Avance Balance enerxetico Galicia 2018 - Inega: Instituto Enerxético de Galicia · 2020-02-04 ·...

Avance Balance Enerxético de Galicia, 2018

1

AVANCE DO BALANCE

ENERXÉTICO DE GALICIA 2018

Xaneiro 2020


2

ÍNDICE

1. Introdución

2. Diagrama de fluxos enerxéticos

3. Enerxía primaria galega

4. Enerxía primaria importada

5. Enerxía primaria total

6. Xeración de electricidade

7. Consumo enerxético en Galicia

8. Evolución da intensidade enerxética

9. Contribución de Galicia ao sistema enerxético español

10. O sector enerxético galego e os obxectivos da Unión Europea 10.1 Porcentaxe de enerxía procedente de FER no sector da electricidade 10.2 Porcentaxe de enerxía procedente de FER no sector da calefacción e refrixeración 10.3 Porcentaxe de enerxía procedente de FER no sector do transporte 10.4 Porcentaxe de enerxía procedente de FER no consumo final bruto de enerxía 10.5 Porcentaxe de enerxía primaria procedente de FER 10.6 Porcentaxe dependencia enerxética 10.7 Porcentaxe de aforro enerxético

11. Conclusións

ANEXO I: Potencia instalada

ANEXO II: Unidades e factores de conversión


3

1. INTRODUCIÓN O obxectivo do Avance do Balance Enerxético de Galicia 2018 é informar sobre a orixe, autóctona ou importada, das distintas fontes enerxéticas que se transforman en Galicia, e a súa posterior distribución, comercialización e utilización como produtos enerxéticos finais. Con esta finalidade o Inega obtén información dos distintos axentes enerxéticos que operan en Galicia: xeradores, distribuidores, operadores, comercializadores e consumidores. Nesta publicación ofrécese unha síntese dos fluxos enerxéticos que teñen lugar nesta Comunidade Autónoma e unha serie de datos que habitualmente teñen un carácter disperso e especializado e que desde aquí presentamos de forma conxunta e interrelacionada para que poidan ser utilizados por todos os sectores sociais e económicos interesados. A parte máis importante do documento é o “Diagrama de fluxos enerxéticos”, no que aparece a produción, as transformacións, as entradas e as saídas de enerxía (ou produtos susceptibles de transformarse en enerxía) tomando como base o ámbito territorial galego. A enerxía primaria galega é o conxunto de produtos con orixe en Galicia susceptibles de xerar enerxía para o consumo final como son a producida polos axentes naturais e a obtida dos residuos. O ano 2008 foi o ultimo que incluíu o carbón polo peche das minas galegas debido á lexislación ambiental1. Se se suma a enerxía primaria galega e a importada obtense a enerxía primaria total, que representa a cantidade da que realmente dispón Galicia para a súa posterior transformación. Mediante unha serie de procesos, a enerxía primaria transfórmase en electricidade, calor e combustibles dispoñibles para o consumo final. Nas devanditas transformacións existen unha serie de perdas debido ao rendemento dos distintos ciclos produtivos. Complementan o Balance Enerxético os datos relativos ao consumo de enerxía en Galicia, desagregados por tipos e usos. Os datos dos obxectivos da Unión Europea para o ano 2030, emisións de CO2, evolución do Tiepi e Niepi, consumo enerxético por sectores segundo os datos do Ministerio para la Transición Ecológica y el Reto Demogáfico, así como a evolución nos últimos anos da potencia, consumo de enerxía primaria e final e xeración de electricidade; publícanse de forma actualizada na nosa páxina web http://www.inega.gal/enerxiagalicia 1 Directiva 2001/80/CEE, do 23 de outubro, de limitación de emisións á atmosfera de determinados axentes contaminantes procedentes de grandes instalacións de combustión (SO2, NOX, partículas...) con combustibles sólidos, líquidos e gasosos, tanto novas coma existentes e que entrou en vigor o 1 de xaneiro de 2008 (RD 430/2004, do 12 de marzo).


4

172 Importación electricidade890 Electr. centrais térmicas carbón72 Electr. ciclo combinado gas natural

226 Electr. centrais coxeración657 Electr. grande hidráulica GALICIA

PETRÓLEO Cru de petróleo 4.618 106 Electr. minihidráuicaProd. Petrolíferos 1.317 172 electr. import. 720 Electr. eólica 1.732 Demanda electricidade bc

CARBÓN 2.476 20 Electr. con biomasa 2.022 Prod. Petrolíferos transporteGAS NATURAL 1.398 2 Electr. con biogás 13 Gas natural transporteBIOCARBURANTES 139 7 Electr. parte biodegradable RSU 1.555 Comb. convencionais uso térmico

TOTAL 9.948 7 Electr. con residuos 228 Calor cox. comb. convencionais

4 Electr. solar 77 Biocarburantes transporte

2.712 Electricidade xerada 612 Renovables uso térmico20 Consumo bombeo 115 Calor cox. enerxías renovables

2.864 Electricidade dispoñible 6.354 TOTALGrande hidráulica 665 231 BiocarburantesMinihidráulica 109 13 Gas natural transporte e export.

VENTO 735 4.524 Produtos petrolíferos transporte e expBIOMASA 809 448 Prod. petrolíferos uso térmicoBIOGÁS 5 0 Carbón uso térmicoBIOCARBURANTES 92 954 Gas natural uso térmico

RSU (parte biodegradable) 47 153 Residuos uso térmico

RSU (parte non biodegradable) 47 1.555 Comb.convencionais uso térmicoOUTROS RESIDUOS 11 589 Biomasa y biogás uso térmico EXPORTACIÓNSOL 15 11 Solar térmica uso térmicoAEROTERMIA, XEOTERMIA 12 12 Aerotermia, Xeotermia 1.132 Electricidade

TOTAL 2.547 612 Renovables uso térmico 0 Gas natural

228 Calor cox. comb. convencionais 154 Biocarburantes115 Calor cox. con biomasa 2.502 Prod. petrolíferos

343 Total calor coxeración 3.787 TOTAL

SUMA TOTAL 12.495 2.526 10.141 TOTAL

GALEGA

AUGA

DIAGRAMA DE FLUXOS ENERXÉTICOS ano 2018 (ktep)ENERXÍA PRIMARIA PERDAS DISPOÑIBLE CONSUMO

IMPORTACIÓN


5

3. ENERXÍA PRIMARIA GALEGA Recollemos aquí a produción de enerxía primaria1 en Galicia no ano 2018, tendo en conta todas as fontes aproveitadas, con independencia da súa posterior aplicación. As fontes enerxéticas consideradas son as seguintes:

- Auga2:

Grande hidráulica: a producida en centrais con potencia superior a 10 MW. Minihidráulica: a producida en centrais con potencia inferior ou igual a 10 MW.

- Biomasa3:

Fracción biodegradable dos produtos, refugallos e residuos de orixe biolóxica procedentes de actividades agrarias (incluídas as sustancias de orixe vexetal e de orixe animal), da silvicultura e das industrias conexas, incluídas a pesca e a acuicultura, así como a fracción biodegradable dos residuos industriais e municipais.

- Biogás4:

Enerxía do biogás, gas composto principalmente por metano e dióxido de carbono, producido pola dixestión anaeróbica de biomasa.

- Biocarburantes:

Combustible líquido ou gaseoso utilizado para o transporte, producido a partir da biomasa.

- RSU5:

Enerxía dos residuos sólidos urbanos (RSU). - Outros residuos e enerxías residuais:

Residuos Marpol, aceites reciclados procedentes de vehículos e barcos, graxas animais, e enerxías residuais dos procesos produtivos.

1 A enerxía primaria designa a extracción de combustibles primarios de reservas fósiles e de fontes combustibles así como a captación das enerxías renovables a partir da auga, vento ... 2 A Axencia Internacional da Enerxía (AIE) aconsella utilizar como enerxía primaria a electricidade xerada pola central medida nos bornes do alternador (sen descontar os autoconsumos da central). 3 A biomasa é a suma da consumida nas centrais eléctricas, no sector doméstico, nas Pemes (pequenas e medianas empresas) e nas industrias do sector da madeira. 4 Existen distintos tipos de biogás: gas de vertedoiro (biogás procedente da dixestión de residuos depositados en vertedoiros), gas de lodos de depuración (biogás procedente da fermentación anaerobia dos lodos de depuración) e biogás procedente da fermentación anaerobia de esterco animal e residuos en matadoiros, cervexarías e outras industrias agroalimentarias. 5 Diferéncianse os RSU do resto de residuos e enerxías residuais. A definición de fontes renovables da AIE exclúe os residuos non biodegradables desta categoría, razón pola que os residuos e a enerxía residual procedentes de aceites usados, pneumáticos, etc. non son considerados renovables. Porén, algúns países contan todos os RSU como renovables. Nesta estatística, considerase que o 50% é biodegradable e o outro 50% non é renovable, por ser o criterio seguido tamén polo IDAE e polo Ministerio para la Transición Ecológica y el Reto Demoráfico nas súas publicacións.


6

- Vento2:

Enerxía procedente dos parques eólicos.

- Sol: Enerxía procedente das instalacións solares térmicas e fotovoltaicas.

- Enerxía xeotérmica:

Enerxía almacenada en forma de calor baixo a superficie da terra sólida.

- Enerxía aerotérmica: Enerxía almacenada en forma de calor no aire ambiente.

- Enerxía hidrotérmica:

Enerxía almacenada en forma de calor nas augas superficiais.

Da enerxía xeotérmica, aerotérmica e hidrotérmica, considérase unicamente a parte que pode ser considerada renovable segundo o Anexo VII da Directiva UE 2018/2001 do Parlamento Europeo e do Consello de 11 de decembro de 2018.

Carbón 0

Auga Grande hidráulica 665

Minihidráulica 109

Vento 735

Biomasa e residuos da biomasa 809

Biogás 5

Biocarburantes 92

RSU (parte biodegradable) 47

RSU (parte non biodegradable) 47

Outros residuos 11

Sol 15

Xeotermia, aerotermia, hidrotermia 12

Total enerxía primaria galega (*) 2.547(*) tendo en conta os movementos de stocks

Fonte: Elaboración propia a partir de distintas fontes (**)

ENERXÍA PRIMARIA GALEGA (ktep)

(**) As fontes consultadas son os axentes que realizan actividades de importación, xeración, distribución, vendas e autoconsumo de enerxía.


