Eficiencia personal y gestion tiempo eu

Eraginkortasun pertsonala eta

denboraren kudeaketa

Julen [email protected]://consultorartesano.com2010-10-21

Antolatu zeure burua inguruko guztia mugitzen denean

mailto:[email protected]





http://consultorartesano.com/




http://creativecommons.org/licenses/by-sa/3.0/es/

2Eraginkortasun pertsonala eta denboraren kudeaketa

1. Denbora eta eraginkortasuna• Denboraren eta eraginkortasunaren

ezaugarri batzuk egungo enpresetan• Denbora eta PDCA kudeaketa zikloa• Aldagai pertsonalak eta

antolakuntzakoak• Lanerako denbora eta aisialdikoa

2. Denboraren erabileraren analisia• Nola banatzen da laneko denbora• Denboraren erabileraren

autodiagnostikoa egiteko ariketa praktikoa

• Denbora lapurrek nola eragiten digute• Hobetzeko lehentasunak

3. Eraginkortasun pertsonala eta denboraren kudeaketa hobetzeko tresnak

• Hasi baino lehen: lanaren diseinua eta osoko ikuspegia• Planifikaziorako eta kontrolerako

tresnak eta jarduerak aztertzea• Delegatzea

• Barnera begirako lana eta isolamendua• Laneko gunearen antolaketa: 5Sen oinarrizko

irizpideak• Komunikazioa laguntzaileekin

• Presentziala: bilerak• Informazio eta komunikazio teknologien

erabilera• Hardware-a: gailuen aukera handia (zer

eta zertarako)• Posta elektronikoa erabiltzea• Informazio digitala bilatu eta

berreskuratzea4. Eraginkortasun pertsonala eta denboraren kudeaketa hobetzeko

banakako lan plana

Aurkibidea


Desberdintze inklusiboaDesberdintze inklusiboaEmaten duen irudia ordenaz bestelakoa da erabat. Hainbat kategoriatan izatea/sartzea ez da kasu honetan salbuespena, araua baizik.

Mugak ez dira baztertze bidez sortzen, baizik eta “bi inklusioko” forma bereziki trinkoen bidez. Pertsonek zirkulu askotan egiten dute lan, eta horien bidez jartzen dituzte mugak. […] Desberdintze inklusiboen markoan, mugak adibide mugikor gisa pentsatu eta solidifikatzen dira, eta muga horien eraginez leialtasun batek bestea dakar.

Ulrich Beck, ¿Qué es la globalización?

http://www.youtube.com/watch?v=i-yhtXAzYwc

http://www.youtube.com/watch?v=0bq88I4DOD4

Kudeaketa paradoxikoaKudeaketa paradoxikoa““edoedo”” beharrean beharrean “ “etaeta””


1.Denbora eta

eraginkortasuna


Moteltasuna XXI. mende hasiera hartan hil zen. Maila goreneko eztabaida batzuen ondoren, munduko agintari handiek erabaki zuten azkar bizi behar genuela. Une erabakigarria izan zen gizateriaren historian. Itzulera gabeko puntu bat. Erabaki hark zerua belztu zuen, eguzkiak beti bezala argitu arren. Poliki hil egin zen. Hari loturiko ikonoak kendu egin ziren. Hori guztia, agerikoa denez, oso azkar. Aitaren batean.

Denbora ihes egiten hasi zen. Tarteak bilatzen zituen eguneroko presioan eta bazekien ihes egiten. Batzuetan isilean, batzuetan nabarmen. Hemen estaltzea han zuloa egitea zen. Denbora joaten ari zen, bere egituratzaile rola uzten ari zen. Betiereko etsai izatera pasa zen, eta azkenean, torturatu egin zuten. Eta modurik txarrenean, azkenean, hil egin zen. Borroka, ordutik aurrera, denboraren kontra egin zen. Eraginkortasunak denboraren papera hartu zuen ezin hobeto. Zenbat eta denbora gutxiago erabili, eraginkorragoa zara.

Horrenbestez, aro azkarreko jainko berriak iraungi egiten ziren. Jaio, hazi eta hil egiten ziren. Nerabezaroak hirugarren adin laburra zekarren eta amaierako gainbehera meteorikoan amaitzen zen guztia. Ikusi begiratu gabe, behatu ulertu gabe, segundo ehunenak erabakitzeko. Orain, berehalaxe. Dena delakoa, baina orain. Denborari harrapatu gabe joaten uzten diotenei agur.

Denbora kapsulak asmatu zituzten. Neurketa matematikoak asmatu zituzten. Gehiago asmatu zuten denbora laburragoan. Bizipen lasterrak asmatu zituzten. Adrenalina deskargak asmatu zituzten. Intentsitatea asmatu zuten. Eta guztia aspaldi norbaitek erabaki zuelako ezin genuela poliki bizi.

http://blog.consultorartesano.com/2010/04/despacio-2.html


Denbora egoki kudeatu eta erabiltzearen abantailakDenbora egoki kudeatu eta erabiltzearen abantailak

•Jardueren eta lehentasunen osoko ikuspegia hobetu.

•Sormenerako denbora libre gehiago (akzioa erreakzioaren aurka).

•Estresa menderatu (gutxitu, ekidin).

•Norberarentzat denbora libre gehiago, lagunekin edo familiarekin egoteko.

•Jarritako helburuak lortu.


Denbora preziatua•Ezin da erosi

•Ezin da metatu

•Ezin da biderkatu

•Poliki doa, baina halabeharrez

• SMED sistema: aldaketa azkarra• Neurriko ekoizpena, “just-in-

time” kontzeptuak• Kalitatezko planifikazio

“aurreratua”• Lead-time, ontze denbora• Produktuen bizi zikloa

murriztea

Lehen heltzen denarentzat da guztia!


