Ekonomisten Konpetentzia Profesionalak Detektatzeko Azterlana

91

description

Ekonomisten Konpetentzia Profesionalak detektatzeko azterlana enplegatzailearen ikuspuntutik.Ezinbesteko tresna da kudeaketa, antolakuntza, unibertsitate eta prestakuntza zentroen arloan jarduten dutenentzat, eta azken finean, pertsonen garapenean lan egiten dutenentzat.

Transcript of Ekonomisten Konpetentzia Profesionalak Detektatzeko Azterlana

Page 1: Ekonomisten Konpetentzia Profesionalak Detektatzeko Azterlana
Page 2: Ekonomisten Konpetentzia Profesionalak Detektatzeko Azterlana
Page 3: Ekonomisten Konpetentzia Profesionalak Detektatzeko Azterlana
Page 4: Ekonomisten Konpetentzia Profesionalak Detektatzeko Azterlana

-5-

Ekonomisten konpetentzia profesionalakdetektatzeko azterlana enplegatzailearen

ikuspuntutik

AURKEZPENA

Prestakuntza ez da ezagutza transmititzea soilik, ezagutza praktikanaplikatu ahal izateko trebetasunak lortzen laguntzea ere bada. GoiMailako Hezkuntzaren Europar Guneak (EEES) ildo horretatik bideratzendu bere ahalegina, eta pertsonen lanbidea garatzeko arduradaukagunok lankidetzan jardun beharra dugu, norabidea egokia izandadin.

Ekonomisten Euskal Elkargoa EAEko Ekonomia eta Enpresa ZientzietakoFakultateetan Enpresen Administrazio eta Zuzendaritzan eta Ekonomianlizentziatu edo graduatu direnen lanbidea garatzeko arduradun nagusiada; horregatik, azterketa bat egiten hasi gara ekonomistek izan behardituzten gaitasunak zeintzuk diren jakiteko. Lan hori hainbat ikuspegitatikegin zitekeen; guk, ordea, tituludun berriak enplegatuko dituztenenikuspegia aukeratu dugu, talde horrek baitauka gure lanbide-jarduerarenerrealitatea zertan den zehazteko ikuspunturik onena.

Proiektu honen sorreran aurreko lan bat dago, hots, enplegu arloanadituak diren gure ekonomisten sareak egindako lana; ahalegin horioraintxe burutu da, aurkezten dizuegun azterlan honekin, hain zuzen.Azterlan horretan, ekonomisten lanbidea osatzen duten hainbat profil etajarduera profesional jaso nahi izan dira.

Nahi genuen helburua lortu dugulakoan gaude, eta espero duguetorkizuneko ekonomistentzat euren lana modu eraginkorragoanegiteko lagungarri izatea. Hau guzti hau enpresa-erakundeentzat,Administrazioarentzat, eta beraz, gure Gizartearentzat ere onuragarriaizango delakoan gaude.

Iñigo Ocariz Gaubeca. Ekonomisten Euskal Elkargoko Lehendakaria

Espainiako Ekonomista Elkargoen Kontseilu Nagusiaren 2. Lehendakariordea.

Page 5: Ekonomisten Konpetentzia Profesionalak Detektatzeko Azterlana
Page 6: Ekonomisten Konpetentzia Profesionalak Detektatzeko Azterlana

-7-

Ekonomisten konpetentzia profesionalakdetektatzeko azterlana enplegatzailearen

ikuspuntutik

HITZAURREA

Lisboako estrategia hartu ondoren, hezkuntza eta prestakuntza arlokopolitikek aparteko bultzada jaso dute, argi gelditu baita funtsezkoak direlaekonomiaren eta ezagutzaren gizartearen garapenean.

Ikaskuntza konbentzionala ez da nahikoa, herritarren eskumenak etengabeeguneratu behar dira; horrela, teknologiaren eboluzioak, haziz doaninternazionalizazioak eta aldaketa demografikoak planteatzen dituendesafioei aurre egin ahal izango zaie. Enplegua lortzea eta gizartearenbizitzan parte hartzeko aukera gero eta lotuago daude jasotakoprestakuntzarekin. Hala ere, bide luzea dago oraindik egiteko, hezkuntzasistemek asko hobetu beharra baitaukate.

Zentzu horretan, Ekonomisten Euskal Elkargoak hasitako ekimena oso positiboada. Erakunde hauek oso maite duten tradizio batean oinarrituz (prestakuntzarilehentasuna ematea), azterketa hau burutu dute; eta garrantzia handiaeman zaie enplegua ematen duten pertsonei. Eta horrela, EEEan enpleguarenarloan adituak diren ekonomisten laguntzarekin, oso ondorio erabilgarriakatera dira. Gainera, enplegatzailearen eta akademiaren ikuspuntuak aurrezaurre jartzeko aukera izan dugu.

Enplegagarritasuna kosta ahala kosta lortu nahi izateak ekonomistarengandikespero dugun prestakuntza murriztu dezake. Baina ez dugu ahaztu beharprestakuntzak, unibertsitatetik, ikasketen edukia arrazoitu eta eguneratzekomoduak ezarri behar dituela. Uste dut OEE elkartearen izenean Iñaki Periáñez,Proiektuko zuzendaria, eta bere lantalde osoa zoriondu behar dugula. Ziurgaude antzeko ekimenetarako adibide ezinhobea izango dela.

Luis Caramés ViéitezHEEko Lehendakaria

Hezkuntzako Ekonomisten Erakundea

Page 7: Ekonomisten Konpetentzia Profesionalak Detektatzeko Azterlana
Page 8: Ekonomisten Konpetentzia Profesionalak Detektatzeko Azterlana

-9-

Ekonomisten konpetentzia profesionalakdetektatzeko azterlana enplegatzailearen

ikuspuntutik

ZUZENDARITZA ETA KOORDINAZIOA Ekonomisten Euskal Elkargoa

Enplegu Komunitatea-ekonomista 2.0

EGILEAEuskal Herriko Unibertsitatea/ Universidad de País Vasco

PROIEKTUAREN ZUZENDARIAIñaki Periañez

LAGUNTZAILEAK Pedro Manuel Gómez

Maria Jesús LuengoJulian Pando

Joseba Iñaki de la PeñaFranciasco Javier Villalba

ENPLEGU KOMUNITATEKO-EKONOMISTA 2.0 KIDEAK Gerardo Arregi EHU-UPV

Ion Aspiazu IberdrolaAlberto Baños. Human

Marta Carazo EroskiJavier Ramos Lanbide

Iluminada Aparicio Ekonomisten Euskal Elkargoa

Page 9: Ekonomisten Konpetentzia Profesionalak Detektatzeko Azterlana
Page 10: Ekonomisten Konpetentzia Profesionalak Detektatzeko Azterlana

-11-

Ekonomisten konpetentzia profesionalakdetektatzeko azterlana enplegatzailearen

ikuspuntutik

AURKIBIDEA

1. Sarrera .............................................................................................. 13

2. Azterketaren xedea ........................................................................ 14

3. Ikasketa-faseak................................................................................ 16

4. Fase Kualitatiboa. Aldez aurretiko talde-dinamika ...................... 17

5. Fase Kualitatiboa. World Kafe teknikaren bidezko garapena

(3 World Kafe, 1 Bizkaian, 1 Gipuzkoan eta 1 Araban) .............. 20

5.1. World Kafe informazioa biltzeko teknika bezala .................. 20

5.2. World Kafe hauen ondorio orokorrak.

Proposatuko inkesta ................................................................ 32

6. Fase Kuantitatiboa. Telefono bidezko inkesta elkargokide

diren ekonomilariei.......................................................................... 36

6.1. Metodologia ............................................................................ 38

6.2. Lagina........................................................................................ 38

6.3. Landa-lana................................................................................ 39

7. Fase Kuantitatiboa. Datuen azterketa ........................................ 40

7.1. Aldagai bakarreko analisia .................................................... 40

7.2. Aldagaien arteko erlazioa ...................................................... 47

8. Enplegatzailearen ikuspuntua vs. Ikuspuntu akademikoa ........ 52

9. Azterketaren ondorioak.................................................................. 54

Bibliografia.................................................................................................. 57

ERANSKINAK................................................................................................ 59

Page 11: Ekonomisten Konpetentzia Profesionalak Detektatzeko Azterlana
Page 12: Ekonomisten Konpetentzia Profesionalak Detektatzeko Azterlana

Ekonomisten konpetentzia profesionalak detektatzekoazterketa, enplegatzailearen ikuspuntutik

1. Sarrera

Goi Hezkuntzako Espazio Europarraren xede garrantzitsuenetako bat daparadigma metodologikoaren aldaketa bat bilatzea, irakaskuntzan zentratutakoheziketa, ikaskuntzan zentratutako heziketa baten bidez, aldatzen saiatuz. Azkenhonetan, ikasleak parte-hartze aktiboago bat edukiko beharko luke.

Egungo gizarteak, ezagutza-gizartea den aldetik, etengabekoprestakuntza eskatzen du eta autoikaskuntzarako gaitasun handiagoa erebai, hau da, ikasten ikasi behar da. Ikaskuntza-prozesua, funtsean,ikasketaren eta ikaslearen lan autonomoaren bidez burutu behar da.

Planteamendu berri honek ikasleek jaso beharreko konpetentziak etaikaskuntzaren emaitzak definitzea eskatzen du, lan-munduan txertatzenerrazteko. Konpetentzia diogunean, ezagutza, trebetasun (intelektuala,eskuzkoak, sozialak, etab.), jarrera eta baloreen konbinazio batez ari gara,“tituludunei arazoak konpontzeko edo inguru akademiko, profesional edosozial zehatz batean sor daitekeen egiteko batean esku hartzeko tresnakematen dizkiena” (graduondo eta masterreko titulazio unibertsitarioakelaboratzeari buruz Hezkuntza eta Zientzia Ministerioak kaleratutako arautze-proposamena, 2006ko abenduan).

Bi konpetentzia mota desberdin ditzakegu:

- Konpetentzia espezifikoak: ezagutza edo profesioaren arlo bakoitzaridagozkion trebetasun eta ezagutzak

- Konpetentzia generikoak: ezagutza eta profesioaren arlo gehienekkonpartitzen dituzten trebetasun eta ezagutzak.

Zenbait konpetentzia generikok eskatzen dute informazioa ulertzea,ikertzea, erlazionatzea eta adieraztea; planifikatzea, erabakiak hartzea etaarazoak ebaztea; trebetasunak erabiltzea, teknologia berriak; autonomoki

-13-

Ekonomisten konpetentzia profesionalakdetektatzeko azterlana enplegatzailearen

ikuspuntutik

Page 13: Ekonomisten Konpetentzia Profesionalak Detektatzeko Azterlana

ikastea eta ikertzea; iniziatibaz eta kreatibitatez pentsatzea; komunikatzea,harreman asertiboak garatzea eta elkarlanean aritzea; edo konpetentziapertsonal, sozial eta emozionalak bereganatzea.

Arlo profesional gehienetan badago tituludunak lan-munduantxertatzeari buruzko azterketarik. Azterketa hauek beharrezkoak dira ikasleei,unibertsitateei, enplegatzaileei eta gizarteari orokorrean, tituludunek dituztenlan-ezaugarriak jakinarazteko.

