• ostirala • 1999ko maiatzaren 28a "

Araitz • '48 ordu euskaraz' festa ospatuko da asteburuan, euskara bultzatzeko.

Mario Santesteban •«lnportazioak hiltzen ditu artisau ofizioak».

lMafarroako hiriburua Gipuzkoatik pasatu gabe lparraldearekin batuko lukeen bidea eraikitzeko

ahaleginak joan den mendekoak dira. Iruñea eta Baiona arteko biderako zazpi proiektu aurkeztu ditu

berriki Atlantikoetako Kontseilu Magusiak eta Nafarroako Gobernuak eratutako ikertaldeak. Asmoak

ontzeko bidea orain hartu duen arren, bi guneok lotzeko saioak historia luzea du. Joan den

mendearen erdi aldera, Aldudetik iraganen litzatekeen trenbide baten proiektua egin zen. Ez zen egin,

baina gerora soka luzea ekarri zuen egitasmoak.

K*i3k I tz- 13 Cz*<tlC31U ^

Eingo al deu... euskeraz?

48 ordutari euskara hutsean aritu nahi dute Euskara Batzordekoek

Aurreko arrakasta ikusirik, hainbat

araiztar berriro 48 ordu euskaraz festa

egiteko irrikan ziren. Euskaltzaietasunak

bultzaturik, edo, besterik gabe,

juerga gustukoa izanlk, gauza da aurten berriro

euskararen aldeko festa egingo dutela, asteburu honetan.

AR A I T Z - B E T E L U K O E U S K A R A

Batzordekoek badaki te , euska ra rena ez dela as teburu baka r ba teko kon tua . Baina, ha la ere, nonbai t , zenbait la-guni a h a z t u egiten zaie hori, eta oso erraz jotzen dute erda-r a r a . Bat ik b a t t a b e r n e t a k o giroan. Horrenbestez , taber-netako giroa euskalduntzeko zerbai t egin b e h a r r a zegoela ikus i z u t e n zenba i t h e r r i t a -r r e k . E k i n t z a h o r r e k , a l a i a b e h a r z u e n izan, e ta zir ika-tzailea.

Ba t edo b a t i b u r u r a t u zi-tzaion tr ikit i-bertso-kalejira-poteo ba t hor re ta rako neur r i egokia izan zitekeela. Hitz-jo-

Araiztarrek mingaina euskaraz ez dantzatzeko aitzakiarik ez dute izanen asteburuan. • A R T X I B O K O A

ko b a t ez ezik, t a b e r n e t a r a festa giroa eramateko s is tema ere b a d a kalej i ra berezi hori . Alegia, trikitilariak eta bertso-lariak plazan ari tu beharrean, eta fes tazaleak t a b e r n a n po-teatzen, denak batera , taber-naz t abe rna . Eta, noski , ibil-b i d e a e u s k a r a z egin b e h a r . B e s t e l a , e r d a r a z a r i d e n a , m a r k a t u egiten da . Ba ina ez da xenofobia k o n t u a , zirika-tzeko m o d u b a t baizik. Bete-lun has i , e ta Atal luraino, bi-dean e rda raz ar i tzen dena r i pegat ina ba t jar tzen zaio sor-baldan: Ni banaiz, ^y tu?.

48 ordu euskaraz Baina, hala ere, 48 ordu eus-karaz e k i m e n e r a k o b e s e p e g a t i n a b a t ere k a l e r a t z e n du te E u s k a r a Batzordekoek. Horre tan bikote b a t ageri da b e s a r k a t u r i k , e t a o n d o a n , hizki larr iz , Eingo al deu..., eta letra txikiagoaz, azpian:... e u s k e r a z ? . T x a n t x e t a r a k o p a r a d a e s k a i n t z e n d u biga-r ren pegatinak, eta, nonbai t , iazko e m a i t z a k J k u s i t a , b a t edo ba tek a r r akas t a ere izan z u e n l i g a t z e k o m o d u b e r r i h o n i esker . Ara i tz -Bete luko E u s k a r a Batzordekoek igan-

derako beste ibilbide b a t pro-posa tu dute .

Igandean, 10:30etan, Arri-beko plazatik abiatu, eta bai-lara osatzen d u t e n herri guz-t i a k z e h a r k a t u k o d i t u z -te. Mendiz mend i egingo du -t e h e r r i e n a r t e k o b i d e a : a u r r e n a A t a l l u , e t a g e r o Azkara te e t a Uztegi. Eguer -d ian , Azkue ze la ian bazka l -d u k o d u t e m e n d i z a l e e k , doan. Arratsaldean, Gaintza, Intza eta Betelu ar tekoa egin-go dute .

Urko Aristi

Betelu

lreki dute Errege Bidea

A L F O N T S O X I I . A I B I L T Z E N

zen leku beretik ibili ahal dira orain Beteluko burdi-nola zahar re ra joa ten di-r e n a k . Oso l eku m a l d a -t s u a izaki, egokitze lanek luze jo zu ten . Lurra txu-k u n d u , a l b o e t a n h e s i a k p a r a t u eta bes te ha inba t lan egin dituzte azken ur-t e a n . H e r r i a r e n m a p a , burdinola zaharraren his-toria eta ber tan egindako Nafarroako azken txanpo-n a r i b u r u z k o a r g i b i d e u g a r i j a r r i d i tuz te , ohol h a n d i ba t zue tan , b idean zehar barreiaturik. Orain, hau teskunde garaia gertu dela, bidea inauguratzeko aukera aproposa ikusi du alkateak, J e s u s Gonzale-zek eta asteazkenean egin zen inaugurazioa

Bestalde, bide horre tan ezindu fisikoek ez dute la inolako t r aba r ik t o p a t u -ko a z a l d u d u B e t e l u k o Udalak, e ta hori azaltze-ko zenbait afixa argitara-t u d i t u . B e r t a n i k u s t e n denez, aulki gurp i lduna-rekin ere p r imeran pase-a tu daiteke bainuetxe za-h a r r e t i k h a s i e t a b u r d i -nolaraino doan bidean.

Plazaola Par tzuergoak diruz l agundu du ekime-na , ba i la rak bisitariei es-k a i n t z e k o d i t u e n b e s t e a lo r re t ako b a t dela u s t e bai tu . Bidea buka tu tako-an amaieran dagoen bur -d ino la l ehengora t zea da a s m o a . O r a i n g o z , k o n -p o n d u d i t u z t e g e r a t z e n z i r e n h o r m a b a k a n a k , ba ina gerora begira egitu-r a g u z t i a l e h e n g o r a t u nah i dute .

