Decreto 105/2014, do 4 de setembro: Currículo da educación primaria

DOG Nm. 171 Martes, 9 de setembro de 2014 Px. 37406

ISSN1130-9229 Depsito legal C.494-1998 http://www.xunta.es/diario-oficial-galicia

I. DISPOSICINS XERAIS

CONSELLERA DE CULTURA, EDUCACIN E ORDENACIN UNIVERSITARIA

DECRETO 105/2014, do 4 de setembro, polo que se establece o currculo da educacin primaria na Comunidade Autnoma de Galicia.

A Lei orgnica 8/2013, do 9 de decembro, para a mellora da calidade educativa, modifi-cou a Lei orgnica 2/2006, do 3 de maio, de educacin, coa finalidade de desenvolver me-didas que permitan seguir avanzando cara un sistema educativo de calidade, inclusivo, que garanta a igualdade de oportunidades e faga efectiva a posibilidade de que cada alumno e alumna desenvolva ao mximo as sas potencialidades.

Tendo en conta que a educacin inicial cada vez mis determinante, necesario es-tablecer as condicins que permitan cambios metodolxicos que fagan posible acadar os obxectivos propostos. En consecuencia, o establecemento de medidas para actuar sobre o currculo son imprescindibles para a mellora. A Lei orgnica 8/2013, do 9 de decembro, modificou o artigo 6 da Lei orgnica 2/2006, do 3 de maio, para definir o currculo como a regulacin dos elementos que determinan os procesos de ensino e aprendizaxe para cada unha das ensinanzas. O currculo est integrado polos obxectivos da etapa educativa; as competencias, ou capacidades para activar e aplicar de forma integrada os contidos propios de cada ensinanza ou cada etapa educativa, para lograr a realizacin axeitada de actividades e a resolucin eficaz de problemas complexos; os contidos, ou conxuntos de coecementos, habilidades, destrezas e actitudes que contriben ao logro dos obxectivos de cada ensinanza e etapa educativa e adquisicin de competencias; a metodoloxa di-dctica, que comprende tanto a descricin das prcticas docentes coma a organizacin do traballo do persoal docente; os estndares e resultados de aprendizaxe avaliables, e os cri-terios de avaliacin do grao de adquisicin das competencias e do logro dos obxectivos de cada ensinanza e etapa educativa. Os contidos ordnanse en disciplinas, que se clasifican en materias, mbitos, reas e mdulos en funcin das ensinanzas, as etapas educativas ou os programas en que participe o alumnado.

O novo artigo 6 bis da Lei orgnica 2/2006, do 3 de maio, define a distribucin de competencias entre as distintas administracins educativas e, mesmo, con respecto aos centros docentes. Nesta distribucin competencial correspndelle ao Goberno do Estado, entre outras funcins, o deseo do currculo bsico co fin de asegurar unha formacin co-mn e o carcter oficial e a validez en todo o territorio nacional das titulacins s que se refire a lei orgnica. En exercicio desta competencia, e no que atinxe educacin primaria,

CV

E-D

OG

: tpz

wsj

l8-fp

l9-i0

o4-lx

p0-n

qn9k

hxip

ou3



ditouse o Real decreto 126/2014, do 28 de febreiro, polo que se establece o currculo b-sico da educacin primaria, no que desenvolve os aspectos do mesmo en atencin nova configuracin do currculo.

O Estatuto de autonoma de Galicia, no seu artigo 31, establece que competencia plena da Comunidade Autnoma o regulamento e administracin do ensino en toda a sa extensin, niveis e graos, modalidades e especialidades, sen prexuzo do disposto no ar-tigo 27 da Constitucin e nas leis orgnicas que, conforme o pargrafo primeiro do seu artigo 81, o desenvolvan.

Este decreto ten por obxecto establecer o currculo da educacin primaria no siste-ma educativo galego, dentro do marco de distribucin de competencias da Lei orgni-ca 8/2013, do 9 de decembro, e en atencin nova configuracin curricular que establece o agrupamento de disciplinas en tres bloques: troncais, especficas e de libre configuracin autonmica. O currculo, as mesmo, regula a relacin entre os obxectivos, os contidos, os criterios de avaliacin, os estndares de aprendizaxe avaliables e as competencias clave nas diferentes reas.

O primeiro bloque, correspondente s disciplinas troncais, trata de garantir os coece-mentos e as competencias que permitan adquirir unha formacin slida e continuar con aproveitamento as etapas posteriores naquelas disciplinas que deben ser comns a todo o alumnado, e que, en todo caso, deben ser avaliadas nas avaliacins finais de etapa. Nes-te bloque correspndenlle ao Goberno do Estado a determinacin dos contidos comns, os estndares de aprendizaxe avaliables e os criterios de avaliacin, as como o horario mnimo lectivo. Pola sa banda, Comunidade Autnoma correspndelle completar e se-cuenciar en cursos os contidos, adaptndoos nosa realidade, realizar recomendacins metodolxicas, completar os criterios de avaliacin e fixar o horario lectivo mximo. Os centros docentes podern completar contidos e desear e implantar mtodos pedagxicos e didcticos propios.

O bloque de disciplinas especficas permite unha maior autonoma hora de fixar hora-rios e contidos das disciplinas. O Goberno do Estado determina os estndares de apren-dizaxe avaliables e os criterios de avaliacin, e correspndelle Comunidade Autnoma establecer os contidos, completar os criterios de avaliacin, realizar recomendacins me-todolxicas e fixar o horario correspondente. Os centros docentes podern completar os contidos e desear e implantar mtodos pedagxicos e didcticos propios.

CV

E-D

OG

: tpz

wsj

l8-fp

l9-i0

o4-lx

p0-n

qn9k

hxip

ou3



O bloque de disciplinas de libre configuracin autonmica supn o maior nivel de auto-noma. Nestas disciplinas a Comunidade Autnoma establece os contidos e os estndares de aprendizaxe avaliables, os criterios de avaliacin e o horario, as como as recomenda-cins metodolxicas. Os centros docentes podern completar os contidos e configurar a sa oferta formativa, ademais de desear e implantar mtodos pedagxicos e didcticos propios e determinar a carga horaria. Neste bloque encdrase o desenvolvemento curri-cular da disciplina de Lingua Galega e Literatura, competencia exclusiva da Comunidade Autnoma, que lle corresponde un tratamento anlogo ao da disciplina de Lingua Castel e Literatura, tratamento que se enmarca dentro do establecido no Decreto 79/2010, do 20 de maio, para o plurilingismo no ensino non universitario en Galicia.

O desenvolvemento dos currculos das distintas linguas incorporan unha referencia ex-presa ao plurilingismo, na medida en que a competencia en cada lingua interacta e se enriquece co coecemento das outras linguas, e contribe a desenvolver destrezas e ca-pacidades que son a base da competencia en comunicacin lingstica. Isto, e a alusin igualmente explcita a actitudes interculturais de respecto a diferentes xeitos de expresarse e actuar, promove o desenvolvemento simultneo do plurilingismo e da interculturalidade.

As, nas idades do alumnado de educacin primaria especialmente salientable que as aprendizaxes de linguas establecidas no currculo desta etapa se traten de xeito integrado, esperten a curiosidade e o interese por outras linguas e culturas distintas da propia e pro-movan o respecto cara as persoas falantes desas linguas.

En lia coa Recomendacin 2006/962/EC, do Parlamento e do Consello, do 18 de de-cembro de 2006, sobre as competencias clave para a aprendizaxe permanente, neste de-creto incorprase a clasificacin e denominacin das definidas pola Unin Europea. Con-sidrase que as competencias clave son aquelas que todas as persoas precisan para a sa realizacin e desenvolvemento persoal, as como para a cidadana activa, a inclusin social e o emprego.

Este decreto basase na potenciacin da aprendizaxe por competencias, integradas nos elementos curriculares para propiciar unha renovacin na prctica docente e no proce-so de ensino e aprendizaxe. Propense novos enfoques na aprendizaxe e na avaliacin, que van supoer un importante cambio nas tarefas que teen que resolver os alumnos e as alumnas, e propostas metodolxicas innovadoras. Unha competencia supn a combi-nacin de habilidades prcticas, coecementos, motivacin, valores ticos, actitudes, emo-cins e outros compoentes sociais e de comportamento que se mobilizan conxuntamente para lograr unha accin eficaz. Xa que logo, as competencias considranse como coece-

CV

E-D

OG

: tpz

wsj

l8-fp

l9-i0

o4-lx

p0-n

qn9k

hxip

ou3



mento na prctica, un coecemento adquirido a travs da participacin activa en prcticas sociais que, como tales, se poden desenvolver tanto no contexto educativo formal, a travs do currculo, coma nos contextos educativos non formais e informais; conceptualzanse como un saber facer que se aplica a unha diversidade de contextos acadmicos, sociais e profesionais.

A aprendizaxe baseada en competencias caracterzase pola sa transversalidade, o seu dinamismo e o seu carcter integral. O proceso de ensino e aprendizaxe competencial debe abordarse desde todas as reas de coecemento e por parte das diversas instancias que conforman a comunidade educativa, tanto nos mbitos formais coma nos non formais e informais; o seu dinamismo reflctese en que as competencias non se adquiren nun de-terminado momento e permanecen inalterables, senn que implican un proceso de desen-volvemento mediante o cal os individuos van adquirindo maiores niveis de desempeo no seu uso.

Para lograr este proceso de cambio curricular preciso favorecer unha visin interdis-ciplinaria e, de xeito especial, posibilitarlle unha maior autonoma funcin docente, de forma que permita satisfacer as demandas dunha maior personalizacin da educacin. O rol do persoal docente fundamental, pois debe ser quen de desear tarefas ou situacins de aprendizaxe que posibiliten a resolucin de problemas e a aplicacin dos coecementos aprendidos, xa que os contidos estn subordinados accin.

As concrecins curriculares para os distintos bloques de disciplinas, recollidas nos ane-xos I, II e III, constrense a partir dos criterios de avaliacin, ligndoos cos demais compo-entes de cada rea. Os criterios de avaliacin relacinanse directamente cos estndares de aprendizaxe avaliables, que non son mis que concrecins dos propios criterios, e eses estndares conctanse coas competencias clave. Por outra banda, os criterios de avalia-cin describen o que se pretende lograr en cada disciplina, e, neste sentido, os contidos non son mis que os medios para acadalos.