Nagusiki, tituludun (enplegatu edo enplegu gabe) hauen iritziarenbidez enfokatzen dira eta tituludunaren profil teorikoa eta unibertsitateak arlozehatz batean ematen duen titulaziorako behar den profil erreala alderatzenahalbidetzen dute.

Titulazio hauek orain dela zenbait urte diseinatu ziren, ingurusozioekonomiko eta laboralaren beharrizan berrien aurrean adaptazio-aukera gutxi eskaintzen zituen legedi baten babesean.

Gaur egun, OCDE bideragarritasun-azterketa bat egiten ari da PISAtxostena zabaltzeko. Une honetan hamabost urteko gazteetan zentratutadago eta unibertsitate-ingurura zabaldu nahi da, graduatuak izango direnenezagutza eta trebetasunak ebaluatzeko asmoz. Aipatutako azterketaburutzen bada, lau urteren buruan, mundu mailako herrialde garrantzitsuenekduten unibertsitate-sistemaren ebaluazio bat edukiko genuke.

Arrazoi hauek guztiek behartu gaituzte ekonomistaren1 profesioanzentratutako azterketa hau burutzera.

2. Azterketaren xedea

ANECAk Ekonomia eta Enpresaren titulazioari buruz kaleratutako liburuzuria izan da, agian, unibertsitateetako ikasketa plan berrien diseinuanlaguntzeko egin den lehenengo lan garrantzitsua. Tresna erabilgarria dabaina nahikoa orokorra eta ikuspuntu akademiko nabarmena dauka,erabilitako laginen konposaketak erakusten duen bezala. EkonomiakoLizentziaturaren kasuan, 208 pertsonak erantzun zioten inkestari. Hauetatik%61 irakasleak ziren, %17 graduatuak, %14 profesionalak eta %7 enpresariak.Enpresa-zientzietako Lizentziaturaren kasuan, portzentaia antzekoa izan zen,%55,6 irakasleak, eta gainontzekoak (%16, %17,6 eta %10,5) graduatuak,arloko profesionalak eta enplegatzaileak ziren, hurrenez hurren.

-14-

Ekonomisten konpetentzia profesionalakdetektatzeko azterlana enplegatzailearen

ikuspuntutik

1 Ekonomistaren izena erabiltzen dugunean, etorkizunean tituludun/graduatu izangodirenak bertan sartzen ditugu, bai Ekonomia eta Enpresa Fakultateetakoak baiEnpresa-ikasketen Unibertsitate Eskolakoak ere.

Page 14: Ekonomisten Konpetentzia Profesionalak Detektatzeko Azterlana

Honela, Marín, Antón eta Palaciosek 2007an burututako azterketaEspainiako Ekonomialarien Elkargoetako Gobernu Batzordetako kideei etaCGCEEko Organo espezializatuei posta elektronikoz egindako inkesta bateanoinarritzen zen funtsean.

Honekin lortu nahi zituzten helburuak ondoko hauek ziren:

- Unibertsitatean jasotako prestakuntzarekin ekonomistak zeukansatisfazio-maila ikertzea

- Jasotako prestakuntza egun egiten ari diren lanerako egokia den alaez ezagutzea.

- Unibertsitate-Enpresa arteko harremanak ikertzea eta satisfazio-maila - Tituludunek (Ekonomialariek) unibertsitateko ikasketetan lortutako

konpetentzia eta trebetasunak erakustea, eta lortu beharkodituztenak ere bai

- Tituludunek euren profesioa garatzeko gradu-tituluetan oinarrizko etaezinbestekotzat jotzen dituzten gaiak ikertzea

- Prestakuntza-beharrak ezagutzea. Prestakuntza osagarria, unibertsitate-ikasketak burutu bitartean, eta jarraitua, bukatu ondoren.

Hala ere, azterketa honetan, saiatu gara tituludunen enplegatzaileekbehar dituzten konpetentziak identifikatzen, hauek Ekonomia titulazio berrietanlortu beharko lirateke. Zehazki, enplegatzaileek esan behar digute zer beharduten tituludun batengandik ekonomistaren profesioa eraginkortasunezbetetzeko.

Beste lanetan edo ikerketetan, enplegatzailearen eta tituludunarensatisfazioa jaso da, izan ere lan-munduan txertatzeko txosten desberdinetanoinarritzen baitira. Bestaldetik, enplegatzaileek kontratatzen dituztentituludunengan ikusten dituzten prestakuntza-gabeziak Goi HezkuntzarakoEuropar Eremuaren (EEES) testuinguruan ikertuko dira.

Azterketa honen xedea da gure profesioan eta gure ezagutza-arloandagoen hutsune hori betetzea, horretarako Unibertsitate-Enpresalankidetzarako hitzarmena sinatu da Euskal Herriko Unibertsitatea/Universidaddel Pais Vasco (EHU/UPV) eta Ekonomisten Euskal Elkargoaren (CVE) artean.Hitzarmen honetan, kolaboratzaile gisa, aritu da Emilio Soldevilla EnpresarenEkonomia Ikertu eta Garatzeko Fundazioa (FESIDE). Hitzarmen honenhelburua da enplegatzaileengana jotzea hauek esan dezaten zein ezagutza,trebetasun, jarrera eta balore diren beharrezkoak tituludun batengan, zeina,besteak beste, ondoko hauetan aditua izango baita: finantza, kontabilitatea,enpresa-zuzendaritza, merkatu-azterketa, negozioen gestioa, kanpo-merkataritza, eta abar, tituludun hori kontratatzeko.

Kontuan hartu behar da unibertsitate-titulazio berriek izango duten arau-esparruak aukera emango diela euren ikasketa-planetan aldaketa txikiakegiten joateko, honela ingurunean agertzen diren beharretara egokitzeko

-15-

Ekonomisten konpetentzia profesionalakdetektatzeko azterlana enplegatzailearen

ikuspuntutik

Page 15: Ekonomisten Konpetentzia Profesionalak Detektatzeko Azterlana

aukera izango dute. Horregatik, garatu dugun azterketa aldiro berrikusibeharko da, edo gutxienez, EEESera egokitutako ekonomia eta enpresa-graduberriak egiaztatu behar diren epea bukatu baino lehen (sei urte).

Lan honek identifikatu nahi ditu, erakundeen ikuspuntutik, zeinkonpetentzia behar diren tituludunen lanpostuetan.

Gizarteak egiatan eskatzen duen tituludunaren profila zehazten du,egun hautematen denaren aldean, eta hori proposatu beharko litzatekeunibertsitateek garatuko dituzten prestakuntza -programetan. Beraz,azterketa honen helburuak ondoko hauek dira:

Helburu orokorra:

- Ekonomisten konpetentzia profesionalak detektatzea, enplegatzailebaten eskutik

Bigarren mailako helburuak:

- Gure tituludunen lanpostuetan behar diren konpetentziak/trebetasunakgaratzea, enpresaren ikuspuntutik

- Ekonomista baten prestakuntzan, kontuan hartu beharrekokonpetentziei buruz dagoen ikuspuntu akademikoa etaenplegatzaileenaren arteko konbergentzia ikertzea.

3. Ikasketa-faseak

Ikasketa talde-dinamika batekin hasten da. Honek aukera ematendigu hurrengo faserako behar ditugun funtsezko gida-elementuak zehazteko.Hurrengo fasean, World kafe teknika aplikatzen da, Euskadiko AutonomiaErkidegoko (EAE) erakunde nagusietako kideekin. Hemendik lehenengoondorioak jasotzen ditugu, eta fase kuantitatiborako galdetegia osatzenduten itemen aukeraketa egiten dugu. Datu-bilketako fase hau telefonobidezko inkesta bat da, EAEko 3.311 ekonomista kolegiatuetatik 500ekerantzun diotena, eta hemendik atera dira lehenengo ondorioak.

Laburbilduz, ondoko fase hauek burutu dira:

I. FASEA: Fase Kualitatiboa. Aldez aurretiko talde-dinamika hurrengofaserako behar diren funtsezko gida-elementuak zehazteko.

II. FASEA: Fase Kualitatiboa. World Kafe teknikaren bidezko garapena(3 World Kafe: 1 Bizkaian, 1 Gipuzkoan eta 1 Araban).

III. FASEA: Fase Kuantitatiboa. Telefono bidezko inkesta eta bertatikjasotako datuen analisia.

IV. FASEA: Azken txostena, azterketaren ondorioekin.

-16-

Ekonomisten konpetentzia profesionalakdetektatzeko azterlana enplegatzailearen

ikuspuntutik

Page 16: Ekonomisten Konpetentzia Profesionalak Detektatzeko Azterlana

4. Fase Kualitatiboa. Aldez aurretiko talde-dinamika

Lanaren parametroak finkatzeko lehenengo pausoa da, hauengainean azterketaren prozesu kuantitatiboa garatzen da. Ekonomisten EuskalElkargoko Enplegu-Komunitatearekin talde-dinamika bat burutzeko eskatugenuen. Honen xedea konpetentziei buruzko oinarrizko gaiak zehaztea zen,geroago World kafe saioetan planteatuko dira eta azterketakuantitatiborako jarraibideak emango dizkigute.

Bilera 2008ko irailaren 29an egin zen Bilboko CVEren egoitzan,azterketaren azalpen labur bat egin ostean, ekonomistei euren erakundeekeskatzen dizkieten funtsezko konpetentziei buruz eztabaidatzeko eskatuzitzaien partaideei.

Konpetentziak lau motatan banandu ziren: ezagutzak, trebetasunak,jarrerak eta baloreak. Banan-banan landu ziren oinarrizko galdetegia aberastealdera, eta aipatutako dinamikan azaldu ziren alderdiak ondoko hauek izan ziren:

A. Ezagutza edo konpetentzia espezifikoak:

Jasotzen den prestakuntza generikoa nahikoa da, ez da gabeziarikdetektatzen titulazioaren ezagutza espezifikoetan. Gutxitan eskatzen dutenorbait espezialitate zehatz batekin, ekonomistak eskatzen dituzte beste ezerierreferentziarik egin gabe, agian egon badaudela ez dakitelako.Gehienetan, CVE berak, erakundeak bete nahi duen lanpostuarenezaugarriak ezagutu ondoren, aholkatzen die zein ekonomia-aditu izandaitekeen egokiena lanpostua betetzeko.

Prestakuntza generikoari nahikoa irizten badiote ere, eurentitulazioaren materia osagarrietan prestakuntza handiago baten faltasumatzen dute, zehazki informatika eta hizkuntza gaietan. Horrela,nabarmentzen dute ekonomistentzako pakete espezializatuen ezagutza falta(TIC), excel aurreratua, kontabilitate-programak; laburbilduz, ikasitakoapraktikara eramateko aukera ematen dituzten trebetasunak. Hauekunibertsitatean bertan jaso daitezkeela uste dute; halaber, ikasleekenpresetan egiten dituzten praktika-aldiak oso motzak direla uste dute.

