4. gaia eboluzioa

13
4. GAIA 1. LIBURUKIA

Transcript of 4. gaia eboluzioa

Page 1: 4. gaia eboluzioa

4. GAIA 1. LIBURUKIA

Page 2: 4. gaia eboluzioa

BIZITZAREN JATORRIABerezko sorrera: Antzina uste zuten, Izaki bizidunak,

berez sortze zirela, deskonposatzen ari den materia organikotik.

Francesco Redi: esperimentua egin zuen demostratuz haragian sortutako euliak arrautzetatik zetozela.

Pasteur: frogatu zuen aireko mikroorganismoek deskonposatzen dutela materia organikoa. “Izaki bizidun guztiak beste izaki bizidun batzuetatik sortuak dira”

Page 3: 4. gaia eboluzioa

NONDIK DATOR 1. IZAKI BIZIDUNA?BI HIPOTESI:PANSPERMIA: BIZITZA ESPAZIOAN SORTU ZEN

ETA ESPORA BEZALA HELDU ZEN PLANETA HONETARA.

SINTESI PREBIOTIKOA (OPARIN ETA MILLER): MATERIA EZ- ORGANOETATIK SORTU ZIREN

LEHENENGO MOLEKULA ORGANIKOAKETA ONDOREN HAUEK SORTU ZUTEN MOLEKULA

KONPLEXUAGOAK ETA ZELULAK

Page 4: 4. gaia eboluzioa

BIOANIZTASUNA AZALTZEKO TEORIAK

Page 5: 4. gaia eboluzioa

BIOANIZTASUNAREN JATORRIAFIJISMOA EBOLUZIONISMOAESPEZIEAK ALDAEZINAK

DIRA, BERE HORRETAN DAUDE SORTU ZIRENETIK

ESPEZIEAK ALDATU EGIN DAITEZKE ETA BESTE ESPEZIE BATZUK SOR DITZAKETE

Page 6: 4. gaia eboluzioa

FIJISMOA KREAZIONISMOA KATASTROFISMOAJAINKOAK SORTU ZITUEN

ESPEZIEAK ETA HAUEK EZ ZIREN ALDATU .

ARAZOA: FOSILEN AGERPENA

ESPEZIEAK ZERGATIK ZEUDEN ETA ZERGATIK DESAGERTU ZIREN (FOSILAK) AZALDU NAHI ZUEN.

FOSILEN ESPEZIEAK ANTZINAN ZEUDEN ETA EZ ZIREN ALDATU URTETAN ZEHAR.

ALDIAN BEHIN GERTATZEN DIREN HONDAMEN NATURAL BATEK ESPEZIEAK DESARGERTARAZI ZITUEN

HAIEN OSTEAN BESTE ESPEZIE BATZUK AGERTU ZIREN

Page 7: 4. gaia eboluzioa

LAMARCKISMOA EDO EZAUGARRI ESKURATUEN TEORIALAMARK-ek sortu zuenIRIZPIDEAK:Organismoek konplexutasunerako joera duteFUNTZIOAK SORTZEN DU ORGANOA: Organo bat

asko erabiliz gero garatu egiten da, erabiltzen ez denean endekatzen da. GARATZEN DIREN ORGANOAK EZAUGARRI ESKURATUAK DIRA.

EZAUGARRI ESKURATUAK HEREDEGARRIAK DIRA

AKATSA: ezaugarri eskuratuak ez dira heredagarriak

http://www.youtube.com/watch?v=dc9YDfXBZRo

Page 8: 4. gaia eboluzioa

DARWINISMOADARWIN ETA WALLACE

IDEI NAGUSIA: “HAUTESPEN NATURALA DA ESPEZIEA ALDATZEKO MEKANISMOA”

TEORIAREN IRIZPIDEAK:Organismoak borrokatu egiten dira bizirik irauteko, espezie gehienek

ugaltzeko gaitasun handia dute, bizirik iraun dezaketen baino banako gehiago jaiotzen dira.

Espezie bereko banako guztiak ez dira berdinak, aniztasun handia dago. Inguruak ondoen moldatuta dagoen banakoak aukeratzen ditu

(hautespen naturala), luzaroan bizirik iraun eta gehiago ugaltzen dira.Hautatutako karaktereak ondorengoei transmititzen diete eta espezieak

aldatu egiten dira etengabe eta mailaz maila.AKATSA:http://www.youtube.com/watch?v=UcXCJkwH8kE

Page 9: 4. gaia eboluzioa

ALDAKORTASUNAREN JATORRIAGAUR EGUN BADAKIGU:Hautespen naturalak bariazio heredagarrietan du

eragina; hau da, bariazio genetikoetan.Bariazio genetikoak sortzen dira bi prozesuei esker:

Mutazioak, geneetan zoriz gertatzen diren aldaketak dira eta gametoen bidez transmititzen dira ondorengoei

Sexu bidezko ugalketa; meiosian zehar geneak berriz konbinatzen dira (birkonbinazioak) eta gametoak zoriz elkartzen dira.

Page 10: 4. gaia eboluzioa

NEODARWINISMOA EDO TEORIA SINTETIKOAIRIZPIDEAK:Aldarkortasun genetikoa bi prozesuk eragiten dute:

mutazioak eta birkonbinazioak.Hautespen naturalak eragina du aldakortasun

genetikoan. Gen batzuk hautatu eta beste batzuk eliminatu. Horrela populazio baten gene batzuen proportzioa aldatzen ditu.

Azkenean populazioak eboluzionatzen du, EZ BANAKOA.

Pixkanaka gertatzen da eboluzioa.

Page 11: 4. gaia eboluzioa

OREKA TAIDUNAFosil erregistroan hutsuneak daude, hainbat espezie

agertzen dira, denbora askoan irauten dute ia aldatu gabe eta bat-batean erregistrotik desagertzen dira. JAUZI HAUEK AZALTZEKO OREKA TAIDUNAREN TEORIA PROPOSATU DA.

IRIZPIDEAK:Arbaso espezietik abiatuta, aldaketa azkarrak

gertatzen dira eta espezie berri asko sortzen dira, ez bat bakarrik. Bioaniztasunaren eztanda-garaiak dira.

ONDOREN estasi-garaiak egoten dira non espezieak ez dira aldatzen.

Page 12: 4. gaia eboluzioa

EBOLUZIOAREN FROGAK1. Froga anatomikoak: gorputz-egiturak konparatzen

dira Organo homologoak: kanpoko itxura ezberdina, funtzioa

ezberdina dutelako baina BARNEKO EGITURA BERA DUTE Organo analogoak: kanpoko itxura antzekoa da funtzio bera

egiteko balio baitute baina BARNE-EGITURA EZBERDINA DA

Aztarna organoak: eboluzioan zehar funtzioa galduz joan diren organoak dira.

1. Froga paleontologikoak: fosilak aztertzen dira2. Froga enbriologikoak: enbrioien garapena aztertzen

da

Page 13: 4. gaia eboluzioa

EBOLUZIOAREN FROGAK II4. Froga biogeografikoak: espezie banaketa geografikoa

(geografikoki bakartuta geratu diren populazioak ez dute eboluzio bera izaten)

5. Froga biokimikoak: Espezien ADN eta proteinen aminoazidoak konparatzen dira.

ESPEZIAZIOA: AURRETIK ZEGOEN ESPEZIE BATETIK ABIATUTA BESTE ESPEZIE BAT SORTZEN DUEN PROZESUAADIBIDEA GIZA ESPEZIEAREN EBOLUZIOA