En cada rea os contidos agrpanse en bloques, o que non supn unha secuencia nin implica unha organizacin pechada; pola contra, permite organizar de diferentes formas os elementos curriculares e adoptar a metodoloxa mis axeitada s caractersticas das aprendizaxes e do grupo de alumnos e alumnas aos que van dirixidos.

As competencias clave estn ligadas a un desempeo eficaz nun contexto determinado. As situacins de aprendizaxe deseadas para o seu desenvolvemento debern incorporar tarefas que contextualicen as aprendizaxes e que permitan avanzar en mis dunha com-

CV

E-D

OG

: tpz

wsj

l8-fp

l9-i0

o4-lx

p0-n

qn9k

hxip

ou3



petencia ao mesmo tempo. O enfoque metodolxico deber sustentarse nas referidas si-tuacins de aprendizaxe, coa finalidade de que os contidos se convertan en coecementos aplicables con eficacia. Neste deseo responsabilidade do centro, e do profesorado, a adecuada seleccin da metodoloxa, que deber ser variada e adecuada s caractersticas e aos ritmos de aprendizaxe dos alumnos e das alumnas.

As actividades de aprendizaxe integradas poden inclur elementos curriculares proce-dentes de distintos bloques. sa vez, estes elementos podern formar parte de diferentes actividades e, co obxecto de mellorar os resultados, esas actividades podern ter carcter interdisciplinario.

O feito de tratar simultaneamente, nunha mesma actividade, contidos de bloques dis-tintos e, mesmo, de disciplinas diferentes, permitiralle ao profesorado determinar a conve-niencia de avaliar a totalidade ou s unha parte das competencias clave relacionadas con cada estndar de aprendizaxe. Corresponderalle ao centro educativo velar por un trata-mento equilibrado das distintas competencias clave nas programacins didcticas.

O referente para avaliar as aprendizaxes do alumnado son os criterios de avaliacin e a sa concrecin nos estndares de aprendizaxe avaliables. No deseo das situacins de aprendizaxe tomaranse en consideracin todos os elementos do currculo, entre eles os procedementos e instrumentos de avaliacin, as como os criterios de cualificacin que permitan avaliar tanto os resultados de rea como o nivel competencial alcanzado polos alumnos e as alumnas.

O recoecemento dunha maior autonoma dos centros docentes se establece neste decreto dun xeito efectivo, aumentando a sa capacidade de decisin na definicin do currculo, coa posibilidade de definir, nas condicins que determina a consellera con com-petencias en materia de educacin, a oferta de reas do bloque de disciplinas de libre configuracin autonmica, e, deste xeito, adaptar a sa oferta educativa ao seu contexto socioeducativo.

O decreto estrutrase en tres ttulos e cada un deles en captulos. O ttulo primeiro, de disposicins xerais, establece o obxecto e mbito de aplicacin, os principios xerais e obxectivos desta etapa educativa e a definicin dos distintos elementos que conforman o currculo; delimita as competencias clave e desenvolve o principio de autonoma dos cen-tros docentes e de participacin dos pais, nais ou persoas que exerzan a titora legal.

CV

E-D

OG

: tpz

wsj

l8-fp

l9-i0

o4-lx

p0-n

qn9k

hxip

ou3



No ttulo segundo, de organizacin e funcionamento, no captulo primeiro abrdase a organizacin da etapa en tres bloques de disciplinas: troncais, especficas e de libre confi-guracin autonmica, especificando cales deben cursarse en cada un dos cursos. A orga-nizacin da etapa se vertebra sobre os cursos, sen perder de vista o seu carcter global e integrador, que esixe a mxima coordinacin e resalta a importancia da funcin titorial. Abrdase, tamn, o calendario escolar e a importancia e ampla extensin dos elementos transversais desde a perspectiva das competencias e os valores.

No captulo segundo do ttulo segundo reglase a avaliacin e a promocin, estable-cendo o grao de adquisicin de competencias e o logro dos obxectivos da etapa como os referentes para as avaliacins. Tamn se detallan os documentos oficiais de avaliacin.

O captulo terceiro do ttulo segundo refrese ao proceso de aprendizaxe na etapa, es-tablecendo os principios metodolxicos, con especial nfase na atencin a diversidade, na atencin individualizada e na prevencin das dificultades de aprendizaxe, as como na pos-ta en marcha de mecanismos de reforzo. Neste sentido, dedcase unha parte fundamental do captulo a abordar as cuestins relativas ao alumnado con necesidades especficas de apoio educativo e resalta o papel da titora.

O ttulo terceiro dedcase aos diferentes programas educativos relevantes e estratxicos para o sistema educativo galego, entroncados cos compromisos asumidos polo distintos sistemas a nivel europeo no Marco para a cooperacin europea en educacin e formacin, e coas necesidades propias dun sistema destinado a proporcionar ao alumnado as compe-tencias cruciais para os cidadns e cidads do sculo XXI.

As, o ttulo terceiro regula as bibliotecas escolares e o fomento da lectura, e do proceso de educacin dixital, no que a promocin do uso das tecnoloxas da informacin e a comu-nicacin constite un factor esencial para facilitar cambios metodolxicos que proporcio-nen novos elementos e oportunidades para o xito educativo en Galicia. Igualmente, faise fincap na promocin de estilos de vida saudables entre o alumnado desta etapa, esencial para o seu desenvolvemento como persoas adultas.

O decreto finaliza con catro disposicins adicionais, relativas adaptacin de referen-cias, ensinos de relixin, tarefas extraescolares e aprendizaxe de linguas estranxeiras; unha disposicin derrogatoria e tres finais pechan o texto.

Neste decreto inclense, ademais, catro anexos: anexo I, relativo s disciplinas tron-cais; anexo II, sobre as disciplinas especficas; o anexo III regula as disciplinas de libre

CV

E-D

OG

: tpz

wsj

l8-fp

l9-i0

o4-lx

p0-n

qn9k

hxip

ou3



configuracin autonmica, e, por ltimo, o anexo IV corresponde ao cadro de distribucin horaria.

En consecuencia, por proposta do conselleiro de Cultura, Educacin e Ordenacin Uni-versitaria, no exercicio das facultades outorgadas polo artigo 34 da Lei 1/1983, do 22 de febreiro, reguladora da Xunta e da sa Presidencia, consultado o Consello Escolar de Galicia, de acordo co Consello Consultivo e logo da deliberacin do Consello da Xunta de Galicia, na sa reunin do catro de setembro de dous mil catorce,

DISPOO:

TTULO I Disposicins xerais

Artigo 1. Obxecto e mbito de aplicacin

1. Este decreto ten por obxecto establecer o currculo da educacin primaria na Comu-nidade Autnoma de Galicia, de acordo co disposto nos artigos 6 e 6 bis da Lei orgni-ca 2/2006, do 3 de maio, de educacin, e no artigo 3 do Real decreto 126/2014, do 28 de febreiro, polo que se establece o currculo bsico da educacin primaria.

2. As mesmo, ten por obxecto regular a ordenacin da dita etapa educativa, de acordo coa disposicin final sexta da Lei orgnica 2/2006, do 3 de maio, de educacin.

3. Este decreto ser de aplicacin nos centros docentes correspondentes ao mbito de xestin da Comunidade Autnoma de Galicia.

Artigo 2. Principios xerais

1. A finalidade da educacin primaria facilitarlles aos alumnos e s alumnas as apren-dizaxes da expresin e da comprensin oral, a lectura, a escritura, o clculo, a adquisicin de nocins bsicas da cultura, os hbitos de convivencia, de estudo e de traballo, o sentido artstico, a creatividade e a afectividade, co fin de garantir unha formacin integral que con-triba ao pleno desenvolvemento da sa personalidade e de preparalos/as para cursar con aproveitamento a educacin secundaria obrigatoria.

2. A accin educativa nesta etapa procurar a integracin das experiencias e aprendi-zaxes do alumnado e adaptarase aos seus ritmos de traballo.

CV

E-D

OG

: tpz

wsj

l8-fp

l9-i0

o4-lx

p0-n

qn9k

hxip

ou3



3. A etapa de educacin primaria forma parte do ensino bsico e, polo tanto, ten carcter obrigatorio e gratuto.

4. A etapa de educacin primaria comprende seis cursos acadmicos, que se cursarn ordinariamente entre os seis e os doce anos de idade, e organzase en reas, que tern un carcter global e integrador.

5. Os alumnos e as alumnas incorporaranse, con carcter xeral, ao primeiro curso de educacin primaria no ano natural no que cumpren seis anos.

Artigo 3. Obxectivos da educacin primaria

A educacin primaria contribuir a desenvolver nos nenos e nas nenas as capacidades que lles permitan:

a) Coecer e apreciar os valores e as normas de convivencia, aprender a obrar de acordo con elas, prepararse para o exercicio activo da cidadana e respectar os dereitos humanos, as como o pluralismo propio dunha sociedade democrtica.

b) Desenvolver hbitos de traballo individual e de equipo, de esforzo e de responsabili-dade no estudo, as como actitudes de confianza en si mesmo/a, sentido crtico, iniciativa persoal, curiosidade, interese e creatividade na aprendizaxe, e esprito emprendedor.

c) Adquirir habilidades para a prevencin e para a resolucin pacfica de conflitos que lles permitan desenvolverse con autonoma no mbito familiar e domstico, as como nos grupos sociais cos que se relacionan.

d) Coecer, comprender e respectar as diferentes culturas e as diferenzas entre as per-soas, a igualdade de dereitos e oportunidades de homes e mulleres e a non discriminacin de persoas con discapacidade nin por outros motivos.

e) Coecer e utilizar de xeito apropiado a lingua galega e a lingua castel, e desenvolver hbitos de lectura en ambas as linguas.

f) Adquirir en, polo menos, unha lingua estranxeira a competencia comunicativa bsica que lles permita expresar e comprender mensaxes sinxelas e desenvolverse en situacins cotis.

