A GRECIA ANTIGA

1 ESO

A civilizacin grega orixinouse na Pennsula Balcnica e nas costas e illas do Mar Exeo. Existan cidades-Estado chamadas polis, independentes unhas das outras. Os gregos vivan da agricultura, do pastoreo, da pesca e do comercio que desenvolveron ao longo de todo o Mediterrneo. Os gregos sentanse membros dunha mesma comunidade e cultura: a Hlade, unidos por unha mesma lingua e unha mesma relixin. A relixin grega era politesta. Os deuses habitaban no monte sagrado do Olimpo e Zeus era o pai de todos eles. Os gregos son unha mestura de pobos: Minoicos que habitaron a illa de Creta, Aqueos ou micnicos que viviron na Grecia continental e os Dorios que acabaron instalndose nas costas de Asia Menor.

1.- O NACEMENTO DO MUNDO GREGO

POLIS GREGAS MIS IMPORTANTES

ALFABETO GREGO

2.- AS POLIS GREGAS

Os gregos estaban organizados en pequenas cidades-Estado independentes chamadas POLIS. Cada polis tia as sas leis, moeda, exrcito e goberno propios. As primeiras polis tian un goberno oligrquico, compostos por uns poucos aristcratas, grandes propietarios agrcolas que constituan a elite guerreira. Esparta un exemplo deste tipo de goberno. Na polis de Atenas xurdiu unha nova forma de goberno: a DEMOCRACIA: poder exercido polos cidadns.

POLIS

DEMOCRACIA

Entre os sculos VIII-VI a.C numerosos habitantes das cidades gregas emigraron a diferentes lugares das costas mediterrneas e do Mar Negro e colonizaron novas terras. Os fenicios tamn colonizaron zonas do Mediterrneo. As causas desta emigracin foron: A escaseza de terras, a maiora eran propiedade dos aristcratas, a miseria na que vivan moitos campesios porque en Grecia habitaba moita xente e non haba terras nin alimentos para todos e o esprito comercial e navegante dos gregos que buscaban comerciar cos indxenas e extraeren materias primas. As zonas mis importantes de colonizacin foron: a Magna Grecia (sur de Italia e Sicilia), Massalia (sur de Francia), Iberia (Emporion, Homeroskopeion, Mainak) e o Mar Negro. Nestas zonas os gregos fundaron COLONIAS, polis independentes das cidades de orixe (METRPOLE) anda que mantian con ela relacins comerciais e culturais. Introduciron novos cultivos, uso da moeda, escritura, etc.

3.- AS COLONIZACINS GREGAS

EXPANSIN GREGA E FENICIA POLO MEDITERRNEO

COLONIZACIN GREGA

TRIRREME ATENIENSE

No sculo V a.C, baixo o goberno de Pericles, Atenas converteuse na polis hexemnica de Grecia. A forma de goberno que se estableceu en Atenas foi a democracia: poder do pobo. As institucins bsicas deste sistema poltico eran:Asemblea: reunin de todos os cidadns de Atenas (Ekklesia), para votar as leis, decidir as declaracins de guerra e elixir aos maxistrados .

Maxistrados: eran cidadns elixidos pola Asemblea que se ocupaban dos asuntos pblicos. Os mis importantes eran os Estrategos: dirixan a poltica exterior e o exrcito e os Arcontes: presidan os tribunais e as cerimonias relixiosas.

A democracia ateniense era limitada: s podan participar na vida poltica os cidadns: todos os homes libres, maiores de idade, nados de pai cidadn e nai ateniense. Formaban parte do exrcito, eran os hoplitas. Estaban excludos dos dereitos polticos: as mulleres, os metecos (estranxeiros) e os escravos.