—f> Urko Aristi

mapa mutuak

PELLO LIZARRALDE

Fositiboak puinak kondatzen dizkiotenean haurrak ahoa

Iirekitzen du. Pozgarria izaten da ipuina konda-tzen hasi eta noiz edo noiz zeharka begiratzen dion kondalari nagusiarentzat. Helduak ez ditu batere gogoko izaten haur sinesgogorrak, gezu-

rra edo amarrua zein den eta non dagoen aurkitzen ahalegintzen diren horiek. Ez da harritzekoa, fraka-suaren itzalak bazterrak histen dituenean hasten baiti-ragalderak.

Horregatik, hotzikarak bizkarrezurra zeharkatzen diola sentitzen duelarik helduak erabakitzen du ezin duela etsi, ilusiorik gabeko haurrak ez dezakeela au-rrera egin behar bezala, lehendik ere badela nahikoa atsekabe, seme-alabak ezin utzi dituela bakarrik gal-dera ikurrez betetzen joanen den itsaso harrotu ho-rren erdian.

Orduan hasten dira heldu dardaratien ipuin etenga-beak, kalaka urduria. «Gauza positiboak erakutsibe-hardizkiegu». Positiboak. Oso gogokoa dute hitza, ebakitzean infernutik hegan ateratzen lagunduko balie bezala. Komunikazioan omen gakoa, eta sinetsita daude horretarako maila bat jaitsi behar dela, haurren adiskide bihurtu eta ahal den neurrian gozatu. Kolore biziko galtza motzak, kohete itxurako zapatiiak, beis-boleko kasketa atzekoz aurrera paratua, eskutik hel-duta abiatzen dira paseora, kirol sailkapenak eta team guztien posibilitateak hizpide harturik.

Haurrari kezkak gerorako utziko dizkiola pentsa-tzen du helduak bere artean, gero hori noiz izanen den edo inoiz izanen den jakin gabe. Bene-benetan esan nahi dutena da ez dela bidezkoa, ez dutela samina merezi, inor ez dela ezeren errudun.

Hutsik egin gabe etorriko dira, ordea. Haurrari, luze gabe, legea etorriko zaio eta zer egin behar duen esa-nen dio, ustegabean zimurrez beteko zaio bisaia, uler-tzen ez duen guztia gainean eroriko zaio, aholkuek ere errazten ez duten kinkan hartu beharko ditu era-bakiak.

Zer esan diezaioke une horretan galtza moizak jan-tzi dituen guraso Peter Panek, adiskide majo horrek? Orain arte haur tzandakoak hutsik ditu eskuak. Ez du harririk, ez du heldulekurik, ez du pausoa nora bota behar duen adieraziko dion ahotsik.

Ohartu orduko beste ahots bat mintzatuko zaio. Game is over jakinaraziko dio, jokoa amaitzear dago-ela, ipuinaren azken hitzak heldu direla. Istant horre-tan norbaitek argia itzaltzen du eta, nahi eta ez, lo egin beharda.

Egunkaria ostirala, 1999ko maiatzaren 14a ostirala, 1999ko maiatzaren 14a Egunkaria

Uitzi

Haurrak antzerkira lVlugaz Gain jaialdiaren bosgarren aldia eginen da hu r rengo as tean

Euskal Herrian

dagoen eskola-

antzerki jaialdirik

garrantzitsuenetakoa

Beran egiten da:

Mugaz Gain. Bertan,

Berako zein Euskal

Herriko bertze zenbait

tokltako ikasleek

antzerki emanaldiak

eskaintzen dizkiete

euren adin bereko edo

bertsuko ikasleei. Joan den urtean ere hainbat antzerki talde etorri ziren Berara.

• AE T X I B O K O A

URTENGOA BORZGARRENA IZA-n e n da, e ta a s t e l ehene t ik

or tzegunera bi tar te i raganen da , L a m i x i n e BAT a n t z e r k i t a l d e a k a n t o l a t u r i k . A u r t e n guztira sei ikastetxetako kide-ek har tuko dute parte.

As te l ehenean , Berako tal-deen txanda izanen da. J e s u -sen Bihotza ikastetxeko 2 eta 3. mai lako ikasleek Otsoaren kanta goxoa antzezlana eskai-niko dute. Ondoren, ikastetxe b e r e k o 6. m a i l a k o i k a s l e e k Baserña lana aurkeztuko du-te. A r r a t s a l d e a n , be r tza lde , Ricardo Baroja ikastetxeko 5. eta 6. mailako ikasleek bi an-t z e z l a n e s k a i n i k o d i t u z t e t :

Gazteluko mamuak ba t e t ik , e t a Gazteon konpromisoak bertzetik.

Astear tean , berriz, Donos-t i a k o S a n t o T o m a s Lizeoko batxilergoko 1 eta 2. mailako-ek Afroditaren alabak lana es-kainiko dute, eta ikastetxe be-r e k o DBH 3 k o e k Dorre ilun misteñotsua.

Asteazkenean, bertze bi lan ikusi ahal izanen dira: Lurre-tik ilargira, Hendaiako Antzer-kilariak elkarteko ertainetako ikasle t a ldearen eskut ik , e ta Markesaren alaba Lesakako Irain eskolako ikasleentzat.

Ja ia ldiar i akabera emanen dion lana Match de improvisa-

cion i z a n e n da , D o n o s t i a k o S a n Patr icio i n s t i t u t u a k an -tzeztua,

Jaia ldiaren he lburua gazte-ak antzerkiarekin girotzea da, eta, ho r r e t a r ako , an tzez lana ikusi ostean, aktore eta ikus-leen a r teko solasa ldia egiten da. Emana ld i guztiak Berako K u l t u r E t x e a n i z a n e n d i r a , b a i n a soi l ik i k a s t e t x e e t a k o jendearentzat dago zabalik.

Tanttaka, larunbatean Hor ien a i t z ine t ik , T a n t t a k a an tze rk i ta lde p ro fes iona lak Shakespeare osoa (gutxi gora behera) lana eskainiko du Be-r a k o K u l t u r E t x e a n , b i h a r .

T a l d e h o r r e k D a k o t a l a n a e m a n zuen j o a n den i ra i lean Beran, eta izugarri a r rakas ta-t s u ge r t a tu zen. Oraingo lan h o n e t a n s o n a h a n d i k o h i r u aktorek egiten dute lan: Jose-b a Apaolaza, Asier H o r m a z a e t a Niko L i z e a g a k , B e r a k o Kul tur Etxean ikusi aha l iza-nen da bihar, la runbata , arra-t s e k o 2 2 : 0 0 e t a n . S a r r e r a 1.000 pezeta kos tako da, eta 8 0 0 a ldez a i tz ine t ik e ros i ta , Kat tu eta Errekalde os ta tue -t a n . Ek i t a ld i a Bor tz i r ie tako E u s k a r a M a n k o m u n i t a t e a k antola tu du.