B. Trebetasunak:

- Ikaskuntza-gaitasuna (test psikoteknikoak...) pertsonaren kostuoportunitatea ikertzeko, junior eta senior artean desberdinduz

- Harremanetan sartzeko giza trebetasuna, lan-taldeetan aritzekogaitasuna indartzen duena

- Ahozko eta idatzizko jariotasuna - Iniziatiba (berrikuntza – sorkuntza - proaktibitatea), curriculumaren bidez - Denboraren gestioa - Ikuspegi globala

-17-

Ekonomisten konpetentzia profesionalakdetektatzeko azterlana enplegatzailearen

ikuspuntutik

Page 17: Ekonomisten Konpetentzia Profesionalak Detektatzeko Azterlana

- Pertsonak lideratzeko gaitasuna - Pertsonak garatzeko gaitasuna - Informazioa bilatzea eta ikertzea - Pentsamendu analitikoa, kritika konstruktiborako gaitasuna indartzen

duena. - Pentsamendu kontzeptuala - Aldaketarako adaptazioa - Iniziatiba vs. autonomia - Sormena - Proiektuen gestioa - Informazioaren gestioa - Ekonomia-arloa ulertzea - Erakundearen Harreman-kapitala sustatzea - Erabakiak hartzeko gaitasuna - Negozio-sena, ardura soziala eta korporatiboa - Ekimen-gaitasuna erakundearen barruan.

C. Jarrerak:

- Baikortasuna, hau da, jarrera positibo bat edukitzea - Malgutasuna - Frustazioarekiko tolerantzia; okertzeari edo onartzeari beldurrik ez

izatea - eta okerretatik ikasteko gai izatea - Tolerantzia, lankidearekiko errespetua - Izaera ekintzailea - Iraunkortasuna - Jarrera pragmatikoa - Autoerantzukizuna - Jarrera proaktiboa eta enprendizajea, berritasuna ekar dezakeena,

hau konkretatzen da lanpostuan kaizen aplikatuz. - Oreka soziala lortzeko gaitasuna. - Epe ertain zein luzeko emaitzetara zuzentzea - Enpresarekiko konpromisoa - Jarraitutasuna, irmotasuna, nekaezintasuna - Sentsibilitatea ingurugiroari lotutako gaiekin.

D. Baloreak:

- Zintzotasuna - Saiatua - Eskuzabaltasuna - Kolektiboa hobestea indibiduoaren ordez; interes komuna interes

indibidualaren gainean - Partaidetza, lankidetzan aritzea ahalbidetzen duena - Erakundearen partaide izatearen sentimendua, hau da, erakun -

dearekiko konpromisoa, proiektu partekatu baten parte sentitzea

-18-

Ekonomisten konpetentzia profesionalakdetektatzeko azterlana enplegatzailearen

ikuspuntutik

Page 18: Ekonomisten Konpetentzia Profesionalak Detektatzeko Azterlana

- Tolerantzia - Errespetua - Ekitatea - Ingurugiroarekiko konpromisoa - Sentsibilitatea ingurugiroari lotutako gaiekin - Lehiakortasuna emaitzetara zuzenduta.

Gehien baloratzen diren konpetentziak trebetasun eta jarrerekinlotutakoak direla sumatzen da, garrantzi gutxiagorekin agertzen dirabaloreak eta, azken lekuan, ezagutza dago, izan ere, gradu zehatz batikasten badute beharrezko ezagutzak lortu dituztela suposatzen baita.

Geroago oinarrizko galdetegi bat eman zitzaien (ikusi 1 eranskina) etabertako gaien garrantzia puntuatzeko eskatu zitzaien. Honen emaitzaondoko taulan erakusten da (1 lehentasunezkoa, 2 lehentasun ertainekoa, 3lehentasunik ez)

1 Taula. Inkestaren oinarrizko gaien lehentasunak

-19-

Ekonomisten konpetentzia profesionalakdetektatzeko azterlana enplegatzailearen

ikuspuntutik

Page 19: Ekonomisten Konpetentzia Profesionalak Detektatzeko Azterlana

Jasotako emaitzetatik, bai ekonomista batengandik espero dituztenkonpetentzien ataletik, bai dinamika honetarako prestatu den galdetegikoitemen lehentasunaren ataletik, proiektuaren hurrengo fase kualitatiboan(Worl kafe) planteatu beharreko galderak atera ditugu. Saioan planteatudiren galderak ondoko hauek izan dira:

• Zer trebetasun izan behar dituzte tituludunek? • Zer jarrera espero dugu haiengandik?

5. Fase Kualitatiboa. World Kafe teknikaren bidezko garapena(3 World Kafe, 1 Bizkaian, 1 Gipuzkoan eta 1 Araban)

Talde-dinamikatik oinarriak finkatzeko balio digun informazioa jasodugu, baina ez inkesta jasoko duten pertsona askotarikoen espektatibaislatuko duen segurtasuna emango digun galdetegia erredaktatzeko. Datuesanguratsuak lortzeko, talde-dinamika asko egin beharko lirateke, eta haukonplikatuegia da. Horregatik, World Kafe teknika erabiltzea xedatu dugu,askozaz interaktiboagoa da eta hiru saiotan eman diezaguke nahikoainformazioa azterketaren fase kuantitatiboko galdetegia garatzeko.

5.1. World Kafe informazioa biltzeko teknika bezala

World Kafearen filosofia eta metodologiaren jatorria giza komunitateekkomunikatzeko antzinako forma elkarrizketa zelako ustean oinarritzen da[Koury D’Arceel, 2006], elkarrizketa komuneko esanahiak aurkitzeko, baloreakeraikitzeko eta desiratutako etorkizunak irudikatzeko; sorkuntza kolektiboarenkontzeptuan oinarritzen da [Peter Senge, 2006].

World Kafe kafetegietako elkarrizketa sozialean oinarritutako elkartruke-sistema da. Honen bitartez, pertsona-talde batek aukeratutako gai bat ikertzendu [OIT, 2006]. Online esperientziak dauden arren [Pereda, 2007], normaleanmodu presentzialean egin izan dira. Bere helburua da gure ikaskuntzaren partehandi bat karakterizatzen duen izaera soziala azpimarratzea. World Kafearensaioak partaide kopuru desberdina izan dezake, 10etik milaraino. Hauekeztabaida-talde txikitan banatzen dira, posible bada kafetegien modukomahaietan. Partaideei adore ematen zaie entzun eta hitz egiteko, eurenpentsamendua editatu gabe eta “zuzena” esaten ari ote diren kezkatu gabe.Partaideak mahaiaz aldatzen dira, eta ideiak eramaten dituzte talde berrira.Bien bitartean, anfitrioi iraunkor bat gelditzen da mahai bakoitzean. Ideiakgelatik mugitzen direnez, ezusteko emaitzak lortzen dira, eta sareak sortu edoindartzen dira eta ezagutzak partekatzen dira.

World Kafe elkarrizketa batean kolaborazioa bilatzen da, ezagutzapartekatzeko eta taldeen ekimenerako aukerak sortzeko. Beraz, prozesu

-20-

Ekonomisten konpetentzia profesionalakdetektatzeko azterlana enplegatzailearen

ikuspuntutik

Page 20: Ekonomisten Konpetentzia Profesionalak Detektatzeko Azterlana

sortzailea da ondoko ekintzak burutzeko aukera ematen duena [PeterSenge,2006]:

- Taldearen inteligentzia kolektiboa atxikitzea - Konbergentzia-puntuak aurkitzea - Desiratutako etorkizunak sortzea eta aukera eta erronka

estrategikoak aurkitzea - Pertsona-talde batek partekatutako jabetza duten proiektuak

sortzea - Lotura-sareak sortzea - Partaidetza sortzea, ezagutza partekatzea eta pentsamendu

berritzailea sustatzea - Bizitza errealeko gaien inguruko ekintza aukerak aztertzea

World Kafe batean garatzen den agenda ondoko printzipio hauetanoinarritzen da [Brown, 2006]:

- Testuingurua ezartzea: zergatik egiten dugu world kafe hau?- Espazio erosoa sortzea- Galdera esanguratsuak aztertzea- Galderak aukeratu eta erraz ulertzeko moduan egitea - Gako galderak - Guztion kontribuzioa sustatzea - Errespetua - Ateratzen diren ikuspuntu guztien lotura sustatzea - Inteligentzia sortzen da sistemak bere buruarekin konektatzen

duenean modu anitz eta sortzaileetan - Elkarrekin entzutea jarraibideak, hausnarketa eta galdera sakonak

aurkitzeko - Aurkikuntza kolektiboak partekatzea.

Normalean World Kafe batean arreta ematen duena da lehenengoaldiz parte hartzen duten pertsonen isiltasuna. Nabarmena da mahaietakopartaideek euren lankideei entzuteko jartzen duten interesa, zerbait gehiagoikasteko nahian, inteligentzia kolektibotik aterako den zerbait.

Jasotzen den onurarik behinena da, epe motz batean, partaideeniradokizun eta ondorio esanguratsu ugari beregana daitezkeelaplanteatutako gai eta galderen inguruan.

Aurretiazko talde-dinamikan agertutako ezagutza, trebetasun, jarreraeta baloreen hautapena oinarri hartuta, ikasketaren bigarren fase honetanhiru World Kafe presentzial egin ditugu. Saioetan elkarrizketa motz eta lasaiakegin ziren, kafe baten inguruan, hizketa kolaboratzailea lortzeko, taldeareninteligentzia atxiki eta lizentziatu berri den ekonomista kontratatzeko orduanenplegatzaileek gehien baloratzen dituzte konpetentzien konbergentzia-puntuak ezagutzeko asmoz.

-21-

Ekonomisten konpetentzia profesionalakdetektatzeko azterlana enplegatzailearen

ikuspuntutik

Page 21: Ekonomisten Konpetentzia Profesionalak Detektatzeko Azterlana

World Kafe bakoitzean garatutako agenda ondoko hau izan zen:

- Lanaren helburuak azaltzea - World Kafe teknikaren azalpena - Trebetasunari zegokion galdera planteatzea - Jarrerei zegokien galdera planteatzea - Mahaiko emaitzak beste mahaikoekin partekatzeko denbora (bi bira) - Mahai bakoitzak ateratako ondorioak, bozeramaileek adierazita - Mahai bakoitzaren ekarpenetatik ateratako azken ondorioak.

5.1.1. Bizkaiko World Kafea

2008ko urriaren 28an, Bilboko Ekonomisten Euskal Elkargoaren egoitzanWorld Kafe bat egin genuen. Bertan, Bizkaiko enpresa eta erakundegarrantzitsuenetako 44 enplegatzailek hartu zuten parte. Saioaren helburuaekonomia tituludun bat behar duten enplegatzaileek gehien baloratzendituzten trebetasun eta jarrerak zein diren argitzea izan zen. Hauek kontuanedukiko dira azterketa kuantitatibo zabalago batean.

Saioa 4 pertsonako 11 lan-taldetan antolatu genuen, bi ordukoiraupenarekin eta denboraldien kontrol zorrotza ezarriz.

Nabarmendu behar da parte hartzea oso aktiboa eta dinamikoa izanzela eta partaideek esku hartzeko gogoa argi erakutsi zutela, GoiHezkuntzako Europar Esparrura egokitutako titulazio berrien diseinuahobetzen laguntzeko.

Gure helburua trebetasun eta jarrerak detektatzea bazen ere,azterketa honetarako interesgarriak ziren zenbait balore eta ezagutzarizegozkion zenbait alderdi ere detektatu ziren.