EGURGILEAREN ISTORIOA

Bazen behin egurgile bat ordu luzeak ematen zituena bere pinudiko zuhaitzak mozten. Erabiltzen zuen zerrak, erabiliaren erabiliaz, ez zuen ia mozten. Egun batean, bizilagun bat hurbildu zitzaion, eta egurgileak egin beharreko berealdiko ahalegin ikusita, proposatu zion une batez gera zedin atseden hartzeko eta zerra zorrozteko. Egurgileak, haserre, galdetu zion ea ez zuen ikusten zenbat lan zuen oraindik egiteko. Nola geldituko zen ba! Denborarik ez zuela erantzun zion.

PLANIF

IKATU

GAUZA

TU

ARAZO

AK

KONPO

NDU

Kostu

a f

aseare

n a

rab

era Planifikazioa/KostuaPlanifikazioa/Kostua


DENBORA eta PDCA

P D C A

ETEKINA

KASKARRA

ONA

BIKAINA

++

DENBORA

tB tO tK

Beta iraunkorra?


Antolaketaren barneko oinarrizko unitatea ez da bananako lana, lan prozesua baizik.

XXI. mendeko lanaXXI. mendeko lana

Banakako lanak

Koordinazio jarduerak

Ikaskuntzako

hausnarketa lanak

Lokal ezin Lokal ezin hobeak?hobeak?

Norbanako Norbanako eraginkorrak eraginkorrak prozesu ez-prozesu ez-

eraginkorrak eraginkorrak sortzen?sortzen?

Lanari Lanari buruzko buruzko

lanalana

Eraginkortasuna eta efikazia = kooordinazio egokiak


ESKUZKOA

Trebetasun fisikoa

EZ ESKUZKOA

Trebetasun intelektuala

Trebetasun Trebetasun emozionalaemozionala

??


Lanerako denbora Aisialdirako denbora


Ohar baliagarriak


2. Denboraren erabileraren analisia


PDCA

Laneko denbora

Bakarrik PC Lekua

Bilerak

Lan pertsonala

Pentsatu

Egin

Agindu

Berrikusi

Planifikatu

% 100 % 100 % 100 % 100


Ondoko elementuek laneko denbora gaizki erabiltzean eragina dute eta lana antolatzeko arazoak sortzen dituzte. Ordena itzazu 1etik 11ra, zure ustearen arabera, kontuan hartuz 1a gehien eragiten duen elementua izango dela.

DENBORA LAPURREI BURUZKO ARIKETA


Altua

Baxua

Normala

ETEKIN PERTSONALAREN KURBA

0 6 12 18 0


Ohar baliagarriak


Paretoren Legea edo 80-20 legeaParetoren Legea edo 80-20 legea

• ““Funtsezkoak denbora gutxi kentzen du, Funtsezkoak denbora gutxi kentzen du, osagarriek asko”.osagarriek asko”.

Denbora kudeatzeko oinarrizko legeak

Parkinsonen LegeaParkinsonen Legea

• ““Lan bat egiten ematen duzun denbora Lan bat egiten ematen duzun denbora lana egiteko duzun denboraren araberakoa lana egiteko duzun denboraren araberakoa da”.da”.

• ““Lanak handitu edo txikitu egiten dira Lanak handitu edo txikitu egiten dira horiek egiteko dugun denboraren horiek egiteko dugun denboraren arabera”.arabera”.

• ““Proiektu guztiek luzatzeko joera dute Proiektu guztiek luzatzeko joera dute horiek egiteko aurreikusitako denbora horiek egiteko aurreikusitako denbora bezainbeste”.bezainbeste”.


Carlsonen LegeaCarlsonen Legea

•““Etendako lanen eraginkortasuna Etendako lanen eraginkortasuna jarraian egindakoena baino baxuagoa jarraian egindakoena baino baxuagoa da, eta lan bera egiteko denbora da, eta lan bera egiteko denbora luzeagoa behar dugu lehenengoen luzeagoa behar dugu lehenengoen kasuankasuan”.”.Illichen LegeaIllichen Legea

•““Ordu kopuru jakin bat igaro ondoren, Ordu kopuru jakin bat igaro ondoren, zerbaitetan emandako denboraren zerbaitetan emandako denboraren ekoizkortasuna jaitsi egiten da lehenik, eta ekoizkortasuna jaitsi egiten da lehenik, eta negatiboa bihurtzen da ondoren”.negatiboa bihurtzen da ondoren”.

Denbora kudeatzeko oinarrizko legeak


Telefonoa

• Lana zatikatzearen erantzulea, jardueren etenaldiena, eta ondorioz, osoko eraginkortasuna kaltetzen duena.

• Ez du abisatzen noiz gertatuko den etena, zaila al da planifikatzen?

• Beharrezko komunikazioaren zati da, ezin zaio erabiltzeari utzi. Horretarako dago, erabiltzeko.

• Kontsumitzen duen denbora “ikaragarria” da: ordu 1 egunean, 7 astean, 22 hilean, 242 urtean.


Bisitak eta atea zabalik izatea

• Nahitaezkoa da bezeroaren bisita onartzea, guretzat oso pertsona garrantzitsua baita, baina horrek denbora asko kontsumitzen du... bisita aurreikusirik ez bagenuen.

• Lankideek informazioa dute guretzat... edo argitu ditzakegun zalantzak dauzkate.

• Gehienak kontrolatu/planifikatu egin daitezke, noiz hasiko diren aurreikus daiteke... baita noiz amaituko diren ere.

• Komunikazio oztopoak desagertzen ari dira: gero eta tabike gutxiago, gero eta ate itxi gutxiago, etenak izateko gero eta aukera gehiago (solidaritatea sustatzen du, integrazioa erraztu).

• Uneak eta uneak daude eta mugatu egin behar dira: atea zabalik egon behar da, baina baita itxita ere; elkarrizketak izan behar dira, baina bakarrizketak ere bai; etab.