—S» Jon Abril

Baztan, Malerreka eta Bortzirietako zabo-rrak laster Iruñerrira eramanen dituzte, Tti-pi-ttapako azken zenbakian Asier Gogortza kazetariak sinatutako artikuluak azaltzen duenez: «Duela 10 urte Leitzakoak egin zuen bezala, Baztan, Malerreka eta Bortzi-rietako Mankomunidadeek akordioa sinatu dute Iruñerriko Mankomunidadearekin, eta ahal bezain laster hasiko dira hondakinak Gongorarat eramaten. Horretarako, ordea, lehenbizi beira, papera eta zabor organikoa bereizibeharko da hemen. Nafarroako Go-bernuko Ingurugiro Departamentuak be-hartu ditu erabaki hori hartzera, Bagordi eta Beintza-Labaiengo zabortegien egoera

Zaborrak kanpora makurra ikusita. Izan ere, badira urte ba-tzuk labe errausgailuek ez dutela zaborra beharbezala erretzen».

«Eskualdeko beste bi zabortegiri ere -Goizueta eta Berakoari- bizi laburra geldi-tzen zaie. Goizuetakoak gehienez ere 2 edo 3 urte gehiago iraunen ote duen aipatu digu Angel Salaberri zabor biltzaileak. Gaur egun Arano eta Goizuetatik 140 tona zabor eramaten dira urtero. Gero lurrez estaltzen dute dena. Bortzirietako zabo-rrak, berriz, Intzolako errekara eramaten dira 1990. urtetik honat. Han ere tarteka lurra botatzen diote gainetik. Zabortegi honeri hamar bat urteko bizitza eman

diote gehienez, baina arazo franko eman ditu dagoeneko».

Egoera zein den kontuan hartuta, erreka guziko zaborrak hemendik kanpo eramatea erabaki dute azkenean Baztan, Malerreka eta Bortzirietako Hrri Hondakinen Manko-munidadeek: «Baina Iruñerriko zabortegira eraman aitzinetik, eskualdean nonbait el-kartu beharko dira zabor guztiak. Gisa ho-netako azterketak egiten dituen enpresa ba-ten arabera, Legasa inguruan egin beharko litzateke transferentzia planta hori. Bertiza-ranako Udalak, ordea, ez du onartzen trans-ferentzia planta Legasako kontzejuan egi-tea, herritik sobera hurbil dagoela-eta».

mmtzoa Xabier Larraburu

Estatistika agan asteetan hainbat inkes- •

aren emaitzak plazaratu dira •

ta estatistika pilo bat ikusi :

hal izan dugu bainan, sines- :

aidazue, nik ez dut ez eta in- :

esta bakar batean parte hartu, i

niriezditinorkdeusereezgal- j

detu, aukera hori sekulan ez di- :

date niri eskaini, redios. Or- :

duan nik ere inkesta bat buru- ;

zea erabaki dut eta jaiki bezain ;

aister horretara jarri naiz. Di- j

uz, denboraz eta populuaz oso j

mugatua izan da nire inkesta, j

beharrik, bainan behintzat hiri- j

ar iritziduna eta zientifikoa iza- j

teko aukera eman dit. Datu tek- j

nikoak hauexek dira: diruz kafe :

bat, denboraz bost minutu eta :

populua bi lagun, aitortu deza- i

gungizonki: ni neueta, ejem, i

nire katua. Gaia guztiz genera- j

la, galdera bakarra: «Zer iritzi j

dutenafarrek?»,emaitzakor- j

dea aberatsak eta joriak. Goa- j

zen bada bada bada ondorio j

nabarmenenak azpimarratzera. j

Nafarren erdiak gizonezkoak j

dira, beste erdiak emeak. Gizo- i

nek asko irakurtzen dute, eme- i

ek, aldiz, nahiago dute bota i

diodan pentsua gosaltzea. Na- i

farren erdiek euskeraz zein i

gazteleraz irakurtzen, idazten i

eta hitzegiten badakite. Beste j

erdiak, salara joaten dira eguz- j

kipean etzatera. Nafarren er- j

diak aspertuta daude Eduardo, j

Aurelio eta Matias-en libeloe-

kin; beste erdiek euli baten go- <

rabeherak segitzen dituzte, eta •

eulia leihoan geidituz gero era- i

so egiten diote. Nafarren erdiek i

«eta Ansuategiri buruz zer?»

galderari «Bof!» erantzuten

diote pixka bat nazkatuen an-

tzera, gainontzekoek sofa bate-

ra jotzen dute azkazalak zorroz-

tera. Nafarren erdiei ordenagai-

lu aurrean egotea gustatzen

zaie, beste erdiei, aldiz, scaner

gainean lo egitea. Hauteskun-

deez galdetzerakoan batzuek

EH-ri botoa emango diotela ai-

tortzen duten bitartean, beste-

ek ez dute ja ere aitortzen. Ho-

rrela da, gutxi gorabehera, Na-.

farroako biztanlegoa. Anitza

eta mar mar mar. Estatistika

honetan zu zeu zarena islatzen

ez bada, zatoz hurrengoan nire-

kin batera kafea hartzera: esta-

tistika pittin bat osatuagoa

egingodugu.

ostirala, 1999ko maiatzaren 7a Egunkaria]

lNafarroako hiriburua Gipuzkoatik

pasatu gabe lparraldearekin batuko

lukeen bidea eraikitzeko lehen

ahaleginak joan den mendekoak dira

Iruñea eta Baiona arteko biderako zazpi

proiektu aurkeztu ditu berriki

Atlantikoetako Kontseilu Nagusiak eta

Nafarroako Gobernuak eratutako

ikertaldeak. Asmoak ontzeko bidea orain

hartu duen arren, bi guneok lotzeko

saioak historia luzea du. Joan den

mendearen erdialdera, Aldudetik

iraganen litzatekeen trenbide baten

proiektua egin zen. Ez zen aurrera atera,

baina gerora soka luzea ekarri zuen

egitasmoak.