Jasotako erantzunen maiztasunaren arabera ordenatutakotrebetasunak:

Jarrerei dagokienez, World Kafearen bigarren galdera, maiztasunarenarabera ordenatutako erantzunak ondoko grafikoan adierazten dira:

Planteatutako galderak trebetasunen eta jarreren konpetentzieizegozkien arren, baloreei buruzko erantzunak ere jaso genituen, ondokografikoan erakusten direnak maiztasunaren arabera ordenatuta:

Eta ezagutzei dagokienez, ondoren agertzen ditugu maiztasunarenarabera ordenatutako proposamenak modu grafikoan:

Bukatzeko, enplegatzaileek titulatu berri batengan hobesten dituztengaitasunak ondokoak izango lirateke Bizkaiko World Kafean:

-22-

Ekonomisten konpetentzia profesionalakdetektatzeko azterlana enplegatzailearen

ikuspuntutik

Page 22: Ekonomisten Konpetentzia Profesionalak Detektatzeko Azterlana

-23-

Ekonomisten konpetentzia profesionalakdetektatzeko azterlana enplegatzailearen

ikuspuntutik

Page 23: Ekonomisten Konpetentzia Profesionalak Detektatzeko Azterlana

Trebetasunei dagokienez: ahozko eta idatzizko komunikazioa,lankidetza, arazoak konpontzea/erabakiak hartzea, analisi, sintesia etaaurkezpen ulergarria eta ikaskuntzarako gaitasuna. Grafikoki:

Jarrerei dagokienez: iniziatiba, erabakitzeko gaitasuna eta ikaskuntza.Grafikoki:

Honetaz gainera, ondoko baloreak ere nabarmendu ziren: printzipioetikoak eta zuzentasuna eta erantzukizuna. Grafikoki:

Halaber, ondoko ezagutzak ere azpimarratu ziren: hizkuntzak,teknologia berriak, ezagutzaren gestioa eta gestiorako tresnak ISO, EFQM.Grafikoki:

-24-

Ekonomisten konpetentzia profesionalakdetektatzeko azterlana enplegatzailearen

ikuspuntutik

Page 24: Ekonomisten Konpetentzia Profesionalak Detektatzeko Azterlana

-25-

Ekonomisten konpetentzia profesionalakdetektatzeko azterlana enplegatzailearen

ikuspuntutik

Page 25: Ekonomisten Konpetentzia Profesionalak Detektatzeko Azterlana

5.1.2. Gipuzkoako World Kafea

World Kafea Donostiako Ekonomisten Euskal Elkargoaren egoitzan eginzen, 2009ko azaroaren 6an. Bertan, erakunde eta enpresa desberdinetako 11profesionalek hartu zuten parte.

Saioa hiru taldetan edo mahaitan antolatu zen, bi ordukoiraupenarekin eta denboraldien kontrol zorrotza ezarriz.

Bilbon egindako World Kafean gertatu zen bezala, parte hartzea osoaktiboa eta dinamikoa izan zen eta partaideek esku hartzeko gogoa argierakutsi zuten, Goi Hezkuntzako Europar Esparrura egokitutako titulazioberrien diseinua hobetzen laguntzeko.

Gure helburua trebetasun eta jarrerak detektatzea bazen ere,azterketa honetarako interesgarriak ziren zenbait balore eta ezagutzarizegozkion zenbait alderdi ere detektatu ziren.

Jasotako erantzunen maiztasunaren arabera ordenatutakotrebetasunen zerrenda ondoko hau izan zen:

Jasotako erantzunen maiztasunaren arabera ordenatutako jarrera etabaloreak honela gelditu ziren:

-26-

Ekonomisten konpetentzia profesionalakdetektatzeko azterlana enplegatzailearen

ikuspuntutik

Page 26: Ekonomisten Konpetentzia Profesionalak Detektatzeko Azterlana

Eta ezagutzei dagokienez:

-27-

Ekonomisten konpetentzia profesionalakdetektatzeko azterlana enplegatzailearen

ikuspuntutik

Page 27: Ekonomisten Konpetentzia Profesionalak Detektatzeko Azterlana

Jasotako erantzunen maiztasunaren arabera ordenatutako jarrera etabaloreak honela gelditu ziren:

Jasotako erantzunen maiztasunaren arabera ordenatutako jarrera etabaloreak honela gelditu ziren:

Honetaz gainera, ondoko ezagutzak ere nabarmendu ziren: hizkuntzak,teknologia berriak, diziplinaren ezagutza eta gestiorako tresnak

-28-

Ekonomisten konpetentzia profesionalakdetektatzeko azterlana enplegatzailearen

ikuspuntutik

Page 28: Ekonomisten Konpetentzia Profesionalak Detektatzeko Azterlana

5.1.3. Arabako World Kafea

2008ko azaroaren 10ean, Gasteizko Ekonomisten Euskal Elkargoarenegoitzan World kafe bat egin genuen. Bertan, Arabako enpresa etaerakunde garrantzitsuenetako 12 enplegatzailek hartu zuten parte. Saioarenhelburua enplegatzaileek ekonomia-tituludun batengan gehien baloratzendituzten trebetasun eta jarrerak detektatzea izan zen, hauek kontuan hartukodira azterketa kuantitatibo zabalago batean.

Saioa 3 pertsonako 4 lan-taldetan antolatu zen, bi ordu eta erdikoiraupenarekin, denboraldien kontrol zorrotza ezarriz. Nabarmendu behar daparte hartzea oso aktiboa eta dinamikoa izan zela eta partaideek eskuhartzeko gogoa argi erakutsi zutela, Goi Hezkuntzako Europar Esparruraegokitutako titulazio berrien diseinua hobetzen laguntzeko.

Guztion artean ondoko trebetasun eta jarreren zerrenda burutu zen,jasotako erantzunen maiztasunaren arabera ordenatuta.

Saioan agertutako trebetasunak ondoko orrialdearen ilustrazioanagertzen dira.

-29-

Ekonomisten konpetentzia profesionalakdetektatzeko azterlana enplegatzailearen

ikuspuntutik

Page 29: Ekonomisten Konpetentzia Profesionalak Detektatzeko Azterlana

Jarrerei dagozkien erantzunak ondoko grafikoan agertzen dira, beharbezala ordenatuta:

Laburbilduz, enplegatzaileek tituludun berri batengan gehienbaloratzen dituzten ezaugarriak ondoko hauek direla esan dezakegu:

Trebetasunei dagokienez, ondokoak nabarmentzen dira: egokitzekogaitasuna, lankidetza, egoten jakitea eta motibazioa. Grafikoki:

-30-

Ekonomisten konpetentzia profesionalakdetektatzeko azterlana enplegatzailearen

ikuspuntutik

Page 30: Ekonomisten Konpetentzia Profesionalak Detektatzeko Azterlana

Jarrerei dagokienez, Lurralde Historiko honetako emaitzak ondokohauek dira: etengabe hobetzearen aldekoa, fideltasuna eta konpromisoa,malgutasuna-aldaketarako adaptazioa, hobetzeko grina ikasteko gogoa,ardurak bere gain hartzea eta iniziatiba.

Trebetasun eta jarreren zerrenda osatu ondoren, eztabaida motz bainainteresgarri bat sortu zen unibertsitateko irakaskuntza eta ingurunekoerrealitatera duen adaptazio-mailari buruzkoa, saiora hurbildu zirenenplegatzaile-taldeko zenbait pertsonarengan gai honek pizten duen interesanabarmen agertu zelarik.

-31-

Ekonomisten konpetentzia profesionalakdetektatzeko azterlana enplegatzailearen

ikuspuntutik

Page 31: Ekonomisten Konpetentzia Profesionalak Detektatzeko Azterlana

5.2. World Kafe hauen ondorio orokorrak. Proposatuko inkesta

Hiru World kafe hauetan erakunde desberdinetako 67 profesionalek(enplegatzailek) hartu zuten parte orotara. Eratutako mahaienantolamendua eta kopurua ondoko hau izan zen:

Helburua trebetasunak eta jarrerak detektatzea bazen ere,enplegatzaileek titulatu berri bat kontratatzeko orduan kontuan hartzendituzten zenbait balore eta ezagutza ere identifikatu ziren.

Lau alderdi hauen emaitzak (18 mahaietan), maiztasunarenaraberakoak, ondoko hauek dira:

Planteatu zen lehenengo galderaren erantzunak (zein trebetasuneduki behar ditu ekonomista berri batek?), maiztasunaren arabera, ondokohauek dira:

-32-

Ekonomisten konpetentzia profesionalakdetektatzeko azterlana enplegatzailearen

ikuspuntutik

Page 32: Ekonomisten Konpetentzia Profesionalak Detektatzeko Azterlana

Ondoren, bigarren galderari (zein jarrera eduki behar ditu ekonomistaberri batek?) emandako erantzunak aurkeztuko ditugu, maiztasunarenarabera:

Galdera hauei erantzuteaz gainera, Balore eta Ezagutzei buruzko gaiakere agertu ziren. Konpetentzia hauei dagozkien eskakizunak ondorenzerrendatzen dira.

Baloreei dagokienez ondoko hauek:

-33-

Ekonomisten konpetentzia profesionalakdetektatzeko azterlana enplegatzailearen

ikuspuntutik

Page 33: Ekonomisten Konpetentzia Profesionalak Detektatzeko Azterlana

Bestaldetik, ezagutzaren arloan gehien eskatzen dira ondoko hauek:

-34-

Ekonomisten konpetentzia profesionalakdetektatzeko azterlana enplegatzailearen

ikuspuntutik

Page 34: Ekonomisten Konpetentzia Profesionalak Detektatzeko Azterlana

Jasotako emaitzei begira, World kafeetan parte hartu zutenek gehienbaloratzen dituzten trebetasun, jarrera, balore eta ezagutzak ondoko hauek dira:

Trebetasunei dagokienez, ondokoak nabarmentzen dira: lankidetza;ahozko eta idatzizko komunikazioa; arazoak ebaztea; analisia, sintesirakogaitasuna, aurkezpena; ikasteko gaitasuna; planifikazioa, integrazioa;negoziatzeko gaitasuna eta antolamendu-maila. Grafikoki:

Jarrerei dagokienez, ondoko hauek nabarmentzen dira: iniziatiba,ebazteko gaitasuna, ikaskuntza, hobekuntza jarraitua, fideltasuna etabaikortasuna/positibismoa. Grafikoki:

-35-

Ekonomisten konpetentzia profesionalakdetektatzeko azterlana enplegatzailearen

ikuspuntutik

Page 35: Ekonomisten Konpetentzia Profesionalak Detektatzeko Azterlana

Partaideek hobesten dituzten baloreak ondoko hauek dira: printzipioetikoak eta zuzentasuna, erantzunkizuna, konpromisoa eta konstantzia. Grafikoki:

Bukatzeko, eskatzen diren ezagutzak: hizkuntzak, teknologia berria etagestiorako tresnak Ikus daiteke nola konpetentzia gehienak eta, gehien bat,maiztasun altuena daukaten trebetasunak, erakundearen barne aldeari etakanpo aldeari dagozkie, hau da, bezeroekin, hornitzaileekin eta kanpokogainontzeko agenteekin dituen harremanei.

Zalantzarik gabe, lankidetzan aritzen dakien pertsona bat, zuzenkomunikatzen dena, iniziatiba eta printzipio etikoak dauzkana askoz errazagointegratuko da talde mistoetan (hornitzaile-erakunde-bezeroa), izan ere,harreman hauek elkarrenganako konfiantzan oinarritzen baitira etaaipatutako konpetentziek harreman hori errazten dute.