4.- A ATENAS DE PERICLES

GRUPOS SOCIAIS EN ATENAS

ORGANIZACIN POLTICA DE ATENAS

PERICLES

HOPLITA

No sculo V a.C., os persas (medos) lnzanse conquista das polis de Grecia, producndose as Guerras Mdicas (492-449 a.C) . Os exrcitos atenienses xunto coas polis aliadas inflixronlles importantes derrotas ( Maratn e Salamina ) aos persas que acabarn retirndose. A vitoria sobre os persas outorgoulle a Atenas un papel dominante sobre o resto de cidades gregas, as cales formaron a Liga de Delos (447 a.C), alianza dirixida por Atenas, en previsin dun novo ataque dos persas. Atenas recadaba e administraba os impostos que pagaban as polis e gardbaos na illa de Delos: Tesouro da Liga de Delos. Cando algunhas polis, cansas do dominio abusivo de Atenas, quixeron abandonar a alianza, esta impedullelo pola forza estalando as Guerras do Peloponeso ( 431 - 404 a.C ). Esparta encabezou unha coalicin de cidades, Liga do Peloponeso, contra a Liga de Delos dirixida por Atenas. Estas guerras remataron coa derrota de Atenas e a decadencia das polis gregas.

5.- O ESPLENDOR DE ATENAS

GUERRAS MDICAS

FILPIDES

GUERRAS DO PELOPONESO

ACRPOLE DE ATENAS

6.- A GRECIA HELENSTICA

Macedonia, ao norte de Grecia, era no sculo IV un reino illado. O rei Filipo II aproveitando o declive das cidades gregas, logo das Guerras do Peloponeso, cun potente exrcito (falanxes) conseguiu o dominio de Grecia cara o 338 a.C. No 336 a.C o fillo de Filipo II, Alexandre Magno sucedeuno no goberno, e conseguiu unificar as cidades gregas, derrotar aos persas e chegar ata a India, creando un gran Imperio. Tras a morte de Alexandre Magno (323 a.C) os seus xenerais repartronse o imperio, xurdindo reinos independentes chamados reinos helensticos. Os mis importantes foron Exipto, con centro en Alexandra, e Siria, con capital en Antioqua.

FALANXE MACEDONIA

ALEJANDRO MAGNO E BUCFALO

IMPERIO DE ALEJANDRO MAGNO

ESTADOS HELENSTICOS

A cultura creada polos antigos gregos e romanos a base da nosa cultura occidental. En Grecia naceron a filosofa, o coecemento cientfico, os canons artsticos, os Xogos Olmpicos e a democracia como forma de goberno.

7.- A HERDANZA DA CULTURA CLSICA GREGA

CORREDORES

LANZADOR DE DISCO

COROA DE OLIVO

A relixin grega era politesta: os deuses gregos habitaban no Olimpo, eran antropomorfos e inmortais: Zeus, Hera, Poseidn, Apolo, Ares, Dionisio, Existan ademais heroes: fillos de deuses e mortais. As historias dos Deuses denomnase mitoloxa. Os mitos gregos explicaban a orixe do mundo. Exemplos: mito do taln de Aquiles ou o mito de Pandora. Celebraban moitas cerimonias ou cultos para adorar aos seus deuses:- Cultos familiares: o pai era quen faca os ritos- Cultos das cidades: cada cidade tia as sas cerimonias: en Atenas celebrbanse as Panateneas, culto deusa Atenea, no que unha procesin percorra as ras da cidade.- Cultos panhelnicos (de todos os gregos): Destacan o Orculo de Delfos no que unha sacerdotisa (pitonisa) faca preguntas ao deus Apolo sobre o futuro das persoas; Xogos olmpicos en honor a Zeus.