Laguntzaileak

• Nola ez duzu ba haientzat denborarik izango!

• Haien gaitasunak garatu = gure denbora librea inbertitu: gai gara onurez jabetzeko?

• Pertsona desberdinak, denbora inbertitzeko modu ezberdinak.

• Denbora gehiago inbertitzeak are denbora gehiago inbertitzea ekarriko du?


Burokrazia

• Tramite zentzugabeak, zirkuitu konplexuak, sinesgaitza iruditu arren oraindik hor dauden paper horiek.

• Hierarkia mailek moteldu egiten dituzte erabakiak eta ekintzak: zergatik ezin daiteke ongi egin eta lehenengoan?

• Kontrola eta ikuskaritza xahubide adibide gisa aipatzen dira batzuetan: ondo egindako zerbait ikuskatzeak zer balio gehitzen dio?

• “Baimena dagoeneko emana dago”.


Buruzagiak

• Arazoa konplexuagoa izan daiteke, behetik gora gauzak aldatzeko gaitasuna murritzagoa baita.

• Bizikide izatearen prozesuan batak bestearengandik ikasten du, eta ikaste prozesu hori oinarritzen da gaitasunak erabiltzeari buruzko alderdi arrazionaletan.

• Enpresaren kultura aintzat hartu behar da, goikoek jarrera alda dezaten eskatzeko aukerak mahai gainean jartzean.


Dispertsioa eta gauza txikiak

• Egin beharko ez genituzkeen gauza txikiak... baina badaezpada egiten ditugunak.

• Inbentario bat behar dugu: zein dira, kentzen duten denbora, delega daitezke?

• Dispertsioarekin bizitzen ikas daiteke?

• Askotariko lanak egitea ari da gailentzen.

• Dispertsio mota desberdinak: geografikoa, denborazkoa, gaiaren araberakoa, funtzionala…


Planifikazio, lehentasun edo helburu gabezia

• Gurpil zoroa: ez dugu denborarik eta ez dugu planifikatzen, ez dugu planifikatzen eta horrek denbora falta dakar.

• PDCAren interpretazio berria: Pk gaina hartu dio Dri

• Egunean minutu gutxi batzuk planifikatzen emateak = egunean ordu bat aurreztu.

• Denborazko zerugumak: eguna, astea, hilabetea, urtea.

• Bistaratzea memoria deskargatzea da.

• Agenda oinarrizko elementu gisa.


Prestakuntza gabezia

• Behar dugun denbora gure prestakuntza mailaren araberakoa da. Adibidez: informatika.

• Prestakuntza tresna eraginkorra da gure lanpostuetan izaten ditugun arazo jakin batzuk, etekinekin edo jarduerak betetzearekin loturikoak, konpontzeko. Zein konpontzeko?

• Entrenatu eta praktikatu gabe ezer gutxirako balio du prestakuntzak.


Denbora lapurrei buruzko autoanalisia Ia beti Maiz Batzuetan Ia inoiz ez

Telefonoak etengabe molestatzen nau eta deia behar baino gehiago luzatzen da gehienetan.

Maiz ez dut egin beharko nukeen beste lan egiten bisita asko izaten dudalako, bai enpresakoak bai kanpokoak.

Bilerak luzeegiak dira askotan eta horien emaitza sarritan ez da ona izaten.

Gehienetan beste une batean egiteko uzten ditut zeregin garrantzitsuak, hau da, debora luzea eskatzen dutenak edo desatseginak direnak.

Sarri ez ditut lehentasun zehatzak ezartzen eta aldi batean lan gehiegi bideratzen saiatzen naiz. “Txikikeriak” konpontzen jarduten dut eta arreta gutxiegi jartzen dut benetan garrantzitsu diren gauzetan.

Denboraren planifikazioa eta epeak betetzeko larri ibiltzen naiz askotan, beti izaten baita ustekabekoren bat.

Paper gehiegi dauzkat mahai gainean. Nire mahaiaren ordena eta garbitasuna ez dira eredugarri.

Besteekiko komunikazioa eskasa izaten da maiz. Ez gara aurrez aurre ondo moldatzen, eta ohiko dira tentsioa zein estresa.

Gutxitan delegatzen ditugu zereginak modu egokian eta maiz arduratu behar izaten dut nik beste batzuek egin zitzaketen gauzez.

Zaila egiten zait ezetz esatea norbaitek zerbait eskatzen didanean.

Nire bizitza profesionalean helburu argi eta zehatz bat falta zait: egiten ari naizenari ez diot sarritan inolako zentzurik ikusten.

Neure buruari jarritako erronkak erdiesteko beharrezko autodiziplina falta zait batzuetan.

Ez naiz ordenagailuarekin ongi moldatzen, batik bat, posta elektronikoarekin eta lankidetzarako beste tresna batzuekin. Iruditzen zait horiekin denbora asko galtzen dudala.


Ohar baliagarriak


3.Tresnak


1. Lanari buruzko lana: jarduera zerrendak, lehentasunak, delegatzea.

2. Lanlekua antolatzea: 5Sak.

3. Teknologia berriak egoki erabiltzea.

4. Izaten ditugun bilerak egoki kudeatzea.

5. Arazoak aztertzeko eta konpontzeko ikuspegi egokia.

Eta beste tresna txiki (edo handi) batzuk: artxiboak, agendak, telefonoa erabiltzeko teknikak, taldeak zuzentzea, komunikazio trebetasunak, proiektuak kudeatzeko teknikak, loaren erabilera, bidaiak kudeatzea, ideiak erregistratzea, denboraren ekonomia eguneroko bizitzan, dokumentuak azkar irakurri eta idaztea...


- Zeregin honek interes pertsonal berezia pizten du nigan? Neurekoikeriagatik interesatzen zait? Helburu pertsonalen bat lortzen lagunduko dit?