CV

E-D

OG

: tpz

wsj

l8-fp

l9-i0

o4-lx

p0-n

qn9k

hxip

ou3



g) Desenvolver as competencias matemticas bsicas e iniciarse na resolucin de pro-blemas que requiran a realizacin de operacins elementais de clculo, coecementos xeomtricos e estimacins, as como ser quen de aplicalos s situacins da sa vida coti.

h) Coecer os aspectos fundamentais das ciencias da natureza, as ciencias sociais, a xeografa, a historia e a cultura, con especial atencin aos relacionados e vinculados con Galicia.

i) Iniciarse na utilizacin, para a aprendizaxe, das tecnoloxas da informacin e da co-municacin, desenvolvendo un esprito crtico ante as mensaxes que reciben e elaboran.

j) Utilizar diferentes representacins e expresins artsticas e iniciarse na construcin de propostas visuais e audiovisuais.

k) Valorar a hixiene e a sade, aceptar o propio corpo e o das demais persoas, respec-tar as diferenzas e utilizar a educacin fsica e o deporte como medios para favorecer o desenvolvemento persoal e social.

l) Coecer e valorar os animais mis prximos ao ser humano e adoptar modos de com-portamento que favorezan o seu coidado.

m) Desenvolver as sas capacidades afectivas en todos os mbitos da personalidade e nas sas relacins coas demais persoas, as como unha actitude contraria violencia, aos prexuzos de calquera tipo e aos estereotipos sexistas e de discriminacin por cuestins de diversidade afectivo-sexual.

n) Fomentar a educacin viaria e actitudes de respecto que incidan na prevencin dos accidentes de trfico.

o) Coecer, apreciar e valorar as singularidades culturais, lingsticas, fsicas e sociais de Galicia, poendo de relevancia as mulleres e homes que realizaron achegas importan-tes cultura e sociedade galegas.

Artigo 4. Currculo

1. Entndese por currculo a regulacin dos elementos que determinan os procesos de ensino e aprendizaxe para cada unha das ensinanzas e etapas educativas.

CV

E-D

OG

: tpz

wsj

l8-fp

l9-i0

o4-lx

p0-n

qn9k

hxip

ou3



2. O currculo est integrado por: os obxectivos, as competencias, os contidos, os crite-rios de avaliacin, os estndares e resultados de aprendizaxe avaliables, e a metodoloxa didctica.

3. Para os efectos deste decreto entndese por:

a) Obxectivos: os referentes relativos aos logros que o alumnado debe alcanzar ao rematar o proceso educativo, como resultado das experiencias de ensino e aprendizaxe intencionalmente planificadas para tal fin.

b) Competencias: as capacidades para aplicar de forma integrada os contidos propios de cada ensinanza e etapa educativa, co fin de lograr a realizacin axeitada de actividades e a resolucin eficaz de problemas complexos.

c) Contidos: o conxunto de coecementos, habilidades, destrezas e actitudes que con-triben ao logro dos obxectivos de cada ensinanza e etapa educativa, e adquisicin de competencias. Os contidos ordnanse en disciplinas, que se clasifican en materias, mbi-tos, reas e mdulos en funcin das ensinanzas, as etapas educativas ou os programas en que participe o alumnado.

d) Criterios de avaliacin: o referente especfico para avaliar a aprendizaxe do alum-nado. Describen aquilo que se quere valorar e que o alumnado debe lograr, tanto en co-ecementos coma en competencias, e responden ao que se pretende conseguir en cada disciplina.

e) Estndares de aprendizaxe avaliables: especificacins dos criterios de avaliacin que permiten definir os resultados de aprendizaxe e que concretan o que o alumnado debe saber, comprender e saber facer en cada disciplina. Deben ser observables, medibles e avaliables, e permitir graduar o rendemento ou logro alcanzado. Deben contribur a facilitar o deseo de probas estandarizadas e comparables.

f) Metodoloxa didctica: o conxunto de estratexias, procedementos e accins organi-zadas e planificadas polo profesorado, de xeito consciente e reflexivo, coa finalidade de posibilitar a aprendizaxe do alumnado e o logro dos obxectivos suscitados.

4. O currculo da educacin primaria nos centros docentes correspondentes ao mbito de xestin da Comunidade Autnoma de Galicia ser o que se recolle para as distintas reas nos anexos I, II e III deste decreto.

CV

E-D

OG

: tpz

wsj

l8-fp

l9-i0

o4-lx

p0-n

qn9k

hxip

ou3



Os centros docentes desenvolvern e concretarn este currculo, e estas concrecins formarn parte do proxecto educativo do centro.

Artigo 5. Competencias clave

1. Para os efectos deste decreto, as competencias clave do currculo sern as seguin-tes:

1. Comunicacin lingstica (CCL).

2. Competencia matemtica e competencias bsicas en ciencia e tecnoloxa (CMCT).

3. Competencia dixital (CD).

4. Aprender a aprender (CAA).

5. Competencias sociais e cvicas (CSC).

6. Sentido de iniciativa e esprito emprendedor (CSIEE).

7. Conciencia e expresins culturais (CCEC).

2. Potenciarase o desenvolvemento da competencia de comunicacin lingstica e da competencia matemtica e competencias bsicas en ciencia e tecnoloxa.

3. Para unha adquisicin eficaz das comptencias e a sa integracin efectiva no currcu-lo, debern desearse actividades de aprendizaxe integradas que permitan ao alumnado avanzar cara aos resultados de aprendizaxe en mis dunha competencia ao mesmo tempo.

Artigo 6. Autonoma dos centros docentes

1. Os centros docentes, dentro do marco establecido polas administracins educati-vas, desenvolvern a sa autonoma pedagxica e organizativa, favorecern o traballo en equipo do profesorado e estimularn a actividade investigadora a partir da sa prctica docente.

2. Os centros docentes desenvolvern e completarn, de ser o caso, o currculo e as medidas de atencin diversidade establecidas pola consellera competente en materia

CV

E-D

OG

: tpz

wsj

l8-fp

l9-i0

o4-lx

p0-n

qn9k

hxip

ou3



educativa, adaptndoas s caractersticas do alumnado e sa realidade educativa, co fin de atender a todo o alumnado. As mesmo, arbitrarn mtodos que tean en conta os diferentes ritmos de aprendizaxe do alumnado, que favorezan a capacidade de aprender por si mesmos/as e promovan o traballo en equipo.

3. O proxecto educativo do centro recoller os valores, obxectivos e prioridades de ac-tuacin. As mesmo, incorporar a concrecin dos currculos establecidos pola consellera con competencias en materia de educacin que lle corresponde fixar e aprobar ao claustro, as como o tratamento transversal nas reas da educacin en valores e outras ensinanzas.

4. Os centros docentes promovern, ademais, compromisos coas familias e cos propios alumnos e alumnas nos que se especifiquen as actividades que uns e outros se compro-meten a desenvolver para facilitar o progreso educativo.

Artigo 7. Participacin de pais, nais ou das persoas que exerzan a titora legal no pro-ceso educativo

De conformidade co establecido no artigo 4.2.e) da Lei orgnica 8/1985, do 3 de xullo, reguladora do dereito educacin, e de acordo coas previsins da Lei 4/2011, do 30 de xuo, de convivencia e participacin da comunidade educativa, os pais, as nais ou as persoas que exerzan a titora legal debern participar e apoiar a evolucin do proceso educativo dos seus fillos, das sas fillas ou das persoas que tutelen, as como coecer as decisins relativas avaliacin e promocin, e colaborar nas medidas de apoio ou refor-zo que adopten os centros docentes para facilitar o seu progreso educativo, e tern acceso aos documentos oficiais de avaliacin e aos exames e documentos das avaliacins que se lles realicen aos seus fillos, fillas ou persoas tuteladas.

TTULO II Organizacin e funcionamento

CAPTULO I Organizacin

Artigo 8. Organizacin

1. Nesta etapa educativa as disciplinas agrpanse en tres bloques: troncais, especficas e de libre configuracin autonmica.

CV

E-D

OG

: tpz

wsj

l8-fp

l9-i0

o4-lx

p0-n

qn9k

hxip

ou3



2. Dentro do bloque de disciplinas troncais, os alumnos e as alumnas deben cursar en cada un dos cursos as seguintes reas:

a) Ciencias da natureza.

b) Ciencias sociais.

c) Lingua castel e literatura.

d) Matemticas.

e) Primeira lingua estranxeira.

3. Do bloque de disciplinas especficas, os alumnos e as alumnas deben cursar en cada un dos cursos as seguintes reas:

a) Educacin fsica.

b) Relixin, ou Valores sociais e cvicos, a eleccin de pais, nais ou das persoas que exerzan a titora legal.

c) Educacin artstica.

4. No bloque de disciplinas de libre configuracin autonmica, os alumnos e as alumnas deben cursar a rea de Lingua galega e literatura, que ter un tratamento no centro anlogo de Lingua castel e literatura, de xeito que se garanta a adquisicin das correspondentes competencias lingsticas e a adecuada distribucin segundo o establecido no artigo 6 do Decreto 79/2010, do 20 de maio, para o plurilingismo no ensino non universitario.

5. Os centros docentes podern dedicar as horas de libre configuracin do centro ao afondamento e/ou reforzo dalgunha das reas contempladas neste artigo. As mesmo, po-dern optar por establecer outra ou outras reas que determine o centro, segundo o seu proxecto educativo e previa autorizacin da consellera competente en materia educativa. En todo caso, respectarase o tratamento anlogo das linguas cooficiais e os criterios de equilibrio establecidos no Decreto 79/2010, do 20 de maio, para o plurilingismo no ensino non universitario.

CV

E-D

OG

: tpz

wsj

l8-fp

l9-i0

o4-lx

p0-n

qn9k

hxip

ou3



Artigo 9. Horario

1. O horario semanal para cada unha das disciplinas dos distintos cursos da etapa o que figura no anexo IV.

2. A determinacin deste horario debe entenderse como o tempo necesario para o traba-llo en cada unha das disciplinas, sen esquecerse do carcter global e integrador da etapa.

3. As actividades escolares desenvolveranse, cando menos, ao longo de vinte e cin-co horas semanais.

Artigo 10. Calendario escolar

1. O calendario escolar comprender un mnimo de 175 das lectivos.

2. En calquera caso, no cmputo do calendario escolar incluiranse os das dedicados s avaliacins de terceiro curso e final de educacin primaria.

Artigo 11. Elementos transversais

1. Sen prexuzo do seu tratamento especfico nalgunhas das disciplinas de cada curso, a comprensin lectora, a expresin oral e escrita, a comunicacin audiovisual, as tecno-loxas da informacin e a comunicacin, o emprendemento e a educacin cvica e consti-tucional traballaranse en todas as disciplinas.

