Filgueira Valverde: obra literaria
-
Upload
revoltadafreixa -
Category
Education
-
view
3.846 -
download
8
Transcript of Filgueira Valverde: obra literaria
![Page 1: Filgueira Valverde: obra literaria](https://reader034.fdocumento.com/reader034/viewer/2022042508/55ac980e1a28ab592b8b4802/html5/thumbnails/1.jpg)
Xosé Filgueira Valverde (1906-1996). Obra literaria
Narrativa
● Os nenos (1925)
● O vigairo: ensaio simbólico, orixinal e inédito (1927)
● Quintana viva (1971)
Poesía
● 6 canciones de mar "in modo antico" (1941)
Teatro
● Agromar (1936)
![Page 2: Filgueira Valverde: obra literaria](https://reader034.fdocumento.com/reader034/viewer/2022042508/55ac980e1a28ab592b8b4802/html5/thumbnails/2.jpg)
Xosé Filgueira Valverde (1906-1996). Obra literariaNarrativa: Narrativa: Os nenosOs nenos
Narrativa
● Os nenos (1925)
Prosas editadas por Lar, con ilustracións de Luís Pintos Fonseca.
Os nenos retratan un mundo visto a través dos seus ollos inocentes.
![Page 3: Filgueira Valverde: obra literaria](https://reader034.fdocumento.com/reader034/viewer/2022042508/55ac980e1a28ab592b8b4802/html5/thumbnails/3.jpg)
Xosé Filgueira Valverde (1906-1996). Obra literarianarrativa: narrativa: Os nenosOs nenos
● Quince relatos breves, narrados en primeira persoa:
“Son pequenas refendas, en prosa poética [...], narracións do feitío que Castelao soupo axiña soerguer coma ninguén e nomear para sempre cousas”.
![Page 4: Filgueira Valverde: obra literaria](https://reader034.fdocumento.com/reader034/viewer/2022042508/55ac980e1a28ab592b8b4802/html5/thumbnails/4.jpg)
Xosé Filgueira Valverde (1906-1996). Obra literarianarrativa: narrativa: Os nenosOs nenos
● Dedicados
“Á sagra lembranza dos irmanciños mártires nas terras de Eir-Einn. Dos nenos enxendrados no medo, nacidos na dor, criados na fame. Dos que morreron baixo o ferro alleo. Dos que viviron baixo do alleeiro trebón. Dos que non puideron rir, nin rebuldar ledos coma nenos. Dos que choraron a reo; apouvigados coma bestas. Dos que ollaron morrer os pais e os irmáns na loita pola Patria...”
![Page 5: Filgueira Valverde: obra literaria](https://reader034.fdocumento.com/reader034/viewer/2022042508/55ac980e1a28ab592b8b4802/html5/thumbnails/5.jpg)
Xosé Filgueira Valverde (1906-1996). Obra literarianarrativa: narrativa: Os nenosOs nenos
● Personaxes de diversa extracción social, de aldea e de cidade.
● Ton evocativo:
“Espellan o xeito que tivemos os mozos dos anos vinte de enxergare o vivir galego”.
![Page 6: Filgueira Valverde: obra literaria](https://reader034.fdocumento.com/reader034/viewer/2022042508/55ac980e1a28ab592b8b4802/html5/thumbnails/6.jpg)
Xosé Filgueira Valverde (1906-1996). Obra literarianarrativa: narrativa: O VigairoO Vigairo
Narrativa
● O Vigairo (1927)
Obra presentada como traballo para o Seminario de Estudos Galegos.
O protagonista sérvelle de pretexto para a evocación antropolóxica da Pontevedra mariñeira.
![Page 7: Filgueira Valverde: obra literaria](https://reader034.fdocumento.com/reader034/viewer/2022042508/55ac980e1a28ab592b8b4802/html5/thumbnails/7.jpg)
Xosé Filgueira Valverde (1906-1996). Obra literariaNARRATIVA: : O VigairoO Vigairo
● O barrio da Moureira é o protagonista real desta novela. Representa a dignidade das xentes do mar.
(Peirao das Corbaceiras c. 1910, segundo o blog: http://callesdepontevedra.blogspot.com.es/2012_02_01_archive.html).
![Page 8: Filgueira Valverde: obra literaria](https://reader034.fdocumento.com/reader034/viewer/2022042508/55ac980e1a28ab592b8b4802/html5/thumbnails/8.jpg)
Xosé Filgueira Valverde (1906-1996). Obra literarianarrativa: narrativa: O VigairoO Vigairo
● “Os mariñeiros [d' A fiestra baldeira] eran certamente os mesmos de Castelao nas Cousas. E, nalgún aspecto, os pontevedreses evocados en O Vigairo.