- Garrantzitsua da interesatzen zaidan norbaitentzat?

- Epemuga jakina du (data eta ordua)?

- Goitik datorren agindua da eta ezin dut entzungor egin?

- Zereginean beste pertsona batzuekin lankidetzan aritu behar badut, lor dezaket haiek dagokien proiektu zatiarekin hastea?

Hauxe da denbora kudeatzea:

ABC bat sortzea (oso garrantzitsuak, garrantzitsuak, ez hain garrantzitsuak)

Lehentasunak ezartzeaLehentasunak ezartzea


Pareto+

Ishikawa

40

35

30

25

20

15

10

5

0A B C D E F G

%

100

50

0

40

35

30

25

20

15

10

5

0A B C D E F G

Unitateak %

100

50

0

Causa 2

Causa 3

Causa 1

Causa 4

EfectoProblema

2 kausa

Efektua Arazoa

4 kausa3 kausa

1 kausa


ElementuaX X X X X X X X X X X X X

Guztizkoa MaiztasunaLehentasun ordena

AUKERAKETA PONDERATUA

Pertsonak


- Helburuek meta bat zehazten dute, eta meta horrek bideratzen ditu martxan jartzen ditugun ekintzak.

- Helburuak adierazle bihurtzen dira, eta adierazleek zehazten dute helburua zenbateraino bete den (ekintzarako errefortzua zein informazioa ematen dute).

- Helburuek marko zabalago batean besterik ez dute zentzurik, eta marko horrek zentzua ematen die (proiektu pertsonala, enpresa proiektua eta abar).

- Definitzeak aukeratzea dakar, garrantzitsua zer den eta zer ez erabakitzea.

- Helburuak aldatuz joaten dira bizitzan, baina unean-unean balio dute.

- Definitu ondoren, “gutarrei” komunikatutakoan soilik dute zentzua helburuek.


Helburuak definitzeaHelburuak definitzea


- Helburuen erdiespena lortzeko oinarria.- Soilik “buruan” gordetzen ditugun planak panoramikan galtzen dira (desagertu egiten dira ikusmenetik eta burutik) eta erraz zokoratzen ditugu.

- Memoria lanez husten du.- Lanerako automotibazioa sortzen du: helburuetarantz hobeto

bideratzen gaitu.- Kontzentrazioa handitzen du.- Eguneroko emaitzak hobeto kontrolatzeko bide ematen du,

planifikatua bete den edo ez aztertzera baikaramatza.- Galdutako denbora hobeto kalkulatzeko bide ematen digu, bai eta

ustekabekoetan emandakoa hobeto planifikatzeko ere. - Dokumentazio hori gordetzeari esker, gure gaitasun eta lorpenak erakutsi ahalko ditugu, baita gure buruari ere.


Idatziz planifikatzeaIdatziz planifikatzea


Nire jarduerak ezagutzeaNire jarduerak ezagutzea

•Lanean egin beharreko jarduerak identifikatzea da lehen autoanalisi pausoa denbora kudeaketzeko ditugun gaitasunak hobetze aldera.

•Ezinbestekoa da jarduera horiek termino errazetan definitzea. Gure lankide eta laguntzaileek ulertzeko modukoak izan behar dute.

•Lankideek eta laguntzaileek egiten dituzten jarduerek gureak baldintzatzen dituzte: gure ingurukoen jarduerak aztertu behar ditugu, gertaerak egoki kokatzeko.

•Jarduerak taldekatzean ez da komeni hamar talde baino gehiago sortzea.

•Komeni da jarduerak termino bidez adieraztea: sarrerak/irteerak, hornitzailea/bezeroa, bitartekoak/emaitzak...




ITXI ATEA SARTU BAINO LEHEN

• Nola kudeatu isolamendua? Beharrezkoa da?

• Jakinarazitako isolamendu: ez du ezertarako balio besteek ez badakite.

• Utzi: telefono finkoa, telefono mugikorra, posta, twitter-a, messenger-a... eta garrantzitsuena: jarrera egokia izan.

• Pertsona bakarreko bilerak: agendan jaso.


•Idatzita egon behar du (burua beste jarduera batzuetatik askatzen du eta idatzitakoa betetzera behartzen du nolabait).

•Osoa izan behar du eta leku bakarrean egon (adibidez, beti eskura eduki dezakegun agenda batean).

•Ez dadila oso zehatza izan (8-10 elementu baino gehiago ez).

•Aldizka berrikusi egin behar da (adibidez, goizean egin beharreko lehen lana, sarrera/irteera moduan).

•Lehentasun mailak erabili behar dira, eta ahal dela, denborak esleitu (asmoa da jardueren hasiera eta amaiera aurreikusita izatea).

•Zerrenda paraleloak eduki ditzakegu bakoitza bere epemugarekin, beharren arabera: egunekoa, astekoa, hileko.

Zeregin zerrenda baten baldintzak


Ohar baliagarriak


Lanlekua antolatzea

• Etengabe landu behar da: 5S, SMED, TPM, JIT, fluxuen linealizazioa…

• Lanleku oro bere jabeaz mintzatzen zaigu: irudia proiektatzen du.

• Idazmahaia eta armairua bi kontzeptu desberdin dira:

• Idazmahaian beharrezko gauzak baino ez eta armairuan beharrezko izan daitezkeenak.

• Lanpostu bakoitzak bere informazio egitura dauka.

• Irisgarritasun printzipioa: egunero erabiltzen dugunak idazmahaian egon behar du.

• Hilabetean erabiltzen ez ditugun gauzen % 90 ez ditugu inoiz erabiliko.


5S lanlekuan

Lanlekuetako tresnen adibidea

Lanpostuarekin identifikatutako eta haren inguruan kokatutako

tresnak, oro har.