7

Na gráfica seguinte móstrase a súa distribución porcentual:

Fonte: Elaboración propia a partir de distintas fontes

Auga30,4%

Vento28,9%

Biomasa e biogás31,9%

Biocarburantes3,6%

RSU3,7%

Outros residuos0,4%

Sol0,6%

Xeotermia0,5%

Enerxía primaria galega (2.547 ktep)

Ata o ano 2007 as explotacións de lignitos pardos supoñían a achega máis importante de enerxía primaria galega, pero a partir desa data, serán a biomasa o vento ou a auga as principais fontes de enerxía, dependendo a súa achega da meteoroloxía dese ano. Durante o ano 2018, a biomasa cun 31,9 % sobre o total, supuxo a achega máis importante de enerxía primaria galega. Seguida da auga cun 30,4% e do vento cun 28,9,3%. 4. ENERXÍA PRIMARIA IMPORTADA Inclúense neste apartado as importacións de enerxía primaria procedentes do resto do Estado e do estranxeiro que se desagregan en: - Cru de petróleo:

Petróleo que provén dos países produtores, para a elaboración de produtos petrolíferos na refinería da Coruña.

- Produtos petrolíferos:

Combustibles xa elaborados ou semielaborados que se transforman nas diversas factorías.

- Carbón:

Hulla, hulla subbituminosa e antracita, destinadas ás centrais térmicas ou a outras industrias.


8

- Gas natural: Gas importado a través da rede de gasodutos do Estado, da planta regasificadora de Reganosa e de camións cisterna.

- Biocarburantes:

Biocarburantes incorporados ás gasolinas auto e gasóleos auto importados. Na seguinte táboa e gráfico obsérvase a distribución destas fontes enerxéticas.

Petróleo Cru de petróleo 4.618

Prod. petrolíferos 1.317

Carbón 2.476

Gas natural 1.398

Biocarburantes 139

Total enerxía primaria importada (*) 9.948(*) tendo en conta os movementos de stocks


ENERXÍA PRIMARIA IMPORTADA (ktep)


Biocarburantes1,4%

Gas natural14,1%

Carbón24,9%

Prod. petrolíf eros

13,2%

Cru de petróleo46,4%

Enerxía primaria importada (9.948 ktep)


9

5. ENERXÍA PRIMARIA TOTAL Denomínase enerxía primaria total ao resultado de lle engadir á enerxía primaria galega o saldo da importada do resto do Estado e doutros países, así como as variacións nos stocks dos produtos considerados. A importación de enerxía primaria ven motivada porque os recursos autóctonos non cobren a demanda enerxética de Galicia, e tamén para atender a necesidade de materia prima que precisan as industrias enerxéticas galegas para xerar produtos destinados a exportación. No ano 2018, dunha enerxía primaria total de 12.495 ktep, un 80% (9.948 ktep) corresponde a enerxía importada (cru de petróleo, gasolinas, gasóleos, fuel óleos, alcois, coque, propano, butano, hulla, hulla subbituminosa, antracita, gas natural e biocarburantes) e o resto, un 20% (2.547 ktep), a produtos enerxéticos autóctonos (enerxía hidroeléctrica, enerxía eólica, biomasa, residuos da biomasa, biogás, biocarburantes, RSU, enerxía procedente do sol, enerxía xeotérmica, aerotérmica e hidrotérmica, residuos Marpol, aceites reciclados procedentes de vehículos e barcos, lixo, graxas animais e enerxías residuais dos procesos).

IMPORTACIÓN GALICIA TOTAL

Cru de petróleo 4.618 0 4.618

Produtos petrolíferos 1.317 0 1.317

Carbón (galego e importación) 2.476 0 2.476

Gas natural (1) 1.398 0 1.398

Auga (Grande hidráulica) 0 665 665

Auga (Minihidráulica) 0 109 109

Vento 0 735 735

Biomasa e residuos da biomasa 0 809 809

Biogás 0 5 5

Biocarburantes 139 92 231

RSU (parte biodegradable) 0 47 47

RSU (parte non biodegradable) 0 47 47

Outros residuos 0 11 11

Sol 0 15 15

Xeotermia, aerotermia, hidrotermia 0 12 12

Enerxía Primaria total de orixe renovable (*) 139 2.489 2.628

Enerxía Primaria total de orixe non renovable 9.809 58 9.867

% de enerxía primaria renovable 1,4% 97,7% 21,0%

Enerxía Primaria Total 9.948 2.547 12.495A enerxía primaria total calcúlase tendo en conta os movementos de stocks Fonte: Elaboración propia a partir de distintas fontes

(*) Considéranse enerxías renovables a auga (grande hidráulica e minihidráulica), o vento, a parte biodegradable dos RSU, o sol,

a biomasa e outros residuos da biomasa e a cantidade de enerxía renovable das bombas de calor calculada tendo en conta a

eficiencia do sistema de enerxía

ENERXÍA PRIMARIA TOTAL (ktep)


10

As porcentaxes de enerxía primaria das diversas fontes utilizadas en Galicia obsérvase a continuación.


Cru de petróleo36,9%

Produtos petrolíferos

10,5%

Carbón 19,8%

Gas natural11,2%

Grande hidráulica5,3%

Minihidráulica0,9% Biomasa e biogás

6,5%

Biocarburantes1,9%

Residuos0,8%

Vento5,9%

Sol0,2%

Xeotermia0,1%

Enerxía primaria total (Porcentaxe)

E na seguinte gráfica obsérvase as proporcións de enerxía primaria autóctona e importada.


2.547

9.948

0

2.000

4.000

6.000

8.000

10.000

12.000

Galega Importación

kte

p

Enerxía Primaria Total


11

6. XERACIÓN DE ELECTRICIDADE No ano 2018 a proporción de electricidade xerada con fontes renovables foi do 56% (no ano 2017 foi do 41%), pola contra, a proporción da xerada polas centrais termoeléctricas de carbón baixou dun 41% no ano 2017 a un 33% no ano 2018.


renovables56,0%

carbón32,8%

gas natural 7,2%

outros4,0%

Electricidade neta xerada. Ano 2018

Na seguinte táboa pódese observar a xeración de electricidade bruta e neta das centrais galegas. Enténdese por electricidade bruta, a xerada por unha central eléctrica medida nos bornes do alternador (sen descontar os autoconsumos da central), e por electricidade neta a xerada por unha central eléctrica medida nas barras da central (descontando os autoconsumos da central). XERACIÓN DE ELECTRICIDADE (ktep)

Bruta (*) Neta (**)

Termoeléctrica de carbón 930 890

Ciclo combinado 73 72

Orixe renovableGrande hidráulica 665 657Minihidráulica 109 106Eólica 735 720Biomasa e residuos da biomasa 21 20Biogás 3 2RSU (parte biodegradable) 7 7Solar fotovoltaica 4 4

Residuos 7 7

Centrais Coxeración 238 226

Total xeración eléctrica 2.793 2.712Xeración eléctrica orixe renovable (1) 1.544 1.518

% xeración eléctrica renovable 55,3% 56,0%(1) Considérase electricidade de orixe renovable a grande hidráulica, a minihidráulica, a eólica, a solar

a xerada coa parte biodegradable dos RSU e a xerada en centrais de biomasa, residuos da biomasa e biogás



12

No seguinte gráfico obsérvase que a xeración de electricidade con fontes de enerxía renovable depende da pluviosidade e do vento. Xeralmente, no ano en que aumenta a xeración con estas fontes enerxéticas, diminúe a porcentaxe de xeración das centrais termoeléctricas.


28,4 24,918,7

30,0

41,4

28,4 30,437,3

30,8

41,032,8

5,64,9

4,3

4,5

3,7

3,03,0

4,5

4,5

5,1

3,7

17,8

13,7

10,3

12,1

8,8

8,0 5,5

5,5

6,8

12,3

7,2

2,0

1,6

1,3

0,9

1,0

0,7 0,8

0,8

0,7

0,9

0,3

46,254,9

65,5

52,445,0

60,0 60,351,9

57,2

40,7

56,0

0%

20%

40%

60%

80%

100%

2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018

Estrutura da xeración eléctrica en Galicia (%)

Carbón Petróleo Gas Natural Residuos Renovables


13

Nos seguintes gráficos pódese comprobar como a xeración hidroeléctrica varía en función da pluviosidade do ano, mentres que a cota de xeración de electricidade das centrais eólicas aumenta ata o ano 2008 como consecuencia da entrada en operación de novos parques, e a partir do ano 2008 varía dependendo dás condicións meteorolóxicas para este tipo de instalacións.


43,748,5

55,3

45,7

36,0

50,3 53,8

42,1

56,3

31,4

50,3

53,349,1

42,8

51,3 60,5

47,5 44,0

55,0

41,3

64,4

47,4

1,8 1,4 1,1 1,6 1,9 1,1 1,2 1,6 1,3 2,3 1,5

1,2 1,1 0,8 1,4 1,6 1,1 1,0 1,3 1,1 1,9 0,8

0%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

70%

80%

90%

100%

2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018

Estrutura da xeración eléctrica renovable (%)

Hidráulica Eólica Biomasa Outras


5.560

7.545

10.732

6.476

4.798

10.040 10.238

6.502

9.928

3.375

8.876

0

2.500

5.000

7.500

10.000

12.500

2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018

GW

h

ano

Evolución da electricidade xerada polas centrais hidráulicas


6.7907.641

8.301

7.2728.059

9.485

8.385 8.482

7.2846.928

8.374

0

2.500

5.000

7.500

10.000

2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018G

Wh

ano

Evolución da electricidade xerada polas centrais eólicas


14

A continuación pódese apreciar a diferenza existente entre a potencia eléctrica instalada, a electricidade xerada e a electricidade consumida.

potencia xeración xeración(MW) (GWh) (ktep)

Coxeración 580 2.625 226

Térmicas carbón 1.960 10.344 890

Ciclo combinado gas natural 1.247 833 72

Grande hidráulica 3.437 7.643 657

Minihidráuica 322 1.233 106

Eólica 3.412 8.374 720

Biomasa 38 232 20

Biogás 13 28 2

RSU (parte biodegradable) 25 85 7

RSU (parte non biodegradable) 25 85 7

Solar fotovoltaica 40 50 4

Total 11.099 MW 31.532 GWh 2.712 ktep

Consumo final electricidade 18.918 GWh 1.627 ktep Fonte: Elaboración propia a partir de distintas fontes

Potencia centrais eléctricas e a súa xeración

Pódese observar que a electricidade xerada (31.532 GWh) é moito maior que a consumida (18.918 GWh). Na seguinte gráfica indícase a potencia instalada e a electricidade que xeraron os distintos tipos de centrais durante o ano 2018.