J \ T Z E R A E G I N B E H A R DA O S O I R U Ñ E A E T A

Baiona lotzeko agintariek egindako le-hen ahaleginen berri izateko. Orain guztien ahotan errepidearen aukera besterik ez ba-dabil ere, hasierako asmoa trenbide bat egitea izan zen. XIX. mendearen e rd i a ldean , 1853ko a b u z t u a r e n 25ean hain zuzen, Pirinioak zehar-katuz (Urkiaga eta Aldudetik) Paris eta Madril lotuko lituzkeen trenbi-dea ren p ro iek tua egiteko agindu zion Diputazioak Azkona diputatua-ri. Alta, bazegoen beste aukera bat: Iparraldera Irun Hendaiarekin lotuz sartzea. Orduan has ia zen Espai-niako trenbide sarea garatzen, eta bi asmook garrantzi handia izan zu-ten. Lehena Gipuzkoatik iraganen zen, eta, bigarrena, noski, Nafarroa-tik. Baina hasiera batean arazo geo-grafiko soila zirudien arren, laster interes ekonomikoen arteko gatazka eta arazo militarra ere bi lakatuko zen. 1850 eta 1855 bitartean, Espai-

I ostirala. 1999ko maiatzaren 28a

Iragan mendean Aldudetik barnako

trenbide baten proiektua egin

zen. • M I K E L S A I Z

«Txostenak dioenez, orain

arte dauden errepide

azpiegiturak ez dira nahikoa

izanen 2010 urtean

Pirinioetako pasabide

garrantzitsuenetatik -Irun,

Dantxarinea eta Arnegi-

iraganen diren ibilgailuei

bidea emateko (50.000

egunero). Beraz, beste

irtenbide bat aurkitu

beharrean omen dira»

niako Gobernuak d i rua ema ten zien trenbideak eraikltzen zituzten hiriei, eta horrek hainbat enpresariren arteko ti-rabirak sor tu zituen. Batzuek Irungo proiektuaren alde egiten zuten; beste-ek, aldiz, Aldudekoa defendatzen zuten, sutsuki. Tirabirarik handiena 1853 eta 1856 bitarte gertatu zen eta galdu egin zen Madril-Irungoa atera zelako enkan-tera; Norteko Trenbide Konpainiak las-

ter hasi zituen eraikuntza lanak. Nafarroako Diputazioak M. Da-guene t i e s k a t u t a k o p r o i e k t u a b e r t a n behe ra geldi tu zen; he-r r i a l deko a g i n t a r i b a t z u e k ez ezik, txos ten mil i tar b a t e k ere ezezko b i r i b i l a e m a n z io lako proiektuari. Hori gutxi balitz be-zala, ondoko herrialdeak ere Al-dudeko proiektuaren kontra zeu-den. Afera moldatu nahirik, nafa-rrek Iruneraino joan eta Nafarroa zeharkatuko zuen bide bat pro-posa tu zuten, ba ina hori ere ez zen onartu. Merkataritza guztia, Gaztelakoa ez ezik Nafarroakoa eta Aragoikoa ere, Gipuzkoatik i r aga i t e a b a i t z e n k o n t r a k o e n nahia.

Aldudeko asmoa 1877an berpiz-

T r e n a k I r u i i e a - I r u n b l d e a (hegoa ldeko a u k e r a ) e d o t a I r u ñ e a - B a i o n a l ek i a ldeko aukera) egtnen luke. lmarko-alndlk aterako litzateke. cta. lehenagotik dagoen trenbidea ba l i a tuz . Mugerren egonen litzateke lotura. Nolaimhi erc. aglntarick Pauen egin zulen t x o s t e n a r e n a u r k e z p e n e a n da tu ekonomikorik eman ez arren, garestiegia dela zioten, eta ez dela gauzatuko.

• Bide berriaren hlru aukerak

Lan ta ldeak bide berri ba t egitea ere proposatu du. eta liiru pasabide jarri ditu auke ran. Lehendabiztkoa, Izpegiko epot ik p a s a t z e a Ba igor r i -

ran tz , o ro ta ra 18 ki lometro osatuko lituzteketen hamasei tunel izanen ii tuzke proiek-tuak.

Bigarrenak, berriz, Aldude-tik pasatzea proposatzen du, Esnazuko mendatetik Baigo-rrira jaisteko. Guztira 30 kilo-metro izanen d i t uen h a m a r t u n e l a u r r e i k u s t e n d i t u lanak.

H i r u g a r r e n a k , a z k e n i k , Luzaidetik Donibane-Garazi-ra jaistea proposatzen du, 8,3 kilometro osatuko lituzketen bost tunel eginda.

tu zuten, besteak beste, Nazario Karrikirik eta Alemaniako Krupp enpresak, Daguene-ten proiektua gogoraraziz. Baina orduan ere Nor teko T r e n b i d e K o n p a i n i a k e ta Madrilgo Gobernuaren alde h a n zeuden nafarrek -Mugiro senadorea eta Javier Los Arcos d ipu ta tua , beste ba tzuen ar tean-au rka egin zuten, Serafin Olabe militar errepublikanoak salatu zuen bezala.

XX. mendean ere eman zuen zeresana gaiak, eta 1914, 1923, 1929-30, 1934, 1977, eta 1981ean hitzetik hortzera aipatu

• Dagoen errepidearen moldaketa

Dagoen bidea antolatzeko bi aukera ikusi ditu ikerketa tal-deak. Nafarroako hiriburutik abiatuta, bi proiektuak muga Luzaiden zeharkatuko lukete. Handik Donibane-Garaz i ra jaitsiko lirateke. Saliesen edo Peyrehoraden bukatzeko.

zen. 1914an, adibidez, Antonio Gonzalez Etxartek zuzentzen zuen taldeak trenbide aurreproiektu bat egin zuen Madrildik Ipa-rralderaino, Aldudetik pasatuz. Bideak 440 kilometro zituen, eta 340 milioi pezetako a u r r e k o n t u a ka lku la tu zen (13,6 milioi libera). Urte askotan Etxarterena bezala bes te b a t z u e n a k ere ez taba idagai izan arren, proiektuok ez zuten aurrera egin.

Proiektu berriak XXI. m e n d e a r e n a t a r i a n , b e r r i r o ere ,

mahai gainean da afera, baina orain indarra trenbideak ez baizik mugaz gaindiko autobidearen proposamenak har tu du. Duela gutxi Pauen Pirinio Atlantikoetako Kontseilu Nagusiko agintariek eta Nafarroako Gobernuko kideek aurkeztutako txostenaren ara-bera, Iruñea eta Baiona Gipuzkoatik i ragan gabe lotzeko zazpi proiektu aurkeztu dituzte, hiru aukera sailetan banaturik. Txostenak dioenez, orain arte dauden errepide azpiegiturak ez dira nahikoa izanen 2010 urtean Piri-nioetako pasabide garrantzitsueneta-tik -Irun, Dantxarinea eta Arnegi- ira-ganen diren ibilgailuei bidea emateko (50.000 egunero). Beraz, beste irten-bide ba t a u r k i t u b e h a r r e a n omen dira. Hortaz, 42 aukera ikertu ondo-tik, hiru aukera sail landu ditu talde-ak: trenbidea baliatzea, egungo bidea antolatzea edo bide berriak eraikitzea. Dena dela, sei hilabeteko gogoetaldia eginen dutela iragarri dute agintariek eta informazio kanpaina hasi aukeren artean egokiena zein den esateko. N o l a n a h i ere , h e m e n i n p l i k a t u t a -ko herrien eta ekotogisten iritzia falta da. Hori heldu den as tekoan izanen duzue.

