LEI 31/1995, DO 8 DE NOVEMBRO, DE PREVENCIÓN DE …€¦ · · 2015-11-23Artigo 19. Formación...
50
LEI 31/1995, DO 8 DE NOVEMBRO, DE PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAIS Actualizada polo Real Decreto Lexislativo 5/2000, do 4 de agosto, polo que se aproba o texto refundido da Lei sobre Infraccións e Sancións no Orde Social (BOE 189/2000, do 8 de agosto). Reformada pola Lei 54/2003, de 12 de decembro, de reforma do marco normativo da prevención de riscos laborais. Exposición de motivos Capítulo I Obxecto, ámbito de aplicación e definicións Artigo 1. Normativa sobre prevención de riscos laborais Artigo 2. Obxecto e carácter da norma Artigo 3. Ámbito de aplicación Artigo 4. Definicións Capítulo II Política en materia de prevención de riscos para protexer a seguridade e a saúde no traballo Artigo 5. Obxectivos da política Artigo 6. Normas regulamentarias Artigo 7. Actuacións das Administracións públicas competentes en materia laboral Artigo 8. Instituto Nacional de Seguridade e Hixiene no Traballo Artigo 9. Inspección de Traballo e Seguridade Social Artigo 10. Actuacións das Administracións públicas competentes en materia sanitaria Artigo 11. Coordinación administrativa Artigo 12. Participación de empresarios e traballadores Artigo 13. Comisión Nacional de Seguridade e Saúde no Traballo Capítulo III Dereitos e obrigas Artigo 14. Dereito á protección fronte aos riscos laborais Artigo 15. Principios da acción preventiva Artigo16. Plan de prevención de riscos laborais, avaliación dos riscos e planificación da actividade preventiva Artigo 17. Equipos de traballo e medios de protección Artigo 18. Información, consulta e participación dos traballadores Artigo 19. Formación dos traballadores Artigo 20. Medidas de emerxencia Artigo 21. Risco grave e inminente Artigo 22. Vixilancia da saúde Artigo 23. Documentación Artigo 24. Coordinación de actividades empresariais 1
Transcript of LEI 31/1995, DO 8 DE NOVEMBRO, DE PREVENCIÓN DE …€¦ · · 2015-11-23Artigo 19. Formación...
LEI 311995 DO 8 DE NOVEMBRODE PREVENCIOacuteN DE RISCOS LABORAIS
Actualizada polo Real Decreto Lexislativo 52000 do 4 de agosto polo que se aproba o texto refundido da Lei sobre Infraccioacutens e Sancioacutens no Orde Social (BOE 1892000 do 8 de agosto)
Reformada pola Lei 542003 de 12 de decembro de reforma do marco normativo da prevencioacuten de riscos laborais
Exposicioacuten de motivos
Capiacutetulo IObxecto aacutembito de aplicacioacuten e definicioacutens
Artigo 1 Normativa sobre prevencioacuten de riscos laboraisArtigo 2 Obxecto e caraacutecter da normaArtigo 3 Aacutembito de aplicacioacutenArtigo 4 Definicioacutens
Capiacutetulo IIPoliacutetica en materia de prevencioacuten de riscos para protexer a seguridade e a sauacutede no traballo
Artigo 5 Obxectivos da poliacuteticaArtigo 6 Normas regulamentariasArtigo 7 Actuacioacutens das Administracioacutens puacuteblicas competentes en materia laboralArtigo 8 Instituto Nacional de Seguridade e Hixiene no TraballoArtigo 9 Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade SocialArtigo 10 Actuacioacutens das Administracioacutens puacuteblicas competentes en materia sanitariaArtigo 11 Coordinacioacuten administrativaArtigo 12 Participacioacuten de empresarios e traballadoresArtigo 13 Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo
Capiacutetulo IIIDereitos e obrigas
Artigo 14 Dereito aacute proteccioacuten fronte aos riscos laboraisArtigo 15 Principios da accioacuten preventivaArtigo16 Plan de prevencioacuten de riscos laborais avaliacioacuten dos riscos e planificacioacuten da actividade
preventivaArtigo 17 Equipos de traballo e medios de proteccioacutenArtigo 18 Informacioacuten consulta e participacioacuten dos traballadoresArtigo 19 Formacioacuten dos traballadoresArtigo 20 Medidas de emerxenciaArtigo 21 Risco grave e inminenteArtigo 22 Vixilancia da sauacutedeArtigo 23 DocumentacioacutenArtigo 24 Coordinacioacuten de actividades empresariais
1
Artigo 25 Proteccioacuten dos traballadores especialmente sensibles a determinados riscosArtigo 26 Proteccioacuten da maternidadeArtigo 27 Proteccioacuten dos menoresArtigo 28 Relacioacutens de traballo temporais de duracioacuten determinada e en empresas de traballo temporalArtigo 29 Obrigas dos traballadores en materia de prevencioacuten de riscos
Capiacutetulo IVServicios de prevencioacuten
Artigo 30 Proteccioacuten e prevencioacuten de riscos profesionaisArtigo 31 Servicios de prevencioacutenArtigo 32 Actuacioacuten preventivas das Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades ProfesionaisArtigo 32 bis Presencia dos recursos preventivos
Capiacutetulo VConsulta e participacioacuten dos traballadores
Artigo 33 Consulta dos traballadoresArtigo 34 Dereitos de participacioacuten e representacioacutenArtigo 35 Delegados de PrevencioacutenArtigo 36 Competencias e facultades dos Delegados de PrevencioacutenArtigo 37 Garantiacuteas e sixilo profesional dos Delegados de PrevencioacutenArtigo 38 Comiteacute de Seguridade e SauacutedeArtigo 39 Competencias de facultades do Comiteacute de Seguridade e SauacutedeArtigo 40 Colaboracioacuten coa Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
Capiacutetulo VIObrigas dos fabricantes importadores e subministradores
Artigo 41 Obrigas dos fabricantes importadores e subministradores
Capiacutetulo VIIResponsabilidades e sancioacutens
Artigo 42 Responsabilidades e a suacutea compatibilidadeArtigo 43 Requirimentos da Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade SocialArtigo 44 Paralizacioacuten de traballosArtigo 45 Infraccioacutens administrativasArtigo 46 Infraccioacutens levesArtigo 47 Infraccioacutens gravesArtigo 48 Infraccioacutens moi gravesArtigo 49 SancioacutensArtigo 50 ReincidenciaArtigo 51 Prescricioacuten das infraccioacutensArtigo 52 Competencias sancionadorasArtigo 53 Suspensioacuten ou peche do centro de traballoArtigo 54 Limitacioacutens aacute facultade de contratar coa Administracioacuten
Disposicioacuten adicional primeira
2
Definicioacutens para os efectos de Seguridade Social
Disposicioacuten adicional segundaReordenacioacuten orgaacutenica
Disposicioacuten adicional terceiraCaraacutecter baacutesico
Disposicioacuten adicional cuartaDesignacioacuten de Delegados de Prevencioacuten en supostos especiais
Disposicioacuten adicional quintaFundacioacuten
Disposicioacuten adicional sextaConstitucioacuten da Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo
Disposicioacuten adicional seacutetimaCumprimento da normativa de transporte de mercadoriacuteas perigosas
Disposicioacuten adicional oitavaPlanos de organizacioacuten de actividades preventivas
Disposicioacuten adicional novenaEstablecementos militares
Disposicioacuten adicional deacutecimaSociedades cooperativas
Disposicioacuten adicional undeacutecimaModificacioacuten do Estatuto dos Traballadores en materia de permisos retribuiacutedos
Disposicioacuten adicional duodeacutecimaParticipacioacuten institucional nas Comunidades Autoacutenomas
Disposicioacuten adicional deacutecimo terceiraFondo de Prevencioacuten e Rehabilitacioacuten
Disposicioacuten adicional deacutecimo cuartaPresencia de recursos preventivos nas obras de construccioacuten
Disposicioacuten adicional deacutecimo quintaHabilitacioacuten de funcionarios puacuteblicos
Disposicioacuten transitoria primeiraAplicacioacuten de disposicioacutens maacuteis favorables
Disposicioacuten transitoria segunda
Disposicioacuten derrogatoria uacutenicaAlcance da derrogacioacuten
3
Disposicioacuten final primeiraActualizacioacuten de sancioacutens
Disposicioacuten final segundaEntrada en vigor
EXPOSICIOacuteN DE MOTIVOS
1
O artigo 402 da Constitucioacuten Espantildeola encomenda aos poderes puacuteblicos como un dos principios rectores da poliacutetica social e econoacutemica velar pola seguridade e hixiene no traballo
Este mandato constitucional implica a necesidade de desenvolver unha poliacutetica de proteccioacuten da sauacutede dos traballadores mediante a prevencioacuten dos riscos derivados do seu traballo e encontra nesta Lei o seu piar fundamental Nela configuacuterase o marco xeral no que se desenvolveraacuten as distintas accioacutens preventivas en coherencia coas decisioacutens da Unioacuten Europea que expresou a suacutea ambicioacuten de mellorar de forma progresiva as condicioacutens de traballo e de acadar este obxectivo de progreso cunha harmonizacioacuten paulatina desas condicioacutens nos diferentes paiacuteses europeos
Da presencia de Espantildea na Unioacuten Europea deriva por conseguinte a necesidade de harmonizar a nosa poliacutetica coa nacente poliacutetica comunitaria nesta materia preocupada cada vez en maior medida polo estudio e tratamento da prevencioacuten dos riscos derivados do traballo Boa proba disto foi a modificacioacuten do Tratado constitutivo da Comunidade Econoacutemica Europea pola chamada Acta Uacutenica onde a teor do seu artigo 118 A) os Estados membros ventildeen desde a suacutea entrada en vigor promover a mellora do medio de traballo para conseguir o obxectivo antes dito de harmonizacioacuten no progreso das condicioacutens de seguridade e sauacutede dos traballadores Este obxectivo viuse reforzado no Tratado da Unioacuten Europea mediante o procedemento que nel se contempla para a adopcioacuten a traveacutes de Directivas de disposicioacutens miacutenimas que se teraacuten que aplicar de forma progresiva
Consecuencia de todo isto foi a creacioacuten dun acervo xuriacutedico europeo sobre proteccioacuten da sauacutede dos traballadores no traballo Das Directivas que o configuran a maacuteis significativa eacute sen duacutebida a 89391CEE relativa aacute aplicacioacuten das medidas para promover a mellora da seguridade e da sauacutede dos traballadores no traballo que conteacuten o marco xuriacutedico xeral no que opera a poliacutetica de prevencioacuten comunitaria
Esta Lei traspoacuten ao Dereito espantildeol a devandita Directiva ao mesmo tempo que incorpora ao que seraacute o noso corpo baacutesico nesta materia disposicioacutens doutras Directivas nas que a suacutea materia esixe ou aconsella a transposicioacuten nunha norma de rango legal como son as Directivas 9285CEE 9433CEE e 91383CEE relativas aacute proteccioacuten da maternidade e dos mozos e ao tratamento das relacioacutens de traballo temporais de duracioacuten determinada e en empresas de traballo temporal
Deste xeito o mandato constitucional contido no artigo 402 da nosa lei de leis e a comunidade xuriacutedica establecida pola Unioacuten Europea nesta materia configuran o soporte baacutesico no que se asenta esta Lei Xunto con isto os nosos propios compromisos contraiacutedos coa Organizacioacuten Internacional do Traballo a partir de ratificacioacuten do Convenio 155 sobre seguridade e sauacutede dos traballadores e medio ambiente de traballo enriquecen o contido do texto legal ao incorporaren as suacuteas prescricioacutens e darlles o rango legal axeitado dentro do noso sistema xuriacutedico
4
2
Pero non eacute soacute do mandato constitucional e dos compromisos internacionais do Estado espantildeol de onde se deriva a esixencia dun novo enfoque normativo Dimana tameacuten na orde interna dunha dobre necesidade a de rematar en primeiro lugar coa falta dunha visioacuten unitaria na poliacutetica de prevencioacuten de riscos laborais propia da dispersioacuten da normativa vixente froito da acumulacioacuten no tempo de normas de moi diverso rango e orientacioacuten moitas delas anteriores aacute propia Constitucioacuten espantildeola e en segundo lugar a de actualizar regulacioacutens xa desfasadas e regular situacioacutens novas non contempladas con anterioridade Necesidades estas que se sempre revisten importancia adquiren especial transcendencia cando se relacionan coa proteccioacuten da seguridade e a sauacutede dos traballadores no traballo a evolucioacuten das condicioacutens que demanda a permanente actualizacioacuten da normativa e a suacutea adaptacioacuten aacutes profundas transformacioacutens experimentadas
3
Por todo iso esta Lei ten por obxecto a determinacioacuten do corpo baacutesico de garantiacuteas e responsabilidades preciso para establecer un axeitado nivel de proteccioacuten da sauacutede dos traballadores fronte aos riscos derivados das condicioacutens de traballo e isto no marco dunha poliacutetica coherente coordinada e eficaz de prevencioacuten de riscos laborais
A partir do recontildeecemento do dereito dos traballadores no aacutembito laboral aacute proteccioacuten da suacutea sauacutede e integridade a Lei establece as diversas obrigas que no aacutembito indicado garantiraacuten este dereito asiacute como as actuacioacutens das Administracioacutens puacuteblicas que poidan incidir positivamente na consecucioacuten do devandito obxectivo
Ao inserir esta Lei no aacutembito especiacutefico das relacioacutens laborais configuacuterase como unha referencia legal miacutenima nun dobre sentido o primeiro como Lei que establece un marco legal a partir do que as normas regulamentarias iraacuten fixando e concretando os aspectos maacuteis teacutecnicos das medidas preventivas e o segundo como soporte baacutesico a partir do que a negociacioacuten colectiva poderaacute desenvolver a suacutea funcioacuten especiacutefica Neste aspecto a Lei e as suacuteas normas regulamentarias constituacuteen lexislacioacuten laboral conforme ao artigo 14917ordf da Constitucioacuten
Pero ao mesmo tempo ndash e nisto radica unha das principais novidades da Lei ndash esta norma aplicarase tameacuten no aacutembito das Administracioacutens puacuteblicas razoacuten pola que a Lei non soacute posuacutee o caraacutecter de lexislacioacuten laboral senoacuten que constituacutee nos seus aspectos fundamentais norma baacutesica do reacutexime estatutario dos funcionarios puacuteblicos dictada ao abeiro do disposto no artigo 149118ordf da Constitucioacuten Con isto confiacutermase tameacuten a vocacioacuten de universalidade da Lei en canto dirixida a abordar de maneira global e coherente o conxunto dos problemas derivados dos riscos relacionados co traballo calquera que sexa o aacutembito no que o traballo se preste
En consecuencia o aacutembito de aplicacioacuten da Lei incluacutee tanto aos traballadores vinculados por unha relacioacuten laboral en sentido estricto como ao persoal civil con relacioacuten de caraacutecter administrativo ou estatutario ao servicio das Administracioacutens puacuteblicas asiacute como aos socios traballadores ou de traballo dos distintos tipos de cooperativas sen maacuteis exclusioacutens que as correspondentes no aacutembito da funcioacuten puacuteblica a determinadas actividades de policiacutea seguridade amparo alfandegueiro peritaxe forense e proteccioacuten civil onde as particularidades impidan a aplicacioacuten da Lei a que inspiraraacute non obstante a normativa especiacutefica que se dicte para salvagardar a seguridade e a sauacutede dos traballadores nas devanditas actividades en sentido similar a Lei preveacute a suacutea adaptacioacuten aacutes caracteriacutesticas propias dos centros e establecementos militares e dos establecementos penitenciarios
5
4
A poliacutetica en materia de prevencioacuten de riscos laborais en canto conxunto de actuacioacutens dos poderes puacuteblicos dirixidas aacute promocioacuten da mellora das condicioacutens de traballo para elevar o nivel de proteccioacuten da sauacutede e a seguridade dos traballadores articuacutelase na Lei conforme aos principios de eficacia coordinacioacuten e participacioacuten ordenando tanto a actuacioacuten das diversas Administracioacutens puacuteblicas con competencias en materia preventiva como a necesaria participacioacuten na devandita actuacioacuten de empresarios e traballadores a traveacutes das suacuteas organizacioacutens representativas Neste contexto a Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo que se crea configuacuterase como un instrumento privilexiado de participacioacuten na formulacioacuten e desenvolvemento da poliacutetica en materia preventiva
Pero trataacutendose dunha Lei que persegue ante todo a prevencioacuten a suacutea articulacioacuten non pode descansar de xeito exclusivo na ordenacioacuten das obrigas e responsabilidades dos actores directamente relacionados co feito laboral O propoacutesito de fomentar unha auteacutentica cultura preventiva mediante a promocioacuten da mellora da educacioacuten en dita materia en todos os niveis educativos involucra aacute sociedade no seu conxunto e constituacutee un dos obxectivos baacutesicos e de efectos quizais maacuteis transcendentes cara ao futuro dos perseguidos por esta Lei
5
A proteccioacuten do traballador fronte aos riscos laborais esixe unha actuacioacuten na empresa que desborda o simple cumprimento formal dun conxunto predeterminado maacuteis ou menos amplo de deberes e obrigas empresariais e maacuteis aiacutenda a simple correccioacuten a posteriori de situacioacutens de risco xa manifestadas A planificacioacuten da prevencioacuten desde o momento mesmo do desentildeo do proxecto empresarial a avaliacioacuten inicial dos riscos inherentes ao traballo e a suacutea actualizacioacuten perioacutedica a medida que se alteren as circunstancias a ordenacioacuten dun conxunto coherente e globalizador de medidas de accioacuten preventiva axeitadas aacute natureza dos riscos detectados e o control da efectividade das devanditas medidas constituacuteen os elementos baacutesicos do novo enfoque na prevencioacuten de riscos laborais que a Lei determina E xunto a isto claro estaacute a informacioacuten e a formacioacuten dos traballadores dirixidas a un mellor contildeecemento tanto do alcance real dos riscos derivados do traballo como da forma de previlos e evitalos de maneira adaptada aacutes peculiaridades de cada centro de traballo aacutes caracteriacutesticas das persoas que nel desenvolven a suacutea prestacioacuten laboral e aacute actividade concreta que realizan
Desde estes principios articuacutelase o capiacutetulo III da Lei que regula o conxunto de dereitos e obrigas derivados ou correlativos do dereito baacutesico dos traballadores aacute suacutea proteccioacuten asiacute como de maneira maacuteis especiacutefica as actuacioacutens a desenvolver en situacioacutens de emerxencia ou en caso de risco grave e inminente as garantiacuteas e dereitos relacionados coa vixilancia da sauacutede dos traballadores con especial atencioacuten aacute proteccioacuten da confidencialidade e o respecto aacute intimidade no tratamento destas actuacioacutens e as medidas particulares a adoptar en relacioacuten con categoriacuteas especiacuteficas de traballadores tales como os mozos e mozas as traballadoras embarazadas ou que deron a luz recentemente e os traballadores suxeitos a relacioacutens laborais de caraacutecter temporal
Entre as obrigas empresariais que establece a Lei ademais das que implicitamente leva consigo a garantiacutea dos dereitos recontildeecidos ao traballador cabe salientar o deber de coordinacioacuten que se impoacuten aos empresarios que desenvolvan as suacuteas actividades nun mesmo centro de traballo asiacute como o de aqueles que contraten ou subcontraten con outros a realizacioacuten nos seus propios centros de traballo de obras ou servicios correspondentes aacute suacutea actividade de vixiar o cumprimento polos devanditos contratistas e subcontratistas da normativa de prevencioacuten
6
Instrumento fundamental da accioacuten preventiva na empresa eacute a obriga regulada no capiacutetulo IV de estructurar a dita accioacuten a traveacutes da actuacioacuten dun ou varios traballadores da empresa especificamente designados para iso da constitucioacuten dun servicio de prevencioacuten ou do recurso a un servicio de prevencioacuten alleo aacute empresa Desta maneira a Lei combina a necesidade dunha actuacioacuten ordenada e formalizada das actividades de prevencioacuten co recontildeecemento da diversidade de situacioacutens aacutes que a Lei se dirixe en canto aacute magnitude complexidade e intensidade dos riscos inherentes a estas outorgando un conxunto suficiente de posibilidades incluiacuteda a eventual participacioacuten das Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais para organizar de maneira racional e flexible o desenvolvemento da accioacuten preventiva garantindo en todo caso tanto a suficiencia do modelo de organizacioacuten elixido como a independencia e proteccioacuten dos traballadores que organizados ou non nun servicio de prevencioacuten tentildean atribuiacutedas as ditas funcioacutens
6
O capiacutetulo V regula de forma detallada os dereitos de consulta e participacioacuten dos traballadores en relacioacuten coas cuestioacutens que afectan aacute seguridade e sauacutede no traballo Partindo do sistema de representacioacuten colectiva vixente no noso paiacutes a Lei atribuacutee aos denominados Delegados de prevencioacuten ndash elixidos por e entre os representantes do persoal no aacutembito dos respectivos oacuterganos de representacioacuten ndash o exercicio das funcioacutens especializadas en materia de prevencioacuten de riscos no traballo outorgaacutendolles para iso as competencias facultades e garantiacuteas necesarias Xunto a isto o Comiteacute de Seguridade e Sauacutede continuando a experiencia de actuacioacuten dunha figura arraigada e tradicional do noso ordenamento laboral configuacuterase como o oacutergano de encontro entre os ditos representantes e o empresario para o desenvolvemento dunha participacioacuten equilibrada en materia de prevencioacuten de riscos
Todo isto sen prexuiacutezo das posibilidades que lle outorga a Lei aacute negociacioacuten colectiva para artellar de maneira diferente os instrumentos de participacioacuten dos traballadores mesmo desde o establecemento de aacutembitos de actuacioacuten distintos aos propios do centro de traballo recollendo con isto diferentes experiencias positivas de regulacioacuten convencional onde a vixencia plenamente compatible cos obxectivos da Lei se salvagarda a traveacutes da disposicioacuten transitoria desta
7
Tras regular no capiacutetulo VI as obrigas baacutesicas que afectan aos fabricantes importadores e subministradores de maquinaria equipos productos e utensilios de traballo que enlazan coa normativa comunitaria de mercado interior dictada para asegurar a exclusiva comercializacioacuten daqueles productos e equipos que ofrezan os maiores niveis de seguridade para os usuarios a Lei aborda no capiacutetulo VII a regulacioacuten das responsabilidades e sancioacutens que deben garantir o seu cumprimento incluiacutendo a tipificacioacuten das infraccioacutens e mais o reacutexime sancionador correspondente
Para rematar a disposicioacuten adicional quinta veacuten ordenar a creacioacuten dunha fundacioacuten baixo o protectorado do Ministerio de Traballo e Seguridade Social e con participacioacuten tanto das Administracioacutens puacuteblicas como das organizacioacutens representativas de empresarios e traballadores que teraacute como fin primordial a promocioacuten especialmente nas pequenas e medianas empresas de actividades destinadas aacute mellora das condicioacutens de seguridade e sauacutede no traballo Para lle permitir aacute fundacioacuten o desenvolvemento das suacuteas actividades dotarase a esta por parte de Ministerio de Traballo e Seguridade Social dun patrimonio procedente do exceso de excedentes da xestioacuten realizada polas Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais
7
Con iso refoacuterzanse sen duacutebida os obxectivos de responsabilidade cooperacioacuten e participacioacuten que inspiran a Lei no seu conxunto
8
O proxecto de Lei cumprindo as prescricioacutens legais sobre a materia someteuse aacute consideracioacuten do Consello Econoacutemico e Social do Consello Xeral do Poder Xudicial e do Consello de Estado
CAPIacuteTULO I
Obxecto aacutembito de aplicacioacuten e definicioacutens
Artigo 1 Normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais
A normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais estaacute constituiacuteda por esta Lei as suacuteas disposicioacutens de desenvolvemento ou complementarias e cantas outras normas legais ou convencionais contentildean prescricioacutens relativas aacute adopcioacuten de medidas preventivas no aacutembito laboral ou susceptibles de producilas no devandito aacutembito
Artigo 2 Obxecto e caraacutecter da norma
1 Esta Lei ten por obxecto promover a seguridade e a sauacutede dos traballadores mediante a aplicacioacuten de medidas e o desenvolvemento das actividades necesarias para a prevencioacuten de riscos derivados do traballo
Para tales efectos esta Lei establece os principios xerais relativos aacute prevencioacuten dos riscos profesionais para a proteccioacuten da seguridade e da sauacutede a eliminacioacuten ou diminucioacuten dos riscos derivados do traballo a informacioacuten a consulta a participacioacuten equilibrada e a formacioacuten dos traballadores en materia preventiva nos termos sinalados nesta disposicioacuten
Para o cumprimento dos devanditos fins esta Lei regula as actuacioacutens a desenvolver polas Administracioacutens puacuteblicas asiacute como polos empresarios os traballadores e as suacuteas respectivas organizacioacutens representativas
2 As disposicioacutens de caraacutecter laboral contidas nesta Lei e nas suacuteas normas regulamentarias teraacuten en todo caso o caraacutecter de Dereito necesario miacutenimo indispontildeible podendo ser melloradas e desenvolvidas nos convenios colectivos
Artigo 3 Aacutembito de aplicacioacuten
1 Esta Lei e as suacuteas normas de desenvolvemento seraacuten de aplicacioacuten tanto no aacutembito das relacioacutens laborais reguladas no texto refundido da Lei do Estatuto dos Traballadores como no das relacioacutens de caraacutecter administrativo ou estatutario do persoal civil ao servicio das Administracioacutens puacuteblicas coas peculiaridades que neste caso se contemplan nesta Lei ou nas suacuteas normas de desenvolvemento Isto sen prexuiacutezo do cumprimento das obrigas especiacuteficas que se establecen para fabricantes importadores e subministradores e dos dereitos e obrigas que poidan derivar para os traballadores autoacutenomos Do mesmo xeito seraacuten aplicables aacutes sociedades cooperativas constituiacutedas de acordo coa lexislacioacuten que lles sexa de aplicacioacuten nas que existan socios a actividade dos cales consista na prestacioacuten do seu traballo persoal coas particularidades derivadas da suacutea normativa especiacutefica
8
Cando nesta Lei se faga referencia a traballadores e empresarios entenderanse tameacuten comprendidos nestes termos respectivamente dunha parte o persoal con relacioacuten de caraacutecter administrativo ou estatutario e a Administracioacuten puacuteblica para a que presta servicios nos termos expresados na disposicioacuten adicional terceira desta Lei e doutra os socios das cooperativas a que se refire o paraacutegrafo anterior e as sociedades cooperativas para as que prestan os seus servicios
2 Esta Lei non seraacute de aplicacioacuten naquelas actividades cunhas particularidades que o impidan no aacutembito das funcioacutens puacuteblicas de
ndash Policiacutea seguridade e amparo alfandegueirondash Servicios operativos de proteccioacuten civil e peritaxe forense nos casos de grave risco
cataacutestrofe e calamidade puacuteblica
Non obstante esta Lei inspiraraacute a normativa especiacutefica que se dicte para regular a proteccioacuten da seguridade e sauacutede dos traballadores que prestan os seus servicios nas indicadas actividades
Modificado por Ley 312006
1 Esta Ley y sus normas de desarrollo seraacuten de aplicacioacuten tanto en el aacutembito de las relaciones laborales reguladas en el texto refundido de la Ley del Estatuto de los Trabajadores como en el de las relaciones de caraacutecter administrativo o estatutario del personal al servicio de las Administraciones Puacuteblicas con las peculiaridades que en este caso se contemplan en la presente Ley o en sus normas de desarrollo Ello sin perjuicio del cumplimiento de las obligaciones especiacuteficas que se establecen para fabricantes importadores y suministradores y de los derechos y obligaciones que puedan derivarse para los trabajadores autoacutenomos Igualmente seraacuten aplicables a las sociedades cooperativas constituidas de acuerdo con la legislacioacuten que les sea de aplicacioacuten en las que existan socios cuya actividad consista en la prestacioacuten de un trabajo personal con las peculiaridades derivadas de su normativa especiacutefica
Cuando en la presente Ley se haga referencia a trabajadores y empresarios se entenderaacuten tambieacuten comprendidos en estos teacuterminos respectivamente de una parte el personal con relacioacuten de caraacutecter administrativo o estatutario y la Administracioacuten puacuteblica para la que presta servicios en los teacuterminos expresados en la disposicioacuten adicional tercera de esta Ley y de otra los socios de las cooperativas a que se refiere el paacuterrafo
anterior y las sociedades cooperativas para las que prestan sus servicios
2 La presente Ley no seraacute de aplicacioacuten en aquellas actividades cuyas particularidades lo impidan en el aacutembito de las funciones puacuteblicas de
o Policiacutea seguridad y resguardo aduanero
o Servicios operativos de proteccioacuten civil y peritaje forense en los casos de grave riesgo cataacutestrofe y calamidad puacuteblica
o Fuerzas Armadas y actividades militares de la Guardia Civil
No obstante esta Ley inspiraraacute la normativa especiacutefica que se dicte para regular la proteccioacuten de la seguridad y la salud de los trabajadores que prestan sus servicios en las indicadas actividades
9
3 Nos centros e establecementos militares seraacute de aplicacioacuten o disposto nesta Lei coas particularidades previstas na suacutea normativa especiacutefica
Nos establecementos penitenciarios adaptaranse a esta Lei aquelas actividades que as suacuteas caracteriacutesticas xustifiquen unha regulacioacuten especial o que se levaraacute a efecto nos termos sinalados na Lei 71990 do 19 de xullo sobre negociacioacuten colectiva e participacioacuten na determinacioacuten das condicioacutens de traballo dos empregados puacuteblicos
4 Esta Lei tampouco seraacute de aplicacioacuten aacute relacioacuten laboral de caraacutecter especial do servicio do fogar familiar Malia o anterior o titular do fogar familiar estaacute na obriga de coidar a que o traballo dos seus empregados se realice nas debidas condicioacutens de seguridade e hixiene
Artigo 4 Definicioacutens
Para os efectos desta Lei e as normas que a desenvolvan
1ordm Entenderase por laquoprevencioacutenraquo o conxunto de actividades ou medidas adoptadas ou previstas en todas as fases de actividade da empresa co fin de evitar ou diminuiacuter os riscos derivados do traballo
2ordm Entenderase como laquorisco laboralraquo a posibilidade de que un traballador sufra un determinado dano derivado do traballo Para cualificar un risco desde o punto de vista da suacutea gravidade avaliaranse de forma conxunta a probabilidade de que se produza o dano e a severidade deste
3ordm Consideraranse como laquodanos derivados do traballoraquo as enfermidades patoloxiacuteas ou lesioacutens sufridas con motivo ou ocasioacuten do traballo
4ordm Entenderase como laquorisco laboral grave e inminenteraquo aquel que resulte probable racionalmente que se materialice nun futuro inmediato e poida supor un dano grave para a sauacutede dos traballadores
No caso de exposicioacuten a axentes susceptibles de causar danos graves aacute sauacutede dos traballadores considerarase que existe un risco grave e inminente cando sexa probable racionalmente que se materialice nun futuro inmediato unha exposicioacuten aos devanditos axentes da que se poidan derivar danos graves para a sauacutede aiacutenda que estes non se manifesten de xeito inmediato
5ordm Entenderanse como procesos actividades operacioacutens equipos ou productos laquopotencialmente perigososraquo aqueles que en ausencia de medidas preventivas especiacuteficas orixinen riscos para a seguridade e a sauacutede dos traballadores que os desenvolven ou empregan
6ordm Entenderase como laquoequipo de traballoraquo calquera maacutequina aparello instrumento ou instalacioacuten empregada no traballo
7ordm Entenderase como laquocondicioacuten de traballoraquo calquera caracteriacutestica deste que poida ter unha influencia significativa na xeracioacuten de riscos para a seguridade e a sauacutede do traballador
Quedan especificamente incluiacutedas nesta definicioacuten
a) As caracteriacutesticas xerais dos locais instalacioacutens equipos productos e demais utensilios existentes no centro de traballo
10
b) A natureza dos axentes fiacutesicos quiacutemicos e bioloacutexicos presentes no ambiente de traballo e as suacuteas correspondentes intensidades concentracioacutens ou niveis de presencia
c) Os procedementos para o emprego dos ditos axentes que influacutean na xeracioacuten dos riscos nomeados
d) Todas aquelas outras caracteriacutesticas do traballo incluiacutedas as relativas aacute suacutea organizacioacuten e ordenacioacuten que influacutean na magnitude dos riscos a que estea exposto o traballador
8ordm Entenderase por laquoequipo de proteccioacuten individualraquo calquera equipo destinado a ser levado ou suxeitado polo traballador para que o protexa dun ou varios riscos que poidan ameazar a suacutea seguridade ou a suacutea sauacutede no traballo asiacute como calquera complemento ou accesorio destinado para tal fin
CAPITULO II
Poliacutetica en materia de prevencioacuten de riscos para protexer a seguridade e a sauacutede no traballo
Artigo 5 Obxectivos da poliacutetica
1 A poliacutetica en materia de prevencioacuten teraacute por obxecto a promocioacuten da mellora das condicioacutens de traballo dirixida a elevar o nivel de proteccioacuten da seguridade e a sauacutede dos traballadores no traballo
A devandita poliacutetica levarase a cabo por medio das normas regulamentarias e das actuacioacutens administrativas que correspondan e en particular as que se regulan neste capiacutetulo que se orientaraacuten aacute coordinacioacuten das distintas Administracioacutens puacuteblicas competentes en materia preventiva e a que se harmonicen con elas as actuacioacutens que conforme a esta Lei correspondan a suxeitos puacuteblicos e privados para tal fin
a) A Administracioacuten Xeral do Estado as Administracioacutens das Comunidades Autoacutenomas e as entidades que integran a Administracioacuten local prestaraacuten cooperacioacuten e asistencia para o eficaz exercicio das suacuteas respectivas competencias no aacutembito do previsto neste artigo
b) A elaboracioacuten da poliacutetica preventiva levarase a cabo coa participacioacuten dos empresarios e dos traballadores a traveacutes das suacuteas organizacioacutens empresariais e sindicais maacuteis representativas
2 Para os fins previstos no apartado anterior as Administracioacutens puacuteblicas promoveraacuten a mellora da educacioacuten en materia preventiva nos diferentes niveis de ensino e de maneira especial na oferta formativa correspondente ao sistema nacional de cualificacioacutens profesionais asiacute como a adecuacioacuten da formacioacuten dos recursos humanos necesarios para a prevencioacuten dos riscos laborais
No aacutembito da Administracioacuten Xeral do Estado establecerase unha colaboracioacuten permanente entre o Ministerio de Traballo e Seguridade Social e os Ministerios que correspondan en particular os de Educacioacuten e Ciencia e de Sanidade e Consumo co fin de establecer os niveis formativos e especializacioacutens idoacuteneas asiacute como a revisioacuten permanente destas ensinanzas co fin de adaptalas aacutes necesidades existentes en cada momento
3 Do mesmo xeito as Administracioacutens puacuteblicas fomentaraacuten aquelas actividades desenvolvidas polos suxeitos a que se refire o apartado 1 do artigo segundo para a mellora das condicioacutens de seguridade e
11
sauacutede no traballo e a reduccioacuten dos riscos laborais a investigacioacuten ou fomento de novas formas de proteccioacuten e a promocioacuten de estructuras eficaces de prevencioacuten
Para isto poderaacuten adoptar programas especiacuteficos dirixidos a promover a mellora do ambiente de traballo e o perfeccionamento dos niveis de proteccioacuten Os programas poderanse instrumentar a traveacutes da concesioacuten dos incentivos que regulamentariamente se determinen que se destinaraacuten especialmente aacutes pequenas e medianas empresas
Antildeadido por Ley Orgaacutenica 320074 Las Administraciones puacuteblicas promoveraacuten la efectividad del principio de igualdad entre
mujeres y hombres considerando las variables relacionadas con el sexo tanto en los sistemas de recogida y tratamiento de datos como en el estudio e investigacioacuten generales en materia de prevencioacuten de riesgos laborales con el objetivo de detectar y prevenir posibles situaciones en las que los dantildeos derivados del trabajo puedan aparecer vinculados con el sexo de los trabajadores
Artigo 6 Normas regulamentarias
1 O Goberno a traveacutes das correspondentes normas regulamentarias e previa consulta aacutes organizacioacutens sindicais e empresariais maacuteis representativas regularaacute as materias que a continuacioacuten se relacionan
a) Requisitos miacutenimos que deben reunir as condicioacutens de traballo para a proteccioacuten da seguridade e a sauacutede dos traballadores
b) Limitacioacutens ou prohibicioacutens que afectaraacuten aacutes operacioacutens aos procesos e aacutes exposicioacutens laborais ou axentes que entrantildeen riscos para a seguridade e a sauacutede dos traballadores Especificamente poderase establecer o sometemento destes procesos ou operacioacutens a traacutemites de control administrativo asiacute como no caso de axentes perigosos a prohibicioacuten do seu emprego
c) Condicioacutens ou requisitos especiais para calquera dos supostos contemplados no paraacutegrafo anterior tales como a esixencia dun adestramento ou formacioacuten previa ou a elaboracioacuten dun plano no que se contentildean as medidas preventivas a adoptar
d) Procedementos de avaliacioacuten dos riscos para a sauacutede dos traballadores normalizacioacuten de metodoloxiacuteas e guiacuteas de actuacioacuten preventiva
e) Modalidades de organizacioacuten funcionamento e control dos servicios de prevencioacuten considerando as peculiaridades das empresas co fin de evitar atrancos innecesarios para a suacutea creacioacuten e desenvolvemento asiacute como capacidades e aptitudes que deban reunir os devanditos servicios e os traballadores designados para desenvolver a accioacuten preventiva
f) Condicioacutens de traballo ou medidas preventivas especiacuteficas en traballos especialmente perigosos en particular se para estes se preveacuten controles meacutedicos especiais ou cando se presenten riscos derivados con determinadas caracteriacutesticas ou situacioacutens especiais dos traballadores
12
g) Procedemento de cualificacioacuten das enfermidades profesionais asiacute como requisitos e procedementos para a comunicacioacuten e informacioacuten aacute autoridade competente dos danos derivados do traballo
2 As normas regulamentarias indicadas no paraacutegrafo anterior axustaranse en todo caso aos principios de poliacutetica preventiva establecidos nesta Lei manteraacuten a debida coordinacioacuten coa normativa sanitaria e de seguridade industrial e seraacuten obxecto de avaliacioacuten e se eacute o caso de revisioacuten perioacutedica de acordo coa experiencia na suacutea aplicacioacuten e o progreso da teacutecnica
Artigo 7 Actuacioacutens das Administracioacutens puacuteblicas competentes en materia laboral
1 En cumprimento do disposto nesta Lei as Administracioacutens puacuteblicas competentes en materia laboral desenvolveraacuten funcioacutens de promocioacuten da prevencioacuten asesoramento teacutecnico vixilancia e control do cumprimento polos suxeitos comprendidos no seu aacutembito de aplicacioacuten da normativa de prevencioacuten de riscos laborais e sancionaraacuten as infraccioacutens aacute dita normativa nos seguintes termos
a) Promovendo a prevencioacuten e o asesoramento a desenvolver polos oacuterganos teacutecnicos en materia preventiva incluiacutedas a asistencia e cooperacioacuten teacutecnica a informacioacuten divulgacioacuten formacioacuten e investigacioacuten en materia preventiva asiacute como o seguimento das actuacioacutens preventivas que se realicen nas empresas para a consecucioacuten dos obxectivos previstos nesta Lei
b) Velando polo cumprimento da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais mediante as actuacioacutens de vixilancia e control Para estes efectos prestaraacuten o asesoramento e a asistencia teacutecnica necesarios para o mellor cumprimento da devandita normativa e desenvolveraacuten programas especiacuteficos dirixidos a acadar unha maior eficacia no control
c) Sancionando o incumprimento da normativa de prevencioacuten de riscos laborais polos suxeitos comprendidos no aacutembito de aplicacioacuten desta Lei de conformidade co previsto no capiacutetulo VII desta
2 As funcioacutens das Administracioacutens puacuteblicas competentes en materia laboral que se sinalan no paraacutegrafo 1 continuaraacuten a ser desenvolvidas no referente aos traballos en minas canteiras e tuacuteneles que esixan a aplicacioacuten de teacutecnica mineira aos que impliquen fabricacioacuten transporte almacenaxe manipulacioacuten e emprego de explosivos ou o emprego de enerxiacutea nuclear polos oacuterganos especiacuteficos contemplados na suacutea normativa reguladora
As competencias previstas no paraacutegrafo anterior enteacutendense sen prexuiacutezo do establecido na lexislacioacuten especifica sobre productos e instalacioacutens industriais
Artigo 8 Instituto Nacional de Seguridade e Hixiene no Traballo
1 O Instituto Nacional de Seguridade e Hixiene no Traballo eacute o oacutergano cientiacutefico teacutecnico especializado da Administracioacuten Xeral do Estado que ten como misioacuten a anaacutelise e estudio das condicioacutens de seguridade e sauacutede no traballo asiacute como a promocioacuten e apoio aacute mellora destas Para isto estableceraacute a cooperacioacuten necesaria cos oacuterganos das Comunidades Autoacutenomas con competencias nesta materia
O Instituto en cumprimento desta misioacuten teraacute as seguintes funcioacutens
a) Asesoramento teacutecnico na elaboracioacuten da normativa legal e no desenvolvemento da normalizacioacuten tanto a nivel nacional como internacional
13
b) Promocioacuten e se eacute o caso realizacioacuten de actividades de formacioacuten informacioacuten investigacioacuten estudio e divulgacioacuten en materia de prevencioacuten de riscos laborais coa axeitada coordinacioacuten e colaboracioacuten se eacute o caso cos oacuterganos teacutecnicos en materia preventiva das Comunidades Autoacutenomas no exercicio das suacuteas funcioacutens nesta materia
c) Apoio teacutecnico e colaboracioacuten coa Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social no cumprimento da suacutea funcioacuten de vixilancia e control prevista no artigo 9 desta Lei no aacutembito das Administracioacutens puacuteblicas
d) Colaboracioacuten con organismos internacionais e desenvolvemento de programas de cooperacioacuten internacional neste aacutembito facilitando a participacioacuten das Comunidades Autoacutenomas
e) Calquera outras que sexan necesarias para o cumprimento dos seus fins e lle sexan encomendadas no aacutembito das suacuteas competencias de acordo coa Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo regulada no artigo 13 desta Lei coa colaboracioacuten se eacute o caso dos oacuterganos teacutecnicos das Comunidades Autoacutenomas con competencias na materia
2 O Instituto Nacional de Seguridade e Hixiene no Traballo no marco das suacuteas funcioacutens velaraacute pola coordinacioacuten apoiaraacute o intercambio de informacioacuten e as experiencias entre as distintas Administracioacutens puacuteblicas e especialmente fomentaraacute e prestaraacute apoio aacute realizacioacuten de actividades de promocioacuten da seguridade e da sauacutede polas Comunidades Autoacutenomas
Asiacute mesmo prestaraacute de acordo coas Administracioacutens competentes apoio teacutecnico especializado en materia de certificacioacuten ensaio e acreditacioacuten
3 En relacioacuten coas Institucioacutens da Unioacuten Europea o Instituto Nacional de Seguridade e Hixiene no Traballo actuaraacute como centro de referencia nacional garantindo a coordinacioacuten e transmisioacuten da informacioacuten que deberaacute facilitar a escala nacional en particular respecto aacute Axencia Europea para a Seguridade e a Sauacutede no Traballo e a suacutea Rede
4 O Instituto Nacional de Seguridade e Hixiene no Traballo exerceraacute a Secretariacutea Xeral da Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo prestaacutendolle a asistencia teacutecnica e cientiacutefica necesaria para o desenvolvemento das suacuteas competencias
Artigo 9 Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
1 Correspoacutendelle aacute Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social a funcioacuten da vixilaacutencia e control da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais
En cumprimento desta misioacuten teraacute as seguintes funcioacutens
a) Vixiar o cumprimento da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais asiacute como das normas xuriacutedico-teacutecnicas que incidan nas condicioacutens de traballo en materia de prevencioacuten aiacutenda que non tiveran a cualificacioacuten directa de normativa laboral propontildeendo aacute autoridade laboral competente a sancioacuten correspondente cando comprobase unha infraccioacuten aacute normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais de acordo co previsto no capiacutetulo VII desta Lei
b) Asesorar e informar aacutes empresas e aos traballadores sobre a maneira maacuteis efectiva de cumprir as disposicioacutens en que tentildea a vixilancia encomendada
14
c) Elaborar os informes solicitados polos Xulgados do Social nas demandas deducidas perante estes nos procedementos de accidentes de traballo e enfermidades profesionais
d) Informar aacute autoridade laboral sobre os accidentes de traballo mortais moi graves ou graves e sobre aqueles outros con que polas suacuteas caracteriacutesticas ou polos suxeitos afectados se considere necesario o devandito informe asiacute como sobre as enfermidades profesionais nas que concorran as ditas cualificacioacutens e en xeral nos supostos en que aquela o solicite respecto do cumprimento da normativa legal en materia de prevencioacuten de riscos laborais
e) Comprobar e favorecer o cumprimento das obrigas asumidas polos servicios de prevencioacuten establecidos nesta Lei
f) Ordenar a paralizacioacuten inmediata de traballos cando a xuiacutezo do inspector se advirta a existencia de risco grave e inminente para a seguridade ou sauacutede dos traballadores
Texto reemplazado por la Ley 542003 por este otro
2 Las Administraciones General del Estado y de las comunidades autoacutenomas adoptaraacuten en sus respectivos aacutembitos de competencia las medidas necesarias para garantizar la colaboracioacuten pericial y el asesoramiento teacutecnico necesarios a la Inspeccioacuten de Trabajo y Seguridad Social que en el aacutembito de la Administracioacuten General del Estado seraacuten prestados por el Instituto Nacional de Seguridad e Higiene en el Trabajo
Estas Administraciones puacuteblicas elaboraraacuten y coordinaraacuten planes de actuacioacuten en sus respectivos aacutembitos competenciales y territoriales para contribuir al desarrollo de las actuaciones preventivas en las empresas especialmente las de mediano y pequentildeo tamantildeo y las de sectores de actividad con mayor nivel de riesgo o de siniestralidad a traveacutes de acciones de asesoramiento de informacioacuten de formacioacuten y de asistencia teacutecnica
En el ejercicio de tales cometidos los funcionarios puacuteblicos de las citadas Administraciones que ejerzan labores teacutecnicas en materia de prevencioacuten de riesgos laborales a que se refiere el paacuterrafo anterior podraacuten desempentildear funciones de asesoramiento informacioacuten y comprobatorias de las condiciones de seguridad y salud en las empresas y centros de trabajo con el alcance sentildealado en el apartado 3 de este artiacuteculo y con la capacidad de requerimiento a que se refiere el artiacuteculo 43 de esta ley todo ello en la forma que se determine reglamentariamente
Las referidas actuaciones comprobatorias se programaraacuten por la respectiva Comisioacuten Territorial de la Inspeccioacuten de Trabajo y Seguridad Social a que se refiere el artiacuteculo 172 de la Ley 421997 de 14 de noviembre Ordenadora de la Inspeccioacuten de Trabajo y Seguridad Social para su integracioacuten en el plan de accioacuten en Seguridad y Salud Laboral de la Inspeccioacuten de Trabajo y Seguridad Social
A continuacioacuten Texto Antildeadido por la Ley 542003
3 Cuando de las actuaciones de comprobacioacuten a que se refiere el apartado anterior se deduzca la existencia de infraccioacuten y siempre que haya mediado incumplimiento de previo requerimiento el funcionario actuante remitiraacute informe a la Inspeccioacuten de Trabajo y Seguridad Social en el que se recogeraacuten los hechos comprobados a efectos de que se levante la correspondiente acta de infraccioacuten si asiacute procediera
15
A estos efectos los hechos relativos a las actuaciones de comprobacioacuten de las condiciones materiales o teacutecnicas de seguridad y salud recogidos en tales informes gozaraacuten de la presuncioacuten de certeza a que se refiere la disposicioacuten adicional cuarta apartado 2 de la Ley 421997 de 14 de noviembre Ordenadora de la Inspeccioacuten de Trabajo y Seguridad Social
A continuacioacuten Texto Antildeadido por la Ley 542003
4 Las actuaciones previstas en los dos apartados anteriores estaraacuten sujetas a los plazos establecidos en el artiacuteculo 14 apartado 2 de la Ley 421997 de 14 de noviembre Ordenadora de la Inspeccioacuten de Trabajo y Seguridad Social
Artigo 10 Actuacioacutens das Administracioacutens puacuteblicas competentes en materia sanitaria
As actuacioacutens das Administracioacutens puacuteblicas competentes en materia sanitaria referentes aacute sauacutede laboral levaranse a cabo a traveacutes das accioacutens e en relacioacuten cos aspectos sinalados no capiacutetulo IV do Tiacutetulo I da Lei 141986 do 25 de abril Xeral de Sanidade e disposicioacutens dictadas para o seu desenvolvemento
En particular corresponderaacute aacutes devanditas Administracioacutens puacuteblicas
a) O establecemento de medios axeitados para a avaliacioacuten e control das actuacioacutens de caraacutecter sanitario que se realicen nas empresas polos servicios de prevencioacuten actuantes Para isto estableceraacuten as pautas e protocolos de actuacioacuten oiacutedas as sociedades cientiacuteficas aos que deberaacuten someter os citados servicios
b) A implantacioacuten de sistemas de informacioacuten axeitados que permitan a elaboracioacuten xunto coas autoridades laborais competentes de mapas de riscos laborais asiacute como a realizacioacuten de estudios epidemioloacutexicos para a identificacioacuten e prevencioacuten das patoloxiacuteas que poidan afectar aacute sauacutede dos traballadores asiacute como facer posible un raacutepido intercambio de informacioacuten
c) A supervisioacuten da formacioacuten que en materia de prevencioacuten e promocioacuten da sauacutede laboral deba recibir o persoal sanitario actuante nos servicios de prevencioacuten autorizados
d) A elaboracioacuten e divulgacioacuten de estudios investigacioacutens e estatiacutesticas relacionados coa sauacutede dos traballadores
Artigo 11 Coordinacioacuten administrativa
A elaboracioacuten de normas preventivas e o control do seu cumprimento a promocioacuten da prevencioacuten a investigacioacuten e a vixilancia epidemioloacutexica sobre riscos laborais accidentes de traballo e enfermidades profesionais determinan a necesidade de coordinar as actuacioacutens das Administracioacutens competentes en materia laboral sanitaria e de industria para unha maacuteis eficaz proteccioacuten da seguridade e a sauacutede dos traballadores
No marco da devandita coordinacioacuten a Administracioacuten competente en materia laboral velaraacute en particular para que a informacioacuten obtida pola Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social no exercicio das funcioacutens atribuiacutedas a esta no paraacutegrafo 1 do artigo 9 desta Lei sexa posta en contildeecemento da autoridade sanitaria competente para os fins dispostos no artigo 10 desta Lei e no artigo 21 da Lei 141986 do 25 de abril Xeral de Sanidade asiacute como da Administracioacuten competente en materia de industria para os efectos
16
previstos na Lei 211992 do 16 de xullo de Industria
Artigo 12 Participacioacuten de empresarios e traballadores
A participacioacuten de empresarios e traballadores a traveacutes das organizacioacutens empresariais e sindicais maacuteis representativas na planificacioacuten programacioacuten organizacioacuten e control da xestioacuten relacionada coa mellora das condicioacutens de traballo e a proteccioacuten da seguridade e sauacutede dos traballadores no traballo eacute principio baacutesico da poliacutetica de prevencioacuten de riscos laborais a desenvolver polas Administracioacutens puacuteblicas competentes nos distintos niveis territoriais
Artigo 13 Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo 1 Creacutease a Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo como oacutergano colexiado asesor
das Administracioacutens puacuteblicas na formulacioacuten das poliacuteticas de prevencioacuten e oacutergano de participacioacuten institucional en materia de seguridade e sauacutede no traballo
2 A Comisioacuten estaraacute integrada por un representante de cada unha das Comunidades Autoacutenomas e por igual nuacutemero de membros da Administracioacuten Xeral do Estado e paritariamente con todos os anteriores por representantes das organizacioacutens empresariais e sindicais maacuteis representativas
3 A Comisioacuten contildeeceraacute as actuacioacutens que desenvolvan as Administracioacutens puacuteblicas competentes en materia de promocioacuten da prevencioacuten de riscos laborais de asesoramento teacutecnico e de vixilancia e control a que se refiren os artigos 7 8 9 e 11 desta Lei e poderaacute informar e formular propostas en relacioacuten coas devanditas actuacioacutens especificamente no referente a
ndash Criterios e programas xerais de actuacioacutenndash Proxectos de disposicioacutens de caraacutecter xeralndash Coordinacioacuten das actuacioacutens desenvolvidas polas Administracioacutens puacuteblicas competentes en
materia laboralndash Coordinacioacuten entre as Administracioacutens puacuteblicas competentes en materia laboral sanitaria e de
industria
4 A Comisioacuten adoptaraacute os seus acordos por maioriacutea Para tal fin os representantes das Administracioacutens puacuteblicas teraacuten cada un un voto e dous os das organizacioacutens empresariais e sindicais
5 A Comisioacuten contaraacute cun Presidente e catro Vicepresidentes un por cada un dos grupos que a integran A Presidencia da Comisioacuten corresponderaacute ao Secretario xeral de Emprego e Relacioacutens Laborais recaendo a Vicepresidencia atribuiacuteda aacute Administracioacuten Xeral do Estado no Subsecretario de Sanidade e Consumo
6 A Secretariacutea da Comisioacuten como oacutergano de apoio teacutecnico e administrativo recaeraacute na Direccioacuten do Instituto Nacional de Seguridade e Hixiene no Traballo
7 A Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo funcionaraacute en Pleno en Comisioacuten Permanente ou en Grupos de Traballo conforme aacute normativa que estableza o Regulamento interno que elaboraraacute a propia Comisioacuten
No non previsto nesta Lei e no Regulamento interno a que fai referencia o paraacutegrafo anterior a Comisioacuten rexerase pola Lei 301992 de Reacutexime Xuriacutedico das Administracioacutens Puacuteblicas e do
17
Procedemento Administrativo Comuacuten
CAPIacuteTULO III
Dereitos e obrigas
Artigo 14 Dereito aacute proteccioacuten fronte aos riscos laborais
1 Os traballadores tentildeen dereito a unha proteccioacuten eficaz en materia de seguridade e sauacutede no traballo
O devandito dereito supoacuten a existencia dun correlativo deber do empresario de proteccioacuten dos traballadores fronte aos riscos laborais
Este deber de proteccioacuten constituacutee igualmente un deber das Administracioacutens puacuteblicas respecto do persoal ao seu servicio
Os dereitos de informacioacuten consulta e participacioacuten formacioacuten en materia preventiva paralizacioacuten da actividade en caso de risco grave e inminente e vixilaacutencia do seu estado de sauacutede nos termos previstos nesta Lei forman parte do dereito dos traballadores a unha proteccioacuten eficaz en materia de seguridade e sauacutede no traballo
13
2 No cumprimento do deber de proteccioacuten o empresario deberaacute garantir a seguridade e a sauacutede dos traballadores ao seu servicio en todos os aspectos relacionados co traballo A estes efectos no marco das suacuteas responsabilidades o empresario realizaraacute a prevencioacuten dos riscos laborais mediante a integracioacuten da actividade preventiva na empresa e a adopcioacuten de cantas medidas sexan necesarias para a proteccioacuten da seguridade e a sauacutede dos traballadores coas especialidades que se recollen nos artigos seguintes en materia de plano de prevencioacuten de riscos laborais avaliacioacuten de riscos informacioacuten consulta e participacioacuten e formacioacuten dos traballadores actuacioacuten en casos de emerxencia e de risco grave e inminente vixilaacutencia da sauacutede e mediante a constitucioacuten dunha organizacioacuten e dos medios necesarios nos termos establecidos no capiacutetulo IV desta Lei
O empresario desenvolveraacute unha accioacuten permanente de seguimento da actividade preventiva co fin de perfeccionar de maneira continua as actividades de identificacioacuten avaliacioacuten e control dos riscos que non se puideran evitar e os niacuteveis de proteccioacuten existentes e disporaacute o necesario para a adaptacioacuten das medidas de prevencioacuten sinaladas no paraacutegrafo anterior aacutes modificacioacutens que podan experimentar as circunstancias que incidan na realizacioacuten do traballo
3 O empresario deberaacute cumprir as obrigas establecidas na normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais
4 As obrigas dos traballadores establecidas nesta Lei a atribucioacuten de funcioacutens en materia de proteccioacuten e prevencioacuten a traballadores ou servicios da empresa e o recurso ao concerto con entidades especializadas para o desenvolvemento de actividades de prevencioacuten complementaraacuten as accioacutens do empresario sen que por isto o eximan do cumprimento do seu deber nesta materia sen prexuiacutezo das accioacutens que poida exercitar se eacute o caso contra calquera outra persoa
18
5 O custo das medidas relativas aacute seguridade e a sauacutede no traballo non deberaacute recaer de ninguacuten xeito sobre os traballadores
Artigo 15 Principios da accioacuten preventiva
1 O empresario aplicaraacute as medidas que integran o deber xeral de prevencioacuten previsto no artigo anterior de acordo cos seguintes principios xerais
a) Evitar os riscos
b) Avaliar os riscos que non se poidan evitar
c) Combater os riscos na suacutea orixe
d) Adaptar o traballo aacute persoa en particular no que respecta aacute concepcioacuten dos postos de traballo asiacute como a escolla dos equipos e os meacutetodos de traballo e de produccioacuten con miras en particular a atenuar o traballo monoacutetono e repetitivo e a reducir os efectos deste na sauacutede
e) Ter en conta a evolucioacuten da teacutecnica
f) Substituiacuter o perigoso polo que entrantildee pouco ou ninguacuten perigo
g) Planificar a prevencioacuten buscando un conxunto coherente que integre nela a teacutecnica a organizacioacuten do traballo as condicioacutens de traballo as relacioacutens sociais e a influencia dos factores ambientais no traballo
h) Adoptar medidas que antepontildean a proteccioacuten colectiva aacute individual
i) Dar as debidas instruccioacutens aos traballadores
2 O empresario tomaraacute en consideracioacuten as capacidades profesionais dos traballadores en materia de seguridade e de sauacutede no momento de lles encomendar as tarefas
3 O empresario adoptaraacute as medidas necesarias a fin de garantir que soacute os traballadores que recibiran informacioacuten suficiente e axeitada poidan acceder aacutes zonas de risco grave e especiacutefico
4 A efectividade das medidas preventivas deberaacute prever as distraccioacutens ou imprudencias non temerarias que puidese cometer o traballador Para a suacutea adopcioacuten teranse en conta os riscos adicionais que puidesen implicar determinadas medidas preventivas as cales soacute poderaacuten ser adoptadas cando a magnitude dos devanditos riscos sexa substancialmente inferior aacute dos que se pretende controlar e non existan alternativas maacuteis seguras
5 Poderaacuten concertar operacioacutens de seguro que tentildean como fin garantir como aacutembito de cobertura a previsioacuten de riscos derivados do traballo a empresa respecto dos seus traballadores os traballadores autoacutenomos respecto a eles mesmos e as sociedades cooperativas respecto aos seus socios cando a suacutea actividade consista na prestacioacuten do seu traballo persoal
19
Texto reemplazado por la Ley 542003
Artigo 16 Plano de prevencioacuten de riscos laborais avaliacioacuten dos riscos e planificacioacuten da actividade preventiva
1 A prevencioacuten de riscos laborais deberaacute integrarse no sistema xeral de xestioacuten da empresa tanto no conxunto das suacuteas actividades como en todos os niacuteveis xeraacuterquicos desta a traveacutes da implantacioacuten e aplicacioacuten dun plano de prevencioacuten de riscos laborais a que se refire o paraacutegrafo seguinte
Este plano de prevencioacuten de riscos laborais deberaacute incluiacuter a estructura organizativa as responsabilidades as funcioacutens as praacutecticas os procedementos os procesos e os recursos necesarios para realizar a accioacuten de prevencioacuten de riscos na empresa nos termos que regulamentariamente se establezan
2 Os instrumentos esenciais para a xestioacuten e aplicacioacuten do plano de prevencioacuten de riscos que poderaacuten ser levados a cabo por fases de forma programada son a avaliacioacuten de riscos laborais e a planificacioacuten da actividade preventiva a que se refiren los paraacutegrafos seguintes
a) O empresario deberaacute realizar unha avaliacioacuten inicial dos riscos para a seguridade e sauacutede dos traballadores tendo en conta con caraacutecter xeral a natureza da actividade as caracteriacutesticas dos postos de traballo existentes e dos traballadores que deban desempentildealos Igual avaliacioacuten deberaacute facerse con ocasioacuten da eleccioacuten dos equipos de traballo das sustancias ou preparados quiacutemicos e do acondicionamento dos lugares de traballo A avaliacioacuten inicial teraacute en conta aquelas outras actuacioacutens que deban desenvolverse de conformidade co disposto na normativa sobre proteccioacuten de riscos especiacuteficos e actividades de especial perigosidade A avaliacioacuten seraacute actualizada cando cambien as condicioacutens de traballo e en todo caso someterase a consideracioacuten e revisarase se fora necesario con ocasioacuten dos danos para a sauacutede que se produciran
Cando o resultado da avaliacioacuten o fixera necesario o empresario realizaraacute controis perioacutedicos das condicioacutens de traballo e da actividade dos traballadores na prestacioacuten dos seus servicios para detectar situacioacutens potencialmente perigosas
b) Se os resultados da avaliacioacuten prevista no paraacutegrafo a) puxeran de manifesto situacioacutens de risco o empresario realizaraacute aquelas actividades preventivas necesarias para eliminar ou reducir e controlar tales riscos Ditas actividades seraacuten obxecto de planificacioacuten polo empresario incluiacutendo para cada actividade preventiva o prazo para levala a cabo a designacioacuten de responsables e os recursos humanos e materiais necesarios para a suacutea execucioacuten
O empresario deberaacute asegurarse da efectiva execucioacuten das actividades preventivas incluiacutedas na planificacioacuten efectuando para iso un seguimento continuo da mesma
As actividades de prevencioacuten seraacuten modificadas cando se aprecie polo empresario como consecuencia dos controis perioacutedicos previstos no paraacutegrafo a) anterior a suacutea inadecuacioacuten aos fins de proteccioacuten requiridos
3 Cando se producise un dano para a sauacutede dos traballadores ou cando con ocasioacuten da vixilancia da sauacutede prevista no artigo 22 aparezan indicios de que as medidas de prevencioacuten resultan insuficientes o empresario levaraacute a cabo unha investigacioacuten ao respecto a fin de detectar as causas destes feitos
Artigo 17 Equipos de traballo e medios de proteccioacuten
20
1 O empresario adoptaraacute as medidas necesarias co fin de que os equipos de traballo sexan axeitados para o traballo que se deba realizar e convenientemente adaptados para tal efecto de xeito que garantan a seguridade e a sauacutede dos traballadores ao empregalos
Cando o emprego dun equipo de traballo poida presentar un risco especiacutefico para a seguridade e a sauacutede dos traballadores o empresario adoptaraacute as medidas necesarias co fin de que
a) A utilizacioacuten do equipo de traballo quede reservada aos encargados da devandita utilizacioacuten
b) Os traballos de reparacioacuten transformacioacuten mantemento ou conservacioacuten sexan realizados polos traballadores especificamente capacitados para iso
2 O empresario deberaacute proporcionar aos seus traballadores equipos de proteccioacuten individual axeitados para o desempentildeo das suacuteas funcioacutens e velar polo uso efectivo destes cando pola natureza dos traballos realizados sexan necesarios
Os equipos de proteccioacuten individual deberaacuten empregarse cando os riscos non se poidan evitar ou non se poidan limitar suficientemente por medios teacutecnicos de proteccioacuten colectiva ou mediante medidas meacutetodos ou procedementos de organizacioacuten do traballo
Artigo 18 Informacioacuten consulta e participacioacuten dos traballadores
1 A fin de dar cumprimento ao deber de proteccioacuten establecido nesta Lei o empresario adoptaraacute as medidas axeitadas para que os traballadores reciban todas as informacioacutens necesarias en relacioacuten con
a) Os riscos para a seguridade e a sauacutede dos traballadores no traballo tanto aqueles que afecten aacute empresa no seu conxunto como a cada tipo de posto de traballo ou funcioacuten
b) As medidas e actividades de proteccioacuten e prevencioacuten aplicables aos riscos sinalados no apartado anterior
c) As medidas adoptadas de conformidade co disposto no artigo 20 desta Lei
Nas empresas que tentildean representantes dos traballadores a informacioacuten aacute que se refire este apartado facilitaraa o empresario aos traballadores a traveacutes dos devanditos representantes non obstante deberase informar directamente a cada traballador dos riscos especiacuteficos que afecten ao seu posto de traballo ou funcioacuten e das medidas de proteccioacuten e prevencioacuten aplicables aos devanditos riscos
2 O empresario deberaacute consultar aos traballadores e permitir a suacutea participacioacuten no marco de todas as cuestioacutens que afecten aacute seguridade e aacute sauacutede no traballo de conformidade co disposto no capiacutetulo V desta Lei
Os traballadores teraacuten dereito a efectuar propostas ao empresario asiacute como aos oacuterganos de participacioacuten e representacioacuten previstos no capiacutetulo V desta Lei dirixidas aacute mellora dos niveis de proteccioacuten da seguridade e a sauacutede da empresa
Artigo 19 Formacioacuten dos traballadores
1 En cumprimento do deber de proteccioacuten o empresario deberaacute garantir que cada traballador reciba
21
unha formacioacuten teoacuterica e praacutectica suficiente e axeitada en materia preventiva tanto no momento da suacutea contratacioacuten calquera que sexa a modalidade ou duracioacuten desta como cando se produzan cambios nas funcioacutens que desempentildee ou se introduzan novas tecnoloxiacuteas ou cambios nos equipos de traballo
A formacioacuten deberaacute estar centrada especificamente no posto de traballo ou funcioacuten de cada traballador adaptarse aacute evolucioacuten dos riscos e aacute aparicioacuten doutros novos e repetirse periodicamente se fose necesario
2 A formacioacuten aacute que se refire o paraacutegrafo anterior deberase impartir sempre que sexa posible dentro da xeira ou no seu defecto noutras horas pero co desconto naquela do tempo investido nesta A formacioacuten poderaa impartir a empresa mediante medios propios ou concertaacutendoa con servicios alleos e o seu custo non recaeraacute de ninguacuten xeito sobre os traballadores
Artigo 20 Medidas de emerxencia
O empresario tendo en conta o tamantildeo e a actividade da empresa asiacute como a posible presencia de persoas alleas a esta deberaacute analizar as posibles situacioacutens de emerxencia e adoptar as medidas necesarias en materia de primeiros auxilios loita contra incendios e evacuacioacuten dos traballadores designando para isto ao persoal encargado de pontildeer en praacutectica estas medidas e comprobando periodicamente se eacute o caso o seu correcto funcionamento O devandito persoal debera posuiacuter a formacioacuten necesaria ser suficiente en nuacutemero e dispontildeer do material axeitado en funcioacuten das circunstancias antes sinalada
Para a aplicacioacuten das medidas adoptadas o empresario deberaacute organizar as relacioacutens que sexan necesarias con servicios externos aacute empresa en particular en materia de primeiros auxilios asistencia meacutedica de urxencia salvamento e loita contra incendios de xeito que quede garantida a rapidez e eficacia destas
Artigo 21 Risco grave e inminente
1 Cando os traballadores estean ou poidan estar expostos a un risco grave e inminente con ocasioacuten do seu traballo o empresario estaraacute na obriga de
a) Informar o antes posible a todos os traballadores afectados en canto aacute existencia do devandito risco e das medidas adoptadas ou que se eacute o caso se deban adoptar en materia de proteccioacuten
b) Adoptar as medidas e dar as instruccioacutens necesarias para que no caso de perigo grave inminente e inevitable os traballadores poidan interromper a suacutea actividade e se fose necesario abandonar de inmediato o lugar de traballo Neste suposto non se poderaacute esixir aos traballadores que prosigan a suacutea actividade mentres persista o perigo agaacutes excepcioacuten debidamente xustificada por razoacutens de seguridade e determinada regulamentariamente
c) Dispontildeer o necesario para que o traballador que non se puidese pontildeer en contacto co seu superior xeraacuterquico ante unha situacioacuten de perigo grave e inminente para a suacutea seguridade a doutros traballadores ou a de terceiros aacute empresa estea en condicioacutens tendo en conta os seus contildeecementos e os medios teacutecnicos postos aacute suacutea disposicioacuten de adoptar as medidas necesarias para evitar as consecuencias do devandito perigo
2 De acordo co previsto no apartado 1 do artigo 14 desta Lei o traballador teraacute dereito a interromper a suacutea actividade e abandonar o lugar de traballo en caso necesario cando considere que a dita
22
actividade entrantildea un risco grave e inminente para a suacutea vida ou a suacutea sauacutede
3 Cando no caso a que se refire o apartado 1 deste artigo o empresario non adopte ou non permita a adopcioacuten das medidas necesarias para garantir a seguridade e a sauacutede dos traballadores os representantes legais destes poderaacuten acordar por maioriacutea dos seus membros a paralizacioacuten da actividade dos traballadores afectados polo devandito risco Tal acordo seraacute comunicado de inmediato aacute empresa e aacute autoridade laboral a cal no prazo de vintecatro horas anularaacute ou ratificaraacute a paralizacioacuten acordada
O acordo a que se refire o paraacutegrafo anterior poderaacute ser adoptado por decisioacuten maioritaria dos Delegados de Prevencioacuten cando non resulte posible reunir coa urxencia requirida ao oacutergano de representacioacuten do persoal
4 Os traballadores ou os seus representantes non poderaacuten sufrir prexuiacutezo alguacuten derivado da adopcioacuten das medidas a que se refiren os apartados anteriores a menos que obrasen de mala fe ou cometesen neglixencia grave
Artigo 22 Vixilaacutencia da sauacutede
1 O empresario garantiralles aos traballadores ao seu servicio a vixilancia perioacutedica do seu estado de sauacutede en funcioacuten dos riscos inherentes ao traballo
Esta vixilancia soacute se poderaacute levar a cabo cando o traballador preste o seu consentimento Deste caraacutecter voluntario soacute se exceptuaraacuten previo informe dos representantes dos traballadores os supostos nos que a realizacioacuten dos recontildeecementos sexa imprescindible para avaliar os efectos das condicioacutens de traballo sobre a sauacutede dos traballadores ou para verificar se o estado de sauacutede do traballador pode constituiacuter un perigo para este para os demais traballadores ou para outras persoas relacionadas coa empresa ou cando asiacute estea establecido nunha disposicioacuten legal en relacioacuten coa proteccioacuten de riscos especiacuteficos e actividades de especial perigosidade
En todo caso deberase optar pola realizacioacuten daqueles recontildeecementos ou probas que causen as menores molestias ao traballador e que sexan proporcionais ao risco
2 As medidas de vixilancia e control da sauacutede dos traballadores levaranse a cabo respectando sempre o dereito aacute intimidade e aacute dignidade da persoa do traballador e aacute confidencialidade de toda a informacioacuten relacionada co seu estado de sauacutede
3 Os resultados da vixilancia a que se refire o apartado anterior seraacuten comunicados aos traballadores afectados
4 Os datos relativos aacute vixilancia da sauacutede dos traballadores non poderaacuten ser empregados con fins discriminatorios nin en prexuiacutezo do traballador
O acceso aacute informacioacuten meacutedica de caraacutecter persoal limitarase ao persoal meacutedico e aacutes autoridades sanitarias que leven a cabo a vixilancia da sauacutede dos traballadores sen que se poida facilitar ao empresario ou a outras persoas sen consentimento expreso do traballador
Malia o anterior o empresario e as persoas ou oacuterganos con responsabilidades en materia de prevencioacuten seraacuten informados das conclusioacutens que se deriven dos recontildeecementos efectuados en relacioacuten coa aptitude do traballador para o desempeno do posto de traballo ou coa necesidade de introducir ou
23
mellorar as medidas de proteccioacuten e prevencioacuten a fin de que poidan desenvolver correctamente as suacuteas funcioacutens en materia preventiva
5 Nos supostos en que a natureza dos riscos inherentes ao traballo o faga necesario o dereito dos traballadores aacute vixilancia perioacutedica do seu estado de sauacutede deberaacute ser alongado maacuteis alaacute do remate da relacioacuten laboral nos termos que regulamentariamente se determinen
6 As medidas de vixilancia e control da sauacutede dos traballadores levaranse a cabo por persoal sanitario con competencia teacutecnica formacioacuten e capacidade acreditada
Artigo 23 Documentacioacuten
1 O empresario deberaacute elaborar e conservar aacute disposicioacuten da autoridade laboral a seguinte documentacioacuten relativa aacutes obrigas establecidas nos artigos anteriores
13
a) Plano de prevencioacuten de riscos laborais conforme ao previsto no apartado 1 do artigo 16 desta Lei
b) Avaliacioacuten dos riscos para a seguridade e a sauacutede no traballo incluiacutedo o resultado dos controis perioacutedicos das condicioacutens de traballo e da actividade dos traballadores de acordo co disposto no paraacutegrafo a) do apartado 2 do artigo 16 desta Lei
c) Planificacioacuten da actividade preventiva incluiacutedas as medidas de proteccioacuten e de prevencioacuten a adoptar e no seu caso material de proteccioacuten que deba utilizarse de conformidade co paraacutegrafo b) do apartado 2 do artigo 16 desta Lei
d) Praacutectica dos controis do estado de sauacutede dos traballadores previstos no artigo 22 desta Lei e conclusioacutens obtidas deses nos termos recollidos no derradeiro paraacutegrafo do apartado 4 do devandito artigo
e) Relacioacuten de accidentes de traballo e enfermidades profesionais que causaran ao traballador unha incapacidade laboral superior a un diacutea de traballo Nestes casos o empresario realizaraacute ademais a notificacioacuten a que se refire o apartado 3 deste artigo
2 No momento de cesamento da suacutea actividade as empresas deberaacuten achegar aacute autoridade laboral a documentacioacuten sinalada no apartado anterior
3 O empresario estaraacute na obriga de notificar por escrito aacute autoridade laboral os danos para a sauacutede dos traballadores ao seu servicio que se produciran por mor do desenvolvemento do seu traballo conforme ao procedemento que se determine regulamentariamente
4 A documentacioacuten a que fai referencia este artigo deberaacute tameacuten ser posta a disposicioacuten das autoridades sanitarias co fin de que estas poidan cumprir co disposto no artigo 10 desta Lei e no artigo 21 da Lei 141986 do 25 de abril Xeral de Sanidade
Artigo 24 Coordinacioacuten de actividades empresariais
1 Cando nun mesmo centro de traballo desenvolvan actividades traballadores de duacuteas ou maacuteis
24
empresas estas deberaacuten cooperar na aplicacioacuten da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais Para tal fin estableceraacuten os medios de coordinacioacuten que sexan necesarios en canto aacute proteccioacuten e prevencioacuten de riscos laborais e a informacioacuten sobre estes aos seus respectivos traballadores nos termos previstos no apartado 1 do artigo 18 desta Lei
2 O empresario titular do centro de traballo adoptaraacute as medidas necesarias para que aqueloutros empresarios que desenvolvan actividades no seu centro de traballo reciban a informacioacuten e as instruccioacutens axeitadas en relacioacuten cos riscos existentes no centro de traballo e coas medidas de proteccioacuten e prevencioacuten correspondentes asiacute como sobre as medidas de emerxencia a aplicar para o seu traslado aos seus respectivos traballadores
3 As empresas que contraten ou subcontraten con outras a realizacioacuten de obras ou servicios correspondentes aacute propia actividade daquelas e que se desenvolvan nos seus propios centros de traballo deberaacuten vixiar o cumprimento polos devanditos contratistas e subcontratistas da normativa de prevencioacuten de riscos laborais
4 As obrigas consignadas no derradeiro paraacutegrafo do apartado 1 do artigo 41 desta Lei seraacuten tameacuten de aplicacioacuten respecto das operacioacutens contratadas nos supostos en que os traballadores da empresa contratista ou subcontratista non presten servicios nos centros de traballo da empresa principal sempre que tales traballadores deban operar con maquinaria equipos productos materias primas ou utensilios proporcionados pola empresa principal
5 Os deberes de cooperacioacuten e de informacioacuten e instruccioacuten recollidos nos apartados 1 e 2 aplicaranse respecto dos traballadores autoacutenomos que desenvolvan actividades nos devanditos centros de traballo
6 As obrigas previstas neste artigo seraacuten desenvoltas regulamentariamente
Artigo 25 Proteccioacuten de traballadores especialmente sensibles a determinados riscos
1 O empresario garantiraacute de maneira especiacutefica a proteccioacuten dos traballadores que polas suacuteas propias caracteriacutesticas persoais ou estado bioloacutexico contildeecido incluiacutedos aqueles que tentildean recontildeecida a situacioacuten de discapacidade fiacutesica psiacutequica ou sensorial sexan especialmente sensibles aos riscos derivados do traballo Para tal fin deberaacute ter en conta os ditos aspectos nas avaliacioacutens dos riscos e en funcioacuten destas adoptaraacute as medidas preventivas e de proteccioacuten necesarias
Os traballadores non seraacuten empregados naqueles postos de traballo nos que a causa das suacuteas caracteriacutesticas persoais estado bioloacutexico ou pola suacutea discapacidade fiacutesica psiacutequica ou sensorial debidamente recontildeecida poidan eles os demais traballadores ou outras persoas relacionadas coa empresa pontildeerse en situacioacuten de perigo ou en xeral cando estean manifestamente en estados ou situacioacutens transitorias que non respondan aacutes esixencias psicofiacutesicas dos respectivos postos de traballo
2 Igualmente o empresario deberaacute ter en conta nas avaliacioacutens os factores de risco que poidan incidir na funcioacuten de procreacioacuten dos traballadores en particular pola exposicioacuten a axentes fiacutesicos quiacutemicos e bioloacutexicos que poidan exercer efectos mutaxeacutenicos ou de toxicidade para a procreacioacuten tanto nos aspectos da fertilidade como do desenvolvemento da descendencia co fin de adoptar as medidas
25
preventivas necesarias
Artigo 26 Proteccioacuten da maternidade
1 A avaliacioacuten dos riscos a que se refire o artigo 16 desta Lei deberaacute abranguer a determinacioacuten da natureza o grao e a duracioacuten da exposicioacuten das traballadoras en situacioacuten de embarazo ou parto recente a axentes procedementos ou condicioacutens de traballo que poidan influiacuter negativamente na sauacutede das traballadoras ou do feto en calquera actividade susceptible de presentar un risco especiacutefico Se os resultados da avaliacioacuten revelasen un risco para a seguridade e a sauacutede ou unha posible repercusioacuten sobre o embarazo ou a lactacioacuten das devanditas traballadoras o empresario adoptaraacute as medidas necesarias para evitar a exposicioacuten ao dito risco a traveacutes dunha adaptacioacuten das condicioacutens ou do tempo de traballo da traballadora afectada As devanditas medidas incluiraacuten cando resulte necesario a non realizacioacuten de traballo nocturno ou de traballo a quendas
2 Cando a adaptacioacuten das condicioacutens ou do tempo de traballo non resultase posible ou a pesar de tal adaptacioacuten as condicioacutens dun posto de traballo puidesen influiacuter negativamente na sauacutede da traballadora embarazada ou do feto e asiacute o certifiquen os Servicios Meacutedicos do Instituto Nacional da Seguridade Social ou das Mutuas co informe do meacutedico do Servicio Nacional da Sauacutede que asista facultativamente aacute traballadora esta deberaacute desempentildear un posto de traballo ou funcioacuten diferente e compatible co seu estado O empresario deberaacute determinar previa consulta cos representantes dos traballadores a relacioacuten dos postos de traballo exentos de riscos para estes efectos
O cambio de posto ou funcioacuten levarase a cabo de conformidade coas regras e criterios que se apliquen nos supostos de mobilidade funcional e teraacute efectos ata o momento en que o estado de sauacutede da traballadora permita a suacutea reincorporacioacuten ao anterior posto
No suposto de que aiacutenda aplicando as regras sinaladas no paraacutegrafo anterior non existise posto de traballo ou funcioacuten compatible a traballadora poderaacute ser destinada a un posto non correspondente ao seu grupo ou a categoriacutea equivalente aiacutenda que conservaraacute o dereito ao conxunto de retribucioacutens do seu posto de orixe
3 Se o antedito cambio de posto non resultara teacutecnica ou obxectivamente posible ou no poida razoablemente exixirse por motivos xustificados poderaacute declararse o paso da traballadora afectada aacute situacioacuten de suspensioacuten do contrato por risco durante o embarazo contemplada no artigo 451 d) do Estatuto dos Traballadores durante o periacuteodo necesario para a proteccioacuten da suacutea seguridade ou da suacutea sauacutede e mentres persista a imposibilidade de reincorporarse ao seu posto anterior ou a outro posto compatible co seu estado
4 O disposto nos nuacutemeros 1 e 2 deste artigo seraacute tameacuten de aplicacioacuten durante o periacuteodo de lactacioacuten se as condicioacutens de traballo puidesen influiacuter negativamente na sauacutede da muller ou do fillo e asiacute o certificase o meacutedico que no reacutexime de Seguridade Social aplicable asista facultativamente aacute traballadora
5 As traballadoras embarazadas teraacuten dereito a ausentarse do traballo con dereito a remuneracioacuten para a realizacioacuten de exames prenatais e teacutecnicas de preparacioacuten ao parto previo aviso ao empresario e xustificacioacuten da necesidade da suacutea realizacioacuten dentro da xeira
26
La evaluacioacuten de los riesgos a que se refiere el artiacuteculo 16 de la presente Ley deberaacute comprender la determinacioacuten de la naturaleza el grado y la duracioacuten de la exposicioacuten de las trabajadoras en situacioacuten de embarazo o parto reciente a agentes procedimientos o condiciones de trabajo que puedan influir negativamente en la salud de las trabajadoras o del feto en cualquier actividad susceptible de presentar un riesgo especiacutefico Si los resultados de la evaluacioacuten revelasen un riesgo para la seguridad y la salud o una posible repercusioacuten sobre el embarazo o la lactancia de las citadas trabajadoras el empresario adoptaraacute las medidas necesarias para evitar la exposicioacuten a dicho riesgo a traveacutes de una adaptacioacuten de las condiciones o del tiempo de trabajo de la trabajadora afectada
Dichas medidas incluiraacuten cuando resulte necesario la no realizacioacuten de trabajo nocturno o de trabajo a turnosSustituido por Ley Orgaacutenica 32007 por
2 Cuando la adaptacioacuten de las condiciones o del tiempo de trabajo no resultase posible o a pesar de tal adaptacioacuten las condiciones de un puesto de trabajo pudieran influir negativamente en la salud de la trabajadora embarazada o del feto y asiacute lo certifiquen los Servicios Meacutedicos del Instituto Nacional de la Seguridad Social o de las Mutuas en funcioacuten de la Entidad con la que la empresa tenga concertada la cobertura de los riesgos profesionales con el informe del meacutedico del Servicio Nacional de Salud que asista facultativamente a la trabajadora eacutesta deberaacute desempentildear un puesto de trabajo o funcioacuten diferente y compatible con su estado El empresario deberaacute determinar previa consulta con los representantes de los trabajadores la relacioacuten de los puestos de trabajo exentos de riesgos a estos efectos
El cambio de puesto o funcioacuten se llevaraacute a cabo de conformidad con las reglas y criterios que se apliquen en los supuestos de movilidad funcional y tendraacute efectos hasta el momento en que el estado de salud de la trabajadora permita su reincorporacioacuten al anterior puesto
En el supuesto de que aun aplicando las reglas sentildealadas en el paacuterrafo anterior no existiese puesto de trabajo o funcioacuten compatible la trabajadora podraacute ser destinada a un puesto no correspondiente a su grupo o categoriacutea equivalente si bien conservaraacute el derecho al conjunto de retribuciones de su puesto de origen
Si dicho cambio de puesto no resultara teacutecnica u objetivamente posible o no pueda razonablemente exigirse por motivos justificados podraacute declararse el paso de la trabajadora afectada a la situacioacuten de suspensioacuten del contrato por riesgo durante el embarazo contemplada en el artiacuteculo 451d) del Estatuto de los Trabajadores durante el periacuteodo necesario para la proteccioacuten de su seguridad o de su salud y mientras persista la imposibilidad de reincorporarse a su puesto anterior o a otro puesto compatible con su estadoSustituido por Ley Orgaacutenica 32007 por
Lo dispuesto en los nuacutemeros 1 y 2 de este artiacuteculo seraacute tambieacuten de aplicacioacuten durante el periacuteodo de lactancia natural si las condiciones de trabajo pudieran influir negativamente en la salud de la mujer o del hijo y asiacute lo certifiquen los Servicios Meacutedicos del Instituto Nacional de la Seguridad Social o de las Mutuas en funcioacuten de la Entidad con la que la empresa tenga concertada la cobertura de los riesgos profesionales con el informe del meacutedico del Servicio Nacional de Salud que asista facultativamente a la trabajadora o a su
27
hijo Podraacute asimismo declararse el pase de la trabajadora afectada a la situacioacuten de suspensioacuten del contrato por riesgo durante la lactancia natural de hijos menores de nueve meses contemplada en el artiacuteculo 451d) del Estatuto de Ios Trabajadores si se dan las circunstancias previstas en el nuacutemero 3 de este artiacuteculo
Las trabajadoras embarazadas tendraacuten derecho a ausentarse del trabajo con derecho a remuneracioacuten para la realizacioacuten de exaacutemenes prenatales y teacutecnicas de preparacioacuten al parto previo aviso al empresario y justificacioacuten de la necesidad de su realizacioacuten dentro de la jornada de trabajo
Artigo 27 Proteccioacuten dos menores
1 Antes da incorporacioacuten ao traballo de mozos menores de dezaoito anos e previamente a calquera modificacioacuten importante das suacuteas condicioacutens de traballo o empresario deberaacute efectuar unha avaliacioacuten dos postos de traballo a desempentildear por estes a fin de determinar a natureza o grao e a duracioacuten da suacutea exposicioacuten en calquera actividade susceptible de presentar un risco especiacutefico ao respecto a axentes procesos ou condicioacutens de traballo que poidan pontildeer en perigo a seguridade ou a sauacutede destes traballadores
Para tal fin a avaliacioacuten teraacute especialmente en conta os riscos especiacuteficos para a seguridade a sauacutede e o desenvolvemento dos mozos derivados da suacutea falta de experiencia da suacutea inmadurez para avaliar os riscos existentes ou potenciais e do seu desenvolvemento aiacutenda incompleto
En todo caso o empresario informaraacute aos devanditos mozos e aos seus pais ou titores que intervintildeesen na contratacioacuten conforme ao disposto na letra b) do artigo 7 do texto refundido da Lei do Estatuto dos Traballadores aprobado polo Real Decreto lexislativo 11995 do 24 de marzo dos posibles riscos e de todas as medidas adoptadas para a proteccioacuten da suacutea seguridade e sauacutede
2 Tendo en conta os factores anteriormente sinalados o Goberno estableceraacute as limitacioacutens aacute contratacioacuten dos mozos menores de dezaoito anos en traballos que presenten riscos especiacuteficos
Artigo 28 Relacioacutens de traballo temporais de duracioacuten determinada e en empresas de traballo temporal
1 Os traballadores con relacioacutens de traballo temporais ou de duracioacuten determinada asiacute como os contratados por empresas de traballo temporal deberaacuten beneficiarse do mesmo nivel de proteccioacuten en materia de seguridade e sauacutede que os restantes traballadores da empresa na que prestan os seus servicios
A existencia dunha relacioacuten de traballo das sinaladas no paraacutegrafo anterior non xustificaraacute de ninguacuten xeito unha diferencia de trato polo que respecta aacutes condicioacutens de traballo no relativo a calquera dos aspectos da proteccioacuten da seguridade e a sauacutede dos traballadores
Esta Lei e as suacuteas disposicioacutens de desenvolvemento aplicaranse plenamente aacutes relacioacutens de traballo sinaladas nos paraacutegrafos anteriores
2 O empresario adoptaraacute as medidas necesarias para garantir que con caraacutecter previo ao inicio da suacutea actividade os traballadores a que se refire o apartado anterior reciban informacioacuten acerca dos riscos aos que estean expostos en particular no relativo aacute necesidade de cualificacioacutens ou aptitudes profesionais determinadas a esixencia de controis meacutedicos especiais ou a existencia de riscos especiacuteficos do posto de
28
traballo a cubrir asiacute como sobre as medidas de proteccioacuten e prevencioacuten fronte a estes
Os devanditos traballadores recibiraacuten en todo caso unha formacioacuten suficiente e axeitada aacutes caracteriacutesticas do posto de traballo a cubrir tendo en conta a suacutea cualificacioacuten e experiencia profesional e os riscos aos que estean expostos
3 Os traballadores a que se refire este artigo teraacuten dereito a unha vixilancia perioacutedica do seu estado de sauacutede nos termos establecidos no artigo 22 desta Lei e nas suacuteas normas de desenvolvemento
4 O empresario deberaacute informar aos traballadores designados para ocuparse das actividades de proteccioacuten e prevencioacuten ou se eacute o caso o servicio de prevencioacuten previsto no artigo 31 desta Lei da incorporacioacuten dos traballadores a que se refire este artigo na medida necesaria para que poidan desenvolver de xeito axeitado aacutes suacuteas funcioacutens respecto de todos os traballadores da empresa
5 Nas relacioacutens de traballo a traveacutes de empresas de traballo temporal a empresa usuaria seraacute responsable das condicioacutens de execucioacuten do traballo en todo o relacionado coa proteccioacuten da seguridade e a sauacutede dos traballadores Corresponderaacute ademais aacute empresa usuaria o cumprimento das obrigas en materia de informacioacuten previstas nos apartados 2 e 4 deste artigo
A empresa de traballo temporal seraacute responsable do cumprimento das obrigas en materia de formacioacuten e vixilancia da sauacutede que se establecen nos apartados 2 e 3 deste artigo Para tal fin e sen prexuiacutezo do disposto no paraacutegrafo anterior a empresa usuaria deberaacute informar aacute empresa de traballo temporal e esta aos traballadores afectados antes da adscricioacuten destes acerca das caracteriacutesticas propias dos postos de traballo a desempentildear e das cualificacioacutens requiridas
A empresa usuaria deberaacute informar aos representantes dos traballadores nesta da adscricioacuten dos traballadores postos a disposicioacuten pola empresa de traballo temporal Os ditos traballadores poderanse dirixir a estes representantes no exercicio dos dereitos recontildeecidos nesta Lei
Artigo 29 Obrigas dos traballadores en materia de prevencioacuten de riscos
1 Corresponde a cada traballador velar segundo as suacuteas posibilidades e mediante o cumprimento das medidas de prevencioacuten que en cada caso sexan adoptadas pola suacutea propia seguridade e sauacutede no traballo e pola daqueloutras persoas aacutes que poida afectar a suacutea actividade profesional a causa dos seus actos e omisioacutens no traballo de conformidade coa suacutea formacioacuten e as instruccioacutens do empresario
2 Os traballadores de acordo coa suacutea formacioacuten e seguindo as instruccioacutens do empresario deberaacuten en particular
1ordm Empregar de forma axeitada de acordo coa suacutea natureza e os riscos previsibles as maacutequinas aparellos ferramentas substancias perigosas equipos de transporte e en xeral calquera outros medios cos que desenvolvan a suacutea actividade
2ordm Empregar correctamente os medios e equipos de proteccioacuten facilitados polo empresario de acordo coas instruccioacutens recibidas deste
3ordm Non pontildeer foacutera de funcionamento e empregar correctamente os dispositivos de seguridade existentes ou que se instalen nos medios relacionados coa suacutea actividade ou nos lugares de traballo en que esta tentildea lugar
29
4ordm Informar de inmediato ao seu superior xeraacuterquico directo e aos traballadores designados para realizaren actividades de proteccioacuten e de prevencioacuten ou se eacute o caso ao servicio de prevencioacuten acerca de calquera situacioacuten que ao seu xuiacutezo entrantildee por motivos razoables un risco para a seguridade e a sauacutede dos traballadores
5ordm Contribuiacuter ao cumprimento das obrigas establecidas pola autoridade competente co fin de protexer a seguridade e a sauacutede dos traballadores no traballo
6ordm Cooperar co empresario para que este poida garantir unhas condicioacutens de traballo que sexan seguras e non entrantildeen riscos para a seguridade e a sauacutede dos traballadores
3 O cumprimento polos traballadores das obrigas en materia de prevencioacuten de riscos a que se refiren os apartados anteriores teraacute a consideracioacuten de incumprimento laboral para os efectos previstos no artigo 581 do Estatuto dos Traballadores ou de falta se eacute o caso conforme ao establecido na correspondente normativa sobre reacutexime disciplinario dos funcionarios puacuteblicos ou do persoal estatutario ao servicio das Administracioacutens puacuteblicas O disposto neste apartado seraacute igualmente aplicable aos socios das cooperativas en que a suacutea actividade consista na prestacioacuten do seu traballo coas precisioacutens que se establezan nos seus Regulamentos de Reacutexime Interno
CAPIacuteTULO IV
Servicios de prevencioacuten
Artigo 30 Proteccioacuten e prevencioacuten de riscos profesionais
1 En cumprimento do deber de prevencioacuten de riscos profesionais o empresario designaraacute un ou varios traballadores para ocupaacuterense da devandita actividade constituiraacute un servicio de prevencioacuten ou concertaraacute o dito servicio cunha entidade especializada allea aacute empresa
2 Os traballadores designados deberaacuten ter a capacidade necesaria dispor do tempo e dos medios precisos e ser suficientes en nuacutemero tendo en conta o tamantildeo da empresa asiacute como os riscos a que estaacuten expostos os traballadores e a suacutea distribucioacuten nesta co alcance que se determine nas disposicioacutens a que se refire a letra e) do apartado 1 do artigo 6 desta Lei
Os traballadores a que se refire o paraacutegrafo anterior colaboraraacuten entre si e se eacute o caso cos servicios de prevencioacuten
3 Para a realizacioacuten da actividade de prevencioacuten o empresario deberaacute facilitar aos traballadores designados o acceso aacute informacioacuten e documentacioacuten a que se refiren os artigos 18 e 23 desta Lei
4 Os traballadores designados non poderaacuten sufrir ninguacuten prexuiacutezo derivado das suacuteas actividades de proteccioacuten e prevencioacuten dos riscos profesionais na empresa En exercicio desta funcioacuten os devanditos traballadores gozaraacuten en particular das garantiacuteas que para os representantes dos traballadores establecen as letras a) b) e c) do artigo 68 e o apartado 4 do artigo 56 do texto refundido da Lei do Estatuto dos Traballadores
Esta garantiacutea acadaraacute tameacuten aos traballadores integrantes do servicio de prevencioacuten cando a
30
empresa decida constituiacutelo de acordo co disposto no artigo seguinte
Os traballadores a que se refiren os paraacutegrafos anteriores deberaacuten gardar sixilo profesional sobre a informacioacuten relativa aacute empresa aacute que tiveran acceso como consecuencia do desempentildeo das suacuteas funcioacutens
5 Nas empresas de menos de seis traballadores o empresario poderaacute asumir persoalmente as funcioacutens sinaladas no apartado 1 sempre que desenvolva de forma cotiaacute a suacutea actividade no centro de traballo e tentildea a capacidade necesaria en funcioacuten dos riscos a que estean expostos os traballadores e a perigosidade das actividades co alcance que se determine nas disposicioacutens a que se refire a letra e) do apartado 1 do artigo 6 desta Lei
6 O empresario que non concertase o Servicio de prevencioacuten cunha entidade especializada allea aacute empresa deberaacute someter o seu sistema de prevencioacuten ao control dunha auditoriacutea ou avaliacioacuten externa nos termos que regulamentariamente se determinen
Artigo 31 Servicios de prevencioacuten
1 Se a designacioacuten dun ou varios traballadores fose insuficiente para a realizacioacuten das actividades de prevencioacuten en funcioacuten do tamantildeo da empresa dos riscos a que estean expostos os traballadores ou da perigosidade das actividades desenvolvidas co alcance que se estableza nas disposicioacutens a que se refire a letra e) do apartado 1 do artigo 6 desta Lei o empresario deberaacute recorrer a un ou varios servicios de prevencioacuten propios ou alleos aacute empresa que colaboraraacuten cando sexa necesario
Para o establecemento destes servicios nas Administracioacutens puacuteblicas terase en conta a suacutea estructura organizativa e a existencia se eacute o caso de aacutembitos sectoriais e descentralizados
2 Entenderase como servicio de prevencioacuten o conxunto de medios humanos e materiais necesarios para realizar as actividades preventivas a fin de garantir a axeitada proteccioacuten da seguridade e a sauacutede dos traballadores asesorando e asistindo para isto ao empresario aos traballadores e aos seus representantes e aos oacuterganos de representacioacuten especializados Para o exercicio das suacuteas funcioacutens o empresario deberaacute facilitar ao devandito servicio o acceso aacute informacioacuten e documentacioacuten a que se refire o apartado 3 do artigo anterior
3 Os servicios de prevencioacuten deberaacuten estar en condicioacutens de proporcionar aacute empresa o asesoramento e apoio que precise en funcioacuten dos tipos de risco nela existentes e no referente a
Texto reemplazado por la Ley 542003
a) O desentildeo implantacioacuten e aplicacioacuten dun plano de prevencioacuten de riscos laborais que permita a integracioacuten da prevencioacuten na empresa
b) A avaliacioacuten dos factores de risco que poidan afectar aacute seguridade e a sauacutede dos traballadores nos termos previstos no artigo 16 desta Lei
Texto reemplazado por la Ley 542003c) A planificacioacuten da actividade preventiva e a determinacioacuten das prioridades na adopcioacuten das
medidas preventivas e a vixilaacutencia da suacutea eficacia
31
d) A informacioacuten e formacioacuten dos traballadores
e) A prestacioacuten dos primeiros auxilios e planos de emerxencia f) A vixilancia da sauacutede dos traballadores en relacioacuten cos riscos derivados do traballo
4 O servicio de prevencioacuten teraacute caraacutecter interdisciplinario tendo os seus medios que ser apropiados para cumprir as suacuteas funcioacutens Para isto a formacioacuten especialidade capacitacioacuten dedicacioacuten e nuacutemero de compontildeentes destes servicios asiacute como os seus recursos teacutecnicos deberaacuten ser suficientes e axeitados aacutes actividades preventivas a desenvolver en funcioacuten das seguintes circunstancias
a) Tamantildeo da empresa
b) Tipos de risco aos que se poidan atopar expostos os traballadores
c) Distribucioacuten de riscos na empresa
5 Para poder actuar como servicios de prevencioacuten as entidades especializadas deberaacuten ser obxecto de acreditacioacuten pola Administracioacuten laboral mediante a comprobacioacuten de que reuacutenen os requisitos que se establezan regulamentariamente e previa aprobacioacuten da Administracioacuten sanitaria en canto aos aspectos de caraacutecter sanitario
Artigo 32 Actuacioacuten preventiva das Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais
As Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social poderaacuten desenvolver para as empresas a elas asociadas as funcioacutens correspondentes aos servicios de prevencioacuten con suxeicioacuten ao disposto no apartado 5 do artigo 31
Os representantes dos empresarios e dos traballadores teraacuten dereito a participar no control e seguimento da xestioacuten desenvolvida polas Mutuas de Accidentes da Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social nas funcioacutens a que se refire o paraacutegrafo anterior conforme ao previsto no artigo 39 cinco da Lei 421994 do 30 de decembro de Medidas fiscais administrativas e de orde social
Texto Antildeadido por la Ley 542003
Artigo 32 bis Presencia dos recursos preventivos
1 A presencia no centro de traballo dos recursos preventivos calquera que sexa a modalidade de organizacioacuten de ditos recursos seraacute necesaria nos seguintes casos
a) Cando os riscos podan verse agravados ou modificados no desenvolvemento do proceso ou a actividade pola concorrencia de operacioacutens diversas que se desenvolven sucesiva o simultaneamente e que fagan preciso o control da correcta aplicacioacuten dos meacutetodos de traballo
b) Cando se realicen actividades ou procesos que regulamentariamente sexan considerados como perigosos ou con riscos especiais
c) Cando a necesidade de dita presencia sexa requirida pola Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social se as circunstancias do caso asiacute o esixiran debido aacutes condicioacutens de traballo detectadas
32
2 Consideacuteranse recursos preventivos aos que o empresario poderaacute asignar a presencia os seguintes
a) Un ou varios traballadores designados da empresa
b) Un ou varios membros do servicio de prevencioacuten propio da empresa
c) Un ou varios membros do ou dos servicios de prevencioacuten alleos concertados pola empresa Cando a presencia se realice por diferentes recursos preventivos estes deberaacuten colaborar entre si
3 Os recursos preventivos a que se refire o apartado anterior deberaacuten ter a capacidade suficiente dispontildeer dos medios necesarios e ser suficientes en nuacutemero para vixiar o cumprimento das actividades preventivas debendo permanecer no centro de traballo durante o tempo no que se mantentildea a situacioacuten que determine a suacutea presencia
4 No obstante o sinalado nos apartados anteriores o empresario poderaacute asignar a presencia de forma expresa a un ou varios traballadores da empresa que sen formar parte do servicio de prevencioacuten propio ni ser traballadores designados reuacutenan os contildeecementos a cualificacioacuten e a experiencia necesarios nas actividades ou procesos a que se refire o apartado 1 e conten coa formacioacuten preventiva correspondente como miacutenimo aacutes funciones do nivel baacutesico
Neste suposto tales traballadores manteraacuten a necesaria colaboracioacuten cos recursos preventivos do empresario
CAPIacuteTULO V
Consulta e participacioacuten dos traballadores
Artigo 33 Consulta dos traballadores
1 O empresario deberaacute consultar aos traballadores coa debida antelacioacuten a adopcioacuten das decisioacutens relativas a
a) A planificacioacuten e a organizacioacuten do traballo na empresa e a introduccioacuten de novas tecnoloxiacuteas en todo o relacionado coas consecuencias que estas puidesen ter para a seguridade e a sauacutede dos traballadores derivadas da escolla dos equipos a determinacioacuten e a adecuacioacuten das condicioacutens de traballo e o impacto dos factores ambientais no traballo
b) A organizacioacuten e desenvolvemento das actividades de proteccioacuten da sauacutede e prevencioacuten dos riscos profesionais na empresa incluiacuteda a designacioacuten dos traballadores encargados das devanditas actividades ou o recurso a un servicio de prevencioacuten externo
c) A designacioacuten dos traballadores encargados das medidas de emerxencia
d) Os procedementos de informacioacuten e documentacioacuten a que se refiren os artigos 18 apartado 1 e 23 apartado 1 desta Lei
e) O proxecto e a organizacioacuten da formacioacuten en materia preventiva
f) Calquera outra accioacuten que poida ter efectos substanciais sobre a seguridade e a sauacutede dos
33
traballadores
2 Nas empresas que conten con representantes dos traballadores as consultas a que se refire o apartado anterior levaranse a cabo cos ditos representantes
Artigo 34 Dereitos de participacioacuten e representacioacuten
1 Os traballadores tentildeen dereito a participar na empresa nas cuestioacutens relacionadas coa prevencioacuten de riscos no traballo
Nas empresas ou centros de traballo que conten con seis ou maacuteis traballadores a participacioacuten destes canalizarase a traveacutes dos seus representantes e da representacioacuten especializada que se regula neste capiacutetulo
2 Aos Comiteacutes de Empresa aos Delegados de Persoal e aos representantes sindicais corresponderalles nos termos que respectivamente lles recontildeecen o Estatuto dos Traballadores a Lei de Oacuterganos de Representacioacuten do Persoal ao Servicio das Administracioacutens Puacuteblicas e a Lei Orgaacutenica de Liberdade Sindical a defensa dos intereses dos traballadores en materia de prevencioacuten de riscos no traballo Para isto os representantes do persoal exerceraacuten as competencias que as devanditas normas establecen en materia de informacioacuten consulta e negociacioacuten vixilancia e control e exercicio de accioacutens perante as empresas e os oacuterganos e tribunais competentes
3 O dereito de participacioacuten que se regula neste capiacutetulo exercerase no aacutembito das Administracioacutens puacuteblicas coas adaptacioacutens que procedan en atencioacuten aacute diversidade das actividades que desenvolven e as diferentes condicioacutens en que estas se realizan a complexidade e dispersioacuten da suacutea estructura organizativa e as suacuteas peculiaridades en materia de representacioacuten colectiva nos termos previstos na Lei 71990 do 19 de xullo sobre negociacioacuten colectiva e participacioacuten na determinacioacuten das condicioacutens de traballo dos empregados puacuteblicos podendo establecer aacutembitos sectoriais e descentralizados en funcioacuten do nuacutemero de efectivos e centros
Para levar a cabo a indicada adaptacioacuten no aacutembito da Administracioacuten Xeral do Estado o Goberno teraacute en conta os seguintes criterios
a) De ninguacuten xeito a dita adaptacioacuten poderaacute afectar aacutes competencias facultades e garantiacuteas que se recontildeecen nesta Lei aos Delegados de Prevencioacuten e aos Comiteacutes de Seguridade e Sauacutede
b) Deberase establecer o aacutembito especiacutefico que resulte axeitado en cada caso para o exercicio da funcioacuten de participacioacuten en materia preventiva dentro da estructura organizativa da Administracioacuten Con caraacutecter xeral o devandito aacutembito seraacute o dos oacuterganos de representacioacuten do persoal ao servicio das Administracioacutens puacuteblicas aiacutenda que se poderaacuten establecer outros distintos en funcioacuten das caracteriacutesticas da actividade e frecuencia dos riscos a que poidan estar expostos os traballadores
c) Cando no indicado aacutembito existan diferentes oacuterganos de representacioacuten do persoal deberase garantir unha actuacioacuten coordinada de todos eles en materia de prevencioacuten e proteccioacuten da seguridade e a sauacutede no traballo posibilitando que a participacioacuten se realice de forma conxunta entre uns e outros no aacutembito especiacutefico establecido para o efecto
d) Con caraacutecter xeral constituirase un uacutenico Comiteacute de Seguridade e Sauacutede no aacutembito dos oacuterganos de representacioacuten previstos na Lei de Oacuterganos de Representacioacuten do Persoal ao Servicio das
34
Administracioacutens Puacuteblicas que estaraacute integrado polos Delegados de Prevencioacuten designados no dito aacutembito tanto para o persoal con relacioacuten de caraacutecter administrativo ou estatutario como para o persoal laboral e por representantes da Administracioacuten en nuacutemero non superior ao de Delegados Malia isto poderanse constituiacuter Comiteacutes de Seguridade e Sauacutede noutros aacutembitos cando as razoacutens da actividade e o tipo e frecuencia dos riscos asiacute o aconsellen
Artigo 35 Delegados de Prevencioacuten
1 Os Delegados de Prevencioacuten son os representantes dos traballadores con funcioacutens especiacuteficas en materia de prevencioacuten de riscos no traballo
2 Os Delegados de Prevencioacuten seraacuten designados por e entre os representantes do persoal no aacutembito dos oacuterganos de representacioacuten previstos nas normas a que se refire o artigo anterior de acordo coa seguinte escala
De 50 a 100 traballadores 2 Delegados de prevencioacutenDe 101 a 500 traballadores 3 Delegados de PrevencioacutenDe 501 a 1000 traballadores 4 Delegados de PrevencioacutenDe 1001 a 2000 traballadores 5 Delegados de PrevencioacutenDe 2001 a 3000 traballadores 6 Delegados de PrevencioacutenDe 3001 a 4000 traballadores 7 Delegados de PrevencioacutenDe 4001 en adiante 8 Delegados de Prevencioacuten
Nas empresas de ata trinta traballadores o Delegado de Prevencioacuten seraacute o Delegado de PersoalNas empresas de trinta e un a corenta e nove traballadores haberaacute un Delegado de Prevencioacuten que
seraacute elixido por e entre os Delegados de Persoal
3 Para os efectos de determinar o nuacutemero de Delegados de Prevencioacuten teranse en conta os seguintes criterios
a) Os traballadores vinculados por contratos de duracioacuten determinada superior a un ano computaranse como traballadores fixos do cadro de persoal
b) Os contratados por prazo de ata un ano computaranse segundo o nuacutemero de diacuteas traballados no periacuteodo dun ano anterior aacute designacioacuten Cada douscentos diacuteas traballados ou fraccioacuten computaranse como un traballador maacuteis
4 Malia o disposto neste artigo nos convenios colectivos poderanse establecer outros sistemas de designacioacuten dos Delegados de Prevencioacuten sempre que se garanta que a facultade de designacioacuten corresponde aos representantes do persoal ou aos propios traballadores
Asiacute mesmo na negociacioacuten colectiva ou mediante os acordos a que se refire o artigo 83 apartado 3 do Estatuto dos Traballadores poderase acordar que as competencias recontildeecidas nesta Lei aos Delegados de Prevencioacuten sexan exercidas por oacuterganos especiacuteficos creados no propio convenio ou nos acordos nomeados Os devanditos oacuterganos poderaacuten asumir nos termos e conforme aacutes modalidades que se acorde competencias xerais respecto do conxunto dos centros de traballo incluiacutedos no aacutembito de aplicacioacuten do convenio ou do acordo co fin de fomentar o mellor cumprimento nestes da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais
35
Igualmente no aacutembito das Administracioacutens puacuteblicas poderanse establecer nos termos sinalados na Lei 71990 do 19 de xullo sobre negociacioacuten colectiva e participacioacuten na determinacioacuten das condicioacutens de traballo dos empregados puacuteblicos outros sistemas de designacioacuten dos Delegados de Prevencioacuten e acordarse que as competencias que a dita Lei atribuacutee a estes poidan ser exercidas por oacuterganos especiacuteficos
Artigo 36 Competencias e facultades dos Delegados de Prevencioacuten
1 Son competencias dos Delegados de Prevencioacuten
a) Colaborar coa direccioacuten da empresa na mellora da accioacuten preventiva
b) Promover e fomentar a cooperacioacuten dos traballadores na execucioacuten da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais
c) Ser consultados polo empresario con caraacutecter previo aacute suacutea execucioacuten acerca das decisioacutens a que se refire o artigo 33 desta Lei
d) Exercer un labor de vixilancia e control sobre o cumprimento da normativa de prevencioacuten de riscos laborais
Nas empresas que de acordo co disposto no apartado 2 do artigo 38 desta Lei non conten con Comiteacute de Seguridade e Sauacutede por non acadaren o nuacutemero miacutenimo de traballadores establecido para tal efecto as competencias atribuiacutedas a aquel nesta Lei seraacuten exercidas polos Delegados de Prevencioacuten
2 No exercicio das competencias atribuiacutedas aos Delegados de Prevencioacuten estes estaraacuten facultados para
a) Acompantildear os teacutecnicos nas avaliacioacutens de caraacutecter preventivo do medio ambiente de traballo asiacute como nos termos previstos no artigo 40 desta Lei aos Inspectores de Traballo e Seguridade Social nas visitas e verificacioacutens que realicen nos centros de traballo para comprobar o cumprimento da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais podendo formular ante eles as observacioacutens que estimen oportunas
b) Ter acceso coas limitacioacutens previstas no apartado 4 do artigo 22 desta Lei aacute informacioacuten e documentacioacuten relativa aacutes condicioacutens de traballo que sexan necesarias para o exercicio das suacuteas funcioacutens e en particular aacute prevista nos artigos 18 e 23 desta Lei Cando a informacioacuten estea suxeita aacutes limitacioacutens devanditas soacute poderaacute ser subministrada de maneira que se garanta o respecto da confidencialidade
c) Ser informados polo empresario sobre os danos producidos na sauacutede dos traballadores unha vez que aquel tivese contildeecemento deles podendo presentarse aiacutenda foacutera da suacutea xeira no lugar dos feitos para contildeecer as circunstancias destes
d) Recibir do empresario as informacioacutens obtidas por este procedentes das persoas ou oacuterganos encargados das actividades de proteccioacuten e prevencioacuten na empresa asiacute como dos organismos competentes para a seguridade e a sauacutede dos traballadores sen prexuiacutezo do disposto no artigo 40 desta Lei en materia de colaboracioacuten coa Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
e) Realizar visitas aos lugares de traballo para exercer un labor de vixilancia e control do estado das condicioacutens de traballo podendo para tal fin acceder a calquera zona destes e comunicarse durante a xeira
36
cos traballadores de maneira que non se altere o normal desenvolvemento do proceso productivo
f) Solicitar do empresario a adopcioacuten de medidas de caraacutecter preventivo e para a mellora dos niveis de proteccioacuten da seguridade e a sauacutede dos traballadores podendo para tal fin efectuar propostas ao empresario asiacute como ao Comiteacute de Seguridade e Sauacutede para a suacutea discusioacuten neste
g) Propontildeer ao oacutergano de representacioacuten dos traballadores a adopcioacuten do acordo de paralizacioacuten de actividades a que se refire o apartado 3 do artigo 21
3 Os informes que deben emitir os Delegados de Prevencioacuten a teor do disposto na letra c) do apartado l deste artigo deberanse elaborar nun prazo de quince diacuteas ou no tempo imprescindible cando se trate de adoptar medidas dirixidas a previr riscos inminentes Transcorrido o prazo sen ter emitido o informe o empresario poderaacute pontildeer en praacutectica a suacutea decisioacuten
4 A decisioacuten negativa do empresario aacute adopcioacuten das medidas propostas polo Delegado de Prevencioacuten a teor do disposto na letra f) do apartado 2 deste artigo deberaacute ser motivada
Artigo 37 Garantiacuteas e sixilo profesional dos Delegados de Prevencioacuten
1 O previsto no artigo 68 do Estatuto dos Traballadores en materia de garantiacuteas aplicarase aos Delegados de Prevencioacuten na suacutea condicioacuten de representantes dos traballadores
O tempo empregado polos Delegados de Prevencioacuten para o desempentildeo das funcioacutens previstas nesta Lei considerarase como de exercicio de funcioacutens de representacioacuten para os efectos da utilizacioacuten do creacutedito de horas mensuais retribuiacutedas previsto na letra e) do devandito artigo 68 do Estatuto dos Traballadores
Malia o anterior considerarase en todo caso como tempo de traballo efectivo sen imputacioacuten ao dito creacutedito horario o correspondente aacutes xuntanzas do Comiteacute de Seguridade e Sauacutede e a calquera outras convocadas polo empresario en materia de prevencioacuten de riscos asiacute como o destinado aacutes visitas previstas nas letras a) e c) do nuacutemero 2 do artigo anterior
2 O empresario deberaacute proporcionarlles aos Delegados de Prevencioacuten os medios e a formacioacuten en materia preventiva que resulten necesarios para o exercicio das suacuteas funcioacutens
A formacioacuten teraa que facilitar o empresario polos seus propios medios ou mediante concerto con organismos ou entidades especializadas na materia e deberaacute adaptarse aacute evolucioacuten dos riscos e aacute aparicioacuten doutros novos repetiacutendose periodicamente se fose necesario
O tempo dedicado aacute formacioacuten considerarase como tempo de traballo para todos os efectos e o seu custo non poderaacute recaer de ninguacuten xeito sobre os Delegados de Prevencioacuten
3 Os Delegados de Prevencioacuten seralles de aplicacioacuten o disposto no apartado 2 do artigo 65 do Estatuto dos Traballadores en canto ao sixilo profesional debido respecto das informacioacutens a que tivesen acceso como consecuencia da suacutea actuacioacuten na empresa
4 O disposto neste artigo en materia de garantiacuteas e sixilo profesional dos Delegados de Prevencioacuten entenderase referido no caso das relacioacutens de caraacutecter administrativo ou estatutario do persoal ao servicio das Administracioacutens puacuteblicas aacute regulacioacuten contida nos artigos 10 paraacutegrafo segundo e 11 da Lei 91987 do 12 de xuntildeo de Oacuterganos de Representacioacuten Determinacioacuten das Condicioacutens de Traballo e Participacioacuten
37
do Persoal ao Servicio das Administracioacutens Puacuteblicas
Artigo 38 Comiteacute de Seguridade e Sauacutede
1 O Comiteacute de Seguridade e Sauacutede eacute o oacutergano paritario e colexiado de participacioacuten destinado aacute consulta regular e perioacutedica das actuacioacutens da empresa en materia de prevencioacuten de riscos
2 Constituirase un Comiteacute de Seguridade e Sauacutede en todas as empresas ou centros de traballo que conten con 50 ou maacuteis traballadores O Comiteacute estaraacute formado polos Delegados de Prevencioacuten dunha parte e polo empresario eou os seus representantes en nuacutemero igual ao de Delegados de Prevencioacuten da outra
Nas xuntanzas do Comiteacute de Seguridade e Sauacutede participaraacuten con voz pero sen voto os Delegados Sindicais e os responsables teacutecnicos da prevencioacuten na empresa que non estean incluiacutedos na composicioacuten aacute que se refire o paraacutegrafo anterior Nas mesmas condicioacutens poderaacuten participar traballadores da empresa que conten cunha especial cualificacioacuten ou informacioacuten respecto de concretas cuestioacutens que se debatan neste oacutergano e teacutecnicos en prevencioacuten alleos aacute empresa sempre que asiacute o solicite algunha das representacioacutens no Comiteacute
3 O Comiteacute de Seguridade e Sauacutede reunirase trimestralmente e sempre que o solicite algunha das representacioacutens deste O Comiteacute adoptaraacute as suacuteas propias normas de funcionamento
As empresas que conten con varios centros de traballo dotados de Comiteacute de Seguridade e Sauacutede poderaacuten acordar cos seus traballadores a creacioacuten dun Comiteacute Intercentros coas funcioacutens que o acordo lle atribuacutea
Artigo 39 Competencias e facultades do Comiteacute de Seguridade e Sauacutede
1 O Comiteacute de Seguridade e Sauacutede teraacute as seguintes competencias
Texto reemplazado por la Ley 542003
a) Participar na elaboracioacuten posta en praacutectica e avaliacioacuten dos planos e programas de prevencioacuten de riscos na empresa A tal efecto no seu seno se debateraacuten antes da suacutea posta en praacutectica e no referente a suacutea incidencia na prevencioacuten de riscos os proxectos en materia de planificacioacuten organizacioacuten do traballo e introduccioacuten de novas tecnoloxiacuteas organizacioacuten e desenvolvemento das actividades de proteccioacuten e prevencioacuten a que se refire o artigo 16 desta Lei e proxecto e organizacioacuten da formacioacuten en materia preventiva
b) Promover iniciativas sobre meacutetodos e procedementos para a efectiva prevencioacuten dos riscos propontildeendo aacute empresa a mellora das condicioacutens ou a correccioacuten das deficiencias existentes
2 No exercicio das suacuteas competencias o Comiteacute de Seguridade e Sauacutede estaraacute facultado para
a) Contildeecer directamente a situacioacuten relativa aacute prevencioacuten de riscos no centro de traballo realizando para tal efecto as visitas que estime oportunas
b) Contildeecer cantos documentos e informes relativos aacutes condicioacutens de traballo sexan necesarios para o cumprimento das suacuteas funcioacutens asiacute como os procedentes da actividade do servicio de prevencioacuten se eacute o
38
caso
c) Contildeecer e analizar os danos producidos na sauacutede ou na integridade fiacutesica dos traballadores co fin de avaliar as suacuteas causas e propontildeer as medidas preventivas oportunas
d) Contildeecer e informar a memoria e programacioacuten anual dos servicios de prevencioacuten
3 A fin de dar cumprimento ao disposto nesta Lei respecto da colaboracioacuten entre empresas nos supostos de desenvolvemento simultaacuteneo de actividades nun mesmo centro de traballo poderase acordar a realizacioacuten de reunioacutens conxuntas dos Comiteacutes de Seguridade e Sauacutede ou no seu defecto dos Delegados de Prevencioacuten e empresarios das empresas que carezan dos devanditos Comiteacutes ou outras medidas de actuacioacuten coordinada
Artigo 40 Colaboracioacuten coa Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
1 Os traballadores e mais os seus representantes poderaacuten recorrer aacute Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social se consideran que as medidas adoptadas e os medios empregados polo empresario non son suficientes para garantir a seguridade e a sauacutede no traballo
2 Nas visitas aos centros de traballo para a comprobacioacuten do cumprimento da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais o Inspector de Traballo e Seguridade Social comunicaraacute a suacutea presencia ao empresario ou ao seu representante ou aacute persoa inspeccionada ao Comiteacute de Seguridade e Sauacutede ao Delegado de Prevencioacuten ou na suacutea ausencia aos representantes legais dos traballadores a fin de que o poidan acompantildear durante o desenvolvemento da suacutea visita e formularlle as observacioacutens que estimen oportunas a menos que considere que as devanditas comunicacioacutens poidan prexudicar ao eacutexito das suacuteas funcioacutens
3 A Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social informaraacute aos Delegados de Prevencioacuten sobre os resultados das visitas a que fai referencia o apartado anterior e sobre as medidas adoptadas como consecuencia destas asiacute como ao empresario mediante dilixencia no Libro de Visitas da Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social que debe existir en cada centro de traballo
4 As organizacioacutens sindicais e empresariais maacuteis representativas seraacuten consultadas con caraacutecter previo aacute elaboracioacuten dos planos de actuacioacuten da Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social en materia de prevencioacuten de riscos no traballo en especial dos programas especiacuteficos para empresas de menos de seis traballadores e informadas do resultado dos devanditos planos
CAPIacuteTULO VI
Obrigas dos fabricantes importadores e subministradores
Artigo 41 Obrigas dos fabricantes importadores e subministradores
1 Os fabricantes importadores e subministradores de maquinaria equipos productos e utensilios de traballo estaacuten na obriga de asegurar que estes non constituacutean unha fonte de perigo para o traballador sempre que sexan instalados e empregados nas condicioacutens forma e para os fins recomendados por eles
Os fabricantes importadores e subministradores de productos e substancias quiacutemicas de utilizacioacuten no traballo estaacuten na obriga de envasar e etiquetar estes de forma que se permita a suacutea conservacioacuten e
39
manipulacioacuten en condicioacutens de seguridade e se identifique claramente o seu contido e os riscos para a seguridade ou a sauacutede dos traballadores que a suacutea almacenaxe ou utilizacioacuten comporten
Os suxeitos mencionados nos dous paraacutegrafos anteriores deberaacuten subministrar a informacioacuten que indique a forma correcta de emprego polos traballadores as medidas preventivas adicionais que se deban tomar e os riscos laborais que impliquen tanto o seu emprego normal como a suacutea manipulacioacuten ou emprego inadecuado
Os fabricantes importadores e subministradores de elementos para a proteccioacuten dos traballadores estaacuten na obriga de asegurar a efectividade destes sempre que sexan instalados e usados nas condicioacutens e da forma recomendada por eles Para tal efecto deberaacuten subministrar a informacioacuten que indique o tipo de risco ao que van dirixidos o nivel de proteccioacuten fronte a este e a forma correcta do seu emprego e mantemento
Os fabricantes importadores e subministradores deberaacuten proporcionar aos empresarios e estes solicitar daqueles a informacioacuten necesaria para que a utilizacioacuten e manipulacioacuten da maquinaria equipos productos materias primas e utensilios de traballo se produza sen riscos para a seguridade e a sauacutede dos traballadores asiacute como para que os empresarios poidan cumprir coas suacuteas obrigas de informacioacuten respecto dos traballadores
2 O empresario teraacute que garantir que as informacioacutens a que se refire o apartado anterior sexan facilitadas aos traballadores en termos que resulten comprensibles para estes
CAPIacuteTULO VII
Responsabilidades e sancioacutens
Artigo 42 Responsabilidades e a suacutea compatibilidade
1 O incumprimento polos empresarios das suacuteas obrigas en materia de prevencioacuten de riscos laborais daraacute lugar a responsabilidades administrativas asiacute como se eacute o caso a responsabilidades penais e aacutes civiacutes polos danos e perdas que se poidan derivar do devandito incumprimento
2 A empresa principal responderaacute solidariamente cos contratistas e subcontratistas a que se refire o apartado 3 do artigo 24 desta Lei do cumprimento durante o periacuteodo da contrata das obrigas impostas por esta Lei en relacioacuten cos traballadores que aqueles ocupen nos centros de traballo da empresa principal sempre que a infraccioacuten se producise no centro de traballo do devandito empresario principal
$ amp
3 As responsabilidades administrativas que se deriven do procedemento sancionador seraacuten compatibles coas indemnizacioacutens polos danos e perdas causados e de recargo de prestacioacutens econoacutemicas do sistema da Seguridade Social que poidan ser fixadas polo oacutergano competente de conformidade co previsto na normativa reguladora do devandito sistema
40
4 Nas relacioacutens de traballo mediante empresas de traballo temporal e sen prexuiacutecio das responsabilidades propias de estas a empresa usuaria seraacute responsable das condicioacutens de execucioacuten do traballo en todo o relacionado coa proteccioacuten da seguridade e sauacutede dos traballadores asiacute como o recargo de prestacioacutens do sistema de Seguridade Social que podan fixarse en caso de accidente de traballo ou enfermidade profesional que tentildea lugar no seu centro de traballo durante o tempo de vixencia do contrato de posta a disposicioacuten e traian a suacutea causa de falta de medidas de seguridade e hixiene
A correccioacuten de infraccioacutens en materia de prevencioacuten de riscos laborais no aacutembito das Administracioacutens Puacuteblicas se axustaraacute ao procedemento e normas de desenvolvemento do artigo 451 e concordantes da Lei 311995 de PRL
$ amp
5 A declaracioacuten de feitos probados que contentildea unha sentencia firme da orde xurisdiccional contencioso-administrativa relativa aacute existencia de infraccioacuten aacute normativa de prevencioacuten de riscos laborais vincularaacute aacute orde social da xurisdiccioacuten no que se refire ao recargo se eacute o caso da prestacioacuten econoacutemica do sistema da Seguridade Social
$ amp
Artigo 43 Requirimento da Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
1 Cando o Inspector de Traballo e Seguridade Social comprobase a existencia dunha infraccioacuten aacute normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais requiriraacute ao empresario para a emenda das deficiencias observadas agaacutes que pola gravidade e inminencia dos riscos procedese acordar a paralizacioacuten prevista no artigo 44 Todo isto sen prexuiacutezo da proposta de sancioacuten correspondente se eacute o caso
2 O requirimento formulado polo Inspector de Traballo e Seguridade Social farase saber por escrito ao empresario presuntamente responsable sinalando as anomaliacuteas ou deficiencias apreciadas con indicacioacuten do prazo para a suacutea emenda O devandito requirimento pontildeerase asiacute mesmo en contildeecemento dos Delegados de Prevencioacuten
Se se incumprise o requirimento formulado persistindo os feitos infractores o Inspector de Traballo e Seguridade Social de non o efectuar inicialmente redactaraacute a correspondente acta de infraccioacuten por tales feitos
3 Os requirimentos efectuados polos funcionarios puacuteblicos a que se refire o artigo 92 desta Lei en exercicio das suacuteas funcioacutens de apoio e colaboracioacuten coa Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social practicaranse cos requisitos e efectos establecidos no apartado anterior pudendo reflectirse no Libro de Visitas da Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social na forma que se determine regulamentariamente
Artigo 44 Paralizacioacuten de traballos
1 Cando o Inspector de Traballo e Seguridade Social comprobe que a inobservancia da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais implica ao seu xuiacutezo un risco grave e inminente para a seguridade e a sauacutede dos traballadores poderaacute ordenar a paralizacioacuten inmediata de tales traballos ou tarefas A devandita medida comunicarase aacute empresa responsable que a pontildeeraacute en contildeecemento inmediato dos traballadores
41
afectados do Comiteacute de Seguridade e Sauacutede do Delegado de Prevencioacuten ou na suacutea ausencia dos representantes do persoal A empresa responsable daraacute conta ao Inspector de Traballo e Seguridade social do cumprimento desta notificacioacuten
O Inspector de Traballo e Seguridade Social informaraacute da suacutea decisioacuten de forma inmediata aacute autoridade laboral A empresa sen prexuiacutezo do cumprimento inmediato de tal decisioacuten poderaa impugnar perante a autoridade laboral no prazo de tres diacuteas haacutebiles tendo que ser resolta tal impugnacioacuten no prazo maacuteximo de vintecatro horas Tal resolucioacuten seraacute executiva sen prexuiacutezo dos recursos que procedan
A paralizacioacuten dos traballos levantarase pola Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social que a decretase ou polo empresario tan axintildea como se emenden as causas que a motivaron debendo neste uacuteltimo caso comunicalo inmediatamente aacute Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
2 Os supostos de paralizacioacuten regulados neste artigo asiacute como os que se contemplen na normativa reguladora das actividades previstas no apartado 2 do artigo 7 desta Lei entenderanse en todo caso sen prexuiacutezo do pagamento do salario ou das indemnizacioacutens que procedan e das medidas que se poidan arbitrar para a suacutea garantiacutea
Artigo 45 Infraccioacutens administrativas
1 Son infraccioacutens laborais en materia de prevencioacuten de riscos laborais as accioacutens ou omisioacutens dos empresarios as das entidades que actuacuteen como servicios de prevencioacuten alleos aacutes empresas as auditoriacuteas e as formativas en dita materia e alleas aacutes empresas asiacute como as dos promotores e propietarios de obra e os traballadores por conta propia que incumpran as normas legais regulamentarias e claacuteusulas normativas dos convenios colectivos en materia de seguridade e sauacutede laboral suxeitas a responsabilidade conforme aacute presente Lei
$ amp
Malia o anterior no aacutembito das relacioacutens do persoal civil ao servicio das Administracioacutens puacuteblicas as infraccioacutens seraacuten obxecto de responsabilidades a traveacutes da imposicioacuten por resolucioacuten da autoridade competente da realizacioacuten das medidas correctoras dos correspondentes incumprimentos conforme ao procedemento que para o efecto se estableza
No aacutembito da Administracioacuten Xeral do Estado corresponderalle ao Goberno a regulacioacuten do devandito procedemento que se axustaraacute aos seguintes principios
a) O procedemento iniciarao o oacutergano competente da Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social por orde superior ben por propia iniciativa ou a peticioacuten dos representantes do persoal
b) Logo da suacutea actuacioacuten a Inspeccioacuten efectuaraacute un requirimento sobre as medidas a adoptar e prazo de execucioacuten destas que se enviaraacute aacute unidade administrativa inspeccionada para os efectos de formular alegacioacutens
c) No caso de discrepancia entre os Ministros competentes como consecuencia da aplicacioacuten deste procedemento enviaraacuten as actuacioacutens ao Consello de Ministros para a suacutea decisioacuten final
42
Artigo 46 Infraccioacutens leves
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000
Artigo 47 Infraccioacutens graves
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000
Artigo 48 Infraccioacutens moi graves
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000
Artigo 49 Sancioacutens
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000 que agora establece uns criterios de graduacioacuten das sancioacutens (Artigo 39) e a contiacutea das mesmas (Artigo 40)
Artigo 50 Reincidencia
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000
Artigo 51 Prescricioacuten das infraccioacutens
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000 estableceacutendose dita prescricioacuten no Artigo 4 da disposicioacuten
Artigo 52 Competencias sancionadoras
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000
Artigo 53 Suspensioacuten ou peche do centro de traballo
O Goberno ou se eacute o caso os oacuterganos de goberno das Comunidades Autoacutenomas con competencias na materia cando concorran circunstancias de excepcional gravidade nas infraccioacutens en materia de seguridade e sauacutede no traballo poderaacuten acordar a suspensioacuten das actividades laborais por un tempo determinado ou en caso extremo o peche do centro de traballo correspondente sen prexuiacutezo en todo caso do pagamento do salario ou das indemnizacioacutens que procedan e das medidas que se poidan arbitrar para a suacutea garantiacutea
Artigo 54 Limitacioacutens aacute facultade de contratar coa Administracioacuten
As limitacioacutens aacute facultade de contratar coa Administracioacuten pola comisioacuten de delictos ou por infraccioacutens administrativas moi graves en materia de seguridade e sauacutede no traballo rexeranse polo establecido na Lei 131995 do 18 de maio de contratos das Administracioacutens Puacuteblicas
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL PRIMEIRA
Definicioacutens para os efectos de Seguridade Social
43
Sen prexuiacutezo da utilizacioacuten das definicioacutens contidas nesta Lei no aacutembito da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais tanto a definicioacuten dos conceptos de accidente de traballo enfermidade profesional accidente non laboral e enfermidade comuacuten como o reacutexime xuriacutedico establecido para estas continxencias na normativa de Seguridade Social continuaraacuten a ser de aplicacioacuten nos termos e cos efectos previstos no devandito aacutembito normativo
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL SEGUNDA
Reordenacioacuten orgaacutenica
Queda extinguida a Organizacioacuten dos Servicios Meacutedicos de Empresa pasando as suacuteas funcioacutens a seren desempentildeadas pola Administracioacuten sanitaria competente nos termos desta Lei
Os recursos e funcioacutens que na actualidade tentildeen atribuiacutedos o Instituto Nacional de medicina e Seguridade do Traballo e a Escola Nacional de Medicina do Traballo adscriacutebense e seraacuten desenvolvidos polas unidades organismos ou entidades do Ministerio de Sanidade e Consumo conforme aacute suacutea organizacioacuten e distribucioacuten interna de competencias
O Instituto Nacional de Silicose manteraacute a suacutea condicioacuten de centro de referencia nacional de prevencioacuten teacutecnico-sanitaria das enfermidades profesionais que afecten ao sistema cardiorrespiratorio
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL TERCEIRA
Caraacutecter baacutesico
1 Esta Lei asiacute como as normas regulamentarias que dicte o Goberno en virtude do establecido no artigo 6 constituacuteen lexislacioacuten laboral dictada ao abeiro do artigo 14917ordf da Constitucioacuten
2 Respecto do persoal civil con relacioacuten de caraacutecter administrativo ou estatutario ao servicio das Administracioacutens puacuteblicas esta Lei seraacute de aplicacioacuten nos seguintes termos
a) Os artigos que a continuacioacuten se relacionan constituacuteen normas baacutesicas no sentido previsto no artigo 149118ordf da Constitucioacuten
23 apartados 1 e 2 agaacutes o paraacutegrafo segundo45 apartado 11214 apartados l 2 agaacutes a remisioacuten ao capiacutetulo IV 3 4 e 515161718 apartados l e 2 agaacutes remisioacuten ao capiacutetulo V19 apartados l e 2 agaacutes referencia aacute imparticioacuten por medios propios ou concertados2021222324 apartados 1 2 3 e 6
44
252628 apartados 1 paraacutegrafos primeiro e segundo 2 3 e 4 agaacutes no relativo aacutes empresas de traballo
temporal2930 apartados l 2 agaacutes a remisioacuten ao artigo 61 a) 3 e 4 agaacutes a remisioacuten ao texto refundido da Lei
do Estatuto dos Traballadores31 apartados l agaacutes remisioacuten ao artigo 61 a) 2 3 e 432 bis3334 apartados 1 paraacutegrafo primeiro 2 e 3 agaacutes paraacutegrafo segundo35 apartados l 2 paraacutegrafo primeiro 4 paraacutegrafo terceiro36 agaacutes as referencias ao Comiteacute de Seguridade e Sauacutede37 apartados 2 e 442 apartado l45 apartado 1 paraacutegrafo terceiroDisposicioacuten adicional cuarta Designacioacuten de Delegados de Prevencioacuten nos supostos especiaisDisposicioacuten transitoria apartado 3ordmTeraacuten este mesmo caraacutecter baacutesico no que corresponda as normas regulamentarias que dicte o
goberno en virtude do establecido no artigo 6 desta Lei
b) No aacutembito das Comunidades Autoacutenomas e as entidades locais as funcioacutens que a Lei atribuacutee aacutes autoridades laborais e aacute Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social poderaacuten ser atribuiacutedas a oacuterganos diferentes
c) Os restantes preceptos seraacuten de aplicacioacuten xeral en defecto de normativa especiacutefica dictada polas Administracioacutens puacuteblicas a excepcioacuten do que resulte inaplicable a estas pola suacutea natureza xuriacutedico-laboral
3 O artigo 54 constituacutee lexislacioacuten baacutesica de contratos administrativos dictada ao abeiro do artigo 149118ordf da Constitucioacuten
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL CUARTA
Designacioacuten de Delegados de Prevencioacuten en supostos especiais
Nos centros de traballo que carezan de representantes dos traballadores por non existir traballadores coa antiguumlidade suficiente para ser electores ou elixibles nas eleccioacutens para representantes do persoal os traballadores poderaacuten elixir por maioriacutea a un traballador que exerza as competencias de Delegado de Prevencioacuten quen teraacute as facultades garantiacuteas e obrigas de sixilo profesional de tales Delegados A actuacioacuten destes cesaraacute no momento en que se reuacutenan os requisitos de antiguumlidade necesarios para poder celebrar a eleccioacuten de representantes do persoal prorrogaacutendose polo tempo indispensable para a efectiva celebracioacuten da eleccioacuten
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL QUINTA
Fundacioacuten
Adscrita aacute Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo existiraacute unha fundacioacuten que teraacute como finalidade promover a mellora das condicioacutens de seguridade e sauacutede no traballo especialmente nas
45
pequenas empresas a traveacutes de accioacutens de informacioacuten asistencia teacutecnica formacioacuten e promocioacuten do cumprimento da normativa de prevencioacuten de riscos
Para o cumprimento dos seus fins dotarase aacute fundacioacuten dun patrimonio con cargo ao Fondo de Prevencioacuten e Rehabilitacioacuten procedente do exceso de excedentes da xestioacuten realizada polas Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social A contiacutea total do devandito patrimonio non excederaacute do 20 por 100 do devandito fondo determinada na data de entrada en vigor desta Lei
Os Estatutos da fundacioacuten aprobaraos a Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo co voto favorable de dous tercios dos seus membros
Para os efectos de acadar un mellor cumprimento dos seus fins artellarase a suacutea colaboracioacuten coa Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
A planificacioacuten desenvolvemento e financiamento de accioacutens nos distintos aacutembitos territoriais teraacute en consideracioacuten a poboacioacuten ocupada o tamantildeo das empresas e os iacutendices de sinistralidade laboral Os orzamentos que a fundacioacuten asigne aos aacutembitos territoriais autonoacutemicos que tentildean asumidas competencias de execucioacuten de lexislacioacuten laboral en materia de Seguridade e Hixiene no Traballo atribuiranse para a suacutea xestioacuten aos oacuterganos tripartitos e de participacioacuten institucional que existan nos devanditos aacutembitos e tentildean natureza similar aacute Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo
Nos sectores de actividade nos que existan fundacioacutens de aacutembito sectorial constituiacutedos por empresarios e traballadores que tentildean entre os seus fins a promocioacuten de actividades destinadas aacute mellora das condicioacutens de seguridade e sauacutede no traballo o desenvolvemento dos obxectivos e fins da fundacioacuten levaranse a cabo en todo caso en coordinacioacuten con aquelas
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL SEXTA
Constitucioacuten da Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo O Goberno no prazo de tres meses a partir da vixencia desta Lei regularaacute a composicioacuten da
Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo A Comisioacuten constituirase no prazo dos trinta diacuteas seguintes
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL SEacuteTIMA
Cumprimento da normativa de transporte de mercadoriacuteas perigosas
O disposto nesta Lei enteacutendese sen prexuiacutezo do cumprimento das obrigas derivadas da regulacioacuten en materia de transporte de mercadoriacuteas perigosas
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL OITAVA
Planos de organizacioacuten de actividades preventivas
Cada Departamento Ministerial no prazo de seis meses desde a entrada en vigor desta Lei e previa consulta coas organizacioacutens sindicais maacuteis representativas elevaraacute ao Consello de Ministros unha proposta de acordo na que se estableza un plano de organizacioacuten das actividades preventivas no departamento
46
correspondente e nos centros organismos e establecementos de todo tipo dependentes deste
A proposta debera acompantildear necesariamente unha memoria explicativa do custo econoacutemico da organizacioacuten proposta asiacute como o calendario de execucioacuten do plano coas previsioacutens orzamentarias axeitadas a este
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL NOVENA
Establecementos militares
1 O Goberno no prazo de seis meses logo de consulta coas organizacioacutens sindicais maacuteis representativas e a proposta dos Ministros de Defensa e de Traballo e Seguridade Social adaptaraacute as normas dos capiacutetulos III e V desta Lei aacutes esixencias da defensa nacional aacutes peculiaridades orgaacutenicas e ao reacutexime vixente de representacioacuten do persoal nos establecementos militares
3 Continuaraacuten vixentes as disposicioacutens sobre organizacioacuten e competencia da autoridade laboral e Inspeccioacuten de Traballo no aacutembito da Administracioacuten Militar contidas no Real Decreto 22051980 do 13 de xuntildeo dictado en desenvolvemento da disposicioacuten final seacutetima do Estatuto dos Traballadores
Antildeadido por Ley 312006Disposicioacuten adicional novena bis Personal militar
((() (( +
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DEacuteCIMA
Sociedades cooperativas
O procedemento para a designacioacuten dos Delegados de Prevencioacuten regulados no artigo 35 desta Lei nas sociedades cooperativas que non conten con asalariados deberaacute estar previsto nos seus Estatutos ou ser obxecto de acordo en Asemblea Xeral Cando ademais dos socios que prestan o seu traballo persoal existan asalariados computaranse aacutembolos colectivos para os efectos do disposto no nuacutemero 2 do artigo 35 Neste caso a designacioacuten dos Delegados de Prevencioacuten realizarase conxuntamente polos socios que prestan traballo e os traballadores asalariados ou se eacute o caso os representantes destes
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL UNDEacuteCIMA
Modificacioacuten do Estatuto dos Traballadores en materia de permisos retribuiacutedos
Engaacutedese unha letra f) ao apartado 3 do artigo 37 do texto refundido da Lei do Estatuto dos Traballadores aprobado polo Real Decreto lexislativo 11995 do 24 de marzo do seguinte teor
laquof) Polo tempo indispensable para a realizacioacuten de exames prenatais e teacutecnicas de preparacioacuten ao parto que se tentildean que realizar dentro da xeiraraquo
47
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DUODEacuteCIMA
Participacioacuten institucional nas Comunidades Autoacutenomas
Nas Comunidades Autoacutenomas a participacioacuten institucional en canto aacute suacutea estructura e organizacioacuten levarase a cabo de acordo coas competencias que estas tentildean en materia de seguridade e sauacutede laboral
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DEacuteCIMO TERCEIRA
Fondo de Prevencioacuten e Rehabilitacioacuten
Os recursos do Fondo de Prevencioacuten e Rehabilitacioacuten procedentes do exceso de excedentes da xestioacuten realizada polas Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social aacute que se refire o artigo 73 do texto refundido da Lei Xeral da Seguridade Social destinaranse na contiacutea que se determine regulamentariamente aacutes actividades que poidan desenvolver como servicios de prevencioacuten as Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social de acordo co previsto no artigo 32 desta Lei
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DECIMOCUARTA
Presencia de recursos preventivos nas obras de construccioacuten
1 O disposto no artigo 32 bis da Lei de Prevencioacuten de Riscos Laborais seraacute de aplicacioacuten nas obras de construccioacuten reguladas polo Real Decreto 16271997 de 24 de outubro polo que se establecen as disposicioacutens miacutenimas de seguridade e sauacutede nas obras de construccioacuten coas seguintes especialidades
a) A preceptiva presencia de recursos preventivos aplicarase a cada contratista
b) No suposto previsto no apartado 1 paraacutegrafo a) do artigo 32 bis a presencia dos recursos preventivos de cada contratista seraacute necesaria cando durante a obra se desenvolvan traballos con riscos especiais tal e como se definen no citado Real Decreto
c) A preceptiva presencia de recursos preventivos teraacute como obxecto vixiar o cumprimento das medidas incluiacutedas no plan de seguridade e sauacutede no traballo e comprobar a eficacia destas
2 O disposto no apartado anterior enteacutendese sen prexuiacutecio das obrigacioacutens do coordinador en materia de seguridade e sauacutede durante a execucioacuten da obra
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DECIMOQUINTA
Habilitacioacuten de funcionarios puacuteblicos
48
Para poder exercer as funcioacutens establecidas no apartado 2 do artigo 9 desta Lei os funcionarios puacuteblicos das comunidades autoacutenomas deberaacuten contar cunha habilitacioacuten especiacutefica expedida pola propia comunidade autoacutenoma nos termos que se determinen regulamentariamente
En todo caso tales funcionarios deberaacuten pertencer aos grupos de titulacioacuten A ou B e acreditar formacioacuten especiacutefica en materia de prevencioacuten de riscos laborais
DISPOSICIOacuteN TRANSITORIA PRIMEIRA
Aplicacioacuten de disposicioacutens maacuteis favorables
1 O disposto nos artigos 36 e 37 desta Lei en materia de competencias facultades e garantiacuteas dos Delegados de Prevencioacuten entenderase sen prexuiacutezo do respecto aacutes disposicioacutens maacuteis favorables para o exercicio dos dereitos de informacioacuten consulta e participacioacuten dos traballadores na prevencioacuten de riscos laborais previstas nos convenios colectivos vixentes na data da suacutea entrada en vigor
2 Os oacuterganos especiacuteficos de representacioacuten dos traballadores en materia de prevencioacuten de riscos laborais que se eacute o caso fosen previstos nos convenios colectivos a que se refire o apartado anterior e que estean dotados dun reacutexime de competencias facultades e garantiacuteas que respecte o contido miacutenimo establecido nos artigos 36 e 37 desta Lei poderaacuten continuar no exercicio das suacuteas funcioacutens en substitucioacuten dos Delegados de Prevencioacuten agaacutes que polo oacutergano de representacioacuten legal dos traballadores se decida a designacioacuten destes Delegados conforme ao procedemento do artigo 35
3 O disposto nos apartados anteriores seraacute tameacuten de aplicacioacuten aos acordos concluiacutedos no aacutembito da funcioacuten puacuteblica ao abeiro do disposto na lei 71990 do 19 de xullo sobre negociacioacuten colectiva e participacioacuten na determinacioacuten das condicioacutens de traballo dos empregados puacuteblicos
DISPOSICIOacuteN TRANSITORIA SEGUNDA
Mentres se aproba o Regulamento regulador dos Servicios de Prevencioacuten de Riscos Laborais entenderase que as Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social cumpren o requisito previsto no artigo 315 desta Lei
DISPOSICIOacuteN DERROGATORIA UacuteNICA
Alcance da derrogacioacuten
Quedan derrogadas cantas disposicioacutens se opontildean aacute presente Lei e especificamente
a) Os artigos 9 10 11 36 apartado 2 39 e 40 paraacutegrafo segundo da Lei 81988 do 7 de abril sobre infraccioacutens e sancioacutens na orde social
b) O Decreto do 26 de xullo de 1957 polo que se fixan os traballos prohibidos a mulleres e menores nos aspectos da suacutea normativa relativos ao traballo das mulleres mantendo en vigor as relativas ao traballo dos menores ata que o Goberno desenvolva as previsioacutens contidas no apartado 2 do artigo 27
c) O Decreto do 11 de marzo de 1971 sobre constitucioacuten composicioacuten e funcioacutens dos Comiteacutes de Seguridade e Hixiene no Traballo
49
d) Os Tiacutetulos I e III da Ordenanza Xeral de Seguridade e Hixiene no Traballo aprobados por Orde do 9 de marzo de 1971
No que non se opontildea ao previsto nesta Lei e ata que se dicten os Regulamentos aos que se fai referencia no artigo 6 continuaraacute a ser de aplicacioacuten a regulacioacuten das materias comprendidas no devandito artigo que se contentildeen no Tiacutetulo II da Ordenanza Xeral de Seguridade e Hixiene no Traballo ou noutras normas que contentildean previsioacutens especiacuteficas sobre tales materias asiacute como a Orde do Ministerio de Traballo do 16 de decembro de 1987 que establece os modelos para a notificacioacuten dos accidentes de traballo Igualmente continuaraacuten vixentes as disposicioacutens reguladoras dos servicios meacutedicos de empresa ata tanto se desenvolvan regulamentariamente as previsioacutens desta Lei sobre servicios de prevencioacuten O persoal pertencente aos devanditos servicios na data de entrada en vigor desta Lei integrarase nos servicios de prevencioacuten das correspondentes empresas cando estes se constituacutean sen prexuiacutezo de que continuacuteen a efectuar aquelas funcioacutens que tivesen atribuiacutedas distintas das propias do servicio de prevencioacuten
Esta Lei non afecta aacute vixencia das disposicioacutens especiais sobre prevencioacuten de riscos profesionais nas explotacioacutens mineiras contidas no capiacutetulo IV do Real Decreto 32551983 do 21 de decembro polo que se aproba o Estatuto do Mineiro e nas suacuteas normas de desenvolvemento asiacute como as do Real Decreto 28571978 do 25 de agosto polo que se aproba o Regulamento Xeral para o Reacutexime da Mineriacutea e o Real Decreto 8631985 do 2 de abril polo que se aproba o Regulamento Xeral de Normas Baacutesicas de Seguridade Mineira e as suacuteas disposicioacutens complementarias
DISPOSICIOacuteN FINAL PRIMEIRA
Actualizacioacuten de sancioacutens
A contiacutea das sancioacutens a que se refire o apartado 4 do artigo 49 poderaacute ser actualizada polo Goberno a proposta do Ministro de Traballo e Seguridade Social adaptando a esta a atribucioacuten de competencias prevista no apartado 1 do artigo 52 desta Lei
DISPOSICIOacuteN FINAL SEGUNDA
Entrada en vigor
Esta Lei entraraacute en vigor tres meses despois da suacutea publicacioacuten no laquoBoletiacuten Oficial do EstadoraquoPolo tantoMando a todos os espantildeois particulares e autoridades que garden e fagan gardar esta LeiMadrid 12 de decembro de 2003
XOAacuteN CARLOS R
O Presidente do Goberno FELIPE GONZAacuteLEZ MAacuteRQUEZ
50
Artigo 25 Proteccioacuten dos traballadores especialmente sensibles a determinados riscosArtigo 26 Proteccioacuten da maternidadeArtigo 27 Proteccioacuten dos menoresArtigo 28 Relacioacutens de traballo temporais de duracioacuten determinada e en empresas de traballo temporalArtigo 29 Obrigas dos traballadores en materia de prevencioacuten de riscos
Capiacutetulo IVServicios de prevencioacuten
Artigo 30 Proteccioacuten e prevencioacuten de riscos profesionaisArtigo 31 Servicios de prevencioacutenArtigo 32 Actuacioacuten preventivas das Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades ProfesionaisArtigo 32 bis Presencia dos recursos preventivos
Capiacutetulo VConsulta e participacioacuten dos traballadores
Artigo 33 Consulta dos traballadoresArtigo 34 Dereitos de participacioacuten e representacioacutenArtigo 35 Delegados de PrevencioacutenArtigo 36 Competencias e facultades dos Delegados de PrevencioacutenArtigo 37 Garantiacuteas e sixilo profesional dos Delegados de PrevencioacutenArtigo 38 Comiteacute de Seguridade e SauacutedeArtigo 39 Competencias de facultades do Comiteacute de Seguridade e SauacutedeArtigo 40 Colaboracioacuten coa Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
Capiacutetulo VIObrigas dos fabricantes importadores e subministradores
Artigo 41 Obrigas dos fabricantes importadores e subministradores
Capiacutetulo VIIResponsabilidades e sancioacutens
Artigo 42 Responsabilidades e a suacutea compatibilidadeArtigo 43 Requirimentos da Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade SocialArtigo 44 Paralizacioacuten de traballosArtigo 45 Infraccioacutens administrativasArtigo 46 Infraccioacutens levesArtigo 47 Infraccioacutens gravesArtigo 48 Infraccioacutens moi gravesArtigo 49 SancioacutensArtigo 50 ReincidenciaArtigo 51 Prescricioacuten das infraccioacutensArtigo 52 Competencias sancionadorasArtigo 53 Suspensioacuten ou peche do centro de traballoArtigo 54 Limitacioacutens aacute facultade de contratar coa Administracioacuten
Disposicioacuten adicional primeira
2
Definicioacutens para os efectos de Seguridade Social
Disposicioacuten adicional segundaReordenacioacuten orgaacutenica
Disposicioacuten adicional terceiraCaraacutecter baacutesico
Disposicioacuten adicional cuartaDesignacioacuten de Delegados de Prevencioacuten en supostos especiais
Disposicioacuten adicional quintaFundacioacuten
Disposicioacuten adicional sextaConstitucioacuten da Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo
Disposicioacuten adicional seacutetimaCumprimento da normativa de transporte de mercadoriacuteas perigosas
Disposicioacuten adicional oitavaPlanos de organizacioacuten de actividades preventivas
Disposicioacuten adicional novenaEstablecementos militares
Disposicioacuten adicional deacutecimaSociedades cooperativas
Disposicioacuten adicional undeacutecimaModificacioacuten do Estatuto dos Traballadores en materia de permisos retribuiacutedos
Disposicioacuten adicional duodeacutecimaParticipacioacuten institucional nas Comunidades Autoacutenomas
Disposicioacuten adicional deacutecimo terceiraFondo de Prevencioacuten e Rehabilitacioacuten
Disposicioacuten adicional deacutecimo cuartaPresencia de recursos preventivos nas obras de construccioacuten
Disposicioacuten adicional deacutecimo quintaHabilitacioacuten de funcionarios puacuteblicos
Disposicioacuten transitoria primeiraAplicacioacuten de disposicioacutens maacuteis favorables
Disposicioacuten transitoria segunda
Disposicioacuten derrogatoria uacutenicaAlcance da derrogacioacuten
3
Disposicioacuten final primeiraActualizacioacuten de sancioacutens
Disposicioacuten final segundaEntrada en vigor
EXPOSICIOacuteN DE MOTIVOS
1
O artigo 402 da Constitucioacuten Espantildeola encomenda aos poderes puacuteblicos como un dos principios rectores da poliacutetica social e econoacutemica velar pola seguridade e hixiene no traballo
Este mandato constitucional implica a necesidade de desenvolver unha poliacutetica de proteccioacuten da sauacutede dos traballadores mediante a prevencioacuten dos riscos derivados do seu traballo e encontra nesta Lei o seu piar fundamental Nela configuacuterase o marco xeral no que se desenvolveraacuten as distintas accioacutens preventivas en coherencia coas decisioacutens da Unioacuten Europea que expresou a suacutea ambicioacuten de mellorar de forma progresiva as condicioacutens de traballo e de acadar este obxectivo de progreso cunha harmonizacioacuten paulatina desas condicioacutens nos diferentes paiacuteses europeos
Da presencia de Espantildea na Unioacuten Europea deriva por conseguinte a necesidade de harmonizar a nosa poliacutetica coa nacente poliacutetica comunitaria nesta materia preocupada cada vez en maior medida polo estudio e tratamento da prevencioacuten dos riscos derivados do traballo Boa proba disto foi a modificacioacuten do Tratado constitutivo da Comunidade Econoacutemica Europea pola chamada Acta Uacutenica onde a teor do seu artigo 118 A) os Estados membros ventildeen desde a suacutea entrada en vigor promover a mellora do medio de traballo para conseguir o obxectivo antes dito de harmonizacioacuten no progreso das condicioacutens de seguridade e sauacutede dos traballadores Este obxectivo viuse reforzado no Tratado da Unioacuten Europea mediante o procedemento que nel se contempla para a adopcioacuten a traveacutes de Directivas de disposicioacutens miacutenimas que se teraacuten que aplicar de forma progresiva
Consecuencia de todo isto foi a creacioacuten dun acervo xuriacutedico europeo sobre proteccioacuten da sauacutede dos traballadores no traballo Das Directivas que o configuran a maacuteis significativa eacute sen duacutebida a 89391CEE relativa aacute aplicacioacuten das medidas para promover a mellora da seguridade e da sauacutede dos traballadores no traballo que conteacuten o marco xuriacutedico xeral no que opera a poliacutetica de prevencioacuten comunitaria
Esta Lei traspoacuten ao Dereito espantildeol a devandita Directiva ao mesmo tempo que incorpora ao que seraacute o noso corpo baacutesico nesta materia disposicioacutens doutras Directivas nas que a suacutea materia esixe ou aconsella a transposicioacuten nunha norma de rango legal como son as Directivas 9285CEE 9433CEE e 91383CEE relativas aacute proteccioacuten da maternidade e dos mozos e ao tratamento das relacioacutens de traballo temporais de duracioacuten determinada e en empresas de traballo temporal
Deste xeito o mandato constitucional contido no artigo 402 da nosa lei de leis e a comunidade xuriacutedica establecida pola Unioacuten Europea nesta materia configuran o soporte baacutesico no que se asenta esta Lei Xunto con isto os nosos propios compromisos contraiacutedos coa Organizacioacuten Internacional do Traballo a partir de ratificacioacuten do Convenio 155 sobre seguridade e sauacutede dos traballadores e medio ambiente de traballo enriquecen o contido do texto legal ao incorporaren as suacuteas prescricioacutens e darlles o rango legal axeitado dentro do noso sistema xuriacutedico
4
2
Pero non eacute soacute do mandato constitucional e dos compromisos internacionais do Estado espantildeol de onde se deriva a esixencia dun novo enfoque normativo Dimana tameacuten na orde interna dunha dobre necesidade a de rematar en primeiro lugar coa falta dunha visioacuten unitaria na poliacutetica de prevencioacuten de riscos laborais propia da dispersioacuten da normativa vixente froito da acumulacioacuten no tempo de normas de moi diverso rango e orientacioacuten moitas delas anteriores aacute propia Constitucioacuten espantildeola e en segundo lugar a de actualizar regulacioacutens xa desfasadas e regular situacioacutens novas non contempladas con anterioridade Necesidades estas que se sempre revisten importancia adquiren especial transcendencia cando se relacionan coa proteccioacuten da seguridade e a sauacutede dos traballadores no traballo a evolucioacuten das condicioacutens que demanda a permanente actualizacioacuten da normativa e a suacutea adaptacioacuten aacutes profundas transformacioacutens experimentadas
3
Por todo iso esta Lei ten por obxecto a determinacioacuten do corpo baacutesico de garantiacuteas e responsabilidades preciso para establecer un axeitado nivel de proteccioacuten da sauacutede dos traballadores fronte aos riscos derivados das condicioacutens de traballo e isto no marco dunha poliacutetica coherente coordinada e eficaz de prevencioacuten de riscos laborais
A partir do recontildeecemento do dereito dos traballadores no aacutembito laboral aacute proteccioacuten da suacutea sauacutede e integridade a Lei establece as diversas obrigas que no aacutembito indicado garantiraacuten este dereito asiacute como as actuacioacutens das Administracioacutens puacuteblicas que poidan incidir positivamente na consecucioacuten do devandito obxectivo
Ao inserir esta Lei no aacutembito especiacutefico das relacioacutens laborais configuacuterase como unha referencia legal miacutenima nun dobre sentido o primeiro como Lei que establece un marco legal a partir do que as normas regulamentarias iraacuten fixando e concretando os aspectos maacuteis teacutecnicos das medidas preventivas e o segundo como soporte baacutesico a partir do que a negociacioacuten colectiva poderaacute desenvolver a suacutea funcioacuten especiacutefica Neste aspecto a Lei e as suacuteas normas regulamentarias constituacuteen lexislacioacuten laboral conforme ao artigo 14917ordf da Constitucioacuten
Pero ao mesmo tempo ndash e nisto radica unha das principais novidades da Lei ndash esta norma aplicarase tameacuten no aacutembito das Administracioacutens puacuteblicas razoacuten pola que a Lei non soacute posuacutee o caraacutecter de lexislacioacuten laboral senoacuten que constituacutee nos seus aspectos fundamentais norma baacutesica do reacutexime estatutario dos funcionarios puacuteblicos dictada ao abeiro do disposto no artigo 149118ordf da Constitucioacuten Con isto confiacutermase tameacuten a vocacioacuten de universalidade da Lei en canto dirixida a abordar de maneira global e coherente o conxunto dos problemas derivados dos riscos relacionados co traballo calquera que sexa o aacutembito no que o traballo se preste
En consecuencia o aacutembito de aplicacioacuten da Lei incluacutee tanto aos traballadores vinculados por unha relacioacuten laboral en sentido estricto como ao persoal civil con relacioacuten de caraacutecter administrativo ou estatutario ao servicio das Administracioacutens puacuteblicas asiacute como aos socios traballadores ou de traballo dos distintos tipos de cooperativas sen maacuteis exclusioacutens que as correspondentes no aacutembito da funcioacuten puacuteblica a determinadas actividades de policiacutea seguridade amparo alfandegueiro peritaxe forense e proteccioacuten civil onde as particularidades impidan a aplicacioacuten da Lei a que inspiraraacute non obstante a normativa especiacutefica que se dicte para salvagardar a seguridade e a sauacutede dos traballadores nas devanditas actividades en sentido similar a Lei preveacute a suacutea adaptacioacuten aacutes caracteriacutesticas propias dos centros e establecementos militares e dos establecementos penitenciarios
5
4
A poliacutetica en materia de prevencioacuten de riscos laborais en canto conxunto de actuacioacutens dos poderes puacuteblicos dirixidas aacute promocioacuten da mellora das condicioacutens de traballo para elevar o nivel de proteccioacuten da sauacutede e a seguridade dos traballadores articuacutelase na Lei conforme aos principios de eficacia coordinacioacuten e participacioacuten ordenando tanto a actuacioacuten das diversas Administracioacutens puacuteblicas con competencias en materia preventiva como a necesaria participacioacuten na devandita actuacioacuten de empresarios e traballadores a traveacutes das suacuteas organizacioacutens representativas Neste contexto a Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo que se crea configuacuterase como un instrumento privilexiado de participacioacuten na formulacioacuten e desenvolvemento da poliacutetica en materia preventiva
Pero trataacutendose dunha Lei que persegue ante todo a prevencioacuten a suacutea articulacioacuten non pode descansar de xeito exclusivo na ordenacioacuten das obrigas e responsabilidades dos actores directamente relacionados co feito laboral O propoacutesito de fomentar unha auteacutentica cultura preventiva mediante a promocioacuten da mellora da educacioacuten en dita materia en todos os niveis educativos involucra aacute sociedade no seu conxunto e constituacutee un dos obxectivos baacutesicos e de efectos quizais maacuteis transcendentes cara ao futuro dos perseguidos por esta Lei
5
A proteccioacuten do traballador fronte aos riscos laborais esixe unha actuacioacuten na empresa que desborda o simple cumprimento formal dun conxunto predeterminado maacuteis ou menos amplo de deberes e obrigas empresariais e maacuteis aiacutenda a simple correccioacuten a posteriori de situacioacutens de risco xa manifestadas A planificacioacuten da prevencioacuten desde o momento mesmo do desentildeo do proxecto empresarial a avaliacioacuten inicial dos riscos inherentes ao traballo e a suacutea actualizacioacuten perioacutedica a medida que se alteren as circunstancias a ordenacioacuten dun conxunto coherente e globalizador de medidas de accioacuten preventiva axeitadas aacute natureza dos riscos detectados e o control da efectividade das devanditas medidas constituacuteen os elementos baacutesicos do novo enfoque na prevencioacuten de riscos laborais que a Lei determina E xunto a isto claro estaacute a informacioacuten e a formacioacuten dos traballadores dirixidas a un mellor contildeecemento tanto do alcance real dos riscos derivados do traballo como da forma de previlos e evitalos de maneira adaptada aacutes peculiaridades de cada centro de traballo aacutes caracteriacutesticas das persoas que nel desenvolven a suacutea prestacioacuten laboral e aacute actividade concreta que realizan
Desde estes principios articuacutelase o capiacutetulo III da Lei que regula o conxunto de dereitos e obrigas derivados ou correlativos do dereito baacutesico dos traballadores aacute suacutea proteccioacuten asiacute como de maneira maacuteis especiacutefica as actuacioacutens a desenvolver en situacioacutens de emerxencia ou en caso de risco grave e inminente as garantiacuteas e dereitos relacionados coa vixilancia da sauacutede dos traballadores con especial atencioacuten aacute proteccioacuten da confidencialidade e o respecto aacute intimidade no tratamento destas actuacioacutens e as medidas particulares a adoptar en relacioacuten con categoriacuteas especiacuteficas de traballadores tales como os mozos e mozas as traballadoras embarazadas ou que deron a luz recentemente e os traballadores suxeitos a relacioacutens laborais de caraacutecter temporal
Entre as obrigas empresariais que establece a Lei ademais das que implicitamente leva consigo a garantiacutea dos dereitos recontildeecidos ao traballador cabe salientar o deber de coordinacioacuten que se impoacuten aos empresarios que desenvolvan as suacuteas actividades nun mesmo centro de traballo asiacute como o de aqueles que contraten ou subcontraten con outros a realizacioacuten nos seus propios centros de traballo de obras ou servicios correspondentes aacute suacutea actividade de vixiar o cumprimento polos devanditos contratistas e subcontratistas da normativa de prevencioacuten
6
Instrumento fundamental da accioacuten preventiva na empresa eacute a obriga regulada no capiacutetulo IV de estructurar a dita accioacuten a traveacutes da actuacioacuten dun ou varios traballadores da empresa especificamente designados para iso da constitucioacuten dun servicio de prevencioacuten ou do recurso a un servicio de prevencioacuten alleo aacute empresa Desta maneira a Lei combina a necesidade dunha actuacioacuten ordenada e formalizada das actividades de prevencioacuten co recontildeecemento da diversidade de situacioacutens aacutes que a Lei se dirixe en canto aacute magnitude complexidade e intensidade dos riscos inherentes a estas outorgando un conxunto suficiente de posibilidades incluiacuteda a eventual participacioacuten das Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais para organizar de maneira racional e flexible o desenvolvemento da accioacuten preventiva garantindo en todo caso tanto a suficiencia do modelo de organizacioacuten elixido como a independencia e proteccioacuten dos traballadores que organizados ou non nun servicio de prevencioacuten tentildean atribuiacutedas as ditas funcioacutens
6
O capiacutetulo V regula de forma detallada os dereitos de consulta e participacioacuten dos traballadores en relacioacuten coas cuestioacutens que afectan aacute seguridade e sauacutede no traballo Partindo do sistema de representacioacuten colectiva vixente no noso paiacutes a Lei atribuacutee aos denominados Delegados de prevencioacuten ndash elixidos por e entre os representantes do persoal no aacutembito dos respectivos oacuterganos de representacioacuten ndash o exercicio das funcioacutens especializadas en materia de prevencioacuten de riscos no traballo outorgaacutendolles para iso as competencias facultades e garantiacuteas necesarias Xunto a isto o Comiteacute de Seguridade e Sauacutede continuando a experiencia de actuacioacuten dunha figura arraigada e tradicional do noso ordenamento laboral configuacuterase como o oacutergano de encontro entre os ditos representantes e o empresario para o desenvolvemento dunha participacioacuten equilibrada en materia de prevencioacuten de riscos
Todo isto sen prexuiacutezo das posibilidades que lle outorga a Lei aacute negociacioacuten colectiva para artellar de maneira diferente os instrumentos de participacioacuten dos traballadores mesmo desde o establecemento de aacutembitos de actuacioacuten distintos aos propios do centro de traballo recollendo con isto diferentes experiencias positivas de regulacioacuten convencional onde a vixencia plenamente compatible cos obxectivos da Lei se salvagarda a traveacutes da disposicioacuten transitoria desta
7
Tras regular no capiacutetulo VI as obrigas baacutesicas que afectan aos fabricantes importadores e subministradores de maquinaria equipos productos e utensilios de traballo que enlazan coa normativa comunitaria de mercado interior dictada para asegurar a exclusiva comercializacioacuten daqueles productos e equipos que ofrezan os maiores niveis de seguridade para os usuarios a Lei aborda no capiacutetulo VII a regulacioacuten das responsabilidades e sancioacutens que deben garantir o seu cumprimento incluiacutendo a tipificacioacuten das infraccioacutens e mais o reacutexime sancionador correspondente
Para rematar a disposicioacuten adicional quinta veacuten ordenar a creacioacuten dunha fundacioacuten baixo o protectorado do Ministerio de Traballo e Seguridade Social e con participacioacuten tanto das Administracioacutens puacuteblicas como das organizacioacutens representativas de empresarios e traballadores que teraacute como fin primordial a promocioacuten especialmente nas pequenas e medianas empresas de actividades destinadas aacute mellora das condicioacutens de seguridade e sauacutede no traballo Para lle permitir aacute fundacioacuten o desenvolvemento das suacuteas actividades dotarase a esta por parte de Ministerio de Traballo e Seguridade Social dun patrimonio procedente do exceso de excedentes da xestioacuten realizada polas Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais
7
Con iso refoacuterzanse sen duacutebida os obxectivos de responsabilidade cooperacioacuten e participacioacuten que inspiran a Lei no seu conxunto
8
O proxecto de Lei cumprindo as prescricioacutens legais sobre a materia someteuse aacute consideracioacuten do Consello Econoacutemico e Social do Consello Xeral do Poder Xudicial e do Consello de Estado
CAPIacuteTULO I
Obxecto aacutembito de aplicacioacuten e definicioacutens
Artigo 1 Normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais
A normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais estaacute constituiacuteda por esta Lei as suacuteas disposicioacutens de desenvolvemento ou complementarias e cantas outras normas legais ou convencionais contentildean prescricioacutens relativas aacute adopcioacuten de medidas preventivas no aacutembito laboral ou susceptibles de producilas no devandito aacutembito
Artigo 2 Obxecto e caraacutecter da norma
1 Esta Lei ten por obxecto promover a seguridade e a sauacutede dos traballadores mediante a aplicacioacuten de medidas e o desenvolvemento das actividades necesarias para a prevencioacuten de riscos derivados do traballo
Para tales efectos esta Lei establece os principios xerais relativos aacute prevencioacuten dos riscos profesionais para a proteccioacuten da seguridade e da sauacutede a eliminacioacuten ou diminucioacuten dos riscos derivados do traballo a informacioacuten a consulta a participacioacuten equilibrada e a formacioacuten dos traballadores en materia preventiva nos termos sinalados nesta disposicioacuten
Para o cumprimento dos devanditos fins esta Lei regula as actuacioacutens a desenvolver polas Administracioacutens puacuteblicas asiacute como polos empresarios os traballadores e as suacuteas respectivas organizacioacutens representativas
2 As disposicioacutens de caraacutecter laboral contidas nesta Lei e nas suacuteas normas regulamentarias teraacuten en todo caso o caraacutecter de Dereito necesario miacutenimo indispontildeible podendo ser melloradas e desenvolvidas nos convenios colectivos
Artigo 3 Aacutembito de aplicacioacuten
1 Esta Lei e as suacuteas normas de desenvolvemento seraacuten de aplicacioacuten tanto no aacutembito das relacioacutens laborais reguladas no texto refundido da Lei do Estatuto dos Traballadores como no das relacioacutens de caraacutecter administrativo ou estatutario do persoal civil ao servicio das Administracioacutens puacuteblicas coas peculiaridades que neste caso se contemplan nesta Lei ou nas suacuteas normas de desenvolvemento Isto sen prexuiacutezo do cumprimento das obrigas especiacuteficas que se establecen para fabricantes importadores e subministradores e dos dereitos e obrigas que poidan derivar para os traballadores autoacutenomos Do mesmo xeito seraacuten aplicables aacutes sociedades cooperativas constituiacutedas de acordo coa lexislacioacuten que lles sexa de aplicacioacuten nas que existan socios a actividade dos cales consista na prestacioacuten do seu traballo persoal coas particularidades derivadas da suacutea normativa especiacutefica
8
Cando nesta Lei se faga referencia a traballadores e empresarios entenderanse tameacuten comprendidos nestes termos respectivamente dunha parte o persoal con relacioacuten de caraacutecter administrativo ou estatutario e a Administracioacuten puacuteblica para a que presta servicios nos termos expresados na disposicioacuten adicional terceira desta Lei e doutra os socios das cooperativas a que se refire o paraacutegrafo anterior e as sociedades cooperativas para as que prestan os seus servicios
2 Esta Lei non seraacute de aplicacioacuten naquelas actividades cunhas particularidades que o impidan no aacutembito das funcioacutens puacuteblicas de
ndash Policiacutea seguridade e amparo alfandegueirondash Servicios operativos de proteccioacuten civil e peritaxe forense nos casos de grave risco
cataacutestrofe e calamidade puacuteblica
Non obstante esta Lei inspiraraacute a normativa especiacutefica que se dicte para regular a proteccioacuten da seguridade e sauacutede dos traballadores que prestan os seus servicios nas indicadas actividades
Modificado por Ley 312006
1 Esta Ley y sus normas de desarrollo seraacuten de aplicacioacuten tanto en el aacutembito de las relaciones laborales reguladas en el texto refundido de la Ley del Estatuto de los Trabajadores como en el de las relaciones de caraacutecter administrativo o estatutario del personal al servicio de las Administraciones Puacuteblicas con las peculiaridades que en este caso se contemplan en la presente Ley o en sus normas de desarrollo Ello sin perjuicio del cumplimiento de las obligaciones especiacuteficas que se establecen para fabricantes importadores y suministradores y de los derechos y obligaciones que puedan derivarse para los trabajadores autoacutenomos Igualmente seraacuten aplicables a las sociedades cooperativas constituidas de acuerdo con la legislacioacuten que les sea de aplicacioacuten en las que existan socios cuya actividad consista en la prestacioacuten de un trabajo personal con las peculiaridades derivadas de su normativa especiacutefica
Cuando en la presente Ley se haga referencia a trabajadores y empresarios se entenderaacuten tambieacuten comprendidos en estos teacuterminos respectivamente de una parte el personal con relacioacuten de caraacutecter administrativo o estatutario y la Administracioacuten puacuteblica para la que presta servicios en los teacuterminos expresados en la disposicioacuten adicional tercera de esta Ley y de otra los socios de las cooperativas a que se refiere el paacuterrafo
anterior y las sociedades cooperativas para las que prestan sus servicios
2 La presente Ley no seraacute de aplicacioacuten en aquellas actividades cuyas particularidades lo impidan en el aacutembito de las funciones puacuteblicas de
o Policiacutea seguridad y resguardo aduanero
o Servicios operativos de proteccioacuten civil y peritaje forense en los casos de grave riesgo cataacutestrofe y calamidad puacuteblica
o Fuerzas Armadas y actividades militares de la Guardia Civil
No obstante esta Ley inspiraraacute la normativa especiacutefica que se dicte para regular la proteccioacuten de la seguridad y la salud de los trabajadores que prestan sus servicios en las indicadas actividades
9
3 Nos centros e establecementos militares seraacute de aplicacioacuten o disposto nesta Lei coas particularidades previstas na suacutea normativa especiacutefica
Nos establecementos penitenciarios adaptaranse a esta Lei aquelas actividades que as suacuteas caracteriacutesticas xustifiquen unha regulacioacuten especial o que se levaraacute a efecto nos termos sinalados na Lei 71990 do 19 de xullo sobre negociacioacuten colectiva e participacioacuten na determinacioacuten das condicioacutens de traballo dos empregados puacuteblicos
4 Esta Lei tampouco seraacute de aplicacioacuten aacute relacioacuten laboral de caraacutecter especial do servicio do fogar familiar Malia o anterior o titular do fogar familiar estaacute na obriga de coidar a que o traballo dos seus empregados se realice nas debidas condicioacutens de seguridade e hixiene
Artigo 4 Definicioacutens
Para os efectos desta Lei e as normas que a desenvolvan
1ordm Entenderase por laquoprevencioacutenraquo o conxunto de actividades ou medidas adoptadas ou previstas en todas as fases de actividade da empresa co fin de evitar ou diminuiacuter os riscos derivados do traballo
2ordm Entenderase como laquorisco laboralraquo a posibilidade de que un traballador sufra un determinado dano derivado do traballo Para cualificar un risco desde o punto de vista da suacutea gravidade avaliaranse de forma conxunta a probabilidade de que se produza o dano e a severidade deste
3ordm Consideraranse como laquodanos derivados do traballoraquo as enfermidades patoloxiacuteas ou lesioacutens sufridas con motivo ou ocasioacuten do traballo
4ordm Entenderase como laquorisco laboral grave e inminenteraquo aquel que resulte probable racionalmente que se materialice nun futuro inmediato e poida supor un dano grave para a sauacutede dos traballadores
No caso de exposicioacuten a axentes susceptibles de causar danos graves aacute sauacutede dos traballadores considerarase que existe un risco grave e inminente cando sexa probable racionalmente que se materialice nun futuro inmediato unha exposicioacuten aos devanditos axentes da que se poidan derivar danos graves para a sauacutede aiacutenda que estes non se manifesten de xeito inmediato
5ordm Entenderanse como procesos actividades operacioacutens equipos ou productos laquopotencialmente perigososraquo aqueles que en ausencia de medidas preventivas especiacuteficas orixinen riscos para a seguridade e a sauacutede dos traballadores que os desenvolven ou empregan
6ordm Entenderase como laquoequipo de traballoraquo calquera maacutequina aparello instrumento ou instalacioacuten empregada no traballo
7ordm Entenderase como laquocondicioacuten de traballoraquo calquera caracteriacutestica deste que poida ter unha influencia significativa na xeracioacuten de riscos para a seguridade e a sauacutede do traballador
Quedan especificamente incluiacutedas nesta definicioacuten
a) As caracteriacutesticas xerais dos locais instalacioacutens equipos productos e demais utensilios existentes no centro de traballo
10
b) A natureza dos axentes fiacutesicos quiacutemicos e bioloacutexicos presentes no ambiente de traballo e as suacuteas correspondentes intensidades concentracioacutens ou niveis de presencia
c) Os procedementos para o emprego dos ditos axentes que influacutean na xeracioacuten dos riscos nomeados
d) Todas aquelas outras caracteriacutesticas do traballo incluiacutedas as relativas aacute suacutea organizacioacuten e ordenacioacuten que influacutean na magnitude dos riscos a que estea exposto o traballador
8ordm Entenderase por laquoequipo de proteccioacuten individualraquo calquera equipo destinado a ser levado ou suxeitado polo traballador para que o protexa dun ou varios riscos que poidan ameazar a suacutea seguridade ou a suacutea sauacutede no traballo asiacute como calquera complemento ou accesorio destinado para tal fin
CAPITULO II
Poliacutetica en materia de prevencioacuten de riscos para protexer a seguridade e a sauacutede no traballo
Artigo 5 Obxectivos da poliacutetica
1 A poliacutetica en materia de prevencioacuten teraacute por obxecto a promocioacuten da mellora das condicioacutens de traballo dirixida a elevar o nivel de proteccioacuten da seguridade e a sauacutede dos traballadores no traballo
A devandita poliacutetica levarase a cabo por medio das normas regulamentarias e das actuacioacutens administrativas que correspondan e en particular as que se regulan neste capiacutetulo que se orientaraacuten aacute coordinacioacuten das distintas Administracioacutens puacuteblicas competentes en materia preventiva e a que se harmonicen con elas as actuacioacutens que conforme a esta Lei correspondan a suxeitos puacuteblicos e privados para tal fin
a) A Administracioacuten Xeral do Estado as Administracioacutens das Comunidades Autoacutenomas e as entidades que integran a Administracioacuten local prestaraacuten cooperacioacuten e asistencia para o eficaz exercicio das suacuteas respectivas competencias no aacutembito do previsto neste artigo
b) A elaboracioacuten da poliacutetica preventiva levarase a cabo coa participacioacuten dos empresarios e dos traballadores a traveacutes das suacuteas organizacioacutens empresariais e sindicais maacuteis representativas
2 Para os fins previstos no apartado anterior as Administracioacutens puacuteblicas promoveraacuten a mellora da educacioacuten en materia preventiva nos diferentes niveis de ensino e de maneira especial na oferta formativa correspondente ao sistema nacional de cualificacioacutens profesionais asiacute como a adecuacioacuten da formacioacuten dos recursos humanos necesarios para a prevencioacuten dos riscos laborais
No aacutembito da Administracioacuten Xeral do Estado establecerase unha colaboracioacuten permanente entre o Ministerio de Traballo e Seguridade Social e os Ministerios que correspondan en particular os de Educacioacuten e Ciencia e de Sanidade e Consumo co fin de establecer os niveis formativos e especializacioacutens idoacuteneas asiacute como a revisioacuten permanente destas ensinanzas co fin de adaptalas aacutes necesidades existentes en cada momento
3 Do mesmo xeito as Administracioacutens puacuteblicas fomentaraacuten aquelas actividades desenvolvidas polos suxeitos a que se refire o apartado 1 do artigo segundo para a mellora das condicioacutens de seguridade e
11
sauacutede no traballo e a reduccioacuten dos riscos laborais a investigacioacuten ou fomento de novas formas de proteccioacuten e a promocioacuten de estructuras eficaces de prevencioacuten
Para isto poderaacuten adoptar programas especiacuteficos dirixidos a promover a mellora do ambiente de traballo e o perfeccionamento dos niveis de proteccioacuten Os programas poderanse instrumentar a traveacutes da concesioacuten dos incentivos que regulamentariamente se determinen que se destinaraacuten especialmente aacutes pequenas e medianas empresas
Antildeadido por Ley Orgaacutenica 320074 Las Administraciones puacuteblicas promoveraacuten la efectividad del principio de igualdad entre
mujeres y hombres considerando las variables relacionadas con el sexo tanto en los sistemas de recogida y tratamiento de datos como en el estudio e investigacioacuten generales en materia de prevencioacuten de riesgos laborales con el objetivo de detectar y prevenir posibles situaciones en las que los dantildeos derivados del trabajo puedan aparecer vinculados con el sexo de los trabajadores
Artigo 6 Normas regulamentarias
1 O Goberno a traveacutes das correspondentes normas regulamentarias e previa consulta aacutes organizacioacutens sindicais e empresariais maacuteis representativas regularaacute as materias que a continuacioacuten se relacionan
a) Requisitos miacutenimos que deben reunir as condicioacutens de traballo para a proteccioacuten da seguridade e a sauacutede dos traballadores
b) Limitacioacutens ou prohibicioacutens que afectaraacuten aacutes operacioacutens aos procesos e aacutes exposicioacutens laborais ou axentes que entrantildeen riscos para a seguridade e a sauacutede dos traballadores Especificamente poderase establecer o sometemento destes procesos ou operacioacutens a traacutemites de control administrativo asiacute como no caso de axentes perigosos a prohibicioacuten do seu emprego
c) Condicioacutens ou requisitos especiais para calquera dos supostos contemplados no paraacutegrafo anterior tales como a esixencia dun adestramento ou formacioacuten previa ou a elaboracioacuten dun plano no que se contentildean as medidas preventivas a adoptar
d) Procedementos de avaliacioacuten dos riscos para a sauacutede dos traballadores normalizacioacuten de metodoloxiacuteas e guiacuteas de actuacioacuten preventiva
e) Modalidades de organizacioacuten funcionamento e control dos servicios de prevencioacuten considerando as peculiaridades das empresas co fin de evitar atrancos innecesarios para a suacutea creacioacuten e desenvolvemento asiacute como capacidades e aptitudes que deban reunir os devanditos servicios e os traballadores designados para desenvolver a accioacuten preventiva
f) Condicioacutens de traballo ou medidas preventivas especiacuteficas en traballos especialmente perigosos en particular se para estes se preveacuten controles meacutedicos especiais ou cando se presenten riscos derivados con determinadas caracteriacutesticas ou situacioacutens especiais dos traballadores
12
g) Procedemento de cualificacioacuten das enfermidades profesionais asiacute como requisitos e procedementos para a comunicacioacuten e informacioacuten aacute autoridade competente dos danos derivados do traballo
2 As normas regulamentarias indicadas no paraacutegrafo anterior axustaranse en todo caso aos principios de poliacutetica preventiva establecidos nesta Lei manteraacuten a debida coordinacioacuten coa normativa sanitaria e de seguridade industrial e seraacuten obxecto de avaliacioacuten e se eacute o caso de revisioacuten perioacutedica de acordo coa experiencia na suacutea aplicacioacuten e o progreso da teacutecnica
Artigo 7 Actuacioacutens das Administracioacutens puacuteblicas competentes en materia laboral
1 En cumprimento do disposto nesta Lei as Administracioacutens puacuteblicas competentes en materia laboral desenvolveraacuten funcioacutens de promocioacuten da prevencioacuten asesoramento teacutecnico vixilancia e control do cumprimento polos suxeitos comprendidos no seu aacutembito de aplicacioacuten da normativa de prevencioacuten de riscos laborais e sancionaraacuten as infraccioacutens aacute dita normativa nos seguintes termos
a) Promovendo a prevencioacuten e o asesoramento a desenvolver polos oacuterganos teacutecnicos en materia preventiva incluiacutedas a asistencia e cooperacioacuten teacutecnica a informacioacuten divulgacioacuten formacioacuten e investigacioacuten en materia preventiva asiacute como o seguimento das actuacioacutens preventivas que se realicen nas empresas para a consecucioacuten dos obxectivos previstos nesta Lei
b) Velando polo cumprimento da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais mediante as actuacioacutens de vixilancia e control Para estes efectos prestaraacuten o asesoramento e a asistencia teacutecnica necesarios para o mellor cumprimento da devandita normativa e desenvolveraacuten programas especiacuteficos dirixidos a acadar unha maior eficacia no control
c) Sancionando o incumprimento da normativa de prevencioacuten de riscos laborais polos suxeitos comprendidos no aacutembito de aplicacioacuten desta Lei de conformidade co previsto no capiacutetulo VII desta
2 As funcioacutens das Administracioacutens puacuteblicas competentes en materia laboral que se sinalan no paraacutegrafo 1 continuaraacuten a ser desenvolvidas no referente aos traballos en minas canteiras e tuacuteneles que esixan a aplicacioacuten de teacutecnica mineira aos que impliquen fabricacioacuten transporte almacenaxe manipulacioacuten e emprego de explosivos ou o emprego de enerxiacutea nuclear polos oacuterganos especiacuteficos contemplados na suacutea normativa reguladora
As competencias previstas no paraacutegrafo anterior enteacutendense sen prexuiacutezo do establecido na lexislacioacuten especifica sobre productos e instalacioacutens industriais
Artigo 8 Instituto Nacional de Seguridade e Hixiene no Traballo
1 O Instituto Nacional de Seguridade e Hixiene no Traballo eacute o oacutergano cientiacutefico teacutecnico especializado da Administracioacuten Xeral do Estado que ten como misioacuten a anaacutelise e estudio das condicioacutens de seguridade e sauacutede no traballo asiacute como a promocioacuten e apoio aacute mellora destas Para isto estableceraacute a cooperacioacuten necesaria cos oacuterganos das Comunidades Autoacutenomas con competencias nesta materia
O Instituto en cumprimento desta misioacuten teraacute as seguintes funcioacutens
a) Asesoramento teacutecnico na elaboracioacuten da normativa legal e no desenvolvemento da normalizacioacuten tanto a nivel nacional como internacional
13
b) Promocioacuten e se eacute o caso realizacioacuten de actividades de formacioacuten informacioacuten investigacioacuten estudio e divulgacioacuten en materia de prevencioacuten de riscos laborais coa axeitada coordinacioacuten e colaboracioacuten se eacute o caso cos oacuterganos teacutecnicos en materia preventiva das Comunidades Autoacutenomas no exercicio das suacuteas funcioacutens nesta materia
c) Apoio teacutecnico e colaboracioacuten coa Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social no cumprimento da suacutea funcioacuten de vixilancia e control prevista no artigo 9 desta Lei no aacutembito das Administracioacutens puacuteblicas
d) Colaboracioacuten con organismos internacionais e desenvolvemento de programas de cooperacioacuten internacional neste aacutembito facilitando a participacioacuten das Comunidades Autoacutenomas
e) Calquera outras que sexan necesarias para o cumprimento dos seus fins e lle sexan encomendadas no aacutembito das suacuteas competencias de acordo coa Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo regulada no artigo 13 desta Lei coa colaboracioacuten se eacute o caso dos oacuterganos teacutecnicos das Comunidades Autoacutenomas con competencias na materia
2 O Instituto Nacional de Seguridade e Hixiene no Traballo no marco das suacuteas funcioacutens velaraacute pola coordinacioacuten apoiaraacute o intercambio de informacioacuten e as experiencias entre as distintas Administracioacutens puacuteblicas e especialmente fomentaraacute e prestaraacute apoio aacute realizacioacuten de actividades de promocioacuten da seguridade e da sauacutede polas Comunidades Autoacutenomas
Asiacute mesmo prestaraacute de acordo coas Administracioacutens competentes apoio teacutecnico especializado en materia de certificacioacuten ensaio e acreditacioacuten
3 En relacioacuten coas Institucioacutens da Unioacuten Europea o Instituto Nacional de Seguridade e Hixiene no Traballo actuaraacute como centro de referencia nacional garantindo a coordinacioacuten e transmisioacuten da informacioacuten que deberaacute facilitar a escala nacional en particular respecto aacute Axencia Europea para a Seguridade e a Sauacutede no Traballo e a suacutea Rede
4 O Instituto Nacional de Seguridade e Hixiene no Traballo exerceraacute a Secretariacutea Xeral da Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo prestaacutendolle a asistencia teacutecnica e cientiacutefica necesaria para o desenvolvemento das suacuteas competencias
Artigo 9 Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
1 Correspoacutendelle aacute Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social a funcioacuten da vixilaacutencia e control da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais
En cumprimento desta misioacuten teraacute as seguintes funcioacutens
a) Vixiar o cumprimento da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais asiacute como das normas xuriacutedico-teacutecnicas que incidan nas condicioacutens de traballo en materia de prevencioacuten aiacutenda que non tiveran a cualificacioacuten directa de normativa laboral propontildeendo aacute autoridade laboral competente a sancioacuten correspondente cando comprobase unha infraccioacuten aacute normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais de acordo co previsto no capiacutetulo VII desta Lei
b) Asesorar e informar aacutes empresas e aos traballadores sobre a maneira maacuteis efectiva de cumprir as disposicioacutens en que tentildea a vixilancia encomendada
14
c) Elaborar os informes solicitados polos Xulgados do Social nas demandas deducidas perante estes nos procedementos de accidentes de traballo e enfermidades profesionais
d) Informar aacute autoridade laboral sobre os accidentes de traballo mortais moi graves ou graves e sobre aqueles outros con que polas suacuteas caracteriacutesticas ou polos suxeitos afectados se considere necesario o devandito informe asiacute como sobre as enfermidades profesionais nas que concorran as ditas cualificacioacutens e en xeral nos supostos en que aquela o solicite respecto do cumprimento da normativa legal en materia de prevencioacuten de riscos laborais
e) Comprobar e favorecer o cumprimento das obrigas asumidas polos servicios de prevencioacuten establecidos nesta Lei
f) Ordenar a paralizacioacuten inmediata de traballos cando a xuiacutezo do inspector se advirta a existencia de risco grave e inminente para a seguridade ou sauacutede dos traballadores
Texto reemplazado por la Ley 542003 por este otro
2 Las Administraciones General del Estado y de las comunidades autoacutenomas adoptaraacuten en sus respectivos aacutembitos de competencia las medidas necesarias para garantizar la colaboracioacuten pericial y el asesoramiento teacutecnico necesarios a la Inspeccioacuten de Trabajo y Seguridad Social que en el aacutembito de la Administracioacuten General del Estado seraacuten prestados por el Instituto Nacional de Seguridad e Higiene en el Trabajo
Estas Administraciones puacuteblicas elaboraraacuten y coordinaraacuten planes de actuacioacuten en sus respectivos aacutembitos competenciales y territoriales para contribuir al desarrollo de las actuaciones preventivas en las empresas especialmente las de mediano y pequentildeo tamantildeo y las de sectores de actividad con mayor nivel de riesgo o de siniestralidad a traveacutes de acciones de asesoramiento de informacioacuten de formacioacuten y de asistencia teacutecnica
En el ejercicio de tales cometidos los funcionarios puacuteblicos de las citadas Administraciones que ejerzan labores teacutecnicas en materia de prevencioacuten de riesgos laborales a que se refiere el paacuterrafo anterior podraacuten desempentildear funciones de asesoramiento informacioacuten y comprobatorias de las condiciones de seguridad y salud en las empresas y centros de trabajo con el alcance sentildealado en el apartado 3 de este artiacuteculo y con la capacidad de requerimiento a que se refiere el artiacuteculo 43 de esta ley todo ello en la forma que se determine reglamentariamente
Las referidas actuaciones comprobatorias se programaraacuten por la respectiva Comisioacuten Territorial de la Inspeccioacuten de Trabajo y Seguridad Social a que se refiere el artiacuteculo 172 de la Ley 421997 de 14 de noviembre Ordenadora de la Inspeccioacuten de Trabajo y Seguridad Social para su integracioacuten en el plan de accioacuten en Seguridad y Salud Laboral de la Inspeccioacuten de Trabajo y Seguridad Social
A continuacioacuten Texto Antildeadido por la Ley 542003
3 Cuando de las actuaciones de comprobacioacuten a que se refiere el apartado anterior se deduzca la existencia de infraccioacuten y siempre que haya mediado incumplimiento de previo requerimiento el funcionario actuante remitiraacute informe a la Inspeccioacuten de Trabajo y Seguridad Social en el que se recogeraacuten los hechos comprobados a efectos de que se levante la correspondiente acta de infraccioacuten si asiacute procediera
15
A estos efectos los hechos relativos a las actuaciones de comprobacioacuten de las condiciones materiales o teacutecnicas de seguridad y salud recogidos en tales informes gozaraacuten de la presuncioacuten de certeza a que se refiere la disposicioacuten adicional cuarta apartado 2 de la Ley 421997 de 14 de noviembre Ordenadora de la Inspeccioacuten de Trabajo y Seguridad Social
A continuacioacuten Texto Antildeadido por la Ley 542003
4 Las actuaciones previstas en los dos apartados anteriores estaraacuten sujetas a los plazos establecidos en el artiacuteculo 14 apartado 2 de la Ley 421997 de 14 de noviembre Ordenadora de la Inspeccioacuten de Trabajo y Seguridad Social
Artigo 10 Actuacioacutens das Administracioacutens puacuteblicas competentes en materia sanitaria
As actuacioacutens das Administracioacutens puacuteblicas competentes en materia sanitaria referentes aacute sauacutede laboral levaranse a cabo a traveacutes das accioacutens e en relacioacuten cos aspectos sinalados no capiacutetulo IV do Tiacutetulo I da Lei 141986 do 25 de abril Xeral de Sanidade e disposicioacutens dictadas para o seu desenvolvemento
En particular corresponderaacute aacutes devanditas Administracioacutens puacuteblicas
a) O establecemento de medios axeitados para a avaliacioacuten e control das actuacioacutens de caraacutecter sanitario que se realicen nas empresas polos servicios de prevencioacuten actuantes Para isto estableceraacuten as pautas e protocolos de actuacioacuten oiacutedas as sociedades cientiacuteficas aos que deberaacuten someter os citados servicios
b) A implantacioacuten de sistemas de informacioacuten axeitados que permitan a elaboracioacuten xunto coas autoridades laborais competentes de mapas de riscos laborais asiacute como a realizacioacuten de estudios epidemioloacutexicos para a identificacioacuten e prevencioacuten das patoloxiacuteas que poidan afectar aacute sauacutede dos traballadores asiacute como facer posible un raacutepido intercambio de informacioacuten
c) A supervisioacuten da formacioacuten que en materia de prevencioacuten e promocioacuten da sauacutede laboral deba recibir o persoal sanitario actuante nos servicios de prevencioacuten autorizados
d) A elaboracioacuten e divulgacioacuten de estudios investigacioacutens e estatiacutesticas relacionados coa sauacutede dos traballadores
Artigo 11 Coordinacioacuten administrativa
A elaboracioacuten de normas preventivas e o control do seu cumprimento a promocioacuten da prevencioacuten a investigacioacuten e a vixilancia epidemioloacutexica sobre riscos laborais accidentes de traballo e enfermidades profesionais determinan a necesidade de coordinar as actuacioacutens das Administracioacutens competentes en materia laboral sanitaria e de industria para unha maacuteis eficaz proteccioacuten da seguridade e a sauacutede dos traballadores
No marco da devandita coordinacioacuten a Administracioacuten competente en materia laboral velaraacute en particular para que a informacioacuten obtida pola Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social no exercicio das funcioacutens atribuiacutedas a esta no paraacutegrafo 1 do artigo 9 desta Lei sexa posta en contildeecemento da autoridade sanitaria competente para os fins dispostos no artigo 10 desta Lei e no artigo 21 da Lei 141986 do 25 de abril Xeral de Sanidade asiacute como da Administracioacuten competente en materia de industria para os efectos
16
previstos na Lei 211992 do 16 de xullo de Industria
Artigo 12 Participacioacuten de empresarios e traballadores
A participacioacuten de empresarios e traballadores a traveacutes das organizacioacutens empresariais e sindicais maacuteis representativas na planificacioacuten programacioacuten organizacioacuten e control da xestioacuten relacionada coa mellora das condicioacutens de traballo e a proteccioacuten da seguridade e sauacutede dos traballadores no traballo eacute principio baacutesico da poliacutetica de prevencioacuten de riscos laborais a desenvolver polas Administracioacutens puacuteblicas competentes nos distintos niveis territoriais
Artigo 13 Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo 1 Creacutease a Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo como oacutergano colexiado asesor
das Administracioacutens puacuteblicas na formulacioacuten das poliacuteticas de prevencioacuten e oacutergano de participacioacuten institucional en materia de seguridade e sauacutede no traballo
2 A Comisioacuten estaraacute integrada por un representante de cada unha das Comunidades Autoacutenomas e por igual nuacutemero de membros da Administracioacuten Xeral do Estado e paritariamente con todos os anteriores por representantes das organizacioacutens empresariais e sindicais maacuteis representativas
3 A Comisioacuten contildeeceraacute as actuacioacutens que desenvolvan as Administracioacutens puacuteblicas competentes en materia de promocioacuten da prevencioacuten de riscos laborais de asesoramento teacutecnico e de vixilancia e control a que se refiren os artigos 7 8 9 e 11 desta Lei e poderaacute informar e formular propostas en relacioacuten coas devanditas actuacioacutens especificamente no referente a
ndash Criterios e programas xerais de actuacioacutenndash Proxectos de disposicioacutens de caraacutecter xeralndash Coordinacioacuten das actuacioacutens desenvolvidas polas Administracioacutens puacuteblicas competentes en
materia laboralndash Coordinacioacuten entre as Administracioacutens puacuteblicas competentes en materia laboral sanitaria e de
industria
4 A Comisioacuten adoptaraacute os seus acordos por maioriacutea Para tal fin os representantes das Administracioacutens puacuteblicas teraacuten cada un un voto e dous os das organizacioacutens empresariais e sindicais
5 A Comisioacuten contaraacute cun Presidente e catro Vicepresidentes un por cada un dos grupos que a integran A Presidencia da Comisioacuten corresponderaacute ao Secretario xeral de Emprego e Relacioacutens Laborais recaendo a Vicepresidencia atribuiacuteda aacute Administracioacuten Xeral do Estado no Subsecretario de Sanidade e Consumo
6 A Secretariacutea da Comisioacuten como oacutergano de apoio teacutecnico e administrativo recaeraacute na Direccioacuten do Instituto Nacional de Seguridade e Hixiene no Traballo
7 A Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo funcionaraacute en Pleno en Comisioacuten Permanente ou en Grupos de Traballo conforme aacute normativa que estableza o Regulamento interno que elaboraraacute a propia Comisioacuten
No non previsto nesta Lei e no Regulamento interno a que fai referencia o paraacutegrafo anterior a Comisioacuten rexerase pola Lei 301992 de Reacutexime Xuriacutedico das Administracioacutens Puacuteblicas e do
17
Procedemento Administrativo Comuacuten
CAPIacuteTULO III
Dereitos e obrigas
Artigo 14 Dereito aacute proteccioacuten fronte aos riscos laborais
1 Os traballadores tentildeen dereito a unha proteccioacuten eficaz en materia de seguridade e sauacutede no traballo
O devandito dereito supoacuten a existencia dun correlativo deber do empresario de proteccioacuten dos traballadores fronte aos riscos laborais
Este deber de proteccioacuten constituacutee igualmente un deber das Administracioacutens puacuteblicas respecto do persoal ao seu servicio
Os dereitos de informacioacuten consulta e participacioacuten formacioacuten en materia preventiva paralizacioacuten da actividade en caso de risco grave e inminente e vixilaacutencia do seu estado de sauacutede nos termos previstos nesta Lei forman parte do dereito dos traballadores a unha proteccioacuten eficaz en materia de seguridade e sauacutede no traballo
13
2 No cumprimento do deber de proteccioacuten o empresario deberaacute garantir a seguridade e a sauacutede dos traballadores ao seu servicio en todos os aspectos relacionados co traballo A estes efectos no marco das suacuteas responsabilidades o empresario realizaraacute a prevencioacuten dos riscos laborais mediante a integracioacuten da actividade preventiva na empresa e a adopcioacuten de cantas medidas sexan necesarias para a proteccioacuten da seguridade e a sauacutede dos traballadores coas especialidades que se recollen nos artigos seguintes en materia de plano de prevencioacuten de riscos laborais avaliacioacuten de riscos informacioacuten consulta e participacioacuten e formacioacuten dos traballadores actuacioacuten en casos de emerxencia e de risco grave e inminente vixilaacutencia da sauacutede e mediante a constitucioacuten dunha organizacioacuten e dos medios necesarios nos termos establecidos no capiacutetulo IV desta Lei
O empresario desenvolveraacute unha accioacuten permanente de seguimento da actividade preventiva co fin de perfeccionar de maneira continua as actividades de identificacioacuten avaliacioacuten e control dos riscos que non se puideran evitar e os niacuteveis de proteccioacuten existentes e disporaacute o necesario para a adaptacioacuten das medidas de prevencioacuten sinaladas no paraacutegrafo anterior aacutes modificacioacutens que podan experimentar as circunstancias que incidan na realizacioacuten do traballo
3 O empresario deberaacute cumprir as obrigas establecidas na normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais
4 As obrigas dos traballadores establecidas nesta Lei a atribucioacuten de funcioacutens en materia de proteccioacuten e prevencioacuten a traballadores ou servicios da empresa e o recurso ao concerto con entidades especializadas para o desenvolvemento de actividades de prevencioacuten complementaraacuten as accioacutens do empresario sen que por isto o eximan do cumprimento do seu deber nesta materia sen prexuiacutezo das accioacutens que poida exercitar se eacute o caso contra calquera outra persoa
18
5 O custo das medidas relativas aacute seguridade e a sauacutede no traballo non deberaacute recaer de ninguacuten xeito sobre os traballadores
Artigo 15 Principios da accioacuten preventiva
1 O empresario aplicaraacute as medidas que integran o deber xeral de prevencioacuten previsto no artigo anterior de acordo cos seguintes principios xerais
a) Evitar os riscos
b) Avaliar os riscos que non se poidan evitar
c) Combater os riscos na suacutea orixe
d) Adaptar o traballo aacute persoa en particular no que respecta aacute concepcioacuten dos postos de traballo asiacute como a escolla dos equipos e os meacutetodos de traballo e de produccioacuten con miras en particular a atenuar o traballo monoacutetono e repetitivo e a reducir os efectos deste na sauacutede
e) Ter en conta a evolucioacuten da teacutecnica
f) Substituiacuter o perigoso polo que entrantildee pouco ou ninguacuten perigo
g) Planificar a prevencioacuten buscando un conxunto coherente que integre nela a teacutecnica a organizacioacuten do traballo as condicioacutens de traballo as relacioacutens sociais e a influencia dos factores ambientais no traballo
h) Adoptar medidas que antepontildean a proteccioacuten colectiva aacute individual
i) Dar as debidas instruccioacutens aos traballadores
2 O empresario tomaraacute en consideracioacuten as capacidades profesionais dos traballadores en materia de seguridade e de sauacutede no momento de lles encomendar as tarefas
3 O empresario adoptaraacute as medidas necesarias a fin de garantir que soacute os traballadores que recibiran informacioacuten suficiente e axeitada poidan acceder aacutes zonas de risco grave e especiacutefico
4 A efectividade das medidas preventivas deberaacute prever as distraccioacutens ou imprudencias non temerarias que puidese cometer o traballador Para a suacutea adopcioacuten teranse en conta os riscos adicionais que puidesen implicar determinadas medidas preventivas as cales soacute poderaacuten ser adoptadas cando a magnitude dos devanditos riscos sexa substancialmente inferior aacute dos que se pretende controlar e non existan alternativas maacuteis seguras
5 Poderaacuten concertar operacioacutens de seguro que tentildean como fin garantir como aacutembito de cobertura a previsioacuten de riscos derivados do traballo a empresa respecto dos seus traballadores os traballadores autoacutenomos respecto a eles mesmos e as sociedades cooperativas respecto aos seus socios cando a suacutea actividade consista na prestacioacuten do seu traballo persoal
19
Texto reemplazado por la Ley 542003
Artigo 16 Plano de prevencioacuten de riscos laborais avaliacioacuten dos riscos e planificacioacuten da actividade preventiva
1 A prevencioacuten de riscos laborais deberaacute integrarse no sistema xeral de xestioacuten da empresa tanto no conxunto das suacuteas actividades como en todos os niacuteveis xeraacuterquicos desta a traveacutes da implantacioacuten e aplicacioacuten dun plano de prevencioacuten de riscos laborais a que se refire o paraacutegrafo seguinte
Este plano de prevencioacuten de riscos laborais deberaacute incluiacuter a estructura organizativa as responsabilidades as funcioacutens as praacutecticas os procedementos os procesos e os recursos necesarios para realizar a accioacuten de prevencioacuten de riscos na empresa nos termos que regulamentariamente se establezan
2 Os instrumentos esenciais para a xestioacuten e aplicacioacuten do plano de prevencioacuten de riscos que poderaacuten ser levados a cabo por fases de forma programada son a avaliacioacuten de riscos laborais e a planificacioacuten da actividade preventiva a que se refiren los paraacutegrafos seguintes
a) O empresario deberaacute realizar unha avaliacioacuten inicial dos riscos para a seguridade e sauacutede dos traballadores tendo en conta con caraacutecter xeral a natureza da actividade as caracteriacutesticas dos postos de traballo existentes e dos traballadores que deban desempentildealos Igual avaliacioacuten deberaacute facerse con ocasioacuten da eleccioacuten dos equipos de traballo das sustancias ou preparados quiacutemicos e do acondicionamento dos lugares de traballo A avaliacioacuten inicial teraacute en conta aquelas outras actuacioacutens que deban desenvolverse de conformidade co disposto na normativa sobre proteccioacuten de riscos especiacuteficos e actividades de especial perigosidade A avaliacioacuten seraacute actualizada cando cambien as condicioacutens de traballo e en todo caso someterase a consideracioacuten e revisarase se fora necesario con ocasioacuten dos danos para a sauacutede que se produciran
Cando o resultado da avaliacioacuten o fixera necesario o empresario realizaraacute controis perioacutedicos das condicioacutens de traballo e da actividade dos traballadores na prestacioacuten dos seus servicios para detectar situacioacutens potencialmente perigosas
b) Se os resultados da avaliacioacuten prevista no paraacutegrafo a) puxeran de manifesto situacioacutens de risco o empresario realizaraacute aquelas actividades preventivas necesarias para eliminar ou reducir e controlar tales riscos Ditas actividades seraacuten obxecto de planificacioacuten polo empresario incluiacutendo para cada actividade preventiva o prazo para levala a cabo a designacioacuten de responsables e os recursos humanos e materiais necesarios para a suacutea execucioacuten
O empresario deberaacute asegurarse da efectiva execucioacuten das actividades preventivas incluiacutedas na planificacioacuten efectuando para iso un seguimento continuo da mesma
As actividades de prevencioacuten seraacuten modificadas cando se aprecie polo empresario como consecuencia dos controis perioacutedicos previstos no paraacutegrafo a) anterior a suacutea inadecuacioacuten aos fins de proteccioacuten requiridos
3 Cando se producise un dano para a sauacutede dos traballadores ou cando con ocasioacuten da vixilancia da sauacutede prevista no artigo 22 aparezan indicios de que as medidas de prevencioacuten resultan insuficientes o empresario levaraacute a cabo unha investigacioacuten ao respecto a fin de detectar as causas destes feitos
Artigo 17 Equipos de traballo e medios de proteccioacuten
20
1 O empresario adoptaraacute as medidas necesarias co fin de que os equipos de traballo sexan axeitados para o traballo que se deba realizar e convenientemente adaptados para tal efecto de xeito que garantan a seguridade e a sauacutede dos traballadores ao empregalos
Cando o emprego dun equipo de traballo poida presentar un risco especiacutefico para a seguridade e a sauacutede dos traballadores o empresario adoptaraacute as medidas necesarias co fin de que
a) A utilizacioacuten do equipo de traballo quede reservada aos encargados da devandita utilizacioacuten
b) Os traballos de reparacioacuten transformacioacuten mantemento ou conservacioacuten sexan realizados polos traballadores especificamente capacitados para iso
2 O empresario deberaacute proporcionar aos seus traballadores equipos de proteccioacuten individual axeitados para o desempentildeo das suacuteas funcioacutens e velar polo uso efectivo destes cando pola natureza dos traballos realizados sexan necesarios
Os equipos de proteccioacuten individual deberaacuten empregarse cando os riscos non se poidan evitar ou non se poidan limitar suficientemente por medios teacutecnicos de proteccioacuten colectiva ou mediante medidas meacutetodos ou procedementos de organizacioacuten do traballo
Artigo 18 Informacioacuten consulta e participacioacuten dos traballadores
1 A fin de dar cumprimento ao deber de proteccioacuten establecido nesta Lei o empresario adoptaraacute as medidas axeitadas para que os traballadores reciban todas as informacioacutens necesarias en relacioacuten con
a) Os riscos para a seguridade e a sauacutede dos traballadores no traballo tanto aqueles que afecten aacute empresa no seu conxunto como a cada tipo de posto de traballo ou funcioacuten
b) As medidas e actividades de proteccioacuten e prevencioacuten aplicables aos riscos sinalados no apartado anterior
c) As medidas adoptadas de conformidade co disposto no artigo 20 desta Lei
Nas empresas que tentildean representantes dos traballadores a informacioacuten aacute que se refire este apartado facilitaraa o empresario aos traballadores a traveacutes dos devanditos representantes non obstante deberase informar directamente a cada traballador dos riscos especiacuteficos que afecten ao seu posto de traballo ou funcioacuten e das medidas de proteccioacuten e prevencioacuten aplicables aos devanditos riscos
2 O empresario deberaacute consultar aos traballadores e permitir a suacutea participacioacuten no marco de todas as cuestioacutens que afecten aacute seguridade e aacute sauacutede no traballo de conformidade co disposto no capiacutetulo V desta Lei
Os traballadores teraacuten dereito a efectuar propostas ao empresario asiacute como aos oacuterganos de participacioacuten e representacioacuten previstos no capiacutetulo V desta Lei dirixidas aacute mellora dos niveis de proteccioacuten da seguridade e a sauacutede da empresa
Artigo 19 Formacioacuten dos traballadores
1 En cumprimento do deber de proteccioacuten o empresario deberaacute garantir que cada traballador reciba
21
unha formacioacuten teoacuterica e praacutectica suficiente e axeitada en materia preventiva tanto no momento da suacutea contratacioacuten calquera que sexa a modalidade ou duracioacuten desta como cando se produzan cambios nas funcioacutens que desempentildee ou se introduzan novas tecnoloxiacuteas ou cambios nos equipos de traballo
A formacioacuten deberaacute estar centrada especificamente no posto de traballo ou funcioacuten de cada traballador adaptarse aacute evolucioacuten dos riscos e aacute aparicioacuten doutros novos e repetirse periodicamente se fose necesario
2 A formacioacuten aacute que se refire o paraacutegrafo anterior deberase impartir sempre que sexa posible dentro da xeira ou no seu defecto noutras horas pero co desconto naquela do tempo investido nesta A formacioacuten poderaa impartir a empresa mediante medios propios ou concertaacutendoa con servicios alleos e o seu custo non recaeraacute de ninguacuten xeito sobre os traballadores
Artigo 20 Medidas de emerxencia
O empresario tendo en conta o tamantildeo e a actividade da empresa asiacute como a posible presencia de persoas alleas a esta deberaacute analizar as posibles situacioacutens de emerxencia e adoptar as medidas necesarias en materia de primeiros auxilios loita contra incendios e evacuacioacuten dos traballadores designando para isto ao persoal encargado de pontildeer en praacutectica estas medidas e comprobando periodicamente se eacute o caso o seu correcto funcionamento O devandito persoal debera posuiacuter a formacioacuten necesaria ser suficiente en nuacutemero e dispontildeer do material axeitado en funcioacuten das circunstancias antes sinalada
Para a aplicacioacuten das medidas adoptadas o empresario deberaacute organizar as relacioacutens que sexan necesarias con servicios externos aacute empresa en particular en materia de primeiros auxilios asistencia meacutedica de urxencia salvamento e loita contra incendios de xeito que quede garantida a rapidez e eficacia destas
Artigo 21 Risco grave e inminente
1 Cando os traballadores estean ou poidan estar expostos a un risco grave e inminente con ocasioacuten do seu traballo o empresario estaraacute na obriga de
a) Informar o antes posible a todos os traballadores afectados en canto aacute existencia do devandito risco e das medidas adoptadas ou que se eacute o caso se deban adoptar en materia de proteccioacuten
b) Adoptar as medidas e dar as instruccioacutens necesarias para que no caso de perigo grave inminente e inevitable os traballadores poidan interromper a suacutea actividade e se fose necesario abandonar de inmediato o lugar de traballo Neste suposto non se poderaacute esixir aos traballadores que prosigan a suacutea actividade mentres persista o perigo agaacutes excepcioacuten debidamente xustificada por razoacutens de seguridade e determinada regulamentariamente
c) Dispontildeer o necesario para que o traballador que non se puidese pontildeer en contacto co seu superior xeraacuterquico ante unha situacioacuten de perigo grave e inminente para a suacutea seguridade a doutros traballadores ou a de terceiros aacute empresa estea en condicioacutens tendo en conta os seus contildeecementos e os medios teacutecnicos postos aacute suacutea disposicioacuten de adoptar as medidas necesarias para evitar as consecuencias do devandito perigo
2 De acordo co previsto no apartado 1 do artigo 14 desta Lei o traballador teraacute dereito a interromper a suacutea actividade e abandonar o lugar de traballo en caso necesario cando considere que a dita
22
actividade entrantildea un risco grave e inminente para a suacutea vida ou a suacutea sauacutede
3 Cando no caso a que se refire o apartado 1 deste artigo o empresario non adopte ou non permita a adopcioacuten das medidas necesarias para garantir a seguridade e a sauacutede dos traballadores os representantes legais destes poderaacuten acordar por maioriacutea dos seus membros a paralizacioacuten da actividade dos traballadores afectados polo devandito risco Tal acordo seraacute comunicado de inmediato aacute empresa e aacute autoridade laboral a cal no prazo de vintecatro horas anularaacute ou ratificaraacute a paralizacioacuten acordada
O acordo a que se refire o paraacutegrafo anterior poderaacute ser adoptado por decisioacuten maioritaria dos Delegados de Prevencioacuten cando non resulte posible reunir coa urxencia requirida ao oacutergano de representacioacuten do persoal
4 Os traballadores ou os seus representantes non poderaacuten sufrir prexuiacutezo alguacuten derivado da adopcioacuten das medidas a que se refiren os apartados anteriores a menos que obrasen de mala fe ou cometesen neglixencia grave
Artigo 22 Vixilaacutencia da sauacutede
1 O empresario garantiralles aos traballadores ao seu servicio a vixilancia perioacutedica do seu estado de sauacutede en funcioacuten dos riscos inherentes ao traballo
Esta vixilancia soacute se poderaacute levar a cabo cando o traballador preste o seu consentimento Deste caraacutecter voluntario soacute se exceptuaraacuten previo informe dos representantes dos traballadores os supostos nos que a realizacioacuten dos recontildeecementos sexa imprescindible para avaliar os efectos das condicioacutens de traballo sobre a sauacutede dos traballadores ou para verificar se o estado de sauacutede do traballador pode constituiacuter un perigo para este para os demais traballadores ou para outras persoas relacionadas coa empresa ou cando asiacute estea establecido nunha disposicioacuten legal en relacioacuten coa proteccioacuten de riscos especiacuteficos e actividades de especial perigosidade
En todo caso deberase optar pola realizacioacuten daqueles recontildeecementos ou probas que causen as menores molestias ao traballador e que sexan proporcionais ao risco
2 As medidas de vixilancia e control da sauacutede dos traballadores levaranse a cabo respectando sempre o dereito aacute intimidade e aacute dignidade da persoa do traballador e aacute confidencialidade de toda a informacioacuten relacionada co seu estado de sauacutede
3 Os resultados da vixilancia a que se refire o apartado anterior seraacuten comunicados aos traballadores afectados
4 Os datos relativos aacute vixilancia da sauacutede dos traballadores non poderaacuten ser empregados con fins discriminatorios nin en prexuiacutezo do traballador
O acceso aacute informacioacuten meacutedica de caraacutecter persoal limitarase ao persoal meacutedico e aacutes autoridades sanitarias que leven a cabo a vixilancia da sauacutede dos traballadores sen que se poida facilitar ao empresario ou a outras persoas sen consentimento expreso do traballador
Malia o anterior o empresario e as persoas ou oacuterganos con responsabilidades en materia de prevencioacuten seraacuten informados das conclusioacutens que se deriven dos recontildeecementos efectuados en relacioacuten coa aptitude do traballador para o desempeno do posto de traballo ou coa necesidade de introducir ou
23
mellorar as medidas de proteccioacuten e prevencioacuten a fin de que poidan desenvolver correctamente as suacuteas funcioacutens en materia preventiva
5 Nos supostos en que a natureza dos riscos inherentes ao traballo o faga necesario o dereito dos traballadores aacute vixilancia perioacutedica do seu estado de sauacutede deberaacute ser alongado maacuteis alaacute do remate da relacioacuten laboral nos termos que regulamentariamente se determinen
6 As medidas de vixilancia e control da sauacutede dos traballadores levaranse a cabo por persoal sanitario con competencia teacutecnica formacioacuten e capacidade acreditada
Artigo 23 Documentacioacuten
1 O empresario deberaacute elaborar e conservar aacute disposicioacuten da autoridade laboral a seguinte documentacioacuten relativa aacutes obrigas establecidas nos artigos anteriores
13
a) Plano de prevencioacuten de riscos laborais conforme ao previsto no apartado 1 do artigo 16 desta Lei
b) Avaliacioacuten dos riscos para a seguridade e a sauacutede no traballo incluiacutedo o resultado dos controis perioacutedicos das condicioacutens de traballo e da actividade dos traballadores de acordo co disposto no paraacutegrafo a) do apartado 2 do artigo 16 desta Lei
c) Planificacioacuten da actividade preventiva incluiacutedas as medidas de proteccioacuten e de prevencioacuten a adoptar e no seu caso material de proteccioacuten que deba utilizarse de conformidade co paraacutegrafo b) do apartado 2 do artigo 16 desta Lei
d) Praacutectica dos controis do estado de sauacutede dos traballadores previstos no artigo 22 desta Lei e conclusioacutens obtidas deses nos termos recollidos no derradeiro paraacutegrafo do apartado 4 do devandito artigo
e) Relacioacuten de accidentes de traballo e enfermidades profesionais que causaran ao traballador unha incapacidade laboral superior a un diacutea de traballo Nestes casos o empresario realizaraacute ademais a notificacioacuten a que se refire o apartado 3 deste artigo
2 No momento de cesamento da suacutea actividade as empresas deberaacuten achegar aacute autoridade laboral a documentacioacuten sinalada no apartado anterior
3 O empresario estaraacute na obriga de notificar por escrito aacute autoridade laboral os danos para a sauacutede dos traballadores ao seu servicio que se produciran por mor do desenvolvemento do seu traballo conforme ao procedemento que se determine regulamentariamente
4 A documentacioacuten a que fai referencia este artigo deberaacute tameacuten ser posta a disposicioacuten das autoridades sanitarias co fin de que estas poidan cumprir co disposto no artigo 10 desta Lei e no artigo 21 da Lei 141986 do 25 de abril Xeral de Sanidade
Artigo 24 Coordinacioacuten de actividades empresariais
1 Cando nun mesmo centro de traballo desenvolvan actividades traballadores de duacuteas ou maacuteis
24
empresas estas deberaacuten cooperar na aplicacioacuten da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais Para tal fin estableceraacuten os medios de coordinacioacuten que sexan necesarios en canto aacute proteccioacuten e prevencioacuten de riscos laborais e a informacioacuten sobre estes aos seus respectivos traballadores nos termos previstos no apartado 1 do artigo 18 desta Lei
2 O empresario titular do centro de traballo adoptaraacute as medidas necesarias para que aqueloutros empresarios que desenvolvan actividades no seu centro de traballo reciban a informacioacuten e as instruccioacutens axeitadas en relacioacuten cos riscos existentes no centro de traballo e coas medidas de proteccioacuten e prevencioacuten correspondentes asiacute como sobre as medidas de emerxencia a aplicar para o seu traslado aos seus respectivos traballadores
3 As empresas que contraten ou subcontraten con outras a realizacioacuten de obras ou servicios correspondentes aacute propia actividade daquelas e que se desenvolvan nos seus propios centros de traballo deberaacuten vixiar o cumprimento polos devanditos contratistas e subcontratistas da normativa de prevencioacuten de riscos laborais
4 As obrigas consignadas no derradeiro paraacutegrafo do apartado 1 do artigo 41 desta Lei seraacuten tameacuten de aplicacioacuten respecto das operacioacutens contratadas nos supostos en que os traballadores da empresa contratista ou subcontratista non presten servicios nos centros de traballo da empresa principal sempre que tales traballadores deban operar con maquinaria equipos productos materias primas ou utensilios proporcionados pola empresa principal
5 Os deberes de cooperacioacuten e de informacioacuten e instruccioacuten recollidos nos apartados 1 e 2 aplicaranse respecto dos traballadores autoacutenomos que desenvolvan actividades nos devanditos centros de traballo
6 As obrigas previstas neste artigo seraacuten desenvoltas regulamentariamente
Artigo 25 Proteccioacuten de traballadores especialmente sensibles a determinados riscos
1 O empresario garantiraacute de maneira especiacutefica a proteccioacuten dos traballadores que polas suacuteas propias caracteriacutesticas persoais ou estado bioloacutexico contildeecido incluiacutedos aqueles que tentildean recontildeecida a situacioacuten de discapacidade fiacutesica psiacutequica ou sensorial sexan especialmente sensibles aos riscos derivados do traballo Para tal fin deberaacute ter en conta os ditos aspectos nas avaliacioacutens dos riscos e en funcioacuten destas adoptaraacute as medidas preventivas e de proteccioacuten necesarias
Os traballadores non seraacuten empregados naqueles postos de traballo nos que a causa das suacuteas caracteriacutesticas persoais estado bioloacutexico ou pola suacutea discapacidade fiacutesica psiacutequica ou sensorial debidamente recontildeecida poidan eles os demais traballadores ou outras persoas relacionadas coa empresa pontildeerse en situacioacuten de perigo ou en xeral cando estean manifestamente en estados ou situacioacutens transitorias que non respondan aacutes esixencias psicofiacutesicas dos respectivos postos de traballo
2 Igualmente o empresario deberaacute ter en conta nas avaliacioacutens os factores de risco que poidan incidir na funcioacuten de procreacioacuten dos traballadores en particular pola exposicioacuten a axentes fiacutesicos quiacutemicos e bioloacutexicos que poidan exercer efectos mutaxeacutenicos ou de toxicidade para a procreacioacuten tanto nos aspectos da fertilidade como do desenvolvemento da descendencia co fin de adoptar as medidas
25
preventivas necesarias
Artigo 26 Proteccioacuten da maternidade
1 A avaliacioacuten dos riscos a que se refire o artigo 16 desta Lei deberaacute abranguer a determinacioacuten da natureza o grao e a duracioacuten da exposicioacuten das traballadoras en situacioacuten de embarazo ou parto recente a axentes procedementos ou condicioacutens de traballo que poidan influiacuter negativamente na sauacutede das traballadoras ou do feto en calquera actividade susceptible de presentar un risco especiacutefico Se os resultados da avaliacioacuten revelasen un risco para a seguridade e a sauacutede ou unha posible repercusioacuten sobre o embarazo ou a lactacioacuten das devanditas traballadoras o empresario adoptaraacute as medidas necesarias para evitar a exposicioacuten ao dito risco a traveacutes dunha adaptacioacuten das condicioacutens ou do tempo de traballo da traballadora afectada As devanditas medidas incluiraacuten cando resulte necesario a non realizacioacuten de traballo nocturno ou de traballo a quendas
2 Cando a adaptacioacuten das condicioacutens ou do tempo de traballo non resultase posible ou a pesar de tal adaptacioacuten as condicioacutens dun posto de traballo puidesen influiacuter negativamente na sauacutede da traballadora embarazada ou do feto e asiacute o certifiquen os Servicios Meacutedicos do Instituto Nacional da Seguridade Social ou das Mutuas co informe do meacutedico do Servicio Nacional da Sauacutede que asista facultativamente aacute traballadora esta deberaacute desempentildear un posto de traballo ou funcioacuten diferente e compatible co seu estado O empresario deberaacute determinar previa consulta cos representantes dos traballadores a relacioacuten dos postos de traballo exentos de riscos para estes efectos
O cambio de posto ou funcioacuten levarase a cabo de conformidade coas regras e criterios que se apliquen nos supostos de mobilidade funcional e teraacute efectos ata o momento en que o estado de sauacutede da traballadora permita a suacutea reincorporacioacuten ao anterior posto
No suposto de que aiacutenda aplicando as regras sinaladas no paraacutegrafo anterior non existise posto de traballo ou funcioacuten compatible a traballadora poderaacute ser destinada a un posto non correspondente ao seu grupo ou a categoriacutea equivalente aiacutenda que conservaraacute o dereito ao conxunto de retribucioacutens do seu posto de orixe
3 Se o antedito cambio de posto non resultara teacutecnica ou obxectivamente posible ou no poida razoablemente exixirse por motivos xustificados poderaacute declararse o paso da traballadora afectada aacute situacioacuten de suspensioacuten do contrato por risco durante o embarazo contemplada no artigo 451 d) do Estatuto dos Traballadores durante o periacuteodo necesario para a proteccioacuten da suacutea seguridade ou da suacutea sauacutede e mentres persista a imposibilidade de reincorporarse ao seu posto anterior ou a outro posto compatible co seu estado
4 O disposto nos nuacutemeros 1 e 2 deste artigo seraacute tameacuten de aplicacioacuten durante o periacuteodo de lactacioacuten se as condicioacutens de traballo puidesen influiacuter negativamente na sauacutede da muller ou do fillo e asiacute o certificase o meacutedico que no reacutexime de Seguridade Social aplicable asista facultativamente aacute traballadora
5 As traballadoras embarazadas teraacuten dereito a ausentarse do traballo con dereito a remuneracioacuten para a realizacioacuten de exames prenatais e teacutecnicas de preparacioacuten ao parto previo aviso ao empresario e xustificacioacuten da necesidade da suacutea realizacioacuten dentro da xeira
26
La evaluacioacuten de los riesgos a que se refiere el artiacuteculo 16 de la presente Ley deberaacute comprender la determinacioacuten de la naturaleza el grado y la duracioacuten de la exposicioacuten de las trabajadoras en situacioacuten de embarazo o parto reciente a agentes procedimientos o condiciones de trabajo que puedan influir negativamente en la salud de las trabajadoras o del feto en cualquier actividad susceptible de presentar un riesgo especiacutefico Si los resultados de la evaluacioacuten revelasen un riesgo para la seguridad y la salud o una posible repercusioacuten sobre el embarazo o la lactancia de las citadas trabajadoras el empresario adoptaraacute las medidas necesarias para evitar la exposicioacuten a dicho riesgo a traveacutes de una adaptacioacuten de las condiciones o del tiempo de trabajo de la trabajadora afectada
Dichas medidas incluiraacuten cuando resulte necesario la no realizacioacuten de trabajo nocturno o de trabajo a turnosSustituido por Ley Orgaacutenica 32007 por
2 Cuando la adaptacioacuten de las condiciones o del tiempo de trabajo no resultase posible o a pesar de tal adaptacioacuten las condiciones de un puesto de trabajo pudieran influir negativamente en la salud de la trabajadora embarazada o del feto y asiacute lo certifiquen los Servicios Meacutedicos del Instituto Nacional de la Seguridad Social o de las Mutuas en funcioacuten de la Entidad con la que la empresa tenga concertada la cobertura de los riesgos profesionales con el informe del meacutedico del Servicio Nacional de Salud que asista facultativamente a la trabajadora eacutesta deberaacute desempentildear un puesto de trabajo o funcioacuten diferente y compatible con su estado El empresario deberaacute determinar previa consulta con los representantes de los trabajadores la relacioacuten de los puestos de trabajo exentos de riesgos a estos efectos
El cambio de puesto o funcioacuten se llevaraacute a cabo de conformidad con las reglas y criterios que se apliquen en los supuestos de movilidad funcional y tendraacute efectos hasta el momento en que el estado de salud de la trabajadora permita su reincorporacioacuten al anterior puesto
En el supuesto de que aun aplicando las reglas sentildealadas en el paacuterrafo anterior no existiese puesto de trabajo o funcioacuten compatible la trabajadora podraacute ser destinada a un puesto no correspondiente a su grupo o categoriacutea equivalente si bien conservaraacute el derecho al conjunto de retribuciones de su puesto de origen
Si dicho cambio de puesto no resultara teacutecnica u objetivamente posible o no pueda razonablemente exigirse por motivos justificados podraacute declararse el paso de la trabajadora afectada a la situacioacuten de suspensioacuten del contrato por riesgo durante el embarazo contemplada en el artiacuteculo 451d) del Estatuto de los Trabajadores durante el periacuteodo necesario para la proteccioacuten de su seguridad o de su salud y mientras persista la imposibilidad de reincorporarse a su puesto anterior o a otro puesto compatible con su estadoSustituido por Ley Orgaacutenica 32007 por
Lo dispuesto en los nuacutemeros 1 y 2 de este artiacuteculo seraacute tambieacuten de aplicacioacuten durante el periacuteodo de lactancia natural si las condiciones de trabajo pudieran influir negativamente en la salud de la mujer o del hijo y asiacute lo certifiquen los Servicios Meacutedicos del Instituto Nacional de la Seguridad Social o de las Mutuas en funcioacuten de la Entidad con la que la empresa tenga concertada la cobertura de los riesgos profesionales con el informe del meacutedico del Servicio Nacional de Salud que asista facultativamente a la trabajadora o a su
27
hijo Podraacute asimismo declararse el pase de la trabajadora afectada a la situacioacuten de suspensioacuten del contrato por riesgo durante la lactancia natural de hijos menores de nueve meses contemplada en el artiacuteculo 451d) del Estatuto de Ios Trabajadores si se dan las circunstancias previstas en el nuacutemero 3 de este artiacuteculo
Las trabajadoras embarazadas tendraacuten derecho a ausentarse del trabajo con derecho a remuneracioacuten para la realizacioacuten de exaacutemenes prenatales y teacutecnicas de preparacioacuten al parto previo aviso al empresario y justificacioacuten de la necesidad de su realizacioacuten dentro de la jornada de trabajo
Artigo 27 Proteccioacuten dos menores
1 Antes da incorporacioacuten ao traballo de mozos menores de dezaoito anos e previamente a calquera modificacioacuten importante das suacuteas condicioacutens de traballo o empresario deberaacute efectuar unha avaliacioacuten dos postos de traballo a desempentildear por estes a fin de determinar a natureza o grao e a duracioacuten da suacutea exposicioacuten en calquera actividade susceptible de presentar un risco especiacutefico ao respecto a axentes procesos ou condicioacutens de traballo que poidan pontildeer en perigo a seguridade ou a sauacutede destes traballadores
Para tal fin a avaliacioacuten teraacute especialmente en conta os riscos especiacuteficos para a seguridade a sauacutede e o desenvolvemento dos mozos derivados da suacutea falta de experiencia da suacutea inmadurez para avaliar os riscos existentes ou potenciais e do seu desenvolvemento aiacutenda incompleto
En todo caso o empresario informaraacute aos devanditos mozos e aos seus pais ou titores que intervintildeesen na contratacioacuten conforme ao disposto na letra b) do artigo 7 do texto refundido da Lei do Estatuto dos Traballadores aprobado polo Real Decreto lexislativo 11995 do 24 de marzo dos posibles riscos e de todas as medidas adoptadas para a proteccioacuten da suacutea seguridade e sauacutede
2 Tendo en conta os factores anteriormente sinalados o Goberno estableceraacute as limitacioacutens aacute contratacioacuten dos mozos menores de dezaoito anos en traballos que presenten riscos especiacuteficos
Artigo 28 Relacioacutens de traballo temporais de duracioacuten determinada e en empresas de traballo temporal
1 Os traballadores con relacioacutens de traballo temporais ou de duracioacuten determinada asiacute como os contratados por empresas de traballo temporal deberaacuten beneficiarse do mesmo nivel de proteccioacuten en materia de seguridade e sauacutede que os restantes traballadores da empresa na que prestan os seus servicios
A existencia dunha relacioacuten de traballo das sinaladas no paraacutegrafo anterior non xustificaraacute de ninguacuten xeito unha diferencia de trato polo que respecta aacutes condicioacutens de traballo no relativo a calquera dos aspectos da proteccioacuten da seguridade e a sauacutede dos traballadores
Esta Lei e as suacuteas disposicioacutens de desenvolvemento aplicaranse plenamente aacutes relacioacutens de traballo sinaladas nos paraacutegrafos anteriores
2 O empresario adoptaraacute as medidas necesarias para garantir que con caraacutecter previo ao inicio da suacutea actividade os traballadores a que se refire o apartado anterior reciban informacioacuten acerca dos riscos aos que estean expostos en particular no relativo aacute necesidade de cualificacioacutens ou aptitudes profesionais determinadas a esixencia de controis meacutedicos especiais ou a existencia de riscos especiacuteficos do posto de
28
traballo a cubrir asiacute como sobre as medidas de proteccioacuten e prevencioacuten fronte a estes
Os devanditos traballadores recibiraacuten en todo caso unha formacioacuten suficiente e axeitada aacutes caracteriacutesticas do posto de traballo a cubrir tendo en conta a suacutea cualificacioacuten e experiencia profesional e os riscos aos que estean expostos
3 Os traballadores a que se refire este artigo teraacuten dereito a unha vixilancia perioacutedica do seu estado de sauacutede nos termos establecidos no artigo 22 desta Lei e nas suacuteas normas de desenvolvemento
4 O empresario deberaacute informar aos traballadores designados para ocuparse das actividades de proteccioacuten e prevencioacuten ou se eacute o caso o servicio de prevencioacuten previsto no artigo 31 desta Lei da incorporacioacuten dos traballadores a que se refire este artigo na medida necesaria para que poidan desenvolver de xeito axeitado aacutes suacuteas funcioacutens respecto de todos os traballadores da empresa
5 Nas relacioacutens de traballo a traveacutes de empresas de traballo temporal a empresa usuaria seraacute responsable das condicioacutens de execucioacuten do traballo en todo o relacionado coa proteccioacuten da seguridade e a sauacutede dos traballadores Corresponderaacute ademais aacute empresa usuaria o cumprimento das obrigas en materia de informacioacuten previstas nos apartados 2 e 4 deste artigo
A empresa de traballo temporal seraacute responsable do cumprimento das obrigas en materia de formacioacuten e vixilancia da sauacutede que se establecen nos apartados 2 e 3 deste artigo Para tal fin e sen prexuiacutezo do disposto no paraacutegrafo anterior a empresa usuaria deberaacute informar aacute empresa de traballo temporal e esta aos traballadores afectados antes da adscricioacuten destes acerca das caracteriacutesticas propias dos postos de traballo a desempentildear e das cualificacioacutens requiridas
A empresa usuaria deberaacute informar aos representantes dos traballadores nesta da adscricioacuten dos traballadores postos a disposicioacuten pola empresa de traballo temporal Os ditos traballadores poderanse dirixir a estes representantes no exercicio dos dereitos recontildeecidos nesta Lei
Artigo 29 Obrigas dos traballadores en materia de prevencioacuten de riscos
1 Corresponde a cada traballador velar segundo as suacuteas posibilidades e mediante o cumprimento das medidas de prevencioacuten que en cada caso sexan adoptadas pola suacutea propia seguridade e sauacutede no traballo e pola daqueloutras persoas aacutes que poida afectar a suacutea actividade profesional a causa dos seus actos e omisioacutens no traballo de conformidade coa suacutea formacioacuten e as instruccioacutens do empresario
2 Os traballadores de acordo coa suacutea formacioacuten e seguindo as instruccioacutens do empresario deberaacuten en particular
1ordm Empregar de forma axeitada de acordo coa suacutea natureza e os riscos previsibles as maacutequinas aparellos ferramentas substancias perigosas equipos de transporte e en xeral calquera outros medios cos que desenvolvan a suacutea actividade
2ordm Empregar correctamente os medios e equipos de proteccioacuten facilitados polo empresario de acordo coas instruccioacutens recibidas deste
3ordm Non pontildeer foacutera de funcionamento e empregar correctamente os dispositivos de seguridade existentes ou que se instalen nos medios relacionados coa suacutea actividade ou nos lugares de traballo en que esta tentildea lugar
29
4ordm Informar de inmediato ao seu superior xeraacuterquico directo e aos traballadores designados para realizaren actividades de proteccioacuten e de prevencioacuten ou se eacute o caso ao servicio de prevencioacuten acerca de calquera situacioacuten que ao seu xuiacutezo entrantildee por motivos razoables un risco para a seguridade e a sauacutede dos traballadores
5ordm Contribuiacuter ao cumprimento das obrigas establecidas pola autoridade competente co fin de protexer a seguridade e a sauacutede dos traballadores no traballo
6ordm Cooperar co empresario para que este poida garantir unhas condicioacutens de traballo que sexan seguras e non entrantildeen riscos para a seguridade e a sauacutede dos traballadores
3 O cumprimento polos traballadores das obrigas en materia de prevencioacuten de riscos a que se refiren os apartados anteriores teraacute a consideracioacuten de incumprimento laboral para os efectos previstos no artigo 581 do Estatuto dos Traballadores ou de falta se eacute o caso conforme ao establecido na correspondente normativa sobre reacutexime disciplinario dos funcionarios puacuteblicos ou do persoal estatutario ao servicio das Administracioacutens puacuteblicas O disposto neste apartado seraacute igualmente aplicable aos socios das cooperativas en que a suacutea actividade consista na prestacioacuten do seu traballo coas precisioacutens que se establezan nos seus Regulamentos de Reacutexime Interno
CAPIacuteTULO IV
Servicios de prevencioacuten
Artigo 30 Proteccioacuten e prevencioacuten de riscos profesionais
1 En cumprimento do deber de prevencioacuten de riscos profesionais o empresario designaraacute un ou varios traballadores para ocupaacuterense da devandita actividade constituiraacute un servicio de prevencioacuten ou concertaraacute o dito servicio cunha entidade especializada allea aacute empresa
2 Os traballadores designados deberaacuten ter a capacidade necesaria dispor do tempo e dos medios precisos e ser suficientes en nuacutemero tendo en conta o tamantildeo da empresa asiacute como os riscos a que estaacuten expostos os traballadores e a suacutea distribucioacuten nesta co alcance que se determine nas disposicioacutens a que se refire a letra e) do apartado 1 do artigo 6 desta Lei
Os traballadores a que se refire o paraacutegrafo anterior colaboraraacuten entre si e se eacute o caso cos servicios de prevencioacuten
3 Para a realizacioacuten da actividade de prevencioacuten o empresario deberaacute facilitar aos traballadores designados o acceso aacute informacioacuten e documentacioacuten a que se refiren os artigos 18 e 23 desta Lei
4 Os traballadores designados non poderaacuten sufrir ninguacuten prexuiacutezo derivado das suacuteas actividades de proteccioacuten e prevencioacuten dos riscos profesionais na empresa En exercicio desta funcioacuten os devanditos traballadores gozaraacuten en particular das garantiacuteas que para os representantes dos traballadores establecen as letras a) b) e c) do artigo 68 e o apartado 4 do artigo 56 do texto refundido da Lei do Estatuto dos Traballadores
Esta garantiacutea acadaraacute tameacuten aos traballadores integrantes do servicio de prevencioacuten cando a
30
empresa decida constituiacutelo de acordo co disposto no artigo seguinte
Os traballadores a que se refiren os paraacutegrafos anteriores deberaacuten gardar sixilo profesional sobre a informacioacuten relativa aacute empresa aacute que tiveran acceso como consecuencia do desempentildeo das suacuteas funcioacutens
5 Nas empresas de menos de seis traballadores o empresario poderaacute asumir persoalmente as funcioacutens sinaladas no apartado 1 sempre que desenvolva de forma cotiaacute a suacutea actividade no centro de traballo e tentildea a capacidade necesaria en funcioacuten dos riscos a que estean expostos os traballadores e a perigosidade das actividades co alcance que se determine nas disposicioacutens a que se refire a letra e) do apartado 1 do artigo 6 desta Lei
6 O empresario que non concertase o Servicio de prevencioacuten cunha entidade especializada allea aacute empresa deberaacute someter o seu sistema de prevencioacuten ao control dunha auditoriacutea ou avaliacioacuten externa nos termos que regulamentariamente se determinen
Artigo 31 Servicios de prevencioacuten
1 Se a designacioacuten dun ou varios traballadores fose insuficiente para a realizacioacuten das actividades de prevencioacuten en funcioacuten do tamantildeo da empresa dos riscos a que estean expostos os traballadores ou da perigosidade das actividades desenvolvidas co alcance que se estableza nas disposicioacutens a que se refire a letra e) do apartado 1 do artigo 6 desta Lei o empresario deberaacute recorrer a un ou varios servicios de prevencioacuten propios ou alleos aacute empresa que colaboraraacuten cando sexa necesario
Para o establecemento destes servicios nas Administracioacutens puacuteblicas terase en conta a suacutea estructura organizativa e a existencia se eacute o caso de aacutembitos sectoriais e descentralizados
2 Entenderase como servicio de prevencioacuten o conxunto de medios humanos e materiais necesarios para realizar as actividades preventivas a fin de garantir a axeitada proteccioacuten da seguridade e a sauacutede dos traballadores asesorando e asistindo para isto ao empresario aos traballadores e aos seus representantes e aos oacuterganos de representacioacuten especializados Para o exercicio das suacuteas funcioacutens o empresario deberaacute facilitar ao devandito servicio o acceso aacute informacioacuten e documentacioacuten a que se refire o apartado 3 do artigo anterior
3 Os servicios de prevencioacuten deberaacuten estar en condicioacutens de proporcionar aacute empresa o asesoramento e apoio que precise en funcioacuten dos tipos de risco nela existentes e no referente a
Texto reemplazado por la Ley 542003
a) O desentildeo implantacioacuten e aplicacioacuten dun plano de prevencioacuten de riscos laborais que permita a integracioacuten da prevencioacuten na empresa
b) A avaliacioacuten dos factores de risco que poidan afectar aacute seguridade e a sauacutede dos traballadores nos termos previstos no artigo 16 desta Lei
Texto reemplazado por la Ley 542003c) A planificacioacuten da actividade preventiva e a determinacioacuten das prioridades na adopcioacuten das
medidas preventivas e a vixilaacutencia da suacutea eficacia
31
d) A informacioacuten e formacioacuten dos traballadores
e) A prestacioacuten dos primeiros auxilios e planos de emerxencia f) A vixilancia da sauacutede dos traballadores en relacioacuten cos riscos derivados do traballo
4 O servicio de prevencioacuten teraacute caraacutecter interdisciplinario tendo os seus medios que ser apropiados para cumprir as suacuteas funcioacutens Para isto a formacioacuten especialidade capacitacioacuten dedicacioacuten e nuacutemero de compontildeentes destes servicios asiacute como os seus recursos teacutecnicos deberaacuten ser suficientes e axeitados aacutes actividades preventivas a desenvolver en funcioacuten das seguintes circunstancias
a) Tamantildeo da empresa
b) Tipos de risco aos que se poidan atopar expostos os traballadores
c) Distribucioacuten de riscos na empresa
5 Para poder actuar como servicios de prevencioacuten as entidades especializadas deberaacuten ser obxecto de acreditacioacuten pola Administracioacuten laboral mediante a comprobacioacuten de que reuacutenen os requisitos que se establezan regulamentariamente e previa aprobacioacuten da Administracioacuten sanitaria en canto aos aspectos de caraacutecter sanitario
Artigo 32 Actuacioacuten preventiva das Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais
As Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social poderaacuten desenvolver para as empresas a elas asociadas as funcioacutens correspondentes aos servicios de prevencioacuten con suxeicioacuten ao disposto no apartado 5 do artigo 31
Os representantes dos empresarios e dos traballadores teraacuten dereito a participar no control e seguimento da xestioacuten desenvolvida polas Mutuas de Accidentes da Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social nas funcioacutens a que se refire o paraacutegrafo anterior conforme ao previsto no artigo 39 cinco da Lei 421994 do 30 de decembro de Medidas fiscais administrativas e de orde social
Texto Antildeadido por la Ley 542003
Artigo 32 bis Presencia dos recursos preventivos
1 A presencia no centro de traballo dos recursos preventivos calquera que sexa a modalidade de organizacioacuten de ditos recursos seraacute necesaria nos seguintes casos
a) Cando os riscos podan verse agravados ou modificados no desenvolvemento do proceso ou a actividade pola concorrencia de operacioacutens diversas que se desenvolven sucesiva o simultaneamente e que fagan preciso o control da correcta aplicacioacuten dos meacutetodos de traballo
b) Cando se realicen actividades ou procesos que regulamentariamente sexan considerados como perigosos ou con riscos especiais
c) Cando a necesidade de dita presencia sexa requirida pola Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social se as circunstancias do caso asiacute o esixiran debido aacutes condicioacutens de traballo detectadas
32
2 Consideacuteranse recursos preventivos aos que o empresario poderaacute asignar a presencia os seguintes
a) Un ou varios traballadores designados da empresa
b) Un ou varios membros do servicio de prevencioacuten propio da empresa
c) Un ou varios membros do ou dos servicios de prevencioacuten alleos concertados pola empresa Cando a presencia se realice por diferentes recursos preventivos estes deberaacuten colaborar entre si
3 Os recursos preventivos a que se refire o apartado anterior deberaacuten ter a capacidade suficiente dispontildeer dos medios necesarios e ser suficientes en nuacutemero para vixiar o cumprimento das actividades preventivas debendo permanecer no centro de traballo durante o tempo no que se mantentildea a situacioacuten que determine a suacutea presencia
4 No obstante o sinalado nos apartados anteriores o empresario poderaacute asignar a presencia de forma expresa a un ou varios traballadores da empresa que sen formar parte do servicio de prevencioacuten propio ni ser traballadores designados reuacutenan os contildeecementos a cualificacioacuten e a experiencia necesarios nas actividades ou procesos a que se refire o apartado 1 e conten coa formacioacuten preventiva correspondente como miacutenimo aacutes funciones do nivel baacutesico
Neste suposto tales traballadores manteraacuten a necesaria colaboracioacuten cos recursos preventivos do empresario
CAPIacuteTULO V
Consulta e participacioacuten dos traballadores
Artigo 33 Consulta dos traballadores
1 O empresario deberaacute consultar aos traballadores coa debida antelacioacuten a adopcioacuten das decisioacutens relativas a
a) A planificacioacuten e a organizacioacuten do traballo na empresa e a introduccioacuten de novas tecnoloxiacuteas en todo o relacionado coas consecuencias que estas puidesen ter para a seguridade e a sauacutede dos traballadores derivadas da escolla dos equipos a determinacioacuten e a adecuacioacuten das condicioacutens de traballo e o impacto dos factores ambientais no traballo
b) A organizacioacuten e desenvolvemento das actividades de proteccioacuten da sauacutede e prevencioacuten dos riscos profesionais na empresa incluiacuteda a designacioacuten dos traballadores encargados das devanditas actividades ou o recurso a un servicio de prevencioacuten externo
c) A designacioacuten dos traballadores encargados das medidas de emerxencia
d) Os procedementos de informacioacuten e documentacioacuten a que se refiren os artigos 18 apartado 1 e 23 apartado 1 desta Lei
e) O proxecto e a organizacioacuten da formacioacuten en materia preventiva
f) Calquera outra accioacuten que poida ter efectos substanciais sobre a seguridade e a sauacutede dos
33
traballadores
2 Nas empresas que conten con representantes dos traballadores as consultas a que se refire o apartado anterior levaranse a cabo cos ditos representantes
Artigo 34 Dereitos de participacioacuten e representacioacuten
1 Os traballadores tentildeen dereito a participar na empresa nas cuestioacutens relacionadas coa prevencioacuten de riscos no traballo
Nas empresas ou centros de traballo que conten con seis ou maacuteis traballadores a participacioacuten destes canalizarase a traveacutes dos seus representantes e da representacioacuten especializada que se regula neste capiacutetulo
2 Aos Comiteacutes de Empresa aos Delegados de Persoal e aos representantes sindicais corresponderalles nos termos que respectivamente lles recontildeecen o Estatuto dos Traballadores a Lei de Oacuterganos de Representacioacuten do Persoal ao Servicio das Administracioacutens Puacuteblicas e a Lei Orgaacutenica de Liberdade Sindical a defensa dos intereses dos traballadores en materia de prevencioacuten de riscos no traballo Para isto os representantes do persoal exerceraacuten as competencias que as devanditas normas establecen en materia de informacioacuten consulta e negociacioacuten vixilancia e control e exercicio de accioacutens perante as empresas e os oacuterganos e tribunais competentes
3 O dereito de participacioacuten que se regula neste capiacutetulo exercerase no aacutembito das Administracioacutens puacuteblicas coas adaptacioacutens que procedan en atencioacuten aacute diversidade das actividades que desenvolven e as diferentes condicioacutens en que estas se realizan a complexidade e dispersioacuten da suacutea estructura organizativa e as suacuteas peculiaridades en materia de representacioacuten colectiva nos termos previstos na Lei 71990 do 19 de xullo sobre negociacioacuten colectiva e participacioacuten na determinacioacuten das condicioacutens de traballo dos empregados puacuteblicos podendo establecer aacutembitos sectoriais e descentralizados en funcioacuten do nuacutemero de efectivos e centros
Para levar a cabo a indicada adaptacioacuten no aacutembito da Administracioacuten Xeral do Estado o Goberno teraacute en conta os seguintes criterios
a) De ninguacuten xeito a dita adaptacioacuten poderaacute afectar aacutes competencias facultades e garantiacuteas que se recontildeecen nesta Lei aos Delegados de Prevencioacuten e aos Comiteacutes de Seguridade e Sauacutede
b) Deberase establecer o aacutembito especiacutefico que resulte axeitado en cada caso para o exercicio da funcioacuten de participacioacuten en materia preventiva dentro da estructura organizativa da Administracioacuten Con caraacutecter xeral o devandito aacutembito seraacute o dos oacuterganos de representacioacuten do persoal ao servicio das Administracioacutens puacuteblicas aiacutenda que se poderaacuten establecer outros distintos en funcioacuten das caracteriacutesticas da actividade e frecuencia dos riscos a que poidan estar expostos os traballadores
c) Cando no indicado aacutembito existan diferentes oacuterganos de representacioacuten do persoal deberase garantir unha actuacioacuten coordinada de todos eles en materia de prevencioacuten e proteccioacuten da seguridade e a sauacutede no traballo posibilitando que a participacioacuten se realice de forma conxunta entre uns e outros no aacutembito especiacutefico establecido para o efecto
d) Con caraacutecter xeral constituirase un uacutenico Comiteacute de Seguridade e Sauacutede no aacutembito dos oacuterganos de representacioacuten previstos na Lei de Oacuterganos de Representacioacuten do Persoal ao Servicio das
34
Administracioacutens Puacuteblicas que estaraacute integrado polos Delegados de Prevencioacuten designados no dito aacutembito tanto para o persoal con relacioacuten de caraacutecter administrativo ou estatutario como para o persoal laboral e por representantes da Administracioacuten en nuacutemero non superior ao de Delegados Malia isto poderanse constituiacuter Comiteacutes de Seguridade e Sauacutede noutros aacutembitos cando as razoacutens da actividade e o tipo e frecuencia dos riscos asiacute o aconsellen
Artigo 35 Delegados de Prevencioacuten
1 Os Delegados de Prevencioacuten son os representantes dos traballadores con funcioacutens especiacuteficas en materia de prevencioacuten de riscos no traballo
2 Os Delegados de Prevencioacuten seraacuten designados por e entre os representantes do persoal no aacutembito dos oacuterganos de representacioacuten previstos nas normas a que se refire o artigo anterior de acordo coa seguinte escala
De 50 a 100 traballadores 2 Delegados de prevencioacutenDe 101 a 500 traballadores 3 Delegados de PrevencioacutenDe 501 a 1000 traballadores 4 Delegados de PrevencioacutenDe 1001 a 2000 traballadores 5 Delegados de PrevencioacutenDe 2001 a 3000 traballadores 6 Delegados de PrevencioacutenDe 3001 a 4000 traballadores 7 Delegados de PrevencioacutenDe 4001 en adiante 8 Delegados de Prevencioacuten
Nas empresas de ata trinta traballadores o Delegado de Prevencioacuten seraacute o Delegado de PersoalNas empresas de trinta e un a corenta e nove traballadores haberaacute un Delegado de Prevencioacuten que
seraacute elixido por e entre os Delegados de Persoal
3 Para os efectos de determinar o nuacutemero de Delegados de Prevencioacuten teranse en conta os seguintes criterios
a) Os traballadores vinculados por contratos de duracioacuten determinada superior a un ano computaranse como traballadores fixos do cadro de persoal
b) Os contratados por prazo de ata un ano computaranse segundo o nuacutemero de diacuteas traballados no periacuteodo dun ano anterior aacute designacioacuten Cada douscentos diacuteas traballados ou fraccioacuten computaranse como un traballador maacuteis
4 Malia o disposto neste artigo nos convenios colectivos poderanse establecer outros sistemas de designacioacuten dos Delegados de Prevencioacuten sempre que se garanta que a facultade de designacioacuten corresponde aos representantes do persoal ou aos propios traballadores
Asiacute mesmo na negociacioacuten colectiva ou mediante os acordos a que se refire o artigo 83 apartado 3 do Estatuto dos Traballadores poderase acordar que as competencias recontildeecidas nesta Lei aos Delegados de Prevencioacuten sexan exercidas por oacuterganos especiacuteficos creados no propio convenio ou nos acordos nomeados Os devanditos oacuterganos poderaacuten asumir nos termos e conforme aacutes modalidades que se acorde competencias xerais respecto do conxunto dos centros de traballo incluiacutedos no aacutembito de aplicacioacuten do convenio ou do acordo co fin de fomentar o mellor cumprimento nestes da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais
35
Igualmente no aacutembito das Administracioacutens puacuteblicas poderanse establecer nos termos sinalados na Lei 71990 do 19 de xullo sobre negociacioacuten colectiva e participacioacuten na determinacioacuten das condicioacutens de traballo dos empregados puacuteblicos outros sistemas de designacioacuten dos Delegados de Prevencioacuten e acordarse que as competencias que a dita Lei atribuacutee a estes poidan ser exercidas por oacuterganos especiacuteficos
Artigo 36 Competencias e facultades dos Delegados de Prevencioacuten
1 Son competencias dos Delegados de Prevencioacuten
a) Colaborar coa direccioacuten da empresa na mellora da accioacuten preventiva
b) Promover e fomentar a cooperacioacuten dos traballadores na execucioacuten da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais
c) Ser consultados polo empresario con caraacutecter previo aacute suacutea execucioacuten acerca das decisioacutens a que se refire o artigo 33 desta Lei
d) Exercer un labor de vixilancia e control sobre o cumprimento da normativa de prevencioacuten de riscos laborais
Nas empresas que de acordo co disposto no apartado 2 do artigo 38 desta Lei non conten con Comiteacute de Seguridade e Sauacutede por non acadaren o nuacutemero miacutenimo de traballadores establecido para tal efecto as competencias atribuiacutedas a aquel nesta Lei seraacuten exercidas polos Delegados de Prevencioacuten
2 No exercicio das competencias atribuiacutedas aos Delegados de Prevencioacuten estes estaraacuten facultados para
a) Acompantildear os teacutecnicos nas avaliacioacutens de caraacutecter preventivo do medio ambiente de traballo asiacute como nos termos previstos no artigo 40 desta Lei aos Inspectores de Traballo e Seguridade Social nas visitas e verificacioacutens que realicen nos centros de traballo para comprobar o cumprimento da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais podendo formular ante eles as observacioacutens que estimen oportunas
b) Ter acceso coas limitacioacutens previstas no apartado 4 do artigo 22 desta Lei aacute informacioacuten e documentacioacuten relativa aacutes condicioacutens de traballo que sexan necesarias para o exercicio das suacuteas funcioacutens e en particular aacute prevista nos artigos 18 e 23 desta Lei Cando a informacioacuten estea suxeita aacutes limitacioacutens devanditas soacute poderaacute ser subministrada de maneira que se garanta o respecto da confidencialidade
c) Ser informados polo empresario sobre os danos producidos na sauacutede dos traballadores unha vez que aquel tivese contildeecemento deles podendo presentarse aiacutenda foacutera da suacutea xeira no lugar dos feitos para contildeecer as circunstancias destes
d) Recibir do empresario as informacioacutens obtidas por este procedentes das persoas ou oacuterganos encargados das actividades de proteccioacuten e prevencioacuten na empresa asiacute como dos organismos competentes para a seguridade e a sauacutede dos traballadores sen prexuiacutezo do disposto no artigo 40 desta Lei en materia de colaboracioacuten coa Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
e) Realizar visitas aos lugares de traballo para exercer un labor de vixilancia e control do estado das condicioacutens de traballo podendo para tal fin acceder a calquera zona destes e comunicarse durante a xeira
36
cos traballadores de maneira que non se altere o normal desenvolvemento do proceso productivo
f) Solicitar do empresario a adopcioacuten de medidas de caraacutecter preventivo e para a mellora dos niveis de proteccioacuten da seguridade e a sauacutede dos traballadores podendo para tal fin efectuar propostas ao empresario asiacute como ao Comiteacute de Seguridade e Sauacutede para a suacutea discusioacuten neste
g) Propontildeer ao oacutergano de representacioacuten dos traballadores a adopcioacuten do acordo de paralizacioacuten de actividades a que se refire o apartado 3 do artigo 21
3 Os informes que deben emitir os Delegados de Prevencioacuten a teor do disposto na letra c) do apartado l deste artigo deberanse elaborar nun prazo de quince diacuteas ou no tempo imprescindible cando se trate de adoptar medidas dirixidas a previr riscos inminentes Transcorrido o prazo sen ter emitido o informe o empresario poderaacute pontildeer en praacutectica a suacutea decisioacuten
4 A decisioacuten negativa do empresario aacute adopcioacuten das medidas propostas polo Delegado de Prevencioacuten a teor do disposto na letra f) do apartado 2 deste artigo deberaacute ser motivada
Artigo 37 Garantiacuteas e sixilo profesional dos Delegados de Prevencioacuten
1 O previsto no artigo 68 do Estatuto dos Traballadores en materia de garantiacuteas aplicarase aos Delegados de Prevencioacuten na suacutea condicioacuten de representantes dos traballadores
O tempo empregado polos Delegados de Prevencioacuten para o desempentildeo das funcioacutens previstas nesta Lei considerarase como de exercicio de funcioacutens de representacioacuten para os efectos da utilizacioacuten do creacutedito de horas mensuais retribuiacutedas previsto na letra e) do devandito artigo 68 do Estatuto dos Traballadores
Malia o anterior considerarase en todo caso como tempo de traballo efectivo sen imputacioacuten ao dito creacutedito horario o correspondente aacutes xuntanzas do Comiteacute de Seguridade e Sauacutede e a calquera outras convocadas polo empresario en materia de prevencioacuten de riscos asiacute como o destinado aacutes visitas previstas nas letras a) e c) do nuacutemero 2 do artigo anterior
2 O empresario deberaacute proporcionarlles aos Delegados de Prevencioacuten os medios e a formacioacuten en materia preventiva que resulten necesarios para o exercicio das suacuteas funcioacutens
A formacioacuten teraa que facilitar o empresario polos seus propios medios ou mediante concerto con organismos ou entidades especializadas na materia e deberaacute adaptarse aacute evolucioacuten dos riscos e aacute aparicioacuten doutros novos repetiacutendose periodicamente se fose necesario
O tempo dedicado aacute formacioacuten considerarase como tempo de traballo para todos os efectos e o seu custo non poderaacute recaer de ninguacuten xeito sobre os Delegados de Prevencioacuten
3 Os Delegados de Prevencioacuten seralles de aplicacioacuten o disposto no apartado 2 do artigo 65 do Estatuto dos Traballadores en canto ao sixilo profesional debido respecto das informacioacutens a que tivesen acceso como consecuencia da suacutea actuacioacuten na empresa
4 O disposto neste artigo en materia de garantiacuteas e sixilo profesional dos Delegados de Prevencioacuten entenderase referido no caso das relacioacutens de caraacutecter administrativo ou estatutario do persoal ao servicio das Administracioacutens puacuteblicas aacute regulacioacuten contida nos artigos 10 paraacutegrafo segundo e 11 da Lei 91987 do 12 de xuntildeo de Oacuterganos de Representacioacuten Determinacioacuten das Condicioacutens de Traballo e Participacioacuten
37
do Persoal ao Servicio das Administracioacutens Puacuteblicas
Artigo 38 Comiteacute de Seguridade e Sauacutede
1 O Comiteacute de Seguridade e Sauacutede eacute o oacutergano paritario e colexiado de participacioacuten destinado aacute consulta regular e perioacutedica das actuacioacutens da empresa en materia de prevencioacuten de riscos
2 Constituirase un Comiteacute de Seguridade e Sauacutede en todas as empresas ou centros de traballo que conten con 50 ou maacuteis traballadores O Comiteacute estaraacute formado polos Delegados de Prevencioacuten dunha parte e polo empresario eou os seus representantes en nuacutemero igual ao de Delegados de Prevencioacuten da outra
Nas xuntanzas do Comiteacute de Seguridade e Sauacutede participaraacuten con voz pero sen voto os Delegados Sindicais e os responsables teacutecnicos da prevencioacuten na empresa que non estean incluiacutedos na composicioacuten aacute que se refire o paraacutegrafo anterior Nas mesmas condicioacutens poderaacuten participar traballadores da empresa que conten cunha especial cualificacioacuten ou informacioacuten respecto de concretas cuestioacutens que se debatan neste oacutergano e teacutecnicos en prevencioacuten alleos aacute empresa sempre que asiacute o solicite algunha das representacioacutens no Comiteacute
3 O Comiteacute de Seguridade e Sauacutede reunirase trimestralmente e sempre que o solicite algunha das representacioacutens deste O Comiteacute adoptaraacute as suacuteas propias normas de funcionamento
As empresas que conten con varios centros de traballo dotados de Comiteacute de Seguridade e Sauacutede poderaacuten acordar cos seus traballadores a creacioacuten dun Comiteacute Intercentros coas funcioacutens que o acordo lle atribuacutea
Artigo 39 Competencias e facultades do Comiteacute de Seguridade e Sauacutede
1 O Comiteacute de Seguridade e Sauacutede teraacute as seguintes competencias
Texto reemplazado por la Ley 542003
a) Participar na elaboracioacuten posta en praacutectica e avaliacioacuten dos planos e programas de prevencioacuten de riscos na empresa A tal efecto no seu seno se debateraacuten antes da suacutea posta en praacutectica e no referente a suacutea incidencia na prevencioacuten de riscos os proxectos en materia de planificacioacuten organizacioacuten do traballo e introduccioacuten de novas tecnoloxiacuteas organizacioacuten e desenvolvemento das actividades de proteccioacuten e prevencioacuten a que se refire o artigo 16 desta Lei e proxecto e organizacioacuten da formacioacuten en materia preventiva
b) Promover iniciativas sobre meacutetodos e procedementos para a efectiva prevencioacuten dos riscos propontildeendo aacute empresa a mellora das condicioacutens ou a correccioacuten das deficiencias existentes
2 No exercicio das suacuteas competencias o Comiteacute de Seguridade e Sauacutede estaraacute facultado para
a) Contildeecer directamente a situacioacuten relativa aacute prevencioacuten de riscos no centro de traballo realizando para tal efecto as visitas que estime oportunas
b) Contildeecer cantos documentos e informes relativos aacutes condicioacutens de traballo sexan necesarios para o cumprimento das suacuteas funcioacutens asiacute como os procedentes da actividade do servicio de prevencioacuten se eacute o
38
caso
c) Contildeecer e analizar os danos producidos na sauacutede ou na integridade fiacutesica dos traballadores co fin de avaliar as suacuteas causas e propontildeer as medidas preventivas oportunas
d) Contildeecer e informar a memoria e programacioacuten anual dos servicios de prevencioacuten
3 A fin de dar cumprimento ao disposto nesta Lei respecto da colaboracioacuten entre empresas nos supostos de desenvolvemento simultaacuteneo de actividades nun mesmo centro de traballo poderase acordar a realizacioacuten de reunioacutens conxuntas dos Comiteacutes de Seguridade e Sauacutede ou no seu defecto dos Delegados de Prevencioacuten e empresarios das empresas que carezan dos devanditos Comiteacutes ou outras medidas de actuacioacuten coordinada
Artigo 40 Colaboracioacuten coa Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
1 Os traballadores e mais os seus representantes poderaacuten recorrer aacute Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social se consideran que as medidas adoptadas e os medios empregados polo empresario non son suficientes para garantir a seguridade e a sauacutede no traballo
2 Nas visitas aos centros de traballo para a comprobacioacuten do cumprimento da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais o Inspector de Traballo e Seguridade Social comunicaraacute a suacutea presencia ao empresario ou ao seu representante ou aacute persoa inspeccionada ao Comiteacute de Seguridade e Sauacutede ao Delegado de Prevencioacuten ou na suacutea ausencia aos representantes legais dos traballadores a fin de que o poidan acompantildear durante o desenvolvemento da suacutea visita e formularlle as observacioacutens que estimen oportunas a menos que considere que as devanditas comunicacioacutens poidan prexudicar ao eacutexito das suacuteas funcioacutens
3 A Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social informaraacute aos Delegados de Prevencioacuten sobre os resultados das visitas a que fai referencia o apartado anterior e sobre as medidas adoptadas como consecuencia destas asiacute como ao empresario mediante dilixencia no Libro de Visitas da Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social que debe existir en cada centro de traballo
4 As organizacioacutens sindicais e empresariais maacuteis representativas seraacuten consultadas con caraacutecter previo aacute elaboracioacuten dos planos de actuacioacuten da Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social en materia de prevencioacuten de riscos no traballo en especial dos programas especiacuteficos para empresas de menos de seis traballadores e informadas do resultado dos devanditos planos
CAPIacuteTULO VI
Obrigas dos fabricantes importadores e subministradores
Artigo 41 Obrigas dos fabricantes importadores e subministradores
1 Os fabricantes importadores e subministradores de maquinaria equipos productos e utensilios de traballo estaacuten na obriga de asegurar que estes non constituacutean unha fonte de perigo para o traballador sempre que sexan instalados e empregados nas condicioacutens forma e para os fins recomendados por eles
Os fabricantes importadores e subministradores de productos e substancias quiacutemicas de utilizacioacuten no traballo estaacuten na obriga de envasar e etiquetar estes de forma que se permita a suacutea conservacioacuten e
39
manipulacioacuten en condicioacutens de seguridade e se identifique claramente o seu contido e os riscos para a seguridade ou a sauacutede dos traballadores que a suacutea almacenaxe ou utilizacioacuten comporten
Os suxeitos mencionados nos dous paraacutegrafos anteriores deberaacuten subministrar a informacioacuten que indique a forma correcta de emprego polos traballadores as medidas preventivas adicionais que se deban tomar e os riscos laborais que impliquen tanto o seu emprego normal como a suacutea manipulacioacuten ou emprego inadecuado
Os fabricantes importadores e subministradores de elementos para a proteccioacuten dos traballadores estaacuten na obriga de asegurar a efectividade destes sempre que sexan instalados e usados nas condicioacutens e da forma recomendada por eles Para tal efecto deberaacuten subministrar a informacioacuten que indique o tipo de risco ao que van dirixidos o nivel de proteccioacuten fronte a este e a forma correcta do seu emprego e mantemento
Os fabricantes importadores e subministradores deberaacuten proporcionar aos empresarios e estes solicitar daqueles a informacioacuten necesaria para que a utilizacioacuten e manipulacioacuten da maquinaria equipos productos materias primas e utensilios de traballo se produza sen riscos para a seguridade e a sauacutede dos traballadores asiacute como para que os empresarios poidan cumprir coas suacuteas obrigas de informacioacuten respecto dos traballadores
2 O empresario teraacute que garantir que as informacioacutens a que se refire o apartado anterior sexan facilitadas aos traballadores en termos que resulten comprensibles para estes
CAPIacuteTULO VII
Responsabilidades e sancioacutens
Artigo 42 Responsabilidades e a suacutea compatibilidade
1 O incumprimento polos empresarios das suacuteas obrigas en materia de prevencioacuten de riscos laborais daraacute lugar a responsabilidades administrativas asiacute como se eacute o caso a responsabilidades penais e aacutes civiacutes polos danos e perdas que se poidan derivar do devandito incumprimento
2 A empresa principal responderaacute solidariamente cos contratistas e subcontratistas a que se refire o apartado 3 do artigo 24 desta Lei do cumprimento durante o periacuteodo da contrata das obrigas impostas por esta Lei en relacioacuten cos traballadores que aqueles ocupen nos centros de traballo da empresa principal sempre que a infraccioacuten se producise no centro de traballo do devandito empresario principal
$ amp
3 As responsabilidades administrativas que se deriven do procedemento sancionador seraacuten compatibles coas indemnizacioacutens polos danos e perdas causados e de recargo de prestacioacutens econoacutemicas do sistema da Seguridade Social que poidan ser fixadas polo oacutergano competente de conformidade co previsto na normativa reguladora do devandito sistema
40
4 Nas relacioacutens de traballo mediante empresas de traballo temporal e sen prexuiacutecio das responsabilidades propias de estas a empresa usuaria seraacute responsable das condicioacutens de execucioacuten do traballo en todo o relacionado coa proteccioacuten da seguridade e sauacutede dos traballadores asiacute como o recargo de prestacioacutens do sistema de Seguridade Social que podan fixarse en caso de accidente de traballo ou enfermidade profesional que tentildea lugar no seu centro de traballo durante o tempo de vixencia do contrato de posta a disposicioacuten e traian a suacutea causa de falta de medidas de seguridade e hixiene
A correccioacuten de infraccioacutens en materia de prevencioacuten de riscos laborais no aacutembito das Administracioacutens Puacuteblicas se axustaraacute ao procedemento e normas de desenvolvemento do artigo 451 e concordantes da Lei 311995 de PRL
$ amp
5 A declaracioacuten de feitos probados que contentildea unha sentencia firme da orde xurisdiccional contencioso-administrativa relativa aacute existencia de infraccioacuten aacute normativa de prevencioacuten de riscos laborais vincularaacute aacute orde social da xurisdiccioacuten no que se refire ao recargo se eacute o caso da prestacioacuten econoacutemica do sistema da Seguridade Social
$ amp
Artigo 43 Requirimento da Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
1 Cando o Inspector de Traballo e Seguridade Social comprobase a existencia dunha infraccioacuten aacute normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais requiriraacute ao empresario para a emenda das deficiencias observadas agaacutes que pola gravidade e inminencia dos riscos procedese acordar a paralizacioacuten prevista no artigo 44 Todo isto sen prexuiacutezo da proposta de sancioacuten correspondente se eacute o caso
2 O requirimento formulado polo Inspector de Traballo e Seguridade Social farase saber por escrito ao empresario presuntamente responsable sinalando as anomaliacuteas ou deficiencias apreciadas con indicacioacuten do prazo para a suacutea emenda O devandito requirimento pontildeerase asiacute mesmo en contildeecemento dos Delegados de Prevencioacuten
Se se incumprise o requirimento formulado persistindo os feitos infractores o Inspector de Traballo e Seguridade Social de non o efectuar inicialmente redactaraacute a correspondente acta de infraccioacuten por tales feitos
3 Os requirimentos efectuados polos funcionarios puacuteblicos a que se refire o artigo 92 desta Lei en exercicio das suacuteas funcioacutens de apoio e colaboracioacuten coa Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social practicaranse cos requisitos e efectos establecidos no apartado anterior pudendo reflectirse no Libro de Visitas da Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social na forma que se determine regulamentariamente
Artigo 44 Paralizacioacuten de traballos
1 Cando o Inspector de Traballo e Seguridade Social comprobe que a inobservancia da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais implica ao seu xuiacutezo un risco grave e inminente para a seguridade e a sauacutede dos traballadores poderaacute ordenar a paralizacioacuten inmediata de tales traballos ou tarefas A devandita medida comunicarase aacute empresa responsable que a pontildeeraacute en contildeecemento inmediato dos traballadores
41
afectados do Comiteacute de Seguridade e Sauacutede do Delegado de Prevencioacuten ou na suacutea ausencia dos representantes do persoal A empresa responsable daraacute conta ao Inspector de Traballo e Seguridade social do cumprimento desta notificacioacuten
O Inspector de Traballo e Seguridade Social informaraacute da suacutea decisioacuten de forma inmediata aacute autoridade laboral A empresa sen prexuiacutezo do cumprimento inmediato de tal decisioacuten poderaa impugnar perante a autoridade laboral no prazo de tres diacuteas haacutebiles tendo que ser resolta tal impugnacioacuten no prazo maacuteximo de vintecatro horas Tal resolucioacuten seraacute executiva sen prexuiacutezo dos recursos que procedan
A paralizacioacuten dos traballos levantarase pola Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social que a decretase ou polo empresario tan axintildea como se emenden as causas que a motivaron debendo neste uacuteltimo caso comunicalo inmediatamente aacute Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
2 Os supostos de paralizacioacuten regulados neste artigo asiacute como os que se contemplen na normativa reguladora das actividades previstas no apartado 2 do artigo 7 desta Lei entenderanse en todo caso sen prexuiacutezo do pagamento do salario ou das indemnizacioacutens que procedan e das medidas que se poidan arbitrar para a suacutea garantiacutea
Artigo 45 Infraccioacutens administrativas
1 Son infraccioacutens laborais en materia de prevencioacuten de riscos laborais as accioacutens ou omisioacutens dos empresarios as das entidades que actuacuteen como servicios de prevencioacuten alleos aacutes empresas as auditoriacuteas e as formativas en dita materia e alleas aacutes empresas asiacute como as dos promotores e propietarios de obra e os traballadores por conta propia que incumpran as normas legais regulamentarias e claacuteusulas normativas dos convenios colectivos en materia de seguridade e sauacutede laboral suxeitas a responsabilidade conforme aacute presente Lei
$ amp
Malia o anterior no aacutembito das relacioacutens do persoal civil ao servicio das Administracioacutens puacuteblicas as infraccioacutens seraacuten obxecto de responsabilidades a traveacutes da imposicioacuten por resolucioacuten da autoridade competente da realizacioacuten das medidas correctoras dos correspondentes incumprimentos conforme ao procedemento que para o efecto se estableza
No aacutembito da Administracioacuten Xeral do Estado corresponderalle ao Goberno a regulacioacuten do devandito procedemento que se axustaraacute aos seguintes principios
a) O procedemento iniciarao o oacutergano competente da Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social por orde superior ben por propia iniciativa ou a peticioacuten dos representantes do persoal
b) Logo da suacutea actuacioacuten a Inspeccioacuten efectuaraacute un requirimento sobre as medidas a adoptar e prazo de execucioacuten destas que se enviaraacute aacute unidade administrativa inspeccionada para os efectos de formular alegacioacutens
c) No caso de discrepancia entre os Ministros competentes como consecuencia da aplicacioacuten deste procedemento enviaraacuten as actuacioacutens ao Consello de Ministros para a suacutea decisioacuten final
42
Artigo 46 Infraccioacutens leves
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000
Artigo 47 Infraccioacutens graves
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000
Artigo 48 Infraccioacutens moi graves
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000
Artigo 49 Sancioacutens
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000 que agora establece uns criterios de graduacioacuten das sancioacutens (Artigo 39) e a contiacutea das mesmas (Artigo 40)
Artigo 50 Reincidencia
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000
Artigo 51 Prescricioacuten das infraccioacutens
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000 estableceacutendose dita prescricioacuten no Artigo 4 da disposicioacuten
Artigo 52 Competencias sancionadoras
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000
Artigo 53 Suspensioacuten ou peche do centro de traballo
O Goberno ou se eacute o caso os oacuterganos de goberno das Comunidades Autoacutenomas con competencias na materia cando concorran circunstancias de excepcional gravidade nas infraccioacutens en materia de seguridade e sauacutede no traballo poderaacuten acordar a suspensioacuten das actividades laborais por un tempo determinado ou en caso extremo o peche do centro de traballo correspondente sen prexuiacutezo en todo caso do pagamento do salario ou das indemnizacioacutens que procedan e das medidas que se poidan arbitrar para a suacutea garantiacutea
Artigo 54 Limitacioacutens aacute facultade de contratar coa Administracioacuten
As limitacioacutens aacute facultade de contratar coa Administracioacuten pola comisioacuten de delictos ou por infraccioacutens administrativas moi graves en materia de seguridade e sauacutede no traballo rexeranse polo establecido na Lei 131995 do 18 de maio de contratos das Administracioacutens Puacuteblicas
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL PRIMEIRA
Definicioacutens para os efectos de Seguridade Social
43
Sen prexuiacutezo da utilizacioacuten das definicioacutens contidas nesta Lei no aacutembito da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais tanto a definicioacuten dos conceptos de accidente de traballo enfermidade profesional accidente non laboral e enfermidade comuacuten como o reacutexime xuriacutedico establecido para estas continxencias na normativa de Seguridade Social continuaraacuten a ser de aplicacioacuten nos termos e cos efectos previstos no devandito aacutembito normativo
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL SEGUNDA
Reordenacioacuten orgaacutenica
Queda extinguida a Organizacioacuten dos Servicios Meacutedicos de Empresa pasando as suacuteas funcioacutens a seren desempentildeadas pola Administracioacuten sanitaria competente nos termos desta Lei
Os recursos e funcioacutens que na actualidade tentildeen atribuiacutedos o Instituto Nacional de medicina e Seguridade do Traballo e a Escola Nacional de Medicina do Traballo adscriacutebense e seraacuten desenvolvidos polas unidades organismos ou entidades do Ministerio de Sanidade e Consumo conforme aacute suacutea organizacioacuten e distribucioacuten interna de competencias
O Instituto Nacional de Silicose manteraacute a suacutea condicioacuten de centro de referencia nacional de prevencioacuten teacutecnico-sanitaria das enfermidades profesionais que afecten ao sistema cardiorrespiratorio
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL TERCEIRA
Caraacutecter baacutesico
1 Esta Lei asiacute como as normas regulamentarias que dicte o Goberno en virtude do establecido no artigo 6 constituacuteen lexislacioacuten laboral dictada ao abeiro do artigo 14917ordf da Constitucioacuten
2 Respecto do persoal civil con relacioacuten de caraacutecter administrativo ou estatutario ao servicio das Administracioacutens puacuteblicas esta Lei seraacute de aplicacioacuten nos seguintes termos
a) Os artigos que a continuacioacuten se relacionan constituacuteen normas baacutesicas no sentido previsto no artigo 149118ordf da Constitucioacuten
23 apartados 1 e 2 agaacutes o paraacutegrafo segundo45 apartado 11214 apartados l 2 agaacutes a remisioacuten ao capiacutetulo IV 3 4 e 515161718 apartados l e 2 agaacutes remisioacuten ao capiacutetulo V19 apartados l e 2 agaacutes referencia aacute imparticioacuten por medios propios ou concertados2021222324 apartados 1 2 3 e 6
44
252628 apartados 1 paraacutegrafos primeiro e segundo 2 3 e 4 agaacutes no relativo aacutes empresas de traballo
temporal2930 apartados l 2 agaacutes a remisioacuten ao artigo 61 a) 3 e 4 agaacutes a remisioacuten ao texto refundido da Lei
do Estatuto dos Traballadores31 apartados l agaacutes remisioacuten ao artigo 61 a) 2 3 e 432 bis3334 apartados 1 paraacutegrafo primeiro 2 e 3 agaacutes paraacutegrafo segundo35 apartados l 2 paraacutegrafo primeiro 4 paraacutegrafo terceiro36 agaacutes as referencias ao Comiteacute de Seguridade e Sauacutede37 apartados 2 e 442 apartado l45 apartado 1 paraacutegrafo terceiroDisposicioacuten adicional cuarta Designacioacuten de Delegados de Prevencioacuten nos supostos especiaisDisposicioacuten transitoria apartado 3ordmTeraacuten este mesmo caraacutecter baacutesico no que corresponda as normas regulamentarias que dicte o
goberno en virtude do establecido no artigo 6 desta Lei
b) No aacutembito das Comunidades Autoacutenomas e as entidades locais as funcioacutens que a Lei atribuacutee aacutes autoridades laborais e aacute Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social poderaacuten ser atribuiacutedas a oacuterganos diferentes
c) Os restantes preceptos seraacuten de aplicacioacuten xeral en defecto de normativa especiacutefica dictada polas Administracioacutens puacuteblicas a excepcioacuten do que resulte inaplicable a estas pola suacutea natureza xuriacutedico-laboral
3 O artigo 54 constituacutee lexislacioacuten baacutesica de contratos administrativos dictada ao abeiro do artigo 149118ordf da Constitucioacuten
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL CUARTA
Designacioacuten de Delegados de Prevencioacuten en supostos especiais
Nos centros de traballo que carezan de representantes dos traballadores por non existir traballadores coa antiguumlidade suficiente para ser electores ou elixibles nas eleccioacutens para representantes do persoal os traballadores poderaacuten elixir por maioriacutea a un traballador que exerza as competencias de Delegado de Prevencioacuten quen teraacute as facultades garantiacuteas e obrigas de sixilo profesional de tales Delegados A actuacioacuten destes cesaraacute no momento en que se reuacutenan os requisitos de antiguumlidade necesarios para poder celebrar a eleccioacuten de representantes do persoal prorrogaacutendose polo tempo indispensable para a efectiva celebracioacuten da eleccioacuten
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL QUINTA
Fundacioacuten
Adscrita aacute Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo existiraacute unha fundacioacuten que teraacute como finalidade promover a mellora das condicioacutens de seguridade e sauacutede no traballo especialmente nas
45
pequenas empresas a traveacutes de accioacutens de informacioacuten asistencia teacutecnica formacioacuten e promocioacuten do cumprimento da normativa de prevencioacuten de riscos
Para o cumprimento dos seus fins dotarase aacute fundacioacuten dun patrimonio con cargo ao Fondo de Prevencioacuten e Rehabilitacioacuten procedente do exceso de excedentes da xestioacuten realizada polas Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social A contiacutea total do devandito patrimonio non excederaacute do 20 por 100 do devandito fondo determinada na data de entrada en vigor desta Lei
Os Estatutos da fundacioacuten aprobaraos a Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo co voto favorable de dous tercios dos seus membros
Para os efectos de acadar un mellor cumprimento dos seus fins artellarase a suacutea colaboracioacuten coa Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
A planificacioacuten desenvolvemento e financiamento de accioacutens nos distintos aacutembitos territoriais teraacute en consideracioacuten a poboacioacuten ocupada o tamantildeo das empresas e os iacutendices de sinistralidade laboral Os orzamentos que a fundacioacuten asigne aos aacutembitos territoriais autonoacutemicos que tentildean asumidas competencias de execucioacuten de lexislacioacuten laboral en materia de Seguridade e Hixiene no Traballo atribuiranse para a suacutea xestioacuten aos oacuterganos tripartitos e de participacioacuten institucional que existan nos devanditos aacutembitos e tentildean natureza similar aacute Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo
Nos sectores de actividade nos que existan fundacioacutens de aacutembito sectorial constituiacutedos por empresarios e traballadores que tentildean entre os seus fins a promocioacuten de actividades destinadas aacute mellora das condicioacutens de seguridade e sauacutede no traballo o desenvolvemento dos obxectivos e fins da fundacioacuten levaranse a cabo en todo caso en coordinacioacuten con aquelas
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL SEXTA
Constitucioacuten da Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo O Goberno no prazo de tres meses a partir da vixencia desta Lei regularaacute a composicioacuten da
Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo A Comisioacuten constituirase no prazo dos trinta diacuteas seguintes
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL SEacuteTIMA
Cumprimento da normativa de transporte de mercadoriacuteas perigosas
O disposto nesta Lei enteacutendese sen prexuiacutezo do cumprimento das obrigas derivadas da regulacioacuten en materia de transporte de mercadoriacuteas perigosas
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL OITAVA
Planos de organizacioacuten de actividades preventivas
Cada Departamento Ministerial no prazo de seis meses desde a entrada en vigor desta Lei e previa consulta coas organizacioacutens sindicais maacuteis representativas elevaraacute ao Consello de Ministros unha proposta de acordo na que se estableza un plano de organizacioacuten das actividades preventivas no departamento
46
correspondente e nos centros organismos e establecementos de todo tipo dependentes deste
A proposta debera acompantildear necesariamente unha memoria explicativa do custo econoacutemico da organizacioacuten proposta asiacute como o calendario de execucioacuten do plano coas previsioacutens orzamentarias axeitadas a este
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL NOVENA
Establecementos militares
1 O Goberno no prazo de seis meses logo de consulta coas organizacioacutens sindicais maacuteis representativas e a proposta dos Ministros de Defensa e de Traballo e Seguridade Social adaptaraacute as normas dos capiacutetulos III e V desta Lei aacutes esixencias da defensa nacional aacutes peculiaridades orgaacutenicas e ao reacutexime vixente de representacioacuten do persoal nos establecementos militares
3 Continuaraacuten vixentes as disposicioacutens sobre organizacioacuten e competencia da autoridade laboral e Inspeccioacuten de Traballo no aacutembito da Administracioacuten Militar contidas no Real Decreto 22051980 do 13 de xuntildeo dictado en desenvolvemento da disposicioacuten final seacutetima do Estatuto dos Traballadores
Antildeadido por Ley 312006Disposicioacuten adicional novena bis Personal militar
((() (( +
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DEacuteCIMA
Sociedades cooperativas
O procedemento para a designacioacuten dos Delegados de Prevencioacuten regulados no artigo 35 desta Lei nas sociedades cooperativas que non conten con asalariados deberaacute estar previsto nos seus Estatutos ou ser obxecto de acordo en Asemblea Xeral Cando ademais dos socios que prestan o seu traballo persoal existan asalariados computaranse aacutembolos colectivos para os efectos do disposto no nuacutemero 2 do artigo 35 Neste caso a designacioacuten dos Delegados de Prevencioacuten realizarase conxuntamente polos socios que prestan traballo e os traballadores asalariados ou se eacute o caso os representantes destes
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL UNDEacuteCIMA
Modificacioacuten do Estatuto dos Traballadores en materia de permisos retribuiacutedos
Engaacutedese unha letra f) ao apartado 3 do artigo 37 do texto refundido da Lei do Estatuto dos Traballadores aprobado polo Real Decreto lexislativo 11995 do 24 de marzo do seguinte teor
laquof) Polo tempo indispensable para a realizacioacuten de exames prenatais e teacutecnicas de preparacioacuten ao parto que se tentildean que realizar dentro da xeiraraquo
47
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DUODEacuteCIMA
Participacioacuten institucional nas Comunidades Autoacutenomas
Nas Comunidades Autoacutenomas a participacioacuten institucional en canto aacute suacutea estructura e organizacioacuten levarase a cabo de acordo coas competencias que estas tentildean en materia de seguridade e sauacutede laboral
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DEacuteCIMO TERCEIRA
Fondo de Prevencioacuten e Rehabilitacioacuten
Os recursos do Fondo de Prevencioacuten e Rehabilitacioacuten procedentes do exceso de excedentes da xestioacuten realizada polas Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social aacute que se refire o artigo 73 do texto refundido da Lei Xeral da Seguridade Social destinaranse na contiacutea que se determine regulamentariamente aacutes actividades que poidan desenvolver como servicios de prevencioacuten as Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social de acordo co previsto no artigo 32 desta Lei
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DECIMOCUARTA
Presencia de recursos preventivos nas obras de construccioacuten
1 O disposto no artigo 32 bis da Lei de Prevencioacuten de Riscos Laborais seraacute de aplicacioacuten nas obras de construccioacuten reguladas polo Real Decreto 16271997 de 24 de outubro polo que se establecen as disposicioacutens miacutenimas de seguridade e sauacutede nas obras de construccioacuten coas seguintes especialidades
a) A preceptiva presencia de recursos preventivos aplicarase a cada contratista
b) No suposto previsto no apartado 1 paraacutegrafo a) do artigo 32 bis a presencia dos recursos preventivos de cada contratista seraacute necesaria cando durante a obra se desenvolvan traballos con riscos especiais tal e como se definen no citado Real Decreto
c) A preceptiva presencia de recursos preventivos teraacute como obxecto vixiar o cumprimento das medidas incluiacutedas no plan de seguridade e sauacutede no traballo e comprobar a eficacia destas
2 O disposto no apartado anterior enteacutendese sen prexuiacutecio das obrigacioacutens do coordinador en materia de seguridade e sauacutede durante a execucioacuten da obra
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DECIMOQUINTA
Habilitacioacuten de funcionarios puacuteblicos
48
Para poder exercer as funcioacutens establecidas no apartado 2 do artigo 9 desta Lei os funcionarios puacuteblicos das comunidades autoacutenomas deberaacuten contar cunha habilitacioacuten especiacutefica expedida pola propia comunidade autoacutenoma nos termos que se determinen regulamentariamente
En todo caso tales funcionarios deberaacuten pertencer aos grupos de titulacioacuten A ou B e acreditar formacioacuten especiacutefica en materia de prevencioacuten de riscos laborais
DISPOSICIOacuteN TRANSITORIA PRIMEIRA
Aplicacioacuten de disposicioacutens maacuteis favorables
1 O disposto nos artigos 36 e 37 desta Lei en materia de competencias facultades e garantiacuteas dos Delegados de Prevencioacuten entenderase sen prexuiacutezo do respecto aacutes disposicioacutens maacuteis favorables para o exercicio dos dereitos de informacioacuten consulta e participacioacuten dos traballadores na prevencioacuten de riscos laborais previstas nos convenios colectivos vixentes na data da suacutea entrada en vigor
2 Os oacuterganos especiacuteficos de representacioacuten dos traballadores en materia de prevencioacuten de riscos laborais que se eacute o caso fosen previstos nos convenios colectivos a que se refire o apartado anterior e que estean dotados dun reacutexime de competencias facultades e garantiacuteas que respecte o contido miacutenimo establecido nos artigos 36 e 37 desta Lei poderaacuten continuar no exercicio das suacuteas funcioacutens en substitucioacuten dos Delegados de Prevencioacuten agaacutes que polo oacutergano de representacioacuten legal dos traballadores se decida a designacioacuten destes Delegados conforme ao procedemento do artigo 35
3 O disposto nos apartados anteriores seraacute tameacuten de aplicacioacuten aos acordos concluiacutedos no aacutembito da funcioacuten puacuteblica ao abeiro do disposto na lei 71990 do 19 de xullo sobre negociacioacuten colectiva e participacioacuten na determinacioacuten das condicioacutens de traballo dos empregados puacuteblicos
DISPOSICIOacuteN TRANSITORIA SEGUNDA
Mentres se aproba o Regulamento regulador dos Servicios de Prevencioacuten de Riscos Laborais entenderase que as Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social cumpren o requisito previsto no artigo 315 desta Lei
DISPOSICIOacuteN DERROGATORIA UacuteNICA
Alcance da derrogacioacuten
Quedan derrogadas cantas disposicioacutens se opontildean aacute presente Lei e especificamente
a) Os artigos 9 10 11 36 apartado 2 39 e 40 paraacutegrafo segundo da Lei 81988 do 7 de abril sobre infraccioacutens e sancioacutens na orde social
b) O Decreto do 26 de xullo de 1957 polo que se fixan os traballos prohibidos a mulleres e menores nos aspectos da suacutea normativa relativos ao traballo das mulleres mantendo en vigor as relativas ao traballo dos menores ata que o Goberno desenvolva as previsioacutens contidas no apartado 2 do artigo 27
c) O Decreto do 11 de marzo de 1971 sobre constitucioacuten composicioacuten e funcioacutens dos Comiteacutes de Seguridade e Hixiene no Traballo
49
d) Os Tiacutetulos I e III da Ordenanza Xeral de Seguridade e Hixiene no Traballo aprobados por Orde do 9 de marzo de 1971
No que non se opontildea ao previsto nesta Lei e ata que se dicten os Regulamentos aos que se fai referencia no artigo 6 continuaraacute a ser de aplicacioacuten a regulacioacuten das materias comprendidas no devandito artigo que se contentildeen no Tiacutetulo II da Ordenanza Xeral de Seguridade e Hixiene no Traballo ou noutras normas que contentildean previsioacutens especiacuteficas sobre tales materias asiacute como a Orde do Ministerio de Traballo do 16 de decembro de 1987 que establece os modelos para a notificacioacuten dos accidentes de traballo Igualmente continuaraacuten vixentes as disposicioacutens reguladoras dos servicios meacutedicos de empresa ata tanto se desenvolvan regulamentariamente as previsioacutens desta Lei sobre servicios de prevencioacuten O persoal pertencente aos devanditos servicios na data de entrada en vigor desta Lei integrarase nos servicios de prevencioacuten das correspondentes empresas cando estes se constituacutean sen prexuiacutezo de que continuacuteen a efectuar aquelas funcioacutens que tivesen atribuiacutedas distintas das propias do servicio de prevencioacuten
Esta Lei non afecta aacute vixencia das disposicioacutens especiais sobre prevencioacuten de riscos profesionais nas explotacioacutens mineiras contidas no capiacutetulo IV do Real Decreto 32551983 do 21 de decembro polo que se aproba o Estatuto do Mineiro e nas suacuteas normas de desenvolvemento asiacute como as do Real Decreto 28571978 do 25 de agosto polo que se aproba o Regulamento Xeral para o Reacutexime da Mineriacutea e o Real Decreto 8631985 do 2 de abril polo que se aproba o Regulamento Xeral de Normas Baacutesicas de Seguridade Mineira e as suacuteas disposicioacutens complementarias
DISPOSICIOacuteN FINAL PRIMEIRA
Actualizacioacuten de sancioacutens
A contiacutea das sancioacutens a que se refire o apartado 4 do artigo 49 poderaacute ser actualizada polo Goberno a proposta do Ministro de Traballo e Seguridade Social adaptando a esta a atribucioacuten de competencias prevista no apartado 1 do artigo 52 desta Lei
DISPOSICIOacuteN FINAL SEGUNDA
Entrada en vigor
Esta Lei entraraacute en vigor tres meses despois da suacutea publicacioacuten no laquoBoletiacuten Oficial do EstadoraquoPolo tantoMando a todos os espantildeois particulares e autoridades que garden e fagan gardar esta LeiMadrid 12 de decembro de 2003
XOAacuteN CARLOS R
O Presidente do Goberno FELIPE GONZAacuteLEZ MAacuteRQUEZ
50
Definicioacutens para os efectos de Seguridade Social
Disposicioacuten adicional segundaReordenacioacuten orgaacutenica
Disposicioacuten adicional terceiraCaraacutecter baacutesico
Disposicioacuten adicional cuartaDesignacioacuten de Delegados de Prevencioacuten en supostos especiais
Disposicioacuten adicional quintaFundacioacuten
Disposicioacuten adicional sextaConstitucioacuten da Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo
Disposicioacuten adicional seacutetimaCumprimento da normativa de transporte de mercadoriacuteas perigosas
Disposicioacuten adicional oitavaPlanos de organizacioacuten de actividades preventivas
Disposicioacuten adicional novenaEstablecementos militares
Disposicioacuten adicional deacutecimaSociedades cooperativas
Disposicioacuten adicional undeacutecimaModificacioacuten do Estatuto dos Traballadores en materia de permisos retribuiacutedos
Disposicioacuten adicional duodeacutecimaParticipacioacuten institucional nas Comunidades Autoacutenomas
Disposicioacuten adicional deacutecimo terceiraFondo de Prevencioacuten e Rehabilitacioacuten
Disposicioacuten adicional deacutecimo cuartaPresencia de recursos preventivos nas obras de construccioacuten
Disposicioacuten adicional deacutecimo quintaHabilitacioacuten de funcionarios puacuteblicos
Disposicioacuten transitoria primeiraAplicacioacuten de disposicioacutens maacuteis favorables
Disposicioacuten transitoria segunda
Disposicioacuten derrogatoria uacutenicaAlcance da derrogacioacuten
3
Disposicioacuten final primeiraActualizacioacuten de sancioacutens
Disposicioacuten final segundaEntrada en vigor
EXPOSICIOacuteN DE MOTIVOS
1
O artigo 402 da Constitucioacuten Espantildeola encomenda aos poderes puacuteblicos como un dos principios rectores da poliacutetica social e econoacutemica velar pola seguridade e hixiene no traballo
Este mandato constitucional implica a necesidade de desenvolver unha poliacutetica de proteccioacuten da sauacutede dos traballadores mediante a prevencioacuten dos riscos derivados do seu traballo e encontra nesta Lei o seu piar fundamental Nela configuacuterase o marco xeral no que se desenvolveraacuten as distintas accioacutens preventivas en coherencia coas decisioacutens da Unioacuten Europea que expresou a suacutea ambicioacuten de mellorar de forma progresiva as condicioacutens de traballo e de acadar este obxectivo de progreso cunha harmonizacioacuten paulatina desas condicioacutens nos diferentes paiacuteses europeos
Da presencia de Espantildea na Unioacuten Europea deriva por conseguinte a necesidade de harmonizar a nosa poliacutetica coa nacente poliacutetica comunitaria nesta materia preocupada cada vez en maior medida polo estudio e tratamento da prevencioacuten dos riscos derivados do traballo Boa proba disto foi a modificacioacuten do Tratado constitutivo da Comunidade Econoacutemica Europea pola chamada Acta Uacutenica onde a teor do seu artigo 118 A) os Estados membros ventildeen desde a suacutea entrada en vigor promover a mellora do medio de traballo para conseguir o obxectivo antes dito de harmonizacioacuten no progreso das condicioacutens de seguridade e sauacutede dos traballadores Este obxectivo viuse reforzado no Tratado da Unioacuten Europea mediante o procedemento que nel se contempla para a adopcioacuten a traveacutes de Directivas de disposicioacutens miacutenimas que se teraacuten que aplicar de forma progresiva
Consecuencia de todo isto foi a creacioacuten dun acervo xuriacutedico europeo sobre proteccioacuten da sauacutede dos traballadores no traballo Das Directivas que o configuran a maacuteis significativa eacute sen duacutebida a 89391CEE relativa aacute aplicacioacuten das medidas para promover a mellora da seguridade e da sauacutede dos traballadores no traballo que conteacuten o marco xuriacutedico xeral no que opera a poliacutetica de prevencioacuten comunitaria
Esta Lei traspoacuten ao Dereito espantildeol a devandita Directiva ao mesmo tempo que incorpora ao que seraacute o noso corpo baacutesico nesta materia disposicioacutens doutras Directivas nas que a suacutea materia esixe ou aconsella a transposicioacuten nunha norma de rango legal como son as Directivas 9285CEE 9433CEE e 91383CEE relativas aacute proteccioacuten da maternidade e dos mozos e ao tratamento das relacioacutens de traballo temporais de duracioacuten determinada e en empresas de traballo temporal
Deste xeito o mandato constitucional contido no artigo 402 da nosa lei de leis e a comunidade xuriacutedica establecida pola Unioacuten Europea nesta materia configuran o soporte baacutesico no que se asenta esta Lei Xunto con isto os nosos propios compromisos contraiacutedos coa Organizacioacuten Internacional do Traballo a partir de ratificacioacuten do Convenio 155 sobre seguridade e sauacutede dos traballadores e medio ambiente de traballo enriquecen o contido do texto legal ao incorporaren as suacuteas prescricioacutens e darlles o rango legal axeitado dentro do noso sistema xuriacutedico
4
2
Pero non eacute soacute do mandato constitucional e dos compromisos internacionais do Estado espantildeol de onde se deriva a esixencia dun novo enfoque normativo Dimana tameacuten na orde interna dunha dobre necesidade a de rematar en primeiro lugar coa falta dunha visioacuten unitaria na poliacutetica de prevencioacuten de riscos laborais propia da dispersioacuten da normativa vixente froito da acumulacioacuten no tempo de normas de moi diverso rango e orientacioacuten moitas delas anteriores aacute propia Constitucioacuten espantildeola e en segundo lugar a de actualizar regulacioacutens xa desfasadas e regular situacioacutens novas non contempladas con anterioridade Necesidades estas que se sempre revisten importancia adquiren especial transcendencia cando se relacionan coa proteccioacuten da seguridade e a sauacutede dos traballadores no traballo a evolucioacuten das condicioacutens que demanda a permanente actualizacioacuten da normativa e a suacutea adaptacioacuten aacutes profundas transformacioacutens experimentadas
3
Por todo iso esta Lei ten por obxecto a determinacioacuten do corpo baacutesico de garantiacuteas e responsabilidades preciso para establecer un axeitado nivel de proteccioacuten da sauacutede dos traballadores fronte aos riscos derivados das condicioacutens de traballo e isto no marco dunha poliacutetica coherente coordinada e eficaz de prevencioacuten de riscos laborais
A partir do recontildeecemento do dereito dos traballadores no aacutembito laboral aacute proteccioacuten da suacutea sauacutede e integridade a Lei establece as diversas obrigas que no aacutembito indicado garantiraacuten este dereito asiacute como as actuacioacutens das Administracioacutens puacuteblicas que poidan incidir positivamente na consecucioacuten do devandito obxectivo
Ao inserir esta Lei no aacutembito especiacutefico das relacioacutens laborais configuacuterase como unha referencia legal miacutenima nun dobre sentido o primeiro como Lei que establece un marco legal a partir do que as normas regulamentarias iraacuten fixando e concretando os aspectos maacuteis teacutecnicos das medidas preventivas e o segundo como soporte baacutesico a partir do que a negociacioacuten colectiva poderaacute desenvolver a suacutea funcioacuten especiacutefica Neste aspecto a Lei e as suacuteas normas regulamentarias constituacuteen lexislacioacuten laboral conforme ao artigo 14917ordf da Constitucioacuten
Pero ao mesmo tempo ndash e nisto radica unha das principais novidades da Lei ndash esta norma aplicarase tameacuten no aacutembito das Administracioacutens puacuteblicas razoacuten pola que a Lei non soacute posuacutee o caraacutecter de lexislacioacuten laboral senoacuten que constituacutee nos seus aspectos fundamentais norma baacutesica do reacutexime estatutario dos funcionarios puacuteblicos dictada ao abeiro do disposto no artigo 149118ordf da Constitucioacuten Con isto confiacutermase tameacuten a vocacioacuten de universalidade da Lei en canto dirixida a abordar de maneira global e coherente o conxunto dos problemas derivados dos riscos relacionados co traballo calquera que sexa o aacutembito no que o traballo se preste
En consecuencia o aacutembito de aplicacioacuten da Lei incluacutee tanto aos traballadores vinculados por unha relacioacuten laboral en sentido estricto como ao persoal civil con relacioacuten de caraacutecter administrativo ou estatutario ao servicio das Administracioacutens puacuteblicas asiacute como aos socios traballadores ou de traballo dos distintos tipos de cooperativas sen maacuteis exclusioacutens que as correspondentes no aacutembito da funcioacuten puacuteblica a determinadas actividades de policiacutea seguridade amparo alfandegueiro peritaxe forense e proteccioacuten civil onde as particularidades impidan a aplicacioacuten da Lei a que inspiraraacute non obstante a normativa especiacutefica que se dicte para salvagardar a seguridade e a sauacutede dos traballadores nas devanditas actividades en sentido similar a Lei preveacute a suacutea adaptacioacuten aacutes caracteriacutesticas propias dos centros e establecementos militares e dos establecementos penitenciarios
5
4
A poliacutetica en materia de prevencioacuten de riscos laborais en canto conxunto de actuacioacutens dos poderes puacuteblicos dirixidas aacute promocioacuten da mellora das condicioacutens de traballo para elevar o nivel de proteccioacuten da sauacutede e a seguridade dos traballadores articuacutelase na Lei conforme aos principios de eficacia coordinacioacuten e participacioacuten ordenando tanto a actuacioacuten das diversas Administracioacutens puacuteblicas con competencias en materia preventiva como a necesaria participacioacuten na devandita actuacioacuten de empresarios e traballadores a traveacutes das suacuteas organizacioacutens representativas Neste contexto a Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo que se crea configuacuterase como un instrumento privilexiado de participacioacuten na formulacioacuten e desenvolvemento da poliacutetica en materia preventiva
Pero trataacutendose dunha Lei que persegue ante todo a prevencioacuten a suacutea articulacioacuten non pode descansar de xeito exclusivo na ordenacioacuten das obrigas e responsabilidades dos actores directamente relacionados co feito laboral O propoacutesito de fomentar unha auteacutentica cultura preventiva mediante a promocioacuten da mellora da educacioacuten en dita materia en todos os niveis educativos involucra aacute sociedade no seu conxunto e constituacutee un dos obxectivos baacutesicos e de efectos quizais maacuteis transcendentes cara ao futuro dos perseguidos por esta Lei
5
A proteccioacuten do traballador fronte aos riscos laborais esixe unha actuacioacuten na empresa que desborda o simple cumprimento formal dun conxunto predeterminado maacuteis ou menos amplo de deberes e obrigas empresariais e maacuteis aiacutenda a simple correccioacuten a posteriori de situacioacutens de risco xa manifestadas A planificacioacuten da prevencioacuten desde o momento mesmo do desentildeo do proxecto empresarial a avaliacioacuten inicial dos riscos inherentes ao traballo e a suacutea actualizacioacuten perioacutedica a medida que se alteren as circunstancias a ordenacioacuten dun conxunto coherente e globalizador de medidas de accioacuten preventiva axeitadas aacute natureza dos riscos detectados e o control da efectividade das devanditas medidas constituacuteen os elementos baacutesicos do novo enfoque na prevencioacuten de riscos laborais que a Lei determina E xunto a isto claro estaacute a informacioacuten e a formacioacuten dos traballadores dirixidas a un mellor contildeecemento tanto do alcance real dos riscos derivados do traballo como da forma de previlos e evitalos de maneira adaptada aacutes peculiaridades de cada centro de traballo aacutes caracteriacutesticas das persoas que nel desenvolven a suacutea prestacioacuten laboral e aacute actividade concreta que realizan
Desde estes principios articuacutelase o capiacutetulo III da Lei que regula o conxunto de dereitos e obrigas derivados ou correlativos do dereito baacutesico dos traballadores aacute suacutea proteccioacuten asiacute como de maneira maacuteis especiacutefica as actuacioacutens a desenvolver en situacioacutens de emerxencia ou en caso de risco grave e inminente as garantiacuteas e dereitos relacionados coa vixilancia da sauacutede dos traballadores con especial atencioacuten aacute proteccioacuten da confidencialidade e o respecto aacute intimidade no tratamento destas actuacioacutens e as medidas particulares a adoptar en relacioacuten con categoriacuteas especiacuteficas de traballadores tales como os mozos e mozas as traballadoras embarazadas ou que deron a luz recentemente e os traballadores suxeitos a relacioacutens laborais de caraacutecter temporal
Entre as obrigas empresariais que establece a Lei ademais das que implicitamente leva consigo a garantiacutea dos dereitos recontildeecidos ao traballador cabe salientar o deber de coordinacioacuten que se impoacuten aos empresarios que desenvolvan as suacuteas actividades nun mesmo centro de traballo asiacute como o de aqueles que contraten ou subcontraten con outros a realizacioacuten nos seus propios centros de traballo de obras ou servicios correspondentes aacute suacutea actividade de vixiar o cumprimento polos devanditos contratistas e subcontratistas da normativa de prevencioacuten
6
Instrumento fundamental da accioacuten preventiva na empresa eacute a obriga regulada no capiacutetulo IV de estructurar a dita accioacuten a traveacutes da actuacioacuten dun ou varios traballadores da empresa especificamente designados para iso da constitucioacuten dun servicio de prevencioacuten ou do recurso a un servicio de prevencioacuten alleo aacute empresa Desta maneira a Lei combina a necesidade dunha actuacioacuten ordenada e formalizada das actividades de prevencioacuten co recontildeecemento da diversidade de situacioacutens aacutes que a Lei se dirixe en canto aacute magnitude complexidade e intensidade dos riscos inherentes a estas outorgando un conxunto suficiente de posibilidades incluiacuteda a eventual participacioacuten das Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais para organizar de maneira racional e flexible o desenvolvemento da accioacuten preventiva garantindo en todo caso tanto a suficiencia do modelo de organizacioacuten elixido como a independencia e proteccioacuten dos traballadores que organizados ou non nun servicio de prevencioacuten tentildean atribuiacutedas as ditas funcioacutens
6
O capiacutetulo V regula de forma detallada os dereitos de consulta e participacioacuten dos traballadores en relacioacuten coas cuestioacutens que afectan aacute seguridade e sauacutede no traballo Partindo do sistema de representacioacuten colectiva vixente no noso paiacutes a Lei atribuacutee aos denominados Delegados de prevencioacuten ndash elixidos por e entre os representantes do persoal no aacutembito dos respectivos oacuterganos de representacioacuten ndash o exercicio das funcioacutens especializadas en materia de prevencioacuten de riscos no traballo outorgaacutendolles para iso as competencias facultades e garantiacuteas necesarias Xunto a isto o Comiteacute de Seguridade e Sauacutede continuando a experiencia de actuacioacuten dunha figura arraigada e tradicional do noso ordenamento laboral configuacuterase como o oacutergano de encontro entre os ditos representantes e o empresario para o desenvolvemento dunha participacioacuten equilibrada en materia de prevencioacuten de riscos
Todo isto sen prexuiacutezo das posibilidades que lle outorga a Lei aacute negociacioacuten colectiva para artellar de maneira diferente os instrumentos de participacioacuten dos traballadores mesmo desde o establecemento de aacutembitos de actuacioacuten distintos aos propios do centro de traballo recollendo con isto diferentes experiencias positivas de regulacioacuten convencional onde a vixencia plenamente compatible cos obxectivos da Lei se salvagarda a traveacutes da disposicioacuten transitoria desta
7
Tras regular no capiacutetulo VI as obrigas baacutesicas que afectan aos fabricantes importadores e subministradores de maquinaria equipos productos e utensilios de traballo que enlazan coa normativa comunitaria de mercado interior dictada para asegurar a exclusiva comercializacioacuten daqueles productos e equipos que ofrezan os maiores niveis de seguridade para os usuarios a Lei aborda no capiacutetulo VII a regulacioacuten das responsabilidades e sancioacutens que deben garantir o seu cumprimento incluiacutendo a tipificacioacuten das infraccioacutens e mais o reacutexime sancionador correspondente
Para rematar a disposicioacuten adicional quinta veacuten ordenar a creacioacuten dunha fundacioacuten baixo o protectorado do Ministerio de Traballo e Seguridade Social e con participacioacuten tanto das Administracioacutens puacuteblicas como das organizacioacutens representativas de empresarios e traballadores que teraacute como fin primordial a promocioacuten especialmente nas pequenas e medianas empresas de actividades destinadas aacute mellora das condicioacutens de seguridade e sauacutede no traballo Para lle permitir aacute fundacioacuten o desenvolvemento das suacuteas actividades dotarase a esta por parte de Ministerio de Traballo e Seguridade Social dun patrimonio procedente do exceso de excedentes da xestioacuten realizada polas Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais
7
Con iso refoacuterzanse sen duacutebida os obxectivos de responsabilidade cooperacioacuten e participacioacuten que inspiran a Lei no seu conxunto
8
O proxecto de Lei cumprindo as prescricioacutens legais sobre a materia someteuse aacute consideracioacuten do Consello Econoacutemico e Social do Consello Xeral do Poder Xudicial e do Consello de Estado
CAPIacuteTULO I
Obxecto aacutembito de aplicacioacuten e definicioacutens
Artigo 1 Normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais
A normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais estaacute constituiacuteda por esta Lei as suacuteas disposicioacutens de desenvolvemento ou complementarias e cantas outras normas legais ou convencionais contentildean prescricioacutens relativas aacute adopcioacuten de medidas preventivas no aacutembito laboral ou susceptibles de producilas no devandito aacutembito
Artigo 2 Obxecto e caraacutecter da norma
1 Esta Lei ten por obxecto promover a seguridade e a sauacutede dos traballadores mediante a aplicacioacuten de medidas e o desenvolvemento das actividades necesarias para a prevencioacuten de riscos derivados do traballo
Para tales efectos esta Lei establece os principios xerais relativos aacute prevencioacuten dos riscos profesionais para a proteccioacuten da seguridade e da sauacutede a eliminacioacuten ou diminucioacuten dos riscos derivados do traballo a informacioacuten a consulta a participacioacuten equilibrada e a formacioacuten dos traballadores en materia preventiva nos termos sinalados nesta disposicioacuten
Para o cumprimento dos devanditos fins esta Lei regula as actuacioacutens a desenvolver polas Administracioacutens puacuteblicas asiacute como polos empresarios os traballadores e as suacuteas respectivas organizacioacutens representativas
2 As disposicioacutens de caraacutecter laboral contidas nesta Lei e nas suacuteas normas regulamentarias teraacuten en todo caso o caraacutecter de Dereito necesario miacutenimo indispontildeible podendo ser melloradas e desenvolvidas nos convenios colectivos
Artigo 3 Aacutembito de aplicacioacuten
1 Esta Lei e as suacuteas normas de desenvolvemento seraacuten de aplicacioacuten tanto no aacutembito das relacioacutens laborais reguladas no texto refundido da Lei do Estatuto dos Traballadores como no das relacioacutens de caraacutecter administrativo ou estatutario do persoal civil ao servicio das Administracioacutens puacuteblicas coas peculiaridades que neste caso se contemplan nesta Lei ou nas suacuteas normas de desenvolvemento Isto sen prexuiacutezo do cumprimento das obrigas especiacuteficas que se establecen para fabricantes importadores e subministradores e dos dereitos e obrigas que poidan derivar para os traballadores autoacutenomos Do mesmo xeito seraacuten aplicables aacutes sociedades cooperativas constituiacutedas de acordo coa lexislacioacuten que lles sexa de aplicacioacuten nas que existan socios a actividade dos cales consista na prestacioacuten do seu traballo persoal coas particularidades derivadas da suacutea normativa especiacutefica
8
Cando nesta Lei se faga referencia a traballadores e empresarios entenderanse tameacuten comprendidos nestes termos respectivamente dunha parte o persoal con relacioacuten de caraacutecter administrativo ou estatutario e a Administracioacuten puacuteblica para a que presta servicios nos termos expresados na disposicioacuten adicional terceira desta Lei e doutra os socios das cooperativas a que se refire o paraacutegrafo anterior e as sociedades cooperativas para as que prestan os seus servicios
2 Esta Lei non seraacute de aplicacioacuten naquelas actividades cunhas particularidades que o impidan no aacutembito das funcioacutens puacuteblicas de
ndash Policiacutea seguridade e amparo alfandegueirondash Servicios operativos de proteccioacuten civil e peritaxe forense nos casos de grave risco
cataacutestrofe e calamidade puacuteblica
Non obstante esta Lei inspiraraacute a normativa especiacutefica que se dicte para regular a proteccioacuten da seguridade e sauacutede dos traballadores que prestan os seus servicios nas indicadas actividades
Modificado por Ley 312006
1 Esta Ley y sus normas de desarrollo seraacuten de aplicacioacuten tanto en el aacutembito de las relaciones laborales reguladas en el texto refundido de la Ley del Estatuto de los Trabajadores como en el de las relaciones de caraacutecter administrativo o estatutario del personal al servicio de las Administraciones Puacuteblicas con las peculiaridades que en este caso se contemplan en la presente Ley o en sus normas de desarrollo Ello sin perjuicio del cumplimiento de las obligaciones especiacuteficas que se establecen para fabricantes importadores y suministradores y de los derechos y obligaciones que puedan derivarse para los trabajadores autoacutenomos Igualmente seraacuten aplicables a las sociedades cooperativas constituidas de acuerdo con la legislacioacuten que les sea de aplicacioacuten en las que existan socios cuya actividad consista en la prestacioacuten de un trabajo personal con las peculiaridades derivadas de su normativa especiacutefica
Cuando en la presente Ley se haga referencia a trabajadores y empresarios se entenderaacuten tambieacuten comprendidos en estos teacuterminos respectivamente de una parte el personal con relacioacuten de caraacutecter administrativo o estatutario y la Administracioacuten puacuteblica para la que presta servicios en los teacuterminos expresados en la disposicioacuten adicional tercera de esta Ley y de otra los socios de las cooperativas a que se refiere el paacuterrafo
anterior y las sociedades cooperativas para las que prestan sus servicios
2 La presente Ley no seraacute de aplicacioacuten en aquellas actividades cuyas particularidades lo impidan en el aacutembito de las funciones puacuteblicas de
o Policiacutea seguridad y resguardo aduanero
o Servicios operativos de proteccioacuten civil y peritaje forense en los casos de grave riesgo cataacutestrofe y calamidad puacuteblica
o Fuerzas Armadas y actividades militares de la Guardia Civil
No obstante esta Ley inspiraraacute la normativa especiacutefica que se dicte para regular la proteccioacuten de la seguridad y la salud de los trabajadores que prestan sus servicios en las indicadas actividades
9
3 Nos centros e establecementos militares seraacute de aplicacioacuten o disposto nesta Lei coas particularidades previstas na suacutea normativa especiacutefica
Nos establecementos penitenciarios adaptaranse a esta Lei aquelas actividades que as suacuteas caracteriacutesticas xustifiquen unha regulacioacuten especial o que se levaraacute a efecto nos termos sinalados na Lei 71990 do 19 de xullo sobre negociacioacuten colectiva e participacioacuten na determinacioacuten das condicioacutens de traballo dos empregados puacuteblicos
4 Esta Lei tampouco seraacute de aplicacioacuten aacute relacioacuten laboral de caraacutecter especial do servicio do fogar familiar Malia o anterior o titular do fogar familiar estaacute na obriga de coidar a que o traballo dos seus empregados se realice nas debidas condicioacutens de seguridade e hixiene
Artigo 4 Definicioacutens
Para os efectos desta Lei e as normas que a desenvolvan
1ordm Entenderase por laquoprevencioacutenraquo o conxunto de actividades ou medidas adoptadas ou previstas en todas as fases de actividade da empresa co fin de evitar ou diminuiacuter os riscos derivados do traballo
2ordm Entenderase como laquorisco laboralraquo a posibilidade de que un traballador sufra un determinado dano derivado do traballo Para cualificar un risco desde o punto de vista da suacutea gravidade avaliaranse de forma conxunta a probabilidade de que se produza o dano e a severidade deste
3ordm Consideraranse como laquodanos derivados do traballoraquo as enfermidades patoloxiacuteas ou lesioacutens sufridas con motivo ou ocasioacuten do traballo
4ordm Entenderase como laquorisco laboral grave e inminenteraquo aquel que resulte probable racionalmente que se materialice nun futuro inmediato e poida supor un dano grave para a sauacutede dos traballadores
No caso de exposicioacuten a axentes susceptibles de causar danos graves aacute sauacutede dos traballadores considerarase que existe un risco grave e inminente cando sexa probable racionalmente que se materialice nun futuro inmediato unha exposicioacuten aos devanditos axentes da que se poidan derivar danos graves para a sauacutede aiacutenda que estes non se manifesten de xeito inmediato
5ordm Entenderanse como procesos actividades operacioacutens equipos ou productos laquopotencialmente perigososraquo aqueles que en ausencia de medidas preventivas especiacuteficas orixinen riscos para a seguridade e a sauacutede dos traballadores que os desenvolven ou empregan
6ordm Entenderase como laquoequipo de traballoraquo calquera maacutequina aparello instrumento ou instalacioacuten empregada no traballo
7ordm Entenderase como laquocondicioacuten de traballoraquo calquera caracteriacutestica deste que poida ter unha influencia significativa na xeracioacuten de riscos para a seguridade e a sauacutede do traballador
Quedan especificamente incluiacutedas nesta definicioacuten
a) As caracteriacutesticas xerais dos locais instalacioacutens equipos productos e demais utensilios existentes no centro de traballo
10
b) A natureza dos axentes fiacutesicos quiacutemicos e bioloacutexicos presentes no ambiente de traballo e as suacuteas correspondentes intensidades concentracioacutens ou niveis de presencia
c) Os procedementos para o emprego dos ditos axentes que influacutean na xeracioacuten dos riscos nomeados
d) Todas aquelas outras caracteriacutesticas do traballo incluiacutedas as relativas aacute suacutea organizacioacuten e ordenacioacuten que influacutean na magnitude dos riscos a que estea exposto o traballador
8ordm Entenderase por laquoequipo de proteccioacuten individualraquo calquera equipo destinado a ser levado ou suxeitado polo traballador para que o protexa dun ou varios riscos que poidan ameazar a suacutea seguridade ou a suacutea sauacutede no traballo asiacute como calquera complemento ou accesorio destinado para tal fin
CAPITULO II
Poliacutetica en materia de prevencioacuten de riscos para protexer a seguridade e a sauacutede no traballo
Artigo 5 Obxectivos da poliacutetica
1 A poliacutetica en materia de prevencioacuten teraacute por obxecto a promocioacuten da mellora das condicioacutens de traballo dirixida a elevar o nivel de proteccioacuten da seguridade e a sauacutede dos traballadores no traballo
A devandita poliacutetica levarase a cabo por medio das normas regulamentarias e das actuacioacutens administrativas que correspondan e en particular as que se regulan neste capiacutetulo que se orientaraacuten aacute coordinacioacuten das distintas Administracioacutens puacuteblicas competentes en materia preventiva e a que se harmonicen con elas as actuacioacutens que conforme a esta Lei correspondan a suxeitos puacuteblicos e privados para tal fin
a) A Administracioacuten Xeral do Estado as Administracioacutens das Comunidades Autoacutenomas e as entidades que integran a Administracioacuten local prestaraacuten cooperacioacuten e asistencia para o eficaz exercicio das suacuteas respectivas competencias no aacutembito do previsto neste artigo
b) A elaboracioacuten da poliacutetica preventiva levarase a cabo coa participacioacuten dos empresarios e dos traballadores a traveacutes das suacuteas organizacioacutens empresariais e sindicais maacuteis representativas
2 Para os fins previstos no apartado anterior as Administracioacutens puacuteblicas promoveraacuten a mellora da educacioacuten en materia preventiva nos diferentes niveis de ensino e de maneira especial na oferta formativa correspondente ao sistema nacional de cualificacioacutens profesionais asiacute como a adecuacioacuten da formacioacuten dos recursos humanos necesarios para a prevencioacuten dos riscos laborais
No aacutembito da Administracioacuten Xeral do Estado establecerase unha colaboracioacuten permanente entre o Ministerio de Traballo e Seguridade Social e os Ministerios que correspondan en particular os de Educacioacuten e Ciencia e de Sanidade e Consumo co fin de establecer os niveis formativos e especializacioacutens idoacuteneas asiacute como a revisioacuten permanente destas ensinanzas co fin de adaptalas aacutes necesidades existentes en cada momento
3 Do mesmo xeito as Administracioacutens puacuteblicas fomentaraacuten aquelas actividades desenvolvidas polos suxeitos a que se refire o apartado 1 do artigo segundo para a mellora das condicioacutens de seguridade e
11
sauacutede no traballo e a reduccioacuten dos riscos laborais a investigacioacuten ou fomento de novas formas de proteccioacuten e a promocioacuten de estructuras eficaces de prevencioacuten
Para isto poderaacuten adoptar programas especiacuteficos dirixidos a promover a mellora do ambiente de traballo e o perfeccionamento dos niveis de proteccioacuten Os programas poderanse instrumentar a traveacutes da concesioacuten dos incentivos que regulamentariamente se determinen que se destinaraacuten especialmente aacutes pequenas e medianas empresas
Antildeadido por Ley Orgaacutenica 320074 Las Administraciones puacuteblicas promoveraacuten la efectividad del principio de igualdad entre
mujeres y hombres considerando las variables relacionadas con el sexo tanto en los sistemas de recogida y tratamiento de datos como en el estudio e investigacioacuten generales en materia de prevencioacuten de riesgos laborales con el objetivo de detectar y prevenir posibles situaciones en las que los dantildeos derivados del trabajo puedan aparecer vinculados con el sexo de los trabajadores
Artigo 6 Normas regulamentarias
1 O Goberno a traveacutes das correspondentes normas regulamentarias e previa consulta aacutes organizacioacutens sindicais e empresariais maacuteis representativas regularaacute as materias que a continuacioacuten se relacionan
a) Requisitos miacutenimos que deben reunir as condicioacutens de traballo para a proteccioacuten da seguridade e a sauacutede dos traballadores
b) Limitacioacutens ou prohibicioacutens que afectaraacuten aacutes operacioacutens aos procesos e aacutes exposicioacutens laborais ou axentes que entrantildeen riscos para a seguridade e a sauacutede dos traballadores Especificamente poderase establecer o sometemento destes procesos ou operacioacutens a traacutemites de control administrativo asiacute como no caso de axentes perigosos a prohibicioacuten do seu emprego
c) Condicioacutens ou requisitos especiais para calquera dos supostos contemplados no paraacutegrafo anterior tales como a esixencia dun adestramento ou formacioacuten previa ou a elaboracioacuten dun plano no que se contentildean as medidas preventivas a adoptar
d) Procedementos de avaliacioacuten dos riscos para a sauacutede dos traballadores normalizacioacuten de metodoloxiacuteas e guiacuteas de actuacioacuten preventiva
e) Modalidades de organizacioacuten funcionamento e control dos servicios de prevencioacuten considerando as peculiaridades das empresas co fin de evitar atrancos innecesarios para a suacutea creacioacuten e desenvolvemento asiacute como capacidades e aptitudes que deban reunir os devanditos servicios e os traballadores designados para desenvolver a accioacuten preventiva
f) Condicioacutens de traballo ou medidas preventivas especiacuteficas en traballos especialmente perigosos en particular se para estes se preveacuten controles meacutedicos especiais ou cando se presenten riscos derivados con determinadas caracteriacutesticas ou situacioacutens especiais dos traballadores
12
g) Procedemento de cualificacioacuten das enfermidades profesionais asiacute como requisitos e procedementos para a comunicacioacuten e informacioacuten aacute autoridade competente dos danos derivados do traballo
2 As normas regulamentarias indicadas no paraacutegrafo anterior axustaranse en todo caso aos principios de poliacutetica preventiva establecidos nesta Lei manteraacuten a debida coordinacioacuten coa normativa sanitaria e de seguridade industrial e seraacuten obxecto de avaliacioacuten e se eacute o caso de revisioacuten perioacutedica de acordo coa experiencia na suacutea aplicacioacuten e o progreso da teacutecnica
Artigo 7 Actuacioacutens das Administracioacutens puacuteblicas competentes en materia laboral
1 En cumprimento do disposto nesta Lei as Administracioacutens puacuteblicas competentes en materia laboral desenvolveraacuten funcioacutens de promocioacuten da prevencioacuten asesoramento teacutecnico vixilancia e control do cumprimento polos suxeitos comprendidos no seu aacutembito de aplicacioacuten da normativa de prevencioacuten de riscos laborais e sancionaraacuten as infraccioacutens aacute dita normativa nos seguintes termos
a) Promovendo a prevencioacuten e o asesoramento a desenvolver polos oacuterganos teacutecnicos en materia preventiva incluiacutedas a asistencia e cooperacioacuten teacutecnica a informacioacuten divulgacioacuten formacioacuten e investigacioacuten en materia preventiva asiacute como o seguimento das actuacioacutens preventivas que se realicen nas empresas para a consecucioacuten dos obxectivos previstos nesta Lei
b) Velando polo cumprimento da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais mediante as actuacioacutens de vixilancia e control Para estes efectos prestaraacuten o asesoramento e a asistencia teacutecnica necesarios para o mellor cumprimento da devandita normativa e desenvolveraacuten programas especiacuteficos dirixidos a acadar unha maior eficacia no control
c) Sancionando o incumprimento da normativa de prevencioacuten de riscos laborais polos suxeitos comprendidos no aacutembito de aplicacioacuten desta Lei de conformidade co previsto no capiacutetulo VII desta
2 As funcioacutens das Administracioacutens puacuteblicas competentes en materia laboral que se sinalan no paraacutegrafo 1 continuaraacuten a ser desenvolvidas no referente aos traballos en minas canteiras e tuacuteneles que esixan a aplicacioacuten de teacutecnica mineira aos que impliquen fabricacioacuten transporte almacenaxe manipulacioacuten e emprego de explosivos ou o emprego de enerxiacutea nuclear polos oacuterganos especiacuteficos contemplados na suacutea normativa reguladora
As competencias previstas no paraacutegrafo anterior enteacutendense sen prexuiacutezo do establecido na lexislacioacuten especifica sobre productos e instalacioacutens industriais
Artigo 8 Instituto Nacional de Seguridade e Hixiene no Traballo
1 O Instituto Nacional de Seguridade e Hixiene no Traballo eacute o oacutergano cientiacutefico teacutecnico especializado da Administracioacuten Xeral do Estado que ten como misioacuten a anaacutelise e estudio das condicioacutens de seguridade e sauacutede no traballo asiacute como a promocioacuten e apoio aacute mellora destas Para isto estableceraacute a cooperacioacuten necesaria cos oacuterganos das Comunidades Autoacutenomas con competencias nesta materia
O Instituto en cumprimento desta misioacuten teraacute as seguintes funcioacutens
a) Asesoramento teacutecnico na elaboracioacuten da normativa legal e no desenvolvemento da normalizacioacuten tanto a nivel nacional como internacional
13
b) Promocioacuten e se eacute o caso realizacioacuten de actividades de formacioacuten informacioacuten investigacioacuten estudio e divulgacioacuten en materia de prevencioacuten de riscos laborais coa axeitada coordinacioacuten e colaboracioacuten se eacute o caso cos oacuterganos teacutecnicos en materia preventiva das Comunidades Autoacutenomas no exercicio das suacuteas funcioacutens nesta materia
c) Apoio teacutecnico e colaboracioacuten coa Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social no cumprimento da suacutea funcioacuten de vixilancia e control prevista no artigo 9 desta Lei no aacutembito das Administracioacutens puacuteblicas
d) Colaboracioacuten con organismos internacionais e desenvolvemento de programas de cooperacioacuten internacional neste aacutembito facilitando a participacioacuten das Comunidades Autoacutenomas
e) Calquera outras que sexan necesarias para o cumprimento dos seus fins e lle sexan encomendadas no aacutembito das suacuteas competencias de acordo coa Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo regulada no artigo 13 desta Lei coa colaboracioacuten se eacute o caso dos oacuterganos teacutecnicos das Comunidades Autoacutenomas con competencias na materia
2 O Instituto Nacional de Seguridade e Hixiene no Traballo no marco das suacuteas funcioacutens velaraacute pola coordinacioacuten apoiaraacute o intercambio de informacioacuten e as experiencias entre as distintas Administracioacutens puacuteblicas e especialmente fomentaraacute e prestaraacute apoio aacute realizacioacuten de actividades de promocioacuten da seguridade e da sauacutede polas Comunidades Autoacutenomas
Asiacute mesmo prestaraacute de acordo coas Administracioacutens competentes apoio teacutecnico especializado en materia de certificacioacuten ensaio e acreditacioacuten
3 En relacioacuten coas Institucioacutens da Unioacuten Europea o Instituto Nacional de Seguridade e Hixiene no Traballo actuaraacute como centro de referencia nacional garantindo a coordinacioacuten e transmisioacuten da informacioacuten que deberaacute facilitar a escala nacional en particular respecto aacute Axencia Europea para a Seguridade e a Sauacutede no Traballo e a suacutea Rede
4 O Instituto Nacional de Seguridade e Hixiene no Traballo exerceraacute a Secretariacutea Xeral da Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo prestaacutendolle a asistencia teacutecnica e cientiacutefica necesaria para o desenvolvemento das suacuteas competencias
Artigo 9 Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
1 Correspoacutendelle aacute Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social a funcioacuten da vixilaacutencia e control da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais
En cumprimento desta misioacuten teraacute as seguintes funcioacutens
a) Vixiar o cumprimento da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais asiacute como das normas xuriacutedico-teacutecnicas que incidan nas condicioacutens de traballo en materia de prevencioacuten aiacutenda que non tiveran a cualificacioacuten directa de normativa laboral propontildeendo aacute autoridade laboral competente a sancioacuten correspondente cando comprobase unha infraccioacuten aacute normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais de acordo co previsto no capiacutetulo VII desta Lei
b) Asesorar e informar aacutes empresas e aos traballadores sobre a maneira maacuteis efectiva de cumprir as disposicioacutens en que tentildea a vixilancia encomendada
14
c) Elaborar os informes solicitados polos Xulgados do Social nas demandas deducidas perante estes nos procedementos de accidentes de traballo e enfermidades profesionais
d) Informar aacute autoridade laboral sobre os accidentes de traballo mortais moi graves ou graves e sobre aqueles outros con que polas suacuteas caracteriacutesticas ou polos suxeitos afectados se considere necesario o devandito informe asiacute como sobre as enfermidades profesionais nas que concorran as ditas cualificacioacutens e en xeral nos supostos en que aquela o solicite respecto do cumprimento da normativa legal en materia de prevencioacuten de riscos laborais
e) Comprobar e favorecer o cumprimento das obrigas asumidas polos servicios de prevencioacuten establecidos nesta Lei
f) Ordenar a paralizacioacuten inmediata de traballos cando a xuiacutezo do inspector se advirta a existencia de risco grave e inminente para a seguridade ou sauacutede dos traballadores
Texto reemplazado por la Ley 542003 por este otro
2 Las Administraciones General del Estado y de las comunidades autoacutenomas adoptaraacuten en sus respectivos aacutembitos de competencia las medidas necesarias para garantizar la colaboracioacuten pericial y el asesoramiento teacutecnico necesarios a la Inspeccioacuten de Trabajo y Seguridad Social que en el aacutembito de la Administracioacuten General del Estado seraacuten prestados por el Instituto Nacional de Seguridad e Higiene en el Trabajo
Estas Administraciones puacuteblicas elaboraraacuten y coordinaraacuten planes de actuacioacuten en sus respectivos aacutembitos competenciales y territoriales para contribuir al desarrollo de las actuaciones preventivas en las empresas especialmente las de mediano y pequentildeo tamantildeo y las de sectores de actividad con mayor nivel de riesgo o de siniestralidad a traveacutes de acciones de asesoramiento de informacioacuten de formacioacuten y de asistencia teacutecnica
En el ejercicio de tales cometidos los funcionarios puacuteblicos de las citadas Administraciones que ejerzan labores teacutecnicas en materia de prevencioacuten de riesgos laborales a que se refiere el paacuterrafo anterior podraacuten desempentildear funciones de asesoramiento informacioacuten y comprobatorias de las condiciones de seguridad y salud en las empresas y centros de trabajo con el alcance sentildealado en el apartado 3 de este artiacuteculo y con la capacidad de requerimiento a que se refiere el artiacuteculo 43 de esta ley todo ello en la forma que se determine reglamentariamente
Las referidas actuaciones comprobatorias se programaraacuten por la respectiva Comisioacuten Territorial de la Inspeccioacuten de Trabajo y Seguridad Social a que se refiere el artiacuteculo 172 de la Ley 421997 de 14 de noviembre Ordenadora de la Inspeccioacuten de Trabajo y Seguridad Social para su integracioacuten en el plan de accioacuten en Seguridad y Salud Laboral de la Inspeccioacuten de Trabajo y Seguridad Social
A continuacioacuten Texto Antildeadido por la Ley 542003
3 Cuando de las actuaciones de comprobacioacuten a que se refiere el apartado anterior se deduzca la existencia de infraccioacuten y siempre que haya mediado incumplimiento de previo requerimiento el funcionario actuante remitiraacute informe a la Inspeccioacuten de Trabajo y Seguridad Social en el que se recogeraacuten los hechos comprobados a efectos de que se levante la correspondiente acta de infraccioacuten si asiacute procediera
15
A estos efectos los hechos relativos a las actuaciones de comprobacioacuten de las condiciones materiales o teacutecnicas de seguridad y salud recogidos en tales informes gozaraacuten de la presuncioacuten de certeza a que se refiere la disposicioacuten adicional cuarta apartado 2 de la Ley 421997 de 14 de noviembre Ordenadora de la Inspeccioacuten de Trabajo y Seguridad Social
A continuacioacuten Texto Antildeadido por la Ley 542003
4 Las actuaciones previstas en los dos apartados anteriores estaraacuten sujetas a los plazos establecidos en el artiacuteculo 14 apartado 2 de la Ley 421997 de 14 de noviembre Ordenadora de la Inspeccioacuten de Trabajo y Seguridad Social
Artigo 10 Actuacioacutens das Administracioacutens puacuteblicas competentes en materia sanitaria
As actuacioacutens das Administracioacutens puacuteblicas competentes en materia sanitaria referentes aacute sauacutede laboral levaranse a cabo a traveacutes das accioacutens e en relacioacuten cos aspectos sinalados no capiacutetulo IV do Tiacutetulo I da Lei 141986 do 25 de abril Xeral de Sanidade e disposicioacutens dictadas para o seu desenvolvemento
En particular corresponderaacute aacutes devanditas Administracioacutens puacuteblicas
a) O establecemento de medios axeitados para a avaliacioacuten e control das actuacioacutens de caraacutecter sanitario que se realicen nas empresas polos servicios de prevencioacuten actuantes Para isto estableceraacuten as pautas e protocolos de actuacioacuten oiacutedas as sociedades cientiacuteficas aos que deberaacuten someter os citados servicios
b) A implantacioacuten de sistemas de informacioacuten axeitados que permitan a elaboracioacuten xunto coas autoridades laborais competentes de mapas de riscos laborais asiacute como a realizacioacuten de estudios epidemioloacutexicos para a identificacioacuten e prevencioacuten das patoloxiacuteas que poidan afectar aacute sauacutede dos traballadores asiacute como facer posible un raacutepido intercambio de informacioacuten
c) A supervisioacuten da formacioacuten que en materia de prevencioacuten e promocioacuten da sauacutede laboral deba recibir o persoal sanitario actuante nos servicios de prevencioacuten autorizados
d) A elaboracioacuten e divulgacioacuten de estudios investigacioacutens e estatiacutesticas relacionados coa sauacutede dos traballadores
Artigo 11 Coordinacioacuten administrativa
A elaboracioacuten de normas preventivas e o control do seu cumprimento a promocioacuten da prevencioacuten a investigacioacuten e a vixilancia epidemioloacutexica sobre riscos laborais accidentes de traballo e enfermidades profesionais determinan a necesidade de coordinar as actuacioacutens das Administracioacutens competentes en materia laboral sanitaria e de industria para unha maacuteis eficaz proteccioacuten da seguridade e a sauacutede dos traballadores
No marco da devandita coordinacioacuten a Administracioacuten competente en materia laboral velaraacute en particular para que a informacioacuten obtida pola Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social no exercicio das funcioacutens atribuiacutedas a esta no paraacutegrafo 1 do artigo 9 desta Lei sexa posta en contildeecemento da autoridade sanitaria competente para os fins dispostos no artigo 10 desta Lei e no artigo 21 da Lei 141986 do 25 de abril Xeral de Sanidade asiacute como da Administracioacuten competente en materia de industria para os efectos
16
previstos na Lei 211992 do 16 de xullo de Industria
Artigo 12 Participacioacuten de empresarios e traballadores
A participacioacuten de empresarios e traballadores a traveacutes das organizacioacutens empresariais e sindicais maacuteis representativas na planificacioacuten programacioacuten organizacioacuten e control da xestioacuten relacionada coa mellora das condicioacutens de traballo e a proteccioacuten da seguridade e sauacutede dos traballadores no traballo eacute principio baacutesico da poliacutetica de prevencioacuten de riscos laborais a desenvolver polas Administracioacutens puacuteblicas competentes nos distintos niveis territoriais
Artigo 13 Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo 1 Creacutease a Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo como oacutergano colexiado asesor
das Administracioacutens puacuteblicas na formulacioacuten das poliacuteticas de prevencioacuten e oacutergano de participacioacuten institucional en materia de seguridade e sauacutede no traballo
2 A Comisioacuten estaraacute integrada por un representante de cada unha das Comunidades Autoacutenomas e por igual nuacutemero de membros da Administracioacuten Xeral do Estado e paritariamente con todos os anteriores por representantes das organizacioacutens empresariais e sindicais maacuteis representativas
3 A Comisioacuten contildeeceraacute as actuacioacutens que desenvolvan as Administracioacutens puacuteblicas competentes en materia de promocioacuten da prevencioacuten de riscos laborais de asesoramento teacutecnico e de vixilancia e control a que se refiren os artigos 7 8 9 e 11 desta Lei e poderaacute informar e formular propostas en relacioacuten coas devanditas actuacioacutens especificamente no referente a
ndash Criterios e programas xerais de actuacioacutenndash Proxectos de disposicioacutens de caraacutecter xeralndash Coordinacioacuten das actuacioacutens desenvolvidas polas Administracioacutens puacuteblicas competentes en
materia laboralndash Coordinacioacuten entre as Administracioacutens puacuteblicas competentes en materia laboral sanitaria e de
industria
4 A Comisioacuten adoptaraacute os seus acordos por maioriacutea Para tal fin os representantes das Administracioacutens puacuteblicas teraacuten cada un un voto e dous os das organizacioacutens empresariais e sindicais
5 A Comisioacuten contaraacute cun Presidente e catro Vicepresidentes un por cada un dos grupos que a integran A Presidencia da Comisioacuten corresponderaacute ao Secretario xeral de Emprego e Relacioacutens Laborais recaendo a Vicepresidencia atribuiacuteda aacute Administracioacuten Xeral do Estado no Subsecretario de Sanidade e Consumo
6 A Secretariacutea da Comisioacuten como oacutergano de apoio teacutecnico e administrativo recaeraacute na Direccioacuten do Instituto Nacional de Seguridade e Hixiene no Traballo
7 A Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo funcionaraacute en Pleno en Comisioacuten Permanente ou en Grupos de Traballo conforme aacute normativa que estableza o Regulamento interno que elaboraraacute a propia Comisioacuten
No non previsto nesta Lei e no Regulamento interno a que fai referencia o paraacutegrafo anterior a Comisioacuten rexerase pola Lei 301992 de Reacutexime Xuriacutedico das Administracioacutens Puacuteblicas e do
17
Procedemento Administrativo Comuacuten
CAPIacuteTULO III
Dereitos e obrigas
Artigo 14 Dereito aacute proteccioacuten fronte aos riscos laborais
1 Os traballadores tentildeen dereito a unha proteccioacuten eficaz en materia de seguridade e sauacutede no traballo
O devandito dereito supoacuten a existencia dun correlativo deber do empresario de proteccioacuten dos traballadores fronte aos riscos laborais
Este deber de proteccioacuten constituacutee igualmente un deber das Administracioacutens puacuteblicas respecto do persoal ao seu servicio
Os dereitos de informacioacuten consulta e participacioacuten formacioacuten en materia preventiva paralizacioacuten da actividade en caso de risco grave e inminente e vixilaacutencia do seu estado de sauacutede nos termos previstos nesta Lei forman parte do dereito dos traballadores a unha proteccioacuten eficaz en materia de seguridade e sauacutede no traballo
13
2 No cumprimento do deber de proteccioacuten o empresario deberaacute garantir a seguridade e a sauacutede dos traballadores ao seu servicio en todos os aspectos relacionados co traballo A estes efectos no marco das suacuteas responsabilidades o empresario realizaraacute a prevencioacuten dos riscos laborais mediante a integracioacuten da actividade preventiva na empresa e a adopcioacuten de cantas medidas sexan necesarias para a proteccioacuten da seguridade e a sauacutede dos traballadores coas especialidades que se recollen nos artigos seguintes en materia de plano de prevencioacuten de riscos laborais avaliacioacuten de riscos informacioacuten consulta e participacioacuten e formacioacuten dos traballadores actuacioacuten en casos de emerxencia e de risco grave e inminente vixilaacutencia da sauacutede e mediante a constitucioacuten dunha organizacioacuten e dos medios necesarios nos termos establecidos no capiacutetulo IV desta Lei
O empresario desenvolveraacute unha accioacuten permanente de seguimento da actividade preventiva co fin de perfeccionar de maneira continua as actividades de identificacioacuten avaliacioacuten e control dos riscos que non se puideran evitar e os niacuteveis de proteccioacuten existentes e disporaacute o necesario para a adaptacioacuten das medidas de prevencioacuten sinaladas no paraacutegrafo anterior aacutes modificacioacutens que podan experimentar as circunstancias que incidan na realizacioacuten do traballo
3 O empresario deberaacute cumprir as obrigas establecidas na normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais
4 As obrigas dos traballadores establecidas nesta Lei a atribucioacuten de funcioacutens en materia de proteccioacuten e prevencioacuten a traballadores ou servicios da empresa e o recurso ao concerto con entidades especializadas para o desenvolvemento de actividades de prevencioacuten complementaraacuten as accioacutens do empresario sen que por isto o eximan do cumprimento do seu deber nesta materia sen prexuiacutezo das accioacutens que poida exercitar se eacute o caso contra calquera outra persoa
18
5 O custo das medidas relativas aacute seguridade e a sauacutede no traballo non deberaacute recaer de ninguacuten xeito sobre os traballadores
Artigo 15 Principios da accioacuten preventiva
1 O empresario aplicaraacute as medidas que integran o deber xeral de prevencioacuten previsto no artigo anterior de acordo cos seguintes principios xerais
a) Evitar os riscos
b) Avaliar os riscos que non se poidan evitar
c) Combater os riscos na suacutea orixe
d) Adaptar o traballo aacute persoa en particular no que respecta aacute concepcioacuten dos postos de traballo asiacute como a escolla dos equipos e os meacutetodos de traballo e de produccioacuten con miras en particular a atenuar o traballo monoacutetono e repetitivo e a reducir os efectos deste na sauacutede
e) Ter en conta a evolucioacuten da teacutecnica
f) Substituiacuter o perigoso polo que entrantildee pouco ou ninguacuten perigo
g) Planificar a prevencioacuten buscando un conxunto coherente que integre nela a teacutecnica a organizacioacuten do traballo as condicioacutens de traballo as relacioacutens sociais e a influencia dos factores ambientais no traballo
h) Adoptar medidas que antepontildean a proteccioacuten colectiva aacute individual
i) Dar as debidas instruccioacutens aos traballadores
2 O empresario tomaraacute en consideracioacuten as capacidades profesionais dos traballadores en materia de seguridade e de sauacutede no momento de lles encomendar as tarefas