1.960

1.247

3.7593.412

116605

10.344

833

8.876 8.374

396

2.710

0

2.000

4.000

6.000

8.000

10.000

12.000

Térmicas carbón Ciclo combinado Hidráu lica Eólica Outras renovables Centrais coxeracióne residuos

Electricidade xerada coa potencia instalada nas distintas centrais Ano 2018

columna esquerda potencia (MW) columna dereita xeración (GWh)


15

7. CONSUMO ENERXÉTICO EN GALICIA A seguinte táboa recolle a distribución do consumo enerxético en Galicia considerando o consumo final de electricidade.

DISTRIBUCIÓN DO CONSUMO GALEGO (ktep)

Consumo final electricidade 1.627

Calor recuperado nas centrais coxeración 343

Calor coxeración combustibles renovables 115

Calor coxeración combustibles NO renovables 228

Combustibles convencionais uso térmico 1.555

Produtos petrolíferos e carbón 448

Gas natural 954

Residuos e enerxías residuais 153

Renovables uso térmico 612

Biomasa sólida 589

Biogás 0

Solar térmica 11

Xeotermia, aerotermia, hidrotermia (*) 12

Combustibles para transporte (**) 2.112

Produtos petrolíferos 2.022

Gas natural 13

Biocarburantes 77

Consumo Total 6.249(*) A enerxía térmica xerada coas bombas de calor xeo térmicas, aero térmicas e hidro térmicas,

corresponde coa cantidade de enerxía renovable das bombas de calor, calculada tendo en

conta a eficiencia do sistema de enerxía marcada pola lexislación vixente

(**) Considérase o consumo no transporte, pesca, agricultura, minas e construción

Fonte: Elaboración propia a partir de distintas fontes O consumo de biocarburantes calcúlase a partir do consumo de produtos petrolíferos tendo en conta a porcentaxe de biocarburantes que incorporan segundo aparece no Boletín Estadístico de Hidrocarburos publicado pola Corporación de Reservas Estratégicas de Productos Petrolíferos (Cores). No caso de considerar a demanda de electricidade bc (1.732 ktep), o consumo galego vai ser de 6.354 ktep.


16

Segundo se pode observar na seguinte gráfica, o maior consumo de enerxía final corresponde ao calor e combustibles para uso térmico, seguido dos combustibles para transporte.

(*) Considérase o consumo no transporte, pesca, agricultura, minas e construción


electricidade26,0%

calor e comb. uso térmico

40,2%

comb. para transporte (*)

33,8%

Consumo galego

(*) Considérase o consumo no transporte, pesca, agricultura, minas e construción Fonte: Elaboración propia a partir de distintas fontes

Electricidade26,0%

Calor de coxeración

5,5%

Comb. convencional uso térmico

24,9%

Renovables uso térmico

9,8%

comb. para transporte (*)

33,8%

Consumo galego


17

8. EVOLUCIÓN DA INTENSIDADE ENERXÉTICA A intensidade enerxética é o valor medio da cantidade de enerxía necesaria para xerar unha unidade de riqueza. Representa o consumo de enerxía primaria ou final por unidade de Produto Interior Bruto (PIB), considerando este a prezos constantes para evitar o impacto da inflación (ano base 2015). A intensidade enerxética é un indicador razoable das tendencias rexistradas na evolución da eficiencia enerxética dun país, pero que se ve afectada por factores externos que distorsionan o seu valor. Así, a climatoloxía de cada ano inflúe sobre a intensidade enerxética. De alta relevancia en termos de sostibilidade, a intensidade enerxética determina a eficiencia na utilización dos recursos enerxéticos para producir o crecemento económico do país. Relaciona o consumo enerxético e o volume da actividade económica no conxunto dos sectores da economía. A relación entre ambas magnitudes permite establecer unha primeira aproximación ao nivel de eficiencia enerxética de cada sector, o que é un indicador da súa competitividade. Na seguinte táboa obsérvase a evolución da intensidade enerxética primaria en Galicia, que vai diminuíndo tal e como indica o obxectivo da UE. O dato de enerxía primaria non coincide co o dato que aparece noutros apartados do Balance Enerxético, xa que para calcular a intensidade enerxética primaria se debe ter en conta o saldo enerxético (importada menos exportada) no caso da electricidade, petróleo, gas natural e biocarburantes. Intensidade enerxética primaria (ktep / millón de euros ctes. de 2015)

2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018

Carbón 1.324 1.904 2.877 2.251 2.253 2.643 2.395 2.583 2.476

Petróleo (saldo neto) 4.614 3.912 3.717 3.500 3.284 3.489 3.296 3.170 2.764

Gas natural (saldo neto) 1.065 1.031 1.019 1.104 980 1.146 1.310 1.562 1.398

Saldo eléctrico (Imp. - Exp.) -744 -551 -754 -1.071 -951 -822 -885 -574 -960

Residuos 52 49 57 57 60 60 58 61 58

Auga 935 565 419 875 891 566 863 294 774

Vento 729 642 705 833 745 753 643 606 735

Biomasa, biogás e biocarburantes (saldo neto) 798 848 897 812 848 856 869 886 891

Outras enerxías renovables 49 63 64 71 69 70 69 73 74

Enerxía Primaria Total 8.822 8.464 9.002 8.432 8.180 8.763 8.619 8.660 8.210

PIB prezos constantes ano 2015 56.857 55.574 53.868 53.434 54.068 55.568 57.385 58.680 59.952

Intensidade enerxética primaria 0,155 0,152 0,167 0,158 0,151 0,158 0,150 0,148 0,137Fonte: Elaboración propia a partir de distintas fontes

A intensidade enerxética primaria é maior en Galicia que no conxunto do Estado; isto é debido a que é unha Comunidade con gran capacidade para transformar enerxía, polo que importa unha elevada cantidade de materias primas enerxéticas que, unha vez transformadas en outros tipos de enerxía, destínanse ao consumo de Galicia ou expórtanse a outros países ou rexións.


18

Na gráfica seguinte compáranse a evolución da intensidade enerxética primaria de Galicia fronte ao Estado español.


0,155

0,152

0,167

0,1580,151 0,158

0,150

0,148

0,137

0,120

0,121

0,124

0,1180,114

0,1140,111

0,111

0,05

0,10

0,15

0,20

2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018

kte

p /

mill

ón

de

€c

tes

de

20

15

ano

Intensidade enerxética primaria

Intensidade enerxética primaria Galicia Intensidade enerxética primaria España

Na seguinte táboa pódese observar a evolución da intensidade enerxética final en Galicia. Para o cálculo da intensidade enerxética final utilízase a metodoloxía da Axencia Internacional da Enerxía (AIE), na que se substitúe a calor obtida nas centrais de coxeración, polo combustible que sería necesario utilizar para xerar esa calor. Intensidade enerxética final (ktep / millón de euros ctes. de 2015)

2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018

Carbón 0,2 0,1 0,1 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0

Petróleo 3.649 3.422 3.137 3.011 2.902 2.718 2.540 2.505 2.601

Gas natural 497 447 552 645 667 870 942 1.001 1.098

Electricidade 1.632 1.644 1.547 1.583 1.612 1.552 1.580 1.597 1.627

Residuos 270 223 198 132 153 164 162 159 153

Renovables 755 783 840 745 781 798 813 821 820

Consumo final de enerxía 6.804 6.520 6.274 6.116 6.115 6.102 6.037 6.084 6.299

PIB prezos constantes ano 2015 56.857 55.574 53.868 53.434 54.068 55.568 57.385 58.680 59.952

Intensidade enerxética final 0,120 0,117 0,116 0,114 0,113 0,110 0,105 0,104 0,105Fonte: Elaboración propia a partir de distintas fontes

En Galicia tamén é maior que en España a intensidade enerxética final, debido a que na nosa Comunidade Autónoma se encontran varias plantas cuxos procesos produtivos son moi intensivos no consumo de enerxía. Na gráfica compáranse a intensidade enerxética final de Galicia fronte ao Estado español.


0,120

0,117

0,116

0,114

0,113

0,1100,105

0,104

0,105

0,089

0,087

0,086

0,0840,080

0,079

0,079

0,078

0,06

0,07

0,08

0,09

0,10

0,11

0,12

0,13

0,14

2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018

kte

p /

mil

lón

de

€ct

es

de

20

15

ano

Intensidade enerxética final

Intensidade enerxética final Galicia Intensidade enerxética final España


19

9. CONTRIBUCIÓN DE GALICIA AO SISTEMA ENERXÉTICO ESPAÑOL No ano 2018 o parque galego de xeración eléctrica representa o 10,7% da potencia total do parque de xeración do Estado e contribúe co 14,2% da potencia instalada no segmento das enerxías renovables.

Fonte: Inega, CNMC e REE

104.073

51.149

11.099 7.262

0

20.000

40.000

60.000

80.000

100.000

120.000

potencia total potencia renovable

MW Potencia eléctrica instalada

España Galicia

Na seguinte táboa mostrase a potencia eléctrica instalada en España e Galicia. Para a súa elaboración utilízanse os seguintes datos: - Centrais inscritas en réxime ordinario, fonte REE - Centrais inscritas no rexistro de Instalacións de Produción de Enerxía Eléctrica

(antigo réxime especial), fonte CNMC.