lrene Arrizurieta

ostirala. 1999ko maiatzaren 28a

K l a s i k o b i t x i • a r r o n t k l a s i k o

Joxemiel Bidador

lntxaurrondo hil zeneko 20. urteurrenean

Gaur betetzen da Migel Intxaurrondo euskaltzale nafarra hil

zeneko 20. urteurrena; honenbeste tenoreurren eta

urrenondo ospatzeko aitzakia bilakatu zaigun

aurtengo honetan ere aldarrika dezagun ozenki

gizon honen oroitzapena

MIGEL INTXAURRONDO ARRIA-

ran Araiz aldeko Arriben jaio zen 1897.ean -oharkabean eta ospatzeke beraz igaro zitzai-gun bere mendeurrena orain de-la bi urte-. Iruflean apeztu oste-an. Etulainen aritu zen erretore 1926.era arte, bada, urte hartaz geroz eta lau urtetan barrena, Iruñeko apezgaitegiko euskara irakasle jardun zuen. Gerrate Zi-bilak Madrilen harrapatu zuen eta Gineara bidaldu zuten guda-osteen kapelau. Ginean ibili os-tean, Kartagenan eta Puerto Ri-coko Humacaon izan zen, berauk 1967.eko uztailaren Principe de Viana-ko euskal gehigarrian zioskun bezala: «Zortzi urtetara dijoa onera etorri nintzela, mixio-lari bezela. Len mariñela nin-tzan. Ontzitan ibiltzen nintzan ara ta onera. Guda ontzitan. Ka-pellau bezela. Eta xahartuxe egin nintzanean, lurrera jo nun. Baño Madrillen ere, alperkeriaz asper-tuta, berriz lantoki berrira etorri nintzan». Azken hiri honetan zendu zen, bada, 1979.eko maia-tzaren 28an, orain dela hogei ur-te beraz.

Argitara eman zituen lehenbi-ziko lan idatziak olerkiak izan zi-ren; 1924.ekoEusfca!erriarenAi-de aldizkarianSembrandoeltri-go marzal izenburuko erdal oler-kia agertarazi zuen Etulaindik bidalita, eta 1926.ekoEus(calEs-nalea-n, berriz, Iruñetik igorrita-ko Aingeruaren iItzean euskal olerkia atera zuen: «-Amatxo! Amatxo? Amatxo! / Amatxo? Amatxo..., nun zira? / Amatxo! Amatxo! Amatxo? / Egan dabil-tzenok..., zoindira?

«Amatxo! Amatxo? Amatxo! / Batekerranditbelarrira... / Amatxo! Amatxo? Amatxo! / Be-rekinjuaiteko Goitira. / -Seme-txo! Semetxo! Semetxo! / Dakus-kizun oiek..., nun dira? / Oi! Zoi-nek dautsu erran semetxo, / Juaiteko aiekin belarrira?

«-Amatxo! Amatxo? Ainge-ruak... / Ni eramatera etorri dira; / Ni alako aingeru ederrak / Goi-tianbizitzenbaitira. / -Ezjuan,

semetxo enia, / Ez juan berekin Goitira! / Nolani...,bizikoibar ontan / Berekin zujuaitenbazi-ra?

«-Banua, amatxo, banua! / -Ez juan, semetxo! Nun zira? / -Amatxo, aingerukin! Amatxo? / Amatxo! Goi-tira! Goitira! / Amatxo! Amatxo..., nigana, / II-tzean, zu ere jin Goitira. / Biok emen biziren gare, / Or zu ona izaten bazira!».

1926.ean La iglesia y el euske-ra: obligacion de hablar alpueblo en su lengua nativa y de cultivar-la izenburuko saiakera eman zuen argitara. Pezeta bakarra ba-lio zuen hau Iruñeko gotzai zego-en Mateo Mujikari eta Nafar Al-dundiari eskeini zien. 1926/27 ikasturteari hasiera emateko apezgaitegi kontzilarrean egin ekitaldian irakurritako hitzaldia dugu hondarrean. 98 orrialdee-tan barrena, araiztarrak herriari bere hizkuntzan hitz egiteko eta ama hizkuntza bera jorratzeko apezek duten bete beharreko eginkizuna zeukan mintzabide. Bukaeran gehigarri zenbait eka-rri zuen, erabili testuen jatorriz-ko aldaerak; euskaltzain, euskal-tzale edota idazle batzuen aipua; eta euskal apezteriarentzat ezin egokiago ziratekeen irakurgaien zerrenda. Leon Leon egile haz-pandarrak iruzkin ezin baikorra-goa egin zion 1927.eko Gure He-rria- n: «Ez dakit ene idurikoak direnetz bertzeak, bainan orai arte haize hegoa enuen gutienik maite. Zertako? Kaskoa erhaus-ten dautalakotz. Bainan iragan astez geroz buruko min guziak barkatuak diozkat. Erran zaha-rrak diona, emaitzek harroka hausten eta guritzen dutela, egia bada, egun hautan hegoak egin emaitzak nondik noia enituen hautsiko eta gurituko, enizenaz geroz ez harrroka, ez harria, ez eta harrigarria? Asma hegalpean zer ekarri dautan? Liburu bat, li-buruño bat, bere hatsa bezain beroa, beroa bezain bihotz alt-chagarria, eta eskuarari buruz

zerbait ari direnentzat zinez sus- j j tagarria». 1

Ilandik bi urtetara, | 1928.ean alegia, Metodo j practico del euskera on- 1

du zuen, Iruñeko San Zernin karri- §

kan Jose Ara- | mendiak zuen 1 moldetegitik elki f

zena. Onespen 1 emailea Blas Fagoa- I

ga bera izan zen, eta ja- J so kritikak biziki onak izan ziren j eskuarki, guztietan beroeneta-koa Henri Gavelek 1929.eko Gu-re Herria-tik zuzendu ziona: «Ce livre represente u n travail des plus meritoires, et nous parait ap-pele a rendre d'eminents services pour ienseignement du basgue enHaute-Navarre'. Gramatika hau, guztiarekin, zailduegia ze-karren, hitanoaren aldaerekin ere, eta jasotzen zuen euskara eredua gutxiz gehien gipuzkera-nafarrera izan arren, hainbat ekialdeko ikutuak bazituen. Ale-ki honi erdal-euskal hiztegi batek ematen dio amaiera. Hiztegigin-tzaren arloan ere, Euskaltzain-diari Palabras vascas que no se encuentran en el diccionario V.E.F. del sr. Azkue izenburuko zazpi orrialdeko hitz zerrenda la-burra igorri zion, Araitz, Goizue-ta, Larraun, Lesaka eta Baztanen bilduak zirenak. Azken orrian Azkuek berak erantsi zuen: «Hat/ otra remensa del mismo que con-tiene 47 palabras», baina oraino ez omen da ageri.