3 World kafeen emaitzekin galdetegi bat prestatu da ondoko faserako.Honek esperientzia hauetatik sortu diren ezagutza, trebetasun, jarrera etabaloreen konpetentzia esanguratsuenak bildu ditu.

6. Fase Kuantitatiboa. Telefono bidezko inkesta elkargokide direnekonomilariei

Hiru Lurralde Historikoetan antolatutako World kafeetako partaideenekarpenak aztertu ondoren, galdetegi bat burutu da. Hau elkargokide direnekonomista kopuru esanguratsu bati egin zaio. Honela, ekonomia-tituludunaren ezaugarri behinenak zein diren eta bakoitzak duen garrantzimaila ezagutzeko aukera izan dugu.

-36-

Ekonomisten konpetentzia profesionalakdetektatzeko azterlana enplegatzailearen

ikuspuntutik

Page 36: Ekonomisten Konpetentzia Profesionalak Detektatzeko Azterlana

Inkesta telefonoz egin zen 2009ko martxoan eta ondoren erakustenden galdetegia erabili zen.

-37-

Ekonomisten konpetentzia profesionalakdetektatzeko azterlana enplegatzailearen

ikuspuntutik

Page 37: Ekonomisten Konpetentzia Profesionalak Detektatzeko Azterlana

6.1. Metodologia

Azterketa burutzeko erabili den lan-metodoa EEEn inskribatutakopertsonei zuzendutako inkesta telefonikoan oinarritu da, Elkargoak berakemandako zerrenda baten bidez.

Aipatutako zerrendak elkargokideen 3.311 izen ematen zituen, etahauek hartu dira abiapuntutzat azterketarako. Behin betiko galdetegiadiseinatu eta aurre test bat egin ondoren, landa lanari ekin zaio.

6.2. Lagina

Aztergai den populazioaren lagin esanguratsu bat burutu da, 500inkesta baliagarri, zeinetan 3.311 elkargokideren kopururako eta baldintzen%95,45eko konfiantza-mailarako, P=Q=%50, %4,12ko errakuntza marjina emanduen, orotara.

Lehenengo segmentazio-maila erresidentzia lurraldearen araberakoaizan da, proportziozko esleipen-sistema baten bidez.

-38-

Ekonomisten konpetentzia profesionalakdetektatzeko azterlana enplegatzailearen

ikuspuntutik

Page 38: Ekonomisten Konpetentzia Profesionalak Detektatzeko Azterlana

Lurralde bakoitzaren barruan, bigarren sekuentzia batean, laginaadinaren arabera estratifikatu da, lau kohorteen arabera.

6.2.1. Lagin mota

Telefono bidezko zundaketa, galdetegi estrukturatu batekin, izenenzerrenda baten gaineko ausazko laginketa baten bidez burutua. Lagin-unitatea hautatzeko adin eta lurraldearen araberako kuotak ezarri dira.

6.3. Landa-lana

Landa-lana telefono bidezko inkesta baten bidez burutu da, 2009komartxoan. Landa-lana baino lehen, aurre test bat egin zaie 25 pertsonari,galdetegian eta azterketa-protokoloan egon zitezkeen hutsune, gabezi etazailtasunak detektatzeko asmoz.

Aurre test honen emaitza ondoko hau izan zen:

- Harrera, behin telefonoa hartuta, ona da; zailtasunik handiena datelefono finkoaren bidez pertsonak topatzea, izan ere hau etxekoaizaten da eta han ia inoiz ez ditugu topatzen

- Inkestari dagokiola, hasteko harrera ona izan du, agian jardunen etalangile-kopuruen galderekin hastean, errezeloren bat erakutsi dute,datu horiek Ekonomisten Euskal Elkargoak badituela kontsideratzenzutelako

- Lizentziatuek duten maila baloratu behar izan dutenean, zenbaitekez du jakin nola dauden prestatuta eta zurian utzi dute

- Inkestaren bataz besteko iraupena 10-12 minutukoa izan da - Hasteko ez da egon ulertzen ez diren itemik - Aurre testetan egindako lagina ondoko aldagaien arabera

segmentatu da: Jaiotze-data eta bizilekua.

-39-

Ekonomisten konpetentzia profesionalakdetektatzeko azterlana enplegatzailearen

ikuspuntutik

Page 39: Ekonomisten Konpetentzia Profesionalak Detektatzeko Azterlana

7. Fase Kuantitatiboa. Datuen azterketa

7.1. Aldagai bakarreko analisia

7.1.1. Laginaren deskripzioa

Lehenengo atal honetan, azterketarako erabili dugun laginarenezaugarria deskribatuko ditugu laburki. Hau bat dator Ekonomisten EuskalElkargoko kideen profil orokorrarekin.

%43,85ek zerbitzu profesionaletan jarduten du, %31,8k beste zerbitzumotatan, %15 industria-sektorean aritzen da eta %9,4 merkataritzan.

-40-

Ekonomisten konpetentzia profesionalakdetektatzeko azterlana enplegatzailearen

ikuspuntutik

Page 40: Ekonomisten Konpetentzia Profesionalak Detektatzeko Azterlana

Erakundeetan duten ardura mailari dagokiola, %43,6 zuzendaritza-taldekoak dira, %27,5 erdi mailako arduradunak, %16,9 autonomoak eta %12enplegatuak.

Inkestatuen %88k ardura-postuetan egoteak, zeinetan, besteak beste,hautapen-prozesuez eta langileen kontratazioaz arduratzen baitira,inkestaren fidagarritasun-maila bermatzen du.

-41-

Ekonomisten konpetentzia profesionalakdetektatzeko azterlana enplegatzailearen

ikuspuntutik

Page 41: Ekonomisten Konpetentzia Profesionalak Detektatzeko Azterlana

Jarraian, ondoko taulan ikus daiteke inkestatuek zein jardunetarakokontratatzen duten ekonomista bat (jardueraren araberako banakapen-taulak kontsulta daitezke1 eranskinean):

Inkestatuen %71,1 gizonezkoak ziren eta %28,9 emakumezkoak.

-42-

Ekonomisten konpetentzia profesionalakdetektatzeko azterlana enplegatzailearen

ikuspuntutik

Page 42: Ekonomisten Konpetentzia Profesionalak Detektatzeko Azterlana

Lurraldeka, elkargokide gehienak Bizkaikoak dira, %57,8, %28,3Gipuzkoakoak dira eta %9,8 Arabakoak. Gainontzekoak, mugakide direnbeste probintzietakoak dira eta Madrilekoak.

7.1.2. Aldagaien analisi sinplea

Ondoren, planteatutako galderei inkestatuek emandako balorazioenalderdi deskriptibo garrantzitsuenak aztertuko ditugu.

1. eranskineko taulan ekonomistak behar duenari buruz inkestatuekemandako bataz besteko puntuazioa adierazten da, ikertutako konpetentziamota bakoitzeko bataz bestekoa barne. Ikus daitekeenez, gehien baloratudiren konpetentziak orokorrean, “Baloreei” dagozkie, gero “Trebetasunak”eta “Jarrerak”, eta azkenik, balorazio txikiago batekin, “Ezagutzak”.

-43-

Ekonomisten konpetentzia profesionalakdetektatzeko azterlana enplegatzailearen

ikuspuntutik

Page 43: Ekonomisten Konpetentzia Profesionalak Detektatzeko Azterlana

“Ezagutzak” atalean, diziplina anitzeko ikuspegia nabarmentzen da etalanpostuari dagozkion ezagutzen beharra ere bai. “Trebetasunak” ataleanlankidetza, ikasteko gaitasuna eta denboraren gestioa nabarmentzen dira.“Jarrerak” atalean, zuzentasuna/fideltasuna eta proaktibitateanabarmentzen dira. Azkenik, “Baloreak” atalean konpromisoa/heldutasuna,etika eta zuzentasuna nabarmentzen dira.

Eta formula horretan: EB = Ezagutzak behar ditu TB = Trebetasunak behar ditu JB = Jarrerak behar ditu BB = Baloreak behar ditu

-44-

Ekonomisten konpetentzia profesionalakdetektatzeko azterlana enplegatzailearen

ikuspuntutik

Page 44: Ekonomisten Konpetentzia Profesionalak Detektatzeko Azterlana

Aurreko taulan, konpetentziak euren bataz besteko balioaren araberaordenatu ditugu. Ikus daitekeenez, garrantzitsuenak konpromisoa, etika,lankidetza eta fideltasuna dira. Ezagutza teknikoenak azken lekuetanagertzen dira, hala nola prozesuen gestioa, ezagutzaren gestioa edohizkuntzak.

Tituludunen maila puntuatzeko orduan, orokorrean, badirudi puntuazioatxikiagoa dela beharretan baino. Kasu honetan, nahiz eta puntuazioakzertxobait hurbilago dauden, puntuazio handiena “Jarrerak” atalerako da,gero “Baloreak”, “Trebetasunak” eta “Ezagutzak” (emaitzen taula 1.eranskinean).

Ondoren, item desberdinek jasotako puntuazioak adierazten dituztengrafikoak egin ditugu, bai “Behar ditu” galderak bai “Dauzka” galderak,halako moduz non erantzunen arteko desberdintasunak ikus baitaitezke.

“Ezagutzak” ataleko konpetentziei dagokienez ondoko grafikoan ikusdaitekeen bezala, desberdintasun esanguratsuenak diziplina anitzekoikuspegian eta lanpostuaren ezagutzan ematen dira. Aspektu hauek osogarrantzitsua dira enplegatzaileentzat baina badirudi prestakuntza -gabeziabat dagoela hor.

“Trebetasunak” ataleko konpetentziei dagokienez, ondoko grafikoanikus daiteke item bakoitzak jasotako puntuazioa. Desberdintasunnabarmenena arrisku egoeran erabakitzeko gaitasunean eta funtsezkofaktoreen analisi eta sintesiaren gaitasunean, bi konpetentzia hauek ez diraoso garrantzitsuak inkestatuentzat.

-45-

Ekonomisten konpetentzia profesionalakdetektatzeko azterlana enplegatzailearen

ikuspuntutik

Page 45: Ekonomisten Konpetentzia Profesionalak Detektatzeko Azterlana

“Jarrera” atalean zentratzen bagara eta ondoren datorren grafikoanikus dezakegun bezala, desberdintasun handienak autokritika erreflexiboaneta proaktibitatean ematen dira. Enplegatzaileen aburuz, ”Jarrerak” atalean,autokritika erreflexiboa garrantzi txikiena duen konpetentzia den arren,proaktibitateak bigarren lekua hartzen du “Beharrei” dagokienez, horrelaatzeman da zuzendu beharreko oker bat.

-46-

Ekonomisten konpetentzia profesionalakdetektatzeko azterlana enplegatzailearen

ikuspuntutik

Page 46: Ekonomisten Konpetentzia Profesionalak Detektatzeko Azterlana

Ondoren zehazten den grafikoaren errebisioa “Baloreak” atalaridagokio. Bertako desberdintasun esanguratsuenak konpromisoa/heldutasunakonpetentzian ematen dira eta garrantzi txikiagoarekin etika/zuzentasunakonpetentzietan. Badirudi, alderdi hauek, enplegatzaileentzat “Beharrak”atalean garrantzitsuenak izanda, ez direla behar bezala lantzen prestakuntzan.