2. A consellera competente en materia educativa fomentar a calidade, equidade e in-clusin educativa das persoas con discapacidade, a igualdade de oportunidades e non-dis-criminacin por razn de discapacidade, medidas de flexibilizacin e alternativas metodo-lxicas, adaptacins curriculares, accesibilidade universal, deseo para todas as persoas, atencin diversidade e todas aquelas medidas que sexan necesarias para conseguir que o alumnado con discapacidade poida acceder a unha educacin de calidade en igualdade de oportunidades.

3. As mesmo, a consellera competente en materia educativa promover o desenvolve-mento dos valores que fomenten a igualdade efectiva entre homes e mulleres e a preven-cin da violencia de xnero, e dos valores inherentes ao principio de igualdade de trato e non-discriminacin por calquera condicin ou circunstancia persoal ou social.

CV

E-D

OG

: tpz

wsj

l8-fp

l9-i0

o4-lx

p0-n

qn9k

hxip

ou3



Do mesmo xeito, promover a aprendizaxe da prevencin e resolucin pacfica de con-flitos en todos os mbitos da vida persoal, familiar e social, as como dos valores que sustentan a liberdade, a xustiza, a igualdade, o pluralismo poltico, a paz, a democracia, o respecto polos dereitos humanos e o rexeitamento da violencia terrorista, a pluralidade, o respecto polo Estado de dereito, o respecto e consideracin polas vtimas do terrorismo, e a prevencin do terrorismo e de calquera tipo de violencia.

A programacin docente debe comprender, en todo, caso a prevencin da violencia de xnero, da violencia terrorista e de calquera forma de violencia, racismo ou xenofobia, in-cludo o estudo do Holocausto xudeu como feito histrico.

Evitaranse os comportamentos, estereotipos e contidos sexistas, as como aqueles que supoan discriminacin por razn da orientacin sexual ou da identidade de xnero, favo-recendo a visibilidade da realidade homosexual, bisexual, transexual, transxnero e inter-sexual.

Os currculos de educacin primaria incorporan elementos curriculares relacionados co desenvolvemento sostible e o medio ambiente, os riscos de explotacin e abuso sexual, as situacins de risco derivadas da utilizacin das tecnoloxas da informacin e da comunica-cin, as como a proteccin ante urxencias e catstrofes.

4. Os currculos de educacin primaria incorporan elementos curriculares orientados ao desenvolvemento e afianzamento do esprito emprendedor. A consellera con compe-tencias en materia de educacin fomentar as medidas para que o alumnado participe en actividades que lle permitan afianzar o esprito emprendedor e a iniciativa empresarial a partir de aptitudes como a creatividade, a autonoma, a iniciativa, o traballo en equipo, a confianza nun mesmo e o sentido crtico.

5. No mbito da educacin e da seguridade viaria incorpranse elementos curriculares e promvense accins para a mellora da convivencia e a prevencin dos accidentes de trfi-co, co fin de que o alumnado coeza os seus dereitos e deberes como usuario/a das vas, en calidade de pen ou peoa, persoa viaxeira e persoa condutora de bicicletas, respecte as normas e os sinais, e de que se favoreza a convivencia, a tolerancia, a prudencia, o au-tocontrol, o dilogo e a empata con actuacins axeitadas tendentes a evitar os accidentes de trfico e as sas secuelas.

CV

E-D

OG

: tpz

wsj

l8-fp

l9-i0

o4-lx

p0-n

qn9k

hxip

ou3



CAPTULO II Avaliacin e promocin

Artigo 12. Avaliacin

1. Os referentes para a valoracin do grao de adquisicin das competencias e o logro dos obxectivos da etapa nas avaliacins continua e final das disciplinas troncais, especfi-cas e de libre configuracin autonmica sern os criterios de avaliacin e os estndares de aprendizaxe avaliables que figuran nos anexos I, II e III deste decreto.

2. A avaliacin dos procesos de aprendizaxe do alumnado ser continua e global, e ter en conta o seu progreso no conxunto das reas.

3. Estableceranse as medidas mis axeitadas para que as condicins de realizacin das avaliacins, includa a avaliacin de terceiro curso e a avaliacin final de etapa, se adapten s necesidades do alumnado con necesidades especficas de apoio educativo.

4. No contexto do proceso de avaliacin continua, cando o progreso dun alumno ou dunha alumna non sexa o axeitado estableceranse medidas de reforzo educativo. Estas medidas adoptaranse en calquera momento do curso, tan pronto como se detecten as dificultades, e estarn dirixidas a garantir a adquisicin das competencias imprescindibles para continuar o proceso educativo.

5. Os mestres e as mestras avaliarn tanto as aprendizaxes do alumnado como os pro-cesos de ensinanza e a sa propia prctica docente, para o que establecern indicadores de logro nas programacins docentes.

6. Co fin de garantir o dereito dos alumnos e alumnas a que o seu rendemento sexa valorado conforme criterios de plena obxectividade, os centros docentes adoptarn as me-didas precisas para facer pblicos e comunicar s familias os criterios de avaliacin, os estndares de aprendizaxe avaliables, as estratexias e instrumentos de avaliacin, as como os criterios de promocin.

7. Os centros docentes realizarn unha avaliacin individualizada a todos os alumnos e as alumnas ao rematar o terceiro curso de educacin primaria, segundo dispoa a Conse-llera con competencias en materia de educacin, na que se comprobar o grao de dominio das destrezas, as capacidades e as habilidades en expresin e comprensin oral e escrita, clculo e resolucin de problemas en relacin co grao de adquisicin da competencia en comunicacin lingstica e da competencia matemtica.

CV

E-D

OG

: tpz

wsj

l8-fp

l9-i0

o4-lx

p0-n

qn9k

hxip

ou3



De resultar desfavorable esta avaliacin, o equipo docente deber adoptar as medidas ordinarias ou extraordinarias mis axeitadas. Estas medidas fixaranse en plans de mellora de resultados colectivos ou individuais que permitan solventar as dificultades, en colabora-cin coas familias e mediante recursos de apoio educativo.

8. Ao rematar o sexto curso de educacin primaria realizarase unha avaliacin final indi-vidualizada a todos os alumnos e todas as alumnas, na que se comprobar o grao de ad-quisicin da competencia en comunicacin lingstica, da competencia matemtica e das competencias bsicas en ciencia e tecnoloxa, as como o logro dos obxectivos da etapa. Para a avaliacin utilizaranse como referentes os criterios de avaliacin e os estndares de aprendizaxe avaliables que figuran nos anexos I, II e III deste decreto.

O nivel obtido por cada alumno ou alumna farase constar nun informe, que ser entre-gado aos pais, s nais ou s persoas que exerzan a titora legal e que ter carcter infor-mativo e orientador para os centros docentes nos que os alumnos e as alumnas cursasen o sexto curso de educacin primaria e para aqueles nos que cursen o seguinte curso escolar, as como para os equipos docentes, os pais, as nais ou as persoas que exerzan a titora legal e os alumnos e as alumnas. O nivel obtido ser indicativo dunha progresin e apren-dizaxe adecuadas, ou da conveniencia da aplicacin de programas dirixidos ao alumnado con necesidades especficas de apoio educativo ou doutras medidas.

9. Co fin de facilitar a transicin desde a educacin primaria educacin secundaria obrigatoria, os centros docentes prestaranlle unha especial atencin coordinacin en-tre ambas as das etapas, para salvar as diferenzas pedagxicas e organizativas e os desaxustes que se poidan producir no progreso acadmico do alumnado, para o que se ter en conta, entre outros mecanismos, o informe indicativo do nivel obtido na avaliacin final de etapa.

10. A consellera con competencias en materia de educacin poder establecer plans especficos de mellora naqueles centros docentes pblicos cuxos resultados sexan inferio-res aos valores que, para tal obxecto, determine. En relacin cos centros docentes concer-tados atenderase normativa reguladora do concerto correspondente.

Artigo 13. Promocin

1. O alumno ou a alumna acceder ao curso ou etapa seguinte sempre que se consi-dere que logrou os obxectivos que correspondan ao curso realizado ou os obxectivos da etapa, e que alcanzou o grao de adquisicin das competencias correspondentes. De non

CV

E-D

OG

: tpz

wsj

l8-fp

l9-i0

o4-lx

p0-n

qn9k

hxip

ou3



ser as, poder repetir unha soa vez durante a etapa, cun plan especfico de reforzo ou recuperacin e apoio, que ser organizado polos centros docentes de acordo co que esta-bleza a consellera competente en materia educativa.

A repeticin considerarase unha medida de carcter excepcional e tomarase tras es-gotar o resto das medidas ordinarias de reforzo e apoio para resolver as dificultades de aprendizaxe do alumnado.

2. O equipo docente adoptar as decisins correspondentes sobre a promocin do alumnado tomando especialmente en consideracin a informacin e o criterio do profeso-rado titor.

Atenderase especialmente aos resultados das avaliacins individualizadas de tercei-ro curso de educacin primaria e final de educacin primaria.

Artigo 14. Documentos oficiais de avaliacin

1. Os documentos oficiais de avaliacin son o expediente acadmico, as actas de ava-liacin, os documentos de avaliacin final de etapa e de terceiro curso de educacin prima-ria, o informe indicativo do nivel obtido na avaliacin final de etapa, o historial acadmico e, no seu caso, o informe persoal por traslado.

Os documentos oficiais de avaliacin sern visados pola direccin do centro e levarn as sinaturas autgrafas das persoas que corresponda en cada caso. Ao carn constarn o nome e os apelidos de quen asina, as como a referencia ao cargo ou atribucin docente.

O historial acadmico e, de ser o caso, o informe persoal por traslado, considranse documentos bsicos para garantir a mobilidade do alumnado por todo o territorio nacional.

2. Os resultados da avaliacin expresaranse nos termos de Insuficiente (IN) para as cualificacins negativas, Suficiente (SU), Ben (BE), Notable (NT) ou Sobresaliente (SB) para as cualificacins positivas. A estes termos achegarselles unha cualificacin numri-ca, sen empregar decimais, nunha escala de un a dez, coas seguintes correspondencias:

Insuficiente: 1, 2, 3 ou 4.

Suficiente: 5.

CV

E-D

OG

: tpz

wsj

l8-fp

l9-i0

o4-lx

p0-n

qn9k

hxip

ou3



Ben: 6.

Notable: 7 ou 8.

Sobresaliente: 9 ou 10.

A nota media das cualificacins numricas obtidas en cada unha das reas ser a media aritmtica das cualificacins de todas elas, redondeada centsima mis prxima e, en caso de equidistancia, superior.