Xosé Filgueira Valverde, VII-Adral. P. 106.
![Page 9: Filgueira Valverde: obra literaria](https://reader034.fdocumento.com/reader034/viewer/2022042508/55ac980e1a28ab592b8b4802/html5/thumbnails/9.jpg)
Xosé Filgueira Valverde (1906-1996). Obra literarianarrativa: narrativa: O VigairoO Vigairo
“E agora cómpre falar das outras lavandeiras, das fadas ou das almas en pena que lavan lenzos ensanguentados. En Asturias falaran da creenza Agüero e J. Menéndez Pidal e Jouve. Nembargantes, De Llano xa non atopou rastos. Mais, como di Cabal, estivo alí ben viva; tamén en Cataluña, nos Vosgos, en
● tantos outros lugares. En Galicia penso que foi Murguía o primeiro que aludiu a ela. Inda pode atoparse, non somentes nas aldeias, senón nas mesmas vilas. N'O Vigairo valinme eu do tema recollidos do río dos Gafos, perto da Moureira”.
● Xosé Filgueira Valverde, “As lavandeiras do romances”, Adral, pp. 348-9.
![Page 10: Filgueira Valverde: obra literaria](https://reader034.fdocumento.com/reader034/viewer/2022042508/55ac980e1a28ab592b8b4802/html5/thumbnails/10.jpg)
Xosé Filgueira Valverde (1906-1996). Obra literarianarrativa: narrativa: O VigairoO Vigairo
“O pranto.- Utilizouno en 'Os Vellos'; a idea é do 1925. Era un dos cadros que levarían muro no primeiro termo e xente asomada atrás, como rúa en medio, nas fiestras. Escoitaríanse murmurios, veríase pasar a cruz da parroquia e logo as varredoras, abrindo de súpeto as vidreiras. O meu comenzo de 'O Vigairo' literaturiza a idea”.
(Xosé Filgueira Valverde, Cuarto Adral. Castelao na lembranza. Ediciós do Castro, 1987, p. 85.)
![Page 11: Filgueira Valverde: obra literaria](https://reader034.fdocumento.com/reader034/viewer/2022042508/55ac980e1a28ab592b8b4802/html5/thumbnails/11.jpg)
Xosé Filgueira Valverde (1906-1996). Obra literarianarrativa: narrativa: quintana vivaquintana viva
Narrativa
● Quintana viva (1971)
Inclúe Os nenos (1925), co engadido de dous relatos máis e outras prosas “escritas ao longo de 50 anos”.
● A meirande parte dos relatos de Quintana viva foron escritos antes da guerra civil.
![Page 12: Filgueira Valverde: obra literaria](https://reader034.fdocumento.com/reader034/viewer/2022042508/55ac980e1a28ab592b8b4802/html5/thumbnails/12.jpg)
Xosé Filgueira Valverde (1906-1996). Obra literarianarrativa: narrativa: quintana vivaquintana viva
“Pra a xente das Asturias, “quintana” ten o mesmo contido emocional que pra nós, os galegos, “eido”; como o “lar”, o fogar, a terra en que se asenta a casa, que pra eles, e pra nós, é “media vida”. Aquel exemplo de mestres, dono do “esprito universitario”, que foi Prieto Bances escribiu, en honra de Menéndez Pidal, un longo ensaio sobre “La mío quintana”.
![Page 13: Filgueira Valverde: obra literaria](https://reader034.fdocumento.com/reader034/viewer/2022042508/55ac980e1a28ab592b8b4802/html5/thumbnails/13.jpg)
Xosé Filgueira Valverde (1906-1996). Obra literarianarrativa: narrativa: quintana vivaquintana viva
Alí teño lido unhas verbas moi fondas, ponderando o que morrería se, un día, se perdesen as “quintanas”, con todo o que a verba contén de achego ao solar nativo. E foron aquelas verbas as que me levaron a poñer o tíduo de Quintana viva a un dos libros que máis quero”.
Xosé Filgueira Valverde, Segundo Adral. Ediciós do Castro, 1981. Pp. 37-8.