3 O empresario adoptaraacute as medidas necesarias a fin de garantir que soacute os traballadores que recibiran informacioacuten suficiente e axeitada poidan acceder aacutes zonas de risco grave e especiacutefico
4 A efectividade das medidas preventivas deberaacute prever as distraccioacutens ou imprudencias non temerarias que puidese cometer o traballador Para a suacutea adopcioacuten teranse en conta os riscos adicionais que puidesen implicar determinadas medidas preventivas as cales soacute poderaacuten ser adoptadas cando a magnitude dos devanditos riscos sexa substancialmente inferior aacute dos que se pretende controlar e non existan alternativas maacuteis seguras
5 Poderaacuten concertar operacioacutens de seguro que tentildean como fin garantir como aacutembito de cobertura a previsioacuten de riscos derivados do traballo a empresa respecto dos seus traballadores os traballadores autoacutenomos respecto a eles mesmos e as sociedades cooperativas respecto aos seus socios cando a suacutea actividade consista na prestacioacuten do seu traballo persoal
19
Texto reemplazado por la Ley 542003
Artigo 16 Plano de prevencioacuten de riscos laborais avaliacioacuten dos riscos e planificacioacuten da actividade preventiva
1 A prevencioacuten de riscos laborais deberaacute integrarse no sistema xeral de xestioacuten da empresa tanto no conxunto das suacuteas actividades como en todos os niacuteveis xeraacuterquicos desta a traveacutes da implantacioacuten e aplicacioacuten dun plano de prevencioacuten de riscos laborais a que se refire o paraacutegrafo seguinte
Este plano de prevencioacuten de riscos laborais deberaacute incluiacuter a estructura organizativa as responsabilidades as funcioacutens as praacutecticas os procedementos os procesos e os recursos necesarios para realizar a accioacuten de prevencioacuten de riscos na empresa nos termos que regulamentariamente se establezan
2 Os instrumentos esenciais para a xestioacuten e aplicacioacuten do plano de prevencioacuten de riscos que poderaacuten ser levados a cabo por fases de forma programada son a avaliacioacuten de riscos laborais e a planificacioacuten da actividade preventiva a que se refiren los paraacutegrafos seguintes
a) O empresario deberaacute realizar unha avaliacioacuten inicial dos riscos para a seguridade e sauacutede dos traballadores tendo en conta con caraacutecter xeral a natureza da actividade as caracteriacutesticas dos postos de traballo existentes e dos traballadores que deban desempentildealos Igual avaliacioacuten deberaacute facerse con ocasioacuten da eleccioacuten dos equipos de traballo das sustancias ou preparados quiacutemicos e do acondicionamento dos lugares de traballo A avaliacioacuten inicial teraacute en conta aquelas outras actuacioacutens que deban desenvolverse de conformidade co disposto na normativa sobre proteccioacuten de riscos especiacuteficos e actividades de especial perigosidade A avaliacioacuten seraacute actualizada cando cambien as condicioacutens de traballo e en todo caso someterase a consideracioacuten e revisarase se fora necesario con ocasioacuten dos danos para a sauacutede que se produciran
Cando o resultado da avaliacioacuten o fixera necesario o empresario realizaraacute controis perioacutedicos das condicioacutens de traballo e da actividade dos traballadores na prestacioacuten dos seus servicios para detectar situacioacutens potencialmente perigosas
b) Se os resultados da avaliacioacuten prevista no paraacutegrafo a) puxeran de manifesto situacioacutens de risco o empresario realizaraacute aquelas actividades preventivas necesarias para eliminar ou reducir e controlar tales riscos Ditas actividades seraacuten obxecto de planificacioacuten polo empresario incluiacutendo para cada actividade preventiva o prazo para levala a cabo a designacioacuten de responsables e os recursos humanos e materiais necesarios para a suacutea execucioacuten
O empresario deberaacute asegurarse da efectiva execucioacuten das actividades preventivas incluiacutedas na planificacioacuten efectuando para iso un seguimento continuo da mesma
As actividades de prevencioacuten seraacuten modificadas cando se aprecie polo empresario como consecuencia dos controis perioacutedicos previstos no paraacutegrafo a) anterior a suacutea inadecuacioacuten aos fins de proteccioacuten requiridos
3 Cando se producise un dano para a sauacutede dos traballadores ou cando con ocasioacuten da vixilancia da sauacutede prevista no artigo 22 aparezan indicios de que as medidas de prevencioacuten resultan insuficientes o empresario levaraacute a cabo unha investigacioacuten ao respecto a fin de detectar as causas destes feitos
Artigo 17 Equipos de traballo e medios de proteccioacuten
20
1 O empresario adoptaraacute as medidas necesarias co fin de que os equipos de traballo sexan axeitados para o traballo que se deba realizar e convenientemente adaptados para tal efecto de xeito que garantan a seguridade e a sauacutede dos traballadores ao empregalos
Cando o emprego dun equipo de traballo poida presentar un risco especiacutefico para a seguridade e a sauacutede dos traballadores o empresario adoptaraacute as medidas necesarias co fin de que
a) A utilizacioacuten do equipo de traballo quede reservada aos encargados da devandita utilizacioacuten
b) Os traballos de reparacioacuten transformacioacuten mantemento ou conservacioacuten sexan realizados polos traballadores especificamente capacitados para iso
2 O empresario deberaacute proporcionar aos seus traballadores equipos de proteccioacuten individual axeitados para o desempentildeo das suacuteas funcioacutens e velar polo uso efectivo destes cando pola natureza dos traballos realizados sexan necesarios
Os equipos de proteccioacuten individual deberaacuten empregarse cando os riscos non se poidan evitar ou non se poidan limitar suficientemente por medios teacutecnicos de proteccioacuten colectiva ou mediante medidas meacutetodos ou procedementos de organizacioacuten do traballo
Artigo 18 Informacioacuten consulta e participacioacuten dos traballadores
1 A fin de dar cumprimento ao deber de proteccioacuten establecido nesta Lei o empresario adoptaraacute as medidas axeitadas para que os traballadores reciban todas as informacioacutens necesarias en relacioacuten con
a) Os riscos para a seguridade e a sauacutede dos traballadores no traballo tanto aqueles que afecten aacute empresa no seu conxunto como a cada tipo de posto de traballo ou funcioacuten
b) As medidas e actividades de proteccioacuten e prevencioacuten aplicables aos riscos sinalados no apartado anterior
c) As medidas adoptadas de conformidade co disposto no artigo 20 desta Lei
Nas empresas que tentildean representantes dos traballadores a informacioacuten aacute que se refire este apartado facilitaraa o empresario aos traballadores a traveacutes dos devanditos representantes non obstante deberase informar directamente a cada traballador dos riscos especiacuteficos que afecten ao seu posto de traballo ou funcioacuten e das medidas de proteccioacuten e prevencioacuten aplicables aos devanditos riscos
2 O empresario deberaacute consultar aos traballadores e permitir a suacutea participacioacuten no marco de todas as cuestioacutens que afecten aacute seguridade e aacute sauacutede no traballo de conformidade co disposto no capiacutetulo V desta Lei
Os traballadores teraacuten dereito a efectuar propostas ao empresario asiacute como aos oacuterganos de participacioacuten e representacioacuten previstos no capiacutetulo V desta Lei dirixidas aacute mellora dos niveis de proteccioacuten da seguridade e a sauacutede da empresa
Artigo 19 Formacioacuten dos traballadores
1 En cumprimento do deber de proteccioacuten o empresario deberaacute garantir que cada traballador reciba
21
unha formacioacuten teoacuterica e praacutectica suficiente e axeitada en materia preventiva tanto no momento da suacutea contratacioacuten calquera que sexa a modalidade ou duracioacuten desta como cando se produzan cambios nas funcioacutens que desempentildee ou se introduzan novas tecnoloxiacuteas ou cambios nos equipos de traballo
A formacioacuten deberaacute estar centrada especificamente no posto de traballo ou funcioacuten de cada traballador adaptarse aacute evolucioacuten dos riscos e aacute aparicioacuten doutros novos e repetirse periodicamente se fose necesario
2 A formacioacuten aacute que se refire o paraacutegrafo anterior deberase impartir sempre que sexa posible dentro da xeira ou no seu defecto noutras horas pero co desconto naquela do tempo investido nesta A formacioacuten poderaa impartir a empresa mediante medios propios ou concertaacutendoa con servicios alleos e o seu custo non recaeraacute de ninguacuten xeito sobre os traballadores
Artigo 20 Medidas de emerxencia
O empresario tendo en conta o tamantildeo e a actividade da empresa asiacute como a posible presencia de persoas alleas a esta deberaacute analizar as posibles situacioacutens de emerxencia e adoptar as medidas necesarias en materia de primeiros auxilios loita contra incendios e evacuacioacuten dos traballadores designando para isto ao persoal encargado de pontildeer en praacutectica estas medidas e comprobando periodicamente se eacute o caso o seu correcto funcionamento O devandito persoal debera posuiacuter a formacioacuten necesaria ser suficiente en nuacutemero e dispontildeer do material axeitado en funcioacuten das circunstancias antes sinalada
Para a aplicacioacuten das medidas adoptadas o empresario deberaacute organizar as relacioacutens que sexan necesarias con servicios externos aacute empresa en particular en materia de primeiros auxilios asistencia meacutedica de urxencia salvamento e loita contra incendios de xeito que quede garantida a rapidez e eficacia destas
Artigo 21 Risco grave e inminente
1 Cando os traballadores estean ou poidan estar expostos a un risco grave e inminente con ocasioacuten do seu traballo o empresario estaraacute na obriga de
a) Informar o antes posible a todos os traballadores afectados en canto aacute existencia do devandito risco e das medidas adoptadas ou que se eacute o caso se deban adoptar en materia de proteccioacuten
b) Adoptar as medidas e dar as instruccioacutens necesarias para que no caso de perigo grave inminente e inevitable os traballadores poidan interromper a suacutea actividade e se fose necesario abandonar de inmediato o lugar de traballo Neste suposto non se poderaacute esixir aos traballadores que prosigan a suacutea actividade mentres persista o perigo agaacutes excepcioacuten debidamente xustificada por razoacutens de seguridade e determinada regulamentariamente
c) Dispontildeer o necesario para que o traballador que non se puidese pontildeer en contacto co seu superior xeraacuterquico ante unha situacioacuten de perigo grave e inminente para a suacutea seguridade a doutros traballadores ou a de terceiros aacute empresa estea en condicioacutens tendo en conta os seus contildeecementos e os medios teacutecnicos postos aacute suacutea disposicioacuten de adoptar as medidas necesarias para evitar as consecuencias do devandito perigo
2 De acordo co previsto no apartado 1 do artigo 14 desta Lei o traballador teraacute dereito a interromper a suacutea actividade e abandonar o lugar de traballo en caso necesario cando considere que a dita
22
actividade entrantildea un risco grave e inminente para a suacutea vida ou a suacutea sauacutede
3 Cando no caso a que se refire o apartado 1 deste artigo o empresario non adopte ou non permita a adopcioacuten das medidas necesarias para garantir a seguridade e a sauacutede dos traballadores os representantes legais destes poderaacuten acordar por maioriacutea dos seus membros a paralizacioacuten da actividade dos traballadores afectados polo devandito risco Tal acordo seraacute comunicado de inmediato aacute empresa e aacute autoridade laboral a cal no prazo de vintecatro horas anularaacute ou ratificaraacute a paralizacioacuten acordada
O acordo a que se refire o paraacutegrafo anterior poderaacute ser adoptado por decisioacuten maioritaria dos Delegados de Prevencioacuten cando non resulte posible reunir coa urxencia requirida ao oacutergano de representacioacuten do persoal
4 Os traballadores ou os seus representantes non poderaacuten sufrir prexuiacutezo alguacuten derivado da adopcioacuten das medidas a que se refiren os apartados anteriores a menos que obrasen de mala fe ou cometesen neglixencia grave
Artigo 22 Vixilaacutencia da sauacutede
1 O empresario garantiralles aos traballadores ao seu servicio a vixilancia perioacutedica do seu estado de sauacutede en funcioacuten dos riscos inherentes ao traballo
Esta vixilancia soacute se poderaacute levar a cabo cando o traballador preste o seu consentimento Deste caraacutecter voluntario soacute se exceptuaraacuten previo informe dos representantes dos traballadores os supostos nos que a realizacioacuten dos recontildeecementos sexa imprescindible para avaliar os efectos das condicioacutens de traballo sobre a sauacutede dos traballadores ou para verificar se o estado de sauacutede do traballador pode constituiacuter un perigo para este para os demais traballadores ou para outras persoas relacionadas coa empresa ou cando asiacute estea establecido nunha disposicioacuten legal en relacioacuten coa proteccioacuten de riscos especiacuteficos e actividades de especial perigosidade
En todo caso deberase optar pola realizacioacuten daqueles recontildeecementos ou probas que causen as menores molestias ao traballador e que sexan proporcionais ao risco
2 As medidas de vixilancia e control da sauacutede dos traballadores levaranse a cabo respectando sempre o dereito aacute intimidade e aacute dignidade da persoa do traballador e aacute confidencialidade de toda a informacioacuten relacionada co seu estado de sauacutede
3 Os resultados da vixilancia a que se refire o apartado anterior seraacuten comunicados aos traballadores afectados
4 Os datos relativos aacute vixilancia da sauacutede dos traballadores non poderaacuten ser empregados con fins discriminatorios nin en prexuiacutezo do traballador
O acceso aacute informacioacuten meacutedica de caraacutecter persoal limitarase ao persoal meacutedico e aacutes autoridades sanitarias que leven a cabo a vixilancia da sauacutede dos traballadores sen que se poida facilitar ao empresario ou a outras persoas sen consentimento expreso do traballador
Malia o anterior o empresario e as persoas ou oacuterganos con responsabilidades en materia de prevencioacuten seraacuten informados das conclusioacutens que se deriven dos recontildeecementos efectuados en relacioacuten coa aptitude do traballador para o desempeno do posto de traballo ou coa necesidade de introducir ou
23
mellorar as medidas de proteccioacuten e prevencioacuten a fin de que poidan desenvolver correctamente as suacuteas funcioacutens en materia preventiva
5 Nos supostos en que a natureza dos riscos inherentes ao traballo o faga necesario o dereito dos traballadores aacute vixilancia perioacutedica do seu estado de sauacutede deberaacute ser alongado maacuteis alaacute do remate da relacioacuten laboral nos termos que regulamentariamente se determinen
6 As medidas de vixilancia e control da sauacutede dos traballadores levaranse a cabo por persoal sanitario con competencia teacutecnica formacioacuten e capacidade acreditada
Artigo 23 Documentacioacuten
1 O empresario deberaacute elaborar e conservar aacute disposicioacuten da autoridade laboral a seguinte documentacioacuten relativa aacutes obrigas establecidas nos artigos anteriores
13
a) Plano de prevencioacuten de riscos laborais conforme ao previsto no apartado 1 do artigo 16 desta Lei
b) Avaliacioacuten dos riscos para a seguridade e a sauacutede no traballo incluiacutedo o resultado dos controis perioacutedicos das condicioacutens de traballo e da actividade dos traballadores de acordo co disposto no paraacutegrafo a) do apartado 2 do artigo 16 desta Lei
c) Planificacioacuten da actividade preventiva incluiacutedas as medidas de proteccioacuten e de prevencioacuten a adoptar e no seu caso material de proteccioacuten que deba utilizarse de conformidade co paraacutegrafo b) do apartado 2 do artigo 16 desta Lei
d) Praacutectica dos controis do estado de sauacutede dos traballadores previstos no artigo 22 desta Lei e conclusioacutens obtidas deses nos termos recollidos no derradeiro paraacutegrafo do apartado 4 do devandito artigo
e) Relacioacuten de accidentes de traballo e enfermidades profesionais que causaran ao traballador unha incapacidade laboral superior a un diacutea de traballo Nestes casos o empresario realizaraacute ademais a notificacioacuten a que se refire o apartado 3 deste artigo
2 No momento de cesamento da suacutea actividade as empresas deberaacuten achegar aacute autoridade laboral a documentacioacuten sinalada no apartado anterior
3 O empresario estaraacute na obriga de notificar por escrito aacute autoridade laboral os danos para a sauacutede dos traballadores ao seu servicio que se produciran por mor do desenvolvemento do seu traballo conforme ao procedemento que se determine regulamentariamente
4 A documentacioacuten a que fai referencia este artigo deberaacute tameacuten ser posta a disposicioacuten das autoridades sanitarias co fin de que estas poidan cumprir co disposto no artigo 10 desta Lei e no artigo 21 da Lei 141986 do 25 de abril Xeral de Sanidade
Artigo 24 Coordinacioacuten de actividades empresariais
1 Cando nun mesmo centro de traballo desenvolvan actividades traballadores de duacuteas ou maacuteis
24
empresas estas deberaacuten cooperar na aplicacioacuten da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais Para tal fin estableceraacuten os medios de coordinacioacuten que sexan necesarios en canto aacute proteccioacuten e prevencioacuten de riscos laborais e a informacioacuten sobre estes aos seus respectivos traballadores nos termos previstos no apartado 1 do artigo 18 desta Lei
2 O empresario titular do centro de traballo adoptaraacute as medidas necesarias para que aqueloutros empresarios que desenvolvan actividades no seu centro de traballo reciban a informacioacuten e as instruccioacutens axeitadas en relacioacuten cos riscos existentes no centro de traballo e coas medidas de proteccioacuten e prevencioacuten correspondentes asiacute como sobre as medidas de emerxencia a aplicar para o seu traslado aos seus respectivos traballadores
3 As empresas que contraten ou subcontraten con outras a realizacioacuten de obras ou servicios correspondentes aacute propia actividade daquelas e que se desenvolvan nos seus propios centros de traballo deberaacuten vixiar o cumprimento polos devanditos contratistas e subcontratistas da normativa de prevencioacuten de riscos laborais
4 As obrigas consignadas no derradeiro paraacutegrafo do apartado 1 do artigo 41 desta Lei seraacuten tameacuten de aplicacioacuten respecto das operacioacutens contratadas nos supostos en que os traballadores da empresa contratista ou subcontratista non presten servicios nos centros de traballo da empresa principal sempre que tales traballadores deban operar con maquinaria equipos productos materias primas ou utensilios proporcionados pola empresa principal
5 Os deberes de cooperacioacuten e de informacioacuten e instruccioacuten recollidos nos apartados 1 e 2 aplicaranse respecto dos traballadores autoacutenomos que desenvolvan actividades nos devanditos centros de traballo
6 As obrigas previstas neste artigo seraacuten desenvoltas regulamentariamente
Artigo 25 Proteccioacuten de traballadores especialmente sensibles a determinados riscos
1 O empresario garantiraacute de maneira especiacutefica a proteccioacuten dos traballadores que polas suacuteas propias caracteriacutesticas persoais ou estado bioloacutexico contildeecido incluiacutedos aqueles que tentildean recontildeecida a situacioacuten de discapacidade fiacutesica psiacutequica ou sensorial sexan especialmente sensibles aos riscos derivados do traballo Para tal fin deberaacute ter en conta os ditos aspectos nas avaliacioacutens dos riscos e en funcioacuten destas adoptaraacute as medidas preventivas e de proteccioacuten necesarias
Os traballadores non seraacuten empregados naqueles postos de traballo nos que a causa das suacuteas caracteriacutesticas persoais estado bioloacutexico ou pola suacutea discapacidade fiacutesica psiacutequica ou sensorial debidamente recontildeecida poidan eles os demais traballadores ou outras persoas relacionadas coa empresa pontildeerse en situacioacuten de perigo ou en xeral cando estean manifestamente en estados ou situacioacutens transitorias que non respondan aacutes esixencias psicofiacutesicas dos respectivos postos de traballo
2 Igualmente o empresario deberaacute ter en conta nas avaliacioacutens os factores de risco que poidan incidir na funcioacuten de procreacioacuten dos traballadores en particular pola exposicioacuten a axentes fiacutesicos quiacutemicos e bioloacutexicos que poidan exercer efectos mutaxeacutenicos ou de toxicidade para a procreacioacuten tanto nos aspectos da fertilidade como do desenvolvemento da descendencia co fin de adoptar as medidas
25
preventivas necesarias
Artigo 26 Proteccioacuten da maternidade
1 A avaliacioacuten dos riscos a que se refire o artigo 16 desta Lei deberaacute abranguer a determinacioacuten da natureza o grao e a duracioacuten da exposicioacuten das traballadoras en situacioacuten de embarazo ou parto recente a axentes procedementos ou condicioacutens de traballo que poidan influiacuter negativamente na sauacutede das traballadoras ou do feto en calquera actividade susceptible de presentar un risco especiacutefico Se os resultados da avaliacioacuten revelasen un risco para a seguridade e a sauacutede ou unha posible repercusioacuten sobre o embarazo ou a lactacioacuten das devanditas traballadoras o empresario adoptaraacute as medidas necesarias para evitar a exposicioacuten ao dito risco a traveacutes dunha adaptacioacuten das condicioacutens ou do tempo de traballo da traballadora afectada As devanditas medidas incluiraacuten cando resulte necesario a non realizacioacuten de traballo nocturno ou de traballo a quendas
2 Cando a adaptacioacuten das condicioacutens ou do tempo de traballo non resultase posible ou a pesar de tal adaptacioacuten as condicioacutens dun posto de traballo puidesen influiacuter negativamente na sauacutede da traballadora embarazada ou do feto e asiacute o certifiquen os Servicios Meacutedicos do Instituto Nacional da Seguridade Social ou das Mutuas co informe do meacutedico do Servicio Nacional da Sauacutede que asista facultativamente aacute traballadora esta deberaacute desempentildear un posto de traballo ou funcioacuten diferente e compatible co seu estado O empresario deberaacute determinar previa consulta cos representantes dos traballadores a relacioacuten dos postos de traballo exentos de riscos para estes efectos
O cambio de posto ou funcioacuten levarase a cabo de conformidade coas regras e criterios que se apliquen nos supostos de mobilidade funcional e teraacute efectos ata o momento en que o estado de sauacutede da traballadora permita a suacutea reincorporacioacuten ao anterior posto
No suposto de que aiacutenda aplicando as regras sinaladas no paraacutegrafo anterior non existise posto de traballo ou funcioacuten compatible a traballadora poderaacute ser destinada a un posto non correspondente ao seu grupo ou a categoriacutea equivalente aiacutenda que conservaraacute o dereito ao conxunto de retribucioacutens do seu posto de orixe
3 Se o antedito cambio de posto non resultara teacutecnica ou obxectivamente posible ou no poida razoablemente exixirse por motivos xustificados poderaacute declararse o paso da traballadora afectada aacute situacioacuten de suspensioacuten do contrato por risco durante o embarazo contemplada no artigo 451 d) do Estatuto dos Traballadores durante o periacuteodo necesario para a proteccioacuten da suacutea seguridade ou da suacutea sauacutede e mentres persista a imposibilidade de reincorporarse ao seu posto anterior ou a outro posto compatible co seu estado
4 O disposto nos nuacutemeros 1 e 2 deste artigo seraacute tameacuten de aplicacioacuten durante o periacuteodo de lactacioacuten se as condicioacutens de traballo puidesen influiacuter negativamente na sauacutede da muller ou do fillo e asiacute o certificase o meacutedico que no reacutexime de Seguridade Social aplicable asista facultativamente aacute traballadora
5 As traballadoras embarazadas teraacuten dereito a ausentarse do traballo con dereito a remuneracioacuten para a realizacioacuten de exames prenatais e teacutecnicas de preparacioacuten ao parto previo aviso ao empresario e xustificacioacuten da necesidade da suacutea realizacioacuten dentro da xeira
26
La evaluacioacuten de los riesgos a que se refiere el artiacuteculo 16 de la presente Ley deberaacute comprender la determinacioacuten de la naturaleza el grado y la duracioacuten de la exposicioacuten de las trabajadoras en situacioacuten de embarazo o parto reciente a agentes procedimientos o condiciones de trabajo que puedan influir negativamente en la salud de las trabajadoras o del feto en cualquier actividad susceptible de presentar un riesgo especiacutefico Si los resultados de la evaluacioacuten revelasen un riesgo para la seguridad y la salud o una posible repercusioacuten sobre el embarazo o la lactancia de las citadas trabajadoras el empresario adoptaraacute las medidas necesarias para evitar la exposicioacuten a dicho riesgo a traveacutes de una adaptacioacuten de las condiciones o del tiempo de trabajo de la trabajadora afectada
Dichas medidas incluiraacuten cuando resulte necesario la no realizacioacuten de trabajo nocturno o de trabajo a turnosSustituido por Ley Orgaacutenica 32007 por
2 Cuando la adaptacioacuten de las condiciones o del tiempo de trabajo no resultase posible o a pesar de tal adaptacioacuten las condiciones de un puesto de trabajo pudieran influir negativamente en la salud de la trabajadora embarazada o del feto y asiacute lo certifiquen los Servicios Meacutedicos del Instituto Nacional de la Seguridad Social o de las Mutuas en funcioacuten de la Entidad con la que la empresa tenga concertada la cobertura de los riesgos profesionales con el informe del meacutedico del Servicio Nacional de Salud que asista facultativamente a la trabajadora eacutesta deberaacute desempentildear un puesto de trabajo o funcioacuten diferente y compatible con su estado El empresario deberaacute determinar previa consulta con los representantes de los trabajadores la relacioacuten de los puestos de trabajo exentos de riesgos a estos efectos
El cambio de puesto o funcioacuten se llevaraacute a cabo de conformidad con las reglas y criterios que se apliquen en los supuestos de movilidad funcional y tendraacute efectos hasta el momento en que el estado de salud de la trabajadora permita su reincorporacioacuten al anterior puesto
En el supuesto de que aun aplicando las reglas sentildealadas en el paacuterrafo anterior no existiese puesto de trabajo o funcioacuten compatible la trabajadora podraacute ser destinada a un puesto no correspondiente a su grupo o categoriacutea equivalente si bien conservaraacute el derecho al conjunto de retribuciones de su puesto de origen
Si dicho cambio de puesto no resultara teacutecnica u objetivamente posible o no pueda razonablemente exigirse por motivos justificados podraacute declararse el paso de la trabajadora afectada a la situacioacuten de suspensioacuten del contrato por riesgo durante el embarazo contemplada en el artiacuteculo 451d) del Estatuto de los Trabajadores durante el periacuteodo necesario para la proteccioacuten de su seguridad o de su salud y mientras persista la imposibilidad de reincorporarse a su puesto anterior o a otro puesto compatible con su estadoSustituido por Ley Orgaacutenica 32007 por
Lo dispuesto en los nuacutemeros 1 y 2 de este artiacuteculo seraacute tambieacuten de aplicacioacuten durante el periacuteodo de lactancia natural si las condiciones de trabajo pudieran influir negativamente en la salud de la mujer o del hijo y asiacute lo certifiquen los Servicios Meacutedicos del Instituto Nacional de la Seguridad Social o de las Mutuas en funcioacuten de la Entidad con la que la empresa tenga concertada la cobertura de los riesgos profesionales con el informe del meacutedico del Servicio Nacional de Salud que asista facultativamente a la trabajadora o a su
27
hijo Podraacute asimismo declararse el pase de la trabajadora afectada a la situacioacuten de suspensioacuten del contrato por riesgo durante la lactancia natural de hijos menores de nueve meses contemplada en el artiacuteculo 451d) del Estatuto de Ios Trabajadores si se dan las circunstancias previstas en el nuacutemero 3 de este artiacuteculo
Las trabajadoras embarazadas tendraacuten derecho a ausentarse del trabajo con derecho a remuneracioacuten para la realizacioacuten de exaacutemenes prenatales y teacutecnicas de preparacioacuten al parto previo aviso al empresario y justificacioacuten de la necesidad de su realizacioacuten dentro de la jornada de trabajo
Artigo 27 Proteccioacuten dos menores
1 Antes da incorporacioacuten ao traballo de mozos menores de dezaoito anos e previamente a calquera modificacioacuten importante das suacuteas condicioacutens de traballo o empresario deberaacute efectuar unha avaliacioacuten dos postos de traballo a desempentildear por estes a fin de determinar a natureza o grao e a duracioacuten da suacutea exposicioacuten en calquera actividade susceptible de presentar un risco especiacutefico ao respecto a axentes procesos ou condicioacutens de traballo que poidan pontildeer en perigo a seguridade ou a sauacutede destes traballadores
Para tal fin a avaliacioacuten teraacute especialmente en conta os riscos especiacuteficos para a seguridade a sauacutede e o desenvolvemento dos mozos derivados da suacutea falta de experiencia da suacutea inmadurez para avaliar os riscos existentes ou potenciais e do seu desenvolvemento aiacutenda incompleto
En todo caso o empresario informaraacute aos devanditos mozos e aos seus pais ou titores que intervintildeesen na contratacioacuten conforme ao disposto na letra b) do artigo 7 do texto refundido da Lei do Estatuto dos Traballadores aprobado polo Real Decreto lexislativo 11995 do 24 de marzo dos posibles riscos e de todas as medidas adoptadas para a proteccioacuten da suacutea seguridade e sauacutede
2 Tendo en conta os factores anteriormente sinalados o Goberno estableceraacute as limitacioacutens aacute contratacioacuten dos mozos menores de dezaoito anos en traballos que presenten riscos especiacuteficos
Artigo 28 Relacioacutens de traballo temporais de duracioacuten determinada e en empresas de traballo temporal
1 Os traballadores con relacioacutens de traballo temporais ou de duracioacuten determinada asiacute como os contratados por empresas de traballo temporal deberaacuten beneficiarse do mesmo nivel de proteccioacuten en materia de seguridade e sauacutede que os restantes traballadores da empresa na que prestan os seus servicios
A existencia dunha relacioacuten de traballo das sinaladas no paraacutegrafo anterior non xustificaraacute de ninguacuten xeito unha diferencia de trato polo que respecta aacutes condicioacutens de traballo no relativo a calquera dos aspectos da proteccioacuten da seguridade e a sauacutede dos traballadores
Esta Lei e as suacuteas disposicioacutens de desenvolvemento aplicaranse plenamente aacutes relacioacutens de traballo sinaladas nos paraacutegrafos anteriores
2 O empresario adoptaraacute as medidas necesarias para garantir que con caraacutecter previo ao inicio da suacutea actividade os traballadores a que se refire o apartado anterior reciban informacioacuten acerca dos riscos aos que estean expostos en particular no relativo aacute necesidade de cualificacioacutens ou aptitudes profesionais determinadas a esixencia de controis meacutedicos especiais ou a existencia de riscos especiacuteficos do posto de
28
traballo a cubrir asiacute como sobre as medidas de proteccioacuten e prevencioacuten fronte a estes
Os devanditos traballadores recibiraacuten en todo caso unha formacioacuten suficiente e axeitada aacutes caracteriacutesticas do posto de traballo a cubrir tendo en conta a suacutea cualificacioacuten e experiencia profesional e os riscos aos que estean expostos
3 Os traballadores a que se refire este artigo teraacuten dereito a unha vixilancia perioacutedica do seu estado de sauacutede nos termos establecidos no artigo 22 desta Lei e nas suacuteas normas de desenvolvemento
4 O empresario deberaacute informar aos traballadores designados para ocuparse das actividades de proteccioacuten e prevencioacuten ou se eacute o caso o servicio de prevencioacuten previsto no artigo 31 desta Lei da incorporacioacuten dos traballadores a que se refire este artigo na medida necesaria para que poidan desenvolver de xeito axeitado aacutes suacuteas funcioacutens respecto de todos os traballadores da empresa
5 Nas relacioacutens de traballo a traveacutes de empresas de traballo temporal a empresa usuaria seraacute responsable das condicioacutens de execucioacuten do traballo en todo o relacionado coa proteccioacuten da seguridade e a sauacutede dos traballadores Corresponderaacute ademais aacute empresa usuaria o cumprimento das obrigas en materia de informacioacuten previstas nos apartados 2 e 4 deste artigo
A empresa de traballo temporal seraacute responsable do cumprimento das obrigas en materia de formacioacuten e vixilancia da sauacutede que se establecen nos apartados 2 e 3 deste artigo Para tal fin e sen prexuiacutezo do disposto no paraacutegrafo anterior a empresa usuaria deberaacute informar aacute empresa de traballo temporal e esta aos traballadores afectados antes da adscricioacuten destes acerca das caracteriacutesticas propias dos postos de traballo a desempentildear e das cualificacioacutens requiridas
A empresa usuaria deberaacute informar aos representantes dos traballadores nesta da adscricioacuten dos traballadores postos a disposicioacuten pola empresa de traballo temporal Os ditos traballadores poderanse dirixir a estes representantes no exercicio dos dereitos recontildeecidos nesta Lei
Artigo 29 Obrigas dos traballadores en materia de prevencioacuten de riscos
1 Corresponde a cada traballador velar segundo as suacuteas posibilidades e mediante o cumprimento das medidas de prevencioacuten que en cada caso sexan adoptadas pola suacutea propia seguridade e sauacutede no traballo e pola daqueloutras persoas aacutes que poida afectar a suacutea actividade profesional a causa dos seus actos e omisioacutens no traballo de conformidade coa suacutea formacioacuten e as instruccioacutens do empresario
2 Os traballadores de acordo coa suacutea formacioacuten e seguindo as instruccioacutens do empresario deberaacuten en particular
1ordm Empregar de forma axeitada de acordo coa suacutea natureza e os riscos previsibles as maacutequinas aparellos ferramentas substancias perigosas equipos de transporte e en xeral calquera outros medios cos que desenvolvan a suacutea actividade
2ordm Empregar correctamente os medios e equipos de proteccioacuten facilitados polo empresario de acordo coas instruccioacutens recibidas deste
3ordm Non pontildeer foacutera de funcionamento e empregar correctamente os dispositivos de seguridade existentes ou que se instalen nos medios relacionados coa suacutea actividade ou nos lugares de traballo en que esta tentildea lugar
29
4ordm Informar de inmediato ao seu superior xeraacuterquico directo e aos traballadores designados para realizaren actividades de proteccioacuten e de prevencioacuten ou se eacute o caso ao servicio de prevencioacuten acerca de calquera situacioacuten que ao seu xuiacutezo entrantildee por motivos razoables un risco para a seguridade e a sauacutede dos traballadores
5ordm Contribuiacuter ao cumprimento das obrigas establecidas pola autoridade competente co fin de protexer a seguridade e a sauacutede dos traballadores no traballo
6ordm Cooperar co empresario para que este poida garantir unhas condicioacutens de traballo que sexan seguras e non entrantildeen riscos para a seguridade e a sauacutede dos traballadores
3 O cumprimento polos traballadores das obrigas en materia de prevencioacuten de riscos a que se refiren os apartados anteriores teraacute a consideracioacuten de incumprimento laboral para os efectos previstos no artigo 581 do Estatuto dos Traballadores ou de falta se eacute o caso conforme ao establecido na correspondente normativa sobre reacutexime disciplinario dos funcionarios puacuteblicos ou do persoal estatutario ao servicio das Administracioacutens puacuteblicas O disposto neste apartado seraacute igualmente aplicable aos socios das cooperativas en que a suacutea actividade consista na prestacioacuten do seu traballo coas precisioacutens que se establezan nos seus Regulamentos de Reacutexime Interno
CAPIacuteTULO IV
Servicios de prevencioacuten
Artigo 30 Proteccioacuten e prevencioacuten de riscos profesionais
1 En cumprimento do deber de prevencioacuten de riscos profesionais o empresario designaraacute un ou varios traballadores para ocupaacuterense da devandita actividade constituiraacute un servicio de prevencioacuten ou concertaraacute o dito servicio cunha entidade especializada allea aacute empresa
2 Os traballadores designados deberaacuten ter a capacidade necesaria dispor do tempo e dos medios precisos e ser suficientes en nuacutemero tendo en conta o tamantildeo da empresa asiacute como os riscos a que estaacuten expostos os traballadores e a suacutea distribucioacuten nesta co alcance que se determine nas disposicioacutens a que se refire a letra e) do apartado 1 do artigo 6 desta Lei
Os traballadores a que se refire o paraacutegrafo anterior colaboraraacuten entre si e se eacute o caso cos servicios de prevencioacuten
3 Para a realizacioacuten da actividade de prevencioacuten o empresario deberaacute facilitar aos traballadores designados o acceso aacute informacioacuten e documentacioacuten a que se refiren os artigos 18 e 23 desta Lei
4 Os traballadores designados non poderaacuten sufrir ninguacuten prexuiacutezo derivado das suacuteas actividades de proteccioacuten e prevencioacuten dos riscos profesionais na empresa En exercicio desta funcioacuten os devanditos traballadores gozaraacuten en particular das garantiacuteas que para os representantes dos traballadores establecen as letras a) b) e c) do artigo 68 e o apartado 4 do artigo 56 do texto refundido da Lei do Estatuto dos Traballadores
Esta garantiacutea acadaraacute tameacuten aos traballadores integrantes do servicio de prevencioacuten cando a
30
empresa decida constituiacutelo de acordo co disposto no artigo seguinte
Os traballadores a que se refiren os paraacutegrafos anteriores deberaacuten gardar sixilo profesional sobre a informacioacuten relativa aacute empresa aacute que tiveran acceso como consecuencia do desempentildeo das suacuteas funcioacutens
5 Nas empresas de menos de seis traballadores o empresario poderaacute asumir persoalmente as funcioacutens sinaladas no apartado 1 sempre que desenvolva de forma cotiaacute a suacutea actividade no centro de traballo e tentildea a capacidade necesaria en funcioacuten dos riscos a que estean expostos os traballadores e a perigosidade das actividades co alcance que se determine nas disposicioacutens a que se refire a letra e) do apartado 1 do artigo 6 desta Lei
6 O empresario que non concertase o Servicio de prevencioacuten cunha entidade especializada allea aacute empresa deberaacute someter o seu sistema de prevencioacuten ao control dunha auditoriacutea ou avaliacioacuten externa nos termos que regulamentariamente se determinen
Artigo 31 Servicios de prevencioacuten
1 Se a designacioacuten dun ou varios traballadores fose insuficiente para a realizacioacuten das actividades de prevencioacuten en funcioacuten do tamantildeo da empresa dos riscos a que estean expostos os traballadores ou da perigosidade das actividades desenvolvidas co alcance que se estableza nas disposicioacutens a que se refire a letra e) do apartado 1 do artigo 6 desta Lei o empresario deberaacute recorrer a un ou varios servicios de prevencioacuten propios ou alleos aacute empresa que colaboraraacuten cando sexa necesario
Para o establecemento destes servicios nas Administracioacutens puacuteblicas terase en conta a suacutea estructura organizativa e a existencia se eacute o caso de aacutembitos sectoriais e descentralizados
2 Entenderase como servicio de prevencioacuten o conxunto de medios humanos e materiais necesarios para realizar as actividades preventivas a fin de garantir a axeitada proteccioacuten da seguridade e a sauacutede dos traballadores asesorando e asistindo para isto ao empresario aos traballadores e aos seus representantes e aos oacuterganos de representacioacuten especializados Para o exercicio das suacuteas funcioacutens o empresario deberaacute facilitar ao devandito servicio o acceso aacute informacioacuten e documentacioacuten a que se refire o apartado 3 do artigo anterior
3 Os servicios de prevencioacuten deberaacuten estar en condicioacutens de proporcionar aacute empresa o asesoramento e apoio que precise en funcioacuten dos tipos de risco nela existentes e no referente a
Texto reemplazado por la Ley 542003
a) O desentildeo implantacioacuten e aplicacioacuten dun plano de prevencioacuten de riscos laborais que permita a integracioacuten da prevencioacuten na empresa
b) A avaliacioacuten dos factores de risco que poidan afectar aacute seguridade e a sauacutede dos traballadores nos termos previstos no artigo 16 desta Lei
Texto reemplazado por la Ley 542003c) A planificacioacuten da actividade preventiva e a determinacioacuten das prioridades na adopcioacuten das
medidas preventivas e a vixilaacutencia da suacutea eficacia
31
d) A informacioacuten e formacioacuten dos traballadores
e) A prestacioacuten dos primeiros auxilios e planos de emerxencia f) A vixilancia da sauacutede dos traballadores en relacioacuten cos riscos derivados do traballo
4 O servicio de prevencioacuten teraacute caraacutecter interdisciplinario tendo os seus medios que ser apropiados para cumprir as suacuteas funcioacutens Para isto a formacioacuten especialidade capacitacioacuten dedicacioacuten e nuacutemero de compontildeentes destes servicios asiacute como os seus recursos teacutecnicos deberaacuten ser suficientes e axeitados aacutes actividades preventivas a desenvolver en funcioacuten das seguintes circunstancias
a) Tamantildeo da empresa
b) Tipos de risco aos que se poidan atopar expostos os traballadores
c) Distribucioacuten de riscos na empresa
5 Para poder actuar como servicios de prevencioacuten as entidades especializadas deberaacuten ser obxecto de acreditacioacuten pola Administracioacuten laboral mediante a comprobacioacuten de que reuacutenen os requisitos que se establezan regulamentariamente e previa aprobacioacuten da Administracioacuten sanitaria en canto aos aspectos de caraacutecter sanitario
Artigo 32 Actuacioacuten preventiva das Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais
As Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social poderaacuten desenvolver para as empresas a elas asociadas as funcioacutens correspondentes aos servicios de prevencioacuten con suxeicioacuten ao disposto no apartado 5 do artigo 31
Os representantes dos empresarios e dos traballadores teraacuten dereito a participar no control e seguimento da xestioacuten desenvolvida polas Mutuas de Accidentes da Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social nas funcioacutens a que se refire o paraacutegrafo anterior conforme ao previsto no artigo 39 cinco da Lei 421994 do 30 de decembro de Medidas fiscais administrativas e de orde social
Texto Antildeadido por la Ley 542003
Artigo 32 bis Presencia dos recursos preventivos
1 A presencia no centro de traballo dos recursos preventivos calquera que sexa a modalidade de organizacioacuten de ditos recursos seraacute necesaria nos seguintes casos
a) Cando os riscos podan verse agravados ou modificados no desenvolvemento do proceso ou a actividade pola concorrencia de operacioacutens diversas que se desenvolven sucesiva o simultaneamente e que fagan preciso o control da correcta aplicacioacuten dos meacutetodos de traballo
b) Cando se realicen actividades ou procesos que regulamentariamente sexan considerados como perigosos ou con riscos especiais
c) Cando a necesidade de dita presencia sexa requirida pola Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social se as circunstancias do caso asiacute o esixiran debido aacutes condicioacutens de traballo detectadas
32
2 Consideacuteranse recursos preventivos aos que o empresario poderaacute asignar a presencia os seguintes
a) Un ou varios traballadores designados da empresa
b) Un ou varios membros do servicio de prevencioacuten propio da empresa
c) Un ou varios membros do ou dos servicios de prevencioacuten alleos concertados pola empresa Cando a presencia se realice por diferentes recursos preventivos estes deberaacuten colaborar entre si
3 Os recursos preventivos a que se refire o apartado anterior deberaacuten ter a capacidade suficiente dispontildeer dos medios necesarios e ser suficientes en nuacutemero para vixiar o cumprimento das actividades preventivas debendo permanecer no centro de traballo durante o tempo no que se mantentildea a situacioacuten que determine a suacutea presencia
4 No obstante o sinalado nos apartados anteriores o empresario poderaacute asignar a presencia de forma expresa a un ou varios traballadores da empresa que sen formar parte do servicio de prevencioacuten propio ni ser traballadores designados reuacutenan os contildeecementos a cualificacioacuten e a experiencia necesarios nas actividades ou procesos a que se refire o apartado 1 e conten coa formacioacuten preventiva correspondente como miacutenimo aacutes funciones do nivel baacutesico
Neste suposto tales traballadores manteraacuten a necesaria colaboracioacuten cos recursos preventivos do empresario
CAPIacuteTULO V
Consulta e participacioacuten dos traballadores
Artigo 33 Consulta dos traballadores
1 O empresario deberaacute consultar aos traballadores coa debida antelacioacuten a adopcioacuten das decisioacutens relativas a
a) A planificacioacuten e a organizacioacuten do traballo na empresa e a introduccioacuten de novas tecnoloxiacuteas en todo o relacionado coas consecuencias que estas puidesen ter para a seguridade e a sauacutede dos traballadores derivadas da escolla dos equipos a determinacioacuten e a adecuacioacuten das condicioacutens de traballo e o impacto dos factores ambientais no traballo
b) A organizacioacuten e desenvolvemento das actividades de proteccioacuten da sauacutede e prevencioacuten dos riscos profesionais na empresa incluiacuteda a designacioacuten dos traballadores encargados das devanditas actividades ou o recurso a un servicio de prevencioacuten externo
c) A designacioacuten dos traballadores encargados das medidas de emerxencia
d) Os procedementos de informacioacuten e documentacioacuten a que se refiren os artigos 18 apartado 1 e 23 apartado 1 desta Lei
e) O proxecto e a organizacioacuten da formacioacuten en materia preventiva
f) Calquera outra accioacuten que poida ter efectos substanciais sobre a seguridade e a sauacutede dos
33
traballadores
2 Nas empresas que conten con representantes dos traballadores as consultas a que se refire o apartado anterior levaranse a cabo cos ditos representantes
Artigo 34 Dereitos de participacioacuten e representacioacuten
1 Os traballadores tentildeen dereito a participar na empresa nas cuestioacutens relacionadas coa prevencioacuten de riscos no traballo
Nas empresas ou centros de traballo que conten con seis ou maacuteis traballadores a participacioacuten destes canalizarase a traveacutes dos seus representantes e da representacioacuten especializada que se regula neste capiacutetulo
2 Aos Comiteacutes de Empresa aos Delegados de Persoal e aos representantes sindicais corresponderalles nos termos que respectivamente lles recontildeecen o Estatuto dos Traballadores a Lei de Oacuterganos de Representacioacuten do Persoal ao Servicio das Administracioacutens Puacuteblicas e a Lei Orgaacutenica de Liberdade Sindical a defensa dos intereses dos traballadores en materia de prevencioacuten de riscos no traballo Para isto os representantes do persoal exerceraacuten as competencias que as devanditas normas establecen en materia de informacioacuten consulta e negociacioacuten vixilancia e control e exercicio de accioacutens perante as empresas e os oacuterganos e tribunais competentes
3 O dereito de participacioacuten que se regula neste capiacutetulo exercerase no aacutembito das Administracioacutens puacuteblicas coas adaptacioacutens que procedan en atencioacuten aacute diversidade das actividades que desenvolven e as diferentes condicioacutens en que estas se realizan a complexidade e dispersioacuten da suacutea estructura organizativa e as suacuteas peculiaridades en materia de representacioacuten colectiva nos termos previstos na Lei 71990 do 19 de xullo sobre negociacioacuten colectiva e participacioacuten na determinacioacuten das condicioacutens de traballo dos empregados puacuteblicos podendo establecer aacutembitos sectoriais e descentralizados en funcioacuten do nuacutemero de efectivos e centros
Para levar a cabo a indicada adaptacioacuten no aacutembito da Administracioacuten Xeral do Estado o Goberno teraacute en conta os seguintes criterios
a) De ninguacuten xeito a dita adaptacioacuten poderaacute afectar aacutes competencias facultades e garantiacuteas que se recontildeecen nesta Lei aos Delegados de Prevencioacuten e aos Comiteacutes de Seguridade e Sauacutede
b) Deberase establecer o aacutembito especiacutefico que resulte axeitado en cada caso para o exercicio da funcioacuten de participacioacuten en materia preventiva dentro da estructura organizativa da Administracioacuten Con caraacutecter xeral o devandito aacutembito seraacute o dos oacuterganos de representacioacuten do persoal ao servicio das Administracioacutens puacuteblicas aiacutenda que se poderaacuten establecer outros distintos en funcioacuten das caracteriacutesticas da actividade e frecuencia dos riscos a que poidan estar expostos os traballadores
c) Cando no indicado aacutembito existan diferentes oacuterganos de representacioacuten do persoal deberase garantir unha actuacioacuten coordinada de todos eles en materia de prevencioacuten e proteccioacuten da seguridade e a sauacutede no traballo posibilitando que a participacioacuten se realice de forma conxunta entre uns e outros no aacutembito especiacutefico establecido para o efecto
d) Con caraacutecter xeral constituirase un uacutenico Comiteacute de Seguridade e Sauacutede no aacutembito dos oacuterganos de representacioacuten previstos na Lei de Oacuterganos de Representacioacuten do Persoal ao Servicio das
34
Administracioacutens Puacuteblicas que estaraacute integrado polos Delegados de Prevencioacuten designados no dito aacutembito tanto para o persoal con relacioacuten de caraacutecter administrativo ou estatutario como para o persoal laboral e por representantes da Administracioacuten en nuacutemero non superior ao de Delegados Malia isto poderanse constituiacuter Comiteacutes de Seguridade e Sauacutede noutros aacutembitos cando as razoacutens da actividade e o tipo e frecuencia dos riscos asiacute o aconsellen
Artigo 35 Delegados de Prevencioacuten
1 Os Delegados de Prevencioacuten son os representantes dos traballadores con funcioacutens especiacuteficas en materia de prevencioacuten de riscos no traballo
2 Os Delegados de Prevencioacuten seraacuten designados por e entre os representantes do persoal no aacutembito dos oacuterganos de representacioacuten previstos nas normas a que se refire o artigo anterior de acordo coa seguinte escala
De 50 a 100 traballadores 2 Delegados de prevencioacutenDe 101 a 500 traballadores 3 Delegados de PrevencioacutenDe 501 a 1000 traballadores 4 Delegados de PrevencioacutenDe 1001 a 2000 traballadores 5 Delegados de PrevencioacutenDe 2001 a 3000 traballadores 6 Delegados de PrevencioacutenDe 3001 a 4000 traballadores 7 Delegados de PrevencioacutenDe 4001 en adiante 8 Delegados de Prevencioacuten
Nas empresas de ata trinta traballadores o Delegado de Prevencioacuten seraacute o Delegado de PersoalNas empresas de trinta e un a corenta e nove traballadores haberaacute un Delegado de Prevencioacuten que
seraacute elixido por e entre os Delegados de Persoal
3 Para os efectos de determinar o nuacutemero de Delegados de Prevencioacuten teranse en conta os seguintes criterios
a) Os traballadores vinculados por contratos de duracioacuten determinada superior a un ano computaranse como traballadores fixos do cadro de persoal
b) Os contratados por prazo de ata un ano computaranse segundo o nuacutemero de diacuteas traballados no periacuteodo dun ano anterior aacute designacioacuten Cada douscentos diacuteas traballados ou fraccioacuten computaranse como un traballador maacuteis
4 Malia o disposto neste artigo nos convenios colectivos poderanse establecer outros sistemas de designacioacuten dos Delegados de Prevencioacuten sempre que se garanta que a facultade de designacioacuten corresponde aos representantes do persoal ou aos propios traballadores
Asiacute mesmo na negociacioacuten colectiva ou mediante os acordos a que se refire o artigo 83 apartado 3 do Estatuto dos Traballadores poderase acordar que as competencias recontildeecidas nesta Lei aos Delegados de Prevencioacuten sexan exercidas por oacuterganos especiacuteficos creados no propio convenio ou nos acordos nomeados Os devanditos oacuterganos poderaacuten asumir nos termos e conforme aacutes modalidades que se acorde competencias xerais respecto do conxunto dos centros de traballo incluiacutedos no aacutembito de aplicacioacuten do convenio ou do acordo co fin de fomentar o mellor cumprimento nestes da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais
35
Igualmente no aacutembito das Administracioacutens puacuteblicas poderanse establecer nos termos sinalados na Lei 71990 do 19 de xullo sobre negociacioacuten colectiva e participacioacuten na determinacioacuten das condicioacutens de traballo dos empregados puacuteblicos outros sistemas de designacioacuten dos Delegados de Prevencioacuten e acordarse que as competencias que a dita Lei atribuacutee a estes poidan ser exercidas por oacuterganos especiacuteficos
Artigo 36 Competencias e facultades dos Delegados de Prevencioacuten
1 Son competencias dos Delegados de Prevencioacuten
a) Colaborar coa direccioacuten da empresa na mellora da accioacuten preventiva
b) Promover e fomentar a cooperacioacuten dos traballadores na execucioacuten da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais
c) Ser consultados polo empresario con caraacutecter previo aacute suacutea execucioacuten acerca das decisioacutens a que se refire o artigo 33 desta Lei
d) Exercer un labor de vixilancia e control sobre o cumprimento da normativa de prevencioacuten de riscos laborais
Nas empresas que de acordo co disposto no apartado 2 do artigo 38 desta Lei non conten con Comiteacute de Seguridade e Sauacutede por non acadaren o nuacutemero miacutenimo de traballadores establecido para tal efecto as competencias atribuiacutedas a aquel nesta Lei seraacuten exercidas polos Delegados de Prevencioacuten
2 No exercicio das competencias atribuiacutedas aos Delegados de Prevencioacuten estes estaraacuten facultados para
a) Acompantildear os teacutecnicos nas avaliacioacutens de caraacutecter preventivo do medio ambiente de traballo asiacute como nos termos previstos no artigo 40 desta Lei aos Inspectores de Traballo e Seguridade Social nas visitas e verificacioacutens que realicen nos centros de traballo para comprobar o cumprimento da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais podendo formular ante eles as observacioacutens que estimen oportunas
b) Ter acceso coas limitacioacutens previstas no apartado 4 do artigo 22 desta Lei aacute informacioacuten e documentacioacuten relativa aacutes condicioacutens de traballo que sexan necesarias para o exercicio das suacuteas funcioacutens e en particular aacute prevista nos artigos 18 e 23 desta Lei Cando a informacioacuten estea suxeita aacutes limitacioacutens devanditas soacute poderaacute ser subministrada de maneira que se garanta o respecto da confidencialidade
c) Ser informados polo empresario sobre os danos producidos na sauacutede dos traballadores unha vez que aquel tivese contildeecemento deles podendo presentarse aiacutenda foacutera da suacutea xeira no lugar dos feitos para contildeecer as circunstancias destes
d) Recibir do empresario as informacioacutens obtidas por este procedentes das persoas ou oacuterganos encargados das actividades de proteccioacuten e prevencioacuten na empresa asiacute como dos organismos competentes para a seguridade e a sauacutede dos traballadores sen prexuiacutezo do disposto no artigo 40 desta Lei en materia de colaboracioacuten coa Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
e) Realizar visitas aos lugares de traballo para exercer un labor de vixilancia e control do estado das condicioacutens de traballo podendo para tal fin acceder a calquera zona destes e comunicarse durante a xeira
36
cos traballadores de maneira que non se altere o normal desenvolvemento do proceso productivo
f) Solicitar do empresario a adopcioacuten de medidas de caraacutecter preventivo e para a mellora dos niveis de proteccioacuten da seguridade e a sauacutede dos traballadores podendo para tal fin efectuar propostas ao empresario asiacute como ao Comiteacute de Seguridade e Sauacutede para a suacutea discusioacuten neste
g) Propontildeer ao oacutergano de representacioacuten dos traballadores a adopcioacuten do acordo de paralizacioacuten de actividades a que se refire o apartado 3 do artigo 21
3 Os informes que deben emitir os Delegados de Prevencioacuten a teor do disposto na letra c) do apartado l deste artigo deberanse elaborar nun prazo de quince diacuteas ou no tempo imprescindible cando se trate de adoptar medidas dirixidas a previr riscos inminentes Transcorrido o prazo sen ter emitido o informe o empresario poderaacute pontildeer en praacutectica a suacutea decisioacuten
4 A decisioacuten negativa do empresario aacute adopcioacuten das medidas propostas polo Delegado de Prevencioacuten a teor do disposto na letra f) do apartado 2 deste artigo deberaacute ser motivada
Artigo 37 Garantiacuteas e sixilo profesional dos Delegados de Prevencioacuten
1 O previsto no artigo 68 do Estatuto dos Traballadores en materia de garantiacuteas aplicarase aos Delegados de Prevencioacuten na suacutea condicioacuten de representantes dos traballadores
O tempo empregado polos Delegados de Prevencioacuten para o desempentildeo das funcioacutens previstas nesta Lei considerarase como de exercicio de funcioacutens de representacioacuten para os efectos da utilizacioacuten do creacutedito de horas mensuais retribuiacutedas previsto na letra e) do devandito artigo 68 do Estatuto dos Traballadores
Malia o anterior considerarase en todo caso como tempo de traballo efectivo sen imputacioacuten ao dito creacutedito horario o correspondente aacutes xuntanzas do Comiteacute de Seguridade e Sauacutede e a calquera outras convocadas polo empresario en materia de prevencioacuten de riscos asiacute como o destinado aacutes visitas previstas nas letras a) e c) do nuacutemero 2 do artigo anterior
2 O empresario deberaacute proporcionarlles aos Delegados de Prevencioacuten os medios e a formacioacuten en materia preventiva que resulten necesarios para o exercicio das suacuteas funcioacutens
A formacioacuten teraa que facilitar o empresario polos seus propios medios ou mediante concerto con organismos ou entidades especializadas na materia e deberaacute adaptarse aacute evolucioacuten dos riscos e aacute aparicioacuten doutros novos repetiacutendose periodicamente se fose necesario
O tempo dedicado aacute formacioacuten considerarase como tempo de traballo para todos os efectos e o seu custo non poderaacute recaer de ninguacuten xeito sobre os Delegados de Prevencioacuten
3 Os Delegados de Prevencioacuten seralles de aplicacioacuten o disposto no apartado 2 do artigo 65 do Estatuto dos Traballadores en canto ao sixilo profesional debido respecto das informacioacutens a que tivesen acceso como consecuencia da suacutea actuacioacuten na empresa
4 O disposto neste artigo en materia de garantiacuteas e sixilo profesional dos Delegados de Prevencioacuten entenderase referido no caso das relacioacutens de caraacutecter administrativo ou estatutario do persoal ao servicio das Administracioacutens puacuteblicas aacute regulacioacuten contida nos artigos 10 paraacutegrafo segundo e 11 da Lei 91987 do 12 de xuntildeo de Oacuterganos de Representacioacuten Determinacioacuten das Condicioacutens de Traballo e Participacioacuten
37
do Persoal ao Servicio das Administracioacutens Puacuteblicas
Artigo 38 Comiteacute de Seguridade e Sauacutede
1 O Comiteacute de Seguridade e Sauacutede eacute o oacutergano paritario e colexiado de participacioacuten destinado aacute consulta regular e perioacutedica das actuacioacutens da empresa en materia de prevencioacuten de riscos
2 Constituirase un Comiteacute de Seguridade e Sauacutede en todas as empresas ou centros de traballo que conten con 50 ou maacuteis traballadores O Comiteacute estaraacute formado polos Delegados de Prevencioacuten dunha parte e polo empresario eou os seus representantes en nuacutemero igual ao de Delegados de Prevencioacuten da outra
Nas xuntanzas do Comiteacute de Seguridade e Sauacutede participaraacuten con voz pero sen voto os Delegados Sindicais e os responsables teacutecnicos da prevencioacuten na empresa que non estean incluiacutedos na composicioacuten aacute que se refire o paraacutegrafo anterior Nas mesmas condicioacutens poderaacuten participar traballadores da empresa que conten cunha especial cualificacioacuten ou informacioacuten respecto de concretas cuestioacutens que se debatan neste oacutergano e teacutecnicos en prevencioacuten alleos aacute empresa sempre que asiacute o solicite algunha das representacioacutens no Comiteacute
3 O Comiteacute de Seguridade e Sauacutede reunirase trimestralmente e sempre que o solicite algunha das representacioacutens deste O Comiteacute adoptaraacute as suacuteas propias normas de funcionamento
As empresas que conten con varios centros de traballo dotados de Comiteacute de Seguridade e Sauacutede poderaacuten acordar cos seus traballadores a creacioacuten dun Comiteacute Intercentros coas funcioacutens que o acordo lle atribuacutea
Artigo 39 Competencias e facultades do Comiteacute de Seguridade e Sauacutede
1 O Comiteacute de Seguridade e Sauacutede teraacute as seguintes competencias
Texto reemplazado por la Ley 542003
a) Participar na elaboracioacuten posta en praacutectica e avaliacioacuten dos planos e programas de prevencioacuten de riscos na empresa A tal efecto no seu seno se debateraacuten antes da suacutea posta en praacutectica e no referente a suacutea incidencia na prevencioacuten de riscos os proxectos en materia de planificacioacuten organizacioacuten do traballo e introduccioacuten de novas tecnoloxiacuteas organizacioacuten e desenvolvemento das actividades de proteccioacuten e prevencioacuten a que se refire o artigo 16 desta Lei e proxecto e organizacioacuten da formacioacuten en materia preventiva
b) Promover iniciativas sobre meacutetodos e procedementos para a efectiva prevencioacuten dos riscos propontildeendo aacute empresa a mellora das condicioacutens ou a correccioacuten das deficiencias existentes
2 No exercicio das suacuteas competencias o Comiteacute de Seguridade e Sauacutede estaraacute facultado para
a) Contildeecer directamente a situacioacuten relativa aacute prevencioacuten de riscos no centro de traballo realizando para tal efecto as visitas que estime oportunas
b) Contildeecer cantos documentos e informes relativos aacutes condicioacutens de traballo sexan necesarios para o cumprimento das suacuteas funcioacutens asiacute como os procedentes da actividade do servicio de prevencioacuten se eacute o
38
caso
c) Contildeecer e analizar os danos producidos na sauacutede ou na integridade fiacutesica dos traballadores co fin de avaliar as suacuteas causas e propontildeer as medidas preventivas oportunas
d) Contildeecer e informar a memoria e programacioacuten anual dos servicios de prevencioacuten
3 A fin de dar cumprimento ao disposto nesta Lei respecto da colaboracioacuten entre empresas nos supostos de desenvolvemento simultaacuteneo de actividades nun mesmo centro de traballo poderase acordar a realizacioacuten de reunioacutens conxuntas dos Comiteacutes de Seguridade e Sauacutede ou no seu defecto dos Delegados de Prevencioacuten e empresarios das empresas que carezan dos devanditos Comiteacutes ou outras medidas de actuacioacuten coordinada
Artigo 40 Colaboracioacuten coa Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
1 Os traballadores e mais os seus representantes poderaacuten recorrer aacute Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social se consideran que as medidas adoptadas e os medios empregados polo empresario non son suficientes para garantir a seguridade e a sauacutede no traballo
2 Nas visitas aos centros de traballo para a comprobacioacuten do cumprimento da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais o Inspector de Traballo e Seguridade Social comunicaraacute a suacutea presencia ao empresario ou ao seu representante ou aacute persoa inspeccionada ao Comiteacute de Seguridade e Sauacutede ao Delegado de Prevencioacuten ou na suacutea ausencia aos representantes legais dos traballadores a fin de que o poidan acompantildear durante o desenvolvemento da suacutea visita e formularlle as observacioacutens que estimen oportunas a menos que considere que as devanditas comunicacioacutens poidan prexudicar ao eacutexito das suacuteas funcioacutens
3 A Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social informaraacute aos Delegados de Prevencioacuten sobre os resultados das visitas a que fai referencia o apartado anterior e sobre as medidas adoptadas como consecuencia destas asiacute como ao empresario mediante dilixencia no Libro de Visitas da Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social que debe existir en cada centro de traballo
4 As organizacioacutens sindicais e empresariais maacuteis representativas seraacuten consultadas con caraacutecter previo aacute elaboracioacuten dos planos de actuacioacuten da Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social en materia de prevencioacuten de riscos no traballo en especial dos programas especiacuteficos para empresas de menos de seis traballadores e informadas do resultado dos devanditos planos
CAPIacuteTULO VI
Obrigas dos fabricantes importadores e subministradores
Artigo 41 Obrigas dos fabricantes importadores e subministradores
1 Os fabricantes importadores e subministradores de maquinaria equipos productos e utensilios de traballo estaacuten na obriga de asegurar que estes non constituacutean unha fonte de perigo para o traballador sempre que sexan instalados e empregados nas condicioacutens forma e para os fins recomendados por eles
Os fabricantes importadores e subministradores de productos e substancias quiacutemicas de utilizacioacuten no traballo estaacuten na obriga de envasar e etiquetar estes de forma que se permita a suacutea conservacioacuten e
39
manipulacioacuten en condicioacutens de seguridade e se identifique claramente o seu contido e os riscos para a seguridade ou a sauacutede dos traballadores que a suacutea almacenaxe ou utilizacioacuten comporten
Os suxeitos mencionados nos dous paraacutegrafos anteriores deberaacuten subministrar a informacioacuten que indique a forma correcta de emprego polos traballadores as medidas preventivas adicionais que se deban tomar e os riscos laborais que impliquen tanto o seu emprego normal como a suacutea manipulacioacuten ou emprego inadecuado
Os fabricantes importadores e subministradores de elementos para a proteccioacuten dos traballadores estaacuten na obriga de asegurar a efectividade destes sempre que sexan instalados e usados nas condicioacutens e da forma recomendada por eles Para tal efecto deberaacuten subministrar a informacioacuten que indique o tipo de risco ao que van dirixidos o nivel de proteccioacuten fronte a este e a forma correcta do seu emprego e mantemento
Os fabricantes importadores e subministradores deberaacuten proporcionar aos empresarios e estes solicitar daqueles a informacioacuten necesaria para que a utilizacioacuten e manipulacioacuten da maquinaria equipos productos materias primas e utensilios de traballo se produza sen riscos para a seguridade e a sauacutede dos traballadores asiacute como para que os empresarios poidan cumprir coas suacuteas obrigas de informacioacuten respecto dos traballadores
2 O empresario teraacute que garantir que as informacioacutens a que se refire o apartado anterior sexan facilitadas aos traballadores en termos que resulten comprensibles para estes
CAPIacuteTULO VII
Responsabilidades e sancioacutens
Artigo 42 Responsabilidades e a suacutea compatibilidade
1 O incumprimento polos empresarios das suacuteas obrigas en materia de prevencioacuten de riscos laborais daraacute lugar a responsabilidades administrativas asiacute como se eacute o caso a responsabilidades penais e aacutes civiacutes polos danos e perdas que se poidan derivar do devandito incumprimento
2 A empresa principal responderaacute solidariamente cos contratistas e subcontratistas a que se refire o apartado 3 do artigo 24 desta Lei do cumprimento durante o periacuteodo da contrata das obrigas impostas por esta Lei en relacioacuten cos traballadores que aqueles ocupen nos centros de traballo da empresa principal sempre que a infraccioacuten se producise no centro de traballo do devandito empresario principal
$ amp
3 As responsabilidades administrativas que se deriven do procedemento sancionador seraacuten compatibles coas indemnizacioacutens polos danos e perdas causados e de recargo de prestacioacutens econoacutemicas do sistema da Seguridade Social que poidan ser fixadas polo oacutergano competente de conformidade co previsto na normativa reguladora do devandito sistema
40
4 Nas relacioacutens de traballo mediante empresas de traballo temporal e sen prexuiacutecio das responsabilidades propias de estas a empresa usuaria seraacute responsable das condicioacutens de execucioacuten do traballo en todo o relacionado coa proteccioacuten da seguridade e sauacutede dos traballadores asiacute como o recargo de prestacioacutens do sistema de Seguridade Social que podan fixarse en caso de accidente de traballo ou enfermidade profesional que tentildea lugar no seu centro de traballo durante o tempo de vixencia do contrato de posta a disposicioacuten e traian a suacutea causa de falta de medidas de seguridade e hixiene
A correccioacuten de infraccioacutens en materia de prevencioacuten de riscos laborais no aacutembito das Administracioacutens Puacuteblicas se axustaraacute ao procedemento e normas de desenvolvemento do artigo 451 e concordantes da Lei 311995 de PRL
$ amp
5 A declaracioacuten de feitos probados que contentildea unha sentencia firme da orde xurisdiccional contencioso-administrativa relativa aacute existencia de infraccioacuten aacute normativa de prevencioacuten de riscos laborais vincularaacute aacute orde social da xurisdiccioacuten no que se refire ao recargo se eacute o caso da prestacioacuten econoacutemica do sistema da Seguridade Social
$ amp
Artigo 43 Requirimento da Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
1 Cando o Inspector de Traballo e Seguridade Social comprobase a existencia dunha infraccioacuten aacute normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais requiriraacute ao empresario para a emenda das deficiencias observadas agaacutes que pola gravidade e inminencia dos riscos procedese acordar a paralizacioacuten prevista no artigo 44 Todo isto sen prexuiacutezo da proposta de sancioacuten correspondente se eacute o caso
2 O requirimento formulado polo Inspector de Traballo e Seguridade Social farase saber por escrito ao empresario presuntamente responsable sinalando as anomaliacuteas ou deficiencias apreciadas con indicacioacuten do prazo para a suacutea emenda O devandito requirimento pontildeerase asiacute mesmo en contildeecemento dos Delegados de Prevencioacuten
Se se incumprise o requirimento formulado persistindo os feitos infractores o Inspector de Traballo e Seguridade Social de non o efectuar inicialmente redactaraacute a correspondente acta de infraccioacuten por tales feitos
3 Os requirimentos efectuados polos funcionarios puacuteblicos a que se refire o artigo 92 desta Lei en exercicio das suacuteas funcioacutens de apoio e colaboracioacuten coa Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social practicaranse cos requisitos e efectos establecidos no apartado anterior pudendo reflectirse no Libro de Visitas da Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social na forma que se determine regulamentariamente
Artigo 44 Paralizacioacuten de traballos
1 Cando o Inspector de Traballo e Seguridade Social comprobe que a inobservancia da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais implica ao seu xuiacutezo un risco grave e inminente para a seguridade e a sauacutede dos traballadores poderaacute ordenar a paralizacioacuten inmediata de tales traballos ou tarefas A devandita medida comunicarase aacute empresa responsable que a pontildeeraacute en contildeecemento inmediato dos traballadores
41
afectados do Comiteacute de Seguridade e Sauacutede do Delegado de Prevencioacuten ou na suacutea ausencia dos representantes do persoal A empresa responsable daraacute conta ao Inspector de Traballo e Seguridade social do cumprimento desta notificacioacuten
O Inspector de Traballo e Seguridade Social informaraacute da suacutea decisioacuten de forma inmediata aacute autoridade laboral A empresa sen prexuiacutezo do cumprimento inmediato de tal decisioacuten poderaa impugnar perante a autoridade laboral no prazo de tres diacuteas haacutebiles tendo que ser resolta tal impugnacioacuten no prazo maacuteximo de vintecatro horas Tal resolucioacuten seraacute executiva sen prexuiacutezo dos recursos que procedan
A paralizacioacuten dos traballos levantarase pola Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social que a decretase ou polo empresario tan axintildea como se emenden as causas que a motivaron debendo neste uacuteltimo caso comunicalo inmediatamente aacute Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
2 Os supostos de paralizacioacuten regulados neste artigo asiacute como os que se contemplen na normativa reguladora das actividades previstas no apartado 2 do artigo 7 desta Lei entenderanse en todo caso sen prexuiacutezo do pagamento do salario ou das indemnizacioacutens que procedan e das medidas que se poidan arbitrar para a suacutea garantiacutea
Artigo 45 Infraccioacutens administrativas
1 Son infraccioacutens laborais en materia de prevencioacuten de riscos laborais as accioacutens ou omisioacutens dos empresarios as das entidades que actuacuteen como servicios de prevencioacuten alleos aacutes empresas as auditoriacuteas e as formativas en dita materia e alleas aacutes empresas asiacute como as dos promotores e propietarios de obra e os traballadores por conta propia que incumpran as normas legais regulamentarias e claacuteusulas normativas dos convenios colectivos en materia de seguridade e sauacutede laboral suxeitas a responsabilidade conforme aacute presente Lei
$ amp
Malia o anterior no aacutembito das relacioacutens do persoal civil ao servicio das Administracioacutens puacuteblicas as infraccioacutens seraacuten obxecto de responsabilidades a traveacutes da imposicioacuten por resolucioacuten da autoridade competente da realizacioacuten das medidas correctoras dos correspondentes incumprimentos conforme ao procedemento que para o efecto se estableza
No aacutembito da Administracioacuten Xeral do Estado corresponderalle ao Goberno a regulacioacuten do devandito procedemento que se axustaraacute aos seguintes principios
a) O procedemento iniciarao o oacutergano competente da Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social por orde superior ben por propia iniciativa ou a peticioacuten dos representantes do persoal
b) Logo da suacutea actuacioacuten a Inspeccioacuten efectuaraacute un requirimento sobre as medidas a adoptar e prazo de execucioacuten destas que se enviaraacute aacute unidade administrativa inspeccionada para os efectos de formular alegacioacutens
c) No caso de discrepancia entre os Ministros competentes como consecuencia da aplicacioacuten deste procedemento enviaraacuten as actuacioacutens ao Consello de Ministros para a suacutea decisioacuten final
42
Artigo 46 Infraccioacutens leves
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000
Artigo 47 Infraccioacutens graves
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000
Artigo 48 Infraccioacutens moi graves
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000
Artigo 49 Sancioacutens
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000 que agora establece uns criterios de graduacioacuten das sancioacutens (Artigo 39) e a contiacutea das mesmas (Artigo 40)
Artigo 50 Reincidencia
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000
Artigo 51 Prescricioacuten das infraccioacutens
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000 estableceacutendose dita prescricioacuten no Artigo 4 da disposicioacuten
Artigo 52 Competencias sancionadoras
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000
Artigo 53 Suspensioacuten ou peche do centro de traballo
O Goberno ou se eacute o caso os oacuterganos de goberno das Comunidades Autoacutenomas con competencias na materia cando concorran circunstancias de excepcional gravidade nas infraccioacutens en materia de seguridade e sauacutede no traballo poderaacuten acordar a suspensioacuten das actividades laborais por un tempo determinado ou en caso extremo o peche do centro de traballo correspondente sen prexuiacutezo en todo caso do pagamento do salario ou das indemnizacioacutens que procedan e das medidas que se poidan arbitrar para a suacutea garantiacutea
Artigo 54 Limitacioacutens aacute facultade de contratar coa Administracioacuten
As limitacioacutens aacute facultade de contratar coa Administracioacuten pola comisioacuten de delictos ou por infraccioacutens administrativas moi graves en materia de seguridade e sauacutede no traballo rexeranse polo establecido na Lei 131995 do 18 de maio de contratos das Administracioacutens Puacuteblicas
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL PRIMEIRA
Definicioacutens para os efectos de Seguridade Social
43
Sen prexuiacutezo da utilizacioacuten das definicioacutens contidas nesta Lei no aacutembito da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais tanto a definicioacuten dos conceptos de accidente de traballo enfermidade profesional accidente non laboral e enfermidade comuacuten como o reacutexime xuriacutedico establecido para estas continxencias na normativa de Seguridade Social continuaraacuten a ser de aplicacioacuten nos termos e cos efectos previstos no devandito aacutembito normativo
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL SEGUNDA
Reordenacioacuten orgaacutenica
Queda extinguida a Organizacioacuten dos Servicios Meacutedicos de Empresa pasando as suacuteas funcioacutens a seren desempentildeadas pola Administracioacuten sanitaria competente nos termos desta Lei
Os recursos e funcioacutens que na actualidade tentildeen atribuiacutedos o Instituto Nacional de medicina e Seguridade do Traballo e a Escola Nacional de Medicina do Traballo adscriacutebense e seraacuten desenvolvidos polas unidades organismos ou entidades do Ministerio de Sanidade e Consumo conforme aacute suacutea organizacioacuten e distribucioacuten interna de competencias
O Instituto Nacional de Silicose manteraacute a suacutea condicioacuten de centro de referencia nacional de prevencioacuten teacutecnico-sanitaria das enfermidades profesionais que afecten ao sistema cardiorrespiratorio
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL TERCEIRA
Caraacutecter baacutesico
1 Esta Lei asiacute como as normas regulamentarias que dicte o Goberno en virtude do establecido no artigo 6 constituacuteen lexislacioacuten laboral dictada ao abeiro do artigo 14917ordf da Constitucioacuten
2 Respecto do persoal civil con relacioacuten de caraacutecter administrativo ou estatutario ao servicio das Administracioacutens puacuteblicas esta Lei seraacute de aplicacioacuten nos seguintes termos
a) Os artigos que a continuacioacuten se relacionan constituacuteen normas baacutesicas no sentido previsto no artigo 149118ordf da Constitucioacuten
23 apartados 1 e 2 agaacutes o paraacutegrafo segundo45 apartado 11214 apartados l 2 agaacutes a remisioacuten ao capiacutetulo IV 3 4 e 515161718 apartados l e 2 agaacutes remisioacuten ao capiacutetulo V19 apartados l e 2 agaacutes referencia aacute imparticioacuten por medios propios ou concertados2021222324 apartados 1 2 3 e 6
44
252628 apartados 1 paraacutegrafos primeiro e segundo 2 3 e 4 agaacutes no relativo aacutes empresas de traballo
temporal2930 apartados l 2 agaacutes a remisioacuten ao artigo 61 a) 3 e 4 agaacutes a remisioacuten ao texto refundido da Lei
do Estatuto dos Traballadores31 apartados l agaacutes remisioacuten ao artigo 61 a) 2 3 e 432 bis3334 apartados 1 paraacutegrafo primeiro 2 e 3 agaacutes paraacutegrafo segundo35 apartados l 2 paraacutegrafo primeiro 4 paraacutegrafo terceiro36 agaacutes as referencias ao Comiteacute de Seguridade e Sauacutede37 apartados 2 e 442 apartado l45 apartado 1 paraacutegrafo terceiroDisposicioacuten adicional cuarta Designacioacuten de Delegados de Prevencioacuten nos supostos especiaisDisposicioacuten transitoria apartado 3ordmTeraacuten este mesmo caraacutecter baacutesico no que corresponda as normas regulamentarias que dicte o
goberno en virtude do establecido no artigo 6 desta Lei
b) No aacutembito das Comunidades Autoacutenomas e as entidades locais as funcioacutens que a Lei atribuacutee aacutes autoridades laborais e aacute Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social poderaacuten ser atribuiacutedas a oacuterganos diferentes
c) Os restantes preceptos seraacuten de aplicacioacuten xeral en defecto de normativa especiacutefica dictada polas Administracioacutens puacuteblicas a excepcioacuten do que resulte inaplicable a estas pola suacutea natureza xuriacutedico-laboral
3 O artigo 54 constituacutee lexislacioacuten baacutesica de contratos administrativos dictada ao abeiro do artigo 149118ordf da Constitucioacuten
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL CUARTA
Designacioacuten de Delegados de Prevencioacuten en supostos especiais
Nos centros de traballo que carezan de representantes dos traballadores por non existir traballadores coa antiguumlidade suficiente para ser electores ou elixibles nas eleccioacutens para representantes do persoal os traballadores poderaacuten elixir por maioriacutea a un traballador que exerza as competencias de Delegado de Prevencioacuten quen teraacute as facultades garantiacuteas e obrigas de sixilo profesional de tales Delegados A actuacioacuten destes cesaraacute no momento en que se reuacutenan os requisitos de antiguumlidade necesarios para poder celebrar a eleccioacuten de representantes do persoal prorrogaacutendose polo tempo indispensable para a efectiva celebracioacuten da eleccioacuten
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL QUINTA
Fundacioacuten
Adscrita aacute Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo existiraacute unha fundacioacuten que teraacute como finalidade promover a mellora das condicioacutens de seguridade e sauacutede no traballo especialmente nas
45
pequenas empresas a traveacutes de accioacutens de informacioacuten asistencia teacutecnica formacioacuten e promocioacuten do cumprimento da normativa de prevencioacuten de riscos
Para o cumprimento dos seus fins dotarase aacute fundacioacuten dun patrimonio con cargo ao Fondo de Prevencioacuten e Rehabilitacioacuten procedente do exceso de excedentes da xestioacuten realizada polas Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social A contiacutea total do devandito patrimonio non excederaacute do 20 por 100 do devandito fondo determinada na data de entrada en vigor desta Lei
Os Estatutos da fundacioacuten aprobaraos a Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo co voto favorable de dous tercios dos seus membros
Para os efectos de acadar un mellor cumprimento dos seus fins artellarase a suacutea colaboracioacuten coa Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
A planificacioacuten desenvolvemento e financiamento de accioacutens nos distintos aacutembitos territoriais teraacute en consideracioacuten a poboacioacuten ocupada o tamantildeo das empresas e os iacutendices de sinistralidade laboral Os orzamentos que a fundacioacuten asigne aos aacutembitos territoriais autonoacutemicos que tentildean asumidas competencias de execucioacuten de lexislacioacuten laboral en materia de Seguridade e Hixiene no Traballo atribuiranse para a suacutea xestioacuten aos oacuterganos tripartitos e de participacioacuten institucional que existan nos devanditos aacutembitos e tentildean natureza similar aacute Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo
Nos sectores de actividade nos que existan fundacioacutens de aacutembito sectorial constituiacutedos por empresarios e traballadores que tentildean entre os seus fins a promocioacuten de actividades destinadas aacute mellora das condicioacutens de seguridade e sauacutede no traballo o desenvolvemento dos obxectivos e fins da fundacioacuten levaranse a cabo en todo caso en coordinacioacuten con aquelas
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL SEXTA
Constitucioacuten da Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo O Goberno no prazo de tres meses a partir da vixencia desta Lei regularaacute a composicioacuten da
Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo A Comisioacuten constituirase no prazo dos trinta diacuteas seguintes
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL SEacuteTIMA
Cumprimento da normativa de transporte de mercadoriacuteas perigosas
O disposto nesta Lei enteacutendese sen prexuiacutezo do cumprimento das obrigas derivadas da regulacioacuten en materia de transporte de mercadoriacuteas perigosas
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL OITAVA
Planos de organizacioacuten de actividades preventivas
Cada Departamento Ministerial no prazo de seis meses desde a entrada en vigor desta Lei e previa consulta coas organizacioacutens sindicais maacuteis representativas elevaraacute ao Consello de Ministros unha proposta de acordo na que se estableza un plano de organizacioacuten das actividades preventivas no departamento
46
correspondente e nos centros organismos e establecementos de todo tipo dependentes deste
A proposta debera acompantildear necesariamente unha memoria explicativa do custo econoacutemico da organizacioacuten proposta asiacute como o calendario de execucioacuten do plano coas previsioacutens orzamentarias axeitadas a este
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL NOVENA
Establecementos militares
1 O Goberno no prazo de seis meses logo de consulta coas organizacioacutens sindicais maacuteis representativas e a proposta dos Ministros de Defensa e de Traballo e Seguridade Social adaptaraacute as normas dos capiacutetulos III e V desta Lei aacutes esixencias da defensa nacional aacutes peculiaridades orgaacutenicas e ao reacutexime vixente de representacioacuten do persoal nos establecementos militares
3 Continuaraacuten vixentes as disposicioacutens sobre organizacioacuten e competencia da autoridade laboral e Inspeccioacuten de Traballo no aacutembito da Administracioacuten Militar contidas no Real Decreto 22051980 do 13 de xuntildeo dictado en desenvolvemento da disposicioacuten final seacutetima do Estatuto dos Traballadores
Antildeadido por Ley 312006Disposicioacuten adicional novena bis Personal militar
((() (( +
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DEacuteCIMA
Sociedades cooperativas
O procedemento para a designacioacuten dos Delegados de Prevencioacuten regulados no artigo 35 desta Lei nas sociedades cooperativas que non conten con asalariados deberaacute estar previsto nos seus Estatutos ou ser obxecto de acordo en Asemblea Xeral Cando ademais dos socios que prestan o seu traballo persoal existan asalariados computaranse aacutembolos colectivos para os efectos do disposto no nuacutemero 2 do artigo 35 Neste caso a designacioacuten dos Delegados de Prevencioacuten realizarase conxuntamente polos socios que prestan traballo e os traballadores asalariados ou se eacute o caso os representantes destes
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL UNDEacuteCIMA
Modificacioacuten do Estatuto dos Traballadores en materia de permisos retribuiacutedos
Engaacutedese unha letra f) ao apartado 3 do artigo 37 do texto refundido da Lei do Estatuto dos Traballadores aprobado polo Real Decreto lexislativo 11995 do 24 de marzo do seguinte teor
laquof) Polo tempo indispensable para a realizacioacuten de exames prenatais e teacutecnicas de preparacioacuten ao parto que se tentildean que realizar dentro da xeiraraquo
47
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DUODEacuteCIMA
Participacioacuten institucional nas Comunidades Autoacutenomas
Nas Comunidades Autoacutenomas a participacioacuten institucional en canto aacute suacutea estructura e organizacioacuten levarase a cabo de acordo coas competencias que estas tentildean en materia de seguridade e sauacutede laboral
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DEacuteCIMO TERCEIRA
Fondo de Prevencioacuten e Rehabilitacioacuten
Os recursos do Fondo de Prevencioacuten e Rehabilitacioacuten procedentes do exceso de excedentes da xestioacuten realizada polas Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social aacute que se refire o artigo 73 do texto refundido da Lei Xeral da Seguridade Social destinaranse na contiacutea que se determine regulamentariamente aacutes actividades que poidan desenvolver como servicios de prevencioacuten as Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social de acordo co previsto no artigo 32 desta Lei
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DECIMOCUARTA
Presencia de recursos preventivos nas obras de construccioacuten
1 O disposto no artigo 32 bis da Lei de Prevencioacuten de Riscos Laborais seraacute de aplicacioacuten nas obras de construccioacuten reguladas polo Real Decreto 16271997 de 24 de outubro polo que se establecen as disposicioacutens miacutenimas de seguridade e sauacutede nas obras de construccioacuten coas seguintes especialidades
a) A preceptiva presencia de recursos preventivos aplicarase a cada contratista
b) No suposto previsto no apartado 1 paraacutegrafo a) do artigo 32 bis a presencia dos recursos preventivos de cada contratista seraacute necesaria cando durante a obra se desenvolvan traballos con riscos especiais tal e como se definen no citado Real Decreto
c) A preceptiva presencia de recursos preventivos teraacute como obxecto vixiar o cumprimento das medidas incluiacutedas no plan de seguridade e sauacutede no traballo e comprobar a eficacia destas
2 O disposto no apartado anterior enteacutendese sen prexuiacutecio das obrigacioacutens do coordinador en materia de seguridade e sauacutede durante a execucioacuten da obra
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DECIMOQUINTA
Habilitacioacuten de funcionarios puacuteblicos
48
Para poder exercer as funcioacutens establecidas no apartado 2 do artigo 9 desta Lei os funcionarios puacuteblicos das comunidades autoacutenomas deberaacuten contar cunha habilitacioacuten especiacutefica expedida pola propia comunidade autoacutenoma nos termos que se determinen regulamentariamente
En todo caso tales funcionarios deberaacuten pertencer aos grupos de titulacioacuten A ou B e acreditar formacioacuten especiacutefica en materia de prevencioacuten de riscos laborais
DISPOSICIOacuteN TRANSITORIA PRIMEIRA
Aplicacioacuten de disposicioacutens maacuteis favorables
1 O disposto nos artigos 36 e 37 desta Lei en materia de competencias facultades e garantiacuteas dos Delegados de Prevencioacuten entenderase sen prexuiacutezo do respecto aacutes disposicioacutens maacuteis favorables para o exercicio dos dereitos de informacioacuten consulta e participacioacuten dos traballadores na prevencioacuten de riscos laborais previstas nos convenios colectivos vixentes na data da suacutea entrada en vigor
2 Os oacuterganos especiacuteficos de representacioacuten dos traballadores en materia de prevencioacuten de riscos laborais que se eacute o caso fosen previstos nos convenios colectivos a que se refire o apartado anterior e que estean dotados dun reacutexime de competencias facultades e garantiacuteas que respecte o contido miacutenimo establecido nos artigos 36 e 37 desta Lei poderaacuten continuar no exercicio das suacuteas funcioacutens en substitucioacuten dos Delegados de Prevencioacuten agaacutes que polo oacutergano de representacioacuten legal dos traballadores se decida a designacioacuten destes Delegados conforme ao procedemento do artigo 35
3 O disposto nos apartados anteriores seraacute tameacuten de aplicacioacuten aos acordos concluiacutedos no aacutembito da funcioacuten puacuteblica ao abeiro do disposto na lei 71990 do 19 de xullo sobre negociacioacuten colectiva e participacioacuten na determinacioacuten das condicioacutens de traballo dos empregados puacuteblicos
DISPOSICIOacuteN TRANSITORIA SEGUNDA
Mentres se aproba o Regulamento regulador dos Servicios de Prevencioacuten de Riscos Laborais entenderase que as Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social cumpren o requisito previsto no artigo 315 desta Lei
DISPOSICIOacuteN DERROGATORIA UacuteNICA
Alcance da derrogacioacuten
Quedan derrogadas cantas disposicioacutens se opontildean aacute presente Lei e especificamente
a) Os artigos 9 10 11 36 apartado 2 39 e 40 paraacutegrafo segundo da Lei 81988 do 7 de abril sobre infraccioacutens e sancioacutens na orde social
b) O Decreto do 26 de xullo de 1957 polo que se fixan os traballos prohibidos a mulleres e menores nos aspectos da suacutea normativa relativos ao traballo das mulleres mantendo en vigor as relativas ao traballo dos menores ata que o Goberno desenvolva as previsioacutens contidas no apartado 2 do artigo 27
c) O Decreto do 11 de marzo de 1971 sobre constitucioacuten composicioacuten e funcioacutens dos Comiteacutes de Seguridade e Hixiene no Traballo
49
d) Os Tiacutetulos I e III da Ordenanza Xeral de Seguridade e Hixiene no Traballo aprobados por Orde do 9 de marzo de 1971
No que non se opontildea ao previsto nesta Lei e ata que se dicten os Regulamentos aos que se fai referencia no artigo 6 continuaraacute a ser de aplicacioacuten a regulacioacuten das materias comprendidas no devandito artigo que se contentildeen no Tiacutetulo II da Ordenanza Xeral de Seguridade e Hixiene no Traballo ou noutras normas que contentildean previsioacutens especiacuteficas sobre tales materias asiacute como a Orde do Ministerio de Traballo do 16 de decembro de 1987 que establece os modelos para a notificacioacuten dos accidentes de traballo Igualmente continuaraacuten vixentes as disposicioacutens reguladoras dos servicios meacutedicos de empresa ata tanto se desenvolvan regulamentariamente as previsioacutens desta Lei sobre servicios de prevencioacuten O persoal pertencente aos devanditos servicios na data de entrada en vigor desta Lei integrarase nos servicios de prevencioacuten das correspondentes empresas cando estes se constituacutean sen prexuiacutezo de que continuacuteen a efectuar aquelas funcioacutens que tivesen atribuiacutedas distintas das propias do servicio de prevencioacuten
Esta Lei non afecta aacute vixencia das disposicioacutens especiais sobre prevencioacuten de riscos profesionais nas explotacioacutens mineiras contidas no capiacutetulo IV do Real Decreto 32551983 do 21 de decembro polo que se aproba o Estatuto do Mineiro e nas suacuteas normas de desenvolvemento asiacute como as do Real Decreto 28571978 do 25 de agosto polo que se aproba o Regulamento Xeral para o Reacutexime da Mineriacutea e o Real Decreto 8631985 do 2 de abril polo que se aproba o Regulamento Xeral de Normas Baacutesicas de Seguridade Mineira e as suacuteas disposicioacutens complementarias
DISPOSICIOacuteN FINAL PRIMEIRA
Actualizacioacuten de sancioacutens
A contiacutea das sancioacutens a que se refire o apartado 4 do artigo 49 poderaacute ser actualizada polo Goberno a proposta do Ministro de Traballo e Seguridade Social adaptando a esta a atribucioacuten de competencias prevista no apartado 1 do artigo 52 desta Lei
DISPOSICIOacuteN FINAL SEGUNDA
Entrada en vigor
Esta Lei entraraacute en vigor tres meses despois da suacutea publicacioacuten no laquoBoletiacuten Oficial do EstadoraquoPolo tantoMando a todos os espantildeois particulares e autoridades que garden e fagan gardar esta LeiMadrid 12 de decembro de 2003
XOAacuteN CARLOS R
O Presidente do Goberno FELIPE GONZAacuteLEZ MAacuteRQUEZ
50
Disposicioacuten final primeiraActualizacioacuten de sancioacutens
Disposicioacuten final segundaEntrada en vigor
EXPOSICIOacuteN DE MOTIVOS
1
O artigo 402 da Constitucioacuten Espantildeola encomenda aos poderes puacuteblicos como un dos principios rectores da poliacutetica social e econoacutemica velar pola seguridade e hixiene no traballo
Este mandato constitucional implica a necesidade de desenvolver unha poliacutetica de proteccioacuten da sauacutede dos traballadores mediante a prevencioacuten dos riscos derivados do seu traballo e encontra nesta Lei o seu piar fundamental Nela configuacuterase o marco xeral no que se desenvolveraacuten as distintas accioacutens preventivas en coherencia coas decisioacutens da Unioacuten Europea que expresou a suacutea ambicioacuten de mellorar de forma progresiva as condicioacutens de traballo e de acadar este obxectivo de progreso cunha harmonizacioacuten paulatina desas condicioacutens nos diferentes paiacuteses europeos
Da presencia de Espantildea na Unioacuten Europea deriva por conseguinte a necesidade de harmonizar a nosa poliacutetica coa nacente poliacutetica comunitaria nesta materia preocupada cada vez en maior medida polo estudio e tratamento da prevencioacuten dos riscos derivados do traballo Boa proba disto foi a modificacioacuten do Tratado constitutivo da Comunidade Econoacutemica Europea pola chamada Acta Uacutenica onde a teor do seu artigo 118 A) os Estados membros ventildeen desde a suacutea entrada en vigor promover a mellora do medio de traballo para conseguir o obxectivo antes dito de harmonizacioacuten no progreso das condicioacutens de seguridade e sauacutede dos traballadores Este obxectivo viuse reforzado no Tratado da Unioacuten Europea mediante o procedemento que nel se contempla para a adopcioacuten a traveacutes de Directivas de disposicioacutens miacutenimas que se teraacuten que aplicar de forma progresiva
Consecuencia de todo isto foi a creacioacuten dun acervo xuriacutedico europeo sobre proteccioacuten da sauacutede dos traballadores no traballo Das Directivas que o configuran a maacuteis significativa eacute sen duacutebida a 89391CEE relativa aacute aplicacioacuten das medidas para promover a mellora da seguridade e da sauacutede dos traballadores no traballo que conteacuten o marco xuriacutedico xeral no que opera a poliacutetica de prevencioacuten comunitaria
Esta Lei traspoacuten ao Dereito espantildeol a devandita Directiva ao mesmo tempo que incorpora ao que seraacute o noso corpo baacutesico nesta materia disposicioacutens doutras Directivas nas que a suacutea materia esixe ou aconsella a transposicioacuten nunha norma de rango legal como son as Directivas 9285CEE 9433CEE e 91383CEE relativas aacute proteccioacuten da maternidade e dos mozos e ao tratamento das relacioacutens de traballo temporais de duracioacuten determinada e en empresas de traballo temporal
Deste xeito o mandato constitucional contido no artigo 402 da nosa lei de leis e a comunidade xuriacutedica establecida pola Unioacuten Europea nesta materia configuran o soporte baacutesico no que se asenta esta Lei Xunto con isto os nosos propios compromisos contraiacutedos coa Organizacioacuten Internacional do Traballo a partir de ratificacioacuten do Convenio 155 sobre seguridade e sauacutede dos traballadores e medio ambiente de traballo enriquecen o contido do texto legal ao incorporaren as suacuteas prescricioacutens e darlles o rango legal axeitado dentro do noso sistema xuriacutedico
4
2
Pero non eacute soacute do mandato constitucional e dos compromisos internacionais do Estado espantildeol de onde se deriva a esixencia dun novo enfoque normativo Dimana tameacuten na orde interna dunha dobre necesidade a de rematar en primeiro lugar coa falta dunha visioacuten unitaria na poliacutetica de prevencioacuten de riscos laborais propia da dispersioacuten da normativa vixente froito da acumulacioacuten no tempo de normas de moi diverso rango e orientacioacuten moitas delas anteriores aacute propia Constitucioacuten espantildeola e en segundo lugar a de actualizar regulacioacutens xa desfasadas e regular situacioacutens novas non contempladas con anterioridade Necesidades estas que se sempre revisten importancia adquiren especial transcendencia cando se relacionan coa proteccioacuten da seguridade e a sauacutede dos traballadores no traballo a evolucioacuten das condicioacutens que demanda a permanente actualizacioacuten da normativa e a suacutea adaptacioacuten aacutes profundas transformacioacutens experimentadas
3
Por todo iso esta Lei ten por obxecto a determinacioacuten do corpo baacutesico de garantiacuteas e responsabilidades preciso para establecer un axeitado nivel de proteccioacuten da sauacutede dos traballadores fronte aos riscos derivados das condicioacutens de traballo e isto no marco dunha poliacutetica coherente coordinada e eficaz de prevencioacuten de riscos laborais
A partir do recontildeecemento do dereito dos traballadores no aacutembito laboral aacute proteccioacuten da suacutea sauacutede e integridade a Lei establece as diversas obrigas que no aacutembito indicado garantiraacuten este dereito asiacute como as actuacioacutens das Administracioacutens puacuteblicas que poidan incidir positivamente na consecucioacuten do devandito obxectivo
Ao inserir esta Lei no aacutembito especiacutefico das relacioacutens laborais configuacuterase como unha referencia legal miacutenima nun dobre sentido o primeiro como Lei que establece un marco legal a partir do que as normas regulamentarias iraacuten fixando e concretando os aspectos maacuteis teacutecnicos das medidas preventivas e o segundo como soporte baacutesico a partir do que a negociacioacuten colectiva poderaacute desenvolver a suacutea funcioacuten especiacutefica Neste aspecto a Lei e as suacuteas normas regulamentarias constituacuteen lexislacioacuten laboral conforme ao artigo 14917ordf da Constitucioacuten
Pero ao mesmo tempo ndash e nisto radica unha das principais novidades da Lei ndash esta norma aplicarase tameacuten no aacutembito das Administracioacutens puacuteblicas razoacuten pola que a Lei non soacute posuacutee o caraacutecter de lexislacioacuten laboral senoacuten que constituacutee nos seus aspectos fundamentais norma baacutesica do reacutexime estatutario dos funcionarios puacuteblicos dictada ao abeiro do disposto no artigo 149118ordf da Constitucioacuten Con isto confiacutermase tameacuten a vocacioacuten de universalidade da Lei en canto dirixida a abordar de maneira global e coherente o conxunto dos problemas derivados dos riscos relacionados co traballo calquera que sexa o aacutembito no que o traballo se preste
En consecuencia o aacutembito de aplicacioacuten da Lei incluacutee tanto aos traballadores vinculados por unha relacioacuten laboral en sentido estricto como ao persoal civil con relacioacuten de caraacutecter administrativo ou estatutario ao servicio das Administracioacutens puacuteblicas asiacute como aos socios traballadores ou de traballo dos distintos tipos de cooperativas sen maacuteis exclusioacutens que as correspondentes no aacutembito da funcioacuten puacuteblica a determinadas actividades de policiacutea seguridade amparo alfandegueiro peritaxe forense e proteccioacuten civil onde as particularidades impidan a aplicacioacuten da Lei a que inspiraraacute non obstante a normativa especiacutefica que se dicte para salvagardar a seguridade e a sauacutede dos traballadores nas devanditas actividades en sentido similar a Lei preveacute a suacutea adaptacioacuten aacutes caracteriacutesticas propias dos centros e establecementos militares e dos establecementos penitenciarios
5
4
A poliacutetica en materia de prevencioacuten de riscos laborais en canto conxunto de actuacioacutens dos poderes puacuteblicos dirixidas aacute promocioacuten da mellora das condicioacutens de traballo para elevar o nivel de proteccioacuten da sauacutede e a seguridade dos traballadores articuacutelase na Lei conforme aos principios de eficacia coordinacioacuten e participacioacuten ordenando tanto a actuacioacuten das diversas Administracioacutens puacuteblicas con competencias en materia preventiva como a necesaria participacioacuten na devandita actuacioacuten de empresarios e traballadores a traveacutes das suacuteas organizacioacutens representativas Neste contexto a Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo que se crea configuacuterase como un instrumento privilexiado de participacioacuten na formulacioacuten e desenvolvemento da poliacutetica en materia preventiva
Pero trataacutendose dunha Lei que persegue ante todo a prevencioacuten a suacutea articulacioacuten non pode descansar de xeito exclusivo na ordenacioacuten das obrigas e responsabilidades dos actores directamente relacionados co feito laboral O propoacutesito de fomentar unha auteacutentica cultura preventiva mediante a promocioacuten da mellora da educacioacuten en dita materia en todos os niveis educativos involucra aacute sociedade no seu conxunto e constituacutee un dos obxectivos baacutesicos e de efectos quizais maacuteis transcendentes cara ao futuro dos perseguidos por esta Lei
5
A proteccioacuten do traballador fronte aos riscos laborais esixe unha actuacioacuten na empresa que desborda o simple cumprimento formal dun conxunto predeterminado maacuteis ou menos amplo de deberes e obrigas empresariais e maacuteis aiacutenda a simple correccioacuten a posteriori de situacioacutens de risco xa manifestadas A planificacioacuten da prevencioacuten desde o momento mesmo do desentildeo do proxecto empresarial a avaliacioacuten inicial dos riscos inherentes ao traballo e a suacutea actualizacioacuten perioacutedica a medida que se alteren as circunstancias a ordenacioacuten dun conxunto coherente e globalizador de medidas de accioacuten preventiva axeitadas aacute natureza dos riscos detectados e o control da efectividade das devanditas medidas constituacuteen os elementos baacutesicos do novo enfoque na prevencioacuten de riscos laborais que a Lei determina E xunto a isto claro estaacute a informacioacuten e a formacioacuten dos traballadores dirixidas a un mellor contildeecemento tanto do alcance real dos riscos derivados do traballo como da forma de previlos e evitalos de maneira adaptada aacutes peculiaridades de cada centro de traballo aacutes caracteriacutesticas das persoas que nel desenvolven a suacutea prestacioacuten laboral e aacute actividade concreta que realizan
Desde estes principios articuacutelase o capiacutetulo III da Lei que regula o conxunto de dereitos e obrigas derivados ou correlativos do dereito baacutesico dos traballadores aacute suacutea proteccioacuten asiacute como de maneira maacuteis especiacutefica as actuacioacutens a desenvolver en situacioacutens de emerxencia ou en caso de risco grave e inminente as garantiacuteas e dereitos relacionados coa vixilancia da sauacutede dos traballadores con especial atencioacuten aacute proteccioacuten da confidencialidade e o respecto aacute intimidade no tratamento destas actuacioacutens e as medidas particulares a adoptar en relacioacuten con categoriacuteas especiacuteficas de traballadores tales como os mozos e mozas as traballadoras embarazadas ou que deron a luz recentemente e os traballadores suxeitos a relacioacutens laborais de caraacutecter temporal
Entre as obrigas empresariais que establece a Lei ademais das que implicitamente leva consigo a garantiacutea dos dereitos recontildeecidos ao traballador cabe salientar o deber de coordinacioacuten que se impoacuten aos empresarios que desenvolvan as suacuteas actividades nun mesmo centro de traballo asiacute como o de aqueles que contraten ou subcontraten con outros a realizacioacuten nos seus propios centros de traballo de obras ou servicios correspondentes aacute suacutea actividade de vixiar o cumprimento polos devanditos contratistas e subcontratistas da normativa de prevencioacuten
6
Instrumento fundamental da accioacuten preventiva na empresa eacute a obriga regulada no capiacutetulo IV de estructurar a dita accioacuten a traveacutes da actuacioacuten dun ou varios traballadores da empresa especificamente designados para iso da constitucioacuten dun servicio de prevencioacuten ou do recurso a un servicio de prevencioacuten alleo aacute empresa Desta maneira a Lei combina a necesidade dunha actuacioacuten ordenada e formalizada das actividades de prevencioacuten co recontildeecemento da diversidade de situacioacutens aacutes que a Lei se dirixe en canto aacute magnitude complexidade e intensidade dos riscos inherentes a estas outorgando un conxunto suficiente de posibilidades incluiacuteda a eventual participacioacuten das Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais para organizar de maneira racional e flexible o desenvolvemento da accioacuten preventiva garantindo en todo caso tanto a suficiencia do modelo de organizacioacuten elixido como a independencia e proteccioacuten dos traballadores que organizados ou non nun servicio de prevencioacuten tentildean atribuiacutedas as ditas funcioacutens
6
O capiacutetulo V regula de forma detallada os dereitos de consulta e participacioacuten dos traballadores en relacioacuten coas cuestioacutens que afectan aacute seguridade e sauacutede no traballo Partindo do sistema de representacioacuten colectiva vixente no noso paiacutes a Lei atribuacutee aos denominados Delegados de prevencioacuten ndash elixidos por e entre os representantes do persoal no aacutembito dos respectivos oacuterganos de representacioacuten ndash o exercicio das funcioacutens especializadas en materia de prevencioacuten de riscos no traballo outorgaacutendolles para iso as competencias facultades e garantiacuteas necesarias Xunto a isto o Comiteacute de Seguridade e Sauacutede continuando a experiencia de actuacioacuten dunha figura arraigada e tradicional do noso ordenamento laboral configuacuterase como o oacutergano de encontro entre os ditos representantes e o empresario para o desenvolvemento dunha participacioacuten equilibrada en materia de prevencioacuten de riscos
Todo isto sen prexuiacutezo das posibilidades que lle outorga a Lei aacute negociacioacuten colectiva para artellar de maneira diferente os instrumentos de participacioacuten dos traballadores mesmo desde o establecemento de aacutembitos de actuacioacuten distintos aos propios do centro de traballo recollendo con isto diferentes experiencias positivas de regulacioacuten convencional onde a vixencia plenamente compatible cos obxectivos da Lei se salvagarda a traveacutes da disposicioacuten transitoria desta
7
Tras regular no capiacutetulo VI as obrigas baacutesicas que afectan aos fabricantes importadores e subministradores de maquinaria equipos productos e utensilios de traballo que enlazan coa normativa comunitaria de mercado interior dictada para asegurar a exclusiva comercializacioacuten daqueles productos e equipos que ofrezan os maiores niveis de seguridade para os usuarios a Lei aborda no capiacutetulo VII a regulacioacuten das responsabilidades e sancioacutens que deben garantir o seu cumprimento incluiacutendo a tipificacioacuten das infraccioacutens e mais o reacutexime sancionador correspondente
Para rematar a disposicioacuten adicional quinta veacuten ordenar a creacioacuten dunha fundacioacuten baixo o protectorado do Ministerio de Traballo e Seguridade Social e con participacioacuten tanto das Administracioacutens puacuteblicas como das organizacioacutens representativas de empresarios e traballadores que teraacute como fin primordial a promocioacuten especialmente nas pequenas e medianas empresas de actividades destinadas aacute mellora das condicioacutens de seguridade e sauacutede no traballo Para lle permitir aacute fundacioacuten o desenvolvemento das suacuteas actividades dotarase a esta por parte de Ministerio de Traballo e Seguridade Social dun patrimonio procedente do exceso de excedentes da xestioacuten realizada polas Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais
7
Con iso refoacuterzanse sen duacutebida os obxectivos de responsabilidade cooperacioacuten e participacioacuten que inspiran a Lei no seu conxunto
8
O proxecto de Lei cumprindo as prescricioacutens legais sobre a materia someteuse aacute consideracioacuten do Consello Econoacutemico e Social do Consello Xeral do Poder Xudicial e do Consello de Estado
CAPIacuteTULO I
Obxecto aacutembito de aplicacioacuten e definicioacutens
Artigo 1 Normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais
A normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais estaacute constituiacuteda por esta Lei as suacuteas disposicioacutens de desenvolvemento ou complementarias e cantas outras normas legais ou convencionais contentildean prescricioacutens relativas aacute adopcioacuten de medidas preventivas no aacutembito laboral ou susceptibles de producilas no devandito aacutembito
Artigo 2 Obxecto e caraacutecter da norma
1 Esta Lei ten por obxecto promover a seguridade e a sauacutede dos traballadores mediante a aplicacioacuten de medidas e o desenvolvemento das actividades necesarias para a prevencioacuten de riscos derivados do traballo
Para tales efectos esta Lei establece os principios xerais relativos aacute prevencioacuten dos riscos profesionais para a proteccioacuten da seguridade e da sauacutede a eliminacioacuten ou diminucioacuten dos riscos derivados do traballo a informacioacuten a consulta a participacioacuten equilibrada e a formacioacuten dos traballadores en materia preventiva nos termos sinalados nesta disposicioacuten
Para o cumprimento dos devanditos fins esta Lei regula as actuacioacutens a desenvolver polas Administracioacutens puacuteblicas asiacute como polos empresarios os traballadores e as suacuteas respectivas organizacioacutens representativas
2 As disposicioacutens de caraacutecter laboral contidas nesta Lei e nas suacuteas normas regulamentarias teraacuten en todo caso o caraacutecter de Dereito necesario miacutenimo indispontildeible podendo ser melloradas e desenvolvidas nos convenios colectivos
Artigo 3 Aacutembito de aplicacioacuten
1 Esta Lei e as suacuteas normas de desenvolvemento seraacuten de aplicacioacuten tanto no aacutembito das relacioacutens laborais reguladas no texto refundido da Lei do Estatuto dos Traballadores como no das relacioacutens de caraacutecter administrativo ou estatutario do persoal civil ao servicio das Administracioacutens puacuteblicas coas peculiaridades que neste caso se contemplan nesta Lei ou nas suacuteas normas de desenvolvemento Isto sen prexuiacutezo do cumprimento das obrigas especiacuteficas que se establecen para fabricantes importadores e subministradores e dos dereitos e obrigas que poidan derivar para os traballadores autoacutenomos Do mesmo xeito seraacuten aplicables aacutes sociedades cooperativas constituiacutedas de acordo coa lexislacioacuten que lles sexa de aplicacioacuten nas que existan socios a actividade dos cales consista na prestacioacuten do seu traballo persoal coas particularidades derivadas da suacutea normativa especiacutefica
8
Cando nesta Lei se faga referencia a traballadores e empresarios entenderanse tameacuten comprendidos nestes termos respectivamente dunha parte o persoal con relacioacuten de caraacutecter administrativo ou estatutario e a Administracioacuten puacuteblica para a que presta servicios nos termos expresados na disposicioacuten adicional terceira desta Lei e doutra os socios das cooperativas a que se refire o paraacutegrafo anterior e as sociedades cooperativas para as que prestan os seus servicios
2 Esta Lei non seraacute de aplicacioacuten naquelas actividades cunhas particularidades que o impidan no aacutembito das funcioacutens puacuteblicas de
ndash Policiacutea seguridade e amparo alfandegueirondash Servicios operativos de proteccioacuten civil e peritaxe forense nos casos de grave risco
cataacutestrofe e calamidade puacuteblica
Non obstante esta Lei inspiraraacute a normativa especiacutefica que se dicte para regular a proteccioacuten da seguridade e sauacutede dos traballadores que prestan os seus servicios nas indicadas actividades
Modificado por Ley 312006
1 Esta Ley y sus normas de desarrollo seraacuten de aplicacioacuten tanto en el aacutembito de las relaciones laborales reguladas en el texto refundido de la Ley del Estatuto de los Trabajadores como en el de las relaciones de caraacutecter administrativo o estatutario del personal al servicio de las Administraciones Puacuteblicas con las peculiaridades que en este caso se contemplan en la presente Ley o en sus normas de desarrollo Ello sin perjuicio del cumplimiento de las obligaciones especiacuteficas que se establecen para fabricantes importadores y suministradores y de los derechos y obligaciones que puedan derivarse para los trabajadores autoacutenomos Igualmente seraacuten aplicables a las sociedades cooperativas constituidas de acuerdo con la legislacioacuten que les sea de aplicacioacuten en las que existan socios cuya actividad consista en la prestacioacuten de un trabajo personal con las peculiaridades derivadas de su normativa especiacutefica
Cuando en la presente Ley se haga referencia a trabajadores y empresarios se entenderaacuten tambieacuten comprendidos en estos teacuterminos respectivamente de una parte el personal con relacioacuten de caraacutecter administrativo o estatutario y la Administracioacuten puacuteblica para la que presta servicios en los teacuterminos expresados en la disposicioacuten adicional tercera de esta Ley y de otra los socios de las cooperativas a que se refiere el paacuterrafo
anterior y las sociedades cooperativas para las que prestan sus servicios
2 La presente Ley no seraacute de aplicacioacuten en aquellas actividades cuyas particularidades lo impidan en el aacutembito de las funciones puacuteblicas de
o Policiacutea seguridad y resguardo aduanero
o Servicios operativos de proteccioacuten civil y peritaje forense en los casos de grave riesgo cataacutestrofe y calamidad puacuteblica
o Fuerzas Armadas y actividades militares de la Guardia Civil
No obstante esta Ley inspiraraacute la normativa especiacutefica que se dicte para regular la proteccioacuten de la seguridad y la salud de los trabajadores que prestan sus servicios en las indicadas actividades
9
3 Nos centros e establecementos militares seraacute de aplicacioacuten o disposto nesta Lei coas particularidades previstas na suacutea normativa especiacutefica
Nos establecementos penitenciarios adaptaranse a esta Lei aquelas actividades que as suacuteas caracteriacutesticas xustifiquen unha regulacioacuten especial o que se levaraacute a efecto nos termos sinalados na Lei 71990 do 19 de xullo sobre negociacioacuten colectiva e participacioacuten na determinacioacuten das condicioacutens de traballo dos empregados puacuteblicos
4 Esta Lei tampouco seraacute de aplicacioacuten aacute relacioacuten laboral de caraacutecter especial do servicio do fogar familiar Malia o anterior o titular do fogar familiar estaacute na obriga de coidar a que o traballo dos seus empregados se realice nas debidas condicioacutens de seguridade e hixiene
Artigo 4 Definicioacutens
Para os efectos desta Lei e as normas que a desenvolvan
1ordm Entenderase por laquoprevencioacutenraquo o conxunto de actividades ou medidas adoptadas ou previstas en todas as fases de actividade da empresa co fin de evitar ou diminuiacuter os riscos derivados do traballo
2ordm Entenderase como laquorisco laboralraquo a posibilidade de que un traballador sufra un determinado dano derivado do traballo Para cualificar un risco desde o punto de vista da suacutea gravidade avaliaranse de forma conxunta a probabilidade de que se produza o dano e a severidade deste
3ordm Consideraranse como laquodanos derivados do traballoraquo as enfermidades patoloxiacuteas ou lesioacutens sufridas con motivo ou ocasioacuten do traballo
4ordm Entenderase como laquorisco laboral grave e inminenteraquo aquel que resulte probable racionalmente que se materialice nun futuro inmediato e poida supor un dano grave para a sauacutede dos traballadores
No caso de exposicioacuten a axentes susceptibles de causar danos graves aacute sauacutede dos traballadores considerarase que existe un risco grave e inminente cando sexa probable racionalmente que se materialice nun futuro inmediato unha exposicioacuten aos devanditos axentes da que se poidan derivar danos graves para a sauacutede aiacutenda que estes non se manifesten de xeito inmediato
5ordm Entenderanse como procesos actividades operacioacutens equipos ou productos laquopotencialmente perigososraquo aqueles que en ausencia de medidas preventivas especiacuteficas orixinen riscos para a seguridade e a sauacutede dos traballadores que os desenvolven ou empregan
6ordm Entenderase como laquoequipo de traballoraquo calquera maacutequina aparello instrumento ou instalacioacuten empregada no traballo
7ordm Entenderase como laquocondicioacuten de traballoraquo calquera caracteriacutestica deste que poida ter unha influencia significativa na xeracioacuten de riscos para a seguridade e a sauacutede do traballador
Quedan especificamente incluiacutedas nesta definicioacuten
a) As caracteriacutesticas xerais dos locais instalacioacutens equipos productos e demais utensilios existentes no centro de traballo
10
b) A natureza dos axentes fiacutesicos quiacutemicos e bioloacutexicos presentes no ambiente de traballo e as suacuteas correspondentes intensidades concentracioacutens ou niveis de presencia
c) Os procedementos para o emprego dos ditos axentes que influacutean na xeracioacuten dos riscos nomeados
d) Todas aquelas outras caracteriacutesticas do traballo incluiacutedas as relativas aacute suacutea organizacioacuten e ordenacioacuten que influacutean na magnitude dos riscos a que estea exposto o traballador
8ordm Entenderase por laquoequipo de proteccioacuten individualraquo calquera equipo destinado a ser levado ou suxeitado polo traballador para que o protexa dun ou varios riscos que poidan ameazar a suacutea seguridade ou a suacutea sauacutede no traballo asiacute como calquera complemento ou accesorio destinado para tal fin
CAPITULO II
Poliacutetica en materia de prevencioacuten de riscos para protexer a seguridade e a sauacutede no traballo
Artigo 5 Obxectivos da poliacutetica
1 A poliacutetica en materia de prevencioacuten teraacute por obxecto a promocioacuten da mellora das condicioacutens de traballo dirixida a elevar o nivel de proteccioacuten da seguridade e a sauacutede dos traballadores no traballo
A devandita poliacutetica levarase a cabo por medio das normas regulamentarias e das actuacioacutens administrativas que correspondan e en particular as que se regulan neste capiacutetulo que se orientaraacuten aacute coordinacioacuten das distintas Administracioacutens puacuteblicas competentes en materia preventiva e a que se harmonicen con elas as actuacioacutens que conforme a esta Lei correspondan a suxeitos puacuteblicos e privados para tal fin
a) A Administracioacuten Xeral do Estado as Administracioacutens das Comunidades Autoacutenomas e as entidades que integran a Administracioacuten local prestaraacuten cooperacioacuten e asistencia para o eficaz exercicio das suacuteas respectivas competencias no aacutembito do previsto neste artigo
b) A elaboracioacuten da poliacutetica preventiva levarase a cabo coa participacioacuten dos empresarios e dos traballadores a traveacutes das suacuteas organizacioacutens empresariais e sindicais maacuteis representativas
2 Para os fins previstos no apartado anterior as Administracioacutens puacuteblicas promoveraacuten a mellora da educacioacuten en materia preventiva nos diferentes niveis de ensino e de maneira especial na oferta formativa correspondente ao sistema nacional de cualificacioacutens profesionais asiacute como a adecuacioacuten da formacioacuten dos recursos humanos necesarios para a prevencioacuten dos riscos laborais
No aacutembito da Administracioacuten Xeral do Estado establecerase unha colaboracioacuten permanente entre o Ministerio de Traballo e Seguridade Social e os Ministerios que correspondan en particular os de Educacioacuten e Ciencia e de Sanidade e Consumo co fin de establecer os niveis formativos e especializacioacutens idoacuteneas asiacute como a revisioacuten permanente destas ensinanzas co fin de adaptalas aacutes necesidades existentes en cada momento
3 Do mesmo xeito as Administracioacutens puacuteblicas fomentaraacuten aquelas actividades desenvolvidas polos suxeitos a que se refire o apartado 1 do artigo segundo para a mellora das condicioacutens de seguridade e
11
sauacutede no traballo e a reduccioacuten dos riscos laborais a investigacioacuten ou fomento de novas formas de proteccioacuten e a promocioacuten de estructuras eficaces de prevencioacuten
Para isto poderaacuten adoptar programas especiacuteficos dirixidos a promover a mellora do ambiente de traballo e o perfeccionamento dos niveis de proteccioacuten Os programas poderanse instrumentar a traveacutes da concesioacuten dos incentivos que regulamentariamente se determinen que se destinaraacuten especialmente aacutes pequenas e medianas empresas
Antildeadido por Ley Orgaacutenica 320074 Las Administraciones puacuteblicas promoveraacuten la efectividad del principio de igualdad entre
mujeres y hombres considerando las variables relacionadas con el sexo tanto en los sistemas de recogida y tratamiento de datos como en el estudio e investigacioacuten generales en materia de prevencioacuten de riesgos laborales con el objetivo de detectar y prevenir posibles situaciones en las que los dantildeos derivados del trabajo puedan aparecer vinculados con el sexo de los trabajadores
Artigo 6 Normas regulamentarias
1 O Goberno a traveacutes das correspondentes normas regulamentarias e previa consulta aacutes organizacioacutens sindicais e empresariais maacuteis representativas regularaacute as materias que a continuacioacuten se relacionan
a) Requisitos miacutenimos que deben reunir as condicioacutens de traballo para a proteccioacuten da seguridade e a sauacutede dos traballadores
b) Limitacioacutens ou prohibicioacutens que afectaraacuten aacutes operacioacutens aos procesos e aacutes exposicioacutens laborais ou axentes que entrantildeen riscos para a seguridade e a sauacutede dos traballadores Especificamente poderase establecer o sometemento destes procesos ou operacioacutens a traacutemites de control administrativo asiacute como no caso de axentes perigosos a prohibicioacuten do seu emprego
c) Condicioacutens ou requisitos especiais para calquera dos supostos contemplados no paraacutegrafo anterior tales como a esixencia dun adestramento ou formacioacuten previa ou a elaboracioacuten dun plano no que se contentildean as medidas preventivas a adoptar
d) Procedementos de avaliacioacuten dos riscos para a sauacutede dos traballadores normalizacioacuten de metodoloxiacuteas e guiacuteas de actuacioacuten preventiva
e) Modalidades de organizacioacuten funcionamento e control dos servicios de prevencioacuten considerando as peculiaridades das empresas co fin de evitar atrancos innecesarios para a suacutea creacioacuten e desenvolvemento asiacute como capacidades e aptitudes que deban reunir os devanditos servicios e os traballadores designados para desenvolver a accioacuten preventiva
f) Condicioacutens de traballo ou medidas preventivas especiacuteficas en traballos especialmente perigosos en particular se para estes se preveacuten controles meacutedicos especiais ou cando se presenten riscos derivados con determinadas caracteriacutesticas ou situacioacutens especiais dos traballadores
12
g) Procedemento de cualificacioacuten das enfermidades profesionais asiacute como requisitos e procedementos para a comunicacioacuten e informacioacuten aacute autoridade competente dos danos derivados do traballo
2 As normas regulamentarias indicadas no paraacutegrafo anterior axustaranse en todo caso aos principios de poliacutetica preventiva establecidos nesta Lei manteraacuten a debida coordinacioacuten coa normativa sanitaria e de seguridade industrial e seraacuten obxecto de avaliacioacuten e se eacute o caso de revisioacuten perioacutedica de acordo coa experiencia na suacutea aplicacioacuten e o progreso da teacutecnica
Artigo 7 Actuacioacutens das Administracioacutens puacuteblicas competentes en materia laboral
1 En cumprimento do disposto nesta Lei as Administracioacutens puacuteblicas competentes en materia laboral desenvolveraacuten funcioacutens de promocioacuten da prevencioacuten asesoramento teacutecnico vixilancia e control do cumprimento polos suxeitos comprendidos no seu aacutembito de aplicacioacuten da normativa de prevencioacuten de riscos laborais e sancionaraacuten as infraccioacutens aacute dita normativa nos seguintes termos
a) Promovendo a prevencioacuten e o asesoramento a desenvolver polos oacuterganos teacutecnicos en materia preventiva incluiacutedas a asistencia e cooperacioacuten teacutecnica a informacioacuten divulgacioacuten formacioacuten e investigacioacuten en materia preventiva asiacute como o seguimento das actuacioacutens preventivas que se realicen nas empresas para a consecucioacuten dos obxectivos previstos nesta Lei
b) Velando polo cumprimento da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais mediante as actuacioacutens de vixilancia e control Para estes efectos prestaraacuten o asesoramento e a asistencia teacutecnica necesarios para o mellor cumprimento da devandita normativa e desenvolveraacuten programas especiacuteficos dirixidos a acadar unha maior eficacia no control
c) Sancionando o incumprimento da normativa de prevencioacuten de riscos laborais polos suxeitos comprendidos no aacutembito de aplicacioacuten desta Lei de conformidade co previsto no capiacutetulo VII desta
2 As funcioacutens das Administracioacutens puacuteblicas competentes en materia laboral que se sinalan no paraacutegrafo 1 continuaraacuten a ser desenvolvidas no referente aos traballos en minas canteiras e tuacuteneles que esixan a aplicacioacuten de teacutecnica mineira aos que impliquen fabricacioacuten transporte almacenaxe manipulacioacuten e emprego de explosivos ou o emprego de enerxiacutea nuclear polos oacuterganos especiacuteficos contemplados na suacutea normativa reguladora
As competencias previstas no paraacutegrafo anterior enteacutendense sen prexuiacutezo do establecido na lexislacioacuten especifica sobre productos e instalacioacutens industriais
Artigo 8 Instituto Nacional de Seguridade e Hixiene no Traballo
1 O Instituto Nacional de Seguridade e Hixiene no Traballo eacute o oacutergano cientiacutefico teacutecnico especializado da Administracioacuten Xeral do Estado que ten como misioacuten a anaacutelise e estudio das condicioacutens de seguridade e sauacutede no traballo asiacute como a promocioacuten e apoio aacute mellora destas Para isto estableceraacute a cooperacioacuten necesaria cos oacuterganos das Comunidades Autoacutenomas con competencias nesta materia
O Instituto en cumprimento desta misioacuten teraacute as seguintes funcioacutens
a) Asesoramento teacutecnico na elaboracioacuten da normativa legal e no desenvolvemento da normalizacioacuten tanto a nivel nacional como internacional
13
b) Promocioacuten e se eacute o caso realizacioacuten de actividades de formacioacuten informacioacuten investigacioacuten estudio e divulgacioacuten en materia de prevencioacuten de riscos laborais coa axeitada coordinacioacuten e colaboracioacuten se eacute o caso cos oacuterganos teacutecnicos en materia preventiva das Comunidades Autoacutenomas no exercicio das suacuteas funcioacutens nesta materia
c) Apoio teacutecnico e colaboracioacuten coa Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social no cumprimento da suacutea funcioacuten de vixilancia e control prevista no artigo 9 desta Lei no aacutembito das Administracioacutens puacuteblicas
d) Colaboracioacuten con organismos internacionais e desenvolvemento de programas de cooperacioacuten internacional neste aacutembito facilitando a participacioacuten das Comunidades Autoacutenomas
e) Calquera outras que sexan necesarias para o cumprimento dos seus fins e lle sexan encomendadas no aacutembito das suacuteas competencias de acordo coa Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo regulada no artigo 13 desta Lei coa colaboracioacuten se eacute o caso dos oacuterganos teacutecnicos das Comunidades Autoacutenomas con competencias na materia
2 O Instituto Nacional de Seguridade e Hixiene no Traballo no marco das suacuteas funcioacutens velaraacute pola coordinacioacuten apoiaraacute o intercambio de informacioacuten e as experiencias entre as distintas Administracioacutens puacuteblicas e especialmente fomentaraacute e prestaraacute apoio aacute realizacioacuten de actividades de promocioacuten da seguridade e da sauacutede polas Comunidades Autoacutenomas
Asiacute mesmo prestaraacute de acordo coas Administracioacutens competentes apoio teacutecnico especializado en materia de certificacioacuten ensaio e acreditacioacuten
3 En relacioacuten coas Institucioacutens da Unioacuten Europea o Instituto Nacional de Seguridade e Hixiene no Traballo actuaraacute como centro de referencia nacional garantindo a coordinacioacuten e transmisioacuten da informacioacuten que deberaacute facilitar a escala nacional en particular respecto aacute Axencia Europea para a Seguridade e a Sauacutede no Traballo e a suacutea Rede
4 O Instituto Nacional de Seguridade e Hixiene no Traballo exerceraacute a Secretariacutea Xeral da Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo prestaacutendolle a asistencia teacutecnica e cientiacutefica necesaria para o desenvolvemento das suacuteas competencias
Artigo 9 Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
1 Correspoacutendelle aacute Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social a funcioacuten da vixilaacutencia e control da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais
En cumprimento desta misioacuten teraacute as seguintes funcioacutens
a) Vixiar o cumprimento da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais asiacute como das normas xuriacutedico-teacutecnicas que incidan nas condicioacutens de traballo en materia de prevencioacuten aiacutenda que non tiveran a cualificacioacuten directa de normativa laboral propontildeendo aacute autoridade laboral competente a sancioacuten correspondente cando comprobase unha infraccioacuten aacute normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais de acordo co previsto no capiacutetulo VII desta Lei
b) Asesorar e informar aacutes empresas e aos traballadores sobre a maneira maacuteis efectiva de cumprir as disposicioacutens en que tentildea a vixilancia encomendada
14
c) Elaborar os informes solicitados polos Xulgados do Social nas demandas deducidas perante estes nos procedementos de accidentes de traballo e enfermidades profesionais
d) Informar aacute autoridade laboral sobre os accidentes de traballo mortais moi graves ou graves e sobre aqueles outros con que polas suacuteas caracteriacutesticas ou polos suxeitos afectados se considere necesario o devandito informe asiacute como sobre as enfermidades profesionais nas que concorran as ditas cualificacioacutens e en xeral nos supostos en que aquela o solicite respecto do cumprimento da normativa legal en materia de prevencioacuten de riscos laborais
e) Comprobar e favorecer o cumprimento das obrigas asumidas polos servicios de prevencioacuten establecidos nesta Lei
f) Ordenar a paralizacioacuten inmediata de traballos cando a xuiacutezo do inspector se advirta a existencia de risco grave e inminente para a seguridade ou sauacutede dos traballadores
Texto reemplazado por la Ley 542003 por este otro
2 Las Administraciones General del Estado y de las comunidades autoacutenomas adoptaraacuten en sus respectivos aacutembitos de competencia las medidas necesarias para garantizar la colaboracioacuten pericial y el asesoramiento teacutecnico necesarios a la Inspeccioacuten de Trabajo y Seguridad Social que en el aacutembito de la Administracioacuten General del Estado seraacuten prestados por el Instituto Nacional de Seguridad e Higiene en el Trabajo
Estas Administraciones puacuteblicas elaboraraacuten y coordinaraacuten planes de actuacioacuten en sus respectivos aacutembitos competenciales y territoriales para contribuir al desarrollo de las actuaciones preventivas en las empresas especialmente las de mediano y pequentildeo tamantildeo y las de sectores de actividad con mayor nivel de riesgo o de siniestralidad a traveacutes de acciones de asesoramiento de informacioacuten de formacioacuten y de asistencia teacutecnica
En el ejercicio de tales cometidos los funcionarios puacuteblicos de las citadas Administraciones que ejerzan labores teacutecnicas en materia de prevencioacuten de riesgos laborales a que se refiere el paacuterrafo anterior podraacuten desempentildear funciones de asesoramiento informacioacuten y comprobatorias de las condiciones de seguridad y salud en las empresas y centros de trabajo con el alcance sentildealado en el apartado 3 de este artiacuteculo y con la capacidad de requerimiento a que se refiere el artiacuteculo 43 de esta ley todo ello en la forma que se determine reglamentariamente
Las referidas actuaciones comprobatorias se programaraacuten por la respectiva Comisioacuten Territorial de la Inspeccioacuten de Trabajo y Seguridad Social a que se refiere el artiacuteculo 172 de la Ley 421997 de 14 de noviembre Ordenadora de la Inspeccioacuten de Trabajo y Seguridad Social para su integracioacuten en el plan de accioacuten en Seguridad y Salud Laboral de la Inspeccioacuten de Trabajo y Seguridad Social
A continuacioacuten Texto Antildeadido por la Ley 542003
3 Cuando de las actuaciones de comprobacioacuten a que se refiere el apartado anterior se deduzca la existencia de infraccioacuten y siempre que haya mediado incumplimiento de previo requerimiento el funcionario actuante remitiraacute informe a la Inspeccioacuten de Trabajo y Seguridad Social en el que se recogeraacuten los hechos comprobados a efectos de que se levante la correspondiente acta de infraccioacuten si asiacute procediera
15
A estos efectos los hechos relativos a las actuaciones de comprobacioacuten de las condiciones materiales o teacutecnicas de seguridad y salud recogidos en tales informes gozaraacuten de la presuncioacuten de certeza a que se refiere la disposicioacuten adicional cuarta apartado 2 de la Ley 421997 de 14 de noviembre Ordenadora de la Inspeccioacuten de Trabajo y Seguridad Social
A continuacioacuten Texto Antildeadido por la Ley 542003
4 Las actuaciones previstas en los dos apartados anteriores estaraacuten sujetas a los plazos establecidos en el artiacuteculo 14 apartado 2 de la Ley 421997 de 14 de noviembre Ordenadora de la Inspeccioacuten de Trabajo y Seguridad Social
Artigo 10 Actuacioacutens das Administracioacutens puacuteblicas competentes en materia sanitaria
As actuacioacutens das Administracioacutens puacuteblicas competentes en materia sanitaria referentes aacute sauacutede laboral levaranse a cabo a traveacutes das accioacutens e en relacioacuten cos aspectos sinalados no capiacutetulo IV do Tiacutetulo I da Lei 141986 do 25 de abril Xeral de Sanidade e disposicioacutens dictadas para o seu desenvolvemento
En particular corresponderaacute aacutes devanditas Administracioacutens puacuteblicas
a) O establecemento de medios axeitados para a avaliacioacuten e control das actuacioacutens de caraacutecter sanitario que se realicen nas empresas polos servicios de prevencioacuten actuantes Para isto estableceraacuten as pautas e protocolos de actuacioacuten oiacutedas as sociedades cientiacuteficas aos que deberaacuten someter os citados servicios
b) A implantacioacuten de sistemas de informacioacuten axeitados que permitan a elaboracioacuten xunto coas autoridades laborais competentes de mapas de riscos laborais asiacute como a realizacioacuten de estudios epidemioloacutexicos para a identificacioacuten e prevencioacuten das patoloxiacuteas que poidan afectar aacute sauacutede dos traballadores asiacute como facer posible un raacutepido intercambio de informacioacuten
c) A supervisioacuten da formacioacuten que en materia de prevencioacuten e promocioacuten da sauacutede laboral deba recibir o persoal sanitario actuante nos servicios de prevencioacuten autorizados
d) A elaboracioacuten e divulgacioacuten de estudios investigacioacutens e estatiacutesticas relacionados coa sauacutede dos traballadores
Artigo 11 Coordinacioacuten administrativa
A elaboracioacuten de normas preventivas e o control do seu cumprimento a promocioacuten da prevencioacuten a investigacioacuten e a vixilancia epidemioloacutexica sobre riscos laborais accidentes de traballo e enfermidades profesionais determinan a necesidade de coordinar as actuacioacutens das Administracioacutens competentes en materia laboral sanitaria e de industria para unha maacuteis eficaz proteccioacuten da seguridade e a sauacutede dos traballadores
No marco da devandita coordinacioacuten a Administracioacuten competente en materia laboral velaraacute en particular para que a informacioacuten obtida pola Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social no exercicio das funcioacutens atribuiacutedas a esta no paraacutegrafo 1 do artigo 9 desta Lei sexa posta en contildeecemento da autoridade sanitaria competente para os fins dispostos no artigo 10 desta Lei e no artigo 21 da Lei 141986 do 25 de abril Xeral de Sanidade asiacute como da Administracioacuten competente en materia de industria para os efectos
16
previstos na Lei 211992 do 16 de xullo de Industria
Artigo 12 Participacioacuten de empresarios e traballadores
A participacioacuten de empresarios e traballadores a traveacutes das organizacioacutens empresariais e sindicais maacuteis representativas na planificacioacuten programacioacuten organizacioacuten e control da xestioacuten relacionada coa mellora das condicioacutens de traballo e a proteccioacuten da seguridade e sauacutede dos traballadores no traballo eacute principio baacutesico da poliacutetica de prevencioacuten de riscos laborais a desenvolver polas Administracioacutens puacuteblicas competentes nos distintos niveis territoriais
Artigo 13 Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo 1 Creacutease a Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo como oacutergano colexiado asesor
das Administracioacutens puacuteblicas na formulacioacuten das poliacuteticas de prevencioacuten e oacutergano de participacioacuten institucional en materia de seguridade e sauacutede no traballo
2 A Comisioacuten estaraacute integrada por un representante de cada unha das Comunidades Autoacutenomas e por igual nuacutemero de membros da Administracioacuten Xeral do Estado e paritariamente con todos os anteriores por representantes das organizacioacutens empresariais e sindicais maacuteis representativas
3 A Comisioacuten contildeeceraacute as actuacioacutens que desenvolvan as Administracioacutens puacuteblicas competentes en materia de promocioacuten da prevencioacuten de riscos laborais de asesoramento teacutecnico e de vixilancia e control a que se refiren os artigos 7 8 9 e 11 desta Lei e poderaacute informar e formular propostas en relacioacuten coas devanditas actuacioacutens especificamente no referente a
ndash Criterios e programas xerais de actuacioacutenndash Proxectos de disposicioacutens de caraacutecter xeralndash Coordinacioacuten das actuacioacutens desenvolvidas polas Administracioacutens puacuteblicas competentes en
materia laboralndash Coordinacioacuten entre as Administracioacutens puacuteblicas competentes en materia laboral sanitaria e de
industria
4 A Comisioacuten adoptaraacute os seus acordos por maioriacutea Para tal fin os representantes das Administracioacutens puacuteblicas teraacuten cada un un voto e dous os das organizacioacutens empresariais e sindicais
5 A Comisioacuten contaraacute cun Presidente e catro Vicepresidentes un por cada un dos grupos que a integran A Presidencia da Comisioacuten corresponderaacute ao Secretario xeral de Emprego e Relacioacutens Laborais recaendo a Vicepresidencia atribuiacuteda aacute Administracioacuten Xeral do Estado no Subsecretario de Sanidade e Consumo
6 A Secretariacutea da Comisioacuten como oacutergano de apoio teacutecnico e administrativo recaeraacute na Direccioacuten do Instituto Nacional de Seguridade e Hixiene no Traballo
7 A Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo funcionaraacute en Pleno en Comisioacuten Permanente ou en Grupos de Traballo conforme aacute normativa que estableza o Regulamento interno que elaboraraacute a propia Comisioacuten
No non previsto nesta Lei e no Regulamento interno a que fai referencia o paraacutegrafo anterior a Comisioacuten rexerase pola Lei 301992 de Reacutexime Xuriacutedico das Administracioacutens Puacuteblicas e do
17
Procedemento Administrativo Comuacuten
CAPIacuteTULO III
Dereitos e obrigas
Artigo 14 Dereito aacute proteccioacuten fronte aos riscos laborais
1 Os traballadores tentildeen dereito a unha proteccioacuten eficaz en materia de seguridade e sauacutede no traballo
O devandito dereito supoacuten a existencia dun correlativo deber do empresario de proteccioacuten dos traballadores fronte aos riscos laborais
Este deber de proteccioacuten constituacutee igualmente un deber das Administracioacutens puacuteblicas respecto do persoal ao seu servicio
Os dereitos de informacioacuten consulta e participacioacuten formacioacuten en materia preventiva paralizacioacuten da actividade en caso de risco grave e inminente e vixilaacutencia do seu estado de sauacutede nos termos previstos nesta Lei forman parte do dereito dos traballadores a unha proteccioacuten eficaz en materia de seguridade e sauacutede no traballo
13
2 No cumprimento do deber de proteccioacuten o empresario deberaacute garantir a seguridade e a sauacutede dos traballadores ao seu servicio en todos os aspectos relacionados co traballo A estes efectos no marco das suacuteas responsabilidades o empresario realizaraacute a prevencioacuten dos riscos laborais mediante a integracioacuten da actividade preventiva na empresa e a adopcioacuten de cantas medidas sexan necesarias para a proteccioacuten da seguridade e a sauacutede dos traballadores coas especialidades que se recollen nos artigos seguintes en materia de plano de prevencioacuten de riscos laborais avaliacioacuten de riscos informacioacuten consulta e participacioacuten e formacioacuten dos traballadores actuacioacuten en casos de emerxencia e de risco grave e inminente vixilaacutencia da sauacutede e mediante a constitucioacuten dunha organizacioacuten e dos medios necesarios nos termos establecidos no capiacutetulo IV desta Lei
O empresario desenvolveraacute unha accioacuten permanente de seguimento da actividade preventiva co fin de perfeccionar de maneira continua as actividades de identificacioacuten avaliacioacuten e control dos riscos que non se puideran evitar e os niacuteveis de proteccioacuten existentes e disporaacute o necesario para a adaptacioacuten das medidas de prevencioacuten sinaladas no paraacutegrafo anterior aacutes modificacioacutens que podan experimentar as circunstancias que incidan na realizacioacuten do traballo
3 O empresario deberaacute cumprir as obrigas establecidas na normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais
4 As obrigas dos traballadores establecidas nesta Lei a atribucioacuten de funcioacutens en materia de proteccioacuten e prevencioacuten a traballadores ou servicios da empresa e o recurso ao concerto con entidades especializadas para o desenvolvemento de actividades de prevencioacuten complementaraacuten as accioacutens do empresario sen que por isto o eximan do cumprimento do seu deber nesta materia sen prexuiacutezo das accioacutens que poida exercitar se eacute o caso contra calquera outra persoa
18
5 O custo das medidas relativas aacute seguridade e a sauacutede no traballo non deberaacute recaer de ninguacuten xeito sobre os traballadores
Artigo 15 Principios da accioacuten preventiva
1 O empresario aplicaraacute as medidas que integran o deber xeral de prevencioacuten previsto no artigo anterior de acordo cos seguintes principios xerais
a) Evitar os riscos
b) Avaliar os riscos que non se poidan evitar
c) Combater os riscos na suacutea orixe
d) Adaptar o traballo aacute persoa en particular no que respecta aacute concepcioacuten dos postos de traballo asiacute como a escolla dos equipos e os meacutetodos de traballo e de produccioacuten con miras en particular a atenuar o traballo monoacutetono e repetitivo e a reducir os efectos deste na sauacutede
e) Ter en conta a evolucioacuten da teacutecnica
f) Substituiacuter o perigoso polo que entrantildee pouco ou ninguacuten perigo
g) Planificar a prevencioacuten buscando un conxunto coherente que integre nela a teacutecnica a organizacioacuten do traballo as condicioacutens de traballo as relacioacutens sociais e a influencia dos factores ambientais no traballo
h) Adoptar medidas que antepontildean a proteccioacuten colectiva aacute individual
i) Dar as debidas instruccioacutens aos traballadores
2 O empresario tomaraacute en consideracioacuten as capacidades profesionais dos traballadores en materia de seguridade e de sauacutede no momento de lles encomendar as tarefas
3 O empresario adoptaraacute as medidas necesarias a fin de garantir que soacute os traballadores que recibiran informacioacuten suficiente e axeitada poidan acceder aacutes zonas de risco grave e especiacutefico
4 A efectividade das medidas preventivas deberaacute prever as distraccioacutens ou imprudencias non temerarias que puidese cometer o traballador Para a suacutea adopcioacuten teranse en conta os riscos adicionais que puidesen implicar determinadas medidas preventivas as cales soacute poderaacuten ser adoptadas cando a magnitude dos devanditos riscos sexa substancialmente inferior aacute dos que se pretende controlar e non existan alternativas maacuteis seguras
5 Poderaacuten concertar operacioacutens de seguro que tentildean como fin garantir como aacutembito de cobertura a previsioacuten de riscos derivados do traballo a empresa respecto dos seus traballadores os traballadores autoacutenomos respecto a eles mesmos e as sociedades cooperativas respecto aos seus socios cando a suacutea actividade consista na prestacioacuten do seu traballo persoal
19
Texto reemplazado por la Ley 542003
Artigo 16 Plano de prevencioacuten de riscos laborais avaliacioacuten dos riscos e planificacioacuten da actividade preventiva
1 A prevencioacuten de riscos laborais deberaacute integrarse no sistema xeral de xestioacuten da empresa tanto no conxunto das suacuteas actividades como en todos os niacuteveis xeraacuterquicos desta a traveacutes da implantacioacuten e aplicacioacuten dun plano de prevencioacuten de riscos laborais a que se refire o paraacutegrafo seguinte
Este plano de prevencioacuten de riscos laborais deberaacute incluiacuter a estructura organizativa as responsabilidades as funcioacutens as praacutecticas os procedementos os procesos e os recursos necesarios para realizar a accioacuten de prevencioacuten de riscos na empresa nos termos que regulamentariamente se establezan
2 Os instrumentos esenciais para a xestioacuten e aplicacioacuten do plano de prevencioacuten de riscos que poderaacuten ser levados a cabo por fases de forma programada son a avaliacioacuten de riscos laborais e a planificacioacuten da actividade preventiva a que se refiren los paraacutegrafos seguintes
a) O empresario deberaacute realizar unha avaliacioacuten inicial dos riscos para a seguridade e sauacutede dos traballadores tendo en conta con caraacutecter xeral a natureza da actividade as caracteriacutesticas dos postos de traballo existentes e dos traballadores que deban desempentildealos Igual avaliacioacuten deberaacute facerse con ocasioacuten da eleccioacuten dos equipos de traballo das sustancias ou preparados quiacutemicos e do acondicionamento dos lugares de traballo A avaliacioacuten inicial teraacute en conta aquelas outras actuacioacutens que deban desenvolverse de conformidade co disposto na normativa sobre proteccioacuten de riscos especiacuteficos e actividades de especial perigosidade A avaliacioacuten seraacute actualizada cando cambien as condicioacutens de traballo e en todo caso someterase a consideracioacuten e revisarase se fora necesario con ocasioacuten dos danos para a sauacutede que se produciran
Cando o resultado da avaliacioacuten o fixera necesario o empresario realizaraacute controis perioacutedicos das condicioacutens de traballo e da actividade dos traballadores na prestacioacuten dos seus servicios para detectar situacioacutens potencialmente perigosas
b) Se os resultados da avaliacioacuten prevista no paraacutegrafo a) puxeran de manifesto situacioacutens de risco o empresario realizaraacute aquelas actividades preventivas necesarias para eliminar ou reducir e controlar tales riscos Ditas actividades seraacuten obxecto de planificacioacuten polo empresario incluiacutendo para cada actividade preventiva o prazo para levala a cabo a designacioacuten de responsables e os recursos humanos e materiais necesarios para a suacutea execucioacuten
O empresario deberaacute asegurarse da efectiva execucioacuten das actividades preventivas incluiacutedas na planificacioacuten efectuando para iso un seguimento continuo da mesma
As actividades de prevencioacuten seraacuten modificadas cando se aprecie polo empresario como consecuencia dos controis perioacutedicos previstos no paraacutegrafo a) anterior a suacutea inadecuacioacuten aos fins de proteccioacuten requiridos
3 Cando se producise un dano para a sauacutede dos traballadores ou cando con ocasioacuten da vixilancia da sauacutede prevista no artigo 22 aparezan indicios de que as medidas de prevencioacuten resultan insuficientes o empresario levaraacute a cabo unha investigacioacuten ao respecto a fin de detectar as causas destes feitos
Artigo 17 Equipos de traballo e medios de proteccioacuten
20
1 O empresario adoptaraacute as medidas necesarias co fin de que os equipos de traballo sexan axeitados para o traballo que se deba realizar e convenientemente adaptados para tal efecto de xeito que garantan a seguridade e a sauacutede dos traballadores ao empregalos
Cando o emprego dun equipo de traballo poida presentar un risco especiacutefico para a seguridade e a sauacutede dos traballadores o empresario adoptaraacute as medidas necesarias co fin de que
a) A utilizacioacuten do equipo de traballo quede reservada aos encargados da devandita utilizacioacuten
b) Os traballos de reparacioacuten transformacioacuten mantemento ou conservacioacuten sexan realizados polos traballadores especificamente capacitados para iso
2 O empresario deberaacute proporcionar aos seus traballadores equipos de proteccioacuten individual axeitados para o desempentildeo das suacuteas funcioacutens e velar polo uso efectivo destes cando pola natureza dos traballos realizados sexan necesarios
Os equipos de proteccioacuten individual deberaacuten empregarse cando os riscos non se poidan evitar ou non se poidan limitar suficientemente por medios teacutecnicos de proteccioacuten colectiva ou mediante medidas meacutetodos ou procedementos de organizacioacuten do traballo
Artigo 18 Informacioacuten consulta e participacioacuten dos traballadores
1 A fin de dar cumprimento ao deber de proteccioacuten establecido nesta Lei o empresario adoptaraacute as medidas axeitadas para que os traballadores reciban todas as informacioacutens necesarias en relacioacuten con
a) Os riscos para a seguridade e a sauacutede dos traballadores no traballo tanto aqueles que afecten aacute empresa no seu conxunto como a cada tipo de posto de traballo ou funcioacuten
b) As medidas e actividades de proteccioacuten e prevencioacuten aplicables aos riscos sinalados no apartado anterior
c) As medidas adoptadas de conformidade co disposto no artigo 20 desta Lei
Nas empresas que tentildean representantes dos traballadores a informacioacuten aacute que se refire este apartado facilitaraa o empresario aos traballadores a traveacutes dos devanditos representantes non obstante deberase informar directamente a cada traballador dos riscos especiacuteficos que afecten ao seu posto de traballo ou funcioacuten e das medidas de proteccioacuten e prevencioacuten aplicables aos devanditos riscos
2 O empresario deberaacute consultar aos traballadores e permitir a suacutea participacioacuten no marco de todas as cuestioacutens que afecten aacute seguridade e aacute sauacutede no traballo de conformidade co disposto no capiacutetulo V desta Lei
Os traballadores teraacuten dereito a efectuar propostas ao empresario asiacute como aos oacuterganos de participacioacuten e representacioacuten previstos no capiacutetulo V desta Lei dirixidas aacute mellora dos niveis de proteccioacuten da seguridade e a sauacutede da empresa
Artigo 19 Formacioacuten dos traballadores
1 En cumprimento do deber de proteccioacuten o empresario deberaacute garantir que cada traballador reciba
21
unha formacioacuten teoacuterica e praacutectica suficiente e axeitada en materia preventiva tanto no momento da suacutea contratacioacuten calquera que sexa a modalidade ou duracioacuten desta como cando se produzan cambios nas funcioacutens que desempentildee ou se introduzan novas tecnoloxiacuteas ou cambios nos equipos de traballo
A formacioacuten deberaacute estar centrada especificamente no posto de traballo ou funcioacuten de cada traballador adaptarse aacute evolucioacuten dos riscos e aacute aparicioacuten doutros novos e repetirse periodicamente se fose necesario
2 A formacioacuten aacute que se refire o paraacutegrafo anterior deberase impartir sempre que sexa posible dentro da xeira ou no seu defecto noutras horas pero co desconto naquela do tempo investido nesta A formacioacuten poderaa impartir a empresa mediante medios propios ou concertaacutendoa con servicios alleos e o seu custo non recaeraacute de ninguacuten xeito sobre os traballadores
Artigo 20 Medidas de emerxencia
O empresario tendo en conta o tamantildeo e a actividade da empresa asiacute como a posible presencia de persoas alleas a esta deberaacute analizar as posibles situacioacutens de emerxencia e adoptar as medidas necesarias en materia de primeiros auxilios loita contra incendios e evacuacioacuten dos traballadores designando para isto ao persoal encargado de pontildeer en praacutectica estas medidas e comprobando periodicamente se eacute o caso o seu correcto funcionamento O devandito persoal debera posuiacuter a formacioacuten necesaria ser suficiente en nuacutemero e dispontildeer do material axeitado en funcioacuten das circunstancias antes sinalada
Para a aplicacioacuten das medidas adoptadas o empresario deberaacute organizar as relacioacutens que sexan necesarias con servicios externos aacute empresa en particular en materia de primeiros auxilios asistencia meacutedica de urxencia salvamento e loita contra incendios de xeito que quede garantida a rapidez e eficacia destas
Artigo 21 Risco grave e inminente
1 Cando os traballadores estean ou poidan estar expostos a un risco grave e inminente con ocasioacuten do seu traballo o empresario estaraacute na obriga de
a) Informar o antes posible a todos os traballadores afectados en canto aacute existencia do devandito risco e das medidas adoptadas ou que se eacute o caso se deban adoptar en materia de proteccioacuten
b) Adoptar as medidas e dar as instruccioacutens necesarias para que no caso de perigo grave inminente e inevitable os traballadores poidan interromper a suacutea actividade e se fose necesario abandonar de inmediato o lugar de traballo Neste suposto non se poderaacute esixir aos traballadores que prosigan a suacutea actividade mentres persista o perigo agaacutes excepcioacuten debidamente xustificada por razoacutens de seguridade e determinada regulamentariamente
c) Dispontildeer o necesario para que o traballador que non se puidese pontildeer en contacto co seu superior xeraacuterquico ante unha situacioacuten de perigo grave e inminente para a suacutea seguridade a doutros traballadores ou a de terceiros aacute empresa estea en condicioacutens tendo en conta os seus contildeecementos e os medios teacutecnicos postos aacute suacutea disposicioacuten de adoptar as medidas necesarias para evitar as consecuencias do devandito perigo
2 De acordo co previsto no apartado 1 do artigo 14 desta Lei o traballador teraacute dereito a interromper a suacutea actividade e abandonar o lugar de traballo en caso necesario cando considere que a dita
22
actividade entrantildea un risco grave e inminente para a suacutea vida ou a suacutea sauacutede
3 Cando no caso a que se refire o apartado 1 deste artigo o empresario non adopte ou non permita a adopcioacuten das medidas necesarias para garantir a seguridade e a sauacutede dos traballadores os representantes legais destes poderaacuten acordar por maioriacutea dos seus membros a paralizacioacuten da actividade dos traballadores afectados polo devandito risco Tal acordo seraacute comunicado de inmediato aacute empresa e aacute autoridade laboral a cal no prazo de vintecatro horas anularaacute ou ratificaraacute a paralizacioacuten acordada
O acordo a que se refire o paraacutegrafo anterior poderaacute ser adoptado por decisioacuten maioritaria dos Delegados de Prevencioacuten cando non resulte posible reunir coa urxencia requirida ao oacutergano de representacioacuten do persoal
4 Os traballadores ou os seus representantes non poderaacuten sufrir prexuiacutezo alguacuten derivado da adopcioacuten das medidas a que se refiren os apartados anteriores a menos que obrasen de mala fe ou cometesen neglixencia grave
Artigo 22 Vixilaacutencia da sauacutede
1 O empresario garantiralles aos traballadores ao seu servicio a vixilancia perioacutedica do seu estado de sauacutede en funcioacuten dos riscos inherentes ao traballo
Esta vixilancia soacute se poderaacute levar a cabo cando o traballador preste o seu consentimento Deste caraacutecter voluntario soacute se exceptuaraacuten previo informe dos representantes dos traballadores os supostos nos que a realizacioacuten dos recontildeecementos sexa imprescindible para avaliar os efectos das condicioacutens de traballo sobre a sauacutede dos traballadores ou para verificar se o estado de sauacutede do traballador pode constituiacuter un perigo para este para os demais traballadores ou para outras persoas relacionadas coa empresa ou cando asiacute estea establecido nunha disposicioacuten legal en relacioacuten coa proteccioacuten de riscos especiacuteficos e actividades de especial perigosidade
En todo caso deberase optar pola realizacioacuten daqueles recontildeecementos ou probas que causen as menores molestias ao traballador e que sexan proporcionais ao risco
2 As medidas de vixilancia e control da sauacutede dos traballadores levaranse a cabo respectando sempre o dereito aacute intimidade e aacute dignidade da persoa do traballador e aacute confidencialidade de toda a informacioacuten relacionada co seu estado de sauacutede
3 Os resultados da vixilancia a que se refire o apartado anterior seraacuten comunicados aos traballadores afectados
4 Os datos relativos aacute vixilancia da sauacutede dos traballadores non poderaacuten ser empregados con fins discriminatorios nin en prexuiacutezo do traballador
O acceso aacute informacioacuten meacutedica de caraacutecter persoal limitarase ao persoal meacutedico e aacutes autoridades sanitarias que leven a cabo a vixilancia da sauacutede dos traballadores sen que se poida facilitar ao empresario ou a outras persoas sen consentimento expreso do traballador
Malia o anterior o empresario e as persoas ou oacuterganos con responsabilidades en materia de prevencioacuten seraacuten informados das conclusioacutens que se deriven dos recontildeecementos efectuados en relacioacuten coa aptitude do traballador para o desempeno do posto de traballo ou coa necesidade de introducir ou
23
mellorar as medidas de proteccioacuten e prevencioacuten a fin de que poidan desenvolver correctamente as suacuteas funcioacutens en materia preventiva
5 Nos supostos en que a natureza dos riscos inherentes ao traballo o faga necesario o dereito dos traballadores aacute vixilancia perioacutedica do seu estado de sauacutede deberaacute ser alongado maacuteis alaacute do remate da relacioacuten laboral nos termos que regulamentariamente se determinen
6 As medidas de vixilancia e control da sauacutede dos traballadores levaranse a cabo por persoal sanitario con competencia teacutecnica formacioacuten e capacidade acreditada
Artigo 23 Documentacioacuten
1 O empresario deberaacute elaborar e conservar aacute disposicioacuten da autoridade laboral a seguinte documentacioacuten relativa aacutes obrigas establecidas nos artigos anteriores
13
a) Plano de prevencioacuten de riscos laborais conforme ao previsto no apartado 1 do artigo 16 desta Lei
b) Avaliacioacuten dos riscos para a seguridade e a sauacutede no traballo incluiacutedo o resultado dos controis perioacutedicos das condicioacutens de traballo e da actividade dos traballadores de acordo co disposto no paraacutegrafo a) do apartado 2 do artigo 16 desta Lei
c) Planificacioacuten da actividade preventiva incluiacutedas as medidas de proteccioacuten e de prevencioacuten a adoptar e no seu caso material de proteccioacuten que deba utilizarse de conformidade co paraacutegrafo b) do apartado 2 do artigo 16 desta Lei
d) Praacutectica dos controis do estado de sauacutede dos traballadores previstos no artigo 22 desta Lei e conclusioacutens obtidas deses nos termos recollidos no derradeiro paraacutegrafo do apartado 4 do devandito artigo
e) Relacioacuten de accidentes de traballo e enfermidades profesionais que causaran ao traballador unha incapacidade laboral superior a un diacutea de traballo Nestes casos o empresario realizaraacute ademais a notificacioacuten a que se refire o apartado 3 deste artigo
2 No momento de cesamento da suacutea actividade as empresas deberaacuten achegar aacute autoridade laboral a documentacioacuten sinalada no apartado anterior
3 O empresario estaraacute na obriga de notificar por escrito aacute autoridade laboral os danos para a sauacutede dos traballadores ao seu servicio que se produciran por mor do desenvolvemento do seu traballo conforme ao procedemento que se determine regulamentariamente
4 A documentacioacuten a que fai referencia este artigo deberaacute tameacuten ser posta a disposicioacuten das autoridades sanitarias co fin de que estas poidan cumprir co disposto no artigo 10 desta Lei e no artigo 21 da Lei 141986 do 25 de abril Xeral de Sanidade
Artigo 24 Coordinacioacuten de actividades empresariais
1 Cando nun mesmo centro de traballo desenvolvan actividades traballadores de duacuteas ou maacuteis
24
empresas estas deberaacuten cooperar na aplicacioacuten da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais Para tal fin estableceraacuten os medios de coordinacioacuten que sexan necesarios en canto aacute proteccioacuten e prevencioacuten de riscos laborais e a informacioacuten sobre estes aos seus respectivos traballadores nos termos previstos no apartado 1 do artigo 18 desta Lei
2 O empresario titular do centro de traballo adoptaraacute as medidas necesarias para que aqueloutros empresarios que desenvolvan actividades no seu centro de traballo reciban a informacioacuten e as instruccioacutens axeitadas en relacioacuten cos riscos existentes no centro de traballo e coas medidas de proteccioacuten e prevencioacuten correspondentes asiacute como sobre as medidas de emerxencia a aplicar para o seu traslado aos seus respectivos traballadores
3 As empresas que contraten ou subcontraten con outras a realizacioacuten de obras ou servicios correspondentes aacute propia actividade daquelas e que se desenvolvan nos seus propios centros de traballo deberaacuten vixiar o cumprimento polos devanditos contratistas e subcontratistas da normativa de prevencioacuten de riscos laborais
4 As obrigas consignadas no derradeiro paraacutegrafo do apartado 1 do artigo 41 desta Lei seraacuten tameacuten de aplicacioacuten respecto das operacioacutens contratadas nos supostos en que os traballadores da empresa contratista ou subcontratista non presten servicios nos centros de traballo da empresa principal sempre que tales traballadores deban operar con maquinaria equipos productos materias primas ou utensilios proporcionados pola empresa principal
5 Os deberes de cooperacioacuten e de informacioacuten e instruccioacuten recollidos nos apartados 1 e 2 aplicaranse respecto dos traballadores autoacutenomos que desenvolvan actividades nos devanditos centros de traballo
6 As obrigas previstas neste artigo seraacuten desenvoltas regulamentariamente
Artigo 25 Proteccioacuten de traballadores especialmente sensibles a determinados riscos
1 O empresario garantiraacute de maneira especiacutefica a proteccioacuten dos traballadores que polas suacuteas propias caracteriacutesticas persoais ou estado bioloacutexico contildeecido incluiacutedos aqueles que tentildean recontildeecida a situacioacuten de discapacidade fiacutesica psiacutequica ou sensorial sexan especialmente sensibles aos riscos derivados do traballo Para tal fin deberaacute ter en conta os ditos aspectos nas avaliacioacutens dos riscos e en funcioacuten destas adoptaraacute as medidas preventivas e de proteccioacuten necesarias
Os traballadores non seraacuten empregados naqueles postos de traballo nos que a causa das suacuteas caracteriacutesticas persoais estado bioloacutexico ou pola suacutea discapacidade fiacutesica psiacutequica ou sensorial debidamente recontildeecida poidan eles os demais traballadores ou outras persoas relacionadas coa empresa pontildeerse en situacioacuten de perigo ou en xeral cando estean manifestamente en estados ou situacioacutens transitorias que non respondan aacutes esixencias psicofiacutesicas dos respectivos postos de traballo
2 Igualmente o empresario deberaacute ter en conta nas avaliacioacutens os factores de risco que poidan incidir na funcioacuten de procreacioacuten dos traballadores en particular pola exposicioacuten a axentes fiacutesicos quiacutemicos e bioloacutexicos que poidan exercer efectos mutaxeacutenicos ou de toxicidade para a procreacioacuten tanto nos aspectos da fertilidade como do desenvolvemento da descendencia co fin de adoptar as medidas
25
preventivas necesarias
Artigo 26 Proteccioacuten da maternidade
1 A avaliacioacuten dos riscos a que se refire o artigo 16 desta Lei deberaacute abranguer a determinacioacuten da natureza o grao e a duracioacuten da exposicioacuten das traballadoras en situacioacuten de embarazo ou parto recente a axentes procedementos ou condicioacutens de traballo que poidan influiacuter negativamente na sauacutede das traballadoras ou do feto en calquera actividade susceptible de presentar un risco especiacutefico Se os resultados da avaliacioacuten revelasen un risco para a seguridade e a sauacutede ou unha posible repercusioacuten sobre o embarazo ou a lactacioacuten das devanditas traballadoras o empresario adoptaraacute as medidas necesarias para evitar a exposicioacuten ao dito risco a traveacutes dunha adaptacioacuten das condicioacutens ou do tempo de traballo da traballadora afectada As devanditas medidas incluiraacuten cando resulte necesario a non realizacioacuten de traballo nocturno ou de traballo a quendas
2 Cando a adaptacioacuten das condicioacutens ou do tempo de traballo non resultase posible ou a pesar de tal adaptacioacuten as condicioacutens dun posto de traballo puidesen influiacuter negativamente na sauacutede da traballadora embarazada ou do feto e asiacute o certifiquen os Servicios Meacutedicos do Instituto Nacional da Seguridade Social ou das Mutuas co informe do meacutedico do Servicio Nacional da Sauacutede que asista facultativamente aacute traballadora esta deberaacute desempentildear un posto de traballo ou funcioacuten diferente e compatible co seu estado O empresario deberaacute determinar previa consulta cos representantes dos traballadores a relacioacuten dos postos de traballo exentos de riscos para estes efectos
O cambio de posto ou funcioacuten levarase a cabo de conformidade coas regras e criterios que se apliquen nos supostos de mobilidade funcional e teraacute efectos ata o momento en que o estado de sauacutede da traballadora permita a suacutea reincorporacioacuten ao anterior posto
No suposto de que aiacutenda aplicando as regras sinaladas no paraacutegrafo anterior non existise posto de traballo ou funcioacuten compatible a traballadora poderaacute ser destinada a un posto non correspondente ao seu grupo ou a categoriacutea equivalente aiacutenda que conservaraacute o dereito ao conxunto de retribucioacutens do seu posto de orixe
3 Se o antedito cambio de posto non resultara teacutecnica ou obxectivamente posible ou no poida razoablemente exixirse por motivos xustificados poderaacute declararse o paso da traballadora afectada aacute situacioacuten de suspensioacuten do contrato por risco durante o embarazo contemplada no artigo 451 d) do Estatuto dos Traballadores durante o periacuteodo necesario para a proteccioacuten da suacutea seguridade ou da suacutea sauacutede e mentres persista a imposibilidade de reincorporarse ao seu posto anterior ou a outro posto compatible co seu estado
4 O disposto nos nuacutemeros 1 e 2 deste artigo seraacute tameacuten de aplicacioacuten durante o periacuteodo de lactacioacuten se as condicioacutens de traballo puidesen influiacuter negativamente na sauacutede da muller ou do fillo e asiacute o certificase o meacutedico que no reacutexime de Seguridade Social aplicable asista facultativamente aacute traballadora
5 As traballadoras embarazadas teraacuten dereito a ausentarse do traballo con dereito a remuneracioacuten para a realizacioacuten de exames prenatais e teacutecnicas de preparacioacuten ao parto previo aviso ao empresario e xustificacioacuten da necesidade da suacutea realizacioacuten dentro da xeira
26
La evaluacioacuten de los riesgos a que se refiere el artiacuteculo 16 de la presente Ley deberaacute comprender la determinacioacuten de la naturaleza el grado y la duracioacuten de la exposicioacuten de las trabajadoras en situacioacuten de embarazo o parto reciente a agentes procedimientos o condiciones de trabajo que puedan influir negativamente en la salud de las trabajadoras o del feto en cualquier actividad susceptible de presentar un riesgo especiacutefico Si los resultados de la evaluacioacuten revelasen un riesgo para la seguridad y la salud o una posible repercusioacuten sobre el embarazo o la lactancia de las citadas trabajadoras el empresario adoptaraacute las medidas necesarias para evitar la exposicioacuten a dicho riesgo a traveacutes de una adaptacioacuten de las condiciones o del tiempo de trabajo de la trabajadora afectada
Dichas medidas incluiraacuten cuando resulte necesario la no realizacioacuten de trabajo nocturno o de trabajo a turnosSustituido por Ley Orgaacutenica 32007 por
2 Cuando la adaptacioacuten de las condiciones o del tiempo de trabajo no resultase posible o a pesar de tal adaptacioacuten las condiciones de un puesto de trabajo pudieran influir negativamente en la salud de la trabajadora embarazada o del feto y asiacute lo certifiquen los Servicios Meacutedicos del Instituto Nacional de la Seguridad Social o de las Mutuas en funcioacuten de la Entidad con la que la empresa tenga concertada la cobertura de los riesgos profesionales con el informe del meacutedico del Servicio Nacional de Salud que asista facultativamente a la trabajadora eacutesta deberaacute desempentildear un puesto de trabajo o funcioacuten diferente y compatible con su estado El empresario deberaacute determinar previa consulta con los representantes de los trabajadores la relacioacuten de los puestos de trabajo exentos de riesgos a estos efectos
El cambio de puesto o funcioacuten se llevaraacute a cabo de conformidad con las reglas y criterios que se apliquen en los supuestos de movilidad funcional y tendraacute efectos hasta el momento en que el estado de salud de la trabajadora permita su reincorporacioacuten al anterior puesto
En el supuesto de que aun aplicando las reglas sentildealadas en el paacuterrafo anterior no existiese puesto de trabajo o funcioacuten compatible la trabajadora podraacute ser destinada a un puesto no correspondiente a su grupo o categoriacutea equivalente si bien conservaraacute el derecho al conjunto de retribuciones de su puesto de origen
Si dicho cambio de puesto no resultara teacutecnica u objetivamente posible o no pueda razonablemente exigirse por motivos justificados podraacute declararse el paso de la trabajadora afectada a la situacioacuten de suspensioacuten del contrato por riesgo durante el embarazo contemplada en el artiacuteculo 451d) del Estatuto de los Trabajadores durante el periacuteodo necesario para la proteccioacuten de su seguridad o de su salud y mientras persista la imposibilidad de reincorporarse a su puesto anterior o a otro puesto compatible con su estadoSustituido por Ley Orgaacutenica 32007 por
Lo dispuesto en los nuacutemeros 1 y 2 de este artiacuteculo seraacute tambieacuten de aplicacioacuten durante el periacuteodo de lactancia natural si las condiciones de trabajo pudieran influir negativamente en la salud de la mujer o del hijo y asiacute lo certifiquen los Servicios Meacutedicos del Instituto Nacional de la Seguridad Social o de las Mutuas en funcioacuten de la Entidad con la que la empresa tenga concertada la cobertura de los riesgos profesionales con el informe del meacutedico del Servicio Nacional de Salud que asista facultativamente a la trabajadora o a su
27
hijo Podraacute asimismo declararse el pase de la trabajadora afectada a la situacioacuten de suspensioacuten del contrato por riesgo durante la lactancia natural de hijos menores de nueve meses contemplada en el artiacuteculo 451d) del Estatuto de Ios Trabajadores si se dan las circunstancias previstas en el nuacutemero 3 de este artiacuteculo
Las trabajadoras embarazadas tendraacuten derecho a ausentarse del trabajo con derecho a remuneracioacuten para la realizacioacuten de exaacutemenes prenatales y teacutecnicas de preparacioacuten al parto previo aviso al empresario y justificacioacuten de la necesidad de su realizacioacuten dentro de la jornada de trabajo
Artigo 27 Proteccioacuten dos menores
1 Antes da incorporacioacuten ao traballo de mozos menores de dezaoito anos e previamente a calquera modificacioacuten importante das suacuteas condicioacutens de traballo o empresario deberaacute efectuar unha avaliacioacuten dos postos de traballo a desempentildear por estes a fin de determinar a natureza o grao e a duracioacuten da suacutea exposicioacuten en calquera actividade susceptible de presentar un risco especiacutefico ao respecto a axentes procesos ou condicioacutens de traballo que poidan pontildeer en perigo a seguridade ou a sauacutede destes traballadores
Para tal fin a avaliacioacuten teraacute especialmente en conta os riscos especiacuteficos para a seguridade a sauacutede e o desenvolvemento dos mozos derivados da suacutea falta de experiencia da suacutea inmadurez para avaliar os riscos existentes ou potenciais e do seu desenvolvemento aiacutenda incompleto
En todo caso o empresario informaraacute aos devanditos mozos e aos seus pais ou titores que intervintildeesen na contratacioacuten conforme ao disposto na letra b) do artigo 7 do texto refundido da Lei do Estatuto dos Traballadores aprobado polo Real Decreto lexislativo 11995 do 24 de marzo dos posibles riscos e de todas as medidas adoptadas para a proteccioacuten da suacutea seguridade e sauacutede
2 Tendo en conta os factores anteriormente sinalados o Goberno estableceraacute as limitacioacutens aacute contratacioacuten dos mozos menores de dezaoito anos en traballos que presenten riscos especiacuteficos
Artigo 28 Relacioacutens de traballo temporais de duracioacuten determinada e en empresas de traballo temporal
1 Os traballadores con relacioacutens de traballo temporais ou de duracioacuten determinada asiacute como os contratados por empresas de traballo temporal deberaacuten beneficiarse do mesmo nivel de proteccioacuten en materia de seguridade e sauacutede que os restantes traballadores da empresa na que prestan os seus servicios
A existencia dunha relacioacuten de traballo das sinaladas no paraacutegrafo anterior non xustificaraacute de ninguacuten xeito unha diferencia de trato polo que respecta aacutes condicioacutens de traballo no relativo a calquera dos aspectos da proteccioacuten da seguridade e a sauacutede dos traballadores
Esta Lei e as suacuteas disposicioacutens de desenvolvemento aplicaranse plenamente aacutes relacioacutens de traballo sinaladas nos paraacutegrafos anteriores
2 O empresario adoptaraacute as medidas necesarias para garantir que con caraacutecter previo ao inicio da suacutea actividade os traballadores a que se refire o apartado anterior reciban informacioacuten acerca dos riscos aos que estean expostos en particular no relativo aacute necesidade de cualificacioacutens ou aptitudes profesionais determinadas a esixencia de controis meacutedicos especiais ou a existencia de riscos especiacuteficos do posto de
28
traballo a cubrir asiacute como sobre as medidas de proteccioacuten e prevencioacuten fronte a estes
Os devanditos traballadores recibiraacuten en todo caso unha formacioacuten suficiente e axeitada aacutes caracteriacutesticas do posto de traballo a cubrir tendo en conta a suacutea cualificacioacuten e experiencia profesional e os riscos aos que estean expostos
3 Os traballadores a que se refire este artigo teraacuten dereito a unha vixilancia perioacutedica do seu estado de sauacutede nos termos establecidos no artigo 22 desta Lei e nas suacuteas normas de desenvolvemento
4 O empresario deberaacute informar aos traballadores designados para ocuparse das actividades de proteccioacuten e prevencioacuten ou se eacute o caso o servicio de prevencioacuten previsto no artigo 31 desta Lei da incorporacioacuten dos traballadores a que se refire este artigo na medida necesaria para que poidan desenvolver de xeito axeitado aacutes suacuteas funcioacutens respecto de todos os traballadores da empresa
5 Nas relacioacutens de traballo a traveacutes de empresas de traballo temporal a empresa usuaria seraacute responsable das condicioacutens de execucioacuten do traballo en todo o relacionado coa proteccioacuten da seguridade e a sauacutede dos traballadores Corresponderaacute ademais aacute empresa usuaria o cumprimento das obrigas en materia de informacioacuten previstas nos apartados 2 e 4 deste artigo
A empresa de traballo temporal seraacute responsable do cumprimento das obrigas en materia de formacioacuten e vixilancia da sauacutede que se establecen nos apartados 2 e 3 deste artigo Para tal fin e sen prexuiacutezo do disposto no paraacutegrafo anterior a empresa usuaria deberaacute informar aacute empresa de traballo temporal e esta aos traballadores afectados antes da adscricioacuten destes acerca das caracteriacutesticas propias dos postos de traballo a desempentildear e das cualificacioacutens requiridas
A empresa usuaria deberaacute informar aos representantes dos traballadores nesta da adscricioacuten dos traballadores postos a disposicioacuten pola empresa de traballo temporal Os ditos traballadores poderanse dirixir a estes representantes no exercicio dos dereitos recontildeecidos nesta Lei
Artigo 29 Obrigas dos traballadores en materia de prevencioacuten de riscos
1 Corresponde a cada traballador velar segundo as suacuteas posibilidades e mediante o cumprimento das medidas de prevencioacuten que en cada caso sexan adoptadas pola suacutea propia seguridade e sauacutede no traballo e pola daqueloutras persoas aacutes que poida afectar a suacutea actividade profesional a causa dos seus actos e omisioacutens no traballo de conformidade coa suacutea formacioacuten e as instruccioacutens do empresario
2 Os traballadores de acordo coa suacutea formacioacuten e seguindo as instruccioacutens do empresario deberaacuten en particular
1ordm Empregar de forma axeitada de acordo coa suacutea natureza e os riscos previsibles as maacutequinas aparellos ferramentas substancias perigosas equipos de transporte e en xeral calquera outros medios cos que desenvolvan a suacutea actividade
2ordm Empregar correctamente os medios e equipos de proteccioacuten facilitados polo empresario de acordo coas instruccioacutens recibidas deste
3ordm Non pontildeer foacutera de funcionamento e empregar correctamente os dispositivos de seguridade existentes ou que se instalen nos medios relacionados coa suacutea actividade ou nos lugares de traballo en que esta tentildea lugar
29
4ordm Informar de inmediato ao seu superior xeraacuterquico directo e aos traballadores designados para realizaren actividades de proteccioacuten e de prevencioacuten ou se eacute o caso ao servicio de prevencioacuten acerca de calquera situacioacuten que ao seu xuiacutezo entrantildee por motivos razoables un risco para a seguridade e a sauacutede dos traballadores
5ordm Contribuiacuter ao cumprimento das obrigas establecidas pola autoridade competente co fin de protexer a seguridade e a sauacutede dos traballadores no traballo
6ordm Cooperar co empresario para que este poida garantir unhas condicioacutens de traballo que sexan seguras e non entrantildeen riscos para a seguridade e a sauacutede dos traballadores
3 O cumprimento polos traballadores das obrigas en materia de prevencioacuten de riscos a que se refiren os apartados anteriores teraacute a consideracioacuten de incumprimento laboral para os efectos previstos no artigo 581 do Estatuto dos Traballadores ou de falta se eacute o caso conforme ao establecido na correspondente normativa sobre reacutexime disciplinario dos funcionarios puacuteblicos ou do persoal estatutario ao servicio das Administracioacutens puacuteblicas O disposto neste apartado seraacute igualmente aplicable aos socios das cooperativas en que a suacutea actividade consista na prestacioacuten do seu traballo coas precisioacutens que se establezan nos seus Regulamentos de Reacutexime Interno
CAPIacuteTULO IV
Servicios de prevencioacuten
Artigo 30 Proteccioacuten e prevencioacuten de riscos profesionais
1 En cumprimento do deber de prevencioacuten de riscos profesionais o empresario designaraacute un ou varios traballadores para ocupaacuterense da devandita actividade constituiraacute un servicio de prevencioacuten ou concertaraacute o dito servicio cunha entidade especializada allea aacute empresa
2 Os traballadores designados deberaacuten ter a capacidade necesaria dispor do tempo e dos medios precisos e ser suficientes en nuacutemero tendo en conta o tamantildeo da empresa asiacute como os riscos a que estaacuten expostos os traballadores e a suacutea distribucioacuten nesta co alcance que se determine nas disposicioacutens a que se refire a letra e) do apartado 1 do artigo 6 desta Lei
Os traballadores a que se refire o paraacutegrafo anterior colaboraraacuten entre si e se eacute o caso cos servicios de prevencioacuten
3 Para a realizacioacuten da actividade de prevencioacuten o empresario deberaacute facilitar aos traballadores designados o acceso aacute informacioacuten e documentacioacuten a que se refiren os artigos 18 e 23 desta Lei
4 Os traballadores designados non poderaacuten sufrir ninguacuten prexuiacutezo derivado das suacuteas actividades de proteccioacuten e prevencioacuten dos riscos profesionais na empresa En exercicio desta funcioacuten os devanditos traballadores gozaraacuten en particular das garantiacuteas que para os representantes dos traballadores establecen as letras a) b) e c) do artigo 68 e o apartado 4 do artigo 56 do texto refundido da Lei do Estatuto dos Traballadores
Esta garantiacutea acadaraacute tameacuten aos traballadores integrantes do servicio de prevencioacuten cando a
30
empresa decida constituiacutelo de acordo co disposto no artigo seguinte
Os traballadores a que se refiren os paraacutegrafos anteriores deberaacuten gardar sixilo profesional sobre a informacioacuten relativa aacute empresa aacute que tiveran acceso como consecuencia do desempentildeo das suacuteas funcioacutens
5 Nas empresas de menos de seis traballadores o empresario poderaacute asumir persoalmente as funcioacutens sinaladas no apartado 1 sempre que desenvolva de forma cotiaacute a suacutea actividade no centro de traballo e tentildea a capacidade necesaria en funcioacuten dos riscos a que estean expostos os traballadores e a perigosidade das actividades co alcance que se determine nas disposicioacutens a que se refire a letra e) do apartado 1 do artigo 6 desta Lei
6 O empresario que non concertase o Servicio de prevencioacuten cunha entidade especializada allea aacute empresa deberaacute someter o seu sistema de prevencioacuten ao control dunha auditoriacutea ou avaliacioacuten externa nos termos que regulamentariamente se determinen
Artigo 31 Servicios de prevencioacuten
1 Se a designacioacuten dun ou varios traballadores fose insuficiente para a realizacioacuten das actividades de prevencioacuten en funcioacuten do tamantildeo da empresa dos riscos a que estean expostos os traballadores ou da perigosidade das actividades desenvolvidas co alcance que se estableza nas disposicioacutens a que se refire a letra e) do apartado 1 do artigo 6 desta Lei o empresario deberaacute recorrer a un ou varios servicios de prevencioacuten propios ou alleos aacute empresa que colaboraraacuten cando sexa necesario
Para o establecemento destes servicios nas Administracioacutens puacuteblicas terase en conta a suacutea estructura organizativa e a existencia se eacute o caso de aacutembitos sectoriais e descentralizados
2 Entenderase como servicio de prevencioacuten o conxunto de medios humanos e materiais necesarios para realizar as actividades preventivas a fin de garantir a axeitada proteccioacuten da seguridade e a sauacutede dos traballadores asesorando e asistindo para isto ao empresario aos traballadores e aos seus representantes e aos oacuterganos de representacioacuten especializados Para o exercicio das suacuteas funcioacutens o empresario deberaacute facilitar ao devandito servicio o acceso aacute informacioacuten e documentacioacuten a que se refire o apartado 3 do artigo anterior
3 Os servicios de prevencioacuten deberaacuten estar en condicioacutens de proporcionar aacute empresa o asesoramento e apoio que precise en funcioacuten dos tipos de risco nela existentes e no referente a
Texto reemplazado por la Ley 542003
a) O desentildeo implantacioacuten e aplicacioacuten dun plano de prevencioacuten de riscos laborais que permita a integracioacuten da prevencioacuten na empresa
b) A avaliacioacuten dos factores de risco que poidan afectar aacute seguridade e a sauacutede dos traballadores nos termos previstos no artigo 16 desta Lei
Texto reemplazado por la Ley 542003c) A planificacioacuten da actividade preventiva e a determinacioacuten das prioridades na adopcioacuten das
medidas preventivas e a vixilaacutencia da suacutea eficacia
31
d) A informacioacuten e formacioacuten dos traballadores
e) A prestacioacuten dos primeiros auxilios e planos de emerxencia f) A vixilancia da sauacutede dos traballadores en relacioacuten cos riscos derivados do traballo
4 O servicio de prevencioacuten teraacute caraacutecter interdisciplinario tendo os seus medios que ser apropiados para cumprir as suacuteas funcioacutens Para isto a formacioacuten especialidade capacitacioacuten dedicacioacuten e nuacutemero de compontildeentes destes servicios asiacute como os seus recursos teacutecnicos deberaacuten ser suficientes e axeitados aacutes actividades preventivas a desenvolver en funcioacuten das seguintes circunstancias
a) Tamantildeo da empresa
b) Tipos de risco aos que se poidan atopar expostos os traballadores
c) Distribucioacuten de riscos na empresa
5 Para poder actuar como servicios de prevencioacuten as entidades especializadas deberaacuten ser obxecto de acreditacioacuten pola Administracioacuten laboral mediante a comprobacioacuten de que reuacutenen os requisitos que se establezan regulamentariamente e previa aprobacioacuten da Administracioacuten sanitaria en canto aos aspectos de caraacutecter sanitario
Artigo 32 Actuacioacuten preventiva das Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais
As Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social poderaacuten desenvolver para as empresas a elas asociadas as funcioacutens correspondentes aos servicios de prevencioacuten con suxeicioacuten ao disposto no apartado 5 do artigo 31
Os representantes dos empresarios e dos traballadores teraacuten dereito a participar no control e seguimento da xestioacuten desenvolvida polas Mutuas de Accidentes da Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social nas funcioacutens a que se refire o paraacutegrafo anterior conforme ao previsto no artigo 39 cinco da Lei 421994 do 30 de decembro de Medidas fiscais administrativas e de orde social
Texto Antildeadido por la Ley 542003
Artigo 32 bis Presencia dos recursos preventivos
1 A presencia no centro de traballo dos recursos preventivos calquera que sexa a modalidade de organizacioacuten de ditos recursos seraacute necesaria nos seguintes casos
a) Cando os riscos podan verse agravados ou modificados no desenvolvemento do proceso ou a actividade pola concorrencia de operacioacutens diversas que se desenvolven sucesiva o simultaneamente e que fagan preciso o control da correcta aplicacioacuten dos meacutetodos de traballo
b) Cando se realicen actividades ou procesos que regulamentariamente sexan considerados como perigosos ou con riscos especiais
c) Cando a necesidade de dita presencia sexa requirida pola Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social se as circunstancias do caso asiacute o esixiran debido aacutes condicioacutens de traballo detectadas
32
2 Consideacuteranse recursos preventivos aos que o empresario poderaacute asignar a presencia os seguintes
a) Un ou varios traballadores designados da empresa
b) Un ou varios membros do servicio de prevencioacuten propio da empresa
c) Un ou varios membros do ou dos servicios de prevencioacuten alleos concertados pola empresa Cando a presencia se realice por diferentes recursos preventivos estes deberaacuten colaborar entre si
3 Os recursos preventivos a que se refire o apartado anterior deberaacuten ter a capacidade suficiente dispontildeer dos medios necesarios e ser suficientes en nuacutemero para vixiar o cumprimento das actividades preventivas debendo permanecer no centro de traballo durante o tempo no que se mantentildea a situacioacuten que determine a suacutea presencia
4 No obstante o sinalado nos apartados anteriores o empresario poderaacute asignar a presencia de forma expresa a un ou varios traballadores da empresa que sen formar parte do servicio de prevencioacuten propio ni ser traballadores designados reuacutenan os contildeecementos a cualificacioacuten e a experiencia necesarios nas actividades ou procesos a que se refire o apartado 1 e conten coa formacioacuten preventiva correspondente como miacutenimo aacutes funciones do nivel baacutesico
Neste suposto tales traballadores manteraacuten a necesaria colaboracioacuten cos recursos preventivos do empresario
CAPIacuteTULO V
Consulta e participacioacuten dos traballadores
Artigo 33 Consulta dos traballadores
1 O empresario deberaacute consultar aos traballadores coa debida antelacioacuten a adopcioacuten das decisioacutens relativas a
a) A planificacioacuten e a organizacioacuten do traballo na empresa e a introduccioacuten de novas tecnoloxiacuteas en todo o relacionado coas consecuencias que estas puidesen ter para a seguridade e a sauacutede dos traballadores derivadas da escolla dos equipos a determinacioacuten e a adecuacioacuten das condicioacutens de traballo e o impacto dos factores ambientais no traballo
b) A organizacioacuten e desenvolvemento das actividades de proteccioacuten da sauacutede e prevencioacuten dos riscos profesionais na empresa incluiacuteda a designacioacuten dos traballadores encargados das devanditas actividades ou o recurso a un servicio de prevencioacuten externo
c) A designacioacuten dos traballadores encargados das medidas de emerxencia
d) Os procedementos de informacioacuten e documentacioacuten a que se refiren os artigos 18 apartado 1 e 23 apartado 1 desta Lei
e) O proxecto e a organizacioacuten da formacioacuten en materia preventiva
f) Calquera outra accioacuten que poida ter efectos substanciais sobre a seguridade e a sauacutede dos
33
traballadores
2 Nas empresas que conten con representantes dos traballadores as consultas a que se refire o apartado anterior levaranse a cabo cos ditos representantes
Artigo 34 Dereitos de participacioacuten e representacioacuten
1 Os traballadores tentildeen dereito a participar na empresa nas cuestioacutens relacionadas coa prevencioacuten de riscos no traballo
Nas empresas ou centros de traballo que conten con seis ou maacuteis traballadores a participacioacuten destes canalizarase a traveacutes dos seus representantes e da representacioacuten especializada que se regula neste capiacutetulo
2 Aos Comiteacutes de Empresa aos Delegados de Persoal e aos representantes sindicais corresponderalles nos termos que respectivamente lles recontildeecen o Estatuto dos Traballadores a Lei de Oacuterganos de Representacioacuten do Persoal ao Servicio das Administracioacutens Puacuteblicas e a Lei Orgaacutenica de Liberdade Sindical a defensa dos intereses dos traballadores en materia de prevencioacuten de riscos no traballo Para isto os representantes do persoal exerceraacuten as competencias que as devanditas normas establecen en materia de informacioacuten consulta e negociacioacuten vixilancia e control e exercicio de accioacutens perante as empresas e os oacuterganos e tribunais competentes
3 O dereito de participacioacuten que se regula neste capiacutetulo exercerase no aacutembito das Administracioacutens puacuteblicas coas adaptacioacutens que procedan en atencioacuten aacute diversidade das actividades que desenvolven e as diferentes condicioacutens en que estas se realizan a complexidade e dispersioacuten da suacutea estructura organizativa e as suacuteas peculiaridades en materia de representacioacuten colectiva nos termos previstos na Lei 71990 do 19 de xullo sobre negociacioacuten colectiva e participacioacuten na determinacioacuten das condicioacutens de traballo dos empregados puacuteblicos podendo establecer aacutembitos sectoriais e descentralizados en funcioacuten do nuacutemero de efectivos e centros
Para levar a cabo a indicada adaptacioacuten no aacutembito da Administracioacuten Xeral do Estado o Goberno teraacute en conta os seguintes criterios
a) De ninguacuten xeito a dita adaptacioacuten poderaacute afectar aacutes competencias facultades e garantiacuteas que se recontildeecen nesta Lei aos Delegados de Prevencioacuten e aos Comiteacutes de Seguridade e Sauacutede
b) Deberase establecer o aacutembito especiacutefico que resulte axeitado en cada caso para o exercicio da funcioacuten de participacioacuten en materia preventiva dentro da estructura organizativa da Administracioacuten Con caraacutecter xeral o devandito aacutembito seraacute o dos oacuterganos de representacioacuten do persoal ao servicio das Administracioacutens puacuteblicas aiacutenda que se poderaacuten establecer outros distintos en funcioacuten das caracteriacutesticas da actividade e frecuencia dos riscos a que poidan estar expostos os traballadores
c) Cando no indicado aacutembito existan diferentes oacuterganos de representacioacuten do persoal deberase garantir unha actuacioacuten coordinada de todos eles en materia de prevencioacuten e proteccioacuten da seguridade e a sauacutede no traballo posibilitando que a participacioacuten se realice de forma conxunta entre uns e outros no aacutembito especiacutefico establecido para o efecto
d) Con caraacutecter xeral constituirase un uacutenico Comiteacute de Seguridade e Sauacutede no aacutembito dos oacuterganos de representacioacuten previstos na Lei de Oacuterganos de Representacioacuten do Persoal ao Servicio das
34
Administracioacutens Puacuteblicas que estaraacute integrado polos Delegados de Prevencioacuten designados no dito aacutembito tanto para o persoal con relacioacuten de caraacutecter administrativo ou estatutario como para o persoal laboral e por representantes da Administracioacuten en nuacutemero non superior ao de Delegados Malia isto poderanse constituiacuter Comiteacutes de Seguridade e Sauacutede noutros aacutembitos cando as razoacutens da actividade e o tipo e frecuencia dos riscos asiacute o aconsellen
Artigo 35 Delegados de Prevencioacuten
1 Os Delegados de Prevencioacuten son os representantes dos traballadores con funcioacutens especiacuteficas en materia de prevencioacuten de riscos no traballo
2 Os Delegados de Prevencioacuten seraacuten designados por e entre os representantes do persoal no aacutembito dos oacuterganos de representacioacuten previstos nas normas a que se refire o artigo anterior de acordo coa seguinte escala
De 50 a 100 traballadores 2 Delegados de prevencioacutenDe 101 a 500 traballadores 3 Delegados de PrevencioacutenDe 501 a 1000 traballadores 4 Delegados de PrevencioacutenDe 1001 a 2000 traballadores 5 Delegados de PrevencioacutenDe 2001 a 3000 traballadores 6 Delegados de PrevencioacutenDe 3001 a 4000 traballadores 7 Delegados de PrevencioacutenDe 4001 en adiante 8 Delegados de Prevencioacuten
Nas empresas de ata trinta traballadores o Delegado de Prevencioacuten seraacute o Delegado de PersoalNas empresas de trinta e un a corenta e nove traballadores haberaacute un Delegado de Prevencioacuten que
seraacute elixido por e entre os Delegados de Persoal
3 Para os efectos de determinar o nuacutemero de Delegados de Prevencioacuten teranse en conta os seguintes criterios
a) Os traballadores vinculados por contratos de duracioacuten determinada superior a un ano computaranse como traballadores fixos do cadro de persoal
b) Os contratados por prazo de ata un ano computaranse segundo o nuacutemero de diacuteas traballados no periacuteodo dun ano anterior aacute designacioacuten Cada douscentos diacuteas traballados ou fraccioacuten computaranse como un traballador maacuteis
4 Malia o disposto neste artigo nos convenios colectivos poderanse establecer outros sistemas de designacioacuten dos Delegados de Prevencioacuten sempre que se garanta que a facultade de designacioacuten corresponde aos representantes do persoal ou aos propios traballadores
Asiacute mesmo na negociacioacuten colectiva ou mediante os acordos a que se refire o artigo 83 apartado 3 do Estatuto dos Traballadores poderase acordar que as competencias recontildeecidas nesta Lei aos Delegados de Prevencioacuten sexan exercidas por oacuterganos especiacuteficos creados no propio convenio ou nos acordos nomeados Os devanditos oacuterganos poderaacuten asumir nos termos e conforme aacutes modalidades que se acorde competencias xerais respecto do conxunto dos centros de traballo incluiacutedos no aacutembito de aplicacioacuten do convenio ou do acordo co fin de fomentar o mellor cumprimento nestes da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais
35
Igualmente no aacutembito das Administracioacutens puacuteblicas poderanse establecer nos termos sinalados na Lei 71990 do 19 de xullo sobre negociacioacuten colectiva e participacioacuten na determinacioacuten das condicioacutens de traballo dos empregados puacuteblicos outros sistemas de designacioacuten dos Delegados de Prevencioacuten e acordarse que as competencias que a dita Lei atribuacutee a estes poidan ser exercidas por oacuterganos especiacuteficos
Artigo 36 Competencias e facultades dos Delegados de Prevencioacuten
1 Son competencias dos Delegados de Prevencioacuten
a) Colaborar coa direccioacuten da empresa na mellora da accioacuten preventiva
b) Promover e fomentar a cooperacioacuten dos traballadores na execucioacuten da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais
c) Ser consultados polo empresario con caraacutecter previo aacute suacutea execucioacuten acerca das decisioacutens a que se refire o artigo 33 desta Lei
d) Exercer un labor de vixilancia e control sobre o cumprimento da normativa de prevencioacuten de riscos laborais
Nas empresas que de acordo co disposto no apartado 2 do artigo 38 desta Lei non conten con Comiteacute de Seguridade e Sauacutede por non acadaren o nuacutemero miacutenimo de traballadores establecido para tal efecto as competencias atribuiacutedas a aquel nesta Lei seraacuten exercidas polos Delegados de Prevencioacuten
2 No exercicio das competencias atribuiacutedas aos Delegados de Prevencioacuten estes estaraacuten facultados para
a) Acompantildear os teacutecnicos nas avaliacioacutens de caraacutecter preventivo do medio ambiente de traballo asiacute como nos termos previstos no artigo 40 desta Lei aos Inspectores de Traballo e Seguridade Social nas visitas e verificacioacutens que realicen nos centros de traballo para comprobar o cumprimento da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais podendo formular ante eles as observacioacutens que estimen oportunas
b) Ter acceso coas limitacioacutens previstas no apartado 4 do artigo 22 desta Lei aacute informacioacuten e documentacioacuten relativa aacutes condicioacutens de traballo que sexan necesarias para o exercicio das suacuteas funcioacutens e en particular aacute prevista nos artigos 18 e 23 desta Lei Cando a informacioacuten estea suxeita aacutes limitacioacutens devanditas soacute poderaacute ser subministrada de maneira que se garanta o respecto da confidencialidade
c) Ser informados polo empresario sobre os danos producidos na sauacutede dos traballadores unha vez que aquel tivese contildeecemento deles podendo presentarse aiacutenda foacutera da suacutea xeira no lugar dos feitos para contildeecer as circunstancias destes
d) Recibir do empresario as informacioacutens obtidas por este procedentes das persoas ou oacuterganos encargados das actividades de proteccioacuten e prevencioacuten na empresa asiacute como dos organismos competentes para a seguridade e a sauacutede dos traballadores sen prexuiacutezo do disposto no artigo 40 desta Lei en materia de colaboracioacuten coa Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
e) Realizar visitas aos lugares de traballo para exercer un labor de vixilancia e control do estado das condicioacutens de traballo podendo para tal fin acceder a calquera zona destes e comunicarse durante a xeira
36
cos traballadores de maneira que non se altere o normal desenvolvemento do proceso productivo
f) Solicitar do empresario a adopcioacuten de medidas de caraacutecter preventivo e para a mellora dos niveis de proteccioacuten da seguridade e a sauacutede dos traballadores podendo para tal fin efectuar propostas ao empresario asiacute como ao Comiteacute de Seguridade e Sauacutede para a suacutea discusioacuten neste
g) Propontildeer ao oacutergano de representacioacuten dos traballadores a adopcioacuten do acordo de paralizacioacuten de actividades a que se refire o apartado 3 do artigo 21
3 Os informes que deben emitir os Delegados de Prevencioacuten a teor do disposto na letra c) do apartado l deste artigo deberanse elaborar nun prazo de quince diacuteas ou no tempo imprescindible cando se trate de adoptar medidas dirixidas a previr riscos inminentes Transcorrido o prazo sen ter emitido o informe o empresario poderaacute pontildeer en praacutectica a suacutea decisioacuten
4 A decisioacuten negativa do empresario aacute adopcioacuten das medidas propostas polo Delegado de Prevencioacuten a teor do disposto na letra f) do apartado 2 deste artigo deberaacute ser motivada
Artigo 37 Garantiacuteas e sixilo profesional dos Delegados de Prevencioacuten
1 O previsto no artigo 68 do Estatuto dos Traballadores en materia de garantiacuteas aplicarase aos Delegados de Prevencioacuten na suacutea condicioacuten de representantes dos traballadores
O tempo empregado polos Delegados de Prevencioacuten para o desempentildeo das funcioacutens previstas nesta Lei considerarase como de exercicio de funcioacutens de representacioacuten para os efectos da utilizacioacuten do creacutedito de horas mensuais retribuiacutedas previsto na letra e) do devandito artigo 68 do Estatuto dos Traballadores
Malia o anterior considerarase en todo caso como tempo de traballo efectivo sen imputacioacuten ao dito creacutedito horario o correspondente aacutes xuntanzas do Comiteacute de Seguridade e Sauacutede e a calquera outras convocadas polo empresario en materia de prevencioacuten de riscos asiacute como o destinado aacutes visitas previstas nas letras a) e c) do nuacutemero 2 do artigo anterior
2 O empresario deberaacute proporcionarlles aos Delegados de Prevencioacuten os medios e a formacioacuten en materia preventiva que resulten necesarios para o exercicio das suacuteas funcioacutens
A formacioacuten teraa que facilitar o empresario polos seus propios medios ou mediante concerto con organismos ou entidades especializadas na materia e deberaacute adaptarse aacute evolucioacuten dos riscos e aacute aparicioacuten doutros novos repetiacutendose periodicamente se fose necesario
O tempo dedicado aacute formacioacuten considerarase como tempo de traballo para todos os efectos e o seu custo non poderaacute recaer de ninguacuten xeito sobre os Delegados de Prevencioacuten
3 Os Delegados de Prevencioacuten seralles de aplicacioacuten o disposto no apartado 2 do artigo 65 do Estatuto dos Traballadores en canto ao sixilo profesional debido respecto das informacioacutens a que tivesen acceso como consecuencia da suacutea actuacioacuten na empresa
4 O disposto neste artigo en materia de garantiacuteas e sixilo profesional dos Delegados de Prevencioacuten entenderase referido no caso das relacioacutens de caraacutecter administrativo ou estatutario do persoal ao servicio das Administracioacutens puacuteblicas aacute regulacioacuten contida nos artigos 10 paraacutegrafo segundo e 11 da Lei 91987 do 12 de xuntildeo de Oacuterganos de Representacioacuten Determinacioacuten das Condicioacutens de Traballo e Participacioacuten
37
do Persoal ao Servicio das Administracioacutens Puacuteblicas
Artigo 38 Comiteacute de Seguridade e Sauacutede
1 O Comiteacute de Seguridade e Sauacutede eacute o oacutergano paritario e colexiado de participacioacuten destinado aacute consulta regular e perioacutedica das actuacioacutens da empresa en materia de prevencioacuten de riscos
2 Constituirase un Comiteacute de Seguridade e Sauacutede en todas as empresas ou centros de traballo que conten con 50 ou maacuteis traballadores O Comiteacute estaraacute formado polos Delegados de Prevencioacuten dunha parte e polo empresario eou os seus representantes en nuacutemero igual ao de Delegados de Prevencioacuten da outra
Nas xuntanzas do Comiteacute de Seguridade e Sauacutede participaraacuten con voz pero sen voto os Delegados Sindicais e os responsables teacutecnicos da prevencioacuten na empresa que non estean incluiacutedos na composicioacuten aacute que se refire o paraacutegrafo anterior Nas mesmas condicioacutens poderaacuten participar traballadores da empresa que conten cunha especial cualificacioacuten ou informacioacuten respecto de concretas cuestioacutens que se debatan neste oacutergano e teacutecnicos en prevencioacuten alleos aacute empresa sempre que asiacute o solicite algunha das representacioacutens no Comiteacute
3 O Comiteacute de Seguridade e Sauacutede reunirase trimestralmente e sempre que o solicite algunha das representacioacutens deste O Comiteacute adoptaraacute as suacuteas propias normas de funcionamento
As empresas que conten con varios centros de traballo dotados de Comiteacute de Seguridade e Sauacutede poderaacuten acordar cos seus traballadores a creacioacuten dun Comiteacute Intercentros coas funcioacutens que o acordo lle atribuacutea
Artigo 39 Competencias e facultades do Comiteacute de Seguridade e Sauacutede
1 O Comiteacute de Seguridade e Sauacutede teraacute as seguintes competencias
Texto reemplazado por la Ley 542003
a) Participar na elaboracioacuten posta en praacutectica e avaliacioacuten dos planos e programas de prevencioacuten de riscos na empresa A tal efecto no seu seno se debateraacuten antes da suacutea posta en praacutectica e no referente a suacutea incidencia na prevencioacuten de riscos os proxectos en materia de planificacioacuten organizacioacuten do traballo e introduccioacuten de novas tecnoloxiacuteas organizacioacuten e desenvolvemento das actividades de proteccioacuten e prevencioacuten a que se refire o artigo 16 desta Lei e proxecto e organizacioacuten da formacioacuten en materia preventiva
b) Promover iniciativas sobre meacutetodos e procedementos para a efectiva prevencioacuten dos riscos propontildeendo aacute empresa a mellora das condicioacutens ou a correccioacuten das deficiencias existentes
2 No exercicio das suacuteas competencias o Comiteacute de Seguridade e Sauacutede estaraacute facultado para
a) Contildeecer directamente a situacioacuten relativa aacute prevencioacuten de riscos no centro de traballo realizando para tal efecto as visitas que estime oportunas
b) Contildeecer cantos documentos e informes relativos aacutes condicioacutens de traballo sexan necesarios para o cumprimento das suacuteas funcioacutens asiacute como os procedentes da actividade do servicio de prevencioacuten se eacute o
38
caso
c) Contildeecer e analizar os danos producidos na sauacutede ou na integridade fiacutesica dos traballadores co fin de avaliar as suacuteas causas e propontildeer as medidas preventivas oportunas
d) Contildeecer e informar a memoria e programacioacuten anual dos servicios de prevencioacuten
3 A fin de dar cumprimento ao disposto nesta Lei respecto da colaboracioacuten entre empresas nos supostos de desenvolvemento simultaacuteneo de actividades nun mesmo centro de traballo poderase acordar a realizacioacuten de reunioacutens conxuntas dos Comiteacutes de Seguridade e Sauacutede ou no seu defecto dos Delegados de Prevencioacuten e empresarios das empresas que carezan dos devanditos Comiteacutes ou outras medidas de actuacioacuten coordinada
Artigo 40 Colaboracioacuten coa Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
1 Os traballadores e mais os seus representantes poderaacuten recorrer aacute Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social se consideran que as medidas adoptadas e os medios empregados polo empresario non son suficientes para garantir a seguridade e a sauacutede no traballo
2 Nas visitas aos centros de traballo para a comprobacioacuten do cumprimento da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais o Inspector de Traballo e Seguridade Social comunicaraacute a suacutea presencia ao empresario ou ao seu representante ou aacute persoa inspeccionada ao Comiteacute de Seguridade e Sauacutede ao Delegado de Prevencioacuten ou na suacutea ausencia aos representantes legais dos traballadores a fin de que o poidan acompantildear durante o desenvolvemento da suacutea visita e formularlle as observacioacutens que estimen oportunas a menos que considere que as devanditas comunicacioacutens poidan prexudicar ao eacutexito das suacuteas funcioacutens
3 A Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social informaraacute aos Delegados de Prevencioacuten sobre os resultados das visitas a que fai referencia o apartado anterior e sobre as medidas adoptadas como consecuencia destas asiacute como ao empresario mediante dilixencia no Libro de Visitas da Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social que debe existir en cada centro de traballo
4 As organizacioacutens sindicais e empresariais maacuteis representativas seraacuten consultadas con caraacutecter previo aacute elaboracioacuten dos planos de actuacioacuten da Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social en materia de prevencioacuten de riscos no traballo en especial dos programas especiacuteficos para empresas de menos de seis traballadores e informadas do resultado dos devanditos planos
CAPIacuteTULO VI
Obrigas dos fabricantes importadores e subministradores
Artigo 41 Obrigas dos fabricantes importadores e subministradores
1 Os fabricantes importadores e subministradores de maquinaria equipos productos e utensilios de traballo estaacuten na obriga de asegurar que estes non constituacutean unha fonte de perigo para o traballador sempre que sexan instalados e empregados nas condicioacutens forma e para os fins recomendados por eles
Os fabricantes importadores e subministradores de productos e substancias quiacutemicas de utilizacioacuten no traballo estaacuten na obriga de envasar e etiquetar estes de forma que se permita a suacutea conservacioacuten e
39
manipulacioacuten en condicioacutens de seguridade e se identifique claramente o seu contido e os riscos para a seguridade ou a sauacutede dos traballadores que a suacutea almacenaxe ou utilizacioacuten comporten
Os suxeitos mencionados nos dous paraacutegrafos anteriores deberaacuten subministrar a informacioacuten que indique a forma correcta de emprego polos traballadores as medidas preventivas adicionais que se deban tomar e os riscos laborais que impliquen tanto o seu emprego normal como a suacutea manipulacioacuten ou emprego inadecuado
Os fabricantes importadores e subministradores de elementos para a proteccioacuten dos traballadores estaacuten na obriga de asegurar a efectividade destes sempre que sexan instalados e usados nas condicioacutens e da forma recomendada por eles Para tal efecto deberaacuten subministrar a informacioacuten que indique o tipo de risco ao que van dirixidos o nivel de proteccioacuten fronte a este e a forma correcta do seu emprego e mantemento
Os fabricantes importadores e subministradores deberaacuten proporcionar aos empresarios e estes solicitar daqueles a informacioacuten necesaria para que a utilizacioacuten e manipulacioacuten da maquinaria equipos productos materias primas e utensilios de traballo se produza sen riscos para a seguridade e a sauacutede dos traballadores asiacute como para que os empresarios poidan cumprir coas suacuteas obrigas de informacioacuten respecto dos traballadores
2 O empresario teraacute que garantir que as informacioacutens a que se refire o apartado anterior sexan facilitadas aos traballadores en termos que resulten comprensibles para estes
CAPIacuteTULO VII
Responsabilidades e sancioacutens
Artigo 42 Responsabilidades e a suacutea compatibilidade
1 O incumprimento polos empresarios das suacuteas obrigas en materia de prevencioacuten de riscos laborais daraacute lugar a responsabilidades administrativas asiacute como se eacute o caso a responsabilidades penais e aacutes civiacutes polos danos e perdas que se poidan derivar do devandito incumprimento
2 A empresa principal responderaacute solidariamente cos contratistas e subcontratistas a que se refire o apartado 3 do artigo 24 desta Lei do cumprimento durante o periacuteodo da contrata das obrigas impostas por esta Lei en relacioacuten cos traballadores que aqueles ocupen nos centros de traballo da empresa principal sempre que a infraccioacuten se producise no centro de traballo do devandito empresario principal
$ amp
3 As responsabilidades administrativas que se deriven do procedemento sancionador seraacuten compatibles coas indemnizacioacutens polos danos e perdas causados e de recargo de prestacioacutens econoacutemicas do sistema da Seguridade Social que poidan ser fixadas polo oacutergano competente de conformidade co previsto na normativa reguladora do devandito sistema
40
4 Nas relacioacutens de traballo mediante empresas de traballo temporal e sen prexuiacutecio das responsabilidades propias de estas a empresa usuaria seraacute responsable das condicioacutens de execucioacuten do traballo en todo o relacionado coa proteccioacuten da seguridade e sauacutede dos traballadores asiacute como o recargo de prestacioacutens do sistema de Seguridade Social que podan fixarse en caso de accidente de traballo ou enfermidade profesional que tentildea lugar no seu centro de traballo durante o tempo de vixencia do contrato de posta a disposicioacuten e traian a suacutea causa de falta de medidas de seguridade e hixiene
A correccioacuten de infraccioacutens en materia de prevencioacuten de riscos laborais no aacutembito das Administracioacutens Puacuteblicas se axustaraacute ao procedemento e normas de desenvolvemento do artigo 451 e concordantes da Lei 311995 de PRL
$ amp
5 A declaracioacuten de feitos probados que contentildea unha sentencia firme da orde xurisdiccional contencioso-administrativa relativa aacute existencia de infraccioacuten aacute normativa de prevencioacuten de riscos laborais vincularaacute aacute orde social da xurisdiccioacuten no que se refire ao recargo se eacute o caso da prestacioacuten econoacutemica do sistema da Seguridade Social
$ amp
Artigo 43 Requirimento da Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
1 Cando o Inspector de Traballo e Seguridade Social comprobase a existencia dunha infraccioacuten aacute normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais requiriraacute ao empresario para a emenda das deficiencias observadas agaacutes que pola gravidade e inminencia dos riscos procedese acordar a paralizacioacuten prevista no artigo 44 Todo isto sen prexuiacutezo da proposta de sancioacuten correspondente se eacute o caso
2 O requirimento formulado polo Inspector de Traballo e Seguridade Social farase saber por escrito ao empresario presuntamente responsable sinalando as anomaliacuteas ou deficiencias apreciadas con indicacioacuten do prazo para a suacutea emenda O devandito requirimento pontildeerase asiacute mesmo en contildeecemento dos Delegados de Prevencioacuten
Se se incumprise o requirimento formulado persistindo os feitos infractores o Inspector de Traballo e Seguridade Social de non o efectuar inicialmente redactaraacute a correspondente acta de infraccioacuten por tales feitos
3 Os requirimentos efectuados polos funcionarios puacuteblicos a que se refire o artigo 92 desta Lei en exercicio das suacuteas funcioacutens de apoio e colaboracioacuten coa Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social practicaranse cos requisitos e efectos establecidos no apartado anterior pudendo reflectirse no Libro de Visitas da Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social na forma que se determine regulamentariamente
Artigo 44 Paralizacioacuten de traballos
1 Cando o Inspector de Traballo e Seguridade Social comprobe que a inobservancia da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais implica ao seu xuiacutezo un risco grave e inminente para a seguridade e a sauacutede dos traballadores poderaacute ordenar a paralizacioacuten inmediata de tales traballos ou tarefas A devandita medida comunicarase aacute empresa responsable que a pontildeeraacute en contildeecemento inmediato dos traballadores
41
afectados do Comiteacute de Seguridade e Sauacutede do Delegado de Prevencioacuten ou na suacutea ausencia dos representantes do persoal A empresa responsable daraacute conta ao Inspector de Traballo e Seguridade social do cumprimento desta notificacioacuten
O Inspector de Traballo e Seguridade Social informaraacute da suacutea decisioacuten de forma inmediata aacute autoridade laboral A empresa sen prexuiacutezo do cumprimento inmediato de tal decisioacuten poderaa impugnar perante a autoridade laboral no prazo de tres diacuteas haacutebiles tendo que ser resolta tal impugnacioacuten no prazo maacuteximo de vintecatro horas Tal resolucioacuten seraacute executiva sen prexuiacutezo dos recursos que procedan
A paralizacioacuten dos traballos levantarase pola Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social que a decretase ou polo empresario tan axintildea como se emenden as causas que a motivaron debendo neste uacuteltimo caso comunicalo inmediatamente aacute Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
2 Os supostos de paralizacioacuten regulados neste artigo asiacute como os que se contemplen na normativa reguladora das actividades previstas no apartado 2 do artigo 7 desta Lei entenderanse en todo caso sen prexuiacutezo do pagamento do salario ou das indemnizacioacutens que procedan e das medidas que se poidan arbitrar para a suacutea garantiacutea
Artigo 45 Infraccioacutens administrativas
1 Son infraccioacutens laborais en materia de prevencioacuten de riscos laborais as accioacutens ou omisioacutens dos empresarios as das entidades que actuacuteen como servicios de prevencioacuten alleos aacutes empresas as auditoriacuteas e as formativas en dita materia e alleas aacutes empresas asiacute como as dos promotores e propietarios de obra e os traballadores por conta propia que incumpran as normas legais regulamentarias e claacuteusulas normativas dos convenios colectivos en materia de seguridade e sauacutede laboral suxeitas a responsabilidade conforme aacute presente Lei
$ amp
Malia o anterior no aacutembito das relacioacutens do persoal civil ao servicio das Administracioacutens puacuteblicas as infraccioacutens seraacuten obxecto de responsabilidades a traveacutes da imposicioacuten por resolucioacuten da autoridade competente da realizacioacuten das medidas correctoras dos correspondentes incumprimentos conforme ao procedemento que para o efecto se estableza
No aacutembito da Administracioacuten Xeral do Estado corresponderalle ao Goberno a regulacioacuten do devandito procedemento que se axustaraacute aos seguintes principios
a) O procedemento iniciarao o oacutergano competente da Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social por orde superior ben por propia iniciativa ou a peticioacuten dos representantes do persoal
b) Logo da suacutea actuacioacuten a Inspeccioacuten efectuaraacute un requirimento sobre as medidas a adoptar e prazo de execucioacuten destas que se enviaraacute aacute unidade administrativa inspeccionada para os efectos de formular alegacioacutens
c) No caso de discrepancia entre os Ministros competentes como consecuencia da aplicacioacuten deste procedemento enviaraacuten as actuacioacutens ao Consello de Ministros para a suacutea decisioacuten final
42
Artigo 46 Infraccioacutens leves
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000
Artigo 47 Infraccioacutens graves
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000
Artigo 48 Infraccioacutens moi graves
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000
Artigo 49 Sancioacutens
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000 que agora establece uns criterios de graduacioacuten das sancioacutens (Artigo 39) e a contiacutea das mesmas (Artigo 40)
Artigo 50 Reincidencia
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000
Artigo 51 Prescricioacuten das infraccioacutens
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000 estableceacutendose dita prescricioacuten no Artigo 4 da disposicioacuten
Artigo 52 Competencias sancionadoras
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000
Artigo 53 Suspensioacuten ou peche do centro de traballo
O Goberno ou se eacute o caso os oacuterganos de goberno das Comunidades Autoacutenomas con competencias na materia cando concorran circunstancias de excepcional gravidade nas infraccioacutens en materia de seguridade e sauacutede no traballo poderaacuten acordar a suspensioacuten das actividades laborais por un tempo determinado ou en caso extremo o peche do centro de traballo correspondente sen prexuiacutezo en todo caso do pagamento do salario ou das indemnizacioacutens que procedan e das medidas que se poidan arbitrar para a suacutea garantiacutea
Artigo 54 Limitacioacutens aacute facultade de contratar coa Administracioacuten
As limitacioacutens aacute facultade de contratar coa Administracioacuten pola comisioacuten de delictos ou por infraccioacutens administrativas moi graves en materia de seguridade e sauacutede no traballo rexeranse polo establecido na Lei 131995 do 18 de maio de contratos das Administracioacutens Puacuteblicas
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL PRIMEIRA
Definicioacutens para os efectos de Seguridade Social
43
Sen prexuiacutezo da utilizacioacuten das definicioacutens contidas nesta Lei no aacutembito da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais tanto a definicioacuten dos conceptos de accidente de traballo enfermidade profesional accidente non laboral e enfermidade comuacuten como o reacutexime xuriacutedico establecido para estas continxencias na normativa de Seguridade Social continuaraacuten a ser de aplicacioacuten nos termos e cos efectos previstos no devandito aacutembito normativo
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL SEGUNDA
Reordenacioacuten orgaacutenica
Queda extinguida a Organizacioacuten dos Servicios Meacutedicos de Empresa pasando as suacuteas funcioacutens a seren desempentildeadas pola Administracioacuten sanitaria competente nos termos desta Lei
Os recursos e funcioacutens que na actualidade tentildeen atribuiacutedos o Instituto Nacional de medicina e Seguridade do Traballo e a Escola Nacional de Medicina do Traballo adscriacutebense e seraacuten desenvolvidos polas unidades organismos ou entidades do Ministerio de Sanidade e Consumo conforme aacute suacutea organizacioacuten e distribucioacuten interna de competencias
O Instituto Nacional de Silicose manteraacute a suacutea condicioacuten de centro de referencia nacional de prevencioacuten teacutecnico-sanitaria das enfermidades profesionais que afecten ao sistema cardiorrespiratorio
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL TERCEIRA
Caraacutecter baacutesico
1 Esta Lei asiacute como as normas regulamentarias que dicte o Goberno en virtude do establecido no artigo 6 constituacuteen lexislacioacuten laboral dictada ao abeiro do artigo 14917ordf da Constitucioacuten
2 Respecto do persoal civil con relacioacuten de caraacutecter administrativo ou estatutario ao servicio das Administracioacutens puacuteblicas esta Lei seraacute de aplicacioacuten nos seguintes termos
a) Os artigos que a continuacioacuten se relacionan constituacuteen normas baacutesicas no sentido previsto no artigo 149118ordf da Constitucioacuten
23 apartados 1 e 2 agaacutes o paraacutegrafo segundo45 apartado 11214 apartados l 2 agaacutes a remisioacuten ao capiacutetulo IV 3 4 e 515161718 apartados l e 2 agaacutes remisioacuten ao capiacutetulo V19 apartados l e 2 agaacutes referencia aacute imparticioacuten por medios propios ou concertados2021222324 apartados 1 2 3 e 6
44
252628 apartados 1 paraacutegrafos primeiro e segundo 2 3 e 4 agaacutes no relativo aacutes empresas de traballo
temporal2930 apartados l 2 agaacutes a remisioacuten ao artigo 61 a) 3 e 4 agaacutes a remisioacuten ao texto refundido da Lei
do Estatuto dos Traballadores31 apartados l agaacutes remisioacuten ao artigo 61 a) 2 3 e 432 bis3334 apartados 1 paraacutegrafo primeiro 2 e 3 agaacutes paraacutegrafo segundo35 apartados l 2 paraacutegrafo primeiro 4 paraacutegrafo terceiro36 agaacutes as referencias ao Comiteacute de Seguridade e Sauacutede37 apartados 2 e 442 apartado l45 apartado 1 paraacutegrafo terceiroDisposicioacuten adicional cuarta Designacioacuten de Delegados de Prevencioacuten nos supostos especiaisDisposicioacuten transitoria apartado 3ordmTeraacuten este mesmo caraacutecter baacutesico no que corresponda as normas regulamentarias que dicte o
goberno en virtude do establecido no artigo 6 desta Lei
b) No aacutembito das Comunidades Autoacutenomas e as entidades locais as funcioacutens que a Lei atribuacutee aacutes autoridades laborais e aacute Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social poderaacuten ser atribuiacutedas a oacuterganos diferentes
c) Os restantes preceptos seraacuten de aplicacioacuten xeral en defecto de normativa especiacutefica dictada polas Administracioacutens puacuteblicas a excepcioacuten do que resulte inaplicable a estas pola suacutea natureza xuriacutedico-laboral
3 O artigo 54 constituacutee lexislacioacuten baacutesica de contratos administrativos dictada ao abeiro do artigo 149118ordf da Constitucioacuten
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL CUARTA
Designacioacuten de Delegados de Prevencioacuten en supostos especiais
Nos centros de traballo que carezan de representantes dos traballadores por non existir traballadores coa antiguumlidade suficiente para ser electores ou elixibles nas eleccioacutens para representantes do persoal os traballadores poderaacuten elixir por maioriacutea a un traballador que exerza as competencias de Delegado de Prevencioacuten quen teraacute as facultades garantiacuteas e obrigas de sixilo profesional de tales Delegados A actuacioacuten destes cesaraacute no momento en que se reuacutenan os requisitos de antiguumlidade necesarios para poder celebrar a eleccioacuten de representantes do persoal prorrogaacutendose polo tempo indispensable para a efectiva celebracioacuten da eleccioacuten
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL QUINTA
Fundacioacuten
Adscrita aacute Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo existiraacute unha fundacioacuten que teraacute como finalidade promover a mellora das condicioacutens de seguridade e sauacutede no traballo especialmente nas
45
pequenas empresas a traveacutes de accioacutens de informacioacuten asistencia teacutecnica formacioacuten e promocioacuten do cumprimento da normativa de prevencioacuten de riscos
Para o cumprimento dos seus fins dotarase aacute fundacioacuten dun patrimonio con cargo ao Fondo de Prevencioacuten e Rehabilitacioacuten procedente do exceso de excedentes da xestioacuten realizada polas Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social A contiacutea total do devandito patrimonio non excederaacute do 20 por 100 do devandito fondo determinada na data de entrada en vigor desta Lei
Os Estatutos da fundacioacuten aprobaraos a Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo co voto favorable de dous tercios dos seus membros
Para os efectos de acadar un mellor cumprimento dos seus fins artellarase a suacutea colaboracioacuten coa Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
A planificacioacuten desenvolvemento e financiamento de accioacutens nos distintos aacutembitos territoriais teraacute en consideracioacuten a poboacioacuten ocupada o tamantildeo das empresas e os iacutendices de sinistralidade laboral Os orzamentos que a fundacioacuten asigne aos aacutembitos territoriais autonoacutemicos que tentildean asumidas competencias de execucioacuten de lexislacioacuten laboral en materia de Seguridade e Hixiene no Traballo atribuiranse para a suacutea xestioacuten aos oacuterganos tripartitos e de participacioacuten institucional que existan nos devanditos aacutembitos e tentildean natureza similar aacute Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo
Nos sectores de actividade nos que existan fundacioacutens de aacutembito sectorial constituiacutedos por empresarios e traballadores que tentildean entre os seus fins a promocioacuten de actividades destinadas aacute mellora das condicioacutens de seguridade e sauacutede no traballo o desenvolvemento dos obxectivos e fins da fundacioacuten levaranse a cabo en todo caso en coordinacioacuten con aquelas
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL SEXTA
Constitucioacuten da Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo O Goberno no prazo de tres meses a partir da vixencia desta Lei regularaacute a composicioacuten da
Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo A Comisioacuten constituirase no prazo dos trinta diacuteas seguintes
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL SEacuteTIMA
Cumprimento da normativa de transporte de mercadoriacuteas perigosas
O disposto nesta Lei enteacutendese sen prexuiacutezo do cumprimento das obrigas derivadas da regulacioacuten en materia de transporte de mercadoriacuteas perigosas
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL OITAVA
Planos de organizacioacuten de actividades preventivas
Cada Departamento Ministerial no prazo de seis meses desde a entrada en vigor desta Lei e previa consulta coas organizacioacutens sindicais maacuteis representativas elevaraacute ao Consello de Ministros unha proposta de acordo na que se estableza un plano de organizacioacuten das actividades preventivas no departamento
46
correspondente e nos centros organismos e establecementos de todo tipo dependentes deste
A proposta debera acompantildear necesariamente unha memoria explicativa do custo econoacutemico da organizacioacuten proposta asiacute como o calendario de execucioacuten do plano coas previsioacutens orzamentarias axeitadas a este
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL NOVENA
Establecementos militares
1 O Goberno no prazo de seis meses logo de consulta coas organizacioacutens sindicais maacuteis representativas e a proposta dos Ministros de Defensa e de Traballo e Seguridade Social adaptaraacute as normas dos capiacutetulos III e V desta Lei aacutes esixencias da defensa nacional aacutes peculiaridades orgaacutenicas e ao reacutexime vixente de representacioacuten do persoal nos establecementos militares
3 Continuaraacuten vixentes as disposicioacutens sobre organizacioacuten e competencia da autoridade laboral e Inspeccioacuten de Traballo no aacutembito da Administracioacuten Militar contidas no Real Decreto 22051980 do 13 de xuntildeo dictado en desenvolvemento da disposicioacuten final seacutetima do Estatuto dos Traballadores
Antildeadido por Ley 312006Disposicioacuten adicional novena bis Personal militar
((() (( +
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DEacuteCIMA
Sociedades cooperativas
O procedemento para a designacioacuten dos Delegados de Prevencioacuten regulados no artigo 35 desta Lei nas sociedades cooperativas que non conten con asalariados deberaacute estar previsto nos seus Estatutos ou ser obxecto de acordo en Asemblea Xeral Cando ademais dos socios que prestan o seu traballo persoal existan asalariados computaranse aacutembolos colectivos para os efectos do disposto no nuacutemero 2 do artigo 35 Neste caso a designacioacuten dos Delegados de Prevencioacuten realizarase conxuntamente polos socios que prestan traballo e os traballadores asalariados ou se eacute o caso os representantes destes
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL UNDEacuteCIMA
Modificacioacuten do Estatuto dos Traballadores en materia de permisos retribuiacutedos
Engaacutedese unha letra f) ao apartado 3 do artigo 37 do texto refundido da Lei do Estatuto dos Traballadores aprobado polo Real Decreto lexislativo 11995 do 24 de marzo do seguinte teor
laquof) Polo tempo indispensable para a realizacioacuten de exames prenatais e teacutecnicas de preparacioacuten ao parto que se tentildean que realizar dentro da xeiraraquo
47
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DUODEacuteCIMA
Participacioacuten institucional nas Comunidades Autoacutenomas
Nas Comunidades Autoacutenomas a participacioacuten institucional en canto aacute suacutea estructura e organizacioacuten levarase a cabo de acordo coas competencias que estas tentildean en materia de seguridade e sauacutede laboral
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DEacuteCIMO TERCEIRA
Fondo de Prevencioacuten e Rehabilitacioacuten
Os recursos do Fondo de Prevencioacuten e Rehabilitacioacuten procedentes do exceso de excedentes da xestioacuten realizada polas Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social aacute que se refire o artigo 73 do texto refundido da Lei Xeral da Seguridade Social destinaranse na contiacutea que se determine regulamentariamente aacutes actividades que poidan desenvolver como servicios de prevencioacuten as Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social de acordo co previsto no artigo 32 desta Lei
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DECIMOCUARTA
Presencia de recursos preventivos nas obras de construccioacuten
1 O disposto no artigo 32 bis da Lei de Prevencioacuten de Riscos Laborais seraacute de aplicacioacuten nas obras de construccioacuten reguladas polo Real Decreto 16271997 de 24 de outubro polo que se establecen as disposicioacutens miacutenimas de seguridade e sauacutede nas obras de construccioacuten coas seguintes especialidades
a) A preceptiva presencia de recursos preventivos aplicarase a cada contratista
b) No suposto previsto no apartado 1 paraacutegrafo a) do artigo 32 bis a presencia dos recursos preventivos de cada contratista seraacute necesaria cando durante a obra se desenvolvan traballos con riscos especiais tal e como se definen no citado Real Decreto
c) A preceptiva presencia de recursos preventivos teraacute como obxecto vixiar o cumprimento das medidas incluiacutedas no plan de seguridade e sauacutede no traballo e comprobar a eficacia destas
2 O disposto no apartado anterior enteacutendese sen prexuiacutecio das obrigacioacutens do coordinador en materia de seguridade e sauacutede durante a execucioacuten da obra
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DECIMOQUINTA
Habilitacioacuten de funcionarios puacuteblicos
48
Para poder exercer as funcioacutens establecidas no apartado 2 do artigo 9 desta Lei os funcionarios puacuteblicos das comunidades autoacutenomas deberaacuten contar cunha habilitacioacuten especiacutefica expedida pola propia comunidade autoacutenoma nos termos que se determinen regulamentariamente
En todo caso tales funcionarios deberaacuten pertencer aos grupos de titulacioacuten A ou B e acreditar formacioacuten especiacutefica en materia de prevencioacuten de riscos laborais
DISPOSICIOacuteN TRANSITORIA PRIMEIRA
Aplicacioacuten de disposicioacutens maacuteis favorables
1 O disposto nos artigos 36 e 37 desta Lei en materia de competencias facultades e garantiacuteas dos Delegados de Prevencioacuten entenderase sen prexuiacutezo do respecto aacutes disposicioacutens maacuteis favorables para o exercicio dos dereitos de informacioacuten consulta e participacioacuten dos traballadores na prevencioacuten de riscos laborais previstas nos convenios colectivos vixentes na data da suacutea entrada en vigor
2 Os oacuterganos especiacuteficos de representacioacuten dos traballadores en materia de prevencioacuten de riscos laborais que se eacute o caso fosen previstos nos convenios colectivos a que se refire o apartado anterior e que estean dotados dun reacutexime de competencias facultades e garantiacuteas que respecte o contido miacutenimo establecido nos artigos 36 e 37 desta Lei poderaacuten continuar no exercicio das suacuteas funcioacutens en substitucioacuten dos Delegados de Prevencioacuten agaacutes que polo oacutergano de representacioacuten legal dos traballadores se decida a designacioacuten destes Delegados conforme ao procedemento do artigo 35
3 O disposto nos apartados anteriores seraacute tameacuten de aplicacioacuten aos acordos concluiacutedos no aacutembito da funcioacuten puacuteblica ao abeiro do disposto na lei 71990 do 19 de xullo sobre negociacioacuten colectiva e participacioacuten na determinacioacuten das condicioacutens de traballo dos empregados puacuteblicos
DISPOSICIOacuteN TRANSITORIA SEGUNDA
Mentres se aproba o Regulamento regulador dos Servicios de Prevencioacuten de Riscos Laborais entenderase que as Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social cumpren o requisito previsto no artigo 315 desta Lei
DISPOSICIOacuteN DERROGATORIA UacuteNICA
Alcance da derrogacioacuten
Quedan derrogadas cantas disposicioacutens se opontildean aacute presente Lei e especificamente
a) Os artigos 9 10 11 36 apartado 2 39 e 40 paraacutegrafo segundo da Lei 81988 do 7 de abril sobre infraccioacutens e sancioacutens na orde social
b) O Decreto do 26 de xullo de 1957 polo que se fixan os traballos prohibidos a mulleres e menores nos aspectos da suacutea normativa relativos ao traballo das mulleres mantendo en vigor as relativas ao traballo dos menores ata que o Goberno desenvolva as previsioacutens contidas no apartado 2 do artigo 27
c) O Decreto do 11 de marzo de 1971 sobre constitucioacuten composicioacuten e funcioacutens dos Comiteacutes de Seguridade e Hixiene no Traballo
49
d) Os Tiacutetulos I e III da Ordenanza Xeral de Seguridade e Hixiene no Traballo aprobados por Orde do 9 de marzo de 1971
No que non se opontildea ao previsto nesta Lei e ata que se dicten os Regulamentos aos que se fai referencia no artigo 6 continuaraacute a ser de aplicacioacuten a regulacioacuten das materias comprendidas no devandito artigo que se contentildeen no Tiacutetulo II da Ordenanza Xeral de Seguridade e Hixiene no Traballo ou noutras normas que contentildean previsioacutens especiacuteficas sobre tales materias asiacute como a Orde do Ministerio de Traballo do 16 de decembro de 1987 que establece os modelos para a notificacioacuten dos accidentes de traballo Igualmente continuaraacuten vixentes as disposicioacutens reguladoras dos servicios meacutedicos de empresa ata tanto se desenvolvan regulamentariamente as previsioacutens desta Lei sobre servicios de prevencioacuten O persoal pertencente aos devanditos servicios na data de entrada en vigor desta Lei integrarase nos servicios de prevencioacuten das correspondentes empresas cando estes se constituacutean sen prexuiacutezo de que continuacuteen a efectuar aquelas funcioacutens que tivesen atribuiacutedas distintas das propias do servicio de prevencioacuten
Esta Lei non afecta aacute vixencia das disposicioacutens especiais sobre prevencioacuten de riscos profesionais nas explotacioacutens mineiras contidas no capiacutetulo IV do Real Decreto 32551983 do 21 de decembro polo que se aproba o Estatuto do Mineiro e nas suacuteas normas de desenvolvemento asiacute como as do Real Decreto 28571978 do 25 de agosto polo que se aproba o Regulamento Xeral para o Reacutexime da Mineriacutea e o Real Decreto 8631985 do 2 de abril polo que se aproba o Regulamento Xeral de Normas Baacutesicas de Seguridade Mineira e as suacuteas disposicioacutens complementarias
DISPOSICIOacuteN FINAL PRIMEIRA
Actualizacioacuten de sancioacutens
A contiacutea das sancioacutens a que se refire o apartado 4 do artigo 49 poderaacute ser actualizada polo Goberno a proposta do Ministro de Traballo e Seguridade Social adaptando a esta a atribucioacuten de competencias prevista no apartado 1 do artigo 52 desta Lei
DISPOSICIOacuteN FINAL SEGUNDA
Entrada en vigor
Esta Lei entraraacute en vigor tres meses despois da suacutea publicacioacuten no laquoBoletiacuten Oficial do EstadoraquoPolo tantoMando a todos os espantildeois particulares e autoridades que garden e fagan gardar esta LeiMadrid 12 de decembro de 2003
XOAacuteN CARLOS R
O Presidente do Goberno FELIPE GONZAacuteLEZ MAacuteRQUEZ
50
2
Pero non eacute soacute do mandato constitucional e dos compromisos internacionais do Estado espantildeol de onde se deriva a esixencia dun novo enfoque normativo Dimana tameacuten na orde interna dunha dobre necesidade a de rematar en primeiro lugar coa falta dunha visioacuten unitaria na poliacutetica de prevencioacuten de riscos laborais propia da dispersioacuten da normativa vixente froito da acumulacioacuten no tempo de normas de moi diverso rango e orientacioacuten moitas delas anteriores aacute propia Constitucioacuten espantildeola e en segundo lugar a de actualizar regulacioacutens xa desfasadas e regular situacioacutens novas non contempladas con anterioridade Necesidades estas que se sempre revisten importancia adquiren especial transcendencia cando se relacionan coa proteccioacuten da seguridade e a sauacutede dos traballadores no traballo a evolucioacuten das condicioacutens que demanda a permanente actualizacioacuten da normativa e a suacutea adaptacioacuten aacutes profundas transformacioacutens experimentadas
3
Por todo iso esta Lei ten por obxecto a determinacioacuten do corpo baacutesico de garantiacuteas e responsabilidades preciso para establecer un axeitado nivel de proteccioacuten da sauacutede dos traballadores fronte aos riscos derivados das condicioacutens de traballo e isto no marco dunha poliacutetica coherente coordinada e eficaz de prevencioacuten de riscos laborais
A partir do recontildeecemento do dereito dos traballadores no aacutembito laboral aacute proteccioacuten da suacutea sauacutede e integridade a Lei establece as diversas obrigas que no aacutembito indicado garantiraacuten este dereito asiacute como as actuacioacutens das Administracioacutens puacuteblicas que poidan incidir positivamente na consecucioacuten do devandito obxectivo
Ao inserir esta Lei no aacutembito especiacutefico das relacioacutens laborais configuacuterase como unha referencia legal miacutenima nun dobre sentido o primeiro como Lei que establece un marco legal a partir do que as normas regulamentarias iraacuten fixando e concretando os aspectos maacuteis teacutecnicos das medidas preventivas e o segundo como soporte baacutesico a partir do que a negociacioacuten colectiva poderaacute desenvolver a suacutea funcioacuten especiacutefica Neste aspecto a Lei e as suacuteas normas regulamentarias constituacuteen lexislacioacuten laboral conforme ao artigo 14917ordf da Constitucioacuten
Pero ao mesmo tempo ndash e nisto radica unha das principais novidades da Lei ndash esta norma aplicarase tameacuten no aacutembito das Administracioacutens puacuteblicas razoacuten pola que a Lei non soacute posuacutee o caraacutecter de lexislacioacuten laboral senoacuten que constituacutee nos seus aspectos fundamentais norma baacutesica do reacutexime estatutario dos funcionarios puacuteblicos dictada ao abeiro do disposto no artigo 149118ordf da Constitucioacuten Con isto confiacutermase tameacuten a vocacioacuten de universalidade da Lei en canto dirixida a abordar de maneira global e coherente o conxunto dos problemas derivados dos riscos relacionados co traballo calquera que sexa o aacutembito no que o traballo se preste
En consecuencia o aacutembito de aplicacioacuten da Lei incluacutee tanto aos traballadores vinculados por unha relacioacuten laboral en sentido estricto como ao persoal civil con relacioacuten de caraacutecter administrativo ou estatutario ao servicio das Administracioacutens puacuteblicas asiacute como aos socios traballadores ou de traballo dos distintos tipos de cooperativas sen maacuteis exclusioacutens que as correspondentes no aacutembito da funcioacuten puacuteblica a determinadas actividades de policiacutea seguridade amparo alfandegueiro peritaxe forense e proteccioacuten civil onde as particularidades impidan a aplicacioacuten da Lei a que inspiraraacute non obstante a normativa especiacutefica que se dicte para salvagardar a seguridade e a sauacutede dos traballadores nas devanditas actividades en sentido similar a Lei preveacute a suacutea adaptacioacuten aacutes caracteriacutesticas propias dos centros e establecementos militares e dos establecementos penitenciarios
5
4
A poliacutetica en materia de prevencioacuten de riscos laborais en canto conxunto de actuacioacutens dos poderes puacuteblicos dirixidas aacute promocioacuten da mellora das condicioacutens de traballo para elevar o nivel de proteccioacuten da sauacutede e a seguridade dos traballadores articuacutelase na Lei conforme aos principios de eficacia coordinacioacuten e participacioacuten ordenando tanto a actuacioacuten das diversas Administracioacutens puacuteblicas con competencias en materia preventiva como a necesaria participacioacuten na devandita actuacioacuten de empresarios e traballadores a traveacutes das suacuteas organizacioacutens representativas Neste contexto a Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo que se crea configuacuterase como un instrumento privilexiado de participacioacuten na formulacioacuten e desenvolvemento da poliacutetica en materia preventiva
Pero trataacutendose dunha Lei que persegue ante todo a prevencioacuten a suacutea articulacioacuten non pode descansar de xeito exclusivo na ordenacioacuten das obrigas e responsabilidades dos actores directamente relacionados co feito laboral O propoacutesito de fomentar unha auteacutentica cultura preventiva mediante a promocioacuten da mellora da educacioacuten en dita materia en todos os niveis educativos involucra aacute sociedade no seu conxunto e constituacutee un dos obxectivos baacutesicos e de efectos quizais maacuteis transcendentes cara ao futuro dos perseguidos por esta Lei
5
A proteccioacuten do traballador fronte aos riscos laborais esixe unha actuacioacuten na empresa que desborda o simple cumprimento formal dun conxunto predeterminado maacuteis ou menos amplo de deberes e obrigas empresariais e maacuteis aiacutenda a simple correccioacuten a posteriori de situacioacutens de risco xa manifestadas A planificacioacuten da prevencioacuten desde o momento mesmo do desentildeo do proxecto empresarial a avaliacioacuten inicial dos riscos inherentes ao traballo e a suacutea actualizacioacuten perioacutedica a medida que se alteren as circunstancias a ordenacioacuten dun conxunto coherente e globalizador de medidas de accioacuten preventiva axeitadas aacute natureza dos riscos detectados e o control da efectividade das devanditas medidas constituacuteen os elementos baacutesicos do novo enfoque na prevencioacuten de riscos laborais que a Lei determina E xunto a isto claro estaacute a informacioacuten e a formacioacuten dos traballadores dirixidas a un mellor contildeecemento tanto do alcance real dos riscos derivados do traballo como da forma de previlos e evitalos de maneira adaptada aacutes peculiaridades de cada centro de traballo aacutes caracteriacutesticas das persoas que nel desenvolven a suacutea prestacioacuten laboral e aacute actividade concreta que realizan
Desde estes principios articuacutelase o capiacutetulo III da Lei que regula o conxunto de dereitos e obrigas derivados ou correlativos do dereito baacutesico dos traballadores aacute suacutea proteccioacuten asiacute como de maneira maacuteis especiacutefica as actuacioacutens a desenvolver en situacioacutens de emerxencia ou en caso de risco grave e inminente as garantiacuteas e dereitos relacionados coa vixilancia da sauacutede dos traballadores con especial atencioacuten aacute proteccioacuten da confidencialidade e o respecto aacute intimidade no tratamento destas actuacioacutens e as medidas particulares a adoptar en relacioacuten con categoriacuteas especiacuteficas de traballadores tales como os mozos e mozas as traballadoras embarazadas ou que deron a luz recentemente e os traballadores suxeitos a relacioacutens laborais de caraacutecter temporal
Entre as obrigas empresariais que establece a Lei ademais das que implicitamente leva consigo a garantiacutea dos dereitos recontildeecidos ao traballador cabe salientar o deber de coordinacioacuten que se impoacuten aos empresarios que desenvolvan as suacuteas actividades nun mesmo centro de traballo asiacute como o de aqueles que contraten ou subcontraten con outros a realizacioacuten nos seus propios centros de traballo de obras ou servicios correspondentes aacute suacutea actividade de vixiar o cumprimento polos devanditos contratistas e subcontratistas da normativa de prevencioacuten
6
Instrumento fundamental da accioacuten preventiva na empresa eacute a obriga regulada no capiacutetulo IV de estructurar a dita accioacuten a traveacutes da actuacioacuten dun ou varios traballadores da empresa especificamente designados para iso da constitucioacuten dun servicio de prevencioacuten ou do recurso a un servicio de prevencioacuten alleo aacute empresa Desta maneira a Lei combina a necesidade dunha actuacioacuten ordenada e formalizada das actividades de prevencioacuten co recontildeecemento da diversidade de situacioacutens aacutes que a Lei se dirixe en canto aacute magnitude complexidade e intensidade dos riscos inherentes a estas outorgando un conxunto suficiente de posibilidades incluiacuteda a eventual participacioacuten das Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais para organizar de maneira racional e flexible o desenvolvemento da accioacuten preventiva garantindo en todo caso tanto a suficiencia do modelo de organizacioacuten elixido como a independencia e proteccioacuten dos traballadores que organizados ou non nun servicio de prevencioacuten tentildean atribuiacutedas as ditas funcioacutens
6
O capiacutetulo V regula de forma detallada os dereitos de consulta e participacioacuten dos traballadores en relacioacuten coas cuestioacutens que afectan aacute seguridade e sauacutede no traballo Partindo do sistema de representacioacuten colectiva vixente no noso paiacutes a Lei atribuacutee aos denominados Delegados de prevencioacuten ndash elixidos por e entre os representantes do persoal no aacutembito dos respectivos oacuterganos de representacioacuten ndash o exercicio das funcioacutens especializadas en materia de prevencioacuten de riscos no traballo outorgaacutendolles para iso as competencias facultades e garantiacuteas necesarias Xunto a isto o Comiteacute de Seguridade e Sauacutede continuando a experiencia de actuacioacuten dunha figura arraigada e tradicional do noso ordenamento laboral configuacuterase como o oacutergano de encontro entre os ditos representantes e o empresario para o desenvolvemento dunha participacioacuten equilibrada en materia de prevencioacuten de riscos
Todo isto sen prexuiacutezo das posibilidades que lle outorga a Lei aacute negociacioacuten colectiva para artellar de maneira diferente os instrumentos de participacioacuten dos traballadores mesmo desde o establecemento de aacutembitos de actuacioacuten distintos aos propios do centro de traballo recollendo con isto diferentes experiencias positivas de regulacioacuten convencional onde a vixencia plenamente compatible cos obxectivos da Lei se salvagarda a traveacutes da disposicioacuten transitoria desta
7
Tras regular no capiacutetulo VI as obrigas baacutesicas que afectan aos fabricantes importadores e subministradores de maquinaria equipos productos e utensilios de traballo que enlazan coa normativa comunitaria de mercado interior dictada para asegurar a exclusiva comercializacioacuten daqueles productos e equipos que ofrezan os maiores niveis de seguridade para os usuarios a Lei aborda no capiacutetulo VII a regulacioacuten das responsabilidades e sancioacutens que deben garantir o seu cumprimento incluiacutendo a tipificacioacuten das infraccioacutens e mais o reacutexime sancionador correspondente
Para rematar a disposicioacuten adicional quinta veacuten ordenar a creacioacuten dunha fundacioacuten baixo o protectorado do Ministerio de Traballo e Seguridade Social e con participacioacuten tanto das Administracioacutens puacuteblicas como das organizacioacutens representativas de empresarios e traballadores que teraacute como fin primordial a promocioacuten especialmente nas pequenas e medianas empresas de actividades destinadas aacute mellora das condicioacutens de seguridade e sauacutede no traballo Para lle permitir aacute fundacioacuten o desenvolvemento das suacuteas actividades dotarase a esta por parte de Ministerio de Traballo e Seguridade Social dun patrimonio procedente do exceso de excedentes da xestioacuten realizada polas Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais
7
Con iso refoacuterzanse sen duacutebida os obxectivos de responsabilidade cooperacioacuten e participacioacuten que inspiran a Lei no seu conxunto
8
O proxecto de Lei cumprindo as prescricioacutens legais sobre a materia someteuse aacute consideracioacuten do Consello Econoacutemico e Social do Consello Xeral do Poder Xudicial e do Consello de Estado
CAPIacuteTULO I
Obxecto aacutembito de aplicacioacuten e definicioacutens
Artigo 1 Normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais
A normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais estaacute constituiacuteda por esta Lei as suacuteas disposicioacutens de desenvolvemento ou complementarias e cantas outras normas legais ou convencionais contentildean prescricioacutens relativas aacute adopcioacuten de medidas preventivas no aacutembito laboral ou susceptibles de producilas no devandito aacutembito
Artigo 2 Obxecto e caraacutecter da norma
1 Esta Lei ten por obxecto promover a seguridade e a sauacutede dos traballadores mediante a aplicacioacuten de medidas e o desenvolvemento das actividades necesarias para a prevencioacuten de riscos derivados do traballo
Para tales efectos esta Lei establece os principios xerais relativos aacute prevencioacuten dos riscos profesionais para a proteccioacuten da seguridade e da sauacutede a eliminacioacuten ou diminucioacuten dos riscos derivados do traballo a informacioacuten a consulta a participacioacuten equilibrada e a formacioacuten dos traballadores en materia preventiva nos termos sinalados nesta disposicioacuten
Para o cumprimento dos devanditos fins esta Lei regula as actuacioacutens a desenvolver polas Administracioacutens puacuteblicas asiacute como polos empresarios os traballadores e as suacuteas respectivas organizacioacutens representativas
2 As disposicioacutens de caraacutecter laboral contidas nesta Lei e nas suacuteas normas regulamentarias teraacuten en todo caso o caraacutecter de Dereito necesario miacutenimo indispontildeible podendo ser melloradas e desenvolvidas nos convenios colectivos
Artigo 3 Aacutembito de aplicacioacuten
1 Esta Lei e as suacuteas normas de desenvolvemento seraacuten de aplicacioacuten tanto no aacutembito das relacioacutens laborais reguladas no texto refundido da Lei do Estatuto dos Traballadores como no das relacioacutens de caraacutecter administrativo ou estatutario do persoal civil ao servicio das Administracioacutens puacuteblicas coas peculiaridades que neste caso se contemplan nesta Lei ou nas suacuteas normas de desenvolvemento Isto sen prexuiacutezo do cumprimento das obrigas especiacuteficas que se establecen para fabricantes importadores e subministradores e dos dereitos e obrigas que poidan derivar para os traballadores autoacutenomos Do mesmo xeito seraacuten aplicables aacutes sociedades cooperativas constituiacutedas de acordo coa lexislacioacuten que lles sexa de aplicacioacuten nas que existan socios a actividade dos cales consista na prestacioacuten do seu traballo persoal coas particularidades derivadas da suacutea normativa especiacutefica
8
Cando nesta Lei se faga referencia a traballadores e empresarios entenderanse tameacuten comprendidos nestes termos respectivamente dunha parte o persoal con relacioacuten de caraacutecter administrativo ou estatutario e a Administracioacuten puacuteblica para a que presta servicios nos termos expresados na disposicioacuten adicional terceira desta Lei e doutra os socios das cooperativas a que se refire o paraacutegrafo anterior e as sociedades cooperativas para as que prestan os seus servicios
2 Esta Lei non seraacute de aplicacioacuten naquelas actividades cunhas particularidades que o impidan no aacutembito das funcioacutens puacuteblicas de
ndash Policiacutea seguridade e amparo alfandegueirondash Servicios operativos de proteccioacuten civil e peritaxe forense nos casos de grave risco
cataacutestrofe e calamidade puacuteblica
Non obstante esta Lei inspiraraacute a normativa especiacutefica que se dicte para regular a proteccioacuten da seguridade e sauacutede dos traballadores que prestan os seus servicios nas indicadas actividades
Modificado por Ley 312006
1 Esta Ley y sus normas de desarrollo seraacuten de aplicacioacuten tanto en el aacutembito de las relaciones laborales reguladas en el texto refundido de la Ley del Estatuto de los Trabajadores como en el de las relaciones de caraacutecter administrativo o estatutario del personal al servicio de las Administraciones Puacuteblicas con las peculiaridades que en este caso se contemplan en la presente Ley o en sus normas de desarrollo Ello sin perjuicio del cumplimiento de las obligaciones especiacuteficas que se establecen para fabricantes importadores y suministradores y de los derechos y obligaciones que puedan derivarse para los trabajadores autoacutenomos Igualmente seraacuten aplicables a las sociedades cooperativas constituidas de acuerdo con la legislacioacuten que les sea de aplicacioacuten en las que existan socios cuya actividad consista en la prestacioacuten de un trabajo personal con las peculiaridades derivadas de su normativa especiacutefica
Cuando en la presente Ley se haga referencia a trabajadores y empresarios se entenderaacuten tambieacuten comprendidos en estos teacuterminos respectivamente de una parte el personal con relacioacuten de caraacutecter administrativo o estatutario y la Administracioacuten puacuteblica para la que presta servicios en los teacuterminos expresados en la disposicioacuten adicional tercera de esta Ley y de otra los socios de las cooperativas a que se refiere el paacuterrafo
anterior y las sociedades cooperativas para las que prestan sus servicios
2 La presente Ley no seraacute de aplicacioacuten en aquellas actividades cuyas particularidades lo impidan en el aacutembito de las funciones puacuteblicas de
o Policiacutea seguridad y resguardo aduanero
o Servicios operativos de proteccioacuten civil y peritaje forense en los casos de grave riesgo cataacutestrofe y calamidad puacuteblica
o Fuerzas Armadas y actividades militares de la Guardia Civil
No obstante esta Ley inspiraraacute la normativa especiacutefica que se dicte para regular la proteccioacuten de la seguridad y la salud de los trabajadores que prestan sus servicios en las indicadas actividades
9
3 Nos centros e establecementos militares seraacute de aplicacioacuten o disposto nesta Lei coas particularidades previstas na suacutea normativa especiacutefica
Nos establecementos penitenciarios adaptaranse a esta Lei aquelas actividades que as suacuteas caracteriacutesticas xustifiquen unha regulacioacuten especial o que se levaraacute a efecto nos termos sinalados na Lei 71990 do 19 de xullo sobre negociacioacuten colectiva e participacioacuten na determinacioacuten das condicioacutens de traballo dos empregados puacuteblicos
4 Esta Lei tampouco seraacute de aplicacioacuten aacute relacioacuten laboral de caraacutecter especial do servicio do fogar familiar Malia o anterior o titular do fogar familiar estaacute na obriga de coidar a que o traballo dos seus empregados se realice nas debidas condicioacutens de seguridade e hixiene
Artigo 4 Definicioacutens
Para os efectos desta Lei e as normas que a desenvolvan
1ordm Entenderase por laquoprevencioacutenraquo o conxunto de actividades ou medidas adoptadas ou previstas en todas as fases de actividade da empresa co fin de evitar ou diminuiacuter os riscos derivados do traballo
2ordm Entenderase como laquorisco laboralraquo a posibilidade de que un traballador sufra un determinado dano derivado do traballo Para cualificar un risco desde o punto de vista da suacutea gravidade avaliaranse de forma conxunta a probabilidade de que se produza o dano e a severidade deste
3ordm Consideraranse como laquodanos derivados do traballoraquo as enfermidades patoloxiacuteas ou lesioacutens sufridas con motivo ou ocasioacuten do traballo
4ordm Entenderase como laquorisco laboral grave e inminenteraquo aquel que resulte probable racionalmente que se materialice nun futuro inmediato e poida supor un dano grave para a sauacutede dos traballadores
No caso de exposicioacuten a axentes susceptibles de causar danos graves aacute sauacutede dos traballadores considerarase que existe un risco grave e inminente cando sexa probable racionalmente que se materialice nun futuro inmediato unha exposicioacuten aos devanditos axentes da que se poidan derivar danos graves para a sauacutede aiacutenda que estes non se manifesten de xeito inmediato
5ordm Entenderanse como procesos actividades operacioacutens equipos ou productos laquopotencialmente perigososraquo aqueles que en ausencia de medidas preventivas especiacuteficas orixinen riscos para a seguridade e a sauacutede dos traballadores que os desenvolven ou empregan
6ordm Entenderase como laquoequipo de traballoraquo calquera maacutequina aparello instrumento ou instalacioacuten empregada no traballo
7ordm Entenderase como laquocondicioacuten de traballoraquo calquera caracteriacutestica deste que poida ter unha influencia significativa na xeracioacuten de riscos para a seguridade e a sauacutede do traballador
Quedan especificamente incluiacutedas nesta definicioacuten
a) As caracteriacutesticas xerais dos locais instalacioacutens equipos productos e demais utensilios existentes no centro de traballo
10
b) A natureza dos axentes fiacutesicos quiacutemicos e bioloacutexicos presentes no ambiente de traballo e as suacuteas correspondentes intensidades concentracioacutens ou niveis de presencia
c) Os procedementos para o emprego dos ditos axentes que influacutean na xeracioacuten dos riscos nomeados
d) Todas aquelas outras caracteriacutesticas do traballo incluiacutedas as relativas aacute suacutea organizacioacuten e ordenacioacuten que influacutean na magnitude dos riscos a que estea exposto o traballador
8ordm Entenderase por laquoequipo de proteccioacuten individualraquo calquera equipo destinado a ser levado ou suxeitado polo traballador para que o protexa dun ou varios riscos que poidan ameazar a suacutea seguridade ou a suacutea sauacutede no traballo asiacute como calquera complemento ou accesorio destinado para tal fin
CAPITULO II
Poliacutetica en materia de prevencioacuten de riscos para protexer a seguridade e a sauacutede no traballo
Artigo 5 Obxectivos da poliacutetica
1 A poliacutetica en materia de prevencioacuten teraacute por obxecto a promocioacuten da mellora das condicioacutens de traballo dirixida a elevar o nivel de proteccioacuten da seguridade e a sauacutede dos traballadores no traballo
A devandita poliacutetica levarase a cabo por medio das normas regulamentarias e das actuacioacutens administrativas que correspondan e en particular as que se regulan neste capiacutetulo que se orientaraacuten aacute coordinacioacuten das distintas Administracioacutens puacuteblicas competentes en materia preventiva e a que se harmonicen con elas as actuacioacutens que conforme a esta Lei correspondan a suxeitos puacuteblicos e privados para tal fin
a) A Administracioacuten Xeral do Estado as Administracioacutens das Comunidades Autoacutenomas e as entidades que integran a Administracioacuten local prestaraacuten cooperacioacuten e asistencia para o eficaz exercicio das suacuteas respectivas competencias no aacutembito do previsto neste artigo
b) A elaboracioacuten da poliacutetica preventiva levarase a cabo coa participacioacuten dos empresarios e dos traballadores a traveacutes das suacuteas organizacioacutens empresariais e sindicais maacuteis representativas
2 Para os fins previstos no apartado anterior as Administracioacutens puacuteblicas promoveraacuten a mellora da educacioacuten en materia preventiva nos diferentes niveis de ensino e de maneira especial na oferta formativa correspondente ao sistema nacional de cualificacioacutens profesionais asiacute como a adecuacioacuten da formacioacuten dos recursos humanos necesarios para a prevencioacuten dos riscos laborais
No aacutembito da Administracioacuten Xeral do Estado establecerase unha colaboracioacuten permanente entre o Ministerio de Traballo e Seguridade Social e os Ministerios que correspondan en particular os de Educacioacuten e Ciencia e de Sanidade e Consumo co fin de establecer os niveis formativos e especializacioacutens idoacuteneas asiacute como a revisioacuten permanente destas ensinanzas co fin de adaptalas aacutes necesidades existentes en cada momento
3 Do mesmo xeito as Administracioacutens puacuteblicas fomentaraacuten aquelas actividades desenvolvidas polos suxeitos a que se refire o apartado 1 do artigo segundo para a mellora das condicioacutens de seguridade e
11
sauacutede no traballo e a reduccioacuten dos riscos laborais a investigacioacuten ou fomento de novas formas de proteccioacuten e a promocioacuten de estructuras eficaces de prevencioacuten
Para isto poderaacuten adoptar programas especiacuteficos dirixidos a promover a mellora do ambiente de traballo e o perfeccionamento dos niveis de proteccioacuten Os programas poderanse instrumentar a traveacutes da concesioacuten dos incentivos que regulamentariamente se determinen que se destinaraacuten especialmente aacutes pequenas e medianas empresas
Antildeadido por Ley Orgaacutenica 320074 Las Administraciones puacuteblicas promoveraacuten la efectividad del principio de igualdad entre
mujeres y hombres considerando las variables relacionadas con el sexo tanto en los sistemas de recogida y tratamiento de datos como en el estudio e investigacioacuten generales en materia de prevencioacuten de riesgos laborales con el objetivo de detectar y prevenir posibles situaciones en las que los dantildeos derivados del trabajo puedan aparecer vinculados con el sexo de los trabajadores
Artigo 6 Normas regulamentarias
1 O Goberno a traveacutes das correspondentes normas regulamentarias e previa consulta aacutes organizacioacutens sindicais e empresariais maacuteis representativas regularaacute as materias que a continuacioacuten se relacionan
a) Requisitos miacutenimos que deben reunir as condicioacutens de traballo para a proteccioacuten da seguridade e a sauacutede dos traballadores
b) Limitacioacutens ou prohibicioacutens que afectaraacuten aacutes operacioacutens aos procesos e aacutes exposicioacutens laborais ou axentes que entrantildeen riscos para a seguridade e a sauacutede dos traballadores Especificamente poderase establecer o sometemento destes procesos ou operacioacutens a traacutemites de control administrativo asiacute como no caso de axentes perigosos a prohibicioacuten do seu emprego
c) Condicioacutens ou requisitos especiais para calquera dos supostos contemplados no paraacutegrafo anterior tales como a esixencia dun adestramento ou formacioacuten previa ou a elaboracioacuten dun plano no que se contentildean as medidas preventivas a adoptar
d) Procedementos de avaliacioacuten dos riscos para a sauacutede dos traballadores normalizacioacuten de metodoloxiacuteas e guiacuteas de actuacioacuten preventiva
e) Modalidades de organizacioacuten funcionamento e control dos servicios de prevencioacuten considerando as peculiaridades das empresas co fin de evitar atrancos innecesarios para a suacutea creacioacuten e desenvolvemento asiacute como capacidades e aptitudes que deban reunir os devanditos servicios e os traballadores designados para desenvolver a accioacuten preventiva
f) Condicioacutens de traballo ou medidas preventivas especiacuteficas en traballos especialmente perigosos en particular se para estes se preveacuten controles meacutedicos especiais ou cando se presenten riscos derivados con determinadas caracteriacutesticas ou situacioacutens especiais dos traballadores
12
g) Procedemento de cualificacioacuten das enfermidades profesionais asiacute como requisitos e procedementos para a comunicacioacuten e informacioacuten aacute autoridade competente dos danos derivados do traballo
2 As normas regulamentarias indicadas no paraacutegrafo anterior axustaranse en todo caso aos principios de poliacutetica preventiva establecidos nesta Lei manteraacuten a debida coordinacioacuten coa normativa sanitaria e de seguridade industrial e seraacuten obxecto de avaliacioacuten e se eacute o caso de revisioacuten perioacutedica de acordo coa experiencia na suacutea aplicacioacuten e o progreso da teacutecnica
Artigo 7 Actuacioacutens das Administracioacutens puacuteblicas competentes en materia laboral
1 En cumprimento do disposto nesta Lei as Administracioacutens puacuteblicas competentes en materia laboral desenvolveraacuten funcioacutens de promocioacuten da prevencioacuten asesoramento teacutecnico vixilancia e control do cumprimento polos suxeitos comprendidos no seu aacutembito de aplicacioacuten da normativa de prevencioacuten de riscos laborais e sancionaraacuten as infraccioacutens aacute dita normativa nos seguintes termos
a) Promovendo a prevencioacuten e o asesoramento a desenvolver polos oacuterganos teacutecnicos en materia preventiva incluiacutedas a asistencia e cooperacioacuten teacutecnica a informacioacuten divulgacioacuten formacioacuten e investigacioacuten en materia preventiva asiacute como o seguimento das actuacioacutens preventivas que se realicen nas empresas para a consecucioacuten dos obxectivos previstos nesta Lei
b) Velando polo cumprimento da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais mediante as actuacioacutens de vixilancia e control Para estes efectos prestaraacuten o asesoramento e a asistencia teacutecnica necesarios para o mellor cumprimento da devandita normativa e desenvolveraacuten programas especiacuteficos dirixidos a acadar unha maior eficacia no control
c) Sancionando o incumprimento da normativa de prevencioacuten de riscos laborais polos suxeitos comprendidos no aacutembito de aplicacioacuten desta Lei de conformidade co previsto no capiacutetulo VII desta
2 As funcioacutens das Administracioacutens puacuteblicas competentes en materia laboral que se sinalan no paraacutegrafo 1 continuaraacuten a ser desenvolvidas no referente aos traballos en minas canteiras e tuacuteneles que esixan a aplicacioacuten de teacutecnica mineira aos que impliquen fabricacioacuten transporte almacenaxe manipulacioacuten e emprego de explosivos ou o emprego de enerxiacutea nuclear polos oacuterganos especiacuteficos contemplados na suacutea normativa reguladora
As competencias previstas no paraacutegrafo anterior enteacutendense sen prexuiacutezo do establecido na lexislacioacuten especifica sobre productos e instalacioacutens industriais
Artigo 8 Instituto Nacional de Seguridade e Hixiene no Traballo
1 O Instituto Nacional de Seguridade e Hixiene no Traballo eacute o oacutergano cientiacutefico teacutecnico especializado da Administracioacuten Xeral do Estado que ten como misioacuten a anaacutelise e estudio das condicioacutens de seguridade e sauacutede no traballo asiacute como a promocioacuten e apoio aacute mellora destas Para isto estableceraacute a cooperacioacuten necesaria cos oacuterganos das Comunidades Autoacutenomas con competencias nesta materia
O Instituto en cumprimento desta misioacuten teraacute as seguintes funcioacutens
a) Asesoramento teacutecnico na elaboracioacuten da normativa legal e no desenvolvemento da normalizacioacuten tanto a nivel nacional como internacional
13
b) Promocioacuten e se eacute o caso realizacioacuten de actividades de formacioacuten informacioacuten investigacioacuten estudio e divulgacioacuten en materia de prevencioacuten de riscos laborais coa axeitada coordinacioacuten e colaboracioacuten se eacute o caso cos oacuterganos teacutecnicos en materia preventiva das Comunidades Autoacutenomas no exercicio das suacuteas funcioacutens nesta materia
c) Apoio teacutecnico e colaboracioacuten coa Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social no cumprimento da suacutea funcioacuten de vixilancia e control prevista no artigo 9 desta Lei no aacutembito das Administracioacutens puacuteblicas
d) Colaboracioacuten con organismos internacionais e desenvolvemento de programas de cooperacioacuten internacional neste aacutembito facilitando a participacioacuten das Comunidades Autoacutenomas
e) Calquera outras que sexan necesarias para o cumprimento dos seus fins e lle sexan encomendadas no aacutembito das suacuteas competencias de acordo coa Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo regulada no artigo 13 desta Lei coa colaboracioacuten se eacute o caso dos oacuterganos teacutecnicos das Comunidades Autoacutenomas con competencias na materia
2 O Instituto Nacional de Seguridade e Hixiene no Traballo no marco das suacuteas funcioacutens velaraacute pola coordinacioacuten apoiaraacute o intercambio de informacioacuten e as experiencias entre as distintas Administracioacutens puacuteblicas e especialmente fomentaraacute e prestaraacute apoio aacute realizacioacuten de actividades de promocioacuten da seguridade e da sauacutede polas Comunidades Autoacutenomas
Asiacute mesmo prestaraacute de acordo coas Administracioacutens competentes apoio teacutecnico especializado en materia de certificacioacuten ensaio e acreditacioacuten
3 En relacioacuten coas Institucioacutens da Unioacuten Europea o Instituto Nacional de Seguridade e Hixiene no Traballo actuaraacute como centro de referencia nacional garantindo a coordinacioacuten e transmisioacuten da informacioacuten que deberaacute facilitar a escala nacional en particular respecto aacute Axencia Europea para a Seguridade e a Sauacutede no Traballo e a suacutea Rede
4 O Instituto Nacional de Seguridade e Hixiene no Traballo exerceraacute a Secretariacutea Xeral da Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo prestaacutendolle a asistencia teacutecnica e cientiacutefica necesaria para o desenvolvemento das suacuteas competencias
Artigo 9 Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
1 Correspoacutendelle aacute Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social a funcioacuten da vixilaacutencia e control da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais
En cumprimento desta misioacuten teraacute as seguintes funcioacutens
a) Vixiar o cumprimento da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais asiacute como das normas xuriacutedico-teacutecnicas que incidan nas condicioacutens de traballo en materia de prevencioacuten aiacutenda que non tiveran a cualificacioacuten directa de normativa laboral propontildeendo aacute autoridade laboral competente a sancioacuten correspondente cando comprobase unha infraccioacuten aacute normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais de acordo co previsto no capiacutetulo VII desta Lei
b) Asesorar e informar aacutes empresas e aos traballadores sobre a maneira maacuteis efectiva de cumprir as disposicioacutens en que tentildea a vixilancia encomendada
14
c) Elaborar os informes solicitados polos Xulgados do Social nas demandas deducidas perante estes nos procedementos de accidentes de traballo e enfermidades profesionais
d) Informar aacute autoridade laboral sobre os accidentes de traballo mortais moi graves ou graves e sobre aqueles outros con que polas suacuteas caracteriacutesticas ou polos suxeitos afectados se considere necesario o devandito informe asiacute como sobre as enfermidades profesionais nas que concorran as ditas cualificacioacutens e en xeral nos supostos en que aquela o solicite respecto do cumprimento da normativa legal en materia de prevencioacuten de riscos laborais
e) Comprobar e favorecer o cumprimento das obrigas asumidas polos servicios de prevencioacuten establecidos nesta Lei
f) Ordenar a paralizacioacuten inmediata de traballos cando a xuiacutezo do inspector se advirta a existencia de risco grave e inminente para a seguridade ou sauacutede dos traballadores
Texto reemplazado por la Ley 542003 por este otro
2 Las Administraciones General del Estado y de las comunidades autoacutenomas adoptaraacuten en sus respectivos aacutembitos de competencia las medidas necesarias para garantizar la colaboracioacuten pericial y el asesoramiento teacutecnico necesarios a la Inspeccioacuten de Trabajo y Seguridad Social que en el aacutembito de la Administracioacuten General del Estado seraacuten prestados por el Instituto Nacional de Seguridad e Higiene en el Trabajo
Estas Administraciones puacuteblicas elaboraraacuten y coordinaraacuten planes de actuacioacuten en sus respectivos aacutembitos competenciales y territoriales para contribuir al desarrollo de las actuaciones preventivas en las empresas especialmente las de mediano y pequentildeo tamantildeo y las de sectores de actividad con mayor nivel de riesgo o de siniestralidad a traveacutes de acciones de asesoramiento de informacioacuten de formacioacuten y de asistencia teacutecnica
En el ejercicio de tales cometidos los funcionarios puacuteblicos de las citadas Administraciones que ejerzan labores teacutecnicas en materia de prevencioacuten de riesgos laborales a que se refiere el paacuterrafo anterior podraacuten desempentildear funciones de asesoramiento informacioacuten y comprobatorias de las condiciones de seguridad y salud en las empresas y centros de trabajo con el alcance sentildealado en el apartado 3 de este artiacuteculo y con la capacidad de requerimiento a que se refiere el artiacuteculo 43 de esta ley todo ello en la forma que se determine reglamentariamente
Las referidas actuaciones comprobatorias se programaraacuten por la respectiva Comisioacuten Territorial de la Inspeccioacuten de Trabajo y Seguridad Social a que se refiere el artiacuteculo 172 de la Ley 421997 de 14 de noviembre Ordenadora de la Inspeccioacuten de Trabajo y Seguridad Social para su integracioacuten en el plan de accioacuten en Seguridad y Salud Laboral de la Inspeccioacuten de Trabajo y Seguridad Social
A continuacioacuten Texto Antildeadido por la Ley 542003
3 Cuando de las actuaciones de comprobacioacuten a que se refiere el apartado anterior se deduzca la existencia de infraccioacuten y siempre que haya mediado incumplimiento de previo requerimiento el funcionario actuante remitiraacute informe a la Inspeccioacuten de Trabajo y Seguridad Social en el que se recogeraacuten los hechos comprobados a efectos de que se levante la correspondiente acta de infraccioacuten si asiacute procediera
15
A estos efectos los hechos relativos a las actuaciones de comprobacioacuten de las condiciones materiales o teacutecnicas de seguridad y salud recogidos en tales informes gozaraacuten de la presuncioacuten de certeza a que se refiere la disposicioacuten adicional cuarta apartado 2 de la Ley 421997 de 14 de noviembre Ordenadora de la Inspeccioacuten de Trabajo y Seguridad Social
A continuacioacuten Texto Antildeadido por la Ley 542003
4 Las actuaciones previstas en los dos apartados anteriores estaraacuten sujetas a los plazos establecidos en el artiacuteculo 14 apartado 2 de la Ley 421997 de 14 de noviembre Ordenadora de la Inspeccioacuten de Trabajo y Seguridad Social
Artigo 10 Actuacioacutens das Administracioacutens puacuteblicas competentes en materia sanitaria
As actuacioacutens das Administracioacutens puacuteblicas competentes en materia sanitaria referentes aacute sauacutede laboral levaranse a cabo a traveacutes das accioacutens e en relacioacuten cos aspectos sinalados no capiacutetulo IV do Tiacutetulo I da Lei 141986 do 25 de abril Xeral de Sanidade e disposicioacutens dictadas para o seu desenvolvemento
En particular corresponderaacute aacutes devanditas Administracioacutens puacuteblicas
a) O establecemento de medios axeitados para a avaliacioacuten e control das actuacioacutens de caraacutecter sanitario que se realicen nas empresas polos servicios de prevencioacuten actuantes Para isto estableceraacuten as pautas e protocolos de actuacioacuten oiacutedas as sociedades cientiacuteficas aos que deberaacuten someter os citados servicios
b) A implantacioacuten de sistemas de informacioacuten axeitados que permitan a elaboracioacuten xunto coas autoridades laborais competentes de mapas de riscos laborais asiacute como a realizacioacuten de estudios epidemioloacutexicos para a identificacioacuten e prevencioacuten das patoloxiacuteas que poidan afectar aacute sauacutede dos traballadores asiacute como facer posible un raacutepido intercambio de informacioacuten
c) A supervisioacuten da formacioacuten que en materia de prevencioacuten e promocioacuten da sauacutede laboral deba recibir o persoal sanitario actuante nos servicios de prevencioacuten autorizados
d) A elaboracioacuten e divulgacioacuten de estudios investigacioacutens e estatiacutesticas relacionados coa sauacutede dos traballadores
Artigo 11 Coordinacioacuten administrativa
A elaboracioacuten de normas preventivas e o control do seu cumprimento a promocioacuten da prevencioacuten a investigacioacuten e a vixilancia epidemioloacutexica sobre riscos laborais accidentes de traballo e enfermidades profesionais determinan a necesidade de coordinar as actuacioacutens das Administracioacutens competentes en materia laboral sanitaria e de industria para unha maacuteis eficaz proteccioacuten da seguridade e a sauacutede dos traballadores
No marco da devandita coordinacioacuten a Administracioacuten competente en materia laboral velaraacute en particular para que a informacioacuten obtida pola Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social no exercicio das funcioacutens atribuiacutedas a esta no paraacutegrafo 1 do artigo 9 desta Lei sexa posta en contildeecemento da autoridade sanitaria competente para os fins dispostos no artigo 10 desta Lei e no artigo 21 da Lei 141986 do 25 de abril Xeral de Sanidade asiacute como da Administracioacuten competente en materia de industria para os efectos
16
previstos na Lei 211992 do 16 de xullo de Industria
Artigo 12 Participacioacuten de empresarios e traballadores
A participacioacuten de empresarios e traballadores a traveacutes das organizacioacutens empresariais e sindicais maacuteis representativas na planificacioacuten programacioacuten organizacioacuten e control da xestioacuten relacionada coa mellora das condicioacutens de traballo e a proteccioacuten da seguridade e sauacutede dos traballadores no traballo eacute principio baacutesico da poliacutetica de prevencioacuten de riscos laborais a desenvolver polas Administracioacutens puacuteblicas competentes nos distintos niveis territoriais
Artigo 13 Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo 1 Creacutease a Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo como oacutergano colexiado asesor
das Administracioacutens puacuteblicas na formulacioacuten das poliacuteticas de prevencioacuten e oacutergano de participacioacuten institucional en materia de seguridade e sauacutede no traballo
2 A Comisioacuten estaraacute integrada por un representante de cada unha das Comunidades Autoacutenomas e por igual nuacutemero de membros da Administracioacuten Xeral do Estado e paritariamente con todos os anteriores por representantes das organizacioacutens empresariais e sindicais maacuteis representativas
3 A Comisioacuten contildeeceraacute as actuacioacutens que desenvolvan as Administracioacutens puacuteblicas competentes en materia de promocioacuten da prevencioacuten de riscos laborais de asesoramento teacutecnico e de vixilancia e control a que se refiren os artigos 7 8 9 e 11 desta Lei e poderaacute informar e formular propostas en relacioacuten coas devanditas actuacioacutens especificamente no referente a
ndash Criterios e programas xerais de actuacioacutenndash Proxectos de disposicioacutens de caraacutecter xeralndash Coordinacioacuten das actuacioacutens desenvolvidas polas Administracioacutens puacuteblicas competentes en
materia laboralndash Coordinacioacuten entre as Administracioacutens puacuteblicas competentes en materia laboral sanitaria e de
industria
4 A Comisioacuten adoptaraacute os seus acordos por maioriacutea Para tal fin os representantes das Administracioacutens puacuteblicas teraacuten cada un un voto e dous os das organizacioacutens empresariais e sindicais
5 A Comisioacuten contaraacute cun Presidente e catro Vicepresidentes un por cada un dos grupos que a integran A Presidencia da Comisioacuten corresponderaacute ao Secretario xeral de Emprego e Relacioacutens Laborais recaendo a Vicepresidencia atribuiacuteda aacute Administracioacuten Xeral do Estado no Subsecretario de Sanidade e Consumo
6 A Secretariacutea da Comisioacuten como oacutergano de apoio teacutecnico e administrativo recaeraacute na Direccioacuten do Instituto Nacional de Seguridade e Hixiene no Traballo
7 A Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo funcionaraacute en Pleno en Comisioacuten Permanente ou en Grupos de Traballo conforme aacute normativa que estableza o Regulamento interno que elaboraraacute a propia Comisioacuten
No non previsto nesta Lei e no Regulamento interno a que fai referencia o paraacutegrafo anterior a Comisioacuten rexerase pola Lei 301992 de Reacutexime Xuriacutedico das Administracioacutens Puacuteblicas e do
17
Procedemento Administrativo Comuacuten
CAPIacuteTULO III
Dereitos e obrigas
Artigo 14 Dereito aacute proteccioacuten fronte aos riscos laborais
1 Os traballadores tentildeen dereito a unha proteccioacuten eficaz en materia de seguridade e sauacutede no traballo
O devandito dereito supoacuten a existencia dun correlativo deber do empresario de proteccioacuten dos traballadores fronte aos riscos laborais
Este deber de proteccioacuten constituacutee igualmente un deber das Administracioacutens puacuteblicas respecto do persoal ao seu servicio
Os dereitos de informacioacuten consulta e participacioacuten formacioacuten en materia preventiva paralizacioacuten da actividade en caso de risco grave e inminente e vixilaacutencia do seu estado de sauacutede nos termos previstos nesta Lei forman parte do dereito dos traballadores a unha proteccioacuten eficaz en materia de seguridade e sauacutede no traballo
13
2 No cumprimento do deber de proteccioacuten o empresario deberaacute garantir a seguridade e a sauacutede dos traballadores ao seu servicio en todos os aspectos relacionados co traballo A estes efectos no marco das suacuteas responsabilidades o empresario realizaraacute a prevencioacuten dos riscos laborais mediante a integracioacuten da actividade preventiva na empresa e a adopcioacuten de cantas medidas sexan necesarias para a proteccioacuten da seguridade e a sauacutede dos traballadores coas especialidades que se recollen nos artigos seguintes en materia de plano de prevencioacuten de riscos laborais avaliacioacuten de riscos informacioacuten consulta e participacioacuten e formacioacuten dos traballadores actuacioacuten en casos de emerxencia e de risco grave e inminente vixilaacutencia da sauacutede e mediante a constitucioacuten dunha organizacioacuten e dos medios necesarios nos termos establecidos no capiacutetulo IV desta Lei
O empresario desenvolveraacute unha accioacuten permanente de seguimento da actividade preventiva co fin de perfeccionar de maneira continua as actividades de identificacioacuten avaliacioacuten e control dos riscos que non se puideran evitar e os niacuteveis de proteccioacuten existentes e disporaacute o necesario para a adaptacioacuten das medidas de prevencioacuten sinaladas no paraacutegrafo anterior aacutes modificacioacutens que podan experimentar as circunstancias que incidan na realizacioacuten do traballo
3 O empresario deberaacute cumprir as obrigas establecidas na normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais
4 As obrigas dos traballadores establecidas nesta Lei a atribucioacuten de funcioacutens en materia de proteccioacuten e prevencioacuten a traballadores ou servicios da empresa e o recurso ao concerto con entidades especializadas para o desenvolvemento de actividades de prevencioacuten complementaraacuten as accioacutens do empresario sen que por isto o eximan do cumprimento do seu deber nesta materia sen prexuiacutezo das accioacutens que poida exercitar se eacute o caso contra calquera outra persoa
18
5 O custo das medidas relativas aacute seguridade e a sauacutede no traballo non deberaacute recaer de ninguacuten xeito sobre os traballadores
Artigo 15 Principios da accioacuten preventiva
1 O empresario aplicaraacute as medidas que integran o deber xeral de prevencioacuten previsto no artigo anterior de acordo cos seguintes principios xerais
a) Evitar os riscos
b) Avaliar os riscos que non se poidan evitar
c) Combater os riscos na suacutea orixe
d) Adaptar o traballo aacute persoa en particular no que respecta aacute concepcioacuten dos postos de traballo asiacute como a escolla dos equipos e os meacutetodos de traballo e de produccioacuten con miras en particular a atenuar o traballo monoacutetono e repetitivo e a reducir os efectos deste na sauacutede
e) Ter en conta a evolucioacuten da teacutecnica
f) Substituiacuter o perigoso polo que entrantildee pouco ou ninguacuten perigo
g) Planificar a prevencioacuten buscando un conxunto coherente que integre nela a teacutecnica a organizacioacuten do traballo as condicioacutens de traballo as relacioacutens sociais e a influencia dos factores ambientais no traballo
h) Adoptar medidas que antepontildean a proteccioacuten colectiva aacute individual
i) Dar as debidas instruccioacutens aos traballadores
2 O empresario tomaraacute en consideracioacuten as capacidades profesionais dos traballadores en materia de seguridade e de sauacutede no momento de lles encomendar as tarefas
3 O empresario adoptaraacute as medidas necesarias a fin de garantir que soacute os traballadores que recibiran informacioacuten suficiente e axeitada poidan acceder aacutes zonas de risco grave e especiacutefico
4 A efectividade das medidas preventivas deberaacute prever as distraccioacutens ou imprudencias non temerarias que puidese cometer o traballador Para a suacutea adopcioacuten teranse en conta os riscos adicionais que puidesen implicar determinadas medidas preventivas as cales soacute poderaacuten ser adoptadas cando a magnitude dos devanditos riscos sexa substancialmente inferior aacute dos que se pretende controlar e non existan alternativas maacuteis seguras
5 Poderaacuten concertar operacioacutens de seguro que tentildean como fin garantir como aacutembito de cobertura a previsioacuten de riscos derivados do traballo a empresa respecto dos seus traballadores os traballadores autoacutenomos respecto a eles mesmos e as sociedades cooperativas respecto aos seus socios cando a suacutea actividade consista na prestacioacuten do seu traballo persoal
19
Texto reemplazado por la Ley 542003
Artigo 16 Plano de prevencioacuten de riscos laborais avaliacioacuten dos riscos e planificacioacuten da actividade preventiva
1 A prevencioacuten de riscos laborais deberaacute integrarse no sistema xeral de xestioacuten da empresa tanto no conxunto das suacuteas actividades como en todos os niacuteveis xeraacuterquicos desta a traveacutes da implantacioacuten e aplicacioacuten dun plano de prevencioacuten de riscos laborais a que se refire o paraacutegrafo seguinte
Este plano de prevencioacuten de riscos laborais deberaacute incluiacuter a estructura organizativa as responsabilidades as funcioacutens as praacutecticas os procedementos os procesos e os recursos necesarios para realizar a accioacuten de prevencioacuten de riscos na empresa nos termos que regulamentariamente se establezan
2 Os instrumentos esenciais para a xestioacuten e aplicacioacuten do plano de prevencioacuten de riscos que poderaacuten ser levados a cabo por fases de forma programada son a avaliacioacuten de riscos laborais e a planificacioacuten da actividade preventiva a que se refiren los paraacutegrafos seguintes
a) O empresario deberaacute realizar unha avaliacioacuten inicial dos riscos para a seguridade e sauacutede dos traballadores tendo en conta con caraacutecter xeral a natureza da actividade as caracteriacutesticas dos postos de traballo existentes e dos traballadores que deban desempentildealos Igual avaliacioacuten deberaacute facerse con ocasioacuten da eleccioacuten dos equipos de traballo das sustancias ou preparados quiacutemicos e do acondicionamento dos lugares de traballo A avaliacioacuten inicial teraacute en conta aquelas outras actuacioacutens que deban desenvolverse de conformidade co disposto na normativa sobre proteccioacuten de riscos especiacuteficos e actividades de especial perigosidade A avaliacioacuten seraacute actualizada cando cambien as condicioacutens de traballo e en todo caso someterase a consideracioacuten e revisarase se fora necesario con ocasioacuten dos danos para a sauacutede que se produciran
Cando o resultado da avaliacioacuten o fixera necesario o empresario realizaraacute controis perioacutedicos das condicioacutens de traballo e da actividade dos traballadores na prestacioacuten dos seus servicios para detectar situacioacutens potencialmente perigosas
b) Se os resultados da avaliacioacuten prevista no paraacutegrafo a) puxeran de manifesto situacioacutens de risco o empresario realizaraacute aquelas actividades preventivas necesarias para eliminar ou reducir e controlar tales riscos Ditas actividades seraacuten obxecto de planificacioacuten polo empresario incluiacutendo para cada actividade preventiva o prazo para levala a cabo a designacioacuten de responsables e os recursos humanos e materiais necesarios para a suacutea execucioacuten
O empresario deberaacute asegurarse da efectiva execucioacuten das actividades preventivas incluiacutedas na planificacioacuten efectuando para iso un seguimento continuo da mesma
As actividades de prevencioacuten seraacuten modificadas cando se aprecie polo empresario como consecuencia dos controis perioacutedicos previstos no paraacutegrafo a) anterior a suacutea inadecuacioacuten aos fins de proteccioacuten requiridos
3 Cando se producise un dano para a sauacutede dos traballadores ou cando con ocasioacuten da vixilancia da sauacutede prevista no artigo 22 aparezan indicios de que as medidas de prevencioacuten resultan insuficientes o empresario levaraacute a cabo unha investigacioacuten ao respecto a fin de detectar as causas destes feitos
Artigo 17 Equipos de traballo e medios de proteccioacuten
20
1 O empresario adoptaraacute as medidas necesarias co fin de que os equipos de traballo sexan axeitados para o traballo que se deba realizar e convenientemente adaptados para tal efecto de xeito que garantan a seguridade e a sauacutede dos traballadores ao empregalos
Cando o emprego dun equipo de traballo poida presentar un risco especiacutefico para a seguridade e a sauacutede dos traballadores o empresario adoptaraacute as medidas necesarias co fin de que
a) A utilizacioacuten do equipo de traballo quede reservada aos encargados da devandita utilizacioacuten
b) Os traballos de reparacioacuten transformacioacuten mantemento ou conservacioacuten sexan realizados polos traballadores especificamente capacitados para iso
2 O empresario deberaacute proporcionar aos seus traballadores equipos de proteccioacuten individual axeitados para o desempentildeo das suacuteas funcioacutens e velar polo uso efectivo destes cando pola natureza dos traballos realizados sexan necesarios
Os equipos de proteccioacuten individual deberaacuten empregarse cando os riscos non se poidan evitar ou non se poidan limitar suficientemente por medios teacutecnicos de proteccioacuten colectiva ou mediante medidas meacutetodos ou procedementos de organizacioacuten do traballo
Artigo 18 Informacioacuten consulta e participacioacuten dos traballadores
1 A fin de dar cumprimento ao deber de proteccioacuten establecido nesta Lei o empresario adoptaraacute as medidas axeitadas para que os traballadores reciban todas as informacioacutens necesarias en relacioacuten con
a) Os riscos para a seguridade e a sauacutede dos traballadores no traballo tanto aqueles que afecten aacute empresa no seu conxunto como a cada tipo de posto de traballo ou funcioacuten
b) As medidas e actividades de proteccioacuten e prevencioacuten aplicables aos riscos sinalados no apartado anterior
c) As medidas adoptadas de conformidade co disposto no artigo 20 desta Lei
Nas empresas que tentildean representantes dos traballadores a informacioacuten aacute que se refire este apartado facilitaraa o empresario aos traballadores a traveacutes dos devanditos representantes non obstante deberase informar directamente a cada traballador dos riscos especiacuteficos que afecten ao seu posto de traballo ou funcioacuten e das medidas de proteccioacuten e prevencioacuten aplicables aos devanditos riscos
2 O empresario deberaacute consultar aos traballadores e permitir a suacutea participacioacuten no marco de todas as cuestioacutens que afecten aacute seguridade e aacute sauacutede no traballo de conformidade co disposto no capiacutetulo V desta Lei
Os traballadores teraacuten dereito a efectuar propostas ao empresario asiacute como aos oacuterganos de participacioacuten e representacioacuten previstos no capiacutetulo V desta Lei dirixidas aacute mellora dos niveis de proteccioacuten da seguridade e a sauacutede da empresa
Artigo 19 Formacioacuten dos traballadores
1 En cumprimento do deber de proteccioacuten o empresario deberaacute garantir que cada traballador reciba
21
unha formacioacuten teoacuterica e praacutectica suficiente e axeitada en materia preventiva tanto no momento da suacutea contratacioacuten calquera que sexa a modalidade ou duracioacuten desta como cando se produzan cambios nas funcioacutens que desempentildee ou se introduzan novas tecnoloxiacuteas ou cambios nos equipos de traballo
A formacioacuten deberaacute estar centrada especificamente no posto de traballo ou funcioacuten de cada traballador adaptarse aacute evolucioacuten dos riscos e aacute aparicioacuten doutros novos e repetirse periodicamente se fose necesario
2 A formacioacuten aacute que se refire o paraacutegrafo anterior deberase impartir sempre que sexa posible dentro da xeira ou no seu defecto noutras horas pero co desconto naquela do tempo investido nesta A formacioacuten poderaa impartir a empresa mediante medios propios ou concertaacutendoa con servicios alleos e o seu custo non recaeraacute de ninguacuten xeito sobre os traballadores
Artigo 20 Medidas de emerxencia
O empresario tendo en conta o tamantildeo e a actividade da empresa asiacute como a posible presencia de persoas alleas a esta deberaacute analizar as posibles situacioacutens de emerxencia e adoptar as medidas necesarias en materia de primeiros auxilios loita contra incendios e evacuacioacuten dos traballadores designando para isto ao persoal encargado de pontildeer en praacutectica estas medidas e comprobando periodicamente se eacute o caso o seu correcto funcionamento O devandito persoal debera posuiacuter a formacioacuten necesaria ser suficiente en nuacutemero e dispontildeer do material axeitado en funcioacuten das circunstancias antes sinalada
Para a aplicacioacuten das medidas adoptadas o empresario deberaacute organizar as relacioacutens que sexan necesarias con servicios externos aacute empresa en particular en materia de primeiros auxilios asistencia meacutedica de urxencia salvamento e loita contra incendios de xeito que quede garantida a rapidez e eficacia destas
Artigo 21 Risco grave e inminente
1 Cando os traballadores estean ou poidan estar expostos a un risco grave e inminente con ocasioacuten do seu traballo o empresario estaraacute na obriga de
a) Informar o antes posible a todos os traballadores afectados en canto aacute existencia do devandito risco e das medidas adoptadas ou que se eacute o caso se deban adoptar en materia de proteccioacuten
b) Adoptar as medidas e dar as instruccioacutens necesarias para que no caso de perigo grave inminente e inevitable os traballadores poidan interromper a suacutea actividade e se fose necesario abandonar de inmediato o lugar de traballo Neste suposto non se poderaacute esixir aos traballadores que prosigan a suacutea actividade mentres persista o perigo agaacutes excepcioacuten debidamente xustificada por razoacutens de seguridade e determinada regulamentariamente
c) Dispontildeer o necesario para que o traballador que non se puidese pontildeer en contacto co seu superior xeraacuterquico ante unha situacioacuten de perigo grave e inminente para a suacutea seguridade a doutros traballadores ou a de terceiros aacute empresa estea en condicioacutens tendo en conta os seus contildeecementos e os medios teacutecnicos postos aacute suacutea disposicioacuten de adoptar as medidas necesarias para evitar as consecuencias do devandito perigo
2 De acordo co previsto no apartado 1 do artigo 14 desta Lei o traballador teraacute dereito a interromper a suacutea actividade e abandonar o lugar de traballo en caso necesario cando considere que a dita
22
actividade entrantildea un risco grave e inminente para a suacutea vida ou a suacutea sauacutede
3 Cando no caso a que se refire o apartado 1 deste artigo o empresario non adopte ou non permita a adopcioacuten das medidas necesarias para garantir a seguridade e a sauacutede dos traballadores os representantes legais destes poderaacuten acordar por maioriacutea dos seus membros a paralizacioacuten da actividade dos traballadores afectados polo devandito risco Tal acordo seraacute comunicado de inmediato aacute empresa e aacute autoridade laboral a cal no prazo de vintecatro horas anularaacute ou ratificaraacute a paralizacioacuten acordada
O acordo a que se refire o paraacutegrafo anterior poderaacute ser adoptado por decisioacuten maioritaria dos Delegados de Prevencioacuten cando non resulte posible reunir coa urxencia requirida ao oacutergano de representacioacuten do persoal
4 Os traballadores ou os seus representantes non poderaacuten sufrir prexuiacutezo alguacuten derivado da adopcioacuten das medidas a que se refiren os apartados anteriores a menos que obrasen de mala fe ou cometesen neglixencia grave
Artigo 22 Vixilaacutencia da sauacutede
1 O empresario garantiralles aos traballadores ao seu servicio a vixilancia perioacutedica do seu estado de sauacutede en funcioacuten dos riscos inherentes ao traballo
Esta vixilancia soacute se poderaacute levar a cabo cando o traballador preste o seu consentimento Deste caraacutecter voluntario soacute se exceptuaraacuten previo informe dos representantes dos traballadores os supostos nos que a realizacioacuten dos recontildeecementos sexa imprescindible para avaliar os efectos das condicioacutens de traballo sobre a sauacutede dos traballadores ou para verificar se o estado de sauacutede do traballador pode constituiacuter un perigo para este para os demais traballadores ou para outras persoas relacionadas coa empresa ou cando asiacute estea establecido nunha disposicioacuten legal en relacioacuten coa proteccioacuten de riscos especiacuteficos e actividades de especial perigosidade
En todo caso deberase optar pola realizacioacuten daqueles recontildeecementos ou probas que causen as menores molestias ao traballador e que sexan proporcionais ao risco
2 As medidas de vixilancia e control da sauacutede dos traballadores levaranse a cabo respectando sempre o dereito aacute intimidade e aacute dignidade da persoa do traballador e aacute confidencialidade de toda a informacioacuten relacionada co seu estado de sauacutede
3 Os resultados da vixilancia a que se refire o apartado anterior seraacuten comunicados aos traballadores afectados
4 Os datos relativos aacute vixilancia da sauacutede dos traballadores non poderaacuten ser empregados con fins discriminatorios nin en prexuiacutezo do traballador
O acceso aacute informacioacuten meacutedica de caraacutecter persoal limitarase ao persoal meacutedico e aacutes autoridades sanitarias que leven a cabo a vixilancia da sauacutede dos traballadores sen que se poida facilitar ao empresario ou a outras persoas sen consentimento expreso do traballador
Malia o anterior o empresario e as persoas ou oacuterganos con responsabilidades en materia de prevencioacuten seraacuten informados das conclusioacutens que se deriven dos recontildeecementos efectuados en relacioacuten coa aptitude do traballador para o desempeno do posto de traballo ou coa necesidade de introducir ou
23
mellorar as medidas de proteccioacuten e prevencioacuten a fin de que poidan desenvolver correctamente as suacuteas funcioacutens en materia preventiva
5 Nos supostos en que a natureza dos riscos inherentes ao traballo o faga necesario o dereito dos traballadores aacute vixilancia perioacutedica do seu estado de sauacutede deberaacute ser alongado maacuteis alaacute do remate da relacioacuten laboral nos termos que regulamentariamente se determinen
6 As medidas de vixilancia e control da sauacutede dos traballadores levaranse a cabo por persoal sanitario con competencia teacutecnica formacioacuten e capacidade acreditada
Artigo 23 Documentacioacuten
1 O empresario deberaacute elaborar e conservar aacute disposicioacuten da autoridade laboral a seguinte documentacioacuten relativa aacutes obrigas establecidas nos artigos anteriores
13
a) Plano de prevencioacuten de riscos laborais conforme ao previsto no apartado 1 do artigo 16 desta Lei
b) Avaliacioacuten dos riscos para a seguridade e a sauacutede no traballo incluiacutedo o resultado dos controis perioacutedicos das condicioacutens de traballo e da actividade dos traballadores de acordo co disposto no paraacutegrafo a) do apartado 2 do artigo 16 desta Lei
c) Planificacioacuten da actividade preventiva incluiacutedas as medidas de proteccioacuten e de prevencioacuten a adoptar e no seu caso material de proteccioacuten que deba utilizarse de conformidade co paraacutegrafo b) do apartado 2 do artigo 16 desta Lei
d) Praacutectica dos controis do estado de sauacutede dos traballadores previstos no artigo 22 desta Lei e conclusioacutens obtidas deses nos termos recollidos no derradeiro paraacutegrafo do apartado 4 do devandito artigo
e) Relacioacuten de accidentes de traballo e enfermidades profesionais que causaran ao traballador unha incapacidade laboral superior a un diacutea de traballo Nestes casos o empresario realizaraacute ademais a notificacioacuten a que se refire o apartado 3 deste artigo
2 No momento de cesamento da suacutea actividade as empresas deberaacuten achegar aacute autoridade laboral a documentacioacuten sinalada no apartado anterior
3 O empresario estaraacute na obriga de notificar por escrito aacute autoridade laboral os danos para a sauacutede dos traballadores ao seu servicio que se produciran por mor do desenvolvemento do seu traballo conforme ao procedemento que se determine regulamentariamente
4 A documentacioacuten a que fai referencia este artigo deberaacute tameacuten ser posta a disposicioacuten das autoridades sanitarias co fin de que estas poidan cumprir co disposto no artigo 10 desta Lei e no artigo 21 da Lei 141986 do 25 de abril Xeral de Sanidade
Artigo 24 Coordinacioacuten de actividades empresariais
1 Cando nun mesmo centro de traballo desenvolvan actividades traballadores de duacuteas ou maacuteis
24
empresas estas deberaacuten cooperar na aplicacioacuten da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais Para tal fin estableceraacuten os medios de coordinacioacuten que sexan necesarios en canto aacute proteccioacuten e prevencioacuten de riscos laborais e a informacioacuten sobre estes aos seus respectivos traballadores nos termos previstos no apartado 1 do artigo 18 desta Lei
2 O empresario titular do centro de traballo adoptaraacute as medidas necesarias para que aqueloutros empresarios que desenvolvan actividades no seu centro de traballo reciban a informacioacuten e as instruccioacutens axeitadas en relacioacuten cos riscos existentes no centro de traballo e coas medidas de proteccioacuten e prevencioacuten correspondentes asiacute como sobre as medidas de emerxencia a aplicar para o seu traslado aos seus respectivos traballadores
3 As empresas que contraten ou subcontraten con outras a realizacioacuten de obras ou servicios correspondentes aacute propia actividade daquelas e que se desenvolvan nos seus propios centros de traballo deberaacuten vixiar o cumprimento polos devanditos contratistas e subcontratistas da normativa de prevencioacuten de riscos laborais
4 As obrigas consignadas no derradeiro paraacutegrafo do apartado 1 do artigo 41 desta Lei seraacuten tameacuten de aplicacioacuten respecto das operacioacutens contratadas nos supostos en que os traballadores da empresa contratista ou subcontratista non presten servicios nos centros de traballo da empresa principal sempre que tales traballadores deban operar con maquinaria equipos productos materias primas ou utensilios proporcionados pola empresa principal
5 Os deberes de cooperacioacuten e de informacioacuten e instruccioacuten recollidos nos apartados 1 e 2 aplicaranse respecto dos traballadores autoacutenomos que desenvolvan actividades nos devanditos centros de traballo
6 As obrigas previstas neste artigo seraacuten desenvoltas regulamentariamente
Artigo 25 Proteccioacuten de traballadores especialmente sensibles a determinados riscos
1 O empresario garantiraacute de maneira especiacutefica a proteccioacuten dos traballadores que polas suacuteas propias caracteriacutesticas persoais ou estado bioloacutexico contildeecido incluiacutedos aqueles que tentildean recontildeecida a situacioacuten de discapacidade fiacutesica psiacutequica ou sensorial sexan especialmente sensibles aos riscos derivados do traballo Para tal fin deberaacute ter en conta os ditos aspectos nas avaliacioacutens dos riscos e en funcioacuten destas adoptaraacute as medidas preventivas e de proteccioacuten necesarias
Os traballadores non seraacuten empregados naqueles postos de traballo nos que a causa das suacuteas caracteriacutesticas persoais estado bioloacutexico ou pola suacutea discapacidade fiacutesica psiacutequica ou sensorial debidamente recontildeecida poidan eles os demais traballadores ou outras persoas relacionadas coa empresa pontildeerse en situacioacuten de perigo ou en xeral cando estean manifestamente en estados ou situacioacutens transitorias que non respondan aacutes esixencias psicofiacutesicas dos respectivos postos de traballo
2 Igualmente o empresario deberaacute ter en conta nas avaliacioacutens os factores de risco que poidan incidir na funcioacuten de procreacioacuten dos traballadores en particular pola exposicioacuten a axentes fiacutesicos quiacutemicos e bioloacutexicos que poidan exercer efectos mutaxeacutenicos ou de toxicidade para a procreacioacuten tanto nos aspectos da fertilidade como do desenvolvemento da descendencia co fin de adoptar as medidas
25
preventivas necesarias
Artigo 26 Proteccioacuten da maternidade
1 A avaliacioacuten dos riscos a que se refire o artigo 16 desta Lei deberaacute abranguer a determinacioacuten da natureza o grao e a duracioacuten da exposicioacuten das traballadoras en situacioacuten de embarazo ou parto recente a axentes procedementos ou condicioacutens de traballo que poidan influiacuter negativamente na sauacutede das traballadoras ou do feto en calquera actividade susceptible de presentar un risco especiacutefico Se os resultados da avaliacioacuten revelasen un risco para a seguridade e a sauacutede ou unha posible repercusioacuten sobre o embarazo ou a lactacioacuten das devanditas traballadoras o empresario adoptaraacute as medidas necesarias para evitar a exposicioacuten ao dito risco a traveacutes dunha adaptacioacuten das condicioacutens ou do tempo de traballo da traballadora afectada As devanditas medidas incluiraacuten cando resulte necesario a non realizacioacuten de traballo nocturno ou de traballo a quendas
2 Cando a adaptacioacuten das condicioacutens ou do tempo de traballo non resultase posible ou a pesar de tal adaptacioacuten as condicioacutens dun posto de traballo puidesen influiacuter negativamente na sauacutede da traballadora embarazada ou do feto e asiacute o certifiquen os Servicios Meacutedicos do Instituto Nacional da Seguridade Social ou das Mutuas co informe do meacutedico do Servicio Nacional da Sauacutede que asista facultativamente aacute traballadora esta deberaacute desempentildear un posto de traballo ou funcioacuten diferente e compatible co seu estado O empresario deberaacute determinar previa consulta cos representantes dos traballadores a relacioacuten dos postos de traballo exentos de riscos para estes efectos
O cambio de posto ou funcioacuten levarase a cabo de conformidade coas regras e criterios que se apliquen nos supostos de mobilidade funcional e teraacute efectos ata o momento en que o estado de sauacutede da traballadora permita a suacutea reincorporacioacuten ao anterior posto
No suposto de que aiacutenda aplicando as regras sinaladas no paraacutegrafo anterior non existise posto de traballo ou funcioacuten compatible a traballadora poderaacute ser destinada a un posto non correspondente ao seu grupo ou a categoriacutea equivalente aiacutenda que conservaraacute o dereito ao conxunto de retribucioacutens do seu posto de orixe
3 Se o antedito cambio de posto non resultara teacutecnica ou obxectivamente posible ou no poida razoablemente exixirse por motivos xustificados poderaacute declararse o paso da traballadora afectada aacute situacioacuten de suspensioacuten do contrato por risco durante o embarazo contemplada no artigo 451 d) do Estatuto dos Traballadores durante o periacuteodo necesario para a proteccioacuten da suacutea seguridade ou da suacutea sauacutede e mentres persista a imposibilidade de reincorporarse ao seu posto anterior ou a outro posto compatible co seu estado
4 O disposto nos nuacutemeros 1 e 2 deste artigo seraacute tameacuten de aplicacioacuten durante o periacuteodo de lactacioacuten se as condicioacutens de traballo puidesen influiacuter negativamente na sauacutede da muller ou do fillo e asiacute o certificase o meacutedico que no reacutexime de Seguridade Social aplicable asista facultativamente aacute traballadora
5 As traballadoras embarazadas teraacuten dereito a ausentarse do traballo con dereito a remuneracioacuten para a realizacioacuten de exames prenatais e teacutecnicas de preparacioacuten ao parto previo aviso ao empresario e xustificacioacuten da necesidade da suacutea realizacioacuten dentro da xeira
26
La evaluacioacuten de los riesgos a que se refiere el artiacuteculo 16 de la presente Ley deberaacute comprender la determinacioacuten de la naturaleza el grado y la duracioacuten de la exposicioacuten de las trabajadoras en situacioacuten de embarazo o parto reciente a agentes procedimientos o condiciones de trabajo que puedan influir negativamente en la salud de las trabajadoras o del feto en cualquier actividad susceptible de presentar un riesgo especiacutefico Si los resultados de la evaluacioacuten revelasen un riesgo para la seguridad y la salud o una posible repercusioacuten sobre el embarazo o la lactancia de las citadas trabajadoras el empresario adoptaraacute las medidas necesarias para evitar la exposicioacuten a dicho riesgo a traveacutes de una adaptacioacuten de las condiciones o del tiempo de trabajo de la trabajadora afectada
Dichas medidas incluiraacuten cuando resulte necesario la no realizacioacuten de trabajo nocturno o de trabajo a turnosSustituido por Ley Orgaacutenica 32007 por
2 Cuando la adaptacioacuten de las condiciones o del tiempo de trabajo no resultase posible o a pesar de tal adaptacioacuten las condiciones de un puesto de trabajo pudieran influir negativamente en la salud de la trabajadora embarazada o del feto y asiacute lo certifiquen los Servicios Meacutedicos del Instituto Nacional de la Seguridad Social o de las Mutuas en funcioacuten de la Entidad con la que la empresa tenga concertada la cobertura de los riesgos profesionales con el informe del meacutedico del Servicio Nacional de Salud que asista facultativamente a la trabajadora eacutesta deberaacute desempentildear un puesto de trabajo o funcioacuten diferente y compatible con su estado El empresario deberaacute determinar previa consulta con los representantes de los trabajadores la relacioacuten de los puestos de trabajo exentos de riesgos a estos efectos
El cambio de puesto o funcioacuten se llevaraacute a cabo de conformidad con las reglas y criterios que se apliquen en los supuestos de movilidad funcional y tendraacute efectos hasta el momento en que el estado de salud de la trabajadora permita su reincorporacioacuten al anterior puesto
En el supuesto de que aun aplicando las reglas sentildealadas en el paacuterrafo anterior no existiese puesto de trabajo o funcioacuten compatible la trabajadora podraacute ser destinada a un puesto no correspondiente a su grupo o categoriacutea equivalente si bien conservaraacute el derecho al conjunto de retribuciones de su puesto de origen
Si dicho cambio de puesto no resultara teacutecnica u objetivamente posible o no pueda razonablemente exigirse por motivos justificados podraacute declararse el paso de la trabajadora afectada a la situacioacuten de suspensioacuten del contrato por riesgo durante el embarazo contemplada en el artiacuteculo 451d) del Estatuto de los Trabajadores durante el periacuteodo necesario para la proteccioacuten de su seguridad o de su salud y mientras persista la imposibilidad de reincorporarse a su puesto anterior o a otro puesto compatible con su estadoSustituido por Ley Orgaacutenica 32007 por
Lo dispuesto en los nuacutemeros 1 y 2 de este artiacuteculo seraacute tambieacuten de aplicacioacuten durante el periacuteodo de lactancia natural si las condiciones de trabajo pudieran influir negativamente en la salud de la mujer o del hijo y asiacute lo certifiquen los Servicios Meacutedicos del Instituto Nacional de la Seguridad Social o de las Mutuas en funcioacuten de la Entidad con la que la empresa tenga concertada la cobertura de los riesgos profesionales con el informe del meacutedico del Servicio Nacional de Salud que asista facultativamente a la trabajadora o a su
27
hijo Podraacute asimismo declararse el pase de la trabajadora afectada a la situacioacuten de suspensioacuten del contrato por riesgo durante la lactancia natural de hijos menores de nueve meses contemplada en el artiacuteculo 451d) del Estatuto de Ios Trabajadores si se dan las circunstancias previstas en el nuacutemero 3 de este artiacuteculo
Las trabajadoras embarazadas tendraacuten derecho a ausentarse del trabajo con derecho a remuneracioacuten para la realizacioacuten de exaacutemenes prenatales y teacutecnicas de preparacioacuten al parto previo aviso al empresario y justificacioacuten de la necesidad de su realizacioacuten dentro de la jornada de trabajo
Artigo 27 Proteccioacuten dos menores
1 Antes da incorporacioacuten ao traballo de mozos menores de dezaoito anos e previamente a calquera modificacioacuten importante das suacuteas condicioacutens de traballo o empresario deberaacute efectuar unha avaliacioacuten dos postos de traballo a desempentildear por estes a fin de determinar a natureza o grao e a duracioacuten da suacutea exposicioacuten en calquera actividade susceptible de presentar un risco especiacutefico ao respecto a axentes procesos ou condicioacutens de traballo que poidan pontildeer en perigo a seguridade ou a sauacutede destes traballadores
Para tal fin a avaliacioacuten teraacute especialmente en conta os riscos especiacuteficos para a seguridade a sauacutede e o desenvolvemento dos mozos derivados da suacutea falta de experiencia da suacutea inmadurez para avaliar os riscos existentes ou potenciais e do seu desenvolvemento aiacutenda incompleto
En todo caso o empresario informaraacute aos devanditos mozos e aos seus pais ou titores que intervintildeesen na contratacioacuten conforme ao disposto na letra b) do artigo 7 do texto refundido da Lei do Estatuto dos Traballadores aprobado polo Real Decreto lexislativo 11995 do 24 de marzo dos posibles riscos e de todas as medidas adoptadas para a proteccioacuten da suacutea seguridade e sauacutede
2 Tendo en conta os factores anteriormente sinalados o Goberno estableceraacute as limitacioacutens aacute contratacioacuten dos mozos menores de dezaoito anos en traballos que presenten riscos especiacuteficos
Artigo 28 Relacioacutens de traballo temporais de duracioacuten determinada e en empresas de traballo temporal
1 Os traballadores con relacioacutens de traballo temporais ou de duracioacuten determinada asiacute como os contratados por empresas de traballo temporal deberaacuten beneficiarse do mesmo nivel de proteccioacuten en materia de seguridade e sauacutede que os restantes traballadores da empresa na que prestan os seus servicios
A existencia dunha relacioacuten de traballo das sinaladas no paraacutegrafo anterior non xustificaraacute de ninguacuten xeito unha diferencia de trato polo que respecta aacutes condicioacutens de traballo no relativo a calquera dos aspectos da proteccioacuten da seguridade e a sauacutede dos traballadores
Esta Lei e as suacuteas disposicioacutens de desenvolvemento aplicaranse plenamente aacutes relacioacutens de traballo sinaladas nos paraacutegrafos anteriores
2 O empresario adoptaraacute as medidas necesarias para garantir que con caraacutecter previo ao inicio da suacutea actividade os traballadores a que se refire o apartado anterior reciban informacioacuten acerca dos riscos aos que estean expostos en particular no relativo aacute necesidade de cualificacioacutens ou aptitudes profesionais determinadas a esixencia de controis meacutedicos especiais ou a existencia de riscos especiacuteficos do posto de
28
traballo a cubrir asiacute como sobre as medidas de proteccioacuten e prevencioacuten fronte a estes
Os devanditos traballadores recibiraacuten en todo caso unha formacioacuten suficiente e axeitada aacutes caracteriacutesticas do posto de traballo a cubrir tendo en conta a suacutea cualificacioacuten e experiencia profesional e os riscos aos que estean expostos
3 Os traballadores a que se refire este artigo teraacuten dereito a unha vixilancia perioacutedica do seu estado de sauacutede nos termos establecidos no artigo 22 desta Lei e nas suacuteas normas de desenvolvemento
4 O empresario deberaacute informar aos traballadores designados para ocuparse das actividades de proteccioacuten e prevencioacuten ou se eacute o caso o servicio de prevencioacuten previsto no artigo 31 desta Lei da incorporacioacuten dos traballadores a que se refire este artigo na medida necesaria para que poidan desenvolver de xeito axeitado aacutes suacuteas funcioacutens respecto de todos os traballadores da empresa
5 Nas relacioacutens de traballo a traveacutes de empresas de traballo temporal a empresa usuaria seraacute responsable das condicioacutens de execucioacuten do traballo en todo o relacionado coa proteccioacuten da seguridade e a sauacutede dos traballadores Corresponderaacute ademais aacute empresa usuaria o cumprimento das obrigas en materia de informacioacuten previstas nos apartados 2 e 4 deste artigo
A empresa de traballo temporal seraacute responsable do cumprimento das obrigas en materia de formacioacuten e vixilancia da sauacutede que se establecen nos apartados 2 e 3 deste artigo Para tal fin e sen prexuiacutezo do disposto no paraacutegrafo anterior a empresa usuaria deberaacute informar aacute empresa de traballo temporal e esta aos traballadores afectados antes da adscricioacuten destes acerca das caracteriacutesticas propias dos postos de traballo a desempentildear e das cualificacioacutens requiridas
A empresa usuaria deberaacute informar aos representantes dos traballadores nesta da adscricioacuten dos traballadores postos a disposicioacuten pola empresa de traballo temporal Os ditos traballadores poderanse dirixir a estes representantes no exercicio dos dereitos recontildeecidos nesta Lei
Artigo 29 Obrigas dos traballadores en materia de prevencioacuten de riscos
1 Corresponde a cada traballador velar segundo as suacuteas posibilidades e mediante o cumprimento das medidas de prevencioacuten que en cada caso sexan adoptadas pola suacutea propia seguridade e sauacutede no traballo e pola daqueloutras persoas aacutes que poida afectar a suacutea actividade profesional a causa dos seus actos e omisioacutens no traballo de conformidade coa suacutea formacioacuten e as instruccioacutens do empresario
2 Os traballadores de acordo coa suacutea formacioacuten e seguindo as instruccioacutens do empresario deberaacuten en particular
1ordm Empregar de forma axeitada de acordo coa suacutea natureza e os riscos previsibles as maacutequinas aparellos ferramentas substancias perigosas equipos de transporte e en xeral calquera outros medios cos que desenvolvan a suacutea actividade
2ordm Empregar correctamente os medios e equipos de proteccioacuten facilitados polo empresario de acordo coas instruccioacutens recibidas deste
3ordm Non pontildeer foacutera de funcionamento e empregar correctamente os dispositivos de seguridade existentes ou que se instalen nos medios relacionados coa suacutea actividade ou nos lugares de traballo en que esta tentildea lugar
29
4ordm Informar de inmediato ao seu superior xeraacuterquico directo e aos traballadores designados para realizaren actividades de proteccioacuten e de prevencioacuten ou se eacute o caso ao servicio de prevencioacuten acerca de calquera situacioacuten que ao seu xuiacutezo entrantildee por motivos razoables un risco para a seguridade e a sauacutede dos traballadores
5ordm Contribuiacuter ao cumprimento das obrigas establecidas pola autoridade competente co fin de protexer a seguridade e a sauacutede dos traballadores no traballo
6ordm Cooperar co empresario para que este poida garantir unhas condicioacutens de traballo que sexan seguras e non entrantildeen riscos para a seguridade e a sauacutede dos traballadores
3 O cumprimento polos traballadores das obrigas en materia de prevencioacuten de riscos a que se refiren os apartados anteriores teraacute a consideracioacuten de incumprimento laboral para os efectos previstos no artigo 581 do Estatuto dos Traballadores ou de falta se eacute o caso conforme ao establecido na correspondente normativa sobre reacutexime disciplinario dos funcionarios puacuteblicos ou do persoal estatutario ao servicio das Administracioacutens puacuteblicas O disposto neste apartado seraacute igualmente aplicable aos socios das cooperativas en que a suacutea actividade consista na prestacioacuten do seu traballo coas precisioacutens que se establezan nos seus Regulamentos de Reacutexime Interno
CAPIacuteTULO IV
Servicios de prevencioacuten
Artigo 30 Proteccioacuten e prevencioacuten de riscos profesionais
1 En cumprimento do deber de prevencioacuten de riscos profesionais o empresario designaraacute un ou varios traballadores para ocupaacuterense da devandita actividade constituiraacute un servicio de prevencioacuten ou concertaraacute o dito servicio cunha entidade especializada allea aacute empresa
2 Os traballadores designados deberaacuten ter a capacidade necesaria dispor do tempo e dos medios precisos e ser suficientes en nuacutemero tendo en conta o tamantildeo da empresa asiacute como os riscos a que estaacuten expostos os traballadores e a suacutea distribucioacuten nesta co alcance que se determine nas disposicioacutens a que se refire a letra e) do apartado 1 do artigo 6 desta Lei
Os traballadores a que se refire o paraacutegrafo anterior colaboraraacuten entre si e se eacute o caso cos servicios de prevencioacuten
3 Para a realizacioacuten da actividade de prevencioacuten o empresario deberaacute facilitar aos traballadores designados o acceso aacute informacioacuten e documentacioacuten a que se refiren os artigos 18 e 23 desta Lei
4 Os traballadores designados non poderaacuten sufrir ninguacuten prexuiacutezo derivado das suacuteas actividades de proteccioacuten e prevencioacuten dos riscos profesionais na empresa En exercicio desta funcioacuten os devanditos traballadores gozaraacuten en particular das garantiacuteas que para os representantes dos traballadores establecen as letras a) b) e c) do artigo 68 e o apartado 4 do artigo 56 do texto refundido da Lei do Estatuto dos Traballadores
Esta garantiacutea acadaraacute tameacuten aos traballadores integrantes do servicio de prevencioacuten cando a
30
empresa decida constituiacutelo de acordo co disposto no artigo seguinte
Os traballadores a que se refiren os paraacutegrafos anteriores deberaacuten gardar sixilo profesional sobre a informacioacuten relativa aacute empresa aacute que tiveran acceso como consecuencia do desempentildeo das suacuteas funcioacutens
5 Nas empresas de menos de seis traballadores o empresario poderaacute asumir persoalmente as funcioacutens sinaladas no apartado 1 sempre que desenvolva de forma cotiaacute a suacutea actividade no centro de traballo e tentildea a capacidade necesaria en funcioacuten dos riscos a que estean expostos os traballadores e a perigosidade das actividades co alcance que se determine nas disposicioacutens a que se refire a letra e) do apartado 1 do artigo 6 desta Lei
6 O empresario que non concertase o Servicio de prevencioacuten cunha entidade especializada allea aacute empresa deberaacute someter o seu sistema de prevencioacuten ao control dunha auditoriacutea ou avaliacioacuten externa nos termos que regulamentariamente se determinen
Artigo 31 Servicios de prevencioacuten
1 Se a designacioacuten dun ou varios traballadores fose insuficiente para a realizacioacuten das actividades de prevencioacuten en funcioacuten do tamantildeo da empresa dos riscos a que estean expostos os traballadores ou da perigosidade das actividades desenvolvidas co alcance que se estableza nas disposicioacutens a que se refire a letra e) do apartado 1 do artigo 6 desta Lei o empresario deberaacute recorrer a un ou varios servicios de prevencioacuten propios ou alleos aacute empresa que colaboraraacuten cando sexa necesario
Para o establecemento destes servicios nas Administracioacutens puacuteblicas terase en conta a suacutea estructura organizativa e a existencia se eacute o caso de aacutembitos sectoriais e descentralizados
2 Entenderase como servicio de prevencioacuten o conxunto de medios humanos e materiais necesarios para realizar as actividades preventivas a fin de garantir a axeitada proteccioacuten da seguridade e a sauacutede dos traballadores asesorando e asistindo para isto ao empresario aos traballadores e aos seus representantes e aos oacuterganos de representacioacuten especializados Para o exercicio das suacuteas funcioacutens o empresario deberaacute facilitar ao devandito servicio o acceso aacute informacioacuten e documentacioacuten a que se refire o apartado 3 do artigo anterior
3 Os servicios de prevencioacuten deberaacuten estar en condicioacutens de proporcionar aacute empresa o asesoramento e apoio que precise en funcioacuten dos tipos de risco nela existentes e no referente a
Texto reemplazado por la Ley 542003
a) O desentildeo implantacioacuten e aplicacioacuten dun plano de prevencioacuten de riscos laborais que permita a integracioacuten da prevencioacuten na empresa
b) A avaliacioacuten dos factores de risco que poidan afectar aacute seguridade e a sauacutede dos traballadores nos termos previstos no artigo 16 desta Lei
Texto reemplazado por la Ley 542003c) A planificacioacuten da actividade preventiva e a determinacioacuten das prioridades na adopcioacuten das
medidas preventivas e a vixilaacutencia da suacutea eficacia
31
d) A informacioacuten e formacioacuten dos traballadores
e) A prestacioacuten dos primeiros auxilios e planos de emerxencia f) A vixilancia da sauacutede dos traballadores en relacioacuten cos riscos derivados do traballo
4 O servicio de prevencioacuten teraacute caraacutecter interdisciplinario tendo os seus medios que ser apropiados para cumprir as suacuteas funcioacutens Para isto a formacioacuten especialidade capacitacioacuten dedicacioacuten e nuacutemero de compontildeentes destes servicios asiacute como os seus recursos teacutecnicos deberaacuten ser suficientes e axeitados aacutes actividades preventivas a desenvolver en funcioacuten das seguintes circunstancias
a) Tamantildeo da empresa
b) Tipos de risco aos que se poidan atopar expostos os traballadores
c) Distribucioacuten de riscos na empresa
5 Para poder actuar como servicios de prevencioacuten as entidades especializadas deberaacuten ser obxecto de acreditacioacuten pola Administracioacuten laboral mediante a comprobacioacuten de que reuacutenen os requisitos que se establezan regulamentariamente e previa aprobacioacuten da Administracioacuten sanitaria en canto aos aspectos de caraacutecter sanitario
Artigo 32 Actuacioacuten preventiva das Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais
As Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social poderaacuten desenvolver para as empresas a elas asociadas as funcioacutens correspondentes aos servicios de prevencioacuten con suxeicioacuten ao disposto no apartado 5 do artigo 31
Os representantes dos empresarios e dos traballadores teraacuten dereito a participar no control e seguimento da xestioacuten desenvolvida polas Mutuas de Accidentes da Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social nas funcioacutens a que se refire o paraacutegrafo anterior conforme ao previsto no artigo 39 cinco da Lei 421994 do 30 de decembro de Medidas fiscais administrativas e de orde social
Texto Antildeadido por la Ley 542003
Artigo 32 bis Presencia dos recursos preventivos
1 A presencia no centro de traballo dos recursos preventivos calquera que sexa a modalidade de organizacioacuten de ditos recursos seraacute necesaria nos seguintes casos
a) Cando os riscos podan verse agravados ou modificados no desenvolvemento do proceso ou a actividade pola concorrencia de operacioacutens diversas que se desenvolven sucesiva o simultaneamente e que fagan preciso o control da correcta aplicacioacuten dos meacutetodos de traballo
b) Cando se realicen actividades ou procesos que regulamentariamente sexan considerados como perigosos ou con riscos especiais
c) Cando a necesidade de dita presencia sexa requirida pola Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social se as circunstancias do caso asiacute o esixiran debido aacutes condicioacutens de traballo detectadas
32
2 Consideacuteranse recursos preventivos aos que o empresario poderaacute asignar a presencia os seguintes
a) Un ou varios traballadores designados da empresa
b) Un ou varios membros do servicio de prevencioacuten propio da empresa
c) Un ou varios membros do ou dos servicios de prevencioacuten alleos concertados pola empresa Cando a presencia se realice por diferentes recursos preventivos estes deberaacuten colaborar entre si
3 Os recursos preventivos a que se refire o apartado anterior deberaacuten ter a capacidade suficiente dispontildeer dos medios necesarios e ser suficientes en nuacutemero para vixiar o cumprimento das actividades preventivas debendo permanecer no centro de traballo durante o tempo no que se mantentildea a situacioacuten que determine a suacutea presencia
4 No obstante o sinalado nos apartados anteriores o empresario poderaacute asignar a presencia de forma expresa a un ou varios traballadores da empresa que sen formar parte do servicio de prevencioacuten propio ni ser traballadores designados reuacutenan os contildeecementos a cualificacioacuten e a experiencia necesarios nas actividades ou procesos a que se refire o apartado 1 e conten coa formacioacuten preventiva correspondente como miacutenimo aacutes funciones do nivel baacutesico
Neste suposto tales traballadores manteraacuten a necesaria colaboracioacuten cos recursos preventivos do empresario
CAPIacuteTULO V
Consulta e participacioacuten dos traballadores
Artigo 33 Consulta dos traballadores
1 O empresario deberaacute consultar aos traballadores coa debida antelacioacuten a adopcioacuten das decisioacutens relativas a
a) A planificacioacuten e a organizacioacuten do traballo na empresa e a introduccioacuten de novas tecnoloxiacuteas en todo o relacionado coas consecuencias que estas puidesen ter para a seguridade e a sauacutede dos traballadores derivadas da escolla dos equipos a determinacioacuten e a adecuacioacuten das condicioacutens de traballo e o impacto dos factores ambientais no traballo
b) A organizacioacuten e desenvolvemento das actividades de proteccioacuten da sauacutede e prevencioacuten dos riscos profesionais na empresa incluiacuteda a designacioacuten dos traballadores encargados das devanditas actividades ou o recurso a un servicio de prevencioacuten externo
c) A designacioacuten dos traballadores encargados das medidas de emerxencia
d) Os procedementos de informacioacuten e documentacioacuten a que se refiren os artigos 18 apartado 1 e 23 apartado 1 desta Lei
e) O proxecto e a organizacioacuten da formacioacuten en materia preventiva
f) Calquera outra accioacuten que poida ter efectos substanciais sobre a seguridade e a sauacutede dos
33
traballadores
2 Nas empresas que conten con representantes dos traballadores as consultas a que se refire o apartado anterior levaranse a cabo cos ditos representantes
Artigo 34 Dereitos de participacioacuten e representacioacuten
1 Os traballadores tentildeen dereito a participar na empresa nas cuestioacutens relacionadas coa prevencioacuten de riscos no traballo
Nas empresas ou centros de traballo que conten con seis ou maacuteis traballadores a participacioacuten destes canalizarase a traveacutes dos seus representantes e da representacioacuten especializada que se regula neste capiacutetulo
2 Aos Comiteacutes de Empresa aos Delegados de Persoal e aos representantes sindicais corresponderalles nos termos que respectivamente lles recontildeecen o Estatuto dos Traballadores a Lei de Oacuterganos de Representacioacuten do Persoal ao Servicio das Administracioacutens Puacuteblicas e a Lei Orgaacutenica de Liberdade Sindical a defensa dos intereses dos traballadores en materia de prevencioacuten de riscos no traballo Para isto os representantes do persoal exerceraacuten as competencias que as devanditas normas establecen en materia de informacioacuten consulta e negociacioacuten vixilancia e control e exercicio de accioacutens perante as empresas e os oacuterganos e tribunais competentes
3 O dereito de participacioacuten que se regula neste capiacutetulo exercerase no aacutembito das Administracioacutens puacuteblicas coas adaptacioacutens que procedan en atencioacuten aacute diversidade das actividades que desenvolven e as diferentes condicioacutens en que estas se realizan a complexidade e dispersioacuten da suacutea estructura organizativa e as suacuteas peculiaridades en materia de representacioacuten colectiva nos termos previstos na Lei 71990 do 19 de xullo sobre negociacioacuten colectiva e participacioacuten na determinacioacuten das condicioacutens de traballo dos empregados puacuteblicos podendo establecer aacutembitos sectoriais e descentralizados en funcioacuten do nuacutemero de efectivos e centros
Para levar a cabo a indicada adaptacioacuten no aacutembito da Administracioacuten Xeral do Estado o Goberno teraacute en conta os seguintes criterios
a) De ninguacuten xeito a dita adaptacioacuten poderaacute afectar aacutes competencias facultades e garantiacuteas que se recontildeecen nesta Lei aos Delegados de Prevencioacuten e aos Comiteacutes de Seguridade e Sauacutede
b) Deberase establecer o aacutembito especiacutefico que resulte axeitado en cada caso para o exercicio da funcioacuten de participacioacuten en materia preventiva dentro da estructura organizativa da Administracioacuten Con caraacutecter xeral o devandito aacutembito seraacute o dos oacuterganos de representacioacuten do persoal ao servicio das Administracioacutens puacuteblicas aiacutenda que se poderaacuten establecer outros distintos en funcioacuten das caracteriacutesticas da actividade e frecuencia dos riscos a que poidan estar expostos os traballadores
c) Cando no indicado aacutembito existan diferentes oacuterganos de representacioacuten do persoal deberase garantir unha actuacioacuten coordinada de todos eles en materia de prevencioacuten e proteccioacuten da seguridade e a sauacutede no traballo posibilitando que a participacioacuten se realice de forma conxunta entre uns e outros no aacutembito especiacutefico establecido para o efecto
d) Con caraacutecter xeral constituirase un uacutenico Comiteacute de Seguridade e Sauacutede no aacutembito dos oacuterganos de representacioacuten previstos na Lei de Oacuterganos de Representacioacuten do Persoal ao Servicio das
34
Administracioacutens Puacuteblicas que estaraacute integrado polos Delegados de Prevencioacuten designados no dito aacutembito tanto para o persoal con relacioacuten de caraacutecter administrativo ou estatutario como para o persoal laboral e por representantes da Administracioacuten en nuacutemero non superior ao de Delegados Malia isto poderanse constituiacuter Comiteacutes de Seguridade e Sauacutede noutros aacutembitos cando as razoacutens da actividade e o tipo e frecuencia dos riscos asiacute o aconsellen
Artigo 35 Delegados de Prevencioacuten
1 Os Delegados de Prevencioacuten son os representantes dos traballadores con funcioacutens especiacuteficas en materia de prevencioacuten de riscos no traballo
2 Os Delegados de Prevencioacuten seraacuten designados por e entre os representantes do persoal no aacutembito dos oacuterganos de representacioacuten previstos nas normas a que se refire o artigo anterior de acordo coa seguinte escala
De 50 a 100 traballadores 2 Delegados de prevencioacutenDe 101 a 500 traballadores 3 Delegados de PrevencioacutenDe 501 a 1000 traballadores 4 Delegados de PrevencioacutenDe 1001 a 2000 traballadores 5 Delegados de PrevencioacutenDe 2001 a 3000 traballadores 6 Delegados de PrevencioacutenDe 3001 a 4000 traballadores 7 Delegados de PrevencioacutenDe 4001 en adiante 8 Delegados de Prevencioacuten
Nas empresas de ata trinta traballadores o Delegado de Prevencioacuten seraacute o Delegado de PersoalNas empresas de trinta e un a corenta e nove traballadores haberaacute un Delegado de Prevencioacuten que
seraacute elixido por e entre os Delegados de Persoal
3 Para os efectos de determinar o nuacutemero de Delegados de Prevencioacuten teranse en conta os seguintes criterios
a) Os traballadores vinculados por contratos de duracioacuten determinada superior a un ano computaranse como traballadores fixos do cadro de persoal
b) Os contratados por prazo de ata un ano computaranse segundo o nuacutemero de diacuteas traballados no periacuteodo dun ano anterior aacute designacioacuten Cada douscentos diacuteas traballados ou fraccioacuten computaranse como un traballador maacuteis
4 Malia o disposto neste artigo nos convenios colectivos poderanse establecer outros sistemas de designacioacuten dos Delegados de Prevencioacuten sempre que se garanta que a facultade de designacioacuten corresponde aos representantes do persoal ou aos propios traballadores
Asiacute mesmo na negociacioacuten colectiva ou mediante os acordos a que se refire o artigo 83 apartado 3 do Estatuto dos Traballadores poderase acordar que as competencias recontildeecidas nesta Lei aos Delegados de Prevencioacuten sexan exercidas por oacuterganos especiacuteficos creados no propio convenio ou nos acordos nomeados Os devanditos oacuterganos poderaacuten asumir nos termos e conforme aacutes modalidades que se acorde competencias xerais respecto do conxunto dos centros de traballo incluiacutedos no aacutembito de aplicacioacuten do convenio ou do acordo co fin de fomentar o mellor cumprimento nestes da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais
35
Igualmente no aacutembito das Administracioacutens puacuteblicas poderanse establecer nos termos sinalados na Lei 71990 do 19 de xullo sobre negociacioacuten colectiva e participacioacuten na determinacioacuten das condicioacutens de traballo dos empregados puacuteblicos outros sistemas de designacioacuten dos Delegados de Prevencioacuten e acordarse que as competencias que a dita Lei atribuacutee a estes poidan ser exercidas por oacuterganos especiacuteficos
Artigo 36 Competencias e facultades dos Delegados de Prevencioacuten
1 Son competencias dos Delegados de Prevencioacuten
a) Colaborar coa direccioacuten da empresa na mellora da accioacuten preventiva
b) Promover e fomentar a cooperacioacuten dos traballadores na execucioacuten da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais
c) Ser consultados polo empresario con caraacutecter previo aacute suacutea execucioacuten acerca das decisioacutens a que se refire o artigo 33 desta Lei
d) Exercer un labor de vixilancia e control sobre o cumprimento da normativa de prevencioacuten de riscos laborais
Nas empresas que de acordo co disposto no apartado 2 do artigo 38 desta Lei non conten con Comiteacute de Seguridade e Sauacutede por non acadaren o nuacutemero miacutenimo de traballadores establecido para tal efecto as competencias atribuiacutedas a aquel nesta Lei seraacuten exercidas polos Delegados de Prevencioacuten
2 No exercicio das competencias atribuiacutedas aos Delegados de Prevencioacuten estes estaraacuten facultados para
a) Acompantildear os teacutecnicos nas avaliacioacutens de caraacutecter preventivo do medio ambiente de traballo asiacute como nos termos previstos no artigo 40 desta Lei aos Inspectores de Traballo e Seguridade Social nas visitas e verificacioacutens que realicen nos centros de traballo para comprobar o cumprimento da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais podendo formular ante eles as observacioacutens que estimen oportunas
b) Ter acceso coas limitacioacutens previstas no apartado 4 do artigo 22 desta Lei aacute informacioacuten e documentacioacuten relativa aacutes condicioacutens de traballo que sexan necesarias para o exercicio das suacuteas funcioacutens e en particular aacute prevista nos artigos 18 e 23 desta Lei Cando a informacioacuten estea suxeita aacutes limitacioacutens devanditas soacute poderaacute ser subministrada de maneira que se garanta o respecto da confidencialidade
c) Ser informados polo empresario sobre os danos producidos na sauacutede dos traballadores unha vez que aquel tivese contildeecemento deles podendo presentarse aiacutenda foacutera da suacutea xeira no lugar dos feitos para contildeecer as circunstancias destes
d) Recibir do empresario as informacioacutens obtidas por este procedentes das persoas ou oacuterganos encargados das actividades de proteccioacuten e prevencioacuten na empresa asiacute como dos organismos competentes para a seguridade e a sauacutede dos traballadores sen prexuiacutezo do disposto no artigo 40 desta Lei en materia de colaboracioacuten coa Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
e) Realizar visitas aos lugares de traballo para exercer un labor de vixilancia e control do estado das condicioacutens de traballo podendo para tal fin acceder a calquera zona destes e comunicarse durante a xeira
36
cos traballadores de maneira que non se altere o normal desenvolvemento do proceso productivo
f) Solicitar do empresario a adopcioacuten de medidas de caraacutecter preventivo e para a mellora dos niveis de proteccioacuten da seguridade e a sauacutede dos traballadores podendo para tal fin efectuar propostas ao empresario asiacute como ao Comiteacute de Seguridade e Sauacutede para a suacutea discusioacuten neste
g) Propontildeer ao oacutergano de representacioacuten dos traballadores a adopcioacuten do acordo de paralizacioacuten de actividades a que se refire o apartado 3 do artigo 21
3 Os informes que deben emitir os Delegados de Prevencioacuten a teor do disposto na letra c) do apartado l deste artigo deberanse elaborar nun prazo de quince diacuteas ou no tempo imprescindible cando se trate de adoptar medidas dirixidas a previr riscos inminentes Transcorrido o prazo sen ter emitido o informe o empresario poderaacute pontildeer en praacutectica a suacutea decisioacuten
4 A decisioacuten negativa do empresario aacute adopcioacuten das medidas propostas polo Delegado de Prevencioacuten a teor do disposto na letra f) do apartado 2 deste artigo deberaacute ser motivada
Artigo 37 Garantiacuteas e sixilo profesional dos Delegados de Prevencioacuten
1 O previsto no artigo 68 do Estatuto dos Traballadores en materia de garantiacuteas aplicarase aos Delegados de Prevencioacuten na suacutea condicioacuten de representantes dos traballadores
O tempo empregado polos Delegados de Prevencioacuten para o desempentildeo das funcioacutens previstas nesta Lei considerarase como de exercicio de funcioacutens de representacioacuten para os efectos da utilizacioacuten do creacutedito de horas mensuais retribuiacutedas previsto na letra e) do devandito artigo 68 do Estatuto dos Traballadores
Malia o anterior considerarase en todo caso como tempo de traballo efectivo sen imputacioacuten ao dito creacutedito horario o correspondente aacutes xuntanzas do Comiteacute de Seguridade e Sauacutede e a calquera outras convocadas polo empresario en materia de prevencioacuten de riscos asiacute como o destinado aacutes visitas previstas nas letras a) e c) do nuacutemero 2 do artigo anterior
2 O empresario deberaacute proporcionarlles aos Delegados de Prevencioacuten os medios e a formacioacuten en materia preventiva que resulten necesarios para o exercicio das suacuteas funcioacutens
A formacioacuten teraa que facilitar o empresario polos seus propios medios ou mediante concerto con organismos ou entidades especializadas na materia e deberaacute adaptarse aacute evolucioacuten dos riscos e aacute aparicioacuten doutros novos repetiacutendose periodicamente se fose necesario
O tempo dedicado aacute formacioacuten considerarase como tempo de traballo para todos os efectos e o seu custo non poderaacute recaer de ninguacuten xeito sobre os Delegados de Prevencioacuten
3 Os Delegados de Prevencioacuten seralles de aplicacioacuten o disposto no apartado 2 do artigo 65 do Estatuto dos Traballadores en canto ao sixilo profesional debido respecto das informacioacutens a que tivesen acceso como consecuencia da suacutea actuacioacuten na empresa
4 O disposto neste artigo en materia de garantiacuteas e sixilo profesional dos Delegados de Prevencioacuten entenderase referido no caso das relacioacutens de caraacutecter administrativo ou estatutario do persoal ao servicio das Administracioacutens puacuteblicas aacute regulacioacuten contida nos artigos 10 paraacutegrafo segundo e 11 da Lei 91987 do 12 de xuntildeo de Oacuterganos de Representacioacuten Determinacioacuten das Condicioacutens de Traballo e Participacioacuten
37
do Persoal ao Servicio das Administracioacutens Puacuteblicas
Artigo 38 Comiteacute de Seguridade e Sauacutede
1 O Comiteacute de Seguridade e Sauacutede eacute o oacutergano paritario e colexiado de participacioacuten destinado aacute consulta regular e perioacutedica das actuacioacutens da empresa en materia de prevencioacuten de riscos
2 Constituirase un Comiteacute de Seguridade e Sauacutede en todas as empresas ou centros de traballo que conten con 50 ou maacuteis traballadores O Comiteacute estaraacute formado polos Delegados de Prevencioacuten dunha parte e polo empresario eou os seus representantes en nuacutemero igual ao de Delegados de Prevencioacuten da outra
Nas xuntanzas do Comiteacute de Seguridade e Sauacutede participaraacuten con voz pero sen voto os Delegados Sindicais e os responsables teacutecnicos da prevencioacuten na empresa que non estean incluiacutedos na composicioacuten aacute que se refire o paraacutegrafo anterior Nas mesmas condicioacutens poderaacuten participar traballadores da empresa que conten cunha especial cualificacioacuten ou informacioacuten respecto de concretas cuestioacutens que se debatan neste oacutergano e teacutecnicos en prevencioacuten alleos aacute empresa sempre que asiacute o solicite algunha das representacioacutens no Comiteacute
3 O Comiteacute de Seguridade e Sauacutede reunirase trimestralmente e sempre que o solicite algunha das representacioacutens deste O Comiteacute adoptaraacute as suacuteas propias normas de funcionamento
As empresas que conten con varios centros de traballo dotados de Comiteacute de Seguridade e Sauacutede poderaacuten acordar cos seus traballadores a creacioacuten dun Comiteacute Intercentros coas funcioacutens que o acordo lle atribuacutea
Artigo 39 Competencias e facultades do Comiteacute de Seguridade e Sauacutede
1 O Comiteacute de Seguridade e Sauacutede teraacute as seguintes competencias
Texto reemplazado por la Ley 542003
a) Participar na elaboracioacuten posta en praacutectica e avaliacioacuten dos planos e programas de prevencioacuten de riscos na empresa A tal efecto no seu seno se debateraacuten antes da suacutea posta en praacutectica e no referente a suacutea incidencia na prevencioacuten de riscos os proxectos en materia de planificacioacuten organizacioacuten do traballo e introduccioacuten de novas tecnoloxiacuteas organizacioacuten e desenvolvemento das actividades de proteccioacuten e prevencioacuten a que se refire o artigo 16 desta Lei e proxecto e organizacioacuten da formacioacuten en materia preventiva
b) Promover iniciativas sobre meacutetodos e procedementos para a efectiva prevencioacuten dos riscos propontildeendo aacute empresa a mellora das condicioacutens ou a correccioacuten das deficiencias existentes
2 No exercicio das suacuteas competencias o Comiteacute de Seguridade e Sauacutede estaraacute facultado para
a) Contildeecer directamente a situacioacuten relativa aacute prevencioacuten de riscos no centro de traballo realizando para tal efecto as visitas que estime oportunas
b) Contildeecer cantos documentos e informes relativos aacutes condicioacutens de traballo sexan necesarios para o cumprimento das suacuteas funcioacutens asiacute como os procedentes da actividade do servicio de prevencioacuten se eacute o
38
caso
c) Contildeecer e analizar os danos producidos na sauacutede ou na integridade fiacutesica dos traballadores co fin de avaliar as suacuteas causas e propontildeer as medidas preventivas oportunas
d) Contildeecer e informar a memoria e programacioacuten anual dos servicios de prevencioacuten
3 A fin de dar cumprimento ao disposto nesta Lei respecto da colaboracioacuten entre empresas nos supostos de desenvolvemento simultaacuteneo de actividades nun mesmo centro de traballo poderase acordar a realizacioacuten de reunioacutens conxuntas dos Comiteacutes de Seguridade e Sauacutede ou no seu defecto dos Delegados de Prevencioacuten e empresarios das empresas que carezan dos devanditos Comiteacutes ou outras medidas de actuacioacuten coordinada
Artigo 40 Colaboracioacuten coa Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
1 Os traballadores e mais os seus representantes poderaacuten recorrer aacute Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social se consideran que as medidas adoptadas e os medios empregados polo empresario non son suficientes para garantir a seguridade e a sauacutede no traballo
2 Nas visitas aos centros de traballo para a comprobacioacuten do cumprimento da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais o Inspector de Traballo e Seguridade Social comunicaraacute a suacutea presencia ao empresario ou ao seu representante ou aacute persoa inspeccionada ao Comiteacute de Seguridade e Sauacutede ao Delegado de Prevencioacuten ou na suacutea ausencia aos representantes legais dos traballadores a fin de que o poidan acompantildear durante o desenvolvemento da suacutea visita e formularlle as observacioacutens que estimen oportunas a menos que considere que as devanditas comunicacioacutens poidan prexudicar ao eacutexito das suacuteas funcioacutens
3 A Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social informaraacute aos Delegados de Prevencioacuten sobre os resultados das visitas a que fai referencia o apartado anterior e sobre as medidas adoptadas como consecuencia destas asiacute como ao empresario mediante dilixencia no Libro de Visitas da Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social que debe existir en cada centro de traballo
4 As organizacioacutens sindicais e empresariais maacuteis representativas seraacuten consultadas con caraacutecter previo aacute elaboracioacuten dos planos de actuacioacuten da Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social en materia de prevencioacuten de riscos no traballo en especial dos programas especiacuteficos para empresas de menos de seis traballadores e informadas do resultado dos devanditos planos
CAPIacuteTULO VI
Obrigas dos fabricantes importadores e subministradores
Artigo 41 Obrigas dos fabricantes importadores e subministradores
1 Os fabricantes importadores e subministradores de maquinaria equipos productos e utensilios de traballo estaacuten na obriga de asegurar que estes non constituacutean unha fonte de perigo para o traballador sempre que sexan instalados e empregados nas condicioacutens forma e para os fins recomendados por eles
Os fabricantes importadores e subministradores de productos e substancias quiacutemicas de utilizacioacuten no traballo estaacuten na obriga de envasar e etiquetar estes de forma que se permita a suacutea conservacioacuten e
39
manipulacioacuten en condicioacutens de seguridade e se identifique claramente o seu contido e os riscos para a seguridade ou a sauacutede dos traballadores que a suacutea almacenaxe ou utilizacioacuten comporten
Os suxeitos mencionados nos dous paraacutegrafos anteriores deberaacuten subministrar a informacioacuten que indique a forma correcta de emprego polos traballadores as medidas preventivas adicionais que se deban tomar e os riscos laborais que impliquen tanto o seu emprego normal como a suacutea manipulacioacuten ou emprego inadecuado
Os fabricantes importadores e subministradores de elementos para a proteccioacuten dos traballadores estaacuten na obriga de asegurar a efectividade destes sempre que sexan instalados e usados nas condicioacutens e da forma recomendada por eles Para tal efecto deberaacuten subministrar a informacioacuten que indique o tipo de risco ao que van dirixidos o nivel de proteccioacuten fronte a este e a forma correcta do seu emprego e mantemento
Os fabricantes importadores e subministradores deberaacuten proporcionar aos empresarios e estes solicitar daqueles a informacioacuten necesaria para que a utilizacioacuten e manipulacioacuten da maquinaria equipos productos materias primas e utensilios de traballo se produza sen riscos para a seguridade e a sauacutede dos traballadores asiacute como para que os empresarios poidan cumprir coas suacuteas obrigas de informacioacuten respecto dos traballadores
2 O empresario teraacute que garantir que as informacioacutens a que se refire o apartado anterior sexan facilitadas aos traballadores en termos que resulten comprensibles para estes