Os centros docentes podern propoer o outorgamento dunha Mencin Honorfica aos alumnos e s alumnas que obtiveran Sobresaliente ao rematar educacin primaria nunha rea e que demostren un rendemento acadmico excelente, cuxo outorgamento corres-ponder consellera con competencias en materia de educacin.

3. As actas de avaliacin estenderanse para cada un dos cursos e pecharanse ao rema-te do perodo lectivo ordinario e na convocatoria das probas extraordinarias, no seu caso. Comprendern a relacin nominal do alumnado que compn o grupo xunto cos resultados da avaliacin das reas e as decisins sobre promocin e permanencia.

As actas de avaliacin sern asinadas polo titor ou a titora do grupo e levarn o visto e prace da direccin do centro.

4. O historial acadmico ser estendido en impreso oficial, levar o visto e prace da direccin e ter valor acreditativo dos estudos realizados. Como mnimo recoller os datos identificativos do ou da estudante, as disciplinas cursadas en cada un dos anos de esco-larizacin, os resultados da avaliacin en cada convocatoria (ordinaria ou extraordinaria), as decisins sobre promocin e permanencia, a media das cualificacins obtidas en cada unha das reas, o nivel obtido na avaliacin final de educacin primaria, a informacin re-lativa aos cambios de centro, as medidas curriculares e organizativas aplicadas e as datas en que se produciron os diferentes feitos.

5. Cando o alumno ou a alumna se traslade a outro centro para proseguir os seus es-tudos, o centro de orixe remitir ao de destino, por peticin deste, copia do historial aca-dmico de educacin primaria e o informe persoal por traslado. O centro receptor abrir o correspondente expediente acadmico. A matriculacin adquirir carcter definitivo logo de recibida a copia do historial acadmico.

CV

E-D

OG

: tpz

wsj

l8-fp

l9-i0

o4-lx

p0-n

qn9k

hxip

ou3



O informe persoal por traslado conter os resultados das avaliacins que se realiza-ran, a aplicacin, de ser o caso, de medidas curriculares e organizativas, e todas aquelas observacins que se consideren oportunas acerca do progreso xeral do alumno ou da alumna.

6. Tras rematar a etapa, o historial acadmico de educacin primaria entregarselles aos pais, s nais ou s persoas que exerzan a titora legal do alumno ou alumna, e envia-rase unha copia deste e do informe indicativo do nivel obtido na avaliacin final de etapa ao centro de educacin secundaria no que prosiga os seus estudos o alumno ou a alumna, por pedimento do centro de educacin secundaria.

7. No referente obtencin dos datos persoais do alumnado, sa cesin duns centros docentes a outros e seguridade e confidencialidade destes, atenderase o disposto na lexislacin vixente en materia de proteccin de datos de carcter persoal e, en todo caso, ao establecido na disposicin adicional vixsima terceira da Lei orgnica 2/2006, do 3 de maio.

8. A custodia e o arquivamento dos expedientes acadmicos correspndelles aos cen-tros docentes. O labor de cubrir e custodiar o expediente acadmico ser supervisado pola inspeccin educativa.

A Consellera con competencias en materia de educacin establecer os procedemen-tos oportunos para garantir a autenticidade dos datos reflectidos no expediente acadmico e a sa custodia.

9. Os documentos oficiais de avaliacin e os seus procedementos de validacin des-critos nos apartados anteriores podern ser substitudos polos seus equivalentes realiza-dos por medios electrnicos, informticos ou telemticos, sempre que quede garantida a sa autenticidade, integridade, conservacin, e sempre que se cumpran as garantas e os requisitos establecidos pola Lei orgnica 15/1999, do 13 de decembro, de proteccin de datos de carcter persoal, pola Lei 11/2007, do 22 de xuo, de acceso electrnico dos cidadns aos servizos pblicos, e pola normativa que as desenvolve.

O expediente electrnico do alumnado estar constitudo, polo menos, polos datos contidos nos documentos oficiais de avaliacin e cumprir co establecido no Real decre-to 4/2010, do 8 de xaneiro, polo que se regula o Esquema Nacional de Interoperabilidade no mbito da Administracin electrnica.

CV

E-D

OG

: tpz

wsj

l8-fp

l9-i0

o4-lx

p0-n

qn9k

hxip

ou3



CAPTULO III Proceso de aprendizaxe

Artigo 15. Principios metodolxicos

1. Nesta etapa poerase especial nfase na atencin diversidade do alumnado, na atencin individualizada, na prevencin das dificultades de aprendizaxe e na posta en prctica de mecanismos de reforzo tan pronto como se detecten estas dificultades.

2. A metodoloxa didctica ser fundamentalmente comunicativa, inclusiva, activa e par-ticipativa, e dirixida ao logro dos obxectivos e das competencias clave. Neste sentido pres-tarase atencin ao desenvolvemento de metodoloxas que permitan integrar os elementos do currculo mediante o desenvolvemento de tarefas e actividades relacionadas coa reso-lucin de problemas en contextos da vida real.

3. A accin educativa procurar a integracin das distintas experiencias e aprendizaxes do alumnado e ter en conta os seus diferentes ritmos e estilos de aprendizaxe, favore-cendo a capacidade de aprender por si mesmo e promovendo o traballo colaborativo e en equipo.

4. A lectura constite un factor fundamental para o desenvolvemento das competencias clave; de especial relevancia o desenvolvemento de estratexias de comprensin lectora de todo tipo de textos e imaxes, en calquera soporte e formato. Co fin de fomentar o hbito da lectura, os centros docentes organizarn a sa prctica docente de xeito que se garanta a incorporacin dun tempo diario de lectura non inferior a trinta minutos.

5. A intervencin educativa debe ter en conta como principio a diversidade do alumnado, entendendo que deste xeito se garante o desenvolvemento de todo el e mais unha aten-cin personalizada en funcin das necesidades de cadaqun.

6. Prestarselle especial atencin durante a etapa atencin personalizada dos alum-nos e das alumnas, realizacin de diagnsticos precoces e ao establecemento de meca-nismos de reforzo para lograr o xito escolar.

7. Os mecanismos de reforzo, que debern poerse en prctica tan pronto como se detecten dificultades de aprendizaxe, podern ser tanto organizativos como curriculares. Entre estas medidas podern considerarse o apoio no grupo ordinario, os agrupamentos flexibles ou as adaptacins do currculo.

CV

E-D

OG

: tpz

wsj

l8-fp

l9-i0

o4-lx

p0-n

qn9k

hxip

ou3



8. Para unha adquisicin eficaz das competencias e a sa integracin efectiva no curr-culo, debern desearse actividades de aprendizaxe integradas que lle permitan ao alum-nado avanzar cara aos resultados de aprendizaxe de mis dunha competencia ao mesmo tempo.

9. Os centros docentes impartirn de xeito integrado o currculo de todas as linguas da sa oferta educativa, co fin de favorecer que todos os coecementos e as experiencias lingsticas do alumnado contriban ao desenvolvemento da sa competencia comuni-cativa plurilinge. No proxecto lingstico do centro concretaranse as medidas tomadas para a imparticin do currculo integrado das linguas. Estas medidas incluirn, polo menos, acordos sobre criterios metodolxicos bsicos de actuacin en todas as linguas, acordos sobre a terminoloxa que se vaia empregar, e o tratamento que se lles dar aos contidos, aos criterios de avaliacin e aos estndares de aprendizaxe similares nas distintas reas lingsticas, de xeito que se evite a repeticin dos aspectos comns aprendizaxe de cal-quera lingua.

Artigo 16. Alumnado con necesidades especficas de apoio educativo

1. Para que o alumnado con necesidades especficas de apoio educativo que requira unha atencin educativa diferente ordinaria por presentar necesidades educativas espe-ciais, dificultades especficas de aprendizaxe, trastorno por dficit de atencin e hiperactivi-dade (TDAH), altas capacidades intelectuais, por se incorporar tarde ao sistema educativo ou por condicins persoais ou de historia escolar poida alcanzar o mximo desenvolve-mento das sas capacidades persoais e os obxectivos e as competencias da etapa, esta-bleceranse as medidas curriculares e organizativas oportunas que aseguren o seu progre-so axeitado, de conformidade co disposto nos artigos 71 a 79 bis da Lei orgnica 2/2006, do 3 de maio.

2. Entre as medidas indicadas na epgrafe anterior considranse as que garantan que as condicins de realizacin das avaliacins se adapten s necesidades do alumnado con necesidades especficas de apoio educativo.

3. A escolarizacin do alumnado con necesidades especficas de apoio educativo rexe-rase polos principios de normalizacin e inclusin e asegurar a sa non-discriminacin e a igualdade efectiva no acceso e permanencia no sistema educativo.

4. A identificacin e valoracin do alumnado con necesidades especficas de apoio edu-cativo e, de ser o caso, a intervencin educativa derivada desa valoracin, realizarase da

CV

E-D

OG

: tpz

wsj

l8-fp

l9-i0

o4-lx

p0-n

qn9k

hxip

ou3



forma mis temper posible, nos termos que determine a consellera competente en mate-ria de educacin. Os centros docentes debern adoptar as medidas necesarias para facer realidade esa identificacin, valoracin e intervencin.

5. Correspndelle consellera competente en materia de educacin establecer as con-dicins de accesibilidade ao currculo do alumnado con necesidades educativas especiais, os recursos de apoio que favorezan ese acceso e, de ser o caso, os procedementos opor-tunos cando sexa necesario realizar adaptacins significativas dos elementos do currculo dese alumnado Estas adaptacins se realizarn buscando o mximo desenvolvemento posible das competencias clave, e a avaliacin continua e a promocin tomarn como re-ferente os elementos fixados nas devanditas adaptacins.

6. Sen prexuzo da permanencia durante un curso mis na etapa, prevista no artigo 20.2 da Lei orgnica 2/2006, do 3 de maio, a escolarizacin do alumnado con necesidades edu-cativas especiais na etapa de educacin primaria nos centros docentes ordinarios poder prolongarse un ano mis, sempre que iso favoreza a sa integracin socioeducativa.

7. A escolarizacin do alumnado con altas capacidades intelectuais, identificado como tal segundo o procedemento e nos termos que estableza a consellera competente en materia de educacin, flexibilizarase nos termos que determine a normativa vixente. Esta flexibilizacin poder inclur tanto a imparticin de contidos e a adquisicin de competen-cias propias de cursos superiores como a ampliacin de contidos e competencias do curso corrente, as como outras medidas.