España Galicia

(MW) (MW)

Nuclear 7.117 0 0,0

Carbón 10.074 1.960 19,5

Produtos petrolíferos 3.267 270 8,3

Gas natural 31.728 1.446 4,6

Residuos 738 161 21,8

Hidráulica 20.378 3.759 18,4

Eólica 23.023 3.412 14,8

Biomasa e biogás 750 51 6,8

Solar (fotovoltaica e termosolar) 6.993 40 0,6

Outras renovables 5 0 0,0

Potencia renovable (*) 51.149 7.262 14,2

TOTAL 104.073 11.099 10,7Fonte: Inega, CNMC e REE

(*) Considérase renovables a grande hidráulica, a minihidráulica, a eólica, a biomasa e biogás, a solar fotovoltaica e termosolar

% Galicia fronte ao

total de España

POTENCIA ELÉCTRICA INSTALADA. ANO 2018


20

Na seguinte gráfica, pódese observar que no ano 2018, Galicia xerou o 12,4% da enerxía eléctrica de todo o Estado, así como o 17,5% da obtida a partir de fontes renovables e o 29,0% da produción termoeléctrica con carbón.

Fonte: Inega e MINCOTUR

22.444

8.800

3.2062.7931.544 930

0

10.000

20.000

30.000

total renovable carbón

kte

p

Xeración de electricidade

España Galicia

España Galicia

(ktep) (ktep)

Termoeléctrica carbón 3.206 930 29,0

Ciclo combinado gas natural 2.584 73 2,8

Nuclear 4.575 0 0,0

Coxeración e outros 3.280 245 7,5

Hidráulica 3.106 774 24,9

Eólica 4.265 735 17,2

Biomasa e biogás 306 23 7,7

Residuos renovables 75 7 9,8

Solar (fotovoltaica e termosolar) 1.048 4 0,4

Total xeración eléctrica 22.444 2.793 12,4Xeración eléctrica de orixe renovable (*) 8.800 1.544 17,5

Xeración eléctrica con carbón 3.206 930 29,0Fonte: Inega e MINCOTUR

(*) Considérase electricidade de orixe renovable a grande hidráulica, a minihidráulica, a eólica, a solar fotovoltaica

a xerada en centrais de biomasa e outros residuos da biomasa, biogás e a parte biodegradable dos RSU

Xeración bruta de electricidade. Ano 2018

% Galicia fronte ao

total de España


21

10. O SECTOR ENERXÉTICO GALEGO E OS OBXECTIVOS DA UNIÓN EUROPEA A política enerxética da Unión Europea persegue tres obxectivos principais: seguridade de abastecemento, competitividade e sustentabilidade. A Directiva (UE) 2018/2001 do Parlamento Europeo e do Consello, do 11 de decembro de 2018, relativa ao fomento do uso de enerxía procedente de fontes renovables, fixa os seguintes obxectivos de clima e enerxía para o ano 2030: • 40% de redución das emisións de gases de efecto invernadoiro. • Conseguir unha cota do 32% de enerxía procedente de fontes renovables no consumo final bruto de enerxía dá Unión Europea (UE) sen analizalo por países. Este obxectivo revisarase á alza en 2023. • Baseándose na Directiva de eficiencia enerxética, o Consello Europeo aprobou para 2030 o obxectivo de aforro enerxético indicativo do 32,5%. Este obxectivo revisarase á alza en 2023. • 15% de interconexión eléctrica (é dicir, o 15% da electricidade xerada na UE debe poder transportarse a outros Estados membros). Os obxectivos da Directiva 2009/28/CE do Parlamento Europeo e do Consello, do 23 de abril de 2009 para o ano 2020 son: • Reducir as emisións de gases de efecto invernadoiro un 20%, como mínimo, respecto dos niveis de 1990. • Obter o 20% da enerxía a partir de fontes renovables. • Mellorar a eficiencia enerxética nun 20%. España, na Lei de cambio climático e transición enerxética (LCCTE), marca os seguintes obxectivos nacionais para o ano 2030:

a) Reducir as emisións de gases de efecto invernadoiro do conxunto da economía española en, polo menos, o 20% respecto de 1990.

b) Acadar unha penetración de enerxías de orixe renovable no consumo de enerxía final dun 35%.

c) Que, polo menos, o 70% da xeración de electricidade sexa a partir de enerxías de orixe renovable.

d) Mellorar a eficiencia enerxética diminuíndo o consumo de enerxía primaria en polo menos o 35% con respecto á liña de base conforme a normativa comunitaria.


22

O consumo final bruto de enerxía procedente de fontes renovables en cada Estado membro calcularase como a suma dos seguintes consumos:

a) consumo final bruto de electricidade procedente de fontes de enerxía renovables

b) consumo de enerxía final bruto de enerxía procedente de fontes renovables para a calefacción e a refrixeración

c) consumo de enerxía final procedente de fontes renovables no sector do transporte.

10.1 PORCENTAXE DE ENERXÍA PROCEDENTE DE FER NO SECTOR DA ELECTRICIDADE O consumo final bruto de electricidade procedente de fontes renovables calcularase como a cantidade de electricidade xerada nun Estado membro a partir de fontes de enerxía renovables, excluída a electricidade producida por unidades de acumulación por bombeo que utilizan auga que se bombeou. A cantidade de electricidade xerada nun Estado debe ser calculada segundo as fórmulas de normalización para a electricidade xerada con enerxía hidráulica e eólica1 indicadas no Anexo II da Directiva UE 2018/2001. O consumo de electricidade bruto defínese como a produción nacional bruta de electricidade, calculada segundo o Anexo II da Directiva UE 2018/2001, incluída a autoprodución, máis as importacións, menos as exportacións. España marca como obxectivo na LCCTE que a porcentaxe do consumo final bruto de electricidade procedente de fontes renovables sexa do 70% no ano 2030 e no Plan Nacional Integrado de Energía y Clima (PNIEC) do 74%. En Galicia increméntase dun 46,1% no ano 2005 ao 82,7% no ano 2018. As Directrices Enerxéticas de Galicia 2018-2020 marcan un obxectivo para o ano 2020 do 84% superior ao fixado polo PNIEC para o ano 2030.

1 A metodoloxía para o cálculo da electricidade xerada polas centrais hidráulicas ten en conta os datos de xeración e potencia instalada dos últimos 15 anos, e para o cálculo da electricidade xerada polos parques eólicos se ten en conta os datos de xeración e potencia instalada dos últimos 4 anos.


23

Na seguinte táboa pódese observar a porcentaxe do consumo final bruto de electricidade procedente de fontes de enerxías renovables en Galicia.

CONSUMO FINAL BRUTO DE ELECTRICIDADE PROCEDENTE DE FER EN GALICIA segundo a Directiva UE 2018/2001 (ktep)

2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018

Carbón 1.142 1.103 1.173 704 639 500 731 1.103 850 866 996 854 975 930

Produtos petrolíferos 177 124 135 139 126 114 110 99 89 84 120 122 121 115

Gas natural 74 72 109 432 341 269 289 229 234 154 144 186 286 189

Residuos e enerxías residuais 55 47 44 47 40 34 23 27 20 21 20 19 19 15

Hidroeléctrica 307 599 598 594 603 628 622 646 668 697 686 673 658 654

Eólica en terra 491 546 612 648 660 687 682 699 733 736 762 745 688 691

Eólica marina 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

Biomasa eléctrica 17 19 17 19 18 17 18 20 19 18 20 18 20 21

Biogas 2 2 1 1 2 2 2 2 2 2 2 3 3 3

RSU (parte biodegradable) 13 12 14 13 13 13 16 17 17 15 15 14 15 7

Solar fotovoltaica 0 0 0 1 1 1 2 2 2 2 2 3 3 4

Solar termoeléctrica 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

Enerxía hidrocinética, del oleaje, mareomotriz 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

Xeotérmica (para xeración eléctrica) 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

Produción galega bruta de electricidade 2.276 2.524 2.703 2.599 2.443 2.265 2.494 2.844 2.634 2.595 2.768 2.636 2.789 2.629

Consumo final bruto de electricidade procedente FER 829 1.178 1.243 1.276 1.297 1.348 1.342 1.386 1.440 1.470 1.488 1.456 1.387 1.380

Importación electricidade 422 317 277 342 205 155 228 243 149 183 230 181 298 172

Exportación electricidade 901 1.011 970 918 908 899 779 997 1.220 1.134 1.052 1.065 872 1.132

Consumo de electricidade bruto 1.797 1.830 2.011 2.022 1.740 1.520 1.943 2.091 1.563 1.644 1.946 1.752 2.215 1.669

FER electricidad 46,1% 64,3% 61,8% 63,1% 74,5% 88,7% 69,0% 66,3% 92,1% 89,4% 76,4% 83,1% 62,6% 82,7%Fonte: Elaboración propia a partir de distintas fontes


46,1%

64,3% 61,8% 63,1%

74,5%

88,7%

69,0%66,3%

92,1%89,4%

76,4%

83,1%

62,6%

82,7%

0%

20%

40%

60%

80%

100%

2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018

Consumo final bruto de electricidade procedente FER en Galicia (%)


24

10.2 PORCENTAXE DE ENERXÍA PROCEDENTE DE FER NO SECTOR DA CALEFACCIÓN E REFRIXERACIÓN O consumo final bruto de enerxía procedente de fontes renovables para a calefacción e a refrixeración calcúlase como a cantidade de calefacción e refrixeración producida por sistemas urbanos nun Estado membro procedente de fontes renovables, máis o consumo doutras enerxías procedentes de fontes renovables na industria, os fogares, os servizos, a agricultura, a silvicultura e a pesca, con fins de calefacción, refrixeración e procesos. Para o cálculo do consumo final bruto de enerxía para a calefacción e a refrixeración, téñense en conta todos os produtos enerxéticos (fóra da electricidade), para fins distintos do transporte, máis o consumo de calor para uso propio nas centrais eléctricas e térmicas e as perdas de calor nas redes.