Lanpostu, eremu edo alor guztiek beren tresnak dituzte.

Ingurune fisikoa

Lanpostuarekin identifikatutako eta haren inguruan eta kokatutako

tresnak, oro har.

Lanpostu, eremu edo alor guztiek beren tresnak dituzte.

Ingurune digitala

Interneterako eta lankidetza tresnetarako sarbidea

Ofimatika

ERPak

Aplikazio bertikalak

Informazioa gorde eta kudeatzea


Zertarako 5Sak?

Produktibitatea hobetzeko,Produktibitatea hobetzeko, etengabeko hobekuntza garatzeko oinarri sendoa finkatuz.

Berehalako lan ingurutikBerehalako lan ingurutik eratorritako xahubideak desagerrarazi nahi ditugulako, neurriko produkzio kontzeptua aplikatuz.

Behar dugun materiala bilatzean denbora ez bilatzean denbora ez xahutzekoxahutzeko tresna eraginkorra dela erakutsi duelako.

5Sseiriseiri

seito

nse

iton

seisoseiso

shit

suke

shit

suke

seiketsuseiketsu

5Sseiriseiri

seito

nse

iton

seisoseiso

shit

suke

shit

suke

seiketsuseiketsu

“5Sak lantzen hasi nintzenean konturatu gabe nengoen nolako gaitasun ikaragarria daukagun erraza

zail bihurtzeko, eta gainera, horrekin bizitzeko, munduko gauzarik normalena balitz bezala”.


Premiazkoa dena eta ez dena identifikatzea

Premiazko ez direnak desagerraraztea

Berriz ager daitezen ekiditea

• Benetan behar dugun horrekin geldituko gara.

• Zenbat eta gutxiago, hobeto.

• Zenbat eta metro koadro gutxiago, aukera gehiago 5Sentzat.

• Premiazko ez diren horiek agertzean nola jokatu jakiteko metodoak.

• “Premiazko ez izatea” zer den argitzea.

1S


Leku bat gauza batentzat eta gauza bakoitza bere lekuan

Izen bat gauza bakoitzarentzat eta gauza bakoitza bere izenarekin

Premiazkoena, eskura

• Premiazko bazaigu, bere lekua izan behar du.

• “Edukiontzi egokituak” handitu egiten du gauzak beren lekura itzultzeko probabilitatea.

• Koloreek erraztu egiten dute.

• Kontrol “sentsazioak” lasaitu egiten gaitu normalean.

• Arreta jarri erabilera maiztasunean eta ordezko piezen kudeaketan.

2S


Zikinkeria sorburuak ezabatzea da garbitzea

Sortzen den zikinkeria isolatu eta kontrolatzea da garbitzea

• Pareto: zentratu zikinkeria-guneetan.

• Lanerako erabiltzen ditugun gailuak ezin hobe funtzionatzen dutela utzi horiek erabiltzen bukatzean.

• Giltza diren alderdien azterketak egin aldiro eta azterketa horiek erregistratu.

• Zikinkeria automatizatu eta kontrolatutako guneetarantz zuzendu.

3S


Begiz kontrolatzea alderdi garrantzitsuak edo hondatu daitezkeenak

Garrantzitsua material fluxua dagoenean

• Lan egiteko era ageriko bihurtu akatsik ez gertatzeko, lana erraz egin.

• Zer egin zerbait hondatu edo amaitzen denean.

• Aurreikuspen ezak eragindako denbora galtzea ekidin.

• “Lehen begi kolpeko” kontrol sentsazioa handitu.

4S


Garrantzitsua dena sistematikoki ikuskatzea

“Lanari buruzko lana” automatizatzea

• Alderdi garrantzitsuenak aztertu.

• Denbora kudeatzeko zereginen zerrenda bat izan (5Sen bidez).

• Memoria deskargatu.

• Irudimenezko konponbideak eta denbora aurreztuko digutenak bilatu 5Sak finduzG.

5S


Ohar baliagarriak


BILERA

Prestatu Egin

GAINAZAL KONSTANTEAREN LEGEAGAINAZAL KONSTANTEAREN LEGEA

Bilerek dirua kostatzen dute. Beti izan behar dugu kontuan bilerek hartzen duten denbora, izan ere, bileraren orduko kostua partaide bakoitzaren orduko kostuaren batura da, eta kopuru hori bilduta

emandako ordu kopuruarekin biderkatu behar da


Ekintza logiko eta koherenteen multzoa da, gure asmoak erdiesten laguntzen diguna

Zertarako?

Landu beharreko gaiak daude (egoera normala) edo arazoak ditugu (egoera berezia)

Zergatik? Pertsona talde batek soilik landu ditzake edo ez dago beste sistema eraginkorragorik eta merkeagorik

Zein? Taldeak banaketa orekatua izatea ahalbidetzen duten guztiak eta horiek bakarrik. Honelako pertsonak:

•egokiak: eraginpean daudenak, boterea dutenak•kopuru justua•gaia ezagutzen dutenak•interesa dutenak (gaia landu eta konpondu nahi dute)

Zenbat? Kostuen (inbertsioa) eta emaitzen (helburuak epe motz eta ertainean) arteko harreman egokia neurtu

Planifikatu


Beharra onartuta, planifikazioari eragingarri izaten lagunduko dioten oinarrizko faktoreak mobilizatuz, planifikazioa eraginkor bihurtuko dugu

Nola?Bileraren iraupena definituz

Zerekin? Gai zerrenda eta gaien araberako gidoia, prozesuari lagunduko diona, osoko ikuspegia bistaratuko duena, eztabaidak bideratuko dituena eta zeregina objektibo bihurtuko duena.Dokumentazio lagungarria: oharrak, txostenak eta grafikoak.

Noiz?Zehaztu data, aurreikusitako iraupena, eta hasiera- eta amaiera-ordua.

