
Diplomatu titulua
Erdi Aroko unibertsitatea
GOTIKOAREN GARAIA GEOGRAFIA ETA HISTORIA 2. DBH 5. GAIA
3.- Arkitektura gotikoa
Arkitektura gotikoa hirien botere sinbolo bihurtu zen. Katedrala hiriaren erdigune bihurtu zen.
Ezaugarriak: Materiala: harria. Elementu arkitektonikoak:
ojiba-arkua,
gurutze-ganga, arbotanteak eta kontrahormak kanpoaldean.
Teknika hauekin, 1- Tamaina handia. Altura handia lortu zuten.
2- Argi asko: lehio handiak, Beirate eta errosetaz osatuakGurutze-latindar oinplanoa, erdiko nabea alboetakoa baino altuagoa eta zabalagoa eta burualde
oso garatua.
Eraikin aniztasun handia, bai erlijiosoak bai zibilak: elizak, katedralak, udaletxeak, lonjak,
jauregiak, gazteluak, unibertsitateak...
Arkitektura
GOTIKOAREN GARAIA GEOGRAFIA ETA HISTORIA 2. DBH 5. GAIA
Arkitektura gotikoa hirien botere sinbolo bihurtu zen. Katedrala hiriaren erdigune bihurtu zen.
Reimseko katedralaren kanpoaldea
Milaneko katedrala
Sevillako katedrala
GOTIKOAREN GARAIA GEOGRAFIA ETA HISTORIA 2. DBH 5. GAIA
Elementuak
Zutabea.
Kontrahorma.
Arbotantea.
Gurutze-ganga.
Ojiba arkua
Elementu arkitektonikoak: ojiba-arkua, gurutze-ganga
GOTIKOAREN GARAIA GEOGRAFIA ETA HISTORIA 2. DBH 5. GAIA
KATEDRAL GOTIKOA
• Gurutze latindarreko planta
• 3-5 nabe
• Puntadun arkua
• 2 torre
• Kurutze formako ganga
• Arbotanteak eta
kontrafuerteak
• Rosetoia
• Girola
1- Tamaina handia
GOTIKOAREN GARAIA GEOGRAFIA ETA HISTORIA 2. DBH 5. GAIA
Katedral gotikoaren berreraiketa idealaERAIKINAK
Rosetoiak eta beirategiek barnean argia ematen dute
Atari nagusiaren tinpanoa eraikinean
hornikuntza handienetakoa duen elementuetako bat
da.
Gurutzedun gangak bultza egiten dute.
Guztiak arbotanteen gainean daude.
2.- Argi asko
GOTIKOAREN GARAIA GEOGRAFIA ETA HISTORIA 2. DBH 5. GAIA
4. - Eskultura gotikoa
Erligio gaiak lantzen jarraitu zuen arte berri honek.
Mukulu biribelekoak
Errealistagoak eta naturalagoak.
Mugimendua eta sntimendua adierazten zuten
Material nagusia harria, baina zurak indar handia hartzen hasi zen (erretaulak eta aulkiteriak)
Hilobi-eskulturak eta gargolak
GOTIKOAREN GARAIA GEOGRAFIA ETA HISTORIA 2. DBH 5. GAIA
Eskultura
Ezaugarriak
Gai erlijiosoa
Marra okerrak eta mugimendua adierazten dutenak
Aurkezpen errealistagoa
Irudien arteko komunikazioa
Sentimenduak azaltzen dira
GOTIKOAREN GARAIA GEOGRAFIA ETA HISTORIA 2. DBH 5. GAIA
Sevillako katedralaren erretaula nagusia
Erretaularen kaleak santuen irudiak dituzten zutabetxoekin banatzen dira.
Erliebe zuriak zaharrenak dira.
Eskultura
erretaulak eta aulkiteriak
GOTIKOAREN GARAIA GEOGRAFIA ETA HISTORIA 2. DBH 5. GAIA
XIV. mendeko Kristo
Rabidako monastegian (Huelva)
Oinetan lehoia datza.
Otoitz egiten ari den hildakoa.
Aingeruak.
Felipe Ausartaren eta Bavierako Margaritaren hilobia
Eskultura
Hilobi-eskulturak
GOTIKOAREN GARAIA GEOGRAFIA ETA HISTORIA 2. DBH 5. GAIA
Pariseko Nôtre-Dame katedraleko gargolakEskultura
gargolak
GOTIKOAREN GARAIA GEOGRAFIA ETA HISTORIA 2. DBH 5. GAIA
Ezaugarriak
Urre kolorearen erabilera
Errealismoa eta mugimendua
5.- Pintura Gotikoa
Estiloa:Kolore aberatsak.Urre kolorearen erabilera.Paisaiak pinturen atzealdeetan.Errealismoa.Mugimendua.
Gaiak:Erlijiosoak.Erretratuak.
Motak:Miniaturak: liburuetarako marrazkiak.Pintura egur gainean: pintura-erretaulak.Harresien margo gutxi.
Gai erlijiosoa
Margoak egur gainean
Kolore aberastasuna
GOTIKOAREN GARAIA GEOGRAFIA ETA HISTORIA 2. DBH 5. GAIA
Asisko San Frantzisko baselizako barrualdea
Pintura
GOTIKOAREN GARAIA GEOGRAFIA ETA HISTORIA 2. DBH 5. GAIA
Graziaren iturria, Jan Van Eyck
PinturaEl Boscoren Belar gurdia
GOTIKOAREN GARAIA GEOGRAFIA ETA HISTORIA 2. DBH 5. GAIA
Roger Van der Weyden-en Gurutzearen jaitsiera
Oleoan margotutako taula hau hiru zatitako erretaularen parte zen. Beste bi zatiak galdu dira. Gurutzeak
konposizioa koadroan sartzen du.
Birjinaren eta Kristoren gorputzek bi marra kurbatu paralelo osatzen dituzte.
Bitxi eta arropa zehaztasun handia.
Urrebitsa xaflekin egindako hondo laua.
Pertsonaien aurpegiek mina erakusten dute.
Pintura