8. Os plans de actuacin, as como os programas de enriquecemento curricular ade-cuados s necesidades do alumnado con altas capacidades intelectuais, que lle corres-ponde adoptar consellera competente en materia de educacin, permitirn desenvolver ao mximo as capacidades deste alumnado e tern en consideracin o seu ritmo e o estilo de aprendizaxe, as como o daquel alumnado especialmente motivado pola aprendizaxe.

9. A escolarizacin do alumnado que se incorpore de xeito tardo ao sistema educativo, ao que se refire o artigo 78 da Lei orgnica 2/2006, do 3 de maio, realizarase atendendo s sas circunstancias, aos seus coecementos, sa idade e ao seu historial acadmico. Quen presente un desfasamento no seu nivel de competencia curricular de mis de dous anos poder ser escolarizado no curso inferior ao que lle correspondera por idade. No caso de superar ese desfasamento, incorporarase ao curso correspondente sa idade.

CV

E-D

OG

: tpz

wsj

l8-fp

l9-i0

o4-lx

p0-n

qn9k

hxip

ou3



10. Para o alumnado que se incorpore de xeito tardo ao sistema educativo adoptaranse as medidas de reforzo necesarias que faciliten a sa integracin escolar e a recuperacin, de ser o caso, do seu desfasamento e que lle permitan continuar con aproveitamento os seus estudos.

Artigo 17. Titora

1. A accin titorial orientar o proceso educativo individual e colectivo do alumnado, sen prexuzo das competencias e da coordinacin co departamento de orientacin. O profe-sorado titor coordinar a intervencin educativa do conxunto do profesorado que incida sobre o mesmo grupo de alumnos e alumnas de acordo co que estableza a consellera competente en materia de educacin, e manter unha relacin permanente coa familia, atendendo conciliacin profesional e familiar, co fin de facilitar o exercicio dos dereitos recoecidos no artigo 4.1.d) e g) da Lei orgnica 8/1985, do 3 de xullo, reguladora do de-reito educacin e no artigo 6.1 da Lei galega 4/2011, do 30 de xuo, de convivencia e participacin da comunidade educativa.

2. Cada grupo de alumnos e alumnas ter un mestre titor ou unha mestra titora, designado/a pola persoa que exerza a direccin, por proposta da xefatura de estudos.

3. funcin das persoas titoras informar regularmente os pais, as nais ou persoas que exerzan a titora legal do seu alumnado sobre o proceso educativo dos seus fillos e fillas. Esta informacin realizarase cunha periodicidade trimestral e recoller as cualificacins obtidas en cada rea, as como a informacin relativa ao seu proceso de integracin so-cioeducativa.

TTULO III Programas educativos

Artigo 18. Bibliotecas escolares e lectura

1. Os centros docentes debern inclur dentro do seu proxecto educativo un programa de centro de promocin da lectura (Proxecto Lector de Centro) no que integren as actua-cins destinadas ao fomento da lectura, da escritura e das habilidades no uso, no trata-mento e na producin da informacin, en apoio da adquisicin das competencias clave.

2. Este programa de centro ser o referente para a elaboracin dos plans anuais de lectura que se incluirn na programacin xeral anual.

CV

E-D

OG

: tpz

wsj

l8-fp

l9-i0

o4-lx

p0-n

qn9k

hxip

ou3



3. As mesmo, os centros docentes contarn cunha biblioteca escolar, instrumento fun-damental para o desenvolvemento do programa de promocin da lectura (Proxecto Lector de Centro), como centro de referencia de recursos da lectura da informacin e da apren-dizaxe e punto de encontro entre alumnado, profesorado e familias que facilite a comuni-cacin, a creatividade, as aprendizaxes e o traballo colaborativo ademais de estimular os intercambios culturais no centro.

4. Correspndelle direccin do centro a aprobacin do programa de promocin da lectura logo da proposta realizada polo claustro de profesorado.

Artigo 19. Educacin dixital

1. A consellera con competencias en materia de educacin promover o uso das tecno-loxas da informacin e da comunicacin na aula como medio didctico apropiado e valioso para desenvolver as tarefas de ensino e aprendizaxe.

2. Os contornos virtuais de aprendizaxe que se empreguen nos centros docentes sos-tidos con fondos pblicos facilitarn a aplicacin de plans educativos especficos, desea-dos polos centros docentes para a consecucin de obxectivos concretos do currculo, e debern contribur extensin do concepto de aula no tempo e no espazo.

3. A consellera con competencias en materia de educacin ofrecer plataformas dixi-tais e tecnolxicas de acceso para toda a comunidade educativa, que podern incorporar recursos didcticos achegados polas administracins educativas e outros axentes para o seu uso compartido.

4. Os centros docentes que desenvolvan o currculo completo nun contorno dixital de-bern establecer un proxecto de educacin dixital que formar parte do seu proxecto edu-cativo e deber contar coa aprobacin da consellera competente en materia educativa, segundo o procedemento que se estableza.

Artigo 20. Promocin de estilos de vida saudables

1. Os centros docentes desenvolvern medidas especficas dentro do seu proxecto edu-cativo, de xeito que se promova a prctica diaria de deporte e exercicio fsico por parte dos alumnos e das alumnas durante a xornada escolar, en relacin coa promocin dunha vida activa, saudable e autnoma.

CV

E-D

OG

: tpz

wsj

l8-fp

l9-i0

o4-lx

p0-n

qn9k

hxip

ou3



2. O deseo, a coordinacin e a supervisin das medidas que se adopten sern asu-midas polo profesorado coa cualificacin ou especializacin adecuada, e de acordo cos recursos dispoibles.

Disposicin adicional primeira. Adaptacin de referencias

1. As referencias realizadas pola normativa vixente s reas e disciplinas de educacin primaria entenderanse realizadas s disciplinas correspondentes recollidas neste decreto.

2. As referencias contidas no punto 3 do artigo 6 do Decreto 79/2010, do 20 de maio, para o plurilingismo no ensino non universitario de Galicia, relativas a Coecemento do medio natural, social e cultural entndense feitas s Ciencias da natureza e s Ciencias sociais, para os efectos da sa imparticin en lingua galega.

Disposicin adicional segunda. Ensinos de relixin

1. As ensinanzas de relixin incluiranse na educacin primaria de acordo co establecido neste decreto.

2. A Consellera con competencias en materia de educacin garantir que, ao comezo do curso, os pais, as nais ou as persoas que exerzan a titora legal poidan manifestar a sa vontade de que o alumnado reciba ou non ensinanza de relixin.

3. A determinacin do currculo da ensinanza de relixin catlica e das diferentes confe-sins relixiosas coas que o Estado espaol subscribiu acordos de cooperacin en materia educativa ser competencia, respectivamente, da xerarqua eclesistica e das correspon-dentes autoridades relixiosas.

4. A avaliacin da ensinanza da relixin realizarase de acordo co establecido no arti-go 12 deste decreto.

Disposicin adicional terceira. Tarefas extraescolares

1. Os centros docentes podern inclur dentro da sa programacin xeral anual, segun-do o marco de autonoma pedagxica e organizativa, as pautas e/ou criterios xerais sobre o uso das tarefas extraescolares na etapa de educacin primaria, de xeito que entronque co adecuado desenvolvemento das competencias clave do alumnado segundo os seus distintos procesos e ritmos de aprendizaxe, atendendo a un principio de progresividade ao longo da etapa educativa.

CV

E-D

OG

: tpz

wsj

l8-fp

l9-i0

o4-lx

p0-n

qn9k

hxip

ou3



2. No caso do seu establecemento, terase en conta un adecuado encaixe na vida das familias, de xeito que se facilite a participacin activa das mesmas na aprendizaxe e a ade-cuada conciliacin da vida persoal e familiar, con respecto aos tempos de lecer do alumna-do. Ao tempo fomentarase a responsabilidade dos alumnos e alumnas na sa formacin e a sa autonoma, en lia cunha cultura do esforzo e do traballo.

Disposicin adicional cuarta. Aprendizaxe de linguas estranxeiras

1. Na imparticin de disciplinas en linguas estranxeiras, os centros docentes aplicarn o disposto no captulo IV do Decreto 79/2010, do 20 de maio, para o plurilingismo no ensino non universitario de Galicia.

2. Os centros docentes que impartan unha parte das disciplinas do currculo en linguas estranxeiras aplicarn, en todo caso, os criterios para a admisin do alumnado estable-cidos na Lei orgnica 2/2006, do 3 de maio. En tales criterios non se incluirn requisitos lingisticos.

Disposicin derrogatoria nica. Derrogacin normativa

A partir da total implantacin das modificacins indicadas na disposicin final primeira, quedar derrogado o Decreto 130/2007, do 28 de xuo, polo que se establece o currculo da educacin primaria na Comunidade Autnoma de Galicia.

Igualmente, coa publicacin deste decreto quedar derrogada a Orde o 23 de xullo de 2014 pola que se regula a implantacin para o curso 2014/15 dos cursos primeiro, terceiro e quinto de educacin primaria na Comunidade Autnoma de Galicia, segundo o calendario de aplicacin da Lei orgnica 8/2013, do 9 de decembro, para a mellora da ca-lidade educativa, as como todas as disposicins de igual ou inferior rango que se opoan ao disposto neste decreto.

Disposicin derradeira primeira. Calendario de implantacin

As modificacins introducidas no currculo, a organizacin, os obxectivos, a promocin e as avaliacins de educacin primaria implantaranse para os cursos primeiro, terceiro e quinto no curso escolar 2014/15, e para os cursos segundo, cuarto e sexto no curso esco-lar 2015/16.

CV

E-D

OG

: tpz

wsj

l8-fp

l9-i0

o4-lx

p0-n

qn9k

hxip

ou3



Disposicin derradeira segunda. Desenvolvemento normativo

Facltase a persoa titular da Consellera de Cultura, Educacin e Ordenacin Universi-taria para ditar cantas disposicins sexan precisas, no mbito das sas competencias, para a execucin e desenvolvemento do presente decreto.

Disposicin derradeira terceira. Entrada en vigor.

Este decreto entrar en vigor o da seguinte ao da sa publicacin no Diario Oficial de Galicia.