CAPIacuteTULO VII
Responsabilidades e sancioacutens
Artigo 42 Responsabilidades e a suacutea compatibilidade
1 O incumprimento polos empresarios das suacuteas obrigas en materia de prevencioacuten de riscos laborais daraacute lugar a responsabilidades administrativas asiacute como se eacute o caso a responsabilidades penais e aacutes civiacutes polos danos e perdas que se poidan derivar do devandito incumprimento
2 A empresa principal responderaacute solidariamente cos contratistas e subcontratistas a que se refire o apartado 3 do artigo 24 desta Lei do cumprimento durante o periacuteodo da contrata das obrigas impostas por esta Lei en relacioacuten cos traballadores que aqueles ocupen nos centros de traballo da empresa principal sempre que a infraccioacuten se producise no centro de traballo do devandito empresario principal
$ amp
3 As responsabilidades administrativas que se deriven do procedemento sancionador seraacuten compatibles coas indemnizacioacutens polos danos e perdas causados e de recargo de prestacioacutens econoacutemicas do sistema da Seguridade Social que poidan ser fixadas polo oacutergano competente de conformidade co previsto na normativa reguladora do devandito sistema
40
4 Nas relacioacutens de traballo mediante empresas de traballo temporal e sen prexuiacutecio das responsabilidades propias de estas a empresa usuaria seraacute responsable das condicioacutens de execucioacuten do traballo en todo o relacionado coa proteccioacuten da seguridade e sauacutede dos traballadores asiacute como o recargo de prestacioacutens do sistema de Seguridade Social que podan fixarse en caso de accidente de traballo ou enfermidade profesional que tentildea lugar no seu centro de traballo durante o tempo de vixencia do contrato de posta a disposicioacuten e traian a suacutea causa de falta de medidas de seguridade e hixiene
A correccioacuten de infraccioacutens en materia de prevencioacuten de riscos laborais no aacutembito das Administracioacutens Puacuteblicas se axustaraacute ao procedemento e normas de desenvolvemento do artigo 451 e concordantes da Lei 311995 de PRL
$ amp
5 A declaracioacuten de feitos probados que contentildea unha sentencia firme da orde xurisdiccional contencioso-administrativa relativa aacute existencia de infraccioacuten aacute normativa de prevencioacuten de riscos laborais vincularaacute aacute orde social da xurisdiccioacuten no que se refire ao recargo se eacute o caso da prestacioacuten econoacutemica do sistema da Seguridade Social
$ amp
Artigo 43 Requirimento da Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
1 Cando o Inspector de Traballo e Seguridade Social comprobase a existencia dunha infraccioacuten aacute normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais requiriraacute ao empresario para a emenda das deficiencias observadas agaacutes que pola gravidade e inminencia dos riscos procedese acordar a paralizacioacuten prevista no artigo 44 Todo isto sen prexuiacutezo da proposta de sancioacuten correspondente se eacute o caso
2 O requirimento formulado polo Inspector de Traballo e Seguridade Social farase saber por escrito ao empresario presuntamente responsable sinalando as anomaliacuteas ou deficiencias apreciadas con indicacioacuten do prazo para a suacutea emenda O devandito requirimento pontildeerase asiacute mesmo en contildeecemento dos Delegados de Prevencioacuten
Se se incumprise o requirimento formulado persistindo os feitos infractores o Inspector de Traballo e Seguridade Social de non o efectuar inicialmente redactaraacute a correspondente acta de infraccioacuten por tales feitos
3 Os requirimentos efectuados polos funcionarios puacuteblicos a que se refire o artigo 92 desta Lei en exercicio das suacuteas funcioacutens de apoio e colaboracioacuten coa Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social practicaranse cos requisitos e efectos establecidos no apartado anterior pudendo reflectirse no Libro de Visitas da Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social na forma que se determine regulamentariamente
Artigo 44 Paralizacioacuten de traballos
1 Cando o Inspector de Traballo e Seguridade Social comprobe que a inobservancia da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais implica ao seu xuiacutezo un risco grave e inminente para a seguridade e a sauacutede dos traballadores poderaacute ordenar a paralizacioacuten inmediata de tales traballos ou tarefas A devandita medida comunicarase aacute empresa responsable que a pontildeeraacute en contildeecemento inmediato dos traballadores
41
afectados do Comiteacute de Seguridade e Sauacutede do Delegado de Prevencioacuten ou na suacutea ausencia dos representantes do persoal A empresa responsable daraacute conta ao Inspector de Traballo e Seguridade social do cumprimento desta notificacioacuten
O Inspector de Traballo e Seguridade Social informaraacute da suacutea decisioacuten de forma inmediata aacute autoridade laboral A empresa sen prexuiacutezo do cumprimento inmediato de tal decisioacuten poderaa impugnar perante a autoridade laboral no prazo de tres diacuteas haacutebiles tendo que ser resolta tal impugnacioacuten no prazo maacuteximo de vintecatro horas Tal resolucioacuten seraacute executiva sen prexuiacutezo dos recursos que procedan
A paralizacioacuten dos traballos levantarase pola Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social que a decretase ou polo empresario tan axintildea como se emenden as causas que a motivaron debendo neste uacuteltimo caso comunicalo inmediatamente aacute Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
2 Os supostos de paralizacioacuten regulados neste artigo asiacute como os que se contemplen na normativa reguladora das actividades previstas no apartado 2 do artigo 7 desta Lei entenderanse en todo caso sen prexuiacutezo do pagamento do salario ou das indemnizacioacutens que procedan e das medidas que se poidan arbitrar para a suacutea garantiacutea
Artigo 45 Infraccioacutens administrativas
1 Son infraccioacutens laborais en materia de prevencioacuten de riscos laborais as accioacutens ou omisioacutens dos empresarios as das entidades que actuacuteen como servicios de prevencioacuten alleos aacutes empresas as auditoriacuteas e as formativas en dita materia e alleas aacutes empresas asiacute como as dos promotores e propietarios de obra e os traballadores por conta propia que incumpran as normas legais regulamentarias e claacuteusulas normativas dos convenios colectivos en materia de seguridade e sauacutede laboral suxeitas a responsabilidade conforme aacute presente Lei
$ amp
Malia o anterior no aacutembito das relacioacutens do persoal civil ao servicio das Administracioacutens puacuteblicas as infraccioacutens seraacuten obxecto de responsabilidades a traveacutes da imposicioacuten por resolucioacuten da autoridade competente da realizacioacuten das medidas correctoras dos correspondentes incumprimentos conforme ao procedemento que para o efecto se estableza
No aacutembito da Administracioacuten Xeral do Estado corresponderalle ao Goberno a regulacioacuten do devandito procedemento que se axustaraacute aos seguintes principios
a) O procedemento iniciarao o oacutergano competente da Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social por orde superior ben por propia iniciativa ou a peticioacuten dos representantes do persoal
b) Logo da suacutea actuacioacuten a Inspeccioacuten efectuaraacute un requirimento sobre as medidas a adoptar e prazo de execucioacuten destas que se enviaraacute aacute unidade administrativa inspeccionada para os efectos de formular alegacioacutens
c) No caso de discrepancia entre os Ministros competentes como consecuencia da aplicacioacuten deste procedemento enviaraacuten as actuacioacutens ao Consello de Ministros para a suacutea decisioacuten final
42
Artigo 46 Infraccioacutens leves
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000
Artigo 47 Infraccioacutens graves
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000
Artigo 48 Infraccioacutens moi graves
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000
Artigo 49 Sancioacutens
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000 que agora establece uns criterios de graduacioacuten das sancioacutens (Artigo 39) e a contiacutea das mesmas (Artigo 40)
Artigo 50 Reincidencia
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000
Artigo 51 Prescricioacuten das infraccioacutens
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000 estableceacutendose dita prescricioacuten no Artigo 4 da disposicioacuten
Artigo 52 Competencias sancionadoras
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000
Artigo 53 Suspensioacuten ou peche do centro de traballo
O Goberno ou se eacute o caso os oacuterganos de goberno das Comunidades Autoacutenomas con competencias na materia cando concorran circunstancias de excepcional gravidade nas infraccioacutens en materia de seguridade e sauacutede no traballo poderaacuten acordar a suspensioacuten das actividades laborais por un tempo determinado ou en caso extremo o peche do centro de traballo correspondente sen prexuiacutezo en todo caso do pagamento do salario ou das indemnizacioacutens que procedan e das medidas que se poidan arbitrar para a suacutea garantiacutea
Artigo 54 Limitacioacutens aacute facultade de contratar coa Administracioacuten
As limitacioacutens aacute facultade de contratar coa Administracioacuten pola comisioacuten de delictos ou por infraccioacutens administrativas moi graves en materia de seguridade e sauacutede no traballo rexeranse polo establecido na Lei 131995 do 18 de maio de contratos das Administracioacutens Puacuteblicas
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL PRIMEIRA
Definicioacutens para os efectos de Seguridade Social
43
Sen prexuiacutezo da utilizacioacuten das definicioacutens contidas nesta Lei no aacutembito da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais tanto a definicioacuten dos conceptos de accidente de traballo enfermidade profesional accidente non laboral e enfermidade comuacuten como o reacutexime xuriacutedico establecido para estas continxencias na normativa de Seguridade Social continuaraacuten a ser de aplicacioacuten nos termos e cos efectos previstos no devandito aacutembito normativo
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL SEGUNDA
Reordenacioacuten orgaacutenica
Queda extinguida a Organizacioacuten dos Servicios Meacutedicos de Empresa pasando as suacuteas funcioacutens a seren desempentildeadas pola Administracioacuten sanitaria competente nos termos desta Lei
Os recursos e funcioacutens que na actualidade tentildeen atribuiacutedos o Instituto Nacional de medicina e Seguridade do Traballo e a Escola Nacional de Medicina do Traballo adscriacutebense e seraacuten desenvolvidos polas unidades organismos ou entidades do Ministerio de Sanidade e Consumo conforme aacute suacutea organizacioacuten e distribucioacuten interna de competencias
O Instituto Nacional de Silicose manteraacute a suacutea condicioacuten de centro de referencia nacional de prevencioacuten teacutecnico-sanitaria das enfermidades profesionais que afecten ao sistema cardiorrespiratorio
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL TERCEIRA
Caraacutecter baacutesico
1 Esta Lei asiacute como as normas regulamentarias que dicte o Goberno en virtude do establecido no artigo 6 constituacuteen lexislacioacuten laboral dictada ao abeiro do artigo 14917ordf da Constitucioacuten
2 Respecto do persoal civil con relacioacuten de caraacutecter administrativo ou estatutario ao servicio das Administracioacutens puacuteblicas esta Lei seraacute de aplicacioacuten nos seguintes termos
a) Os artigos que a continuacioacuten se relacionan constituacuteen normas baacutesicas no sentido previsto no artigo 149118ordf da Constitucioacuten
23 apartados 1 e 2 agaacutes o paraacutegrafo segundo45 apartado 11214 apartados l 2 agaacutes a remisioacuten ao capiacutetulo IV 3 4 e 515161718 apartados l e 2 agaacutes remisioacuten ao capiacutetulo V19 apartados l e 2 agaacutes referencia aacute imparticioacuten por medios propios ou concertados2021222324 apartados 1 2 3 e 6
44
252628 apartados 1 paraacutegrafos primeiro e segundo 2 3 e 4 agaacutes no relativo aacutes empresas de traballo
temporal2930 apartados l 2 agaacutes a remisioacuten ao artigo 61 a) 3 e 4 agaacutes a remisioacuten ao texto refundido da Lei
do Estatuto dos Traballadores31 apartados l agaacutes remisioacuten ao artigo 61 a) 2 3 e 432 bis3334 apartados 1 paraacutegrafo primeiro 2 e 3 agaacutes paraacutegrafo segundo35 apartados l 2 paraacutegrafo primeiro 4 paraacutegrafo terceiro36 agaacutes as referencias ao Comiteacute de Seguridade e Sauacutede37 apartados 2 e 442 apartado l45 apartado 1 paraacutegrafo terceiroDisposicioacuten adicional cuarta Designacioacuten de Delegados de Prevencioacuten nos supostos especiaisDisposicioacuten transitoria apartado 3ordmTeraacuten este mesmo caraacutecter baacutesico no que corresponda as normas regulamentarias que dicte o
goberno en virtude do establecido no artigo 6 desta Lei
b) No aacutembito das Comunidades Autoacutenomas e as entidades locais as funcioacutens que a Lei atribuacutee aacutes autoridades laborais e aacute Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social poderaacuten ser atribuiacutedas a oacuterganos diferentes
c) Os restantes preceptos seraacuten de aplicacioacuten xeral en defecto de normativa especiacutefica dictada polas Administracioacutens puacuteblicas a excepcioacuten do que resulte inaplicable a estas pola suacutea natureza xuriacutedico-laboral
3 O artigo 54 constituacutee lexislacioacuten baacutesica de contratos administrativos dictada ao abeiro do artigo 149118ordf da Constitucioacuten
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL CUARTA
Designacioacuten de Delegados de Prevencioacuten en supostos especiais
Nos centros de traballo que carezan de representantes dos traballadores por non existir traballadores coa antiguumlidade suficiente para ser electores ou elixibles nas eleccioacutens para representantes do persoal os traballadores poderaacuten elixir por maioriacutea a un traballador que exerza as competencias de Delegado de Prevencioacuten quen teraacute as facultades garantiacuteas e obrigas de sixilo profesional de tales Delegados A actuacioacuten destes cesaraacute no momento en que se reuacutenan os requisitos de antiguumlidade necesarios para poder celebrar a eleccioacuten de representantes do persoal prorrogaacutendose polo tempo indispensable para a efectiva celebracioacuten da eleccioacuten
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL QUINTA
Fundacioacuten
Adscrita aacute Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo existiraacute unha fundacioacuten que teraacute como finalidade promover a mellora das condicioacutens de seguridade e sauacutede no traballo especialmente nas
45
pequenas empresas a traveacutes de accioacutens de informacioacuten asistencia teacutecnica formacioacuten e promocioacuten do cumprimento da normativa de prevencioacuten de riscos
Para o cumprimento dos seus fins dotarase aacute fundacioacuten dun patrimonio con cargo ao Fondo de Prevencioacuten e Rehabilitacioacuten procedente do exceso de excedentes da xestioacuten realizada polas Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social A contiacutea total do devandito patrimonio non excederaacute do 20 por 100 do devandito fondo determinada na data de entrada en vigor desta Lei
Os Estatutos da fundacioacuten aprobaraos a Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo co voto favorable de dous tercios dos seus membros
Para os efectos de acadar un mellor cumprimento dos seus fins artellarase a suacutea colaboracioacuten coa Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
A planificacioacuten desenvolvemento e financiamento de accioacutens nos distintos aacutembitos territoriais teraacute en consideracioacuten a poboacioacuten ocupada o tamantildeo das empresas e os iacutendices de sinistralidade laboral Os orzamentos que a fundacioacuten asigne aos aacutembitos territoriais autonoacutemicos que tentildean asumidas competencias de execucioacuten de lexislacioacuten laboral en materia de Seguridade e Hixiene no Traballo atribuiranse para a suacutea xestioacuten aos oacuterganos tripartitos e de participacioacuten institucional que existan nos devanditos aacutembitos e tentildean natureza similar aacute Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo
Nos sectores de actividade nos que existan fundacioacutens de aacutembito sectorial constituiacutedos por empresarios e traballadores que tentildean entre os seus fins a promocioacuten de actividades destinadas aacute mellora das condicioacutens de seguridade e sauacutede no traballo o desenvolvemento dos obxectivos e fins da fundacioacuten levaranse a cabo en todo caso en coordinacioacuten con aquelas
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL SEXTA
Constitucioacuten da Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo O Goberno no prazo de tres meses a partir da vixencia desta Lei regularaacute a composicioacuten da
Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo A Comisioacuten constituirase no prazo dos trinta diacuteas seguintes
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL SEacuteTIMA
Cumprimento da normativa de transporte de mercadoriacuteas perigosas
O disposto nesta Lei enteacutendese sen prexuiacutezo do cumprimento das obrigas derivadas da regulacioacuten en materia de transporte de mercadoriacuteas perigosas
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL OITAVA
Planos de organizacioacuten de actividades preventivas
Cada Departamento Ministerial no prazo de seis meses desde a entrada en vigor desta Lei e previa consulta coas organizacioacutens sindicais maacuteis representativas elevaraacute ao Consello de Ministros unha proposta de acordo na que se estableza un plano de organizacioacuten das actividades preventivas no departamento
46
correspondente e nos centros organismos e establecementos de todo tipo dependentes deste
A proposta debera acompantildear necesariamente unha memoria explicativa do custo econoacutemico da organizacioacuten proposta asiacute como o calendario de execucioacuten do plano coas previsioacutens orzamentarias axeitadas a este
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL NOVENA
Establecementos militares
1 O Goberno no prazo de seis meses logo de consulta coas organizacioacutens sindicais maacuteis representativas e a proposta dos Ministros de Defensa e de Traballo e Seguridade Social adaptaraacute as normas dos capiacutetulos III e V desta Lei aacutes esixencias da defensa nacional aacutes peculiaridades orgaacutenicas e ao reacutexime vixente de representacioacuten do persoal nos establecementos militares
3 Continuaraacuten vixentes as disposicioacutens sobre organizacioacuten e competencia da autoridade laboral e Inspeccioacuten de Traballo no aacutembito da Administracioacuten Militar contidas no Real Decreto 22051980 do 13 de xuntildeo dictado en desenvolvemento da disposicioacuten final seacutetima do Estatuto dos Traballadores
Antildeadido por Ley 312006Disposicioacuten adicional novena bis Personal militar
((() (( +
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DEacuteCIMA
Sociedades cooperativas
O procedemento para a designacioacuten dos Delegados de Prevencioacuten regulados no artigo 35 desta Lei nas sociedades cooperativas que non conten con asalariados deberaacute estar previsto nos seus Estatutos ou ser obxecto de acordo en Asemblea Xeral Cando ademais dos socios que prestan o seu traballo persoal existan asalariados computaranse aacutembolos colectivos para os efectos do disposto no nuacutemero 2 do artigo 35 Neste caso a designacioacuten dos Delegados de Prevencioacuten realizarase conxuntamente polos socios que prestan traballo e os traballadores asalariados ou se eacute o caso os representantes destes
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL UNDEacuteCIMA
Modificacioacuten do Estatuto dos Traballadores en materia de permisos retribuiacutedos
Engaacutedese unha letra f) ao apartado 3 do artigo 37 do texto refundido da Lei do Estatuto dos Traballadores aprobado polo Real Decreto lexislativo 11995 do 24 de marzo do seguinte teor
laquof) Polo tempo indispensable para a realizacioacuten de exames prenatais e teacutecnicas de preparacioacuten ao parto que se tentildean que realizar dentro da xeiraraquo
47
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DUODEacuteCIMA
Participacioacuten institucional nas Comunidades Autoacutenomas
Nas Comunidades Autoacutenomas a participacioacuten institucional en canto aacute suacutea estructura e organizacioacuten levarase a cabo de acordo coas competencias que estas tentildean en materia de seguridade e sauacutede laboral
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DEacuteCIMO TERCEIRA
Fondo de Prevencioacuten e Rehabilitacioacuten
Os recursos do Fondo de Prevencioacuten e Rehabilitacioacuten procedentes do exceso de excedentes da xestioacuten realizada polas Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social aacute que se refire o artigo 73 do texto refundido da Lei Xeral da Seguridade Social destinaranse na contiacutea que se determine regulamentariamente aacutes actividades que poidan desenvolver como servicios de prevencioacuten as Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social de acordo co previsto no artigo 32 desta Lei
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DECIMOCUARTA
Presencia de recursos preventivos nas obras de construccioacuten
1 O disposto no artigo 32 bis da Lei de Prevencioacuten de Riscos Laborais seraacute de aplicacioacuten nas obras de construccioacuten reguladas polo Real Decreto 16271997 de 24 de outubro polo que se establecen as disposicioacutens miacutenimas de seguridade e sauacutede nas obras de construccioacuten coas seguintes especialidades
a) A preceptiva presencia de recursos preventivos aplicarase a cada contratista
b) No suposto previsto no apartado 1 paraacutegrafo a) do artigo 32 bis a presencia dos recursos preventivos de cada contratista seraacute necesaria cando durante a obra se desenvolvan traballos con riscos especiais tal e como se definen no citado Real Decreto
c) A preceptiva presencia de recursos preventivos teraacute como obxecto vixiar o cumprimento das medidas incluiacutedas no plan de seguridade e sauacutede no traballo e comprobar a eficacia destas
2 O disposto no apartado anterior enteacutendese sen prexuiacutecio das obrigacioacutens do coordinador en materia de seguridade e sauacutede durante a execucioacuten da obra
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DECIMOQUINTA
Habilitacioacuten de funcionarios puacuteblicos
48
Para poder exercer as funcioacutens establecidas no apartado 2 do artigo 9 desta Lei os funcionarios puacuteblicos das comunidades autoacutenomas deberaacuten contar cunha habilitacioacuten especiacutefica expedida pola propia comunidade autoacutenoma nos termos que se determinen regulamentariamente
En todo caso tales funcionarios deberaacuten pertencer aos grupos de titulacioacuten A ou B e acreditar formacioacuten especiacutefica en materia de prevencioacuten de riscos laborais
DISPOSICIOacuteN TRANSITORIA PRIMEIRA
Aplicacioacuten de disposicioacutens maacuteis favorables
1 O disposto nos artigos 36 e 37 desta Lei en materia de competencias facultades e garantiacuteas dos Delegados de Prevencioacuten entenderase sen prexuiacutezo do respecto aacutes disposicioacutens maacuteis favorables para o exercicio dos dereitos de informacioacuten consulta e participacioacuten dos traballadores na prevencioacuten de riscos laborais previstas nos convenios colectivos vixentes na data da suacutea entrada en vigor
2 Os oacuterganos especiacuteficos de representacioacuten dos traballadores en materia de prevencioacuten de riscos laborais que se eacute o caso fosen previstos nos convenios colectivos a que se refire o apartado anterior e que estean dotados dun reacutexime de competencias facultades e garantiacuteas que respecte o contido miacutenimo establecido nos artigos 36 e 37 desta Lei poderaacuten continuar no exercicio das suacuteas funcioacutens en substitucioacuten dos Delegados de Prevencioacuten agaacutes que polo oacutergano de representacioacuten legal dos traballadores se decida a designacioacuten destes Delegados conforme ao procedemento do artigo 35
3 O disposto nos apartados anteriores seraacute tameacuten de aplicacioacuten aos acordos concluiacutedos no aacutembito da funcioacuten puacuteblica ao abeiro do disposto na lei 71990 do 19 de xullo sobre negociacioacuten colectiva e participacioacuten na determinacioacuten das condicioacutens de traballo dos empregados puacuteblicos
DISPOSICIOacuteN TRANSITORIA SEGUNDA
Mentres se aproba o Regulamento regulador dos Servicios de Prevencioacuten de Riscos Laborais entenderase que as Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social cumpren o requisito previsto no artigo 315 desta Lei
DISPOSICIOacuteN DERROGATORIA UacuteNICA
Alcance da derrogacioacuten
Quedan derrogadas cantas disposicioacutens se opontildean aacute presente Lei e especificamente
a) Os artigos 9 10 11 36 apartado 2 39 e 40 paraacutegrafo segundo da Lei 81988 do 7 de abril sobre infraccioacutens e sancioacutens na orde social
b) O Decreto do 26 de xullo de 1957 polo que se fixan os traballos prohibidos a mulleres e menores nos aspectos da suacutea normativa relativos ao traballo das mulleres mantendo en vigor as relativas ao traballo dos menores ata que o Goberno desenvolva as previsioacutens contidas no apartado 2 do artigo 27
c) O Decreto do 11 de marzo de 1971 sobre constitucioacuten composicioacuten e funcioacutens dos Comiteacutes de Seguridade e Hixiene no Traballo
49
d) Os Tiacutetulos I e III da Ordenanza Xeral de Seguridade e Hixiene no Traballo aprobados por Orde do 9 de marzo de 1971
No que non se opontildea ao previsto nesta Lei e ata que se dicten os Regulamentos aos que se fai referencia no artigo 6 continuaraacute a ser de aplicacioacuten a regulacioacuten das materias comprendidas no devandito artigo que se contentildeen no Tiacutetulo II da Ordenanza Xeral de Seguridade e Hixiene no Traballo ou noutras normas que contentildean previsioacutens especiacuteficas sobre tales materias asiacute como a Orde do Ministerio de Traballo do 16 de decembro de 1987 que establece os modelos para a notificacioacuten dos accidentes de traballo Igualmente continuaraacuten vixentes as disposicioacutens reguladoras dos servicios meacutedicos de empresa ata tanto se desenvolvan regulamentariamente as previsioacutens desta Lei sobre servicios de prevencioacuten O persoal pertencente aos devanditos servicios na data de entrada en vigor desta Lei integrarase nos servicios de prevencioacuten das correspondentes empresas cando estes se constituacutean sen prexuiacutezo de que continuacuteen a efectuar aquelas funcioacutens que tivesen atribuiacutedas distintas das propias do servicio de prevencioacuten
Esta Lei non afecta aacute vixencia das disposicioacutens especiais sobre prevencioacuten de riscos profesionais nas explotacioacutens mineiras contidas no capiacutetulo IV do Real Decreto 32551983 do 21 de decembro polo que se aproba o Estatuto do Mineiro e nas suacuteas normas de desenvolvemento asiacute como as do Real Decreto 28571978 do 25 de agosto polo que se aproba o Regulamento Xeral para o Reacutexime da Mineriacutea e o Real Decreto 8631985 do 2 de abril polo que se aproba o Regulamento Xeral de Normas Baacutesicas de Seguridade Mineira e as suacuteas disposicioacutens complementarias
DISPOSICIOacuteN FINAL PRIMEIRA
Actualizacioacuten de sancioacutens
A contiacutea das sancioacutens a que se refire o apartado 4 do artigo 49 poderaacute ser actualizada polo Goberno a proposta do Ministro de Traballo e Seguridade Social adaptando a esta a atribucioacuten de competencias prevista no apartado 1 do artigo 52 desta Lei
DISPOSICIOacuteN FINAL SEGUNDA
Entrada en vigor
Esta Lei entraraacute en vigor tres meses despois da suacutea publicacioacuten no laquoBoletiacuten Oficial do EstadoraquoPolo tantoMando a todos os espantildeois particulares e autoridades que garden e fagan gardar esta LeiMadrid 12 de decembro de 2003
XOAacuteN CARLOS R
O Presidente do Goberno FELIPE GONZAacuteLEZ MAacuteRQUEZ
50
4
A poliacutetica en materia de prevencioacuten de riscos laborais en canto conxunto de actuacioacutens dos poderes puacuteblicos dirixidas aacute promocioacuten da mellora das condicioacutens de traballo para elevar o nivel de proteccioacuten da sauacutede e a seguridade dos traballadores articuacutelase na Lei conforme aos principios de eficacia coordinacioacuten e participacioacuten ordenando tanto a actuacioacuten das diversas Administracioacutens puacuteblicas con competencias en materia preventiva como a necesaria participacioacuten na devandita actuacioacuten de empresarios e traballadores a traveacutes das suacuteas organizacioacutens representativas Neste contexto a Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo que se crea configuacuterase como un instrumento privilexiado de participacioacuten na formulacioacuten e desenvolvemento da poliacutetica en materia preventiva
Pero trataacutendose dunha Lei que persegue ante todo a prevencioacuten a suacutea articulacioacuten non pode descansar de xeito exclusivo na ordenacioacuten das obrigas e responsabilidades dos actores directamente relacionados co feito laboral O propoacutesito de fomentar unha auteacutentica cultura preventiva mediante a promocioacuten da mellora da educacioacuten en dita materia en todos os niveis educativos involucra aacute sociedade no seu conxunto e constituacutee un dos obxectivos baacutesicos e de efectos quizais maacuteis transcendentes cara ao futuro dos perseguidos por esta Lei
5
A proteccioacuten do traballador fronte aos riscos laborais esixe unha actuacioacuten na empresa que desborda o simple cumprimento formal dun conxunto predeterminado maacuteis ou menos amplo de deberes e obrigas empresariais e maacuteis aiacutenda a simple correccioacuten a posteriori de situacioacutens de risco xa manifestadas A planificacioacuten da prevencioacuten desde o momento mesmo do desentildeo do proxecto empresarial a avaliacioacuten inicial dos riscos inherentes ao traballo e a suacutea actualizacioacuten perioacutedica a medida que se alteren as circunstancias a ordenacioacuten dun conxunto coherente e globalizador de medidas de accioacuten preventiva axeitadas aacute natureza dos riscos detectados e o control da efectividade das devanditas medidas constituacuteen os elementos baacutesicos do novo enfoque na prevencioacuten de riscos laborais que a Lei determina E xunto a isto claro estaacute a informacioacuten e a formacioacuten dos traballadores dirixidas a un mellor contildeecemento tanto do alcance real dos riscos derivados do traballo como da forma de previlos e evitalos de maneira adaptada aacutes peculiaridades de cada centro de traballo aacutes caracteriacutesticas das persoas que nel desenvolven a suacutea prestacioacuten laboral e aacute actividade concreta que realizan
Desde estes principios articuacutelase o capiacutetulo III da Lei que regula o conxunto de dereitos e obrigas derivados ou correlativos do dereito baacutesico dos traballadores aacute suacutea proteccioacuten asiacute como de maneira maacuteis especiacutefica as actuacioacutens a desenvolver en situacioacutens de emerxencia ou en caso de risco grave e inminente as garantiacuteas e dereitos relacionados coa vixilancia da sauacutede dos traballadores con especial atencioacuten aacute proteccioacuten da confidencialidade e o respecto aacute intimidade no tratamento destas actuacioacutens e as medidas particulares a adoptar en relacioacuten con categoriacuteas especiacuteficas de traballadores tales como os mozos e mozas as traballadoras embarazadas ou que deron a luz recentemente e os traballadores suxeitos a relacioacutens laborais de caraacutecter temporal
Entre as obrigas empresariais que establece a Lei ademais das que implicitamente leva consigo a garantiacutea dos dereitos recontildeecidos ao traballador cabe salientar o deber de coordinacioacuten que se impoacuten aos empresarios que desenvolvan as suacuteas actividades nun mesmo centro de traballo asiacute como o de aqueles que contraten ou subcontraten con outros a realizacioacuten nos seus propios centros de traballo de obras ou servicios correspondentes aacute suacutea actividade de vixiar o cumprimento polos devanditos contratistas e subcontratistas da normativa de prevencioacuten
6
Instrumento fundamental da accioacuten preventiva na empresa eacute a obriga regulada no capiacutetulo IV de estructurar a dita accioacuten a traveacutes da actuacioacuten dun ou varios traballadores da empresa especificamente designados para iso da constitucioacuten dun servicio de prevencioacuten ou do recurso a un servicio de prevencioacuten alleo aacute empresa Desta maneira a Lei combina a necesidade dunha actuacioacuten ordenada e formalizada das actividades de prevencioacuten co recontildeecemento da diversidade de situacioacutens aacutes que a Lei se dirixe en canto aacute magnitude complexidade e intensidade dos riscos inherentes a estas outorgando un conxunto suficiente de posibilidades incluiacuteda a eventual participacioacuten das Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais para organizar de maneira racional e flexible o desenvolvemento da accioacuten preventiva garantindo en todo caso tanto a suficiencia do modelo de organizacioacuten elixido como a independencia e proteccioacuten dos traballadores que organizados ou non nun servicio de prevencioacuten tentildean atribuiacutedas as ditas funcioacutens
6
O capiacutetulo V regula de forma detallada os dereitos de consulta e participacioacuten dos traballadores en relacioacuten coas cuestioacutens que afectan aacute seguridade e sauacutede no traballo Partindo do sistema de representacioacuten colectiva vixente no noso paiacutes a Lei atribuacutee aos denominados Delegados de prevencioacuten ndash elixidos por e entre os representantes do persoal no aacutembito dos respectivos oacuterganos de representacioacuten ndash o exercicio das funcioacutens especializadas en materia de prevencioacuten de riscos no traballo outorgaacutendolles para iso as competencias facultades e garantiacuteas necesarias Xunto a isto o Comiteacute de Seguridade e Sauacutede continuando a experiencia de actuacioacuten dunha figura arraigada e tradicional do noso ordenamento laboral configuacuterase como o oacutergano de encontro entre os ditos representantes e o empresario para o desenvolvemento dunha participacioacuten equilibrada en materia de prevencioacuten de riscos
Todo isto sen prexuiacutezo das posibilidades que lle outorga a Lei aacute negociacioacuten colectiva para artellar de maneira diferente os instrumentos de participacioacuten dos traballadores mesmo desde o establecemento de aacutembitos de actuacioacuten distintos aos propios do centro de traballo recollendo con isto diferentes experiencias positivas de regulacioacuten convencional onde a vixencia plenamente compatible cos obxectivos da Lei se salvagarda a traveacutes da disposicioacuten transitoria desta
7
Tras regular no capiacutetulo VI as obrigas baacutesicas que afectan aos fabricantes importadores e subministradores de maquinaria equipos productos e utensilios de traballo que enlazan coa normativa comunitaria de mercado interior dictada para asegurar a exclusiva comercializacioacuten daqueles productos e equipos que ofrezan os maiores niveis de seguridade para os usuarios a Lei aborda no capiacutetulo VII a regulacioacuten das responsabilidades e sancioacutens que deben garantir o seu cumprimento incluiacutendo a tipificacioacuten das infraccioacutens e mais o reacutexime sancionador correspondente
Para rematar a disposicioacuten adicional quinta veacuten ordenar a creacioacuten dunha fundacioacuten baixo o protectorado do Ministerio de Traballo e Seguridade Social e con participacioacuten tanto das Administracioacutens puacuteblicas como das organizacioacutens representativas de empresarios e traballadores que teraacute como fin primordial a promocioacuten especialmente nas pequenas e medianas empresas de actividades destinadas aacute mellora das condicioacutens de seguridade e sauacutede no traballo Para lle permitir aacute fundacioacuten o desenvolvemento das suacuteas actividades dotarase a esta por parte de Ministerio de Traballo e Seguridade Social dun patrimonio procedente do exceso de excedentes da xestioacuten realizada polas Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais
7
Con iso refoacuterzanse sen duacutebida os obxectivos de responsabilidade cooperacioacuten e participacioacuten que inspiran a Lei no seu conxunto
8
O proxecto de Lei cumprindo as prescricioacutens legais sobre a materia someteuse aacute consideracioacuten do Consello Econoacutemico e Social do Consello Xeral do Poder Xudicial e do Consello de Estado
CAPIacuteTULO I
Obxecto aacutembito de aplicacioacuten e definicioacutens
Artigo 1 Normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais
A normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais estaacute constituiacuteda por esta Lei as suacuteas disposicioacutens de desenvolvemento ou complementarias e cantas outras normas legais ou convencionais contentildean prescricioacutens relativas aacute adopcioacuten de medidas preventivas no aacutembito laboral ou susceptibles de producilas no devandito aacutembito
Artigo 2 Obxecto e caraacutecter da norma
1 Esta Lei ten por obxecto promover a seguridade e a sauacutede dos traballadores mediante a aplicacioacuten de medidas e o desenvolvemento das actividades necesarias para a prevencioacuten de riscos derivados do traballo
Para tales efectos esta Lei establece os principios xerais relativos aacute prevencioacuten dos riscos profesionais para a proteccioacuten da seguridade e da sauacutede a eliminacioacuten ou diminucioacuten dos riscos derivados do traballo a informacioacuten a consulta a participacioacuten equilibrada e a formacioacuten dos traballadores en materia preventiva nos termos sinalados nesta disposicioacuten
Para o cumprimento dos devanditos fins esta Lei regula as actuacioacutens a desenvolver polas Administracioacutens puacuteblicas asiacute como polos empresarios os traballadores e as suacuteas respectivas organizacioacutens representativas
2 As disposicioacutens de caraacutecter laboral contidas nesta Lei e nas suacuteas normas regulamentarias teraacuten en todo caso o caraacutecter de Dereito necesario miacutenimo indispontildeible podendo ser melloradas e desenvolvidas nos convenios colectivos
Artigo 3 Aacutembito de aplicacioacuten
1 Esta Lei e as suacuteas normas de desenvolvemento seraacuten de aplicacioacuten tanto no aacutembito das relacioacutens laborais reguladas no texto refundido da Lei do Estatuto dos Traballadores como no das relacioacutens de caraacutecter administrativo ou estatutario do persoal civil ao servicio das Administracioacutens puacuteblicas coas peculiaridades que neste caso se contemplan nesta Lei ou nas suacuteas normas de desenvolvemento Isto sen prexuiacutezo do cumprimento das obrigas especiacuteficas que se establecen para fabricantes importadores e subministradores e dos dereitos e obrigas que poidan derivar para os traballadores autoacutenomos Do mesmo xeito seraacuten aplicables aacutes sociedades cooperativas constituiacutedas de acordo coa lexislacioacuten que lles sexa de aplicacioacuten nas que existan socios a actividade dos cales consista na prestacioacuten do seu traballo persoal coas particularidades derivadas da suacutea normativa especiacutefica
8
Cando nesta Lei se faga referencia a traballadores e empresarios entenderanse tameacuten comprendidos nestes termos respectivamente dunha parte o persoal con relacioacuten de caraacutecter administrativo ou estatutario e a Administracioacuten puacuteblica para a que presta servicios nos termos expresados na disposicioacuten adicional terceira desta Lei e doutra os socios das cooperativas a que se refire o paraacutegrafo anterior e as sociedades cooperativas para as que prestan os seus servicios
2 Esta Lei non seraacute de aplicacioacuten naquelas actividades cunhas particularidades que o impidan no aacutembito das funcioacutens puacuteblicas de
ndash Policiacutea seguridade e amparo alfandegueirondash Servicios operativos de proteccioacuten civil e peritaxe forense nos casos de grave risco
cataacutestrofe e calamidade puacuteblica
Non obstante esta Lei inspiraraacute a normativa especiacutefica que se dicte para regular a proteccioacuten da seguridade e sauacutede dos traballadores que prestan os seus servicios nas indicadas actividades
Modificado por Ley 312006
1 Esta Ley y sus normas de desarrollo seraacuten de aplicacioacuten tanto en el aacutembito de las relaciones laborales reguladas en el texto refundido de la Ley del Estatuto de los Trabajadores como en el de las relaciones de caraacutecter administrativo o estatutario del personal al servicio de las Administraciones Puacuteblicas con las peculiaridades que en este caso se contemplan en la presente Ley o en sus normas de desarrollo Ello sin perjuicio del cumplimiento de las obligaciones especiacuteficas que se establecen para fabricantes importadores y suministradores y de los derechos y obligaciones que puedan derivarse para los trabajadores autoacutenomos Igualmente seraacuten aplicables a las sociedades cooperativas constituidas de acuerdo con la legislacioacuten que les sea de aplicacioacuten en las que existan socios cuya actividad consista en la prestacioacuten de un trabajo personal con las peculiaridades derivadas de su normativa especiacutefica
Cuando en la presente Ley se haga referencia a trabajadores y empresarios se entenderaacuten tambieacuten comprendidos en estos teacuterminos respectivamente de una parte el personal con relacioacuten de caraacutecter administrativo o estatutario y la Administracioacuten puacuteblica para la que presta servicios en los teacuterminos expresados en la disposicioacuten adicional tercera de esta Ley y de otra los socios de las cooperativas a que se refiere el paacuterrafo
anterior y las sociedades cooperativas para las que prestan sus servicios
2 La presente Ley no seraacute de aplicacioacuten en aquellas actividades cuyas particularidades lo impidan en el aacutembito de las funciones puacuteblicas de
o Policiacutea seguridad y resguardo aduanero
o Servicios operativos de proteccioacuten civil y peritaje forense en los casos de grave riesgo cataacutestrofe y calamidad puacuteblica
o Fuerzas Armadas y actividades militares de la Guardia Civil
No obstante esta Ley inspiraraacute la normativa especiacutefica que se dicte para regular la proteccioacuten de la seguridad y la salud de los trabajadores que prestan sus servicios en las indicadas actividades
9
3 Nos centros e establecementos militares seraacute de aplicacioacuten o disposto nesta Lei coas particularidades previstas na suacutea normativa especiacutefica
Nos establecementos penitenciarios adaptaranse a esta Lei aquelas actividades que as suacuteas caracteriacutesticas xustifiquen unha regulacioacuten especial o que se levaraacute a efecto nos termos sinalados na Lei 71990 do 19 de xullo sobre negociacioacuten colectiva e participacioacuten na determinacioacuten das condicioacutens de traballo dos empregados puacuteblicos
4 Esta Lei tampouco seraacute de aplicacioacuten aacute relacioacuten laboral de caraacutecter especial do servicio do fogar familiar Malia o anterior o titular do fogar familiar estaacute na obriga de coidar a que o traballo dos seus empregados se realice nas debidas condicioacutens de seguridade e hixiene
Artigo 4 Definicioacutens
Para os efectos desta Lei e as normas que a desenvolvan
1ordm Entenderase por laquoprevencioacutenraquo o conxunto de actividades ou medidas adoptadas ou previstas en todas as fases de actividade da empresa co fin de evitar ou diminuiacuter os riscos derivados do traballo
2ordm Entenderase como laquorisco laboralraquo a posibilidade de que un traballador sufra un determinado dano derivado do traballo Para cualificar un risco desde o punto de vista da suacutea gravidade avaliaranse de forma conxunta a probabilidade de que se produza o dano e a severidade deste
3ordm Consideraranse como laquodanos derivados do traballoraquo as enfermidades patoloxiacuteas ou lesioacutens sufridas con motivo ou ocasioacuten do traballo
4ordm Entenderase como laquorisco laboral grave e inminenteraquo aquel que resulte probable racionalmente que se materialice nun futuro inmediato e poida supor un dano grave para a sauacutede dos traballadores
No caso de exposicioacuten a axentes susceptibles de causar danos graves aacute sauacutede dos traballadores considerarase que existe un risco grave e inminente cando sexa probable racionalmente que se materialice nun futuro inmediato unha exposicioacuten aos devanditos axentes da que se poidan derivar danos graves para a sauacutede aiacutenda que estes non se manifesten de xeito inmediato
5ordm Entenderanse como procesos actividades operacioacutens equipos ou productos laquopotencialmente perigososraquo aqueles que en ausencia de medidas preventivas especiacuteficas orixinen riscos para a seguridade e a sauacutede dos traballadores que os desenvolven ou empregan
6ordm Entenderase como laquoequipo de traballoraquo calquera maacutequina aparello instrumento ou instalacioacuten empregada no traballo
7ordm Entenderase como laquocondicioacuten de traballoraquo calquera caracteriacutestica deste que poida ter unha influencia significativa na xeracioacuten de riscos para a seguridade e a sauacutede do traballador
Quedan especificamente incluiacutedas nesta definicioacuten
a) As caracteriacutesticas xerais dos locais instalacioacutens equipos productos e demais utensilios existentes no centro de traballo
10
b) A natureza dos axentes fiacutesicos quiacutemicos e bioloacutexicos presentes no ambiente de traballo e as suacuteas correspondentes intensidades concentracioacutens ou niveis de presencia
c) Os procedementos para o emprego dos ditos axentes que influacutean na xeracioacuten dos riscos nomeados
d) Todas aquelas outras caracteriacutesticas do traballo incluiacutedas as relativas aacute suacutea organizacioacuten e ordenacioacuten que influacutean na magnitude dos riscos a que estea exposto o traballador
8ordm Entenderase por laquoequipo de proteccioacuten individualraquo calquera equipo destinado a ser levado ou suxeitado polo traballador para que o protexa dun ou varios riscos que poidan ameazar a suacutea seguridade ou a suacutea sauacutede no traballo asiacute como calquera complemento ou accesorio destinado para tal fin
CAPITULO II
Poliacutetica en materia de prevencioacuten de riscos para protexer a seguridade e a sauacutede no traballo
Artigo 5 Obxectivos da poliacutetica
1 A poliacutetica en materia de prevencioacuten teraacute por obxecto a promocioacuten da mellora das condicioacutens de traballo dirixida a elevar o nivel de proteccioacuten da seguridade e a sauacutede dos traballadores no traballo
A devandita poliacutetica levarase a cabo por medio das normas regulamentarias e das actuacioacutens administrativas que correspondan e en particular as que se regulan neste capiacutetulo que se orientaraacuten aacute coordinacioacuten das distintas Administracioacutens puacuteblicas competentes en materia preventiva e a que se harmonicen con elas as actuacioacutens que conforme a esta Lei correspondan a suxeitos puacuteblicos e privados para tal fin
a) A Administracioacuten Xeral do Estado as Administracioacutens das Comunidades Autoacutenomas e as entidades que integran a Administracioacuten local prestaraacuten cooperacioacuten e asistencia para o eficaz exercicio das suacuteas respectivas competencias no aacutembito do previsto neste artigo
b) A elaboracioacuten da poliacutetica preventiva levarase a cabo coa participacioacuten dos empresarios e dos traballadores a traveacutes das suacuteas organizacioacutens empresariais e sindicais maacuteis representativas
2 Para os fins previstos no apartado anterior as Administracioacutens puacuteblicas promoveraacuten a mellora da educacioacuten en materia preventiva nos diferentes niveis de ensino e de maneira especial na oferta formativa correspondente ao sistema nacional de cualificacioacutens profesionais asiacute como a adecuacioacuten da formacioacuten dos recursos humanos necesarios para a prevencioacuten dos riscos laborais
No aacutembito da Administracioacuten Xeral do Estado establecerase unha colaboracioacuten permanente entre o Ministerio de Traballo e Seguridade Social e os Ministerios que correspondan en particular os de Educacioacuten e Ciencia e de Sanidade e Consumo co fin de establecer os niveis formativos e especializacioacutens idoacuteneas asiacute como a revisioacuten permanente destas ensinanzas co fin de adaptalas aacutes necesidades existentes en cada momento
3 Do mesmo xeito as Administracioacutens puacuteblicas fomentaraacuten aquelas actividades desenvolvidas polos suxeitos a que se refire o apartado 1 do artigo segundo para a mellora das condicioacutens de seguridade e
11
sauacutede no traballo e a reduccioacuten dos riscos laborais a investigacioacuten ou fomento de novas formas de proteccioacuten e a promocioacuten de estructuras eficaces de prevencioacuten
Para isto poderaacuten adoptar programas especiacuteficos dirixidos a promover a mellora do ambiente de traballo e o perfeccionamento dos niveis de proteccioacuten Os programas poderanse instrumentar a traveacutes da concesioacuten dos incentivos que regulamentariamente se determinen que se destinaraacuten especialmente aacutes pequenas e medianas empresas
Antildeadido por Ley Orgaacutenica 320074 Las Administraciones puacuteblicas promoveraacuten la efectividad del principio de igualdad entre
mujeres y hombres considerando las variables relacionadas con el sexo tanto en los sistemas de recogida y tratamiento de datos como en el estudio e investigacioacuten generales en materia de prevencioacuten de riesgos laborales con el objetivo de detectar y prevenir posibles situaciones en las que los dantildeos derivados del trabajo puedan aparecer vinculados con el sexo de los trabajadores
Artigo 6 Normas regulamentarias
1 O Goberno a traveacutes das correspondentes normas regulamentarias e previa consulta aacutes organizacioacutens sindicais e empresariais maacuteis representativas regularaacute as materias que a continuacioacuten se relacionan
a) Requisitos miacutenimos que deben reunir as condicioacutens de traballo para a proteccioacuten da seguridade e a sauacutede dos traballadores
b) Limitacioacutens ou prohibicioacutens que afectaraacuten aacutes operacioacutens aos procesos e aacutes exposicioacutens laborais ou axentes que entrantildeen riscos para a seguridade e a sauacutede dos traballadores Especificamente poderase establecer o sometemento destes procesos ou operacioacutens a traacutemites de control administrativo asiacute como no caso de axentes perigosos a prohibicioacuten do seu emprego
c) Condicioacutens ou requisitos especiais para calquera dos supostos contemplados no paraacutegrafo anterior tales como a esixencia dun adestramento ou formacioacuten previa ou a elaboracioacuten dun plano no que se contentildean as medidas preventivas a adoptar
d) Procedementos de avaliacioacuten dos riscos para a sauacutede dos traballadores normalizacioacuten de metodoloxiacuteas e guiacuteas de actuacioacuten preventiva
e) Modalidades de organizacioacuten funcionamento e control dos servicios de prevencioacuten considerando as peculiaridades das empresas co fin de evitar atrancos innecesarios para a suacutea creacioacuten e desenvolvemento asiacute como capacidades e aptitudes que deban reunir os devanditos servicios e os traballadores designados para desenvolver a accioacuten preventiva
f) Condicioacutens de traballo ou medidas preventivas especiacuteficas en traballos especialmente perigosos en particular se para estes se preveacuten controles meacutedicos especiais ou cando se presenten riscos derivados con determinadas caracteriacutesticas ou situacioacutens especiais dos traballadores
12
g) Procedemento de cualificacioacuten das enfermidades profesionais asiacute como requisitos e procedementos para a comunicacioacuten e informacioacuten aacute autoridade competente dos danos derivados do traballo
2 As normas regulamentarias indicadas no paraacutegrafo anterior axustaranse en todo caso aos principios de poliacutetica preventiva establecidos nesta Lei manteraacuten a debida coordinacioacuten coa normativa sanitaria e de seguridade industrial e seraacuten obxecto de avaliacioacuten e se eacute o caso de revisioacuten perioacutedica de acordo coa experiencia na suacutea aplicacioacuten e o progreso da teacutecnica
Artigo 7 Actuacioacutens das Administracioacutens puacuteblicas competentes en materia laboral
1 En cumprimento do disposto nesta Lei as Administracioacutens puacuteblicas competentes en materia laboral desenvolveraacuten funcioacutens de promocioacuten da prevencioacuten asesoramento teacutecnico vixilancia e control do cumprimento polos suxeitos comprendidos no seu aacutembito de aplicacioacuten da normativa de prevencioacuten de riscos laborais e sancionaraacuten as infraccioacutens aacute dita normativa nos seguintes termos
a) Promovendo a prevencioacuten e o asesoramento a desenvolver polos oacuterganos teacutecnicos en materia preventiva incluiacutedas a asistencia e cooperacioacuten teacutecnica a informacioacuten divulgacioacuten formacioacuten e investigacioacuten en materia preventiva asiacute como o seguimento das actuacioacutens preventivas que se realicen nas empresas para a consecucioacuten dos obxectivos previstos nesta Lei
b) Velando polo cumprimento da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais mediante as actuacioacutens de vixilancia e control Para estes efectos prestaraacuten o asesoramento e a asistencia teacutecnica necesarios para o mellor cumprimento da devandita normativa e desenvolveraacuten programas especiacuteficos dirixidos a acadar unha maior eficacia no control
c) Sancionando o incumprimento da normativa de prevencioacuten de riscos laborais polos suxeitos comprendidos no aacutembito de aplicacioacuten desta Lei de conformidade co previsto no capiacutetulo VII desta
2 As funcioacutens das Administracioacutens puacuteblicas competentes en materia laboral que se sinalan no paraacutegrafo 1 continuaraacuten a ser desenvolvidas no referente aos traballos en minas canteiras e tuacuteneles que esixan a aplicacioacuten de teacutecnica mineira aos que impliquen fabricacioacuten transporte almacenaxe manipulacioacuten e emprego de explosivos ou o emprego de enerxiacutea nuclear polos oacuterganos especiacuteficos contemplados na suacutea normativa reguladora
As competencias previstas no paraacutegrafo anterior enteacutendense sen prexuiacutezo do establecido na lexislacioacuten especifica sobre productos e instalacioacutens industriais
Artigo 8 Instituto Nacional de Seguridade e Hixiene no Traballo
1 O Instituto Nacional de Seguridade e Hixiene no Traballo eacute o oacutergano cientiacutefico teacutecnico especializado da Administracioacuten Xeral do Estado que ten como misioacuten a anaacutelise e estudio das condicioacutens de seguridade e sauacutede no traballo asiacute como a promocioacuten e apoio aacute mellora destas Para isto estableceraacute a cooperacioacuten necesaria cos oacuterganos das Comunidades Autoacutenomas con competencias nesta materia
O Instituto en cumprimento desta misioacuten teraacute as seguintes funcioacutens
a) Asesoramento teacutecnico na elaboracioacuten da normativa legal e no desenvolvemento da normalizacioacuten tanto a nivel nacional como internacional
13
b) Promocioacuten e se eacute o caso realizacioacuten de actividades de formacioacuten informacioacuten investigacioacuten estudio e divulgacioacuten en materia de prevencioacuten de riscos laborais coa axeitada coordinacioacuten e colaboracioacuten se eacute o caso cos oacuterganos teacutecnicos en materia preventiva das Comunidades Autoacutenomas no exercicio das suacuteas funcioacutens nesta materia
c) Apoio teacutecnico e colaboracioacuten coa Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social no cumprimento da suacutea funcioacuten de vixilancia e control prevista no artigo 9 desta Lei no aacutembito das Administracioacutens puacuteblicas
d) Colaboracioacuten con organismos internacionais e desenvolvemento de programas de cooperacioacuten internacional neste aacutembito facilitando a participacioacuten das Comunidades Autoacutenomas
e) Calquera outras que sexan necesarias para o cumprimento dos seus fins e lle sexan encomendadas no aacutembito das suacuteas competencias de acordo coa Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo regulada no artigo 13 desta Lei coa colaboracioacuten se eacute o caso dos oacuterganos teacutecnicos das Comunidades Autoacutenomas con competencias na materia
2 O Instituto Nacional de Seguridade e Hixiene no Traballo no marco das suacuteas funcioacutens velaraacute pola coordinacioacuten apoiaraacute o intercambio de informacioacuten e as experiencias entre as distintas Administracioacutens puacuteblicas e especialmente fomentaraacute e prestaraacute apoio aacute realizacioacuten de actividades de promocioacuten da seguridade e da sauacutede polas Comunidades Autoacutenomas
Asiacute mesmo prestaraacute de acordo coas Administracioacutens competentes apoio teacutecnico especializado en materia de certificacioacuten ensaio e acreditacioacuten
3 En relacioacuten coas Institucioacutens da Unioacuten Europea o Instituto Nacional de Seguridade e Hixiene no Traballo actuaraacute como centro de referencia nacional garantindo a coordinacioacuten e transmisioacuten da informacioacuten que deberaacute facilitar a escala nacional en particular respecto aacute Axencia Europea para a Seguridade e a Sauacutede no Traballo e a suacutea Rede
4 O Instituto Nacional de Seguridade e Hixiene no Traballo exerceraacute a Secretariacutea Xeral da Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo prestaacutendolle a asistencia teacutecnica e cientiacutefica necesaria para o desenvolvemento das suacuteas competencias
Artigo 9 Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
1 Correspoacutendelle aacute Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social a funcioacuten da vixilaacutencia e control da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais
En cumprimento desta misioacuten teraacute as seguintes funcioacutens
a) Vixiar o cumprimento da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais asiacute como das normas xuriacutedico-teacutecnicas que incidan nas condicioacutens de traballo en materia de prevencioacuten aiacutenda que non tiveran a cualificacioacuten directa de normativa laboral propontildeendo aacute autoridade laboral competente a sancioacuten correspondente cando comprobase unha infraccioacuten aacute normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais de acordo co previsto no capiacutetulo VII desta Lei
b) Asesorar e informar aacutes empresas e aos traballadores sobre a maneira maacuteis efectiva de cumprir as disposicioacutens en que tentildea a vixilancia encomendada
14
c) Elaborar os informes solicitados polos Xulgados do Social nas demandas deducidas perante estes nos procedementos de accidentes de traballo e enfermidades profesionais
d) Informar aacute autoridade laboral sobre os accidentes de traballo mortais moi graves ou graves e sobre aqueles outros con que polas suacuteas caracteriacutesticas ou polos suxeitos afectados se considere necesario o devandito informe asiacute como sobre as enfermidades profesionais nas que concorran as ditas cualificacioacutens e en xeral nos supostos en que aquela o solicite respecto do cumprimento da normativa legal en materia de prevencioacuten de riscos laborais
e) Comprobar e favorecer o cumprimento das obrigas asumidas polos servicios de prevencioacuten establecidos nesta Lei
f) Ordenar a paralizacioacuten inmediata de traballos cando a xuiacutezo do inspector se advirta a existencia de risco grave e inminente para a seguridade ou sauacutede dos traballadores
Texto reemplazado por la Ley 542003 por este otro
2 Las Administraciones General del Estado y de las comunidades autoacutenomas adoptaraacuten en sus respectivos aacutembitos de competencia las medidas necesarias para garantizar la colaboracioacuten pericial y el asesoramiento teacutecnico necesarios a la Inspeccioacuten de Trabajo y Seguridad Social que en el aacutembito de la Administracioacuten General del Estado seraacuten prestados por el Instituto Nacional de Seguridad e Higiene en el Trabajo
Estas Administraciones puacuteblicas elaboraraacuten y coordinaraacuten planes de actuacioacuten en sus respectivos aacutembitos competenciales y territoriales para contribuir al desarrollo de las actuaciones preventivas en las empresas especialmente las de mediano y pequentildeo tamantildeo y las de sectores de actividad con mayor nivel de riesgo o de siniestralidad a traveacutes de acciones de asesoramiento de informacioacuten de formacioacuten y de asistencia teacutecnica
En el ejercicio de tales cometidos los funcionarios puacuteblicos de las citadas Administraciones que ejerzan labores teacutecnicas en materia de prevencioacuten de riesgos laborales a que se refiere el paacuterrafo anterior podraacuten desempentildear funciones de asesoramiento informacioacuten y comprobatorias de las condiciones de seguridad y salud en las empresas y centros de trabajo con el alcance sentildealado en el apartado 3 de este artiacuteculo y con la capacidad de requerimiento a que se refiere el artiacuteculo 43 de esta ley todo ello en la forma que se determine reglamentariamente
Las referidas actuaciones comprobatorias se programaraacuten por la respectiva Comisioacuten Territorial de la Inspeccioacuten de Trabajo y Seguridad Social a que se refiere el artiacuteculo 172 de la Ley 421997 de 14 de noviembre Ordenadora de la Inspeccioacuten de Trabajo y Seguridad Social para su integracioacuten en el plan de accioacuten en Seguridad y Salud Laboral de la Inspeccioacuten de Trabajo y Seguridad Social
A continuacioacuten Texto Antildeadido por la Ley 542003
3 Cuando de las actuaciones de comprobacioacuten a que se refiere el apartado anterior se deduzca la existencia de infraccioacuten y siempre que haya mediado incumplimiento de previo requerimiento el funcionario actuante remitiraacute informe a la Inspeccioacuten de Trabajo y Seguridad Social en el que se recogeraacuten los hechos comprobados a efectos de que se levante la correspondiente acta de infraccioacuten si asiacute procediera
15
A estos efectos los hechos relativos a las actuaciones de comprobacioacuten de las condiciones materiales o teacutecnicas de seguridad y salud recogidos en tales informes gozaraacuten de la presuncioacuten de certeza a que se refiere la disposicioacuten adicional cuarta apartado 2 de la Ley 421997 de 14 de noviembre Ordenadora de la Inspeccioacuten de Trabajo y Seguridad Social
A continuacioacuten Texto Antildeadido por la Ley 542003
4 Las actuaciones previstas en los dos apartados anteriores estaraacuten sujetas a los plazos establecidos en el artiacuteculo 14 apartado 2 de la Ley 421997 de 14 de noviembre Ordenadora de la Inspeccioacuten de Trabajo y Seguridad Social
Artigo 10 Actuacioacutens das Administracioacutens puacuteblicas competentes en materia sanitaria
As actuacioacutens das Administracioacutens puacuteblicas competentes en materia sanitaria referentes aacute sauacutede laboral levaranse a cabo a traveacutes das accioacutens e en relacioacuten cos aspectos sinalados no capiacutetulo IV do Tiacutetulo I da Lei 141986 do 25 de abril Xeral de Sanidade e disposicioacutens dictadas para o seu desenvolvemento
En particular corresponderaacute aacutes devanditas Administracioacutens puacuteblicas
a) O establecemento de medios axeitados para a avaliacioacuten e control das actuacioacutens de caraacutecter sanitario que se realicen nas empresas polos servicios de prevencioacuten actuantes Para isto estableceraacuten as pautas e protocolos de actuacioacuten oiacutedas as sociedades cientiacuteficas aos que deberaacuten someter os citados servicios
b) A implantacioacuten de sistemas de informacioacuten axeitados que permitan a elaboracioacuten xunto coas autoridades laborais competentes de mapas de riscos laborais asiacute como a realizacioacuten de estudios epidemioloacutexicos para a identificacioacuten e prevencioacuten das patoloxiacuteas que poidan afectar aacute sauacutede dos traballadores asiacute como facer posible un raacutepido intercambio de informacioacuten
c) A supervisioacuten da formacioacuten que en materia de prevencioacuten e promocioacuten da sauacutede laboral deba recibir o persoal sanitario actuante nos servicios de prevencioacuten autorizados
d) A elaboracioacuten e divulgacioacuten de estudios investigacioacutens e estatiacutesticas relacionados coa sauacutede dos traballadores
Artigo 11 Coordinacioacuten administrativa
A elaboracioacuten de normas preventivas e o control do seu cumprimento a promocioacuten da prevencioacuten a investigacioacuten e a vixilancia epidemioloacutexica sobre riscos laborais accidentes de traballo e enfermidades profesionais determinan a necesidade de coordinar as actuacioacutens das Administracioacutens competentes en materia laboral sanitaria e de industria para unha maacuteis eficaz proteccioacuten da seguridade e a sauacutede dos traballadores
No marco da devandita coordinacioacuten a Administracioacuten competente en materia laboral velaraacute en particular para que a informacioacuten obtida pola Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social no exercicio das funcioacutens atribuiacutedas a esta no paraacutegrafo 1 do artigo 9 desta Lei sexa posta en contildeecemento da autoridade sanitaria competente para os fins dispostos no artigo 10 desta Lei e no artigo 21 da Lei 141986 do 25 de abril Xeral de Sanidade asiacute como da Administracioacuten competente en materia de industria para os efectos
16
previstos na Lei 211992 do 16 de xullo de Industria
Artigo 12 Participacioacuten de empresarios e traballadores
A participacioacuten de empresarios e traballadores a traveacutes das organizacioacutens empresariais e sindicais maacuteis representativas na planificacioacuten programacioacuten organizacioacuten e control da xestioacuten relacionada coa mellora das condicioacutens de traballo e a proteccioacuten da seguridade e sauacutede dos traballadores no traballo eacute principio baacutesico da poliacutetica de prevencioacuten de riscos laborais a desenvolver polas Administracioacutens puacuteblicas competentes nos distintos niveis territoriais
Artigo 13 Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo 1 Creacutease a Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo como oacutergano colexiado asesor
das Administracioacutens puacuteblicas na formulacioacuten das poliacuteticas de prevencioacuten e oacutergano de participacioacuten institucional en materia de seguridade e sauacutede no traballo
2 A Comisioacuten estaraacute integrada por un representante de cada unha das Comunidades Autoacutenomas e por igual nuacutemero de membros da Administracioacuten Xeral do Estado e paritariamente con todos os anteriores por representantes das organizacioacutens empresariais e sindicais maacuteis representativas
3 A Comisioacuten contildeeceraacute as actuacioacutens que desenvolvan as Administracioacutens puacuteblicas competentes en materia de promocioacuten da prevencioacuten de riscos laborais de asesoramento teacutecnico e de vixilancia e control a que se refiren os artigos 7 8 9 e 11 desta Lei e poderaacute informar e formular propostas en relacioacuten coas devanditas actuacioacutens especificamente no referente a
ndash Criterios e programas xerais de actuacioacutenndash Proxectos de disposicioacutens de caraacutecter xeralndash Coordinacioacuten das actuacioacutens desenvolvidas polas Administracioacutens puacuteblicas competentes en
materia laboralndash Coordinacioacuten entre as Administracioacutens puacuteblicas competentes en materia laboral sanitaria e de
industria
4 A Comisioacuten adoptaraacute os seus acordos por maioriacutea Para tal fin os representantes das Administracioacutens puacuteblicas teraacuten cada un un voto e dous os das organizacioacutens empresariais e sindicais
5 A Comisioacuten contaraacute cun Presidente e catro Vicepresidentes un por cada un dos grupos que a integran A Presidencia da Comisioacuten corresponderaacute ao Secretario xeral de Emprego e Relacioacutens Laborais recaendo a Vicepresidencia atribuiacuteda aacute Administracioacuten Xeral do Estado no Subsecretario de Sanidade e Consumo
6 A Secretariacutea da Comisioacuten como oacutergano de apoio teacutecnico e administrativo recaeraacute na Direccioacuten do Instituto Nacional de Seguridade e Hixiene no Traballo
7 A Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo funcionaraacute en Pleno en Comisioacuten Permanente ou en Grupos de Traballo conforme aacute normativa que estableza o Regulamento interno que elaboraraacute a propia Comisioacuten
No non previsto nesta Lei e no Regulamento interno a que fai referencia o paraacutegrafo anterior a Comisioacuten rexerase pola Lei 301992 de Reacutexime Xuriacutedico das Administracioacutens Puacuteblicas e do
17
Procedemento Administrativo Comuacuten
CAPIacuteTULO III
Dereitos e obrigas
Artigo 14 Dereito aacute proteccioacuten fronte aos riscos laborais
1 Os traballadores tentildeen dereito a unha proteccioacuten eficaz en materia de seguridade e sauacutede no traballo
O devandito dereito supoacuten a existencia dun correlativo deber do empresario de proteccioacuten dos traballadores fronte aos riscos laborais
Este deber de proteccioacuten constituacutee igualmente un deber das Administracioacutens puacuteblicas respecto do persoal ao seu servicio
Os dereitos de informacioacuten consulta e participacioacuten formacioacuten en materia preventiva paralizacioacuten da actividade en caso de risco grave e inminente e vixilaacutencia do seu estado de sauacutede nos termos previstos nesta Lei forman parte do dereito dos traballadores a unha proteccioacuten eficaz en materia de seguridade e sauacutede no traballo
13
2 No cumprimento do deber de proteccioacuten o empresario deberaacute garantir a seguridade e a sauacutede dos traballadores ao seu servicio en todos os aspectos relacionados co traballo A estes efectos no marco das suacuteas responsabilidades o empresario realizaraacute a prevencioacuten dos riscos laborais mediante a integracioacuten da actividade preventiva na empresa e a adopcioacuten de cantas medidas sexan necesarias para a proteccioacuten da seguridade e a sauacutede dos traballadores coas especialidades que se recollen nos artigos seguintes en materia de plano de prevencioacuten de riscos laborais avaliacioacuten de riscos informacioacuten consulta e participacioacuten e formacioacuten dos traballadores actuacioacuten en casos de emerxencia e de risco grave e inminente vixilaacutencia da sauacutede e mediante a constitucioacuten dunha organizacioacuten e dos medios necesarios nos termos establecidos no capiacutetulo IV desta Lei
O empresario desenvolveraacute unha accioacuten permanente de seguimento da actividade preventiva co fin de perfeccionar de maneira continua as actividades de identificacioacuten avaliacioacuten e control dos riscos que non se puideran evitar e os niacuteveis de proteccioacuten existentes e disporaacute o necesario para a adaptacioacuten das medidas de prevencioacuten sinaladas no paraacutegrafo anterior aacutes modificacioacutens que podan experimentar as circunstancias que incidan na realizacioacuten do traballo
3 O empresario deberaacute cumprir as obrigas establecidas na normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais
4 As obrigas dos traballadores establecidas nesta Lei a atribucioacuten de funcioacutens en materia de proteccioacuten e prevencioacuten a traballadores ou servicios da empresa e o recurso ao concerto con entidades especializadas para o desenvolvemento de actividades de prevencioacuten complementaraacuten as accioacutens do empresario sen que por isto o eximan do cumprimento do seu deber nesta materia sen prexuiacutezo das accioacutens que poida exercitar se eacute o caso contra calquera outra persoa
18
5 O custo das medidas relativas aacute seguridade e a sauacutede no traballo non deberaacute recaer de ninguacuten xeito sobre os traballadores
Artigo 15 Principios da accioacuten preventiva
1 O empresario aplicaraacute as medidas que integran o deber xeral de prevencioacuten previsto no artigo anterior de acordo cos seguintes principios xerais
a) Evitar os riscos
b) Avaliar os riscos que non se poidan evitar
c) Combater os riscos na suacutea orixe
d) Adaptar o traballo aacute persoa en particular no que respecta aacute concepcioacuten dos postos de traballo asiacute como a escolla dos equipos e os meacutetodos de traballo e de produccioacuten con miras en particular a atenuar o traballo monoacutetono e repetitivo e a reducir os efectos deste na sauacutede
e) Ter en conta a evolucioacuten da teacutecnica
f) Substituiacuter o perigoso polo que entrantildee pouco ou ninguacuten perigo
g) Planificar a prevencioacuten buscando un conxunto coherente que integre nela a teacutecnica a organizacioacuten do traballo as condicioacutens de traballo as relacioacutens sociais e a influencia dos factores ambientais no traballo
h) Adoptar medidas que antepontildean a proteccioacuten colectiva aacute individual
i) Dar as debidas instruccioacutens aos traballadores
2 O empresario tomaraacute en consideracioacuten as capacidades profesionais dos traballadores en materia de seguridade e de sauacutede no momento de lles encomendar as tarefas
3 O empresario adoptaraacute as medidas necesarias a fin de garantir que soacute os traballadores que recibiran informacioacuten suficiente e axeitada poidan acceder aacutes zonas de risco grave e especiacutefico
4 A efectividade das medidas preventivas deberaacute prever as distraccioacutens ou imprudencias non temerarias que puidese cometer o traballador Para a suacutea adopcioacuten teranse en conta os riscos adicionais que puidesen implicar determinadas medidas preventivas as cales soacute poderaacuten ser adoptadas cando a magnitude dos devanditos riscos sexa substancialmente inferior aacute dos que se pretende controlar e non existan alternativas maacuteis seguras
5 Poderaacuten concertar operacioacutens de seguro que tentildean como fin garantir como aacutembito de cobertura a previsioacuten de riscos derivados do traballo a empresa respecto dos seus traballadores os traballadores autoacutenomos respecto a eles mesmos e as sociedades cooperativas respecto aos seus socios cando a suacutea actividade consista na prestacioacuten do seu traballo persoal
19
Texto reemplazado por la Ley 542003
Artigo 16 Plano de prevencioacuten de riscos laborais avaliacioacuten dos riscos e planificacioacuten da actividade preventiva
1 A prevencioacuten de riscos laborais deberaacute integrarse no sistema xeral de xestioacuten da empresa tanto no conxunto das suacuteas actividades como en todos os niacuteveis xeraacuterquicos desta a traveacutes da implantacioacuten e aplicacioacuten dun plano de prevencioacuten de riscos laborais a que se refire o paraacutegrafo seguinte
Este plano de prevencioacuten de riscos laborais deberaacute incluiacuter a estructura organizativa as responsabilidades as funcioacutens as praacutecticas os procedementos os procesos e os recursos necesarios para realizar a accioacuten de prevencioacuten de riscos na empresa nos termos que regulamentariamente se establezan
2 Os instrumentos esenciais para a xestioacuten e aplicacioacuten do plano de prevencioacuten de riscos que poderaacuten ser levados a cabo por fases de forma programada son a avaliacioacuten de riscos laborais e a planificacioacuten da actividade preventiva a que se refiren los paraacutegrafos seguintes
a) O empresario deberaacute realizar unha avaliacioacuten inicial dos riscos para a seguridade e sauacutede dos traballadores tendo en conta con caraacutecter xeral a natureza da actividade as caracteriacutesticas dos postos de traballo existentes e dos traballadores que deban desempentildealos Igual avaliacioacuten deberaacute facerse con ocasioacuten da eleccioacuten dos equipos de traballo das sustancias ou preparados quiacutemicos e do acondicionamento dos lugares de traballo A avaliacioacuten inicial teraacute en conta aquelas outras actuacioacutens que deban desenvolverse de conformidade co disposto na normativa sobre proteccioacuten de riscos especiacuteficos e actividades de especial perigosidade A avaliacioacuten seraacute actualizada cando cambien as condicioacutens de traballo e en todo caso someterase a consideracioacuten e revisarase se fora necesario con ocasioacuten dos danos para a sauacutede que se produciran
Cando o resultado da avaliacioacuten o fixera necesario o empresario realizaraacute controis perioacutedicos das condicioacutens de traballo e da actividade dos traballadores na prestacioacuten dos seus servicios para detectar situacioacutens potencialmente perigosas
b) Se os resultados da avaliacioacuten prevista no paraacutegrafo a) puxeran de manifesto situacioacutens de risco o empresario realizaraacute aquelas actividades preventivas necesarias para eliminar ou reducir e controlar tales riscos Ditas actividades seraacuten obxecto de planificacioacuten polo empresario incluiacutendo para cada actividade preventiva o prazo para levala a cabo a designacioacuten de responsables e os recursos humanos e materiais necesarios para a suacutea execucioacuten
O empresario deberaacute asegurarse da efectiva execucioacuten das actividades preventivas incluiacutedas na planificacioacuten efectuando para iso un seguimento continuo da mesma
As actividades de prevencioacuten seraacuten modificadas cando se aprecie polo empresario como consecuencia dos controis perioacutedicos previstos no paraacutegrafo a) anterior a suacutea inadecuacioacuten aos fins de proteccioacuten requiridos
3 Cando se producise un dano para a sauacutede dos traballadores ou cando con ocasioacuten da vixilancia da sauacutede prevista no artigo 22 aparezan indicios de que as medidas de prevencioacuten resultan insuficientes o empresario levaraacute a cabo unha investigacioacuten ao respecto a fin de detectar as causas destes feitos
Artigo 17 Equipos de traballo e medios de proteccioacuten
20
1 O empresario adoptaraacute as medidas necesarias co fin de que os equipos de traballo sexan axeitados para o traballo que se deba realizar e convenientemente adaptados para tal efecto de xeito que garantan a seguridade e a sauacutede dos traballadores ao empregalos
Cando o emprego dun equipo de traballo poida presentar un risco especiacutefico para a seguridade e a sauacutede dos traballadores o empresario adoptaraacute as medidas necesarias co fin de que
a) A utilizacioacuten do equipo de traballo quede reservada aos encargados da devandita utilizacioacuten
b) Os traballos de reparacioacuten transformacioacuten mantemento ou conservacioacuten sexan realizados polos traballadores especificamente capacitados para iso
2 O empresario deberaacute proporcionar aos seus traballadores equipos de proteccioacuten individual axeitados para o desempentildeo das suacuteas funcioacutens e velar polo uso efectivo destes cando pola natureza dos traballos realizados sexan necesarios
Os equipos de proteccioacuten individual deberaacuten empregarse cando os riscos non se poidan evitar ou non se poidan limitar suficientemente por medios teacutecnicos de proteccioacuten colectiva ou mediante medidas meacutetodos ou procedementos de organizacioacuten do traballo
Artigo 18 Informacioacuten consulta e participacioacuten dos traballadores
1 A fin de dar cumprimento ao deber de proteccioacuten establecido nesta Lei o empresario adoptaraacute as medidas axeitadas para que os traballadores reciban todas as informacioacutens necesarias en relacioacuten con
a) Os riscos para a seguridade e a sauacutede dos traballadores no traballo tanto aqueles que afecten aacute empresa no seu conxunto como a cada tipo de posto de traballo ou funcioacuten
b) As medidas e actividades de proteccioacuten e prevencioacuten aplicables aos riscos sinalados no apartado anterior
c) As medidas adoptadas de conformidade co disposto no artigo 20 desta Lei
Nas empresas que tentildean representantes dos traballadores a informacioacuten aacute que se refire este apartado facilitaraa o empresario aos traballadores a traveacutes dos devanditos representantes non obstante deberase informar directamente a cada traballador dos riscos especiacuteficos que afecten ao seu posto de traballo ou funcioacuten e das medidas de proteccioacuten e prevencioacuten aplicables aos devanditos riscos
2 O empresario deberaacute consultar aos traballadores e permitir a suacutea participacioacuten no marco de todas as cuestioacutens que afecten aacute seguridade e aacute sauacutede no traballo de conformidade co disposto no capiacutetulo V desta Lei
Os traballadores teraacuten dereito a efectuar propostas ao empresario asiacute como aos oacuterganos de participacioacuten e representacioacuten previstos no capiacutetulo V desta Lei dirixidas aacute mellora dos niveis de proteccioacuten da seguridade e a sauacutede da empresa
Artigo 19 Formacioacuten dos traballadores
1 En cumprimento do deber de proteccioacuten o empresario deberaacute garantir que cada traballador reciba
21
unha formacioacuten teoacuterica e praacutectica suficiente e axeitada en materia preventiva tanto no momento da suacutea contratacioacuten calquera que sexa a modalidade ou duracioacuten desta como cando se produzan cambios nas funcioacutens que desempentildee ou se introduzan novas tecnoloxiacuteas ou cambios nos equipos de traballo
A formacioacuten deberaacute estar centrada especificamente no posto de traballo ou funcioacuten de cada traballador adaptarse aacute evolucioacuten dos riscos e aacute aparicioacuten doutros novos e repetirse periodicamente se fose necesario
2 A formacioacuten aacute que se refire o paraacutegrafo anterior deberase impartir sempre que sexa posible dentro da xeira ou no seu defecto noutras horas pero co desconto naquela do tempo investido nesta A formacioacuten poderaa impartir a empresa mediante medios propios ou concertaacutendoa con servicios alleos e o seu custo non recaeraacute de ninguacuten xeito sobre os traballadores
Artigo 20 Medidas de emerxencia
O empresario tendo en conta o tamantildeo e a actividade da empresa asiacute como a posible presencia de persoas alleas a esta deberaacute analizar as posibles situacioacutens de emerxencia e adoptar as medidas necesarias en materia de primeiros auxilios loita contra incendios e evacuacioacuten dos traballadores designando para isto ao persoal encargado de pontildeer en praacutectica estas medidas e comprobando periodicamente se eacute o caso o seu correcto funcionamento O devandito persoal debera posuiacuter a formacioacuten necesaria ser suficiente en nuacutemero e dispontildeer do material axeitado en funcioacuten das circunstancias antes sinalada
Para a aplicacioacuten das medidas adoptadas o empresario deberaacute organizar as relacioacutens que sexan necesarias con servicios externos aacute empresa en particular en materia de primeiros auxilios asistencia meacutedica de urxencia salvamento e loita contra incendios de xeito que quede garantida a rapidez e eficacia destas
Artigo 21 Risco grave e inminente
1 Cando os traballadores estean ou poidan estar expostos a un risco grave e inminente con ocasioacuten do seu traballo o empresario estaraacute na obriga de
a) Informar o antes posible a todos os traballadores afectados en canto aacute existencia do devandito risco e das medidas adoptadas ou que se eacute o caso se deban adoptar en materia de proteccioacuten
b) Adoptar as medidas e dar as instruccioacutens necesarias para que no caso de perigo grave inminente e inevitable os traballadores poidan interromper a suacutea actividade e se fose necesario abandonar de inmediato o lugar de traballo Neste suposto non se poderaacute esixir aos traballadores que prosigan a suacutea actividade mentres persista o perigo agaacutes excepcioacuten debidamente xustificada por razoacutens de seguridade e determinada regulamentariamente
c) Dispontildeer o necesario para que o traballador que non se puidese pontildeer en contacto co seu superior xeraacuterquico ante unha situacioacuten de perigo grave e inminente para a suacutea seguridade a doutros traballadores ou a de terceiros aacute empresa estea en condicioacutens tendo en conta os seus contildeecementos e os medios teacutecnicos postos aacute suacutea disposicioacuten de adoptar as medidas necesarias para evitar as consecuencias do devandito perigo
2 De acordo co previsto no apartado 1 do artigo 14 desta Lei o traballador teraacute dereito a interromper a suacutea actividade e abandonar o lugar de traballo en caso necesario cando considere que a dita
22
actividade entrantildea un risco grave e inminente para a suacutea vida ou a suacutea sauacutede
3 Cando no caso a que se refire o apartado 1 deste artigo o empresario non adopte ou non permita a adopcioacuten das medidas necesarias para garantir a seguridade e a sauacutede dos traballadores os representantes legais destes poderaacuten acordar por maioriacutea dos seus membros a paralizacioacuten da actividade dos traballadores afectados polo devandito risco Tal acordo seraacute comunicado de inmediato aacute empresa e aacute autoridade laboral a cal no prazo de vintecatro horas anularaacute ou ratificaraacute a paralizacioacuten acordada
O acordo a que se refire o paraacutegrafo anterior poderaacute ser adoptado por decisioacuten maioritaria dos Delegados de Prevencioacuten cando non resulte posible reunir coa urxencia requirida ao oacutergano de representacioacuten do persoal
4 Os traballadores ou os seus representantes non poderaacuten sufrir prexuiacutezo alguacuten derivado da adopcioacuten das medidas a que se refiren os apartados anteriores a menos que obrasen de mala fe ou cometesen neglixencia grave
Artigo 22 Vixilaacutencia da sauacutede
1 O empresario garantiralles aos traballadores ao seu servicio a vixilancia perioacutedica do seu estado de sauacutede en funcioacuten dos riscos inherentes ao traballo
Esta vixilancia soacute se poderaacute levar a cabo cando o traballador preste o seu consentimento Deste caraacutecter voluntario soacute se exceptuaraacuten previo informe dos representantes dos traballadores os supostos nos que a realizacioacuten dos recontildeecementos sexa imprescindible para avaliar os efectos das condicioacutens de traballo sobre a sauacutede dos traballadores ou para verificar se o estado de sauacutede do traballador pode constituiacuter un perigo para este para os demais traballadores ou para outras persoas relacionadas coa empresa ou cando asiacute estea establecido nunha disposicioacuten legal en relacioacuten coa proteccioacuten de riscos especiacuteficos e actividades de especial perigosidade
En todo caso deberase optar pola realizacioacuten daqueles recontildeecementos ou probas que causen as menores molestias ao traballador e que sexan proporcionais ao risco
2 As medidas de vixilancia e control da sauacutede dos traballadores levaranse a cabo respectando sempre o dereito aacute intimidade e aacute dignidade da persoa do traballador e aacute confidencialidade de toda a informacioacuten relacionada co seu estado de sauacutede
3 Os resultados da vixilancia a que se refire o apartado anterior seraacuten comunicados aos traballadores afectados
4 Os datos relativos aacute vixilancia da sauacutede dos traballadores non poderaacuten ser empregados con fins discriminatorios nin en prexuiacutezo do traballador
O acceso aacute informacioacuten meacutedica de caraacutecter persoal limitarase ao persoal meacutedico e aacutes autoridades sanitarias que leven a cabo a vixilancia da sauacutede dos traballadores sen que se poida facilitar ao empresario ou a outras persoas sen consentimento expreso do traballador
Malia o anterior o empresario e as persoas ou oacuterganos con responsabilidades en materia de prevencioacuten seraacuten informados das conclusioacutens que se deriven dos recontildeecementos efectuados en relacioacuten coa aptitude do traballador para o desempeno do posto de traballo ou coa necesidade de introducir ou
23
mellorar as medidas de proteccioacuten e prevencioacuten a fin de que poidan desenvolver correctamente as suacuteas funcioacutens en materia preventiva
5 Nos supostos en que a natureza dos riscos inherentes ao traballo o faga necesario o dereito dos traballadores aacute vixilancia perioacutedica do seu estado de sauacutede deberaacute ser alongado maacuteis alaacute do remate da relacioacuten laboral nos termos que regulamentariamente se determinen
6 As medidas de vixilancia e control da sauacutede dos traballadores levaranse a cabo por persoal sanitario con competencia teacutecnica formacioacuten e capacidade acreditada
Artigo 23 Documentacioacuten
1 O empresario deberaacute elaborar e conservar aacute disposicioacuten da autoridade laboral a seguinte documentacioacuten relativa aacutes obrigas establecidas nos artigos anteriores
13
a) Plano de prevencioacuten de riscos laborais conforme ao previsto no apartado 1 do artigo 16 desta Lei
b) Avaliacioacuten dos riscos para a seguridade e a sauacutede no traballo incluiacutedo o resultado dos controis perioacutedicos das condicioacutens de traballo e da actividade dos traballadores de acordo co disposto no paraacutegrafo a) do apartado 2 do artigo 16 desta Lei
c) Planificacioacuten da actividade preventiva incluiacutedas as medidas de proteccioacuten e de prevencioacuten a adoptar e no seu caso material de proteccioacuten que deba utilizarse de conformidade co paraacutegrafo b) do apartado 2 do artigo 16 desta Lei
d) Praacutectica dos controis do estado de sauacutede dos traballadores previstos no artigo 22 desta Lei e conclusioacutens obtidas deses nos termos recollidos no derradeiro paraacutegrafo do apartado 4 do devandito artigo
e) Relacioacuten de accidentes de traballo e enfermidades profesionais que causaran ao traballador unha incapacidade laboral superior a un diacutea de traballo Nestes casos o empresario realizaraacute ademais a notificacioacuten a que se refire o apartado 3 deste artigo
2 No momento de cesamento da suacutea actividade as empresas deberaacuten achegar aacute autoridade laboral a documentacioacuten sinalada no apartado anterior
3 O empresario estaraacute na obriga de notificar por escrito aacute autoridade laboral os danos para a sauacutede dos traballadores ao seu servicio que se produciran por mor do desenvolvemento do seu traballo conforme ao procedemento que se determine regulamentariamente
4 A documentacioacuten a que fai referencia este artigo deberaacute tameacuten ser posta a disposicioacuten das autoridades sanitarias co fin de que estas poidan cumprir co disposto no artigo 10 desta Lei e no artigo 21 da Lei 141986 do 25 de abril Xeral de Sanidade
Artigo 24 Coordinacioacuten de actividades empresariais
1 Cando nun mesmo centro de traballo desenvolvan actividades traballadores de duacuteas ou maacuteis
24
empresas estas deberaacuten cooperar na aplicacioacuten da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais Para tal fin estableceraacuten os medios de coordinacioacuten que sexan necesarios en canto aacute proteccioacuten e prevencioacuten de riscos laborais e a informacioacuten sobre estes aos seus respectivos traballadores nos termos previstos no apartado 1 do artigo 18 desta Lei
2 O empresario titular do centro de traballo adoptaraacute as medidas necesarias para que aqueloutros empresarios que desenvolvan actividades no seu centro de traballo reciban a informacioacuten e as instruccioacutens axeitadas en relacioacuten cos riscos existentes no centro de traballo e coas medidas de proteccioacuten e prevencioacuten correspondentes asiacute como sobre as medidas de emerxencia a aplicar para o seu traslado aos seus respectivos traballadores
3 As empresas que contraten ou subcontraten con outras a realizacioacuten de obras ou servicios correspondentes aacute propia actividade daquelas e que se desenvolvan nos seus propios centros de traballo deberaacuten vixiar o cumprimento polos devanditos contratistas e subcontratistas da normativa de prevencioacuten de riscos laborais
4 As obrigas consignadas no derradeiro paraacutegrafo do apartado 1 do artigo 41 desta Lei seraacuten tameacuten de aplicacioacuten respecto das operacioacutens contratadas nos supostos en que os traballadores da empresa contratista ou subcontratista non presten servicios nos centros de traballo da empresa principal sempre que tales traballadores deban operar con maquinaria equipos productos materias primas ou utensilios proporcionados pola empresa principal
5 Os deberes de cooperacioacuten e de informacioacuten e instruccioacuten recollidos nos apartados 1 e 2 aplicaranse respecto dos traballadores autoacutenomos que desenvolvan actividades nos devanditos centros de traballo
6 As obrigas previstas neste artigo seraacuten desenvoltas regulamentariamente
Artigo 25 Proteccioacuten de traballadores especialmente sensibles a determinados riscos
1 O empresario garantiraacute de maneira especiacutefica a proteccioacuten dos traballadores que polas suacuteas propias caracteriacutesticas persoais ou estado bioloacutexico contildeecido incluiacutedos aqueles que tentildean recontildeecida a situacioacuten de discapacidade fiacutesica psiacutequica ou sensorial sexan especialmente sensibles aos riscos derivados do traballo Para tal fin deberaacute ter en conta os ditos aspectos nas avaliacioacutens dos riscos e en funcioacuten destas adoptaraacute as medidas preventivas e de proteccioacuten necesarias
Os traballadores non seraacuten empregados naqueles postos de traballo nos que a causa das suacuteas caracteriacutesticas persoais estado bioloacutexico ou pola suacutea discapacidade fiacutesica psiacutequica ou sensorial debidamente recontildeecida poidan eles os demais traballadores ou outras persoas relacionadas coa empresa pontildeerse en situacioacuten de perigo ou en xeral cando estean manifestamente en estados ou situacioacutens transitorias que non respondan aacutes esixencias psicofiacutesicas dos respectivos postos de traballo
2 Igualmente o empresario deberaacute ter en conta nas avaliacioacutens os factores de risco que poidan incidir na funcioacuten de procreacioacuten dos traballadores en particular pola exposicioacuten a axentes fiacutesicos quiacutemicos e bioloacutexicos que poidan exercer efectos mutaxeacutenicos ou de toxicidade para a procreacioacuten tanto nos aspectos da fertilidade como do desenvolvemento da descendencia co fin de adoptar as medidas
25
preventivas necesarias
Artigo 26 Proteccioacuten da maternidade
1 A avaliacioacuten dos riscos a que se refire o artigo 16 desta Lei deberaacute abranguer a determinacioacuten da natureza o grao e a duracioacuten da exposicioacuten das traballadoras en situacioacuten de embarazo ou parto recente a axentes procedementos ou condicioacutens de traballo que poidan influiacuter negativamente na sauacutede das traballadoras ou do feto en calquera actividade susceptible de presentar un risco especiacutefico Se os resultados da avaliacioacuten revelasen un risco para a seguridade e a sauacutede ou unha posible repercusioacuten sobre o embarazo ou a lactacioacuten das devanditas traballadoras o empresario adoptaraacute as medidas necesarias para evitar a exposicioacuten ao dito risco a traveacutes dunha adaptacioacuten das condicioacutens ou do tempo de traballo da traballadora afectada As devanditas medidas incluiraacuten cando resulte necesario a non realizacioacuten de traballo nocturno ou de traballo a quendas
2 Cando a adaptacioacuten das condicioacutens ou do tempo de traballo non resultase posible ou a pesar de tal adaptacioacuten as condicioacutens dun posto de traballo puidesen influiacuter negativamente na sauacutede da traballadora embarazada ou do feto e asiacute o certifiquen os Servicios Meacutedicos do Instituto Nacional da Seguridade Social ou das Mutuas co informe do meacutedico do Servicio Nacional da Sauacutede que asista facultativamente aacute traballadora esta deberaacute desempentildear un posto de traballo ou funcioacuten diferente e compatible co seu estado O empresario deberaacute determinar previa consulta cos representantes dos traballadores a relacioacuten dos postos de traballo exentos de riscos para estes efectos
O cambio de posto ou funcioacuten levarase a cabo de conformidade coas regras e criterios que se apliquen nos supostos de mobilidade funcional e teraacute efectos ata o momento en que o estado de sauacutede da traballadora permita a suacutea reincorporacioacuten ao anterior posto
No suposto de que aiacutenda aplicando as regras sinaladas no paraacutegrafo anterior non existise posto de traballo ou funcioacuten compatible a traballadora poderaacute ser destinada a un posto non correspondente ao seu grupo ou a categoriacutea equivalente aiacutenda que conservaraacute o dereito ao conxunto de retribucioacutens do seu posto de orixe
3 Se o antedito cambio de posto non resultara teacutecnica ou obxectivamente posible ou no poida razoablemente exixirse por motivos xustificados poderaacute declararse o paso da traballadora afectada aacute situacioacuten de suspensioacuten do contrato por risco durante o embarazo contemplada no artigo 451 d) do Estatuto dos Traballadores durante o periacuteodo necesario para a proteccioacuten da suacutea seguridade ou da suacutea sauacutede e mentres persista a imposibilidade de reincorporarse ao seu posto anterior ou a outro posto compatible co seu estado
4 O disposto nos nuacutemeros 1 e 2 deste artigo seraacute tameacuten de aplicacioacuten durante o periacuteodo de lactacioacuten se as condicioacutens de traballo puidesen influiacuter negativamente na sauacutede da muller ou do fillo e asiacute o certificase o meacutedico que no reacutexime de Seguridade Social aplicable asista facultativamente aacute traballadora
5 As traballadoras embarazadas teraacuten dereito a ausentarse do traballo con dereito a remuneracioacuten para a realizacioacuten de exames prenatais e teacutecnicas de preparacioacuten ao parto previo aviso ao empresario e xustificacioacuten da necesidade da suacutea realizacioacuten dentro da xeira
26
La evaluacioacuten de los riesgos a que se refiere el artiacuteculo 16 de la presente Ley deberaacute comprender la determinacioacuten de la naturaleza el grado y la duracioacuten de la exposicioacuten de las trabajadoras en situacioacuten de embarazo o parto reciente a agentes procedimientos o condiciones de trabajo que puedan influir negativamente en la salud de las trabajadoras o del feto en cualquier actividad susceptible de presentar un riesgo especiacutefico Si los resultados de la evaluacioacuten revelasen un riesgo para la seguridad y la salud o una posible repercusioacuten sobre el embarazo o la lactancia de las citadas trabajadoras el empresario adoptaraacute las medidas necesarias para evitar la exposicioacuten a dicho riesgo a traveacutes de una adaptacioacuten de las condiciones o del tiempo de trabajo de la trabajadora afectada
Dichas medidas incluiraacuten cuando resulte necesario la no realizacioacuten de trabajo nocturno o de trabajo a turnosSustituido por Ley Orgaacutenica 32007 por
2 Cuando la adaptacioacuten de las condiciones o del tiempo de trabajo no resultase posible o a pesar de tal adaptacioacuten las condiciones de un puesto de trabajo pudieran influir negativamente en la salud de la trabajadora embarazada o del feto y asiacute lo certifiquen los Servicios Meacutedicos del Instituto Nacional de la Seguridad Social o de las Mutuas en funcioacuten de la Entidad con la que la empresa tenga concertada la cobertura de los riesgos profesionales con el informe del meacutedico del Servicio Nacional de Salud que asista facultativamente a la trabajadora eacutesta deberaacute desempentildear un puesto de trabajo o funcioacuten diferente y compatible con su estado El empresario deberaacute determinar previa consulta con los representantes de los trabajadores la relacioacuten de los puestos de trabajo exentos de riesgos a estos efectos
El cambio de puesto o funcioacuten se llevaraacute a cabo de conformidad con las reglas y criterios que se apliquen en los supuestos de movilidad funcional y tendraacute efectos hasta el momento en que el estado de salud de la trabajadora permita su reincorporacioacuten al anterior puesto
En el supuesto de que aun aplicando las reglas sentildealadas en el paacuterrafo anterior no existiese puesto de trabajo o funcioacuten compatible la trabajadora podraacute ser destinada a un puesto no correspondiente a su grupo o categoriacutea equivalente si bien conservaraacute el derecho al conjunto de retribuciones de su puesto de origen
Si dicho cambio de puesto no resultara teacutecnica u objetivamente posible o no pueda razonablemente exigirse por motivos justificados podraacute declararse el paso de la trabajadora afectada a la situacioacuten de suspensioacuten del contrato por riesgo durante el embarazo contemplada en el artiacuteculo 451d) del Estatuto de los Trabajadores durante el periacuteodo necesario para la proteccioacuten de su seguridad o de su salud y mientras persista la imposibilidad de reincorporarse a su puesto anterior o a otro puesto compatible con su estadoSustituido por Ley Orgaacutenica 32007 por
Lo dispuesto en los nuacutemeros 1 y 2 de este artiacuteculo seraacute tambieacuten de aplicacioacuten durante el periacuteodo de lactancia natural si las condiciones de trabajo pudieran influir negativamente en la salud de la mujer o del hijo y asiacute lo certifiquen los Servicios Meacutedicos del Instituto Nacional de la Seguridad Social o de las Mutuas en funcioacuten de la Entidad con la que la empresa tenga concertada la cobertura de los riesgos profesionales con el informe del meacutedico del Servicio Nacional de Salud que asista facultativamente a la trabajadora o a su
27
hijo Podraacute asimismo declararse el pase de la trabajadora afectada a la situacioacuten de suspensioacuten del contrato por riesgo durante la lactancia natural de hijos menores de nueve meses contemplada en el artiacuteculo 451d) del Estatuto de Ios Trabajadores si se dan las circunstancias previstas en el nuacutemero 3 de este artiacuteculo
Las trabajadoras embarazadas tendraacuten derecho a ausentarse del trabajo con derecho a remuneracioacuten para la realizacioacuten de exaacutemenes prenatales y teacutecnicas de preparacioacuten al parto previo aviso al empresario y justificacioacuten de la necesidad de su realizacioacuten dentro de la jornada de trabajo
Artigo 27 Proteccioacuten dos menores
1 Antes da incorporacioacuten ao traballo de mozos menores de dezaoito anos e previamente a calquera modificacioacuten importante das suacuteas condicioacutens de traballo o empresario deberaacute efectuar unha avaliacioacuten dos postos de traballo a desempentildear por estes a fin de determinar a natureza o grao e a duracioacuten da suacutea exposicioacuten en calquera actividade susceptible de presentar un risco especiacutefico ao respecto a axentes procesos ou condicioacutens de traballo que poidan pontildeer en perigo a seguridade ou a sauacutede destes traballadores
Para tal fin a avaliacioacuten teraacute especialmente en conta os riscos especiacuteficos para a seguridade a sauacutede e o desenvolvemento dos mozos derivados da suacutea falta de experiencia da suacutea inmadurez para avaliar os riscos existentes ou potenciais e do seu desenvolvemento aiacutenda incompleto
En todo caso o empresario informaraacute aos devanditos mozos e aos seus pais ou titores que intervintildeesen na contratacioacuten conforme ao disposto na letra b) do artigo 7 do texto refundido da Lei do Estatuto dos Traballadores aprobado polo Real Decreto lexislativo 11995 do 24 de marzo dos posibles riscos e de todas as medidas adoptadas para a proteccioacuten da suacutea seguridade e sauacutede
2 Tendo en conta os factores anteriormente sinalados o Goberno estableceraacute as limitacioacutens aacute contratacioacuten dos mozos menores de dezaoito anos en traballos que presenten riscos especiacuteficos
Artigo 28 Relacioacutens de traballo temporais de duracioacuten determinada e en empresas de traballo temporal
1 Os traballadores con relacioacutens de traballo temporais ou de duracioacuten determinada asiacute como os contratados por empresas de traballo temporal deberaacuten beneficiarse do mesmo nivel de proteccioacuten en materia de seguridade e sauacutede que os restantes traballadores da empresa na que prestan os seus servicios
A existencia dunha relacioacuten de traballo das sinaladas no paraacutegrafo anterior non xustificaraacute de ninguacuten xeito unha diferencia de trato polo que respecta aacutes condicioacutens de traballo no relativo a calquera dos aspectos da proteccioacuten da seguridade e a sauacutede dos traballadores
Esta Lei e as suacuteas disposicioacutens de desenvolvemento aplicaranse plenamente aacutes relacioacutens de traballo sinaladas nos paraacutegrafos anteriores
2 O empresario adoptaraacute as medidas necesarias para garantir que con caraacutecter previo ao inicio da suacutea actividade os traballadores a que se refire o apartado anterior reciban informacioacuten acerca dos riscos aos que estean expostos en particular no relativo aacute necesidade de cualificacioacutens ou aptitudes profesionais determinadas a esixencia de controis meacutedicos especiais ou a existencia de riscos especiacuteficos do posto de
28
traballo a cubrir asiacute como sobre as medidas de proteccioacuten e prevencioacuten fronte a estes
Os devanditos traballadores recibiraacuten en todo caso unha formacioacuten suficiente e axeitada aacutes caracteriacutesticas do posto de traballo a cubrir tendo en conta a suacutea cualificacioacuten e experiencia profesional e os riscos aos que estean expostos
3 Os traballadores a que se refire este artigo teraacuten dereito a unha vixilancia perioacutedica do seu estado de sauacutede nos termos establecidos no artigo 22 desta Lei e nas suacuteas normas de desenvolvemento
4 O empresario deberaacute informar aos traballadores designados para ocuparse das actividades de proteccioacuten e prevencioacuten ou se eacute o caso o servicio de prevencioacuten previsto no artigo 31 desta Lei da incorporacioacuten dos traballadores a que se refire este artigo na medida necesaria para que poidan desenvolver de xeito axeitado aacutes suacuteas funcioacutens respecto de todos os traballadores da empresa
5 Nas relacioacutens de traballo a traveacutes de empresas de traballo temporal a empresa usuaria seraacute responsable das condicioacutens de execucioacuten do traballo en todo o relacionado coa proteccioacuten da seguridade e a sauacutede dos traballadores Corresponderaacute ademais aacute empresa usuaria o cumprimento das obrigas en materia de informacioacuten previstas nos apartados 2 e 4 deste artigo
A empresa de traballo temporal seraacute responsable do cumprimento das obrigas en materia de formacioacuten e vixilancia da sauacutede que se establecen nos apartados 2 e 3 deste artigo Para tal fin e sen prexuiacutezo do disposto no paraacutegrafo anterior a empresa usuaria deberaacute informar aacute empresa de traballo temporal e esta aos traballadores afectados antes da adscricioacuten destes acerca das caracteriacutesticas propias dos postos de traballo a desempentildear e das cualificacioacutens requiridas
A empresa usuaria deberaacute informar aos representantes dos traballadores nesta da adscricioacuten dos traballadores postos a disposicioacuten pola empresa de traballo temporal Os ditos traballadores poderanse dirixir a estes representantes no exercicio dos dereitos recontildeecidos nesta Lei
Artigo 29 Obrigas dos traballadores en materia de prevencioacuten de riscos
1 Corresponde a cada traballador velar segundo as suacuteas posibilidades e mediante o cumprimento das medidas de prevencioacuten que en cada caso sexan adoptadas pola suacutea propia seguridade e sauacutede no traballo e pola daqueloutras persoas aacutes que poida afectar a suacutea actividade profesional a causa dos seus actos e omisioacutens no traballo de conformidade coa suacutea formacioacuten e as instruccioacutens do empresario
2 Os traballadores de acordo coa suacutea formacioacuten e seguindo as instruccioacutens do empresario deberaacuten en particular
1ordm Empregar de forma axeitada de acordo coa suacutea natureza e os riscos previsibles as maacutequinas aparellos ferramentas substancias perigosas equipos de transporte e en xeral calquera outros medios cos que desenvolvan a suacutea actividade
2ordm Empregar correctamente os medios e equipos de proteccioacuten facilitados polo empresario de acordo coas instruccioacutens recibidas deste
3ordm Non pontildeer foacutera de funcionamento e empregar correctamente os dispositivos de seguridade existentes ou que se instalen nos medios relacionados coa suacutea actividade ou nos lugares de traballo en que esta tentildea lugar
29
4ordm Informar de inmediato ao seu superior xeraacuterquico directo e aos traballadores designados para realizaren actividades de proteccioacuten e de prevencioacuten ou se eacute o caso ao servicio de prevencioacuten acerca de calquera situacioacuten que ao seu xuiacutezo entrantildee por motivos razoables un risco para a seguridade e a sauacutede dos traballadores
5ordm Contribuiacuter ao cumprimento das obrigas establecidas pola autoridade competente co fin de protexer a seguridade e a sauacutede dos traballadores no traballo
6ordm Cooperar co empresario para que este poida garantir unhas condicioacutens de traballo que sexan seguras e non entrantildeen riscos para a seguridade e a sauacutede dos traballadores
3 O cumprimento polos traballadores das obrigas en materia de prevencioacuten de riscos a que se refiren os apartados anteriores teraacute a consideracioacuten de incumprimento laboral para os efectos previstos no artigo 581 do Estatuto dos Traballadores ou de falta se eacute o caso conforme ao establecido na correspondente normativa sobre reacutexime disciplinario dos funcionarios puacuteblicos ou do persoal estatutario ao servicio das Administracioacutens puacuteblicas O disposto neste apartado seraacute igualmente aplicable aos socios das cooperativas en que a suacutea actividade consista na prestacioacuten do seu traballo coas precisioacutens que se establezan nos seus Regulamentos de Reacutexime Interno
CAPIacuteTULO IV
Servicios de prevencioacuten
Artigo 30 Proteccioacuten e prevencioacuten de riscos profesionais
1 En cumprimento do deber de prevencioacuten de riscos profesionais o empresario designaraacute un ou varios traballadores para ocupaacuterense da devandita actividade constituiraacute un servicio de prevencioacuten ou concertaraacute o dito servicio cunha entidade especializada allea aacute empresa
2 Os traballadores designados deberaacuten ter a capacidade necesaria dispor do tempo e dos medios precisos e ser suficientes en nuacutemero tendo en conta o tamantildeo da empresa asiacute como os riscos a que estaacuten expostos os traballadores e a suacutea distribucioacuten nesta co alcance que se determine nas disposicioacutens a que se refire a letra e) do apartado 1 do artigo 6 desta Lei
Os traballadores a que se refire o paraacutegrafo anterior colaboraraacuten entre si e se eacute o caso cos servicios de prevencioacuten
3 Para a realizacioacuten da actividade de prevencioacuten o empresario deberaacute facilitar aos traballadores designados o acceso aacute informacioacuten e documentacioacuten a que se refiren os artigos 18 e 23 desta Lei
4 Os traballadores designados non poderaacuten sufrir ninguacuten prexuiacutezo derivado das suacuteas actividades de proteccioacuten e prevencioacuten dos riscos profesionais na empresa En exercicio desta funcioacuten os devanditos traballadores gozaraacuten en particular das garantiacuteas que para os representantes dos traballadores establecen as letras a) b) e c) do artigo 68 e o apartado 4 do artigo 56 do texto refundido da Lei do Estatuto dos Traballadores
Esta garantiacutea acadaraacute tameacuten aos traballadores integrantes do servicio de prevencioacuten cando a
30
empresa decida constituiacutelo de acordo co disposto no artigo seguinte
Os traballadores a que se refiren os paraacutegrafos anteriores deberaacuten gardar sixilo profesional sobre a informacioacuten relativa aacute empresa aacute que tiveran acceso como consecuencia do desempentildeo das suacuteas funcioacutens
5 Nas empresas de menos de seis traballadores o empresario poderaacute asumir persoalmente as funcioacutens sinaladas no apartado 1 sempre que desenvolva de forma cotiaacute a suacutea actividade no centro de traballo e tentildea a capacidade necesaria en funcioacuten dos riscos a que estean expostos os traballadores e a perigosidade das actividades co alcance que se determine nas disposicioacutens a que se refire a letra e) do apartado 1 do artigo 6 desta Lei
6 O empresario que non concertase o Servicio de prevencioacuten cunha entidade especializada allea aacute empresa deberaacute someter o seu sistema de prevencioacuten ao control dunha auditoriacutea ou avaliacioacuten externa nos termos que regulamentariamente se determinen
Artigo 31 Servicios de prevencioacuten
1 Se a designacioacuten dun ou varios traballadores fose insuficiente para a realizacioacuten das actividades de prevencioacuten en funcioacuten do tamantildeo da empresa dos riscos a que estean expostos os traballadores ou da perigosidade das actividades desenvolvidas co alcance que se estableza nas disposicioacutens a que se refire a letra e) do apartado 1 do artigo 6 desta Lei o empresario deberaacute recorrer a un ou varios servicios de prevencioacuten propios ou alleos aacute empresa que colaboraraacuten cando sexa necesario
Para o establecemento destes servicios nas Administracioacutens puacuteblicas terase en conta a suacutea estructura organizativa e a existencia se eacute o caso de aacutembitos sectoriais e descentralizados
2 Entenderase como servicio de prevencioacuten o conxunto de medios humanos e materiais necesarios para realizar as actividades preventivas a fin de garantir a axeitada proteccioacuten da seguridade e a sauacutede dos traballadores asesorando e asistindo para isto ao empresario aos traballadores e aos seus representantes e aos oacuterganos de representacioacuten especializados Para o exercicio das suacuteas funcioacutens o empresario deberaacute facilitar ao devandito servicio o acceso aacute informacioacuten e documentacioacuten a que se refire o apartado 3 do artigo anterior
3 Os servicios de prevencioacuten deberaacuten estar en condicioacutens de proporcionar aacute empresa o asesoramento e apoio que precise en funcioacuten dos tipos de risco nela existentes e no referente a
Texto reemplazado por la Ley 542003
a) O desentildeo implantacioacuten e aplicacioacuten dun plano de prevencioacuten de riscos laborais que permita a integracioacuten da prevencioacuten na empresa
b) A avaliacioacuten dos factores de risco que poidan afectar aacute seguridade e a sauacutede dos traballadores nos termos previstos no artigo 16 desta Lei
Texto reemplazado por la Ley 542003c) A planificacioacuten da actividade preventiva e a determinacioacuten das prioridades na adopcioacuten das
medidas preventivas e a vixilaacutencia da suacutea eficacia
31
d) A informacioacuten e formacioacuten dos traballadores
e) A prestacioacuten dos primeiros auxilios e planos de emerxencia f) A vixilancia da sauacutede dos traballadores en relacioacuten cos riscos derivados do traballo
4 O servicio de prevencioacuten teraacute caraacutecter interdisciplinario tendo os seus medios que ser apropiados para cumprir as suacuteas funcioacutens Para isto a formacioacuten especialidade capacitacioacuten dedicacioacuten e nuacutemero de compontildeentes destes servicios asiacute como os seus recursos teacutecnicos deberaacuten ser suficientes e axeitados aacutes actividades preventivas a desenvolver en funcioacuten das seguintes circunstancias
a) Tamantildeo da empresa
b) Tipos de risco aos que se poidan atopar expostos os traballadores
c) Distribucioacuten de riscos na empresa
5 Para poder actuar como servicios de prevencioacuten as entidades especializadas deberaacuten ser obxecto de acreditacioacuten pola Administracioacuten laboral mediante a comprobacioacuten de que reuacutenen os requisitos que se establezan regulamentariamente e previa aprobacioacuten da Administracioacuten sanitaria en canto aos aspectos de caraacutecter sanitario
Artigo 32 Actuacioacuten preventiva das Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais
As Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social poderaacuten desenvolver para as empresas a elas asociadas as funcioacutens correspondentes aos servicios de prevencioacuten con suxeicioacuten ao disposto no apartado 5 do artigo 31
Os representantes dos empresarios e dos traballadores teraacuten dereito a participar no control e seguimento da xestioacuten desenvolvida polas Mutuas de Accidentes da Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social nas funcioacutens a que se refire o paraacutegrafo anterior conforme ao previsto no artigo 39 cinco da Lei 421994 do 30 de decembro de Medidas fiscais administrativas e de orde social
Texto Antildeadido por la Ley 542003
Artigo 32 bis Presencia dos recursos preventivos
1 A presencia no centro de traballo dos recursos preventivos calquera que sexa a modalidade de organizacioacuten de ditos recursos seraacute necesaria nos seguintes casos
a) Cando os riscos podan verse agravados ou modificados no desenvolvemento do proceso ou a actividade pola concorrencia de operacioacutens diversas que se desenvolven sucesiva o simultaneamente e que fagan preciso o control da correcta aplicacioacuten dos meacutetodos de traballo
b) Cando se realicen actividades ou procesos que regulamentariamente sexan considerados como perigosos ou con riscos especiais
c) Cando a necesidade de dita presencia sexa requirida pola Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social se as circunstancias do caso asiacute o esixiran debido aacutes condicioacutens de traballo detectadas
32
2 Consideacuteranse recursos preventivos aos que o empresario poderaacute asignar a presencia os seguintes
a) Un ou varios traballadores designados da empresa
b) Un ou varios membros do servicio de prevencioacuten propio da empresa
c) Un ou varios membros do ou dos servicios de prevencioacuten alleos concertados pola empresa Cando a presencia se realice por diferentes recursos preventivos estes deberaacuten colaborar entre si
3 Os recursos preventivos a que se refire o apartado anterior deberaacuten ter a capacidade suficiente dispontildeer dos medios necesarios e ser suficientes en nuacutemero para vixiar o cumprimento das actividades preventivas debendo permanecer no centro de traballo durante o tempo no que se mantentildea a situacioacuten que determine a suacutea presencia
4 No obstante o sinalado nos apartados anteriores o empresario poderaacute asignar a presencia de forma expresa a un ou varios traballadores da empresa que sen formar parte do servicio de prevencioacuten propio ni ser traballadores designados reuacutenan os contildeecementos a cualificacioacuten e a experiencia necesarios nas actividades ou procesos a que se refire o apartado 1 e conten coa formacioacuten preventiva correspondente como miacutenimo aacutes funciones do nivel baacutesico
Neste suposto tales traballadores manteraacuten a necesaria colaboracioacuten cos recursos preventivos do empresario
CAPIacuteTULO V
Consulta e participacioacuten dos traballadores
Artigo 33 Consulta dos traballadores
1 O empresario deberaacute consultar aos traballadores coa debida antelacioacuten a adopcioacuten das decisioacutens relativas a
a) A planificacioacuten e a organizacioacuten do traballo na empresa e a introduccioacuten de novas tecnoloxiacuteas en todo o relacionado coas consecuencias que estas puidesen ter para a seguridade e a sauacutede dos traballadores derivadas da escolla dos equipos a determinacioacuten e a adecuacioacuten das condicioacutens de traballo e o impacto dos factores ambientais no traballo
b) A organizacioacuten e desenvolvemento das actividades de proteccioacuten da sauacutede e prevencioacuten dos riscos profesionais na empresa incluiacuteda a designacioacuten dos traballadores encargados das devanditas actividades ou o recurso a un servicio de prevencioacuten externo
c) A designacioacuten dos traballadores encargados das medidas de emerxencia
d) Os procedementos de informacioacuten e documentacioacuten a que se refiren os artigos 18 apartado 1 e 23 apartado 1 desta Lei
e) O proxecto e a organizacioacuten da formacioacuten en materia preventiva
f) Calquera outra accioacuten que poida ter efectos substanciais sobre a seguridade e a sauacutede dos
33
traballadores
2 Nas empresas que conten con representantes dos traballadores as consultas a que se refire o apartado anterior levaranse a cabo cos ditos representantes
Artigo 34 Dereitos de participacioacuten e representacioacuten
1 Os traballadores tentildeen dereito a participar na empresa nas cuestioacutens relacionadas coa prevencioacuten de riscos no traballo
Nas empresas ou centros de traballo que conten con seis ou maacuteis traballadores a participacioacuten destes canalizarase a traveacutes dos seus representantes e da representacioacuten especializada que se regula neste capiacutetulo
2 Aos Comiteacutes de Empresa aos Delegados de Persoal e aos representantes sindicais corresponderalles nos termos que respectivamente lles recontildeecen o Estatuto dos Traballadores a Lei de Oacuterganos de Representacioacuten do Persoal ao Servicio das Administracioacutens Puacuteblicas e a Lei Orgaacutenica de Liberdade Sindical a defensa dos intereses dos traballadores en materia de prevencioacuten de riscos no traballo Para isto os representantes do persoal exerceraacuten as competencias que as devanditas normas establecen en materia de informacioacuten consulta e negociacioacuten vixilancia e control e exercicio de accioacutens perante as empresas e os oacuterganos e tribunais competentes
3 O dereito de participacioacuten que se regula neste capiacutetulo exercerase no aacutembito das Administracioacutens puacuteblicas coas adaptacioacutens que procedan en atencioacuten aacute diversidade das actividades que desenvolven e as diferentes condicioacutens en que estas se realizan a complexidade e dispersioacuten da suacutea estructura organizativa e as suacuteas peculiaridades en materia de representacioacuten colectiva nos termos previstos na Lei 71990 do 19 de xullo sobre negociacioacuten colectiva e participacioacuten na determinacioacuten das condicioacutens de traballo dos empregados puacuteblicos podendo establecer aacutembitos sectoriais e descentralizados en funcioacuten do nuacutemero de efectivos e centros
Para levar a cabo a indicada adaptacioacuten no aacutembito da Administracioacuten Xeral do Estado o Goberno teraacute en conta os seguintes criterios
a) De ninguacuten xeito a dita adaptacioacuten poderaacute afectar aacutes competencias facultades e garantiacuteas que se recontildeecen nesta Lei aos Delegados de Prevencioacuten e aos Comiteacutes de Seguridade e Sauacutede
b) Deberase establecer o aacutembito especiacutefico que resulte axeitado en cada caso para o exercicio da funcioacuten de participacioacuten en materia preventiva dentro da estructura organizativa da Administracioacuten Con caraacutecter xeral o devandito aacutembito seraacute o dos oacuterganos de representacioacuten do persoal ao servicio das Administracioacutens puacuteblicas aiacutenda que se poderaacuten establecer outros distintos en funcioacuten das caracteriacutesticas da actividade e frecuencia dos riscos a que poidan estar expostos os traballadores
c) Cando no indicado aacutembito existan diferentes oacuterganos de representacioacuten do persoal deberase garantir unha actuacioacuten coordinada de todos eles en materia de prevencioacuten e proteccioacuten da seguridade e a sauacutede no traballo posibilitando que a participacioacuten se realice de forma conxunta entre uns e outros no aacutembito especiacutefico establecido para o efecto
d) Con caraacutecter xeral constituirase un uacutenico Comiteacute de Seguridade e Sauacutede no aacutembito dos oacuterganos de representacioacuten previstos na Lei de Oacuterganos de Representacioacuten do Persoal ao Servicio das
34
Administracioacutens Puacuteblicas que estaraacute integrado polos Delegados de Prevencioacuten designados no dito aacutembito tanto para o persoal con relacioacuten de caraacutecter administrativo ou estatutario como para o persoal laboral e por representantes da Administracioacuten en nuacutemero non superior ao de Delegados Malia isto poderanse constituiacuter Comiteacutes de Seguridade e Sauacutede noutros aacutembitos cando as razoacutens da actividade e o tipo e frecuencia dos riscos asiacute o aconsellen
Artigo 35 Delegados de Prevencioacuten
1 Os Delegados de Prevencioacuten son os representantes dos traballadores con funcioacutens especiacuteficas en materia de prevencioacuten de riscos no traballo
2 Os Delegados de Prevencioacuten seraacuten designados por e entre os representantes do persoal no aacutembito dos oacuterganos de representacioacuten previstos nas normas a que se refire o artigo anterior de acordo coa seguinte escala
De 50 a 100 traballadores 2 Delegados de prevencioacutenDe 101 a 500 traballadores 3 Delegados de PrevencioacutenDe 501 a 1000 traballadores 4 Delegados de PrevencioacutenDe 1001 a 2000 traballadores 5 Delegados de PrevencioacutenDe 2001 a 3000 traballadores 6 Delegados de PrevencioacutenDe 3001 a 4000 traballadores 7 Delegados de PrevencioacutenDe 4001 en adiante 8 Delegados de Prevencioacuten
Nas empresas de ata trinta traballadores o Delegado de Prevencioacuten seraacute o Delegado de PersoalNas empresas de trinta e un a corenta e nove traballadores haberaacute un Delegado de Prevencioacuten que
seraacute elixido por e entre os Delegados de Persoal
3 Para os efectos de determinar o nuacutemero de Delegados de Prevencioacuten teranse en conta os seguintes criterios
a) Os traballadores vinculados por contratos de duracioacuten determinada superior a un ano computaranse como traballadores fixos do cadro de persoal
b) Os contratados por prazo de ata un ano computaranse segundo o nuacutemero de diacuteas traballados no periacuteodo dun ano anterior aacute designacioacuten Cada douscentos diacuteas traballados ou fraccioacuten computaranse como un traballador maacuteis
4 Malia o disposto neste artigo nos convenios colectivos poderanse establecer outros sistemas de designacioacuten dos Delegados de Prevencioacuten sempre que se garanta que a facultade de designacioacuten corresponde aos representantes do persoal ou aos propios traballadores
Asiacute mesmo na negociacioacuten colectiva ou mediante os acordos a que se refire o artigo 83 apartado 3 do Estatuto dos Traballadores poderase acordar que as competencias recontildeecidas nesta Lei aos Delegados de Prevencioacuten sexan exercidas por oacuterganos especiacuteficos creados no propio convenio ou nos acordos nomeados Os devanditos oacuterganos poderaacuten asumir nos termos e conforme aacutes modalidades que se acorde competencias xerais respecto do conxunto dos centros de traballo incluiacutedos no aacutembito de aplicacioacuten do convenio ou do acordo co fin de fomentar o mellor cumprimento nestes da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais
35
Igualmente no aacutembito das Administracioacutens puacuteblicas poderanse establecer nos termos sinalados na Lei 71990 do 19 de xullo sobre negociacioacuten colectiva e participacioacuten na determinacioacuten das condicioacutens de traballo dos empregados puacuteblicos outros sistemas de designacioacuten dos Delegados de Prevencioacuten e acordarse que as competencias que a dita Lei atribuacutee a estes poidan ser exercidas por oacuterganos especiacuteficos
Artigo 36 Competencias e facultades dos Delegados de Prevencioacuten
1 Son competencias dos Delegados de Prevencioacuten
a) Colaborar coa direccioacuten da empresa na mellora da accioacuten preventiva
b) Promover e fomentar a cooperacioacuten dos traballadores na execucioacuten da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais
c) Ser consultados polo empresario con caraacutecter previo aacute suacutea execucioacuten acerca das decisioacutens a que se refire o artigo 33 desta Lei
d) Exercer un labor de vixilancia e control sobre o cumprimento da normativa de prevencioacuten de riscos laborais
Nas empresas que de acordo co disposto no apartado 2 do artigo 38 desta Lei non conten con Comiteacute de Seguridade e Sauacutede por non acadaren o nuacutemero miacutenimo de traballadores establecido para tal efecto as competencias atribuiacutedas a aquel nesta Lei seraacuten exercidas polos Delegados de Prevencioacuten
2 No exercicio das competencias atribuiacutedas aos Delegados de Prevencioacuten estes estaraacuten facultados para
a) Acompantildear os teacutecnicos nas avaliacioacutens de caraacutecter preventivo do medio ambiente de traballo asiacute como nos termos previstos no artigo 40 desta Lei aos Inspectores de Traballo e Seguridade Social nas visitas e verificacioacutens que realicen nos centros de traballo para comprobar o cumprimento da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais podendo formular ante eles as observacioacutens que estimen oportunas
b) Ter acceso coas limitacioacutens previstas no apartado 4 do artigo 22 desta Lei aacute informacioacuten e documentacioacuten relativa aacutes condicioacutens de traballo que sexan necesarias para o exercicio das suacuteas funcioacutens e en particular aacute prevista nos artigos 18 e 23 desta Lei Cando a informacioacuten estea suxeita aacutes limitacioacutens devanditas soacute poderaacute ser subministrada de maneira que se garanta o respecto da confidencialidade
c) Ser informados polo empresario sobre os danos producidos na sauacutede dos traballadores unha vez que aquel tivese contildeecemento deles podendo presentarse aiacutenda foacutera da suacutea xeira no lugar dos feitos para contildeecer as circunstancias destes
d) Recibir do empresario as informacioacutens obtidas por este procedentes das persoas ou oacuterganos encargados das actividades de proteccioacuten e prevencioacuten na empresa asiacute como dos organismos competentes para a seguridade e a sauacutede dos traballadores sen prexuiacutezo do disposto no artigo 40 desta Lei en materia de colaboracioacuten coa Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
e) Realizar visitas aos lugares de traballo para exercer un labor de vixilancia e control do estado das condicioacutens de traballo podendo para tal fin acceder a calquera zona destes e comunicarse durante a xeira
36
cos traballadores de maneira que non se altere o normal desenvolvemento do proceso productivo
f) Solicitar do empresario a adopcioacuten de medidas de caraacutecter preventivo e para a mellora dos niveis de proteccioacuten da seguridade e a sauacutede dos traballadores podendo para tal fin efectuar propostas ao empresario asiacute como ao Comiteacute de Seguridade e Sauacutede para a suacutea discusioacuten neste
g) Propontildeer ao oacutergano de representacioacuten dos traballadores a adopcioacuten do acordo de paralizacioacuten de actividades a que se refire o apartado 3 do artigo 21
3 Os informes que deben emitir os Delegados de Prevencioacuten a teor do disposto na letra c) do apartado l deste artigo deberanse elaborar nun prazo de quince diacuteas ou no tempo imprescindible cando se trate de adoptar medidas dirixidas a previr riscos inminentes Transcorrido o prazo sen ter emitido o informe o empresario poderaacute pontildeer en praacutectica a suacutea decisioacuten
4 A decisioacuten negativa do empresario aacute adopcioacuten das medidas propostas polo Delegado de Prevencioacuten a teor do disposto na letra f) do apartado 2 deste artigo deberaacute ser motivada
Artigo 37 Garantiacuteas e sixilo profesional dos Delegados de Prevencioacuten
1 O previsto no artigo 68 do Estatuto dos Traballadores en materia de garantiacuteas aplicarase aos Delegados de Prevencioacuten na suacutea condicioacuten de representantes dos traballadores
O tempo empregado polos Delegados de Prevencioacuten para o desempentildeo das funcioacutens previstas nesta Lei considerarase como de exercicio de funcioacutens de representacioacuten para os efectos da utilizacioacuten do creacutedito de horas mensuais retribuiacutedas previsto na letra e) do devandito artigo 68 do Estatuto dos Traballadores
Malia o anterior considerarase en todo caso como tempo de traballo efectivo sen imputacioacuten ao dito creacutedito horario o correspondente aacutes xuntanzas do Comiteacute de Seguridade e Sauacutede e a calquera outras convocadas polo empresario en materia de prevencioacuten de riscos asiacute como o destinado aacutes visitas previstas nas letras a) e c) do nuacutemero 2 do artigo anterior
2 O empresario deberaacute proporcionarlles aos Delegados de Prevencioacuten os medios e a formacioacuten en materia preventiva que resulten necesarios para o exercicio das suacuteas funcioacutens
A formacioacuten teraa que facilitar o empresario polos seus propios medios ou mediante concerto con organismos ou entidades especializadas na materia e deberaacute adaptarse aacute evolucioacuten dos riscos e aacute aparicioacuten doutros novos repetiacutendose periodicamente se fose necesario
O tempo dedicado aacute formacioacuten considerarase como tempo de traballo para todos os efectos e o seu custo non poderaacute recaer de ninguacuten xeito sobre os Delegados de Prevencioacuten
3 Os Delegados de Prevencioacuten seralles de aplicacioacuten o disposto no apartado 2 do artigo 65 do Estatuto dos Traballadores en canto ao sixilo profesional debido respecto das informacioacutens a que tivesen acceso como consecuencia da suacutea actuacioacuten na empresa
4 O disposto neste artigo en materia de garantiacuteas e sixilo profesional dos Delegados de Prevencioacuten entenderase referido no caso das relacioacutens de caraacutecter administrativo ou estatutario do persoal ao servicio das Administracioacutens puacuteblicas aacute regulacioacuten contida nos artigos 10 paraacutegrafo segundo e 11 da Lei 91987 do 12 de xuntildeo de Oacuterganos de Representacioacuten Determinacioacuten das Condicioacutens de Traballo e Participacioacuten
37
do Persoal ao Servicio das Administracioacutens Puacuteblicas
Artigo 38 Comiteacute de Seguridade e Sauacutede
1 O Comiteacute de Seguridade e Sauacutede eacute o oacutergano paritario e colexiado de participacioacuten destinado aacute consulta regular e perioacutedica das actuacioacutens da empresa en materia de prevencioacuten de riscos
2 Constituirase un Comiteacute de Seguridade e Sauacutede en todas as empresas ou centros de traballo que conten con 50 ou maacuteis traballadores O Comiteacute estaraacute formado polos Delegados de Prevencioacuten dunha parte e polo empresario eou os seus representantes en nuacutemero igual ao de Delegados de Prevencioacuten da outra
Nas xuntanzas do Comiteacute de Seguridade e Sauacutede participaraacuten con voz pero sen voto os Delegados Sindicais e os responsables teacutecnicos da prevencioacuten na empresa que non estean incluiacutedos na composicioacuten aacute que se refire o paraacutegrafo anterior Nas mesmas condicioacutens poderaacuten participar traballadores da empresa que conten cunha especial cualificacioacuten ou informacioacuten respecto de concretas cuestioacutens que se debatan neste oacutergano e teacutecnicos en prevencioacuten alleos aacute empresa sempre que asiacute o solicite algunha das representacioacutens no Comiteacute
3 O Comiteacute de Seguridade e Sauacutede reunirase trimestralmente e sempre que o solicite algunha das representacioacutens deste O Comiteacute adoptaraacute as suacuteas propias normas de funcionamento
As empresas que conten con varios centros de traballo dotados de Comiteacute de Seguridade e Sauacutede poderaacuten acordar cos seus traballadores a creacioacuten dun Comiteacute Intercentros coas funcioacutens que o acordo lle atribuacutea
Artigo 39 Competencias e facultades do Comiteacute de Seguridade e Sauacutede
1 O Comiteacute de Seguridade e Sauacutede teraacute as seguintes competencias
Texto reemplazado por la Ley 542003
a) Participar na elaboracioacuten posta en praacutectica e avaliacioacuten dos planos e programas de prevencioacuten de riscos na empresa A tal efecto no seu seno se debateraacuten antes da suacutea posta en praacutectica e no referente a suacutea incidencia na prevencioacuten de riscos os proxectos en materia de planificacioacuten organizacioacuten do traballo e introduccioacuten de novas tecnoloxiacuteas organizacioacuten e desenvolvemento das actividades de proteccioacuten e prevencioacuten a que se refire o artigo 16 desta Lei e proxecto e organizacioacuten da formacioacuten en materia preventiva
b) Promover iniciativas sobre meacutetodos e procedementos para a efectiva prevencioacuten dos riscos propontildeendo aacute empresa a mellora das condicioacutens ou a correccioacuten das deficiencias existentes
2 No exercicio das suacuteas competencias o Comiteacute de Seguridade e Sauacutede estaraacute facultado para
a) Contildeecer directamente a situacioacuten relativa aacute prevencioacuten de riscos no centro de traballo realizando para tal efecto as visitas que estime oportunas
b) Contildeecer cantos documentos e informes relativos aacutes condicioacutens de traballo sexan necesarios para o cumprimento das suacuteas funcioacutens asiacute como os procedentes da actividade do servicio de prevencioacuten se eacute o
38
caso
c) Contildeecer e analizar os danos producidos na sauacutede ou na integridade fiacutesica dos traballadores co fin de avaliar as suacuteas causas e propontildeer as medidas preventivas oportunas
d) Contildeecer e informar a memoria e programacioacuten anual dos servicios de prevencioacuten
3 A fin de dar cumprimento ao disposto nesta Lei respecto da colaboracioacuten entre empresas nos supostos de desenvolvemento simultaacuteneo de actividades nun mesmo centro de traballo poderase acordar a realizacioacuten de reunioacutens conxuntas dos Comiteacutes de Seguridade e Sauacutede ou no seu defecto dos Delegados de Prevencioacuten e empresarios das empresas que carezan dos devanditos Comiteacutes ou outras medidas de actuacioacuten coordinada
Artigo 40 Colaboracioacuten coa Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
1 Os traballadores e mais os seus representantes poderaacuten recorrer aacute Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social se consideran que as medidas adoptadas e os medios empregados polo empresario non son suficientes para garantir a seguridade e a sauacutede no traballo
2 Nas visitas aos centros de traballo para a comprobacioacuten do cumprimento da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais o Inspector de Traballo e Seguridade Social comunicaraacute a suacutea presencia ao empresario ou ao seu representante ou aacute persoa inspeccionada ao Comiteacute de Seguridade e Sauacutede ao Delegado de Prevencioacuten ou na suacutea ausencia aos representantes legais dos traballadores a fin de que o poidan acompantildear durante o desenvolvemento da suacutea visita e formularlle as observacioacutens que estimen oportunas a menos que considere que as devanditas comunicacioacutens poidan prexudicar ao eacutexito das suacuteas funcioacutens
3 A Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social informaraacute aos Delegados de Prevencioacuten sobre os resultados das visitas a que fai referencia o apartado anterior e sobre as medidas adoptadas como consecuencia destas asiacute como ao empresario mediante dilixencia no Libro de Visitas da Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social que debe existir en cada centro de traballo
4 As organizacioacutens sindicais e empresariais maacuteis representativas seraacuten consultadas con caraacutecter previo aacute elaboracioacuten dos planos de actuacioacuten da Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social en materia de prevencioacuten de riscos no traballo en especial dos programas especiacuteficos para empresas de menos de seis traballadores e informadas do resultado dos devanditos planos
CAPIacuteTULO VI
Obrigas dos fabricantes importadores e subministradores
Artigo 41 Obrigas dos fabricantes importadores e subministradores
1 Os fabricantes importadores e subministradores de maquinaria equipos productos e utensilios de traballo estaacuten na obriga de asegurar que estes non constituacutean unha fonte de perigo para o traballador sempre que sexan instalados e empregados nas condicioacutens forma e para os fins recomendados por eles
Os fabricantes importadores e subministradores de productos e substancias quiacutemicas de utilizacioacuten no traballo estaacuten na obriga de envasar e etiquetar estes de forma que se permita a suacutea conservacioacuten e
39
manipulacioacuten en condicioacutens de seguridade e se identifique claramente o seu contido e os riscos para a seguridade ou a sauacutede dos traballadores que a suacutea almacenaxe ou utilizacioacuten comporten
Os suxeitos mencionados nos dous paraacutegrafos anteriores deberaacuten subministrar a informacioacuten que indique a forma correcta de emprego polos traballadores as medidas preventivas adicionais que se deban tomar e os riscos laborais que impliquen tanto o seu emprego normal como a suacutea manipulacioacuten ou emprego inadecuado
Os fabricantes importadores e subministradores de elementos para a proteccioacuten dos traballadores estaacuten na obriga de asegurar a efectividade destes sempre que sexan instalados e usados nas condicioacutens e da forma recomendada por eles Para tal efecto deberaacuten subministrar a informacioacuten que indique o tipo de risco ao que van dirixidos o nivel de proteccioacuten fronte a este e a forma correcta do seu emprego e mantemento
Os fabricantes importadores e subministradores deberaacuten proporcionar aos empresarios e estes solicitar daqueles a informacioacuten necesaria para que a utilizacioacuten e manipulacioacuten da maquinaria equipos productos materias primas e utensilios de traballo se produza sen riscos para a seguridade e a sauacutede dos traballadores asiacute como para que os empresarios poidan cumprir coas suacuteas obrigas de informacioacuten respecto dos traballadores
2 O empresario teraacute que garantir que as informacioacutens a que se refire o apartado anterior sexan facilitadas aos traballadores en termos que resulten comprensibles para estes
CAPIacuteTULO VII
Responsabilidades e sancioacutens
Artigo 42 Responsabilidades e a suacutea compatibilidade
1 O incumprimento polos empresarios das suacuteas obrigas en materia de prevencioacuten de riscos laborais daraacute lugar a responsabilidades administrativas asiacute como se eacute o caso a responsabilidades penais e aacutes civiacutes polos danos e perdas que se poidan derivar do devandito incumprimento
2 A empresa principal responderaacute solidariamente cos contratistas e subcontratistas a que se refire o apartado 3 do artigo 24 desta Lei do cumprimento durante o periacuteodo da contrata das obrigas impostas por esta Lei en relacioacuten cos traballadores que aqueles ocupen nos centros de traballo da empresa principal sempre que a infraccioacuten se producise no centro de traballo do devandito empresario principal
$ amp
3 As responsabilidades administrativas que se deriven do procedemento sancionador seraacuten compatibles coas indemnizacioacutens polos danos e perdas causados e de recargo de prestacioacutens econoacutemicas do sistema da Seguridade Social que poidan ser fixadas polo oacutergano competente de conformidade co previsto na normativa reguladora do devandito sistema
40
4 Nas relacioacutens de traballo mediante empresas de traballo temporal e sen prexuiacutecio das responsabilidades propias de estas a empresa usuaria seraacute responsable das condicioacutens de execucioacuten do traballo en todo o relacionado coa proteccioacuten da seguridade e sauacutede dos traballadores asiacute como o recargo de prestacioacutens do sistema de Seguridade Social que podan fixarse en caso de accidente de traballo ou enfermidade profesional que tentildea lugar no seu centro de traballo durante o tempo de vixencia do contrato de posta a disposicioacuten e traian a suacutea causa de falta de medidas de seguridade e hixiene
A correccioacuten de infraccioacutens en materia de prevencioacuten de riscos laborais no aacutembito das Administracioacutens Puacuteblicas se axustaraacute ao procedemento e normas de desenvolvemento do artigo 451 e concordantes da Lei 311995 de PRL
$ amp
5 A declaracioacuten de feitos probados que contentildea unha sentencia firme da orde xurisdiccional contencioso-administrativa relativa aacute existencia de infraccioacuten aacute normativa de prevencioacuten de riscos laborais vincularaacute aacute orde social da xurisdiccioacuten no que se refire ao recargo se eacute o caso da prestacioacuten econoacutemica do sistema da Seguridade Social
$ amp
Artigo 43 Requirimento da Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
1 Cando o Inspector de Traballo e Seguridade Social comprobase a existencia dunha infraccioacuten aacute normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais requiriraacute ao empresario para a emenda das deficiencias observadas agaacutes que pola gravidade e inminencia dos riscos procedese acordar a paralizacioacuten prevista no artigo 44 Todo isto sen prexuiacutezo da proposta de sancioacuten correspondente se eacute o caso
2 O requirimento formulado polo Inspector de Traballo e Seguridade Social farase saber por escrito ao empresario presuntamente responsable sinalando as anomaliacuteas ou deficiencias apreciadas con indicacioacuten do prazo para a suacutea emenda O devandito requirimento pontildeerase asiacute mesmo en contildeecemento dos Delegados de Prevencioacuten
Se se incumprise o requirimento formulado persistindo os feitos infractores o Inspector de Traballo e Seguridade Social de non o efectuar inicialmente redactaraacute a correspondente acta de infraccioacuten por tales feitos
3 Os requirimentos efectuados polos funcionarios puacuteblicos a que se refire o artigo 92 desta Lei en exercicio das suacuteas funcioacutens de apoio e colaboracioacuten coa Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social practicaranse cos requisitos e efectos establecidos no apartado anterior pudendo reflectirse no Libro de Visitas da Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social na forma que se determine regulamentariamente
Artigo 44 Paralizacioacuten de traballos
1 Cando o Inspector de Traballo e Seguridade Social comprobe que a inobservancia da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais implica ao seu xuiacutezo un risco grave e inminente para a seguridade e a sauacutede dos traballadores poderaacute ordenar a paralizacioacuten inmediata de tales traballos ou tarefas A devandita medida comunicarase aacute empresa responsable que a pontildeeraacute en contildeecemento inmediato dos traballadores
41
afectados do Comiteacute de Seguridade e Sauacutede do Delegado de Prevencioacuten ou na suacutea ausencia dos representantes do persoal A empresa responsable daraacute conta ao Inspector de Traballo e Seguridade social do cumprimento desta notificacioacuten
O Inspector de Traballo e Seguridade Social informaraacute da suacutea decisioacuten de forma inmediata aacute autoridade laboral A empresa sen prexuiacutezo do cumprimento inmediato de tal decisioacuten poderaa impugnar perante a autoridade laboral no prazo de tres diacuteas haacutebiles tendo que ser resolta tal impugnacioacuten no prazo maacuteximo de vintecatro horas Tal resolucioacuten seraacute executiva sen prexuiacutezo dos recursos que procedan
A paralizacioacuten dos traballos levantarase pola Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social que a decretase ou polo empresario tan axintildea como se emenden as causas que a motivaron debendo neste uacuteltimo caso comunicalo inmediatamente aacute Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
2 Os supostos de paralizacioacuten regulados neste artigo asiacute como os que se contemplen na normativa reguladora das actividades previstas no apartado 2 do artigo 7 desta Lei entenderanse en todo caso sen prexuiacutezo do pagamento do salario ou das indemnizacioacutens que procedan e das medidas que se poidan arbitrar para a suacutea garantiacutea
Artigo 45 Infraccioacutens administrativas
1 Son infraccioacutens laborais en materia de prevencioacuten de riscos laborais as accioacutens ou omisioacutens dos empresarios as das entidades que actuacuteen como servicios de prevencioacuten alleos aacutes empresas as auditoriacuteas e as formativas en dita materia e alleas aacutes empresas asiacute como as dos promotores e propietarios de obra e os traballadores por conta propia que incumpran as normas legais regulamentarias e claacuteusulas normativas dos convenios colectivos en materia de seguridade e sauacutede laboral suxeitas a responsabilidade conforme aacute presente Lei
$ amp
Malia o anterior no aacutembito das relacioacutens do persoal civil ao servicio das Administracioacutens puacuteblicas as infraccioacutens seraacuten obxecto de responsabilidades a traveacutes da imposicioacuten por resolucioacuten da autoridade competente da realizacioacuten das medidas correctoras dos correspondentes incumprimentos conforme ao procedemento que para o efecto se estableza
No aacutembito da Administracioacuten Xeral do Estado corresponderalle ao Goberno a regulacioacuten do devandito procedemento que se axustaraacute aos seguintes principios
a) O procedemento iniciarao o oacutergano competente da Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social por orde superior ben por propia iniciativa ou a peticioacuten dos representantes do persoal
b) Logo da suacutea actuacioacuten a Inspeccioacuten efectuaraacute un requirimento sobre as medidas a adoptar e prazo de execucioacuten destas que se enviaraacute aacute unidade administrativa inspeccionada para os efectos de formular alegacioacutens
c) No caso de discrepancia entre os Ministros competentes como consecuencia da aplicacioacuten deste procedemento enviaraacuten as actuacioacutens ao Consello de Ministros para a suacutea decisioacuten final
42
Artigo 46 Infraccioacutens leves
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000
Artigo 47 Infraccioacutens graves
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000
Artigo 48 Infraccioacutens moi graves
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000
Artigo 49 Sancioacutens
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000 que agora establece uns criterios de graduacioacuten das sancioacutens (Artigo 39) e a contiacutea das mesmas (Artigo 40)
Artigo 50 Reincidencia
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000
Artigo 51 Prescricioacuten das infraccioacutens
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000 estableceacutendose dita prescricioacuten no Artigo 4 da disposicioacuten
Artigo 52 Competencias sancionadoras
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000
Artigo 53 Suspensioacuten ou peche do centro de traballo
O Goberno ou se eacute o caso os oacuterganos de goberno das Comunidades Autoacutenomas con competencias na materia cando concorran circunstancias de excepcional gravidade nas infraccioacutens en materia de seguridade e sauacutede no traballo poderaacuten acordar a suspensioacuten das actividades laborais por un tempo determinado ou en caso extremo o peche do centro de traballo correspondente sen prexuiacutezo en todo caso do pagamento do salario ou das indemnizacioacutens que procedan e das medidas que se poidan arbitrar para a suacutea garantiacutea
Artigo 54 Limitacioacutens aacute facultade de contratar coa Administracioacuten
As limitacioacutens aacute facultade de contratar coa Administracioacuten pola comisioacuten de delictos ou por infraccioacutens administrativas moi graves en materia de seguridade e sauacutede no traballo rexeranse polo establecido na Lei 131995 do 18 de maio de contratos das Administracioacutens Puacuteblicas
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL PRIMEIRA
Definicioacutens para os efectos de Seguridade Social
43
Sen prexuiacutezo da utilizacioacuten das definicioacutens contidas nesta Lei no aacutembito da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais tanto a definicioacuten dos conceptos de accidente de traballo enfermidade profesional accidente non laboral e enfermidade comuacuten como o reacutexime xuriacutedico establecido para estas continxencias na normativa de Seguridade Social continuaraacuten a ser de aplicacioacuten nos termos e cos efectos previstos no devandito aacutembito normativo
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL SEGUNDA
Reordenacioacuten orgaacutenica
Queda extinguida a Organizacioacuten dos Servicios Meacutedicos de Empresa pasando as suacuteas funcioacutens a seren desempentildeadas pola Administracioacuten sanitaria competente nos termos desta Lei
Os recursos e funcioacutens que na actualidade tentildeen atribuiacutedos o Instituto Nacional de medicina e Seguridade do Traballo e a Escola Nacional de Medicina do Traballo adscriacutebense e seraacuten desenvolvidos polas unidades organismos ou entidades do Ministerio de Sanidade e Consumo conforme aacute suacutea organizacioacuten e distribucioacuten interna de competencias
O Instituto Nacional de Silicose manteraacute a suacutea condicioacuten de centro de referencia nacional de prevencioacuten teacutecnico-sanitaria das enfermidades profesionais que afecten ao sistema cardiorrespiratorio
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL TERCEIRA
Caraacutecter baacutesico
1 Esta Lei asiacute como as normas regulamentarias que dicte o Goberno en virtude do establecido no artigo 6 constituacuteen lexislacioacuten laboral dictada ao abeiro do artigo 14917ordf da Constitucioacuten
2 Respecto do persoal civil con relacioacuten de caraacutecter administrativo ou estatutario ao servicio das Administracioacutens puacuteblicas esta Lei seraacute de aplicacioacuten nos seguintes termos
a) Os artigos que a continuacioacuten se relacionan constituacuteen normas baacutesicas no sentido previsto no artigo 149118ordf da Constitucioacuten
23 apartados 1 e 2 agaacutes o paraacutegrafo segundo45 apartado 11214 apartados l 2 agaacutes a remisioacuten ao capiacutetulo IV 3 4 e 515161718 apartados l e 2 agaacutes remisioacuten ao capiacutetulo V19 apartados l e 2 agaacutes referencia aacute imparticioacuten por medios propios ou concertados2021222324 apartados 1 2 3 e 6
44
252628 apartados 1 paraacutegrafos primeiro e segundo 2 3 e 4 agaacutes no relativo aacutes empresas de traballo
temporal2930 apartados l 2 agaacutes a remisioacuten ao artigo 61 a) 3 e 4 agaacutes a remisioacuten ao texto refundido da Lei
do Estatuto dos Traballadores31 apartados l agaacutes remisioacuten ao artigo 61 a) 2 3 e 432 bis3334 apartados 1 paraacutegrafo primeiro 2 e 3 agaacutes paraacutegrafo segundo35 apartados l 2 paraacutegrafo primeiro 4 paraacutegrafo terceiro36 agaacutes as referencias ao Comiteacute de Seguridade e Sauacutede37 apartados 2 e 442 apartado l45 apartado 1 paraacutegrafo terceiroDisposicioacuten adicional cuarta Designacioacuten de Delegados de Prevencioacuten nos supostos especiaisDisposicioacuten transitoria apartado 3ordmTeraacuten este mesmo caraacutecter baacutesico no que corresponda as normas regulamentarias que dicte o
goberno en virtude do establecido no artigo 6 desta Lei
b) No aacutembito das Comunidades Autoacutenomas e as entidades locais as funcioacutens que a Lei atribuacutee aacutes autoridades laborais e aacute Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social poderaacuten ser atribuiacutedas a oacuterganos diferentes
c) Os restantes preceptos seraacuten de aplicacioacuten xeral en defecto de normativa especiacutefica dictada polas Administracioacutens puacuteblicas a excepcioacuten do que resulte inaplicable a estas pola suacutea natureza xuriacutedico-laboral
3 O artigo 54 constituacutee lexislacioacuten baacutesica de contratos administrativos dictada ao abeiro do artigo 149118ordf da Constitucioacuten
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL CUARTA
Designacioacuten de Delegados de Prevencioacuten en supostos especiais
Nos centros de traballo que carezan de representantes dos traballadores por non existir traballadores coa antiguumlidade suficiente para ser electores ou elixibles nas eleccioacutens para representantes do persoal os traballadores poderaacuten elixir por maioriacutea a un traballador que exerza as competencias de Delegado de Prevencioacuten quen teraacute as facultades garantiacuteas e obrigas de sixilo profesional de tales Delegados A actuacioacuten destes cesaraacute no momento en que se reuacutenan os requisitos de antiguumlidade necesarios para poder celebrar a eleccioacuten de representantes do persoal prorrogaacutendose polo tempo indispensable para a efectiva celebracioacuten da eleccioacuten
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL QUINTA
Fundacioacuten
Adscrita aacute Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo existiraacute unha fundacioacuten que teraacute como finalidade promover a mellora das condicioacutens de seguridade e sauacutede no traballo especialmente nas
45
pequenas empresas a traveacutes de accioacutens de informacioacuten asistencia teacutecnica formacioacuten e promocioacuten do cumprimento da normativa de prevencioacuten de riscos
Para o cumprimento dos seus fins dotarase aacute fundacioacuten dun patrimonio con cargo ao Fondo de Prevencioacuten e Rehabilitacioacuten procedente do exceso de excedentes da xestioacuten realizada polas Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social A contiacutea total do devandito patrimonio non excederaacute do 20 por 100 do devandito fondo determinada na data de entrada en vigor desta Lei
Os Estatutos da fundacioacuten aprobaraos a Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo co voto favorable de dous tercios dos seus membros
Para os efectos de acadar un mellor cumprimento dos seus fins artellarase a suacutea colaboracioacuten coa Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
A planificacioacuten desenvolvemento e financiamento de accioacutens nos distintos aacutembitos territoriais teraacute en consideracioacuten a poboacioacuten ocupada o tamantildeo das empresas e os iacutendices de sinistralidade laboral Os orzamentos que a fundacioacuten asigne aos aacutembitos territoriais autonoacutemicos que tentildean asumidas competencias de execucioacuten de lexislacioacuten laboral en materia de Seguridade e Hixiene no Traballo atribuiranse para a suacutea xestioacuten aos oacuterganos tripartitos e de participacioacuten institucional que existan nos devanditos aacutembitos e tentildean natureza similar aacute Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo
Nos sectores de actividade nos que existan fundacioacutens de aacutembito sectorial constituiacutedos por empresarios e traballadores que tentildean entre os seus fins a promocioacuten de actividades destinadas aacute mellora das condicioacutens de seguridade e sauacutede no traballo o desenvolvemento dos obxectivos e fins da fundacioacuten levaranse a cabo en todo caso en coordinacioacuten con aquelas
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL SEXTA
Constitucioacuten da Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo O Goberno no prazo de tres meses a partir da vixencia desta Lei regularaacute a composicioacuten da
Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo A Comisioacuten constituirase no prazo dos trinta diacuteas seguintes
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL SEacuteTIMA
Cumprimento da normativa de transporte de mercadoriacuteas perigosas
O disposto nesta Lei enteacutendese sen prexuiacutezo do cumprimento das obrigas derivadas da regulacioacuten en materia de transporte de mercadoriacuteas perigosas
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL OITAVA
Planos de organizacioacuten de actividades preventivas
Cada Departamento Ministerial no prazo de seis meses desde a entrada en vigor desta Lei e previa consulta coas organizacioacutens sindicais maacuteis representativas elevaraacute ao Consello de Ministros unha proposta de acordo na que se estableza un plano de organizacioacuten das actividades preventivas no departamento
46
correspondente e nos centros organismos e establecementos de todo tipo dependentes deste
A proposta debera acompantildear necesariamente unha memoria explicativa do custo econoacutemico da organizacioacuten proposta asiacute como o calendario de execucioacuten do plano coas previsioacutens orzamentarias axeitadas a este
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL NOVENA
Establecementos militares
1 O Goberno no prazo de seis meses logo de consulta coas organizacioacutens sindicais maacuteis representativas e a proposta dos Ministros de Defensa e de Traballo e Seguridade Social adaptaraacute as normas dos capiacutetulos III e V desta Lei aacutes esixencias da defensa nacional aacutes peculiaridades orgaacutenicas e ao reacutexime vixente de representacioacuten do persoal nos establecementos militares
3 Continuaraacuten vixentes as disposicioacutens sobre organizacioacuten e competencia da autoridade laboral e Inspeccioacuten de Traballo no aacutembito da Administracioacuten Militar contidas no Real Decreto 22051980 do 13 de xuntildeo dictado en desenvolvemento da disposicioacuten final seacutetima do Estatuto dos Traballadores
Antildeadido por Ley 312006Disposicioacuten adicional novena bis Personal militar
((() (( +
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DEacuteCIMA
Sociedades cooperativas
O procedemento para a designacioacuten dos Delegados de Prevencioacuten regulados no artigo 35 desta Lei nas sociedades cooperativas que non conten con asalariados deberaacute estar previsto nos seus Estatutos ou ser obxecto de acordo en Asemblea Xeral Cando ademais dos socios que prestan o seu traballo persoal existan asalariados computaranse aacutembolos colectivos para os efectos do disposto no nuacutemero 2 do artigo 35 Neste caso a designacioacuten dos Delegados de Prevencioacuten realizarase conxuntamente polos socios que prestan traballo e os traballadores asalariados ou se eacute o caso os representantes destes
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL UNDEacuteCIMA
Modificacioacuten do Estatuto dos Traballadores en materia de permisos retribuiacutedos
Engaacutedese unha letra f) ao apartado 3 do artigo 37 do texto refundido da Lei do Estatuto dos Traballadores aprobado polo Real Decreto lexislativo 11995 do 24 de marzo do seguinte teor
laquof) Polo tempo indispensable para a realizacioacuten de exames prenatais e teacutecnicas de preparacioacuten ao parto que se tentildean que realizar dentro da xeiraraquo
47
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DUODEacuteCIMA
Participacioacuten institucional nas Comunidades Autoacutenomas
Nas Comunidades Autoacutenomas a participacioacuten institucional en canto aacute suacutea estructura e organizacioacuten levarase a cabo de acordo coas competencias que estas tentildean en materia de seguridade e sauacutede laboral
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DEacuteCIMO TERCEIRA
Fondo de Prevencioacuten e Rehabilitacioacuten
Os recursos do Fondo de Prevencioacuten e Rehabilitacioacuten procedentes do exceso de excedentes da xestioacuten realizada polas Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social aacute que se refire o artigo 73 do texto refundido da Lei Xeral da Seguridade Social destinaranse na contiacutea que se determine regulamentariamente aacutes actividades que poidan desenvolver como servicios de prevencioacuten as Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social de acordo co previsto no artigo 32 desta Lei
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DECIMOCUARTA
Presencia de recursos preventivos nas obras de construccioacuten
1 O disposto no artigo 32 bis da Lei de Prevencioacuten de Riscos Laborais seraacute de aplicacioacuten nas obras de construccioacuten reguladas polo Real Decreto 16271997 de 24 de outubro polo que se establecen as disposicioacutens miacutenimas de seguridade e sauacutede nas obras de construccioacuten coas seguintes especialidades
a) A preceptiva presencia de recursos preventivos aplicarase a cada contratista
b) No suposto previsto no apartado 1 paraacutegrafo a) do artigo 32 bis a presencia dos recursos preventivos de cada contratista seraacute necesaria cando durante a obra se desenvolvan traballos con riscos especiais tal e como se definen no citado Real Decreto
c) A preceptiva presencia de recursos preventivos teraacute como obxecto vixiar o cumprimento das medidas incluiacutedas no plan de seguridade e sauacutede no traballo e comprobar a eficacia destas
2 O disposto no apartado anterior enteacutendese sen prexuiacutecio das obrigacioacutens do coordinador en materia de seguridade e sauacutede durante a execucioacuten da obra
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DECIMOQUINTA
Habilitacioacuten de funcionarios puacuteblicos
48
Para poder exercer as funcioacutens establecidas no apartado 2 do artigo 9 desta Lei os funcionarios puacuteblicos das comunidades autoacutenomas deberaacuten contar cunha habilitacioacuten especiacutefica expedida pola propia comunidade autoacutenoma nos termos que se determinen regulamentariamente
En todo caso tales funcionarios deberaacuten pertencer aos grupos de titulacioacuten A ou B e acreditar formacioacuten especiacutefica en materia de prevencioacuten de riscos laborais
DISPOSICIOacuteN TRANSITORIA PRIMEIRA
Aplicacioacuten de disposicioacutens maacuteis favorables
1 O disposto nos artigos 36 e 37 desta Lei en materia de competencias facultades e garantiacuteas dos Delegados de Prevencioacuten entenderase sen prexuiacutezo do respecto aacutes disposicioacutens maacuteis favorables para o exercicio dos dereitos de informacioacuten consulta e participacioacuten dos traballadores na prevencioacuten de riscos laborais previstas nos convenios colectivos vixentes na data da suacutea entrada en vigor
2 Os oacuterganos especiacuteficos de representacioacuten dos traballadores en materia de prevencioacuten de riscos laborais que se eacute o caso fosen previstos nos convenios colectivos a que se refire o apartado anterior e que estean dotados dun reacutexime de competencias facultades e garantiacuteas que respecte o contido miacutenimo establecido nos artigos 36 e 37 desta Lei poderaacuten continuar no exercicio das suacuteas funcioacutens en substitucioacuten dos Delegados de Prevencioacuten agaacutes que polo oacutergano de representacioacuten legal dos traballadores se decida a designacioacuten destes Delegados conforme ao procedemento do artigo 35
3 O disposto nos apartados anteriores seraacute tameacuten de aplicacioacuten aos acordos concluiacutedos no aacutembito da funcioacuten puacuteblica ao abeiro do disposto na lei 71990 do 19 de xullo sobre negociacioacuten colectiva e participacioacuten na determinacioacuten das condicioacutens de traballo dos empregados puacuteblicos
DISPOSICIOacuteN TRANSITORIA SEGUNDA
Mentres se aproba o Regulamento regulador dos Servicios de Prevencioacuten de Riscos Laborais entenderase que as Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social cumpren o requisito previsto no artigo 315 desta Lei
DISPOSICIOacuteN DERROGATORIA UacuteNICA
Alcance da derrogacioacuten
Quedan derrogadas cantas disposicioacutens se opontildean aacute presente Lei e especificamente
a) Os artigos 9 10 11 36 apartado 2 39 e 40 paraacutegrafo segundo da Lei 81988 do 7 de abril sobre infraccioacutens e sancioacutens na orde social
b) O Decreto do 26 de xullo de 1957 polo que se fixan os traballos prohibidos a mulleres e menores nos aspectos da suacutea normativa relativos ao traballo das mulleres mantendo en vigor as relativas ao traballo dos menores ata que o Goberno desenvolva as previsioacutens contidas no apartado 2 do artigo 27
c) O Decreto do 11 de marzo de 1971 sobre constitucioacuten composicioacuten e funcioacutens dos Comiteacutes de Seguridade e Hixiene no Traballo
49
d) Os Tiacutetulos I e III da Ordenanza Xeral de Seguridade e Hixiene no Traballo aprobados por Orde do 9 de marzo de 1971
No que non se opontildea ao previsto nesta Lei e ata que se dicten os Regulamentos aos que se fai referencia no artigo 6 continuaraacute a ser de aplicacioacuten a regulacioacuten das materias comprendidas no devandito artigo que se contentildeen no Tiacutetulo II da Ordenanza Xeral de Seguridade e Hixiene no Traballo ou noutras normas que contentildean previsioacutens especiacuteficas sobre tales materias asiacute como a Orde do Ministerio de Traballo do 16 de decembro de 1987 que establece os modelos para a notificacioacuten dos accidentes de traballo Igualmente continuaraacuten vixentes as disposicioacutens reguladoras dos servicios meacutedicos de empresa ata tanto se desenvolvan regulamentariamente as previsioacutens desta Lei sobre servicios de prevencioacuten O persoal pertencente aos devanditos servicios na data de entrada en vigor desta Lei integrarase nos servicios de prevencioacuten das correspondentes empresas cando estes se constituacutean sen prexuiacutezo de que continuacuteen a efectuar aquelas funcioacutens que tivesen atribuiacutedas distintas das propias do servicio de prevencioacuten
Esta Lei non afecta aacute vixencia das disposicioacutens especiais sobre prevencioacuten de riscos profesionais nas explotacioacutens mineiras contidas no capiacutetulo IV do Real Decreto 32551983 do 21 de decembro polo que se aproba o Estatuto do Mineiro e nas suacuteas normas de desenvolvemento asiacute como as do Real Decreto 28571978 do 25 de agosto polo que se aproba o Regulamento Xeral para o Reacutexime da Mineriacutea e o Real Decreto 8631985 do 2 de abril polo que se aproba o Regulamento Xeral de Normas Baacutesicas de Seguridade Mineira e as suacuteas disposicioacutens complementarias
DISPOSICIOacuteN FINAL PRIMEIRA
Actualizacioacuten de sancioacutens
A contiacutea das sancioacutens a que se refire o apartado 4 do artigo 49 poderaacute ser actualizada polo Goberno a proposta do Ministro de Traballo e Seguridade Social adaptando a esta a atribucioacuten de competencias prevista no apartado 1 do artigo 52 desta Lei
DISPOSICIOacuteN FINAL SEGUNDA
Entrada en vigor
Esta Lei entraraacute en vigor tres meses despois da suacutea publicacioacuten no laquoBoletiacuten Oficial do EstadoraquoPolo tantoMando a todos os espantildeois particulares e autoridades que garden e fagan gardar esta LeiMadrid 12 de decembro de 2003
XOAacuteN CARLOS R
O Presidente do Goberno FELIPE GONZAacuteLEZ MAacuteRQUEZ
50
Instrumento fundamental da accioacuten preventiva na empresa eacute a obriga regulada no capiacutetulo IV de estructurar a dita accioacuten a traveacutes da actuacioacuten dun ou varios traballadores da empresa especificamente designados para iso da constitucioacuten dun servicio de prevencioacuten ou do recurso a un servicio de prevencioacuten alleo aacute empresa Desta maneira a Lei combina a necesidade dunha actuacioacuten ordenada e formalizada das actividades de prevencioacuten co recontildeecemento da diversidade de situacioacutens aacutes que a Lei se dirixe en canto aacute magnitude complexidade e intensidade dos riscos inherentes a estas outorgando un conxunto suficiente de posibilidades incluiacuteda a eventual participacioacuten das Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais para organizar de maneira racional e flexible o desenvolvemento da accioacuten preventiva garantindo en todo caso tanto a suficiencia do modelo de organizacioacuten elixido como a independencia e proteccioacuten dos traballadores que organizados ou non nun servicio de prevencioacuten tentildean atribuiacutedas as ditas funcioacutens
6
O capiacutetulo V regula de forma detallada os dereitos de consulta e participacioacuten dos traballadores en relacioacuten coas cuestioacutens que afectan aacute seguridade e sauacutede no traballo Partindo do sistema de representacioacuten colectiva vixente no noso paiacutes a Lei atribuacutee aos denominados Delegados de prevencioacuten ndash elixidos por e entre os representantes do persoal no aacutembito dos respectivos oacuterganos de representacioacuten ndash o exercicio das funcioacutens especializadas en materia de prevencioacuten de riscos no traballo outorgaacutendolles para iso as competencias facultades e garantiacuteas necesarias Xunto a isto o Comiteacute de Seguridade e Sauacutede continuando a experiencia de actuacioacuten dunha figura arraigada e tradicional do noso ordenamento laboral configuacuterase como o oacutergano de encontro entre os ditos representantes e o empresario para o desenvolvemento dunha participacioacuten equilibrada en materia de prevencioacuten de riscos
Todo isto sen prexuiacutezo das posibilidades que lle outorga a Lei aacute negociacioacuten colectiva para artellar de maneira diferente os instrumentos de participacioacuten dos traballadores mesmo desde o establecemento de aacutembitos de actuacioacuten distintos aos propios do centro de traballo recollendo con isto diferentes experiencias positivas de regulacioacuten convencional onde a vixencia plenamente compatible cos obxectivos da Lei se salvagarda a traveacutes da disposicioacuten transitoria desta
7
Tras regular no capiacutetulo VI as obrigas baacutesicas que afectan aos fabricantes importadores e subministradores de maquinaria equipos productos e utensilios de traballo que enlazan coa normativa comunitaria de mercado interior dictada para asegurar a exclusiva comercializacioacuten daqueles productos e equipos que ofrezan os maiores niveis de seguridade para os usuarios a Lei aborda no capiacutetulo VII a regulacioacuten das responsabilidades e sancioacutens que deben garantir o seu cumprimento incluiacutendo a tipificacioacuten das infraccioacutens e mais o reacutexime sancionador correspondente
Para rematar a disposicioacuten adicional quinta veacuten ordenar a creacioacuten dunha fundacioacuten baixo o protectorado do Ministerio de Traballo e Seguridade Social e con participacioacuten tanto das Administracioacutens puacuteblicas como das organizacioacutens representativas de empresarios e traballadores que teraacute como fin primordial a promocioacuten especialmente nas pequenas e medianas empresas de actividades destinadas aacute mellora das condicioacutens de seguridade e sauacutede no traballo Para lle permitir aacute fundacioacuten o desenvolvemento das suacuteas actividades dotarase a esta por parte de Ministerio de Traballo e Seguridade Social dun patrimonio procedente do exceso de excedentes da xestioacuten realizada polas Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais
7
Con iso refoacuterzanse sen duacutebida os obxectivos de responsabilidade cooperacioacuten e participacioacuten que inspiran a Lei no seu conxunto
8
O proxecto de Lei cumprindo as prescricioacutens legais sobre a materia someteuse aacute consideracioacuten do Consello Econoacutemico e Social do Consello Xeral do Poder Xudicial e do Consello de Estado
CAPIacuteTULO I
Obxecto aacutembito de aplicacioacuten e definicioacutens
Artigo 1 Normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais
A normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais estaacute constituiacuteda por esta Lei as suacuteas disposicioacutens de desenvolvemento ou complementarias e cantas outras normas legais ou convencionais contentildean prescricioacutens relativas aacute adopcioacuten de medidas preventivas no aacutembito laboral ou susceptibles de producilas no devandito aacutembito
Artigo 2 Obxecto e caraacutecter da norma
1 Esta Lei ten por obxecto promover a seguridade e a sauacutede dos traballadores mediante a aplicacioacuten de medidas e o desenvolvemento das actividades necesarias para a prevencioacuten de riscos derivados do traballo
Para tales efectos esta Lei establece os principios xerais relativos aacute prevencioacuten dos riscos profesionais para a proteccioacuten da seguridade e da sauacutede a eliminacioacuten ou diminucioacuten dos riscos derivados do traballo a informacioacuten a consulta a participacioacuten equilibrada e a formacioacuten dos traballadores en materia preventiva nos termos sinalados nesta disposicioacuten
Para o cumprimento dos devanditos fins esta Lei regula as actuacioacutens a desenvolver polas Administracioacutens puacuteblicas asiacute como polos empresarios os traballadores e as suacuteas respectivas organizacioacutens representativas
2 As disposicioacutens de caraacutecter laboral contidas nesta Lei e nas suacuteas normas regulamentarias teraacuten en todo caso o caraacutecter de Dereito necesario miacutenimo indispontildeible podendo ser melloradas e desenvolvidas nos convenios colectivos
Artigo 3 Aacutembito de aplicacioacuten
1 Esta Lei e as suacuteas normas de desenvolvemento seraacuten de aplicacioacuten tanto no aacutembito das relacioacutens laborais reguladas no texto refundido da Lei do Estatuto dos Traballadores como no das relacioacutens de caraacutecter administrativo ou estatutario do persoal civil ao servicio das Administracioacutens puacuteblicas coas peculiaridades que neste caso se contemplan nesta Lei ou nas suacuteas normas de desenvolvemento Isto sen prexuiacutezo do cumprimento das obrigas especiacuteficas que se establecen para fabricantes importadores e subministradores e dos dereitos e obrigas que poidan derivar para os traballadores autoacutenomos Do mesmo xeito seraacuten aplicables aacutes sociedades cooperativas constituiacutedas de acordo coa lexislacioacuten que lles sexa de aplicacioacuten nas que existan socios a actividade dos cales consista na prestacioacuten do seu traballo persoal coas particularidades derivadas da suacutea normativa especiacutefica
8
Cando nesta Lei se faga referencia a traballadores e empresarios entenderanse tameacuten comprendidos nestes termos respectivamente dunha parte o persoal con relacioacuten de caraacutecter administrativo ou estatutario e a Administracioacuten puacuteblica para a que presta servicios nos termos expresados na disposicioacuten adicional terceira desta Lei e doutra os socios das cooperativas a que se refire o paraacutegrafo anterior e as sociedades cooperativas para as que prestan os seus servicios
2 Esta Lei non seraacute de aplicacioacuten naquelas actividades cunhas particularidades que o impidan no aacutembito das funcioacutens puacuteblicas de
ndash Policiacutea seguridade e amparo alfandegueirondash Servicios operativos de proteccioacuten civil e peritaxe forense nos casos de grave risco
cataacutestrofe e calamidade puacuteblica
Non obstante esta Lei inspiraraacute a normativa especiacutefica que se dicte para regular a proteccioacuten da seguridade e sauacutede dos traballadores que prestan os seus servicios nas indicadas actividades
Modificado por Ley 312006
1 Esta Ley y sus normas de desarrollo seraacuten de aplicacioacuten tanto en el aacutembito de las relaciones laborales reguladas en el texto refundido de la Ley del Estatuto de los Trabajadores como en el de las relaciones de caraacutecter administrativo o estatutario del personal al servicio de las Administraciones Puacuteblicas con las peculiaridades que en este caso se contemplan en la presente Ley o en sus normas de desarrollo Ello sin perjuicio del cumplimiento de las obligaciones especiacuteficas que se establecen para fabricantes importadores y suministradores y de los derechos y obligaciones que puedan derivarse para los trabajadores autoacutenomos Igualmente seraacuten aplicables a las sociedades cooperativas constituidas de acuerdo con la legislacioacuten que les sea de aplicacioacuten en las que existan socios cuya actividad consista en la prestacioacuten de un trabajo personal con las peculiaridades derivadas de su normativa especiacutefica
Cuando en la presente Ley se haga referencia a trabajadores y empresarios se entenderaacuten tambieacuten comprendidos en estos teacuterminos respectivamente de una parte el personal con relacioacuten de caraacutecter administrativo o estatutario y la Administracioacuten puacuteblica para la que presta servicios en los teacuterminos expresados en la disposicioacuten adicional tercera de esta Ley y de otra los socios de las cooperativas a que se refiere el paacuterrafo
anterior y las sociedades cooperativas para las que prestan sus servicios
2 La presente Ley no seraacute de aplicacioacuten en aquellas actividades cuyas particularidades lo impidan en el aacutembito de las funciones puacuteblicas de
o Policiacutea seguridad y resguardo aduanero
o Servicios operativos de proteccioacuten civil y peritaje forense en los casos de grave riesgo cataacutestrofe y calamidad puacuteblica
o Fuerzas Armadas y actividades militares de la Guardia Civil
No obstante esta Ley inspiraraacute la normativa especiacutefica que se dicte para regular la proteccioacuten de la seguridad y la salud de los trabajadores que prestan sus servicios en las indicadas actividades
9
3 Nos centros e establecementos militares seraacute de aplicacioacuten o disposto nesta Lei coas particularidades previstas na suacutea normativa especiacutefica
Nos establecementos penitenciarios adaptaranse a esta Lei aquelas actividades que as suacuteas caracteriacutesticas xustifiquen unha regulacioacuten especial o que se levaraacute a efecto nos termos sinalados na Lei 71990 do 19 de xullo sobre negociacioacuten colectiva e participacioacuten na determinacioacuten das condicioacutens de traballo dos empregados puacuteblicos
4 Esta Lei tampouco seraacute de aplicacioacuten aacute relacioacuten laboral de caraacutecter especial do servicio do fogar familiar Malia o anterior o titular do fogar familiar estaacute na obriga de coidar a que o traballo dos seus empregados se realice nas debidas condicioacutens de seguridade e hixiene
Artigo 4 Definicioacutens
Para os efectos desta Lei e as normas que a desenvolvan
1ordm Entenderase por laquoprevencioacutenraquo o conxunto de actividades ou medidas adoptadas ou previstas en todas as fases de actividade da empresa co fin de evitar ou diminuiacuter os riscos derivados do traballo
2ordm Entenderase como laquorisco laboralraquo a posibilidade de que un traballador sufra un determinado dano derivado do traballo Para cualificar un risco desde o punto de vista da suacutea gravidade avaliaranse de forma conxunta a probabilidade de que se produza o dano e a severidade deste
3ordm Consideraranse como laquodanos derivados do traballoraquo as enfermidades patoloxiacuteas ou lesioacutens sufridas con motivo ou ocasioacuten do traballo
4ordm Entenderase como laquorisco laboral grave e inminenteraquo aquel que resulte probable racionalmente que se materialice nun futuro inmediato e poida supor un dano grave para a sauacutede dos traballadores
No caso de exposicioacuten a axentes susceptibles de causar danos graves aacute sauacutede dos traballadores considerarase que existe un risco grave e inminente cando sexa probable racionalmente que se materialice nun futuro inmediato unha exposicioacuten aos devanditos axentes da que se poidan derivar danos graves para a sauacutede aiacutenda que estes non se manifesten de xeito inmediato
5ordm Entenderanse como procesos actividades operacioacutens equipos ou productos laquopotencialmente perigososraquo aqueles que en ausencia de medidas preventivas especiacuteficas orixinen riscos para a seguridade e a sauacutede dos traballadores que os desenvolven ou empregan
6ordm Entenderase como laquoequipo de traballoraquo calquera maacutequina aparello instrumento ou instalacioacuten empregada no traballo
7ordm Entenderase como laquocondicioacuten de traballoraquo calquera caracteriacutestica deste que poida ter unha influencia significativa na xeracioacuten de riscos para a seguridade e a sauacutede do traballador
Quedan especificamente incluiacutedas nesta definicioacuten
a) As caracteriacutesticas xerais dos locais instalacioacutens equipos productos e demais utensilios existentes no centro de traballo
10
b) A natureza dos axentes fiacutesicos quiacutemicos e bioloacutexicos presentes no ambiente de traballo e as suacuteas correspondentes intensidades concentracioacutens ou niveis de presencia
c) Os procedementos para o emprego dos ditos axentes que influacutean na xeracioacuten dos riscos nomeados
d) Todas aquelas outras caracteriacutesticas do traballo incluiacutedas as relativas aacute suacutea organizacioacuten e ordenacioacuten que influacutean na magnitude dos riscos a que estea exposto o traballador
8ordm Entenderase por laquoequipo de proteccioacuten individualraquo calquera equipo destinado a ser levado ou suxeitado polo traballador para que o protexa dun ou varios riscos que poidan ameazar a suacutea seguridade ou a suacutea sauacutede no traballo asiacute como calquera complemento ou accesorio destinado para tal fin
CAPITULO II
Poliacutetica en materia de prevencioacuten de riscos para protexer a seguridade e a sauacutede no traballo
Artigo 5 Obxectivos da poliacutetica
1 A poliacutetica en materia de prevencioacuten teraacute por obxecto a promocioacuten da mellora das condicioacutens de traballo dirixida a elevar o nivel de proteccioacuten da seguridade e a sauacutede dos traballadores no traballo
A devandita poliacutetica levarase a cabo por medio das normas regulamentarias e das actuacioacutens administrativas que correspondan e en particular as que se regulan neste capiacutetulo que se orientaraacuten aacute coordinacioacuten das distintas Administracioacutens puacuteblicas competentes en materia preventiva e a que se harmonicen con elas as actuacioacutens que conforme a esta Lei correspondan a suxeitos puacuteblicos e privados para tal fin
a) A Administracioacuten Xeral do Estado as Administracioacutens das Comunidades Autoacutenomas e as entidades que integran a Administracioacuten local prestaraacuten cooperacioacuten e asistencia para o eficaz exercicio das suacuteas respectivas competencias no aacutembito do previsto neste artigo
b) A elaboracioacuten da poliacutetica preventiva levarase a cabo coa participacioacuten dos empresarios e dos traballadores a traveacutes das suacuteas organizacioacutens empresariais e sindicais maacuteis representativas
2 Para os fins previstos no apartado anterior as Administracioacutens puacuteblicas promoveraacuten a mellora da educacioacuten en materia preventiva nos diferentes niveis de ensino e de maneira especial na oferta formativa correspondente ao sistema nacional de cualificacioacutens profesionais asiacute como a adecuacioacuten da formacioacuten dos recursos humanos necesarios para a prevencioacuten dos riscos laborais
No aacutembito da Administracioacuten Xeral do Estado establecerase unha colaboracioacuten permanente entre o Ministerio de Traballo e Seguridade Social e os Ministerios que correspondan en particular os de Educacioacuten e Ciencia e de Sanidade e Consumo co fin de establecer os niveis formativos e especializacioacutens idoacuteneas asiacute como a revisioacuten permanente destas ensinanzas co fin de adaptalas aacutes necesidades existentes en cada momento
3 Do mesmo xeito as Administracioacutens puacuteblicas fomentaraacuten aquelas actividades desenvolvidas polos suxeitos a que se refire o apartado 1 do artigo segundo para a mellora das condicioacutens de seguridade e
11
sauacutede no traballo e a reduccioacuten dos riscos laborais a investigacioacuten ou fomento de novas formas de proteccioacuten e a promocioacuten de estructuras eficaces de prevencioacuten
Para isto poderaacuten adoptar programas especiacuteficos dirixidos a promover a mellora do ambiente de traballo e o perfeccionamento dos niveis de proteccioacuten Os programas poderanse instrumentar a traveacutes da concesioacuten dos incentivos que regulamentariamente se determinen que se destinaraacuten especialmente aacutes pequenas e medianas empresas
Antildeadido por Ley Orgaacutenica 320074 Las Administraciones puacuteblicas promoveraacuten la efectividad del principio de igualdad entre
mujeres y hombres considerando las variables relacionadas con el sexo tanto en los sistemas de recogida y tratamiento de datos como en el estudio e investigacioacuten generales en materia de prevencioacuten de riesgos laborales con el objetivo de detectar y prevenir posibles situaciones en las que los dantildeos derivados del trabajo puedan aparecer vinculados con el sexo de los trabajadores
Artigo 6 Normas regulamentarias
1 O Goberno a traveacutes das correspondentes normas regulamentarias e previa consulta aacutes organizacioacutens sindicais e empresariais maacuteis representativas regularaacute as materias que a continuacioacuten se relacionan
a) Requisitos miacutenimos que deben reunir as condicioacutens de traballo para a proteccioacuten da seguridade e a sauacutede dos traballadores
b) Limitacioacutens ou prohibicioacutens que afectaraacuten aacutes operacioacutens aos procesos e aacutes exposicioacutens laborais ou axentes que entrantildeen riscos para a seguridade e a sauacutede dos traballadores Especificamente poderase establecer o sometemento destes procesos ou operacioacutens a traacutemites de control administrativo asiacute como no caso de axentes perigosos a prohibicioacuten do seu emprego
c) Condicioacutens ou requisitos especiais para calquera dos supostos contemplados no paraacutegrafo anterior tales como a esixencia dun adestramento ou formacioacuten previa ou a elaboracioacuten dun plano no que se contentildean as medidas preventivas a adoptar
d) Procedementos de avaliacioacuten dos riscos para a sauacutede dos traballadores normalizacioacuten de metodoloxiacuteas e guiacuteas de actuacioacuten preventiva
e) Modalidades de organizacioacuten funcionamento e control dos servicios de prevencioacuten considerando as peculiaridades das empresas co fin de evitar atrancos innecesarios para a suacutea creacioacuten e desenvolvemento asiacute como capacidades e aptitudes que deban reunir os devanditos servicios e os traballadores designados para desenvolver a accioacuten preventiva
f) Condicioacutens de traballo ou medidas preventivas especiacuteficas en traballos especialmente perigosos en particular se para estes se preveacuten controles meacutedicos especiais ou cando se presenten riscos derivados con determinadas caracteriacutesticas ou situacioacutens especiais dos traballadores
12
g) Procedemento de cualificacioacuten das enfermidades profesionais asiacute como requisitos e procedementos para a comunicacioacuten e informacioacuten aacute autoridade competente dos danos derivados do traballo
2 As normas regulamentarias indicadas no paraacutegrafo anterior axustaranse en todo caso aos principios de poliacutetica preventiva establecidos nesta Lei manteraacuten a debida coordinacioacuten coa normativa sanitaria e de seguridade industrial e seraacuten obxecto de avaliacioacuten e se eacute o caso de revisioacuten perioacutedica de acordo coa experiencia na suacutea aplicacioacuten e o progreso da teacutecnica
Artigo 7 Actuacioacutens das Administracioacutens puacuteblicas competentes en materia laboral
1 En cumprimento do disposto nesta Lei as Administracioacutens puacuteblicas competentes en materia laboral desenvolveraacuten funcioacutens de promocioacuten da prevencioacuten asesoramento teacutecnico vixilancia e control do cumprimento polos suxeitos comprendidos no seu aacutembito de aplicacioacuten da normativa de prevencioacuten de riscos laborais e sancionaraacuten as infraccioacutens aacute dita normativa nos seguintes termos
a) Promovendo a prevencioacuten e o asesoramento a desenvolver polos oacuterganos teacutecnicos en materia preventiva incluiacutedas a asistencia e cooperacioacuten teacutecnica a informacioacuten divulgacioacuten formacioacuten e investigacioacuten en materia preventiva asiacute como o seguimento das actuacioacutens preventivas que se realicen nas empresas para a consecucioacuten dos obxectivos previstos nesta Lei
b) Velando polo cumprimento da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais mediante as actuacioacutens de vixilancia e control Para estes efectos prestaraacuten o asesoramento e a asistencia teacutecnica necesarios para o mellor cumprimento da devandita normativa e desenvolveraacuten programas especiacuteficos dirixidos a acadar unha maior eficacia no control
c) Sancionando o incumprimento da normativa de prevencioacuten de riscos laborais polos suxeitos comprendidos no aacutembito de aplicacioacuten desta Lei de conformidade co previsto no capiacutetulo VII desta
2 As funcioacutens das Administracioacutens puacuteblicas competentes en materia laboral que se sinalan no paraacutegrafo 1 continuaraacuten a ser desenvolvidas no referente aos traballos en minas canteiras e tuacuteneles que esixan a aplicacioacuten de teacutecnica mineira aos que impliquen fabricacioacuten transporte almacenaxe manipulacioacuten e emprego de explosivos ou o emprego de enerxiacutea nuclear polos oacuterganos especiacuteficos contemplados na suacutea normativa reguladora
As competencias previstas no paraacutegrafo anterior enteacutendense sen prexuiacutezo do establecido na lexislacioacuten especifica sobre productos e instalacioacutens industriais
Artigo 8 Instituto Nacional de Seguridade e Hixiene no Traballo
1 O Instituto Nacional de Seguridade e Hixiene no Traballo eacute o oacutergano cientiacutefico teacutecnico especializado da Administracioacuten Xeral do Estado que ten como misioacuten a anaacutelise e estudio das condicioacutens de seguridade e sauacutede no traballo asiacute como a promocioacuten e apoio aacute mellora destas Para isto estableceraacute a cooperacioacuten necesaria cos oacuterganos das Comunidades Autoacutenomas con competencias nesta materia
O Instituto en cumprimento desta misioacuten teraacute as seguintes funcioacutens
a) Asesoramento teacutecnico na elaboracioacuten da normativa legal e no desenvolvemento da normalizacioacuten tanto a nivel nacional como internacional
13
b) Promocioacuten e se eacute o caso realizacioacuten de actividades de formacioacuten informacioacuten investigacioacuten estudio e divulgacioacuten en materia de prevencioacuten de riscos laborais coa axeitada coordinacioacuten e colaboracioacuten se eacute o caso cos oacuterganos teacutecnicos en materia preventiva das Comunidades Autoacutenomas no exercicio das suacuteas funcioacutens nesta materia
c) Apoio teacutecnico e colaboracioacuten coa Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social no cumprimento da suacutea funcioacuten de vixilancia e control prevista no artigo 9 desta Lei no aacutembito das Administracioacutens puacuteblicas
d) Colaboracioacuten con organismos internacionais e desenvolvemento de programas de cooperacioacuten internacional neste aacutembito facilitando a participacioacuten das Comunidades Autoacutenomas
e) Calquera outras que sexan necesarias para o cumprimento dos seus fins e lle sexan encomendadas no aacutembito das suacuteas competencias de acordo coa Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo regulada no artigo 13 desta Lei coa colaboracioacuten se eacute o caso dos oacuterganos teacutecnicos das Comunidades Autoacutenomas con competencias na materia
2 O Instituto Nacional de Seguridade e Hixiene no Traballo no marco das suacuteas funcioacutens velaraacute pola coordinacioacuten apoiaraacute o intercambio de informacioacuten e as experiencias entre as distintas Administracioacutens puacuteblicas e especialmente fomentaraacute e prestaraacute apoio aacute realizacioacuten de actividades de promocioacuten da seguridade e da sauacutede polas Comunidades Autoacutenomas
Asiacute mesmo prestaraacute de acordo coas Administracioacutens competentes apoio teacutecnico especializado en materia de certificacioacuten ensaio e acreditacioacuten
3 En relacioacuten coas Institucioacutens da Unioacuten Europea o Instituto Nacional de Seguridade e Hixiene no Traballo actuaraacute como centro de referencia nacional garantindo a coordinacioacuten e transmisioacuten da informacioacuten que deberaacute facilitar a escala nacional en particular respecto aacute Axencia Europea para a Seguridade e a Sauacutede no Traballo e a suacutea Rede
4 O Instituto Nacional de Seguridade e Hixiene no Traballo exerceraacute a Secretariacutea Xeral da Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo prestaacutendolle a asistencia teacutecnica e cientiacutefica necesaria para o desenvolvemento das suacuteas competencias
Artigo 9 Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
1 Correspoacutendelle aacute Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social a funcioacuten da vixilaacutencia e control da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais
En cumprimento desta misioacuten teraacute as seguintes funcioacutens
a) Vixiar o cumprimento da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais asiacute como das normas xuriacutedico-teacutecnicas que incidan nas condicioacutens de traballo en materia de prevencioacuten aiacutenda que non tiveran a cualificacioacuten directa de normativa laboral propontildeendo aacute autoridade laboral competente a sancioacuten correspondente cando comprobase unha infraccioacuten aacute normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais de acordo co previsto no capiacutetulo VII desta Lei
b) Asesorar e informar aacutes empresas e aos traballadores sobre a maneira maacuteis efectiva de cumprir as disposicioacutens en que tentildea a vixilancia encomendada
14
c) Elaborar os informes solicitados polos Xulgados do Social nas demandas deducidas perante estes nos procedementos de accidentes de traballo e enfermidades profesionais
d) Informar aacute autoridade laboral sobre os accidentes de traballo mortais moi graves ou graves e sobre aqueles outros con que polas suacuteas caracteriacutesticas ou polos suxeitos afectados se considere necesario o devandito informe asiacute como sobre as enfermidades profesionais nas que concorran as ditas cualificacioacutens e en xeral nos supostos en que aquela o solicite respecto do cumprimento da normativa legal en materia de prevencioacuten de riscos laborais
e) Comprobar e favorecer o cumprimento das obrigas asumidas polos servicios de prevencioacuten establecidos nesta Lei
f) Ordenar a paralizacioacuten inmediata de traballos cando a xuiacutezo do inspector se advirta a existencia de risco grave e inminente para a seguridade ou sauacutede dos traballadores
Texto reemplazado por la Ley 542003 por este otro
2 Las Administraciones General del Estado y de las comunidades autoacutenomas adoptaraacuten en sus respectivos aacutembitos de competencia las medidas necesarias para garantizar la colaboracioacuten pericial y el asesoramiento teacutecnico necesarios a la Inspeccioacuten de Trabajo y Seguridad Social que en el aacutembito de la Administracioacuten General del Estado seraacuten prestados por el Instituto Nacional de Seguridad e Higiene en el Trabajo
Estas Administraciones puacuteblicas elaboraraacuten y coordinaraacuten planes de actuacioacuten en sus respectivos aacutembitos competenciales y territoriales para contribuir al desarrollo de las actuaciones preventivas en las empresas especialmente las de mediano y pequentildeo tamantildeo y las de sectores de actividad con mayor nivel de riesgo o de siniestralidad a traveacutes de acciones de asesoramiento de informacioacuten de formacioacuten y de asistencia teacutecnica
En el ejercicio de tales cometidos los funcionarios puacuteblicos de las citadas Administraciones que ejerzan labores teacutecnicas en materia de prevencioacuten de riesgos laborales a que se refiere el paacuterrafo anterior podraacuten desempentildear funciones de asesoramiento informacioacuten y comprobatorias de las condiciones de seguridad y salud en las empresas y centros de trabajo con el alcance sentildealado en el apartado 3 de este artiacuteculo y con la capacidad de requerimiento a que se refiere el artiacuteculo 43 de esta ley todo ello en la forma que se determine reglamentariamente
Las referidas actuaciones comprobatorias se programaraacuten por la respectiva Comisioacuten Territorial de la Inspeccioacuten de Trabajo y Seguridad Social a que se refiere el artiacuteculo 172 de la Ley 421997 de 14 de noviembre Ordenadora de la Inspeccioacuten de Trabajo y Seguridad Social para su integracioacuten en el plan de accioacuten en Seguridad y Salud Laboral de la Inspeccioacuten de Trabajo y Seguridad Social
A continuacioacuten Texto Antildeadido por la Ley 542003
3 Cuando de las actuaciones de comprobacioacuten a que se refiere el apartado anterior se deduzca la existencia de infraccioacuten y siempre que haya mediado incumplimiento de previo requerimiento el funcionario actuante remitiraacute informe a la Inspeccioacuten de Trabajo y Seguridad Social en el que se recogeraacuten los hechos comprobados a efectos de que se levante la correspondiente acta de infraccioacuten si asiacute procediera
15
A estos efectos los hechos relativos a las actuaciones de comprobacioacuten de las condiciones materiales o teacutecnicas de seguridad y salud recogidos en tales informes gozaraacuten de la presuncioacuten de certeza a que se refiere la disposicioacuten adicional cuarta apartado 2 de la Ley 421997 de 14 de noviembre Ordenadora de la Inspeccioacuten de Trabajo y Seguridad Social
A continuacioacuten Texto Antildeadido por la Ley 542003
4 Las actuaciones previstas en los dos apartados anteriores estaraacuten sujetas a los plazos establecidos en el artiacuteculo 14 apartado 2 de la Ley 421997 de 14 de noviembre Ordenadora de la Inspeccioacuten de Trabajo y Seguridad Social
Artigo 10 Actuacioacutens das Administracioacutens puacuteblicas competentes en materia sanitaria
As actuacioacutens das Administracioacutens puacuteblicas competentes en materia sanitaria referentes aacute sauacutede laboral levaranse a cabo a traveacutes das accioacutens e en relacioacuten cos aspectos sinalados no capiacutetulo IV do Tiacutetulo I da Lei 141986 do 25 de abril Xeral de Sanidade e disposicioacutens dictadas para o seu desenvolvemento
En particular corresponderaacute aacutes devanditas Administracioacutens puacuteblicas
a) O establecemento de medios axeitados para a avaliacioacuten e control das actuacioacutens de caraacutecter sanitario que se realicen nas empresas polos servicios de prevencioacuten actuantes Para isto estableceraacuten as pautas e protocolos de actuacioacuten oiacutedas as sociedades cientiacuteficas aos que deberaacuten someter os citados servicios
b) A implantacioacuten de sistemas de informacioacuten axeitados que permitan a elaboracioacuten xunto coas autoridades laborais competentes de mapas de riscos laborais asiacute como a realizacioacuten de estudios epidemioloacutexicos para a identificacioacuten e prevencioacuten das patoloxiacuteas que poidan afectar aacute sauacutede dos traballadores asiacute como facer posible un raacutepido intercambio de informacioacuten
c) A supervisioacuten da formacioacuten que en materia de prevencioacuten e promocioacuten da sauacutede laboral deba recibir o persoal sanitario actuante nos servicios de prevencioacuten autorizados
d) A elaboracioacuten e divulgacioacuten de estudios investigacioacutens e estatiacutesticas relacionados coa sauacutede dos traballadores
Artigo 11 Coordinacioacuten administrativa
A elaboracioacuten de normas preventivas e o control do seu cumprimento a promocioacuten da prevencioacuten a investigacioacuten e a vixilancia epidemioloacutexica sobre riscos laborais accidentes de traballo e enfermidades profesionais determinan a necesidade de coordinar as actuacioacutens das Administracioacutens competentes en materia laboral sanitaria e de industria para unha maacuteis eficaz proteccioacuten da seguridade e a sauacutede dos traballadores
No marco da devandita coordinacioacuten a Administracioacuten competente en materia laboral velaraacute en particular para que a informacioacuten obtida pola Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social no exercicio das funcioacutens atribuiacutedas a esta no paraacutegrafo 1 do artigo 9 desta Lei sexa posta en contildeecemento da autoridade sanitaria competente para os fins dispostos no artigo 10 desta Lei e no artigo 21 da Lei 141986 do 25 de abril Xeral de Sanidade asiacute como da Administracioacuten competente en materia de industria para os efectos
16
previstos na Lei 211992 do 16 de xullo de Industria
Artigo 12 Participacioacuten de empresarios e traballadores
A participacioacuten de empresarios e traballadores a traveacutes das organizacioacutens empresariais e sindicais maacuteis representativas na planificacioacuten programacioacuten organizacioacuten e control da xestioacuten relacionada coa mellora das condicioacutens de traballo e a proteccioacuten da seguridade e sauacutede dos traballadores no traballo eacute principio baacutesico da poliacutetica de prevencioacuten de riscos laborais a desenvolver polas Administracioacutens puacuteblicas competentes nos distintos niveis territoriais
Artigo 13 Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo 1 Creacutease a Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo como oacutergano colexiado asesor
das Administracioacutens puacuteblicas na formulacioacuten das poliacuteticas de prevencioacuten e oacutergano de participacioacuten institucional en materia de seguridade e sauacutede no traballo
2 A Comisioacuten estaraacute integrada por un representante de cada unha das Comunidades Autoacutenomas e por igual nuacutemero de membros da Administracioacuten Xeral do Estado e paritariamente con todos os anteriores por representantes das organizacioacutens empresariais e sindicais maacuteis representativas
3 A Comisioacuten contildeeceraacute as actuacioacutens que desenvolvan as Administracioacutens puacuteblicas competentes en materia de promocioacuten da prevencioacuten de riscos laborais de asesoramento teacutecnico e de vixilancia e control a que se refiren os artigos 7 8 9 e 11 desta Lei e poderaacute informar e formular propostas en relacioacuten coas devanditas actuacioacutens especificamente no referente a
ndash Criterios e programas xerais de actuacioacutenndash Proxectos de disposicioacutens de caraacutecter xeralndash Coordinacioacuten das actuacioacutens desenvolvidas polas Administracioacutens puacuteblicas competentes en
materia laboralndash Coordinacioacuten entre as Administracioacutens puacuteblicas competentes en materia laboral sanitaria e de
industria
4 A Comisioacuten adoptaraacute os seus acordos por maioriacutea Para tal fin os representantes das Administracioacutens puacuteblicas teraacuten cada un un voto e dous os das organizacioacutens empresariais e sindicais
5 A Comisioacuten contaraacute cun Presidente e catro Vicepresidentes un por cada un dos grupos que a integran A Presidencia da Comisioacuten corresponderaacute ao Secretario xeral de Emprego e Relacioacutens Laborais recaendo a Vicepresidencia atribuiacuteda aacute Administracioacuten Xeral do Estado no Subsecretario de Sanidade e Consumo
6 A Secretariacutea da Comisioacuten como oacutergano de apoio teacutecnico e administrativo recaeraacute na Direccioacuten do Instituto Nacional de Seguridade e Hixiene no Traballo
7 A Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo funcionaraacute en Pleno en Comisioacuten Permanente ou en Grupos de Traballo conforme aacute normativa que estableza o Regulamento interno que elaboraraacute a propia Comisioacuten
No non previsto nesta Lei e no Regulamento interno a que fai referencia o paraacutegrafo anterior a Comisioacuten rexerase pola Lei 301992 de Reacutexime Xuriacutedico das Administracioacutens Puacuteblicas e do
17
Procedemento Administrativo Comuacuten
CAPIacuteTULO III
Dereitos e obrigas
Artigo 14 Dereito aacute proteccioacuten fronte aos riscos laborais
1 Os traballadores tentildeen dereito a unha proteccioacuten eficaz en materia de seguridade e sauacutede no traballo
O devandito dereito supoacuten a existencia dun correlativo deber do empresario de proteccioacuten dos traballadores fronte aos riscos laborais
Este deber de proteccioacuten constituacutee igualmente un deber das Administracioacutens puacuteblicas respecto do persoal ao seu servicio
Os dereitos de informacioacuten consulta e participacioacuten formacioacuten en materia preventiva paralizacioacuten da actividade en caso de risco grave e inminente e vixilaacutencia do seu estado de sauacutede nos termos previstos nesta Lei forman parte do dereito dos traballadores a unha proteccioacuten eficaz en materia de seguridade e sauacutede no traballo
13
2 No cumprimento do deber de proteccioacuten o empresario deberaacute garantir a seguridade e a sauacutede dos traballadores ao seu servicio en todos os aspectos relacionados co traballo A estes efectos no marco das suacuteas responsabilidades o empresario realizaraacute a prevencioacuten dos riscos laborais mediante a integracioacuten da actividade preventiva na empresa e a adopcioacuten de cantas medidas sexan necesarias para a proteccioacuten da seguridade e a sauacutede dos traballadores coas especialidades que se recollen nos artigos seguintes en materia de plano de prevencioacuten de riscos laborais avaliacioacuten de riscos informacioacuten consulta e participacioacuten e formacioacuten dos traballadores actuacioacuten en casos de emerxencia e de risco grave e inminente vixilaacutencia da sauacutede e mediante a constitucioacuten dunha organizacioacuten e dos medios necesarios nos termos establecidos no capiacutetulo IV desta Lei
O empresario desenvolveraacute unha accioacuten permanente de seguimento da actividade preventiva co fin de perfeccionar de maneira continua as actividades de identificacioacuten avaliacioacuten e control dos riscos que non se puideran evitar e os niacuteveis de proteccioacuten existentes e disporaacute o necesario para a adaptacioacuten das medidas de prevencioacuten sinaladas no paraacutegrafo anterior aacutes modificacioacutens que podan experimentar as circunstancias que incidan na realizacioacuten do traballo
3 O empresario deberaacute cumprir as obrigas establecidas na normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais
4 As obrigas dos traballadores establecidas nesta Lei a atribucioacuten de funcioacutens en materia de proteccioacuten e prevencioacuten a traballadores ou servicios da empresa e o recurso ao concerto con entidades especializadas para o desenvolvemento de actividades de prevencioacuten complementaraacuten as accioacutens do empresario sen que por isto o eximan do cumprimento do seu deber nesta materia sen prexuiacutezo das accioacutens que poida exercitar se eacute o caso contra calquera outra persoa
18
5 O custo das medidas relativas aacute seguridade e a sauacutede no traballo non deberaacute recaer de ninguacuten xeito sobre os traballadores
Artigo 15 Principios da accioacuten preventiva
1 O empresario aplicaraacute as medidas que integran o deber xeral de prevencioacuten previsto no artigo anterior de acordo cos seguintes principios xerais
a) Evitar os riscos
b) Avaliar os riscos que non se poidan evitar
c) Combater os riscos na suacutea orixe
d) Adaptar o traballo aacute persoa en particular no que respecta aacute concepcioacuten dos postos de traballo asiacute como a escolla dos equipos e os meacutetodos de traballo e de produccioacuten con miras en particular a atenuar o traballo monoacutetono e repetitivo e a reducir os efectos deste na sauacutede
e) Ter en conta a evolucioacuten da teacutecnica
f) Substituiacuter o perigoso polo que entrantildee pouco ou ninguacuten perigo
g) Planificar a prevencioacuten buscando un conxunto coherente que integre nela a teacutecnica a organizacioacuten do traballo as condicioacutens de traballo as relacioacutens sociais e a influencia dos factores ambientais no traballo
h) Adoptar medidas que antepontildean a proteccioacuten colectiva aacute individual
i) Dar as debidas instruccioacutens aos traballadores
2 O empresario tomaraacute en consideracioacuten as capacidades profesionais dos traballadores en materia de seguridade e de sauacutede no momento de lles encomendar as tarefas
3 O empresario adoptaraacute as medidas necesarias a fin de garantir que soacute os traballadores que recibiran informacioacuten suficiente e axeitada poidan acceder aacutes zonas de risco grave e especiacutefico
4 A efectividade das medidas preventivas deberaacute prever as distraccioacutens ou imprudencias non temerarias que puidese cometer o traballador Para a suacutea adopcioacuten teranse en conta os riscos adicionais que puidesen implicar determinadas medidas preventivas as cales soacute poderaacuten ser adoptadas cando a magnitude dos devanditos riscos sexa substancialmente inferior aacute dos que se pretende controlar e non existan alternativas maacuteis seguras
5 Poderaacuten concertar operacioacutens de seguro que tentildean como fin garantir como aacutembito de cobertura a previsioacuten de riscos derivados do traballo a empresa respecto dos seus traballadores os traballadores autoacutenomos respecto a eles mesmos e as sociedades cooperativas respecto aos seus socios cando a suacutea actividade consista na prestacioacuten do seu traballo persoal
19
Texto reemplazado por la Ley 542003
Artigo 16 Plano de prevencioacuten de riscos laborais avaliacioacuten dos riscos e planificacioacuten da actividade preventiva
1 A prevencioacuten de riscos laborais deberaacute integrarse no sistema xeral de xestioacuten da empresa tanto no conxunto das suacuteas actividades como en todos os niacuteveis xeraacuterquicos desta a traveacutes da implantacioacuten e aplicacioacuten dun plano de prevencioacuten de riscos laborais a que se refire o paraacutegrafo seguinte
Este plano de prevencioacuten de riscos laborais deberaacute incluiacuter a estructura organizativa as responsabilidades as funcioacutens as praacutecticas os procedementos os procesos e os recursos necesarios para realizar a accioacuten de prevencioacuten de riscos na empresa nos termos que regulamentariamente se establezan
2 Os instrumentos esenciais para a xestioacuten e aplicacioacuten do plano de prevencioacuten de riscos que poderaacuten ser levados a cabo por fases de forma programada son a avaliacioacuten de riscos laborais e a planificacioacuten da actividade preventiva a que se refiren los paraacutegrafos seguintes
a) O empresario deberaacute realizar unha avaliacioacuten inicial dos riscos para a seguridade e sauacutede dos traballadores tendo en conta con caraacutecter xeral a natureza da actividade as caracteriacutesticas dos postos de traballo existentes e dos traballadores que deban desempentildealos Igual avaliacioacuten deberaacute facerse con ocasioacuten da eleccioacuten dos equipos de traballo das sustancias ou preparados quiacutemicos e do acondicionamento dos lugares de traballo A avaliacioacuten inicial teraacute en conta aquelas outras actuacioacutens que deban desenvolverse de conformidade co disposto na normativa sobre proteccioacuten de riscos especiacuteficos e actividades de especial perigosidade A avaliacioacuten seraacute actualizada cando cambien as condicioacutens de traballo e en todo caso someterase a consideracioacuten e revisarase se fora necesario con ocasioacuten dos danos para a sauacutede que se produciran
Cando o resultado da avaliacioacuten o fixera necesario o empresario realizaraacute controis perioacutedicos das condicioacutens de traballo e da actividade dos traballadores na prestacioacuten dos seus servicios para detectar situacioacutens potencialmente perigosas
b) Se os resultados da avaliacioacuten prevista no paraacutegrafo a) puxeran de manifesto situacioacutens de risco o empresario realizaraacute aquelas actividades preventivas necesarias para eliminar ou reducir e controlar tales riscos Ditas actividades seraacuten obxecto de planificacioacuten polo empresario incluiacutendo para cada actividade preventiva o prazo para levala a cabo a designacioacuten de responsables e os recursos humanos e materiais necesarios para a suacutea execucioacuten
O empresario deberaacute asegurarse da efectiva execucioacuten das actividades preventivas incluiacutedas na planificacioacuten efectuando para iso un seguimento continuo da mesma
As actividades de prevencioacuten seraacuten modificadas cando se aprecie polo empresario como consecuencia dos controis perioacutedicos previstos no paraacutegrafo a) anterior a suacutea inadecuacioacuten aos fins de proteccioacuten requiridos
3 Cando se producise un dano para a sauacutede dos traballadores ou cando con ocasioacuten da vixilancia da sauacutede prevista no artigo 22 aparezan indicios de que as medidas de prevencioacuten resultan insuficientes o empresario levaraacute a cabo unha investigacioacuten ao respecto a fin de detectar as causas destes feitos
Artigo 17 Equipos de traballo e medios de proteccioacuten
20
1 O empresario adoptaraacute as medidas necesarias co fin de que os equipos de traballo sexan axeitados para o traballo que se deba realizar e convenientemente adaptados para tal efecto de xeito que garantan a seguridade e a sauacutede dos traballadores ao empregalos
Cando o emprego dun equipo de traballo poida presentar un risco especiacutefico para a seguridade e a sauacutede dos traballadores o empresario adoptaraacute as medidas necesarias co fin de que
a) A utilizacioacuten do equipo de traballo quede reservada aos encargados da devandita utilizacioacuten
b) Os traballos de reparacioacuten transformacioacuten mantemento ou conservacioacuten sexan realizados polos traballadores especificamente capacitados para iso
2 O empresario deberaacute proporcionar aos seus traballadores equipos de proteccioacuten individual axeitados para o desempentildeo das suacuteas funcioacutens e velar polo uso efectivo destes cando pola natureza dos traballos realizados sexan necesarios
Os equipos de proteccioacuten individual deberaacuten empregarse cando os riscos non se poidan evitar ou non se poidan limitar suficientemente por medios teacutecnicos de proteccioacuten colectiva ou mediante medidas meacutetodos ou procedementos de organizacioacuten do traballo
Artigo 18 Informacioacuten consulta e participacioacuten dos traballadores
1 A fin de dar cumprimento ao deber de proteccioacuten establecido nesta Lei o empresario adoptaraacute as medidas axeitadas para que os traballadores reciban todas as informacioacutens necesarias en relacioacuten con
a) Os riscos para a seguridade e a sauacutede dos traballadores no traballo tanto aqueles que afecten aacute empresa no seu conxunto como a cada tipo de posto de traballo ou funcioacuten
b) As medidas e actividades de proteccioacuten e prevencioacuten aplicables aos riscos sinalados no apartado anterior
c) As medidas adoptadas de conformidade co disposto no artigo 20 desta Lei
Nas empresas que tentildean representantes dos traballadores a informacioacuten aacute que se refire este apartado facilitaraa o empresario aos traballadores a traveacutes dos devanditos representantes non obstante deberase informar directamente a cada traballador dos riscos especiacuteficos que afecten ao seu posto de traballo ou funcioacuten e das medidas de proteccioacuten e prevencioacuten aplicables aos devanditos riscos
2 O empresario deberaacute consultar aos traballadores e permitir a suacutea participacioacuten no marco de todas as cuestioacutens que afecten aacute seguridade e aacute sauacutede no traballo de conformidade co disposto no capiacutetulo V desta Lei
Os traballadores teraacuten dereito a efectuar propostas ao empresario asiacute como aos oacuterganos de participacioacuten e representacioacuten previstos no capiacutetulo V desta Lei dirixidas aacute mellora dos niveis de proteccioacuten da seguridade e a sauacutede da empresa
Artigo 19 Formacioacuten dos traballadores
1 En cumprimento do deber de proteccioacuten o empresario deberaacute garantir que cada traballador reciba
21
unha formacioacuten teoacuterica e praacutectica suficiente e axeitada en materia preventiva tanto no momento da suacutea contratacioacuten calquera que sexa a modalidade ou duracioacuten desta como cando se produzan cambios nas funcioacutens que desempentildee ou se introduzan novas tecnoloxiacuteas ou cambios nos equipos de traballo
A formacioacuten deberaacute estar centrada especificamente no posto de traballo ou funcioacuten de cada traballador adaptarse aacute evolucioacuten dos riscos e aacute aparicioacuten doutros novos e repetirse periodicamente se fose necesario
2 A formacioacuten aacute que se refire o paraacutegrafo anterior deberase impartir sempre que sexa posible dentro da xeira ou no seu defecto noutras horas pero co desconto naquela do tempo investido nesta A formacioacuten poderaa impartir a empresa mediante medios propios ou concertaacutendoa con servicios alleos e o seu custo non recaeraacute de ninguacuten xeito sobre os traballadores
Artigo 20 Medidas de emerxencia
O empresario tendo en conta o tamantildeo e a actividade da empresa asiacute como a posible presencia de persoas alleas a esta deberaacute analizar as posibles situacioacutens de emerxencia e adoptar as medidas necesarias en materia de primeiros auxilios loita contra incendios e evacuacioacuten dos traballadores designando para isto ao persoal encargado de pontildeer en praacutectica estas medidas e comprobando periodicamente se eacute o caso o seu correcto funcionamento O devandito persoal debera posuiacuter a formacioacuten necesaria ser suficiente en nuacutemero e dispontildeer do material axeitado en funcioacuten das circunstancias antes sinalada
Para a aplicacioacuten das medidas adoptadas o empresario deberaacute organizar as relacioacutens que sexan necesarias con servicios externos aacute empresa en particular en materia de primeiros auxilios asistencia meacutedica de urxencia salvamento e loita contra incendios de xeito que quede garantida a rapidez e eficacia destas
Artigo 21 Risco grave e inminente
1 Cando os traballadores estean ou poidan estar expostos a un risco grave e inminente con ocasioacuten do seu traballo o empresario estaraacute na obriga de
a) Informar o antes posible a todos os traballadores afectados en canto aacute existencia do devandito risco e das medidas adoptadas ou que se eacute o caso se deban adoptar en materia de proteccioacuten
b) Adoptar as medidas e dar as instruccioacutens necesarias para que no caso de perigo grave inminente e inevitable os traballadores poidan interromper a suacutea actividade e se fose necesario abandonar de inmediato o lugar de traballo Neste suposto non se poderaacute esixir aos traballadores que prosigan a suacutea actividade mentres persista o perigo agaacutes excepcioacuten debidamente xustificada por razoacutens de seguridade e determinada regulamentariamente
c) Dispontildeer o necesario para que o traballador que non se puidese pontildeer en contacto co seu superior xeraacuterquico ante unha situacioacuten de perigo grave e inminente para a suacutea seguridade a doutros traballadores ou a de terceiros aacute empresa estea en condicioacutens tendo en conta os seus contildeecementos e os medios teacutecnicos postos aacute suacutea disposicioacuten de adoptar as medidas necesarias para evitar as consecuencias do devandito perigo
2 De acordo co previsto no apartado 1 do artigo 14 desta Lei o traballador teraacute dereito a interromper a suacutea actividade e abandonar o lugar de traballo en caso necesario cando considere que a dita
22
actividade entrantildea un risco grave e inminente para a suacutea vida ou a suacutea sauacutede
3 Cando no caso a que se refire o apartado 1 deste artigo o empresario non adopte ou non permita a adopcioacuten das medidas necesarias para garantir a seguridade e a sauacutede dos traballadores os representantes legais destes poderaacuten acordar por maioriacutea dos seus membros a paralizacioacuten da actividade dos traballadores afectados polo devandito risco Tal acordo seraacute comunicado de inmediato aacute empresa e aacute autoridade laboral a cal no prazo de vintecatro horas anularaacute ou ratificaraacute a paralizacioacuten acordada
O acordo a que se refire o paraacutegrafo anterior poderaacute ser adoptado por decisioacuten maioritaria dos Delegados de Prevencioacuten cando non resulte posible reunir coa urxencia requirida ao oacutergano de representacioacuten do persoal
4 Os traballadores ou os seus representantes non poderaacuten sufrir prexuiacutezo alguacuten derivado da adopcioacuten das medidas a que se refiren os apartados anteriores a menos que obrasen de mala fe ou cometesen neglixencia grave
Artigo 22 Vixilaacutencia da sauacutede
1 O empresario garantiralles aos traballadores ao seu servicio a vixilancia perioacutedica do seu estado de sauacutede en funcioacuten dos riscos inherentes ao traballo
Esta vixilancia soacute se poderaacute levar a cabo cando o traballador preste o seu consentimento Deste caraacutecter voluntario soacute se exceptuaraacuten previo informe dos representantes dos traballadores os supostos nos que a realizacioacuten dos recontildeecementos sexa imprescindible para avaliar os efectos das condicioacutens de traballo sobre a sauacutede dos traballadores ou para verificar se o estado de sauacutede do traballador pode constituiacuter un perigo para este para os demais traballadores ou para outras persoas relacionadas coa empresa ou cando asiacute estea establecido nunha disposicioacuten legal en relacioacuten coa proteccioacuten de riscos especiacuteficos e actividades de especial perigosidade
En todo caso deberase optar pola realizacioacuten daqueles recontildeecementos ou probas que causen as menores molestias ao traballador e que sexan proporcionais ao risco
2 As medidas de vixilancia e control da sauacutede dos traballadores levaranse a cabo respectando sempre o dereito aacute intimidade e aacute dignidade da persoa do traballador e aacute confidencialidade de toda a informacioacuten relacionada co seu estado de sauacutede
3 Os resultados da vixilancia a que se refire o apartado anterior seraacuten comunicados aos traballadores afectados
4 Os datos relativos aacute vixilancia da sauacutede dos traballadores non poderaacuten ser empregados con fins discriminatorios nin en prexuiacutezo do traballador
O acceso aacute informacioacuten meacutedica de caraacutecter persoal limitarase ao persoal meacutedico e aacutes autoridades sanitarias que leven a cabo a vixilancia da sauacutede dos traballadores sen que se poida facilitar ao empresario ou a outras persoas sen consentimento expreso do traballador
Malia o anterior o empresario e as persoas ou oacuterganos con responsabilidades en materia de prevencioacuten seraacuten informados das conclusioacutens que se deriven dos recontildeecementos efectuados en relacioacuten coa aptitude do traballador para o desempeno do posto de traballo ou coa necesidade de introducir ou
23
mellorar as medidas de proteccioacuten e prevencioacuten a fin de que poidan desenvolver correctamente as suacuteas funcioacutens en materia preventiva
5 Nos supostos en que a natureza dos riscos inherentes ao traballo o faga necesario o dereito dos traballadores aacute vixilancia perioacutedica do seu estado de sauacutede deberaacute ser alongado maacuteis alaacute do remate da relacioacuten laboral nos termos que regulamentariamente se determinen
6 As medidas de vixilancia e control da sauacutede dos traballadores levaranse a cabo por persoal sanitario con competencia teacutecnica formacioacuten e capacidade acreditada
Artigo 23 Documentacioacuten
1 O empresario deberaacute elaborar e conservar aacute disposicioacuten da autoridade laboral a seguinte documentacioacuten relativa aacutes obrigas establecidas nos artigos anteriores
13
a) Plano de prevencioacuten de riscos laborais conforme ao previsto no apartado 1 do artigo 16 desta Lei
b) Avaliacioacuten dos riscos para a seguridade e a sauacutede no traballo incluiacutedo o resultado dos controis perioacutedicos das condicioacutens de traballo e da actividade dos traballadores de acordo co disposto no paraacutegrafo a) do apartado 2 do artigo 16 desta Lei
c) Planificacioacuten da actividade preventiva incluiacutedas as medidas de proteccioacuten e de prevencioacuten a adoptar e no seu caso material de proteccioacuten que deba utilizarse de conformidade co paraacutegrafo b) do apartado 2 do artigo 16 desta Lei
d) Praacutectica dos controis do estado de sauacutede dos traballadores previstos no artigo 22 desta Lei e conclusioacutens obtidas deses nos termos recollidos no derradeiro paraacutegrafo do apartado 4 do devandito artigo
e) Relacioacuten de accidentes de traballo e enfermidades profesionais que causaran ao traballador unha incapacidade laboral superior a un diacutea de traballo Nestes casos o empresario realizaraacute ademais a notificacioacuten a que se refire o apartado 3 deste artigo
2 No momento de cesamento da suacutea actividade as empresas deberaacuten achegar aacute autoridade laboral a documentacioacuten sinalada no apartado anterior
3 O empresario estaraacute na obriga de notificar por escrito aacute autoridade laboral os danos para a sauacutede dos traballadores ao seu servicio que se produciran por mor do desenvolvemento do seu traballo conforme ao procedemento que se determine regulamentariamente
4 A documentacioacuten a que fai referencia este artigo deberaacute tameacuten ser posta a disposicioacuten das autoridades sanitarias co fin de que estas poidan cumprir co disposto no artigo 10 desta Lei e no artigo 21 da Lei 141986 do 25 de abril Xeral de Sanidade
Artigo 24 Coordinacioacuten de actividades empresariais
1 Cando nun mesmo centro de traballo desenvolvan actividades traballadores de duacuteas ou maacuteis
24
empresas estas deberaacuten cooperar na aplicacioacuten da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais Para tal fin estableceraacuten os medios de coordinacioacuten que sexan necesarios en canto aacute proteccioacuten e prevencioacuten de riscos laborais e a informacioacuten sobre estes aos seus respectivos traballadores nos termos previstos no apartado 1 do artigo 18 desta Lei
2 O empresario titular do centro de traballo adoptaraacute as medidas necesarias para que aqueloutros empresarios que desenvolvan actividades no seu centro de traballo reciban a informacioacuten e as instruccioacutens axeitadas en relacioacuten cos riscos existentes no centro de traballo e coas medidas de proteccioacuten e prevencioacuten correspondentes asiacute como sobre as medidas de emerxencia a aplicar para o seu traslado aos seus respectivos traballadores
3 As empresas que contraten ou subcontraten con outras a realizacioacuten de obras ou servicios correspondentes aacute propia actividade daquelas e que se desenvolvan nos seus propios centros de traballo deberaacuten vixiar o cumprimento polos devanditos contratistas e subcontratistas da normativa de prevencioacuten de riscos laborais
4 As obrigas consignadas no derradeiro paraacutegrafo do apartado 1 do artigo 41 desta Lei seraacuten tameacuten de aplicacioacuten respecto das operacioacutens contratadas nos supostos en que os traballadores da empresa contratista ou subcontratista non presten servicios nos centros de traballo da empresa principal sempre que tales traballadores deban operar con maquinaria equipos productos materias primas ou utensilios proporcionados pola empresa principal
5 Os deberes de cooperacioacuten e de informacioacuten e instruccioacuten recollidos nos apartados 1 e 2 aplicaranse respecto dos traballadores autoacutenomos que desenvolvan actividades nos devanditos centros de traballo
6 As obrigas previstas neste artigo seraacuten desenvoltas regulamentariamente
Artigo 25 Proteccioacuten de traballadores especialmente sensibles a determinados riscos
1 O empresario garantiraacute de maneira especiacutefica a proteccioacuten dos traballadores que polas suacuteas propias caracteriacutesticas persoais ou estado bioloacutexico contildeecido incluiacutedos aqueles que tentildean recontildeecida a situacioacuten de discapacidade fiacutesica psiacutequica ou sensorial sexan especialmente sensibles aos riscos derivados do traballo Para tal fin deberaacute ter en conta os ditos aspectos nas avaliacioacutens dos riscos e en funcioacuten destas adoptaraacute as medidas preventivas e de proteccioacuten necesarias
Os traballadores non seraacuten empregados naqueles postos de traballo nos que a causa das suacuteas caracteriacutesticas persoais estado bioloacutexico ou pola suacutea discapacidade fiacutesica psiacutequica ou sensorial debidamente recontildeecida poidan eles os demais traballadores ou outras persoas relacionadas coa empresa pontildeerse en situacioacuten de perigo ou en xeral cando estean manifestamente en estados ou situacioacutens transitorias que non respondan aacutes esixencias psicofiacutesicas dos respectivos postos de traballo
2 Igualmente o empresario deberaacute ter en conta nas avaliacioacutens os factores de risco que poidan incidir na funcioacuten de procreacioacuten dos traballadores en particular pola exposicioacuten a axentes fiacutesicos quiacutemicos e bioloacutexicos que poidan exercer efectos mutaxeacutenicos ou de toxicidade para a procreacioacuten tanto nos aspectos da fertilidade como do desenvolvemento da descendencia co fin de adoptar as medidas
25
preventivas necesarias
Artigo 26 Proteccioacuten da maternidade
1 A avaliacioacuten dos riscos a que se refire o artigo 16 desta Lei deberaacute abranguer a determinacioacuten da natureza o grao e a duracioacuten da exposicioacuten das traballadoras en situacioacuten de embarazo ou parto recente a axentes procedementos ou condicioacutens de traballo que poidan influiacuter negativamente na sauacutede das traballadoras ou do feto en calquera actividade susceptible de presentar un risco especiacutefico Se os resultados da avaliacioacuten revelasen un risco para a seguridade e a sauacutede ou unha posible repercusioacuten sobre o embarazo ou a lactacioacuten das devanditas traballadoras o empresario adoptaraacute as medidas necesarias para evitar a exposicioacuten ao dito risco a traveacutes dunha adaptacioacuten das condicioacutens ou do tempo de traballo da traballadora afectada As devanditas medidas incluiraacuten cando resulte necesario a non realizacioacuten de traballo nocturno ou de traballo a quendas
2 Cando a adaptacioacuten das condicioacutens ou do tempo de traballo non resultase posible ou a pesar de tal adaptacioacuten as condicioacutens dun posto de traballo puidesen influiacuter negativamente na sauacutede da traballadora embarazada ou do feto e asiacute o certifiquen os Servicios Meacutedicos do Instituto Nacional da Seguridade Social ou das Mutuas co informe do meacutedico do Servicio Nacional da Sauacutede que asista facultativamente aacute traballadora esta deberaacute desempentildear un posto de traballo ou funcioacuten diferente e compatible co seu estado O empresario deberaacute determinar previa consulta cos representantes dos traballadores a relacioacuten dos postos de traballo exentos de riscos para estes efectos
O cambio de posto ou funcioacuten levarase a cabo de conformidade coas regras e criterios que se apliquen nos supostos de mobilidade funcional e teraacute efectos ata o momento en que o estado de sauacutede da traballadora permita a suacutea reincorporacioacuten ao anterior posto
No suposto de que aiacutenda aplicando as regras sinaladas no paraacutegrafo anterior non existise posto de traballo ou funcioacuten compatible a traballadora poderaacute ser destinada a un posto non correspondente ao seu grupo ou a categoriacutea equivalente aiacutenda que conservaraacute o dereito ao conxunto de retribucioacutens do seu posto de orixe
3 Se o antedito cambio de posto non resultara teacutecnica ou obxectivamente posible ou no poida razoablemente exixirse por motivos xustificados poderaacute declararse o paso da traballadora afectada aacute situacioacuten de suspensioacuten do contrato por risco durante o embarazo contemplada no artigo 451 d) do Estatuto dos Traballadores durante o periacuteodo necesario para a proteccioacuten da suacutea seguridade ou da suacutea sauacutede e mentres persista a imposibilidade de reincorporarse ao seu posto anterior ou a outro posto compatible co seu estado
4 O disposto nos nuacutemeros 1 e 2 deste artigo seraacute tameacuten de aplicacioacuten durante o periacuteodo de lactacioacuten se as condicioacutens de traballo puidesen influiacuter negativamente na sauacutede da muller ou do fillo e asiacute o certificase o meacutedico que no reacutexime de Seguridade Social aplicable asista facultativamente aacute traballadora
5 As traballadoras embarazadas teraacuten dereito a ausentarse do traballo con dereito a remuneracioacuten para a realizacioacuten de exames prenatais e teacutecnicas de preparacioacuten ao parto previo aviso ao empresario e xustificacioacuten da necesidade da suacutea realizacioacuten dentro da xeira
26
La evaluacioacuten de los riesgos a que se refiere el artiacuteculo 16 de la presente Ley deberaacute comprender la determinacioacuten de la naturaleza el grado y la duracioacuten de la exposicioacuten de las trabajadoras en situacioacuten de embarazo o parto reciente a agentes procedimientos o condiciones de trabajo que puedan influir negativamente en la salud de las trabajadoras o del feto en cualquier actividad susceptible de presentar un riesgo especiacutefico Si los resultados de la evaluacioacuten revelasen un riesgo para la seguridad y la salud o una posible repercusioacuten sobre el embarazo o la lactancia de las citadas trabajadoras el empresario adoptaraacute las medidas necesarias para evitar la exposicioacuten a dicho riesgo a traveacutes de una adaptacioacuten de las condiciones o del tiempo de trabajo de la trabajadora afectada
Dichas medidas incluiraacuten cuando resulte necesario la no realizacioacuten de trabajo nocturno o de trabajo a turnosSustituido por Ley Orgaacutenica 32007 por
2 Cuando la adaptacioacuten de las condiciones o del tiempo de trabajo no resultase posible o a pesar de tal adaptacioacuten las condiciones de un puesto de trabajo pudieran influir negativamente en la salud de la trabajadora embarazada o del feto y asiacute lo certifiquen los Servicios Meacutedicos del Instituto Nacional de la Seguridad Social o de las Mutuas en funcioacuten de la Entidad con la que la empresa tenga concertada la cobertura de los riesgos profesionales con el informe del meacutedico del Servicio Nacional de Salud que asista facultativamente a la trabajadora eacutesta deberaacute desempentildear un puesto de trabajo o funcioacuten diferente y compatible con su estado El empresario deberaacute determinar previa consulta con los representantes de los trabajadores la relacioacuten de los puestos de trabajo exentos de riesgos a estos efectos
El cambio de puesto o funcioacuten se llevaraacute a cabo de conformidad con las reglas y criterios que se apliquen en los supuestos de movilidad funcional y tendraacute efectos hasta el momento en que el estado de salud de la trabajadora permita su reincorporacioacuten al anterior puesto
En el supuesto de que aun aplicando las reglas sentildealadas en el paacuterrafo anterior no existiese puesto de trabajo o funcioacuten compatible la trabajadora podraacute ser destinada a un puesto no correspondiente a su grupo o categoriacutea equivalente si bien conservaraacute el derecho al conjunto de retribuciones de su puesto de origen
Si dicho cambio de puesto no resultara teacutecnica u objetivamente posible o no pueda razonablemente exigirse por motivos justificados podraacute declararse el paso de la trabajadora afectada a la situacioacuten de suspensioacuten del contrato por riesgo durante el embarazo contemplada en el artiacuteculo 451d) del Estatuto de los Trabajadores durante el periacuteodo necesario para la proteccioacuten de su seguridad o de su salud y mientras persista la imposibilidad de reincorporarse a su puesto anterior o a otro puesto compatible con su estadoSustituido por Ley Orgaacutenica 32007 por
Lo dispuesto en los nuacutemeros 1 y 2 de este artiacuteculo seraacute tambieacuten de aplicacioacuten durante el periacuteodo de lactancia natural si las condiciones de trabajo pudieran influir negativamente en la salud de la mujer o del hijo y asiacute lo certifiquen los Servicios Meacutedicos del Instituto Nacional de la Seguridad Social o de las Mutuas en funcioacuten de la Entidad con la que la empresa tenga concertada la cobertura de los riesgos profesionales con el informe del meacutedico del Servicio Nacional de Salud que asista facultativamente a la trabajadora o a su
27
hijo Podraacute asimismo declararse el pase de la trabajadora afectada a la situacioacuten de suspensioacuten del contrato por riesgo durante la lactancia natural de hijos menores de nueve meses contemplada en el artiacuteculo 451d) del Estatuto de Ios Trabajadores si se dan las circunstancias previstas en el nuacutemero 3 de este artiacuteculo
Las trabajadoras embarazadas tendraacuten derecho a ausentarse del trabajo con derecho a remuneracioacuten para la realizacioacuten de exaacutemenes prenatales y teacutecnicas de preparacioacuten al parto previo aviso al empresario y justificacioacuten de la necesidad de su realizacioacuten dentro de la jornada de trabajo
Artigo 27 Proteccioacuten dos menores
1 Antes da incorporacioacuten ao traballo de mozos menores de dezaoito anos e previamente a calquera modificacioacuten importante das suacuteas condicioacutens de traballo o empresario deberaacute efectuar unha avaliacioacuten dos postos de traballo a desempentildear por estes a fin de determinar a natureza o grao e a duracioacuten da suacutea exposicioacuten en calquera actividade susceptible de presentar un risco especiacutefico ao respecto a axentes procesos ou condicioacutens de traballo que poidan pontildeer en perigo a seguridade ou a sauacutede destes traballadores
Para tal fin a avaliacioacuten teraacute especialmente en conta os riscos especiacuteficos para a seguridade a sauacutede e o desenvolvemento dos mozos derivados da suacutea falta de experiencia da suacutea inmadurez para avaliar os riscos existentes ou potenciais e do seu desenvolvemento aiacutenda incompleto
En todo caso o empresario informaraacute aos devanditos mozos e aos seus pais ou titores que intervintildeesen na contratacioacuten conforme ao disposto na letra b) do artigo 7 do texto refundido da Lei do Estatuto dos Traballadores aprobado polo Real Decreto lexislativo 11995 do 24 de marzo dos posibles riscos e de todas as medidas adoptadas para a proteccioacuten da suacutea seguridade e sauacutede
2 Tendo en conta os factores anteriormente sinalados o Goberno estableceraacute as limitacioacutens aacute contratacioacuten dos mozos menores de dezaoito anos en traballos que presenten riscos especiacuteficos
Artigo 28 Relacioacutens de traballo temporais de duracioacuten determinada e en empresas de traballo temporal
1 Os traballadores con relacioacutens de traballo temporais ou de duracioacuten determinada asiacute como os contratados por empresas de traballo temporal deberaacuten beneficiarse do mesmo nivel de proteccioacuten en materia de seguridade e sauacutede que os restantes traballadores da empresa na que prestan os seus servicios
A existencia dunha relacioacuten de traballo das sinaladas no paraacutegrafo anterior non xustificaraacute de ninguacuten xeito unha diferencia de trato polo que respecta aacutes condicioacutens de traballo no relativo a calquera dos aspectos da proteccioacuten da seguridade e a sauacutede dos traballadores
Esta Lei e as suacuteas disposicioacutens de desenvolvemento aplicaranse plenamente aacutes relacioacutens de traballo sinaladas nos paraacutegrafos anteriores
2 O empresario adoptaraacute as medidas necesarias para garantir que con caraacutecter previo ao inicio da suacutea actividade os traballadores a que se refire o apartado anterior reciban informacioacuten acerca dos riscos aos que estean expostos en particular no relativo aacute necesidade de cualificacioacutens ou aptitudes profesionais determinadas a esixencia de controis meacutedicos especiais ou a existencia de riscos especiacuteficos do posto de
28
traballo a cubrir asiacute como sobre as medidas de proteccioacuten e prevencioacuten fronte a estes
Os devanditos traballadores recibiraacuten en todo caso unha formacioacuten suficiente e axeitada aacutes caracteriacutesticas do posto de traballo a cubrir tendo en conta a suacutea cualificacioacuten e experiencia profesional e os riscos aos que estean expostos
3 Os traballadores a que se refire este artigo teraacuten dereito a unha vixilancia perioacutedica do seu estado de sauacutede nos termos establecidos no artigo 22 desta Lei e nas suacuteas normas de desenvolvemento
4 O empresario deberaacute informar aos traballadores designados para ocuparse das actividades de proteccioacuten e prevencioacuten ou se eacute o caso o servicio de prevencioacuten previsto no artigo 31 desta Lei da incorporacioacuten dos traballadores a que se refire este artigo na medida necesaria para que poidan desenvolver de xeito axeitado aacutes suacuteas funcioacutens respecto de todos os traballadores da empresa
5 Nas relacioacutens de traballo a traveacutes de empresas de traballo temporal a empresa usuaria seraacute responsable das condicioacutens de execucioacuten do traballo en todo o relacionado coa proteccioacuten da seguridade e a sauacutede dos traballadores Corresponderaacute ademais aacute empresa usuaria o cumprimento das obrigas en materia de informacioacuten previstas nos apartados 2 e 4 deste artigo
A empresa de traballo temporal seraacute responsable do cumprimento das obrigas en materia de formacioacuten e vixilancia da sauacutede que se establecen nos apartados 2 e 3 deste artigo Para tal fin e sen prexuiacutezo do disposto no paraacutegrafo anterior a empresa usuaria deberaacute informar aacute empresa de traballo temporal e esta aos traballadores afectados antes da adscricioacuten destes acerca das caracteriacutesticas propias dos postos de traballo a desempentildear e das cualificacioacutens requiridas
A empresa usuaria deberaacute informar aos representantes dos traballadores nesta da adscricioacuten dos traballadores postos a disposicioacuten pola empresa de traballo temporal Os ditos traballadores poderanse dirixir a estes representantes no exercicio dos dereitos recontildeecidos nesta Lei
Artigo 29 Obrigas dos traballadores en materia de prevencioacuten de riscos
1 Corresponde a cada traballador velar segundo as suacuteas posibilidades e mediante o cumprimento das medidas de prevencioacuten que en cada caso sexan adoptadas pola suacutea propia seguridade e sauacutede no traballo e pola daqueloutras persoas aacutes que poida afectar a suacutea actividade profesional a causa dos seus actos e omisioacutens no traballo de conformidade coa suacutea formacioacuten e as instruccioacutens do empresario
2 Os traballadores de acordo coa suacutea formacioacuten e seguindo as instruccioacutens do empresario deberaacuten en particular
1ordm Empregar de forma axeitada de acordo coa suacutea natureza e os riscos previsibles as maacutequinas aparellos ferramentas substancias perigosas equipos de transporte e en xeral calquera outros medios cos que desenvolvan a suacutea actividade
2ordm Empregar correctamente os medios e equipos de proteccioacuten facilitados polo empresario de acordo coas instruccioacutens recibidas deste
3ordm Non pontildeer foacutera de funcionamento e empregar correctamente os dispositivos de seguridade existentes ou que se instalen nos medios relacionados coa suacutea actividade ou nos lugares de traballo en que esta tentildea lugar
29
4ordm Informar de inmediato ao seu superior xeraacuterquico directo e aos traballadores designados para realizaren actividades de proteccioacuten e de prevencioacuten ou se eacute o caso ao servicio de prevencioacuten acerca de calquera situacioacuten que ao seu xuiacutezo entrantildee por motivos razoables un risco para a seguridade e a sauacutede dos traballadores
5ordm Contribuiacuter ao cumprimento das obrigas establecidas pola autoridade competente co fin de protexer a seguridade e a sauacutede dos traballadores no traballo
6ordm Cooperar co empresario para que este poida garantir unhas condicioacutens de traballo que sexan seguras e non entrantildeen riscos para a seguridade e a sauacutede dos traballadores
3 O cumprimento polos traballadores das obrigas en materia de prevencioacuten de riscos a que se refiren os apartados anteriores teraacute a consideracioacuten de incumprimento laboral para os efectos previstos no artigo 581 do Estatuto dos Traballadores ou de falta se eacute o caso conforme ao establecido na correspondente normativa sobre reacutexime disciplinario dos funcionarios puacuteblicos ou do persoal estatutario ao servicio das Administracioacutens puacuteblicas O disposto neste apartado seraacute igualmente aplicable aos socios das cooperativas en que a suacutea actividade consista na prestacioacuten do seu traballo coas precisioacutens que se establezan nos seus Regulamentos de Reacutexime Interno
CAPIacuteTULO IV
Servicios de prevencioacuten
Artigo 30 Proteccioacuten e prevencioacuten de riscos profesionais
1 En cumprimento do deber de prevencioacuten de riscos profesionais o empresario designaraacute un ou varios traballadores para ocupaacuterense da devandita actividade constituiraacute un servicio de prevencioacuten ou concertaraacute o dito servicio cunha entidade especializada allea aacute empresa
2 Os traballadores designados deberaacuten ter a capacidade necesaria dispor do tempo e dos medios precisos e ser suficientes en nuacutemero tendo en conta o tamantildeo da empresa asiacute como os riscos a que estaacuten expostos os traballadores e a suacutea distribucioacuten nesta co alcance que se determine nas disposicioacutens a que se refire a letra e) do apartado 1 do artigo 6 desta Lei
Os traballadores a que se refire o paraacutegrafo anterior colaboraraacuten entre si e se eacute o caso cos servicios de prevencioacuten
3 Para a realizacioacuten da actividade de prevencioacuten o empresario deberaacute facilitar aos traballadores designados o acceso aacute informacioacuten e documentacioacuten a que se refiren os artigos 18 e 23 desta Lei
4 Os traballadores designados non poderaacuten sufrir ninguacuten prexuiacutezo derivado das suacuteas actividades de proteccioacuten e prevencioacuten dos riscos profesionais na empresa En exercicio desta funcioacuten os devanditos traballadores gozaraacuten en particular das garantiacuteas que para os representantes dos traballadores establecen as letras a) b) e c) do artigo 68 e o apartado 4 do artigo 56 do texto refundido da Lei do Estatuto dos Traballadores
Esta garantiacutea acadaraacute tameacuten aos traballadores integrantes do servicio de prevencioacuten cando a
30
empresa decida constituiacutelo de acordo co disposto no artigo seguinte
Os traballadores a que se refiren os paraacutegrafos anteriores deberaacuten gardar sixilo profesional sobre a informacioacuten relativa aacute empresa aacute que tiveran acceso como consecuencia do desempentildeo das suacuteas funcioacutens
5 Nas empresas de menos de seis traballadores o empresario poderaacute asumir persoalmente as funcioacutens sinaladas no apartado 1 sempre que desenvolva de forma cotiaacute a suacutea actividade no centro de traballo e tentildea a capacidade necesaria en funcioacuten dos riscos a que estean expostos os traballadores e a perigosidade das actividades co alcance que se determine nas disposicioacutens a que se refire a letra e) do apartado 1 do artigo 6 desta Lei
6 O empresario que non concertase o Servicio de prevencioacuten cunha entidade especializada allea aacute empresa deberaacute someter o seu sistema de prevencioacuten ao control dunha auditoriacutea ou avaliacioacuten externa nos termos que regulamentariamente se determinen
Artigo 31 Servicios de prevencioacuten
1 Se a designacioacuten dun ou varios traballadores fose insuficiente para a realizacioacuten das actividades de prevencioacuten en funcioacuten do tamantildeo da empresa dos riscos a que estean expostos os traballadores ou da perigosidade das actividades desenvolvidas co alcance que se estableza nas disposicioacutens a que se refire a letra e) do apartado 1 do artigo 6 desta Lei o empresario deberaacute recorrer a un ou varios servicios de prevencioacuten propios ou alleos aacute empresa que colaboraraacuten cando sexa necesario
Para o establecemento destes servicios nas Administracioacutens puacuteblicas terase en conta a suacutea estructura organizativa e a existencia se eacute o caso de aacutembitos sectoriais e descentralizados
2 Entenderase como servicio de prevencioacuten o conxunto de medios humanos e materiais necesarios para realizar as actividades preventivas a fin de garantir a axeitada proteccioacuten da seguridade e a sauacutede dos traballadores asesorando e asistindo para isto ao empresario aos traballadores e aos seus representantes e aos oacuterganos de representacioacuten especializados Para o exercicio das suacuteas funcioacutens o empresario deberaacute facilitar ao devandito servicio o acceso aacute informacioacuten e documentacioacuten a que se refire o apartado 3 do artigo anterior
3 Os servicios de prevencioacuten deberaacuten estar en condicioacutens de proporcionar aacute empresa o asesoramento e apoio que precise en funcioacuten dos tipos de risco nela existentes e no referente a
Texto reemplazado por la Ley 542003
a) O desentildeo implantacioacuten e aplicacioacuten dun plano de prevencioacuten de riscos laborais que permita a integracioacuten da prevencioacuten na empresa
b) A avaliacioacuten dos factores de risco que poidan afectar aacute seguridade e a sauacutede dos traballadores nos termos previstos no artigo 16 desta Lei
Texto reemplazado por la Ley 542003c) A planificacioacuten da actividade preventiva e a determinacioacuten das prioridades na adopcioacuten das
medidas preventivas e a vixilaacutencia da suacutea eficacia
31
d) A informacioacuten e formacioacuten dos traballadores
e) A prestacioacuten dos primeiros auxilios e planos de emerxencia f) A vixilancia da sauacutede dos traballadores en relacioacuten cos riscos derivados do traballo
4 O servicio de prevencioacuten teraacute caraacutecter interdisciplinario tendo os seus medios que ser apropiados para cumprir as suacuteas funcioacutens Para isto a formacioacuten especialidade capacitacioacuten dedicacioacuten e nuacutemero de compontildeentes destes servicios asiacute como os seus recursos teacutecnicos deberaacuten ser suficientes e axeitados aacutes actividades preventivas a desenvolver en funcioacuten das seguintes circunstancias
a) Tamantildeo da empresa
b) Tipos de risco aos que se poidan atopar expostos os traballadores
c) Distribucioacuten de riscos na empresa
5 Para poder actuar como servicios de prevencioacuten as entidades especializadas deberaacuten ser obxecto de acreditacioacuten pola Administracioacuten laboral mediante a comprobacioacuten de que reuacutenen os requisitos que se establezan regulamentariamente e previa aprobacioacuten da Administracioacuten sanitaria en canto aos aspectos de caraacutecter sanitario
Artigo 32 Actuacioacuten preventiva das Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais
As Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social poderaacuten desenvolver para as empresas a elas asociadas as funcioacutens correspondentes aos servicios de prevencioacuten con suxeicioacuten ao disposto no apartado 5 do artigo 31
Os representantes dos empresarios e dos traballadores teraacuten dereito a participar no control e seguimento da xestioacuten desenvolvida polas Mutuas de Accidentes da Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social nas funcioacutens a que se refire o paraacutegrafo anterior conforme ao previsto no artigo 39 cinco da Lei 421994 do 30 de decembro de Medidas fiscais administrativas e de orde social
Texto Antildeadido por la Ley 542003
Artigo 32 bis Presencia dos recursos preventivos
1 A presencia no centro de traballo dos recursos preventivos calquera que sexa a modalidade de organizacioacuten de ditos recursos seraacute necesaria nos seguintes casos
a) Cando os riscos podan verse agravados ou modificados no desenvolvemento do proceso ou a actividade pola concorrencia de operacioacutens diversas que se desenvolven sucesiva o simultaneamente e que fagan preciso o control da correcta aplicacioacuten dos meacutetodos de traballo
b) Cando se realicen actividades ou procesos que regulamentariamente sexan considerados como perigosos ou con riscos especiais
c) Cando a necesidade de dita presencia sexa requirida pola Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social se as circunstancias do caso asiacute o esixiran debido aacutes condicioacutens de traballo detectadas
32
2 Consideacuteranse recursos preventivos aos que o empresario poderaacute asignar a presencia os seguintes
a) Un ou varios traballadores designados da empresa
b) Un ou varios membros do servicio de prevencioacuten propio da empresa
c) Un ou varios membros do ou dos servicios de prevencioacuten alleos concertados pola empresa Cando a presencia se realice por diferentes recursos preventivos estes deberaacuten colaborar entre si
3 Os recursos preventivos a que se refire o apartado anterior deberaacuten ter a capacidade suficiente dispontildeer dos medios necesarios e ser suficientes en nuacutemero para vixiar o cumprimento das actividades preventivas debendo permanecer no centro de traballo durante o tempo no que se mantentildea a situacioacuten que determine a suacutea presencia
4 No obstante o sinalado nos apartados anteriores o empresario poderaacute asignar a presencia de forma expresa a un ou varios traballadores da empresa que sen formar parte do servicio de prevencioacuten propio ni ser traballadores designados reuacutenan os contildeecementos a cualificacioacuten e a experiencia necesarios nas actividades ou procesos a que se refire o apartado 1 e conten coa formacioacuten preventiva correspondente como miacutenimo aacutes funciones do nivel baacutesico
Neste suposto tales traballadores manteraacuten a necesaria colaboracioacuten cos recursos preventivos do empresario
CAPIacuteTULO V
Consulta e participacioacuten dos traballadores
Artigo 33 Consulta dos traballadores
1 O empresario deberaacute consultar aos traballadores coa debida antelacioacuten a adopcioacuten das decisioacutens relativas a
a) A planificacioacuten e a organizacioacuten do traballo na empresa e a introduccioacuten de novas tecnoloxiacuteas en todo o relacionado coas consecuencias que estas puidesen ter para a seguridade e a sauacutede dos traballadores derivadas da escolla dos equipos a determinacioacuten e a adecuacioacuten das condicioacutens de traballo e o impacto dos factores ambientais no traballo
b) A organizacioacuten e desenvolvemento das actividades de proteccioacuten da sauacutede e prevencioacuten dos riscos profesionais na empresa incluiacuteda a designacioacuten dos traballadores encargados das devanditas actividades ou o recurso a un servicio de prevencioacuten externo
c) A designacioacuten dos traballadores encargados das medidas de emerxencia
d) Os procedementos de informacioacuten e documentacioacuten a que se refiren os artigos 18 apartado 1 e 23 apartado 1 desta Lei
e) O proxecto e a organizacioacuten da formacioacuten en materia preventiva
f) Calquera outra accioacuten que poida ter efectos substanciais sobre a seguridade e a sauacutede dos
33
traballadores
2 Nas empresas que conten con representantes dos traballadores as consultas a que se refire o apartado anterior levaranse a cabo cos ditos representantes
Artigo 34 Dereitos de participacioacuten e representacioacuten
1 Os traballadores tentildeen dereito a participar na empresa nas cuestioacutens relacionadas coa prevencioacuten de riscos no traballo
Nas empresas ou centros de traballo que conten con seis ou maacuteis traballadores a participacioacuten destes canalizarase a traveacutes dos seus representantes e da representacioacuten especializada que se regula neste capiacutetulo
2 Aos Comiteacutes de Empresa aos Delegados de Persoal e aos representantes sindicais corresponderalles nos termos que respectivamente lles recontildeecen o Estatuto dos Traballadores a Lei de Oacuterganos de Representacioacuten do Persoal ao Servicio das Administracioacutens Puacuteblicas e a Lei Orgaacutenica de Liberdade Sindical a defensa dos intereses dos traballadores en materia de prevencioacuten de riscos no traballo Para isto os representantes do persoal exerceraacuten as competencias que as devanditas normas establecen en materia de informacioacuten consulta e negociacioacuten vixilancia e control e exercicio de accioacutens perante as empresas e os oacuterganos e tribunais competentes
3 O dereito de participacioacuten que se regula neste capiacutetulo exercerase no aacutembito das Administracioacutens puacuteblicas coas adaptacioacutens que procedan en atencioacuten aacute diversidade das actividades que desenvolven e as diferentes condicioacutens en que estas se realizan a complexidade e dispersioacuten da suacutea estructura organizativa e as suacuteas peculiaridades en materia de representacioacuten colectiva nos termos previstos na Lei 71990 do 19 de xullo sobre negociacioacuten colectiva e participacioacuten na determinacioacuten das condicioacutens de traballo dos empregados puacuteblicos podendo establecer aacutembitos sectoriais e descentralizados en funcioacuten do nuacutemero de efectivos e centros
Para levar a cabo a indicada adaptacioacuten no aacutembito da Administracioacuten Xeral do Estado o Goberno teraacute en conta os seguintes criterios
a) De ninguacuten xeito a dita adaptacioacuten poderaacute afectar aacutes competencias facultades e garantiacuteas que se recontildeecen nesta Lei aos Delegados de Prevencioacuten e aos Comiteacutes de Seguridade e Sauacutede
b) Deberase establecer o aacutembito especiacutefico que resulte axeitado en cada caso para o exercicio da funcioacuten de participacioacuten en materia preventiva dentro da estructura organizativa da Administracioacuten Con caraacutecter xeral o devandito aacutembito seraacute o dos oacuterganos de representacioacuten do persoal ao servicio das Administracioacutens puacuteblicas aiacutenda que se poderaacuten establecer outros distintos en funcioacuten das caracteriacutesticas da actividade e frecuencia dos riscos a que poidan estar expostos os traballadores
c) Cando no indicado aacutembito existan diferentes oacuterganos de representacioacuten do persoal deberase garantir unha actuacioacuten coordinada de todos eles en materia de prevencioacuten e proteccioacuten da seguridade e a sauacutede no traballo posibilitando que a participacioacuten se realice de forma conxunta entre uns e outros no aacutembito especiacutefico establecido para o efecto
d) Con caraacutecter xeral constituirase un uacutenico Comiteacute de Seguridade e Sauacutede no aacutembito dos oacuterganos de representacioacuten previstos na Lei de Oacuterganos de Representacioacuten do Persoal ao Servicio das
34
Administracioacutens Puacuteblicas que estaraacute integrado polos Delegados de Prevencioacuten designados no dito aacutembito tanto para o persoal con relacioacuten de caraacutecter administrativo ou estatutario como para o persoal laboral e por representantes da Administracioacuten en nuacutemero non superior ao de Delegados Malia isto poderanse constituiacuter Comiteacutes de Seguridade e Sauacutede noutros aacutembitos cando as razoacutens da actividade e o tipo e frecuencia dos riscos asiacute o aconsellen
Artigo 35 Delegados de Prevencioacuten
1 Os Delegados de Prevencioacuten son os representantes dos traballadores con funcioacutens especiacuteficas en materia de prevencioacuten de riscos no traballo
2 Os Delegados de Prevencioacuten seraacuten designados por e entre os representantes do persoal no aacutembito dos oacuterganos de representacioacuten previstos nas normas a que se refire o artigo anterior de acordo coa seguinte escala
De 50 a 100 traballadores 2 Delegados de prevencioacutenDe 101 a 500 traballadores 3 Delegados de PrevencioacutenDe 501 a 1000 traballadores 4 Delegados de PrevencioacutenDe 1001 a 2000 traballadores 5 Delegados de PrevencioacutenDe 2001 a 3000 traballadores 6 Delegados de PrevencioacutenDe 3001 a 4000 traballadores 7 Delegados de PrevencioacutenDe 4001 en adiante 8 Delegados de Prevencioacuten
Nas empresas de ata trinta traballadores o Delegado de Prevencioacuten seraacute o Delegado de PersoalNas empresas de trinta e un a corenta e nove traballadores haberaacute un Delegado de Prevencioacuten que
seraacute elixido por e entre os Delegados de Persoal
3 Para os efectos de determinar o nuacutemero de Delegados de Prevencioacuten teranse en conta os seguintes criterios
a) Os traballadores vinculados por contratos de duracioacuten determinada superior a un ano computaranse como traballadores fixos do cadro de persoal
b) Os contratados por prazo de ata un ano computaranse segundo o nuacutemero de diacuteas traballados no periacuteodo dun ano anterior aacute designacioacuten Cada douscentos diacuteas traballados ou fraccioacuten computaranse como un traballador maacuteis
4 Malia o disposto neste artigo nos convenios colectivos poderanse establecer outros sistemas de designacioacuten dos Delegados de Prevencioacuten sempre que se garanta que a facultade de designacioacuten corresponde aos representantes do persoal ou aos propios traballadores
Asiacute mesmo na negociacioacuten colectiva ou mediante os acordos a que se refire o artigo 83 apartado 3 do Estatuto dos Traballadores poderase acordar que as competencias recontildeecidas nesta Lei aos Delegados de Prevencioacuten sexan exercidas por oacuterganos especiacuteficos creados no propio convenio ou nos acordos nomeados Os devanditos oacuterganos poderaacuten asumir nos termos e conforme aacutes modalidades que se acorde competencias xerais respecto do conxunto dos centros de traballo incluiacutedos no aacutembito de aplicacioacuten do convenio ou do acordo co fin de fomentar o mellor cumprimento nestes da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais
35
Igualmente no aacutembito das Administracioacutens puacuteblicas poderanse establecer nos termos sinalados na Lei 71990 do 19 de xullo sobre negociacioacuten colectiva e participacioacuten na determinacioacuten das condicioacutens de traballo dos empregados puacuteblicos outros sistemas de designacioacuten dos Delegados de Prevencioacuten e acordarse que as competencias que a dita Lei atribuacutee a estes poidan ser exercidas por oacuterganos especiacuteficos
Artigo 36 Competencias e facultades dos Delegados de Prevencioacuten
1 Son competencias dos Delegados de Prevencioacuten
a) Colaborar coa direccioacuten da empresa na mellora da accioacuten preventiva
b) Promover e fomentar a cooperacioacuten dos traballadores na execucioacuten da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais
c) Ser consultados polo empresario con caraacutecter previo aacute suacutea execucioacuten acerca das decisioacutens a que se refire o artigo 33 desta Lei
d) Exercer un labor de vixilancia e control sobre o cumprimento da normativa de prevencioacuten de riscos laborais
Nas empresas que de acordo co disposto no apartado 2 do artigo 38 desta Lei non conten con Comiteacute de Seguridade e Sauacutede por non acadaren o nuacutemero miacutenimo de traballadores establecido para tal efecto as competencias atribuiacutedas a aquel nesta Lei seraacuten exercidas polos Delegados de Prevencioacuten
2 No exercicio das competencias atribuiacutedas aos Delegados de Prevencioacuten estes estaraacuten facultados para
a) Acompantildear os teacutecnicos nas avaliacioacutens de caraacutecter preventivo do medio ambiente de traballo asiacute como nos termos previstos no artigo 40 desta Lei aos Inspectores de Traballo e Seguridade Social nas visitas e verificacioacutens que realicen nos centros de traballo para comprobar o cumprimento da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais podendo formular ante eles as observacioacutens que estimen oportunas
b) Ter acceso coas limitacioacutens previstas no apartado 4 do artigo 22 desta Lei aacute informacioacuten e documentacioacuten relativa aacutes condicioacutens de traballo que sexan necesarias para o exercicio das suacuteas funcioacutens e en particular aacute prevista nos artigos 18 e 23 desta Lei Cando a informacioacuten estea suxeita aacutes limitacioacutens devanditas soacute poderaacute ser subministrada de maneira que se garanta o respecto da confidencialidade
c) Ser informados polo empresario sobre os danos producidos na sauacutede dos traballadores unha vez que aquel tivese contildeecemento deles podendo presentarse aiacutenda foacutera da suacutea xeira no lugar dos feitos para contildeecer as circunstancias destes
d) Recibir do empresario as informacioacutens obtidas por este procedentes das persoas ou oacuterganos encargados das actividades de proteccioacuten e prevencioacuten na empresa asiacute como dos organismos competentes para a seguridade e a sauacutede dos traballadores sen prexuiacutezo do disposto no artigo 40 desta Lei en materia de colaboracioacuten coa Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
e) Realizar visitas aos lugares de traballo para exercer un labor de vixilancia e control do estado das condicioacutens de traballo podendo para tal fin acceder a calquera zona destes e comunicarse durante a xeira
36
cos traballadores de maneira que non se altere o normal desenvolvemento do proceso productivo
f) Solicitar do empresario a adopcioacuten de medidas de caraacutecter preventivo e para a mellora dos niveis de proteccioacuten da seguridade e a sauacutede dos traballadores podendo para tal fin efectuar propostas ao empresario asiacute como ao Comiteacute de Seguridade e Sauacutede para a suacutea discusioacuten neste
g) Propontildeer ao oacutergano de representacioacuten dos traballadores a adopcioacuten do acordo de paralizacioacuten de actividades a que se refire o apartado 3 do artigo 21
3 Os informes que deben emitir os Delegados de Prevencioacuten a teor do disposto na letra c) do apartado l deste artigo deberanse elaborar nun prazo de quince diacuteas ou no tempo imprescindible cando se trate de adoptar medidas dirixidas a previr riscos inminentes Transcorrido o prazo sen ter emitido o informe o empresario poderaacute pontildeer en praacutectica a suacutea decisioacuten
4 A decisioacuten negativa do empresario aacute adopcioacuten das medidas propostas polo Delegado de Prevencioacuten a teor do disposto na letra f) do apartado 2 deste artigo deberaacute ser motivada
Artigo 37 Garantiacuteas e sixilo profesional dos Delegados de Prevencioacuten
1 O previsto no artigo 68 do Estatuto dos Traballadores en materia de garantiacuteas aplicarase aos Delegados de Prevencioacuten na suacutea condicioacuten de representantes dos traballadores
O tempo empregado polos Delegados de Prevencioacuten para o desempentildeo das funcioacutens previstas nesta Lei considerarase como de exercicio de funcioacutens de representacioacuten para os efectos da utilizacioacuten do creacutedito de horas mensuais retribuiacutedas previsto na letra e) do devandito artigo 68 do Estatuto dos Traballadores
Malia o anterior considerarase en todo caso como tempo de traballo efectivo sen imputacioacuten ao dito creacutedito horario o correspondente aacutes xuntanzas do Comiteacute de Seguridade e Sauacutede e a calquera outras convocadas polo empresario en materia de prevencioacuten de riscos asiacute como o destinado aacutes visitas previstas nas letras a) e c) do nuacutemero 2 do artigo anterior
2 O empresario deberaacute proporcionarlles aos Delegados de Prevencioacuten os medios e a formacioacuten en materia preventiva que resulten necesarios para o exercicio das suacuteas funcioacutens
A formacioacuten teraa que facilitar o empresario polos seus propios medios ou mediante concerto con organismos ou entidades especializadas na materia e deberaacute adaptarse aacute evolucioacuten dos riscos e aacute aparicioacuten doutros novos repetiacutendose periodicamente se fose necesario
O tempo dedicado aacute formacioacuten considerarase como tempo de traballo para todos os efectos e o seu custo non poderaacute recaer de ninguacuten xeito sobre os Delegados de Prevencioacuten
3 Os Delegados de Prevencioacuten seralles de aplicacioacuten o disposto no apartado 2 do artigo 65 do Estatuto dos Traballadores en canto ao sixilo profesional debido respecto das informacioacutens a que tivesen acceso como consecuencia da suacutea actuacioacuten na empresa
4 O disposto neste artigo en materia de garantiacuteas e sixilo profesional dos Delegados de Prevencioacuten entenderase referido no caso das relacioacutens de caraacutecter administrativo ou estatutario do persoal ao servicio das Administracioacutens puacuteblicas aacute regulacioacuten contida nos artigos 10 paraacutegrafo segundo e 11 da Lei 91987 do 12 de xuntildeo de Oacuterganos de Representacioacuten Determinacioacuten das Condicioacutens de Traballo e Participacioacuten
37
do Persoal ao Servicio das Administracioacutens Puacuteblicas
Artigo 38 Comiteacute de Seguridade e Sauacutede
1 O Comiteacute de Seguridade e Sauacutede eacute o oacutergano paritario e colexiado de participacioacuten destinado aacute consulta regular e perioacutedica das actuacioacutens da empresa en materia de prevencioacuten de riscos
2 Constituirase un Comiteacute de Seguridade e Sauacutede en todas as empresas ou centros de traballo que conten con 50 ou maacuteis traballadores O Comiteacute estaraacute formado polos Delegados de Prevencioacuten dunha parte e polo empresario eou os seus representantes en nuacutemero igual ao de Delegados de Prevencioacuten da outra
Nas xuntanzas do Comiteacute de Seguridade e Sauacutede participaraacuten con voz pero sen voto os Delegados Sindicais e os responsables teacutecnicos da prevencioacuten na empresa que non estean incluiacutedos na composicioacuten aacute que se refire o paraacutegrafo anterior Nas mesmas condicioacutens poderaacuten participar traballadores da empresa que conten cunha especial cualificacioacuten ou informacioacuten respecto de concretas cuestioacutens que se debatan neste oacutergano e teacutecnicos en prevencioacuten alleos aacute empresa sempre que asiacute o solicite algunha das representacioacutens no Comiteacute
3 O Comiteacute de Seguridade e Sauacutede reunirase trimestralmente e sempre que o solicite algunha das representacioacutens deste O Comiteacute adoptaraacute as suacuteas propias normas de funcionamento
As empresas que conten con varios centros de traballo dotados de Comiteacute de Seguridade e Sauacutede poderaacuten acordar cos seus traballadores a creacioacuten dun Comiteacute Intercentros coas funcioacutens que o acordo lle atribuacutea
Artigo 39 Competencias e facultades do Comiteacute de Seguridade e Sauacutede
1 O Comiteacute de Seguridade e Sauacutede teraacute as seguintes competencias
Texto reemplazado por la Ley 542003
a) Participar na elaboracioacuten posta en praacutectica e avaliacioacuten dos planos e programas de prevencioacuten de riscos na empresa A tal efecto no seu seno se debateraacuten antes da suacutea posta en praacutectica e no referente a suacutea incidencia na prevencioacuten de riscos os proxectos en materia de planificacioacuten organizacioacuten do traballo e introduccioacuten de novas tecnoloxiacuteas organizacioacuten e desenvolvemento das actividades de proteccioacuten e prevencioacuten a que se refire o artigo 16 desta Lei e proxecto e organizacioacuten da formacioacuten en materia preventiva
b) Promover iniciativas sobre meacutetodos e procedementos para a efectiva prevencioacuten dos riscos propontildeendo aacute empresa a mellora das condicioacutens ou a correccioacuten das deficiencias existentes
2 No exercicio das suacuteas competencias o Comiteacute de Seguridade e Sauacutede estaraacute facultado para
a) Contildeecer directamente a situacioacuten relativa aacute prevencioacuten de riscos no centro de traballo realizando para tal efecto as visitas que estime oportunas
b) Contildeecer cantos documentos e informes relativos aacutes condicioacutens de traballo sexan necesarios para o cumprimento das suacuteas funcioacutens asiacute como os procedentes da actividade do servicio de prevencioacuten se eacute o
38
caso
c) Contildeecer e analizar os danos producidos na sauacutede ou na integridade fiacutesica dos traballadores co fin de avaliar as suacuteas causas e propontildeer as medidas preventivas oportunas
d) Contildeecer e informar a memoria e programacioacuten anual dos servicios de prevencioacuten
3 A fin de dar cumprimento ao disposto nesta Lei respecto da colaboracioacuten entre empresas nos supostos de desenvolvemento simultaacuteneo de actividades nun mesmo centro de traballo poderase acordar a realizacioacuten de reunioacutens conxuntas dos Comiteacutes de Seguridade e Sauacutede ou no seu defecto dos Delegados de Prevencioacuten e empresarios das empresas que carezan dos devanditos Comiteacutes ou outras medidas de actuacioacuten coordinada
Artigo 40 Colaboracioacuten coa Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
1 Os traballadores e mais os seus representantes poderaacuten recorrer aacute Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social se consideran que as medidas adoptadas e os medios empregados polo empresario non son suficientes para garantir a seguridade e a sauacutede no traballo
2 Nas visitas aos centros de traballo para a comprobacioacuten do cumprimento da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais o Inspector de Traballo e Seguridade Social comunicaraacute a suacutea presencia ao empresario ou ao seu representante ou aacute persoa inspeccionada ao Comiteacute de Seguridade e Sauacutede ao Delegado de Prevencioacuten ou na suacutea ausencia aos representantes legais dos traballadores a fin de que o poidan acompantildear durante o desenvolvemento da suacutea visita e formularlle as observacioacutens que estimen oportunas a menos que considere que as devanditas comunicacioacutens poidan prexudicar ao eacutexito das suacuteas funcioacutens
3 A Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social informaraacute aos Delegados de Prevencioacuten sobre os resultados das visitas a que fai referencia o apartado anterior e sobre as medidas adoptadas como consecuencia destas asiacute como ao empresario mediante dilixencia no Libro de Visitas da Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social que debe existir en cada centro de traballo
4 As organizacioacutens sindicais e empresariais maacuteis representativas seraacuten consultadas con caraacutecter previo aacute elaboracioacuten dos planos de actuacioacuten da Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social en materia de prevencioacuten de riscos no traballo en especial dos programas especiacuteficos para empresas de menos de seis traballadores e informadas do resultado dos devanditos planos
CAPIacuteTULO VI
Obrigas dos fabricantes importadores e subministradores
Artigo 41 Obrigas dos fabricantes importadores e subministradores
1 Os fabricantes importadores e subministradores de maquinaria equipos productos e utensilios de traballo estaacuten na obriga de asegurar que estes non constituacutean unha fonte de perigo para o traballador sempre que sexan instalados e empregados nas condicioacutens forma e para os fins recomendados por eles
Os fabricantes importadores e subministradores de productos e substancias quiacutemicas de utilizacioacuten no traballo estaacuten na obriga de envasar e etiquetar estes de forma que se permita a suacutea conservacioacuten e
39
manipulacioacuten en condicioacutens de seguridade e se identifique claramente o seu contido e os riscos para a seguridade ou a sauacutede dos traballadores que a suacutea almacenaxe ou utilizacioacuten comporten
Os suxeitos mencionados nos dous paraacutegrafos anteriores deberaacuten subministrar a informacioacuten que indique a forma correcta de emprego polos traballadores as medidas preventivas adicionais que se deban tomar e os riscos laborais que impliquen tanto o seu emprego normal como a suacutea manipulacioacuten ou emprego inadecuado
Os fabricantes importadores e subministradores de elementos para a proteccioacuten dos traballadores estaacuten na obriga de asegurar a efectividade destes sempre que sexan instalados e usados nas condicioacutens e da forma recomendada por eles Para tal efecto deberaacuten subministrar a informacioacuten que indique o tipo de risco ao que van dirixidos o nivel de proteccioacuten fronte a este e a forma correcta do seu emprego e mantemento
Os fabricantes importadores e subministradores deberaacuten proporcionar aos empresarios e estes solicitar daqueles a informacioacuten necesaria para que a utilizacioacuten e manipulacioacuten da maquinaria equipos productos materias primas e utensilios de traballo se produza sen riscos para a seguridade e a sauacutede dos traballadores asiacute como para que os empresarios poidan cumprir coas suacuteas obrigas de informacioacuten respecto dos traballadores
2 O empresario teraacute que garantir que as informacioacutens a que se refire o apartado anterior sexan facilitadas aos traballadores en termos que resulten comprensibles para estes
CAPIacuteTULO VII
Responsabilidades e sancioacutens
Artigo 42 Responsabilidades e a suacutea compatibilidade
1 O incumprimento polos empresarios das suacuteas obrigas en materia de prevencioacuten de riscos laborais daraacute lugar a responsabilidades administrativas asiacute como se eacute o caso a responsabilidades penais e aacutes civiacutes polos danos e perdas que se poidan derivar do devandito incumprimento
2 A empresa principal responderaacute solidariamente cos contratistas e subcontratistas a que se refire o apartado 3 do artigo 24 desta Lei do cumprimento durante o periacuteodo da contrata das obrigas impostas por esta Lei en relacioacuten cos traballadores que aqueles ocupen nos centros de traballo da empresa principal sempre que a infraccioacuten se producise no centro de traballo do devandito empresario principal
$ amp
3 As responsabilidades administrativas que se deriven do procedemento sancionador seraacuten compatibles coas indemnizacioacutens polos danos e perdas causados e de recargo de prestacioacutens econoacutemicas do sistema da Seguridade Social que poidan ser fixadas polo oacutergano competente de conformidade co previsto na normativa reguladora do devandito sistema
40
4 Nas relacioacutens de traballo mediante empresas de traballo temporal e sen prexuiacutecio das responsabilidades propias de estas a empresa usuaria seraacute responsable das condicioacutens de execucioacuten do traballo en todo o relacionado coa proteccioacuten da seguridade e sauacutede dos traballadores asiacute como o recargo de prestacioacutens do sistema de Seguridade Social que podan fixarse en caso de accidente de traballo ou enfermidade profesional que tentildea lugar no seu centro de traballo durante o tempo de vixencia do contrato de posta a disposicioacuten e traian a suacutea causa de falta de medidas de seguridade e hixiene
A correccioacuten de infraccioacutens en materia de prevencioacuten de riscos laborais no aacutembito das Administracioacutens Puacuteblicas se axustaraacute ao procedemento e normas de desenvolvemento do artigo 451 e concordantes da Lei 311995 de PRL
$ amp
5 A declaracioacuten de feitos probados que contentildea unha sentencia firme da orde xurisdiccional contencioso-administrativa relativa aacute existencia de infraccioacuten aacute normativa de prevencioacuten de riscos laborais vincularaacute aacute orde social da xurisdiccioacuten no que se refire ao recargo se eacute o caso da prestacioacuten econoacutemica do sistema da Seguridade Social
$ amp
Artigo 43 Requirimento da Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
1 Cando o Inspector de Traballo e Seguridade Social comprobase a existencia dunha infraccioacuten aacute normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais requiriraacute ao empresario para a emenda das deficiencias observadas agaacutes que pola gravidade e inminencia dos riscos procedese acordar a paralizacioacuten prevista no artigo 44 Todo isto sen prexuiacutezo da proposta de sancioacuten correspondente se eacute o caso
2 O requirimento formulado polo Inspector de Traballo e Seguridade Social farase saber por escrito ao empresario presuntamente responsable sinalando as anomaliacuteas ou deficiencias apreciadas con indicacioacuten do prazo para a suacutea emenda O devandito requirimento pontildeerase asiacute mesmo en contildeecemento dos Delegados de Prevencioacuten
Se se incumprise o requirimento formulado persistindo os feitos infractores o Inspector de Traballo e Seguridade Social de non o efectuar inicialmente redactaraacute a correspondente acta de infraccioacuten por tales feitos
3 Os requirimentos efectuados polos funcionarios puacuteblicos a que se refire o artigo 92 desta Lei en exercicio das suacuteas funcioacutens de apoio e colaboracioacuten coa Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social practicaranse cos requisitos e efectos establecidos no apartado anterior pudendo reflectirse no Libro de Visitas da Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social na forma que se determine regulamentariamente
Artigo 44 Paralizacioacuten de traballos
1 Cando o Inspector de Traballo e Seguridade Social comprobe que a inobservancia da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais implica ao seu xuiacutezo un risco grave e inminente para a seguridade e a sauacutede dos traballadores poderaacute ordenar a paralizacioacuten inmediata de tales traballos ou tarefas A devandita medida comunicarase aacute empresa responsable que a pontildeeraacute en contildeecemento inmediato dos traballadores
41
afectados do Comiteacute de Seguridade e Sauacutede do Delegado de Prevencioacuten ou na suacutea ausencia dos representantes do persoal A empresa responsable daraacute conta ao Inspector de Traballo e Seguridade social do cumprimento desta notificacioacuten
O Inspector de Traballo e Seguridade Social informaraacute da suacutea decisioacuten de forma inmediata aacute autoridade laboral A empresa sen prexuiacutezo do cumprimento inmediato de tal decisioacuten poderaa impugnar perante a autoridade laboral no prazo de tres diacuteas haacutebiles tendo que ser resolta tal impugnacioacuten no prazo maacuteximo de vintecatro horas Tal resolucioacuten seraacute executiva sen prexuiacutezo dos recursos que procedan
A paralizacioacuten dos traballos levantarase pola Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social que a decretase ou polo empresario tan axintildea como se emenden as causas que a motivaron debendo neste uacuteltimo caso comunicalo inmediatamente aacute Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
2 Os supostos de paralizacioacuten regulados neste artigo asiacute como os que se contemplen na normativa reguladora das actividades previstas no apartado 2 do artigo 7 desta Lei entenderanse en todo caso sen prexuiacutezo do pagamento do salario ou das indemnizacioacutens que procedan e das medidas que se poidan arbitrar para a suacutea garantiacutea
Artigo 45 Infraccioacutens administrativas
1 Son infraccioacutens laborais en materia de prevencioacuten de riscos laborais as accioacutens ou omisioacutens dos empresarios as das entidades que actuacuteen como servicios de prevencioacuten alleos aacutes empresas as auditoriacuteas e as formativas en dita materia e alleas aacutes empresas asiacute como as dos promotores e propietarios de obra e os traballadores por conta propia que incumpran as normas legais regulamentarias e claacuteusulas normativas dos convenios colectivos en materia de seguridade e sauacutede laboral suxeitas a responsabilidade conforme aacute presente Lei
$ amp
Malia o anterior no aacutembito das relacioacutens do persoal civil ao servicio das Administracioacutens puacuteblicas as infraccioacutens seraacuten obxecto de responsabilidades a traveacutes da imposicioacuten por resolucioacuten da autoridade competente da realizacioacuten das medidas correctoras dos correspondentes incumprimentos conforme ao procedemento que para o efecto se estableza
No aacutembito da Administracioacuten Xeral do Estado corresponderalle ao Goberno a regulacioacuten do devandito procedemento que se axustaraacute aos seguintes principios
a) O procedemento iniciarao o oacutergano competente da Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social por orde superior ben por propia iniciativa ou a peticioacuten dos representantes do persoal
b) Logo da suacutea actuacioacuten a Inspeccioacuten efectuaraacute un requirimento sobre as medidas a adoptar e prazo de execucioacuten destas que se enviaraacute aacute unidade administrativa inspeccionada para os efectos de formular alegacioacutens
c) No caso de discrepancia entre os Ministros competentes como consecuencia da aplicacioacuten deste procedemento enviaraacuten as actuacioacutens ao Consello de Ministros para a suacutea decisioacuten final
42
Artigo 46 Infraccioacutens leves
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000
Artigo 47 Infraccioacutens graves
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000
Artigo 48 Infraccioacutens moi graves
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000
Artigo 49 Sancioacutens
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000 que agora establece uns criterios de graduacioacuten das sancioacutens (Artigo 39) e a contiacutea das mesmas (Artigo 40)
Artigo 50 Reincidencia
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000
Artigo 51 Prescricioacuten das infraccioacutens
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000 estableceacutendose dita prescricioacuten no Artigo 4 da disposicioacuten
Artigo 52 Competencias sancionadoras
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000
Artigo 53 Suspensioacuten ou peche do centro de traballo
O Goberno ou se eacute o caso os oacuterganos de goberno das Comunidades Autoacutenomas con competencias na materia cando concorran circunstancias de excepcional gravidade nas infraccioacutens en materia de seguridade e sauacutede no traballo poderaacuten acordar a suspensioacuten das actividades laborais por un tempo determinado ou en caso extremo o peche do centro de traballo correspondente sen prexuiacutezo en todo caso do pagamento do salario ou das indemnizacioacutens que procedan e das medidas que se poidan arbitrar para a suacutea garantiacutea
Artigo 54 Limitacioacutens aacute facultade de contratar coa Administracioacuten
As limitacioacutens aacute facultade de contratar coa Administracioacuten pola comisioacuten de delictos ou por infraccioacutens administrativas moi graves en materia de seguridade e sauacutede no traballo rexeranse polo establecido na Lei 131995 do 18 de maio de contratos das Administracioacutens Puacuteblicas
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL PRIMEIRA
Definicioacutens para os efectos de Seguridade Social
43
Sen prexuiacutezo da utilizacioacuten das definicioacutens contidas nesta Lei no aacutembito da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais tanto a definicioacuten dos conceptos de accidente de traballo enfermidade profesional accidente non laboral e enfermidade comuacuten como o reacutexime xuriacutedico establecido para estas continxencias na normativa de Seguridade Social continuaraacuten a ser de aplicacioacuten nos termos e cos efectos previstos no devandito aacutembito normativo
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL SEGUNDA
Reordenacioacuten orgaacutenica
Queda extinguida a Organizacioacuten dos Servicios Meacutedicos de Empresa pasando as suacuteas funcioacutens a seren desempentildeadas pola Administracioacuten sanitaria competente nos termos desta Lei
Os recursos e funcioacutens que na actualidade tentildeen atribuiacutedos o Instituto Nacional de medicina e Seguridade do Traballo e a Escola Nacional de Medicina do Traballo adscriacutebense e seraacuten desenvolvidos polas unidades organismos ou entidades do Ministerio de Sanidade e Consumo conforme aacute suacutea organizacioacuten e distribucioacuten interna de competencias
O Instituto Nacional de Silicose manteraacute a suacutea condicioacuten de centro de referencia nacional de prevencioacuten teacutecnico-sanitaria das enfermidades profesionais que afecten ao sistema cardiorrespiratorio
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL TERCEIRA
Caraacutecter baacutesico
1 Esta Lei asiacute como as normas regulamentarias que dicte o Goberno en virtude do establecido no artigo 6 constituacuteen lexislacioacuten laboral dictada ao abeiro do artigo 14917ordf da Constitucioacuten
2 Respecto do persoal civil con relacioacuten de caraacutecter administrativo ou estatutario ao servicio das Administracioacutens puacuteblicas esta Lei seraacute de aplicacioacuten nos seguintes termos
a) Os artigos que a continuacioacuten se relacionan constituacuteen normas baacutesicas no sentido previsto no artigo 149118ordf da Constitucioacuten
23 apartados 1 e 2 agaacutes o paraacutegrafo segundo45 apartado 11214 apartados l 2 agaacutes a remisioacuten ao capiacutetulo IV 3 4 e 515161718 apartados l e 2 agaacutes remisioacuten ao capiacutetulo V19 apartados l e 2 agaacutes referencia aacute imparticioacuten por medios propios ou concertados2021222324 apartados 1 2 3 e 6
44
252628 apartados 1 paraacutegrafos primeiro e segundo 2 3 e 4 agaacutes no relativo aacutes empresas de traballo
temporal2930 apartados l 2 agaacutes a remisioacuten ao artigo 61 a) 3 e 4 agaacutes a remisioacuten ao texto refundido da Lei
do Estatuto dos Traballadores31 apartados l agaacutes remisioacuten ao artigo 61 a) 2 3 e 432 bis3334 apartados 1 paraacutegrafo primeiro 2 e 3 agaacutes paraacutegrafo segundo35 apartados l 2 paraacutegrafo primeiro 4 paraacutegrafo terceiro36 agaacutes as referencias ao Comiteacute de Seguridade e Sauacutede37 apartados 2 e 442 apartado l45 apartado 1 paraacutegrafo terceiroDisposicioacuten adicional cuarta Designacioacuten de Delegados de Prevencioacuten nos supostos especiaisDisposicioacuten transitoria apartado 3ordmTeraacuten este mesmo caraacutecter baacutesico no que corresponda as normas regulamentarias que dicte o
goberno en virtude do establecido no artigo 6 desta Lei
b) No aacutembito das Comunidades Autoacutenomas e as entidades locais as funcioacutens que a Lei atribuacutee aacutes autoridades laborais e aacute Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social poderaacuten ser atribuiacutedas a oacuterganos diferentes
c) Os restantes preceptos seraacuten de aplicacioacuten xeral en defecto de normativa especiacutefica dictada polas Administracioacutens puacuteblicas a excepcioacuten do que resulte inaplicable a estas pola suacutea natureza xuriacutedico-laboral
3 O artigo 54 constituacutee lexislacioacuten baacutesica de contratos administrativos dictada ao abeiro do artigo 149118ordf da Constitucioacuten
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL CUARTA
Designacioacuten de Delegados de Prevencioacuten en supostos especiais
Nos centros de traballo que carezan de representantes dos traballadores por non existir traballadores coa antiguumlidade suficiente para ser electores ou elixibles nas eleccioacutens para representantes do persoal os traballadores poderaacuten elixir por maioriacutea a un traballador que exerza as competencias de Delegado de Prevencioacuten quen teraacute as facultades garantiacuteas e obrigas de sixilo profesional de tales Delegados A actuacioacuten destes cesaraacute no momento en que se reuacutenan os requisitos de antiguumlidade necesarios para poder celebrar a eleccioacuten de representantes do persoal prorrogaacutendose polo tempo indispensable para a efectiva celebracioacuten da eleccioacuten
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL QUINTA
Fundacioacuten
Adscrita aacute Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo existiraacute unha fundacioacuten que teraacute como finalidade promover a mellora das condicioacutens de seguridade e sauacutede no traballo especialmente nas
45
pequenas empresas a traveacutes de accioacutens de informacioacuten asistencia teacutecnica formacioacuten e promocioacuten do cumprimento da normativa de prevencioacuten de riscos
Para o cumprimento dos seus fins dotarase aacute fundacioacuten dun patrimonio con cargo ao Fondo de Prevencioacuten e Rehabilitacioacuten procedente do exceso de excedentes da xestioacuten realizada polas Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social A contiacutea total do devandito patrimonio non excederaacute do 20 por 100 do devandito fondo determinada na data de entrada en vigor desta Lei
Os Estatutos da fundacioacuten aprobaraos a Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo co voto favorable de dous tercios dos seus membros
Para os efectos de acadar un mellor cumprimento dos seus fins artellarase a suacutea colaboracioacuten coa Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
A planificacioacuten desenvolvemento e financiamento de accioacutens nos distintos aacutembitos territoriais teraacute en consideracioacuten a poboacioacuten ocupada o tamantildeo das empresas e os iacutendices de sinistralidade laboral Os orzamentos que a fundacioacuten asigne aos aacutembitos territoriais autonoacutemicos que tentildean asumidas competencias de execucioacuten de lexislacioacuten laboral en materia de Seguridade e Hixiene no Traballo atribuiranse para a suacutea xestioacuten aos oacuterganos tripartitos e de participacioacuten institucional que existan nos devanditos aacutembitos e tentildean natureza similar aacute Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo
Nos sectores de actividade nos que existan fundacioacutens de aacutembito sectorial constituiacutedos por empresarios e traballadores que tentildean entre os seus fins a promocioacuten de actividades destinadas aacute mellora das condicioacutens de seguridade e sauacutede no traballo o desenvolvemento dos obxectivos e fins da fundacioacuten levaranse a cabo en todo caso en coordinacioacuten con aquelas
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL SEXTA
Constitucioacuten da Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo O Goberno no prazo de tres meses a partir da vixencia desta Lei regularaacute a composicioacuten da
Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo A Comisioacuten constituirase no prazo dos trinta diacuteas seguintes
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL SEacuteTIMA
Cumprimento da normativa de transporte de mercadoriacuteas perigosas
O disposto nesta Lei enteacutendese sen prexuiacutezo do cumprimento das obrigas derivadas da regulacioacuten en materia de transporte de mercadoriacuteas perigosas
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL OITAVA
Planos de organizacioacuten de actividades preventivas
Cada Departamento Ministerial no prazo de seis meses desde a entrada en vigor desta Lei e previa consulta coas organizacioacutens sindicais maacuteis representativas elevaraacute ao Consello de Ministros unha proposta de acordo na que se estableza un plano de organizacioacuten das actividades preventivas no departamento
46
correspondente e nos centros organismos e establecementos de todo tipo dependentes deste
A proposta debera acompantildear necesariamente unha memoria explicativa do custo econoacutemico da organizacioacuten proposta asiacute como o calendario de execucioacuten do plano coas previsioacutens orzamentarias axeitadas a este
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL NOVENA
Establecementos militares
1 O Goberno no prazo de seis meses logo de consulta coas organizacioacutens sindicais maacuteis representativas e a proposta dos Ministros de Defensa e de Traballo e Seguridade Social adaptaraacute as normas dos capiacutetulos III e V desta Lei aacutes esixencias da defensa nacional aacutes peculiaridades orgaacutenicas e ao reacutexime vixente de representacioacuten do persoal nos establecementos militares
3 Continuaraacuten vixentes as disposicioacutens sobre organizacioacuten e competencia da autoridade laboral e Inspeccioacuten de Traballo no aacutembito da Administracioacuten Militar contidas no Real Decreto 22051980 do 13 de xuntildeo dictado en desenvolvemento da disposicioacuten final seacutetima do Estatuto dos Traballadores
Antildeadido por Ley 312006Disposicioacuten adicional novena bis Personal militar
((() (( +
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DEacuteCIMA
Sociedades cooperativas
O procedemento para a designacioacuten dos Delegados de Prevencioacuten regulados no artigo 35 desta Lei nas sociedades cooperativas que non conten con asalariados deberaacute estar previsto nos seus Estatutos ou ser obxecto de acordo en Asemblea Xeral Cando ademais dos socios que prestan o seu traballo persoal existan asalariados computaranse aacutembolos colectivos para os efectos do disposto no nuacutemero 2 do artigo 35 Neste caso a designacioacuten dos Delegados de Prevencioacuten realizarase conxuntamente polos socios que prestan traballo e os traballadores asalariados ou se eacute o caso os representantes destes
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL UNDEacuteCIMA
Modificacioacuten do Estatuto dos Traballadores en materia de permisos retribuiacutedos
Engaacutedese unha letra f) ao apartado 3 do artigo 37 do texto refundido da Lei do Estatuto dos Traballadores aprobado polo Real Decreto lexislativo 11995 do 24 de marzo do seguinte teor
laquof) Polo tempo indispensable para a realizacioacuten de exames prenatais e teacutecnicas de preparacioacuten ao parto que se tentildean que realizar dentro da xeiraraquo
47
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DUODEacuteCIMA
Participacioacuten institucional nas Comunidades Autoacutenomas
Nas Comunidades Autoacutenomas a participacioacuten institucional en canto aacute suacutea estructura e organizacioacuten levarase a cabo de acordo coas competencias que estas tentildean en materia de seguridade e sauacutede laboral
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DEacuteCIMO TERCEIRA
Fondo de Prevencioacuten e Rehabilitacioacuten
Os recursos do Fondo de Prevencioacuten e Rehabilitacioacuten procedentes do exceso de excedentes da xestioacuten realizada polas Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social aacute que se refire o artigo 73 do texto refundido da Lei Xeral da Seguridade Social destinaranse na contiacutea que se determine regulamentariamente aacutes actividades que poidan desenvolver como servicios de prevencioacuten as Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social de acordo co previsto no artigo 32 desta Lei
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DECIMOCUARTA
Presencia de recursos preventivos nas obras de construccioacuten
1 O disposto no artigo 32 bis da Lei de Prevencioacuten de Riscos Laborais seraacute de aplicacioacuten nas obras de construccioacuten reguladas polo Real Decreto 16271997 de 24 de outubro polo que se establecen as disposicioacutens miacutenimas de seguridade e sauacutede nas obras de construccioacuten coas seguintes especialidades
a) A preceptiva presencia de recursos preventivos aplicarase a cada contratista
b) No suposto previsto no apartado 1 paraacutegrafo a) do artigo 32 bis a presencia dos recursos preventivos de cada contratista seraacute necesaria cando durante a obra se desenvolvan traballos con riscos especiais tal e como se definen no citado Real Decreto
c) A preceptiva presencia de recursos preventivos teraacute como obxecto vixiar o cumprimento das medidas incluiacutedas no plan de seguridade e sauacutede no traballo e comprobar a eficacia destas
2 O disposto no apartado anterior enteacutendese sen prexuiacutecio das obrigacioacutens do coordinador en materia de seguridade e sauacutede durante a execucioacuten da obra
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DECIMOQUINTA
Habilitacioacuten de funcionarios puacuteblicos
48
Para poder exercer as funcioacutens establecidas no apartado 2 do artigo 9 desta Lei os funcionarios puacuteblicos das comunidades autoacutenomas deberaacuten contar cunha habilitacioacuten especiacutefica expedida pola propia comunidade autoacutenoma nos termos que se determinen regulamentariamente
En todo caso tales funcionarios deberaacuten pertencer aos grupos de titulacioacuten A ou B e acreditar formacioacuten especiacutefica en materia de prevencioacuten de riscos laborais
DISPOSICIOacuteN TRANSITORIA PRIMEIRA
Aplicacioacuten de disposicioacutens maacuteis favorables
1 O disposto nos artigos 36 e 37 desta Lei en materia de competencias facultades e garantiacuteas dos Delegados de Prevencioacuten entenderase sen prexuiacutezo do respecto aacutes disposicioacutens maacuteis favorables para o exercicio dos dereitos de informacioacuten consulta e participacioacuten dos traballadores na prevencioacuten de riscos laborais previstas nos convenios colectivos vixentes na data da suacutea entrada en vigor
2 Os oacuterganos especiacuteficos de representacioacuten dos traballadores en materia de prevencioacuten de riscos laborais que se eacute o caso fosen previstos nos convenios colectivos a que se refire o apartado anterior e que estean dotados dun reacutexime de competencias facultades e garantiacuteas que respecte o contido miacutenimo establecido nos artigos 36 e 37 desta Lei poderaacuten continuar no exercicio das suacuteas funcioacutens en substitucioacuten dos Delegados de Prevencioacuten agaacutes que polo oacutergano de representacioacuten legal dos traballadores se decida a designacioacuten destes Delegados conforme ao procedemento do artigo 35
3 O disposto nos apartados anteriores seraacute tameacuten de aplicacioacuten aos acordos concluiacutedos no aacutembito da funcioacuten puacuteblica ao abeiro do disposto na lei 71990 do 19 de xullo sobre negociacioacuten colectiva e participacioacuten na determinacioacuten das condicioacutens de traballo dos empregados puacuteblicos
DISPOSICIOacuteN TRANSITORIA SEGUNDA
Mentres se aproba o Regulamento regulador dos Servicios de Prevencioacuten de Riscos Laborais entenderase que as Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social cumpren o requisito previsto no artigo 315 desta Lei
DISPOSICIOacuteN DERROGATORIA UacuteNICA
Alcance da derrogacioacuten
Quedan derrogadas cantas disposicioacutens se opontildean aacute presente Lei e especificamente
a) Os artigos 9 10 11 36 apartado 2 39 e 40 paraacutegrafo segundo da Lei 81988 do 7 de abril sobre infraccioacutens e sancioacutens na orde social
b) O Decreto do 26 de xullo de 1957 polo que se fixan os traballos prohibidos a mulleres e menores nos aspectos da suacutea normativa relativos ao traballo das mulleres mantendo en vigor as relativas ao traballo dos menores ata que o Goberno desenvolva as previsioacutens contidas no apartado 2 do artigo 27
c) O Decreto do 11 de marzo de 1971 sobre constitucioacuten composicioacuten e funcioacutens dos Comiteacutes de Seguridade e Hixiene no Traballo
49
d) Os Tiacutetulos I e III da Ordenanza Xeral de Seguridade e Hixiene no Traballo aprobados por Orde do 9 de marzo de 1971
No que non se opontildea ao previsto nesta Lei e ata que se dicten os Regulamentos aos que se fai referencia no artigo 6 continuaraacute a ser de aplicacioacuten a regulacioacuten das materias comprendidas no devandito artigo que se contentildeen no Tiacutetulo II da Ordenanza Xeral de Seguridade e Hixiene no Traballo ou noutras normas que contentildean previsioacutens especiacuteficas sobre tales materias asiacute como a Orde do Ministerio de Traballo do 16 de decembro de 1987 que establece os modelos para a notificacioacuten dos accidentes de traballo Igualmente continuaraacuten vixentes as disposicioacutens reguladoras dos servicios meacutedicos de empresa ata tanto se desenvolvan regulamentariamente as previsioacutens desta Lei sobre servicios de prevencioacuten O persoal pertencente aos devanditos servicios na data de entrada en vigor desta Lei integrarase nos servicios de prevencioacuten das correspondentes empresas cando estes se constituacutean sen prexuiacutezo de que continuacuteen a efectuar aquelas funcioacutens que tivesen atribuiacutedas distintas das propias do servicio de prevencioacuten
Esta Lei non afecta aacute vixencia das disposicioacutens especiais sobre prevencioacuten de riscos profesionais nas explotacioacutens mineiras contidas no capiacutetulo IV do Real Decreto 32551983 do 21 de decembro polo que se aproba o Estatuto do Mineiro e nas suacuteas normas de desenvolvemento asiacute como as do Real Decreto 28571978 do 25 de agosto polo que se aproba o Regulamento Xeral para o Reacutexime da Mineriacutea e o Real Decreto 8631985 do 2 de abril polo que se aproba o Regulamento Xeral de Normas Baacutesicas de Seguridade Mineira e as suacuteas disposicioacutens complementarias
DISPOSICIOacuteN FINAL PRIMEIRA
Actualizacioacuten de sancioacutens
A contiacutea das sancioacutens a que se refire o apartado 4 do artigo 49 poderaacute ser actualizada polo Goberno a proposta do Ministro de Traballo e Seguridade Social adaptando a esta a atribucioacuten de competencias prevista no apartado 1 do artigo 52 desta Lei
DISPOSICIOacuteN FINAL SEGUNDA
Entrada en vigor
Esta Lei entraraacute en vigor tres meses despois da suacutea publicacioacuten no laquoBoletiacuten Oficial do EstadoraquoPolo tantoMando a todos os espantildeois particulares e autoridades que garden e fagan gardar esta LeiMadrid 12 de decembro de 2003
XOAacuteN CARLOS R
O Presidente do Goberno FELIPE GONZAacuteLEZ MAacuteRQUEZ
50
Con iso refoacuterzanse sen duacutebida os obxectivos de responsabilidade cooperacioacuten e participacioacuten que inspiran a Lei no seu conxunto
8
O proxecto de Lei cumprindo as prescricioacutens legais sobre a materia someteuse aacute consideracioacuten do Consello Econoacutemico e Social do Consello Xeral do Poder Xudicial e do Consello de Estado
CAPIacuteTULO I
Obxecto aacutembito de aplicacioacuten e definicioacutens
Artigo 1 Normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais
A normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais estaacute constituiacuteda por esta Lei as suacuteas disposicioacutens de desenvolvemento ou complementarias e cantas outras normas legais ou convencionais contentildean prescricioacutens relativas aacute adopcioacuten de medidas preventivas no aacutembito laboral ou susceptibles de producilas no devandito aacutembito
Artigo 2 Obxecto e caraacutecter da norma
1 Esta Lei ten por obxecto promover a seguridade e a sauacutede dos traballadores mediante a aplicacioacuten de medidas e o desenvolvemento das actividades necesarias para a prevencioacuten de riscos derivados do traballo
Para tales efectos esta Lei establece os principios xerais relativos aacute prevencioacuten dos riscos profesionais para a proteccioacuten da seguridade e da sauacutede a eliminacioacuten ou diminucioacuten dos riscos derivados do traballo a informacioacuten a consulta a participacioacuten equilibrada e a formacioacuten dos traballadores en materia preventiva nos termos sinalados nesta disposicioacuten
Para o cumprimento dos devanditos fins esta Lei regula as actuacioacutens a desenvolver polas Administracioacutens puacuteblicas asiacute como polos empresarios os traballadores e as suacuteas respectivas organizacioacutens representativas
2 As disposicioacutens de caraacutecter laboral contidas nesta Lei e nas suacuteas normas regulamentarias teraacuten en todo caso o caraacutecter de Dereito necesario miacutenimo indispontildeible podendo ser melloradas e desenvolvidas nos convenios colectivos
Artigo 3 Aacutembito de aplicacioacuten
1 Esta Lei e as suacuteas normas de desenvolvemento seraacuten de aplicacioacuten tanto no aacutembito das relacioacutens laborais reguladas no texto refundido da Lei do Estatuto dos Traballadores como no das relacioacutens de caraacutecter administrativo ou estatutario do persoal civil ao servicio das Administracioacutens puacuteblicas coas peculiaridades que neste caso se contemplan nesta Lei ou nas suacuteas normas de desenvolvemento Isto sen prexuiacutezo do cumprimento das obrigas especiacuteficas que se establecen para fabricantes importadores e subministradores e dos dereitos e obrigas que poidan derivar para os traballadores autoacutenomos Do mesmo xeito seraacuten aplicables aacutes sociedades cooperativas constituiacutedas de acordo coa lexislacioacuten que lles sexa de aplicacioacuten nas que existan socios a actividade dos cales consista na prestacioacuten do seu traballo persoal coas particularidades derivadas da suacutea normativa especiacutefica
8
Cando nesta Lei se faga referencia a traballadores e empresarios entenderanse tameacuten comprendidos nestes termos respectivamente dunha parte o persoal con relacioacuten de caraacutecter administrativo ou estatutario e a Administracioacuten puacuteblica para a que presta servicios nos termos expresados na disposicioacuten adicional terceira desta Lei e doutra os socios das cooperativas a que se refire o paraacutegrafo anterior e as sociedades cooperativas para as que prestan os seus servicios
2 Esta Lei non seraacute de aplicacioacuten naquelas actividades cunhas particularidades que o impidan no aacutembito das funcioacutens puacuteblicas de
ndash Policiacutea seguridade e amparo alfandegueirondash Servicios operativos de proteccioacuten civil e peritaxe forense nos casos de grave risco
cataacutestrofe e calamidade puacuteblica
Non obstante esta Lei inspiraraacute a normativa especiacutefica que se dicte para regular a proteccioacuten da seguridade e sauacutede dos traballadores que prestan os seus servicios nas indicadas actividades
Modificado por Ley 312006
1 Esta Ley y sus normas de desarrollo seraacuten de aplicacioacuten tanto en el aacutembito de las relaciones laborales reguladas en el texto refundido de la Ley del Estatuto de los Trabajadores como en el de las relaciones de caraacutecter administrativo o estatutario del personal al servicio de las Administraciones Puacuteblicas con las peculiaridades que en este caso se contemplan en la presente Ley o en sus normas de desarrollo Ello sin perjuicio del cumplimiento de las obligaciones especiacuteficas que se establecen para fabricantes importadores y suministradores y de los derechos y obligaciones que puedan derivarse para los trabajadores autoacutenomos Igualmente seraacuten aplicables a las sociedades cooperativas constituidas de acuerdo con la legislacioacuten que les sea de aplicacioacuten en las que existan socios cuya actividad consista en la prestacioacuten de un trabajo personal con las peculiaridades derivadas de su normativa especiacutefica
Cuando en la presente Ley se haga referencia a trabajadores y empresarios se entenderaacuten tambieacuten comprendidos en estos teacuterminos respectivamente de una parte el personal con relacioacuten de caraacutecter administrativo o estatutario y la Administracioacuten puacuteblica para la que presta servicios en los teacuterminos expresados en la disposicioacuten adicional tercera de esta Ley y de otra los socios de las cooperativas a que se refiere el paacuterrafo
anterior y las sociedades cooperativas para las que prestan sus servicios
2 La presente Ley no seraacute de aplicacioacuten en aquellas actividades cuyas particularidades lo impidan en el aacutembito de las funciones puacuteblicas de
o Policiacutea seguridad y resguardo aduanero
o Servicios operativos de proteccioacuten civil y peritaje forense en los casos de grave riesgo cataacutestrofe y calamidad puacuteblica
o Fuerzas Armadas y actividades militares de la Guardia Civil
No obstante esta Ley inspiraraacute la normativa especiacutefica que se dicte para regular la proteccioacuten de la seguridad y la salud de los trabajadores que prestan sus servicios en las indicadas actividades
9
3 Nos centros e establecementos militares seraacute de aplicacioacuten o disposto nesta Lei coas particularidades previstas na suacutea normativa especiacutefica
Nos establecementos penitenciarios adaptaranse a esta Lei aquelas actividades que as suacuteas caracteriacutesticas xustifiquen unha regulacioacuten especial o que se levaraacute a efecto nos termos sinalados na Lei 71990 do 19 de xullo sobre negociacioacuten colectiva e participacioacuten na determinacioacuten das condicioacutens de traballo dos empregados puacuteblicos
4 Esta Lei tampouco seraacute de aplicacioacuten aacute relacioacuten laboral de caraacutecter especial do servicio do fogar familiar Malia o anterior o titular do fogar familiar estaacute na obriga de coidar a que o traballo dos seus empregados se realice nas debidas condicioacutens de seguridade e hixiene
Artigo 4 Definicioacutens
Para os efectos desta Lei e as normas que a desenvolvan
1ordm Entenderase por laquoprevencioacutenraquo o conxunto de actividades ou medidas adoptadas ou previstas en todas as fases de actividade da empresa co fin de evitar ou diminuiacuter os riscos derivados do traballo
2ordm Entenderase como laquorisco laboralraquo a posibilidade de que un traballador sufra un determinado dano derivado do traballo Para cualificar un risco desde o punto de vista da suacutea gravidade avaliaranse de forma conxunta a probabilidade de que se produza o dano e a severidade deste
3ordm Consideraranse como laquodanos derivados do traballoraquo as enfermidades patoloxiacuteas ou lesioacutens sufridas con motivo ou ocasioacuten do traballo
4ordm Entenderase como laquorisco laboral grave e inminenteraquo aquel que resulte probable racionalmente que se materialice nun futuro inmediato e poida supor un dano grave para a sauacutede dos traballadores
No caso de exposicioacuten a axentes susceptibles de causar danos graves aacute sauacutede dos traballadores considerarase que existe un risco grave e inminente cando sexa probable racionalmente que se materialice nun futuro inmediato unha exposicioacuten aos devanditos axentes da que se poidan derivar danos graves para a sauacutede aiacutenda que estes non se manifesten de xeito inmediato
5ordm Entenderanse como procesos actividades operacioacutens equipos ou productos laquopotencialmente perigososraquo aqueles que en ausencia de medidas preventivas especiacuteficas orixinen riscos para a seguridade e a sauacutede dos traballadores que os desenvolven ou empregan
6ordm Entenderase como laquoequipo de traballoraquo calquera maacutequina aparello instrumento ou instalacioacuten empregada no traballo
7ordm Entenderase como laquocondicioacuten de traballoraquo calquera caracteriacutestica deste que poida ter unha influencia significativa na xeracioacuten de riscos para a seguridade e a sauacutede do traballador
Quedan especificamente incluiacutedas nesta definicioacuten
a) As caracteriacutesticas xerais dos locais instalacioacutens equipos productos e demais utensilios existentes no centro de traballo
10
b) A natureza dos axentes fiacutesicos quiacutemicos e bioloacutexicos presentes no ambiente de traballo e as suacuteas correspondentes intensidades concentracioacutens ou niveis de presencia
c) Os procedementos para o emprego dos ditos axentes que influacutean na xeracioacuten dos riscos nomeados
d) Todas aquelas outras caracteriacutesticas do traballo incluiacutedas as relativas aacute suacutea organizacioacuten e ordenacioacuten que influacutean na magnitude dos riscos a que estea exposto o traballador
8ordm Entenderase por laquoequipo de proteccioacuten individualraquo calquera equipo destinado a ser levado ou suxeitado polo traballador para que o protexa dun ou varios riscos que poidan ameazar a suacutea seguridade ou a suacutea sauacutede no traballo asiacute como calquera complemento ou accesorio destinado para tal fin
CAPITULO II
Poliacutetica en materia de prevencioacuten de riscos para protexer a seguridade e a sauacutede no traballo
Artigo 5 Obxectivos da poliacutetica
1 A poliacutetica en materia de prevencioacuten teraacute por obxecto a promocioacuten da mellora das condicioacutens de traballo dirixida a elevar o nivel de proteccioacuten da seguridade e a sauacutede dos traballadores no traballo
A devandita poliacutetica levarase a cabo por medio das normas regulamentarias e das actuacioacutens administrativas que correspondan e en particular as que se regulan neste capiacutetulo que se orientaraacuten aacute coordinacioacuten das distintas Administracioacutens puacuteblicas competentes en materia preventiva e a que se harmonicen con elas as actuacioacutens que conforme a esta Lei correspondan a suxeitos puacuteblicos e privados para tal fin
a) A Administracioacuten Xeral do Estado as Administracioacutens das Comunidades Autoacutenomas e as entidades que integran a Administracioacuten local prestaraacuten cooperacioacuten e asistencia para o eficaz exercicio das suacuteas respectivas competencias no aacutembito do previsto neste artigo
b) A elaboracioacuten da poliacutetica preventiva levarase a cabo coa participacioacuten dos empresarios e dos traballadores a traveacutes das suacuteas organizacioacutens empresariais e sindicais maacuteis representativas
2 Para os fins previstos no apartado anterior as Administracioacutens puacuteblicas promoveraacuten a mellora da educacioacuten en materia preventiva nos diferentes niveis de ensino e de maneira especial na oferta formativa correspondente ao sistema nacional de cualificacioacutens profesionais asiacute como a adecuacioacuten da formacioacuten dos recursos humanos necesarios para a prevencioacuten dos riscos laborais
No aacutembito da Administracioacuten Xeral do Estado establecerase unha colaboracioacuten permanente entre o Ministerio de Traballo e Seguridade Social e os Ministerios que correspondan en particular os de Educacioacuten e Ciencia e de Sanidade e Consumo co fin de establecer os niveis formativos e especializacioacutens idoacuteneas asiacute como a revisioacuten permanente destas ensinanzas co fin de adaptalas aacutes necesidades existentes en cada momento
3 Do mesmo xeito as Administracioacutens puacuteblicas fomentaraacuten aquelas actividades desenvolvidas polos suxeitos a que se refire o apartado 1 do artigo segundo para a mellora das condicioacutens de seguridade e
11
sauacutede no traballo e a reduccioacuten dos riscos laborais a investigacioacuten ou fomento de novas formas de proteccioacuten e a promocioacuten de estructuras eficaces de prevencioacuten
Para isto poderaacuten adoptar programas especiacuteficos dirixidos a promover a mellora do ambiente de traballo e o perfeccionamento dos niveis de proteccioacuten Os programas poderanse instrumentar a traveacutes da concesioacuten dos incentivos que regulamentariamente se determinen que se destinaraacuten especialmente aacutes pequenas e medianas empresas
Antildeadido por Ley Orgaacutenica 320074 Las Administraciones puacuteblicas promoveraacuten la efectividad del principio de igualdad entre
mujeres y hombres considerando las variables relacionadas con el sexo tanto en los sistemas de recogida y tratamiento de datos como en el estudio e investigacioacuten generales en materia de prevencioacuten de riesgos laborales con el objetivo de detectar y prevenir posibles situaciones en las que los dantildeos derivados del trabajo puedan aparecer vinculados con el sexo de los trabajadores
Artigo 6 Normas regulamentarias
1 O Goberno a traveacutes das correspondentes normas regulamentarias e previa consulta aacutes organizacioacutens sindicais e empresariais maacuteis representativas regularaacute as materias que a continuacioacuten se relacionan
a) Requisitos miacutenimos que deben reunir as condicioacutens de traballo para a proteccioacuten da seguridade e a sauacutede dos traballadores
b) Limitacioacutens ou prohibicioacutens que afectaraacuten aacutes operacioacutens aos procesos e aacutes exposicioacutens laborais ou axentes que entrantildeen riscos para a seguridade e a sauacutede dos traballadores Especificamente poderase establecer o sometemento destes procesos ou operacioacutens a traacutemites de control administrativo asiacute como no caso de axentes perigosos a prohibicioacuten do seu emprego
c) Condicioacutens ou requisitos especiais para calquera dos supostos contemplados no paraacutegrafo anterior tales como a esixencia dun adestramento ou formacioacuten previa ou a elaboracioacuten dun plano no que se contentildean as medidas preventivas a adoptar
d) Procedementos de avaliacioacuten dos riscos para a sauacutede dos traballadores normalizacioacuten de metodoloxiacuteas e guiacuteas de actuacioacuten preventiva
e) Modalidades de organizacioacuten funcionamento e control dos servicios de prevencioacuten considerando as peculiaridades das empresas co fin de evitar atrancos innecesarios para a suacutea creacioacuten e desenvolvemento asiacute como capacidades e aptitudes que deban reunir os devanditos servicios e os traballadores designados para desenvolver a accioacuten preventiva
f) Condicioacutens de traballo ou medidas preventivas especiacuteficas en traballos especialmente perigosos en particular se para estes se preveacuten controles meacutedicos especiais ou cando se presenten riscos derivados con determinadas caracteriacutesticas ou situacioacutens especiais dos traballadores
12
g) Procedemento de cualificacioacuten das enfermidades profesionais asiacute como requisitos e procedementos para a comunicacioacuten e informacioacuten aacute autoridade competente dos danos derivados do traballo
2 As normas regulamentarias indicadas no paraacutegrafo anterior axustaranse en todo caso aos principios de poliacutetica preventiva establecidos nesta Lei manteraacuten a debida coordinacioacuten coa normativa sanitaria e de seguridade industrial e seraacuten obxecto de avaliacioacuten e se eacute o caso de revisioacuten perioacutedica de acordo coa experiencia na suacutea aplicacioacuten e o progreso da teacutecnica
Artigo 7 Actuacioacutens das Administracioacutens puacuteblicas competentes en materia laboral
1 En cumprimento do disposto nesta Lei as Administracioacutens puacuteblicas competentes en materia laboral desenvolveraacuten funcioacutens de promocioacuten da prevencioacuten asesoramento teacutecnico vixilancia e control do cumprimento polos suxeitos comprendidos no seu aacutembito de aplicacioacuten da normativa de prevencioacuten de riscos laborais e sancionaraacuten as infraccioacutens aacute dita normativa nos seguintes termos
a) Promovendo a prevencioacuten e o asesoramento a desenvolver polos oacuterganos teacutecnicos en materia preventiva incluiacutedas a asistencia e cooperacioacuten teacutecnica a informacioacuten divulgacioacuten formacioacuten e investigacioacuten en materia preventiva asiacute como o seguimento das actuacioacutens preventivas que se realicen nas empresas para a consecucioacuten dos obxectivos previstos nesta Lei
b) Velando polo cumprimento da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais mediante as actuacioacutens de vixilancia e control Para estes efectos prestaraacuten o asesoramento e a asistencia teacutecnica necesarios para o mellor cumprimento da devandita normativa e desenvolveraacuten programas especiacuteficos dirixidos a acadar unha maior eficacia no control
c) Sancionando o incumprimento da normativa de prevencioacuten de riscos laborais polos suxeitos comprendidos no aacutembito de aplicacioacuten desta Lei de conformidade co previsto no capiacutetulo VII desta
2 As funcioacutens das Administracioacutens puacuteblicas competentes en materia laboral que se sinalan no paraacutegrafo 1 continuaraacuten a ser desenvolvidas no referente aos traballos en minas canteiras e tuacuteneles que esixan a aplicacioacuten de teacutecnica mineira aos que impliquen fabricacioacuten transporte almacenaxe manipulacioacuten e emprego de explosivos ou o emprego de enerxiacutea nuclear polos oacuterganos especiacuteficos contemplados na suacutea normativa reguladora
As competencias previstas no paraacutegrafo anterior enteacutendense sen prexuiacutezo do establecido na lexislacioacuten especifica sobre productos e instalacioacutens industriais
Artigo 8 Instituto Nacional de Seguridade e Hixiene no Traballo
1 O Instituto Nacional de Seguridade e Hixiene no Traballo eacute o oacutergano cientiacutefico teacutecnico especializado da Administracioacuten Xeral do Estado que ten como misioacuten a anaacutelise e estudio das condicioacutens de seguridade e sauacutede no traballo asiacute como a promocioacuten e apoio aacute mellora destas Para isto estableceraacute a cooperacioacuten necesaria cos oacuterganos das Comunidades Autoacutenomas con competencias nesta materia
O Instituto en cumprimento desta misioacuten teraacute as seguintes funcioacutens
a) Asesoramento teacutecnico na elaboracioacuten da normativa legal e no desenvolvemento da normalizacioacuten tanto a nivel nacional como internacional
13
b) Promocioacuten e se eacute o caso realizacioacuten de actividades de formacioacuten informacioacuten investigacioacuten estudio e divulgacioacuten en materia de prevencioacuten de riscos laborais coa axeitada coordinacioacuten e colaboracioacuten se eacute o caso cos oacuterganos teacutecnicos en materia preventiva das Comunidades Autoacutenomas no exercicio das suacuteas funcioacutens nesta materia
c) Apoio teacutecnico e colaboracioacuten coa Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social no cumprimento da suacutea funcioacuten de vixilancia e control prevista no artigo 9 desta Lei no aacutembito das Administracioacutens puacuteblicas
d) Colaboracioacuten con organismos internacionais e desenvolvemento de programas de cooperacioacuten internacional neste aacutembito facilitando a participacioacuten das Comunidades Autoacutenomas
e) Calquera outras que sexan necesarias para o cumprimento dos seus fins e lle sexan encomendadas no aacutembito das suacuteas competencias de acordo coa Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo regulada no artigo 13 desta Lei coa colaboracioacuten se eacute o caso dos oacuterganos teacutecnicos das Comunidades Autoacutenomas con competencias na materia
2 O Instituto Nacional de Seguridade e Hixiene no Traballo no marco das suacuteas funcioacutens velaraacute pola coordinacioacuten apoiaraacute o intercambio de informacioacuten e as experiencias entre as distintas Administracioacutens puacuteblicas e especialmente fomentaraacute e prestaraacute apoio aacute realizacioacuten de actividades de promocioacuten da seguridade e da sauacutede polas Comunidades Autoacutenomas
Asiacute mesmo prestaraacute de acordo coas Administracioacutens competentes apoio teacutecnico especializado en materia de certificacioacuten ensaio e acreditacioacuten
3 En relacioacuten coas Institucioacutens da Unioacuten Europea o Instituto Nacional de Seguridade e Hixiene no Traballo actuaraacute como centro de referencia nacional garantindo a coordinacioacuten e transmisioacuten da informacioacuten que deberaacute facilitar a escala nacional en particular respecto aacute Axencia Europea para a Seguridade e a Sauacutede no Traballo e a suacutea Rede
4 O Instituto Nacional de Seguridade e Hixiene no Traballo exerceraacute a Secretariacutea Xeral da Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo prestaacutendolle a asistencia teacutecnica e cientiacutefica necesaria para o desenvolvemento das suacuteas competencias
Artigo 9 Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
1 Correspoacutendelle aacute Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social a funcioacuten da vixilaacutencia e control da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais
En cumprimento desta misioacuten teraacute as seguintes funcioacutens
a) Vixiar o cumprimento da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais asiacute como das normas xuriacutedico-teacutecnicas que incidan nas condicioacutens de traballo en materia de prevencioacuten aiacutenda que non tiveran a cualificacioacuten directa de normativa laboral propontildeendo aacute autoridade laboral competente a sancioacuten correspondente cando comprobase unha infraccioacuten aacute normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais de acordo co previsto no capiacutetulo VII desta Lei
b) Asesorar e informar aacutes empresas e aos traballadores sobre a maneira maacuteis efectiva de cumprir as disposicioacutens en que tentildea a vixilancia encomendada
14
c) Elaborar os informes solicitados polos Xulgados do Social nas demandas deducidas perante estes nos procedementos de accidentes de traballo e enfermidades profesionais
d) Informar aacute autoridade laboral sobre os accidentes de traballo mortais moi graves ou graves e sobre aqueles outros con que polas suacuteas caracteriacutesticas ou polos suxeitos afectados se considere necesario o devandito informe asiacute como sobre as enfermidades profesionais nas que concorran as ditas cualificacioacutens e en xeral nos supostos en que aquela o solicite respecto do cumprimento da normativa legal en materia de prevencioacuten de riscos laborais
e) Comprobar e favorecer o cumprimento das obrigas asumidas polos servicios de prevencioacuten establecidos nesta Lei
f) Ordenar a paralizacioacuten inmediata de traballos cando a xuiacutezo do inspector se advirta a existencia de risco grave e inminente para a seguridade ou sauacutede dos traballadores
Texto reemplazado por la Ley 542003 por este otro
2 Las Administraciones General del Estado y de las comunidades autoacutenomas adoptaraacuten en sus respectivos aacutembitos de competencia las medidas necesarias para garantizar la colaboracioacuten pericial y el asesoramiento teacutecnico necesarios a la Inspeccioacuten de Trabajo y Seguridad Social que en el aacutembito de la Administracioacuten General del Estado seraacuten prestados por el Instituto Nacional de Seguridad e Higiene en el Trabajo
Estas Administraciones puacuteblicas elaboraraacuten y coordinaraacuten planes de actuacioacuten en sus respectivos aacutembitos competenciales y territoriales para contribuir al desarrollo de las actuaciones preventivas en las empresas especialmente las de mediano y pequentildeo tamantildeo y las de sectores de actividad con mayor nivel de riesgo o de siniestralidad a traveacutes de acciones de asesoramiento de informacioacuten de formacioacuten y de asistencia teacutecnica
En el ejercicio de tales cometidos los funcionarios puacuteblicos de las citadas Administraciones que ejerzan labores teacutecnicas en materia de prevencioacuten de riesgos laborales a que se refiere el paacuterrafo anterior podraacuten desempentildear funciones de asesoramiento informacioacuten y comprobatorias de las condiciones de seguridad y salud en las empresas y centros de trabajo con el alcance sentildealado en el apartado 3 de este artiacuteculo y con la capacidad de requerimiento a que se refiere el artiacuteculo 43 de esta ley todo ello en la forma que se determine reglamentariamente
Las referidas actuaciones comprobatorias se programaraacuten por la respectiva Comisioacuten Territorial de la Inspeccioacuten de Trabajo y Seguridad Social a que se refiere el artiacuteculo 172 de la Ley 421997 de 14 de noviembre Ordenadora de la Inspeccioacuten de Trabajo y Seguridad Social para su integracioacuten en el plan de accioacuten en Seguridad y Salud Laboral de la Inspeccioacuten de Trabajo y Seguridad Social
A continuacioacuten Texto Antildeadido por la Ley 542003
3 Cuando de las actuaciones de comprobacioacuten a que se refiere el apartado anterior se deduzca la existencia de infraccioacuten y siempre que haya mediado incumplimiento de previo requerimiento el funcionario actuante remitiraacute informe a la Inspeccioacuten de Trabajo y Seguridad Social en el que se recogeraacuten los hechos comprobados a efectos de que se levante la correspondiente acta de infraccioacuten si asiacute procediera
15
A estos efectos los hechos relativos a las actuaciones de comprobacioacuten de las condiciones materiales o teacutecnicas de seguridad y salud recogidos en tales informes gozaraacuten de la presuncioacuten de certeza a que se refiere la disposicioacuten adicional cuarta apartado 2 de la Ley 421997 de 14 de noviembre Ordenadora de la Inspeccioacuten de Trabajo y Seguridad Social
A continuacioacuten Texto Antildeadido por la Ley 542003
4 Las actuaciones previstas en los dos apartados anteriores estaraacuten sujetas a los plazos establecidos en el artiacuteculo 14 apartado 2 de la Ley 421997 de 14 de noviembre Ordenadora de la Inspeccioacuten de Trabajo y Seguridad Social
Artigo 10 Actuacioacutens das Administracioacutens puacuteblicas competentes en materia sanitaria
As actuacioacutens das Administracioacutens puacuteblicas competentes en materia sanitaria referentes aacute sauacutede laboral levaranse a cabo a traveacutes das accioacutens e en relacioacuten cos aspectos sinalados no capiacutetulo IV do Tiacutetulo I da Lei 141986 do 25 de abril Xeral de Sanidade e disposicioacutens dictadas para o seu desenvolvemento
En particular corresponderaacute aacutes devanditas Administracioacutens puacuteblicas
a) O establecemento de medios axeitados para a avaliacioacuten e control das actuacioacutens de caraacutecter sanitario que se realicen nas empresas polos servicios de prevencioacuten actuantes Para isto estableceraacuten as pautas e protocolos de actuacioacuten oiacutedas as sociedades cientiacuteficas aos que deberaacuten someter os citados servicios
b) A implantacioacuten de sistemas de informacioacuten axeitados que permitan a elaboracioacuten xunto coas autoridades laborais competentes de mapas de riscos laborais asiacute como a realizacioacuten de estudios epidemioloacutexicos para a identificacioacuten e prevencioacuten das patoloxiacuteas que poidan afectar aacute sauacutede dos traballadores asiacute como facer posible un raacutepido intercambio de informacioacuten
c) A supervisioacuten da formacioacuten que en materia de prevencioacuten e promocioacuten da sauacutede laboral deba recibir o persoal sanitario actuante nos servicios de prevencioacuten autorizados
d) A elaboracioacuten e divulgacioacuten de estudios investigacioacutens e estatiacutesticas relacionados coa sauacutede dos traballadores
Artigo 11 Coordinacioacuten administrativa
A elaboracioacuten de normas preventivas e o control do seu cumprimento a promocioacuten da prevencioacuten a investigacioacuten e a vixilancia epidemioloacutexica sobre riscos laborais accidentes de traballo e enfermidades profesionais determinan a necesidade de coordinar as actuacioacutens das Administracioacutens competentes en materia laboral sanitaria e de industria para unha maacuteis eficaz proteccioacuten da seguridade e a sauacutede dos traballadores
No marco da devandita coordinacioacuten a Administracioacuten competente en materia laboral velaraacute en particular para que a informacioacuten obtida pola Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social no exercicio das funcioacutens atribuiacutedas a esta no paraacutegrafo 1 do artigo 9 desta Lei sexa posta en contildeecemento da autoridade sanitaria competente para os fins dispostos no artigo 10 desta Lei e no artigo 21 da Lei 141986 do 25 de abril Xeral de Sanidade asiacute como da Administracioacuten competente en materia de industria para os efectos
16
previstos na Lei 211992 do 16 de xullo de Industria
Artigo 12 Participacioacuten de empresarios e traballadores
A participacioacuten de empresarios e traballadores a traveacutes das organizacioacutens empresariais e sindicais maacuteis representativas na planificacioacuten programacioacuten organizacioacuten e control da xestioacuten relacionada coa mellora das condicioacutens de traballo e a proteccioacuten da seguridade e sauacutede dos traballadores no traballo eacute principio baacutesico da poliacutetica de prevencioacuten de riscos laborais a desenvolver polas Administracioacutens puacuteblicas competentes nos distintos niveis territoriais
Artigo 13 Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo 1 Creacutease a Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo como oacutergano colexiado asesor
das Administracioacutens puacuteblicas na formulacioacuten das poliacuteticas de prevencioacuten e oacutergano de participacioacuten institucional en materia de seguridade e sauacutede no traballo
2 A Comisioacuten estaraacute integrada por un representante de cada unha das Comunidades Autoacutenomas e por igual nuacutemero de membros da Administracioacuten Xeral do Estado e paritariamente con todos os anteriores por representantes das organizacioacutens empresariais e sindicais maacuteis representativas
3 A Comisioacuten contildeeceraacute as actuacioacutens que desenvolvan as Administracioacutens puacuteblicas competentes en materia de promocioacuten da prevencioacuten de riscos laborais de asesoramento teacutecnico e de vixilancia e control a que se refiren os artigos 7 8 9 e 11 desta Lei e poderaacute informar e formular propostas en relacioacuten coas devanditas actuacioacutens especificamente no referente a
ndash Criterios e programas xerais de actuacioacutenndash Proxectos de disposicioacutens de caraacutecter xeralndash Coordinacioacuten das actuacioacutens desenvolvidas polas Administracioacutens puacuteblicas competentes en
materia laboralndash Coordinacioacuten entre as Administracioacutens puacuteblicas competentes en materia laboral sanitaria e de
industria
4 A Comisioacuten adoptaraacute os seus acordos por maioriacutea Para tal fin os representantes das Administracioacutens puacuteblicas teraacuten cada un un voto e dous os das organizacioacutens empresariais e sindicais
5 A Comisioacuten contaraacute cun Presidente e catro Vicepresidentes un por cada un dos grupos que a integran A Presidencia da Comisioacuten corresponderaacute ao Secretario xeral de Emprego e Relacioacutens Laborais recaendo a Vicepresidencia atribuiacuteda aacute Administracioacuten Xeral do Estado no Subsecretario de Sanidade e Consumo
6 A Secretariacutea da Comisioacuten como oacutergano de apoio teacutecnico e administrativo recaeraacute na Direccioacuten do Instituto Nacional de Seguridade e Hixiene no Traballo
7 A Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo funcionaraacute en Pleno en Comisioacuten Permanente ou en Grupos de Traballo conforme aacute normativa que estableza o Regulamento interno que elaboraraacute a propia Comisioacuten
No non previsto nesta Lei e no Regulamento interno a que fai referencia o paraacutegrafo anterior a Comisioacuten rexerase pola Lei 301992 de Reacutexime Xuriacutedico das Administracioacutens Puacuteblicas e do
17
Procedemento Administrativo Comuacuten
CAPIacuteTULO III
Dereitos e obrigas
Artigo 14 Dereito aacute proteccioacuten fronte aos riscos laborais
1 Os traballadores tentildeen dereito a unha proteccioacuten eficaz en materia de seguridade e sauacutede no traballo
O devandito dereito supoacuten a existencia dun correlativo deber do empresario de proteccioacuten dos traballadores fronte aos riscos laborais
Este deber de proteccioacuten constituacutee igualmente un deber das Administracioacutens puacuteblicas respecto do persoal ao seu servicio
Os dereitos de informacioacuten consulta e participacioacuten formacioacuten en materia preventiva paralizacioacuten da actividade en caso de risco grave e inminente e vixilaacutencia do seu estado de sauacutede nos termos previstos nesta Lei forman parte do dereito dos traballadores a unha proteccioacuten eficaz en materia de seguridade e sauacutede no traballo
13
2 No cumprimento do deber de proteccioacuten o empresario deberaacute garantir a seguridade e a sauacutede dos traballadores ao seu servicio en todos os aspectos relacionados co traballo A estes efectos no marco das suacuteas responsabilidades o empresario realizaraacute a prevencioacuten dos riscos laborais mediante a integracioacuten da actividade preventiva na empresa e a adopcioacuten de cantas medidas sexan necesarias para a proteccioacuten da seguridade e a sauacutede dos traballadores coas especialidades que se recollen nos artigos seguintes en materia de plano de prevencioacuten de riscos laborais avaliacioacuten de riscos informacioacuten consulta e participacioacuten e formacioacuten dos traballadores actuacioacuten en casos de emerxencia e de risco grave e inminente vixilaacutencia da sauacutede e mediante a constitucioacuten dunha organizacioacuten e dos medios necesarios nos termos establecidos no capiacutetulo IV desta Lei
O empresario desenvolveraacute unha accioacuten permanente de seguimento da actividade preventiva co fin de perfeccionar de maneira continua as actividades de identificacioacuten avaliacioacuten e control dos riscos que non se puideran evitar e os niacuteveis de proteccioacuten existentes e disporaacute o necesario para a adaptacioacuten das medidas de prevencioacuten sinaladas no paraacutegrafo anterior aacutes modificacioacutens que podan experimentar as circunstancias que incidan na realizacioacuten do traballo
3 O empresario deberaacute cumprir as obrigas establecidas na normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais
4 As obrigas dos traballadores establecidas nesta Lei a atribucioacuten de funcioacutens en materia de proteccioacuten e prevencioacuten a traballadores ou servicios da empresa e o recurso ao concerto con entidades especializadas para o desenvolvemento de actividades de prevencioacuten complementaraacuten as accioacutens do empresario sen que por isto o eximan do cumprimento do seu deber nesta materia sen prexuiacutezo das accioacutens que poida exercitar se eacute o caso contra calquera outra persoa
18
5 O custo das medidas relativas aacute seguridade e a sauacutede no traballo non deberaacute recaer de ninguacuten xeito sobre os traballadores
Artigo 15 Principios da accioacuten preventiva
1 O empresario aplicaraacute as medidas que integran o deber xeral de prevencioacuten previsto no artigo anterior de acordo cos seguintes principios xerais
a) Evitar os riscos
b) Avaliar os riscos que non se poidan evitar
c) Combater os riscos na suacutea orixe
d) Adaptar o traballo aacute persoa en particular no que respecta aacute concepcioacuten dos postos de traballo asiacute como a escolla dos equipos e os meacutetodos de traballo e de produccioacuten con miras en particular a atenuar o traballo monoacutetono e repetitivo e a reducir os efectos deste na sauacutede
e) Ter en conta a evolucioacuten da teacutecnica
f) Substituiacuter o perigoso polo que entrantildee pouco ou ninguacuten perigo
g) Planificar a prevencioacuten buscando un conxunto coherente que integre nela a teacutecnica a organizacioacuten do traballo as condicioacutens de traballo as relacioacutens sociais e a influencia dos factores ambientais no traballo
h) Adoptar medidas que antepontildean a proteccioacuten colectiva aacute individual
i) Dar as debidas instruccioacutens aos traballadores
2 O empresario tomaraacute en consideracioacuten as capacidades profesionais dos traballadores en materia de seguridade e de sauacutede no momento de lles encomendar as tarefas
3 O empresario adoptaraacute as medidas necesarias a fin de garantir que soacute os traballadores que recibiran informacioacuten suficiente e axeitada poidan acceder aacutes zonas de risco grave e especiacutefico
4 A efectividade das medidas preventivas deberaacute prever as distraccioacutens ou imprudencias non temerarias que puidese cometer o traballador Para a suacutea adopcioacuten teranse en conta os riscos adicionais que puidesen implicar determinadas medidas preventivas as cales soacute poderaacuten ser adoptadas cando a magnitude dos devanditos riscos sexa substancialmente inferior aacute dos que se pretende controlar e non existan alternativas maacuteis seguras
5 Poderaacuten concertar operacioacutens de seguro que tentildean como fin garantir como aacutembito de cobertura a previsioacuten de riscos derivados do traballo a empresa respecto dos seus traballadores os traballadores autoacutenomos respecto a eles mesmos e as sociedades cooperativas respecto aos seus socios cando a suacutea actividade consista na prestacioacuten do seu traballo persoal
19
Texto reemplazado por la Ley 542003
Artigo 16 Plano de prevencioacuten de riscos laborais avaliacioacuten dos riscos e planificacioacuten da actividade preventiva
1 A prevencioacuten de riscos laborais deberaacute integrarse no sistema xeral de xestioacuten da empresa tanto no conxunto das suacuteas actividades como en todos os niacuteveis xeraacuterquicos desta a traveacutes da implantacioacuten e aplicacioacuten dun plano de prevencioacuten de riscos laborais a que se refire o paraacutegrafo seguinte
Este plano de prevencioacuten de riscos laborais deberaacute incluiacuter a estructura organizativa as responsabilidades as funcioacutens as praacutecticas os procedementos os procesos e os recursos necesarios para realizar a accioacuten de prevencioacuten de riscos na empresa nos termos que regulamentariamente se establezan
2 Os instrumentos esenciais para a xestioacuten e aplicacioacuten do plano de prevencioacuten de riscos que poderaacuten ser levados a cabo por fases de forma programada son a avaliacioacuten de riscos laborais e a planificacioacuten da actividade preventiva a que se refiren los paraacutegrafos seguintes
a) O empresario deberaacute realizar unha avaliacioacuten inicial dos riscos para a seguridade e sauacutede dos traballadores tendo en conta con caraacutecter xeral a natureza da actividade as caracteriacutesticas dos postos de traballo existentes e dos traballadores que deban desempentildealos Igual avaliacioacuten deberaacute facerse con ocasioacuten da eleccioacuten dos equipos de traballo das sustancias ou preparados quiacutemicos e do acondicionamento dos lugares de traballo A avaliacioacuten inicial teraacute en conta aquelas outras actuacioacutens que deban desenvolverse de conformidade co disposto na normativa sobre proteccioacuten de riscos especiacuteficos e actividades de especial perigosidade A avaliacioacuten seraacute actualizada cando cambien as condicioacutens de traballo e en todo caso someterase a consideracioacuten e revisarase se fora necesario con ocasioacuten dos danos para a sauacutede que se produciran
Cando o resultado da avaliacioacuten o fixera necesario o empresario realizaraacute controis perioacutedicos das condicioacutens de traballo e da actividade dos traballadores na prestacioacuten dos seus servicios para detectar situacioacutens potencialmente perigosas
b) Se os resultados da avaliacioacuten prevista no paraacutegrafo a) puxeran de manifesto situacioacutens de risco o empresario realizaraacute aquelas actividades preventivas necesarias para eliminar ou reducir e controlar tales riscos Ditas actividades seraacuten obxecto de planificacioacuten polo empresario incluiacutendo para cada actividade preventiva o prazo para levala a cabo a designacioacuten de responsables e os recursos humanos e materiais necesarios para a suacutea execucioacuten
O empresario deberaacute asegurarse da efectiva execucioacuten das actividades preventivas incluiacutedas na planificacioacuten efectuando para iso un seguimento continuo da mesma
As actividades de prevencioacuten seraacuten modificadas cando se aprecie polo empresario como consecuencia dos controis perioacutedicos previstos no paraacutegrafo a) anterior a suacutea inadecuacioacuten aos fins de proteccioacuten requiridos
3 Cando se producise un dano para a sauacutede dos traballadores ou cando con ocasioacuten da vixilancia da sauacutede prevista no artigo 22 aparezan indicios de que as medidas de prevencioacuten resultan insuficientes o empresario levaraacute a cabo unha investigacioacuten ao respecto a fin de detectar as causas destes feitos
Artigo 17 Equipos de traballo e medios de proteccioacuten
20
1 O empresario adoptaraacute as medidas necesarias co fin de que os equipos de traballo sexan axeitados para o traballo que se deba realizar e convenientemente adaptados para tal efecto de xeito que garantan a seguridade e a sauacutede dos traballadores ao empregalos
Cando o emprego dun equipo de traballo poida presentar un risco especiacutefico para a seguridade e a sauacutede dos traballadores o empresario adoptaraacute as medidas necesarias co fin de que
a) A utilizacioacuten do equipo de traballo quede reservada aos encargados da devandita utilizacioacuten
b) Os traballos de reparacioacuten transformacioacuten mantemento ou conservacioacuten sexan realizados polos traballadores especificamente capacitados para iso
2 O empresario deberaacute proporcionar aos seus traballadores equipos de proteccioacuten individual axeitados para o desempentildeo das suacuteas funcioacutens e velar polo uso efectivo destes cando pola natureza dos traballos realizados sexan necesarios
Os equipos de proteccioacuten individual deberaacuten empregarse cando os riscos non se poidan evitar ou non se poidan limitar suficientemente por medios teacutecnicos de proteccioacuten colectiva ou mediante medidas meacutetodos ou procedementos de organizacioacuten do traballo
Artigo 18 Informacioacuten consulta e participacioacuten dos traballadores
1 A fin de dar cumprimento ao deber de proteccioacuten establecido nesta Lei o empresario adoptaraacute as medidas axeitadas para que os traballadores reciban todas as informacioacutens necesarias en relacioacuten con
a) Os riscos para a seguridade e a sauacutede dos traballadores no traballo tanto aqueles que afecten aacute empresa no seu conxunto como a cada tipo de posto de traballo ou funcioacuten
b) As medidas e actividades de proteccioacuten e prevencioacuten aplicables aos riscos sinalados no apartado anterior
c) As medidas adoptadas de conformidade co disposto no artigo 20 desta Lei
Nas empresas que tentildean representantes dos traballadores a informacioacuten aacute que se refire este apartado facilitaraa o empresario aos traballadores a traveacutes dos devanditos representantes non obstante deberase informar directamente a cada traballador dos riscos especiacuteficos que afecten ao seu posto de traballo ou funcioacuten e das medidas de proteccioacuten e prevencioacuten aplicables aos devanditos riscos
2 O empresario deberaacute consultar aos traballadores e permitir a suacutea participacioacuten no marco de todas as cuestioacutens que afecten aacute seguridade e aacute sauacutede no traballo de conformidade co disposto no capiacutetulo V desta Lei
Os traballadores teraacuten dereito a efectuar propostas ao empresario asiacute como aos oacuterganos de participacioacuten e representacioacuten previstos no capiacutetulo V desta Lei dirixidas aacute mellora dos niveis de proteccioacuten da seguridade e a sauacutede da empresa
Artigo 19 Formacioacuten dos traballadores
1 En cumprimento do deber de proteccioacuten o empresario deberaacute garantir que cada traballador reciba
21
unha formacioacuten teoacuterica e praacutectica suficiente e axeitada en materia preventiva tanto no momento da suacutea contratacioacuten calquera que sexa a modalidade ou duracioacuten desta como cando se produzan cambios nas funcioacutens que desempentildee ou se introduzan novas tecnoloxiacuteas ou cambios nos equipos de traballo
A formacioacuten deberaacute estar centrada especificamente no posto de traballo ou funcioacuten de cada traballador adaptarse aacute evolucioacuten dos riscos e aacute aparicioacuten doutros novos e repetirse periodicamente se fose necesario
2 A formacioacuten aacute que se refire o paraacutegrafo anterior deberase impartir sempre que sexa posible dentro da xeira ou no seu defecto noutras horas pero co desconto naquela do tempo investido nesta A formacioacuten poderaa impartir a empresa mediante medios propios ou concertaacutendoa con servicios alleos e o seu custo non recaeraacute de ninguacuten xeito sobre os traballadores
Artigo 20 Medidas de emerxencia
O empresario tendo en conta o tamantildeo e a actividade da empresa asiacute como a posible presencia de persoas alleas a esta deberaacute analizar as posibles situacioacutens de emerxencia e adoptar as medidas necesarias en materia de primeiros auxilios loita contra incendios e evacuacioacuten dos traballadores designando para isto ao persoal encargado de pontildeer en praacutectica estas medidas e comprobando periodicamente se eacute o caso o seu correcto funcionamento O devandito persoal debera posuiacuter a formacioacuten necesaria ser suficiente en nuacutemero e dispontildeer do material axeitado en funcioacuten das circunstancias antes sinalada
Para a aplicacioacuten das medidas adoptadas o empresario deberaacute organizar as relacioacutens que sexan necesarias con servicios externos aacute empresa en particular en materia de primeiros auxilios asistencia meacutedica de urxencia salvamento e loita contra incendios de xeito que quede garantida a rapidez e eficacia destas
Artigo 21 Risco grave e inminente
1 Cando os traballadores estean ou poidan estar expostos a un risco grave e inminente con ocasioacuten do seu traballo o empresario estaraacute na obriga de
a) Informar o antes posible a todos os traballadores afectados en canto aacute existencia do devandito risco e das medidas adoptadas ou que se eacute o caso se deban adoptar en materia de proteccioacuten
b) Adoptar as medidas e dar as instruccioacutens necesarias para que no caso de perigo grave inminente e inevitable os traballadores poidan interromper a suacutea actividade e se fose necesario abandonar de inmediato o lugar de traballo Neste suposto non se poderaacute esixir aos traballadores que prosigan a suacutea actividade mentres persista o perigo agaacutes excepcioacuten debidamente xustificada por razoacutens de seguridade e determinada regulamentariamente
c) Dispontildeer o necesario para que o traballador que non se puidese pontildeer en contacto co seu superior xeraacuterquico ante unha situacioacuten de perigo grave e inminente para a suacutea seguridade a doutros traballadores ou a de terceiros aacute empresa estea en condicioacutens tendo en conta os seus contildeecementos e os medios teacutecnicos postos aacute suacutea disposicioacuten de adoptar as medidas necesarias para evitar as consecuencias do devandito perigo
2 De acordo co previsto no apartado 1 do artigo 14 desta Lei o traballador teraacute dereito a interromper a suacutea actividade e abandonar o lugar de traballo en caso necesario cando considere que a dita
22
actividade entrantildea un risco grave e inminente para a suacutea vida ou a suacutea sauacutede
3 Cando no caso a que se refire o apartado 1 deste artigo o empresario non adopte ou non permita a adopcioacuten das medidas necesarias para garantir a seguridade e a sauacutede dos traballadores os representantes legais destes poderaacuten acordar por maioriacutea dos seus membros a paralizacioacuten da actividade dos traballadores afectados polo devandito risco Tal acordo seraacute comunicado de inmediato aacute empresa e aacute autoridade laboral a cal no prazo de vintecatro horas anularaacute ou ratificaraacute a paralizacioacuten acordada
O acordo a que se refire o paraacutegrafo anterior poderaacute ser adoptado por decisioacuten maioritaria dos Delegados de Prevencioacuten cando non resulte posible reunir coa urxencia requirida ao oacutergano de representacioacuten do persoal
4 Os traballadores ou os seus representantes non poderaacuten sufrir prexuiacutezo alguacuten derivado da adopcioacuten das medidas a que se refiren os apartados anteriores a menos que obrasen de mala fe ou cometesen neglixencia grave
Artigo 22 Vixilaacutencia da sauacutede
1 O empresario garantiralles aos traballadores ao seu servicio a vixilancia perioacutedica do seu estado de sauacutede en funcioacuten dos riscos inherentes ao traballo
Esta vixilancia soacute se poderaacute levar a cabo cando o traballador preste o seu consentimento Deste caraacutecter voluntario soacute se exceptuaraacuten previo informe dos representantes dos traballadores os supostos nos que a realizacioacuten dos recontildeecementos sexa imprescindible para avaliar os efectos das condicioacutens de traballo sobre a sauacutede dos traballadores ou para verificar se o estado de sauacutede do traballador pode constituiacuter un perigo para este para os demais traballadores ou para outras persoas relacionadas coa empresa ou cando asiacute estea establecido nunha disposicioacuten legal en relacioacuten coa proteccioacuten de riscos especiacuteficos e actividades de especial perigosidade
En todo caso deberase optar pola realizacioacuten daqueles recontildeecementos ou probas que causen as menores molestias ao traballador e que sexan proporcionais ao risco
2 As medidas de vixilancia e control da sauacutede dos traballadores levaranse a cabo respectando sempre o dereito aacute intimidade e aacute dignidade da persoa do traballador e aacute confidencialidade de toda a informacioacuten relacionada co seu estado de sauacutede
3 Os resultados da vixilancia a que se refire o apartado anterior seraacuten comunicados aos traballadores afectados
4 Os datos relativos aacute vixilancia da sauacutede dos traballadores non poderaacuten ser empregados con fins discriminatorios nin en prexuiacutezo do traballador
O acceso aacute informacioacuten meacutedica de caraacutecter persoal limitarase ao persoal meacutedico e aacutes autoridades sanitarias que leven a cabo a vixilancia da sauacutede dos traballadores sen que se poida facilitar ao empresario ou a outras persoas sen consentimento expreso do traballador
Malia o anterior o empresario e as persoas ou oacuterganos con responsabilidades en materia de prevencioacuten seraacuten informados das conclusioacutens que se deriven dos recontildeecementos efectuados en relacioacuten coa aptitude do traballador para o desempeno do posto de traballo ou coa necesidade de introducir ou
23
mellorar as medidas de proteccioacuten e prevencioacuten a fin de que poidan desenvolver correctamente as suacuteas funcioacutens en materia preventiva
5 Nos supostos en que a natureza dos riscos inherentes ao traballo o faga necesario o dereito dos traballadores aacute vixilancia perioacutedica do seu estado de sauacutede deberaacute ser alongado maacuteis alaacute do remate da relacioacuten laboral nos termos que regulamentariamente se determinen
6 As medidas de vixilancia e control da sauacutede dos traballadores levaranse a cabo por persoal sanitario con competencia teacutecnica formacioacuten e capacidade acreditada
Artigo 23 Documentacioacuten
1 O empresario deberaacute elaborar e conservar aacute disposicioacuten da autoridade laboral a seguinte documentacioacuten relativa aacutes obrigas establecidas nos artigos anteriores
13
a) Plano de prevencioacuten de riscos laborais conforme ao previsto no apartado 1 do artigo 16 desta Lei
b) Avaliacioacuten dos riscos para a seguridade e a sauacutede no traballo incluiacutedo o resultado dos controis perioacutedicos das condicioacutens de traballo e da actividade dos traballadores de acordo co disposto no paraacutegrafo a) do apartado 2 do artigo 16 desta Lei
c) Planificacioacuten da actividade preventiva incluiacutedas as medidas de proteccioacuten e de prevencioacuten a adoptar e no seu caso material de proteccioacuten que deba utilizarse de conformidade co paraacutegrafo b) do apartado 2 do artigo 16 desta Lei
d) Praacutectica dos controis do estado de sauacutede dos traballadores previstos no artigo 22 desta Lei e conclusioacutens obtidas deses nos termos recollidos no derradeiro paraacutegrafo do apartado 4 do devandito artigo
e) Relacioacuten de accidentes de traballo e enfermidades profesionais que causaran ao traballador unha incapacidade laboral superior a un diacutea de traballo Nestes casos o empresario realizaraacute ademais a notificacioacuten a que se refire o apartado 3 deste artigo
2 No momento de cesamento da suacutea actividade as empresas deberaacuten achegar aacute autoridade laboral a documentacioacuten sinalada no apartado anterior
3 O empresario estaraacute na obriga de notificar por escrito aacute autoridade laboral os danos para a sauacutede dos traballadores ao seu servicio que se produciran por mor do desenvolvemento do seu traballo conforme ao procedemento que se determine regulamentariamente
4 A documentacioacuten a que fai referencia este artigo deberaacute tameacuten ser posta a disposicioacuten das autoridades sanitarias co fin de que estas poidan cumprir co disposto no artigo 10 desta Lei e no artigo 21 da Lei 141986 do 25 de abril Xeral de Sanidade
Artigo 24 Coordinacioacuten de actividades empresariais
1 Cando nun mesmo centro de traballo desenvolvan actividades traballadores de duacuteas ou maacuteis
24
empresas estas deberaacuten cooperar na aplicacioacuten da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais Para tal fin estableceraacuten os medios de coordinacioacuten que sexan necesarios en canto aacute proteccioacuten e prevencioacuten de riscos laborais e a informacioacuten sobre estes aos seus respectivos traballadores nos termos previstos no apartado 1 do artigo 18 desta Lei
2 O empresario titular do centro de traballo adoptaraacute as medidas necesarias para que aqueloutros empresarios que desenvolvan actividades no seu centro de traballo reciban a informacioacuten e as instruccioacutens axeitadas en relacioacuten cos riscos existentes no centro de traballo e coas medidas de proteccioacuten e prevencioacuten correspondentes asiacute como sobre as medidas de emerxencia a aplicar para o seu traslado aos seus respectivos traballadores
3 As empresas que contraten ou subcontraten con outras a realizacioacuten de obras ou servicios correspondentes aacute propia actividade daquelas e que se desenvolvan nos seus propios centros de traballo deberaacuten vixiar o cumprimento polos devanditos contratistas e subcontratistas da normativa de prevencioacuten de riscos laborais
4 As obrigas consignadas no derradeiro paraacutegrafo do apartado 1 do artigo 41 desta Lei seraacuten tameacuten de aplicacioacuten respecto das operacioacutens contratadas nos supostos en que os traballadores da empresa contratista ou subcontratista non presten servicios nos centros de traballo da empresa principal sempre que tales traballadores deban operar con maquinaria equipos productos materias primas ou utensilios proporcionados pola empresa principal
5 Os deberes de cooperacioacuten e de informacioacuten e instruccioacuten recollidos nos apartados 1 e 2 aplicaranse respecto dos traballadores autoacutenomos que desenvolvan actividades nos devanditos centros de traballo
6 As obrigas previstas neste artigo seraacuten desenvoltas regulamentariamente