Non?Gela aukeratu:• Zaratarik, etenik edo ezerosotasun nabarmenik gabe• Gaiaren garrantziarekiko egokia• Elkartrukea erraztuko duena

Antolatu


Bileraren faseek koherente izan behar dute eta horien hurrenkerak agerikoa izan behar du

Informazioa: aurrekariak eta gaiaren kokapena. Gertatutakoak kokatu, datuak, elementu objektiboen bidez egoera definitu.

Konpondu beharreko gaia edo arazoa: lortu beharreko helburua definitu (zeregina edo prozesua izan daiteke).

Hurrenkera:• Datuak eman eta azaldu• Kausak aztertu: zergatik• Kausei kontra egiteko konponbideak identifikatu• Aukerako konponbideak hautatu• Erabaki eta ekintzak banatu (ondoren jarraipena)

Prozesuaren dinamika: Bilera gidatu/dinamizatu, pertsonei zein taldeari lagundu eta zereginerantz bideratu. Helburuentzat egoki diren teknikak erabili.

Programatu


Orain da unea, orain arte aintzat hartutako guztiak huts egin dezake... honako hauek kontuan hartzen ez badira:

Deialdia: zeini, data eta ordua, iraupena (aurreikusitako hasiera eta amaiera ordua), lekua, gai zerrenda, bileraren helburua, bilera prestatzeko oharrak eta sinadura.

Prestaketa: gela, mahaia, aulkiak, dokumentuak eta ikus-entzunezko euskarriak.

Garaiz egiaztatu: Murphy beti dago zelatan.

Egin


Pertsonen arteko komunikazioaren Pertsonen arteko komunikazioaren prozesuaprozesuaBilerakBilerak

ARGITUARGITU

KONTROLATUKONTROLATU

LASAITULASAITU

DINAMIZATUDINAMIZATU


ARGITUARGITU

• Bileraren helburua argi dagoela ziurtatu.• Helburu horrekiko berariazko adostasuna bilatu.• Partaideak elkarren artean ongi uler daitezen

lagundu.• Galderak eta baieztapenak birformulatu.• Aintzat hartu honako hau: hitz egin duena maila

hierarkikoan zenbat eta altuagoa egon, orduan eta zailagoa izango da esatea ez dela hark azaldutakoa ulertu.

• Bilera egituratzaile papera egin, taldearen metodologoarena, gidariarena.


KONTROLATUKONTROLATU

• Lagundu taldeari bere prozedurak finkatzen.• Komunikazio errazerako bide emango duten jokatzeko

arauak garatu.• Gai nagusiaren mugak argitu eta partaideei non

dauden azaldu.• Isilak animatu, berritsuei eutsi.• Denbora administratu.


LASAITULASAITU

• Bilerek sortzen duten ezinegona murriztu.• Konfiantza giroa sortu hasieratik.• Kontua ez da gatazkak sistematikoki ekiditea.• Gatazkak erabiltzen jakin behar da.• Adostasuna bilatu.• Partaideei eta taldeari sentimenduak adierazten

lagundu.• Bileraren garapena modulatu.


DINAMIZATUDINAMIZATU

• Zerbait egiteko nahia sentitzen lagundu taldeari, norberaren gaitasunaren muturrera heltzeko nahia sentitzen lagundu.

• Gidariak, lehenik eta behin, bere burua motibatu behar du.

• Gogo bizia erakutsi behar du.• Gidariak taldeko gainerakoekin dituen harremanak

afektiboak dira oso.• Ideiak sortzeko taldeetan da bereziki garrantzitsua

funtzio hau.


GIDARIAREN TEKNIKA ESPEZIFIKOAKGIDARIAREN TEKNIKA ESPEZIFIKOAK

Laburtzeko, kontrolatzeko eta estimulatzeko birformulazioakLaburtzeko, kontrolatzeko eta estimulatzeko birformulazioak

Horien bidez lana zer egoeratan dagoen erakusten diegu partaideei eta balio dute egindako bidea

erakusteko taldeari. Helburuak lortzeko bidean estimulatu eta motibatu egiten gaituzte.

Laburtu Kontrolatu Estimulatu


Test galderaTest galderaAsmoa da partaideek zentzu desberdinekin erabil ditzaketen hitz edo kontzeptuak argitzea.

Parte hartzeko gonbidapen zuzenaParte hartzeko gonbidapen zuzenaDenbora luzez isilik egoten direnekin erabiltzen da edo parte hartzeko keinua egiten dutenekin (ez behartu edo tematu lehenengo aldian).

Oihartzundun galderaOihartzundun galderaGidariak berari egindako galdera errepikatuko dio galdegileari, hitz berberak erabiliz, proposatu duenak lehenengo erantzun dezan galdera: eman dezala bere erantzuna.

Errebotedun galderaErrebotedun galderaGidariak errepikatu egingo du taldearengandik jasotako galdera: isilik dagoen bati galdetzeko aukera.


Parte hartzeko eta suspertzeko teknikakParte hartzeko eta suspertzeko teknikak


Ispilu galderaIspilu galdera

Gidariak berari egindako galdera talde osoari zuzenduta errepikatuko du.

Itzulera/oroitzapenaItzulera/oroitzapena

Gidariak gogorarazi egingo ditu proposatutako gaiak edo galderak, erantzunik jaso ez dutenak (galdutako gaira itzultzen da).

Hausnarketa eta argibideakHausnarketa eta argibideak

Esku-hartze bat aztertu taldearen bizipenekin lotuta, hemen eta orain, gure artean, eremu afektiboan.


Parte hartzeko eta suspertzeko teknikakParte hartzeko eta suspertzeko teknikak


Ohar baliagarriak


“Informazio gehiago lortzeko irratiaren bolumena igotzea bezain zentzugabea da beharrezkoa baino bit gehiago bidaltzea”.