CONSUMO FINAL BRUTO DE ENERXÍA PROCEDENTE DE FER PARA CALEFACCIÓN E REFRIXERACIÓN EN GALICIA según Directiva UE 2018/2001 (ktep)

2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018

Consumo calor coxeración fontes convencionais 198 200 231 225 215 199 202 215 224 190 231 249 246 228

Calor coxeración gas natural 70 85 98 91 76 79 99 124 148 115 137 150 149 132

Calor coxeración produtos petrolíferos 83 70 92 88 93 82 85 72 67 67 88 93 91 90

Calor coxeración residuos, enerxías residuais e RSU non biodegradables 45 45 41 47 46 38 18 20 9 8 6 6 6 6

Consumo calor coxeración fontes renovables 112 122 122 101 104 103 104 111 99 117 121 119 118 115

Calor coxeración biomasa 112 122 122 101 104 103 104 111 99 117 121 119 118 115

Calor coxeración biogás 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

Calor coxeración RSU biodegradable 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

Pérdas calor 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,02 0,04

Combustibles convencionais uso térmico 1.658 1.652 1.659 1.793 1.480 1.582 1.381 1.356 1.321 1.276 1.283 1.240 1.389 1.555

Gas natural para combustión 320 337 326 519 390 409 335 411 474 528 704 763 822 954

Residuos para combustión 314 301 298 279 220 224 201 173 121 143 156 154 153 153

Produtos petrolíferos para combustión 1.014 1.013 1.035 996 870 948 845 771 725 605 423 323 414 448

Carbón para combustión 10 1 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

Renovables uso térmico 243 244 248 251 253 541 546 552 558 569 583 593 602 611

Biomasa para combustión 243 243 245 246 247 533 535 538 541 552 565 574 582 589

Biogás para combustión 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

Solar térmica 1 1 2 2 3 4 6 8 10 10 10 11 11 11

Calor renovable das bombas de calor 0 0 1 2 3 4 5 6 6 7 8 9 10 12

Calefacción e refrixeración 2.212 2.219 2.260 2.370 2.053 2.424 2.233 2.234 2.201 2.152 2.218 2.201 2.356 2.510

Efinal bruto enerxía procedente de FER para calef. e refrix.355 366 370 352 357 644 650 663 657 686 704 713 720 726

FER calefacción e refrixeración (%) 16,1% 16,5% 16,4% 14,8% 17,4% 26,6% 29,1% 29,7% 29,8% 31,9% 31,7% 32,4% 30,6% 28,9%Fonte: Elaboración propia a partir de distintas fontes

España marca como obxectivo no PNIEC, que o consumo de enerxía final bruto de enerxía procedente de FER para calefacción e refrixeración sexa do 34% no ano 2030. En Galicia increméntase dun 16,1% no ano 2005 ao 28,9% no ano 2018. As Directrices Enerxéticas de Galicia 2018-2020 marcan o obxectivo para o ano 2020 do 34%, igual ao fixado polo PNIEC para o ano 2030.


16,1% 16,5% 16,4%14,8%

17,4%

26,6%

29,1% 29,7% 29,8%31,9% 31,7% 32,4%

30,6%28,9%

0%

10%

20%

30%

40%

2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018

Porcentaxe de enerxía renovable para calefacción e refrixeración en Galicia


25

10.3 PORCENTAXE DE ENERXÍA PROCEDENTE DE FER NO SECTOR DO TRANSPORTE Outro obxectivo da Unión Europea é que a cuota de enerxía procedente de enerxías renovables en todos os tipos de transporte en 2030 sexa, como mínimo, equivalente ao 14% do consumo final de enerxía do sector transporte. Para calcular o consumo de enerxía final procedente de fontes renovables no sector do transporte, aplicaranse as disposicións que aparecen nos artigos 25, 26 e 27 da Directiva UE 2018/2001:

a) Para o cálculo do denominador, é dicir, o contido enerxético dos combustibles para o transporte por estrada e por ferrocarril fornecidos para o seu consumo ou utilización no mercado, teranse en conta a gasolina, o gasóleo, o gas natural, os biocarburantes, o biogás, os carburantes líquidos e gaseosos renovables de orixe non biolóxica, os combustibles de carbono reciclado e a electricidade fornecidos para os sectores do transporte por estrada e por ferrocarril.

b) Para o cálculo do numerador, é dicir, a cantidade de enerxía procedente de fontes

renovables consumida no sector do transporte a efectos do artigo 25, apartado 1, parágrafo primeiro, terase en conta o contido enerxético de todos os tipos de enerxía procedente de fontes renovables fornecida a todos os sectores do transporte, incluída a electricidade renovable fornecida aos sectores do transporte por estrada e por ferrocarril. Os Estados membros tamén poderán ter en conta os combustibles de carbono reciclado..

c) Para o cálculo da contribución da electricidade producida a partir de fontes

renovables e consumida en todos os tipos de vehículos eléctricos e para a produción de combustibles líquidos e gaseosos renovables de orixe non biolóxica para o transporte para os efectos das letras a) e b), os Estados membros utilizarán a cuota da electricidade procedente de fontes de enerxía renovables no seu propio país, medida dous anos antes do ano en cuestión. Para o cálculo da electricidade procedente de fontes de enerxía renovables

consumida polo transporte ferroviario electrificado, considerarase que o devandito consumo corresponde a 1,5 veces o contido en enerxía do insumo de electricidade procedente de fontes de enerxía renovables.

Para o cálculo da electricidade procedente de fontes de enerxía renovables consumida polos vehículos eléctricos, considerarase que o devandito consumo corresponde a 4 veces o contido en enerxía do insumo de electricidade procedente de fontes de enerxía renovables.

d) Para o cálculo dos biocarburantes do numerador, a cota de enerxía procedente de

biocarburantes producidos a partir de cereais e outros cultivos ricos en almidón, de azucres, de oleaginosas e de cultivos plantados en terras agrícolas como cultivos principais fundamentalmente con fins enerxéticos non pasará do 1,7 % do consumo final de enerxía en transporte en 2030 nos Estados membros.


26

Na seguinte táboa pódese observar o consumo de enerxía final procedente de fontes renovables no sector do transporte en Galicia, calculada segundo as disposicións indicadas anteriormente.

CONSUMO FINAL BRUTO DE ENERXÍA PROCEDENTE DE FER PARA O TRANSPORTE EN GALICIA segundo a DirectivaUE 2018/2001 (ktep)

2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018

Cálculo denominador conforme ao art 27.1.a) 1.857 1.886 1.970 1.919 1.870 1.996 1.957 1.882 1.855 1.799 1.806 1.807 1.693 1.696Consumo gasolina e gasóleo A transporte por carretera e ferroviario 1.847 1.874 1.946 1.876 1.802 1.886 1.827 1.707 1.758 1.694 1.695 1.689 1.571 1.581

Consumo GLP e gas natural no transporte por carretera e ferroviario 1 1 1 1 1 1 3 3 7 12 14 14 14 13

Biocarburantes 5 8 21 37 62 95 117 161 74 78 76 83 84 77

Consumo de electricidade 3 3 3 6 5 13 10 10 16 15 20 22 24 25

Cálculo numerador conforme ao art 27.1.b) 5 7 19 39 61 98 119 166 84 85 97 108 110 109Biocarburantes 3 5 17 33 56 85 108 152 66 70 69 78 79 72

Cuota de electricidade procedente FER medida dous anos antes 46,1% 46,1% 46,1% 64,3% 61,8% 63,1% 74,5% 88,7% 69,0% 66,3% 92,1% 89,4% 76,4% 83,1%

Contribución da electricidade producida a partir de FER 2 2 2 6 4 13 11 14 17 15 28 31 31 36

FER transporte 0,3% 0,4% 1,0% 2,0% 3,3% 4,9% 6,1% 8,8% 4,5% 4,7% 5,4% 6,0% 6,5% 6,4%Fonte: Elaboración propia a partir de distintas fontes

A Unión Europea marca como obxectivo que a porcentaxe de enerxía procedente de fontes renovables no sector do transporte sexa do 14% no ano 2030, España marca o obxectivo no PNIEC do 22% para o ano 2030. En Galicia increméntase dun 0,3% no ano 2005 a un 6,4% no ano 2018. As Directrices Enerxéticas de Galicia 2018-2020 marcan un obxectivo para o ano 2020 do 10%.


0,3% 0,4%

1,0%

2,0%

3,3%

4,9%

6,1%

8,8%

4,5% 4,7%

5,4%

6,0%6,5% 6,4%

0%

1%

2%

3%

4%

5%

6%

7%

8%

9%

10%

2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018

Porcentaxe de enerxía renovable no transporte en Galicia


27

10.4 PORCENTAXE DE ENERXÍA PROCEDENTE DE FER NO CONSUMO FINAL BRUTO DE ENERXÍA A Directiva UE 2018/2001 establece conseguir unha cota do 32% de enerxía procedente de fontes renovables no consumo final bruto de enerxía dá Unión Europea (UE) sen analizalo por países. Este obxectivo revisarase á alza en 2023. A Lei de cambio climático e transición enerxética (LCCTE) establece un obxectivo nacional mínimo de participación das enerxías renovables no consumo de enerxía final bruto do 35% en 2030 e o Plan Nacional Integrado de Energía y Clima (PNIEC) marca o obxectivo do 42%. O valor do "consumo final bruto de enerxía" NON ten porqué coincidir en cada ano coa suma do consumo en calefacción e refrixeración, electricidade e transporte, xa que, o gas, a electricidade e o hidróxeno, débense contabilizar unha soa vez no total. A título de exemplo, unha parte da electricidade pode aparecer tanto en "electricidade" como na "transporte", xa que se consome tamén no transporte. Así, para evitar a dobre contabilización, habería que subtraela, unha vez, do total (consumo final bruto de enerxía). Na seguinte táboa pódese observar a porcentaxe de participación das enerxías renovables no consumo de enerxía final bruto en Galicia.