Azkenik, Silbia Baleztena Az-karateren Jerusalem erdal saioa euskaratu zuen, baina tamalez ezin izan zuen argitaratu gerra-tea zela eta. Honetan Palestina alde hartaniko Espainiako kon-tsularen emazteak bizitakoak ja-sotzen dira. Batzuetan Bibliaren gertaeren berkokapenak dira, eta besteetan azalpen historikoak zein ohiturazko deskribapenak. Guztiarekin ez zen oso liburu ona, eta idazlearen aurreiritziak zein antisemitismoa nabariak di-ra.

P a t z i k u P e r u r e n a N A rt

Pionekoak nere

JUZKUTAN MOTZ omen na-bil atzenaldera, eta kontu zahar etnologi-kotan luze. Baliteke,

baina, horietan ere, harritzen naiz, halaholako juzku sinesgai-tzen batek ez aldegitea niri tar-teka.

Bestek iritzia sortzea, bestek pentsatzea, nahi du egungo jen-dajeak; nork berak ez baitu be-tarik, txorakeriotan bururik hausteko. Aski dizu pakea, de-mokrazia, justizia, autoestima, eta antzeko hitz abstraktu astu-nen bizkarketari huts izateare-kin.

Seguru hitz potolo asperrok bizkarrean erabiltze hutsagatik poliki kobratzen duela, eta ko-bratu gabe erabiltzen dituena, barkakizun dut oraindik, bere inozentziagatik bestegatik ez bada ere.

Erretolika apainduan luzatu beharrean, noiznahi ttaka juzku zorrotz eta bihurriantzak ema-teagatik izan dira errezeloz eta begiratu txarrez hartuak mun-duko tiporik onenak. Zentsura-ren historia ere, ez da besterik: ixti atzera! bere buruz gauzak bihurritzen hasten denari. Piok zituen etsairik xitalenak ere, ho-rrexegatik zituen: bere iritzia nonahi zapla botatzen zuela-kotz.

Berriki leitu diot Juventud, Egolatria liburua, justu nere oraingo urteak zituela 1917an idatzia, eta barra barra botatzen ditu bere juzkuak zertaznahi. Askotan nere traza hartzen diot:

«Zoragarriago da gizonak Odi-sea, Kijote, Hamlet, edo Supaz-ter Xokoan asmatu izana, eta ez milaka miloi zauritu, sofritu, kartzelatu, edo hilketa egin iza-na. Aleunka jenderen matan-tzak noiznahi izan dira mun-duan, baina, «Os quiero a todos» behin bakarrik sortu da. Nik mundua bakean balego bezala idazten dut, egungo sorraire ho-nen erdi erdian, izpiritua neure molde arrotz honetara hustuz, deusen itxaropenik gabe».

«Nietzsche, pentsamenturik basatienaren fruitu, funtsean gizon ona da; beste muturreko

du honetan Rousseau, izan ere, beti bertuteaz, bihotz sentibe-raz, eta izpiritu sublimeaz ari arren, gixatxar zital hutsa baita izatez. Gizonaren zinezko gaiz-totasuna, ez da ekintzazko eta itxurazko gaiztakeria ikasi inte-resatu hori, baizik eta gizabere-ak bere muinean gorde duen gaiztotasun geldo eta zakar ho-ri, kasik gaiztakeria ere ez den horixe».

«Ulertzeko da, bere bizitza eredutzat daukan jendea izatea oraindik, eta bere azainak kon-tatzeko kemen puska harroa izatea ere, baina, nik ez dut ino-rentzat eredugarri deñ bizitza pedagogikoa egin, ez eta apro-pos ereduaurka ibili ere. Esku bete egirik ere ez dut (Arestik be-re meza poetikotan bezala) edo-nori purraka saltzeko».

Badakigu nolako izan behar duen gazte doktore baikor lasai potzoak, hamar dozena soldata-rekin. Baina beste bakan ho-riek, gizatasun bizi bizia dario-ten horiek, ez dute nondik hel-durik. Horientzat ez da eredurik eta hezierarik. Eskeptizismoa eta ezkortasun sanoa, ez dira inon irakasten, ikasi ordea, no-nahi.

Edukazio moderno guziari, eunukoen baikorkeria besterik ez dario. Igoal dio eskola maisu, fabrikako txaketila, euskal-tzain, bankero, idazle, ekologo, artista, edo beste edozein zozo-logo herrisalbatzaile izan, male-ta lodikote beltz bat eskuan zin-tzilik badakar, akabo: botikario berria duzu, mila teoria laikoz apeztutako eunukoa. Eta zer egin, inori «Utikan!» esateko ka-paz ez den gogo batekin? Osea: bat eta bera den, gogo guziokin?

«Nere animan bada, sasi eta lahar tartean, Juvenzio-ren itu-rri ttiki bat. Esanen didazue ur gordina eta arrea dakarrela; ez dela mehe eta gardena. Egia. Baina, isurian dator, harri tarte-an jauzika, murmurio eta apar dariola inoizka. Aski dut horre-kin. Ez diot eskuan eutsi nahi; doala lasterrean, galdu dezala bere burua. Beti liruratu izan nau ihesi doanak».

»IVIotxorrosolo « -i

Sadar aurrean diren zerbitzariak

ONGIZATE ESTATUAN T E O R I K O A DENAK B E S T E L A K O P L E G U A K E R A -

kus ten ditu ideia horiek praktikara eramateko tenore-an . Gutx iengoen gutx i tzea ha iza tzen d u demokra t ikoki aukera tur iko ordezkarien aur rean . Bizkitartean, gehiengo diruditen gutxiengoen eskubideak eskubideago direla alda-rrikatuko dizu. Sadar aurrean diren zerbitzariak.

Egunkaria ostirala, 1999ko maiatzaren 14a ostirala, 1999ko maiatzaren 14a Egunkaria

\ | M r i i n * •\ * \ f \ i • \ f - \ # \ * \ t \

iJJiiJ J J Uhalg i lea

Marlo Santesteban uhalgilea da. Duela hamar urte hasi zen ofizio

horretan, baina ganadu azoketan ez bada, ez omen du

saitzen. Napar Bideak elkarteak urtero antolatzen dituen

Antzinako Merkatu Ibiltarietan ere badabil, balna alferrik,

gastuak ordaintzeko adina baino ez omen du ateratzen. Marioren arabera, inportazioak hilen du

zaldiak janzteko ofizioa.