Artigo 25 Proteccioacuten de traballadores especialmente sensibles a determinados riscos
1 O empresario garantiraacute de maneira especiacutefica a proteccioacuten dos traballadores que polas suacuteas propias caracteriacutesticas persoais ou estado bioloacutexico contildeecido incluiacutedos aqueles que tentildean recontildeecida a situacioacuten de discapacidade fiacutesica psiacutequica ou sensorial sexan especialmente sensibles aos riscos derivados do traballo Para tal fin deberaacute ter en conta os ditos aspectos nas avaliacioacutens dos riscos e en funcioacuten destas adoptaraacute as medidas preventivas e de proteccioacuten necesarias
Os traballadores non seraacuten empregados naqueles postos de traballo nos que a causa das suacuteas caracteriacutesticas persoais estado bioloacutexico ou pola suacutea discapacidade fiacutesica psiacutequica ou sensorial debidamente recontildeecida poidan eles os demais traballadores ou outras persoas relacionadas coa empresa pontildeerse en situacioacuten de perigo ou en xeral cando estean manifestamente en estados ou situacioacutens transitorias que non respondan aacutes esixencias psicofiacutesicas dos respectivos postos de traballo
2 Igualmente o empresario deberaacute ter en conta nas avaliacioacutens os factores de risco que poidan incidir na funcioacuten de procreacioacuten dos traballadores en particular pola exposicioacuten a axentes fiacutesicos quiacutemicos e bioloacutexicos que poidan exercer efectos mutaxeacutenicos ou de toxicidade para a procreacioacuten tanto nos aspectos da fertilidade como do desenvolvemento da descendencia co fin de adoptar as medidas
25
preventivas necesarias
Artigo 26 Proteccioacuten da maternidade
1 A avaliacioacuten dos riscos a que se refire o artigo 16 desta Lei deberaacute abranguer a determinacioacuten da natureza o grao e a duracioacuten da exposicioacuten das traballadoras en situacioacuten de embarazo ou parto recente a axentes procedementos ou condicioacutens de traballo que poidan influiacuter negativamente na sauacutede das traballadoras ou do feto en calquera actividade susceptible de presentar un risco especiacutefico Se os resultados da avaliacioacuten revelasen un risco para a seguridade e a sauacutede ou unha posible repercusioacuten sobre o embarazo ou a lactacioacuten das devanditas traballadoras o empresario adoptaraacute as medidas necesarias para evitar a exposicioacuten ao dito risco a traveacutes dunha adaptacioacuten das condicioacutens ou do tempo de traballo da traballadora afectada As devanditas medidas incluiraacuten cando resulte necesario a non realizacioacuten de traballo nocturno ou de traballo a quendas
2 Cando a adaptacioacuten das condicioacutens ou do tempo de traballo non resultase posible ou a pesar de tal adaptacioacuten as condicioacutens dun posto de traballo puidesen influiacuter negativamente na sauacutede da traballadora embarazada ou do feto e asiacute o certifiquen os Servicios Meacutedicos do Instituto Nacional da Seguridade Social ou das Mutuas co informe do meacutedico do Servicio Nacional da Sauacutede que asista facultativamente aacute traballadora esta deberaacute desempentildear un posto de traballo ou funcioacuten diferente e compatible co seu estado O empresario deberaacute determinar previa consulta cos representantes dos traballadores a relacioacuten dos postos de traballo exentos de riscos para estes efectos
O cambio de posto ou funcioacuten levarase a cabo de conformidade coas regras e criterios que se apliquen nos supostos de mobilidade funcional e teraacute efectos ata o momento en que o estado de sauacutede da traballadora permita a suacutea reincorporacioacuten ao anterior posto
No suposto de que aiacutenda aplicando as regras sinaladas no paraacutegrafo anterior non existise posto de traballo ou funcioacuten compatible a traballadora poderaacute ser destinada a un posto non correspondente ao seu grupo ou a categoriacutea equivalente aiacutenda que conservaraacute o dereito ao conxunto de retribucioacutens do seu posto de orixe
3 Se o antedito cambio de posto non resultara teacutecnica ou obxectivamente posible ou no poida razoablemente exixirse por motivos xustificados poderaacute declararse o paso da traballadora afectada aacute situacioacuten de suspensioacuten do contrato por risco durante o embarazo contemplada no artigo 451 d) do Estatuto dos Traballadores durante o periacuteodo necesario para a proteccioacuten da suacutea seguridade ou da suacutea sauacutede e mentres persista a imposibilidade de reincorporarse ao seu posto anterior ou a outro posto compatible co seu estado
4 O disposto nos nuacutemeros 1 e 2 deste artigo seraacute tameacuten de aplicacioacuten durante o periacuteodo de lactacioacuten se as condicioacutens de traballo puidesen influiacuter negativamente na sauacutede da muller ou do fillo e asiacute o certificase o meacutedico que no reacutexime de Seguridade Social aplicable asista facultativamente aacute traballadora
5 As traballadoras embarazadas teraacuten dereito a ausentarse do traballo con dereito a remuneracioacuten para a realizacioacuten de exames prenatais e teacutecnicas de preparacioacuten ao parto previo aviso ao empresario e xustificacioacuten da necesidade da suacutea realizacioacuten dentro da xeira
26
La evaluacioacuten de los riesgos a que se refiere el artiacuteculo 16 de la presente Ley deberaacute comprender la determinacioacuten de la naturaleza el grado y la duracioacuten de la exposicioacuten de las trabajadoras en situacioacuten de embarazo o parto reciente a agentes procedimientos o condiciones de trabajo que puedan influir negativamente en la salud de las trabajadoras o del feto en cualquier actividad susceptible de presentar un riesgo especiacutefico Si los resultados de la evaluacioacuten revelasen un riesgo para la seguridad y la salud o una posible repercusioacuten sobre el embarazo o la lactancia de las citadas trabajadoras el empresario adoptaraacute las medidas necesarias para evitar la exposicioacuten a dicho riesgo a traveacutes de una adaptacioacuten de las condiciones o del tiempo de trabajo de la trabajadora afectada
Dichas medidas incluiraacuten cuando resulte necesario la no realizacioacuten de trabajo nocturno o de trabajo a turnosSustituido por Ley Orgaacutenica 32007 por
2 Cuando la adaptacioacuten de las condiciones o del tiempo de trabajo no resultase posible o a pesar de tal adaptacioacuten las condiciones de un puesto de trabajo pudieran influir negativamente en la salud de la trabajadora embarazada o del feto y asiacute lo certifiquen los Servicios Meacutedicos del Instituto Nacional de la Seguridad Social o de las Mutuas en funcioacuten de la Entidad con la que la empresa tenga concertada la cobertura de los riesgos profesionales con el informe del meacutedico del Servicio Nacional de Salud que asista facultativamente a la trabajadora eacutesta deberaacute desempentildear un puesto de trabajo o funcioacuten diferente y compatible con su estado El empresario deberaacute determinar previa consulta con los representantes de los trabajadores la relacioacuten de los puestos de trabajo exentos de riesgos a estos efectos
El cambio de puesto o funcioacuten se llevaraacute a cabo de conformidad con las reglas y criterios que se apliquen en los supuestos de movilidad funcional y tendraacute efectos hasta el momento en que el estado de salud de la trabajadora permita su reincorporacioacuten al anterior puesto
En el supuesto de que aun aplicando las reglas sentildealadas en el paacuterrafo anterior no existiese puesto de trabajo o funcioacuten compatible la trabajadora podraacute ser destinada a un puesto no correspondiente a su grupo o categoriacutea equivalente si bien conservaraacute el derecho al conjunto de retribuciones de su puesto de origen
Si dicho cambio de puesto no resultara teacutecnica u objetivamente posible o no pueda razonablemente exigirse por motivos justificados podraacute declararse el paso de la trabajadora afectada a la situacioacuten de suspensioacuten del contrato por riesgo durante el embarazo contemplada en el artiacuteculo 451d) del Estatuto de los Trabajadores durante el periacuteodo necesario para la proteccioacuten de su seguridad o de su salud y mientras persista la imposibilidad de reincorporarse a su puesto anterior o a otro puesto compatible con su estadoSustituido por Ley Orgaacutenica 32007 por
Lo dispuesto en los nuacutemeros 1 y 2 de este artiacuteculo seraacute tambieacuten de aplicacioacuten durante el periacuteodo de lactancia natural si las condiciones de trabajo pudieran influir negativamente en la salud de la mujer o del hijo y asiacute lo certifiquen los Servicios Meacutedicos del Instituto Nacional de la Seguridad Social o de las Mutuas en funcioacuten de la Entidad con la que la empresa tenga concertada la cobertura de los riesgos profesionales con el informe del meacutedico del Servicio Nacional de Salud que asista facultativamente a la trabajadora o a su
27
hijo Podraacute asimismo declararse el pase de la trabajadora afectada a la situacioacuten de suspensioacuten del contrato por riesgo durante la lactancia natural de hijos menores de nueve meses contemplada en el artiacuteculo 451d) del Estatuto de Ios Trabajadores si se dan las circunstancias previstas en el nuacutemero 3 de este artiacuteculo
Las trabajadoras embarazadas tendraacuten derecho a ausentarse del trabajo con derecho a remuneracioacuten para la realizacioacuten de exaacutemenes prenatales y teacutecnicas de preparacioacuten al parto previo aviso al empresario y justificacioacuten de la necesidad de su realizacioacuten dentro de la jornada de trabajo
Artigo 27 Proteccioacuten dos menores
1 Antes da incorporacioacuten ao traballo de mozos menores de dezaoito anos e previamente a calquera modificacioacuten importante das suacuteas condicioacutens de traballo o empresario deberaacute efectuar unha avaliacioacuten dos postos de traballo a desempentildear por estes a fin de determinar a natureza o grao e a duracioacuten da suacutea exposicioacuten en calquera actividade susceptible de presentar un risco especiacutefico ao respecto a axentes procesos ou condicioacutens de traballo que poidan pontildeer en perigo a seguridade ou a sauacutede destes traballadores
Para tal fin a avaliacioacuten teraacute especialmente en conta os riscos especiacuteficos para a seguridade a sauacutede e o desenvolvemento dos mozos derivados da suacutea falta de experiencia da suacutea inmadurez para avaliar os riscos existentes ou potenciais e do seu desenvolvemento aiacutenda incompleto
En todo caso o empresario informaraacute aos devanditos mozos e aos seus pais ou titores que intervintildeesen na contratacioacuten conforme ao disposto na letra b) do artigo 7 do texto refundido da Lei do Estatuto dos Traballadores aprobado polo Real Decreto lexislativo 11995 do 24 de marzo dos posibles riscos e de todas as medidas adoptadas para a proteccioacuten da suacutea seguridade e sauacutede
2 Tendo en conta os factores anteriormente sinalados o Goberno estableceraacute as limitacioacutens aacute contratacioacuten dos mozos menores de dezaoito anos en traballos que presenten riscos especiacuteficos
Artigo 28 Relacioacutens de traballo temporais de duracioacuten determinada e en empresas de traballo temporal
1 Os traballadores con relacioacutens de traballo temporais ou de duracioacuten determinada asiacute como os contratados por empresas de traballo temporal deberaacuten beneficiarse do mesmo nivel de proteccioacuten en materia de seguridade e sauacutede que os restantes traballadores da empresa na que prestan os seus servicios
A existencia dunha relacioacuten de traballo das sinaladas no paraacutegrafo anterior non xustificaraacute de ninguacuten xeito unha diferencia de trato polo que respecta aacutes condicioacutens de traballo no relativo a calquera dos aspectos da proteccioacuten da seguridade e a sauacutede dos traballadores
Esta Lei e as suacuteas disposicioacutens de desenvolvemento aplicaranse plenamente aacutes relacioacutens de traballo sinaladas nos paraacutegrafos anteriores
2 O empresario adoptaraacute as medidas necesarias para garantir que con caraacutecter previo ao inicio da suacutea actividade os traballadores a que se refire o apartado anterior reciban informacioacuten acerca dos riscos aos que estean expostos en particular no relativo aacute necesidade de cualificacioacutens ou aptitudes profesionais determinadas a esixencia de controis meacutedicos especiais ou a existencia de riscos especiacuteficos do posto de
28
traballo a cubrir asiacute como sobre as medidas de proteccioacuten e prevencioacuten fronte a estes
Os devanditos traballadores recibiraacuten en todo caso unha formacioacuten suficiente e axeitada aacutes caracteriacutesticas do posto de traballo a cubrir tendo en conta a suacutea cualificacioacuten e experiencia profesional e os riscos aos que estean expostos
3 Os traballadores a que se refire este artigo teraacuten dereito a unha vixilancia perioacutedica do seu estado de sauacutede nos termos establecidos no artigo 22 desta Lei e nas suacuteas normas de desenvolvemento
4 O empresario deberaacute informar aos traballadores designados para ocuparse das actividades de proteccioacuten e prevencioacuten ou se eacute o caso o servicio de prevencioacuten previsto no artigo 31 desta Lei da incorporacioacuten dos traballadores a que se refire este artigo na medida necesaria para que poidan desenvolver de xeito axeitado aacutes suacuteas funcioacutens respecto de todos os traballadores da empresa
5 Nas relacioacutens de traballo a traveacutes de empresas de traballo temporal a empresa usuaria seraacute responsable das condicioacutens de execucioacuten do traballo en todo o relacionado coa proteccioacuten da seguridade e a sauacutede dos traballadores Corresponderaacute ademais aacute empresa usuaria o cumprimento das obrigas en materia de informacioacuten previstas nos apartados 2 e 4 deste artigo
A empresa de traballo temporal seraacute responsable do cumprimento das obrigas en materia de formacioacuten e vixilancia da sauacutede que se establecen nos apartados 2 e 3 deste artigo Para tal fin e sen prexuiacutezo do disposto no paraacutegrafo anterior a empresa usuaria deberaacute informar aacute empresa de traballo temporal e esta aos traballadores afectados antes da adscricioacuten destes acerca das caracteriacutesticas propias dos postos de traballo a desempentildear e das cualificacioacutens requiridas
A empresa usuaria deberaacute informar aos representantes dos traballadores nesta da adscricioacuten dos traballadores postos a disposicioacuten pola empresa de traballo temporal Os ditos traballadores poderanse dirixir a estes representantes no exercicio dos dereitos recontildeecidos nesta Lei
Artigo 29 Obrigas dos traballadores en materia de prevencioacuten de riscos
1 Corresponde a cada traballador velar segundo as suacuteas posibilidades e mediante o cumprimento das medidas de prevencioacuten que en cada caso sexan adoptadas pola suacutea propia seguridade e sauacutede no traballo e pola daqueloutras persoas aacutes que poida afectar a suacutea actividade profesional a causa dos seus actos e omisioacutens no traballo de conformidade coa suacutea formacioacuten e as instruccioacutens do empresario
2 Os traballadores de acordo coa suacutea formacioacuten e seguindo as instruccioacutens do empresario deberaacuten en particular
1ordm Empregar de forma axeitada de acordo coa suacutea natureza e os riscos previsibles as maacutequinas aparellos ferramentas substancias perigosas equipos de transporte e en xeral calquera outros medios cos que desenvolvan a suacutea actividade
2ordm Empregar correctamente os medios e equipos de proteccioacuten facilitados polo empresario de acordo coas instruccioacutens recibidas deste
3ordm Non pontildeer foacutera de funcionamento e empregar correctamente os dispositivos de seguridade existentes ou que se instalen nos medios relacionados coa suacutea actividade ou nos lugares de traballo en que esta tentildea lugar
29
4ordm Informar de inmediato ao seu superior xeraacuterquico directo e aos traballadores designados para realizaren actividades de proteccioacuten e de prevencioacuten ou se eacute o caso ao servicio de prevencioacuten acerca de calquera situacioacuten que ao seu xuiacutezo entrantildee por motivos razoables un risco para a seguridade e a sauacutede dos traballadores
5ordm Contribuiacuter ao cumprimento das obrigas establecidas pola autoridade competente co fin de protexer a seguridade e a sauacutede dos traballadores no traballo
6ordm Cooperar co empresario para que este poida garantir unhas condicioacutens de traballo que sexan seguras e non entrantildeen riscos para a seguridade e a sauacutede dos traballadores
3 O cumprimento polos traballadores das obrigas en materia de prevencioacuten de riscos a que se refiren os apartados anteriores teraacute a consideracioacuten de incumprimento laboral para os efectos previstos no artigo 581 do Estatuto dos Traballadores ou de falta se eacute o caso conforme ao establecido na correspondente normativa sobre reacutexime disciplinario dos funcionarios puacuteblicos ou do persoal estatutario ao servicio das Administracioacutens puacuteblicas O disposto neste apartado seraacute igualmente aplicable aos socios das cooperativas en que a suacutea actividade consista na prestacioacuten do seu traballo coas precisioacutens que se establezan nos seus Regulamentos de Reacutexime Interno
CAPIacuteTULO IV
Servicios de prevencioacuten
Artigo 30 Proteccioacuten e prevencioacuten de riscos profesionais
1 En cumprimento do deber de prevencioacuten de riscos profesionais o empresario designaraacute un ou varios traballadores para ocupaacuterense da devandita actividade constituiraacute un servicio de prevencioacuten ou concertaraacute o dito servicio cunha entidade especializada allea aacute empresa
2 Os traballadores designados deberaacuten ter a capacidade necesaria dispor do tempo e dos medios precisos e ser suficientes en nuacutemero tendo en conta o tamantildeo da empresa asiacute como os riscos a que estaacuten expostos os traballadores e a suacutea distribucioacuten nesta co alcance que se determine nas disposicioacutens a que se refire a letra e) do apartado 1 do artigo 6 desta Lei
Os traballadores a que se refire o paraacutegrafo anterior colaboraraacuten entre si e se eacute o caso cos servicios de prevencioacuten
3 Para a realizacioacuten da actividade de prevencioacuten o empresario deberaacute facilitar aos traballadores designados o acceso aacute informacioacuten e documentacioacuten a que se refiren os artigos 18 e 23 desta Lei
4 Os traballadores designados non poderaacuten sufrir ninguacuten prexuiacutezo derivado das suacuteas actividades de proteccioacuten e prevencioacuten dos riscos profesionais na empresa En exercicio desta funcioacuten os devanditos traballadores gozaraacuten en particular das garantiacuteas que para os representantes dos traballadores establecen as letras a) b) e c) do artigo 68 e o apartado 4 do artigo 56 do texto refundido da Lei do Estatuto dos Traballadores
Esta garantiacutea acadaraacute tameacuten aos traballadores integrantes do servicio de prevencioacuten cando a
30
empresa decida constituiacutelo de acordo co disposto no artigo seguinte
Os traballadores a que se refiren os paraacutegrafos anteriores deberaacuten gardar sixilo profesional sobre a informacioacuten relativa aacute empresa aacute que tiveran acceso como consecuencia do desempentildeo das suacuteas funcioacutens
5 Nas empresas de menos de seis traballadores o empresario poderaacute asumir persoalmente as funcioacutens sinaladas no apartado 1 sempre que desenvolva de forma cotiaacute a suacutea actividade no centro de traballo e tentildea a capacidade necesaria en funcioacuten dos riscos a que estean expostos os traballadores e a perigosidade das actividades co alcance que se determine nas disposicioacutens a que se refire a letra e) do apartado 1 do artigo 6 desta Lei
6 O empresario que non concertase o Servicio de prevencioacuten cunha entidade especializada allea aacute empresa deberaacute someter o seu sistema de prevencioacuten ao control dunha auditoriacutea ou avaliacioacuten externa nos termos que regulamentariamente se determinen
Artigo 31 Servicios de prevencioacuten
1 Se a designacioacuten dun ou varios traballadores fose insuficiente para a realizacioacuten das actividades de prevencioacuten en funcioacuten do tamantildeo da empresa dos riscos a que estean expostos os traballadores ou da perigosidade das actividades desenvolvidas co alcance que se estableza nas disposicioacutens a que se refire a letra e) do apartado 1 do artigo 6 desta Lei o empresario deberaacute recorrer a un ou varios servicios de prevencioacuten propios ou alleos aacute empresa que colaboraraacuten cando sexa necesario
Para o establecemento destes servicios nas Administracioacutens puacuteblicas terase en conta a suacutea estructura organizativa e a existencia se eacute o caso de aacutembitos sectoriais e descentralizados
2 Entenderase como servicio de prevencioacuten o conxunto de medios humanos e materiais necesarios para realizar as actividades preventivas a fin de garantir a axeitada proteccioacuten da seguridade e a sauacutede dos traballadores asesorando e asistindo para isto ao empresario aos traballadores e aos seus representantes e aos oacuterganos de representacioacuten especializados Para o exercicio das suacuteas funcioacutens o empresario deberaacute facilitar ao devandito servicio o acceso aacute informacioacuten e documentacioacuten a que se refire o apartado 3 do artigo anterior
3 Os servicios de prevencioacuten deberaacuten estar en condicioacutens de proporcionar aacute empresa o asesoramento e apoio que precise en funcioacuten dos tipos de risco nela existentes e no referente a
Texto reemplazado por la Ley 542003
a) O desentildeo implantacioacuten e aplicacioacuten dun plano de prevencioacuten de riscos laborais que permita a integracioacuten da prevencioacuten na empresa
b) A avaliacioacuten dos factores de risco que poidan afectar aacute seguridade e a sauacutede dos traballadores nos termos previstos no artigo 16 desta Lei
Texto reemplazado por la Ley 542003c) A planificacioacuten da actividade preventiva e a determinacioacuten das prioridades na adopcioacuten das
medidas preventivas e a vixilaacutencia da suacutea eficacia
31
d) A informacioacuten e formacioacuten dos traballadores
e) A prestacioacuten dos primeiros auxilios e planos de emerxencia f) A vixilancia da sauacutede dos traballadores en relacioacuten cos riscos derivados do traballo
4 O servicio de prevencioacuten teraacute caraacutecter interdisciplinario tendo os seus medios que ser apropiados para cumprir as suacuteas funcioacutens Para isto a formacioacuten especialidade capacitacioacuten dedicacioacuten e nuacutemero de compontildeentes destes servicios asiacute como os seus recursos teacutecnicos deberaacuten ser suficientes e axeitados aacutes actividades preventivas a desenvolver en funcioacuten das seguintes circunstancias
a) Tamantildeo da empresa
b) Tipos de risco aos que se poidan atopar expostos os traballadores
c) Distribucioacuten de riscos na empresa
5 Para poder actuar como servicios de prevencioacuten as entidades especializadas deberaacuten ser obxecto de acreditacioacuten pola Administracioacuten laboral mediante a comprobacioacuten de que reuacutenen os requisitos que se establezan regulamentariamente e previa aprobacioacuten da Administracioacuten sanitaria en canto aos aspectos de caraacutecter sanitario
Artigo 32 Actuacioacuten preventiva das Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais
As Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social poderaacuten desenvolver para as empresas a elas asociadas as funcioacutens correspondentes aos servicios de prevencioacuten con suxeicioacuten ao disposto no apartado 5 do artigo 31
Os representantes dos empresarios e dos traballadores teraacuten dereito a participar no control e seguimento da xestioacuten desenvolvida polas Mutuas de Accidentes da Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social nas funcioacutens a que se refire o paraacutegrafo anterior conforme ao previsto no artigo 39 cinco da Lei 421994 do 30 de decembro de Medidas fiscais administrativas e de orde social
Texto Antildeadido por la Ley 542003
Artigo 32 bis Presencia dos recursos preventivos
1 A presencia no centro de traballo dos recursos preventivos calquera que sexa a modalidade de organizacioacuten de ditos recursos seraacute necesaria nos seguintes casos
a) Cando os riscos podan verse agravados ou modificados no desenvolvemento do proceso ou a actividade pola concorrencia de operacioacutens diversas que se desenvolven sucesiva o simultaneamente e que fagan preciso o control da correcta aplicacioacuten dos meacutetodos de traballo
b) Cando se realicen actividades ou procesos que regulamentariamente sexan considerados como perigosos ou con riscos especiais
c) Cando a necesidade de dita presencia sexa requirida pola Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social se as circunstancias do caso asiacute o esixiran debido aacutes condicioacutens de traballo detectadas
32
2 Consideacuteranse recursos preventivos aos que o empresario poderaacute asignar a presencia os seguintes
a) Un ou varios traballadores designados da empresa
b) Un ou varios membros do servicio de prevencioacuten propio da empresa
c) Un ou varios membros do ou dos servicios de prevencioacuten alleos concertados pola empresa Cando a presencia se realice por diferentes recursos preventivos estes deberaacuten colaborar entre si
3 Os recursos preventivos a que se refire o apartado anterior deberaacuten ter a capacidade suficiente dispontildeer dos medios necesarios e ser suficientes en nuacutemero para vixiar o cumprimento das actividades preventivas debendo permanecer no centro de traballo durante o tempo no que se mantentildea a situacioacuten que determine a suacutea presencia
4 No obstante o sinalado nos apartados anteriores o empresario poderaacute asignar a presencia de forma expresa a un ou varios traballadores da empresa que sen formar parte do servicio de prevencioacuten propio ni ser traballadores designados reuacutenan os contildeecementos a cualificacioacuten e a experiencia necesarios nas actividades ou procesos a que se refire o apartado 1 e conten coa formacioacuten preventiva correspondente como miacutenimo aacutes funciones do nivel baacutesico
Neste suposto tales traballadores manteraacuten a necesaria colaboracioacuten cos recursos preventivos do empresario
CAPIacuteTULO V
Consulta e participacioacuten dos traballadores
Artigo 33 Consulta dos traballadores
1 O empresario deberaacute consultar aos traballadores coa debida antelacioacuten a adopcioacuten das decisioacutens relativas a
a) A planificacioacuten e a organizacioacuten do traballo na empresa e a introduccioacuten de novas tecnoloxiacuteas en todo o relacionado coas consecuencias que estas puidesen ter para a seguridade e a sauacutede dos traballadores derivadas da escolla dos equipos a determinacioacuten e a adecuacioacuten das condicioacutens de traballo e o impacto dos factores ambientais no traballo
b) A organizacioacuten e desenvolvemento das actividades de proteccioacuten da sauacutede e prevencioacuten dos riscos profesionais na empresa incluiacuteda a designacioacuten dos traballadores encargados das devanditas actividades ou o recurso a un servicio de prevencioacuten externo
c) A designacioacuten dos traballadores encargados das medidas de emerxencia
d) Os procedementos de informacioacuten e documentacioacuten a que se refiren os artigos 18 apartado 1 e 23 apartado 1 desta Lei
e) O proxecto e a organizacioacuten da formacioacuten en materia preventiva
f) Calquera outra accioacuten que poida ter efectos substanciais sobre a seguridade e a sauacutede dos
33
traballadores
2 Nas empresas que conten con representantes dos traballadores as consultas a que se refire o apartado anterior levaranse a cabo cos ditos representantes
Artigo 34 Dereitos de participacioacuten e representacioacuten
1 Os traballadores tentildeen dereito a participar na empresa nas cuestioacutens relacionadas coa prevencioacuten de riscos no traballo
Nas empresas ou centros de traballo que conten con seis ou maacuteis traballadores a participacioacuten destes canalizarase a traveacutes dos seus representantes e da representacioacuten especializada que se regula neste capiacutetulo
2 Aos Comiteacutes de Empresa aos Delegados de Persoal e aos representantes sindicais corresponderalles nos termos que respectivamente lles recontildeecen o Estatuto dos Traballadores a Lei de Oacuterganos de Representacioacuten do Persoal ao Servicio das Administracioacutens Puacuteblicas e a Lei Orgaacutenica de Liberdade Sindical a defensa dos intereses dos traballadores en materia de prevencioacuten de riscos no traballo Para isto os representantes do persoal exerceraacuten as competencias que as devanditas normas establecen en materia de informacioacuten consulta e negociacioacuten vixilancia e control e exercicio de accioacutens perante as empresas e os oacuterganos e tribunais competentes
3 O dereito de participacioacuten que se regula neste capiacutetulo exercerase no aacutembito das Administracioacutens puacuteblicas coas adaptacioacutens que procedan en atencioacuten aacute diversidade das actividades que desenvolven e as diferentes condicioacutens en que estas se realizan a complexidade e dispersioacuten da suacutea estructura organizativa e as suacuteas peculiaridades en materia de representacioacuten colectiva nos termos previstos na Lei 71990 do 19 de xullo sobre negociacioacuten colectiva e participacioacuten na determinacioacuten das condicioacutens de traballo dos empregados puacuteblicos podendo establecer aacutembitos sectoriais e descentralizados en funcioacuten do nuacutemero de efectivos e centros
Para levar a cabo a indicada adaptacioacuten no aacutembito da Administracioacuten Xeral do Estado o Goberno teraacute en conta os seguintes criterios
a) De ninguacuten xeito a dita adaptacioacuten poderaacute afectar aacutes competencias facultades e garantiacuteas que se recontildeecen nesta Lei aos Delegados de Prevencioacuten e aos Comiteacutes de Seguridade e Sauacutede
b) Deberase establecer o aacutembito especiacutefico que resulte axeitado en cada caso para o exercicio da funcioacuten de participacioacuten en materia preventiva dentro da estructura organizativa da Administracioacuten Con caraacutecter xeral o devandito aacutembito seraacute o dos oacuterganos de representacioacuten do persoal ao servicio das Administracioacutens puacuteblicas aiacutenda que se poderaacuten establecer outros distintos en funcioacuten das caracteriacutesticas da actividade e frecuencia dos riscos a que poidan estar expostos os traballadores
c) Cando no indicado aacutembito existan diferentes oacuterganos de representacioacuten do persoal deberase garantir unha actuacioacuten coordinada de todos eles en materia de prevencioacuten e proteccioacuten da seguridade e a sauacutede no traballo posibilitando que a participacioacuten se realice de forma conxunta entre uns e outros no aacutembito especiacutefico establecido para o efecto
d) Con caraacutecter xeral constituirase un uacutenico Comiteacute de Seguridade e Sauacutede no aacutembito dos oacuterganos de representacioacuten previstos na Lei de Oacuterganos de Representacioacuten do Persoal ao Servicio das
34
Administracioacutens Puacuteblicas que estaraacute integrado polos Delegados de Prevencioacuten designados no dito aacutembito tanto para o persoal con relacioacuten de caraacutecter administrativo ou estatutario como para o persoal laboral e por representantes da Administracioacuten en nuacutemero non superior ao de Delegados Malia isto poderanse constituiacuter Comiteacutes de Seguridade e Sauacutede noutros aacutembitos cando as razoacutens da actividade e o tipo e frecuencia dos riscos asiacute o aconsellen
Artigo 35 Delegados de Prevencioacuten
1 Os Delegados de Prevencioacuten son os representantes dos traballadores con funcioacutens especiacuteficas en materia de prevencioacuten de riscos no traballo
2 Os Delegados de Prevencioacuten seraacuten designados por e entre os representantes do persoal no aacutembito dos oacuterganos de representacioacuten previstos nas normas a que se refire o artigo anterior de acordo coa seguinte escala
De 50 a 100 traballadores 2 Delegados de prevencioacutenDe 101 a 500 traballadores 3 Delegados de PrevencioacutenDe 501 a 1000 traballadores 4 Delegados de PrevencioacutenDe 1001 a 2000 traballadores 5 Delegados de PrevencioacutenDe 2001 a 3000 traballadores 6 Delegados de PrevencioacutenDe 3001 a 4000 traballadores 7 Delegados de PrevencioacutenDe 4001 en adiante 8 Delegados de Prevencioacuten
Nas empresas de ata trinta traballadores o Delegado de Prevencioacuten seraacute o Delegado de PersoalNas empresas de trinta e un a corenta e nove traballadores haberaacute un Delegado de Prevencioacuten que
seraacute elixido por e entre os Delegados de Persoal
3 Para os efectos de determinar o nuacutemero de Delegados de Prevencioacuten teranse en conta os seguintes criterios
a) Os traballadores vinculados por contratos de duracioacuten determinada superior a un ano computaranse como traballadores fixos do cadro de persoal
b) Os contratados por prazo de ata un ano computaranse segundo o nuacutemero de diacuteas traballados no periacuteodo dun ano anterior aacute designacioacuten Cada douscentos diacuteas traballados ou fraccioacuten computaranse como un traballador maacuteis
4 Malia o disposto neste artigo nos convenios colectivos poderanse establecer outros sistemas de designacioacuten dos Delegados de Prevencioacuten sempre que se garanta que a facultade de designacioacuten corresponde aos representantes do persoal ou aos propios traballadores
Asiacute mesmo na negociacioacuten colectiva ou mediante os acordos a que se refire o artigo 83 apartado 3 do Estatuto dos Traballadores poderase acordar que as competencias recontildeecidas nesta Lei aos Delegados de Prevencioacuten sexan exercidas por oacuterganos especiacuteficos creados no propio convenio ou nos acordos nomeados Os devanditos oacuterganos poderaacuten asumir nos termos e conforme aacutes modalidades que se acorde competencias xerais respecto do conxunto dos centros de traballo incluiacutedos no aacutembito de aplicacioacuten do convenio ou do acordo co fin de fomentar o mellor cumprimento nestes da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais
35
Igualmente no aacutembito das Administracioacutens puacuteblicas poderanse establecer nos termos sinalados na Lei 71990 do 19 de xullo sobre negociacioacuten colectiva e participacioacuten na determinacioacuten das condicioacutens de traballo dos empregados puacuteblicos outros sistemas de designacioacuten dos Delegados de Prevencioacuten e acordarse que as competencias que a dita Lei atribuacutee a estes poidan ser exercidas por oacuterganos especiacuteficos
Artigo 36 Competencias e facultades dos Delegados de Prevencioacuten
1 Son competencias dos Delegados de Prevencioacuten
a) Colaborar coa direccioacuten da empresa na mellora da accioacuten preventiva
b) Promover e fomentar a cooperacioacuten dos traballadores na execucioacuten da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais
c) Ser consultados polo empresario con caraacutecter previo aacute suacutea execucioacuten acerca das decisioacutens a que se refire o artigo 33 desta Lei
d) Exercer un labor de vixilancia e control sobre o cumprimento da normativa de prevencioacuten de riscos laborais
Nas empresas que de acordo co disposto no apartado 2 do artigo 38 desta Lei non conten con Comiteacute de Seguridade e Sauacutede por non acadaren o nuacutemero miacutenimo de traballadores establecido para tal efecto as competencias atribuiacutedas a aquel nesta Lei seraacuten exercidas polos Delegados de Prevencioacuten
2 No exercicio das competencias atribuiacutedas aos Delegados de Prevencioacuten estes estaraacuten facultados para
a) Acompantildear os teacutecnicos nas avaliacioacutens de caraacutecter preventivo do medio ambiente de traballo asiacute como nos termos previstos no artigo 40 desta Lei aos Inspectores de Traballo e Seguridade Social nas visitas e verificacioacutens que realicen nos centros de traballo para comprobar o cumprimento da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais podendo formular ante eles as observacioacutens que estimen oportunas
b) Ter acceso coas limitacioacutens previstas no apartado 4 do artigo 22 desta Lei aacute informacioacuten e documentacioacuten relativa aacutes condicioacutens de traballo que sexan necesarias para o exercicio das suacuteas funcioacutens e en particular aacute prevista nos artigos 18 e 23 desta Lei Cando a informacioacuten estea suxeita aacutes limitacioacutens devanditas soacute poderaacute ser subministrada de maneira que se garanta o respecto da confidencialidade
c) Ser informados polo empresario sobre os danos producidos na sauacutede dos traballadores unha vez que aquel tivese contildeecemento deles podendo presentarse aiacutenda foacutera da suacutea xeira no lugar dos feitos para contildeecer as circunstancias destes
d) Recibir do empresario as informacioacutens obtidas por este procedentes das persoas ou oacuterganos encargados das actividades de proteccioacuten e prevencioacuten na empresa asiacute como dos organismos competentes para a seguridade e a sauacutede dos traballadores sen prexuiacutezo do disposto no artigo 40 desta Lei en materia de colaboracioacuten coa Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
e) Realizar visitas aos lugares de traballo para exercer un labor de vixilancia e control do estado das condicioacutens de traballo podendo para tal fin acceder a calquera zona destes e comunicarse durante a xeira
36
cos traballadores de maneira que non se altere o normal desenvolvemento do proceso productivo
f) Solicitar do empresario a adopcioacuten de medidas de caraacutecter preventivo e para a mellora dos niveis de proteccioacuten da seguridade e a sauacutede dos traballadores podendo para tal fin efectuar propostas ao empresario asiacute como ao Comiteacute de Seguridade e Sauacutede para a suacutea discusioacuten neste
g) Propontildeer ao oacutergano de representacioacuten dos traballadores a adopcioacuten do acordo de paralizacioacuten de actividades a que se refire o apartado 3 do artigo 21
3 Os informes que deben emitir os Delegados de Prevencioacuten a teor do disposto na letra c) do apartado l deste artigo deberanse elaborar nun prazo de quince diacuteas ou no tempo imprescindible cando se trate de adoptar medidas dirixidas a previr riscos inminentes Transcorrido o prazo sen ter emitido o informe o empresario poderaacute pontildeer en praacutectica a suacutea decisioacuten
4 A decisioacuten negativa do empresario aacute adopcioacuten das medidas propostas polo Delegado de Prevencioacuten a teor do disposto na letra f) do apartado 2 deste artigo deberaacute ser motivada
Artigo 37 Garantiacuteas e sixilo profesional dos Delegados de Prevencioacuten
1 O previsto no artigo 68 do Estatuto dos Traballadores en materia de garantiacuteas aplicarase aos Delegados de Prevencioacuten na suacutea condicioacuten de representantes dos traballadores
O tempo empregado polos Delegados de Prevencioacuten para o desempentildeo das funcioacutens previstas nesta Lei considerarase como de exercicio de funcioacutens de representacioacuten para os efectos da utilizacioacuten do creacutedito de horas mensuais retribuiacutedas previsto na letra e) do devandito artigo 68 do Estatuto dos Traballadores
Malia o anterior considerarase en todo caso como tempo de traballo efectivo sen imputacioacuten ao dito creacutedito horario o correspondente aacutes xuntanzas do Comiteacute de Seguridade e Sauacutede e a calquera outras convocadas polo empresario en materia de prevencioacuten de riscos asiacute como o destinado aacutes visitas previstas nas letras a) e c) do nuacutemero 2 do artigo anterior
2 O empresario deberaacute proporcionarlles aos Delegados de Prevencioacuten os medios e a formacioacuten en materia preventiva que resulten necesarios para o exercicio das suacuteas funcioacutens
A formacioacuten teraa que facilitar o empresario polos seus propios medios ou mediante concerto con organismos ou entidades especializadas na materia e deberaacute adaptarse aacute evolucioacuten dos riscos e aacute aparicioacuten doutros novos repetiacutendose periodicamente se fose necesario
O tempo dedicado aacute formacioacuten considerarase como tempo de traballo para todos os efectos e o seu custo non poderaacute recaer de ninguacuten xeito sobre os Delegados de Prevencioacuten
3 Os Delegados de Prevencioacuten seralles de aplicacioacuten o disposto no apartado 2 do artigo 65 do Estatuto dos Traballadores en canto ao sixilo profesional debido respecto das informacioacutens a que tivesen acceso como consecuencia da suacutea actuacioacuten na empresa
4 O disposto neste artigo en materia de garantiacuteas e sixilo profesional dos Delegados de Prevencioacuten entenderase referido no caso das relacioacutens de caraacutecter administrativo ou estatutario do persoal ao servicio das Administracioacutens puacuteblicas aacute regulacioacuten contida nos artigos 10 paraacutegrafo segundo e 11 da Lei 91987 do 12 de xuntildeo de Oacuterganos de Representacioacuten Determinacioacuten das Condicioacutens de Traballo e Participacioacuten
37
do Persoal ao Servicio das Administracioacutens Puacuteblicas
Artigo 38 Comiteacute de Seguridade e Sauacutede
1 O Comiteacute de Seguridade e Sauacutede eacute o oacutergano paritario e colexiado de participacioacuten destinado aacute consulta regular e perioacutedica das actuacioacutens da empresa en materia de prevencioacuten de riscos
2 Constituirase un Comiteacute de Seguridade e Sauacutede en todas as empresas ou centros de traballo que conten con 50 ou maacuteis traballadores O Comiteacute estaraacute formado polos Delegados de Prevencioacuten dunha parte e polo empresario eou os seus representantes en nuacutemero igual ao de Delegados de Prevencioacuten da outra
Nas xuntanzas do Comiteacute de Seguridade e Sauacutede participaraacuten con voz pero sen voto os Delegados Sindicais e os responsables teacutecnicos da prevencioacuten na empresa que non estean incluiacutedos na composicioacuten aacute que se refire o paraacutegrafo anterior Nas mesmas condicioacutens poderaacuten participar traballadores da empresa que conten cunha especial cualificacioacuten ou informacioacuten respecto de concretas cuestioacutens que se debatan neste oacutergano e teacutecnicos en prevencioacuten alleos aacute empresa sempre que asiacute o solicite algunha das representacioacutens no Comiteacute
3 O Comiteacute de Seguridade e Sauacutede reunirase trimestralmente e sempre que o solicite algunha das representacioacutens deste O Comiteacute adoptaraacute as suacuteas propias normas de funcionamento
As empresas que conten con varios centros de traballo dotados de Comiteacute de Seguridade e Sauacutede poderaacuten acordar cos seus traballadores a creacioacuten dun Comiteacute Intercentros coas funcioacutens que o acordo lle atribuacutea
Artigo 39 Competencias e facultades do Comiteacute de Seguridade e Sauacutede
1 O Comiteacute de Seguridade e Sauacutede teraacute as seguintes competencias
Texto reemplazado por la Ley 542003
a) Participar na elaboracioacuten posta en praacutectica e avaliacioacuten dos planos e programas de prevencioacuten de riscos na empresa A tal efecto no seu seno se debateraacuten antes da suacutea posta en praacutectica e no referente a suacutea incidencia na prevencioacuten de riscos os proxectos en materia de planificacioacuten organizacioacuten do traballo e introduccioacuten de novas tecnoloxiacuteas organizacioacuten e desenvolvemento das actividades de proteccioacuten e prevencioacuten a que se refire o artigo 16 desta Lei e proxecto e organizacioacuten da formacioacuten en materia preventiva
b) Promover iniciativas sobre meacutetodos e procedementos para a efectiva prevencioacuten dos riscos propontildeendo aacute empresa a mellora das condicioacutens ou a correccioacuten das deficiencias existentes
2 No exercicio das suacuteas competencias o Comiteacute de Seguridade e Sauacutede estaraacute facultado para
a) Contildeecer directamente a situacioacuten relativa aacute prevencioacuten de riscos no centro de traballo realizando para tal efecto as visitas que estime oportunas
b) Contildeecer cantos documentos e informes relativos aacutes condicioacutens de traballo sexan necesarios para o cumprimento das suacuteas funcioacutens asiacute como os procedentes da actividade do servicio de prevencioacuten se eacute o
38
caso
c) Contildeecer e analizar os danos producidos na sauacutede ou na integridade fiacutesica dos traballadores co fin de avaliar as suacuteas causas e propontildeer as medidas preventivas oportunas
d) Contildeecer e informar a memoria e programacioacuten anual dos servicios de prevencioacuten
3 A fin de dar cumprimento ao disposto nesta Lei respecto da colaboracioacuten entre empresas nos supostos de desenvolvemento simultaacuteneo de actividades nun mesmo centro de traballo poderase acordar a realizacioacuten de reunioacutens conxuntas dos Comiteacutes de Seguridade e Sauacutede ou no seu defecto dos Delegados de Prevencioacuten e empresarios das empresas que carezan dos devanditos Comiteacutes ou outras medidas de actuacioacuten coordinada
Artigo 40 Colaboracioacuten coa Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
1 Os traballadores e mais os seus representantes poderaacuten recorrer aacute Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social se consideran que as medidas adoptadas e os medios empregados polo empresario non son suficientes para garantir a seguridade e a sauacutede no traballo
2 Nas visitas aos centros de traballo para a comprobacioacuten do cumprimento da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais o Inspector de Traballo e Seguridade Social comunicaraacute a suacutea presencia ao empresario ou ao seu representante ou aacute persoa inspeccionada ao Comiteacute de Seguridade e Sauacutede ao Delegado de Prevencioacuten ou na suacutea ausencia aos representantes legais dos traballadores a fin de que o poidan acompantildear durante o desenvolvemento da suacutea visita e formularlle as observacioacutens que estimen oportunas a menos que considere que as devanditas comunicacioacutens poidan prexudicar ao eacutexito das suacuteas funcioacutens
3 A Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social informaraacute aos Delegados de Prevencioacuten sobre os resultados das visitas a que fai referencia o apartado anterior e sobre as medidas adoptadas como consecuencia destas asiacute como ao empresario mediante dilixencia no Libro de Visitas da Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social que debe existir en cada centro de traballo
4 As organizacioacutens sindicais e empresariais maacuteis representativas seraacuten consultadas con caraacutecter previo aacute elaboracioacuten dos planos de actuacioacuten da Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social en materia de prevencioacuten de riscos no traballo en especial dos programas especiacuteficos para empresas de menos de seis traballadores e informadas do resultado dos devanditos planos
CAPIacuteTULO VI
Obrigas dos fabricantes importadores e subministradores
Artigo 41 Obrigas dos fabricantes importadores e subministradores
1 Os fabricantes importadores e subministradores de maquinaria equipos productos e utensilios de traballo estaacuten na obriga de asegurar que estes non constituacutean unha fonte de perigo para o traballador sempre que sexan instalados e empregados nas condicioacutens forma e para os fins recomendados por eles
Os fabricantes importadores e subministradores de productos e substancias quiacutemicas de utilizacioacuten no traballo estaacuten na obriga de envasar e etiquetar estes de forma que se permita a suacutea conservacioacuten e
39
manipulacioacuten en condicioacutens de seguridade e se identifique claramente o seu contido e os riscos para a seguridade ou a sauacutede dos traballadores que a suacutea almacenaxe ou utilizacioacuten comporten
Os suxeitos mencionados nos dous paraacutegrafos anteriores deberaacuten subministrar a informacioacuten que indique a forma correcta de emprego polos traballadores as medidas preventivas adicionais que se deban tomar e os riscos laborais que impliquen tanto o seu emprego normal como a suacutea manipulacioacuten ou emprego inadecuado
Os fabricantes importadores e subministradores de elementos para a proteccioacuten dos traballadores estaacuten na obriga de asegurar a efectividade destes sempre que sexan instalados e usados nas condicioacutens e da forma recomendada por eles Para tal efecto deberaacuten subministrar a informacioacuten que indique o tipo de risco ao que van dirixidos o nivel de proteccioacuten fronte a este e a forma correcta do seu emprego e mantemento
Os fabricantes importadores e subministradores deberaacuten proporcionar aos empresarios e estes solicitar daqueles a informacioacuten necesaria para que a utilizacioacuten e manipulacioacuten da maquinaria equipos productos materias primas e utensilios de traballo se produza sen riscos para a seguridade e a sauacutede dos traballadores asiacute como para que os empresarios poidan cumprir coas suacuteas obrigas de informacioacuten respecto dos traballadores
2 O empresario teraacute que garantir que as informacioacutens a que se refire o apartado anterior sexan facilitadas aos traballadores en termos que resulten comprensibles para estes
CAPIacuteTULO VII
Responsabilidades e sancioacutens
Artigo 42 Responsabilidades e a suacutea compatibilidade
1 O incumprimento polos empresarios das suacuteas obrigas en materia de prevencioacuten de riscos laborais daraacute lugar a responsabilidades administrativas asiacute como se eacute o caso a responsabilidades penais e aacutes civiacutes polos danos e perdas que se poidan derivar do devandito incumprimento
2 A empresa principal responderaacute solidariamente cos contratistas e subcontratistas a que se refire o apartado 3 do artigo 24 desta Lei do cumprimento durante o periacuteodo da contrata das obrigas impostas por esta Lei en relacioacuten cos traballadores que aqueles ocupen nos centros de traballo da empresa principal sempre que a infraccioacuten se producise no centro de traballo do devandito empresario principal
$ amp
3 As responsabilidades administrativas que se deriven do procedemento sancionador seraacuten compatibles coas indemnizacioacutens polos danos e perdas causados e de recargo de prestacioacutens econoacutemicas do sistema da Seguridade Social que poidan ser fixadas polo oacutergano competente de conformidade co previsto na normativa reguladora do devandito sistema
40
4 Nas relacioacutens de traballo mediante empresas de traballo temporal e sen prexuiacutecio das responsabilidades propias de estas a empresa usuaria seraacute responsable das condicioacutens de execucioacuten do traballo en todo o relacionado coa proteccioacuten da seguridade e sauacutede dos traballadores asiacute como o recargo de prestacioacutens do sistema de Seguridade Social que podan fixarse en caso de accidente de traballo ou enfermidade profesional que tentildea lugar no seu centro de traballo durante o tempo de vixencia do contrato de posta a disposicioacuten e traian a suacutea causa de falta de medidas de seguridade e hixiene
A correccioacuten de infraccioacutens en materia de prevencioacuten de riscos laborais no aacutembito das Administracioacutens Puacuteblicas se axustaraacute ao procedemento e normas de desenvolvemento do artigo 451 e concordantes da Lei 311995 de PRL
$ amp
5 A declaracioacuten de feitos probados que contentildea unha sentencia firme da orde xurisdiccional contencioso-administrativa relativa aacute existencia de infraccioacuten aacute normativa de prevencioacuten de riscos laborais vincularaacute aacute orde social da xurisdiccioacuten no que se refire ao recargo se eacute o caso da prestacioacuten econoacutemica do sistema da Seguridade Social
$ amp
Artigo 43 Requirimento da Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
1 Cando o Inspector de Traballo e Seguridade Social comprobase a existencia dunha infraccioacuten aacute normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais requiriraacute ao empresario para a emenda das deficiencias observadas agaacutes que pola gravidade e inminencia dos riscos procedese acordar a paralizacioacuten prevista no artigo 44 Todo isto sen prexuiacutezo da proposta de sancioacuten correspondente se eacute o caso
2 O requirimento formulado polo Inspector de Traballo e Seguridade Social farase saber por escrito ao empresario presuntamente responsable sinalando as anomaliacuteas ou deficiencias apreciadas con indicacioacuten do prazo para a suacutea emenda O devandito requirimento pontildeerase asiacute mesmo en contildeecemento dos Delegados de Prevencioacuten
Se se incumprise o requirimento formulado persistindo os feitos infractores o Inspector de Traballo e Seguridade Social de non o efectuar inicialmente redactaraacute a correspondente acta de infraccioacuten por tales feitos
3 Os requirimentos efectuados polos funcionarios puacuteblicos a que se refire o artigo 92 desta Lei en exercicio das suacuteas funcioacutens de apoio e colaboracioacuten coa Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social practicaranse cos requisitos e efectos establecidos no apartado anterior pudendo reflectirse no Libro de Visitas da Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social na forma que se determine regulamentariamente
Artigo 44 Paralizacioacuten de traballos
1 Cando o Inspector de Traballo e Seguridade Social comprobe que a inobservancia da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais implica ao seu xuiacutezo un risco grave e inminente para a seguridade e a sauacutede dos traballadores poderaacute ordenar a paralizacioacuten inmediata de tales traballos ou tarefas A devandita medida comunicarase aacute empresa responsable que a pontildeeraacute en contildeecemento inmediato dos traballadores
41
afectados do Comiteacute de Seguridade e Sauacutede do Delegado de Prevencioacuten ou na suacutea ausencia dos representantes do persoal A empresa responsable daraacute conta ao Inspector de Traballo e Seguridade social do cumprimento desta notificacioacuten
O Inspector de Traballo e Seguridade Social informaraacute da suacutea decisioacuten de forma inmediata aacute autoridade laboral A empresa sen prexuiacutezo do cumprimento inmediato de tal decisioacuten poderaa impugnar perante a autoridade laboral no prazo de tres diacuteas haacutebiles tendo que ser resolta tal impugnacioacuten no prazo maacuteximo de vintecatro horas Tal resolucioacuten seraacute executiva sen prexuiacutezo dos recursos que procedan
A paralizacioacuten dos traballos levantarase pola Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social que a decretase ou polo empresario tan axintildea como se emenden as causas que a motivaron debendo neste uacuteltimo caso comunicalo inmediatamente aacute Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
2 Os supostos de paralizacioacuten regulados neste artigo asiacute como os que se contemplen na normativa reguladora das actividades previstas no apartado 2 do artigo 7 desta Lei entenderanse en todo caso sen prexuiacutezo do pagamento do salario ou das indemnizacioacutens que procedan e das medidas que se poidan arbitrar para a suacutea garantiacutea
Artigo 45 Infraccioacutens administrativas
1 Son infraccioacutens laborais en materia de prevencioacuten de riscos laborais as accioacutens ou omisioacutens dos empresarios as das entidades que actuacuteen como servicios de prevencioacuten alleos aacutes empresas as auditoriacuteas e as formativas en dita materia e alleas aacutes empresas asiacute como as dos promotores e propietarios de obra e os traballadores por conta propia que incumpran as normas legais regulamentarias e claacuteusulas normativas dos convenios colectivos en materia de seguridade e sauacutede laboral suxeitas a responsabilidade conforme aacute presente Lei
$ amp
Malia o anterior no aacutembito das relacioacutens do persoal civil ao servicio das Administracioacutens puacuteblicas as infraccioacutens seraacuten obxecto de responsabilidades a traveacutes da imposicioacuten por resolucioacuten da autoridade competente da realizacioacuten das medidas correctoras dos correspondentes incumprimentos conforme ao procedemento que para o efecto se estableza
No aacutembito da Administracioacuten Xeral do Estado corresponderalle ao Goberno a regulacioacuten do devandito procedemento que se axustaraacute aos seguintes principios
a) O procedemento iniciarao o oacutergano competente da Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social por orde superior ben por propia iniciativa ou a peticioacuten dos representantes do persoal
b) Logo da suacutea actuacioacuten a Inspeccioacuten efectuaraacute un requirimento sobre as medidas a adoptar e prazo de execucioacuten destas que se enviaraacute aacute unidade administrativa inspeccionada para os efectos de formular alegacioacutens
c) No caso de discrepancia entre os Ministros competentes como consecuencia da aplicacioacuten deste procedemento enviaraacuten as actuacioacutens ao Consello de Ministros para a suacutea decisioacuten final
42
Artigo 46 Infraccioacutens leves
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000
Artigo 47 Infraccioacutens graves
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000
Artigo 48 Infraccioacutens moi graves
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000
Artigo 49 Sancioacutens
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000 que agora establece uns criterios de graduacioacuten das sancioacutens (Artigo 39) e a contiacutea das mesmas (Artigo 40)
Artigo 50 Reincidencia
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000
Artigo 51 Prescricioacuten das infraccioacutens
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000 estableceacutendose dita prescricioacuten no Artigo 4 da disposicioacuten
Artigo 52 Competencias sancionadoras
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000
Artigo 53 Suspensioacuten ou peche do centro de traballo
O Goberno ou se eacute o caso os oacuterganos de goberno das Comunidades Autoacutenomas con competencias na materia cando concorran circunstancias de excepcional gravidade nas infraccioacutens en materia de seguridade e sauacutede no traballo poderaacuten acordar a suspensioacuten das actividades laborais por un tempo determinado ou en caso extremo o peche do centro de traballo correspondente sen prexuiacutezo en todo caso do pagamento do salario ou das indemnizacioacutens que procedan e das medidas que se poidan arbitrar para a suacutea garantiacutea
Artigo 54 Limitacioacutens aacute facultade de contratar coa Administracioacuten
As limitacioacutens aacute facultade de contratar coa Administracioacuten pola comisioacuten de delictos ou por infraccioacutens administrativas moi graves en materia de seguridade e sauacutede no traballo rexeranse polo establecido na Lei 131995 do 18 de maio de contratos das Administracioacutens Puacuteblicas
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL PRIMEIRA
Definicioacutens para os efectos de Seguridade Social
43
Sen prexuiacutezo da utilizacioacuten das definicioacutens contidas nesta Lei no aacutembito da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais tanto a definicioacuten dos conceptos de accidente de traballo enfermidade profesional accidente non laboral e enfermidade comuacuten como o reacutexime xuriacutedico establecido para estas continxencias na normativa de Seguridade Social continuaraacuten a ser de aplicacioacuten nos termos e cos efectos previstos no devandito aacutembito normativo
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL SEGUNDA
Reordenacioacuten orgaacutenica
Queda extinguida a Organizacioacuten dos Servicios Meacutedicos de Empresa pasando as suacuteas funcioacutens a seren desempentildeadas pola Administracioacuten sanitaria competente nos termos desta Lei
Os recursos e funcioacutens que na actualidade tentildeen atribuiacutedos o Instituto Nacional de medicina e Seguridade do Traballo e a Escola Nacional de Medicina do Traballo adscriacutebense e seraacuten desenvolvidos polas unidades organismos ou entidades do Ministerio de Sanidade e Consumo conforme aacute suacutea organizacioacuten e distribucioacuten interna de competencias
O Instituto Nacional de Silicose manteraacute a suacutea condicioacuten de centro de referencia nacional de prevencioacuten teacutecnico-sanitaria das enfermidades profesionais que afecten ao sistema cardiorrespiratorio
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL TERCEIRA
Caraacutecter baacutesico
1 Esta Lei asiacute como as normas regulamentarias que dicte o Goberno en virtude do establecido no artigo 6 constituacuteen lexislacioacuten laboral dictada ao abeiro do artigo 14917ordf da Constitucioacuten
2 Respecto do persoal civil con relacioacuten de caraacutecter administrativo ou estatutario ao servicio das Administracioacutens puacuteblicas esta Lei seraacute de aplicacioacuten nos seguintes termos
a) Os artigos que a continuacioacuten se relacionan constituacuteen normas baacutesicas no sentido previsto no artigo 149118ordf da Constitucioacuten
23 apartados 1 e 2 agaacutes o paraacutegrafo segundo45 apartado 11214 apartados l 2 agaacutes a remisioacuten ao capiacutetulo IV 3 4 e 515161718 apartados l e 2 agaacutes remisioacuten ao capiacutetulo V19 apartados l e 2 agaacutes referencia aacute imparticioacuten por medios propios ou concertados2021222324 apartados 1 2 3 e 6
44
252628 apartados 1 paraacutegrafos primeiro e segundo 2 3 e 4 agaacutes no relativo aacutes empresas de traballo
temporal2930 apartados l 2 agaacutes a remisioacuten ao artigo 61 a) 3 e 4 agaacutes a remisioacuten ao texto refundido da Lei
do Estatuto dos Traballadores31 apartados l agaacutes remisioacuten ao artigo 61 a) 2 3 e 432 bis3334 apartados 1 paraacutegrafo primeiro 2 e 3 agaacutes paraacutegrafo segundo35 apartados l 2 paraacutegrafo primeiro 4 paraacutegrafo terceiro36 agaacutes as referencias ao Comiteacute de Seguridade e Sauacutede37 apartados 2 e 442 apartado l45 apartado 1 paraacutegrafo terceiroDisposicioacuten adicional cuarta Designacioacuten de Delegados de Prevencioacuten nos supostos especiaisDisposicioacuten transitoria apartado 3ordmTeraacuten este mesmo caraacutecter baacutesico no que corresponda as normas regulamentarias que dicte o
goberno en virtude do establecido no artigo 6 desta Lei
b) No aacutembito das Comunidades Autoacutenomas e as entidades locais as funcioacutens que a Lei atribuacutee aacutes autoridades laborais e aacute Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social poderaacuten ser atribuiacutedas a oacuterganos diferentes
c) Os restantes preceptos seraacuten de aplicacioacuten xeral en defecto de normativa especiacutefica dictada polas Administracioacutens puacuteblicas a excepcioacuten do que resulte inaplicable a estas pola suacutea natureza xuriacutedico-laboral
3 O artigo 54 constituacutee lexislacioacuten baacutesica de contratos administrativos dictada ao abeiro do artigo 149118ordf da Constitucioacuten
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL CUARTA
Designacioacuten de Delegados de Prevencioacuten en supostos especiais
Nos centros de traballo que carezan de representantes dos traballadores por non existir traballadores coa antiguumlidade suficiente para ser electores ou elixibles nas eleccioacutens para representantes do persoal os traballadores poderaacuten elixir por maioriacutea a un traballador que exerza as competencias de Delegado de Prevencioacuten quen teraacute as facultades garantiacuteas e obrigas de sixilo profesional de tales Delegados A actuacioacuten destes cesaraacute no momento en que se reuacutenan os requisitos de antiguumlidade necesarios para poder celebrar a eleccioacuten de representantes do persoal prorrogaacutendose polo tempo indispensable para a efectiva celebracioacuten da eleccioacuten
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL QUINTA
Fundacioacuten
Adscrita aacute Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo existiraacute unha fundacioacuten que teraacute como finalidade promover a mellora das condicioacutens de seguridade e sauacutede no traballo especialmente nas
45
pequenas empresas a traveacutes de accioacutens de informacioacuten asistencia teacutecnica formacioacuten e promocioacuten do cumprimento da normativa de prevencioacuten de riscos
Para o cumprimento dos seus fins dotarase aacute fundacioacuten dun patrimonio con cargo ao Fondo de Prevencioacuten e Rehabilitacioacuten procedente do exceso de excedentes da xestioacuten realizada polas Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social A contiacutea total do devandito patrimonio non excederaacute do 20 por 100 do devandito fondo determinada na data de entrada en vigor desta Lei
Os Estatutos da fundacioacuten aprobaraos a Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo co voto favorable de dous tercios dos seus membros
Para os efectos de acadar un mellor cumprimento dos seus fins artellarase a suacutea colaboracioacuten coa Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
A planificacioacuten desenvolvemento e financiamento de accioacutens nos distintos aacutembitos territoriais teraacute en consideracioacuten a poboacioacuten ocupada o tamantildeo das empresas e os iacutendices de sinistralidade laboral Os orzamentos que a fundacioacuten asigne aos aacutembitos territoriais autonoacutemicos que tentildean asumidas competencias de execucioacuten de lexislacioacuten laboral en materia de Seguridade e Hixiene no Traballo atribuiranse para a suacutea xestioacuten aos oacuterganos tripartitos e de participacioacuten institucional que existan nos devanditos aacutembitos e tentildean natureza similar aacute Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo
Nos sectores de actividade nos que existan fundacioacutens de aacutembito sectorial constituiacutedos por empresarios e traballadores que tentildean entre os seus fins a promocioacuten de actividades destinadas aacute mellora das condicioacutens de seguridade e sauacutede no traballo o desenvolvemento dos obxectivos e fins da fundacioacuten levaranse a cabo en todo caso en coordinacioacuten con aquelas
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL SEXTA
Constitucioacuten da Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo O Goberno no prazo de tres meses a partir da vixencia desta Lei regularaacute a composicioacuten da
Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo A Comisioacuten constituirase no prazo dos trinta diacuteas seguintes
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL SEacuteTIMA
Cumprimento da normativa de transporte de mercadoriacuteas perigosas
O disposto nesta Lei enteacutendese sen prexuiacutezo do cumprimento das obrigas derivadas da regulacioacuten en materia de transporte de mercadoriacuteas perigosas
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL OITAVA
Planos de organizacioacuten de actividades preventivas
Cada Departamento Ministerial no prazo de seis meses desde a entrada en vigor desta Lei e previa consulta coas organizacioacutens sindicais maacuteis representativas elevaraacute ao Consello de Ministros unha proposta de acordo na que se estableza un plano de organizacioacuten das actividades preventivas no departamento
46
correspondente e nos centros organismos e establecementos de todo tipo dependentes deste
A proposta debera acompantildear necesariamente unha memoria explicativa do custo econoacutemico da organizacioacuten proposta asiacute como o calendario de execucioacuten do plano coas previsioacutens orzamentarias axeitadas a este
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL NOVENA
Establecementos militares
1 O Goberno no prazo de seis meses logo de consulta coas organizacioacutens sindicais maacuteis representativas e a proposta dos Ministros de Defensa e de Traballo e Seguridade Social adaptaraacute as normas dos capiacutetulos III e V desta Lei aacutes esixencias da defensa nacional aacutes peculiaridades orgaacutenicas e ao reacutexime vixente de representacioacuten do persoal nos establecementos militares
3 Continuaraacuten vixentes as disposicioacutens sobre organizacioacuten e competencia da autoridade laboral e Inspeccioacuten de Traballo no aacutembito da Administracioacuten Militar contidas no Real Decreto 22051980 do 13 de xuntildeo dictado en desenvolvemento da disposicioacuten final seacutetima do Estatuto dos Traballadores
Antildeadido por Ley 312006Disposicioacuten adicional novena bis Personal militar
((() (( +
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DEacuteCIMA
Sociedades cooperativas
O procedemento para a designacioacuten dos Delegados de Prevencioacuten regulados no artigo 35 desta Lei nas sociedades cooperativas que non conten con asalariados deberaacute estar previsto nos seus Estatutos ou ser obxecto de acordo en Asemblea Xeral Cando ademais dos socios que prestan o seu traballo persoal existan asalariados computaranse aacutembolos colectivos para os efectos do disposto no nuacutemero 2 do artigo 35 Neste caso a designacioacuten dos Delegados de Prevencioacuten realizarase conxuntamente polos socios que prestan traballo e os traballadores asalariados ou se eacute o caso os representantes destes
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL UNDEacuteCIMA
Modificacioacuten do Estatuto dos Traballadores en materia de permisos retribuiacutedos
Engaacutedese unha letra f) ao apartado 3 do artigo 37 do texto refundido da Lei do Estatuto dos Traballadores aprobado polo Real Decreto lexislativo 11995 do 24 de marzo do seguinte teor
laquof) Polo tempo indispensable para a realizacioacuten de exames prenatais e teacutecnicas de preparacioacuten ao parto que se tentildean que realizar dentro da xeiraraquo
47
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DUODEacuteCIMA
Participacioacuten institucional nas Comunidades Autoacutenomas
Nas Comunidades Autoacutenomas a participacioacuten institucional en canto aacute suacutea estructura e organizacioacuten levarase a cabo de acordo coas competencias que estas tentildean en materia de seguridade e sauacutede laboral
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DEacuteCIMO TERCEIRA
Fondo de Prevencioacuten e Rehabilitacioacuten
Os recursos do Fondo de Prevencioacuten e Rehabilitacioacuten procedentes do exceso de excedentes da xestioacuten realizada polas Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social aacute que se refire o artigo 73 do texto refundido da Lei Xeral da Seguridade Social destinaranse na contiacutea que se determine regulamentariamente aacutes actividades que poidan desenvolver como servicios de prevencioacuten as Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social de acordo co previsto no artigo 32 desta Lei
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DECIMOCUARTA
Presencia de recursos preventivos nas obras de construccioacuten
1 O disposto no artigo 32 bis da Lei de Prevencioacuten de Riscos Laborais seraacute de aplicacioacuten nas obras de construccioacuten reguladas polo Real Decreto 16271997 de 24 de outubro polo que se establecen as disposicioacutens miacutenimas de seguridade e sauacutede nas obras de construccioacuten coas seguintes especialidades
a) A preceptiva presencia de recursos preventivos aplicarase a cada contratista
b) No suposto previsto no apartado 1 paraacutegrafo a) do artigo 32 bis a presencia dos recursos preventivos de cada contratista seraacute necesaria cando durante a obra se desenvolvan traballos con riscos especiais tal e como se definen no citado Real Decreto
c) A preceptiva presencia de recursos preventivos teraacute como obxecto vixiar o cumprimento das medidas incluiacutedas no plan de seguridade e sauacutede no traballo e comprobar a eficacia destas
2 O disposto no apartado anterior enteacutendese sen prexuiacutecio das obrigacioacutens do coordinador en materia de seguridade e sauacutede durante a execucioacuten da obra
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DECIMOQUINTA
Habilitacioacuten de funcionarios puacuteblicos
48
Para poder exercer as funcioacutens establecidas no apartado 2 do artigo 9 desta Lei os funcionarios puacuteblicos das comunidades autoacutenomas deberaacuten contar cunha habilitacioacuten especiacutefica expedida pola propia comunidade autoacutenoma nos termos que se determinen regulamentariamente
En todo caso tales funcionarios deberaacuten pertencer aos grupos de titulacioacuten A ou B e acreditar formacioacuten especiacutefica en materia de prevencioacuten de riscos laborais
DISPOSICIOacuteN TRANSITORIA PRIMEIRA
Aplicacioacuten de disposicioacutens maacuteis favorables
1 O disposto nos artigos 36 e 37 desta Lei en materia de competencias facultades e garantiacuteas dos Delegados de Prevencioacuten entenderase sen prexuiacutezo do respecto aacutes disposicioacutens maacuteis favorables para o exercicio dos dereitos de informacioacuten consulta e participacioacuten dos traballadores na prevencioacuten de riscos laborais previstas nos convenios colectivos vixentes na data da suacutea entrada en vigor
2 Os oacuterganos especiacuteficos de representacioacuten dos traballadores en materia de prevencioacuten de riscos laborais que se eacute o caso fosen previstos nos convenios colectivos a que se refire o apartado anterior e que estean dotados dun reacutexime de competencias facultades e garantiacuteas que respecte o contido miacutenimo establecido nos artigos 36 e 37 desta Lei poderaacuten continuar no exercicio das suacuteas funcioacutens en substitucioacuten dos Delegados de Prevencioacuten agaacutes que polo oacutergano de representacioacuten legal dos traballadores se decida a designacioacuten destes Delegados conforme ao procedemento do artigo 35
3 O disposto nos apartados anteriores seraacute tameacuten de aplicacioacuten aos acordos concluiacutedos no aacutembito da funcioacuten puacuteblica ao abeiro do disposto na lei 71990 do 19 de xullo sobre negociacioacuten colectiva e participacioacuten na determinacioacuten das condicioacutens de traballo dos empregados puacuteblicos
DISPOSICIOacuteN TRANSITORIA SEGUNDA
Mentres se aproba o Regulamento regulador dos Servicios de Prevencioacuten de Riscos Laborais entenderase que as Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social cumpren o requisito previsto no artigo 315 desta Lei
DISPOSICIOacuteN DERROGATORIA UacuteNICA
Alcance da derrogacioacuten
Quedan derrogadas cantas disposicioacutens se opontildean aacute presente Lei e especificamente
a) Os artigos 9 10 11 36 apartado 2 39 e 40 paraacutegrafo segundo da Lei 81988 do 7 de abril sobre infraccioacutens e sancioacutens na orde social
b) O Decreto do 26 de xullo de 1957 polo que se fixan os traballos prohibidos a mulleres e menores nos aspectos da suacutea normativa relativos ao traballo das mulleres mantendo en vigor as relativas ao traballo dos menores ata que o Goberno desenvolva as previsioacutens contidas no apartado 2 do artigo 27
c) O Decreto do 11 de marzo de 1971 sobre constitucioacuten composicioacuten e funcioacutens dos Comiteacutes de Seguridade e Hixiene no Traballo
49
d) Os Tiacutetulos I e III da Ordenanza Xeral de Seguridade e Hixiene no Traballo aprobados por Orde do 9 de marzo de 1971
No que non se opontildea ao previsto nesta Lei e ata que se dicten os Regulamentos aos que se fai referencia no artigo 6 continuaraacute a ser de aplicacioacuten a regulacioacuten das materias comprendidas no devandito artigo que se contentildeen no Tiacutetulo II da Ordenanza Xeral de Seguridade e Hixiene no Traballo ou noutras normas que contentildean previsioacutens especiacuteficas sobre tales materias asiacute como a Orde do Ministerio de Traballo do 16 de decembro de 1987 que establece os modelos para a notificacioacuten dos accidentes de traballo Igualmente continuaraacuten vixentes as disposicioacutens reguladoras dos servicios meacutedicos de empresa ata tanto se desenvolvan regulamentariamente as previsioacutens desta Lei sobre servicios de prevencioacuten O persoal pertencente aos devanditos servicios na data de entrada en vigor desta Lei integrarase nos servicios de prevencioacuten das correspondentes empresas cando estes se constituacutean sen prexuiacutezo de que continuacuteen a efectuar aquelas funcioacutens que tivesen atribuiacutedas distintas das propias do servicio de prevencioacuten
Esta Lei non afecta aacute vixencia das disposicioacutens especiais sobre prevencioacuten de riscos profesionais nas explotacioacutens mineiras contidas no capiacutetulo IV do Real Decreto 32551983 do 21 de decembro polo que se aproba o Estatuto do Mineiro e nas suacuteas normas de desenvolvemento asiacute como as do Real Decreto 28571978 do 25 de agosto polo que se aproba o Regulamento Xeral para o Reacutexime da Mineriacutea e o Real Decreto 8631985 do 2 de abril polo que se aproba o Regulamento Xeral de Normas Baacutesicas de Seguridade Mineira e as suacuteas disposicioacutens complementarias
DISPOSICIOacuteN FINAL PRIMEIRA
Actualizacioacuten de sancioacutens
A contiacutea das sancioacutens a que se refire o apartado 4 do artigo 49 poderaacute ser actualizada polo Goberno a proposta do Ministro de Traballo e Seguridade Social adaptando a esta a atribucioacuten de competencias prevista no apartado 1 do artigo 52 desta Lei
DISPOSICIOacuteN FINAL SEGUNDA
Entrada en vigor
Esta Lei entraraacute en vigor tres meses despois da suacutea publicacioacuten no laquoBoletiacuten Oficial do EstadoraquoPolo tantoMando a todos os espantildeois particulares e autoridades que garden e fagan gardar esta LeiMadrid 12 de decembro de 2003
XOAacuteN CARLOS R
O Presidente do Goberno FELIPE GONZAacuteLEZ MAacuteRQUEZ
50
Cando nesta Lei se faga referencia a traballadores e empresarios entenderanse tameacuten comprendidos nestes termos respectivamente dunha parte o persoal con relacioacuten de caraacutecter administrativo ou estatutario e a Administracioacuten puacuteblica para a que presta servicios nos termos expresados na disposicioacuten adicional terceira desta Lei e doutra os socios das cooperativas a que se refire o paraacutegrafo anterior e as sociedades cooperativas para as que prestan os seus servicios
2 Esta Lei non seraacute de aplicacioacuten naquelas actividades cunhas particularidades que o impidan no aacutembito das funcioacutens puacuteblicas de
ndash Policiacutea seguridade e amparo alfandegueirondash Servicios operativos de proteccioacuten civil e peritaxe forense nos casos de grave risco
cataacutestrofe e calamidade puacuteblica
Non obstante esta Lei inspiraraacute a normativa especiacutefica que se dicte para regular a proteccioacuten da seguridade e sauacutede dos traballadores que prestan os seus servicios nas indicadas actividades
Modificado por Ley 312006
1 Esta Ley y sus normas de desarrollo seraacuten de aplicacioacuten tanto en el aacutembito de las relaciones laborales reguladas en el texto refundido de la Ley del Estatuto de los Trabajadores como en el de las relaciones de caraacutecter administrativo o estatutario del personal al servicio de las Administraciones Puacuteblicas con las peculiaridades que en este caso se contemplan en la presente Ley o en sus normas de desarrollo Ello sin perjuicio del cumplimiento de las obligaciones especiacuteficas que se establecen para fabricantes importadores y suministradores y de los derechos y obligaciones que puedan derivarse para los trabajadores autoacutenomos Igualmente seraacuten aplicables a las sociedades cooperativas constituidas de acuerdo con la legislacioacuten que les sea de aplicacioacuten en las que existan socios cuya actividad consista en la prestacioacuten de un trabajo personal con las peculiaridades derivadas de su normativa especiacutefica
Cuando en la presente Ley se haga referencia a trabajadores y empresarios se entenderaacuten tambieacuten comprendidos en estos teacuterminos respectivamente de una parte el personal con relacioacuten de caraacutecter administrativo o estatutario y la Administracioacuten puacuteblica para la que presta servicios en los teacuterminos expresados en la disposicioacuten adicional tercera de esta Ley y de otra los socios de las cooperativas a que se refiere el paacuterrafo
anterior y las sociedades cooperativas para las que prestan sus servicios
2 La presente Ley no seraacute de aplicacioacuten en aquellas actividades cuyas particularidades lo impidan en el aacutembito de las funciones puacuteblicas de
o Policiacutea seguridad y resguardo aduanero
o Servicios operativos de proteccioacuten civil y peritaje forense en los casos de grave riesgo cataacutestrofe y calamidad puacuteblica
o Fuerzas Armadas y actividades militares de la Guardia Civil
No obstante esta Ley inspiraraacute la normativa especiacutefica que se dicte para regular la proteccioacuten de la seguridad y la salud de los trabajadores que prestan sus servicios en las indicadas actividades
9
3 Nos centros e establecementos militares seraacute de aplicacioacuten o disposto nesta Lei coas particularidades previstas na suacutea normativa especiacutefica
Nos establecementos penitenciarios adaptaranse a esta Lei aquelas actividades que as suacuteas caracteriacutesticas xustifiquen unha regulacioacuten especial o que se levaraacute a efecto nos termos sinalados na Lei 71990 do 19 de xullo sobre negociacioacuten colectiva e participacioacuten na determinacioacuten das condicioacutens de traballo dos empregados puacuteblicos
4 Esta Lei tampouco seraacute de aplicacioacuten aacute relacioacuten laboral de caraacutecter especial do servicio do fogar familiar Malia o anterior o titular do fogar familiar estaacute na obriga de coidar a que o traballo dos seus empregados se realice nas debidas condicioacutens de seguridade e hixiene
Artigo 4 Definicioacutens
Para os efectos desta Lei e as normas que a desenvolvan
1ordm Entenderase por laquoprevencioacutenraquo o conxunto de actividades ou medidas adoptadas ou previstas en todas as fases de actividade da empresa co fin de evitar ou diminuiacuter os riscos derivados do traballo
2ordm Entenderase como laquorisco laboralraquo a posibilidade de que un traballador sufra un determinado dano derivado do traballo Para cualificar un risco desde o punto de vista da suacutea gravidade avaliaranse de forma conxunta a probabilidade de que se produza o dano e a severidade deste
3ordm Consideraranse como laquodanos derivados do traballoraquo as enfermidades patoloxiacuteas ou lesioacutens sufridas con motivo ou ocasioacuten do traballo
4ordm Entenderase como laquorisco laboral grave e inminenteraquo aquel que resulte probable racionalmente que se materialice nun futuro inmediato e poida supor un dano grave para a sauacutede dos traballadores
No caso de exposicioacuten a axentes susceptibles de causar danos graves aacute sauacutede dos traballadores considerarase que existe un risco grave e inminente cando sexa probable racionalmente que se materialice nun futuro inmediato unha exposicioacuten aos devanditos axentes da que se poidan derivar danos graves para a sauacutede aiacutenda que estes non se manifesten de xeito inmediato
5ordm Entenderanse como procesos actividades operacioacutens equipos ou productos laquopotencialmente perigososraquo aqueles que en ausencia de medidas preventivas especiacuteficas orixinen riscos para a seguridade e a sauacutede dos traballadores que os desenvolven ou empregan
6ordm Entenderase como laquoequipo de traballoraquo calquera maacutequina aparello instrumento ou instalacioacuten empregada no traballo
7ordm Entenderase como laquocondicioacuten de traballoraquo calquera caracteriacutestica deste que poida ter unha influencia significativa na xeracioacuten de riscos para a seguridade e a sauacutede do traballador
Quedan especificamente incluiacutedas nesta definicioacuten
a) As caracteriacutesticas xerais dos locais instalacioacutens equipos productos e demais utensilios existentes no centro de traballo
10
b) A natureza dos axentes fiacutesicos quiacutemicos e bioloacutexicos presentes no ambiente de traballo e as suacuteas correspondentes intensidades concentracioacutens ou niveis de presencia
c) Os procedementos para o emprego dos ditos axentes que influacutean na xeracioacuten dos riscos nomeados
d) Todas aquelas outras caracteriacutesticas do traballo incluiacutedas as relativas aacute suacutea organizacioacuten e ordenacioacuten que influacutean na magnitude dos riscos a que estea exposto o traballador
8ordm Entenderase por laquoequipo de proteccioacuten individualraquo calquera equipo destinado a ser levado ou suxeitado polo traballador para que o protexa dun ou varios riscos que poidan ameazar a suacutea seguridade ou a suacutea sauacutede no traballo asiacute como calquera complemento ou accesorio destinado para tal fin
CAPITULO II
Poliacutetica en materia de prevencioacuten de riscos para protexer a seguridade e a sauacutede no traballo
Artigo 5 Obxectivos da poliacutetica
1 A poliacutetica en materia de prevencioacuten teraacute por obxecto a promocioacuten da mellora das condicioacutens de traballo dirixida a elevar o nivel de proteccioacuten da seguridade e a sauacutede dos traballadores no traballo
A devandita poliacutetica levarase a cabo por medio das normas regulamentarias e das actuacioacutens administrativas que correspondan e en particular as que se regulan neste capiacutetulo que se orientaraacuten aacute coordinacioacuten das distintas Administracioacutens puacuteblicas competentes en materia preventiva e a que se harmonicen con elas as actuacioacutens que conforme a esta Lei correspondan a suxeitos puacuteblicos e privados para tal fin
a) A Administracioacuten Xeral do Estado as Administracioacutens das Comunidades Autoacutenomas e as entidades que integran a Administracioacuten local prestaraacuten cooperacioacuten e asistencia para o eficaz exercicio das suacuteas respectivas competencias no aacutembito do previsto neste artigo
b) A elaboracioacuten da poliacutetica preventiva levarase a cabo coa participacioacuten dos empresarios e dos traballadores a traveacutes das suacuteas organizacioacutens empresariais e sindicais maacuteis representativas
2 Para os fins previstos no apartado anterior as Administracioacutens puacuteblicas promoveraacuten a mellora da educacioacuten en materia preventiva nos diferentes niveis de ensino e de maneira especial na oferta formativa correspondente ao sistema nacional de cualificacioacutens profesionais asiacute como a adecuacioacuten da formacioacuten dos recursos humanos necesarios para a prevencioacuten dos riscos laborais
No aacutembito da Administracioacuten Xeral do Estado establecerase unha colaboracioacuten permanente entre o Ministerio de Traballo e Seguridade Social e os Ministerios que correspondan en particular os de Educacioacuten e Ciencia e de Sanidade e Consumo co fin de establecer os niveis formativos e especializacioacutens idoacuteneas asiacute como a revisioacuten permanente destas ensinanzas co fin de adaptalas aacutes necesidades existentes en cada momento
3 Do mesmo xeito as Administracioacutens puacuteblicas fomentaraacuten aquelas actividades desenvolvidas polos suxeitos a que se refire o apartado 1 do artigo segundo para a mellora das condicioacutens de seguridade e
11
sauacutede no traballo e a reduccioacuten dos riscos laborais a investigacioacuten ou fomento de novas formas de proteccioacuten e a promocioacuten de estructuras eficaces de prevencioacuten
Para isto poderaacuten adoptar programas especiacuteficos dirixidos a promover a mellora do ambiente de traballo e o perfeccionamento dos niveis de proteccioacuten Os programas poderanse instrumentar a traveacutes da concesioacuten dos incentivos que regulamentariamente se determinen que se destinaraacuten especialmente aacutes pequenas e medianas empresas
Antildeadido por Ley Orgaacutenica 320074 Las Administraciones puacuteblicas promoveraacuten la efectividad del principio de igualdad entre
mujeres y hombres considerando las variables relacionadas con el sexo tanto en los sistemas de recogida y tratamiento de datos como en el estudio e investigacioacuten generales en materia de prevencioacuten de riesgos laborales con el objetivo de detectar y prevenir posibles situaciones en las que los dantildeos derivados del trabajo puedan aparecer vinculados con el sexo de los trabajadores
Artigo 6 Normas regulamentarias
1 O Goberno a traveacutes das correspondentes normas regulamentarias e previa consulta aacutes organizacioacutens sindicais e empresariais maacuteis representativas regularaacute as materias que a continuacioacuten se relacionan
a) Requisitos miacutenimos que deben reunir as condicioacutens de traballo para a proteccioacuten da seguridade e a sauacutede dos traballadores
b) Limitacioacutens ou prohibicioacutens que afectaraacuten aacutes operacioacutens aos procesos e aacutes exposicioacutens laborais ou axentes que entrantildeen riscos para a seguridade e a sauacutede dos traballadores Especificamente poderase establecer o sometemento destes procesos ou operacioacutens a traacutemites de control administrativo asiacute como no caso de axentes perigosos a prohibicioacuten do seu emprego
c) Condicioacutens ou requisitos especiais para calquera dos supostos contemplados no paraacutegrafo anterior tales como a esixencia dun adestramento ou formacioacuten previa ou a elaboracioacuten dun plano no que se contentildean as medidas preventivas a adoptar
d) Procedementos de avaliacioacuten dos riscos para a sauacutede dos traballadores normalizacioacuten de metodoloxiacuteas e guiacuteas de actuacioacuten preventiva
e) Modalidades de organizacioacuten funcionamento e control dos servicios de prevencioacuten considerando as peculiaridades das empresas co fin de evitar atrancos innecesarios para a suacutea creacioacuten e desenvolvemento asiacute como capacidades e aptitudes que deban reunir os devanditos servicios e os traballadores designados para desenvolver a accioacuten preventiva
f) Condicioacutens de traballo ou medidas preventivas especiacuteficas en traballos especialmente perigosos en particular se para estes se preveacuten controles meacutedicos especiais ou cando se presenten riscos derivados con determinadas caracteriacutesticas ou situacioacutens especiais dos traballadores
12
g) Procedemento de cualificacioacuten das enfermidades profesionais asiacute como requisitos e procedementos para a comunicacioacuten e informacioacuten aacute autoridade competente dos danos derivados do traballo
2 As normas regulamentarias indicadas no paraacutegrafo anterior axustaranse en todo caso aos principios de poliacutetica preventiva establecidos nesta Lei manteraacuten a debida coordinacioacuten coa normativa sanitaria e de seguridade industrial e seraacuten obxecto de avaliacioacuten e se eacute o caso de revisioacuten perioacutedica de acordo coa experiencia na suacutea aplicacioacuten e o progreso da teacutecnica
Artigo 7 Actuacioacutens das Administracioacutens puacuteblicas competentes en materia laboral
1 En cumprimento do disposto nesta Lei as Administracioacutens puacuteblicas competentes en materia laboral desenvolveraacuten funcioacutens de promocioacuten da prevencioacuten asesoramento teacutecnico vixilancia e control do cumprimento polos suxeitos comprendidos no seu aacutembito de aplicacioacuten da normativa de prevencioacuten de riscos laborais e sancionaraacuten as infraccioacutens aacute dita normativa nos seguintes termos
a) Promovendo a prevencioacuten e o asesoramento a desenvolver polos oacuterganos teacutecnicos en materia preventiva incluiacutedas a asistencia e cooperacioacuten teacutecnica a informacioacuten divulgacioacuten formacioacuten e investigacioacuten en materia preventiva asiacute como o seguimento das actuacioacutens preventivas que se realicen nas empresas para a consecucioacuten dos obxectivos previstos nesta Lei
b) Velando polo cumprimento da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais mediante as actuacioacutens de vixilancia e control Para estes efectos prestaraacuten o asesoramento e a asistencia teacutecnica necesarios para o mellor cumprimento da devandita normativa e desenvolveraacuten programas especiacuteficos dirixidos a acadar unha maior eficacia no control
c) Sancionando o incumprimento da normativa de prevencioacuten de riscos laborais polos suxeitos comprendidos no aacutembito de aplicacioacuten desta Lei de conformidade co previsto no capiacutetulo VII desta
2 As funcioacutens das Administracioacutens puacuteblicas competentes en materia laboral que se sinalan no paraacutegrafo 1 continuaraacuten a ser desenvolvidas no referente aos traballos en minas canteiras e tuacuteneles que esixan a aplicacioacuten de teacutecnica mineira aos que impliquen fabricacioacuten transporte almacenaxe manipulacioacuten e emprego de explosivos ou o emprego de enerxiacutea nuclear polos oacuterganos especiacuteficos contemplados na suacutea normativa reguladora
As competencias previstas no paraacutegrafo anterior enteacutendense sen prexuiacutezo do establecido na lexislacioacuten especifica sobre productos e instalacioacutens industriais
Artigo 8 Instituto Nacional de Seguridade e Hixiene no Traballo
1 O Instituto Nacional de Seguridade e Hixiene no Traballo eacute o oacutergano cientiacutefico teacutecnico especializado da Administracioacuten Xeral do Estado que ten como misioacuten a anaacutelise e estudio das condicioacutens de seguridade e sauacutede no traballo asiacute como a promocioacuten e apoio aacute mellora destas Para isto estableceraacute a cooperacioacuten necesaria cos oacuterganos das Comunidades Autoacutenomas con competencias nesta materia
O Instituto en cumprimento desta misioacuten teraacute as seguintes funcioacutens
a) Asesoramento teacutecnico na elaboracioacuten da normativa legal e no desenvolvemento da normalizacioacuten tanto a nivel nacional como internacional
13
b) Promocioacuten e se eacute o caso realizacioacuten de actividades de formacioacuten informacioacuten investigacioacuten estudio e divulgacioacuten en materia de prevencioacuten de riscos laborais coa axeitada coordinacioacuten e colaboracioacuten se eacute o caso cos oacuterganos teacutecnicos en materia preventiva das Comunidades Autoacutenomas no exercicio das suacuteas funcioacutens nesta materia
c) Apoio teacutecnico e colaboracioacuten coa Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social no cumprimento da suacutea funcioacuten de vixilancia e control prevista no artigo 9 desta Lei no aacutembito das Administracioacutens puacuteblicas
d) Colaboracioacuten con organismos internacionais e desenvolvemento de programas de cooperacioacuten internacional neste aacutembito facilitando a participacioacuten das Comunidades Autoacutenomas
e) Calquera outras que sexan necesarias para o cumprimento dos seus fins e lle sexan encomendadas no aacutembito das suacuteas competencias de acordo coa Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo regulada no artigo 13 desta Lei coa colaboracioacuten se eacute o caso dos oacuterganos teacutecnicos das Comunidades Autoacutenomas con competencias na materia
2 O Instituto Nacional de Seguridade e Hixiene no Traballo no marco das suacuteas funcioacutens velaraacute pola coordinacioacuten apoiaraacute o intercambio de informacioacuten e as experiencias entre as distintas Administracioacutens puacuteblicas e especialmente fomentaraacute e prestaraacute apoio aacute realizacioacuten de actividades de promocioacuten da seguridade e da sauacutede polas Comunidades Autoacutenomas
Asiacute mesmo prestaraacute de acordo coas Administracioacutens competentes apoio teacutecnico especializado en materia de certificacioacuten ensaio e acreditacioacuten
3 En relacioacuten coas Institucioacutens da Unioacuten Europea o Instituto Nacional de Seguridade e Hixiene no Traballo actuaraacute como centro de referencia nacional garantindo a coordinacioacuten e transmisioacuten da informacioacuten que deberaacute facilitar a escala nacional en particular respecto aacute Axencia Europea para a Seguridade e a Sauacutede no Traballo e a suacutea Rede
4 O Instituto Nacional de Seguridade e Hixiene no Traballo exerceraacute a Secretariacutea Xeral da Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo prestaacutendolle a asistencia teacutecnica e cientiacutefica necesaria para o desenvolvemento das suacuteas competencias
Artigo 9 Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
1 Correspoacutendelle aacute Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social a funcioacuten da vixilaacutencia e control da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais
En cumprimento desta misioacuten teraacute as seguintes funcioacutens
a) Vixiar o cumprimento da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais asiacute como das normas xuriacutedico-teacutecnicas que incidan nas condicioacutens de traballo en materia de prevencioacuten aiacutenda que non tiveran a cualificacioacuten directa de normativa laboral propontildeendo aacute autoridade laboral competente a sancioacuten correspondente cando comprobase unha infraccioacuten aacute normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais de acordo co previsto no capiacutetulo VII desta Lei
b) Asesorar e informar aacutes empresas e aos traballadores sobre a maneira maacuteis efectiva de cumprir as disposicioacutens en que tentildea a vixilancia encomendada
14
c) Elaborar os informes solicitados polos Xulgados do Social nas demandas deducidas perante estes nos procedementos de accidentes de traballo e enfermidades profesionais
d) Informar aacute autoridade laboral sobre os accidentes de traballo mortais moi graves ou graves e sobre aqueles outros con que polas suacuteas caracteriacutesticas ou polos suxeitos afectados se considere necesario o devandito informe asiacute como sobre as enfermidades profesionais nas que concorran as ditas cualificacioacutens e en xeral nos supostos en que aquela o solicite respecto do cumprimento da normativa legal en materia de prevencioacuten de riscos laborais
e) Comprobar e favorecer o cumprimento das obrigas asumidas polos servicios de prevencioacuten establecidos nesta Lei
f) Ordenar a paralizacioacuten inmediata de traballos cando a xuiacutezo do inspector se advirta a existencia de risco grave e inminente para a seguridade ou sauacutede dos traballadores
Texto reemplazado por la Ley 542003 por este otro
2 Las Administraciones General del Estado y de las comunidades autoacutenomas adoptaraacuten en sus respectivos aacutembitos de competencia las medidas necesarias para garantizar la colaboracioacuten pericial y el asesoramiento teacutecnico necesarios a la Inspeccioacuten de Trabajo y Seguridad Social que en el aacutembito de la Administracioacuten General del Estado seraacuten prestados por el Instituto Nacional de Seguridad e Higiene en el Trabajo
Estas Administraciones puacuteblicas elaboraraacuten y coordinaraacuten planes de actuacioacuten en sus respectivos aacutembitos competenciales y territoriales para contribuir al desarrollo de las actuaciones preventivas en las empresas especialmente las de mediano y pequentildeo tamantildeo y las de sectores de actividad con mayor nivel de riesgo o de siniestralidad a traveacutes de acciones de asesoramiento de informacioacuten de formacioacuten y de asistencia teacutecnica
En el ejercicio de tales cometidos los funcionarios puacuteblicos de las citadas Administraciones que ejerzan labores teacutecnicas en materia de prevencioacuten de riesgos laborales a que se refiere el paacuterrafo anterior podraacuten desempentildear funciones de asesoramiento informacioacuten y comprobatorias de las condiciones de seguridad y salud en las empresas y centros de trabajo con el alcance sentildealado en el apartado 3 de este artiacuteculo y con la capacidad de requerimiento a que se refiere el artiacuteculo 43 de esta ley todo ello en la forma que se determine reglamentariamente
Las referidas actuaciones comprobatorias se programaraacuten por la respectiva Comisioacuten Territorial de la Inspeccioacuten de Trabajo y Seguridad Social a que se refiere el artiacuteculo 172 de la Ley 421997 de 14 de noviembre Ordenadora de la Inspeccioacuten de Trabajo y Seguridad Social para su integracioacuten en el plan de accioacuten en Seguridad y Salud Laboral de la Inspeccioacuten de Trabajo y Seguridad Social
A continuacioacuten Texto Antildeadido por la Ley 542003
3 Cuando de las actuaciones de comprobacioacuten a que se refiere el apartado anterior se deduzca la existencia de infraccioacuten y siempre que haya mediado incumplimiento de previo requerimiento el funcionario actuante remitiraacute informe a la Inspeccioacuten de Trabajo y Seguridad Social en el que se recogeraacuten los hechos comprobados a efectos de que se levante la correspondiente acta de infraccioacuten si asiacute procediera
15
A estos efectos los hechos relativos a las actuaciones de comprobacioacuten de las condiciones materiales o teacutecnicas de seguridad y salud recogidos en tales informes gozaraacuten de la presuncioacuten de certeza a que se refiere la disposicioacuten adicional cuarta apartado 2 de la Ley 421997 de 14 de noviembre Ordenadora de la Inspeccioacuten de Trabajo y Seguridad Social
A continuacioacuten Texto Antildeadido por la Ley 542003
4 Las actuaciones previstas en los dos apartados anteriores estaraacuten sujetas a los plazos establecidos en el artiacuteculo 14 apartado 2 de la Ley 421997 de 14 de noviembre Ordenadora de la Inspeccioacuten de Trabajo y Seguridad Social
Artigo 10 Actuacioacutens das Administracioacutens puacuteblicas competentes en materia sanitaria
As actuacioacutens das Administracioacutens puacuteblicas competentes en materia sanitaria referentes aacute sauacutede laboral levaranse a cabo a traveacutes das accioacutens e en relacioacuten cos aspectos sinalados no capiacutetulo IV do Tiacutetulo I da Lei 141986 do 25 de abril Xeral de Sanidade e disposicioacutens dictadas para o seu desenvolvemento
En particular corresponderaacute aacutes devanditas Administracioacutens puacuteblicas
a) O establecemento de medios axeitados para a avaliacioacuten e control das actuacioacutens de caraacutecter sanitario que se realicen nas empresas polos servicios de prevencioacuten actuantes Para isto estableceraacuten as pautas e protocolos de actuacioacuten oiacutedas as sociedades cientiacuteficas aos que deberaacuten someter os citados servicios
b) A implantacioacuten de sistemas de informacioacuten axeitados que permitan a elaboracioacuten xunto coas autoridades laborais competentes de mapas de riscos laborais asiacute como a realizacioacuten de estudios epidemioloacutexicos para a identificacioacuten e prevencioacuten das patoloxiacuteas que poidan afectar aacute sauacutede dos traballadores asiacute como facer posible un raacutepido intercambio de informacioacuten
c) A supervisioacuten da formacioacuten que en materia de prevencioacuten e promocioacuten da sauacutede laboral deba recibir o persoal sanitario actuante nos servicios de prevencioacuten autorizados
d) A elaboracioacuten e divulgacioacuten de estudios investigacioacutens e estatiacutesticas relacionados coa sauacutede dos traballadores
Artigo 11 Coordinacioacuten administrativa
A elaboracioacuten de normas preventivas e o control do seu cumprimento a promocioacuten da prevencioacuten a investigacioacuten e a vixilancia epidemioloacutexica sobre riscos laborais accidentes de traballo e enfermidades profesionais determinan a necesidade de coordinar as actuacioacutens das Administracioacutens competentes en materia laboral sanitaria e de industria para unha maacuteis eficaz proteccioacuten da seguridade e a sauacutede dos traballadores
No marco da devandita coordinacioacuten a Administracioacuten competente en materia laboral velaraacute en particular para que a informacioacuten obtida pola Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social no exercicio das funcioacutens atribuiacutedas a esta no paraacutegrafo 1 do artigo 9 desta Lei sexa posta en contildeecemento da autoridade sanitaria competente para os fins dispostos no artigo 10 desta Lei e no artigo 21 da Lei 141986 do 25 de abril Xeral de Sanidade asiacute como da Administracioacuten competente en materia de industria para os efectos
16
previstos na Lei 211992 do 16 de xullo de Industria
Artigo 12 Participacioacuten de empresarios e traballadores
A participacioacuten de empresarios e traballadores a traveacutes das organizacioacutens empresariais e sindicais maacuteis representativas na planificacioacuten programacioacuten organizacioacuten e control da xestioacuten relacionada coa mellora das condicioacutens de traballo e a proteccioacuten da seguridade e sauacutede dos traballadores no traballo eacute principio baacutesico da poliacutetica de prevencioacuten de riscos laborais a desenvolver polas Administracioacutens puacuteblicas competentes nos distintos niveis territoriais
Artigo 13 Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo 1 Creacutease a Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo como oacutergano colexiado asesor
das Administracioacutens puacuteblicas na formulacioacuten das poliacuteticas de prevencioacuten e oacutergano de participacioacuten institucional en materia de seguridade e sauacutede no traballo
2 A Comisioacuten estaraacute integrada por un representante de cada unha das Comunidades Autoacutenomas e por igual nuacutemero de membros da Administracioacuten Xeral do Estado e paritariamente con todos os anteriores por representantes das organizacioacutens empresariais e sindicais maacuteis representativas
3 A Comisioacuten contildeeceraacute as actuacioacutens que desenvolvan as Administracioacutens puacuteblicas competentes en materia de promocioacuten da prevencioacuten de riscos laborais de asesoramento teacutecnico e de vixilancia e control a que se refiren os artigos 7 8 9 e 11 desta Lei e poderaacute informar e formular propostas en relacioacuten coas devanditas actuacioacutens especificamente no referente a
ndash Criterios e programas xerais de actuacioacutenndash Proxectos de disposicioacutens de caraacutecter xeralndash Coordinacioacuten das actuacioacutens desenvolvidas polas Administracioacutens puacuteblicas competentes en
materia laboralndash Coordinacioacuten entre as Administracioacutens puacuteblicas competentes en materia laboral sanitaria e de
industria
4 A Comisioacuten adoptaraacute os seus acordos por maioriacutea Para tal fin os representantes das Administracioacutens puacuteblicas teraacuten cada un un voto e dous os das organizacioacutens empresariais e sindicais
5 A Comisioacuten contaraacute cun Presidente e catro Vicepresidentes un por cada un dos grupos que a integran A Presidencia da Comisioacuten corresponderaacute ao Secretario xeral de Emprego e Relacioacutens Laborais recaendo a Vicepresidencia atribuiacuteda aacute Administracioacuten Xeral do Estado no Subsecretario de Sanidade e Consumo
6 A Secretariacutea da Comisioacuten como oacutergano de apoio teacutecnico e administrativo recaeraacute na Direccioacuten do Instituto Nacional de Seguridade e Hixiene no Traballo
7 A Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo funcionaraacute en Pleno en Comisioacuten Permanente ou en Grupos de Traballo conforme aacute normativa que estableza o Regulamento interno que elaboraraacute a propia Comisioacuten
No non previsto nesta Lei e no Regulamento interno a que fai referencia o paraacutegrafo anterior a Comisioacuten rexerase pola Lei 301992 de Reacutexime Xuriacutedico das Administracioacutens Puacuteblicas e do
17
Procedemento Administrativo Comuacuten
CAPIacuteTULO III
Dereitos e obrigas
Artigo 14 Dereito aacute proteccioacuten fronte aos riscos laborais
1 Os traballadores tentildeen dereito a unha proteccioacuten eficaz en materia de seguridade e sauacutede no traballo
O devandito dereito supoacuten a existencia dun correlativo deber do empresario de proteccioacuten dos traballadores fronte aos riscos laborais
Este deber de proteccioacuten constituacutee igualmente un deber das Administracioacutens puacuteblicas respecto do persoal ao seu servicio
Os dereitos de informacioacuten consulta e participacioacuten formacioacuten en materia preventiva paralizacioacuten da actividade en caso de risco grave e inminente e vixilaacutencia do seu estado de sauacutede nos termos previstos nesta Lei forman parte do dereito dos traballadores a unha proteccioacuten eficaz en materia de seguridade e sauacutede no traballo
13
2 No cumprimento do deber de proteccioacuten o empresario deberaacute garantir a seguridade e a sauacutede dos traballadores ao seu servicio en todos os aspectos relacionados co traballo A estes efectos no marco das suacuteas responsabilidades o empresario realizaraacute a prevencioacuten dos riscos laborais mediante a integracioacuten da actividade preventiva na empresa e a adopcioacuten de cantas medidas sexan necesarias para a proteccioacuten da seguridade e a sauacutede dos traballadores coas especialidades que se recollen nos artigos seguintes en materia de plano de prevencioacuten de riscos laborais avaliacioacuten de riscos informacioacuten consulta e participacioacuten e formacioacuten dos traballadores actuacioacuten en casos de emerxencia e de risco grave e inminente vixilaacutencia da sauacutede e mediante a constitucioacuten dunha organizacioacuten e dos medios necesarios nos termos establecidos no capiacutetulo IV desta Lei
O empresario desenvolveraacute unha accioacuten permanente de seguimento da actividade preventiva co fin de perfeccionar de maneira continua as actividades de identificacioacuten avaliacioacuten e control dos riscos que non se puideran evitar e os niacuteveis de proteccioacuten existentes e disporaacute o necesario para a adaptacioacuten das medidas de prevencioacuten sinaladas no paraacutegrafo anterior aacutes modificacioacutens que podan experimentar as circunstancias que incidan na realizacioacuten do traballo
3 O empresario deberaacute cumprir as obrigas establecidas na normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais
4 As obrigas dos traballadores establecidas nesta Lei a atribucioacuten de funcioacutens en materia de proteccioacuten e prevencioacuten a traballadores ou servicios da empresa e o recurso ao concerto con entidades especializadas para o desenvolvemento de actividades de prevencioacuten complementaraacuten as accioacutens do empresario sen que por isto o eximan do cumprimento do seu deber nesta materia sen prexuiacutezo das accioacutens que poida exercitar se eacute o caso contra calquera outra persoa
18
5 O custo das medidas relativas aacute seguridade e a sauacutede no traballo non deberaacute recaer de ninguacuten xeito sobre os traballadores
Artigo 15 Principios da accioacuten preventiva
1 O empresario aplicaraacute as medidas que integran o deber xeral de prevencioacuten previsto no artigo anterior de acordo cos seguintes principios xerais
a) Evitar os riscos
b) Avaliar os riscos que non se poidan evitar
c) Combater os riscos na suacutea orixe
d) Adaptar o traballo aacute persoa en particular no que respecta aacute concepcioacuten dos postos de traballo asiacute como a escolla dos equipos e os meacutetodos de traballo e de produccioacuten con miras en particular a atenuar o traballo monoacutetono e repetitivo e a reducir os efectos deste na sauacutede
e) Ter en conta a evolucioacuten da teacutecnica
f) Substituiacuter o perigoso polo que entrantildee pouco ou ninguacuten perigo
g) Planificar a prevencioacuten buscando un conxunto coherente que integre nela a teacutecnica a organizacioacuten do traballo as condicioacutens de traballo as relacioacutens sociais e a influencia dos factores ambientais no traballo
h) Adoptar medidas que antepontildean a proteccioacuten colectiva aacute individual
i) Dar as debidas instruccioacutens aos traballadores
2 O empresario tomaraacute en consideracioacuten as capacidades profesionais dos traballadores en materia de seguridade e de sauacutede no momento de lles encomendar as tarefas
3 O empresario adoptaraacute as medidas necesarias a fin de garantir que soacute os traballadores que recibiran informacioacuten suficiente e axeitada poidan acceder aacutes zonas de risco grave e especiacutefico
4 A efectividade das medidas preventivas deberaacute prever as distraccioacutens ou imprudencias non temerarias que puidese cometer o traballador Para a suacutea adopcioacuten teranse en conta os riscos adicionais que puidesen implicar determinadas medidas preventivas as cales soacute poderaacuten ser adoptadas cando a magnitude dos devanditos riscos sexa substancialmente inferior aacute dos que se pretende controlar e non existan alternativas maacuteis seguras
5 Poderaacuten concertar operacioacutens de seguro que tentildean como fin garantir como aacutembito de cobertura a previsioacuten de riscos derivados do traballo a empresa respecto dos seus traballadores os traballadores autoacutenomos respecto a eles mesmos e as sociedades cooperativas respecto aos seus socios cando a suacutea actividade consista na prestacioacuten do seu traballo persoal
19
Texto reemplazado por la Ley 542003
Artigo 16 Plano de prevencioacuten de riscos laborais avaliacioacuten dos riscos e planificacioacuten da actividade preventiva
1 A prevencioacuten de riscos laborais deberaacute integrarse no sistema xeral de xestioacuten da empresa tanto no conxunto das suacuteas actividades como en todos os niacuteveis xeraacuterquicos desta a traveacutes da implantacioacuten e aplicacioacuten dun plano de prevencioacuten de riscos laborais a que se refire o paraacutegrafo seguinte
Este plano de prevencioacuten de riscos laborais deberaacute incluiacuter a estructura organizativa as responsabilidades as funcioacutens as praacutecticas os procedementos os procesos e os recursos necesarios para realizar a accioacuten de prevencioacuten de riscos na empresa nos termos que regulamentariamente se establezan
2 Os instrumentos esenciais para a xestioacuten e aplicacioacuten do plano de prevencioacuten de riscos que poderaacuten ser levados a cabo por fases de forma programada son a avaliacioacuten de riscos laborais e a planificacioacuten da actividade preventiva a que se refiren los paraacutegrafos seguintes
a) O empresario deberaacute realizar unha avaliacioacuten inicial dos riscos para a seguridade e sauacutede dos traballadores tendo en conta con caraacutecter xeral a natureza da actividade as caracteriacutesticas dos postos de traballo existentes e dos traballadores que deban desempentildealos Igual avaliacioacuten deberaacute facerse con ocasioacuten da eleccioacuten dos equipos de traballo das sustancias ou preparados quiacutemicos e do acondicionamento dos lugares de traballo A avaliacioacuten inicial teraacute en conta aquelas outras actuacioacutens que deban desenvolverse de conformidade co disposto na normativa sobre proteccioacuten de riscos especiacuteficos e actividades de especial perigosidade A avaliacioacuten seraacute actualizada cando cambien as condicioacutens de traballo e en todo caso someterase a consideracioacuten e revisarase se fora necesario con ocasioacuten dos danos para a sauacutede que se produciran
Cando o resultado da avaliacioacuten o fixera necesario o empresario realizaraacute controis perioacutedicos das condicioacutens de traballo e da actividade dos traballadores na prestacioacuten dos seus servicios para detectar situacioacutens potencialmente perigosas
b) Se os resultados da avaliacioacuten prevista no paraacutegrafo a) puxeran de manifesto situacioacutens de risco o empresario realizaraacute aquelas actividades preventivas necesarias para eliminar ou reducir e controlar tales riscos Ditas actividades seraacuten obxecto de planificacioacuten polo empresario incluiacutendo para cada actividade preventiva o prazo para levala a cabo a designacioacuten de responsables e os recursos humanos e materiais necesarios para a suacutea execucioacuten
O empresario deberaacute asegurarse da efectiva execucioacuten das actividades preventivas incluiacutedas na planificacioacuten efectuando para iso un seguimento continuo da mesma
As actividades de prevencioacuten seraacuten modificadas cando se aprecie polo empresario como consecuencia dos controis perioacutedicos previstos no paraacutegrafo a) anterior a suacutea inadecuacioacuten aos fins de proteccioacuten requiridos
3 Cando se producise un dano para a sauacutede dos traballadores ou cando con ocasioacuten da vixilancia da sauacutede prevista no artigo 22 aparezan indicios de que as medidas de prevencioacuten resultan insuficientes o empresario levaraacute a cabo unha investigacioacuten ao respecto a fin de detectar as causas destes feitos
Artigo 17 Equipos de traballo e medios de proteccioacuten
20
1 O empresario adoptaraacute as medidas necesarias co fin de que os equipos de traballo sexan axeitados para o traballo que se deba realizar e convenientemente adaptados para tal efecto de xeito que garantan a seguridade e a sauacutede dos traballadores ao empregalos
Cando o emprego dun equipo de traballo poida presentar un risco especiacutefico para a seguridade e a sauacutede dos traballadores o empresario adoptaraacute as medidas necesarias co fin de que
a) A utilizacioacuten do equipo de traballo quede reservada aos encargados da devandita utilizacioacuten
b) Os traballos de reparacioacuten transformacioacuten mantemento ou conservacioacuten sexan realizados polos traballadores especificamente capacitados para iso
2 O empresario deberaacute proporcionar aos seus traballadores equipos de proteccioacuten individual axeitados para o desempentildeo das suacuteas funcioacutens e velar polo uso efectivo destes cando pola natureza dos traballos realizados sexan necesarios
Os equipos de proteccioacuten individual deberaacuten empregarse cando os riscos non se poidan evitar ou non se poidan limitar suficientemente por medios teacutecnicos de proteccioacuten colectiva ou mediante medidas meacutetodos ou procedementos de organizacioacuten do traballo
Artigo 18 Informacioacuten consulta e participacioacuten dos traballadores
1 A fin de dar cumprimento ao deber de proteccioacuten establecido nesta Lei o empresario adoptaraacute as medidas axeitadas para que os traballadores reciban todas as informacioacutens necesarias en relacioacuten con
a) Os riscos para a seguridade e a sauacutede dos traballadores no traballo tanto aqueles que afecten aacute empresa no seu conxunto como a cada tipo de posto de traballo ou funcioacuten
b) As medidas e actividades de proteccioacuten e prevencioacuten aplicables aos riscos sinalados no apartado anterior
c) As medidas adoptadas de conformidade co disposto no artigo 20 desta Lei
Nas empresas que tentildean representantes dos traballadores a informacioacuten aacute que se refire este apartado facilitaraa o empresario aos traballadores a traveacutes dos devanditos representantes non obstante deberase informar directamente a cada traballador dos riscos especiacuteficos que afecten ao seu posto de traballo ou funcioacuten e das medidas de proteccioacuten e prevencioacuten aplicables aos devanditos riscos
2 O empresario deberaacute consultar aos traballadores e permitir a suacutea participacioacuten no marco de todas as cuestioacutens que afecten aacute seguridade e aacute sauacutede no traballo de conformidade co disposto no capiacutetulo V desta Lei
Os traballadores teraacuten dereito a efectuar propostas ao empresario asiacute como aos oacuterganos de participacioacuten e representacioacuten previstos no capiacutetulo V desta Lei dirixidas aacute mellora dos niveis de proteccioacuten da seguridade e a sauacutede da empresa
Artigo 19 Formacioacuten dos traballadores
1 En cumprimento do deber de proteccioacuten o empresario deberaacute garantir que cada traballador reciba
21
unha formacioacuten teoacuterica e praacutectica suficiente e axeitada en materia preventiva tanto no momento da suacutea contratacioacuten calquera que sexa a modalidade ou duracioacuten desta como cando se produzan cambios nas funcioacutens que desempentildee ou se introduzan novas tecnoloxiacuteas ou cambios nos equipos de traballo
A formacioacuten deberaacute estar centrada especificamente no posto de traballo ou funcioacuten de cada traballador adaptarse aacute evolucioacuten dos riscos e aacute aparicioacuten doutros novos e repetirse periodicamente se fose necesario
2 A formacioacuten aacute que se refire o paraacutegrafo anterior deberase impartir sempre que sexa posible dentro da xeira ou no seu defecto noutras horas pero co desconto naquela do tempo investido nesta A formacioacuten poderaa impartir a empresa mediante medios propios ou concertaacutendoa con servicios alleos e o seu custo non recaeraacute de ninguacuten xeito sobre os traballadores
Artigo 20 Medidas de emerxencia
O empresario tendo en conta o tamantildeo e a actividade da empresa asiacute como a posible presencia de persoas alleas a esta deberaacute analizar as posibles situacioacutens de emerxencia e adoptar as medidas necesarias en materia de primeiros auxilios loita contra incendios e evacuacioacuten dos traballadores designando para isto ao persoal encargado de pontildeer en praacutectica estas medidas e comprobando periodicamente se eacute o caso o seu correcto funcionamento O devandito persoal debera posuiacuter a formacioacuten necesaria ser suficiente en nuacutemero e dispontildeer do material axeitado en funcioacuten das circunstancias antes sinalada
Para a aplicacioacuten das medidas adoptadas o empresario deberaacute organizar as relacioacutens que sexan necesarias con servicios externos aacute empresa en particular en materia de primeiros auxilios asistencia meacutedica de urxencia salvamento e loita contra incendios de xeito que quede garantida a rapidez e eficacia destas
Artigo 21 Risco grave e inminente
1 Cando os traballadores estean ou poidan estar expostos a un risco grave e inminente con ocasioacuten do seu traballo o empresario estaraacute na obriga de
a) Informar o antes posible a todos os traballadores afectados en canto aacute existencia do devandito risco e das medidas adoptadas ou que se eacute o caso se deban adoptar en materia de proteccioacuten
b) Adoptar as medidas e dar as instruccioacutens necesarias para que no caso de perigo grave inminente e inevitable os traballadores poidan interromper a suacutea actividade e se fose necesario abandonar de inmediato o lugar de traballo Neste suposto non se poderaacute esixir aos traballadores que prosigan a suacutea actividade mentres persista o perigo agaacutes excepcioacuten debidamente xustificada por razoacutens de seguridade e determinada regulamentariamente
c) Dispontildeer o necesario para que o traballador que non se puidese pontildeer en contacto co seu superior xeraacuterquico ante unha situacioacuten de perigo grave e inminente para a suacutea seguridade a doutros traballadores ou a de terceiros aacute empresa estea en condicioacutens tendo en conta os seus contildeecementos e os medios teacutecnicos postos aacute suacutea disposicioacuten de adoptar as medidas necesarias para evitar as consecuencias do devandito perigo
2 De acordo co previsto no apartado 1 do artigo 14 desta Lei o traballador teraacute dereito a interromper a suacutea actividade e abandonar o lugar de traballo en caso necesario cando considere que a dita
22
actividade entrantildea un risco grave e inminente para a suacutea vida ou a suacutea sauacutede
3 Cando no caso a que se refire o apartado 1 deste artigo o empresario non adopte ou non permita a adopcioacuten das medidas necesarias para garantir a seguridade e a sauacutede dos traballadores os representantes legais destes poderaacuten acordar por maioriacutea dos seus membros a paralizacioacuten da actividade dos traballadores afectados polo devandito risco Tal acordo seraacute comunicado de inmediato aacute empresa e aacute autoridade laboral a cal no prazo de vintecatro horas anularaacute ou ratificaraacute a paralizacioacuten acordada
O acordo a que se refire o paraacutegrafo anterior poderaacute ser adoptado por decisioacuten maioritaria dos Delegados de Prevencioacuten cando non resulte posible reunir coa urxencia requirida ao oacutergano de representacioacuten do persoal
4 Os traballadores ou os seus representantes non poderaacuten sufrir prexuiacutezo alguacuten derivado da adopcioacuten das medidas a que se refiren os apartados anteriores a menos que obrasen de mala fe ou cometesen neglixencia grave
Artigo 22 Vixilaacutencia da sauacutede
1 O empresario garantiralles aos traballadores ao seu servicio a vixilancia perioacutedica do seu estado de sauacutede en funcioacuten dos riscos inherentes ao traballo
Esta vixilancia soacute se poderaacute levar a cabo cando o traballador preste o seu consentimento Deste caraacutecter voluntario soacute se exceptuaraacuten previo informe dos representantes dos traballadores os supostos nos que a realizacioacuten dos recontildeecementos sexa imprescindible para avaliar os efectos das condicioacutens de traballo sobre a sauacutede dos traballadores ou para verificar se o estado de sauacutede do traballador pode constituiacuter un perigo para este para os demais traballadores ou para outras persoas relacionadas coa empresa ou cando asiacute estea establecido nunha disposicioacuten legal en relacioacuten coa proteccioacuten de riscos especiacuteficos e actividades de especial perigosidade
En todo caso deberase optar pola realizacioacuten daqueles recontildeecementos ou probas que causen as menores molestias ao traballador e que sexan proporcionais ao risco
2 As medidas de vixilancia e control da sauacutede dos traballadores levaranse a cabo respectando sempre o dereito aacute intimidade e aacute dignidade da persoa do traballador e aacute confidencialidade de toda a informacioacuten relacionada co seu estado de sauacutede
3 Os resultados da vixilancia a que se refire o apartado anterior seraacuten comunicados aos traballadores afectados
4 Os datos relativos aacute vixilancia da sauacutede dos traballadores non poderaacuten ser empregados con fins discriminatorios nin en prexuiacutezo do traballador
O acceso aacute informacioacuten meacutedica de caraacutecter persoal limitarase ao persoal meacutedico e aacutes autoridades sanitarias que leven a cabo a vixilancia da sauacutede dos traballadores sen que se poida facilitar ao empresario ou a outras persoas sen consentimento expreso do traballador
Malia o anterior o empresario e as persoas ou oacuterganos con responsabilidades en materia de prevencioacuten seraacuten informados das conclusioacutens que se deriven dos recontildeecementos efectuados en relacioacuten coa aptitude do traballador para o desempeno do posto de traballo ou coa necesidade de introducir ou
23
mellorar as medidas de proteccioacuten e prevencioacuten a fin de que poidan desenvolver correctamente as suacuteas funcioacutens en materia preventiva
5 Nos supostos en que a natureza dos riscos inherentes ao traballo o faga necesario o dereito dos traballadores aacute vixilancia perioacutedica do seu estado de sauacutede deberaacute ser alongado maacuteis alaacute do remate da relacioacuten laboral nos termos que regulamentariamente se determinen
6 As medidas de vixilancia e control da sauacutede dos traballadores levaranse a cabo por persoal sanitario con competencia teacutecnica formacioacuten e capacidade acreditada
Artigo 23 Documentacioacuten
1 O empresario deberaacute elaborar e conservar aacute disposicioacuten da autoridade laboral a seguinte documentacioacuten relativa aacutes obrigas establecidas nos artigos anteriores
13
a) Plano de prevencioacuten de riscos laborais conforme ao previsto no apartado 1 do artigo 16 desta Lei
b) Avaliacioacuten dos riscos para a seguridade e a sauacutede no traballo incluiacutedo o resultado dos controis perioacutedicos das condicioacutens de traballo e da actividade dos traballadores de acordo co disposto no paraacutegrafo a) do apartado 2 do artigo 16 desta Lei
c) Planificacioacuten da actividade preventiva incluiacutedas as medidas de proteccioacuten e de prevencioacuten a adoptar e no seu caso material de proteccioacuten que deba utilizarse de conformidade co paraacutegrafo b) do apartado 2 do artigo 16 desta Lei
d) Praacutectica dos controis do estado de sauacutede dos traballadores previstos no artigo 22 desta Lei e conclusioacutens obtidas deses nos termos recollidos no derradeiro paraacutegrafo do apartado 4 do devandito artigo
e) Relacioacuten de accidentes de traballo e enfermidades profesionais que causaran ao traballador unha incapacidade laboral superior a un diacutea de traballo Nestes casos o empresario realizaraacute ademais a notificacioacuten a que se refire o apartado 3 deste artigo
2 No momento de cesamento da suacutea actividade as empresas deberaacuten achegar aacute autoridade laboral a documentacioacuten sinalada no apartado anterior
3 O empresario estaraacute na obriga de notificar por escrito aacute autoridade laboral os danos para a sauacutede dos traballadores ao seu servicio que se produciran por mor do desenvolvemento do seu traballo conforme ao procedemento que se determine regulamentariamente
4 A documentacioacuten a que fai referencia este artigo deberaacute tameacuten ser posta a disposicioacuten das autoridades sanitarias co fin de que estas poidan cumprir co disposto no artigo 10 desta Lei e no artigo 21 da Lei 141986 do 25 de abril Xeral de Sanidade
Artigo 24 Coordinacioacuten de actividades empresariais
1 Cando nun mesmo centro de traballo desenvolvan actividades traballadores de duacuteas ou maacuteis
24
empresas estas deberaacuten cooperar na aplicacioacuten da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais Para tal fin estableceraacuten os medios de coordinacioacuten que sexan necesarios en canto aacute proteccioacuten e prevencioacuten de riscos laborais e a informacioacuten sobre estes aos seus respectivos traballadores nos termos previstos no apartado 1 do artigo 18 desta Lei
2 O empresario titular do centro de traballo adoptaraacute as medidas necesarias para que aqueloutros empresarios que desenvolvan actividades no seu centro de traballo reciban a informacioacuten e as instruccioacutens axeitadas en relacioacuten cos riscos existentes no centro de traballo e coas medidas de proteccioacuten e prevencioacuten correspondentes asiacute como sobre as medidas de emerxencia a aplicar para o seu traslado aos seus respectivos traballadores
3 As empresas que contraten ou subcontraten con outras a realizacioacuten de obras ou servicios correspondentes aacute propia actividade daquelas e que se desenvolvan nos seus propios centros de traballo deberaacuten vixiar o cumprimento polos devanditos contratistas e subcontratistas da normativa de prevencioacuten de riscos laborais
4 As obrigas consignadas no derradeiro paraacutegrafo do apartado 1 do artigo 41 desta Lei seraacuten tameacuten de aplicacioacuten respecto das operacioacutens contratadas nos supostos en que os traballadores da empresa contratista ou subcontratista non presten servicios nos centros de traballo da empresa principal sempre que tales traballadores deban operar con maquinaria equipos productos materias primas ou utensilios proporcionados pola empresa principal
5 Os deberes de cooperacioacuten e de informacioacuten e instruccioacuten recollidos nos apartados 1 e 2 aplicaranse respecto dos traballadores autoacutenomos que desenvolvan actividades nos devanditos centros de traballo
6 As obrigas previstas neste artigo seraacuten desenvoltas regulamentariamente
Artigo 25 Proteccioacuten de traballadores especialmente sensibles a determinados riscos
1 O empresario garantiraacute de maneira especiacutefica a proteccioacuten dos traballadores que polas suacuteas propias caracteriacutesticas persoais ou estado bioloacutexico contildeecido incluiacutedos aqueles que tentildean recontildeecida a situacioacuten de discapacidade fiacutesica psiacutequica ou sensorial sexan especialmente sensibles aos riscos derivados do traballo Para tal fin deberaacute ter en conta os ditos aspectos nas avaliacioacutens dos riscos e en funcioacuten destas adoptaraacute as medidas preventivas e de proteccioacuten necesarias
Os traballadores non seraacuten empregados naqueles postos de traballo nos que a causa das suacuteas caracteriacutesticas persoais estado bioloacutexico ou pola suacutea discapacidade fiacutesica psiacutequica ou sensorial debidamente recontildeecida poidan eles os demais traballadores ou outras persoas relacionadas coa empresa pontildeerse en situacioacuten de perigo ou en xeral cando estean manifestamente en estados ou situacioacutens transitorias que non respondan aacutes esixencias psicofiacutesicas dos respectivos postos de traballo
2 Igualmente o empresario deberaacute ter en conta nas avaliacioacutens os factores de risco que poidan incidir na funcioacuten de procreacioacuten dos traballadores en particular pola exposicioacuten a axentes fiacutesicos quiacutemicos e bioloacutexicos que poidan exercer efectos mutaxeacutenicos ou de toxicidade para a procreacioacuten tanto nos aspectos da fertilidade como do desenvolvemento da descendencia co fin de adoptar as medidas
25
preventivas necesarias
Artigo 26 Proteccioacuten da maternidade
1 A avaliacioacuten dos riscos a que se refire o artigo 16 desta Lei deberaacute abranguer a determinacioacuten da natureza o grao e a duracioacuten da exposicioacuten das traballadoras en situacioacuten de embarazo ou parto recente a axentes procedementos ou condicioacutens de traballo que poidan influiacuter negativamente na sauacutede das traballadoras ou do feto en calquera actividade susceptible de presentar un risco especiacutefico Se os resultados da avaliacioacuten revelasen un risco para a seguridade e a sauacutede ou unha posible repercusioacuten sobre o embarazo ou a lactacioacuten das devanditas traballadoras o empresario adoptaraacute as medidas necesarias para evitar a exposicioacuten ao dito risco a traveacutes dunha adaptacioacuten das condicioacutens ou do tempo de traballo da traballadora afectada As devanditas medidas incluiraacuten cando resulte necesario a non realizacioacuten de traballo nocturno ou de traballo a quendas
2 Cando a adaptacioacuten das condicioacutens ou do tempo de traballo non resultase posible ou a pesar de tal adaptacioacuten as condicioacutens dun posto de traballo puidesen influiacuter negativamente na sauacutede da traballadora embarazada ou do feto e asiacute o certifiquen os Servicios Meacutedicos do Instituto Nacional da Seguridade Social ou das Mutuas co informe do meacutedico do Servicio Nacional da Sauacutede que asista facultativamente aacute traballadora esta deberaacute desempentildear un posto de traballo ou funcioacuten diferente e compatible co seu estado O empresario deberaacute determinar previa consulta cos representantes dos traballadores a relacioacuten dos postos de traballo exentos de riscos para estes efectos
O cambio de posto ou funcioacuten levarase a cabo de conformidade coas regras e criterios que se apliquen nos supostos de mobilidade funcional e teraacute efectos ata o momento en que o estado de sauacutede da traballadora permita a suacutea reincorporacioacuten ao anterior posto
No suposto de que aiacutenda aplicando as regras sinaladas no paraacutegrafo anterior non existise posto de traballo ou funcioacuten compatible a traballadora poderaacute ser destinada a un posto non correspondente ao seu grupo ou a categoriacutea equivalente aiacutenda que conservaraacute o dereito ao conxunto de retribucioacutens do seu posto de orixe
3 Se o antedito cambio de posto non resultara teacutecnica ou obxectivamente posible ou no poida razoablemente exixirse por motivos xustificados poderaacute declararse o paso da traballadora afectada aacute situacioacuten de suspensioacuten do contrato por risco durante o embarazo contemplada no artigo 451 d) do Estatuto dos Traballadores durante o periacuteodo necesario para a proteccioacuten da suacutea seguridade ou da suacutea sauacutede e mentres persista a imposibilidade de reincorporarse ao seu posto anterior ou a outro posto compatible co seu estado
4 O disposto nos nuacutemeros 1 e 2 deste artigo seraacute tameacuten de aplicacioacuten durante o periacuteodo de lactacioacuten se as condicioacutens de traballo puidesen influiacuter negativamente na sauacutede da muller ou do fillo e asiacute o certificase o meacutedico que no reacutexime de Seguridade Social aplicable asista facultativamente aacute traballadora
5 As traballadoras embarazadas teraacuten dereito a ausentarse do traballo con dereito a remuneracioacuten para a realizacioacuten de exames prenatais e teacutecnicas de preparacioacuten ao parto previo aviso ao empresario e xustificacioacuten da necesidade da suacutea realizacioacuten dentro da xeira
26
La evaluacioacuten de los riesgos a que se refiere el artiacuteculo 16 de la presente Ley deberaacute comprender la determinacioacuten de la naturaleza el grado y la duracioacuten de la exposicioacuten de las trabajadoras en situacioacuten de embarazo o parto reciente a agentes procedimientos o condiciones de trabajo que puedan influir negativamente en la salud de las trabajadoras o del feto en cualquier actividad susceptible de presentar un riesgo especiacutefico Si los resultados de la evaluacioacuten revelasen un riesgo para la seguridad y la salud o una posible repercusioacuten sobre el embarazo o la lactancia de las citadas trabajadoras el empresario adoptaraacute las medidas necesarias para evitar la exposicioacuten a dicho riesgo a traveacutes de una adaptacioacuten de las condiciones o del tiempo de trabajo de la trabajadora afectada
Dichas medidas incluiraacuten cuando resulte necesario la no realizacioacuten de trabajo nocturno o de trabajo a turnosSustituido por Ley Orgaacutenica 32007 por
2 Cuando la adaptacioacuten de las condiciones o del tiempo de trabajo no resultase posible o a pesar de tal adaptacioacuten las condiciones de un puesto de trabajo pudieran influir negativamente en la salud de la trabajadora embarazada o del feto y asiacute lo certifiquen los Servicios Meacutedicos del Instituto Nacional de la Seguridad Social o de las Mutuas en funcioacuten de la Entidad con la que la empresa tenga concertada la cobertura de los riesgos profesionales con el informe del meacutedico del Servicio Nacional de Salud que asista facultativamente a la trabajadora eacutesta deberaacute desempentildear un puesto de trabajo o funcioacuten diferente y compatible con su estado El empresario deberaacute determinar previa consulta con los representantes de los trabajadores la relacioacuten de los puestos de trabajo exentos de riesgos a estos efectos
El cambio de puesto o funcioacuten se llevaraacute a cabo de conformidad con las reglas y criterios que se apliquen en los supuestos de movilidad funcional y tendraacute efectos hasta el momento en que el estado de salud de la trabajadora permita su reincorporacioacuten al anterior puesto
En el supuesto de que aun aplicando las reglas sentildealadas en el paacuterrafo anterior no existiese puesto de trabajo o funcioacuten compatible la trabajadora podraacute ser destinada a un puesto no correspondiente a su grupo o categoriacutea equivalente si bien conservaraacute el derecho al conjunto de retribuciones de su puesto de origen
Si dicho cambio de puesto no resultara teacutecnica u objetivamente posible o no pueda razonablemente exigirse por motivos justificados podraacute declararse el paso de la trabajadora afectada a la situacioacuten de suspensioacuten del contrato por riesgo durante el embarazo contemplada en el artiacuteculo 451d) del Estatuto de los Trabajadores durante el periacuteodo necesario para la proteccioacuten de su seguridad o de su salud y mientras persista la imposibilidad de reincorporarse a su puesto anterior o a otro puesto compatible con su estadoSustituido por Ley Orgaacutenica 32007 por
Lo dispuesto en los nuacutemeros 1 y 2 de este artiacuteculo seraacute tambieacuten de aplicacioacuten durante el periacuteodo de lactancia natural si las condiciones de trabajo pudieran influir negativamente en la salud de la mujer o del hijo y asiacute lo certifiquen los Servicios Meacutedicos del Instituto Nacional de la Seguridad Social o de las Mutuas en funcioacuten de la Entidad con la que la empresa tenga concertada la cobertura de los riesgos profesionales con el informe del meacutedico del Servicio Nacional de Salud que asista facultativamente a la trabajadora o a su
27
hijo Podraacute asimismo declararse el pase de la trabajadora afectada a la situacioacuten de suspensioacuten del contrato por riesgo durante la lactancia natural de hijos menores de nueve meses contemplada en el artiacuteculo 451d) del Estatuto de Ios Trabajadores si se dan las circunstancias previstas en el nuacutemero 3 de este artiacuteculo
Las trabajadoras embarazadas tendraacuten derecho a ausentarse del trabajo con derecho a remuneracioacuten para la realizacioacuten de exaacutemenes prenatales y teacutecnicas de preparacioacuten al parto previo aviso al empresario y justificacioacuten de la necesidad de su realizacioacuten dentro de la jornada de trabajo
Artigo 27 Proteccioacuten dos menores
1 Antes da incorporacioacuten ao traballo de mozos menores de dezaoito anos e previamente a calquera modificacioacuten importante das suacuteas condicioacutens de traballo o empresario deberaacute efectuar unha avaliacioacuten dos postos de traballo a desempentildear por estes a fin de determinar a natureza o grao e a duracioacuten da suacutea exposicioacuten en calquera actividade susceptible de presentar un risco especiacutefico ao respecto a axentes procesos ou condicioacutens de traballo que poidan pontildeer en perigo a seguridade ou a sauacutede destes traballadores
Para tal fin a avaliacioacuten teraacute especialmente en conta os riscos especiacuteficos para a seguridade a sauacutede e o desenvolvemento dos mozos derivados da suacutea falta de experiencia da suacutea inmadurez para avaliar os riscos existentes ou potenciais e do seu desenvolvemento aiacutenda incompleto
En todo caso o empresario informaraacute aos devanditos mozos e aos seus pais ou titores que intervintildeesen na contratacioacuten conforme ao disposto na letra b) do artigo 7 do texto refundido da Lei do Estatuto dos Traballadores aprobado polo Real Decreto lexislativo 11995 do 24 de marzo dos posibles riscos e de todas as medidas adoptadas para a proteccioacuten da suacutea seguridade e sauacutede
2 Tendo en conta os factores anteriormente sinalados o Goberno estableceraacute as limitacioacutens aacute contratacioacuten dos mozos menores de dezaoito anos en traballos que presenten riscos especiacuteficos
Artigo 28 Relacioacutens de traballo temporais de duracioacuten determinada e en empresas de traballo temporal
1 Os traballadores con relacioacutens de traballo temporais ou de duracioacuten determinada asiacute como os contratados por empresas de traballo temporal deberaacuten beneficiarse do mesmo nivel de proteccioacuten en materia de seguridade e sauacutede que os restantes traballadores da empresa na que prestan os seus servicios
A existencia dunha relacioacuten de traballo das sinaladas no paraacutegrafo anterior non xustificaraacute de ninguacuten xeito unha diferencia de trato polo que respecta aacutes condicioacutens de traballo no relativo a calquera dos aspectos da proteccioacuten da seguridade e a sauacutede dos traballadores
Esta Lei e as suacuteas disposicioacutens de desenvolvemento aplicaranse plenamente aacutes relacioacutens de traballo sinaladas nos paraacutegrafos anteriores
2 O empresario adoptaraacute as medidas necesarias para garantir que con caraacutecter previo ao inicio da suacutea actividade os traballadores a que se refire o apartado anterior reciban informacioacuten acerca dos riscos aos que estean expostos en particular no relativo aacute necesidade de cualificacioacutens ou aptitudes profesionais determinadas a esixencia de controis meacutedicos especiais ou a existencia de riscos especiacuteficos do posto de
28
traballo a cubrir asiacute como sobre as medidas de proteccioacuten e prevencioacuten fronte a estes
Os devanditos traballadores recibiraacuten en todo caso unha formacioacuten suficiente e axeitada aacutes caracteriacutesticas do posto de traballo a cubrir tendo en conta a suacutea cualificacioacuten e experiencia profesional e os riscos aos que estean expostos
3 Os traballadores a que se refire este artigo teraacuten dereito a unha vixilancia perioacutedica do seu estado de sauacutede nos termos establecidos no artigo 22 desta Lei e nas suacuteas normas de desenvolvemento
4 O empresario deberaacute informar aos traballadores designados para ocuparse das actividades de proteccioacuten e prevencioacuten ou se eacute o caso o servicio de prevencioacuten previsto no artigo 31 desta Lei da incorporacioacuten dos traballadores a que se refire este artigo na medida necesaria para que poidan desenvolver de xeito axeitado aacutes suacuteas funcioacutens respecto de todos os traballadores da empresa
5 Nas relacioacutens de traballo a traveacutes de empresas de traballo temporal a empresa usuaria seraacute responsable das condicioacutens de execucioacuten do traballo en todo o relacionado coa proteccioacuten da seguridade e a sauacutede dos traballadores Corresponderaacute ademais aacute empresa usuaria o cumprimento das obrigas en materia de informacioacuten previstas nos apartados 2 e 4 deste artigo
A empresa de traballo temporal seraacute responsable do cumprimento das obrigas en materia de formacioacuten e vixilancia da sauacutede que se establecen nos apartados 2 e 3 deste artigo Para tal fin e sen prexuiacutezo do disposto no paraacutegrafo anterior a empresa usuaria deberaacute informar aacute empresa de traballo temporal e esta aos traballadores afectados antes da adscricioacuten destes acerca das caracteriacutesticas propias dos postos de traballo a desempentildear e das cualificacioacutens requiridas
A empresa usuaria deberaacute informar aos representantes dos traballadores nesta da adscricioacuten dos traballadores postos a disposicioacuten pola empresa de traballo temporal Os ditos traballadores poderanse dirixir a estes representantes no exercicio dos dereitos recontildeecidos nesta Lei
Artigo 29 Obrigas dos traballadores en materia de prevencioacuten de riscos
1 Corresponde a cada traballador velar segundo as suacuteas posibilidades e mediante o cumprimento das medidas de prevencioacuten que en cada caso sexan adoptadas pola suacutea propia seguridade e sauacutede no traballo e pola daqueloutras persoas aacutes que poida afectar a suacutea actividade profesional a causa dos seus actos e omisioacutens no traballo de conformidade coa suacutea formacioacuten e as instruccioacutens do empresario
2 Os traballadores de acordo coa suacutea formacioacuten e seguindo as instruccioacutens do empresario deberaacuten en particular
1ordm Empregar de forma axeitada de acordo coa suacutea natureza e os riscos previsibles as maacutequinas aparellos ferramentas substancias perigosas equipos de transporte e en xeral calquera outros medios cos que desenvolvan a suacutea actividade
2ordm Empregar correctamente os medios e equipos de proteccioacuten facilitados polo empresario de acordo coas instruccioacutens recibidas deste
3ordm Non pontildeer foacutera de funcionamento e empregar correctamente os dispositivos de seguridade existentes ou que se instalen nos medios relacionados coa suacutea actividade ou nos lugares de traballo en que esta tentildea lugar
29
4ordm Informar de inmediato ao seu superior xeraacuterquico directo e aos traballadores designados para realizaren actividades de proteccioacuten e de prevencioacuten ou se eacute o caso ao servicio de prevencioacuten acerca de calquera situacioacuten que ao seu xuiacutezo entrantildee por motivos razoables un risco para a seguridade e a sauacutede dos traballadores
5ordm Contribuiacuter ao cumprimento das obrigas establecidas pola autoridade competente co fin de protexer a seguridade e a sauacutede dos traballadores no traballo
6ordm Cooperar co empresario para que este poida garantir unhas condicioacutens de traballo que sexan seguras e non entrantildeen riscos para a seguridade e a sauacutede dos traballadores
3 O cumprimento polos traballadores das obrigas en materia de prevencioacuten de riscos a que se refiren os apartados anteriores teraacute a consideracioacuten de incumprimento laboral para os efectos previstos no artigo 581 do Estatuto dos Traballadores ou de falta se eacute o caso conforme ao establecido na correspondente normativa sobre reacutexime disciplinario dos funcionarios puacuteblicos ou do persoal estatutario ao servicio das Administracioacutens puacuteblicas O disposto neste apartado seraacute igualmente aplicable aos socios das cooperativas en que a suacutea actividade consista na prestacioacuten do seu traballo coas precisioacutens que se establezan nos seus Regulamentos de Reacutexime Interno
CAPIacuteTULO IV
Servicios de prevencioacuten
Artigo 30 Proteccioacuten e prevencioacuten de riscos profesionais
1 En cumprimento do deber de prevencioacuten de riscos profesionais o empresario designaraacute un ou varios traballadores para ocupaacuterense da devandita actividade constituiraacute un servicio de prevencioacuten ou concertaraacute o dito servicio cunha entidade especializada allea aacute empresa
2 Os traballadores designados deberaacuten ter a capacidade necesaria dispor do tempo e dos medios precisos e ser suficientes en nuacutemero tendo en conta o tamantildeo da empresa asiacute como os riscos a que estaacuten expostos os traballadores e a suacutea distribucioacuten nesta co alcance que se determine nas disposicioacutens a que se refire a letra e) do apartado 1 do artigo 6 desta Lei
Os traballadores a que se refire o paraacutegrafo anterior colaboraraacuten entre si e se eacute o caso cos servicios de prevencioacuten
3 Para a realizacioacuten da actividade de prevencioacuten o empresario deberaacute facilitar aos traballadores designados o acceso aacute informacioacuten e documentacioacuten a que se refiren os artigos 18 e 23 desta Lei
4 Os traballadores designados non poderaacuten sufrir ninguacuten prexuiacutezo derivado das suacuteas actividades de proteccioacuten e prevencioacuten dos riscos profesionais na empresa En exercicio desta funcioacuten os devanditos traballadores gozaraacuten en particular das garantiacuteas que para os representantes dos traballadores establecen as letras a) b) e c) do artigo 68 e o apartado 4 do artigo 56 do texto refundido da Lei do Estatuto dos Traballadores
Esta garantiacutea acadaraacute tameacuten aos traballadores integrantes do servicio de prevencioacuten cando a
30
empresa decida constituiacutelo de acordo co disposto no artigo seguinte
Os traballadores a que se refiren os paraacutegrafos anteriores deberaacuten gardar sixilo profesional sobre a informacioacuten relativa aacute empresa aacute que tiveran acceso como consecuencia do desempentildeo das suacuteas funcioacutens
5 Nas empresas de menos de seis traballadores o empresario poderaacute asumir persoalmente as funcioacutens sinaladas no apartado 1 sempre que desenvolva de forma cotiaacute a suacutea actividade no centro de traballo e tentildea a capacidade necesaria en funcioacuten dos riscos a que estean expostos os traballadores e a perigosidade das actividades co alcance que se determine nas disposicioacutens a que se refire a letra e) do apartado 1 do artigo 6 desta Lei
6 O empresario que non concertase o Servicio de prevencioacuten cunha entidade especializada allea aacute empresa deberaacute someter o seu sistema de prevencioacuten ao control dunha auditoriacutea ou avaliacioacuten externa nos termos que regulamentariamente se determinen
Artigo 31 Servicios de prevencioacuten
1 Se a designacioacuten dun ou varios traballadores fose insuficiente para a realizacioacuten das actividades de prevencioacuten en funcioacuten do tamantildeo da empresa dos riscos a que estean expostos os traballadores ou da perigosidade das actividades desenvolvidas co alcance que se estableza nas disposicioacutens a que se refire a letra e) do apartado 1 do artigo 6 desta Lei o empresario deberaacute recorrer a un ou varios servicios de prevencioacuten propios ou alleos aacute empresa que colaboraraacuten cando sexa necesario
Para o establecemento destes servicios nas Administracioacutens puacuteblicas terase en conta a suacutea estructura organizativa e a existencia se eacute o caso de aacutembitos sectoriais e descentralizados
2 Entenderase como servicio de prevencioacuten o conxunto de medios humanos e materiais necesarios para realizar as actividades preventivas a fin de garantir a axeitada proteccioacuten da seguridade e a sauacutede dos traballadores asesorando e asistindo para isto ao empresario aos traballadores e aos seus representantes e aos oacuterganos de representacioacuten especializados Para o exercicio das suacuteas funcioacutens o empresario deberaacute facilitar ao devandito servicio o acceso aacute informacioacuten e documentacioacuten a que se refire o apartado 3 do artigo anterior
3 Os servicios de prevencioacuten deberaacuten estar en condicioacutens de proporcionar aacute empresa o asesoramento e apoio que precise en funcioacuten dos tipos de risco nela existentes e no referente a
Texto reemplazado por la Ley 542003
a) O desentildeo implantacioacuten e aplicacioacuten dun plano de prevencioacuten de riscos laborais que permita a integracioacuten da prevencioacuten na empresa
b) A avaliacioacuten dos factores de risco que poidan afectar aacute seguridade e a sauacutede dos traballadores nos termos previstos no artigo 16 desta Lei
Texto reemplazado por la Ley 542003c) A planificacioacuten da actividade preventiva e a determinacioacuten das prioridades na adopcioacuten das
medidas preventivas e a vixilaacutencia da suacutea eficacia
31
d) A informacioacuten e formacioacuten dos traballadores
e) A prestacioacuten dos primeiros auxilios e planos de emerxencia f) A vixilancia da sauacutede dos traballadores en relacioacuten cos riscos derivados do traballo
4 O servicio de prevencioacuten teraacute caraacutecter interdisciplinario tendo os seus medios que ser apropiados para cumprir as suacuteas funcioacutens Para isto a formacioacuten especialidade capacitacioacuten dedicacioacuten e nuacutemero de compontildeentes destes servicios asiacute como os seus recursos teacutecnicos deberaacuten ser suficientes e axeitados aacutes actividades preventivas a desenvolver en funcioacuten das seguintes circunstancias
a) Tamantildeo da empresa
b) Tipos de risco aos que se poidan atopar expostos os traballadores
c) Distribucioacuten de riscos na empresa
5 Para poder actuar como servicios de prevencioacuten as entidades especializadas deberaacuten ser obxecto de acreditacioacuten pola Administracioacuten laboral mediante a comprobacioacuten de que reuacutenen os requisitos que se establezan regulamentariamente e previa aprobacioacuten da Administracioacuten sanitaria en canto aos aspectos de caraacutecter sanitario
Artigo 32 Actuacioacuten preventiva das Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais
As Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social poderaacuten desenvolver para as empresas a elas asociadas as funcioacutens correspondentes aos servicios de prevencioacuten con suxeicioacuten ao disposto no apartado 5 do artigo 31
Os representantes dos empresarios e dos traballadores teraacuten dereito a participar no control e seguimento da xestioacuten desenvolvida polas Mutuas de Accidentes da Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social nas funcioacutens a que se refire o paraacutegrafo anterior conforme ao previsto no artigo 39 cinco da Lei 421994 do 30 de decembro de Medidas fiscais administrativas e de orde social
Texto Antildeadido por la Ley 542003
Artigo 32 bis Presencia dos recursos preventivos
1 A presencia no centro de traballo dos recursos preventivos calquera que sexa a modalidade de organizacioacuten de ditos recursos seraacute necesaria nos seguintes casos
a) Cando os riscos podan verse agravados ou modificados no desenvolvemento do proceso ou a actividade pola concorrencia de operacioacutens diversas que se desenvolven sucesiva o simultaneamente e que fagan preciso o control da correcta aplicacioacuten dos meacutetodos de traballo
b) Cando se realicen actividades ou procesos que regulamentariamente sexan considerados como perigosos ou con riscos especiais
c) Cando a necesidade de dita presencia sexa requirida pola Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social se as circunstancias do caso asiacute o esixiran debido aacutes condicioacutens de traballo detectadas
32
2 Consideacuteranse recursos preventivos aos que o empresario poderaacute asignar a presencia os seguintes
a) Un ou varios traballadores designados da empresa
b) Un ou varios membros do servicio de prevencioacuten propio da empresa
c) Un ou varios membros do ou dos servicios de prevencioacuten alleos concertados pola empresa Cando a presencia se realice por diferentes recursos preventivos estes deberaacuten colaborar entre si
3 Os recursos preventivos a que se refire o apartado anterior deberaacuten ter a capacidade suficiente dispontildeer dos medios necesarios e ser suficientes en nuacutemero para vixiar o cumprimento das actividades preventivas debendo permanecer no centro de traballo durante o tempo no que se mantentildea a situacioacuten que determine a suacutea presencia
4 No obstante o sinalado nos apartados anteriores o empresario poderaacute asignar a presencia de forma expresa a un ou varios traballadores da empresa que sen formar parte do servicio de prevencioacuten propio ni ser traballadores designados reuacutenan os contildeecementos a cualificacioacuten e a experiencia necesarios nas actividades ou procesos a que se refire o apartado 1 e conten coa formacioacuten preventiva correspondente como miacutenimo aacutes funciones do nivel baacutesico
Neste suposto tales traballadores manteraacuten a necesaria colaboracioacuten cos recursos preventivos do empresario
CAPIacuteTULO V
Consulta e participacioacuten dos traballadores
Artigo 33 Consulta dos traballadores
1 O empresario deberaacute consultar aos traballadores coa debida antelacioacuten a adopcioacuten das decisioacutens relativas a
a) A planificacioacuten e a organizacioacuten do traballo na empresa e a introduccioacuten de novas tecnoloxiacuteas en todo o relacionado coas consecuencias que estas puidesen ter para a seguridade e a sauacutede dos traballadores derivadas da escolla dos equipos a determinacioacuten e a adecuacioacuten das condicioacutens de traballo e o impacto dos factores ambientais no traballo
b) A organizacioacuten e desenvolvemento das actividades de proteccioacuten da sauacutede e prevencioacuten dos riscos profesionais na empresa incluiacuteda a designacioacuten dos traballadores encargados das devanditas actividades ou o recurso a un servicio de prevencioacuten externo
c) A designacioacuten dos traballadores encargados das medidas de emerxencia
d) Os procedementos de informacioacuten e documentacioacuten a que se refiren os artigos 18 apartado 1 e 23 apartado 1 desta Lei
e) O proxecto e a organizacioacuten da formacioacuten en materia preventiva
f) Calquera outra accioacuten que poida ter efectos substanciais sobre a seguridade e a sauacutede dos
33
traballadores
2 Nas empresas que conten con representantes dos traballadores as consultas a que se refire o apartado anterior levaranse a cabo cos ditos representantes
Artigo 34 Dereitos de participacioacuten e representacioacuten
1 Os traballadores tentildeen dereito a participar na empresa nas cuestioacutens relacionadas coa prevencioacuten de riscos no traballo
Nas empresas ou centros de traballo que conten con seis ou maacuteis traballadores a participacioacuten destes canalizarase a traveacutes dos seus representantes e da representacioacuten especializada que se regula neste capiacutetulo
2 Aos Comiteacutes de Empresa aos Delegados de Persoal e aos representantes sindicais corresponderalles nos termos que respectivamente lles recontildeecen o Estatuto dos Traballadores a Lei de Oacuterganos de Representacioacuten do Persoal ao Servicio das Administracioacutens Puacuteblicas e a Lei Orgaacutenica de Liberdade Sindical a defensa dos intereses dos traballadores en materia de prevencioacuten de riscos no traballo Para isto os representantes do persoal exerceraacuten as competencias que as devanditas normas establecen en materia de informacioacuten consulta e negociacioacuten vixilancia e control e exercicio de accioacutens perante as empresas e os oacuterganos e tribunais competentes
3 O dereito de participacioacuten que se regula neste capiacutetulo exercerase no aacutembito das Administracioacutens puacuteblicas coas adaptacioacutens que procedan en atencioacuten aacute diversidade das actividades que desenvolven e as diferentes condicioacutens en que estas se realizan a complexidade e dispersioacuten da suacutea estructura organizativa e as suacuteas peculiaridades en materia de representacioacuten colectiva nos termos previstos na Lei 71990 do 19 de xullo sobre negociacioacuten colectiva e participacioacuten na determinacioacuten das condicioacutens de traballo dos empregados puacuteblicos podendo establecer aacutembitos sectoriais e descentralizados en funcioacuten do nuacutemero de efectivos e centros
Para levar a cabo a indicada adaptacioacuten no aacutembito da Administracioacuten Xeral do Estado o Goberno teraacute en conta os seguintes criterios
a) De ninguacuten xeito a dita adaptacioacuten poderaacute afectar aacutes competencias facultades e garantiacuteas que se recontildeecen nesta Lei aos Delegados de Prevencioacuten e aos Comiteacutes de Seguridade e Sauacutede
b) Deberase establecer o aacutembito especiacutefico que resulte axeitado en cada caso para o exercicio da funcioacuten de participacioacuten en materia preventiva dentro da estructura organizativa da Administracioacuten Con caraacutecter xeral o devandito aacutembito seraacute o dos oacuterganos de representacioacuten do persoal ao servicio das Administracioacutens puacuteblicas aiacutenda que se poderaacuten establecer outros distintos en funcioacuten das caracteriacutesticas da actividade e frecuencia dos riscos a que poidan estar expostos os traballadores
c) Cando no indicado aacutembito existan diferentes oacuterganos de representacioacuten do persoal deberase garantir unha actuacioacuten coordinada de todos eles en materia de prevencioacuten e proteccioacuten da seguridade e a sauacutede no traballo posibilitando que a participacioacuten se realice de forma conxunta entre uns e outros no aacutembito especiacutefico establecido para o efecto
d) Con caraacutecter xeral constituirase un uacutenico Comiteacute de Seguridade e Sauacutede no aacutembito dos oacuterganos de representacioacuten previstos na Lei de Oacuterganos de Representacioacuten do Persoal ao Servicio das
34
Administracioacutens Puacuteblicas que estaraacute integrado polos Delegados de Prevencioacuten designados no dito aacutembito tanto para o persoal con relacioacuten de caraacutecter administrativo ou estatutario como para o persoal laboral e por representantes da Administracioacuten en nuacutemero non superior ao de Delegados Malia isto poderanse constituiacuter Comiteacutes de Seguridade e Sauacutede noutros aacutembitos cando as razoacutens da actividade e o tipo e frecuencia dos riscos asiacute o aconsellen
Artigo 35 Delegados de Prevencioacuten
1 Os Delegados de Prevencioacuten son os representantes dos traballadores con funcioacutens especiacuteficas en materia de prevencioacuten de riscos no traballo
2 Os Delegados de Prevencioacuten seraacuten designados por e entre os representantes do persoal no aacutembito dos oacuterganos de representacioacuten previstos nas normas a que se refire o artigo anterior de acordo coa seguinte escala
De 50 a 100 traballadores 2 Delegados de prevencioacutenDe 101 a 500 traballadores 3 Delegados de PrevencioacutenDe 501 a 1000 traballadores 4 Delegados de PrevencioacutenDe 1001 a 2000 traballadores 5 Delegados de PrevencioacutenDe 2001 a 3000 traballadores 6 Delegados de PrevencioacutenDe 3001 a 4000 traballadores 7 Delegados de PrevencioacutenDe 4001 en adiante 8 Delegados de Prevencioacuten
Nas empresas de ata trinta traballadores o Delegado de Prevencioacuten seraacute o Delegado de PersoalNas empresas de trinta e un a corenta e nove traballadores haberaacute un Delegado de Prevencioacuten que
seraacute elixido por e entre os Delegados de Persoal
3 Para os efectos de determinar o nuacutemero de Delegados de Prevencioacuten teranse en conta os seguintes criterios
a) Os traballadores vinculados por contratos de duracioacuten determinada superior a un ano computaranse como traballadores fixos do cadro de persoal
b) Os contratados por prazo de ata un ano computaranse segundo o nuacutemero de diacuteas traballados no periacuteodo dun ano anterior aacute designacioacuten Cada douscentos diacuteas traballados ou fraccioacuten computaranse como un traballador maacuteis
4 Malia o disposto neste artigo nos convenios colectivos poderanse establecer outros sistemas de designacioacuten dos Delegados de Prevencioacuten sempre que se garanta que a facultade de designacioacuten corresponde aos representantes do persoal ou aos propios traballadores
Asiacute mesmo na negociacioacuten colectiva ou mediante os acordos a que se refire o artigo 83 apartado 3 do Estatuto dos Traballadores poderase acordar que as competencias recontildeecidas nesta Lei aos Delegados de Prevencioacuten sexan exercidas por oacuterganos especiacuteficos creados no propio convenio ou nos acordos nomeados Os devanditos oacuterganos poderaacuten asumir nos termos e conforme aacutes modalidades que se acorde competencias xerais respecto do conxunto dos centros de traballo incluiacutedos no aacutembito de aplicacioacuten do convenio ou do acordo co fin de fomentar o mellor cumprimento nestes da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais
35
Igualmente no aacutembito das Administracioacutens puacuteblicas poderanse establecer nos termos sinalados na Lei 71990 do 19 de xullo sobre negociacioacuten colectiva e participacioacuten na determinacioacuten das condicioacutens de traballo dos empregados puacuteblicos outros sistemas de designacioacuten dos Delegados de Prevencioacuten e acordarse que as competencias que a dita Lei atribuacutee a estes poidan ser exercidas por oacuterganos especiacuteficos
Artigo 36 Competencias e facultades dos Delegados de Prevencioacuten
1 Son competencias dos Delegados de Prevencioacuten
a) Colaborar coa direccioacuten da empresa na mellora da accioacuten preventiva
b) Promover e fomentar a cooperacioacuten dos traballadores na execucioacuten da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais
c) Ser consultados polo empresario con caraacutecter previo aacute suacutea execucioacuten acerca das decisioacutens a que se refire o artigo 33 desta Lei
d) Exercer un labor de vixilancia e control sobre o cumprimento da normativa de prevencioacuten de riscos laborais
Nas empresas que de acordo co disposto no apartado 2 do artigo 38 desta Lei non conten con Comiteacute de Seguridade e Sauacutede por non acadaren o nuacutemero miacutenimo de traballadores establecido para tal efecto as competencias atribuiacutedas a aquel nesta Lei seraacuten exercidas polos Delegados de Prevencioacuten
2 No exercicio das competencias atribuiacutedas aos Delegados de Prevencioacuten estes estaraacuten facultados para
a) Acompantildear os teacutecnicos nas avaliacioacutens de caraacutecter preventivo do medio ambiente de traballo asiacute como nos termos previstos no artigo 40 desta Lei aos Inspectores de Traballo e Seguridade Social nas visitas e verificacioacutens que realicen nos centros de traballo para comprobar o cumprimento da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais podendo formular ante eles as observacioacutens que estimen oportunas
b) Ter acceso coas limitacioacutens previstas no apartado 4 do artigo 22 desta Lei aacute informacioacuten e documentacioacuten relativa aacutes condicioacutens de traballo que sexan necesarias para o exercicio das suacuteas funcioacutens e en particular aacute prevista nos artigos 18 e 23 desta Lei Cando a informacioacuten estea suxeita aacutes limitacioacutens devanditas soacute poderaacute ser subministrada de maneira que se garanta o respecto da confidencialidade
c) Ser informados polo empresario sobre os danos producidos na sauacutede dos traballadores unha vez que aquel tivese contildeecemento deles podendo presentarse aiacutenda foacutera da suacutea xeira no lugar dos feitos para contildeecer as circunstancias destes
d) Recibir do empresario as informacioacutens obtidas por este procedentes das persoas ou oacuterganos encargados das actividades de proteccioacuten e prevencioacuten na empresa asiacute como dos organismos competentes para a seguridade e a sauacutede dos traballadores sen prexuiacutezo do disposto no artigo 40 desta Lei en materia de colaboracioacuten coa Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
e) Realizar visitas aos lugares de traballo para exercer un labor de vixilancia e control do estado das condicioacutens de traballo podendo para tal fin acceder a calquera zona destes e comunicarse durante a xeira
36
cos traballadores de maneira que non se altere o normal desenvolvemento do proceso productivo
f) Solicitar do empresario a adopcioacuten de medidas de caraacutecter preventivo e para a mellora dos niveis de proteccioacuten da seguridade e a sauacutede dos traballadores podendo para tal fin efectuar propostas ao empresario asiacute como ao Comiteacute de Seguridade e Sauacutede para a suacutea discusioacuten neste
g) Propontildeer ao oacutergano de representacioacuten dos traballadores a adopcioacuten do acordo de paralizacioacuten de actividades a que se refire o apartado 3 do artigo 21
3 Os informes que deben emitir os Delegados de Prevencioacuten a teor do disposto na letra c) do apartado l deste artigo deberanse elaborar nun prazo de quince diacuteas ou no tempo imprescindible cando se trate de adoptar medidas dirixidas a previr riscos inminentes Transcorrido o prazo sen ter emitido o informe o empresario poderaacute pontildeer en praacutectica a suacutea decisioacuten
4 A decisioacuten negativa do empresario aacute adopcioacuten das medidas propostas polo Delegado de Prevencioacuten a teor do disposto na letra f) do apartado 2 deste artigo deberaacute ser motivada
Artigo 37 Garantiacuteas e sixilo profesional dos Delegados de Prevencioacuten
1 O previsto no artigo 68 do Estatuto dos Traballadores en materia de garantiacuteas aplicarase aos Delegados de Prevencioacuten na suacutea condicioacuten de representantes dos traballadores
O tempo empregado polos Delegados de Prevencioacuten para o desempentildeo das funcioacutens previstas nesta Lei considerarase como de exercicio de funcioacutens de representacioacuten para os efectos da utilizacioacuten do creacutedito de horas mensuais retribuiacutedas previsto na letra e) do devandito artigo 68 do Estatuto dos Traballadores
Malia o anterior considerarase en todo caso como tempo de traballo efectivo sen imputacioacuten ao dito creacutedito horario o correspondente aacutes xuntanzas do Comiteacute de Seguridade e Sauacutede e a calquera outras convocadas polo empresario en materia de prevencioacuten de riscos asiacute como o destinado aacutes visitas previstas nas letras a) e c) do nuacutemero 2 do artigo anterior
2 O empresario deberaacute proporcionarlles aos Delegados de Prevencioacuten os medios e a formacioacuten en materia preventiva que resulten necesarios para o exercicio das suacuteas funcioacutens
A formacioacuten teraa que facilitar o empresario polos seus propios medios ou mediante concerto con organismos ou entidades especializadas na materia e deberaacute adaptarse aacute evolucioacuten dos riscos e aacute aparicioacuten doutros novos repetiacutendose periodicamente se fose necesario
O tempo dedicado aacute formacioacuten considerarase como tempo de traballo para todos os efectos e o seu custo non poderaacute recaer de ninguacuten xeito sobre os Delegados de Prevencioacuten
3 Os Delegados de Prevencioacuten seralles de aplicacioacuten o disposto no apartado 2 do artigo 65 do Estatuto dos Traballadores en canto ao sixilo profesional debido respecto das informacioacutens a que tivesen acceso como consecuencia da suacutea actuacioacuten na empresa
4 O disposto neste artigo en materia de garantiacuteas e sixilo profesional dos Delegados de Prevencioacuten entenderase referido no caso das relacioacutens de caraacutecter administrativo ou estatutario do persoal ao servicio das Administracioacutens puacuteblicas aacute regulacioacuten contida nos artigos 10 paraacutegrafo segundo e 11 da Lei 91987 do 12 de xuntildeo de Oacuterganos de Representacioacuten Determinacioacuten das Condicioacutens de Traballo e Participacioacuten
37
do Persoal ao Servicio das Administracioacutens Puacuteblicas
Artigo 38 Comiteacute de Seguridade e Sauacutede
1 O Comiteacute de Seguridade e Sauacutede eacute o oacutergano paritario e colexiado de participacioacuten destinado aacute consulta regular e perioacutedica das actuacioacutens da empresa en materia de prevencioacuten de riscos
2 Constituirase un Comiteacute de Seguridade e Sauacutede en todas as empresas ou centros de traballo que conten con 50 ou maacuteis traballadores O Comiteacute estaraacute formado polos Delegados de Prevencioacuten dunha parte e polo empresario eou os seus representantes en nuacutemero igual ao de Delegados de Prevencioacuten da outra
Nas xuntanzas do Comiteacute de Seguridade e Sauacutede participaraacuten con voz pero sen voto os Delegados Sindicais e os responsables teacutecnicos da prevencioacuten na empresa que non estean incluiacutedos na composicioacuten aacute que se refire o paraacutegrafo anterior Nas mesmas condicioacutens poderaacuten participar traballadores da empresa que conten cunha especial cualificacioacuten ou informacioacuten respecto de concretas cuestioacutens que se debatan neste oacutergano e teacutecnicos en prevencioacuten alleos aacute empresa sempre que asiacute o solicite algunha das representacioacutens no Comiteacute
3 O Comiteacute de Seguridade e Sauacutede reunirase trimestralmente e sempre que o solicite algunha das representacioacutens deste O Comiteacute adoptaraacute as suacuteas propias normas de funcionamento
As empresas que conten con varios centros de traballo dotados de Comiteacute de Seguridade e Sauacutede poderaacuten acordar cos seus traballadores a creacioacuten dun Comiteacute Intercentros coas funcioacutens que o acordo lle atribuacutea
Artigo 39 Competencias e facultades do Comiteacute de Seguridade e Sauacutede
1 O Comiteacute de Seguridade e Sauacutede teraacute as seguintes competencias
Texto reemplazado por la Ley 542003
a) Participar na elaboracioacuten posta en praacutectica e avaliacioacuten dos planos e programas de prevencioacuten de riscos na empresa A tal efecto no seu seno se debateraacuten antes da suacutea posta en praacutectica e no referente a suacutea incidencia na prevencioacuten de riscos os proxectos en materia de planificacioacuten organizacioacuten do traballo e introduccioacuten de novas tecnoloxiacuteas organizacioacuten e desenvolvemento das actividades de proteccioacuten e prevencioacuten a que se refire o artigo 16 desta Lei e proxecto e organizacioacuten da formacioacuten en materia preventiva
b) Promover iniciativas sobre meacutetodos e procedementos para a efectiva prevencioacuten dos riscos propontildeendo aacute empresa a mellora das condicioacutens ou a correccioacuten das deficiencias existentes
2 No exercicio das suacuteas competencias o Comiteacute de Seguridade e Sauacutede estaraacute facultado para
a) Contildeecer directamente a situacioacuten relativa aacute prevencioacuten de riscos no centro de traballo realizando para tal efecto as visitas que estime oportunas
b) Contildeecer cantos documentos e informes relativos aacutes condicioacutens de traballo sexan necesarios para o cumprimento das suacuteas funcioacutens asiacute como os procedentes da actividade do servicio de prevencioacuten se eacute o
38
caso
c) Contildeecer e analizar os danos producidos na sauacutede ou na integridade fiacutesica dos traballadores co fin de avaliar as suacuteas causas e propontildeer as medidas preventivas oportunas
d) Contildeecer e informar a memoria e programacioacuten anual dos servicios de prevencioacuten
3 A fin de dar cumprimento ao disposto nesta Lei respecto da colaboracioacuten entre empresas nos supostos de desenvolvemento simultaacuteneo de actividades nun mesmo centro de traballo poderase acordar a realizacioacuten de reunioacutens conxuntas dos Comiteacutes de Seguridade e Sauacutede ou no seu defecto dos Delegados de Prevencioacuten e empresarios das empresas que carezan dos devanditos Comiteacutes ou outras medidas de actuacioacuten coordinada
Artigo 40 Colaboracioacuten coa Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
1 Os traballadores e mais os seus representantes poderaacuten recorrer aacute Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social se consideran que as medidas adoptadas e os medios empregados polo empresario non son suficientes para garantir a seguridade e a sauacutede no traballo
2 Nas visitas aos centros de traballo para a comprobacioacuten do cumprimento da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais o Inspector de Traballo e Seguridade Social comunicaraacute a suacutea presencia ao empresario ou ao seu representante ou aacute persoa inspeccionada ao Comiteacute de Seguridade e Sauacutede ao Delegado de Prevencioacuten ou na suacutea ausencia aos representantes legais dos traballadores a fin de que o poidan acompantildear durante o desenvolvemento da suacutea visita e formularlle as observacioacutens que estimen oportunas a menos que considere que as devanditas comunicacioacutens poidan prexudicar ao eacutexito das suacuteas funcioacutens
3 A Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social informaraacute aos Delegados de Prevencioacuten sobre os resultados das visitas a que fai referencia o apartado anterior e sobre as medidas adoptadas como consecuencia destas asiacute como ao empresario mediante dilixencia no Libro de Visitas da Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social que debe existir en cada centro de traballo
4 As organizacioacutens sindicais e empresariais maacuteis representativas seraacuten consultadas con caraacutecter previo aacute elaboracioacuten dos planos de actuacioacuten da Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social en materia de prevencioacuten de riscos no traballo en especial dos programas especiacuteficos para empresas de menos de seis traballadores e informadas do resultado dos devanditos planos
CAPIacuteTULO VI
Obrigas dos fabricantes importadores e subministradores
Artigo 41 Obrigas dos fabricantes importadores e subministradores
1 Os fabricantes importadores e subministradores de maquinaria equipos productos e utensilios de traballo estaacuten na obriga de asegurar que estes non constituacutean unha fonte de perigo para o traballador sempre que sexan instalados e empregados nas condicioacutens forma e para os fins recomendados por eles
Os fabricantes importadores e subministradores de productos e substancias quiacutemicas de utilizacioacuten no traballo estaacuten na obriga de envasar e etiquetar estes de forma que se permita a suacutea conservacioacuten e
39
manipulacioacuten en condicioacutens de seguridade e se identifique claramente o seu contido e os riscos para a seguridade ou a sauacutede dos traballadores que a suacutea almacenaxe ou utilizacioacuten comporten
Os suxeitos mencionados nos dous paraacutegrafos anteriores deberaacuten subministrar a informacioacuten que indique a forma correcta de emprego polos traballadores as medidas preventivas adicionais que se deban tomar e os riscos laborais que impliquen tanto o seu emprego normal como a suacutea manipulacioacuten ou emprego inadecuado
Os fabricantes importadores e subministradores de elementos para a proteccioacuten dos traballadores estaacuten na obriga de asegurar a efectividade destes sempre que sexan instalados e usados nas condicioacutens e da forma recomendada por eles Para tal efecto deberaacuten subministrar a informacioacuten que indique o tipo de risco ao que van dirixidos o nivel de proteccioacuten fronte a este e a forma correcta do seu emprego e mantemento
Os fabricantes importadores e subministradores deberaacuten proporcionar aos empresarios e estes solicitar daqueles a informacioacuten necesaria para que a utilizacioacuten e manipulacioacuten da maquinaria equipos productos materias primas e utensilios de traballo se produza sen riscos para a seguridade e a sauacutede dos traballadores asiacute como para que os empresarios poidan cumprir coas suacuteas obrigas de informacioacuten respecto dos traballadores
2 O empresario teraacute que garantir que as informacioacutens a que se refire o apartado anterior sexan facilitadas aos traballadores en termos que resulten comprensibles para estes
CAPIacuteTULO VII
Responsabilidades e sancioacutens
Artigo 42 Responsabilidades e a suacutea compatibilidade
1 O incumprimento polos empresarios das suacuteas obrigas en materia de prevencioacuten de riscos laborais daraacute lugar a responsabilidades administrativas asiacute como se eacute o caso a responsabilidades penais e aacutes civiacutes polos danos e perdas que se poidan derivar do devandito incumprimento
2 A empresa principal responderaacute solidariamente cos contratistas e subcontratistas a que se refire o apartado 3 do artigo 24 desta Lei do cumprimento durante o periacuteodo da contrata das obrigas impostas por esta Lei en relacioacuten cos traballadores que aqueles ocupen nos centros de traballo da empresa principal sempre que a infraccioacuten se producise no centro de traballo do devandito empresario principal
$ amp
3 As responsabilidades administrativas que se deriven do procedemento sancionador seraacuten compatibles coas indemnizacioacutens polos danos e perdas causados e de recargo de prestacioacutens econoacutemicas do sistema da Seguridade Social que poidan ser fixadas polo oacutergano competente de conformidade co previsto na normativa reguladora do devandito sistema
40
4 Nas relacioacutens de traballo mediante empresas de traballo temporal e sen prexuiacutecio das responsabilidades propias de estas a empresa usuaria seraacute responsable das condicioacutens de execucioacuten do traballo en todo o relacionado coa proteccioacuten da seguridade e sauacutede dos traballadores asiacute como o recargo de prestacioacutens do sistema de Seguridade Social que podan fixarse en caso de accidente de traballo ou enfermidade profesional que tentildea lugar no seu centro de traballo durante o tempo de vixencia do contrato de posta a disposicioacuten e traian a suacutea causa de falta de medidas de seguridade e hixiene
A correccioacuten de infraccioacutens en materia de prevencioacuten de riscos laborais no aacutembito das Administracioacutens Puacuteblicas se axustaraacute ao procedemento e normas de desenvolvemento do artigo 451 e concordantes da Lei 311995 de PRL
$ amp
5 A declaracioacuten de feitos probados que contentildea unha sentencia firme da orde xurisdiccional contencioso-administrativa relativa aacute existencia de infraccioacuten aacute normativa de prevencioacuten de riscos laborais vincularaacute aacute orde social da xurisdiccioacuten no que se refire ao recargo se eacute o caso da prestacioacuten econoacutemica do sistema da Seguridade Social
$ amp
Artigo 43 Requirimento da Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
1 Cando o Inspector de Traballo e Seguridade Social comprobase a existencia dunha infraccioacuten aacute normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais requiriraacute ao empresario para a emenda das deficiencias observadas agaacutes que pola gravidade e inminencia dos riscos procedese acordar a paralizacioacuten prevista no artigo 44 Todo isto sen prexuiacutezo da proposta de sancioacuten correspondente se eacute o caso
2 O requirimento formulado polo Inspector de Traballo e Seguridade Social farase saber por escrito ao empresario presuntamente responsable sinalando as anomaliacuteas ou deficiencias apreciadas con indicacioacuten do prazo para a suacutea emenda O devandito requirimento pontildeerase asiacute mesmo en contildeecemento dos Delegados de Prevencioacuten
Se se incumprise o requirimento formulado persistindo os feitos infractores o Inspector de Traballo e Seguridade Social de non o efectuar inicialmente redactaraacute a correspondente acta de infraccioacuten por tales feitos
3 Os requirimentos efectuados polos funcionarios puacuteblicos a que se refire o artigo 92 desta Lei en exercicio das suacuteas funcioacutens de apoio e colaboracioacuten coa Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social practicaranse cos requisitos e efectos establecidos no apartado anterior pudendo reflectirse no Libro de Visitas da Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social na forma que se determine regulamentariamente
Artigo 44 Paralizacioacuten de traballos
1 Cando o Inspector de Traballo e Seguridade Social comprobe que a inobservancia da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais implica ao seu xuiacutezo un risco grave e inminente para a seguridade e a sauacutede dos traballadores poderaacute ordenar a paralizacioacuten inmediata de tales traballos ou tarefas A devandita medida comunicarase aacute empresa responsable que a pontildeeraacute en contildeecemento inmediato dos traballadores
41
afectados do Comiteacute de Seguridade e Sauacutede do Delegado de Prevencioacuten ou na suacutea ausencia dos representantes do persoal A empresa responsable daraacute conta ao Inspector de Traballo e Seguridade social do cumprimento desta notificacioacuten
O Inspector de Traballo e Seguridade Social informaraacute da suacutea decisioacuten de forma inmediata aacute autoridade laboral A empresa sen prexuiacutezo do cumprimento inmediato de tal decisioacuten poderaa impugnar perante a autoridade laboral no prazo de tres diacuteas haacutebiles tendo que ser resolta tal impugnacioacuten no prazo maacuteximo de vintecatro horas Tal resolucioacuten seraacute executiva sen prexuiacutezo dos recursos que procedan
A paralizacioacuten dos traballos levantarase pola Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social que a decretase ou polo empresario tan axintildea como se emenden as causas que a motivaron debendo neste uacuteltimo caso comunicalo inmediatamente aacute Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
2 Os supostos de paralizacioacuten regulados neste artigo asiacute como os que se contemplen na normativa reguladora das actividades previstas no apartado 2 do artigo 7 desta Lei entenderanse en todo caso sen prexuiacutezo do pagamento do salario ou das indemnizacioacutens que procedan e das medidas que se poidan arbitrar para a suacutea garantiacutea
Artigo 45 Infraccioacutens administrativas
1 Son infraccioacutens laborais en materia de prevencioacuten de riscos laborais as accioacutens ou omisioacutens dos empresarios as das entidades que actuacuteen como servicios de prevencioacuten alleos aacutes empresas as auditoriacuteas e as formativas en dita materia e alleas aacutes empresas asiacute como as dos promotores e propietarios de obra e os traballadores por conta propia que incumpran as normas legais regulamentarias e claacuteusulas normativas dos convenios colectivos en materia de seguridade e sauacutede laboral suxeitas a responsabilidade conforme aacute presente Lei
$ amp
Malia o anterior no aacutembito das relacioacutens do persoal civil ao servicio das Administracioacutens puacuteblicas as infraccioacutens seraacuten obxecto de responsabilidades a traveacutes da imposicioacuten por resolucioacuten da autoridade competente da realizacioacuten das medidas correctoras dos correspondentes incumprimentos conforme ao procedemento que para o efecto se estableza
No aacutembito da Administracioacuten Xeral do Estado corresponderalle ao Goberno a regulacioacuten do devandito procedemento que se axustaraacute aos seguintes principios
a) O procedemento iniciarao o oacutergano competente da Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social por orde superior ben por propia iniciativa ou a peticioacuten dos representantes do persoal
b) Logo da suacutea actuacioacuten a Inspeccioacuten efectuaraacute un requirimento sobre as medidas a adoptar e prazo de execucioacuten destas que se enviaraacute aacute unidade administrativa inspeccionada para os efectos de formular alegacioacutens
c) No caso de discrepancia entre os Ministros competentes como consecuencia da aplicacioacuten deste procedemento enviaraacuten as actuacioacutens ao Consello de Ministros para a suacutea decisioacuten final
42
Artigo 46 Infraccioacutens leves
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000
Artigo 47 Infraccioacutens graves
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000
Artigo 48 Infraccioacutens moi graves
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000
Artigo 49 Sancioacutens
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000 que agora establece uns criterios de graduacioacuten das sancioacutens (Artigo 39) e a contiacutea das mesmas (Artigo 40)
Artigo 50 Reincidencia
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000
Artigo 51 Prescricioacuten das infraccioacutens
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000 estableceacutendose dita prescricioacuten no Artigo 4 da disposicioacuten
Artigo 52 Competencias sancionadoras
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000
Artigo 53 Suspensioacuten ou peche do centro de traballo
O Goberno ou se eacute o caso os oacuterganos de goberno das Comunidades Autoacutenomas con competencias na materia cando concorran circunstancias de excepcional gravidade nas infraccioacutens en materia de seguridade e sauacutede no traballo poderaacuten acordar a suspensioacuten das actividades laborais por un tempo determinado ou en caso extremo o peche do centro de traballo correspondente sen prexuiacutezo en todo caso do pagamento do salario ou das indemnizacioacutens que procedan e das medidas que se poidan arbitrar para a suacutea garantiacutea
Artigo 54 Limitacioacutens aacute facultade de contratar coa Administracioacuten
As limitacioacutens aacute facultade de contratar coa Administracioacuten pola comisioacuten de delictos ou por infraccioacutens administrativas moi graves en materia de seguridade e sauacutede no traballo rexeranse polo establecido na Lei 131995 do 18 de maio de contratos das Administracioacutens Puacuteblicas
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL PRIMEIRA
Definicioacutens para os efectos de Seguridade Social
43
Sen prexuiacutezo da utilizacioacuten das definicioacutens contidas nesta Lei no aacutembito da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais tanto a definicioacuten dos conceptos de accidente de traballo enfermidade profesional accidente non laboral e enfermidade comuacuten como o reacutexime xuriacutedico establecido para estas continxencias na normativa de Seguridade Social continuaraacuten a ser de aplicacioacuten nos termos e cos efectos previstos no devandito aacutembito normativo
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL SEGUNDA
Reordenacioacuten orgaacutenica
Queda extinguida a Organizacioacuten dos Servicios Meacutedicos de Empresa pasando as suacuteas funcioacutens a seren desempentildeadas pola Administracioacuten sanitaria competente nos termos desta Lei
Os recursos e funcioacutens que na actualidade tentildeen atribuiacutedos o Instituto Nacional de medicina e Seguridade do Traballo e a Escola Nacional de Medicina do Traballo adscriacutebense e seraacuten desenvolvidos polas unidades organismos ou entidades do Ministerio de Sanidade e Consumo conforme aacute suacutea organizacioacuten e distribucioacuten interna de competencias
O Instituto Nacional de Silicose manteraacute a suacutea condicioacuten de centro de referencia nacional de prevencioacuten teacutecnico-sanitaria das enfermidades profesionais que afecten ao sistema cardiorrespiratorio
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL TERCEIRA
Caraacutecter baacutesico
1 Esta Lei asiacute como as normas regulamentarias que dicte o Goberno en virtude do establecido no artigo 6 constituacuteen lexislacioacuten laboral dictada ao abeiro do artigo 14917ordf da Constitucioacuten
2 Respecto do persoal civil con relacioacuten de caraacutecter administrativo ou estatutario ao servicio das Administracioacutens puacuteblicas esta Lei seraacute de aplicacioacuten nos seguintes termos
a) Os artigos que a continuacioacuten se relacionan constituacuteen normas baacutesicas no sentido previsto no artigo 149118ordf da Constitucioacuten
23 apartados 1 e 2 agaacutes o paraacutegrafo segundo45 apartado 11214 apartados l 2 agaacutes a remisioacuten ao capiacutetulo IV 3 4 e 515161718 apartados l e 2 agaacutes remisioacuten ao capiacutetulo V19 apartados l e 2 agaacutes referencia aacute imparticioacuten por medios propios ou concertados2021222324 apartados 1 2 3 e 6
44
252628 apartados 1 paraacutegrafos primeiro e segundo 2 3 e 4 agaacutes no relativo aacutes empresas de traballo
temporal2930 apartados l 2 agaacutes a remisioacuten ao artigo 61 a) 3 e 4 agaacutes a remisioacuten ao texto refundido da Lei
do Estatuto dos Traballadores31 apartados l agaacutes remisioacuten ao artigo 61 a) 2 3 e 432 bis3334 apartados 1 paraacutegrafo primeiro 2 e 3 agaacutes paraacutegrafo segundo35 apartados l 2 paraacutegrafo primeiro 4 paraacutegrafo terceiro36 agaacutes as referencias ao Comiteacute de Seguridade e Sauacutede37 apartados 2 e 442 apartado l45 apartado 1 paraacutegrafo terceiroDisposicioacuten adicional cuarta Designacioacuten de Delegados de Prevencioacuten nos supostos especiaisDisposicioacuten transitoria apartado 3ordmTeraacuten este mesmo caraacutecter baacutesico no que corresponda as normas regulamentarias que dicte o
goberno en virtude do establecido no artigo 6 desta Lei
b) No aacutembito das Comunidades Autoacutenomas e as entidades locais as funcioacutens que a Lei atribuacutee aacutes autoridades laborais e aacute Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social poderaacuten ser atribuiacutedas a oacuterganos diferentes
c) Os restantes preceptos seraacuten de aplicacioacuten xeral en defecto de normativa especiacutefica dictada polas Administracioacutens puacuteblicas a excepcioacuten do que resulte inaplicable a estas pola suacutea natureza xuriacutedico-laboral
3 O artigo 54 constituacutee lexislacioacuten baacutesica de contratos administrativos dictada ao abeiro do artigo 149118ordf da Constitucioacuten
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL CUARTA
Designacioacuten de Delegados de Prevencioacuten en supostos especiais
Nos centros de traballo que carezan de representantes dos traballadores por non existir traballadores coa antiguumlidade suficiente para ser electores ou elixibles nas eleccioacutens para representantes do persoal os traballadores poderaacuten elixir por maioriacutea a un traballador que exerza as competencias de Delegado de Prevencioacuten quen teraacute as facultades garantiacuteas e obrigas de sixilo profesional de tales Delegados A actuacioacuten destes cesaraacute no momento en que se reuacutenan os requisitos de antiguumlidade necesarios para poder celebrar a eleccioacuten de representantes do persoal prorrogaacutendose polo tempo indispensable para a efectiva celebracioacuten da eleccioacuten
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL QUINTA
Fundacioacuten
Adscrita aacute Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo existiraacute unha fundacioacuten que teraacute como finalidade promover a mellora das condicioacutens de seguridade e sauacutede no traballo especialmente nas
45
pequenas empresas a traveacutes de accioacutens de informacioacuten asistencia teacutecnica formacioacuten e promocioacuten do cumprimento da normativa de prevencioacuten de riscos
Para o cumprimento dos seus fins dotarase aacute fundacioacuten dun patrimonio con cargo ao Fondo de Prevencioacuten e Rehabilitacioacuten procedente do exceso de excedentes da xestioacuten realizada polas Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social A contiacutea total do devandito patrimonio non excederaacute do 20 por 100 do devandito fondo determinada na data de entrada en vigor desta Lei
Os Estatutos da fundacioacuten aprobaraos a Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo co voto favorable de dous tercios dos seus membros
Para os efectos de acadar un mellor cumprimento dos seus fins artellarase a suacutea colaboracioacuten coa Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
A planificacioacuten desenvolvemento e financiamento de accioacutens nos distintos aacutembitos territoriais teraacute en consideracioacuten a poboacioacuten ocupada o tamantildeo das empresas e os iacutendices de sinistralidade laboral Os orzamentos que a fundacioacuten asigne aos aacutembitos territoriais autonoacutemicos que tentildean asumidas competencias de execucioacuten de lexislacioacuten laboral en materia de Seguridade e Hixiene no Traballo atribuiranse para a suacutea xestioacuten aos oacuterganos tripartitos e de participacioacuten institucional que existan nos devanditos aacutembitos e tentildean natureza similar aacute Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo
Nos sectores de actividade nos que existan fundacioacutens de aacutembito sectorial constituiacutedos por empresarios e traballadores que tentildean entre os seus fins a promocioacuten de actividades destinadas aacute mellora das condicioacutens de seguridade e sauacutede no traballo o desenvolvemento dos obxectivos e fins da fundacioacuten levaranse a cabo en todo caso en coordinacioacuten con aquelas
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL SEXTA
Constitucioacuten da Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo O Goberno no prazo de tres meses a partir da vixencia desta Lei regularaacute a composicioacuten da
Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo A Comisioacuten constituirase no prazo dos trinta diacuteas seguintes
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL SEacuteTIMA
Cumprimento da normativa de transporte de mercadoriacuteas perigosas
O disposto nesta Lei enteacutendese sen prexuiacutezo do cumprimento das obrigas derivadas da regulacioacuten en materia de transporte de mercadoriacuteas perigosas
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL OITAVA
Planos de organizacioacuten de actividades preventivas
Cada Departamento Ministerial no prazo de seis meses desde a entrada en vigor desta Lei e previa consulta coas organizacioacutens sindicais maacuteis representativas elevaraacute ao Consello de Ministros unha proposta de acordo na que se estableza un plano de organizacioacuten das actividades preventivas no departamento
46
correspondente e nos centros organismos e establecementos de todo tipo dependentes deste
A proposta debera acompantildear necesariamente unha memoria explicativa do custo econoacutemico da organizacioacuten proposta asiacute como o calendario de execucioacuten do plano coas previsioacutens orzamentarias axeitadas a este
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL NOVENA
Establecementos militares
1 O Goberno no prazo de seis meses logo de consulta coas organizacioacutens sindicais maacuteis representativas e a proposta dos Ministros de Defensa e de Traballo e Seguridade Social adaptaraacute as normas dos capiacutetulos III e V desta Lei aacutes esixencias da defensa nacional aacutes peculiaridades orgaacutenicas e ao reacutexime vixente de representacioacuten do persoal nos establecementos militares
3 Continuaraacuten vixentes as disposicioacutens sobre organizacioacuten e competencia da autoridade laboral e Inspeccioacuten de Traballo no aacutembito da Administracioacuten Militar contidas no Real Decreto 22051980 do 13 de xuntildeo dictado en desenvolvemento da disposicioacuten final seacutetima do Estatuto dos Traballadores
Antildeadido por Ley 312006Disposicioacuten adicional novena bis Personal militar
((() (( +
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DEacuteCIMA
Sociedades cooperativas
O procedemento para a designacioacuten dos Delegados de Prevencioacuten regulados no artigo 35 desta Lei nas sociedades cooperativas que non conten con asalariados deberaacute estar previsto nos seus Estatutos ou ser obxecto de acordo en Asemblea Xeral Cando ademais dos socios que prestan o seu traballo persoal existan asalariados computaranse aacutembolos colectivos para os efectos do disposto no nuacutemero 2 do artigo 35 Neste caso a designacioacuten dos Delegados de Prevencioacuten realizarase conxuntamente polos socios que prestan traballo e os traballadores asalariados ou se eacute o caso os representantes destes
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL UNDEacuteCIMA
Modificacioacuten do Estatuto dos Traballadores en materia de permisos retribuiacutedos
Engaacutedese unha letra f) ao apartado 3 do artigo 37 do texto refundido da Lei do Estatuto dos Traballadores aprobado polo Real Decreto lexislativo 11995 do 24 de marzo do seguinte teor
laquof) Polo tempo indispensable para a realizacioacuten de exames prenatais e teacutecnicas de preparacioacuten ao parto que se tentildean que realizar dentro da xeiraraquo
47
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DUODEacuteCIMA
Participacioacuten institucional nas Comunidades Autoacutenomas
Nas Comunidades Autoacutenomas a participacioacuten institucional en canto aacute suacutea estructura e organizacioacuten levarase a cabo de acordo coas competencias que estas tentildean en materia de seguridade e sauacutede laboral
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DEacuteCIMO TERCEIRA
Fondo de Prevencioacuten e Rehabilitacioacuten
Os recursos do Fondo de Prevencioacuten e Rehabilitacioacuten procedentes do exceso de excedentes da xestioacuten realizada polas Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social aacute que se refire o artigo 73 do texto refundido da Lei Xeral da Seguridade Social destinaranse na contiacutea que se determine regulamentariamente aacutes actividades que poidan desenvolver como servicios de prevencioacuten as Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social de acordo co previsto no artigo 32 desta Lei
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DECIMOCUARTA
Presencia de recursos preventivos nas obras de construccioacuten
1 O disposto no artigo 32 bis da Lei de Prevencioacuten de Riscos Laborais seraacute de aplicacioacuten nas obras de construccioacuten reguladas polo Real Decreto 16271997 de 24 de outubro polo que se establecen as disposicioacutens miacutenimas de seguridade e sauacutede nas obras de construccioacuten coas seguintes especialidades
a) A preceptiva presencia de recursos preventivos aplicarase a cada contratista
b) No suposto previsto no apartado 1 paraacutegrafo a) do artigo 32 bis a presencia dos recursos preventivos de cada contratista seraacute necesaria cando durante a obra se desenvolvan traballos con riscos especiais tal e como se definen no citado Real Decreto
c) A preceptiva presencia de recursos preventivos teraacute como obxecto vixiar o cumprimento das medidas incluiacutedas no plan de seguridade e sauacutede no traballo e comprobar a eficacia destas
2 O disposto no apartado anterior enteacutendese sen prexuiacutecio das obrigacioacutens do coordinador en materia de seguridade e sauacutede durante a execucioacuten da obra
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DECIMOQUINTA
Habilitacioacuten de funcionarios puacuteblicos
48
Para poder exercer as funcioacutens establecidas no apartado 2 do artigo 9 desta Lei os funcionarios puacuteblicos das comunidades autoacutenomas deberaacuten contar cunha habilitacioacuten especiacutefica expedida pola propia comunidade autoacutenoma nos termos que se determinen regulamentariamente
En todo caso tales funcionarios deberaacuten pertencer aos grupos de titulacioacuten A ou B e acreditar formacioacuten especiacutefica en materia de prevencioacuten de riscos laborais
DISPOSICIOacuteN TRANSITORIA PRIMEIRA
Aplicacioacuten de disposicioacutens maacuteis favorables
1 O disposto nos artigos 36 e 37 desta Lei en materia de competencias facultades e garantiacuteas dos Delegados de Prevencioacuten entenderase sen prexuiacutezo do respecto aacutes disposicioacutens maacuteis favorables para o exercicio dos dereitos de informacioacuten consulta e participacioacuten dos traballadores na prevencioacuten de riscos laborais previstas nos convenios colectivos vixentes na data da suacutea entrada en vigor
2 Os oacuterganos especiacuteficos de representacioacuten dos traballadores en materia de prevencioacuten de riscos laborais que se eacute o caso fosen previstos nos convenios colectivos a que se refire o apartado anterior e que estean dotados dun reacutexime de competencias facultades e garantiacuteas que respecte o contido miacutenimo establecido nos artigos 36 e 37 desta Lei poderaacuten continuar no exercicio das suacuteas funcioacutens en substitucioacuten dos Delegados de Prevencioacuten agaacutes que polo oacutergano de representacioacuten legal dos traballadores se decida a designacioacuten destes Delegados conforme ao procedemento do artigo 35
3 O disposto nos apartados anteriores seraacute tameacuten de aplicacioacuten aos acordos concluiacutedos no aacutembito da funcioacuten puacuteblica ao abeiro do disposto na lei 71990 do 19 de xullo sobre negociacioacuten colectiva e participacioacuten na determinacioacuten das condicioacutens de traballo dos empregados puacuteblicos
DISPOSICIOacuteN TRANSITORIA SEGUNDA
Mentres se aproba o Regulamento regulador dos Servicios de Prevencioacuten de Riscos Laborais entenderase que as Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social cumpren o requisito previsto no artigo 315 desta Lei
DISPOSICIOacuteN DERROGATORIA UacuteNICA
Alcance da derrogacioacuten
Quedan derrogadas cantas disposicioacutens se opontildean aacute presente Lei e especificamente
a) Os artigos 9 10 11 36 apartado 2 39 e 40 paraacutegrafo segundo da Lei 81988 do 7 de abril sobre infraccioacutens e sancioacutens na orde social
b) O Decreto do 26 de xullo de 1957 polo que se fixan os traballos prohibidos a mulleres e menores nos aspectos da suacutea normativa relativos ao traballo das mulleres mantendo en vigor as relativas ao traballo dos menores ata que o Goberno desenvolva as previsioacutens contidas no apartado 2 do artigo 27
c) O Decreto do 11 de marzo de 1971 sobre constitucioacuten composicioacuten e funcioacutens dos Comiteacutes de Seguridade e Hixiene no Traballo
49
d) Os Tiacutetulos I e III da Ordenanza Xeral de Seguridade e Hixiene no Traballo aprobados por Orde do 9 de marzo de 1971
No que non se opontildea ao previsto nesta Lei e ata que se dicten os Regulamentos aos que se fai referencia no artigo 6 continuaraacute a ser de aplicacioacuten a regulacioacuten das materias comprendidas no devandito artigo que se contentildeen no Tiacutetulo II da Ordenanza Xeral de Seguridade e Hixiene no Traballo ou noutras normas que contentildean previsioacutens especiacuteficas sobre tales materias asiacute como a Orde do Ministerio de Traballo do 16 de decembro de 1987 que establece os modelos para a notificacioacuten dos accidentes de traballo Igualmente continuaraacuten vixentes as disposicioacutens reguladoras dos servicios meacutedicos de empresa ata tanto se desenvolvan regulamentariamente as previsioacutens desta Lei sobre servicios de prevencioacuten O persoal pertencente aos devanditos servicios na data de entrada en vigor desta Lei integrarase nos servicios de prevencioacuten das correspondentes empresas cando estes se constituacutean sen prexuiacutezo de que continuacuteen a efectuar aquelas funcioacutens que tivesen atribuiacutedas distintas das propias do servicio de prevencioacuten
Esta Lei non afecta aacute vixencia das disposicioacutens especiais sobre prevencioacuten de riscos profesionais nas explotacioacutens mineiras contidas no capiacutetulo IV do Real Decreto 32551983 do 21 de decembro polo que se aproba o Estatuto do Mineiro e nas suacuteas normas de desenvolvemento asiacute como as do Real Decreto 28571978 do 25 de agosto polo que se aproba o Regulamento Xeral para o Reacutexime da Mineriacutea e o Real Decreto 8631985 do 2 de abril polo que se aproba o Regulamento Xeral de Normas Baacutesicas de Seguridade Mineira e as suacuteas disposicioacutens complementarias
DISPOSICIOacuteN FINAL PRIMEIRA
Actualizacioacuten de sancioacutens
A contiacutea das sancioacutens a que se refire o apartado 4 do artigo 49 poderaacute ser actualizada polo Goberno a proposta do Ministro de Traballo e Seguridade Social adaptando a esta a atribucioacuten de competencias prevista no apartado 1 do artigo 52 desta Lei
DISPOSICIOacuteN FINAL SEGUNDA
Entrada en vigor
Esta Lei entraraacute en vigor tres meses despois da suacutea publicacioacuten no laquoBoletiacuten Oficial do EstadoraquoPolo tantoMando a todos os espantildeois particulares e autoridades que garden e fagan gardar esta LeiMadrid 12 de decembro de 2003
XOAacuteN CARLOS R
O Presidente do Goberno FELIPE GONZAacuteLEZ MAacuteRQUEZ
50
3 Nos centros e establecementos militares seraacute de aplicacioacuten o disposto nesta Lei coas particularidades previstas na suacutea normativa especiacutefica
Nos establecementos penitenciarios adaptaranse a esta Lei aquelas actividades que as suacuteas caracteriacutesticas xustifiquen unha regulacioacuten especial o que se levaraacute a efecto nos termos sinalados na Lei 71990 do 19 de xullo sobre negociacioacuten colectiva e participacioacuten na determinacioacuten das condicioacutens de traballo dos empregados puacuteblicos
4 Esta Lei tampouco seraacute de aplicacioacuten aacute relacioacuten laboral de caraacutecter especial do servicio do fogar familiar Malia o anterior o titular do fogar familiar estaacute na obriga de coidar a que o traballo dos seus empregados se realice nas debidas condicioacutens de seguridade e hixiene
Artigo 4 Definicioacutens
Para os efectos desta Lei e as normas que a desenvolvan
1ordm Entenderase por laquoprevencioacutenraquo o conxunto de actividades ou medidas adoptadas ou previstas en todas as fases de actividade da empresa co fin de evitar ou diminuiacuter os riscos derivados do traballo
2ordm Entenderase como laquorisco laboralraquo a posibilidade de que un traballador sufra un determinado dano derivado do traballo Para cualificar un risco desde o punto de vista da suacutea gravidade avaliaranse de forma conxunta a probabilidade de que se produza o dano e a severidade deste
3ordm Consideraranse como laquodanos derivados do traballoraquo as enfermidades patoloxiacuteas ou lesioacutens sufridas con motivo ou ocasioacuten do traballo
4ordm Entenderase como laquorisco laboral grave e inminenteraquo aquel que resulte probable racionalmente que se materialice nun futuro inmediato e poida supor un dano grave para a sauacutede dos traballadores
No caso de exposicioacuten a axentes susceptibles de causar danos graves aacute sauacutede dos traballadores considerarase que existe un risco grave e inminente cando sexa probable racionalmente que se materialice nun futuro inmediato unha exposicioacuten aos devanditos axentes da que se poidan derivar danos graves para a sauacutede aiacutenda que estes non se manifesten de xeito inmediato
5ordm Entenderanse como procesos actividades operacioacutens equipos ou productos laquopotencialmente perigososraquo aqueles que en ausencia de medidas preventivas especiacuteficas orixinen riscos para a seguridade e a sauacutede dos traballadores que os desenvolven ou empregan
6ordm Entenderase como laquoequipo de traballoraquo calquera maacutequina aparello instrumento ou instalacioacuten empregada no traballo
7ordm Entenderase como laquocondicioacuten de traballoraquo calquera caracteriacutestica deste que poida ter unha influencia significativa na xeracioacuten de riscos para a seguridade e a sauacutede do traballador
Quedan especificamente incluiacutedas nesta definicioacuten
a) As caracteriacutesticas xerais dos locais instalacioacutens equipos productos e demais utensilios existentes no centro de traballo
10
b) A natureza dos axentes fiacutesicos quiacutemicos e bioloacutexicos presentes no ambiente de traballo e as suacuteas correspondentes intensidades concentracioacutens ou niveis de presencia
c) Os procedementos para o emprego dos ditos axentes que influacutean na xeracioacuten dos riscos nomeados
d) Todas aquelas outras caracteriacutesticas do traballo incluiacutedas as relativas aacute suacutea organizacioacuten e ordenacioacuten que influacutean na magnitude dos riscos a que estea exposto o traballador
8ordm Entenderase por laquoequipo de proteccioacuten individualraquo calquera equipo destinado a ser levado ou suxeitado polo traballador para que o protexa dun ou varios riscos que poidan ameazar a suacutea seguridade ou a suacutea sauacutede no traballo asiacute como calquera complemento ou accesorio destinado para tal fin
CAPITULO II
Poliacutetica en materia de prevencioacuten de riscos para protexer a seguridade e a sauacutede no traballo
Artigo 5 Obxectivos da poliacutetica
1 A poliacutetica en materia de prevencioacuten teraacute por obxecto a promocioacuten da mellora das condicioacutens de traballo dirixida a elevar o nivel de proteccioacuten da seguridade e a sauacutede dos traballadores no traballo
A devandita poliacutetica levarase a cabo por medio das normas regulamentarias e das actuacioacutens administrativas que correspondan e en particular as que se regulan neste capiacutetulo que se orientaraacuten aacute coordinacioacuten das distintas Administracioacutens puacuteblicas competentes en materia preventiva e a que se harmonicen con elas as actuacioacutens que conforme a esta Lei correspondan a suxeitos puacuteblicos e privados para tal fin
a) A Administracioacuten Xeral do Estado as Administracioacutens das Comunidades Autoacutenomas e as entidades que integran a Administracioacuten local prestaraacuten cooperacioacuten e asistencia para o eficaz exercicio das suacuteas respectivas competencias no aacutembito do previsto neste artigo
b) A elaboracioacuten da poliacutetica preventiva levarase a cabo coa participacioacuten dos empresarios e dos traballadores a traveacutes das suacuteas organizacioacutens empresariais e sindicais maacuteis representativas
2 Para os fins previstos no apartado anterior as Administracioacutens puacuteblicas promoveraacuten a mellora da educacioacuten en materia preventiva nos diferentes niveis de ensino e de maneira especial na oferta formativa correspondente ao sistema nacional de cualificacioacutens profesionais asiacute como a adecuacioacuten da formacioacuten dos recursos humanos necesarios para a prevencioacuten dos riscos laborais
No aacutembito da Administracioacuten Xeral do Estado establecerase unha colaboracioacuten permanente entre o Ministerio de Traballo e Seguridade Social e os Ministerios que correspondan en particular os de Educacioacuten e Ciencia e de Sanidade e Consumo co fin de establecer os niveis formativos e especializacioacutens idoacuteneas asiacute como a revisioacuten permanente destas ensinanzas co fin de adaptalas aacutes necesidades existentes en cada momento
3 Do mesmo xeito as Administracioacutens puacuteblicas fomentaraacuten aquelas actividades desenvolvidas polos suxeitos a que se refire o apartado 1 do artigo segundo para a mellora das condicioacutens de seguridade e
11
sauacutede no traballo e a reduccioacuten dos riscos laborais a investigacioacuten ou fomento de novas formas de proteccioacuten e a promocioacuten de estructuras eficaces de prevencioacuten
Para isto poderaacuten adoptar programas especiacuteficos dirixidos a promover a mellora do ambiente de traballo e o perfeccionamento dos niveis de proteccioacuten Os programas poderanse instrumentar a traveacutes da concesioacuten dos incentivos que regulamentariamente se determinen que se destinaraacuten especialmente aacutes pequenas e medianas empresas
Antildeadido por Ley Orgaacutenica 320074 Las Administraciones puacuteblicas promoveraacuten la efectividad del principio de igualdad entre
mujeres y hombres considerando las variables relacionadas con el sexo tanto en los sistemas de recogida y tratamiento de datos como en el estudio e investigacioacuten generales en materia de prevencioacuten de riesgos laborales con el objetivo de detectar y prevenir posibles situaciones en las que los dantildeos derivados del trabajo puedan aparecer vinculados con el sexo de los trabajadores
Artigo 6 Normas regulamentarias
1 O Goberno a traveacutes das correspondentes normas regulamentarias e previa consulta aacutes organizacioacutens sindicais e empresariais maacuteis representativas regularaacute as materias que a continuacioacuten se relacionan
a) Requisitos miacutenimos que deben reunir as condicioacutens de traballo para a proteccioacuten da seguridade e a sauacutede dos traballadores
b) Limitacioacutens ou prohibicioacutens que afectaraacuten aacutes operacioacutens aos procesos e aacutes exposicioacutens laborais ou axentes que entrantildeen riscos para a seguridade e a sauacutede dos traballadores Especificamente poderase establecer o sometemento destes procesos ou operacioacutens a traacutemites de control administrativo asiacute como no caso de axentes perigosos a prohibicioacuten do seu emprego
c) Condicioacutens ou requisitos especiais para calquera dos supostos contemplados no paraacutegrafo anterior tales como a esixencia dun adestramento ou formacioacuten previa ou a elaboracioacuten dun plano no que se contentildean as medidas preventivas a adoptar
d) Procedementos de avaliacioacuten dos riscos para a sauacutede dos traballadores normalizacioacuten de metodoloxiacuteas e guiacuteas de actuacioacuten preventiva
e) Modalidades de organizacioacuten funcionamento e control dos servicios de prevencioacuten considerando as peculiaridades das empresas co fin de evitar atrancos innecesarios para a suacutea creacioacuten e desenvolvemento asiacute como capacidades e aptitudes que deban reunir os devanditos servicios e os traballadores designados para desenvolver a accioacuten preventiva
f) Condicioacutens de traballo ou medidas preventivas especiacuteficas en traballos especialmente perigosos en particular se para estes se preveacuten controles meacutedicos especiais ou cando se presenten riscos derivados con determinadas caracteriacutesticas ou situacioacutens especiais dos traballadores
12
g) Procedemento de cualificacioacuten das enfermidades profesionais asiacute como requisitos e procedementos para a comunicacioacuten e informacioacuten aacute autoridade competente dos danos derivados do traballo
2 As normas regulamentarias indicadas no paraacutegrafo anterior axustaranse en todo caso aos principios de poliacutetica preventiva establecidos nesta Lei manteraacuten a debida coordinacioacuten coa normativa sanitaria e de seguridade industrial e seraacuten obxecto de avaliacioacuten e se eacute o caso de revisioacuten perioacutedica de acordo coa experiencia na suacutea aplicacioacuten e o progreso da teacutecnica
Artigo 7 Actuacioacutens das Administracioacutens puacuteblicas competentes en materia laboral
1 En cumprimento do disposto nesta Lei as Administracioacutens puacuteblicas competentes en materia laboral desenvolveraacuten funcioacutens de promocioacuten da prevencioacuten asesoramento teacutecnico vixilancia e control do cumprimento polos suxeitos comprendidos no seu aacutembito de aplicacioacuten da normativa de prevencioacuten de riscos laborais e sancionaraacuten as infraccioacutens aacute dita normativa nos seguintes termos
a) Promovendo a prevencioacuten e o asesoramento a desenvolver polos oacuterganos teacutecnicos en materia preventiva incluiacutedas a asistencia e cooperacioacuten teacutecnica a informacioacuten divulgacioacuten formacioacuten e investigacioacuten en materia preventiva asiacute como o seguimento das actuacioacutens preventivas que se realicen nas empresas para a consecucioacuten dos obxectivos previstos nesta Lei
b) Velando polo cumprimento da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais mediante as actuacioacutens de vixilancia e control Para estes efectos prestaraacuten o asesoramento e a asistencia teacutecnica necesarios para o mellor cumprimento da devandita normativa e desenvolveraacuten programas especiacuteficos dirixidos a acadar unha maior eficacia no control
c) Sancionando o incumprimento da normativa de prevencioacuten de riscos laborais polos suxeitos comprendidos no aacutembito de aplicacioacuten desta Lei de conformidade co previsto no capiacutetulo VII desta
2 As funcioacutens das Administracioacutens puacuteblicas competentes en materia laboral que se sinalan no paraacutegrafo 1 continuaraacuten a ser desenvolvidas no referente aos traballos en minas canteiras e tuacuteneles que esixan a aplicacioacuten de teacutecnica mineira aos que impliquen fabricacioacuten transporte almacenaxe manipulacioacuten e emprego de explosivos ou o emprego de enerxiacutea nuclear polos oacuterganos especiacuteficos contemplados na suacutea normativa reguladora
As competencias previstas no paraacutegrafo anterior enteacutendense sen prexuiacutezo do establecido na lexislacioacuten especifica sobre productos e instalacioacutens industriais
Artigo 8 Instituto Nacional de Seguridade e Hixiene no Traballo
1 O Instituto Nacional de Seguridade e Hixiene no Traballo eacute o oacutergano cientiacutefico teacutecnico especializado da Administracioacuten Xeral do Estado que ten como misioacuten a anaacutelise e estudio das condicioacutens de seguridade e sauacutede no traballo asiacute como a promocioacuten e apoio aacute mellora destas Para isto estableceraacute a cooperacioacuten necesaria cos oacuterganos das Comunidades Autoacutenomas con competencias nesta materia
O Instituto en cumprimento desta misioacuten teraacute as seguintes funcioacutens
a) Asesoramento teacutecnico na elaboracioacuten da normativa legal e no desenvolvemento da normalizacioacuten tanto a nivel nacional como internacional
13
b) Promocioacuten e se eacute o caso realizacioacuten de actividades de formacioacuten informacioacuten investigacioacuten estudio e divulgacioacuten en materia de prevencioacuten de riscos laborais coa axeitada coordinacioacuten e colaboracioacuten se eacute o caso cos oacuterganos teacutecnicos en materia preventiva das Comunidades Autoacutenomas no exercicio das suacuteas funcioacutens nesta materia
c) Apoio teacutecnico e colaboracioacuten coa Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social no cumprimento da suacutea funcioacuten de vixilancia e control prevista no artigo 9 desta Lei no aacutembito das Administracioacutens puacuteblicas
d) Colaboracioacuten con organismos internacionais e desenvolvemento de programas de cooperacioacuten internacional neste aacutembito facilitando a participacioacuten das Comunidades Autoacutenomas
e) Calquera outras que sexan necesarias para o cumprimento dos seus fins e lle sexan encomendadas no aacutembito das suacuteas competencias de acordo coa Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo regulada no artigo 13 desta Lei coa colaboracioacuten se eacute o caso dos oacuterganos teacutecnicos das Comunidades Autoacutenomas con competencias na materia
2 O Instituto Nacional de Seguridade e Hixiene no Traballo no marco das suacuteas funcioacutens velaraacute pola coordinacioacuten apoiaraacute o intercambio de informacioacuten e as experiencias entre as distintas Administracioacutens puacuteblicas e especialmente fomentaraacute e prestaraacute apoio aacute realizacioacuten de actividades de promocioacuten da seguridade e da sauacutede polas Comunidades Autoacutenomas
Asiacute mesmo prestaraacute de acordo coas Administracioacutens competentes apoio teacutecnico especializado en materia de certificacioacuten ensaio e acreditacioacuten
3 En relacioacuten coas Institucioacutens da Unioacuten Europea o Instituto Nacional de Seguridade e Hixiene no Traballo actuaraacute como centro de referencia nacional garantindo a coordinacioacuten e transmisioacuten da informacioacuten que deberaacute facilitar a escala nacional en particular respecto aacute Axencia Europea para a Seguridade e a Sauacutede no Traballo e a suacutea Rede
4 O Instituto Nacional de Seguridade e Hixiene no Traballo exerceraacute a Secretariacutea Xeral da Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo prestaacutendolle a asistencia teacutecnica e cientiacutefica necesaria para o desenvolvemento das suacuteas competencias
Artigo 9 Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
1 Correspoacutendelle aacute Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social a funcioacuten da vixilaacutencia e control da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais
En cumprimento desta misioacuten teraacute as seguintes funcioacutens
a) Vixiar o cumprimento da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais asiacute como das normas xuriacutedico-teacutecnicas que incidan nas condicioacutens de traballo en materia de prevencioacuten aiacutenda que non tiveran a cualificacioacuten directa de normativa laboral propontildeendo aacute autoridade laboral competente a sancioacuten correspondente cando comprobase unha infraccioacuten aacute normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais de acordo co previsto no capiacutetulo VII desta Lei
b) Asesorar e informar aacutes empresas e aos traballadores sobre a maneira maacuteis efectiva de cumprir as disposicioacutens en que tentildea a vixilancia encomendada
14
c) Elaborar os informes solicitados polos Xulgados do Social nas demandas deducidas perante estes nos procedementos de accidentes de traballo e enfermidades profesionais
d) Informar aacute autoridade laboral sobre os accidentes de traballo mortais moi graves ou graves e sobre aqueles outros con que polas suacuteas caracteriacutesticas ou polos suxeitos afectados se considere necesario o devandito informe asiacute como sobre as enfermidades profesionais nas que concorran as ditas cualificacioacutens e en xeral nos supostos en que aquela o solicite respecto do cumprimento da normativa legal en materia de prevencioacuten de riscos laborais
e) Comprobar e favorecer o cumprimento das obrigas asumidas polos servicios de prevencioacuten establecidos nesta Lei
f) Ordenar a paralizacioacuten inmediata de traballos cando a xuiacutezo do inspector se advirta a existencia de risco grave e inminente para a seguridade ou sauacutede dos traballadores
Texto reemplazado por la Ley 542003 por este otro
2 Las Administraciones General del Estado y de las comunidades autoacutenomas adoptaraacuten en sus respectivos aacutembitos de competencia las medidas necesarias para garantizar la colaboracioacuten pericial y el asesoramiento teacutecnico necesarios a la Inspeccioacuten de Trabajo y Seguridad Social que en el aacutembito de la Administracioacuten General del Estado seraacuten prestados por el Instituto Nacional de Seguridad e Higiene en el Trabajo
Estas Administraciones puacuteblicas elaboraraacuten y coordinaraacuten planes de actuacioacuten en sus respectivos aacutembitos competenciales y territoriales para contribuir al desarrollo de las actuaciones preventivas en las empresas especialmente las de mediano y pequentildeo tamantildeo y las de sectores de actividad con mayor nivel de riesgo o de siniestralidad a traveacutes de acciones de asesoramiento de informacioacuten de formacioacuten y de asistencia teacutecnica
En el ejercicio de tales cometidos los funcionarios puacuteblicos de las citadas Administraciones que ejerzan labores teacutecnicas en materia de prevencioacuten de riesgos laborales a que se refiere el paacuterrafo anterior podraacuten desempentildear funciones de asesoramiento informacioacuten y comprobatorias de las condiciones de seguridad y salud en las empresas y centros de trabajo con el alcance sentildealado en el apartado 3 de este artiacuteculo y con la capacidad de requerimiento a que se refiere el artiacuteculo 43 de esta ley todo ello en la forma que se determine reglamentariamente
Las referidas actuaciones comprobatorias se programaraacuten por la respectiva Comisioacuten Territorial de la Inspeccioacuten de Trabajo y Seguridad Social a que se refiere el artiacuteculo 172 de la Ley 421997 de 14 de noviembre Ordenadora de la Inspeccioacuten de Trabajo y Seguridad Social para su integracioacuten en el plan de accioacuten en Seguridad y Salud Laboral de la Inspeccioacuten de Trabajo y Seguridad Social
A continuacioacuten Texto Antildeadido por la Ley 542003
3 Cuando de las actuaciones de comprobacioacuten a que se refiere el apartado anterior se deduzca la existencia de infraccioacuten y siempre que haya mediado incumplimiento de previo requerimiento el funcionario actuante remitiraacute informe a la Inspeccioacuten de Trabajo y Seguridad Social en el que se recogeraacuten los hechos comprobados a efectos de que se levante la correspondiente acta de infraccioacuten si asiacute procediera
15
A estos efectos los hechos relativos a las actuaciones de comprobacioacuten de las condiciones materiales o teacutecnicas de seguridad y salud recogidos en tales informes gozaraacuten de la presuncioacuten de certeza a que se refiere la disposicioacuten adicional cuarta apartado 2 de la Ley 421997 de 14 de noviembre Ordenadora de la Inspeccioacuten de Trabajo y Seguridad Social
A continuacioacuten Texto Antildeadido por la Ley 542003
4 Las actuaciones previstas en los dos apartados anteriores estaraacuten sujetas a los plazos establecidos en el artiacuteculo 14 apartado 2 de la Ley 421997 de 14 de noviembre Ordenadora de la Inspeccioacuten de Trabajo y Seguridad Social
Artigo 10 Actuacioacutens das Administracioacutens puacuteblicas competentes en materia sanitaria
As actuacioacutens das Administracioacutens puacuteblicas competentes en materia sanitaria referentes aacute sauacutede laboral levaranse a cabo a traveacutes das accioacutens e en relacioacuten cos aspectos sinalados no capiacutetulo IV do Tiacutetulo I da Lei 141986 do 25 de abril Xeral de Sanidade e disposicioacutens dictadas para o seu desenvolvemento
En particular corresponderaacute aacutes devanditas Administracioacutens puacuteblicas
a) O establecemento de medios axeitados para a avaliacioacuten e control das actuacioacutens de caraacutecter sanitario que se realicen nas empresas polos servicios de prevencioacuten actuantes Para isto estableceraacuten as pautas e protocolos de actuacioacuten oiacutedas as sociedades cientiacuteficas aos que deberaacuten someter os citados servicios
b) A implantacioacuten de sistemas de informacioacuten axeitados que permitan a elaboracioacuten xunto coas autoridades laborais competentes de mapas de riscos laborais asiacute como a realizacioacuten de estudios epidemioloacutexicos para a identificacioacuten e prevencioacuten das patoloxiacuteas que poidan afectar aacute sauacutede dos traballadores asiacute como facer posible un raacutepido intercambio de informacioacuten
c) A supervisioacuten da formacioacuten que en materia de prevencioacuten e promocioacuten da sauacutede laboral deba recibir o persoal sanitario actuante nos servicios de prevencioacuten autorizados
d) A elaboracioacuten e divulgacioacuten de estudios investigacioacutens e estatiacutesticas relacionados coa sauacutede dos traballadores
Artigo 11 Coordinacioacuten administrativa
A elaboracioacuten de normas preventivas e o control do seu cumprimento a promocioacuten da prevencioacuten a investigacioacuten e a vixilancia epidemioloacutexica sobre riscos laborais accidentes de traballo e enfermidades profesionais determinan a necesidade de coordinar as actuacioacutens das Administracioacutens competentes en materia laboral sanitaria e de industria para unha maacuteis eficaz proteccioacuten da seguridade e a sauacutede dos traballadores
No marco da devandita coordinacioacuten a Administracioacuten competente en materia laboral velaraacute en particular para que a informacioacuten obtida pola Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social no exercicio das funcioacutens atribuiacutedas a esta no paraacutegrafo 1 do artigo 9 desta Lei sexa posta en contildeecemento da autoridade sanitaria competente para os fins dispostos no artigo 10 desta Lei e no artigo 21 da Lei 141986 do 25 de abril Xeral de Sanidade asiacute como da Administracioacuten competente en materia de industria para os efectos
16
previstos na Lei 211992 do 16 de xullo de Industria
Artigo 12 Participacioacuten de empresarios e traballadores
A participacioacuten de empresarios e traballadores a traveacutes das organizacioacutens empresariais e sindicais maacuteis representativas na planificacioacuten programacioacuten organizacioacuten e control da xestioacuten relacionada coa mellora das condicioacutens de traballo e a proteccioacuten da seguridade e sauacutede dos traballadores no traballo eacute principio baacutesico da poliacutetica de prevencioacuten de riscos laborais a desenvolver polas Administracioacutens puacuteblicas competentes nos distintos niveis territoriais
Artigo 13 Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo 1 Creacutease a Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo como oacutergano colexiado asesor
das Administracioacutens puacuteblicas na formulacioacuten das poliacuteticas de prevencioacuten e oacutergano de participacioacuten institucional en materia de seguridade e sauacutede no traballo
2 A Comisioacuten estaraacute integrada por un representante de cada unha das Comunidades Autoacutenomas e por igual nuacutemero de membros da Administracioacuten Xeral do Estado e paritariamente con todos os anteriores por representantes das organizacioacutens empresariais e sindicais maacuteis representativas
3 A Comisioacuten contildeeceraacute as actuacioacutens que desenvolvan as Administracioacutens puacuteblicas competentes en materia de promocioacuten da prevencioacuten de riscos laborais de asesoramento teacutecnico e de vixilancia e control a que se refiren os artigos 7 8 9 e 11 desta Lei e poderaacute informar e formular propostas en relacioacuten coas devanditas actuacioacutens especificamente no referente a
ndash Criterios e programas xerais de actuacioacutenndash Proxectos de disposicioacutens de caraacutecter xeralndash Coordinacioacuten das actuacioacutens desenvolvidas polas Administracioacutens puacuteblicas competentes en
materia laboralndash Coordinacioacuten entre as Administracioacutens puacuteblicas competentes en materia laboral sanitaria e de
industria
4 A Comisioacuten adoptaraacute os seus acordos por maioriacutea Para tal fin os representantes das Administracioacutens puacuteblicas teraacuten cada un un voto e dous os das organizacioacutens empresariais e sindicais
5 A Comisioacuten contaraacute cun Presidente e catro Vicepresidentes un por cada un dos grupos que a integran A Presidencia da Comisioacuten corresponderaacute ao Secretario xeral de Emprego e Relacioacutens Laborais recaendo a Vicepresidencia atribuiacuteda aacute Administracioacuten Xeral do Estado no Subsecretario de Sanidade e Consumo
6 A Secretariacutea da Comisioacuten como oacutergano de apoio teacutecnico e administrativo recaeraacute na Direccioacuten do Instituto Nacional de Seguridade e Hixiene no Traballo
7 A Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo funcionaraacute en Pleno en Comisioacuten Permanente ou en Grupos de Traballo conforme aacute normativa que estableza o Regulamento interno que elaboraraacute a propia Comisioacuten
No non previsto nesta Lei e no Regulamento interno a que fai referencia o paraacutegrafo anterior a Comisioacuten rexerase pola Lei 301992 de Reacutexime Xuriacutedico das Administracioacutens Puacuteblicas e do
17
Procedemento Administrativo Comuacuten
CAPIacuteTULO III
Dereitos e obrigas
Artigo 14 Dereito aacute proteccioacuten fronte aos riscos laborais
1 Os traballadores tentildeen dereito a unha proteccioacuten eficaz en materia de seguridade e sauacutede no traballo
O devandito dereito supoacuten a existencia dun correlativo deber do empresario de proteccioacuten dos traballadores fronte aos riscos laborais
Este deber de proteccioacuten constituacutee igualmente un deber das Administracioacutens puacuteblicas respecto do persoal ao seu servicio
Os dereitos de informacioacuten consulta e participacioacuten formacioacuten en materia preventiva paralizacioacuten da actividade en caso de risco grave e inminente e vixilaacutencia do seu estado de sauacutede nos termos previstos nesta Lei forman parte do dereito dos traballadores a unha proteccioacuten eficaz en materia de seguridade e sauacutede no traballo
13
2 No cumprimento do deber de proteccioacuten o empresario deberaacute garantir a seguridade e a sauacutede dos traballadores ao seu servicio en todos os aspectos relacionados co traballo A estes efectos no marco das suacuteas responsabilidades o empresario realizaraacute a prevencioacuten dos riscos laborais mediante a integracioacuten da actividade preventiva na empresa e a adopcioacuten de cantas medidas sexan necesarias para a proteccioacuten da seguridade e a sauacutede dos traballadores coas especialidades que se recollen nos artigos seguintes en materia de plano de prevencioacuten de riscos laborais avaliacioacuten de riscos informacioacuten consulta e participacioacuten e formacioacuten dos traballadores actuacioacuten en casos de emerxencia e de risco grave e inminente vixilaacutencia da sauacutede e mediante a constitucioacuten dunha organizacioacuten e dos medios necesarios nos termos establecidos no capiacutetulo IV desta Lei
O empresario desenvolveraacute unha accioacuten permanente de seguimento da actividade preventiva co fin de perfeccionar de maneira continua as actividades de identificacioacuten avaliacioacuten e control dos riscos que non se puideran evitar e os niacuteveis de proteccioacuten existentes e disporaacute o necesario para a adaptacioacuten das medidas de prevencioacuten sinaladas no paraacutegrafo anterior aacutes modificacioacutens que podan experimentar as circunstancias que incidan na realizacioacuten do traballo
3 O empresario deberaacute cumprir as obrigas establecidas na normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais
4 As obrigas dos traballadores establecidas nesta Lei a atribucioacuten de funcioacutens en materia de proteccioacuten e prevencioacuten a traballadores ou servicios da empresa e o recurso ao concerto con entidades especializadas para o desenvolvemento de actividades de prevencioacuten complementaraacuten as accioacutens do empresario sen que por isto o eximan do cumprimento do seu deber nesta materia sen prexuiacutezo das accioacutens que poida exercitar se eacute o caso contra calquera outra persoa
18
5 O custo das medidas relativas aacute seguridade e a sauacutede no traballo non deberaacute recaer de ninguacuten xeito sobre os traballadores
Artigo 15 Principios da accioacuten preventiva
1 O empresario aplicaraacute as medidas que integran o deber xeral de prevencioacuten previsto no artigo anterior de acordo cos seguintes principios xerais
a) Evitar os riscos
b) Avaliar os riscos que non se poidan evitar
c) Combater os riscos na suacutea orixe
d) Adaptar o traballo aacute persoa en particular no que respecta aacute concepcioacuten dos postos de traballo asiacute como a escolla dos equipos e os meacutetodos de traballo e de produccioacuten con miras en particular a atenuar o traballo monoacutetono e repetitivo e a reducir os efectos deste na sauacutede
e) Ter en conta a evolucioacuten da teacutecnica
f) Substituiacuter o perigoso polo que entrantildee pouco ou ninguacuten perigo
g) Planificar a prevencioacuten buscando un conxunto coherente que integre nela a teacutecnica a organizacioacuten do traballo as condicioacutens de traballo as relacioacutens sociais e a influencia dos factores ambientais no traballo
h) Adoptar medidas que antepontildean a proteccioacuten colectiva aacute individual
i) Dar as debidas instruccioacutens aos traballadores
2 O empresario tomaraacute en consideracioacuten as capacidades profesionais dos traballadores en materia de seguridade e de sauacutede no momento de lles encomendar as tarefas
3 O empresario adoptaraacute as medidas necesarias a fin de garantir que soacute os traballadores que recibiran informacioacuten suficiente e axeitada poidan acceder aacutes zonas de risco grave e especiacutefico
4 A efectividade das medidas preventivas deberaacute prever as distraccioacutens ou imprudencias non temerarias que puidese cometer o traballador Para a suacutea adopcioacuten teranse en conta os riscos adicionais que puidesen implicar determinadas medidas preventivas as cales soacute poderaacuten ser adoptadas cando a magnitude dos devanditos riscos sexa substancialmente inferior aacute dos que se pretende controlar e non existan alternativas maacuteis seguras
5 Poderaacuten concertar operacioacutens de seguro que tentildean como fin garantir como aacutembito de cobertura a previsioacuten de riscos derivados do traballo a empresa respecto dos seus traballadores os traballadores autoacutenomos respecto a eles mesmos e as sociedades cooperativas respecto aos seus socios cando a suacutea actividade consista na prestacioacuten do seu traballo persoal
19
Texto reemplazado por la Ley 542003
Artigo 16 Plano de prevencioacuten de riscos laborais avaliacioacuten dos riscos e planificacioacuten da actividade preventiva
1 A prevencioacuten de riscos laborais deberaacute integrarse no sistema xeral de xestioacuten da empresa tanto no conxunto das suacuteas actividades como en todos os niacuteveis xeraacuterquicos desta a traveacutes da implantacioacuten e aplicacioacuten dun plano de prevencioacuten de riscos laborais a que se refire o paraacutegrafo seguinte
Este plano de prevencioacuten de riscos laborais deberaacute incluiacuter a estructura organizativa as responsabilidades as funcioacutens as praacutecticas os procedementos os procesos e os recursos necesarios para realizar a accioacuten de prevencioacuten de riscos na empresa nos termos que regulamentariamente se establezan
2 Os instrumentos esenciais para a xestioacuten e aplicacioacuten do plano de prevencioacuten de riscos que poderaacuten ser levados a cabo por fases de forma programada son a avaliacioacuten de riscos laborais e a planificacioacuten da actividade preventiva a que se refiren los paraacutegrafos seguintes
a) O empresario deberaacute realizar unha avaliacioacuten inicial dos riscos para a seguridade e sauacutede dos traballadores tendo en conta con caraacutecter xeral a natureza da actividade as caracteriacutesticas dos postos de traballo existentes e dos traballadores que deban desempentildealos Igual avaliacioacuten deberaacute facerse con ocasioacuten da eleccioacuten dos equipos de traballo das sustancias ou preparados quiacutemicos e do acondicionamento dos lugares de traballo A avaliacioacuten inicial teraacute en conta aquelas outras actuacioacutens que deban desenvolverse de conformidade co disposto na normativa sobre proteccioacuten de riscos especiacuteficos e actividades de especial perigosidade A avaliacioacuten seraacute actualizada cando cambien as condicioacutens de traballo e en todo caso someterase a consideracioacuten e revisarase se fora necesario con ocasioacuten dos danos para a sauacutede que se produciran
Cando o resultado da avaliacioacuten o fixera necesario o empresario realizaraacute controis perioacutedicos das condicioacutens de traballo e da actividade dos traballadores na prestacioacuten dos seus servicios para detectar situacioacutens potencialmente perigosas
b) Se os resultados da avaliacioacuten prevista no paraacutegrafo a) puxeran de manifesto situacioacutens de risco o empresario realizaraacute aquelas actividades preventivas necesarias para eliminar ou reducir e controlar tales riscos Ditas actividades seraacuten obxecto de planificacioacuten polo empresario incluiacutendo para cada actividade preventiva o prazo para levala a cabo a designacioacuten de responsables e os recursos humanos e materiais necesarios para a suacutea execucioacuten
O empresario deberaacute asegurarse da efectiva execucioacuten das actividades preventivas incluiacutedas na planificacioacuten efectuando para iso un seguimento continuo da mesma
As actividades de prevencioacuten seraacuten modificadas cando se aprecie polo empresario como consecuencia dos controis perioacutedicos previstos no paraacutegrafo a) anterior a suacutea inadecuacioacuten aos fins de proteccioacuten requiridos
3 Cando se producise un dano para a sauacutede dos traballadores ou cando con ocasioacuten da vixilancia da sauacutede prevista no artigo 22 aparezan indicios de que as medidas de prevencioacuten resultan insuficientes o empresario levaraacute a cabo unha investigacioacuten ao respecto a fin de detectar as causas destes feitos
Artigo 17 Equipos de traballo e medios de proteccioacuten
20
1 O empresario adoptaraacute as medidas necesarias co fin de que os equipos de traballo sexan axeitados para o traballo que se deba realizar e convenientemente adaptados para tal efecto de xeito que garantan a seguridade e a sauacutede dos traballadores ao empregalos
Cando o emprego dun equipo de traballo poida presentar un risco especiacutefico para a seguridade e a sauacutede dos traballadores o empresario adoptaraacute as medidas necesarias co fin de que
a) A utilizacioacuten do equipo de traballo quede reservada aos encargados da devandita utilizacioacuten
b) Os traballos de reparacioacuten transformacioacuten mantemento ou conservacioacuten sexan realizados polos traballadores especificamente capacitados para iso
2 O empresario deberaacute proporcionar aos seus traballadores equipos de proteccioacuten individual axeitados para o desempentildeo das suacuteas funcioacutens e velar polo uso efectivo destes cando pola natureza dos traballos realizados sexan necesarios
Os equipos de proteccioacuten individual deberaacuten empregarse cando os riscos non se poidan evitar ou non se poidan limitar suficientemente por medios teacutecnicos de proteccioacuten colectiva ou mediante medidas meacutetodos ou procedementos de organizacioacuten do traballo
Artigo 18 Informacioacuten consulta e participacioacuten dos traballadores
1 A fin de dar cumprimento ao deber de proteccioacuten establecido nesta Lei o empresario adoptaraacute as medidas axeitadas para que os traballadores reciban todas as informacioacutens necesarias en relacioacuten con
a) Os riscos para a seguridade e a sauacutede dos traballadores no traballo tanto aqueles que afecten aacute empresa no seu conxunto como a cada tipo de posto de traballo ou funcioacuten
b) As medidas e actividades de proteccioacuten e prevencioacuten aplicables aos riscos sinalados no apartado anterior
c) As medidas adoptadas de conformidade co disposto no artigo 20 desta Lei
Nas empresas que tentildean representantes dos traballadores a informacioacuten aacute que se refire este apartado facilitaraa o empresario aos traballadores a traveacutes dos devanditos representantes non obstante deberase informar directamente a cada traballador dos riscos especiacuteficos que afecten ao seu posto de traballo ou funcioacuten e das medidas de proteccioacuten e prevencioacuten aplicables aos devanditos riscos
2 O empresario deberaacute consultar aos traballadores e permitir a suacutea participacioacuten no marco de todas as cuestioacutens que afecten aacute seguridade e aacute sauacutede no traballo de conformidade co disposto no capiacutetulo V desta Lei
Os traballadores teraacuten dereito a efectuar propostas ao empresario asiacute como aos oacuterganos de participacioacuten e representacioacuten previstos no capiacutetulo V desta Lei dirixidas aacute mellora dos niveis de proteccioacuten da seguridade e a sauacutede da empresa
Artigo 19 Formacioacuten dos traballadores
1 En cumprimento do deber de proteccioacuten o empresario deberaacute garantir que cada traballador reciba
21
unha formacioacuten teoacuterica e praacutectica suficiente e axeitada en materia preventiva tanto no momento da suacutea contratacioacuten calquera que sexa a modalidade ou duracioacuten desta como cando se produzan cambios nas funcioacutens que desempentildee ou se introduzan novas tecnoloxiacuteas ou cambios nos equipos de traballo
A formacioacuten deberaacute estar centrada especificamente no posto de traballo ou funcioacuten de cada traballador adaptarse aacute evolucioacuten dos riscos e aacute aparicioacuten doutros novos e repetirse periodicamente se fose necesario
2 A formacioacuten aacute que se refire o paraacutegrafo anterior deberase impartir sempre que sexa posible dentro da xeira ou no seu defecto noutras horas pero co desconto naquela do tempo investido nesta A formacioacuten poderaa impartir a empresa mediante medios propios ou concertaacutendoa con servicios alleos e o seu custo non recaeraacute de ninguacuten xeito sobre os traballadores
Artigo 20 Medidas de emerxencia
O empresario tendo en conta o tamantildeo e a actividade da empresa asiacute como a posible presencia de persoas alleas a esta deberaacute analizar as posibles situacioacutens de emerxencia e adoptar as medidas necesarias en materia de primeiros auxilios loita contra incendios e evacuacioacuten dos traballadores designando para isto ao persoal encargado de pontildeer en praacutectica estas medidas e comprobando periodicamente se eacute o caso o seu correcto funcionamento O devandito persoal debera posuiacuter a formacioacuten necesaria ser suficiente en nuacutemero e dispontildeer do material axeitado en funcioacuten das circunstancias antes sinalada
Para a aplicacioacuten das medidas adoptadas o empresario deberaacute organizar as relacioacutens que sexan necesarias con servicios externos aacute empresa en particular en materia de primeiros auxilios asistencia meacutedica de urxencia salvamento e loita contra incendios de xeito que quede garantida a rapidez e eficacia destas
Artigo 21 Risco grave e inminente
1 Cando os traballadores estean ou poidan estar expostos a un risco grave e inminente con ocasioacuten do seu traballo o empresario estaraacute na obriga de
a) Informar o antes posible a todos os traballadores afectados en canto aacute existencia do devandito risco e das medidas adoptadas ou que se eacute o caso se deban adoptar en materia de proteccioacuten
b) Adoptar as medidas e dar as instruccioacutens necesarias para que no caso de perigo grave inminente e inevitable os traballadores poidan interromper a suacutea actividade e se fose necesario abandonar de inmediato o lugar de traballo Neste suposto non se poderaacute esixir aos traballadores que prosigan a suacutea actividade mentres persista o perigo agaacutes excepcioacuten debidamente xustificada por razoacutens de seguridade e determinada regulamentariamente
c) Dispontildeer o necesario para que o traballador que non se puidese pontildeer en contacto co seu superior xeraacuterquico ante unha situacioacuten de perigo grave e inminente para a suacutea seguridade a doutros traballadores ou a de terceiros aacute empresa estea en condicioacutens tendo en conta os seus contildeecementos e os medios teacutecnicos postos aacute suacutea disposicioacuten de adoptar as medidas necesarias para evitar as consecuencias do devandito perigo
2 De acordo co previsto no apartado 1 do artigo 14 desta Lei o traballador teraacute dereito a interromper a suacutea actividade e abandonar o lugar de traballo en caso necesario cando considere que a dita
22
actividade entrantildea un risco grave e inminente para a suacutea vida ou a suacutea sauacutede
3 Cando no caso a que se refire o apartado 1 deste artigo o empresario non adopte ou non permita a adopcioacuten das medidas necesarias para garantir a seguridade e a sauacutede dos traballadores os representantes legais destes poderaacuten acordar por maioriacutea dos seus membros a paralizacioacuten da actividade dos traballadores afectados polo devandito risco Tal acordo seraacute comunicado de inmediato aacute empresa e aacute autoridade laboral a cal no prazo de vintecatro horas anularaacute ou ratificaraacute a paralizacioacuten acordada
O acordo a que se refire o paraacutegrafo anterior poderaacute ser adoptado por decisioacuten maioritaria dos Delegados de Prevencioacuten cando non resulte posible reunir coa urxencia requirida ao oacutergano de representacioacuten do persoal
4 Os traballadores ou os seus representantes non poderaacuten sufrir prexuiacutezo alguacuten derivado da adopcioacuten das medidas a que se refiren os apartados anteriores a menos que obrasen de mala fe ou cometesen neglixencia grave
Artigo 22 Vixilaacutencia da sauacutede
1 O empresario garantiralles aos traballadores ao seu servicio a vixilancia perioacutedica do seu estado de sauacutede en funcioacuten dos riscos inherentes ao traballo
Esta vixilancia soacute se poderaacute levar a cabo cando o traballador preste o seu consentimento Deste caraacutecter voluntario soacute se exceptuaraacuten previo informe dos representantes dos traballadores os supostos nos que a realizacioacuten dos recontildeecementos sexa imprescindible para avaliar os efectos das condicioacutens de traballo sobre a sauacutede dos traballadores ou para verificar se o estado de sauacutede do traballador pode constituiacuter un perigo para este para os demais traballadores ou para outras persoas relacionadas coa empresa ou cando asiacute estea establecido nunha disposicioacuten legal en relacioacuten coa proteccioacuten de riscos especiacuteficos e actividades de especial perigosidade
En todo caso deberase optar pola realizacioacuten daqueles recontildeecementos ou probas que causen as menores molestias ao traballador e que sexan proporcionais ao risco
2 As medidas de vixilancia e control da sauacutede dos traballadores levaranse a cabo respectando sempre o dereito aacute intimidade e aacute dignidade da persoa do traballador e aacute confidencialidade de toda a informacioacuten relacionada co seu estado de sauacutede
3 Os resultados da vixilancia a que se refire o apartado anterior seraacuten comunicados aos traballadores afectados
4 Os datos relativos aacute vixilancia da sauacutede dos traballadores non poderaacuten ser empregados con fins discriminatorios nin en prexuiacutezo do traballador
O acceso aacute informacioacuten meacutedica de caraacutecter persoal limitarase ao persoal meacutedico e aacutes autoridades sanitarias que leven a cabo a vixilancia da sauacutede dos traballadores sen que se poida facilitar ao empresario ou a outras persoas sen consentimento expreso do traballador
Malia o anterior o empresario e as persoas ou oacuterganos con responsabilidades en materia de prevencioacuten seraacuten informados das conclusioacutens que se deriven dos recontildeecementos efectuados en relacioacuten coa aptitude do traballador para o desempeno do posto de traballo ou coa necesidade de introducir ou
23
mellorar as medidas de proteccioacuten e prevencioacuten a fin de que poidan desenvolver correctamente as suacuteas funcioacutens en materia preventiva
5 Nos supostos en que a natureza dos riscos inherentes ao traballo o faga necesario o dereito dos traballadores aacute vixilancia perioacutedica do seu estado de sauacutede deberaacute ser alongado maacuteis alaacute do remate da relacioacuten laboral nos termos que regulamentariamente se determinen
6 As medidas de vixilancia e control da sauacutede dos traballadores levaranse a cabo por persoal sanitario con competencia teacutecnica formacioacuten e capacidade acreditada
Artigo 23 Documentacioacuten
1 O empresario deberaacute elaborar e conservar aacute disposicioacuten da autoridade laboral a seguinte documentacioacuten relativa aacutes obrigas establecidas nos artigos anteriores
13
a) Plano de prevencioacuten de riscos laborais conforme ao previsto no apartado 1 do artigo 16 desta Lei
b) Avaliacioacuten dos riscos para a seguridade e a sauacutede no traballo incluiacutedo o resultado dos controis perioacutedicos das condicioacutens de traballo e da actividade dos traballadores de acordo co disposto no paraacutegrafo a) do apartado 2 do artigo 16 desta Lei
c) Planificacioacuten da actividade preventiva incluiacutedas as medidas de proteccioacuten e de prevencioacuten a adoptar e no seu caso material de proteccioacuten que deba utilizarse de conformidade co paraacutegrafo b) do apartado 2 do artigo 16 desta Lei
d) Praacutectica dos controis do estado de sauacutede dos traballadores previstos no artigo 22 desta Lei e conclusioacutens obtidas deses nos termos recollidos no derradeiro paraacutegrafo do apartado 4 do devandito artigo
e) Relacioacuten de accidentes de traballo e enfermidades profesionais que causaran ao traballador unha incapacidade laboral superior a un diacutea de traballo Nestes casos o empresario realizaraacute ademais a notificacioacuten a que se refire o apartado 3 deste artigo
2 No momento de cesamento da suacutea actividade as empresas deberaacuten achegar aacute autoridade laboral a documentacioacuten sinalada no apartado anterior
3 O empresario estaraacute na obriga de notificar por escrito aacute autoridade laboral os danos para a sauacutede dos traballadores ao seu servicio que se produciran por mor do desenvolvemento do seu traballo conforme ao procedemento que se determine regulamentariamente
4 A documentacioacuten a que fai referencia este artigo deberaacute tameacuten ser posta a disposicioacuten das autoridades sanitarias co fin de que estas poidan cumprir co disposto no artigo 10 desta Lei e no artigo 21 da Lei 141986 do 25 de abril Xeral de Sanidade
Artigo 24 Coordinacioacuten de actividades empresariais
1 Cando nun mesmo centro de traballo desenvolvan actividades traballadores de duacuteas ou maacuteis
24
empresas estas deberaacuten cooperar na aplicacioacuten da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais Para tal fin estableceraacuten os medios de coordinacioacuten que sexan necesarios en canto aacute proteccioacuten e prevencioacuten de riscos laborais e a informacioacuten sobre estes aos seus respectivos traballadores nos termos previstos no apartado 1 do artigo 18 desta Lei
2 O empresario titular do centro de traballo adoptaraacute as medidas necesarias para que aqueloutros empresarios que desenvolvan actividades no seu centro de traballo reciban a informacioacuten e as instruccioacutens axeitadas en relacioacuten cos riscos existentes no centro de traballo e coas medidas de proteccioacuten e prevencioacuten correspondentes asiacute como sobre as medidas de emerxencia a aplicar para o seu traslado aos seus respectivos traballadores
3 As empresas que contraten ou subcontraten con outras a realizacioacuten de obras ou servicios correspondentes aacute propia actividade daquelas e que se desenvolvan nos seus propios centros de traballo deberaacuten vixiar o cumprimento polos devanditos contratistas e subcontratistas da normativa de prevencioacuten de riscos laborais
4 As obrigas consignadas no derradeiro paraacutegrafo do apartado 1 do artigo 41 desta Lei seraacuten tameacuten de aplicacioacuten respecto das operacioacutens contratadas nos supostos en que os traballadores da empresa contratista ou subcontratista non presten servicios nos centros de traballo da empresa principal sempre que tales traballadores deban operar con maquinaria equipos productos materias primas ou utensilios proporcionados pola empresa principal
5 Os deberes de cooperacioacuten e de informacioacuten e instruccioacuten recollidos nos apartados 1 e 2 aplicaranse respecto dos traballadores autoacutenomos que desenvolvan actividades nos devanditos centros de traballo
6 As obrigas previstas neste artigo seraacuten desenvoltas regulamentariamente
Artigo 25 Proteccioacuten de traballadores especialmente sensibles a determinados riscos
1 O empresario garantiraacute de maneira especiacutefica a proteccioacuten dos traballadores que polas suacuteas propias caracteriacutesticas persoais ou estado bioloacutexico contildeecido incluiacutedos aqueles que tentildean recontildeecida a situacioacuten de discapacidade fiacutesica psiacutequica ou sensorial sexan especialmente sensibles aos riscos derivados do traballo Para tal fin deberaacute ter en conta os ditos aspectos nas avaliacioacutens dos riscos e en funcioacuten destas adoptaraacute as medidas preventivas e de proteccioacuten necesarias
Os traballadores non seraacuten empregados naqueles postos de traballo nos que a causa das suacuteas caracteriacutesticas persoais estado bioloacutexico ou pola suacutea discapacidade fiacutesica psiacutequica ou sensorial debidamente recontildeecida poidan eles os demais traballadores ou outras persoas relacionadas coa empresa pontildeerse en situacioacuten de perigo ou en xeral cando estean manifestamente en estados ou situacioacutens transitorias que non respondan aacutes esixencias psicofiacutesicas dos respectivos postos de traballo
2 Igualmente o empresario deberaacute ter en conta nas avaliacioacutens os factores de risco que poidan incidir na funcioacuten de procreacioacuten dos traballadores en particular pola exposicioacuten a axentes fiacutesicos quiacutemicos e bioloacutexicos que poidan exercer efectos mutaxeacutenicos ou de toxicidade para a procreacioacuten tanto nos aspectos da fertilidade como do desenvolvemento da descendencia co fin de adoptar as medidas
25
preventivas necesarias
Artigo 26 Proteccioacuten da maternidade
1 A avaliacioacuten dos riscos a que se refire o artigo 16 desta Lei deberaacute abranguer a determinacioacuten da natureza o grao e a duracioacuten da exposicioacuten das traballadoras en situacioacuten de embarazo ou parto recente a axentes procedementos ou condicioacutens de traballo que poidan influiacuter negativamente na sauacutede das traballadoras ou do feto en calquera actividade susceptible de presentar un risco especiacutefico Se os resultados da avaliacioacuten revelasen un risco para a seguridade e a sauacutede ou unha posible repercusioacuten sobre o embarazo ou a lactacioacuten das devanditas traballadoras o empresario adoptaraacute as medidas necesarias para evitar a exposicioacuten ao dito risco a traveacutes dunha adaptacioacuten das condicioacutens ou do tempo de traballo da traballadora afectada As devanditas medidas incluiraacuten cando resulte necesario a non realizacioacuten de traballo nocturno ou de traballo a quendas
2 Cando a adaptacioacuten das condicioacutens ou do tempo de traballo non resultase posible ou a pesar de tal adaptacioacuten as condicioacutens dun posto de traballo puidesen influiacuter negativamente na sauacutede da traballadora embarazada ou do feto e asiacute o certifiquen os Servicios Meacutedicos do Instituto Nacional da Seguridade Social ou das Mutuas co informe do meacutedico do Servicio Nacional da Sauacutede que asista facultativamente aacute traballadora esta deberaacute desempentildear un posto de traballo ou funcioacuten diferente e compatible co seu estado O empresario deberaacute determinar previa consulta cos representantes dos traballadores a relacioacuten dos postos de traballo exentos de riscos para estes efectos
O cambio de posto ou funcioacuten levarase a cabo de conformidade coas regras e criterios que se apliquen nos supostos de mobilidade funcional e teraacute efectos ata o momento en que o estado de sauacutede da traballadora permita a suacutea reincorporacioacuten ao anterior posto
No suposto de que aiacutenda aplicando as regras sinaladas no paraacutegrafo anterior non existise posto de traballo ou funcioacuten compatible a traballadora poderaacute ser destinada a un posto non correspondente ao seu grupo ou a categoriacutea equivalente aiacutenda que conservaraacute o dereito ao conxunto de retribucioacutens do seu posto de orixe
3 Se o antedito cambio de posto non resultara teacutecnica ou obxectivamente posible ou no poida razoablemente exixirse por motivos xustificados poderaacute declararse o paso da traballadora afectada aacute situacioacuten de suspensioacuten do contrato por risco durante o embarazo contemplada no artigo 451 d) do Estatuto dos Traballadores durante o periacuteodo necesario para a proteccioacuten da suacutea seguridade ou da suacutea sauacutede e mentres persista a imposibilidade de reincorporarse ao seu posto anterior ou a outro posto compatible co seu estado
4 O disposto nos nuacutemeros 1 e 2 deste artigo seraacute tameacuten de aplicacioacuten durante o periacuteodo de lactacioacuten se as condicioacutens de traballo puidesen influiacuter negativamente na sauacutede da muller ou do fillo e asiacute o certificase o meacutedico que no reacutexime de Seguridade Social aplicable asista facultativamente aacute traballadora
5 As traballadoras embarazadas teraacuten dereito a ausentarse do traballo con dereito a remuneracioacuten para a realizacioacuten de exames prenatais e teacutecnicas de preparacioacuten ao parto previo aviso ao empresario e xustificacioacuten da necesidade da suacutea realizacioacuten dentro da xeira
26
La evaluacioacuten de los riesgos a que se refiere el artiacuteculo 16 de la presente Ley deberaacute comprender la determinacioacuten de la naturaleza el grado y la duracioacuten de la exposicioacuten de las trabajadoras en situacioacuten de embarazo o parto reciente a agentes procedimientos o condiciones de trabajo que puedan influir negativamente en la salud de las trabajadoras o del feto en cualquier actividad susceptible de presentar un riesgo especiacutefico Si los resultados de la evaluacioacuten revelasen un riesgo para la seguridad y la salud o una posible repercusioacuten sobre el embarazo o la lactancia de las citadas trabajadoras el empresario adoptaraacute las medidas necesarias para evitar la exposicioacuten a dicho riesgo a traveacutes de una adaptacioacuten de las condiciones o del tiempo de trabajo de la trabajadora afectada
Dichas medidas incluiraacuten cuando resulte necesario la no realizacioacuten de trabajo nocturno o de trabajo a turnosSustituido por Ley Orgaacutenica 32007 por
2 Cuando la adaptacioacuten de las condiciones o del tiempo de trabajo no resultase posible o a pesar de tal adaptacioacuten las condiciones de un puesto de trabajo pudieran influir negativamente en la salud de la trabajadora embarazada o del feto y asiacute lo certifiquen los Servicios Meacutedicos del Instituto Nacional de la Seguridad Social o de las Mutuas en funcioacuten de la Entidad con la que la empresa tenga concertada la cobertura de los riesgos profesionales con el informe del meacutedico del Servicio Nacional de Salud que asista facultativamente a la trabajadora eacutesta deberaacute desempentildear un puesto de trabajo o funcioacuten diferente y compatible con su estado El empresario deberaacute determinar previa consulta con los representantes de los trabajadores la relacioacuten de los puestos de trabajo exentos de riesgos a estos efectos
El cambio de puesto o funcioacuten se llevaraacute a cabo de conformidad con las reglas y criterios que se apliquen en los supuestos de movilidad funcional y tendraacute efectos hasta el momento en que el estado de salud de la trabajadora permita su reincorporacioacuten al anterior puesto
En el supuesto de que aun aplicando las reglas sentildealadas en el paacuterrafo anterior no existiese puesto de trabajo o funcioacuten compatible la trabajadora podraacute ser destinada a un puesto no correspondiente a su grupo o categoriacutea equivalente si bien conservaraacute el derecho al conjunto de retribuciones de su puesto de origen
Si dicho cambio de puesto no resultara teacutecnica u objetivamente posible o no pueda razonablemente exigirse por motivos justificados podraacute declararse el paso de la trabajadora afectada a la situacioacuten de suspensioacuten del contrato por riesgo durante el embarazo contemplada en el artiacuteculo 451d) del Estatuto de los Trabajadores durante el periacuteodo necesario para la proteccioacuten de su seguridad o de su salud y mientras persista la imposibilidad de reincorporarse a su puesto anterior o a otro puesto compatible con su estadoSustituido por Ley Orgaacutenica 32007 por
Lo dispuesto en los nuacutemeros 1 y 2 de este artiacuteculo seraacute tambieacuten de aplicacioacuten durante el periacuteodo de lactancia natural si las condiciones de trabajo pudieran influir negativamente en la salud de la mujer o del hijo y asiacute lo certifiquen los Servicios Meacutedicos del Instituto Nacional de la Seguridad Social o de las Mutuas en funcioacuten de la Entidad con la que la empresa tenga concertada la cobertura de los riesgos profesionales con el informe del meacutedico del Servicio Nacional de Salud que asista facultativamente a la trabajadora o a su
27
hijo Podraacute asimismo declararse el pase de la trabajadora afectada a la situacioacuten de suspensioacuten del contrato por riesgo durante la lactancia natural de hijos menores de nueve meses contemplada en el artiacuteculo 451d) del Estatuto de Ios Trabajadores si se dan las circunstancias previstas en el nuacutemero 3 de este artiacuteculo
Las trabajadoras embarazadas tendraacuten derecho a ausentarse del trabajo con derecho a remuneracioacuten para la realizacioacuten de exaacutemenes prenatales y teacutecnicas de preparacioacuten al parto previo aviso al empresario y justificacioacuten de la necesidad de su realizacioacuten dentro de la jornada de trabajo
Artigo 27 Proteccioacuten dos menores
1 Antes da incorporacioacuten ao traballo de mozos menores de dezaoito anos e previamente a calquera modificacioacuten importante das suacuteas condicioacutens de traballo o empresario deberaacute efectuar unha avaliacioacuten dos postos de traballo a desempentildear por estes a fin de determinar a natureza o grao e a duracioacuten da suacutea exposicioacuten en calquera actividade susceptible de presentar un risco especiacutefico ao respecto a axentes procesos ou condicioacutens de traballo que poidan pontildeer en perigo a seguridade ou a sauacutede destes traballadores
Para tal fin a avaliacioacuten teraacute especialmente en conta os riscos especiacuteficos para a seguridade a sauacutede e o desenvolvemento dos mozos derivados da suacutea falta de experiencia da suacutea inmadurez para avaliar os riscos existentes ou potenciais e do seu desenvolvemento aiacutenda incompleto
En todo caso o empresario informaraacute aos devanditos mozos e aos seus pais ou titores que intervintildeesen na contratacioacuten conforme ao disposto na letra b) do artigo 7 do texto refundido da Lei do Estatuto dos Traballadores aprobado polo Real Decreto lexislativo 11995 do 24 de marzo dos posibles riscos e de todas as medidas adoptadas para a proteccioacuten da suacutea seguridade e sauacutede
2 Tendo en conta os factores anteriormente sinalados o Goberno estableceraacute as limitacioacutens aacute contratacioacuten dos mozos menores de dezaoito anos en traballos que presenten riscos especiacuteficos
Artigo 28 Relacioacutens de traballo temporais de duracioacuten determinada e en empresas de traballo temporal
1 Os traballadores con relacioacutens de traballo temporais ou de duracioacuten determinada asiacute como os contratados por empresas de traballo temporal deberaacuten beneficiarse do mesmo nivel de proteccioacuten en materia de seguridade e sauacutede que os restantes traballadores da empresa na que prestan os seus servicios
A existencia dunha relacioacuten de traballo das sinaladas no paraacutegrafo anterior non xustificaraacute de ninguacuten xeito unha diferencia de trato polo que respecta aacutes condicioacutens de traballo no relativo a calquera dos aspectos da proteccioacuten da seguridade e a sauacutede dos traballadores
Esta Lei e as suacuteas disposicioacutens de desenvolvemento aplicaranse plenamente aacutes relacioacutens de traballo sinaladas nos paraacutegrafos anteriores
2 O empresario adoptaraacute as medidas necesarias para garantir que con caraacutecter previo ao inicio da suacutea actividade os traballadores a que se refire o apartado anterior reciban informacioacuten acerca dos riscos aos que estean expostos en particular no relativo aacute necesidade de cualificacioacutens ou aptitudes profesionais determinadas a esixencia de controis meacutedicos especiais ou a existencia de riscos especiacuteficos do posto de
28
traballo a cubrir asiacute como sobre as medidas de proteccioacuten e prevencioacuten fronte a estes
Os devanditos traballadores recibiraacuten en todo caso unha formacioacuten suficiente e axeitada aacutes caracteriacutesticas do posto de traballo a cubrir tendo en conta a suacutea cualificacioacuten e experiencia profesional e os riscos aos que estean expostos
3 Os traballadores a que se refire este artigo teraacuten dereito a unha vixilancia perioacutedica do seu estado de sauacutede nos termos establecidos no artigo 22 desta Lei e nas suacuteas normas de desenvolvemento
4 O empresario deberaacute informar aos traballadores designados para ocuparse das actividades de proteccioacuten e prevencioacuten ou se eacute o caso o servicio de prevencioacuten previsto no artigo 31 desta Lei da incorporacioacuten dos traballadores a que se refire este artigo na medida necesaria para que poidan desenvolver de xeito axeitado aacutes suacuteas funcioacutens respecto de todos os traballadores da empresa
5 Nas relacioacutens de traballo a traveacutes de empresas de traballo temporal a empresa usuaria seraacute responsable das condicioacutens de execucioacuten do traballo en todo o relacionado coa proteccioacuten da seguridade e a sauacutede dos traballadores Corresponderaacute ademais aacute empresa usuaria o cumprimento das obrigas en materia de informacioacuten previstas nos apartados 2 e 4 deste artigo
A empresa de traballo temporal seraacute responsable do cumprimento das obrigas en materia de formacioacuten e vixilancia da sauacutede que se establecen nos apartados 2 e 3 deste artigo Para tal fin e sen prexuiacutezo do disposto no paraacutegrafo anterior a empresa usuaria deberaacute informar aacute empresa de traballo temporal e esta aos traballadores afectados antes da adscricioacuten destes acerca das caracteriacutesticas propias dos postos de traballo a desempentildear e das cualificacioacutens requiridas
A empresa usuaria deberaacute informar aos representantes dos traballadores nesta da adscricioacuten dos traballadores postos a disposicioacuten pola empresa de traballo temporal Os ditos traballadores poderanse dirixir a estes representantes no exercicio dos dereitos recontildeecidos nesta Lei
Artigo 29 Obrigas dos traballadores en materia de prevencioacuten de riscos
1 Corresponde a cada traballador velar segundo as suacuteas posibilidades e mediante o cumprimento das medidas de prevencioacuten que en cada caso sexan adoptadas pola suacutea propia seguridade e sauacutede no traballo e pola daqueloutras persoas aacutes que poida afectar a suacutea actividade profesional a causa dos seus actos e omisioacutens no traballo de conformidade coa suacutea formacioacuten e as instruccioacutens do empresario
2 Os traballadores de acordo coa suacutea formacioacuten e seguindo as instruccioacutens do empresario deberaacuten en particular
1ordm Empregar de forma axeitada de acordo coa suacutea natureza e os riscos previsibles as maacutequinas aparellos ferramentas substancias perigosas equipos de transporte e en xeral calquera outros medios cos que desenvolvan a suacutea actividade
2ordm Empregar correctamente os medios e equipos de proteccioacuten facilitados polo empresario de acordo coas instruccioacutens recibidas deste
3ordm Non pontildeer foacutera de funcionamento e empregar correctamente os dispositivos de seguridade existentes ou que se instalen nos medios relacionados coa suacutea actividade ou nos lugares de traballo en que esta tentildea lugar
29
4ordm Informar de inmediato ao seu superior xeraacuterquico directo e aos traballadores designados para realizaren actividades de proteccioacuten e de prevencioacuten ou se eacute o caso ao servicio de prevencioacuten acerca de calquera situacioacuten que ao seu xuiacutezo entrantildee por motivos razoables un risco para a seguridade e a sauacutede dos traballadores
5ordm Contribuiacuter ao cumprimento das obrigas establecidas pola autoridade competente co fin de protexer a seguridade e a sauacutede dos traballadores no traballo
6ordm Cooperar co empresario para que este poida garantir unhas condicioacutens de traballo que sexan seguras e non entrantildeen riscos para a seguridade e a sauacutede dos traballadores
3 O cumprimento polos traballadores das obrigas en materia de prevencioacuten de riscos a que se refiren os apartados anteriores teraacute a consideracioacuten de incumprimento laboral para os efectos previstos no artigo 581 do Estatuto dos Traballadores ou de falta se eacute o caso conforme ao establecido na correspondente normativa sobre reacutexime disciplinario dos funcionarios puacuteblicos ou do persoal estatutario ao servicio das Administracioacutens puacuteblicas O disposto neste apartado seraacute igualmente aplicable aos socios das cooperativas en que a suacutea actividade consista na prestacioacuten do seu traballo coas precisioacutens que se establezan nos seus Regulamentos de Reacutexime Interno
CAPIacuteTULO IV
Servicios de prevencioacuten
Artigo 30 Proteccioacuten e prevencioacuten de riscos profesionais
1 En cumprimento do deber de prevencioacuten de riscos profesionais o empresario designaraacute un ou varios traballadores para ocupaacuterense da devandita actividade constituiraacute un servicio de prevencioacuten ou concertaraacute o dito servicio cunha entidade especializada allea aacute empresa
2 Os traballadores designados deberaacuten ter a capacidade necesaria dispor do tempo e dos medios precisos e ser suficientes en nuacutemero tendo en conta o tamantildeo da empresa asiacute como os riscos a que estaacuten expostos os traballadores e a suacutea distribucioacuten nesta co alcance que se determine nas disposicioacutens a que se refire a letra e) do apartado 1 do artigo 6 desta Lei
Os traballadores a que se refire o paraacutegrafo anterior colaboraraacuten entre si e se eacute o caso cos servicios de prevencioacuten
3 Para a realizacioacuten da actividade de prevencioacuten o empresario deberaacute facilitar aos traballadores designados o acceso aacute informacioacuten e documentacioacuten a que se refiren os artigos 18 e 23 desta Lei
4 Os traballadores designados non poderaacuten sufrir ninguacuten prexuiacutezo derivado das suacuteas actividades de proteccioacuten e prevencioacuten dos riscos profesionais na empresa En exercicio desta funcioacuten os devanditos traballadores gozaraacuten en particular das garantiacuteas que para os representantes dos traballadores establecen as letras a) b) e c) do artigo 68 e o apartado 4 do artigo 56 do texto refundido da Lei do Estatuto dos Traballadores
Esta garantiacutea acadaraacute tameacuten aos traballadores integrantes do servicio de prevencioacuten cando a
30
empresa decida constituiacutelo de acordo co disposto no artigo seguinte
Os traballadores a que se refiren os paraacutegrafos anteriores deberaacuten gardar sixilo profesional sobre a informacioacuten relativa aacute empresa aacute que tiveran acceso como consecuencia do desempentildeo das suacuteas funcioacutens
5 Nas empresas de menos de seis traballadores o empresario poderaacute asumir persoalmente as funcioacutens sinaladas no apartado 1 sempre que desenvolva de forma cotiaacute a suacutea actividade no centro de traballo e tentildea a capacidade necesaria en funcioacuten dos riscos a que estean expostos os traballadores e a perigosidade das actividades co alcance que se determine nas disposicioacutens a que se refire a letra e) do apartado 1 do artigo 6 desta Lei
6 O empresario que non concertase o Servicio de prevencioacuten cunha entidade especializada allea aacute empresa deberaacute someter o seu sistema de prevencioacuten ao control dunha auditoriacutea ou avaliacioacuten externa nos termos que regulamentariamente se determinen
Artigo 31 Servicios de prevencioacuten
1 Se a designacioacuten dun ou varios traballadores fose insuficiente para a realizacioacuten das actividades de prevencioacuten en funcioacuten do tamantildeo da empresa dos riscos a que estean expostos os traballadores ou da perigosidade das actividades desenvolvidas co alcance que se estableza nas disposicioacutens a que se refire a letra e) do apartado 1 do artigo 6 desta Lei o empresario deberaacute recorrer a un ou varios servicios de prevencioacuten propios ou alleos aacute empresa que colaboraraacuten cando sexa necesario
Para o establecemento destes servicios nas Administracioacutens puacuteblicas terase en conta a suacutea estructura organizativa e a existencia se eacute o caso de aacutembitos sectoriais e descentralizados
2 Entenderase como servicio de prevencioacuten o conxunto de medios humanos e materiais necesarios para realizar as actividades preventivas a fin de garantir a axeitada proteccioacuten da seguridade e a sauacutede dos traballadores asesorando e asistindo para isto ao empresario aos traballadores e aos seus representantes e aos oacuterganos de representacioacuten especializados Para o exercicio das suacuteas funcioacutens o empresario deberaacute facilitar ao devandito servicio o acceso aacute informacioacuten e documentacioacuten a que se refire o apartado 3 do artigo anterior
3 Os servicios de prevencioacuten deberaacuten estar en condicioacutens de proporcionar aacute empresa o asesoramento e apoio que precise en funcioacuten dos tipos de risco nela existentes e no referente a
Texto reemplazado por la Ley 542003
a) O desentildeo implantacioacuten e aplicacioacuten dun plano de prevencioacuten de riscos laborais que permita a integracioacuten da prevencioacuten na empresa
b) A avaliacioacuten dos factores de risco que poidan afectar aacute seguridade e a sauacutede dos traballadores nos termos previstos no artigo 16 desta Lei
Texto reemplazado por la Ley 542003c) A planificacioacuten da actividade preventiva e a determinacioacuten das prioridades na adopcioacuten das
medidas preventivas e a vixilaacutencia da suacutea eficacia
31
d) A informacioacuten e formacioacuten dos traballadores
e) A prestacioacuten dos primeiros auxilios e planos de emerxencia f) A vixilancia da sauacutede dos traballadores en relacioacuten cos riscos derivados do traballo
4 O servicio de prevencioacuten teraacute caraacutecter interdisciplinario tendo os seus medios que ser apropiados para cumprir as suacuteas funcioacutens Para isto a formacioacuten especialidade capacitacioacuten dedicacioacuten e nuacutemero de compontildeentes destes servicios asiacute como os seus recursos teacutecnicos deberaacuten ser suficientes e axeitados aacutes actividades preventivas a desenvolver en funcioacuten das seguintes circunstancias
a) Tamantildeo da empresa
b) Tipos de risco aos que se poidan atopar expostos os traballadores
c) Distribucioacuten de riscos na empresa
5 Para poder actuar como servicios de prevencioacuten as entidades especializadas deberaacuten ser obxecto de acreditacioacuten pola Administracioacuten laboral mediante a comprobacioacuten de que reuacutenen os requisitos que se establezan regulamentariamente e previa aprobacioacuten da Administracioacuten sanitaria en canto aos aspectos de caraacutecter sanitario
Artigo 32 Actuacioacuten preventiva das Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais
As Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social poderaacuten desenvolver para as empresas a elas asociadas as funcioacutens correspondentes aos servicios de prevencioacuten con suxeicioacuten ao disposto no apartado 5 do artigo 31
Os representantes dos empresarios e dos traballadores teraacuten dereito a participar no control e seguimento da xestioacuten desenvolvida polas Mutuas de Accidentes da Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social nas funcioacutens a que se refire o paraacutegrafo anterior conforme ao previsto no artigo 39 cinco da Lei 421994 do 30 de decembro de Medidas fiscais administrativas e de orde social
Texto Antildeadido por la Ley 542003
Artigo 32 bis Presencia dos recursos preventivos
1 A presencia no centro de traballo dos recursos preventivos calquera que sexa a modalidade de organizacioacuten de ditos recursos seraacute necesaria nos seguintes casos
a) Cando os riscos podan verse agravados ou modificados no desenvolvemento do proceso ou a actividade pola concorrencia de operacioacutens diversas que se desenvolven sucesiva o simultaneamente e que fagan preciso o control da correcta aplicacioacuten dos meacutetodos de traballo
b) Cando se realicen actividades ou procesos que regulamentariamente sexan considerados como perigosos ou con riscos especiais
c) Cando a necesidade de dita presencia sexa requirida pola Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social se as circunstancias do caso asiacute o esixiran debido aacutes condicioacutens de traballo detectadas
32
2 Consideacuteranse recursos preventivos aos que o empresario poderaacute asignar a presencia os seguintes
a) Un ou varios traballadores designados da empresa
b) Un ou varios membros do servicio de prevencioacuten propio da empresa
c) Un ou varios membros do ou dos servicios de prevencioacuten alleos concertados pola empresa Cando a presencia se realice por diferentes recursos preventivos estes deberaacuten colaborar entre si
3 Os recursos preventivos a que se refire o apartado anterior deberaacuten ter a capacidade suficiente dispontildeer dos medios necesarios e ser suficientes en nuacutemero para vixiar o cumprimento das actividades preventivas debendo permanecer no centro de traballo durante o tempo no que se mantentildea a situacioacuten que determine a suacutea presencia
4 No obstante o sinalado nos apartados anteriores o empresario poderaacute asignar a presencia de forma expresa a un ou varios traballadores da empresa que sen formar parte do servicio de prevencioacuten propio ni ser traballadores designados reuacutenan os contildeecementos a cualificacioacuten e a experiencia necesarios nas actividades ou procesos a que se refire o apartado 1 e conten coa formacioacuten preventiva correspondente como miacutenimo aacutes funciones do nivel baacutesico
Neste suposto tales traballadores manteraacuten a necesaria colaboracioacuten cos recursos preventivos do empresario
CAPIacuteTULO V
Consulta e participacioacuten dos traballadores
Artigo 33 Consulta dos traballadores
1 O empresario deberaacute consultar aos traballadores coa debida antelacioacuten a adopcioacuten das decisioacutens relativas a
a) A planificacioacuten e a organizacioacuten do traballo na empresa e a introduccioacuten de novas tecnoloxiacuteas en todo o relacionado coas consecuencias que estas puidesen ter para a seguridade e a sauacutede dos traballadores derivadas da escolla dos equipos a determinacioacuten e a adecuacioacuten das condicioacutens de traballo e o impacto dos factores ambientais no traballo
b) A organizacioacuten e desenvolvemento das actividades de proteccioacuten da sauacutede e prevencioacuten dos riscos profesionais na empresa incluiacuteda a designacioacuten dos traballadores encargados das devanditas actividades ou o recurso a un servicio de prevencioacuten externo
c) A designacioacuten dos traballadores encargados das medidas de emerxencia
d) Os procedementos de informacioacuten e documentacioacuten a que se refiren os artigos 18 apartado 1 e 23 apartado 1 desta Lei
e) O proxecto e a organizacioacuten da formacioacuten en materia preventiva
f) Calquera outra accioacuten que poida ter efectos substanciais sobre a seguridade e a sauacutede dos
33
traballadores
2 Nas empresas que conten con representantes dos traballadores as consultas a que se refire o apartado anterior levaranse a cabo cos ditos representantes
Artigo 34 Dereitos de participacioacuten e representacioacuten
1 Os traballadores tentildeen dereito a participar na empresa nas cuestioacutens relacionadas coa prevencioacuten de riscos no traballo
Nas empresas ou centros de traballo que conten con seis ou maacuteis traballadores a participacioacuten destes canalizarase a traveacutes dos seus representantes e da representacioacuten especializada que se regula neste capiacutetulo
2 Aos Comiteacutes de Empresa aos Delegados de Persoal e aos representantes sindicais corresponderalles nos termos que respectivamente lles recontildeecen o Estatuto dos Traballadores a Lei de Oacuterganos de Representacioacuten do Persoal ao Servicio das Administracioacutens Puacuteblicas e a Lei Orgaacutenica de Liberdade Sindical a defensa dos intereses dos traballadores en materia de prevencioacuten de riscos no traballo Para isto os representantes do persoal exerceraacuten as competencias que as devanditas normas establecen en materia de informacioacuten consulta e negociacioacuten vixilancia e control e exercicio de accioacutens perante as empresas e os oacuterganos e tribunais competentes
3 O dereito de participacioacuten que se regula neste capiacutetulo exercerase no aacutembito das Administracioacutens puacuteblicas coas adaptacioacutens que procedan en atencioacuten aacute diversidade das actividades que desenvolven e as diferentes condicioacutens en que estas se realizan a complexidade e dispersioacuten da suacutea estructura organizativa e as suacuteas peculiaridades en materia de representacioacuten colectiva nos termos previstos na Lei 71990 do 19 de xullo sobre negociacioacuten colectiva e participacioacuten na determinacioacuten das condicioacutens de traballo dos empregados puacuteblicos podendo establecer aacutembitos sectoriais e descentralizados en funcioacuten do nuacutemero de efectivos e centros
Para levar a cabo a indicada adaptacioacuten no aacutembito da Administracioacuten Xeral do Estado o Goberno teraacute en conta os seguintes criterios
a) De ninguacuten xeito a dita adaptacioacuten poderaacute afectar aacutes competencias facultades e garantiacuteas que se recontildeecen nesta Lei aos Delegados de Prevencioacuten e aos Comiteacutes de Seguridade e Sauacutede
b) Deberase establecer o aacutembito especiacutefico que resulte axeitado en cada caso para o exercicio da funcioacuten de participacioacuten en materia preventiva dentro da estructura organizativa da Administracioacuten Con caraacutecter xeral o devandito aacutembito seraacute o dos oacuterganos de representacioacuten do persoal ao servicio das Administracioacutens puacuteblicas aiacutenda que se poderaacuten establecer outros distintos en funcioacuten das caracteriacutesticas da actividade e frecuencia dos riscos a que poidan estar expostos os traballadores
c) Cando no indicado aacutembito existan diferentes oacuterganos de representacioacuten do persoal deberase garantir unha actuacioacuten coordinada de todos eles en materia de prevencioacuten e proteccioacuten da seguridade e a sauacutede no traballo posibilitando que a participacioacuten se realice de forma conxunta entre uns e outros no aacutembito especiacutefico establecido para o efecto
d) Con caraacutecter xeral constituirase un uacutenico Comiteacute de Seguridade e Sauacutede no aacutembito dos oacuterganos de representacioacuten previstos na Lei de Oacuterganos de Representacioacuten do Persoal ao Servicio das
34
Administracioacutens Puacuteblicas que estaraacute integrado polos Delegados de Prevencioacuten designados no dito aacutembito tanto para o persoal con relacioacuten de caraacutecter administrativo ou estatutario como para o persoal laboral e por representantes da Administracioacuten en nuacutemero non superior ao de Delegados Malia isto poderanse constituiacuter Comiteacutes de Seguridade e Sauacutede noutros aacutembitos cando as razoacutens da actividade e o tipo e frecuencia dos riscos asiacute o aconsellen
Artigo 35 Delegados de Prevencioacuten
1 Os Delegados de Prevencioacuten son os representantes dos traballadores con funcioacutens especiacuteficas en materia de prevencioacuten de riscos no traballo
2 Os Delegados de Prevencioacuten seraacuten designados por e entre os representantes do persoal no aacutembito dos oacuterganos de representacioacuten previstos nas normas a que se refire o artigo anterior de acordo coa seguinte escala
De 50 a 100 traballadores 2 Delegados de prevencioacutenDe 101 a 500 traballadores 3 Delegados de PrevencioacutenDe 501 a 1000 traballadores 4 Delegados de PrevencioacutenDe 1001 a 2000 traballadores 5 Delegados de PrevencioacutenDe 2001 a 3000 traballadores 6 Delegados de PrevencioacutenDe 3001 a 4000 traballadores 7 Delegados de PrevencioacutenDe 4001 en adiante 8 Delegados de Prevencioacuten
Nas empresas de ata trinta traballadores o Delegado de Prevencioacuten seraacute o Delegado de PersoalNas empresas de trinta e un a corenta e nove traballadores haberaacute un Delegado de Prevencioacuten que
seraacute elixido por e entre os Delegados de Persoal
3 Para os efectos de determinar o nuacutemero de Delegados de Prevencioacuten teranse en conta os seguintes criterios
a) Os traballadores vinculados por contratos de duracioacuten determinada superior a un ano computaranse como traballadores fixos do cadro de persoal
b) Os contratados por prazo de ata un ano computaranse segundo o nuacutemero de diacuteas traballados no periacuteodo dun ano anterior aacute designacioacuten Cada douscentos diacuteas traballados ou fraccioacuten computaranse como un traballador maacuteis
4 Malia o disposto neste artigo nos convenios colectivos poderanse establecer outros sistemas de designacioacuten dos Delegados de Prevencioacuten sempre que se garanta que a facultade de designacioacuten corresponde aos representantes do persoal ou aos propios traballadores
Asiacute mesmo na negociacioacuten colectiva ou mediante os acordos a que se refire o artigo 83 apartado 3 do Estatuto dos Traballadores poderase acordar que as competencias recontildeecidas nesta Lei aos Delegados de Prevencioacuten sexan exercidas por oacuterganos especiacuteficos creados no propio convenio ou nos acordos nomeados Os devanditos oacuterganos poderaacuten asumir nos termos e conforme aacutes modalidades que se acorde competencias xerais respecto do conxunto dos centros de traballo incluiacutedos no aacutembito de aplicacioacuten do convenio ou do acordo co fin de fomentar o mellor cumprimento nestes da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais
35
Igualmente no aacutembito das Administracioacutens puacuteblicas poderanse establecer nos termos sinalados na Lei 71990 do 19 de xullo sobre negociacioacuten colectiva e participacioacuten na determinacioacuten das condicioacutens de traballo dos empregados puacuteblicos outros sistemas de designacioacuten dos Delegados de Prevencioacuten e acordarse que as competencias que a dita Lei atribuacutee a estes poidan ser exercidas por oacuterganos especiacuteficos
Artigo 36 Competencias e facultades dos Delegados de Prevencioacuten
1 Son competencias dos Delegados de Prevencioacuten
a) Colaborar coa direccioacuten da empresa na mellora da accioacuten preventiva
b) Promover e fomentar a cooperacioacuten dos traballadores na execucioacuten da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais
c) Ser consultados polo empresario con caraacutecter previo aacute suacutea execucioacuten acerca das decisioacutens a que se refire o artigo 33 desta Lei
d) Exercer un labor de vixilancia e control sobre o cumprimento da normativa de prevencioacuten de riscos laborais
Nas empresas que de acordo co disposto no apartado 2 do artigo 38 desta Lei non conten con Comiteacute de Seguridade e Sauacutede por non acadaren o nuacutemero miacutenimo de traballadores establecido para tal efecto as competencias atribuiacutedas a aquel nesta Lei seraacuten exercidas polos Delegados de Prevencioacuten
2 No exercicio das competencias atribuiacutedas aos Delegados de Prevencioacuten estes estaraacuten facultados para
a) Acompantildear os teacutecnicos nas avaliacioacutens de caraacutecter preventivo do medio ambiente de traballo asiacute como nos termos previstos no artigo 40 desta Lei aos Inspectores de Traballo e Seguridade Social nas visitas e verificacioacutens que realicen nos centros de traballo para comprobar o cumprimento da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais podendo formular ante eles as observacioacutens que estimen oportunas
b) Ter acceso coas limitacioacutens previstas no apartado 4 do artigo 22 desta Lei aacute informacioacuten e documentacioacuten relativa aacutes condicioacutens de traballo que sexan necesarias para o exercicio das suacuteas funcioacutens e en particular aacute prevista nos artigos 18 e 23 desta Lei Cando a informacioacuten estea suxeita aacutes limitacioacutens devanditas soacute poderaacute ser subministrada de maneira que se garanta o respecto da confidencialidade
c) Ser informados polo empresario sobre os danos producidos na sauacutede dos traballadores unha vez que aquel tivese contildeecemento deles podendo presentarse aiacutenda foacutera da suacutea xeira no lugar dos feitos para contildeecer as circunstancias destes
d) Recibir do empresario as informacioacutens obtidas por este procedentes das persoas ou oacuterganos encargados das actividades de proteccioacuten e prevencioacuten na empresa asiacute como dos organismos competentes para a seguridade e a sauacutede dos traballadores sen prexuiacutezo do disposto no artigo 40 desta Lei en materia de colaboracioacuten coa Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
e) Realizar visitas aos lugares de traballo para exercer un labor de vixilancia e control do estado das condicioacutens de traballo podendo para tal fin acceder a calquera zona destes e comunicarse durante a xeira
36
cos traballadores de maneira que non se altere o normal desenvolvemento do proceso productivo
f) Solicitar do empresario a adopcioacuten de medidas de caraacutecter preventivo e para a mellora dos niveis de proteccioacuten da seguridade e a sauacutede dos traballadores podendo para tal fin efectuar propostas ao empresario asiacute como ao Comiteacute de Seguridade e Sauacutede para a suacutea discusioacuten neste
g) Propontildeer ao oacutergano de representacioacuten dos traballadores a adopcioacuten do acordo de paralizacioacuten de actividades a que se refire o apartado 3 do artigo 21
3 Os informes que deben emitir os Delegados de Prevencioacuten a teor do disposto na letra c) do apartado l deste artigo deberanse elaborar nun prazo de quince diacuteas ou no tempo imprescindible cando se trate de adoptar medidas dirixidas a previr riscos inminentes Transcorrido o prazo sen ter emitido o informe o empresario poderaacute pontildeer en praacutectica a suacutea decisioacuten
4 A decisioacuten negativa do empresario aacute adopcioacuten das medidas propostas polo Delegado de Prevencioacuten a teor do disposto na letra f) do apartado 2 deste artigo deberaacute ser motivada
Artigo 37 Garantiacuteas e sixilo profesional dos Delegados de Prevencioacuten
1 O previsto no artigo 68 do Estatuto dos Traballadores en materia de garantiacuteas aplicarase aos Delegados de Prevencioacuten na suacutea condicioacuten de representantes dos traballadores
O tempo empregado polos Delegados de Prevencioacuten para o desempentildeo das funcioacutens previstas nesta Lei considerarase como de exercicio de funcioacutens de representacioacuten para os efectos da utilizacioacuten do creacutedito de horas mensuais retribuiacutedas previsto na letra e) do devandito artigo 68 do Estatuto dos Traballadores
Malia o anterior considerarase en todo caso como tempo de traballo efectivo sen imputacioacuten ao dito creacutedito horario o correspondente aacutes xuntanzas do Comiteacute de Seguridade e Sauacutede e a calquera outras convocadas polo empresario en materia de prevencioacuten de riscos asiacute como o destinado aacutes visitas previstas nas letras a) e c) do nuacutemero 2 do artigo anterior
2 O empresario deberaacute proporcionarlles aos Delegados de Prevencioacuten os medios e a formacioacuten en materia preventiva que resulten necesarios para o exercicio das suacuteas funcioacutens
A formacioacuten teraa que facilitar o empresario polos seus propios medios ou mediante concerto con organismos ou entidades especializadas na materia e deberaacute adaptarse aacute evolucioacuten dos riscos e aacute aparicioacuten doutros novos repetiacutendose periodicamente se fose necesario
O tempo dedicado aacute formacioacuten considerarase como tempo de traballo para todos os efectos e o seu custo non poderaacute recaer de ninguacuten xeito sobre os Delegados de Prevencioacuten
3 Os Delegados de Prevencioacuten seralles de aplicacioacuten o disposto no apartado 2 do artigo 65 do Estatuto dos Traballadores en canto ao sixilo profesional debido respecto das informacioacutens a que tivesen acceso como consecuencia da suacutea actuacioacuten na empresa
4 O disposto neste artigo en materia de garantiacuteas e sixilo profesional dos Delegados de Prevencioacuten entenderase referido no caso das relacioacutens de caraacutecter administrativo ou estatutario do persoal ao servicio das Administracioacutens puacuteblicas aacute regulacioacuten contida nos artigos 10 paraacutegrafo segundo e 11 da Lei 91987 do 12 de xuntildeo de Oacuterganos de Representacioacuten Determinacioacuten das Condicioacutens de Traballo e Participacioacuten
37
do Persoal ao Servicio das Administracioacutens Puacuteblicas
Artigo 38 Comiteacute de Seguridade e Sauacutede
1 O Comiteacute de Seguridade e Sauacutede eacute o oacutergano paritario e colexiado de participacioacuten destinado aacute consulta regular e perioacutedica das actuacioacutens da empresa en materia de prevencioacuten de riscos
2 Constituirase un Comiteacute de Seguridade e Sauacutede en todas as empresas ou centros de traballo que conten con 50 ou maacuteis traballadores O Comiteacute estaraacute formado polos Delegados de Prevencioacuten dunha parte e polo empresario eou os seus representantes en nuacutemero igual ao de Delegados de Prevencioacuten da outra
Nas xuntanzas do Comiteacute de Seguridade e Sauacutede participaraacuten con voz pero sen voto os Delegados Sindicais e os responsables teacutecnicos da prevencioacuten na empresa que non estean incluiacutedos na composicioacuten aacute que se refire o paraacutegrafo anterior Nas mesmas condicioacutens poderaacuten participar traballadores da empresa que conten cunha especial cualificacioacuten ou informacioacuten respecto de concretas cuestioacutens que se debatan neste oacutergano e teacutecnicos en prevencioacuten alleos aacute empresa sempre que asiacute o solicite algunha das representacioacutens no Comiteacute
3 O Comiteacute de Seguridade e Sauacutede reunirase trimestralmente e sempre que o solicite algunha das representacioacutens deste O Comiteacute adoptaraacute as suacuteas propias normas de funcionamento
As empresas que conten con varios centros de traballo dotados de Comiteacute de Seguridade e Sauacutede poderaacuten acordar cos seus traballadores a creacioacuten dun Comiteacute Intercentros coas funcioacutens que o acordo lle atribuacutea
Artigo 39 Competencias e facultades do Comiteacute de Seguridade e Sauacutede
1 O Comiteacute de Seguridade e Sauacutede teraacute as seguintes competencias
Texto reemplazado por la Ley 542003
a) Participar na elaboracioacuten posta en praacutectica e avaliacioacuten dos planos e programas de prevencioacuten de riscos na empresa A tal efecto no seu seno se debateraacuten antes da suacutea posta en praacutectica e no referente a suacutea incidencia na prevencioacuten de riscos os proxectos en materia de planificacioacuten organizacioacuten do traballo e introduccioacuten de novas tecnoloxiacuteas organizacioacuten e desenvolvemento das actividades de proteccioacuten e prevencioacuten a que se refire o artigo 16 desta Lei e proxecto e organizacioacuten da formacioacuten en materia preventiva
b) Promover iniciativas sobre meacutetodos e procedementos para a efectiva prevencioacuten dos riscos propontildeendo aacute empresa a mellora das condicioacutens ou a correccioacuten das deficiencias existentes
2 No exercicio das suacuteas competencias o Comiteacute de Seguridade e Sauacutede estaraacute facultado para
a) Contildeecer directamente a situacioacuten relativa aacute prevencioacuten de riscos no centro de traballo realizando para tal efecto as visitas que estime oportunas
b) Contildeecer cantos documentos e informes relativos aacutes condicioacutens de traballo sexan necesarios para o cumprimento das suacuteas funcioacutens asiacute como os procedentes da actividade do servicio de prevencioacuten se eacute o
38
caso
c) Contildeecer e analizar os danos producidos na sauacutede ou na integridade fiacutesica dos traballadores co fin de avaliar as suacuteas causas e propontildeer as medidas preventivas oportunas
d) Contildeecer e informar a memoria e programacioacuten anual dos servicios de prevencioacuten
3 A fin de dar cumprimento ao disposto nesta Lei respecto da colaboracioacuten entre empresas nos supostos de desenvolvemento simultaacuteneo de actividades nun mesmo centro de traballo poderase acordar a realizacioacuten de reunioacutens conxuntas dos Comiteacutes de Seguridade e Sauacutede ou no seu defecto dos Delegados de Prevencioacuten e empresarios das empresas que carezan dos devanditos Comiteacutes ou outras medidas de actuacioacuten coordinada
Artigo 40 Colaboracioacuten coa Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
1 Os traballadores e mais os seus representantes poderaacuten recorrer aacute Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social se consideran que as medidas adoptadas e os medios empregados polo empresario non son suficientes para garantir a seguridade e a sauacutede no traballo
2 Nas visitas aos centros de traballo para a comprobacioacuten do cumprimento da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais o Inspector de Traballo e Seguridade Social comunicaraacute a suacutea presencia ao empresario ou ao seu representante ou aacute persoa inspeccionada ao Comiteacute de Seguridade e Sauacutede ao Delegado de Prevencioacuten ou na suacutea ausencia aos representantes legais dos traballadores a fin de que o poidan acompantildear durante o desenvolvemento da suacutea visita e formularlle as observacioacutens que estimen oportunas a menos que considere que as devanditas comunicacioacutens poidan prexudicar ao eacutexito das suacuteas funcioacutens
3 A Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social informaraacute aos Delegados de Prevencioacuten sobre os resultados das visitas a que fai referencia o apartado anterior e sobre as medidas adoptadas como consecuencia destas asiacute como ao empresario mediante dilixencia no Libro de Visitas da Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social que debe existir en cada centro de traballo
4 As organizacioacutens sindicais e empresariais maacuteis representativas seraacuten consultadas con caraacutecter previo aacute elaboracioacuten dos planos de actuacioacuten da Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social en materia de prevencioacuten de riscos no traballo en especial dos programas especiacuteficos para empresas de menos de seis traballadores e informadas do resultado dos devanditos planos
CAPIacuteTULO VI
Obrigas dos fabricantes importadores e subministradores
Artigo 41 Obrigas dos fabricantes importadores e subministradores
1 Os fabricantes importadores e subministradores de maquinaria equipos productos e utensilios de traballo estaacuten na obriga de asegurar que estes non constituacutean unha fonte de perigo para o traballador sempre que sexan instalados e empregados nas condicioacutens forma e para os fins recomendados por eles
Os fabricantes importadores e subministradores de productos e substancias quiacutemicas de utilizacioacuten no traballo estaacuten na obriga de envasar e etiquetar estes de forma que se permita a suacutea conservacioacuten e
39
manipulacioacuten en condicioacutens de seguridade e se identifique claramente o seu contido e os riscos para a seguridade ou a sauacutede dos traballadores que a suacutea almacenaxe ou utilizacioacuten comporten
Os suxeitos mencionados nos dous paraacutegrafos anteriores deberaacuten subministrar a informacioacuten que indique a forma correcta de emprego polos traballadores as medidas preventivas adicionais que se deban tomar e os riscos laborais que impliquen tanto o seu emprego normal como a suacutea manipulacioacuten ou emprego inadecuado
Os fabricantes importadores e subministradores de elementos para a proteccioacuten dos traballadores estaacuten na obriga de asegurar a efectividade destes sempre que sexan instalados e usados nas condicioacutens e da forma recomendada por eles Para tal efecto deberaacuten subministrar a informacioacuten que indique o tipo de risco ao que van dirixidos o nivel de proteccioacuten fronte a este e a forma correcta do seu emprego e mantemento
Os fabricantes importadores e subministradores deberaacuten proporcionar aos empresarios e estes solicitar daqueles a informacioacuten necesaria para que a utilizacioacuten e manipulacioacuten da maquinaria equipos productos materias primas e utensilios de traballo se produza sen riscos para a seguridade e a sauacutede dos traballadores asiacute como para que os empresarios poidan cumprir coas suacuteas obrigas de informacioacuten respecto dos traballadores
2 O empresario teraacute que garantir que as informacioacutens a que se refire o apartado anterior sexan facilitadas aos traballadores en termos que resulten comprensibles para estes
CAPIacuteTULO VII
Responsabilidades e sancioacutens
Artigo 42 Responsabilidades e a suacutea compatibilidade
1 O incumprimento polos empresarios das suacuteas obrigas en materia de prevencioacuten de riscos laborais daraacute lugar a responsabilidades administrativas asiacute como se eacute o caso a responsabilidades penais e aacutes civiacutes polos danos e perdas que se poidan derivar do devandito incumprimento
2 A empresa principal responderaacute solidariamente cos contratistas e subcontratistas a que se refire o apartado 3 do artigo 24 desta Lei do cumprimento durante o periacuteodo da contrata das obrigas impostas por esta Lei en relacioacuten cos traballadores que aqueles ocupen nos centros de traballo da empresa principal sempre que a infraccioacuten se producise no centro de traballo do devandito empresario principal
$ amp
3 As responsabilidades administrativas que se deriven do procedemento sancionador seraacuten compatibles coas indemnizacioacutens polos danos e perdas causados e de recargo de prestacioacutens econoacutemicas do sistema da Seguridade Social que poidan ser fixadas polo oacutergano competente de conformidade co previsto na normativa reguladora do devandito sistema
40
4 Nas relacioacutens de traballo mediante empresas de traballo temporal e sen prexuiacutecio das responsabilidades propias de estas a empresa usuaria seraacute responsable das condicioacutens de execucioacuten do traballo en todo o relacionado coa proteccioacuten da seguridade e sauacutede dos traballadores asiacute como o recargo de prestacioacutens do sistema de Seguridade Social que podan fixarse en caso de accidente de traballo ou enfermidade profesional que tentildea lugar no seu centro de traballo durante o tempo de vixencia do contrato de posta a disposicioacuten e traian a suacutea causa de falta de medidas de seguridade e hixiene
A correccioacuten de infraccioacutens en materia de prevencioacuten de riscos laborais no aacutembito das Administracioacutens Puacuteblicas se axustaraacute ao procedemento e normas de desenvolvemento do artigo 451 e concordantes da Lei 311995 de PRL
$ amp
5 A declaracioacuten de feitos probados que contentildea unha sentencia firme da orde xurisdiccional contencioso-administrativa relativa aacute existencia de infraccioacuten aacute normativa de prevencioacuten de riscos laborais vincularaacute aacute orde social da xurisdiccioacuten no que se refire ao recargo se eacute o caso da prestacioacuten econoacutemica do sistema da Seguridade Social
$ amp
Artigo 43 Requirimento da Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
1 Cando o Inspector de Traballo e Seguridade Social comprobase a existencia dunha infraccioacuten aacute normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais requiriraacute ao empresario para a emenda das deficiencias observadas agaacutes que pola gravidade e inminencia dos riscos procedese acordar a paralizacioacuten prevista no artigo 44 Todo isto sen prexuiacutezo da proposta de sancioacuten correspondente se eacute o caso
2 O requirimento formulado polo Inspector de Traballo e Seguridade Social farase saber por escrito ao empresario presuntamente responsable sinalando as anomaliacuteas ou deficiencias apreciadas con indicacioacuten do prazo para a suacutea emenda O devandito requirimento pontildeerase asiacute mesmo en contildeecemento dos Delegados de Prevencioacuten
Se se incumprise o requirimento formulado persistindo os feitos infractores o Inspector de Traballo e Seguridade Social de non o efectuar inicialmente redactaraacute a correspondente acta de infraccioacuten por tales feitos
3 Os requirimentos efectuados polos funcionarios puacuteblicos a que se refire o artigo 92 desta Lei en exercicio das suacuteas funcioacutens de apoio e colaboracioacuten coa Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social practicaranse cos requisitos e efectos establecidos no apartado anterior pudendo reflectirse no Libro de Visitas da Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social na forma que se determine regulamentariamente
Artigo 44 Paralizacioacuten de traballos
1 Cando o Inspector de Traballo e Seguridade Social comprobe que a inobservancia da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais implica ao seu xuiacutezo un risco grave e inminente para a seguridade e a sauacutede dos traballadores poderaacute ordenar a paralizacioacuten inmediata de tales traballos ou tarefas A devandita medida comunicarase aacute empresa responsable que a pontildeeraacute en contildeecemento inmediato dos traballadores
41
afectados do Comiteacute de Seguridade e Sauacutede do Delegado de Prevencioacuten ou na suacutea ausencia dos representantes do persoal A empresa responsable daraacute conta ao Inspector de Traballo e Seguridade social do cumprimento desta notificacioacuten
O Inspector de Traballo e Seguridade Social informaraacute da suacutea decisioacuten de forma inmediata aacute autoridade laboral A empresa sen prexuiacutezo do cumprimento inmediato de tal decisioacuten poderaa impugnar perante a autoridade laboral no prazo de tres diacuteas haacutebiles tendo que ser resolta tal impugnacioacuten no prazo maacuteximo de vintecatro horas Tal resolucioacuten seraacute executiva sen prexuiacutezo dos recursos que procedan
A paralizacioacuten dos traballos levantarase pola Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social que a decretase ou polo empresario tan axintildea como se emenden as causas que a motivaron debendo neste uacuteltimo caso comunicalo inmediatamente aacute Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
2 Os supostos de paralizacioacuten regulados neste artigo asiacute como os que se contemplen na normativa reguladora das actividades previstas no apartado 2 do artigo 7 desta Lei entenderanse en todo caso sen prexuiacutezo do pagamento do salario ou das indemnizacioacutens que procedan e das medidas que se poidan arbitrar para a suacutea garantiacutea
Artigo 45 Infraccioacutens administrativas
1 Son infraccioacutens laborais en materia de prevencioacuten de riscos laborais as accioacutens ou omisioacutens dos empresarios as das entidades que actuacuteen como servicios de prevencioacuten alleos aacutes empresas as auditoriacuteas e as formativas en dita materia e alleas aacutes empresas asiacute como as dos promotores e propietarios de obra e os traballadores por conta propia que incumpran as normas legais regulamentarias e claacuteusulas normativas dos convenios colectivos en materia de seguridade e sauacutede laboral suxeitas a responsabilidade conforme aacute presente Lei
$ amp
Malia o anterior no aacutembito das relacioacutens do persoal civil ao servicio das Administracioacutens puacuteblicas as infraccioacutens seraacuten obxecto de responsabilidades a traveacutes da imposicioacuten por resolucioacuten da autoridade competente da realizacioacuten das medidas correctoras dos correspondentes incumprimentos conforme ao procedemento que para o efecto se estableza
No aacutembito da Administracioacuten Xeral do Estado corresponderalle ao Goberno a regulacioacuten do devandito procedemento que se axustaraacute aos seguintes principios
a) O procedemento iniciarao o oacutergano competente da Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social por orde superior ben por propia iniciativa ou a peticioacuten dos representantes do persoal
b) Logo da suacutea actuacioacuten a Inspeccioacuten efectuaraacute un requirimento sobre as medidas a adoptar e prazo de execucioacuten destas que se enviaraacute aacute unidade administrativa inspeccionada para os efectos de formular alegacioacutens
c) No caso de discrepancia entre os Ministros competentes como consecuencia da aplicacioacuten deste procedemento enviaraacuten as actuacioacutens ao Consello de Ministros para a suacutea decisioacuten final
42
Artigo 46 Infraccioacutens leves
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000
Artigo 47 Infraccioacutens graves
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000
Artigo 48 Infraccioacutens moi graves
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000
Artigo 49 Sancioacutens
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000 que agora establece uns criterios de graduacioacuten das sancioacutens (Artigo 39) e a contiacutea das mesmas (Artigo 40)
Artigo 50 Reincidencia
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000
Artigo 51 Prescricioacuten das infraccioacutens
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000 estableceacutendose dita prescricioacuten no Artigo 4 da disposicioacuten
Artigo 52 Competencias sancionadoras
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000
Artigo 53 Suspensioacuten ou peche do centro de traballo
O Goberno ou se eacute o caso os oacuterganos de goberno das Comunidades Autoacutenomas con competencias na materia cando concorran circunstancias de excepcional gravidade nas infraccioacutens en materia de seguridade e sauacutede no traballo poderaacuten acordar a suspensioacuten das actividades laborais por un tempo determinado ou en caso extremo o peche do centro de traballo correspondente sen prexuiacutezo en todo caso do pagamento do salario ou das indemnizacioacutens que procedan e das medidas que se poidan arbitrar para a suacutea garantiacutea
Artigo 54 Limitacioacutens aacute facultade de contratar coa Administracioacuten
As limitacioacutens aacute facultade de contratar coa Administracioacuten pola comisioacuten de delictos ou por infraccioacutens administrativas moi graves en materia de seguridade e sauacutede no traballo rexeranse polo establecido na Lei 131995 do 18 de maio de contratos das Administracioacutens Puacuteblicas
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL PRIMEIRA
Definicioacutens para os efectos de Seguridade Social
43
Sen prexuiacutezo da utilizacioacuten das definicioacutens contidas nesta Lei no aacutembito da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais tanto a definicioacuten dos conceptos de accidente de traballo enfermidade profesional accidente non laboral e enfermidade comuacuten como o reacutexime xuriacutedico establecido para estas continxencias na normativa de Seguridade Social continuaraacuten a ser de aplicacioacuten nos termos e cos efectos previstos no devandito aacutembito normativo
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL SEGUNDA
Reordenacioacuten orgaacutenica
Queda extinguida a Organizacioacuten dos Servicios Meacutedicos de Empresa pasando as suacuteas funcioacutens a seren desempentildeadas pola Administracioacuten sanitaria competente nos termos desta Lei
Os recursos e funcioacutens que na actualidade tentildeen atribuiacutedos o Instituto Nacional de medicina e Seguridade do Traballo e a Escola Nacional de Medicina do Traballo adscriacutebense e seraacuten desenvolvidos polas unidades organismos ou entidades do Ministerio de Sanidade e Consumo conforme aacute suacutea organizacioacuten e distribucioacuten interna de competencias
O Instituto Nacional de Silicose manteraacute a suacutea condicioacuten de centro de referencia nacional de prevencioacuten teacutecnico-sanitaria das enfermidades profesionais que afecten ao sistema cardiorrespiratorio
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL TERCEIRA
Caraacutecter baacutesico
1 Esta Lei asiacute como as normas regulamentarias que dicte o Goberno en virtude do establecido no artigo 6 constituacuteen lexislacioacuten laboral dictada ao abeiro do artigo 14917ordf da Constitucioacuten
2 Respecto do persoal civil con relacioacuten de caraacutecter administrativo ou estatutario ao servicio das Administracioacutens puacuteblicas esta Lei seraacute de aplicacioacuten nos seguintes termos
a) Os artigos que a continuacioacuten se relacionan constituacuteen normas baacutesicas no sentido previsto no artigo 149118ordf da Constitucioacuten
23 apartados 1 e 2 agaacutes o paraacutegrafo segundo45 apartado 11214 apartados l 2 agaacutes a remisioacuten ao capiacutetulo IV 3 4 e 515161718 apartados l e 2 agaacutes remisioacuten ao capiacutetulo V19 apartados l e 2 agaacutes referencia aacute imparticioacuten por medios propios ou concertados2021222324 apartados 1 2 3 e 6
44
252628 apartados 1 paraacutegrafos primeiro e segundo 2 3 e 4 agaacutes no relativo aacutes empresas de traballo
temporal2930 apartados l 2 agaacutes a remisioacuten ao artigo 61 a) 3 e 4 agaacutes a remisioacuten ao texto refundido da Lei
do Estatuto dos Traballadores31 apartados l agaacutes remisioacuten ao artigo 61 a) 2 3 e 432 bis3334 apartados 1 paraacutegrafo primeiro 2 e 3 agaacutes paraacutegrafo segundo35 apartados l 2 paraacutegrafo primeiro 4 paraacutegrafo terceiro36 agaacutes as referencias ao Comiteacute de Seguridade e Sauacutede37 apartados 2 e 442 apartado l45 apartado 1 paraacutegrafo terceiroDisposicioacuten adicional cuarta Designacioacuten de Delegados de Prevencioacuten nos supostos especiaisDisposicioacuten transitoria apartado 3ordmTeraacuten este mesmo caraacutecter baacutesico no que corresponda as normas regulamentarias que dicte o
goberno en virtude do establecido no artigo 6 desta Lei
b) No aacutembito das Comunidades Autoacutenomas e as entidades locais as funcioacutens que a Lei atribuacutee aacutes autoridades laborais e aacute Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social poderaacuten ser atribuiacutedas a oacuterganos diferentes
c) Os restantes preceptos seraacuten de aplicacioacuten xeral en defecto de normativa especiacutefica dictada polas Administracioacutens puacuteblicas a excepcioacuten do que resulte inaplicable a estas pola suacutea natureza xuriacutedico-laboral
3 O artigo 54 constituacutee lexislacioacuten baacutesica de contratos administrativos dictada ao abeiro do artigo 149118ordf da Constitucioacuten
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL CUARTA
Designacioacuten de Delegados de Prevencioacuten en supostos especiais
Nos centros de traballo que carezan de representantes dos traballadores por non existir traballadores coa antiguumlidade suficiente para ser electores ou elixibles nas eleccioacutens para representantes do persoal os traballadores poderaacuten elixir por maioriacutea a un traballador que exerza as competencias de Delegado de Prevencioacuten quen teraacute as facultades garantiacuteas e obrigas de sixilo profesional de tales Delegados A actuacioacuten destes cesaraacute no momento en que se reuacutenan os requisitos de antiguumlidade necesarios para poder celebrar a eleccioacuten de representantes do persoal prorrogaacutendose polo tempo indispensable para a efectiva celebracioacuten da eleccioacuten
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL QUINTA
Fundacioacuten
Adscrita aacute Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo existiraacute unha fundacioacuten que teraacute como finalidade promover a mellora das condicioacutens de seguridade e sauacutede no traballo especialmente nas
45
pequenas empresas a traveacutes de accioacutens de informacioacuten asistencia teacutecnica formacioacuten e promocioacuten do cumprimento da normativa de prevencioacuten de riscos
Para o cumprimento dos seus fins dotarase aacute fundacioacuten dun patrimonio con cargo ao Fondo de Prevencioacuten e Rehabilitacioacuten procedente do exceso de excedentes da xestioacuten realizada polas Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social A contiacutea total do devandito patrimonio non excederaacute do 20 por 100 do devandito fondo determinada na data de entrada en vigor desta Lei
Os Estatutos da fundacioacuten aprobaraos a Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo co voto favorable de dous tercios dos seus membros
Para os efectos de acadar un mellor cumprimento dos seus fins artellarase a suacutea colaboracioacuten coa Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
A planificacioacuten desenvolvemento e financiamento de accioacutens nos distintos aacutembitos territoriais teraacute en consideracioacuten a poboacioacuten ocupada o tamantildeo das empresas e os iacutendices de sinistralidade laboral Os orzamentos que a fundacioacuten asigne aos aacutembitos territoriais autonoacutemicos que tentildean asumidas competencias de execucioacuten de lexislacioacuten laboral en materia de Seguridade e Hixiene no Traballo atribuiranse para a suacutea xestioacuten aos oacuterganos tripartitos e de participacioacuten institucional que existan nos devanditos aacutembitos e tentildean natureza similar aacute Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo
Nos sectores de actividade nos que existan fundacioacutens de aacutembito sectorial constituiacutedos por empresarios e traballadores que tentildean entre os seus fins a promocioacuten de actividades destinadas aacute mellora das condicioacutens de seguridade e sauacutede no traballo o desenvolvemento dos obxectivos e fins da fundacioacuten levaranse a cabo en todo caso en coordinacioacuten con aquelas
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL SEXTA
Constitucioacuten da Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo O Goberno no prazo de tres meses a partir da vixencia desta Lei regularaacute a composicioacuten da
Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo A Comisioacuten constituirase no prazo dos trinta diacuteas seguintes
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL SEacuteTIMA
Cumprimento da normativa de transporte de mercadoriacuteas perigosas
O disposto nesta Lei enteacutendese sen prexuiacutezo do cumprimento das obrigas derivadas da regulacioacuten en materia de transporte de mercadoriacuteas perigosas
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL OITAVA
Planos de organizacioacuten de actividades preventivas
Cada Departamento Ministerial no prazo de seis meses desde a entrada en vigor desta Lei e previa consulta coas organizacioacutens sindicais maacuteis representativas elevaraacute ao Consello de Ministros unha proposta de acordo na que se estableza un plano de organizacioacuten das actividades preventivas no departamento
46
correspondente e nos centros organismos e establecementos de todo tipo dependentes deste
A proposta debera acompantildear necesariamente unha memoria explicativa do custo econoacutemico da organizacioacuten proposta asiacute como o calendario de execucioacuten do plano coas previsioacutens orzamentarias axeitadas a este
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL NOVENA
Establecementos militares
1 O Goberno no prazo de seis meses logo de consulta coas organizacioacutens sindicais maacuteis representativas e a proposta dos Ministros de Defensa e de Traballo e Seguridade Social adaptaraacute as normas dos capiacutetulos III e V desta Lei aacutes esixencias da defensa nacional aacutes peculiaridades orgaacutenicas e ao reacutexime vixente de representacioacuten do persoal nos establecementos militares
3 Continuaraacuten vixentes as disposicioacutens sobre organizacioacuten e competencia da autoridade laboral e Inspeccioacuten de Traballo no aacutembito da Administracioacuten Militar contidas no Real Decreto 22051980 do 13 de xuntildeo dictado en desenvolvemento da disposicioacuten final seacutetima do Estatuto dos Traballadores
Antildeadido por Ley 312006Disposicioacuten adicional novena bis Personal militar
((() (( +
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DEacuteCIMA
Sociedades cooperativas
O procedemento para a designacioacuten dos Delegados de Prevencioacuten regulados no artigo 35 desta Lei nas sociedades cooperativas que non conten con asalariados deberaacute estar previsto nos seus Estatutos ou ser obxecto de acordo en Asemblea Xeral Cando ademais dos socios que prestan o seu traballo persoal existan asalariados computaranse aacutembolos colectivos para os efectos do disposto no nuacutemero 2 do artigo 35 Neste caso a designacioacuten dos Delegados de Prevencioacuten realizarase conxuntamente polos socios que prestan traballo e os traballadores asalariados ou se eacute o caso os representantes destes
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL UNDEacuteCIMA
Modificacioacuten do Estatuto dos Traballadores en materia de permisos retribuiacutedos
Engaacutedese unha letra f) ao apartado 3 do artigo 37 do texto refundido da Lei do Estatuto dos Traballadores aprobado polo Real Decreto lexislativo 11995 do 24 de marzo do seguinte teor
laquof) Polo tempo indispensable para a realizacioacuten de exames prenatais e teacutecnicas de preparacioacuten ao parto que se tentildean que realizar dentro da xeiraraquo
47
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DUODEacuteCIMA
Participacioacuten institucional nas Comunidades Autoacutenomas
Nas Comunidades Autoacutenomas a participacioacuten institucional en canto aacute suacutea estructura e organizacioacuten levarase a cabo de acordo coas competencias que estas tentildean en materia de seguridade e sauacutede laboral
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DEacuteCIMO TERCEIRA
Fondo de Prevencioacuten e Rehabilitacioacuten
Os recursos do Fondo de Prevencioacuten e Rehabilitacioacuten procedentes do exceso de excedentes da xestioacuten realizada polas Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social aacute que se refire o artigo 73 do texto refundido da Lei Xeral da Seguridade Social destinaranse na contiacutea que se determine regulamentariamente aacutes actividades que poidan desenvolver como servicios de prevencioacuten as Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social de acordo co previsto no artigo 32 desta Lei
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DECIMOCUARTA
Presencia de recursos preventivos nas obras de construccioacuten
1 O disposto no artigo 32 bis da Lei de Prevencioacuten de Riscos Laborais seraacute de aplicacioacuten nas obras de construccioacuten reguladas polo Real Decreto 16271997 de 24 de outubro polo que se establecen as disposicioacutens miacutenimas de seguridade e sauacutede nas obras de construccioacuten coas seguintes especialidades
a) A preceptiva presencia de recursos preventivos aplicarase a cada contratista
b) No suposto previsto no apartado 1 paraacutegrafo a) do artigo 32 bis a presencia dos recursos preventivos de cada contratista seraacute necesaria cando durante a obra se desenvolvan traballos con riscos especiais tal e como se definen no citado Real Decreto
c) A preceptiva presencia de recursos preventivos teraacute como obxecto vixiar o cumprimento das medidas incluiacutedas no plan de seguridade e sauacutede no traballo e comprobar a eficacia destas
2 O disposto no apartado anterior enteacutendese sen prexuiacutecio das obrigacioacutens do coordinador en materia de seguridade e sauacutede durante a execucioacuten da obra
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DECIMOQUINTA
Habilitacioacuten de funcionarios puacuteblicos
48
Para poder exercer as funcioacutens establecidas no apartado 2 do artigo 9 desta Lei os funcionarios puacuteblicos das comunidades autoacutenomas deberaacuten contar cunha habilitacioacuten especiacutefica expedida pola propia comunidade autoacutenoma nos termos que se determinen regulamentariamente
En todo caso tales funcionarios deberaacuten pertencer aos grupos de titulacioacuten A ou B e acreditar formacioacuten especiacutefica en materia de prevencioacuten de riscos laborais
DISPOSICIOacuteN TRANSITORIA PRIMEIRA
Aplicacioacuten de disposicioacutens maacuteis favorables
1 O disposto nos artigos 36 e 37 desta Lei en materia de competencias facultades e garantiacuteas dos Delegados de Prevencioacuten entenderase sen prexuiacutezo do respecto aacutes disposicioacutens maacuteis favorables para o exercicio dos dereitos de informacioacuten consulta e participacioacuten dos traballadores na prevencioacuten de riscos laborais previstas nos convenios colectivos vixentes na data da suacutea entrada en vigor
2 Os oacuterganos especiacuteficos de representacioacuten dos traballadores en materia de prevencioacuten de riscos laborais que se eacute o caso fosen previstos nos convenios colectivos a que se refire o apartado anterior e que estean dotados dun reacutexime de competencias facultades e garantiacuteas que respecte o contido miacutenimo establecido nos artigos 36 e 37 desta Lei poderaacuten continuar no exercicio das suacuteas funcioacutens en substitucioacuten dos Delegados de Prevencioacuten agaacutes que polo oacutergano de representacioacuten legal dos traballadores se decida a designacioacuten destes Delegados conforme ao procedemento do artigo 35
3 O disposto nos apartados anteriores seraacute tameacuten de aplicacioacuten aos acordos concluiacutedos no aacutembito da funcioacuten puacuteblica ao abeiro do disposto na lei 71990 do 19 de xullo sobre negociacioacuten colectiva e participacioacuten na determinacioacuten das condicioacutens de traballo dos empregados puacuteblicos
DISPOSICIOacuteN TRANSITORIA SEGUNDA
Mentres se aproba o Regulamento regulador dos Servicios de Prevencioacuten de Riscos Laborais entenderase que as Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social cumpren o requisito previsto no artigo 315 desta Lei
DISPOSICIOacuteN DERROGATORIA UacuteNICA
Alcance da derrogacioacuten
Quedan derrogadas cantas disposicioacutens se opontildean aacute presente Lei e especificamente
a) Os artigos 9 10 11 36 apartado 2 39 e 40 paraacutegrafo segundo da Lei 81988 do 7 de abril sobre infraccioacutens e sancioacutens na orde social
b) O Decreto do 26 de xullo de 1957 polo que se fixan os traballos prohibidos a mulleres e menores nos aspectos da suacutea normativa relativos ao traballo das mulleres mantendo en vigor as relativas ao traballo dos menores ata que o Goberno desenvolva as previsioacutens contidas no apartado 2 do artigo 27
c) O Decreto do 11 de marzo de 1971 sobre constitucioacuten composicioacuten e funcioacutens dos Comiteacutes de Seguridade e Hixiene no Traballo
49
d) Os Tiacutetulos I e III da Ordenanza Xeral de Seguridade e Hixiene no Traballo aprobados por Orde do 9 de marzo de 1971
No que non se opontildea ao previsto nesta Lei e ata que se dicten os Regulamentos aos que se fai referencia no artigo 6 continuaraacute a ser de aplicacioacuten a regulacioacuten das materias comprendidas no devandito artigo que se contentildeen no Tiacutetulo II da Ordenanza Xeral de Seguridade e Hixiene no Traballo ou noutras normas que contentildean previsioacutens especiacuteficas sobre tales materias asiacute como a Orde do Ministerio de Traballo do 16 de decembro de 1987 que establece os modelos para a notificacioacuten dos accidentes de traballo Igualmente continuaraacuten vixentes as disposicioacutens reguladoras dos servicios meacutedicos de empresa ata tanto se desenvolvan regulamentariamente as previsioacutens desta Lei sobre servicios de prevencioacuten O persoal pertencente aos devanditos servicios na data de entrada en vigor desta Lei integrarase nos servicios de prevencioacuten das correspondentes empresas cando estes se constituacutean sen prexuiacutezo de que continuacuteen a efectuar aquelas funcioacutens que tivesen atribuiacutedas distintas das propias do servicio de prevencioacuten
Esta Lei non afecta aacute vixencia das disposicioacutens especiais sobre prevencioacuten de riscos profesionais nas explotacioacutens mineiras contidas no capiacutetulo IV do Real Decreto 32551983 do 21 de decembro polo que se aproba o Estatuto do Mineiro e nas suacuteas normas de desenvolvemento asiacute como as do Real Decreto 28571978 do 25 de agosto polo que se aproba o Regulamento Xeral para o Reacutexime da Mineriacutea e o Real Decreto 8631985 do 2 de abril polo que se aproba o Regulamento Xeral de Normas Baacutesicas de Seguridade Mineira e as suacuteas disposicioacutens complementarias
DISPOSICIOacuteN FINAL PRIMEIRA
Actualizacioacuten de sancioacutens
A contiacutea das sancioacutens a que se refire o apartado 4 do artigo 49 poderaacute ser actualizada polo Goberno a proposta do Ministro de Traballo e Seguridade Social adaptando a esta a atribucioacuten de competencias prevista no apartado 1 do artigo 52 desta Lei
DISPOSICIOacuteN FINAL SEGUNDA
Entrada en vigor
Esta Lei entraraacute en vigor tres meses despois da suacutea publicacioacuten no laquoBoletiacuten Oficial do EstadoraquoPolo tantoMando a todos os espantildeois particulares e autoridades que garden e fagan gardar esta LeiMadrid 12 de decembro de 2003
XOAacuteN CARLOS R
O Presidente do Goberno FELIPE GONZAacuteLEZ MAacuteRQUEZ
50
b) A natureza dos axentes fiacutesicos quiacutemicos e bioloacutexicos presentes no ambiente de traballo e as suacuteas correspondentes intensidades concentracioacutens ou niveis de presencia
c) Os procedementos para o emprego dos ditos axentes que influacutean na xeracioacuten dos riscos nomeados
d) Todas aquelas outras caracteriacutesticas do traballo incluiacutedas as relativas aacute suacutea organizacioacuten e ordenacioacuten que influacutean na magnitude dos riscos a que estea exposto o traballador
8ordm Entenderase por laquoequipo de proteccioacuten individualraquo calquera equipo destinado a ser levado ou suxeitado polo traballador para que o protexa dun ou varios riscos que poidan ameazar a suacutea seguridade ou a suacutea sauacutede no traballo asiacute como calquera complemento ou accesorio destinado para tal fin
CAPITULO II
Poliacutetica en materia de prevencioacuten de riscos para protexer a seguridade e a sauacutede no traballo
Artigo 5 Obxectivos da poliacutetica
1 A poliacutetica en materia de prevencioacuten teraacute por obxecto a promocioacuten da mellora das condicioacutens de traballo dirixida a elevar o nivel de proteccioacuten da seguridade e a sauacutede dos traballadores no traballo
A devandita poliacutetica levarase a cabo por medio das normas regulamentarias e das actuacioacutens administrativas que correspondan e en particular as que se regulan neste capiacutetulo que se orientaraacuten aacute coordinacioacuten das distintas Administracioacutens puacuteblicas competentes en materia preventiva e a que se harmonicen con elas as actuacioacutens que conforme a esta Lei correspondan a suxeitos puacuteblicos e privados para tal fin
a) A Administracioacuten Xeral do Estado as Administracioacutens das Comunidades Autoacutenomas e as entidades que integran a Administracioacuten local prestaraacuten cooperacioacuten e asistencia para o eficaz exercicio das suacuteas respectivas competencias no aacutembito do previsto neste artigo
b) A elaboracioacuten da poliacutetica preventiva levarase a cabo coa participacioacuten dos empresarios e dos traballadores a traveacutes das suacuteas organizacioacutens empresariais e sindicais maacuteis representativas
2 Para os fins previstos no apartado anterior as Administracioacutens puacuteblicas promoveraacuten a mellora da educacioacuten en materia preventiva nos diferentes niveis de ensino e de maneira especial na oferta formativa correspondente ao sistema nacional de cualificacioacutens profesionais asiacute como a adecuacioacuten da formacioacuten dos recursos humanos necesarios para a prevencioacuten dos riscos laborais
No aacutembito da Administracioacuten Xeral do Estado establecerase unha colaboracioacuten permanente entre o Ministerio de Traballo e Seguridade Social e os Ministerios que correspondan en particular os de Educacioacuten e Ciencia e de Sanidade e Consumo co fin de establecer os niveis formativos e especializacioacutens idoacuteneas asiacute como a revisioacuten permanente destas ensinanzas co fin de adaptalas aacutes necesidades existentes en cada momento
3 Do mesmo xeito as Administracioacutens puacuteblicas fomentaraacuten aquelas actividades desenvolvidas polos suxeitos a que se refire o apartado 1 do artigo segundo para a mellora das condicioacutens de seguridade e
11
sauacutede no traballo e a reduccioacuten dos riscos laborais a investigacioacuten ou fomento de novas formas de proteccioacuten e a promocioacuten de estructuras eficaces de prevencioacuten
Para isto poderaacuten adoptar programas especiacuteficos dirixidos a promover a mellora do ambiente de traballo e o perfeccionamento dos niveis de proteccioacuten Os programas poderanse instrumentar a traveacutes da concesioacuten dos incentivos que regulamentariamente se determinen que se destinaraacuten especialmente aacutes pequenas e medianas empresas
Antildeadido por Ley Orgaacutenica 320074 Las Administraciones puacuteblicas promoveraacuten la efectividad del principio de igualdad entre
mujeres y hombres considerando las variables relacionadas con el sexo tanto en los sistemas de recogida y tratamiento de datos como en el estudio e investigacioacuten generales en materia de prevencioacuten de riesgos laborales con el objetivo de detectar y prevenir posibles situaciones en las que los dantildeos derivados del trabajo puedan aparecer vinculados con el sexo de los trabajadores
Artigo 6 Normas regulamentarias
1 O Goberno a traveacutes das correspondentes normas regulamentarias e previa consulta aacutes organizacioacutens sindicais e empresariais maacuteis representativas regularaacute as materias que a continuacioacuten se relacionan
a) Requisitos miacutenimos que deben reunir as condicioacutens de traballo para a proteccioacuten da seguridade e a sauacutede dos traballadores
b) Limitacioacutens ou prohibicioacutens que afectaraacuten aacutes operacioacutens aos procesos e aacutes exposicioacutens laborais ou axentes que entrantildeen riscos para a seguridade e a sauacutede dos traballadores Especificamente poderase establecer o sometemento destes procesos ou operacioacutens a traacutemites de control administrativo asiacute como no caso de axentes perigosos a prohibicioacuten do seu emprego
c) Condicioacutens ou requisitos especiais para calquera dos supostos contemplados no paraacutegrafo anterior tales como a esixencia dun adestramento ou formacioacuten previa ou a elaboracioacuten dun plano no que se contentildean as medidas preventivas a adoptar
d) Procedementos de avaliacioacuten dos riscos para a sauacutede dos traballadores normalizacioacuten de metodoloxiacuteas e guiacuteas de actuacioacuten preventiva
e) Modalidades de organizacioacuten funcionamento e control dos servicios de prevencioacuten considerando as peculiaridades das empresas co fin de evitar atrancos innecesarios para a suacutea creacioacuten e desenvolvemento asiacute como capacidades e aptitudes que deban reunir os devanditos servicios e os traballadores designados para desenvolver a accioacuten preventiva
f) Condicioacutens de traballo ou medidas preventivas especiacuteficas en traballos especialmente perigosos en particular se para estes se preveacuten controles meacutedicos especiais ou cando se presenten riscos derivados con determinadas caracteriacutesticas ou situacioacutens especiais dos traballadores
12
g) Procedemento de cualificacioacuten das enfermidades profesionais asiacute como requisitos e procedementos para a comunicacioacuten e informacioacuten aacute autoridade competente dos danos derivados do traballo
2 As normas regulamentarias indicadas no paraacutegrafo anterior axustaranse en todo caso aos principios de poliacutetica preventiva establecidos nesta Lei manteraacuten a debida coordinacioacuten coa normativa sanitaria e de seguridade industrial e seraacuten obxecto de avaliacioacuten e se eacute o caso de revisioacuten perioacutedica de acordo coa experiencia na suacutea aplicacioacuten e o progreso da teacutecnica
Artigo 7 Actuacioacutens das Administracioacutens puacuteblicas competentes en materia laboral
1 En cumprimento do disposto nesta Lei as Administracioacutens puacuteblicas competentes en materia laboral desenvolveraacuten funcioacutens de promocioacuten da prevencioacuten asesoramento teacutecnico vixilancia e control do cumprimento polos suxeitos comprendidos no seu aacutembito de aplicacioacuten da normativa de prevencioacuten de riscos laborais e sancionaraacuten as infraccioacutens aacute dita normativa nos seguintes termos
a) Promovendo a prevencioacuten e o asesoramento a desenvolver polos oacuterganos teacutecnicos en materia preventiva incluiacutedas a asistencia e cooperacioacuten teacutecnica a informacioacuten divulgacioacuten formacioacuten e investigacioacuten en materia preventiva asiacute como o seguimento das actuacioacutens preventivas que se realicen nas empresas para a consecucioacuten dos obxectivos previstos nesta Lei
b) Velando polo cumprimento da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais mediante as actuacioacutens de vixilancia e control Para estes efectos prestaraacuten o asesoramento e a asistencia teacutecnica necesarios para o mellor cumprimento da devandita normativa e desenvolveraacuten programas especiacuteficos dirixidos a acadar unha maior eficacia no control
c) Sancionando o incumprimento da normativa de prevencioacuten de riscos laborais polos suxeitos comprendidos no aacutembito de aplicacioacuten desta Lei de conformidade co previsto no capiacutetulo VII desta
2 As funcioacutens das Administracioacutens puacuteblicas competentes en materia laboral que se sinalan no paraacutegrafo 1 continuaraacuten a ser desenvolvidas no referente aos traballos en minas canteiras e tuacuteneles que esixan a aplicacioacuten de teacutecnica mineira aos que impliquen fabricacioacuten transporte almacenaxe manipulacioacuten e emprego de explosivos ou o emprego de enerxiacutea nuclear polos oacuterganos especiacuteficos contemplados na suacutea normativa reguladora
As competencias previstas no paraacutegrafo anterior enteacutendense sen prexuiacutezo do establecido na lexislacioacuten especifica sobre productos e instalacioacutens industriais
Artigo 8 Instituto Nacional de Seguridade e Hixiene no Traballo
1 O Instituto Nacional de Seguridade e Hixiene no Traballo eacute o oacutergano cientiacutefico teacutecnico especializado da Administracioacuten Xeral do Estado que ten como misioacuten a anaacutelise e estudio das condicioacutens de seguridade e sauacutede no traballo asiacute como a promocioacuten e apoio aacute mellora destas Para isto estableceraacute a cooperacioacuten necesaria cos oacuterganos das Comunidades Autoacutenomas con competencias nesta materia
O Instituto en cumprimento desta misioacuten teraacute as seguintes funcioacutens
a) Asesoramento teacutecnico na elaboracioacuten da normativa legal e no desenvolvemento da normalizacioacuten tanto a nivel nacional como internacional
13
b) Promocioacuten e se eacute o caso realizacioacuten de actividades de formacioacuten informacioacuten investigacioacuten estudio e divulgacioacuten en materia de prevencioacuten de riscos laborais coa axeitada coordinacioacuten e colaboracioacuten se eacute o caso cos oacuterganos teacutecnicos en materia preventiva das Comunidades Autoacutenomas no exercicio das suacuteas funcioacutens nesta materia
c) Apoio teacutecnico e colaboracioacuten coa Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social no cumprimento da suacutea funcioacuten de vixilancia e control prevista no artigo 9 desta Lei no aacutembito das Administracioacutens puacuteblicas
d) Colaboracioacuten con organismos internacionais e desenvolvemento de programas de cooperacioacuten internacional neste aacutembito facilitando a participacioacuten das Comunidades Autoacutenomas
e) Calquera outras que sexan necesarias para o cumprimento dos seus fins e lle sexan encomendadas no aacutembito das suacuteas competencias de acordo coa Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo regulada no artigo 13 desta Lei coa colaboracioacuten se eacute o caso dos oacuterganos teacutecnicos das Comunidades Autoacutenomas con competencias na materia
2 O Instituto Nacional de Seguridade e Hixiene no Traballo no marco das suacuteas funcioacutens velaraacute pola coordinacioacuten apoiaraacute o intercambio de informacioacuten e as experiencias entre as distintas Administracioacutens puacuteblicas e especialmente fomentaraacute e prestaraacute apoio aacute realizacioacuten de actividades de promocioacuten da seguridade e da sauacutede polas Comunidades Autoacutenomas
Asiacute mesmo prestaraacute de acordo coas Administracioacutens competentes apoio teacutecnico especializado en materia de certificacioacuten ensaio e acreditacioacuten
3 En relacioacuten coas Institucioacutens da Unioacuten Europea o Instituto Nacional de Seguridade e Hixiene no Traballo actuaraacute como centro de referencia nacional garantindo a coordinacioacuten e transmisioacuten da informacioacuten que deberaacute facilitar a escala nacional en particular respecto aacute Axencia Europea para a Seguridade e a Sauacutede no Traballo e a suacutea Rede
4 O Instituto Nacional de Seguridade e Hixiene no Traballo exerceraacute a Secretariacutea Xeral da Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo prestaacutendolle a asistencia teacutecnica e cientiacutefica necesaria para o desenvolvemento das suacuteas competencias
Artigo 9 Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
1 Correspoacutendelle aacute Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social a funcioacuten da vixilaacutencia e control da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais
En cumprimento desta misioacuten teraacute as seguintes funcioacutens
a) Vixiar o cumprimento da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais asiacute como das normas xuriacutedico-teacutecnicas que incidan nas condicioacutens de traballo en materia de prevencioacuten aiacutenda que non tiveran a cualificacioacuten directa de normativa laboral propontildeendo aacute autoridade laboral competente a sancioacuten correspondente cando comprobase unha infraccioacuten aacute normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais de acordo co previsto no capiacutetulo VII desta Lei
b) Asesorar e informar aacutes empresas e aos traballadores sobre a maneira maacuteis efectiva de cumprir as disposicioacutens en que tentildea a vixilancia encomendada
14
c) Elaborar os informes solicitados polos Xulgados do Social nas demandas deducidas perante estes nos procedementos de accidentes de traballo e enfermidades profesionais
d) Informar aacute autoridade laboral sobre os accidentes de traballo mortais moi graves ou graves e sobre aqueles outros con que polas suacuteas caracteriacutesticas ou polos suxeitos afectados se considere necesario o devandito informe asiacute como sobre as enfermidades profesionais nas que concorran as ditas cualificacioacutens e en xeral nos supostos en que aquela o solicite respecto do cumprimento da normativa legal en materia de prevencioacuten de riscos laborais
e) Comprobar e favorecer o cumprimento das obrigas asumidas polos servicios de prevencioacuten establecidos nesta Lei
f) Ordenar a paralizacioacuten inmediata de traballos cando a xuiacutezo do inspector se advirta a existencia de risco grave e inminente para a seguridade ou sauacutede dos traballadores
Texto reemplazado por la Ley 542003 por este otro
2 Las Administraciones General del Estado y de las comunidades autoacutenomas adoptaraacuten en sus respectivos aacutembitos de competencia las medidas necesarias para garantizar la colaboracioacuten pericial y el asesoramiento teacutecnico necesarios a la Inspeccioacuten de Trabajo y Seguridad Social que en el aacutembito de la Administracioacuten General del Estado seraacuten prestados por el Instituto Nacional de Seguridad e Higiene en el Trabajo
Estas Administraciones puacuteblicas elaboraraacuten y coordinaraacuten planes de actuacioacuten en sus respectivos aacutembitos competenciales y territoriales para contribuir al desarrollo de las actuaciones preventivas en las empresas especialmente las de mediano y pequentildeo tamantildeo y las de sectores de actividad con mayor nivel de riesgo o de siniestralidad a traveacutes de acciones de asesoramiento de informacioacuten de formacioacuten y de asistencia teacutecnica
En el ejercicio de tales cometidos los funcionarios puacuteblicos de las citadas Administraciones que ejerzan labores teacutecnicas en materia de prevencioacuten de riesgos laborales a que se refiere el paacuterrafo anterior podraacuten desempentildear funciones de asesoramiento informacioacuten y comprobatorias de las condiciones de seguridad y salud en las empresas y centros de trabajo con el alcance sentildealado en el apartado 3 de este artiacuteculo y con la capacidad de requerimiento a que se refiere el artiacuteculo 43 de esta ley todo ello en la forma que se determine reglamentariamente
Las referidas actuaciones comprobatorias se programaraacuten por la respectiva Comisioacuten Territorial de la Inspeccioacuten de Trabajo y Seguridad Social a que se refiere el artiacuteculo 172 de la Ley 421997 de 14 de noviembre Ordenadora de la Inspeccioacuten de Trabajo y Seguridad Social para su integracioacuten en el plan de accioacuten en Seguridad y Salud Laboral de la Inspeccioacuten de Trabajo y Seguridad Social
A continuacioacuten Texto Antildeadido por la Ley 542003
3 Cuando de las actuaciones de comprobacioacuten a que se refiere el apartado anterior se deduzca la existencia de infraccioacuten y siempre que haya mediado incumplimiento de previo requerimiento el funcionario actuante remitiraacute informe a la Inspeccioacuten de Trabajo y Seguridad Social en el que se recogeraacuten los hechos comprobados a efectos de que se levante la correspondiente acta de infraccioacuten si asiacute procediera
15
A estos efectos los hechos relativos a las actuaciones de comprobacioacuten de las condiciones materiales o teacutecnicas de seguridad y salud recogidos en tales informes gozaraacuten de la presuncioacuten de certeza a que se refiere la disposicioacuten adicional cuarta apartado 2 de la Ley 421997 de 14 de noviembre Ordenadora de la Inspeccioacuten de Trabajo y Seguridad Social
A continuacioacuten Texto Antildeadido por la Ley 542003
4 Las actuaciones previstas en los dos apartados anteriores estaraacuten sujetas a los plazos establecidos en el artiacuteculo 14 apartado 2 de la Ley 421997 de 14 de noviembre Ordenadora de la Inspeccioacuten de Trabajo y Seguridad Social
Artigo 10 Actuacioacutens das Administracioacutens puacuteblicas competentes en materia sanitaria
As actuacioacutens das Administracioacutens puacuteblicas competentes en materia sanitaria referentes aacute sauacutede laboral levaranse a cabo a traveacutes das accioacutens e en relacioacuten cos aspectos sinalados no capiacutetulo IV do Tiacutetulo I da Lei 141986 do 25 de abril Xeral de Sanidade e disposicioacutens dictadas para o seu desenvolvemento
En particular corresponderaacute aacutes devanditas Administracioacutens puacuteblicas
a) O establecemento de medios axeitados para a avaliacioacuten e control das actuacioacutens de caraacutecter sanitario que se realicen nas empresas polos servicios de prevencioacuten actuantes Para isto estableceraacuten as pautas e protocolos de actuacioacuten oiacutedas as sociedades cientiacuteficas aos que deberaacuten someter os citados servicios
b) A implantacioacuten de sistemas de informacioacuten axeitados que permitan a elaboracioacuten xunto coas autoridades laborais competentes de mapas de riscos laborais asiacute como a realizacioacuten de estudios epidemioloacutexicos para a identificacioacuten e prevencioacuten das patoloxiacuteas que poidan afectar aacute sauacutede dos traballadores asiacute como facer posible un raacutepido intercambio de informacioacuten
c) A supervisioacuten da formacioacuten que en materia de prevencioacuten e promocioacuten da sauacutede laboral deba recibir o persoal sanitario actuante nos servicios de prevencioacuten autorizados
d) A elaboracioacuten e divulgacioacuten de estudios investigacioacutens e estatiacutesticas relacionados coa sauacutede dos traballadores
Artigo 11 Coordinacioacuten administrativa
A elaboracioacuten de normas preventivas e o control do seu cumprimento a promocioacuten da prevencioacuten a investigacioacuten e a vixilancia epidemioloacutexica sobre riscos laborais accidentes de traballo e enfermidades profesionais determinan a necesidade de coordinar as actuacioacutens das Administracioacutens competentes en materia laboral sanitaria e de industria para unha maacuteis eficaz proteccioacuten da seguridade e a sauacutede dos traballadores
No marco da devandita coordinacioacuten a Administracioacuten competente en materia laboral velaraacute en particular para que a informacioacuten obtida pola Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social no exercicio das funcioacutens atribuiacutedas a esta no paraacutegrafo 1 do artigo 9 desta Lei sexa posta en contildeecemento da autoridade sanitaria competente para os fins dispostos no artigo 10 desta Lei e no artigo 21 da Lei 141986 do 25 de abril Xeral de Sanidade asiacute como da Administracioacuten competente en materia de industria para os efectos
16
previstos na Lei 211992 do 16 de xullo de Industria
Artigo 12 Participacioacuten de empresarios e traballadores
A participacioacuten de empresarios e traballadores a traveacutes das organizacioacutens empresariais e sindicais maacuteis representativas na planificacioacuten programacioacuten organizacioacuten e control da xestioacuten relacionada coa mellora das condicioacutens de traballo e a proteccioacuten da seguridade e sauacutede dos traballadores no traballo eacute principio baacutesico da poliacutetica de prevencioacuten de riscos laborais a desenvolver polas Administracioacutens puacuteblicas competentes nos distintos niveis territoriais
Artigo 13 Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo 1 Creacutease a Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo como oacutergano colexiado asesor
das Administracioacutens puacuteblicas na formulacioacuten das poliacuteticas de prevencioacuten e oacutergano de participacioacuten institucional en materia de seguridade e sauacutede no traballo
2 A Comisioacuten estaraacute integrada por un representante de cada unha das Comunidades Autoacutenomas e por igual nuacutemero de membros da Administracioacuten Xeral do Estado e paritariamente con todos os anteriores por representantes das organizacioacutens empresariais e sindicais maacuteis representativas
3 A Comisioacuten contildeeceraacute as actuacioacutens que desenvolvan as Administracioacutens puacuteblicas competentes en materia de promocioacuten da prevencioacuten de riscos laborais de asesoramento teacutecnico e de vixilancia e control a que se refiren os artigos 7 8 9 e 11 desta Lei e poderaacute informar e formular propostas en relacioacuten coas devanditas actuacioacutens especificamente no referente a
ndash Criterios e programas xerais de actuacioacutenndash Proxectos de disposicioacutens de caraacutecter xeralndash Coordinacioacuten das actuacioacutens desenvolvidas polas Administracioacutens puacuteblicas competentes en
materia laboralndash Coordinacioacuten entre as Administracioacutens puacuteblicas competentes en materia laboral sanitaria e de
industria
4 A Comisioacuten adoptaraacute os seus acordos por maioriacutea Para tal fin os representantes das Administracioacutens puacuteblicas teraacuten cada un un voto e dous os das organizacioacutens empresariais e sindicais
5 A Comisioacuten contaraacute cun Presidente e catro Vicepresidentes un por cada un dos grupos que a integran A Presidencia da Comisioacuten corresponderaacute ao Secretario xeral de Emprego e Relacioacutens Laborais recaendo a Vicepresidencia atribuiacuteda aacute Administracioacuten Xeral do Estado no Subsecretario de Sanidade e Consumo
6 A Secretariacutea da Comisioacuten como oacutergano de apoio teacutecnico e administrativo recaeraacute na Direccioacuten do Instituto Nacional de Seguridade e Hixiene no Traballo
7 A Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo funcionaraacute en Pleno en Comisioacuten Permanente ou en Grupos de Traballo conforme aacute normativa que estableza o Regulamento interno que elaboraraacute a propia Comisioacuten
No non previsto nesta Lei e no Regulamento interno a que fai referencia o paraacutegrafo anterior a Comisioacuten rexerase pola Lei 301992 de Reacutexime Xuriacutedico das Administracioacutens Puacuteblicas e do
17
Procedemento Administrativo Comuacuten
CAPIacuteTULO III
Dereitos e obrigas
Artigo 14 Dereito aacute proteccioacuten fronte aos riscos laborais
1 Os traballadores tentildeen dereito a unha proteccioacuten eficaz en materia de seguridade e sauacutede no traballo
O devandito dereito supoacuten a existencia dun correlativo deber do empresario de proteccioacuten dos traballadores fronte aos riscos laborais
Este deber de proteccioacuten constituacutee igualmente un deber das Administracioacutens puacuteblicas respecto do persoal ao seu servicio
Os dereitos de informacioacuten consulta e participacioacuten formacioacuten en materia preventiva paralizacioacuten da actividade en caso de risco grave e inminente e vixilaacutencia do seu estado de sauacutede nos termos previstos nesta Lei forman parte do dereito dos traballadores a unha proteccioacuten eficaz en materia de seguridade e sauacutede no traballo
13
2 No cumprimento do deber de proteccioacuten o empresario deberaacute garantir a seguridade e a sauacutede dos traballadores ao seu servicio en todos os aspectos relacionados co traballo A estes efectos no marco das suacuteas responsabilidades o empresario realizaraacute a prevencioacuten dos riscos laborais mediante a integracioacuten da actividade preventiva na empresa e a adopcioacuten de cantas medidas sexan necesarias para a proteccioacuten da seguridade e a sauacutede dos traballadores coas especialidades que se recollen nos artigos seguintes en materia de plano de prevencioacuten de riscos laborais avaliacioacuten de riscos informacioacuten consulta e participacioacuten e formacioacuten dos traballadores actuacioacuten en casos de emerxencia e de risco grave e inminente vixilaacutencia da sauacutede e mediante a constitucioacuten dunha organizacioacuten e dos medios necesarios nos termos establecidos no capiacutetulo IV desta Lei
O empresario desenvolveraacute unha accioacuten permanente de seguimento da actividade preventiva co fin de perfeccionar de maneira continua as actividades de identificacioacuten avaliacioacuten e control dos riscos que non se puideran evitar e os niacuteveis de proteccioacuten existentes e disporaacute o necesario para a adaptacioacuten das medidas de prevencioacuten sinaladas no paraacutegrafo anterior aacutes modificacioacutens que podan experimentar as circunstancias que incidan na realizacioacuten do traballo
3 O empresario deberaacute cumprir as obrigas establecidas na normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais
4 As obrigas dos traballadores establecidas nesta Lei a atribucioacuten de funcioacutens en materia de proteccioacuten e prevencioacuten a traballadores ou servicios da empresa e o recurso ao concerto con entidades especializadas para o desenvolvemento de actividades de prevencioacuten complementaraacuten as accioacutens do empresario sen que por isto o eximan do cumprimento do seu deber nesta materia sen prexuiacutezo das accioacutens que poida exercitar se eacute o caso contra calquera outra persoa
18
5 O custo das medidas relativas aacute seguridade e a sauacutede no traballo non deberaacute recaer de ninguacuten xeito sobre os traballadores
Artigo 15 Principios da accioacuten preventiva
1 O empresario aplicaraacute as medidas que integran o deber xeral de prevencioacuten previsto no artigo anterior de acordo cos seguintes principios xerais
a) Evitar os riscos
b) Avaliar os riscos que non se poidan evitar
c) Combater os riscos na suacutea orixe
d) Adaptar o traballo aacute persoa en particular no que respecta aacute concepcioacuten dos postos de traballo asiacute como a escolla dos equipos e os meacutetodos de traballo e de produccioacuten con miras en particular a atenuar o traballo monoacutetono e repetitivo e a reducir os efectos deste na sauacutede
e) Ter en conta a evolucioacuten da teacutecnica
f) Substituiacuter o perigoso polo que entrantildee pouco ou ninguacuten perigo
g) Planificar a prevencioacuten buscando un conxunto coherente que integre nela a teacutecnica a organizacioacuten do traballo as condicioacutens de traballo as relacioacutens sociais e a influencia dos factores ambientais no traballo
h) Adoptar medidas que antepontildean a proteccioacuten colectiva aacute individual
i) Dar as debidas instruccioacutens aos traballadores
2 O empresario tomaraacute en consideracioacuten as capacidades profesionais dos traballadores en materia de seguridade e de sauacutede no momento de lles encomendar as tarefas
3 O empresario adoptaraacute as medidas necesarias a fin de garantir que soacute os traballadores que recibiran informacioacuten suficiente e axeitada poidan acceder aacutes zonas de risco grave e especiacutefico
4 A efectividade das medidas preventivas deberaacute prever as distraccioacutens ou imprudencias non temerarias que puidese cometer o traballador Para a suacutea adopcioacuten teranse en conta os riscos adicionais que puidesen implicar determinadas medidas preventivas as cales soacute poderaacuten ser adoptadas cando a magnitude dos devanditos riscos sexa substancialmente inferior aacute dos que se pretende controlar e non existan alternativas maacuteis seguras
5 Poderaacuten concertar operacioacutens de seguro que tentildean como fin garantir como aacutembito de cobertura a previsioacuten de riscos derivados do traballo a empresa respecto dos seus traballadores os traballadores autoacutenomos respecto a eles mesmos e as sociedades cooperativas respecto aos seus socios cando a suacutea actividade consista na prestacioacuten do seu traballo persoal