CONSUMO FINAL BRUTO DE ENERXÍA PROCEDENTE DE FONTES RENOVABLES EN GALICIA segundo a Directiva UE 2018/2001 (ktep)

2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018

Calefacción e refrixeración 2.212 2.219 2.260 2.370 2.053 2.424 2.233 2.234 2.201 2.152 2.218 2.201 2.356 2.510

Consumo renovables en calefacción e refrixeración 355 366 370 352 357 644 650 663 657 686 704 713 720 726

FER calefacción e refrixeración (%) 16,1% 16,5% 16,4% 14,8% 17,4% 26,6% 29,1% 29,7% 29,8% 31,9% 31,7% 32,4% 30,6% 28,9%

Consumo de electricidade bruto 1.797 1.830 2.011 2.022 1.740 1.520 1.943 2.091 1.563 1.644 1.946 1.752 2.215 1.669

Consumo final bruto de electricidade con fontes renovables 829 1.178 1.243 1.276 1.297 1.348 1.342 1.386 1.440 1.470 1.488 1.456 1.387 1.380

FER electricidade (%) 46,1% 64,3% 61,8% 63,1% 74,5% 88,7% 69,0% 66,3% 92,1% 89,4% 76,4% 83,1% 62,6% 82,7%

Consumo en transporte conforme al art 27.1.a) 1.857 1.886 1.970 1.919 1.870 1.996 1.957 1.882 1.855 1.799 1.806 1.807 1.693 1.696

Consumo renovables en transporte conforme al art 27.1.b) 5 7 19 39 61 98 119 166 84 85 97 108 110 109

FER transporte (%) 0,3% 0,4% 1,0% 2,0% 3,3% 4,9% 6,1% 8,8% 4,5% 4,7% 5,4% 6,0% 6,5% 6,4%

Consumo Final Bruto de Enerxía 5.862 5.932 6.238 6.306 5.658 5.928 6.123 6.197 5.603 5.580 5.950 5.738 6.240 5.850Consumo final bruto de enerxía procedente FER 1.188 1.549 1.630 1.661 1.710 2.077 2.099 2.200 2.163 2.226 2.261 2.246 2.186 2.179

% Efinal renovable 20,3% 26,1% 26,1% 26,3% 30,2% 35,0% 34,3% 35,5% 38,6% 39,9% 38,0% 39,1% 35,0% 37,2%Fonte: Elaboración propia a partir de distintas fontes

ACLARACIÓN : O valor do "consumo final bruto de enerxía" NON ten porqué coincidir en cada ano coa suma do consumo en calefacción e refrixeración, electricidade e transporte segundo o art. 27.1)


8,4% 9,2% 9,7% 10,8%13,0% 13,8% 13,2% 14,3% 15,3% 16,1% 16,2% 17,3%

20,3%

26,1% 26,1% 26,3%

30,2%

35,0% 34,3%35,5%

38,6%39,9%

38,0% 39,1%

35,0%37,2%

0%

10%

20%

30%

40%

50%

2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018

Consumo final bruto de enerxía procedente de FER (%)

España Galicia


28

A Unión Europea marca como obxectivo que o consumo final de enerxía procedente de fontes renovables sexa do 32% no ano 2030, España na LCCTE marca o obxectivo do 35% e no PNIEC do 42% para o ano 2030.. En Galicia increméntase dun 20,3% no ano 2005 a un 37,2% no ano 2018. As Directrices Enerxéticas de Galicia 2018-2020 marcan un do 45% obxectivo para o ano 2020, superior ao marcado polo PNIEC para o ano 2030. 10.5 PORCENTAXE DE ENERXÍA PRIMARIA Para cumprir co obxectivo nacional mínimo de participación das enerxías renovables no consumo de enerxía final bruto do 20% en 2020, o PANER 2011-2020 prevé que en España as enerxías renovables cubran preto do 20% do consumo de enerxía primaria no ano 2020. Na seguinte táboa pódese observar a porcentaxe de participación das enerxías renovables no consumo de enerxía primaria en Galicia, considerando os saldos netos de enerxía.

CONSUMO DE ENERXÍA PRIMARIA PROCEDENTE DE FONTES RENOVABLES EN GALICIA segundo a Directiva UE 2018/2001 (ktep)

2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018

Carbón 3.186 3.075 3.311 1.797 1.634 1.324 1.904 2.877 2.251 2.253 2.643 2.395 2.583 2.476

Petróleo (saldo neto) 4.775 4.343 4.784 4.715 4.020 4.614 3.912 3.717 3.500 3.284 3.489 3.296 3.170 2.764

Gas natural (saldo neto) 541 567 665 1.468 1.149 1.065 1.031 1.019 1.104 980 1.146 1.310 1.562 1.398

Saldo eléctrico (Imp. - Exp.) -479 -693 -693 -576 -703 -744 -551 -754 -1.071 -951 -822 -885 -574 -960

Residuos 73 69 66 61 55 52 49 57 57 60 60 58 61 58

Auga 307 599 598 594 603 628 622 646 668 697 686 673 658 654

Vento 491 546 612 648 660 687 682 699 733 736 762 745 688 691

Biomasa, biogás e biocarburantes (saldo neto) 437 440 461 464 485 798 848 897 812 848 856 869 886 891

Outras enerxías renovables 43 42 49 46 50 49 63 64 71 69 70 69 73 74

Enerxía primaria renovable 1.278 1.627 1.720 1.753 1.799 2.162 2.215 2.306 2.285 2.350 2.375 2.356 2.305 2.310

Enerxía Primaria Total 9.373 8.988 9.853 9.218 7.953 8.473 8.561 9.223 8.126 7.976 8.892 8.530 9.107 8.046

% de Eprimaria procedente de FER 13,6% 18,1% 17,5% 19,0% 22,6% 25,5% 25,9% 25,0% 28,1% 29,5% 26,7% 27,6% 25,3% 28,7%Fonte: Elaboración propia a partir de distintas fontes


13,6%

18,1% 17,5%19,0%

22,6%

25,5% 25,9%25,0%

28,1%29,5%

26,7%27,6%

25,3%

28,7%

0%

5%

10%

15%

20%

25%

30%

35%

2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018

Enerxía primaria procedente FER en Galicia (%)


29

O obxectivo para España é que no ano 2020 preto de 20% do consumo de enerxía primaria sexa cuberto con fontes renovables. En Galicia increméntase dun 13,6% no ano 2005 a un 28,7% no ano 2018. As Directrices Enerxéticas de Galicia 2018-2020 marcan un obxectivo para o ano 2020 do 24%. 10.6 PORCENTAXE DEPENDENCIA ENEXÉTICA España no Plan Nacional Integrado de Energía y Clima (PNIEC) marca como obxectivo para o ano 2030 que a dependencia enerxética primaria sexa inferior ao 59%. Galicia é unha rexión transformadora de enerxía e moita da enerxía importada por España é a través da costa de Galicia (cru de petróleo, gas natural licuado...), polo que a dependencia enerxética primaria en Galicia é maior que na totalidade do Estado español. Na seguinte táboa aparece a evolución da dependencia enerxética primaria en Galicia calculada segundo o indicado no PNIEC.

Evolución da Dependencia Enerxética Primaria (ktep)2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018

Enerxía autóctona 2.930 3.215 3.167 1.753 2.004 2.616 2.183 2.078 2.663 2.620 2.334 2.516 1.934 2.547

Carbón 1.450 1.366 1.351 42 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

Residuos 73 69 66 61 55 52 49 57 57 60 60 58 61 59

Energías renovables 1.407 1.779 1.750 1.650 1.948 2.565 2.134 2.020 2.606 2.560 2.273 2.458 1.874 2.488

Saldo neto enerxía (Importada - Exportada) 7.263 6.571 7.407 8.021 6.611 6.875 6.815 7.522 6.357 6.101 7.187 6.864 7.497 6.332

Carbón 1.735 1.709 1.960 1.755 1.634 1.324 1.904 2.877 2.251 2.253 2.643 2.395 2.583 2.476

Petróleo 5.559 5.074 5.541 5.425 4.605 5.283 4.446 4.314 4.087 3.826 4.247 4.058 3.941 3.433

Gas natural 541 567 665 1.468 1.149 1.065 1.031 1.019 1.104 980 1.146 1.310 1.562 1.398

Electricidade -479 -693 -693 -576 -703 -744 -551 -754 -1.071 -951 -822 -885 -574 -960

Energías renovables -93 -85 -66 -51 -73 -53 -16 66 -15 -6 -27 -13 -15 -15

TOTAL energía Primaria 10.193 9.785 10.573 9.774 8.614 9.491 8.998 9.600 9.020 8.722 9.521 9.380 9.432 8.879

dependencia energética (%) 71,3% 67,1% 70,0% 82,1% 76,7% 72,4% 75,7% 78,4% 70,5% 70,0% 75,5% 73,2% 79,5% 71,3%Fonte: Elaboración propia a partir de distintas fontes


71,3%67,1%

70,0%

82,1%

76,7%72,4%

75,7%78,4%

70,5% 70,0%

75,5%73,2%

79,5%

71,3%

0%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

70%

80%

90%

2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018

Evolución da dependencia enerxética primaria en Galicia (%)


30

10.7 PORCENTAXE DE AFORRO ENERXÉTICO A Directiva UE 2018/2001 marca como obxectivo mellorar a eficiencia enerxética nun 32,5% respecto ao consumo estimado para o ano 2030 en ausencia de políticas de aforro e eficiencia enerxética. A Lei de cambio climático e transición enerxética (LCCTE) establece como obxectivo nacional, para o ano 2030, mellorar a eficiencia enerxética diminuíndo o consumo de enerxía primaria en polo menos o 35% con respecto á liña de base conforme a normativa comunitaria. O Plan Nacional Integrado de Energía y Clima (PNIEC) marca como obxectivo o 39,6%. O documento European Energy and Transport, Trends to 2030 - Update 2007, mostra o escenario tendencial da UE-27 respecto ao consumo de enerxía primaria e enerxía final nos anos 2020, 2025 e 2030 en ausencia de políticas activas de aforro e eficiencia enerxética. En Galicia o escenario tendencial para o ano 2020 (ausencia de políticas activas de aforro e eficiencia enerxética) calcúlase proporcionalmente ao de España. A Directiva 2009/28/CE marcaba como obxectivo para o ano 2020 mellorar a eficiencia enerxética nun 20%. A liña de cor vermella da seguinte gráfica, representa o escenario tendencial de consumo de enerxía primaria para Galicia. A liña de cor verde indica o obxectivo a acadar cun aforro do 20% sobre o consumo de enerxía primaria do escenario tendencial (de 11.293 ktep que se consumirían no ano 2020 sen políticas de aforro e eficiencia enerxética, hai que aforrar como mínimo un 20%, é dicir, o consumo de enerxía primaria no ano 2020 non pode superar os 9.035 ktep). Nos últimos anos Galicia xa cumpre co obxectivo do 2020.