M| URILLO EL F R U T O HERRIAN

duen lantegian zintza-rriei azken ukitua emateko txi-minia moldatzen ari zela harra-patu genuen Mario. Lantokiak merkatu txiki bat zirudien, zal-diak janzteko materiala ez ezik, urteen poderioz erabiltzen ez diren hainbat lanabes pilatu baitutu bertan. • Nola hasi zinen uhalgile la-

nean? Orain dela ha-

mar urte hasi nin-tzen. Tafallako Fe-lipe Pernal uhalgi-leak erakuts i zi-dan ofizioa. • Uhalgintzan

aritu baino le-hen zer egiten zenuen? Lehen imita-

ziozko bitxiak egi-ten nituen burdin hariarekin, baina ez zen batere sal-tzen. Uhalgile la-na hobea izanen zelakoan, ikasi eta lanean hasi nin-tzen, baina hau , hura bezala, gaizki doa. Dena atzerritik ekartzen da eta ezin dugu deus egin, inportatuak gurearen aldean ez duelako bi maraiko ere balio. • Zer egiten du uhalgile ba-

tek? Uhalgile batek zaldien uhale-

riak egiten ditu, zaldia janzten duen guztia: ukuiluko mutur-

•

«Makina

inportaziotik

datorren

produktuak

ordezkatzen du,

beste herrialde

batzuetako eskulan

merkearekin

egindako lana

saltzen da saltoki

handietan»

•

gainekoak, aho-uhalak, kabes-truak, buztanpekoak edo azta-luhalak eta abar. Egun, zamari zaldirako lan egiten da, lanera-ko apenas erabiltzen delako aberea. Ardientzako edota za-kurrentzako lepokoak ere egi-ten ditut, eta orain zintzarriak egiten ikasten ari naiz. • Zaldia janzteko atzerritik

datozen produktuak kon-petentz ia han-dia direla aipatu duzu. Nondik datoz? Indiatik eta Tai-wandik datoz. Zaldi gainean jar-tzeko zelak mexi-karrak Kamerun edo Senegaldik ekartzen dituzte, bitakoon batetik. Larrua da, eskuz josia dago, lana hobekiago edo gaizkiago eginda ere, gauza bera da, eta prezio irri-garrietan. Beraz, ez du balio lane-an h a s t e a ere.

Hemen egun erdia ematen du-zu aho-uhala egiten, eta han-dik gurdi osoa hemengo baten preziora ekartzen dute. • Baina handik ekarritako

materialaren kalitatea ber-dina da? Kalitateak merkea denean ez

du hainbesteko eraginik. La-rrua da, eta eskuz josia dago.

Ez dago ezberdintasun handi-rik. Zerbaitberezia nahi duena-rena zuk eginen duzu, baina besterik ez. Horrek nahi duzu-na ordaintzen du. Gaur egun, ordea, gehienek zerbait balia-garria eta merkea nahi dute, besterik ez. • Gizakiaren lana gero eta

gehiago teknolog iak eta makinak ordezkatzen duen gizarte batean, zer etorki-zun duzue? Badira lanak non makinak

sar daitezkeen, baina beste ba-tzuetan ez. Nirean, belarrien ingurua adibidez nahitaez es-kuz egin behar da. Baina egun makina inportaziotik datorren produktuak ordezkatzen du. Beste herrialde batzuetako es-kulan merkearekin egindako lana saltzen da saltoki handie-tan. • Napar Bideak elkarteak an-

tolatzen dituen Antzinako Merkatuetan zabiltza zure produktuak saltzen. Non gehiago? Ganadu ferietan batik bat.

• Antzinako Merkatuak anto-latzea galtzen ari diren arti-sautza lanbideak biziaraz-teko modua izan daiteke? Ofizio h o n e t a n gero eta

gehiago inportaziotik datorrena erosten dut. Haiekin lehiatu nahi badut eta zerbait saldu, nahitaez hori egin behar dut. Ezin dut lehiatu. Saiatzen ari gara artisautza babesten, baina zuk egiten duzunaren antzeko produktua inportatzen da eta zurea urperatzen du. Artisau-tza feria batean ezin dut deus saldu, kanpotik datorrena as-koz merkeagoa delako. Inporta-

s o s I a i a Mario Santestebanek 54 urte ditu eta Muriiio el Fruto herrikoa da. Hala ere, Zarrakaztelun bizi da duela hamar urte emaztea hango praktikantea delako.

Dena dela, egunero joaten da jaioterrira animalientzako jantziak egitera. Hurrengo azoka Tuteran du ekainaren 5ean eta 6an.

•

rUhalgintzaz gain, zintzarriak egiten hasi da. Horrek dirurik ematen ez badio, makila hartu eta egunero mendira joanen dela dio. «Letxu bat jateko ez da buruhauste handiegirik behar. Beti egin dut lan artisautzan Esku onak ditut

eskulangintzarako eta asko gustatzen zait, baina egun deus gutxi egin daiteke», dio etsiturik.

rEgiten duena merkaturatzea zaila dela ikusirik, Errumaniatik materiala inportatzen hasi da: zintzarriak, uhalak eta egurra. Dena dela, uhalgintzak

ematen dizkion buruhausteak non lasaitu badaki, eta egunero hiru orduz edo txirrindulaz ibiltzen da. Badu non aukeratu, batzuetan Bardeetara hurbiltzen da,

besteetan Uxueko Zerrara, edo ondoko herrietako xendetan ibiltzen da.

tzen dena erosi edo ez dut bizi-tzerik. • Dena dela, zaldi gainean

ibiltzeko ohitura gero eta handiagoa da Euskal He-rrian. Nabaritzen duzu zer-bait? Bai. Asko nabaritzen da, ba-

tez ere ganadu azoketan. Joa-ten naizenean dexente saltzen dut, baina hortik kanpo saltzen dena inportatua da. Ez dizkizut prezioak esanen, baina aldea izugarria da, ezin dut inporta-tzen den prezioetan lan egin. Horrek hiltzen ditu artisau ofi-zioak. Nahiz eta berreskuratzen saiatu, inportazioa dagoen bi-tar tean ezinezkoa izanen da, eta merkataritza bide horreta-tik doa, globalizaziora, eta gurdi horretara igo behar dugu.