Santiago de Compostela, catro de setembro de dous mil catorce

Alberto Nez Feijo Presidente

Jess Vzquez Abad Conselleiro de Cultura, Educacin e Ordenacin Universitaria

ANEXO I Disciplinas troncais

rea de Ciencias da natureza.

Os coecementos cientficos intgranse no currculo da educacin primaria para pro-porcionar ao alumnado as bases dunha formacin cientfica e tecnolxica que contriba a desenvolver as competencias necesarias para comprender a realidade, desenvolverse na vida coti e interactuar co seu medio natural. O coecemento competencial integra un co-ecemento de base conceptual (saber dicir), un coecemento relativo s destrezas (saber facer) e un coecemento con grande influenza social e cultural e que implica un conxunto de valores e actitudes (saber ser). As competencias clave non se adquiren nun determinado momento e permanecen inalterables, senn que implican un proceso de desenvolvemento mediante o cal os individuos van adquirindo maiores niveis de desempeo no seu uso.

O argumento sinalado, que fala dun proceso, deber permitir a aproximacin ao mto-do cientfico e ao uso das tecnoloxas de maneira secuenciada. Ao ingresar en educacin primaria, o perodo evolutivo fala dun pensamento intuitivo, global e concreto: o alumnado non est suxeito a unha previa anlise ou deducin lxica, senn que a sa expresividade

CV

E-D

OG

: tpz

wsj

l8-fp

l9-i0

o4-lx

p0-n

qn9k

hxip

ou3



nace da intuicin ou da percepcin sensorial; as inicia o ensino primario cun conxunto de ideas, representacins, coecementos, habilidades, destrezas e disposicins emocionais e afectivas relacionadas co contorno, que estrutura en forma de esquemas xunto a teoras ou hipteses que lle permiten dar resposta a todo o que sucede ao seu redor.

A interpretacin, comprensin, explicacin e expresin da realidade non son habilida-des autnomas dunha determinada rea. Precisan da confluencia de todas as reas de co-ecemento, favorecendo unha visin interdisciplinaria na que cada equipo docente e cada mestra ou mestre desear, implementar e avaliar tarefas integradas contextualizadas nas que o alumnado se implique nun proceso que o leve acadar un produto que satisfaga as competencias que se sinalan, para cada particularidade.

O currculo da rea est formulado partindo do desenvolvemento cognitivo e emocional no que se atopa o alumnado desta etapa, da concrecin do seu pensamento, das sas posibilidades cognitivas, do seu interese por aprender e relacionarse cos seus iguais e co contorno e da sa andaina cara a un pensamento mis abstracto ao final da etapa.

Todos os aspectos da rea de Ciencias da natureza son concibidos como mbitos de aprendizaxe desde os cales se pode facer fincap na comprensin da realidade e no desen-volvemento de actitudes crticas. Pretndese que os alumnos e as alumnas desenvolvan as sas habilidades cognitivas de observar, comparar, ordenar, clasificar, inferir, transferir, representar, avaliar...

A adquisicin de conceptos cientficos non debe ser o nico propsito da rea senn que tamn debe lograr introducir o valor funcional da ciencia para que o alumnado sexa quen de explicar fenmenos cotins proporcionndolles as ferramentas para explorar a realidade natural de forma obxectiva, rigorosa e comprobada. Debe fomentar a curiosidade sobre fenmenos novos ou problemas inesperados, a necesidade de respectar o medio ambiente, o esprito de iniciativa e tenacidade, a confianza en si mesmo/a, a necesidade de coidar do seu propio corpo, o pensamento crtico que non se contenta cunha actitude pasiva, a flexibilidade intelectual, o rigor metodolxico e permitirlles pensar e desenvolver o seu pensamento de forma independente as como respectar a opinin dos e das demais e iniciarse na argumentacin e no debate de ideas.

Os contidos estn organizados en 5 bloques que, dada a sa interrelacin, non deben ser traballados de forma illada senn integrada. O tratamento dos seus conceptos debe

CV

E-D

OG

: tpz

wsj

l8-fp

l9-i0

o4-lx

p0-n

qn9k

hxip

ou3



permitir ao alumnado avanzar na adquisicin de ideas do coecemento cientfico e na sa estruturacin e organizacin, de forma coherente e articulada. Por outra banda, os conti-dos procedementais, relacionados co saber facer terico e prctico, han de permitir ao alumnado iniciarse en coecer e empregar algunhas das estratexias e tcnicas habituais na actividade cientfica, tales como a observacin, a identificacin e anlise de problemas, a recollida, a organizacin e o tratamento de datos, a emisin de hipteses, o deseo e desenvolvemento da experimentacin, a busca de solucins e o emprego de fontes de informacin, inclundo as proporcionadas polos medios tecnolxicos actuais e a comunica-cin dos resultados obtidos. Para o desenvolvemento de actitudes e valores, os contidos seleccionados han de promover a curiosidade, o interese, o respecto por si mesmo/a, polos demais, pola natureza e cara ao traballo propio das ciencias experimentais, as como unha actitude de colaboracin no traballo en grupo.

O bloque 1: iniciacin actividade cientfica, orintase basicamente aos coecementos necesarios para a planificacin, realizacin e posterior comunicacin dos resultados de tarefas integradas, proxectos, experimentacins ou pequenas investigacins. Integra as coecementos conceptuais, procedementais e actitudinais necesarios para o desenvolve-mento dos catro bloques restantes tendo, polo tanto, carcter fundamental e transversal para o desenvolvemento da rea.

O bloque 2: o ser humano e a sade, integra coecementos, habilidades e destrezas encamiados ao coecemento do propio corpo e das interaccins deste cos demais seres humanos e co medio, prevencin de condutas de risco e a desenvolver e fortalecer com-portamentos responsables e estilos de vida saudables. Recolle tamn o coecemento de si mesmo/a para valorarse como diferente, respectar a diversidade e para facilitar o equilibrio emocional.

O bloque 3: os seres vivos, orintase fundamentalmente ao coecemento, respecto e aprecio das plantas e dos animais, iniciacin aos outros reinos e ao interese por conser-var a biodiversidade.

O bloque 4: materia e enerxa, incle contidos relacionados coas propiedades dos ma-teriais e as diferentes formas de enerxa, as consecuencias medioambientais do seu uso, as como a experimentacin de fenmenos fsicos e qumicos sinxelos.

O bloque 5: a tecnoloxa, aparellos e mquinas, incle basicamente contidos relaciona-dos coas mquinas e cos aparellos de uso cotin, a enerxa que empregan e os avances cientficos e tecnolxicos que inflen nas condicins de vida actual.

CV

E-D

OG

: tpz

wsj

l8-fp

l9-i0

o4-lx

p0-n

qn9k

hxip

ou3



Por ltimo, establcense as seguintes orientacins metodolxicas:

Os contidos da rea de Ciencias da natureza estn interrelacionados cos doutras reas polo que se potenciar un enfoque globalizador e interdisciplinario que tea en conta a transversalidade da aprendizaxe baseada en competencias. Resulta imprescindible unha estreita colaboracin entre os docentes no desenvolvemento curricular e na transmisin de informacin sobre a aprendizaxe dos alumnos e das alumnas, as como cambios nas prcticas de traballo e nos mtodos de ensinanza.

Os contidos conceptuais, procedementais e actitudinais deben ser traballados na aula arredor da realizacin de tarefas integradas que faciliten a contextualizacin de apren-dizaxes, proxectos, pequenas investigacins no medio, actividades de experimentacin, resolucin de problemas concretos, realizacin de debates sobre temas de actualidade (medioambientais, de sade, de consumo...), onde o alumnado avance no desempeo das competencias clave ao longo da etapa, elixindo en cada caso a metodoloxa axeitada en funcin das necesidades.

As estruturas de aprendizaxe cooperativa posibilitarn a resolucin conxunta de ta-refas, proxectos e investigacins, fomentarn hbitos de traballo en equipo, a resolucin pacfica de conflitos e potenciarn unha axeitada atencin diversidade.

Resulta recomendable a aplicacin de diferentes tcnicas para a avaliacin do desem-peo do alumnado como, por exemplo, o porfolio, as rbricas, os mapas mentais, diarios, debates, probas especficas, resolucin de problemas

Debe potenciarse a variedade de materiais e recursos, considerando especialmente a integracin das tecnoloxas da informacin e da comunicacin no proceso de ensino-aprendizaxe.

No currculo establcense os estndares de aprendizaxe avaliables que permitirn definir os resultados das aprendizaxes e que concretan mediante accins o que o alum-nado debe saber e saber facer na rea de Ciencias da natureza. Estes estndares estn graduados e secuenciados ao longo da etapa e, una vez finalizada esta, debern estar acadados e consolidados.

CV

E-D

OG

: tpz

wsj

l8-fp

l9-i0

o4-lx

p0-n

qn9k

hxip

ou3

DO

G N

m. 171

Martes, 9 de setem

bro de 2014 Px. 37437

ISSN1130-9229

Depsito legal C

.494-1998http://w

ww.xunta.es/diario-oficial-galicia

REA CIENCIAS DA NATUREZA CURSO PRIMEIRO

Obxectivos Contidos Criterios de avaliacin Estndares de aprendizaxe Competencias clave

BLOQUE 1. INICIACIN ACTIVIDADE CIENTFICA

b e h i j

B1.1. Iniciacin actividade cientfica.

B1.2. Realizacin de proxectos con gua na sa estrutura e presentacin de resultados.

B1.3. Busca guiada de informacin en internet e noutros soportes.

B1.4. Elaboracin guiada de textos escritos bsicos, murais, paneis, esquemas ou presentacins para recoller conclusins.

B1.1. Buscar, seleccionar informacin de forma guiada e comunicar os resultados en diferentes soportes.

CNB1.1.1. Busca e selecciona informacin de forma guiada e comunica o resultado de forma oral e escrita, de maneira limpa, clara e ordenada, en diferentes soportes.

CAA CCL CMCCT CSIEE CCEC CD

CNB1.1.2. Manifesta certa autonoma na observacin e na planificacin de accins e tarefas e ten iniciativa na toma de decisins.

CAA CMCCT CSIEE

a b c m

B1.5. O traballo cooperativo. B1.6. Iniciacin s tcnicas de

traballo. Recursos e tcnicas de traballo intelectual.

B1.7. Hbitos de traballo, esforzo e responsabilidade.

B1.2. Traballar de forma cooperativa, respectando os compaeiros/as, o material e as normas de convivencia.