(*) escenario tendencial segundo modelo PRIMES ref 2007

9.4099.054

9.816

9.064 8.029 8.822 8.464

9.0028.432 8.180

8.763 8.6198.660

8.209

escenario tendencial (*)

20% s/ escenario tendencial ano 2020

0

2000

4000

6000

8000

10000

12000

2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020

Obxectivo orientativo de redución do consumo de enerxía primaria en Galicia (ktep)


31

A liña de cor vermella da seguinte gráfica, representa o escenario tendencial de consumo de enerxía final para Galicia. A liña de cor verde indica o obxectivo a acadar cun aforro do 20% sobre o consumo de enerxía final do escenario tendencial (de 8.083 ktep que se consumirían no ano 2020 sen políticas de aforro e eficiencia enerxética, hai que aforrar como mínimo un 20%, é dicir, o consumo de enerxía final no ano 2020 non pode superar os 6.466 ktep. Galicia márcase como obxectivo non superar os 6.420 ktep).

(*) escenario tendencial segundo modelo PRIMES ref 2007

6.403 6.519 6.597 6.732 6.122 6.757 6.474 6.227 6.071 6.071 6.051 5.984 6.0326.249

6.420

escenario tendencial (*)20% s/ escenario

tendencial ano 2020

0

1000

2000

3000

4000

5000

6000

7000

8000

9000

2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2020

Obxectivo orientativo de redución do consumo de enerxía final en Galicia (ktep)

As Directrices Enerxéticas de Galicia 2018-2020 esperan acadar para o ano 2020 un aforro enerxético do 21% con respecto ao escenario tendencial.


32

11. CONCLUSIÓNS As enerxías renovables seguen mantendo un papel fundamental dentro do escenario enerxético galego, a súa participación no consumo de enerxía final bruto (calculado segundo indica a Directiva UE 2018/2001) foi do 37,2% no ano 2018, porcentaxe superior á do ano 2017 (35,0%). Esta subida debeuse a que no ano 2018 a xeración eléctrica con fontes de enerxía renovable foi un 64% maior á do 2017 debido ao incremento nun 165% da electricidade de orixe hidráulico como consecuencia da baixa pluviosidade do ano 2017, e á subida dun 21% da electricidade xerada polas centrais eólicas. En Galicia, no ano 2018, o 56% da electricidade xerada procede de fontes renovables, achegando a eólica o 27% da electricidade xerada. A biomasa (biomasa sólida, residuos da biomasa e biogás) supuxo a achega máis importante, cun 31,9%, do consumo de enerxía primaria galega. No ano 2018, a capacidade de produción e distribución de enerxías renovables para usos térmicos é de 612 ktep (o 28% da enerxía utilizada con usos térmicos). No ámbito da produción de bioetanol a partir de cereais importados, cómpre salientar que se xerou en Galicia o 35% do total producido no Estado. Durante o ano 2018, do total de gas natural licuado (GNL) descargado nos peiraos das plantas de regasificación españolas, na planta de Reganosa en Mugardos importáronse 1.113 ktep, o 7,8% do total descargado nos peiraos do Estado. Deles, cargáronse con destino internacional 4 ktep como consecuencia da localización estratéxica desta planta. A intensidade enerxética primaria diminuíu no ano 2018, pasando de 0,148 ktep/millón de euros no 2017, a 0,137 ktep/millón de euros no ano 2018.


33

Cumprimento dos obxectivos da UE para o ano 2030 A Directiva (UE) 2018/2001 do Parlamento Europeo e do Consello, do 11 de decembro de 2018, relativa ao fomento do uso de enerxía procedente de fontes renovables, fixa os seguintes obxectivos de clima e enerxía para o ano 2030: • 40% de redución das emisións de gases de efecto invernadoiro. • Conseguir unha cota do 32% de enerxía procedente de fontes renovables no consumo final bruto de enerxía dá Unión Europea (UE) sen analizalo por países. Este obxectivo revisarase á alza en 2023. • Baseándose na Directiva de eficiencia enerxética, o Consello Europeo aprobou para 2030 un obxectivo de aforro enerxético indicativo do 32,5%. Este obxectivo revisarase á alza en 2023. • 15% de interconexión eléctrica (é dicir, o 15% da electricidade xerada na UE debe poder transportarse a outros Estados membros). España, na Lei de Cambio Climático e Transición Enerxética (LCCTE), marca os seguintes obxectivos nacionais para o ano 2030:

e) Reducir as emisións de gases de efecto invernadoiro do conxunto da economía española en, polo menos, un 20% respecto de 1990.

f) Alcanzar unha penetración de enerxías de orixe renovable no consumo de enerxía final dun 35%, acadándose en Galicia o 37,2% no ano 2018. As Directrices Enerxéticas de Galicia 2018-2020 marcan un obxectivo para o ano 2020 do 45%.

g) Que, polo menos, o 70% da xeración de electricidade sexa a partir de enerxías de orixe renovable, acadándose en Galicia o 82,7% no ano 2018. As Directrices Enerxéticas de Galicia 2018-2020 marcan un obxectivo para o ano 2020 do 84%.

h) Mellorar a eficiencia enerxética diminuíndo o consumo de enerxía primaria en polo menos un 35% con respecto á liña de base conforme a normativa comunitaria. No ano 2018 o consumo de enerxía primaria en Galicia foi un 26,6% menor ao do escenario tendencial para o ano 2020 sen políticas de aforro e eficiencia enerxética.


34

ANEXOS


35

I. POTENCIA INSTALADA Na seguinte táboa indícase, desagregada por tecnoloxías, o número de instalacións e a potencia eléctrica instalada en Galicia1 no ano 2018.

núm. MW núm. MW núm. MW núm. MW núm. MW

Centrais termoeléctricas 4 3.207 0 0 0 0 0 0 4 3.207centrais de carbón 2 1.960 0 0 0 0 0 0 2 1.960

centrais ciclo combinado 2 1.247 0 0 0 0 0 0 2 1.247

Centrais de coxeración 51 429 12 41 6 47 22 46 91 563fuel óleo 11 168 1 3 3 22 0 0 15 193

gasóleo 14 26 6 15 1 3 15 33 36 77

GLP 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

gas natural 25 141 5 23 2 22 7 13 39 199

residuos e enerxías residuais 1 94 0 0 0 0 0 0 1 94

Residuos 3 67 0 0 0 0 0 0 3 67centrais de residuos 2 17 0 0 0 0 0 0 2 17

RSU 1 50 0 0 0 0 0 0 1 50

Enerxías renovables 434 1.611 735 2.128 283 2.786 511 737 1.963 7.262grande hidráulica 7 293 8 624 25 2.374 5 146 45 3.437

minihidráulica 38 101 27 39 29 91 27 91 121 322

Parques eólicos 54 1.171 59 1.453 10 310 13 437 136 3.371

Parques eólicos singulares 10 25 0 0 1 2,5 5 12,5 16 40

Minieólica (pot. ≥ 100 kW) 12 0,14 12 0,44 6 0,01 11 0,05 41 0,6

biomasa eléctrica 1 1 0 0 2 3 1 34 4 38

biogás 5 11 1 0 0 0 1 2 7 13

fotovoltaica conectada á rede 136 3 434 7 125 2 259 7 954 19

fotovoltaica autoconsumo 117 6 127 4 48 3 120 7 412 20

fotovoltaica illada 54 0,2 67 0,2 37 0,2 69 0,3 227 1

TOTAL 492 5.314 747 2.169 289 2.833 533 783 2.061 11.099Fonte: Rexistro de Réxime Ordinario e Rexistro de Instalacións de Produción de Enerxía Eléctrica

Centrais eléctricas en Galicia A Coruña Lugo Ourense Pontevedra Total

Fonte: Rexistro de Réxime Ordinario e Rexistro de Instalacións de Produción de Enerxía Eléctrica

0 500 1.000 1.500 2.000 2.500 3.000 3.500

A Coruña

Lugo

Ourense

Pontevedra

3.207

0

0

0

1.611

2.128

2.786

737

496

41

47

46

Potencia eléctrica instalada (MW)

Centrais coxeración e residuos Enerxías renovables Térmicas e ciclo combinado

1 De acordo coa Orde do 17 de decembro de 1998 do Ministerio de Industria y Energía, estanse a actualizar os datos de potencia das centrais térmicas e hidráulicas, tendo en conta as innovacións tecnolóxicas introducidas e os desgastes sufridos por elas, de cara a coñecer a potencia neta real e actual instalada.


36

Na evolución da potencia instalada pódese apreciar que as variacións a partir do ano 2008 son mínimas, no ano 2012 diminúe a potencia das centrais térmicas e de ciclo combinado polo peche da central de fuel óleo de Sabón.

Fonte: Rexistro de Réxime Ordinario e Rexistro de Instalacións de Produción de Enerxía Eléctrica

684 673 680 679 677 647 634 630 630

3.547 3.6293.192 3.207 3.207 3.207 3.207 3.207 3.207

6.718 6.7246.980 7.028 7.121 7.141 7.148 7.162 7.262

0

1.000

2.000

3.000

4.000

5.000

6.000

7.000

8.000

2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018

MW

ano

Evolución da potencia eléctrica das centrais galegas

coxeración e residuos Térmicas e ciclo combinado Enerxías renovables

No ano 2018 a potencia eléctrica instalada en Galicia aumentou un 1% (115 MW), con a instalación de 78 MW de eólica, 21 MW de hidráulica, 18 MW de fotovoltaica, e 2 MW de biogás, aínda que foron dados de baixa 4 MW de centrais de coxeración a gasóleo. No caso da potencia térmica, en caldeiras de biomasa, instalacións de solar térmica e bombas de calor xeotérmicas e aerotérmicas, o crecemento dos últimos anos é importante, tal e como se pode observar na seguinte gráfica.