![Page 14: Filgueira Valverde: obra literaria](https://reader034.fdocumento.com/reader034/viewer/2022042508/55ac980e1a28ab592b8b4802/html5/thumbnails/14.jpg)
Xosé Filgueira Valverde (1906-1996). Obra literariaNARRATIVA: : quintana vivaquintana viva
Quintana viva consta de catro partes:
I. Os nenos (17 relatos).
II. Artistas aldeáns (13 relatos).
III. Obradoiro (4 relatos).
IV. Os nomeandeiros (16 relatos).
![Page 15: Filgueira Valverde: obra literaria](https://reader034.fdocumento.com/reader034/viewer/2022042508/55ac980e1a28ab592b8b4802/html5/thumbnails/15.jpg)
Xosé Filgueira Valverde (1906-1996). Obra literariaNARRATIVA: : quintana vivaquintana viva
I. Os nenos (17 relatos). Reproduce, ampliada, a obra publicada en 1925.
● Dende unha óptica infantil, trata temas transcendentais como a amizade, a inimizade, a vinganza, a dor pola morte dos seres queridos, a soidade, a saudade, o medo, as festas...
![Page 16: Filgueira Valverde: obra literaria](https://reader034.fdocumento.com/reader034/viewer/2022042508/55ac980e1a28ab592b8b4802/html5/thumbnails/16.jpg)
Xosé Filgueira Valverde (1906-1996). Obra literarianarrativa: : quintana vivaquintana viva
II. Artistas aldeáns (13 relatos).
● Recollen en poucas palabras os soños de humildes artistas locais que non alcanzarán a fama nin a inmortalidade.
![Page 17: Filgueira Valverde: obra literaria](https://reader034.fdocumento.com/reader034/viewer/2022042508/55ac980e1a28ab592b8b4802/html5/thumbnails/17.jpg)
Xosé Filgueira Valverde (1906-1996). Obra literariaNARRATIVA: : quintana vivaquintana viva
III. Obradoiro (4 relatos).
● Descríbenos a loita interna de catro persoeiros do barroco compostelán para sacaren a luz o artista que levaban dentro: construtores e escultores da Berenguela e da fachada do Obradoiro.
![Page 18: Filgueira Valverde: obra literaria](https://reader034.fdocumento.com/reader034/viewer/2022042508/55ac980e1a28ab592b8b4802/html5/thumbnails/18.jpg)
Xosé Filgueira Valverde (1906-1996). Obra literarianarrativa: narrativa: quintana vivaquintana viva
IV. Os nomeandeiros (16 relatos). Os protagonistas póñenlles nomes ás cousas porque é unha forma de darlles vida ou de posuílas.
● “Levei ás páxinas da miña Quintana viva a estampa dun mociño que traballaba ca roda do pé, nunha mostra de artesanía galega. Facía o seu labor dun xeito ritual, e, cando remataba cada peza, pousábaa, agarimosamente, no paramio, e poñíalle un nome:
-A unha oliña ben feita heille chamar como a miña moza... cando a teña”.
Filgueira Valverde, “Os oleiros”, Adral.
![Page 19: Filgueira Valverde: obra literaria](https://reader034.fdocumento.com/reader034/viewer/2022042508/55ac980e1a28ab592b8b4802/html5/thumbnails/19.jpg)
Xosé Filgueira Valverde (1906-1996). Obra literariaNARRATIVA: : quintana vivaquintana viva
● Otero Pedrayo:
Quintana viva foi unha raiola de sol na miña serán griseira e sen espranza.
![Page 20: Filgueira Valverde: obra literaria](https://reader034.fdocumento.com/reader034/viewer/2022042508/55ac980e1a28ab592b8b4802/html5/thumbnails/20.jpg)
Xosé Filgueira Valverde (1906-1996). Obra literariaTeatro: Agromar
Teatro
● Agromar (1936)
Farsa para nenos.
Asinada co pseudónimo de J. Acuña. Prólogo do propio autor.
O autor é consciente de estar iniciando o camiño necesario dun teatro escolar.
Intención didáctica e ideolóxica.
![Page 21: Filgueira Valverde: obra literaria](https://reader034.fdocumento.com/reader034/viewer/2022042508/55ac980e1a28ab592b8b4802/html5/thumbnails/21.jpg)
Xosé Filgueira Valverde (1906-1996). Obra literariaTeatro: Agromar
● Enfróntanse os mundos da aldea e da vila. Enfrontamento representado xa no debuxo da portada (de Manuel Torres).
● A aldea encarna os valores tradicionais: traballo, responsabilidade, solidariedade, valentía, amor á lingua...
● Na vila medran a fachenda, a nugalla, o egoísmo, a vida oca...