Azkenik, ondoko orrian, “Behar ditu” eta “Dauzka”ren artekodibergentzia handiena agertzen duten konpetentzien grafikoa agertzen da,osotasunaren ikuspegia eduki ahal izateko eta EEES-ra (Espacio Europeo deEducación Superior) egokitutako titulazio berrietan lan egitean kontuan hartubehar diren konpetentzien arteko lehentasunak ezarri ahal izateko.

Hobetu beharreko konpetentzia garrantzitsuenen artean honakohauek nabarmentzen dira, ordena honetan: diziplina anitzeko ikuspegia,lanpostuaren ezagutza, arrisku egoeratan erabakitzeko gaitasuna, funtsezkofaktoreen analisi-sintesia, konpromisoa eta heldutasuna, denborarenplanifikazio eta gestioa eta negoziatzeko gaitasuna. Hobekuntzarakolehentasun txikiagoa dutenen artean hizkuntzen ezagutza, enpatia etagizartekoitasuna, umiltasuna eta ezagutzaren gestioa agertzen dira.

7.2. Aldagaien arteko erlazioa

Atal honetan, inkestatuen talde desberdinen arteko erantzunetandesberdintasunik dauden ikusten saiatu gara, sektore mota, sailkatzeko

-47-

Ekonomisten konpetentzia profesionalakdetektatzeko azterlana enplegatzailearen

ikuspuntutik

Page 47: Ekonomisten Konpetentzia Profesionalak Detektatzeko Azterlana

erabili diren ardura-maila, adina, sexu edo lurralde historiko bezalakoaldagaiak kontuan hartuta.

A. Inkestatuaren jardun-sektorea eta ardura maila aldagaiak kontuanhartuta.

Arestian baloratutako aspektuen eta bi aldagai hauen artekodesberdintasunik ote dauden ikertu dugu. Azterketak baztertzen du aspektuhauek eragina izan dutenik iritzia emateko orduan, 1. eranskineko tauletanikus daitekeen bezala.

B. Genero aldagaiarekin egindako kontrastea.

Atal honetan, inkestatuaren generoaren eta emandako iritziarenarteko lotura ote dagoen aztertu dugu.

Aldagai guztiak aztertu ondoren, desberdintasun esanguratsuakematen dituen aldagai bat topatu dugu, %99eko konfiantza-mailarekin.

-48-

Ekonomisten konpetentzia profesionalakdetektatzeko azterlana enplegatzailearen

ikuspuntutik

Page 48: Ekonomisten Konpetentzia Profesionalak Detektatzeko Azterlana

Aldagai honek ekonomista on batek “denboraldiak planifikatu eta ondogestionatzeko” beharrari egiten dio erreferentzia.

Taulan ikusten dugun bezala, emakumeek emandako puntuazioahandiagoa da gizonek emandakoa baino, hau da, haientzat elementugarrantzitsuagoa da ekonomista baten lanean.

C. Lurralde historikoen arabera detektatutako dibergentziak (taulakeranskinetan)

Bataz besteko baloreetan desberdintasunik ote dagoen ikertu da, batazbesteko aldagai guzti horientzat desberdintasun esanguratsuak lortu direlarik.Orokorrean, Arabako inkestatuek emandako puntuazioak handiagoak diraGipuzkoakoek eta areago Bizkaikoek emandakoak baino, baina hau “beharditu” eta “dauzka” bataz besteko aldagaiengatik gertatzen da.

Hori dela eta, analisi berbera burutu dugu haien artekodesberdintasun-aldagaientzat. Taulek erakusten digute desberdintasunakesanguratsuak direla, gehien bat “Ezagutzak” atalari dagozkion aldagaietan.Bertan, aldagai guztiek agertzen dituzte desberdintasun esanguratsuak. Kasuhauetan, desberdintasuna, hau da, konpetentzia hauek hobetzeko beharra,

-49-

Ekonomisten konpetentzia profesionalakdetektatzeko azterlana enplegatzailearen

ikuspuntutik

Page 49: Ekonomisten Konpetentzia Profesionalak Detektatzeko Azterlana

hobetsiagoa da Arabako inkestatuen aldetik, gero Bizkaikoen aldetik etagutxiago Gipuzkoakoen aldetik. Honek adieraz diezaguke Arabakokontratatzailea zorrotzagoa dela ezagutza arloan Bizkaikoa baino, zeinarenzorroztasuna erdi mailakoa den edo Gipuzkoakoa, zeinaren zorroztasun-maila baxuagoa den

Halaber, beste aldagai batzuetan ere desberdintasun esanguratsuaktopatu dira, guztiak aipagarriak, bai barne esparruan bai erakundeakingurunearekin duen harremanean (bezeroak, hornitzaileak, lehiakideak,etab.). Zehazki, “negoziaziorako gaitasuna”, “arrisku eta ziurgabetasunegoeretan erabakitzeko gaitasuna” “presioa gestionatzea” eta“denboraldiak ondo planifikatu eta gestionatzea” aldagaien hobekuntzagehien hobesten dituztenak bizkaitarrak dira, arabar eta gipuzkoarrenaurretik.

Azkenik, “enpatiko eta gizartekoi azaltzea” aldagaia, bezeroari etagainontzeko kanpoko agenteei zuzendutako konpetentzia hobetu beharragehien baloratzen dutenak arabarrak dira, bizkaitar eta gipuzkoarrenaurretik.

D. Desberdintasunak “kontratatuak bete beharreko lanpostua” aldagaian(taulak eranskinetan)

Zuzendaritza eta Gerentziarako kontratatzen duten inkestatuen iritziakez dira oso desberdinak gainontzekoenekin alderatuta.

Auditoriarako kontratatzen duten inkestatuen iritziak ere ez dira osodesberdinak gainontzekoenekin alderatuta, gauza bera gertatzen da GizaBaliabideetarako kontratatzen dutenekin.

Hala ere, Finantza eta Aseguruetarako kontratatzen duten inkestatueniritziak desberdinak dira “Ezagutzak dauzka” eta “Baloreak dauzka” batazbesteko aldagaietan, besteenarekin alderatuz gero baxuagoa delarik.

Antzeko zerbait gertatzen da Irakaskuntza eta Prestakuntza rako,Kontabilitaterako eta Fiskalitaterako kontratatzen duten inkestatuekin. Kasuhauetan, “Ezagutzak dauzka” bataz besteko aldagaian desberdintasunakikusten dira, gainontzekoen puntuazioa baino baxuagoa izanda.

Komertzialerako kontratatzen dutenen kasuan, “Badauzka” batazbesteko aldagai guztietan sumatzen dira desberdintasunak. Kasu honetan,aurrekoek ez bezala, inkestatuek gainontzekoek baino puntuazio altuagoakematen dituzte aldagai guztietan.

Ondoren, modu grafikoan erakusten dira “Badauzka” konpetentzietandauden dibergentziak, bai zein lanposturako kontratatzen den aspektuan bai“Ezagutzak badauzka”, “Jarrerak badauzka” eta “Baloreak badauzka”

-50-

Ekonomisten konpetentzia profesionalakdetektatzeko azterlana enplegatzailearen

ikuspuntutik

Page 50: Ekonomisten Konpetentzia Profesionalak Detektatzeko Azterlana

aldagaien bataz besteko balioan. Dibergentziarik handienak nabarmenagertzen dira “Ezagutzak badauzka” eta “Baloreak badauzka” aldagaietan,lanpostuaren arabera.

-51-

Ekonomisten konpetentzia profesionalakdetektatzeko azterlana enplegatzailearen

ikuspuntutik

Page 51: Ekonomisten Konpetentzia Profesionalak Detektatzeko Azterlana

Ikus daitekeenez, “Ezagutzak” arloan ikusten dira dibergentziarikhandienak bataz bestekoarekin alderatuta, zein lanposturako kontratatzen denkontuan hartuta. Fiskalitatea, Kontabilitatea eta Irakaskuntza eta Prestakuntzalan-espezialitateek maila handiagoa eskatzen dute eta, beraz, bataz bestekoakbaino puntuazioa txikiagoa ematen diote “Ezagutzak badauzka” atalari,kontrako muturrean Komertziala lan-espezialitatea aurkitzen da.

8. Enplegatzailearen ikuspuntua vs. Ikuspuntu akademikoa

Bigarren mailako helburua, ekonomista baten prestakuntzan, kontuanhartu beharreko konpetentziei buruz dauden ikuspuntu akademikoa etaenplegatzaileenaren arteko konbergentzia ikertzea izan da.

Horretarako azterketa honetako emaitzak Kalitatearen Ebaluaziorakoeta Egiaztapenerako Nazioko Agentziaren (ANECA) Ekonomia eta Enpresakogradu tituluaren Liburu Zurian argitaratutako ikerketekin alderatu ditugu. Analisihonetako emaitzak aipatu baino lehen, zenbait ohar eman behar ditugu:

1. ANECAren azterketan parte hartu zuten unibertsitateko irakasle-kolektiboan lortu zituzten balorazio orokorrak, guztizko orokorrak, hartudira kontuan. Aipatutako azterketan, inkestatuek konpetentziengarrantzia baloratzen zuten profil profesional desberdinetan (bederatziEkonomian eta lau Enpresa Administrazio eta Zuzendaritzan). Eskala1etik 4ra aldatzen zen, 1 mailarik ez, 2 maila gutxi, 3 maila nahikoa eta4 maila altua zirelarik, kontuan hartutako konpetentzia bakoitzarentzat.

2. Konparatutako laginen tamaina ez da berdina, Ekonomiarenazterketaren kasuan inkestatutako irakasle kopurua 127 izan zen etaEnpresen Administrazio eta Zuzendaritzaren kasuan 164. Inkesta

-52-

Ekonomisten konpetentzia profesionalakdetektatzeko azterlana enplegatzailearen

ikuspuntutik

Page 52: Ekonomisten Konpetentzia Profesionalak Detektatzeko Azterlana

hauek erabilitako laginen %61 eta %55,6 izan ziren hurrenez hurren,eta gainontzekoa graduatu, profesional eta enplegatzaileek burutuzuten.

3. Kasu bietan Likert eskala erabili bada ere, ANECAren azterketanerantzuteko lau aukera erabili ziren eta honetan bost erabili dira.Ikasketa biren emaitzak homogeneizatu eta konparatu ahal izatekobalorazioak 1etik 10era bitarteko eskala batera aldatu dira.

4. Analisi honetan erabilitako itemak bat datoz edukierari dagokiola,nahiz eta baieztapen berberarekin planteatu ez, ondoko taulanerakusten dira euren balorazioekin batera.