Fonte: Elaborado polo Inega a partir de distintas fontes(*) Sen contabilizar parte da potencia instalada en vivendas (dato non dispoñible)

33 52 73 88 93 95 96 98 9959 72 84 97 112 121 136 152172

475 487 497 512555

610651

690725

0

100

200

300

400

500

600

700

800

2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018

MW

t

ano

Evolución da potencia térmica renovable

solar térmica bombas calor biomasa térmica (*)


37

Potencia térmica renovable instalada en Galicia

2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018

Biomasa térmica 475 MWt 487 MWt 497 MWt 512 MWt 555 MWt 610 MWt 651 MWt 690 MWt 725 MWt

Biomasa térmica doméstico (*) 43,0 MWt 51,4 MWt 54,6 MWt 63,8 MWt 84,3 MWt 111,9 MWt 135,4 MWt 158,8 MWt 179,8 MWt

Biomasa térmica servizos e industria 432,0 MWt 435,9 MWt 442,4 MWt 448,4 MWt 470,7 MWt 498,3 MWt 515,9 MWt 529,6 MWt 542,6 MWt

Distric heating con biomasa 0,0 MWt 0,0 MWt 0,0 MWt 0,0 MWt 0,0 MWt 0,0 MWt 0,0 MWt 1,5 MWt 2,5 MWt

Biogás térmico 0 MWt 0 MWt 0 MWt 0 MWt 0 MWt 0 MWt 0 MWt 0 MWt 0 MWt

Solar térmica 46.430 m² 74.895 m² 104.895 m² 126.395 m² 133.301 m² 135.724 m² 136.793 m² 139.976 m² 141.751 m²

Solar térmica doméstico 23.716 m² 34.181 m² 46.181 m² 53.181 m² 55.087 m² 55.459 m² 56.094 m² 57.669 m² 58.885 m²

Solar térmica servizos e industria 22.714 m² 40.714 m² 58.714 m² 73.214 m² 78.214 m² 80.265 m² 80.699 m² 82.307 m² 82.866 m²

Xeotermia de uso directo 0 MWt 0 MWt 0 MWt 0 MWt 0 MWt 0 MWt 0 MWt 0 MWt 0 MWt

Bombas de calor xeotérmicas 11 MWt 13 MWt 15 MWt 17 MWt 19 MWt 22 MWt 26 MWt 29 MWt 33 MWt

BC xeotérmicas doméstico 5,6 MWt 6,6 MWt 7,4 MWt 8,3 MWt 9,3 MWt 11,0 MWt 12,7 MWt 14,4 MWt 16,0 MWt

BC xeotérmicas servizos e industria 5,8 MWt 6,9 MWt 7,8 MWt 8,7 MWt 9,7 MWt 11,5 MWt 13,3 MWt 15,0 MWt 16,6 MWt

Bombas de calor aerotérmicas 48 MWt 59 MWt 69 MWt 80 MWt 92 MWt 98 MWt 110 MWt 122 MWt 139 MWt

BC aerotérmicas doméstico 36,4 MWt 44,5 MWt 52,1 MWt 61,1 MWt 71,1 MWt 72,1 MWt 73,7 MWt 77,2 MWt 81,8 MWt

BC aerotérmicas servizos e industria 11,6 MWt 14,3 MWt 16,5 MWt 18,8 MWt 21,4 MWt 25,9 MWt 36,6 MWt 45,1 MWt 57,2 MWt

Bombas de calor hidrotérmicas 0 MWt 0 MWt 0 MWt 0 MWt 0 MWt 0 MWt 0 MWt 0 MWt 0 MWt (*) Sen contabilizar parte da potencia térmica con biomasa instalada en vivendas (dato non dispoñible) Fonte: Elaborado polo Inega a partir de distintas fontes

Na seguinte táboa se pode observar a potencia térmica renovable instalada por provincias no ano 2018.

A Coruña Lugo Ourense Pontevedra Galicia

Biomasa térmica 315 MWt 195 MWt 115 MWt 100 MWt 725 MWt

Biomasa uso doméstico 67,5 MWt 35,7 MWt 28,5 MWt 48,2 MWt 179,8 MWt

Biomasa outros sectores 247,3 MWt 158,0 MWt 86,4 MWt 50,9 MWt 542,6 MWt

Distric heating con biomasa 0,0 MWt 1,5 MWt 0,0 MWt 1,0 MWt 2,5 MWt

Solar térmica 29 MWt 17 MWt 20 MWt 33 MWt 99 MWt

Solar térmica uso doméstico 12,4 MWt 8,1 MWt 7,7 MWt 13,1 MWt 41,2 MWt

Solar térmica outros sectores 17,1 MWt 8,9 MWt 12,3 MWt 19,7 MWt 58,0 MWt

Xeotermia de uso directo 0 MWt 0 MWt 0 MWt 0 MWt 0 MWt

Bombas de calor xeotérmicas 14 MWt 4 MWt 4 MWt 11 MWt 33 MWt

Xeotérmia uso doméstico 6,6 MWt 1,9 MWt 2,0 MWt 5,5 MWt 16,0 MWt

Xeotérmia outros sectores 6,9 MWt 1,9 MWt 2,0 MWt 5,8 MWt 16,6 MWt

Bombas de calor aerotérmicas 62 MWt 16 MWt 15 MWt 46 MWt 139 MWt

Aerotérmia uso doméstico 34,4 MWt 8,9 MWt 10,1 MWt 28,5 MWt 81,8 MWt

Aerotérmia outros sectores 27,8 MWt 6,6 MWt 5,2 MWt 17,6 MWt 57,2 MWt Fonte: Elaborado polo Inega a partir de distintas fontes

(*) Sen contabilizar parte da potencia térmica con biomasa instalada en vivendas (dato non dispoñible)

Potencia térmica renovable instalada nas provincias galegas


38

II. UNIDADES E FACTORES DE CONVERSIÓN Coa finalidade de dar uniformidade aos datos e poder establecer comparacións facilmente, resulta imprescindible establecer un termo de referencia común para todos os tipos de enerxía. Debido á importancia do petróleo dentro do sector enerxético, a Axencia Internacional da Enerxía (AIE) aconsella utilizar como unidade enerxética a súa capacidade para producir traballo. Así, defínese a tonelada equivalente de petróleo (tep) como 107 kcal (41,868 GJ), enerxía equivalente á producida na combustión dunha tonelada de cru de petróleo. Se se parte desta definición, resultan as seguintes equivalencias:

1 J (joule) 2,34 * 10-11 tep 1 kWh (quilowatt-hora) 0,86 * 10-4 tep 1 BTU (British Thermal Unit) 0,25 * 10-7 tep 1 tec (tonelada equivalente de carbón) 0,70 tep 1 MWh 0,086 tep

Para a conversión a tep das unidades físicas nas que se presentan os diversos combustibles, utilizouse o poder calorífico inferior (PCI)1 real de cada un deles, excepto nos casos nos que non se coñece que se empregan as equivalencias recomendadas pola Axencia Internacional da Enerxía (AIE). A enerxía do gas natural refírese ao poder calorífico superior (PCS) medio obtido mediante análise periódica de mostras nun cromatógrafo. No caso da enerxía hidroeléctrica e eólica, utilízase o factor de conversión Eurostat (1 MWh = 0,086 tep). A Resolución do 8 de setembro de 2014, da Dirección General de Política Energética y Minas, pola que se determina o procedemento de envío de información dos suxeitos obrigados do sistema de obrigacións de eficiencia enerxética, no relativo ás súas vendas de enerxía, de acordo co Real Decreto-lei 8/2014, do 4 de xullo, de aprobación de medidas urxentes para o crecemento, a competitividade e a eficiencia, obriga a utilizar os seguintes factores de conversión nas estatísticas oficiais: 1 tonelada de cru 1,019 tep 1 tonelada de gasolina 1,051 tep 1 tonelada de gasóleo 1,017 tep 1 tonelada de fuel óleo 0,955 tep 1 tonelada de queroseno 1,027 tep 1 tonelada coque de petróleo 0,764 tep 1 tonelada fuel refinería 0,955 tep 1 tonelada gas refinería 1,182 tep 1 Cantidade de calor desprendida na combustión completa a presión atmosférica da unidade de peso ou volume dun combustible medido en condicións normais (0ºC e 760 mm de Hg), considerando que o vapor de auga producido non condensa. Cuantitativamente é igual ao poder calorífico superior menos a calor de condensación do vapor de auga producido na combustión.


39

A Resolución do 27 de decembro de 2013, da Secretaría de Estado de Energía, pola que se actualiza o anexo da Orde ITC/2877/2008, do 9 de outubro, pola que se establece un mecanismo de fomento do uso de biocarburantes e outros combustibles renovables con fins de transporte, establece o uso dos seguintes PCI para o cálculo do contido enerxético dos biocarburantes: 1 m3 de gasolina 0,4643 tep 1 m3 de bioetanol 0,5016 tep 1 m3 de bio-ETBE 0,6449 tep 1 m3 de gasóleos 08598 tep 1 m3 de biodiesel 0,7882 tep 1 m3 de aceite vexetal tratado con hidróxeno 0,8121 tep 1 m3 de aceite vexetal puro 0,8121 tep Para o carbón, tómase como poder calorífico inferior o subministrado mensualmente polas empresas que o consomen. As equivalencias que se mostran a continuación son a media anual ponderada deses PCI. 1 tonelada de hulla subbituminosa importada polas Pontes 0,3825 tep 1 tonelada de hulla importada por Meirama 0,5480 tep P.C.S gas natural 11,7840 kWh/m3 103 m3 de biogás 0,44 – 0,54 tep 1 tonelada de madeira verde 0,2500 tep 1 tonelada de pellets de madeira 0,5464 tep 1 tonelada de serraduras húmidas 0,3000 tep 1 tonelada de serraduras secas 0,3500 tep 1 t de tacos e recortes 0,3700 tep 1 tonelada lixivias negras 0,2952 tep 1 tonelada de lixo 0,1705 tep 1 tonelada residuos Marpol 0,9550 tep 1 tonelada aceite reciclado 0,9000 tep 1 tonelada graxa ánimal 0,9190 tep


40

Avelino Pousa Antelo nº 5 – San Lázaro 15707 Santiago de Compostela (A Coruña) Tel. 981 54 15 00 Fax. 981 54 15 25 Páxina web http://www.inega.gal/

Avance Balance enerxetico Galicia 2018 - Inega: Instituto Enerxético de Galicia · 2020-02-04 ·...

Documents

Transcript of Avance Balance enerxetico Galicia 2018 - Inega: Instituto Enerxético de Galicia · 2020-02-04 ·...