Birusak
Transcript of Birusak
Birusak
Aurkibidea1-birusen kontezptua.
2-birusen egitura. 3-birusen ugalketa.
Birusen kontzeptuaBirusak partikula mikroskopiko iragazgarriak dira. Birusek ez dute osatzen erreinu bat izaki bizidunen artean,ez dute
egitura zelularrik, eta zelula bat behar dute zatitzeko,beraz,derrigorrezko parasito zelularrak dira.Garrantzi handia dute osasuna kontuetan eragiten dituzten gaixotasunengatik.
Birusen egituraBirusak beti genoma birikoz eta kapsideaz osatuta daude.Kapsidea
geruza bikoitz lipidoz osatua daude. 1-Genoma birikoa:Kanpoan proteinaz osatuta daude eta barneko aldea material
genetikoz. ADN daukatenak kate bakarrez edo bi katez osatuta egon daitezke. Eta ARN-z osatuta daudenak ere bi kate izan ditzakete.
Birusen egitura2-kapsidea: Azido nukleikoa inguratzen duen estalki proteikoa da,hau
da,proteinaz osatuta daude.Bere funtzioa genoma babestea da.
Hiru kapside mota daude: Ikosaedrikoak,helikoidala eta konplexua.
Birusen egitura3-Mintz bilgarria: Zelulatik irteteko prozesuan,birusak infektatu duen
zelulatik datorren geruza bikoitz lipido bat da.
Birusen ugalketaBirusek ez dute nutrizio funtziorik.Ez dute enegia lortu
beharrik,zelularen barruan ugaltzeko mekanismo garrantsitsuak dituzte.
Ugalketan fase hauek daude: xurgapena, barneratzea, deskapsidazioa, errepikazioa
eta genoma biralaren adierazpena, birion berrien muntaia eta lisia.
Birusen ugalketaXurgapena: birusa zelulan sartzeko fasea da. Barneratzea: birusa zelula barnean ADNa injektatzen du
eta kapsidea kanpoan gelditzen da.Deskapsidazioa: kapsidea zelularen kanpoko aldean
gelditzen da.Errepikazioa: genomaren kopia asko egitea da helburua.Birion berrien muntaia: azido nukleikoa kapsidearen
barnean gelditzen denean.Lisia: Birion berriak kanpora ateratzen dira, mintza
hautsiz.
GAIXOTASUNAKZaurien bitartez: errabia (birusa) eta
tetanosa(bakterioa).Airetik: gripea eta elgorria (birusak) eta tuberkulosia
(bakterioa).Sexuaren bidez: HIESa.Animalien bidez: sukar horia eta malaria.