Emaitzen taularen analisiak egoera desberdinak eskaintzen dizkigu:

• Enplegatzaileen ustez, lizentziatu berriaren konpetentziarikgarrantzitsuena “printzipio etiko eta zuzentasuna” da, gero“lankidetzan aritzeko gaitasuna”, “modu autonomoan ikastekogaitasuna” eta “diziplina anitzeko ikuspegia”

• Enpresen Administrazio eta Zuzendaritza titulazioko irakasleen ustez(ADE) konpetentziarik garrantzitsuena “ezagutzak praktikaraeramateko gaitasuna” da, eta gero “ konpromiso etikoa lanean”,“analisi eta sintesirako gaitasuna” eta “erabakiak hartzekogaitasuna”

-53-

Ekonomisten konpetentzia profesionalakdetektatzeko azterlana enplegatzailearen

ikuspuntutik

Page 53: Ekonomisten Konpetentzia Profesionalak Detektatzeko Azterlana

• Ekonomia titulazioko irakasleen ustez konpetentziarik garrantzitsuena“konpromiso etikoa lanean” da, eta gero “ezagutzak praktikaraeramateko gaitasuna”, “egoera berrietara egokitzeko gaitasuna”eta “ lankidetzan aritzeko gaitasuna”.

Emaitzei begiratuta, esan dezakegu hiru kolektiboak bat datozelaekonomiako tituludun batek behar duen lehenengo konpetentzian:“printzipio etikoak eta zuzentasuna”.

Hala ere, konpetentzien lehentasunean dibergentziak aurkitzen ditugu,hala nola “ezagutzak praktikara eramateko gaitasuna” atalean, munduakademikorako lehentasunezkoa dena baina enplegatzaileentzat bigarrenmailakoa oso; “lankidetzan aritzeko gaitasuna” lehentasunezkoaenplegatzaileentzat eta mundu akademikoarentzat erdi mailako lehentasunaduena; “modu autonomoan ikasteko gaitasuna” lehentasunezkoaenplegatzailearentzat eta oso bigarren mailakoa mundu akademikoarentzat;eta “diziplina anitzeko ikuspegia” enplegatzaileentzat lehentasunezkoa etabigarren mailakoa mundu akademikoarentzat.

Hala ere, eta kontuan hartuta analisiaren mugak, esan dezakeguirakasleen iritzia eta enplegatzaileena ez direla nabarmen desberdinakekonomista batek izan behar dituen konpetentziak zehazteko orduan, bai,ordea, hauen lehentasunetan.

9. Azterketaren ondorioak

Azterketa honi hasiera eman zion talde-dinamikatik ondoko ondorioakatera daitezke:

- Tituludunek jasotzen duten prestakuntza generikoa nahikoa dela ustebadute ere, euren ekonomia ikasketetan osagarri edo lagungarri izandaitezkeen materia instrumentaletako prestakuntza espezifikoarenfalta aurkitzen dute. Aipatutako materiak, ondoko hauek dirafuntsean: ekonomistentzat espezializatutako pakete informatikoak,Excel aurreratua menperatzea, SPSS, SAP eta atzerriko hizkuntzetanahoz eta idatziz komunikatzeko gaitasuna, gehien bat ingelesez.

- Tituludunaren espezializazioak ez du garrantzi handirik ekonomistabat eskatzeko orduan kontratatzen duen erakundean hartuko duelauste baitute.

- Lehentasunezko konpetentziak honakoak dira: • Erabateko lehentasuna: ahoz eta idatziz jariakortasunez komunikatzea,

ikasteko gaitasuna, proaktibitatea, analisi eta sintesirako gaitasuna,lankidetza eta ardura bere gain hartzeko gaitasuna.

• Erdi mailako lehentasuna: diziplina anitzeko ikuspegia, ahoz etaidatziz jariakortasunez komunikatzea atzerriko hizkuntzetan,

-54-

Ekonomisten konpetentzia profesionalakdetektatzeko azterlana enplegatzailearen

ikuspuntutik

Page 54: Ekonomisten Konpetentzia Profesionalak Detektatzeko Azterlana

sormena, TICak erabiltzea, denboraren planifikazio eta gestioa,presiopean lan egiteko gaitasuna.

Emaitza hauetan oinarrituta, World Kafeak garatu genituen. BertanTrebetasun eta Jarrerei lotutako galdera planteatu ziren, talde-dinamikanlehentasunezko konpetentziak izan baitziren.

Egindako 3 World kafeen (lurralde historiko bakoitzean bat) ondorioakondoko hauek dira:

- Trebetasun eta Jarreretan eskatutako konpetentziez gainera,Ezagutza eta Baloreetan ere agertzen dira beste batzuk.

- Enplegatzaileen iritziz, lizentziatu berri den ekonomista batenganhobeto kontsideratuta dauden ezaugarriak honako hauek dira: • Baloreak: printzipio etikoak eta zuzentasuna, erantzukizuna,

konpromisoa eta konstantzia. • Trebetasunak: egokitzeko gaitasuna, lankidetza, egoten jakitea

eta motibazioa. • Jarrerak: hobekuntza jarraituaren aldekoa, fideltasuna eta

konpromisoa, malgutasuna, aldaketetara egokitzeko gaitasuna,hobetzeko grina, ikasteko gogoa, ardurak bereganatzea etainiziatiba.

• Ezagutzak: beste hizkuntzak, TICak ezagutu eta erabiltzea, ISO etaEFQM bezalako gestio-tresnak.

Emaitza hauek eman digute oinarria behin betiko galdetegia egiteko.Hau elkargokide diren ekonomisten talde esanguratsuari aurkeztu zitzaion.Fase kuantitatibo honetako ondorio esanguratsuenak hauek dira:

- Orokorrean, gehien baloratu diren konpetentziak “Baloreei”dagozkie, gero “Trebetasunak” eta “Jarrerak”, eta azkenik, baloraziotxikiago batekin, “Ezagutzak”.

- Enplegatzaileen iritziz, lizentziatu berri den ekonomista batenganhobeto kontsideratuta dauden ezaugarriak honako hauek dira: • Baloreak: konpromisoa/heldutasuna eta etika eta zuzentasuna. • Trebetasunak: lankidetza, ikasteko gaitasuna eta denboraren

gestioa • Jarrerak: zuzentasuna/fideltasuna eta proaktibitatea. • Ezagutzak: lanpostua ezagutzea, diziplina anitzeko ikuspegia, eta

behar gutxiago aspektu zehatzagoetan, hala nola ezagutzarengestioa edo prozesuen gestioa

- Emakumeek gizonek baino gehiago baloratzen dute denborak ondoplanifikatu eta gestionatzea.

- Lurralde historikoen arabera ematen diren desberdintasunnagusienak “Ezagutza” arloan ematen dira. Honela, Arabakoenplegatzaileak zorrotzagoak dira ezagutzetan, Bizkaiko eskakizunatxikiagoa da eta Gipuzkoakoa are txikiagoa.

-55-

Ekonomisten konpetentzia profesionalakdetektatzeko azterlana enplegatzailearen

ikuspuntutik

Page 55: Ekonomisten Konpetentzia Profesionalak Detektatzeko Azterlana

- Kontabilitate eta Fiskalitaterako kontratatzen duten elkargokideek,orokorrean, ekonomistek “Ezagutza” gutxiago dituztela uste dute.Finantza eta Aseguruetarako kontratatzen dutenak, orokorrean,ekonomistek “Ezagutza” eta “Balore” gutxiago dituztela uste dute,inkestatutako gainontzeko enplegatzaileekin alderatuta.

- Ikertutako ezaugarri guztien artean, ondokoa da ekonomistabatentzat garrantzitsuena: konpromisoa, etika, lankidetza etafideltasuna. Azken postuetan daude ezagutza teknikoagoak, halanola prozesuen gestioa, ezagutzaren gestioa eta hizkuntzak.

- Beharraren eta agertutako mailaren arteko desberdintasunakontuan hartuta, ondoko hauek izango lirateke hobetu beharrekoatalak: diziplina anitzeko ikuspegia, lanpostua ezagutzea, arriskuegoeretan erabakitzeko gaitasuna, konpromisoa eta heldutasuna,arazo baten funtsezko faktoreak analizatzeko gaitasuna etadenboraren gestioa.

Ondoko koadroan enplegatzaileentzat garrantzitsuenak direnkonpetentzien laburpen bat emango dugu, ezagutza, trebetasun, jarrera etabaloreen arabera sailkatuta.

Ikus daitekeenez konpetentzia hauek guztiek zerikusi handia daukateerakundeen Harreman-Kapitalarekin, hau da, harremanen bidez balore etalehiakortasuna sortzearekin, asebetetzeko, kolaboratzeko, kooperatzekoeta erakundeak, modu zuzenean edo zeharkakoan, ezagutzen dituenbezeroak, hornitzaileak, lehiakideak eta kanpoko gainontzeko agenteakintegratzeko.

-56-

Ekonomisten konpetentzia profesionalakdetektatzeko azterlana enplegatzailearen

ikuspuntutik

Page 56: Ekonomisten Konpetentzia Profesionalak Detektatzeko Azterlana

Gure helburu nagusia bete ondoren, mundu akademikoarentzatgarrantzitsuenak diren konpetentziak kontrastatu ditugu, enpresa-munduarekin alderatuta. Honen emaitzak jarraibideak emango dizkio munduakademikoari ekonomia eta enpresa gradu berrietan, erakundeen iritziz,hobetu beharreko atalei buruz.

Egindako analisiak ondoko ondorioak eman ditu:

- Ikertutako konpetentzia guztiak garrantzitsuak edo oso garrantzitsuadira bi kolektiboentzat.

- Guztien artean, “etika eta zuzentasuna” edo “konpromiso etikoalanean” konpetentziak ia balorazio berbera lortzen du.

- Hala ere, badira lau konpetentzia zeinetan enplegatzaileakzorrotzago agertu diren tituludunek behar duten mailaridagokionean. Zehazki ondoko hauek dira:• Modu autonomoan ikasteko gaitasuna • Taldean lan egiteko gaitasuna. • Egoera eta ingurune berrietara egokitzeko gaitasuna. • Arazoak tratatu eta konpontzeko diziplina anitzeko ikuspegia

erakustea.

Egindako analisietan lortutako emaitzak kontuan hartuta, zeinetanparte hartu baitute enplegatzaileek eta mundu akademikoak, esangenezake gizarteak eskatzen duen Ekonomista honelakoa dela:

Pertsona zuzena eta balore etikoak dituena, konpromisoak hartzeko,integratzeko eta fideltasuna mantentzeko gauza dena; lankidetzan aritzekoeta denbora planifikatu eta gestionatzeko gai dena; diziplina anitzekoikuspegia eta autoikaskuntzarako gaitasuna duena.

Sei urtean behin gure tituluak egiaztatzeko GHEEk eskaintzen digunaukerak aldiro eguneratzea dakar, honetarako beharrezkoak izango diraikasketa hau berraztertzetik eta eguneratzetik erator daitezkeen ekarpenak,izan ere oso informazio baliotsua ematen baitigu ikasketa planak Gizarteakuneoro planteatzen dituen beharretara egokitzeko.