19
Texto reemplazado por la Ley 542003
Artigo 16 Plano de prevencioacuten de riscos laborais avaliacioacuten dos riscos e planificacioacuten da actividade preventiva
1 A prevencioacuten de riscos laborais deberaacute integrarse no sistema xeral de xestioacuten da empresa tanto no conxunto das suacuteas actividades como en todos os niacuteveis xeraacuterquicos desta a traveacutes da implantacioacuten e aplicacioacuten dun plano de prevencioacuten de riscos laborais a que se refire o paraacutegrafo seguinte
Este plano de prevencioacuten de riscos laborais deberaacute incluiacuter a estructura organizativa as responsabilidades as funcioacutens as praacutecticas os procedementos os procesos e os recursos necesarios para realizar a accioacuten de prevencioacuten de riscos na empresa nos termos que regulamentariamente se establezan
2 Os instrumentos esenciais para a xestioacuten e aplicacioacuten do plano de prevencioacuten de riscos que poderaacuten ser levados a cabo por fases de forma programada son a avaliacioacuten de riscos laborais e a planificacioacuten da actividade preventiva a que se refiren los paraacutegrafos seguintes
a) O empresario deberaacute realizar unha avaliacioacuten inicial dos riscos para a seguridade e sauacutede dos traballadores tendo en conta con caraacutecter xeral a natureza da actividade as caracteriacutesticas dos postos de traballo existentes e dos traballadores que deban desempentildealos Igual avaliacioacuten deberaacute facerse con ocasioacuten da eleccioacuten dos equipos de traballo das sustancias ou preparados quiacutemicos e do acondicionamento dos lugares de traballo A avaliacioacuten inicial teraacute en conta aquelas outras actuacioacutens que deban desenvolverse de conformidade co disposto na normativa sobre proteccioacuten de riscos especiacuteficos e actividades de especial perigosidade A avaliacioacuten seraacute actualizada cando cambien as condicioacutens de traballo e en todo caso someterase a consideracioacuten e revisarase se fora necesario con ocasioacuten dos danos para a sauacutede que se produciran
Cando o resultado da avaliacioacuten o fixera necesario o empresario realizaraacute controis perioacutedicos das condicioacutens de traballo e da actividade dos traballadores na prestacioacuten dos seus servicios para detectar situacioacutens potencialmente perigosas
b) Se os resultados da avaliacioacuten prevista no paraacutegrafo a) puxeran de manifesto situacioacutens de risco o empresario realizaraacute aquelas actividades preventivas necesarias para eliminar ou reducir e controlar tales riscos Ditas actividades seraacuten obxecto de planificacioacuten polo empresario incluiacutendo para cada actividade preventiva o prazo para levala a cabo a designacioacuten de responsables e os recursos humanos e materiais necesarios para a suacutea execucioacuten
O empresario deberaacute asegurarse da efectiva execucioacuten das actividades preventivas incluiacutedas na planificacioacuten efectuando para iso un seguimento continuo da mesma
As actividades de prevencioacuten seraacuten modificadas cando se aprecie polo empresario como consecuencia dos controis perioacutedicos previstos no paraacutegrafo a) anterior a suacutea inadecuacioacuten aos fins de proteccioacuten requiridos
3 Cando se producise un dano para a sauacutede dos traballadores ou cando con ocasioacuten da vixilancia da sauacutede prevista no artigo 22 aparezan indicios de que as medidas de prevencioacuten resultan insuficientes o empresario levaraacute a cabo unha investigacioacuten ao respecto a fin de detectar as causas destes feitos
Artigo 17 Equipos de traballo e medios de proteccioacuten
20
1 O empresario adoptaraacute as medidas necesarias co fin de que os equipos de traballo sexan axeitados para o traballo que se deba realizar e convenientemente adaptados para tal efecto de xeito que garantan a seguridade e a sauacutede dos traballadores ao empregalos
Cando o emprego dun equipo de traballo poida presentar un risco especiacutefico para a seguridade e a sauacutede dos traballadores o empresario adoptaraacute as medidas necesarias co fin de que
a) A utilizacioacuten do equipo de traballo quede reservada aos encargados da devandita utilizacioacuten
b) Os traballos de reparacioacuten transformacioacuten mantemento ou conservacioacuten sexan realizados polos traballadores especificamente capacitados para iso
2 O empresario deberaacute proporcionar aos seus traballadores equipos de proteccioacuten individual axeitados para o desempentildeo das suacuteas funcioacutens e velar polo uso efectivo destes cando pola natureza dos traballos realizados sexan necesarios
Os equipos de proteccioacuten individual deberaacuten empregarse cando os riscos non se poidan evitar ou non se poidan limitar suficientemente por medios teacutecnicos de proteccioacuten colectiva ou mediante medidas meacutetodos ou procedementos de organizacioacuten do traballo
Artigo 18 Informacioacuten consulta e participacioacuten dos traballadores
1 A fin de dar cumprimento ao deber de proteccioacuten establecido nesta Lei o empresario adoptaraacute as medidas axeitadas para que os traballadores reciban todas as informacioacutens necesarias en relacioacuten con
a) Os riscos para a seguridade e a sauacutede dos traballadores no traballo tanto aqueles que afecten aacute empresa no seu conxunto como a cada tipo de posto de traballo ou funcioacuten
b) As medidas e actividades de proteccioacuten e prevencioacuten aplicables aos riscos sinalados no apartado anterior
c) As medidas adoptadas de conformidade co disposto no artigo 20 desta Lei
Nas empresas que tentildean representantes dos traballadores a informacioacuten aacute que se refire este apartado facilitaraa o empresario aos traballadores a traveacutes dos devanditos representantes non obstante deberase informar directamente a cada traballador dos riscos especiacuteficos que afecten ao seu posto de traballo ou funcioacuten e das medidas de proteccioacuten e prevencioacuten aplicables aos devanditos riscos
2 O empresario deberaacute consultar aos traballadores e permitir a suacutea participacioacuten no marco de todas as cuestioacutens que afecten aacute seguridade e aacute sauacutede no traballo de conformidade co disposto no capiacutetulo V desta Lei
Os traballadores teraacuten dereito a efectuar propostas ao empresario asiacute como aos oacuterganos de participacioacuten e representacioacuten previstos no capiacutetulo V desta Lei dirixidas aacute mellora dos niveis de proteccioacuten da seguridade e a sauacutede da empresa
Artigo 19 Formacioacuten dos traballadores
1 En cumprimento do deber de proteccioacuten o empresario deberaacute garantir que cada traballador reciba
21
unha formacioacuten teoacuterica e praacutectica suficiente e axeitada en materia preventiva tanto no momento da suacutea contratacioacuten calquera que sexa a modalidade ou duracioacuten desta como cando se produzan cambios nas funcioacutens que desempentildee ou se introduzan novas tecnoloxiacuteas ou cambios nos equipos de traballo
A formacioacuten deberaacute estar centrada especificamente no posto de traballo ou funcioacuten de cada traballador adaptarse aacute evolucioacuten dos riscos e aacute aparicioacuten doutros novos e repetirse periodicamente se fose necesario
2 A formacioacuten aacute que se refire o paraacutegrafo anterior deberase impartir sempre que sexa posible dentro da xeira ou no seu defecto noutras horas pero co desconto naquela do tempo investido nesta A formacioacuten poderaa impartir a empresa mediante medios propios ou concertaacutendoa con servicios alleos e o seu custo non recaeraacute de ninguacuten xeito sobre os traballadores
Artigo 20 Medidas de emerxencia
O empresario tendo en conta o tamantildeo e a actividade da empresa asiacute como a posible presencia de persoas alleas a esta deberaacute analizar as posibles situacioacutens de emerxencia e adoptar as medidas necesarias en materia de primeiros auxilios loita contra incendios e evacuacioacuten dos traballadores designando para isto ao persoal encargado de pontildeer en praacutectica estas medidas e comprobando periodicamente se eacute o caso o seu correcto funcionamento O devandito persoal debera posuiacuter a formacioacuten necesaria ser suficiente en nuacutemero e dispontildeer do material axeitado en funcioacuten das circunstancias antes sinalada
Para a aplicacioacuten das medidas adoptadas o empresario deberaacute organizar as relacioacutens que sexan necesarias con servicios externos aacute empresa en particular en materia de primeiros auxilios asistencia meacutedica de urxencia salvamento e loita contra incendios de xeito que quede garantida a rapidez e eficacia destas
Artigo 21 Risco grave e inminente
1 Cando os traballadores estean ou poidan estar expostos a un risco grave e inminente con ocasioacuten do seu traballo o empresario estaraacute na obriga de
a) Informar o antes posible a todos os traballadores afectados en canto aacute existencia do devandito risco e das medidas adoptadas ou que se eacute o caso se deban adoptar en materia de proteccioacuten
b) Adoptar as medidas e dar as instruccioacutens necesarias para que no caso de perigo grave inminente e inevitable os traballadores poidan interromper a suacutea actividade e se fose necesario abandonar de inmediato o lugar de traballo Neste suposto non se poderaacute esixir aos traballadores que prosigan a suacutea actividade mentres persista o perigo agaacutes excepcioacuten debidamente xustificada por razoacutens de seguridade e determinada regulamentariamente
c) Dispontildeer o necesario para que o traballador que non se puidese pontildeer en contacto co seu superior xeraacuterquico ante unha situacioacuten de perigo grave e inminente para a suacutea seguridade a doutros traballadores ou a de terceiros aacute empresa estea en condicioacutens tendo en conta os seus contildeecementos e os medios teacutecnicos postos aacute suacutea disposicioacuten de adoptar as medidas necesarias para evitar as consecuencias do devandito perigo
2 De acordo co previsto no apartado 1 do artigo 14 desta Lei o traballador teraacute dereito a interromper a suacutea actividade e abandonar o lugar de traballo en caso necesario cando considere que a dita
22
actividade entrantildea un risco grave e inminente para a suacutea vida ou a suacutea sauacutede
3 Cando no caso a que se refire o apartado 1 deste artigo o empresario non adopte ou non permita a adopcioacuten das medidas necesarias para garantir a seguridade e a sauacutede dos traballadores os representantes legais destes poderaacuten acordar por maioriacutea dos seus membros a paralizacioacuten da actividade dos traballadores afectados polo devandito risco Tal acordo seraacute comunicado de inmediato aacute empresa e aacute autoridade laboral a cal no prazo de vintecatro horas anularaacute ou ratificaraacute a paralizacioacuten acordada
O acordo a que se refire o paraacutegrafo anterior poderaacute ser adoptado por decisioacuten maioritaria dos Delegados de Prevencioacuten cando non resulte posible reunir coa urxencia requirida ao oacutergano de representacioacuten do persoal
4 Os traballadores ou os seus representantes non poderaacuten sufrir prexuiacutezo alguacuten derivado da adopcioacuten das medidas a que se refiren os apartados anteriores a menos que obrasen de mala fe ou cometesen neglixencia grave
Artigo 22 Vixilaacutencia da sauacutede
1 O empresario garantiralles aos traballadores ao seu servicio a vixilancia perioacutedica do seu estado de sauacutede en funcioacuten dos riscos inherentes ao traballo
Esta vixilancia soacute se poderaacute levar a cabo cando o traballador preste o seu consentimento Deste caraacutecter voluntario soacute se exceptuaraacuten previo informe dos representantes dos traballadores os supostos nos que a realizacioacuten dos recontildeecementos sexa imprescindible para avaliar os efectos das condicioacutens de traballo sobre a sauacutede dos traballadores ou para verificar se o estado de sauacutede do traballador pode constituiacuter un perigo para este para os demais traballadores ou para outras persoas relacionadas coa empresa ou cando asiacute estea establecido nunha disposicioacuten legal en relacioacuten coa proteccioacuten de riscos especiacuteficos e actividades de especial perigosidade
En todo caso deberase optar pola realizacioacuten daqueles recontildeecementos ou probas que causen as menores molestias ao traballador e que sexan proporcionais ao risco
2 As medidas de vixilancia e control da sauacutede dos traballadores levaranse a cabo respectando sempre o dereito aacute intimidade e aacute dignidade da persoa do traballador e aacute confidencialidade de toda a informacioacuten relacionada co seu estado de sauacutede
3 Os resultados da vixilancia a que se refire o apartado anterior seraacuten comunicados aos traballadores afectados
4 Os datos relativos aacute vixilancia da sauacutede dos traballadores non poderaacuten ser empregados con fins discriminatorios nin en prexuiacutezo do traballador
O acceso aacute informacioacuten meacutedica de caraacutecter persoal limitarase ao persoal meacutedico e aacutes autoridades sanitarias que leven a cabo a vixilancia da sauacutede dos traballadores sen que se poida facilitar ao empresario ou a outras persoas sen consentimento expreso do traballador
Malia o anterior o empresario e as persoas ou oacuterganos con responsabilidades en materia de prevencioacuten seraacuten informados das conclusioacutens que se deriven dos recontildeecementos efectuados en relacioacuten coa aptitude do traballador para o desempeno do posto de traballo ou coa necesidade de introducir ou
23
mellorar as medidas de proteccioacuten e prevencioacuten a fin de que poidan desenvolver correctamente as suacuteas funcioacutens en materia preventiva
5 Nos supostos en que a natureza dos riscos inherentes ao traballo o faga necesario o dereito dos traballadores aacute vixilancia perioacutedica do seu estado de sauacutede deberaacute ser alongado maacuteis alaacute do remate da relacioacuten laboral nos termos que regulamentariamente se determinen
6 As medidas de vixilancia e control da sauacutede dos traballadores levaranse a cabo por persoal sanitario con competencia teacutecnica formacioacuten e capacidade acreditada
Artigo 23 Documentacioacuten
1 O empresario deberaacute elaborar e conservar aacute disposicioacuten da autoridade laboral a seguinte documentacioacuten relativa aacutes obrigas establecidas nos artigos anteriores
13
a) Plano de prevencioacuten de riscos laborais conforme ao previsto no apartado 1 do artigo 16 desta Lei
b) Avaliacioacuten dos riscos para a seguridade e a sauacutede no traballo incluiacutedo o resultado dos controis perioacutedicos das condicioacutens de traballo e da actividade dos traballadores de acordo co disposto no paraacutegrafo a) do apartado 2 do artigo 16 desta Lei
c) Planificacioacuten da actividade preventiva incluiacutedas as medidas de proteccioacuten e de prevencioacuten a adoptar e no seu caso material de proteccioacuten que deba utilizarse de conformidade co paraacutegrafo b) do apartado 2 do artigo 16 desta Lei
d) Praacutectica dos controis do estado de sauacutede dos traballadores previstos no artigo 22 desta Lei e conclusioacutens obtidas deses nos termos recollidos no derradeiro paraacutegrafo do apartado 4 do devandito artigo
e) Relacioacuten de accidentes de traballo e enfermidades profesionais que causaran ao traballador unha incapacidade laboral superior a un diacutea de traballo Nestes casos o empresario realizaraacute ademais a notificacioacuten a que se refire o apartado 3 deste artigo
2 No momento de cesamento da suacutea actividade as empresas deberaacuten achegar aacute autoridade laboral a documentacioacuten sinalada no apartado anterior
3 O empresario estaraacute na obriga de notificar por escrito aacute autoridade laboral os danos para a sauacutede dos traballadores ao seu servicio que se produciran por mor do desenvolvemento do seu traballo conforme ao procedemento que se determine regulamentariamente
4 A documentacioacuten a que fai referencia este artigo deberaacute tameacuten ser posta a disposicioacuten das autoridades sanitarias co fin de que estas poidan cumprir co disposto no artigo 10 desta Lei e no artigo 21 da Lei 141986 do 25 de abril Xeral de Sanidade
Artigo 24 Coordinacioacuten de actividades empresariais
1 Cando nun mesmo centro de traballo desenvolvan actividades traballadores de duacuteas ou maacuteis
24
empresas estas deberaacuten cooperar na aplicacioacuten da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais Para tal fin estableceraacuten os medios de coordinacioacuten que sexan necesarios en canto aacute proteccioacuten e prevencioacuten de riscos laborais e a informacioacuten sobre estes aos seus respectivos traballadores nos termos previstos no apartado 1 do artigo 18 desta Lei
2 O empresario titular do centro de traballo adoptaraacute as medidas necesarias para que aqueloutros empresarios que desenvolvan actividades no seu centro de traballo reciban a informacioacuten e as instruccioacutens axeitadas en relacioacuten cos riscos existentes no centro de traballo e coas medidas de proteccioacuten e prevencioacuten correspondentes asiacute como sobre as medidas de emerxencia a aplicar para o seu traslado aos seus respectivos traballadores
3 As empresas que contraten ou subcontraten con outras a realizacioacuten de obras ou servicios correspondentes aacute propia actividade daquelas e que se desenvolvan nos seus propios centros de traballo deberaacuten vixiar o cumprimento polos devanditos contratistas e subcontratistas da normativa de prevencioacuten de riscos laborais
4 As obrigas consignadas no derradeiro paraacutegrafo do apartado 1 do artigo 41 desta Lei seraacuten tameacuten de aplicacioacuten respecto das operacioacutens contratadas nos supostos en que os traballadores da empresa contratista ou subcontratista non presten servicios nos centros de traballo da empresa principal sempre que tales traballadores deban operar con maquinaria equipos productos materias primas ou utensilios proporcionados pola empresa principal
5 Os deberes de cooperacioacuten e de informacioacuten e instruccioacuten recollidos nos apartados 1 e 2 aplicaranse respecto dos traballadores autoacutenomos que desenvolvan actividades nos devanditos centros de traballo
6 As obrigas previstas neste artigo seraacuten desenvoltas regulamentariamente
Artigo 25 Proteccioacuten de traballadores especialmente sensibles a determinados riscos
1 O empresario garantiraacute de maneira especiacutefica a proteccioacuten dos traballadores que polas suacuteas propias caracteriacutesticas persoais ou estado bioloacutexico contildeecido incluiacutedos aqueles que tentildean recontildeecida a situacioacuten de discapacidade fiacutesica psiacutequica ou sensorial sexan especialmente sensibles aos riscos derivados do traballo Para tal fin deberaacute ter en conta os ditos aspectos nas avaliacioacutens dos riscos e en funcioacuten destas adoptaraacute as medidas preventivas e de proteccioacuten necesarias
Os traballadores non seraacuten empregados naqueles postos de traballo nos que a causa das suacuteas caracteriacutesticas persoais estado bioloacutexico ou pola suacutea discapacidade fiacutesica psiacutequica ou sensorial debidamente recontildeecida poidan eles os demais traballadores ou outras persoas relacionadas coa empresa pontildeerse en situacioacuten de perigo ou en xeral cando estean manifestamente en estados ou situacioacutens transitorias que non respondan aacutes esixencias psicofiacutesicas dos respectivos postos de traballo
2 Igualmente o empresario deberaacute ter en conta nas avaliacioacutens os factores de risco que poidan incidir na funcioacuten de procreacioacuten dos traballadores en particular pola exposicioacuten a axentes fiacutesicos quiacutemicos e bioloacutexicos que poidan exercer efectos mutaxeacutenicos ou de toxicidade para a procreacioacuten tanto nos aspectos da fertilidade como do desenvolvemento da descendencia co fin de adoptar as medidas
25
preventivas necesarias
Artigo 26 Proteccioacuten da maternidade
1 A avaliacioacuten dos riscos a que se refire o artigo 16 desta Lei deberaacute abranguer a determinacioacuten da natureza o grao e a duracioacuten da exposicioacuten das traballadoras en situacioacuten de embarazo ou parto recente a axentes procedementos ou condicioacutens de traballo que poidan influiacuter negativamente na sauacutede das traballadoras ou do feto en calquera actividade susceptible de presentar un risco especiacutefico Se os resultados da avaliacioacuten revelasen un risco para a seguridade e a sauacutede ou unha posible repercusioacuten sobre o embarazo ou a lactacioacuten das devanditas traballadoras o empresario adoptaraacute as medidas necesarias para evitar a exposicioacuten ao dito risco a traveacutes dunha adaptacioacuten das condicioacutens ou do tempo de traballo da traballadora afectada As devanditas medidas incluiraacuten cando resulte necesario a non realizacioacuten de traballo nocturno ou de traballo a quendas
2 Cando a adaptacioacuten das condicioacutens ou do tempo de traballo non resultase posible ou a pesar de tal adaptacioacuten as condicioacutens dun posto de traballo puidesen influiacuter negativamente na sauacutede da traballadora embarazada ou do feto e asiacute o certifiquen os Servicios Meacutedicos do Instituto Nacional da Seguridade Social ou das Mutuas co informe do meacutedico do Servicio Nacional da Sauacutede que asista facultativamente aacute traballadora esta deberaacute desempentildear un posto de traballo ou funcioacuten diferente e compatible co seu estado O empresario deberaacute determinar previa consulta cos representantes dos traballadores a relacioacuten dos postos de traballo exentos de riscos para estes efectos
O cambio de posto ou funcioacuten levarase a cabo de conformidade coas regras e criterios que se apliquen nos supostos de mobilidade funcional e teraacute efectos ata o momento en que o estado de sauacutede da traballadora permita a suacutea reincorporacioacuten ao anterior posto
No suposto de que aiacutenda aplicando as regras sinaladas no paraacutegrafo anterior non existise posto de traballo ou funcioacuten compatible a traballadora poderaacute ser destinada a un posto non correspondente ao seu grupo ou a categoriacutea equivalente aiacutenda que conservaraacute o dereito ao conxunto de retribucioacutens do seu posto de orixe
3 Se o antedito cambio de posto non resultara teacutecnica ou obxectivamente posible ou no poida razoablemente exixirse por motivos xustificados poderaacute declararse o paso da traballadora afectada aacute situacioacuten de suspensioacuten do contrato por risco durante o embarazo contemplada no artigo 451 d) do Estatuto dos Traballadores durante o periacuteodo necesario para a proteccioacuten da suacutea seguridade ou da suacutea sauacutede e mentres persista a imposibilidade de reincorporarse ao seu posto anterior ou a outro posto compatible co seu estado
4 O disposto nos nuacutemeros 1 e 2 deste artigo seraacute tameacuten de aplicacioacuten durante o periacuteodo de lactacioacuten se as condicioacutens de traballo puidesen influiacuter negativamente na sauacutede da muller ou do fillo e asiacute o certificase o meacutedico que no reacutexime de Seguridade Social aplicable asista facultativamente aacute traballadora
5 As traballadoras embarazadas teraacuten dereito a ausentarse do traballo con dereito a remuneracioacuten para a realizacioacuten de exames prenatais e teacutecnicas de preparacioacuten ao parto previo aviso ao empresario e xustificacioacuten da necesidade da suacutea realizacioacuten dentro da xeira
26
La evaluacioacuten de los riesgos a que se refiere el artiacuteculo 16 de la presente Ley deberaacute comprender la determinacioacuten de la naturaleza el grado y la duracioacuten de la exposicioacuten de las trabajadoras en situacioacuten de embarazo o parto reciente a agentes procedimientos o condiciones de trabajo que puedan influir negativamente en la salud de las trabajadoras o del feto en cualquier actividad susceptible de presentar un riesgo especiacutefico Si los resultados de la evaluacioacuten revelasen un riesgo para la seguridad y la salud o una posible repercusioacuten sobre el embarazo o la lactancia de las citadas trabajadoras el empresario adoptaraacute las medidas necesarias para evitar la exposicioacuten a dicho riesgo a traveacutes de una adaptacioacuten de las condiciones o del tiempo de trabajo de la trabajadora afectada
Dichas medidas incluiraacuten cuando resulte necesario la no realizacioacuten de trabajo nocturno o de trabajo a turnosSustituido por Ley Orgaacutenica 32007 por
2 Cuando la adaptacioacuten de las condiciones o del tiempo de trabajo no resultase posible o a pesar de tal adaptacioacuten las condiciones de un puesto de trabajo pudieran influir negativamente en la salud de la trabajadora embarazada o del feto y asiacute lo certifiquen los Servicios Meacutedicos del Instituto Nacional de la Seguridad Social o de las Mutuas en funcioacuten de la Entidad con la que la empresa tenga concertada la cobertura de los riesgos profesionales con el informe del meacutedico del Servicio Nacional de Salud que asista facultativamente a la trabajadora eacutesta deberaacute desempentildear un puesto de trabajo o funcioacuten diferente y compatible con su estado El empresario deberaacute determinar previa consulta con los representantes de los trabajadores la relacioacuten de los puestos de trabajo exentos de riesgos a estos efectos
El cambio de puesto o funcioacuten se llevaraacute a cabo de conformidad con las reglas y criterios que se apliquen en los supuestos de movilidad funcional y tendraacute efectos hasta el momento en que el estado de salud de la trabajadora permita su reincorporacioacuten al anterior puesto
En el supuesto de que aun aplicando las reglas sentildealadas en el paacuterrafo anterior no existiese puesto de trabajo o funcioacuten compatible la trabajadora podraacute ser destinada a un puesto no correspondiente a su grupo o categoriacutea equivalente si bien conservaraacute el derecho al conjunto de retribuciones de su puesto de origen
Si dicho cambio de puesto no resultara teacutecnica u objetivamente posible o no pueda razonablemente exigirse por motivos justificados podraacute declararse el paso de la trabajadora afectada a la situacioacuten de suspensioacuten del contrato por riesgo durante el embarazo contemplada en el artiacuteculo 451d) del Estatuto de los Trabajadores durante el periacuteodo necesario para la proteccioacuten de su seguridad o de su salud y mientras persista la imposibilidad de reincorporarse a su puesto anterior o a otro puesto compatible con su estadoSustituido por Ley Orgaacutenica 32007 por
Lo dispuesto en los nuacutemeros 1 y 2 de este artiacuteculo seraacute tambieacuten de aplicacioacuten durante el periacuteodo de lactancia natural si las condiciones de trabajo pudieran influir negativamente en la salud de la mujer o del hijo y asiacute lo certifiquen los Servicios Meacutedicos del Instituto Nacional de la Seguridad Social o de las Mutuas en funcioacuten de la Entidad con la que la empresa tenga concertada la cobertura de los riesgos profesionales con el informe del meacutedico del Servicio Nacional de Salud que asista facultativamente a la trabajadora o a su
27
hijo Podraacute asimismo declararse el pase de la trabajadora afectada a la situacioacuten de suspensioacuten del contrato por riesgo durante la lactancia natural de hijos menores de nueve meses contemplada en el artiacuteculo 451d) del Estatuto de Ios Trabajadores si se dan las circunstancias previstas en el nuacutemero 3 de este artiacuteculo
Las trabajadoras embarazadas tendraacuten derecho a ausentarse del trabajo con derecho a remuneracioacuten para la realizacioacuten de exaacutemenes prenatales y teacutecnicas de preparacioacuten al parto previo aviso al empresario y justificacioacuten de la necesidad de su realizacioacuten dentro de la jornada de trabajo
Artigo 27 Proteccioacuten dos menores
1 Antes da incorporacioacuten ao traballo de mozos menores de dezaoito anos e previamente a calquera modificacioacuten importante das suacuteas condicioacutens de traballo o empresario deberaacute efectuar unha avaliacioacuten dos postos de traballo a desempentildear por estes a fin de determinar a natureza o grao e a duracioacuten da suacutea exposicioacuten en calquera actividade susceptible de presentar un risco especiacutefico ao respecto a axentes procesos ou condicioacutens de traballo que poidan pontildeer en perigo a seguridade ou a sauacutede destes traballadores
Para tal fin a avaliacioacuten teraacute especialmente en conta os riscos especiacuteficos para a seguridade a sauacutede e o desenvolvemento dos mozos derivados da suacutea falta de experiencia da suacutea inmadurez para avaliar os riscos existentes ou potenciais e do seu desenvolvemento aiacutenda incompleto
En todo caso o empresario informaraacute aos devanditos mozos e aos seus pais ou titores que intervintildeesen na contratacioacuten conforme ao disposto na letra b) do artigo 7 do texto refundido da Lei do Estatuto dos Traballadores aprobado polo Real Decreto lexislativo 11995 do 24 de marzo dos posibles riscos e de todas as medidas adoptadas para a proteccioacuten da suacutea seguridade e sauacutede
2 Tendo en conta os factores anteriormente sinalados o Goberno estableceraacute as limitacioacutens aacute contratacioacuten dos mozos menores de dezaoito anos en traballos que presenten riscos especiacuteficos
Artigo 28 Relacioacutens de traballo temporais de duracioacuten determinada e en empresas de traballo temporal
1 Os traballadores con relacioacutens de traballo temporais ou de duracioacuten determinada asiacute como os contratados por empresas de traballo temporal deberaacuten beneficiarse do mesmo nivel de proteccioacuten en materia de seguridade e sauacutede que os restantes traballadores da empresa na que prestan os seus servicios
A existencia dunha relacioacuten de traballo das sinaladas no paraacutegrafo anterior non xustificaraacute de ninguacuten xeito unha diferencia de trato polo que respecta aacutes condicioacutens de traballo no relativo a calquera dos aspectos da proteccioacuten da seguridade e a sauacutede dos traballadores
Esta Lei e as suacuteas disposicioacutens de desenvolvemento aplicaranse plenamente aacutes relacioacutens de traballo sinaladas nos paraacutegrafos anteriores
2 O empresario adoptaraacute as medidas necesarias para garantir que con caraacutecter previo ao inicio da suacutea actividade os traballadores a que se refire o apartado anterior reciban informacioacuten acerca dos riscos aos que estean expostos en particular no relativo aacute necesidade de cualificacioacutens ou aptitudes profesionais determinadas a esixencia de controis meacutedicos especiais ou a existencia de riscos especiacuteficos do posto de
28
traballo a cubrir asiacute como sobre as medidas de proteccioacuten e prevencioacuten fronte a estes
Os devanditos traballadores recibiraacuten en todo caso unha formacioacuten suficiente e axeitada aacutes caracteriacutesticas do posto de traballo a cubrir tendo en conta a suacutea cualificacioacuten e experiencia profesional e os riscos aos que estean expostos
3 Os traballadores a que se refire este artigo teraacuten dereito a unha vixilancia perioacutedica do seu estado de sauacutede nos termos establecidos no artigo 22 desta Lei e nas suacuteas normas de desenvolvemento
4 O empresario deberaacute informar aos traballadores designados para ocuparse das actividades de proteccioacuten e prevencioacuten ou se eacute o caso o servicio de prevencioacuten previsto no artigo 31 desta Lei da incorporacioacuten dos traballadores a que se refire este artigo na medida necesaria para que poidan desenvolver de xeito axeitado aacutes suacuteas funcioacutens respecto de todos os traballadores da empresa
5 Nas relacioacutens de traballo a traveacutes de empresas de traballo temporal a empresa usuaria seraacute responsable das condicioacutens de execucioacuten do traballo en todo o relacionado coa proteccioacuten da seguridade e a sauacutede dos traballadores Corresponderaacute ademais aacute empresa usuaria o cumprimento das obrigas en materia de informacioacuten previstas nos apartados 2 e 4 deste artigo
A empresa de traballo temporal seraacute responsable do cumprimento das obrigas en materia de formacioacuten e vixilancia da sauacutede que se establecen nos apartados 2 e 3 deste artigo Para tal fin e sen prexuiacutezo do disposto no paraacutegrafo anterior a empresa usuaria deberaacute informar aacute empresa de traballo temporal e esta aos traballadores afectados antes da adscricioacuten destes acerca das caracteriacutesticas propias dos postos de traballo a desempentildear e das cualificacioacutens requiridas
A empresa usuaria deberaacute informar aos representantes dos traballadores nesta da adscricioacuten dos traballadores postos a disposicioacuten pola empresa de traballo temporal Os ditos traballadores poderanse dirixir a estes representantes no exercicio dos dereitos recontildeecidos nesta Lei
Artigo 29 Obrigas dos traballadores en materia de prevencioacuten de riscos
1 Corresponde a cada traballador velar segundo as suacuteas posibilidades e mediante o cumprimento das medidas de prevencioacuten que en cada caso sexan adoptadas pola suacutea propia seguridade e sauacutede no traballo e pola daqueloutras persoas aacutes que poida afectar a suacutea actividade profesional a causa dos seus actos e omisioacutens no traballo de conformidade coa suacutea formacioacuten e as instruccioacutens do empresario
2 Os traballadores de acordo coa suacutea formacioacuten e seguindo as instruccioacutens do empresario deberaacuten en particular
1ordm Empregar de forma axeitada de acordo coa suacutea natureza e os riscos previsibles as maacutequinas aparellos ferramentas substancias perigosas equipos de transporte e en xeral calquera outros medios cos que desenvolvan a suacutea actividade
2ordm Empregar correctamente os medios e equipos de proteccioacuten facilitados polo empresario de acordo coas instruccioacutens recibidas deste
3ordm Non pontildeer foacutera de funcionamento e empregar correctamente os dispositivos de seguridade existentes ou que se instalen nos medios relacionados coa suacutea actividade ou nos lugares de traballo en que esta tentildea lugar
29
4ordm Informar de inmediato ao seu superior xeraacuterquico directo e aos traballadores designados para realizaren actividades de proteccioacuten e de prevencioacuten ou se eacute o caso ao servicio de prevencioacuten acerca de calquera situacioacuten que ao seu xuiacutezo entrantildee por motivos razoables un risco para a seguridade e a sauacutede dos traballadores
5ordm Contribuiacuter ao cumprimento das obrigas establecidas pola autoridade competente co fin de protexer a seguridade e a sauacutede dos traballadores no traballo
6ordm Cooperar co empresario para que este poida garantir unhas condicioacutens de traballo que sexan seguras e non entrantildeen riscos para a seguridade e a sauacutede dos traballadores
3 O cumprimento polos traballadores das obrigas en materia de prevencioacuten de riscos a que se refiren os apartados anteriores teraacute a consideracioacuten de incumprimento laboral para os efectos previstos no artigo 581 do Estatuto dos Traballadores ou de falta se eacute o caso conforme ao establecido na correspondente normativa sobre reacutexime disciplinario dos funcionarios puacuteblicos ou do persoal estatutario ao servicio das Administracioacutens puacuteblicas O disposto neste apartado seraacute igualmente aplicable aos socios das cooperativas en que a suacutea actividade consista na prestacioacuten do seu traballo coas precisioacutens que se establezan nos seus Regulamentos de Reacutexime Interno
CAPIacuteTULO IV
Servicios de prevencioacuten
Artigo 30 Proteccioacuten e prevencioacuten de riscos profesionais
1 En cumprimento do deber de prevencioacuten de riscos profesionais o empresario designaraacute un ou varios traballadores para ocupaacuterense da devandita actividade constituiraacute un servicio de prevencioacuten ou concertaraacute o dito servicio cunha entidade especializada allea aacute empresa
2 Os traballadores designados deberaacuten ter a capacidade necesaria dispor do tempo e dos medios precisos e ser suficientes en nuacutemero tendo en conta o tamantildeo da empresa asiacute como os riscos a que estaacuten expostos os traballadores e a suacutea distribucioacuten nesta co alcance que se determine nas disposicioacutens a que se refire a letra e) do apartado 1 do artigo 6 desta Lei
Os traballadores a que se refire o paraacutegrafo anterior colaboraraacuten entre si e se eacute o caso cos servicios de prevencioacuten
3 Para a realizacioacuten da actividade de prevencioacuten o empresario deberaacute facilitar aos traballadores designados o acceso aacute informacioacuten e documentacioacuten a que se refiren os artigos 18 e 23 desta Lei
4 Os traballadores designados non poderaacuten sufrir ninguacuten prexuiacutezo derivado das suacuteas actividades de proteccioacuten e prevencioacuten dos riscos profesionais na empresa En exercicio desta funcioacuten os devanditos traballadores gozaraacuten en particular das garantiacuteas que para os representantes dos traballadores establecen as letras a) b) e c) do artigo 68 e o apartado 4 do artigo 56 do texto refundido da Lei do Estatuto dos Traballadores
Esta garantiacutea acadaraacute tameacuten aos traballadores integrantes do servicio de prevencioacuten cando a
30
empresa decida constituiacutelo de acordo co disposto no artigo seguinte
Os traballadores a que se refiren os paraacutegrafos anteriores deberaacuten gardar sixilo profesional sobre a informacioacuten relativa aacute empresa aacute que tiveran acceso como consecuencia do desempentildeo das suacuteas funcioacutens
5 Nas empresas de menos de seis traballadores o empresario poderaacute asumir persoalmente as funcioacutens sinaladas no apartado 1 sempre que desenvolva de forma cotiaacute a suacutea actividade no centro de traballo e tentildea a capacidade necesaria en funcioacuten dos riscos a que estean expostos os traballadores e a perigosidade das actividades co alcance que se determine nas disposicioacutens a que se refire a letra e) do apartado 1 do artigo 6 desta Lei
6 O empresario que non concertase o Servicio de prevencioacuten cunha entidade especializada allea aacute empresa deberaacute someter o seu sistema de prevencioacuten ao control dunha auditoriacutea ou avaliacioacuten externa nos termos que regulamentariamente se determinen
Artigo 31 Servicios de prevencioacuten
1 Se a designacioacuten dun ou varios traballadores fose insuficiente para a realizacioacuten das actividades de prevencioacuten en funcioacuten do tamantildeo da empresa dos riscos a que estean expostos os traballadores ou da perigosidade das actividades desenvolvidas co alcance que se estableza nas disposicioacutens a que se refire a letra e) do apartado 1 do artigo 6 desta Lei o empresario deberaacute recorrer a un ou varios servicios de prevencioacuten propios ou alleos aacute empresa que colaboraraacuten cando sexa necesario
Para o establecemento destes servicios nas Administracioacutens puacuteblicas terase en conta a suacutea estructura organizativa e a existencia se eacute o caso de aacutembitos sectoriais e descentralizados
2 Entenderase como servicio de prevencioacuten o conxunto de medios humanos e materiais necesarios para realizar as actividades preventivas a fin de garantir a axeitada proteccioacuten da seguridade e a sauacutede dos traballadores asesorando e asistindo para isto ao empresario aos traballadores e aos seus representantes e aos oacuterganos de representacioacuten especializados Para o exercicio das suacuteas funcioacutens o empresario deberaacute facilitar ao devandito servicio o acceso aacute informacioacuten e documentacioacuten a que se refire o apartado 3 do artigo anterior
3 Os servicios de prevencioacuten deberaacuten estar en condicioacutens de proporcionar aacute empresa o asesoramento e apoio que precise en funcioacuten dos tipos de risco nela existentes e no referente a
Texto reemplazado por la Ley 542003
a) O desentildeo implantacioacuten e aplicacioacuten dun plano de prevencioacuten de riscos laborais que permita a integracioacuten da prevencioacuten na empresa
b) A avaliacioacuten dos factores de risco que poidan afectar aacute seguridade e a sauacutede dos traballadores nos termos previstos no artigo 16 desta Lei
Texto reemplazado por la Ley 542003c) A planificacioacuten da actividade preventiva e a determinacioacuten das prioridades na adopcioacuten das
medidas preventivas e a vixilaacutencia da suacutea eficacia
31
d) A informacioacuten e formacioacuten dos traballadores
e) A prestacioacuten dos primeiros auxilios e planos de emerxencia f) A vixilancia da sauacutede dos traballadores en relacioacuten cos riscos derivados do traballo
4 O servicio de prevencioacuten teraacute caraacutecter interdisciplinario tendo os seus medios que ser apropiados para cumprir as suacuteas funcioacutens Para isto a formacioacuten especialidade capacitacioacuten dedicacioacuten e nuacutemero de compontildeentes destes servicios asiacute como os seus recursos teacutecnicos deberaacuten ser suficientes e axeitados aacutes actividades preventivas a desenvolver en funcioacuten das seguintes circunstancias
a) Tamantildeo da empresa
b) Tipos de risco aos que se poidan atopar expostos os traballadores
c) Distribucioacuten de riscos na empresa
5 Para poder actuar como servicios de prevencioacuten as entidades especializadas deberaacuten ser obxecto de acreditacioacuten pola Administracioacuten laboral mediante a comprobacioacuten de que reuacutenen os requisitos que se establezan regulamentariamente e previa aprobacioacuten da Administracioacuten sanitaria en canto aos aspectos de caraacutecter sanitario
Artigo 32 Actuacioacuten preventiva das Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais
As Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social poderaacuten desenvolver para as empresas a elas asociadas as funcioacutens correspondentes aos servicios de prevencioacuten con suxeicioacuten ao disposto no apartado 5 do artigo 31
Os representantes dos empresarios e dos traballadores teraacuten dereito a participar no control e seguimento da xestioacuten desenvolvida polas Mutuas de Accidentes da Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social nas funcioacutens a que se refire o paraacutegrafo anterior conforme ao previsto no artigo 39 cinco da Lei 421994 do 30 de decembro de Medidas fiscais administrativas e de orde social
Texto Antildeadido por la Ley 542003
Artigo 32 bis Presencia dos recursos preventivos
1 A presencia no centro de traballo dos recursos preventivos calquera que sexa a modalidade de organizacioacuten de ditos recursos seraacute necesaria nos seguintes casos
a) Cando os riscos podan verse agravados ou modificados no desenvolvemento do proceso ou a actividade pola concorrencia de operacioacutens diversas que se desenvolven sucesiva o simultaneamente e que fagan preciso o control da correcta aplicacioacuten dos meacutetodos de traballo
b) Cando se realicen actividades ou procesos que regulamentariamente sexan considerados como perigosos ou con riscos especiais
c) Cando a necesidade de dita presencia sexa requirida pola Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social se as circunstancias do caso asiacute o esixiran debido aacutes condicioacutens de traballo detectadas
32
2 Consideacuteranse recursos preventivos aos que o empresario poderaacute asignar a presencia os seguintes
a) Un ou varios traballadores designados da empresa
b) Un ou varios membros do servicio de prevencioacuten propio da empresa
c) Un ou varios membros do ou dos servicios de prevencioacuten alleos concertados pola empresa Cando a presencia se realice por diferentes recursos preventivos estes deberaacuten colaborar entre si
3 Os recursos preventivos a que se refire o apartado anterior deberaacuten ter a capacidade suficiente dispontildeer dos medios necesarios e ser suficientes en nuacutemero para vixiar o cumprimento das actividades preventivas debendo permanecer no centro de traballo durante o tempo no que se mantentildea a situacioacuten que determine a suacutea presencia
4 No obstante o sinalado nos apartados anteriores o empresario poderaacute asignar a presencia de forma expresa a un ou varios traballadores da empresa que sen formar parte do servicio de prevencioacuten propio ni ser traballadores designados reuacutenan os contildeecementos a cualificacioacuten e a experiencia necesarios nas actividades ou procesos a que se refire o apartado 1 e conten coa formacioacuten preventiva correspondente como miacutenimo aacutes funciones do nivel baacutesico
Neste suposto tales traballadores manteraacuten a necesaria colaboracioacuten cos recursos preventivos do empresario
CAPIacuteTULO V
Consulta e participacioacuten dos traballadores
Artigo 33 Consulta dos traballadores
1 O empresario deberaacute consultar aos traballadores coa debida antelacioacuten a adopcioacuten das decisioacutens relativas a
a) A planificacioacuten e a organizacioacuten do traballo na empresa e a introduccioacuten de novas tecnoloxiacuteas en todo o relacionado coas consecuencias que estas puidesen ter para a seguridade e a sauacutede dos traballadores derivadas da escolla dos equipos a determinacioacuten e a adecuacioacuten das condicioacutens de traballo e o impacto dos factores ambientais no traballo
b) A organizacioacuten e desenvolvemento das actividades de proteccioacuten da sauacutede e prevencioacuten dos riscos profesionais na empresa incluiacuteda a designacioacuten dos traballadores encargados das devanditas actividades ou o recurso a un servicio de prevencioacuten externo
c) A designacioacuten dos traballadores encargados das medidas de emerxencia
d) Os procedementos de informacioacuten e documentacioacuten a que se refiren os artigos 18 apartado 1 e 23 apartado 1 desta Lei
e) O proxecto e a organizacioacuten da formacioacuten en materia preventiva
f) Calquera outra accioacuten que poida ter efectos substanciais sobre a seguridade e a sauacutede dos
33
traballadores
2 Nas empresas que conten con representantes dos traballadores as consultas a que se refire o apartado anterior levaranse a cabo cos ditos representantes
Artigo 34 Dereitos de participacioacuten e representacioacuten
1 Os traballadores tentildeen dereito a participar na empresa nas cuestioacutens relacionadas coa prevencioacuten de riscos no traballo
Nas empresas ou centros de traballo que conten con seis ou maacuteis traballadores a participacioacuten destes canalizarase a traveacutes dos seus representantes e da representacioacuten especializada que se regula neste capiacutetulo
2 Aos Comiteacutes de Empresa aos Delegados de Persoal e aos representantes sindicais corresponderalles nos termos que respectivamente lles recontildeecen o Estatuto dos Traballadores a Lei de Oacuterganos de Representacioacuten do Persoal ao Servicio das Administracioacutens Puacuteblicas e a Lei Orgaacutenica de Liberdade Sindical a defensa dos intereses dos traballadores en materia de prevencioacuten de riscos no traballo Para isto os representantes do persoal exerceraacuten as competencias que as devanditas normas establecen en materia de informacioacuten consulta e negociacioacuten vixilancia e control e exercicio de accioacutens perante as empresas e os oacuterganos e tribunais competentes
3 O dereito de participacioacuten que se regula neste capiacutetulo exercerase no aacutembito das Administracioacutens puacuteblicas coas adaptacioacutens que procedan en atencioacuten aacute diversidade das actividades que desenvolven e as diferentes condicioacutens en que estas se realizan a complexidade e dispersioacuten da suacutea estructura organizativa e as suacuteas peculiaridades en materia de representacioacuten colectiva nos termos previstos na Lei 71990 do 19 de xullo sobre negociacioacuten colectiva e participacioacuten na determinacioacuten das condicioacutens de traballo dos empregados puacuteblicos podendo establecer aacutembitos sectoriais e descentralizados en funcioacuten do nuacutemero de efectivos e centros
Para levar a cabo a indicada adaptacioacuten no aacutembito da Administracioacuten Xeral do Estado o Goberno teraacute en conta os seguintes criterios
a) De ninguacuten xeito a dita adaptacioacuten poderaacute afectar aacutes competencias facultades e garantiacuteas que se recontildeecen nesta Lei aos Delegados de Prevencioacuten e aos Comiteacutes de Seguridade e Sauacutede
b) Deberase establecer o aacutembito especiacutefico que resulte axeitado en cada caso para o exercicio da funcioacuten de participacioacuten en materia preventiva dentro da estructura organizativa da Administracioacuten Con caraacutecter xeral o devandito aacutembito seraacute o dos oacuterganos de representacioacuten do persoal ao servicio das Administracioacutens puacuteblicas aiacutenda que se poderaacuten establecer outros distintos en funcioacuten das caracteriacutesticas da actividade e frecuencia dos riscos a que poidan estar expostos os traballadores
c) Cando no indicado aacutembito existan diferentes oacuterganos de representacioacuten do persoal deberase garantir unha actuacioacuten coordinada de todos eles en materia de prevencioacuten e proteccioacuten da seguridade e a sauacutede no traballo posibilitando que a participacioacuten se realice de forma conxunta entre uns e outros no aacutembito especiacutefico establecido para o efecto
d) Con caraacutecter xeral constituirase un uacutenico Comiteacute de Seguridade e Sauacutede no aacutembito dos oacuterganos de representacioacuten previstos na Lei de Oacuterganos de Representacioacuten do Persoal ao Servicio das
34
Administracioacutens Puacuteblicas que estaraacute integrado polos Delegados de Prevencioacuten designados no dito aacutembito tanto para o persoal con relacioacuten de caraacutecter administrativo ou estatutario como para o persoal laboral e por representantes da Administracioacuten en nuacutemero non superior ao de Delegados Malia isto poderanse constituiacuter Comiteacutes de Seguridade e Sauacutede noutros aacutembitos cando as razoacutens da actividade e o tipo e frecuencia dos riscos asiacute o aconsellen
Artigo 35 Delegados de Prevencioacuten
1 Os Delegados de Prevencioacuten son os representantes dos traballadores con funcioacutens especiacuteficas en materia de prevencioacuten de riscos no traballo
2 Os Delegados de Prevencioacuten seraacuten designados por e entre os representantes do persoal no aacutembito dos oacuterganos de representacioacuten previstos nas normas a que se refire o artigo anterior de acordo coa seguinte escala
De 50 a 100 traballadores 2 Delegados de prevencioacutenDe 101 a 500 traballadores 3 Delegados de PrevencioacutenDe 501 a 1000 traballadores 4 Delegados de PrevencioacutenDe 1001 a 2000 traballadores 5 Delegados de PrevencioacutenDe 2001 a 3000 traballadores 6 Delegados de PrevencioacutenDe 3001 a 4000 traballadores 7 Delegados de PrevencioacutenDe 4001 en adiante 8 Delegados de Prevencioacuten
Nas empresas de ata trinta traballadores o Delegado de Prevencioacuten seraacute o Delegado de PersoalNas empresas de trinta e un a corenta e nove traballadores haberaacute un Delegado de Prevencioacuten que
seraacute elixido por e entre os Delegados de Persoal
3 Para os efectos de determinar o nuacutemero de Delegados de Prevencioacuten teranse en conta os seguintes criterios
a) Os traballadores vinculados por contratos de duracioacuten determinada superior a un ano computaranse como traballadores fixos do cadro de persoal
b) Os contratados por prazo de ata un ano computaranse segundo o nuacutemero de diacuteas traballados no periacuteodo dun ano anterior aacute designacioacuten Cada douscentos diacuteas traballados ou fraccioacuten computaranse como un traballador maacuteis
4 Malia o disposto neste artigo nos convenios colectivos poderanse establecer outros sistemas de designacioacuten dos Delegados de Prevencioacuten sempre que se garanta que a facultade de designacioacuten corresponde aos representantes do persoal ou aos propios traballadores
Asiacute mesmo na negociacioacuten colectiva ou mediante os acordos a que se refire o artigo 83 apartado 3 do Estatuto dos Traballadores poderase acordar que as competencias recontildeecidas nesta Lei aos Delegados de Prevencioacuten sexan exercidas por oacuterganos especiacuteficos creados no propio convenio ou nos acordos nomeados Os devanditos oacuterganos poderaacuten asumir nos termos e conforme aacutes modalidades que se acorde competencias xerais respecto do conxunto dos centros de traballo incluiacutedos no aacutembito de aplicacioacuten do convenio ou do acordo co fin de fomentar o mellor cumprimento nestes da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais
35
Igualmente no aacutembito das Administracioacutens puacuteblicas poderanse establecer nos termos sinalados na Lei 71990 do 19 de xullo sobre negociacioacuten colectiva e participacioacuten na determinacioacuten das condicioacutens de traballo dos empregados puacuteblicos outros sistemas de designacioacuten dos Delegados de Prevencioacuten e acordarse que as competencias que a dita Lei atribuacutee a estes poidan ser exercidas por oacuterganos especiacuteficos
Artigo 36 Competencias e facultades dos Delegados de Prevencioacuten
1 Son competencias dos Delegados de Prevencioacuten
a) Colaborar coa direccioacuten da empresa na mellora da accioacuten preventiva
b) Promover e fomentar a cooperacioacuten dos traballadores na execucioacuten da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais
c) Ser consultados polo empresario con caraacutecter previo aacute suacutea execucioacuten acerca das decisioacutens a que se refire o artigo 33 desta Lei
d) Exercer un labor de vixilancia e control sobre o cumprimento da normativa de prevencioacuten de riscos laborais
Nas empresas que de acordo co disposto no apartado 2 do artigo 38 desta Lei non conten con Comiteacute de Seguridade e Sauacutede por non acadaren o nuacutemero miacutenimo de traballadores establecido para tal efecto as competencias atribuiacutedas a aquel nesta Lei seraacuten exercidas polos Delegados de Prevencioacuten
2 No exercicio das competencias atribuiacutedas aos Delegados de Prevencioacuten estes estaraacuten facultados para
a) Acompantildear os teacutecnicos nas avaliacioacutens de caraacutecter preventivo do medio ambiente de traballo asiacute como nos termos previstos no artigo 40 desta Lei aos Inspectores de Traballo e Seguridade Social nas visitas e verificacioacutens que realicen nos centros de traballo para comprobar o cumprimento da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais podendo formular ante eles as observacioacutens que estimen oportunas
b) Ter acceso coas limitacioacutens previstas no apartado 4 do artigo 22 desta Lei aacute informacioacuten e documentacioacuten relativa aacutes condicioacutens de traballo que sexan necesarias para o exercicio das suacuteas funcioacutens e en particular aacute prevista nos artigos 18 e 23 desta Lei Cando a informacioacuten estea suxeita aacutes limitacioacutens devanditas soacute poderaacute ser subministrada de maneira que se garanta o respecto da confidencialidade
c) Ser informados polo empresario sobre os danos producidos na sauacutede dos traballadores unha vez que aquel tivese contildeecemento deles podendo presentarse aiacutenda foacutera da suacutea xeira no lugar dos feitos para contildeecer as circunstancias destes
d) Recibir do empresario as informacioacutens obtidas por este procedentes das persoas ou oacuterganos encargados das actividades de proteccioacuten e prevencioacuten na empresa asiacute como dos organismos competentes para a seguridade e a sauacutede dos traballadores sen prexuiacutezo do disposto no artigo 40 desta Lei en materia de colaboracioacuten coa Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
e) Realizar visitas aos lugares de traballo para exercer un labor de vixilancia e control do estado das condicioacutens de traballo podendo para tal fin acceder a calquera zona destes e comunicarse durante a xeira
36
cos traballadores de maneira que non se altere o normal desenvolvemento do proceso productivo
f) Solicitar do empresario a adopcioacuten de medidas de caraacutecter preventivo e para a mellora dos niveis de proteccioacuten da seguridade e a sauacutede dos traballadores podendo para tal fin efectuar propostas ao empresario asiacute como ao Comiteacute de Seguridade e Sauacutede para a suacutea discusioacuten neste
g) Propontildeer ao oacutergano de representacioacuten dos traballadores a adopcioacuten do acordo de paralizacioacuten de actividades a que se refire o apartado 3 do artigo 21
3 Os informes que deben emitir os Delegados de Prevencioacuten a teor do disposto na letra c) do apartado l deste artigo deberanse elaborar nun prazo de quince diacuteas ou no tempo imprescindible cando se trate de adoptar medidas dirixidas a previr riscos inminentes Transcorrido o prazo sen ter emitido o informe o empresario poderaacute pontildeer en praacutectica a suacutea decisioacuten
4 A decisioacuten negativa do empresario aacute adopcioacuten das medidas propostas polo Delegado de Prevencioacuten a teor do disposto na letra f) do apartado 2 deste artigo deberaacute ser motivada
Artigo 37 Garantiacuteas e sixilo profesional dos Delegados de Prevencioacuten
1 O previsto no artigo 68 do Estatuto dos Traballadores en materia de garantiacuteas aplicarase aos Delegados de Prevencioacuten na suacutea condicioacuten de representantes dos traballadores
O tempo empregado polos Delegados de Prevencioacuten para o desempentildeo das funcioacutens previstas nesta Lei considerarase como de exercicio de funcioacutens de representacioacuten para os efectos da utilizacioacuten do creacutedito de horas mensuais retribuiacutedas previsto na letra e) do devandito artigo 68 do Estatuto dos Traballadores
Malia o anterior considerarase en todo caso como tempo de traballo efectivo sen imputacioacuten ao dito creacutedito horario o correspondente aacutes xuntanzas do Comiteacute de Seguridade e Sauacutede e a calquera outras convocadas polo empresario en materia de prevencioacuten de riscos asiacute como o destinado aacutes visitas previstas nas letras a) e c) do nuacutemero 2 do artigo anterior
2 O empresario deberaacute proporcionarlles aos Delegados de Prevencioacuten os medios e a formacioacuten en materia preventiva que resulten necesarios para o exercicio das suacuteas funcioacutens
A formacioacuten teraa que facilitar o empresario polos seus propios medios ou mediante concerto con organismos ou entidades especializadas na materia e deberaacute adaptarse aacute evolucioacuten dos riscos e aacute aparicioacuten doutros novos repetiacutendose periodicamente se fose necesario
O tempo dedicado aacute formacioacuten considerarase como tempo de traballo para todos os efectos e o seu custo non poderaacute recaer de ninguacuten xeito sobre os Delegados de Prevencioacuten
3 Os Delegados de Prevencioacuten seralles de aplicacioacuten o disposto no apartado 2 do artigo 65 do Estatuto dos Traballadores en canto ao sixilo profesional debido respecto das informacioacutens a que tivesen acceso como consecuencia da suacutea actuacioacuten na empresa
4 O disposto neste artigo en materia de garantiacuteas e sixilo profesional dos Delegados de Prevencioacuten entenderase referido no caso das relacioacutens de caraacutecter administrativo ou estatutario do persoal ao servicio das Administracioacutens puacuteblicas aacute regulacioacuten contida nos artigos 10 paraacutegrafo segundo e 11 da Lei 91987 do 12 de xuntildeo de Oacuterganos de Representacioacuten Determinacioacuten das Condicioacutens de Traballo e Participacioacuten
37
do Persoal ao Servicio das Administracioacutens Puacuteblicas
Artigo 38 Comiteacute de Seguridade e Sauacutede
1 O Comiteacute de Seguridade e Sauacutede eacute o oacutergano paritario e colexiado de participacioacuten destinado aacute consulta regular e perioacutedica das actuacioacutens da empresa en materia de prevencioacuten de riscos
2 Constituirase un Comiteacute de Seguridade e Sauacutede en todas as empresas ou centros de traballo que conten con 50 ou maacuteis traballadores O Comiteacute estaraacute formado polos Delegados de Prevencioacuten dunha parte e polo empresario eou os seus representantes en nuacutemero igual ao de Delegados de Prevencioacuten da outra
Nas xuntanzas do Comiteacute de Seguridade e Sauacutede participaraacuten con voz pero sen voto os Delegados Sindicais e os responsables teacutecnicos da prevencioacuten na empresa que non estean incluiacutedos na composicioacuten aacute que se refire o paraacutegrafo anterior Nas mesmas condicioacutens poderaacuten participar traballadores da empresa que conten cunha especial cualificacioacuten ou informacioacuten respecto de concretas cuestioacutens que se debatan neste oacutergano e teacutecnicos en prevencioacuten alleos aacute empresa sempre que asiacute o solicite algunha das representacioacutens no Comiteacute
3 O Comiteacute de Seguridade e Sauacutede reunirase trimestralmente e sempre que o solicite algunha das representacioacutens deste O Comiteacute adoptaraacute as suacuteas propias normas de funcionamento
As empresas que conten con varios centros de traballo dotados de Comiteacute de Seguridade e Sauacutede poderaacuten acordar cos seus traballadores a creacioacuten dun Comiteacute Intercentros coas funcioacutens que o acordo lle atribuacutea
Artigo 39 Competencias e facultades do Comiteacute de Seguridade e Sauacutede
1 O Comiteacute de Seguridade e Sauacutede teraacute as seguintes competencias
Texto reemplazado por la Ley 542003
a) Participar na elaboracioacuten posta en praacutectica e avaliacioacuten dos planos e programas de prevencioacuten de riscos na empresa A tal efecto no seu seno se debateraacuten antes da suacutea posta en praacutectica e no referente a suacutea incidencia na prevencioacuten de riscos os proxectos en materia de planificacioacuten organizacioacuten do traballo e introduccioacuten de novas tecnoloxiacuteas organizacioacuten e desenvolvemento das actividades de proteccioacuten e prevencioacuten a que se refire o artigo 16 desta Lei e proxecto e organizacioacuten da formacioacuten en materia preventiva
b) Promover iniciativas sobre meacutetodos e procedementos para a efectiva prevencioacuten dos riscos propontildeendo aacute empresa a mellora das condicioacutens ou a correccioacuten das deficiencias existentes
2 No exercicio das suacuteas competencias o Comiteacute de Seguridade e Sauacutede estaraacute facultado para
a) Contildeecer directamente a situacioacuten relativa aacute prevencioacuten de riscos no centro de traballo realizando para tal efecto as visitas que estime oportunas
b) Contildeecer cantos documentos e informes relativos aacutes condicioacutens de traballo sexan necesarios para o cumprimento das suacuteas funcioacutens asiacute como os procedentes da actividade do servicio de prevencioacuten se eacute o
38
caso
c) Contildeecer e analizar os danos producidos na sauacutede ou na integridade fiacutesica dos traballadores co fin de avaliar as suacuteas causas e propontildeer as medidas preventivas oportunas
d) Contildeecer e informar a memoria e programacioacuten anual dos servicios de prevencioacuten
3 A fin de dar cumprimento ao disposto nesta Lei respecto da colaboracioacuten entre empresas nos supostos de desenvolvemento simultaacuteneo de actividades nun mesmo centro de traballo poderase acordar a realizacioacuten de reunioacutens conxuntas dos Comiteacutes de Seguridade e Sauacutede ou no seu defecto dos Delegados de Prevencioacuten e empresarios das empresas que carezan dos devanditos Comiteacutes ou outras medidas de actuacioacuten coordinada
Artigo 40 Colaboracioacuten coa Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
1 Os traballadores e mais os seus representantes poderaacuten recorrer aacute Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social se consideran que as medidas adoptadas e os medios empregados polo empresario non son suficientes para garantir a seguridade e a sauacutede no traballo
2 Nas visitas aos centros de traballo para a comprobacioacuten do cumprimento da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais o Inspector de Traballo e Seguridade Social comunicaraacute a suacutea presencia ao empresario ou ao seu representante ou aacute persoa inspeccionada ao Comiteacute de Seguridade e Sauacutede ao Delegado de Prevencioacuten ou na suacutea ausencia aos representantes legais dos traballadores a fin de que o poidan acompantildear durante o desenvolvemento da suacutea visita e formularlle as observacioacutens que estimen oportunas a menos que considere que as devanditas comunicacioacutens poidan prexudicar ao eacutexito das suacuteas funcioacutens
3 A Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social informaraacute aos Delegados de Prevencioacuten sobre os resultados das visitas a que fai referencia o apartado anterior e sobre as medidas adoptadas como consecuencia destas asiacute como ao empresario mediante dilixencia no Libro de Visitas da Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social que debe existir en cada centro de traballo
4 As organizacioacutens sindicais e empresariais maacuteis representativas seraacuten consultadas con caraacutecter previo aacute elaboracioacuten dos planos de actuacioacuten da Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social en materia de prevencioacuten de riscos no traballo en especial dos programas especiacuteficos para empresas de menos de seis traballadores e informadas do resultado dos devanditos planos
CAPIacuteTULO VI
Obrigas dos fabricantes importadores e subministradores
Artigo 41 Obrigas dos fabricantes importadores e subministradores
1 Os fabricantes importadores e subministradores de maquinaria equipos productos e utensilios de traballo estaacuten na obriga de asegurar que estes non constituacutean unha fonte de perigo para o traballador sempre que sexan instalados e empregados nas condicioacutens forma e para os fins recomendados por eles
Os fabricantes importadores e subministradores de productos e substancias quiacutemicas de utilizacioacuten no traballo estaacuten na obriga de envasar e etiquetar estes de forma que se permita a suacutea conservacioacuten e
39
manipulacioacuten en condicioacutens de seguridade e se identifique claramente o seu contido e os riscos para a seguridade ou a sauacutede dos traballadores que a suacutea almacenaxe ou utilizacioacuten comporten
Os suxeitos mencionados nos dous paraacutegrafos anteriores deberaacuten subministrar a informacioacuten que indique a forma correcta de emprego polos traballadores as medidas preventivas adicionais que se deban tomar e os riscos laborais que impliquen tanto o seu emprego normal como a suacutea manipulacioacuten ou emprego inadecuado
Os fabricantes importadores e subministradores de elementos para a proteccioacuten dos traballadores estaacuten na obriga de asegurar a efectividade destes sempre que sexan instalados e usados nas condicioacutens e da forma recomendada por eles Para tal efecto deberaacuten subministrar a informacioacuten que indique o tipo de risco ao que van dirixidos o nivel de proteccioacuten fronte a este e a forma correcta do seu emprego e mantemento
Os fabricantes importadores e subministradores deberaacuten proporcionar aos empresarios e estes solicitar daqueles a informacioacuten necesaria para que a utilizacioacuten e manipulacioacuten da maquinaria equipos productos materias primas e utensilios de traballo se produza sen riscos para a seguridade e a sauacutede dos traballadores asiacute como para que os empresarios poidan cumprir coas suacuteas obrigas de informacioacuten respecto dos traballadores
2 O empresario teraacute que garantir que as informacioacutens a que se refire o apartado anterior sexan facilitadas aos traballadores en termos que resulten comprensibles para estes
CAPIacuteTULO VII
Responsabilidades e sancioacutens
Artigo 42 Responsabilidades e a suacutea compatibilidade
1 O incumprimento polos empresarios das suacuteas obrigas en materia de prevencioacuten de riscos laborais daraacute lugar a responsabilidades administrativas asiacute como se eacute o caso a responsabilidades penais e aacutes civiacutes polos danos e perdas que se poidan derivar do devandito incumprimento
2 A empresa principal responderaacute solidariamente cos contratistas e subcontratistas a que se refire o apartado 3 do artigo 24 desta Lei do cumprimento durante o periacuteodo da contrata das obrigas impostas por esta Lei en relacioacuten cos traballadores que aqueles ocupen nos centros de traballo da empresa principal sempre que a infraccioacuten se producise no centro de traballo do devandito empresario principal
$ amp
3 As responsabilidades administrativas que se deriven do procedemento sancionador seraacuten compatibles coas indemnizacioacutens polos danos e perdas causados e de recargo de prestacioacutens econoacutemicas do sistema da Seguridade Social que poidan ser fixadas polo oacutergano competente de conformidade co previsto na normativa reguladora do devandito sistema
40
4 Nas relacioacutens de traballo mediante empresas de traballo temporal e sen prexuiacutecio das responsabilidades propias de estas a empresa usuaria seraacute responsable das condicioacutens de execucioacuten do traballo en todo o relacionado coa proteccioacuten da seguridade e sauacutede dos traballadores asiacute como o recargo de prestacioacutens do sistema de Seguridade Social que podan fixarse en caso de accidente de traballo ou enfermidade profesional que tentildea lugar no seu centro de traballo durante o tempo de vixencia do contrato de posta a disposicioacuten e traian a suacutea causa de falta de medidas de seguridade e hixiene
A correccioacuten de infraccioacutens en materia de prevencioacuten de riscos laborais no aacutembito das Administracioacutens Puacuteblicas se axustaraacute ao procedemento e normas de desenvolvemento do artigo 451 e concordantes da Lei 311995 de PRL
$ amp
5 A declaracioacuten de feitos probados que contentildea unha sentencia firme da orde xurisdiccional contencioso-administrativa relativa aacute existencia de infraccioacuten aacute normativa de prevencioacuten de riscos laborais vincularaacute aacute orde social da xurisdiccioacuten no que se refire ao recargo se eacute o caso da prestacioacuten econoacutemica do sistema da Seguridade Social
$ amp
Artigo 43 Requirimento da Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
1 Cando o Inspector de Traballo e Seguridade Social comprobase a existencia dunha infraccioacuten aacute normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais requiriraacute ao empresario para a emenda das deficiencias observadas agaacutes que pola gravidade e inminencia dos riscos procedese acordar a paralizacioacuten prevista no artigo 44 Todo isto sen prexuiacutezo da proposta de sancioacuten correspondente se eacute o caso
2 O requirimento formulado polo Inspector de Traballo e Seguridade Social farase saber por escrito ao empresario presuntamente responsable sinalando as anomaliacuteas ou deficiencias apreciadas con indicacioacuten do prazo para a suacutea emenda O devandito requirimento pontildeerase asiacute mesmo en contildeecemento dos Delegados de Prevencioacuten
Se se incumprise o requirimento formulado persistindo os feitos infractores o Inspector de Traballo e Seguridade Social de non o efectuar inicialmente redactaraacute a correspondente acta de infraccioacuten por tales feitos
3 Os requirimentos efectuados polos funcionarios puacuteblicos a que se refire o artigo 92 desta Lei en exercicio das suacuteas funcioacutens de apoio e colaboracioacuten coa Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social practicaranse cos requisitos e efectos establecidos no apartado anterior pudendo reflectirse no Libro de Visitas da Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social na forma que se determine regulamentariamente
Artigo 44 Paralizacioacuten de traballos
1 Cando o Inspector de Traballo e Seguridade Social comprobe que a inobservancia da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais implica ao seu xuiacutezo un risco grave e inminente para a seguridade e a sauacutede dos traballadores poderaacute ordenar a paralizacioacuten inmediata de tales traballos ou tarefas A devandita medida comunicarase aacute empresa responsable que a pontildeeraacute en contildeecemento inmediato dos traballadores
41
afectados do Comiteacute de Seguridade e Sauacutede do Delegado de Prevencioacuten ou na suacutea ausencia dos representantes do persoal A empresa responsable daraacute conta ao Inspector de Traballo e Seguridade social do cumprimento desta notificacioacuten
O Inspector de Traballo e Seguridade Social informaraacute da suacutea decisioacuten de forma inmediata aacute autoridade laboral A empresa sen prexuiacutezo do cumprimento inmediato de tal decisioacuten poderaa impugnar perante a autoridade laboral no prazo de tres diacuteas haacutebiles tendo que ser resolta tal impugnacioacuten no prazo maacuteximo de vintecatro horas Tal resolucioacuten seraacute executiva sen prexuiacutezo dos recursos que procedan
A paralizacioacuten dos traballos levantarase pola Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social que a decretase ou polo empresario tan axintildea como se emenden as causas que a motivaron debendo neste uacuteltimo caso comunicalo inmediatamente aacute Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
2 Os supostos de paralizacioacuten regulados neste artigo asiacute como os que se contemplen na normativa reguladora das actividades previstas no apartado 2 do artigo 7 desta Lei entenderanse en todo caso sen prexuiacutezo do pagamento do salario ou das indemnizacioacutens que procedan e das medidas que se poidan arbitrar para a suacutea garantiacutea
Artigo 45 Infraccioacutens administrativas
1 Son infraccioacutens laborais en materia de prevencioacuten de riscos laborais as accioacutens ou omisioacutens dos empresarios as das entidades que actuacuteen como servicios de prevencioacuten alleos aacutes empresas as auditoriacuteas e as formativas en dita materia e alleas aacutes empresas asiacute como as dos promotores e propietarios de obra e os traballadores por conta propia que incumpran as normas legais regulamentarias e claacuteusulas normativas dos convenios colectivos en materia de seguridade e sauacutede laboral suxeitas a responsabilidade conforme aacute presente Lei
$ amp
Malia o anterior no aacutembito das relacioacutens do persoal civil ao servicio das Administracioacutens puacuteblicas as infraccioacutens seraacuten obxecto de responsabilidades a traveacutes da imposicioacuten por resolucioacuten da autoridade competente da realizacioacuten das medidas correctoras dos correspondentes incumprimentos conforme ao procedemento que para o efecto se estableza
No aacutembito da Administracioacuten Xeral do Estado corresponderalle ao Goberno a regulacioacuten do devandito procedemento que se axustaraacute aos seguintes principios
a) O procedemento iniciarao o oacutergano competente da Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social por orde superior ben por propia iniciativa ou a peticioacuten dos representantes do persoal
b) Logo da suacutea actuacioacuten a Inspeccioacuten efectuaraacute un requirimento sobre as medidas a adoptar e prazo de execucioacuten destas que se enviaraacute aacute unidade administrativa inspeccionada para os efectos de formular alegacioacutens
c) No caso de discrepancia entre os Ministros competentes como consecuencia da aplicacioacuten deste procedemento enviaraacuten as actuacioacutens ao Consello de Ministros para a suacutea decisioacuten final
42
Artigo 46 Infraccioacutens leves
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000
Artigo 47 Infraccioacutens graves
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000
Artigo 48 Infraccioacutens moi graves
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000
Artigo 49 Sancioacutens
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000 que agora establece uns criterios de graduacioacuten das sancioacutens (Artigo 39) e a contiacutea das mesmas (Artigo 40)
Artigo 50 Reincidencia
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000
Artigo 51 Prescricioacuten das infraccioacutens
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000 estableceacutendose dita prescricioacuten no Artigo 4 da disposicioacuten
Artigo 52 Competencias sancionadoras
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000
Artigo 53 Suspensioacuten ou peche do centro de traballo
O Goberno ou se eacute o caso os oacuterganos de goberno das Comunidades Autoacutenomas con competencias na materia cando concorran circunstancias de excepcional gravidade nas infraccioacutens en materia de seguridade e sauacutede no traballo poderaacuten acordar a suspensioacuten das actividades laborais por un tempo determinado ou en caso extremo o peche do centro de traballo correspondente sen prexuiacutezo en todo caso do pagamento do salario ou das indemnizacioacutens que procedan e das medidas que se poidan arbitrar para a suacutea garantiacutea
Artigo 54 Limitacioacutens aacute facultade de contratar coa Administracioacuten
As limitacioacutens aacute facultade de contratar coa Administracioacuten pola comisioacuten de delictos ou por infraccioacutens administrativas moi graves en materia de seguridade e sauacutede no traballo rexeranse polo establecido na Lei 131995 do 18 de maio de contratos das Administracioacutens Puacuteblicas
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL PRIMEIRA
Definicioacutens para os efectos de Seguridade Social
43
Sen prexuiacutezo da utilizacioacuten das definicioacutens contidas nesta Lei no aacutembito da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais tanto a definicioacuten dos conceptos de accidente de traballo enfermidade profesional accidente non laboral e enfermidade comuacuten como o reacutexime xuriacutedico establecido para estas continxencias na normativa de Seguridade Social continuaraacuten a ser de aplicacioacuten nos termos e cos efectos previstos no devandito aacutembito normativo
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL SEGUNDA
Reordenacioacuten orgaacutenica
Queda extinguida a Organizacioacuten dos Servicios Meacutedicos de Empresa pasando as suacuteas funcioacutens a seren desempentildeadas pola Administracioacuten sanitaria competente nos termos desta Lei
Os recursos e funcioacutens que na actualidade tentildeen atribuiacutedos o Instituto Nacional de medicina e Seguridade do Traballo e a Escola Nacional de Medicina do Traballo adscriacutebense e seraacuten desenvolvidos polas unidades organismos ou entidades do Ministerio de Sanidade e Consumo conforme aacute suacutea organizacioacuten e distribucioacuten interna de competencias
O Instituto Nacional de Silicose manteraacute a suacutea condicioacuten de centro de referencia nacional de prevencioacuten teacutecnico-sanitaria das enfermidades profesionais que afecten ao sistema cardiorrespiratorio
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL TERCEIRA
Caraacutecter baacutesico
1 Esta Lei asiacute como as normas regulamentarias que dicte o Goberno en virtude do establecido no artigo 6 constituacuteen lexislacioacuten laboral dictada ao abeiro do artigo 14917ordf da Constitucioacuten
2 Respecto do persoal civil con relacioacuten de caraacutecter administrativo ou estatutario ao servicio das Administracioacutens puacuteblicas esta Lei seraacute de aplicacioacuten nos seguintes termos
a) Os artigos que a continuacioacuten se relacionan constituacuteen normas baacutesicas no sentido previsto no artigo 149118ordf da Constitucioacuten
23 apartados 1 e 2 agaacutes o paraacutegrafo segundo45 apartado 11214 apartados l 2 agaacutes a remisioacuten ao capiacutetulo IV 3 4 e 515161718 apartados l e 2 agaacutes remisioacuten ao capiacutetulo V19 apartados l e 2 agaacutes referencia aacute imparticioacuten por medios propios ou concertados2021222324 apartados 1 2 3 e 6
44
252628 apartados 1 paraacutegrafos primeiro e segundo 2 3 e 4 agaacutes no relativo aacutes empresas de traballo
temporal2930 apartados l 2 agaacutes a remisioacuten ao artigo 61 a) 3 e 4 agaacutes a remisioacuten ao texto refundido da Lei
do Estatuto dos Traballadores31 apartados l agaacutes remisioacuten ao artigo 61 a) 2 3 e 432 bis3334 apartados 1 paraacutegrafo primeiro 2 e 3 agaacutes paraacutegrafo segundo35 apartados l 2 paraacutegrafo primeiro 4 paraacutegrafo terceiro36 agaacutes as referencias ao Comiteacute de Seguridade e Sauacutede37 apartados 2 e 442 apartado l45 apartado 1 paraacutegrafo terceiroDisposicioacuten adicional cuarta Designacioacuten de Delegados de Prevencioacuten nos supostos especiaisDisposicioacuten transitoria apartado 3ordmTeraacuten este mesmo caraacutecter baacutesico no que corresponda as normas regulamentarias que dicte o
goberno en virtude do establecido no artigo 6 desta Lei
b) No aacutembito das Comunidades Autoacutenomas e as entidades locais as funcioacutens que a Lei atribuacutee aacutes autoridades laborais e aacute Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social poderaacuten ser atribuiacutedas a oacuterganos diferentes
c) Os restantes preceptos seraacuten de aplicacioacuten xeral en defecto de normativa especiacutefica dictada polas Administracioacutens puacuteblicas a excepcioacuten do que resulte inaplicable a estas pola suacutea natureza xuriacutedico-laboral
3 O artigo 54 constituacutee lexislacioacuten baacutesica de contratos administrativos dictada ao abeiro do artigo 149118ordf da Constitucioacuten
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL CUARTA
Designacioacuten de Delegados de Prevencioacuten en supostos especiais
Nos centros de traballo que carezan de representantes dos traballadores por non existir traballadores coa antiguumlidade suficiente para ser electores ou elixibles nas eleccioacutens para representantes do persoal os traballadores poderaacuten elixir por maioriacutea a un traballador que exerza as competencias de Delegado de Prevencioacuten quen teraacute as facultades garantiacuteas e obrigas de sixilo profesional de tales Delegados A actuacioacuten destes cesaraacute no momento en que se reuacutenan os requisitos de antiguumlidade necesarios para poder celebrar a eleccioacuten de representantes do persoal prorrogaacutendose polo tempo indispensable para a efectiva celebracioacuten da eleccioacuten
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL QUINTA
Fundacioacuten
Adscrita aacute Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo existiraacute unha fundacioacuten que teraacute como finalidade promover a mellora das condicioacutens de seguridade e sauacutede no traballo especialmente nas
45
pequenas empresas a traveacutes de accioacutens de informacioacuten asistencia teacutecnica formacioacuten e promocioacuten do cumprimento da normativa de prevencioacuten de riscos
Para o cumprimento dos seus fins dotarase aacute fundacioacuten dun patrimonio con cargo ao Fondo de Prevencioacuten e Rehabilitacioacuten procedente do exceso de excedentes da xestioacuten realizada polas Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social A contiacutea total do devandito patrimonio non excederaacute do 20 por 100 do devandito fondo determinada na data de entrada en vigor desta Lei
Os Estatutos da fundacioacuten aprobaraos a Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo co voto favorable de dous tercios dos seus membros
Para os efectos de acadar un mellor cumprimento dos seus fins artellarase a suacutea colaboracioacuten coa Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
A planificacioacuten desenvolvemento e financiamento de accioacutens nos distintos aacutembitos territoriais teraacute en consideracioacuten a poboacioacuten ocupada o tamantildeo das empresas e os iacutendices de sinistralidade laboral Os orzamentos que a fundacioacuten asigne aos aacutembitos territoriais autonoacutemicos que tentildean asumidas competencias de execucioacuten de lexislacioacuten laboral en materia de Seguridade e Hixiene no Traballo atribuiranse para a suacutea xestioacuten aos oacuterganos tripartitos e de participacioacuten institucional que existan nos devanditos aacutembitos e tentildean natureza similar aacute Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo
Nos sectores de actividade nos que existan fundacioacutens de aacutembito sectorial constituiacutedos por empresarios e traballadores que tentildean entre os seus fins a promocioacuten de actividades destinadas aacute mellora das condicioacutens de seguridade e sauacutede no traballo o desenvolvemento dos obxectivos e fins da fundacioacuten levaranse a cabo en todo caso en coordinacioacuten con aquelas
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL SEXTA
Constitucioacuten da Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo O Goberno no prazo de tres meses a partir da vixencia desta Lei regularaacute a composicioacuten da
Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo A Comisioacuten constituirase no prazo dos trinta diacuteas seguintes
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL SEacuteTIMA
Cumprimento da normativa de transporte de mercadoriacuteas perigosas
O disposto nesta Lei enteacutendese sen prexuiacutezo do cumprimento das obrigas derivadas da regulacioacuten en materia de transporte de mercadoriacuteas perigosas
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL OITAVA
Planos de organizacioacuten de actividades preventivas
Cada Departamento Ministerial no prazo de seis meses desde a entrada en vigor desta Lei e previa consulta coas organizacioacutens sindicais maacuteis representativas elevaraacute ao Consello de Ministros unha proposta de acordo na que se estableza un plano de organizacioacuten das actividades preventivas no departamento
46
correspondente e nos centros organismos e establecementos de todo tipo dependentes deste
A proposta debera acompantildear necesariamente unha memoria explicativa do custo econoacutemico da organizacioacuten proposta asiacute como o calendario de execucioacuten do plano coas previsioacutens orzamentarias axeitadas a este
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL NOVENA
Establecementos militares
1 O Goberno no prazo de seis meses logo de consulta coas organizacioacutens sindicais maacuteis representativas e a proposta dos Ministros de Defensa e de Traballo e Seguridade Social adaptaraacute as normas dos capiacutetulos III e V desta Lei aacutes esixencias da defensa nacional aacutes peculiaridades orgaacutenicas e ao reacutexime vixente de representacioacuten do persoal nos establecementos militares
3 Continuaraacuten vixentes as disposicioacutens sobre organizacioacuten e competencia da autoridade laboral e Inspeccioacuten de Traballo no aacutembito da Administracioacuten Militar contidas no Real Decreto 22051980 do 13 de xuntildeo dictado en desenvolvemento da disposicioacuten final seacutetima do Estatuto dos Traballadores
Antildeadido por Ley 312006Disposicioacuten adicional novena bis Personal militar
((() (( +
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DEacuteCIMA
Sociedades cooperativas
O procedemento para a designacioacuten dos Delegados de Prevencioacuten regulados no artigo 35 desta Lei nas sociedades cooperativas que non conten con asalariados deberaacute estar previsto nos seus Estatutos ou ser obxecto de acordo en Asemblea Xeral Cando ademais dos socios que prestan o seu traballo persoal existan asalariados computaranse aacutembolos colectivos para os efectos do disposto no nuacutemero 2 do artigo 35 Neste caso a designacioacuten dos Delegados de Prevencioacuten realizarase conxuntamente polos socios que prestan traballo e os traballadores asalariados ou se eacute o caso os representantes destes
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL UNDEacuteCIMA
Modificacioacuten do Estatuto dos Traballadores en materia de permisos retribuiacutedos
Engaacutedese unha letra f) ao apartado 3 do artigo 37 do texto refundido da Lei do Estatuto dos Traballadores aprobado polo Real Decreto lexislativo 11995 do 24 de marzo do seguinte teor
laquof) Polo tempo indispensable para a realizacioacuten de exames prenatais e teacutecnicas de preparacioacuten ao parto que se tentildean que realizar dentro da xeiraraquo
47
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DUODEacuteCIMA
Participacioacuten institucional nas Comunidades Autoacutenomas
Nas Comunidades Autoacutenomas a participacioacuten institucional en canto aacute suacutea estructura e organizacioacuten levarase a cabo de acordo coas competencias que estas tentildean en materia de seguridade e sauacutede laboral
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DEacuteCIMO TERCEIRA
Fondo de Prevencioacuten e Rehabilitacioacuten
Os recursos do Fondo de Prevencioacuten e Rehabilitacioacuten procedentes do exceso de excedentes da xestioacuten realizada polas Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social aacute que se refire o artigo 73 do texto refundido da Lei Xeral da Seguridade Social destinaranse na contiacutea que se determine regulamentariamente aacutes actividades que poidan desenvolver como servicios de prevencioacuten as Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social de acordo co previsto no artigo 32 desta Lei
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DECIMOCUARTA
Presencia de recursos preventivos nas obras de construccioacuten
1 O disposto no artigo 32 bis da Lei de Prevencioacuten de Riscos Laborais seraacute de aplicacioacuten nas obras de construccioacuten reguladas polo Real Decreto 16271997 de 24 de outubro polo que se establecen as disposicioacutens miacutenimas de seguridade e sauacutede nas obras de construccioacuten coas seguintes especialidades
a) A preceptiva presencia de recursos preventivos aplicarase a cada contratista
b) No suposto previsto no apartado 1 paraacutegrafo a) do artigo 32 bis a presencia dos recursos preventivos de cada contratista seraacute necesaria cando durante a obra se desenvolvan traballos con riscos especiais tal e como se definen no citado Real Decreto
c) A preceptiva presencia de recursos preventivos teraacute como obxecto vixiar o cumprimento das medidas incluiacutedas no plan de seguridade e sauacutede no traballo e comprobar a eficacia destas
2 O disposto no apartado anterior enteacutendese sen prexuiacutecio das obrigacioacutens do coordinador en materia de seguridade e sauacutede durante a execucioacuten da obra
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DECIMOQUINTA
Habilitacioacuten de funcionarios puacuteblicos
48
Para poder exercer as funcioacutens establecidas no apartado 2 do artigo 9 desta Lei os funcionarios puacuteblicos das comunidades autoacutenomas deberaacuten contar cunha habilitacioacuten especiacutefica expedida pola propia comunidade autoacutenoma nos termos que se determinen regulamentariamente
En todo caso tales funcionarios deberaacuten pertencer aos grupos de titulacioacuten A ou B e acreditar formacioacuten especiacutefica en materia de prevencioacuten de riscos laborais
DISPOSICIOacuteN TRANSITORIA PRIMEIRA
Aplicacioacuten de disposicioacutens maacuteis favorables
1 O disposto nos artigos 36 e 37 desta Lei en materia de competencias facultades e garantiacuteas dos Delegados de Prevencioacuten entenderase sen prexuiacutezo do respecto aacutes disposicioacutens maacuteis favorables para o exercicio dos dereitos de informacioacuten consulta e participacioacuten dos traballadores na prevencioacuten de riscos laborais previstas nos convenios colectivos vixentes na data da suacutea entrada en vigor
2 Os oacuterganos especiacuteficos de representacioacuten dos traballadores en materia de prevencioacuten de riscos laborais que se eacute o caso fosen previstos nos convenios colectivos a que se refire o apartado anterior e que estean dotados dun reacutexime de competencias facultades e garantiacuteas que respecte o contido miacutenimo establecido nos artigos 36 e 37 desta Lei poderaacuten continuar no exercicio das suacuteas funcioacutens en substitucioacuten dos Delegados de Prevencioacuten agaacutes que polo oacutergano de representacioacuten legal dos traballadores se decida a designacioacuten destes Delegados conforme ao procedemento do artigo 35
3 O disposto nos apartados anteriores seraacute tameacuten de aplicacioacuten aos acordos concluiacutedos no aacutembito da funcioacuten puacuteblica ao abeiro do disposto na lei 71990 do 19 de xullo sobre negociacioacuten colectiva e participacioacuten na determinacioacuten das condicioacutens de traballo dos empregados puacuteblicos
DISPOSICIOacuteN TRANSITORIA SEGUNDA
Mentres se aproba o Regulamento regulador dos Servicios de Prevencioacuten de Riscos Laborais entenderase que as Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social cumpren o requisito previsto no artigo 315 desta Lei
DISPOSICIOacuteN DERROGATORIA UacuteNICA
Alcance da derrogacioacuten
Quedan derrogadas cantas disposicioacutens se opontildean aacute presente Lei e especificamente
a) Os artigos 9 10 11 36 apartado 2 39 e 40 paraacutegrafo segundo da Lei 81988 do 7 de abril sobre infraccioacutens e sancioacutens na orde social
b) O Decreto do 26 de xullo de 1957 polo que se fixan os traballos prohibidos a mulleres e menores nos aspectos da suacutea normativa relativos ao traballo das mulleres mantendo en vigor as relativas ao traballo dos menores ata que o Goberno desenvolva as previsioacutens contidas no apartado 2 do artigo 27
c) O Decreto do 11 de marzo de 1971 sobre constitucioacuten composicioacuten e funcioacutens dos Comiteacutes de Seguridade e Hixiene no Traballo
49
d) Os Tiacutetulos I e III da Ordenanza Xeral de Seguridade e Hixiene no Traballo aprobados por Orde do 9 de marzo de 1971
No que non se opontildea ao previsto nesta Lei e ata que se dicten os Regulamentos aos que se fai referencia no artigo 6 continuaraacute a ser de aplicacioacuten a regulacioacuten das materias comprendidas no devandito artigo que se contentildeen no Tiacutetulo II da Ordenanza Xeral de Seguridade e Hixiene no Traballo ou noutras normas que contentildean previsioacutens especiacuteficas sobre tales materias asiacute como a Orde do Ministerio de Traballo do 16 de decembro de 1987 que establece os modelos para a notificacioacuten dos accidentes de traballo Igualmente continuaraacuten vixentes as disposicioacutens reguladoras dos servicios meacutedicos de empresa ata tanto se desenvolvan regulamentariamente as previsioacutens desta Lei sobre servicios de prevencioacuten O persoal pertencente aos devanditos servicios na data de entrada en vigor desta Lei integrarase nos servicios de prevencioacuten das correspondentes empresas cando estes se constituacutean sen prexuiacutezo de que continuacuteen a efectuar aquelas funcioacutens que tivesen atribuiacutedas distintas das propias do servicio de prevencioacuten
Esta Lei non afecta aacute vixencia das disposicioacutens especiais sobre prevencioacuten de riscos profesionais nas explotacioacutens mineiras contidas no capiacutetulo IV do Real Decreto 32551983 do 21 de decembro polo que se aproba o Estatuto do Mineiro e nas suacuteas normas de desenvolvemento asiacute como as do Real Decreto 28571978 do 25 de agosto polo que se aproba o Regulamento Xeral para o Reacutexime da Mineriacutea e o Real Decreto 8631985 do 2 de abril polo que se aproba o Regulamento Xeral de Normas Baacutesicas de Seguridade Mineira e as suacuteas disposicioacutens complementarias
DISPOSICIOacuteN FINAL PRIMEIRA
Actualizacioacuten de sancioacutens
A contiacutea das sancioacutens a que se refire o apartado 4 do artigo 49 poderaacute ser actualizada polo Goberno a proposta do Ministro de Traballo e Seguridade Social adaptando a esta a atribucioacuten de competencias prevista no apartado 1 do artigo 52 desta Lei
DISPOSICIOacuteN FINAL SEGUNDA
Entrada en vigor
Esta Lei entraraacute en vigor tres meses despois da suacutea publicacioacuten no laquoBoletiacuten Oficial do EstadoraquoPolo tantoMando a todos os espantildeois particulares e autoridades que garden e fagan gardar esta LeiMadrid 12 de decembro de 2003
XOAacuteN CARLOS R
O Presidente do Goberno FELIPE GONZAacuteLEZ MAacuteRQUEZ
50
sauacutede no traballo e a reduccioacuten dos riscos laborais a investigacioacuten ou fomento de novas formas de proteccioacuten e a promocioacuten de estructuras eficaces de prevencioacuten
Para isto poderaacuten adoptar programas especiacuteficos dirixidos a promover a mellora do ambiente de traballo e o perfeccionamento dos niveis de proteccioacuten Os programas poderanse instrumentar a traveacutes da concesioacuten dos incentivos que regulamentariamente se determinen que se destinaraacuten especialmente aacutes pequenas e medianas empresas
Antildeadido por Ley Orgaacutenica 320074 Las Administraciones puacuteblicas promoveraacuten la efectividad del principio de igualdad entre
mujeres y hombres considerando las variables relacionadas con el sexo tanto en los sistemas de recogida y tratamiento de datos como en el estudio e investigacioacuten generales en materia de prevencioacuten de riesgos laborales con el objetivo de detectar y prevenir posibles situaciones en las que los dantildeos derivados del trabajo puedan aparecer vinculados con el sexo de los trabajadores
Artigo 6 Normas regulamentarias
1 O Goberno a traveacutes das correspondentes normas regulamentarias e previa consulta aacutes organizacioacutens sindicais e empresariais maacuteis representativas regularaacute as materias que a continuacioacuten se relacionan
a) Requisitos miacutenimos que deben reunir as condicioacutens de traballo para a proteccioacuten da seguridade e a sauacutede dos traballadores
b) Limitacioacutens ou prohibicioacutens que afectaraacuten aacutes operacioacutens aos procesos e aacutes exposicioacutens laborais ou axentes que entrantildeen riscos para a seguridade e a sauacutede dos traballadores Especificamente poderase establecer o sometemento destes procesos ou operacioacutens a traacutemites de control administrativo asiacute como no caso de axentes perigosos a prohibicioacuten do seu emprego
c) Condicioacutens ou requisitos especiais para calquera dos supostos contemplados no paraacutegrafo anterior tales como a esixencia dun adestramento ou formacioacuten previa ou a elaboracioacuten dun plano no que se contentildean as medidas preventivas a adoptar
d) Procedementos de avaliacioacuten dos riscos para a sauacutede dos traballadores normalizacioacuten de metodoloxiacuteas e guiacuteas de actuacioacuten preventiva
e) Modalidades de organizacioacuten funcionamento e control dos servicios de prevencioacuten considerando as peculiaridades das empresas co fin de evitar atrancos innecesarios para a suacutea creacioacuten e desenvolvemento asiacute como capacidades e aptitudes que deban reunir os devanditos servicios e os traballadores designados para desenvolver a accioacuten preventiva
f) Condicioacutens de traballo ou medidas preventivas especiacuteficas en traballos especialmente perigosos en particular se para estes se preveacuten controles meacutedicos especiais ou cando se presenten riscos derivados con determinadas caracteriacutesticas ou situacioacutens especiais dos traballadores
12
g) Procedemento de cualificacioacuten das enfermidades profesionais asiacute como requisitos e procedementos para a comunicacioacuten e informacioacuten aacute autoridade competente dos danos derivados do traballo
2 As normas regulamentarias indicadas no paraacutegrafo anterior axustaranse en todo caso aos principios de poliacutetica preventiva establecidos nesta Lei manteraacuten a debida coordinacioacuten coa normativa sanitaria e de seguridade industrial e seraacuten obxecto de avaliacioacuten e se eacute o caso de revisioacuten perioacutedica de acordo coa experiencia na suacutea aplicacioacuten e o progreso da teacutecnica
Artigo 7 Actuacioacutens das Administracioacutens puacuteblicas competentes en materia laboral
1 En cumprimento do disposto nesta Lei as Administracioacutens puacuteblicas competentes en materia laboral desenvolveraacuten funcioacutens de promocioacuten da prevencioacuten asesoramento teacutecnico vixilancia e control do cumprimento polos suxeitos comprendidos no seu aacutembito de aplicacioacuten da normativa de prevencioacuten de riscos laborais e sancionaraacuten as infraccioacutens aacute dita normativa nos seguintes termos
a) Promovendo a prevencioacuten e o asesoramento a desenvolver polos oacuterganos teacutecnicos en materia preventiva incluiacutedas a asistencia e cooperacioacuten teacutecnica a informacioacuten divulgacioacuten formacioacuten e investigacioacuten en materia preventiva asiacute como o seguimento das actuacioacutens preventivas que se realicen nas empresas para a consecucioacuten dos obxectivos previstos nesta Lei
b) Velando polo cumprimento da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais mediante as actuacioacutens de vixilancia e control Para estes efectos prestaraacuten o asesoramento e a asistencia teacutecnica necesarios para o mellor cumprimento da devandita normativa e desenvolveraacuten programas especiacuteficos dirixidos a acadar unha maior eficacia no control
c) Sancionando o incumprimento da normativa de prevencioacuten de riscos laborais polos suxeitos comprendidos no aacutembito de aplicacioacuten desta Lei de conformidade co previsto no capiacutetulo VII desta
2 As funcioacutens das Administracioacutens puacuteblicas competentes en materia laboral que se sinalan no paraacutegrafo 1 continuaraacuten a ser desenvolvidas no referente aos traballos en minas canteiras e tuacuteneles que esixan a aplicacioacuten de teacutecnica mineira aos que impliquen fabricacioacuten transporte almacenaxe manipulacioacuten e emprego de explosivos ou o emprego de enerxiacutea nuclear polos oacuterganos especiacuteficos contemplados na suacutea normativa reguladora
As competencias previstas no paraacutegrafo anterior enteacutendense sen prexuiacutezo do establecido na lexislacioacuten especifica sobre productos e instalacioacutens industriais
Artigo 8 Instituto Nacional de Seguridade e Hixiene no Traballo
1 O Instituto Nacional de Seguridade e Hixiene no Traballo eacute o oacutergano cientiacutefico teacutecnico especializado da Administracioacuten Xeral do Estado que ten como misioacuten a anaacutelise e estudio das condicioacutens de seguridade e sauacutede no traballo asiacute como a promocioacuten e apoio aacute mellora destas Para isto estableceraacute a cooperacioacuten necesaria cos oacuterganos das Comunidades Autoacutenomas con competencias nesta materia
O Instituto en cumprimento desta misioacuten teraacute as seguintes funcioacutens
a) Asesoramento teacutecnico na elaboracioacuten da normativa legal e no desenvolvemento da normalizacioacuten tanto a nivel nacional como internacional
13
b) Promocioacuten e se eacute o caso realizacioacuten de actividades de formacioacuten informacioacuten investigacioacuten estudio e divulgacioacuten en materia de prevencioacuten de riscos laborais coa axeitada coordinacioacuten e colaboracioacuten se eacute o caso cos oacuterganos teacutecnicos en materia preventiva das Comunidades Autoacutenomas no exercicio das suacuteas funcioacutens nesta materia
c) Apoio teacutecnico e colaboracioacuten coa Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social no cumprimento da suacutea funcioacuten de vixilancia e control prevista no artigo 9 desta Lei no aacutembito das Administracioacutens puacuteblicas
d) Colaboracioacuten con organismos internacionais e desenvolvemento de programas de cooperacioacuten internacional neste aacutembito facilitando a participacioacuten das Comunidades Autoacutenomas
e) Calquera outras que sexan necesarias para o cumprimento dos seus fins e lle sexan encomendadas no aacutembito das suacuteas competencias de acordo coa Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo regulada no artigo 13 desta Lei coa colaboracioacuten se eacute o caso dos oacuterganos teacutecnicos das Comunidades Autoacutenomas con competencias na materia
2 O Instituto Nacional de Seguridade e Hixiene no Traballo no marco das suacuteas funcioacutens velaraacute pola coordinacioacuten apoiaraacute o intercambio de informacioacuten e as experiencias entre as distintas Administracioacutens puacuteblicas e especialmente fomentaraacute e prestaraacute apoio aacute realizacioacuten de actividades de promocioacuten da seguridade e da sauacutede polas Comunidades Autoacutenomas
Asiacute mesmo prestaraacute de acordo coas Administracioacutens competentes apoio teacutecnico especializado en materia de certificacioacuten ensaio e acreditacioacuten
3 En relacioacuten coas Institucioacutens da Unioacuten Europea o Instituto Nacional de Seguridade e Hixiene no Traballo actuaraacute como centro de referencia nacional garantindo a coordinacioacuten e transmisioacuten da informacioacuten que deberaacute facilitar a escala nacional en particular respecto aacute Axencia Europea para a Seguridade e a Sauacutede no Traballo e a suacutea Rede
4 O Instituto Nacional de Seguridade e Hixiene no Traballo exerceraacute a Secretariacutea Xeral da Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo prestaacutendolle a asistencia teacutecnica e cientiacutefica necesaria para o desenvolvemento das suacuteas competencias
Artigo 9 Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
1 Correspoacutendelle aacute Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social a funcioacuten da vixilaacutencia e control da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais
En cumprimento desta misioacuten teraacute as seguintes funcioacutens
a) Vixiar o cumprimento da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais asiacute como das normas xuriacutedico-teacutecnicas que incidan nas condicioacutens de traballo en materia de prevencioacuten aiacutenda que non tiveran a cualificacioacuten directa de normativa laboral propontildeendo aacute autoridade laboral competente a sancioacuten correspondente cando comprobase unha infraccioacuten aacute normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais de acordo co previsto no capiacutetulo VII desta Lei
b) Asesorar e informar aacutes empresas e aos traballadores sobre a maneira maacuteis efectiva de cumprir as disposicioacutens en que tentildea a vixilancia encomendada
14
c) Elaborar os informes solicitados polos Xulgados do Social nas demandas deducidas perante estes nos procedementos de accidentes de traballo e enfermidades profesionais
d) Informar aacute autoridade laboral sobre os accidentes de traballo mortais moi graves ou graves e sobre aqueles outros con que polas suacuteas caracteriacutesticas ou polos suxeitos afectados se considere necesario o devandito informe asiacute como sobre as enfermidades profesionais nas que concorran as ditas cualificacioacutens e en xeral nos supostos en que aquela o solicite respecto do cumprimento da normativa legal en materia de prevencioacuten de riscos laborais
e) Comprobar e favorecer o cumprimento das obrigas asumidas polos servicios de prevencioacuten establecidos nesta Lei
f) Ordenar a paralizacioacuten inmediata de traballos cando a xuiacutezo do inspector se advirta a existencia de risco grave e inminente para a seguridade ou sauacutede dos traballadores
Texto reemplazado por la Ley 542003 por este otro
2 Las Administraciones General del Estado y de las comunidades autoacutenomas adoptaraacuten en sus respectivos aacutembitos de competencia las medidas necesarias para garantizar la colaboracioacuten pericial y el asesoramiento teacutecnico necesarios a la Inspeccioacuten de Trabajo y Seguridad Social que en el aacutembito de la Administracioacuten General del Estado seraacuten prestados por el Instituto Nacional de Seguridad e Higiene en el Trabajo
Estas Administraciones puacuteblicas elaboraraacuten y coordinaraacuten planes de actuacioacuten en sus respectivos aacutembitos competenciales y territoriales para contribuir al desarrollo de las actuaciones preventivas en las empresas especialmente las de mediano y pequentildeo tamantildeo y las de sectores de actividad con mayor nivel de riesgo o de siniestralidad a traveacutes de acciones de asesoramiento de informacioacuten de formacioacuten y de asistencia teacutecnica
En el ejercicio de tales cometidos los funcionarios puacuteblicos de las citadas Administraciones que ejerzan labores teacutecnicas en materia de prevencioacuten de riesgos laborales a que se refiere el paacuterrafo anterior podraacuten desempentildear funciones de asesoramiento informacioacuten y comprobatorias de las condiciones de seguridad y salud en las empresas y centros de trabajo con el alcance sentildealado en el apartado 3 de este artiacuteculo y con la capacidad de requerimiento a que se refiere el artiacuteculo 43 de esta ley todo ello en la forma que se determine reglamentariamente
Las referidas actuaciones comprobatorias se programaraacuten por la respectiva Comisioacuten Territorial de la Inspeccioacuten de Trabajo y Seguridad Social a que se refiere el artiacuteculo 172 de la Ley 421997 de 14 de noviembre Ordenadora de la Inspeccioacuten de Trabajo y Seguridad Social para su integracioacuten en el plan de accioacuten en Seguridad y Salud Laboral de la Inspeccioacuten de Trabajo y Seguridad Social
A continuacioacuten Texto Antildeadido por la Ley 542003
3 Cuando de las actuaciones de comprobacioacuten a que se refiere el apartado anterior se deduzca la existencia de infraccioacuten y siempre que haya mediado incumplimiento de previo requerimiento el funcionario actuante remitiraacute informe a la Inspeccioacuten de Trabajo y Seguridad Social en el que se recogeraacuten los hechos comprobados a efectos de que se levante la correspondiente acta de infraccioacuten si asiacute procediera
15
A estos efectos los hechos relativos a las actuaciones de comprobacioacuten de las condiciones materiales o teacutecnicas de seguridad y salud recogidos en tales informes gozaraacuten de la presuncioacuten de certeza a que se refiere la disposicioacuten adicional cuarta apartado 2 de la Ley 421997 de 14 de noviembre Ordenadora de la Inspeccioacuten de Trabajo y Seguridad Social
A continuacioacuten Texto Antildeadido por la Ley 542003
4 Las actuaciones previstas en los dos apartados anteriores estaraacuten sujetas a los plazos establecidos en el artiacuteculo 14 apartado 2 de la Ley 421997 de 14 de noviembre Ordenadora de la Inspeccioacuten de Trabajo y Seguridad Social
Artigo 10 Actuacioacutens das Administracioacutens puacuteblicas competentes en materia sanitaria
As actuacioacutens das Administracioacutens puacuteblicas competentes en materia sanitaria referentes aacute sauacutede laboral levaranse a cabo a traveacutes das accioacutens e en relacioacuten cos aspectos sinalados no capiacutetulo IV do Tiacutetulo I da Lei 141986 do 25 de abril Xeral de Sanidade e disposicioacutens dictadas para o seu desenvolvemento
En particular corresponderaacute aacutes devanditas Administracioacutens puacuteblicas
a) O establecemento de medios axeitados para a avaliacioacuten e control das actuacioacutens de caraacutecter sanitario que se realicen nas empresas polos servicios de prevencioacuten actuantes Para isto estableceraacuten as pautas e protocolos de actuacioacuten oiacutedas as sociedades cientiacuteficas aos que deberaacuten someter os citados servicios
b) A implantacioacuten de sistemas de informacioacuten axeitados que permitan a elaboracioacuten xunto coas autoridades laborais competentes de mapas de riscos laborais asiacute como a realizacioacuten de estudios epidemioloacutexicos para a identificacioacuten e prevencioacuten das patoloxiacuteas que poidan afectar aacute sauacutede dos traballadores asiacute como facer posible un raacutepido intercambio de informacioacuten
c) A supervisioacuten da formacioacuten que en materia de prevencioacuten e promocioacuten da sauacutede laboral deba recibir o persoal sanitario actuante nos servicios de prevencioacuten autorizados
d) A elaboracioacuten e divulgacioacuten de estudios investigacioacutens e estatiacutesticas relacionados coa sauacutede dos traballadores
Artigo 11 Coordinacioacuten administrativa
A elaboracioacuten de normas preventivas e o control do seu cumprimento a promocioacuten da prevencioacuten a investigacioacuten e a vixilancia epidemioloacutexica sobre riscos laborais accidentes de traballo e enfermidades profesionais determinan a necesidade de coordinar as actuacioacutens das Administracioacutens competentes en materia laboral sanitaria e de industria para unha maacuteis eficaz proteccioacuten da seguridade e a sauacutede dos traballadores
No marco da devandita coordinacioacuten a Administracioacuten competente en materia laboral velaraacute en particular para que a informacioacuten obtida pola Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social no exercicio das funcioacutens atribuiacutedas a esta no paraacutegrafo 1 do artigo 9 desta Lei sexa posta en contildeecemento da autoridade sanitaria competente para os fins dispostos no artigo 10 desta Lei e no artigo 21 da Lei 141986 do 25 de abril Xeral de Sanidade asiacute como da Administracioacuten competente en materia de industria para os efectos
16
previstos na Lei 211992 do 16 de xullo de Industria
Artigo 12 Participacioacuten de empresarios e traballadores
A participacioacuten de empresarios e traballadores a traveacutes das organizacioacutens empresariais e sindicais maacuteis representativas na planificacioacuten programacioacuten organizacioacuten e control da xestioacuten relacionada coa mellora das condicioacutens de traballo e a proteccioacuten da seguridade e sauacutede dos traballadores no traballo eacute principio baacutesico da poliacutetica de prevencioacuten de riscos laborais a desenvolver polas Administracioacutens puacuteblicas competentes nos distintos niveis territoriais
Artigo 13 Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo 1 Creacutease a Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo como oacutergano colexiado asesor
das Administracioacutens puacuteblicas na formulacioacuten das poliacuteticas de prevencioacuten e oacutergano de participacioacuten institucional en materia de seguridade e sauacutede no traballo
2 A Comisioacuten estaraacute integrada por un representante de cada unha das Comunidades Autoacutenomas e por igual nuacutemero de membros da Administracioacuten Xeral do Estado e paritariamente con todos os anteriores por representantes das organizacioacutens empresariais e sindicais maacuteis representativas
3 A Comisioacuten contildeeceraacute as actuacioacutens que desenvolvan as Administracioacutens puacuteblicas competentes en materia de promocioacuten da prevencioacuten de riscos laborais de asesoramento teacutecnico e de vixilancia e control a que se refiren os artigos 7 8 9 e 11 desta Lei e poderaacute informar e formular propostas en relacioacuten coas devanditas actuacioacutens especificamente no referente a
ndash Criterios e programas xerais de actuacioacutenndash Proxectos de disposicioacutens de caraacutecter xeralndash Coordinacioacuten das actuacioacutens desenvolvidas polas Administracioacutens puacuteblicas competentes en
materia laboralndash Coordinacioacuten entre as Administracioacutens puacuteblicas competentes en materia laboral sanitaria e de
industria
4 A Comisioacuten adoptaraacute os seus acordos por maioriacutea Para tal fin os representantes das Administracioacutens puacuteblicas teraacuten cada un un voto e dous os das organizacioacutens empresariais e sindicais
5 A Comisioacuten contaraacute cun Presidente e catro Vicepresidentes un por cada un dos grupos que a integran A Presidencia da Comisioacuten corresponderaacute ao Secretario xeral de Emprego e Relacioacutens Laborais recaendo a Vicepresidencia atribuiacuteda aacute Administracioacuten Xeral do Estado no Subsecretario de Sanidade e Consumo
6 A Secretariacutea da Comisioacuten como oacutergano de apoio teacutecnico e administrativo recaeraacute na Direccioacuten do Instituto Nacional de Seguridade e Hixiene no Traballo
7 A Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo funcionaraacute en Pleno en Comisioacuten Permanente ou en Grupos de Traballo conforme aacute normativa que estableza o Regulamento interno que elaboraraacute a propia Comisioacuten
No non previsto nesta Lei e no Regulamento interno a que fai referencia o paraacutegrafo anterior a Comisioacuten rexerase pola Lei 301992 de Reacutexime Xuriacutedico das Administracioacutens Puacuteblicas e do
17
Procedemento Administrativo Comuacuten
CAPIacuteTULO III
Dereitos e obrigas
Artigo 14 Dereito aacute proteccioacuten fronte aos riscos laborais
1 Os traballadores tentildeen dereito a unha proteccioacuten eficaz en materia de seguridade e sauacutede no traballo
O devandito dereito supoacuten a existencia dun correlativo deber do empresario de proteccioacuten dos traballadores fronte aos riscos laborais
Este deber de proteccioacuten constituacutee igualmente un deber das Administracioacutens puacuteblicas respecto do persoal ao seu servicio
Os dereitos de informacioacuten consulta e participacioacuten formacioacuten en materia preventiva paralizacioacuten da actividade en caso de risco grave e inminente e vixilaacutencia do seu estado de sauacutede nos termos previstos nesta Lei forman parte do dereito dos traballadores a unha proteccioacuten eficaz en materia de seguridade e sauacutede no traballo
13
2 No cumprimento do deber de proteccioacuten o empresario deberaacute garantir a seguridade e a sauacutede dos traballadores ao seu servicio en todos os aspectos relacionados co traballo A estes efectos no marco das suacuteas responsabilidades o empresario realizaraacute a prevencioacuten dos riscos laborais mediante a integracioacuten da actividade preventiva na empresa e a adopcioacuten de cantas medidas sexan necesarias para a proteccioacuten da seguridade e a sauacutede dos traballadores coas especialidades que se recollen nos artigos seguintes en materia de plano de prevencioacuten de riscos laborais avaliacioacuten de riscos informacioacuten consulta e participacioacuten e formacioacuten dos traballadores actuacioacuten en casos de emerxencia e de risco grave e inminente vixilaacutencia da sauacutede e mediante a constitucioacuten dunha organizacioacuten e dos medios necesarios nos termos establecidos no capiacutetulo IV desta Lei
O empresario desenvolveraacute unha accioacuten permanente de seguimento da actividade preventiva co fin de perfeccionar de maneira continua as actividades de identificacioacuten avaliacioacuten e control dos riscos que non se puideran evitar e os niacuteveis de proteccioacuten existentes e disporaacute o necesario para a adaptacioacuten das medidas de prevencioacuten sinaladas no paraacutegrafo anterior aacutes modificacioacutens que podan experimentar as circunstancias que incidan na realizacioacuten do traballo
3 O empresario deberaacute cumprir as obrigas establecidas na normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais
4 As obrigas dos traballadores establecidas nesta Lei a atribucioacuten de funcioacutens en materia de proteccioacuten e prevencioacuten a traballadores ou servicios da empresa e o recurso ao concerto con entidades especializadas para o desenvolvemento de actividades de prevencioacuten complementaraacuten as accioacutens do empresario sen que por isto o eximan do cumprimento do seu deber nesta materia sen prexuiacutezo das accioacutens que poida exercitar se eacute o caso contra calquera outra persoa
18
5 O custo das medidas relativas aacute seguridade e a sauacutede no traballo non deberaacute recaer de ninguacuten xeito sobre os traballadores
Artigo 15 Principios da accioacuten preventiva
1 O empresario aplicaraacute as medidas que integran o deber xeral de prevencioacuten previsto no artigo anterior de acordo cos seguintes principios xerais
a) Evitar os riscos
b) Avaliar os riscos que non se poidan evitar
c) Combater os riscos na suacutea orixe
d) Adaptar o traballo aacute persoa en particular no que respecta aacute concepcioacuten dos postos de traballo asiacute como a escolla dos equipos e os meacutetodos de traballo e de produccioacuten con miras en particular a atenuar o traballo monoacutetono e repetitivo e a reducir os efectos deste na sauacutede
e) Ter en conta a evolucioacuten da teacutecnica
f) Substituiacuter o perigoso polo que entrantildee pouco ou ninguacuten perigo
g) Planificar a prevencioacuten buscando un conxunto coherente que integre nela a teacutecnica a organizacioacuten do traballo as condicioacutens de traballo as relacioacutens sociais e a influencia dos factores ambientais no traballo
h) Adoptar medidas que antepontildean a proteccioacuten colectiva aacute individual
i) Dar as debidas instruccioacutens aos traballadores
2 O empresario tomaraacute en consideracioacuten as capacidades profesionais dos traballadores en materia de seguridade e de sauacutede no momento de lles encomendar as tarefas
3 O empresario adoptaraacute as medidas necesarias a fin de garantir que soacute os traballadores que recibiran informacioacuten suficiente e axeitada poidan acceder aacutes zonas de risco grave e especiacutefico
4 A efectividade das medidas preventivas deberaacute prever as distraccioacutens ou imprudencias non temerarias que puidese cometer o traballador Para a suacutea adopcioacuten teranse en conta os riscos adicionais que puidesen implicar determinadas medidas preventivas as cales soacute poderaacuten ser adoptadas cando a magnitude dos devanditos riscos sexa substancialmente inferior aacute dos que se pretende controlar e non existan alternativas maacuteis seguras
5 Poderaacuten concertar operacioacutens de seguro que tentildean como fin garantir como aacutembito de cobertura a previsioacuten de riscos derivados do traballo a empresa respecto dos seus traballadores os traballadores autoacutenomos respecto a eles mesmos e as sociedades cooperativas respecto aos seus socios cando a suacutea actividade consista na prestacioacuten do seu traballo persoal
19
Texto reemplazado por la Ley 542003
Artigo 16 Plano de prevencioacuten de riscos laborais avaliacioacuten dos riscos e planificacioacuten da actividade preventiva
1 A prevencioacuten de riscos laborais deberaacute integrarse no sistema xeral de xestioacuten da empresa tanto no conxunto das suacuteas actividades como en todos os niacuteveis xeraacuterquicos desta a traveacutes da implantacioacuten e aplicacioacuten dun plano de prevencioacuten de riscos laborais a que se refire o paraacutegrafo seguinte
Este plano de prevencioacuten de riscos laborais deberaacute incluiacuter a estructura organizativa as responsabilidades as funcioacutens as praacutecticas os procedementos os procesos e os recursos necesarios para realizar a accioacuten de prevencioacuten de riscos na empresa nos termos que regulamentariamente se establezan
2 Os instrumentos esenciais para a xestioacuten e aplicacioacuten do plano de prevencioacuten de riscos que poderaacuten ser levados a cabo por fases de forma programada son a avaliacioacuten de riscos laborais e a planificacioacuten da actividade preventiva a que se refiren los paraacutegrafos seguintes
a) O empresario deberaacute realizar unha avaliacioacuten inicial dos riscos para a seguridade e sauacutede dos traballadores tendo en conta con caraacutecter xeral a natureza da actividade as caracteriacutesticas dos postos de traballo existentes e dos traballadores que deban desempentildealos Igual avaliacioacuten deberaacute facerse con ocasioacuten da eleccioacuten dos equipos de traballo das sustancias ou preparados quiacutemicos e do acondicionamento dos lugares de traballo A avaliacioacuten inicial teraacute en conta aquelas outras actuacioacutens que deban desenvolverse de conformidade co disposto na normativa sobre proteccioacuten de riscos especiacuteficos e actividades de especial perigosidade A avaliacioacuten seraacute actualizada cando cambien as condicioacutens de traballo e en todo caso someterase a consideracioacuten e revisarase se fora necesario con ocasioacuten dos danos para a sauacutede que se produciran
Cando o resultado da avaliacioacuten o fixera necesario o empresario realizaraacute controis perioacutedicos das condicioacutens de traballo e da actividade dos traballadores na prestacioacuten dos seus servicios para detectar situacioacutens potencialmente perigosas
b) Se os resultados da avaliacioacuten prevista no paraacutegrafo a) puxeran de manifesto situacioacutens de risco o empresario realizaraacute aquelas actividades preventivas necesarias para eliminar ou reducir e controlar tales riscos Ditas actividades seraacuten obxecto de planificacioacuten polo empresario incluiacutendo para cada actividade preventiva o prazo para levala a cabo a designacioacuten de responsables e os recursos humanos e materiais necesarios para a suacutea execucioacuten
O empresario deberaacute asegurarse da efectiva execucioacuten das actividades preventivas incluiacutedas na planificacioacuten efectuando para iso un seguimento continuo da mesma
As actividades de prevencioacuten seraacuten modificadas cando se aprecie polo empresario como consecuencia dos controis perioacutedicos previstos no paraacutegrafo a) anterior a suacutea inadecuacioacuten aos fins de proteccioacuten requiridos
3 Cando se producise un dano para a sauacutede dos traballadores ou cando con ocasioacuten da vixilancia da sauacutede prevista no artigo 22 aparezan indicios de que as medidas de prevencioacuten resultan insuficientes o empresario levaraacute a cabo unha investigacioacuten ao respecto a fin de detectar as causas destes feitos
Artigo 17 Equipos de traballo e medios de proteccioacuten
20
1 O empresario adoptaraacute as medidas necesarias co fin de que os equipos de traballo sexan axeitados para o traballo que se deba realizar e convenientemente adaptados para tal efecto de xeito que garantan a seguridade e a sauacutede dos traballadores ao empregalos
Cando o emprego dun equipo de traballo poida presentar un risco especiacutefico para a seguridade e a sauacutede dos traballadores o empresario adoptaraacute as medidas necesarias co fin de que
a) A utilizacioacuten do equipo de traballo quede reservada aos encargados da devandita utilizacioacuten
b) Os traballos de reparacioacuten transformacioacuten mantemento ou conservacioacuten sexan realizados polos traballadores especificamente capacitados para iso
2 O empresario deberaacute proporcionar aos seus traballadores equipos de proteccioacuten individual axeitados para o desempentildeo das suacuteas funcioacutens e velar polo uso efectivo destes cando pola natureza dos traballos realizados sexan necesarios
Os equipos de proteccioacuten individual deberaacuten empregarse cando os riscos non se poidan evitar ou non se poidan limitar suficientemente por medios teacutecnicos de proteccioacuten colectiva ou mediante medidas meacutetodos ou procedementos de organizacioacuten do traballo
Artigo 18 Informacioacuten consulta e participacioacuten dos traballadores
1 A fin de dar cumprimento ao deber de proteccioacuten establecido nesta Lei o empresario adoptaraacute as medidas axeitadas para que os traballadores reciban todas as informacioacutens necesarias en relacioacuten con
a) Os riscos para a seguridade e a sauacutede dos traballadores no traballo tanto aqueles que afecten aacute empresa no seu conxunto como a cada tipo de posto de traballo ou funcioacuten
b) As medidas e actividades de proteccioacuten e prevencioacuten aplicables aos riscos sinalados no apartado anterior
c) As medidas adoptadas de conformidade co disposto no artigo 20 desta Lei
Nas empresas que tentildean representantes dos traballadores a informacioacuten aacute que se refire este apartado facilitaraa o empresario aos traballadores a traveacutes dos devanditos representantes non obstante deberase informar directamente a cada traballador dos riscos especiacuteficos que afecten ao seu posto de traballo ou funcioacuten e das medidas de proteccioacuten e prevencioacuten aplicables aos devanditos riscos
2 O empresario deberaacute consultar aos traballadores e permitir a suacutea participacioacuten no marco de todas as cuestioacutens que afecten aacute seguridade e aacute sauacutede no traballo de conformidade co disposto no capiacutetulo V desta Lei
Os traballadores teraacuten dereito a efectuar propostas ao empresario asiacute como aos oacuterganos de participacioacuten e representacioacuten previstos no capiacutetulo V desta Lei dirixidas aacute mellora dos niveis de proteccioacuten da seguridade e a sauacutede da empresa
Artigo 19 Formacioacuten dos traballadores
1 En cumprimento do deber de proteccioacuten o empresario deberaacute garantir que cada traballador reciba
21
unha formacioacuten teoacuterica e praacutectica suficiente e axeitada en materia preventiva tanto no momento da suacutea contratacioacuten calquera que sexa a modalidade ou duracioacuten desta como cando se produzan cambios nas funcioacutens que desempentildee ou se introduzan novas tecnoloxiacuteas ou cambios nos equipos de traballo
A formacioacuten deberaacute estar centrada especificamente no posto de traballo ou funcioacuten de cada traballador adaptarse aacute evolucioacuten dos riscos e aacute aparicioacuten doutros novos e repetirse periodicamente se fose necesario
2 A formacioacuten aacute que se refire o paraacutegrafo anterior deberase impartir sempre que sexa posible dentro da xeira ou no seu defecto noutras horas pero co desconto naquela do tempo investido nesta A formacioacuten poderaa impartir a empresa mediante medios propios ou concertaacutendoa con servicios alleos e o seu custo non recaeraacute de ninguacuten xeito sobre os traballadores
Artigo 20 Medidas de emerxencia
O empresario tendo en conta o tamantildeo e a actividade da empresa asiacute como a posible presencia de persoas alleas a esta deberaacute analizar as posibles situacioacutens de emerxencia e adoptar as medidas necesarias en materia de primeiros auxilios loita contra incendios e evacuacioacuten dos traballadores designando para isto ao persoal encargado de pontildeer en praacutectica estas medidas e comprobando periodicamente se eacute o caso o seu correcto funcionamento O devandito persoal debera posuiacuter a formacioacuten necesaria ser suficiente en nuacutemero e dispontildeer do material axeitado en funcioacuten das circunstancias antes sinalada
Para a aplicacioacuten das medidas adoptadas o empresario deberaacute organizar as relacioacutens que sexan necesarias con servicios externos aacute empresa en particular en materia de primeiros auxilios asistencia meacutedica de urxencia salvamento e loita contra incendios de xeito que quede garantida a rapidez e eficacia destas
Artigo 21 Risco grave e inminente
1 Cando os traballadores estean ou poidan estar expostos a un risco grave e inminente con ocasioacuten do seu traballo o empresario estaraacute na obriga de
a) Informar o antes posible a todos os traballadores afectados en canto aacute existencia do devandito risco e das medidas adoptadas ou que se eacute o caso se deban adoptar en materia de proteccioacuten
b) Adoptar as medidas e dar as instruccioacutens necesarias para que no caso de perigo grave inminente e inevitable os traballadores poidan interromper a suacutea actividade e se fose necesario abandonar de inmediato o lugar de traballo Neste suposto non se poderaacute esixir aos traballadores que prosigan a suacutea actividade mentres persista o perigo agaacutes excepcioacuten debidamente xustificada por razoacutens de seguridade e determinada regulamentariamente
c) Dispontildeer o necesario para que o traballador que non se puidese pontildeer en contacto co seu superior xeraacuterquico ante unha situacioacuten de perigo grave e inminente para a suacutea seguridade a doutros traballadores ou a de terceiros aacute empresa estea en condicioacutens tendo en conta os seus contildeecementos e os medios teacutecnicos postos aacute suacutea disposicioacuten de adoptar as medidas necesarias para evitar as consecuencias do devandito perigo
2 De acordo co previsto no apartado 1 do artigo 14 desta Lei o traballador teraacute dereito a interromper a suacutea actividade e abandonar o lugar de traballo en caso necesario cando considere que a dita
22
actividade entrantildea un risco grave e inminente para a suacutea vida ou a suacutea sauacutede
3 Cando no caso a que se refire o apartado 1 deste artigo o empresario non adopte ou non permita a adopcioacuten das medidas necesarias para garantir a seguridade e a sauacutede dos traballadores os representantes legais destes poderaacuten acordar por maioriacutea dos seus membros a paralizacioacuten da actividade dos traballadores afectados polo devandito risco Tal acordo seraacute comunicado de inmediato aacute empresa e aacute autoridade laboral a cal no prazo de vintecatro horas anularaacute ou ratificaraacute a paralizacioacuten acordada
O acordo a que se refire o paraacutegrafo anterior poderaacute ser adoptado por decisioacuten maioritaria dos Delegados de Prevencioacuten cando non resulte posible reunir coa urxencia requirida ao oacutergano de representacioacuten do persoal
4 Os traballadores ou os seus representantes non poderaacuten sufrir prexuiacutezo alguacuten derivado da adopcioacuten das medidas a que se refiren os apartados anteriores a menos que obrasen de mala fe ou cometesen neglixencia grave
Artigo 22 Vixilaacutencia da sauacutede
1 O empresario garantiralles aos traballadores ao seu servicio a vixilancia perioacutedica do seu estado de sauacutede en funcioacuten dos riscos inherentes ao traballo
Esta vixilancia soacute se poderaacute levar a cabo cando o traballador preste o seu consentimento Deste caraacutecter voluntario soacute se exceptuaraacuten previo informe dos representantes dos traballadores os supostos nos que a realizacioacuten dos recontildeecementos sexa imprescindible para avaliar os efectos das condicioacutens de traballo sobre a sauacutede dos traballadores ou para verificar se o estado de sauacutede do traballador pode constituiacuter un perigo para este para os demais traballadores ou para outras persoas relacionadas coa empresa ou cando asiacute estea establecido nunha disposicioacuten legal en relacioacuten coa proteccioacuten de riscos especiacuteficos e actividades de especial perigosidade
En todo caso deberase optar pola realizacioacuten daqueles recontildeecementos ou probas que causen as menores molestias ao traballador e que sexan proporcionais ao risco
2 As medidas de vixilancia e control da sauacutede dos traballadores levaranse a cabo respectando sempre o dereito aacute intimidade e aacute dignidade da persoa do traballador e aacute confidencialidade de toda a informacioacuten relacionada co seu estado de sauacutede
3 Os resultados da vixilancia a que se refire o apartado anterior seraacuten comunicados aos traballadores afectados
4 Os datos relativos aacute vixilancia da sauacutede dos traballadores non poderaacuten ser empregados con fins discriminatorios nin en prexuiacutezo do traballador
O acceso aacute informacioacuten meacutedica de caraacutecter persoal limitarase ao persoal meacutedico e aacutes autoridades sanitarias que leven a cabo a vixilancia da sauacutede dos traballadores sen que se poida facilitar ao empresario ou a outras persoas sen consentimento expreso do traballador
Malia o anterior o empresario e as persoas ou oacuterganos con responsabilidades en materia de prevencioacuten seraacuten informados das conclusioacutens que se deriven dos recontildeecementos efectuados en relacioacuten coa aptitude do traballador para o desempeno do posto de traballo ou coa necesidade de introducir ou
23
mellorar as medidas de proteccioacuten e prevencioacuten a fin de que poidan desenvolver correctamente as suacuteas funcioacutens en materia preventiva
5 Nos supostos en que a natureza dos riscos inherentes ao traballo o faga necesario o dereito dos traballadores aacute vixilancia perioacutedica do seu estado de sauacutede deberaacute ser alongado maacuteis alaacute do remate da relacioacuten laboral nos termos que regulamentariamente se determinen
6 As medidas de vixilancia e control da sauacutede dos traballadores levaranse a cabo por persoal sanitario con competencia teacutecnica formacioacuten e capacidade acreditada
Artigo 23 Documentacioacuten
1 O empresario deberaacute elaborar e conservar aacute disposicioacuten da autoridade laboral a seguinte documentacioacuten relativa aacutes obrigas establecidas nos artigos anteriores
13
a) Plano de prevencioacuten de riscos laborais conforme ao previsto no apartado 1 do artigo 16 desta Lei
b) Avaliacioacuten dos riscos para a seguridade e a sauacutede no traballo incluiacutedo o resultado dos controis perioacutedicos das condicioacutens de traballo e da actividade dos traballadores de acordo co disposto no paraacutegrafo a) do apartado 2 do artigo 16 desta Lei
c) Planificacioacuten da actividade preventiva incluiacutedas as medidas de proteccioacuten e de prevencioacuten a adoptar e no seu caso material de proteccioacuten que deba utilizarse de conformidade co paraacutegrafo b) do apartado 2 do artigo 16 desta Lei
d) Praacutectica dos controis do estado de sauacutede dos traballadores previstos no artigo 22 desta Lei e conclusioacutens obtidas deses nos termos recollidos no derradeiro paraacutegrafo do apartado 4 do devandito artigo
e) Relacioacuten de accidentes de traballo e enfermidades profesionais que causaran ao traballador unha incapacidade laboral superior a un diacutea de traballo Nestes casos o empresario realizaraacute ademais a notificacioacuten a que se refire o apartado 3 deste artigo
2 No momento de cesamento da suacutea actividade as empresas deberaacuten achegar aacute autoridade laboral a documentacioacuten sinalada no apartado anterior
3 O empresario estaraacute na obriga de notificar por escrito aacute autoridade laboral os danos para a sauacutede dos traballadores ao seu servicio que se produciran por mor do desenvolvemento do seu traballo conforme ao procedemento que se determine regulamentariamente
4 A documentacioacuten a que fai referencia este artigo deberaacute tameacuten ser posta a disposicioacuten das autoridades sanitarias co fin de que estas poidan cumprir co disposto no artigo 10 desta Lei e no artigo 21 da Lei 141986 do 25 de abril Xeral de Sanidade
Artigo 24 Coordinacioacuten de actividades empresariais
1 Cando nun mesmo centro de traballo desenvolvan actividades traballadores de duacuteas ou maacuteis
24
empresas estas deberaacuten cooperar na aplicacioacuten da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais Para tal fin estableceraacuten os medios de coordinacioacuten que sexan necesarios en canto aacute proteccioacuten e prevencioacuten de riscos laborais e a informacioacuten sobre estes aos seus respectivos traballadores nos termos previstos no apartado 1 do artigo 18 desta Lei
2 O empresario titular do centro de traballo adoptaraacute as medidas necesarias para que aqueloutros empresarios que desenvolvan actividades no seu centro de traballo reciban a informacioacuten e as instruccioacutens axeitadas en relacioacuten cos riscos existentes no centro de traballo e coas medidas de proteccioacuten e prevencioacuten correspondentes asiacute como sobre as medidas de emerxencia a aplicar para o seu traslado aos seus respectivos traballadores
3 As empresas que contraten ou subcontraten con outras a realizacioacuten de obras ou servicios correspondentes aacute propia actividade daquelas e que se desenvolvan nos seus propios centros de traballo deberaacuten vixiar o cumprimento polos devanditos contratistas e subcontratistas da normativa de prevencioacuten de riscos laborais
4 As obrigas consignadas no derradeiro paraacutegrafo do apartado 1 do artigo 41 desta Lei seraacuten tameacuten de aplicacioacuten respecto das operacioacutens contratadas nos supostos en que os traballadores da empresa contratista ou subcontratista non presten servicios nos centros de traballo da empresa principal sempre que tales traballadores deban operar con maquinaria equipos productos materias primas ou utensilios proporcionados pola empresa principal
5 Os deberes de cooperacioacuten e de informacioacuten e instruccioacuten recollidos nos apartados 1 e 2 aplicaranse respecto dos traballadores autoacutenomos que desenvolvan actividades nos devanditos centros de traballo
6 As obrigas previstas neste artigo seraacuten desenvoltas regulamentariamente
Artigo 25 Proteccioacuten de traballadores especialmente sensibles a determinados riscos
1 O empresario garantiraacute de maneira especiacutefica a proteccioacuten dos traballadores que polas suacuteas propias caracteriacutesticas persoais ou estado bioloacutexico contildeecido incluiacutedos aqueles que tentildean recontildeecida a situacioacuten de discapacidade fiacutesica psiacutequica ou sensorial sexan especialmente sensibles aos riscos derivados do traballo Para tal fin deberaacute ter en conta os ditos aspectos nas avaliacioacutens dos riscos e en funcioacuten destas adoptaraacute as medidas preventivas e de proteccioacuten necesarias
Os traballadores non seraacuten empregados naqueles postos de traballo nos que a causa das suacuteas caracteriacutesticas persoais estado bioloacutexico ou pola suacutea discapacidade fiacutesica psiacutequica ou sensorial debidamente recontildeecida poidan eles os demais traballadores ou outras persoas relacionadas coa empresa pontildeerse en situacioacuten de perigo ou en xeral cando estean manifestamente en estados ou situacioacutens transitorias que non respondan aacutes esixencias psicofiacutesicas dos respectivos postos de traballo
2 Igualmente o empresario deberaacute ter en conta nas avaliacioacutens os factores de risco que poidan incidir na funcioacuten de procreacioacuten dos traballadores en particular pola exposicioacuten a axentes fiacutesicos quiacutemicos e bioloacutexicos que poidan exercer efectos mutaxeacutenicos ou de toxicidade para a procreacioacuten tanto nos aspectos da fertilidade como do desenvolvemento da descendencia co fin de adoptar as medidas
25
preventivas necesarias
Artigo 26 Proteccioacuten da maternidade
1 A avaliacioacuten dos riscos a que se refire o artigo 16 desta Lei deberaacute abranguer a determinacioacuten da natureza o grao e a duracioacuten da exposicioacuten das traballadoras en situacioacuten de embarazo ou parto recente a axentes procedementos ou condicioacutens de traballo que poidan influiacuter negativamente na sauacutede das traballadoras ou do feto en calquera actividade susceptible de presentar un risco especiacutefico Se os resultados da avaliacioacuten revelasen un risco para a seguridade e a sauacutede ou unha posible repercusioacuten sobre o embarazo ou a lactacioacuten das devanditas traballadoras o empresario adoptaraacute as medidas necesarias para evitar a exposicioacuten ao dito risco a traveacutes dunha adaptacioacuten das condicioacutens ou do tempo de traballo da traballadora afectada As devanditas medidas incluiraacuten cando resulte necesario a non realizacioacuten de traballo nocturno ou de traballo a quendas
2 Cando a adaptacioacuten das condicioacutens ou do tempo de traballo non resultase posible ou a pesar de tal adaptacioacuten as condicioacutens dun posto de traballo puidesen influiacuter negativamente na sauacutede da traballadora embarazada ou do feto e asiacute o certifiquen os Servicios Meacutedicos do Instituto Nacional da Seguridade Social ou das Mutuas co informe do meacutedico do Servicio Nacional da Sauacutede que asista facultativamente aacute traballadora esta deberaacute desempentildear un posto de traballo ou funcioacuten diferente e compatible co seu estado O empresario deberaacute determinar previa consulta cos representantes dos traballadores a relacioacuten dos postos de traballo exentos de riscos para estes efectos
O cambio de posto ou funcioacuten levarase a cabo de conformidade coas regras e criterios que se apliquen nos supostos de mobilidade funcional e teraacute efectos ata o momento en que o estado de sauacutede da traballadora permita a suacutea reincorporacioacuten ao anterior posto
No suposto de que aiacutenda aplicando as regras sinaladas no paraacutegrafo anterior non existise posto de traballo ou funcioacuten compatible a traballadora poderaacute ser destinada a un posto non correspondente ao seu grupo ou a categoriacutea equivalente aiacutenda que conservaraacute o dereito ao conxunto de retribucioacutens do seu posto de orixe
3 Se o antedito cambio de posto non resultara teacutecnica ou obxectivamente posible ou no poida razoablemente exixirse por motivos xustificados poderaacute declararse o paso da traballadora afectada aacute situacioacuten de suspensioacuten do contrato por risco durante o embarazo contemplada no artigo 451 d) do Estatuto dos Traballadores durante o periacuteodo necesario para a proteccioacuten da suacutea seguridade ou da suacutea sauacutede e mentres persista a imposibilidade de reincorporarse ao seu posto anterior ou a outro posto compatible co seu estado
4 O disposto nos nuacutemeros 1 e 2 deste artigo seraacute tameacuten de aplicacioacuten durante o periacuteodo de lactacioacuten se as condicioacutens de traballo puidesen influiacuter negativamente na sauacutede da muller ou do fillo e asiacute o certificase o meacutedico que no reacutexime de Seguridade Social aplicable asista facultativamente aacute traballadora
5 As traballadoras embarazadas teraacuten dereito a ausentarse do traballo con dereito a remuneracioacuten para a realizacioacuten de exames prenatais e teacutecnicas de preparacioacuten ao parto previo aviso ao empresario e xustificacioacuten da necesidade da suacutea realizacioacuten dentro da xeira
26
La evaluacioacuten de los riesgos a que se refiere el artiacuteculo 16 de la presente Ley deberaacute comprender la determinacioacuten de la naturaleza el grado y la duracioacuten de la exposicioacuten de las trabajadoras en situacioacuten de embarazo o parto reciente a agentes procedimientos o condiciones de trabajo que puedan influir negativamente en la salud de las trabajadoras o del feto en cualquier actividad susceptible de presentar un riesgo especiacutefico Si los resultados de la evaluacioacuten revelasen un riesgo para la seguridad y la salud o una posible repercusioacuten sobre el embarazo o la lactancia de las citadas trabajadoras el empresario adoptaraacute las medidas necesarias para evitar la exposicioacuten a dicho riesgo a traveacutes de una adaptacioacuten de las condiciones o del tiempo de trabajo de la trabajadora afectada
Dichas medidas incluiraacuten cuando resulte necesario la no realizacioacuten de trabajo nocturno o de trabajo a turnosSustituido por Ley Orgaacutenica 32007 por
2 Cuando la adaptacioacuten de las condiciones o del tiempo de trabajo no resultase posible o a pesar de tal adaptacioacuten las condiciones de un puesto de trabajo pudieran influir negativamente en la salud de la trabajadora embarazada o del feto y asiacute lo certifiquen los Servicios Meacutedicos del Instituto Nacional de la Seguridad Social o de las Mutuas en funcioacuten de la Entidad con la que la empresa tenga concertada la cobertura de los riesgos profesionales con el informe del meacutedico del Servicio Nacional de Salud que asista facultativamente a la trabajadora eacutesta deberaacute desempentildear un puesto de trabajo o funcioacuten diferente y compatible con su estado El empresario deberaacute determinar previa consulta con los representantes de los trabajadores la relacioacuten de los puestos de trabajo exentos de riesgos a estos efectos
El cambio de puesto o funcioacuten se llevaraacute a cabo de conformidad con las reglas y criterios que se apliquen en los supuestos de movilidad funcional y tendraacute efectos hasta el momento en que el estado de salud de la trabajadora permita su reincorporacioacuten al anterior puesto
En el supuesto de que aun aplicando las reglas sentildealadas en el paacuterrafo anterior no existiese puesto de trabajo o funcioacuten compatible la trabajadora podraacute ser destinada a un puesto no correspondiente a su grupo o categoriacutea equivalente si bien conservaraacute el derecho al conjunto de retribuciones de su puesto de origen
Si dicho cambio de puesto no resultara teacutecnica u objetivamente posible o no pueda razonablemente exigirse por motivos justificados podraacute declararse el paso de la trabajadora afectada a la situacioacuten de suspensioacuten del contrato por riesgo durante el embarazo contemplada en el artiacuteculo 451d) del Estatuto de los Trabajadores durante el periacuteodo necesario para la proteccioacuten de su seguridad o de su salud y mientras persista la imposibilidad de reincorporarse a su puesto anterior o a otro puesto compatible con su estadoSustituido por Ley Orgaacutenica 32007 por
Lo dispuesto en los nuacutemeros 1 y 2 de este artiacuteculo seraacute tambieacuten de aplicacioacuten durante el periacuteodo de lactancia natural si las condiciones de trabajo pudieran influir negativamente en la salud de la mujer o del hijo y asiacute lo certifiquen los Servicios Meacutedicos del Instituto Nacional de la Seguridad Social o de las Mutuas en funcioacuten de la Entidad con la que la empresa tenga concertada la cobertura de los riesgos profesionales con el informe del meacutedico del Servicio Nacional de Salud que asista facultativamente a la trabajadora o a su
27
hijo Podraacute asimismo declararse el pase de la trabajadora afectada a la situacioacuten de suspensioacuten del contrato por riesgo durante la lactancia natural de hijos menores de nueve meses contemplada en el artiacuteculo 451d) del Estatuto de Ios Trabajadores si se dan las circunstancias previstas en el nuacutemero 3 de este artiacuteculo
Las trabajadoras embarazadas tendraacuten derecho a ausentarse del trabajo con derecho a remuneracioacuten para la realizacioacuten de exaacutemenes prenatales y teacutecnicas de preparacioacuten al parto previo aviso al empresario y justificacioacuten de la necesidad de su realizacioacuten dentro de la jornada de trabajo
Artigo 27 Proteccioacuten dos menores
1 Antes da incorporacioacuten ao traballo de mozos menores de dezaoito anos e previamente a calquera modificacioacuten importante das suacuteas condicioacutens de traballo o empresario deberaacute efectuar unha avaliacioacuten dos postos de traballo a desempentildear por estes a fin de determinar a natureza o grao e a duracioacuten da suacutea exposicioacuten en calquera actividade susceptible de presentar un risco especiacutefico ao respecto a axentes procesos ou condicioacutens de traballo que poidan pontildeer en perigo a seguridade ou a sauacutede destes traballadores
Para tal fin a avaliacioacuten teraacute especialmente en conta os riscos especiacuteficos para a seguridade a sauacutede e o desenvolvemento dos mozos derivados da suacutea falta de experiencia da suacutea inmadurez para avaliar os riscos existentes ou potenciais e do seu desenvolvemento aiacutenda incompleto
En todo caso o empresario informaraacute aos devanditos mozos e aos seus pais ou titores que intervintildeesen na contratacioacuten conforme ao disposto na letra b) do artigo 7 do texto refundido da Lei do Estatuto dos Traballadores aprobado polo Real Decreto lexislativo 11995 do 24 de marzo dos posibles riscos e de todas as medidas adoptadas para a proteccioacuten da suacutea seguridade e sauacutede
2 Tendo en conta os factores anteriormente sinalados o Goberno estableceraacute as limitacioacutens aacute contratacioacuten dos mozos menores de dezaoito anos en traballos que presenten riscos especiacuteficos
Artigo 28 Relacioacutens de traballo temporais de duracioacuten determinada e en empresas de traballo temporal
1 Os traballadores con relacioacutens de traballo temporais ou de duracioacuten determinada asiacute como os contratados por empresas de traballo temporal deberaacuten beneficiarse do mesmo nivel de proteccioacuten en materia de seguridade e sauacutede que os restantes traballadores da empresa na que prestan os seus servicios
A existencia dunha relacioacuten de traballo das sinaladas no paraacutegrafo anterior non xustificaraacute de ninguacuten xeito unha diferencia de trato polo que respecta aacutes condicioacutens de traballo no relativo a calquera dos aspectos da proteccioacuten da seguridade e a sauacutede dos traballadores
Esta Lei e as suacuteas disposicioacutens de desenvolvemento aplicaranse plenamente aacutes relacioacutens de traballo sinaladas nos paraacutegrafos anteriores
2 O empresario adoptaraacute as medidas necesarias para garantir que con caraacutecter previo ao inicio da suacutea actividade os traballadores a que se refire o apartado anterior reciban informacioacuten acerca dos riscos aos que estean expostos en particular no relativo aacute necesidade de cualificacioacutens ou aptitudes profesionais determinadas a esixencia de controis meacutedicos especiais ou a existencia de riscos especiacuteficos do posto de
28
traballo a cubrir asiacute como sobre as medidas de proteccioacuten e prevencioacuten fronte a estes
Os devanditos traballadores recibiraacuten en todo caso unha formacioacuten suficiente e axeitada aacutes caracteriacutesticas do posto de traballo a cubrir tendo en conta a suacutea cualificacioacuten e experiencia profesional e os riscos aos que estean expostos
3 Os traballadores a que se refire este artigo teraacuten dereito a unha vixilancia perioacutedica do seu estado de sauacutede nos termos establecidos no artigo 22 desta Lei e nas suacuteas normas de desenvolvemento
4 O empresario deberaacute informar aos traballadores designados para ocuparse das actividades de proteccioacuten e prevencioacuten ou se eacute o caso o servicio de prevencioacuten previsto no artigo 31 desta Lei da incorporacioacuten dos traballadores a que se refire este artigo na medida necesaria para que poidan desenvolver de xeito axeitado aacutes suacuteas funcioacutens respecto de todos os traballadores da empresa
5 Nas relacioacutens de traballo a traveacutes de empresas de traballo temporal a empresa usuaria seraacute responsable das condicioacutens de execucioacuten do traballo en todo o relacionado coa proteccioacuten da seguridade e a sauacutede dos traballadores Corresponderaacute ademais aacute empresa usuaria o cumprimento das obrigas en materia de informacioacuten previstas nos apartados 2 e 4 deste artigo
A empresa de traballo temporal seraacute responsable do cumprimento das obrigas en materia de formacioacuten e vixilancia da sauacutede que se establecen nos apartados 2 e 3 deste artigo Para tal fin e sen prexuiacutezo do disposto no paraacutegrafo anterior a empresa usuaria deberaacute informar aacute empresa de traballo temporal e esta aos traballadores afectados antes da adscricioacuten destes acerca das caracteriacutesticas propias dos postos de traballo a desempentildear e das cualificacioacutens requiridas
A empresa usuaria deberaacute informar aos representantes dos traballadores nesta da adscricioacuten dos traballadores postos a disposicioacuten pola empresa de traballo temporal Os ditos traballadores poderanse dirixir a estes representantes no exercicio dos dereitos recontildeecidos nesta Lei
Artigo 29 Obrigas dos traballadores en materia de prevencioacuten de riscos
1 Corresponde a cada traballador velar segundo as suacuteas posibilidades e mediante o cumprimento das medidas de prevencioacuten que en cada caso sexan adoptadas pola suacutea propia seguridade e sauacutede no traballo e pola daqueloutras persoas aacutes que poida afectar a suacutea actividade profesional a causa dos seus actos e omisioacutens no traballo de conformidade coa suacutea formacioacuten e as instruccioacutens do empresario
2 Os traballadores de acordo coa suacutea formacioacuten e seguindo as instruccioacutens do empresario deberaacuten en particular
1ordm Empregar de forma axeitada de acordo coa suacutea natureza e os riscos previsibles as maacutequinas aparellos ferramentas substancias perigosas equipos de transporte e en xeral calquera outros medios cos que desenvolvan a suacutea actividade
2ordm Empregar correctamente os medios e equipos de proteccioacuten facilitados polo empresario de acordo coas instruccioacutens recibidas deste
3ordm Non pontildeer foacutera de funcionamento e empregar correctamente os dispositivos de seguridade existentes ou que se instalen nos medios relacionados coa suacutea actividade ou nos lugares de traballo en que esta tentildea lugar
29
4ordm Informar de inmediato ao seu superior xeraacuterquico directo e aos traballadores designados para realizaren actividades de proteccioacuten e de prevencioacuten ou se eacute o caso ao servicio de prevencioacuten acerca de calquera situacioacuten que ao seu xuiacutezo entrantildee por motivos razoables un risco para a seguridade e a sauacutede dos traballadores
5ordm Contribuiacuter ao cumprimento das obrigas establecidas pola autoridade competente co fin de protexer a seguridade e a sauacutede dos traballadores no traballo
6ordm Cooperar co empresario para que este poida garantir unhas condicioacutens de traballo que sexan seguras e non entrantildeen riscos para a seguridade e a sauacutede dos traballadores
3 O cumprimento polos traballadores das obrigas en materia de prevencioacuten de riscos a que se refiren os apartados anteriores teraacute a consideracioacuten de incumprimento laboral para os efectos previstos no artigo 581 do Estatuto dos Traballadores ou de falta se eacute o caso conforme ao establecido na correspondente normativa sobre reacutexime disciplinario dos funcionarios puacuteblicos ou do persoal estatutario ao servicio das Administracioacutens puacuteblicas O disposto neste apartado seraacute igualmente aplicable aos socios das cooperativas en que a suacutea actividade consista na prestacioacuten do seu traballo coas precisioacutens que se establezan nos seus Regulamentos de Reacutexime Interno
CAPIacuteTULO IV
Servicios de prevencioacuten
Artigo 30 Proteccioacuten e prevencioacuten de riscos profesionais
1 En cumprimento do deber de prevencioacuten de riscos profesionais o empresario designaraacute un ou varios traballadores para ocupaacuterense da devandita actividade constituiraacute un servicio de prevencioacuten ou concertaraacute o dito servicio cunha entidade especializada allea aacute empresa
2 Os traballadores designados deberaacuten ter a capacidade necesaria dispor do tempo e dos medios precisos e ser suficientes en nuacutemero tendo en conta o tamantildeo da empresa asiacute como os riscos a que estaacuten expostos os traballadores e a suacutea distribucioacuten nesta co alcance que se determine nas disposicioacutens a que se refire a letra e) do apartado 1 do artigo 6 desta Lei
Os traballadores a que se refire o paraacutegrafo anterior colaboraraacuten entre si e se eacute o caso cos servicios de prevencioacuten
3 Para a realizacioacuten da actividade de prevencioacuten o empresario deberaacute facilitar aos traballadores designados o acceso aacute informacioacuten e documentacioacuten a que se refiren os artigos 18 e 23 desta Lei
4 Os traballadores designados non poderaacuten sufrir ninguacuten prexuiacutezo derivado das suacuteas actividades de proteccioacuten e prevencioacuten dos riscos profesionais na empresa En exercicio desta funcioacuten os devanditos traballadores gozaraacuten en particular das garantiacuteas que para os representantes dos traballadores establecen as letras a) b) e c) do artigo 68 e o apartado 4 do artigo 56 do texto refundido da Lei do Estatuto dos Traballadores
Esta garantiacutea acadaraacute tameacuten aos traballadores integrantes do servicio de prevencioacuten cando a
30
empresa decida constituiacutelo de acordo co disposto no artigo seguinte
Os traballadores a que se refiren os paraacutegrafos anteriores deberaacuten gardar sixilo profesional sobre a informacioacuten relativa aacute empresa aacute que tiveran acceso como consecuencia do desempentildeo das suacuteas funcioacutens
5 Nas empresas de menos de seis traballadores o empresario poderaacute asumir persoalmente as funcioacutens sinaladas no apartado 1 sempre que desenvolva de forma cotiaacute a suacutea actividade no centro de traballo e tentildea a capacidade necesaria en funcioacuten dos riscos a que estean expostos os traballadores e a perigosidade das actividades co alcance que se determine nas disposicioacutens a que se refire a letra e) do apartado 1 do artigo 6 desta Lei
6 O empresario que non concertase o Servicio de prevencioacuten cunha entidade especializada allea aacute empresa deberaacute someter o seu sistema de prevencioacuten ao control dunha auditoriacutea ou avaliacioacuten externa nos termos que regulamentariamente se determinen
Artigo 31 Servicios de prevencioacuten
1 Se a designacioacuten dun ou varios traballadores fose insuficiente para a realizacioacuten das actividades de prevencioacuten en funcioacuten do tamantildeo da empresa dos riscos a que estean expostos os traballadores ou da perigosidade das actividades desenvolvidas co alcance que se estableza nas disposicioacutens a que se refire a letra e) do apartado 1 do artigo 6 desta Lei o empresario deberaacute recorrer a un ou varios servicios de prevencioacuten propios ou alleos aacute empresa que colaboraraacuten cando sexa necesario
Para o establecemento destes servicios nas Administracioacutens puacuteblicas terase en conta a suacutea estructura organizativa e a existencia se eacute o caso de aacutembitos sectoriais e descentralizados
2 Entenderase como servicio de prevencioacuten o conxunto de medios humanos e materiais necesarios para realizar as actividades preventivas a fin de garantir a axeitada proteccioacuten da seguridade e a sauacutede dos traballadores asesorando e asistindo para isto ao empresario aos traballadores e aos seus representantes e aos oacuterganos de representacioacuten especializados Para o exercicio das suacuteas funcioacutens o empresario deberaacute facilitar ao devandito servicio o acceso aacute informacioacuten e documentacioacuten a que se refire o apartado 3 do artigo anterior
3 Os servicios de prevencioacuten deberaacuten estar en condicioacutens de proporcionar aacute empresa o asesoramento e apoio que precise en funcioacuten dos tipos de risco nela existentes e no referente a
Texto reemplazado por la Ley 542003
a) O desentildeo implantacioacuten e aplicacioacuten dun plano de prevencioacuten de riscos laborais que permita a integracioacuten da prevencioacuten na empresa
b) A avaliacioacuten dos factores de risco que poidan afectar aacute seguridade e a sauacutede dos traballadores nos termos previstos no artigo 16 desta Lei
Texto reemplazado por la Ley 542003c) A planificacioacuten da actividade preventiva e a determinacioacuten das prioridades na adopcioacuten das
medidas preventivas e a vixilaacutencia da suacutea eficacia
31
d) A informacioacuten e formacioacuten dos traballadores
e) A prestacioacuten dos primeiros auxilios e planos de emerxencia f) A vixilancia da sauacutede dos traballadores en relacioacuten cos riscos derivados do traballo
4 O servicio de prevencioacuten teraacute caraacutecter interdisciplinario tendo os seus medios que ser apropiados para cumprir as suacuteas funcioacutens Para isto a formacioacuten especialidade capacitacioacuten dedicacioacuten e nuacutemero de compontildeentes destes servicios asiacute como os seus recursos teacutecnicos deberaacuten ser suficientes e axeitados aacutes actividades preventivas a desenvolver en funcioacuten das seguintes circunstancias
a) Tamantildeo da empresa
b) Tipos de risco aos que se poidan atopar expostos os traballadores
c) Distribucioacuten de riscos na empresa
5 Para poder actuar como servicios de prevencioacuten as entidades especializadas deberaacuten ser obxecto de acreditacioacuten pola Administracioacuten laboral mediante a comprobacioacuten de que reuacutenen os requisitos que se establezan regulamentariamente e previa aprobacioacuten da Administracioacuten sanitaria en canto aos aspectos de caraacutecter sanitario
Artigo 32 Actuacioacuten preventiva das Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais
As Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social poderaacuten desenvolver para as empresas a elas asociadas as funcioacutens correspondentes aos servicios de prevencioacuten con suxeicioacuten ao disposto no apartado 5 do artigo 31
Os representantes dos empresarios e dos traballadores teraacuten dereito a participar no control e seguimento da xestioacuten desenvolvida polas Mutuas de Accidentes da Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social nas funcioacutens a que se refire o paraacutegrafo anterior conforme ao previsto no artigo 39 cinco da Lei 421994 do 30 de decembro de Medidas fiscais administrativas e de orde social
Texto Antildeadido por la Ley 542003
Artigo 32 bis Presencia dos recursos preventivos
1 A presencia no centro de traballo dos recursos preventivos calquera que sexa a modalidade de organizacioacuten de ditos recursos seraacute necesaria nos seguintes casos
a) Cando os riscos podan verse agravados ou modificados no desenvolvemento do proceso ou a actividade pola concorrencia de operacioacutens diversas que se desenvolven sucesiva o simultaneamente e que fagan preciso o control da correcta aplicacioacuten dos meacutetodos de traballo
b) Cando se realicen actividades ou procesos que regulamentariamente sexan considerados como perigosos ou con riscos especiais
c) Cando a necesidade de dita presencia sexa requirida pola Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social se as circunstancias do caso asiacute o esixiran debido aacutes condicioacutens de traballo detectadas
32
2 Consideacuteranse recursos preventivos aos que o empresario poderaacute asignar a presencia os seguintes
a) Un ou varios traballadores designados da empresa
b) Un ou varios membros do servicio de prevencioacuten propio da empresa
c) Un ou varios membros do ou dos servicios de prevencioacuten alleos concertados pola empresa Cando a presencia se realice por diferentes recursos preventivos estes deberaacuten colaborar entre si
3 Os recursos preventivos a que se refire o apartado anterior deberaacuten ter a capacidade suficiente dispontildeer dos medios necesarios e ser suficientes en nuacutemero para vixiar o cumprimento das actividades preventivas debendo permanecer no centro de traballo durante o tempo no que se mantentildea a situacioacuten que determine a suacutea presencia
4 No obstante o sinalado nos apartados anteriores o empresario poderaacute asignar a presencia de forma expresa a un ou varios traballadores da empresa que sen formar parte do servicio de prevencioacuten propio ni ser traballadores designados reuacutenan os contildeecementos a cualificacioacuten e a experiencia necesarios nas actividades ou procesos a que se refire o apartado 1 e conten coa formacioacuten preventiva correspondente como miacutenimo aacutes funciones do nivel baacutesico
Neste suposto tales traballadores manteraacuten a necesaria colaboracioacuten cos recursos preventivos do empresario
CAPIacuteTULO V
Consulta e participacioacuten dos traballadores
Artigo 33 Consulta dos traballadores
1 O empresario deberaacute consultar aos traballadores coa debida antelacioacuten a adopcioacuten das decisioacutens relativas a
a) A planificacioacuten e a organizacioacuten do traballo na empresa e a introduccioacuten de novas tecnoloxiacuteas en todo o relacionado coas consecuencias que estas puidesen ter para a seguridade e a sauacutede dos traballadores derivadas da escolla dos equipos a determinacioacuten e a adecuacioacuten das condicioacutens de traballo e o impacto dos factores ambientais no traballo
b) A organizacioacuten e desenvolvemento das actividades de proteccioacuten da sauacutede e prevencioacuten dos riscos profesionais na empresa incluiacuteda a designacioacuten dos traballadores encargados das devanditas actividades ou o recurso a un servicio de prevencioacuten externo
c) A designacioacuten dos traballadores encargados das medidas de emerxencia
d) Os procedementos de informacioacuten e documentacioacuten a que se refiren os artigos 18 apartado 1 e 23 apartado 1 desta Lei
e) O proxecto e a organizacioacuten da formacioacuten en materia preventiva
f) Calquera outra accioacuten que poida ter efectos substanciais sobre a seguridade e a sauacutede dos
33
traballadores
2 Nas empresas que conten con representantes dos traballadores as consultas a que se refire o apartado anterior levaranse a cabo cos ditos representantes
Artigo 34 Dereitos de participacioacuten e representacioacuten
1 Os traballadores tentildeen dereito a participar na empresa nas cuestioacutens relacionadas coa prevencioacuten de riscos no traballo
Nas empresas ou centros de traballo que conten con seis ou maacuteis traballadores a participacioacuten destes canalizarase a traveacutes dos seus representantes e da representacioacuten especializada que se regula neste capiacutetulo
2 Aos Comiteacutes de Empresa aos Delegados de Persoal e aos representantes sindicais corresponderalles nos termos que respectivamente lles recontildeecen o Estatuto dos Traballadores a Lei de Oacuterganos de Representacioacuten do Persoal ao Servicio das Administracioacutens Puacuteblicas e a Lei Orgaacutenica de Liberdade Sindical a defensa dos intereses dos traballadores en materia de prevencioacuten de riscos no traballo Para isto os representantes do persoal exerceraacuten as competencias que as devanditas normas establecen en materia de informacioacuten consulta e negociacioacuten vixilancia e control e exercicio de accioacutens perante as empresas e os oacuterganos e tribunais competentes
3 O dereito de participacioacuten que se regula neste capiacutetulo exercerase no aacutembito das Administracioacutens puacuteblicas coas adaptacioacutens que procedan en atencioacuten aacute diversidade das actividades que desenvolven e as diferentes condicioacutens en que estas se realizan a complexidade e dispersioacuten da suacutea estructura organizativa e as suacuteas peculiaridades en materia de representacioacuten colectiva nos termos previstos na Lei 71990 do 19 de xullo sobre negociacioacuten colectiva e participacioacuten na determinacioacuten das condicioacutens de traballo dos empregados puacuteblicos podendo establecer aacutembitos sectoriais e descentralizados en funcioacuten do nuacutemero de efectivos e centros
Para levar a cabo a indicada adaptacioacuten no aacutembito da Administracioacuten Xeral do Estado o Goberno teraacute en conta os seguintes criterios
a) De ninguacuten xeito a dita adaptacioacuten poderaacute afectar aacutes competencias facultades e garantiacuteas que se recontildeecen nesta Lei aos Delegados de Prevencioacuten e aos Comiteacutes de Seguridade e Sauacutede
b) Deberase establecer o aacutembito especiacutefico que resulte axeitado en cada caso para o exercicio da funcioacuten de participacioacuten en materia preventiva dentro da estructura organizativa da Administracioacuten Con caraacutecter xeral o devandito aacutembito seraacute o dos oacuterganos de representacioacuten do persoal ao servicio das Administracioacutens puacuteblicas aiacutenda que se poderaacuten establecer outros distintos en funcioacuten das caracteriacutesticas da actividade e frecuencia dos riscos a que poidan estar expostos os traballadores
c) Cando no indicado aacutembito existan diferentes oacuterganos de representacioacuten do persoal deberase garantir unha actuacioacuten coordinada de todos eles en materia de prevencioacuten e proteccioacuten da seguridade e a sauacutede no traballo posibilitando que a participacioacuten se realice de forma conxunta entre uns e outros no aacutembito especiacutefico establecido para o efecto
d) Con caraacutecter xeral constituirase un uacutenico Comiteacute de Seguridade e Sauacutede no aacutembito dos oacuterganos de representacioacuten previstos na Lei de Oacuterganos de Representacioacuten do Persoal ao Servicio das
34
Administracioacutens Puacuteblicas que estaraacute integrado polos Delegados de Prevencioacuten designados no dito aacutembito tanto para o persoal con relacioacuten de caraacutecter administrativo ou estatutario como para o persoal laboral e por representantes da Administracioacuten en nuacutemero non superior ao de Delegados Malia isto poderanse constituiacuter Comiteacutes de Seguridade e Sauacutede noutros aacutembitos cando as razoacutens da actividade e o tipo e frecuencia dos riscos asiacute o aconsellen
Artigo 35 Delegados de Prevencioacuten
1 Os Delegados de Prevencioacuten son os representantes dos traballadores con funcioacutens especiacuteficas en materia de prevencioacuten de riscos no traballo
2 Os Delegados de Prevencioacuten seraacuten designados por e entre os representantes do persoal no aacutembito dos oacuterganos de representacioacuten previstos nas normas a que se refire o artigo anterior de acordo coa seguinte escala
De 50 a 100 traballadores 2 Delegados de prevencioacutenDe 101 a 500 traballadores 3 Delegados de PrevencioacutenDe 501 a 1000 traballadores 4 Delegados de PrevencioacutenDe 1001 a 2000 traballadores 5 Delegados de PrevencioacutenDe 2001 a 3000 traballadores 6 Delegados de PrevencioacutenDe 3001 a 4000 traballadores 7 Delegados de PrevencioacutenDe 4001 en adiante 8 Delegados de Prevencioacuten
Nas empresas de ata trinta traballadores o Delegado de Prevencioacuten seraacute o Delegado de PersoalNas empresas de trinta e un a corenta e nove traballadores haberaacute un Delegado de Prevencioacuten que
seraacute elixido por e entre os Delegados de Persoal
3 Para os efectos de determinar o nuacutemero de Delegados de Prevencioacuten teranse en conta os seguintes criterios
a) Os traballadores vinculados por contratos de duracioacuten determinada superior a un ano computaranse como traballadores fixos do cadro de persoal
b) Os contratados por prazo de ata un ano computaranse segundo o nuacutemero de diacuteas traballados no periacuteodo dun ano anterior aacute designacioacuten Cada douscentos diacuteas traballados ou fraccioacuten computaranse como un traballador maacuteis
4 Malia o disposto neste artigo nos convenios colectivos poderanse establecer outros sistemas de designacioacuten dos Delegados de Prevencioacuten sempre que se garanta que a facultade de designacioacuten corresponde aos representantes do persoal ou aos propios traballadores
Asiacute mesmo na negociacioacuten colectiva ou mediante os acordos a que se refire o artigo 83 apartado 3 do Estatuto dos Traballadores poderase acordar que as competencias recontildeecidas nesta Lei aos Delegados de Prevencioacuten sexan exercidas por oacuterganos especiacuteficos creados no propio convenio ou nos acordos nomeados Os devanditos oacuterganos poderaacuten asumir nos termos e conforme aacutes modalidades que se acorde competencias xerais respecto do conxunto dos centros de traballo incluiacutedos no aacutembito de aplicacioacuten do convenio ou do acordo co fin de fomentar o mellor cumprimento nestes da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais
35
Igualmente no aacutembito das Administracioacutens puacuteblicas poderanse establecer nos termos sinalados na Lei 71990 do 19 de xullo sobre negociacioacuten colectiva e participacioacuten na determinacioacuten das condicioacutens de traballo dos empregados puacuteblicos outros sistemas de designacioacuten dos Delegados de Prevencioacuten e acordarse que as competencias que a dita Lei atribuacutee a estes poidan ser exercidas por oacuterganos especiacuteficos
Artigo 36 Competencias e facultades dos Delegados de Prevencioacuten
1 Son competencias dos Delegados de Prevencioacuten
a) Colaborar coa direccioacuten da empresa na mellora da accioacuten preventiva
b) Promover e fomentar a cooperacioacuten dos traballadores na execucioacuten da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais
c) Ser consultados polo empresario con caraacutecter previo aacute suacutea execucioacuten acerca das decisioacutens a que se refire o artigo 33 desta Lei
d) Exercer un labor de vixilancia e control sobre o cumprimento da normativa de prevencioacuten de riscos laborais
Nas empresas que de acordo co disposto no apartado 2 do artigo 38 desta Lei non conten con Comiteacute de Seguridade e Sauacutede por non acadaren o nuacutemero miacutenimo de traballadores establecido para tal efecto as competencias atribuiacutedas a aquel nesta Lei seraacuten exercidas polos Delegados de Prevencioacuten
2 No exercicio das competencias atribuiacutedas aos Delegados de Prevencioacuten estes estaraacuten facultados para
a) Acompantildear os teacutecnicos nas avaliacioacutens de caraacutecter preventivo do medio ambiente de traballo asiacute como nos termos previstos no artigo 40 desta Lei aos Inspectores de Traballo e Seguridade Social nas visitas e verificacioacutens que realicen nos centros de traballo para comprobar o cumprimento da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais podendo formular ante eles as observacioacutens que estimen oportunas
b) Ter acceso coas limitacioacutens previstas no apartado 4 do artigo 22 desta Lei aacute informacioacuten e documentacioacuten relativa aacutes condicioacutens de traballo que sexan necesarias para o exercicio das suacuteas funcioacutens e en particular aacute prevista nos artigos 18 e 23 desta Lei Cando a informacioacuten estea suxeita aacutes limitacioacutens devanditas soacute poderaacute ser subministrada de maneira que se garanta o respecto da confidencialidade
c) Ser informados polo empresario sobre os danos producidos na sauacutede dos traballadores unha vez que aquel tivese contildeecemento deles podendo presentarse aiacutenda foacutera da suacutea xeira no lugar dos feitos para contildeecer as circunstancias destes
d) Recibir do empresario as informacioacutens obtidas por este procedentes das persoas ou oacuterganos encargados das actividades de proteccioacuten e prevencioacuten na empresa asiacute como dos organismos competentes para a seguridade e a sauacutede dos traballadores sen prexuiacutezo do disposto no artigo 40 desta Lei en materia de colaboracioacuten coa Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
e) Realizar visitas aos lugares de traballo para exercer un labor de vixilancia e control do estado das condicioacutens de traballo podendo para tal fin acceder a calquera zona destes e comunicarse durante a xeira
36
cos traballadores de maneira que non se altere o normal desenvolvemento do proceso productivo
f) Solicitar do empresario a adopcioacuten de medidas de caraacutecter preventivo e para a mellora dos niveis de proteccioacuten da seguridade e a sauacutede dos traballadores podendo para tal fin efectuar propostas ao empresario asiacute como ao Comiteacute de Seguridade e Sauacutede para a suacutea discusioacuten neste
g) Propontildeer ao oacutergano de representacioacuten dos traballadores a adopcioacuten do acordo de paralizacioacuten de actividades a que se refire o apartado 3 do artigo 21
3 Os informes que deben emitir os Delegados de Prevencioacuten a teor do disposto na letra c) do apartado l deste artigo deberanse elaborar nun prazo de quince diacuteas ou no tempo imprescindible cando se trate de adoptar medidas dirixidas a previr riscos inminentes Transcorrido o prazo sen ter emitido o informe o empresario poderaacute pontildeer en praacutectica a suacutea decisioacuten
4 A decisioacuten negativa do empresario aacute adopcioacuten das medidas propostas polo Delegado de Prevencioacuten a teor do disposto na letra f) do apartado 2 deste artigo deberaacute ser motivada
Artigo 37 Garantiacuteas e sixilo profesional dos Delegados de Prevencioacuten
1 O previsto no artigo 68 do Estatuto dos Traballadores en materia de garantiacuteas aplicarase aos Delegados de Prevencioacuten na suacutea condicioacuten de representantes dos traballadores
O tempo empregado polos Delegados de Prevencioacuten para o desempentildeo das funcioacutens previstas nesta Lei considerarase como de exercicio de funcioacutens de representacioacuten para os efectos da utilizacioacuten do creacutedito de horas mensuais retribuiacutedas previsto na letra e) do devandito artigo 68 do Estatuto dos Traballadores
Malia o anterior considerarase en todo caso como tempo de traballo efectivo sen imputacioacuten ao dito creacutedito horario o correspondente aacutes xuntanzas do Comiteacute de Seguridade e Sauacutede e a calquera outras convocadas polo empresario en materia de prevencioacuten de riscos asiacute como o destinado aacutes visitas previstas nas letras a) e c) do nuacutemero 2 do artigo anterior
2 O empresario deberaacute proporcionarlles aos Delegados de Prevencioacuten os medios e a formacioacuten en materia preventiva que resulten necesarios para o exercicio das suacuteas funcioacutens
A formacioacuten teraa que facilitar o empresario polos seus propios medios ou mediante concerto con organismos ou entidades especializadas na materia e deberaacute adaptarse aacute evolucioacuten dos riscos e aacute aparicioacuten doutros novos repetiacutendose periodicamente se fose necesario
O tempo dedicado aacute formacioacuten considerarase como tempo de traballo para todos os efectos e o seu custo non poderaacute recaer de ninguacuten xeito sobre os Delegados de Prevencioacuten
3 Os Delegados de Prevencioacuten seralles de aplicacioacuten o disposto no apartado 2 do artigo 65 do Estatuto dos Traballadores en canto ao sixilo profesional debido respecto das informacioacutens a que tivesen acceso como consecuencia da suacutea actuacioacuten na empresa
4 O disposto neste artigo en materia de garantiacuteas e sixilo profesional dos Delegados de Prevencioacuten entenderase referido no caso das relacioacutens de caraacutecter administrativo ou estatutario do persoal ao servicio das Administracioacutens puacuteblicas aacute regulacioacuten contida nos artigos 10 paraacutegrafo segundo e 11 da Lei 91987 do 12 de xuntildeo de Oacuterganos de Representacioacuten Determinacioacuten das Condicioacutens de Traballo e Participacioacuten
37
do Persoal ao Servicio das Administracioacutens Puacuteblicas
Artigo 38 Comiteacute de Seguridade e Sauacutede
1 O Comiteacute de Seguridade e Sauacutede eacute o oacutergano paritario e colexiado de participacioacuten destinado aacute consulta regular e perioacutedica das actuacioacutens da empresa en materia de prevencioacuten de riscos
2 Constituirase un Comiteacute de Seguridade e Sauacutede en todas as empresas ou centros de traballo que conten con 50 ou maacuteis traballadores O Comiteacute estaraacute formado polos Delegados de Prevencioacuten dunha parte e polo empresario eou os seus representantes en nuacutemero igual ao de Delegados de Prevencioacuten da outra
Nas xuntanzas do Comiteacute de Seguridade e Sauacutede participaraacuten con voz pero sen voto os Delegados Sindicais e os responsables teacutecnicos da prevencioacuten na empresa que non estean incluiacutedos na composicioacuten aacute que se refire o paraacutegrafo anterior Nas mesmas condicioacutens poderaacuten participar traballadores da empresa que conten cunha especial cualificacioacuten ou informacioacuten respecto de concretas cuestioacutens que se debatan neste oacutergano e teacutecnicos en prevencioacuten alleos aacute empresa sempre que asiacute o solicite algunha das representacioacutens no Comiteacute
3 O Comiteacute de Seguridade e Sauacutede reunirase trimestralmente e sempre que o solicite algunha das representacioacutens deste O Comiteacute adoptaraacute as suacuteas propias normas de funcionamento
As empresas que conten con varios centros de traballo dotados de Comiteacute de Seguridade e Sauacutede poderaacuten acordar cos seus traballadores a creacioacuten dun Comiteacute Intercentros coas funcioacutens que o acordo lle atribuacutea
Artigo 39 Competencias e facultades do Comiteacute de Seguridade e Sauacutede
1 O Comiteacute de Seguridade e Sauacutede teraacute as seguintes competencias
Texto reemplazado por la Ley 542003
a) Participar na elaboracioacuten posta en praacutectica e avaliacioacuten dos planos e programas de prevencioacuten de riscos na empresa A tal efecto no seu seno se debateraacuten antes da suacutea posta en praacutectica e no referente a suacutea incidencia na prevencioacuten de riscos os proxectos en materia de planificacioacuten organizacioacuten do traballo e introduccioacuten de novas tecnoloxiacuteas organizacioacuten e desenvolvemento das actividades de proteccioacuten e prevencioacuten a que se refire o artigo 16 desta Lei e proxecto e organizacioacuten da formacioacuten en materia preventiva
b) Promover iniciativas sobre meacutetodos e procedementos para a efectiva prevencioacuten dos riscos propontildeendo aacute empresa a mellora das condicioacutens ou a correccioacuten das deficiencias existentes
2 No exercicio das suacuteas competencias o Comiteacute de Seguridade e Sauacutede estaraacute facultado para
a) Contildeecer directamente a situacioacuten relativa aacute prevencioacuten de riscos no centro de traballo realizando para tal efecto as visitas que estime oportunas
b) Contildeecer cantos documentos e informes relativos aacutes condicioacutens de traballo sexan necesarios para o cumprimento das suacuteas funcioacutens asiacute como os procedentes da actividade do servicio de prevencioacuten se eacute o
38
caso
c) Contildeecer e analizar os danos producidos na sauacutede ou na integridade fiacutesica dos traballadores co fin de avaliar as suacuteas causas e propontildeer as medidas preventivas oportunas
d) Contildeecer e informar a memoria e programacioacuten anual dos servicios de prevencioacuten
3 A fin de dar cumprimento ao disposto nesta Lei respecto da colaboracioacuten entre empresas nos supostos de desenvolvemento simultaacuteneo de actividades nun mesmo centro de traballo poderase acordar a realizacioacuten de reunioacutens conxuntas dos Comiteacutes de Seguridade e Sauacutede ou no seu defecto dos Delegados de Prevencioacuten e empresarios das empresas que carezan dos devanditos Comiteacutes ou outras medidas de actuacioacuten coordinada
Artigo 40 Colaboracioacuten coa Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
1 Os traballadores e mais os seus representantes poderaacuten recorrer aacute Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social se consideran que as medidas adoptadas e os medios empregados polo empresario non son suficientes para garantir a seguridade e a sauacutede no traballo
2 Nas visitas aos centros de traballo para a comprobacioacuten do cumprimento da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais o Inspector de Traballo e Seguridade Social comunicaraacute a suacutea presencia ao empresario ou ao seu representante ou aacute persoa inspeccionada ao Comiteacute de Seguridade e Sauacutede ao Delegado de Prevencioacuten ou na suacutea ausencia aos representantes legais dos traballadores a fin de que o poidan acompantildear durante o desenvolvemento da suacutea visita e formularlle as observacioacutens que estimen oportunas a menos que considere que as devanditas comunicacioacutens poidan prexudicar ao eacutexito das suacuteas funcioacutens
3 A Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social informaraacute aos Delegados de Prevencioacuten sobre os resultados das visitas a que fai referencia o apartado anterior e sobre as medidas adoptadas como consecuencia destas asiacute como ao empresario mediante dilixencia no Libro de Visitas da Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social que debe existir en cada centro de traballo
4 As organizacioacutens sindicais e empresariais maacuteis representativas seraacuten consultadas con caraacutecter previo aacute elaboracioacuten dos planos de actuacioacuten da Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social en materia de prevencioacuten de riscos no traballo en especial dos programas especiacuteficos para empresas de menos de seis traballadores e informadas do resultado dos devanditos planos
CAPIacuteTULO VI
Obrigas dos fabricantes importadores e subministradores
Artigo 41 Obrigas dos fabricantes importadores e subministradores
1 Os fabricantes importadores e subministradores de maquinaria equipos productos e utensilios de traballo estaacuten na obriga de asegurar que estes non constituacutean unha fonte de perigo para o traballador sempre que sexan instalados e empregados nas condicioacutens forma e para os fins recomendados por eles
Os fabricantes importadores e subministradores de productos e substancias quiacutemicas de utilizacioacuten no traballo estaacuten na obriga de envasar e etiquetar estes de forma que se permita a suacutea conservacioacuten e
39
manipulacioacuten en condicioacutens de seguridade e se identifique claramente o seu contido e os riscos para a seguridade ou a sauacutede dos traballadores que a suacutea almacenaxe ou utilizacioacuten comporten
Os suxeitos mencionados nos dous paraacutegrafos anteriores deberaacuten subministrar a informacioacuten que indique a forma correcta de emprego polos traballadores as medidas preventivas adicionais que se deban tomar e os riscos laborais que impliquen tanto o seu emprego normal como a suacutea manipulacioacuten ou emprego inadecuado
Os fabricantes importadores e subministradores de elementos para a proteccioacuten dos traballadores estaacuten na obriga de asegurar a efectividade destes sempre que sexan instalados e usados nas condicioacutens e da forma recomendada por eles Para tal efecto deberaacuten subministrar a informacioacuten que indique o tipo de risco ao que van dirixidos o nivel de proteccioacuten fronte a este e a forma correcta do seu emprego e mantemento
Os fabricantes importadores e subministradores deberaacuten proporcionar aos empresarios e estes solicitar daqueles a informacioacuten necesaria para que a utilizacioacuten e manipulacioacuten da maquinaria equipos productos materias primas e utensilios de traballo se produza sen riscos para a seguridade e a sauacutede dos traballadores asiacute como para que os empresarios poidan cumprir coas suacuteas obrigas de informacioacuten respecto dos traballadores
2 O empresario teraacute que garantir que as informacioacutens a que se refire o apartado anterior sexan facilitadas aos traballadores en termos que resulten comprensibles para estes
CAPIacuteTULO VII
Responsabilidades e sancioacutens
Artigo 42 Responsabilidades e a suacutea compatibilidade
1 O incumprimento polos empresarios das suacuteas obrigas en materia de prevencioacuten de riscos laborais daraacute lugar a responsabilidades administrativas asiacute como se eacute o caso a responsabilidades penais e aacutes civiacutes polos danos e perdas que se poidan derivar do devandito incumprimento
2 A empresa principal responderaacute solidariamente cos contratistas e subcontratistas a que se refire o apartado 3 do artigo 24 desta Lei do cumprimento durante o periacuteodo da contrata das obrigas impostas por esta Lei en relacioacuten cos traballadores que aqueles ocupen nos centros de traballo da empresa principal sempre que a infraccioacuten se producise no centro de traballo do devandito empresario principal
$ amp
3 As responsabilidades administrativas que se deriven do procedemento sancionador seraacuten compatibles coas indemnizacioacutens polos danos e perdas causados e de recargo de prestacioacutens econoacutemicas do sistema da Seguridade Social que poidan ser fixadas polo oacutergano competente de conformidade co previsto na normativa reguladora do devandito sistema
40
4 Nas relacioacutens de traballo mediante empresas de traballo temporal e sen prexuiacutecio das responsabilidades propias de estas a empresa usuaria seraacute responsable das condicioacutens de execucioacuten do traballo en todo o relacionado coa proteccioacuten da seguridade e sauacutede dos traballadores asiacute como o recargo de prestacioacutens do sistema de Seguridade Social que podan fixarse en caso de accidente de traballo ou enfermidade profesional que tentildea lugar no seu centro de traballo durante o tempo de vixencia do contrato de posta a disposicioacuten e traian a suacutea causa de falta de medidas de seguridade e hixiene
A correccioacuten de infraccioacutens en materia de prevencioacuten de riscos laborais no aacutembito das Administracioacutens Puacuteblicas se axustaraacute ao procedemento e normas de desenvolvemento do artigo 451 e concordantes da Lei 311995 de PRL
$ amp
5 A declaracioacuten de feitos probados que contentildea unha sentencia firme da orde xurisdiccional contencioso-administrativa relativa aacute existencia de infraccioacuten aacute normativa de prevencioacuten de riscos laborais vincularaacute aacute orde social da xurisdiccioacuten no que se refire ao recargo se eacute o caso da prestacioacuten econoacutemica do sistema da Seguridade Social
$ amp
Artigo 43 Requirimento da Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
1 Cando o Inspector de Traballo e Seguridade Social comprobase a existencia dunha infraccioacuten aacute normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais requiriraacute ao empresario para a emenda das deficiencias observadas agaacutes que pola gravidade e inminencia dos riscos procedese acordar a paralizacioacuten prevista no artigo 44 Todo isto sen prexuiacutezo da proposta de sancioacuten correspondente se eacute o caso
2 O requirimento formulado polo Inspector de Traballo e Seguridade Social farase saber por escrito ao empresario presuntamente responsable sinalando as anomaliacuteas ou deficiencias apreciadas con indicacioacuten do prazo para a suacutea emenda O devandito requirimento pontildeerase asiacute mesmo en contildeecemento dos Delegados de Prevencioacuten
Se se incumprise o requirimento formulado persistindo os feitos infractores o Inspector de Traballo e Seguridade Social de non o efectuar inicialmente redactaraacute a correspondente acta de infraccioacuten por tales feitos
3 Os requirimentos efectuados polos funcionarios puacuteblicos a que se refire o artigo 92 desta Lei en exercicio das suacuteas funcioacutens de apoio e colaboracioacuten coa Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social practicaranse cos requisitos e efectos establecidos no apartado anterior pudendo reflectirse no Libro de Visitas da Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social na forma que se determine regulamentariamente
Artigo 44 Paralizacioacuten de traballos
1 Cando o Inspector de Traballo e Seguridade Social comprobe que a inobservancia da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais implica ao seu xuiacutezo un risco grave e inminente para a seguridade e a sauacutede dos traballadores poderaacute ordenar a paralizacioacuten inmediata de tales traballos ou tarefas A devandita medida comunicarase aacute empresa responsable que a pontildeeraacute en contildeecemento inmediato dos traballadores
41
afectados do Comiteacute de Seguridade e Sauacutede do Delegado de Prevencioacuten ou na suacutea ausencia dos representantes do persoal A empresa responsable daraacute conta ao Inspector de Traballo e Seguridade social do cumprimento desta notificacioacuten
O Inspector de Traballo e Seguridade Social informaraacute da suacutea decisioacuten de forma inmediata aacute autoridade laboral A empresa sen prexuiacutezo do cumprimento inmediato de tal decisioacuten poderaa impugnar perante a autoridade laboral no prazo de tres diacuteas haacutebiles tendo que ser resolta tal impugnacioacuten no prazo maacuteximo de vintecatro horas Tal resolucioacuten seraacute executiva sen prexuiacutezo dos recursos que procedan
A paralizacioacuten dos traballos levantarase pola Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social que a decretase ou polo empresario tan axintildea como se emenden as causas que a motivaron debendo neste uacuteltimo caso comunicalo inmediatamente aacute Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
2 Os supostos de paralizacioacuten regulados neste artigo asiacute como os que se contemplen na normativa reguladora das actividades previstas no apartado 2 do artigo 7 desta Lei entenderanse en todo caso sen prexuiacutezo do pagamento do salario ou das indemnizacioacutens que procedan e das medidas que se poidan arbitrar para a suacutea garantiacutea
Artigo 45 Infraccioacutens administrativas
1 Son infraccioacutens laborais en materia de prevencioacuten de riscos laborais as accioacutens ou omisioacutens dos empresarios as das entidades que actuacuteen como servicios de prevencioacuten alleos aacutes empresas as auditoriacuteas e as formativas en dita materia e alleas aacutes empresas asiacute como as dos promotores e propietarios de obra e os traballadores por conta propia que incumpran as normas legais regulamentarias e claacuteusulas normativas dos convenios colectivos en materia de seguridade e sauacutede laboral suxeitas a responsabilidade conforme aacute presente Lei
$ amp
Malia o anterior no aacutembito das relacioacutens do persoal civil ao servicio das Administracioacutens puacuteblicas as infraccioacutens seraacuten obxecto de responsabilidades a traveacutes da imposicioacuten por resolucioacuten da autoridade competente da realizacioacuten das medidas correctoras dos correspondentes incumprimentos conforme ao procedemento que para o efecto se estableza
No aacutembito da Administracioacuten Xeral do Estado corresponderalle ao Goberno a regulacioacuten do devandito procedemento que se axustaraacute aos seguintes principios
a) O procedemento iniciarao o oacutergano competente da Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social por orde superior ben por propia iniciativa ou a peticioacuten dos representantes do persoal
b) Logo da suacutea actuacioacuten a Inspeccioacuten efectuaraacute un requirimento sobre as medidas a adoptar e prazo de execucioacuten destas que se enviaraacute aacute unidade administrativa inspeccionada para os efectos de formular alegacioacutens
c) No caso de discrepancia entre os Ministros competentes como consecuencia da aplicacioacuten deste procedemento enviaraacuten as actuacioacutens ao Consello de Ministros para a suacutea decisioacuten final
42
Artigo 46 Infraccioacutens leves
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000
Artigo 47 Infraccioacutens graves
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000
Artigo 48 Infraccioacutens moi graves
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000
Artigo 49 Sancioacutens
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000 que agora establece uns criterios de graduacioacuten das sancioacutens (Artigo 39) e a contiacutea das mesmas (Artigo 40)
Artigo 50 Reincidencia
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000
Artigo 51 Prescricioacuten das infraccioacutens
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000 estableceacutendose dita prescricioacuten no Artigo 4 da disposicioacuten
Artigo 52 Competencias sancionadoras
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000
Artigo 53 Suspensioacuten ou peche do centro de traballo
O Goberno ou se eacute o caso os oacuterganos de goberno das Comunidades Autoacutenomas con competencias na materia cando concorran circunstancias de excepcional gravidade nas infraccioacutens en materia de seguridade e sauacutede no traballo poderaacuten acordar a suspensioacuten das actividades laborais por un tempo determinado ou en caso extremo o peche do centro de traballo correspondente sen prexuiacutezo en todo caso do pagamento do salario ou das indemnizacioacutens que procedan e das medidas que se poidan arbitrar para a suacutea garantiacutea
Artigo 54 Limitacioacutens aacute facultade de contratar coa Administracioacuten
As limitacioacutens aacute facultade de contratar coa Administracioacuten pola comisioacuten de delictos ou por infraccioacutens administrativas moi graves en materia de seguridade e sauacutede no traballo rexeranse polo establecido na Lei 131995 do 18 de maio de contratos das Administracioacutens Puacuteblicas
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL PRIMEIRA
Definicioacutens para os efectos de Seguridade Social
43
Sen prexuiacutezo da utilizacioacuten das definicioacutens contidas nesta Lei no aacutembito da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais tanto a definicioacuten dos conceptos de accidente de traballo enfermidade profesional accidente non laboral e enfermidade comuacuten como o reacutexime xuriacutedico establecido para estas continxencias na normativa de Seguridade Social continuaraacuten a ser de aplicacioacuten nos termos e cos efectos previstos no devandito aacutembito normativo
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL SEGUNDA
Reordenacioacuten orgaacutenica
Queda extinguida a Organizacioacuten dos Servicios Meacutedicos de Empresa pasando as suacuteas funcioacutens a seren desempentildeadas pola Administracioacuten sanitaria competente nos termos desta Lei
Os recursos e funcioacutens que na actualidade tentildeen atribuiacutedos o Instituto Nacional de medicina e Seguridade do Traballo e a Escola Nacional de Medicina do Traballo adscriacutebense e seraacuten desenvolvidos polas unidades organismos ou entidades do Ministerio de Sanidade e Consumo conforme aacute suacutea organizacioacuten e distribucioacuten interna de competencias
O Instituto Nacional de Silicose manteraacute a suacutea condicioacuten de centro de referencia nacional de prevencioacuten teacutecnico-sanitaria das enfermidades profesionais que afecten ao sistema cardiorrespiratorio
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL TERCEIRA
Caraacutecter baacutesico
1 Esta Lei asiacute como as normas regulamentarias que dicte o Goberno en virtude do establecido no artigo 6 constituacuteen lexislacioacuten laboral dictada ao abeiro do artigo 14917ordf da Constitucioacuten
2 Respecto do persoal civil con relacioacuten de caraacutecter administrativo ou estatutario ao servicio das Administracioacutens puacuteblicas esta Lei seraacute de aplicacioacuten nos seguintes termos
a) Os artigos que a continuacioacuten se relacionan constituacuteen normas baacutesicas no sentido previsto no artigo 149118ordf da Constitucioacuten
23 apartados 1 e 2 agaacutes o paraacutegrafo segundo45 apartado 11214 apartados l 2 agaacutes a remisioacuten ao capiacutetulo IV 3 4 e 515161718 apartados l e 2 agaacutes remisioacuten ao capiacutetulo V19 apartados l e 2 agaacutes referencia aacute imparticioacuten por medios propios ou concertados2021222324 apartados 1 2 3 e 6
44
252628 apartados 1 paraacutegrafos primeiro e segundo 2 3 e 4 agaacutes no relativo aacutes empresas de traballo
temporal2930 apartados l 2 agaacutes a remisioacuten ao artigo 61 a) 3 e 4 agaacutes a remisioacuten ao texto refundido da Lei
do Estatuto dos Traballadores31 apartados l agaacutes remisioacuten ao artigo 61 a) 2 3 e 432 bis3334 apartados 1 paraacutegrafo primeiro 2 e 3 agaacutes paraacutegrafo segundo35 apartados l 2 paraacutegrafo primeiro 4 paraacutegrafo terceiro36 agaacutes as referencias ao Comiteacute de Seguridade e Sauacutede37 apartados 2 e 442 apartado l45 apartado 1 paraacutegrafo terceiroDisposicioacuten adicional cuarta Designacioacuten de Delegados de Prevencioacuten nos supostos especiaisDisposicioacuten transitoria apartado 3ordmTeraacuten este mesmo caraacutecter baacutesico no que corresponda as normas regulamentarias que dicte o
goberno en virtude do establecido no artigo 6 desta Lei
b) No aacutembito das Comunidades Autoacutenomas e as entidades locais as funcioacutens que a Lei atribuacutee aacutes autoridades laborais e aacute Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social poderaacuten ser atribuiacutedas a oacuterganos diferentes
c) Os restantes preceptos seraacuten de aplicacioacuten xeral en defecto de normativa especiacutefica dictada polas Administracioacutens puacuteblicas a excepcioacuten do que resulte inaplicable a estas pola suacutea natureza xuriacutedico-laboral
3 O artigo 54 constituacutee lexislacioacuten baacutesica de contratos administrativos dictada ao abeiro do artigo 149118ordf da Constitucioacuten
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL CUARTA
Designacioacuten de Delegados de Prevencioacuten en supostos especiais
Nos centros de traballo que carezan de representantes dos traballadores por non existir traballadores coa antiguumlidade suficiente para ser electores ou elixibles nas eleccioacutens para representantes do persoal os traballadores poderaacuten elixir por maioriacutea a un traballador que exerza as competencias de Delegado de Prevencioacuten quen teraacute as facultades garantiacuteas e obrigas de sixilo profesional de tales Delegados A actuacioacuten destes cesaraacute no momento en que se reuacutenan os requisitos de antiguumlidade necesarios para poder celebrar a eleccioacuten de representantes do persoal prorrogaacutendose polo tempo indispensable para a efectiva celebracioacuten da eleccioacuten
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL QUINTA
Fundacioacuten
Adscrita aacute Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo existiraacute unha fundacioacuten que teraacute como finalidade promover a mellora das condicioacutens de seguridade e sauacutede no traballo especialmente nas
45
pequenas empresas a traveacutes de accioacutens de informacioacuten asistencia teacutecnica formacioacuten e promocioacuten do cumprimento da normativa de prevencioacuten de riscos
Para o cumprimento dos seus fins dotarase aacute fundacioacuten dun patrimonio con cargo ao Fondo de Prevencioacuten e Rehabilitacioacuten procedente do exceso de excedentes da xestioacuten realizada polas Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social A contiacutea total do devandito patrimonio non excederaacute do 20 por 100 do devandito fondo determinada na data de entrada en vigor desta Lei
Os Estatutos da fundacioacuten aprobaraos a Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo co voto favorable de dous tercios dos seus membros
Para os efectos de acadar un mellor cumprimento dos seus fins artellarase a suacutea colaboracioacuten coa Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
A planificacioacuten desenvolvemento e financiamento de accioacutens nos distintos aacutembitos territoriais teraacute en consideracioacuten a poboacioacuten ocupada o tamantildeo das empresas e os iacutendices de sinistralidade laboral Os orzamentos que a fundacioacuten asigne aos aacutembitos territoriais autonoacutemicos que tentildean asumidas competencias de execucioacuten de lexislacioacuten laboral en materia de Seguridade e Hixiene no Traballo atribuiranse para a suacutea xestioacuten aos oacuterganos tripartitos e de participacioacuten institucional que existan nos devanditos aacutembitos e tentildean natureza similar aacute Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo
Nos sectores de actividade nos que existan fundacioacutens de aacutembito sectorial constituiacutedos por empresarios e traballadores que tentildean entre os seus fins a promocioacuten de actividades destinadas aacute mellora das condicioacutens de seguridade e sauacutede no traballo o desenvolvemento dos obxectivos e fins da fundacioacuten levaranse a cabo en todo caso en coordinacioacuten con aquelas
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL SEXTA
Constitucioacuten da Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo O Goberno no prazo de tres meses a partir da vixencia desta Lei regularaacute a composicioacuten da
Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo A Comisioacuten constituirase no prazo dos trinta diacuteas seguintes
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL SEacuteTIMA
Cumprimento da normativa de transporte de mercadoriacuteas perigosas
O disposto nesta Lei enteacutendese sen prexuiacutezo do cumprimento das obrigas derivadas da regulacioacuten en materia de transporte de mercadoriacuteas perigosas
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL OITAVA
Planos de organizacioacuten de actividades preventivas
Cada Departamento Ministerial no prazo de seis meses desde a entrada en vigor desta Lei e previa consulta coas organizacioacutens sindicais maacuteis representativas elevaraacute ao Consello de Ministros unha proposta de acordo na que se estableza un plano de organizacioacuten das actividades preventivas no departamento
46
correspondente e nos centros organismos e establecementos de todo tipo dependentes deste
A proposta debera acompantildear necesariamente unha memoria explicativa do custo econoacutemico da organizacioacuten proposta asiacute como o calendario de execucioacuten do plano coas previsioacutens orzamentarias axeitadas a este
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL NOVENA
Establecementos militares
1 O Goberno no prazo de seis meses logo de consulta coas organizacioacutens sindicais maacuteis representativas e a proposta dos Ministros de Defensa e de Traballo e Seguridade Social adaptaraacute as normas dos capiacutetulos III e V desta Lei aacutes esixencias da defensa nacional aacutes peculiaridades orgaacutenicas e ao reacutexime vixente de representacioacuten do persoal nos establecementos militares
3 Continuaraacuten vixentes as disposicioacutens sobre organizacioacuten e competencia da autoridade laboral e Inspeccioacuten de Traballo no aacutembito da Administracioacuten Militar contidas no Real Decreto 22051980 do 13 de xuntildeo dictado en desenvolvemento da disposicioacuten final seacutetima do Estatuto dos Traballadores
Antildeadido por Ley 312006Disposicioacuten adicional novena bis Personal militar
((() (( +
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DEacuteCIMA
Sociedades cooperativas
O procedemento para a designacioacuten dos Delegados de Prevencioacuten regulados no artigo 35 desta Lei nas sociedades cooperativas que non conten con asalariados deberaacute estar previsto nos seus Estatutos ou ser obxecto de acordo en Asemblea Xeral Cando ademais dos socios que prestan o seu traballo persoal existan asalariados computaranse aacutembolos colectivos para os efectos do disposto no nuacutemero 2 do artigo 35 Neste caso a designacioacuten dos Delegados de Prevencioacuten realizarase conxuntamente polos socios que prestan traballo e os traballadores asalariados ou se eacute o caso os representantes destes
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL UNDEacuteCIMA
Modificacioacuten do Estatuto dos Traballadores en materia de permisos retribuiacutedos
Engaacutedese unha letra f) ao apartado 3 do artigo 37 do texto refundido da Lei do Estatuto dos Traballadores aprobado polo Real Decreto lexislativo 11995 do 24 de marzo do seguinte teor
laquof) Polo tempo indispensable para a realizacioacuten de exames prenatais e teacutecnicas de preparacioacuten ao parto que se tentildean que realizar dentro da xeiraraquo
47
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DUODEacuteCIMA
Participacioacuten institucional nas Comunidades Autoacutenomas
Nas Comunidades Autoacutenomas a participacioacuten institucional en canto aacute suacutea estructura e organizacioacuten levarase a cabo de acordo coas competencias que estas tentildean en materia de seguridade e sauacutede laboral
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DEacuteCIMO TERCEIRA
Fondo de Prevencioacuten e Rehabilitacioacuten
Os recursos do Fondo de Prevencioacuten e Rehabilitacioacuten procedentes do exceso de excedentes da xestioacuten realizada polas Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social aacute que se refire o artigo 73 do texto refundido da Lei Xeral da Seguridade Social destinaranse na contiacutea que se determine regulamentariamente aacutes actividades que poidan desenvolver como servicios de prevencioacuten as Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social de acordo co previsto no artigo 32 desta Lei
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DECIMOCUARTA
Presencia de recursos preventivos nas obras de construccioacuten
1 O disposto no artigo 32 bis da Lei de Prevencioacuten de Riscos Laborais seraacute de aplicacioacuten nas obras de construccioacuten reguladas polo Real Decreto 16271997 de 24 de outubro polo que se establecen as disposicioacutens miacutenimas de seguridade e sauacutede nas obras de construccioacuten coas seguintes especialidades
a) A preceptiva presencia de recursos preventivos aplicarase a cada contratista
b) No suposto previsto no apartado 1 paraacutegrafo a) do artigo 32 bis a presencia dos recursos preventivos de cada contratista seraacute necesaria cando durante a obra se desenvolvan traballos con riscos especiais tal e como se definen no citado Real Decreto
c) A preceptiva presencia de recursos preventivos teraacute como obxecto vixiar o cumprimento das medidas incluiacutedas no plan de seguridade e sauacutede no traballo e comprobar a eficacia destas
2 O disposto no apartado anterior enteacutendese sen prexuiacutecio das obrigacioacutens do coordinador en materia de seguridade e sauacutede durante a execucioacuten da obra
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DECIMOQUINTA
Habilitacioacuten de funcionarios puacuteblicos
48
Para poder exercer as funcioacutens establecidas no apartado 2 do artigo 9 desta Lei os funcionarios puacuteblicos das comunidades autoacutenomas deberaacuten contar cunha habilitacioacuten especiacutefica expedida pola propia comunidade autoacutenoma nos termos que se determinen regulamentariamente
En todo caso tales funcionarios deberaacuten pertencer aos grupos de titulacioacuten A ou B e acreditar formacioacuten especiacutefica en materia de prevencioacuten de riscos laborais
DISPOSICIOacuteN TRANSITORIA PRIMEIRA
Aplicacioacuten de disposicioacutens maacuteis favorables
1 O disposto nos artigos 36 e 37 desta Lei en materia de competencias facultades e garantiacuteas dos Delegados de Prevencioacuten entenderase sen prexuiacutezo do respecto aacutes disposicioacutens maacuteis favorables para o exercicio dos dereitos de informacioacuten consulta e participacioacuten dos traballadores na prevencioacuten de riscos laborais previstas nos convenios colectivos vixentes na data da suacutea entrada en vigor
2 Os oacuterganos especiacuteficos de representacioacuten dos traballadores en materia de prevencioacuten de riscos laborais que se eacute o caso fosen previstos nos convenios colectivos a que se refire o apartado anterior e que estean dotados dun reacutexime de competencias facultades e garantiacuteas que respecte o contido miacutenimo establecido nos artigos 36 e 37 desta Lei poderaacuten continuar no exercicio das suacuteas funcioacutens en substitucioacuten dos Delegados de Prevencioacuten agaacutes que polo oacutergano de representacioacuten legal dos traballadores se decida a designacioacuten destes Delegados conforme ao procedemento do artigo 35
3 O disposto nos apartados anteriores seraacute tameacuten de aplicacioacuten aos acordos concluiacutedos no aacutembito da funcioacuten puacuteblica ao abeiro do disposto na lei 71990 do 19 de xullo sobre negociacioacuten colectiva e participacioacuten na determinacioacuten das condicioacutens de traballo dos empregados puacuteblicos
DISPOSICIOacuteN TRANSITORIA SEGUNDA
Mentres se aproba o Regulamento regulador dos Servicios de Prevencioacuten de Riscos Laborais entenderase que as Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social cumpren o requisito previsto no artigo 315 desta Lei
DISPOSICIOacuteN DERROGATORIA UacuteNICA
Alcance da derrogacioacuten
Quedan derrogadas cantas disposicioacutens se opontildean aacute presente Lei e especificamente
a) Os artigos 9 10 11 36 apartado 2 39 e 40 paraacutegrafo segundo da Lei 81988 do 7 de abril sobre infraccioacutens e sancioacutens na orde social
b) O Decreto do 26 de xullo de 1957 polo que se fixan os traballos prohibidos a mulleres e menores nos aspectos da suacutea normativa relativos ao traballo das mulleres mantendo en vigor as relativas ao traballo dos menores ata que o Goberno desenvolva as previsioacutens contidas no apartado 2 do artigo 27
c) O Decreto do 11 de marzo de 1971 sobre constitucioacuten composicioacuten e funcioacutens dos Comiteacutes de Seguridade e Hixiene no Traballo
49
d) Os Tiacutetulos I e III da Ordenanza Xeral de Seguridade e Hixiene no Traballo aprobados por Orde do 9 de marzo de 1971
No que non se opontildea ao previsto nesta Lei e ata que se dicten os Regulamentos aos que se fai referencia no artigo 6 continuaraacute a ser de aplicacioacuten a regulacioacuten das materias comprendidas no devandito artigo que se contentildeen no Tiacutetulo II da Ordenanza Xeral de Seguridade e Hixiene no Traballo ou noutras normas que contentildean previsioacutens especiacuteficas sobre tales materias asiacute como a Orde do Ministerio de Traballo do 16 de decembro de 1987 que establece os modelos para a notificacioacuten dos accidentes de traballo Igualmente continuaraacuten vixentes as disposicioacutens reguladoras dos servicios meacutedicos de empresa ata tanto se desenvolvan regulamentariamente as previsioacutens desta Lei sobre servicios de prevencioacuten O persoal pertencente aos devanditos servicios na data de entrada en vigor desta Lei integrarase nos servicios de prevencioacuten das correspondentes empresas cando estes se constituacutean sen prexuiacutezo de que continuacuteen a efectuar aquelas funcioacutens que tivesen atribuiacutedas distintas das propias do servicio de prevencioacuten
Esta Lei non afecta aacute vixencia das disposicioacutens especiais sobre prevencioacuten de riscos profesionais nas explotacioacutens mineiras contidas no capiacutetulo IV do Real Decreto 32551983 do 21 de decembro polo que se aproba o Estatuto do Mineiro e nas suacuteas normas de desenvolvemento asiacute como as do Real Decreto 28571978 do 25 de agosto polo que se aproba o Regulamento Xeral para o Reacutexime da Mineriacutea e o Real Decreto 8631985 do 2 de abril polo que se aproba o Regulamento Xeral de Normas Baacutesicas de Seguridade Mineira e as suacuteas disposicioacutens complementarias
DISPOSICIOacuteN FINAL PRIMEIRA
Actualizacioacuten de sancioacutens
A contiacutea das sancioacutens a que se refire o apartado 4 do artigo 49 poderaacute ser actualizada polo Goberno a proposta do Ministro de Traballo e Seguridade Social adaptando a esta a atribucioacuten de competencias prevista no apartado 1 do artigo 52 desta Lei
DISPOSICIOacuteN FINAL SEGUNDA
Entrada en vigor
Esta Lei entraraacute en vigor tres meses despois da suacutea publicacioacuten no laquoBoletiacuten Oficial do EstadoraquoPolo tantoMando a todos os espantildeois particulares e autoridades que garden e fagan gardar esta LeiMadrid 12 de decembro de 2003
XOAacuteN CARLOS R
O Presidente do Goberno FELIPE GONZAacuteLEZ MAacuteRQUEZ
50
g) Procedemento de cualificacioacuten das enfermidades profesionais asiacute como requisitos e procedementos para a comunicacioacuten e informacioacuten aacute autoridade competente dos danos derivados do traballo
2 As normas regulamentarias indicadas no paraacutegrafo anterior axustaranse en todo caso aos principios de poliacutetica preventiva establecidos nesta Lei manteraacuten a debida coordinacioacuten coa normativa sanitaria e de seguridade industrial e seraacuten obxecto de avaliacioacuten e se eacute o caso de revisioacuten perioacutedica de acordo coa experiencia na suacutea aplicacioacuten e o progreso da teacutecnica
Artigo 7 Actuacioacutens das Administracioacutens puacuteblicas competentes en materia laboral
1 En cumprimento do disposto nesta Lei as Administracioacutens puacuteblicas competentes en materia laboral desenvolveraacuten funcioacutens de promocioacuten da prevencioacuten asesoramento teacutecnico vixilancia e control do cumprimento polos suxeitos comprendidos no seu aacutembito de aplicacioacuten da normativa de prevencioacuten de riscos laborais e sancionaraacuten as infraccioacutens aacute dita normativa nos seguintes termos
a) Promovendo a prevencioacuten e o asesoramento a desenvolver polos oacuterganos teacutecnicos en materia preventiva incluiacutedas a asistencia e cooperacioacuten teacutecnica a informacioacuten divulgacioacuten formacioacuten e investigacioacuten en materia preventiva asiacute como o seguimento das actuacioacutens preventivas que se realicen nas empresas para a consecucioacuten dos obxectivos previstos nesta Lei
b) Velando polo cumprimento da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais mediante as actuacioacutens de vixilancia e control Para estes efectos prestaraacuten o asesoramento e a asistencia teacutecnica necesarios para o mellor cumprimento da devandita normativa e desenvolveraacuten programas especiacuteficos dirixidos a acadar unha maior eficacia no control
c) Sancionando o incumprimento da normativa de prevencioacuten de riscos laborais polos suxeitos comprendidos no aacutembito de aplicacioacuten desta Lei de conformidade co previsto no capiacutetulo VII desta
2 As funcioacutens das Administracioacutens puacuteblicas competentes en materia laboral que se sinalan no paraacutegrafo 1 continuaraacuten a ser desenvolvidas no referente aos traballos en minas canteiras e tuacuteneles que esixan a aplicacioacuten de teacutecnica mineira aos que impliquen fabricacioacuten transporte almacenaxe manipulacioacuten e emprego de explosivos ou o emprego de enerxiacutea nuclear polos oacuterganos especiacuteficos contemplados na suacutea normativa reguladora
As competencias previstas no paraacutegrafo anterior enteacutendense sen prexuiacutezo do establecido na lexislacioacuten especifica sobre productos e instalacioacutens industriais
Artigo 8 Instituto Nacional de Seguridade e Hixiene no Traballo
1 O Instituto Nacional de Seguridade e Hixiene no Traballo eacute o oacutergano cientiacutefico teacutecnico especializado da Administracioacuten Xeral do Estado que ten como misioacuten a anaacutelise e estudio das condicioacutens de seguridade e sauacutede no traballo asiacute como a promocioacuten e apoio aacute mellora destas Para isto estableceraacute a cooperacioacuten necesaria cos oacuterganos das Comunidades Autoacutenomas con competencias nesta materia
O Instituto en cumprimento desta misioacuten teraacute as seguintes funcioacutens
a) Asesoramento teacutecnico na elaboracioacuten da normativa legal e no desenvolvemento da normalizacioacuten tanto a nivel nacional como internacional
13
b) Promocioacuten e se eacute o caso realizacioacuten de actividades de formacioacuten informacioacuten investigacioacuten estudio e divulgacioacuten en materia de prevencioacuten de riscos laborais coa axeitada coordinacioacuten e colaboracioacuten se eacute o caso cos oacuterganos teacutecnicos en materia preventiva das Comunidades Autoacutenomas no exercicio das suacuteas funcioacutens nesta materia
c) Apoio teacutecnico e colaboracioacuten coa Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social no cumprimento da suacutea funcioacuten de vixilancia e control prevista no artigo 9 desta Lei no aacutembito das Administracioacutens puacuteblicas
d) Colaboracioacuten con organismos internacionais e desenvolvemento de programas de cooperacioacuten internacional neste aacutembito facilitando a participacioacuten das Comunidades Autoacutenomas
e) Calquera outras que sexan necesarias para o cumprimento dos seus fins e lle sexan encomendadas no aacutembito das suacuteas competencias de acordo coa Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo regulada no artigo 13 desta Lei coa colaboracioacuten se eacute o caso dos oacuterganos teacutecnicos das Comunidades Autoacutenomas con competencias na materia
2 O Instituto Nacional de Seguridade e Hixiene no Traballo no marco das suacuteas funcioacutens velaraacute pola coordinacioacuten apoiaraacute o intercambio de informacioacuten e as experiencias entre as distintas Administracioacutens puacuteblicas e especialmente fomentaraacute e prestaraacute apoio aacute realizacioacuten de actividades de promocioacuten da seguridade e da sauacutede polas Comunidades Autoacutenomas
Asiacute mesmo prestaraacute de acordo coas Administracioacutens competentes apoio teacutecnico especializado en materia de certificacioacuten ensaio e acreditacioacuten
3 En relacioacuten coas Institucioacutens da Unioacuten Europea o Instituto Nacional de Seguridade e Hixiene no Traballo actuaraacute como centro de referencia nacional garantindo a coordinacioacuten e transmisioacuten da informacioacuten que deberaacute facilitar a escala nacional en particular respecto aacute Axencia Europea para a Seguridade e a Sauacutede no Traballo e a suacutea Rede
4 O Instituto Nacional de Seguridade e Hixiene no Traballo exerceraacute a Secretariacutea Xeral da Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo prestaacutendolle a asistencia teacutecnica e cientiacutefica necesaria para o desenvolvemento das suacuteas competencias
Artigo 9 Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
1 Correspoacutendelle aacute Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social a funcioacuten da vixilaacutencia e control da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais
En cumprimento desta misioacuten teraacute as seguintes funcioacutens
a) Vixiar o cumprimento da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais asiacute como das normas xuriacutedico-teacutecnicas que incidan nas condicioacutens de traballo en materia de prevencioacuten aiacutenda que non tiveran a cualificacioacuten directa de normativa laboral propontildeendo aacute autoridade laboral competente a sancioacuten correspondente cando comprobase unha infraccioacuten aacute normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais de acordo co previsto no capiacutetulo VII desta Lei
b) Asesorar e informar aacutes empresas e aos traballadores sobre a maneira maacuteis efectiva de cumprir as disposicioacutens en que tentildea a vixilancia encomendada
14
c) Elaborar os informes solicitados polos Xulgados do Social nas demandas deducidas perante estes nos procedementos de accidentes de traballo e enfermidades profesionais
d) Informar aacute autoridade laboral sobre os accidentes de traballo mortais moi graves ou graves e sobre aqueles outros con que polas suacuteas caracteriacutesticas ou polos suxeitos afectados se considere necesario o devandito informe asiacute como sobre as enfermidades profesionais nas que concorran as ditas cualificacioacutens e en xeral nos supostos en que aquela o solicite respecto do cumprimento da normativa legal en materia de prevencioacuten de riscos laborais
e) Comprobar e favorecer o cumprimento das obrigas asumidas polos servicios de prevencioacuten establecidos nesta Lei
f) Ordenar a paralizacioacuten inmediata de traballos cando a xuiacutezo do inspector se advirta a existencia de risco grave e inminente para a seguridade ou sauacutede dos traballadores
Texto reemplazado por la Ley 542003 por este otro
2 Las Administraciones General del Estado y de las comunidades autoacutenomas adoptaraacuten en sus respectivos aacutembitos de competencia las medidas necesarias para garantizar la colaboracioacuten pericial y el asesoramiento teacutecnico necesarios a la Inspeccioacuten de Trabajo y Seguridad Social que en el aacutembito de la Administracioacuten General del Estado seraacuten prestados por el Instituto Nacional de Seguridad e Higiene en el Trabajo
Estas Administraciones puacuteblicas elaboraraacuten y coordinaraacuten planes de actuacioacuten en sus respectivos aacutembitos competenciales y territoriales para contribuir al desarrollo de las actuaciones preventivas en las empresas especialmente las de mediano y pequentildeo tamantildeo y las de sectores de actividad con mayor nivel de riesgo o de siniestralidad a traveacutes de acciones de asesoramiento de informacioacuten de formacioacuten y de asistencia teacutecnica
En el ejercicio de tales cometidos los funcionarios puacuteblicos de las citadas Administraciones que ejerzan labores teacutecnicas en materia de prevencioacuten de riesgos laborales a que se refiere el paacuterrafo anterior podraacuten desempentildear funciones de asesoramiento informacioacuten y comprobatorias de las condiciones de seguridad y salud en las empresas y centros de trabajo con el alcance sentildealado en el apartado 3 de este artiacuteculo y con la capacidad de requerimiento a que se refiere el artiacuteculo 43 de esta ley todo ello en la forma que se determine reglamentariamente
Las referidas actuaciones comprobatorias se programaraacuten por la respectiva Comisioacuten Territorial de la Inspeccioacuten de Trabajo y Seguridad Social a que se refiere el artiacuteculo 172 de la Ley 421997 de 14 de noviembre Ordenadora de la Inspeccioacuten de Trabajo y Seguridad Social para su integracioacuten en el plan de accioacuten en Seguridad y Salud Laboral de la Inspeccioacuten de Trabajo y Seguridad Social
A continuacioacuten Texto Antildeadido por la Ley 542003
3 Cuando de las actuaciones de comprobacioacuten a que se refiere el apartado anterior se deduzca la existencia de infraccioacuten y siempre que haya mediado incumplimiento de previo requerimiento el funcionario actuante remitiraacute informe a la Inspeccioacuten de Trabajo y Seguridad Social en el que se recogeraacuten los hechos comprobados a efectos de que se levante la correspondiente acta de infraccioacuten si asiacute procediera
15
A estos efectos los hechos relativos a las actuaciones de comprobacioacuten de las condiciones materiales o teacutecnicas de seguridad y salud recogidos en tales informes gozaraacuten de la presuncioacuten de certeza a que se refiere la disposicioacuten adicional cuarta apartado 2 de la Ley 421997 de 14 de noviembre Ordenadora de la Inspeccioacuten de Trabajo y Seguridad Social
A continuacioacuten Texto Antildeadido por la Ley 542003
4 Las actuaciones previstas en los dos apartados anteriores estaraacuten sujetas a los plazos establecidos en el artiacuteculo 14 apartado 2 de la Ley 421997 de 14 de noviembre Ordenadora de la Inspeccioacuten de Trabajo y Seguridad Social
Artigo 10 Actuacioacutens das Administracioacutens puacuteblicas competentes en materia sanitaria
As actuacioacutens das Administracioacutens puacuteblicas competentes en materia sanitaria referentes aacute sauacutede laboral levaranse a cabo a traveacutes das accioacutens e en relacioacuten cos aspectos sinalados no capiacutetulo IV do Tiacutetulo I da Lei 141986 do 25 de abril Xeral de Sanidade e disposicioacutens dictadas para o seu desenvolvemento
En particular corresponderaacute aacutes devanditas Administracioacutens puacuteblicas
a) O establecemento de medios axeitados para a avaliacioacuten e control das actuacioacutens de caraacutecter sanitario que se realicen nas empresas polos servicios de prevencioacuten actuantes Para isto estableceraacuten as pautas e protocolos de actuacioacuten oiacutedas as sociedades cientiacuteficas aos que deberaacuten someter os citados servicios
b) A implantacioacuten de sistemas de informacioacuten axeitados que permitan a elaboracioacuten xunto coas autoridades laborais competentes de mapas de riscos laborais asiacute como a realizacioacuten de estudios epidemioloacutexicos para a identificacioacuten e prevencioacuten das patoloxiacuteas que poidan afectar aacute sauacutede dos traballadores asiacute como facer posible un raacutepido intercambio de informacioacuten
c) A supervisioacuten da formacioacuten que en materia de prevencioacuten e promocioacuten da sauacutede laboral deba recibir o persoal sanitario actuante nos servicios de prevencioacuten autorizados
d) A elaboracioacuten e divulgacioacuten de estudios investigacioacutens e estatiacutesticas relacionados coa sauacutede dos traballadores
Artigo 11 Coordinacioacuten administrativa
A elaboracioacuten de normas preventivas e o control do seu cumprimento a promocioacuten da prevencioacuten a investigacioacuten e a vixilancia epidemioloacutexica sobre riscos laborais accidentes de traballo e enfermidades profesionais determinan a necesidade de coordinar as actuacioacutens das Administracioacutens competentes en materia laboral sanitaria e de industria para unha maacuteis eficaz proteccioacuten da seguridade e a sauacutede dos traballadores
No marco da devandita coordinacioacuten a Administracioacuten competente en materia laboral velaraacute en particular para que a informacioacuten obtida pola Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social no exercicio das funcioacutens atribuiacutedas a esta no paraacutegrafo 1 do artigo 9 desta Lei sexa posta en contildeecemento da autoridade sanitaria competente para os fins dispostos no artigo 10 desta Lei e no artigo 21 da Lei 141986 do 25 de abril Xeral de Sanidade asiacute como da Administracioacuten competente en materia de industria para os efectos
16
previstos na Lei 211992 do 16 de xullo de Industria
Artigo 12 Participacioacuten de empresarios e traballadores
A participacioacuten de empresarios e traballadores a traveacutes das organizacioacutens empresariais e sindicais maacuteis representativas na planificacioacuten programacioacuten organizacioacuten e control da xestioacuten relacionada coa mellora das condicioacutens de traballo e a proteccioacuten da seguridade e sauacutede dos traballadores no traballo eacute principio baacutesico da poliacutetica de prevencioacuten de riscos laborais a desenvolver polas Administracioacutens puacuteblicas competentes nos distintos niveis territoriais
Artigo 13 Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo 1 Creacutease a Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo como oacutergano colexiado asesor
das Administracioacutens puacuteblicas na formulacioacuten das poliacuteticas de prevencioacuten e oacutergano de participacioacuten institucional en materia de seguridade e sauacutede no traballo
2 A Comisioacuten estaraacute integrada por un representante de cada unha das Comunidades Autoacutenomas e por igual nuacutemero de membros da Administracioacuten Xeral do Estado e paritariamente con todos os anteriores por representantes das organizacioacutens empresariais e sindicais maacuteis representativas
3 A Comisioacuten contildeeceraacute as actuacioacutens que desenvolvan as Administracioacutens puacuteblicas competentes en materia de promocioacuten da prevencioacuten de riscos laborais de asesoramento teacutecnico e de vixilancia e control a que se refiren os artigos 7 8 9 e 11 desta Lei e poderaacute informar e formular propostas en relacioacuten coas devanditas actuacioacutens especificamente no referente a
ndash Criterios e programas xerais de actuacioacutenndash Proxectos de disposicioacutens de caraacutecter xeralndash Coordinacioacuten das actuacioacutens desenvolvidas polas Administracioacutens puacuteblicas competentes en
materia laboralndash Coordinacioacuten entre as Administracioacutens puacuteblicas competentes en materia laboral sanitaria e de
industria
4 A Comisioacuten adoptaraacute os seus acordos por maioriacutea Para tal fin os representantes das Administracioacutens puacuteblicas teraacuten cada un un voto e dous os das organizacioacutens empresariais e sindicais
5 A Comisioacuten contaraacute cun Presidente e catro Vicepresidentes un por cada un dos grupos que a integran A Presidencia da Comisioacuten corresponderaacute ao Secretario xeral de Emprego e Relacioacutens Laborais recaendo a Vicepresidencia atribuiacuteda aacute Administracioacuten Xeral do Estado no Subsecretario de Sanidade e Consumo
6 A Secretariacutea da Comisioacuten como oacutergano de apoio teacutecnico e administrativo recaeraacute na Direccioacuten do Instituto Nacional de Seguridade e Hixiene no Traballo
7 A Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo funcionaraacute en Pleno en Comisioacuten Permanente ou en Grupos de Traballo conforme aacute normativa que estableza o Regulamento interno que elaboraraacute a propia Comisioacuten
No non previsto nesta Lei e no Regulamento interno a que fai referencia o paraacutegrafo anterior a Comisioacuten rexerase pola Lei 301992 de Reacutexime Xuriacutedico das Administracioacutens Puacuteblicas e do
17
Procedemento Administrativo Comuacuten
CAPIacuteTULO III
Dereitos e obrigas
Artigo 14 Dereito aacute proteccioacuten fronte aos riscos laborais
1 Os traballadores tentildeen dereito a unha proteccioacuten eficaz en materia de seguridade e sauacutede no traballo
O devandito dereito supoacuten a existencia dun correlativo deber do empresario de proteccioacuten dos traballadores fronte aos riscos laborais
Este deber de proteccioacuten constituacutee igualmente un deber das Administracioacutens puacuteblicas respecto do persoal ao seu servicio
Os dereitos de informacioacuten consulta e participacioacuten formacioacuten en materia preventiva paralizacioacuten da actividade en caso de risco grave e inminente e vixilaacutencia do seu estado de sauacutede nos termos previstos nesta Lei forman parte do dereito dos traballadores a unha proteccioacuten eficaz en materia de seguridade e sauacutede no traballo
13
2 No cumprimento do deber de proteccioacuten o empresario deberaacute garantir a seguridade e a sauacutede dos traballadores ao seu servicio en todos os aspectos relacionados co traballo A estes efectos no marco das suacuteas responsabilidades o empresario realizaraacute a prevencioacuten dos riscos laborais mediante a integracioacuten da actividade preventiva na empresa e a adopcioacuten de cantas medidas sexan necesarias para a proteccioacuten da seguridade e a sauacutede dos traballadores coas especialidades que se recollen nos artigos seguintes en materia de plano de prevencioacuten de riscos laborais avaliacioacuten de riscos informacioacuten consulta e participacioacuten e formacioacuten dos traballadores actuacioacuten en casos de emerxencia e de risco grave e inminente vixilaacutencia da sauacutede e mediante a constitucioacuten dunha organizacioacuten e dos medios necesarios nos termos establecidos no capiacutetulo IV desta Lei
O empresario desenvolveraacute unha accioacuten permanente de seguimento da actividade preventiva co fin de perfeccionar de maneira continua as actividades de identificacioacuten avaliacioacuten e control dos riscos que non se puideran evitar e os niacuteveis de proteccioacuten existentes e disporaacute o necesario para a adaptacioacuten das medidas de prevencioacuten sinaladas no paraacutegrafo anterior aacutes modificacioacutens que podan experimentar as circunstancias que incidan na realizacioacuten do traballo
3 O empresario deberaacute cumprir as obrigas establecidas na normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais
4 As obrigas dos traballadores establecidas nesta Lei a atribucioacuten de funcioacutens en materia de proteccioacuten e prevencioacuten a traballadores ou servicios da empresa e o recurso ao concerto con entidades especializadas para o desenvolvemento de actividades de prevencioacuten complementaraacuten as accioacutens do empresario sen que por isto o eximan do cumprimento do seu deber nesta materia sen prexuiacutezo das accioacutens que poida exercitar se eacute o caso contra calquera outra persoa
18
5 O custo das medidas relativas aacute seguridade e a sauacutede no traballo non deberaacute recaer de ninguacuten xeito sobre os traballadores
Artigo 15 Principios da accioacuten preventiva
1 O empresario aplicaraacute as medidas que integran o deber xeral de prevencioacuten previsto no artigo anterior de acordo cos seguintes principios xerais
a) Evitar os riscos
b) Avaliar os riscos que non se poidan evitar
c) Combater os riscos na suacutea orixe
d) Adaptar o traballo aacute persoa en particular no que respecta aacute concepcioacuten dos postos de traballo asiacute como a escolla dos equipos e os meacutetodos de traballo e de produccioacuten con miras en particular a atenuar o traballo monoacutetono e repetitivo e a reducir os efectos deste na sauacutede
e) Ter en conta a evolucioacuten da teacutecnica
f) Substituiacuter o perigoso polo que entrantildee pouco ou ninguacuten perigo
g) Planificar a prevencioacuten buscando un conxunto coherente que integre nela a teacutecnica a organizacioacuten do traballo as condicioacutens de traballo as relacioacutens sociais e a influencia dos factores ambientais no traballo
h) Adoptar medidas que antepontildean a proteccioacuten colectiva aacute individual
i) Dar as debidas instruccioacutens aos traballadores
2 O empresario tomaraacute en consideracioacuten as capacidades profesionais dos traballadores en materia de seguridade e de sauacutede no momento de lles encomendar as tarefas
3 O empresario adoptaraacute as medidas necesarias a fin de garantir que soacute os traballadores que recibiran informacioacuten suficiente e axeitada poidan acceder aacutes zonas de risco grave e especiacutefico
4 A efectividade das medidas preventivas deberaacute prever as distraccioacutens ou imprudencias non temerarias que puidese cometer o traballador Para a suacutea adopcioacuten teranse en conta os riscos adicionais que puidesen implicar determinadas medidas preventivas as cales soacute poderaacuten ser adoptadas cando a magnitude dos devanditos riscos sexa substancialmente inferior aacute dos que se pretende controlar e non existan alternativas maacuteis seguras
5 Poderaacuten concertar operacioacutens de seguro que tentildean como fin garantir como aacutembito de cobertura a previsioacuten de riscos derivados do traballo a empresa respecto dos seus traballadores os traballadores autoacutenomos respecto a eles mesmos e as sociedades cooperativas respecto aos seus socios cando a suacutea actividade consista na prestacioacuten do seu traballo persoal
19
Texto reemplazado por la Ley 542003
Artigo 16 Plano de prevencioacuten de riscos laborais avaliacioacuten dos riscos e planificacioacuten da actividade preventiva
1 A prevencioacuten de riscos laborais deberaacute integrarse no sistema xeral de xestioacuten da empresa tanto no conxunto das suacuteas actividades como en todos os niacuteveis xeraacuterquicos desta a traveacutes da implantacioacuten e aplicacioacuten dun plano de prevencioacuten de riscos laborais a que se refire o paraacutegrafo seguinte
Este plano de prevencioacuten de riscos laborais deberaacute incluiacuter a estructura organizativa as responsabilidades as funcioacutens as praacutecticas os procedementos os procesos e os recursos necesarios para realizar a accioacuten de prevencioacuten de riscos na empresa nos termos que regulamentariamente se establezan
2 Os instrumentos esenciais para a xestioacuten e aplicacioacuten do plano de prevencioacuten de riscos que poderaacuten ser levados a cabo por fases de forma programada son a avaliacioacuten de riscos laborais e a planificacioacuten da actividade preventiva a que se refiren los paraacutegrafos seguintes
a) O empresario deberaacute realizar unha avaliacioacuten inicial dos riscos para a seguridade e sauacutede dos traballadores tendo en conta con caraacutecter xeral a natureza da actividade as caracteriacutesticas dos postos de traballo existentes e dos traballadores que deban desempentildealos Igual avaliacioacuten deberaacute facerse con ocasioacuten da eleccioacuten dos equipos de traballo das sustancias ou preparados quiacutemicos e do acondicionamento dos lugares de traballo A avaliacioacuten inicial teraacute en conta aquelas outras actuacioacutens que deban desenvolverse de conformidade co disposto na normativa sobre proteccioacuten de riscos especiacuteficos e actividades de especial perigosidade A avaliacioacuten seraacute actualizada cando cambien as condicioacutens de traballo e en todo caso someterase a consideracioacuten e revisarase se fora necesario con ocasioacuten dos danos para a sauacutede que se produciran
Cando o resultado da avaliacioacuten o fixera necesario o empresario realizaraacute controis perioacutedicos das condicioacutens de traballo e da actividade dos traballadores na prestacioacuten dos seus servicios para detectar situacioacutens potencialmente perigosas
b) Se os resultados da avaliacioacuten prevista no paraacutegrafo a) puxeran de manifesto situacioacutens de risco o empresario realizaraacute aquelas actividades preventivas necesarias para eliminar ou reducir e controlar tales riscos Ditas actividades seraacuten obxecto de planificacioacuten polo empresario incluiacutendo para cada actividade preventiva o prazo para levala a cabo a designacioacuten de responsables e os recursos humanos e materiais necesarios para a suacutea execucioacuten
O empresario deberaacute asegurarse da efectiva execucioacuten das actividades preventivas incluiacutedas na planificacioacuten efectuando para iso un seguimento continuo da mesma
As actividades de prevencioacuten seraacuten modificadas cando se aprecie polo empresario como consecuencia dos controis perioacutedicos previstos no paraacutegrafo a) anterior a suacutea inadecuacioacuten aos fins de proteccioacuten requiridos
3 Cando se producise un dano para a sauacutede dos traballadores ou cando con ocasioacuten da vixilancia da sauacutede prevista no artigo 22 aparezan indicios de que as medidas de prevencioacuten resultan insuficientes o empresario levaraacute a cabo unha investigacioacuten ao respecto a fin de detectar as causas destes feitos
Artigo 17 Equipos de traballo e medios de proteccioacuten
20
1 O empresario adoptaraacute as medidas necesarias co fin de que os equipos de traballo sexan axeitados para o traballo que se deba realizar e convenientemente adaptados para tal efecto de xeito que garantan a seguridade e a sauacutede dos traballadores ao empregalos
Cando o emprego dun equipo de traballo poida presentar un risco especiacutefico para a seguridade e a sauacutede dos traballadores o empresario adoptaraacute as medidas necesarias co fin de que
a) A utilizacioacuten do equipo de traballo quede reservada aos encargados da devandita utilizacioacuten
b) Os traballos de reparacioacuten transformacioacuten mantemento ou conservacioacuten sexan realizados polos traballadores especificamente capacitados para iso
2 O empresario deberaacute proporcionar aos seus traballadores equipos de proteccioacuten individual axeitados para o desempentildeo das suacuteas funcioacutens e velar polo uso efectivo destes cando pola natureza dos traballos realizados sexan necesarios
Os equipos de proteccioacuten individual deberaacuten empregarse cando os riscos non se poidan evitar ou non se poidan limitar suficientemente por medios teacutecnicos de proteccioacuten colectiva ou mediante medidas meacutetodos ou procedementos de organizacioacuten do traballo
Artigo 18 Informacioacuten consulta e participacioacuten dos traballadores
1 A fin de dar cumprimento ao deber de proteccioacuten establecido nesta Lei o empresario adoptaraacute as medidas axeitadas para que os traballadores reciban todas as informacioacutens necesarias en relacioacuten con
a) Os riscos para a seguridade e a sauacutede dos traballadores no traballo tanto aqueles que afecten aacute empresa no seu conxunto como a cada tipo de posto de traballo ou funcioacuten
b) As medidas e actividades de proteccioacuten e prevencioacuten aplicables aos riscos sinalados no apartado anterior
c) As medidas adoptadas de conformidade co disposto no artigo 20 desta Lei
Nas empresas que tentildean representantes dos traballadores a informacioacuten aacute que se refire este apartado facilitaraa o empresario aos traballadores a traveacutes dos devanditos representantes non obstante deberase informar directamente a cada traballador dos riscos especiacuteficos que afecten ao seu posto de traballo ou funcioacuten e das medidas de proteccioacuten e prevencioacuten aplicables aos devanditos riscos
2 O empresario deberaacute consultar aos traballadores e permitir a suacutea participacioacuten no marco de todas as cuestioacutens que afecten aacute seguridade e aacute sauacutede no traballo de conformidade co disposto no capiacutetulo V desta Lei
Os traballadores teraacuten dereito a efectuar propostas ao empresario asiacute como aos oacuterganos de participacioacuten e representacioacuten previstos no capiacutetulo V desta Lei dirixidas aacute mellora dos niveis de proteccioacuten da seguridade e a sauacutede da empresa
Artigo 19 Formacioacuten dos traballadores
1 En cumprimento do deber de proteccioacuten o empresario deberaacute garantir que cada traballador reciba
21
unha formacioacuten teoacuterica e praacutectica suficiente e axeitada en materia preventiva tanto no momento da suacutea contratacioacuten calquera que sexa a modalidade ou duracioacuten desta como cando se produzan cambios nas funcioacutens que desempentildee ou se introduzan novas tecnoloxiacuteas ou cambios nos equipos de traballo
A formacioacuten deberaacute estar centrada especificamente no posto de traballo ou funcioacuten de cada traballador adaptarse aacute evolucioacuten dos riscos e aacute aparicioacuten doutros novos e repetirse periodicamente se fose necesario
2 A formacioacuten aacute que se refire o paraacutegrafo anterior deberase impartir sempre que sexa posible dentro da xeira ou no seu defecto noutras horas pero co desconto naquela do tempo investido nesta A formacioacuten poderaa impartir a empresa mediante medios propios ou concertaacutendoa con servicios alleos e o seu custo non recaeraacute de ninguacuten xeito sobre os traballadores
Artigo 20 Medidas de emerxencia
O empresario tendo en conta o tamantildeo e a actividade da empresa asiacute como a posible presencia de persoas alleas a esta deberaacute analizar as posibles situacioacutens de emerxencia e adoptar as medidas necesarias en materia de primeiros auxilios loita contra incendios e evacuacioacuten dos traballadores designando para isto ao persoal encargado de pontildeer en praacutectica estas medidas e comprobando periodicamente se eacute o caso o seu correcto funcionamento O devandito persoal debera posuiacuter a formacioacuten necesaria ser suficiente en nuacutemero e dispontildeer do material axeitado en funcioacuten das circunstancias antes sinalada
Para a aplicacioacuten das medidas adoptadas o empresario deberaacute organizar as relacioacutens que sexan necesarias con servicios externos aacute empresa en particular en materia de primeiros auxilios asistencia meacutedica de urxencia salvamento e loita contra incendios de xeito que quede garantida a rapidez e eficacia destas
Artigo 21 Risco grave e inminente
1 Cando os traballadores estean ou poidan estar expostos a un risco grave e inminente con ocasioacuten do seu traballo o empresario estaraacute na obriga de
a) Informar o antes posible a todos os traballadores afectados en canto aacute existencia do devandito risco e das medidas adoptadas ou que se eacute o caso se deban adoptar en materia de proteccioacuten
b) Adoptar as medidas e dar as instruccioacutens necesarias para que no caso de perigo grave inminente e inevitable os traballadores poidan interromper a suacutea actividade e se fose necesario abandonar de inmediato o lugar de traballo Neste suposto non se poderaacute esixir aos traballadores que prosigan a suacutea actividade mentres persista o perigo agaacutes excepcioacuten debidamente xustificada por razoacutens de seguridade e determinada regulamentariamente
c) Dispontildeer o necesario para que o traballador que non se puidese pontildeer en contacto co seu superior xeraacuterquico ante unha situacioacuten de perigo grave e inminente para a suacutea seguridade a doutros traballadores ou a de terceiros aacute empresa estea en condicioacutens tendo en conta os seus contildeecementos e os medios teacutecnicos postos aacute suacutea disposicioacuten de adoptar as medidas necesarias para evitar as consecuencias do devandito perigo
2 De acordo co previsto no apartado 1 do artigo 14 desta Lei o traballador teraacute dereito a interromper a suacutea actividade e abandonar o lugar de traballo en caso necesario cando considere que a dita
22
actividade entrantildea un risco grave e inminente para a suacutea vida ou a suacutea sauacutede
3 Cando no caso a que se refire o apartado 1 deste artigo o empresario non adopte ou non permita a adopcioacuten das medidas necesarias para garantir a seguridade e a sauacutede dos traballadores os representantes legais destes poderaacuten acordar por maioriacutea dos seus membros a paralizacioacuten da actividade dos traballadores afectados polo devandito risco Tal acordo seraacute comunicado de inmediato aacute empresa e aacute autoridade laboral a cal no prazo de vintecatro horas anularaacute ou ratificaraacute a paralizacioacuten acordada
O acordo a que se refire o paraacutegrafo anterior poderaacute ser adoptado por decisioacuten maioritaria dos Delegados de Prevencioacuten cando non resulte posible reunir coa urxencia requirida ao oacutergano de representacioacuten do persoal
4 Os traballadores ou os seus representantes non poderaacuten sufrir prexuiacutezo alguacuten derivado da adopcioacuten das medidas a que se refiren os apartados anteriores a menos que obrasen de mala fe ou cometesen neglixencia grave
Artigo 22 Vixilaacutencia da sauacutede
1 O empresario garantiralles aos traballadores ao seu servicio a vixilancia perioacutedica do seu estado de sauacutede en funcioacuten dos riscos inherentes ao traballo
Esta vixilancia soacute se poderaacute levar a cabo cando o traballador preste o seu consentimento Deste caraacutecter voluntario soacute se exceptuaraacuten previo informe dos representantes dos traballadores os supostos nos que a realizacioacuten dos recontildeecementos sexa imprescindible para avaliar os efectos das condicioacutens de traballo sobre a sauacutede dos traballadores ou para verificar se o estado de sauacutede do traballador pode constituiacuter un perigo para este para os demais traballadores ou para outras persoas relacionadas coa empresa ou cando asiacute estea establecido nunha disposicioacuten legal en relacioacuten coa proteccioacuten de riscos especiacuteficos e actividades de especial perigosidade
En todo caso deberase optar pola realizacioacuten daqueles recontildeecementos ou probas que causen as menores molestias ao traballador e que sexan proporcionais ao risco
2 As medidas de vixilancia e control da sauacutede dos traballadores levaranse a cabo respectando sempre o dereito aacute intimidade e aacute dignidade da persoa do traballador e aacute confidencialidade de toda a informacioacuten relacionada co seu estado de sauacutede
3 Os resultados da vixilancia a que se refire o apartado anterior seraacuten comunicados aos traballadores afectados
4 Os datos relativos aacute vixilancia da sauacutede dos traballadores non poderaacuten ser empregados con fins discriminatorios nin en prexuiacutezo do traballador
O acceso aacute informacioacuten meacutedica de caraacutecter persoal limitarase ao persoal meacutedico e aacutes autoridades sanitarias que leven a cabo a vixilancia da sauacutede dos traballadores sen que se poida facilitar ao empresario ou a outras persoas sen consentimento expreso do traballador
Malia o anterior o empresario e as persoas ou oacuterganos con responsabilidades en materia de prevencioacuten seraacuten informados das conclusioacutens que se deriven dos recontildeecementos efectuados en relacioacuten coa aptitude do traballador para o desempeno do posto de traballo ou coa necesidade de introducir ou
23
mellorar as medidas de proteccioacuten e prevencioacuten a fin de que poidan desenvolver correctamente as suacuteas funcioacutens en materia preventiva
5 Nos supostos en que a natureza dos riscos inherentes ao traballo o faga necesario o dereito dos traballadores aacute vixilancia perioacutedica do seu estado de sauacutede deberaacute ser alongado maacuteis alaacute do remate da relacioacuten laboral nos termos que regulamentariamente se determinen
6 As medidas de vixilancia e control da sauacutede dos traballadores levaranse a cabo por persoal sanitario con competencia teacutecnica formacioacuten e capacidade acreditada
Artigo 23 Documentacioacuten
1 O empresario deberaacute elaborar e conservar aacute disposicioacuten da autoridade laboral a seguinte documentacioacuten relativa aacutes obrigas establecidas nos artigos anteriores
13
a) Plano de prevencioacuten de riscos laborais conforme ao previsto no apartado 1 do artigo 16 desta Lei
b) Avaliacioacuten dos riscos para a seguridade e a sauacutede no traballo incluiacutedo o resultado dos controis perioacutedicos das condicioacutens de traballo e da actividade dos traballadores de acordo co disposto no paraacutegrafo a) do apartado 2 do artigo 16 desta Lei
c) Planificacioacuten da actividade preventiva incluiacutedas as medidas de proteccioacuten e de prevencioacuten a adoptar e no seu caso material de proteccioacuten que deba utilizarse de conformidade co paraacutegrafo b) do apartado 2 do artigo 16 desta Lei
d) Praacutectica dos controis do estado de sauacutede dos traballadores previstos no artigo 22 desta Lei e conclusioacutens obtidas deses nos termos recollidos no derradeiro paraacutegrafo do apartado 4 do devandito artigo
e) Relacioacuten de accidentes de traballo e enfermidades profesionais que causaran ao traballador unha incapacidade laboral superior a un diacutea de traballo Nestes casos o empresario realizaraacute ademais a notificacioacuten a que se refire o apartado 3 deste artigo
2 No momento de cesamento da suacutea actividade as empresas deberaacuten achegar aacute autoridade laboral a documentacioacuten sinalada no apartado anterior
3 O empresario estaraacute na obriga de notificar por escrito aacute autoridade laboral os danos para a sauacutede dos traballadores ao seu servicio que se produciran por mor do desenvolvemento do seu traballo conforme ao procedemento que se determine regulamentariamente
4 A documentacioacuten a que fai referencia este artigo deberaacute tameacuten ser posta a disposicioacuten das autoridades sanitarias co fin de que estas poidan cumprir co disposto no artigo 10 desta Lei e no artigo 21 da Lei 141986 do 25 de abril Xeral de Sanidade
Artigo 24 Coordinacioacuten de actividades empresariais
1 Cando nun mesmo centro de traballo desenvolvan actividades traballadores de duacuteas ou maacuteis
24
empresas estas deberaacuten cooperar na aplicacioacuten da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais Para tal fin estableceraacuten os medios de coordinacioacuten que sexan necesarios en canto aacute proteccioacuten e prevencioacuten de riscos laborais e a informacioacuten sobre estes aos seus respectivos traballadores nos termos previstos no apartado 1 do artigo 18 desta Lei
2 O empresario titular do centro de traballo adoptaraacute as medidas necesarias para que aqueloutros empresarios que desenvolvan actividades no seu centro de traballo reciban a informacioacuten e as instruccioacutens axeitadas en relacioacuten cos riscos existentes no centro de traballo e coas medidas de proteccioacuten e prevencioacuten correspondentes asiacute como sobre as medidas de emerxencia a aplicar para o seu traslado aos seus respectivos traballadores
3 As empresas que contraten ou subcontraten con outras a realizacioacuten de obras ou servicios correspondentes aacute propia actividade daquelas e que se desenvolvan nos seus propios centros de traballo deberaacuten vixiar o cumprimento polos devanditos contratistas e subcontratistas da normativa de prevencioacuten de riscos laborais
4 As obrigas consignadas no derradeiro paraacutegrafo do apartado 1 do artigo 41 desta Lei seraacuten tameacuten de aplicacioacuten respecto das operacioacutens contratadas nos supostos en que os traballadores da empresa contratista ou subcontratista non presten servicios nos centros de traballo da empresa principal sempre que tales traballadores deban operar con maquinaria equipos productos materias primas ou utensilios proporcionados pola empresa principal
5 Os deberes de cooperacioacuten e de informacioacuten e instruccioacuten recollidos nos apartados 1 e 2 aplicaranse respecto dos traballadores autoacutenomos que desenvolvan actividades nos devanditos centros de traballo
6 As obrigas previstas neste artigo seraacuten desenvoltas regulamentariamente
Artigo 25 Proteccioacuten de traballadores especialmente sensibles a determinados riscos
1 O empresario garantiraacute de maneira especiacutefica a proteccioacuten dos traballadores que polas suacuteas propias caracteriacutesticas persoais ou estado bioloacutexico contildeecido incluiacutedos aqueles que tentildean recontildeecida a situacioacuten de discapacidade fiacutesica psiacutequica ou sensorial sexan especialmente sensibles aos riscos derivados do traballo Para tal fin deberaacute ter en conta os ditos aspectos nas avaliacioacutens dos riscos e en funcioacuten destas adoptaraacute as medidas preventivas e de proteccioacuten necesarias
Os traballadores non seraacuten empregados naqueles postos de traballo nos que a causa das suacuteas caracteriacutesticas persoais estado bioloacutexico ou pola suacutea discapacidade fiacutesica psiacutequica ou sensorial debidamente recontildeecida poidan eles os demais traballadores ou outras persoas relacionadas coa empresa pontildeerse en situacioacuten de perigo ou en xeral cando estean manifestamente en estados ou situacioacutens transitorias que non respondan aacutes esixencias psicofiacutesicas dos respectivos postos de traballo
2 Igualmente o empresario deberaacute ter en conta nas avaliacioacutens os factores de risco que poidan incidir na funcioacuten de procreacioacuten dos traballadores en particular pola exposicioacuten a axentes fiacutesicos quiacutemicos e bioloacutexicos que poidan exercer efectos mutaxeacutenicos ou de toxicidade para a procreacioacuten tanto nos aspectos da fertilidade como do desenvolvemento da descendencia co fin de adoptar as medidas
25
preventivas necesarias
Artigo 26 Proteccioacuten da maternidade
1 A avaliacioacuten dos riscos a que se refire o artigo 16 desta Lei deberaacute abranguer a determinacioacuten da natureza o grao e a duracioacuten da exposicioacuten das traballadoras en situacioacuten de embarazo ou parto recente a axentes procedementos ou condicioacutens de traballo que poidan influiacuter negativamente na sauacutede das traballadoras ou do feto en calquera actividade susceptible de presentar un risco especiacutefico Se os resultados da avaliacioacuten revelasen un risco para a seguridade e a sauacutede ou unha posible repercusioacuten sobre o embarazo ou a lactacioacuten das devanditas traballadoras o empresario adoptaraacute as medidas necesarias para evitar a exposicioacuten ao dito risco a traveacutes dunha adaptacioacuten das condicioacutens ou do tempo de traballo da traballadora afectada As devanditas medidas incluiraacuten cando resulte necesario a non realizacioacuten de traballo nocturno ou de traballo a quendas
2 Cando a adaptacioacuten das condicioacutens ou do tempo de traballo non resultase posible ou a pesar de tal adaptacioacuten as condicioacutens dun posto de traballo puidesen influiacuter negativamente na sauacutede da traballadora embarazada ou do feto e asiacute o certifiquen os Servicios Meacutedicos do Instituto Nacional da Seguridade Social ou das Mutuas co informe do meacutedico do Servicio Nacional da Sauacutede que asista facultativamente aacute traballadora esta deberaacute desempentildear un posto de traballo ou funcioacuten diferente e compatible co seu estado O empresario deberaacute determinar previa consulta cos representantes dos traballadores a relacioacuten dos postos de traballo exentos de riscos para estes efectos
O cambio de posto ou funcioacuten levarase a cabo de conformidade coas regras e criterios que se apliquen nos supostos de mobilidade funcional e teraacute efectos ata o momento en que o estado de sauacutede da traballadora permita a suacutea reincorporacioacuten ao anterior posto
No suposto de que aiacutenda aplicando as regras sinaladas no paraacutegrafo anterior non existise posto de traballo ou funcioacuten compatible a traballadora poderaacute ser destinada a un posto non correspondente ao seu grupo ou a categoriacutea equivalente aiacutenda que conservaraacute o dereito ao conxunto de retribucioacutens do seu posto de orixe
3 Se o antedito cambio de posto non resultara teacutecnica ou obxectivamente posible ou no poida razoablemente exixirse por motivos xustificados poderaacute declararse o paso da traballadora afectada aacute situacioacuten de suspensioacuten do contrato por risco durante o embarazo contemplada no artigo 451 d) do Estatuto dos Traballadores durante o periacuteodo necesario para a proteccioacuten da suacutea seguridade ou da suacutea sauacutede e mentres persista a imposibilidade de reincorporarse ao seu posto anterior ou a outro posto compatible co seu estado
4 O disposto nos nuacutemeros 1 e 2 deste artigo seraacute tameacuten de aplicacioacuten durante o periacuteodo de lactacioacuten se as condicioacutens de traballo puidesen influiacuter negativamente na sauacutede da muller ou do fillo e asiacute o certificase o meacutedico que no reacutexime de Seguridade Social aplicable asista facultativamente aacute traballadora
5 As traballadoras embarazadas teraacuten dereito a ausentarse do traballo con dereito a remuneracioacuten para a realizacioacuten de exames prenatais e teacutecnicas de preparacioacuten ao parto previo aviso ao empresario e xustificacioacuten da necesidade da suacutea realizacioacuten dentro da xeira
26
La evaluacioacuten de los riesgos a que se refiere el artiacuteculo 16 de la presente Ley deberaacute comprender la determinacioacuten de la naturaleza el grado y la duracioacuten de la exposicioacuten de las trabajadoras en situacioacuten de embarazo o parto reciente a agentes procedimientos o condiciones de trabajo que puedan influir negativamente en la salud de las trabajadoras o del feto en cualquier actividad susceptible de presentar un riesgo especiacutefico Si los resultados de la evaluacioacuten revelasen un riesgo para la seguridad y la salud o una posible repercusioacuten sobre el embarazo o la lactancia de las citadas trabajadoras el empresario adoptaraacute las medidas necesarias para evitar la exposicioacuten a dicho riesgo a traveacutes de una adaptacioacuten de las condiciones o del tiempo de trabajo de la trabajadora afectada
Dichas medidas incluiraacuten cuando resulte necesario la no realizacioacuten de trabajo nocturno o de trabajo a turnosSustituido por Ley Orgaacutenica 32007 por
2 Cuando la adaptacioacuten de las condiciones o del tiempo de trabajo no resultase posible o a pesar de tal adaptacioacuten las condiciones de un puesto de trabajo pudieran influir negativamente en la salud de la trabajadora embarazada o del feto y asiacute lo certifiquen los Servicios Meacutedicos del Instituto Nacional de la Seguridad Social o de las Mutuas en funcioacuten de la Entidad con la que la empresa tenga concertada la cobertura de los riesgos profesionales con el informe del meacutedico del Servicio Nacional de Salud que asista facultativamente a la trabajadora eacutesta deberaacute desempentildear un puesto de trabajo o funcioacuten diferente y compatible con su estado El empresario deberaacute determinar previa consulta con los representantes de los trabajadores la relacioacuten de los puestos de trabajo exentos de riesgos a estos efectos
El cambio de puesto o funcioacuten se llevaraacute a cabo de conformidad con las reglas y criterios que se apliquen en los supuestos de movilidad funcional y tendraacute efectos hasta el momento en que el estado de salud de la trabajadora permita su reincorporacioacuten al anterior puesto
En el supuesto de que aun aplicando las reglas sentildealadas en el paacuterrafo anterior no existiese puesto de trabajo o funcioacuten compatible la trabajadora podraacute ser destinada a un puesto no correspondiente a su grupo o categoriacutea equivalente si bien conservaraacute el derecho al conjunto de retribuciones de su puesto de origen
Si dicho cambio de puesto no resultara teacutecnica u objetivamente posible o no pueda razonablemente exigirse por motivos justificados podraacute declararse el paso de la trabajadora afectada a la situacioacuten de suspensioacuten del contrato por riesgo durante el embarazo contemplada en el artiacuteculo 451d) del Estatuto de los Trabajadores durante el periacuteodo necesario para la proteccioacuten de su seguridad o de su salud y mientras persista la imposibilidad de reincorporarse a su puesto anterior o a otro puesto compatible con su estadoSustituido por Ley Orgaacutenica 32007 por
Lo dispuesto en los nuacutemeros 1 y 2 de este artiacuteculo seraacute tambieacuten de aplicacioacuten durante el periacuteodo de lactancia natural si las condiciones de trabajo pudieran influir negativamente en la salud de la mujer o del hijo y asiacute lo certifiquen los Servicios Meacutedicos del Instituto Nacional de la Seguridad Social o de las Mutuas en funcioacuten de la Entidad con la que la empresa tenga concertada la cobertura de los riesgos profesionales con el informe del meacutedico del Servicio Nacional de Salud que asista facultativamente a la trabajadora o a su
27
hijo Podraacute asimismo declararse el pase de la trabajadora afectada a la situacioacuten de suspensioacuten del contrato por riesgo durante la lactancia natural de hijos menores de nueve meses contemplada en el artiacuteculo 451d) del Estatuto de Ios Trabajadores si se dan las circunstancias previstas en el nuacutemero 3 de este artiacuteculo
Las trabajadoras embarazadas tendraacuten derecho a ausentarse del trabajo con derecho a remuneracioacuten para la realizacioacuten de exaacutemenes prenatales y teacutecnicas de preparacioacuten al parto previo aviso al empresario y justificacioacuten de la necesidad de su realizacioacuten dentro de la jornada de trabajo
Artigo 27 Proteccioacuten dos menores
1 Antes da incorporacioacuten ao traballo de mozos menores de dezaoito anos e previamente a calquera modificacioacuten importante das suacuteas condicioacutens de traballo o empresario deberaacute efectuar unha avaliacioacuten dos postos de traballo a desempentildear por estes a fin de determinar a natureza o grao e a duracioacuten da suacutea exposicioacuten en calquera actividade susceptible de presentar un risco especiacutefico ao respecto a axentes procesos ou condicioacutens de traballo que poidan pontildeer en perigo a seguridade ou a sauacutede destes traballadores
Para tal fin a avaliacioacuten teraacute especialmente en conta os riscos especiacuteficos para a seguridade a sauacutede e o desenvolvemento dos mozos derivados da suacutea falta de experiencia da suacutea inmadurez para avaliar os riscos existentes ou potenciais e do seu desenvolvemento aiacutenda incompleto
En todo caso o empresario informaraacute aos devanditos mozos e aos seus pais ou titores que intervintildeesen na contratacioacuten conforme ao disposto na letra b) do artigo 7 do texto refundido da Lei do Estatuto dos Traballadores aprobado polo Real Decreto lexislativo 11995 do 24 de marzo dos posibles riscos e de todas as medidas adoptadas para a proteccioacuten da suacutea seguridade e sauacutede
2 Tendo en conta os factores anteriormente sinalados o Goberno estableceraacute as limitacioacutens aacute contratacioacuten dos mozos menores de dezaoito anos en traballos que presenten riscos especiacuteficos
Artigo 28 Relacioacutens de traballo temporais de duracioacuten determinada e en empresas de traballo temporal
1 Os traballadores con relacioacutens de traballo temporais ou de duracioacuten determinada asiacute como os contratados por empresas de traballo temporal deberaacuten beneficiarse do mesmo nivel de proteccioacuten en materia de seguridade e sauacutede que os restantes traballadores da empresa na que prestan os seus servicios
A existencia dunha relacioacuten de traballo das sinaladas no paraacutegrafo anterior non xustificaraacute de ninguacuten xeito unha diferencia de trato polo que respecta aacutes condicioacutens de traballo no relativo a calquera dos aspectos da proteccioacuten da seguridade e a sauacutede dos traballadores
Esta Lei e as suacuteas disposicioacutens de desenvolvemento aplicaranse plenamente aacutes relacioacutens de traballo sinaladas nos paraacutegrafos anteriores
2 O empresario adoptaraacute as medidas necesarias para garantir que con caraacutecter previo ao inicio da suacutea actividade os traballadores a que se refire o apartado anterior reciban informacioacuten acerca dos riscos aos que estean expostos en particular no relativo aacute necesidade de cualificacioacutens ou aptitudes profesionais determinadas a esixencia de controis meacutedicos especiais ou a existencia de riscos especiacuteficos do posto de
28
traballo a cubrir asiacute como sobre as medidas de proteccioacuten e prevencioacuten fronte a estes
Os devanditos traballadores recibiraacuten en todo caso unha formacioacuten suficiente e axeitada aacutes caracteriacutesticas do posto de traballo a cubrir tendo en conta a suacutea cualificacioacuten e experiencia profesional e os riscos aos que estean expostos
3 Os traballadores a que se refire este artigo teraacuten dereito a unha vixilancia perioacutedica do seu estado de sauacutede nos termos establecidos no artigo 22 desta Lei e nas suacuteas normas de desenvolvemento
4 O empresario deberaacute informar aos traballadores designados para ocuparse das actividades de proteccioacuten e prevencioacuten ou se eacute o caso o servicio de prevencioacuten previsto no artigo 31 desta Lei da incorporacioacuten dos traballadores a que se refire este artigo na medida necesaria para que poidan desenvolver de xeito axeitado aacutes suacuteas funcioacutens respecto de todos os traballadores da empresa
5 Nas relacioacutens de traballo a traveacutes de empresas de traballo temporal a empresa usuaria seraacute responsable das condicioacutens de execucioacuten do traballo en todo o relacionado coa proteccioacuten da seguridade e a sauacutede dos traballadores Corresponderaacute ademais aacute empresa usuaria o cumprimento das obrigas en materia de informacioacuten previstas nos apartados 2 e 4 deste artigo
A empresa de traballo temporal seraacute responsable do cumprimento das obrigas en materia de formacioacuten e vixilancia da sauacutede que se establecen nos apartados 2 e 3 deste artigo Para tal fin e sen prexuiacutezo do disposto no paraacutegrafo anterior a empresa usuaria deberaacute informar aacute empresa de traballo temporal e esta aos traballadores afectados antes da adscricioacuten destes acerca das caracteriacutesticas propias dos postos de traballo a desempentildear e das cualificacioacutens requiridas
A empresa usuaria deberaacute informar aos representantes dos traballadores nesta da adscricioacuten dos traballadores postos a disposicioacuten pola empresa de traballo temporal Os ditos traballadores poderanse dirixir a estes representantes no exercicio dos dereitos recontildeecidos nesta Lei
Artigo 29 Obrigas dos traballadores en materia de prevencioacuten de riscos
1 Corresponde a cada traballador velar segundo as suacuteas posibilidades e mediante o cumprimento das medidas de prevencioacuten que en cada caso sexan adoptadas pola suacutea propia seguridade e sauacutede no traballo e pola daqueloutras persoas aacutes que poida afectar a suacutea actividade profesional a causa dos seus actos e omisioacutens no traballo de conformidade coa suacutea formacioacuten e as instruccioacutens do empresario
2 Os traballadores de acordo coa suacutea formacioacuten e seguindo as instruccioacutens do empresario deberaacuten en particular
1ordm Empregar de forma axeitada de acordo coa suacutea natureza e os riscos previsibles as maacutequinas aparellos ferramentas substancias perigosas equipos de transporte e en xeral calquera outros medios cos que desenvolvan a suacutea actividade
2ordm Empregar correctamente os medios e equipos de proteccioacuten facilitados polo empresario de acordo coas instruccioacutens recibidas deste
3ordm Non pontildeer foacutera de funcionamento e empregar correctamente os dispositivos de seguridade existentes ou que se instalen nos medios relacionados coa suacutea actividade ou nos lugares de traballo en que esta tentildea lugar
29
4ordm Informar de inmediato ao seu superior xeraacuterquico directo e aos traballadores designados para realizaren actividades de proteccioacuten e de prevencioacuten ou se eacute o caso ao servicio de prevencioacuten acerca de calquera situacioacuten que ao seu xuiacutezo entrantildee por motivos razoables un risco para a seguridade e a sauacutede dos traballadores
5ordm Contribuiacuter ao cumprimento das obrigas establecidas pola autoridade competente co fin de protexer a seguridade e a sauacutede dos traballadores no traballo
6ordm Cooperar co empresario para que este poida garantir unhas condicioacutens de traballo que sexan seguras e non entrantildeen riscos para a seguridade e a sauacutede dos traballadores
3 O cumprimento polos traballadores das obrigas en materia de prevencioacuten de riscos a que se refiren os apartados anteriores teraacute a consideracioacuten de incumprimento laboral para os efectos previstos no artigo 581 do Estatuto dos Traballadores ou de falta se eacute o caso conforme ao establecido na correspondente normativa sobre reacutexime disciplinario dos funcionarios puacuteblicos ou do persoal estatutario ao servicio das Administracioacutens puacuteblicas O disposto neste apartado seraacute igualmente aplicable aos socios das cooperativas en que a suacutea actividade consista na prestacioacuten do seu traballo coas precisioacutens que se establezan nos seus Regulamentos de Reacutexime Interno
CAPIacuteTULO IV
Servicios de prevencioacuten
Artigo 30 Proteccioacuten e prevencioacuten de riscos profesionais
1 En cumprimento do deber de prevencioacuten de riscos profesionais o empresario designaraacute un ou varios traballadores para ocupaacuterense da devandita actividade constituiraacute un servicio de prevencioacuten ou concertaraacute o dito servicio cunha entidade especializada allea aacute empresa
2 Os traballadores designados deberaacuten ter a capacidade necesaria dispor do tempo e dos medios precisos e ser suficientes en nuacutemero tendo en conta o tamantildeo da empresa asiacute como os riscos a que estaacuten expostos os traballadores e a suacutea distribucioacuten nesta co alcance que se determine nas disposicioacutens a que se refire a letra e) do apartado 1 do artigo 6 desta Lei
Os traballadores a que se refire o paraacutegrafo anterior colaboraraacuten entre si e se eacute o caso cos servicios de prevencioacuten
3 Para a realizacioacuten da actividade de prevencioacuten o empresario deberaacute facilitar aos traballadores designados o acceso aacute informacioacuten e documentacioacuten a que se refiren os artigos 18 e 23 desta Lei
4 Os traballadores designados non poderaacuten sufrir ninguacuten prexuiacutezo derivado das suacuteas actividades de proteccioacuten e prevencioacuten dos riscos profesionais na empresa En exercicio desta funcioacuten os devanditos traballadores gozaraacuten en particular das garantiacuteas que para os representantes dos traballadores establecen as letras a) b) e c) do artigo 68 e o apartado 4 do artigo 56 do texto refundido da Lei do Estatuto dos Traballadores
Esta garantiacutea acadaraacute tameacuten aos traballadores integrantes do servicio de prevencioacuten cando a
30
empresa decida constituiacutelo de acordo co disposto no artigo seguinte
Os traballadores a que se refiren os paraacutegrafos anteriores deberaacuten gardar sixilo profesional sobre a informacioacuten relativa aacute empresa aacute que tiveran acceso como consecuencia do desempentildeo das suacuteas funcioacutens
5 Nas empresas de menos de seis traballadores o empresario poderaacute asumir persoalmente as funcioacutens sinaladas no apartado 1 sempre que desenvolva de forma cotiaacute a suacutea actividade no centro de traballo e tentildea a capacidade necesaria en funcioacuten dos riscos a que estean expostos os traballadores e a perigosidade das actividades co alcance que se determine nas disposicioacutens a que se refire a letra e) do apartado 1 do artigo 6 desta Lei
6 O empresario que non concertase o Servicio de prevencioacuten cunha entidade especializada allea aacute empresa deberaacute someter o seu sistema de prevencioacuten ao control dunha auditoriacutea ou avaliacioacuten externa nos termos que regulamentariamente se determinen
Artigo 31 Servicios de prevencioacuten
1 Se a designacioacuten dun ou varios traballadores fose insuficiente para a realizacioacuten das actividades de prevencioacuten en funcioacuten do tamantildeo da empresa dos riscos a que estean expostos os traballadores ou da perigosidade das actividades desenvolvidas co alcance que se estableza nas disposicioacutens a que se refire a letra e) do apartado 1 do artigo 6 desta Lei o empresario deberaacute recorrer a un ou varios servicios de prevencioacuten propios ou alleos aacute empresa que colaboraraacuten cando sexa necesario
Para o establecemento destes servicios nas Administracioacutens puacuteblicas terase en conta a suacutea estructura organizativa e a existencia se eacute o caso de aacutembitos sectoriais e descentralizados
2 Entenderase como servicio de prevencioacuten o conxunto de medios humanos e materiais necesarios para realizar as actividades preventivas a fin de garantir a axeitada proteccioacuten da seguridade e a sauacutede dos traballadores asesorando e asistindo para isto ao empresario aos traballadores e aos seus representantes e aos oacuterganos de representacioacuten especializados Para o exercicio das suacuteas funcioacutens o empresario deberaacute facilitar ao devandito servicio o acceso aacute informacioacuten e documentacioacuten a que se refire o apartado 3 do artigo anterior
3 Os servicios de prevencioacuten deberaacuten estar en condicioacutens de proporcionar aacute empresa o asesoramento e apoio que precise en funcioacuten dos tipos de risco nela existentes e no referente a
Texto reemplazado por la Ley 542003
a) O desentildeo implantacioacuten e aplicacioacuten dun plano de prevencioacuten de riscos laborais que permita a integracioacuten da prevencioacuten na empresa
b) A avaliacioacuten dos factores de risco que poidan afectar aacute seguridade e a sauacutede dos traballadores nos termos previstos no artigo 16 desta Lei
Texto reemplazado por la Ley 542003c) A planificacioacuten da actividade preventiva e a determinacioacuten das prioridades na adopcioacuten das
medidas preventivas e a vixilaacutencia da suacutea eficacia
31
d) A informacioacuten e formacioacuten dos traballadores
e) A prestacioacuten dos primeiros auxilios e planos de emerxencia f) A vixilancia da sauacutede dos traballadores en relacioacuten cos riscos derivados do traballo
4 O servicio de prevencioacuten teraacute caraacutecter interdisciplinario tendo os seus medios que ser apropiados para cumprir as suacuteas funcioacutens Para isto a formacioacuten especialidade capacitacioacuten dedicacioacuten e nuacutemero de compontildeentes destes servicios asiacute como os seus recursos teacutecnicos deberaacuten ser suficientes e axeitados aacutes actividades preventivas a desenvolver en funcioacuten das seguintes circunstancias
a) Tamantildeo da empresa
b) Tipos de risco aos que se poidan atopar expostos os traballadores
c) Distribucioacuten de riscos na empresa
5 Para poder actuar como servicios de prevencioacuten as entidades especializadas deberaacuten ser obxecto de acreditacioacuten pola Administracioacuten laboral mediante a comprobacioacuten de que reuacutenen os requisitos que se establezan regulamentariamente e previa aprobacioacuten da Administracioacuten sanitaria en canto aos aspectos de caraacutecter sanitario
Artigo 32 Actuacioacuten preventiva das Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais
As Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social poderaacuten desenvolver para as empresas a elas asociadas as funcioacutens correspondentes aos servicios de prevencioacuten con suxeicioacuten ao disposto no apartado 5 do artigo 31
Os representantes dos empresarios e dos traballadores teraacuten dereito a participar no control e seguimento da xestioacuten desenvolvida polas Mutuas de Accidentes da Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social nas funcioacutens a que se refire o paraacutegrafo anterior conforme ao previsto no artigo 39 cinco da Lei 421994 do 30 de decembro de Medidas fiscais administrativas e de orde social
Texto Antildeadido por la Ley 542003
Artigo 32 bis Presencia dos recursos preventivos
1 A presencia no centro de traballo dos recursos preventivos calquera que sexa a modalidade de organizacioacuten de ditos recursos seraacute necesaria nos seguintes casos
a) Cando os riscos podan verse agravados ou modificados no desenvolvemento do proceso ou a actividade pola concorrencia de operacioacutens diversas que se desenvolven sucesiva o simultaneamente e que fagan preciso o control da correcta aplicacioacuten dos meacutetodos de traballo
b) Cando se realicen actividades ou procesos que regulamentariamente sexan considerados como perigosos ou con riscos especiais
c) Cando a necesidade de dita presencia sexa requirida pola Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social se as circunstancias do caso asiacute o esixiran debido aacutes condicioacutens de traballo detectadas
32
2 Consideacuteranse recursos preventivos aos que o empresario poderaacute asignar a presencia os seguintes
a) Un ou varios traballadores designados da empresa
b) Un ou varios membros do servicio de prevencioacuten propio da empresa
c) Un ou varios membros do ou dos servicios de prevencioacuten alleos concertados pola empresa Cando a presencia se realice por diferentes recursos preventivos estes deberaacuten colaborar entre si
3 Os recursos preventivos a que se refire o apartado anterior deberaacuten ter a capacidade suficiente dispontildeer dos medios necesarios e ser suficientes en nuacutemero para vixiar o cumprimento das actividades preventivas debendo permanecer no centro de traballo durante o tempo no que se mantentildea a situacioacuten que determine a suacutea presencia
4 No obstante o sinalado nos apartados anteriores o empresario poderaacute asignar a presencia de forma expresa a un ou varios traballadores da empresa que sen formar parte do servicio de prevencioacuten propio ni ser traballadores designados reuacutenan os contildeecementos a cualificacioacuten e a experiencia necesarios nas actividades ou procesos a que se refire o apartado 1 e conten coa formacioacuten preventiva correspondente como miacutenimo aacutes funciones do nivel baacutesico
Neste suposto tales traballadores manteraacuten a necesaria colaboracioacuten cos recursos preventivos do empresario
CAPIacuteTULO V
Consulta e participacioacuten dos traballadores
Artigo 33 Consulta dos traballadores
1 O empresario deberaacute consultar aos traballadores coa debida antelacioacuten a adopcioacuten das decisioacutens relativas a
a) A planificacioacuten e a organizacioacuten do traballo na empresa e a introduccioacuten de novas tecnoloxiacuteas en todo o relacionado coas consecuencias que estas puidesen ter para a seguridade e a sauacutede dos traballadores derivadas da escolla dos equipos a determinacioacuten e a adecuacioacuten das condicioacutens de traballo e o impacto dos factores ambientais no traballo
b) A organizacioacuten e desenvolvemento das actividades de proteccioacuten da sauacutede e prevencioacuten dos riscos profesionais na empresa incluiacuteda a designacioacuten dos traballadores encargados das devanditas actividades ou o recurso a un servicio de prevencioacuten externo
c) A designacioacuten dos traballadores encargados das medidas de emerxencia
d) Os procedementos de informacioacuten e documentacioacuten a que se refiren os artigos 18 apartado 1 e 23 apartado 1 desta Lei
e) O proxecto e a organizacioacuten da formacioacuten en materia preventiva
f) Calquera outra accioacuten que poida ter efectos substanciais sobre a seguridade e a sauacutede dos
33
traballadores
2 Nas empresas que conten con representantes dos traballadores as consultas a que se refire o apartado anterior levaranse a cabo cos ditos representantes
Artigo 34 Dereitos de participacioacuten e representacioacuten
1 Os traballadores tentildeen dereito a participar na empresa nas cuestioacutens relacionadas coa prevencioacuten de riscos no traballo
Nas empresas ou centros de traballo que conten con seis ou maacuteis traballadores a participacioacuten destes canalizarase a traveacutes dos seus representantes e da representacioacuten especializada que se regula neste capiacutetulo
2 Aos Comiteacutes de Empresa aos Delegados de Persoal e aos representantes sindicais corresponderalles nos termos que respectivamente lles recontildeecen o Estatuto dos Traballadores a Lei de Oacuterganos de Representacioacuten do Persoal ao Servicio das Administracioacutens Puacuteblicas e a Lei Orgaacutenica de Liberdade Sindical a defensa dos intereses dos traballadores en materia de prevencioacuten de riscos no traballo Para isto os representantes do persoal exerceraacuten as competencias que as devanditas normas establecen en materia de informacioacuten consulta e negociacioacuten vixilancia e control e exercicio de accioacutens perante as empresas e os oacuterganos e tribunais competentes
3 O dereito de participacioacuten que se regula neste capiacutetulo exercerase no aacutembito das Administracioacutens puacuteblicas coas adaptacioacutens que procedan en atencioacuten aacute diversidade das actividades que desenvolven e as diferentes condicioacutens en que estas se realizan a complexidade e dispersioacuten da suacutea estructura organizativa e as suacuteas peculiaridades en materia de representacioacuten colectiva nos termos previstos na Lei 71990 do 19 de xullo sobre negociacioacuten colectiva e participacioacuten na determinacioacuten das condicioacutens de traballo dos empregados puacuteblicos podendo establecer aacutembitos sectoriais e descentralizados en funcioacuten do nuacutemero de efectivos e centros
Para levar a cabo a indicada adaptacioacuten no aacutembito da Administracioacuten Xeral do Estado o Goberno teraacute en conta os seguintes criterios
a) De ninguacuten xeito a dita adaptacioacuten poderaacute afectar aacutes competencias facultades e garantiacuteas que se recontildeecen nesta Lei aos Delegados de Prevencioacuten e aos Comiteacutes de Seguridade e Sauacutede
b) Deberase establecer o aacutembito especiacutefico que resulte axeitado en cada caso para o exercicio da funcioacuten de participacioacuten en materia preventiva dentro da estructura organizativa da Administracioacuten Con caraacutecter xeral o devandito aacutembito seraacute o dos oacuterganos de representacioacuten do persoal ao servicio das Administracioacutens puacuteblicas aiacutenda que se poderaacuten establecer outros distintos en funcioacuten das caracteriacutesticas da actividade e frecuencia dos riscos a que poidan estar expostos os traballadores
c) Cando no indicado aacutembito existan diferentes oacuterganos de representacioacuten do persoal deberase garantir unha actuacioacuten coordinada de todos eles en materia de prevencioacuten e proteccioacuten da seguridade e a sauacutede no traballo posibilitando que a participacioacuten se realice de forma conxunta entre uns e outros no aacutembito especiacutefico establecido para o efecto
d) Con caraacutecter xeral constituirase un uacutenico Comiteacute de Seguridade e Sauacutede no aacutembito dos oacuterganos de representacioacuten previstos na Lei de Oacuterganos de Representacioacuten do Persoal ao Servicio das
34
Administracioacutens Puacuteblicas que estaraacute integrado polos Delegados de Prevencioacuten designados no dito aacutembito tanto para o persoal con relacioacuten de caraacutecter administrativo ou estatutario como para o persoal laboral e por representantes da Administracioacuten en nuacutemero non superior ao de Delegados Malia isto poderanse constituiacuter Comiteacutes de Seguridade e Sauacutede noutros aacutembitos cando as razoacutens da actividade e o tipo e frecuencia dos riscos asiacute o aconsellen
Artigo 35 Delegados de Prevencioacuten
1 Os Delegados de Prevencioacuten son os representantes dos traballadores con funcioacutens especiacuteficas en materia de prevencioacuten de riscos no traballo
2 Os Delegados de Prevencioacuten seraacuten designados por e entre os representantes do persoal no aacutembito dos oacuterganos de representacioacuten previstos nas normas a que se refire o artigo anterior de acordo coa seguinte escala
De 50 a 100 traballadores 2 Delegados de prevencioacutenDe 101 a 500 traballadores 3 Delegados de PrevencioacutenDe 501 a 1000 traballadores 4 Delegados de PrevencioacutenDe 1001 a 2000 traballadores 5 Delegados de PrevencioacutenDe 2001 a 3000 traballadores 6 Delegados de PrevencioacutenDe 3001 a 4000 traballadores 7 Delegados de PrevencioacutenDe 4001 en adiante 8 Delegados de Prevencioacuten
Nas empresas de ata trinta traballadores o Delegado de Prevencioacuten seraacute o Delegado de PersoalNas empresas de trinta e un a corenta e nove traballadores haberaacute un Delegado de Prevencioacuten que
seraacute elixido por e entre os Delegados de Persoal
3 Para os efectos de determinar o nuacutemero de Delegados de Prevencioacuten teranse en conta os seguintes criterios
a) Os traballadores vinculados por contratos de duracioacuten determinada superior a un ano computaranse como traballadores fixos do cadro de persoal
b) Os contratados por prazo de ata un ano computaranse segundo o nuacutemero de diacuteas traballados no periacuteodo dun ano anterior aacute designacioacuten Cada douscentos diacuteas traballados ou fraccioacuten computaranse como un traballador maacuteis
4 Malia o disposto neste artigo nos convenios colectivos poderanse establecer outros sistemas de designacioacuten dos Delegados de Prevencioacuten sempre que se garanta que a facultade de designacioacuten corresponde aos representantes do persoal ou aos propios traballadores
Asiacute mesmo na negociacioacuten colectiva ou mediante os acordos a que se refire o artigo 83 apartado 3 do Estatuto dos Traballadores poderase acordar que as competencias recontildeecidas nesta Lei aos Delegados de Prevencioacuten sexan exercidas por oacuterganos especiacuteficos creados no propio convenio ou nos acordos nomeados Os devanditos oacuterganos poderaacuten asumir nos termos e conforme aacutes modalidades que se acorde competencias xerais respecto do conxunto dos centros de traballo incluiacutedos no aacutembito de aplicacioacuten do convenio ou do acordo co fin de fomentar o mellor cumprimento nestes da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais
35
Igualmente no aacutembito das Administracioacutens puacuteblicas poderanse establecer nos termos sinalados na Lei 71990 do 19 de xullo sobre negociacioacuten colectiva e participacioacuten na determinacioacuten das condicioacutens de traballo dos empregados puacuteblicos outros sistemas de designacioacuten dos Delegados de Prevencioacuten e acordarse que as competencias que a dita Lei atribuacutee a estes poidan ser exercidas por oacuterganos especiacuteficos
Artigo 36 Competencias e facultades dos Delegados de Prevencioacuten
1 Son competencias dos Delegados de Prevencioacuten
a) Colaborar coa direccioacuten da empresa na mellora da accioacuten preventiva
b) Promover e fomentar a cooperacioacuten dos traballadores na execucioacuten da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais
c) Ser consultados polo empresario con caraacutecter previo aacute suacutea execucioacuten acerca das decisioacutens a que se refire o artigo 33 desta Lei
d) Exercer un labor de vixilancia e control sobre o cumprimento da normativa de prevencioacuten de riscos laborais
Nas empresas que de acordo co disposto no apartado 2 do artigo 38 desta Lei non conten con Comiteacute de Seguridade e Sauacutede por non acadaren o nuacutemero miacutenimo de traballadores establecido para tal efecto as competencias atribuiacutedas a aquel nesta Lei seraacuten exercidas polos Delegados de Prevencioacuten
2 No exercicio das competencias atribuiacutedas aos Delegados de Prevencioacuten estes estaraacuten facultados para
a) Acompantildear os teacutecnicos nas avaliacioacutens de caraacutecter preventivo do medio ambiente de traballo asiacute como nos termos previstos no artigo 40 desta Lei aos Inspectores de Traballo e Seguridade Social nas visitas e verificacioacutens que realicen nos centros de traballo para comprobar o cumprimento da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais podendo formular ante eles as observacioacutens que estimen oportunas
b) Ter acceso coas limitacioacutens previstas no apartado 4 do artigo 22 desta Lei aacute informacioacuten e documentacioacuten relativa aacutes condicioacutens de traballo que sexan necesarias para o exercicio das suacuteas funcioacutens e en particular aacute prevista nos artigos 18 e 23 desta Lei Cando a informacioacuten estea suxeita aacutes limitacioacutens devanditas soacute poderaacute ser subministrada de maneira que se garanta o respecto da confidencialidade
c) Ser informados polo empresario sobre os danos producidos na sauacutede dos traballadores unha vez que aquel tivese contildeecemento deles podendo presentarse aiacutenda foacutera da suacutea xeira no lugar dos feitos para contildeecer as circunstancias destes
d) Recibir do empresario as informacioacutens obtidas por este procedentes das persoas ou oacuterganos encargados das actividades de proteccioacuten e prevencioacuten na empresa asiacute como dos organismos competentes para a seguridade e a sauacutede dos traballadores sen prexuiacutezo do disposto no artigo 40 desta Lei en materia de colaboracioacuten coa Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
e) Realizar visitas aos lugares de traballo para exercer un labor de vixilancia e control do estado das condicioacutens de traballo podendo para tal fin acceder a calquera zona destes e comunicarse durante a xeira
36
cos traballadores de maneira que non se altere o normal desenvolvemento do proceso productivo
f) Solicitar do empresario a adopcioacuten de medidas de caraacutecter preventivo e para a mellora dos niveis de proteccioacuten da seguridade e a sauacutede dos traballadores podendo para tal fin efectuar propostas ao empresario asiacute como ao Comiteacute de Seguridade e Sauacutede para a suacutea discusioacuten neste
g) Propontildeer ao oacutergano de representacioacuten dos traballadores a adopcioacuten do acordo de paralizacioacuten de actividades a que se refire o apartado 3 do artigo 21
3 Os informes que deben emitir os Delegados de Prevencioacuten a teor do disposto na letra c) do apartado l deste artigo deberanse elaborar nun prazo de quince diacuteas ou no tempo imprescindible cando se trate de adoptar medidas dirixidas a previr riscos inminentes Transcorrido o prazo sen ter emitido o informe o empresario poderaacute pontildeer en praacutectica a suacutea decisioacuten
4 A decisioacuten negativa do empresario aacute adopcioacuten das medidas propostas polo Delegado de Prevencioacuten a teor do disposto na letra f) do apartado 2 deste artigo deberaacute ser motivada
Artigo 37 Garantiacuteas e sixilo profesional dos Delegados de Prevencioacuten
1 O previsto no artigo 68 do Estatuto dos Traballadores en materia de garantiacuteas aplicarase aos Delegados de Prevencioacuten na suacutea condicioacuten de representantes dos traballadores
O tempo empregado polos Delegados de Prevencioacuten para o desempentildeo das funcioacutens previstas nesta Lei considerarase como de exercicio de funcioacutens de representacioacuten para os efectos da utilizacioacuten do creacutedito de horas mensuais retribuiacutedas previsto na letra e) do devandito artigo 68 do Estatuto dos Traballadores
Malia o anterior considerarase en todo caso como tempo de traballo efectivo sen imputacioacuten ao dito creacutedito horario o correspondente aacutes xuntanzas do Comiteacute de Seguridade e Sauacutede e a calquera outras convocadas polo empresario en materia de prevencioacuten de riscos asiacute como o destinado aacutes visitas previstas nas letras a) e c) do nuacutemero 2 do artigo anterior
2 O empresario deberaacute proporcionarlles aos Delegados de Prevencioacuten os medios e a formacioacuten en materia preventiva que resulten necesarios para o exercicio das suacuteas funcioacutens
A formacioacuten teraa que facilitar o empresario polos seus propios medios ou mediante concerto con organismos ou entidades especializadas na materia e deberaacute adaptarse aacute evolucioacuten dos riscos e aacute aparicioacuten doutros novos repetiacutendose periodicamente se fose necesario
O tempo dedicado aacute formacioacuten considerarase como tempo de traballo para todos os efectos e o seu custo non poderaacute recaer de ninguacuten xeito sobre os Delegados de Prevencioacuten
3 Os Delegados de Prevencioacuten seralles de aplicacioacuten o disposto no apartado 2 do artigo 65 do Estatuto dos Traballadores en canto ao sixilo profesional debido respecto das informacioacutens a que tivesen acceso como consecuencia da suacutea actuacioacuten na empresa
4 O disposto neste artigo en materia de garantiacuteas e sixilo profesional dos Delegados de Prevencioacuten entenderase referido no caso das relacioacutens de caraacutecter administrativo ou estatutario do persoal ao servicio das Administracioacutens puacuteblicas aacute regulacioacuten contida nos artigos 10 paraacutegrafo segundo e 11 da Lei 91987 do 12 de xuntildeo de Oacuterganos de Representacioacuten Determinacioacuten das Condicioacutens de Traballo e Participacioacuten
37
do Persoal ao Servicio das Administracioacutens Puacuteblicas
Artigo 38 Comiteacute de Seguridade e Sauacutede
1 O Comiteacute de Seguridade e Sauacutede eacute o oacutergano paritario e colexiado de participacioacuten destinado aacute consulta regular e perioacutedica das actuacioacutens da empresa en materia de prevencioacuten de riscos
2 Constituirase un Comiteacute de Seguridade e Sauacutede en todas as empresas ou centros de traballo que conten con 50 ou maacuteis traballadores O Comiteacute estaraacute formado polos Delegados de Prevencioacuten dunha parte e polo empresario eou os seus representantes en nuacutemero igual ao de Delegados de Prevencioacuten da outra
Nas xuntanzas do Comiteacute de Seguridade e Sauacutede participaraacuten con voz pero sen voto os Delegados Sindicais e os responsables teacutecnicos da prevencioacuten na empresa que non estean incluiacutedos na composicioacuten aacute que se refire o paraacutegrafo anterior Nas mesmas condicioacutens poderaacuten participar traballadores da empresa que conten cunha especial cualificacioacuten ou informacioacuten respecto de concretas cuestioacutens que se debatan neste oacutergano e teacutecnicos en prevencioacuten alleos aacute empresa sempre que asiacute o solicite algunha das representacioacutens no Comiteacute
3 O Comiteacute de Seguridade e Sauacutede reunirase trimestralmente e sempre que o solicite algunha das representacioacutens deste O Comiteacute adoptaraacute as suacuteas propias normas de funcionamento
As empresas que conten con varios centros de traballo dotados de Comiteacute de Seguridade e Sauacutede poderaacuten acordar cos seus traballadores a creacioacuten dun Comiteacute Intercentros coas funcioacutens que o acordo lle atribuacutea
Artigo 39 Competencias e facultades do Comiteacute de Seguridade e Sauacutede
1 O Comiteacute de Seguridade e Sauacutede teraacute as seguintes competencias
Texto reemplazado por la Ley 542003
a) Participar na elaboracioacuten posta en praacutectica e avaliacioacuten dos planos e programas de prevencioacuten de riscos na empresa A tal efecto no seu seno se debateraacuten antes da suacutea posta en praacutectica e no referente a suacutea incidencia na prevencioacuten de riscos os proxectos en materia de planificacioacuten organizacioacuten do traballo e introduccioacuten de novas tecnoloxiacuteas organizacioacuten e desenvolvemento das actividades de proteccioacuten e prevencioacuten a que se refire o artigo 16 desta Lei e proxecto e organizacioacuten da formacioacuten en materia preventiva
b) Promover iniciativas sobre meacutetodos e procedementos para a efectiva prevencioacuten dos riscos propontildeendo aacute empresa a mellora das condicioacutens ou a correccioacuten das deficiencias existentes
2 No exercicio das suacuteas competencias o Comiteacute de Seguridade e Sauacutede estaraacute facultado para
a) Contildeecer directamente a situacioacuten relativa aacute prevencioacuten de riscos no centro de traballo realizando para tal efecto as visitas que estime oportunas
b) Contildeecer cantos documentos e informes relativos aacutes condicioacutens de traballo sexan necesarios para o cumprimento das suacuteas funcioacutens asiacute como os procedentes da actividade do servicio de prevencioacuten se eacute o
38
caso
c) Contildeecer e analizar os danos producidos na sauacutede ou na integridade fiacutesica dos traballadores co fin de avaliar as suacuteas causas e propontildeer as medidas preventivas oportunas
d) Contildeecer e informar a memoria e programacioacuten anual dos servicios de prevencioacuten
3 A fin de dar cumprimento ao disposto nesta Lei respecto da colaboracioacuten entre empresas nos supostos de desenvolvemento simultaacuteneo de actividades nun mesmo centro de traballo poderase acordar a realizacioacuten de reunioacutens conxuntas dos Comiteacutes de Seguridade e Sauacutede ou no seu defecto dos Delegados de Prevencioacuten e empresarios das empresas que carezan dos devanditos Comiteacutes ou outras medidas de actuacioacuten coordinada
Artigo 40 Colaboracioacuten coa Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
1 Os traballadores e mais os seus representantes poderaacuten recorrer aacute Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social se consideran que as medidas adoptadas e os medios empregados polo empresario non son suficientes para garantir a seguridade e a sauacutede no traballo
2 Nas visitas aos centros de traballo para a comprobacioacuten do cumprimento da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais o Inspector de Traballo e Seguridade Social comunicaraacute a suacutea presencia ao empresario ou ao seu representante ou aacute persoa inspeccionada ao Comiteacute de Seguridade e Sauacutede ao Delegado de Prevencioacuten ou na suacutea ausencia aos representantes legais dos traballadores a fin de que o poidan acompantildear durante o desenvolvemento da suacutea visita e formularlle as observacioacutens que estimen oportunas a menos que considere que as devanditas comunicacioacutens poidan prexudicar ao eacutexito das suacuteas funcioacutens
3 A Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social informaraacute aos Delegados de Prevencioacuten sobre os resultados das visitas a que fai referencia o apartado anterior e sobre as medidas adoptadas como consecuencia destas asiacute como ao empresario mediante dilixencia no Libro de Visitas da Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social que debe existir en cada centro de traballo
4 As organizacioacutens sindicais e empresariais maacuteis representativas seraacuten consultadas con caraacutecter previo aacute elaboracioacuten dos planos de actuacioacuten da Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social en materia de prevencioacuten de riscos no traballo en especial dos programas especiacuteficos para empresas de menos de seis traballadores e informadas do resultado dos devanditos planos
CAPIacuteTULO VI
Obrigas dos fabricantes importadores e subministradores
Artigo 41 Obrigas dos fabricantes importadores e subministradores
1 Os fabricantes importadores e subministradores de maquinaria equipos productos e utensilios de traballo estaacuten na obriga de asegurar que estes non constituacutean unha fonte de perigo para o traballador sempre que sexan instalados e empregados nas condicioacutens forma e para os fins recomendados por eles
Os fabricantes importadores e subministradores de productos e substancias quiacutemicas de utilizacioacuten no traballo estaacuten na obriga de envasar e etiquetar estes de forma que se permita a suacutea conservacioacuten e
39
manipulacioacuten en condicioacutens de seguridade e se identifique claramente o seu contido e os riscos para a seguridade ou a sauacutede dos traballadores que a suacutea almacenaxe ou utilizacioacuten comporten
Os suxeitos mencionados nos dous paraacutegrafos anteriores deberaacuten subministrar a informacioacuten que indique a forma correcta de emprego polos traballadores as medidas preventivas adicionais que se deban tomar e os riscos laborais que impliquen tanto o seu emprego normal como a suacutea manipulacioacuten ou emprego inadecuado
Os fabricantes importadores e subministradores de elementos para a proteccioacuten dos traballadores estaacuten na obriga de asegurar a efectividade destes sempre que sexan instalados e usados nas condicioacutens e da forma recomendada por eles Para tal efecto deberaacuten subministrar a informacioacuten que indique o tipo de risco ao que van dirixidos o nivel de proteccioacuten fronte a este e a forma correcta do seu emprego e mantemento
Os fabricantes importadores e subministradores deberaacuten proporcionar aos empresarios e estes solicitar daqueles a informacioacuten necesaria para que a utilizacioacuten e manipulacioacuten da maquinaria equipos productos materias primas e utensilios de traballo se produza sen riscos para a seguridade e a sauacutede dos traballadores asiacute como para que os empresarios poidan cumprir coas suacuteas obrigas de informacioacuten respecto dos traballadores
2 O empresario teraacute que garantir que as informacioacutens a que se refire o apartado anterior sexan facilitadas aos traballadores en termos que resulten comprensibles para estes
CAPIacuteTULO VII
Responsabilidades e sancioacutens
Artigo 42 Responsabilidades e a suacutea compatibilidade
1 O incumprimento polos empresarios das suacuteas obrigas en materia de prevencioacuten de riscos laborais daraacute lugar a responsabilidades administrativas asiacute como se eacute o caso a responsabilidades penais e aacutes civiacutes polos danos e perdas que se poidan derivar do devandito incumprimento
2 A empresa principal responderaacute solidariamente cos contratistas e subcontratistas a que se refire o apartado 3 do artigo 24 desta Lei do cumprimento durante o periacuteodo da contrata das obrigas impostas por esta Lei en relacioacuten cos traballadores que aqueles ocupen nos centros de traballo da empresa principal sempre que a infraccioacuten se producise no centro de traballo do devandito empresario principal
$ amp
3 As responsabilidades administrativas que se deriven do procedemento sancionador seraacuten compatibles coas indemnizacioacutens polos danos e perdas causados e de recargo de prestacioacutens econoacutemicas do sistema da Seguridade Social que poidan ser fixadas polo oacutergano competente de conformidade co previsto na normativa reguladora do devandito sistema
40
4 Nas relacioacutens de traballo mediante empresas de traballo temporal e sen prexuiacutecio das responsabilidades propias de estas a empresa usuaria seraacute responsable das condicioacutens de execucioacuten do traballo en todo o relacionado coa proteccioacuten da seguridade e sauacutede dos traballadores asiacute como o recargo de prestacioacutens do sistema de Seguridade Social que podan fixarse en caso de accidente de traballo ou enfermidade profesional que tentildea lugar no seu centro de traballo durante o tempo de vixencia do contrato de posta a disposicioacuten e traian a suacutea causa de falta de medidas de seguridade e hixiene
A correccioacuten de infraccioacutens en materia de prevencioacuten de riscos laborais no aacutembito das Administracioacutens Puacuteblicas se axustaraacute ao procedemento e normas de desenvolvemento do artigo 451 e concordantes da Lei 311995 de PRL
$ amp
5 A declaracioacuten de feitos probados que contentildea unha sentencia firme da orde xurisdiccional contencioso-administrativa relativa aacute existencia de infraccioacuten aacute normativa de prevencioacuten de riscos laborais vincularaacute aacute orde social da xurisdiccioacuten no que se refire ao recargo se eacute o caso da prestacioacuten econoacutemica do sistema da Seguridade Social
$ amp
Artigo 43 Requirimento da Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
1 Cando o Inspector de Traballo e Seguridade Social comprobase a existencia dunha infraccioacuten aacute normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais requiriraacute ao empresario para a emenda das deficiencias observadas agaacutes que pola gravidade e inminencia dos riscos procedese acordar a paralizacioacuten prevista no artigo 44 Todo isto sen prexuiacutezo da proposta de sancioacuten correspondente se eacute o caso
2 O requirimento formulado polo Inspector de Traballo e Seguridade Social farase saber por escrito ao empresario presuntamente responsable sinalando as anomaliacuteas ou deficiencias apreciadas con indicacioacuten do prazo para a suacutea emenda O devandito requirimento pontildeerase asiacute mesmo en contildeecemento dos Delegados de Prevencioacuten
Se se incumprise o requirimento formulado persistindo os feitos infractores o Inspector de Traballo e Seguridade Social de non o efectuar inicialmente redactaraacute a correspondente acta de infraccioacuten por tales feitos
3 Os requirimentos efectuados polos funcionarios puacuteblicos a que se refire o artigo 92 desta Lei en exercicio das suacuteas funcioacutens de apoio e colaboracioacuten coa Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social practicaranse cos requisitos e efectos establecidos no apartado anterior pudendo reflectirse no Libro de Visitas da Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social na forma que se determine regulamentariamente
Artigo 44 Paralizacioacuten de traballos
1 Cando o Inspector de Traballo e Seguridade Social comprobe que a inobservancia da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais implica ao seu xuiacutezo un risco grave e inminente para a seguridade e a sauacutede dos traballadores poderaacute ordenar a paralizacioacuten inmediata de tales traballos ou tarefas A devandita medida comunicarase aacute empresa responsable que a pontildeeraacute en contildeecemento inmediato dos traballadores
41
afectados do Comiteacute de Seguridade e Sauacutede do Delegado de Prevencioacuten ou na suacutea ausencia dos representantes do persoal A empresa responsable daraacute conta ao Inspector de Traballo e Seguridade social do cumprimento desta notificacioacuten
O Inspector de Traballo e Seguridade Social informaraacute da suacutea decisioacuten de forma inmediata aacute autoridade laboral A empresa sen prexuiacutezo do cumprimento inmediato de tal decisioacuten poderaa impugnar perante a autoridade laboral no prazo de tres diacuteas haacutebiles tendo que ser resolta tal impugnacioacuten no prazo maacuteximo de vintecatro horas Tal resolucioacuten seraacute executiva sen prexuiacutezo dos recursos que procedan
A paralizacioacuten dos traballos levantarase pola Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social que a decretase ou polo empresario tan axintildea como se emenden as causas que a motivaron debendo neste uacuteltimo caso comunicalo inmediatamente aacute Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
2 Os supostos de paralizacioacuten regulados neste artigo asiacute como os que se contemplen na normativa reguladora das actividades previstas no apartado 2 do artigo 7 desta Lei entenderanse en todo caso sen prexuiacutezo do pagamento do salario ou das indemnizacioacutens que procedan e das medidas que se poidan arbitrar para a suacutea garantiacutea
Artigo 45 Infraccioacutens administrativas
1 Son infraccioacutens laborais en materia de prevencioacuten de riscos laborais as accioacutens ou omisioacutens dos empresarios as das entidades que actuacuteen como servicios de prevencioacuten alleos aacutes empresas as auditoriacuteas e as formativas en dita materia e alleas aacutes empresas asiacute como as dos promotores e propietarios de obra e os traballadores por conta propia que incumpran as normas legais regulamentarias e claacuteusulas normativas dos convenios colectivos en materia de seguridade e sauacutede laboral suxeitas a responsabilidade conforme aacute presente Lei
$ amp
Malia o anterior no aacutembito das relacioacutens do persoal civil ao servicio das Administracioacutens puacuteblicas as infraccioacutens seraacuten obxecto de responsabilidades a traveacutes da imposicioacuten por resolucioacuten da autoridade competente da realizacioacuten das medidas correctoras dos correspondentes incumprimentos conforme ao procedemento que para o efecto se estableza
No aacutembito da Administracioacuten Xeral do Estado corresponderalle ao Goberno a regulacioacuten do devandito procedemento que se axustaraacute aos seguintes principios
a) O procedemento iniciarao o oacutergano competente da Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social por orde superior ben por propia iniciativa ou a peticioacuten dos representantes do persoal
b) Logo da suacutea actuacioacuten a Inspeccioacuten efectuaraacute un requirimento sobre as medidas a adoptar e prazo de execucioacuten destas que se enviaraacute aacute unidade administrativa inspeccionada para os efectos de formular alegacioacutens
c) No caso de discrepancia entre os Ministros competentes como consecuencia da aplicacioacuten deste procedemento enviaraacuten as actuacioacutens ao Consello de Ministros para a suacutea decisioacuten final
42
Artigo 46 Infraccioacutens leves
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000
Artigo 47 Infraccioacutens graves
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000
Artigo 48 Infraccioacutens moi graves
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000
Artigo 49 Sancioacutens
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000 que agora establece uns criterios de graduacioacuten das sancioacutens (Artigo 39) e a contiacutea das mesmas (Artigo 40)
Artigo 50 Reincidencia
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000
Artigo 51 Prescricioacuten das infraccioacutens
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000 estableceacutendose dita prescricioacuten no Artigo 4 da disposicioacuten
Artigo 52 Competencias sancionadoras
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000
Artigo 53 Suspensioacuten ou peche do centro de traballo
O Goberno ou se eacute o caso os oacuterganos de goberno das Comunidades Autoacutenomas con competencias na materia cando concorran circunstancias de excepcional gravidade nas infraccioacutens en materia de seguridade e sauacutede no traballo poderaacuten acordar a suspensioacuten das actividades laborais por un tempo determinado ou en caso extremo o peche do centro de traballo correspondente sen prexuiacutezo en todo caso do pagamento do salario ou das indemnizacioacutens que procedan e das medidas que se poidan arbitrar para a suacutea garantiacutea
Artigo 54 Limitacioacutens aacute facultade de contratar coa Administracioacuten
As limitacioacutens aacute facultade de contratar coa Administracioacuten pola comisioacuten de delictos ou por infraccioacutens administrativas moi graves en materia de seguridade e sauacutede no traballo rexeranse polo establecido na Lei 131995 do 18 de maio de contratos das Administracioacutens Puacuteblicas
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL PRIMEIRA
Definicioacutens para os efectos de Seguridade Social
43
Sen prexuiacutezo da utilizacioacuten das definicioacutens contidas nesta Lei no aacutembito da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais tanto a definicioacuten dos conceptos de accidente de traballo enfermidade profesional accidente non laboral e enfermidade comuacuten como o reacutexime xuriacutedico establecido para estas continxencias na normativa de Seguridade Social continuaraacuten a ser de aplicacioacuten nos termos e cos efectos previstos no devandito aacutembito normativo
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL SEGUNDA
Reordenacioacuten orgaacutenica
Queda extinguida a Organizacioacuten dos Servicios Meacutedicos de Empresa pasando as suacuteas funcioacutens a seren desempentildeadas pola Administracioacuten sanitaria competente nos termos desta Lei
Os recursos e funcioacutens que na actualidade tentildeen atribuiacutedos o Instituto Nacional de medicina e Seguridade do Traballo e a Escola Nacional de Medicina do Traballo adscriacutebense e seraacuten desenvolvidos polas unidades organismos ou entidades do Ministerio de Sanidade e Consumo conforme aacute suacutea organizacioacuten e distribucioacuten interna de competencias
O Instituto Nacional de Silicose manteraacute a suacutea condicioacuten de centro de referencia nacional de prevencioacuten teacutecnico-sanitaria das enfermidades profesionais que afecten ao sistema cardiorrespiratorio
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL TERCEIRA
Caraacutecter baacutesico
1 Esta Lei asiacute como as normas regulamentarias que dicte o Goberno en virtude do establecido no artigo 6 constituacuteen lexislacioacuten laboral dictada ao abeiro do artigo 14917ordf da Constitucioacuten
2 Respecto do persoal civil con relacioacuten de caraacutecter administrativo ou estatutario ao servicio das Administracioacutens puacuteblicas esta Lei seraacute de aplicacioacuten nos seguintes termos
a) Os artigos que a continuacioacuten se relacionan constituacuteen normas baacutesicas no sentido previsto no artigo 149118ordf da Constitucioacuten
23 apartados 1 e 2 agaacutes o paraacutegrafo segundo45 apartado 11214 apartados l 2 agaacutes a remisioacuten ao capiacutetulo IV 3 4 e 515161718 apartados l e 2 agaacutes remisioacuten ao capiacutetulo V19 apartados l e 2 agaacutes referencia aacute imparticioacuten por medios propios ou concertados2021222324 apartados 1 2 3 e 6
44
252628 apartados 1 paraacutegrafos primeiro e segundo 2 3 e 4 agaacutes no relativo aacutes empresas de traballo
temporal2930 apartados l 2 agaacutes a remisioacuten ao artigo 61 a) 3 e 4 agaacutes a remisioacuten ao texto refundido da Lei
do Estatuto dos Traballadores31 apartados l agaacutes remisioacuten ao artigo 61 a) 2 3 e 432 bis3334 apartados 1 paraacutegrafo primeiro 2 e 3 agaacutes paraacutegrafo segundo35 apartados l 2 paraacutegrafo primeiro 4 paraacutegrafo terceiro36 agaacutes as referencias ao Comiteacute de Seguridade e Sauacutede37 apartados 2 e 442 apartado l45 apartado 1 paraacutegrafo terceiroDisposicioacuten adicional cuarta Designacioacuten de Delegados de Prevencioacuten nos supostos especiaisDisposicioacuten transitoria apartado 3ordmTeraacuten este mesmo caraacutecter baacutesico no que corresponda as normas regulamentarias que dicte o
goberno en virtude do establecido no artigo 6 desta Lei
b) No aacutembito das Comunidades Autoacutenomas e as entidades locais as funcioacutens que a Lei atribuacutee aacutes autoridades laborais e aacute Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social poderaacuten ser atribuiacutedas a oacuterganos diferentes
c) Os restantes preceptos seraacuten de aplicacioacuten xeral en defecto de normativa especiacutefica dictada polas Administracioacutens puacuteblicas a excepcioacuten do que resulte inaplicable a estas pola suacutea natureza xuriacutedico-laboral
3 O artigo 54 constituacutee lexislacioacuten baacutesica de contratos administrativos dictada ao abeiro do artigo 149118ordf da Constitucioacuten
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL CUARTA
Designacioacuten de Delegados de Prevencioacuten en supostos especiais
Nos centros de traballo que carezan de representantes dos traballadores por non existir traballadores coa antiguumlidade suficiente para ser electores ou elixibles nas eleccioacutens para representantes do persoal os traballadores poderaacuten elixir por maioriacutea a un traballador que exerza as competencias de Delegado de Prevencioacuten quen teraacute as facultades garantiacuteas e obrigas de sixilo profesional de tales Delegados A actuacioacuten destes cesaraacute no momento en que se reuacutenan os requisitos de antiguumlidade necesarios para poder celebrar a eleccioacuten de representantes do persoal prorrogaacutendose polo tempo indispensable para a efectiva celebracioacuten da eleccioacuten
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL QUINTA
Fundacioacuten
Adscrita aacute Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo existiraacute unha fundacioacuten que teraacute como finalidade promover a mellora das condicioacutens de seguridade e sauacutede no traballo especialmente nas
45
pequenas empresas a traveacutes de accioacutens de informacioacuten asistencia teacutecnica formacioacuten e promocioacuten do cumprimento da normativa de prevencioacuten de riscos
Para o cumprimento dos seus fins dotarase aacute fundacioacuten dun patrimonio con cargo ao Fondo de Prevencioacuten e Rehabilitacioacuten procedente do exceso de excedentes da xestioacuten realizada polas Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social A contiacutea total do devandito patrimonio non excederaacute do 20 por 100 do devandito fondo determinada na data de entrada en vigor desta Lei
Os Estatutos da fundacioacuten aprobaraos a Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo co voto favorable de dous tercios dos seus membros
Para os efectos de acadar un mellor cumprimento dos seus fins artellarase a suacutea colaboracioacuten coa Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
A planificacioacuten desenvolvemento e financiamento de accioacutens nos distintos aacutembitos territoriais teraacute en consideracioacuten a poboacioacuten ocupada o tamantildeo das empresas e os iacutendices de sinistralidade laboral Os orzamentos que a fundacioacuten asigne aos aacutembitos territoriais autonoacutemicos que tentildean asumidas competencias de execucioacuten de lexislacioacuten laboral en materia de Seguridade e Hixiene no Traballo atribuiranse para a suacutea xestioacuten aos oacuterganos tripartitos e de participacioacuten institucional que existan nos devanditos aacutembitos e tentildean natureza similar aacute Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo
Nos sectores de actividade nos que existan fundacioacutens de aacutembito sectorial constituiacutedos por empresarios e traballadores que tentildean entre os seus fins a promocioacuten de actividades destinadas aacute mellora das condicioacutens de seguridade e sauacutede no traballo o desenvolvemento dos obxectivos e fins da fundacioacuten levaranse a cabo en todo caso en coordinacioacuten con aquelas
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL SEXTA
Constitucioacuten da Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo O Goberno no prazo de tres meses a partir da vixencia desta Lei regularaacute a composicioacuten da
Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo A Comisioacuten constituirase no prazo dos trinta diacuteas seguintes
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL SEacuteTIMA
Cumprimento da normativa de transporte de mercadoriacuteas perigosas
O disposto nesta Lei enteacutendese sen prexuiacutezo do cumprimento das obrigas derivadas da regulacioacuten en materia de transporte de mercadoriacuteas perigosas
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL OITAVA
Planos de organizacioacuten de actividades preventivas
Cada Departamento Ministerial no prazo de seis meses desde a entrada en vigor desta Lei e previa consulta coas organizacioacutens sindicais maacuteis representativas elevaraacute ao Consello de Ministros unha proposta de acordo na que se estableza un plano de organizacioacuten das actividades preventivas no departamento
46
correspondente e nos centros organismos e establecementos de todo tipo dependentes deste
A proposta debera acompantildear necesariamente unha memoria explicativa do custo econoacutemico da organizacioacuten proposta asiacute como o calendario de execucioacuten do plano coas previsioacutens orzamentarias axeitadas a este
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL NOVENA
Establecementos militares
1 O Goberno no prazo de seis meses logo de consulta coas organizacioacutens sindicais maacuteis representativas e a proposta dos Ministros de Defensa e de Traballo e Seguridade Social adaptaraacute as normas dos capiacutetulos III e V desta Lei aacutes esixencias da defensa nacional aacutes peculiaridades orgaacutenicas e ao reacutexime vixente de representacioacuten do persoal nos establecementos militares
3 Continuaraacuten vixentes as disposicioacutens sobre organizacioacuten e competencia da autoridade laboral e Inspeccioacuten de Traballo no aacutembito da Administracioacuten Militar contidas no Real Decreto 22051980 do 13 de xuntildeo dictado en desenvolvemento da disposicioacuten final seacutetima do Estatuto dos Traballadores
Antildeadido por Ley 312006Disposicioacuten adicional novena bis Personal militar
((() (( +
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DEacuteCIMA
Sociedades cooperativas
O procedemento para a designacioacuten dos Delegados de Prevencioacuten regulados no artigo 35 desta Lei nas sociedades cooperativas que non conten con asalariados deberaacute estar previsto nos seus Estatutos ou ser obxecto de acordo en Asemblea Xeral Cando ademais dos socios que prestan o seu traballo persoal existan asalariados computaranse aacutembolos colectivos para os efectos do disposto no nuacutemero 2 do artigo 35 Neste caso a designacioacuten dos Delegados de Prevencioacuten realizarase conxuntamente polos socios que prestan traballo e os traballadores asalariados ou se eacute o caso os representantes destes
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL UNDEacuteCIMA
Modificacioacuten do Estatuto dos Traballadores en materia de permisos retribuiacutedos
Engaacutedese unha letra f) ao apartado 3 do artigo 37 do texto refundido da Lei do Estatuto dos Traballadores aprobado polo Real Decreto lexislativo 11995 do 24 de marzo do seguinte teor
laquof) Polo tempo indispensable para a realizacioacuten de exames prenatais e teacutecnicas de preparacioacuten ao parto que se tentildean que realizar dentro da xeiraraquo
47
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DUODEacuteCIMA
Participacioacuten institucional nas Comunidades Autoacutenomas
Nas Comunidades Autoacutenomas a participacioacuten institucional en canto aacute suacutea estructura e organizacioacuten levarase a cabo de acordo coas competencias que estas tentildean en materia de seguridade e sauacutede laboral
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DEacuteCIMO TERCEIRA
Fondo de Prevencioacuten e Rehabilitacioacuten
Os recursos do Fondo de Prevencioacuten e Rehabilitacioacuten procedentes do exceso de excedentes da xestioacuten realizada polas Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social aacute que se refire o artigo 73 do texto refundido da Lei Xeral da Seguridade Social destinaranse na contiacutea que se determine regulamentariamente aacutes actividades que poidan desenvolver como servicios de prevencioacuten as Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social de acordo co previsto no artigo 32 desta Lei
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DECIMOCUARTA
Presencia de recursos preventivos nas obras de construccioacuten
1 O disposto no artigo 32 bis da Lei de Prevencioacuten de Riscos Laborais seraacute de aplicacioacuten nas obras de construccioacuten reguladas polo Real Decreto 16271997 de 24 de outubro polo que se establecen as disposicioacutens miacutenimas de seguridade e sauacutede nas obras de construccioacuten coas seguintes especialidades
a) A preceptiva presencia de recursos preventivos aplicarase a cada contratista
b) No suposto previsto no apartado 1 paraacutegrafo a) do artigo 32 bis a presencia dos recursos preventivos de cada contratista seraacute necesaria cando durante a obra se desenvolvan traballos con riscos especiais tal e como se definen no citado Real Decreto
c) A preceptiva presencia de recursos preventivos teraacute como obxecto vixiar o cumprimento das medidas incluiacutedas no plan de seguridade e sauacutede no traballo e comprobar a eficacia destas
2 O disposto no apartado anterior enteacutendese sen prexuiacutecio das obrigacioacutens do coordinador en materia de seguridade e sauacutede durante a execucioacuten da obra
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DECIMOQUINTA
Habilitacioacuten de funcionarios puacuteblicos
48
Para poder exercer as funcioacutens establecidas no apartado 2 do artigo 9 desta Lei os funcionarios puacuteblicos das comunidades autoacutenomas deberaacuten contar cunha habilitacioacuten especiacutefica expedida pola propia comunidade autoacutenoma nos termos que se determinen regulamentariamente
En todo caso tales funcionarios deberaacuten pertencer aos grupos de titulacioacuten A ou B e acreditar formacioacuten especiacutefica en materia de prevencioacuten de riscos laborais
DISPOSICIOacuteN TRANSITORIA PRIMEIRA
Aplicacioacuten de disposicioacutens maacuteis favorables
1 O disposto nos artigos 36 e 37 desta Lei en materia de competencias facultades e garantiacuteas dos Delegados de Prevencioacuten entenderase sen prexuiacutezo do respecto aacutes disposicioacutens maacuteis favorables para o exercicio dos dereitos de informacioacuten consulta e participacioacuten dos traballadores na prevencioacuten de riscos laborais previstas nos convenios colectivos vixentes na data da suacutea entrada en vigor
2 Os oacuterganos especiacuteficos de representacioacuten dos traballadores en materia de prevencioacuten de riscos laborais que se eacute o caso fosen previstos nos convenios colectivos a que se refire o apartado anterior e que estean dotados dun reacutexime de competencias facultades e garantiacuteas que respecte o contido miacutenimo establecido nos artigos 36 e 37 desta Lei poderaacuten continuar no exercicio das suacuteas funcioacutens en substitucioacuten dos Delegados de Prevencioacuten agaacutes que polo oacutergano de representacioacuten legal dos traballadores se decida a designacioacuten destes Delegados conforme ao procedemento do artigo 35
3 O disposto nos apartados anteriores seraacute tameacuten de aplicacioacuten aos acordos concluiacutedos no aacutembito da funcioacuten puacuteblica ao abeiro do disposto na lei 71990 do 19 de xullo sobre negociacioacuten colectiva e participacioacuten na determinacioacuten das condicioacutens de traballo dos empregados puacuteblicos
DISPOSICIOacuteN TRANSITORIA SEGUNDA
Mentres se aproba o Regulamento regulador dos Servicios de Prevencioacuten de Riscos Laborais entenderase que as Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social cumpren o requisito previsto no artigo 315 desta Lei
DISPOSICIOacuteN DERROGATORIA UacuteNICA
Alcance da derrogacioacuten
Quedan derrogadas cantas disposicioacutens se opontildean aacute presente Lei e especificamente
a) Os artigos 9 10 11 36 apartado 2 39 e 40 paraacutegrafo segundo da Lei 81988 do 7 de abril sobre infraccioacutens e sancioacutens na orde social
b) O Decreto do 26 de xullo de 1957 polo que se fixan os traballos prohibidos a mulleres e menores nos aspectos da suacutea normativa relativos ao traballo das mulleres mantendo en vigor as relativas ao traballo dos menores ata que o Goberno desenvolva as previsioacutens contidas no apartado 2 do artigo 27
c) O Decreto do 11 de marzo de 1971 sobre constitucioacuten composicioacuten e funcioacutens dos Comiteacutes de Seguridade e Hixiene no Traballo
49
d) Os Tiacutetulos I e III da Ordenanza Xeral de Seguridade e Hixiene no Traballo aprobados por Orde do 9 de marzo de 1971
No que non se opontildea ao previsto nesta Lei e ata que se dicten os Regulamentos aos que se fai referencia no artigo 6 continuaraacute a ser de aplicacioacuten a regulacioacuten das materias comprendidas no devandito artigo que se contentildeen no Tiacutetulo II da Ordenanza Xeral de Seguridade e Hixiene no Traballo ou noutras normas que contentildean previsioacutens especiacuteficas sobre tales materias asiacute como a Orde do Ministerio de Traballo do 16 de decembro de 1987 que establece os modelos para a notificacioacuten dos accidentes de traballo Igualmente continuaraacuten vixentes as disposicioacutens reguladoras dos servicios meacutedicos de empresa ata tanto se desenvolvan regulamentariamente as previsioacutens desta Lei sobre servicios de prevencioacuten O persoal pertencente aos devanditos servicios na data de entrada en vigor desta Lei integrarase nos servicios de prevencioacuten das correspondentes empresas cando estes se constituacutean sen prexuiacutezo de que continuacuteen a efectuar aquelas funcioacutens que tivesen atribuiacutedas distintas das propias do servicio de prevencioacuten
Esta Lei non afecta aacute vixencia das disposicioacutens especiais sobre prevencioacuten de riscos profesionais nas explotacioacutens mineiras contidas no capiacutetulo IV do Real Decreto 32551983 do 21 de decembro polo que se aproba o Estatuto do Mineiro e nas suacuteas normas de desenvolvemento asiacute como as do Real Decreto 28571978 do 25 de agosto polo que se aproba o Regulamento Xeral para o Reacutexime da Mineriacutea e o Real Decreto 8631985 do 2 de abril polo que se aproba o Regulamento Xeral de Normas Baacutesicas de Seguridade Mineira e as suacuteas disposicioacutens complementarias
DISPOSICIOacuteN FINAL PRIMEIRA
Actualizacioacuten de sancioacutens
A contiacutea das sancioacutens a que se refire o apartado 4 do artigo 49 poderaacute ser actualizada polo Goberno a proposta do Ministro de Traballo e Seguridade Social adaptando a esta a atribucioacuten de competencias prevista no apartado 1 do artigo 52 desta Lei
DISPOSICIOacuteN FINAL SEGUNDA
Entrada en vigor
Esta Lei entraraacute en vigor tres meses despois da suacutea publicacioacuten no laquoBoletiacuten Oficial do EstadoraquoPolo tantoMando a todos os espantildeois particulares e autoridades que garden e fagan gardar esta LeiMadrid 12 de decembro de 2003
XOAacuteN CARLOS R
O Presidente do Goberno FELIPE GONZAacuteLEZ MAacuteRQUEZ
50
b) Promocioacuten e se eacute o caso realizacioacuten de actividades de formacioacuten informacioacuten investigacioacuten estudio e divulgacioacuten en materia de prevencioacuten de riscos laborais coa axeitada coordinacioacuten e colaboracioacuten se eacute o caso cos oacuterganos teacutecnicos en materia preventiva das Comunidades Autoacutenomas no exercicio das suacuteas funcioacutens nesta materia
c) Apoio teacutecnico e colaboracioacuten coa Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social no cumprimento da suacutea funcioacuten de vixilancia e control prevista no artigo 9 desta Lei no aacutembito das Administracioacutens puacuteblicas
d) Colaboracioacuten con organismos internacionais e desenvolvemento de programas de cooperacioacuten internacional neste aacutembito facilitando a participacioacuten das Comunidades Autoacutenomas
e) Calquera outras que sexan necesarias para o cumprimento dos seus fins e lle sexan encomendadas no aacutembito das suacuteas competencias de acordo coa Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo regulada no artigo 13 desta Lei coa colaboracioacuten se eacute o caso dos oacuterganos teacutecnicos das Comunidades Autoacutenomas con competencias na materia
2 O Instituto Nacional de Seguridade e Hixiene no Traballo no marco das suacuteas funcioacutens velaraacute pola coordinacioacuten apoiaraacute o intercambio de informacioacuten e as experiencias entre as distintas Administracioacutens puacuteblicas e especialmente fomentaraacute e prestaraacute apoio aacute realizacioacuten de actividades de promocioacuten da seguridade e da sauacutede polas Comunidades Autoacutenomas
Asiacute mesmo prestaraacute de acordo coas Administracioacutens competentes apoio teacutecnico especializado en materia de certificacioacuten ensaio e acreditacioacuten
3 En relacioacuten coas Institucioacutens da Unioacuten Europea o Instituto Nacional de Seguridade e Hixiene no Traballo actuaraacute como centro de referencia nacional garantindo a coordinacioacuten e transmisioacuten da informacioacuten que deberaacute facilitar a escala nacional en particular respecto aacute Axencia Europea para a Seguridade e a Sauacutede no Traballo e a suacutea Rede
4 O Instituto Nacional de Seguridade e Hixiene no Traballo exerceraacute a Secretariacutea Xeral da Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo prestaacutendolle a asistencia teacutecnica e cientiacutefica necesaria para o desenvolvemento das suacuteas competencias
Artigo 9 Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
1 Correspoacutendelle aacute Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social a funcioacuten da vixilaacutencia e control da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais
En cumprimento desta misioacuten teraacute as seguintes funcioacutens
a) Vixiar o cumprimento da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais asiacute como das normas xuriacutedico-teacutecnicas que incidan nas condicioacutens de traballo en materia de prevencioacuten aiacutenda que non tiveran a cualificacioacuten directa de normativa laboral propontildeendo aacute autoridade laboral competente a sancioacuten correspondente cando comprobase unha infraccioacuten aacute normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais de acordo co previsto no capiacutetulo VII desta Lei
b) Asesorar e informar aacutes empresas e aos traballadores sobre a maneira maacuteis efectiva de cumprir as disposicioacutens en que tentildea a vixilancia encomendada
14
c) Elaborar os informes solicitados polos Xulgados do Social nas demandas deducidas perante estes nos procedementos de accidentes de traballo e enfermidades profesionais
d) Informar aacute autoridade laboral sobre os accidentes de traballo mortais moi graves ou graves e sobre aqueles outros con que polas suacuteas caracteriacutesticas ou polos suxeitos afectados se considere necesario o devandito informe asiacute como sobre as enfermidades profesionais nas que concorran as ditas cualificacioacutens e en xeral nos supostos en que aquela o solicite respecto do cumprimento da normativa legal en materia de prevencioacuten de riscos laborais
e) Comprobar e favorecer o cumprimento das obrigas asumidas polos servicios de prevencioacuten establecidos nesta Lei
f) Ordenar a paralizacioacuten inmediata de traballos cando a xuiacutezo do inspector se advirta a existencia de risco grave e inminente para a seguridade ou sauacutede dos traballadores
Texto reemplazado por la Ley 542003 por este otro
2 Las Administraciones General del Estado y de las comunidades autoacutenomas adoptaraacuten en sus respectivos aacutembitos de competencia las medidas necesarias para garantizar la colaboracioacuten pericial y el asesoramiento teacutecnico necesarios a la Inspeccioacuten de Trabajo y Seguridad Social que en el aacutembito de la Administracioacuten General del Estado seraacuten prestados por el Instituto Nacional de Seguridad e Higiene en el Trabajo
Estas Administraciones puacuteblicas elaboraraacuten y coordinaraacuten planes de actuacioacuten en sus respectivos aacutembitos competenciales y territoriales para contribuir al desarrollo de las actuaciones preventivas en las empresas especialmente las de mediano y pequentildeo tamantildeo y las de sectores de actividad con mayor nivel de riesgo o de siniestralidad a traveacutes de acciones de asesoramiento de informacioacuten de formacioacuten y de asistencia teacutecnica
En el ejercicio de tales cometidos los funcionarios puacuteblicos de las citadas Administraciones que ejerzan labores teacutecnicas en materia de prevencioacuten de riesgos laborales a que se refiere el paacuterrafo anterior podraacuten desempentildear funciones de asesoramiento informacioacuten y comprobatorias de las condiciones de seguridad y salud en las empresas y centros de trabajo con el alcance sentildealado en el apartado 3 de este artiacuteculo y con la capacidad de requerimiento a que se refiere el artiacuteculo 43 de esta ley todo ello en la forma que se determine reglamentariamente
Las referidas actuaciones comprobatorias se programaraacuten por la respectiva Comisioacuten Territorial de la Inspeccioacuten de Trabajo y Seguridad Social a que se refiere el artiacuteculo 172 de la Ley 421997 de 14 de noviembre Ordenadora de la Inspeccioacuten de Trabajo y Seguridad Social para su integracioacuten en el plan de accioacuten en Seguridad y Salud Laboral de la Inspeccioacuten de Trabajo y Seguridad Social
A continuacioacuten Texto Antildeadido por la Ley 542003
3 Cuando de las actuaciones de comprobacioacuten a que se refiere el apartado anterior se deduzca la existencia de infraccioacuten y siempre que haya mediado incumplimiento de previo requerimiento el funcionario actuante remitiraacute informe a la Inspeccioacuten de Trabajo y Seguridad Social en el que se recogeraacuten los hechos comprobados a efectos de que se levante la correspondiente acta de infraccioacuten si asiacute procediera
15
A estos efectos los hechos relativos a las actuaciones de comprobacioacuten de las condiciones materiales o teacutecnicas de seguridad y salud recogidos en tales informes gozaraacuten de la presuncioacuten de certeza a que se refiere la disposicioacuten adicional cuarta apartado 2 de la Ley 421997 de 14 de noviembre Ordenadora de la Inspeccioacuten de Trabajo y Seguridad Social
A continuacioacuten Texto Antildeadido por la Ley 542003
4 Las actuaciones previstas en los dos apartados anteriores estaraacuten sujetas a los plazos establecidos en el artiacuteculo 14 apartado 2 de la Ley 421997 de 14 de noviembre Ordenadora de la Inspeccioacuten de Trabajo y Seguridad Social
Artigo 10 Actuacioacutens das Administracioacutens puacuteblicas competentes en materia sanitaria
As actuacioacutens das Administracioacutens puacuteblicas competentes en materia sanitaria referentes aacute sauacutede laboral levaranse a cabo a traveacutes das accioacutens e en relacioacuten cos aspectos sinalados no capiacutetulo IV do Tiacutetulo I da Lei 141986 do 25 de abril Xeral de Sanidade e disposicioacutens dictadas para o seu desenvolvemento
En particular corresponderaacute aacutes devanditas Administracioacutens puacuteblicas
a) O establecemento de medios axeitados para a avaliacioacuten e control das actuacioacutens de caraacutecter sanitario que se realicen nas empresas polos servicios de prevencioacuten actuantes Para isto estableceraacuten as pautas e protocolos de actuacioacuten oiacutedas as sociedades cientiacuteficas aos que deberaacuten someter os citados servicios
b) A implantacioacuten de sistemas de informacioacuten axeitados que permitan a elaboracioacuten xunto coas autoridades laborais competentes de mapas de riscos laborais asiacute como a realizacioacuten de estudios epidemioloacutexicos para a identificacioacuten e prevencioacuten das patoloxiacuteas que poidan afectar aacute sauacutede dos traballadores asiacute como facer posible un raacutepido intercambio de informacioacuten
c) A supervisioacuten da formacioacuten que en materia de prevencioacuten e promocioacuten da sauacutede laboral deba recibir o persoal sanitario actuante nos servicios de prevencioacuten autorizados
d) A elaboracioacuten e divulgacioacuten de estudios investigacioacutens e estatiacutesticas relacionados coa sauacutede dos traballadores
Artigo 11 Coordinacioacuten administrativa
A elaboracioacuten de normas preventivas e o control do seu cumprimento a promocioacuten da prevencioacuten a investigacioacuten e a vixilancia epidemioloacutexica sobre riscos laborais accidentes de traballo e enfermidades profesionais determinan a necesidade de coordinar as actuacioacutens das Administracioacutens competentes en materia laboral sanitaria e de industria para unha maacuteis eficaz proteccioacuten da seguridade e a sauacutede dos traballadores
No marco da devandita coordinacioacuten a Administracioacuten competente en materia laboral velaraacute en particular para que a informacioacuten obtida pola Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social no exercicio das funcioacutens atribuiacutedas a esta no paraacutegrafo 1 do artigo 9 desta Lei sexa posta en contildeecemento da autoridade sanitaria competente para os fins dispostos no artigo 10 desta Lei e no artigo 21 da Lei 141986 do 25 de abril Xeral de Sanidade asiacute como da Administracioacuten competente en materia de industria para os efectos
16
previstos na Lei 211992 do 16 de xullo de Industria
Artigo 12 Participacioacuten de empresarios e traballadores
A participacioacuten de empresarios e traballadores a traveacutes das organizacioacutens empresariais e sindicais maacuteis representativas na planificacioacuten programacioacuten organizacioacuten e control da xestioacuten relacionada coa mellora das condicioacutens de traballo e a proteccioacuten da seguridade e sauacutede dos traballadores no traballo eacute principio baacutesico da poliacutetica de prevencioacuten de riscos laborais a desenvolver polas Administracioacutens puacuteblicas competentes nos distintos niveis territoriais
Artigo 13 Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo 1 Creacutease a Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo como oacutergano colexiado asesor
das Administracioacutens puacuteblicas na formulacioacuten das poliacuteticas de prevencioacuten e oacutergano de participacioacuten institucional en materia de seguridade e sauacutede no traballo
2 A Comisioacuten estaraacute integrada por un representante de cada unha das Comunidades Autoacutenomas e por igual nuacutemero de membros da Administracioacuten Xeral do Estado e paritariamente con todos os anteriores por representantes das organizacioacutens empresariais e sindicais maacuteis representativas
3 A Comisioacuten contildeeceraacute as actuacioacutens que desenvolvan as Administracioacutens puacuteblicas competentes en materia de promocioacuten da prevencioacuten de riscos laborais de asesoramento teacutecnico e de vixilancia e control a que se refiren os artigos 7 8 9 e 11 desta Lei e poderaacute informar e formular propostas en relacioacuten coas devanditas actuacioacutens especificamente no referente a
ndash Criterios e programas xerais de actuacioacutenndash Proxectos de disposicioacutens de caraacutecter xeralndash Coordinacioacuten das actuacioacutens desenvolvidas polas Administracioacutens puacuteblicas competentes en
materia laboralndash Coordinacioacuten entre as Administracioacutens puacuteblicas competentes en materia laboral sanitaria e de
industria
4 A Comisioacuten adoptaraacute os seus acordos por maioriacutea Para tal fin os representantes das Administracioacutens puacuteblicas teraacuten cada un un voto e dous os das organizacioacutens empresariais e sindicais
5 A Comisioacuten contaraacute cun Presidente e catro Vicepresidentes un por cada un dos grupos que a integran A Presidencia da Comisioacuten corresponderaacute ao Secretario xeral de Emprego e Relacioacutens Laborais recaendo a Vicepresidencia atribuiacuteda aacute Administracioacuten Xeral do Estado no Subsecretario de Sanidade e Consumo
6 A Secretariacutea da Comisioacuten como oacutergano de apoio teacutecnico e administrativo recaeraacute na Direccioacuten do Instituto Nacional de Seguridade e Hixiene no Traballo
7 A Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo funcionaraacute en Pleno en Comisioacuten Permanente ou en Grupos de Traballo conforme aacute normativa que estableza o Regulamento interno que elaboraraacute a propia Comisioacuten
No non previsto nesta Lei e no Regulamento interno a que fai referencia o paraacutegrafo anterior a Comisioacuten rexerase pola Lei 301992 de Reacutexime Xuriacutedico das Administracioacutens Puacuteblicas e do
17
Procedemento Administrativo Comuacuten
CAPIacuteTULO III
Dereitos e obrigas
Artigo 14 Dereito aacute proteccioacuten fronte aos riscos laborais
1 Os traballadores tentildeen dereito a unha proteccioacuten eficaz en materia de seguridade e sauacutede no traballo
O devandito dereito supoacuten a existencia dun correlativo deber do empresario de proteccioacuten dos traballadores fronte aos riscos laborais
Este deber de proteccioacuten constituacutee igualmente un deber das Administracioacutens puacuteblicas respecto do persoal ao seu servicio
Os dereitos de informacioacuten consulta e participacioacuten formacioacuten en materia preventiva paralizacioacuten da actividade en caso de risco grave e inminente e vixilaacutencia do seu estado de sauacutede nos termos previstos nesta Lei forman parte do dereito dos traballadores a unha proteccioacuten eficaz en materia de seguridade e sauacutede no traballo
13
2 No cumprimento do deber de proteccioacuten o empresario deberaacute garantir a seguridade e a sauacutede dos traballadores ao seu servicio en todos os aspectos relacionados co traballo A estes efectos no marco das suacuteas responsabilidades o empresario realizaraacute a prevencioacuten dos riscos laborais mediante a integracioacuten da actividade preventiva na empresa e a adopcioacuten de cantas medidas sexan necesarias para a proteccioacuten da seguridade e a sauacutede dos traballadores coas especialidades que se recollen nos artigos seguintes en materia de plano de prevencioacuten de riscos laborais avaliacioacuten de riscos informacioacuten consulta e participacioacuten e formacioacuten dos traballadores actuacioacuten en casos de emerxencia e de risco grave e inminente vixilaacutencia da sauacutede e mediante a constitucioacuten dunha organizacioacuten e dos medios necesarios nos termos establecidos no capiacutetulo IV desta Lei
O empresario desenvolveraacute unha accioacuten permanente de seguimento da actividade preventiva co fin de perfeccionar de maneira continua as actividades de identificacioacuten avaliacioacuten e control dos riscos que non se puideran evitar e os niacuteveis de proteccioacuten existentes e disporaacute o necesario para a adaptacioacuten das medidas de prevencioacuten sinaladas no paraacutegrafo anterior aacutes modificacioacutens que podan experimentar as circunstancias que incidan na realizacioacuten do traballo
3 O empresario deberaacute cumprir as obrigas establecidas na normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais
4 As obrigas dos traballadores establecidas nesta Lei a atribucioacuten de funcioacutens en materia de proteccioacuten e prevencioacuten a traballadores ou servicios da empresa e o recurso ao concerto con entidades especializadas para o desenvolvemento de actividades de prevencioacuten complementaraacuten as accioacutens do empresario sen que por isto o eximan do cumprimento do seu deber nesta materia sen prexuiacutezo das accioacutens que poida exercitar se eacute o caso contra calquera outra persoa
18
5 O custo das medidas relativas aacute seguridade e a sauacutede no traballo non deberaacute recaer de ninguacuten xeito sobre os traballadores
Artigo 15 Principios da accioacuten preventiva
1 O empresario aplicaraacute as medidas que integran o deber xeral de prevencioacuten previsto no artigo anterior de acordo cos seguintes principios xerais
a) Evitar os riscos
b) Avaliar os riscos que non se poidan evitar
c) Combater os riscos na suacutea orixe
d) Adaptar o traballo aacute persoa en particular no que respecta aacute concepcioacuten dos postos de traballo asiacute como a escolla dos equipos e os meacutetodos de traballo e de produccioacuten con miras en particular a atenuar o traballo monoacutetono e repetitivo e a reducir os efectos deste na sauacutede
e) Ter en conta a evolucioacuten da teacutecnica
f) Substituiacuter o perigoso polo que entrantildee pouco ou ninguacuten perigo
g) Planificar a prevencioacuten buscando un conxunto coherente que integre nela a teacutecnica a organizacioacuten do traballo as condicioacutens de traballo as relacioacutens sociais e a influencia dos factores ambientais no traballo
h) Adoptar medidas que antepontildean a proteccioacuten colectiva aacute individual
i) Dar as debidas instruccioacutens aos traballadores
2 O empresario tomaraacute en consideracioacuten as capacidades profesionais dos traballadores en materia de seguridade e de sauacutede no momento de lles encomendar as tarefas
3 O empresario adoptaraacute as medidas necesarias a fin de garantir que soacute os traballadores que recibiran informacioacuten suficiente e axeitada poidan acceder aacutes zonas de risco grave e especiacutefico
4 A efectividade das medidas preventivas deberaacute prever as distraccioacutens ou imprudencias non temerarias que puidese cometer o traballador Para a suacutea adopcioacuten teranse en conta os riscos adicionais que puidesen implicar determinadas medidas preventivas as cales soacute poderaacuten ser adoptadas cando a magnitude dos devanditos riscos sexa substancialmente inferior aacute dos que se pretende controlar e non existan alternativas maacuteis seguras
5 Poderaacuten concertar operacioacutens de seguro que tentildean como fin garantir como aacutembito de cobertura a previsioacuten de riscos derivados do traballo a empresa respecto dos seus traballadores os traballadores autoacutenomos respecto a eles mesmos e as sociedades cooperativas respecto aos seus socios cando a suacutea actividade consista na prestacioacuten do seu traballo persoal
19
Texto reemplazado por la Ley 542003
Artigo 16 Plano de prevencioacuten de riscos laborais avaliacioacuten dos riscos e planificacioacuten da actividade preventiva
1 A prevencioacuten de riscos laborais deberaacute integrarse no sistema xeral de xestioacuten da empresa tanto no conxunto das suacuteas actividades como en todos os niacuteveis xeraacuterquicos desta a traveacutes da implantacioacuten e aplicacioacuten dun plano de prevencioacuten de riscos laborais a que se refire o paraacutegrafo seguinte
Este plano de prevencioacuten de riscos laborais deberaacute incluiacuter a estructura organizativa as responsabilidades as funcioacutens as praacutecticas os procedementos os procesos e os recursos necesarios para realizar a accioacuten de prevencioacuten de riscos na empresa nos termos que regulamentariamente se establezan
2 Os instrumentos esenciais para a xestioacuten e aplicacioacuten do plano de prevencioacuten de riscos que poderaacuten ser levados a cabo por fases de forma programada son a avaliacioacuten de riscos laborais e a planificacioacuten da actividade preventiva a que se refiren los paraacutegrafos seguintes
a) O empresario deberaacute realizar unha avaliacioacuten inicial dos riscos para a seguridade e sauacutede dos traballadores tendo en conta con caraacutecter xeral a natureza da actividade as caracteriacutesticas dos postos de traballo existentes e dos traballadores que deban desempentildealos Igual avaliacioacuten deberaacute facerse con ocasioacuten da eleccioacuten dos equipos de traballo das sustancias ou preparados quiacutemicos e do acondicionamento dos lugares de traballo A avaliacioacuten inicial teraacute en conta aquelas outras actuacioacutens que deban desenvolverse de conformidade co disposto na normativa sobre proteccioacuten de riscos especiacuteficos e actividades de especial perigosidade A avaliacioacuten seraacute actualizada cando cambien as condicioacutens de traballo e en todo caso someterase a consideracioacuten e revisarase se fora necesario con ocasioacuten dos danos para a sauacutede que se produciran
Cando o resultado da avaliacioacuten o fixera necesario o empresario realizaraacute controis perioacutedicos das condicioacutens de traballo e da actividade dos traballadores na prestacioacuten dos seus servicios para detectar situacioacutens potencialmente perigosas
b) Se os resultados da avaliacioacuten prevista no paraacutegrafo a) puxeran de manifesto situacioacutens de risco o empresario realizaraacute aquelas actividades preventivas necesarias para eliminar ou reducir e controlar tales riscos Ditas actividades seraacuten obxecto de planificacioacuten polo empresario incluiacutendo para cada actividade preventiva o prazo para levala a cabo a designacioacuten de responsables e os recursos humanos e materiais necesarios para a suacutea execucioacuten
O empresario deberaacute asegurarse da efectiva execucioacuten das actividades preventivas incluiacutedas na planificacioacuten efectuando para iso un seguimento continuo da mesma
As actividades de prevencioacuten seraacuten modificadas cando se aprecie polo empresario como consecuencia dos controis perioacutedicos previstos no paraacutegrafo a) anterior a suacutea inadecuacioacuten aos fins de proteccioacuten requiridos
3 Cando se producise un dano para a sauacutede dos traballadores ou cando con ocasioacuten da vixilancia da sauacutede prevista no artigo 22 aparezan indicios de que as medidas de prevencioacuten resultan insuficientes o empresario levaraacute a cabo unha investigacioacuten ao respecto a fin de detectar as causas destes feitos
Artigo 17 Equipos de traballo e medios de proteccioacuten
20
1 O empresario adoptaraacute as medidas necesarias co fin de que os equipos de traballo sexan axeitados para o traballo que se deba realizar e convenientemente adaptados para tal efecto de xeito que garantan a seguridade e a sauacutede dos traballadores ao empregalos
Cando o emprego dun equipo de traballo poida presentar un risco especiacutefico para a seguridade e a sauacutede dos traballadores o empresario adoptaraacute as medidas necesarias co fin de que
a) A utilizacioacuten do equipo de traballo quede reservada aos encargados da devandita utilizacioacuten
b) Os traballos de reparacioacuten transformacioacuten mantemento ou conservacioacuten sexan realizados polos traballadores especificamente capacitados para iso
2 O empresario deberaacute proporcionar aos seus traballadores equipos de proteccioacuten individual axeitados para o desempentildeo das suacuteas funcioacutens e velar polo uso efectivo destes cando pola natureza dos traballos realizados sexan necesarios
Os equipos de proteccioacuten individual deberaacuten empregarse cando os riscos non se poidan evitar ou non se poidan limitar suficientemente por medios teacutecnicos de proteccioacuten colectiva ou mediante medidas meacutetodos ou procedementos de organizacioacuten do traballo
Artigo 18 Informacioacuten consulta e participacioacuten dos traballadores
1 A fin de dar cumprimento ao deber de proteccioacuten establecido nesta Lei o empresario adoptaraacute as medidas axeitadas para que os traballadores reciban todas as informacioacutens necesarias en relacioacuten con
a) Os riscos para a seguridade e a sauacutede dos traballadores no traballo tanto aqueles que afecten aacute empresa no seu conxunto como a cada tipo de posto de traballo ou funcioacuten
b) As medidas e actividades de proteccioacuten e prevencioacuten aplicables aos riscos sinalados no apartado anterior
c) As medidas adoptadas de conformidade co disposto no artigo 20 desta Lei
Nas empresas que tentildean representantes dos traballadores a informacioacuten aacute que se refire este apartado facilitaraa o empresario aos traballadores a traveacutes dos devanditos representantes non obstante deberase informar directamente a cada traballador dos riscos especiacuteficos que afecten ao seu posto de traballo ou funcioacuten e das medidas de proteccioacuten e prevencioacuten aplicables aos devanditos riscos
2 O empresario deberaacute consultar aos traballadores e permitir a suacutea participacioacuten no marco de todas as cuestioacutens que afecten aacute seguridade e aacute sauacutede no traballo de conformidade co disposto no capiacutetulo V desta Lei
Os traballadores teraacuten dereito a efectuar propostas ao empresario asiacute como aos oacuterganos de participacioacuten e representacioacuten previstos no capiacutetulo V desta Lei dirixidas aacute mellora dos niveis de proteccioacuten da seguridade e a sauacutede da empresa
Artigo 19 Formacioacuten dos traballadores
1 En cumprimento do deber de proteccioacuten o empresario deberaacute garantir que cada traballador reciba
21
unha formacioacuten teoacuterica e praacutectica suficiente e axeitada en materia preventiva tanto no momento da suacutea contratacioacuten calquera que sexa a modalidade ou duracioacuten desta como cando se produzan cambios nas funcioacutens que desempentildee ou se introduzan novas tecnoloxiacuteas ou cambios nos equipos de traballo
A formacioacuten deberaacute estar centrada especificamente no posto de traballo ou funcioacuten de cada traballador adaptarse aacute evolucioacuten dos riscos e aacute aparicioacuten doutros novos e repetirse periodicamente se fose necesario
2 A formacioacuten aacute que se refire o paraacutegrafo anterior deberase impartir sempre que sexa posible dentro da xeira ou no seu defecto noutras horas pero co desconto naquela do tempo investido nesta A formacioacuten poderaa impartir a empresa mediante medios propios ou concertaacutendoa con servicios alleos e o seu custo non recaeraacute de ninguacuten xeito sobre os traballadores
Artigo 20 Medidas de emerxencia
O empresario tendo en conta o tamantildeo e a actividade da empresa asiacute como a posible presencia de persoas alleas a esta deberaacute analizar as posibles situacioacutens de emerxencia e adoptar as medidas necesarias en materia de primeiros auxilios loita contra incendios e evacuacioacuten dos traballadores designando para isto ao persoal encargado de pontildeer en praacutectica estas medidas e comprobando periodicamente se eacute o caso o seu correcto funcionamento O devandito persoal debera posuiacuter a formacioacuten necesaria ser suficiente en nuacutemero e dispontildeer do material axeitado en funcioacuten das circunstancias antes sinalada
Para a aplicacioacuten das medidas adoptadas o empresario deberaacute organizar as relacioacutens que sexan necesarias con servicios externos aacute empresa en particular en materia de primeiros auxilios asistencia meacutedica de urxencia salvamento e loita contra incendios de xeito que quede garantida a rapidez e eficacia destas
Artigo 21 Risco grave e inminente
1 Cando os traballadores estean ou poidan estar expostos a un risco grave e inminente con ocasioacuten do seu traballo o empresario estaraacute na obriga de
a) Informar o antes posible a todos os traballadores afectados en canto aacute existencia do devandito risco e das medidas adoptadas ou que se eacute o caso se deban adoptar en materia de proteccioacuten
b) Adoptar as medidas e dar as instruccioacutens necesarias para que no caso de perigo grave inminente e inevitable os traballadores poidan interromper a suacutea actividade e se fose necesario abandonar de inmediato o lugar de traballo Neste suposto non se poderaacute esixir aos traballadores que prosigan a suacutea actividade mentres persista o perigo agaacutes excepcioacuten debidamente xustificada por razoacutens de seguridade e determinada regulamentariamente
c) Dispontildeer o necesario para que o traballador que non se puidese pontildeer en contacto co seu superior xeraacuterquico ante unha situacioacuten de perigo grave e inminente para a suacutea seguridade a doutros traballadores ou a de terceiros aacute empresa estea en condicioacutens tendo en conta os seus contildeecementos e os medios teacutecnicos postos aacute suacutea disposicioacuten de adoptar as medidas necesarias para evitar as consecuencias do devandito perigo