8.- DEUSES, HEROES E MITOS

OS DEUSES GREGOS

DEUSES GREGOS E ROMANOS

Grecia foi o berce da Filosofa e do pensamento racional, xa que os gregos trataron de buscar unha explicacin lxica da realidade. Os grandes filsofos gregos foron Scrates, Platn e Aristteles. Nas ciencias destacaron: Pitgoras (matemticas), Arqumedes (fsica), Hipcrates (medicina), Eratstenes (xeografa) e Aristarco (astronoma). O teatro naceu en Grecia. Existen dous grandes xneros teatrais: a traxedia e a comedia. A traxedia, unha peza que ten un desenlace funesto. Os grandes autores trxicos foron Esquilo, Sfocles e Eurpides. A comedia obras divertidas cun desenlace feliz. Neste xnero salienta Aristfenes.

9.- A CULTURA GREGA

TEATRO DE EPIDAURO

MSCARAS GREGAS

10.- A ARTE GREGA: ARQUITECTURA, ESCULTURA E PINTURA

A arquitectura grega arquitrabada ou alintelada: unin de columnas e trabes horizontais. Os gregos non usaron nin o arco nin a bveda. Foron os creadores das ordes ou estilos arquitectnicos: drico, xnico e corintio. Os edificios mis representativos foron os templos como o Partenn de Atenas e os teatros como o Teatro de Epidauro.

ARQUITECTURA

PARTENN

ATENEA NIK

TRIBUNA DAS CARITIDES

DRICO

Templo do Tesouro dos Atenienses (Delfos), de estilo drico, 490 a.C

XNICO

Templo de Atenea Nike, de estilo xnico, 421 a.C.

CORINTIO

Templo de Zeus ou Olimpieion, de estilo corintio, iniciado no sculo VI a.C. e rematado no II d.C

10.- A ARTE GREGA: ARQUITECTURA, ESCULTURA E PINTURA

As estatuas esculpanse en pedra, mrmore ou bronce e estaban pintadas con vivas cores.

Pretendan representar a beleza ideal e o movemento.

Buscaron as proporcins ideais do corpo humano e desenvolveron un modelo para a sa representacin baseado nun xogo de proporcins entre as distintas partes do corpo: o canon.

ESCULTURA

Na escultura grega distnguense tres etapas: poca arcaica: Na poca arcaica representbase a mozos/atletas espidos (koroi) e doncelas ataviadas con vestidos (korai). O corpo tratbase rixidamente, sen movemento, en posicin frontal, cos brazos pegados ao corpo e rostro inexpresivo. Kor do peplos; Kours de Anavyssos; Cleobis e Bitn; Dama de Auxerre. poca clsica: Na poca clsica (sculos V e IV a.C) conseguiron representar o corpo humano de maneira proporcionada (canon) e darlle movemento. Escultores destacados: Mirn, Fidias, Polcleto, Praxteles e Lisipo. Discbolo de Mirn; Policleto: Dorforo; Lisipo: Apoximeno; Praxteles: Hermes con Dionisos poca helenstica: Na poca helenstica a escultura adquiriu un sentido mis dramtico e realista, xa que se buscaba a expresin das emocins humanas (dor, forza, tensin...).. Glata moribundo Laoconte e os seus fillos; Venus de Milo.

10.- A ARTE GREGA: ARQUITECTURA, ESCULTURA E PINTURA

A ESCULTURA GREGA: POCA ARCAICA

Kours de Anavyssos

Cleobis e Bitn

Dama de Auxerre

Kor

A ESCULTURA GREGA: POCA CLSICA

Discbolo de Mirn

Dorforo de Policleto

Hermes con Dionisos, Praxteles

Apoximeno, Lisipo

A ESCULTURA GREGA: POCA HELENSTICA

Laoconte e os seus fillos

Venus de Milo

Glata moribundo

Os oleiros gregos foron hbiles artesns. Moitas pezas tian fermosas pinturas. Estas imaxes proporcionronnos unha valiosa informacin sobre a cultura e mais o modo de vida dos gregos. Salientaban as de figuras negras sobre fondo ocre ou vermello e as de figuras vermellas sobre fondo negro.

10.- A ARTE GREGA: ARQUITECTURA, ESCULTURA E PINTURA

PINTURA

FIN