“Giza ile baten neurriko zuntz bat gai da Wall Street Journal-ek orain arte argitaratutako zenbaki guztiak segundo batean garraiatzeko”.

“Zakur batek gure ibileragatik ezagutzen gaitu ehun metro baino gehiagoko distantziara; ordenagailuak, berriz, ez dira gai gure presentziaz ere ohartzeko. Etxeko animalia ia guztiak dakite noiz haserretzen garen, ordenagailuek ez. (...) Gizadiak orain arte izan duen zama bat da interakzioa. Eta horren ondorioz, heldu askok ‘deskonektatu’ egiten dute eta aldarrikatzen dute esperantza gabeko analfabeto digitalak direla”.

Nicholas Negroponte: “El mundo digital”. Ediciones B. Barcelona, 1995.

Gure bizitzen digitalizazioa, geldiezina


Eremu soziala – eremu digitala

Eremu soziala dinamizatzeko Eremu soziala dinamizatzeko gaitasunakgaitasunak

• Adimen emozionala.

• Ahozko azalpenak emateko eta ideiak helarazteko trebetasuna, une horretan, leku horretan.

• Pertsuasioa.

• Narrazioa, istorioak kontatzea, hitz jarioa eta ahozko ulermena.

• Elkarrizketa, solasa.

• Lidergoa eta taldean lan egiteko gaitasuna.

Eremu digitala Eremu digitala dinamizatzeko gaitasunakdinamizatzeko gaitasunak

• Inet alorreko kultura informazional orokorra y espezifikoa.

• Kultura teknologiko “globala”.

• Teknologiari buruzko gaitasun didaktikoa.

• Malgutasun hipertextuala.

• Komunitate birtualak sortzea, sare ikuspegiarekin.

• Laburpena eta idatziz adierazteko gaitasuna.

Eremu soziala• Pertsonak elkartzen dituzten

kontratu sozialak.

• Konfiantza komunitate eta sareengan.

• Denbora eta espazioa ematea.

• Elkarrizketa, istorioen transmisioa bultzatzea.


Alfabetatze mota berri bat

XXI. mendeko alfabetatzeari buruzko gailurra (Berlin, 2002)

Alfabetatze informazionala

Alfabetatze informazionala

Alfabetatze teknologikoaAlfabetatze

teknologikoa

Sormen mediatikoa

Sormen mediatikoa

Alfabetatzeglobala

Alfabetatzeglobala

Alfabetatze arduratsuaAlfabetatze arduratsua

Informazioa bildu, antolatu eta ebaluatzeko gaitasuna, eta emaitzetan oinarritutako iritzi baliogarriak osatzeko gaitasuna.

Informazioa lortu eta modu eraginkorrean komunikatzeko baliabide berriak erabiltzeko gaitasuna, Internet esaterako.Dauden lekuan daudela, tamaina guztietako hartzaileentzako edukiak sortzeko eta zabaltzeko herritarrek duten gaitasun gero eta handiagoa.

Pertsonen eta herrialdeen artean dagoen menpekotasuna ulertzea, eta kulturen artean modu eraginkorrean elkar eragiteko zein kolaboratzeko gaitasuna izatea.Segurtasunaren, pribatutasunaren eta abarren ikuspuntutik hedabideek dakartzaten ondorio sozialak aztertzeko gaitasuna.


Informazioaren ugaritasunaInformazioaren ugaritasuna

Byte – kilobyte – megabyte – gigabyte – terabyte – petabyte – exabyte – zettabyte – yottabyte

1024


Arazoa

Just-in-timeJust-in-timeEkoizpen egokiaEkoizpen egokia

Tentsioa fluxuan.

Nabarmenak dira denbora xahutzeak dakartzan gastuak.

Bilatzeko denbora murriztua: ontze denbora, SMED, MTM

Kudeaketako ohiko kulturan txertatua.

Eremuak mugaturik.

Unean uneko materiala mugaturik.

Just-in-caseJust-in-caseGehiegizko informazioaGehiegizko informazioaInformazioa ez da igaro zuzendaritza batzordetik.

Ez dugu neurtu zenbat denbora xahutu den... guztiok jakin arren xahuketak gertatu direla.

Prozesu batzuk makinek egiten dituzte orain, balio erantsirik?

Espazioa ez dago mugaturik.

Espazioaren kostua jaitsi egin da ikaragarri.

Parkinson Legea arrunta da.


Baliabide urria: arreta

Informazio gehiago hemen: Benetton


Wikipedia-ko sarrera: To Google (verb)

To Google or Not to Google• Google the company - not

really translatable, and known around the internet world.

• As a verb - to google someone - to do a web search for someone in order to find out about them."Before I met with him, I googled his name. It turns out that he's from Ohio, like me."

• As a verb - to google something - perform a web search for something.


Gure erakundean hau egin behar da informazioarekin egun:

LortuLortuEuskarri motaren batean heltzen da informazioa, informazio formala, erakundeko “bibliotekara” doana (liburuak, aldizkariak, txostenak...), zentro informatikora, laneko mahaietara edo pertsonen buru zein bihotzetara.

EgituratuEgituratuIdentifikatzeko, lokalizatzeko eta sailkatzeko sistemak.

BanatuBanatuPullPull: informazio bat interesatzen zaion pertsonak modu aktiboan bilatu beharko du. PushPush: informazioa zuzenean bidaltzen zaio erabilgarri gerta dakionari, aurretiazko informazio-auditoria baten emaitza izan daitekeen informazio-profilaren arabera.

ErabiliErabiliInformazioari erabiltzaileak ematen dio balioa.


Nola lortzen dugu informazioa?

Geure informazio iturriak bilatu eta horien bidez elikatzen gara, horietako asko formalak baino informalak dira. Idatzizko formak baino, nahiago ditugu ahozkoak, aurrez aurre egotea, irisgarritasuna eta intentsitate emozionala handiagoak direlako?