2 De acordo co previsto no apartado 1 do artigo 14 desta Lei o traballador teraacute dereito a interromper a suacutea actividade e abandonar o lugar de traballo en caso necesario cando considere que a dita
22
actividade entrantildea un risco grave e inminente para a suacutea vida ou a suacutea sauacutede
3 Cando no caso a que se refire o apartado 1 deste artigo o empresario non adopte ou non permita a adopcioacuten das medidas necesarias para garantir a seguridade e a sauacutede dos traballadores os representantes legais destes poderaacuten acordar por maioriacutea dos seus membros a paralizacioacuten da actividade dos traballadores afectados polo devandito risco Tal acordo seraacute comunicado de inmediato aacute empresa e aacute autoridade laboral a cal no prazo de vintecatro horas anularaacute ou ratificaraacute a paralizacioacuten acordada
O acordo a que se refire o paraacutegrafo anterior poderaacute ser adoptado por decisioacuten maioritaria dos Delegados de Prevencioacuten cando non resulte posible reunir coa urxencia requirida ao oacutergano de representacioacuten do persoal
4 Os traballadores ou os seus representantes non poderaacuten sufrir prexuiacutezo alguacuten derivado da adopcioacuten das medidas a que se refiren os apartados anteriores a menos que obrasen de mala fe ou cometesen neglixencia grave
Artigo 22 Vixilaacutencia da sauacutede
1 O empresario garantiralles aos traballadores ao seu servicio a vixilancia perioacutedica do seu estado de sauacutede en funcioacuten dos riscos inherentes ao traballo
Esta vixilancia soacute se poderaacute levar a cabo cando o traballador preste o seu consentimento Deste caraacutecter voluntario soacute se exceptuaraacuten previo informe dos representantes dos traballadores os supostos nos que a realizacioacuten dos recontildeecementos sexa imprescindible para avaliar os efectos das condicioacutens de traballo sobre a sauacutede dos traballadores ou para verificar se o estado de sauacutede do traballador pode constituiacuter un perigo para este para os demais traballadores ou para outras persoas relacionadas coa empresa ou cando asiacute estea establecido nunha disposicioacuten legal en relacioacuten coa proteccioacuten de riscos especiacuteficos e actividades de especial perigosidade
En todo caso deberase optar pola realizacioacuten daqueles recontildeecementos ou probas que causen as menores molestias ao traballador e que sexan proporcionais ao risco
2 As medidas de vixilancia e control da sauacutede dos traballadores levaranse a cabo respectando sempre o dereito aacute intimidade e aacute dignidade da persoa do traballador e aacute confidencialidade de toda a informacioacuten relacionada co seu estado de sauacutede
3 Os resultados da vixilancia a que se refire o apartado anterior seraacuten comunicados aos traballadores afectados
4 Os datos relativos aacute vixilancia da sauacutede dos traballadores non poderaacuten ser empregados con fins discriminatorios nin en prexuiacutezo do traballador
O acceso aacute informacioacuten meacutedica de caraacutecter persoal limitarase ao persoal meacutedico e aacutes autoridades sanitarias que leven a cabo a vixilancia da sauacutede dos traballadores sen que se poida facilitar ao empresario ou a outras persoas sen consentimento expreso do traballador
Malia o anterior o empresario e as persoas ou oacuterganos con responsabilidades en materia de prevencioacuten seraacuten informados das conclusioacutens que se deriven dos recontildeecementos efectuados en relacioacuten coa aptitude do traballador para o desempeno do posto de traballo ou coa necesidade de introducir ou
23
mellorar as medidas de proteccioacuten e prevencioacuten a fin de que poidan desenvolver correctamente as suacuteas funcioacutens en materia preventiva
5 Nos supostos en que a natureza dos riscos inherentes ao traballo o faga necesario o dereito dos traballadores aacute vixilancia perioacutedica do seu estado de sauacutede deberaacute ser alongado maacuteis alaacute do remate da relacioacuten laboral nos termos que regulamentariamente se determinen
6 As medidas de vixilancia e control da sauacutede dos traballadores levaranse a cabo por persoal sanitario con competencia teacutecnica formacioacuten e capacidade acreditada
Artigo 23 Documentacioacuten
1 O empresario deberaacute elaborar e conservar aacute disposicioacuten da autoridade laboral a seguinte documentacioacuten relativa aacutes obrigas establecidas nos artigos anteriores
13
a) Plano de prevencioacuten de riscos laborais conforme ao previsto no apartado 1 do artigo 16 desta Lei
b) Avaliacioacuten dos riscos para a seguridade e a sauacutede no traballo incluiacutedo o resultado dos controis perioacutedicos das condicioacutens de traballo e da actividade dos traballadores de acordo co disposto no paraacutegrafo a) do apartado 2 do artigo 16 desta Lei
c) Planificacioacuten da actividade preventiva incluiacutedas as medidas de proteccioacuten e de prevencioacuten a adoptar e no seu caso material de proteccioacuten que deba utilizarse de conformidade co paraacutegrafo b) do apartado 2 do artigo 16 desta Lei
d) Praacutectica dos controis do estado de sauacutede dos traballadores previstos no artigo 22 desta Lei e conclusioacutens obtidas deses nos termos recollidos no derradeiro paraacutegrafo do apartado 4 do devandito artigo
e) Relacioacuten de accidentes de traballo e enfermidades profesionais que causaran ao traballador unha incapacidade laboral superior a un diacutea de traballo Nestes casos o empresario realizaraacute ademais a notificacioacuten a que se refire o apartado 3 deste artigo
2 No momento de cesamento da suacutea actividade as empresas deberaacuten achegar aacute autoridade laboral a documentacioacuten sinalada no apartado anterior
3 O empresario estaraacute na obriga de notificar por escrito aacute autoridade laboral os danos para a sauacutede dos traballadores ao seu servicio que se produciran por mor do desenvolvemento do seu traballo conforme ao procedemento que se determine regulamentariamente
4 A documentacioacuten a que fai referencia este artigo deberaacute tameacuten ser posta a disposicioacuten das autoridades sanitarias co fin de que estas poidan cumprir co disposto no artigo 10 desta Lei e no artigo 21 da Lei 141986 do 25 de abril Xeral de Sanidade
Artigo 24 Coordinacioacuten de actividades empresariais
1 Cando nun mesmo centro de traballo desenvolvan actividades traballadores de duacuteas ou maacuteis
24
empresas estas deberaacuten cooperar na aplicacioacuten da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais Para tal fin estableceraacuten os medios de coordinacioacuten que sexan necesarios en canto aacute proteccioacuten e prevencioacuten de riscos laborais e a informacioacuten sobre estes aos seus respectivos traballadores nos termos previstos no apartado 1 do artigo 18 desta Lei
2 O empresario titular do centro de traballo adoptaraacute as medidas necesarias para que aqueloutros empresarios que desenvolvan actividades no seu centro de traballo reciban a informacioacuten e as instruccioacutens axeitadas en relacioacuten cos riscos existentes no centro de traballo e coas medidas de proteccioacuten e prevencioacuten correspondentes asiacute como sobre as medidas de emerxencia a aplicar para o seu traslado aos seus respectivos traballadores
3 As empresas que contraten ou subcontraten con outras a realizacioacuten de obras ou servicios correspondentes aacute propia actividade daquelas e que se desenvolvan nos seus propios centros de traballo deberaacuten vixiar o cumprimento polos devanditos contratistas e subcontratistas da normativa de prevencioacuten de riscos laborais
4 As obrigas consignadas no derradeiro paraacutegrafo do apartado 1 do artigo 41 desta Lei seraacuten tameacuten de aplicacioacuten respecto das operacioacutens contratadas nos supostos en que os traballadores da empresa contratista ou subcontratista non presten servicios nos centros de traballo da empresa principal sempre que tales traballadores deban operar con maquinaria equipos productos materias primas ou utensilios proporcionados pola empresa principal
5 Os deberes de cooperacioacuten e de informacioacuten e instruccioacuten recollidos nos apartados 1 e 2 aplicaranse respecto dos traballadores autoacutenomos que desenvolvan actividades nos devanditos centros de traballo
6 As obrigas previstas neste artigo seraacuten desenvoltas regulamentariamente
Artigo 25 Proteccioacuten de traballadores especialmente sensibles a determinados riscos
1 O empresario garantiraacute de maneira especiacutefica a proteccioacuten dos traballadores que polas suacuteas propias caracteriacutesticas persoais ou estado bioloacutexico contildeecido incluiacutedos aqueles que tentildean recontildeecida a situacioacuten de discapacidade fiacutesica psiacutequica ou sensorial sexan especialmente sensibles aos riscos derivados do traballo Para tal fin deberaacute ter en conta os ditos aspectos nas avaliacioacutens dos riscos e en funcioacuten destas adoptaraacute as medidas preventivas e de proteccioacuten necesarias
Os traballadores non seraacuten empregados naqueles postos de traballo nos que a causa das suacuteas caracteriacutesticas persoais estado bioloacutexico ou pola suacutea discapacidade fiacutesica psiacutequica ou sensorial debidamente recontildeecida poidan eles os demais traballadores ou outras persoas relacionadas coa empresa pontildeerse en situacioacuten de perigo ou en xeral cando estean manifestamente en estados ou situacioacutens transitorias que non respondan aacutes esixencias psicofiacutesicas dos respectivos postos de traballo
2 Igualmente o empresario deberaacute ter en conta nas avaliacioacutens os factores de risco que poidan incidir na funcioacuten de procreacioacuten dos traballadores en particular pola exposicioacuten a axentes fiacutesicos quiacutemicos e bioloacutexicos que poidan exercer efectos mutaxeacutenicos ou de toxicidade para a procreacioacuten tanto nos aspectos da fertilidade como do desenvolvemento da descendencia co fin de adoptar as medidas
25
preventivas necesarias
Artigo 26 Proteccioacuten da maternidade
1 A avaliacioacuten dos riscos a que se refire o artigo 16 desta Lei deberaacute abranguer a determinacioacuten da natureza o grao e a duracioacuten da exposicioacuten das traballadoras en situacioacuten de embarazo ou parto recente a axentes procedementos ou condicioacutens de traballo que poidan influiacuter negativamente na sauacutede das traballadoras ou do feto en calquera actividade susceptible de presentar un risco especiacutefico Se os resultados da avaliacioacuten revelasen un risco para a seguridade e a sauacutede ou unha posible repercusioacuten sobre o embarazo ou a lactacioacuten das devanditas traballadoras o empresario adoptaraacute as medidas necesarias para evitar a exposicioacuten ao dito risco a traveacutes dunha adaptacioacuten das condicioacutens ou do tempo de traballo da traballadora afectada As devanditas medidas incluiraacuten cando resulte necesario a non realizacioacuten de traballo nocturno ou de traballo a quendas
2 Cando a adaptacioacuten das condicioacutens ou do tempo de traballo non resultase posible ou a pesar de tal adaptacioacuten as condicioacutens dun posto de traballo puidesen influiacuter negativamente na sauacutede da traballadora embarazada ou do feto e asiacute o certifiquen os Servicios Meacutedicos do Instituto Nacional da Seguridade Social ou das Mutuas co informe do meacutedico do Servicio Nacional da Sauacutede que asista facultativamente aacute traballadora esta deberaacute desempentildear un posto de traballo ou funcioacuten diferente e compatible co seu estado O empresario deberaacute determinar previa consulta cos representantes dos traballadores a relacioacuten dos postos de traballo exentos de riscos para estes efectos
O cambio de posto ou funcioacuten levarase a cabo de conformidade coas regras e criterios que se apliquen nos supostos de mobilidade funcional e teraacute efectos ata o momento en que o estado de sauacutede da traballadora permita a suacutea reincorporacioacuten ao anterior posto
No suposto de que aiacutenda aplicando as regras sinaladas no paraacutegrafo anterior non existise posto de traballo ou funcioacuten compatible a traballadora poderaacute ser destinada a un posto non correspondente ao seu grupo ou a categoriacutea equivalente aiacutenda que conservaraacute o dereito ao conxunto de retribucioacutens do seu posto de orixe
3 Se o antedito cambio de posto non resultara teacutecnica ou obxectivamente posible ou no poida razoablemente exixirse por motivos xustificados poderaacute declararse o paso da traballadora afectada aacute situacioacuten de suspensioacuten do contrato por risco durante o embarazo contemplada no artigo 451 d) do Estatuto dos Traballadores durante o periacuteodo necesario para a proteccioacuten da suacutea seguridade ou da suacutea sauacutede e mentres persista a imposibilidade de reincorporarse ao seu posto anterior ou a outro posto compatible co seu estado
4 O disposto nos nuacutemeros 1 e 2 deste artigo seraacute tameacuten de aplicacioacuten durante o periacuteodo de lactacioacuten se as condicioacutens de traballo puidesen influiacuter negativamente na sauacutede da muller ou do fillo e asiacute o certificase o meacutedico que no reacutexime de Seguridade Social aplicable asista facultativamente aacute traballadora
5 As traballadoras embarazadas teraacuten dereito a ausentarse do traballo con dereito a remuneracioacuten para a realizacioacuten de exames prenatais e teacutecnicas de preparacioacuten ao parto previo aviso ao empresario e xustificacioacuten da necesidade da suacutea realizacioacuten dentro da xeira
26
La evaluacioacuten de los riesgos a que se refiere el artiacuteculo 16 de la presente Ley deberaacute comprender la determinacioacuten de la naturaleza el grado y la duracioacuten de la exposicioacuten de las trabajadoras en situacioacuten de embarazo o parto reciente a agentes procedimientos o condiciones de trabajo que puedan influir negativamente en la salud de las trabajadoras o del feto en cualquier actividad susceptible de presentar un riesgo especiacutefico Si los resultados de la evaluacioacuten revelasen un riesgo para la seguridad y la salud o una posible repercusioacuten sobre el embarazo o la lactancia de las citadas trabajadoras el empresario adoptaraacute las medidas necesarias para evitar la exposicioacuten a dicho riesgo a traveacutes de una adaptacioacuten de las condiciones o del tiempo de trabajo de la trabajadora afectada
Dichas medidas incluiraacuten cuando resulte necesario la no realizacioacuten de trabajo nocturno o de trabajo a turnosSustituido por Ley Orgaacutenica 32007 por
2 Cuando la adaptacioacuten de las condiciones o del tiempo de trabajo no resultase posible o a pesar de tal adaptacioacuten las condiciones de un puesto de trabajo pudieran influir negativamente en la salud de la trabajadora embarazada o del feto y asiacute lo certifiquen los Servicios Meacutedicos del Instituto Nacional de la Seguridad Social o de las Mutuas en funcioacuten de la Entidad con la que la empresa tenga concertada la cobertura de los riesgos profesionales con el informe del meacutedico del Servicio Nacional de Salud que asista facultativamente a la trabajadora eacutesta deberaacute desempentildear un puesto de trabajo o funcioacuten diferente y compatible con su estado El empresario deberaacute determinar previa consulta con los representantes de los trabajadores la relacioacuten de los puestos de trabajo exentos de riesgos a estos efectos
El cambio de puesto o funcioacuten se llevaraacute a cabo de conformidad con las reglas y criterios que se apliquen en los supuestos de movilidad funcional y tendraacute efectos hasta el momento en que el estado de salud de la trabajadora permita su reincorporacioacuten al anterior puesto
En el supuesto de que aun aplicando las reglas sentildealadas en el paacuterrafo anterior no existiese puesto de trabajo o funcioacuten compatible la trabajadora podraacute ser destinada a un puesto no correspondiente a su grupo o categoriacutea equivalente si bien conservaraacute el derecho al conjunto de retribuciones de su puesto de origen
Si dicho cambio de puesto no resultara teacutecnica u objetivamente posible o no pueda razonablemente exigirse por motivos justificados podraacute declararse el paso de la trabajadora afectada a la situacioacuten de suspensioacuten del contrato por riesgo durante el embarazo contemplada en el artiacuteculo 451d) del Estatuto de los Trabajadores durante el periacuteodo necesario para la proteccioacuten de su seguridad o de su salud y mientras persista la imposibilidad de reincorporarse a su puesto anterior o a otro puesto compatible con su estadoSustituido por Ley Orgaacutenica 32007 por
Lo dispuesto en los nuacutemeros 1 y 2 de este artiacuteculo seraacute tambieacuten de aplicacioacuten durante el periacuteodo de lactancia natural si las condiciones de trabajo pudieran influir negativamente en la salud de la mujer o del hijo y asiacute lo certifiquen los Servicios Meacutedicos del Instituto Nacional de la Seguridad Social o de las Mutuas en funcioacuten de la Entidad con la que la empresa tenga concertada la cobertura de los riesgos profesionales con el informe del meacutedico del Servicio Nacional de Salud que asista facultativamente a la trabajadora o a su
27
hijo Podraacute asimismo declararse el pase de la trabajadora afectada a la situacioacuten de suspensioacuten del contrato por riesgo durante la lactancia natural de hijos menores de nueve meses contemplada en el artiacuteculo 451d) del Estatuto de Ios Trabajadores si se dan las circunstancias previstas en el nuacutemero 3 de este artiacuteculo
Las trabajadoras embarazadas tendraacuten derecho a ausentarse del trabajo con derecho a remuneracioacuten para la realizacioacuten de exaacutemenes prenatales y teacutecnicas de preparacioacuten al parto previo aviso al empresario y justificacioacuten de la necesidad de su realizacioacuten dentro de la jornada de trabajo
Artigo 27 Proteccioacuten dos menores
1 Antes da incorporacioacuten ao traballo de mozos menores de dezaoito anos e previamente a calquera modificacioacuten importante das suacuteas condicioacutens de traballo o empresario deberaacute efectuar unha avaliacioacuten dos postos de traballo a desempentildear por estes a fin de determinar a natureza o grao e a duracioacuten da suacutea exposicioacuten en calquera actividade susceptible de presentar un risco especiacutefico ao respecto a axentes procesos ou condicioacutens de traballo que poidan pontildeer en perigo a seguridade ou a sauacutede destes traballadores
Para tal fin a avaliacioacuten teraacute especialmente en conta os riscos especiacuteficos para a seguridade a sauacutede e o desenvolvemento dos mozos derivados da suacutea falta de experiencia da suacutea inmadurez para avaliar os riscos existentes ou potenciais e do seu desenvolvemento aiacutenda incompleto
En todo caso o empresario informaraacute aos devanditos mozos e aos seus pais ou titores que intervintildeesen na contratacioacuten conforme ao disposto na letra b) do artigo 7 do texto refundido da Lei do Estatuto dos Traballadores aprobado polo Real Decreto lexislativo 11995 do 24 de marzo dos posibles riscos e de todas as medidas adoptadas para a proteccioacuten da suacutea seguridade e sauacutede
2 Tendo en conta os factores anteriormente sinalados o Goberno estableceraacute as limitacioacutens aacute contratacioacuten dos mozos menores de dezaoito anos en traballos que presenten riscos especiacuteficos
Artigo 28 Relacioacutens de traballo temporais de duracioacuten determinada e en empresas de traballo temporal
1 Os traballadores con relacioacutens de traballo temporais ou de duracioacuten determinada asiacute como os contratados por empresas de traballo temporal deberaacuten beneficiarse do mesmo nivel de proteccioacuten en materia de seguridade e sauacutede que os restantes traballadores da empresa na que prestan os seus servicios
A existencia dunha relacioacuten de traballo das sinaladas no paraacutegrafo anterior non xustificaraacute de ninguacuten xeito unha diferencia de trato polo que respecta aacutes condicioacutens de traballo no relativo a calquera dos aspectos da proteccioacuten da seguridade e a sauacutede dos traballadores
Esta Lei e as suacuteas disposicioacutens de desenvolvemento aplicaranse plenamente aacutes relacioacutens de traballo sinaladas nos paraacutegrafos anteriores
2 O empresario adoptaraacute as medidas necesarias para garantir que con caraacutecter previo ao inicio da suacutea actividade os traballadores a que se refire o apartado anterior reciban informacioacuten acerca dos riscos aos que estean expostos en particular no relativo aacute necesidade de cualificacioacutens ou aptitudes profesionais determinadas a esixencia de controis meacutedicos especiais ou a existencia de riscos especiacuteficos do posto de
28
traballo a cubrir asiacute como sobre as medidas de proteccioacuten e prevencioacuten fronte a estes
Os devanditos traballadores recibiraacuten en todo caso unha formacioacuten suficiente e axeitada aacutes caracteriacutesticas do posto de traballo a cubrir tendo en conta a suacutea cualificacioacuten e experiencia profesional e os riscos aos que estean expostos
3 Os traballadores a que se refire este artigo teraacuten dereito a unha vixilancia perioacutedica do seu estado de sauacutede nos termos establecidos no artigo 22 desta Lei e nas suacuteas normas de desenvolvemento
4 O empresario deberaacute informar aos traballadores designados para ocuparse das actividades de proteccioacuten e prevencioacuten ou se eacute o caso o servicio de prevencioacuten previsto no artigo 31 desta Lei da incorporacioacuten dos traballadores a que se refire este artigo na medida necesaria para que poidan desenvolver de xeito axeitado aacutes suacuteas funcioacutens respecto de todos os traballadores da empresa
5 Nas relacioacutens de traballo a traveacutes de empresas de traballo temporal a empresa usuaria seraacute responsable das condicioacutens de execucioacuten do traballo en todo o relacionado coa proteccioacuten da seguridade e a sauacutede dos traballadores Corresponderaacute ademais aacute empresa usuaria o cumprimento das obrigas en materia de informacioacuten previstas nos apartados 2 e 4 deste artigo
A empresa de traballo temporal seraacute responsable do cumprimento das obrigas en materia de formacioacuten e vixilancia da sauacutede que se establecen nos apartados 2 e 3 deste artigo Para tal fin e sen prexuiacutezo do disposto no paraacutegrafo anterior a empresa usuaria deberaacute informar aacute empresa de traballo temporal e esta aos traballadores afectados antes da adscricioacuten destes acerca das caracteriacutesticas propias dos postos de traballo a desempentildear e das cualificacioacutens requiridas
A empresa usuaria deberaacute informar aos representantes dos traballadores nesta da adscricioacuten dos traballadores postos a disposicioacuten pola empresa de traballo temporal Os ditos traballadores poderanse dirixir a estes representantes no exercicio dos dereitos recontildeecidos nesta Lei
Artigo 29 Obrigas dos traballadores en materia de prevencioacuten de riscos
1 Corresponde a cada traballador velar segundo as suacuteas posibilidades e mediante o cumprimento das medidas de prevencioacuten que en cada caso sexan adoptadas pola suacutea propia seguridade e sauacutede no traballo e pola daqueloutras persoas aacutes que poida afectar a suacutea actividade profesional a causa dos seus actos e omisioacutens no traballo de conformidade coa suacutea formacioacuten e as instruccioacutens do empresario
2 Os traballadores de acordo coa suacutea formacioacuten e seguindo as instruccioacutens do empresario deberaacuten en particular
1ordm Empregar de forma axeitada de acordo coa suacutea natureza e os riscos previsibles as maacutequinas aparellos ferramentas substancias perigosas equipos de transporte e en xeral calquera outros medios cos que desenvolvan a suacutea actividade
2ordm Empregar correctamente os medios e equipos de proteccioacuten facilitados polo empresario de acordo coas instruccioacutens recibidas deste
3ordm Non pontildeer foacutera de funcionamento e empregar correctamente os dispositivos de seguridade existentes ou que se instalen nos medios relacionados coa suacutea actividade ou nos lugares de traballo en que esta tentildea lugar
29
4ordm Informar de inmediato ao seu superior xeraacuterquico directo e aos traballadores designados para realizaren actividades de proteccioacuten e de prevencioacuten ou se eacute o caso ao servicio de prevencioacuten acerca de calquera situacioacuten que ao seu xuiacutezo entrantildee por motivos razoables un risco para a seguridade e a sauacutede dos traballadores
5ordm Contribuiacuter ao cumprimento das obrigas establecidas pola autoridade competente co fin de protexer a seguridade e a sauacutede dos traballadores no traballo
6ordm Cooperar co empresario para que este poida garantir unhas condicioacutens de traballo que sexan seguras e non entrantildeen riscos para a seguridade e a sauacutede dos traballadores
3 O cumprimento polos traballadores das obrigas en materia de prevencioacuten de riscos a que se refiren os apartados anteriores teraacute a consideracioacuten de incumprimento laboral para os efectos previstos no artigo 581 do Estatuto dos Traballadores ou de falta se eacute o caso conforme ao establecido na correspondente normativa sobre reacutexime disciplinario dos funcionarios puacuteblicos ou do persoal estatutario ao servicio das Administracioacutens puacuteblicas O disposto neste apartado seraacute igualmente aplicable aos socios das cooperativas en que a suacutea actividade consista na prestacioacuten do seu traballo coas precisioacutens que se establezan nos seus Regulamentos de Reacutexime Interno
CAPIacuteTULO IV
Servicios de prevencioacuten
Artigo 30 Proteccioacuten e prevencioacuten de riscos profesionais
1 En cumprimento do deber de prevencioacuten de riscos profesionais o empresario designaraacute un ou varios traballadores para ocupaacuterense da devandita actividade constituiraacute un servicio de prevencioacuten ou concertaraacute o dito servicio cunha entidade especializada allea aacute empresa
2 Os traballadores designados deberaacuten ter a capacidade necesaria dispor do tempo e dos medios precisos e ser suficientes en nuacutemero tendo en conta o tamantildeo da empresa asiacute como os riscos a que estaacuten expostos os traballadores e a suacutea distribucioacuten nesta co alcance que se determine nas disposicioacutens a que se refire a letra e) do apartado 1 do artigo 6 desta Lei
Os traballadores a que se refire o paraacutegrafo anterior colaboraraacuten entre si e se eacute o caso cos servicios de prevencioacuten
3 Para a realizacioacuten da actividade de prevencioacuten o empresario deberaacute facilitar aos traballadores designados o acceso aacute informacioacuten e documentacioacuten a que se refiren os artigos 18 e 23 desta Lei
4 Os traballadores designados non poderaacuten sufrir ninguacuten prexuiacutezo derivado das suacuteas actividades de proteccioacuten e prevencioacuten dos riscos profesionais na empresa En exercicio desta funcioacuten os devanditos traballadores gozaraacuten en particular das garantiacuteas que para os representantes dos traballadores establecen as letras a) b) e c) do artigo 68 e o apartado 4 do artigo 56 do texto refundido da Lei do Estatuto dos Traballadores
Esta garantiacutea acadaraacute tameacuten aos traballadores integrantes do servicio de prevencioacuten cando a
30
empresa decida constituiacutelo de acordo co disposto no artigo seguinte
Os traballadores a que se refiren os paraacutegrafos anteriores deberaacuten gardar sixilo profesional sobre a informacioacuten relativa aacute empresa aacute que tiveran acceso como consecuencia do desempentildeo das suacuteas funcioacutens
5 Nas empresas de menos de seis traballadores o empresario poderaacute asumir persoalmente as funcioacutens sinaladas no apartado 1 sempre que desenvolva de forma cotiaacute a suacutea actividade no centro de traballo e tentildea a capacidade necesaria en funcioacuten dos riscos a que estean expostos os traballadores e a perigosidade das actividades co alcance que se determine nas disposicioacutens a que se refire a letra e) do apartado 1 do artigo 6 desta Lei
6 O empresario que non concertase o Servicio de prevencioacuten cunha entidade especializada allea aacute empresa deberaacute someter o seu sistema de prevencioacuten ao control dunha auditoriacutea ou avaliacioacuten externa nos termos que regulamentariamente se determinen
Artigo 31 Servicios de prevencioacuten
1 Se a designacioacuten dun ou varios traballadores fose insuficiente para a realizacioacuten das actividades de prevencioacuten en funcioacuten do tamantildeo da empresa dos riscos a que estean expostos os traballadores ou da perigosidade das actividades desenvolvidas co alcance que se estableza nas disposicioacutens a que se refire a letra e) do apartado 1 do artigo 6 desta Lei o empresario deberaacute recorrer a un ou varios servicios de prevencioacuten propios ou alleos aacute empresa que colaboraraacuten cando sexa necesario
Para o establecemento destes servicios nas Administracioacutens puacuteblicas terase en conta a suacutea estructura organizativa e a existencia se eacute o caso de aacutembitos sectoriais e descentralizados
2 Entenderase como servicio de prevencioacuten o conxunto de medios humanos e materiais necesarios para realizar as actividades preventivas a fin de garantir a axeitada proteccioacuten da seguridade e a sauacutede dos traballadores asesorando e asistindo para isto ao empresario aos traballadores e aos seus representantes e aos oacuterganos de representacioacuten especializados Para o exercicio das suacuteas funcioacutens o empresario deberaacute facilitar ao devandito servicio o acceso aacute informacioacuten e documentacioacuten a que se refire o apartado 3 do artigo anterior
3 Os servicios de prevencioacuten deberaacuten estar en condicioacutens de proporcionar aacute empresa o asesoramento e apoio que precise en funcioacuten dos tipos de risco nela existentes e no referente a
Texto reemplazado por la Ley 542003
a) O desentildeo implantacioacuten e aplicacioacuten dun plano de prevencioacuten de riscos laborais que permita a integracioacuten da prevencioacuten na empresa
b) A avaliacioacuten dos factores de risco que poidan afectar aacute seguridade e a sauacutede dos traballadores nos termos previstos no artigo 16 desta Lei
Texto reemplazado por la Ley 542003c) A planificacioacuten da actividade preventiva e a determinacioacuten das prioridades na adopcioacuten das
medidas preventivas e a vixilaacutencia da suacutea eficacia
31
d) A informacioacuten e formacioacuten dos traballadores
e) A prestacioacuten dos primeiros auxilios e planos de emerxencia f) A vixilancia da sauacutede dos traballadores en relacioacuten cos riscos derivados do traballo
4 O servicio de prevencioacuten teraacute caraacutecter interdisciplinario tendo os seus medios que ser apropiados para cumprir as suacuteas funcioacutens Para isto a formacioacuten especialidade capacitacioacuten dedicacioacuten e nuacutemero de compontildeentes destes servicios asiacute como os seus recursos teacutecnicos deberaacuten ser suficientes e axeitados aacutes actividades preventivas a desenvolver en funcioacuten das seguintes circunstancias
a) Tamantildeo da empresa
b) Tipos de risco aos que se poidan atopar expostos os traballadores
c) Distribucioacuten de riscos na empresa
5 Para poder actuar como servicios de prevencioacuten as entidades especializadas deberaacuten ser obxecto de acreditacioacuten pola Administracioacuten laboral mediante a comprobacioacuten de que reuacutenen os requisitos que se establezan regulamentariamente e previa aprobacioacuten da Administracioacuten sanitaria en canto aos aspectos de caraacutecter sanitario
Artigo 32 Actuacioacuten preventiva das Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais
As Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social poderaacuten desenvolver para as empresas a elas asociadas as funcioacutens correspondentes aos servicios de prevencioacuten con suxeicioacuten ao disposto no apartado 5 do artigo 31
Os representantes dos empresarios e dos traballadores teraacuten dereito a participar no control e seguimento da xestioacuten desenvolvida polas Mutuas de Accidentes da Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social nas funcioacutens a que se refire o paraacutegrafo anterior conforme ao previsto no artigo 39 cinco da Lei 421994 do 30 de decembro de Medidas fiscais administrativas e de orde social
Texto Antildeadido por la Ley 542003
Artigo 32 bis Presencia dos recursos preventivos
1 A presencia no centro de traballo dos recursos preventivos calquera que sexa a modalidade de organizacioacuten de ditos recursos seraacute necesaria nos seguintes casos
a) Cando os riscos podan verse agravados ou modificados no desenvolvemento do proceso ou a actividade pola concorrencia de operacioacutens diversas que se desenvolven sucesiva o simultaneamente e que fagan preciso o control da correcta aplicacioacuten dos meacutetodos de traballo
b) Cando se realicen actividades ou procesos que regulamentariamente sexan considerados como perigosos ou con riscos especiais
c) Cando a necesidade de dita presencia sexa requirida pola Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social se as circunstancias do caso asiacute o esixiran debido aacutes condicioacutens de traballo detectadas
32
2 Consideacuteranse recursos preventivos aos que o empresario poderaacute asignar a presencia os seguintes
a) Un ou varios traballadores designados da empresa
b) Un ou varios membros do servicio de prevencioacuten propio da empresa
c) Un ou varios membros do ou dos servicios de prevencioacuten alleos concertados pola empresa Cando a presencia se realice por diferentes recursos preventivos estes deberaacuten colaborar entre si
3 Os recursos preventivos a que se refire o apartado anterior deberaacuten ter a capacidade suficiente dispontildeer dos medios necesarios e ser suficientes en nuacutemero para vixiar o cumprimento das actividades preventivas debendo permanecer no centro de traballo durante o tempo no que se mantentildea a situacioacuten que determine a suacutea presencia
4 No obstante o sinalado nos apartados anteriores o empresario poderaacute asignar a presencia de forma expresa a un ou varios traballadores da empresa que sen formar parte do servicio de prevencioacuten propio ni ser traballadores designados reuacutenan os contildeecementos a cualificacioacuten e a experiencia necesarios nas actividades ou procesos a que se refire o apartado 1 e conten coa formacioacuten preventiva correspondente como miacutenimo aacutes funciones do nivel baacutesico
Neste suposto tales traballadores manteraacuten a necesaria colaboracioacuten cos recursos preventivos do empresario
CAPIacuteTULO V
Consulta e participacioacuten dos traballadores
Artigo 33 Consulta dos traballadores
1 O empresario deberaacute consultar aos traballadores coa debida antelacioacuten a adopcioacuten das decisioacutens relativas a
a) A planificacioacuten e a organizacioacuten do traballo na empresa e a introduccioacuten de novas tecnoloxiacuteas en todo o relacionado coas consecuencias que estas puidesen ter para a seguridade e a sauacutede dos traballadores derivadas da escolla dos equipos a determinacioacuten e a adecuacioacuten das condicioacutens de traballo e o impacto dos factores ambientais no traballo
b) A organizacioacuten e desenvolvemento das actividades de proteccioacuten da sauacutede e prevencioacuten dos riscos profesionais na empresa incluiacuteda a designacioacuten dos traballadores encargados das devanditas actividades ou o recurso a un servicio de prevencioacuten externo
c) A designacioacuten dos traballadores encargados das medidas de emerxencia
d) Os procedementos de informacioacuten e documentacioacuten a que se refiren os artigos 18 apartado 1 e 23 apartado 1 desta Lei
e) O proxecto e a organizacioacuten da formacioacuten en materia preventiva
f) Calquera outra accioacuten que poida ter efectos substanciais sobre a seguridade e a sauacutede dos
33
traballadores
2 Nas empresas que conten con representantes dos traballadores as consultas a que se refire o apartado anterior levaranse a cabo cos ditos representantes
Artigo 34 Dereitos de participacioacuten e representacioacuten
1 Os traballadores tentildeen dereito a participar na empresa nas cuestioacutens relacionadas coa prevencioacuten de riscos no traballo
Nas empresas ou centros de traballo que conten con seis ou maacuteis traballadores a participacioacuten destes canalizarase a traveacutes dos seus representantes e da representacioacuten especializada que se regula neste capiacutetulo
2 Aos Comiteacutes de Empresa aos Delegados de Persoal e aos representantes sindicais corresponderalles nos termos que respectivamente lles recontildeecen o Estatuto dos Traballadores a Lei de Oacuterganos de Representacioacuten do Persoal ao Servicio das Administracioacutens Puacuteblicas e a Lei Orgaacutenica de Liberdade Sindical a defensa dos intereses dos traballadores en materia de prevencioacuten de riscos no traballo Para isto os representantes do persoal exerceraacuten as competencias que as devanditas normas establecen en materia de informacioacuten consulta e negociacioacuten vixilancia e control e exercicio de accioacutens perante as empresas e os oacuterganos e tribunais competentes
3 O dereito de participacioacuten que se regula neste capiacutetulo exercerase no aacutembito das Administracioacutens puacuteblicas coas adaptacioacutens que procedan en atencioacuten aacute diversidade das actividades que desenvolven e as diferentes condicioacutens en que estas se realizan a complexidade e dispersioacuten da suacutea estructura organizativa e as suacuteas peculiaridades en materia de representacioacuten colectiva nos termos previstos na Lei 71990 do 19 de xullo sobre negociacioacuten colectiva e participacioacuten na determinacioacuten das condicioacutens de traballo dos empregados puacuteblicos podendo establecer aacutembitos sectoriais e descentralizados en funcioacuten do nuacutemero de efectivos e centros
Para levar a cabo a indicada adaptacioacuten no aacutembito da Administracioacuten Xeral do Estado o Goberno teraacute en conta os seguintes criterios
a) De ninguacuten xeito a dita adaptacioacuten poderaacute afectar aacutes competencias facultades e garantiacuteas que se recontildeecen nesta Lei aos Delegados de Prevencioacuten e aos Comiteacutes de Seguridade e Sauacutede
b) Deberase establecer o aacutembito especiacutefico que resulte axeitado en cada caso para o exercicio da funcioacuten de participacioacuten en materia preventiva dentro da estructura organizativa da Administracioacuten Con caraacutecter xeral o devandito aacutembito seraacute o dos oacuterganos de representacioacuten do persoal ao servicio das Administracioacutens puacuteblicas aiacutenda que se poderaacuten establecer outros distintos en funcioacuten das caracteriacutesticas da actividade e frecuencia dos riscos a que poidan estar expostos os traballadores
c) Cando no indicado aacutembito existan diferentes oacuterganos de representacioacuten do persoal deberase garantir unha actuacioacuten coordinada de todos eles en materia de prevencioacuten e proteccioacuten da seguridade e a sauacutede no traballo posibilitando que a participacioacuten se realice de forma conxunta entre uns e outros no aacutembito especiacutefico establecido para o efecto
d) Con caraacutecter xeral constituirase un uacutenico Comiteacute de Seguridade e Sauacutede no aacutembito dos oacuterganos de representacioacuten previstos na Lei de Oacuterganos de Representacioacuten do Persoal ao Servicio das
34
Administracioacutens Puacuteblicas que estaraacute integrado polos Delegados de Prevencioacuten designados no dito aacutembito tanto para o persoal con relacioacuten de caraacutecter administrativo ou estatutario como para o persoal laboral e por representantes da Administracioacuten en nuacutemero non superior ao de Delegados Malia isto poderanse constituiacuter Comiteacutes de Seguridade e Sauacutede noutros aacutembitos cando as razoacutens da actividade e o tipo e frecuencia dos riscos asiacute o aconsellen
Artigo 35 Delegados de Prevencioacuten
1 Os Delegados de Prevencioacuten son os representantes dos traballadores con funcioacutens especiacuteficas en materia de prevencioacuten de riscos no traballo
2 Os Delegados de Prevencioacuten seraacuten designados por e entre os representantes do persoal no aacutembito dos oacuterganos de representacioacuten previstos nas normas a que se refire o artigo anterior de acordo coa seguinte escala
De 50 a 100 traballadores 2 Delegados de prevencioacutenDe 101 a 500 traballadores 3 Delegados de PrevencioacutenDe 501 a 1000 traballadores 4 Delegados de PrevencioacutenDe 1001 a 2000 traballadores 5 Delegados de PrevencioacutenDe 2001 a 3000 traballadores 6 Delegados de PrevencioacutenDe 3001 a 4000 traballadores 7 Delegados de PrevencioacutenDe 4001 en adiante 8 Delegados de Prevencioacuten
Nas empresas de ata trinta traballadores o Delegado de Prevencioacuten seraacute o Delegado de PersoalNas empresas de trinta e un a corenta e nove traballadores haberaacute un Delegado de Prevencioacuten que
seraacute elixido por e entre os Delegados de Persoal
3 Para os efectos de determinar o nuacutemero de Delegados de Prevencioacuten teranse en conta os seguintes criterios
a) Os traballadores vinculados por contratos de duracioacuten determinada superior a un ano computaranse como traballadores fixos do cadro de persoal
b) Os contratados por prazo de ata un ano computaranse segundo o nuacutemero de diacuteas traballados no periacuteodo dun ano anterior aacute designacioacuten Cada douscentos diacuteas traballados ou fraccioacuten computaranse como un traballador maacuteis
4 Malia o disposto neste artigo nos convenios colectivos poderanse establecer outros sistemas de designacioacuten dos Delegados de Prevencioacuten sempre que se garanta que a facultade de designacioacuten corresponde aos representantes do persoal ou aos propios traballadores
Asiacute mesmo na negociacioacuten colectiva ou mediante os acordos a que se refire o artigo 83 apartado 3 do Estatuto dos Traballadores poderase acordar que as competencias recontildeecidas nesta Lei aos Delegados de Prevencioacuten sexan exercidas por oacuterganos especiacuteficos creados no propio convenio ou nos acordos nomeados Os devanditos oacuterganos poderaacuten asumir nos termos e conforme aacutes modalidades que se acorde competencias xerais respecto do conxunto dos centros de traballo incluiacutedos no aacutembito de aplicacioacuten do convenio ou do acordo co fin de fomentar o mellor cumprimento nestes da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais
35
Igualmente no aacutembito das Administracioacutens puacuteblicas poderanse establecer nos termos sinalados na Lei 71990 do 19 de xullo sobre negociacioacuten colectiva e participacioacuten na determinacioacuten das condicioacutens de traballo dos empregados puacuteblicos outros sistemas de designacioacuten dos Delegados de Prevencioacuten e acordarse que as competencias que a dita Lei atribuacutee a estes poidan ser exercidas por oacuterganos especiacuteficos
Artigo 36 Competencias e facultades dos Delegados de Prevencioacuten
1 Son competencias dos Delegados de Prevencioacuten
a) Colaborar coa direccioacuten da empresa na mellora da accioacuten preventiva
b) Promover e fomentar a cooperacioacuten dos traballadores na execucioacuten da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais
c) Ser consultados polo empresario con caraacutecter previo aacute suacutea execucioacuten acerca das decisioacutens a que se refire o artigo 33 desta Lei
d) Exercer un labor de vixilancia e control sobre o cumprimento da normativa de prevencioacuten de riscos laborais
Nas empresas que de acordo co disposto no apartado 2 do artigo 38 desta Lei non conten con Comiteacute de Seguridade e Sauacutede por non acadaren o nuacutemero miacutenimo de traballadores establecido para tal efecto as competencias atribuiacutedas a aquel nesta Lei seraacuten exercidas polos Delegados de Prevencioacuten
2 No exercicio das competencias atribuiacutedas aos Delegados de Prevencioacuten estes estaraacuten facultados para
a) Acompantildear os teacutecnicos nas avaliacioacutens de caraacutecter preventivo do medio ambiente de traballo asiacute como nos termos previstos no artigo 40 desta Lei aos Inspectores de Traballo e Seguridade Social nas visitas e verificacioacutens que realicen nos centros de traballo para comprobar o cumprimento da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais podendo formular ante eles as observacioacutens que estimen oportunas
b) Ter acceso coas limitacioacutens previstas no apartado 4 do artigo 22 desta Lei aacute informacioacuten e documentacioacuten relativa aacutes condicioacutens de traballo que sexan necesarias para o exercicio das suacuteas funcioacutens e en particular aacute prevista nos artigos 18 e 23 desta Lei Cando a informacioacuten estea suxeita aacutes limitacioacutens devanditas soacute poderaacute ser subministrada de maneira que se garanta o respecto da confidencialidade
c) Ser informados polo empresario sobre os danos producidos na sauacutede dos traballadores unha vez que aquel tivese contildeecemento deles podendo presentarse aiacutenda foacutera da suacutea xeira no lugar dos feitos para contildeecer as circunstancias destes
d) Recibir do empresario as informacioacutens obtidas por este procedentes das persoas ou oacuterganos encargados das actividades de proteccioacuten e prevencioacuten na empresa asiacute como dos organismos competentes para a seguridade e a sauacutede dos traballadores sen prexuiacutezo do disposto no artigo 40 desta Lei en materia de colaboracioacuten coa Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
e) Realizar visitas aos lugares de traballo para exercer un labor de vixilancia e control do estado das condicioacutens de traballo podendo para tal fin acceder a calquera zona destes e comunicarse durante a xeira
36
cos traballadores de maneira que non se altere o normal desenvolvemento do proceso productivo
f) Solicitar do empresario a adopcioacuten de medidas de caraacutecter preventivo e para a mellora dos niveis de proteccioacuten da seguridade e a sauacutede dos traballadores podendo para tal fin efectuar propostas ao empresario asiacute como ao Comiteacute de Seguridade e Sauacutede para a suacutea discusioacuten neste
g) Propontildeer ao oacutergano de representacioacuten dos traballadores a adopcioacuten do acordo de paralizacioacuten de actividades a que se refire o apartado 3 do artigo 21
3 Os informes que deben emitir os Delegados de Prevencioacuten a teor do disposto na letra c) do apartado l deste artigo deberanse elaborar nun prazo de quince diacuteas ou no tempo imprescindible cando se trate de adoptar medidas dirixidas a previr riscos inminentes Transcorrido o prazo sen ter emitido o informe o empresario poderaacute pontildeer en praacutectica a suacutea decisioacuten
4 A decisioacuten negativa do empresario aacute adopcioacuten das medidas propostas polo Delegado de Prevencioacuten a teor do disposto na letra f) do apartado 2 deste artigo deberaacute ser motivada
Artigo 37 Garantiacuteas e sixilo profesional dos Delegados de Prevencioacuten
1 O previsto no artigo 68 do Estatuto dos Traballadores en materia de garantiacuteas aplicarase aos Delegados de Prevencioacuten na suacutea condicioacuten de representantes dos traballadores
O tempo empregado polos Delegados de Prevencioacuten para o desempentildeo das funcioacutens previstas nesta Lei considerarase como de exercicio de funcioacutens de representacioacuten para os efectos da utilizacioacuten do creacutedito de horas mensuais retribuiacutedas previsto na letra e) do devandito artigo 68 do Estatuto dos Traballadores
Malia o anterior considerarase en todo caso como tempo de traballo efectivo sen imputacioacuten ao dito creacutedito horario o correspondente aacutes xuntanzas do Comiteacute de Seguridade e Sauacutede e a calquera outras convocadas polo empresario en materia de prevencioacuten de riscos asiacute como o destinado aacutes visitas previstas nas letras a) e c) do nuacutemero 2 do artigo anterior
2 O empresario deberaacute proporcionarlles aos Delegados de Prevencioacuten os medios e a formacioacuten en materia preventiva que resulten necesarios para o exercicio das suacuteas funcioacutens
A formacioacuten teraa que facilitar o empresario polos seus propios medios ou mediante concerto con organismos ou entidades especializadas na materia e deberaacute adaptarse aacute evolucioacuten dos riscos e aacute aparicioacuten doutros novos repetiacutendose periodicamente se fose necesario
O tempo dedicado aacute formacioacuten considerarase como tempo de traballo para todos os efectos e o seu custo non poderaacute recaer de ninguacuten xeito sobre os Delegados de Prevencioacuten
3 Os Delegados de Prevencioacuten seralles de aplicacioacuten o disposto no apartado 2 do artigo 65 do Estatuto dos Traballadores en canto ao sixilo profesional debido respecto das informacioacutens a que tivesen acceso como consecuencia da suacutea actuacioacuten na empresa
4 O disposto neste artigo en materia de garantiacuteas e sixilo profesional dos Delegados de Prevencioacuten entenderase referido no caso das relacioacutens de caraacutecter administrativo ou estatutario do persoal ao servicio das Administracioacutens puacuteblicas aacute regulacioacuten contida nos artigos 10 paraacutegrafo segundo e 11 da Lei 91987 do 12 de xuntildeo de Oacuterganos de Representacioacuten Determinacioacuten das Condicioacutens de Traballo e Participacioacuten
37
do Persoal ao Servicio das Administracioacutens Puacuteblicas
Artigo 38 Comiteacute de Seguridade e Sauacutede
1 O Comiteacute de Seguridade e Sauacutede eacute o oacutergano paritario e colexiado de participacioacuten destinado aacute consulta regular e perioacutedica das actuacioacutens da empresa en materia de prevencioacuten de riscos
2 Constituirase un Comiteacute de Seguridade e Sauacutede en todas as empresas ou centros de traballo que conten con 50 ou maacuteis traballadores O Comiteacute estaraacute formado polos Delegados de Prevencioacuten dunha parte e polo empresario eou os seus representantes en nuacutemero igual ao de Delegados de Prevencioacuten da outra
Nas xuntanzas do Comiteacute de Seguridade e Sauacutede participaraacuten con voz pero sen voto os Delegados Sindicais e os responsables teacutecnicos da prevencioacuten na empresa que non estean incluiacutedos na composicioacuten aacute que se refire o paraacutegrafo anterior Nas mesmas condicioacutens poderaacuten participar traballadores da empresa que conten cunha especial cualificacioacuten ou informacioacuten respecto de concretas cuestioacutens que se debatan neste oacutergano e teacutecnicos en prevencioacuten alleos aacute empresa sempre que asiacute o solicite algunha das representacioacutens no Comiteacute
3 O Comiteacute de Seguridade e Sauacutede reunirase trimestralmente e sempre que o solicite algunha das representacioacutens deste O Comiteacute adoptaraacute as suacuteas propias normas de funcionamento
As empresas que conten con varios centros de traballo dotados de Comiteacute de Seguridade e Sauacutede poderaacuten acordar cos seus traballadores a creacioacuten dun Comiteacute Intercentros coas funcioacutens que o acordo lle atribuacutea
Artigo 39 Competencias e facultades do Comiteacute de Seguridade e Sauacutede
1 O Comiteacute de Seguridade e Sauacutede teraacute as seguintes competencias
Texto reemplazado por la Ley 542003
a) Participar na elaboracioacuten posta en praacutectica e avaliacioacuten dos planos e programas de prevencioacuten de riscos na empresa A tal efecto no seu seno se debateraacuten antes da suacutea posta en praacutectica e no referente a suacutea incidencia na prevencioacuten de riscos os proxectos en materia de planificacioacuten organizacioacuten do traballo e introduccioacuten de novas tecnoloxiacuteas organizacioacuten e desenvolvemento das actividades de proteccioacuten e prevencioacuten a que se refire o artigo 16 desta Lei e proxecto e organizacioacuten da formacioacuten en materia preventiva
b) Promover iniciativas sobre meacutetodos e procedementos para a efectiva prevencioacuten dos riscos propontildeendo aacute empresa a mellora das condicioacutens ou a correccioacuten das deficiencias existentes
2 No exercicio das suacuteas competencias o Comiteacute de Seguridade e Sauacutede estaraacute facultado para
a) Contildeecer directamente a situacioacuten relativa aacute prevencioacuten de riscos no centro de traballo realizando para tal efecto as visitas que estime oportunas
b) Contildeecer cantos documentos e informes relativos aacutes condicioacutens de traballo sexan necesarios para o cumprimento das suacuteas funcioacutens asiacute como os procedentes da actividade do servicio de prevencioacuten se eacute o
38
caso
c) Contildeecer e analizar os danos producidos na sauacutede ou na integridade fiacutesica dos traballadores co fin de avaliar as suacuteas causas e propontildeer as medidas preventivas oportunas
d) Contildeecer e informar a memoria e programacioacuten anual dos servicios de prevencioacuten
3 A fin de dar cumprimento ao disposto nesta Lei respecto da colaboracioacuten entre empresas nos supostos de desenvolvemento simultaacuteneo de actividades nun mesmo centro de traballo poderase acordar a realizacioacuten de reunioacutens conxuntas dos Comiteacutes de Seguridade e Sauacutede ou no seu defecto dos Delegados de Prevencioacuten e empresarios das empresas que carezan dos devanditos Comiteacutes ou outras medidas de actuacioacuten coordinada
Artigo 40 Colaboracioacuten coa Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
1 Os traballadores e mais os seus representantes poderaacuten recorrer aacute Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social se consideran que as medidas adoptadas e os medios empregados polo empresario non son suficientes para garantir a seguridade e a sauacutede no traballo
2 Nas visitas aos centros de traballo para a comprobacioacuten do cumprimento da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais o Inspector de Traballo e Seguridade Social comunicaraacute a suacutea presencia ao empresario ou ao seu representante ou aacute persoa inspeccionada ao Comiteacute de Seguridade e Sauacutede ao Delegado de Prevencioacuten ou na suacutea ausencia aos representantes legais dos traballadores a fin de que o poidan acompantildear durante o desenvolvemento da suacutea visita e formularlle as observacioacutens que estimen oportunas a menos que considere que as devanditas comunicacioacutens poidan prexudicar ao eacutexito das suacuteas funcioacutens
3 A Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social informaraacute aos Delegados de Prevencioacuten sobre os resultados das visitas a que fai referencia o apartado anterior e sobre as medidas adoptadas como consecuencia destas asiacute como ao empresario mediante dilixencia no Libro de Visitas da Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social que debe existir en cada centro de traballo
4 As organizacioacutens sindicais e empresariais maacuteis representativas seraacuten consultadas con caraacutecter previo aacute elaboracioacuten dos planos de actuacioacuten da Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social en materia de prevencioacuten de riscos no traballo en especial dos programas especiacuteficos para empresas de menos de seis traballadores e informadas do resultado dos devanditos planos
CAPIacuteTULO VI
Obrigas dos fabricantes importadores e subministradores
Artigo 41 Obrigas dos fabricantes importadores e subministradores
1 Os fabricantes importadores e subministradores de maquinaria equipos productos e utensilios de traballo estaacuten na obriga de asegurar que estes non constituacutean unha fonte de perigo para o traballador sempre que sexan instalados e empregados nas condicioacutens forma e para os fins recomendados por eles
Os fabricantes importadores e subministradores de productos e substancias quiacutemicas de utilizacioacuten no traballo estaacuten na obriga de envasar e etiquetar estes de forma que se permita a suacutea conservacioacuten e
39
manipulacioacuten en condicioacutens de seguridade e se identifique claramente o seu contido e os riscos para a seguridade ou a sauacutede dos traballadores que a suacutea almacenaxe ou utilizacioacuten comporten
Os suxeitos mencionados nos dous paraacutegrafos anteriores deberaacuten subministrar a informacioacuten que indique a forma correcta de emprego polos traballadores as medidas preventivas adicionais que se deban tomar e os riscos laborais que impliquen tanto o seu emprego normal como a suacutea manipulacioacuten ou emprego inadecuado
Os fabricantes importadores e subministradores de elementos para a proteccioacuten dos traballadores estaacuten na obriga de asegurar a efectividade destes sempre que sexan instalados e usados nas condicioacutens e da forma recomendada por eles Para tal efecto deberaacuten subministrar a informacioacuten que indique o tipo de risco ao que van dirixidos o nivel de proteccioacuten fronte a este e a forma correcta do seu emprego e mantemento
Os fabricantes importadores e subministradores deberaacuten proporcionar aos empresarios e estes solicitar daqueles a informacioacuten necesaria para que a utilizacioacuten e manipulacioacuten da maquinaria equipos productos materias primas e utensilios de traballo se produza sen riscos para a seguridade e a sauacutede dos traballadores asiacute como para que os empresarios poidan cumprir coas suacuteas obrigas de informacioacuten respecto dos traballadores
2 O empresario teraacute que garantir que as informacioacutens a que se refire o apartado anterior sexan facilitadas aos traballadores en termos que resulten comprensibles para estes
CAPIacuteTULO VII
Responsabilidades e sancioacutens
Artigo 42 Responsabilidades e a suacutea compatibilidade
1 O incumprimento polos empresarios das suacuteas obrigas en materia de prevencioacuten de riscos laborais daraacute lugar a responsabilidades administrativas asiacute como se eacute o caso a responsabilidades penais e aacutes civiacutes polos danos e perdas que se poidan derivar do devandito incumprimento
2 A empresa principal responderaacute solidariamente cos contratistas e subcontratistas a que se refire o apartado 3 do artigo 24 desta Lei do cumprimento durante o periacuteodo da contrata das obrigas impostas por esta Lei en relacioacuten cos traballadores que aqueles ocupen nos centros de traballo da empresa principal sempre que a infraccioacuten se producise no centro de traballo do devandito empresario principal
$ amp
3 As responsabilidades administrativas que se deriven do procedemento sancionador seraacuten compatibles coas indemnizacioacutens polos danos e perdas causados e de recargo de prestacioacutens econoacutemicas do sistema da Seguridade Social que poidan ser fixadas polo oacutergano competente de conformidade co previsto na normativa reguladora do devandito sistema
40
4 Nas relacioacutens de traballo mediante empresas de traballo temporal e sen prexuiacutecio das responsabilidades propias de estas a empresa usuaria seraacute responsable das condicioacutens de execucioacuten do traballo en todo o relacionado coa proteccioacuten da seguridade e sauacutede dos traballadores asiacute como o recargo de prestacioacutens do sistema de Seguridade Social que podan fixarse en caso de accidente de traballo ou enfermidade profesional que tentildea lugar no seu centro de traballo durante o tempo de vixencia do contrato de posta a disposicioacuten e traian a suacutea causa de falta de medidas de seguridade e hixiene
A correccioacuten de infraccioacutens en materia de prevencioacuten de riscos laborais no aacutembito das Administracioacutens Puacuteblicas se axustaraacute ao procedemento e normas de desenvolvemento do artigo 451 e concordantes da Lei 311995 de PRL
$ amp
5 A declaracioacuten de feitos probados que contentildea unha sentencia firme da orde xurisdiccional contencioso-administrativa relativa aacute existencia de infraccioacuten aacute normativa de prevencioacuten de riscos laborais vincularaacute aacute orde social da xurisdiccioacuten no que se refire ao recargo se eacute o caso da prestacioacuten econoacutemica do sistema da Seguridade Social
$ amp
Artigo 43 Requirimento da Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
1 Cando o Inspector de Traballo e Seguridade Social comprobase a existencia dunha infraccioacuten aacute normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais requiriraacute ao empresario para a emenda das deficiencias observadas agaacutes que pola gravidade e inminencia dos riscos procedese acordar a paralizacioacuten prevista no artigo 44 Todo isto sen prexuiacutezo da proposta de sancioacuten correspondente se eacute o caso
2 O requirimento formulado polo Inspector de Traballo e Seguridade Social farase saber por escrito ao empresario presuntamente responsable sinalando as anomaliacuteas ou deficiencias apreciadas con indicacioacuten do prazo para a suacutea emenda O devandito requirimento pontildeerase asiacute mesmo en contildeecemento dos Delegados de Prevencioacuten
Se se incumprise o requirimento formulado persistindo os feitos infractores o Inspector de Traballo e Seguridade Social de non o efectuar inicialmente redactaraacute a correspondente acta de infraccioacuten por tales feitos
3 Os requirimentos efectuados polos funcionarios puacuteblicos a que se refire o artigo 92 desta Lei en exercicio das suacuteas funcioacutens de apoio e colaboracioacuten coa Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social practicaranse cos requisitos e efectos establecidos no apartado anterior pudendo reflectirse no Libro de Visitas da Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social na forma que se determine regulamentariamente
Artigo 44 Paralizacioacuten de traballos
1 Cando o Inspector de Traballo e Seguridade Social comprobe que a inobservancia da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais implica ao seu xuiacutezo un risco grave e inminente para a seguridade e a sauacutede dos traballadores poderaacute ordenar a paralizacioacuten inmediata de tales traballos ou tarefas A devandita medida comunicarase aacute empresa responsable que a pontildeeraacute en contildeecemento inmediato dos traballadores
41
afectados do Comiteacute de Seguridade e Sauacutede do Delegado de Prevencioacuten ou na suacutea ausencia dos representantes do persoal A empresa responsable daraacute conta ao Inspector de Traballo e Seguridade social do cumprimento desta notificacioacuten
O Inspector de Traballo e Seguridade Social informaraacute da suacutea decisioacuten de forma inmediata aacute autoridade laboral A empresa sen prexuiacutezo do cumprimento inmediato de tal decisioacuten poderaa impugnar perante a autoridade laboral no prazo de tres diacuteas haacutebiles tendo que ser resolta tal impugnacioacuten no prazo maacuteximo de vintecatro horas Tal resolucioacuten seraacute executiva sen prexuiacutezo dos recursos que procedan
A paralizacioacuten dos traballos levantarase pola Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social que a decretase ou polo empresario tan axintildea como se emenden as causas que a motivaron debendo neste uacuteltimo caso comunicalo inmediatamente aacute Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
2 Os supostos de paralizacioacuten regulados neste artigo asiacute como os que se contemplen na normativa reguladora das actividades previstas no apartado 2 do artigo 7 desta Lei entenderanse en todo caso sen prexuiacutezo do pagamento do salario ou das indemnizacioacutens que procedan e das medidas que se poidan arbitrar para a suacutea garantiacutea
Artigo 45 Infraccioacutens administrativas
1 Son infraccioacutens laborais en materia de prevencioacuten de riscos laborais as accioacutens ou omisioacutens dos empresarios as das entidades que actuacuteen como servicios de prevencioacuten alleos aacutes empresas as auditoriacuteas e as formativas en dita materia e alleas aacutes empresas asiacute como as dos promotores e propietarios de obra e os traballadores por conta propia que incumpran as normas legais regulamentarias e claacuteusulas normativas dos convenios colectivos en materia de seguridade e sauacutede laboral suxeitas a responsabilidade conforme aacute presente Lei
$ amp
Malia o anterior no aacutembito das relacioacutens do persoal civil ao servicio das Administracioacutens puacuteblicas as infraccioacutens seraacuten obxecto de responsabilidades a traveacutes da imposicioacuten por resolucioacuten da autoridade competente da realizacioacuten das medidas correctoras dos correspondentes incumprimentos conforme ao procedemento que para o efecto se estableza
No aacutembito da Administracioacuten Xeral do Estado corresponderalle ao Goberno a regulacioacuten do devandito procedemento que se axustaraacute aos seguintes principios
a) O procedemento iniciarao o oacutergano competente da Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social por orde superior ben por propia iniciativa ou a peticioacuten dos representantes do persoal
b) Logo da suacutea actuacioacuten a Inspeccioacuten efectuaraacute un requirimento sobre as medidas a adoptar e prazo de execucioacuten destas que se enviaraacute aacute unidade administrativa inspeccionada para os efectos de formular alegacioacutens
c) No caso de discrepancia entre os Ministros competentes como consecuencia da aplicacioacuten deste procedemento enviaraacuten as actuacioacutens ao Consello de Ministros para a suacutea decisioacuten final
42
Artigo 46 Infraccioacutens leves
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000
Artigo 47 Infraccioacutens graves
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000
Artigo 48 Infraccioacutens moi graves
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000
Artigo 49 Sancioacutens
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000 que agora establece uns criterios de graduacioacuten das sancioacutens (Artigo 39) e a contiacutea das mesmas (Artigo 40)
Artigo 50 Reincidencia
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000
Artigo 51 Prescricioacuten das infraccioacutens
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000 estableceacutendose dita prescricioacuten no Artigo 4 da disposicioacuten
Artigo 52 Competencias sancionadoras
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000
Artigo 53 Suspensioacuten ou peche do centro de traballo
O Goberno ou se eacute o caso os oacuterganos de goberno das Comunidades Autoacutenomas con competencias na materia cando concorran circunstancias de excepcional gravidade nas infraccioacutens en materia de seguridade e sauacutede no traballo poderaacuten acordar a suspensioacuten das actividades laborais por un tempo determinado ou en caso extremo o peche do centro de traballo correspondente sen prexuiacutezo en todo caso do pagamento do salario ou das indemnizacioacutens que procedan e das medidas que se poidan arbitrar para a suacutea garantiacutea
Artigo 54 Limitacioacutens aacute facultade de contratar coa Administracioacuten
As limitacioacutens aacute facultade de contratar coa Administracioacuten pola comisioacuten de delictos ou por infraccioacutens administrativas moi graves en materia de seguridade e sauacutede no traballo rexeranse polo establecido na Lei 131995 do 18 de maio de contratos das Administracioacutens Puacuteblicas
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL PRIMEIRA
Definicioacutens para os efectos de Seguridade Social
43
Sen prexuiacutezo da utilizacioacuten das definicioacutens contidas nesta Lei no aacutembito da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais tanto a definicioacuten dos conceptos de accidente de traballo enfermidade profesional accidente non laboral e enfermidade comuacuten como o reacutexime xuriacutedico establecido para estas continxencias na normativa de Seguridade Social continuaraacuten a ser de aplicacioacuten nos termos e cos efectos previstos no devandito aacutembito normativo
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL SEGUNDA
Reordenacioacuten orgaacutenica
Queda extinguida a Organizacioacuten dos Servicios Meacutedicos de Empresa pasando as suacuteas funcioacutens a seren desempentildeadas pola Administracioacuten sanitaria competente nos termos desta Lei
Os recursos e funcioacutens que na actualidade tentildeen atribuiacutedos o Instituto Nacional de medicina e Seguridade do Traballo e a Escola Nacional de Medicina do Traballo adscriacutebense e seraacuten desenvolvidos polas unidades organismos ou entidades do Ministerio de Sanidade e Consumo conforme aacute suacutea organizacioacuten e distribucioacuten interna de competencias
O Instituto Nacional de Silicose manteraacute a suacutea condicioacuten de centro de referencia nacional de prevencioacuten teacutecnico-sanitaria das enfermidades profesionais que afecten ao sistema cardiorrespiratorio
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL TERCEIRA
Caraacutecter baacutesico
1 Esta Lei asiacute como as normas regulamentarias que dicte o Goberno en virtude do establecido no artigo 6 constituacuteen lexislacioacuten laboral dictada ao abeiro do artigo 14917ordf da Constitucioacuten
2 Respecto do persoal civil con relacioacuten de caraacutecter administrativo ou estatutario ao servicio das Administracioacutens puacuteblicas esta Lei seraacute de aplicacioacuten nos seguintes termos
a) Os artigos que a continuacioacuten se relacionan constituacuteen normas baacutesicas no sentido previsto no artigo 149118ordf da Constitucioacuten
23 apartados 1 e 2 agaacutes o paraacutegrafo segundo45 apartado 11214 apartados l 2 agaacutes a remisioacuten ao capiacutetulo IV 3 4 e 515161718 apartados l e 2 agaacutes remisioacuten ao capiacutetulo V19 apartados l e 2 agaacutes referencia aacute imparticioacuten por medios propios ou concertados2021222324 apartados 1 2 3 e 6
44
252628 apartados 1 paraacutegrafos primeiro e segundo 2 3 e 4 agaacutes no relativo aacutes empresas de traballo
temporal2930 apartados l 2 agaacutes a remisioacuten ao artigo 61 a) 3 e 4 agaacutes a remisioacuten ao texto refundido da Lei
do Estatuto dos Traballadores31 apartados l agaacutes remisioacuten ao artigo 61 a) 2 3 e 432 bis3334 apartados 1 paraacutegrafo primeiro 2 e 3 agaacutes paraacutegrafo segundo35 apartados l 2 paraacutegrafo primeiro 4 paraacutegrafo terceiro36 agaacutes as referencias ao Comiteacute de Seguridade e Sauacutede37 apartados 2 e 442 apartado l45 apartado 1 paraacutegrafo terceiroDisposicioacuten adicional cuarta Designacioacuten de Delegados de Prevencioacuten nos supostos especiaisDisposicioacuten transitoria apartado 3ordmTeraacuten este mesmo caraacutecter baacutesico no que corresponda as normas regulamentarias que dicte o
goberno en virtude do establecido no artigo 6 desta Lei
b) No aacutembito das Comunidades Autoacutenomas e as entidades locais as funcioacutens que a Lei atribuacutee aacutes autoridades laborais e aacute Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social poderaacuten ser atribuiacutedas a oacuterganos diferentes
c) Os restantes preceptos seraacuten de aplicacioacuten xeral en defecto de normativa especiacutefica dictada polas Administracioacutens puacuteblicas a excepcioacuten do que resulte inaplicable a estas pola suacutea natureza xuriacutedico-laboral
3 O artigo 54 constituacutee lexislacioacuten baacutesica de contratos administrativos dictada ao abeiro do artigo 149118ordf da Constitucioacuten
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL CUARTA
Designacioacuten de Delegados de Prevencioacuten en supostos especiais
Nos centros de traballo que carezan de representantes dos traballadores por non existir traballadores coa antiguumlidade suficiente para ser electores ou elixibles nas eleccioacutens para representantes do persoal os traballadores poderaacuten elixir por maioriacutea a un traballador que exerza as competencias de Delegado de Prevencioacuten quen teraacute as facultades garantiacuteas e obrigas de sixilo profesional de tales Delegados A actuacioacuten destes cesaraacute no momento en que se reuacutenan os requisitos de antiguumlidade necesarios para poder celebrar a eleccioacuten de representantes do persoal prorrogaacutendose polo tempo indispensable para a efectiva celebracioacuten da eleccioacuten
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL QUINTA
Fundacioacuten
Adscrita aacute Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo existiraacute unha fundacioacuten que teraacute como finalidade promover a mellora das condicioacutens de seguridade e sauacutede no traballo especialmente nas
45
pequenas empresas a traveacutes de accioacutens de informacioacuten asistencia teacutecnica formacioacuten e promocioacuten do cumprimento da normativa de prevencioacuten de riscos
Para o cumprimento dos seus fins dotarase aacute fundacioacuten dun patrimonio con cargo ao Fondo de Prevencioacuten e Rehabilitacioacuten procedente do exceso de excedentes da xestioacuten realizada polas Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social A contiacutea total do devandito patrimonio non excederaacute do 20 por 100 do devandito fondo determinada na data de entrada en vigor desta Lei
Os Estatutos da fundacioacuten aprobaraos a Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo co voto favorable de dous tercios dos seus membros
Para os efectos de acadar un mellor cumprimento dos seus fins artellarase a suacutea colaboracioacuten coa Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
A planificacioacuten desenvolvemento e financiamento de accioacutens nos distintos aacutembitos territoriais teraacute en consideracioacuten a poboacioacuten ocupada o tamantildeo das empresas e os iacutendices de sinistralidade laboral Os orzamentos que a fundacioacuten asigne aos aacutembitos territoriais autonoacutemicos que tentildean asumidas competencias de execucioacuten de lexislacioacuten laboral en materia de Seguridade e Hixiene no Traballo atribuiranse para a suacutea xestioacuten aos oacuterganos tripartitos e de participacioacuten institucional que existan nos devanditos aacutembitos e tentildean natureza similar aacute Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo
Nos sectores de actividade nos que existan fundacioacutens de aacutembito sectorial constituiacutedos por empresarios e traballadores que tentildean entre os seus fins a promocioacuten de actividades destinadas aacute mellora das condicioacutens de seguridade e sauacutede no traballo o desenvolvemento dos obxectivos e fins da fundacioacuten levaranse a cabo en todo caso en coordinacioacuten con aquelas
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL SEXTA
Constitucioacuten da Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo O Goberno no prazo de tres meses a partir da vixencia desta Lei regularaacute a composicioacuten da
Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo A Comisioacuten constituirase no prazo dos trinta diacuteas seguintes
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL SEacuteTIMA
Cumprimento da normativa de transporte de mercadoriacuteas perigosas
O disposto nesta Lei enteacutendese sen prexuiacutezo do cumprimento das obrigas derivadas da regulacioacuten en materia de transporte de mercadoriacuteas perigosas
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL OITAVA
Planos de organizacioacuten de actividades preventivas
Cada Departamento Ministerial no prazo de seis meses desde a entrada en vigor desta Lei e previa consulta coas organizacioacutens sindicais maacuteis representativas elevaraacute ao Consello de Ministros unha proposta de acordo na que se estableza un plano de organizacioacuten das actividades preventivas no departamento
46
correspondente e nos centros organismos e establecementos de todo tipo dependentes deste
A proposta debera acompantildear necesariamente unha memoria explicativa do custo econoacutemico da organizacioacuten proposta asiacute como o calendario de execucioacuten do plano coas previsioacutens orzamentarias axeitadas a este
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL NOVENA
Establecementos militares
1 O Goberno no prazo de seis meses logo de consulta coas organizacioacutens sindicais maacuteis representativas e a proposta dos Ministros de Defensa e de Traballo e Seguridade Social adaptaraacute as normas dos capiacutetulos III e V desta Lei aacutes esixencias da defensa nacional aacutes peculiaridades orgaacutenicas e ao reacutexime vixente de representacioacuten do persoal nos establecementos militares
3 Continuaraacuten vixentes as disposicioacutens sobre organizacioacuten e competencia da autoridade laboral e Inspeccioacuten de Traballo no aacutembito da Administracioacuten Militar contidas no Real Decreto 22051980 do 13 de xuntildeo dictado en desenvolvemento da disposicioacuten final seacutetima do Estatuto dos Traballadores
Antildeadido por Ley 312006Disposicioacuten adicional novena bis Personal militar
((() (( +
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DEacuteCIMA
Sociedades cooperativas
O procedemento para a designacioacuten dos Delegados de Prevencioacuten regulados no artigo 35 desta Lei nas sociedades cooperativas que non conten con asalariados deberaacute estar previsto nos seus Estatutos ou ser obxecto de acordo en Asemblea Xeral Cando ademais dos socios que prestan o seu traballo persoal existan asalariados computaranse aacutembolos colectivos para os efectos do disposto no nuacutemero 2 do artigo 35 Neste caso a designacioacuten dos Delegados de Prevencioacuten realizarase conxuntamente polos socios que prestan traballo e os traballadores asalariados ou se eacute o caso os representantes destes
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL UNDEacuteCIMA
Modificacioacuten do Estatuto dos Traballadores en materia de permisos retribuiacutedos
Engaacutedese unha letra f) ao apartado 3 do artigo 37 do texto refundido da Lei do Estatuto dos Traballadores aprobado polo Real Decreto lexislativo 11995 do 24 de marzo do seguinte teor
laquof) Polo tempo indispensable para a realizacioacuten de exames prenatais e teacutecnicas de preparacioacuten ao parto que se tentildean que realizar dentro da xeiraraquo
47
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DUODEacuteCIMA
Participacioacuten institucional nas Comunidades Autoacutenomas
Nas Comunidades Autoacutenomas a participacioacuten institucional en canto aacute suacutea estructura e organizacioacuten levarase a cabo de acordo coas competencias que estas tentildean en materia de seguridade e sauacutede laboral
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DEacuteCIMO TERCEIRA
Fondo de Prevencioacuten e Rehabilitacioacuten
Os recursos do Fondo de Prevencioacuten e Rehabilitacioacuten procedentes do exceso de excedentes da xestioacuten realizada polas Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social aacute que se refire o artigo 73 do texto refundido da Lei Xeral da Seguridade Social destinaranse na contiacutea que se determine regulamentariamente aacutes actividades que poidan desenvolver como servicios de prevencioacuten as Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social de acordo co previsto no artigo 32 desta Lei
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DECIMOCUARTA
Presencia de recursos preventivos nas obras de construccioacuten
1 O disposto no artigo 32 bis da Lei de Prevencioacuten de Riscos Laborais seraacute de aplicacioacuten nas obras de construccioacuten reguladas polo Real Decreto 16271997 de 24 de outubro polo que se establecen as disposicioacutens miacutenimas de seguridade e sauacutede nas obras de construccioacuten coas seguintes especialidades
a) A preceptiva presencia de recursos preventivos aplicarase a cada contratista
b) No suposto previsto no apartado 1 paraacutegrafo a) do artigo 32 bis a presencia dos recursos preventivos de cada contratista seraacute necesaria cando durante a obra se desenvolvan traballos con riscos especiais tal e como se definen no citado Real Decreto
c) A preceptiva presencia de recursos preventivos teraacute como obxecto vixiar o cumprimento das medidas incluiacutedas no plan de seguridade e sauacutede no traballo e comprobar a eficacia destas
2 O disposto no apartado anterior enteacutendese sen prexuiacutecio das obrigacioacutens do coordinador en materia de seguridade e sauacutede durante a execucioacuten da obra
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DECIMOQUINTA
Habilitacioacuten de funcionarios puacuteblicos
48
Para poder exercer as funcioacutens establecidas no apartado 2 do artigo 9 desta Lei os funcionarios puacuteblicos das comunidades autoacutenomas deberaacuten contar cunha habilitacioacuten especiacutefica expedida pola propia comunidade autoacutenoma nos termos que se determinen regulamentariamente
En todo caso tales funcionarios deberaacuten pertencer aos grupos de titulacioacuten A ou B e acreditar formacioacuten especiacutefica en materia de prevencioacuten de riscos laborais
DISPOSICIOacuteN TRANSITORIA PRIMEIRA
Aplicacioacuten de disposicioacutens maacuteis favorables
1 O disposto nos artigos 36 e 37 desta Lei en materia de competencias facultades e garantiacuteas dos Delegados de Prevencioacuten entenderase sen prexuiacutezo do respecto aacutes disposicioacutens maacuteis favorables para o exercicio dos dereitos de informacioacuten consulta e participacioacuten dos traballadores na prevencioacuten de riscos laborais previstas nos convenios colectivos vixentes na data da suacutea entrada en vigor
2 Os oacuterganos especiacuteficos de representacioacuten dos traballadores en materia de prevencioacuten de riscos laborais que se eacute o caso fosen previstos nos convenios colectivos a que se refire o apartado anterior e que estean dotados dun reacutexime de competencias facultades e garantiacuteas que respecte o contido miacutenimo establecido nos artigos 36 e 37 desta Lei poderaacuten continuar no exercicio das suacuteas funcioacutens en substitucioacuten dos Delegados de Prevencioacuten agaacutes que polo oacutergano de representacioacuten legal dos traballadores se decida a designacioacuten destes Delegados conforme ao procedemento do artigo 35
3 O disposto nos apartados anteriores seraacute tameacuten de aplicacioacuten aos acordos concluiacutedos no aacutembito da funcioacuten puacuteblica ao abeiro do disposto na lei 71990 do 19 de xullo sobre negociacioacuten colectiva e participacioacuten na determinacioacuten das condicioacutens de traballo dos empregados puacuteblicos
DISPOSICIOacuteN TRANSITORIA SEGUNDA
Mentres se aproba o Regulamento regulador dos Servicios de Prevencioacuten de Riscos Laborais entenderase que as Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social cumpren o requisito previsto no artigo 315 desta Lei
DISPOSICIOacuteN DERROGATORIA UacuteNICA
Alcance da derrogacioacuten
Quedan derrogadas cantas disposicioacutens se opontildean aacute presente Lei e especificamente
a) Os artigos 9 10 11 36 apartado 2 39 e 40 paraacutegrafo segundo da Lei 81988 do 7 de abril sobre infraccioacutens e sancioacutens na orde social
b) O Decreto do 26 de xullo de 1957 polo que se fixan os traballos prohibidos a mulleres e menores nos aspectos da suacutea normativa relativos ao traballo das mulleres mantendo en vigor as relativas ao traballo dos menores ata que o Goberno desenvolva as previsioacutens contidas no apartado 2 do artigo 27
c) O Decreto do 11 de marzo de 1971 sobre constitucioacuten composicioacuten e funcioacutens dos Comiteacutes de Seguridade e Hixiene no Traballo
49
d) Os Tiacutetulos I e III da Ordenanza Xeral de Seguridade e Hixiene no Traballo aprobados por Orde do 9 de marzo de 1971
No que non se opontildea ao previsto nesta Lei e ata que se dicten os Regulamentos aos que se fai referencia no artigo 6 continuaraacute a ser de aplicacioacuten a regulacioacuten das materias comprendidas no devandito artigo que se contentildeen no Tiacutetulo II da Ordenanza Xeral de Seguridade e Hixiene no Traballo ou noutras normas que contentildean previsioacutens especiacuteficas sobre tales materias asiacute como a Orde do Ministerio de Traballo do 16 de decembro de 1987 que establece os modelos para a notificacioacuten dos accidentes de traballo Igualmente continuaraacuten vixentes as disposicioacutens reguladoras dos servicios meacutedicos de empresa ata tanto se desenvolvan regulamentariamente as previsioacutens desta Lei sobre servicios de prevencioacuten O persoal pertencente aos devanditos servicios na data de entrada en vigor desta Lei integrarase nos servicios de prevencioacuten das correspondentes empresas cando estes se constituacutean sen prexuiacutezo de que continuacuteen a efectuar aquelas funcioacutens que tivesen atribuiacutedas distintas das propias do servicio de prevencioacuten
Esta Lei non afecta aacute vixencia das disposicioacutens especiais sobre prevencioacuten de riscos profesionais nas explotacioacutens mineiras contidas no capiacutetulo IV do Real Decreto 32551983 do 21 de decembro polo que se aproba o Estatuto do Mineiro e nas suacuteas normas de desenvolvemento asiacute como as do Real Decreto 28571978 do 25 de agosto polo que se aproba o Regulamento Xeral para o Reacutexime da Mineriacutea e o Real Decreto 8631985 do 2 de abril polo que se aproba o Regulamento Xeral de Normas Baacutesicas de Seguridade Mineira e as suacuteas disposicioacutens complementarias
DISPOSICIOacuteN FINAL PRIMEIRA
Actualizacioacuten de sancioacutens
A contiacutea das sancioacutens a que se refire o apartado 4 do artigo 49 poderaacute ser actualizada polo Goberno a proposta do Ministro de Traballo e Seguridade Social adaptando a esta a atribucioacuten de competencias prevista no apartado 1 do artigo 52 desta Lei
DISPOSICIOacuteN FINAL SEGUNDA
Entrada en vigor
Esta Lei entraraacute en vigor tres meses despois da suacutea publicacioacuten no laquoBoletiacuten Oficial do EstadoraquoPolo tantoMando a todos os espantildeois particulares e autoridades que garden e fagan gardar esta LeiMadrid 12 de decembro de 2003
XOAacuteN CARLOS R
O Presidente do Goberno FELIPE GONZAacuteLEZ MAacuteRQUEZ
50
c) Elaborar os informes solicitados polos Xulgados do Social nas demandas deducidas perante estes nos procedementos de accidentes de traballo e enfermidades profesionais
d) Informar aacute autoridade laboral sobre os accidentes de traballo mortais moi graves ou graves e sobre aqueles outros con que polas suacuteas caracteriacutesticas ou polos suxeitos afectados se considere necesario o devandito informe asiacute como sobre as enfermidades profesionais nas que concorran as ditas cualificacioacutens e en xeral nos supostos en que aquela o solicite respecto do cumprimento da normativa legal en materia de prevencioacuten de riscos laborais
e) Comprobar e favorecer o cumprimento das obrigas asumidas polos servicios de prevencioacuten establecidos nesta Lei
f) Ordenar a paralizacioacuten inmediata de traballos cando a xuiacutezo do inspector se advirta a existencia de risco grave e inminente para a seguridade ou sauacutede dos traballadores
Texto reemplazado por la Ley 542003 por este otro
2 Las Administraciones General del Estado y de las comunidades autoacutenomas adoptaraacuten en sus respectivos aacutembitos de competencia las medidas necesarias para garantizar la colaboracioacuten pericial y el asesoramiento teacutecnico necesarios a la Inspeccioacuten de Trabajo y Seguridad Social que en el aacutembito de la Administracioacuten General del Estado seraacuten prestados por el Instituto Nacional de Seguridad e Higiene en el Trabajo
Estas Administraciones puacuteblicas elaboraraacuten y coordinaraacuten planes de actuacioacuten en sus respectivos aacutembitos competenciales y territoriales para contribuir al desarrollo de las actuaciones preventivas en las empresas especialmente las de mediano y pequentildeo tamantildeo y las de sectores de actividad con mayor nivel de riesgo o de siniestralidad a traveacutes de acciones de asesoramiento de informacioacuten de formacioacuten y de asistencia teacutecnica
En el ejercicio de tales cometidos los funcionarios puacuteblicos de las citadas Administraciones que ejerzan labores teacutecnicas en materia de prevencioacuten de riesgos laborales a que se refiere el paacuterrafo anterior podraacuten desempentildear funciones de asesoramiento informacioacuten y comprobatorias de las condiciones de seguridad y salud en las empresas y centros de trabajo con el alcance sentildealado en el apartado 3 de este artiacuteculo y con la capacidad de requerimiento a que se refiere el artiacuteculo 43 de esta ley todo ello en la forma que se determine reglamentariamente
Las referidas actuaciones comprobatorias se programaraacuten por la respectiva Comisioacuten Territorial de la Inspeccioacuten de Trabajo y Seguridad Social a que se refiere el artiacuteculo 172 de la Ley 421997 de 14 de noviembre Ordenadora de la Inspeccioacuten de Trabajo y Seguridad Social para su integracioacuten en el plan de accioacuten en Seguridad y Salud Laboral de la Inspeccioacuten de Trabajo y Seguridad Social
A continuacioacuten Texto Antildeadido por la Ley 542003
3 Cuando de las actuaciones de comprobacioacuten a que se refiere el apartado anterior se deduzca la existencia de infraccioacuten y siempre que haya mediado incumplimiento de previo requerimiento el funcionario actuante remitiraacute informe a la Inspeccioacuten de Trabajo y Seguridad Social en el que se recogeraacuten los hechos comprobados a efectos de que se levante la correspondiente acta de infraccioacuten si asiacute procediera
15
A estos efectos los hechos relativos a las actuaciones de comprobacioacuten de las condiciones materiales o teacutecnicas de seguridad y salud recogidos en tales informes gozaraacuten de la presuncioacuten de certeza a que se refiere la disposicioacuten adicional cuarta apartado 2 de la Ley 421997 de 14 de noviembre Ordenadora de la Inspeccioacuten de Trabajo y Seguridad Social
A continuacioacuten Texto Antildeadido por la Ley 542003
4 Las actuaciones previstas en los dos apartados anteriores estaraacuten sujetas a los plazos establecidos en el artiacuteculo 14 apartado 2 de la Ley 421997 de 14 de noviembre Ordenadora de la Inspeccioacuten de Trabajo y Seguridad Social
Artigo 10 Actuacioacutens das Administracioacutens puacuteblicas competentes en materia sanitaria
As actuacioacutens das Administracioacutens puacuteblicas competentes en materia sanitaria referentes aacute sauacutede laboral levaranse a cabo a traveacutes das accioacutens e en relacioacuten cos aspectos sinalados no capiacutetulo IV do Tiacutetulo I da Lei 141986 do 25 de abril Xeral de Sanidade e disposicioacutens dictadas para o seu desenvolvemento
En particular corresponderaacute aacutes devanditas Administracioacutens puacuteblicas
a) O establecemento de medios axeitados para a avaliacioacuten e control das actuacioacutens de caraacutecter sanitario que se realicen nas empresas polos servicios de prevencioacuten actuantes Para isto estableceraacuten as pautas e protocolos de actuacioacuten oiacutedas as sociedades cientiacuteficas aos que deberaacuten someter os citados servicios
b) A implantacioacuten de sistemas de informacioacuten axeitados que permitan a elaboracioacuten xunto coas autoridades laborais competentes de mapas de riscos laborais asiacute como a realizacioacuten de estudios epidemioloacutexicos para a identificacioacuten e prevencioacuten das patoloxiacuteas que poidan afectar aacute sauacutede dos traballadores asiacute como facer posible un raacutepido intercambio de informacioacuten
c) A supervisioacuten da formacioacuten que en materia de prevencioacuten e promocioacuten da sauacutede laboral deba recibir o persoal sanitario actuante nos servicios de prevencioacuten autorizados
d) A elaboracioacuten e divulgacioacuten de estudios investigacioacutens e estatiacutesticas relacionados coa sauacutede dos traballadores
Artigo 11 Coordinacioacuten administrativa
A elaboracioacuten de normas preventivas e o control do seu cumprimento a promocioacuten da prevencioacuten a investigacioacuten e a vixilancia epidemioloacutexica sobre riscos laborais accidentes de traballo e enfermidades profesionais determinan a necesidade de coordinar as actuacioacutens das Administracioacutens competentes en materia laboral sanitaria e de industria para unha maacuteis eficaz proteccioacuten da seguridade e a sauacutede dos traballadores
No marco da devandita coordinacioacuten a Administracioacuten competente en materia laboral velaraacute en particular para que a informacioacuten obtida pola Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social no exercicio das funcioacutens atribuiacutedas a esta no paraacutegrafo 1 do artigo 9 desta Lei sexa posta en contildeecemento da autoridade sanitaria competente para os fins dispostos no artigo 10 desta Lei e no artigo 21 da Lei 141986 do 25 de abril Xeral de Sanidade asiacute como da Administracioacuten competente en materia de industria para os efectos
16
previstos na Lei 211992 do 16 de xullo de Industria
Artigo 12 Participacioacuten de empresarios e traballadores
A participacioacuten de empresarios e traballadores a traveacutes das organizacioacutens empresariais e sindicais maacuteis representativas na planificacioacuten programacioacuten organizacioacuten e control da xestioacuten relacionada coa mellora das condicioacutens de traballo e a proteccioacuten da seguridade e sauacutede dos traballadores no traballo eacute principio baacutesico da poliacutetica de prevencioacuten de riscos laborais a desenvolver polas Administracioacutens puacuteblicas competentes nos distintos niveis territoriais
Artigo 13 Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo 1 Creacutease a Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo como oacutergano colexiado asesor
das Administracioacutens puacuteblicas na formulacioacuten das poliacuteticas de prevencioacuten e oacutergano de participacioacuten institucional en materia de seguridade e sauacutede no traballo
2 A Comisioacuten estaraacute integrada por un representante de cada unha das Comunidades Autoacutenomas e por igual nuacutemero de membros da Administracioacuten Xeral do Estado e paritariamente con todos os anteriores por representantes das organizacioacutens empresariais e sindicais maacuteis representativas
3 A Comisioacuten contildeeceraacute as actuacioacutens que desenvolvan as Administracioacutens puacuteblicas competentes en materia de promocioacuten da prevencioacuten de riscos laborais de asesoramento teacutecnico e de vixilancia e control a que se refiren os artigos 7 8 9 e 11 desta Lei e poderaacute informar e formular propostas en relacioacuten coas devanditas actuacioacutens especificamente no referente a
ndash Criterios e programas xerais de actuacioacutenndash Proxectos de disposicioacutens de caraacutecter xeralndash Coordinacioacuten das actuacioacutens desenvolvidas polas Administracioacutens puacuteblicas competentes en
materia laboralndash Coordinacioacuten entre as Administracioacutens puacuteblicas competentes en materia laboral sanitaria e de
industria
4 A Comisioacuten adoptaraacute os seus acordos por maioriacutea Para tal fin os representantes das Administracioacutens puacuteblicas teraacuten cada un un voto e dous os das organizacioacutens empresariais e sindicais
5 A Comisioacuten contaraacute cun Presidente e catro Vicepresidentes un por cada un dos grupos que a integran A Presidencia da Comisioacuten corresponderaacute ao Secretario xeral de Emprego e Relacioacutens Laborais recaendo a Vicepresidencia atribuiacuteda aacute Administracioacuten Xeral do Estado no Subsecretario de Sanidade e Consumo
6 A Secretariacutea da Comisioacuten como oacutergano de apoio teacutecnico e administrativo recaeraacute na Direccioacuten do Instituto Nacional de Seguridade e Hixiene no Traballo
7 A Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo funcionaraacute en Pleno en Comisioacuten Permanente ou en Grupos de Traballo conforme aacute normativa que estableza o Regulamento interno que elaboraraacute a propia Comisioacuten
No non previsto nesta Lei e no Regulamento interno a que fai referencia o paraacutegrafo anterior a Comisioacuten rexerase pola Lei 301992 de Reacutexime Xuriacutedico das Administracioacutens Puacuteblicas e do
17
Procedemento Administrativo Comuacuten
CAPIacuteTULO III
Dereitos e obrigas
Artigo 14 Dereito aacute proteccioacuten fronte aos riscos laborais
1 Os traballadores tentildeen dereito a unha proteccioacuten eficaz en materia de seguridade e sauacutede no traballo
O devandito dereito supoacuten a existencia dun correlativo deber do empresario de proteccioacuten dos traballadores fronte aos riscos laborais
Este deber de proteccioacuten constituacutee igualmente un deber das Administracioacutens puacuteblicas respecto do persoal ao seu servicio
Os dereitos de informacioacuten consulta e participacioacuten formacioacuten en materia preventiva paralizacioacuten da actividade en caso de risco grave e inminente e vixilaacutencia do seu estado de sauacutede nos termos previstos nesta Lei forman parte do dereito dos traballadores a unha proteccioacuten eficaz en materia de seguridade e sauacutede no traballo
13
2 No cumprimento do deber de proteccioacuten o empresario deberaacute garantir a seguridade e a sauacutede dos traballadores ao seu servicio en todos os aspectos relacionados co traballo A estes efectos no marco das suacuteas responsabilidades o empresario realizaraacute a prevencioacuten dos riscos laborais mediante a integracioacuten da actividade preventiva na empresa e a adopcioacuten de cantas medidas sexan necesarias para a proteccioacuten da seguridade e a sauacutede dos traballadores coas especialidades que se recollen nos artigos seguintes en materia de plano de prevencioacuten de riscos laborais avaliacioacuten de riscos informacioacuten consulta e participacioacuten e formacioacuten dos traballadores actuacioacuten en casos de emerxencia e de risco grave e inminente vixilaacutencia da sauacutede e mediante a constitucioacuten dunha organizacioacuten e dos medios necesarios nos termos establecidos no capiacutetulo IV desta Lei
O empresario desenvolveraacute unha accioacuten permanente de seguimento da actividade preventiva co fin de perfeccionar de maneira continua as actividades de identificacioacuten avaliacioacuten e control dos riscos que non se puideran evitar e os niacuteveis de proteccioacuten existentes e disporaacute o necesario para a adaptacioacuten das medidas de prevencioacuten sinaladas no paraacutegrafo anterior aacutes modificacioacutens que podan experimentar as circunstancias que incidan na realizacioacuten do traballo
3 O empresario deberaacute cumprir as obrigas establecidas na normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais
4 As obrigas dos traballadores establecidas nesta Lei a atribucioacuten de funcioacutens en materia de proteccioacuten e prevencioacuten a traballadores ou servicios da empresa e o recurso ao concerto con entidades especializadas para o desenvolvemento de actividades de prevencioacuten complementaraacuten as accioacutens do empresario sen que por isto o eximan do cumprimento do seu deber nesta materia sen prexuiacutezo das accioacutens que poida exercitar se eacute o caso contra calquera outra persoa
18
5 O custo das medidas relativas aacute seguridade e a sauacutede no traballo non deberaacute recaer de ninguacuten xeito sobre os traballadores
Artigo 15 Principios da accioacuten preventiva
1 O empresario aplicaraacute as medidas que integran o deber xeral de prevencioacuten previsto no artigo anterior de acordo cos seguintes principios xerais
a) Evitar os riscos
b) Avaliar os riscos que non se poidan evitar
c) Combater os riscos na suacutea orixe
d) Adaptar o traballo aacute persoa en particular no que respecta aacute concepcioacuten dos postos de traballo asiacute como a escolla dos equipos e os meacutetodos de traballo e de produccioacuten con miras en particular a atenuar o traballo monoacutetono e repetitivo e a reducir os efectos deste na sauacutede
e) Ter en conta a evolucioacuten da teacutecnica
f) Substituiacuter o perigoso polo que entrantildee pouco ou ninguacuten perigo
g) Planificar a prevencioacuten buscando un conxunto coherente que integre nela a teacutecnica a organizacioacuten do traballo as condicioacutens de traballo as relacioacutens sociais e a influencia dos factores ambientais no traballo
h) Adoptar medidas que antepontildean a proteccioacuten colectiva aacute individual
i) Dar as debidas instruccioacutens aos traballadores
2 O empresario tomaraacute en consideracioacuten as capacidades profesionais dos traballadores en materia de seguridade e de sauacutede no momento de lles encomendar as tarefas
3 O empresario adoptaraacute as medidas necesarias a fin de garantir que soacute os traballadores que recibiran informacioacuten suficiente e axeitada poidan acceder aacutes zonas de risco grave e especiacutefico
4 A efectividade das medidas preventivas deberaacute prever as distraccioacutens ou imprudencias non temerarias que puidese cometer o traballador Para a suacutea adopcioacuten teranse en conta os riscos adicionais que puidesen implicar determinadas medidas preventivas as cales soacute poderaacuten ser adoptadas cando a magnitude dos devanditos riscos sexa substancialmente inferior aacute dos que se pretende controlar e non existan alternativas maacuteis seguras
5 Poderaacuten concertar operacioacutens de seguro que tentildean como fin garantir como aacutembito de cobertura a previsioacuten de riscos derivados do traballo a empresa respecto dos seus traballadores os traballadores autoacutenomos respecto a eles mesmos e as sociedades cooperativas respecto aos seus socios cando a suacutea actividade consista na prestacioacuten do seu traballo persoal
19
Texto reemplazado por la Ley 542003
Artigo 16 Plano de prevencioacuten de riscos laborais avaliacioacuten dos riscos e planificacioacuten da actividade preventiva
1 A prevencioacuten de riscos laborais deberaacute integrarse no sistema xeral de xestioacuten da empresa tanto no conxunto das suacuteas actividades como en todos os niacuteveis xeraacuterquicos desta a traveacutes da implantacioacuten e aplicacioacuten dun plano de prevencioacuten de riscos laborais a que se refire o paraacutegrafo seguinte
Este plano de prevencioacuten de riscos laborais deberaacute incluiacuter a estructura organizativa as responsabilidades as funcioacutens as praacutecticas os procedementos os procesos e os recursos necesarios para realizar a accioacuten de prevencioacuten de riscos na empresa nos termos que regulamentariamente se establezan
2 Os instrumentos esenciais para a xestioacuten e aplicacioacuten do plano de prevencioacuten de riscos que poderaacuten ser levados a cabo por fases de forma programada son a avaliacioacuten de riscos laborais e a planificacioacuten da actividade preventiva a que se refiren los paraacutegrafos seguintes
a) O empresario deberaacute realizar unha avaliacioacuten inicial dos riscos para a seguridade e sauacutede dos traballadores tendo en conta con caraacutecter xeral a natureza da actividade as caracteriacutesticas dos postos de traballo existentes e dos traballadores que deban desempentildealos Igual avaliacioacuten deberaacute facerse con ocasioacuten da eleccioacuten dos equipos de traballo das sustancias ou preparados quiacutemicos e do acondicionamento dos lugares de traballo A avaliacioacuten inicial teraacute en conta aquelas outras actuacioacutens que deban desenvolverse de conformidade co disposto na normativa sobre proteccioacuten de riscos especiacuteficos e actividades de especial perigosidade A avaliacioacuten seraacute actualizada cando cambien as condicioacutens de traballo e en todo caso someterase a consideracioacuten e revisarase se fora necesario con ocasioacuten dos danos para a sauacutede que se produciran
Cando o resultado da avaliacioacuten o fixera necesario o empresario realizaraacute controis perioacutedicos das condicioacutens de traballo e da actividade dos traballadores na prestacioacuten dos seus servicios para detectar situacioacutens potencialmente perigosas
b) Se os resultados da avaliacioacuten prevista no paraacutegrafo a) puxeran de manifesto situacioacutens de risco o empresario realizaraacute aquelas actividades preventivas necesarias para eliminar ou reducir e controlar tales riscos Ditas actividades seraacuten obxecto de planificacioacuten polo empresario incluiacutendo para cada actividade preventiva o prazo para levala a cabo a designacioacuten de responsables e os recursos humanos e materiais necesarios para a suacutea execucioacuten
O empresario deberaacute asegurarse da efectiva execucioacuten das actividades preventivas incluiacutedas na planificacioacuten efectuando para iso un seguimento continuo da mesma
As actividades de prevencioacuten seraacuten modificadas cando se aprecie polo empresario como consecuencia dos controis perioacutedicos previstos no paraacutegrafo a) anterior a suacutea inadecuacioacuten aos fins de proteccioacuten requiridos
3 Cando se producise un dano para a sauacutede dos traballadores ou cando con ocasioacuten da vixilancia da sauacutede prevista no artigo 22 aparezan indicios de que as medidas de prevencioacuten resultan insuficientes o empresario levaraacute a cabo unha investigacioacuten ao respecto a fin de detectar as causas destes feitos
Artigo 17 Equipos de traballo e medios de proteccioacuten
20
1 O empresario adoptaraacute as medidas necesarias co fin de que os equipos de traballo sexan axeitados para o traballo que se deba realizar e convenientemente adaptados para tal efecto de xeito que garantan a seguridade e a sauacutede dos traballadores ao empregalos
Cando o emprego dun equipo de traballo poida presentar un risco especiacutefico para a seguridade e a sauacutede dos traballadores o empresario adoptaraacute as medidas necesarias co fin de que
a) A utilizacioacuten do equipo de traballo quede reservada aos encargados da devandita utilizacioacuten
b) Os traballos de reparacioacuten transformacioacuten mantemento ou conservacioacuten sexan realizados polos traballadores especificamente capacitados para iso
2 O empresario deberaacute proporcionar aos seus traballadores equipos de proteccioacuten individual axeitados para o desempentildeo das suacuteas funcioacutens e velar polo uso efectivo destes cando pola natureza dos traballos realizados sexan necesarios
Os equipos de proteccioacuten individual deberaacuten empregarse cando os riscos non se poidan evitar ou non se poidan limitar suficientemente por medios teacutecnicos de proteccioacuten colectiva ou mediante medidas meacutetodos ou procedementos de organizacioacuten do traballo
Artigo 18 Informacioacuten consulta e participacioacuten dos traballadores
1 A fin de dar cumprimento ao deber de proteccioacuten establecido nesta Lei o empresario adoptaraacute as medidas axeitadas para que os traballadores reciban todas as informacioacutens necesarias en relacioacuten con
a) Os riscos para a seguridade e a sauacutede dos traballadores no traballo tanto aqueles que afecten aacute empresa no seu conxunto como a cada tipo de posto de traballo ou funcioacuten
b) As medidas e actividades de proteccioacuten e prevencioacuten aplicables aos riscos sinalados no apartado anterior
c) As medidas adoptadas de conformidade co disposto no artigo 20 desta Lei
Nas empresas que tentildean representantes dos traballadores a informacioacuten aacute que se refire este apartado facilitaraa o empresario aos traballadores a traveacutes dos devanditos representantes non obstante deberase informar directamente a cada traballador dos riscos especiacuteficos que afecten ao seu posto de traballo ou funcioacuten e das medidas de proteccioacuten e prevencioacuten aplicables aos devanditos riscos
2 O empresario deberaacute consultar aos traballadores e permitir a suacutea participacioacuten no marco de todas as cuestioacutens que afecten aacute seguridade e aacute sauacutede no traballo de conformidade co disposto no capiacutetulo V desta Lei
Os traballadores teraacuten dereito a efectuar propostas ao empresario asiacute como aos oacuterganos de participacioacuten e representacioacuten previstos no capiacutetulo V desta Lei dirixidas aacute mellora dos niveis de proteccioacuten da seguridade e a sauacutede da empresa
Artigo 19 Formacioacuten dos traballadores
1 En cumprimento do deber de proteccioacuten o empresario deberaacute garantir que cada traballador reciba
21
unha formacioacuten teoacuterica e praacutectica suficiente e axeitada en materia preventiva tanto no momento da suacutea contratacioacuten calquera que sexa a modalidade ou duracioacuten desta como cando se produzan cambios nas funcioacutens que desempentildee ou se introduzan novas tecnoloxiacuteas ou cambios nos equipos de traballo
A formacioacuten deberaacute estar centrada especificamente no posto de traballo ou funcioacuten de cada traballador adaptarse aacute evolucioacuten dos riscos e aacute aparicioacuten doutros novos e repetirse periodicamente se fose necesario
2 A formacioacuten aacute que se refire o paraacutegrafo anterior deberase impartir sempre que sexa posible dentro da xeira ou no seu defecto noutras horas pero co desconto naquela do tempo investido nesta A formacioacuten poderaa impartir a empresa mediante medios propios ou concertaacutendoa con servicios alleos e o seu custo non recaeraacute de ninguacuten xeito sobre os traballadores
Artigo 20 Medidas de emerxencia
O empresario tendo en conta o tamantildeo e a actividade da empresa asiacute como a posible presencia de persoas alleas a esta deberaacute analizar as posibles situacioacutens de emerxencia e adoptar as medidas necesarias en materia de primeiros auxilios loita contra incendios e evacuacioacuten dos traballadores designando para isto ao persoal encargado de pontildeer en praacutectica estas medidas e comprobando periodicamente se eacute o caso o seu correcto funcionamento O devandito persoal debera posuiacuter a formacioacuten necesaria ser suficiente en nuacutemero e dispontildeer do material axeitado en funcioacuten das circunstancias antes sinalada
Para a aplicacioacuten das medidas adoptadas o empresario deberaacute organizar as relacioacutens que sexan necesarias con servicios externos aacute empresa en particular en materia de primeiros auxilios asistencia meacutedica de urxencia salvamento e loita contra incendios de xeito que quede garantida a rapidez e eficacia destas
Artigo 21 Risco grave e inminente
1 Cando os traballadores estean ou poidan estar expostos a un risco grave e inminente con ocasioacuten do seu traballo o empresario estaraacute na obriga de
a) Informar o antes posible a todos os traballadores afectados en canto aacute existencia do devandito risco e das medidas adoptadas ou que se eacute o caso se deban adoptar en materia de proteccioacuten
b) Adoptar as medidas e dar as instruccioacutens necesarias para que no caso de perigo grave inminente e inevitable os traballadores poidan interromper a suacutea actividade e se fose necesario abandonar de inmediato o lugar de traballo Neste suposto non se poderaacute esixir aos traballadores que prosigan a suacutea actividade mentres persista o perigo agaacutes excepcioacuten debidamente xustificada por razoacutens de seguridade e determinada regulamentariamente
c) Dispontildeer o necesario para que o traballador que non se puidese pontildeer en contacto co seu superior xeraacuterquico ante unha situacioacuten de perigo grave e inminente para a suacutea seguridade a doutros traballadores ou a de terceiros aacute empresa estea en condicioacutens tendo en conta os seus contildeecementos e os medios teacutecnicos postos aacute suacutea disposicioacuten de adoptar as medidas necesarias para evitar as consecuencias do devandito perigo
2 De acordo co previsto no apartado 1 do artigo 14 desta Lei o traballador teraacute dereito a interromper a suacutea actividade e abandonar o lugar de traballo en caso necesario cando considere que a dita
22
actividade entrantildea un risco grave e inminente para a suacutea vida ou a suacutea sauacutede
3 Cando no caso a que se refire o apartado 1 deste artigo o empresario non adopte ou non permita a adopcioacuten das medidas necesarias para garantir a seguridade e a sauacutede dos traballadores os representantes legais destes poderaacuten acordar por maioriacutea dos seus membros a paralizacioacuten da actividade dos traballadores afectados polo devandito risco Tal acordo seraacute comunicado de inmediato aacute empresa e aacute autoridade laboral a cal no prazo de vintecatro horas anularaacute ou ratificaraacute a paralizacioacuten acordada
O acordo a que se refire o paraacutegrafo anterior poderaacute ser adoptado por decisioacuten maioritaria dos Delegados de Prevencioacuten cando non resulte posible reunir coa urxencia requirida ao oacutergano de representacioacuten do persoal
4 Os traballadores ou os seus representantes non poderaacuten sufrir prexuiacutezo alguacuten derivado da adopcioacuten das medidas a que se refiren os apartados anteriores a menos que obrasen de mala fe ou cometesen neglixencia grave
Artigo 22 Vixilaacutencia da sauacutede
1 O empresario garantiralles aos traballadores ao seu servicio a vixilancia perioacutedica do seu estado de sauacutede en funcioacuten dos riscos inherentes ao traballo
Esta vixilancia soacute se poderaacute levar a cabo cando o traballador preste o seu consentimento Deste caraacutecter voluntario soacute se exceptuaraacuten previo informe dos representantes dos traballadores os supostos nos que a realizacioacuten dos recontildeecementos sexa imprescindible para avaliar os efectos das condicioacutens de traballo sobre a sauacutede dos traballadores ou para verificar se o estado de sauacutede do traballador pode constituiacuter un perigo para este para os demais traballadores ou para outras persoas relacionadas coa empresa ou cando asiacute estea establecido nunha disposicioacuten legal en relacioacuten coa proteccioacuten de riscos especiacuteficos e actividades de especial perigosidade
En todo caso deberase optar pola realizacioacuten daqueles recontildeecementos ou probas que causen as menores molestias ao traballador e que sexan proporcionais ao risco
2 As medidas de vixilancia e control da sauacutede dos traballadores levaranse a cabo respectando sempre o dereito aacute intimidade e aacute dignidade da persoa do traballador e aacute confidencialidade de toda a informacioacuten relacionada co seu estado de sauacutede
3 Os resultados da vixilancia a que se refire o apartado anterior seraacuten comunicados aos traballadores afectados
4 Os datos relativos aacute vixilancia da sauacutede dos traballadores non poderaacuten ser empregados con fins discriminatorios nin en prexuiacutezo do traballador
O acceso aacute informacioacuten meacutedica de caraacutecter persoal limitarase ao persoal meacutedico e aacutes autoridades sanitarias que leven a cabo a vixilancia da sauacutede dos traballadores sen que se poida facilitar ao empresario ou a outras persoas sen consentimento expreso do traballador
Malia o anterior o empresario e as persoas ou oacuterganos con responsabilidades en materia de prevencioacuten seraacuten informados das conclusioacutens que se deriven dos recontildeecementos efectuados en relacioacuten coa aptitude do traballador para o desempeno do posto de traballo ou coa necesidade de introducir ou
23
mellorar as medidas de proteccioacuten e prevencioacuten a fin de que poidan desenvolver correctamente as suacuteas funcioacutens en materia preventiva
5 Nos supostos en que a natureza dos riscos inherentes ao traballo o faga necesario o dereito dos traballadores aacute vixilancia perioacutedica do seu estado de sauacutede deberaacute ser alongado maacuteis alaacute do remate da relacioacuten laboral nos termos que regulamentariamente se determinen
6 As medidas de vixilancia e control da sauacutede dos traballadores levaranse a cabo por persoal sanitario con competencia teacutecnica formacioacuten e capacidade acreditada
Artigo 23 Documentacioacuten
1 O empresario deberaacute elaborar e conservar aacute disposicioacuten da autoridade laboral a seguinte documentacioacuten relativa aacutes obrigas establecidas nos artigos anteriores
13
a) Plano de prevencioacuten de riscos laborais conforme ao previsto no apartado 1 do artigo 16 desta Lei
b) Avaliacioacuten dos riscos para a seguridade e a sauacutede no traballo incluiacutedo o resultado dos controis perioacutedicos das condicioacutens de traballo e da actividade dos traballadores de acordo co disposto no paraacutegrafo a) do apartado 2 do artigo 16 desta Lei
c) Planificacioacuten da actividade preventiva incluiacutedas as medidas de proteccioacuten e de prevencioacuten a adoptar e no seu caso material de proteccioacuten que deba utilizarse de conformidade co paraacutegrafo b) do apartado 2 do artigo 16 desta Lei
d) Praacutectica dos controis do estado de sauacutede dos traballadores previstos no artigo 22 desta Lei e conclusioacutens obtidas deses nos termos recollidos no derradeiro paraacutegrafo do apartado 4 do devandito artigo
e) Relacioacuten de accidentes de traballo e enfermidades profesionais que causaran ao traballador unha incapacidade laboral superior a un diacutea de traballo Nestes casos o empresario realizaraacute ademais a notificacioacuten a que se refire o apartado 3 deste artigo
2 No momento de cesamento da suacutea actividade as empresas deberaacuten achegar aacute autoridade laboral a documentacioacuten sinalada no apartado anterior
3 O empresario estaraacute na obriga de notificar por escrito aacute autoridade laboral os danos para a sauacutede dos traballadores ao seu servicio que se produciran por mor do desenvolvemento do seu traballo conforme ao procedemento que se determine regulamentariamente
4 A documentacioacuten a que fai referencia este artigo deberaacute tameacuten ser posta a disposicioacuten das autoridades sanitarias co fin de que estas poidan cumprir co disposto no artigo 10 desta Lei e no artigo 21 da Lei 141986 do 25 de abril Xeral de Sanidade
Artigo 24 Coordinacioacuten de actividades empresariais
1 Cando nun mesmo centro de traballo desenvolvan actividades traballadores de duacuteas ou maacuteis
24
empresas estas deberaacuten cooperar na aplicacioacuten da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais Para tal fin estableceraacuten os medios de coordinacioacuten que sexan necesarios en canto aacute proteccioacuten e prevencioacuten de riscos laborais e a informacioacuten sobre estes aos seus respectivos traballadores nos termos previstos no apartado 1 do artigo 18 desta Lei
2 O empresario titular do centro de traballo adoptaraacute as medidas necesarias para que aqueloutros empresarios que desenvolvan actividades no seu centro de traballo reciban a informacioacuten e as instruccioacutens axeitadas en relacioacuten cos riscos existentes no centro de traballo e coas medidas de proteccioacuten e prevencioacuten correspondentes asiacute como sobre as medidas de emerxencia a aplicar para o seu traslado aos seus respectivos traballadores
3 As empresas que contraten ou subcontraten con outras a realizacioacuten de obras ou servicios correspondentes aacute propia actividade daquelas e que se desenvolvan nos seus propios centros de traballo deberaacuten vixiar o cumprimento polos devanditos contratistas e subcontratistas da normativa de prevencioacuten de riscos laborais
4 As obrigas consignadas no derradeiro paraacutegrafo do apartado 1 do artigo 41 desta Lei seraacuten tameacuten de aplicacioacuten respecto das operacioacutens contratadas nos supostos en que os traballadores da empresa contratista ou subcontratista non presten servicios nos centros de traballo da empresa principal sempre que tales traballadores deban operar con maquinaria equipos productos materias primas ou utensilios proporcionados pola empresa principal
5 Os deberes de cooperacioacuten e de informacioacuten e instruccioacuten recollidos nos apartados 1 e 2 aplicaranse respecto dos traballadores autoacutenomos que desenvolvan actividades nos devanditos centros de traballo
6 As obrigas previstas neste artigo seraacuten desenvoltas regulamentariamente
Artigo 25 Proteccioacuten de traballadores especialmente sensibles a determinados riscos
1 O empresario garantiraacute de maneira especiacutefica a proteccioacuten dos traballadores que polas suacuteas propias caracteriacutesticas persoais ou estado bioloacutexico contildeecido incluiacutedos aqueles que tentildean recontildeecida a situacioacuten de discapacidade fiacutesica psiacutequica ou sensorial sexan especialmente sensibles aos riscos derivados do traballo Para tal fin deberaacute ter en conta os ditos aspectos nas avaliacioacutens dos riscos e en funcioacuten destas adoptaraacute as medidas preventivas e de proteccioacuten necesarias
Os traballadores non seraacuten empregados naqueles postos de traballo nos que a causa das suacuteas caracteriacutesticas persoais estado bioloacutexico ou pola suacutea discapacidade fiacutesica psiacutequica ou sensorial debidamente recontildeecida poidan eles os demais traballadores ou outras persoas relacionadas coa empresa pontildeerse en situacioacuten de perigo ou en xeral cando estean manifestamente en estados ou situacioacutens transitorias que non respondan aacutes esixencias psicofiacutesicas dos respectivos postos de traballo
2 Igualmente o empresario deberaacute ter en conta nas avaliacioacutens os factores de risco que poidan incidir na funcioacuten de procreacioacuten dos traballadores en particular pola exposicioacuten a axentes fiacutesicos quiacutemicos e bioloacutexicos que poidan exercer efectos mutaxeacutenicos ou de toxicidade para a procreacioacuten tanto nos aspectos da fertilidade como do desenvolvemento da descendencia co fin de adoptar as medidas
25
preventivas necesarias
Artigo 26 Proteccioacuten da maternidade
1 A avaliacioacuten dos riscos a que se refire o artigo 16 desta Lei deberaacute abranguer a determinacioacuten da natureza o grao e a duracioacuten da exposicioacuten das traballadoras en situacioacuten de embarazo ou parto recente a axentes procedementos ou condicioacutens de traballo que poidan influiacuter negativamente na sauacutede das traballadoras ou do feto en calquera actividade susceptible de presentar un risco especiacutefico Se os resultados da avaliacioacuten revelasen un risco para a seguridade e a sauacutede ou unha posible repercusioacuten sobre o embarazo ou a lactacioacuten das devanditas traballadoras o empresario adoptaraacute as medidas necesarias para evitar a exposicioacuten ao dito risco a traveacutes dunha adaptacioacuten das condicioacutens ou do tempo de traballo da traballadora afectada As devanditas medidas incluiraacuten cando resulte necesario a non realizacioacuten de traballo nocturno ou de traballo a quendas
2 Cando a adaptacioacuten das condicioacutens ou do tempo de traballo non resultase posible ou a pesar de tal adaptacioacuten as condicioacutens dun posto de traballo puidesen influiacuter negativamente na sauacutede da traballadora embarazada ou do feto e asiacute o certifiquen os Servicios Meacutedicos do Instituto Nacional da Seguridade Social ou das Mutuas co informe do meacutedico do Servicio Nacional da Sauacutede que asista facultativamente aacute traballadora esta deberaacute desempentildear un posto de traballo ou funcioacuten diferente e compatible co seu estado O empresario deberaacute determinar previa consulta cos representantes dos traballadores a relacioacuten dos postos de traballo exentos de riscos para estes efectos
O cambio de posto ou funcioacuten levarase a cabo de conformidade coas regras e criterios que se apliquen nos supostos de mobilidade funcional e teraacute efectos ata o momento en que o estado de sauacutede da traballadora permita a suacutea reincorporacioacuten ao anterior posto
No suposto de que aiacutenda aplicando as regras sinaladas no paraacutegrafo anterior non existise posto de traballo ou funcioacuten compatible a traballadora poderaacute ser destinada a un posto non correspondente ao seu grupo ou a categoriacutea equivalente aiacutenda que conservaraacute o dereito ao conxunto de retribucioacutens do seu posto de orixe
3 Se o antedito cambio de posto non resultara teacutecnica ou obxectivamente posible ou no poida razoablemente exixirse por motivos xustificados poderaacute declararse o paso da traballadora afectada aacute situacioacuten de suspensioacuten do contrato por risco durante o embarazo contemplada no artigo 451 d) do Estatuto dos Traballadores durante o periacuteodo necesario para a proteccioacuten da suacutea seguridade ou da suacutea sauacutede e mentres persista a imposibilidade de reincorporarse ao seu posto anterior ou a outro posto compatible co seu estado
4 O disposto nos nuacutemeros 1 e 2 deste artigo seraacute tameacuten de aplicacioacuten durante o periacuteodo de lactacioacuten se as condicioacutens de traballo puidesen influiacuter negativamente na sauacutede da muller ou do fillo e asiacute o certificase o meacutedico que no reacutexime de Seguridade Social aplicable asista facultativamente aacute traballadora
5 As traballadoras embarazadas teraacuten dereito a ausentarse do traballo con dereito a remuneracioacuten para a realizacioacuten de exames prenatais e teacutecnicas de preparacioacuten ao parto previo aviso ao empresario e xustificacioacuten da necesidade da suacutea realizacioacuten dentro da xeira
26
La evaluacioacuten de los riesgos a que se refiere el artiacuteculo 16 de la presente Ley deberaacute comprender la determinacioacuten de la naturaleza el grado y la duracioacuten de la exposicioacuten de las trabajadoras en situacioacuten de embarazo o parto reciente a agentes procedimientos o condiciones de trabajo que puedan influir negativamente en la salud de las trabajadoras o del feto en cualquier actividad susceptible de presentar un riesgo especiacutefico Si los resultados de la evaluacioacuten revelasen un riesgo para la seguridad y la salud o una posible repercusioacuten sobre el embarazo o la lactancia de las citadas trabajadoras el empresario adoptaraacute las medidas necesarias para evitar la exposicioacuten a dicho riesgo a traveacutes de una adaptacioacuten de las condiciones o del tiempo de trabajo de la trabajadora afectada
Dichas medidas incluiraacuten cuando resulte necesario la no realizacioacuten de trabajo nocturno o de trabajo a turnosSustituido por Ley Orgaacutenica 32007 por
2 Cuando la adaptacioacuten de las condiciones o del tiempo de trabajo no resultase posible o a pesar de tal adaptacioacuten las condiciones de un puesto de trabajo pudieran influir negativamente en la salud de la trabajadora embarazada o del feto y asiacute lo certifiquen los Servicios Meacutedicos del Instituto Nacional de la Seguridad Social o de las Mutuas en funcioacuten de la Entidad con la que la empresa tenga concertada la cobertura de los riesgos profesionales con el informe del meacutedico del Servicio Nacional de Salud que asista facultativamente a la trabajadora eacutesta deberaacute desempentildear un puesto de trabajo o funcioacuten diferente y compatible con su estado El empresario deberaacute determinar previa consulta con los representantes de los trabajadores la relacioacuten de los puestos de trabajo exentos de riesgos a estos efectos
El cambio de puesto o funcioacuten se llevaraacute a cabo de conformidad con las reglas y criterios que se apliquen en los supuestos de movilidad funcional y tendraacute efectos hasta el momento en que el estado de salud de la trabajadora permita su reincorporacioacuten al anterior puesto
En el supuesto de que aun aplicando las reglas sentildealadas en el paacuterrafo anterior no existiese puesto de trabajo o funcioacuten compatible la trabajadora podraacute ser destinada a un puesto no correspondiente a su grupo o categoriacutea equivalente si bien conservaraacute el derecho al conjunto de retribuciones de su puesto de origen
Si dicho cambio de puesto no resultara teacutecnica u objetivamente posible o no pueda razonablemente exigirse por motivos justificados podraacute declararse el paso de la trabajadora afectada a la situacioacuten de suspensioacuten del contrato por riesgo durante el embarazo contemplada en el artiacuteculo 451d) del Estatuto de los Trabajadores durante el periacuteodo necesario para la proteccioacuten de su seguridad o de su salud y mientras persista la imposibilidad de reincorporarse a su puesto anterior o a otro puesto compatible con su estadoSustituido por Ley Orgaacutenica 32007 por
Lo dispuesto en los nuacutemeros 1 y 2 de este artiacuteculo seraacute tambieacuten de aplicacioacuten durante el periacuteodo de lactancia natural si las condiciones de trabajo pudieran influir negativamente en la salud de la mujer o del hijo y asiacute lo certifiquen los Servicios Meacutedicos del Instituto Nacional de la Seguridad Social o de las Mutuas en funcioacuten de la Entidad con la que la empresa tenga concertada la cobertura de los riesgos profesionales con el informe del meacutedico del Servicio Nacional de Salud que asista facultativamente a la trabajadora o a su
27
hijo Podraacute asimismo declararse el pase de la trabajadora afectada a la situacioacuten de suspensioacuten del contrato por riesgo durante la lactancia natural de hijos menores de nueve meses contemplada en el artiacuteculo 451d) del Estatuto de Ios Trabajadores si se dan las circunstancias previstas en el nuacutemero 3 de este artiacuteculo
Las trabajadoras embarazadas tendraacuten derecho a ausentarse del trabajo con derecho a remuneracioacuten para la realizacioacuten de exaacutemenes prenatales y teacutecnicas de preparacioacuten al parto previo aviso al empresario y justificacioacuten de la necesidad de su realizacioacuten dentro de la jornada de trabajo
Artigo 27 Proteccioacuten dos menores
1 Antes da incorporacioacuten ao traballo de mozos menores de dezaoito anos e previamente a calquera modificacioacuten importante das suacuteas condicioacutens de traballo o empresario deberaacute efectuar unha avaliacioacuten dos postos de traballo a desempentildear por estes a fin de determinar a natureza o grao e a duracioacuten da suacutea exposicioacuten en calquera actividade susceptible de presentar un risco especiacutefico ao respecto a axentes procesos ou condicioacutens de traballo que poidan pontildeer en perigo a seguridade ou a sauacutede destes traballadores
Para tal fin a avaliacioacuten teraacute especialmente en conta os riscos especiacuteficos para a seguridade a sauacutede e o desenvolvemento dos mozos derivados da suacutea falta de experiencia da suacutea inmadurez para avaliar os riscos existentes ou potenciais e do seu desenvolvemento aiacutenda incompleto
En todo caso o empresario informaraacute aos devanditos mozos e aos seus pais ou titores que intervintildeesen na contratacioacuten conforme ao disposto na letra b) do artigo 7 do texto refundido da Lei do Estatuto dos Traballadores aprobado polo Real Decreto lexislativo 11995 do 24 de marzo dos posibles riscos e de todas as medidas adoptadas para a proteccioacuten da suacutea seguridade e sauacutede
2 Tendo en conta os factores anteriormente sinalados o Goberno estableceraacute as limitacioacutens aacute contratacioacuten dos mozos menores de dezaoito anos en traballos que presenten riscos especiacuteficos
Artigo 28 Relacioacutens de traballo temporais de duracioacuten determinada e en empresas de traballo temporal
1 Os traballadores con relacioacutens de traballo temporais ou de duracioacuten determinada asiacute como os contratados por empresas de traballo temporal deberaacuten beneficiarse do mesmo nivel de proteccioacuten en materia de seguridade e sauacutede que os restantes traballadores da empresa na que prestan os seus servicios
A existencia dunha relacioacuten de traballo das sinaladas no paraacutegrafo anterior non xustificaraacute de ninguacuten xeito unha diferencia de trato polo que respecta aacutes condicioacutens de traballo no relativo a calquera dos aspectos da proteccioacuten da seguridade e a sauacutede dos traballadores
Esta Lei e as suacuteas disposicioacutens de desenvolvemento aplicaranse plenamente aacutes relacioacutens de traballo sinaladas nos paraacutegrafos anteriores
2 O empresario adoptaraacute as medidas necesarias para garantir que con caraacutecter previo ao inicio da suacutea actividade os traballadores a que se refire o apartado anterior reciban informacioacuten acerca dos riscos aos que estean expostos en particular no relativo aacute necesidade de cualificacioacutens ou aptitudes profesionais determinadas a esixencia de controis meacutedicos especiais ou a existencia de riscos especiacuteficos do posto de
28
traballo a cubrir asiacute como sobre as medidas de proteccioacuten e prevencioacuten fronte a estes
Os devanditos traballadores recibiraacuten en todo caso unha formacioacuten suficiente e axeitada aacutes caracteriacutesticas do posto de traballo a cubrir tendo en conta a suacutea cualificacioacuten e experiencia profesional e os riscos aos que estean expostos
3 Os traballadores a que se refire este artigo teraacuten dereito a unha vixilancia perioacutedica do seu estado de sauacutede nos termos establecidos no artigo 22 desta Lei e nas suacuteas normas de desenvolvemento
4 O empresario deberaacute informar aos traballadores designados para ocuparse das actividades de proteccioacuten e prevencioacuten ou se eacute o caso o servicio de prevencioacuten previsto no artigo 31 desta Lei da incorporacioacuten dos traballadores a que se refire este artigo na medida necesaria para que poidan desenvolver de xeito axeitado aacutes suacuteas funcioacutens respecto de todos os traballadores da empresa
5 Nas relacioacutens de traballo a traveacutes de empresas de traballo temporal a empresa usuaria seraacute responsable das condicioacutens de execucioacuten do traballo en todo o relacionado coa proteccioacuten da seguridade e a sauacutede dos traballadores Corresponderaacute ademais aacute empresa usuaria o cumprimento das obrigas en materia de informacioacuten previstas nos apartados 2 e 4 deste artigo
A empresa de traballo temporal seraacute responsable do cumprimento das obrigas en materia de formacioacuten e vixilancia da sauacutede que se establecen nos apartados 2 e 3 deste artigo Para tal fin e sen prexuiacutezo do disposto no paraacutegrafo anterior a empresa usuaria deberaacute informar aacute empresa de traballo temporal e esta aos traballadores afectados antes da adscricioacuten destes acerca das caracteriacutesticas propias dos postos de traballo a desempentildear e das cualificacioacutens requiridas
A empresa usuaria deberaacute informar aos representantes dos traballadores nesta da adscricioacuten dos traballadores postos a disposicioacuten pola empresa de traballo temporal Os ditos traballadores poderanse dirixir a estes representantes no exercicio dos dereitos recontildeecidos nesta Lei
Artigo 29 Obrigas dos traballadores en materia de prevencioacuten de riscos
1 Corresponde a cada traballador velar segundo as suacuteas posibilidades e mediante o cumprimento das medidas de prevencioacuten que en cada caso sexan adoptadas pola suacutea propia seguridade e sauacutede no traballo e pola daqueloutras persoas aacutes que poida afectar a suacutea actividade profesional a causa dos seus actos e omisioacutens no traballo de conformidade coa suacutea formacioacuten e as instruccioacutens do empresario
2 Os traballadores de acordo coa suacutea formacioacuten e seguindo as instruccioacutens do empresario deberaacuten en particular
1ordm Empregar de forma axeitada de acordo coa suacutea natureza e os riscos previsibles as maacutequinas aparellos ferramentas substancias perigosas equipos de transporte e en xeral calquera outros medios cos que desenvolvan a suacutea actividade
2ordm Empregar correctamente os medios e equipos de proteccioacuten facilitados polo empresario de acordo coas instruccioacutens recibidas deste
3ordm Non pontildeer foacutera de funcionamento e empregar correctamente os dispositivos de seguridade existentes ou que se instalen nos medios relacionados coa suacutea actividade ou nos lugares de traballo en que esta tentildea lugar
29
4ordm Informar de inmediato ao seu superior xeraacuterquico directo e aos traballadores designados para realizaren actividades de proteccioacuten e de prevencioacuten ou se eacute o caso ao servicio de prevencioacuten acerca de calquera situacioacuten que ao seu xuiacutezo entrantildee por motivos razoables un risco para a seguridade e a sauacutede dos traballadores
5ordm Contribuiacuter ao cumprimento das obrigas establecidas pola autoridade competente co fin de protexer a seguridade e a sauacutede dos traballadores no traballo
6ordm Cooperar co empresario para que este poida garantir unhas condicioacutens de traballo que sexan seguras e non entrantildeen riscos para a seguridade e a sauacutede dos traballadores
3 O cumprimento polos traballadores das obrigas en materia de prevencioacuten de riscos a que se refiren os apartados anteriores teraacute a consideracioacuten de incumprimento laboral para os efectos previstos no artigo 581 do Estatuto dos Traballadores ou de falta se eacute o caso conforme ao establecido na correspondente normativa sobre reacutexime disciplinario dos funcionarios puacuteblicos ou do persoal estatutario ao servicio das Administracioacutens puacuteblicas O disposto neste apartado seraacute igualmente aplicable aos socios das cooperativas en que a suacutea actividade consista na prestacioacuten do seu traballo coas precisioacutens que se establezan nos seus Regulamentos de Reacutexime Interno
CAPIacuteTULO IV
Servicios de prevencioacuten
Artigo 30 Proteccioacuten e prevencioacuten de riscos profesionais
1 En cumprimento do deber de prevencioacuten de riscos profesionais o empresario designaraacute un ou varios traballadores para ocupaacuterense da devandita actividade constituiraacute un servicio de prevencioacuten ou concertaraacute o dito servicio cunha entidade especializada allea aacute empresa
2 Os traballadores designados deberaacuten ter a capacidade necesaria dispor do tempo e dos medios precisos e ser suficientes en nuacutemero tendo en conta o tamantildeo da empresa asiacute como os riscos a que estaacuten expostos os traballadores e a suacutea distribucioacuten nesta co alcance que se determine nas disposicioacutens a que se refire a letra e) do apartado 1 do artigo 6 desta Lei
Os traballadores a que se refire o paraacutegrafo anterior colaboraraacuten entre si e se eacute o caso cos servicios de prevencioacuten
3 Para a realizacioacuten da actividade de prevencioacuten o empresario deberaacute facilitar aos traballadores designados o acceso aacute informacioacuten e documentacioacuten a que se refiren os artigos 18 e 23 desta Lei
4 Os traballadores designados non poderaacuten sufrir ninguacuten prexuiacutezo derivado das suacuteas actividades de proteccioacuten e prevencioacuten dos riscos profesionais na empresa En exercicio desta funcioacuten os devanditos traballadores gozaraacuten en particular das garantiacuteas que para os representantes dos traballadores establecen as letras a) b) e c) do artigo 68 e o apartado 4 do artigo 56 do texto refundido da Lei do Estatuto dos Traballadores
Esta garantiacutea acadaraacute tameacuten aos traballadores integrantes do servicio de prevencioacuten cando a
30
empresa decida constituiacutelo de acordo co disposto no artigo seguinte
Os traballadores a que se refiren os paraacutegrafos anteriores deberaacuten gardar sixilo profesional sobre a informacioacuten relativa aacute empresa aacute que tiveran acceso como consecuencia do desempentildeo das suacuteas funcioacutens
5 Nas empresas de menos de seis traballadores o empresario poderaacute asumir persoalmente as funcioacutens sinaladas no apartado 1 sempre que desenvolva de forma cotiaacute a suacutea actividade no centro de traballo e tentildea a capacidade necesaria en funcioacuten dos riscos a que estean expostos os traballadores e a perigosidade das actividades co alcance que se determine nas disposicioacutens a que se refire a letra e) do apartado 1 do artigo 6 desta Lei
6 O empresario que non concertase o Servicio de prevencioacuten cunha entidade especializada allea aacute empresa deberaacute someter o seu sistema de prevencioacuten ao control dunha auditoriacutea ou avaliacioacuten externa nos termos que regulamentariamente se determinen
Artigo 31 Servicios de prevencioacuten
1 Se a designacioacuten dun ou varios traballadores fose insuficiente para a realizacioacuten das actividades de prevencioacuten en funcioacuten do tamantildeo da empresa dos riscos a que estean expostos os traballadores ou da perigosidade das actividades desenvolvidas co alcance que se estableza nas disposicioacutens a que se refire a letra e) do apartado 1 do artigo 6 desta Lei o empresario deberaacute recorrer a un ou varios servicios de prevencioacuten propios ou alleos aacute empresa que colaboraraacuten cando sexa necesario
Para o establecemento destes servicios nas Administracioacutens puacuteblicas terase en conta a suacutea estructura organizativa e a existencia se eacute o caso de aacutembitos sectoriais e descentralizados
2 Entenderase como servicio de prevencioacuten o conxunto de medios humanos e materiais necesarios para realizar as actividades preventivas a fin de garantir a axeitada proteccioacuten da seguridade e a sauacutede dos traballadores asesorando e asistindo para isto ao empresario aos traballadores e aos seus representantes e aos oacuterganos de representacioacuten especializados Para o exercicio das suacuteas funcioacutens o empresario deberaacute facilitar ao devandito servicio o acceso aacute informacioacuten e documentacioacuten a que se refire o apartado 3 do artigo anterior
3 Os servicios de prevencioacuten deberaacuten estar en condicioacutens de proporcionar aacute empresa o asesoramento e apoio que precise en funcioacuten dos tipos de risco nela existentes e no referente a
Texto reemplazado por la Ley 542003
a) O desentildeo implantacioacuten e aplicacioacuten dun plano de prevencioacuten de riscos laborais que permita a integracioacuten da prevencioacuten na empresa
b) A avaliacioacuten dos factores de risco que poidan afectar aacute seguridade e a sauacutede dos traballadores nos termos previstos no artigo 16 desta Lei
Texto reemplazado por la Ley 542003c) A planificacioacuten da actividade preventiva e a determinacioacuten das prioridades na adopcioacuten das
medidas preventivas e a vixilaacutencia da suacutea eficacia
31
d) A informacioacuten e formacioacuten dos traballadores
e) A prestacioacuten dos primeiros auxilios e planos de emerxencia f) A vixilancia da sauacutede dos traballadores en relacioacuten cos riscos derivados do traballo
4 O servicio de prevencioacuten teraacute caraacutecter interdisciplinario tendo os seus medios que ser apropiados para cumprir as suacuteas funcioacutens Para isto a formacioacuten especialidade capacitacioacuten dedicacioacuten e nuacutemero de compontildeentes destes servicios asiacute como os seus recursos teacutecnicos deberaacuten ser suficientes e axeitados aacutes actividades preventivas a desenvolver en funcioacuten das seguintes circunstancias
a) Tamantildeo da empresa
b) Tipos de risco aos que se poidan atopar expostos os traballadores
c) Distribucioacuten de riscos na empresa
5 Para poder actuar como servicios de prevencioacuten as entidades especializadas deberaacuten ser obxecto de acreditacioacuten pola Administracioacuten laboral mediante a comprobacioacuten de que reuacutenen os requisitos que se establezan regulamentariamente e previa aprobacioacuten da Administracioacuten sanitaria en canto aos aspectos de caraacutecter sanitario
Artigo 32 Actuacioacuten preventiva das Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais
As Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social poderaacuten desenvolver para as empresas a elas asociadas as funcioacutens correspondentes aos servicios de prevencioacuten con suxeicioacuten ao disposto no apartado 5 do artigo 31
Os representantes dos empresarios e dos traballadores teraacuten dereito a participar no control e seguimento da xestioacuten desenvolvida polas Mutuas de Accidentes da Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social nas funcioacutens a que se refire o paraacutegrafo anterior conforme ao previsto no artigo 39 cinco da Lei 421994 do 30 de decembro de Medidas fiscais administrativas e de orde social
Texto Antildeadido por la Ley 542003
Artigo 32 bis Presencia dos recursos preventivos
1 A presencia no centro de traballo dos recursos preventivos calquera que sexa a modalidade de organizacioacuten de ditos recursos seraacute necesaria nos seguintes casos
a) Cando os riscos podan verse agravados ou modificados no desenvolvemento do proceso ou a actividade pola concorrencia de operacioacutens diversas que se desenvolven sucesiva o simultaneamente e que fagan preciso o control da correcta aplicacioacuten dos meacutetodos de traballo
b) Cando se realicen actividades ou procesos que regulamentariamente sexan considerados como perigosos ou con riscos especiais
c) Cando a necesidade de dita presencia sexa requirida pola Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social se as circunstancias do caso asiacute o esixiran debido aacutes condicioacutens de traballo detectadas
32
2 Consideacuteranse recursos preventivos aos que o empresario poderaacute asignar a presencia os seguintes
a) Un ou varios traballadores designados da empresa
b) Un ou varios membros do servicio de prevencioacuten propio da empresa
c) Un ou varios membros do ou dos servicios de prevencioacuten alleos concertados pola empresa Cando a presencia se realice por diferentes recursos preventivos estes deberaacuten colaborar entre si
3 Os recursos preventivos a que se refire o apartado anterior deberaacuten ter a capacidade suficiente dispontildeer dos medios necesarios e ser suficientes en nuacutemero para vixiar o cumprimento das actividades preventivas debendo permanecer no centro de traballo durante o tempo no que se mantentildea a situacioacuten que determine a suacutea presencia
4 No obstante o sinalado nos apartados anteriores o empresario poderaacute asignar a presencia de forma expresa a un ou varios traballadores da empresa que sen formar parte do servicio de prevencioacuten propio ni ser traballadores designados reuacutenan os contildeecementos a cualificacioacuten e a experiencia necesarios nas actividades ou procesos a que se refire o apartado 1 e conten coa formacioacuten preventiva correspondente como miacutenimo aacutes funciones do nivel baacutesico
Neste suposto tales traballadores manteraacuten a necesaria colaboracioacuten cos recursos preventivos do empresario
CAPIacuteTULO V
Consulta e participacioacuten dos traballadores
Artigo 33 Consulta dos traballadores
1 O empresario deberaacute consultar aos traballadores coa debida antelacioacuten a adopcioacuten das decisioacutens relativas a
a) A planificacioacuten e a organizacioacuten do traballo na empresa e a introduccioacuten de novas tecnoloxiacuteas en todo o relacionado coas consecuencias que estas puidesen ter para a seguridade e a sauacutede dos traballadores derivadas da escolla dos equipos a determinacioacuten e a adecuacioacuten das condicioacutens de traballo e o impacto dos factores ambientais no traballo
b) A organizacioacuten e desenvolvemento das actividades de proteccioacuten da sauacutede e prevencioacuten dos riscos profesionais na empresa incluiacuteda a designacioacuten dos traballadores encargados das devanditas actividades ou o recurso a un servicio de prevencioacuten externo
c) A designacioacuten dos traballadores encargados das medidas de emerxencia
d) Os procedementos de informacioacuten e documentacioacuten a que se refiren os artigos 18 apartado 1 e 23 apartado 1 desta Lei
e) O proxecto e a organizacioacuten da formacioacuten en materia preventiva
f) Calquera outra accioacuten que poida ter efectos substanciais sobre a seguridade e a sauacutede dos
33
traballadores
2 Nas empresas que conten con representantes dos traballadores as consultas a que se refire o apartado anterior levaranse a cabo cos ditos representantes
Artigo 34 Dereitos de participacioacuten e representacioacuten
1 Os traballadores tentildeen dereito a participar na empresa nas cuestioacutens relacionadas coa prevencioacuten de riscos no traballo
Nas empresas ou centros de traballo que conten con seis ou maacuteis traballadores a participacioacuten destes canalizarase a traveacutes dos seus representantes e da representacioacuten especializada que se regula neste capiacutetulo
2 Aos Comiteacutes de Empresa aos Delegados de Persoal e aos representantes sindicais corresponderalles nos termos que respectivamente lles recontildeecen o Estatuto dos Traballadores a Lei de Oacuterganos de Representacioacuten do Persoal ao Servicio das Administracioacutens Puacuteblicas e a Lei Orgaacutenica de Liberdade Sindical a defensa dos intereses dos traballadores en materia de prevencioacuten de riscos no traballo Para isto os representantes do persoal exerceraacuten as competencias que as devanditas normas establecen en materia de informacioacuten consulta e negociacioacuten vixilancia e control e exercicio de accioacutens perante as empresas e os oacuterganos e tribunais competentes
3 O dereito de participacioacuten que se regula neste capiacutetulo exercerase no aacutembito das Administracioacutens puacuteblicas coas adaptacioacutens que procedan en atencioacuten aacute diversidade das actividades que desenvolven e as diferentes condicioacutens en que estas se realizan a complexidade e dispersioacuten da suacutea estructura organizativa e as suacuteas peculiaridades en materia de representacioacuten colectiva nos termos previstos na Lei 71990 do 19 de xullo sobre negociacioacuten colectiva e participacioacuten na determinacioacuten das condicioacutens de traballo dos empregados puacuteblicos podendo establecer aacutembitos sectoriais e descentralizados en funcioacuten do nuacutemero de efectivos e centros
Para levar a cabo a indicada adaptacioacuten no aacutembito da Administracioacuten Xeral do Estado o Goberno teraacute en conta os seguintes criterios
a) De ninguacuten xeito a dita adaptacioacuten poderaacute afectar aacutes competencias facultades e garantiacuteas que se recontildeecen nesta Lei aos Delegados de Prevencioacuten e aos Comiteacutes de Seguridade e Sauacutede
b) Deberase establecer o aacutembito especiacutefico que resulte axeitado en cada caso para o exercicio da funcioacuten de participacioacuten en materia preventiva dentro da estructura organizativa da Administracioacuten Con caraacutecter xeral o devandito aacutembito seraacute o dos oacuterganos de representacioacuten do persoal ao servicio das Administracioacutens puacuteblicas aiacutenda que se poderaacuten establecer outros distintos en funcioacuten das caracteriacutesticas da actividade e frecuencia dos riscos a que poidan estar expostos os traballadores
c) Cando no indicado aacutembito existan diferentes oacuterganos de representacioacuten do persoal deberase garantir unha actuacioacuten coordinada de todos eles en materia de prevencioacuten e proteccioacuten da seguridade e a sauacutede no traballo posibilitando que a participacioacuten se realice de forma conxunta entre uns e outros no aacutembito especiacutefico establecido para o efecto
d) Con caraacutecter xeral constituirase un uacutenico Comiteacute de Seguridade e Sauacutede no aacutembito dos oacuterganos de representacioacuten previstos na Lei de Oacuterganos de Representacioacuten do Persoal ao Servicio das
34
Administracioacutens Puacuteblicas que estaraacute integrado polos Delegados de Prevencioacuten designados no dito aacutembito tanto para o persoal con relacioacuten de caraacutecter administrativo ou estatutario como para o persoal laboral e por representantes da Administracioacuten en nuacutemero non superior ao de Delegados Malia isto poderanse constituiacuter Comiteacutes de Seguridade e Sauacutede noutros aacutembitos cando as razoacutens da actividade e o tipo e frecuencia dos riscos asiacute o aconsellen
Artigo 35 Delegados de Prevencioacuten
1 Os Delegados de Prevencioacuten son os representantes dos traballadores con funcioacutens especiacuteficas en materia de prevencioacuten de riscos no traballo
2 Os Delegados de Prevencioacuten seraacuten designados por e entre os representantes do persoal no aacutembito dos oacuterganos de representacioacuten previstos nas normas a que se refire o artigo anterior de acordo coa seguinte escala
De 50 a 100 traballadores 2 Delegados de prevencioacutenDe 101 a 500 traballadores 3 Delegados de PrevencioacutenDe 501 a 1000 traballadores 4 Delegados de PrevencioacutenDe 1001 a 2000 traballadores 5 Delegados de PrevencioacutenDe 2001 a 3000 traballadores 6 Delegados de PrevencioacutenDe 3001 a 4000 traballadores 7 Delegados de PrevencioacutenDe 4001 en adiante 8 Delegados de Prevencioacuten
Nas empresas de ata trinta traballadores o Delegado de Prevencioacuten seraacute o Delegado de PersoalNas empresas de trinta e un a corenta e nove traballadores haberaacute un Delegado de Prevencioacuten que
seraacute elixido por e entre os Delegados de Persoal
3 Para os efectos de determinar o nuacutemero de Delegados de Prevencioacuten teranse en conta os seguintes criterios
a) Os traballadores vinculados por contratos de duracioacuten determinada superior a un ano computaranse como traballadores fixos do cadro de persoal
b) Os contratados por prazo de ata un ano computaranse segundo o nuacutemero de diacuteas traballados no periacuteodo dun ano anterior aacute designacioacuten Cada douscentos diacuteas traballados ou fraccioacuten computaranse como un traballador maacuteis
4 Malia o disposto neste artigo nos convenios colectivos poderanse establecer outros sistemas de designacioacuten dos Delegados de Prevencioacuten sempre que se garanta que a facultade de designacioacuten corresponde aos representantes do persoal ou aos propios traballadores
Asiacute mesmo na negociacioacuten colectiva ou mediante os acordos a que se refire o artigo 83 apartado 3 do Estatuto dos Traballadores poderase acordar que as competencias recontildeecidas nesta Lei aos Delegados de Prevencioacuten sexan exercidas por oacuterganos especiacuteficos creados no propio convenio ou nos acordos nomeados Os devanditos oacuterganos poderaacuten asumir nos termos e conforme aacutes modalidades que se acorde competencias xerais respecto do conxunto dos centros de traballo incluiacutedos no aacutembito de aplicacioacuten do convenio ou do acordo co fin de fomentar o mellor cumprimento nestes da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais
35
Igualmente no aacutembito das Administracioacutens puacuteblicas poderanse establecer nos termos sinalados na Lei 71990 do 19 de xullo sobre negociacioacuten colectiva e participacioacuten na determinacioacuten das condicioacutens de traballo dos empregados puacuteblicos outros sistemas de designacioacuten dos Delegados de Prevencioacuten e acordarse que as competencias que a dita Lei atribuacutee a estes poidan ser exercidas por oacuterganos especiacuteficos
Artigo 36 Competencias e facultades dos Delegados de Prevencioacuten
1 Son competencias dos Delegados de Prevencioacuten
a) Colaborar coa direccioacuten da empresa na mellora da accioacuten preventiva
b) Promover e fomentar a cooperacioacuten dos traballadores na execucioacuten da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais
c) Ser consultados polo empresario con caraacutecter previo aacute suacutea execucioacuten acerca das decisioacutens a que se refire o artigo 33 desta Lei
d) Exercer un labor de vixilancia e control sobre o cumprimento da normativa de prevencioacuten de riscos laborais
Nas empresas que de acordo co disposto no apartado 2 do artigo 38 desta Lei non conten con Comiteacute de Seguridade e Sauacutede por non acadaren o nuacutemero miacutenimo de traballadores establecido para tal efecto as competencias atribuiacutedas a aquel nesta Lei seraacuten exercidas polos Delegados de Prevencioacuten
2 No exercicio das competencias atribuiacutedas aos Delegados de Prevencioacuten estes estaraacuten facultados para
a) Acompantildear os teacutecnicos nas avaliacioacutens de caraacutecter preventivo do medio ambiente de traballo asiacute como nos termos previstos no artigo 40 desta Lei aos Inspectores de Traballo e Seguridade Social nas visitas e verificacioacutens que realicen nos centros de traballo para comprobar o cumprimento da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais podendo formular ante eles as observacioacutens que estimen oportunas
b) Ter acceso coas limitacioacutens previstas no apartado 4 do artigo 22 desta Lei aacute informacioacuten e documentacioacuten relativa aacutes condicioacutens de traballo que sexan necesarias para o exercicio das suacuteas funcioacutens e en particular aacute prevista nos artigos 18 e 23 desta Lei Cando a informacioacuten estea suxeita aacutes limitacioacutens devanditas soacute poderaacute ser subministrada de maneira que se garanta o respecto da confidencialidade
c) Ser informados polo empresario sobre os danos producidos na sauacutede dos traballadores unha vez que aquel tivese contildeecemento deles podendo presentarse aiacutenda foacutera da suacutea xeira no lugar dos feitos para contildeecer as circunstancias destes
d) Recibir do empresario as informacioacutens obtidas por este procedentes das persoas ou oacuterganos encargados das actividades de proteccioacuten e prevencioacuten na empresa asiacute como dos organismos competentes para a seguridade e a sauacutede dos traballadores sen prexuiacutezo do disposto no artigo 40 desta Lei en materia de colaboracioacuten coa Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
e) Realizar visitas aos lugares de traballo para exercer un labor de vixilancia e control do estado das condicioacutens de traballo podendo para tal fin acceder a calquera zona destes e comunicarse durante a xeira
36
cos traballadores de maneira que non se altere o normal desenvolvemento do proceso productivo
f) Solicitar do empresario a adopcioacuten de medidas de caraacutecter preventivo e para a mellora dos niveis de proteccioacuten da seguridade e a sauacutede dos traballadores podendo para tal fin efectuar propostas ao empresario asiacute como ao Comiteacute de Seguridade e Sauacutede para a suacutea discusioacuten neste
g) Propontildeer ao oacutergano de representacioacuten dos traballadores a adopcioacuten do acordo de paralizacioacuten de actividades a que se refire o apartado 3 do artigo 21
3 Os informes que deben emitir os Delegados de Prevencioacuten a teor do disposto na letra c) do apartado l deste artigo deberanse elaborar nun prazo de quince diacuteas ou no tempo imprescindible cando se trate de adoptar medidas dirixidas a previr riscos inminentes Transcorrido o prazo sen ter emitido o informe o empresario poderaacute pontildeer en praacutectica a suacutea decisioacuten
4 A decisioacuten negativa do empresario aacute adopcioacuten das medidas propostas polo Delegado de Prevencioacuten a teor do disposto na letra f) do apartado 2 deste artigo deberaacute ser motivada
Artigo 37 Garantiacuteas e sixilo profesional dos Delegados de Prevencioacuten
1 O previsto no artigo 68 do Estatuto dos Traballadores en materia de garantiacuteas aplicarase aos Delegados de Prevencioacuten na suacutea condicioacuten de representantes dos traballadores
O tempo empregado polos Delegados de Prevencioacuten para o desempentildeo das funcioacutens previstas nesta Lei considerarase como de exercicio de funcioacutens de representacioacuten para os efectos da utilizacioacuten do creacutedito de horas mensuais retribuiacutedas previsto na letra e) do devandito artigo 68 do Estatuto dos Traballadores
Malia o anterior considerarase en todo caso como tempo de traballo efectivo sen imputacioacuten ao dito creacutedito horario o correspondente aacutes xuntanzas do Comiteacute de Seguridade e Sauacutede e a calquera outras convocadas polo empresario en materia de prevencioacuten de riscos asiacute como o destinado aacutes visitas previstas nas letras a) e c) do nuacutemero 2 do artigo anterior
2 O empresario deberaacute proporcionarlles aos Delegados de Prevencioacuten os medios e a formacioacuten en materia preventiva que resulten necesarios para o exercicio das suacuteas funcioacutens
A formacioacuten teraa que facilitar o empresario polos seus propios medios ou mediante concerto con organismos ou entidades especializadas na materia e deberaacute adaptarse aacute evolucioacuten dos riscos e aacute aparicioacuten doutros novos repetiacutendose periodicamente se fose necesario
O tempo dedicado aacute formacioacuten considerarase como tempo de traballo para todos os efectos e o seu custo non poderaacute recaer de ninguacuten xeito sobre os Delegados de Prevencioacuten
3 Os Delegados de Prevencioacuten seralles de aplicacioacuten o disposto no apartado 2 do artigo 65 do Estatuto dos Traballadores en canto ao sixilo profesional debido respecto das informacioacutens a que tivesen acceso como consecuencia da suacutea actuacioacuten na empresa
4 O disposto neste artigo en materia de garantiacuteas e sixilo profesional dos Delegados de Prevencioacuten entenderase referido no caso das relacioacutens de caraacutecter administrativo ou estatutario do persoal ao servicio das Administracioacutens puacuteblicas aacute regulacioacuten contida nos artigos 10 paraacutegrafo segundo e 11 da Lei 91987 do 12 de xuntildeo de Oacuterganos de Representacioacuten Determinacioacuten das Condicioacutens de Traballo e Participacioacuten
37
do Persoal ao Servicio das Administracioacutens Puacuteblicas
Artigo 38 Comiteacute de Seguridade e Sauacutede
1 O Comiteacute de Seguridade e Sauacutede eacute o oacutergano paritario e colexiado de participacioacuten destinado aacute consulta regular e perioacutedica das actuacioacutens da empresa en materia de prevencioacuten de riscos
2 Constituirase un Comiteacute de Seguridade e Sauacutede en todas as empresas ou centros de traballo que conten con 50 ou maacuteis traballadores O Comiteacute estaraacute formado polos Delegados de Prevencioacuten dunha parte e polo empresario eou os seus representantes en nuacutemero igual ao de Delegados de Prevencioacuten da outra
Nas xuntanzas do Comiteacute de Seguridade e Sauacutede participaraacuten con voz pero sen voto os Delegados Sindicais e os responsables teacutecnicos da prevencioacuten na empresa que non estean incluiacutedos na composicioacuten aacute que se refire o paraacutegrafo anterior Nas mesmas condicioacutens poderaacuten participar traballadores da empresa que conten cunha especial cualificacioacuten ou informacioacuten respecto de concretas cuestioacutens que se debatan neste oacutergano e teacutecnicos en prevencioacuten alleos aacute empresa sempre que asiacute o solicite algunha das representacioacutens no Comiteacute
3 O Comiteacute de Seguridade e Sauacutede reunirase trimestralmente e sempre que o solicite algunha das representacioacutens deste O Comiteacute adoptaraacute as suacuteas propias normas de funcionamento
As empresas que conten con varios centros de traballo dotados de Comiteacute de Seguridade e Sauacutede poderaacuten acordar cos seus traballadores a creacioacuten dun Comiteacute Intercentros coas funcioacutens que o acordo lle atribuacutea
Artigo 39 Competencias e facultades do Comiteacute de Seguridade e Sauacutede
1 O Comiteacute de Seguridade e Sauacutede teraacute as seguintes competencias
Texto reemplazado por la Ley 542003
a) Participar na elaboracioacuten posta en praacutectica e avaliacioacuten dos planos e programas de prevencioacuten de riscos na empresa A tal efecto no seu seno se debateraacuten antes da suacutea posta en praacutectica e no referente a suacutea incidencia na prevencioacuten de riscos os proxectos en materia de planificacioacuten organizacioacuten do traballo e introduccioacuten de novas tecnoloxiacuteas organizacioacuten e desenvolvemento das actividades de proteccioacuten e prevencioacuten a que se refire o artigo 16 desta Lei e proxecto e organizacioacuten da formacioacuten en materia preventiva
b) Promover iniciativas sobre meacutetodos e procedementos para a efectiva prevencioacuten dos riscos propontildeendo aacute empresa a mellora das condicioacutens ou a correccioacuten das deficiencias existentes
2 No exercicio das suacuteas competencias o Comiteacute de Seguridade e Sauacutede estaraacute facultado para
a) Contildeecer directamente a situacioacuten relativa aacute prevencioacuten de riscos no centro de traballo realizando para tal efecto as visitas que estime oportunas
b) Contildeecer cantos documentos e informes relativos aacutes condicioacutens de traballo sexan necesarios para o cumprimento das suacuteas funcioacutens asiacute como os procedentes da actividade do servicio de prevencioacuten se eacute o
38
caso
c) Contildeecer e analizar os danos producidos na sauacutede ou na integridade fiacutesica dos traballadores co fin de avaliar as suacuteas causas e propontildeer as medidas preventivas oportunas
d) Contildeecer e informar a memoria e programacioacuten anual dos servicios de prevencioacuten
3 A fin de dar cumprimento ao disposto nesta Lei respecto da colaboracioacuten entre empresas nos supostos de desenvolvemento simultaacuteneo de actividades nun mesmo centro de traballo poderase acordar a realizacioacuten de reunioacutens conxuntas dos Comiteacutes de Seguridade e Sauacutede ou no seu defecto dos Delegados de Prevencioacuten e empresarios das empresas que carezan dos devanditos Comiteacutes ou outras medidas de actuacioacuten coordinada
Artigo 40 Colaboracioacuten coa Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
1 Os traballadores e mais os seus representantes poderaacuten recorrer aacute Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social se consideran que as medidas adoptadas e os medios empregados polo empresario non son suficientes para garantir a seguridade e a sauacutede no traballo
2 Nas visitas aos centros de traballo para a comprobacioacuten do cumprimento da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais o Inspector de Traballo e Seguridade Social comunicaraacute a suacutea presencia ao empresario ou ao seu representante ou aacute persoa inspeccionada ao Comiteacute de Seguridade e Sauacutede ao Delegado de Prevencioacuten ou na suacutea ausencia aos representantes legais dos traballadores a fin de que o poidan acompantildear durante o desenvolvemento da suacutea visita e formularlle as observacioacutens que estimen oportunas a menos que considere que as devanditas comunicacioacutens poidan prexudicar ao eacutexito das suacuteas funcioacutens
3 A Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social informaraacute aos Delegados de Prevencioacuten sobre os resultados das visitas a que fai referencia o apartado anterior e sobre as medidas adoptadas como consecuencia destas asiacute como ao empresario mediante dilixencia no Libro de Visitas da Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social que debe existir en cada centro de traballo
4 As organizacioacutens sindicais e empresariais maacuteis representativas seraacuten consultadas con caraacutecter previo aacute elaboracioacuten dos planos de actuacioacuten da Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social en materia de prevencioacuten de riscos no traballo en especial dos programas especiacuteficos para empresas de menos de seis traballadores e informadas do resultado dos devanditos planos
CAPIacuteTULO VI
Obrigas dos fabricantes importadores e subministradores
Artigo 41 Obrigas dos fabricantes importadores e subministradores
1 Os fabricantes importadores e subministradores de maquinaria equipos productos e utensilios de traballo estaacuten na obriga de asegurar que estes non constituacutean unha fonte de perigo para o traballador sempre que sexan instalados e empregados nas condicioacutens forma e para os fins recomendados por eles
Os fabricantes importadores e subministradores de productos e substancias quiacutemicas de utilizacioacuten no traballo estaacuten na obriga de envasar e etiquetar estes de forma que se permita a suacutea conservacioacuten e
39
manipulacioacuten en condicioacutens de seguridade e se identifique claramente o seu contido e os riscos para a seguridade ou a sauacutede dos traballadores que a suacutea almacenaxe ou utilizacioacuten comporten
Os suxeitos mencionados nos dous paraacutegrafos anteriores deberaacuten subministrar a informacioacuten que indique a forma correcta de emprego polos traballadores as medidas preventivas adicionais que se deban tomar e os riscos laborais que impliquen tanto o seu emprego normal como a suacutea manipulacioacuten ou emprego inadecuado
Os fabricantes importadores e subministradores de elementos para a proteccioacuten dos traballadores estaacuten na obriga de asegurar a efectividade destes sempre que sexan instalados e usados nas condicioacutens e da forma recomendada por eles Para tal efecto deberaacuten subministrar a informacioacuten que indique o tipo de risco ao que van dirixidos o nivel de proteccioacuten fronte a este e a forma correcta do seu emprego e mantemento
Os fabricantes importadores e subministradores deberaacuten proporcionar aos empresarios e estes solicitar daqueles a informacioacuten necesaria para que a utilizacioacuten e manipulacioacuten da maquinaria equipos productos materias primas e utensilios de traballo se produza sen riscos para a seguridade e a sauacutede dos traballadores asiacute como para que os empresarios poidan cumprir coas suacuteas obrigas de informacioacuten respecto dos traballadores
2 O empresario teraacute que garantir que as informacioacutens a que se refire o apartado anterior sexan facilitadas aos traballadores en termos que resulten comprensibles para estes
CAPIacuteTULO VII
Responsabilidades e sancioacutens
Artigo 42 Responsabilidades e a suacutea compatibilidade
1 O incumprimento polos empresarios das suacuteas obrigas en materia de prevencioacuten de riscos laborais daraacute lugar a responsabilidades administrativas asiacute como se eacute o caso a responsabilidades penais e aacutes civiacutes polos danos e perdas que se poidan derivar do devandito incumprimento
2 A empresa principal responderaacute solidariamente cos contratistas e subcontratistas a que se refire o apartado 3 do artigo 24 desta Lei do cumprimento durante o periacuteodo da contrata das obrigas impostas por esta Lei en relacioacuten cos traballadores que aqueles ocupen nos centros de traballo da empresa principal sempre que a infraccioacuten se producise no centro de traballo do devandito empresario principal
$ amp
3 As responsabilidades administrativas que se deriven do procedemento sancionador seraacuten compatibles coas indemnizacioacutens polos danos e perdas causados e de recargo de prestacioacutens econoacutemicas do sistema da Seguridade Social que poidan ser fixadas polo oacutergano competente de conformidade co previsto na normativa reguladora do devandito sistema
40
4 Nas relacioacutens de traballo mediante empresas de traballo temporal e sen prexuiacutecio das responsabilidades propias de estas a empresa usuaria seraacute responsable das condicioacutens de execucioacuten do traballo en todo o relacionado coa proteccioacuten da seguridade e sauacutede dos traballadores asiacute como o recargo de prestacioacutens do sistema de Seguridade Social que podan fixarse en caso de accidente de traballo ou enfermidade profesional que tentildea lugar no seu centro de traballo durante o tempo de vixencia do contrato de posta a disposicioacuten e traian a suacutea causa de falta de medidas de seguridade e hixiene
A correccioacuten de infraccioacutens en materia de prevencioacuten de riscos laborais no aacutembito das Administracioacutens Puacuteblicas se axustaraacute ao procedemento e normas de desenvolvemento do artigo 451 e concordantes da Lei 311995 de PRL
$ amp
5 A declaracioacuten de feitos probados que contentildea unha sentencia firme da orde xurisdiccional contencioso-administrativa relativa aacute existencia de infraccioacuten aacute normativa de prevencioacuten de riscos laborais vincularaacute aacute orde social da xurisdiccioacuten no que se refire ao recargo se eacute o caso da prestacioacuten econoacutemica do sistema da Seguridade Social
$ amp
Artigo 43 Requirimento da Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
1 Cando o Inspector de Traballo e Seguridade Social comprobase a existencia dunha infraccioacuten aacute normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais requiriraacute ao empresario para a emenda das deficiencias observadas agaacutes que pola gravidade e inminencia dos riscos procedese acordar a paralizacioacuten prevista no artigo 44 Todo isto sen prexuiacutezo da proposta de sancioacuten correspondente se eacute o caso
2 O requirimento formulado polo Inspector de Traballo e Seguridade Social farase saber por escrito ao empresario presuntamente responsable sinalando as anomaliacuteas ou deficiencias apreciadas con indicacioacuten do prazo para a suacutea emenda O devandito requirimento pontildeerase asiacute mesmo en contildeecemento dos Delegados de Prevencioacuten
Se se incumprise o requirimento formulado persistindo os feitos infractores o Inspector de Traballo e Seguridade Social de non o efectuar inicialmente redactaraacute a correspondente acta de infraccioacuten por tales feitos
3 Os requirimentos efectuados polos funcionarios puacuteblicos a que se refire o artigo 92 desta Lei en exercicio das suacuteas funcioacutens de apoio e colaboracioacuten coa Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social practicaranse cos requisitos e efectos establecidos no apartado anterior pudendo reflectirse no Libro de Visitas da Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social na forma que se determine regulamentariamente
Artigo 44 Paralizacioacuten de traballos
1 Cando o Inspector de Traballo e Seguridade Social comprobe que a inobservancia da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais implica ao seu xuiacutezo un risco grave e inminente para a seguridade e a sauacutede dos traballadores poderaacute ordenar a paralizacioacuten inmediata de tales traballos ou tarefas A devandita medida comunicarase aacute empresa responsable que a pontildeeraacute en contildeecemento inmediato dos traballadores
41
afectados do Comiteacute de Seguridade e Sauacutede do Delegado de Prevencioacuten ou na suacutea ausencia dos representantes do persoal A empresa responsable daraacute conta ao Inspector de Traballo e Seguridade social do cumprimento desta notificacioacuten
O Inspector de Traballo e Seguridade Social informaraacute da suacutea decisioacuten de forma inmediata aacute autoridade laboral A empresa sen prexuiacutezo do cumprimento inmediato de tal decisioacuten poderaa impugnar perante a autoridade laboral no prazo de tres diacuteas haacutebiles tendo que ser resolta tal impugnacioacuten no prazo maacuteximo de vintecatro horas Tal resolucioacuten seraacute executiva sen prexuiacutezo dos recursos que procedan
A paralizacioacuten dos traballos levantarase pola Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social que a decretase ou polo empresario tan axintildea como se emenden as causas que a motivaron debendo neste uacuteltimo caso comunicalo inmediatamente aacute Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
2 Os supostos de paralizacioacuten regulados neste artigo asiacute como os que se contemplen na normativa reguladora das actividades previstas no apartado 2 do artigo 7 desta Lei entenderanse en todo caso sen prexuiacutezo do pagamento do salario ou das indemnizacioacutens que procedan e das medidas que se poidan arbitrar para a suacutea garantiacutea
Artigo 45 Infraccioacutens administrativas
1 Son infraccioacutens laborais en materia de prevencioacuten de riscos laborais as accioacutens ou omisioacutens dos empresarios as das entidades que actuacuteen como servicios de prevencioacuten alleos aacutes empresas as auditoriacuteas e as formativas en dita materia e alleas aacutes empresas asiacute como as dos promotores e propietarios de obra e os traballadores por conta propia que incumpran as normas legais regulamentarias e claacuteusulas normativas dos convenios colectivos en materia de seguridade e sauacutede laboral suxeitas a responsabilidade conforme aacute presente Lei
$ amp
Malia o anterior no aacutembito das relacioacutens do persoal civil ao servicio das Administracioacutens puacuteblicas as infraccioacutens seraacuten obxecto de responsabilidades a traveacutes da imposicioacuten por resolucioacuten da autoridade competente da realizacioacuten das medidas correctoras dos correspondentes incumprimentos conforme ao procedemento que para o efecto se estableza
No aacutembito da Administracioacuten Xeral do Estado corresponderalle ao Goberno a regulacioacuten do devandito procedemento que se axustaraacute aos seguintes principios
a) O procedemento iniciarao o oacutergano competente da Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social por orde superior ben por propia iniciativa ou a peticioacuten dos representantes do persoal
b) Logo da suacutea actuacioacuten a Inspeccioacuten efectuaraacute un requirimento sobre as medidas a adoptar e prazo de execucioacuten destas que se enviaraacute aacute unidade administrativa inspeccionada para os efectos de formular alegacioacutens
c) No caso de discrepancia entre os Ministros competentes como consecuencia da aplicacioacuten deste procedemento enviaraacuten as actuacioacutens ao Consello de Ministros para a suacutea decisioacuten final
42
Artigo 46 Infraccioacutens leves
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000
Artigo 47 Infraccioacutens graves
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000
Artigo 48 Infraccioacutens moi graves
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000
Artigo 49 Sancioacutens
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000 que agora establece uns criterios de graduacioacuten das sancioacutens (Artigo 39) e a contiacutea das mesmas (Artigo 40)
Artigo 50 Reincidencia
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000
Artigo 51 Prescricioacuten das infraccioacutens
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000 estableceacutendose dita prescricioacuten no Artigo 4 da disposicioacuten
Artigo 52 Competencias sancionadoras
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000
Artigo 53 Suspensioacuten ou peche do centro de traballo
O Goberno ou se eacute o caso os oacuterganos de goberno das Comunidades Autoacutenomas con competencias na materia cando concorran circunstancias de excepcional gravidade nas infraccioacutens en materia de seguridade e sauacutede no traballo poderaacuten acordar a suspensioacuten das actividades laborais por un tempo determinado ou en caso extremo o peche do centro de traballo correspondente sen prexuiacutezo en todo caso do pagamento do salario ou das indemnizacioacutens que procedan e das medidas que se poidan arbitrar para a suacutea garantiacutea
Artigo 54 Limitacioacutens aacute facultade de contratar coa Administracioacuten
As limitacioacutens aacute facultade de contratar coa Administracioacuten pola comisioacuten de delictos ou por infraccioacutens administrativas moi graves en materia de seguridade e sauacutede no traballo rexeranse polo establecido na Lei 131995 do 18 de maio de contratos das Administracioacutens Puacuteblicas
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL PRIMEIRA
Definicioacutens para os efectos de Seguridade Social
43
Sen prexuiacutezo da utilizacioacuten das definicioacutens contidas nesta Lei no aacutembito da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais tanto a definicioacuten dos conceptos de accidente de traballo enfermidade profesional accidente non laboral e enfermidade comuacuten como o reacutexime xuriacutedico establecido para estas continxencias na normativa de Seguridade Social continuaraacuten a ser de aplicacioacuten nos termos e cos efectos previstos no devandito aacutembito normativo
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL SEGUNDA
Reordenacioacuten orgaacutenica
Queda extinguida a Organizacioacuten dos Servicios Meacutedicos de Empresa pasando as suacuteas funcioacutens a seren desempentildeadas pola Administracioacuten sanitaria competente nos termos desta Lei
Os recursos e funcioacutens que na actualidade tentildeen atribuiacutedos o Instituto Nacional de medicina e Seguridade do Traballo e a Escola Nacional de Medicina do Traballo adscriacutebense e seraacuten desenvolvidos polas unidades organismos ou entidades do Ministerio de Sanidade e Consumo conforme aacute suacutea organizacioacuten e distribucioacuten interna de competencias
O Instituto Nacional de Silicose manteraacute a suacutea condicioacuten de centro de referencia nacional de prevencioacuten teacutecnico-sanitaria das enfermidades profesionais que afecten ao sistema cardiorrespiratorio
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL TERCEIRA
Caraacutecter baacutesico
1 Esta Lei asiacute como as normas regulamentarias que dicte o Goberno en virtude do establecido no artigo 6 constituacuteen lexislacioacuten laboral dictada ao abeiro do artigo 14917ordf da Constitucioacuten
2 Respecto do persoal civil con relacioacuten de caraacutecter administrativo ou estatutario ao servicio das Administracioacutens puacuteblicas esta Lei seraacute de aplicacioacuten nos seguintes termos
a) Os artigos que a continuacioacuten se relacionan constituacuteen normas baacutesicas no sentido previsto no artigo 149118ordf da Constitucioacuten
23 apartados 1 e 2 agaacutes o paraacutegrafo segundo45 apartado 11214 apartados l 2 agaacutes a remisioacuten ao capiacutetulo IV 3 4 e 515161718 apartados l e 2 agaacutes remisioacuten ao capiacutetulo V19 apartados l e 2 agaacutes referencia aacute imparticioacuten por medios propios ou concertados2021222324 apartados 1 2 3 e 6
44
252628 apartados 1 paraacutegrafos primeiro e segundo 2 3 e 4 agaacutes no relativo aacutes empresas de traballo
temporal2930 apartados l 2 agaacutes a remisioacuten ao artigo 61 a) 3 e 4 agaacutes a remisioacuten ao texto refundido da Lei
do Estatuto dos Traballadores31 apartados l agaacutes remisioacuten ao artigo 61 a) 2 3 e 432 bis3334 apartados 1 paraacutegrafo primeiro 2 e 3 agaacutes paraacutegrafo segundo35 apartados l 2 paraacutegrafo primeiro 4 paraacutegrafo terceiro36 agaacutes as referencias ao Comiteacute de Seguridade e Sauacutede37 apartados 2 e 442 apartado l45 apartado 1 paraacutegrafo terceiroDisposicioacuten adicional cuarta Designacioacuten de Delegados de Prevencioacuten nos supostos especiaisDisposicioacuten transitoria apartado 3ordmTeraacuten este mesmo caraacutecter baacutesico no que corresponda as normas regulamentarias que dicte o
goberno en virtude do establecido no artigo 6 desta Lei
b) No aacutembito das Comunidades Autoacutenomas e as entidades locais as funcioacutens que a Lei atribuacutee aacutes autoridades laborais e aacute Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social poderaacuten ser atribuiacutedas a oacuterganos diferentes
c) Os restantes preceptos seraacuten de aplicacioacuten xeral en defecto de normativa especiacutefica dictada polas Administracioacutens puacuteblicas a excepcioacuten do que resulte inaplicable a estas pola suacutea natureza xuriacutedico-laboral
3 O artigo 54 constituacutee lexislacioacuten baacutesica de contratos administrativos dictada ao abeiro do artigo 149118ordf da Constitucioacuten
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL CUARTA
Designacioacuten de Delegados de Prevencioacuten en supostos especiais
Nos centros de traballo que carezan de representantes dos traballadores por non existir traballadores coa antiguumlidade suficiente para ser electores ou elixibles nas eleccioacutens para representantes do persoal os traballadores poderaacuten elixir por maioriacutea a un traballador que exerza as competencias de Delegado de Prevencioacuten quen teraacute as facultades garantiacuteas e obrigas de sixilo profesional de tales Delegados A actuacioacuten destes cesaraacute no momento en que se reuacutenan os requisitos de antiguumlidade necesarios para poder celebrar a eleccioacuten de representantes do persoal prorrogaacutendose polo tempo indispensable para a efectiva celebracioacuten da eleccioacuten
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL QUINTA
Fundacioacuten
Adscrita aacute Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo existiraacute unha fundacioacuten que teraacute como finalidade promover a mellora das condicioacutens de seguridade e sauacutede no traballo especialmente nas
45
pequenas empresas a traveacutes de accioacutens de informacioacuten asistencia teacutecnica formacioacuten e promocioacuten do cumprimento da normativa de prevencioacuten de riscos
Para o cumprimento dos seus fins dotarase aacute fundacioacuten dun patrimonio con cargo ao Fondo de Prevencioacuten e Rehabilitacioacuten procedente do exceso de excedentes da xestioacuten realizada polas Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social A contiacutea total do devandito patrimonio non excederaacute do 20 por 100 do devandito fondo determinada na data de entrada en vigor desta Lei
Os Estatutos da fundacioacuten aprobaraos a Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo co voto favorable de dous tercios dos seus membros
Para os efectos de acadar un mellor cumprimento dos seus fins artellarase a suacutea colaboracioacuten coa Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
A planificacioacuten desenvolvemento e financiamento de accioacutens nos distintos aacutembitos territoriais teraacute en consideracioacuten a poboacioacuten ocupada o tamantildeo das empresas e os iacutendices de sinistralidade laboral Os orzamentos que a fundacioacuten asigne aos aacutembitos territoriais autonoacutemicos que tentildean asumidas competencias de execucioacuten de lexislacioacuten laboral en materia de Seguridade e Hixiene no Traballo atribuiranse para a suacutea xestioacuten aos oacuterganos tripartitos e de participacioacuten institucional que existan nos devanditos aacutembitos e tentildean natureza similar aacute Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo
Nos sectores de actividade nos que existan fundacioacutens de aacutembito sectorial constituiacutedos por empresarios e traballadores que tentildean entre os seus fins a promocioacuten de actividades destinadas aacute mellora das condicioacutens de seguridade e sauacutede no traballo o desenvolvemento dos obxectivos e fins da fundacioacuten levaranse a cabo en todo caso en coordinacioacuten con aquelas
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL SEXTA
Constitucioacuten da Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo O Goberno no prazo de tres meses a partir da vixencia desta Lei regularaacute a composicioacuten da
Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo A Comisioacuten constituirase no prazo dos trinta diacuteas seguintes
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL SEacuteTIMA
Cumprimento da normativa de transporte de mercadoriacuteas perigosas
O disposto nesta Lei enteacutendese sen prexuiacutezo do cumprimento das obrigas derivadas da regulacioacuten en materia de transporte de mercadoriacuteas perigosas
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL OITAVA
Planos de organizacioacuten de actividades preventivas
Cada Departamento Ministerial no prazo de seis meses desde a entrada en vigor desta Lei e previa consulta coas organizacioacutens sindicais maacuteis representativas elevaraacute ao Consello de Ministros unha proposta de acordo na que se estableza un plano de organizacioacuten das actividades preventivas no departamento
46
correspondente e nos centros organismos e establecementos de todo tipo dependentes deste
A proposta debera acompantildear necesariamente unha memoria explicativa do custo econoacutemico da organizacioacuten proposta asiacute como o calendario de execucioacuten do plano coas previsioacutens orzamentarias axeitadas a este
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL NOVENA
Establecementos militares
1 O Goberno no prazo de seis meses logo de consulta coas organizacioacutens sindicais maacuteis representativas e a proposta dos Ministros de Defensa e de Traballo e Seguridade Social adaptaraacute as normas dos capiacutetulos III e V desta Lei aacutes esixencias da defensa nacional aacutes peculiaridades orgaacutenicas e ao reacutexime vixente de representacioacuten do persoal nos establecementos militares
3 Continuaraacuten vixentes as disposicioacutens sobre organizacioacuten e competencia da autoridade laboral e Inspeccioacuten de Traballo no aacutembito da Administracioacuten Militar contidas no Real Decreto 22051980 do 13 de xuntildeo dictado en desenvolvemento da disposicioacuten final seacutetima do Estatuto dos Traballadores
Antildeadido por Ley 312006Disposicioacuten adicional novena bis Personal militar
((() (( +
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DEacuteCIMA
Sociedades cooperativas
O procedemento para a designacioacuten dos Delegados de Prevencioacuten regulados no artigo 35 desta Lei nas sociedades cooperativas que non conten con asalariados deberaacute estar previsto nos seus Estatutos ou ser obxecto de acordo en Asemblea Xeral Cando ademais dos socios que prestan o seu traballo persoal existan asalariados computaranse aacutembolos colectivos para os efectos do disposto no nuacutemero 2 do artigo 35 Neste caso a designacioacuten dos Delegados de Prevencioacuten realizarase conxuntamente polos socios que prestan traballo e os traballadores asalariados ou se eacute o caso os representantes destes
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL UNDEacuteCIMA
Modificacioacuten do Estatuto dos Traballadores en materia de permisos retribuiacutedos
Engaacutedese unha letra f) ao apartado 3 do artigo 37 do texto refundido da Lei do Estatuto dos Traballadores aprobado polo Real Decreto lexislativo 11995 do 24 de marzo do seguinte teor
laquof) Polo tempo indispensable para a realizacioacuten de exames prenatais e teacutecnicas de preparacioacuten ao parto que se tentildean que realizar dentro da xeiraraquo
47
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DUODEacuteCIMA
Participacioacuten institucional nas Comunidades Autoacutenomas
Nas Comunidades Autoacutenomas a participacioacuten institucional en canto aacute suacutea estructura e organizacioacuten levarase a cabo de acordo coas competencias que estas tentildean en materia de seguridade e sauacutede laboral
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DEacuteCIMO TERCEIRA
Fondo de Prevencioacuten e Rehabilitacioacuten
Os recursos do Fondo de Prevencioacuten e Rehabilitacioacuten procedentes do exceso de excedentes da xestioacuten realizada polas Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social aacute que se refire o artigo 73 do texto refundido da Lei Xeral da Seguridade Social destinaranse na contiacutea que se determine regulamentariamente aacutes actividades que poidan desenvolver como servicios de prevencioacuten as Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social de acordo co previsto no artigo 32 desta Lei
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DECIMOCUARTA
Presencia de recursos preventivos nas obras de construccioacuten
1 O disposto no artigo 32 bis da Lei de Prevencioacuten de Riscos Laborais seraacute de aplicacioacuten nas obras de construccioacuten reguladas polo Real Decreto 16271997 de 24 de outubro polo que se establecen as disposicioacutens miacutenimas de seguridade e sauacutede nas obras de construccioacuten coas seguintes especialidades
a) A preceptiva presencia de recursos preventivos aplicarase a cada contratista
b) No suposto previsto no apartado 1 paraacutegrafo a) do artigo 32 bis a presencia dos recursos preventivos de cada contratista seraacute necesaria cando durante a obra se desenvolvan traballos con riscos especiais tal e como se definen no citado Real Decreto
c) A preceptiva presencia de recursos preventivos teraacute como obxecto vixiar o cumprimento das medidas incluiacutedas no plan de seguridade e sauacutede no traballo e comprobar a eficacia destas
2 O disposto no apartado anterior enteacutendese sen prexuiacutecio das obrigacioacutens do coordinador en materia de seguridade e sauacutede durante a execucioacuten da obra
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DECIMOQUINTA
Habilitacioacuten de funcionarios puacuteblicos
48
Para poder exercer as funcioacutens establecidas no apartado 2 do artigo 9 desta Lei os funcionarios puacuteblicos das comunidades autoacutenomas deberaacuten contar cunha habilitacioacuten especiacutefica expedida pola propia comunidade autoacutenoma nos termos que se determinen regulamentariamente
En todo caso tales funcionarios deberaacuten pertencer aos grupos de titulacioacuten A ou B e acreditar formacioacuten especiacutefica en materia de prevencioacuten de riscos laborais
DISPOSICIOacuteN TRANSITORIA PRIMEIRA
Aplicacioacuten de disposicioacutens maacuteis favorables
1 O disposto nos artigos 36 e 37 desta Lei en materia de competencias facultades e garantiacuteas dos Delegados de Prevencioacuten entenderase sen prexuiacutezo do respecto aacutes disposicioacutens maacuteis favorables para o exercicio dos dereitos de informacioacuten consulta e participacioacuten dos traballadores na prevencioacuten de riscos laborais previstas nos convenios colectivos vixentes na data da suacutea entrada en vigor
2 Os oacuterganos especiacuteficos de representacioacuten dos traballadores en materia de prevencioacuten de riscos laborais que se eacute o caso fosen previstos nos convenios colectivos a que se refire o apartado anterior e que estean dotados dun reacutexime de competencias facultades e garantiacuteas que respecte o contido miacutenimo establecido nos artigos 36 e 37 desta Lei poderaacuten continuar no exercicio das suacuteas funcioacutens en substitucioacuten dos Delegados de Prevencioacuten agaacutes que polo oacutergano de representacioacuten legal dos traballadores se decida a designacioacuten destes Delegados conforme ao procedemento do artigo 35
3 O disposto nos apartados anteriores seraacute tameacuten de aplicacioacuten aos acordos concluiacutedos no aacutembito da funcioacuten puacuteblica ao abeiro do disposto na lei 71990 do 19 de xullo sobre negociacioacuten colectiva e participacioacuten na determinacioacuten das condicioacutens de traballo dos empregados puacuteblicos
DISPOSICIOacuteN TRANSITORIA SEGUNDA
Mentres se aproba o Regulamento regulador dos Servicios de Prevencioacuten de Riscos Laborais entenderase que as Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social cumpren o requisito previsto no artigo 315 desta Lei
DISPOSICIOacuteN DERROGATORIA UacuteNICA
Alcance da derrogacioacuten
Quedan derrogadas cantas disposicioacutens se opontildean aacute presente Lei e especificamente
a) Os artigos 9 10 11 36 apartado 2 39 e 40 paraacutegrafo segundo da Lei 81988 do 7 de abril sobre infraccioacutens e sancioacutens na orde social
b) O Decreto do 26 de xullo de 1957 polo que se fixan os traballos prohibidos a mulleres e menores nos aspectos da suacutea normativa relativos ao traballo das mulleres mantendo en vigor as relativas ao traballo dos menores ata que o Goberno desenvolva as previsioacutens contidas no apartado 2 do artigo 27
c) O Decreto do 11 de marzo de 1971 sobre constitucioacuten composicioacuten e funcioacutens dos Comiteacutes de Seguridade e Hixiene no Traballo
49
d) Os Tiacutetulos I e III da Ordenanza Xeral de Seguridade e Hixiene no Traballo aprobados por Orde do 9 de marzo de 1971
No que non se opontildea ao previsto nesta Lei e ata que se dicten os Regulamentos aos que se fai referencia no artigo 6 continuaraacute a ser de aplicacioacuten a regulacioacuten das materias comprendidas no devandito artigo que se contentildeen no Tiacutetulo II da Ordenanza Xeral de Seguridade e Hixiene no Traballo ou noutras normas que contentildean previsioacutens especiacuteficas sobre tales materias asiacute como a Orde do Ministerio de Traballo do 16 de decembro de 1987 que establece os modelos para a notificacioacuten dos accidentes de traballo Igualmente continuaraacuten vixentes as disposicioacutens reguladoras dos servicios meacutedicos de empresa ata tanto se desenvolvan regulamentariamente as previsioacutens desta Lei sobre servicios de prevencioacuten O persoal pertencente aos devanditos servicios na data de entrada en vigor desta Lei integrarase nos servicios de prevencioacuten das correspondentes empresas cando estes se constituacutean sen prexuiacutezo de que continuacuteen a efectuar aquelas funcioacutens que tivesen atribuiacutedas distintas das propias do servicio de prevencioacuten
Esta Lei non afecta aacute vixencia das disposicioacutens especiais sobre prevencioacuten de riscos profesionais nas explotacioacutens mineiras contidas no capiacutetulo IV do Real Decreto 32551983 do 21 de decembro polo que se aproba o Estatuto do Mineiro e nas suacuteas normas de desenvolvemento asiacute como as do Real Decreto 28571978 do 25 de agosto polo que se aproba o Regulamento Xeral para o Reacutexime da Mineriacutea e o Real Decreto 8631985 do 2 de abril polo que se aproba o Regulamento Xeral de Normas Baacutesicas de Seguridade Mineira e as suacuteas disposicioacutens complementarias
DISPOSICIOacuteN FINAL PRIMEIRA
Actualizacioacuten de sancioacutens
A contiacutea das sancioacutens a que se refire o apartado 4 do artigo 49 poderaacute ser actualizada polo Goberno a proposta do Ministro de Traballo e Seguridade Social adaptando a esta a atribucioacuten de competencias prevista no apartado 1 do artigo 52 desta Lei
DISPOSICIOacuteN FINAL SEGUNDA
Entrada en vigor
Esta Lei entraraacute en vigor tres meses despois da suacutea publicacioacuten no laquoBoletiacuten Oficial do EstadoraquoPolo tantoMando a todos os espantildeois particulares e autoridades que garden e fagan gardar esta LeiMadrid 12 de decembro de 2003
XOAacuteN CARLOS R
O Presidente do Goberno FELIPE GONZAacuteLEZ MAacuteRQUEZ
50
A estos efectos los hechos relativos a las actuaciones de comprobacioacuten de las condiciones materiales o teacutecnicas de seguridad y salud recogidos en tales informes gozaraacuten de la presuncioacuten de certeza a que se refiere la disposicioacuten adicional cuarta apartado 2 de la Ley 421997 de 14 de noviembre Ordenadora de la Inspeccioacuten de Trabajo y Seguridad Social
A continuacioacuten Texto Antildeadido por la Ley 542003
4 Las actuaciones previstas en los dos apartados anteriores estaraacuten sujetas a los plazos establecidos en el artiacuteculo 14 apartado 2 de la Ley 421997 de 14 de noviembre Ordenadora de la Inspeccioacuten de Trabajo y Seguridad Social
Artigo 10 Actuacioacutens das Administracioacutens puacuteblicas competentes en materia sanitaria
As actuacioacutens das Administracioacutens puacuteblicas competentes en materia sanitaria referentes aacute sauacutede laboral levaranse a cabo a traveacutes das accioacutens e en relacioacuten cos aspectos sinalados no capiacutetulo IV do Tiacutetulo I da Lei 141986 do 25 de abril Xeral de Sanidade e disposicioacutens dictadas para o seu desenvolvemento
En particular corresponderaacute aacutes devanditas Administracioacutens puacuteblicas
a) O establecemento de medios axeitados para a avaliacioacuten e control das actuacioacutens de caraacutecter sanitario que se realicen nas empresas polos servicios de prevencioacuten actuantes Para isto estableceraacuten as pautas e protocolos de actuacioacuten oiacutedas as sociedades cientiacuteficas aos que deberaacuten someter os citados servicios
b) A implantacioacuten de sistemas de informacioacuten axeitados que permitan a elaboracioacuten xunto coas autoridades laborais competentes de mapas de riscos laborais asiacute como a realizacioacuten de estudios epidemioloacutexicos para a identificacioacuten e prevencioacuten das patoloxiacuteas que poidan afectar aacute sauacutede dos traballadores asiacute como facer posible un raacutepido intercambio de informacioacuten
c) A supervisioacuten da formacioacuten que en materia de prevencioacuten e promocioacuten da sauacutede laboral deba recibir o persoal sanitario actuante nos servicios de prevencioacuten autorizados
d) A elaboracioacuten e divulgacioacuten de estudios investigacioacutens e estatiacutesticas relacionados coa sauacutede dos traballadores
Artigo 11 Coordinacioacuten administrativa
A elaboracioacuten de normas preventivas e o control do seu cumprimento a promocioacuten da prevencioacuten a investigacioacuten e a vixilancia epidemioloacutexica sobre riscos laborais accidentes de traballo e enfermidades profesionais determinan a necesidade de coordinar as actuacioacutens das Administracioacutens competentes en materia laboral sanitaria e de industria para unha maacuteis eficaz proteccioacuten da seguridade e a sauacutede dos traballadores
No marco da devandita coordinacioacuten a Administracioacuten competente en materia laboral velaraacute en particular para que a informacioacuten obtida pola Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social no exercicio das funcioacutens atribuiacutedas a esta no paraacutegrafo 1 do artigo 9 desta Lei sexa posta en contildeecemento da autoridade sanitaria competente para os fins dispostos no artigo 10 desta Lei e no artigo 21 da Lei 141986 do 25 de abril Xeral de Sanidade asiacute como da Administracioacuten competente en materia de industria para os efectos
16
previstos na Lei 211992 do 16 de xullo de Industria
Artigo 12 Participacioacuten de empresarios e traballadores
A participacioacuten de empresarios e traballadores a traveacutes das organizacioacutens empresariais e sindicais maacuteis representativas na planificacioacuten programacioacuten organizacioacuten e control da xestioacuten relacionada coa mellora das condicioacutens de traballo e a proteccioacuten da seguridade e sauacutede dos traballadores no traballo eacute principio baacutesico da poliacutetica de prevencioacuten de riscos laborais a desenvolver polas Administracioacutens puacuteblicas competentes nos distintos niveis territoriais
Artigo 13 Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo 1 Creacutease a Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo como oacutergano colexiado asesor
das Administracioacutens puacuteblicas na formulacioacuten das poliacuteticas de prevencioacuten e oacutergano de participacioacuten institucional en materia de seguridade e sauacutede no traballo
2 A Comisioacuten estaraacute integrada por un representante de cada unha das Comunidades Autoacutenomas e por igual nuacutemero de membros da Administracioacuten Xeral do Estado e paritariamente con todos os anteriores por representantes das organizacioacutens empresariais e sindicais maacuteis representativas
3 A Comisioacuten contildeeceraacute as actuacioacutens que desenvolvan as Administracioacutens puacuteblicas competentes en materia de promocioacuten da prevencioacuten de riscos laborais de asesoramento teacutecnico e de vixilancia e control a que se refiren os artigos 7 8 9 e 11 desta Lei e poderaacute informar e formular propostas en relacioacuten coas devanditas actuacioacutens especificamente no referente a
ndash Criterios e programas xerais de actuacioacutenndash Proxectos de disposicioacutens de caraacutecter xeralndash Coordinacioacuten das actuacioacutens desenvolvidas polas Administracioacutens puacuteblicas competentes en
materia laboralndash Coordinacioacuten entre as Administracioacutens puacuteblicas competentes en materia laboral sanitaria e de
industria
4 A Comisioacuten adoptaraacute os seus acordos por maioriacutea Para tal fin os representantes das Administracioacutens puacuteblicas teraacuten cada un un voto e dous os das organizacioacutens empresariais e sindicais
5 A Comisioacuten contaraacute cun Presidente e catro Vicepresidentes un por cada un dos grupos que a integran A Presidencia da Comisioacuten corresponderaacute ao Secretario xeral de Emprego e Relacioacutens Laborais recaendo a Vicepresidencia atribuiacuteda aacute Administracioacuten Xeral do Estado no Subsecretario de Sanidade e Consumo
6 A Secretariacutea da Comisioacuten como oacutergano de apoio teacutecnico e administrativo recaeraacute na Direccioacuten do Instituto Nacional de Seguridade e Hixiene no Traballo
7 A Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo funcionaraacute en Pleno en Comisioacuten Permanente ou en Grupos de Traballo conforme aacute normativa que estableza o Regulamento interno que elaboraraacute a propia Comisioacuten
No non previsto nesta Lei e no Regulamento interno a que fai referencia o paraacutegrafo anterior a Comisioacuten rexerase pola Lei 301992 de Reacutexime Xuriacutedico das Administracioacutens Puacuteblicas e do
17
Procedemento Administrativo Comuacuten
CAPIacuteTULO III
Dereitos e obrigas
Artigo 14 Dereito aacute proteccioacuten fronte aos riscos laborais
1 Os traballadores tentildeen dereito a unha proteccioacuten eficaz en materia de seguridade e sauacutede no traballo
O devandito dereito supoacuten a existencia dun correlativo deber do empresario de proteccioacuten dos traballadores fronte aos riscos laborais
Este deber de proteccioacuten constituacutee igualmente un deber das Administracioacutens puacuteblicas respecto do persoal ao seu servicio
Os dereitos de informacioacuten consulta e participacioacuten formacioacuten en materia preventiva paralizacioacuten da actividade en caso de risco grave e inminente e vixilaacutencia do seu estado de sauacutede nos termos previstos nesta Lei forman parte do dereito dos traballadores a unha proteccioacuten eficaz en materia de seguridade e sauacutede no traballo
13
2 No cumprimento do deber de proteccioacuten o empresario deberaacute garantir a seguridade e a sauacutede dos traballadores ao seu servicio en todos os aspectos relacionados co traballo A estes efectos no marco das suacuteas responsabilidades o empresario realizaraacute a prevencioacuten dos riscos laborais mediante a integracioacuten da actividade preventiva na empresa e a adopcioacuten de cantas medidas sexan necesarias para a proteccioacuten da seguridade e a sauacutede dos traballadores coas especialidades que se recollen nos artigos seguintes en materia de plano de prevencioacuten de riscos laborais avaliacioacuten de riscos informacioacuten consulta e participacioacuten e formacioacuten dos traballadores actuacioacuten en casos de emerxencia e de risco grave e inminente vixilaacutencia da sauacutede e mediante a constitucioacuten dunha organizacioacuten e dos medios necesarios nos termos establecidos no capiacutetulo IV desta Lei
O empresario desenvolveraacute unha accioacuten permanente de seguimento da actividade preventiva co fin de perfeccionar de maneira continua as actividades de identificacioacuten avaliacioacuten e control dos riscos que non se puideran evitar e os niacuteveis de proteccioacuten existentes e disporaacute o necesario para a adaptacioacuten das medidas de prevencioacuten sinaladas no paraacutegrafo anterior aacutes modificacioacutens que podan experimentar as circunstancias que incidan na realizacioacuten do traballo
3 O empresario deberaacute cumprir as obrigas establecidas na normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais
4 As obrigas dos traballadores establecidas nesta Lei a atribucioacuten de funcioacutens en materia de proteccioacuten e prevencioacuten a traballadores ou servicios da empresa e o recurso ao concerto con entidades especializadas para o desenvolvemento de actividades de prevencioacuten complementaraacuten as accioacutens do empresario sen que por isto o eximan do cumprimento do seu deber nesta materia sen prexuiacutezo das accioacutens que poida exercitar se eacute o caso contra calquera outra persoa
18
5 O custo das medidas relativas aacute seguridade e a sauacutede no traballo non deberaacute recaer de ninguacuten xeito sobre os traballadores
Artigo 15 Principios da accioacuten preventiva
1 O empresario aplicaraacute as medidas que integran o deber xeral de prevencioacuten previsto no artigo anterior de acordo cos seguintes principios xerais
a) Evitar os riscos
b) Avaliar os riscos que non se poidan evitar
c) Combater os riscos na suacutea orixe
d) Adaptar o traballo aacute persoa en particular no que respecta aacute concepcioacuten dos postos de traballo asiacute como a escolla dos equipos e os meacutetodos de traballo e de produccioacuten con miras en particular a atenuar o traballo monoacutetono e repetitivo e a reducir os efectos deste na sauacutede
e) Ter en conta a evolucioacuten da teacutecnica
f) Substituiacuter o perigoso polo que entrantildee pouco ou ninguacuten perigo
g) Planificar a prevencioacuten buscando un conxunto coherente que integre nela a teacutecnica a organizacioacuten do traballo as condicioacutens de traballo as relacioacutens sociais e a influencia dos factores ambientais no traballo
h) Adoptar medidas que antepontildean a proteccioacuten colectiva aacute individual
i) Dar as debidas instruccioacutens aos traballadores
2 O empresario tomaraacute en consideracioacuten as capacidades profesionais dos traballadores en materia de seguridade e de sauacutede no momento de lles encomendar as tarefas
3 O empresario adoptaraacute as medidas necesarias a fin de garantir que soacute os traballadores que recibiran informacioacuten suficiente e axeitada poidan acceder aacutes zonas de risco grave e especiacutefico
4 A efectividade das medidas preventivas deberaacute prever as distraccioacutens ou imprudencias non temerarias que puidese cometer o traballador Para a suacutea adopcioacuten teranse en conta os riscos adicionais que puidesen implicar determinadas medidas preventivas as cales soacute poderaacuten ser adoptadas cando a magnitude dos devanditos riscos sexa substancialmente inferior aacute dos que se pretende controlar e non existan alternativas maacuteis seguras
5 Poderaacuten concertar operacioacutens de seguro que tentildean como fin garantir como aacutembito de cobertura a previsioacuten de riscos derivados do traballo a empresa respecto dos seus traballadores os traballadores autoacutenomos respecto a eles mesmos e as sociedades cooperativas respecto aos seus socios cando a suacutea actividade consista na prestacioacuten do seu traballo persoal
19
Texto reemplazado por la Ley 542003
Artigo 16 Plano de prevencioacuten de riscos laborais avaliacioacuten dos riscos e planificacioacuten da actividade preventiva
1 A prevencioacuten de riscos laborais deberaacute integrarse no sistema xeral de xestioacuten da empresa tanto no conxunto das suacuteas actividades como en todos os niacuteveis xeraacuterquicos desta a traveacutes da implantacioacuten e aplicacioacuten dun plano de prevencioacuten de riscos laborais a que se refire o paraacutegrafo seguinte
Este plano de prevencioacuten de riscos laborais deberaacute incluiacuter a estructura organizativa as responsabilidades as funcioacutens as praacutecticas os procedementos os procesos e os recursos necesarios para realizar a accioacuten de prevencioacuten de riscos na empresa nos termos que regulamentariamente se establezan
2 Os instrumentos esenciais para a xestioacuten e aplicacioacuten do plano de prevencioacuten de riscos que poderaacuten ser levados a cabo por fases de forma programada son a avaliacioacuten de riscos laborais e a planificacioacuten da actividade preventiva a que se refiren los paraacutegrafos seguintes
a) O empresario deberaacute realizar unha avaliacioacuten inicial dos riscos para a seguridade e sauacutede dos traballadores tendo en conta con caraacutecter xeral a natureza da actividade as caracteriacutesticas dos postos de traballo existentes e dos traballadores que deban desempentildealos Igual avaliacioacuten deberaacute facerse con ocasioacuten da eleccioacuten dos equipos de traballo das sustancias ou preparados quiacutemicos e do acondicionamento dos lugares de traballo A avaliacioacuten inicial teraacute en conta aquelas outras actuacioacutens que deban desenvolverse de conformidade co disposto na normativa sobre proteccioacuten de riscos especiacuteficos e actividades de especial perigosidade A avaliacioacuten seraacute actualizada cando cambien as condicioacutens de traballo e en todo caso someterase a consideracioacuten e revisarase se fora necesario con ocasioacuten dos danos para a sauacutede que se produciran
Cando o resultado da avaliacioacuten o fixera necesario o empresario realizaraacute controis perioacutedicos das condicioacutens de traballo e da actividade dos traballadores na prestacioacuten dos seus servicios para detectar situacioacutens potencialmente perigosas
b) Se os resultados da avaliacioacuten prevista no paraacutegrafo a) puxeran de manifesto situacioacutens de risco o empresario realizaraacute aquelas actividades preventivas necesarias para eliminar ou reducir e controlar tales riscos Ditas actividades seraacuten obxecto de planificacioacuten polo empresario incluiacutendo para cada actividade preventiva o prazo para levala a cabo a designacioacuten de responsables e os recursos humanos e materiais necesarios para a suacutea execucioacuten
O empresario deberaacute asegurarse da efectiva execucioacuten das actividades preventivas incluiacutedas na planificacioacuten efectuando para iso un seguimento continuo da mesma
As actividades de prevencioacuten seraacuten modificadas cando se aprecie polo empresario como consecuencia dos controis perioacutedicos previstos no paraacutegrafo a) anterior a suacutea inadecuacioacuten aos fins de proteccioacuten requiridos
3 Cando se producise un dano para a sauacutede dos traballadores ou cando con ocasioacuten da vixilancia da sauacutede prevista no artigo 22 aparezan indicios de que as medidas de prevencioacuten resultan insuficientes o empresario levaraacute a cabo unha investigacioacuten ao respecto a fin de detectar as causas destes feitos
Artigo 17 Equipos de traballo e medios de proteccioacuten
20
1 O empresario adoptaraacute as medidas necesarias co fin de que os equipos de traballo sexan axeitados para o traballo que se deba realizar e convenientemente adaptados para tal efecto de xeito que garantan a seguridade e a sauacutede dos traballadores ao empregalos
Cando o emprego dun equipo de traballo poida presentar un risco especiacutefico para a seguridade e a sauacutede dos traballadores o empresario adoptaraacute as medidas necesarias co fin de que
a) A utilizacioacuten do equipo de traballo quede reservada aos encargados da devandita utilizacioacuten
b) Os traballos de reparacioacuten transformacioacuten mantemento ou conservacioacuten sexan realizados polos traballadores especificamente capacitados para iso
2 O empresario deberaacute proporcionar aos seus traballadores equipos de proteccioacuten individual axeitados para o desempentildeo das suacuteas funcioacutens e velar polo uso efectivo destes cando pola natureza dos traballos realizados sexan necesarios
Os equipos de proteccioacuten individual deberaacuten empregarse cando os riscos non se poidan evitar ou non se poidan limitar suficientemente por medios teacutecnicos de proteccioacuten colectiva ou mediante medidas meacutetodos ou procedementos de organizacioacuten do traballo
Artigo 18 Informacioacuten consulta e participacioacuten dos traballadores
1 A fin de dar cumprimento ao deber de proteccioacuten establecido nesta Lei o empresario adoptaraacute as medidas axeitadas para que os traballadores reciban todas as informacioacutens necesarias en relacioacuten con
a) Os riscos para a seguridade e a sauacutede dos traballadores no traballo tanto aqueles que afecten aacute empresa no seu conxunto como a cada tipo de posto de traballo ou funcioacuten
b) As medidas e actividades de proteccioacuten e prevencioacuten aplicables aos riscos sinalados no apartado anterior
c) As medidas adoptadas de conformidade co disposto no artigo 20 desta Lei
Nas empresas que tentildean representantes dos traballadores a informacioacuten aacute que se refire este apartado facilitaraa o empresario aos traballadores a traveacutes dos devanditos representantes non obstante deberase informar directamente a cada traballador dos riscos especiacuteficos que afecten ao seu posto de traballo ou funcioacuten e das medidas de proteccioacuten e prevencioacuten aplicables aos devanditos riscos
2 O empresario deberaacute consultar aos traballadores e permitir a suacutea participacioacuten no marco de todas as cuestioacutens que afecten aacute seguridade e aacute sauacutede no traballo de conformidade co disposto no capiacutetulo V desta Lei
Os traballadores teraacuten dereito a efectuar propostas ao empresario asiacute como aos oacuterganos de participacioacuten e representacioacuten previstos no capiacutetulo V desta Lei dirixidas aacute mellora dos niveis de proteccioacuten da seguridade e a sauacutede da empresa
Artigo 19 Formacioacuten dos traballadores
1 En cumprimento do deber de proteccioacuten o empresario deberaacute garantir que cada traballador reciba
21
unha formacioacuten teoacuterica e praacutectica suficiente e axeitada en materia preventiva tanto no momento da suacutea contratacioacuten calquera que sexa a modalidade ou duracioacuten desta como cando se produzan cambios nas funcioacutens que desempentildee ou se introduzan novas tecnoloxiacuteas ou cambios nos equipos de traballo
A formacioacuten deberaacute estar centrada especificamente no posto de traballo ou funcioacuten de cada traballador adaptarse aacute evolucioacuten dos riscos e aacute aparicioacuten doutros novos e repetirse periodicamente se fose necesario
2 A formacioacuten aacute que se refire o paraacutegrafo anterior deberase impartir sempre que sexa posible dentro da xeira ou no seu defecto noutras horas pero co desconto naquela do tempo investido nesta A formacioacuten poderaa impartir a empresa mediante medios propios ou concertaacutendoa con servicios alleos e o seu custo non recaeraacute de ninguacuten xeito sobre os traballadores
Artigo 20 Medidas de emerxencia
O empresario tendo en conta o tamantildeo e a actividade da empresa asiacute como a posible presencia de persoas alleas a esta deberaacute analizar as posibles situacioacutens de emerxencia e adoptar as medidas necesarias en materia de primeiros auxilios loita contra incendios e evacuacioacuten dos traballadores designando para isto ao persoal encargado de pontildeer en praacutectica estas medidas e comprobando periodicamente se eacute o caso o seu correcto funcionamento O devandito persoal debera posuiacuter a formacioacuten necesaria ser suficiente en nuacutemero e dispontildeer do material axeitado en funcioacuten das circunstancias antes sinalada
Para a aplicacioacuten das medidas adoptadas o empresario deberaacute organizar as relacioacutens que sexan necesarias con servicios externos aacute empresa en particular en materia de primeiros auxilios asistencia meacutedica de urxencia salvamento e loita contra incendios de xeito que quede garantida a rapidez e eficacia destas
Artigo 21 Risco grave e inminente
1 Cando os traballadores estean ou poidan estar expostos a un risco grave e inminente con ocasioacuten do seu traballo o empresario estaraacute na obriga de
a) Informar o antes posible a todos os traballadores afectados en canto aacute existencia do devandito risco e das medidas adoptadas ou que se eacute o caso se deban adoptar en materia de proteccioacuten
b) Adoptar as medidas e dar as instruccioacutens necesarias para que no caso de perigo grave inminente e inevitable os traballadores poidan interromper a suacutea actividade e se fose necesario abandonar de inmediato o lugar de traballo Neste suposto non se poderaacute esixir aos traballadores que prosigan a suacutea actividade mentres persista o perigo agaacutes excepcioacuten debidamente xustificada por razoacutens de seguridade e determinada regulamentariamente
c) Dispontildeer o necesario para que o traballador que non se puidese pontildeer en contacto co seu superior xeraacuterquico ante unha situacioacuten de perigo grave e inminente para a suacutea seguridade a doutros traballadores ou a de terceiros aacute empresa estea en condicioacutens tendo en conta os seus contildeecementos e os medios teacutecnicos postos aacute suacutea disposicioacuten de adoptar as medidas necesarias para evitar as consecuencias do devandito perigo
2 De acordo co previsto no apartado 1 do artigo 14 desta Lei o traballador teraacute dereito a interromper a suacutea actividade e abandonar o lugar de traballo en caso necesario cando considere que a dita
22
actividade entrantildea un risco grave e inminente para a suacutea vida ou a suacutea sauacutede
3 Cando no caso a que se refire o apartado 1 deste artigo o empresario non adopte ou non permita a adopcioacuten das medidas necesarias para garantir a seguridade e a sauacutede dos traballadores os representantes legais destes poderaacuten acordar por maioriacutea dos seus membros a paralizacioacuten da actividade dos traballadores afectados polo devandito risco Tal acordo seraacute comunicado de inmediato aacute empresa e aacute autoridade laboral a cal no prazo de vintecatro horas anularaacute ou ratificaraacute a paralizacioacuten acordada
O acordo a que se refire o paraacutegrafo anterior poderaacute ser adoptado por decisioacuten maioritaria dos Delegados de Prevencioacuten cando non resulte posible reunir coa urxencia requirida ao oacutergano de representacioacuten do persoal
4 Os traballadores ou os seus representantes non poderaacuten sufrir prexuiacutezo alguacuten derivado da adopcioacuten das medidas a que se refiren os apartados anteriores a menos que obrasen de mala fe ou cometesen neglixencia grave
Artigo 22 Vixilaacutencia da sauacutede
1 O empresario garantiralles aos traballadores ao seu servicio a vixilancia perioacutedica do seu estado de sauacutede en funcioacuten dos riscos inherentes ao traballo
Esta vixilancia soacute se poderaacute levar a cabo cando o traballador preste o seu consentimento Deste caraacutecter voluntario soacute se exceptuaraacuten previo informe dos representantes dos traballadores os supostos nos que a realizacioacuten dos recontildeecementos sexa imprescindible para avaliar os efectos das condicioacutens de traballo sobre a sauacutede dos traballadores ou para verificar se o estado de sauacutede do traballador pode constituiacuter un perigo para este para os demais traballadores ou para outras persoas relacionadas coa empresa ou cando asiacute estea establecido nunha disposicioacuten legal en relacioacuten coa proteccioacuten de riscos especiacuteficos e actividades de especial perigosidade
En todo caso deberase optar pola realizacioacuten daqueles recontildeecementos ou probas que causen as menores molestias ao traballador e que sexan proporcionais ao risco
2 As medidas de vixilancia e control da sauacutede dos traballadores levaranse a cabo respectando sempre o dereito aacute intimidade e aacute dignidade da persoa do traballador e aacute confidencialidade de toda a informacioacuten relacionada co seu estado de sauacutede
3 Os resultados da vixilancia a que se refire o apartado anterior seraacuten comunicados aos traballadores afectados
4 Os datos relativos aacute vixilancia da sauacutede dos traballadores non poderaacuten ser empregados con fins discriminatorios nin en prexuiacutezo do traballador
O acceso aacute informacioacuten meacutedica de caraacutecter persoal limitarase ao persoal meacutedico e aacutes autoridades sanitarias que leven a cabo a vixilancia da sauacutede dos traballadores sen que se poida facilitar ao empresario ou a outras persoas sen consentimento expreso do traballador
Malia o anterior o empresario e as persoas ou oacuterganos con responsabilidades en materia de prevencioacuten seraacuten informados das conclusioacutens que se deriven dos recontildeecementos efectuados en relacioacuten coa aptitude do traballador para o desempeno do posto de traballo ou coa necesidade de introducir ou
23
mellorar as medidas de proteccioacuten e prevencioacuten a fin de que poidan desenvolver correctamente as suacuteas funcioacutens en materia preventiva
5 Nos supostos en que a natureza dos riscos inherentes ao traballo o faga necesario o dereito dos traballadores aacute vixilancia perioacutedica do seu estado de sauacutede deberaacute ser alongado maacuteis alaacute do remate da relacioacuten laboral nos termos que regulamentariamente se determinen
6 As medidas de vixilancia e control da sauacutede dos traballadores levaranse a cabo por persoal sanitario con competencia teacutecnica formacioacuten e capacidade acreditada
Artigo 23 Documentacioacuten
1 O empresario deberaacute elaborar e conservar aacute disposicioacuten da autoridade laboral a seguinte documentacioacuten relativa aacutes obrigas establecidas nos artigos anteriores
13
a) Plano de prevencioacuten de riscos laborais conforme ao previsto no apartado 1 do artigo 16 desta Lei
b) Avaliacioacuten dos riscos para a seguridade e a sauacutede no traballo incluiacutedo o resultado dos controis perioacutedicos das condicioacutens de traballo e da actividade dos traballadores de acordo co disposto no paraacutegrafo a) do apartado 2 do artigo 16 desta Lei
c) Planificacioacuten da actividade preventiva incluiacutedas as medidas de proteccioacuten e de prevencioacuten a adoptar e no seu caso material de proteccioacuten que deba utilizarse de conformidade co paraacutegrafo b) do apartado 2 do artigo 16 desta Lei
d) Praacutectica dos controis do estado de sauacutede dos traballadores previstos no artigo 22 desta Lei e conclusioacutens obtidas deses nos termos recollidos no derradeiro paraacutegrafo do apartado 4 do devandito artigo
e) Relacioacuten de accidentes de traballo e enfermidades profesionais que causaran ao traballador unha incapacidade laboral superior a un diacutea de traballo Nestes casos o empresario realizaraacute ademais a notificacioacuten a que se refire o apartado 3 deste artigo
2 No momento de cesamento da suacutea actividade as empresas deberaacuten achegar aacute autoridade laboral a documentacioacuten sinalada no apartado anterior
3 O empresario estaraacute na obriga de notificar por escrito aacute autoridade laboral os danos para a sauacutede dos traballadores ao seu servicio que se produciran por mor do desenvolvemento do seu traballo conforme ao procedemento que se determine regulamentariamente
4 A documentacioacuten a que fai referencia este artigo deberaacute tameacuten ser posta a disposicioacuten das autoridades sanitarias co fin de que estas poidan cumprir co disposto no artigo 10 desta Lei e no artigo 21 da Lei 141986 do 25 de abril Xeral de Sanidade
Artigo 24 Coordinacioacuten de actividades empresariais
1 Cando nun mesmo centro de traballo desenvolvan actividades traballadores de duacuteas ou maacuteis
24
empresas estas deberaacuten cooperar na aplicacioacuten da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais Para tal fin estableceraacuten os medios de coordinacioacuten que sexan necesarios en canto aacute proteccioacuten e prevencioacuten de riscos laborais e a informacioacuten sobre estes aos seus respectivos traballadores nos termos previstos no apartado 1 do artigo 18 desta Lei
2 O empresario titular do centro de traballo adoptaraacute as medidas necesarias para que aqueloutros empresarios que desenvolvan actividades no seu centro de traballo reciban a informacioacuten e as instruccioacutens axeitadas en relacioacuten cos riscos existentes no centro de traballo e coas medidas de proteccioacuten e prevencioacuten correspondentes asiacute como sobre as medidas de emerxencia a aplicar para o seu traslado aos seus respectivos traballadores
3 As empresas que contraten ou subcontraten con outras a realizacioacuten de obras ou servicios correspondentes aacute propia actividade daquelas e que se desenvolvan nos seus propios centros de traballo deberaacuten vixiar o cumprimento polos devanditos contratistas e subcontratistas da normativa de prevencioacuten de riscos laborais
4 As obrigas consignadas no derradeiro paraacutegrafo do apartado 1 do artigo 41 desta Lei seraacuten tameacuten de aplicacioacuten respecto das operacioacutens contratadas nos supostos en que os traballadores da empresa contratista ou subcontratista non presten servicios nos centros de traballo da empresa principal sempre que tales traballadores deban operar con maquinaria equipos productos materias primas ou utensilios proporcionados pola empresa principal
5 Os deberes de cooperacioacuten e de informacioacuten e instruccioacuten recollidos nos apartados 1 e 2 aplicaranse respecto dos traballadores autoacutenomos que desenvolvan actividades nos devanditos centros de traballo
6 As obrigas previstas neste artigo seraacuten desenvoltas regulamentariamente
Artigo 25 Proteccioacuten de traballadores especialmente sensibles a determinados riscos
1 O empresario garantiraacute de maneira especiacutefica a proteccioacuten dos traballadores que polas suacuteas propias caracteriacutesticas persoais ou estado bioloacutexico contildeecido incluiacutedos aqueles que tentildean recontildeecida a situacioacuten de discapacidade fiacutesica psiacutequica ou sensorial sexan especialmente sensibles aos riscos derivados do traballo Para tal fin deberaacute ter en conta os ditos aspectos nas avaliacioacutens dos riscos e en funcioacuten destas adoptaraacute as medidas preventivas e de proteccioacuten necesarias
Os traballadores non seraacuten empregados naqueles postos de traballo nos que a causa das suacuteas caracteriacutesticas persoais estado bioloacutexico ou pola suacutea discapacidade fiacutesica psiacutequica ou sensorial debidamente recontildeecida poidan eles os demais traballadores ou outras persoas relacionadas coa empresa pontildeerse en situacioacuten de perigo ou en xeral cando estean manifestamente en estados ou situacioacutens transitorias que non respondan aacutes esixencias psicofiacutesicas dos respectivos postos de traballo
2 Igualmente o empresario deberaacute ter en conta nas avaliacioacutens os factores de risco que poidan incidir na funcioacuten de procreacioacuten dos traballadores en particular pola exposicioacuten a axentes fiacutesicos quiacutemicos e bioloacutexicos que poidan exercer efectos mutaxeacutenicos ou de toxicidade para a procreacioacuten tanto nos aspectos da fertilidade como do desenvolvemento da descendencia co fin de adoptar as medidas
25
preventivas necesarias
Artigo 26 Proteccioacuten da maternidade
1 A avaliacioacuten dos riscos a que se refire o artigo 16 desta Lei deberaacute abranguer a determinacioacuten da natureza o grao e a duracioacuten da exposicioacuten das traballadoras en situacioacuten de embarazo ou parto recente a axentes procedementos ou condicioacutens de traballo que poidan influiacuter negativamente na sauacutede das traballadoras ou do feto en calquera actividade susceptible de presentar un risco especiacutefico Se os resultados da avaliacioacuten revelasen un risco para a seguridade e a sauacutede ou unha posible repercusioacuten sobre o embarazo ou a lactacioacuten das devanditas traballadoras o empresario adoptaraacute as medidas necesarias para evitar a exposicioacuten ao dito risco a traveacutes dunha adaptacioacuten das condicioacutens ou do tempo de traballo da traballadora afectada As devanditas medidas incluiraacuten cando resulte necesario a non realizacioacuten de traballo nocturno ou de traballo a quendas
2 Cando a adaptacioacuten das condicioacutens ou do tempo de traballo non resultase posible ou a pesar de tal adaptacioacuten as condicioacutens dun posto de traballo puidesen influiacuter negativamente na sauacutede da traballadora embarazada ou do feto e asiacute o certifiquen os Servicios Meacutedicos do Instituto Nacional da Seguridade Social ou das Mutuas co informe do meacutedico do Servicio Nacional da Sauacutede que asista facultativamente aacute traballadora esta deberaacute desempentildear un posto de traballo ou funcioacuten diferente e compatible co seu estado O empresario deberaacute determinar previa consulta cos representantes dos traballadores a relacioacuten dos postos de traballo exentos de riscos para estes efectos
O cambio de posto ou funcioacuten levarase a cabo de conformidade coas regras e criterios que se apliquen nos supostos de mobilidade funcional e teraacute efectos ata o momento en que o estado de sauacutede da traballadora permita a suacutea reincorporacioacuten ao anterior posto
No suposto de que aiacutenda aplicando as regras sinaladas no paraacutegrafo anterior non existise posto de traballo ou funcioacuten compatible a traballadora poderaacute ser destinada a un posto non correspondente ao seu grupo ou a categoriacutea equivalente aiacutenda que conservaraacute o dereito ao conxunto de retribucioacutens do seu posto de orixe
3 Se o antedito cambio de posto non resultara teacutecnica ou obxectivamente posible ou no poida razoablemente exixirse por motivos xustificados poderaacute declararse o paso da traballadora afectada aacute situacioacuten de suspensioacuten do contrato por risco durante o embarazo contemplada no artigo 451 d) do Estatuto dos Traballadores durante o periacuteodo necesario para a proteccioacuten da suacutea seguridade ou da suacutea sauacutede e mentres persista a imposibilidade de reincorporarse ao seu posto anterior ou a outro posto compatible co seu estado
4 O disposto nos nuacutemeros 1 e 2 deste artigo seraacute tameacuten de aplicacioacuten durante o periacuteodo de lactacioacuten se as condicioacutens de traballo puidesen influiacuter negativamente na sauacutede da muller ou do fillo e asiacute o certificase o meacutedico que no reacutexime de Seguridade Social aplicable asista facultativamente aacute traballadora
5 As traballadoras embarazadas teraacuten dereito a ausentarse do traballo con dereito a remuneracioacuten para a realizacioacuten de exames prenatais e teacutecnicas de preparacioacuten ao parto previo aviso ao empresario e xustificacioacuten da necesidade da suacutea realizacioacuten dentro da xeira
26
La evaluacioacuten de los riesgos a que se refiere el artiacuteculo 16 de la presente Ley deberaacute comprender la determinacioacuten de la naturaleza el grado y la duracioacuten de la exposicioacuten de las trabajadoras en situacioacuten de embarazo o parto reciente a agentes procedimientos o condiciones de trabajo que puedan influir negativamente en la salud de las trabajadoras o del feto en cualquier actividad susceptible de presentar un riesgo especiacutefico Si los resultados de la evaluacioacuten revelasen un riesgo para la seguridad y la salud o una posible repercusioacuten sobre el embarazo o la lactancia de las citadas trabajadoras el empresario adoptaraacute las medidas necesarias para evitar la exposicioacuten a dicho riesgo a traveacutes de una adaptacioacuten de las condiciones o del tiempo de trabajo de la trabajadora afectada
Dichas medidas incluiraacuten cuando resulte necesario la no realizacioacuten de trabajo nocturno o de trabajo a turnosSustituido por Ley Orgaacutenica 32007 por
2 Cuando la adaptacioacuten de las condiciones o del tiempo de trabajo no resultase posible o a pesar de tal adaptacioacuten las condiciones de un puesto de trabajo pudieran influir negativamente en la salud de la trabajadora embarazada o del feto y asiacute lo certifiquen los Servicios Meacutedicos del Instituto Nacional de la Seguridad Social o de las Mutuas en funcioacuten de la Entidad con la que la empresa tenga concertada la cobertura de los riesgos profesionales con el informe del meacutedico del Servicio Nacional de Salud que asista facultativamente a la trabajadora eacutesta deberaacute desempentildear un puesto de trabajo o funcioacuten diferente y compatible con su estado El empresario deberaacute determinar previa consulta con los representantes de los trabajadores la relacioacuten de los puestos de trabajo exentos de riesgos a estos efectos
El cambio de puesto o funcioacuten se llevaraacute a cabo de conformidad con las reglas y criterios que se apliquen en los supuestos de movilidad funcional y tendraacute efectos hasta el momento en que el estado de salud de la trabajadora permita su reincorporacioacuten al anterior puesto
En el supuesto de que aun aplicando las reglas sentildealadas en el paacuterrafo anterior no existiese puesto de trabajo o funcioacuten compatible la trabajadora podraacute ser destinada a un puesto no correspondiente a su grupo o categoriacutea equivalente si bien conservaraacute el derecho al conjunto de retribuciones de su puesto de origen
Si dicho cambio de puesto no resultara teacutecnica u objetivamente posible o no pueda razonablemente exigirse por motivos justificados podraacute declararse el paso de la trabajadora afectada a la situacioacuten de suspensioacuten del contrato por riesgo durante el embarazo contemplada en el artiacuteculo 451d) del Estatuto de los Trabajadores durante el periacuteodo necesario para la proteccioacuten de su seguridad o de su salud y mientras persista la imposibilidad de reincorporarse a su puesto anterior o a otro puesto compatible con su estadoSustituido por Ley Orgaacutenica 32007 por
Lo dispuesto en los nuacutemeros 1 y 2 de este artiacuteculo seraacute tambieacuten de aplicacioacuten durante el periacuteodo de lactancia natural si las condiciones de trabajo pudieran influir negativamente en la salud de la mujer o del hijo y asiacute lo certifiquen los Servicios Meacutedicos del Instituto Nacional de la Seguridad Social o de las Mutuas en funcioacuten de la Entidad con la que la empresa tenga concertada la cobertura de los riesgos profesionales con el informe del meacutedico del Servicio Nacional de Salud que asista facultativamente a la trabajadora o a su
27
hijo Podraacute asimismo declararse el pase de la trabajadora afectada a la situacioacuten de suspensioacuten del contrato por riesgo durante la lactancia natural de hijos menores de nueve meses contemplada en el artiacuteculo 451d) del Estatuto de Ios Trabajadores si se dan las circunstancias previstas en el nuacutemero 3 de este artiacuteculo
Las trabajadoras embarazadas tendraacuten derecho a ausentarse del trabajo con derecho a remuneracioacuten para la realizacioacuten de exaacutemenes prenatales y teacutecnicas de preparacioacuten al parto previo aviso al empresario y justificacioacuten de la necesidad de su realizacioacuten dentro de la jornada de trabajo
Artigo 27 Proteccioacuten dos menores
1 Antes da incorporacioacuten ao traballo de mozos menores de dezaoito anos e previamente a calquera modificacioacuten importante das suacuteas condicioacutens de traballo o empresario deberaacute efectuar unha avaliacioacuten dos postos de traballo a desempentildear por estes a fin de determinar a natureza o grao e a duracioacuten da suacutea exposicioacuten en calquera actividade susceptible de presentar un risco especiacutefico ao respecto a axentes procesos ou condicioacutens de traballo que poidan pontildeer en perigo a seguridade ou a sauacutede destes traballadores
Para tal fin a avaliacioacuten teraacute especialmente en conta os riscos especiacuteficos para a seguridade a sauacutede e o desenvolvemento dos mozos derivados da suacutea falta de experiencia da suacutea inmadurez para avaliar os riscos existentes ou potenciais e do seu desenvolvemento aiacutenda incompleto
En todo caso o empresario informaraacute aos devanditos mozos e aos seus pais ou titores que intervintildeesen na contratacioacuten conforme ao disposto na letra b) do artigo 7 do texto refundido da Lei do Estatuto dos Traballadores aprobado polo Real Decreto lexislativo 11995 do 24 de marzo dos posibles riscos e de todas as medidas adoptadas para a proteccioacuten da suacutea seguridade e sauacutede
2 Tendo en conta os factores anteriormente sinalados o Goberno estableceraacute as limitacioacutens aacute contratacioacuten dos mozos menores de dezaoito anos en traballos que presenten riscos especiacuteficos
Artigo 28 Relacioacutens de traballo temporais de duracioacuten determinada e en empresas de traballo temporal
1 Os traballadores con relacioacutens de traballo temporais ou de duracioacuten determinada asiacute como os contratados por empresas de traballo temporal deberaacuten beneficiarse do mesmo nivel de proteccioacuten en materia de seguridade e sauacutede que os restantes traballadores da empresa na que prestan os seus servicios
A existencia dunha relacioacuten de traballo das sinaladas no paraacutegrafo anterior non xustificaraacute de ninguacuten xeito unha diferencia de trato polo que respecta aacutes condicioacutens de traballo no relativo a calquera dos aspectos da proteccioacuten da seguridade e a sauacutede dos traballadores
Esta Lei e as suacuteas disposicioacutens de desenvolvemento aplicaranse plenamente aacutes relacioacutens de traballo sinaladas nos paraacutegrafos anteriores
2 O empresario adoptaraacute as medidas necesarias para garantir que con caraacutecter previo ao inicio da suacutea actividade os traballadores a que se refire o apartado anterior reciban informacioacuten acerca dos riscos aos que estean expostos en particular no relativo aacute necesidade de cualificacioacutens ou aptitudes profesionais determinadas a esixencia de controis meacutedicos especiais ou a existencia de riscos especiacuteficos do posto de
28
traballo a cubrir asiacute como sobre as medidas de proteccioacuten e prevencioacuten fronte a estes
Os devanditos traballadores recibiraacuten en todo caso unha formacioacuten suficiente e axeitada aacutes caracteriacutesticas do posto de traballo a cubrir tendo en conta a suacutea cualificacioacuten e experiencia profesional e os riscos aos que estean expostos
3 Os traballadores a que se refire este artigo teraacuten dereito a unha vixilancia perioacutedica do seu estado de sauacutede nos termos establecidos no artigo 22 desta Lei e nas suacuteas normas de desenvolvemento
4 O empresario deberaacute informar aos traballadores designados para ocuparse das actividades de proteccioacuten e prevencioacuten ou se eacute o caso o servicio de prevencioacuten previsto no artigo 31 desta Lei da incorporacioacuten dos traballadores a que se refire este artigo na medida necesaria para que poidan desenvolver de xeito axeitado aacutes suacuteas funcioacutens respecto de todos os traballadores da empresa
5 Nas relacioacutens de traballo a traveacutes de empresas de traballo temporal a empresa usuaria seraacute responsable das condicioacutens de execucioacuten do traballo en todo o relacionado coa proteccioacuten da seguridade e a sauacutede dos traballadores Corresponderaacute ademais aacute empresa usuaria o cumprimento das obrigas en materia de informacioacuten previstas nos apartados 2 e 4 deste artigo
A empresa de traballo temporal seraacute responsable do cumprimento das obrigas en materia de formacioacuten e vixilancia da sauacutede que se establecen nos apartados 2 e 3 deste artigo Para tal fin e sen prexuiacutezo do disposto no paraacutegrafo anterior a empresa usuaria deberaacute informar aacute empresa de traballo temporal e esta aos traballadores afectados antes da adscricioacuten destes acerca das caracteriacutesticas propias dos postos de traballo a desempentildear e das cualificacioacutens requiridas
A empresa usuaria deberaacute informar aos representantes dos traballadores nesta da adscricioacuten dos traballadores postos a disposicioacuten pola empresa de traballo temporal Os ditos traballadores poderanse dirixir a estes representantes no exercicio dos dereitos recontildeecidos nesta Lei
Artigo 29 Obrigas dos traballadores en materia de prevencioacuten de riscos
1 Corresponde a cada traballador velar segundo as suacuteas posibilidades e mediante o cumprimento das medidas de prevencioacuten que en cada caso sexan adoptadas pola suacutea propia seguridade e sauacutede no traballo e pola daqueloutras persoas aacutes que poida afectar a suacutea actividade profesional a causa dos seus actos e omisioacutens no traballo de conformidade coa suacutea formacioacuten e as instruccioacutens do empresario
2 Os traballadores de acordo coa suacutea formacioacuten e seguindo as instruccioacutens do empresario deberaacuten en particular
1ordm Empregar de forma axeitada de acordo coa suacutea natureza e os riscos previsibles as maacutequinas aparellos ferramentas substancias perigosas equipos de transporte e en xeral calquera outros medios cos que desenvolvan a suacutea actividade
2ordm Empregar correctamente os medios e equipos de proteccioacuten facilitados polo empresario de acordo coas instruccioacutens recibidas deste
3ordm Non pontildeer foacutera de funcionamento e empregar correctamente os dispositivos de seguridade existentes ou que se instalen nos medios relacionados coa suacutea actividade ou nos lugares de traballo en que esta tentildea lugar
29
4ordm Informar de inmediato ao seu superior xeraacuterquico directo e aos traballadores designados para realizaren actividades de proteccioacuten e de prevencioacuten ou se eacute o caso ao servicio de prevencioacuten acerca de calquera situacioacuten que ao seu xuiacutezo entrantildee por motivos razoables un risco para a seguridade e a sauacutede dos traballadores
5ordm Contribuiacuter ao cumprimento das obrigas establecidas pola autoridade competente co fin de protexer a seguridade e a sauacutede dos traballadores no traballo
6ordm Cooperar co empresario para que este poida garantir unhas condicioacutens de traballo que sexan seguras e non entrantildeen riscos para a seguridade e a sauacutede dos traballadores
3 O cumprimento polos traballadores das obrigas en materia de prevencioacuten de riscos a que se refiren os apartados anteriores teraacute a consideracioacuten de incumprimento laboral para os efectos previstos no artigo 581 do Estatuto dos Traballadores ou de falta se eacute o caso conforme ao establecido na correspondente normativa sobre reacutexime disciplinario dos funcionarios puacuteblicos ou do persoal estatutario ao servicio das Administracioacutens puacuteblicas O disposto neste apartado seraacute igualmente aplicable aos socios das cooperativas en que a suacutea actividade consista na prestacioacuten do seu traballo coas precisioacutens que se establezan nos seus Regulamentos de Reacutexime Interno
CAPIacuteTULO IV
Servicios de prevencioacuten
Artigo 30 Proteccioacuten e prevencioacuten de riscos profesionais
1 En cumprimento do deber de prevencioacuten de riscos profesionais o empresario designaraacute un ou varios traballadores para ocupaacuterense da devandita actividade constituiraacute un servicio de prevencioacuten ou concertaraacute o dito servicio cunha entidade especializada allea aacute empresa
2 Os traballadores designados deberaacuten ter a capacidade necesaria dispor do tempo e dos medios precisos e ser suficientes en nuacutemero tendo en conta o tamantildeo da empresa asiacute como os riscos a que estaacuten expostos os traballadores e a suacutea distribucioacuten nesta co alcance que se determine nas disposicioacutens a que se refire a letra e) do apartado 1 do artigo 6 desta Lei
Os traballadores a que se refire o paraacutegrafo anterior colaboraraacuten entre si e se eacute o caso cos servicios de prevencioacuten
3 Para a realizacioacuten da actividade de prevencioacuten o empresario deberaacute facilitar aos traballadores designados o acceso aacute informacioacuten e documentacioacuten a que se refiren os artigos 18 e 23 desta Lei
4 Os traballadores designados non poderaacuten sufrir ninguacuten prexuiacutezo derivado das suacuteas actividades de proteccioacuten e prevencioacuten dos riscos profesionais na empresa En exercicio desta funcioacuten os devanditos traballadores gozaraacuten en particular das garantiacuteas que para os representantes dos traballadores establecen as letras a) b) e c) do artigo 68 e o apartado 4 do artigo 56 do texto refundido da Lei do Estatuto dos Traballadores
Esta garantiacutea acadaraacute tameacuten aos traballadores integrantes do servicio de prevencioacuten cando a
30
empresa decida constituiacutelo de acordo co disposto no artigo seguinte
Os traballadores a que se refiren os paraacutegrafos anteriores deberaacuten gardar sixilo profesional sobre a informacioacuten relativa aacute empresa aacute que tiveran acceso como consecuencia do desempentildeo das suacuteas funcioacutens
5 Nas empresas de menos de seis traballadores o empresario poderaacute asumir persoalmente as funcioacutens sinaladas no apartado 1 sempre que desenvolva de forma cotiaacute a suacutea actividade no centro de traballo e tentildea a capacidade necesaria en funcioacuten dos riscos a que estean expostos os traballadores e a perigosidade das actividades co alcance que se determine nas disposicioacutens a que se refire a letra e) do apartado 1 do artigo 6 desta Lei
6 O empresario que non concertase o Servicio de prevencioacuten cunha entidade especializada allea aacute empresa deberaacute someter o seu sistema de prevencioacuten ao control dunha auditoriacutea ou avaliacioacuten externa nos termos que regulamentariamente se determinen
Artigo 31 Servicios de prevencioacuten
1 Se a designacioacuten dun ou varios traballadores fose insuficiente para a realizacioacuten das actividades de prevencioacuten en funcioacuten do tamantildeo da empresa dos riscos a que estean expostos os traballadores ou da perigosidade das actividades desenvolvidas co alcance que se estableza nas disposicioacutens a que se refire a letra e) do apartado 1 do artigo 6 desta Lei o empresario deberaacute recorrer a un ou varios servicios de prevencioacuten propios ou alleos aacute empresa que colaboraraacuten cando sexa necesario
Para o establecemento destes servicios nas Administracioacutens puacuteblicas terase en conta a suacutea estructura organizativa e a existencia se eacute o caso de aacutembitos sectoriais e descentralizados
2 Entenderase como servicio de prevencioacuten o conxunto de medios humanos e materiais necesarios para realizar as actividades preventivas a fin de garantir a axeitada proteccioacuten da seguridade e a sauacutede dos traballadores asesorando e asistindo para isto ao empresario aos traballadores e aos seus representantes e aos oacuterganos de representacioacuten especializados Para o exercicio das suacuteas funcioacutens o empresario deberaacute facilitar ao devandito servicio o acceso aacute informacioacuten e documentacioacuten a que se refire o apartado 3 do artigo anterior
3 Os servicios de prevencioacuten deberaacuten estar en condicioacutens de proporcionar aacute empresa o asesoramento e apoio que precise en funcioacuten dos tipos de risco nela existentes e no referente a
Texto reemplazado por la Ley 542003
a) O desentildeo implantacioacuten e aplicacioacuten dun plano de prevencioacuten de riscos laborais que permita a integracioacuten da prevencioacuten na empresa
b) A avaliacioacuten dos factores de risco que poidan afectar aacute seguridade e a sauacutede dos traballadores nos termos previstos no artigo 16 desta Lei
Texto reemplazado por la Ley 542003c) A planificacioacuten da actividade preventiva e a determinacioacuten das prioridades na adopcioacuten das
medidas preventivas e a vixilaacutencia da suacutea eficacia
31
d) A informacioacuten e formacioacuten dos traballadores
e) A prestacioacuten dos primeiros auxilios e planos de emerxencia f) A vixilancia da sauacutede dos traballadores en relacioacuten cos riscos derivados do traballo
4 O servicio de prevencioacuten teraacute caraacutecter interdisciplinario tendo os seus medios que ser apropiados para cumprir as suacuteas funcioacutens Para isto a formacioacuten especialidade capacitacioacuten dedicacioacuten e nuacutemero de compontildeentes destes servicios asiacute como os seus recursos teacutecnicos deberaacuten ser suficientes e axeitados aacutes actividades preventivas a desenvolver en funcioacuten das seguintes circunstancias
a) Tamantildeo da empresa
b) Tipos de risco aos que se poidan atopar expostos os traballadores
c) Distribucioacuten de riscos na empresa
5 Para poder actuar como servicios de prevencioacuten as entidades especializadas deberaacuten ser obxecto de acreditacioacuten pola Administracioacuten laboral mediante a comprobacioacuten de que reuacutenen os requisitos que se establezan regulamentariamente e previa aprobacioacuten da Administracioacuten sanitaria en canto aos aspectos de caraacutecter sanitario
Artigo 32 Actuacioacuten preventiva das Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais
As Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social poderaacuten desenvolver para as empresas a elas asociadas as funcioacutens correspondentes aos servicios de prevencioacuten con suxeicioacuten ao disposto no apartado 5 do artigo 31
Os representantes dos empresarios e dos traballadores teraacuten dereito a participar no control e seguimento da xestioacuten desenvolvida polas Mutuas de Accidentes da Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social nas funcioacutens a que se refire o paraacutegrafo anterior conforme ao previsto no artigo 39 cinco da Lei 421994 do 30 de decembro de Medidas fiscais administrativas e de orde social
Texto Antildeadido por la Ley 542003
Artigo 32 bis Presencia dos recursos preventivos
1 A presencia no centro de traballo dos recursos preventivos calquera que sexa a modalidade de organizacioacuten de ditos recursos seraacute necesaria nos seguintes casos
a) Cando os riscos podan verse agravados ou modificados no desenvolvemento do proceso ou a actividade pola concorrencia de operacioacutens diversas que se desenvolven sucesiva o simultaneamente e que fagan preciso o control da correcta aplicacioacuten dos meacutetodos de traballo
b) Cando se realicen actividades ou procesos que regulamentariamente sexan considerados como perigosos ou con riscos especiais
c) Cando a necesidade de dita presencia sexa requirida pola Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social se as circunstancias do caso asiacute o esixiran debido aacutes condicioacutens de traballo detectadas
32
2 Consideacuteranse recursos preventivos aos que o empresario poderaacute asignar a presencia os seguintes
a) Un ou varios traballadores designados da empresa
b) Un ou varios membros do servicio de prevencioacuten propio da empresa
c) Un ou varios membros do ou dos servicios de prevencioacuten alleos concertados pola empresa Cando a presencia se realice por diferentes recursos preventivos estes deberaacuten colaborar entre si
3 Os recursos preventivos a que se refire o apartado anterior deberaacuten ter a capacidade suficiente dispontildeer dos medios necesarios e ser suficientes en nuacutemero para vixiar o cumprimento das actividades preventivas debendo permanecer no centro de traballo durante o tempo no que se mantentildea a situacioacuten que determine a suacutea presencia
4 No obstante o sinalado nos apartados anteriores o empresario poderaacute asignar a presencia de forma expresa a un ou varios traballadores da empresa que sen formar parte do servicio de prevencioacuten propio ni ser traballadores designados reuacutenan os contildeecementos a cualificacioacuten e a experiencia necesarios nas actividades ou procesos a que se refire o apartado 1 e conten coa formacioacuten preventiva correspondente como miacutenimo aacutes funciones do nivel baacutesico
Neste suposto tales traballadores manteraacuten a necesaria colaboracioacuten cos recursos preventivos do empresario
CAPIacuteTULO V
Consulta e participacioacuten dos traballadores
Artigo 33 Consulta dos traballadores
1 O empresario deberaacute consultar aos traballadores coa debida antelacioacuten a adopcioacuten das decisioacutens relativas a
a) A planificacioacuten e a organizacioacuten do traballo na empresa e a introduccioacuten de novas tecnoloxiacuteas en todo o relacionado coas consecuencias que estas puidesen ter para a seguridade e a sauacutede dos traballadores derivadas da escolla dos equipos a determinacioacuten e a adecuacioacuten das condicioacutens de traballo e o impacto dos factores ambientais no traballo
b) A organizacioacuten e desenvolvemento das actividades de proteccioacuten da sauacutede e prevencioacuten dos riscos profesionais na empresa incluiacuteda a designacioacuten dos traballadores encargados das devanditas actividades ou o recurso a un servicio de prevencioacuten externo
c) A designacioacuten dos traballadores encargados das medidas de emerxencia
d) Os procedementos de informacioacuten e documentacioacuten a que se refiren os artigos 18 apartado 1 e 23 apartado 1 desta Lei
e) O proxecto e a organizacioacuten da formacioacuten en materia preventiva
f) Calquera outra accioacuten que poida ter efectos substanciais sobre a seguridade e a sauacutede dos
33
traballadores
2 Nas empresas que conten con representantes dos traballadores as consultas a que se refire o apartado anterior levaranse a cabo cos ditos representantes
Artigo 34 Dereitos de participacioacuten e representacioacuten
1 Os traballadores tentildeen dereito a participar na empresa nas cuestioacutens relacionadas coa prevencioacuten de riscos no traballo
Nas empresas ou centros de traballo que conten con seis ou maacuteis traballadores a participacioacuten destes canalizarase a traveacutes dos seus representantes e da representacioacuten especializada que se regula neste capiacutetulo
2 Aos Comiteacutes de Empresa aos Delegados de Persoal e aos representantes sindicais corresponderalles nos termos que respectivamente lles recontildeecen o Estatuto dos Traballadores a Lei de Oacuterganos de Representacioacuten do Persoal ao Servicio das Administracioacutens Puacuteblicas e a Lei Orgaacutenica de Liberdade Sindical a defensa dos intereses dos traballadores en materia de prevencioacuten de riscos no traballo Para isto os representantes do persoal exerceraacuten as competencias que as devanditas normas establecen en materia de informacioacuten consulta e negociacioacuten vixilancia e control e exercicio de accioacutens perante as empresas e os oacuterganos e tribunais competentes
3 O dereito de participacioacuten que se regula neste capiacutetulo exercerase no aacutembito das Administracioacutens puacuteblicas coas adaptacioacutens que procedan en atencioacuten aacute diversidade das actividades que desenvolven e as diferentes condicioacutens en que estas se realizan a complexidade e dispersioacuten da suacutea estructura organizativa e as suacuteas peculiaridades en materia de representacioacuten colectiva nos termos previstos na Lei 71990 do 19 de xullo sobre negociacioacuten colectiva e participacioacuten na determinacioacuten das condicioacutens de traballo dos empregados puacuteblicos podendo establecer aacutembitos sectoriais e descentralizados en funcioacuten do nuacutemero de efectivos e centros
Para levar a cabo a indicada adaptacioacuten no aacutembito da Administracioacuten Xeral do Estado o Goberno teraacute en conta os seguintes criterios
a) De ninguacuten xeito a dita adaptacioacuten poderaacute afectar aacutes competencias facultades e garantiacuteas que se recontildeecen nesta Lei aos Delegados de Prevencioacuten e aos Comiteacutes de Seguridade e Sauacutede
b) Deberase establecer o aacutembito especiacutefico que resulte axeitado en cada caso para o exercicio da funcioacuten de participacioacuten en materia preventiva dentro da estructura organizativa da Administracioacuten Con caraacutecter xeral o devandito aacutembito seraacute o dos oacuterganos de representacioacuten do persoal ao servicio das Administracioacutens puacuteblicas aiacutenda que se poderaacuten establecer outros distintos en funcioacuten das caracteriacutesticas da actividade e frecuencia dos riscos a que poidan estar expostos os traballadores
c) Cando no indicado aacutembito existan diferentes oacuterganos de representacioacuten do persoal deberase garantir unha actuacioacuten coordinada de todos eles en materia de prevencioacuten e proteccioacuten da seguridade e a sauacutede no traballo posibilitando que a participacioacuten se realice de forma conxunta entre uns e outros no aacutembito especiacutefico establecido para o efecto
d) Con caraacutecter xeral constituirase un uacutenico Comiteacute de Seguridade e Sauacutede no aacutembito dos oacuterganos de representacioacuten previstos na Lei de Oacuterganos de Representacioacuten do Persoal ao Servicio das
34
Administracioacutens Puacuteblicas que estaraacute integrado polos Delegados de Prevencioacuten designados no dito aacutembito tanto para o persoal con relacioacuten de caraacutecter administrativo ou estatutario como para o persoal laboral e por representantes da Administracioacuten en nuacutemero non superior ao de Delegados Malia isto poderanse constituiacuter Comiteacutes de Seguridade e Sauacutede noutros aacutembitos cando as razoacutens da actividade e o tipo e frecuencia dos riscos asiacute o aconsellen
Artigo 35 Delegados de Prevencioacuten
1 Os Delegados de Prevencioacuten son os representantes dos traballadores con funcioacutens especiacuteficas en materia de prevencioacuten de riscos no traballo
2 Os Delegados de Prevencioacuten seraacuten designados por e entre os representantes do persoal no aacutembito dos oacuterganos de representacioacuten previstos nas normas a que se refire o artigo anterior de acordo coa seguinte escala
De 50 a 100 traballadores 2 Delegados de prevencioacutenDe 101 a 500 traballadores 3 Delegados de PrevencioacutenDe 501 a 1000 traballadores 4 Delegados de PrevencioacutenDe 1001 a 2000 traballadores 5 Delegados de PrevencioacutenDe 2001 a 3000 traballadores 6 Delegados de PrevencioacutenDe 3001 a 4000 traballadores 7 Delegados de PrevencioacutenDe 4001 en adiante 8 Delegados de Prevencioacuten
Nas empresas de ata trinta traballadores o Delegado de Prevencioacuten seraacute o Delegado de PersoalNas empresas de trinta e un a corenta e nove traballadores haberaacute un Delegado de Prevencioacuten que
seraacute elixido por e entre os Delegados de Persoal
3 Para os efectos de determinar o nuacutemero de Delegados de Prevencioacuten teranse en conta os seguintes criterios
a) Os traballadores vinculados por contratos de duracioacuten determinada superior a un ano computaranse como traballadores fixos do cadro de persoal
b) Os contratados por prazo de ata un ano computaranse segundo o nuacutemero de diacuteas traballados no periacuteodo dun ano anterior aacute designacioacuten Cada douscentos diacuteas traballados ou fraccioacuten computaranse como un traballador maacuteis
4 Malia o disposto neste artigo nos convenios colectivos poderanse establecer outros sistemas de designacioacuten dos Delegados de Prevencioacuten sempre que se garanta que a facultade de designacioacuten corresponde aos representantes do persoal ou aos propios traballadores
Asiacute mesmo na negociacioacuten colectiva ou mediante os acordos a que se refire o artigo 83 apartado 3 do Estatuto dos Traballadores poderase acordar que as competencias recontildeecidas nesta Lei aos Delegados de Prevencioacuten sexan exercidas por oacuterganos especiacuteficos creados no propio convenio ou nos acordos nomeados Os devanditos oacuterganos poderaacuten asumir nos termos e conforme aacutes modalidades que se acorde competencias xerais respecto do conxunto dos centros de traballo incluiacutedos no aacutembito de aplicacioacuten do convenio ou do acordo co fin de fomentar o mellor cumprimento nestes da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais
35
Igualmente no aacutembito das Administracioacutens puacuteblicas poderanse establecer nos termos sinalados na Lei 71990 do 19 de xullo sobre negociacioacuten colectiva e participacioacuten na determinacioacuten das condicioacutens de traballo dos empregados puacuteblicos outros sistemas de designacioacuten dos Delegados de Prevencioacuten e acordarse que as competencias que a dita Lei atribuacutee a estes poidan ser exercidas por oacuterganos especiacuteficos
Artigo 36 Competencias e facultades dos Delegados de Prevencioacuten
1 Son competencias dos Delegados de Prevencioacuten
a) Colaborar coa direccioacuten da empresa na mellora da accioacuten preventiva
b) Promover e fomentar a cooperacioacuten dos traballadores na execucioacuten da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais
c) Ser consultados polo empresario con caraacutecter previo aacute suacutea execucioacuten acerca das decisioacutens a que se refire o artigo 33 desta Lei
d) Exercer un labor de vixilancia e control sobre o cumprimento da normativa de prevencioacuten de riscos laborais
Nas empresas que de acordo co disposto no apartado 2 do artigo 38 desta Lei non conten con Comiteacute de Seguridade e Sauacutede por non acadaren o nuacutemero miacutenimo de traballadores establecido para tal efecto as competencias atribuiacutedas a aquel nesta Lei seraacuten exercidas polos Delegados de Prevencioacuten
2 No exercicio das competencias atribuiacutedas aos Delegados de Prevencioacuten estes estaraacuten facultados para
a) Acompantildear os teacutecnicos nas avaliacioacutens de caraacutecter preventivo do medio ambiente de traballo asiacute como nos termos previstos no artigo 40 desta Lei aos Inspectores de Traballo e Seguridade Social nas visitas e verificacioacutens que realicen nos centros de traballo para comprobar o cumprimento da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais podendo formular ante eles as observacioacutens que estimen oportunas
b) Ter acceso coas limitacioacutens previstas no apartado 4 do artigo 22 desta Lei aacute informacioacuten e documentacioacuten relativa aacutes condicioacutens de traballo que sexan necesarias para o exercicio das suacuteas funcioacutens e en particular aacute prevista nos artigos 18 e 23 desta Lei Cando a informacioacuten estea suxeita aacutes limitacioacutens devanditas soacute poderaacute ser subministrada de maneira que se garanta o respecto da confidencialidade
c) Ser informados polo empresario sobre os danos producidos na sauacutede dos traballadores unha vez que aquel tivese contildeecemento deles podendo presentarse aiacutenda foacutera da suacutea xeira no lugar dos feitos para contildeecer as circunstancias destes
d) Recibir do empresario as informacioacutens obtidas por este procedentes das persoas ou oacuterganos encargados das actividades de proteccioacuten e prevencioacuten na empresa asiacute como dos organismos competentes para a seguridade e a sauacutede dos traballadores sen prexuiacutezo do disposto no artigo 40 desta Lei en materia de colaboracioacuten coa Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
e) Realizar visitas aos lugares de traballo para exercer un labor de vixilancia e control do estado das condicioacutens de traballo podendo para tal fin acceder a calquera zona destes e comunicarse durante a xeira
36
cos traballadores de maneira que non se altere o normal desenvolvemento do proceso productivo
f) Solicitar do empresario a adopcioacuten de medidas de caraacutecter preventivo e para a mellora dos niveis de proteccioacuten da seguridade e a sauacutede dos traballadores podendo para tal fin efectuar propostas ao empresario asiacute como ao Comiteacute de Seguridade e Sauacutede para a suacutea discusioacuten neste
g) Propontildeer ao oacutergano de representacioacuten dos traballadores a adopcioacuten do acordo de paralizacioacuten de actividades a que se refire o apartado 3 do artigo 21
3 Os informes que deben emitir os Delegados de Prevencioacuten a teor do disposto na letra c) do apartado l deste artigo deberanse elaborar nun prazo de quince diacuteas ou no tempo imprescindible cando se trate de adoptar medidas dirixidas a previr riscos inminentes Transcorrido o prazo sen ter emitido o informe o empresario poderaacute pontildeer en praacutectica a suacutea decisioacuten
4 A decisioacuten negativa do empresario aacute adopcioacuten das medidas propostas polo Delegado de Prevencioacuten a teor do disposto na letra f) do apartado 2 deste artigo deberaacute ser motivada
Artigo 37 Garantiacuteas e sixilo profesional dos Delegados de Prevencioacuten
1 O previsto no artigo 68 do Estatuto dos Traballadores en materia de garantiacuteas aplicarase aos Delegados de Prevencioacuten na suacutea condicioacuten de representantes dos traballadores
O tempo empregado polos Delegados de Prevencioacuten para o desempentildeo das funcioacutens previstas nesta Lei considerarase como de exercicio de funcioacutens de representacioacuten para os efectos da utilizacioacuten do creacutedito de horas mensuais retribuiacutedas previsto na letra e) do devandito artigo 68 do Estatuto dos Traballadores
Malia o anterior considerarase en todo caso como tempo de traballo efectivo sen imputacioacuten ao dito creacutedito horario o correspondente aacutes xuntanzas do Comiteacute de Seguridade e Sauacutede e a calquera outras convocadas polo empresario en materia de prevencioacuten de riscos asiacute como o destinado aacutes visitas previstas nas letras a) e c) do nuacutemero 2 do artigo anterior
2 O empresario deberaacute proporcionarlles aos Delegados de Prevencioacuten os medios e a formacioacuten en materia preventiva que resulten necesarios para o exercicio das suacuteas funcioacutens
A formacioacuten teraa que facilitar o empresario polos seus propios medios ou mediante concerto con organismos ou entidades especializadas na materia e deberaacute adaptarse aacute evolucioacuten dos riscos e aacute aparicioacuten doutros novos repetiacutendose periodicamente se fose necesario
O tempo dedicado aacute formacioacuten considerarase como tempo de traballo para todos os efectos e o seu custo non poderaacute recaer de ninguacuten xeito sobre os Delegados de Prevencioacuten
3 Os Delegados de Prevencioacuten seralles de aplicacioacuten o disposto no apartado 2 do artigo 65 do Estatuto dos Traballadores en canto ao sixilo profesional debido respecto das informacioacutens a que tivesen acceso como consecuencia da suacutea actuacioacuten na empresa
4 O disposto neste artigo en materia de garantiacuteas e sixilo profesional dos Delegados de Prevencioacuten entenderase referido no caso das relacioacutens de caraacutecter administrativo ou estatutario do persoal ao servicio das Administracioacutens puacuteblicas aacute regulacioacuten contida nos artigos 10 paraacutegrafo segundo e 11 da Lei 91987 do 12 de xuntildeo de Oacuterganos de Representacioacuten Determinacioacuten das Condicioacutens de Traballo e Participacioacuten
37
do Persoal ao Servicio das Administracioacutens Puacuteblicas
Artigo 38 Comiteacute de Seguridade e Sauacutede
1 O Comiteacute de Seguridade e Sauacutede eacute o oacutergano paritario e colexiado de participacioacuten destinado aacute consulta regular e perioacutedica das actuacioacutens da empresa en materia de prevencioacuten de riscos
2 Constituirase un Comiteacute de Seguridade e Sauacutede en todas as empresas ou centros de traballo que conten con 50 ou maacuteis traballadores O Comiteacute estaraacute formado polos Delegados de Prevencioacuten dunha parte e polo empresario eou os seus representantes en nuacutemero igual ao de Delegados de Prevencioacuten da outra
Nas xuntanzas do Comiteacute de Seguridade e Sauacutede participaraacuten con voz pero sen voto os Delegados Sindicais e os responsables teacutecnicos da prevencioacuten na empresa que non estean incluiacutedos na composicioacuten aacute que se refire o paraacutegrafo anterior Nas mesmas condicioacutens poderaacuten participar traballadores da empresa que conten cunha especial cualificacioacuten ou informacioacuten respecto de concretas cuestioacutens que se debatan neste oacutergano e teacutecnicos en prevencioacuten alleos aacute empresa sempre que asiacute o solicite algunha das representacioacutens no Comiteacute
3 O Comiteacute de Seguridade e Sauacutede reunirase trimestralmente e sempre que o solicite algunha das representacioacutens deste O Comiteacute adoptaraacute as suacuteas propias normas de funcionamento
As empresas que conten con varios centros de traballo dotados de Comiteacute de Seguridade e Sauacutede poderaacuten acordar cos seus traballadores a creacioacuten dun Comiteacute Intercentros coas funcioacutens que o acordo lle atribuacutea
Artigo 39 Competencias e facultades do Comiteacute de Seguridade e Sauacutede
1 O Comiteacute de Seguridade e Sauacutede teraacute as seguintes competencias
Texto reemplazado por la Ley 542003
a) Participar na elaboracioacuten posta en praacutectica e avaliacioacuten dos planos e programas de prevencioacuten de riscos na empresa A tal efecto no seu seno se debateraacuten antes da suacutea posta en praacutectica e no referente a suacutea incidencia na prevencioacuten de riscos os proxectos en materia de planificacioacuten organizacioacuten do traballo e introduccioacuten de novas tecnoloxiacuteas organizacioacuten e desenvolvemento das actividades de proteccioacuten e prevencioacuten a que se refire o artigo 16 desta Lei e proxecto e organizacioacuten da formacioacuten en materia preventiva
b) Promover iniciativas sobre meacutetodos e procedementos para a efectiva prevencioacuten dos riscos propontildeendo aacute empresa a mellora das condicioacutens ou a correccioacuten das deficiencias existentes
2 No exercicio das suacuteas competencias o Comiteacute de Seguridade e Sauacutede estaraacute facultado para
a) Contildeecer directamente a situacioacuten relativa aacute prevencioacuten de riscos no centro de traballo realizando para tal efecto as visitas que estime oportunas
b) Contildeecer cantos documentos e informes relativos aacutes condicioacutens de traballo sexan necesarios para o cumprimento das suacuteas funcioacutens asiacute como os procedentes da actividade do servicio de prevencioacuten se eacute o
38
caso
c) Contildeecer e analizar os danos producidos na sauacutede ou na integridade fiacutesica dos traballadores co fin de avaliar as suacuteas causas e propontildeer as medidas preventivas oportunas
d) Contildeecer e informar a memoria e programacioacuten anual dos servicios de prevencioacuten
3 A fin de dar cumprimento ao disposto nesta Lei respecto da colaboracioacuten entre empresas nos supostos de desenvolvemento simultaacuteneo de actividades nun mesmo centro de traballo poderase acordar a realizacioacuten de reunioacutens conxuntas dos Comiteacutes de Seguridade e Sauacutede ou no seu defecto dos Delegados de Prevencioacuten e empresarios das empresas que carezan dos devanditos Comiteacutes ou outras medidas de actuacioacuten coordinada
Artigo 40 Colaboracioacuten coa Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
1 Os traballadores e mais os seus representantes poderaacuten recorrer aacute Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social se consideran que as medidas adoptadas e os medios empregados polo empresario non son suficientes para garantir a seguridade e a sauacutede no traballo
2 Nas visitas aos centros de traballo para a comprobacioacuten do cumprimento da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais o Inspector de Traballo e Seguridade Social comunicaraacute a suacutea presencia ao empresario ou ao seu representante ou aacute persoa inspeccionada ao Comiteacute de Seguridade e Sauacutede ao Delegado de Prevencioacuten ou na suacutea ausencia aos representantes legais dos traballadores a fin de que o poidan acompantildear durante o desenvolvemento da suacutea visita e formularlle as observacioacutens que estimen oportunas a menos que considere que as devanditas comunicacioacutens poidan prexudicar ao eacutexito das suacuteas funcioacutens
3 A Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social informaraacute aos Delegados de Prevencioacuten sobre os resultados das visitas a que fai referencia o apartado anterior e sobre as medidas adoptadas como consecuencia destas asiacute como ao empresario mediante dilixencia no Libro de Visitas da Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social que debe existir en cada centro de traballo
4 As organizacioacutens sindicais e empresariais maacuteis representativas seraacuten consultadas con caraacutecter previo aacute elaboracioacuten dos planos de actuacioacuten da Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social en materia de prevencioacuten de riscos no traballo en especial dos programas especiacuteficos para empresas de menos de seis traballadores e informadas do resultado dos devanditos planos
CAPIacuteTULO VI
Obrigas dos fabricantes importadores e subministradores
Artigo 41 Obrigas dos fabricantes importadores e subministradores
1 Os fabricantes importadores e subministradores de maquinaria equipos productos e utensilios de traballo estaacuten na obriga de asegurar que estes non constituacutean unha fonte de perigo para o traballador sempre que sexan instalados e empregados nas condicioacutens forma e para os fins recomendados por eles
Os fabricantes importadores e subministradores de productos e substancias quiacutemicas de utilizacioacuten no traballo estaacuten na obriga de envasar e etiquetar estes de forma que se permita a suacutea conservacioacuten e
39
manipulacioacuten en condicioacutens de seguridade e se identifique claramente o seu contido e os riscos para a seguridade ou a sauacutede dos traballadores que a suacutea almacenaxe ou utilizacioacuten comporten
Os suxeitos mencionados nos dous paraacutegrafos anteriores deberaacuten subministrar a informacioacuten que indique a forma correcta de emprego polos traballadores as medidas preventivas adicionais que se deban tomar e os riscos laborais que impliquen tanto o seu emprego normal como a suacutea manipulacioacuten ou emprego inadecuado
Os fabricantes importadores e subministradores de elementos para a proteccioacuten dos traballadores estaacuten na obriga de asegurar a efectividade destes sempre que sexan instalados e usados nas condicioacutens e da forma recomendada por eles Para tal efecto deberaacuten subministrar a informacioacuten que indique o tipo de risco ao que van dirixidos o nivel de proteccioacuten fronte a este e a forma correcta do seu emprego e mantemento
Os fabricantes importadores e subministradores deberaacuten proporcionar aos empresarios e estes solicitar daqueles a informacioacuten necesaria para que a utilizacioacuten e manipulacioacuten da maquinaria equipos productos materias primas e utensilios de traballo se produza sen riscos para a seguridade e a sauacutede dos traballadores asiacute como para que os empresarios poidan cumprir coas suacuteas obrigas de informacioacuten respecto dos traballadores
2 O empresario teraacute que garantir que as informacioacutens a que se refire o apartado anterior sexan facilitadas aos traballadores en termos que resulten comprensibles para estes
CAPIacuteTULO VII
Responsabilidades e sancioacutens
Artigo 42 Responsabilidades e a suacutea compatibilidade
1 O incumprimento polos empresarios das suacuteas obrigas en materia de prevencioacuten de riscos laborais daraacute lugar a responsabilidades administrativas asiacute como se eacute o caso a responsabilidades penais e aacutes civiacutes polos danos e perdas que se poidan derivar do devandito incumprimento
2 A empresa principal responderaacute solidariamente cos contratistas e subcontratistas a que se refire o apartado 3 do artigo 24 desta Lei do cumprimento durante o periacuteodo da contrata das obrigas impostas por esta Lei en relacioacuten cos traballadores que aqueles ocupen nos centros de traballo da empresa principal sempre que a infraccioacuten se producise no centro de traballo do devandito empresario principal
$ amp
3 As responsabilidades administrativas que se deriven do procedemento sancionador seraacuten compatibles coas indemnizacioacutens polos danos e perdas causados e de recargo de prestacioacutens econoacutemicas do sistema da Seguridade Social que poidan ser fixadas polo oacutergano competente de conformidade co previsto na normativa reguladora do devandito sistema
40
4 Nas relacioacutens de traballo mediante empresas de traballo temporal e sen prexuiacutecio das responsabilidades propias de estas a empresa usuaria seraacute responsable das condicioacutens de execucioacuten do traballo en todo o relacionado coa proteccioacuten da seguridade e sauacutede dos traballadores asiacute como o recargo de prestacioacutens do sistema de Seguridade Social que podan fixarse en caso de accidente de traballo ou enfermidade profesional que tentildea lugar no seu centro de traballo durante o tempo de vixencia do contrato de posta a disposicioacuten e traian a suacutea causa de falta de medidas de seguridade e hixiene
A correccioacuten de infraccioacutens en materia de prevencioacuten de riscos laborais no aacutembito das Administracioacutens Puacuteblicas se axustaraacute ao procedemento e normas de desenvolvemento do artigo 451 e concordantes da Lei 311995 de PRL
$ amp
5 A declaracioacuten de feitos probados que contentildea unha sentencia firme da orde xurisdiccional contencioso-administrativa relativa aacute existencia de infraccioacuten aacute normativa de prevencioacuten de riscos laborais vincularaacute aacute orde social da xurisdiccioacuten no que se refire ao recargo se eacute o caso da prestacioacuten econoacutemica do sistema da Seguridade Social
$ amp
Artigo 43 Requirimento da Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
1 Cando o Inspector de Traballo e Seguridade Social comprobase a existencia dunha infraccioacuten aacute normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais requiriraacute ao empresario para a emenda das deficiencias observadas agaacutes que pola gravidade e inminencia dos riscos procedese acordar a paralizacioacuten prevista no artigo 44 Todo isto sen prexuiacutezo da proposta de sancioacuten correspondente se eacute o caso
2 O requirimento formulado polo Inspector de Traballo e Seguridade Social farase saber por escrito ao empresario presuntamente responsable sinalando as anomaliacuteas ou deficiencias apreciadas con indicacioacuten do prazo para a suacutea emenda O devandito requirimento pontildeerase asiacute mesmo en contildeecemento dos Delegados de Prevencioacuten
Se se incumprise o requirimento formulado persistindo os feitos infractores o Inspector de Traballo e Seguridade Social de non o efectuar inicialmente redactaraacute a correspondente acta de infraccioacuten por tales feitos
3 Os requirimentos efectuados polos funcionarios puacuteblicos a que se refire o artigo 92 desta Lei en exercicio das suacuteas funcioacutens de apoio e colaboracioacuten coa Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social practicaranse cos requisitos e efectos establecidos no apartado anterior pudendo reflectirse no Libro de Visitas da Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social na forma que se determine regulamentariamente
Artigo 44 Paralizacioacuten de traballos
1 Cando o Inspector de Traballo e Seguridade Social comprobe que a inobservancia da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais implica ao seu xuiacutezo un risco grave e inminente para a seguridade e a sauacutede dos traballadores poderaacute ordenar a paralizacioacuten inmediata de tales traballos ou tarefas A devandita medida comunicarase aacute empresa responsable que a pontildeeraacute en contildeecemento inmediato dos traballadores
41
afectados do Comiteacute de Seguridade e Sauacutede do Delegado de Prevencioacuten ou na suacutea ausencia dos representantes do persoal A empresa responsable daraacute conta ao Inspector de Traballo e Seguridade social do cumprimento desta notificacioacuten
O Inspector de Traballo e Seguridade Social informaraacute da suacutea decisioacuten de forma inmediata aacute autoridade laboral A empresa sen prexuiacutezo do cumprimento inmediato de tal decisioacuten poderaa impugnar perante a autoridade laboral no prazo de tres diacuteas haacutebiles tendo que ser resolta tal impugnacioacuten no prazo maacuteximo de vintecatro horas Tal resolucioacuten seraacute executiva sen prexuiacutezo dos recursos que procedan
A paralizacioacuten dos traballos levantarase pola Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social que a decretase ou polo empresario tan axintildea como se emenden as causas que a motivaron debendo neste uacuteltimo caso comunicalo inmediatamente aacute Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
2 Os supostos de paralizacioacuten regulados neste artigo asiacute como os que se contemplen na normativa reguladora das actividades previstas no apartado 2 do artigo 7 desta Lei entenderanse en todo caso sen prexuiacutezo do pagamento do salario ou das indemnizacioacutens que procedan e das medidas que se poidan arbitrar para a suacutea garantiacutea
Artigo 45 Infraccioacutens administrativas
1 Son infraccioacutens laborais en materia de prevencioacuten de riscos laborais as accioacutens ou omisioacutens dos empresarios as das entidades que actuacuteen como servicios de prevencioacuten alleos aacutes empresas as auditoriacuteas e as formativas en dita materia e alleas aacutes empresas asiacute como as dos promotores e propietarios de obra e os traballadores por conta propia que incumpran as normas legais regulamentarias e claacuteusulas normativas dos convenios colectivos en materia de seguridade e sauacutede laboral suxeitas a responsabilidade conforme aacute presente Lei
$ amp
Malia o anterior no aacutembito das relacioacutens do persoal civil ao servicio das Administracioacutens puacuteblicas as infraccioacutens seraacuten obxecto de responsabilidades a traveacutes da imposicioacuten por resolucioacuten da autoridade competente da realizacioacuten das medidas correctoras dos correspondentes incumprimentos conforme ao procedemento que para o efecto se estableza
No aacutembito da Administracioacuten Xeral do Estado corresponderalle ao Goberno a regulacioacuten do devandito procedemento que se axustaraacute aos seguintes principios
a) O procedemento iniciarao o oacutergano competente da Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social por orde superior ben por propia iniciativa ou a peticioacuten dos representantes do persoal
b) Logo da suacutea actuacioacuten a Inspeccioacuten efectuaraacute un requirimento sobre as medidas a adoptar e prazo de execucioacuten destas que se enviaraacute aacute unidade administrativa inspeccionada para os efectos de formular alegacioacutens
c) No caso de discrepancia entre os Ministros competentes como consecuencia da aplicacioacuten deste procedemento enviaraacuten as actuacioacutens ao Consello de Ministros para a suacutea decisioacuten final
42
Artigo 46 Infraccioacutens leves
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000
Artigo 47 Infraccioacutens graves
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000
Artigo 48 Infraccioacutens moi graves
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000
Artigo 49 Sancioacutens
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000 que agora establece uns criterios de graduacioacuten das sancioacutens (Artigo 39) e a contiacutea das mesmas (Artigo 40)
Artigo 50 Reincidencia
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000
Artigo 51 Prescricioacuten das infraccioacutens
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000 estableceacutendose dita prescricioacuten no Artigo 4 da disposicioacuten
Artigo 52 Competencias sancionadoras
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000
Artigo 53 Suspensioacuten ou peche do centro de traballo
O Goberno ou se eacute o caso os oacuterganos de goberno das Comunidades Autoacutenomas con competencias na materia cando concorran circunstancias de excepcional gravidade nas infraccioacutens en materia de seguridade e sauacutede no traballo poderaacuten acordar a suspensioacuten das actividades laborais por un tempo determinado ou en caso extremo o peche do centro de traballo correspondente sen prexuiacutezo en todo caso do pagamento do salario ou das indemnizacioacutens que procedan e das medidas que se poidan arbitrar para a suacutea garantiacutea
Artigo 54 Limitacioacutens aacute facultade de contratar coa Administracioacuten
As limitacioacutens aacute facultade de contratar coa Administracioacuten pola comisioacuten de delictos ou por infraccioacutens administrativas moi graves en materia de seguridade e sauacutede no traballo rexeranse polo establecido na Lei 131995 do 18 de maio de contratos das Administracioacutens Puacuteblicas
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL PRIMEIRA
Definicioacutens para os efectos de Seguridade Social
43
Sen prexuiacutezo da utilizacioacuten das definicioacutens contidas nesta Lei no aacutembito da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais tanto a definicioacuten dos conceptos de accidente de traballo enfermidade profesional accidente non laboral e enfermidade comuacuten como o reacutexime xuriacutedico establecido para estas continxencias na normativa de Seguridade Social continuaraacuten a ser de aplicacioacuten nos termos e cos efectos previstos no devandito aacutembito normativo
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL SEGUNDA
Reordenacioacuten orgaacutenica
Queda extinguida a Organizacioacuten dos Servicios Meacutedicos de Empresa pasando as suacuteas funcioacutens a seren desempentildeadas pola Administracioacuten sanitaria competente nos termos desta Lei
Os recursos e funcioacutens que na actualidade tentildeen atribuiacutedos o Instituto Nacional de medicina e Seguridade do Traballo e a Escola Nacional de Medicina do Traballo adscriacutebense e seraacuten desenvolvidos polas unidades organismos ou entidades do Ministerio de Sanidade e Consumo conforme aacute suacutea organizacioacuten e distribucioacuten interna de competencias
O Instituto Nacional de Silicose manteraacute a suacutea condicioacuten de centro de referencia nacional de prevencioacuten teacutecnico-sanitaria das enfermidades profesionais que afecten ao sistema cardiorrespiratorio
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL TERCEIRA
Caraacutecter baacutesico
1 Esta Lei asiacute como as normas regulamentarias que dicte o Goberno en virtude do establecido no artigo 6 constituacuteen lexislacioacuten laboral dictada ao abeiro do artigo 14917ordf da Constitucioacuten
2 Respecto do persoal civil con relacioacuten de caraacutecter administrativo ou estatutario ao servicio das Administracioacutens puacuteblicas esta Lei seraacute de aplicacioacuten nos seguintes termos
a) Os artigos que a continuacioacuten se relacionan constituacuteen normas baacutesicas no sentido previsto no artigo 149118ordf da Constitucioacuten
23 apartados 1 e 2 agaacutes o paraacutegrafo segundo45 apartado 11214 apartados l 2 agaacutes a remisioacuten ao capiacutetulo IV 3 4 e 515161718 apartados l e 2 agaacutes remisioacuten ao capiacutetulo V19 apartados l e 2 agaacutes referencia aacute imparticioacuten por medios propios ou concertados2021222324 apartados 1 2 3 e 6
44
252628 apartados 1 paraacutegrafos primeiro e segundo 2 3 e 4 agaacutes no relativo aacutes empresas de traballo
temporal2930 apartados l 2 agaacutes a remisioacuten ao artigo 61 a) 3 e 4 agaacutes a remisioacuten ao texto refundido da Lei
do Estatuto dos Traballadores31 apartados l agaacutes remisioacuten ao artigo 61 a) 2 3 e 432 bis3334 apartados 1 paraacutegrafo primeiro 2 e 3 agaacutes paraacutegrafo segundo35 apartados l 2 paraacutegrafo primeiro 4 paraacutegrafo terceiro36 agaacutes as referencias ao Comiteacute de Seguridade e Sauacutede37 apartados 2 e 442 apartado l45 apartado 1 paraacutegrafo terceiroDisposicioacuten adicional cuarta Designacioacuten de Delegados de Prevencioacuten nos supostos especiaisDisposicioacuten transitoria apartado 3ordmTeraacuten este mesmo caraacutecter baacutesico no que corresponda as normas regulamentarias que dicte o
goberno en virtude do establecido no artigo 6 desta Lei
b) No aacutembito das Comunidades Autoacutenomas e as entidades locais as funcioacutens que a Lei atribuacutee aacutes autoridades laborais e aacute Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social poderaacuten ser atribuiacutedas a oacuterganos diferentes
c) Os restantes preceptos seraacuten de aplicacioacuten xeral en defecto de normativa especiacutefica dictada polas Administracioacutens puacuteblicas a excepcioacuten do que resulte inaplicable a estas pola suacutea natureza xuriacutedico-laboral
3 O artigo 54 constituacutee lexislacioacuten baacutesica de contratos administrativos dictada ao abeiro do artigo 149118ordf da Constitucioacuten
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL CUARTA
Designacioacuten de Delegados de Prevencioacuten en supostos especiais
Nos centros de traballo que carezan de representantes dos traballadores por non existir traballadores coa antiguumlidade suficiente para ser electores ou elixibles nas eleccioacutens para representantes do persoal os traballadores poderaacuten elixir por maioriacutea a un traballador que exerza as competencias de Delegado de Prevencioacuten quen teraacute as facultades garantiacuteas e obrigas de sixilo profesional de tales Delegados A actuacioacuten destes cesaraacute no momento en que se reuacutenan os requisitos de antiguumlidade necesarios para poder celebrar a eleccioacuten de representantes do persoal prorrogaacutendose polo tempo indispensable para a efectiva celebracioacuten da eleccioacuten
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL QUINTA
Fundacioacuten
Adscrita aacute Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo existiraacute unha fundacioacuten que teraacute como finalidade promover a mellora das condicioacutens de seguridade e sauacutede no traballo especialmente nas
45
pequenas empresas a traveacutes de accioacutens de informacioacuten asistencia teacutecnica formacioacuten e promocioacuten do cumprimento da normativa de prevencioacuten de riscos
Para o cumprimento dos seus fins dotarase aacute fundacioacuten dun patrimonio con cargo ao Fondo de Prevencioacuten e Rehabilitacioacuten procedente do exceso de excedentes da xestioacuten realizada polas Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social A contiacutea total do devandito patrimonio non excederaacute do 20 por 100 do devandito fondo determinada na data de entrada en vigor desta Lei
Os Estatutos da fundacioacuten aprobaraos a Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo co voto favorable de dous tercios dos seus membros
Para os efectos de acadar un mellor cumprimento dos seus fins artellarase a suacutea colaboracioacuten coa Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
A planificacioacuten desenvolvemento e financiamento de accioacutens nos distintos aacutembitos territoriais teraacute en consideracioacuten a poboacioacuten ocupada o tamantildeo das empresas e os iacutendices de sinistralidade laboral Os orzamentos que a fundacioacuten asigne aos aacutembitos territoriais autonoacutemicos que tentildean asumidas competencias de execucioacuten de lexislacioacuten laboral en materia de Seguridade e Hixiene no Traballo atribuiranse para a suacutea xestioacuten aos oacuterganos tripartitos e de participacioacuten institucional que existan nos devanditos aacutembitos e tentildean natureza similar aacute Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo
Nos sectores de actividade nos que existan fundacioacutens de aacutembito sectorial constituiacutedos por empresarios e traballadores que tentildean entre os seus fins a promocioacuten de actividades destinadas aacute mellora das condicioacutens de seguridade e sauacutede no traballo o desenvolvemento dos obxectivos e fins da fundacioacuten levaranse a cabo en todo caso en coordinacioacuten con aquelas
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL SEXTA
Constitucioacuten da Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo O Goberno no prazo de tres meses a partir da vixencia desta Lei regularaacute a composicioacuten da
Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo A Comisioacuten constituirase no prazo dos trinta diacuteas seguintes
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL SEacuteTIMA
Cumprimento da normativa de transporte de mercadoriacuteas perigosas
O disposto nesta Lei enteacutendese sen prexuiacutezo do cumprimento das obrigas derivadas da regulacioacuten en materia de transporte de mercadoriacuteas perigosas
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL OITAVA
Planos de organizacioacuten de actividades preventivas
Cada Departamento Ministerial no prazo de seis meses desde a entrada en vigor desta Lei e previa consulta coas organizacioacutens sindicais maacuteis representativas elevaraacute ao Consello de Ministros unha proposta de acordo na que se estableza un plano de organizacioacuten das actividades preventivas no departamento
46
correspondente e nos centros organismos e establecementos de todo tipo dependentes deste
A proposta debera acompantildear necesariamente unha memoria explicativa do custo econoacutemico da organizacioacuten proposta asiacute como o calendario de execucioacuten do plano coas previsioacutens orzamentarias axeitadas a este
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL NOVENA
Establecementos militares
1 O Goberno no prazo de seis meses logo de consulta coas organizacioacutens sindicais maacuteis representativas e a proposta dos Ministros de Defensa e de Traballo e Seguridade Social adaptaraacute as normas dos capiacutetulos III e V desta Lei aacutes esixencias da defensa nacional aacutes peculiaridades orgaacutenicas e ao reacutexime vixente de representacioacuten do persoal nos establecementos militares
3 Continuaraacuten vixentes as disposicioacutens sobre organizacioacuten e competencia da autoridade laboral e Inspeccioacuten de Traballo no aacutembito da Administracioacuten Militar contidas no Real Decreto 22051980 do 13 de xuntildeo dictado en desenvolvemento da disposicioacuten final seacutetima do Estatuto dos Traballadores
Antildeadido por Ley 312006Disposicioacuten adicional novena bis Personal militar
((() (( +
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DEacuteCIMA
Sociedades cooperativas
O procedemento para a designacioacuten dos Delegados de Prevencioacuten regulados no artigo 35 desta Lei nas sociedades cooperativas que non conten con asalariados deberaacute estar previsto nos seus Estatutos ou ser obxecto de acordo en Asemblea Xeral Cando ademais dos socios que prestan o seu traballo persoal existan asalariados computaranse aacutembolos colectivos para os efectos do disposto no nuacutemero 2 do artigo 35 Neste caso a designacioacuten dos Delegados de Prevencioacuten realizarase conxuntamente polos socios que prestan traballo e os traballadores asalariados ou se eacute o caso os representantes destes
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL UNDEacuteCIMA
Modificacioacuten do Estatuto dos Traballadores en materia de permisos retribuiacutedos
Engaacutedese unha letra f) ao apartado 3 do artigo 37 do texto refundido da Lei do Estatuto dos Traballadores aprobado polo Real Decreto lexislativo 11995 do 24 de marzo do seguinte teor
laquof) Polo tempo indispensable para a realizacioacuten de exames prenatais e teacutecnicas de preparacioacuten ao parto que se tentildean que realizar dentro da xeiraraquo
47
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DUODEacuteCIMA
Participacioacuten institucional nas Comunidades Autoacutenomas
Nas Comunidades Autoacutenomas a participacioacuten institucional en canto aacute suacutea estructura e organizacioacuten levarase a cabo de acordo coas competencias que estas tentildean en materia de seguridade e sauacutede laboral
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DEacuteCIMO TERCEIRA
Fondo de Prevencioacuten e Rehabilitacioacuten
Os recursos do Fondo de Prevencioacuten e Rehabilitacioacuten procedentes do exceso de excedentes da xestioacuten realizada polas Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social aacute que se refire o artigo 73 do texto refundido da Lei Xeral da Seguridade Social destinaranse na contiacutea que se determine regulamentariamente aacutes actividades que poidan desenvolver como servicios de prevencioacuten as Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social de acordo co previsto no artigo 32 desta Lei
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DECIMOCUARTA
Presencia de recursos preventivos nas obras de construccioacuten
1 O disposto no artigo 32 bis da Lei de Prevencioacuten de Riscos Laborais seraacute de aplicacioacuten nas obras de construccioacuten reguladas polo Real Decreto 16271997 de 24 de outubro polo que se establecen as disposicioacutens miacutenimas de seguridade e sauacutede nas obras de construccioacuten coas seguintes especialidades
a) A preceptiva presencia de recursos preventivos aplicarase a cada contratista
b) No suposto previsto no apartado 1 paraacutegrafo a) do artigo 32 bis a presencia dos recursos preventivos de cada contratista seraacute necesaria cando durante a obra se desenvolvan traballos con riscos especiais tal e como se definen no citado Real Decreto
c) A preceptiva presencia de recursos preventivos teraacute como obxecto vixiar o cumprimento das medidas incluiacutedas no plan de seguridade e sauacutede no traballo e comprobar a eficacia destas
2 O disposto no apartado anterior enteacutendese sen prexuiacutecio das obrigacioacutens do coordinador en materia de seguridade e sauacutede durante a execucioacuten da obra
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DECIMOQUINTA
Habilitacioacuten de funcionarios puacuteblicos
48
Para poder exercer as funcioacutens establecidas no apartado 2 do artigo 9 desta Lei os funcionarios puacuteblicos das comunidades autoacutenomas deberaacuten contar cunha habilitacioacuten especiacutefica expedida pola propia comunidade autoacutenoma nos termos que se determinen regulamentariamente
En todo caso tales funcionarios deberaacuten pertencer aos grupos de titulacioacuten A ou B e acreditar formacioacuten especiacutefica en materia de prevencioacuten de riscos laborais
DISPOSICIOacuteN TRANSITORIA PRIMEIRA
Aplicacioacuten de disposicioacutens maacuteis favorables
1 O disposto nos artigos 36 e 37 desta Lei en materia de competencias facultades e garantiacuteas dos Delegados de Prevencioacuten entenderase sen prexuiacutezo do respecto aacutes disposicioacutens maacuteis favorables para o exercicio dos dereitos de informacioacuten consulta e participacioacuten dos traballadores na prevencioacuten de riscos laborais previstas nos convenios colectivos vixentes na data da suacutea entrada en vigor
2 Os oacuterganos especiacuteficos de representacioacuten dos traballadores en materia de prevencioacuten de riscos laborais que se eacute o caso fosen previstos nos convenios colectivos a que se refire o apartado anterior e que estean dotados dun reacutexime de competencias facultades e garantiacuteas que respecte o contido miacutenimo establecido nos artigos 36 e 37 desta Lei poderaacuten continuar no exercicio das suacuteas funcioacutens en substitucioacuten dos Delegados de Prevencioacuten agaacutes que polo oacutergano de representacioacuten legal dos traballadores se decida a designacioacuten destes Delegados conforme ao procedemento do artigo 35
3 O disposto nos apartados anteriores seraacute tameacuten de aplicacioacuten aos acordos concluiacutedos no aacutembito da funcioacuten puacuteblica ao abeiro do disposto na lei 71990 do 19 de xullo sobre negociacioacuten colectiva e participacioacuten na determinacioacuten das condicioacutens de traballo dos empregados puacuteblicos
DISPOSICIOacuteN TRANSITORIA SEGUNDA
Mentres se aproba o Regulamento regulador dos Servicios de Prevencioacuten de Riscos Laborais entenderase que as Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social cumpren o requisito previsto no artigo 315 desta Lei
DISPOSICIOacuteN DERROGATORIA UacuteNICA
Alcance da derrogacioacuten
Quedan derrogadas cantas disposicioacutens se opontildean aacute presente Lei e especificamente
a) Os artigos 9 10 11 36 apartado 2 39 e 40 paraacutegrafo segundo da Lei 81988 do 7 de abril sobre infraccioacutens e sancioacutens na orde social
b) O Decreto do 26 de xullo de 1957 polo que se fixan os traballos prohibidos a mulleres e menores nos aspectos da suacutea normativa relativos ao traballo das mulleres mantendo en vigor as relativas ao traballo dos menores ata que o Goberno desenvolva as previsioacutens contidas no apartado 2 do artigo 27
c) O Decreto do 11 de marzo de 1971 sobre constitucioacuten composicioacuten e funcioacutens dos Comiteacutes de Seguridade e Hixiene no Traballo
49
d) Os Tiacutetulos I e III da Ordenanza Xeral de Seguridade e Hixiene no Traballo aprobados por Orde do 9 de marzo de 1971
No que non se opontildea ao previsto nesta Lei e ata que se dicten os Regulamentos aos que se fai referencia no artigo 6 continuaraacute a ser de aplicacioacuten a regulacioacuten das materias comprendidas no devandito artigo que se contentildeen no Tiacutetulo II da Ordenanza Xeral de Seguridade e Hixiene no Traballo ou noutras normas que contentildean previsioacutens especiacuteficas sobre tales materias asiacute como a Orde do Ministerio de Traballo do 16 de decembro de 1987 que establece os modelos para a notificacioacuten dos accidentes de traballo Igualmente continuaraacuten vixentes as disposicioacutens reguladoras dos servicios meacutedicos de empresa ata tanto se desenvolvan regulamentariamente as previsioacutens desta Lei sobre servicios de prevencioacuten O persoal pertencente aos devanditos servicios na data de entrada en vigor desta Lei integrarase nos servicios de prevencioacuten das correspondentes empresas cando estes se constituacutean sen prexuiacutezo de que continuacuteen a efectuar aquelas funcioacutens que tivesen atribuiacutedas distintas das propias do servicio de prevencioacuten
Esta Lei non afecta aacute vixencia das disposicioacutens especiais sobre prevencioacuten de riscos profesionais nas explotacioacutens mineiras contidas no capiacutetulo IV do Real Decreto 32551983 do 21 de decembro polo que se aproba o Estatuto do Mineiro e nas suacuteas normas de desenvolvemento asiacute como as do Real Decreto 28571978 do 25 de agosto polo que se aproba o Regulamento Xeral para o Reacutexime da Mineriacutea e o Real Decreto 8631985 do 2 de abril polo que se aproba o Regulamento Xeral de Normas Baacutesicas de Seguridade Mineira e as suacuteas disposicioacutens complementarias
DISPOSICIOacuteN FINAL PRIMEIRA
Actualizacioacuten de sancioacutens
A contiacutea das sancioacutens a que se refire o apartado 4 do artigo 49 poderaacute ser actualizada polo Goberno a proposta do Ministro de Traballo e Seguridade Social adaptando a esta a atribucioacuten de competencias prevista no apartado 1 do artigo 52 desta Lei
DISPOSICIOacuteN FINAL SEGUNDA
Entrada en vigor
Esta Lei entraraacute en vigor tres meses despois da suacutea publicacioacuten no laquoBoletiacuten Oficial do EstadoraquoPolo tantoMando a todos os espantildeois particulares e autoridades que garden e fagan gardar esta LeiMadrid 12 de decembro de 2003
XOAacuteN CARLOS R
O Presidente do Goberno FELIPE GONZAacuteLEZ MAacuteRQUEZ
50
previstos na Lei 211992 do 16 de xullo de Industria
Artigo 12 Participacioacuten de empresarios e traballadores
A participacioacuten de empresarios e traballadores a traveacutes das organizacioacutens empresariais e sindicais maacuteis representativas na planificacioacuten programacioacuten organizacioacuten e control da xestioacuten relacionada coa mellora das condicioacutens de traballo e a proteccioacuten da seguridade e sauacutede dos traballadores no traballo eacute principio baacutesico da poliacutetica de prevencioacuten de riscos laborais a desenvolver polas Administracioacutens puacuteblicas competentes nos distintos niveis territoriais
Artigo 13 Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo 1 Creacutease a Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo como oacutergano colexiado asesor
das Administracioacutens puacuteblicas na formulacioacuten das poliacuteticas de prevencioacuten e oacutergano de participacioacuten institucional en materia de seguridade e sauacutede no traballo
2 A Comisioacuten estaraacute integrada por un representante de cada unha das Comunidades Autoacutenomas e por igual nuacutemero de membros da Administracioacuten Xeral do Estado e paritariamente con todos os anteriores por representantes das organizacioacutens empresariais e sindicais maacuteis representativas
3 A Comisioacuten contildeeceraacute as actuacioacutens que desenvolvan as Administracioacutens puacuteblicas competentes en materia de promocioacuten da prevencioacuten de riscos laborais de asesoramento teacutecnico e de vixilancia e control a que se refiren os artigos 7 8 9 e 11 desta Lei e poderaacute informar e formular propostas en relacioacuten coas devanditas actuacioacutens especificamente no referente a
ndash Criterios e programas xerais de actuacioacutenndash Proxectos de disposicioacutens de caraacutecter xeralndash Coordinacioacuten das actuacioacutens desenvolvidas polas Administracioacutens puacuteblicas competentes en
materia laboralndash Coordinacioacuten entre as Administracioacutens puacuteblicas competentes en materia laboral sanitaria e de
industria
4 A Comisioacuten adoptaraacute os seus acordos por maioriacutea Para tal fin os representantes das Administracioacutens puacuteblicas teraacuten cada un un voto e dous os das organizacioacutens empresariais e sindicais
5 A Comisioacuten contaraacute cun Presidente e catro Vicepresidentes un por cada un dos grupos que a integran A Presidencia da Comisioacuten corresponderaacute ao Secretario xeral de Emprego e Relacioacutens Laborais recaendo a Vicepresidencia atribuiacuteda aacute Administracioacuten Xeral do Estado no Subsecretario de Sanidade e Consumo
6 A Secretariacutea da Comisioacuten como oacutergano de apoio teacutecnico e administrativo recaeraacute na Direccioacuten do Instituto Nacional de Seguridade e Hixiene no Traballo
7 A Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo funcionaraacute en Pleno en Comisioacuten Permanente ou en Grupos de Traballo conforme aacute normativa que estableza o Regulamento interno que elaboraraacute a propia Comisioacuten
No non previsto nesta Lei e no Regulamento interno a que fai referencia o paraacutegrafo anterior a Comisioacuten rexerase pola Lei 301992 de Reacutexime Xuriacutedico das Administracioacutens Puacuteblicas e do
17
Procedemento Administrativo Comuacuten
CAPIacuteTULO III
Dereitos e obrigas
Artigo 14 Dereito aacute proteccioacuten fronte aos riscos laborais
1 Os traballadores tentildeen dereito a unha proteccioacuten eficaz en materia de seguridade e sauacutede no traballo
O devandito dereito supoacuten a existencia dun correlativo deber do empresario de proteccioacuten dos traballadores fronte aos riscos laborais
Este deber de proteccioacuten constituacutee igualmente un deber das Administracioacutens puacuteblicas respecto do persoal ao seu servicio
Os dereitos de informacioacuten consulta e participacioacuten formacioacuten en materia preventiva paralizacioacuten da actividade en caso de risco grave e inminente e vixilaacutencia do seu estado de sauacutede nos termos previstos nesta Lei forman parte do dereito dos traballadores a unha proteccioacuten eficaz en materia de seguridade e sauacutede no traballo
13
2 No cumprimento do deber de proteccioacuten o empresario deberaacute garantir a seguridade e a sauacutede dos traballadores ao seu servicio en todos os aspectos relacionados co traballo A estes efectos no marco das suacuteas responsabilidades o empresario realizaraacute a prevencioacuten dos riscos laborais mediante a integracioacuten da actividade preventiva na empresa e a adopcioacuten de cantas medidas sexan necesarias para a proteccioacuten da seguridade e a sauacutede dos traballadores coas especialidades que se recollen nos artigos seguintes en materia de plano de prevencioacuten de riscos laborais avaliacioacuten de riscos informacioacuten consulta e participacioacuten e formacioacuten dos traballadores actuacioacuten en casos de emerxencia e de risco grave e inminente vixilaacutencia da sauacutede e mediante a constitucioacuten dunha organizacioacuten e dos medios necesarios nos termos establecidos no capiacutetulo IV desta Lei
O empresario desenvolveraacute unha accioacuten permanente de seguimento da actividade preventiva co fin de perfeccionar de maneira continua as actividades de identificacioacuten avaliacioacuten e control dos riscos que non se puideran evitar e os niacuteveis de proteccioacuten existentes e disporaacute o necesario para a adaptacioacuten das medidas de prevencioacuten sinaladas no paraacutegrafo anterior aacutes modificacioacutens que podan experimentar as circunstancias que incidan na realizacioacuten do traballo
3 O empresario deberaacute cumprir as obrigas establecidas na normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais
4 As obrigas dos traballadores establecidas nesta Lei a atribucioacuten de funcioacutens en materia de proteccioacuten e prevencioacuten a traballadores ou servicios da empresa e o recurso ao concerto con entidades especializadas para o desenvolvemento de actividades de prevencioacuten complementaraacuten as accioacutens do empresario sen que por isto o eximan do cumprimento do seu deber nesta materia sen prexuiacutezo das accioacutens que poida exercitar se eacute o caso contra calquera outra persoa
18
5 O custo das medidas relativas aacute seguridade e a sauacutede no traballo non deberaacute recaer de ninguacuten xeito sobre os traballadores
Artigo 15 Principios da accioacuten preventiva
1 O empresario aplicaraacute as medidas que integran o deber xeral de prevencioacuten previsto no artigo anterior de acordo cos seguintes principios xerais
a) Evitar os riscos
b) Avaliar os riscos que non se poidan evitar
c) Combater os riscos na suacutea orixe
d) Adaptar o traballo aacute persoa en particular no que respecta aacute concepcioacuten dos postos de traballo asiacute como a escolla dos equipos e os meacutetodos de traballo e de produccioacuten con miras en particular a atenuar o traballo monoacutetono e repetitivo e a reducir os efectos deste na sauacutede
e) Ter en conta a evolucioacuten da teacutecnica
f) Substituiacuter o perigoso polo que entrantildee pouco ou ninguacuten perigo
g) Planificar a prevencioacuten buscando un conxunto coherente que integre nela a teacutecnica a organizacioacuten do traballo as condicioacutens de traballo as relacioacutens sociais e a influencia dos factores ambientais no traballo
h) Adoptar medidas que antepontildean a proteccioacuten colectiva aacute individual
i) Dar as debidas instruccioacutens aos traballadores
2 O empresario tomaraacute en consideracioacuten as capacidades profesionais dos traballadores en materia de seguridade e de sauacutede no momento de lles encomendar as tarefas
3 O empresario adoptaraacute as medidas necesarias a fin de garantir que soacute os traballadores que recibiran informacioacuten suficiente e axeitada poidan acceder aacutes zonas de risco grave e especiacutefico
4 A efectividade das medidas preventivas deberaacute prever as distraccioacutens ou imprudencias non temerarias que puidese cometer o traballador Para a suacutea adopcioacuten teranse en conta os riscos adicionais que puidesen implicar determinadas medidas preventivas as cales soacute poderaacuten ser adoptadas cando a magnitude dos devanditos riscos sexa substancialmente inferior aacute dos que se pretende controlar e non existan alternativas maacuteis seguras
5 Poderaacuten concertar operacioacutens de seguro que tentildean como fin garantir como aacutembito de cobertura a previsioacuten de riscos derivados do traballo a empresa respecto dos seus traballadores os traballadores autoacutenomos respecto a eles mesmos e as sociedades cooperativas respecto aos seus socios cando a suacutea actividade consista na prestacioacuten do seu traballo persoal
19
Texto reemplazado por la Ley 542003
Artigo 16 Plano de prevencioacuten de riscos laborais avaliacioacuten dos riscos e planificacioacuten da actividade preventiva
1 A prevencioacuten de riscos laborais deberaacute integrarse no sistema xeral de xestioacuten da empresa tanto no conxunto das suacuteas actividades como en todos os niacuteveis xeraacuterquicos desta a traveacutes da implantacioacuten e aplicacioacuten dun plano de prevencioacuten de riscos laborais a que se refire o paraacutegrafo seguinte
Este plano de prevencioacuten de riscos laborais deberaacute incluiacuter a estructura organizativa as responsabilidades as funcioacutens as praacutecticas os procedementos os procesos e os recursos necesarios para realizar a accioacuten de prevencioacuten de riscos na empresa nos termos que regulamentariamente se establezan
2 Os instrumentos esenciais para a xestioacuten e aplicacioacuten do plano de prevencioacuten de riscos que poderaacuten ser levados a cabo por fases de forma programada son a avaliacioacuten de riscos laborais e a planificacioacuten da actividade preventiva a que se refiren los paraacutegrafos seguintes
a) O empresario deberaacute realizar unha avaliacioacuten inicial dos riscos para a seguridade e sauacutede dos traballadores tendo en conta con caraacutecter xeral a natureza da actividade as caracteriacutesticas dos postos de traballo existentes e dos traballadores que deban desempentildealos Igual avaliacioacuten deberaacute facerse con ocasioacuten da eleccioacuten dos equipos de traballo das sustancias ou preparados quiacutemicos e do acondicionamento dos lugares de traballo A avaliacioacuten inicial teraacute en conta aquelas outras actuacioacutens que deban desenvolverse de conformidade co disposto na normativa sobre proteccioacuten de riscos especiacuteficos e actividades de especial perigosidade A avaliacioacuten seraacute actualizada cando cambien as condicioacutens de traballo e en todo caso someterase a consideracioacuten e revisarase se fora necesario con ocasioacuten dos danos para a sauacutede que se produciran
Cando o resultado da avaliacioacuten o fixera necesario o empresario realizaraacute controis perioacutedicos das condicioacutens de traballo e da actividade dos traballadores na prestacioacuten dos seus servicios para detectar situacioacutens potencialmente perigosas
b) Se os resultados da avaliacioacuten prevista no paraacutegrafo a) puxeran de manifesto situacioacutens de risco o empresario realizaraacute aquelas actividades preventivas necesarias para eliminar ou reducir e controlar tales riscos Ditas actividades seraacuten obxecto de planificacioacuten polo empresario incluiacutendo para cada actividade preventiva o prazo para levala a cabo a designacioacuten de responsables e os recursos humanos e materiais necesarios para a suacutea execucioacuten
O empresario deberaacute asegurarse da efectiva execucioacuten das actividades preventivas incluiacutedas na planificacioacuten efectuando para iso un seguimento continuo da mesma
As actividades de prevencioacuten seraacuten modificadas cando se aprecie polo empresario como consecuencia dos controis perioacutedicos previstos no paraacutegrafo a) anterior a suacutea inadecuacioacuten aos fins de proteccioacuten requiridos
3 Cando se producise un dano para a sauacutede dos traballadores ou cando con ocasioacuten da vixilancia da sauacutede prevista no artigo 22 aparezan indicios de que as medidas de prevencioacuten resultan insuficientes o empresario levaraacute a cabo unha investigacioacuten ao respecto a fin de detectar as causas destes feitos
Artigo 17 Equipos de traballo e medios de proteccioacuten
20
1 O empresario adoptaraacute as medidas necesarias co fin de que os equipos de traballo sexan axeitados para o traballo que se deba realizar e convenientemente adaptados para tal efecto de xeito que garantan a seguridade e a sauacutede dos traballadores ao empregalos
Cando o emprego dun equipo de traballo poida presentar un risco especiacutefico para a seguridade e a sauacutede dos traballadores o empresario adoptaraacute as medidas necesarias co fin de que
a) A utilizacioacuten do equipo de traballo quede reservada aos encargados da devandita utilizacioacuten
b) Os traballos de reparacioacuten transformacioacuten mantemento ou conservacioacuten sexan realizados polos traballadores especificamente capacitados para iso
2 O empresario deberaacute proporcionar aos seus traballadores equipos de proteccioacuten individual axeitados para o desempentildeo das suacuteas funcioacutens e velar polo uso efectivo destes cando pola natureza dos traballos realizados sexan necesarios
Os equipos de proteccioacuten individual deberaacuten empregarse cando os riscos non se poidan evitar ou non se poidan limitar suficientemente por medios teacutecnicos de proteccioacuten colectiva ou mediante medidas meacutetodos ou procedementos de organizacioacuten do traballo
Artigo 18 Informacioacuten consulta e participacioacuten dos traballadores
1 A fin de dar cumprimento ao deber de proteccioacuten establecido nesta Lei o empresario adoptaraacute as medidas axeitadas para que os traballadores reciban todas as informacioacutens necesarias en relacioacuten con
a) Os riscos para a seguridade e a sauacutede dos traballadores no traballo tanto aqueles que afecten aacute empresa no seu conxunto como a cada tipo de posto de traballo ou funcioacuten
b) As medidas e actividades de proteccioacuten e prevencioacuten aplicables aos riscos sinalados no apartado anterior
c) As medidas adoptadas de conformidade co disposto no artigo 20 desta Lei
Nas empresas que tentildean representantes dos traballadores a informacioacuten aacute que se refire este apartado facilitaraa o empresario aos traballadores a traveacutes dos devanditos representantes non obstante deberase informar directamente a cada traballador dos riscos especiacuteficos que afecten ao seu posto de traballo ou funcioacuten e das medidas de proteccioacuten e prevencioacuten aplicables aos devanditos riscos
2 O empresario deberaacute consultar aos traballadores e permitir a suacutea participacioacuten no marco de todas as cuestioacutens que afecten aacute seguridade e aacute sauacutede no traballo de conformidade co disposto no capiacutetulo V desta Lei
Os traballadores teraacuten dereito a efectuar propostas ao empresario asiacute como aos oacuterganos de participacioacuten e representacioacuten previstos no capiacutetulo V desta Lei dirixidas aacute mellora dos niveis de proteccioacuten da seguridade e a sauacutede da empresa
Artigo 19 Formacioacuten dos traballadores
1 En cumprimento do deber de proteccioacuten o empresario deberaacute garantir que cada traballador reciba
21
unha formacioacuten teoacuterica e praacutectica suficiente e axeitada en materia preventiva tanto no momento da suacutea contratacioacuten calquera que sexa a modalidade ou duracioacuten desta como cando se produzan cambios nas funcioacutens que desempentildee ou se introduzan novas tecnoloxiacuteas ou cambios nos equipos de traballo
A formacioacuten deberaacute estar centrada especificamente no posto de traballo ou funcioacuten de cada traballador adaptarse aacute evolucioacuten dos riscos e aacute aparicioacuten doutros novos e repetirse periodicamente se fose necesario
2 A formacioacuten aacute que se refire o paraacutegrafo anterior deberase impartir sempre que sexa posible dentro da xeira ou no seu defecto noutras horas pero co desconto naquela do tempo investido nesta A formacioacuten poderaa impartir a empresa mediante medios propios ou concertaacutendoa con servicios alleos e o seu custo non recaeraacute de ninguacuten xeito sobre os traballadores
Artigo 20 Medidas de emerxencia
O empresario tendo en conta o tamantildeo e a actividade da empresa asiacute como a posible presencia de persoas alleas a esta deberaacute analizar as posibles situacioacutens de emerxencia e adoptar as medidas necesarias en materia de primeiros auxilios loita contra incendios e evacuacioacuten dos traballadores designando para isto ao persoal encargado de pontildeer en praacutectica estas medidas e comprobando periodicamente se eacute o caso o seu correcto funcionamento O devandito persoal debera posuiacuter a formacioacuten necesaria ser suficiente en nuacutemero e dispontildeer do material axeitado en funcioacuten das circunstancias antes sinalada
Para a aplicacioacuten das medidas adoptadas o empresario deberaacute organizar as relacioacutens que sexan necesarias con servicios externos aacute empresa en particular en materia de primeiros auxilios asistencia meacutedica de urxencia salvamento e loita contra incendios de xeito que quede garantida a rapidez e eficacia destas
Artigo 21 Risco grave e inminente
1 Cando os traballadores estean ou poidan estar expostos a un risco grave e inminente con ocasioacuten do seu traballo o empresario estaraacute na obriga de
a) Informar o antes posible a todos os traballadores afectados en canto aacute existencia do devandito risco e das medidas adoptadas ou que se eacute o caso se deban adoptar en materia de proteccioacuten
b) Adoptar as medidas e dar as instruccioacutens necesarias para que no caso de perigo grave inminente e inevitable os traballadores poidan interromper a suacutea actividade e se fose necesario abandonar de inmediato o lugar de traballo Neste suposto non se poderaacute esixir aos traballadores que prosigan a suacutea actividade mentres persista o perigo agaacutes excepcioacuten debidamente xustificada por razoacutens de seguridade e determinada regulamentariamente
c) Dispontildeer o necesario para que o traballador que non se puidese pontildeer en contacto co seu superior xeraacuterquico ante unha situacioacuten de perigo grave e inminente para a suacutea seguridade a doutros traballadores ou a de terceiros aacute empresa estea en condicioacutens tendo en conta os seus contildeecementos e os medios teacutecnicos postos aacute suacutea disposicioacuten de adoptar as medidas necesarias para evitar as consecuencias do devandito perigo
2 De acordo co previsto no apartado 1 do artigo 14 desta Lei o traballador teraacute dereito a interromper a suacutea actividade e abandonar o lugar de traballo en caso necesario cando considere que a dita
22
actividade entrantildea un risco grave e inminente para a suacutea vida ou a suacutea sauacutede
3 Cando no caso a que se refire o apartado 1 deste artigo o empresario non adopte ou non permita a adopcioacuten das medidas necesarias para garantir a seguridade e a sauacutede dos traballadores os representantes legais destes poderaacuten acordar por maioriacutea dos seus membros a paralizacioacuten da actividade dos traballadores afectados polo devandito risco Tal acordo seraacute comunicado de inmediato aacute empresa e aacute autoridade laboral a cal no prazo de vintecatro horas anularaacute ou ratificaraacute a paralizacioacuten acordada
O acordo a que se refire o paraacutegrafo anterior poderaacute ser adoptado por decisioacuten maioritaria dos Delegados de Prevencioacuten cando non resulte posible reunir coa urxencia requirida ao oacutergano de representacioacuten do persoal
4 Os traballadores ou os seus representantes non poderaacuten sufrir prexuiacutezo alguacuten derivado da adopcioacuten das medidas a que se refiren os apartados anteriores a menos que obrasen de mala fe ou cometesen neglixencia grave
Artigo 22 Vixilaacutencia da sauacutede
1 O empresario garantiralles aos traballadores ao seu servicio a vixilancia perioacutedica do seu estado de sauacutede en funcioacuten dos riscos inherentes ao traballo
Esta vixilancia soacute se poderaacute levar a cabo cando o traballador preste o seu consentimento Deste caraacutecter voluntario soacute se exceptuaraacuten previo informe dos representantes dos traballadores os supostos nos que a realizacioacuten dos recontildeecementos sexa imprescindible para avaliar os efectos das condicioacutens de traballo sobre a sauacutede dos traballadores ou para verificar se o estado de sauacutede do traballador pode constituiacuter un perigo para este para os demais traballadores ou para outras persoas relacionadas coa empresa ou cando asiacute estea establecido nunha disposicioacuten legal en relacioacuten coa proteccioacuten de riscos especiacuteficos e actividades de especial perigosidade
En todo caso deberase optar pola realizacioacuten daqueles recontildeecementos ou probas que causen as menores molestias ao traballador e que sexan proporcionais ao risco
2 As medidas de vixilancia e control da sauacutede dos traballadores levaranse a cabo respectando sempre o dereito aacute intimidade e aacute dignidade da persoa do traballador e aacute confidencialidade de toda a informacioacuten relacionada co seu estado de sauacutede
3 Os resultados da vixilancia a que se refire o apartado anterior seraacuten comunicados aos traballadores afectados
4 Os datos relativos aacute vixilancia da sauacutede dos traballadores non poderaacuten ser empregados con fins discriminatorios nin en prexuiacutezo do traballador
O acceso aacute informacioacuten meacutedica de caraacutecter persoal limitarase ao persoal meacutedico e aacutes autoridades sanitarias que leven a cabo a vixilancia da sauacutede dos traballadores sen que se poida facilitar ao empresario ou a outras persoas sen consentimento expreso do traballador
Malia o anterior o empresario e as persoas ou oacuterganos con responsabilidades en materia de prevencioacuten seraacuten informados das conclusioacutens que se deriven dos recontildeecementos efectuados en relacioacuten coa aptitude do traballador para o desempeno do posto de traballo ou coa necesidade de introducir ou
23
mellorar as medidas de proteccioacuten e prevencioacuten a fin de que poidan desenvolver correctamente as suacuteas funcioacutens en materia preventiva
5 Nos supostos en que a natureza dos riscos inherentes ao traballo o faga necesario o dereito dos traballadores aacute vixilancia perioacutedica do seu estado de sauacutede deberaacute ser alongado maacuteis alaacute do remate da relacioacuten laboral nos termos que regulamentariamente se determinen
6 As medidas de vixilancia e control da sauacutede dos traballadores levaranse a cabo por persoal sanitario con competencia teacutecnica formacioacuten e capacidade acreditada
Artigo 23 Documentacioacuten
1 O empresario deberaacute elaborar e conservar aacute disposicioacuten da autoridade laboral a seguinte documentacioacuten relativa aacutes obrigas establecidas nos artigos anteriores
13
a) Plano de prevencioacuten de riscos laborais conforme ao previsto no apartado 1 do artigo 16 desta Lei
b) Avaliacioacuten dos riscos para a seguridade e a sauacutede no traballo incluiacutedo o resultado dos controis perioacutedicos das condicioacutens de traballo e da actividade dos traballadores de acordo co disposto no paraacutegrafo a) do apartado 2 do artigo 16 desta Lei
c) Planificacioacuten da actividade preventiva incluiacutedas as medidas de proteccioacuten e de prevencioacuten a adoptar e no seu caso material de proteccioacuten que deba utilizarse de conformidade co paraacutegrafo b) do apartado 2 do artigo 16 desta Lei
d) Praacutectica dos controis do estado de sauacutede dos traballadores previstos no artigo 22 desta Lei e conclusioacutens obtidas deses nos termos recollidos no derradeiro paraacutegrafo do apartado 4 do devandito artigo
e) Relacioacuten de accidentes de traballo e enfermidades profesionais que causaran ao traballador unha incapacidade laboral superior a un diacutea de traballo Nestes casos o empresario realizaraacute ademais a notificacioacuten a que se refire o apartado 3 deste artigo
2 No momento de cesamento da suacutea actividade as empresas deberaacuten achegar aacute autoridade laboral a documentacioacuten sinalada no apartado anterior
3 O empresario estaraacute na obriga de notificar por escrito aacute autoridade laboral os danos para a sauacutede dos traballadores ao seu servicio que se produciran por mor do desenvolvemento do seu traballo conforme ao procedemento que se determine regulamentariamente
4 A documentacioacuten a que fai referencia este artigo deberaacute tameacuten ser posta a disposicioacuten das autoridades sanitarias co fin de que estas poidan cumprir co disposto no artigo 10 desta Lei e no artigo 21 da Lei 141986 do 25 de abril Xeral de Sanidade
Artigo 24 Coordinacioacuten de actividades empresariais
1 Cando nun mesmo centro de traballo desenvolvan actividades traballadores de duacuteas ou maacuteis
24
empresas estas deberaacuten cooperar na aplicacioacuten da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais Para tal fin estableceraacuten os medios de coordinacioacuten que sexan necesarios en canto aacute proteccioacuten e prevencioacuten de riscos laborais e a informacioacuten sobre estes aos seus respectivos traballadores nos termos previstos no apartado 1 do artigo 18 desta Lei
2 O empresario titular do centro de traballo adoptaraacute as medidas necesarias para que aqueloutros empresarios que desenvolvan actividades no seu centro de traballo reciban a informacioacuten e as instruccioacutens axeitadas en relacioacuten cos riscos existentes no centro de traballo e coas medidas de proteccioacuten e prevencioacuten correspondentes asiacute como sobre as medidas de emerxencia a aplicar para o seu traslado aos seus respectivos traballadores
3 As empresas que contraten ou subcontraten con outras a realizacioacuten de obras ou servicios correspondentes aacute propia actividade daquelas e que se desenvolvan nos seus propios centros de traballo deberaacuten vixiar o cumprimento polos devanditos contratistas e subcontratistas da normativa de prevencioacuten de riscos laborais
4 As obrigas consignadas no derradeiro paraacutegrafo do apartado 1 do artigo 41 desta Lei seraacuten tameacuten de aplicacioacuten respecto das operacioacutens contratadas nos supostos en que os traballadores da empresa contratista ou subcontratista non presten servicios nos centros de traballo da empresa principal sempre que tales traballadores deban operar con maquinaria equipos productos materias primas ou utensilios proporcionados pola empresa principal
5 Os deberes de cooperacioacuten e de informacioacuten e instruccioacuten recollidos nos apartados 1 e 2 aplicaranse respecto dos traballadores autoacutenomos que desenvolvan actividades nos devanditos centros de traballo
6 As obrigas previstas neste artigo seraacuten desenvoltas regulamentariamente
Artigo 25 Proteccioacuten de traballadores especialmente sensibles a determinados riscos
1 O empresario garantiraacute de maneira especiacutefica a proteccioacuten dos traballadores que polas suacuteas propias caracteriacutesticas persoais ou estado bioloacutexico contildeecido incluiacutedos aqueles que tentildean recontildeecida a situacioacuten de discapacidade fiacutesica psiacutequica ou sensorial sexan especialmente sensibles aos riscos derivados do traballo Para tal fin deberaacute ter en conta os ditos aspectos nas avaliacioacutens dos riscos e en funcioacuten destas adoptaraacute as medidas preventivas e de proteccioacuten necesarias
Os traballadores non seraacuten empregados naqueles postos de traballo nos que a causa das suacuteas caracteriacutesticas persoais estado bioloacutexico ou pola suacutea discapacidade fiacutesica psiacutequica ou sensorial debidamente recontildeecida poidan eles os demais traballadores ou outras persoas relacionadas coa empresa pontildeerse en situacioacuten de perigo ou en xeral cando estean manifestamente en estados ou situacioacutens transitorias que non respondan aacutes esixencias psicofiacutesicas dos respectivos postos de traballo
2 Igualmente o empresario deberaacute ter en conta nas avaliacioacutens os factores de risco que poidan incidir na funcioacuten de procreacioacuten dos traballadores en particular pola exposicioacuten a axentes fiacutesicos quiacutemicos e bioloacutexicos que poidan exercer efectos mutaxeacutenicos ou de toxicidade para a procreacioacuten tanto nos aspectos da fertilidade como do desenvolvemento da descendencia co fin de adoptar as medidas
25
preventivas necesarias
Artigo 26 Proteccioacuten da maternidade
1 A avaliacioacuten dos riscos a que se refire o artigo 16 desta Lei deberaacute abranguer a determinacioacuten da natureza o grao e a duracioacuten da exposicioacuten das traballadoras en situacioacuten de embarazo ou parto recente a axentes procedementos ou condicioacutens de traballo que poidan influiacuter negativamente na sauacutede das traballadoras ou do feto en calquera actividade susceptible de presentar un risco especiacutefico Se os resultados da avaliacioacuten revelasen un risco para a seguridade e a sauacutede ou unha posible repercusioacuten sobre o embarazo ou a lactacioacuten das devanditas traballadoras o empresario adoptaraacute as medidas necesarias para evitar a exposicioacuten ao dito risco a traveacutes dunha adaptacioacuten das condicioacutens ou do tempo de traballo da traballadora afectada As devanditas medidas incluiraacuten cando resulte necesario a non realizacioacuten de traballo nocturno ou de traballo a quendas
2 Cando a adaptacioacuten das condicioacutens ou do tempo de traballo non resultase posible ou a pesar de tal adaptacioacuten as condicioacutens dun posto de traballo puidesen influiacuter negativamente na sauacutede da traballadora embarazada ou do feto e asiacute o certifiquen os Servicios Meacutedicos do Instituto Nacional da Seguridade Social ou das Mutuas co informe do meacutedico do Servicio Nacional da Sauacutede que asista facultativamente aacute traballadora esta deberaacute desempentildear un posto de traballo ou funcioacuten diferente e compatible co seu estado O empresario deberaacute determinar previa consulta cos representantes dos traballadores a relacioacuten dos postos de traballo exentos de riscos para estes efectos
O cambio de posto ou funcioacuten levarase a cabo de conformidade coas regras e criterios que se apliquen nos supostos de mobilidade funcional e teraacute efectos ata o momento en que o estado de sauacutede da traballadora permita a suacutea reincorporacioacuten ao anterior posto
No suposto de que aiacutenda aplicando as regras sinaladas no paraacutegrafo anterior non existise posto de traballo ou funcioacuten compatible a traballadora poderaacute ser destinada a un posto non correspondente ao seu grupo ou a categoriacutea equivalente aiacutenda que conservaraacute o dereito ao conxunto de retribucioacutens do seu posto de orixe
3 Se o antedito cambio de posto non resultara teacutecnica ou obxectivamente posible ou no poida razoablemente exixirse por motivos xustificados poderaacute declararse o paso da traballadora afectada aacute situacioacuten de suspensioacuten do contrato por risco durante o embarazo contemplada no artigo 451 d) do Estatuto dos Traballadores durante o periacuteodo necesario para a proteccioacuten da suacutea seguridade ou da suacutea sauacutede e mentres persista a imposibilidade de reincorporarse ao seu posto anterior ou a outro posto compatible co seu estado
4 O disposto nos nuacutemeros 1 e 2 deste artigo seraacute tameacuten de aplicacioacuten durante o periacuteodo de lactacioacuten se as condicioacutens de traballo puidesen influiacuter negativamente na sauacutede da muller ou do fillo e asiacute o certificase o meacutedico que no reacutexime de Seguridade Social aplicable asista facultativamente aacute traballadora
5 As traballadoras embarazadas teraacuten dereito a ausentarse do traballo con dereito a remuneracioacuten para a realizacioacuten de exames prenatais e teacutecnicas de preparacioacuten ao parto previo aviso ao empresario e xustificacioacuten da necesidade da suacutea realizacioacuten dentro da xeira
26
La evaluacioacuten de los riesgos a que se refiere el artiacuteculo 16 de la presente Ley deberaacute comprender la determinacioacuten de la naturaleza el grado y la duracioacuten de la exposicioacuten de las trabajadoras en situacioacuten de embarazo o parto reciente a agentes procedimientos o condiciones de trabajo que puedan influir negativamente en la salud de las trabajadoras o del feto en cualquier actividad susceptible de presentar un riesgo especiacutefico Si los resultados de la evaluacioacuten revelasen un riesgo para la seguridad y la salud o una posible repercusioacuten sobre el embarazo o la lactancia de las citadas trabajadoras el empresario adoptaraacute las medidas necesarias para evitar la exposicioacuten a dicho riesgo a traveacutes de una adaptacioacuten de las condiciones o del tiempo de trabajo de la trabajadora afectada
Dichas medidas incluiraacuten cuando resulte necesario la no realizacioacuten de trabajo nocturno o de trabajo a turnosSustituido por Ley Orgaacutenica 32007 por
2 Cuando la adaptacioacuten de las condiciones o del tiempo de trabajo no resultase posible o a pesar de tal adaptacioacuten las condiciones de un puesto de trabajo pudieran influir negativamente en la salud de la trabajadora embarazada o del feto y asiacute lo certifiquen los Servicios Meacutedicos del Instituto Nacional de la Seguridad Social o de las Mutuas en funcioacuten de la Entidad con la que la empresa tenga concertada la cobertura de los riesgos profesionales con el informe del meacutedico del Servicio Nacional de Salud que asista facultativamente a la trabajadora eacutesta deberaacute desempentildear un puesto de trabajo o funcioacuten diferente y compatible con su estado El empresario deberaacute determinar previa consulta con los representantes de los trabajadores la relacioacuten de los puestos de trabajo exentos de riesgos a estos efectos
El cambio de puesto o funcioacuten se llevaraacute a cabo de conformidad con las reglas y criterios que se apliquen en los supuestos de movilidad funcional y tendraacute efectos hasta el momento en que el estado de salud de la trabajadora permita su reincorporacioacuten al anterior puesto
En el supuesto de que aun aplicando las reglas sentildealadas en el paacuterrafo anterior no existiese puesto de trabajo o funcioacuten compatible la trabajadora podraacute ser destinada a un puesto no correspondiente a su grupo o categoriacutea equivalente si bien conservaraacute el derecho al conjunto de retribuciones de su puesto de origen
Si dicho cambio de puesto no resultara teacutecnica u objetivamente posible o no pueda razonablemente exigirse por motivos justificados podraacute declararse el paso de la trabajadora afectada a la situacioacuten de suspensioacuten del contrato por riesgo durante el embarazo contemplada en el artiacuteculo 451d) del Estatuto de los Trabajadores durante el periacuteodo necesario para la proteccioacuten de su seguridad o de su salud y mientras persista la imposibilidad de reincorporarse a su puesto anterior o a otro puesto compatible con su estadoSustituido por Ley Orgaacutenica 32007 por
Lo dispuesto en los nuacutemeros 1 y 2 de este artiacuteculo seraacute tambieacuten de aplicacioacuten durante el periacuteodo de lactancia natural si las condiciones de trabajo pudieran influir negativamente en la salud de la mujer o del hijo y asiacute lo certifiquen los Servicios Meacutedicos del Instituto Nacional de la Seguridad Social o de las Mutuas en funcioacuten de la Entidad con la que la empresa tenga concertada la cobertura de los riesgos profesionales con el informe del meacutedico del Servicio Nacional de Salud que asista facultativamente a la trabajadora o a su
27
hijo Podraacute asimismo declararse el pase de la trabajadora afectada a la situacioacuten de suspensioacuten del contrato por riesgo durante la lactancia natural de hijos menores de nueve meses contemplada en el artiacuteculo 451d) del Estatuto de Ios Trabajadores si se dan las circunstancias previstas en el nuacutemero 3 de este artiacuteculo
Las trabajadoras embarazadas tendraacuten derecho a ausentarse del trabajo con derecho a remuneracioacuten para la realizacioacuten de exaacutemenes prenatales y teacutecnicas de preparacioacuten al parto previo aviso al empresario y justificacioacuten de la necesidad de su realizacioacuten dentro de la jornada de trabajo
Artigo 27 Proteccioacuten dos menores
1 Antes da incorporacioacuten ao traballo de mozos menores de dezaoito anos e previamente a calquera modificacioacuten importante das suacuteas condicioacutens de traballo o empresario deberaacute efectuar unha avaliacioacuten dos postos de traballo a desempentildear por estes a fin de determinar a natureza o grao e a duracioacuten da suacutea exposicioacuten en calquera actividade susceptible de presentar un risco especiacutefico ao respecto a axentes procesos ou condicioacutens de traballo que poidan pontildeer en perigo a seguridade ou a sauacutede destes traballadores
Para tal fin a avaliacioacuten teraacute especialmente en conta os riscos especiacuteficos para a seguridade a sauacutede e o desenvolvemento dos mozos derivados da suacutea falta de experiencia da suacutea inmadurez para avaliar os riscos existentes ou potenciais e do seu desenvolvemento aiacutenda incompleto
En todo caso o empresario informaraacute aos devanditos mozos e aos seus pais ou titores que intervintildeesen na contratacioacuten conforme ao disposto na letra b) do artigo 7 do texto refundido da Lei do Estatuto dos Traballadores aprobado polo Real Decreto lexislativo 11995 do 24 de marzo dos posibles riscos e de todas as medidas adoptadas para a proteccioacuten da suacutea seguridade e sauacutede
2 Tendo en conta os factores anteriormente sinalados o Goberno estableceraacute as limitacioacutens aacute contratacioacuten dos mozos menores de dezaoito anos en traballos que presenten riscos especiacuteficos
Artigo 28 Relacioacutens de traballo temporais de duracioacuten determinada e en empresas de traballo temporal
1 Os traballadores con relacioacutens de traballo temporais ou de duracioacuten determinada asiacute como os contratados por empresas de traballo temporal deberaacuten beneficiarse do mesmo nivel de proteccioacuten en materia de seguridade e sauacutede que os restantes traballadores da empresa na que prestan os seus servicios
A existencia dunha relacioacuten de traballo das sinaladas no paraacutegrafo anterior non xustificaraacute de ninguacuten xeito unha diferencia de trato polo que respecta aacutes condicioacutens de traballo no relativo a calquera dos aspectos da proteccioacuten da seguridade e a sauacutede dos traballadores
Esta Lei e as suacuteas disposicioacutens de desenvolvemento aplicaranse plenamente aacutes relacioacutens de traballo sinaladas nos paraacutegrafos anteriores
2 O empresario adoptaraacute as medidas necesarias para garantir que con caraacutecter previo ao inicio da suacutea actividade os traballadores a que se refire o apartado anterior reciban informacioacuten acerca dos riscos aos que estean expostos en particular no relativo aacute necesidade de cualificacioacutens ou aptitudes profesionais determinadas a esixencia de controis meacutedicos especiais ou a existencia de riscos especiacuteficos do posto de
28
traballo a cubrir asiacute como sobre as medidas de proteccioacuten e prevencioacuten fronte a estes
Os devanditos traballadores recibiraacuten en todo caso unha formacioacuten suficiente e axeitada aacutes caracteriacutesticas do posto de traballo a cubrir tendo en conta a suacutea cualificacioacuten e experiencia profesional e os riscos aos que estean expostos
3 Os traballadores a que se refire este artigo teraacuten dereito a unha vixilancia perioacutedica do seu estado de sauacutede nos termos establecidos no artigo 22 desta Lei e nas suacuteas normas de desenvolvemento
4 O empresario deberaacute informar aos traballadores designados para ocuparse das actividades de proteccioacuten e prevencioacuten ou se eacute o caso o servicio de prevencioacuten previsto no artigo 31 desta Lei da incorporacioacuten dos traballadores a que se refire este artigo na medida necesaria para que poidan desenvolver de xeito axeitado aacutes suacuteas funcioacutens respecto de todos os traballadores da empresa
5 Nas relacioacutens de traballo a traveacutes de empresas de traballo temporal a empresa usuaria seraacute responsable das condicioacutens de execucioacuten do traballo en todo o relacionado coa proteccioacuten da seguridade e a sauacutede dos traballadores Corresponderaacute ademais aacute empresa usuaria o cumprimento das obrigas en materia de informacioacuten previstas nos apartados 2 e 4 deste artigo
A empresa de traballo temporal seraacute responsable do cumprimento das obrigas en materia de formacioacuten e vixilancia da sauacutede que se establecen nos apartados 2 e 3 deste artigo Para tal fin e sen prexuiacutezo do disposto no paraacutegrafo anterior a empresa usuaria deberaacute informar aacute empresa de traballo temporal e esta aos traballadores afectados antes da adscricioacuten destes acerca das caracteriacutesticas propias dos postos de traballo a desempentildear e das cualificacioacutens requiridas
A empresa usuaria deberaacute informar aos representantes dos traballadores nesta da adscricioacuten dos traballadores postos a disposicioacuten pola empresa de traballo temporal Os ditos traballadores poderanse dirixir a estes representantes no exercicio dos dereitos recontildeecidos nesta Lei
Artigo 29 Obrigas dos traballadores en materia de prevencioacuten de riscos
1 Corresponde a cada traballador velar segundo as suacuteas posibilidades e mediante o cumprimento das medidas de prevencioacuten que en cada caso sexan adoptadas pola suacutea propia seguridade e sauacutede no traballo e pola daqueloutras persoas aacutes que poida afectar a suacutea actividade profesional a causa dos seus actos e omisioacutens no traballo de conformidade coa suacutea formacioacuten e as instruccioacutens do empresario
2 Os traballadores de acordo coa suacutea formacioacuten e seguindo as instruccioacutens do empresario deberaacuten en particular
1ordm Empregar de forma axeitada de acordo coa suacutea natureza e os riscos previsibles as maacutequinas aparellos ferramentas substancias perigosas equipos de transporte e en xeral calquera outros medios cos que desenvolvan a suacutea actividade
2ordm Empregar correctamente os medios e equipos de proteccioacuten facilitados polo empresario de acordo coas instruccioacutens recibidas deste
3ordm Non pontildeer foacutera de funcionamento e empregar correctamente os dispositivos de seguridade existentes ou que se instalen nos medios relacionados coa suacutea actividade ou nos lugares de traballo en que esta tentildea lugar
29
4ordm Informar de inmediato ao seu superior xeraacuterquico directo e aos traballadores designados para realizaren actividades de proteccioacuten e de prevencioacuten ou se eacute o caso ao servicio de prevencioacuten acerca de calquera situacioacuten que ao seu xuiacutezo entrantildee por motivos razoables un risco para a seguridade e a sauacutede dos traballadores
5ordm Contribuiacuter ao cumprimento das obrigas establecidas pola autoridade competente co fin de protexer a seguridade e a sauacutede dos traballadores no traballo
6ordm Cooperar co empresario para que este poida garantir unhas condicioacutens de traballo que sexan seguras e non entrantildeen riscos para a seguridade e a sauacutede dos traballadores
3 O cumprimento polos traballadores das obrigas en materia de prevencioacuten de riscos a que se refiren os apartados anteriores teraacute a consideracioacuten de incumprimento laboral para os efectos previstos no artigo 581 do Estatuto dos Traballadores ou de falta se eacute o caso conforme ao establecido na correspondente normativa sobre reacutexime disciplinario dos funcionarios puacuteblicos ou do persoal estatutario ao servicio das Administracioacutens puacuteblicas O disposto neste apartado seraacute igualmente aplicable aos socios das cooperativas en que a suacutea actividade consista na prestacioacuten do seu traballo coas precisioacutens que se establezan nos seus Regulamentos de Reacutexime Interno
CAPIacuteTULO IV
Servicios de prevencioacuten
Artigo 30 Proteccioacuten e prevencioacuten de riscos profesionais
1 En cumprimento do deber de prevencioacuten de riscos profesionais o empresario designaraacute un ou varios traballadores para ocupaacuterense da devandita actividade constituiraacute un servicio de prevencioacuten ou concertaraacute o dito servicio cunha entidade especializada allea aacute empresa
2 Os traballadores designados deberaacuten ter a capacidade necesaria dispor do tempo e dos medios precisos e ser suficientes en nuacutemero tendo en conta o tamantildeo da empresa asiacute como os riscos a que estaacuten expostos os traballadores e a suacutea distribucioacuten nesta co alcance que se determine nas disposicioacutens a que se refire a letra e) do apartado 1 do artigo 6 desta Lei
Os traballadores a que se refire o paraacutegrafo anterior colaboraraacuten entre si e se eacute o caso cos servicios de prevencioacuten
3 Para a realizacioacuten da actividade de prevencioacuten o empresario deberaacute facilitar aos traballadores designados o acceso aacute informacioacuten e documentacioacuten a que se refiren os artigos 18 e 23 desta Lei
4 Os traballadores designados non poderaacuten sufrir ninguacuten prexuiacutezo derivado das suacuteas actividades de proteccioacuten e prevencioacuten dos riscos profesionais na empresa En exercicio desta funcioacuten os devanditos traballadores gozaraacuten en particular das garantiacuteas que para os representantes dos traballadores establecen as letras a) b) e c) do artigo 68 e o apartado 4 do artigo 56 do texto refundido da Lei do Estatuto dos Traballadores
Esta garantiacutea acadaraacute tameacuten aos traballadores integrantes do servicio de prevencioacuten cando a
30
empresa decida constituiacutelo de acordo co disposto no artigo seguinte
Os traballadores a que se refiren os paraacutegrafos anteriores deberaacuten gardar sixilo profesional sobre a informacioacuten relativa aacute empresa aacute que tiveran acceso como consecuencia do desempentildeo das suacuteas funcioacutens
5 Nas empresas de menos de seis traballadores o empresario poderaacute asumir persoalmente as funcioacutens sinaladas no apartado 1 sempre que desenvolva de forma cotiaacute a suacutea actividade no centro de traballo e tentildea a capacidade necesaria en funcioacuten dos riscos a que estean expostos os traballadores e a perigosidade das actividades co alcance que se determine nas disposicioacutens a que se refire a letra e) do apartado 1 do artigo 6 desta Lei
6 O empresario que non concertase o Servicio de prevencioacuten cunha entidade especializada allea aacute empresa deberaacute someter o seu sistema de prevencioacuten ao control dunha auditoriacutea ou avaliacioacuten externa nos termos que regulamentariamente se determinen
Artigo 31 Servicios de prevencioacuten
1 Se a designacioacuten dun ou varios traballadores fose insuficiente para a realizacioacuten das actividades de prevencioacuten en funcioacuten do tamantildeo da empresa dos riscos a que estean expostos os traballadores ou da perigosidade das actividades desenvolvidas co alcance que se estableza nas disposicioacutens a que se refire a letra e) do apartado 1 do artigo 6 desta Lei o empresario deberaacute recorrer a un ou varios servicios de prevencioacuten propios ou alleos aacute empresa que colaboraraacuten cando sexa necesario
Para o establecemento destes servicios nas Administracioacutens puacuteblicas terase en conta a suacutea estructura organizativa e a existencia se eacute o caso de aacutembitos sectoriais e descentralizados
2 Entenderase como servicio de prevencioacuten o conxunto de medios humanos e materiais necesarios para realizar as actividades preventivas a fin de garantir a axeitada proteccioacuten da seguridade e a sauacutede dos traballadores asesorando e asistindo para isto ao empresario aos traballadores e aos seus representantes e aos oacuterganos de representacioacuten especializados Para o exercicio das suacuteas funcioacutens o empresario deberaacute facilitar ao devandito servicio o acceso aacute informacioacuten e documentacioacuten a que se refire o apartado 3 do artigo anterior
3 Os servicios de prevencioacuten deberaacuten estar en condicioacutens de proporcionar aacute empresa o asesoramento e apoio que precise en funcioacuten dos tipos de risco nela existentes e no referente a
Texto reemplazado por la Ley 542003
a) O desentildeo implantacioacuten e aplicacioacuten dun plano de prevencioacuten de riscos laborais que permita a integracioacuten da prevencioacuten na empresa
b) A avaliacioacuten dos factores de risco que poidan afectar aacute seguridade e a sauacutede dos traballadores nos termos previstos no artigo 16 desta Lei
Texto reemplazado por la Ley 542003c) A planificacioacuten da actividade preventiva e a determinacioacuten das prioridades na adopcioacuten das
medidas preventivas e a vixilaacutencia da suacutea eficacia
31
d) A informacioacuten e formacioacuten dos traballadores
e) A prestacioacuten dos primeiros auxilios e planos de emerxencia f) A vixilancia da sauacutede dos traballadores en relacioacuten cos riscos derivados do traballo
4 O servicio de prevencioacuten teraacute caraacutecter interdisciplinario tendo os seus medios que ser apropiados para cumprir as suacuteas funcioacutens Para isto a formacioacuten especialidade capacitacioacuten dedicacioacuten e nuacutemero de compontildeentes destes servicios asiacute como os seus recursos teacutecnicos deberaacuten ser suficientes e axeitados aacutes actividades preventivas a desenvolver en funcioacuten das seguintes circunstancias
a) Tamantildeo da empresa
b) Tipos de risco aos que se poidan atopar expostos os traballadores
c) Distribucioacuten de riscos na empresa
5 Para poder actuar como servicios de prevencioacuten as entidades especializadas deberaacuten ser obxecto de acreditacioacuten pola Administracioacuten laboral mediante a comprobacioacuten de que reuacutenen os requisitos que se establezan regulamentariamente e previa aprobacioacuten da Administracioacuten sanitaria en canto aos aspectos de caraacutecter sanitario
Artigo 32 Actuacioacuten preventiva das Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais
As Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social poderaacuten desenvolver para as empresas a elas asociadas as funcioacutens correspondentes aos servicios de prevencioacuten con suxeicioacuten ao disposto no apartado 5 do artigo 31
Os representantes dos empresarios e dos traballadores teraacuten dereito a participar no control e seguimento da xestioacuten desenvolvida polas Mutuas de Accidentes da Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social nas funcioacutens a que se refire o paraacutegrafo anterior conforme ao previsto no artigo 39 cinco da Lei 421994 do 30 de decembro de Medidas fiscais administrativas e de orde social
Texto Antildeadido por la Ley 542003
Artigo 32 bis Presencia dos recursos preventivos
1 A presencia no centro de traballo dos recursos preventivos calquera que sexa a modalidade de organizacioacuten de ditos recursos seraacute necesaria nos seguintes casos
a) Cando os riscos podan verse agravados ou modificados no desenvolvemento do proceso ou a actividade pola concorrencia de operacioacutens diversas que se desenvolven sucesiva o simultaneamente e que fagan preciso o control da correcta aplicacioacuten dos meacutetodos de traballo
b) Cando se realicen actividades ou procesos que regulamentariamente sexan considerados como perigosos ou con riscos especiais
c) Cando a necesidade de dita presencia sexa requirida pola Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social se as circunstancias do caso asiacute o esixiran debido aacutes condicioacutens de traballo detectadas
32
2 Consideacuteranse recursos preventivos aos que o empresario poderaacute asignar a presencia os seguintes
a) Un ou varios traballadores designados da empresa
b) Un ou varios membros do servicio de prevencioacuten propio da empresa
c) Un ou varios membros do ou dos servicios de prevencioacuten alleos concertados pola empresa Cando a presencia se realice por diferentes recursos preventivos estes deberaacuten colaborar entre si
3 Os recursos preventivos a que se refire o apartado anterior deberaacuten ter a capacidade suficiente dispontildeer dos medios necesarios e ser suficientes en nuacutemero para vixiar o cumprimento das actividades preventivas debendo permanecer no centro de traballo durante o tempo no que se mantentildea a situacioacuten que determine a suacutea presencia
4 No obstante o sinalado nos apartados anteriores o empresario poderaacute asignar a presencia de forma expresa a un ou varios traballadores da empresa que sen formar parte do servicio de prevencioacuten propio ni ser traballadores designados reuacutenan os contildeecementos a cualificacioacuten e a experiencia necesarios nas actividades ou procesos a que se refire o apartado 1 e conten coa formacioacuten preventiva correspondente como miacutenimo aacutes funciones do nivel baacutesico
Neste suposto tales traballadores manteraacuten a necesaria colaboracioacuten cos recursos preventivos do empresario
CAPIacuteTULO V
Consulta e participacioacuten dos traballadores
Artigo 33 Consulta dos traballadores
1 O empresario deberaacute consultar aos traballadores coa debida antelacioacuten a adopcioacuten das decisioacutens relativas a
a) A planificacioacuten e a organizacioacuten do traballo na empresa e a introduccioacuten de novas tecnoloxiacuteas en todo o relacionado coas consecuencias que estas puidesen ter para a seguridade e a sauacutede dos traballadores derivadas da escolla dos equipos a determinacioacuten e a adecuacioacuten das condicioacutens de traballo e o impacto dos factores ambientais no traballo
b) A organizacioacuten e desenvolvemento das actividades de proteccioacuten da sauacutede e prevencioacuten dos riscos profesionais na empresa incluiacuteda a designacioacuten dos traballadores encargados das devanditas actividades ou o recurso a un servicio de prevencioacuten externo
c) A designacioacuten dos traballadores encargados das medidas de emerxencia
d) Os procedementos de informacioacuten e documentacioacuten a que se refiren os artigos 18 apartado 1 e 23 apartado 1 desta Lei
e) O proxecto e a organizacioacuten da formacioacuten en materia preventiva
f) Calquera outra accioacuten que poida ter efectos substanciais sobre a seguridade e a sauacutede dos
33
traballadores
2 Nas empresas que conten con representantes dos traballadores as consultas a que se refire o apartado anterior levaranse a cabo cos ditos representantes
Artigo 34 Dereitos de participacioacuten e representacioacuten
1 Os traballadores tentildeen dereito a participar na empresa nas cuestioacutens relacionadas coa prevencioacuten de riscos no traballo
Nas empresas ou centros de traballo que conten con seis ou maacuteis traballadores a participacioacuten destes canalizarase a traveacutes dos seus representantes e da representacioacuten especializada que se regula neste capiacutetulo
2 Aos Comiteacutes de Empresa aos Delegados de Persoal e aos representantes sindicais corresponderalles nos termos que respectivamente lles recontildeecen o Estatuto dos Traballadores a Lei de Oacuterganos de Representacioacuten do Persoal ao Servicio das Administracioacutens Puacuteblicas e a Lei Orgaacutenica de Liberdade Sindical a defensa dos intereses dos traballadores en materia de prevencioacuten de riscos no traballo Para isto os representantes do persoal exerceraacuten as competencias que as devanditas normas establecen en materia de informacioacuten consulta e negociacioacuten vixilancia e control e exercicio de accioacutens perante as empresas e os oacuterganos e tribunais competentes
3 O dereito de participacioacuten que se regula neste capiacutetulo exercerase no aacutembito das Administracioacutens puacuteblicas coas adaptacioacutens que procedan en atencioacuten aacute diversidade das actividades que desenvolven e as diferentes condicioacutens en que estas se realizan a complexidade e dispersioacuten da suacutea estructura organizativa e as suacuteas peculiaridades en materia de representacioacuten colectiva nos termos previstos na Lei 71990 do 19 de xullo sobre negociacioacuten colectiva e participacioacuten na determinacioacuten das condicioacutens de traballo dos empregados puacuteblicos podendo establecer aacutembitos sectoriais e descentralizados en funcioacuten do nuacutemero de efectivos e centros
Para levar a cabo a indicada adaptacioacuten no aacutembito da Administracioacuten Xeral do Estado o Goberno teraacute en conta os seguintes criterios
a) De ninguacuten xeito a dita adaptacioacuten poderaacute afectar aacutes competencias facultades e garantiacuteas que se recontildeecen nesta Lei aos Delegados de Prevencioacuten e aos Comiteacutes de Seguridade e Sauacutede
b) Deberase establecer o aacutembito especiacutefico que resulte axeitado en cada caso para o exercicio da funcioacuten de participacioacuten en materia preventiva dentro da estructura organizativa da Administracioacuten Con caraacutecter xeral o devandito aacutembito seraacute o dos oacuterganos de representacioacuten do persoal ao servicio das Administracioacutens puacuteblicas aiacutenda que se poderaacuten establecer outros distintos en funcioacuten das caracteriacutesticas da actividade e frecuencia dos riscos a que poidan estar expostos os traballadores
c) Cando no indicado aacutembito existan diferentes oacuterganos de representacioacuten do persoal deberase garantir unha actuacioacuten coordinada de todos eles en materia de prevencioacuten e proteccioacuten da seguridade e a sauacutede no traballo posibilitando que a participacioacuten se realice de forma conxunta entre uns e outros no aacutembito especiacutefico establecido para o efecto
d) Con caraacutecter xeral constituirase un uacutenico Comiteacute de Seguridade e Sauacutede no aacutembito dos oacuterganos de representacioacuten previstos na Lei de Oacuterganos de Representacioacuten do Persoal ao Servicio das
34
Administracioacutens Puacuteblicas que estaraacute integrado polos Delegados de Prevencioacuten designados no dito aacutembito tanto para o persoal con relacioacuten de caraacutecter administrativo ou estatutario como para o persoal laboral e por representantes da Administracioacuten en nuacutemero non superior ao de Delegados Malia isto poderanse constituiacuter Comiteacutes de Seguridade e Sauacutede noutros aacutembitos cando as razoacutens da actividade e o tipo e frecuencia dos riscos asiacute o aconsellen
Artigo 35 Delegados de Prevencioacuten
1 Os Delegados de Prevencioacuten son os representantes dos traballadores con funcioacutens especiacuteficas en materia de prevencioacuten de riscos no traballo
2 Os Delegados de Prevencioacuten seraacuten designados por e entre os representantes do persoal no aacutembito dos oacuterganos de representacioacuten previstos nas normas a que se refire o artigo anterior de acordo coa seguinte escala
De 50 a 100 traballadores 2 Delegados de prevencioacutenDe 101 a 500 traballadores 3 Delegados de PrevencioacutenDe 501 a 1000 traballadores 4 Delegados de PrevencioacutenDe 1001 a 2000 traballadores 5 Delegados de PrevencioacutenDe 2001 a 3000 traballadores 6 Delegados de PrevencioacutenDe 3001 a 4000 traballadores 7 Delegados de PrevencioacutenDe 4001 en adiante 8 Delegados de Prevencioacuten