![Page 22: Filgueira Valverde: obra literaria](https://reader034.fdocumento.com/reader034/viewer/2022042508/55ac980e1a28ab592b8b4802/html5/thumbnails/22.jpg)
Xosé Filgueira Valverde (1906-1996). Obra literariateatro: Agromar
● Un dos rapaces (Nito: señorito Juan) fará a trasfega vila→aldea, estudará e porá os seus coñecementos ao servizo dos paisanos.
● Os personaxes son todos nenos, salvo o médico don Enrique.
![Page 23: Filgueira Valverde: obra literaria](https://reader034.fdocumento.com/reader034/viewer/2022042508/55ac980e1a28ab592b8b4802/html5/thumbnails/23.jpg)
Xosé Filgueira Valverde (1906-1996). Obra literariapoesía: 6 canciones de mar “in modo antico”
Poesía
● 6 canciones de mar “in modo antico” (1941)
Publicadas en Pamplona, no Caderno de Poesía Albor.
● “Filgueira, estudoso da poesía medieval, inspirouse na mesma nas súas 6 canciones de mar “in modo antico”, que o incorporan á escola neotrobadoresca”
(Carballo Calero, 1975: 749).
![Page 24: Filgueira Valverde: obra literaria](https://reader034.fdocumento.com/reader034/viewer/2022042508/55ac980e1a28ab592b8b4802/html5/thumbnails/24.jpg)
Xosé Filgueira Valverde (1906-1996). Obra literariaPOESÍA: 6 canciones de mar “in modo antico”
Título en castelán e composicións referidas a un santuario (San Cremenço do Mar) son mecanismos defensivos dada a época de publicación (1941).
![Page 25: Filgueira Valverde: obra literaria](https://reader034.fdocumento.com/reader034/viewer/2022042508/55ac980e1a28ab592b8b4802/html5/thumbnails/25.jpg)
Xosé Filgueira Valverde (1906-1996). Obra literariaPOESÍA: 6 canciones de mar “in modo antico”
“Son divertimentos poéticos construídos con xogos sintagmáticos de rimas paralelísticas e simetrías sinonímicas, nos que se mesturan elementos da lírica medieval cos da canción popular, feitos coa emoción dun amante da nosa vella poesía medieval”
(Mª Camiño Noia Campos, 1998: 423).
![Page 26: Filgueira Valverde: obra literaria](https://reader034.fdocumento.com/reader034/viewer/2022042508/55ac980e1a28ab592b8b4802/html5/thumbnails/26.jpg)
Xosé Filgueira Valverde (1906-1996). Obra literaria
Procedencia das imaxes
● A imaxe do título das dispositivas pertence a unha ilustración de Siro López.
● Capa de Os nenos e Quintana viva:http://oslibrosdeanxelcasal.blogspot.com.es/2012/09/os-nenos.html
● Lavandeira: http://articulossaberyocio.blogspot.com.es/2012_12_01_archive.html
● Peirao das Corbaceiras: http://callesdepontevedra.blogspot.com.es/2012_02_01_archive.html
● Castelao, Mariñeiros.
● Ermida do Santo do Mar: http://www.galiciamaxica.eu/Sitios/PONTEVEDRA/marin/isladosanto.html
● Illote do Santo do Mar: http://www.galiciamaxica.eu/foto/pontevedra/marin/illotesto/illote1.html
Neno das piñas (Castelao): http://www.museo.depo.es/persoeiros/castelao/es.99000104.html
● A Berenguela: http://pt.wikipedia.org/wiki/Domingo_Antonio_de_Andrade
● Olería: http://www.paxinasgalegas.es/fiestas/xxxi-mostra-da-oler%C3%ADa-de-bu%C3%B1o-xvi-cocedura-tradicional-no-forno-do-forte-de-bu%C3%B1o-malpica-de-berganti%C3%B1os-1710.html
● Misión biolóxica: http://tallerediciones.com/cuza_new/?p=1078
●
![Page 27: Filgueira Valverde: obra literaria](https://reader034.fdocumento.com/reader034/viewer/2022042508/55ac980e1a28ab592b8b4802/html5/thumbnails/27.jpg)
Xosé Filgueira Valverde (1906-1996). Obra literariaBIBLIOGRAFÍA BÁSICA
![Page 28: Filgueira Valverde: obra literaria](https://reader034.fdocumento.com/reader034/viewer/2022042508/55ac980e1a28ab592b8b4802/html5/thumbnails/28.jpg)
Xosé Filgueira Valverde (1906-1996). Obra literariaBIBLIOGRAFÍA BÁSICA