Badaki zeren bila dabilen... eta badaki

gutxi gorabehera zer aurkituko duen

Badaki zeren bila dabilen... baina ez daki

zer aurkituko duen

Ez daki oso ondo zeren bila dabilen... baina

badaki gutxi gorabehera zer aurkituko duen

Ez daki oso ondo zeren bila dabilen... eta

ez daki zer aurkituko duen

Non gaude?


Gure erakundean hau egin behar da informazioarekin egun:

Eremu fisikoan bilatu eta aurkitu

Eremu digitalean bilatu eta aurkitu


Ariketa

Papereko dokumentua Dokumentu digitala

Espazioa

Narriadura

Egin/Ikusi

Antolaketa

Ordena

Garbitasuna

Ikusizkokontrola


RSS


RSS

http://www.consumer.es/web/es/tecnologia/internet/2004/05/04/140123.php


Ohar baliagarriak


Garbiketa digitala

Arazo handia: informazio digital informazio digital “ez premiazkoa?” erdian dago “ez premiazkoa?” erdian dago etengabeetengabe.

Nahi ez ditugun mezu elektronikoak.

Inoiz irakurriko ez ditugun fitxategiak.

Eta, aldi berean, “partxe digital”“partxe digital” ugari.

“Ez nekienez” horrela edo horrela egin nuen.

“Hemen zeure kabuz egiten duzu edo jai daukazu”.

“Premiazkoak?” eta “ez premiazkoak?” biltzen dituen saski-nahaski moduko gune bat izateko aukera, memoriaren ekonomiagatik eta bilaketen potentziagatik.

Nolabaiteko kaosa ustiatzeaNolabaiteko kaosa ustiatzea, barne “Google” estiloko zerbait onuragarri izan daiteke

Makinen errutinen eta giza errutinenMakinen errutinen eta giza errutinen (askoz ere konplexuagoak) nahasketa.

Denborarekin hondatu egiten da? Ez modu fisikoan, baina balio Denborarekin hondatu egiten da? Ez modu fisikoan, baina balio informatiboa galtzen du.informatiboa galtzen du.

Berezitasunak


• WebWeb posta vs. Instalatutako software-dun posta.

• Karpetak eta etiketakKarpetak eta etiketak, erabiltzen dugun informazio egiturarekin bat egingo dutenak.

• Filtroak posta automatikoki sailkatzekoFiltroak posta automatikoki sailkatzeko.•Lehentasunik ez duena ez dago ikusgai.•Lehentasuna duena nabarmentzeko modua.

• Kolore Kolore bidezko kodeak.

• BilaketakBilaketak, Google Desktop jartzeko aukera aintzat hartuta.

• Integratu hainbat kontu espazio bakarreanhainbat kontu espazio bakarrean.

•Arreta jarri gaia gaia lerroari.

• Solasaldien haria Solasaldien haria eta erantsitako fitxategiak.

Posta elektronikoa


• Ezinbestekoa?

• Hitzik gabeko mintzairak funtzionatu egiten du: irribarre egin telefonoz ari zarenean, baina gogoratu ahozko komunikazioa indartu egin behar dela.

• Egin deia “zentzua erabiliz”: aukera gehiago daudenean erantzuna jasotzeko (oso goiz edo oso berandu agian), interesatzen zaizunaz hitz egiteko, gaia konpon dezakeen norbaitekin hitz egiteko.

• Agian deitzea ez da aukerarik onena izango

• “Dei gabeko” orduak izan: lanaldiko tarte jakin batean eten telefonikorik ez izatea.

• Erabili gidoi bat errepikatu beharreko deientzat eta nolabaiteko garrantzia dutenentzat (erabili egiaztatze zerrendak).

Smartphone

• Posta begiratu

• Twitter eta beste sare sozial batzuk

• Argazkiak

• RSS iturriak kontsultatu

Telefonoa


Amaierako aholku batzuk

• Bi zereginen arteko tarteak edo itxaronaldiak aprobetxatu: eraman beti liburu bat, materiala begiratu dei batean itxaron behar duzun bitartean, etab.

• “Jolastu” denbora aurreztuz: zerbitzu moteleko jatetxeak identifikatu, trafiko handiena duten errepideak, bezerorik dispertsoenak, etab.

• “Denbora tarteak” sortu: goiz sartu edo berandu atera lanetik, lana etxetik egin, eskatu lana ez mozteko.

• “Alderantziz jokatu”: inork egiten ez dituenean egin gauzak (erosketak, trafikoa, jatorduak...).

• Kaosaz gozatu… umorea galdu gabe ahal den neurrian.


Amaierako aholku batzuk

• Gauza errazekin hasi, arrakasta errazekoekin, jarrera mental positiboa ekarriko dutenekin: arrakastak arrakasta dakar.

• Ezetz esaten ikasi... Kontu handiarekin eta azalduz beti zergatik ezin dugun zerbait egin.

• Igarri dadila ez gaudela, ordu batzuk hartu jendea hartzeko eta beste batzuk zuretzat gorde, eta ordutegi hori errespetatzen dela ziurtatu.

• Denbora bukatzen dela adierazteko hiztegia ikasi: “(denbora) bakarrik daukat”, “(ordua) halako egin behar dut...”, etab.

• Eteten ikasi: pertsonak arnasa hartu arte itxaron, pertsonei beren izenez deitu, gogoratu denbora guztiona dela, etab.

• Gatazkak atzeratu, beste egoera batera eraman kontroletik kanpo dagoenean.


Nire lan planari buruz


Helburua

Adierazleak

Ekintzak ABC Noiz

Eficiencia personal y gestion tiempo eu

Business

Transcript of Eficiencia personal y gestion tiempo eu