Nas empresas de ata trinta traballadores o Delegado de Prevencioacuten seraacute o Delegado de PersoalNas empresas de trinta e un a corenta e nove traballadores haberaacute un Delegado de Prevencioacuten que
seraacute elixido por e entre os Delegados de Persoal
3 Para os efectos de determinar o nuacutemero de Delegados de Prevencioacuten teranse en conta os seguintes criterios
a) Os traballadores vinculados por contratos de duracioacuten determinada superior a un ano computaranse como traballadores fixos do cadro de persoal
b) Os contratados por prazo de ata un ano computaranse segundo o nuacutemero de diacuteas traballados no periacuteodo dun ano anterior aacute designacioacuten Cada douscentos diacuteas traballados ou fraccioacuten computaranse como un traballador maacuteis
4 Malia o disposto neste artigo nos convenios colectivos poderanse establecer outros sistemas de designacioacuten dos Delegados de Prevencioacuten sempre que se garanta que a facultade de designacioacuten corresponde aos representantes do persoal ou aos propios traballadores
Asiacute mesmo na negociacioacuten colectiva ou mediante os acordos a que se refire o artigo 83 apartado 3 do Estatuto dos Traballadores poderase acordar que as competencias recontildeecidas nesta Lei aos Delegados de Prevencioacuten sexan exercidas por oacuterganos especiacuteficos creados no propio convenio ou nos acordos nomeados Os devanditos oacuterganos poderaacuten asumir nos termos e conforme aacutes modalidades que se acorde competencias xerais respecto do conxunto dos centros de traballo incluiacutedos no aacutembito de aplicacioacuten do convenio ou do acordo co fin de fomentar o mellor cumprimento nestes da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais
35
Igualmente no aacutembito das Administracioacutens puacuteblicas poderanse establecer nos termos sinalados na Lei 71990 do 19 de xullo sobre negociacioacuten colectiva e participacioacuten na determinacioacuten das condicioacutens de traballo dos empregados puacuteblicos outros sistemas de designacioacuten dos Delegados de Prevencioacuten e acordarse que as competencias que a dita Lei atribuacutee a estes poidan ser exercidas por oacuterganos especiacuteficos
Artigo 36 Competencias e facultades dos Delegados de Prevencioacuten
1 Son competencias dos Delegados de Prevencioacuten
a) Colaborar coa direccioacuten da empresa na mellora da accioacuten preventiva
b) Promover e fomentar a cooperacioacuten dos traballadores na execucioacuten da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais
c) Ser consultados polo empresario con caraacutecter previo aacute suacutea execucioacuten acerca das decisioacutens a que se refire o artigo 33 desta Lei
d) Exercer un labor de vixilancia e control sobre o cumprimento da normativa de prevencioacuten de riscos laborais
Nas empresas que de acordo co disposto no apartado 2 do artigo 38 desta Lei non conten con Comiteacute de Seguridade e Sauacutede por non acadaren o nuacutemero miacutenimo de traballadores establecido para tal efecto as competencias atribuiacutedas a aquel nesta Lei seraacuten exercidas polos Delegados de Prevencioacuten
2 No exercicio das competencias atribuiacutedas aos Delegados de Prevencioacuten estes estaraacuten facultados para
a) Acompantildear os teacutecnicos nas avaliacioacutens de caraacutecter preventivo do medio ambiente de traballo asiacute como nos termos previstos no artigo 40 desta Lei aos Inspectores de Traballo e Seguridade Social nas visitas e verificacioacutens que realicen nos centros de traballo para comprobar o cumprimento da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais podendo formular ante eles as observacioacutens que estimen oportunas
b) Ter acceso coas limitacioacutens previstas no apartado 4 do artigo 22 desta Lei aacute informacioacuten e documentacioacuten relativa aacutes condicioacutens de traballo que sexan necesarias para o exercicio das suacuteas funcioacutens e en particular aacute prevista nos artigos 18 e 23 desta Lei Cando a informacioacuten estea suxeita aacutes limitacioacutens devanditas soacute poderaacute ser subministrada de maneira que se garanta o respecto da confidencialidade
c) Ser informados polo empresario sobre os danos producidos na sauacutede dos traballadores unha vez que aquel tivese contildeecemento deles podendo presentarse aiacutenda foacutera da suacutea xeira no lugar dos feitos para contildeecer as circunstancias destes
d) Recibir do empresario as informacioacutens obtidas por este procedentes das persoas ou oacuterganos encargados das actividades de proteccioacuten e prevencioacuten na empresa asiacute como dos organismos competentes para a seguridade e a sauacutede dos traballadores sen prexuiacutezo do disposto no artigo 40 desta Lei en materia de colaboracioacuten coa Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
e) Realizar visitas aos lugares de traballo para exercer un labor de vixilancia e control do estado das condicioacutens de traballo podendo para tal fin acceder a calquera zona destes e comunicarse durante a xeira
36
cos traballadores de maneira que non se altere o normal desenvolvemento do proceso productivo
f) Solicitar do empresario a adopcioacuten de medidas de caraacutecter preventivo e para a mellora dos niveis de proteccioacuten da seguridade e a sauacutede dos traballadores podendo para tal fin efectuar propostas ao empresario asiacute como ao Comiteacute de Seguridade e Sauacutede para a suacutea discusioacuten neste
g) Propontildeer ao oacutergano de representacioacuten dos traballadores a adopcioacuten do acordo de paralizacioacuten de actividades a que se refire o apartado 3 do artigo 21
3 Os informes que deben emitir os Delegados de Prevencioacuten a teor do disposto na letra c) do apartado l deste artigo deberanse elaborar nun prazo de quince diacuteas ou no tempo imprescindible cando se trate de adoptar medidas dirixidas a previr riscos inminentes Transcorrido o prazo sen ter emitido o informe o empresario poderaacute pontildeer en praacutectica a suacutea decisioacuten
4 A decisioacuten negativa do empresario aacute adopcioacuten das medidas propostas polo Delegado de Prevencioacuten a teor do disposto na letra f) do apartado 2 deste artigo deberaacute ser motivada
Artigo 37 Garantiacuteas e sixilo profesional dos Delegados de Prevencioacuten
1 O previsto no artigo 68 do Estatuto dos Traballadores en materia de garantiacuteas aplicarase aos Delegados de Prevencioacuten na suacutea condicioacuten de representantes dos traballadores
O tempo empregado polos Delegados de Prevencioacuten para o desempentildeo das funcioacutens previstas nesta Lei considerarase como de exercicio de funcioacutens de representacioacuten para os efectos da utilizacioacuten do creacutedito de horas mensuais retribuiacutedas previsto na letra e) do devandito artigo 68 do Estatuto dos Traballadores
Malia o anterior considerarase en todo caso como tempo de traballo efectivo sen imputacioacuten ao dito creacutedito horario o correspondente aacutes xuntanzas do Comiteacute de Seguridade e Sauacutede e a calquera outras convocadas polo empresario en materia de prevencioacuten de riscos asiacute como o destinado aacutes visitas previstas nas letras a) e c) do nuacutemero 2 do artigo anterior
2 O empresario deberaacute proporcionarlles aos Delegados de Prevencioacuten os medios e a formacioacuten en materia preventiva que resulten necesarios para o exercicio das suacuteas funcioacutens
A formacioacuten teraa que facilitar o empresario polos seus propios medios ou mediante concerto con organismos ou entidades especializadas na materia e deberaacute adaptarse aacute evolucioacuten dos riscos e aacute aparicioacuten doutros novos repetiacutendose periodicamente se fose necesario
O tempo dedicado aacute formacioacuten considerarase como tempo de traballo para todos os efectos e o seu custo non poderaacute recaer de ninguacuten xeito sobre os Delegados de Prevencioacuten
3 Os Delegados de Prevencioacuten seralles de aplicacioacuten o disposto no apartado 2 do artigo 65 do Estatuto dos Traballadores en canto ao sixilo profesional debido respecto das informacioacutens a que tivesen acceso como consecuencia da suacutea actuacioacuten na empresa
4 O disposto neste artigo en materia de garantiacuteas e sixilo profesional dos Delegados de Prevencioacuten entenderase referido no caso das relacioacutens de caraacutecter administrativo ou estatutario do persoal ao servicio das Administracioacutens puacuteblicas aacute regulacioacuten contida nos artigos 10 paraacutegrafo segundo e 11 da Lei 91987 do 12 de xuntildeo de Oacuterganos de Representacioacuten Determinacioacuten das Condicioacutens de Traballo e Participacioacuten
37
do Persoal ao Servicio das Administracioacutens Puacuteblicas
Artigo 38 Comiteacute de Seguridade e Sauacutede
1 O Comiteacute de Seguridade e Sauacutede eacute o oacutergano paritario e colexiado de participacioacuten destinado aacute consulta regular e perioacutedica das actuacioacutens da empresa en materia de prevencioacuten de riscos
2 Constituirase un Comiteacute de Seguridade e Sauacutede en todas as empresas ou centros de traballo que conten con 50 ou maacuteis traballadores O Comiteacute estaraacute formado polos Delegados de Prevencioacuten dunha parte e polo empresario eou os seus representantes en nuacutemero igual ao de Delegados de Prevencioacuten da outra
Nas xuntanzas do Comiteacute de Seguridade e Sauacutede participaraacuten con voz pero sen voto os Delegados Sindicais e os responsables teacutecnicos da prevencioacuten na empresa que non estean incluiacutedos na composicioacuten aacute que se refire o paraacutegrafo anterior Nas mesmas condicioacutens poderaacuten participar traballadores da empresa que conten cunha especial cualificacioacuten ou informacioacuten respecto de concretas cuestioacutens que se debatan neste oacutergano e teacutecnicos en prevencioacuten alleos aacute empresa sempre que asiacute o solicite algunha das representacioacutens no Comiteacute
3 O Comiteacute de Seguridade e Sauacutede reunirase trimestralmente e sempre que o solicite algunha das representacioacutens deste O Comiteacute adoptaraacute as suacuteas propias normas de funcionamento
As empresas que conten con varios centros de traballo dotados de Comiteacute de Seguridade e Sauacutede poderaacuten acordar cos seus traballadores a creacioacuten dun Comiteacute Intercentros coas funcioacutens que o acordo lle atribuacutea
Artigo 39 Competencias e facultades do Comiteacute de Seguridade e Sauacutede
1 O Comiteacute de Seguridade e Sauacutede teraacute as seguintes competencias
Texto reemplazado por la Ley 542003
a) Participar na elaboracioacuten posta en praacutectica e avaliacioacuten dos planos e programas de prevencioacuten de riscos na empresa A tal efecto no seu seno se debateraacuten antes da suacutea posta en praacutectica e no referente a suacutea incidencia na prevencioacuten de riscos os proxectos en materia de planificacioacuten organizacioacuten do traballo e introduccioacuten de novas tecnoloxiacuteas organizacioacuten e desenvolvemento das actividades de proteccioacuten e prevencioacuten a que se refire o artigo 16 desta Lei e proxecto e organizacioacuten da formacioacuten en materia preventiva
b) Promover iniciativas sobre meacutetodos e procedementos para a efectiva prevencioacuten dos riscos propontildeendo aacute empresa a mellora das condicioacutens ou a correccioacuten das deficiencias existentes
2 No exercicio das suacuteas competencias o Comiteacute de Seguridade e Sauacutede estaraacute facultado para
a) Contildeecer directamente a situacioacuten relativa aacute prevencioacuten de riscos no centro de traballo realizando para tal efecto as visitas que estime oportunas
b) Contildeecer cantos documentos e informes relativos aacutes condicioacutens de traballo sexan necesarios para o cumprimento das suacuteas funcioacutens asiacute como os procedentes da actividade do servicio de prevencioacuten se eacute o
38
caso
c) Contildeecer e analizar os danos producidos na sauacutede ou na integridade fiacutesica dos traballadores co fin de avaliar as suacuteas causas e propontildeer as medidas preventivas oportunas
d) Contildeecer e informar a memoria e programacioacuten anual dos servicios de prevencioacuten
3 A fin de dar cumprimento ao disposto nesta Lei respecto da colaboracioacuten entre empresas nos supostos de desenvolvemento simultaacuteneo de actividades nun mesmo centro de traballo poderase acordar a realizacioacuten de reunioacutens conxuntas dos Comiteacutes de Seguridade e Sauacutede ou no seu defecto dos Delegados de Prevencioacuten e empresarios das empresas que carezan dos devanditos Comiteacutes ou outras medidas de actuacioacuten coordinada
Artigo 40 Colaboracioacuten coa Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
1 Os traballadores e mais os seus representantes poderaacuten recorrer aacute Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social se consideran que as medidas adoptadas e os medios empregados polo empresario non son suficientes para garantir a seguridade e a sauacutede no traballo
2 Nas visitas aos centros de traballo para a comprobacioacuten do cumprimento da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais o Inspector de Traballo e Seguridade Social comunicaraacute a suacutea presencia ao empresario ou ao seu representante ou aacute persoa inspeccionada ao Comiteacute de Seguridade e Sauacutede ao Delegado de Prevencioacuten ou na suacutea ausencia aos representantes legais dos traballadores a fin de que o poidan acompantildear durante o desenvolvemento da suacutea visita e formularlle as observacioacutens que estimen oportunas a menos que considere que as devanditas comunicacioacutens poidan prexudicar ao eacutexito das suacuteas funcioacutens
3 A Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social informaraacute aos Delegados de Prevencioacuten sobre os resultados das visitas a que fai referencia o apartado anterior e sobre as medidas adoptadas como consecuencia destas asiacute como ao empresario mediante dilixencia no Libro de Visitas da Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social que debe existir en cada centro de traballo
4 As organizacioacutens sindicais e empresariais maacuteis representativas seraacuten consultadas con caraacutecter previo aacute elaboracioacuten dos planos de actuacioacuten da Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social en materia de prevencioacuten de riscos no traballo en especial dos programas especiacuteficos para empresas de menos de seis traballadores e informadas do resultado dos devanditos planos
CAPIacuteTULO VI
Obrigas dos fabricantes importadores e subministradores
Artigo 41 Obrigas dos fabricantes importadores e subministradores
1 Os fabricantes importadores e subministradores de maquinaria equipos productos e utensilios de traballo estaacuten na obriga de asegurar que estes non constituacutean unha fonte de perigo para o traballador sempre que sexan instalados e empregados nas condicioacutens forma e para os fins recomendados por eles
Os fabricantes importadores e subministradores de productos e substancias quiacutemicas de utilizacioacuten no traballo estaacuten na obriga de envasar e etiquetar estes de forma que se permita a suacutea conservacioacuten e
39
manipulacioacuten en condicioacutens de seguridade e se identifique claramente o seu contido e os riscos para a seguridade ou a sauacutede dos traballadores que a suacutea almacenaxe ou utilizacioacuten comporten
Os suxeitos mencionados nos dous paraacutegrafos anteriores deberaacuten subministrar a informacioacuten que indique a forma correcta de emprego polos traballadores as medidas preventivas adicionais que se deban tomar e os riscos laborais que impliquen tanto o seu emprego normal como a suacutea manipulacioacuten ou emprego inadecuado
Os fabricantes importadores e subministradores de elementos para a proteccioacuten dos traballadores estaacuten na obriga de asegurar a efectividade destes sempre que sexan instalados e usados nas condicioacutens e da forma recomendada por eles Para tal efecto deberaacuten subministrar a informacioacuten que indique o tipo de risco ao que van dirixidos o nivel de proteccioacuten fronte a este e a forma correcta do seu emprego e mantemento
Os fabricantes importadores e subministradores deberaacuten proporcionar aos empresarios e estes solicitar daqueles a informacioacuten necesaria para que a utilizacioacuten e manipulacioacuten da maquinaria equipos productos materias primas e utensilios de traballo se produza sen riscos para a seguridade e a sauacutede dos traballadores asiacute como para que os empresarios poidan cumprir coas suacuteas obrigas de informacioacuten respecto dos traballadores
2 O empresario teraacute que garantir que as informacioacutens a que se refire o apartado anterior sexan facilitadas aos traballadores en termos que resulten comprensibles para estes
CAPIacuteTULO VII
Responsabilidades e sancioacutens
Artigo 42 Responsabilidades e a suacutea compatibilidade
1 O incumprimento polos empresarios das suacuteas obrigas en materia de prevencioacuten de riscos laborais daraacute lugar a responsabilidades administrativas asiacute como se eacute o caso a responsabilidades penais e aacutes civiacutes polos danos e perdas que se poidan derivar do devandito incumprimento
2 A empresa principal responderaacute solidariamente cos contratistas e subcontratistas a que se refire o apartado 3 do artigo 24 desta Lei do cumprimento durante o periacuteodo da contrata das obrigas impostas por esta Lei en relacioacuten cos traballadores que aqueles ocupen nos centros de traballo da empresa principal sempre que a infraccioacuten se producise no centro de traballo do devandito empresario principal
$ amp
3 As responsabilidades administrativas que se deriven do procedemento sancionador seraacuten compatibles coas indemnizacioacutens polos danos e perdas causados e de recargo de prestacioacutens econoacutemicas do sistema da Seguridade Social que poidan ser fixadas polo oacutergano competente de conformidade co previsto na normativa reguladora do devandito sistema
40
4 Nas relacioacutens de traballo mediante empresas de traballo temporal e sen prexuiacutecio das responsabilidades propias de estas a empresa usuaria seraacute responsable das condicioacutens de execucioacuten do traballo en todo o relacionado coa proteccioacuten da seguridade e sauacutede dos traballadores asiacute como o recargo de prestacioacutens do sistema de Seguridade Social que podan fixarse en caso de accidente de traballo ou enfermidade profesional que tentildea lugar no seu centro de traballo durante o tempo de vixencia do contrato de posta a disposicioacuten e traian a suacutea causa de falta de medidas de seguridade e hixiene
A correccioacuten de infraccioacutens en materia de prevencioacuten de riscos laborais no aacutembito das Administracioacutens Puacuteblicas se axustaraacute ao procedemento e normas de desenvolvemento do artigo 451 e concordantes da Lei 311995 de PRL
$ amp
5 A declaracioacuten de feitos probados que contentildea unha sentencia firme da orde xurisdiccional contencioso-administrativa relativa aacute existencia de infraccioacuten aacute normativa de prevencioacuten de riscos laborais vincularaacute aacute orde social da xurisdiccioacuten no que se refire ao recargo se eacute o caso da prestacioacuten econoacutemica do sistema da Seguridade Social
$ amp
Artigo 43 Requirimento da Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
1 Cando o Inspector de Traballo e Seguridade Social comprobase a existencia dunha infraccioacuten aacute normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais requiriraacute ao empresario para a emenda das deficiencias observadas agaacutes que pola gravidade e inminencia dos riscos procedese acordar a paralizacioacuten prevista no artigo 44 Todo isto sen prexuiacutezo da proposta de sancioacuten correspondente se eacute o caso
2 O requirimento formulado polo Inspector de Traballo e Seguridade Social farase saber por escrito ao empresario presuntamente responsable sinalando as anomaliacuteas ou deficiencias apreciadas con indicacioacuten do prazo para a suacutea emenda O devandito requirimento pontildeerase asiacute mesmo en contildeecemento dos Delegados de Prevencioacuten
Se se incumprise o requirimento formulado persistindo os feitos infractores o Inspector de Traballo e Seguridade Social de non o efectuar inicialmente redactaraacute a correspondente acta de infraccioacuten por tales feitos
3 Os requirimentos efectuados polos funcionarios puacuteblicos a que se refire o artigo 92 desta Lei en exercicio das suacuteas funcioacutens de apoio e colaboracioacuten coa Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social practicaranse cos requisitos e efectos establecidos no apartado anterior pudendo reflectirse no Libro de Visitas da Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social na forma que se determine regulamentariamente
Artigo 44 Paralizacioacuten de traballos
1 Cando o Inspector de Traballo e Seguridade Social comprobe que a inobservancia da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais implica ao seu xuiacutezo un risco grave e inminente para a seguridade e a sauacutede dos traballadores poderaacute ordenar a paralizacioacuten inmediata de tales traballos ou tarefas A devandita medida comunicarase aacute empresa responsable que a pontildeeraacute en contildeecemento inmediato dos traballadores
41
afectados do Comiteacute de Seguridade e Sauacutede do Delegado de Prevencioacuten ou na suacutea ausencia dos representantes do persoal A empresa responsable daraacute conta ao Inspector de Traballo e Seguridade social do cumprimento desta notificacioacuten
O Inspector de Traballo e Seguridade Social informaraacute da suacutea decisioacuten de forma inmediata aacute autoridade laboral A empresa sen prexuiacutezo do cumprimento inmediato de tal decisioacuten poderaa impugnar perante a autoridade laboral no prazo de tres diacuteas haacutebiles tendo que ser resolta tal impugnacioacuten no prazo maacuteximo de vintecatro horas Tal resolucioacuten seraacute executiva sen prexuiacutezo dos recursos que procedan
A paralizacioacuten dos traballos levantarase pola Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social que a decretase ou polo empresario tan axintildea como se emenden as causas que a motivaron debendo neste uacuteltimo caso comunicalo inmediatamente aacute Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
2 Os supostos de paralizacioacuten regulados neste artigo asiacute como os que se contemplen na normativa reguladora das actividades previstas no apartado 2 do artigo 7 desta Lei entenderanse en todo caso sen prexuiacutezo do pagamento do salario ou das indemnizacioacutens que procedan e das medidas que se poidan arbitrar para a suacutea garantiacutea
Artigo 45 Infraccioacutens administrativas
1 Son infraccioacutens laborais en materia de prevencioacuten de riscos laborais as accioacutens ou omisioacutens dos empresarios as das entidades que actuacuteen como servicios de prevencioacuten alleos aacutes empresas as auditoriacuteas e as formativas en dita materia e alleas aacutes empresas asiacute como as dos promotores e propietarios de obra e os traballadores por conta propia que incumpran as normas legais regulamentarias e claacuteusulas normativas dos convenios colectivos en materia de seguridade e sauacutede laboral suxeitas a responsabilidade conforme aacute presente Lei
$ amp
Malia o anterior no aacutembito das relacioacutens do persoal civil ao servicio das Administracioacutens puacuteblicas as infraccioacutens seraacuten obxecto de responsabilidades a traveacutes da imposicioacuten por resolucioacuten da autoridade competente da realizacioacuten das medidas correctoras dos correspondentes incumprimentos conforme ao procedemento que para o efecto se estableza
No aacutembito da Administracioacuten Xeral do Estado corresponderalle ao Goberno a regulacioacuten do devandito procedemento que se axustaraacute aos seguintes principios
a) O procedemento iniciarao o oacutergano competente da Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social por orde superior ben por propia iniciativa ou a peticioacuten dos representantes do persoal
b) Logo da suacutea actuacioacuten a Inspeccioacuten efectuaraacute un requirimento sobre as medidas a adoptar e prazo de execucioacuten destas que se enviaraacute aacute unidade administrativa inspeccionada para os efectos de formular alegacioacutens
c) No caso de discrepancia entre os Ministros competentes como consecuencia da aplicacioacuten deste procedemento enviaraacuten as actuacioacutens ao Consello de Ministros para a suacutea decisioacuten final
42
Artigo 46 Infraccioacutens leves
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000
Artigo 47 Infraccioacutens graves
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000
Artigo 48 Infraccioacutens moi graves
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000
Artigo 49 Sancioacutens
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000 que agora establece uns criterios de graduacioacuten das sancioacutens (Artigo 39) e a contiacutea das mesmas (Artigo 40)
Artigo 50 Reincidencia
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000
Artigo 51 Prescricioacuten das infraccioacutens
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000 estableceacutendose dita prescricioacuten no Artigo 4 da disposicioacuten
Artigo 52 Competencias sancionadoras
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000
Artigo 53 Suspensioacuten ou peche do centro de traballo
O Goberno ou se eacute o caso os oacuterganos de goberno das Comunidades Autoacutenomas con competencias na materia cando concorran circunstancias de excepcional gravidade nas infraccioacutens en materia de seguridade e sauacutede no traballo poderaacuten acordar a suspensioacuten das actividades laborais por un tempo determinado ou en caso extremo o peche do centro de traballo correspondente sen prexuiacutezo en todo caso do pagamento do salario ou das indemnizacioacutens que procedan e das medidas que se poidan arbitrar para a suacutea garantiacutea
Artigo 54 Limitacioacutens aacute facultade de contratar coa Administracioacuten
As limitacioacutens aacute facultade de contratar coa Administracioacuten pola comisioacuten de delictos ou por infraccioacutens administrativas moi graves en materia de seguridade e sauacutede no traballo rexeranse polo establecido na Lei 131995 do 18 de maio de contratos das Administracioacutens Puacuteblicas
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL PRIMEIRA
Definicioacutens para os efectos de Seguridade Social
43
Sen prexuiacutezo da utilizacioacuten das definicioacutens contidas nesta Lei no aacutembito da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais tanto a definicioacuten dos conceptos de accidente de traballo enfermidade profesional accidente non laboral e enfermidade comuacuten como o reacutexime xuriacutedico establecido para estas continxencias na normativa de Seguridade Social continuaraacuten a ser de aplicacioacuten nos termos e cos efectos previstos no devandito aacutembito normativo
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL SEGUNDA
Reordenacioacuten orgaacutenica
Queda extinguida a Organizacioacuten dos Servicios Meacutedicos de Empresa pasando as suacuteas funcioacutens a seren desempentildeadas pola Administracioacuten sanitaria competente nos termos desta Lei
Os recursos e funcioacutens que na actualidade tentildeen atribuiacutedos o Instituto Nacional de medicina e Seguridade do Traballo e a Escola Nacional de Medicina do Traballo adscriacutebense e seraacuten desenvolvidos polas unidades organismos ou entidades do Ministerio de Sanidade e Consumo conforme aacute suacutea organizacioacuten e distribucioacuten interna de competencias
O Instituto Nacional de Silicose manteraacute a suacutea condicioacuten de centro de referencia nacional de prevencioacuten teacutecnico-sanitaria das enfermidades profesionais que afecten ao sistema cardiorrespiratorio
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL TERCEIRA
Caraacutecter baacutesico
1 Esta Lei asiacute como as normas regulamentarias que dicte o Goberno en virtude do establecido no artigo 6 constituacuteen lexislacioacuten laboral dictada ao abeiro do artigo 14917ordf da Constitucioacuten
2 Respecto do persoal civil con relacioacuten de caraacutecter administrativo ou estatutario ao servicio das Administracioacutens puacuteblicas esta Lei seraacute de aplicacioacuten nos seguintes termos
a) Os artigos que a continuacioacuten se relacionan constituacuteen normas baacutesicas no sentido previsto no artigo 149118ordf da Constitucioacuten
23 apartados 1 e 2 agaacutes o paraacutegrafo segundo45 apartado 11214 apartados l 2 agaacutes a remisioacuten ao capiacutetulo IV 3 4 e 515161718 apartados l e 2 agaacutes remisioacuten ao capiacutetulo V19 apartados l e 2 agaacutes referencia aacute imparticioacuten por medios propios ou concertados2021222324 apartados 1 2 3 e 6
44
252628 apartados 1 paraacutegrafos primeiro e segundo 2 3 e 4 agaacutes no relativo aacutes empresas de traballo
temporal2930 apartados l 2 agaacutes a remisioacuten ao artigo 61 a) 3 e 4 agaacutes a remisioacuten ao texto refundido da Lei
do Estatuto dos Traballadores31 apartados l agaacutes remisioacuten ao artigo 61 a) 2 3 e 432 bis3334 apartados 1 paraacutegrafo primeiro 2 e 3 agaacutes paraacutegrafo segundo35 apartados l 2 paraacutegrafo primeiro 4 paraacutegrafo terceiro36 agaacutes as referencias ao Comiteacute de Seguridade e Sauacutede37 apartados 2 e 442 apartado l45 apartado 1 paraacutegrafo terceiroDisposicioacuten adicional cuarta Designacioacuten de Delegados de Prevencioacuten nos supostos especiaisDisposicioacuten transitoria apartado 3ordmTeraacuten este mesmo caraacutecter baacutesico no que corresponda as normas regulamentarias que dicte o
goberno en virtude do establecido no artigo 6 desta Lei
b) No aacutembito das Comunidades Autoacutenomas e as entidades locais as funcioacutens que a Lei atribuacutee aacutes autoridades laborais e aacute Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social poderaacuten ser atribuiacutedas a oacuterganos diferentes
c) Os restantes preceptos seraacuten de aplicacioacuten xeral en defecto de normativa especiacutefica dictada polas Administracioacutens puacuteblicas a excepcioacuten do que resulte inaplicable a estas pola suacutea natureza xuriacutedico-laboral
3 O artigo 54 constituacutee lexislacioacuten baacutesica de contratos administrativos dictada ao abeiro do artigo 149118ordf da Constitucioacuten
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL CUARTA
Designacioacuten de Delegados de Prevencioacuten en supostos especiais
Nos centros de traballo que carezan de representantes dos traballadores por non existir traballadores coa antiguumlidade suficiente para ser electores ou elixibles nas eleccioacutens para representantes do persoal os traballadores poderaacuten elixir por maioriacutea a un traballador que exerza as competencias de Delegado de Prevencioacuten quen teraacute as facultades garantiacuteas e obrigas de sixilo profesional de tales Delegados A actuacioacuten destes cesaraacute no momento en que se reuacutenan os requisitos de antiguumlidade necesarios para poder celebrar a eleccioacuten de representantes do persoal prorrogaacutendose polo tempo indispensable para a efectiva celebracioacuten da eleccioacuten
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL QUINTA
Fundacioacuten
Adscrita aacute Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo existiraacute unha fundacioacuten que teraacute como finalidade promover a mellora das condicioacutens de seguridade e sauacutede no traballo especialmente nas
45
pequenas empresas a traveacutes de accioacutens de informacioacuten asistencia teacutecnica formacioacuten e promocioacuten do cumprimento da normativa de prevencioacuten de riscos
Para o cumprimento dos seus fins dotarase aacute fundacioacuten dun patrimonio con cargo ao Fondo de Prevencioacuten e Rehabilitacioacuten procedente do exceso de excedentes da xestioacuten realizada polas Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social A contiacutea total do devandito patrimonio non excederaacute do 20 por 100 do devandito fondo determinada na data de entrada en vigor desta Lei
Os Estatutos da fundacioacuten aprobaraos a Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo co voto favorable de dous tercios dos seus membros
Para os efectos de acadar un mellor cumprimento dos seus fins artellarase a suacutea colaboracioacuten coa Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
A planificacioacuten desenvolvemento e financiamento de accioacutens nos distintos aacutembitos territoriais teraacute en consideracioacuten a poboacioacuten ocupada o tamantildeo das empresas e os iacutendices de sinistralidade laboral Os orzamentos que a fundacioacuten asigne aos aacutembitos territoriais autonoacutemicos que tentildean asumidas competencias de execucioacuten de lexislacioacuten laboral en materia de Seguridade e Hixiene no Traballo atribuiranse para a suacutea xestioacuten aos oacuterganos tripartitos e de participacioacuten institucional que existan nos devanditos aacutembitos e tentildean natureza similar aacute Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo
Nos sectores de actividade nos que existan fundacioacutens de aacutembito sectorial constituiacutedos por empresarios e traballadores que tentildean entre os seus fins a promocioacuten de actividades destinadas aacute mellora das condicioacutens de seguridade e sauacutede no traballo o desenvolvemento dos obxectivos e fins da fundacioacuten levaranse a cabo en todo caso en coordinacioacuten con aquelas
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL SEXTA
Constitucioacuten da Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo O Goberno no prazo de tres meses a partir da vixencia desta Lei regularaacute a composicioacuten da
Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo A Comisioacuten constituirase no prazo dos trinta diacuteas seguintes
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL SEacuteTIMA
Cumprimento da normativa de transporte de mercadoriacuteas perigosas
O disposto nesta Lei enteacutendese sen prexuiacutezo do cumprimento das obrigas derivadas da regulacioacuten en materia de transporte de mercadoriacuteas perigosas
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL OITAVA
Planos de organizacioacuten de actividades preventivas
Cada Departamento Ministerial no prazo de seis meses desde a entrada en vigor desta Lei e previa consulta coas organizacioacutens sindicais maacuteis representativas elevaraacute ao Consello de Ministros unha proposta de acordo na que se estableza un plano de organizacioacuten das actividades preventivas no departamento
46
correspondente e nos centros organismos e establecementos de todo tipo dependentes deste
A proposta debera acompantildear necesariamente unha memoria explicativa do custo econoacutemico da organizacioacuten proposta asiacute como o calendario de execucioacuten do plano coas previsioacutens orzamentarias axeitadas a este
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL NOVENA
Establecementos militares
1 O Goberno no prazo de seis meses logo de consulta coas organizacioacutens sindicais maacuteis representativas e a proposta dos Ministros de Defensa e de Traballo e Seguridade Social adaptaraacute as normas dos capiacutetulos III e V desta Lei aacutes esixencias da defensa nacional aacutes peculiaridades orgaacutenicas e ao reacutexime vixente de representacioacuten do persoal nos establecementos militares
3 Continuaraacuten vixentes as disposicioacutens sobre organizacioacuten e competencia da autoridade laboral e Inspeccioacuten de Traballo no aacutembito da Administracioacuten Militar contidas no Real Decreto 22051980 do 13 de xuntildeo dictado en desenvolvemento da disposicioacuten final seacutetima do Estatuto dos Traballadores
Antildeadido por Ley 312006Disposicioacuten adicional novena bis Personal militar
((() (( +
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DEacuteCIMA
Sociedades cooperativas
O procedemento para a designacioacuten dos Delegados de Prevencioacuten regulados no artigo 35 desta Lei nas sociedades cooperativas que non conten con asalariados deberaacute estar previsto nos seus Estatutos ou ser obxecto de acordo en Asemblea Xeral Cando ademais dos socios que prestan o seu traballo persoal existan asalariados computaranse aacutembolos colectivos para os efectos do disposto no nuacutemero 2 do artigo 35 Neste caso a designacioacuten dos Delegados de Prevencioacuten realizarase conxuntamente polos socios que prestan traballo e os traballadores asalariados ou se eacute o caso os representantes destes
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL UNDEacuteCIMA
Modificacioacuten do Estatuto dos Traballadores en materia de permisos retribuiacutedos
Engaacutedese unha letra f) ao apartado 3 do artigo 37 do texto refundido da Lei do Estatuto dos Traballadores aprobado polo Real Decreto lexislativo 11995 do 24 de marzo do seguinte teor
laquof) Polo tempo indispensable para a realizacioacuten de exames prenatais e teacutecnicas de preparacioacuten ao parto que se tentildean que realizar dentro da xeiraraquo
47
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DUODEacuteCIMA
Participacioacuten institucional nas Comunidades Autoacutenomas
Nas Comunidades Autoacutenomas a participacioacuten institucional en canto aacute suacutea estructura e organizacioacuten levarase a cabo de acordo coas competencias que estas tentildean en materia de seguridade e sauacutede laboral
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DEacuteCIMO TERCEIRA
Fondo de Prevencioacuten e Rehabilitacioacuten
Os recursos do Fondo de Prevencioacuten e Rehabilitacioacuten procedentes do exceso de excedentes da xestioacuten realizada polas Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social aacute que se refire o artigo 73 do texto refundido da Lei Xeral da Seguridade Social destinaranse na contiacutea que se determine regulamentariamente aacutes actividades que poidan desenvolver como servicios de prevencioacuten as Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social de acordo co previsto no artigo 32 desta Lei
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DECIMOCUARTA
Presencia de recursos preventivos nas obras de construccioacuten
1 O disposto no artigo 32 bis da Lei de Prevencioacuten de Riscos Laborais seraacute de aplicacioacuten nas obras de construccioacuten reguladas polo Real Decreto 16271997 de 24 de outubro polo que se establecen as disposicioacutens miacutenimas de seguridade e sauacutede nas obras de construccioacuten coas seguintes especialidades
a) A preceptiva presencia de recursos preventivos aplicarase a cada contratista
b) No suposto previsto no apartado 1 paraacutegrafo a) do artigo 32 bis a presencia dos recursos preventivos de cada contratista seraacute necesaria cando durante a obra se desenvolvan traballos con riscos especiais tal e como se definen no citado Real Decreto
c) A preceptiva presencia de recursos preventivos teraacute como obxecto vixiar o cumprimento das medidas incluiacutedas no plan de seguridade e sauacutede no traballo e comprobar a eficacia destas
2 O disposto no apartado anterior enteacutendese sen prexuiacutecio das obrigacioacutens do coordinador en materia de seguridade e sauacutede durante a execucioacuten da obra
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DECIMOQUINTA
Habilitacioacuten de funcionarios puacuteblicos
48
Para poder exercer as funcioacutens establecidas no apartado 2 do artigo 9 desta Lei os funcionarios puacuteblicos das comunidades autoacutenomas deberaacuten contar cunha habilitacioacuten especiacutefica expedida pola propia comunidade autoacutenoma nos termos que se determinen regulamentariamente
En todo caso tales funcionarios deberaacuten pertencer aos grupos de titulacioacuten A ou B e acreditar formacioacuten especiacutefica en materia de prevencioacuten de riscos laborais
DISPOSICIOacuteN TRANSITORIA PRIMEIRA
Aplicacioacuten de disposicioacutens maacuteis favorables
1 O disposto nos artigos 36 e 37 desta Lei en materia de competencias facultades e garantiacuteas dos Delegados de Prevencioacuten entenderase sen prexuiacutezo do respecto aacutes disposicioacutens maacuteis favorables para o exercicio dos dereitos de informacioacuten consulta e participacioacuten dos traballadores na prevencioacuten de riscos laborais previstas nos convenios colectivos vixentes na data da suacutea entrada en vigor
2 Os oacuterganos especiacuteficos de representacioacuten dos traballadores en materia de prevencioacuten de riscos laborais que se eacute o caso fosen previstos nos convenios colectivos a que se refire o apartado anterior e que estean dotados dun reacutexime de competencias facultades e garantiacuteas que respecte o contido miacutenimo establecido nos artigos 36 e 37 desta Lei poderaacuten continuar no exercicio das suacuteas funcioacutens en substitucioacuten dos Delegados de Prevencioacuten agaacutes que polo oacutergano de representacioacuten legal dos traballadores se decida a designacioacuten destes Delegados conforme ao procedemento do artigo 35
3 O disposto nos apartados anteriores seraacute tameacuten de aplicacioacuten aos acordos concluiacutedos no aacutembito da funcioacuten puacuteblica ao abeiro do disposto na lei 71990 do 19 de xullo sobre negociacioacuten colectiva e participacioacuten na determinacioacuten das condicioacutens de traballo dos empregados puacuteblicos
DISPOSICIOacuteN TRANSITORIA SEGUNDA
Mentres se aproba o Regulamento regulador dos Servicios de Prevencioacuten de Riscos Laborais entenderase que as Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social cumpren o requisito previsto no artigo 315 desta Lei
DISPOSICIOacuteN DERROGATORIA UacuteNICA
Alcance da derrogacioacuten
Quedan derrogadas cantas disposicioacutens se opontildean aacute presente Lei e especificamente
a) Os artigos 9 10 11 36 apartado 2 39 e 40 paraacutegrafo segundo da Lei 81988 do 7 de abril sobre infraccioacutens e sancioacutens na orde social
b) O Decreto do 26 de xullo de 1957 polo que se fixan os traballos prohibidos a mulleres e menores nos aspectos da suacutea normativa relativos ao traballo das mulleres mantendo en vigor as relativas ao traballo dos menores ata que o Goberno desenvolva as previsioacutens contidas no apartado 2 do artigo 27
c) O Decreto do 11 de marzo de 1971 sobre constitucioacuten composicioacuten e funcioacutens dos Comiteacutes de Seguridade e Hixiene no Traballo
49
d) Os Tiacutetulos I e III da Ordenanza Xeral de Seguridade e Hixiene no Traballo aprobados por Orde do 9 de marzo de 1971
No que non se opontildea ao previsto nesta Lei e ata que se dicten os Regulamentos aos que se fai referencia no artigo 6 continuaraacute a ser de aplicacioacuten a regulacioacuten das materias comprendidas no devandito artigo que se contentildeen no Tiacutetulo II da Ordenanza Xeral de Seguridade e Hixiene no Traballo ou noutras normas que contentildean previsioacutens especiacuteficas sobre tales materias asiacute como a Orde do Ministerio de Traballo do 16 de decembro de 1987 que establece os modelos para a notificacioacuten dos accidentes de traballo Igualmente continuaraacuten vixentes as disposicioacutens reguladoras dos servicios meacutedicos de empresa ata tanto se desenvolvan regulamentariamente as previsioacutens desta Lei sobre servicios de prevencioacuten O persoal pertencente aos devanditos servicios na data de entrada en vigor desta Lei integrarase nos servicios de prevencioacuten das correspondentes empresas cando estes se constituacutean sen prexuiacutezo de que continuacuteen a efectuar aquelas funcioacutens que tivesen atribuiacutedas distintas das propias do servicio de prevencioacuten
Esta Lei non afecta aacute vixencia das disposicioacutens especiais sobre prevencioacuten de riscos profesionais nas explotacioacutens mineiras contidas no capiacutetulo IV do Real Decreto 32551983 do 21 de decembro polo que se aproba o Estatuto do Mineiro e nas suacuteas normas de desenvolvemento asiacute como as do Real Decreto 28571978 do 25 de agosto polo que se aproba o Regulamento Xeral para o Reacutexime da Mineriacutea e o Real Decreto 8631985 do 2 de abril polo que se aproba o Regulamento Xeral de Normas Baacutesicas de Seguridade Mineira e as suacuteas disposicioacutens complementarias
DISPOSICIOacuteN FINAL PRIMEIRA
Actualizacioacuten de sancioacutens
A contiacutea das sancioacutens a que se refire o apartado 4 do artigo 49 poderaacute ser actualizada polo Goberno a proposta do Ministro de Traballo e Seguridade Social adaptando a esta a atribucioacuten de competencias prevista no apartado 1 do artigo 52 desta Lei
DISPOSICIOacuteN FINAL SEGUNDA
Entrada en vigor
Esta Lei entraraacute en vigor tres meses despois da suacutea publicacioacuten no laquoBoletiacuten Oficial do EstadoraquoPolo tantoMando a todos os espantildeois particulares e autoridades que garden e fagan gardar esta LeiMadrid 12 de decembro de 2003
XOAacuteN CARLOS R
O Presidente do Goberno FELIPE GONZAacuteLEZ MAacuteRQUEZ
50
Procedemento Administrativo Comuacuten
CAPIacuteTULO III
Dereitos e obrigas
Artigo 14 Dereito aacute proteccioacuten fronte aos riscos laborais
1 Os traballadores tentildeen dereito a unha proteccioacuten eficaz en materia de seguridade e sauacutede no traballo
O devandito dereito supoacuten a existencia dun correlativo deber do empresario de proteccioacuten dos traballadores fronte aos riscos laborais
Este deber de proteccioacuten constituacutee igualmente un deber das Administracioacutens puacuteblicas respecto do persoal ao seu servicio
Os dereitos de informacioacuten consulta e participacioacuten formacioacuten en materia preventiva paralizacioacuten da actividade en caso de risco grave e inminente e vixilaacutencia do seu estado de sauacutede nos termos previstos nesta Lei forman parte do dereito dos traballadores a unha proteccioacuten eficaz en materia de seguridade e sauacutede no traballo
13
2 No cumprimento do deber de proteccioacuten o empresario deberaacute garantir a seguridade e a sauacutede dos traballadores ao seu servicio en todos os aspectos relacionados co traballo A estes efectos no marco das suacuteas responsabilidades o empresario realizaraacute a prevencioacuten dos riscos laborais mediante a integracioacuten da actividade preventiva na empresa e a adopcioacuten de cantas medidas sexan necesarias para a proteccioacuten da seguridade e a sauacutede dos traballadores coas especialidades que se recollen nos artigos seguintes en materia de plano de prevencioacuten de riscos laborais avaliacioacuten de riscos informacioacuten consulta e participacioacuten e formacioacuten dos traballadores actuacioacuten en casos de emerxencia e de risco grave e inminente vixilaacutencia da sauacutede e mediante a constitucioacuten dunha organizacioacuten e dos medios necesarios nos termos establecidos no capiacutetulo IV desta Lei
O empresario desenvolveraacute unha accioacuten permanente de seguimento da actividade preventiva co fin de perfeccionar de maneira continua as actividades de identificacioacuten avaliacioacuten e control dos riscos que non se puideran evitar e os niacuteveis de proteccioacuten existentes e disporaacute o necesario para a adaptacioacuten das medidas de prevencioacuten sinaladas no paraacutegrafo anterior aacutes modificacioacutens que podan experimentar as circunstancias que incidan na realizacioacuten do traballo
3 O empresario deberaacute cumprir as obrigas establecidas na normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais
4 As obrigas dos traballadores establecidas nesta Lei a atribucioacuten de funcioacutens en materia de proteccioacuten e prevencioacuten a traballadores ou servicios da empresa e o recurso ao concerto con entidades especializadas para o desenvolvemento de actividades de prevencioacuten complementaraacuten as accioacutens do empresario sen que por isto o eximan do cumprimento do seu deber nesta materia sen prexuiacutezo das accioacutens que poida exercitar se eacute o caso contra calquera outra persoa
18
5 O custo das medidas relativas aacute seguridade e a sauacutede no traballo non deberaacute recaer de ninguacuten xeito sobre os traballadores
Artigo 15 Principios da accioacuten preventiva
1 O empresario aplicaraacute as medidas que integran o deber xeral de prevencioacuten previsto no artigo anterior de acordo cos seguintes principios xerais
a) Evitar os riscos
b) Avaliar os riscos que non se poidan evitar
c) Combater os riscos na suacutea orixe
d) Adaptar o traballo aacute persoa en particular no que respecta aacute concepcioacuten dos postos de traballo asiacute como a escolla dos equipos e os meacutetodos de traballo e de produccioacuten con miras en particular a atenuar o traballo monoacutetono e repetitivo e a reducir os efectos deste na sauacutede
e) Ter en conta a evolucioacuten da teacutecnica
f) Substituiacuter o perigoso polo que entrantildee pouco ou ninguacuten perigo
g) Planificar a prevencioacuten buscando un conxunto coherente que integre nela a teacutecnica a organizacioacuten do traballo as condicioacutens de traballo as relacioacutens sociais e a influencia dos factores ambientais no traballo
h) Adoptar medidas que antepontildean a proteccioacuten colectiva aacute individual
i) Dar as debidas instruccioacutens aos traballadores
2 O empresario tomaraacute en consideracioacuten as capacidades profesionais dos traballadores en materia de seguridade e de sauacutede no momento de lles encomendar as tarefas
3 O empresario adoptaraacute as medidas necesarias a fin de garantir que soacute os traballadores que recibiran informacioacuten suficiente e axeitada poidan acceder aacutes zonas de risco grave e especiacutefico
4 A efectividade das medidas preventivas deberaacute prever as distraccioacutens ou imprudencias non temerarias que puidese cometer o traballador Para a suacutea adopcioacuten teranse en conta os riscos adicionais que puidesen implicar determinadas medidas preventivas as cales soacute poderaacuten ser adoptadas cando a magnitude dos devanditos riscos sexa substancialmente inferior aacute dos que se pretende controlar e non existan alternativas maacuteis seguras
5 Poderaacuten concertar operacioacutens de seguro que tentildean como fin garantir como aacutembito de cobertura a previsioacuten de riscos derivados do traballo a empresa respecto dos seus traballadores os traballadores autoacutenomos respecto a eles mesmos e as sociedades cooperativas respecto aos seus socios cando a suacutea actividade consista na prestacioacuten do seu traballo persoal
19
Texto reemplazado por la Ley 542003
Artigo 16 Plano de prevencioacuten de riscos laborais avaliacioacuten dos riscos e planificacioacuten da actividade preventiva
1 A prevencioacuten de riscos laborais deberaacute integrarse no sistema xeral de xestioacuten da empresa tanto no conxunto das suacuteas actividades como en todos os niacuteveis xeraacuterquicos desta a traveacutes da implantacioacuten e aplicacioacuten dun plano de prevencioacuten de riscos laborais a que se refire o paraacutegrafo seguinte
Este plano de prevencioacuten de riscos laborais deberaacute incluiacuter a estructura organizativa as responsabilidades as funcioacutens as praacutecticas os procedementos os procesos e os recursos necesarios para realizar a accioacuten de prevencioacuten de riscos na empresa nos termos que regulamentariamente se establezan
2 Os instrumentos esenciais para a xestioacuten e aplicacioacuten do plano de prevencioacuten de riscos que poderaacuten ser levados a cabo por fases de forma programada son a avaliacioacuten de riscos laborais e a planificacioacuten da actividade preventiva a que se refiren los paraacutegrafos seguintes
a) O empresario deberaacute realizar unha avaliacioacuten inicial dos riscos para a seguridade e sauacutede dos traballadores tendo en conta con caraacutecter xeral a natureza da actividade as caracteriacutesticas dos postos de traballo existentes e dos traballadores que deban desempentildealos Igual avaliacioacuten deberaacute facerse con ocasioacuten da eleccioacuten dos equipos de traballo das sustancias ou preparados quiacutemicos e do acondicionamento dos lugares de traballo A avaliacioacuten inicial teraacute en conta aquelas outras actuacioacutens que deban desenvolverse de conformidade co disposto na normativa sobre proteccioacuten de riscos especiacuteficos e actividades de especial perigosidade A avaliacioacuten seraacute actualizada cando cambien as condicioacutens de traballo e en todo caso someterase a consideracioacuten e revisarase se fora necesario con ocasioacuten dos danos para a sauacutede que se produciran
Cando o resultado da avaliacioacuten o fixera necesario o empresario realizaraacute controis perioacutedicos das condicioacutens de traballo e da actividade dos traballadores na prestacioacuten dos seus servicios para detectar situacioacutens potencialmente perigosas
b) Se os resultados da avaliacioacuten prevista no paraacutegrafo a) puxeran de manifesto situacioacutens de risco o empresario realizaraacute aquelas actividades preventivas necesarias para eliminar ou reducir e controlar tales riscos Ditas actividades seraacuten obxecto de planificacioacuten polo empresario incluiacutendo para cada actividade preventiva o prazo para levala a cabo a designacioacuten de responsables e os recursos humanos e materiais necesarios para a suacutea execucioacuten
O empresario deberaacute asegurarse da efectiva execucioacuten das actividades preventivas incluiacutedas na planificacioacuten efectuando para iso un seguimento continuo da mesma
As actividades de prevencioacuten seraacuten modificadas cando se aprecie polo empresario como consecuencia dos controis perioacutedicos previstos no paraacutegrafo a) anterior a suacutea inadecuacioacuten aos fins de proteccioacuten requiridos
3 Cando se producise un dano para a sauacutede dos traballadores ou cando con ocasioacuten da vixilancia da sauacutede prevista no artigo 22 aparezan indicios de que as medidas de prevencioacuten resultan insuficientes o empresario levaraacute a cabo unha investigacioacuten ao respecto a fin de detectar as causas destes feitos
Artigo 17 Equipos de traballo e medios de proteccioacuten
20
1 O empresario adoptaraacute as medidas necesarias co fin de que os equipos de traballo sexan axeitados para o traballo que se deba realizar e convenientemente adaptados para tal efecto de xeito que garantan a seguridade e a sauacutede dos traballadores ao empregalos
Cando o emprego dun equipo de traballo poida presentar un risco especiacutefico para a seguridade e a sauacutede dos traballadores o empresario adoptaraacute as medidas necesarias co fin de que
a) A utilizacioacuten do equipo de traballo quede reservada aos encargados da devandita utilizacioacuten
b) Os traballos de reparacioacuten transformacioacuten mantemento ou conservacioacuten sexan realizados polos traballadores especificamente capacitados para iso
2 O empresario deberaacute proporcionar aos seus traballadores equipos de proteccioacuten individual axeitados para o desempentildeo das suacuteas funcioacutens e velar polo uso efectivo destes cando pola natureza dos traballos realizados sexan necesarios
Os equipos de proteccioacuten individual deberaacuten empregarse cando os riscos non se poidan evitar ou non se poidan limitar suficientemente por medios teacutecnicos de proteccioacuten colectiva ou mediante medidas meacutetodos ou procedementos de organizacioacuten do traballo
Artigo 18 Informacioacuten consulta e participacioacuten dos traballadores
1 A fin de dar cumprimento ao deber de proteccioacuten establecido nesta Lei o empresario adoptaraacute as medidas axeitadas para que os traballadores reciban todas as informacioacutens necesarias en relacioacuten con
a) Os riscos para a seguridade e a sauacutede dos traballadores no traballo tanto aqueles que afecten aacute empresa no seu conxunto como a cada tipo de posto de traballo ou funcioacuten
b) As medidas e actividades de proteccioacuten e prevencioacuten aplicables aos riscos sinalados no apartado anterior
c) As medidas adoptadas de conformidade co disposto no artigo 20 desta Lei
Nas empresas que tentildean representantes dos traballadores a informacioacuten aacute que se refire este apartado facilitaraa o empresario aos traballadores a traveacutes dos devanditos representantes non obstante deberase informar directamente a cada traballador dos riscos especiacuteficos que afecten ao seu posto de traballo ou funcioacuten e das medidas de proteccioacuten e prevencioacuten aplicables aos devanditos riscos
2 O empresario deberaacute consultar aos traballadores e permitir a suacutea participacioacuten no marco de todas as cuestioacutens que afecten aacute seguridade e aacute sauacutede no traballo de conformidade co disposto no capiacutetulo V desta Lei
Os traballadores teraacuten dereito a efectuar propostas ao empresario asiacute como aos oacuterganos de participacioacuten e representacioacuten previstos no capiacutetulo V desta Lei dirixidas aacute mellora dos niveis de proteccioacuten da seguridade e a sauacutede da empresa
Artigo 19 Formacioacuten dos traballadores
1 En cumprimento do deber de proteccioacuten o empresario deberaacute garantir que cada traballador reciba
21
unha formacioacuten teoacuterica e praacutectica suficiente e axeitada en materia preventiva tanto no momento da suacutea contratacioacuten calquera que sexa a modalidade ou duracioacuten desta como cando se produzan cambios nas funcioacutens que desempentildee ou se introduzan novas tecnoloxiacuteas ou cambios nos equipos de traballo
A formacioacuten deberaacute estar centrada especificamente no posto de traballo ou funcioacuten de cada traballador adaptarse aacute evolucioacuten dos riscos e aacute aparicioacuten doutros novos e repetirse periodicamente se fose necesario
2 A formacioacuten aacute que se refire o paraacutegrafo anterior deberase impartir sempre que sexa posible dentro da xeira ou no seu defecto noutras horas pero co desconto naquela do tempo investido nesta A formacioacuten poderaa impartir a empresa mediante medios propios ou concertaacutendoa con servicios alleos e o seu custo non recaeraacute de ninguacuten xeito sobre os traballadores
Artigo 20 Medidas de emerxencia
O empresario tendo en conta o tamantildeo e a actividade da empresa asiacute como a posible presencia de persoas alleas a esta deberaacute analizar as posibles situacioacutens de emerxencia e adoptar as medidas necesarias en materia de primeiros auxilios loita contra incendios e evacuacioacuten dos traballadores designando para isto ao persoal encargado de pontildeer en praacutectica estas medidas e comprobando periodicamente se eacute o caso o seu correcto funcionamento O devandito persoal debera posuiacuter a formacioacuten necesaria ser suficiente en nuacutemero e dispontildeer do material axeitado en funcioacuten das circunstancias antes sinalada
Para a aplicacioacuten das medidas adoptadas o empresario deberaacute organizar as relacioacutens que sexan necesarias con servicios externos aacute empresa en particular en materia de primeiros auxilios asistencia meacutedica de urxencia salvamento e loita contra incendios de xeito que quede garantida a rapidez e eficacia destas
Artigo 21 Risco grave e inminente
1 Cando os traballadores estean ou poidan estar expostos a un risco grave e inminente con ocasioacuten do seu traballo o empresario estaraacute na obriga de
a) Informar o antes posible a todos os traballadores afectados en canto aacute existencia do devandito risco e das medidas adoptadas ou que se eacute o caso se deban adoptar en materia de proteccioacuten
b) Adoptar as medidas e dar as instruccioacutens necesarias para que no caso de perigo grave inminente e inevitable os traballadores poidan interromper a suacutea actividade e se fose necesario abandonar de inmediato o lugar de traballo Neste suposto non se poderaacute esixir aos traballadores que prosigan a suacutea actividade mentres persista o perigo agaacutes excepcioacuten debidamente xustificada por razoacutens de seguridade e determinada regulamentariamente
c) Dispontildeer o necesario para que o traballador que non se puidese pontildeer en contacto co seu superior xeraacuterquico ante unha situacioacuten de perigo grave e inminente para a suacutea seguridade a doutros traballadores ou a de terceiros aacute empresa estea en condicioacutens tendo en conta os seus contildeecementos e os medios teacutecnicos postos aacute suacutea disposicioacuten de adoptar as medidas necesarias para evitar as consecuencias do devandito perigo
2 De acordo co previsto no apartado 1 do artigo 14 desta Lei o traballador teraacute dereito a interromper a suacutea actividade e abandonar o lugar de traballo en caso necesario cando considere que a dita
22
actividade entrantildea un risco grave e inminente para a suacutea vida ou a suacutea sauacutede
3 Cando no caso a que se refire o apartado 1 deste artigo o empresario non adopte ou non permita a adopcioacuten das medidas necesarias para garantir a seguridade e a sauacutede dos traballadores os representantes legais destes poderaacuten acordar por maioriacutea dos seus membros a paralizacioacuten da actividade dos traballadores afectados polo devandito risco Tal acordo seraacute comunicado de inmediato aacute empresa e aacute autoridade laboral a cal no prazo de vintecatro horas anularaacute ou ratificaraacute a paralizacioacuten acordada
O acordo a que se refire o paraacutegrafo anterior poderaacute ser adoptado por decisioacuten maioritaria dos Delegados de Prevencioacuten cando non resulte posible reunir coa urxencia requirida ao oacutergano de representacioacuten do persoal
4 Os traballadores ou os seus representantes non poderaacuten sufrir prexuiacutezo alguacuten derivado da adopcioacuten das medidas a que se refiren os apartados anteriores a menos que obrasen de mala fe ou cometesen neglixencia grave
Artigo 22 Vixilaacutencia da sauacutede
1 O empresario garantiralles aos traballadores ao seu servicio a vixilancia perioacutedica do seu estado de sauacutede en funcioacuten dos riscos inherentes ao traballo
Esta vixilancia soacute se poderaacute levar a cabo cando o traballador preste o seu consentimento Deste caraacutecter voluntario soacute se exceptuaraacuten previo informe dos representantes dos traballadores os supostos nos que a realizacioacuten dos recontildeecementos sexa imprescindible para avaliar os efectos das condicioacutens de traballo sobre a sauacutede dos traballadores ou para verificar se o estado de sauacutede do traballador pode constituiacuter un perigo para este para os demais traballadores ou para outras persoas relacionadas coa empresa ou cando asiacute estea establecido nunha disposicioacuten legal en relacioacuten coa proteccioacuten de riscos especiacuteficos e actividades de especial perigosidade
En todo caso deberase optar pola realizacioacuten daqueles recontildeecementos ou probas que causen as menores molestias ao traballador e que sexan proporcionais ao risco
2 As medidas de vixilancia e control da sauacutede dos traballadores levaranse a cabo respectando sempre o dereito aacute intimidade e aacute dignidade da persoa do traballador e aacute confidencialidade de toda a informacioacuten relacionada co seu estado de sauacutede
3 Os resultados da vixilancia a que se refire o apartado anterior seraacuten comunicados aos traballadores afectados
4 Os datos relativos aacute vixilancia da sauacutede dos traballadores non poderaacuten ser empregados con fins discriminatorios nin en prexuiacutezo do traballador
O acceso aacute informacioacuten meacutedica de caraacutecter persoal limitarase ao persoal meacutedico e aacutes autoridades sanitarias que leven a cabo a vixilancia da sauacutede dos traballadores sen que se poida facilitar ao empresario ou a outras persoas sen consentimento expreso do traballador
Malia o anterior o empresario e as persoas ou oacuterganos con responsabilidades en materia de prevencioacuten seraacuten informados das conclusioacutens que se deriven dos recontildeecementos efectuados en relacioacuten coa aptitude do traballador para o desempeno do posto de traballo ou coa necesidade de introducir ou
23
mellorar as medidas de proteccioacuten e prevencioacuten a fin de que poidan desenvolver correctamente as suacuteas funcioacutens en materia preventiva
5 Nos supostos en que a natureza dos riscos inherentes ao traballo o faga necesario o dereito dos traballadores aacute vixilancia perioacutedica do seu estado de sauacutede deberaacute ser alongado maacuteis alaacute do remate da relacioacuten laboral nos termos que regulamentariamente se determinen
6 As medidas de vixilancia e control da sauacutede dos traballadores levaranse a cabo por persoal sanitario con competencia teacutecnica formacioacuten e capacidade acreditada
Artigo 23 Documentacioacuten
1 O empresario deberaacute elaborar e conservar aacute disposicioacuten da autoridade laboral a seguinte documentacioacuten relativa aacutes obrigas establecidas nos artigos anteriores
13
a) Plano de prevencioacuten de riscos laborais conforme ao previsto no apartado 1 do artigo 16 desta Lei
b) Avaliacioacuten dos riscos para a seguridade e a sauacutede no traballo incluiacutedo o resultado dos controis perioacutedicos das condicioacutens de traballo e da actividade dos traballadores de acordo co disposto no paraacutegrafo a) do apartado 2 do artigo 16 desta Lei
c) Planificacioacuten da actividade preventiva incluiacutedas as medidas de proteccioacuten e de prevencioacuten a adoptar e no seu caso material de proteccioacuten que deba utilizarse de conformidade co paraacutegrafo b) do apartado 2 do artigo 16 desta Lei
d) Praacutectica dos controis do estado de sauacutede dos traballadores previstos no artigo 22 desta Lei e conclusioacutens obtidas deses nos termos recollidos no derradeiro paraacutegrafo do apartado 4 do devandito artigo
e) Relacioacuten de accidentes de traballo e enfermidades profesionais que causaran ao traballador unha incapacidade laboral superior a un diacutea de traballo Nestes casos o empresario realizaraacute ademais a notificacioacuten a que se refire o apartado 3 deste artigo
2 No momento de cesamento da suacutea actividade as empresas deberaacuten achegar aacute autoridade laboral a documentacioacuten sinalada no apartado anterior
3 O empresario estaraacute na obriga de notificar por escrito aacute autoridade laboral os danos para a sauacutede dos traballadores ao seu servicio que se produciran por mor do desenvolvemento do seu traballo conforme ao procedemento que se determine regulamentariamente
4 A documentacioacuten a que fai referencia este artigo deberaacute tameacuten ser posta a disposicioacuten das autoridades sanitarias co fin de que estas poidan cumprir co disposto no artigo 10 desta Lei e no artigo 21 da Lei 141986 do 25 de abril Xeral de Sanidade
Artigo 24 Coordinacioacuten de actividades empresariais
1 Cando nun mesmo centro de traballo desenvolvan actividades traballadores de duacuteas ou maacuteis
24
empresas estas deberaacuten cooperar na aplicacioacuten da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais Para tal fin estableceraacuten os medios de coordinacioacuten que sexan necesarios en canto aacute proteccioacuten e prevencioacuten de riscos laborais e a informacioacuten sobre estes aos seus respectivos traballadores nos termos previstos no apartado 1 do artigo 18 desta Lei
2 O empresario titular do centro de traballo adoptaraacute as medidas necesarias para que aqueloutros empresarios que desenvolvan actividades no seu centro de traballo reciban a informacioacuten e as instruccioacutens axeitadas en relacioacuten cos riscos existentes no centro de traballo e coas medidas de proteccioacuten e prevencioacuten correspondentes asiacute como sobre as medidas de emerxencia a aplicar para o seu traslado aos seus respectivos traballadores
3 As empresas que contraten ou subcontraten con outras a realizacioacuten de obras ou servicios correspondentes aacute propia actividade daquelas e que se desenvolvan nos seus propios centros de traballo deberaacuten vixiar o cumprimento polos devanditos contratistas e subcontratistas da normativa de prevencioacuten de riscos laborais
4 As obrigas consignadas no derradeiro paraacutegrafo do apartado 1 do artigo 41 desta Lei seraacuten tameacuten de aplicacioacuten respecto das operacioacutens contratadas nos supostos en que os traballadores da empresa contratista ou subcontratista non presten servicios nos centros de traballo da empresa principal sempre que tales traballadores deban operar con maquinaria equipos productos materias primas ou utensilios proporcionados pola empresa principal
5 Os deberes de cooperacioacuten e de informacioacuten e instruccioacuten recollidos nos apartados 1 e 2 aplicaranse respecto dos traballadores autoacutenomos que desenvolvan actividades nos devanditos centros de traballo
6 As obrigas previstas neste artigo seraacuten desenvoltas regulamentariamente
Artigo 25 Proteccioacuten de traballadores especialmente sensibles a determinados riscos
1 O empresario garantiraacute de maneira especiacutefica a proteccioacuten dos traballadores que polas suacuteas propias caracteriacutesticas persoais ou estado bioloacutexico contildeecido incluiacutedos aqueles que tentildean recontildeecida a situacioacuten de discapacidade fiacutesica psiacutequica ou sensorial sexan especialmente sensibles aos riscos derivados do traballo Para tal fin deberaacute ter en conta os ditos aspectos nas avaliacioacutens dos riscos e en funcioacuten destas adoptaraacute as medidas preventivas e de proteccioacuten necesarias
Os traballadores non seraacuten empregados naqueles postos de traballo nos que a causa das suacuteas caracteriacutesticas persoais estado bioloacutexico ou pola suacutea discapacidade fiacutesica psiacutequica ou sensorial debidamente recontildeecida poidan eles os demais traballadores ou outras persoas relacionadas coa empresa pontildeerse en situacioacuten de perigo ou en xeral cando estean manifestamente en estados ou situacioacutens transitorias que non respondan aacutes esixencias psicofiacutesicas dos respectivos postos de traballo
2 Igualmente o empresario deberaacute ter en conta nas avaliacioacutens os factores de risco que poidan incidir na funcioacuten de procreacioacuten dos traballadores en particular pola exposicioacuten a axentes fiacutesicos quiacutemicos e bioloacutexicos que poidan exercer efectos mutaxeacutenicos ou de toxicidade para a procreacioacuten tanto nos aspectos da fertilidade como do desenvolvemento da descendencia co fin de adoptar as medidas
25
preventivas necesarias
Artigo 26 Proteccioacuten da maternidade
1 A avaliacioacuten dos riscos a que se refire o artigo 16 desta Lei deberaacute abranguer a determinacioacuten da natureza o grao e a duracioacuten da exposicioacuten das traballadoras en situacioacuten de embarazo ou parto recente a axentes procedementos ou condicioacutens de traballo que poidan influiacuter negativamente na sauacutede das traballadoras ou do feto en calquera actividade susceptible de presentar un risco especiacutefico Se os resultados da avaliacioacuten revelasen un risco para a seguridade e a sauacutede ou unha posible repercusioacuten sobre o embarazo ou a lactacioacuten das devanditas traballadoras o empresario adoptaraacute as medidas necesarias para evitar a exposicioacuten ao dito risco a traveacutes dunha adaptacioacuten das condicioacutens ou do tempo de traballo da traballadora afectada As devanditas medidas incluiraacuten cando resulte necesario a non realizacioacuten de traballo nocturno ou de traballo a quendas
2 Cando a adaptacioacuten das condicioacutens ou do tempo de traballo non resultase posible ou a pesar de tal adaptacioacuten as condicioacutens dun posto de traballo puidesen influiacuter negativamente na sauacutede da traballadora embarazada ou do feto e asiacute o certifiquen os Servicios Meacutedicos do Instituto Nacional da Seguridade Social ou das Mutuas co informe do meacutedico do Servicio Nacional da Sauacutede que asista facultativamente aacute traballadora esta deberaacute desempentildear un posto de traballo ou funcioacuten diferente e compatible co seu estado O empresario deberaacute determinar previa consulta cos representantes dos traballadores a relacioacuten dos postos de traballo exentos de riscos para estes efectos
O cambio de posto ou funcioacuten levarase a cabo de conformidade coas regras e criterios que se apliquen nos supostos de mobilidade funcional e teraacute efectos ata o momento en que o estado de sauacutede da traballadora permita a suacutea reincorporacioacuten ao anterior posto
No suposto de que aiacutenda aplicando as regras sinaladas no paraacutegrafo anterior non existise posto de traballo ou funcioacuten compatible a traballadora poderaacute ser destinada a un posto non correspondente ao seu grupo ou a categoriacutea equivalente aiacutenda que conservaraacute o dereito ao conxunto de retribucioacutens do seu posto de orixe
3 Se o antedito cambio de posto non resultara teacutecnica ou obxectivamente posible ou no poida razoablemente exixirse por motivos xustificados poderaacute declararse o paso da traballadora afectada aacute situacioacuten de suspensioacuten do contrato por risco durante o embarazo contemplada no artigo 451 d) do Estatuto dos Traballadores durante o periacuteodo necesario para a proteccioacuten da suacutea seguridade ou da suacutea sauacutede e mentres persista a imposibilidade de reincorporarse ao seu posto anterior ou a outro posto compatible co seu estado
4 O disposto nos nuacutemeros 1 e 2 deste artigo seraacute tameacuten de aplicacioacuten durante o periacuteodo de lactacioacuten se as condicioacutens de traballo puidesen influiacuter negativamente na sauacutede da muller ou do fillo e asiacute o certificase o meacutedico que no reacutexime de Seguridade Social aplicable asista facultativamente aacute traballadora
5 As traballadoras embarazadas teraacuten dereito a ausentarse do traballo con dereito a remuneracioacuten para a realizacioacuten de exames prenatais e teacutecnicas de preparacioacuten ao parto previo aviso ao empresario e xustificacioacuten da necesidade da suacutea realizacioacuten dentro da xeira
26
La evaluacioacuten de los riesgos a que se refiere el artiacuteculo 16 de la presente Ley deberaacute comprender la determinacioacuten de la naturaleza el grado y la duracioacuten de la exposicioacuten de las trabajadoras en situacioacuten de embarazo o parto reciente a agentes procedimientos o condiciones de trabajo que puedan influir negativamente en la salud de las trabajadoras o del feto en cualquier actividad susceptible de presentar un riesgo especiacutefico Si los resultados de la evaluacioacuten revelasen un riesgo para la seguridad y la salud o una posible repercusioacuten sobre el embarazo o la lactancia de las citadas trabajadoras el empresario adoptaraacute las medidas necesarias para evitar la exposicioacuten a dicho riesgo a traveacutes de una adaptacioacuten de las condiciones o del tiempo de trabajo de la trabajadora afectada
Dichas medidas incluiraacuten cuando resulte necesario la no realizacioacuten de trabajo nocturno o de trabajo a turnosSustituido por Ley Orgaacutenica 32007 por
2 Cuando la adaptacioacuten de las condiciones o del tiempo de trabajo no resultase posible o a pesar de tal adaptacioacuten las condiciones de un puesto de trabajo pudieran influir negativamente en la salud de la trabajadora embarazada o del feto y asiacute lo certifiquen los Servicios Meacutedicos del Instituto Nacional de la Seguridad Social o de las Mutuas en funcioacuten de la Entidad con la que la empresa tenga concertada la cobertura de los riesgos profesionales con el informe del meacutedico del Servicio Nacional de Salud que asista facultativamente a la trabajadora eacutesta deberaacute desempentildear un puesto de trabajo o funcioacuten diferente y compatible con su estado El empresario deberaacute determinar previa consulta con los representantes de los trabajadores la relacioacuten de los puestos de trabajo exentos de riesgos a estos efectos
El cambio de puesto o funcioacuten se llevaraacute a cabo de conformidad con las reglas y criterios que se apliquen en los supuestos de movilidad funcional y tendraacute efectos hasta el momento en que el estado de salud de la trabajadora permita su reincorporacioacuten al anterior puesto
En el supuesto de que aun aplicando las reglas sentildealadas en el paacuterrafo anterior no existiese puesto de trabajo o funcioacuten compatible la trabajadora podraacute ser destinada a un puesto no correspondiente a su grupo o categoriacutea equivalente si bien conservaraacute el derecho al conjunto de retribuciones de su puesto de origen
Si dicho cambio de puesto no resultara teacutecnica u objetivamente posible o no pueda razonablemente exigirse por motivos justificados podraacute declararse el paso de la trabajadora afectada a la situacioacuten de suspensioacuten del contrato por riesgo durante el embarazo contemplada en el artiacuteculo 451d) del Estatuto de los Trabajadores durante el periacuteodo necesario para la proteccioacuten de su seguridad o de su salud y mientras persista la imposibilidad de reincorporarse a su puesto anterior o a otro puesto compatible con su estadoSustituido por Ley Orgaacutenica 32007 por
Lo dispuesto en los nuacutemeros 1 y 2 de este artiacuteculo seraacute tambieacuten de aplicacioacuten durante el periacuteodo de lactancia natural si las condiciones de trabajo pudieran influir negativamente en la salud de la mujer o del hijo y asiacute lo certifiquen los Servicios Meacutedicos del Instituto Nacional de la Seguridad Social o de las Mutuas en funcioacuten de la Entidad con la que la empresa tenga concertada la cobertura de los riesgos profesionales con el informe del meacutedico del Servicio Nacional de Salud que asista facultativamente a la trabajadora o a su
27
hijo Podraacute asimismo declararse el pase de la trabajadora afectada a la situacioacuten de suspensioacuten del contrato por riesgo durante la lactancia natural de hijos menores de nueve meses contemplada en el artiacuteculo 451d) del Estatuto de Ios Trabajadores si se dan las circunstancias previstas en el nuacutemero 3 de este artiacuteculo
Las trabajadoras embarazadas tendraacuten derecho a ausentarse del trabajo con derecho a remuneracioacuten para la realizacioacuten de exaacutemenes prenatales y teacutecnicas de preparacioacuten al parto previo aviso al empresario y justificacioacuten de la necesidad de su realizacioacuten dentro de la jornada de trabajo
Artigo 27 Proteccioacuten dos menores
1 Antes da incorporacioacuten ao traballo de mozos menores de dezaoito anos e previamente a calquera modificacioacuten importante das suacuteas condicioacutens de traballo o empresario deberaacute efectuar unha avaliacioacuten dos postos de traballo a desempentildear por estes a fin de determinar a natureza o grao e a duracioacuten da suacutea exposicioacuten en calquera actividade susceptible de presentar un risco especiacutefico ao respecto a axentes procesos ou condicioacutens de traballo que poidan pontildeer en perigo a seguridade ou a sauacutede destes traballadores
Para tal fin a avaliacioacuten teraacute especialmente en conta os riscos especiacuteficos para a seguridade a sauacutede e o desenvolvemento dos mozos derivados da suacutea falta de experiencia da suacutea inmadurez para avaliar os riscos existentes ou potenciais e do seu desenvolvemento aiacutenda incompleto
En todo caso o empresario informaraacute aos devanditos mozos e aos seus pais ou titores que intervintildeesen na contratacioacuten conforme ao disposto na letra b) do artigo 7 do texto refundido da Lei do Estatuto dos Traballadores aprobado polo Real Decreto lexislativo 11995 do 24 de marzo dos posibles riscos e de todas as medidas adoptadas para a proteccioacuten da suacutea seguridade e sauacutede
2 Tendo en conta os factores anteriormente sinalados o Goberno estableceraacute as limitacioacutens aacute contratacioacuten dos mozos menores de dezaoito anos en traballos que presenten riscos especiacuteficos
Artigo 28 Relacioacutens de traballo temporais de duracioacuten determinada e en empresas de traballo temporal
1 Os traballadores con relacioacutens de traballo temporais ou de duracioacuten determinada asiacute como os contratados por empresas de traballo temporal deberaacuten beneficiarse do mesmo nivel de proteccioacuten en materia de seguridade e sauacutede que os restantes traballadores da empresa na que prestan os seus servicios
A existencia dunha relacioacuten de traballo das sinaladas no paraacutegrafo anterior non xustificaraacute de ninguacuten xeito unha diferencia de trato polo que respecta aacutes condicioacutens de traballo no relativo a calquera dos aspectos da proteccioacuten da seguridade e a sauacutede dos traballadores
Esta Lei e as suacuteas disposicioacutens de desenvolvemento aplicaranse plenamente aacutes relacioacutens de traballo sinaladas nos paraacutegrafos anteriores
2 O empresario adoptaraacute as medidas necesarias para garantir que con caraacutecter previo ao inicio da suacutea actividade os traballadores a que se refire o apartado anterior reciban informacioacuten acerca dos riscos aos que estean expostos en particular no relativo aacute necesidade de cualificacioacutens ou aptitudes profesionais determinadas a esixencia de controis meacutedicos especiais ou a existencia de riscos especiacuteficos do posto de
28
traballo a cubrir asiacute como sobre as medidas de proteccioacuten e prevencioacuten fronte a estes
Os devanditos traballadores recibiraacuten en todo caso unha formacioacuten suficiente e axeitada aacutes caracteriacutesticas do posto de traballo a cubrir tendo en conta a suacutea cualificacioacuten e experiencia profesional e os riscos aos que estean expostos
3 Os traballadores a que se refire este artigo teraacuten dereito a unha vixilancia perioacutedica do seu estado de sauacutede nos termos establecidos no artigo 22 desta Lei e nas suacuteas normas de desenvolvemento
4 O empresario deberaacute informar aos traballadores designados para ocuparse das actividades de proteccioacuten e prevencioacuten ou se eacute o caso o servicio de prevencioacuten previsto no artigo 31 desta Lei da incorporacioacuten dos traballadores a que se refire este artigo na medida necesaria para que poidan desenvolver de xeito axeitado aacutes suacuteas funcioacutens respecto de todos os traballadores da empresa
5 Nas relacioacutens de traballo a traveacutes de empresas de traballo temporal a empresa usuaria seraacute responsable das condicioacutens de execucioacuten do traballo en todo o relacionado coa proteccioacuten da seguridade e a sauacutede dos traballadores Corresponderaacute ademais aacute empresa usuaria o cumprimento das obrigas en materia de informacioacuten previstas nos apartados 2 e 4 deste artigo
A empresa de traballo temporal seraacute responsable do cumprimento das obrigas en materia de formacioacuten e vixilancia da sauacutede que se establecen nos apartados 2 e 3 deste artigo Para tal fin e sen prexuiacutezo do disposto no paraacutegrafo anterior a empresa usuaria deberaacute informar aacute empresa de traballo temporal e esta aos traballadores afectados antes da adscricioacuten destes acerca das caracteriacutesticas propias dos postos de traballo a desempentildear e das cualificacioacutens requiridas
A empresa usuaria deberaacute informar aos representantes dos traballadores nesta da adscricioacuten dos traballadores postos a disposicioacuten pola empresa de traballo temporal Os ditos traballadores poderanse dirixir a estes representantes no exercicio dos dereitos recontildeecidos nesta Lei
Artigo 29 Obrigas dos traballadores en materia de prevencioacuten de riscos
1 Corresponde a cada traballador velar segundo as suacuteas posibilidades e mediante o cumprimento das medidas de prevencioacuten que en cada caso sexan adoptadas pola suacutea propia seguridade e sauacutede no traballo e pola daqueloutras persoas aacutes que poida afectar a suacutea actividade profesional a causa dos seus actos e omisioacutens no traballo de conformidade coa suacutea formacioacuten e as instruccioacutens do empresario
2 Os traballadores de acordo coa suacutea formacioacuten e seguindo as instruccioacutens do empresario deberaacuten en particular
1ordm Empregar de forma axeitada de acordo coa suacutea natureza e os riscos previsibles as maacutequinas aparellos ferramentas substancias perigosas equipos de transporte e en xeral calquera outros medios cos que desenvolvan a suacutea actividade
2ordm Empregar correctamente os medios e equipos de proteccioacuten facilitados polo empresario de acordo coas instruccioacutens recibidas deste
3ordm Non pontildeer foacutera de funcionamento e empregar correctamente os dispositivos de seguridade existentes ou que se instalen nos medios relacionados coa suacutea actividade ou nos lugares de traballo en que esta tentildea lugar
29
4ordm Informar de inmediato ao seu superior xeraacuterquico directo e aos traballadores designados para realizaren actividades de proteccioacuten e de prevencioacuten ou se eacute o caso ao servicio de prevencioacuten acerca de calquera situacioacuten que ao seu xuiacutezo entrantildee por motivos razoables un risco para a seguridade e a sauacutede dos traballadores
5ordm Contribuiacuter ao cumprimento das obrigas establecidas pola autoridade competente co fin de protexer a seguridade e a sauacutede dos traballadores no traballo
6ordm Cooperar co empresario para que este poida garantir unhas condicioacutens de traballo que sexan seguras e non entrantildeen riscos para a seguridade e a sauacutede dos traballadores
3 O cumprimento polos traballadores das obrigas en materia de prevencioacuten de riscos a que se refiren os apartados anteriores teraacute a consideracioacuten de incumprimento laboral para os efectos previstos no artigo 581 do Estatuto dos Traballadores ou de falta se eacute o caso conforme ao establecido na correspondente normativa sobre reacutexime disciplinario dos funcionarios puacuteblicos ou do persoal estatutario ao servicio das Administracioacutens puacuteblicas O disposto neste apartado seraacute igualmente aplicable aos socios das cooperativas en que a suacutea actividade consista na prestacioacuten do seu traballo coas precisioacutens que se establezan nos seus Regulamentos de Reacutexime Interno
CAPIacuteTULO IV
Servicios de prevencioacuten
Artigo 30 Proteccioacuten e prevencioacuten de riscos profesionais
1 En cumprimento do deber de prevencioacuten de riscos profesionais o empresario designaraacute un ou varios traballadores para ocupaacuterense da devandita actividade constituiraacute un servicio de prevencioacuten ou concertaraacute o dito servicio cunha entidade especializada allea aacute empresa
2 Os traballadores designados deberaacuten ter a capacidade necesaria dispor do tempo e dos medios precisos e ser suficientes en nuacutemero tendo en conta o tamantildeo da empresa asiacute como os riscos a que estaacuten expostos os traballadores e a suacutea distribucioacuten nesta co alcance que se determine nas disposicioacutens a que se refire a letra e) do apartado 1 do artigo 6 desta Lei
Os traballadores a que se refire o paraacutegrafo anterior colaboraraacuten entre si e se eacute o caso cos servicios de prevencioacuten
3 Para a realizacioacuten da actividade de prevencioacuten o empresario deberaacute facilitar aos traballadores designados o acceso aacute informacioacuten e documentacioacuten a que se refiren os artigos 18 e 23 desta Lei
4 Os traballadores designados non poderaacuten sufrir ninguacuten prexuiacutezo derivado das suacuteas actividades de proteccioacuten e prevencioacuten dos riscos profesionais na empresa En exercicio desta funcioacuten os devanditos traballadores gozaraacuten en particular das garantiacuteas que para os representantes dos traballadores establecen as letras a) b) e c) do artigo 68 e o apartado 4 do artigo 56 do texto refundido da Lei do Estatuto dos Traballadores
Esta garantiacutea acadaraacute tameacuten aos traballadores integrantes do servicio de prevencioacuten cando a
30
empresa decida constituiacutelo de acordo co disposto no artigo seguinte
Os traballadores a que se refiren os paraacutegrafos anteriores deberaacuten gardar sixilo profesional sobre a informacioacuten relativa aacute empresa aacute que tiveran acceso como consecuencia do desempentildeo das suacuteas funcioacutens
5 Nas empresas de menos de seis traballadores o empresario poderaacute asumir persoalmente as funcioacutens sinaladas no apartado 1 sempre que desenvolva de forma cotiaacute a suacutea actividade no centro de traballo e tentildea a capacidade necesaria en funcioacuten dos riscos a que estean expostos os traballadores e a perigosidade das actividades co alcance que se determine nas disposicioacutens a que se refire a letra e) do apartado 1 do artigo 6 desta Lei
6 O empresario que non concertase o Servicio de prevencioacuten cunha entidade especializada allea aacute empresa deberaacute someter o seu sistema de prevencioacuten ao control dunha auditoriacutea ou avaliacioacuten externa nos termos que regulamentariamente se determinen
Artigo 31 Servicios de prevencioacuten
1 Se a designacioacuten dun ou varios traballadores fose insuficiente para a realizacioacuten das actividades de prevencioacuten en funcioacuten do tamantildeo da empresa dos riscos a que estean expostos os traballadores ou da perigosidade das actividades desenvolvidas co alcance que se estableza nas disposicioacutens a que se refire a letra e) do apartado 1 do artigo 6 desta Lei o empresario deberaacute recorrer a un ou varios servicios de prevencioacuten propios ou alleos aacute empresa que colaboraraacuten cando sexa necesario
Para o establecemento destes servicios nas Administracioacutens puacuteblicas terase en conta a suacutea estructura organizativa e a existencia se eacute o caso de aacutembitos sectoriais e descentralizados
2 Entenderase como servicio de prevencioacuten o conxunto de medios humanos e materiais necesarios para realizar as actividades preventivas a fin de garantir a axeitada proteccioacuten da seguridade e a sauacutede dos traballadores asesorando e asistindo para isto ao empresario aos traballadores e aos seus representantes e aos oacuterganos de representacioacuten especializados Para o exercicio das suacuteas funcioacutens o empresario deberaacute facilitar ao devandito servicio o acceso aacute informacioacuten e documentacioacuten a que se refire o apartado 3 do artigo anterior
3 Os servicios de prevencioacuten deberaacuten estar en condicioacutens de proporcionar aacute empresa o asesoramento e apoio que precise en funcioacuten dos tipos de risco nela existentes e no referente a
Texto reemplazado por la Ley 542003
a) O desentildeo implantacioacuten e aplicacioacuten dun plano de prevencioacuten de riscos laborais que permita a integracioacuten da prevencioacuten na empresa
b) A avaliacioacuten dos factores de risco que poidan afectar aacute seguridade e a sauacutede dos traballadores nos termos previstos no artigo 16 desta Lei
Texto reemplazado por la Ley 542003c) A planificacioacuten da actividade preventiva e a determinacioacuten das prioridades na adopcioacuten das
medidas preventivas e a vixilaacutencia da suacutea eficacia
31
d) A informacioacuten e formacioacuten dos traballadores
e) A prestacioacuten dos primeiros auxilios e planos de emerxencia f) A vixilancia da sauacutede dos traballadores en relacioacuten cos riscos derivados do traballo
4 O servicio de prevencioacuten teraacute caraacutecter interdisciplinario tendo os seus medios que ser apropiados para cumprir as suacuteas funcioacutens Para isto a formacioacuten especialidade capacitacioacuten dedicacioacuten e nuacutemero de compontildeentes destes servicios asiacute como os seus recursos teacutecnicos deberaacuten ser suficientes e axeitados aacutes actividades preventivas a desenvolver en funcioacuten das seguintes circunstancias
a) Tamantildeo da empresa
b) Tipos de risco aos que se poidan atopar expostos os traballadores
c) Distribucioacuten de riscos na empresa
5 Para poder actuar como servicios de prevencioacuten as entidades especializadas deberaacuten ser obxecto de acreditacioacuten pola Administracioacuten laboral mediante a comprobacioacuten de que reuacutenen os requisitos que se establezan regulamentariamente e previa aprobacioacuten da Administracioacuten sanitaria en canto aos aspectos de caraacutecter sanitario
Artigo 32 Actuacioacuten preventiva das Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais
As Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social poderaacuten desenvolver para as empresas a elas asociadas as funcioacutens correspondentes aos servicios de prevencioacuten con suxeicioacuten ao disposto no apartado 5 do artigo 31
Os representantes dos empresarios e dos traballadores teraacuten dereito a participar no control e seguimento da xestioacuten desenvolvida polas Mutuas de Accidentes da Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social nas funcioacutens a que se refire o paraacutegrafo anterior conforme ao previsto no artigo 39 cinco da Lei 421994 do 30 de decembro de Medidas fiscais administrativas e de orde social
Texto Antildeadido por la Ley 542003
Artigo 32 bis Presencia dos recursos preventivos
1 A presencia no centro de traballo dos recursos preventivos calquera que sexa a modalidade de organizacioacuten de ditos recursos seraacute necesaria nos seguintes casos
a) Cando os riscos podan verse agravados ou modificados no desenvolvemento do proceso ou a actividade pola concorrencia de operacioacutens diversas que se desenvolven sucesiva o simultaneamente e que fagan preciso o control da correcta aplicacioacuten dos meacutetodos de traballo
b) Cando se realicen actividades ou procesos que regulamentariamente sexan considerados como perigosos ou con riscos especiais
c) Cando a necesidade de dita presencia sexa requirida pola Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social se as circunstancias do caso asiacute o esixiran debido aacutes condicioacutens de traballo detectadas
32
2 Consideacuteranse recursos preventivos aos que o empresario poderaacute asignar a presencia os seguintes
a) Un ou varios traballadores designados da empresa
b) Un ou varios membros do servicio de prevencioacuten propio da empresa
c) Un ou varios membros do ou dos servicios de prevencioacuten alleos concertados pola empresa Cando a presencia se realice por diferentes recursos preventivos estes deberaacuten colaborar entre si
3 Os recursos preventivos a que se refire o apartado anterior deberaacuten ter a capacidade suficiente dispontildeer dos medios necesarios e ser suficientes en nuacutemero para vixiar o cumprimento das actividades preventivas debendo permanecer no centro de traballo durante o tempo no que se mantentildea a situacioacuten que determine a suacutea presencia
4 No obstante o sinalado nos apartados anteriores o empresario poderaacute asignar a presencia de forma expresa a un ou varios traballadores da empresa que sen formar parte do servicio de prevencioacuten propio ni ser traballadores designados reuacutenan os contildeecementos a cualificacioacuten e a experiencia necesarios nas actividades ou procesos a que se refire o apartado 1 e conten coa formacioacuten preventiva correspondente como miacutenimo aacutes funciones do nivel baacutesico
Neste suposto tales traballadores manteraacuten a necesaria colaboracioacuten cos recursos preventivos do empresario
CAPIacuteTULO V
Consulta e participacioacuten dos traballadores
Artigo 33 Consulta dos traballadores
1 O empresario deberaacute consultar aos traballadores coa debida antelacioacuten a adopcioacuten das decisioacutens relativas a
a) A planificacioacuten e a organizacioacuten do traballo na empresa e a introduccioacuten de novas tecnoloxiacuteas en todo o relacionado coas consecuencias que estas puidesen ter para a seguridade e a sauacutede dos traballadores derivadas da escolla dos equipos a determinacioacuten e a adecuacioacuten das condicioacutens de traballo e o impacto dos factores ambientais no traballo
b) A organizacioacuten e desenvolvemento das actividades de proteccioacuten da sauacutede e prevencioacuten dos riscos profesionais na empresa incluiacuteda a designacioacuten dos traballadores encargados das devanditas actividades ou o recurso a un servicio de prevencioacuten externo
c) A designacioacuten dos traballadores encargados das medidas de emerxencia
d) Os procedementos de informacioacuten e documentacioacuten a que se refiren os artigos 18 apartado 1 e 23 apartado 1 desta Lei
e) O proxecto e a organizacioacuten da formacioacuten en materia preventiva
f) Calquera outra accioacuten que poida ter efectos substanciais sobre a seguridade e a sauacutede dos
33
traballadores
2 Nas empresas que conten con representantes dos traballadores as consultas a que se refire o apartado anterior levaranse a cabo cos ditos representantes
Artigo 34 Dereitos de participacioacuten e representacioacuten
1 Os traballadores tentildeen dereito a participar na empresa nas cuestioacutens relacionadas coa prevencioacuten de riscos no traballo
Nas empresas ou centros de traballo que conten con seis ou maacuteis traballadores a participacioacuten destes canalizarase a traveacutes dos seus representantes e da representacioacuten especializada que se regula neste capiacutetulo
2 Aos Comiteacutes de Empresa aos Delegados de Persoal e aos representantes sindicais corresponderalles nos termos que respectivamente lles recontildeecen o Estatuto dos Traballadores a Lei de Oacuterganos de Representacioacuten do Persoal ao Servicio das Administracioacutens Puacuteblicas e a Lei Orgaacutenica de Liberdade Sindical a defensa dos intereses dos traballadores en materia de prevencioacuten de riscos no traballo Para isto os representantes do persoal exerceraacuten as competencias que as devanditas normas establecen en materia de informacioacuten consulta e negociacioacuten vixilancia e control e exercicio de accioacutens perante as empresas e os oacuterganos e tribunais competentes
3 O dereito de participacioacuten que se regula neste capiacutetulo exercerase no aacutembito das Administracioacutens puacuteblicas coas adaptacioacutens que procedan en atencioacuten aacute diversidade das actividades que desenvolven e as diferentes condicioacutens en que estas se realizan a complexidade e dispersioacuten da suacutea estructura organizativa e as suacuteas peculiaridades en materia de representacioacuten colectiva nos termos previstos na Lei 71990 do 19 de xullo sobre negociacioacuten colectiva e participacioacuten na determinacioacuten das condicioacutens de traballo dos empregados puacuteblicos podendo establecer aacutembitos sectoriais e descentralizados en funcioacuten do nuacutemero de efectivos e centros
Para levar a cabo a indicada adaptacioacuten no aacutembito da Administracioacuten Xeral do Estado o Goberno teraacute en conta os seguintes criterios
a) De ninguacuten xeito a dita adaptacioacuten poderaacute afectar aacutes competencias facultades e garantiacuteas que se recontildeecen nesta Lei aos Delegados de Prevencioacuten e aos Comiteacutes de Seguridade e Sauacutede
b) Deberase establecer o aacutembito especiacutefico que resulte axeitado en cada caso para o exercicio da funcioacuten de participacioacuten en materia preventiva dentro da estructura organizativa da Administracioacuten Con caraacutecter xeral o devandito aacutembito seraacute o dos oacuterganos de representacioacuten do persoal ao servicio das Administracioacutens puacuteblicas aiacutenda que se poderaacuten establecer outros distintos en funcioacuten das caracteriacutesticas da actividade e frecuencia dos riscos a que poidan estar expostos os traballadores
c) Cando no indicado aacutembito existan diferentes oacuterganos de representacioacuten do persoal deberase garantir unha actuacioacuten coordinada de todos eles en materia de prevencioacuten e proteccioacuten da seguridade e a sauacutede no traballo posibilitando que a participacioacuten se realice de forma conxunta entre uns e outros no aacutembito especiacutefico establecido para o efecto
d) Con caraacutecter xeral constituirase un uacutenico Comiteacute de Seguridade e Sauacutede no aacutembito dos oacuterganos de representacioacuten previstos na Lei de Oacuterganos de Representacioacuten do Persoal ao Servicio das
34
Administracioacutens Puacuteblicas que estaraacute integrado polos Delegados de Prevencioacuten designados no dito aacutembito tanto para o persoal con relacioacuten de caraacutecter administrativo ou estatutario como para o persoal laboral e por representantes da Administracioacuten en nuacutemero non superior ao de Delegados Malia isto poderanse constituiacuter Comiteacutes de Seguridade e Sauacutede noutros aacutembitos cando as razoacutens da actividade e o tipo e frecuencia dos riscos asiacute o aconsellen
Artigo 35 Delegados de Prevencioacuten
1 Os Delegados de Prevencioacuten son os representantes dos traballadores con funcioacutens especiacuteficas en materia de prevencioacuten de riscos no traballo
2 Os Delegados de Prevencioacuten seraacuten designados por e entre os representantes do persoal no aacutembito dos oacuterganos de representacioacuten previstos nas normas a que se refire o artigo anterior de acordo coa seguinte escala
De 50 a 100 traballadores 2 Delegados de prevencioacutenDe 101 a 500 traballadores 3 Delegados de PrevencioacutenDe 501 a 1000 traballadores 4 Delegados de PrevencioacutenDe 1001 a 2000 traballadores 5 Delegados de PrevencioacutenDe 2001 a 3000 traballadores 6 Delegados de PrevencioacutenDe 3001 a 4000 traballadores 7 Delegados de PrevencioacutenDe 4001 en adiante 8 Delegados de Prevencioacuten
Nas empresas de ata trinta traballadores o Delegado de Prevencioacuten seraacute o Delegado de PersoalNas empresas de trinta e un a corenta e nove traballadores haberaacute un Delegado de Prevencioacuten que
seraacute elixido por e entre os Delegados de Persoal
3 Para os efectos de determinar o nuacutemero de Delegados de Prevencioacuten teranse en conta os seguintes criterios
a) Os traballadores vinculados por contratos de duracioacuten determinada superior a un ano computaranse como traballadores fixos do cadro de persoal
b) Os contratados por prazo de ata un ano computaranse segundo o nuacutemero de diacuteas traballados no periacuteodo dun ano anterior aacute designacioacuten Cada douscentos diacuteas traballados ou fraccioacuten computaranse como un traballador maacuteis
4 Malia o disposto neste artigo nos convenios colectivos poderanse establecer outros sistemas de designacioacuten dos Delegados de Prevencioacuten sempre que se garanta que a facultade de designacioacuten corresponde aos representantes do persoal ou aos propios traballadores
Asiacute mesmo na negociacioacuten colectiva ou mediante os acordos a que se refire o artigo 83 apartado 3 do Estatuto dos Traballadores poderase acordar que as competencias recontildeecidas nesta Lei aos Delegados de Prevencioacuten sexan exercidas por oacuterganos especiacuteficos creados no propio convenio ou nos acordos nomeados Os devanditos oacuterganos poderaacuten asumir nos termos e conforme aacutes modalidades que se acorde competencias xerais respecto do conxunto dos centros de traballo incluiacutedos no aacutembito de aplicacioacuten do convenio ou do acordo co fin de fomentar o mellor cumprimento nestes da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais
35
Igualmente no aacutembito das Administracioacutens puacuteblicas poderanse establecer nos termos sinalados na Lei 71990 do 19 de xullo sobre negociacioacuten colectiva e participacioacuten na determinacioacuten das condicioacutens de traballo dos empregados puacuteblicos outros sistemas de designacioacuten dos Delegados de Prevencioacuten e acordarse que as competencias que a dita Lei atribuacutee a estes poidan ser exercidas por oacuterganos especiacuteficos
Artigo 36 Competencias e facultades dos Delegados de Prevencioacuten
1 Son competencias dos Delegados de Prevencioacuten
a) Colaborar coa direccioacuten da empresa na mellora da accioacuten preventiva
b) Promover e fomentar a cooperacioacuten dos traballadores na execucioacuten da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais
c) Ser consultados polo empresario con caraacutecter previo aacute suacutea execucioacuten acerca das decisioacutens a que se refire o artigo 33 desta Lei
d) Exercer un labor de vixilancia e control sobre o cumprimento da normativa de prevencioacuten de riscos laborais
Nas empresas que de acordo co disposto no apartado 2 do artigo 38 desta Lei non conten con Comiteacute de Seguridade e Sauacutede por non acadaren o nuacutemero miacutenimo de traballadores establecido para tal efecto as competencias atribuiacutedas a aquel nesta Lei seraacuten exercidas polos Delegados de Prevencioacuten
2 No exercicio das competencias atribuiacutedas aos Delegados de Prevencioacuten estes estaraacuten facultados para
a) Acompantildear os teacutecnicos nas avaliacioacutens de caraacutecter preventivo do medio ambiente de traballo asiacute como nos termos previstos no artigo 40 desta Lei aos Inspectores de Traballo e Seguridade Social nas visitas e verificacioacutens que realicen nos centros de traballo para comprobar o cumprimento da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais podendo formular ante eles as observacioacutens que estimen oportunas
b) Ter acceso coas limitacioacutens previstas no apartado 4 do artigo 22 desta Lei aacute informacioacuten e documentacioacuten relativa aacutes condicioacutens de traballo que sexan necesarias para o exercicio das suacuteas funcioacutens e en particular aacute prevista nos artigos 18 e 23 desta Lei Cando a informacioacuten estea suxeita aacutes limitacioacutens devanditas soacute poderaacute ser subministrada de maneira que se garanta o respecto da confidencialidade
c) Ser informados polo empresario sobre os danos producidos na sauacutede dos traballadores unha vez que aquel tivese contildeecemento deles podendo presentarse aiacutenda foacutera da suacutea xeira no lugar dos feitos para contildeecer as circunstancias destes
d) Recibir do empresario as informacioacutens obtidas por este procedentes das persoas ou oacuterganos encargados das actividades de proteccioacuten e prevencioacuten na empresa asiacute como dos organismos competentes para a seguridade e a sauacutede dos traballadores sen prexuiacutezo do disposto no artigo 40 desta Lei en materia de colaboracioacuten coa Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
e) Realizar visitas aos lugares de traballo para exercer un labor de vixilancia e control do estado das condicioacutens de traballo podendo para tal fin acceder a calquera zona destes e comunicarse durante a xeira
36
cos traballadores de maneira que non se altere o normal desenvolvemento do proceso productivo
f) Solicitar do empresario a adopcioacuten de medidas de caraacutecter preventivo e para a mellora dos niveis de proteccioacuten da seguridade e a sauacutede dos traballadores podendo para tal fin efectuar propostas ao empresario asiacute como ao Comiteacute de Seguridade e Sauacutede para a suacutea discusioacuten neste
g) Propontildeer ao oacutergano de representacioacuten dos traballadores a adopcioacuten do acordo de paralizacioacuten de actividades a que se refire o apartado 3 do artigo 21
3 Os informes que deben emitir os Delegados de Prevencioacuten a teor do disposto na letra c) do apartado l deste artigo deberanse elaborar nun prazo de quince diacuteas ou no tempo imprescindible cando se trate de adoptar medidas dirixidas a previr riscos inminentes Transcorrido o prazo sen ter emitido o informe o empresario poderaacute pontildeer en praacutectica a suacutea decisioacuten
4 A decisioacuten negativa do empresario aacute adopcioacuten das medidas propostas polo Delegado de Prevencioacuten a teor do disposto na letra f) do apartado 2 deste artigo deberaacute ser motivada
Artigo 37 Garantiacuteas e sixilo profesional dos Delegados de Prevencioacuten
1 O previsto no artigo 68 do Estatuto dos Traballadores en materia de garantiacuteas aplicarase aos Delegados de Prevencioacuten na suacutea condicioacuten de representantes dos traballadores
O tempo empregado polos Delegados de Prevencioacuten para o desempentildeo das funcioacutens previstas nesta Lei considerarase como de exercicio de funcioacutens de representacioacuten para os efectos da utilizacioacuten do creacutedito de horas mensuais retribuiacutedas previsto na letra e) do devandito artigo 68 do Estatuto dos Traballadores
Malia o anterior considerarase en todo caso como tempo de traballo efectivo sen imputacioacuten ao dito creacutedito horario o correspondente aacutes xuntanzas do Comiteacute de Seguridade e Sauacutede e a calquera outras convocadas polo empresario en materia de prevencioacuten de riscos asiacute como o destinado aacutes visitas previstas nas letras a) e c) do nuacutemero 2 do artigo anterior
2 O empresario deberaacute proporcionarlles aos Delegados de Prevencioacuten os medios e a formacioacuten en materia preventiva que resulten necesarios para o exercicio das suacuteas funcioacutens
A formacioacuten teraa que facilitar o empresario polos seus propios medios ou mediante concerto con organismos ou entidades especializadas na materia e deberaacute adaptarse aacute evolucioacuten dos riscos e aacute aparicioacuten doutros novos repetiacutendose periodicamente se fose necesario
O tempo dedicado aacute formacioacuten considerarase como tempo de traballo para todos os efectos e o seu custo non poderaacute recaer de ninguacuten xeito sobre os Delegados de Prevencioacuten
3 Os Delegados de Prevencioacuten seralles de aplicacioacuten o disposto no apartado 2 do artigo 65 do Estatuto dos Traballadores en canto ao sixilo profesional debido respecto das informacioacutens a que tivesen acceso como consecuencia da suacutea actuacioacuten na empresa
4 O disposto neste artigo en materia de garantiacuteas e sixilo profesional dos Delegados de Prevencioacuten entenderase referido no caso das relacioacutens de caraacutecter administrativo ou estatutario do persoal ao servicio das Administracioacutens puacuteblicas aacute regulacioacuten contida nos artigos 10 paraacutegrafo segundo e 11 da Lei 91987 do 12 de xuntildeo de Oacuterganos de Representacioacuten Determinacioacuten das Condicioacutens de Traballo e Participacioacuten
37
do Persoal ao Servicio das Administracioacutens Puacuteblicas
Artigo 38 Comiteacute de Seguridade e Sauacutede
1 O Comiteacute de Seguridade e Sauacutede eacute o oacutergano paritario e colexiado de participacioacuten destinado aacute consulta regular e perioacutedica das actuacioacutens da empresa en materia de prevencioacuten de riscos
2 Constituirase un Comiteacute de Seguridade e Sauacutede en todas as empresas ou centros de traballo que conten con 50 ou maacuteis traballadores O Comiteacute estaraacute formado polos Delegados de Prevencioacuten dunha parte e polo empresario eou os seus representantes en nuacutemero igual ao de Delegados de Prevencioacuten da outra
Nas xuntanzas do Comiteacute de Seguridade e Sauacutede participaraacuten con voz pero sen voto os Delegados Sindicais e os responsables teacutecnicos da prevencioacuten na empresa que non estean incluiacutedos na composicioacuten aacute que se refire o paraacutegrafo anterior Nas mesmas condicioacutens poderaacuten participar traballadores da empresa que conten cunha especial cualificacioacuten ou informacioacuten respecto de concretas cuestioacutens que se debatan neste oacutergano e teacutecnicos en prevencioacuten alleos aacute empresa sempre que asiacute o solicite algunha das representacioacutens no Comiteacute
3 O Comiteacute de Seguridade e Sauacutede reunirase trimestralmente e sempre que o solicite algunha das representacioacutens deste O Comiteacute adoptaraacute as suacuteas propias normas de funcionamento
As empresas que conten con varios centros de traballo dotados de Comiteacute de Seguridade e Sauacutede poderaacuten acordar cos seus traballadores a creacioacuten dun Comiteacute Intercentros coas funcioacutens que o acordo lle atribuacutea
Artigo 39 Competencias e facultades do Comiteacute de Seguridade e Sauacutede
1 O Comiteacute de Seguridade e Sauacutede teraacute as seguintes competencias
Texto reemplazado por la Ley 542003
a) Participar na elaboracioacuten posta en praacutectica e avaliacioacuten dos planos e programas de prevencioacuten de riscos na empresa A tal efecto no seu seno se debateraacuten antes da suacutea posta en praacutectica e no referente a suacutea incidencia na prevencioacuten de riscos os proxectos en materia de planificacioacuten organizacioacuten do traballo e introduccioacuten de novas tecnoloxiacuteas organizacioacuten e desenvolvemento das actividades de proteccioacuten e prevencioacuten a que se refire o artigo 16 desta Lei e proxecto e organizacioacuten da formacioacuten en materia preventiva
b) Promover iniciativas sobre meacutetodos e procedementos para a efectiva prevencioacuten dos riscos propontildeendo aacute empresa a mellora das condicioacutens ou a correccioacuten das deficiencias existentes
2 No exercicio das suacuteas competencias o Comiteacute de Seguridade e Sauacutede estaraacute facultado para
a) Contildeecer directamente a situacioacuten relativa aacute prevencioacuten de riscos no centro de traballo realizando para tal efecto as visitas que estime oportunas
b) Contildeecer cantos documentos e informes relativos aacutes condicioacutens de traballo sexan necesarios para o cumprimento das suacuteas funcioacutens asiacute como os procedentes da actividade do servicio de prevencioacuten se eacute o
38
caso
c) Contildeecer e analizar os danos producidos na sauacutede ou na integridade fiacutesica dos traballadores co fin de avaliar as suacuteas causas e propontildeer as medidas preventivas oportunas
d) Contildeecer e informar a memoria e programacioacuten anual dos servicios de prevencioacuten
3 A fin de dar cumprimento ao disposto nesta Lei respecto da colaboracioacuten entre empresas nos supostos de desenvolvemento simultaacuteneo de actividades nun mesmo centro de traballo poderase acordar a realizacioacuten de reunioacutens conxuntas dos Comiteacutes de Seguridade e Sauacutede ou no seu defecto dos Delegados de Prevencioacuten e empresarios das empresas que carezan dos devanditos Comiteacutes ou outras medidas de actuacioacuten coordinada
Artigo 40 Colaboracioacuten coa Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
1 Os traballadores e mais os seus representantes poderaacuten recorrer aacute Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social se consideran que as medidas adoptadas e os medios empregados polo empresario non son suficientes para garantir a seguridade e a sauacutede no traballo
2 Nas visitas aos centros de traballo para a comprobacioacuten do cumprimento da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais o Inspector de Traballo e Seguridade Social comunicaraacute a suacutea presencia ao empresario ou ao seu representante ou aacute persoa inspeccionada ao Comiteacute de Seguridade e Sauacutede ao Delegado de Prevencioacuten ou na suacutea ausencia aos representantes legais dos traballadores a fin de que o poidan acompantildear durante o desenvolvemento da suacutea visita e formularlle as observacioacutens que estimen oportunas a menos que considere que as devanditas comunicacioacutens poidan prexudicar ao eacutexito das suacuteas funcioacutens
3 A Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social informaraacute aos Delegados de Prevencioacuten sobre os resultados das visitas a que fai referencia o apartado anterior e sobre as medidas adoptadas como consecuencia destas asiacute como ao empresario mediante dilixencia no Libro de Visitas da Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social que debe existir en cada centro de traballo
4 As organizacioacutens sindicais e empresariais maacuteis representativas seraacuten consultadas con caraacutecter previo aacute elaboracioacuten dos planos de actuacioacuten da Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social en materia de prevencioacuten de riscos no traballo en especial dos programas especiacuteficos para empresas de menos de seis traballadores e informadas do resultado dos devanditos planos
CAPIacuteTULO VI
Obrigas dos fabricantes importadores e subministradores
Artigo 41 Obrigas dos fabricantes importadores e subministradores
1 Os fabricantes importadores e subministradores de maquinaria equipos productos e utensilios de traballo estaacuten na obriga de asegurar que estes non constituacutean unha fonte de perigo para o traballador sempre que sexan instalados e empregados nas condicioacutens forma e para os fins recomendados por eles
Os fabricantes importadores e subministradores de productos e substancias quiacutemicas de utilizacioacuten no traballo estaacuten na obriga de envasar e etiquetar estes de forma que se permita a suacutea conservacioacuten e
39
manipulacioacuten en condicioacutens de seguridade e se identifique claramente o seu contido e os riscos para a seguridade ou a sauacutede dos traballadores que a suacutea almacenaxe ou utilizacioacuten comporten
Os suxeitos mencionados nos dous paraacutegrafos anteriores deberaacuten subministrar a informacioacuten que indique a forma correcta de emprego polos traballadores as medidas preventivas adicionais que se deban tomar e os riscos laborais que impliquen tanto o seu emprego normal como a suacutea manipulacioacuten ou emprego inadecuado
Os fabricantes importadores e subministradores de elementos para a proteccioacuten dos traballadores estaacuten na obriga de asegurar a efectividade destes sempre que sexan instalados e usados nas condicioacutens e da forma recomendada por eles Para tal efecto deberaacuten subministrar a informacioacuten que indique o tipo de risco ao que van dirixidos o nivel de proteccioacuten fronte a este e a forma correcta do seu emprego e mantemento
Os fabricantes importadores e subministradores deberaacuten proporcionar aos empresarios e estes solicitar daqueles a informacioacuten necesaria para que a utilizacioacuten e manipulacioacuten da maquinaria equipos productos materias primas e utensilios de traballo se produza sen riscos para a seguridade e a sauacutede dos traballadores asiacute como para que os empresarios poidan cumprir coas suacuteas obrigas de informacioacuten respecto dos traballadores
2 O empresario teraacute que garantir que as informacioacutens a que se refire o apartado anterior sexan facilitadas aos traballadores en termos que resulten comprensibles para estes
CAPIacuteTULO VII
Responsabilidades e sancioacutens
Artigo 42 Responsabilidades e a suacutea compatibilidade
1 O incumprimento polos empresarios das suacuteas obrigas en materia de prevencioacuten de riscos laborais daraacute lugar a responsabilidades administrativas asiacute como se eacute o caso a responsabilidades penais e aacutes civiacutes polos danos e perdas que se poidan derivar do devandito incumprimento
2 A empresa principal responderaacute solidariamente cos contratistas e subcontratistas a que se refire o apartado 3 do artigo 24 desta Lei do cumprimento durante o periacuteodo da contrata das obrigas impostas por esta Lei en relacioacuten cos traballadores que aqueles ocupen nos centros de traballo da empresa principal sempre que a infraccioacuten se producise no centro de traballo do devandito empresario principal
$ amp
3 As responsabilidades administrativas que se deriven do procedemento sancionador seraacuten compatibles coas indemnizacioacutens polos danos e perdas causados e de recargo de prestacioacutens econoacutemicas do sistema da Seguridade Social que poidan ser fixadas polo oacutergano competente de conformidade co previsto na normativa reguladora do devandito sistema
40
4 Nas relacioacutens de traballo mediante empresas de traballo temporal e sen prexuiacutecio das responsabilidades propias de estas a empresa usuaria seraacute responsable das condicioacutens de execucioacuten do traballo en todo o relacionado coa proteccioacuten da seguridade e sauacutede dos traballadores asiacute como o recargo de prestacioacutens do sistema de Seguridade Social que podan fixarse en caso de accidente de traballo ou enfermidade profesional que tentildea lugar no seu centro de traballo durante o tempo de vixencia do contrato de posta a disposicioacuten e traian a suacutea causa de falta de medidas de seguridade e hixiene
A correccioacuten de infraccioacutens en materia de prevencioacuten de riscos laborais no aacutembito das Administracioacutens Puacuteblicas se axustaraacute ao procedemento e normas de desenvolvemento do artigo 451 e concordantes da Lei 311995 de PRL
$ amp
5 A declaracioacuten de feitos probados que contentildea unha sentencia firme da orde xurisdiccional contencioso-administrativa relativa aacute existencia de infraccioacuten aacute normativa de prevencioacuten de riscos laborais vincularaacute aacute orde social da xurisdiccioacuten no que se refire ao recargo se eacute o caso da prestacioacuten econoacutemica do sistema da Seguridade Social
$ amp
Artigo 43 Requirimento da Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
1 Cando o Inspector de Traballo e Seguridade Social comprobase a existencia dunha infraccioacuten aacute normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais requiriraacute ao empresario para a emenda das deficiencias observadas agaacutes que pola gravidade e inminencia dos riscos procedese acordar a paralizacioacuten prevista no artigo 44 Todo isto sen prexuiacutezo da proposta de sancioacuten correspondente se eacute o caso
2 O requirimento formulado polo Inspector de Traballo e Seguridade Social farase saber por escrito ao empresario presuntamente responsable sinalando as anomaliacuteas ou deficiencias apreciadas con indicacioacuten do prazo para a suacutea emenda O devandito requirimento pontildeerase asiacute mesmo en contildeecemento dos Delegados de Prevencioacuten
Se se incumprise o requirimento formulado persistindo os feitos infractores o Inspector de Traballo e Seguridade Social de non o efectuar inicialmente redactaraacute a correspondente acta de infraccioacuten por tales feitos
3 Os requirimentos efectuados polos funcionarios puacuteblicos a que se refire o artigo 92 desta Lei en exercicio das suacuteas funcioacutens de apoio e colaboracioacuten coa Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social practicaranse cos requisitos e efectos establecidos no apartado anterior pudendo reflectirse no Libro de Visitas da Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social na forma que se determine regulamentariamente
Artigo 44 Paralizacioacuten de traballos
1 Cando o Inspector de Traballo e Seguridade Social comprobe que a inobservancia da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais implica ao seu xuiacutezo un risco grave e inminente para a seguridade e a sauacutede dos traballadores poderaacute ordenar a paralizacioacuten inmediata de tales traballos ou tarefas A devandita medida comunicarase aacute empresa responsable que a pontildeeraacute en contildeecemento inmediato dos traballadores
41
afectados do Comiteacute de Seguridade e Sauacutede do Delegado de Prevencioacuten ou na suacutea ausencia dos representantes do persoal A empresa responsable daraacute conta ao Inspector de Traballo e Seguridade social do cumprimento desta notificacioacuten
O Inspector de Traballo e Seguridade Social informaraacute da suacutea decisioacuten de forma inmediata aacute autoridade laboral A empresa sen prexuiacutezo do cumprimento inmediato de tal decisioacuten poderaa impugnar perante a autoridade laboral no prazo de tres diacuteas haacutebiles tendo que ser resolta tal impugnacioacuten no prazo maacuteximo de vintecatro horas Tal resolucioacuten seraacute executiva sen prexuiacutezo dos recursos que procedan
A paralizacioacuten dos traballos levantarase pola Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social que a decretase ou polo empresario tan axintildea como se emenden as causas que a motivaron debendo neste uacuteltimo caso comunicalo inmediatamente aacute Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
2 Os supostos de paralizacioacuten regulados neste artigo asiacute como os que se contemplen na normativa reguladora das actividades previstas no apartado 2 do artigo 7 desta Lei entenderanse en todo caso sen prexuiacutezo do pagamento do salario ou das indemnizacioacutens que procedan e das medidas que se poidan arbitrar para a suacutea garantiacutea
Artigo 45 Infraccioacutens administrativas
1 Son infraccioacutens laborais en materia de prevencioacuten de riscos laborais as accioacutens ou omisioacutens dos empresarios as das entidades que actuacuteen como servicios de prevencioacuten alleos aacutes empresas as auditoriacuteas e as formativas en dita materia e alleas aacutes empresas asiacute como as dos promotores e propietarios de obra e os traballadores por conta propia que incumpran as normas legais regulamentarias e claacuteusulas normativas dos convenios colectivos en materia de seguridade e sauacutede laboral suxeitas a responsabilidade conforme aacute presente Lei
$ amp
Malia o anterior no aacutembito das relacioacutens do persoal civil ao servicio das Administracioacutens puacuteblicas as infraccioacutens seraacuten obxecto de responsabilidades a traveacutes da imposicioacuten por resolucioacuten da autoridade competente da realizacioacuten das medidas correctoras dos correspondentes incumprimentos conforme ao procedemento que para o efecto se estableza
No aacutembito da Administracioacuten Xeral do Estado corresponderalle ao Goberno a regulacioacuten do devandito procedemento que se axustaraacute aos seguintes principios
a) O procedemento iniciarao o oacutergano competente da Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social por orde superior ben por propia iniciativa ou a peticioacuten dos representantes do persoal
b) Logo da suacutea actuacioacuten a Inspeccioacuten efectuaraacute un requirimento sobre as medidas a adoptar e prazo de execucioacuten destas que se enviaraacute aacute unidade administrativa inspeccionada para os efectos de formular alegacioacutens
c) No caso de discrepancia entre os Ministros competentes como consecuencia da aplicacioacuten deste procedemento enviaraacuten as actuacioacutens ao Consello de Ministros para a suacutea decisioacuten final
42
Artigo 46 Infraccioacutens leves
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000
Artigo 47 Infraccioacutens graves
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000
Artigo 48 Infraccioacutens moi graves
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000
Artigo 49 Sancioacutens
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000 que agora establece uns criterios de graduacioacuten das sancioacutens (Artigo 39) e a contiacutea das mesmas (Artigo 40)
Artigo 50 Reincidencia
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000
Artigo 51 Prescricioacuten das infraccioacutens
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000 estableceacutendose dita prescricioacuten no Artigo 4 da disposicioacuten
Artigo 52 Competencias sancionadoras
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000
Artigo 53 Suspensioacuten ou peche do centro de traballo
O Goberno ou se eacute o caso os oacuterganos de goberno das Comunidades Autoacutenomas con competencias na materia cando concorran circunstancias de excepcional gravidade nas infraccioacutens en materia de seguridade e sauacutede no traballo poderaacuten acordar a suspensioacuten das actividades laborais por un tempo determinado ou en caso extremo o peche do centro de traballo correspondente sen prexuiacutezo en todo caso do pagamento do salario ou das indemnizacioacutens que procedan e das medidas que se poidan arbitrar para a suacutea garantiacutea
Artigo 54 Limitacioacutens aacute facultade de contratar coa Administracioacuten
As limitacioacutens aacute facultade de contratar coa Administracioacuten pola comisioacuten de delictos ou por infraccioacutens administrativas moi graves en materia de seguridade e sauacutede no traballo rexeranse polo establecido na Lei 131995 do 18 de maio de contratos das Administracioacutens Puacuteblicas
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL PRIMEIRA
Definicioacutens para os efectos de Seguridade Social
43
Sen prexuiacutezo da utilizacioacuten das definicioacutens contidas nesta Lei no aacutembito da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais tanto a definicioacuten dos conceptos de accidente de traballo enfermidade profesional accidente non laboral e enfermidade comuacuten como o reacutexime xuriacutedico establecido para estas continxencias na normativa de Seguridade Social continuaraacuten a ser de aplicacioacuten nos termos e cos efectos previstos no devandito aacutembito normativo
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL SEGUNDA
Reordenacioacuten orgaacutenica
Queda extinguida a Organizacioacuten dos Servicios Meacutedicos de Empresa pasando as suacuteas funcioacutens a seren desempentildeadas pola Administracioacuten sanitaria competente nos termos desta Lei
Os recursos e funcioacutens que na actualidade tentildeen atribuiacutedos o Instituto Nacional de medicina e Seguridade do Traballo e a Escola Nacional de Medicina do Traballo adscriacutebense e seraacuten desenvolvidos polas unidades organismos ou entidades do Ministerio de Sanidade e Consumo conforme aacute suacutea organizacioacuten e distribucioacuten interna de competencias
O Instituto Nacional de Silicose manteraacute a suacutea condicioacuten de centro de referencia nacional de prevencioacuten teacutecnico-sanitaria das enfermidades profesionais que afecten ao sistema cardiorrespiratorio
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL TERCEIRA
Caraacutecter baacutesico
1 Esta Lei asiacute como as normas regulamentarias que dicte o Goberno en virtude do establecido no artigo 6 constituacuteen lexislacioacuten laboral dictada ao abeiro do artigo 14917ordf da Constitucioacuten
2 Respecto do persoal civil con relacioacuten de caraacutecter administrativo ou estatutario ao servicio das Administracioacutens puacuteblicas esta Lei seraacute de aplicacioacuten nos seguintes termos
a) Os artigos que a continuacioacuten se relacionan constituacuteen normas baacutesicas no sentido previsto no artigo 149118ordf da Constitucioacuten
23 apartados 1 e 2 agaacutes o paraacutegrafo segundo45 apartado 11214 apartados l 2 agaacutes a remisioacuten ao capiacutetulo IV 3 4 e 515161718 apartados l e 2 agaacutes remisioacuten ao capiacutetulo V19 apartados l e 2 agaacutes referencia aacute imparticioacuten por medios propios ou concertados2021222324 apartados 1 2 3 e 6
44
252628 apartados 1 paraacutegrafos primeiro e segundo 2 3 e 4 agaacutes no relativo aacutes empresas de traballo
temporal2930 apartados l 2 agaacutes a remisioacuten ao artigo 61 a) 3 e 4 agaacutes a remisioacuten ao texto refundido da Lei
do Estatuto dos Traballadores31 apartados l agaacutes remisioacuten ao artigo 61 a) 2 3 e 432 bis3334 apartados 1 paraacutegrafo primeiro 2 e 3 agaacutes paraacutegrafo segundo35 apartados l 2 paraacutegrafo primeiro 4 paraacutegrafo terceiro36 agaacutes as referencias ao Comiteacute de Seguridade e Sauacutede37 apartados 2 e 442 apartado l45 apartado 1 paraacutegrafo terceiroDisposicioacuten adicional cuarta Designacioacuten de Delegados de Prevencioacuten nos supostos especiaisDisposicioacuten transitoria apartado 3ordmTeraacuten este mesmo caraacutecter baacutesico no que corresponda as normas regulamentarias que dicte o
goberno en virtude do establecido no artigo 6 desta Lei
b) No aacutembito das Comunidades Autoacutenomas e as entidades locais as funcioacutens que a Lei atribuacutee aacutes autoridades laborais e aacute Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social poderaacuten ser atribuiacutedas a oacuterganos diferentes
c) Os restantes preceptos seraacuten de aplicacioacuten xeral en defecto de normativa especiacutefica dictada polas Administracioacutens puacuteblicas a excepcioacuten do que resulte inaplicable a estas pola suacutea natureza xuriacutedico-laboral
3 O artigo 54 constituacutee lexislacioacuten baacutesica de contratos administrativos dictada ao abeiro do artigo 149118ordf da Constitucioacuten
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL CUARTA
Designacioacuten de Delegados de Prevencioacuten en supostos especiais
Nos centros de traballo que carezan de representantes dos traballadores por non existir traballadores coa antiguumlidade suficiente para ser electores ou elixibles nas eleccioacutens para representantes do persoal os traballadores poderaacuten elixir por maioriacutea a un traballador que exerza as competencias de Delegado de Prevencioacuten quen teraacute as facultades garantiacuteas e obrigas de sixilo profesional de tales Delegados A actuacioacuten destes cesaraacute no momento en que se reuacutenan os requisitos de antiguumlidade necesarios para poder celebrar a eleccioacuten de representantes do persoal prorrogaacutendose polo tempo indispensable para a efectiva celebracioacuten da eleccioacuten
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL QUINTA
Fundacioacuten
Adscrita aacute Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo existiraacute unha fundacioacuten que teraacute como finalidade promover a mellora das condicioacutens de seguridade e sauacutede no traballo especialmente nas
45
pequenas empresas a traveacutes de accioacutens de informacioacuten asistencia teacutecnica formacioacuten e promocioacuten do cumprimento da normativa de prevencioacuten de riscos
Para o cumprimento dos seus fins dotarase aacute fundacioacuten dun patrimonio con cargo ao Fondo de Prevencioacuten e Rehabilitacioacuten procedente do exceso de excedentes da xestioacuten realizada polas Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social A contiacutea total do devandito patrimonio non excederaacute do 20 por 100 do devandito fondo determinada na data de entrada en vigor desta Lei
Os Estatutos da fundacioacuten aprobaraos a Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo co voto favorable de dous tercios dos seus membros
Para os efectos de acadar un mellor cumprimento dos seus fins artellarase a suacutea colaboracioacuten coa Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
A planificacioacuten desenvolvemento e financiamento de accioacutens nos distintos aacutembitos territoriais teraacute en consideracioacuten a poboacioacuten ocupada o tamantildeo das empresas e os iacutendices de sinistralidade laboral Os orzamentos que a fundacioacuten asigne aos aacutembitos territoriais autonoacutemicos que tentildean asumidas competencias de execucioacuten de lexislacioacuten laboral en materia de Seguridade e Hixiene no Traballo atribuiranse para a suacutea xestioacuten aos oacuterganos tripartitos e de participacioacuten institucional que existan nos devanditos aacutembitos e tentildean natureza similar aacute Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo
Nos sectores de actividade nos que existan fundacioacutens de aacutembito sectorial constituiacutedos por empresarios e traballadores que tentildean entre os seus fins a promocioacuten de actividades destinadas aacute mellora das condicioacutens de seguridade e sauacutede no traballo o desenvolvemento dos obxectivos e fins da fundacioacuten levaranse a cabo en todo caso en coordinacioacuten con aquelas
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL SEXTA
Constitucioacuten da Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo O Goberno no prazo de tres meses a partir da vixencia desta Lei regularaacute a composicioacuten da
Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo A Comisioacuten constituirase no prazo dos trinta diacuteas seguintes
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL SEacuteTIMA
Cumprimento da normativa de transporte de mercadoriacuteas perigosas
O disposto nesta Lei enteacutendese sen prexuiacutezo do cumprimento das obrigas derivadas da regulacioacuten en materia de transporte de mercadoriacuteas perigosas
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL OITAVA
Planos de organizacioacuten de actividades preventivas
Cada Departamento Ministerial no prazo de seis meses desde a entrada en vigor desta Lei e previa consulta coas organizacioacutens sindicais maacuteis representativas elevaraacute ao Consello de Ministros unha proposta de acordo na que se estableza un plano de organizacioacuten das actividades preventivas no departamento
46
correspondente e nos centros organismos e establecementos de todo tipo dependentes deste
A proposta debera acompantildear necesariamente unha memoria explicativa do custo econoacutemico da organizacioacuten proposta asiacute como o calendario de execucioacuten do plano coas previsioacutens orzamentarias axeitadas a este
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL NOVENA
Establecementos militares
1 O Goberno no prazo de seis meses logo de consulta coas organizacioacutens sindicais maacuteis representativas e a proposta dos Ministros de Defensa e de Traballo e Seguridade Social adaptaraacute as normas dos capiacutetulos III e V desta Lei aacutes esixencias da defensa nacional aacutes peculiaridades orgaacutenicas e ao reacutexime vixente de representacioacuten do persoal nos establecementos militares
3 Continuaraacuten vixentes as disposicioacutens sobre organizacioacuten e competencia da autoridade laboral e Inspeccioacuten de Traballo no aacutembito da Administracioacuten Militar contidas no Real Decreto 22051980 do 13 de xuntildeo dictado en desenvolvemento da disposicioacuten final seacutetima do Estatuto dos Traballadores
Antildeadido por Ley 312006Disposicioacuten adicional novena bis Personal militar
((() (( +
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DEacuteCIMA
Sociedades cooperativas
O procedemento para a designacioacuten dos Delegados de Prevencioacuten regulados no artigo 35 desta Lei nas sociedades cooperativas que non conten con asalariados deberaacute estar previsto nos seus Estatutos ou ser obxecto de acordo en Asemblea Xeral Cando ademais dos socios que prestan o seu traballo persoal existan asalariados computaranse aacutembolos colectivos para os efectos do disposto no nuacutemero 2 do artigo 35 Neste caso a designacioacuten dos Delegados de Prevencioacuten realizarase conxuntamente polos socios que prestan traballo e os traballadores asalariados ou se eacute o caso os representantes destes
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL UNDEacuteCIMA
Modificacioacuten do Estatuto dos Traballadores en materia de permisos retribuiacutedos
Engaacutedese unha letra f) ao apartado 3 do artigo 37 do texto refundido da Lei do Estatuto dos Traballadores aprobado polo Real Decreto lexislativo 11995 do 24 de marzo do seguinte teor
laquof) Polo tempo indispensable para a realizacioacuten de exames prenatais e teacutecnicas de preparacioacuten ao parto que se tentildean que realizar dentro da xeiraraquo
47
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DUODEacuteCIMA
Participacioacuten institucional nas Comunidades Autoacutenomas
Nas Comunidades Autoacutenomas a participacioacuten institucional en canto aacute suacutea estructura e organizacioacuten levarase a cabo de acordo coas competencias que estas tentildean en materia de seguridade e sauacutede laboral
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DEacuteCIMO TERCEIRA
Fondo de Prevencioacuten e Rehabilitacioacuten
Os recursos do Fondo de Prevencioacuten e Rehabilitacioacuten procedentes do exceso de excedentes da xestioacuten realizada polas Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social aacute que se refire o artigo 73 do texto refundido da Lei Xeral da Seguridade Social destinaranse na contiacutea que se determine regulamentariamente aacutes actividades que poidan desenvolver como servicios de prevencioacuten as Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social de acordo co previsto no artigo 32 desta Lei
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DECIMOCUARTA
Presencia de recursos preventivos nas obras de construccioacuten
1 O disposto no artigo 32 bis da Lei de Prevencioacuten de Riscos Laborais seraacute de aplicacioacuten nas obras de construccioacuten reguladas polo Real Decreto 16271997 de 24 de outubro polo que se establecen as disposicioacutens miacutenimas de seguridade e sauacutede nas obras de construccioacuten coas seguintes especialidades
a) A preceptiva presencia de recursos preventivos aplicarase a cada contratista
b) No suposto previsto no apartado 1 paraacutegrafo a) do artigo 32 bis a presencia dos recursos preventivos de cada contratista seraacute necesaria cando durante a obra se desenvolvan traballos con riscos especiais tal e como se definen no citado Real Decreto
c) A preceptiva presencia de recursos preventivos teraacute como obxecto vixiar o cumprimento das medidas incluiacutedas no plan de seguridade e sauacutede no traballo e comprobar a eficacia destas
2 O disposto no apartado anterior enteacutendese sen prexuiacutecio das obrigacioacutens do coordinador en materia de seguridade e sauacutede durante a execucioacuten da obra
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DECIMOQUINTA
Habilitacioacuten de funcionarios puacuteblicos
48
Para poder exercer as funcioacutens establecidas no apartado 2 do artigo 9 desta Lei os funcionarios puacuteblicos das comunidades autoacutenomas deberaacuten contar cunha habilitacioacuten especiacutefica expedida pola propia comunidade autoacutenoma nos termos que se determinen regulamentariamente
En todo caso tales funcionarios deberaacuten pertencer aos grupos de titulacioacuten A ou B e acreditar formacioacuten especiacutefica en materia de prevencioacuten de riscos laborais
DISPOSICIOacuteN TRANSITORIA PRIMEIRA
Aplicacioacuten de disposicioacutens maacuteis favorables
1 O disposto nos artigos 36 e 37 desta Lei en materia de competencias facultades e garantiacuteas dos Delegados de Prevencioacuten entenderase sen prexuiacutezo do respecto aacutes disposicioacutens maacuteis favorables para o exercicio dos dereitos de informacioacuten consulta e participacioacuten dos traballadores na prevencioacuten de riscos laborais previstas nos convenios colectivos vixentes na data da suacutea entrada en vigor
2 Os oacuterganos especiacuteficos de representacioacuten dos traballadores en materia de prevencioacuten de riscos laborais que se eacute o caso fosen previstos nos convenios colectivos a que se refire o apartado anterior e que estean dotados dun reacutexime de competencias facultades e garantiacuteas que respecte o contido miacutenimo establecido nos artigos 36 e 37 desta Lei poderaacuten continuar no exercicio das suacuteas funcioacutens en substitucioacuten dos Delegados de Prevencioacuten agaacutes que polo oacutergano de representacioacuten legal dos traballadores se decida a designacioacuten destes Delegados conforme ao procedemento do artigo 35
3 O disposto nos apartados anteriores seraacute tameacuten de aplicacioacuten aos acordos concluiacutedos no aacutembito da funcioacuten puacuteblica ao abeiro do disposto na lei 71990 do 19 de xullo sobre negociacioacuten colectiva e participacioacuten na determinacioacuten das condicioacutens de traballo dos empregados puacuteblicos
DISPOSICIOacuteN TRANSITORIA SEGUNDA
Mentres se aproba o Regulamento regulador dos Servicios de Prevencioacuten de Riscos Laborais entenderase que as Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social cumpren o requisito previsto no artigo 315 desta Lei
DISPOSICIOacuteN DERROGATORIA UacuteNICA
Alcance da derrogacioacuten
Quedan derrogadas cantas disposicioacutens se opontildean aacute presente Lei e especificamente
a) Os artigos 9 10 11 36 apartado 2 39 e 40 paraacutegrafo segundo da Lei 81988 do 7 de abril sobre infraccioacutens e sancioacutens na orde social
b) O Decreto do 26 de xullo de 1957 polo que se fixan os traballos prohibidos a mulleres e menores nos aspectos da suacutea normativa relativos ao traballo das mulleres mantendo en vigor as relativas ao traballo dos menores ata que o Goberno desenvolva as previsioacutens contidas no apartado 2 do artigo 27
c) O Decreto do 11 de marzo de 1971 sobre constitucioacuten composicioacuten e funcioacutens dos Comiteacutes de Seguridade e Hixiene no Traballo
49
d) Os Tiacutetulos I e III da Ordenanza Xeral de Seguridade e Hixiene no Traballo aprobados por Orde do 9 de marzo de 1971
No que non se opontildea ao previsto nesta Lei e ata que se dicten os Regulamentos aos que se fai referencia no artigo 6 continuaraacute a ser de aplicacioacuten a regulacioacuten das materias comprendidas no devandito artigo que se contentildeen no Tiacutetulo II da Ordenanza Xeral de Seguridade e Hixiene no Traballo ou noutras normas que contentildean previsioacutens especiacuteficas sobre tales materias asiacute como a Orde do Ministerio de Traballo do 16 de decembro de 1987 que establece os modelos para a notificacioacuten dos accidentes de traballo Igualmente continuaraacuten vixentes as disposicioacutens reguladoras dos servicios meacutedicos de empresa ata tanto se desenvolvan regulamentariamente as previsioacutens desta Lei sobre servicios de prevencioacuten O persoal pertencente aos devanditos servicios na data de entrada en vigor desta Lei integrarase nos servicios de prevencioacuten das correspondentes empresas cando estes se constituacutean sen prexuiacutezo de que continuacuteen a efectuar aquelas funcioacutens que tivesen atribuiacutedas distintas das propias do servicio de prevencioacuten
Esta Lei non afecta aacute vixencia das disposicioacutens especiais sobre prevencioacuten de riscos profesionais nas explotacioacutens mineiras contidas no capiacutetulo IV do Real Decreto 32551983 do 21 de decembro polo que se aproba o Estatuto do Mineiro e nas suacuteas normas de desenvolvemento asiacute como as do Real Decreto 28571978 do 25 de agosto polo que se aproba o Regulamento Xeral para o Reacutexime da Mineriacutea e o Real Decreto 8631985 do 2 de abril polo que se aproba o Regulamento Xeral de Normas Baacutesicas de Seguridade Mineira e as suacuteas disposicioacutens complementarias
DISPOSICIOacuteN FINAL PRIMEIRA
Actualizacioacuten de sancioacutens
A contiacutea das sancioacutens a que se refire o apartado 4 do artigo 49 poderaacute ser actualizada polo Goberno a proposta do Ministro de Traballo e Seguridade Social adaptando a esta a atribucioacuten de competencias prevista no apartado 1 do artigo 52 desta Lei
DISPOSICIOacuteN FINAL SEGUNDA
Entrada en vigor
Esta Lei entraraacute en vigor tres meses despois da suacutea publicacioacuten no laquoBoletiacuten Oficial do EstadoraquoPolo tantoMando a todos os espantildeois particulares e autoridades que garden e fagan gardar esta LeiMadrid 12 de decembro de 2003
XOAacuteN CARLOS R
O Presidente do Goberno FELIPE GONZAacuteLEZ MAacuteRQUEZ
50
5 O custo das medidas relativas aacute seguridade e a sauacutede no traballo non deberaacute recaer de ninguacuten xeito sobre os traballadores
Artigo 15 Principios da accioacuten preventiva
1 O empresario aplicaraacute as medidas que integran o deber xeral de prevencioacuten previsto no artigo anterior de acordo cos seguintes principios xerais
a) Evitar os riscos
b) Avaliar os riscos que non se poidan evitar
c) Combater os riscos na suacutea orixe
d) Adaptar o traballo aacute persoa en particular no que respecta aacute concepcioacuten dos postos de traballo asiacute como a escolla dos equipos e os meacutetodos de traballo e de produccioacuten con miras en particular a atenuar o traballo monoacutetono e repetitivo e a reducir os efectos deste na sauacutede
e) Ter en conta a evolucioacuten da teacutecnica
f) Substituiacuter o perigoso polo que entrantildee pouco ou ninguacuten perigo
g) Planificar a prevencioacuten buscando un conxunto coherente que integre nela a teacutecnica a organizacioacuten do traballo as condicioacutens de traballo as relacioacutens sociais e a influencia dos factores ambientais no traballo
h) Adoptar medidas que antepontildean a proteccioacuten colectiva aacute individual
i) Dar as debidas instruccioacutens aos traballadores
2 O empresario tomaraacute en consideracioacuten as capacidades profesionais dos traballadores en materia de seguridade e de sauacutede no momento de lles encomendar as tarefas
3 O empresario adoptaraacute as medidas necesarias a fin de garantir que soacute os traballadores que recibiran informacioacuten suficiente e axeitada poidan acceder aacutes zonas de risco grave e especiacutefico
4 A efectividade das medidas preventivas deberaacute prever as distraccioacutens ou imprudencias non temerarias que puidese cometer o traballador Para a suacutea adopcioacuten teranse en conta os riscos adicionais que puidesen implicar determinadas medidas preventivas as cales soacute poderaacuten ser adoptadas cando a magnitude dos devanditos riscos sexa substancialmente inferior aacute dos que se pretende controlar e non existan alternativas maacuteis seguras
5 Poderaacuten concertar operacioacutens de seguro que tentildean como fin garantir como aacutembito de cobertura a previsioacuten de riscos derivados do traballo a empresa respecto dos seus traballadores os traballadores autoacutenomos respecto a eles mesmos e as sociedades cooperativas respecto aos seus socios cando a suacutea actividade consista na prestacioacuten do seu traballo persoal
19
Texto reemplazado por la Ley 542003
Artigo 16 Plano de prevencioacuten de riscos laborais avaliacioacuten dos riscos e planificacioacuten da actividade preventiva
1 A prevencioacuten de riscos laborais deberaacute integrarse no sistema xeral de xestioacuten da empresa tanto no conxunto das suacuteas actividades como en todos os niacuteveis xeraacuterquicos desta a traveacutes da implantacioacuten e aplicacioacuten dun plano de prevencioacuten de riscos laborais a que se refire o paraacutegrafo seguinte
Este plano de prevencioacuten de riscos laborais deberaacute incluiacuter a estructura organizativa as responsabilidades as funcioacutens as praacutecticas os procedementos os procesos e os recursos necesarios para realizar a accioacuten de prevencioacuten de riscos na empresa nos termos que regulamentariamente se establezan
2 Os instrumentos esenciais para a xestioacuten e aplicacioacuten do plano de prevencioacuten de riscos que poderaacuten ser levados a cabo por fases de forma programada son a avaliacioacuten de riscos laborais e a planificacioacuten da actividade preventiva a que se refiren los paraacutegrafos seguintes
a) O empresario deberaacute realizar unha avaliacioacuten inicial dos riscos para a seguridade e sauacutede dos traballadores tendo en conta con caraacutecter xeral a natureza da actividade as caracteriacutesticas dos postos de traballo existentes e dos traballadores que deban desempentildealos Igual avaliacioacuten deberaacute facerse con ocasioacuten da eleccioacuten dos equipos de traballo das sustancias ou preparados quiacutemicos e do acondicionamento dos lugares de traballo A avaliacioacuten inicial teraacute en conta aquelas outras actuacioacutens que deban desenvolverse de conformidade co disposto na normativa sobre proteccioacuten de riscos especiacuteficos e actividades de especial perigosidade A avaliacioacuten seraacute actualizada cando cambien as condicioacutens de traballo e en todo caso someterase a consideracioacuten e revisarase se fora necesario con ocasioacuten dos danos para a sauacutede que se produciran
Cando o resultado da avaliacioacuten o fixera necesario o empresario realizaraacute controis perioacutedicos das condicioacutens de traballo e da actividade dos traballadores na prestacioacuten dos seus servicios para detectar situacioacutens potencialmente perigosas
b) Se os resultados da avaliacioacuten prevista no paraacutegrafo a) puxeran de manifesto situacioacutens de risco o empresario realizaraacute aquelas actividades preventivas necesarias para eliminar ou reducir e controlar tales riscos Ditas actividades seraacuten obxecto de planificacioacuten polo empresario incluiacutendo para cada actividade preventiva o prazo para levala a cabo a designacioacuten de responsables e os recursos humanos e materiais necesarios para a suacutea execucioacuten
O empresario deberaacute asegurarse da efectiva execucioacuten das actividades preventivas incluiacutedas na planificacioacuten efectuando para iso un seguimento continuo da mesma
As actividades de prevencioacuten seraacuten modificadas cando se aprecie polo empresario como consecuencia dos controis perioacutedicos previstos no paraacutegrafo a) anterior a suacutea inadecuacioacuten aos fins de proteccioacuten requiridos
3 Cando se producise un dano para a sauacutede dos traballadores ou cando con ocasioacuten da vixilancia da sauacutede prevista no artigo 22 aparezan indicios de que as medidas de prevencioacuten resultan insuficientes o empresario levaraacute a cabo unha investigacioacuten ao respecto a fin de detectar as causas destes feitos
Artigo 17 Equipos de traballo e medios de proteccioacuten
20
1 O empresario adoptaraacute as medidas necesarias co fin de que os equipos de traballo sexan axeitados para o traballo que se deba realizar e convenientemente adaptados para tal efecto de xeito que garantan a seguridade e a sauacutede dos traballadores ao empregalos
Cando o emprego dun equipo de traballo poida presentar un risco especiacutefico para a seguridade e a sauacutede dos traballadores o empresario adoptaraacute as medidas necesarias co fin de que
a) A utilizacioacuten do equipo de traballo quede reservada aos encargados da devandita utilizacioacuten
b) Os traballos de reparacioacuten transformacioacuten mantemento ou conservacioacuten sexan realizados polos traballadores especificamente capacitados para iso
2 O empresario deberaacute proporcionar aos seus traballadores equipos de proteccioacuten individual axeitados para o desempentildeo das suacuteas funcioacutens e velar polo uso efectivo destes cando pola natureza dos traballos realizados sexan necesarios
Os equipos de proteccioacuten individual deberaacuten empregarse cando os riscos non se poidan evitar ou non se poidan limitar suficientemente por medios teacutecnicos de proteccioacuten colectiva ou mediante medidas meacutetodos ou procedementos de organizacioacuten do traballo
Artigo 18 Informacioacuten consulta e participacioacuten dos traballadores
1 A fin de dar cumprimento ao deber de proteccioacuten establecido nesta Lei o empresario adoptaraacute as medidas axeitadas para que os traballadores reciban todas as informacioacutens necesarias en relacioacuten con
a) Os riscos para a seguridade e a sauacutede dos traballadores no traballo tanto aqueles que afecten aacute empresa no seu conxunto como a cada tipo de posto de traballo ou funcioacuten
b) As medidas e actividades de proteccioacuten e prevencioacuten aplicables aos riscos sinalados no apartado anterior
c) As medidas adoptadas de conformidade co disposto no artigo 20 desta Lei
Nas empresas que tentildean representantes dos traballadores a informacioacuten aacute que se refire este apartado facilitaraa o empresario aos traballadores a traveacutes dos devanditos representantes non obstante deberase informar directamente a cada traballador dos riscos especiacuteficos que afecten ao seu posto de traballo ou funcioacuten e das medidas de proteccioacuten e prevencioacuten aplicables aos devanditos riscos
2 O empresario deberaacute consultar aos traballadores e permitir a suacutea participacioacuten no marco de todas as cuestioacutens que afecten aacute seguridade e aacute sauacutede no traballo de conformidade co disposto no capiacutetulo V desta Lei
Os traballadores teraacuten dereito a efectuar propostas ao empresario asiacute como aos oacuterganos de participacioacuten e representacioacuten previstos no capiacutetulo V desta Lei dirixidas aacute mellora dos niveis de proteccioacuten da seguridade e a sauacutede da empresa
Artigo 19 Formacioacuten dos traballadores
1 En cumprimento do deber de proteccioacuten o empresario deberaacute garantir que cada traballador reciba
21
unha formacioacuten teoacuterica e praacutectica suficiente e axeitada en materia preventiva tanto no momento da suacutea contratacioacuten calquera que sexa a modalidade ou duracioacuten desta como cando se produzan cambios nas funcioacutens que desempentildee ou se introduzan novas tecnoloxiacuteas ou cambios nos equipos de traballo
A formacioacuten deberaacute estar centrada especificamente no posto de traballo ou funcioacuten de cada traballador adaptarse aacute evolucioacuten dos riscos e aacute aparicioacuten doutros novos e repetirse periodicamente se fose necesario
2 A formacioacuten aacute que se refire o paraacutegrafo anterior deberase impartir sempre que sexa posible dentro da xeira ou no seu defecto noutras horas pero co desconto naquela do tempo investido nesta A formacioacuten poderaa impartir a empresa mediante medios propios ou concertaacutendoa con servicios alleos e o seu custo non recaeraacute de ninguacuten xeito sobre os traballadores
Artigo 20 Medidas de emerxencia
O empresario tendo en conta o tamantildeo e a actividade da empresa asiacute como a posible presencia de persoas alleas a esta deberaacute analizar as posibles situacioacutens de emerxencia e adoptar as medidas necesarias en materia de primeiros auxilios loita contra incendios e evacuacioacuten dos traballadores designando para isto ao persoal encargado de pontildeer en praacutectica estas medidas e comprobando periodicamente se eacute o caso o seu correcto funcionamento O devandito persoal debera posuiacuter a formacioacuten necesaria ser suficiente en nuacutemero e dispontildeer do material axeitado en funcioacuten das circunstancias antes sinalada
Para a aplicacioacuten das medidas adoptadas o empresario deberaacute organizar as relacioacutens que sexan necesarias con servicios externos aacute empresa en particular en materia de primeiros auxilios asistencia meacutedica de urxencia salvamento e loita contra incendios de xeito que quede garantida a rapidez e eficacia destas
Artigo 21 Risco grave e inminente
1 Cando os traballadores estean ou poidan estar expostos a un risco grave e inminente con ocasioacuten do seu traballo o empresario estaraacute na obriga de
a) Informar o antes posible a todos os traballadores afectados en canto aacute existencia do devandito risco e das medidas adoptadas ou que se eacute o caso se deban adoptar en materia de proteccioacuten
b) Adoptar as medidas e dar as instruccioacutens necesarias para que no caso de perigo grave inminente e inevitable os traballadores poidan interromper a suacutea actividade e se fose necesario abandonar de inmediato o lugar de traballo Neste suposto non se poderaacute esixir aos traballadores que prosigan a suacutea actividade mentres persista o perigo agaacutes excepcioacuten debidamente xustificada por razoacutens de seguridade e determinada regulamentariamente
c) Dispontildeer o necesario para que o traballador que non se puidese pontildeer en contacto co seu superior xeraacuterquico ante unha situacioacuten de perigo grave e inminente para a suacutea seguridade a doutros traballadores ou a de terceiros aacute empresa estea en condicioacutens tendo en conta os seus contildeecementos e os medios teacutecnicos postos aacute suacutea disposicioacuten de adoptar as medidas necesarias para evitar as consecuencias do devandito perigo
2 De acordo co previsto no apartado 1 do artigo 14 desta Lei o traballador teraacute dereito a interromper a suacutea actividade e abandonar o lugar de traballo en caso necesario cando considere que a dita
22
actividade entrantildea un risco grave e inminente para a suacutea vida ou a suacutea sauacutede
3 Cando no caso a que se refire o apartado 1 deste artigo o empresario non adopte ou non permita a adopcioacuten das medidas necesarias para garantir a seguridade e a sauacutede dos traballadores os representantes legais destes poderaacuten acordar por maioriacutea dos seus membros a paralizacioacuten da actividade dos traballadores afectados polo devandito risco Tal acordo seraacute comunicado de inmediato aacute empresa e aacute autoridade laboral a cal no prazo de vintecatro horas anularaacute ou ratificaraacute a paralizacioacuten acordada
O acordo a que se refire o paraacutegrafo anterior poderaacute ser adoptado por decisioacuten maioritaria dos Delegados de Prevencioacuten cando non resulte posible reunir coa urxencia requirida ao oacutergano de representacioacuten do persoal
4 Os traballadores ou os seus representantes non poderaacuten sufrir prexuiacutezo alguacuten derivado da adopcioacuten das medidas a que se refiren os apartados anteriores a menos que obrasen de mala fe ou cometesen neglixencia grave
Artigo 22 Vixilaacutencia da sauacutede
1 O empresario garantiralles aos traballadores ao seu servicio a vixilancia perioacutedica do seu estado de sauacutede en funcioacuten dos riscos inherentes ao traballo
Esta vixilancia soacute se poderaacute levar a cabo cando o traballador preste o seu consentimento Deste caraacutecter voluntario soacute se exceptuaraacuten previo informe dos representantes dos traballadores os supostos nos que a realizacioacuten dos recontildeecementos sexa imprescindible para avaliar os efectos das condicioacutens de traballo sobre a sauacutede dos traballadores ou para verificar se o estado de sauacutede do traballador pode constituiacuter un perigo para este para os demais traballadores ou para outras persoas relacionadas coa empresa ou cando asiacute estea establecido nunha disposicioacuten legal en relacioacuten coa proteccioacuten de riscos especiacuteficos e actividades de especial perigosidade
En todo caso deberase optar pola realizacioacuten daqueles recontildeecementos ou probas que causen as menores molestias ao traballador e que sexan proporcionais ao risco
2 As medidas de vixilancia e control da sauacutede dos traballadores levaranse a cabo respectando sempre o dereito aacute intimidade e aacute dignidade da persoa do traballador e aacute confidencialidade de toda a informacioacuten relacionada co seu estado de sauacutede
3 Os resultados da vixilancia a que se refire o apartado anterior seraacuten comunicados aos traballadores afectados
4 Os datos relativos aacute vixilancia da sauacutede dos traballadores non poderaacuten ser empregados con fins discriminatorios nin en prexuiacutezo do traballador
O acceso aacute informacioacuten meacutedica de caraacutecter persoal limitarase ao persoal meacutedico e aacutes autoridades sanitarias que leven a cabo a vixilancia da sauacutede dos traballadores sen que se poida facilitar ao empresario ou a outras persoas sen consentimento expreso do traballador
Malia o anterior o empresario e as persoas ou oacuterganos con responsabilidades en materia de prevencioacuten seraacuten informados das conclusioacutens que se deriven dos recontildeecementos efectuados en relacioacuten coa aptitude do traballador para o desempeno do posto de traballo ou coa necesidade de introducir ou
23
mellorar as medidas de proteccioacuten e prevencioacuten a fin de que poidan desenvolver correctamente as suacuteas funcioacutens en materia preventiva
5 Nos supostos en que a natureza dos riscos inherentes ao traballo o faga necesario o dereito dos traballadores aacute vixilancia perioacutedica do seu estado de sauacutede deberaacute ser alongado maacuteis alaacute do remate da relacioacuten laboral nos termos que regulamentariamente se determinen
6 As medidas de vixilancia e control da sauacutede dos traballadores levaranse a cabo por persoal sanitario con competencia teacutecnica formacioacuten e capacidade acreditada
Artigo 23 Documentacioacuten
1 O empresario deberaacute elaborar e conservar aacute disposicioacuten da autoridade laboral a seguinte documentacioacuten relativa aacutes obrigas establecidas nos artigos anteriores
13
a) Plano de prevencioacuten de riscos laborais conforme ao previsto no apartado 1 do artigo 16 desta Lei
b) Avaliacioacuten dos riscos para a seguridade e a sauacutede no traballo incluiacutedo o resultado dos controis perioacutedicos das condicioacutens de traballo e da actividade dos traballadores de acordo co disposto no paraacutegrafo a) do apartado 2 do artigo 16 desta Lei
c) Planificacioacuten da actividade preventiva incluiacutedas as medidas de proteccioacuten e de prevencioacuten a adoptar e no seu caso material de proteccioacuten que deba utilizarse de conformidade co paraacutegrafo b) do apartado 2 do artigo 16 desta Lei
d) Praacutectica dos controis do estado de sauacutede dos traballadores previstos no artigo 22 desta Lei e conclusioacutens obtidas deses nos termos recollidos no derradeiro paraacutegrafo do apartado 4 do devandito artigo
e) Relacioacuten de accidentes de traballo e enfermidades profesionais que causaran ao traballador unha incapacidade laboral superior a un diacutea de traballo Nestes casos o empresario realizaraacute ademais a notificacioacuten a que se refire o apartado 3 deste artigo
2 No momento de cesamento da suacutea actividade as empresas deberaacuten achegar aacute autoridade laboral a documentacioacuten sinalada no apartado anterior
3 O empresario estaraacute na obriga de notificar por escrito aacute autoridade laboral os danos para a sauacutede dos traballadores ao seu servicio que se produciran por mor do desenvolvemento do seu traballo conforme ao procedemento que se determine regulamentariamente
4 A documentacioacuten a que fai referencia este artigo deberaacute tameacuten ser posta a disposicioacuten das autoridades sanitarias co fin de que estas poidan cumprir co disposto no artigo 10 desta Lei e no artigo 21 da Lei 141986 do 25 de abril Xeral de Sanidade
Artigo 24 Coordinacioacuten de actividades empresariais
1 Cando nun mesmo centro de traballo desenvolvan actividades traballadores de duacuteas ou maacuteis
24
empresas estas deberaacuten cooperar na aplicacioacuten da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais Para tal fin estableceraacuten os medios de coordinacioacuten que sexan necesarios en canto aacute proteccioacuten e prevencioacuten de riscos laborais e a informacioacuten sobre estes aos seus respectivos traballadores nos termos previstos no apartado 1 do artigo 18 desta Lei
2 O empresario titular do centro de traballo adoptaraacute as medidas necesarias para que aqueloutros empresarios que desenvolvan actividades no seu centro de traballo reciban a informacioacuten e as instruccioacutens axeitadas en relacioacuten cos riscos existentes no centro de traballo e coas medidas de proteccioacuten e prevencioacuten correspondentes asiacute como sobre as medidas de emerxencia a aplicar para o seu traslado aos seus respectivos traballadores
3 As empresas que contraten ou subcontraten con outras a realizacioacuten de obras ou servicios correspondentes aacute propia actividade daquelas e que se desenvolvan nos seus propios centros de traballo deberaacuten vixiar o cumprimento polos devanditos contratistas e subcontratistas da normativa de prevencioacuten de riscos laborais
4 As obrigas consignadas no derradeiro paraacutegrafo do apartado 1 do artigo 41 desta Lei seraacuten tameacuten de aplicacioacuten respecto das operacioacutens contratadas nos supostos en que os traballadores da empresa contratista ou subcontratista non presten servicios nos centros de traballo da empresa principal sempre que tales traballadores deban operar con maquinaria equipos productos materias primas ou utensilios proporcionados pola empresa principal
5 Os deberes de cooperacioacuten e de informacioacuten e instruccioacuten recollidos nos apartados 1 e 2 aplicaranse respecto dos traballadores autoacutenomos que desenvolvan actividades nos devanditos centros de traballo
6 As obrigas previstas neste artigo seraacuten desenvoltas regulamentariamente
Artigo 25 Proteccioacuten de traballadores especialmente sensibles a determinados riscos
1 O empresario garantiraacute de maneira especiacutefica a proteccioacuten dos traballadores que polas suacuteas propias caracteriacutesticas persoais ou estado bioloacutexico contildeecido incluiacutedos aqueles que tentildean recontildeecida a situacioacuten de discapacidade fiacutesica psiacutequica ou sensorial sexan especialmente sensibles aos riscos derivados do traballo Para tal fin deberaacute ter en conta os ditos aspectos nas avaliacioacutens dos riscos e en funcioacuten destas adoptaraacute as medidas preventivas e de proteccioacuten necesarias
Os traballadores non seraacuten empregados naqueles postos de traballo nos que a causa das suacuteas caracteriacutesticas persoais estado bioloacutexico ou pola suacutea discapacidade fiacutesica psiacutequica ou sensorial debidamente recontildeecida poidan eles os demais traballadores ou outras persoas relacionadas coa empresa pontildeerse en situacioacuten de perigo ou en xeral cando estean manifestamente en estados ou situacioacutens transitorias que non respondan aacutes esixencias psicofiacutesicas dos respectivos postos de traballo
2 Igualmente o empresario deberaacute ter en conta nas avaliacioacutens os factores de risco que poidan incidir na funcioacuten de procreacioacuten dos traballadores en particular pola exposicioacuten a axentes fiacutesicos quiacutemicos e bioloacutexicos que poidan exercer efectos mutaxeacutenicos ou de toxicidade para a procreacioacuten tanto nos aspectos da fertilidade como do desenvolvemento da descendencia co fin de adoptar as medidas
25
preventivas necesarias
Artigo 26 Proteccioacuten da maternidade
1 A avaliacioacuten dos riscos a que se refire o artigo 16 desta Lei deberaacute abranguer a determinacioacuten da natureza o grao e a duracioacuten da exposicioacuten das traballadoras en situacioacuten de embarazo ou parto recente a axentes procedementos ou condicioacutens de traballo que poidan influiacuter negativamente na sauacutede das traballadoras ou do feto en calquera actividade susceptible de presentar un risco especiacutefico Se os resultados da avaliacioacuten revelasen un risco para a seguridade e a sauacutede ou unha posible repercusioacuten sobre o embarazo ou a lactacioacuten das devanditas traballadoras o empresario adoptaraacute as medidas necesarias para evitar a exposicioacuten ao dito risco a traveacutes dunha adaptacioacuten das condicioacutens ou do tempo de traballo da traballadora afectada As devanditas medidas incluiraacuten cando resulte necesario a non realizacioacuten de traballo nocturno ou de traballo a quendas
2 Cando a adaptacioacuten das condicioacutens ou do tempo de traballo non resultase posible ou a pesar de tal adaptacioacuten as condicioacutens dun posto de traballo puidesen influiacuter negativamente na sauacutede da traballadora embarazada ou do feto e asiacute o certifiquen os Servicios Meacutedicos do Instituto Nacional da Seguridade Social ou das Mutuas co informe do meacutedico do Servicio Nacional da Sauacutede que asista facultativamente aacute traballadora esta deberaacute desempentildear un posto de traballo ou funcioacuten diferente e compatible co seu estado O empresario deberaacute determinar previa consulta cos representantes dos traballadores a relacioacuten dos postos de traballo exentos de riscos para estes efectos
O cambio de posto ou funcioacuten levarase a cabo de conformidade coas regras e criterios que se apliquen nos supostos de mobilidade funcional e teraacute efectos ata o momento en que o estado de sauacutede da traballadora permita a suacutea reincorporacioacuten ao anterior posto
No suposto de que aiacutenda aplicando as regras sinaladas no paraacutegrafo anterior non existise posto de traballo ou funcioacuten compatible a traballadora poderaacute ser destinada a un posto non correspondente ao seu grupo ou a categoriacutea equivalente aiacutenda que conservaraacute o dereito ao conxunto de retribucioacutens do seu posto de orixe
3 Se o antedito cambio de posto non resultara teacutecnica ou obxectivamente posible ou no poida razoablemente exixirse por motivos xustificados poderaacute declararse o paso da traballadora afectada aacute situacioacuten de suspensioacuten do contrato por risco durante o embarazo contemplada no artigo 451 d) do Estatuto dos Traballadores durante o periacuteodo necesario para a proteccioacuten da suacutea seguridade ou da suacutea sauacutede e mentres persista a imposibilidade de reincorporarse ao seu posto anterior ou a outro posto compatible co seu estado
4 O disposto nos nuacutemeros 1 e 2 deste artigo seraacute tameacuten de aplicacioacuten durante o periacuteodo de lactacioacuten se as condicioacutens de traballo puidesen influiacuter negativamente na sauacutede da muller ou do fillo e asiacute o certificase o meacutedico que no reacutexime de Seguridade Social aplicable asista facultativamente aacute traballadora
5 As traballadoras embarazadas teraacuten dereito a ausentarse do traballo con dereito a remuneracioacuten para a realizacioacuten de exames prenatais e teacutecnicas de preparacioacuten ao parto previo aviso ao empresario e xustificacioacuten da necesidade da suacutea realizacioacuten dentro da xeira
26
La evaluacioacuten de los riesgos a que se refiere el artiacuteculo 16 de la presente Ley deberaacute comprender la determinacioacuten de la naturaleza el grado y la duracioacuten de la exposicioacuten de las trabajadoras en situacioacuten de embarazo o parto reciente a agentes procedimientos o condiciones de trabajo que puedan influir negativamente en la salud de las trabajadoras o del feto en cualquier actividad susceptible de presentar un riesgo especiacutefico Si los resultados de la evaluacioacuten revelasen un riesgo para la seguridad y la salud o una posible repercusioacuten sobre el embarazo o la lactancia de las citadas trabajadoras el empresario adoptaraacute las medidas necesarias para evitar la exposicioacuten a dicho riesgo a traveacutes de una adaptacioacuten de las condiciones o del tiempo de trabajo de la trabajadora afectada
Dichas medidas incluiraacuten cuando resulte necesario la no realizacioacuten de trabajo nocturno o de trabajo a turnosSustituido por Ley Orgaacutenica 32007 por
2 Cuando la adaptacioacuten de las condiciones o del tiempo de trabajo no resultase posible o a pesar de tal adaptacioacuten las condiciones de un puesto de trabajo pudieran influir negativamente en la salud de la trabajadora embarazada o del feto y asiacute lo certifiquen los Servicios Meacutedicos del Instituto Nacional de la Seguridad Social o de las Mutuas en funcioacuten de la Entidad con la que la empresa tenga concertada la cobertura de los riesgos profesionales con el informe del meacutedico del Servicio Nacional de Salud que asista facultativamente a la trabajadora eacutesta deberaacute desempentildear un puesto de trabajo o funcioacuten diferente y compatible con su estado El empresario deberaacute determinar previa consulta con los representantes de los trabajadores la relacioacuten de los puestos de trabajo exentos de riesgos a estos efectos
El cambio de puesto o funcioacuten se llevaraacute a cabo de conformidad con las reglas y criterios que se apliquen en los supuestos de movilidad funcional y tendraacute efectos hasta el momento en que el estado de salud de la trabajadora permita su reincorporacioacuten al anterior puesto
En el supuesto de que aun aplicando las reglas sentildealadas en el paacuterrafo anterior no existiese puesto de trabajo o funcioacuten compatible la trabajadora podraacute ser destinada a un puesto no correspondiente a su grupo o categoriacutea equivalente si bien conservaraacute el derecho al conjunto de retribuciones de su puesto de origen
Si dicho cambio de puesto no resultara teacutecnica u objetivamente posible o no pueda razonablemente exigirse por motivos justificados podraacute declararse el paso de la trabajadora afectada a la situacioacuten de suspensioacuten del contrato por riesgo durante el embarazo contemplada en el artiacuteculo 451d) del Estatuto de los Trabajadores durante el periacuteodo necesario para la proteccioacuten de su seguridad o de su salud y mientras persista la imposibilidad de reincorporarse a su puesto anterior o a otro puesto compatible con su estadoSustituido por Ley Orgaacutenica 32007 por
Lo dispuesto en los nuacutemeros 1 y 2 de este artiacuteculo seraacute tambieacuten de aplicacioacuten durante el periacuteodo de lactancia natural si las condiciones de trabajo pudieran influir negativamente en la salud de la mujer o del hijo y asiacute lo certifiquen los Servicios Meacutedicos del Instituto Nacional de la Seguridad Social o de las Mutuas en funcioacuten de la Entidad con la que la empresa tenga concertada la cobertura de los riesgos profesionales con el informe del meacutedico del Servicio Nacional de Salud que asista facultativamente a la trabajadora o a su
27
hijo Podraacute asimismo declararse el pase de la trabajadora afectada a la situacioacuten de suspensioacuten del contrato por riesgo durante la lactancia natural de hijos menores de nueve meses contemplada en el artiacuteculo 451d) del Estatuto de Ios Trabajadores si se dan las circunstancias previstas en el nuacutemero 3 de este artiacuteculo
Las trabajadoras embarazadas tendraacuten derecho a ausentarse del trabajo con derecho a remuneracioacuten para la realizacioacuten de exaacutemenes prenatales y teacutecnicas de preparacioacuten al parto previo aviso al empresario y justificacioacuten de la necesidad de su realizacioacuten dentro de la jornada de trabajo
Artigo 27 Proteccioacuten dos menores
1 Antes da incorporacioacuten ao traballo de mozos menores de dezaoito anos e previamente a calquera modificacioacuten importante das suacuteas condicioacutens de traballo o empresario deberaacute efectuar unha avaliacioacuten dos postos de traballo a desempentildear por estes a fin de determinar a natureza o grao e a duracioacuten da suacutea exposicioacuten en calquera actividade susceptible de presentar un risco especiacutefico ao respecto a axentes procesos ou condicioacutens de traballo que poidan pontildeer en perigo a seguridade ou a sauacutede destes traballadores
Para tal fin a avaliacioacuten teraacute especialmente en conta os riscos especiacuteficos para a seguridade a sauacutede e o desenvolvemento dos mozos derivados da suacutea falta de experiencia da suacutea inmadurez para avaliar os riscos existentes ou potenciais e do seu desenvolvemento aiacutenda incompleto
En todo caso o empresario informaraacute aos devanditos mozos e aos seus pais ou titores que intervintildeesen na contratacioacuten conforme ao disposto na letra b) do artigo 7 do texto refundido da Lei do Estatuto dos Traballadores aprobado polo Real Decreto lexislativo 11995 do 24 de marzo dos posibles riscos e de todas as medidas adoptadas para a proteccioacuten da suacutea seguridade e sauacutede
2 Tendo en conta os factores anteriormente sinalados o Goberno estableceraacute as limitacioacutens aacute contratacioacuten dos mozos menores de dezaoito anos en traballos que presenten riscos especiacuteficos
Artigo 28 Relacioacutens de traballo temporais de duracioacuten determinada e en empresas de traballo temporal
1 Os traballadores con relacioacutens de traballo temporais ou de duracioacuten determinada asiacute como os contratados por empresas de traballo temporal deberaacuten beneficiarse do mesmo nivel de proteccioacuten en materia de seguridade e sauacutede que os restantes traballadores da empresa na que prestan os seus servicios
A existencia dunha relacioacuten de traballo das sinaladas no paraacutegrafo anterior non xustificaraacute de ninguacuten xeito unha diferencia de trato polo que respecta aacutes condicioacutens de traballo no relativo a calquera dos aspectos da proteccioacuten da seguridade e a sauacutede dos traballadores
Esta Lei e as suacuteas disposicioacutens de desenvolvemento aplicaranse plenamente aacutes relacioacutens de traballo sinaladas nos paraacutegrafos anteriores
2 O empresario adoptaraacute as medidas necesarias para garantir que con caraacutecter previo ao inicio da suacutea actividade os traballadores a que se refire o apartado anterior reciban informacioacuten acerca dos riscos aos que estean expostos en particular no relativo aacute necesidade de cualificacioacutens ou aptitudes profesionais determinadas a esixencia de controis meacutedicos especiais ou a existencia de riscos especiacuteficos do posto de
28
traballo a cubrir asiacute como sobre as medidas de proteccioacuten e prevencioacuten fronte a estes
Os devanditos traballadores recibiraacuten en todo caso unha formacioacuten suficiente e axeitada aacutes caracteriacutesticas do posto de traballo a cubrir tendo en conta a suacutea cualificacioacuten e experiencia profesional e os riscos aos que estean expostos
3 Os traballadores a que se refire este artigo teraacuten dereito a unha vixilancia perioacutedica do seu estado de sauacutede nos termos establecidos no artigo 22 desta Lei e nas suacuteas normas de desenvolvemento
4 O empresario deberaacute informar aos traballadores designados para ocuparse das actividades de proteccioacuten e prevencioacuten ou se eacute o caso o servicio de prevencioacuten previsto no artigo 31 desta Lei da incorporacioacuten dos traballadores a que se refire este artigo na medida necesaria para que poidan desenvolver de xeito axeitado aacutes suacuteas funcioacutens respecto de todos os traballadores da empresa
5 Nas relacioacutens de traballo a traveacutes de empresas de traballo temporal a empresa usuaria seraacute responsable das condicioacutens de execucioacuten do traballo en todo o relacionado coa proteccioacuten da seguridade e a sauacutede dos traballadores Corresponderaacute ademais aacute empresa usuaria o cumprimento das obrigas en materia de informacioacuten previstas nos apartados 2 e 4 deste artigo
A empresa de traballo temporal seraacute responsable do cumprimento das obrigas en materia de formacioacuten e vixilancia da sauacutede que se establecen nos apartados 2 e 3 deste artigo Para tal fin e sen prexuiacutezo do disposto no paraacutegrafo anterior a empresa usuaria deberaacute informar aacute empresa de traballo temporal e esta aos traballadores afectados antes da adscricioacuten destes acerca das caracteriacutesticas propias dos postos de traballo a desempentildear e das cualificacioacutens requiridas
A empresa usuaria deberaacute informar aos representantes dos traballadores nesta da adscricioacuten dos traballadores postos a disposicioacuten pola empresa de traballo temporal Os ditos traballadores poderanse dirixir a estes representantes no exercicio dos dereitos recontildeecidos nesta Lei
Artigo 29 Obrigas dos traballadores en materia de prevencioacuten de riscos
1 Corresponde a cada traballador velar segundo as suacuteas posibilidades e mediante o cumprimento das medidas de prevencioacuten que en cada caso sexan adoptadas pola suacutea propia seguridade e sauacutede no traballo e pola daqueloutras persoas aacutes que poida afectar a suacutea actividade profesional a causa dos seus actos e omisioacutens no traballo de conformidade coa suacutea formacioacuten e as instruccioacutens do empresario
2 Os traballadores de acordo coa suacutea formacioacuten e seguindo as instruccioacutens do empresario deberaacuten en particular
1ordm Empregar de forma axeitada de acordo coa suacutea natureza e os riscos previsibles as maacutequinas aparellos ferramentas substancias perigosas equipos de transporte e en xeral calquera outros medios cos que desenvolvan a suacutea actividade
2ordm Empregar correctamente os medios e equipos de proteccioacuten facilitados polo empresario de acordo coas instruccioacutens recibidas deste
3ordm Non pontildeer foacutera de funcionamento e empregar correctamente os dispositivos de seguridade existentes ou que se instalen nos medios relacionados coa suacutea actividade ou nos lugares de traballo en que esta tentildea lugar
29
4ordm Informar de inmediato ao seu superior xeraacuterquico directo e aos traballadores designados para realizaren actividades de proteccioacuten e de prevencioacuten ou se eacute o caso ao servicio de prevencioacuten acerca de calquera situacioacuten que ao seu xuiacutezo entrantildee por motivos razoables un risco para a seguridade e a sauacutede dos traballadores
5ordm Contribuiacuter ao cumprimento das obrigas establecidas pola autoridade competente co fin de protexer a seguridade e a sauacutede dos traballadores no traballo
6ordm Cooperar co empresario para que este poida garantir unhas condicioacutens de traballo que sexan seguras e non entrantildeen riscos para a seguridade e a sauacutede dos traballadores
3 O cumprimento polos traballadores das obrigas en materia de prevencioacuten de riscos a que se refiren os apartados anteriores teraacute a consideracioacuten de incumprimento laboral para os efectos previstos no artigo 581 do Estatuto dos Traballadores ou de falta se eacute o caso conforme ao establecido na correspondente normativa sobre reacutexime disciplinario dos funcionarios puacuteblicos ou do persoal estatutario ao servicio das Administracioacutens puacuteblicas O disposto neste apartado seraacute igualmente aplicable aos socios das cooperativas en que a suacutea actividade consista na prestacioacuten do seu traballo coas precisioacutens que se establezan nos seus Regulamentos de Reacutexime Interno
CAPIacuteTULO IV
Servicios de prevencioacuten
Artigo 30 Proteccioacuten e prevencioacuten de riscos profesionais
1 En cumprimento do deber de prevencioacuten de riscos profesionais o empresario designaraacute un ou varios traballadores para ocupaacuterense da devandita actividade constituiraacute un servicio de prevencioacuten ou concertaraacute o dito servicio cunha entidade especializada allea aacute empresa
2 Os traballadores designados deberaacuten ter a capacidade necesaria dispor do tempo e dos medios precisos e ser suficientes en nuacutemero tendo en conta o tamantildeo da empresa asiacute como os riscos a que estaacuten expostos os traballadores e a suacutea distribucioacuten nesta co alcance que se determine nas disposicioacutens a que se refire a letra e) do apartado 1 do artigo 6 desta Lei
Os traballadores a que se refire o paraacutegrafo anterior colaboraraacuten entre si e se eacute o caso cos servicios de prevencioacuten
3 Para a realizacioacuten da actividade de prevencioacuten o empresario deberaacute facilitar aos traballadores designados o acceso aacute informacioacuten e documentacioacuten a que se refiren os artigos 18 e 23 desta Lei
4 Os traballadores designados non poderaacuten sufrir ninguacuten prexuiacutezo derivado das suacuteas actividades de proteccioacuten e prevencioacuten dos riscos profesionais na empresa En exercicio desta funcioacuten os devanditos traballadores gozaraacuten en particular das garantiacuteas que para os representantes dos traballadores establecen as letras a) b) e c) do artigo 68 e o apartado 4 do artigo 56 do texto refundido da Lei do Estatuto dos Traballadores
Esta garantiacutea acadaraacute tameacuten aos traballadores integrantes do servicio de prevencioacuten cando a
30
empresa decida constituiacutelo de acordo co disposto no artigo seguinte
Os traballadores a que se refiren os paraacutegrafos anteriores deberaacuten gardar sixilo profesional sobre a informacioacuten relativa aacute empresa aacute que tiveran acceso como consecuencia do desempentildeo das suacuteas funcioacutens
5 Nas empresas de menos de seis traballadores o empresario poderaacute asumir persoalmente as funcioacutens sinaladas no apartado 1 sempre que desenvolva de forma cotiaacute a suacutea actividade no centro de traballo e tentildea a capacidade necesaria en funcioacuten dos riscos a que estean expostos os traballadores e a perigosidade das actividades co alcance que se determine nas disposicioacutens a que se refire a letra e) do apartado 1 do artigo 6 desta Lei
6 O empresario que non concertase o Servicio de prevencioacuten cunha entidade especializada allea aacute empresa deberaacute someter o seu sistema de prevencioacuten ao control dunha auditoriacutea ou avaliacioacuten externa nos termos que regulamentariamente se determinen
Artigo 31 Servicios de prevencioacuten
1 Se a designacioacuten dun ou varios traballadores fose insuficiente para a realizacioacuten das actividades de prevencioacuten en funcioacuten do tamantildeo da empresa dos riscos a que estean expostos os traballadores ou da perigosidade das actividades desenvolvidas co alcance que se estableza nas disposicioacutens a que se refire a letra e) do apartado 1 do artigo 6 desta Lei o empresario deberaacute recorrer a un ou varios servicios de prevencioacuten propios ou alleos aacute empresa que colaboraraacuten cando sexa necesario
Para o establecemento destes servicios nas Administracioacutens puacuteblicas terase en conta a suacutea estructura organizativa e a existencia se eacute o caso de aacutembitos sectoriais e descentralizados
2 Entenderase como servicio de prevencioacuten o conxunto de medios humanos e materiais necesarios para realizar as actividades preventivas a fin de garantir a axeitada proteccioacuten da seguridade e a sauacutede dos traballadores asesorando e asistindo para isto ao empresario aos traballadores e aos seus representantes e aos oacuterganos de representacioacuten especializados Para o exercicio das suacuteas funcioacutens o empresario deberaacute facilitar ao devandito servicio o acceso aacute informacioacuten e documentacioacuten a que se refire o apartado 3 do artigo anterior
3 Os servicios de prevencioacuten deberaacuten estar en condicioacutens de proporcionar aacute empresa o asesoramento e apoio que precise en funcioacuten dos tipos de risco nela existentes e no referente a
Texto reemplazado por la Ley 542003
a) O desentildeo implantacioacuten e aplicacioacuten dun plano de prevencioacuten de riscos laborais que permita a integracioacuten da prevencioacuten na empresa
b) A avaliacioacuten dos factores de risco que poidan afectar aacute seguridade e a sauacutede dos traballadores nos termos previstos no artigo 16 desta Lei
Texto reemplazado por la Ley 542003c) A planificacioacuten da actividade preventiva e a determinacioacuten das prioridades na adopcioacuten das
medidas preventivas e a vixilaacutencia da suacutea eficacia
31
d) A informacioacuten e formacioacuten dos traballadores
e) A prestacioacuten dos primeiros auxilios e planos de emerxencia f) A vixilancia da sauacutede dos traballadores en relacioacuten cos riscos derivados do traballo
4 O servicio de prevencioacuten teraacute caraacutecter interdisciplinario tendo os seus medios que ser apropiados para cumprir as suacuteas funcioacutens Para isto a formacioacuten especialidade capacitacioacuten dedicacioacuten e nuacutemero de compontildeentes destes servicios asiacute como os seus recursos teacutecnicos deberaacuten ser suficientes e axeitados aacutes actividades preventivas a desenvolver en funcioacuten das seguintes circunstancias
a) Tamantildeo da empresa
b) Tipos de risco aos que se poidan atopar expostos os traballadores
c) Distribucioacuten de riscos na empresa
5 Para poder actuar como servicios de prevencioacuten as entidades especializadas deberaacuten ser obxecto de acreditacioacuten pola Administracioacuten laboral mediante a comprobacioacuten de que reuacutenen os requisitos que se establezan regulamentariamente e previa aprobacioacuten da Administracioacuten sanitaria en canto aos aspectos de caraacutecter sanitario
Artigo 32 Actuacioacuten preventiva das Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais
As Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social poderaacuten desenvolver para as empresas a elas asociadas as funcioacutens correspondentes aos servicios de prevencioacuten con suxeicioacuten ao disposto no apartado 5 do artigo 31
Os representantes dos empresarios e dos traballadores teraacuten dereito a participar no control e seguimento da xestioacuten desenvolvida polas Mutuas de Accidentes da Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social nas funcioacutens a que se refire o paraacutegrafo anterior conforme ao previsto no artigo 39 cinco da Lei 421994 do 30 de decembro de Medidas fiscais administrativas e de orde social
Texto Antildeadido por la Ley 542003
Artigo 32 bis Presencia dos recursos preventivos
1 A presencia no centro de traballo dos recursos preventivos calquera que sexa a modalidade de organizacioacuten de ditos recursos seraacute necesaria nos seguintes casos
a) Cando os riscos podan verse agravados ou modificados no desenvolvemento do proceso ou a actividade pola concorrencia de operacioacutens diversas que se desenvolven sucesiva o simultaneamente e que fagan preciso o control da correcta aplicacioacuten dos meacutetodos de traballo
b) Cando se realicen actividades ou procesos que regulamentariamente sexan considerados como perigosos ou con riscos especiais
c) Cando a necesidade de dita presencia sexa requirida pola Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social se as circunstancias do caso asiacute o esixiran debido aacutes condicioacutens de traballo detectadas
32
2 Consideacuteranse recursos preventivos aos que o empresario poderaacute asignar a presencia os seguintes
a) Un ou varios traballadores designados da empresa
b) Un ou varios membros do servicio de prevencioacuten propio da empresa
c) Un ou varios membros do ou dos servicios de prevencioacuten alleos concertados pola empresa Cando a presencia se realice por diferentes recursos preventivos estes deberaacuten colaborar entre si
3 Os recursos preventivos a que se refire o apartado anterior deberaacuten ter a capacidade suficiente dispontildeer dos medios necesarios e ser suficientes en nuacutemero para vixiar o cumprimento das actividades preventivas debendo permanecer no centro de traballo durante o tempo no que se mantentildea a situacioacuten que determine a suacutea presencia
4 No obstante o sinalado nos apartados anteriores o empresario poderaacute asignar a presencia de forma expresa a un ou varios traballadores da empresa que sen formar parte do servicio de prevencioacuten propio ni ser traballadores designados reuacutenan os contildeecementos a cualificacioacuten e a experiencia necesarios nas actividades ou procesos a que se refire o apartado 1 e conten coa formacioacuten preventiva correspondente como miacutenimo aacutes funciones do nivel baacutesico
Neste suposto tales traballadores manteraacuten a necesaria colaboracioacuten cos recursos preventivos do empresario
CAPIacuteTULO V
Consulta e participacioacuten dos traballadores
Artigo 33 Consulta dos traballadores
1 O empresario deberaacute consultar aos traballadores coa debida antelacioacuten a adopcioacuten das decisioacutens relativas a
a) A planificacioacuten e a organizacioacuten do traballo na empresa e a introduccioacuten de novas tecnoloxiacuteas en todo o relacionado coas consecuencias que estas puidesen ter para a seguridade e a sauacutede dos traballadores derivadas da escolla dos equipos a determinacioacuten e a adecuacioacuten das condicioacutens de traballo e o impacto dos factores ambientais no traballo
b) A organizacioacuten e desenvolvemento das actividades de proteccioacuten da sauacutede e prevencioacuten dos riscos profesionais na empresa incluiacuteda a designacioacuten dos traballadores encargados das devanditas actividades ou o recurso a un servicio de prevencioacuten externo
c) A designacioacuten dos traballadores encargados das medidas de emerxencia
d) Os procedementos de informacioacuten e documentacioacuten a que se refiren os artigos 18 apartado 1 e 23 apartado 1 desta Lei
e) O proxecto e a organizacioacuten da formacioacuten en materia preventiva
f) Calquera outra accioacuten que poida ter efectos substanciais sobre a seguridade e a sauacutede dos
33
traballadores
2 Nas empresas que conten con representantes dos traballadores as consultas a que se refire o apartado anterior levaranse a cabo cos ditos representantes
Artigo 34 Dereitos de participacioacuten e representacioacuten
1 Os traballadores tentildeen dereito a participar na empresa nas cuestioacutens relacionadas coa prevencioacuten de riscos no traballo
Nas empresas ou centros de traballo que conten con seis ou maacuteis traballadores a participacioacuten destes canalizarase a traveacutes dos seus representantes e da representacioacuten especializada que se regula neste capiacutetulo
2 Aos Comiteacutes de Empresa aos Delegados de Persoal e aos representantes sindicais corresponderalles nos termos que respectivamente lles recontildeecen o Estatuto dos Traballadores a Lei de Oacuterganos de Representacioacuten do Persoal ao Servicio das Administracioacutens Puacuteblicas e a Lei Orgaacutenica de Liberdade Sindical a defensa dos intereses dos traballadores en materia de prevencioacuten de riscos no traballo Para isto os representantes do persoal exerceraacuten as competencias que as devanditas normas establecen en materia de informacioacuten consulta e negociacioacuten vixilancia e control e exercicio de accioacutens perante as empresas e os oacuterganos e tribunais competentes
3 O dereito de participacioacuten que se regula neste capiacutetulo exercerase no aacutembito das Administracioacutens puacuteblicas coas adaptacioacutens que procedan en atencioacuten aacute diversidade das actividades que desenvolven e as diferentes condicioacutens en que estas se realizan a complexidade e dispersioacuten da suacutea estructura organizativa e as suacuteas peculiaridades en materia de representacioacuten colectiva nos termos previstos na Lei 71990 do 19 de xullo sobre negociacioacuten colectiva e participacioacuten na determinacioacuten das condicioacutens de traballo dos empregados puacuteblicos podendo establecer aacutembitos sectoriais e descentralizados en funcioacuten do nuacutemero de efectivos e centros
Para levar a cabo a indicada adaptacioacuten no aacutembito da Administracioacuten Xeral do Estado o Goberno teraacute en conta os seguintes criterios
a) De ninguacuten xeito a dita adaptacioacuten poderaacute afectar aacutes competencias facultades e garantiacuteas que se recontildeecen nesta Lei aos Delegados de Prevencioacuten e aos Comiteacutes de Seguridade e Sauacutede
b) Deberase establecer o aacutembito especiacutefico que resulte axeitado en cada caso para o exercicio da funcioacuten de participacioacuten en materia preventiva dentro da estructura organizativa da Administracioacuten Con caraacutecter xeral o devandito aacutembito seraacute o dos oacuterganos de representacioacuten do persoal ao servicio das Administracioacutens puacuteblicas aiacutenda que se poderaacuten establecer outros distintos en funcioacuten das caracteriacutesticas da actividade e frecuencia dos riscos a que poidan estar expostos os traballadores
c) Cando no indicado aacutembito existan diferentes oacuterganos de representacioacuten do persoal deberase garantir unha actuacioacuten coordinada de todos eles en materia de prevencioacuten e proteccioacuten da seguridade e a sauacutede no traballo posibilitando que a participacioacuten se realice de forma conxunta entre uns e outros no aacutembito especiacutefico establecido para o efecto
d) Con caraacutecter xeral constituirase un uacutenico Comiteacute de Seguridade e Sauacutede no aacutembito dos oacuterganos de representacioacuten previstos na Lei de Oacuterganos de Representacioacuten do Persoal ao Servicio das
34
Administracioacutens Puacuteblicas que estaraacute integrado polos Delegados de Prevencioacuten designados no dito aacutembito tanto para o persoal con relacioacuten de caraacutecter administrativo ou estatutario como para o persoal laboral e por representantes da Administracioacuten en nuacutemero non superior ao de Delegados Malia isto poderanse constituiacuter Comiteacutes de Seguridade e Sauacutede noutros aacutembitos cando as razoacutens da actividade e o tipo e frecuencia dos riscos asiacute o aconsellen
Artigo 35 Delegados de Prevencioacuten
1 Os Delegados de Prevencioacuten son os representantes dos traballadores con funcioacutens especiacuteficas en materia de prevencioacuten de riscos no traballo
2 Os Delegados de Prevencioacuten seraacuten designados por e entre os representantes do persoal no aacutembito dos oacuterganos de representacioacuten previstos nas normas a que se refire o artigo anterior de acordo coa seguinte escala
De 50 a 100 traballadores 2 Delegados de prevencioacutenDe 101 a 500 traballadores 3 Delegados de PrevencioacutenDe 501 a 1000 traballadores 4 Delegados de PrevencioacutenDe 1001 a 2000 traballadores 5 Delegados de PrevencioacutenDe 2001 a 3000 traballadores 6 Delegados de PrevencioacutenDe 3001 a 4000 traballadores 7 Delegados de PrevencioacutenDe 4001 en adiante 8 Delegados de Prevencioacuten
Nas empresas de ata trinta traballadores o Delegado de Prevencioacuten seraacute o Delegado de PersoalNas empresas de trinta e un a corenta e nove traballadores haberaacute un Delegado de Prevencioacuten que
seraacute elixido por e entre os Delegados de Persoal
3 Para os efectos de determinar o nuacutemero de Delegados de Prevencioacuten teranse en conta os seguintes criterios
a) Os traballadores vinculados por contratos de duracioacuten determinada superior a un ano computaranse como traballadores fixos do cadro de persoal
b) Os contratados por prazo de ata un ano computaranse segundo o nuacutemero de diacuteas traballados no periacuteodo dun ano anterior aacute designacioacuten Cada douscentos diacuteas traballados ou fraccioacuten computaranse como un traballador maacuteis
4 Malia o disposto neste artigo nos convenios colectivos poderanse establecer outros sistemas de designacioacuten dos Delegados de Prevencioacuten sempre que se garanta que a facultade de designacioacuten corresponde aos representantes do persoal ou aos propios traballadores
Asiacute mesmo na negociacioacuten colectiva ou mediante os acordos a que se refire o artigo 83 apartado 3 do Estatuto dos Traballadores poderase acordar que as competencias recontildeecidas nesta Lei aos Delegados de Prevencioacuten sexan exercidas por oacuterganos especiacuteficos creados no propio convenio ou nos acordos nomeados Os devanditos oacuterganos poderaacuten asumir nos termos e conforme aacutes modalidades que se acorde competencias xerais respecto do conxunto dos centros de traballo incluiacutedos no aacutembito de aplicacioacuten do convenio ou do acordo co fin de fomentar o mellor cumprimento nestes da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais
35
Igualmente no aacutembito das Administracioacutens puacuteblicas poderanse establecer nos termos sinalados na Lei 71990 do 19 de xullo sobre negociacioacuten colectiva e participacioacuten na determinacioacuten das condicioacutens de traballo dos empregados puacuteblicos outros sistemas de designacioacuten dos Delegados de Prevencioacuten e acordarse que as competencias que a dita Lei atribuacutee a estes poidan ser exercidas por oacuterganos especiacuteficos
Artigo 36 Competencias e facultades dos Delegados de Prevencioacuten
1 Son competencias dos Delegados de Prevencioacuten
a) Colaborar coa direccioacuten da empresa na mellora da accioacuten preventiva
b) Promover e fomentar a cooperacioacuten dos traballadores na execucioacuten da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais
c) Ser consultados polo empresario con caraacutecter previo aacute suacutea execucioacuten acerca das decisioacutens a que se refire o artigo 33 desta Lei
d) Exercer un labor de vixilancia e control sobre o cumprimento da normativa de prevencioacuten de riscos laborais
Nas empresas que de acordo co disposto no apartado 2 do artigo 38 desta Lei non conten con Comiteacute de Seguridade e Sauacutede por non acadaren o nuacutemero miacutenimo de traballadores establecido para tal efecto as competencias atribuiacutedas a aquel nesta Lei seraacuten exercidas polos Delegados de Prevencioacuten
2 No exercicio das competencias atribuiacutedas aos Delegados de Prevencioacuten estes estaraacuten facultados para
a) Acompantildear os teacutecnicos nas avaliacioacutens de caraacutecter preventivo do medio ambiente de traballo asiacute como nos termos previstos no artigo 40 desta Lei aos Inspectores de Traballo e Seguridade Social nas visitas e verificacioacutens que realicen nos centros de traballo para comprobar o cumprimento da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais podendo formular ante eles as observacioacutens que estimen oportunas
b) Ter acceso coas limitacioacutens previstas no apartado 4 do artigo 22 desta Lei aacute informacioacuten e documentacioacuten relativa aacutes condicioacutens de traballo que sexan necesarias para o exercicio das suacuteas funcioacutens e en particular aacute prevista nos artigos 18 e 23 desta Lei Cando a informacioacuten estea suxeita aacutes limitacioacutens devanditas soacute poderaacute ser subministrada de maneira que se garanta o respecto da confidencialidade
c) Ser informados polo empresario sobre os danos producidos na sauacutede dos traballadores unha vez que aquel tivese contildeecemento deles podendo presentarse aiacutenda foacutera da suacutea xeira no lugar dos feitos para contildeecer as circunstancias destes
d) Recibir do empresario as informacioacutens obtidas por este procedentes das persoas ou oacuterganos encargados das actividades de proteccioacuten e prevencioacuten na empresa asiacute como dos organismos competentes para a seguridade e a sauacutede dos traballadores sen prexuiacutezo do disposto no artigo 40 desta Lei en materia de colaboracioacuten coa Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
e) Realizar visitas aos lugares de traballo para exercer un labor de vixilancia e control do estado das condicioacutens de traballo podendo para tal fin acceder a calquera zona destes e comunicarse durante a xeira
36
cos traballadores de maneira que non se altere o normal desenvolvemento do proceso productivo
f) Solicitar do empresario a adopcioacuten de medidas de caraacutecter preventivo e para a mellora dos niveis de proteccioacuten da seguridade e a sauacutede dos traballadores podendo para tal fin efectuar propostas ao empresario asiacute como ao Comiteacute de Seguridade e Sauacutede para a suacutea discusioacuten neste
g) Propontildeer ao oacutergano de representacioacuten dos traballadores a adopcioacuten do acordo de paralizacioacuten de actividades a que se refire o apartado 3 do artigo 21
3 Os informes que deben emitir os Delegados de Prevencioacuten a teor do disposto na letra c) do apartado l deste artigo deberanse elaborar nun prazo de quince diacuteas ou no tempo imprescindible cando se trate de adoptar medidas dirixidas a previr riscos inminentes Transcorrido o prazo sen ter emitido o informe o empresario poderaacute pontildeer en praacutectica a suacutea decisioacuten
4 A decisioacuten negativa do empresario aacute adopcioacuten das medidas propostas polo Delegado de Prevencioacuten a teor do disposto na letra f) do apartado 2 deste artigo deberaacute ser motivada
Artigo 37 Garantiacuteas e sixilo profesional dos Delegados de Prevencioacuten
1 O previsto no artigo 68 do Estatuto dos Traballadores en materia de garantiacuteas aplicarase aos Delegados de Prevencioacuten na suacutea condicioacuten de representantes dos traballadores
O tempo empregado polos Delegados de Prevencioacuten para o desempentildeo das funcioacutens previstas nesta Lei considerarase como de exercicio de funcioacutens de representacioacuten para os efectos da utilizacioacuten do creacutedito de horas mensuais retribuiacutedas previsto na letra e) do devandito artigo 68 do Estatuto dos Traballadores
Malia o anterior considerarase en todo caso como tempo de traballo efectivo sen imputacioacuten ao dito creacutedito horario o correspondente aacutes xuntanzas do Comiteacute de Seguridade e Sauacutede e a calquera outras convocadas polo empresario en materia de prevencioacuten de riscos asiacute como o destinado aacutes visitas previstas nas letras a) e c) do nuacutemero 2 do artigo anterior
2 O empresario deberaacute proporcionarlles aos Delegados de Prevencioacuten os medios e a formacioacuten en materia preventiva que resulten necesarios para o exercicio das suacuteas funcioacutens
A formacioacuten teraa que facilitar o empresario polos seus propios medios ou mediante concerto con organismos ou entidades especializadas na materia e deberaacute adaptarse aacute evolucioacuten dos riscos e aacute aparicioacuten doutros novos repetiacutendose periodicamente se fose necesario
O tempo dedicado aacute formacioacuten considerarase como tempo de traballo para todos os efectos e o seu custo non poderaacute recaer de ninguacuten xeito sobre os Delegados de Prevencioacuten
3 Os Delegados de Prevencioacuten seralles de aplicacioacuten o disposto no apartado 2 do artigo 65 do Estatuto dos Traballadores en canto ao sixilo profesional debido respecto das informacioacutens a que tivesen acceso como consecuencia da suacutea actuacioacuten na empresa
4 O disposto neste artigo en materia de garantiacuteas e sixilo profesional dos Delegados de Prevencioacuten entenderase referido no caso das relacioacutens de caraacutecter administrativo ou estatutario do persoal ao servicio das Administracioacutens puacuteblicas aacute regulacioacuten contida nos artigos 10 paraacutegrafo segundo e 11 da Lei 91987 do 12 de xuntildeo de Oacuterganos de Representacioacuten Determinacioacuten das Condicioacutens de Traballo e Participacioacuten
37
do Persoal ao Servicio das Administracioacutens Puacuteblicas
Artigo 38 Comiteacute de Seguridade e Sauacutede
1 O Comiteacute de Seguridade e Sauacutede eacute o oacutergano paritario e colexiado de participacioacuten destinado aacute consulta regular e perioacutedica das actuacioacutens da empresa en materia de prevencioacuten de riscos
2 Constituirase un Comiteacute de Seguridade e Sauacutede en todas as empresas ou centros de traballo que conten con 50 ou maacuteis traballadores O Comiteacute estaraacute formado polos Delegados de Prevencioacuten dunha parte e polo empresario eou os seus representantes en nuacutemero igual ao de Delegados de Prevencioacuten da outra
Nas xuntanzas do Comiteacute de Seguridade e Sauacutede participaraacuten con voz pero sen voto os Delegados Sindicais e os responsables teacutecnicos da prevencioacuten na empresa que non estean incluiacutedos na composicioacuten aacute que se refire o paraacutegrafo anterior Nas mesmas condicioacutens poderaacuten participar traballadores da empresa que conten cunha especial cualificacioacuten ou informacioacuten respecto de concretas cuestioacutens que se debatan neste oacutergano e teacutecnicos en prevencioacuten alleos aacute empresa sempre que asiacute o solicite algunha das representacioacutens no Comiteacute
3 O Comiteacute de Seguridade e Sauacutede reunirase trimestralmente e sempre que o solicite algunha das representacioacutens deste O Comiteacute adoptaraacute as suacuteas propias normas de funcionamento
As empresas que conten con varios centros de traballo dotados de Comiteacute de Seguridade e Sauacutede poderaacuten acordar cos seus traballadores a creacioacuten dun Comiteacute Intercentros coas funcioacutens que o acordo lle atribuacutea
Artigo 39 Competencias e facultades do Comiteacute de Seguridade e Sauacutede
1 O Comiteacute de Seguridade e Sauacutede teraacute as seguintes competencias
Texto reemplazado por la Ley 542003
a) Participar na elaboracioacuten posta en praacutectica e avaliacioacuten dos planos e programas de prevencioacuten de riscos na empresa A tal efecto no seu seno se debateraacuten antes da suacutea posta en praacutectica e no referente a suacutea incidencia na prevencioacuten de riscos os proxectos en materia de planificacioacuten organizacioacuten do traballo e introduccioacuten de novas tecnoloxiacuteas organizacioacuten e desenvolvemento das actividades de proteccioacuten e prevencioacuten a que se refire o artigo 16 desta Lei e proxecto e organizacioacuten da formacioacuten en materia preventiva
b) Promover iniciativas sobre meacutetodos e procedementos para a efectiva prevencioacuten dos riscos propontildeendo aacute empresa a mellora das condicioacutens ou a correccioacuten das deficiencias existentes
2 No exercicio das suacuteas competencias o Comiteacute de Seguridade e Sauacutede estaraacute facultado para
a) Contildeecer directamente a situacioacuten relativa aacute prevencioacuten de riscos no centro de traballo realizando para tal efecto as visitas que estime oportunas
b) Contildeecer cantos documentos e informes relativos aacutes condicioacutens de traballo sexan necesarios para o cumprimento das suacuteas funcioacutens asiacute como os procedentes da actividade do servicio de prevencioacuten se eacute o
38
caso
c) Contildeecer e analizar os danos producidos na sauacutede ou na integridade fiacutesica dos traballadores co fin de avaliar as suacuteas causas e propontildeer as medidas preventivas oportunas
d) Contildeecer e informar a memoria e programacioacuten anual dos servicios de prevencioacuten
3 A fin de dar cumprimento ao disposto nesta Lei respecto da colaboracioacuten entre empresas nos supostos de desenvolvemento simultaacuteneo de actividades nun mesmo centro de traballo poderase acordar a realizacioacuten de reunioacutens conxuntas dos Comiteacutes de Seguridade e Sauacutede ou no seu defecto dos Delegados de Prevencioacuten e empresarios das empresas que carezan dos devanditos Comiteacutes ou outras medidas de actuacioacuten coordinada
Artigo 40 Colaboracioacuten coa Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
1 Os traballadores e mais os seus representantes poderaacuten recorrer aacute Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social se consideran que as medidas adoptadas e os medios empregados polo empresario non son suficientes para garantir a seguridade e a sauacutede no traballo
2 Nas visitas aos centros de traballo para a comprobacioacuten do cumprimento da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais o Inspector de Traballo e Seguridade Social comunicaraacute a suacutea presencia ao empresario ou ao seu representante ou aacute persoa inspeccionada ao Comiteacute de Seguridade e Sauacutede ao Delegado de Prevencioacuten ou na suacutea ausencia aos representantes legais dos traballadores a fin de que o poidan acompantildear durante o desenvolvemento da suacutea visita e formularlle as observacioacutens que estimen oportunas a menos que considere que as devanditas comunicacioacutens poidan prexudicar ao eacutexito das suacuteas funcioacutens
3 A Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social informaraacute aos Delegados de Prevencioacuten sobre os resultados das visitas a que fai referencia o apartado anterior e sobre as medidas adoptadas como consecuencia destas asiacute como ao empresario mediante dilixencia no Libro de Visitas da Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social que debe existir en cada centro de traballo
4 As organizacioacutens sindicais e empresariais maacuteis representativas seraacuten consultadas con caraacutecter previo aacute elaboracioacuten dos planos de actuacioacuten da Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social en materia de prevencioacuten de riscos no traballo en especial dos programas especiacuteficos para empresas de menos de seis traballadores e informadas do resultado dos devanditos planos
CAPIacuteTULO VI
Obrigas dos fabricantes importadores e subministradores
Artigo 41 Obrigas dos fabricantes importadores e subministradores
1 Os fabricantes importadores e subministradores de maquinaria equipos productos e utensilios de traballo estaacuten na obriga de asegurar que estes non constituacutean unha fonte de perigo para o traballador sempre que sexan instalados e empregados nas condicioacutens forma e para os fins recomendados por eles
Os fabricantes importadores e subministradores de productos e substancias quiacutemicas de utilizacioacuten no traballo estaacuten na obriga de envasar e etiquetar estes de forma que se permita a suacutea conservacioacuten e
39
manipulacioacuten en condicioacutens de seguridade e se identifique claramente o seu contido e os riscos para a seguridade ou a sauacutede dos traballadores que a suacutea almacenaxe ou utilizacioacuten comporten
Os suxeitos mencionados nos dous paraacutegrafos anteriores deberaacuten subministrar a informacioacuten que indique a forma correcta de emprego polos traballadores as medidas preventivas adicionais que se deban tomar e os riscos laborais que impliquen tanto o seu emprego normal como a suacutea manipulacioacuten ou emprego inadecuado
Os fabricantes importadores e subministradores de elementos para a proteccioacuten dos traballadores estaacuten na obriga de asegurar a efectividade destes sempre que sexan instalados e usados nas condicioacutens e da forma recomendada por eles Para tal efecto deberaacuten subministrar a informacioacuten que indique o tipo de risco ao que van dirixidos o nivel de proteccioacuten fronte a este e a forma correcta do seu emprego e mantemento
Os fabricantes importadores e subministradores deberaacuten proporcionar aos empresarios e estes solicitar daqueles a informacioacuten necesaria para que a utilizacioacuten e manipulacioacuten da maquinaria equipos productos materias primas e utensilios de traballo se produza sen riscos para a seguridade e a sauacutede dos traballadores asiacute como para que os empresarios poidan cumprir coas suacuteas obrigas de informacioacuten respecto dos traballadores
2 O empresario teraacute que garantir que as informacioacutens a que se refire o apartado anterior sexan facilitadas aos traballadores en termos que resulten comprensibles para estes
CAPIacuteTULO VII
Responsabilidades e sancioacutens
Artigo 42 Responsabilidades e a suacutea compatibilidade
1 O incumprimento polos empresarios das suacuteas obrigas en materia de prevencioacuten de riscos laborais daraacute lugar a responsabilidades administrativas asiacute como se eacute o caso a responsabilidades penais e aacutes civiacutes polos danos e perdas que se poidan derivar do devandito incumprimento
2 A empresa principal responderaacute solidariamente cos contratistas e subcontratistas a que se refire o apartado 3 do artigo 24 desta Lei do cumprimento durante o periacuteodo da contrata das obrigas impostas por esta Lei en relacioacuten cos traballadores que aqueles ocupen nos centros de traballo da empresa principal sempre que a infraccioacuten se producise no centro de traballo do devandito empresario principal
$ amp
3 As responsabilidades administrativas que se deriven do procedemento sancionador seraacuten compatibles coas indemnizacioacutens polos danos e perdas causados e de recargo de prestacioacutens econoacutemicas do sistema da Seguridade Social que poidan ser fixadas polo oacutergano competente de conformidade co previsto na normativa reguladora do devandito sistema
40
4 Nas relacioacutens de traballo mediante empresas de traballo temporal e sen prexuiacutecio das responsabilidades propias de estas a empresa usuaria seraacute responsable das condicioacutens de execucioacuten do traballo en todo o relacionado coa proteccioacuten da seguridade e sauacutede dos traballadores asiacute como o recargo de prestacioacutens do sistema de Seguridade Social que podan fixarse en caso de accidente de traballo ou enfermidade profesional que tentildea lugar no seu centro de traballo durante o tempo de vixencia do contrato de posta a disposicioacuten e traian a suacutea causa de falta de medidas de seguridade e hixiene
A correccioacuten de infraccioacutens en materia de prevencioacuten de riscos laborais no aacutembito das Administracioacutens Puacuteblicas se axustaraacute ao procedemento e normas de desenvolvemento do artigo 451 e concordantes da Lei 311995 de PRL
$ amp
5 A declaracioacuten de feitos probados que contentildea unha sentencia firme da orde xurisdiccional contencioso-administrativa relativa aacute existencia de infraccioacuten aacute normativa de prevencioacuten de riscos laborais vincularaacute aacute orde social da xurisdiccioacuten no que se refire ao recargo se eacute o caso da prestacioacuten econoacutemica do sistema da Seguridade Social
$ amp
Artigo 43 Requirimento da Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
1 Cando o Inspector de Traballo e Seguridade Social comprobase a existencia dunha infraccioacuten aacute normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais requiriraacute ao empresario para a emenda das deficiencias observadas agaacutes que pola gravidade e inminencia dos riscos procedese acordar a paralizacioacuten prevista no artigo 44 Todo isto sen prexuiacutezo da proposta de sancioacuten correspondente se eacute o caso
2 O requirimento formulado polo Inspector de Traballo e Seguridade Social farase saber por escrito ao empresario presuntamente responsable sinalando as anomaliacuteas ou deficiencias apreciadas con indicacioacuten do prazo para a suacutea emenda O devandito requirimento pontildeerase asiacute mesmo en contildeecemento dos Delegados de Prevencioacuten
Se se incumprise o requirimento formulado persistindo os feitos infractores o Inspector de Traballo e Seguridade Social de non o efectuar inicialmente redactaraacute a correspondente acta de infraccioacuten por tales feitos
3 Os requirimentos efectuados polos funcionarios puacuteblicos a que se refire o artigo 92 desta Lei en exercicio das suacuteas funcioacutens de apoio e colaboracioacuten coa Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social practicaranse cos requisitos e efectos establecidos no apartado anterior pudendo reflectirse no Libro de Visitas da Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social na forma que se determine regulamentariamente
Artigo 44 Paralizacioacuten de traballos
1 Cando o Inspector de Traballo e Seguridade Social comprobe que a inobservancia da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais implica ao seu xuiacutezo un risco grave e inminente para a seguridade e a sauacutede dos traballadores poderaacute ordenar a paralizacioacuten inmediata de tales traballos ou tarefas A devandita medida comunicarase aacute empresa responsable que a pontildeeraacute en contildeecemento inmediato dos traballadores
41
afectados do Comiteacute de Seguridade e Sauacutede do Delegado de Prevencioacuten ou na suacutea ausencia dos representantes do persoal A empresa responsable daraacute conta ao Inspector de Traballo e Seguridade social do cumprimento desta notificacioacuten
O Inspector de Traballo e Seguridade Social informaraacute da suacutea decisioacuten de forma inmediata aacute autoridade laboral A empresa sen prexuiacutezo do cumprimento inmediato de tal decisioacuten poderaa impugnar perante a autoridade laboral no prazo de tres diacuteas haacutebiles tendo que ser resolta tal impugnacioacuten no prazo maacuteximo de vintecatro horas Tal resolucioacuten seraacute executiva sen prexuiacutezo dos recursos que procedan
A paralizacioacuten dos traballos levantarase pola Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social que a decretase ou polo empresario tan axintildea como se emenden as causas que a motivaron debendo neste uacuteltimo caso comunicalo inmediatamente aacute Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
2 Os supostos de paralizacioacuten regulados neste artigo asiacute como os que se contemplen na normativa reguladora das actividades previstas no apartado 2 do artigo 7 desta Lei entenderanse en todo caso sen prexuiacutezo do pagamento do salario ou das indemnizacioacutens que procedan e das medidas que se poidan arbitrar para a suacutea garantiacutea
Artigo 45 Infraccioacutens administrativas
1 Son infraccioacutens laborais en materia de prevencioacuten de riscos laborais as accioacutens ou omisioacutens dos empresarios as das entidades que actuacuteen como servicios de prevencioacuten alleos aacutes empresas as auditoriacuteas e as formativas en dita materia e alleas aacutes empresas asiacute como as dos promotores e propietarios de obra e os traballadores por conta propia que incumpran as normas legais regulamentarias e claacuteusulas normativas dos convenios colectivos en materia de seguridade e sauacutede laboral suxeitas a responsabilidade conforme aacute presente Lei
$ amp
Malia o anterior no aacutembito das relacioacutens do persoal civil ao servicio das Administracioacutens puacuteblicas as infraccioacutens seraacuten obxecto de responsabilidades a traveacutes da imposicioacuten por resolucioacuten da autoridade competente da realizacioacuten das medidas correctoras dos correspondentes incumprimentos conforme ao procedemento que para o efecto se estableza
No aacutembito da Administracioacuten Xeral do Estado corresponderalle ao Goberno a regulacioacuten do devandito procedemento que se axustaraacute aos seguintes principios
a) O procedemento iniciarao o oacutergano competente da Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social por orde superior ben por propia iniciativa ou a peticioacuten dos representantes do persoal
b) Logo da suacutea actuacioacuten a Inspeccioacuten efectuaraacute un requirimento sobre as medidas a adoptar e prazo de execucioacuten destas que se enviaraacute aacute unidade administrativa inspeccionada para os efectos de formular alegacioacutens
c) No caso de discrepancia entre os Ministros competentes como consecuencia da aplicacioacuten deste procedemento enviaraacuten as actuacioacutens ao Consello de Ministros para a suacutea decisioacuten final
42
Artigo 46 Infraccioacutens leves
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000
Artigo 47 Infraccioacutens graves
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000
Artigo 48 Infraccioacutens moi graves
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000
Artigo 49 Sancioacutens
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000 que agora establece uns criterios de graduacioacuten das sancioacutens (Artigo 39) e a contiacutea das mesmas (Artigo 40)
Artigo 50 Reincidencia
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000
Artigo 51 Prescricioacuten das infraccioacutens
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000 estableceacutendose dita prescricioacuten no Artigo 4 da disposicioacuten
Artigo 52 Competencias sancionadoras
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000
Artigo 53 Suspensioacuten ou peche do centro de traballo
O Goberno ou se eacute o caso os oacuterganos de goberno das Comunidades Autoacutenomas con competencias na materia cando concorran circunstancias de excepcional gravidade nas infraccioacutens en materia de seguridade e sauacutede no traballo poderaacuten acordar a suspensioacuten das actividades laborais por un tempo determinado ou en caso extremo o peche do centro de traballo correspondente sen prexuiacutezo en todo caso do pagamento do salario ou das indemnizacioacutens que procedan e das medidas que se poidan arbitrar para a suacutea garantiacutea
Artigo 54 Limitacioacutens aacute facultade de contratar coa Administracioacuten
As limitacioacutens aacute facultade de contratar coa Administracioacuten pola comisioacuten de delictos ou por infraccioacutens administrativas moi graves en materia de seguridade e sauacutede no traballo rexeranse polo establecido na Lei 131995 do 18 de maio de contratos das Administracioacutens Puacuteblicas
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL PRIMEIRA
Definicioacutens para os efectos de Seguridade Social
43
Sen prexuiacutezo da utilizacioacuten das definicioacutens contidas nesta Lei no aacutembito da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais tanto a definicioacuten dos conceptos de accidente de traballo enfermidade profesional accidente non laboral e enfermidade comuacuten como o reacutexime xuriacutedico establecido para estas continxencias na normativa de Seguridade Social continuaraacuten a ser de aplicacioacuten nos termos e cos efectos previstos no devandito aacutembito normativo
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL SEGUNDA
Reordenacioacuten orgaacutenica
Queda extinguida a Organizacioacuten dos Servicios Meacutedicos de Empresa pasando as suacuteas funcioacutens a seren desempentildeadas pola Administracioacuten sanitaria competente nos termos desta Lei
Os recursos e funcioacutens que na actualidade tentildeen atribuiacutedos o Instituto Nacional de medicina e Seguridade do Traballo e a Escola Nacional de Medicina do Traballo adscriacutebense e seraacuten desenvolvidos polas unidades organismos ou entidades do Ministerio de Sanidade e Consumo conforme aacute suacutea organizacioacuten e distribucioacuten interna de competencias
O Instituto Nacional de Silicose manteraacute a suacutea condicioacuten de centro de referencia nacional de prevencioacuten teacutecnico-sanitaria das enfermidades profesionais que afecten ao sistema cardiorrespiratorio
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL TERCEIRA
Caraacutecter baacutesico
1 Esta Lei asiacute como as normas regulamentarias que dicte o Goberno en virtude do establecido no artigo 6 constituacuteen lexislacioacuten laboral dictada ao abeiro do artigo 14917ordf da Constitucioacuten
2 Respecto do persoal civil con relacioacuten de caraacutecter administrativo ou estatutario ao servicio das Administracioacutens puacuteblicas esta Lei seraacute de aplicacioacuten nos seguintes termos
a) Os artigos que a continuacioacuten se relacionan constituacuteen normas baacutesicas no sentido previsto no artigo 149118ordf da Constitucioacuten
23 apartados 1 e 2 agaacutes o paraacutegrafo segundo45 apartado 11214 apartados l 2 agaacutes a remisioacuten ao capiacutetulo IV 3 4 e 515161718 apartados l e 2 agaacutes remisioacuten ao capiacutetulo V19 apartados l e 2 agaacutes referencia aacute imparticioacuten por medios propios ou concertados2021222324 apartados 1 2 3 e 6
44
252628 apartados 1 paraacutegrafos primeiro e segundo 2 3 e 4 agaacutes no relativo aacutes empresas de traballo
temporal2930 apartados l 2 agaacutes a remisioacuten ao artigo 61 a) 3 e 4 agaacutes a remisioacuten ao texto refundido da Lei
do Estatuto dos Traballadores31 apartados l agaacutes remisioacuten ao artigo 61 a) 2 3 e 432 bis3334 apartados 1 paraacutegrafo primeiro 2 e 3 agaacutes paraacutegrafo segundo35 apartados l 2 paraacutegrafo primeiro 4 paraacutegrafo terceiro36 agaacutes as referencias ao Comiteacute de Seguridade e Sauacutede37 apartados 2 e 442 apartado l45 apartado 1 paraacutegrafo terceiroDisposicioacuten adicional cuarta Designacioacuten de Delegados de Prevencioacuten nos supostos especiaisDisposicioacuten transitoria apartado 3ordmTeraacuten este mesmo caraacutecter baacutesico no que corresponda as normas regulamentarias que dicte o
goberno en virtude do establecido no artigo 6 desta Lei
b) No aacutembito das Comunidades Autoacutenomas e as entidades locais as funcioacutens que a Lei atribuacutee aacutes autoridades laborais e aacute Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social poderaacuten ser atribuiacutedas a oacuterganos diferentes
c) Os restantes preceptos seraacuten de aplicacioacuten xeral en defecto de normativa especiacutefica dictada polas Administracioacutens puacuteblicas a excepcioacuten do que resulte inaplicable a estas pola suacutea natureza xuriacutedico-laboral
3 O artigo 54 constituacutee lexislacioacuten baacutesica de contratos administrativos dictada ao abeiro do artigo 149118ordf da Constitucioacuten
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL CUARTA
Designacioacuten de Delegados de Prevencioacuten en supostos especiais
Nos centros de traballo que carezan de representantes dos traballadores por non existir traballadores coa antiguumlidade suficiente para ser electores ou elixibles nas eleccioacutens para representantes do persoal os traballadores poderaacuten elixir por maioriacutea a un traballador que exerza as competencias de Delegado de Prevencioacuten quen teraacute as facultades garantiacuteas e obrigas de sixilo profesional de tales Delegados A actuacioacuten destes cesaraacute no momento en que se reuacutenan os requisitos de antiguumlidade necesarios para poder celebrar a eleccioacuten de representantes do persoal prorrogaacutendose polo tempo indispensable para a efectiva celebracioacuten da eleccioacuten
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL QUINTA
Fundacioacuten
Adscrita aacute Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo existiraacute unha fundacioacuten que teraacute como finalidade promover a mellora das condicioacutens de seguridade e sauacutede no traballo especialmente nas
45
pequenas empresas a traveacutes de accioacutens de informacioacuten asistencia teacutecnica formacioacuten e promocioacuten do cumprimento da normativa de prevencioacuten de riscos
Para o cumprimento dos seus fins dotarase aacute fundacioacuten dun patrimonio con cargo ao Fondo de Prevencioacuten e Rehabilitacioacuten procedente do exceso de excedentes da xestioacuten realizada polas Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social A contiacutea total do devandito patrimonio non excederaacute do 20 por 100 do devandito fondo determinada na data de entrada en vigor desta Lei
Os Estatutos da fundacioacuten aprobaraos a Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo co voto favorable de dous tercios dos seus membros
Para os efectos de acadar un mellor cumprimento dos seus fins artellarase a suacutea colaboracioacuten coa Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
A planificacioacuten desenvolvemento e financiamento de accioacutens nos distintos aacutembitos territoriais teraacute en consideracioacuten a poboacioacuten ocupada o tamantildeo das empresas e os iacutendices de sinistralidade laboral Os orzamentos que a fundacioacuten asigne aos aacutembitos territoriais autonoacutemicos que tentildean asumidas competencias de execucioacuten de lexislacioacuten laboral en materia de Seguridade e Hixiene no Traballo atribuiranse para a suacutea xestioacuten aos oacuterganos tripartitos e de participacioacuten institucional que existan nos devanditos aacutembitos e tentildean natureza similar aacute Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo
Nos sectores de actividade nos que existan fundacioacutens de aacutembito sectorial constituiacutedos por empresarios e traballadores que tentildean entre os seus fins a promocioacuten de actividades destinadas aacute mellora das condicioacutens de seguridade e sauacutede no traballo o desenvolvemento dos obxectivos e fins da fundacioacuten levaranse a cabo en todo caso en coordinacioacuten con aquelas
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL SEXTA
Constitucioacuten da Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo O Goberno no prazo de tres meses a partir da vixencia desta Lei regularaacute a composicioacuten da
Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo A Comisioacuten constituirase no prazo dos trinta diacuteas seguintes
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL SEacuteTIMA
Cumprimento da normativa de transporte de mercadoriacuteas perigosas
O disposto nesta Lei enteacutendese sen prexuiacutezo do cumprimento das obrigas derivadas da regulacioacuten en materia de transporte de mercadoriacuteas perigosas
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL OITAVA
Planos de organizacioacuten de actividades preventivas
Cada Departamento Ministerial no prazo de seis meses desde a entrada en vigor desta Lei e previa consulta coas organizacioacutens sindicais maacuteis representativas elevaraacute ao Consello de Ministros unha proposta de acordo na que se estableza un plano de organizacioacuten das actividades preventivas no departamento
46
correspondente e nos centros organismos e establecementos de todo tipo dependentes deste
A proposta debera acompantildear necesariamente unha memoria explicativa do custo econoacutemico da organizacioacuten proposta asiacute como o calendario de execucioacuten do plano coas previsioacutens orzamentarias axeitadas a este
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL NOVENA
Establecementos militares
1 O Goberno no prazo de seis meses logo de consulta coas organizacioacutens sindicais maacuteis representativas e a proposta dos Ministros de Defensa e de Traballo e Seguridade Social adaptaraacute as normas dos capiacutetulos III e V desta Lei aacutes esixencias da defensa nacional aacutes peculiaridades orgaacutenicas e ao reacutexime vixente de representacioacuten do persoal nos establecementos militares
3 Continuaraacuten vixentes as disposicioacutens sobre organizacioacuten e competencia da autoridade laboral e Inspeccioacuten de Traballo no aacutembito da Administracioacuten Militar contidas no Real Decreto 22051980 do 13 de xuntildeo dictado en desenvolvemento da disposicioacuten final seacutetima do Estatuto dos Traballadores
Antildeadido por Ley 312006Disposicioacuten adicional novena bis Personal militar
((() (( +
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DEacuteCIMA
Sociedades cooperativas
O procedemento para a designacioacuten dos Delegados de Prevencioacuten regulados no artigo 35 desta Lei nas sociedades cooperativas que non conten con asalariados deberaacute estar previsto nos seus Estatutos ou ser obxecto de acordo en Asemblea Xeral Cando ademais dos socios que prestan o seu traballo persoal existan asalariados computaranse aacutembolos colectivos para os efectos do disposto no nuacutemero 2 do artigo 35 Neste caso a designacioacuten dos Delegados de Prevencioacuten realizarase conxuntamente polos socios que prestan traballo e os traballadores asalariados ou se eacute o caso os representantes destes
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL UNDEacuteCIMA
Modificacioacuten do Estatuto dos Traballadores en materia de permisos retribuiacutedos
Engaacutedese unha letra f) ao apartado 3 do artigo 37 do texto refundido da Lei do Estatuto dos Traballadores aprobado polo Real Decreto lexislativo 11995 do 24 de marzo do seguinte teor
laquof) Polo tempo indispensable para a realizacioacuten de exames prenatais e teacutecnicas de preparacioacuten ao parto que se tentildean que realizar dentro da xeiraraquo
47
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DUODEacuteCIMA
Participacioacuten institucional nas Comunidades Autoacutenomas
Nas Comunidades Autoacutenomas a participacioacuten institucional en canto aacute suacutea estructura e organizacioacuten levarase a cabo de acordo coas competencias que estas tentildean en materia de seguridade e sauacutede laboral
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DEacuteCIMO TERCEIRA
Fondo de Prevencioacuten e Rehabilitacioacuten
Os recursos do Fondo de Prevencioacuten e Rehabilitacioacuten procedentes do exceso de excedentes da xestioacuten realizada polas Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social aacute que se refire o artigo 73 do texto refundido da Lei Xeral da Seguridade Social destinaranse na contiacutea que se determine regulamentariamente aacutes actividades que poidan desenvolver como servicios de prevencioacuten as Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social de acordo co previsto no artigo 32 desta Lei
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DECIMOCUARTA
Presencia de recursos preventivos nas obras de construccioacuten
1 O disposto no artigo 32 bis da Lei de Prevencioacuten de Riscos Laborais seraacute de aplicacioacuten nas obras de construccioacuten reguladas polo Real Decreto 16271997 de 24 de outubro polo que se establecen as disposicioacutens miacutenimas de seguridade e sauacutede nas obras de construccioacuten coas seguintes especialidades
a) A preceptiva presencia de recursos preventivos aplicarase a cada contratista
b) No suposto previsto no apartado 1 paraacutegrafo a) do artigo 32 bis a presencia dos recursos preventivos de cada contratista seraacute necesaria cando durante a obra se desenvolvan traballos con riscos especiais tal e como se definen no citado Real Decreto
c) A preceptiva presencia de recursos preventivos teraacute como obxecto vixiar o cumprimento das medidas incluiacutedas no plan de seguridade e sauacutede no traballo e comprobar a eficacia destas
2 O disposto no apartado anterior enteacutendese sen prexuiacutecio das obrigacioacutens do coordinador en materia de seguridade e sauacutede durante a execucioacuten da obra
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DECIMOQUINTA
Habilitacioacuten de funcionarios puacuteblicos
48
Para poder exercer as funcioacutens establecidas no apartado 2 do artigo 9 desta Lei os funcionarios puacuteblicos das comunidades autoacutenomas deberaacuten contar cunha habilitacioacuten especiacutefica expedida pola propia comunidade autoacutenoma nos termos que se determinen regulamentariamente
En todo caso tales funcionarios deberaacuten pertencer aos grupos de titulacioacuten A ou B e acreditar formacioacuten especiacutefica en materia de prevencioacuten de riscos laborais
DISPOSICIOacuteN TRANSITORIA PRIMEIRA
Aplicacioacuten de disposicioacutens maacuteis favorables
1 O disposto nos artigos 36 e 37 desta Lei en materia de competencias facultades e garantiacuteas dos Delegados de Prevencioacuten entenderase sen prexuiacutezo do respecto aacutes disposicioacutens maacuteis favorables para o exercicio dos dereitos de informacioacuten consulta e participacioacuten dos traballadores na prevencioacuten de riscos laborais previstas nos convenios colectivos vixentes na data da suacutea entrada en vigor
2 Os oacuterganos especiacuteficos de representacioacuten dos traballadores en materia de prevencioacuten de riscos laborais que se eacute o caso fosen previstos nos convenios colectivos a que se refire o apartado anterior e que estean dotados dun reacutexime de competencias facultades e garantiacuteas que respecte o contido miacutenimo establecido nos artigos 36 e 37 desta Lei poderaacuten continuar no exercicio das suacuteas funcioacutens en substitucioacuten dos Delegados de Prevencioacuten agaacutes que polo oacutergano de representacioacuten legal dos traballadores se decida a designacioacuten destes Delegados conforme ao procedemento do artigo 35
3 O disposto nos apartados anteriores seraacute tameacuten de aplicacioacuten aos acordos concluiacutedos no aacutembito da funcioacuten puacuteblica ao abeiro do disposto na lei 71990 do 19 de xullo sobre negociacioacuten colectiva e participacioacuten na determinacioacuten das condicioacutens de traballo dos empregados puacuteblicos
DISPOSICIOacuteN TRANSITORIA SEGUNDA
Mentres se aproba o Regulamento regulador dos Servicios de Prevencioacuten de Riscos Laborais entenderase que as Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social cumpren o requisito previsto no artigo 315 desta Lei
DISPOSICIOacuteN DERROGATORIA UacuteNICA
Alcance da derrogacioacuten
Quedan derrogadas cantas disposicioacutens se opontildean aacute presente Lei e especificamente
a) Os artigos 9 10 11 36 apartado 2 39 e 40 paraacutegrafo segundo da Lei 81988 do 7 de abril sobre infraccioacutens e sancioacutens na orde social
b) O Decreto do 26 de xullo de 1957 polo que se fixan os traballos prohibidos a mulleres e menores nos aspectos da suacutea normativa relativos ao traballo das mulleres mantendo en vigor as relativas ao traballo dos menores ata que o Goberno desenvolva as previsioacutens contidas no apartado 2 do artigo 27
c) O Decreto do 11 de marzo de 1971 sobre constitucioacuten composicioacuten e funcioacutens dos Comiteacutes de Seguridade e Hixiene no Traballo
49
d) Os Tiacutetulos I e III da Ordenanza Xeral de Seguridade e Hixiene no Traballo aprobados por Orde do 9 de marzo de 1971
No que non se opontildea ao previsto nesta Lei e ata que se dicten os Regulamentos aos que se fai referencia no artigo 6 continuaraacute a ser de aplicacioacuten a regulacioacuten das materias comprendidas no devandito artigo que se contentildeen no Tiacutetulo II da Ordenanza Xeral de Seguridade e Hixiene no Traballo ou noutras normas que contentildean previsioacutens especiacuteficas sobre tales materias asiacute como a Orde do Ministerio de Traballo do 16 de decembro de 1987 que establece os modelos para a notificacioacuten dos accidentes de traballo Igualmente continuaraacuten vixentes as disposicioacutens reguladoras dos servicios meacutedicos de empresa ata tanto se desenvolvan regulamentariamente as previsioacutens desta Lei sobre servicios de prevencioacuten O persoal pertencente aos devanditos servicios na data de entrada en vigor desta Lei integrarase nos servicios de prevencioacuten das correspondentes empresas cando estes se constituacutean sen prexuiacutezo de que continuacuteen a efectuar aquelas funcioacutens que tivesen atribuiacutedas distintas das propias do servicio de prevencioacuten
Esta Lei non afecta aacute vixencia das disposicioacutens especiais sobre prevencioacuten de riscos profesionais nas explotacioacutens mineiras contidas no capiacutetulo IV do Real Decreto 32551983 do 21 de decembro polo que se aproba o Estatuto do Mineiro e nas suacuteas normas de desenvolvemento asiacute como as do Real Decreto 28571978 do 25 de agosto polo que se aproba o Regulamento Xeral para o Reacutexime da Mineriacutea e o Real Decreto 8631985 do 2 de abril polo que se aproba o Regulamento Xeral de Normas Baacutesicas de Seguridade Mineira e as suacuteas disposicioacutens complementarias
DISPOSICIOacuteN FINAL PRIMEIRA
Actualizacioacuten de sancioacutens
A contiacutea das sancioacutens a que se refire o apartado 4 do artigo 49 poderaacute ser actualizada polo Goberno a proposta do Ministro de Traballo e Seguridade Social adaptando a esta a atribucioacuten de competencias prevista no apartado 1 do artigo 52 desta Lei
DISPOSICIOacuteN FINAL SEGUNDA
Entrada en vigor
Esta Lei entraraacute en vigor tres meses despois da suacutea publicacioacuten no laquoBoletiacuten Oficial do EstadoraquoPolo tantoMando a todos os espantildeois particulares e autoridades que garden e fagan gardar esta LeiMadrid 12 de decembro de 2003
XOAacuteN CARLOS R
O Presidente do Goberno FELIPE GONZAacuteLEZ MAacuteRQUEZ
50
Texto reemplazado por la Ley 542003
Artigo 16 Plano de prevencioacuten de riscos laborais avaliacioacuten dos riscos e planificacioacuten da actividade preventiva
1 A prevencioacuten de riscos laborais deberaacute integrarse no sistema xeral de xestioacuten da empresa tanto no conxunto das suacuteas actividades como en todos os niacuteveis xeraacuterquicos desta a traveacutes da implantacioacuten e aplicacioacuten dun plano de prevencioacuten de riscos laborais a que se refire o paraacutegrafo seguinte
Este plano de prevencioacuten de riscos laborais deberaacute incluiacuter a estructura organizativa as responsabilidades as funcioacutens as praacutecticas os procedementos os procesos e os recursos necesarios para realizar a accioacuten de prevencioacuten de riscos na empresa nos termos que regulamentariamente se establezan
2 Os instrumentos esenciais para a xestioacuten e aplicacioacuten do plano de prevencioacuten de riscos que poderaacuten ser levados a cabo por fases de forma programada son a avaliacioacuten de riscos laborais e a planificacioacuten da actividade preventiva a que se refiren los paraacutegrafos seguintes
a) O empresario deberaacute realizar unha avaliacioacuten inicial dos riscos para a seguridade e sauacutede dos traballadores tendo en conta con caraacutecter xeral a natureza da actividade as caracteriacutesticas dos postos de traballo existentes e dos traballadores que deban desempentildealos Igual avaliacioacuten deberaacute facerse con ocasioacuten da eleccioacuten dos equipos de traballo das sustancias ou preparados quiacutemicos e do acondicionamento dos lugares de traballo A avaliacioacuten inicial teraacute en conta aquelas outras actuacioacutens que deban desenvolverse de conformidade co disposto na normativa sobre proteccioacuten de riscos especiacuteficos e actividades de especial perigosidade A avaliacioacuten seraacute actualizada cando cambien as condicioacutens de traballo e en todo caso someterase a consideracioacuten e revisarase se fora necesario con ocasioacuten dos danos para a sauacutede que se produciran
Cando o resultado da avaliacioacuten o fixera necesario o empresario realizaraacute controis perioacutedicos das condicioacutens de traballo e da actividade dos traballadores na prestacioacuten dos seus servicios para detectar situacioacutens potencialmente perigosas
b) Se os resultados da avaliacioacuten prevista no paraacutegrafo a) puxeran de manifesto situacioacutens de risco o empresario realizaraacute aquelas actividades preventivas necesarias para eliminar ou reducir e controlar tales riscos Ditas actividades seraacuten obxecto de planificacioacuten polo empresario incluiacutendo para cada actividade preventiva o prazo para levala a cabo a designacioacuten de responsables e os recursos humanos e materiais necesarios para a suacutea execucioacuten
O empresario deberaacute asegurarse da efectiva execucioacuten das actividades preventivas incluiacutedas na planificacioacuten efectuando para iso un seguimento continuo da mesma
As actividades de prevencioacuten seraacuten modificadas cando se aprecie polo empresario como consecuencia dos controis perioacutedicos previstos no paraacutegrafo a) anterior a suacutea inadecuacioacuten aos fins de proteccioacuten requiridos
3 Cando se producise un dano para a sauacutede dos traballadores ou cando con ocasioacuten da vixilancia da sauacutede prevista no artigo 22 aparezan indicios de que as medidas de prevencioacuten resultan insuficientes o empresario levaraacute a cabo unha investigacioacuten ao respecto a fin de detectar as causas destes feitos
Artigo 17 Equipos de traballo e medios de proteccioacuten
20
1 O empresario adoptaraacute as medidas necesarias co fin de que os equipos de traballo sexan axeitados para o traballo que se deba realizar e convenientemente adaptados para tal efecto de xeito que garantan a seguridade e a sauacutede dos traballadores ao empregalos
Cando o emprego dun equipo de traballo poida presentar un risco especiacutefico para a seguridade e a sauacutede dos traballadores o empresario adoptaraacute as medidas necesarias co fin de que
a) A utilizacioacuten do equipo de traballo quede reservada aos encargados da devandita utilizacioacuten
b) Os traballos de reparacioacuten transformacioacuten mantemento ou conservacioacuten sexan realizados polos traballadores especificamente capacitados para iso
2 O empresario deberaacute proporcionar aos seus traballadores equipos de proteccioacuten individual axeitados para o desempentildeo das suacuteas funcioacutens e velar polo uso efectivo destes cando pola natureza dos traballos realizados sexan necesarios
Os equipos de proteccioacuten individual deberaacuten empregarse cando os riscos non se poidan evitar ou non se poidan limitar suficientemente por medios teacutecnicos de proteccioacuten colectiva ou mediante medidas meacutetodos ou procedementos de organizacioacuten do traballo
Artigo 18 Informacioacuten consulta e participacioacuten dos traballadores
1 A fin de dar cumprimento ao deber de proteccioacuten establecido nesta Lei o empresario adoptaraacute as medidas axeitadas para que os traballadores reciban todas as informacioacutens necesarias en relacioacuten con
a) Os riscos para a seguridade e a sauacutede dos traballadores no traballo tanto aqueles que afecten aacute empresa no seu conxunto como a cada tipo de posto de traballo ou funcioacuten
b) As medidas e actividades de proteccioacuten e prevencioacuten aplicables aos riscos sinalados no apartado anterior
c) As medidas adoptadas de conformidade co disposto no artigo 20 desta Lei
Nas empresas que tentildean representantes dos traballadores a informacioacuten aacute que se refire este apartado facilitaraa o empresario aos traballadores a traveacutes dos devanditos representantes non obstante deberase informar directamente a cada traballador dos riscos especiacuteficos que afecten ao seu posto de traballo ou funcioacuten e das medidas de proteccioacuten e prevencioacuten aplicables aos devanditos riscos
2 O empresario deberaacute consultar aos traballadores e permitir a suacutea participacioacuten no marco de todas as cuestioacutens que afecten aacute seguridade e aacute sauacutede no traballo de conformidade co disposto no capiacutetulo V desta Lei
Os traballadores teraacuten dereito a efectuar propostas ao empresario asiacute como aos oacuterganos de participacioacuten e representacioacuten previstos no capiacutetulo V desta Lei dirixidas aacute mellora dos niveis de proteccioacuten da seguridade e a sauacutede da empresa
Artigo 19 Formacioacuten dos traballadores
1 En cumprimento do deber de proteccioacuten o empresario deberaacute garantir que cada traballador reciba
21
unha formacioacuten teoacuterica e praacutectica suficiente e axeitada en materia preventiva tanto no momento da suacutea contratacioacuten calquera que sexa a modalidade ou duracioacuten desta como cando se produzan cambios nas funcioacutens que desempentildee ou se introduzan novas tecnoloxiacuteas ou cambios nos equipos de traballo
A formacioacuten deberaacute estar centrada especificamente no posto de traballo ou funcioacuten de cada traballador adaptarse aacute evolucioacuten dos riscos e aacute aparicioacuten doutros novos e repetirse periodicamente se fose necesario
2 A formacioacuten aacute que se refire o paraacutegrafo anterior deberase impartir sempre que sexa posible dentro da xeira ou no seu defecto noutras horas pero co desconto naquela do tempo investido nesta A formacioacuten poderaa impartir a empresa mediante medios propios ou concertaacutendoa con servicios alleos e o seu custo non recaeraacute de ninguacuten xeito sobre os traballadores
Artigo 20 Medidas de emerxencia
O empresario tendo en conta o tamantildeo e a actividade da empresa asiacute como a posible presencia de persoas alleas a esta deberaacute analizar as posibles situacioacutens de emerxencia e adoptar as medidas necesarias en materia de primeiros auxilios loita contra incendios e evacuacioacuten dos traballadores designando para isto ao persoal encargado de pontildeer en praacutectica estas medidas e comprobando periodicamente se eacute o caso o seu correcto funcionamento O devandito persoal debera posuiacuter a formacioacuten necesaria ser suficiente en nuacutemero e dispontildeer do material axeitado en funcioacuten das circunstancias antes sinalada
Para a aplicacioacuten das medidas adoptadas o empresario deberaacute organizar as relacioacutens que sexan necesarias con servicios externos aacute empresa en particular en materia de primeiros auxilios asistencia meacutedica de urxencia salvamento e loita contra incendios de xeito que quede garantida a rapidez e eficacia destas
Artigo 21 Risco grave e inminente
1 Cando os traballadores estean ou poidan estar expostos a un risco grave e inminente con ocasioacuten do seu traballo o empresario estaraacute na obriga de
a) Informar o antes posible a todos os traballadores afectados en canto aacute existencia do devandito risco e das medidas adoptadas ou que se eacute o caso se deban adoptar en materia de proteccioacuten
b) Adoptar as medidas e dar as instruccioacutens necesarias para que no caso de perigo grave inminente e inevitable os traballadores poidan interromper a suacutea actividade e se fose necesario abandonar de inmediato o lugar de traballo Neste suposto non se poderaacute esixir aos traballadores que prosigan a suacutea actividade mentres persista o perigo agaacutes excepcioacuten debidamente xustificada por razoacutens de seguridade e determinada regulamentariamente
c) Dispontildeer o necesario para que o traballador que non se puidese pontildeer en contacto co seu superior xeraacuterquico ante unha situacioacuten de perigo grave e inminente para a suacutea seguridade a doutros traballadores ou a de terceiros aacute empresa estea en condicioacutens tendo en conta os seus contildeecementos e os medios teacutecnicos postos aacute suacutea disposicioacuten de adoptar as medidas necesarias para evitar as consecuencias do devandito perigo
2 De acordo co previsto no apartado 1 do artigo 14 desta Lei o traballador teraacute dereito a interromper a suacutea actividade e abandonar o lugar de traballo en caso necesario cando considere que a dita
22
actividade entrantildea un risco grave e inminente para a suacutea vida ou a suacutea sauacutede
3 Cando no caso a que se refire o apartado 1 deste artigo o empresario non adopte ou non permita a adopcioacuten das medidas necesarias para garantir a seguridade e a sauacutede dos traballadores os representantes legais destes poderaacuten acordar por maioriacutea dos seus membros a paralizacioacuten da actividade dos traballadores afectados polo devandito risco Tal acordo seraacute comunicado de inmediato aacute empresa e aacute autoridade laboral a cal no prazo de vintecatro horas anularaacute ou ratificaraacute a paralizacioacuten acordada
O acordo a que se refire o paraacutegrafo anterior poderaacute ser adoptado por decisioacuten maioritaria dos Delegados de Prevencioacuten cando non resulte posible reunir coa urxencia requirida ao oacutergano de representacioacuten do persoal
4 Os traballadores ou os seus representantes non poderaacuten sufrir prexuiacutezo alguacuten derivado da adopcioacuten das medidas a que se refiren os apartados anteriores a menos que obrasen de mala fe ou cometesen neglixencia grave
Artigo 22 Vixilaacutencia da sauacutede
1 O empresario garantiralles aos traballadores ao seu servicio a vixilancia perioacutedica do seu estado de sauacutede en funcioacuten dos riscos inherentes ao traballo
Esta vixilancia soacute se poderaacute levar a cabo cando o traballador preste o seu consentimento Deste caraacutecter voluntario soacute se exceptuaraacuten previo informe dos representantes dos traballadores os supostos nos que a realizacioacuten dos recontildeecementos sexa imprescindible para avaliar os efectos das condicioacutens de traballo sobre a sauacutede dos traballadores ou para verificar se o estado de sauacutede do traballador pode constituiacuter un perigo para este para os demais traballadores ou para outras persoas relacionadas coa empresa ou cando asiacute estea establecido nunha disposicioacuten legal en relacioacuten coa proteccioacuten de riscos especiacuteficos e actividades de especial perigosidade
En todo caso deberase optar pola realizacioacuten daqueles recontildeecementos ou probas que causen as menores molestias ao traballador e que sexan proporcionais ao risco
2 As medidas de vixilancia e control da sauacutede dos traballadores levaranse a cabo respectando sempre o dereito aacute intimidade e aacute dignidade da persoa do traballador e aacute confidencialidade de toda a informacioacuten relacionada co seu estado de sauacutede
3 Os resultados da vixilancia a que se refire o apartado anterior seraacuten comunicados aos traballadores afectados
4 Os datos relativos aacute vixilancia da sauacutede dos traballadores non poderaacuten ser empregados con fins discriminatorios nin en prexuiacutezo do traballador
O acceso aacute informacioacuten meacutedica de caraacutecter persoal limitarase ao persoal meacutedico e aacutes autoridades sanitarias que leven a cabo a vixilancia da sauacutede dos traballadores sen que se poida facilitar ao empresario ou a outras persoas sen consentimento expreso do traballador
Malia o anterior o empresario e as persoas ou oacuterganos con responsabilidades en materia de prevencioacuten seraacuten informados das conclusioacutens que se deriven dos recontildeecementos efectuados en relacioacuten coa aptitude do traballador para o desempeno do posto de traballo ou coa necesidade de introducir ou
23
mellorar as medidas de proteccioacuten e prevencioacuten a fin de que poidan desenvolver correctamente as suacuteas funcioacutens en materia preventiva
5 Nos supostos en que a natureza dos riscos inherentes ao traballo o faga necesario o dereito dos traballadores aacute vixilancia perioacutedica do seu estado de sauacutede deberaacute ser alongado maacuteis alaacute do remate da relacioacuten laboral nos termos que regulamentariamente se determinen
6 As medidas de vixilancia e control da sauacutede dos traballadores levaranse a cabo por persoal sanitario con competencia teacutecnica formacioacuten e capacidade acreditada
Artigo 23 Documentacioacuten
1 O empresario deberaacute elaborar e conservar aacute disposicioacuten da autoridade laboral a seguinte documentacioacuten relativa aacutes obrigas establecidas nos artigos anteriores
13
a) Plano de prevencioacuten de riscos laborais conforme ao previsto no apartado 1 do artigo 16 desta Lei
b) Avaliacioacuten dos riscos para a seguridade e a sauacutede no traballo incluiacutedo o resultado dos controis perioacutedicos das condicioacutens de traballo e da actividade dos traballadores de acordo co disposto no paraacutegrafo a) do apartado 2 do artigo 16 desta Lei
c) Planificacioacuten da actividade preventiva incluiacutedas as medidas de proteccioacuten e de prevencioacuten a adoptar e no seu caso material de proteccioacuten que deba utilizarse de conformidade co paraacutegrafo b) do apartado 2 do artigo 16 desta Lei
d) Praacutectica dos controis do estado de sauacutede dos traballadores previstos no artigo 22 desta Lei e conclusioacutens obtidas deses nos termos recollidos no derradeiro paraacutegrafo do apartado 4 do devandito artigo
e) Relacioacuten de accidentes de traballo e enfermidades profesionais que causaran ao traballador unha incapacidade laboral superior a un diacutea de traballo Nestes casos o empresario realizaraacute ademais a notificacioacuten a que se refire o apartado 3 deste artigo
2 No momento de cesamento da suacutea actividade as empresas deberaacuten achegar aacute autoridade laboral a documentacioacuten sinalada no apartado anterior
3 O empresario estaraacute na obriga de notificar por escrito aacute autoridade laboral os danos para a sauacutede dos traballadores ao seu servicio que se produciran por mor do desenvolvemento do seu traballo conforme ao procedemento que se determine regulamentariamente
4 A documentacioacuten a que fai referencia este artigo deberaacute tameacuten ser posta a disposicioacuten das autoridades sanitarias co fin de que estas poidan cumprir co disposto no artigo 10 desta Lei e no artigo 21 da Lei 141986 do 25 de abril Xeral de Sanidade
Artigo 24 Coordinacioacuten de actividades empresariais
1 Cando nun mesmo centro de traballo desenvolvan actividades traballadores de duacuteas ou maacuteis
24
empresas estas deberaacuten cooperar na aplicacioacuten da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais Para tal fin estableceraacuten os medios de coordinacioacuten que sexan necesarios en canto aacute proteccioacuten e prevencioacuten de riscos laborais e a informacioacuten sobre estes aos seus respectivos traballadores nos termos previstos no apartado 1 do artigo 18 desta Lei
2 O empresario titular do centro de traballo adoptaraacute as medidas necesarias para que aqueloutros empresarios que desenvolvan actividades no seu centro de traballo reciban a informacioacuten e as instruccioacutens axeitadas en relacioacuten cos riscos existentes no centro de traballo e coas medidas de proteccioacuten e prevencioacuten correspondentes asiacute como sobre as medidas de emerxencia a aplicar para o seu traslado aos seus respectivos traballadores
3 As empresas que contraten ou subcontraten con outras a realizacioacuten de obras ou servicios correspondentes aacute propia actividade daquelas e que se desenvolvan nos seus propios centros de traballo deberaacuten vixiar o cumprimento polos devanditos contratistas e subcontratistas da normativa de prevencioacuten de riscos laborais
4 As obrigas consignadas no derradeiro paraacutegrafo do apartado 1 do artigo 41 desta Lei seraacuten tameacuten de aplicacioacuten respecto das operacioacutens contratadas nos supostos en que os traballadores da empresa contratista ou subcontratista non presten servicios nos centros de traballo da empresa principal sempre que tales traballadores deban operar con maquinaria equipos productos materias primas ou utensilios proporcionados pola empresa principal
5 Os deberes de cooperacioacuten e de informacioacuten e instruccioacuten recollidos nos apartados 1 e 2 aplicaranse respecto dos traballadores autoacutenomos que desenvolvan actividades nos devanditos centros de traballo
6 As obrigas previstas neste artigo seraacuten desenvoltas regulamentariamente
Artigo 25 Proteccioacuten de traballadores especialmente sensibles a determinados riscos
1 O empresario garantiraacute de maneira especiacutefica a proteccioacuten dos traballadores que polas suacuteas propias caracteriacutesticas persoais ou estado bioloacutexico contildeecido incluiacutedos aqueles que tentildean recontildeecida a situacioacuten de discapacidade fiacutesica psiacutequica ou sensorial sexan especialmente sensibles aos riscos derivados do traballo Para tal fin deberaacute ter en conta os ditos aspectos nas avaliacioacutens dos riscos e en funcioacuten destas adoptaraacute as medidas preventivas e de proteccioacuten necesarias
Os traballadores non seraacuten empregados naqueles postos de traballo nos que a causa das suacuteas caracteriacutesticas persoais estado bioloacutexico ou pola suacutea discapacidade fiacutesica psiacutequica ou sensorial debidamente recontildeecida poidan eles os demais traballadores ou outras persoas relacionadas coa empresa pontildeerse en situacioacuten de perigo ou en xeral cando estean manifestamente en estados ou situacioacutens transitorias que non respondan aacutes esixencias psicofiacutesicas dos respectivos postos de traballo
2 Igualmente o empresario deberaacute ter en conta nas avaliacioacutens os factores de risco que poidan incidir na funcioacuten de procreacioacuten dos traballadores en particular pola exposicioacuten a axentes fiacutesicos quiacutemicos e bioloacutexicos que poidan exercer efectos mutaxeacutenicos ou de toxicidade para a procreacioacuten tanto nos aspectos da fertilidade como do desenvolvemento da descendencia co fin de adoptar as medidas
25
preventivas necesarias
Artigo 26 Proteccioacuten da maternidade
1 A avaliacioacuten dos riscos a que se refire o artigo 16 desta Lei deberaacute abranguer a determinacioacuten da natureza o grao e a duracioacuten da exposicioacuten das traballadoras en situacioacuten de embarazo ou parto recente a axentes procedementos ou condicioacutens de traballo que poidan influiacuter negativamente na sauacutede das traballadoras ou do feto en calquera actividade susceptible de presentar un risco especiacutefico Se os resultados da avaliacioacuten revelasen un risco para a seguridade e a sauacutede ou unha posible repercusioacuten sobre o embarazo ou a lactacioacuten das devanditas traballadoras o empresario adoptaraacute as medidas necesarias para evitar a exposicioacuten ao dito risco a traveacutes dunha adaptacioacuten das condicioacutens ou do tempo de traballo da traballadora afectada As devanditas medidas incluiraacuten cando resulte necesario a non realizacioacuten de traballo nocturno ou de traballo a quendas
2 Cando a adaptacioacuten das condicioacutens ou do tempo de traballo non resultase posible ou a pesar de tal adaptacioacuten as condicioacutens dun posto de traballo puidesen influiacuter negativamente na sauacutede da traballadora embarazada ou do feto e asiacute o certifiquen os Servicios Meacutedicos do Instituto Nacional da Seguridade Social ou das Mutuas co informe do meacutedico do Servicio Nacional da Sauacutede que asista facultativamente aacute traballadora esta deberaacute desempentildear un posto de traballo ou funcioacuten diferente e compatible co seu estado O empresario deberaacute determinar previa consulta cos representantes dos traballadores a relacioacuten dos postos de traballo exentos de riscos para estes efectos
O cambio de posto ou funcioacuten levarase a cabo de conformidade coas regras e criterios que se apliquen nos supostos de mobilidade funcional e teraacute efectos ata o momento en que o estado de sauacutede da traballadora permita a suacutea reincorporacioacuten ao anterior posto
No suposto de que aiacutenda aplicando as regras sinaladas no paraacutegrafo anterior non existise posto de traballo ou funcioacuten compatible a traballadora poderaacute ser destinada a un posto non correspondente ao seu grupo ou a categoriacutea equivalente aiacutenda que conservaraacute o dereito ao conxunto de retribucioacutens do seu posto de orixe
3 Se o antedito cambio de posto non resultara teacutecnica ou obxectivamente posible ou no poida razoablemente exixirse por motivos xustificados poderaacute declararse o paso da traballadora afectada aacute situacioacuten de suspensioacuten do contrato por risco durante o embarazo contemplada no artigo 451 d) do Estatuto dos Traballadores durante o periacuteodo necesario para a proteccioacuten da suacutea seguridade ou da suacutea sauacutede e mentres persista a imposibilidade de reincorporarse ao seu posto anterior ou a outro posto compatible co seu estado
4 O disposto nos nuacutemeros 1 e 2 deste artigo seraacute tameacuten de aplicacioacuten durante o periacuteodo de lactacioacuten se as condicioacutens de traballo puidesen influiacuter negativamente na sauacutede da muller ou do fillo e asiacute o certificase o meacutedico que no reacutexime de Seguridade Social aplicable asista facultativamente aacute traballadora
5 As traballadoras embarazadas teraacuten dereito a ausentarse do traballo con dereito a remuneracioacuten para a realizacioacuten de exames prenatais e teacutecnicas de preparacioacuten ao parto previo aviso ao empresario e xustificacioacuten da necesidade da suacutea realizacioacuten dentro da xeira
26
La evaluacioacuten de los riesgos a que se refiere el artiacuteculo 16 de la presente Ley deberaacute comprender la determinacioacuten de la naturaleza el grado y la duracioacuten de la exposicioacuten de las trabajadoras en situacioacuten de embarazo o parto reciente a agentes procedimientos o condiciones de trabajo que puedan influir negativamente en la salud de las trabajadoras o del feto en cualquier actividad susceptible de presentar un riesgo especiacutefico Si los resultados de la evaluacioacuten revelasen un riesgo para la seguridad y la salud o una posible repercusioacuten sobre el embarazo o la lactancia de las citadas trabajadoras el empresario adoptaraacute las medidas necesarias para evitar la exposicioacuten a dicho riesgo a traveacutes de una adaptacioacuten de las condiciones o del tiempo de trabajo de la trabajadora afectada
Dichas medidas incluiraacuten cuando resulte necesario la no realizacioacuten de trabajo nocturno o de trabajo a turnosSustituido por Ley Orgaacutenica 32007 por
2 Cuando la adaptacioacuten de las condiciones o del tiempo de trabajo no resultase posible o a pesar de tal adaptacioacuten las condiciones de un puesto de trabajo pudieran influir negativamente en la salud de la trabajadora embarazada o del feto y asiacute lo certifiquen los Servicios Meacutedicos del Instituto Nacional de la Seguridad Social o de las Mutuas en funcioacuten de la Entidad con la que la empresa tenga concertada la cobertura de los riesgos profesionales con el informe del meacutedico del Servicio Nacional de Salud que asista facultativamente a la trabajadora eacutesta deberaacute desempentildear un puesto de trabajo o funcioacuten diferente y compatible con su estado El empresario deberaacute determinar previa consulta con los representantes de los trabajadores la relacioacuten de los puestos de trabajo exentos de riesgos a estos efectos
El cambio de puesto o funcioacuten se llevaraacute a cabo de conformidad con las reglas y criterios que se apliquen en los supuestos de movilidad funcional y tendraacute efectos hasta el momento en que el estado de salud de la trabajadora permita su reincorporacioacuten al anterior puesto
En el supuesto de que aun aplicando las reglas sentildealadas en el paacuterrafo anterior no existiese puesto de trabajo o funcioacuten compatible la trabajadora podraacute ser destinada a un puesto no correspondiente a su grupo o categoriacutea equivalente si bien conservaraacute el derecho al conjunto de retribuciones de su puesto de origen
Si dicho cambio de puesto no resultara teacutecnica u objetivamente posible o no pueda razonablemente exigirse por motivos justificados podraacute declararse el paso de la trabajadora afectada a la situacioacuten de suspensioacuten del contrato por riesgo durante el embarazo contemplada en el artiacuteculo 451d) del Estatuto de los Trabajadores durante el periacuteodo necesario para la proteccioacuten de su seguridad o de su salud y mientras persista la imposibilidad de reincorporarse a su puesto anterior o a otro puesto compatible con su estadoSustituido por Ley Orgaacutenica 32007 por
Lo dispuesto en los nuacutemeros 1 y 2 de este artiacuteculo seraacute tambieacuten de aplicacioacuten durante el periacuteodo de lactancia natural si las condiciones de trabajo pudieran influir negativamente en la salud de la mujer o del hijo y asiacute lo certifiquen los Servicios Meacutedicos del Instituto Nacional de la Seguridad Social o de las Mutuas en funcioacuten de la Entidad con la que la empresa tenga concertada la cobertura de los riesgos profesionales con el informe del meacutedico del Servicio Nacional de Salud que asista facultativamente a la trabajadora o a su
27
hijo Podraacute asimismo declararse el pase de la trabajadora afectada a la situacioacuten de suspensioacuten del contrato por riesgo durante la lactancia natural de hijos menores de nueve meses contemplada en el artiacuteculo 451d) del Estatuto de Ios Trabajadores si se dan las circunstancias previstas en el nuacutemero 3 de este artiacuteculo
Las trabajadoras embarazadas tendraacuten derecho a ausentarse del trabajo con derecho a remuneracioacuten para la realizacioacuten de exaacutemenes prenatales y teacutecnicas de preparacioacuten al parto previo aviso al empresario y justificacioacuten de la necesidad de su realizacioacuten dentro de la jornada de trabajo
Artigo 27 Proteccioacuten dos menores
1 Antes da incorporacioacuten ao traballo de mozos menores de dezaoito anos e previamente a calquera modificacioacuten importante das suacuteas condicioacutens de traballo o empresario deberaacute efectuar unha avaliacioacuten dos postos de traballo a desempentildear por estes a fin de determinar a natureza o grao e a duracioacuten da suacutea exposicioacuten en calquera actividade susceptible de presentar un risco especiacutefico ao respecto a axentes procesos ou condicioacutens de traballo que poidan pontildeer en perigo a seguridade ou a sauacutede destes traballadores
Para tal fin a avaliacioacuten teraacute especialmente en conta os riscos especiacuteficos para a seguridade a sauacutede e o desenvolvemento dos mozos derivados da suacutea falta de experiencia da suacutea inmadurez para avaliar os riscos existentes ou potenciais e do seu desenvolvemento aiacutenda incompleto
En todo caso o empresario informaraacute aos devanditos mozos e aos seus pais ou titores que intervintildeesen na contratacioacuten conforme ao disposto na letra b) do artigo 7 do texto refundido da Lei do Estatuto dos Traballadores aprobado polo Real Decreto lexislativo 11995 do 24 de marzo dos posibles riscos e de todas as medidas adoptadas para a proteccioacuten da suacutea seguridade e sauacutede
2 Tendo en conta os factores anteriormente sinalados o Goberno estableceraacute as limitacioacutens aacute contratacioacuten dos mozos menores de dezaoito anos en traballos que presenten riscos especiacuteficos
Artigo 28 Relacioacutens de traballo temporais de duracioacuten determinada e en empresas de traballo temporal
1 Os traballadores con relacioacutens de traballo temporais ou de duracioacuten determinada asiacute como os contratados por empresas de traballo temporal deberaacuten beneficiarse do mesmo nivel de proteccioacuten en materia de seguridade e sauacutede que os restantes traballadores da empresa na que prestan os seus servicios
A existencia dunha relacioacuten de traballo das sinaladas no paraacutegrafo anterior non xustificaraacute de ninguacuten xeito unha diferencia de trato polo que respecta aacutes condicioacutens de traballo no relativo a calquera dos aspectos da proteccioacuten da seguridade e a sauacutede dos traballadores
Esta Lei e as suacuteas disposicioacutens de desenvolvemento aplicaranse plenamente aacutes relacioacutens de traballo sinaladas nos paraacutegrafos anteriores
2 O empresario adoptaraacute as medidas necesarias para garantir que con caraacutecter previo ao inicio da suacutea actividade os traballadores a que se refire o apartado anterior reciban informacioacuten acerca dos riscos aos que estean expostos en particular no relativo aacute necesidade de cualificacioacutens ou aptitudes profesionais determinadas a esixencia de controis meacutedicos especiais ou a existencia de riscos especiacuteficos do posto de
28
traballo a cubrir asiacute como sobre as medidas de proteccioacuten e prevencioacuten fronte a estes
Os devanditos traballadores recibiraacuten en todo caso unha formacioacuten suficiente e axeitada aacutes caracteriacutesticas do posto de traballo a cubrir tendo en conta a suacutea cualificacioacuten e experiencia profesional e os riscos aos que estean expostos
3 Os traballadores a que se refire este artigo teraacuten dereito a unha vixilancia perioacutedica do seu estado de sauacutede nos termos establecidos no artigo 22 desta Lei e nas suacuteas normas de desenvolvemento
4 O empresario deberaacute informar aos traballadores designados para ocuparse das actividades de proteccioacuten e prevencioacuten ou se eacute o caso o servicio de prevencioacuten previsto no artigo 31 desta Lei da incorporacioacuten dos traballadores a que se refire este artigo na medida necesaria para que poidan desenvolver de xeito axeitado aacutes suacuteas funcioacutens respecto de todos os traballadores da empresa
5 Nas relacioacutens de traballo a traveacutes de empresas de traballo temporal a empresa usuaria seraacute responsable das condicioacutens de execucioacuten do traballo en todo o relacionado coa proteccioacuten da seguridade e a sauacutede dos traballadores Corresponderaacute ademais aacute empresa usuaria o cumprimento das obrigas en materia de informacioacuten previstas nos apartados 2 e 4 deste artigo
A empresa de traballo temporal seraacute responsable do cumprimento das obrigas en materia de formacioacuten e vixilancia da sauacutede que se establecen nos apartados 2 e 3 deste artigo Para tal fin e sen prexuiacutezo do disposto no paraacutegrafo anterior a empresa usuaria deberaacute informar aacute empresa de traballo temporal e esta aos traballadores afectados antes da adscricioacuten destes acerca das caracteriacutesticas propias dos postos de traballo a desempentildear e das cualificacioacutens requiridas
A empresa usuaria deberaacute informar aos representantes dos traballadores nesta da adscricioacuten dos traballadores postos a disposicioacuten pola empresa de traballo temporal Os ditos traballadores poderanse dirixir a estes representantes no exercicio dos dereitos recontildeecidos nesta Lei
Artigo 29 Obrigas dos traballadores en materia de prevencioacuten de riscos
1 Corresponde a cada traballador velar segundo as suacuteas posibilidades e mediante o cumprimento das medidas de prevencioacuten que en cada caso sexan adoptadas pola suacutea propia seguridade e sauacutede no traballo e pola daqueloutras persoas aacutes que poida afectar a suacutea actividade profesional a causa dos seus actos e omisioacutens no traballo de conformidade coa suacutea formacioacuten e as instruccioacutens do empresario
2 Os traballadores de acordo coa suacutea formacioacuten e seguindo as instruccioacutens do empresario deberaacuten en particular
1ordm Empregar de forma axeitada de acordo coa suacutea natureza e os riscos previsibles as maacutequinas aparellos ferramentas substancias perigosas equipos de transporte e en xeral calquera outros medios cos que desenvolvan a suacutea actividade
2ordm Empregar correctamente os medios e equipos de proteccioacuten facilitados polo empresario de acordo coas instruccioacutens recibidas deste
3ordm Non pontildeer foacutera de funcionamento e empregar correctamente os dispositivos de seguridade existentes ou que se instalen nos medios relacionados coa suacutea actividade ou nos lugares de traballo en que esta tentildea lugar
29
4ordm Informar de inmediato ao seu superior xeraacuterquico directo e aos traballadores designados para realizaren actividades de proteccioacuten e de prevencioacuten ou se eacute o caso ao servicio de prevencioacuten acerca de calquera situacioacuten que ao seu xuiacutezo entrantildee por motivos razoables un risco para a seguridade e a sauacutede dos traballadores
5ordm Contribuiacuter ao cumprimento das obrigas establecidas pola autoridade competente co fin de protexer a seguridade e a sauacutede dos traballadores no traballo
6ordm Cooperar co empresario para que este poida garantir unhas condicioacutens de traballo que sexan seguras e non entrantildeen riscos para a seguridade e a sauacutede dos traballadores
3 O cumprimento polos traballadores das obrigas en materia de prevencioacuten de riscos a que se refiren os apartados anteriores teraacute a consideracioacuten de incumprimento laboral para os efectos previstos no artigo 581 do Estatuto dos Traballadores ou de falta se eacute o caso conforme ao establecido na correspondente normativa sobre reacutexime disciplinario dos funcionarios puacuteblicos ou do persoal estatutario ao servicio das Administracioacutens puacuteblicas O disposto neste apartado seraacute igualmente aplicable aos socios das cooperativas en que a suacutea actividade consista na prestacioacuten do seu traballo coas precisioacutens que se establezan nos seus Regulamentos de Reacutexime Interno
CAPIacuteTULO IV
Servicios de prevencioacuten
Artigo 30 Proteccioacuten e prevencioacuten de riscos profesionais
1 En cumprimento do deber de prevencioacuten de riscos profesionais o empresario designaraacute un ou varios traballadores para ocupaacuterense da devandita actividade constituiraacute un servicio de prevencioacuten ou concertaraacute o dito servicio cunha entidade especializada allea aacute empresa
2 Os traballadores designados deberaacuten ter a capacidade necesaria dispor do tempo e dos medios precisos e ser suficientes en nuacutemero tendo en conta o tamantildeo da empresa asiacute como os riscos a que estaacuten expostos os traballadores e a suacutea distribucioacuten nesta co alcance que se determine nas disposicioacutens a que se refire a letra e) do apartado 1 do artigo 6 desta Lei
Os traballadores a que se refire o paraacutegrafo anterior colaboraraacuten entre si e se eacute o caso cos servicios de prevencioacuten
3 Para a realizacioacuten da actividade de prevencioacuten o empresario deberaacute facilitar aos traballadores designados o acceso aacute informacioacuten e documentacioacuten a que se refiren os artigos 18 e 23 desta Lei
4 Os traballadores designados non poderaacuten sufrir ninguacuten prexuiacutezo derivado das suacuteas actividades de proteccioacuten e prevencioacuten dos riscos profesionais na empresa En exercicio desta funcioacuten os devanditos traballadores gozaraacuten en particular das garantiacuteas que para os representantes dos traballadores establecen as letras a) b) e c) do artigo 68 e o apartado 4 do artigo 56 do texto refundido da Lei do Estatuto dos Traballadores
Esta garantiacutea acadaraacute tameacuten aos traballadores integrantes do servicio de prevencioacuten cando a
30
empresa decida constituiacutelo de acordo co disposto no artigo seguinte
Os traballadores a que se refiren os paraacutegrafos anteriores deberaacuten gardar sixilo profesional sobre a informacioacuten relativa aacute empresa aacute que tiveran acceso como consecuencia do desempentildeo das suacuteas funcioacutens
5 Nas empresas de menos de seis traballadores o empresario poderaacute asumir persoalmente as funcioacutens sinaladas no apartado 1 sempre que desenvolva de forma cotiaacute a suacutea actividade no centro de traballo e tentildea a capacidade necesaria en funcioacuten dos riscos a que estean expostos os traballadores e a perigosidade das actividades co alcance que se determine nas disposicioacutens a que se refire a letra e) do apartado 1 do artigo 6 desta Lei
6 O empresario que non concertase o Servicio de prevencioacuten cunha entidade especializada allea aacute empresa deberaacute someter o seu sistema de prevencioacuten ao control dunha auditoriacutea ou avaliacioacuten externa nos termos que regulamentariamente se determinen
Artigo 31 Servicios de prevencioacuten
1 Se a designacioacuten dun ou varios traballadores fose insuficiente para a realizacioacuten das actividades de prevencioacuten en funcioacuten do tamantildeo da empresa dos riscos a que estean expostos os traballadores ou da perigosidade das actividades desenvolvidas co alcance que se estableza nas disposicioacutens a que se refire a letra e) do apartado 1 do artigo 6 desta Lei o empresario deberaacute recorrer a un ou varios servicios de prevencioacuten propios ou alleos aacute empresa que colaboraraacuten cando sexa necesario
Para o establecemento destes servicios nas Administracioacutens puacuteblicas terase en conta a suacutea estructura organizativa e a existencia se eacute o caso de aacutembitos sectoriais e descentralizados
2 Entenderase como servicio de prevencioacuten o conxunto de medios humanos e materiais necesarios para realizar as actividades preventivas a fin de garantir a axeitada proteccioacuten da seguridade e a sauacutede dos traballadores asesorando e asistindo para isto ao empresario aos traballadores e aos seus representantes e aos oacuterganos de representacioacuten especializados Para o exercicio das suacuteas funcioacutens o empresario deberaacute facilitar ao devandito servicio o acceso aacute informacioacuten e documentacioacuten a que se refire o apartado 3 do artigo anterior
3 Os servicios de prevencioacuten deberaacuten estar en condicioacutens de proporcionar aacute empresa o asesoramento e apoio que precise en funcioacuten dos tipos de risco nela existentes e no referente a
Texto reemplazado por la Ley 542003
a) O desentildeo implantacioacuten e aplicacioacuten dun plano de prevencioacuten de riscos laborais que permita a integracioacuten da prevencioacuten na empresa
b) A avaliacioacuten dos factores de risco que poidan afectar aacute seguridade e a sauacutede dos traballadores nos termos previstos no artigo 16 desta Lei
Texto reemplazado por la Ley 542003c) A planificacioacuten da actividade preventiva e a determinacioacuten das prioridades na adopcioacuten das
medidas preventivas e a vixilaacutencia da suacutea eficacia
31
d) A informacioacuten e formacioacuten dos traballadores
e) A prestacioacuten dos primeiros auxilios e planos de emerxencia f) A vixilancia da sauacutede dos traballadores en relacioacuten cos riscos derivados do traballo
4 O servicio de prevencioacuten teraacute caraacutecter interdisciplinario tendo os seus medios que ser apropiados para cumprir as suacuteas funcioacutens Para isto a formacioacuten especialidade capacitacioacuten dedicacioacuten e nuacutemero de compontildeentes destes servicios asiacute como os seus recursos teacutecnicos deberaacuten ser suficientes e axeitados aacutes actividades preventivas a desenvolver en funcioacuten das seguintes circunstancias
a) Tamantildeo da empresa
b) Tipos de risco aos que se poidan atopar expostos os traballadores
c) Distribucioacuten de riscos na empresa
5 Para poder actuar como servicios de prevencioacuten as entidades especializadas deberaacuten ser obxecto de acreditacioacuten pola Administracioacuten laboral mediante a comprobacioacuten de que reuacutenen os requisitos que se establezan regulamentariamente e previa aprobacioacuten da Administracioacuten sanitaria en canto aos aspectos de caraacutecter sanitario
Artigo 32 Actuacioacuten preventiva das Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais
As Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social poderaacuten desenvolver para as empresas a elas asociadas as funcioacutens correspondentes aos servicios de prevencioacuten con suxeicioacuten ao disposto no apartado 5 do artigo 31
Os representantes dos empresarios e dos traballadores teraacuten dereito a participar no control e seguimento da xestioacuten desenvolvida polas Mutuas de Accidentes da Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social nas funcioacutens a que se refire o paraacutegrafo anterior conforme ao previsto no artigo 39 cinco da Lei 421994 do 30 de decembro de Medidas fiscais administrativas e de orde social
Texto Antildeadido por la Ley 542003
Artigo 32 bis Presencia dos recursos preventivos
1 A presencia no centro de traballo dos recursos preventivos calquera que sexa a modalidade de organizacioacuten de ditos recursos seraacute necesaria nos seguintes casos
a) Cando os riscos podan verse agravados ou modificados no desenvolvemento do proceso ou a actividade pola concorrencia de operacioacutens diversas que se desenvolven sucesiva o simultaneamente e que fagan preciso o control da correcta aplicacioacuten dos meacutetodos de traballo
b) Cando se realicen actividades ou procesos que regulamentariamente sexan considerados como perigosos ou con riscos especiais
c) Cando a necesidade de dita presencia sexa requirida pola Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social se as circunstancias do caso asiacute o esixiran debido aacutes condicioacutens de traballo detectadas
32
2 Consideacuteranse recursos preventivos aos que o empresario poderaacute asignar a presencia os seguintes
a) Un ou varios traballadores designados da empresa
b) Un ou varios membros do servicio de prevencioacuten propio da empresa
c) Un ou varios membros do ou dos servicios de prevencioacuten alleos concertados pola empresa Cando a presencia se realice por diferentes recursos preventivos estes deberaacuten colaborar entre si
3 Os recursos preventivos a que se refire o apartado anterior deberaacuten ter a capacidade suficiente dispontildeer dos medios necesarios e ser suficientes en nuacutemero para vixiar o cumprimento das actividades preventivas debendo permanecer no centro de traballo durante o tempo no que se mantentildea a situacioacuten que determine a suacutea presencia
4 No obstante o sinalado nos apartados anteriores o empresario poderaacute asignar a presencia de forma expresa a un ou varios traballadores da empresa que sen formar parte do servicio de prevencioacuten propio ni ser traballadores designados reuacutenan os contildeecementos a cualificacioacuten e a experiencia necesarios nas actividades ou procesos a que se refire o apartado 1 e conten coa formacioacuten preventiva correspondente como miacutenimo aacutes funciones do nivel baacutesico
Neste suposto tales traballadores manteraacuten a necesaria colaboracioacuten cos recursos preventivos do empresario
CAPIacuteTULO V
Consulta e participacioacuten dos traballadores
Artigo 33 Consulta dos traballadores
1 O empresario deberaacute consultar aos traballadores coa debida antelacioacuten a adopcioacuten das decisioacutens relativas a
a) A planificacioacuten e a organizacioacuten do traballo na empresa e a introduccioacuten de novas tecnoloxiacuteas en todo o relacionado coas consecuencias que estas puidesen ter para a seguridade e a sauacutede dos traballadores derivadas da escolla dos equipos a determinacioacuten e a adecuacioacuten das condicioacutens de traballo e o impacto dos factores ambientais no traballo
b) A organizacioacuten e desenvolvemento das actividades de proteccioacuten da sauacutede e prevencioacuten dos riscos profesionais na empresa incluiacuteda a designacioacuten dos traballadores encargados das devanditas actividades ou o recurso a un servicio de prevencioacuten externo
c) A designacioacuten dos traballadores encargados das medidas de emerxencia
d) Os procedementos de informacioacuten e documentacioacuten a que se refiren os artigos 18 apartado 1 e 23 apartado 1 desta Lei
e) O proxecto e a organizacioacuten da formacioacuten en materia preventiva
f) Calquera outra accioacuten que poida ter efectos substanciais sobre a seguridade e a sauacutede dos
33
traballadores
2 Nas empresas que conten con representantes dos traballadores as consultas a que se refire o apartado anterior levaranse a cabo cos ditos representantes
Artigo 34 Dereitos de participacioacuten e representacioacuten
1 Os traballadores tentildeen dereito a participar na empresa nas cuestioacutens relacionadas coa prevencioacuten de riscos no traballo
Nas empresas ou centros de traballo que conten con seis ou maacuteis traballadores a participacioacuten destes canalizarase a traveacutes dos seus representantes e da representacioacuten especializada que se regula neste capiacutetulo
2 Aos Comiteacutes de Empresa aos Delegados de Persoal e aos representantes sindicais corresponderalles nos termos que respectivamente lles recontildeecen o Estatuto dos Traballadores a Lei de Oacuterganos de Representacioacuten do Persoal ao Servicio das Administracioacutens Puacuteblicas e a Lei Orgaacutenica de Liberdade Sindical a defensa dos intereses dos traballadores en materia de prevencioacuten de riscos no traballo Para isto os representantes do persoal exerceraacuten as competencias que as devanditas normas establecen en materia de informacioacuten consulta e negociacioacuten vixilancia e control e exercicio de accioacutens perante as empresas e os oacuterganos e tribunais competentes
3 O dereito de participacioacuten que se regula neste capiacutetulo exercerase no aacutembito das Administracioacutens puacuteblicas coas adaptacioacutens que procedan en atencioacuten aacute diversidade das actividades que desenvolven e as diferentes condicioacutens en que estas se realizan a complexidade e dispersioacuten da suacutea estructura organizativa e as suacuteas peculiaridades en materia de representacioacuten colectiva nos termos previstos na Lei 71990 do 19 de xullo sobre negociacioacuten colectiva e participacioacuten na determinacioacuten das condicioacutens de traballo dos empregados puacuteblicos podendo establecer aacutembitos sectoriais e descentralizados en funcioacuten do nuacutemero de efectivos e centros
Para levar a cabo a indicada adaptacioacuten no aacutembito da Administracioacuten Xeral do Estado o Goberno teraacute en conta os seguintes criterios
a) De ninguacuten xeito a dita adaptacioacuten poderaacute afectar aacutes competencias facultades e garantiacuteas que se recontildeecen nesta Lei aos Delegados de Prevencioacuten e aos Comiteacutes de Seguridade e Sauacutede
b) Deberase establecer o aacutembito especiacutefico que resulte axeitado en cada caso para o exercicio da funcioacuten de participacioacuten en materia preventiva dentro da estructura organizativa da Administracioacuten Con caraacutecter xeral o devandito aacutembito seraacute o dos oacuterganos de representacioacuten do persoal ao servicio das Administracioacutens puacuteblicas aiacutenda que se poderaacuten establecer outros distintos en funcioacuten das caracteriacutesticas da actividade e frecuencia dos riscos a que poidan estar expostos os traballadores
c) Cando no indicado aacutembito existan diferentes oacuterganos de representacioacuten do persoal deberase garantir unha actuacioacuten coordinada de todos eles en materia de prevencioacuten e proteccioacuten da seguridade e a sauacutede no traballo posibilitando que a participacioacuten se realice de forma conxunta entre uns e outros no aacutembito especiacutefico establecido para o efecto
d) Con caraacutecter xeral constituirase un uacutenico Comiteacute de Seguridade e Sauacutede no aacutembito dos oacuterganos de representacioacuten previstos na Lei de Oacuterganos de Representacioacuten do Persoal ao Servicio das
34
Administracioacutens Puacuteblicas que estaraacute integrado polos Delegados de Prevencioacuten designados no dito aacutembito tanto para o persoal con relacioacuten de caraacutecter administrativo ou estatutario como para o persoal laboral e por representantes da Administracioacuten en nuacutemero non superior ao de Delegados Malia isto poderanse constituiacuter Comiteacutes de Seguridade e Sauacutede noutros aacutembitos cando as razoacutens da actividade e o tipo e frecuencia dos riscos asiacute o aconsellen
Artigo 35 Delegados de Prevencioacuten
1 Os Delegados de Prevencioacuten son os representantes dos traballadores con funcioacutens especiacuteficas en materia de prevencioacuten de riscos no traballo
2 Os Delegados de Prevencioacuten seraacuten designados por e entre os representantes do persoal no aacutembito dos oacuterganos de representacioacuten previstos nas normas a que se refire o artigo anterior de acordo coa seguinte escala
De 50 a 100 traballadores 2 Delegados de prevencioacutenDe 101 a 500 traballadores 3 Delegados de PrevencioacutenDe 501 a 1000 traballadores 4 Delegados de PrevencioacutenDe 1001 a 2000 traballadores 5 Delegados de PrevencioacutenDe 2001 a 3000 traballadores 6 Delegados de PrevencioacutenDe 3001 a 4000 traballadores 7 Delegados de PrevencioacutenDe 4001 en adiante 8 Delegados de Prevencioacuten
Nas empresas de ata trinta traballadores o Delegado de Prevencioacuten seraacute o Delegado de PersoalNas empresas de trinta e un a corenta e nove traballadores haberaacute un Delegado de Prevencioacuten que
seraacute elixido por e entre os Delegados de Persoal
3 Para os efectos de determinar o nuacutemero de Delegados de Prevencioacuten teranse en conta os seguintes criterios
a) Os traballadores vinculados por contratos de duracioacuten determinada superior a un ano computaranse como traballadores fixos do cadro de persoal
b) Os contratados por prazo de ata un ano computaranse segundo o nuacutemero de diacuteas traballados no periacuteodo dun ano anterior aacute designacioacuten Cada douscentos diacuteas traballados ou fraccioacuten computaranse como un traballador maacuteis
4 Malia o disposto neste artigo nos convenios colectivos poderanse establecer outros sistemas de designacioacuten dos Delegados de Prevencioacuten sempre que se garanta que a facultade de designacioacuten corresponde aos representantes do persoal ou aos propios traballadores
Asiacute mesmo na negociacioacuten colectiva ou mediante os acordos a que se refire o artigo 83 apartado 3 do Estatuto dos Traballadores poderase acordar que as competencias recontildeecidas nesta Lei aos Delegados de Prevencioacuten sexan exercidas por oacuterganos especiacuteficos creados no propio convenio ou nos acordos nomeados Os devanditos oacuterganos poderaacuten asumir nos termos e conforme aacutes modalidades que se acorde competencias xerais respecto do conxunto dos centros de traballo incluiacutedos no aacutembito de aplicacioacuten do convenio ou do acordo co fin de fomentar o mellor cumprimento nestes da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais
35
Igualmente no aacutembito das Administracioacutens puacuteblicas poderanse establecer nos termos sinalados na Lei 71990 do 19 de xullo sobre negociacioacuten colectiva e participacioacuten na determinacioacuten das condicioacutens de traballo dos empregados puacuteblicos outros sistemas de designacioacuten dos Delegados de Prevencioacuten e acordarse que as competencias que a dita Lei atribuacutee a estes poidan ser exercidas por oacuterganos especiacuteficos
Artigo 36 Competencias e facultades dos Delegados de Prevencioacuten
1 Son competencias dos Delegados de Prevencioacuten
a) Colaborar coa direccioacuten da empresa na mellora da accioacuten preventiva
b) Promover e fomentar a cooperacioacuten dos traballadores na execucioacuten da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais
c) Ser consultados polo empresario con caraacutecter previo aacute suacutea execucioacuten acerca das decisioacutens a que se refire o artigo 33 desta Lei
d) Exercer un labor de vixilancia e control sobre o cumprimento da normativa de prevencioacuten de riscos laborais
Nas empresas que de acordo co disposto no apartado 2 do artigo 38 desta Lei non conten con Comiteacute de Seguridade e Sauacutede por non acadaren o nuacutemero miacutenimo de traballadores establecido para tal efecto as competencias atribuiacutedas a aquel nesta Lei seraacuten exercidas polos Delegados de Prevencioacuten
2 No exercicio das competencias atribuiacutedas aos Delegados de Prevencioacuten estes estaraacuten facultados para
a) Acompantildear os teacutecnicos nas avaliacioacutens de caraacutecter preventivo do medio ambiente de traballo asiacute como nos termos previstos no artigo 40 desta Lei aos Inspectores de Traballo e Seguridade Social nas visitas e verificacioacutens que realicen nos centros de traballo para comprobar o cumprimento da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais podendo formular ante eles as observacioacutens que estimen oportunas
b) Ter acceso coas limitacioacutens previstas no apartado 4 do artigo 22 desta Lei aacute informacioacuten e documentacioacuten relativa aacutes condicioacutens de traballo que sexan necesarias para o exercicio das suacuteas funcioacutens e en particular aacute prevista nos artigos 18 e 23 desta Lei Cando a informacioacuten estea suxeita aacutes limitacioacutens devanditas soacute poderaacute ser subministrada de maneira que se garanta o respecto da confidencialidade
c) Ser informados polo empresario sobre os danos producidos na sauacutede dos traballadores unha vez que aquel tivese contildeecemento deles podendo presentarse aiacutenda foacutera da suacutea xeira no lugar dos feitos para contildeecer as circunstancias destes
d) Recibir do empresario as informacioacutens obtidas por este procedentes das persoas ou oacuterganos encargados das actividades de proteccioacuten e prevencioacuten na empresa asiacute como dos organismos competentes para a seguridade e a sauacutede dos traballadores sen prexuiacutezo do disposto no artigo 40 desta Lei en materia de colaboracioacuten coa Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
e) Realizar visitas aos lugares de traballo para exercer un labor de vixilancia e control do estado das condicioacutens de traballo podendo para tal fin acceder a calquera zona destes e comunicarse durante a xeira
36
cos traballadores de maneira que non se altere o normal desenvolvemento do proceso productivo
f) Solicitar do empresario a adopcioacuten de medidas de caraacutecter preventivo e para a mellora dos niveis de proteccioacuten da seguridade e a sauacutede dos traballadores podendo para tal fin efectuar propostas ao empresario asiacute como ao Comiteacute de Seguridade e Sauacutede para a suacutea discusioacuten neste
g) Propontildeer ao oacutergano de representacioacuten dos traballadores a adopcioacuten do acordo de paralizacioacuten de actividades a que se refire o apartado 3 do artigo 21
3 Os informes que deben emitir os Delegados de Prevencioacuten a teor do disposto na letra c) do apartado l deste artigo deberanse elaborar nun prazo de quince diacuteas ou no tempo imprescindible cando se trate de adoptar medidas dirixidas a previr riscos inminentes Transcorrido o prazo sen ter emitido o informe o empresario poderaacute pontildeer en praacutectica a suacutea decisioacuten
4 A decisioacuten negativa do empresario aacute adopcioacuten das medidas propostas polo Delegado de Prevencioacuten a teor do disposto na letra f) do apartado 2 deste artigo deberaacute ser motivada
Artigo 37 Garantiacuteas e sixilo profesional dos Delegados de Prevencioacuten
1 O previsto no artigo 68 do Estatuto dos Traballadores en materia de garantiacuteas aplicarase aos Delegados de Prevencioacuten na suacutea condicioacuten de representantes dos traballadores
O tempo empregado polos Delegados de Prevencioacuten para o desempentildeo das funcioacutens previstas nesta Lei considerarase como de exercicio de funcioacutens de representacioacuten para os efectos da utilizacioacuten do creacutedito de horas mensuais retribuiacutedas previsto na letra e) do devandito artigo 68 do Estatuto dos Traballadores
Malia o anterior considerarase en todo caso como tempo de traballo efectivo sen imputacioacuten ao dito creacutedito horario o correspondente aacutes xuntanzas do Comiteacute de Seguridade e Sauacutede e a calquera outras convocadas polo empresario en materia de prevencioacuten de riscos asiacute como o destinado aacutes visitas previstas nas letras a) e c) do nuacutemero 2 do artigo anterior
2 O empresario deberaacute proporcionarlles aos Delegados de Prevencioacuten os medios e a formacioacuten en materia preventiva que resulten necesarios para o exercicio das suacuteas funcioacutens
A formacioacuten teraa que facilitar o empresario polos seus propios medios ou mediante concerto con organismos ou entidades especializadas na materia e deberaacute adaptarse aacute evolucioacuten dos riscos e aacute aparicioacuten doutros novos repetiacutendose periodicamente se fose necesario
O tempo dedicado aacute formacioacuten considerarase como tempo de traballo para todos os efectos e o seu custo non poderaacute recaer de ninguacuten xeito sobre os Delegados de Prevencioacuten
3 Os Delegados de Prevencioacuten seralles de aplicacioacuten o disposto no apartado 2 do artigo 65 do Estatuto dos Traballadores en canto ao sixilo profesional debido respecto das informacioacutens a que tivesen acceso como consecuencia da suacutea actuacioacuten na empresa
4 O disposto neste artigo en materia de garantiacuteas e sixilo profesional dos Delegados de Prevencioacuten entenderase referido no caso das relacioacutens de caraacutecter administrativo ou estatutario do persoal ao servicio das Administracioacutens puacuteblicas aacute regulacioacuten contida nos artigos 10 paraacutegrafo segundo e 11 da Lei 91987 do 12 de xuntildeo de Oacuterganos de Representacioacuten Determinacioacuten das Condicioacutens de Traballo e Participacioacuten
37
do Persoal ao Servicio das Administracioacutens Puacuteblicas
Artigo 38 Comiteacute de Seguridade e Sauacutede
1 O Comiteacute de Seguridade e Sauacutede eacute o oacutergano paritario e colexiado de participacioacuten destinado aacute consulta regular e perioacutedica das actuacioacutens da empresa en materia de prevencioacuten de riscos
2 Constituirase un Comiteacute de Seguridade e Sauacutede en todas as empresas ou centros de traballo que conten con 50 ou maacuteis traballadores O Comiteacute estaraacute formado polos Delegados de Prevencioacuten dunha parte e polo empresario eou os seus representantes en nuacutemero igual ao de Delegados de Prevencioacuten da outra
Nas xuntanzas do Comiteacute de Seguridade e Sauacutede participaraacuten con voz pero sen voto os Delegados Sindicais e os responsables teacutecnicos da prevencioacuten na empresa que non estean incluiacutedos na composicioacuten aacute que se refire o paraacutegrafo anterior Nas mesmas condicioacutens poderaacuten participar traballadores da empresa que conten cunha especial cualificacioacuten ou informacioacuten respecto de concretas cuestioacutens que se debatan neste oacutergano e teacutecnicos en prevencioacuten alleos aacute empresa sempre que asiacute o solicite algunha das representacioacutens no Comiteacute
3 O Comiteacute de Seguridade e Sauacutede reunirase trimestralmente e sempre que o solicite algunha das representacioacutens deste O Comiteacute adoptaraacute as suacuteas propias normas de funcionamento
As empresas que conten con varios centros de traballo dotados de Comiteacute de Seguridade e Sauacutede poderaacuten acordar cos seus traballadores a creacioacuten dun Comiteacute Intercentros coas funcioacutens que o acordo lle atribuacutea
Artigo 39 Competencias e facultades do Comiteacute de Seguridade e Sauacutede
1 O Comiteacute de Seguridade e Sauacutede teraacute as seguintes competencias
Texto reemplazado por la Ley 542003
a) Participar na elaboracioacuten posta en praacutectica e avaliacioacuten dos planos e programas de prevencioacuten de riscos na empresa A tal efecto no seu seno se debateraacuten antes da suacutea posta en praacutectica e no referente a suacutea incidencia na prevencioacuten de riscos os proxectos en materia de planificacioacuten organizacioacuten do traballo e introduccioacuten de novas tecnoloxiacuteas organizacioacuten e desenvolvemento das actividades de proteccioacuten e prevencioacuten a que se refire o artigo 16 desta Lei e proxecto e organizacioacuten da formacioacuten en materia preventiva
b) Promover iniciativas sobre meacutetodos e procedementos para a efectiva prevencioacuten dos riscos propontildeendo aacute empresa a mellora das condicioacutens ou a correccioacuten das deficiencias existentes
2 No exercicio das suacuteas competencias o Comiteacute de Seguridade e Sauacutede estaraacute facultado para
a) Contildeecer directamente a situacioacuten relativa aacute prevencioacuten de riscos no centro de traballo realizando para tal efecto as visitas que estime oportunas
b) Contildeecer cantos documentos e informes relativos aacutes condicioacutens de traballo sexan necesarios para o cumprimento das suacuteas funcioacutens asiacute como os procedentes da actividade do servicio de prevencioacuten se eacute o
38
caso
c) Contildeecer e analizar os danos producidos na sauacutede ou na integridade fiacutesica dos traballadores co fin de avaliar as suacuteas causas e propontildeer as medidas preventivas oportunas
d) Contildeecer e informar a memoria e programacioacuten anual dos servicios de prevencioacuten
3 A fin de dar cumprimento ao disposto nesta Lei respecto da colaboracioacuten entre empresas nos supostos de desenvolvemento simultaacuteneo de actividades nun mesmo centro de traballo poderase acordar a realizacioacuten de reunioacutens conxuntas dos Comiteacutes de Seguridade e Sauacutede ou no seu defecto dos Delegados de Prevencioacuten e empresarios das empresas que carezan dos devanditos Comiteacutes ou outras medidas de actuacioacuten coordinada
Artigo 40 Colaboracioacuten coa Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
1 Os traballadores e mais os seus representantes poderaacuten recorrer aacute Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social se consideran que as medidas adoptadas e os medios empregados polo empresario non son suficientes para garantir a seguridade e a sauacutede no traballo
2 Nas visitas aos centros de traballo para a comprobacioacuten do cumprimento da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais o Inspector de Traballo e Seguridade Social comunicaraacute a suacutea presencia ao empresario ou ao seu representante ou aacute persoa inspeccionada ao Comiteacute de Seguridade e Sauacutede ao Delegado de Prevencioacuten ou na suacutea ausencia aos representantes legais dos traballadores a fin de que o poidan acompantildear durante o desenvolvemento da suacutea visita e formularlle as observacioacutens que estimen oportunas a menos que considere que as devanditas comunicacioacutens poidan prexudicar ao eacutexito das suacuteas funcioacutens
3 A Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social informaraacute aos Delegados de Prevencioacuten sobre os resultados das visitas a que fai referencia o apartado anterior e sobre as medidas adoptadas como consecuencia destas asiacute como ao empresario mediante dilixencia no Libro de Visitas da Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social que debe existir en cada centro de traballo
4 As organizacioacutens sindicais e empresariais maacuteis representativas seraacuten consultadas con caraacutecter previo aacute elaboracioacuten dos planos de actuacioacuten da Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social en materia de prevencioacuten de riscos no traballo en especial dos programas especiacuteficos para empresas de menos de seis traballadores e informadas do resultado dos devanditos planos
CAPIacuteTULO VI
Obrigas dos fabricantes importadores e subministradores
Artigo 41 Obrigas dos fabricantes importadores e subministradores
1 Os fabricantes importadores e subministradores de maquinaria equipos productos e utensilios de traballo estaacuten na obriga de asegurar que estes non constituacutean unha fonte de perigo para o traballador sempre que sexan instalados e empregados nas condicioacutens forma e para os fins recomendados por eles
Os fabricantes importadores e subministradores de productos e substancias quiacutemicas de utilizacioacuten no traballo estaacuten na obriga de envasar e etiquetar estes de forma que se permita a suacutea conservacioacuten e
39
manipulacioacuten en condicioacutens de seguridade e se identifique claramente o seu contido e os riscos para a seguridade ou a sauacutede dos traballadores que a suacutea almacenaxe ou utilizacioacuten comporten
Os suxeitos mencionados nos dous paraacutegrafos anteriores deberaacuten subministrar a informacioacuten que indique a forma correcta de emprego polos traballadores as medidas preventivas adicionais que se deban tomar e os riscos laborais que impliquen tanto o seu emprego normal como a suacutea manipulacioacuten ou emprego inadecuado
Os fabricantes importadores e subministradores de elementos para a proteccioacuten dos traballadores estaacuten na obriga de asegurar a efectividade destes sempre que sexan instalados e usados nas condicioacutens e da forma recomendada por eles Para tal efecto deberaacuten subministrar a informacioacuten que indique o tipo de risco ao que van dirixidos o nivel de proteccioacuten fronte a este e a forma correcta do seu emprego e mantemento
Os fabricantes importadores e subministradores deberaacuten proporcionar aos empresarios e estes solicitar daqueles a informacioacuten necesaria para que a utilizacioacuten e manipulacioacuten da maquinaria equipos productos materias primas e utensilios de traballo se produza sen riscos para a seguridade e a sauacutede dos traballadores asiacute como para que os empresarios poidan cumprir coas suacuteas obrigas de informacioacuten respecto dos traballadores
2 O empresario teraacute que garantir que as informacioacutens a que se refire o apartado anterior sexan facilitadas aos traballadores en termos que resulten comprensibles para estes
CAPIacuteTULO VII
Responsabilidades e sancioacutens
Artigo 42 Responsabilidades e a suacutea compatibilidade
1 O incumprimento polos empresarios das suacuteas obrigas en materia de prevencioacuten de riscos laborais daraacute lugar a responsabilidades administrativas asiacute como se eacute o caso a responsabilidades penais e aacutes civiacutes polos danos e perdas que se poidan derivar do devandito incumprimento
2 A empresa principal responderaacute solidariamente cos contratistas e subcontratistas a que se refire o apartado 3 do artigo 24 desta Lei do cumprimento durante o periacuteodo da contrata das obrigas impostas por esta Lei en relacioacuten cos traballadores que aqueles ocupen nos centros de traballo da empresa principal sempre que a infraccioacuten se producise no centro de traballo do devandito empresario principal
$ amp
3 As responsabilidades administrativas que se deriven do procedemento sancionador seraacuten compatibles coas indemnizacioacutens polos danos e perdas causados e de recargo de prestacioacutens econoacutemicas do sistema da Seguridade Social que poidan ser fixadas polo oacutergano competente de conformidade co previsto na normativa reguladora do devandito sistema
40
4 Nas relacioacutens de traballo mediante empresas de traballo temporal e sen prexuiacutecio das responsabilidades propias de estas a empresa usuaria seraacute responsable das condicioacutens de execucioacuten do traballo en todo o relacionado coa proteccioacuten da seguridade e sauacutede dos traballadores asiacute como o recargo de prestacioacutens do sistema de Seguridade Social que podan fixarse en caso de accidente de traballo ou enfermidade profesional que tentildea lugar no seu centro de traballo durante o tempo de vixencia do contrato de posta a disposicioacuten e traian a suacutea causa de falta de medidas de seguridade e hixiene
A correccioacuten de infraccioacutens en materia de prevencioacuten de riscos laborais no aacutembito das Administracioacutens Puacuteblicas se axustaraacute ao procedemento e normas de desenvolvemento do artigo 451 e concordantes da Lei 311995 de PRL
$ amp
5 A declaracioacuten de feitos probados que contentildea unha sentencia firme da orde xurisdiccional contencioso-administrativa relativa aacute existencia de infraccioacuten aacute normativa de prevencioacuten de riscos laborais vincularaacute aacute orde social da xurisdiccioacuten no que se refire ao recargo se eacute o caso da prestacioacuten econoacutemica do sistema da Seguridade Social
$ amp
Artigo 43 Requirimento da Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
1 Cando o Inspector de Traballo e Seguridade Social comprobase a existencia dunha infraccioacuten aacute normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais requiriraacute ao empresario para a emenda das deficiencias observadas agaacutes que pola gravidade e inminencia dos riscos procedese acordar a paralizacioacuten prevista no artigo 44 Todo isto sen prexuiacutezo da proposta de sancioacuten correspondente se eacute o caso
2 O requirimento formulado polo Inspector de Traballo e Seguridade Social farase saber por escrito ao empresario presuntamente responsable sinalando as anomaliacuteas ou deficiencias apreciadas con indicacioacuten do prazo para a suacutea emenda O devandito requirimento pontildeerase asiacute mesmo en contildeecemento dos Delegados de Prevencioacuten
Se se incumprise o requirimento formulado persistindo os feitos infractores o Inspector de Traballo e Seguridade Social de non o efectuar inicialmente redactaraacute a correspondente acta de infraccioacuten por tales feitos
3 Os requirimentos efectuados polos funcionarios puacuteblicos a que se refire o artigo 92 desta Lei en exercicio das suacuteas funcioacutens de apoio e colaboracioacuten coa Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social practicaranse cos requisitos e efectos establecidos no apartado anterior pudendo reflectirse no Libro de Visitas da Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social na forma que se determine regulamentariamente
Artigo 44 Paralizacioacuten de traballos
1 Cando o Inspector de Traballo e Seguridade Social comprobe que a inobservancia da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais implica ao seu xuiacutezo un risco grave e inminente para a seguridade e a sauacutede dos traballadores poderaacute ordenar a paralizacioacuten inmediata de tales traballos ou tarefas A devandita medida comunicarase aacute empresa responsable que a pontildeeraacute en contildeecemento inmediato dos traballadores
41
afectados do Comiteacute de Seguridade e Sauacutede do Delegado de Prevencioacuten ou na suacutea ausencia dos representantes do persoal A empresa responsable daraacute conta ao Inspector de Traballo e Seguridade social do cumprimento desta notificacioacuten
O Inspector de Traballo e Seguridade Social informaraacute da suacutea decisioacuten de forma inmediata aacute autoridade laboral A empresa sen prexuiacutezo do cumprimento inmediato de tal decisioacuten poderaa impugnar perante a autoridade laboral no prazo de tres diacuteas haacutebiles tendo que ser resolta tal impugnacioacuten no prazo maacuteximo de vintecatro horas Tal resolucioacuten seraacute executiva sen prexuiacutezo dos recursos que procedan
A paralizacioacuten dos traballos levantarase pola Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social que a decretase ou polo empresario tan axintildea como se emenden as causas que a motivaron debendo neste uacuteltimo caso comunicalo inmediatamente aacute Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
2 Os supostos de paralizacioacuten regulados neste artigo asiacute como os que se contemplen na normativa reguladora das actividades previstas no apartado 2 do artigo 7 desta Lei entenderanse en todo caso sen prexuiacutezo do pagamento do salario ou das indemnizacioacutens que procedan e das medidas que se poidan arbitrar para a suacutea garantiacutea
Artigo 45 Infraccioacutens administrativas
1 Son infraccioacutens laborais en materia de prevencioacuten de riscos laborais as accioacutens ou omisioacutens dos empresarios as das entidades que actuacuteen como servicios de prevencioacuten alleos aacutes empresas as auditoriacuteas e as formativas en dita materia e alleas aacutes empresas asiacute como as dos promotores e propietarios de obra e os traballadores por conta propia que incumpran as normas legais regulamentarias e claacuteusulas normativas dos convenios colectivos en materia de seguridade e sauacutede laboral suxeitas a responsabilidade conforme aacute presente Lei
$ amp
Malia o anterior no aacutembito das relacioacutens do persoal civil ao servicio das Administracioacutens puacuteblicas as infraccioacutens seraacuten obxecto de responsabilidades a traveacutes da imposicioacuten por resolucioacuten da autoridade competente da realizacioacuten das medidas correctoras dos correspondentes incumprimentos conforme ao procedemento que para o efecto se estableza
No aacutembito da Administracioacuten Xeral do Estado corresponderalle ao Goberno a regulacioacuten do devandito procedemento que se axustaraacute aos seguintes principios
a) O procedemento iniciarao o oacutergano competente da Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social por orde superior ben por propia iniciativa ou a peticioacuten dos representantes do persoal
b) Logo da suacutea actuacioacuten a Inspeccioacuten efectuaraacute un requirimento sobre as medidas a adoptar e prazo de execucioacuten destas que se enviaraacute aacute unidade administrativa inspeccionada para os efectos de formular alegacioacutens
c) No caso de discrepancia entre os Ministros competentes como consecuencia da aplicacioacuten deste procedemento enviaraacuten as actuacioacutens ao Consello de Ministros para a suacutea decisioacuten final
42
Artigo 46 Infraccioacutens leves
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000
Artigo 47 Infraccioacutens graves
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000
Artigo 48 Infraccioacutens moi graves
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000
Artigo 49 Sancioacutens
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000 que agora establece uns criterios de graduacioacuten das sancioacutens (Artigo 39) e a contiacutea das mesmas (Artigo 40)
Artigo 50 Reincidencia
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000
Artigo 51 Prescricioacuten das infraccioacutens
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000 estableceacutendose dita prescricioacuten no Artigo 4 da disposicioacuten
Artigo 52 Competencias sancionadoras
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000
Artigo 53 Suspensioacuten ou peche do centro de traballo
O Goberno ou se eacute o caso os oacuterganos de goberno das Comunidades Autoacutenomas con competencias na materia cando concorran circunstancias de excepcional gravidade nas infraccioacutens en materia de seguridade e sauacutede no traballo poderaacuten acordar a suspensioacuten das actividades laborais por un tempo determinado ou en caso extremo o peche do centro de traballo correspondente sen prexuiacutezo en todo caso do pagamento do salario ou das indemnizacioacutens que procedan e das medidas que se poidan arbitrar para a suacutea garantiacutea
Artigo 54 Limitacioacutens aacute facultade de contratar coa Administracioacuten
As limitacioacutens aacute facultade de contratar coa Administracioacuten pola comisioacuten de delictos ou por infraccioacutens administrativas moi graves en materia de seguridade e sauacutede no traballo rexeranse polo establecido na Lei 131995 do 18 de maio de contratos das Administracioacutens Puacuteblicas
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL PRIMEIRA
Definicioacutens para os efectos de Seguridade Social
43
Sen prexuiacutezo da utilizacioacuten das definicioacutens contidas nesta Lei no aacutembito da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais tanto a definicioacuten dos conceptos de accidente de traballo enfermidade profesional accidente non laboral e enfermidade comuacuten como o reacutexime xuriacutedico establecido para estas continxencias na normativa de Seguridade Social continuaraacuten a ser de aplicacioacuten nos termos e cos efectos previstos no devandito aacutembito normativo
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL SEGUNDA
Reordenacioacuten orgaacutenica
Queda extinguida a Organizacioacuten dos Servicios Meacutedicos de Empresa pasando as suacuteas funcioacutens a seren desempentildeadas pola Administracioacuten sanitaria competente nos termos desta Lei
Os recursos e funcioacutens que na actualidade tentildeen atribuiacutedos o Instituto Nacional de medicina e Seguridade do Traballo e a Escola Nacional de Medicina do Traballo adscriacutebense e seraacuten desenvolvidos polas unidades organismos ou entidades do Ministerio de Sanidade e Consumo conforme aacute suacutea organizacioacuten e distribucioacuten interna de competencias
O Instituto Nacional de Silicose manteraacute a suacutea condicioacuten de centro de referencia nacional de prevencioacuten teacutecnico-sanitaria das enfermidades profesionais que afecten ao sistema cardiorrespiratorio
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL TERCEIRA
Caraacutecter baacutesico
1 Esta Lei asiacute como as normas regulamentarias que dicte o Goberno en virtude do establecido no artigo 6 constituacuteen lexislacioacuten laboral dictada ao abeiro do artigo 14917ordf da Constitucioacuten
2 Respecto do persoal civil con relacioacuten de caraacutecter administrativo ou estatutario ao servicio das Administracioacutens puacuteblicas esta Lei seraacute de aplicacioacuten nos seguintes termos
a) Os artigos que a continuacioacuten se relacionan constituacuteen normas baacutesicas no sentido previsto no artigo 149118ordf da Constitucioacuten
23 apartados 1 e 2 agaacutes o paraacutegrafo segundo45 apartado 11214 apartados l 2 agaacutes a remisioacuten ao capiacutetulo IV 3 4 e 515161718 apartados l e 2 agaacutes remisioacuten ao capiacutetulo V19 apartados l e 2 agaacutes referencia aacute imparticioacuten por medios propios ou concertados2021222324 apartados 1 2 3 e 6
44
252628 apartados 1 paraacutegrafos primeiro e segundo 2 3 e 4 agaacutes no relativo aacutes empresas de traballo
temporal2930 apartados l 2 agaacutes a remisioacuten ao artigo 61 a) 3 e 4 agaacutes a remisioacuten ao texto refundido da Lei
do Estatuto dos Traballadores31 apartados l agaacutes remisioacuten ao artigo 61 a) 2 3 e 432 bis3334 apartados 1 paraacutegrafo primeiro 2 e 3 agaacutes paraacutegrafo segundo35 apartados l 2 paraacutegrafo primeiro 4 paraacutegrafo terceiro36 agaacutes as referencias ao Comiteacute de Seguridade e Sauacutede37 apartados 2 e 442 apartado l45 apartado 1 paraacutegrafo terceiroDisposicioacuten adicional cuarta Designacioacuten de Delegados de Prevencioacuten nos supostos especiaisDisposicioacuten transitoria apartado 3ordmTeraacuten este mesmo caraacutecter baacutesico no que corresponda as normas regulamentarias que dicte o
goberno en virtude do establecido no artigo 6 desta Lei
b) No aacutembito das Comunidades Autoacutenomas e as entidades locais as funcioacutens que a Lei atribuacutee aacutes autoridades laborais e aacute Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social poderaacuten ser atribuiacutedas a oacuterganos diferentes
c) Os restantes preceptos seraacuten de aplicacioacuten xeral en defecto de normativa especiacutefica dictada polas Administracioacutens puacuteblicas a excepcioacuten do que resulte inaplicable a estas pola suacutea natureza xuriacutedico-laboral
3 O artigo 54 constituacutee lexislacioacuten baacutesica de contratos administrativos dictada ao abeiro do artigo 149118ordf da Constitucioacuten
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL CUARTA
Designacioacuten de Delegados de Prevencioacuten en supostos especiais
Nos centros de traballo que carezan de representantes dos traballadores por non existir traballadores coa antiguumlidade suficiente para ser electores ou elixibles nas eleccioacutens para representantes do persoal os traballadores poderaacuten elixir por maioriacutea a un traballador que exerza as competencias de Delegado de Prevencioacuten quen teraacute as facultades garantiacuteas e obrigas de sixilo profesional de tales Delegados A actuacioacuten destes cesaraacute no momento en que se reuacutenan os requisitos de antiguumlidade necesarios para poder celebrar a eleccioacuten de representantes do persoal prorrogaacutendose polo tempo indispensable para a efectiva celebracioacuten da eleccioacuten
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL QUINTA
Fundacioacuten
Adscrita aacute Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo existiraacute unha fundacioacuten que teraacute como finalidade promover a mellora das condicioacutens de seguridade e sauacutede no traballo especialmente nas
45
pequenas empresas a traveacutes de accioacutens de informacioacuten asistencia teacutecnica formacioacuten e promocioacuten do cumprimento da normativa de prevencioacuten de riscos
Para o cumprimento dos seus fins dotarase aacute fundacioacuten dun patrimonio con cargo ao Fondo de Prevencioacuten e Rehabilitacioacuten procedente do exceso de excedentes da xestioacuten realizada polas Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social A contiacutea total do devandito patrimonio non excederaacute do 20 por 100 do devandito fondo determinada na data de entrada en vigor desta Lei
Os Estatutos da fundacioacuten aprobaraos a Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo co voto favorable de dous tercios dos seus membros
Para os efectos de acadar un mellor cumprimento dos seus fins artellarase a suacutea colaboracioacuten coa Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
A planificacioacuten desenvolvemento e financiamento de accioacutens nos distintos aacutembitos territoriais teraacute en consideracioacuten a poboacioacuten ocupada o tamantildeo das empresas e os iacutendices de sinistralidade laboral Os orzamentos que a fundacioacuten asigne aos aacutembitos territoriais autonoacutemicos que tentildean asumidas competencias de execucioacuten de lexislacioacuten laboral en materia de Seguridade e Hixiene no Traballo atribuiranse para a suacutea xestioacuten aos oacuterganos tripartitos e de participacioacuten institucional que existan nos devanditos aacutembitos e tentildean natureza similar aacute Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo
Nos sectores de actividade nos que existan fundacioacutens de aacutembito sectorial constituiacutedos por empresarios e traballadores que tentildean entre os seus fins a promocioacuten de actividades destinadas aacute mellora das condicioacutens de seguridade e sauacutede no traballo o desenvolvemento dos obxectivos e fins da fundacioacuten levaranse a cabo en todo caso en coordinacioacuten con aquelas
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL SEXTA
Constitucioacuten da Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo O Goberno no prazo de tres meses a partir da vixencia desta Lei regularaacute a composicioacuten da
Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo A Comisioacuten constituirase no prazo dos trinta diacuteas seguintes
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL SEacuteTIMA
Cumprimento da normativa de transporte de mercadoriacuteas perigosas
O disposto nesta Lei enteacutendese sen prexuiacutezo do cumprimento das obrigas derivadas da regulacioacuten en materia de transporte de mercadoriacuteas perigosas
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL OITAVA
Planos de organizacioacuten de actividades preventivas
Cada Departamento Ministerial no prazo de seis meses desde a entrada en vigor desta Lei e previa consulta coas organizacioacutens sindicais maacuteis representativas elevaraacute ao Consello de Ministros unha proposta de acordo na que se estableza un plano de organizacioacuten das actividades preventivas no departamento
46
correspondente e nos centros organismos e establecementos de todo tipo dependentes deste
A proposta debera acompantildear necesariamente unha memoria explicativa do custo econoacutemico da organizacioacuten proposta asiacute como o calendario de execucioacuten do plano coas previsioacutens orzamentarias axeitadas a este
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL NOVENA
Establecementos militares
1 O Goberno no prazo de seis meses logo de consulta coas organizacioacutens sindicais maacuteis representativas e a proposta dos Ministros de Defensa e de Traballo e Seguridade Social adaptaraacute as normas dos capiacutetulos III e V desta Lei aacutes esixencias da defensa nacional aacutes peculiaridades orgaacutenicas e ao reacutexime vixente de representacioacuten do persoal nos establecementos militares
3 Continuaraacuten vixentes as disposicioacutens sobre organizacioacuten e competencia da autoridade laboral e Inspeccioacuten de Traballo no aacutembito da Administracioacuten Militar contidas no Real Decreto 22051980 do 13 de xuntildeo dictado en desenvolvemento da disposicioacuten final seacutetima do Estatuto dos Traballadores
Antildeadido por Ley 312006Disposicioacuten adicional novena bis Personal militar
((() (( +
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DEacuteCIMA
Sociedades cooperativas
O procedemento para a designacioacuten dos Delegados de Prevencioacuten regulados no artigo 35 desta Lei nas sociedades cooperativas que non conten con asalariados deberaacute estar previsto nos seus Estatutos ou ser obxecto de acordo en Asemblea Xeral Cando ademais dos socios que prestan o seu traballo persoal existan asalariados computaranse aacutembolos colectivos para os efectos do disposto no nuacutemero 2 do artigo 35 Neste caso a designacioacuten dos Delegados de Prevencioacuten realizarase conxuntamente polos socios que prestan traballo e os traballadores asalariados ou se eacute o caso os representantes destes
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL UNDEacuteCIMA
Modificacioacuten do Estatuto dos Traballadores en materia de permisos retribuiacutedos
Engaacutedese unha letra f) ao apartado 3 do artigo 37 do texto refundido da Lei do Estatuto dos Traballadores aprobado polo Real Decreto lexislativo 11995 do 24 de marzo do seguinte teor
laquof) Polo tempo indispensable para a realizacioacuten de exames prenatais e teacutecnicas de preparacioacuten ao parto que se tentildean que realizar dentro da xeiraraquo
47
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DUODEacuteCIMA
Participacioacuten institucional nas Comunidades Autoacutenomas
Nas Comunidades Autoacutenomas a participacioacuten institucional en canto aacute suacutea estructura e organizacioacuten levarase a cabo de acordo coas competencias que estas tentildean en materia de seguridade e sauacutede laboral
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DEacuteCIMO TERCEIRA
Fondo de Prevencioacuten e Rehabilitacioacuten
Os recursos do Fondo de Prevencioacuten e Rehabilitacioacuten procedentes do exceso de excedentes da xestioacuten realizada polas Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social aacute que se refire o artigo 73 do texto refundido da Lei Xeral da Seguridade Social destinaranse na contiacutea que se determine regulamentariamente aacutes actividades que poidan desenvolver como servicios de prevencioacuten as Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social de acordo co previsto no artigo 32 desta Lei
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DECIMOCUARTA
Presencia de recursos preventivos nas obras de construccioacuten
1 O disposto no artigo 32 bis da Lei de Prevencioacuten de Riscos Laborais seraacute de aplicacioacuten nas obras de construccioacuten reguladas polo Real Decreto 16271997 de 24 de outubro polo que se establecen as disposicioacutens miacutenimas de seguridade e sauacutede nas obras de construccioacuten coas seguintes especialidades
a) A preceptiva presencia de recursos preventivos aplicarase a cada contratista
b) No suposto previsto no apartado 1 paraacutegrafo a) do artigo 32 bis a presencia dos recursos preventivos de cada contratista seraacute necesaria cando durante a obra se desenvolvan traballos con riscos especiais tal e como se definen no citado Real Decreto
c) A preceptiva presencia de recursos preventivos teraacute como obxecto vixiar o cumprimento das medidas incluiacutedas no plan de seguridade e sauacutede no traballo e comprobar a eficacia destas
2 O disposto no apartado anterior enteacutendese sen prexuiacutecio das obrigacioacutens do coordinador en materia de seguridade e sauacutede durante a execucioacuten da obra
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DECIMOQUINTA
Habilitacioacuten de funcionarios puacuteblicos
48
Para poder exercer as funcioacutens establecidas no apartado 2 do artigo 9 desta Lei os funcionarios puacuteblicos das comunidades autoacutenomas deberaacuten contar cunha habilitacioacuten especiacutefica expedida pola propia comunidade autoacutenoma nos termos que se determinen regulamentariamente
En todo caso tales funcionarios deberaacuten pertencer aos grupos de titulacioacuten A ou B e acreditar formacioacuten especiacutefica en materia de prevencioacuten de riscos laborais
DISPOSICIOacuteN TRANSITORIA PRIMEIRA
Aplicacioacuten de disposicioacutens maacuteis favorables
1 O disposto nos artigos 36 e 37 desta Lei en materia de competencias facultades e garantiacuteas dos Delegados de Prevencioacuten entenderase sen prexuiacutezo do respecto aacutes disposicioacutens maacuteis favorables para o exercicio dos dereitos de informacioacuten consulta e participacioacuten dos traballadores na prevencioacuten de riscos laborais previstas nos convenios colectivos vixentes na data da suacutea entrada en vigor
2 Os oacuterganos especiacuteficos de representacioacuten dos traballadores en materia de prevencioacuten de riscos laborais que se eacute o caso fosen previstos nos convenios colectivos a que se refire o apartado anterior e que estean dotados dun reacutexime de competencias facultades e garantiacuteas que respecte o contido miacutenimo establecido nos artigos 36 e 37 desta Lei poderaacuten continuar no exercicio das suacuteas funcioacutens en substitucioacuten dos Delegados de Prevencioacuten agaacutes que polo oacutergano de representacioacuten legal dos traballadores se decida a designacioacuten destes Delegados conforme ao procedemento do artigo 35
3 O disposto nos apartados anteriores seraacute tameacuten de aplicacioacuten aos acordos concluiacutedos no aacutembito da funcioacuten puacuteblica ao abeiro do disposto na lei 71990 do 19 de xullo sobre negociacioacuten colectiva e participacioacuten na determinacioacuten das condicioacutens de traballo dos empregados puacuteblicos
DISPOSICIOacuteN TRANSITORIA SEGUNDA
Mentres se aproba o Regulamento regulador dos Servicios de Prevencioacuten de Riscos Laborais entenderase que as Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social cumpren o requisito previsto no artigo 315 desta Lei
DISPOSICIOacuteN DERROGATORIA UacuteNICA
Alcance da derrogacioacuten
Quedan derrogadas cantas disposicioacutens se opontildean aacute presente Lei e especificamente
a) Os artigos 9 10 11 36 apartado 2 39 e 40 paraacutegrafo segundo da Lei 81988 do 7 de abril sobre infraccioacutens e sancioacutens na orde social
b) O Decreto do 26 de xullo de 1957 polo que se fixan os traballos prohibidos a mulleres e menores nos aspectos da suacutea normativa relativos ao traballo das mulleres mantendo en vigor as relativas ao traballo dos menores ata que o Goberno desenvolva as previsioacutens contidas no apartado 2 do artigo 27
c) O Decreto do 11 de marzo de 1971 sobre constitucioacuten composicioacuten e funcioacutens dos Comiteacutes de Seguridade e Hixiene no Traballo
49
d) Os Tiacutetulos I e III da Ordenanza Xeral de Seguridade e Hixiene no Traballo aprobados por Orde do 9 de marzo de 1971
No que non se opontildea ao previsto nesta Lei e ata que se dicten os Regulamentos aos que se fai referencia no artigo 6 continuaraacute a ser de aplicacioacuten a regulacioacuten das materias comprendidas no devandito artigo que se contentildeen no Tiacutetulo II da Ordenanza Xeral de Seguridade e Hixiene no Traballo ou noutras normas que contentildean previsioacutens especiacuteficas sobre tales materias asiacute como a Orde do Ministerio de Traballo do 16 de decembro de 1987 que establece os modelos para a notificacioacuten dos accidentes de traballo Igualmente continuaraacuten vixentes as disposicioacutens reguladoras dos servicios meacutedicos de empresa ata tanto se desenvolvan regulamentariamente as previsioacutens desta Lei sobre servicios de prevencioacuten O persoal pertencente aos devanditos servicios na data de entrada en vigor desta Lei integrarase nos servicios de prevencioacuten das correspondentes empresas cando estes se constituacutean sen prexuiacutezo de que continuacuteen a efectuar aquelas funcioacutens que tivesen atribuiacutedas distintas das propias do servicio de prevencioacuten
Esta Lei non afecta aacute vixencia das disposicioacutens especiais sobre prevencioacuten de riscos profesionais nas explotacioacutens mineiras contidas no capiacutetulo IV do Real Decreto 32551983 do 21 de decembro polo que se aproba o Estatuto do Mineiro e nas suacuteas normas de desenvolvemento asiacute como as do Real Decreto 28571978 do 25 de agosto polo que se aproba o Regulamento Xeral para o Reacutexime da Mineriacutea e o Real Decreto 8631985 do 2 de abril polo que se aproba o Regulamento Xeral de Normas Baacutesicas de Seguridade Mineira e as suacuteas disposicioacutens complementarias
DISPOSICIOacuteN FINAL PRIMEIRA
Actualizacioacuten de sancioacutens
A contiacutea das sancioacutens a que se refire o apartado 4 do artigo 49 poderaacute ser actualizada polo Goberno a proposta do Ministro de Traballo e Seguridade Social adaptando a esta a atribucioacuten de competencias prevista no apartado 1 do artigo 52 desta Lei
DISPOSICIOacuteN FINAL SEGUNDA
Entrada en vigor
Esta Lei entraraacute en vigor tres meses despois da suacutea publicacioacuten no laquoBoletiacuten Oficial do EstadoraquoPolo tantoMando a todos os espantildeois particulares e autoridades que garden e fagan gardar esta LeiMadrid 12 de decembro de 2003
XOAacuteN CARLOS R
O Presidente do Goberno FELIPE GONZAacuteLEZ MAacuteRQUEZ
50
1 O empresario adoptaraacute as medidas necesarias co fin de que os equipos de traballo sexan axeitados para o traballo que se deba realizar e convenientemente adaptados para tal efecto de xeito que garantan a seguridade e a sauacutede dos traballadores ao empregalos
Cando o emprego dun equipo de traballo poida presentar un risco especiacutefico para a seguridade e a sauacutede dos traballadores o empresario adoptaraacute as medidas necesarias co fin de que
a) A utilizacioacuten do equipo de traballo quede reservada aos encargados da devandita utilizacioacuten
b) Os traballos de reparacioacuten transformacioacuten mantemento ou conservacioacuten sexan realizados polos traballadores especificamente capacitados para iso
2 O empresario deberaacute proporcionar aos seus traballadores equipos de proteccioacuten individual axeitados para o desempentildeo das suacuteas funcioacutens e velar polo uso efectivo destes cando pola natureza dos traballos realizados sexan necesarios
Os equipos de proteccioacuten individual deberaacuten empregarse cando os riscos non se poidan evitar ou non se poidan limitar suficientemente por medios teacutecnicos de proteccioacuten colectiva ou mediante medidas meacutetodos ou procedementos de organizacioacuten do traballo
Artigo 18 Informacioacuten consulta e participacioacuten dos traballadores
1 A fin de dar cumprimento ao deber de proteccioacuten establecido nesta Lei o empresario adoptaraacute as medidas axeitadas para que os traballadores reciban todas as informacioacutens necesarias en relacioacuten con
a) Os riscos para a seguridade e a sauacutede dos traballadores no traballo tanto aqueles que afecten aacute empresa no seu conxunto como a cada tipo de posto de traballo ou funcioacuten
b) As medidas e actividades de proteccioacuten e prevencioacuten aplicables aos riscos sinalados no apartado anterior
c) As medidas adoptadas de conformidade co disposto no artigo 20 desta Lei
Nas empresas que tentildean representantes dos traballadores a informacioacuten aacute que se refire este apartado facilitaraa o empresario aos traballadores a traveacutes dos devanditos representantes non obstante deberase informar directamente a cada traballador dos riscos especiacuteficos que afecten ao seu posto de traballo ou funcioacuten e das medidas de proteccioacuten e prevencioacuten aplicables aos devanditos riscos
2 O empresario deberaacute consultar aos traballadores e permitir a suacutea participacioacuten no marco de todas as cuestioacutens que afecten aacute seguridade e aacute sauacutede no traballo de conformidade co disposto no capiacutetulo V desta Lei
Os traballadores teraacuten dereito a efectuar propostas ao empresario asiacute como aos oacuterganos de participacioacuten e representacioacuten previstos no capiacutetulo V desta Lei dirixidas aacute mellora dos niveis de proteccioacuten da seguridade e a sauacutede da empresa
Artigo 19 Formacioacuten dos traballadores
1 En cumprimento do deber de proteccioacuten o empresario deberaacute garantir que cada traballador reciba
21
unha formacioacuten teoacuterica e praacutectica suficiente e axeitada en materia preventiva tanto no momento da suacutea contratacioacuten calquera que sexa a modalidade ou duracioacuten desta como cando se produzan cambios nas funcioacutens que desempentildee ou se introduzan novas tecnoloxiacuteas ou cambios nos equipos de traballo
A formacioacuten deberaacute estar centrada especificamente no posto de traballo ou funcioacuten de cada traballador adaptarse aacute evolucioacuten dos riscos e aacute aparicioacuten doutros novos e repetirse periodicamente se fose necesario
2 A formacioacuten aacute que se refire o paraacutegrafo anterior deberase impartir sempre que sexa posible dentro da xeira ou no seu defecto noutras horas pero co desconto naquela do tempo investido nesta A formacioacuten poderaa impartir a empresa mediante medios propios ou concertaacutendoa con servicios alleos e o seu custo non recaeraacute de ninguacuten xeito sobre os traballadores
Artigo 20 Medidas de emerxencia
O empresario tendo en conta o tamantildeo e a actividade da empresa asiacute como a posible presencia de persoas alleas a esta deberaacute analizar as posibles situacioacutens de emerxencia e adoptar as medidas necesarias en materia de primeiros auxilios loita contra incendios e evacuacioacuten dos traballadores designando para isto ao persoal encargado de pontildeer en praacutectica estas medidas e comprobando periodicamente se eacute o caso o seu correcto funcionamento O devandito persoal debera posuiacuter a formacioacuten necesaria ser suficiente en nuacutemero e dispontildeer do material axeitado en funcioacuten das circunstancias antes sinalada
Para a aplicacioacuten das medidas adoptadas o empresario deberaacute organizar as relacioacutens que sexan necesarias con servicios externos aacute empresa en particular en materia de primeiros auxilios asistencia meacutedica de urxencia salvamento e loita contra incendios de xeito que quede garantida a rapidez e eficacia destas
Artigo 21 Risco grave e inminente
1 Cando os traballadores estean ou poidan estar expostos a un risco grave e inminente con ocasioacuten do seu traballo o empresario estaraacute na obriga de
a) Informar o antes posible a todos os traballadores afectados en canto aacute existencia do devandito risco e das medidas adoptadas ou que se eacute o caso se deban adoptar en materia de proteccioacuten
b) Adoptar as medidas e dar as instruccioacutens necesarias para que no caso de perigo grave inminente e inevitable os traballadores poidan interromper a suacutea actividade e se fose necesario abandonar de inmediato o lugar de traballo Neste suposto non se poderaacute esixir aos traballadores que prosigan a suacutea actividade mentres persista o perigo agaacutes excepcioacuten debidamente xustificada por razoacutens de seguridade e determinada regulamentariamente
c) Dispontildeer o necesario para que o traballador que non se puidese pontildeer en contacto co seu superior xeraacuterquico ante unha situacioacuten de perigo grave e inminente para a suacutea seguridade a doutros traballadores ou a de terceiros aacute empresa estea en condicioacutens tendo en conta os seus contildeecementos e os medios teacutecnicos postos aacute suacutea disposicioacuten de adoptar as medidas necesarias para evitar as consecuencias do devandito perigo
2 De acordo co previsto no apartado 1 do artigo 14 desta Lei o traballador teraacute dereito a interromper a suacutea actividade e abandonar o lugar de traballo en caso necesario cando considere que a dita
22
actividade entrantildea un risco grave e inminente para a suacutea vida ou a suacutea sauacutede
3 Cando no caso a que se refire o apartado 1 deste artigo o empresario non adopte ou non permita a adopcioacuten das medidas necesarias para garantir a seguridade e a sauacutede dos traballadores os representantes legais destes poderaacuten acordar por maioriacutea dos seus membros a paralizacioacuten da actividade dos traballadores afectados polo devandito risco Tal acordo seraacute comunicado de inmediato aacute empresa e aacute autoridade laboral a cal no prazo de vintecatro horas anularaacute ou ratificaraacute a paralizacioacuten acordada
O acordo a que se refire o paraacutegrafo anterior poderaacute ser adoptado por decisioacuten maioritaria dos Delegados de Prevencioacuten cando non resulte posible reunir coa urxencia requirida ao oacutergano de representacioacuten do persoal
4 Os traballadores ou os seus representantes non poderaacuten sufrir prexuiacutezo alguacuten derivado da adopcioacuten das medidas a que se refiren os apartados anteriores a menos que obrasen de mala fe ou cometesen neglixencia grave
Artigo 22 Vixilaacutencia da sauacutede
1 O empresario garantiralles aos traballadores ao seu servicio a vixilancia perioacutedica do seu estado de sauacutede en funcioacuten dos riscos inherentes ao traballo
Esta vixilancia soacute se poderaacute levar a cabo cando o traballador preste o seu consentimento Deste caraacutecter voluntario soacute se exceptuaraacuten previo informe dos representantes dos traballadores os supostos nos que a realizacioacuten dos recontildeecementos sexa imprescindible para avaliar os efectos das condicioacutens de traballo sobre a sauacutede dos traballadores ou para verificar se o estado de sauacutede do traballador pode constituiacuter un perigo para este para os demais traballadores ou para outras persoas relacionadas coa empresa ou cando asiacute estea establecido nunha disposicioacuten legal en relacioacuten coa proteccioacuten de riscos especiacuteficos e actividades de especial perigosidade
En todo caso deberase optar pola realizacioacuten daqueles recontildeecementos ou probas que causen as menores molestias ao traballador e que sexan proporcionais ao risco
2 As medidas de vixilancia e control da sauacutede dos traballadores levaranse a cabo respectando sempre o dereito aacute intimidade e aacute dignidade da persoa do traballador e aacute confidencialidade de toda a informacioacuten relacionada co seu estado de sauacutede
3 Os resultados da vixilancia a que se refire o apartado anterior seraacuten comunicados aos traballadores afectados
4 Os datos relativos aacute vixilancia da sauacutede dos traballadores non poderaacuten ser empregados con fins discriminatorios nin en prexuiacutezo do traballador
O acceso aacute informacioacuten meacutedica de caraacutecter persoal limitarase ao persoal meacutedico e aacutes autoridades sanitarias que leven a cabo a vixilancia da sauacutede dos traballadores sen que se poida facilitar ao empresario ou a outras persoas sen consentimento expreso do traballador
Malia o anterior o empresario e as persoas ou oacuterganos con responsabilidades en materia de prevencioacuten seraacuten informados das conclusioacutens que se deriven dos recontildeecementos efectuados en relacioacuten coa aptitude do traballador para o desempeno do posto de traballo ou coa necesidade de introducir ou
23
mellorar as medidas de proteccioacuten e prevencioacuten a fin de que poidan desenvolver correctamente as suacuteas funcioacutens en materia preventiva
5 Nos supostos en que a natureza dos riscos inherentes ao traballo o faga necesario o dereito dos traballadores aacute vixilancia perioacutedica do seu estado de sauacutede deberaacute ser alongado maacuteis alaacute do remate da relacioacuten laboral nos termos que regulamentariamente se determinen
6 As medidas de vixilancia e control da sauacutede dos traballadores levaranse a cabo por persoal sanitario con competencia teacutecnica formacioacuten e capacidade acreditada
Artigo 23 Documentacioacuten
1 O empresario deberaacute elaborar e conservar aacute disposicioacuten da autoridade laboral a seguinte documentacioacuten relativa aacutes obrigas establecidas nos artigos anteriores
13
a) Plano de prevencioacuten de riscos laborais conforme ao previsto no apartado 1 do artigo 16 desta Lei
b) Avaliacioacuten dos riscos para a seguridade e a sauacutede no traballo incluiacutedo o resultado dos controis perioacutedicos das condicioacutens de traballo e da actividade dos traballadores de acordo co disposto no paraacutegrafo a) do apartado 2 do artigo 16 desta Lei
c) Planificacioacuten da actividade preventiva incluiacutedas as medidas de proteccioacuten e de prevencioacuten a adoptar e no seu caso material de proteccioacuten que deba utilizarse de conformidade co paraacutegrafo b) do apartado 2 do artigo 16 desta Lei
d) Praacutectica dos controis do estado de sauacutede dos traballadores previstos no artigo 22 desta Lei e conclusioacutens obtidas deses nos termos recollidos no derradeiro paraacutegrafo do apartado 4 do devandito artigo
e) Relacioacuten de accidentes de traballo e enfermidades profesionais que causaran ao traballador unha incapacidade laboral superior a un diacutea de traballo Nestes casos o empresario realizaraacute ademais a notificacioacuten a que se refire o apartado 3 deste artigo
2 No momento de cesamento da suacutea actividade as empresas deberaacuten achegar aacute autoridade laboral a documentacioacuten sinalada no apartado anterior
3 O empresario estaraacute na obriga de notificar por escrito aacute autoridade laboral os danos para a sauacutede dos traballadores ao seu servicio que se produciran por mor do desenvolvemento do seu traballo conforme ao procedemento que se determine regulamentariamente
4 A documentacioacuten a que fai referencia este artigo deberaacute tameacuten ser posta a disposicioacuten das autoridades sanitarias co fin de que estas poidan cumprir co disposto no artigo 10 desta Lei e no artigo 21 da Lei 141986 do 25 de abril Xeral de Sanidade
Artigo 24 Coordinacioacuten de actividades empresariais
1 Cando nun mesmo centro de traballo desenvolvan actividades traballadores de duacuteas ou maacuteis
24
empresas estas deberaacuten cooperar na aplicacioacuten da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais Para tal fin estableceraacuten os medios de coordinacioacuten que sexan necesarios en canto aacute proteccioacuten e prevencioacuten de riscos laborais e a informacioacuten sobre estes aos seus respectivos traballadores nos termos previstos no apartado 1 do artigo 18 desta Lei
2 O empresario titular do centro de traballo adoptaraacute as medidas necesarias para que aqueloutros empresarios que desenvolvan actividades no seu centro de traballo reciban a informacioacuten e as instruccioacutens axeitadas en relacioacuten cos riscos existentes no centro de traballo e coas medidas de proteccioacuten e prevencioacuten correspondentes asiacute como sobre as medidas de emerxencia a aplicar para o seu traslado aos seus respectivos traballadores
3 As empresas que contraten ou subcontraten con outras a realizacioacuten de obras ou servicios correspondentes aacute propia actividade daquelas e que se desenvolvan nos seus propios centros de traballo deberaacuten vixiar o cumprimento polos devanditos contratistas e subcontratistas da normativa de prevencioacuten de riscos laborais
4 As obrigas consignadas no derradeiro paraacutegrafo do apartado 1 do artigo 41 desta Lei seraacuten tameacuten de aplicacioacuten respecto das operacioacutens contratadas nos supostos en que os traballadores da empresa contratista ou subcontratista non presten servicios nos centros de traballo da empresa principal sempre que tales traballadores deban operar con maquinaria equipos productos materias primas ou utensilios proporcionados pola empresa principal
5 Os deberes de cooperacioacuten e de informacioacuten e instruccioacuten recollidos nos apartados 1 e 2 aplicaranse respecto dos traballadores autoacutenomos que desenvolvan actividades nos devanditos centros de traballo
6 As obrigas previstas neste artigo seraacuten desenvoltas regulamentariamente
Artigo 25 Proteccioacuten de traballadores especialmente sensibles a determinados riscos
1 O empresario garantiraacute de maneira especiacutefica a proteccioacuten dos traballadores que polas suacuteas propias caracteriacutesticas persoais ou estado bioloacutexico contildeecido incluiacutedos aqueles que tentildean recontildeecida a situacioacuten de discapacidade fiacutesica psiacutequica ou sensorial sexan especialmente sensibles aos riscos derivados do traballo Para tal fin deberaacute ter en conta os ditos aspectos nas avaliacioacutens dos riscos e en funcioacuten destas adoptaraacute as medidas preventivas e de proteccioacuten necesarias
Os traballadores non seraacuten empregados naqueles postos de traballo nos que a causa das suacuteas caracteriacutesticas persoais estado bioloacutexico ou pola suacutea discapacidade fiacutesica psiacutequica ou sensorial debidamente recontildeecida poidan eles os demais traballadores ou outras persoas relacionadas coa empresa pontildeerse en situacioacuten de perigo ou en xeral cando estean manifestamente en estados ou situacioacutens transitorias que non respondan aacutes esixencias psicofiacutesicas dos respectivos postos de traballo
2 Igualmente o empresario deberaacute ter en conta nas avaliacioacutens os factores de risco que poidan incidir na funcioacuten de procreacioacuten dos traballadores en particular pola exposicioacuten a axentes fiacutesicos quiacutemicos e bioloacutexicos que poidan exercer efectos mutaxeacutenicos ou de toxicidade para a procreacioacuten tanto nos aspectos da fertilidade como do desenvolvemento da descendencia co fin de adoptar as medidas
25
preventivas necesarias
Artigo 26 Proteccioacuten da maternidade
1 A avaliacioacuten dos riscos a que se refire o artigo 16 desta Lei deberaacute abranguer a determinacioacuten da natureza o grao e a duracioacuten da exposicioacuten das traballadoras en situacioacuten de embarazo ou parto recente a axentes procedementos ou condicioacutens de traballo que poidan influiacuter negativamente na sauacutede das traballadoras ou do feto en calquera actividade susceptible de presentar un risco especiacutefico Se os resultados da avaliacioacuten revelasen un risco para a seguridade e a sauacutede ou unha posible repercusioacuten sobre o embarazo ou a lactacioacuten das devanditas traballadoras o empresario adoptaraacute as medidas necesarias para evitar a exposicioacuten ao dito risco a traveacutes dunha adaptacioacuten das condicioacutens ou do tempo de traballo da traballadora afectada As devanditas medidas incluiraacuten cando resulte necesario a non realizacioacuten de traballo nocturno ou de traballo a quendas
2 Cando a adaptacioacuten das condicioacutens ou do tempo de traballo non resultase posible ou a pesar de tal adaptacioacuten as condicioacutens dun posto de traballo puidesen influiacuter negativamente na sauacutede da traballadora embarazada ou do feto e asiacute o certifiquen os Servicios Meacutedicos do Instituto Nacional da Seguridade Social ou das Mutuas co informe do meacutedico do Servicio Nacional da Sauacutede que asista facultativamente aacute traballadora esta deberaacute desempentildear un posto de traballo ou funcioacuten diferente e compatible co seu estado O empresario deberaacute determinar previa consulta cos representantes dos traballadores a relacioacuten dos postos de traballo exentos de riscos para estes efectos
O cambio de posto ou funcioacuten levarase a cabo de conformidade coas regras e criterios que se apliquen nos supostos de mobilidade funcional e teraacute efectos ata o momento en que o estado de sauacutede da traballadora permita a suacutea reincorporacioacuten ao anterior posto
No suposto de que aiacutenda aplicando as regras sinaladas no paraacutegrafo anterior non existise posto de traballo ou funcioacuten compatible a traballadora poderaacute ser destinada a un posto non correspondente ao seu grupo ou a categoriacutea equivalente aiacutenda que conservaraacute o dereito ao conxunto de retribucioacutens do seu posto de orixe
3 Se o antedito cambio de posto non resultara teacutecnica ou obxectivamente posible ou no poida razoablemente exixirse por motivos xustificados poderaacute declararse o paso da traballadora afectada aacute situacioacuten de suspensioacuten do contrato por risco durante o embarazo contemplada no artigo 451 d) do Estatuto dos Traballadores durante o periacuteodo necesario para a proteccioacuten da suacutea seguridade ou da suacutea sauacutede e mentres persista a imposibilidade de reincorporarse ao seu posto anterior ou a outro posto compatible co seu estado
4 O disposto nos nuacutemeros 1 e 2 deste artigo seraacute tameacuten de aplicacioacuten durante o periacuteodo de lactacioacuten se as condicioacutens de traballo puidesen influiacuter negativamente na sauacutede da muller ou do fillo e asiacute o certificase o meacutedico que no reacutexime de Seguridade Social aplicable asista facultativamente aacute traballadora
5 As traballadoras embarazadas teraacuten dereito a ausentarse do traballo con dereito a remuneracioacuten para a realizacioacuten de exames prenatais e teacutecnicas de preparacioacuten ao parto previo aviso ao empresario e xustificacioacuten da necesidade da suacutea realizacioacuten dentro da xeira
26
La evaluacioacuten de los riesgos a que se refiere el artiacuteculo 16 de la presente Ley deberaacute comprender la determinacioacuten de la naturaleza el grado y la duracioacuten de la exposicioacuten de las trabajadoras en situacioacuten de embarazo o parto reciente a agentes procedimientos o condiciones de trabajo que puedan influir negativamente en la salud de las trabajadoras o del feto en cualquier actividad susceptible de presentar un riesgo especiacutefico Si los resultados de la evaluacioacuten revelasen un riesgo para la seguridad y la salud o una posible repercusioacuten sobre el embarazo o la lactancia de las citadas trabajadoras el empresario adoptaraacute las medidas necesarias para evitar la exposicioacuten a dicho riesgo a traveacutes de una adaptacioacuten de las condiciones o del tiempo de trabajo de la trabajadora afectada
Dichas medidas incluiraacuten cuando resulte necesario la no realizacioacuten de trabajo nocturno o de trabajo a turnosSustituido por Ley Orgaacutenica 32007 por
2 Cuando la adaptacioacuten de las condiciones o del tiempo de trabajo no resultase posible o a pesar de tal adaptacioacuten las condiciones de un puesto de trabajo pudieran influir negativamente en la salud de la trabajadora embarazada o del feto y asiacute lo certifiquen los Servicios Meacutedicos del Instituto Nacional de la Seguridad Social o de las Mutuas en funcioacuten de la Entidad con la que la empresa tenga concertada la cobertura de los riesgos profesionales con el informe del meacutedico del Servicio Nacional de Salud que asista facultativamente a la trabajadora eacutesta deberaacute desempentildear un puesto de trabajo o funcioacuten diferente y compatible con su estado El empresario deberaacute determinar previa consulta con los representantes de los trabajadores la relacioacuten de los puestos de trabajo exentos de riesgos a estos efectos
El cambio de puesto o funcioacuten se llevaraacute a cabo de conformidad con las reglas y criterios que se apliquen en los supuestos de movilidad funcional y tendraacute efectos hasta el momento en que el estado de salud de la trabajadora permita su reincorporacioacuten al anterior puesto
En el supuesto de que aun aplicando las reglas sentildealadas en el paacuterrafo anterior no existiese puesto de trabajo o funcioacuten compatible la trabajadora podraacute ser destinada a un puesto no correspondiente a su grupo o categoriacutea equivalente si bien conservaraacute el derecho al conjunto de retribuciones de su puesto de origen
Si dicho cambio de puesto no resultara teacutecnica u objetivamente posible o no pueda razonablemente exigirse por motivos justificados podraacute declararse el paso de la trabajadora afectada a la situacioacuten de suspensioacuten del contrato por riesgo durante el embarazo contemplada en el artiacuteculo 451d) del Estatuto de los Trabajadores durante el periacuteodo necesario para la proteccioacuten de su seguridad o de su salud y mientras persista la imposibilidad de reincorporarse a su puesto anterior o a otro puesto compatible con su estadoSustituido por Ley Orgaacutenica 32007 por
Lo dispuesto en los nuacutemeros 1 y 2 de este artiacuteculo seraacute tambieacuten de aplicacioacuten durante el periacuteodo de lactancia natural si las condiciones de trabajo pudieran influir negativamente en la salud de la mujer o del hijo y asiacute lo certifiquen los Servicios Meacutedicos del Instituto Nacional de la Seguridad Social o de las Mutuas en funcioacuten de la Entidad con la que la empresa tenga concertada la cobertura de los riesgos profesionales con el informe del meacutedico del Servicio Nacional de Salud que asista facultativamente a la trabajadora o a su
27
hijo Podraacute asimismo declararse el pase de la trabajadora afectada a la situacioacuten de suspensioacuten del contrato por riesgo durante la lactancia natural de hijos menores de nueve meses contemplada en el artiacuteculo 451d) del Estatuto de Ios Trabajadores si se dan las circunstancias previstas en el nuacutemero 3 de este artiacuteculo
Las trabajadoras embarazadas tendraacuten derecho a ausentarse del trabajo con derecho a remuneracioacuten para la realizacioacuten de exaacutemenes prenatales y teacutecnicas de preparacioacuten al parto previo aviso al empresario y justificacioacuten de la necesidad de su realizacioacuten dentro de la jornada de trabajo
Artigo 27 Proteccioacuten dos menores