CNB1.2.1. Utiliza estratexias para traballar de forma individual e en equipo e respecta os compaeiros/as, o material e as normas de convivencia.

CAA CMCCT CSC CSIEE

BLOQUE 2. O SER HUMANO E A SADE

a

b

e

d

h

B2.1. Identificacin do home e da muller como seres vivos.

B2.2. Comparacin con outros seres vivos.

B2.1. Identificar semellanzas e diferenzas entre as persoas valorando a diversidade.

CNB2.1.1. Identifica semellanzas e diferenzas entre as persoas valorando a diversidade.

CMCCT

CSC

CNB2.1.2. Recoece partes do propio corpo.

CMCCT

CSC

CVE-DOG: tpzwsjl8-fpl9-i0o4-lxp0-nqn9khxipou3

DO

G N

m. 171

Martes, 9 de setem

bro de 2014 Px. 37438

ISSN1130-9229

Depsito legal C

.494-1998http://w




k

m

B2.3. Observacin de igualdades e diferenzas entre as persoas.

B2.4. Identificacin das partes do corpo humano.

B2.5. Identificacin e verbalizacin de emocins (medo, tristura, enfado, ledicia) e sentimentos propios e alleos.

CNB2.1.3. Verbaliza e comparte emocins e sentimentos propios e alleos.

CMCCT

CCL

CSC

a

b

d

h

k

m

B2.6. Hbitos que inflen nunha vida saudable: alimentacin variada e equilibrada, a hixiene persoal, o exercicio fsico regulado, o descanso e a adecuada utilizacin do tempo de lecer.

B2.2. Coecer e valorar a relacin entre o benestar e a prctica de determinados hbitos: a hixiene persoal, a alimentacin variada, o exercicio fsico regulado sen excesos ou o descanso diario.

CNB2.2.1. Relaciona a vida saudable cunha alimentacin adecuada.

CMCCT

CSC

CNB2.2.2. Relaciona o exercicio fsico, os hbitos de hixiene e o tempo de lecer coa propia sade.

CMCT

CSC

b

c

e

g

h

B2.7. Identificacin de alimentos diarios necesarios.

B2.8. Anlise e costumes na alimentacin diaria.

B2.3. Desear, de forma colectiva, un men semanal de merendas saudables para o recreo.

CNB2.3.1. Analiza os seus costumes na alimentacin diaria e aplica o men semanal de merendas na escola.

CMCCT

CSIEE

BLOQUE 3. OS SERES VIVOS

e

h

B3.1. Os seres vivos: as plantas e os animais.

B3.2. Identificacin das

B3.1. Identificar e explicar en diferentes soportes, as principais caractersticas

CNB3.1.1. Explica as principais diferenzas entre plantas e animais empregando diferentes soportes.

CMCCT

CCL


DO

G N

m. 171

Martes, 9 de setem

bro de 2014 Px. 37439

ISSN1130-9229

Depsito legal C

.494-1998http://w




l caractersticas e dos comportamentos de animais e plantas para adaptarse ao seu medio.

das plantas e dos animais. CNB3.1.2. Identifica e describe, con criterios elementais, animais e plantas do seu contorno.

CMCCT CCL

CNB3.1.3. Amosa condutas de respecto e coidado cara aos seres vivos.

CMCCT

a b c e h i j l m o

B3.3. Observacin e identificacin de animais e plantas do contorno.

B3.4. Clasificacin e rexistro dos seres vivos do contorno segundo criterios observables e variados empregando diferentes soportes.

B3.5. Valoracin da responsabilidade no coidado de plantas e animais domsticos e do contorno.

B3.2. Observar e identificar, de maneira elemental e en equipo, algn ser vivo no seu medio natural ou na aula e comunicar de xeito oral e escrito os resultados, empregando diferentes soportes.

CNB3.2.1. Recolle datos a partir da sa observacin e comuncaos empregando diferentes soportes.

CMCCT CCL CAA CSIEE CD

BLOQUE 4. MATERIA E ENERXA

a b e h

B4.1. Tarefas de reducin, reutilizacin e reciclaxe na escola e no seu contorno prximo.

B4.2. Uso responsable da auga na vida coti

B4.3. Identificacin do rudo como unha forma de contaminacin acstica e de fontes sonoras do contorno prximo.

B4.1. Adoptar medidas de proteccin medioambientais e poelas en prctica na escola.

CNB4.1.1. Reduce, reutiliza e recicla obxectos na escola.

CMCCT CSC CSIEE

CNB4.1.2. Identifica e adopta medidas de uso responsable da auga na escola.

CMCCT CSC


DO

G N

m. 171

Martes, 9 de setem

bro de 2014 Px. 37440

ISSN1130-9229

Depsito legal C

.494-1998http://w




b

g

h

B4.4. Exploracin de materiais e obxectos do contorno para identificar propiedades fsicas observables (cor, dureza, cheiro, sabor e textura) e a sa utilidade.

B4.2. Experimentar e manipular instrumentos e obxectos sinxelos de uso cotin identificando algunhas propiedades fsicas.

CNB4.2.1. Identifica cor, dureza, cheiro, sabor e textura en materiais e obxectos de uso cotin.

CMCCT

BLOQUE 5. A TECNOLOXA, OBXECTOS E MQUINAS

a

b

c

d

e

h

j

m

B5.1. Observacin e clasificacin de aparellos e mquinas sinxelas do contorno identificando a sa utilidade e evitando estereotipos sexistas.

B5.2. Manipulacin e observacin do funcionamento de aparellos sinxelos domsticos e escolares (lapis, afialapis, telfono, balanza, tesoira, espremedor etc.)

B5.3. Montaxe e desmontaxe de xogos e obxectos sinxelos relacionados coa vida coti.

B5.1. Manexar obxectos e aparellos simples domsticos e escolares, describir os seus materiais e o seu funcionamento e utilizalos con seguridade evitando estereotipos sexistas.

CNB5.1.1. Coece e nomea os oficios das persoas do seu contorno e evita estereotipos sexistas.

CMCCT

CSC

CCL

CNB5.1.2. Identifica e manexa algns aparellos e mquinas simples de uso cotin empregndoos con seguridade e evitando estereotipos sexistas.

CMCCT

CSC

CSIEE

a

b

h

i

B5.4. Identificacin dos compoentes bsicos dun ordenador.

B5.5 Coidado dos recursos informticos.

B5.2. Empregar o ordenador identificando os compoentes bsicos e coidando o seu uso.

CNB5.2.1. Identifica e nomea correctamente as partes dun ordenador cando traballa con el.

CMCCT

CD

CCL

CNB5.2.2. Emprega o ordenador de forma guiada e fai un bo uso.

CMCCT

CD


DO

G N

m. 171

Martes, 9 de setem

bro de 2014 Px. 37441

ISSN1130-9229

Depsito legal C

.494-1998http://w


REA CIENCIAS DA NATUREZA CURSO SEGUNDO


BLOQUE 1. INICIACIN ACTIVIDADE CIENTFICA

b e h i j

B1.1. Iniciacin actividade cientfica.

B1.2. Realizacin de proxectos con gua na sa estrutura e presentacin de resultados.

B1.3. Busca guiada de informacin en internet e noutros soportes.

B1.4. Elaboracin guiada de textos escritos bsicos, murais, paneis, esquemas ou presentacins para recoller conclusins.

B1.1. Iniciarse na actividade cientfica a travs de proxectos: buscar, seleccionar informacin de forma guiada e comunicar os resultados en diferentes soportes.

CNB1.1.1. Manifesta certa autonoma na observacin e na planificacin de accins e tarefas e ten iniciativa na toma de decisins.

CAA CMCCT CSIEE

a b c m

B1.5. O traballo cooperativo. B1.6. Iniciacin s tcnicas de

traballo. Recursos e tcnicas de traballo intelectual.

B1.7. Hbitos de traballo, esforzo e responsabilidade.

B1.2. Traballar de forma cooperativa, respectando os compaeiros/as, o material e as normas de convivencia.

CNB1.2.1. Utiliza estratexias para traballar de forma individual e en equipo e respecta os compaeiros/as, o material e as normas de convivencia.

CAA CMCCT CSC CSIEE

BLOQUE 2. O SER HUMANO E A SADE

b e d h

B2.1. Identificacin e observacin das partes do corpo humano.

B2.2. Relacin co medio e co seu contorno.

B2.1. Identificar semellanzas e diferenzas entre as persoas valorando a diversidade.

CNB2.1.1. Identifica e describe as partes do corpo humano e comprao co doutros seres vivos.

CMCCT CCL CSC


DO

G N

m. 171

Martes, 9 de setem

bro de 2014 Px. 37442

ISSN1130-9229

Depsito legal C

.494-1998http://w


REA CIENCIAS DA NATUREZA CURSO SEGUNDO


k m

B2.3. Recoecemento da respiracin e da nutricin como funcins vitais.

B2.4. Aceptacin do propio corpo e do dos e das demais, coas sas limitacins e posibilidades.

B2.5. Identificacin e verbalizacin de emocins (medo, tristura, enfado, ledicia, felicidade) e sentimentos propios e alleos.

CNB2.1.2. Recoece a respiracin e a nutricin como funcins vitais.

CMCCT

CNB2.1.3. Verbaliza e comparte emocins e sentimentos propios e alleos.

CMCCT

CSC

CCL

a b d h k m

B2.6. Hbitos saudables: alimentacin, hixiene, exercicio fsico e descanso.

B2.7. Hbitos de prevencin de enfermidades e de accidentes no seu contorno e identificacin de comportamentos apropiados de actuacin cando se producen.

B2.2. Relacionar os hbitos de alimentacin, hixiene, exercicio fsico e descanso coa sade e coa enfermidade.

CNB2.2.1. Coece algn trastorno alimentario e as estratexias para a sa prevencin.

CMCCT CSC CAA

CNB2.2.2. Relaciona o exercicio fsico, o descanso e a adecuada alimentacin coa propia sade.

CMCCT CSC

b c e h

B2.8. Pirmide alimentaria. B2.9. Alimentos diarios

necesarios. B2.10. Anlise de costumes na

alimentacin diaria.

B2.3. Desear, de forma colectiva, un men semanal de merendas saudables para o recreo.

CNB2.3.1. Identifica os alimentos diarios

Decreto 105/2014, do 4 de setembro: Currículo da educación primaria

Documents

Transcript of Decreto 105/2014, do 4 de setembro: Currículo da educación primaria