• Orain zintzarriak egiten ha-si zara. Nola otu zitzaizun ideia? Nire lana animalientzako la-

rruzko edozein gauza egitea da, eta ganadu azoketara eramaten

dut hori guztia. Zintzarriak ere eraman behar ditut, behientza-ko eta ardientzako lepokoak ere egiten ditudalako. Orain arte, saltzeko erosi egiten nituen, ez zitzaizkidalako ongi ateratzen, baina orain saioak egiten hasi naiz eta behar bezalako zintza-rriak egin arte ez dut etsiko. Arazoak ditut zintzarriekin, ez dudalako erakustunik; lehiaki-de bat naizenez inork ez dit ira-katsi nahi. • Beraz, artisautzaren etorki-

zuna latza da? Bai. Uhalgile bezala aritzea

laster ezinezkoa izanen da in-portazioengatik. Zaldien gora-kada egon ez den bitartean bes-te inork ez zuen muturra sar-tzen, baina orain saltoki han-dietara joan eta zaldia janzteko behar den guztia dute. Inporta-tua da, gurea baino garestiago saltzen dute, b a i n a j e n d e a k erosi egiten du.

—frlrene Arrizurieta

ostirala, 1999ko maiatzaren 7a Egunkaria]

M i l a r k a r i a Egunkaria

• ostirala • 1999ko maiatzaren 28 a

Mikel Beramendi

Bareinaren plagioa

Gehiegizkoa iruditzen zait Iruñeko UPNk plagiaturiko liburuak sortu

duen iskanbila. Ez da hain larria, aizue. Azken finean, gauza jakina eta aitortua da gure zaletasunaren sailkapenean ira-kurzaletasuna beheko postuetan dagoe-la eta, tira, politikoek afizioa bultzatzeko ahalegina egitea txalotzeko modukoa da, nahiz eta horretarako aurretik argi-taraturiko liburua plagiatu behar.

Egoera hobetzen ari da. Gogoratu, bestela, UPNko alkate harek harro errandakoa: «Nik oporretan zer irakur-tzen dudan? Deus ez, ez dut aspertzeko denborarik». Alkate ilustratu haren mai-la hobetuz, alkatesagaiak Jose Maria Romerak prestaturiko liburutik testu batzuk hartu (baimenik gabe, noski) eta liburuxka batean eskainiz mezu argia bezain pozgarria helarazi digu: harriga-rria badirudi ere, UPN eta kultura ez di-ra bateraezinak. Albiste ona, dudarik gabe.

Aferagatik pizturiko polemika gehie-gizkoa da, bai. Izan ere, Udalak berak duela urte batzuk argitaraturiko liburua plagiatzea oso eredugarria ez bada ere, askoz larriagoa eta mingarriagoak dira UPNkoen azken asteetako beste erabaki batzuk. bi bereziki. Bata, Bianako Kul-tur Printzea saria demokraziaren aurka eta heriotza zigorraren alde dagoen opu-seko unibertsitateko irakasle bati eman izana (Javier Ayestaranek saridunak az-ken urteetan idatzirik utzi dituen perla batzuk bildu zituen Madrilgo egunkari batean). Eta bigarrena, ustezko demo-kratek nori eta Del Burgoren aitari sari berezia ematea bizitzan zehar kultura-ren alde egin omen duen lana eskertze-ko.

Lehenengo erabakia onartezina da demokrata guztientzat eta sari bera jaso dutenak ere ez dut uste oso egoera ero-soan utzi dituenik. Bigarrena mingarria da askorentzat, batez ere 36ko gerran demokratak izateagatik afusilatu zituz-tenen famiiientzat. Aipatu erabakiek li-buru bat plagiatzea baina askoz larria-goa izateaz gain lotsagabekeria handia erakusten dute.

KONTZEKTUAK

I Antsoain: Latzen eta Ost tal-deen kontzertua izanen da gaur, 23:00etan, gaztetxean.

I Aitzoain: King Mafrundik kontzertua eskainiko du gaur, Artsaia aretoan, 22:00etan.

t Burlata: Buitraker, La Polla eta Goa taldeen kontzertua bihar, Askatasunan.

I Iruñea: Valeruzek, Olabarrie-tak eta Tabernerok jazz kon-tzertua eskainiko dute asteaz-kenean, 23:00etan, O'Con-nor's tabernan.

I Iruñea: Euskadiko Orkestra Sinfonikoaren kontzertua os-tegunean, 20:00etan, Gaiarre antzokian.

I Iruñea: Jarabe de Palo talde-aren emanaldiagaur, Anaita-sunan, 23:00etan.

I Iruñea: Paco Ibañez eta Ima-nolek kontzertua eskainiko dute asteartean, 20r00etan, Gaiarre antzokian.

I Lizarra: Hechos contra el de-coro, Dusminguet eta Dr Flo-atting taldeen kontzertua bihar Artabia herrian, doan.

ERAKUSKETAK

I Iruñea: Franss Conde H-ren lanak ikus daitezke ekainaren 27a arte Lacava tabernan.

I Burlata: Donejakue Bideko argazki erakusketa astelehe-na arte Kultur Etxean.

ANTZERKIA

I Burlata: Mundo Nuevo talde-ak Escenas del camino Done-jakue Bidearen inguruko lana antzeztuko du bihar, 20:00etan, Hilarion Eslava musika eskolan.

I Tiebas: T'Ombligo Teatroren Lajiesta del abuelo mudo lana etzi, 19:00etan, elkartean.

» Zangoza: TEN Pinpinlinpau-xak Asi' son los animales lana antzeztuko du bihar, 18:30etan, Karmengo Entzu-tegian.

I Barañain: Iturrama institu-tuko antzerki taldearen Porru patata lana ostegunean, 20:00etan, udaletxean.

BESTELAKOAK

I Iruñea: Sanferminetanjar-tzen diren barraketako karte-la erabakitzeko lehiaketa an-tolatu du Barraken Batzorde-ak. Lanak ondoko baldintzak bete behar ditu: DINA-3n egi-na izan behar du, Barrakak gure alternatiba leloa jarri be-

har zaio, eta irabazleak 50.000 pezeta ja§oko ditu. Lanak Eguzki talde ekologis-tak Iruñeko Kale Berrian duen egoitzara igorri behar dira ekainaren 8a bitartean.

I Irurtzun: Trinitate festak os-patuko dituzte gaur, bihar eta etzi. Kultur Kontseiluak hainbat ekitaldi antolatu di-tu. Besteak beste, Aska talde-arekin dantzaldia izanen da gaur 20:00etan, eta bihar Er-ga-Larrea elkarteak txistor

jatea prestatuko du 21:00etan.

I Iruñea: Hemingwayjaio ze-neko mendeurrena dela eta, Allen Josephsek Ernest He-mingway y los otros hitzaldia gaur, Iruñeko Kutxan (Arma-da Etorbidea), 20:00etan.

I Etxarri-Aranatz: AnaKar-men Huarte dietetikan adi-tuak anorexia eta bulimia izanen ditu mintzagai ostegu-nean, 19:30etan, Kultur Etxean.

A r e s t i r e n l i b u r u t e g i a Castelao nos

— l Q w comera o rey? —Comera.,., comera... zuere.