Bibliografia

AMAT, O.: Aprender a enseñar: una visión práctica de la formación deformadores, Gestión 2000, 2002 ANDREOLA, T: Dinámica de grupo, Sal Terrae, 2001 ANECA: Libro blanco: Título de Grado en Economía y Empresa. Madrid, 2005 BALLENATO, G: Trabajo en equipo: dinámica y participación en grupos,Pirámide, 2005

-57-

Ekonomisten konpetentzia profesionalakdetektatzeko azterlana enplegatzailearen

ikuspuntutik

Page 57: Ekonomisten Konpetentzia Profesionalak Detektatzeko Azterlana

BROWN, J.: World Café: el nuevo paradigma de comunicaciónorganizacional y social. Grupo Editorial Patria. México, 2006 COLEGIO DE ECONOMISTAS DE CATALUÑA: Aproximación a lascompetencias genéricas de los economistas (Borrador junio 2008). 2008 BILBOKO ENPRESA IKASKETEN UNIBERTSITATE ESKOLA-UPV/EHU: El perfil deegreso en la Escuela Universitaria de Empresariales de Bilbao, Febrero, 2008 BILBOKO ENPRESA IKASKETEN UNIBERTSITATE ESKOLA-UPV/EHU: El perfil deegreso en la Escuela Universitaria de Empresariales de Bilbao desde laperspectiva de los contratadores, Mayo, 2008 KOURY D’ARCEEL, MARÍA CRISTINA: “WORLD CAFÉ: Una experiencia deAprendizaje”. Revista Gatza. Noviembre, 2006 LUQUE, T: Técnicas de Análisis de datos en investigación de mercados.Pirámide, Madrid, 2000 MARÍN HERNÁNDEZ, SALVADOR: Los economistas ante el Espacio Europeo deEducación Superior. Análisis desde la experiencia y determinación de lasnecesidades futuras. Consejo General de Colegios de Economistas deEspaña. Madrid, 2008 MARÍN, S., ANTÓN, M. Y PALACIOS, M.: “El Espacio Europeo de EducaciónSuperior: estudio empírico sobre los nuevos títulos de grado y la profesión deeconomista”. Revista Española de Financiación y Contabilidad Vol. XXXVII,nº 139 - julio-septiembre, 2008, pp. 541 – 587 HEZKUNTZA ETA ZIENTZIA MINISTERIOA: Propuesta de directrices para laelaboración de títulos universitarios y de master, Documento de Trabajo,Diciembre, 2006 OCDE (Ekonomia lankidetza eta garapenerako erakundea): ProgramaInternacional de Evaluación de Alumnos: Informe PISA 2006, Diciembre, 2007 OIT (NAZIOARTEKO LAN-BULEGOA): I went to a knowledge sharing workshopand all I got was this guidebook. Ginebra, 2006 PEREDA HERRERO, VISITACIÓN: “Descripción y valoración de una experienciade aprendizaje cooperativo, en el ámbito de la formación continuauniversitaria: world café on line para mujeres directivas y predirectivas”. En VIIJornada sobre Aprendizaje Cooperativo, JAC0720 de julio 2007. Palacio deCongresos Conde Ansúrez. Valladolid. PÉREZ LÓPEZ, C.: Métodos estadísticos avanzados con SPSS, Thomson, Madrid,2005 SENGE, PETER M.: The Fifth Discipline: The Art and Practice of the LearningOrganization, 2nd edition, Currency, 2006 TRESPALACIOS, J.A.; VÁZQUEZ, R.; y BELLO, L.: “Investigación de Mercados.Métodos de recogida y análisis de la información para la toma de decisionesen marketing”, Thomson, Madrid, 2005

-58-

Ekonomisten konpetentzia profesionalakdetektatzeko azterlana enplegatzailearen

ikuspuntutik

Page 58: Ekonomisten Konpetentzia Profesionalak Detektatzeko Azterlana

ERANSKINAK2

-59-

Ekonomisten konpetentzia profesionalakdetektatzeko azterlana enplegatzailearen

ikuspuntutik

2 Koadroetan digitorik gabe agertzen diren datuak, falta den digitoa zero da

Page 59: Ekonomisten Konpetentzia Profesionalak Detektatzeko Azterlana

-60-

Ekonomisten konpetentzia profesionalakdetektatzeko azterlana enplegatzailearen

ikuspuntutik

1. Talde-dinamiketarako gida-galdetegia

Page 60: Ekonomisten Konpetentzia Profesionalak Detektatzeko Azterlana

-61-

Ekonomisten konpetentzia profesionalakdetektatzeko azterlana enplegatzailearen

ikuspuntutik

Page 61: Ekonomisten Konpetentzia Profesionalak Detektatzeko Azterlana

-62-

Ekonomisten konpetentzia profesionalakdetektatzeko azterlana enplegatzailearen

ikuspuntutik

2. Zein jardunetarako kontratatzen dute ekonomista bat inkestatuek?:

Page 62: Ekonomisten Konpetentzia Profesionalak Detektatzeko Azterlana

-63-

Ekonomisten konpetentzia profesionalakdetektatzeko azterlana enplegatzailearen

ikuspuntutik

Page 63: Ekonomisten Konpetentzia Profesionalak Detektatzeko Azterlana

-64-

Ekonomisten konpetentzia profesionalakdetektatzeko azterlana enplegatzailearen

ikuspuntutik

Page 64: Ekonomisten Konpetentzia Profesionalak Detektatzeko Azterlana

-65-

Ekonomisten konpetentzia profesionalakdetektatzeko azterlana enplegatzailearen

ikuspuntutik

Eta formula horretan: EB = Ezagutzak behar ditu TB = Trebetasunak behar ditu JB = Jarrerak behar ditu BB = Baloreak behar ditu

3. “Behar ditu” galderen balorazioa

Page 65: Ekonomisten Konpetentzia Profesionalak Detektatzeko Azterlana

4. “Dauzka” galderen balorazioa

Eta formula horretan: ED = Ezagutzak dauzka TD = Trebetasunak dauzka JD = Jarrerak dauzka BD = Baloreak dauzka

-66-

Ekonomisten konpetentzia profesionalakdetektatzeko azterlana enplegatzailearen

ikuspuntutik

Page 66: Ekonomisten Konpetentzia Profesionalak Detektatzeko Azterlana

-67-

Ekonomisten konpetentzia profesionalakdetektatzeko azterlana enplegatzailearen

ikuspuntutik

5.“Behar ditu” eta “Dauzka” balioen arteko desberdintasunak

Page 67: Ekonomisten Konpetentzia Profesionalak Detektatzeko Azterlana

-68-

Ekonomisten konpetentzia profesionalakdetektatzeko azterlana enplegatzailearen

ikuspuntutik

6. Lurraldeen arteko kontrastea

Page 68: Ekonomisten Konpetentzia Profesionalak Detektatzeko Azterlana

-69-

Ekonomisten konpetentzia profesionalakdetektatzeko azterlana enplegatzailearen

ikuspuntutik

Page 69: Ekonomisten Konpetentzia Profesionalak Detektatzeko Azterlana

-70-

Ekonomisten konpetentzia profesionalakdetektatzeko azterlana enplegatzailearen

ikuspuntutik

Page 70: Ekonomisten Konpetentzia Profesionalak Detektatzeko Azterlana

-71-

Ekonomisten konpetentzia profesionalakdetektatzeko azterlana enplegatzailearen

ikuspuntutik

Page 71: Ekonomisten Konpetentzia Profesionalak Detektatzeko Azterlana

-72-

Ekonomisten konpetentzia profesionalakdetektatzeko azterlana enplegatzailearen

ikuspuntutik

Page 72: Ekonomisten Konpetentzia Profesionalak Detektatzeko Azterlana

-73-

Ekonomisten konpetentzia profesionalakdetektatzeko azterlana enplegatzailearen

ikuspuntutik

Page 73: Ekonomisten Konpetentzia Profesionalak Detektatzeko Azterlana

7. Zein lanposturako kontratatzen duten aldagaiarekin kontrastea

-74-

Ekonomisten konpetentzia profesionalakdetektatzeko azterlana enplegatzailearen

ikuspuntutik

Page 74: Ekonomisten Konpetentzia Profesionalak Detektatzeko Azterlana

-75-

Ekonomisten konpetentzia profesionalakdetektatzeko azterlana enplegatzailearen

ikuspuntutik

Page 75: Ekonomisten Konpetentzia Profesionalak Detektatzeko Azterlana

-76-

Ekonomisten konpetentzia profesionalakdetektatzeko azterlana enplegatzailearen

ikuspuntutik

Page 76: Ekonomisten Konpetentzia Profesionalak Detektatzeko Azterlana

-77-

Ekonomisten konpetentzia profesionalakdetektatzeko azterlana enplegatzailearen

ikuspuntutik

Page 77: Ekonomisten Konpetentzia Profesionalak Detektatzeko Azterlana

-78-

Ekonomisten konpetentzia profesionalakdetektatzeko azterlana enplegatzailearen

ikuspuntutik

Page 78: Ekonomisten Konpetentzia Profesionalak Detektatzeko Azterlana

-79-

Ekonomisten konpetentzia profesionalakdetektatzeko azterlana enplegatzailearen

ikuspuntutik

Page 79: Ekonomisten Konpetentzia Profesionalak Detektatzeko Azterlana

-80-

Ekonomisten konpetentzia profesionalakdetektatzeko azterlana enplegatzailearen

ikuspuntutik

Page 80: Ekonomisten Konpetentzia Profesionalak Detektatzeko Azterlana

-81-

Ekonomisten konpetentzia profesionalakdetektatzeko azterlana enplegatzailearen

ikuspuntutik

Page 81: Ekonomisten Konpetentzia Profesionalak Detektatzeko Azterlana

-82-

Ekonomisten konpetentzia profesionalakdetektatzeko azterlana enplegatzailearen

ikuspuntutik

Page 82: Ekonomisten Konpetentzia Profesionalak Detektatzeko Azterlana

-83-

Ekonomisten konpetentzia profesionalakdetektatzeko azterlana enplegatzailearen

ikuspuntutik

Page 83: Ekonomisten Konpetentzia Profesionalak Detektatzeko Azterlana

-84-

Ekonomisten konpetentzia profesionalakdetektatzeko azterlana enplegatzailearen

ikuspuntutik

Page 84: Ekonomisten Konpetentzia Profesionalak Detektatzeko Azterlana

-85-

Ekonomisten konpetentzia profesionalakdetektatzeko azterlana enplegatzailearen

ikuspuntutik

Page 85: Ekonomisten Konpetentzia Profesionalak Detektatzeko Azterlana

-86-

Ekonomisten konpetentzia profesionalakdetektatzeko azterlana enplegatzailearen

ikuspuntutik

Page 86: Ekonomisten Konpetentzia Profesionalak Detektatzeko Azterlana

-87-

Ekonomisten konpetentzia profesionalakdetektatzeko azterlana enplegatzailearen

ikuspuntutik

Page 87: Ekonomisten Konpetentzia Profesionalak Detektatzeko Azterlana

-88-

Ekonomisten konpetentzia profesionalakdetektatzeko azterlana enplegatzailearen

ikuspuntutik

Page 88: Ekonomisten Konpetentzia Profesionalak Detektatzeko Azterlana

-89-

Ekonomisten konpetentzia profesionalakdetektatzeko azterlana enplegatzailearen

ikuspuntutik

Page 89: Ekonomisten Konpetentzia Profesionalak Detektatzeko Azterlana

-90-

Ekonomisten konpetentzia profesionalakdetektatzeko azterlana enplegatzailearen

ikuspuntutik

Page 90: Ekonomisten Konpetentzia Profesionalak Detektatzeko Azterlana

-91-

Ekonomisten konpetentzia profesionalakdetektatzeko azterlana enplegatzailearen

ikuspuntutik

Page 91: Ekonomisten Konpetentzia Profesionalak Detektatzeko Azterlana