1 Antes da incorporacioacuten ao traballo de mozos menores de dezaoito anos e previamente a calquera modificacioacuten importante das suacuteas condicioacutens de traballo o empresario deberaacute efectuar unha avaliacioacuten dos postos de traballo a desempentildear por estes a fin de determinar a natureza o grao e a duracioacuten da suacutea exposicioacuten en calquera actividade susceptible de presentar un risco especiacutefico ao respecto a axentes procesos ou condicioacutens de traballo que poidan pontildeer en perigo a seguridade ou a sauacutede destes traballadores
Para tal fin a avaliacioacuten teraacute especialmente en conta os riscos especiacuteficos para a seguridade a sauacutede e o desenvolvemento dos mozos derivados da suacutea falta de experiencia da suacutea inmadurez para avaliar os riscos existentes ou potenciais e do seu desenvolvemento aiacutenda incompleto
En todo caso o empresario informaraacute aos devanditos mozos e aos seus pais ou titores que intervintildeesen na contratacioacuten conforme ao disposto na letra b) do artigo 7 do texto refundido da Lei do Estatuto dos Traballadores aprobado polo Real Decreto lexislativo 11995 do 24 de marzo dos posibles riscos e de todas as medidas adoptadas para a proteccioacuten da suacutea seguridade e sauacutede
2 Tendo en conta os factores anteriormente sinalados o Goberno estableceraacute as limitacioacutens aacute contratacioacuten dos mozos menores de dezaoito anos en traballos que presenten riscos especiacuteficos
Artigo 28 Relacioacutens de traballo temporais de duracioacuten determinada e en empresas de traballo temporal
1 Os traballadores con relacioacutens de traballo temporais ou de duracioacuten determinada asiacute como os contratados por empresas de traballo temporal deberaacuten beneficiarse do mesmo nivel de proteccioacuten en materia de seguridade e sauacutede que os restantes traballadores da empresa na que prestan os seus servicios
A existencia dunha relacioacuten de traballo das sinaladas no paraacutegrafo anterior non xustificaraacute de ninguacuten xeito unha diferencia de trato polo que respecta aacutes condicioacutens de traballo no relativo a calquera dos aspectos da proteccioacuten da seguridade e a sauacutede dos traballadores
Esta Lei e as suacuteas disposicioacutens de desenvolvemento aplicaranse plenamente aacutes relacioacutens de traballo sinaladas nos paraacutegrafos anteriores
2 O empresario adoptaraacute as medidas necesarias para garantir que con caraacutecter previo ao inicio da suacutea actividade os traballadores a que se refire o apartado anterior reciban informacioacuten acerca dos riscos aos que estean expostos en particular no relativo aacute necesidade de cualificacioacutens ou aptitudes profesionais determinadas a esixencia de controis meacutedicos especiais ou a existencia de riscos especiacuteficos do posto de
28
traballo a cubrir asiacute como sobre as medidas de proteccioacuten e prevencioacuten fronte a estes
Os devanditos traballadores recibiraacuten en todo caso unha formacioacuten suficiente e axeitada aacutes caracteriacutesticas do posto de traballo a cubrir tendo en conta a suacutea cualificacioacuten e experiencia profesional e os riscos aos que estean expostos
3 Os traballadores a que se refire este artigo teraacuten dereito a unha vixilancia perioacutedica do seu estado de sauacutede nos termos establecidos no artigo 22 desta Lei e nas suacuteas normas de desenvolvemento
4 O empresario deberaacute informar aos traballadores designados para ocuparse das actividades de proteccioacuten e prevencioacuten ou se eacute o caso o servicio de prevencioacuten previsto no artigo 31 desta Lei da incorporacioacuten dos traballadores a que se refire este artigo na medida necesaria para que poidan desenvolver de xeito axeitado aacutes suacuteas funcioacutens respecto de todos os traballadores da empresa
5 Nas relacioacutens de traballo a traveacutes de empresas de traballo temporal a empresa usuaria seraacute responsable das condicioacutens de execucioacuten do traballo en todo o relacionado coa proteccioacuten da seguridade e a sauacutede dos traballadores Corresponderaacute ademais aacute empresa usuaria o cumprimento das obrigas en materia de informacioacuten previstas nos apartados 2 e 4 deste artigo
A empresa de traballo temporal seraacute responsable do cumprimento das obrigas en materia de formacioacuten e vixilancia da sauacutede que se establecen nos apartados 2 e 3 deste artigo Para tal fin e sen prexuiacutezo do disposto no paraacutegrafo anterior a empresa usuaria deberaacute informar aacute empresa de traballo temporal e esta aos traballadores afectados antes da adscricioacuten destes acerca das caracteriacutesticas propias dos postos de traballo a desempentildear e das cualificacioacutens requiridas
A empresa usuaria deberaacute informar aos representantes dos traballadores nesta da adscricioacuten dos traballadores postos a disposicioacuten pola empresa de traballo temporal Os ditos traballadores poderanse dirixir a estes representantes no exercicio dos dereitos recontildeecidos nesta Lei
Artigo 29 Obrigas dos traballadores en materia de prevencioacuten de riscos
1 Corresponde a cada traballador velar segundo as suacuteas posibilidades e mediante o cumprimento das medidas de prevencioacuten que en cada caso sexan adoptadas pola suacutea propia seguridade e sauacutede no traballo e pola daqueloutras persoas aacutes que poida afectar a suacutea actividade profesional a causa dos seus actos e omisioacutens no traballo de conformidade coa suacutea formacioacuten e as instruccioacutens do empresario
2 Os traballadores de acordo coa suacutea formacioacuten e seguindo as instruccioacutens do empresario deberaacuten en particular
1ordm Empregar de forma axeitada de acordo coa suacutea natureza e os riscos previsibles as maacutequinas aparellos ferramentas substancias perigosas equipos de transporte e en xeral calquera outros medios cos que desenvolvan a suacutea actividade
2ordm Empregar correctamente os medios e equipos de proteccioacuten facilitados polo empresario de acordo coas instruccioacutens recibidas deste
3ordm Non pontildeer foacutera de funcionamento e empregar correctamente os dispositivos de seguridade existentes ou que se instalen nos medios relacionados coa suacutea actividade ou nos lugares de traballo en que esta tentildea lugar
29
4ordm Informar de inmediato ao seu superior xeraacuterquico directo e aos traballadores designados para realizaren actividades de proteccioacuten e de prevencioacuten ou se eacute o caso ao servicio de prevencioacuten acerca de calquera situacioacuten que ao seu xuiacutezo entrantildee por motivos razoables un risco para a seguridade e a sauacutede dos traballadores
5ordm Contribuiacuter ao cumprimento das obrigas establecidas pola autoridade competente co fin de protexer a seguridade e a sauacutede dos traballadores no traballo
6ordm Cooperar co empresario para que este poida garantir unhas condicioacutens de traballo que sexan seguras e non entrantildeen riscos para a seguridade e a sauacutede dos traballadores
3 O cumprimento polos traballadores das obrigas en materia de prevencioacuten de riscos a que se refiren os apartados anteriores teraacute a consideracioacuten de incumprimento laboral para os efectos previstos no artigo 581 do Estatuto dos Traballadores ou de falta se eacute o caso conforme ao establecido na correspondente normativa sobre reacutexime disciplinario dos funcionarios puacuteblicos ou do persoal estatutario ao servicio das Administracioacutens puacuteblicas O disposto neste apartado seraacute igualmente aplicable aos socios das cooperativas en que a suacutea actividade consista na prestacioacuten do seu traballo coas precisioacutens que se establezan nos seus Regulamentos de Reacutexime Interno
CAPIacuteTULO IV
Servicios de prevencioacuten
Artigo 30 Proteccioacuten e prevencioacuten de riscos profesionais
1 En cumprimento do deber de prevencioacuten de riscos profesionais o empresario designaraacute un ou varios traballadores para ocupaacuterense da devandita actividade constituiraacute un servicio de prevencioacuten ou concertaraacute o dito servicio cunha entidade especializada allea aacute empresa
2 Os traballadores designados deberaacuten ter a capacidade necesaria dispor do tempo e dos medios precisos e ser suficientes en nuacutemero tendo en conta o tamantildeo da empresa asiacute como os riscos a que estaacuten expostos os traballadores e a suacutea distribucioacuten nesta co alcance que se determine nas disposicioacutens a que se refire a letra e) do apartado 1 do artigo 6 desta Lei
Os traballadores a que se refire o paraacutegrafo anterior colaboraraacuten entre si e se eacute o caso cos servicios de prevencioacuten
3 Para a realizacioacuten da actividade de prevencioacuten o empresario deberaacute facilitar aos traballadores designados o acceso aacute informacioacuten e documentacioacuten a que se refiren os artigos 18 e 23 desta Lei
4 Os traballadores designados non poderaacuten sufrir ninguacuten prexuiacutezo derivado das suacuteas actividades de proteccioacuten e prevencioacuten dos riscos profesionais na empresa En exercicio desta funcioacuten os devanditos traballadores gozaraacuten en particular das garantiacuteas que para os representantes dos traballadores establecen as letras a) b) e c) do artigo 68 e o apartado 4 do artigo 56 do texto refundido da Lei do Estatuto dos Traballadores
Esta garantiacutea acadaraacute tameacuten aos traballadores integrantes do servicio de prevencioacuten cando a
30
empresa decida constituiacutelo de acordo co disposto no artigo seguinte
Os traballadores a que se refiren os paraacutegrafos anteriores deberaacuten gardar sixilo profesional sobre a informacioacuten relativa aacute empresa aacute que tiveran acceso como consecuencia do desempentildeo das suacuteas funcioacutens
5 Nas empresas de menos de seis traballadores o empresario poderaacute asumir persoalmente as funcioacutens sinaladas no apartado 1 sempre que desenvolva de forma cotiaacute a suacutea actividade no centro de traballo e tentildea a capacidade necesaria en funcioacuten dos riscos a que estean expostos os traballadores e a perigosidade das actividades co alcance que se determine nas disposicioacutens a que se refire a letra e) do apartado 1 do artigo 6 desta Lei
6 O empresario que non concertase o Servicio de prevencioacuten cunha entidade especializada allea aacute empresa deberaacute someter o seu sistema de prevencioacuten ao control dunha auditoriacutea ou avaliacioacuten externa nos termos que regulamentariamente se determinen
Artigo 31 Servicios de prevencioacuten
1 Se a designacioacuten dun ou varios traballadores fose insuficiente para a realizacioacuten das actividades de prevencioacuten en funcioacuten do tamantildeo da empresa dos riscos a que estean expostos os traballadores ou da perigosidade das actividades desenvolvidas co alcance que se estableza nas disposicioacutens a que se refire a letra e) do apartado 1 do artigo 6 desta Lei o empresario deberaacute recorrer a un ou varios servicios de prevencioacuten propios ou alleos aacute empresa que colaboraraacuten cando sexa necesario
Para o establecemento destes servicios nas Administracioacutens puacuteblicas terase en conta a suacutea estructura organizativa e a existencia se eacute o caso de aacutembitos sectoriais e descentralizados
2 Entenderase como servicio de prevencioacuten o conxunto de medios humanos e materiais necesarios para realizar as actividades preventivas a fin de garantir a axeitada proteccioacuten da seguridade e a sauacutede dos traballadores asesorando e asistindo para isto ao empresario aos traballadores e aos seus representantes e aos oacuterganos de representacioacuten especializados Para o exercicio das suacuteas funcioacutens o empresario deberaacute facilitar ao devandito servicio o acceso aacute informacioacuten e documentacioacuten a que se refire o apartado 3 do artigo anterior
3 Os servicios de prevencioacuten deberaacuten estar en condicioacutens de proporcionar aacute empresa o asesoramento e apoio que precise en funcioacuten dos tipos de risco nela existentes e no referente a
Texto reemplazado por la Ley 542003
a) O desentildeo implantacioacuten e aplicacioacuten dun plano de prevencioacuten de riscos laborais que permita a integracioacuten da prevencioacuten na empresa
b) A avaliacioacuten dos factores de risco que poidan afectar aacute seguridade e a sauacutede dos traballadores nos termos previstos no artigo 16 desta Lei
Texto reemplazado por la Ley 542003c) A planificacioacuten da actividade preventiva e a determinacioacuten das prioridades na adopcioacuten das
medidas preventivas e a vixilaacutencia da suacutea eficacia
31
d) A informacioacuten e formacioacuten dos traballadores
e) A prestacioacuten dos primeiros auxilios e planos de emerxencia f) A vixilancia da sauacutede dos traballadores en relacioacuten cos riscos derivados do traballo
4 O servicio de prevencioacuten teraacute caraacutecter interdisciplinario tendo os seus medios que ser apropiados para cumprir as suacuteas funcioacutens Para isto a formacioacuten especialidade capacitacioacuten dedicacioacuten e nuacutemero de compontildeentes destes servicios asiacute como os seus recursos teacutecnicos deberaacuten ser suficientes e axeitados aacutes actividades preventivas a desenvolver en funcioacuten das seguintes circunstancias
a) Tamantildeo da empresa
b) Tipos de risco aos que se poidan atopar expostos os traballadores
c) Distribucioacuten de riscos na empresa
5 Para poder actuar como servicios de prevencioacuten as entidades especializadas deberaacuten ser obxecto de acreditacioacuten pola Administracioacuten laboral mediante a comprobacioacuten de que reuacutenen os requisitos que se establezan regulamentariamente e previa aprobacioacuten da Administracioacuten sanitaria en canto aos aspectos de caraacutecter sanitario
Artigo 32 Actuacioacuten preventiva das Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais
As Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social poderaacuten desenvolver para as empresas a elas asociadas as funcioacutens correspondentes aos servicios de prevencioacuten con suxeicioacuten ao disposto no apartado 5 do artigo 31
Os representantes dos empresarios e dos traballadores teraacuten dereito a participar no control e seguimento da xestioacuten desenvolvida polas Mutuas de Accidentes da Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social nas funcioacutens a que se refire o paraacutegrafo anterior conforme ao previsto no artigo 39 cinco da Lei 421994 do 30 de decembro de Medidas fiscais administrativas e de orde social
Texto Antildeadido por la Ley 542003
Artigo 32 bis Presencia dos recursos preventivos
1 A presencia no centro de traballo dos recursos preventivos calquera que sexa a modalidade de organizacioacuten de ditos recursos seraacute necesaria nos seguintes casos
a) Cando os riscos podan verse agravados ou modificados no desenvolvemento do proceso ou a actividade pola concorrencia de operacioacutens diversas que se desenvolven sucesiva o simultaneamente e que fagan preciso o control da correcta aplicacioacuten dos meacutetodos de traballo
b) Cando se realicen actividades ou procesos que regulamentariamente sexan considerados como perigosos ou con riscos especiais
c) Cando a necesidade de dita presencia sexa requirida pola Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social se as circunstancias do caso asiacute o esixiran debido aacutes condicioacutens de traballo detectadas
32
2 Consideacuteranse recursos preventivos aos que o empresario poderaacute asignar a presencia os seguintes
a) Un ou varios traballadores designados da empresa
b) Un ou varios membros do servicio de prevencioacuten propio da empresa
c) Un ou varios membros do ou dos servicios de prevencioacuten alleos concertados pola empresa Cando a presencia se realice por diferentes recursos preventivos estes deberaacuten colaborar entre si
3 Os recursos preventivos a que se refire o apartado anterior deberaacuten ter a capacidade suficiente dispontildeer dos medios necesarios e ser suficientes en nuacutemero para vixiar o cumprimento das actividades preventivas debendo permanecer no centro de traballo durante o tempo no que se mantentildea a situacioacuten que determine a suacutea presencia
4 No obstante o sinalado nos apartados anteriores o empresario poderaacute asignar a presencia de forma expresa a un ou varios traballadores da empresa que sen formar parte do servicio de prevencioacuten propio ni ser traballadores designados reuacutenan os contildeecementos a cualificacioacuten e a experiencia necesarios nas actividades ou procesos a que se refire o apartado 1 e conten coa formacioacuten preventiva correspondente como miacutenimo aacutes funciones do nivel baacutesico
Neste suposto tales traballadores manteraacuten a necesaria colaboracioacuten cos recursos preventivos do empresario
CAPIacuteTULO V
Consulta e participacioacuten dos traballadores
Artigo 33 Consulta dos traballadores
1 O empresario deberaacute consultar aos traballadores coa debida antelacioacuten a adopcioacuten das decisioacutens relativas a
a) A planificacioacuten e a organizacioacuten do traballo na empresa e a introduccioacuten de novas tecnoloxiacuteas en todo o relacionado coas consecuencias que estas puidesen ter para a seguridade e a sauacutede dos traballadores derivadas da escolla dos equipos a determinacioacuten e a adecuacioacuten das condicioacutens de traballo e o impacto dos factores ambientais no traballo
b) A organizacioacuten e desenvolvemento das actividades de proteccioacuten da sauacutede e prevencioacuten dos riscos profesionais na empresa incluiacuteda a designacioacuten dos traballadores encargados das devanditas actividades ou o recurso a un servicio de prevencioacuten externo
c) A designacioacuten dos traballadores encargados das medidas de emerxencia
d) Os procedementos de informacioacuten e documentacioacuten a que se refiren os artigos 18 apartado 1 e 23 apartado 1 desta Lei
e) O proxecto e a organizacioacuten da formacioacuten en materia preventiva
f) Calquera outra accioacuten que poida ter efectos substanciais sobre a seguridade e a sauacutede dos
33
traballadores
2 Nas empresas que conten con representantes dos traballadores as consultas a que se refire o apartado anterior levaranse a cabo cos ditos representantes
Artigo 34 Dereitos de participacioacuten e representacioacuten
1 Os traballadores tentildeen dereito a participar na empresa nas cuestioacutens relacionadas coa prevencioacuten de riscos no traballo
Nas empresas ou centros de traballo que conten con seis ou maacuteis traballadores a participacioacuten destes canalizarase a traveacutes dos seus representantes e da representacioacuten especializada que se regula neste capiacutetulo
2 Aos Comiteacutes de Empresa aos Delegados de Persoal e aos representantes sindicais corresponderalles nos termos que respectivamente lles recontildeecen o Estatuto dos Traballadores a Lei de Oacuterganos de Representacioacuten do Persoal ao Servicio das Administracioacutens Puacuteblicas e a Lei Orgaacutenica de Liberdade Sindical a defensa dos intereses dos traballadores en materia de prevencioacuten de riscos no traballo Para isto os representantes do persoal exerceraacuten as competencias que as devanditas normas establecen en materia de informacioacuten consulta e negociacioacuten vixilancia e control e exercicio de accioacutens perante as empresas e os oacuterganos e tribunais competentes
3 O dereito de participacioacuten que se regula neste capiacutetulo exercerase no aacutembito das Administracioacutens puacuteblicas coas adaptacioacutens que procedan en atencioacuten aacute diversidade das actividades que desenvolven e as diferentes condicioacutens en que estas se realizan a complexidade e dispersioacuten da suacutea estructura organizativa e as suacuteas peculiaridades en materia de representacioacuten colectiva nos termos previstos na Lei 71990 do 19 de xullo sobre negociacioacuten colectiva e participacioacuten na determinacioacuten das condicioacutens de traballo dos empregados puacuteblicos podendo establecer aacutembitos sectoriais e descentralizados en funcioacuten do nuacutemero de efectivos e centros
Para levar a cabo a indicada adaptacioacuten no aacutembito da Administracioacuten Xeral do Estado o Goberno teraacute en conta os seguintes criterios
a) De ninguacuten xeito a dita adaptacioacuten poderaacute afectar aacutes competencias facultades e garantiacuteas que se recontildeecen nesta Lei aos Delegados de Prevencioacuten e aos Comiteacutes de Seguridade e Sauacutede
b) Deberase establecer o aacutembito especiacutefico que resulte axeitado en cada caso para o exercicio da funcioacuten de participacioacuten en materia preventiva dentro da estructura organizativa da Administracioacuten Con caraacutecter xeral o devandito aacutembito seraacute o dos oacuterganos de representacioacuten do persoal ao servicio das Administracioacutens puacuteblicas aiacutenda que se poderaacuten establecer outros distintos en funcioacuten das caracteriacutesticas da actividade e frecuencia dos riscos a que poidan estar expostos os traballadores
c) Cando no indicado aacutembito existan diferentes oacuterganos de representacioacuten do persoal deberase garantir unha actuacioacuten coordinada de todos eles en materia de prevencioacuten e proteccioacuten da seguridade e a sauacutede no traballo posibilitando que a participacioacuten se realice de forma conxunta entre uns e outros no aacutembito especiacutefico establecido para o efecto
d) Con caraacutecter xeral constituirase un uacutenico Comiteacute de Seguridade e Sauacutede no aacutembito dos oacuterganos de representacioacuten previstos na Lei de Oacuterganos de Representacioacuten do Persoal ao Servicio das
34
Administracioacutens Puacuteblicas que estaraacute integrado polos Delegados de Prevencioacuten designados no dito aacutembito tanto para o persoal con relacioacuten de caraacutecter administrativo ou estatutario como para o persoal laboral e por representantes da Administracioacuten en nuacutemero non superior ao de Delegados Malia isto poderanse constituiacuter Comiteacutes de Seguridade e Sauacutede noutros aacutembitos cando as razoacutens da actividade e o tipo e frecuencia dos riscos asiacute o aconsellen
Artigo 35 Delegados de Prevencioacuten
1 Os Delegados de Prevencioacuten son os representantes dos traballadores con funcioacutens especiacuteficas en materia de prevencioacuten de riscos no traballo
2 Os Delegados de Prevencioacuten seraacuten designados por e entre os representantes do persoal no aacutembito dos oacuterganos de representacioacuten previstos nas normas a que se refire o artigo anterior de acordo coa seguinte escala
De 50 a 100 traballadores 2 Delegados de prevencioacutenDe 101 a 500 traballadores 3 Delegados de PrevencioacutenDe 501 a 1000 traballadores 4 Delegados de PrevencioacutenDe 1001 a 2000 traballadores 5 Delegados de PrevencioacutenDe 2001 a 3000 traballadores 6 Delegados de PrevencioacutenDe 3001 a 4000 traballadores 7 Delegados de PrevencioacutenDe 4001 en adiante 8 Delegados de Prevencioacuten
Nas empresas de ata trinta traballadores o Delegado de Prevencioacuten seraacute o Delegado de PersoalNas empresas de trinta e un a corenta e nove traballadores haberaacute un Delegado de Prevencioacuten que
seraacute elixido por e entre os Delegados de Persoal
3 Para os efectos de determinar o nuacutemero de Delegados de Prevencioacuten teranse en conta os seguintes criterios
a) Os traballadores vinculados por contratos de duracioacuten determinada superior a un ano computaranse como traballadores fixos do cadro de persoal
b) Os contratados por prazo de ata un ano computaranse segundo o nuacutemero de diacuteas traballados no periacuteodo dun ano anterior aacute designacioacuten Cada douscentos diacuteas traballados ou fraccioacuten computaranse como un traballador maacuteis
4 Malia o disposto neste artigo nos convenios colectivos poderanse establecer outros sistemas de designacioacuten dos Delegados de Prevencioacuten sempre que se garanta que a facultade de designacioacuten corresponde aos representantes do persoal ou aos propios traballadores
Asiacute mesmo na negociacioacuten colectiva ou mediante os acordos a que se refire o artigo 83 apartado 3 do Estatuto dos Traballadores poderase acordar que as competencias recontildeecidas nesta Lei aos Delegados de Prevencioacuten sexan exercidas por oacuterganos especiacuteficos creados no propio convenio ou nos acordos nomeados Os devanditos oacuterganos poderaacuten asumir nos termos e conforme aacutes modalidades que se acorde competencias xerais respecto do conxunto dos centros de traballo incluiacutedos no aacutembito de aplicacioacuten do convenio ou do acordo co fin de fomentar o mellor cumprimento nestes da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais
35
Igualmente no aacutembito das Administracioacutens puacuteblicas poderanse establecer nos termos sinalados na Lei 71990 do 19 de xullo sobre negociacioacuten colectiva e participacioacuten na determinacioacuten das condicioacutens de traballo dos empregados puacuteblicos outros sistemas de designacioacuten dos Delegados de Prevencioacuten e acordarse que as competencias que a dita Lei atribuacutee a estes poidan ser exercidas por oacuterganos especiacuteficos
Artigo 36 Competencias e facultades dos Delegados de Prevencioacuten
1 Son competencias dos Delegados de Prevencioacuten
a) Colaborar coa direccioacuten da empresa na mellora da accioacuten preventiva
b) Promover e fomentar a cooperacioacuten dos traballadores na execucioacuten da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais
c) Ser consultados polo empresario con caraacutecter previo aacute suacutea execucioacuten acerca das decisioacutens a que se refire o artigo 33 desta Lei
d) Exercer un labor de vixilancia e control sobre o cumprimento da normativa de prevencioacuten de riscos laborais
Nas empresas que de acordo co disposto no apartado 2 do artigo 38 desta Lei non conten con Comiteacute de Seguridade e Sauacutede por non acadaren o nuacutemero miacutenimo de traballadores establecido para tal efecto as competencias atribuiacutedas a aquel nesta Lei seraacuten exercidas polos Delegados de Prevencioacuten
2 No exercicio das competencias atribuiacutedas aos Delegados de Prevencioacuten estes estaraacuten facultados para
a) Acompantildear os teacutecnicos nas avaliacioacutens de caraacutecter preventivo do medio ambiente de traballo asiacute como nos termos previstos no artigo 40 desta Lei aos Inspectores de Traballo e Seguridade Social nas visitas e verificacioacutens que realicen nos centros de traballo para comprobar o cumprimento da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais podendo formular ante eles as observacioacutens que estimen oportunas
b) Ter acceso coas limitacioacutens previstas no apartado 4 do artigo 22 desta Lei aacute informacioacuten e documentacioacuten relativa aacutes condicioacutens de traballo que sexan necesarias para o exercicio das suacuteas funcioacutens e en particular aacute prevista nos artigos 18 e 23 desta Lei Cando a informacioacuten estea suxeita aacutes limitacioacutens devanditas soacute poderaacute ser subministrada de maneira que se garanta o respecto da confidencialidade
c) Ser informados polo empresario sobre os danos producidos na sauacutede dos traballadores unha vez que aquel tivese contildeecemento deles podendo presentarse aiacutenda foacutera da suacutea xeira no lugar dos feitos para contildeecer as circunstancias destes
d) Recibir do empresario as informacioacutens obtidas por este procedentes das persoas ou oacuterganos encargados das actividades de proteccioacuten e prevencioacuten na empresa asiacute como dos organismos competentes para a seguridade e a sauacutede dos traballadores sen prexuiacutezo do disposto no artigo 40 desta Lei en materia de colaboracioacuten coa Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
e) Realizar visitas aos lugares de traballo para exercer un labor de vixilancia e control do estado das condicioacutens de traballo podendo para tal fin acceder a calquera zona destes e comunicarse durante a xeira
36
cos traballadores de maneira que non se altere o normal desenvolvemento do proceso productivo
f) Solicitar do empresario a adopcioacuten de medidas de caraacutecter preventivo e para a mellora dos niveis de proteccioacuten da seguridade e a sauacutede dos traballadores podendo para tal fin efectuar propostas ao empresario asiacute como ao Comiteacute de Seguridade e Sauacutede para a suacutea discusioacuten neste
g) Propontildeer ao oacutergano de representacioacuten dos traballadores a adopcioacuten do acordo de paralizacioacuten de actividades a que se refire o apartado 3 do artigo 21
3 Os informes que deben emitir os Delegados de Prevencioacuten a teor do disposto na letra c) do apartado l deste artigo deberanse elaborar nun prazo de quince diacuteas ou no tempo imprescindible cando se trate de adoptar medidas dirixidas a previr riscos inminentes Transcorrido o prazo sen ter emitido o informe o empresario poderaacute pontildeer en praacutectica a suacutea decisioacuten
4 A decisioacuten negativa do empresario aacute adopcioacuten das medidas propostas polo Delegado de Prevencioacuten a teor do disposto na letra f) do apartado 2 deste artigo deberaacute ser motivada
Artigo 37 Garantiacuteas e sixilo profesional dos Delegados de Prevencioacuten
1 O previsto no artigo 68 do Estatuto dos Traballadores en materia de garantiacuteas aplicarase aos Delegados de Prevencioacuten na suacutea condicioacuten de representantes dos traballadores
O tempo empregado polos Delegados de Prevencioacuten para o desempentildeo das funcioacutens previstas nesta Lei considerarase como de exercicio de funcioacutens de representacioacuten para os efectos da utilizacioacuten do creacutedito de horas mensuais retribuiacutedas previsto na letra e) do devandito artigo 68 do Estatuto dos Traballadores
Malia o anterior considerarase en todo caso como tempo de traballo efectivo sen imputacioacuten ao dito creacutedito horario o correspondente aacutes xuntanzas do Comiteacute de Seguridade e Sauacutede e a calquera outras convocadas polo empresario en materia de prevencioacuten de riscos asiacute como o destinado aacutes visitas previstas nas letras a) e c) do nuacutemero 2 do artigo anterior
2 O empresario deberaacute proporcionarlles aos Delegados de Prevencioacuten os medios e a formacioacuten en materia preventiva que resulten necesarios para o exercicio das suacuteas funcioacutens
A formacioacuten teraa que facilitar o empresario polos seus propios medios ou mediante concerto con organismos ou entidades especializadas na materia e deberaacute adaptarse aacute evolucioacuten dos riscos e aacute aparicioacuten doutros novos repetiacutendose periodicamente se fose necesario
O tempo dedicado aacute formacioacuten considerarase como tempo de traballo para todos os efectos e o seu custo non poderaacute recaer de ninguacuten xeito sobre os Delegados de Prevencioacuten
3 Os Delegados de Prevencioacuten seralles de aplicacioacuten o disposto no apartado 2 do artigo 65 do Estatuto dos Traballadores en canto ao sixilo profesional debido respecto das informacioacutens a que tivesen acceso como consecuencia da suacutea actuacioacuten na empresa
4 O disposto neste artigo en materia de garantiacuteas e sixilo profesional dos Delegados de Prevencioacuten entenderase referido no caso das relacioacutens de caraacutecter administrativo ou estatutario do persoal ao servicio das Administracioacutens puacuteblicas aacute regulacioacuten contida nos artigos 10 paraacutegrafo segundo e 11 da Lei 91987 do 12 de xuntildeo de Oacuterganos de Representacioacuten Determinacioacuten das Condicioacutens de Traballo e Participacioacuten
37
do Persoal ao Servicio das Administracioacutens Puacuteblicas
Artigo 38 Comiteacute de Seguridade e Sauacutede
1 O Comiteacute de Seguridade e Sauacutede eacute o oacutergano paritario e colexiado de participacioacuten destinado aacute consulta regular e perioacutedica das actuacioacutens da empresa en materia de prevencioacuten de riscos
2 Constituirase un Comiteacute de Seguridade e Sauacutede en todas as empresas ou centros de traballo que conten con 50 ou maacuteis traballadores O Comiteacute estaraacute formado polos Delegados de Prevencioacuten dunha parte e polo empresario eou os seus representantes en nuacutemero igual ao de Delegados de Prevencioacuten da outra
Nas xuntanzas do Comiteacute de Seguridade e Sauacutede participaraacuten con voz pero sen voto os Delegados Sindicais e os responsables teacutecnicos da prevencioacuten na empresa que non estean incluiacutedos na composicioacuten aacute que se refire o paraacutegrafo anterior Nas mesmas condicioacutens poderaacuten participar traballadores da empresa que conten cunha especial cualificacioacuten ou informacioacuten respecto de concretas cuestioacutens que se debatan neste oacutergano e teacutecnicos en prevencioacuten alleos aacute empresa sempre que asiacute o solicite algunha das representacioacutens no Comiteacute
3 O Comiteacute de Seguridade e Sauacutede reunirase trimestralmente e sempre que o solicite algunha das representacioacutens deste O Comiteacute adoptaraacute as suacuteas propias normas de funcionamento
As empresas que conten con varios centros de traballo dotados de Comiteacute de Seguridade e Sauacutede poderaacuten acordar cos seus traballadores a creacioacuten dun Comiteacute Intercentros coas funcioacutens que o acordo lle atribuacutea
Artigo 39 Competencias e facultades do Comiteacute de Seguridade e Sauacutede
1 O Comiteacute de Seguridade e Sauacutede teraacute as seguintes competencias
Texto reemplazado por la Ley 542003
a) Participar na elaboracioacuten posta en praacutectica e avaliacioacuten dos planos e programas de prevencioacuten de riscos na empresa A tal efecto no seu seno se debateraacuten antes da suacutea posta en praacutectica e no referente a suacutea incidencia na prevencioacuten de riscos os proxectos en materia de planificacioacuten organizacioacuten do traballo e introduccioacuten de novas tecnoloxiacuteas organizacioacuten e desenvolvemento das actividades de proteccioacuten e prevencioacuten a que se refire o artigo 16 desta Lei e proxecto e organizacioacuten da formacioacuten en materia preventiva
b) Promover iniciativas sobre meacutetodos e procedementos para a efectiva prevencioacuten dos riscos propontildeendo aacute empresa a mellora das condicioacutens ou a correccioacuten das deficiencias existentes
2 No exercicio das suacuteas competencias o Comiteacute de Seguridade e Sauacutede estaraacute facultado para
a) Contildeecer directamente a situacioacuten relativa aacute prevencioacuten de riscos no centro de traballo realizando para tal efecto as visitas que estime oportunas
b) Contildeecer cantos documentos e informes relativos aacutes condicioacutens de traballo sexan necesarios para o cumprimento das suacuteas funcioacutens asiacute como os procedentes da actividade do servicio de prevencioacuten se eacute o
38
caso
c) Contildeecer e analizar os danos producidos na sauacutede ou na integridade fiacutesica dos traballadores co fin de avaliar as suacuteas causas e propontildeer as medidas preventivas oportunas
d) Contildeecer e informar a memoria e programacioacuten anual dos servicios de prevencioacuten
3 A fin de dar cumprimento ao disposto nesta Lei respecto da colaboracioacuten entre empresas nos supostos de desenvolvemento simultaacuteneo de actividades nun mesmo centro de traballo poderase acordar a realizacioacuten de reunioacutens conxuntas dos Comiteacutes de Seguridade e Sauacutede ou no seu defecto dos Delegados de Prevencioacuten e empresarios das empresas que carezan dos devanditos Comiteacutes ou outras medidas de actuacioacuten coordinada
Artigo 40 Colaboracioacuten coa Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
1 Os traballadores e mais os seus representantes poderaacuten recorrer aacute Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social se consideran que as medidas adoptadas e os medios empregados polo empresario non son suficientes para garantir a seguridade e a sauacutede no traballo
2 Nas visitas aos centros de traballo para a comprobacioacuten do cumprimento da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais o Inspector de Traballo e Seguridade Social comunicaraacute a suacutea presencia ao empresario ou ao seu representante ou aacute persoa inspeccionada ao Comiteacute de Seguridade e Sauacutede ao Delegado de Prevencioacuten ou na suacutea ausencia aos representantes legais dos traballadores a fin de que o poidan acompantildear durante o desenvolvemento da suacutea visita e formularlle as observacioacutens que estimen oportunas a menos que considere que as devanditas comunicacioacutens poidan prexudicar ao eacutexito das suacuteas funcioacutens
3 A Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social informaraacute aos Delegados de Prevencioacuten sobre os resultados das visitas a que fai referencia o apartado anterior e sobre as medidas adoptadas como consecuencia destas asiacute como ao empresario mediante dilixencia no Libro de Visitas da Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social que debe existir en cada centro de traballo
4 As organizacioacutens sindicais e empresariais maacuteis representativas seraacuten consultadas con caraacutecter previo aacute elaboracioacuten dos planos de actuacioacuten da Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social en materia de prevencioacuten de riscos no traballo en especial dos programas especiacuteficos para empresas de menos de seis traballadores e informadas do resultado dos devanditos planos
CAPIacuteTULO VI
Obrigas dos fabricantes importadores e subministradores
Artigo 41 Obrigas dos fabricantes importadores e subministradores
1 Os fabricantes importadores e subministradores de maquinaria equipos productos e utensilios de traballo estaacuten na obriga de asegurar que estes non constituacutean unha fonte de perigo para o traballador sempre que sexan instalados e empregados nas condicioacutens forma e para os fins recomendados por eles
Os fabricantes importadores e subministradores de productos e substancias quiacutemicas de utilizacioacuten no traballo estaacuten na obriga de envasar e etiquetar estes de forma que se permita a suacutea conservacioacuten e
39
manipulacioacuten en condicioacutens de seguridade e se identifique claramente o seu contido e os riscos para a seguridade ou a sauacutede dos traballadores que a suacutea almacenaxe ou utilizacioacuten comporten
Os suxeitos mencionados nos dous paraacutegrafos anteriores deberaacuten subministrar a informacioacuten que indique a forma correcta de emprego polos traballadores as medidas preventivas adicionais que se deban tomar e os riscos laborais que impliquen tanto o seu emprego normal como a suacutea manipulacioacuten ou emprego inadecuado
Os fabricantes importadores e subministradores de elementos para a proteccioacuten dos traballadores estaacuten na obriga de asegurar a efectividade destes sempre que sexan instalados e usados nas condicioacutens e da forma recomendada por eles Para tal efecto deberaacuten subministrar a informacioacuten que indique o tipo de risco ao que van dirixidos o nivel de proteccioacuten fronte a este e a forma correcta do seu emprego e mantemento
Os fabricantes importadores e subministradores deberaacuten proporcionar aos empresarios e estes solicitar daqueles a informacioacuten necesaria para que a utilizacioacuten e manipulacioacuten da maquinaria equipos productos materias primas e utensilios de traballo se produza sen riscos para a seguridade e a sauacutede dos traballadores asiacute como para que os empresarios poidan cumprir coas suacuteas obrigas de informacioacuten respecto dos traballadores
2 O empresario teraacute que garantir que as informacioacutens a que se refire o apartado anterior sexan facilitadas aos traballadores en termos que resulten comprensibles para estes
CAPIacuteTULO VII
Responsabilidades e sancioacutens
Artigo 42 Responsabilidades e a suacutea compatibilidade
1 O incumprimento polos empresarios das suacuteas obrigas en materia de prevencioacuten de riscos laborais daraacute lugar a responsabilidades administrativas asiacute como se eacute o caso a responsabilidades penais e aacutes civiacutes polos danos e perdas que se poidan derivar do devandito incumprimento
2 A empresa principal responderaacute solidariamente cos contratistas e subcontratistas a que se refire o apartado 3 do artigo 24 desta Lei do cumprimento durante o periacuteodo da contrata das obrigas impostas por esta Lei en relacioacuten cos traballadores que aqueles ocupen nos centros de traballo da empresa principal sempre que a infraccioacuten se producise no centro de traballo do devandito empresario principal
$ amp
3 As responsabilidades administrativas que se deriven do procedemento sancionador seraacuten compatibles coas indemnizacioacutens polos danos e perdas causados e de recargo de prestacioacutens econoacutemicas do sistema da Seguridade Social que poidan ser fixadas polo oacutergano competente de conformidade co previsto na normativa reguladora do devandito sistema
40
4 Nas relacioacutens de traballo mediante empresas de traballo temporal e sen prexuiacutecio das responsabilidades propias de estas a empresa usuaria seraacute responsable das condicioacutens de execucioacuten do traballo en todo o relacionado coa proteccioacuten da seguridade e sauacutede dos traballadores asiacute como o recargo de prestacioacutens do sistema de Seguridade Social que podan fixarse en caso de accidente de traballo ou enfermidade profesional que tentildea lugar no seu centro de traballo durante o tempo de vixencia do contrato de posta a disposicioacuten e traian a suacutea causa de falta de medidas de seguridade e hixiene
A correccioacuten de infraccioacutens en materia de prevencioacuten de riscos laborais no aacutembito das Administracioacutens Puacuteblicas se axustaraacute ao procedemento e normas de desenvolvemento do artigo 451 e concordantes da Lei 311995 de PRL
$ amp
5 A declaracioacuten de feitos probados que contentildea unha sentencia firme da orde xurisdiccional contencioso-administrativa relativa aacute existencia de infraccioacuten aacute normativa de prevencioacuten de riscos laborais vincularaacute aacute orde social da xurisdiccioacuten no que se refire ao recargo se eacute o caso da prestacioacuten econoacutemica do sistema da Seguridade Social
$ amp
Artigo 43 Requirimento da Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
1 Cando o Inspector de Traballo e Seguridade Social comprobase a existencia dunha infraccioacuten aacute normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais requiriraacute ao empresario para a emenda das deficiencias observadas agaacutes que pola gravidade e inminencia dos riscos procedese acordar a paralizacioacuten prevista no artigo 44 Todo isto sen prexuiacutezo da proposta de sancioacuten correspondente se eacute o caso
2 O requirimento formulado polo Inspector de Traballo e Seguridade Social farase saber por escrito ao empresario presuntamente responsable sinalando as anomaliacuteas ou deficiencias apreciadas con indicacioacuten do prazo para a suacutea emenda O devandito requirimento pontildeerase asiacute mesmo en contildeecemento dos Delegados de Prevencioacuten
Se se incumprise o requirimento formulado persistindo os feitos infractores o Inspector de Traballo e Seguridade Social de non o efectuar inicialmente redactaraacute a correspondente acta de infraccioacuten por tales feitos
3 Os requirimentos efectuados polos funcionarios puacuteblicos a que se refire o artigo 92 desta Lei en exercicio das suacuteas funcioacutens de apoio e colaboracioacuten coa Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social practicaranse cos requisitos e efectos establecidos no apartado anterior pudendo reflectirse no Libro de Visitas da Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social na forma que se determine regulamentariamente
Artigo 44 Paralizacioacuten de traballos
1 Cando o Inspector de Traballo e Seguridade Social comprobe que a inobservancia da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais implica ao seu xuiacutezo un risco grave e inminente para a seguridade e a sauacutede dos traballadores poderaacute ordenar a paralizacioacuten inmediata de tales traballos ou tarefas A devandita medida comunicarase aacute empresa responsable que a pontildeeraacute en contildeecemento inmediato dos traballadores
41
afectados do Comiteacute de Seguridade e Sauacutede do Delegado de Prevencioacuten ou na suacutea ausencia dos representantes do persoal A empresa responsable daraacute conta ao Inspector de Traballo e Seguridade social do cumprimento desta notificacioacuten
O Inspector de Traballo e Seguridade Social informaraacute da suacutea decisioacuten de forma inmediata aacute autoridade laboral A empresa sen prexuiacutezo do cumprimento inmediato de tal decisioacuten poderaa impugnar perante a autoridade laboral no prazo de tres diacuteas haacutebiles tendo que ser resolta tal impugnacioacuten no prazo maacuteximo de vintecatro horas Tal resolucioacuten seraacute executiva sen prexuiacutezo dos recursos que procedan
A paralizacioacuten dos traballos levantarase pola Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social que a decretase ou polo empresario tan axintildea como se emenden as causas que a motivaron debendo neste uacuteltimo caso comunicalo inmediatamente aacute Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
2 Os supostos de paralizacioacuten regulados neste artigo asiacute como os que se contemplen na normativa reguladora das actividades previstas no apartado 2 do artigo 7 desta Lei entenderanse en todo caso sen prexuiacutezo do pagamento do salario ou das indemnizacioacutens que procedan e das medidas que se poidan arbitrar para a suacutea garantiacutea
Artigo 45 Infraccioacutens administrativas
1 Son infraccioacutens laborais en materia de prevencioacuten de riscos laborais as accioacutens ou omisioacutens dos empresarios as das entidades que actuacuteen como servicios de prevencioacuten alleos aacutes empresas as auditoriacuteas e as formativas en dita materia e alleas aacutes empresas asiacute como as dos promotores e propietarios de obra e os traballadores por conta propia que incumpran as normas legais regulamentarias e claacuteusulas normativas dos convenios colectivos en materia de seguridade e sauacutede laboral suxeitas a responsabilidade conforme aacute presente Lei
$ amp
Malia o anterior no aacutembito das relacioacutens do persoal civil ao servicio das Administracioacutens puacuteblicas as infraccioacutens seraacuten obxecto de responsabilidades a traveacutes da imposicioacuten por resolucioacuten da autoridade competente da realizacioacuten das medidas correctoras dos correspondentes incumprimentos conforme ao procedemento que para o efecto se estableza
No aacutembito da Administracioacuten Xeral do Estado corresponderalle ao Goberno a regulacioacuten do devandito procedemento que se axustaraacute aos seguintes principios
a) O procedemento iniciarao o oacutergano competente da Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social por orde superior ben por propia iniciativa ou a peticioacuten dos representantes do persoal
b) Logo da suacutea actuacioacuten a Inspeccioacuten efectuaraacute un requirimento sobre as medidas a adoptar e prazo de execucioacuten destas que se enviaraacute aacute unidade administrativa inspeccionada para os efectos de formular alegacioacutens
c) No caso de discrepancia entre os Ministros competentes como consecuencia da aplicacioacuten deste procedemento enviaraacuten as actuacioacutens ao Consello de Ministros para a suacutea decisioacuten final
42
Artigo 46 Infraccioacutens leves
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000
Artigo 47 Infraccioacutens graves
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000
Artigo 48 Infraccioacutens moi graves
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000
Artigo 49 Sancioacutens
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000 que agora establece uns criterios de graduacioacuten das sancioacutens (Artigo 39) e a contiacutea das mesmas (Artigo 40)
Artigo 50 Reincidencia
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000
Artigo 51 Prescricioacuten das infraccioacutens
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000 estableceacutendose dita prescricioacuten no Artigo 4 da disposicioacuten
Artigo 52 Competencias sancionadoras
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000
Artigo 53 Suspensioacuten ou peche do centro de traballo
O Goberno ou se eacute o caso os oacuterganos de goberno das Comunidades Autoacutenomas con competencias na materia cando concorran circunstancias de excepcional gravidade nas infraccioacutens en materia de seguridade e sauacutede no traballo poderaacuten acordar a suspensioacuten das actividades laborais por un tempo determinado ou en caso extremo o peche do centro de traballo correspondente sen prexuiacutezo en todo caso do pagamento do salario ou das indemnizacioacutens que procedan e das medidas que se poidan arbitrar para a suacutea garantiacutea
Artigo 54 Limitacioacutens aacute facultade de contratar coa Administracioacuten
As limitacioacutens aacute facultade de contratar coa Administracioacuten pola comisioacuten de delictos ou por infraccioacutens administrativas moi graves en materia de seguridade e sauacutede no traballo rexeranse polo establecido na Lei 131995 do 18 de maio de contratos das Administracioacutens Puacuteblicas
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL PRIMEIRA
Definicioacutens para os efectos de Seguridade Social
43
Sen prexuiacutezo da utilizacioacuten das definicioacutens contidas nesta Lei no aacutembito da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais tanto a definicioacuten dos conceptos de accidente de traballo enfermidade profesional accidente non laboral e enfermidade comuacuten como o reacutexime xuriacutedico establecido para estas continxencias na normativa de Seguridade Social continuaraacuten a ser de aplicacioacuten nos termos e cos efectos previstos no devandito aacutembito normativo
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL SEGUNDA
Reordenacioacuten orgaacutenica
Queda extinguida a Organizacioacuten dos Servicios Meacutedicos de Empresa pasando as suacuteas funcioacutens a seren desempentildeadas pola Administracioacuten sanitaria competente nos termos desta Lei
Os recursos e funcioacutens que na actualidade tentildeen atribuiacutedos o Instituto Nacional de medicina e Seguridade do Traballo e a Escola Nacional de Medicina do Traballo adscriacutebense e seraacuten desenvolvidos polas unidades organismos ou entidades do Ministerio de Sanidade e Consumo conforme aacute suacutea organizacioacuten e distribucioacuten interna de competencias
O Instituto Nacional de Silicose manteraacute a suacutea condicioacuten de centro de referencia nacional de prevencioacuten teacutecnico-sanitaria das enfermidades profesionais que afecten ao sistema cardiorrespiratorio
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL TERCEIRA
Caraacutecter baacutesico
1 Esta Lei asiacute como as normas regulamentarias que dicte o Goberno en virtude do establecido no artigo 6 constituacuteen lexislacioacuten laboral dictada ao abeiro do artigo 14917ordf da Constitucioacuten
2 Respecto do persoal civil con relacioacuten de caraacutecter administrativo ou estatutario ao servicio das Administracioacutens puacuteblicas esta Lei seraacute de aplicacioacuten nos seguintes termos
a) Os artigos que a continuacioacuten se relacionan constituacuteen normas baacutesicas no sentido previsto no artigo 149118ordf da Constitucioacuten
23 apartados 1 e 2 agaacutes o paraacutegrafo segundo45 apartado 11214 apartados l 2 agaacutes a remisioacuten ao capiacutetulo IV 3 4 e 515161718 apartados l e 2 agaacutes remisioacuten ao capiacutetulo V19 apartados l e 2 agaacutes referencia aacute imparticioacuten por medios propios ou concertados2021222324 apartados 1 2 3 e 6
44
252628 apartados 1 paraacutegrafos primeiro e segundo 2 3 e 4 agaacutes no relativo aacutes empresas de traballo
temporal2930 apartados l 2 agaacutes a remisioacuten ao artigo 61 a) 3 e 4 agaacutes a remisioacuten ao texto refundido da Lei
do Estatuto dos Traballadores31 apartados l agaacutes remisioacuten ao artigo 61 a) 2 3 e 432 bis3334 apartados 1 paraacutegrafo primeiro 2 e 3 agaacutes paraacutegrafo segundo35 apartados l 2 paraacutegrafo primeiro 4 paraacutegrafo terceiro36 agaacutes as referencias ao Comiteacute de Seguridade e Sauacutede37 apartados 2 e 442 apartado l45 apartado 1 paraacutegrafo terceiroDisposicioacuten adicional cuarta Designacioacuten de Delegados de Prevencioacuten nos supostos especiaisDisposicioacuten transitoria apartado 3ordmTeraacuten este mesmo caraacutecter baacutesico no que corresponda as normas regulamentarias que dicte o
goberno en virtude do establecido no artigo 6 desta Lei
b) No aacutembito das Comunidades Autoacutenomas e as entidades locais as funcioacutens que a Lei atribuacutee aacutes autoridades laborais e aacute Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social poderaacuten ser atribuiacutedas a oacuterganos diferentes
c) Os restantes preceptos seraacuten de aplicacioacuten xeral en defecto de normativa especiacutefica dictada polas Administracioacutens puacuteblicas a excepcioacuten do que resulte inaplicable a estas pola suacutea natureza xuriacutedico-laboral
3 O artigo 54 constituacutee lexislacioacuten baacutesica de contratos administrativos dictada ao abeiro do artigo 149118ordf da Constitucioacuten
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL CUARTA
Designacioacuten de Delegados de Prevencioacuten en supostos especiais
Nos centros de traballo que carezan de representantes dos traballadores por non existir traballadores coa antiguumlidade suficiente para ser electores ou elixibles nas eleccioacutens para representantes do persoal os traballadores poderaacuten elixir por maioriacutea a un traballador que exerza as competencias de Delegado de Prevencioacuten quen teraacute as facultades garantiacuteas e obrigas de sixilo profesional de tales Delegados A actuacioacuten destes cesaraacute no momento en que se reuacutenan os requisitos de antiguumlidade necesarios para poder celebrar a eleccioacuten de representantes do persoal prorrogaacutendose polo tempo indispensable para a efectiva celebracioacuten da eleccioacuten
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL QUINTA
Fundacioacuten
Adscrita aacute Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo existiraacute unha fundacioacuten que teraacute como finalidade promover a mellora das condicioacutens de seguridade e sauacutede no traballo especialmente nas
45
pequenas empresas a traveacutes de accioacutens de informacioacuten asistencia teacutecnica formacioacuten e promocioacuten do cumprimento da normativa de prevencioacuten de riscos
Para o cumprimento dos seus fins dotarase aacute fundacioacuten dun patrimonio con cargo ao Fondo de Prevencioacuten e Rehabilitacioacuten procedente do exceso de excedentes da xestioacuten realizada polas Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social A contiacutea total do devandito patrimonio non excederaacute do 20 por 100 do devandito fondo determinada na data de entrada en vigor desta Lei
Os Estatutos da fundacioacuten aprobaraos a Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo co voto favorable de dous tercios dos seus membros
Para os efectos de acadar un mellor cumprimento dos seus fins artellarase a suacutea colaboracioacuten coa Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
A planificacioacuten desenvolvemento e financiamento de accioacutens nos distintos aacutembitos territoriais teraacute en consideracioacuten a poboacioacuten ocupada o tamantildeo das empresas e os iacutendices de sinistralidade laboral Os orzamentos que a fundacioacuten asigne aos aacutembitos territoriais autonoacutemicos que tentildean asumidas competencias de execucioacuten de lexislacioacuten laboral en materia de Seguridade e Hixiene no Traballo atribuiranse para a suacutea xestioacuten aos oacuterganos tripartitos e de participacioacuten institucional que existan nos devanditos aacutembitos e tentildean natureza similar aacute Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo
Nos sectores de actividade nos que existan fundacioacutens de aacutembito sectorial constituiacutedos por empresarios e traballadores que tentildean entre os seus fins a promocioacuten de actividades destinadas aacute mellora das condicioacutens de seguridade e sauacutede no traballo o desenvolvemento dos obxectivos e fins da fundacioacuten levaranse a cabo en todo caso en coordinacioacuten con aquelas
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL SEXTA
Constitucioacuten da Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo O Goberno no prazo de tres meses a partir da vixencia desta Lei regularaacute a composicioacuten da
Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo A Comisioacuten constituirase no prazo dos trinta diacuteas seguintes
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL SEacuteTIMA
Cumprimento da normativa de transporte de mercadoriacuteas perigosas
O disposto nesta Lei enteacutendese sen prexuiacutezo do cumprimento das obrigas derivadas da regulacioacuten en materia de transporte de mercadoriacuteas perigosas
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL OITAVA
Planos de organizacioacuten de actividades preventivas
Cada Departamento Ministerial no prazo de seis meses desde a entrada en vigor desta Lei e previa consulta coas organizacioacutens sindicais maacuteis representativas elevaraacute ao Consello de Ministros unha proposta de acordo na que se estableza un plano de organizacioacuten das actividades preventivas no departamento
46
correspondente e nos centros organismos e establecementos de todo tipo dependentes deste
A proposta debera acompantildear necesariamente unha memoria explicativa do custo econoacutemico da organizacioacuten proposta asiacute como o calendario de execucioacuten do plano coas previsioacutens orzamentarias axeitadas a este
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL NOVENA
Establecementos militares
1 O Goberno no prazo de seis meses logo de consulta coas organizacioacutens sindicais maacuteis representativas e a proposta dos Ministros de Defensa e de Traballo e Seguridade Social adaptaraacute as normas dos capiacutetulos III e V desta Lei aacutes esixencias da defensa nacional aacutes peculiaridades orgaacutenicas e ao reacutexime vixente de representacioacuten do persoal nos establecementos militares
3 Continuaraacuten vixentes as disposicioacutens sobre organizacioacuten e competencia da autoridade laboral e Inspeccioacuten de Traballo no aacutembito da Administracioacuten Militar contidas no Real Decreto 22051980 do 13 de xuntildeo dictado en desenvolvemento da disposicioacuten final seacutetima do Estatuto dos Traballadores
Antildeadido por Ley 312006Disposicioacuten adicional novena bis Personal militar
((() (( +
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DEacuteCIMA
Sociedades cooperativas
O procedemento para a designacioacuten dos Delegados de Prevencioacuten regulados no artigo 35 desta Lei nas sociedades cooperativas que non conten con asalariados deberaacute estar previsto nos seus Estatutos ou ser obxecto de acordo en Asemblea Xeral Cando ademais dos socios que prestan o seu traballo persoal existan asalariados computaranse aacutembolos colectivos para os efectos do disposto no nuacutemero 2 do artigo 35 Neste caso a designacioacuten dos Delegados de Prevencioacuten realizarase conxuntamente polos socios que prestan traballo e os traballadores asalariados ou se eacute o caso os representantes destes
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL UNDEacuteCIMA
Modificacioacuten do Estatuto dos Traballadores en materia de permisos retribuiacutedos
Engaacutedese unha letra f) ao apartado 3 do artigo 37 do texto refundido da Lei do Estatuto dos Traballadores aprobado polo Real Decreto lexislativo 11995 do 24 de marzo do seguinte teor
laquof) Polo tempo indispensable para a realizacioacuten de exames prenatais e teacutecnicas de preparacioacuten ao parto que se tentildean que realizar dentro da xeiraraquo
47
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DUODEacuteCIMA
Participacioacuten institucional nas Comunidades Autoacutenomas
Nas Comunidades Autoacutenomas a participacioacuten institucional en canto aacute suacutea estructura e organizacioacuten levarase a cabo de acordo coas competencias que estas tentildean en materia de seguridade e sauacutede laboral
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DEacuteCIMO TERCEIRA
Fondo de Prevencioacuten e Rehabilitacioacuten
Os recursos do Fondo de Prevencioacuten e Rehabilitacioacuten procedentes do exceso de excedentes da xestioacuten realizada polas Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social aacute que se refire o artigo 73 do texto refundido da Lei Xeral da Seguridade Social destinaranse na contiacutea que se determine regulamentariamente aacutes actividades que poidan desenvolver como servicios de prevencioacuten as Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social de acordo co previsto no artigo 32 desta Lei
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DECIMOCUARTA
Presencia de recursos preventivos nas obras de construccioacuten
1 O disposto no artigo 32 bis da Lei de Prevencioacuten de Riscos Laborais seraacute de aplicacioacuten nas obras de construccioacuten reguladas polo Real Decreto 16271997 de 24 de outubro polo que se establecen as disposicioacutens miacutenimas de seguridade e sauacutede nas obras de construccioacuten coas seguintes especialidades
a) A preceptiva presencia de recursos preventivos aplicarase a cada contratista
b) No suposto previsto no apartado 1 paraacutegrafo a) do artigo 32 bis a presencia dos recursos preventivos de cada contratista seraacute necesaria cando durante a obra se desenvolvan traballos con riscos especiais tal e como se definen no citado Real Decreto
c) A preceptiva presencia de recursos preventivos teraacute como obxecto vixiar o cumprimento das medidas incluiacutedas no plan de seguridade e sauacutede no traballo e comprobar a eficacia destas
2 O disposto no apartado anterior enteacutendese sen prexuiacutecio das obrigacioacutens do coordinador en materia de seguridade e sauacutede durante a execucioacuten da obra
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DECIMOQUINTA
Habilitacioacuten de funcionarios puacuteblicos
48
Para poder exercer as funcioacutens establecidas no apartado 2 do artigo 9 desta Lei os funcionarios puacuteblicos das comunidades autoacutenomas deberaacuten contar cunha habilitacioacuten especiacutefica expedida pola propia comunidade autoacutenoma nos termos que se determinen regulamentariamente
En todo caso tales funcionarios deberaacuten pertencer aos grupos de titulacioacuten A ou B e acreditar formacioacuten especiacutefica en materia de prevencioacuten de riscos laborais
DISPOSICIOacuteN TRANSITORIA PRIMEIRA
Aplicacioacuten de disposicioacutens maacuteis favorables
1 O disposto nos artigos 36 e 37 desta Lei en materia de competencias facultades e garantiacuteas dos Delegados de Prevencioacuten entenderase sen prexuiacutezo do respecto aacutes disposicioacutens maacuteis favorables para o exercicio dos dereitos de informacioacuten consulta e participacioacuten dos traballadores na prevencioacuten de riscos laborais previstas nos convenios colectivos vixentes na data da suacutea entrada en vigor
2 Os oacuterganos especiacuteficos de representacioacuten dos traballadores en materia de prevencioacuten de riscos laborais que se eacute o caso fosen previstos nos convenios colectivos a que se refire o apartado anterior e que estean dotados dun reacutexime de competencias facultades e garantiacuteas que respecte o contido miacutenimo establecido nos artigos 36 e 37 desta Lei poderaacuten continuar no exercicio das suacuteas funcioacutens en substitucioacuten dos Delegados de Prevencioacuten agaacutes que polo oacutergano de representacioacuten legal dos traballadores se decida a designacioacuten destes Delegados conforme ao procedemento do artigo 35
3 O disposto nos apartados anteriores seraacute tameacuten de aplicacioacuten aos acordos concluiacutedos no aacutembito da funcioacuten puacuteblica ao abeiro do disposto na lei 71990 do 19 de xullo sobre negociacioacuten colectiva e participacioacuten na determinacioacuten das condicioacutens de traballo dos empregados puacuteblicos
DISPOSICIOacuteN TRANSITORIA SEGUNDA
Mentres se aproba o Regulamento regulador dos Servicios de Prevencioacuten de Riscos Laborais entenderase que as Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social cumpren o requisito previsto no artigo 315 desta Lei
DISPOSICIOacuteN DERROGATORIA UacuteNICA
Alcance da derrogacioacuten
Quedan derrogadas cantas disposicioacutens se opontildean aacute presente Lei e especificamente
a) Os artigos 9 10 11 36 apartado 2 39 e 40 paraacutegrafo segundo da Lei 81988 do 7 de abril sobre infraccioacutens e sancioacutens na orde social
b) O Decreto do 26 de xullo de 1957 polo que se fixan os traballos prohibidos a mulleres e menores nos aspectos da suacutea normativa relativos ao traballo das mulleres mantendo en vigor as relativas ao traballo dos menores ata que o Goberno desenvolva as previsioacutens contidas no apartado 2 do artigo 27
c) O Decreto do 11 de marzo de 1971 sobre constitucioacuten composicioacuten e funcioacutens dos Comiteacutes de Seguridade e Hixiene no Traballo
49
d) Os Tiacutetulos I e III da Ordenanza Xeral de Seguridade e Hixiene no Traballo aprobados por Orde do 9 de marzo de 1971
No que non se opontildea ao previsto nesta Lei e ata que se dicten os Regulamentos aos que se fai referencia no artigo 6 continuaraacute a ser de aplicacioacuten a regulacioacuten das materias comprendidas no devandito artigo que se contentildeen no Tiacutetulo II da Ordenanza Xeral de Seguridade e Hixiene no Traballo ou noutras normas que contentildean previsioacutens especiacuteficas sobre tales materias asiacute como a Orde do Ministerio de Traballo do 16 de decembro de 1987 que establece os modelos para a notificacioacuten dos accidentes de traballo Igualmente continuaraacuten vixentes as disposicioacutens reguladoras dos servicios meacutedicos de empresa ata tanto se desenvolvan regulamentariamente as previsioacutens desta Lei sobre servicios de prevencioacuten O persoal pertencente aos devanditos servicios na data de entrada en vigor desta Lei integrarase nos servicios de prevencioacuten das correspondentes empresas cando estes se constituacutean sen prexuiacutezo de que continuacuteen a efectuar aquelas funcioacutens que tivesen atribuiacutedas distintas das propias do servicio de prevencioacuten
Esta Lei non afecta aacute vixencia das disposicioacutens especiais sobre prevencioacuten de riscos profesionais nas explotacioacutens mineiras contidas no capiacutetulo IV do Real Decreto 32551983 do 21 de decembro polo que se aproba o Estatuto do Mineiro e nas suacuteas normas de desenvolvemento asiacute como as do Real Decreto 28571978 do 25 de agosto polo que se aproba o Regulamento Xeral para o Reacutexime da Mineriacutea e o Real Decreto 8631985 do 2 de abril polo que se aproba o Regulamento Xeral de Normas Baacutesicas de Seguridade Mineira e as suacuteas disposicioacutens complementarias
DISPOSICIOacuteN FINAL PRIMEIRA
Actualizacioacuten de sancioacutens
A contiacutea das sancioacutens a que se refire o apartado 4 do artigo 49 poderaacute ser actualizada polo Goberno a proposta do Ministro de Traballo e Seguridade Social adaptando a esta a atribucioacuten de competencias prevista no apartado 1 do artigo 52 desta Lei
DISPOSICIOacuteN FINAL SEGUNDA
Entrada en vigor
Esta Lei entraraacute en vigor tres meses despois da suacutea publicacioacuten no laquoBoletiacuten Oficial do EstadoraquoPolo tantoMando a todos os espantildeois particulares e autoridades que garden e fagan gardar esta LeiMadrid 12 de decembro de 2003
XOAacuteN CARLOS R
O Presidente do Goberno FELIPE GONZAacuteLEZ MAacuteRQUEZ
50
unha formacioacuten teoacuterica e praacutectica suficiente e axeitada en materia preventiva tanto no momento da suacutea contratacioacuten calquera que sexa a modalidade ou duracioacuten desta como cando se produzan cambios nas funcioacutens que desempentildee ou se introduzan novas tecnoloxiacuteas ou cambios nos equipos de traballo
A formacioacuten deberaacute estar centrada especificamente no posto de traballo ou funcioacuten de cada traballador adaptarse aacute evolucioacuten dos riscos e aacute aparicioacuten doutros novos e repetirse periodicamente se fose necesario
2 A formacioacuten aacute que se refire o paraacutegrafo anterior deberase impartir sempre que sexa posible dentro da xeira ou no seu defecto noutras horas pero co desconto naquela do tempo investido nesta A formacioacuten poderaa impartir a empresa mediante medios propios ou concertaacutendoa con servicios alleos e o seu custo non recaeraacute de ninguacuten xeito sobre os traballadores
Artigo 20 Medidas de emerxencia
O empresario tendo en conta o tamantildeo e a actividade da empresa asiacute como a posible presencia de persoas alleas a esta deberaacute analizar as posibles situacioacutens de emerxencia e adoptar as medidas necesarias en materia de primeiros auxilios loita contra incendios e evacuacioacuten dos traballadores designando para isto ao persoal encargado de pontildeer en praacutectica estas medidas e comprobando periodicamente se eacute o caso o seu correcto funcionamento O devandito persoal debera posuiacuter a formacioacuten necesaria ser suficiente en nuacutemero e dispontildeer do material axeitado en funcioacuten das circunstancias antes sinalada
Para a aplicacioacuten das medidas adoptadas o empresario deberaacute organizar as relacioacutens que sexan necesarias con servicios externos aacute empresa en particular en materia de primeiros auxilios asistencia meacutedica de urxencia salvamento e loita contra incendios de xeito que quede garantida a rapidez e eficacia destas
Artigo 21 Risco grave e inminente
1 Cando os traballadores estean ou poidan estar expostos a un risco grave e inminente con ocasioacuten do seu traballo o empresario estaraacute na obriga de
a) Informar o antes posible a todos os traballadores afectados en canto aacute existencia do devandito risco e das medidas adoptadas ou que se eacute o caso se deban adoptar en materia de proteccioacuten
b) Adoptar as medidas e dar as instruccioacutens necesarias para que no caso de perigo grave inminente e inevitable os traballadores poidan interromper a suacutea actividade e se fose necesario abandonar de inmediato o lugar de traballo Neste suposto non se poderaacute esixir aos traballadores que prosigan a suacutea actividade mentres persista o perigo agaacutes excepcioacuten debidamente xustificada por razoacutens de seguridade e determinada regulamentariamente
c) Dispontildeer o necesario para que o traballador que non se puidese pontildeer en contacto co seu superior xeraacuterquico ante unha situacioacuten de perigo grave e inminente para a suacutea seguridade a doutros traballadores ou a de terceiros aacute empresa estea en condicioacutens tendo en conta os seus contildeecementos e os medios teacutecnicos postos aacute suacutea disposicioacuten de adoptar as medidas necesarias para evitar as consecuencias do devandito perigo
2 De acordo co previsto no apartado 1 do artigo 14 desta Lei o traballador teraacute dereito a interromper a suacutea actividade e abandonar o lugar de traballo en caso necesario cando considere que a dita
22
actividade entrantildea un risco grave e inminente para a suacutea vida ou a suacutea sauacutede
3 Cando no caso a que se refire o apartado 1 deste artigo o empresario non adopte ou non permita a adopcioacuten das medidas necesarias para garantir a seguridade e a sauacutede dos traballadores os representantes legais destes poderaacuten acordar por maioriacutea dos seus membros a paralizacioacuten da actividade dos traballadores afectados polo devandito risco Tal acordo seraacute comunicado de inmediato aacute empresa e aacute autoridade laboral a cal no prazo de vintecatro horas anularaacute ou ratificaraacute a paralizacioacuten acordada
O acordo a que se refire o paraacutegrafo anterior poderaacute ser adoptado por decisioacuten maioritaria dos Delegados de Prevencioacuten cando non resulte posible reunir coa urxencia requirida ao oacutergano de representacioacuten do persoal
4 Os traballadores ou os seus representantes non poderaacuten sufrir prexuiacutezo alguacuten derivado da adopcioacuten das medidas a que se refiren os apartados anteriores a menos que obrasen de mala fe ou cometesen neglixencia grave
Artigo 22 Vixilaacutencia da sauacutede
1 O empresario garantiralles aos traballadores ao seu servicio a vixilancia perioacutedica do seu estado de sauacutede en funcioacuten dos riscos inherentes ao traballo
Esta vixilancia soacute se poderaacute levar a cabo cando o traballador preste o seu consentimento Deste caraacutecter voluntario soacute se exceptuaraacuten previo informe dos representantes dos traballadores os supostos nos que a realizacioacuten dos recontildeecementos sexa imprescindible para avaliar os efectos das condicioacutens de traballo sobre a sauacutede dos traballadores ou para verificar se o estado de sauacutede do traballador pode constituiacuter un perigo para este para os demais traballadores ou para outras persoas relacionadas coa empresa ou cando asiacute estea establecido nunha disposicioacuten legal en relacioacuten coa proteccioacuten de riscos especiacuteficos e actividades de especial perigosidade
En todo caso deberase optar pola realizacioacuten daqueles recontildeecementos ou probas que causen as menores molestias ao traballador e que sexan proporcionais ao risco
2 As medidas de vixilancia e control da sauacutede dos traballadores levaranse a cabo respectando sempre o dereito aacute intimidade e aacute dignidade da persoa do traballador e aacute confidencialidade de toda a informacioacuten relacionada co seu estado de sauacutede
3 Os resultados da vixilancia a que se refire o apartado anterior seraacuten comunicados aos traballadores afectados
4 Os datos relativos aacute vixilancia da sauacutede dos traballadores non poderaacuten ser empregados con fins discriminatorios nin en prexuiacutezo do traballador
O acceso aacute informacioacuten meacutedica de caraacutecter persoal limitarase ao persoal meacutedico e aacutes autoridades sanitarias que leven a cabo a vixilancia da sauacutede dos traballadores sen que se poida facilitar ao empresario ou a outras persoas sen consentimento expreso do traballador
Malia o anterior o empresario e as persoas ou oacuterganos con responsabilidades en materia de prevencioacuten seraacuten informados das conclusioacutens que se deriven dos recontildeecementos efectuados en relacioacuten coa aptitude do traballador para o desempeno do posto de traballo ou coa necesidade de introducir ou
23
mellorar as medidas de proteccioacuten e prevencioacuten a fin de que poidan desenvolver correctamente as suacuteas funcioacutens en materia preventiva
5 Nos supostos en que a natureza dos riscos inherentes ao traballo o faga necesario o dereito dos traballadores aacute vixilancia perioacutedica do seu estado de sauacutede deberaacute ser alongado maacuteis alaacute do remate da relacioacuten laboral nos termos que regulamentariamente se determinen
6 As medidas de vixilancia e control da sauacutede dos traballadores levaranse a cabo por persoal sanitario con competencia teacutecnica formacioacuten e capacidade acreditada
Artigo 23 Documentacioacuten
1 O empresario deberaacute elaborar e conservar aacute disposicioacuten da autoridade laboral a seguinte documentacioacuten relativa aacutes obrigas establecidas nos artigos anteriores
13
a) Plano de prevencioacuten de riscos laborais conforme ao previsto no apartado 1 do artigo 16 desta Lei
b) Avaliacioacuten dos riscos para a seguridade e a sauacutede no traballo incluiacutedo o resultado dos controis perioacutedicos das condicioacutens de traballo e da actividade dos traballadores de acordo co disposto no paraacutegrafo a) do apartado 2 do artigo 16 desta Lei
c) Planificacioacuten da actividade preventiva incluiacutedas as medidas de proteccioacuten e de prevencioacuten a adoptar e no seu caso material de proteccioacuten que deba utilizarse de conformidade co paraacutegrafo b) do apartado 2 do artigo 16 desta Lei
d) Praacutectica dos controis do estado de sauacutede dos traballadores previstos no artigo 22 desta Lei e conclusioacutens obtidas deses nos termos recollidos no derradeiro paraacutegrafo do apartado 4 do devandito artigo
e) Relacioacuten de accidentes de traballo e enfermidades profesionais que causaran ao traballador unha incapacidade laboral superior a un diacutea de traballo Nestes casos o empresario realizaraacute ademais a notificacioacuten a que se refire o apartado 3 deste artigo
2 No momento de cesamento da suacutea actividade as empresas deberaacuten achegar aacute autoridade laboral a documentacioacuten sinalada no apartado anterior
3 O empresario estaraacute na obriga de notificar por escrito aacute autoridade laboral os danos para a sauacutede dos traballadores ao seu servicio que se produciran por mor do desenvolvemento do seu traballo conforme ao procedemento que se determine regulamentariamente
4 A documentacioacuten a que fai referencia este artigo deberaacute tameacuten ser posta a disposicioacuten das autoridades sanitarias co fin de que estas poidan cumprir co disposto no artigo 10 desta Lei e no artigo 21 da Lei 141986 do 25 de abril Xeral de Sanidade
Artigo 24 Coordinacioacuten de actividades empresariais
1 Cando nun mesmo centro de traballo desenvolvan actividades traballadores de duacuteas ou maacuteis
24
empresas estas deberaacuten cooperar na aplicacioacuten da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais Para tal fin estableceraacuten os medios de coordinacioacuten que sexan necesarios en canto aacute proteccioacuten e prevencioacuten de riscos laborais e a informacioacuten sobre estes aos seus respectivos traballadores nos termos previstos no apartado 1 do artigo 18 desta Lei
2 O empresario titular do centro de traballo adoptaraacute as medidas necesarias para que aqueloutros empresarios que desenvolvan actividades no seu centro de traballo reciban a informacioacuten e as instruccioacutens axeitadas en relacioacuten cos riscos existentes no centro de traballo e coas medidas de proteccioacuten e prevencioacuten correspondentes asiacute como sobre as medidas de emerxencia a aplicar para o seu traslado aos seus respectivos traballadores
3 As empresas que contraten ou subcontraten con outras a realizacioacuten de obras ou servicios correspondentes aacute propia actividade daquelas e que se desenvolvan nos seus propios centros de traballo deberaacuten vixiar o cumprimento polos devanditos contratistas e subcontratistas da normativa de prevencioacuten de riscos laborais
4 As obrigas consignadas no derradeiro paraacutegrafo do apartado 1 do artigo 41 desta Lei seraacuten tameacuten de aplicacioacuten respecto das operacioacutens contratadas nos supostos en que os traballadores da empresa contratista ou subcontratista non presten servicios nos centros de traballo da empresa principal sempre que tales traballadores deban operar con maquinaria equipos productos materias primas ou utensilios proporcionados pola empresa principal
5 Os deberes de cooperacioacuten e de informacioacuten e instruccioacuten recollidos nos apartados 1 e 2 aplicaranse respecto dos traballadores autoacutenomos que desenvolvan actividades nos devanditos centros de traballo
6 As obrigas previstas neste artigo seraacuten desenvoltas regulamentariamente
Artigo 25 Proteccioacuten de traballadores especialmente sensibles a determinados riscos
1 O empresario garantiraacute de maneira especiacutefica a proteccioacuten dos traballadores que polas suacuteas propias caracteriacutesticas persoais ou estado bioloacutexico contildeecido incluiacutedos aqueles que tentildean recontildeecida a situacioacuten de discapacidade fiacutesica psiacutequica ou sensorial sexan especialmente sensibles aos riscos derivados do traballo Para tal fin deberaacute ter en conta os ditos aspectos nas avaliacioacutens dos riscos e en funcioacuten destas adoptaraacute as medidas preventivas e de proteccioacuten necesarias
Os traballadores non seraacuten empregados naqueles postos de traballo nos que a causa das suacuteas caracteriacutesticas persoais estado bioloacutexico ou pola suacutea discapacidade fiacutesica psiacutequica ou sensorial debidamente recontildeecida poidan eles os demais traballadores ou outras persoas relacionadas coa empresa pontildeerse en situacioacuten de perigo ou en xeral cando estean manifestamente en estados ou situacioacutens transitorias que non respondan aacutes esixencias psicofiacutesicas dos respectivos postos de traballo
2 Igualmente o empresario deberaacute ter en conta nas avaliacioacutens os factores de risco que poidan incidir na funcioacuten de procreacioacuten dos traballadores en particular pola exposicioacuten a axentes fiacutesicos quiacutemicos e bioloacutexicos que poidan exercer efectos mutaxeacutenicos ou de toxicidade para a procreacioacuten tanto nos aspectos da fertilidade como do desenvolvemento da descendencia co fin de adoptar as medidas
25
preventivas necesarias
Artigo 26 Proteccioacuten da maternidade
1 A avaliacioacuten dos riscos a que se refire o artigo 16 desta Lei deberaacute abranguer a determinacioacuten da natureza o grao e a duracioacuten da exposicioacuten das traballadoras en situacioacuten de embarazo ou parto recente a axentes procedementos ou condicioacutens de traballo que poidan influiacuter negativamente na sauacutede das traballadoras ou do feto en calquera actividade susceptible de presentar un risco especiacutefico Se os resultados da avaliacioacuten revelasen un risco para a seguridade e a sauacutede ou unha posible repercusioacuten sobre o embarazo ou a lactacioacuten das devanditas traballadoras o empresario adoptaraacute as medidas necesarias para evitar a exposicioacuten ao dito risco a traveacutes dunha adaptacioacuten das condicioacutens ou do tempo de traballo da traballadora afectada As devanditas medidas incluiraacuten cando resulte necesario a non realizacioacuten de traballo nocturno ou de traballo a quendas
2 Cando a adaptacioacuten das condicioacutens ou do tempo de traballo non resultase posible ou a pesar de tal adaptacioacuten as condicioacutens dun posto de traballo puidesen influiacuter negativamente na sauacutede da traballadora embarazada ou do feto e asiacute o certifiquen os Servicios Meacutedicos do Instituto Nacional da Seguridade Social ou das Mutuas co informe do meacutedico do Servicio Nacional da Sauacutede que asista facultativamente aacute traballadora esta deberaacute desempentildear un posto de traballo ou funcioacuten diferente e compatible co seu estado O empresario deberaacute determinar previa consulta cos representantes dos traballadores a relacioacuten dos postos de traballo exentos de riscos para estes efectos
O cambio de posto ou funcioacuten levarase a cabo de conformidade coas regras e criterios que se apliquen nos supostos de mobilidade funcional e teraacute efectos ata o momento en que o estado de sauacutede da traballadora permita a suacutea reincorporacioacuten ao anterior posto
No suposto de que aiacutenda aplicando as regras sinaladas no paraacutegrafo anterior non existise posto de traballo ou funcioacuten compatible a traballadora poderaacute ser destinada a un posto non correspondente ao seu grupo ou a categoriacutea equivalente aiacutenda que conservaraacute o dereito ao conxunto de retribucioacutens do seu posto de orixe
3 Se o antedito cambio de posto non resultara teacutecnica ou obxectivamente posible ou no poida razoablemente exixirse por motivos xustificados poderaacute declararse o paso da traballadora afectada aacute situacioacuten de suspensioacuten do contrato por risco durante o embarazo contemplada no artigo 451 d) do Estatuto dos Traballadores durante o periacuteodo necesario para a proteccioacuten da suacutea seguridade ou da suacutea sauacutede e mentres persista a imposibilidade de reincorporarse ao seu posto anterior ou a outro posto compatible co seu estado
4 O disposto nos nuacutemeros 1 e 2 deste artigo seraacute tameacuten de aplicacioacuten durante o periacuteodo de lactacioacuten se as condicioacutens de traballo puidesen influiacuter negativamente na sauacutede da muller ou do fillo e asiacute o certificase o meacutedico que no reacutexime de Seguridade Social aplicable asista facultativamente aacute traballadora
5 As traballadoras embarazadas teraacuten dereito a ausentarse do traballo con dereito a remuneracioacuten para a realizacioacuten de exames prenatais e teacutecnicas de preparacioacuten ao parto previo aviso ao empresario e xustificacioacuten da necesidade da suacutea realizacioacuten dentro da xeira
26
La evaluacioacuten de los riesgos a que se refiere el artiacuteculo 16 de la presente Ley deberaacute comprender la determinacioacuten de la naturaleza el grado y la duracioacuten de la exposicioacuten de las trabajadoras en situacioacuten de embarazo o parto reciente a agentes procedimientos o condiciones de trabajo que puedan influir negativamente en la salud de las trabajadoras o del feto en cualquier actividad susceptible de presentar un riesgo especiacutefico Si los resultados de la evaluacioacuten revelasen un riesgo para la seguridad y la salud o una posible repercusioacuten sobre el embarazo o la lactancia de las citadas trabajadoras el empresario adoptaraacute las medidas necesarias para evitar la exposicioacuten a dicho riesgo a traveacutes de una adaptacioacuten de las condiciones o del tiempo de trabajo de la trabajadora afectada
Dichas medidas incluiraacuten cuando resulte necesario la no realizacioacuten de trabajo nocturno o de trabajo a turnosSustituido por Ley Orgaacutenica 32007 por
2 Cuando la adaptacioacuten de las condiciones o del tiempo de trabajo no resultase posible o a pesar de tal adaptacioacuten las condiciones de un puesto de trabajo pudieran influir negativamente en la salud de la trabajadora embarazada o del feto y asiacute lo certifiquen los Servicios Meacutedicos del Instituto Nacional de la Seguridad Social o de las Mutuas en funcioacuten de la Entidad con la que la empresa tenga concertada la cobertura de los riesgos profesionales con el informe del meacutedico del Servicio Nacional de Salud que asista facultativamente a la trabajadora eacutesta deberaacute desempentildear un puesto de trabajo o funcioacuten diferente y compatible con su estado El empresario deberaacute determinar previa consulta con los representantes de los trabajadores la relacioacuten de los puestos de trabajo exentos de riesgos a estos efectos
El cambio de puesto o funcioacuten se llevaraacute a cabo de conformidad con las reglas y criterios que se apliquen en los supuestos de movilidad funcional y tendraacute efectos hasta el momento en que el estado de salud de la trabajadora permita su reincorporacioacuten al anterior puesto
En el supuesto de que aun aplicando las reglas sentildealadas en el paacuterrafo anterior no existiese puesto de trabajo o funcioacuten compatible la trabajadora podraacute ser destinada a un puesto no correspondiente a su grupo o categoriacutea equivalente si bien conservaraacute el derecho al conjunto de retribuciones de su puesto de origen
Si dicho cambio de puesto no resultara teacutecnica u objetivamente posible o no pueda razonablemente exigirse por motivos justificados podraacute declararse el paso de la trabajadora afectada a la situacioacuten de suspensioacuten del contrato por riesgo durante el embarazo contemplada en el artiacuteculo 451d) del Estatuto de los Trabajadores durante el periacuteodo necesario para la proteccioacuten de su seguridad o de su salud y mientras persista la imposibilidad de reincorporarse a su puesto anterior o a otro puesto compatible con su estadoSustituido por Ley Orgaacutenica 32007 por
Lo dispuesto en los nuacutemeros 1 y 2 de este artiacuteculo seraacute tambieacuten de aplicacioacuten durante el periacuteodo de lactancia natural si las condiciones de trabajo pudieran influir negativamente en la salud de la mujer o del hijo y asiacute lo certifiquen los Servicios Meacutedicos del Instituto Nacional de la Seguridad Social o de las Mutuas en funcioacuten de la Entidad con la que la empresa tenga concertada la cobertura de los riesgos profesionales con el informe del meacutedico del Servicio Nacional de Salud que asista facultativamente a la trabajadora o a su
27
hijo Podraacute asimismo declararse el pase de la trabajadora afectada a la situacioacuten de suspensioacuten del contrato por riesgo durante la lactancia natural de hijos menores de nueve meses contemplada en el artiacuteculo 451d) del Estatuto de Ios Trabajadores si se dan las circunstancias previstas en el nuacutemero 3 de este artiacuteculo
Las trabajadoras embarazadas tendraacuten derecho a ausentarse del trabajo con derecho a remuneracioacuten para la realizacioacuten de exaacutemenes prenatales y teacutecnicas de preparacioacuten al parto previo aviso al empresario y justificacioacuten de la necesidad de su realizacioacuten dentro de la jornada de trabajo
Artigo 27 Proteccioacuten dos menores
1 Antes da incorporacioacuten ao traballo de mozos menores de dezaoito anos e previamente a calquera modificacioacuten importante das suacuteas condicioacutens de traballo o empresario deberaacute efectuar unha avaliacioacuten dos postos de traballo a desempentildear por estes a fin de determinar a natureza o grao e a duracioacuten da suacutea exposicioacuten en calquera actividade susceptible de presentar un risco especiacutefico ao respecto a axentes procesos ou condicioacutens de traballo que poidan pontildeer en perigo a seguridade ou a sauacutede destes traballadores
Para tal fin a avaliacioacuten teraacute especialmente en conta os riscos especiacuteficos para a seguridade a sauacutede e o desenvolvemento dos mozos derivados da suacutea falta de experiencia da suacutea inmadurez para avaliar os riscos existentes ou potenciais e do seu desenvolvemento aiacutenda incompleto
En todo caso o empresario informaraacute aos devanditos mozos e aos seus pais ou titores que intervintildeesen na contratacioacuten conforme ao disposto na letra b) do artigo 7 do texto refundido da Lei do Estatuto dos Traballadores aprobado polo Real Decreto lexislativo 11995 do 24 de marzo dos posibles riscos e de todas as medidas adoptadas para a proteccioacuten da suacutea seguridade e sauacutede
2 Tendo en conta os factores anteriormente sinalados o Goberno estableceraacute as limitacioacutens aacute contratacioacuten dos mozos menores de dezaoito anos en traballos que presenten riscos especiacuteficos
Artigo 28 Relacioacutens de traballo temporais de duracioacuten determinada e en empresas de traballo temporal
1 Os traballadores con relacioacutens de traballo temporais ou de duracioacuten determinada asiacute como os contratados por empresas de traballo temporal deberaacuten beneficiarse do mesmo nivel de proteccioacuten en materia de seguridade e sauacutede que os restantes traballadores da empresa na que prestan os seus servicios
A existencia dunha relacioacuten de traballo das sinaladas no paraacutegrafo anterior non xustificaraacute de ninguacuten xeito unha diferencia de trato polo que respecta aacutes condicioacutens de traballo no relativo a calquera dos aspectos da proteccioacuten da seguridade e a sauacutede dos traballadores
Esta Lei e as suacuteas disposicioacutens de desenvolvemento aplicaranse plenamente aacutes relacioacutens de traballo sinaladas nos paraacutegrafos anteriores
2 O empresario adoptaraacute as medidas necesarias para garantir que con caraacutecter previo ao inicio da suacutea actividade os traballadores a que se refire o apartado anterior reciban informacioacuten acerca dos riscos aos que estean expostos en particular no relativo aacute necesidade de cualificacioacutens ou aptitudes profesionais determinadas a esixencia de controis meacutedicos especiais ou a existencia de riscos especiacuteficos do posto de
28
traballo a cubrir asiacute como sobre as medidas de proteccioacuten e prevencioacuten fronte a estes
Os devanditos traballadores recibiraacuten en todo caso unha formacioacuten suficiente e axeitada aacutes caracteriacutesticas do posto de traballo a cubrir tendo en conta a suacutea cualificacioacuten e experiencia profesional e os riscos aos que estean expostos
3 Os traballadores a que se refire este artigo teraacuten dereito a unha vixilancia perioacutedica do seu estado de sauacutede nos termos establecidos no artigo 22 desta Lei e nas suacuteas normas de desenvolvemento
4 O empresario deberaacute informar aos traballadores designados para ocuparse das actividades de proteccioacuten e prevencioacuten ou se eacute o caso o servicio de prevencioacuten previsto no artigo 31 desta Lei da incorporacioacuten dos traballadores a que se refire este artigo na medida necesaria para que poidan desenvolver de xeito axeitado aacutes suacuteas funcioacutens respecto de todos os traballadores da empresa
5 Nas relacioacutens de traballo a traveacutes de empresas de traballo temporal a empresa usuaria seraacute responsable das condicioacutens de execucioacuten do traballo en todo o relacionado coa proteccioacuten da seguridade e a sauacutede dos traballadores Corresponderaacute ademais aacute empresa usuaria o cumprimento das obrigas en materia de informacioacuten previstas nos apartados 2 e 4 deste artigo
A empresa de traballo temporal seraacute responsable do cumprimento das obrigas en materia de formacioacuten e vixilancia da sauacutede que se establecen nos apartados 2 e 3 deste artigo Para tal fin e sen prexuiacutezo do disposto no paraacutegrafo anterior a empresa usuaria deberaacute informar aacute empresa de traballo temporal e esta aos traballadores afectados antes da adscricioacuten destes acerca das caracteriacutesticas propias dos postos de traballo a desempentildear e das cualificacioacutens requiridas
A empresa usuaria deberaacute informar aos representantes dos traballadores nesta da adscricioacuten dos traballadores postos a disposicioacuten pola empresa de traballo temporal Os ditos traballadores poderanse dirixir a estes representantes no exercicio dos dereitos recontildeecidos nesta Lei
Artigo 29 Obrigas dos traballadores en materia de prevencioacuten de riscos
1 Corresponde a cada traballador velar segundo as suacuteas posibilidades e mediante o cumprimento das medidas de prevencioacuten que en cada caso sexan adoptadas pola suacutea propia seguridade e sauacutede no traballo e pola daqueloutras persoas aacutes que poida afectar a suacutea actividade profesional a causa dos seus actos e omisioacutens no traballo de conformidade coa suacutea formacioacuten e as instruccioacutens do empresario
2 Os traballadores de acordo coa suacutea formacioacuten e seguindo as instruccioacutens do empresario deberaacuten en particular
1ordm Empregar de forma axeitada de acordo coa suacutea natureza e os riscos previsibles as maacutequinas aparellos ferramentas substancias perigosas equipos de transporte e en xeral calquera outros medios cos que desenvolvan a suacutea actividade
2ordm Empregar correctamente os medios e equipos de proteccioacuten facilitados polo empresario de acordo coas instruccioacutens recibidas deste
3ordm Non pontildeer foacutera de funcionamento e empregar correctamente os dispositivos de seguridade existentes ou que se instalen nos medios relacionados coa suacutea actividade ou nos lugares de traballo en que esta tentildea lugar
29
4ordm Informar de inmediato ao seu superior xeraacuterquico directo e aos traballadores designados para realizaren actividades de proteccioacuten e de prevencioacuten ou se eacute o caso ao servicio de prevencioacuten acerca de calquera situacioacuten que ao seu xuiacutezo entrantildee por motivos razoables un risco para a seguridade e a sauacutede dos traballadores
5ordm Contribuiacuter ao cumprimento das obrigas establecidas pola autoridade competente co fin de protexer a seguridade e a sauacutede dos traballadores no traballo
6ordm Cooperar co empresario para que este poida garantir unhas condicioacutens de traballo que sexan seguras e non entrantildeen riscos para a seguridade e a sauacutede dos traballadores
3 O cumprimento polos traballadores das obrigas en materia de prevencioacuten de riscos a que se refiren os apartados anteriores teraacute a consideracioacuten de incumprimento laboral para os efectos previstos no artigo 581 do Estatuto dos Traballadores ou de falta se eacute o caso conforme ao establecido na correspondente normativa sobre reacutexime disciplinario dos funcionarios puacuteblicos ou do persoal estatutario ao servicio das Administracioacutens puacuteblicas O disposto neste apartado seraacute igualmente aplicable aos socios das cooperativas en que a suacutea actividade consista na prestacioacuten do seu traballo coas precisioacutens que se establezan nos seus Regulamentos de Reacutexime Interno
CAPIacuteTULO IV
Servicios de prevencioacuten
Artigo 30 Proteccioacuten e prevencioacuten de riscos profesionais
1 En cumprimento do deber de prevencioacuten de riscos profesionais o empresario designaraacute un ou varios traballadores para ocupaacuterense da devandita actividade constituiraacute un servicio de prevencioacuten ou concertaraacute o dito servicio cunha entidade especializada allea aacute empresa
2 Os traballadores designados deberaacuten ter a capacidade necesaria dispor do tempo e dos medios precisos e ser suficientes en nuacutemero tendo en conta o tamantildeo da empresa asiacute como os riscos a que estaacuten expostos os traballadores e a suacutea distribucioacuten nesta co alcance que se determine nas disposicioacutens a que se refire a letra e) do apartado 1 do artigo 6 desta Lei
Os traballadores a que se refire o paraacutegrafo anterior colaboraraacuten entre si e se eacute o caso cos servicios de prevencioacuten
3 Para a realizacioacuten da actividade de prevencioacuten o empresario deberaacute facilitar aos traballadores designados o acceso aacute informacioacuten e documentacioacuten a que se refiren os artigos 18 e 23 desta Lei
4 Os traballadores designados non poderaacuten sufrir ninguacuten prexuiacutezo derivado das suacuteas actividades de proteccioacuten e prevencioacuten dos riscos profesionais na empresa En exercicio desta funcioacuten os devanditos traballadores gozaraacuten en particular das garantiacuteas que para os representantes dos traballadores establecen as letras a) b) e c) do artigo 68 e o apartado 4 do artigo 56 do texto refundido da Lei do Estatuto dos Traballadores
Esta garantiacutea acadaraacute tameacuten aos traballadores integrantes do servicio de prevencioacuten cando a
30
empresa decida constituiacutelo de acordo co disposto no artigo seguinte
Os traballadores a que se refiren os paraacutegrafos anteriores deberaacuten gardar sixilo profesional sobre a informacioacuten relativa aacute empresa aacute que tiveran acceso como consecuencia do desempentildeo das suacuteas funcioacutens
5 Nas empresas de menos de seis traballadores o empresario poderaacute asumir persoalmente as funcioacutens sinaladas no apartado 1 sempre que desenvolva de forma cotiaacute a suacutea actividade no centro de traballo e tentildea a capacidade necesaria en funcioacuten dos riscos a que estean expostos os traballadores e a perigosidade das actividades co alcance que se determine nas disposicioacutens a que se refire a letra e) do apartado 1 do artigo 6 desta Lei
6 O empresario que non concertase o Servicio de prevencioacuten cunha entidade especializada allea aacute empresa deberaacute someter o seu sistema de prevencioacuten ao control dunha auditoriacutea ou avaliacioacuten externa nos termos que regulamentariamente se determinen
Artigo 31 Servicios de prevencioacuten
1 Se a designacioacuten dun ou varios traballadores fose insuficiente para a realizacioacuten das actividades de prevencioacuten en funcioacuten do tamantildeo da empresa dos riscos a que estean expostos os traballadores ou da perigosidade das actividades desenvolvidas co alcance que se estableza nas disposicioacutens a que se refire a letra e) do apartado 1 do artigo 6 desta Lei o empresario deberaacute recorrer a un ou varios servicios de prevencioacuten propios ou alleos aacute empresa que colaboraraacuten cando sexa necesario
Para o establecemento destes servicios nas Administracioacutens puacuteblicas terase en conta a suacutea estructura organizativa e a existencia se eacute o caso de aacutembitos sectoriais e descentralizados
2 Entenderase como servicio de prevencioacuten o conxunto de medios humanos e materiais necesarios para realizar as actividades preventivas a fin de garantir a axeitada proteccioacuten da seguridade e a sauacutede dos traballadores asesorando e asistindo para isto ao empresario aos traballadores e aos seus representantes e aos oacuterganos de representacioacuten especializados Para o exercicio das suacuteas funcioacutens o empresario deberaacute facilitar ao devandito servicio o acceso aacute informacioacuten e documentacioacuten a que se refire o apartado 3 do artigo anterior
3 Os servicios de prevencioacuten deberaacuten estar en condicioacutens de proporcionar aacute empresa o asesoramento e apoio que precise en funcioacuten dos tipos de risco nela existentes e no referente a
Texto reemplazado por la Ley 542003
a) O desentildeo implantacioacuten e aplicacioacuten dun plano de prevencioacuten de riscos laborais que permita a integracioacuten da prevencioacuten na empresa
b) A avaliacioacuten dos factores de risco que poidan afectar aacute seguridade e a sauacutede dos traballadores nos termos previstos no artigo 16 desta Lei
Texto reemplazado por la Ley 542003c) A planificacioacuten da actividade preventiva e a determinacioacuten das prioridades na adopcioacuten das
medidas preventivas e a vixilaacutencia da suacutea eficacia
31
d) A informacioacuten e formacioacuten dos traballadores
e) A prestacioacuten dos primeiros auxilios e planos de emerxencia f) A vixilancia da sauacutede dos traballadores en relacioacuten cos riscos derivados do traballo
4 O servicio de prevencioacuten teraacute caraacutecter interdisciplinario tendo os seus medios que ser apropiados para cumprir as suacuteas funcioacutens Para isto a formacioacuten especialidade capacitacioacuten dedicacioacuten e nuacutemero de compontildeentes destes servicios asiacute como os seus recursos teacutecnicos deberaacuten ser suficientes e axeitados aacutes actividades preventivas a desenvolver en funcioacuten das seguintes circunstancias
a) Tamantildeo da empresa
b) Tipos de risco aos que se poidan atopar expostos os traballadores
c) Distribucioacuten de riscos na empresa
5 Para poder actuar como servicios de prevencioacuten as entidades especializadas deberaacuten ser obxecto de acreditacioacuten pola Administracioacuten laboral mediante a comprobacioacuten de que reuacutenen os requisitos que se establezan regulamentariamente e previa aprobacioacuten da Administracioacuten sanitaria en canto aos aspectos de caraacutecter sanitario
Artigo 32 Actuacioacuten preventiva das Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais
As Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social poderaacuten desenvolver para as empresas a elas asociadas as funcioacutens correspondentes aos servicios de prevencioacuten con suxeicioacuten ao disposto no apartado 5 do artigo 31
Os representantes dos empresarios e dos traballadores teraacuten dereito a participar no control e seguimento da xestioacuten desenvolvida polas Mutuas de Accidentes da Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social nas funcioacutens a que se refire o paraacutegrafo anterior conforme ao previsto no artigo 39 cinco da Lei 421994 do 30 de decembro de Medidas fiscais administrativas e de orde social
Texto Antildeadido por la Ley 542003
Artigo 32 bis Presencia dos recursos preventivos
1 A presencia no centro de traballo dos recursos preventivos calquera que sexa a modalidade de organizacioacuten de ditos recursos seraacute necesaria nos seguintes casos
a) Cando os riscos podan verse agravados ou modificados no desenvolvemento do proceso ou a actividade pola concorrencia de operacioacutens diversas que se desenvolven sucesiva o simultaneamente e que fagan preciso o control da correcta aplicacioacuten dos meacutetodos de traballo
b) Cando se realicen actividades ou procesos que regulamentariamente sexan considerados como perigosos ou con riscos especiais
c) Cando a necesidade de dita presencia sexa requirida pola Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social se as circunstancias do caso asiacute o esixiran debido aacutes condicioacutens de traballo detectadas
32
2 Consideacuteranse recursos preventivos aos que o empresario poderaacute asignar a presencia os seguintes
a) Un ou varios traballadores designados da empresa
b) Un ou varios membros do servicio de prevencioacuten propio da empresa
c) Un ou varios membros do ou dos servicios de prevencioacuten alleos concertados pola empresa Cando a presencia se realice por diferentes recursos preventivos estes deberaacuten colaborar entre si
3 Os recursos preventivos a que se refire o apartado anterior deberaacuten ter a capacidade suficiente dispontildeer dos medios necesarios e ser suficientes en nuacutemero para vixiar o cumprimento das actividades preventivas debendo permanecer no centro de traballo durante o tempo no que se mantentildea a situacioacuten que determine a suacutea presencia
4 No obstante o sinalado nos apartados anteriores o empresario poderaacute asignar a presencia de forma expresa a un ou varios traballadores da empresa que sen formar parte do servicio de prevencioacuten propio ni ser traballadores designados reuacutenan os contildeecementos a cualificacioacuten e a experiencia necesarios nas actividades ou procesos a que se refire o apartado 1 e conten coa formacioacuten preventiva correspondente como miacutenimo aacutes funciones do nivel baacutesico
Neste suposto tales traballadores manteraacuten a necesaria colaboracioacuten cos recursos preventivos do empresario
CAPIacuteTULO V
Consulta e participacioacuten dos traballadores
Artigo 33 Consulta dos traballadores
1 O empresario deberaacute consultar aos traballadores coa debida antelacioacuten a adopcioacuten das decisioacutens relativas a
a) A planificacioacuten e a organizacioacuten do traballo na empresa e a introduccioacuten de novas tecnoloxiacuteas en todo o relacionado coas consecuencias que estas puidesen ter para a seguridade e a sauacutede dos traballadores derivadas da escolla dos equipos a determinacioacuten e a adecuacioacuten das condicioacutens de traballo e o impacto dos factores ambientais no traballo
b) A organizacioacuten e desenvolvemento das actividades de proteccioacuten da sauacutede e prevencioacuten dos riscos profesionais na empresa incluiacuteda a designacioacuten dos traballadores encargados das devanditas actividades ou o recurso a un servicio de prevencioacuten externo
c) A designacioacuten dos traballadores encargados das medidas de emerxencia
d) Os procedementos de informacioacuten e documentacioacuten a que se refiren os artigos 18 apartado 1 e 23 apartado 1 desta Lei
e) O proxecto e a organizacioacuten da formacioacuten en materia preventiva
f) Calquera outra accioacuten que poida ter efectos substanciais sobre a seguridade e a sauacutede dos
33
traballadores
2 Nas empresas que conten con representantes dos traballadores as consultas a que se refire o apartado anterior levaranse a cabo cos ditos representantes
Artigo 34 Dereitos de participacioacuten e representacioacuten
1 Os traballadores tentildeen dereito a participar na empresa nas cuestioacutens relacionadas coa prevencioacuten de riscos no traballo
Nas empresas ou centros de traballo que conten con seis ou maacuteis traballadores a participacioacuten destes canalizarase a traveacutes dos seus representantes e da representacioacuten especializada que se regula neste capiacutetulo
2 Aos Comiteacutes de Empresa aos Delegados de Persoal e aos representantes sindicais corresponderalles nos termos que respectivamente lles recontildeecen o Estatuto dos Traballadores a Lei de Oacuterganos de Representacioacuten do Persoal ao Servicio das Administracioacutens Puacuteblicas e a Lei Orgaacutenica de Liberdade Sindical a defensa dos intereses dos traballadores en materia de prevencioacuten de riscos no traballo Para isto os representantes do persoal exerceraacuten as competencias que as devanditas normas establecen en materia de informacioacuten consulta e negociacioacuten vixilancia e control e exercicio de accioacutens perante as empresas e os oacuterganos e tribunais competentes
3 O dereito de participacioacuten que se regula neste capiacutetulo exercerase no aacutembito das Administracioacutens puacuteblicas coas adaptacioacutens que procedan en atencioacuten aacute diversidade das actividades que desenvolven e as diferentes condicioacutens en que estas se realizan a complexidade e dispersioacuten da suacutea estructura organizativa e as suacuteas peculiaridades en materia de representacioacuten colectiva nos termos previstos na Lei 71990 do 19 de xullo sobre negociacioacuten colectiva e participacioacuten na determinacioacuten das condicioacutens de traballo dos empregados puacuteblicos podendo establecer aacutembitos sectoriais e descentralizados en funcioacuten do nuacutemero de efectivos e centros
Para levar a cabo a indicada adaptacioacuten no aacutembito da Administracioacuten Xeral do Estado o Goberno teraacute en conta os seguintes criterios
a) De ninguacuten xeito a dita adaptacioacuten poderaacute afectar aacutes competencias facultades e garantiacuteas que se recontildeecen nesta Lei aos Delegados de Prevencioacuten e aos Comiteacutes de Seguridade e Sauacutede
b) Deberase establecer o aacutembito especiacutefico que resulte axeitado en cada caso para o exercicio da funcioacuten de participacioacuten en materia preventiva dentro da estructura organizativa da Administracioacuten Con caraacutecter xeral o devandito aacutembito seraacute o dos oacuterganos de representacioacuten do persoal ao servicio das Administracioacutens puacuteblicas aiacutenda que se poderaacuten establecer outros distintos en funcioacuten das caracteriacutesticas da actividade e frecuencia dos riscos a que poidan estar expostos os traballadores
c) Cando no indicado aacutembito existan diferentes oacuterganos de representacioacuten do persoal deberase garantir unha actuacioacuten coordinada de todos eles en materia de prevencioacuten e proteccioacuten da seguridade e a sauacutede no traballo posibilitando que a participacioacuten se realice de forma conxunta entre uns e outros no aacutembito especiacutefico establecido para o efecto
d) Con caraacutecter xeral constituirase un uacutenico Comiteacute de Seguridade e Sauacutede no aacutembito dos oacuterganos de representacioacuten previstos na Lei de Oacuterganos de Representacioacuten do Persoal ao Servicio das
34
Administracioacutens Puacuteblicas que estaraacute integrado polos Delegados de Prevencioacuten designados no dito aacutembito tanto para o persoal con relacioacuten de caraacutecter administrativo ou estatutario como para o persoal laboral e por representantes da Administracioacuten en nuacutemero non superior ao de Delegados Malia isto poderanse constituiacuter Comiteacutes de Seguridade e Sauacutede noutros aacutembitos cando as razoacutens da actividade e o tipo e frecuencia dos riscos asiacute o aconsellen
Artigo 35 Delegados de Prevencioacuten
1 Os Delegados de Prevencioacuten son os representantes dos traballadores con funcioacutens especiacuteficas en materia de prevencioacuten de riscos no traballo
2 Os Delegados de Prevencioacuten seraacuten designados por e entre os representantes do persoal no aacutembito dos oacuterganos de representacioacuten previstos nas normas a que se refire o artigo anterior de acordo coa seguinte escala
De 50 a 100 traballadores 2 Delegados de prevencioacutenDe 101 a 500 traballadores 3 Delegados de PrevencioacutenDe 501 a 1000 traballadores 4 Delegados de PrevencioacutenDe 1001 a 2000 traballadores 5 Delegados de PrevencioacutenDe 2001 a 3000 traballadores 6 Delegados de PrevencioacutenDe 3001 a 4000 traballadores 7 Delegados de PrevencioacutenDe 4001 en adiante 8 Delegados de Prevencioacuten
Nas empresas de ata trinta traballadores o Delegado de Prevencioacuten seraacute o Delegado de PersoalNas empresas de trinta e un a corenta e nove traballadores haberaacute un Delegado de Prevencioacuten que
seraacute elixido por e entre os Delegados de Persoal
3 Para os efectos de determinar o nuacutemero de Delegados de Prevencioacuten teranse en conta os seguintes criterios
a) Os traballadores vinculados por contratos de duracioacuten determinada superior a un ano computaranse como traballadores fixos do cadro de persoal
b) Os contratados por prazo de ata un ano computaranse segundo o nuacutemero de diacuteas traballados no periacuteodo dun ano anterior aacute designacioacuten Cada douscentos diacuteas traballados ou fraccioacuten computaranse como un traballador maacuteis
4 Malia o disposto neste artigo nos convenios colectivos poderanse establecer outros sistemas de designacioacuten dos Delegados de Prevencioacuten sempre que se garanta que a facultade de designacioacuten corresponde aos representantes do persoal ou aos propios traballadores
Asiacute mesmo na negociacioacuten colectiva ou mediante os acordos a que se refire o artigo 83 apartado 3 do Estatuto dos Traballadores poderase acordar que as competencias recontildeecidas nesta Lei aos Delegados de Prevencioacuten sexan exercidas por oacuterganos especiacuteficos creados no propio convenio ou nos acordos nomeados Os devanditos oacuterganos poderaacuten asumir nos termos e conforme aacutes modalidades que se acorde competencias xerais respecto do conxunto dos centros de traballo incluiacutedos no aacutembito de aplicacioacuten do convenio ou do acordo co fin de fomentar o mellor cumprimento nestes da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais
35
Igualmente no aacutembito das Administracioacutens puacuteblicas poderanse establecer nos termos sinalados na Lei 71990 do 19 de xullo sobre negociacioacuten colectiva e participacioacuten na determinacioacuten das condicioacutens de traballo dos empregados puacuteblicos outros sistemas de designacioacuten dos Delegados de Prevencioacuten e acordarse que as competencias que a dita Lei atribuacutee a estes poidan ser exercidas por oacuterganos especiacuteficos
Artigo 36 Competencias e facultades dos Delegados de Prevencioacuten
1 Son competencias dos Delegados de Prevencioacuten
a) Colaborar coa direccioacuten da empresa na mellora da accioacuten preventiva
b) Promover e fomentar a cooperacioacuten dos traballadores na execucioacuten da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais
c) Ser consultados polo empresario con caraacutecter previo aacute suacutea execucioacuten acerca das decisioacutens a que se refire o artigo 33 desta Lei
d) Exercer un labor de vixilancia e control sobre o cumprimento da normativa de prevencioacuten de riscos laborais
Nas empresas que de acordo co disposto no apartado 2 do artigo 38 desta Lei non conten con Comiteacute de Seguridade e Sauacutede por non acadaren o nuacutemero miacutenimo de traballadores establecido para tal efecto as competencias atribuiacutedas a aquel nesta Lei seraacuten exercidas polos Delegados de Prevencioacuten
2 No exercicio das competencias atribuiacutedas aos Delegados de Prevencioacuten estes estaraacuten facultados para
a) Acompantildear os teacutecnicos nas avaliacioacutens de caraacutecter preventivo do medio ambiente de traballo asiacute como nos termos previstos no artigo 40 desta Lei aos Inspectores de Traballo e Seguridade Social nas visitas e verificacioacutens que realicen nos centros de traballo para comprobar o cumprimento da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais podendo formular ante eles as observacioacutens que estimen oportunas
b) Ter acceso coas limitacioacutens previstas no apartado 4 do artigo 22 desta Lei aacute informacioacuten e documentacioacuten relativa aacutes condicioacutens de traballo que sexan necesarias para o exercicio das suacuteas funcioacutens e en particular aacute prevista nos artigos 18 e 23 desta Lei Cando a informacioacuten estea suxeita aacutes limitacioacutens devanditas soacute poderaacute ser subministrada de maneira que se garanta o respecto da confidencialidade
c) Ser informados polo empresario sobre os danos producidos na sauacutede dos traballadores unha vez que aquel tivese contildeecemento deles podendo presentarse aiacutenda foacutera da suacutea xeira no lugar dos feitos para contildeecer as circunstancias destes
d) Recibir do empresario as informacioacutens obtidas por este procedentes das persoas ou oacuterganos encargados das actividades de proteccioacuten e prevencioacuten na empresa asiacute como dos organismos competentes para a seguridade e a sauacutede dos traballadores sen prexuiacutezo do disposto no artigo 40 desta Lei en materia de colaboracioacuten coa Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
e) Realizar visitas aos lugares de traballo para exercer un labor de vixilancia e control do estado das condicioacutens de traballo podendo para tal fin acceder a calquera zona destes e comunicarse durante a xeira
36
cos traballadores de maneira que non se altere o normal desenvolvemento do proceso productivo
f) Solicitar do empresario a adopcioacuten de medidas de caraacutecter preventivo e para a mellora dos niveis de proteccioacuten da seguridade e a sauacutede dos traballadores podendo para tal fin efectuar propostas ao empresario asiacute como ao Comiteacute de Seguridade e Sauacutede para a suacutea discusioacuten neste
g) Propontildeer ao oacutergano de representacioacuten dos traballadores a adopcioacuten do acordo de paralizacioacuten de actividades a que se refire o apartado 3 do artigo 21
3 Os informes que deben emitir os Delegados de Prevencioacuten a teor do disposto na letra c) do apartado l deste artigo deberanse elaborar nun prazo de quince diacuteas ou no tempo imprescindible cando se trate de adoptar medidas dirixidas a previr riscos inminentes Transcorrido o prazo sen ter emitido o informe o empresario poderaacute pontildeer en praacutectica a suacutea decisioacuten
4 A decisioacuten negativa do empresario aacute adopcioacuten das medidas propostas polo Delegado de Prevencioacuten a teor do disposto na letra f) do apartado 2 deste artigo deberaacute ser motivada
Artigo 37 Garantiacuteas e sixilo profesional dos Delegados de Prevencioacuten
1 O previsto no artigo 68 do Estatuto dos Traballadores en materia de garantiacuteas aplicarase aos Delegados de Prevencioacuten na suacutea condicioacuten de representantes dos traballadores
O tempo empregado polos Delegados de Prevencioacuten para o desempentildeo das funcioacutens previstas nesta Lei considerarase como de exercicio de funcioacutens de representacioacuten para os efectos da utilizacioacuten do creacutedito de horas mensuais retribuiacutedas previsto na letra e) do devandito artigo 68 do Estatuto dos Traballadores
Malia o anterior considerarase en todo caso como tempo de traballo efectivo sen imputacioacuten ao dito creacutedito horario o correspondente aacutes xuntanzas do Comiteacute de Seguridade e Sauacutede e a calquera outras convocadas polo empresario en materia de prevencioacuten de riscos asiacute como o destinado aacutes visitas previstas nas letras a) e c) do nuacutemero 2 do artigo anterior
2 O empresario deberaacute proporcionarlles aos Delegados de Prevencioacuten os medios e a formacioacuten en materia preventiva que resulten necesarios para o exercicio das suacuteas funcioacutens
A formacioacuten teraa que facilitar o empresario polos seus propios medios ou mediante concerto con organismos ou entidades especializadas na materia e deberaacute adaptarse aacute evolucioacuten dos riscos e aacute aparicioacuten doutros novos repetiacutendose periodicamente se fose necesario
O tempo dedicado aacute formacioacuten considerarase como tempo de traballo para todos os efectos e o seu custo non poderaacute recaer de ninguacuten xeito sobre os Delegados de Prevencioacuten
3 Os Delegados de Prevencioacuten seralles de aplicacioacuten o disposto no apartado 2 do artigo 65 do Estatuto dos Traballadores en canto ao sixilo profesional debido respecto das informacioacutens a que tivesen acceso como consecuencia da suacutea actuacioacuten na empresa
4 O disposto neste artigo en materia de garantiacuteas e sixilo profesional dos Delegados de Prevencioacuten entenderase referido no caso das relacioacutens de caraacutecter administrativo ou estatutario do persoal ao servicio das Administracioacutens puacuteblicas aacute regulacioacuten contida nos artigos 10 paraacutegrafo segundo e 11 da Lei 91987 do 12 de xuntildeo de Oacuterganos de Representacioacuten Determinacioacuten das Condicioacutens de Traballo e Participacioacuten
37
do Persoal ao Servicio das Administracioacutens Puacuteblicas
Artigo 38 Comiteacute de Seguridade e Sauacutede
1 O Comiteacute de Seguridade e Sauacutede eacute o oacutergano paritario e colexiado de participacioacuten destinado aacute consulta regular e perioacutedica das actuacioacutens da empresa en materia de prevencioacuten de riscos
2 Constituirase un Comiteacute de Seguridade e Sauacutede en todas as empresas ou centros de traballo que conten con 50 ou maacuteis traballadores O Comiteacute estaraacute formado polos Delegados de Prevencioacuten dunha parte e polo empresario eou os seus representantes en nuacutemero igual ao de Delegados de Prevencioacuten da outra
Nas xuntanzas do Comiteacute de Seguridade e Sauacutede participaraacuten con voz pero sen voto os Delegados Sindicais e os responsables teacutecnicos da prevencioacuten na empresa que non estean incluiacutedos na composicioacuten aacute que se refire o paraacutegrafo anterior Nas mesmas condicioacutens poderaacuten participar traballadores da empresa que conten cunha especial cualificacioacuten ou informacioacuten respecto de concretas cuestioacutens que se debatan neste oacutergano e teacutecnicos en prevencioacuten alleos aacute empresa sempre que asiacute o solicite algunha das representacioacutens no Comiteacute
3 O Comiteacute de Seguridade e Sauacutede reunirase trimestralmente e sempre que o solicite algunha das representacioacutens deste O Comiteacute adoptaraacute as suacuteas propias normas de funcionamento
As empresas que conten con varios centros de traballo dotados de Comiteacute de Seguridade e Sauacutede poderaacuten acordar cos seus traballadores a creacioacuten dun Comiteacute Intercentros coas funcioacutens que o acordo lle atribuacutea
Artigo 39 Competencias e facultades do Comiteacute de Seguridade e Sauacutede
1 O Comiteacute de Seguridade e Sauacutede teraacute as seguintes competencias
Texto reemplazado por la Ley 542003
a) Participar na elaboracioacuten posta en praacutectica e avaliacioacuten dos planos e programas de prevencioacuten de riscos na empresa A tal efecto no seu seno se debateraacuten antes da suacutea posta en praacutectica e no referente a suacutea incidencia na prevencioacuten de riscos os proxectos en materia de planificacioacuten organizacioacuten do traballo e introduccioacuten de novas tecnoloxiacuteas organizacioacuten e desenvolvemento das actividades de proteccioacuten e prevencioacuten a que se refire o artigo 16 desta Lei e proxecto e organizacioacuten da formacioacuten en materia preventiva
b) Promover iniciativas sobre meacutetodos e procedementos para a efectiva prevencioacuten dos riscos propontildeendo aacute empresa a mellora das condicioacutens ou a correccioacuten das deficiencias existentes
2 No exercicio das suacuteas competencias o Comiteacute de Seguridade e Sauacutede estaraacute facultado para
a) Contildeecer directamente a situacioacuten relativa aacute prevencioacuten de riscos no centro de traballo realizando para tal efecto as visitas que estime oportunas
b) Contildeecer cantos documentos e informes relativos aacutes condicioacutens de traballo sexan necesarios para o cumprimento das suacuteas funcioacutens asiacute como os procedentes da actividade do servicio de prevencioacuten se eacute o
38
caso
c) Contildeecer e analizar os danos producidos na sauacutede ou na integridade fiacutesica dos traballadores co fin de avaliar as suacuteas causas e propontildeer as medidas preventivas oportunas
d) Contildeecer e informar a memoria e programacioacuten anual dos servicios de prevencioacuten
3 A fin de dar cumprimento ao disposto nesta Lei respecto da colaboracioacuten entre empresas nos supostos de desenvolvemento simultaacuteneo de actividades nun mesmo centro de traballo poderase acordar a realizacioacuten de reunioacutens conxuntas dos Comiteacutes de Seguridade e Sauacutede ou no seu defecto dos Delegados de Prevencioacuten e empresarios das empresas que carezan dos devanditos Comiteacutes ou outras medidas de actuacioacuten coordinada
Artigo 40 Colaboracioacuten coa Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
1 Os traballadores e mais os seus representantes poderaacuten recorrer aacute Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social se consideran que as medidas adoptadas e os medios empregados polo empresario non son suficientes para garantir a seguridade e a sauacutede no traballo
2 Nas visitas aos centros de traballo para a comprobacioacuten do cumprimento da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais o Inspector de Traballo e Seguridade Social comunicaraacute a suacutea presencia ao empresario ou ao seu representante ou aacute persoa inspeccionada ao Comiteacute de Seguridade e Sauacutede ao Delegado de Prevencioacuten ou na suacutea ausencia aos representantes legais dos traballadores a fin de que o poidan acompantildear durante o desenvolvemento da suacutea visita e formularlle as observacioacutens que estimen oportunas a menos que considere que as devanditas comunicacioacutens poidan prexudicar ao eacutexito das suacuteas funcioacutens
3 A Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social informaraacute aos Delegados de Prevencioacuten sobre os resultados das visitas a que fai referencia o apartado anterior e sobre as medidas adoptadas como consecuencia destas asiacute como ao empresario mediante dilixencia no Libro de Visitas da Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social que debe existir en cada centro de traballo
4 As organizacioacutens sindicais e empresariais maacuteis representativas seraacuten consultadas con caraacutecter previo aacute elaboracioacuten dos planos de actuacioacuten da Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social en materia de prevencioacuten de riscos no traballo en especial dos programas especiacuteficos para empresas de menos de seis traballadores e informadas do resultado dos devanditos planos
CAPIacuteTULO VI
Obrigas dos fabricantes importadores e subministradores
Artigo 41 Obrigas dos fabricantes importadores e subministradores
1 Os fabricantes importadores e subministradores de maquinaria equipos productos e utensilios de traballo estaacuten na obriga de asegurar que estes non constituacutean unha fonte de perigo para o traballador sempre que sexan instalados e empregados nas condicioacutens forma e para os fins recomendados por eles
Os fabricantes importadores e subministradores de productos e substancias quiacutemicas de utilizacioacuten no traballo estaacuten na obriga de envasar e etiquetar estes de forma que se permita a suacutea conservacioacuten e
39
manipulacioacuten en condicioacutens de seguridade e se identifique claramente o seu contido e os riscos para a seguridade ou a sauacutede dos traballadores que a suacutea almacenaxe ou utilizacioacuten comporten
Os suxeitos mencionados nos dous paraacutegrafos anteriores deberaacuten subministrar a informacioacuten que indique a forma correcta de emprego polos traballadores as medidas preventivas adicionais que se deban tomar e os riscos laborais que impliquen tanto o seu emprego normal como a suacutea manipulacioacuten ou emprego inadecuado
Os fabricantes importadores e subministradores de elementos para a proteccioacuten dos traballadores estaacuten na obriga de asegurar a efectividade destes sempre que sexan instalados e usados nas condicioacutens e da forma recomendada por eles Para tal efecto deberaacuten subministrar a informacioacuten que indique o tipo de risco ao que van dirixidos o nivel de proteccioacuten fronte a este e a forma correcta do seu emprego e mantemento
Os fabricantes importadores e subministradores deberaacuten proporcionar aos empresarios e estes solicitar daqueles a informacioacuten necesaria para que a utilizacioacuten e manipulacioacuten da maquinaria equipos productos materias primas e utensilios de traballo se produza sen riscos para a seguridade e a sauacutede dos traballadores asiacute como para que os empresarios poidan cumprir coas suacuteas obrigas de informacioacuten respecto dos traballadores
2 O empresario teraacute que garantir que as informacioacutens a que se refire o apartado anterior sexan facilitadas aos traballadores en termos que resulten comprensibles para estes
CAPIacuteTULO VII
Responsabilidades e sancioacutens
Artigo 42 Responsabilidades e a suacutea compatibilidade
1 O incumprimento polos empresarios das suacuteas obrigas en materia de prevencioacuten de riscos laborais daraacute lugar a responsabilidades administrativas asiacute como se eacute o caso a responsabilidades penais e aacutes civiacutes polos danos e perdas que se poidan derivar do devandito incumprimento
2 A empresa principal responderaacute solidariamente cos contratistas e subcontratistas a que se refire o apartado 3 do artigo 24 desta Lei do cumprimento durante o periacuteodo da contrata das obrigas impostas por esta Lei en relacioacuten cos traballadores que aqueles ocupen nos centros de traballo da empresa principal sempre que a infraccioacuten se producise no centro de traballo do devandito empresario principal
$ amp
3 As responsabilidades administrativas que se deriven do procedemento sancionador seraacuten compatibles coas indemnizacioacutens polos danos e perdas causados e de recargo de prestacioacutens econoacutemicas do sistema da Seguridade Social que poidan ser fixadas polo oacutergano competente de conformidade co previsto na normativa reguladora do devandito sistema
40
4 Nas relacioacutens de traballo mediante empresas de traballo temporal e sen prexuiacutecio das responsabilidades propias de estas a empresa usuaria seraacute responsable das condicioacutens de execucioacuten do traballo en todo o relacionado coa proteccioacuten da seguridade e sauacutede dos traballadores asiacute como o recargo de prestacioacutens do sistema de Seguridade Social que podan fixarse en caso de accidente de traballo ou enfermidade profesional que tentildea lugar no seu centro de traballo durante o tempo de vixencia do contrato de posta a disposicioacuten e traian a suacutea causa de falta de medidas de seguridade e hixiene
A correccioacuten de infraccioacutens en materia de prevencioacuten de riscos laborais no aacutembito das Administracioacutens Puacuteblicas se axustaraacute ao procedemento e normas de desenvolvemento do artigo 451 e concordantes da Lei 311995 de PRL
$ amp
5 A declaracioacuten de feitos probados que contentildea unha sentencia firme da orde xurisdiccional contencioso-administrativa relativa aacute existencia de infraccioacuten aacute normativa de prevencioacuten de riscos laborais vincularaacute aacute orde social da xurisdiccioacuten no que se refire ao recargo se eacute o caso da prestacioacuten econoacutemica do sistema da Seguridade Social
$ amp
Artigo 43 Requirimento da Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
1 Cando o Inspector de Traballo e Seguridade Social comprobase a existencia dunha infraccioacuten aacute normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais requiriraacute ao empresario para a emenda das deficiencias observadas agaacutes que pola gravidade e inminencia dos riscos procedese acordar a paralizacioacuten prevista no artigo 44 Todo isto sen prexuiacutezo da proposta de sancioacuten correspondente se eacute o caso
2 O requirimento formulado polo Inspector de Traballo e Seguridade Social farase saber por escrito ao empresario presuntamente responsable sinalando as anomaliacuteas ou deficiencias apreciadas con indicacioacuten do prazo para a suacutea emenda O devandito requirimento pontildeerase asiacute mesmo en contildeecemento dos Delegados de Prevencioacuten
Se se incumprise o requirimento formulado persistindo os feitos infractores o Inspector de Traballo e Seguridade Social de non o efectuar inicialmente redactaraacute a correspondente acta de infraccioacuten por tales feitos
3 Os requirimentos efectuados polos funcionarios puacuteblicos a que se refire o artigo 92 desta Lei en exercicio das suacuteas funcioacutens de apoio e colaboracioacuten coa Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social practicaranse cos requisitos e efectos establecidos no apartado anterior pudendo reflectirse no Libro de Visitas da Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social na forma que se determine regulamentariamente
Artigo 44 Paralizacioacuten de traballos
1 Cando o Inspector de Traballo e Seguridade Social comprobe que a inobservancia da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais implica ao seu xuiacutezo un risco grave e inminente para a seguridade e a sauacutede dos traballadores poderaacute ordenar a paralizacioacuten inmediata de tales traballos ou tarefas A devandita medida comunicarase aacute empresa responsable que a pontildeeraacute en contildeecemento inmediato dos traballadores
41
afectados do Comiteacute de Seguridade e Sauacutede do Delegado de Prevencioacuten ou na suacutea ausencia dos representantes do persoal A empresa responsable daraacute conta ao Inspector de Traballo e Seguridade social do cumprimento desta notificacioacuten
O Inspector de Traballo e Seguridade Social informaraacute da suacutea decisioacuten de forma inmediata aacute autoridade laboral A empresa sen prexuiacutezo do cumprimento inmediato de tal decisioacuten poderaa impugnar perante a autoridade laboral no prazo de tres diacuteas haacutebiles tendo que ser resolta tal impugnacioacuten no prazo maacuteximo de vintecatro horas Tal resolucioacuten seraacute executiva sen prexuiacutezo dos recursos que procedan
A paralizacioacuten dos traballos levantarase pola Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social que a decretase ou polo empresario tan axintildea como se emenden as causas que a motivaron debendo neste uacuteltimo caso comunicalo inmediatamente aacute Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
2 Os supostos de paralizacioacuten regulados neste artigo asiacute como os que se contemplen na normativa reguladora das actividades previstas no apartado 2 do artigo 7 desta Lei entenderanse en todo caso sen prexuiacutezo do pagamento do salario ou das indemnizacioacutens que procedan e das medidas que se poidan arbitrar para a suacutea garantiacutea
Artigo 45 Infraccioacutens administrativas
1 Son infraccioacutens laborais en materia de prevencioacuten de riscos laborais as accioacutens ou omisioacutens dos empresarios as das entidades que actuacuteen como servicios de prevencioacuten alleos aacutes empresas as auditoriacuteas e as formativas en dita materia e alleas aacutes empresas asiacute como as dos promotores e propietarios de obra e os traballadores por conta propia que incumpran as normas legais regulamentarias e claacuteusulas normativas dos convenios colectivos en materia de seguridade e sauacutede laboral suxeitas a responsabilidade conforme aacute presente Lei
$ amp
Malia o anterior no aacutembito das relacioacutens do persoal civil ao servicio das Administracioacutens puacuteblicas as infraccioacutens seraacuten obxecto de responsabilidades a traveacutes da imposicioacuten por resolucioacuten da autoridade competente da realizacioacuten das medidas correctoras dos correspondentes incumprimentos conforme ao procedemento que para o efecto se estableza
No aacutembito da Administracioacuten Xeral do Estado corresponderalle ao Goberno a regulacioacuten do devandito procedemento que se axustaraacute aos seguintes principios
a) O procedemento iniciarao o oacutergano competente da Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social por orde superior ben por propia iniciativa ou a peticioacuten dos representantes do persoal
b) Logo da suacutea actuacioacuten a Inspeccioacuten efectuaraacute un requirimento sobre as medidas a adoptar e prazo de execucioacuten destas que se enviaraacute aacute unidade administrativa inspeccionada para os efectos de formular alegacioacutens
c) No caso de discrepancia entre os Ministros competentes como consecuencia da aplicacioacuten deste procedemento enviaraacuten as actuacioacutens ao Consello de Ministros para a suacutea decisioacuten final
42
Artigo 46 Infraccioacutens leves
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000
Artigo 47 Infraccioacutens graves
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000
Artigo 48 Infraccioacutens moi graves
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000
Artigo 49 Sancioacutens
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000 que agora establece uns criterios de graduacioacuten das sancioacutens (Artigo 39) e a contiacutea das mesmas (Artigo 40)
Artigo 50 Reincidencia
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000
Artigo 51 Prescricioacuten das infraccioacutens
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000 estableceacutendose dita prescricioacuten no Artigo 4 da disposicioacuten
Artigo 52 Competencias sancionadoras
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000
Artigo 53 Suspensioacuten ou peche do centro de traballo
O Goberno ou se eacute o caso os oacuterganos de goberno das Comunidades Autoacutenomas con competencias na materia cando concorran circunstancias de excepcional gravidade nas infraccioacutens en materia de seguridade e sauacutede no traballo poderaacuten acordar a suspensioacuten das actividades laborais por un tempo determinado ou en caso extremo o peche do centro de traballo correspondente sen prexuiacutezo en todo caso do pagamento do salario ou das indemnizacioacutens que procedan e das medidas que se poidan arbitrar para a suacutea garantiacutea
Artigo 54 Limitacioacutens aacute facultade de contratar coa Administracioacuten
As limitacioacutens aacute facultade de contratar coa Administracioacuten pola comisioacuten de delictos ou por infraccioacutens administrativas moi graves en materia de seguridade e sauacutede no traballo rexeranse polo establecido na Lei 131995 do 18 de maio de contratos das Administracioacutens Puacuteblicas
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL PRIMEIRA
Definicioacutens para os efectos de Seguridade Social
43
Sen prexuiacutezo da utilizacioacuten das definicioacutens contidas nesta Lei no aacutembito da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais tanto a definicioacuten dos conceptos de accidente de traballo enfermidade profesional accidente non laboral e enfermidade comuacuten como o reacutexime xuriacutedico establecido para estas continxencias na normativa de Seguridade Social continuaraacuten a ser de aplicacioacuten nos termos e cos efectos previstos no devandito aacutembito normativo
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL SEGUNDA
Reordenacioacuten orgaacutenica
Queda extinguida a Organizacioacuten dos Servicios Meacutedicos de Empresa pasando as suacuteas funcioacutens a seren desempentildeadas pola Administracioacuten sanitaria competente nos termos desta Lei
Os recursos e funcioacutens que na actualidade tentildeen atribuiacutedos o Instituto Nacional de medicina e Seguridade do Traballo e a Escola Nacional de Medicina do Traballo adscriacutebense e seraacuten desenvolvidos polas unidades organismos ou entidades do Ministerio de Sanidade e Consumo conforme aacute suacutea organizacioacuten e distribucioacuten interna de competencias
O Instituto Nacional de Silicose manteraacute a suacutea condicioacuten de centro de referencia nacional de prevencioacuten teacutecnico-sanitaria das enfermidades profesionais que afecten ao sistema cardiorrespiratorio
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL TERCEIRA
Caraacutecter baacutesico
1 Esta Lei asiacute como as normas regulamentarias que dicte o Goberno en virtude do establecido no artigo 6 constituacuteen lexislacioacuten laboral dictada ao abeiro do artigo 14917ordf da Constitucioacuten
2 Respecto do persoal civil con relacioacuten de caraacutecter administrativo ou estatutario ao servicio das Administracioacutens puacuteblicas esta Lei seraacute de aplicacioacuten nos seguintes termos
a) Os artigos que a continuacioacuten se relacionan constituacuteen normas baacutesicas no sentido previsto no artigo 149118ordf da Constitucioacuten
23 apartados 1 e 2 agaacutes o paraacutegrafo segundo45 apartado 11214 apartados l 2 agaacutes a remisioacuten ao capiacutetulo IV 3 4 e 515161718 apartados l e 2 agaacutes remisioacuten ao capiacutetulo V19 apartados l e 2 agaacutes referencia aacute imparticioacuten por medios propios ou concertados2021222324 apartados 1 2 3 e 6
44
252628 apartados 1 paraacutegrafos primeiro e segundo 2 3 e 4 agaacutes no relativo aacutes empresas de traballo
temporal2930 apartados l 2 agaacutes a remisioacuten ao artigo 61 a) 3 e 4 agaacutes a remisioacuten ao texto refundido da Lei
do Estatuto dos Traballadores31 apartados l agaacutes remisioacuten ao artigo 61 a) 2 3 e 432 bis3334 apartados 1 paraacutegrafo primeiro 2 e 3 agaacutes paraacutegrafo segundo35 apartados l 2 paraacutegrafo primeiro 4 paraacutegrafo terceiro36 agaacutes as referencias ao Comiteacute de Seguridade e Sauacutede37 apartados 2 e 442 apartado l45 apartado 1 paraacutegrafo terceiroDisposicioacuten adicional cuarta Designacioacuten de Delegados de Prevencioacuten nos supostos especiaisDisposicioacuten transitoria apartado 3ordmTeraacuten este mesmo caraacutecter baacutesico no que corresponda as normas regulamentarias que dicte o
goberno en virtude do establecido no artigo 6 desta Lei
b) No aacutembito das Comunidades Autoacutenomas e as entidades locais as funcioacutens que a Lei atribuacutee aacutes autoridades laborais e aacute Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social poderaacuten ser atribuiacutedas a oacuterganos diferentes
c) Os restantes preceptos seraacuten de aplicacioacuten xeral en defecto de normativa especiacutefica dictada polas Administracioacutens puacuteblicas a excepcioacuten do que resulte inaplicable a estas pola suacutea natureza xuriacutedico-laboral
3 O artigo 54 constituacutee lexislacioacuten baacutesica de contratos administrativos dictada ao abeiro do artigo 149118ordf da Constitucioacuten
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL CUARTA
Designacioacuten de Delegados de Prevencioacuten en supostos especiais
Nos centros de traballo que carezan de representantes dos traballadores por non existir traballadores coa antiguumlidade suficiente para ser electores ou elixibles nas eleccioacutens para representantes do persoal os traballadores poderaacuten elixir por maioriacutea a un traballador que exerza as competencias de Delegado de Prevencioacuten quen teraacute as facultades garantiacuteas e obrigas de sixilo profesional de tales Delegados A actuacioacuten destes cesaraacute no momento en que se reuacutenan os requisitos de antiguumlidade necesarios para poder celebrar a eleccioacuten de representantes do persoal prorrogaacutendose polo tempo indispensable para a efectiva celebracioacuten da eleccioacuten
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL QUINTA
Fundacioacuten
Adscrita aacute Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo existiraacute unha fundacioacuten que teraacute como finalidade promover a mellora das condicioacutens de seguridade e sauacutede no traballo especialmente nas
45
pequenas empresas a traveacutes de accioacutens de informacioacuten asistencia teacutecnica formacioacuten e promocioacuten do cumprimento da normativa de prevencioacuten de riscos
Para o cumprimento dos seus fins dotarase aacute fundacioacuten dun patrimonio con cargo ao Fondo de Prevencioacuten e Rehabilitacioacuten procedente do exceso de excedentes da xestioacuten realizada polas Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social A contiacutea total do devandito patrimonio non excederaacute do 20 por 100 do devandito fondo determinada na data de entrada en vigor desta Lei
Os Estatutos da fundacioacuten aprobaraos a Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo co voto favorable de dous tercios dos seus membros
Para os efectos de acadar un mellor cumprimento dos seus fins artellarase a suacutea colaboracioacuten coa Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
A planificacioacuten desenvolvemento e financiamento de accioacutens nos distintos aacutembitos territoriais teraacute en consideracioacuten a poboacioacuten ocupada o tamantildeo das empresas e os iacutendices de sinistralidade laboral Os orzamentos que a fundacioacuten asigne aos aacutembitos territoriais autonoacutemicos que tentildean asumidas competencias de execucioacuten de lexislacioacuten laboral en materia de Seguridade e Hixiene no Traballo atribuiranse para a suacutea xestioacuten aos oacuterganos tripartitos e de participacioacuten institucional que existan nos devanditos aacutembitos e tentildean natureza similar aacute Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo
Nos sectores de actividade nos que existan fundacioacutens de aacutembito sectorial constituiacutedos por empresarios e traballadores que tentildean entre os seus fins a promocioacuten de actividades destinadas aacute mellora das condicioacutens de seguridade e sauacutede no traballo o desenvolvemento dos obxectivos e fins da fundacioacuten levaranse a cabo en todo caso en coordinacioacuten con aquelas
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL SEXTA
Constitucioacuten da Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo O Goberno no prazo de tres meses a partir da vixencia desta Lei regularaacute a composicioacuten da
Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo A Comisioacuten constituirase no prazo dos trinta diacuteas seguintes
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL SEacuteTIMA
Cumprimento da normativa de transporte de mercadoriacuteas perigosas
O disposto nesta Lei enteacutendese sen prexuiacutezo do cumprimento das obrigas derivadas da regulacioacuten en materia de transporte de mercadoriacuteas perigosas
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL OITAVA
Planos de organizacioacuten de actividades preventivas
Cada Departamento Ministerial no prazo de seis meses desde a entrada en vigor desta Lei e previa consulta coas organizacioacutens sindicais maacuteis representativas elevaraacute ao Consello de Ministros unha proposta de acordo na que se estableza un plano de organizacioacuten das actividades preventivas no departamento
46
correspondente e nos centros organismos e establecementos de todo tipo dependentes deste
A proposta debera acompantildear necesariamente unha memoria explicativa do custo econoacutemico da organizacioacuten proposta asiacute como o calendario de execucioacuten do plano coas previsioacutens orzamentarias axeitadas a este
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL NOVENA
Establecementos militares
1 O Goberno no prazo de seis meses logo de consulta coas organizacioacutens sindicais maacuteis representativas e a proposta dos Ministros de Defensa e de Traballo e Seguridade Social adaptaraacute as normas dos capiacutetulos III e V desta Lei aacutes esixencias da defensa nacional aacutes peculiaridades orgaacutenicas e ao reacutexime vixente de representacioacuten do persoal nos establecementos militares
3 Continuaraacuten vixentes as disposicioacutens sobre organizacioacuten e competencia da autoridade laboral e Inspeccioacuten de Traballo no aacutembito da Administracioacuten Militar contidas no Real Decreto 22051980 do 13 de xuntildeo dictado en desenvolvemento da disposicioacuten final seacutetima do Estatuto dos Traballadores
Antildeadido por Ley 312006Disposicioacuten adicional novena bis Personal militar
((() (( +
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DEacuteCIMA
Sociedades cooperativas
O procedemento para a designacioacuten dos Delegados de Prevencioacuten regulados no artigo 35 desta Lei nas sociedades cooperativas que non conten con asalariados deberaacute estar previsto nos seus Estatutos ou ser obxecto de acordo en Asemblea Xeral Cando ademais dos socios que prestan o seu traballo persoal existan asalariados computaranse aacutembolos colectivos para os efectos do disposto no nuacutemero 2 do artigo 35 Neste caso a designacioacuten dos Delegados de Prevencioacuten realizarase conxuntamente polos socios que prestan traballo e os traballadores asalariados ou se eacute o caso os representantes destes
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL UNDEacuteCIMA
Modificacioacuten do Estatuto dos Traballadores en materia de permisos retribuiacutedos
Engaacutedese unha letra f) ao apartado 3 do artigo 37 do texto refundido da Lei do Estatuto dos Traballadores aprobado polo Real Decreto lexislativo 11995 do 24 de marzo do seguinte teor
laquof) Polo tempo indispensable para a realizacioacuten de exames prenatais e teacutecnicas de preparacioacuten ao parto que se tentildean que realizar dentro da xeiraraquo
47
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DUODEacuteCIMA
Participacioacuten institucional nas Comunidades Autoacutenomas
Nas Comunidades Autoacutenomas a participacioacuten institucional en canto aacute suacutea estructura e organizacioacuten levarase a cabo de acordo coas competencias que estas tentildean en materia de seguridade e sauacutede laboral
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DEacuteCIMO TERCEIRA
Fondo de Prevencioacuten e Rehabilitacioacuten
Os recursos do Fondo de Prevencioacuten e Rehabilitacioacuten procedentes do exceso de excedentes da xestioacuten realizada polas Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social aacute que se refire o artigo 73 do texto refundido da Lei Xeral da Seguridade Social destinaranse na contiacutea que se determine regulamentariamente aacutes actividades que poidan desenvolver como servicios de prevencioacuten as Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social de acordo co previsto no artigo 32 desta Lei
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DECIMOCUARTA
Presencia de recursos preventivos nas obras de construccioacuten
1 O disposto no artigo 32 bis da Lei de Prevencioacuten de Riscos Laborais seraacute de aplicacioacuten nas obras de construccioacuten reguladas polo Real Decreto 16271997 de 24 de outubro polo que se establecen as disposicioacutens miacutenimas de seguridade e sauacutede nas obras de construccioacuten coas seguintes especialidades
a) A preceptiva presencia de recursos preventivos aplicarase a cada contratista
b) No suposto previsto no apartado 1 paraacutegrafo a) do artigo 32 bis a presencia dos recursos preventivos de cada contratista seraacute necesaria cando durante a obra se desenvolvan traballos con riscos especiais tal e como se definen no citado Real Decreto
c) A preceptiva presencia de recursos preventivos teraacute como obxecto vixiar o cumprimento das medidas incluiacutedas no plan de seguridade e sauacutede no traballo e comprobar a eficacia destas
2 O disposto no apartado anterior enteacutendese sen prexuiacutecio das obrigacioacutens do coordinador en materia de seguridade e sauacutede durante a execucioacuten da obra
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DECIMOQUINTA
Habilitacioacuten de funcionarios puacuteblicos
48
Para poder exercer as funcioacutens establecidas no apartado 2 do artigo 9 desta Lei os funcionarios puacuteblicos das comunidades autoacutenomas deberaacuten contar cunha habilitacioacuten especiacutefica expedida pola propia comunidade autoacutenoma nos termos que se determinen regulamentariamente
En todo caso tales funcionarios deberaacuten pertencer aos grupos de titulacioacuten A ou B e acreditar formacioacuten especiacutefica en materia de prevencioacuten de riscos laborais
DISPOSICIOacuteN TRANSITORIA PRIMEIRA
Aplicacioacuten de disposicioacutens maacuteis favorables
1 O disposto nos artigos 36 e 37 desta Lei en materia de competencias facultades e garantiacuteas dos Delegados de Prevencioacuten entenderase sen prexuiacutezo do respecto aacutes disposicioacutens maacuteis favorables para o exercicio dos dereitos de informacioacuten consulta e participacioacuten dos traballadores na prevencioacuten de riscos laborais previstas nos convenios colectivos vixentes na data da suacutea entrada en vigor
2 Os oacuterganos especiacuteficos de representacioacuten dos traballadores en materia de prevencioacuten de riscos laborais que se eacute o caso fosen previstos nos convenios colectivos a que se refire o apartado anterior e que estean dotados dun reacutexime de competencias facultades e garantiacuteas que respecte o contido miacutenimo establecido nos artigos 36 e 37 desta Lei poderaacuten continuar no exercicio das suacuteas funcioacutens en substitucioacuten dos Delegados de Prevencioacuten agaacutes que polo oacutergano de representacioacuten legal dos traballadores se decida a designacioacuten destes Delegados conforme ao procedemento do artigo 35
3 O disposto nos apartados anteriores seraacute tameacuten de aplicacioacuten aos acordos concluiacutedos no aacutembito da funcioacuten puacuteblica ao abeiro do disposto na lei 71990 do 19 de xullo sobre negociacioacuten colectiva e participacioacuten na determinacioacuten das condicioacutens de traballo dos empregados puacuteblicos
DISPOSICIOacuteN TRANSITORIA SEGUNDA
Mentres se aproba o Regulamento regulador dos Servicios de Prevencioacuten de Riscos Laborais entenderase que as Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social cumpren o requisito previsto no artigo 315 desta Lei
DISPOSICIOacuteN DERROGATORIA UacuteNICA
Alcance da derrogacioacuten
Quedan derrogadas cantas disposicioacutens se opontildean aacute presente Lei e especificamente
a) Os artigos 9 10 11 36 apartado 2 39 e 40 paraacutegrafo segundo da Lei 81988 do 7 de abril sobre infraccioacutens e sancioacutens na orde social
b) O Decreto do 26 de xullo de 1957 polo que se fixan os traballos prohibidos a mulleres e menores nos aspectos da suacutea normativa relativos ao traballo das mulleres mantendo en vigor as relativas ao traballo dos menores ata que o Goberno desenvolva as previsioacutens contidas no apartado 2 do artigo 27
c) O Decreto do 11 de marzo de 1971 sobre constitucioacuten composicioacuten e funcioacutens dos Comiteacutes de Seguridade e Hixiene no Traballo
49
d) Os Tiacutetulos I e III da Ordenanza Xeral de Seguridade e Hixiene no Traballo aprobados por Orde do 9 de marzo de 1971
No que non se opontildea ao previsto nesta Lei e ata que se dicten os Regulamentos aos que se fai referencia no artigo 6 continuaraacute a ser de aplicacioacuten a regulacioacuten das materias comprendidas no devandito artigo que se contentildeen no Tiacutetulo II da Ordenanza Xeral de Seguridade e Hixiene no Traballo ou noutras normas que contentildean previsioacutens especiacuteficas sobre tales materias asiacute como a Orde do Ministerio de Traballo do 16 de decembro de 1987 que establece os modelos para a notificacioacuten dos accidentes de traballo Igualmente continuaraacuten vixentes as disposicioacutens reguladoras dos servicios meacutedicos de empresa ata tanto se desenvolvan regulamentariamente as previsioacutens desta Lei sobre servicios de prevencioacuten O persoal pertencente aos devanditos servicios na data de entrada en vigor desta Lei integrarase nos servicios de prevencioacuten das correspondentes empresas cando estes se constituacutean sen prexuiacutezo de que continuacuteen a efectuar aquelas funcioacutens que tivesen atribuiacutedas distintas das propias do servicio de prevencioacuten
Esta Lei non afecta aacute vixencia das disposicioacutens especiais sobre prevencioacuten de riscos profesionais nas explotacioacutens mineiras contidas no capiacutetulo IV do Real Decreto 32551983 do 21 de decembro polo que se aproba o Estatuto do Mineiro e nas suacuteas normas de desenvolvemento asiacute como as do Real Decreto 28571978 do 25 de agosto polo que se aproba o Regulamento Xeral para o Reacutexime da Mineriacutea e o Real Decreto 8631985 do 2 de abril polo que se aproba o Regulamento Xeral de Normas Baacutesicas de Seguridade Mineira e as suacuteas disposicioacutens complementarias
DISPOSICIOacuteN FINAL PRIMEIRA
Actualizacioacuten de sancioacutens
A contiacutea das sancioacutens a que se refire o apartado 4 do artigo 49 poderaacute ser actualizada polo Goberno a proposta do Ministro de Traballo e Seguridade Social adaptando a esta a atribucioacuten de competencias prevista no apartado 1 do artigo 52 desta Lei
DISPOSICIOacuteN FINAL SEGUNDA
Entrada en vigor
Esta Lei entraraacute en vigor tres meses despois da suacutea publicacioacuten no laquoBoletiacuten Oficial do EstadoraquoPolo tantoMando a todos os espantildeois particulares e autoridades que garden e fagan gardar esta LeiMadrid 12 de decembro de 2003
XOAacuteN CARLOS R
O Presidente do Goberno FELIPE GONZAacuteLEZ MAacuteRQUEZ
50
actividade entrantildea un risco grave e inminente para a suacutea vida ou a suacutea sauacutede
3 Cando no caso a que se refire o apartado 1 deste artigo o empresario non adopte ou non permita a adopcioacuten das medidas necesarias para garantir a seguridade e a sauacutede dos traballadores os representantes legais destes poderaacuten acordar por maioriacutea dos seus membros a paralizacioacuten da actividade dos traballadores afectados polo devandito risco Tal acordo seraacute comunicado de inmediato aacute empresa e aacute autoridade laboral a cal no prazo de vintecatro horas anularaacute ou ratificaraacute a paralizacioacuten acordada
O acordo a que se refire o paraacutegrafo anterior poderaacute ser adoptado por decisioacuten maioritaria dos Delegados de Prevencioacuten cando non resulte posible reunir coa urxencia requirida ao oacutergano de representacioacuten do persoal
4 Os traballadores ou os seus representantes non poderaacuten sufrir prexuiacutezo alguacuten derivado da adopcioacuten das medidas a que se refiren os apartados anteriores a menos que obrasen de mala fe ou cometesen neglixencia grave
Artigo 22 Vixilaacutencia da sauacutede
1 O empresario garantiralles aos traballadores ao seu servicio a vixilancia perioacutedica do seu estado de sauacutede en funcioacuten dos riscos inherentes ao traballo
Esta vixilancia soacute se poderaacute levar a cabo cando o traballador preste o seu consentimento Deste caraacutecter voluntario soacute se exceptuaraacuten previo informe dos representantes dos traballadores os supostos nos que a realizacioacuten dos recontildeecementos sexa imprescindible para avaliar os efectos das condicioacutens de traballo sobre a sauacutede dos traballadores ou para verificar se o estado de sauacutede do traballador pode constituiacuter un perigo para este para os demais traballadores ou para outras persoas relacionadas coa empresa ou cando asiacute estea establecido nunha disposicioacuten legal en relacioacuten coa proteccioacuten de riscos especiacuteficos e actividades de especial perigosidade
En todo caso deberase optar pola realizacioacuten daqueles recontildeecementos ou probas que causen as menores molestias ao traballador e que sexan proporcionais ao risco
2 As medidas de vixilancia e control da sauacutede dos traballadores levaranse a cabo respectando sempre o dereito aacute intimidade e aacute dignidade da persoa do traballador e aacute confidencialidade de toda a informacioacuten relacionada co seu estado de sauacutede
3 Os resultados da vixilancia a que se refire o apartado anterior seraacuten comunicados aos traballadores afectados
4 Os datos relativos aacute vixilancia da sauacutede dos traballadores non poderaacuten ser empregados con fins discriminatorios nin en prexuiacutezo do traballador
O acceso aacute informacioacuten meacutedica de caraacutecter persoal limitarase ao persoal meacutedico e aacutes autoridades sanitarias que leven a cabo a vixilancia da sauacutede dos traballadores sen que se poida facilitar ao empresario ou a outras persoas sen consentimento expreso do traballador
Malia o anterior o empresario e as persoas ou oacuterganos con responsabilidades en materia de prevencioacuten seraacuten informados das conclusioacutens que se deriven dos recontildeecementos efectuados en relacioacuten coa aptitude do traballador para o desempeno do posto de traballo ou coa necesidade de introducir ou
23
mellorar as medidas de proteccioacuten e prevencioacuten a fin de que poidan desenvolver correctamente as suacuteas funcioacutens en materia preventiva
5 Nos supostos en que a natureza dos riscos inherentes ao traballo o faga necesario o dereito dos traballadores aacute vixilancia perioacutedica do seu estado de sauacutede deberaacute ser alongado maacuteis alaacute do remate da relacioacuten laboral nos termos que regulamentariamente se determinen
6 As medidas de vixilancia e control da sauacutede dos traballadores levaranse a cabo por persoal sanitario con competencia teacutecnica formacioacuten e capacidade acreditada
Artigo 23 Documentacioacuten
1 O empresario deberaacute elaborar e conservar aacute disposicioacuten da autoridade laboral a seguinte documentacioacuten relativa aacutes obrigas establecidas nos artigos anteriores
13
a) Plano de prevencioacuten de riscos laborais conforme ao previsto no apartado 1 do artigo 16 desta Lei
b) Avaliacioacuten dos riscos para a seguridade e a sauacutede no traballo incluiacutedo o resultado dos controis perioacutedicos das condicioacutens de traballo e da actividade dos traballadores de acordo co disposto no paraacutegrafo a) do apartado 2 do artigo 16 desta Lei
c) Planificacioacuten da actividade preventiva incluiacutedas as medidas de proteccioacuten e de prevencioacuten a adoptar e no seu caso material de proteccioacuten que deba utilizarse de conformidade co paraacutegrafo b) do apartado 2 do artigo 16 desta Lei
d) Praacutectica dos controis do estado de sauacutede dos traballadores previstos no artigo 22 desta Lei e conclusioacutens obtidas deses nos termos recollidos no derradeiro paraacutegrafo do apartado 4 do devandito artigo
e) Relacioacuten de accidentes de traballo e enfermidades profesionais que causaran ao traballador unha incapacidade laboral superior a un diacutea de traballo Nestes casos o empresario realizaraacute ademais a notificacioacuten a que se refire o apartado 3 deste artigo
2 No momento de cesamento da suacutea actividade as empresas deberaacuten achegar aacute autoridade laboral a documentacioacuten sinalada no apartado anterior
3 O empresario estaraacute na obriga de notificar por escrito aacute autoridade laboral os danos para a sauacutede dos traballadores ao seu servicio que se produciran por mor do desenvolvemento do seu traballo conforme ao procedemento que se determine regulamentariamente
4 A documentacioacuten a que fai referencia este artigo deberaacute tameacuten ser posta a disposicioacuten das autoridades sanitarias co fin de que estas poidan cumprir co disposto no artigo 10 desta Lei e no artigo 21 da Lei 141986 do 25 de abril Xeral de Sanidade
Artigo 24 Coordinacioacuten de actividades empresariais
1 Cando nun mesmo centro de traballo desenvolvan actividades traballadores de duacuteas ou maacuteis
24
empresas estas deberaacuten cooperar na aplicacioacuten da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais Para tal fin estableceraacuten os medios de coordinacioacuten que sexan necesarios en canto aacute proteccioacuten e prevencioacuten de riscos laborais e a informacioacuten sobre estes aos seus respectivos traballadores nos termos previstos no apartado 1 do artigo 18 desta Lei
2 O empresario titular do centro de traballo adoptaraacute as medidas necesarias para que aqueloutros empresarios que desenvolvan actividades no seu centro de traballo reciban a informacioacuten e as instruccioacutens axeitadas en relacioacuten cos riscos existentes no centro de traballo e coas medidas de proteccioacuten e prevencioacuten correspondentes asiacute como sobre as medidas de emerxencia a aplicar para o seu traslado aos seus respectivos traballadores
3 As empresas que contraten ou subcontraten con outras a realizacioacuten de obras ou servicios correspondentes aacute propia actividade daquelas e que se desenvolvan nos seus propios centros de traballo deberaacuten vixiar o cumprimento polos devanditos contratistas e subcontratistas da normativa de prevencioacuten de riscos laborais
4 As obrigas consignadas no derradeiro paraacutegrafo do apartado 1 do artigo 41 desta Lei seraacuten tameacuten de aplicacioacuten respecto das operacioacutens contratadas nos supostos en que os traballadores da empresa contratista ou subcontratista non presten servicios nos centros de traballo da empresa principal sempre que tales traballadores deban operar con maquinaria equipos productos materias primas ou utensilios proporcionados pola empresa principal
5 Os deberes de cooperacioacuten e de informacioacuten e instruccioacuten recollidos nos apartados 1 e 2 aplicaranse respecto dos traballadores autoacutenomos que desenvolvan actividades nos devanditos centros de traballo
6 As obrigas previstas neste artigo seraacuten desenvoltas regulamentariamente
Artigo 25 Proteccioacuten de traballadores especialmente sensibles a determinados riscos
1 O empresario garantiraacute de maneira especiacutefica a proteccioacuten dos traballadores que polas suacuteas propias caracteriacutesticas persoais ou estado bioloacutexico contildeecido incluiacutedos aqueles que tentildean recontildeecida a situacioacuten de discapacidade fiacutesica psiacutequica ou sensorial sexan especialmente sensibles aos riscos derivados do traballo Para tal fin deberaacute ter en conta os ditos aspectos nas avaliacioacutens dos riscos e en funcioacuten destas adoptaraacute as medidas preventivas e de proteccioacuten necesarias
Os traballadores non seraacuten empregados naqueles postos de traballo nos que a causa das suacuteas caracteriacutesticas persoais estado bioloacutexico ou pola suacutea discapacidade fiacutesica psiacutequica ou sensorial debidamente recontildeecida poidan eles os demais traballadores ou outras persoas relacionadas coa empresa pontildeerse en situacioacuten de perigo ou en xeral cando estean manifestamente en estados ou situacioacutens transitorias que non respondan aacutes esixencias psicofiacutesicas dos respectivos postos de traballo
2 Igualmente o empresario deberaacute ter en conta nas avaliacioacutens os factores de risco que poidan incidir na funcioacuten de procreacioacuten dos traballadores en particular pola exposicioacuten a axentes fiacutesicos quiacutemicos e bioloacutexicos que poidan exercer efectos mutaxeacutenicos ou de toxicidade para a procreacioacuten tanto nos aspectos da fertilidade como do desenvolvemento da descendencia co fin de adoptar as medidas
25
preventivas necesarias
Artigo 26 Proteccioacuten da maternidade
1 A avaliacioacuten dos riscos a que se refire o artigo 16 desta Lei deberaacute abranguer a determinacioacuten da natureza o grao e a duracioacuten da exposicioacuten das traballadoras en situacioacuten de embarazo ou parto recente a axentes procedementos ou condicioacutens de traballo que poidan influiacuter negativamente na sauacutede das traballadoras ou do feto en calquera actividade susceptible de presentar un risco especiacutefico Se os resultados da avaliacioacuten revelasen un risco para a seguridade e a sauacutede ou unha posible repercusioacuten sobre o embarazo ou a lactacioacuten das devanditas traballadoras o empresario adoptaraacute as medidas necesarias para evitar a exposicioacuten ao dito risco a traveacutes dunha adaptacioacuten das condicioacutens ou do tempo de traballo da traballadora afectada As devanditas medidas incluiraacuten cando resulte necesario a non realizacioacuten de traballo nocturno ou de traballo a quendas
2 Cando a adaptacioacuten das condicioacutens ou do tempo de traballo non resultase posible ou a pesar de tal adaptacioacuten as condicioacutens dun posto de traballo puidesen influiacuter negativamente na sauacutede da traballadora embarazada ou do feto e asiacute o certifiquen os Servicios Meacutedicos do Instituto Nacional da Seguridade Social ou das Mutuas co informe do meacutedico do Servicio Nacional da Sauacutede que asista facultativamente aacute traballadora esta deberaacute desempentildear un posto de traballo ou funcioacuten diferente e compatible co seu estado O empresario deberaacute determinar previa consulta cos representantes dos traballadores a relacioacuten dos postos de traballo exentos de riscos para estes efectos
O cambio de posto ou funcioacuten levarase a cabo de conformidade coas regras e criterios que se apliquen nos supostos de mobilidade funcional e teraacute efectos ata o momento en que o estado de sauacutede da traballadora permita a suacutea reincorporacioacuten ao anterior posto
No suposto de que aiacutenda aplicando as regras sinaladas no paraacutegrafo anterior non existise posto de traballo ou funcioacuten compatible a traballadora poderaacute ser destinada a un posto non correspondente ao seu grupo ou a categoriacutea equivalente aiacutenda que conservaraacute o dereito ao conxunto de retribucioacutens do seu posto de orixe
3 Se o antedito cambio de posto non resultara teacutecnica ou obxectivamente posible ou no poida razoablemente exixirse por motivos xustificados poderaacute declararse o paso da traballadora afectada aacute situacioacuten de suspensioacuten do contrato por risco durante o embarazo contemplada no artigo 451 d) do Estatuto dos Traballadores durante o periacuteodo necesario para a proteccioacuten da suacutea seguridade ou da suacutea sauacutede e mentres persista a imposibilidade de reincorporarse ao seu posto anterior ou a outro posto compatible co seu estado
4 O disposto nos nuacutemeros 1 e 2 deste artigo seraacute tameacuten de aplicacioacuten durante o periacuteodo de lactacioacuten se as condicioacutens de traballo puidesen influiacuter negativamente na sauacutede da muller ou do fillo e asiacute o certificase o meacutedico que no reacutexime de Seguridade Social aplicable asista facultativamente aacute traballadora
5 As traballadoras embarazadas teraacuten dereito a ausentarse do traballo con dereito a remuneracioacuten para a realizacioacuten de exames prenatais e teacutecnicas de preparacioacuten ao parto previo aviso ao empresario e xustificacioacuten da necesidade da suacutea realizacioacuten dentro da xeira
26
La evaluacioacuten de los riesgos a que se refiere el artiacuteculo 16 de la presente Ley deberaacute comprender la determinacioacuten de la naturaleza el grado y la duracioacuten de la exposicioacuten de las trabajadoras en situacioacuten de embarazo o parto reciente a agentes procedimientos o condiciones de trabajo que puedan influir negativamente en la salud de las trabajadoras o del feto en cualquier actividad susceptible de presentar un riesgo especiacutefico Si los resultados de la evaluacioacuten revelasen un riesgo para la seguridad y la salud o una posible repercusioacuten sobre el embarazo o la lactancia de las citadas trabajadoras el empresario adoptaraacute las medidas necesarias para evitar la exposicioacuten a dicho riesgo a traveacutes de una adaptacioacuten de las condiciones o del tiempo de trabajo de la trabajadora afectada
Dichas medidas incluiraacuten cuando resulte necesario la no realizacioacuten de trabajo nocturno o de trabajo a turnosSustituido por Ley Orgaacutenica 32007 por
2 Cuando la adaptacioacuten de las condiciones o del tiempo de trabajo no resultase posible o a pesar de tal adaptacioacuten las condiciones de un puesto de trabajo pudieran influir negativamente en la salud de la trabajadora embarazada o del feto y asiacute lo certifiquen los Servicios Meacutedicos del Instituto Nacional de la Seguridad Social o de las Mutuas en funcioacuten de la Entidad con la que la empresa tenga concertada la cobertura de los riesgos profesionales con el informe del meacutedico del Servicio Nacional de Salud que asista facultativamente a la trabajadora eacutesta deberaacute desempentildear un puesto de trabajo o funcioacuten diferente y compatible con su estado El empresario deberaacute determinar previa consulta con los representantes de los trabajadores la relacioacuten de los puestos de trabajo exentos de riesgos a estos efectos
El cambio de puesto o funcioacuten se llevaraacute a cabo de conformidad con las reglas y criterios que se apliquen en los supuestos de movilidad funcional y tendraacute efectos hasta el momento en que el estado de salud de la trabajadora permita su reincorporacioacuten al anterior puesto
En el supuesto de que aun aplicando las reglas sentildealadas en el paacuterrafo anterior no existiese puesto de trabajo o funcioacuten compatible la trabajadora podraacute ser destinada a un puesto no correspondiente a su grupo o categoriacutea equivalente si bien conservaraacute el derecho al conjunto de retribuciones de su puesto de origen
Si dicho cambio de puesto no resultara teacutecnica u objetivamente posible o no pueda razonablemente exigirse por motivos justificados podraacute declararse el paso de la trabajadora afectada a la situacioacuten de suspensioacuten del contrato por riesgo durante el embarazo contemplada en el artiacuteculo 451d) del Estatuto de los Trabajadores durante el periacuteodo necesario para la proteccioacuten de su seguridad o de su salud y mientras persista la imposibilidad de reincorporarse a su puesto anterior o a otro puesto compatible con su estadoSustituido por Ley Orgaacutenica 32007 por
Lo dispuesto en los nuacutemeros 1 y 2 de este artiacuteculo seraacute tambieacuten de aplicacioacuten durante el periacuteodo de lactancia natural si las condiciones de trabajo pudieran influir negativamente en la salud de la mujer o del hijo y asiacute lo certifiquen los Servicios Meacutedicos del Instituto Nacional de la Seguridad Social o de las Mutuas en funcioacuten de la Entidad con la que la empresa tenga concertada la cobertura de los riesgos profesionales con el informe del meacutedico del Servicio Nacional de Salud que asista facultativamente a la trabajadora o a su
27
hijo Podraacute asimismo declararse el pase de la trabajadora afectada a la situacioacuten de suspensioacuten del contrato por riesgo durante la lactancia natural de hijos menores de nueve meses contemplada en el artiacuteculo 451d) del Estatuto de Ios Trabajadores si se dan las circunstancias previstas en el nuacutemero 3 de este artiacuteculo
Las trabajadoras embarazadas tendraacuten derecho a ausentarse del trabajo con derecho a remuneracioacuten para la realizacioacuten de exaacutemenes prenatales y teacutecnicas de preparacioacuten al parto previo aviso al empresario y justificacioacuten de la necesidad de su realizacioacuten dentro de la jornada de trabajo
Artigo 27 Proteccioacuten dos menores
1 Antes da incorporacioacuten ao traballo de mozos menores de dezaoito anos e previamente a calquera modificacioacuten importante das suacuteas condicioacutens de traballo o empresario deberaacute efectuar unha avaliacioacuten dos postos de traballo a desempentildear por estes a fin de determinar a natureza o grao e a duracioacuten da suacutea exposicioacuten en calquera actividade susceptible de presentar un risco especiacutefico ao respecto a axentes procesos ou condicioacutens de traballo que poidan pontildeer en perigo a seguridade ou a sauacutede destes traballadores
Para tal fin a avaliacioacuten teraacute especialmente en conta os riscos especiacuteficos para a seguridade a sauacutede e o desenvolvemento dos mozos derivados da suacutea falta de experiencia da suacutea inmadurez para avaliar os riscos existentes ou potenciais e do seu desenvolvemento aiacutenda incompleto
En todo caso o empresario informaraacute aos devanditos mozos e aos seus pais ou titores que intervintildeesen na contratacioacuten conforme ao disposto na letra b) do artigo 7 do texto refundido da Lei do Estatuto dos Traballadores aprobado polo Real Decreto lexislativo 11995 do 24 de marzo dos posibles riscos e de todas as medidas adoptadas para a proteccioacuten da suacutea seguridade e sauacutede
2 Tendo en conta os factores anteriormente sinalados o Goberno estableceraacute as limitacioacutens aacute contratacioacuten dos mozos menores de dezaoito anos en traballos que presenten riscos especiacuteficos
Artigo 28 Relacioacutens de traballo temporais de duracioacuten determinada e en empresas de traballo temporal
1 Os traballadores con relacioacutens de traballo temporais ou de duracioacuten determinada asiacute como os contratados por empresas de traballo temporal deberaacuten beneficiarse do mesmo nivel de proteccioacuten en materia de seguridade e sauacutede que os restantes traballadores da empresa na que prestan os seus servicios
A existencia dunha relacioacuten de traballo das sinaladas no paraacutegrafo anterior non xustificaraacute de ninguacuten xeito unha diferencia de trato polo que respecta aacutes condicioacutens de traballo no relativo a calquera dos aspectos da proteccioacuten da seguridade e a sauacutede dos traballadores
Esta Lei e as suacuteas disposicioacutens de desenvolvemento aplicaranse plenamente aacutes relacioacutens de traballo sinaladas nos paraacutegrafos anteriores
2 O empresario adoptaraacute as medidas necesarias para garantir que con caraacutecter previo ao inicio da suacutea actividade os traballadores a que se refire o apartado anterior reciban informacioacuten acerca dos riscos aos que estean expostos en particular no relativo aacute necesidade de cualificacioacutens ou aptitudes profesionais determinadas a esixencia de controis meacutedicos especiais ou a existencia de riscos especiacuteficos do posto de
28
traballo a cubrir asiacute como sobre as medidas de proteccioacuten e prevencioacuten fronte a estes
Os devanditos traballadores recibiraacuten en todo caso unha formacioacuten suficiente e axeitada aacutes caracteriacutesticas do posto de traballo a cubrir tendo en conta a suacutea cualificacioacuten e experiencia profesional e os riscos aos que estean expostos
3 Os traballadores a que se refire este artigo teraacuten dereito a unha vixilancia perioacutedica do seu estado de sauacutede nos termos establecidos no artigo 22 desta Lei e nas suacuteas normas de desenvolvemento
4 O empresario deberaacute informar aos traballadores designados para ocuparse das actividades de proteccioacuten e prevencioacuten ou se eacute o caso o servicio de prevencioacuten previsto no artigo 31 desta Lei da incorporacioacuten dos traballadores a que se refire este artigo na medida necesaria para que poidan desenvolver de xeito axeitado aacutes suacuteas funcioacutens respecto de todos os traballadores da empresa
5 Nas relacioacutens de traballo a traveacutes de empresas de traballo temporal a empresa usuaria seraacute responsable das condicioacutens de execucioacuten do traballo en todo o relacionado coa proteccioacuten da seguridade e a sauacutede dos traballadores Corresponderaacute ademais aacute empresa usuaria o cumprimento das obrigas en materia de informacioacuten previstas nos apartados 2 e 4 deste artigo
A empresa de traballo temporal seraacute responsable do cumprimento das obrigas en materia de formacioacuten e vixilancia da sauacutede que se establecen nos apartados 2 e 3 deste artigo Para tal fin e sen prexuiacutezo do disposto no paraacutegrafo anterior a empresa usuaria deberaacute informar aacute empresa de traballo temporal e esta aos traballadores afectados antes da adscricioacuten destes acerca das caracteriacutesticas propias dos postos de traballo a desempentildear e das cualificacioacutens requiridas
A empresa usuaria deberaacute informar aos representantes dos traballadores nesta da adscricioacuten dos traballadores postos a disposicioacuten pola empresa de traballo temporal Os ditos traballadores poderanse dirixir a estes representantes no exercicio dos dereitos recontildeecidos nesta Lei
Artigo 29 Obrigas dos traballadores en materia de prevencioacuten de riscos
1 Corresponde a cada traballador velar segundo as suacuteas posibilidades e mediante o cumprimento das medidas de prevencioacuten que en cada caso sexan adoptadas pola suacutea propia seguridade e sauacutede no traballo e pola daqueloutras persoas aacutes que poida afectar a suacutea actividade profesional a causa dos seus actos e omisioacutens no traballo de conformidade coa suacutea formacioacuten e as instruccioacutens do empresario
2 Os traballadores de acordo coa suacutea formacioacuten e seguindo as instruccioacutens do empresario deberaacuten en particular
1ordm Empregar de forma axeitada de acordo coa suacutea natureza e os riscos previsibles as maacutequinas aparellos ferramentas substancias perigosas equipos de transporte e en xeral calquera outros medios cos que desenvolvan a suacutea actividade
2ordm Empregar correctamente os medios e equipos de proteccioacuten facilitados polo empresario de acordo coas instruccioacutens recibidas deste
3ordm Non pontildeer foacutera de funcionamento e empregar correctamente os dispositivos de seguridade existentes ou que se instalen nos medios relacionados coa suacutea actividade ou nos lugares de traballo en que esta tentildea lugar
29
4ordm Informar de inmediato ao seu superior xeraacuterquico directo e aos traballadores designados para realizaren actividades de proteccioacuten e de prevencioacuten ou se eacute o caso ao servicio de prevencioacuten acerca de calquera situacioacuten que ao seu xuiacutezo entrantildee por motivos razoables un risco para a seguridade e a sauacutede dos traballadores
5ordm Contribuiacuter ao cumprimento das obrigas establecidas pola autoridade competente co fin de protexer a seguridade e a sauacutede dos traballadores no traballo
6ordm Cooperar co empresario para que este poida garantir unhas condicioacutens de traballo que sexan seguras e non entrantildeen riscos para a seguridade e a sauacutede dos traballadores
3 O cumprimento polos traballadores das obrigas en materia de prevencioacuten de riscos a que se refiren os apartados anteriores teraacute a consideracioacuten de incumprimento laboral para os efectos previstos no artigo 581 do Estatuto dos Traballadores ou de falta se eacute o caso conforme ao establecido na correspondente normativa sobre reacutexime disciplinario dos funcionarios puacuteblicos ou do persoal estatutario ao servicio das Administracioacutens puacuteblicas O disposto neste apartado seraacute igualmente aplicable aos socios das cooperativas en que a suacutea actividade consista na prestacioacuten do seu traballo coas precisioacutens que se establezan nos seus Regulamentos de Reacutexime Interno
CAPIacuteTULO IV
Servicios de prevencioacuten
Artigo 30 Proteccioacuten e prevencioacuten de riscos profesionais
1 En cumprimento do deber de prevencioacuten de riscos profesionais o empresario designaraacute un ou varios traballadores para ocupaacuterense da devandita actividade constituiraacute un servicio de prevencioacuten ou concertaraacute o dito servicio cunha entidade especializada allea aacute empresa
2 Os traballadores designados deberaacuten ter a capacidade necesaria dispor do tempo e dos medios precisos e ser suficientes en nuacutemero tendo en conta o tamantildeo da empresa asiacute como os riscos a que estaacuten expostos os traballadores e a suacutea distribucioacuten nesta co alcance que se determine nas disposicioacutens a que se refire a letra e) do apartado 1 do artigo 6 desta Lei
Os traballadores a que se refire o paraacutegrafo anterior colaboraraacuten entre si e se eacute o caso cos servicios de prevencioacuten
3 Para a realizacioacuten da actividade de prevencioacuten o empresario deberaacute facilitar aos traballadores designados o acceso aacute informacioacuten e documentacioacuten a que se refiren os artigos 18 e 23 desta Lei
4 Os traballadores designados non poderaacuten sufrir ninguacuten prexuiacutezo derivado das suacuteas actividades de proteccioacuten e prevencioacuten dos riscos profesionais na empresa En exercicio desta funcioacuten os devanditos traballadores gozaraacuten en particular das garantiacuteas que para os representantes dos traballadores establecen as letras a) b) e c) do artigo 68 e o apartado 4 do artigo 56 do texto refundido da Lei do Estatuto dos Traballadores
Esta garantiacutea acadaraacute tameacuten aos traballadores integrantes do servicio de prevencioacuten cando a
30
empresa decida constituiacutelo de acordo co disposto no artigo seguinte
Os traballadores a que se refiren os paraacutegrafos anteriores deberaacuten gardar sixilo profesional sobre a informacioacuten relativa aacute empresa aacute que tiveran acceso como consecuencia do desempentildeo das suacuteas funcioacutens
5 Nas empresas de menos de seis traballadores o empresario poderaacute asumir persoalmente as funcioacutens sinaladas no apartado 1 sempre que desenvolva de forma cotiaacute a suacutea actividade no centro de traballo e tentildea a capacidade necesaria en funcioacuten dos riscos a que estean expostos os traballadores e a perigosidade das actividades co alcance que se determine nas disposicioacutens a que se refire a letra e) do apartado 1 do artigo 6 desta Lei
6 O empresario que non concertase o Servicio de prevencioacuten cunha entidade especializada allea aacute empresa deberaacute someter o seu sistema de prevencioacuten ao control dunha auditoriacutea ou avaliacioacuten externa nos termos que regulamentariamente se determinen
Artigo 31 Servicios de prevencioacuten
1 Se a designacioacuten dun ou varios traballadores fose insuficiente para a realizacioacuten das actividades de prevencioacuten en funcioacuten do tamantildeo da empresa dos riscos a que estean expostos os traballadores ou da perigosidade das actividades desenvolvidas co alcance que se estableza nas disposicioacutens a que se refire a letra e) do apartado 1 do artigo 6 desta Lei o empresario deberaacute recorrer a un ou varios servicios de prevencioacuten propios ou alleos aacute empresa que colaboraraacuten cando sexa necesario
Para o establecemento destes servicios nas Administracioacutens puacuteblicas terase en conta a suacutea estructura organizativa e a existencia se eacute o caso de aacutembitos sectoriais e descentralizados
2 Entenderase como servicio de prevencioacuten o conxunto de medios humanos e materiais necesarios para realizar as actividades preventivas a fin de garantir a axeitada proteccioacuten da seguridade e a sauacutede dos traballadores asesorando e asistindo para isto ao empresario aos traballadores e aos seus representantes e aos oacuterganos de representacioacuten especializados Para o exercicio das suacuteas funcioacutens o empresario deberaacute facilitar ao devandito servicio o acceso aacute informacioacuten e documentacioacuten a que se refire o apartado 3 do artigo anterior
3 Os servicios de prevencioacuten deberaacuten estar en condicioacutens de proporcionar aacute empresa o asesoramento e apoio que precise en funcioacuten dos tipos de risco nela existentes e no referente a
Texto reemplazado por la Ley 542003
a) O desentildeo implantacioacuten e aplicacioacuten dun plano de prevencioacuten de riscos laborais que permita a integracioacuten da prevencioacuten na empresa
b) A avaliacioacuten dos factores de risco que poidan afectar aacute seguridade e a sauacutede dos traballadores nos termos previstos no artigo 16 desta Lei
Texto reemplazado por la Ley 542003c) A planificacioacuten da actividade preventiva e a determinacioacuten das prioridades na adopcioacuten das
medidas preventivas e a vixilaacutencia da suacutea eficacia
31
d) A informacioacuten e formacioacuten dos traballadores
e) A prestacioacuten dos primeiros auxilios e planos de emerxencia f) A vixilancia da sauacutede dos traballadores en relacioacuten cos riscos derivados do traballo
4 O servicio de prevencioacuten teraacute caraacutecter interdisciplinario tendo os seus medios que ser apropiados para cumprir as suacuteas funcioacutens Para isto a formacioacuten especialidade capacitacioacuten dedicacioacuten e nuacutemero de compontildeentes destes servicios asiacute como os seus recursos teacutecnicos deberaacuten ser suficientes e axeitados aacutes actividades preventivas a desenvolver en funcioacuten das seguintes circunstancias
a) Tamantildeo da empresa
b) Tipos de risco aos que se poidan atopar expostos os traballadores
c) Distribucioacuten de riscos na empresa
5 Para poder actuar como servicios de prevencioacuten as entidades especializadas deberaacuten ser obxecto de acreditacioacuten pola Administracioacuten laboral mediante a comprobacioacuten de que reuacutenen os requisitos que se establezan regulamentariamente e previa aprobacioacuten da Administracioacuten sanitaria en canto aos aspectos de caraacutecter sanitario
Artigo 32 Actuacioacuten preventiva das Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais
As Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social poderaacuten desenvolver para as empresas a elas asociadas as funcioacutens correspondentes aos servicios de prevencioacuten con suxeicioacuten ao disposto no apartado 5 do artigo 31
Os representantes dos empresarios e dos traballadores teraacuten dereito a participar no control e seguimento da xestioacuten desenvolvida polas Mutuas de Accidentes da Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social nas funcioacutens a que se refire o paraacutegrafo anterior conforme ao previsto no artigo 39 cinco da Lei 421994 do 30 de decembro de Medidas fiscais administrativas e de orde social
Texto Antildeadido por la Ley 542003
Artigo 32 bis Presencia dos recursos preventivos
1 A presencia no centro de traballo dos recursos preventivos calquera que sexa a modalidade de organizacioacuten de ditos recursos seraacute necesaria nos seguintes casos
a) Cando os riscos podan verse agravados ou modificados no desenvolvemento do proceso ou a actividade pola concorrencia de operacioacutens diversas que se desenvolven sucesiva o simultaneamente e que fagan preciso o control da correcta aplicacioacuten dos meacutetodos de traballo
b) Cando se realicen actividades ou procesos que regulamentariamente sexan considerados como perigosos ou con riscos especiais
c) Cando a necesidade de dita presencia sexa requirida pola Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social se as circunstancias do caso asiacute o esixiran debido aacutes condicioacutens de traballo detectadas
32
2 Consideacuteranse recursos preventivos aos que o empresario poderaacute asignar a presencia os seguintes
a) Un ou varios traballadores designados da empresa
b) Un ou varios membros do servicio de prevencioacuten propio da empresa
c) Un ou varios membros do ou dos servicios de prevencioacuten alleos concertados pola empresa Cando a presencia se realice por diferentes recursos preventivos estes deberaacuten colaborar entre si
3 Os recursos preventivos a que se refire o apartado anterior deberaacuten ter a capacidade suficiente dispontildeer dos medios necesarios e ser suficientes en nuacutemero para vixiar o cumprimento das actividades preventivas debendo permanecer no centro de traballo durante o tempo no que se mantentildea a situacioacuten que determine a suacutea presencia
4 No obstante o sinalado nos apartados anteriores o empresario poderaacute asignar a presencia de forma expresa a un ou varios traballadores da empresa que sen formar parte do servicio de prevencioacuten propio ni ser traballadores designados reuacutenan os contildeecementos a cualificacioacuten e a experiencia necesarios nas actividades ou procesos a que se refire o apartado 1 e conten coa formacioacuten preventiva correspondente como miacutenimo aacutes funciones do nivel baacutesico
Neste suposto tales traballadores manteraacuten a necesaria colaboracioacuten cos recursos preventivos do empresario
CAPIacuteTULO V
Consulta e participacioacuten dos traballadores
Artigo 33 Consulta dos traballadores
1 O empresario deberaacute consultar aos traballadores coa debida antelacioacuten a adopcioacuten das decisioacutens relativas a
a) A planificacioacuten e a organizacioacuten do traballo na empresa e a introduccioacuten de novas tecnoloxiacuteas en todo o relacionado coas consecuencias que estas puidesen ter para a seguridade e a sauacutede dos traballadores derivadas da escolla dos equipos a determinacioacuten e a adecuacioacuten das condicioacutens de traballo e o impacto dos factores ambientais no traballo
b) A organizacioacuten e desenvolvemento das actividades de proteccioacuten da sauacutede e prevencioacuten dos riscos profesionais na empresa incluiacuteda a designacioacuten dos traballadores encargados das devanditas actividades ou o recurso a un servicio de prevencioacuten externo
c) A designacioacuten dos traballadores encargados das medidas de emerxencia
d) Os procedementos de informacioacuten e documentacioacuten a que se refiren os artigos 18 apartado 1 e 23 apartado 1 desta Lei
e) O proxecto e a organizacioacuten da formacioacuten en materia preventiva
f) Calquera outra accioacuten que poida ter efectos substanciais sobre a seguridade e a sauacutede dos
33
traballadores
2 Nas empresas que conten con representantes dos traballadores as consultas a que se refire o apartado anterior levaranse a cabo cos ditos representantes
Artigo 34 Dereitos de participacioacuten e representacioacuten
1 Os traballadores tentildeen dereito a participar na empresa nas cuestioacutens relacionadas coa prevencioacuten de riscos no traballo
Nas empresas ou centros de traballo que conten con seis ou maacuteis traballadores a participacioacuten destes canalizarase a traveacutes dos seus representantes e da representacioacuten especializada que se regula neste capiacutetulo
2 Aos Comiteacutes de Empresa aos Delegados de Persoal e aos representantes sindicais corresponderalles nos termos que respectivamente lles recontildeecen o Estatuto dos Traballadores a Lei de Oacuterganos de Representacioacuten do Persoal ao Servicio das Administracioacutens Puacuteblicas e a Lei Orgaacutenica de Liberdade Sindical a defensa dos intereses dos traballadores en materia de prevencioacuten de riscos no traballo Para isto os representantes do persoal exerceraacuten as competencias que as devanditas normas establecen en materia de informacioacuten consulta e negociacioacuten vixilancia e control e exercicio de accioacutens perante as empresas e os oacuterganos e tribunais competentes
3 O dereito de participacioacuten que se regula neste capiacutetulo exercerase no aacutembito das Administracioacutens puacuteblicas coas adaptacioacutens que procedan en atencioacuten aacute diversidade das actividades que desenvolven e as diferentes condicioacutens en que estas se realizan a complexidade e dispersioacuten da suacutea estructura organizativa e as suacuteas peculiaridades en materia de representacioacuten colectiva nos termos previstos na Lei 71990 do 19 de xullo sobre negociacioacuten colectiva e participacioacuten na determinacioacuten das condicioacutens de traballo dos empregados puacuteblicos podendo establecer aacutembitos sectoriais e descentralizados en funcioacuten do nuacutemero de efectivos e centros
Para levar a cabo a indicada adaptacioacuten no aacutembito da Administracioacuten Xeral do Estado o Goberno teraacute en conta os seguintes criterios
a) De ninguacuten xeito a dita adaptacioacuten poderaacute afectar aacutes competencias facultades e garantiacuteas que se recontildeecen nesta Lei aos Delegados de Prevencioacuten e aos Comiteacutes de Seguridade e Sauacutede
b) Deberase establecer o aacutembito especiacutefico que resulte axeitado en cada caso para o exercicio da funcioacuten de participacioacuten en materia preventiva dentro da estructura organizativa da Administracioacuten Con caraacutecter xeral o devandito aacutembito seraacute o dos oacuterganos de representacioacuten do persoal ao servicio das Administracioacutens puacuteblicas aiacutenda que se poderaacuten establecer outros distintos en funcioacuten das caracteriacutesticas da actividade e frecuencia dos riscos a que poidan estar expostos os traballadores
c) Cando no indicado aacutembito existan diferentes oacuterganos de representacioacuten do persoal deberase garantir unha actuacioacuten coordinada de todos eles en materia de prevencioacuten e proteccioacuten da seguridade e a sauacutede no traballo posibilitando que a participacioacuten se realice de forma conxunta entre uns e outros no aacutembito especiacutefico establecido para o efecto
d) Con caraacutecter xeral constituirase un uacutenico Comiteacute de Seguridade e Sauacutede no aacutembito dos oacuterganos de representacioacuten previstos na Lei de Oacuterganos de Representacioacuten do Persoal ao Servicio das
34
Administracioacutens Puacuteblicas que estaraacute integrado polos Delegados de Prevencioacuten designados no dito aacutembito tanto para o persoal con relacioacuten de caraacutecter administrativo ou estatutario como para o persoal laboral e por representantes da Administracioacuten en nuacutemero non superior ao de Delegados Malia isto poderanse constituiacuter Comiteacutes de Seguridade e Sauacutede noutros aacutembitos cando as razoacutens da actividade e o tipo e frecuencia dos riscos asiacute o aconsellen
Artigo 35 Delegados de Prevencioacuten
1 Os Delegados de Prevencioacuten son os representantes dos traballadores con funcioacutens especiacuteficas en materia de prevencioacuten de riscos no traballo
2 Os Delegados de Prevencioacuten seraacuten designados por e entre os representantes do persoal no aacutembito dos oacuterganos de representacioacuten previstos nas normas a que se refire o artigo anterior de acordo coa seguinte escala
De 50 a 100 traballadores 2 Delegados de prevencioacutenDe 101 a 500 traballadores 3 Delegados de PrevencioacutenDe 501 a 1000 traballadores 4 Delegados de PrevencioacutenDe 1001 a 2000 traballadores 5 Delegados de PrevencioacutenDe 2001 a 3000 traballadores 6 Delegados de PrevencioacutenDe 3001 a 4000 traballadores 7 Delegados de PrevencioacutenDe 4001 en adiante 8 Delegados de Prevencioacuten
Nas empresas de ata trinta traballadores o Delegado de Prevencioacuten seraacute o Delegado de PersoalNas empresas de trinta e un a corenta e nove traballadores haberaacute un Delegado de Prevencioacuten que
seraacute elixido por e entre os Delegados de Persoal
3 Para os efectos de determinar o nuacutemero de Delegados de Prevencioacuten teranse en conta os seguintes criterios
a) Os traballadores vinculados por contratos de duracioacuten determinada superior a un ano computaranse como traballadores fixos do cadro de persoal
b) Os contratados por prazo de ata un ano computaranse segundo o nuacutemero de diacuteas traballados no periacuteodo dun ano anterior aacute designacioacuten Cada douscentos diacuteas traballados ou fraccioacuten computaranse como un traballador maacuteis
4 Malia o disposto neste artigo nos convenios colectivos poderanse establecer outros sistemas de designacioacuten dos Delegados de Prevencioacuten sempre que se garanta que a facultade de designacioacuten corresponde aos representantes do persoal ou aos propios traballadores
Asiacute mesmo na negociacioacuten colectiva ou mediante os acordos a que se refire o artigo 83 apartado 3 do Estatuto dos Traballadores poderase acordar que as competencias recontildeecidas nesta Lei aos Delegados de Prevencioacuten sexan exercidas por oacuterganos especiacuteficos creados no propio convenio ou nos acordos nomeados Os devanditos oacuterganos poderaacuten asumir nos termos e conforme aacutes modalidades que se acorde competencias xerais respecto do conxunto dos centros de traballo incluiacutedos no aacutembito de aplicacioacuten do convenio ou do acordo co fin de fomentar o mellor cumprimento nestes da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais
35
Igualmente no aacutembito das Administracioacutens puacuteblicas poderanse establecer nos termos sinalados na Lei 71990 do 19 de xullo sobre negociacioacuten colectiva e participacioacuten na determinacioacuten das condicioacutens de traballo dos empregados puacuteblicos outros sistemas de designacioacuten dos Delegados de Prevencioacuten e acordarse que as competencias que a dita Lei atribuacutee a estes poidan ser exercidas por oacuterganos especiacuteficos
Artigo 36 Competencias e facultades dos Delegados de Prevencioacuten
1 Son competencias dos Delegados de Prevencioacuten
a) Colaborar coa direccioacuten da empresa na mellora da accioacuten preventiva
b) Promover e fomentar a cooperacioacuten dos traballadores na execucioacuten da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais
c) Ser consultados polo empresario con caraacutecter previo aacute suacutea execucioacuten acerca das decisioacutens a que se refire o artigo 33 desta Lei
d) Exercer un labor de vixilancia e control sobre o cumprimento da normativa de prevencioacuten de riscos laborais
Nas empresas que de acordo co disposto no apartado 2 do artigo 38 desta Lei non conten con Comiteacute de Seguridade e Sauacutede por non acadaren o nuacutemero miacutenimo de traballadores establecido para tal efecto as competencias atribuiacutedas a aquel nesta Lei seraacuten exercidas polos Delegados de Prevencioacuten
2 No exercicio das competencias atribuiacutedas aos Delegados de Prevencioacuten estes estaraacuten facultados para
a) Acompantildear os teacutecnicos nas avaliacioacutens de caraacutecter preventivo do medio ambiente de traballo asiacute como nos termos previstos no artigo 40 desta Lei aos Inspectores de Traballo e Seguridade Social nas visitas e verificacioacutens que realicen nos centros de traballo para comprobar o cumprimento da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais podendo formular ante eles as observacioacutens que estimen oportunas
b) Ter acceso coas limitacioacutens previstas no apartado 4 do artigo 22 desta Lei aacute informacioacuten e documentacioacuten relativa aacutes condicioacutens de traballo que sexan necesarias para o exercicio das suacuteas funcioacutens e en particular aacute prevista nos artigos 18 e 23 desta Lei Cando a informacioacuten estea suxeita aacutes limitacioacutens devanditas soacute poderaacute ser subministrada de maneira que se garanta o respecto da confidencialidade
c) Ser informados polo empresario sobre os danos producidos na sauacutede dos traballadores unha vez que aquel tivese contildeecemento deles podendo presentarse aiacutenda foacutera da suacutea xeira no lugar dos feitos para contildeecer as circunstancias destes
d) Recibir do empresario as informacioacutens obtidas por este procedentes das persoas ou oacuterganos encargados das actividades de proteccioacuten e prevencioacuten na empresa asiacute como dos organismos competentes para a seguridade e a sauacutede dos traballadores sen prexuiacutezo do disposto no artigo 40 desta Lei en materia de colaboracioacuten coa Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
e) Realizar visitas aos lugares de traballo para exercer un labor de vixilancia e control do estado das condicioacutens de traballo podendo para tal fin acceder a calquera zona destes e comunicarse durante a xeira
36
cos traballadores de maneira que non se altere o normal desenvolvemento do proceso productivo
f) Solicitar do empresario a adopcioacuten de medidas de caraacutecter preventivo e para a mellora dos niveis de proteccioacuten da seguridade e a sauacutede dos traballadores podendo para tal fin efectuar propostas ao empresario asiacute como ao Comiteacute de Seguridade e Sauacutede para a suacutea discusioacuten neste
g) Propontildeer ao oacutergano de representacioacuten dos traballadores a adopcioacuten do acordo de paralizacioacuten de actividades a que se refire o apartado 3 do artigo 21
3 Os informes que deben emitir os Delegados de Prevencioacuten a teor do disposto na letra c) do apartado l deste artigo deberanse elaborar nun prazo de quince diacuteas ou no tempo imprescindible cando se trate de adoptar medidas dirixidas a previr riscos inminentes Transcorrido o prazo sen ter emitido o informe o empresario poderaacute pontildeer en praacutectica a suacutea decisioacuten
4 A decisioacuten negativa do empresario aacute adopcioacuten das medidas propostas polo Delegado de Prevencioacuten a teor do disposto na letra f) do apartado 2 deste artigo deberaacute ser motivada
Artigo 37 Garantiacuteas e sixilo profesional dos Delegados de Prevencioacuten
1 O previsto no artigo 68 do Estatuto dos Traballadores en materia de garantiacuteas aplicarase aos Delegados de Prevencioacuten na suacutea condicioacuten de representantes dos traballadores
O tempo empregado polos Delegados de Prevencioacuten para o desempentildeo das funcioacutens previstas nesta Lei considerarase como de exercicio de funcioacutens de representacioacuten para os efectos da utilizacioacuten do creacutedito de horas mensuais retribuiacutedas previsto na letra e) do devandito artigo 68 do Estatuto dos Traballadores
Malia o anterior considerarase en todo caso como tempo de traballo efectivo sen imputacioacuten ao dito creacutedito horario o correspondente aacutes xuntanzas do Comiteacute de Seguridade e Sauacutede e a calquera outras convocadas polo empresario en materia de prevencioacuten de riscos asiacute como o destinado aacutes visitas previstas nas letras a) e c) do nuacutemero 2 do artigo anterior
2 O empresario deberaacute proporcionarlles aos Delegados de Prevencioacuten os medios e a formacioacuten en materia preventiva que resulten necesarios para o exercicio das suacuteas funcioacutens
A formacioacuten teraa que facilitar o empresario polos seus propios medios ou mediante concerto con organismos ou entidades especializadas na materia e deberaacute adaptarse aacute evolucioacuten dos riscos e aacute aparicioacuten doutros novos repetiacutendose periodicamente se fose necesario
O tempo dedicado aacute formacioacuten considerarase como tempo de traballo para todos os efectos e o seu custo non poderaacute recaer de ninguacuten xeito sobre os Delegados de Prevencioacuten
3 Os Delegados de Prevencioacuten seralles de aplicacioacuten o disposto no apartado 2 do artigo 65 do Estatuto dos Traballadores en canto ao sixilo profesional debido respecto das informacioacutens a que tivesen acceso como consecuencia da suacutea actuacioacuten na empresa
4 O disposto neste artigo en materia de garantiacuteas e sixilo profesional dos Delegados de Prevencioacuten entenderase referido no caso das relacioacutens de caraacutecter administrativo ou estatutario do persoal ao servicio das Administracioacutens puacuteblicas aacute regulacioacuten contida nos artigos 10 paraacutegrafo segundo e 11 da Lei 91987 do 12 de xuntildeo de Oacuterganos de Representacioacuten Determinacioacuten das Condicioacutens de Traballo e Participacioacuten
37
do Persoal ao Servicio das Administracioacutens Puacuteblicas
Artigo 38 Comiteacute de Seguridade e Sauacutede
1 O Comiteacute de Seguridade e Sauacutede eacute o oacutergano paritario e colexiado de participacioacuten destinado aacute consulta regular e perioacutedica das actuacioacutens da empresa en materia de prevencioacuten de riscos
2 Constituirase un Comiteacute de Seguridade e Sauacutede en todas as empresas ou centros de traballo que conten con 50 ou maacuteis traballadores O Comiteacute estaraacute formado polos Delegados de Prevencioacuten dunha parte e polo empresario eou os seus representantes en nuacutemero igual ao de Delegados de Prevencioacuten da outra
Nas xuntanzas do Comiteacute de Seguridade e Sauacutede participaraacuten con voz pero sen voto os Delegados Sindicais e os responsables teacutecnicos da prevencioacuten na empresa que non estean incluiacutedos na composicioacuten aacute que se refire o paraacutegrafo anterior Nas mesmas condicioacutens poderaacuten participar traballadores da empresa que conten cunha especial cualificacioacuten ou informacioacuten respecto de concretas cuestioacutens que se debatan neste oacutergano e teacutecnicos en prevencioacuten alleos aacute empresa sempre que asiacute o solicite algunha das representacioacutens no Comiteacute
3 O Comiteacute de Seguridade e Sauacutede reunirase trimestralmente e sempre que o solicite algunha das representacioacutens deste O Comiteacute adoptaraacute as suacuteas propias normas de funcionamento
As empresas que conten con varios centros de traballo dotados de Comiteacute de Seguridade e Sauacutede poderaacuten acordar cos seus traballadores a creacioacuten dun Comiteacute Intercentros coas funcioacutens que o acordo lle atribuacutea
Artigo 39 Competencias e facultades do Comiteacute de Seguridade e Sauacutede
1 O Comiteacute de Seguridade e Sauacutede teraacute as seguintes competencias
Texto reemplazado por la Ley 542003
a) Participar na elaboracioacuten posta en praacutectica e avaliacioacuten dos planos e programas de prevencioacuten de riscos na empresa A tal efecto no seu seno se debateraacuten antes da suacutea posta en praacutectica e no referente a suacutea incidencia na prevencioacuten de riscos os proxectos en materia de planificacioacuten organizacioacuten do traballo e introduccioacuten de novas tecnoloxiacuteas organizacioacuten e desenvolvemento das actividades de proteccioacuten e prevencioacuten a que se refire o artigo 16 desta Lei e proxecto e organizacioacuten da formacioacuten en materia preventiva
b) Promover iniciativas sobre meacutetodos e procedementos para a efectiva prevencioacuten dos riscos propontildeendo aacute empresa a mellora das condicioacutens ou a correccioacuten das deficiencias existentes
2 No exercicio das suacuteas competencias o Comiteacute de Seguridade e Sauacutede estaraacute facultado para
a) Contildeecer directamente a situacioacuten relativa aacute prevencioacuten de riscos no centro de traballo realizando para tal efecto as visitas que estime oportunas
b) Contildeecer cantos documentos e informes relativos aacutes condicioacutens de traballo sexan necesarios para o cumprimento das suacuteas funcioacutens asiacute como os procedentes da actividade do servicio de prevencioacuten se eacute o
38
caso
c) Contildeecer e analizar os danos producidos na sauacutede ou na integridade fiacutesica dos traballadores co fin de avaliar as suacuteas causas e propontildeer as medidas preventivas oportunas
d) Contildeecer e informar a memoria e programacioacuten anual dos servicios de prevencioacuten
3 A fin de dar cumprimento ao disposto nesta Lei respecto da colaboracioacuten entre empresas nos supostos de desenvolvemento simultaacuteneo de actividades nun mesmo centro de traballo poderase acordar a realizacioacuten de reunioacutens conxuntas dos Comiteacutes de Seguridade e Sauacutede ou no seu defecto dos Delegados de Prevencioacuten e empresarios das empresas que carezan dos devanditos Comiteacutes ou outras medidas de actuacioacuten coordinada
Artigo 40 Colaboracioacuten coa Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
1 Os traballadores e mais os seus representantes poderaacuten recorrer aacute Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social se consideran que as medidas adoptadas e os medios empregados polo empresario non son suficientes para garantir a seguridade e a sauacutede no traballo
2 Nas visitas aos centros de traballo para a comprobacioacuten do cumprimento da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais o Inspector de Traballo e Seguridade Social comunicaraacute a suacutea presencia ao empresario ou ao seu representante ou aacute persoa inspeccionada ao Comiteacute de Seguridade e Sauacutede ao Delegado de Prevencioacuten ou na suacutea ausencia aos representantes legais dos traballadores a fin de que o poidan acompantildear durante o desenvolvemento da suacutea visita e formularlle as observacioacutens que estimen oportunas a menos que considere que as devanditas comunicacioacutens poidan prexudicar ao eacutexito das suacuteas funcioacutens
3 A Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social informaraacute aos Delegados de Prevencioacuten sobre os resultados das visitas a que fai referencia o apartado anterior e sobre as medidas adoptadas como consecuencia destas asiacute como ao empresario mediante dilixencia no Libro de Visitas da Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social que debe existir en cada centro de traballo
4 As organizacioacutens sindicais e empresariais maacuteis representativas seraacuten consultadas con caraacutecter previo aacute elaboracioacuten dos planos de actuacioacuten da Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social en materia de prevencioacuten de riscos no traballo en especial dos programas especiacuteficos para empresas de menos de seis traballadores e informadas do resultado dos devanditos planos
CAPIacuteTULO VI
Obrigas dos fabricantes importadores e subministradores
Artigo 41 Obrigas dos fabricantes importadores e subministradores
1 Os fabricantes importadores e subministradores de maquinaria equipos productos e utensilios de traballo estaacuten na obriga de asegurar que estes non constituacutean unha fonte de perigo para o traballador sempre que sexan instalados e empregados nas condicioacutens forma e para os fins recomendados por eles
Os fabricantes importadores e subministradores de productos e substancias quiacutemicas de utilizacioacuten no traballo estaacuten na obriga de envasar e etiquetar estes de forma que se permita a suacutea conservacioacuten e
39
manipulacioacuten en condicioacutens de seguridade e se identifique claramente o seu contido e os riscos para a seguridade ou a sauacutede dos traballadores que a suacutea almacenaxe ou utilizacioacuten comporten
Os suxeitos mencionados nos dous paraacutegrafos anteriores deberaacuten subministrar a informacioacuten que indique a forma correcta de emprego polos traballadores as medidas preventivas adicionais que se deban tomar e os riscos laborais que impliquen tanto o seu emprego normal como a suacutea manipulacioacuten ou emprego inadecuado
Os fabricantes importadores e subministradores de elementos para a proteccioacuten dos traballadores estaacuten na obriga de asegurar a efectividade destes sempre que sexan instalados e usados nas condicioacutens e da forma recomendada por eles Para tal efecto deberaacuten subministrar a informacioacuten que indique o tipo de risco ao que van dirixidos o nivel de proteccioacuten fronte a este e a forma correcta do seu emprego e mantemento
Os fabricantes importadores e subministradores deberaacuten proporcionar aos empresarios e estes solicitar daqueles a informacioacuten necesaria para que a utilizacioacuten e manipulacioacuten da maquinaria equipos productos materias primas e utensilios de traballo se produza sen riscos para a seguridade e a sauacutede dos traballadores asiacute como para que os empresarios poidan cumprir coas suacuteas obrigas de informacioacuten respecto dos traballadores
2 O empresario teraacute que garantir que as informacioacutens a que se refire o apartado anterior sexan facilitadas aos traballadores en termos que resulten comprensibles para estes
CAPIacuteTULO VII
Responsabilidades e sancioacutens
Artigo 42 Responsabilidades e a suacutea compatibilidade
1 O incumprimento polos empresarios das suacuteas obrigas en materia de prevencioacuten de riscos laborais daraacute lugar a responsabilidades administrativas asiacute como se eacute o caso a responsabilidades penais e aacutes civiacutes polos danos e perdas que se poidan derivar do devandito incumprimento
2 A empresa principal responderaacute solidariamente cos contratistas e subcontratistas a que se refire o apartado 3 do artigo 24 desta Lei do cumprimento durante o periacuteodo da contrata das obrigas impostas por esta Lei en relacioacuten cos traballadores que aqueles ocupen nos centros de traballo da empresa principal sempre que a infraccioacuten se producise no centro de traballo do devandito empresario principal
$ amp
3 As responsabilidades administrativas que se deriven do procedemento sancionador seraacuten compatibles coas indemnizacioacutens polos danos e perdas causados e de recargo de prestacioacutens econoacutemicas do sistema da Seguridade Social que poidan ser fixadas polo oacutergano competente de conformidade co previsto na normativa reguladora do devandito sistema
40
4 Nas relacioacutens de traballo mediante empresas de traballo temporal e sen prexuiacutecio das responsabilidades propias de estas a empresa usuaria seraacute responsable das condicioacutens de execucioacuten do traballo en todo o relacionado coa proteccioacuten da seguridade e sauacutede dos traballadores asiacute como o recargo de prestacioacutens do sistema de Seguridade Social que podan fixarse en caso de accidente de traballo ou enfermidade profesional que tentildea lugar no seu centro de traballo durante o tempo de vixencia do contrato de posta a disposicioacuten e traian a suacutea causa de falta de medidas de seguridade e hixiene
A correccioacuten de infraccioacutens en materia de prevencioacuten de riscos laborais no aacutembito das Administracioacutens Puacuteblicas se axustaraacute ao procedemento e normas de desenvolvemento do artigo 451 e concordantes da Lei 311995 de PRL
$ amp
5 A declaracioacuten de feitos probados que contentildea unha sentencia firme da orde xurisdiccional contencioso-administrativa relativa aacute existencia de infraccioacuten aacute normativa de prevencioacuten de riscos laborais vincularaacute aacute orde social da xurisdiccioacuten no que se refire ao recargo se eacute o caso da prestacioacuten econoacutemica do sistema da Seguridade Social
$ amp
Artigo 43 Requirimento da Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
1 Cando o Inspector de Traballo e Seguridade Social comprobase a existencia dunha infraccioacuten aacute normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais requiriraacute ao empresario para a emenda das deficiencias observadas agaacutes que pola gravidade e inminencia dos riscos procedese acordar a paralizacioacuten prevista no artigo 44 Todo isto sen prexuiacutezo da proposta de sancioacuten correspondente se eacute o caso
2 O requirimento formulado polo Inspector de Traballo e Seguridade Social farase saber por escrito ao empresario presuntamente responsable sinalando as anomaliacuteas ou deficiencias apreciadas con indicacioacuten do prazo para a suacutea emenda O devandito requirimento pontildeerase asiacute mesmo en contildeecemento dos Delegados de Prevencioacuten
Se se incumprise o requirimento formulado persistindo os feitos infractores o Inspector de Traballo e Seguridade Social de non o efectuar inicialmente redactaraacute a correspondente acta de infraccioacuten por tales feitos
3 Os requirimentos efectuados polos funcionarios puacuteblicos a que se refire o artigo 92 desta Lei en exercicio das suacuteas funcioacutens de apoio e colaboracioacuten coa Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social practicaranse cos requisitos e efectos establecidos no apartado anterior pudendo reflectirse no Libro de Visitas da Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social na forma que se determine regulamentariamente
Artigo 44 Paralizacioacuten de traballos
1 Cando o Inspector de Traballo e Seguridade Social comprobe que a inobservancia da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais implica ao seu xuiacutezo un risco grave e inminente para a seguridade e a sauacutede dos traballadores poderaacute ordenar a paralizacioacuten inmediata de tales traballos ou tarefas A devandita medida comunicarase aacute empresa responsable que a pontildeeraacute en contildeecemento inmediato dos traballadores
41
afectados do Comiteacute de Seguridade e Sauacutede do Delegado de Prevencioacuten ou na suacutea ausencia dos representantes do persoal A empresa responsable daraacute conta ao Inspector de Traballo e Seguridade social do cumprimento desta notificacioacuten
O Inspector de Traballo e Seguridade Social informaraacute da suacutea decisioacuten de forma inmediata aacute autoridade laboral A empresa sen prexuiacutezo do cumprimento inmediato de tal decisioacuten poderaa impugnar perante a autoridade laboral no prazo de tres diacuteas haacutebiles tendo que ser resolta tal impugnacioacuten no prazo maacuteximo de vintecatro horas Tal resolucioacuten seraacute executiva sen prexuiacutezo dos recursos que procedan
A paralizacioacuten dos traballos levantarase pola Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social que a decretase ou polo empresario tan axintildea como se emenden as causas que a motivaron debendo neste uacuteltimo caso comunicalo inmediatamente aacute Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
2 Os supostos de paralizacioacuten regulados neste artigo asiacute como os que se contemplen na normativa reguladora das actividades previstas no apartado 2 do artigo 7 desta Lei entenderanse en todo caso sen prexuiacutezo do pagamento do salario ou das indemnizacioacutens que procedan e das medidas que se poidan arbitrar para a suacutea garantiacutea
Artigo 45 Infraccioacutens administrativas
1 Son infraccioacutens laborais en materia de prevencioacuten de riscos laborais as accioacutens ou omisioacutens dos empresarios as das entidades que actuacuteen como servicios de prevencioacuten alleos aacutes empresas as auditoriacuteas e as formativas en dita materia e alleas aacutes empresas asiacute como as dos promotores e propietarios de obra e os traballadores por conta propia que incumpran as normas legais regulamentarias e claacuteusulas normativas dos convenios colectivos en materia de seguridade e sauacutede laboral suxeitas a responsabilidade conforme aacute presente Lei
$ amp
Malia o anterior no aacutembito das relacioacutens do persoal civil ao servicio das Administracioacutens puacuteblicas as infraccioacutens seraacuten obxecto de responsabilidades a traveacutes da imposicioacuten por resolucioacuten da autoridade competente da realizacioacuten das medidas correctoras dos correspondentes incumprimentos conforme ao procedemento que para o efecto se estableza
No aacutembito da Administracioacuten Xeral do Estado corresponderalle ao Goberno a regulacioacuten do devandito procedemento que se axustaraacute aos seguintes principios
a) O procedemento iniciarao o oacutergano competente da Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social por orde superior ben por propia iniciativa ou a peticioacuten dos representantes do persoal
b) Logo da suacutea actuacioacuten a Inspeccioacuten efectuaraacute un requirimento sobre as medidas a adoptar e prazo de execucioacuten destas que se enviaraacute aacute unidade administrativa inspeccionada para os efectos de formular alegacioacutens
c) No caso de discrepancia entre os Ministros competentes como consecuencia da aplicacioacuten deste procedemento enviaraacuten as actuacioacutens ao Consello de Ministros para a suacutea decisioacuten final
42
Artigo 46 Infraccioacutens leves
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000
Artigo 47 Infraccioacutens graves
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000
Artigo 48 Infraccioacutens moi graves
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000
Artigo 49 Sancioacutens
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000 que agora establece uns criterios de graduacioacuten das sancioacutens (Artigo 39) e a contiacutea das mesmas (Artigo 40)
Artigo 50 Reincidencia
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000
Artigo 51 Prescricioacuten das infraccioacutens
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000 estableceacutendose dita prescricioacuten no Artigo 4 da disposicioacuten
Artigo 52 Competencias sancionadoras
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000
Artigo 53 Suspensioacuten ou peche do centro de traballo
O Goberno ou se eacute o caso os oacuterganos de goberno das Comunidades Autoacutenomas con competencias na materia cando concorran circunstancias de excepcional gravidade nas infraccioacutens en materia de seguridade e sauacutede no traballo poderaacuten acordar a suspensioacuten das actividades laborais por un tempo determinado ou en caso extremo o peche do centro de traballo correspondente sen prexuiacutezo en todo caso do pagamento do salario ou das indemnizacioacutens que procedan e das medidas que se poidan arbitrar para a suacutea garantiacutea
Artigo 54 Limitacioacutens aacute facultade de contratar coa Administracioacuten
As limitacioacutens aacute facultade de contratar coa Administracioacuten pola comisioacuten de delictos ou por infraccioacutens administrativas moi graves en materia de seguridade e sauacutede no traballo rexeranse polo establecido na Lei 131995 do 18 de maio de contratos das Administracioacutens Puacuteblicas
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL PRIMEIRA
Definicioacutens para os efectos de Seguridade Social
43
Sen prexuiacutezo da utilizacioacuten das definicioacutens contidas nesta Lei no aacutembito da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais tanto a definicioacuten dos conceptos de accidente de traballo enfermidade profesional accidente non laboral e enfermidade comuacuten como o reacutexime xuriacutedico establecido para estas continxencias na normativa de Seguridade Social continuaraacuten a ser de aplicacioacuten nos termos e cos efectos previstos no devandito aacutembito normativo
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL SEGUNDA
Reordenacioacuten orgaacutenica
Queda extinguida a Organizacioacuten dos Servicios Meacutedicos de Empresa pasando as suacuteas funcioacutens a seren desempentildeadas pola Administracioacuten sanitaria competente nos termos desta Lei
Os recursos e funcioacutens que na actualidade tentildeen atribuiacutedos o Instituto Nacional de medicina e Seguridade do Traballo e a Escola Nacional de Medicina do Traballo adscriacutebense e seraacuten desenvolvidos polas unidades organismos ou entidades do Ministerio de Sanidade e Consumo conforme aacute suacutea organizacioacuten e distribucioacuten interna de competencias
O Instituto Nacional de Silicose manteraacute a suacutea condicioacuten de centro de referencia nacional de prevencioacuten teacutecnico-sanitaria das enfermidades profesionais que afecten ao sistema cardiorrespiratorio
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL TERCEIRA
Caraacutecter baacutesico
1 Esta Lei asiacute como as normas regulamentarias que dicte o Goberno en virtude do establecido no artigo 6 constituacuteen lexislacioacuten laboral dictada ao abeiro do artigo 14917ordf da Constitucioacuten
2 Respecto do persoal civil con relacioacuten de caraacutecter administrativo ou estatutario ao servicio das Administracioacutens puacuteblicas esta Lei seraacute de aplicacioacuten nos seguintes termos
a) Os artigos que a continuacioacuten se relacionan constituacuteen normas baacutesicas no sentido previsto no artigo 149118ordf da Constitucioacuten
23 apartados 1 e 2 agaacutes o paraacutegrafo segundo45 apartado 11214 apartados l 2 agaacutes a remisioacuten ao capiacutetulo IV 3 4 e 515161718 apartados l e 2 agaacutes remisioacuten ao capiacutetulo V19 apartados l e 2 agaacutes referencia aacute imparticioacuten por medios propios ou concertados2021222324 apartados 1 2 3 e 6
44
252628 apartados 1 paraacutegrafos primeiro e segundo 2 3 e 4 agaacutes no relativo aacutes empresas de traballo
temporal2930 apartados l 2 agaacutes a remisioacuten ao artigo 61 a) 3 e 4 agaacutes a remisioacuten ao texto refundido da Lei
do Estatuto dos Traballadores31 apartados l agaacutes remisioacuten ao artigo 61 a) 2 3 e 432 bis3334 apartados 1 paraacutegrafo primeiro 2 e 3 agaacutes paraacutegrafo segundo35 apartados l 2 paraacutegrafo primeiro 4 paraacutegrafo terceiro36 agaacutes as referencias ao Comiteacute de Seguridade e Sauacutede37 apartados 2 e 442 apartado l45 apartado 1 paraacutegrafo terceiroDisposicioacuten adicional cuarta Designacioacuten de Delegados de Prevencioacuten nos supostos especiaisDisposicioacuten transitoria apartado 3ordmTeraacuten este mesmo caraacutecter baacutesico no que corresponda as normas regulamentarias que dicte o
goberno en virtude do establecido no artigo 6 desta Lei
b) No aacutembito das Comunidades Autoacutenomas e as entidades locais as funcioacutens que a Lei atribuacutee aacutes autoridades laborais e aacute Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social poderaacuten ser atribuiacutedas a oacuterganos diferentes
c) Os restantes preceptos seraacuten de aplicacioacuten xeral en defecto de normativa especiacutefica dictada polas Administracioacutens puacuteblicas a excepcioacuten do que resulte inaplicable a estas pola suacutea natureza xuriacutedico-laboral
3 O artigo 54 constituacutee lexislacioacuten baacutesica de contratos administrativos dictada ao abeiro do artigo 149118ordf da Constitucioacuten
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL CUARTA
Designacioacuten de Delegados de Prevencioacuten en supostos especiais
Nos centros de traballo que carezan de representantes dos traballadores por non existir traballadores coa antiguumlidade suficiente para ser electores ou elixibles nas eleccioacutens para representantes do persoal os traballadores poderaacuten elixir por maioriacutea a un traballador que exerza as competencias de Delegado de Prevencioacuten quen teraacute as facultades garantiacuteas e obrigas de sixilo profesional de tales Delegados A actuacioacuten destes cesaraacute no momento en que se reuacutenan os requisitos de antiguumlidade necesarios para poder celebrar a eleccioacuten de representantes do persoal prorrogaacutendose polo tempo indispensable para a efectiva celebracioacuten da eleccioacuten
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL QUINTA
Fundacioacuten
Adscrita aacute Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo existiraacute unha fundacioacuten que teraacute como finalidade promover a mellora das condicioacutens de seguridade e sauacutede no traballo especialmente nas
45
pequenas empresas a traveacutes de accioacutens de informacioacuten asistencia teacutecnica formacioacuten e promocioacuten do cumprimento da normativa de prevencioacuten de riscos
Para o cumprimento dos seus fins dotarase aacute fundacioacuten dun patrimonio con cargo ao Fondo de Prevencioacuten e Rehabilitacioacuten procedente do exceso de excedentes da xestioacuten realizada polas Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social A contiacutea total do devandito patrimonio non excederaacute do 20 por 100 do devandito fondo determinada na data de entrada en vigor desta Lei
Os Estatutos da fundacioacuten aprobaraos a Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo co voto favorable de dous tercios dos seus membros
Para os efectos de acadar un mellor cumprimento dos seus fins artellarase a suacutea colaboracioacuten coa Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
A planificacioacuten desenvolvemento e financiamento de accioacutens nos distintos aacutembitos territoriais teraacute en consideracioacuten a poboacioacuten ocupada o tamantildeo das empresas e os iacutendices de sinistralidade laboral Os orzamentos que a fundacioacuten asigne aos aacutembitos territoriais autonoacutemicos que tentildean asumidas competencias de execucioacuten de lexislacioacuten laboral en materia de Seguridade e Hixiene no Traballo atribuiranse para a suacutea xestioacuten aos oacuterganos tripartitos e de participacioacuten institucional que existan nos devanditos aacutembitos e tentildean natureza similar aacute Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo
Nos sectores de actividade nos que existan fundacioacutens de aacutembito sectorial constituiacutedos por empresarios e traballadores que tentildean entre os seus fins a promocioacuten de actividades destinadas aacute mellora das condicioacutens de seguridade e sauacutede no traballo o desenvolvemento dos obxectivos e fins da fundacioacuten levaranse a cabo en todo caso en coordinacioacuten con aquelas
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL SEXTA
Constitucioacuten da Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo O Goberno no prazo de tres meses a partir da vixencia desta Lei regularaacute a composicioacuten da
Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo A Comisioacuten constituirase no prazo dos trinta diacuteas seguintes
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL SEacuteTIMA
Cumprimento da normativa de transporte de mercadoriacuteas perigosas
O disposto nesta Lei enteacutendese sen prexuiacutezo do cumprimento das obrigas derivadas da regulacioacuten en materia de transporte de mercadoriacuteas perigosas
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL OITAVA
Planos de organizacioacuten de actividades preventivas
Cada Departamento Ministerial no prazo de seis meses desde a entrada en vigor desta Lei e previa consulta coas organizacioacutens sindicais maacuteis representativas elevaraacute ao Consello de Ministros unha proposta de acordo na que se estableza un plano de organizacioacuten das actividades preventivas no departamento
46
correspondente e nos centros organismos e establecementos de todo tipo dependentes deste
A proposta debera acompantildear necesariamente unha memoria explicativa do custo econoacutemico da organizacioacuten proposta asiacute como o calendario de execucioacuten do plano coas previsioacutens orzamentarias axeitadas a este
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL NOVENA
Establecementos militares
1 O Goberno no prazo de seis meses logo de consulta coas organizacioacutens sindicais maacuteis representativas e a proposta dos Ministros de Defensa e de Traballo e Seguridade Social adaptaraacute as normas dos capiacutetulos III e V desta Lei aacutes esixencias da defensa nacional aacutes peculiaridades orgaacutenicas e ao reacutexime vixente de representacioacuten do persoal nos establecementos militares
3 Continuaraacuten vixentes as disposicioacutens sobre organizacioacuten e competencia da autoridade laboral e Inspeccioacuten de Traballo no aacutembito da Administracioacuten Militar contidas no Real Decreto 22051980 do 13 de xuntildeo dictado en desenvolvemento da disposicioacuten final seacutetima do Estatuto dos Traballadores
Antildeadido por Ley 312006Disposicioacuten adicional novena bis Personal militar
((() (( +
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DEacuteCIMA
Sociedades cooperativas
O procedemento para a designacioacuten dos Delegados de Prevencioacuten regulados no artigo 35 desta Lei nas sociedades cooperativas que non conten con asalariados deberaacute estar previsto nos seus Estatutos ou ser obxecto de acordo en Asemblea Xeral Cando ademais dos socios que prestan o seu traballo persoal existan asalariados computaranse aacutembolos colectivos para os efectos do disposto no nuacutemero 2 do artigo 35 Neste caso a designacioacuten dos Delegados de Prevencioacuten realizarase conxuntamente polos socios que prestan traballo e os traballadores asalariados ou se eacute o caso os representantes destes
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL UNDEacuteCIMA
Modificacioacuten do Estatuto dos Traballadores en materia de permisos retribuiacutedos
Engaacutedese unha letra f) ao apartado 3 do artigo 37 do texto refundido da Lei do Estatuto dos Traballadores aprobado polo Real Decreto lexislativo 11995 do 24 de marzo do seguinte teor
laquof) Polo tempo indispensable para a realizacioacuten de exames prenatais e teacutecnicas de preparacioacuten ao parto que se tentildean que realizar dentro da xeiraraquo
47
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DUODEacuteCIMA
Participacioacuten institucional nas Comunidades Autoacutenomas
Nas Comunidades Autoacutenomas a participacioacuten institucional en canto aacute suacutea estructura e organizacioacuten levarase a cabo de acordo coas competencias que estas tentildean en materia de seguridade e sauacutede laboral
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DEacuteCIMO TERCEIRA
Fondo de Prevencioacuten e Rehabilitacioacuten
Os recursos do Fondo de Prevencioacuten e Rehabilitacioacuten procedentes do exceso de excedentes da xestioacuten realizada polas Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social aacute que se refire o artigo 73 do texto refundido da Lei Xeral da Seguridade Social destinaranse na contiacutea que se determine regulamentariamente aacutes actividades que poidan desenvolver como servicios de prevencioacuten as Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social de acordo co previsto no artigo 32 desta Lei
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DECIMOCUARTA
Presencia de recursos preventivos nas obras de construccioacuten
1 O disposto no artigo 32 bis da Lei de Prevencioacuten de Riscos Laborais seraacute de aplicacioacuten nas obras de construccioacuten reguladas polo Real Decreto 16271997 de 24 de outubro polo que se establecen as disposicioacutens miacutenimas de seguridade e sauacutede nas obras de construccioacuten coas seguintes especialidades
a) A preceptiva presencia de recursos preventivos aplicarase a cada contratista
b) No suposto previsto no apartado 1 paraacutegrafo a) do artigo 32 bis a presencia dos recursos preventivos de cada contratista seraacute necesaria cando durante a obra se desenvolvan traballos con riscos especiais tal e como se definen no citado Real Decreto
c) A preceptiva presencia de recursos preventivos teraacute como obxecto vixiar o cumprimento das medidas incluiacutedas no plan de seguridade e sauacutede no traballo e comprobar a eficacia destas
2 O disposto no apartado anterior enteacutendese sen prexuiacutecio das obrigacioacutens do coordinador en materia de seguridade e sauacutede durante a execucioacuten da obra
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DECIMOQUINTA
Habilitacioacuten de funcionarios puacuteblicos
48
Para poder exercer as funcioacutens establecidas no apartado 2 do artigo 9 desta Lei os funcionarios puacuteblicos das comunidades autoacutenomas deberaacuten contar cunha habilitacioacuten especiacutefica expedida pola propia comunidade autoacutenoma nos termos que se determinen regulamentariamente
En todo caso tales funcionarios deberaacuten pertencer aos grupos de titulacioacuten A ou B e acreditar formacioacuten especiacutefica en materia de prevencioacuten de riscos laborais
DISPOSICIOacuteN TRANSITORIA PRIMEIRA
Aplicacioacuten de disposicioacutens maacuteis favorables
1 O disposto nos artigos 36 e 37 desta Lei en materia de competencias facultades e garantiacuteas dos Delegados de Prevencioacuten entenderase sen prexuiacutezo do respecto aacutes disposicioacutens maacuteis favorables para o exercicio dos dereitos de informacioacuten consulta e participacioacuten dos traballadores na prevencioacuten de riscos laborais previstas nos convenios colectivos vixentes na data da suacutea entrada en vigor
2 Os oacuterganos especiacuteficos de representacioacuten dos traballadores en materia de prevencioacuten de riscos laborais que se eacute o caso fosen previstos nos convenios colectivos a que se refire o apartado anterior e que estean dotados dun reacutexime de competencias facultades e garantiacuteas que respecte o contido miacutenimo establecido nos artigos 36 e 37 desta Lei poderaacuten continuar no exercicio das suacuteas funcioacutens en substitucioacuten dos Delegados de Prevencioacuten agaacutes que polo oacutergano de representacioacuten legal dos traballadores se decida a designacioacuten destes Delegados conforme ao procedemento do artigo 35
3 O disposto nos apartados anteriores seraacute tameacuten de aplicacioacuten aos acordos concluiacutedos no aacutembito da funcioacuten puacuteblica ao abeiro do disposto na lei 71990 do 19 de xullo sobre negociacioacuten colectiva e participacioacuten na determinacioacuten das condicioacutens de traballo dos empregados puacuteblicos
DISPOSICIOacuteN TRANSITORIA SEGUNDA
Mentres se aproba o Regulamento regulador dos Servicios de Prevencioacuten de Riscos Laborais entenderase que as Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social cumpren o requisito previsto no artigo 315 desta Lei
DISPOSICIOacuteN DERROGATORIA UacuteNICA
Alcance da derrogacioacuten
Quedan derrogadas cantas disposicioacutens se opontildean aacute presente Lei e especificamente
a) Os artigos 9 10 11 36 apartado 2 39 e 40 paraacutegrafo segundo da Lei 81988 do 7 de abril sobre infraccioacutens e sancioacutens na orde social
b) O Decreto do 26 de xullo de 1957 polo que se fixan os traballos prohibidos a mulleres e menores nos aspectos da suacutea normativa relativos ao traballo das mulleres mantendo en vigor as relativas ao traballo dos menores ata que o Goberno desenvolva as previsioacutens contidas no apartado 2 do artigo 27
c) O Decreto do 11 de marzo de 1971 sobre constitucioacuten composicioacuten e funcioacutens dos Comiteacutes de Seguridade e Hixiene no Traballo
49
d) Os Tiacutetulos I e III da Ordenanza Xeral de Seguridade e Hixiene no Traballo aprobados por Orde do 9 de marzo de 1971
No que non se opontildea ao previsto nesta Lei e ata que se dicten os Regulamentos aos que se fai referencia no artigo 6 continuaraacute a ser de aplicacioacuten a regulacioacuten das materias comprendidas no devandito artigo que se contentildeen no Tiacutetulo II da Ordenanza Xeral de Seguridade e Hixiene no Traballo ou noutras normas que contentildean previsioacutens especiacuteficas sobre tales materias asiacute como a Orde do Ministerio de Traballo do 16 de decembro de 1987 que establece os modelos para a notificacioacuten dos accidentes de traballo Igualmente continuaraacuten vixentes as disposicioacutens reguladoras dos servicios meacutedicos de empresa ata tanto se desenvolvan regulamentariamente as previsioacutens desta Lei sobre servicios de prevencioacuten O persoal pertencente aos devanditos servicios na data de entrada en vigor desta Lei integrarase nos servicios de prevencioacuten das correspondentes empresas cando estes se constituacutean sen prexuiacutezo de que continuacuteen a efectuar aquelas funcioacutens que tivesen atribuiacutedas distintas das propias do servicio de prevencioacuten
Esta Lei non afecta aacute vixencia das disposicioacutens especiais sobre prevencioacuten de riscos profesionais nas explotacioacutens mineiras contidas no capiacutetulo IV do Real Decreto 32551983 do 21 de decembro polo que se aproba o Estatuto do Mineiro e nas suacuteas normas de desenvolvemento asiacute como as do Real Decreto 28571978 do 25 de agosto polo que se aproba o Regulamento Xeral para o Reacutexime da Mineriacutea e o Real Decreto 8631985 do 2 de abril polo que se aproba o Regulamento Xeral de Normas Baacutesicas de Seguridade Mineira e as suacuteas disposicioacutens complementarias
DISPOSICIOacuteN FINAL PRIMEIRA
Actualizacioacuten de sancioacutens
A contiacutea das sancioacutens a que se refire o apartado 4 do artigo 49 poderaacute ser actualizada polo Goberno a proposta do Ministro de Traballo e Seguridade Social adaptando a esta a atribucioacuten de competencias prevista no apartado 1 do artigo 52 desta Lei
DISPOSICIOacuteN FINAL SEGUNDA
Entrada en vigor
Esta Lei entraraacute en vigor tres meses despois da suacutea publicacioacuten no laquoBoletiacuten Oficial do EstadoraquoPolo tantoMando a todos os espantildeois particulares e autoridades que garden e fagan gardar esta LeiMadrid 12 de decembro de 2003
XOAacuteN CARLOS R
O Presidente do Goberno FELIPE GONZAacuteLEZ MAacuteRQUEZ
50
mellorar as medidas de proteccioacuten e prevencioacuten a fin de que poidan desenvolver correctamente as suacuteas funcioacutens en materia preventiva
5 Nos supostos en que a natureza dos riscos inherentes ao traballo o faga necesario o dereito dos traballadores aacute vixilancia perioacutedica do seu estado de sauacutede deberaacute ser alongado maacuteis alaacute do remate da relacioacuten laboral nos termos que regulamentariamente se determinen
6 As medidas de vixilancia e control da sauacutede dos traballadores levaranse a cabo por persoal sanitario con competencia teacutecnica formacioacuten e capacidade acreditada
Artigo 23 Documentacioacuten
1 O empresario deberaacute elaborar e conservar aacute disposicioacuten da autoridade laboral a seguinte documentacioacuten relativa aacutes obrigas establecidas nos artigos anteriores
13
a) Plano de prevencioacuten de riscos laborais conforme ao previsto no apartado 1 do artigo 16 desta Lei
b) Avaliacioacuten dos riscos para a seguridade e a sauacutede no traballo incluiacutedo o resultado dos controis perioacutedicos das condicioacutens de traballo e da actividade dos traballadores de acordo co disposto no paraacutegrafo a) do apartado 2 do artigo 16 desta Lei
c) Planificacioacuten da actividade preventiva incluiacutedas as medidas de proteccioacuten e de prevencioacuten a adoptar e no seu caso material de proteccioacuten que deba utilizarse de conformidade co paraacutegrafo b) do apartado 2 do artigo 16 desta Lei
d) Praacutectica dos controis do estado de sauacutede dos traballadores previstos no artigo 22 desta Lei e conclusioacutens obtidas deses nos termos recollidos no derradeiro paraacutegrafo do apartado 4 do devandito artigo
e) Relacioacuten de accidentes de traballo e enfermidades profesionais que causaran ao traballador unha incapacidade laboral superior a un diacutea de traballo Nestes casos o empresario realizaraacute ademais a notificacioacuten a que se refire o apartado 3 deste artigo
2 No momento de cesamento da suacutea actividade as empresas deberaacuten achegar aacute autoridade laboral a documentacioacuten sinalada no apartado anterior
3 O empresario estaraacute na obriga de notificar por escrito aacute autoridade laboral os danos para a sauacutede dos traballadores ao seu servicio que se produciran por mor do desenvolvemento do seu traballo conforme ao procedemento que se determine regulamentariamente
4 A documentacioacuten a que fai referencia este artigo deberaacute tameacuten ser posta a disposicioacuten das autoridades sanitarias co fin de que estas poidan cumprir co disposto no artigo 10 desta Lei e no artigo 21 da Lei 141986 do 25 de abril Xeral de Sanidade
Artigo 24 Coordinacioacuten de actividades empresariais
1 Cando nun mesmo centro de traballo desenvolvan actividades traballadores de duacuteas ou maacuteis
24
empresas estas deberaacuten cooperar na aplicacioacuten da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais Para tal fin estableceraacuten os medios de coordinacioacuten que sexan necesarios en canto aacute proteccioacuten e prevencioacuten de riscos laborais e a informacioacuten sobre estes aos seus respectivos traballadores nos termos previstos no apartado 1 do artigo 18 desta Lei
2 O empresario titular do centro de traballo adoptaraacute as medidas necesarias para que aqueloutros empresarios que desenvolvan actividades no seu centro de traballo reciban a informacioacuten e as instruccioacutens axeitadas en relacioacuten cos riscos existentes no centro de traballo e coas medidas de proteccioacuten e prevencioacuten correspondentes asiacute como sobre as medidas de emerxencia a aplicar para o seu traslado aos seus respectivos traballadores
3 As empresas que contraten ou subcontraten con outras a realizacioacuten de obras ou servicios correspondentes aacute propia actividade daquelas e que se desenvolvan nos seus propios centros de traballo deberaacuten vixiar o cumprimento polos devanditos contratistas e subcontratistas da normativa de prevencioacuten de riscos laborais
4 As obrigas consignadas no derradeiro paraacutegrafo do apartado 1 do artigo 41 desta Lei seraacuten tameacuten de aplicacioacuten respecto das operacioacutens contratadas nos supostos en que os traballadores da empresa contratista ou subcontratista non presten servicios nos centros de traballo da empresa principal sempre que tales traballadores deban operar con maquinaria equipos productos materias primas ou utensilios proporcionados pola empresa principal
5 Os deberes de cooperacioacuten e de informacioacuten e instruccioacuten recollidos nos apartados 1 e 2 aplicaranse respecto dos traballadores autoacutenomos que desenvolvan actividades nos devanditos centros de traballo
6 As obrigas previstas neste artigo seraacuten desenvoltas regulamentariamente
Artigo 25 Proteccioacuten de traballadores especialmente sensibles a determinados riscos
1 O empresario garantiraacute de maneira especiacutefica a proteccioacuten dos traballadores que polas suacuteas propias caracteriacutesticas persoais ou estado bioloacutexico contildeecido incluiacutedos aqueles que tentildean recontildeecida a situacioacuten de discapacidade fiacutesica psiacutequica ou sensorial sexan especialmente sensibles aos riscos derivados do traballo Para tal fin deberaacute ter en conta os ditos aspectos nas avaliacioacutens dos riscos e en funcioacuten destas adoptaraacute as medidas preventivas e de proteccioacuten necesarias
Os traballadores non seraacuten empregados naqueles postos de traballo nos que a causa das suacuteas caracteriacutesticas persoais estado bioloacutexico ou pola suacutea discapacidade fiacutesica psiacutequica ou sensorial debidamente recontildeecida poidan eles os demais traballadores ou outras persoas relacionadas coa empresa pontildeerse en situacioacuten de perigo ou en xeral cando estean manifestamente en estados ou situacioacutens transitorias que non respondan aacutes esixencias psicofiacutesicas dos respectivos postos de traballo
2 Igualmente o empresario deberaacute ter en conta nas avaliacioacutens os factores de risco que poidan incidir na funcioacuten de procreacioacuten dos traballadores en particular pola exposicioacuten a axentes fiacutesicos quiacutemicos e bioloacutexicos que poidan exercer efectos mutaxeacutenicos ou de toxicidade para a procreacioacuten tanto nos aspectos da fertilidade como do desenvolvemento da descendencia co fin de adoptar as medidas
25
preventivas necesarias
Artigo 26 Proteccioacuten da maternidade
1 A avaliacioacuten dos riscos a que se refire o artigo 16 desta Lei deberaacute abranguer a determinacioacuten da natureza o grao e a duracioacuten da exposicioacuten das traballadoras en situacioacuten de embarazo ou parto recente a axentes procedementos ou condicioacutens de traballo que poidan influiacuter negativamente na sauacutede das traballadoras ou do feto en calquera actividade susceptible de presentar un risco especiacutefico Se os resultados da avaliacioacuten revelasen un risco para a seguridade e a sauacutede ou unha posible repercusioacuten sobre o embarazo ou a lactacioacuten das devanditas traballadoras o empresario adoptaraacute as medidas necesarias para evitar a exposicioacuten ao dito risco a traveacutes dunha adaptacioacuten das condicioacutens ou do tempo de traballo da traballadora afectada As devanditas medidas incluiraacuten cando resulte necesario a non realizacioacuten de traballo nocturno ou de traballo a quendas
2 Cando a adaptacioacuten das condicioacutens ou do tempo de traballo non resultase posible ou a pesar de tal adaptacioacuten as condicioacutens dun posto de traballo puidesen influiacuter negativamente na sauacutede da traballadora embarazada ou do feto e asiacute o certifiquen os Servicios Meacutedicos do Instituto Nacional da Seguridade Social ou das Mutuas co informe do meacutedico do Servicio Nacional da Sauacutede que asista facultativamente aacute traballadora esta deberaacute desempentildear un posto de traballo ou funcioacuten diferente e compatible co seu estado O empresario deberaacute determinar previa consulta cos representantes dos traballadores a relacioacuten dos postos de traballo exentos de riscos para estes efectos
O cambio de posto ou funcioacuten levarase a cabo de conformidade coas regras e criterios que se apliquen nos supostos de mobilidade funcional e teraacute efectos ata o momento en que o estado de sauacutede da traballadora permita a suacutea reincorporacioacuten ao anterior posto
No suposto de que aiacutenda aplicando as regras sinaladas no paraacutegrafo anterior non existise posto de traballo ou funcioacuten compatible a traballadora poderaacute ser destinada a un posto non correspondente ao seu grupo ou a categoriacutea equivalente aiacutenda que conservaraacute o dereito ao conxunto de retribucioacutens do seu posto de orixe
3 Se o antedito cambio de posto non resultara teacutecnica ou obxectivamente posible ou no poida razoablemente exixirse por motivos xustificados poderaacute declararse o paso da traballadora afectada aacute situacioacuten de suspensioacuten do contrato por risco durante o embarazo contemplada no artigo 451 d) do Estatuto dos Traballadores durante o periacuteodo necesario para a proteccioacuten da suacutea seguridade ou da suacutea sauacutede e mentres persista a imposibilidade de reincorporarse ao seu posto anterior ou a outro posto compatible co seu estado
4 O disposto nos nuacutemeros 1 e 2 deste artigo seraacute tameacuten de aplicacioacuten durante o periacuteodo de lactacioacuten se as condicioacutens de traballo puidesen influiacuter negativamente na sauacutede da muller ou do fillo e asiacute o certificase o meacutedico que no reacutexime de Seguridade Social aplicable asista facultativamente aacute traballadora
5 As traballadoras embarazadas teraacuten dereito a ausentarse do traballo con dereito a remuneracioacuten para a realizacioacuten de exames prenatais e teacutecnicas de preparacioacuten ao parto previo aviso ao empresario e xustificacioacuten da necesidade da suacutea realizacioacuten dentro da xeira
26
La evaluacioacuten de los riesgos a que se refiere el artiacuteculo 16 de la presente Ley deberaacute comprender la determinacioacuten de la naturaleza el grado y la duracioacuten de la exposicioacuten de las trabajadoras en situacioacuten de embarazo o parto reciente a agentes procedimientos o condiciones de trabajo que puedan influir negativamente en la salud de las trabajadoras o del feto en cualquier actividad susceptible de presentar un riesgo especiacutefico Si los resultados de la evaluacioacuten revelasen un riesgo para la seguridad y la salud o una posible repercusioacuten sobre el embarazo o la lactancia de las citadas trabajadoras el empresario adoptaraacute las medidas necesarias para evitar la exposicioacuten a dicho riesgo a traveacutes de una adaptacioacuten de las condiciones o del tiempo de trabajo de la trabajadora afectada
Dichas medidas incluiraacuten cuando resulte necesario la no realizacioacuten de trabajo nocturno o de trabajo a turnosSustituido por Ley Orgaacutenica 32007 por
2 Cuando la adaptacioacuten de las condiciones o del tiempo de trabajo no resultase posible o a pesar de tal adaptacioacuten las condiciones de un puesto de trabajo pudieran influir negativamente en la salud de la trabajadora embarazada o del feto y asiacute lo certifiquen los Servicios Meacutedicos del Instituto Nacional de la Seguridad Social o de las Mutuas en funcioacuten de la Entidad con la que la empresa tenga concertada la cobertura de los riesgos profesionales con el informe del meacutedico del Servicio Nacional de Salud que asista facultativamente a la trabajadora eacutesta deberaacute desempentildear un puesto de trabajo o funcioacuten diferente y compatible con su estado El empresario deberaacute determinar previa consulta con los representantes de los trabajadores la relacioacuten de los puestos de trabajo exentos de riesgos a estos efectos
El cambio de puesto o funcioacuten se llevaraacute a cabo de conformidad con las reglas y criterios que se apliquen en los supuestos de movilidad funcional y tendraacute efectos hasta el momento en que el estado de salud de la trabajadora permita su reincorporacioacuten al anterior puesto
En el supuesto de que aun aplicando las reglas sentildealadas en el paacuterrafo anterior no existiese puesto de trabajo o funcioacuten compatible la trabajadora podraacute ser destinada a un puesto no correspondiente a su grupo o categoriacutea equivalente si bien conservaraacute el derecho al conjunto de retribuciones de su puesto de origen
Si dicho cambio de puesto no resultara teacutecnica u objetivamente posible o no pueda razonablemente exigirse por motivos justificados podraacute declararse el paso de la trabajadora afectada a la situacioacuten de suspensioacuten del contrato por riesgo durante el embarazo contemplada en el artiacuteculo 451d) del Estatuto de los Trabajadores durante el periacuteodo necesario para la proteccioacuten de su seguridad o de su salud y mientras persista la imposibilidad de reincorporarse a su puesto anterior o a otro puesto compatible con su estadoSustituido por Ley Orgaacutenica 32007 por
Lo dispuesto en los nuacutemeros 1 y 2 de este artiacuteculo seraacute tambieacuten de aplicacioacuten durante el periacuteodo de lactancia natural si las condiciones de trabajo pudieran influir negativamente en la salud de la mujer o del hijo y asiacute lo certifiquen los Servicios Meacutedicos del Instituto Nacional de la Seguridad Social o de las Mutuas en funcioacuten de la Entidad con la que la empresa tenga concertada la cobertura de los riesgos profesionales con el informe del meacutedico del Servicio Nacional de Salud que asista facultativamente a la trabajadora o a su
27
hijo Podraacute asimismo declararse el pase de la trabajadora afectada a la situacioacuten de suspensioacuten del contrato por riesgo durante la lactancia natural de hijos menores de nueve meses contemplada en el artiacuteculo 451d) del Estatuto de Ios Trabajadores si se dan las circunstancias previstas en el nuacutemero 3 de este artiacuteculo
Las trabajadoras embarazadas tendraacuten derecho a ausentarse del trabajo con derecho a remuneracioacuten para la realizacioacuten de exaacutemenes prenatales y teacutecnicas de preparacioacuten al parto previo aviso al empresario y justificacioacuten de la necesidad de su realizacioacuten dentro de la jornada de trabajo
Artigo 27 Proteccioacuten dos menores
1 Antes da incorporacioacuten ao traballo de mozos menores de dezaoito anos e previamente a calquera modificacioacuten importante das suacuteas condicioacutens de traballo o empresario deberaacute efectuar unha avaliacioacuten dos postos de traballo a desempentildear por estes a fin de determinar a natureza o grao e a duracioacuten da suacutea exposicioacuten en calquera actividade susceptible de presentar un risco especiacutefico ao respecto a axentes procesos ou condicioacutens de traballo que poidan pontildeer en perigo a seguridade ou a sauacutede destes traballadores
Para tal fin a avaliacioacuten teraacute especialmente en conta os riscos especiacuteficos para a seguridade a sauacutede e o desenvolvemento dos mozos derivados da suacutea falta de experiencia da suacutea inmadurez para avaliar os riscos existentes ou potenciais e do seu desenvolvemento aiacutenda incompleto
En todo caso o empresario informaraacute aos devanditos mozos e aos seus pais ou titores que intervintildeesen na contratacioacuten conforme ao disposto na letra b) do artigo 7 do texto refundido da Lei do Estatuto dos Traballadores aprobado polo Real Decreto lexislativo 11995 do 24 de marzo dos posibles riscos e de todas as medidas adoptadas para a proteccioacuten da suacutea seguridade e sauacutede
2 Tendo en conta os factores anteriormente sinalados o Goberno estableceraacute as limitacioacutens aacute contratacioacuten dos mozos menores de dezaoito anos en traballos que presenten riscos especiacuteficos
Artigo 28 Relacioacutens de traballo temporais de duracioacuten determinada e en empresas de traballo temporal
1 Os traballadores con relacioacutens de traballo temporais ou de duracioacuten determinada asiacute como os contratados por empresas de traballo temporal deberaacuten beneficiarse do mesmo nivel de proteccioacuten en materia de seguridade e sauacutede que os restantes traballadores da empresa na que prestan os seus servicios
A existencia dunha relacioacuten de traballo das sinaladas no paraacutegrafo anterior non xustificaraacute de ninguacuten xeito unha diferencia de trato polo que respecta aacutes condicioacutens de traballo no relativo a calquera dos aspectos da proteccioacuten da seguridade e a sauacutede dos traballadores
Esta Lei e as suacuteas disposicioacutens de desenvolvemento aplicaranse plenamente aacutes relacioacutens de traballo sinaladas nos paraacutegrafos anteriores
2 O empresario adoptaraacute as medidas necesarias para garantir que con caraacutecter previo ao inicio da suacutea actividade os traballadores a que se refire o apartado anterior reciban informacioacuten acerca dos riscos aos que estean expostos en particular no relativo aacute necesidade de cualificacioacutens ou aptitudes profesionais determinadas a esixencia de controis meacutedicos especiais ou a existencia de riscos especiacuteficos do posto de
28
traballo a cubrir asiacute como sobre as medidas de proteccioacuten e prevencioacuten fronte a estes
Os devanditos traballadores recibiraacuten en todo caso unha formacioacuten suficiente e axeitada aacutes caracteriacutesticas do posto de traballo a cubrir tendo en conta a suacutea cualificacioacuten e experiencia profesional e os riscos aos que estean expostos
3 Os traballadores a que se refire este artigo teraacuten dereito a unha vixilancia perioacutedica do seu estado de sauacutede nos termos establecidos no artigo 22 desta Lei e nas suacuteas normas de desenvolvemento
4 O empresario deberaacute informar aos traballadores designados para ocuparse das actividades de proteccioacuten e prevencioacuten ou se eacute o caso o servicio de prevencioacuten previsto no artigo 31 desta Lei da incorporacioacuten dos traballadores a que se refire este artigo na medida necesaria para que poidan desenvolver de xeito axeitado aacutes suacuteas funcioacutens respecto de todos os traballadores da empresa
5 Nas relacioacutens de traballo a traveacutes de empresas de traballo temporal a empresa usuaria seraacute responsable das condicioacutens de execucioacuten do traballo en todo o relacionado coa proteccioacuten da seguridade e a sauacutede dos traballadores Corresponderaacute ademais aacute empresa usuaria o cumprimento das obrigas en materia de informacioacuten previstas nos apartados 2 e 4 deste artigo
A empresa de traballo temporal seraacute responsable do cumprimento das obrigas en materia de formacioacuten e vixilancia da sauacutede que se establecen nos apartados 2 e 3 deste artigo Para tal fin e sen prexuiacutezo do disposto no paraacutegrafo anterior a empresa usuaria deberaacute informar aacute empresa de traballo temporal e esta aos traballadores afectados antes da adscricioacuten destes acerca das caracteriacutesticas propias dos postos de traballo a desempentildear e das cualificacioacutens requiridas
A empresa usuaria deberaacute informar aos representantes dos traballadores nesta da adscricioacuten dos traballadores postos a disposicioacuten pola empresa de traballo temporal Os ditos traballadores poderanse dirixir a estes representantes no exercicio dos dereitos recontildeecidos nesta Lei
Artigo 29 Obrigas dos traballadores en materia de prevencioacuten de riscos
1 Corresponde a cada traballador velar segundo as suacuteas posibilidades e mediante o cumprimento das medidas de prevencioacuten que en cada caso sexan adoptadas pola suacutea propia seguridade e sauacutede no traballo e pola daqueloutras persoas aacutes que poida afectar a suacutea actividade profesional a causa dos seus actos e omisioacutens no traballo de conformidade coa suacutea formacioacuten e as instruccioacutens do empresario
2 Os traballadores de acordo coa suacutea formacioacuten e seguindo as instruccioacutens do empresario deberaacuten en particular
1ordm Empregar de forma axeitada de acordo coa suacutea natureza e os riscos previsibles as maacutequinas aparellos ferramentas substancias perigosas equipos de transporte e en xeral calquera outros medios cos que desenvolvan a suacutea actividade
2ordm Empregar correctamente os medios e equipos de proteccioacuten facilitados polo empresario de acordo coas instruccioacutens recibidas deste
3ordm Non pontildeer foacutera de funcionamento e empregar correctamente os dispositivos de seguridade existentes ou que se instalen nos medios relacionados coa suacutea actividade ou nos lugares de traballo en que esta tentildea lugar
29
4ordm Informar de inmediato ao seu superior xeraacuterquico directo e aos traballadores designados para realizaren actividades de proteccioacuten e de prevencioacuten ou se eacute o caso ao servicio de prevencioacuten acerca de calquera situacioacuten que ao seu xuiacutezo entrantildee por motivos razoables un risco para a seguridade e a sauacutede dos traballadores
5ordm Contribuiacuter ao cumprimento das obrigas establecidas pola autoridade competente co fin de protexer a seguridade e a sauacutede dos traballadores no traballo
6ordm Cooperar co empresario para que este poida garantir unhas condicioacutens de traballo que sexan seguras e non entrantildeen riscos para a seguridade e a sauacutede dos traballadores
3 O cumprimento polos traballadores das obrigas en materia de prevencioacuten de riscos a que se refiren os apartados anteriores teraacute a consideracioacuten de incumprimento laboral para os efectos previstos no artigo 581 do Estatuto dos Traballadores ou de falta se eacute o caso conforme ao establecido na correspondente normativa sobre reacutexime disciplinario dos funcionarios puacuteblicos ou do persoal estatutario ao servicio das Administracioacutens puacuteblicas O disposto neste apartado seraacute igualmente aplicable aos socios das cooperativas en que a suacutea actividade consista na prestacioacuten do seu traballo coas precisioacutens que se establezan nos seus Regulamentos de Reacutexime Interno
CAPIacuteTULO IV
Servicios de prevencioacuten
Artigo 30 Proteccioacuten e prevencioacuten de riscos profesionais
1 En cumprimento do deber de prevencioacuten de riscos profesionais o empresario designaraacute un ou varios traballadores para ocupaacuterense da devandita actividade constituiraacute un servicio de prevencioacuten ou concertaraacute o dito servicio cunha entidade especializada allea aacute empresa
2 Os traballadores designados deberaacuten ter a capacidade necesaria dispor do tempo e dos medios precisos e ser suficientes en nuacutemero tendo en conta o tamantildeo da empresa asiacute como os riscos a que estaacuten expostos os traballadores e a suacutea distribucioacuten nesta co alcance que se determine nas disposicioacutens a que se refire a letra e) do apartado 1 do artigo 6 desta Lei
Os traballadores a que se refire o paraacutegrafo anterior colaboraraacuten entre si e se eacute o caso cos servicios de prevencioacuten
3 Para a realizacioacuten da actividade de prevencioacuten o empresario deberaacute facilitar aos traballadores designados o acceso aacute informacioacuten e documentacioacuten a que se refiren os artigos 18 e 23 desta Lei
4 Os traballadores designados non poderaacuten sufrir ninguacuten prexuiacutezo derivado das suacuteas actividades de proteccioacuten e prevencioacuten dos riscos profesionais na empresa En exercicio desta funcioacuten os devanditos traballadores gozaraacuten en particular das garantiacuteas que para os representantes dos traballadores establecen as letras a) b) e c) do artigo 68 e o apartado 4 do artigo 56 do texto refundido da Lei do Estatuto dos Traballadores
Esta garantiacutea acadaraacute tameacuten aos traballadores integrantes do servicio de prevencioacuten cando a
30
empresa decida constituiacutelo de acordo co disposto no artigo seguinte
Os traballadores a que se refiren os paraacutegrafos anteriores deberaacuten gardar sixilo profesional sobre a informacioacuten relativa aacute empresa aacute que tiveran acceso como consecuencia do desempentildeo das suacuteas funcioacutens
5 Nas empresas de menos de seis traballadores o empresario poderaacute asumir persoalmente as funcioacutens sinaladas no apartado 1 sempre que desenvolva de forma cotiaacute a suacutea actividade no centro de traballo e tentildea a capacidade necesaria en funcioacuten dos riscos a que estean expostos os traballadores e a perigosidade das actividades co alcance que se determine nas disposicioacutens a que se refire a letra e) do apartado 1 do artigo 6 desta Lei
6 O empresario que non concertase o Servicio de prevencioacuten cunha entidade especializada allea aacute empresa deberaacute someter o seu sistema de prevencioacuten ao control dunha auditoriacutea ou avaliacioacuten externa nos termos que regulamentariamente se determinen
Artigo 31 Servicios de prevencioacuten
1 Se a designacioacuten dun ou varios traballadores fose insuficiente para a realizacioacuten das actividades de prevencioacuten en funcioacuten do tamantildeo da empresa dos riscos a que estean expostos os traballadores ou da perigosidade das actividades desenvolvidas co alcance que se estableza nas disposicioacutens a que se refire a letra e) do apartado 1 do artigo 6 desta Lei o empresario deberaacute recorrer a un ou varios servicios de prevencioacuten propios ou alleos aacute empresa que colaboraraacuten cando sexa necesario
Para o establecemento destes servicios nas Administracioacutens puacuteblicas terase en conta a suacutea estructura organizativa e a existencia se eacute o caso de aacutembitos sectoriais e descentralizados
2 Entenderase como servicio de prevencioacuten o conxunto de medios humanos e materiais necesarios para realizar as actividades preventivas a fin de garantir a axeitada proteccioacuten da seguridade e a sauacutede dos traballadores asesorando e asistindo para isto ao empresario aos traballadores e aos seus representantes e aos oacuterganos de representacioacuten especializados Para o exercicio das suacuteas funcioacutens o empresario deberaacute facilitar ao devandito servicio o acceso aacute informacioacuten e documentacioacuten a que se refire o apartado 3 do artigo anterior
3 Os servicios de prevencioacuten deberaacuten estar en condicioacutens de proporcionar aacute empresa o asesoramento e apoio que precise en funcioacuten dos tipos de risco nela existentes e no referente a
Texto reemplazado por la Ley 542003
a) O desentildeo implantacioacuten e aplicacioacuten dun plano de prevencioacuten de riscos laborais que permita a integracioacuten da prevencioacuten na empresa
b) A avaliacioacuten dos factores de risco que poidan afectar aacute seguridade e a sauacutede dos traballadores nos termos previstos no artigo 16 desta Lei
Texto reemplazado por la Ley 542003c) A planificacioacuten da actividade preventiva e a determinacioacuten das prioridades na adopcioacuten das
medidas preventivas e a vixilaacutencia da suacutea eficacia
31
d) A informacioacuten e formacioacuten dos traballadores
e) A prestacioacuten dos primeiros auxilios e planos de emerxencia f) A vixilancia da sauacutede dos traballadores en relacioacuten cos riscos derivados do traballo
4 O servicio de prevencioacuten teraacute caraacutecter interdisciplinario tendo os seus medios que ser apropiados para cumprir as suacuteas funcioacutens Para isto a formacioacuten especialidade capacitacioacuten dedicacioacuten e nuacutemero de compontildeentes destes servicios asiacute como os seus recursos teacutecnicos deberaacuten ser suficientes e axeitados aacutes actividades preventivas a desenvolver en funcioacuten das seguintes circunstancias
a) Tamantildeo da empresa
b) Tipos de risco aos que se poidan atopar expostos os traballadores
c) Distribucioacuten de riscos na empresa
5 Para poder actuar como servicios de prevencioacuten as entidades especializadas deberaacuten ser obxecto de acreditacioacuten pola Administracioacuten laboral mediante a comprobacioacuten de que reuacutenen os requisitos que se establezan regulamentariamente e previa aprobacioacuten da Administracioacuten sanitaria en canto aos aspectos de caraacutecter sanitario
Artigo 32 Actuacioacuten preventiva das Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais
As Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social poderaacuten desenvolver para as empresas a elas asociadas as funcioacutens correspondentes aos servicios de prevencioacuten con suxeicioacuten ao disposto no apartado 5 do artigo 31
Os representantes dos empresarios e dos traballadores teraacuten dereito a participar no control e seguimento da xestioacuten desenvolvida polas Mutuas de Accidentes da Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social nas funcioacutens a que se refire o paraacutegrafo anterior conforme ao previsto no artigo 39 cinco da Lei 421994 do 30 de decembro de Medidas fiscais administrativas e de orde social
Texto Antildeadido por la Ley 542003
Artigo 32 bis Presencia dos recursos preventivos
1 A presencia no centro de traballo dos recursos preventivos calquera que sexa a modalidade de organizacioacuten de ditos recursos seraacute necesaria nos seguintes casos
a) Cando os riscos podan verse agravados ou modificados no desenvolvemento do proceso ou a actividade pola concorrencia de operacioacutens diversas que se desenvolven sucesiva o simultaneamente e que fagan preciso o control da correcta aplicacioacuten dos meacutetodos de traballo
b) Cando se realicen actividades ou procesos que regulamentariamente sexan considerados como perigosos ou con riscos especiais
c) Cando a necesidade de dita presencia sexa requirida pola Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social se as circunstancias do caso asiacute o esixiran debido aacutes condicioacutens de traballo detectadas
32
2 Consideacuteranse recursos preventivos aos que o empresario poderaacute asignar a presencia os seguintes
a) Un ou varios traballadores designados da empresa
b) Un ou varios membros do servicio de prevencioacuten propio da empresa
c) Un ou varios membros do ou dos servicios de prevencioacuten alleos concertados pola empresa Cando a presencia se realice por diferentes recursos preventivos estes deberaacuten colaborar entre si
3 Os recursos preventivos a que se refire o apartado anterior deberaacuten ter a capacidade suficiente dispontildeer dos medios necesarios e ser suficientes en nuacutemero para vixiar o cumprimento das actividades preventivas debendo permanecer no centro de traballo durante o tempo no que se mantentildea a situacioacuten que determine a suacutea presencia
4 No obstante o sinalado nos apartados anteriores o empresario poderaacute asignar a presencia de forma expresa a un ou varios traballadores da empresa que sen formar parte do servicio de prevencioacuten propio ni ser traballadores designados reuacutenan os contildeecementos a cualificacioacuten e a experiencia necesarios nas actividades ou procesos a que se refire o apartado 1 e conten coa formacioacuten preventiva correspondente como miacutenimo aacutes funciones do nivel baacutesico
Neste suposto tales traballadores manteraacuten a necesaria colaboracioacuten cos recursos preventivos do empresario
CAPIacuteTULO V
Consulta e participacioacuten dos traballadores
Artigo 33 Consulta dos traballadores
1 O empresario deberaacute consultar aos traballadores coa debida antelacioacuten a adopcioacuten das decisioacutens relativas a
a) A planificacioacuten e a organizacioacuten do traballo na empresa e a introduccioacuten de novas tecnoloxiacuteas en todo o relacionado coas consecuencias que estas puidesen ter para a seguridade e a sauacutede dos traballadores derivadas da escolla dos equipos a determinacioacuten e a adecuacioacuten das condicioacutens de traballo e o impacto dos factores ambientais no traballo
b) A organizacioacuten e desenvolvemento das actividades de proteccioacuten da sauacutede e prevencioacuten dos riscos profesionais na empresa incluiacuteda a designacioacuten dos traballadores encargados das devanditas actividades ou o recurso a un servicio de prevencioacuten externo
c) A designacioacuten dos traballadores encargados das medidas de emerxencia
d) Os procedementos de informacioacuten e documentacioacuten a que se refiren os artigos 18 apartado 1 e 23 apartado 1 desta Lei
e) O proxecto e a organizacioacuten da formacioacuten en materia preventiva
f) Calquera outra accioacuten que poida ter efectos substanciais sobre a seguridade e a sauacutede dos
33
traballadores
2 Nas empresas que conten con representantes dos traballadores as consultas a que se refire o apartado anterior levaranse a cabo cos ditos representantes
Artigo 34 Dereitos de participacioacuten e representacioacuten
1 Os traballadores tentildeen dereito a participar na empresa nas cuestioacutens relacionadas coa prevencioacuten de riscos no traballo
Nas empresas ou centros de traballo que conten con seis ou maacuteis traballadores a participacioacuten destes canalizarase a traveacutes dos seus representantes e da representacioacuten especializada que se regula neste capiacutetulo
2 Aos Comiteacutes de Empresa aos Delegados de Persoal e aos representantes sindicais corresponderalles nos termos que respectivamente lles recontildeecen o Estatuto dos Traballadores a Lei de Oacuterganos de Representacioacuten do Persoal ao Servicio das Administracioacutens Puacuteblicas e a Lei Orgaacutenica de Liberdade Sindical a defensa dos intereses dos traballadores en materia de prevencioacuten de riscos no traballo Para isto os representantes do persoal exerceraacuten as competencias que as devanditas normas establecen en materia de informacioacuten consulta e negociacioacuten vixilancia e control e exercicio de accioacutens perante as empresas e os oacuterganos e tribunais competentes
3 O dereito de participacioacuten que se regula neste capiacutetulo exercerase no aacutembito das Administracioacutens puacuteblicas coas adaptacioacutens que procedan en atencioacuten aacute diversidade das actividades que desenvolven e as diferentes condicioacutens en que estas se realizan a complexidade e dispersioacuten da suacutea estructura organizativa e as suacuteas peculiaridades en materia de representacioacuten colectiva nos termos previstos na Lei 71990 do 19 de xullo sobre negociacioacuten colectiva e participacioacuten na determinacioacuten das condicioacutens de traballo dos empregados puacuteblicos podendo establecer aacutembitos sectoriais e descentralizados en funcioacuten do nuacutemero de efectivos e centros
Para levar a cabo a indicada adaptacioacuten no aacutembito da Administracioacuten Xeral do Estado o Goberno teraacute en conta os seguintes criterios
a) De ninguacuten xeito a dita adaptacioacuten poderaacute afectar aacutes competencias facultades e garantiacuteas que se recontildeecen nesta Lei aos Delegados de Prevencioacuten e aos Comiteacutes de Seguridade e Sauacutede
b) Deberase establecer o aacutembito especiacutefico que resulte axeitado en cada caso para o exercicio da funcioacuten de participacioacuten en materia preventiva dentro da estructura organizativa da Administracioacuten Con caraacutecter xeral o devandito aacutembito seraacute o dos oacuterganos de representacioacuten do persoal ao servicio das Administracioacutens puacuteblicas aiacutenda que se poderaacuten establecer outros distintos en funcioacuten das caracteriacutesticas da actividade e frecuencia dos riscos a que poidan estar expostos os traballadores
c) Cando no indicado aacutembito existan diferentes oacuterganos de representacioacuten do persoal deberase garantir unha actuacioacuten coordinada de todos eles en materia de prevencioacuten e proteccioacuten da seguridade e a sauacutede no traballo posibilitando que a participacioacuten se realice de forma conxunta entre uns e outros no aacutembito especiacutefico establecido para o efecto
d) Con caraacutecter xeral constituirase un uacutenico Comiteacute de Seguridade e Sauacutede no aacutembito dos oacuterganos de representacioacuten previstos na Lei de Oacuterganos de Representacioacuten do Persoal ao Servicio das
34
Administracioacutens Puacuteblicas que estaraacute integrado polos Delegados de Prevencioacuten designados no dito aacutembito tanto para o persoal con relacioacuten de caraacutecter administrativo ou estatutario como para o persoal laboral e por representantes da Administracioacuten en nuacutemero non superior ao de Delegados Malia isto poderanse constituiacuter Comiteacutes de Seguridade e Sauacutede noutros aacutembitos cando as razoacutens da actividade e o tipo e frecuencia dos riscos asiacute o aconsellen
Artigo 35 Delegados de Prevencioacuten
1 Os Delegados de Prevencioacuten son os representantes dos traballadores con funcioacutens especiacuteficas en materia de prevencioacuten de riscos no traballo
2 Os Delegados de Prevencioacuten seraacuten designados por e entre os representantes do persoal no aacutembito dos oacuterganos de representacioacuten previstos nas normas a que se refire o artigo anterior de acordo coa seguinte escala
De 50 a 100 traballadores 2 Delegados de prevencioacutenDe 101 a 500 traballadores 3 Delegados de PrevencioacutenDe 501 a 1000 traballadores 4 Delegados de PrevencioacutenDe 1001 a 2000 traballadores 5 Delegados de PrevencioacutenDe 2001 a 3000 traballadores 6 Delegados de PrevencioacutenDe 3001 a 4000 traballadores 7 Delegados de PrevencioacutenDe 4001 en adiante 8 Delegados de Prevencioacuten
Nas empresas de ata trinta traballadores o Delegado de Prevencioacuten seraacute o Delegado de PersoalNas empresas de trinta e un a corenta e nove traballadores haberaacute un Delegado de Prevencioacuten que
seraacute elixido por e entre os Delegados de Persoal
3 Para os efectos de determinar o nuacutemero de Delegados de Prevencioacuten teranse en conta os seguintes criterios
a) Os traballadores vinculados por contratos de duracioacuten determinada superior a un ano computaranse como traballadores fixos do cadro de persoal
b) Os contratados por prazo de ata un ano computaranse segundo o nuacutemero de diacuteas traballados no periacuteodo dun ano anterior aacute designacioacuten Cada douscentos diacuteas traballados ou fraccioacuten computaranse como un traballador maacuteis
4 Malia o disposto neste artigo nos convenios colectivos poderanse establecer outros sistemas de designacioacuten dos Delegados de Prevencioacuten sempre que se garanta que a facultade de designacioacuten corresponde aos representantes do persoal ou aos propios traballadores
Asiacute mesmo na negociacioacuten colectiva ou mediante os acordos a que se refire o artigo 83 apartado 3 do Estatuto dos Traballadores poderase acordar que as competencias recontildeecidas nesta Lei aos Delegados de Prevencioacuten sexan exercidas por oacuterganos especiacuteficos creados no propio convenio ou nos acordos nomeados Os devanditos oacuterganos poderaacuten asumir nos termos e conforme aacutes modalidades que se acorde competencias xerais respecto do conxunto dos centros de traballo incluiacutedos no aacutembito de aplicacioacuten do convenio ou do acordo co fin de fomentar o mellor cumprimento nestes da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais
35
Igualmente no aacutembito das Administracioacutens puacuteblicas poderanse establecer nos termos sinalados na Lei 71990 do 19 de xullo sobre negociacioacuten colectiva e participacioacuten na determinacioacuten das condicioacutens de traballo dos empregados puacuteblicos outros sistemas de designacioacuten dos Delegados de Prevencioacuten e acordarse que as competencias que a dita Lei atribuacutee a estes poidan ser exercidas por oacuterganos especiacuteficos
Artigo 36 Competencias e facultades dos Delegados de Prevencioacuten
1 Son competencias dos Delegados de Prevencioacuten
a) Colaborar coa direccioacuten da empresa na mellora da accioacuten preventiva
b) Promover e fomentar a cooperacioacuten dos traballadores na execucioacuten da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais
c) Ser consultados polo empresario con caraacutecter previo aacute suacutea execucioacuten acerca das decisioacutens a que se refire o artigo 33 desta Lei
d) Exercer un labor de vixilancia e control sobre o cumprimento da normativa de prevencioacuten de riscos laborais
Nas empresas que de acordo co disposto no apartado 2 do artigo 38 desta Lei non conten con Comiteacute de Seguridade e Sauacutede por non acadaren o nuacutemero miacutenimo de traballadores establecido para tal efecto as competencias atribuiacutedas a aquel nesta Lei seraacuten exercidas polos Delegados de Prevencioacuten
2 No exercicio das competencias atribuiacutedas aos Delegados de Prevencioacuten estes estaraacuten facultados para
a) Acompantildear os teacutecnicos nas avaliacioacutens de caraacutecter preventivo do medio ambiente de traballo asiacute como nos termos previstos no artigo 40 desta Lei aos Inspectores de Traballo e Seguridade Social nas visitas e verificacioacutens que realicen nos centros de traballo para comprobar o cumprimento da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais podendo formular ante eles as observacioacutens que estimen oportunas
b) Ter acceso coas limitacioacutens previstas no apartado 4 do artigo 22 desta Lei aacute informacioacuten e documentacioacuten relativa aacutes condicioacutens de traballo que sexan necesarias para o exercicio das suacuteas funcioacutens e en particular aacute prevista nos artigos 18 e 23 desta Lei Cando a informacioacuten estea suxeita aacutes limitacioacutens devanditas soacute poderaacute ser subministrada de maneira que se garanta o respecto da confidencialidade
c) Ser informados polo empresario sobre os danos producidos na sauacutede dos traballadores unha vez que aquel tivese contildeecemento deles podendo presentarse aiacutenda foacutera da suacutea xeira no lugar dos feitos para contildeecer as circunstancias destes
d) Recibir do empresario as informacioacutens obtidas por este procedentes das persoas ou oacuterganos encargados das actividades de proteccioacuten e prevencioacuten na empresa asiacute como dos organismos competentes para a seguridade e a sauacutede dos traballadores sen prexuiacutezo do disposto no artigo 40 desta Lei en materia de colaboracioacuten coa Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
e) Realizar visitas aos lugares de traballo para exercer un labor de vixilancia e control do estado das condicioacutens de traballo podendo para tal fin acceder a calquera zona destes e comunicarse durante a xeira
36
cos traballadores de maneira que non se altere o normal desenvolvemento do proceso productivo
f) Solicitar do empresario a adopcioacuten de medidas de caraacutecter preventivo e para a mellora dos niveis de proteccioacuten da seguridade e a sauacutede dos traballadores podendo para tal fin efectuar propostas ao empresario asiacute como ao Comiteacute de Seguridade e Sauacutede para a suacutea discusioacuten neste
g) Propontildeer ao oacutergano de representacioacuten dos traballadores a adopcioacuten do acordo de paralizacioacuten de actividades a que se refire o apartado 3 do artigo 21
3 Os informes que deben emitir os Delegados de Prevencioacuten a teor do disposto na letra c) do apartado l deste artigo deberanse elaborar nun prazo de quince diacuteas ou no tempo imprescindible cando se trate de adoptar medidas dirixidas a previr riscos inminentes Transcorrido o prazo sen ter emitido o informe o empresario poderaacute pontildeer en praacutectica a suacutea decisioacuten
4 A decisioacuten negativa do empresario aacute adopcioacuten das medidas propostas polo Delegado de Prevencioacuten a teor do disposto na letra f) do apartado 2 deste artigo deberaacute ser motivada
Artigo 37 Garantiacuteas e sixilo profesional dos Delegados de Prevencioacuten
1 O previsto no artigo 68 do Estatuto dos Traballadores en materia de garantiacuteas aplicarase aos Delegados de Prevencioacuten na suacutea condicioacuten de representantes dos traballadores
O tempo empregado polos Delegados de Prevencioacuten para o desempentildeo das funcioacutens previstas nesta Lei considerarase como de exercicio de funcioacutens de representacioacuten para os efectos da utilizacioacuten do creacutedito de horas mensuais retribuiacutedas previsto na letra e) do devandito artigo 68 do Estatuto dos Traballadores
Malia o anterior considerarase en todo caso como tempo de traballo efectivo sen imputacioacuten ao dito creacutedito horario o correspondente aacutes xuntanzas do Comiteacute de Seguridade e Sauacutede e a calquera outras convocadas polo empresario en materia de prevencioacuten de riscos asiacute como o destinado aacutes visitas previstas nas letras a) e c) do nuacutemero 2 do artigo anterior
2 O empresario deberaacute proporcionarlles aos Delegados de Prevencioacuten os medios e a formacioacuten en materia preventiva que resulten necesarios para o exercicio das suacuteas funcioacutens
A formacioacuten teraa que facilitar o empresario polos seus propios medios ou mediante concerto con organismos ou entidades especializadas na materia e deberaacute adaptarse aacute evolucioacuten dos riscos e aacute aparicioacuten doutros novos repetiacutendose periodicamente se fose necesario
O tempo dedicado aacute formacioacuten considerarase como tempo de traballo para todos os efectos e o seu custo non poderaacute recaer de ninguacuten xeito sobre os Delegados de Prevencioacuten
3 Os Delegados de Prevencioacuten seralles de aplicacioacuten o disposto no apartado 2 do artigo 65 do Estatuto dos Traballadores en canto ao sixilo profesional debido respecto das informacioacutens a que tivesen acceso como consecuencia da suacutea actuacioacuten na empresa
4 O disposto neste artigo en materia de garantiacuteas e sixilo profesional dos Delegados de Prevencioacuten entenderase referido no caso das relacioacutens de caraacutecter administrativo ou estatutario do persoal ao servicio das Administracioacutens puacuteblicas aacute regulacioacuten contida nos artigos 10 paraacutegrafo segundo e 11 da Lei 91987 do 12 de xuntildeo de Oacuterganos de Representacioacuten Determinacioacuten das Condicioacutens de Traballo e Participacioacuten
37
do Persoal ao Servicio das Administracioacutens Puacuteblicas
Artigo 38 Comiteacute de Seguridade e Sauacutede
1 O Comiteacute de Seguridade e Sauacutede eacute o oacutergano paritario e colexiado de participacioacuten destinado aacute consulta regular e perioacutedica das actuacioacutens da empresa en materia de prevencioacuten de riscos
2 Constituirase un Comiteacute de Seguridade e Sauacutede en todas as empresas ou centros de traballo que conten con 50 ou maacuteis traballadores O Comiteacute estaraacute formado polos Delegados de Prevencioacuten dunha parte e polo empresario eou os seus representantes en nuacutemero igual ao de Delegados de Prevencioacuten da outra
Nas xuntanzas do Comiteacute de Seguridade e Sauacutede participaraacuten con voz pero sen voto os Delegados Sindicais e os responsables teacutecnicos da prevencioacuten na empresa que non estean incluiacutedos na composicioacuten aacute que se refire o paraacutegrafo anterior Nas mesmas condicioacutens poderaacuten participar traballadores da empresa que conten cunha especial cualificacioacuten ou informacioacuten respecto de concretas cuestioacutens que se debatan neste oacutergano e teacutecnicos en prevencioacuten alleos aacute empresa sempre que asiacute o solicite algunha das representacioacutens no Comiteacute
3 O Comiteacute de Seguridade e Sauacutede reunirase trimestralmente e sempre que o solicite algunha das representacioacutens deste O Comiteacute adoptaraacute as suacuteas propias normas de funcionamento
As empresas que conten con varios centros de traballo dotados de Comiteacute de Seguridade e Sauacutede poderaacuten acordar cos seus traballadores a creacioacuten dun Comiteacute Intercentros coas funcioacutens que o acordo lle atribuacutea
Artigo 39 Competencias e facultades do Comiteacute de Seguridade e Sauacutede
1 O Comiteacute de Seguridade e Sauacutede teraacute as seguintes competencias
Texto reemplazado por la Ley 542003
a) Participar na elaboracioacuten posta en praacutectica e avaliacioacuten dos planos e programas de prevencioacuten de riscos na empresa A tal efecto no seu seno se debateraacuten antes da suacutea posta en praacutectica e no referente a suacutea incidencia na prevencioacuten de riscos os proxectos en materia de planificacioacuten organizacioacuten do traballo e introduccioacuten de novas tecnoloxiacuteas organizacioacuten e desenvolvemento das actividades de proteccioacuten e prevencioacuten a que se refire o artigo 16 desta Lei e proxecto e organizacioacuten da formacioacuten en materia preventiva
b) Promover iniciativas sobre meacutetodos e procedementos para a efectiva prevencioacuten dos riscos propontildeendo aacute empresa a mellora das condicioacutens ou a correccioacuten das deficiencias existentes
2 No exercicio das suacuteas competencias o Comiteacute de Seguridade e Sauacutede estaraacute facultado para
a) Contildeecer directamente a situacioacuten relativa aacute prevencioacuten de riscos no centro de traballo realizando para tal efecto as visitas que estime oportunas
b) Contildeecer cantos documentos e informes relativos aacutes condicioacutens de traballo sexan necesarios para o cumprimento das suacuteas funcioacutens asiacute como os procedentes da actividade do servicio de prevencioacuten se eacute o
38
caso
c) Contildeecer e analizar os danos producidos na sauacutede ou na integridade fiacutesica dos traballadores co fin de avaliar as suacuteas causas e propontildeer as medidas preventivas oportunas
d) Contildeecer e informar a memoria e programacioacuten anual dos servicios de prevencioacuten
3 A fin de dar cumprimento ao disposto nesta Lei respecto da colaboracioacuten entre empresas nos supostos de desenvolvemento simultaacuteneo de actividades nun mesmo centro de traballo poderase acordar a realizacioacuten de reunioacutens conxuntas dos Comiteacutes de Seguridade e Sauacutede ou no seu defecto dos Delegados de Prevencioacuten e empresarios das empresas que carezan dos devanditos Comiteacutes ou outras medidas de actuacioacuten coordinada
Artigo 40 Colaboracioacuten coa Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
1 Os traballadores e mais os seus representantes poderaacuten recorrer aacute Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social se consideran que as medidas adoptadas e os medios empregados polo empresario non son suficientes para garantir a seguridade e a sauacutede no traballo
2 Nas visitas aos centros de traballo para a comprobacioacuten do cumprimento da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais o Inspector de Traballo e Seguridade Social comunicaraacute a suacutea presencia ao empresario ou ao seu representante ou aacute persoa inspeccionada ao Comiteacute de Seguridade e Sauacutede ao Delegado de Prevencioacuten ou na suacutea ausencia aos representantes legais dos traballadores a fin de que o poidan acompantildear durante o desenvolvemento da suacutea visita e formularlle as observacioacutens que estimen oportunas a menos que considere que as devanditas comunicacioacutens poidan prexudicar ao eacutexito das suacuteas funcioacutens
3 A Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social informaraacute aos Delegados de Prevencioacuten sobre os resultados das visitas a que fai referencia o apartado anterior e sobre as medidas adoptadas como consecuencia destas asiacute como ao empresario mediante dilixencia no Libro de Visitas da Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social que debe existir en cada centro de traballo
4 As organizacioacutens sindicais e empresariais maacuteis representativas seraacuten consultadas con caraacutecter previo aacute elaboracioacuten dos planos de actuacioacuten da Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social en materia de prevencioacuten de riscos no traballo en especial dos programas especiacuteficos para empresas de menos de seis traballadores e informadas do resultado dos devanditos planos
CAPIacuteTULO VI
Obrigas dos fabricantes importadores e subministradores
Artigo 41 Obrigas dos fabricantes importadores e subministradores
1 Os fabricantes importadores e subministradores de maquinaria equipos productos e utensilios de traballo estaacuten na obriga de asegurar que estes non constituacutean unha fonte de perigo para o traballador sempre que sexan instalados e empregados nas condicioacutens forma e para os fins recomendados por eles
Os fabricantes importadores e subministradores de productos e substancias quiacutemicas de utilizacioacuten no traballo estaacuten na obriga de envasar e etiquetar estes de forma que se permita a suacutea conservacioacuten e
39
manipulacioacuten en condicioacutens de seguridade e se identifique claramente o seu contido e os riscos para a seguridade ou a sauacutede dos traballadores que a suacutea almacenaxe ou utilizacioacuten comporten
Os suxeitos mencionados nos dous paraacutegrafos anteriores deberaacuten subministrar a informacioacuten que indique a forma correcta de emprego polos traballadores as medidas preventivas adicionais que se deban tomar e os riscos laborais que impliquen tanto o seu emprego normal como a suacutea manipulacioacuten ou emprego inadecuado
Os fabricantes importadores e subministradores de elementos para a proteccioacuten dos traballadores estaacuten na obriga de asegurar a efectividade destes sempre que sexan instalados e usados nas condicioacutens e da forma recomendada por eles Para tal efecto deberaacuten subministrar a informacioacuten que indique o tipo de risco ao que van dirixidos o nivel de proteccioacuten fronte a este e a forma correcta do seu emprego e mantemento
Os fabricantes importadores e subministradores deberaacuten proporcionar aos empresarios e estes solicitar daqueles a informacioacuten necesaria para que a utilizacioacuten e manipulacioacuten da maquinaria equipos productos materias primas e utensilios de traballo se produza sen riscos para a seguridade e a sauacutede dos traballadores asiacute como para que os empresarios poidan cumprir coas suacuteas obrigas de informacioacuten respecto dos traballadores
2 O empresario teraacute que garantir que as informacioacutens a que se refire o apartado anterior sexan facilitadas aos traballadores en termos que resulten comprensibles para estes
CAPIacuteTULO VII
Responsabilidades e sancioacutens
Artigo 42 Responsabilidades e a suacutea compatibilidade
1 O incumprimento polos empresarios das suacuteas obrigas en materia de prevencioacuten de riscos laborais daraacute lugar a responsabilidades administrativas asiacute como se eacute o caso a responsabilidades penais e aacutes civiacutes polos danos e perdas que se poidan derivar do devandito incumprimento
2 A empresa principal responderaacute solidariamente cos contratistas e subcontratistas a que se refire o apartado 3 do artigo 24 desta Lei do cumprimento durante o periacuteodo da contrata das obrigas impostas por esta Lei en relacioacuten cos traballadores que aqueles ocupen nos centros de traballo da empresa principal sempre que a infraccioacuten se producise no centro de traballo do devandito empresario principal
$ amp
3 As responsabilidades administrativas que se deriven do procedemento sancionador seraacuten compatibles coas indemnizacioacutens polos danos e perdas causados e de recargo de prestacioacutens econoacutemicas do sistema da Seguridade Social que poidan ser fixadas polo oacutergano competente de conformidade co previsto na normativa reguladora do devandito sistema
40
4 Nas relacioacutens de traballo mediante empresas de traballo temporal e sen prexuiacutecio das responsabilidades propias de estas a empresa usuaria seraacute responsable das condicioacutens de execucioacuten do traballo en todo o relacionado coa proteccioacuten da seguridade e sauacutede dos traballadores asiacute como o recargo de prestacioacutens do sistema de Seguridade Social que podan fixarse en caso de accidente de traballo ou enfermidade profesional que tentildea lugar no seu centro de traballo durante o tempo de vixencia do contrato de posta a disposicioacuten e traian a suacutea causa de falta de medidas de seguridade e hixiene
A correccioacuten de infraccioacutens en materia de prevencioacuten de riscos laborais no aacutembito das Administracioacutens Puacuteblicas se axustaraacute ao procedemento e normas de desenvolvemento do artigo 451 e concordantes da Lei 311995 de PRL
$ amp
5 A declaracioacuten de feitos probados que contentildea unha sentencia firme da orde xurisdiccional contencioso-administrativa relativa aacute existencia de infraccioacuten aacute normativa de prevencioacuten de riscos laborais vincularaacute aacute orde social da xurisdiccioacuten no que se refire ao recargo se eacute o caso da prestacioacuten econoacutemica do sistema da Seguridade Social
$ amp
Artigo 43 Requirimento da Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
1 Cando o Inspector de Traballo e Seguridade Social comprobase a existencia dunha infraccioacuten aacute normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais requiriraacute ao empresario para a emenda das deficiencias observadas agaacutes que pola gravidade e inminencia dos riscos procedese acordar a paralizacioacuten prevista no artigo 44 Todo isto sen prexuiacutezo da proposta de sancioacuten correspondente se eacute o caso
2 O requirimento formulado polo Inspector de Traballo e Seguridade Social farase saber por escrito ao empresario presuntamente responsable sinalando as anomaliacuteas ou deficiencias apreciadas con indicacioacuten do prazo para a suacutea emenda O devandito requirimento pontildeerase asiacute mesmo en contildeecemento dos Delegados de Prevencioacuten
Se se incumprise o requirimento formulado persistindo os feitos infractores o Inspector de Traballo e Seguridade Social de non o efectuar inicialmente redactaraacute a correspondente acta de infraccioacuten por tales feitos
3 Os requirimentos efectuados polos funcionarios puacuteblicos a que se refire o artigo 92 desta Lei en exercicio das suacuteas funcioacutens de apoio e colaboracioacuten coa Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social practicaranse cos requisitos e efectos establecidos no apartado anterior pudendo reflectirse no Libro de Visitas da Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social na forma que se determine regulamentariamente
Artigo 44 Paralizacioacuten de traballos
1 Cando o Inspector de Traballo e Seguridade Social comprobe que a inobservancia da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais implica ao seu xuiacutezo un risco grave e inminente para a seguridade e a sauacutede dos traballadores poderaacute ordenar a paralizacioacuten inmediata de tales traballos ou tarefas A devandita medida comunicarase aacute empresa responsable que a pontildeeraacute en contildeecemento inmediato dos traballadores
41
afectados do Comiteacute de Seguridade e Sauacutede do Delegado de Prevencioacuten ou na suacutea ausencia dos representantes do persoal A empresa responsable daraacute conta ao Inspector de Traballo e Seguridade social do cumprimento desta notificacioacuten
O Inspector de Traballo e Seguridade Social informaraacute da suacutea decisioacuten de forma inmediata aacute autoridade laboral A empresa sen prexuiacutezo do cumprimento inmediato de tal decisioacuten poderaa impugnar perante a autoridade laboral no prazo de tres diacuteas haacutebiles tendo que ser resolta tal impugnacioacuten no prazo maacuteximo de vintecatro horas Tal resolucioacuten seraacute executiva sen prexuiacutezo dos recursos que procedan
A paralizacioacuten dos traballos levantarase pola Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social que a decretase ou polo empresario tan axintildea como se emenden as causas que a motivaron debendo neste uacuteltimo caso comunicalo inmediatamente aacute Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
2 Os supostos de paralizacioacuten regulados neste artigo asiacute como os que se contemplen na normativa reguladora das actividades previstas no apartado 2 do artigo 7 desta Lei entenderanse en todo caso sen prexuiacutezo do pagamento do salario ou das indemnizacioacutens que procedan e das medidas que se poidan arbitrar para a suacutea garantiacutea
Artigo 45 Infraccioacutens administrativas
1 Son infraccioacutens laborais en materia de prevencioacuten de riscos laborais as accioacutens ou omisioacutens dos empresarios as das entidades que actuacuteen como servicios de prevencioacuten alleos aacutes empresas as auditoriacuteas e as formativas en dita materia e alleas aacutes empresas asiacute como as dos promotores e propietarios de obra e os traballadores por conta propia que incumpran as normas legais regulamentarias e claacuteusulas normativas dos convenios colectivos en materia de seguridade e sauacutede laboral suxeitas a responsabilidade conforme aacute presente Lei
$ amp
Malia o anterior no aacutembito das relacioacutens do persoal civil ao servicio das Administracioacutens puacuteblicas as infraccioacutens seraacuten obxecto de responsabilidades a traveacutes da imposicioacuten por resolucioacuten da autoridade competente da realizacioacuten das medidas correctoras dos correspondentes incumprimentos conforme ao procedemento que para o efecto se estableza
No aacutembito da Administracioacuten Xeral do Estado corresponderalle ao Goberno a regulacioacuten do devandito procedemento que se axustaraacute aos seguintes principios
a) O procedemento iniciarao o oacutergano competente da Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social por orde superior ben por propia iniciativa ou a peticioacuten dos representantes do persoal
b) Logo da suacutea actuacioacuten a Inspeccioacuten efectuaraacute un requirimento sobre as medidas a adoptar e prazo de execucioacuten destas que se enviaraacute aacute unidade administrativa inspeccionada para os efectos de formular alegacioacutens
c) No caso de discrepancia entre os Ministros competentes como consecuencia da aplicacioacuten deste procedemento enviaraacuten as actuacioacutens ao Consello de Ministros para a suacutea decisioacuten final
42
Artigo 46 Infraccioacutens leves
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000
Artigo 47 Infraccioacutens graves
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000
Artigo 48 Infraccioacutens moi graves
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000
Artigo 49 Sancioacutens
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000 que agora establece uns criterios de graduacioacuten das sancioacutens (Artigo 39) e a contiacutea das mesmas (Artigo 40)
Artigo 50 Reincidencia
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000
Artigo 51 Prescricioacuten das infraccioacutens
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000 estableceacutendose dita prescricioacuten no Artigo 4 da disposicioacuten
Artigo 52 Competencias sancionadoras
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000
Artigo 53 Suspensioacuten ou peche do centro de traballo
O Goberno ou se eacute o caso os oacuterganos de goberno das Comunidades Autoacutenomas con competencias na materia cando concorran circunstancias de excepcional gravidade nas infraccioacutens en materia de seguridade e sauacutede no traballo poderaacuten acordar a suspensioacuten das actividades laborais por un tempo determinado ou en caso extremo o peche do centro de traballo correspondente sen prexuiacutezo en todo caso do pagamento do salario ou das indemnizacioacutens que procedan e das medidas que se poidan arbitrar para a suacutea garantiacutea
Artigo 54 Limitacioacutens aacute facultade de contratar coa Administracioacuten
As limitacioacutens aacute facultade de contratar coa Administracioacuten pola comisioacuten de delictos ou por infraccioacutens administrativas moi graves en materia de seguridade e sauacutede no traballo rexeranse polo establecido na Lei 131995 do 18 de maio de contratos das Administracioacutens Puacuteblicas
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL PRIMEIRA
Definicioacutens para os efectos de Seguridade Social
43
Sen prexuiacutezo da utilizacioacuten das definicioacutens contidas nesta Lei no aacutembito da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais tanto a definicioacuten dos conceptos de accidente de traballo enfermidade profesional accidente non laboral e enfermidade comuacuten como o reacutexime xuriacutedico establecido para estas continxencias na normativa de Seguridade Social continuaraacuten a ser de aplicacioacuten nos termos e cos efectos previstos no devandito aacutembito normativo
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL SEGUNDA
Reordenacioacuten orgaacutenica
Queda extinguida a Organizacioacuten dos Servicios Meacutedicos de Empresa pasando as suacuteas funcioacutens a seren desempentildeadas pola Administracioacuten sanitaria competente nos termos desta Lei
Os recursos e funcioacutens que na actualidade tentildeen atribuiacutedos o Instituto Nacional de medicina e Seguridade do Traballo e a Escola Nacional de Medicina do Traballo adscriacutebense e seraacuten desenvolvidos polas unidades organismos ou entidades do Ministerio de Sanidade e Consumo conforme aacute suacutea organizacioacuten e distribucioacuten interna de competencias
O Instituto Nacional de Silicose manteraacute a suacutea condicioacuten de centro de referencia nacional de prevencioacuten teacutecnico-sanitaria das enfermidades profesionais que afecten ao sistema cardiorrespiratorio
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL TERCEIRA
Caraacutecter baacutesico
1 Esta Lei asiacute como as normas regulamentarias que dicte o Goberno en virtude do establecido no artigo 6 constituacuteen lexislacioacuten laboral dictada ao abeiro do artigo 14917ordf da Constitucioacuten
2 Respecto do persoal civil con relacioacuten de caraacutecter administrativo ou estatutario ao servicio das Administracioacutens puacuteblicas esta Lei seraacute de aplicacioacuten nos seguintes termos
a) Os artigos que a continuacioacuten se relacionan constituacuteen normas baacutesicas no sentido previsto no artigo 149118ordf da Constitucioacuten
23 apartados 1 e 2 agaacutes o paraacutegrafo segundo45 apartado 11214 apartados l 2 agaacutes a remisioacuten ao capiacutetulo IV 3 4 e 515161718 apartados l e 2 agaacutes remisioacuten ao capiacutetulo V19 apartados l e 2 agaacutes referencia aacute imparticioacuten por medios propios ou concertados2021222324 apartados 1 2 3 e 6
44
252628 apartados 1 paraacutegrafos primeiro e segundo 2 3 e 4 agaacutes no relativo aacutes empresas de traballo
temporal2930 apartados l 2 agaacutes a remisioacuten ao artigo 61 a) 3 e 4 agaacutes a remisioacuten ao texto refundido da Lei
do Estatuto dos Traballadores31 apartados l agaacutes remisioacuten ao artigo 61 a) 2 3 e 432 bis3334 apartados 1 paraacutegrafo primeiro 2 e 3 agaacutes paraacutegrafo segundo35 apartados l 2 paraacutegrafo primeiro 4 paraacutegrafo terceiro36 agaacutes as referencias ao Comiteacute de Seguridade e Sauacutede37 apartados 2 e 442 apartado l45 apartado 1 paraacutegrafo terceiroDisposicioacuten adicional cuarta Designacioacuten de Delegados de Prevencioacuten nos supostos especiaisDisposicioacuten transitoria apartado 3ordmTeraacuten este mesmo caraacutecter baacutesico no que corresponda as normas regulamentarias que dicte o
goberno en virtude do establecido no artigo 6 desta Lei
b) No aacutembito das Comunidades Autoacutenomas e as entidades locais as funcioacutens que a Lei atribuacutee aacutes autoridades laborais e aacute Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social poderaacuten ser atribuiacutedas a oacuterganos diferentes
c) Os restantes preceptos seraacuten de aplicacioacuten xeral en defecto de normativa especiacutefica dictada polas Administracioacutens puacuteblicas a excepcioacuten do que resulte inaplicable a estas pola suacutea natureza xuriacutedico-laboral
3 O artigo 54 constituacutee lexislacioacuten baacutesica de contratos administrativos dictada ao abeiro do artigo 149118ordf da Constitucioacuten
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL CUARTA
Designacioacuten de Delegados de Prevencioacuten en supostos especiais
Nos centros de traballo que carezan de representantes dos traballadores por non existir traballadores coa antiguumlidade suficiente para ser electores ou elixibles nas eleccioacutens para representantes do persoal os traballadores poderaacuten elixir por maioriacutea a un traballador que exerza as competencias de Delegado de Prevencioacuten quen teraacute as facultades garantiacuteas e obrigas de sixilo profesional de tales Delegados A actuacioacuten destes cesaraacute no momento en que se reuacutenan os requisitos de antiguumlidade necesarios para poder celebrar a eleccioacuten de representantes do persoal prorrogaacutendose polo tempo indispensable para a efectiva celebracioacuten da eleccioacuten
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL QUINTA
Fundacioacuten
Adscrita aacute Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo existiraacute unha fundacioacuten que teraacute como finalidade promover a mellora das condicioacutens de seguridade e sauacutede no traballo especialmente nas
45
pequenas empresas a traveacutes de accioacutens de informacioacuten asistencia teacutecnica formacioacuten e promocioacuten do cumprimento da normativa de prevencioacuten de riscos
Para o cumprimento dos seus fins dotarase aacute fundacioacuten dun patrimonio con cargo ao Fondo de Prevencioacuten e Rehabilitacioacuten procedente do exceso de excedentes da xestioacuten realizada polas Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social A contiacutea total do devandito patrimonio non excederaacute do 20 por 100 do devandito fondo determinada na data de entrada en vigor desta Lei
Os Estatutos da fundacioacuten aprobaraos a Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo co voto favorable de dous tercios dos seus membros
Para os efectos de acadar un mellor cumprimento dos seus fins artellarase a suacutea colaboracioacuten coa Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
A planificacioacuten desenvolvemento e financiamento de accioacutens nos distintos aacutembitos territoriais teraacute en consideracioacuten a poboacioacuten ocupada o tamantildeo das empresas e os iacutendices de sinistralidade laboral Os orzamentos que a fundacioacuten asigne aos aacutembitos territoriais autonoacutemicos que tentildean asumidas competencias de execucioacuten de lexislacioacuten laboral en materia de Seguridade e Hixiene no Traballo atribuiranse para a suacutea xestioacuten aos oacuterganos tripartitos e de participacioacuten institucional que existan nos devanditos aacutembitos e tentildean natureza similar aacute Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo
Nos sectores de actividade nos que existan fundacioacutens de aacutembito sectorial constituiacutedos por empresarios e traballadores que tentildean entre os seus fins a promocioacuten de actividades destinadas aacute mellora das condicioacutens de seguridade e sauacutede no traballo o desenvolvemento dos obxectivos e fins da fundacioacuten levaranse a cabo en todo caso en coordinacioacuten con aquelas
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL SEXTA
Constitucioacuten da Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo O Goberno no prazo de tres meses a partir da vixencia desta Lei regularaacute a composicioacuten da
Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo A Comisioacuten constituirase no prazo dos trinta diacuteas seguintes
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL SEacuteTIMA
Cumprimento da normativa de transporte de mercadoriacuteas perigosas
O disposto nesta Lei enteacutendese sen prexuiacutezo do cumprimento das obrigas derivadas da regulacioacuten en materia de transporte de mercadoriacuteas perigosas
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL OITAVA
Planos de organizacioacuten de actividades preventivas
Cada Departamento Ministerial no prazo de seis meses desde a entrada en vigor desta Lei e previa consulta coas organizacioacutens sindicais maacuteis representativas elevaraacute ao Consello de Ministros unha proposta de acordo na que se estableza un plano de organizacioacuten das actividades preventivas no departamento
46
correspondente e nos centros organismos e establecementos de todo tipo dependentes deste
A proposta debera acompantildear necesariamente unha memoria explicativa do custo econoacutemico da organizacioacuten proposta asiacute como o calendario de execucioacuten do plano coas previsioacutens orzamentarias axeitadas a este
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL NOVENA
Establecementos militares
1 O Goberno no prazo de seis meses logo de consulta coas organizacioacutens sindicais maacuteis representativas e a proposta dos Ministros de Defensa e de Traballo e Seguridade Social adaptaraacute as normas dos capiacutetulos III e V desta Lei aacutes esixencias da defensa nacional aacutes peculiaridades orgaacutenicas e ao reacutexime vixente de representacioacuten do persoal nos establecementos militares
3 Continuaraacuten vixentes as disposicioacutens sobre organizacioacuten e competencia da autoridade laboral e Inspeccioacuten de Traballo no aacutembito da Administracioacuten Militar contidas no Real Decreto 22051980 do 13 de xuntildeo dictado en desenvolvemento da disposicioacuten final seacutetima do Estatuto dos Traballadores
Antildeadido por Ley 312006Disposicioacuten adicional novena bis Personal militar
((() (( +
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DEacuteCIMA
Sociedades cooperativas
O procedemento para a designacioacuten dos Delegados de Prevencioacuten regulados no artigo 35 desta Lei nas sociedades cooperativas que non conten con asalariados deberaacute estar previsto nos seus Estatutos ou ser obxecto de acordo en Asemblea Xeral Cando ademais dos socios que prestan o seu traballo persoal existan asalariados computaranse aacutembolos colectivos para os efectos do disposto no nuacutemero 2 do artigo 35 Neste caso a designacioacuten dos Delegados de Prevencioacuten realizarase conxuntamente polos socios que prestan traballo e os traballadores asalariados ou se eacute o caso os representantes destes
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL UNDEacuteCIMA
Modificacioacuten do Estatuto dos Traballadores en materia de permisos retribuiacutedos
Engaacutedese unha letra f) ao apartado 3 do artigo 37 do texto refundido da Lei do Estatuto dos Traballadores aprobado polo Real Decreto lexislativo 11995 do 24 de marzo do seguinte teor
laquof) Polo tempo indispensable para a realizacioacuten de exames prenatais e teacutecnicas de preparacioacuten ao parto que se tentildean que realizar dentro da xeiraraquo
47
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DUODEacuteCIMA
Participacioacuten institucional nas Comunidades Autoacutenomas
Nas Comunidades Autoacutenomas a participacioacuten institucional en canto aacute suacutea estructura e organizacioacuten levarase a cabo de acordo coas competencias que estas tentildean en materia de seguridade e sauacutede laboral
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DEacuteCIMO TERCEIRA
Fondo de Prevencioacuten e Rehabilitacioacuten
Os recursos do Fondo de Prevencioacuten e Rehabilitacioacuten procedentes do exceso de excedentes da xestioacuten realizada polas Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social aacute que se refire o artigo 73 do texto refundido da Lei Xeral da Seguridade Social destinaranse na contiacutea que se determine regulamentariamente aacutes actividades que poidan desenvolver como servicios de prevencioacuten as Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social de acordo co previsto no artigo 32 desta Lei
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DECIMOCUARTA
Presencia de recursos preventivos nas obras de construccioacuten
1 O disposto no artigo 32 bis da Lei de Prevencioacuten de Riscos Laborais seraacute de aplicacioacuten nas obras de construccioacuten reguladas polo Real Decreto 16271997 de 24 de outubro polo que se establecen as disposicioacutens miacutenimas de seguridade e sauacutede nas obras de construccioacuten coas seguintes especialidades
a) A preceptiva presencia de recursos preventivos aplicarase a cada contratista
b) No suposto previsto no apartado 1 paraacutegrafo a) do artigo 32 bis a presencia dos recursos preventivos de cada contratista seraacute necesaria cando durante a obra se desenvolvan traballos con riscos especiais tal e como se definen no citado Real Decreto
c) A preceptiva presencia de recursos preventivos teraacute como obxecto vixiar o cumprimento das medidas incluiacutedas no plan de seguridade e sauacutede no traballo e comprobar a eficacia destas
2 O disposto no apartado anterior enteacutendese sen prexuiacutecio das obrigacioacutens do coordinador en materia de seguridade e sauacutede durante a execucioacuten da obra
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DECIMOQUINTA
Habilitacioacuten de funcionarios puacuteblicos
48
Para poder exercer as funcioacutens establecidas no apartado 2 do artigo 9 desta Lei os funcionarios puacuteblicos das comunidades autoacutenomas deberaacuten contar cunha habilitacioacuten especiacutefica expedida pola propia comunidade autoacutenoma nos termos que se determinen regulamentariamente
En todo caso tales funcionarios deberaacuten pertencer aos grupos de titulacioacuten A ou B e acreditar formacioacuten especiacutefica en materia de prevencioacuten de riscos laborais
DISPOSICIOacuteN TRANSITORIA PRIMEIRA
Aplicacioacuten de disposicioacutens maacuteis favorables
1 O disposto nos artigos 36 e 37 desta Lei en materia de competencias facultades e garantiacuteas dos Delegados de Prevencioacuten entenderase sen prexuiacutezo do respecto aacutes disposicioacutens maacuteis favorables para o exercicio dos dereitos de informacioacuten consulta e participacioacuten dos traballadores na prevencioacuten de riscos laborais previstas nos convenios colectivos vixentes na data da suacutea entrada en vigor
2 Os oacuterganos especiacuteficos de representacioacuten dos traballadores en materia de prevencioacuten de riscos laborais que se eacute o caso fosen previstos nos convenios colectivos a que se refire o apartado anterior e que estean dotados dun reacutexime de competencias facultades e garantiacuteas que respecte o contido miacutenimo establecido nos artigos 36 e 37 desta Lei poderaacuten continuar no exercicio das suacuteas funcioacutens en substitucioacuten dos Delegados de Prevencioacuten agaacutes que polo oacutergano de representacioacuten legal dos traballadores se decida a designacioacuten destes Delegados conforme ao procedemento do artigo 35
3 O disposto nos apartados anteriores seraacute tameacuten de aplicacioacuten aos acordos concluiacutedos no aacutembito da funcioacuten puacuteblica ao abeiro do disposto na lei 71990 do 19 de xullo sobre negociacioacuten colectiva e participacioacuten na determinacioacuten das condicioacutens de traballo dos empregados puacuteblicos
DISPOSICIOacuteN TRANSITORIA SEGUNDA
Mentres se aproba o Regulamento regulador dos Servicios de Prevencioacuten de Riscos Laborais entenderase que as Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social cumpren o requisito previsto no artigo 315 desta Lei
DISPOSICIOacuteN DERROGATORIA UacuteNICA
Alcance da derrogacioacuten
Quedan derrogadas cantas disposicioacutens se opontildean aacute presente Lei e especificamente
a) Os artigos 9 10 11 36 apartado 2 39 e 40 paraacutegrafo segundo da Lei 81988 do 7 de abril sobre infraccioacutens e sancioacutens na orde social
b) O Decreto do 26 de xullo de 1957 polo que se fixan os traballos prohibidos a mulleres e menores nos aspectos da suacutea normativa relativos ao traballo das mulleres mantendo en vigor as relativas ao traballo dos menores ata que o Goberno desenvolva as previsioacutens contidas no apartado 2 do artigo 27
c) O Decreto do 11 de marzo de 1971 sobre constitucioacuten composicioacuten e funcioacutens dos Comiteacutes de Seguridade e Hixiene no Traballo
49
d) Os Tiacutetulos I e III da Ordenanza Xeral de Seguridade e Hixiene no Traballo aprobados por Orde do 9 de marzo de 1971
No que non se opontildea ao previsto nesta Lei e ata que se dicten os Regulamentos aos que se fai referencia no artigo 6 continuaraacute a ser de aplicacioacuten a regulacioacuten das materias comprendidas no devandito artigo que se contentildeen no Tiacutetulo II da Ordenanza Xeral de Seguridade e Hixiene no Traballo ou noutras normas que contentildean previsioacutens especiacuteficas sobre tales materias asiacute como a Orde do Ministerio de Traballo do 16 de decembro de 1987 que establece os modelos para a notificacioacuten dos accidentes de traballo Igualmente continuaraacuten vixentes as disposicioacutens reguladoras dos servicios meacutedicos de empresa ata tanto se desenvolvan regulamentariamente as previsioacutens desta Lei sobre servicios de prevencioacuten O persoal pertencente aos devanditos servicios na data de entrada en vigor desta Lei integrarase nos servicios de prevencioacuten das correspondentes empresas cando estes se constituacutean sen prexuiacutezo de que continuacuteen a efectuar aquelas funcioacutens que tivesen atribuiacutedas distintas das propias do servicio de prevencioacuten
Esta Lei non afecta aacute vixencia das disposicioacutens especiais sobre prevencioacuten de riscos profesionais nas explotacioacutens mineiras contidas no capiacutetulo IV do Real Decreto 32551983 do 21 de decembro polo que se aproba o Estatuto do Mineiro e nas suacuteas normas de desenvolvemento asiacute como as do Real Decreto 28571978 do 25 de agosto polo que se aproba o Regulamento Xeral para o Reacutexime da Mineriacutea e o Real Decreto 8631985 do 2 de abril polo que se aproba o Regulamento Xeral de Normas Baacutesicas de Seguridade Mineira e as suacuteas disposicioacutens complementarias
DISPOSICIOacuteN FINAL PRIMEIRA
Actualizacioacuten de sancioacutens
A contiacutea das sancioacutens a que se refire o apartado 4 do artigo 49 poderaacute ser actualizada polo Goberno a proposta do Ministro de Traballo e Seguridade Social adaptando a esta a atribucioacuten de competencias prevista no apartado 1 do artigo 52 desta Lei
DISPOSICIOacuteN FINAL SEGUNDA
Entrada en vigor
Esta Lei entraraacute en vigor tres meses despois da suacutea publicacioacuten no laquoBoletiacuten Oficial do EstadoraquoPolo tantoMando a todos os espantildeois particulares e autoridades que garden e fagan gardar esta LeiMadrid 12 de decembro de 2003
XOAacuteN CARLOS R
O Presidente do Goberno FELIPE GONZAacuteLEZ MAacuteRQUEZ
50
empresas estas deberaacuten cooperar na aplicacioacuten da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais Para tal fin estableceraacuten os medios de coordinacioacuten que sexan necesarios en canto aacute proteccioacuten e prevencioacuten de riscos laborais e a informacioacuten sobre estes aos seus respectivos traballadores nos termos previstos no apartado 1 do artigo 18 desta Lei
2 O empresario titular do centro de traballo adoptaraacute as medidas necesarias para que aqueloutros empresarios que desenvolvan actividades no seu centro de traballo reciban a informacioacuten e as instruccioacutens axeitadas en relacioacuten cos riscos existentes no centro de traballo e coas medidas de proteccioacuten e prevencioacuten correspondentes asiacute como sobre as medidas de emerxencia a aplicar para o seu traslado aos seus respectivos traballadores
3 As empresas que contraten ou subcontraten con outras a realizacioacuten de obras ou servicios correspondentes aacute propia actividade daquelas e que se desenvolvan nos seus propios centros de traballo deberaacuten vixiar o cumprimento polos devanditos contratistas e subcontratistas da normativa de prevencioacuten de riscos laborais
4 As obrigas consignadas no derradeiro paraacutegrafo do apartado 1 do artigo 41 desta Lei seraacuten tameacuten de aplicacioacuten respecto das operacioacutens contratadas nos supostos en que os traballadores da empresa contratista ou subcontratista non presten servicios nos centros de traballo da empresa principal sempre que tales traballadores deban operar con maquinaria equipos productos materias primas ou utensilios proporcionados pola empresa principal
5 Os deberes de cooperacioacuten e de informacioacuten e instruccioacuten recollidos nos apartados 1 e 2 aplicaranse respecto dos traballadores autoacutenomos que desenvolvan actividades nos devanditos centros de traballo
6 As obrigas previstas neste artigo seraacuten desenvoltas regulamentariamente
Artigo 25 Proteccioacuten de traballadores especialmente sensibles a determinados riscos
1 O empresario garantiraacute de maneira especiacutefica a proteccioacuten dos traballadores que polas suacuteas propias caracteriacutesticas persoais ou estado bioloacutexico contildeecido incluiacutedos aqueles que tentildean recontildeecida a situacioacuten de discapacidade fiacutesica psiacutequica ou sensorial sexan especialmente sensibles aos riscos derivados do traballo Para tal fin deberaacute ter en conta os ditos aspectos nas avaliacioacutens dos riscos e en funcioacuten destas adoptaraacute as medidas preventivas e de proteccioacuten necesarias
Os traballadores non seraacuten empregados naqueles postos de traballo nos que a causa das suacuteas caracteriacutesticas persoais estado bioloacutexico ou pola suacutea discapacidade fiacutesica psiacutequica ou sensorial debidamente recontildeecida poidan eles os demais traballadores ou outras persoas relacionadas coa empresa pontildeerse en situacioacuten de perigo ou en xeral cando estean manifestamente en estados ou situacioacutens transitorias que non respondan aacutes esixencias psicofiacutesicas dos respectivos postos de traballo
2 Igualmente o empresario deberaacute ter en conta nas avaliacioacutens os factores de risco que poidan incidir na funcioacuten de procreacioacuten dos traballadores en particular pola exposicioacuten a axentes fiacutesicos quiacutemicos e bioloacutexicos que poidan exercer efectos mutaxeacutenicos ou de toxicidade para a procreacioacuten tanto nos aspectos da fertilidade como do desenvolvemento da descendencia co fin de adoptar as medidas
25
preventivas necesarias
Artigo 26 Proteccioacuten da maternidade
1 A avaliacioacuten dos riscos a que se refire o artigo 16 desta Lei deberaacute abranguer a determinacioacuten da natureza o grao e a duracioacuten da exposicioacuten das traballadoras en situacioacuten de embarazo ou parto recente a axentes procedementos ou condicioacutens de traballo que poidan influiacuter negativamente na sauacutede das traballadoras ou do feto en calquera actividade susceptible de presentar un risco especiacutefico Se os resultados da avaliacioacuten revelasen un risco para a seguridade e a sauacutede ou unha posible repercusioacuten sobre o embarazo ou a lactacioacuten das devanditas traballadoras o empresario adoptaraacute as medidas necesarias para evitar a exposicioacuten ao dito risco a traveacutes dunha adaptacioacuten das condicioacutens ou do tempo de traballo da traballadora afectada As devanditas medidas incluiraacuten cando resulte necesario a non realizacioacuten de traballo nocturno ou de traballo a quendas
2 Cando a adaptacioacuten das condicioacutens ou do tempo de traballo non resultase posible ou a pesar de tal adaptacioacuten as condicioacutens dun posto de traballo puidesen influiacuter negativamente na sauacutede da traballadora embarazada ou do feto e asiacute o certifiquen os Servicios Meacutedicos do Instituto Nacional da Seguridade Social ou das Mutuas co informe do meacutedico do Servicio Nacional da Sauacutede que asista facultativamente aacute traballadora esta deberaacute desempentildear un posto de traballo ou funcioacuten diferente e compatible co seu estado O empresario deberaacute determinar previa consulta cos representantes dos traballadores a relacioacuten dos postos de traballo exentos de riscos para estes efectos
O cambio de posto ou funcioacuten levarase a cabo de conformidade coas regras e criterios que se apliquen nos supostos de mobilidade funcional e teraacute efectos ata o momento en que o estado de sauacutede da traballadora permita a suacutea reincorporacioacuten ao anterior posto
No suposto de que aiacutenda aplicando as regras sinaladas no paraacutegrafo anterior non existise posto de traballo ou funcioacuten compatible a traballadora poderaacute ser destinada a un posto non correspondente ao seu grupo ou a categoriacutea equivalente aiacutenda que conservaraacute o dereito ao conxunto de retribucioacutens do seu posto de orixe
3 Se o antedito cambio de posto non resultara teacutecnica ou obxectivamente posible ou no poida razoablemente exixirse por motivos xustificados poderaacute declararse o paso da traballadora afectada aacute situacioacuten de suspensioacuten do contrato por risco durante o embarazo contemplada no artigo 451 d) do Estatuto dos Traballadores durante o periacuteodo necesario para a proteccioacuten da suacutea seguridade ou da suacutea sauacutede e mentres persista a imposibilidade de reincorporarse ao seu posto anterior ou a outro posto compatible co seu estado
4 O disposto nos nuacutemeros 1 e 2 deste artigo seraacute tameacuten de aplicacioacuten durante o periacuteodo de lactacioacuten se as condicioacutens de traballo puidesen influiacuter negativamente na sauacutede da muller ou do fillo e asiacute o certificase o meacutedico que no reacutexime de Seguridade Social aplicable asista facultativamente aacute traballadora
5 As traballadoras embarazadas teraacuten dereito a ausentarse do traballo con dereito a remuneracioacuten para a realizacioacuten de exames prenatais e teacutecnicas de preparacioacuten ao parto previo aviso ao empresario e xustificacioacuten da necesidade da suacutea realizacioacuten dentro da xeira
26
La evaluacioacuten de los riesgos a que se refiere el artiacuteculo 16 de la presente Ley deberaacute comprender la determinacioacuten de la naturaleza el grado y la duracioacuten de la exposicioacuten de las trabajadoras en situacioacuten de embarazo o parto reciente a agentes procedimientos o condiciones de trabajo que puedan influir negativamente en la salud de las trabajadoras o del feto en cualquier actividad susceptible de presentar un riesgo especiacutefico Si los resultados de la evaluacioacuten revelasen un riesgo para la seguridad y la salud o una posible repercusioacuten sobre el embarazo o la lactancia de las citadas trabajadoras el empresario adoptaraacute las medidas necesarias para evitar la exposicioacuten a dicho riesgo a traveacutes de una adaptacioacuten de las condiciones o del tiempo de trabajo de la trabajadora afectada
Dichas medidas incluiraacuten cuando resulte necesario la no realizacioacuten de trabajo nocturno o de trabajo a turnosSustituido por Ley Orgaacutenica 32007 por
2 Cuando la adaptacioacuten de las condiciones o del tiempo de trabajo no resultase posible o a pesar de tal adaptacioacuten las condiciones de un puesto de trabajo pudieran influir negativamente en la salud de la trabajadora embarazada o del feto y asiacute lo certifiquen los Servicios Meacutedicos del Instituto Nacional de la Seguridad Social o de las Mutuas en funcioacuten de la Entidad con la que la empresa tenga concertada la cobertura de los riesgos profesionales con el informe del meacutedico del Servicio Nacional de Salud que asista facultativamente a la trabajadora eacutesta deberaacute desempentildear un puesto de trabajo o funcioacuten diferente y compatible con su estado El empresario deberaacute determinar previa consulta con los representantes de los trabajadores la relacioacuten de los puestos de trabajo exentos de riesgos a estos efectos
El cambio de puesto o funcioacuten se llevaraacute a cabo de conformidad con las reglas y criterios que se apliquen en los supuestos de movilidad funcional y tendraacute efectos hasta el momento en que el estado de salud de la trabajadora permita su reincorporacioacuten al anterior puesto
En el supuesto de que aun aplicando las reglas sentildealadas en el paacuterrafo anterior no existiese puesto de trabajo o funcioacuten compatible la trabajadora podraacute ser destinada a un puesto no correspondiente a su grupo o categoriacutea equivalente si bien conservaraacute el derecho al conjunto de retribuciones de su puesto de origen
Si dicho cambio de puesto no resultara teacutecnica u objetivamente posible o no pueda razonablemente exigirse por motivos justificados podraacute declararse el paso de la trabajadora afectada a la situacioacuten de suspensioacuten del contrato por riesgo durante el embarazo contemplada en el artiacuteculo 451d) del Estatuto de los Trabajadores durante el periacuteodo necesario para la proteccioacuten de su seguridad o de su salud y mientras persista la imposibilidad de reincorporarse a su puesto anterior o a otro puesto compatible con su estadoSustituido por Ley Orgaacutenica 32007 por
Lo dispuesto en los nuacutemeros 1 y 2 de este artiacuteculo seraacute tambieacuten de aplicacioacuten durante el periacuteodo de lactancia natural si las condiciones de trabajo pudieran influir negativamente en la salud de la mujer o del hijo y asiacute lo certifiquen los Servicios Meacutedicos del Instituto Nacional de la Seguridad Social o de las Mutuas en funcioacuten de la Entidad con la que la empresa tenga concertada la cobertura de los riesgos profesionales con el informe del meacutedico del Servicio Nacional de Salud que asista facultativamente a la trabajadora o a su
27
hijo Podraacute asimismo declararse el pase de la trabajadora afectada a la situacioacuten de suspensioacuten del contrato por riesgo durante la lactancia natural de hijos menores de nueve meses contemplada en el artiacuteculo 451d) del Estatuto de Ios Trabajadores si se dan las circunstancias previstas en el nuacutemero 3 de este artiacuteculo
Las trabajadoras embarazadas tendraacuten derecho a ausentarse del trabajo con derecho a remuneracioacuten para la realizacioacuten de exaacutemenes prenatales y teacutecnicas de preparacioacuten al parto previo aviso al empresario y justificacioacuten de la necesidad de su realizacioacuten dentro de la jornada de trabajo
Artigo 27 Proteccioacuten dos menores
1 Antes da incorporacioacuten ao traballo de mozos menores de dezaoito anos e previamente a calquera modificacioacuten importante das suacuteas condicioacutens de traballo o empresario deberaacute efectuar unha avaliacioacuten dos postos de traballo a desempentildear por estes a fin de determinar a natureza o grao e a duracioacuten da suacutea exposicioacuten en calquera actividade susceptible de presentar un risco especiacutefico ao respecto a axentes procesos ou condicioacutens de traballo que poidan pontildeer en perigo a seguridade ou a sauacutede destes traballadores
Para tal fin a avaliacioacuten teraacute especialmente en conta os riscos especiacuteficos para a seguridade a sauacutede e o desenvolvemento dos mozos derivados da suacutea falta de experiencia da suacutea inmadurez para avaliar os riscos existentes ou potenciais e do seu desenvolvemento aiacutenda incompleto
En todo caso o empresario informaraacute aos devanditos mozos e aos seus pais ou titores que intervintildeesen na contratacioacuten conforme ao disposto na letra b) do artigo 7 do texto refundido da Lei do Estatuto dos Traballadores aprobado polo Real Decreto lexislativo 11995 do 24 de marzo dos posibles riscos e de todas as medidas adoptadas para a proteccioacuten da suacutea seguridade e sauacutede
2 Tendo en conta os factores anteriormente sinalados o Goberno estableceraacute as limitacioacutens aacute contratacioacuten dos mozos menores de dezaoito anos en traballos que presenten riscos especiacuteficos
Artigo 28 Relacioacutens de traballo temporais de duracioacuten determinada e en empresas de traballo temporal
1 Os traballadores con relacioacutens de traballo temporais ou de duracioacuten determinada asiacute como os contratados por empresas de traballo temporal deberaacuten beneficiarse do mesmo nivel de proteccioacuten en materia de seguridade e sauacutede que os restantes traballadores da empresa na que prestan os seus servicios
A existencia dunha relacioacuten de traballo das sinaladas no paraacutegrafo anterior non xustificaraacute de ninguacuten xeito unha diferencia de trato polo que respecta aacutes condicioacutens de traballo no relativo a calquera dos aspectos da proteccioacuten da seguridade e a sauacutede dos traballadores
Esta Lei e as suacuteas disposicioacutens de desenvolvemento aplicaranse plenamente aacutes relacioacutens de traballo sinaladas nos paraacutegrafos anteriores
2 O empresario adoptaraacute as medidas necesarias para garantir que con caraacutecter previo ao inicio da suacutea actividade os traballadores a que se refire o apartado anterior reciban informacioacuten acerca dos riscos aos que estean expostos en particular no relativo aacute necesidade de cualificacioacutens ou aptitudes profesionais determinadas a esixencia de controis meacutedicos especiais ou a existencia de riscos especiacuteficos do posto de
28
traballo a cubrir asiacute como sobre as medidas de proteccioacuten e prevencioacuten fronte a estes
Os devanditos traballadores recibiraacuten en todo caso unha formacioacuten suficiente e axeitada aacutes caracteriacutesticas do posto de traballo a cubrir tendo en conta a suacutea cualificacioacuten e experiencia profesional e os riscos aos que estean expostos
3 Os traballadores a que se refire este artigo teraacuten dereito a unha vixilancia perioacutedica do seu estado de sauacutede nos termos establecidos no artigo 22 desta Lei e nas suacuteas normas de desenvolvemento
4 O empresario deberaacute informar aos traballadores designados para ocuparse das actividades de proteccioacuten e prevencioacuten ou se eacute o caso o servicio de prevencioacuten previsto no artigo 31 desta Lei da incorporacioacuten dos traballadores a que se refire este artigo na medida necesaria para que poidan desenvolver de xeito axeitado aacutes suacuteas funcioacutens respecto de todos os traballadores da empresa
5 Nas relacioacutens de traballo a traveacutes de empresas de traballo temporal a empresa usuaria seraacute responsable das condicioacutens de execucioacuten do traballo en todo o relacionado coa proteccioacuten da seguridade e a sauacutede dos traballadores Corresponderaacute ademais aacute empresa usuaria o cumprimento das obrigas en materia de informacioacuten previstas nos apartados 2 e 4 deste artigo
A empresa de traballo temporal seraacute responsable do cumprimento das obrigas en materia de formacioacuten e vixilancia da sauacutede que se establecen nos apartados 2 e 3 deste artigo Para tal fin e sen prexuiacutezo do disposto no paraacutegrafo anterior a empresa usuaria deberaacute informar aacute empresa de traballo temporal e esta aos traballadores afectados antes da adscricioacuten destes acerca das caracteriacutesticas propias dos postos de traballo a desempentildear e das cualificacioacutens requiridas
A empresa usuaria deberaacute informar aos representantes dos traballadores nesta da adscricioacuten dos traballadores postos a disposicioacuten pola empresa de traballo temporal Os ditos traballadores poderanse dirixir a estes representantes no exercicio dos dereitos recontildeecidos nesta Lei
Artigo 29 Obrigas dos traballadores en materia de prevencioacuten de riscos
1 Corresponde a cada traballador velar segundo as suacuteas posibilidades e mediante o cumprimento das medidas de prevencioacuten que en cada caso sexan adoptadas pola suacutea propia seguridade e sauacutede no traballo e pola daqueloutras persoas aacutes que poida afectar a suacutea actividade profesional a causa dos seus actos e omisioacutens no traballo de conformidade coa suacutea formacioacuten e as instruccioacutens do empresario
2 Os traballadores de acordo coa suacutea formacioacuten e seguindo as instruccioacutens do empresario deberaacuten en particular
1ordm Empregar de forma axeitada de acordo coa suacutea natureza e os riscos previsibles as maacutequinas aparellos ferramentas substancias perigosas equipos de transporte e en xeral calquera outros medios cos que desenvolvan a suacutea actividade
2ordm Empregar correctamente os medios e equipos de proteccioacuten facilitados polo empresario de acordo coas instruccioacutens recibidas deste
3ordm Non pontildeer foacutera de funcionamento e empregar correctamente os dispositivos de seguridade existentes ou que se instalen nos medios relacionados coa suacutea actividade ou nos lugares de traballo en que esta tentildea lugar
29
4ordm Informar de inmediato ao seu superior xeraacuterquico directo e aos traballadores designados para realizaren actividades de proteccioacuten e de prevencioacuten ou se eacute o caso ao servicio de prevencioacuten acerca de calquera situacioacuten que ao seu xuiacutezo entrantildee por motivos razoables un risco para a seguridade e a sauacutede dos traballadores
5ordm Contribuiacuter ao cumprimento das obrigas establecidas pola autoridade competente co fin de protexer a seguridade e a sauacutede dos traballadores no traballo
6ordm Cooperar co empresario para que este poida garantir unhas condicioacutens de traballo que sexan seguras e non entrantildeen riscos para a seguridade e a sauacutede dos traballadores
3 O cumprimento polos traballadores das obrigas en materia de prevencioacuten de riscos a que se refiren os apartados anteriores teraacute a consideracioacuten de incumprimento laboral para os efectos previstos no artigo 581 do Estatuto dos Traballadores ou de falta se eacute o caso conforme ao establecido na correspondente normativa sobre reacutexime disciplinario dos funcionarios puacuteblicos ou do persoal estatutario ao servicio das Administracioacutens puacuteblicas O disposto neste apartado seraacute igualmente aplicable aos socios das cooperativas en que a suacutea actividade consista na prestacioacuten do seu traballo coas precisioacutens que se establezan nos seus Regulamentos de Reacutexime Interno
CAPIacuteTULO IV
Servicios de prevencioacuten
Artigo 30 Proteccioacuten e prevencioacuten de riscos profesionais
1 En cumprimento do deber de prevencioacuten de riscos profesionais o empresario designaraacute un ou varios traballadores para ocupaacuterense da devandita actividade constituiraacute un servicio de prevencioacuten ou concertaraacute o dito servicio cunha entidade especializada allea aacute empresa
2 Os traballadores designados deberaacuten ter a capacidade necesaria dispor do tempo e dos medios precisos e ser suficientes en nuacutemero tendo en conta o tamantildeo da empresa asiacute como os riscos a que estaacuten expostos os traballadores e a suacutea distribucioacuten nesta co alcance que se determine nas disposicioacutens a que se refire a letra e) do apartado 1 do artigo 6 desta Lei
Os traballadores a que se refire o paraacutegrafo anterior colaboraraacuten entre si e se eacute o caso cos servicios de prevencioacuten
3 Para a realizacioacuten da actividade de prevencioacuten o empresario deberaacute facilitar aos traballadores designados o acceso aacute informacioacuten e documentacioacuten a que se refiren os artigos 18 e 23 desta Lei
4 Os traballadores designados non poderaacuten sufrir ninguacuten prexuiacutezo derivado das suacuteas actividades de proteccioacuten e prevencioacuten dos riscos profesionais na empresa En exercicio desta funcioacuten os devanditos traballadores gozaraacuten en particular das garantiacuteas que para os representantes dos traballadores establecen as letras a) b) e c) do artigo 68 e o apartado 4 do artigo 56 do texto refundido da Lei do Estatuto dos Traballadores
Esta garantiacutea acadaraacute tameacuten aos traballadores integrantes do servicio de prevencioacuten cando a
30
empresa decida constituiacutelo de acordo co disposto no artigo seguinte
Os traballadores a que se refiren os paraacutegrafos anteriores deberaacuten gardar sixilo profesional sobre a informacioacuten relativa aacute empresa aacute que tiveran acceso como consecuencia do desempentildeo das suacuteas funcioacutens
5 Nas empresas de menos de seis traballadores o empresario poderaacute asumir persoalmente as funcioacutens sinaladas no apartado 1 sempre que desenvolva de forma cotiaacute a suacutea actividade no centro de traballo e tentildea a capacidade necesaria en funcioacuten dos riscos a que estean expostos os traballadores e a perigosidade das actividades co alcance que se determine nas disposicioacutens a que se refire a letra e) do apartado 1 do artigo 6 desta Lei
6 O empresario que non concertase o Servicio de prevencioacuten cunha entidade especializada allea aacute empresa deberaacute someter o seu sistema de prevencioacuten ao control dunha auditoriacutea ou avaliacioacuten externa nos termos que regulamentariamente se determinen
Artigo 31 Servicios de prevencioacuten
1 Se a designacioacuten dun ou varios traballadores fose insuficiente para a realizacioacuten das actividades de prevencioacuten en funcioacuten do tamantildeo da empresa dos riscos a que estean expostos os traballadores ou da perigosidade das actividades desenvolvidas co alcance que se estableza nas disposicioacutens a que se refire a letra e) do apartado 1 do artigo 6 desta Lei o empresario deberaacute recorrer a un ou varios servicios de prevencioacuten propios ou alleos aacute empresa que colaboraraacuten cando sexa necesario
Para o establecemento destes servicios nas Administracioacutens puacuteblicas terase en conta a suacutea estructura organizativa e a existencia se eacute o caso de aacutembitos sectoriais e descentralizados
2 Entenderase como servicio de prevencioacuten o conxunto de medios humanos e materiais necesarios para realizar as actividades preventivas a fin de garantir a axeitada proteccioacuten da seguridade e a sauacutede dos traballadores asesorando e asistindo para isto ao empresario aos traballadores e aos seus representantes e aos oacuterganos de representacioacuten especializados Para o exercicio das suacuteas funcioacutens o empresario deberaacute facilitar ao devandito servicio o acceso aacute informacioacuten e documentacioacuten a que se refire o apartado 3 do artigo anterior
3 Os servicios de prevencioacuten deberaacuten estar en condicioacutens de proporcionar aacute empresa o asesoramento e apoio que precise en funcioacuten dos tipos de risco nela existentes e no referente a
Texto reemplazado por la Ley 542003
a) O desentildeo implantacioacuten e aplicacioacuten dun plano de prevencioacuten de riscos laborais que permita a integracioacuten da prevencioacuten na empresa
b) A avaliacioacuten dos factores de risco que poidan afectar aacute seguridade e a sauacutede dos traballadores nos termos previstos no artigo 16 desta Lei
Texto reemplazado por la Ley 542003c) A planificacioacuten da actividade preventiva e a determinacioacuten das prioridades na adopcioacuten das
medidas preventivas e a vixilaacutencia da suacutea eficacia
31
d) A informacioacuten e formacioacuten dos traballadores
e) A prestacioacuten dos primeiros auxilios e planos de emerxencia f) A vixilancia da sauacutede dos traballadores en relacioacuten cos riscos derivados do traballo
4 O servicio de prevencioacuten teraacute caraacutecter interdisciplinario tendo os seus medios que ser apropiados para cumprir as suacuteas funcioacutens Para isto a formacioacuten especialidade capacitacioacuten dedicacioacuten e nuacutemero de compontildeentes destes servicios asiacute como os seus recursos teacutecnicos deberaacuten ser suficientes e axeitados aacutes actividades preventivas a desenvolver en funcioacuten das seguintes circunstancias
a) Tamantildeo da empresa
b) Tipos de risco aos que se poidan atopar expostos os traballadores
c) Distribucioacuten de riscos na empresa
5 Para poder actuar como servicios de prevencioacuten as entidades especializadas deberaacuten ser obxecto de acreditacioacuten pola Administracioacuten laboral mediante a comprobacioacuten de que reuacutenen os requisitos que se establezan regulamentariamente e previa aprobacioacuten da Administracioacuten sanitaria en canto aos aspectos de caraacutecter sanitario
Artigo 32 Actuacioacuten preventiva das Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais
As Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social poderaacuten desenvolver para as empresas a elas asociadas as funcioacutens correspondentes aos servicios de prevencioacuten con suxeicioacuten ao disposto no apartado 5 do artigo 31
Os representantes dos empresarios e dos traballadores teraacuten dereito a participar no control e seguimento da xestioacuten desenvolvida polas Mutuas de Accidentes da Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social nas funcioacutens a que se refire o paraacutegrafo anterior conforme ao previsto no artigo 39 cinco da Lei 421994 do 30 de decembro de Medidas fiscais administrativas e de orde social
Texto Antildeadido por la Ley 542003
Artigo 32 bis Presencia dos recursos preventivos
1 A presencia no centro de traballo dos recursos preventivos calquera que sexa a modalidade de organizacioacuten de ditos recursos seraacute necesaria nos seguintes casos
a) Cando os riscos podan verse agravados ou modificados no desenvolvemento do proceso ou a actividade pola concorrencia de operacioacutens diversas que se desenvolven sucesiva o simultaneamente e que fagan preciso o control da correcta aplicacioacuten dos meacutetodos de traballo
b) Cando se realicen actividades ou procesos que regulamentariamente sexan considerados como perigosos ou con riscos especiais
c) Cando a necesidade de dita presencia sexa requirida pola Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social se as circunstancias do caso asiacute o esixiran debido aacutes condicioacutens de traballo detectadas
32
2 Consideacuteranse recursos preventivos aos que o empresario poderaacute asignar a presencia os seguintes
a) Un ou varios traballadores designados da empresa
b) Un ou varios membros do servicio de prevencioacuten propio da empresa
c) Un ou varios membros do ou dos servicios de prevencioacuten alleos concertados pola empresa Cando a presencia se realice por diferentes recursos preventivos estes deberaacuten colaborar entre si
3 Os recursos preventivos a que se refire o apartado anterior deberaacuten ter a capacidade suficiente dispontildeer dos medios necesarios e ser suficientes en nuacutemero para vixiar o cumprimento das actividades preventivas debendo permanecer no centro de traballo durante o tempo no que se mantentildea a situacioacuten que determine a suacutea presencia
4 No obstante o sinalado nos apartados anteriores o empresario poderaacute asignar a presencia de forma expresa a un ou varios traballadores da empresa que sen formar parte do servicio de prevencioacuten propio ni ser traballadores designados reuacutenan os contildeecementos a cualificacioacuten e a experiencia necesarios nas actividades ou procesos a que se refire o apartado 1 e conten coa formacioacuten preventiva correspondente como miacutenimo aacutes funciones do nivel baacutesico
Neste suposto tales traballadores manteraacuten a necesaria colaboracioacuten cos recursos preventivos do empresario
CAPIacuteTULO V
Consulta e participacioacuten dos traballadores
Artigo 33 Consulta dos traballadores
1 O empresario deberaacute consultar aos traballadores coa debida antelacioacuten a adopcioacuten das decisioacutens relativas a
a) A planificacioacuten e a organizacioacuten do traballo na empresa e a introduccioacuten de novas tecnoloxiacuteas en todo o relacionado coas consecuencias que estas puidesen ter para a seguridade e a sauacutede dos traballadores derivadas da escolla dos equipos a determinacioacuten e a adecuacioacuten das condicioacutens de traballo e o impacto dos factores ambientais no traballo
b) A organizacioacuten e desenvolvemento das actividades de proteccioacuten da sauacutede e prevencioacuten dos riscos profesionais na empresa incluiacuteda a designacioacuten dos traballadores encargados das devanditas actividades ou o recurso a un servicio de prevencioacuten externo
c) A designacioacuten dos traballadores encargados das medidas de emerxencia
d) Os procedementos de informacioacuten e documentacioacuten a que se refiren os artigos 18 apartado 1 e 23 apartado 1 desta Lei
e) O proxecto e a organizacioacuten da formacioacuten en materia preventiva
f) Calquera outra accioacuten que poida ter efectos substanciais sobre a seguridade e a sauacutede dos
33
traballadores
2 Nas empresas que conten con representantes dos traballadores as consultas a que se refire o apartado anterior levaranse a cabo cos ditos representantes
Artigo 34 Dereitos de participacioacuten e representacioacuten
1 Os traballadores tentildeen dereito a participar na empresa nas cuestioacutens relacionadas coa prevencioacuten de riscos no traballo
Nas empresas ou centros de traballo que conten con seis ou maacuteis traballadores a participacioacuten destes canalizarase a traveacutes dos seus representantes e da representacioacuten especializada que se regula neste capiacutetulo
2 Aos Comiteacutes de Empresa aos Delegados de Persoal e aos representantes sindicais corresponderalles nos termos que respectivamente lles recontildeecen o Estatuto dos Traballadores a Lei de Oacuterganos de Representacioacuten do Persoal ao Servicio das Administracioacutens Puacuteblicas e a Lei Orgaacutenica de Liberdade Sindical a defensa dos intereses dos traballadores en materia de prevencioacuten de riscos no traballo Para isto os representantes do persoal exerceraacuten as competencias que as devanditas normas establecen en materia de informacioacuten consulta e negociacioacuten vixilancia e control e exercicio de accioacutens perante as empresas e os oacuterganos e tribunais competentes
3 O dereito de participacioacuten que se regula neste capiacutetulo exercerase no aacutembito das Administracioacutens puacuteblicas coas adaptacioacutens que procedan en atencioacuten aacute diversidade das actividades que desenvolven e as diferentes condicioacutens en que estas se realizan a complexidade e dispersioacuten da suacutea estructura organizativa e as suacuteas peculiaridades en materia de representacioacuten colectiva nos termos previstos na Lei 71990 do 19 de xullo sobre negociacioacuten colectiva e participacioacuten na determinacioacuten das condicioacutens de traballo dos empregados puacuteblicos podendo establecer aacutembitos sectoriais e descentralizados en funcioacuten do nuacutemero de efectivos e centros
Para levar a cabo a indicada adaptacioacuten no aacutembito da Administracioacuten Xeral do Estado o Goberno teraacute en conta os seguintes criterios
a) De ninguacuten xeito a dita adaptacioacuten poderaacute afectar aacutes competencias facultades e garantiacuteas que se recontildeecen nesta Lei aos Delegados de Prevencioacuten e aos Comiteacutes de Seguridade e Sauacutede
b) Deberase establecer o aacutembito especiacutefico que resulte axeitado en cada caso para o exercicio da funcioacuten de participacioacuten en materia preventiva dentro da estructura organizativa da Administracioacuten Con caraacutecter xeral o devandito aacutembito seraacute o dos oacuterganos de representacioacuten do persoal ao servicio das Administracioacutens puacuteblicas aiacutenda que se poderaacuten establecer outros distintos en funcioacuten das caracteriacutesticas da actividade e frecuencia dos riscos a que poidan estar expostos os traballadores
c) Cando no indicado aacutembito existan diferentes oacuterganos de representacioacuten do persoal deberase garantir unha actuacioacuten coordinada de todos eles en materia de prevencioacuten e proteccioacuten da seguridade e a sauacutede no traballo posibilitando que a participacioacuten se realice de forma conxunta entre uns e outros no aacutembito especiacutefico establecido para o efecto
d) Con caraacutecter xeral constituirase un uacutenico Comiteacute de Seguridade e Sauacutede no aacutembito dos oacuterganos de representacioacuten previstos na Lei de Oacuterganos de Representacioacuten do Persoal ao Servicio das
34
Administracioacutens Puacuteblicas que estaraacute integrado polos Delegados de Prevencioacuten designados no dito aacutembito tanto para o persoal con relacioacuten de caraacutecter administrativo ou estatutario como para o persoal laboral e por representantes da Administracioacuten en nuacutemero non superior ao de Delegados Malia isto poderanse constituiacuter Comiteacutes de Seguridade e Sauacutede noutros aacutembitos cando as razoacutens da actividade e o tipo e frecuencia dos riscos asiacute o aconsellen
Artigo 35 Delegados de Prevencioacuten
1 Os Delegados de Prevencioacuten son os representantes dos traballadores con funcioacutens especiacuteficas en materia de prevencioacuten de riscos no traballo
2 Os Delegados de Prevencioacuten seraacuten designados por e entre os representantes do persoal no aacutembito dos oacuterganos de representacioacuten previstos nas normas a que se refire o artigo anterior de acordo coa seguinte escala
De 50 a 100 traballadores 2 Delegados de prevencioacutenDe 101 a 500 traballadores 3 Delegados de PrevencioacutenDe 501 a 1000 traballadores 4 Delegados de PrevencioacutenDe 1001 a 2000 traballadores 5 Delegados de PrevencioacutenDe 2001 a 3000 traballadores 6 Delegados de PrevencioacutenDe 3001 a 4000 traballadores 7 Delegados de PrevencioacutenDe 4001 en adiante 8 Delegados de Prevencioacuten
Nas empresas de ata trinta traballadores o Delegado de Prevencioacuten seraacute o Delegado de PersoalNas empresas de trinta e un a corenta e nove traballadores haberaacute un Delegado de Prevencioacuten que
seraacute elixido por e entre os Delegados de Persoal
3 Para os efectos de determinar o nuacutemero de Delegados de Prevencioacuten teranse en conta os seguintes criterios
a) Os traballadores vinculados por contratos de duracioacuten determinada superior a un ano computaranse como traballadores fixos do cadro de persoal
b) Os contratados por prazo de ata un ano computaranse segundo o nuacutemero de diacuteas traballados no periacuteodo dun ano anterior aacute designacioacuten Cada douscentos diacuteas traballados ou fraccioacuten computaranse como un traballador maacuteis
4 Malia o disposto neste artigo nos convenios colectivos poderanse establecer outros sistemas de designacioacuten dos Delegados de Prevencioacuten sempre que se garanta que a facultade de designacioacuten corresponde aos representantes do persoal ou aos propios traballadores
Asiacute mesmo na negociacioacuten colectiva ou mediante os acordos a que se refire o artigo 83 apartado 3 do Estatuto dos Traballadores poderase acordar que as competencias recontildeecidas nesta Lei aos Delegados de Prevencioacuten sexan exercidas por oacuterganos especiacuteficos creados no propio convenio ou nos acordos nomeados Os devanditos oacuterganos poderaacuten asumir nos termos e conforme aacutes modalidades que se acorde competencias xerais respecto do conxunto dos centros de traballo incluiacutedos no aacutembito de aplicacioacuten do convenio ou do acordo co fin de fomentar o mellor cumprimento nestes da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais
35
Igualmente no aacutembito das Administracioacutens puacuteblicas poderanse establecer nos termos sinalados na Lei 71990 do 19 de xullo sobre negociacioacuten colectiva e participacioacuten na determinacioacuten das condicioacutens de traballo dos empregados puacuteblicos outros sistemas de designacioacuten dos Delegados de Prevencioacuten e acordarse que as competencias que a dita Lei atribuacutee a estes poidan ser exercidas por oacuterganos especiacuteficos
Artigo 36 Competencias e facultades dos Delegados de Prevencioacuten
1 Son competencias dos Delegados de Prevencioacuten
a) Colaborar coa direccioacuten da empresa na mellora da accioacuten preventiva
b) Promover e fomentar a cooperacioacuten dos traballadores na execucioacuten da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais
c) Ser consultados polo empresario con caraacutecter previo aacute suacutea execucioacuten acerca das decisioacutens a que se refire o artigo 33 desta Lei
d) Exercer un labor de vixilancia e control sobre o cumprimento da normativa de prevencioacuten de riscos laborais
Nas empresas que de acordo co disposto no apartado 2 do artigo 38 desta Lei non conten con Comiteacute de Seguridade e Sauacutede por non acadaren o nuacutemero miacutenimo de traballadores establecido para tal efecto as competencias atribuiacutedas a aquel nesta Lei seraacuten exercidas polos Delegados de Prevencioacuten
2 No exercicio das competencias atribuiacutedas aos Delegados de Prevencioacuten estes estaraacuten facultados para
a) Acompantildear os teacutecnicos nas avaliacioacutens de caraacutecter preventivo do medio ambiente de traballo asiacute como nos termos previstos no artigo 40 desta Lei aos Inspectores de Traballo e Seguridade Social nas visitas e verificacioacutens que realicen nos centros de traballo para comprobar o cumprimento da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais podendo formular ante eles as observacioacutens que estimen oportunas
b) Ter acceso coas limitacioacutens previstas no apartado 4 do artigo 22 desta Lei aacute informacioacuten e documentacioacuten relativa aacutes condicioacutens de traballo que sexan necesarias para o exercicio das suacuteas funcioacutens e en particular aacute prevista nos artigos 18 e 23 desta Lei Cando a informacioacuten estea suxeita aacutes limitacioacutens devanditas soacute poderaacute ser subministrada de maneira que se garanta o respecto da confidencialidade
c) Ser informados polo empresario sobre os danos producidos na sauacutede dos traballadores unha vez que aquel tivese contildeecemento deles podendo presentarse aiacutenda foacutera da suacutea xeira no lugar dos feitos para contildeecer as circunstancias destes
d) Recibir do empresario as informacioacutens obtidas por este procedentes das persoas ou oacuterganos encargados das actividades de proteccioacuten e prevencioacuten na empresa asiacute como dos organismos competentes para a seguridade e a sauacutede dos traballadores sen prexuiacutezo do disposto no artigo 40 desta Lei en materia de colaboracioacuten coa Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
e) Realizar visitas aos lugares de traballo para exercer un labor de vixilancia e control do estado das condicioacutens de traballo podendo para tal fin acceder a calquera zona destes e comunicarse durante a xeira
36
cos traballadores de maneira que non se altere o normal desenvolvemento do proceso productivo
f) Solicitar do empresario a adopcioacuten de medidas de caraacutecter preventivo e para a mellora dos niveis de proteccioacuten da seguridade e a sauacutede dos traballadores podendo para tal fin efectuar propostas ao empresario asiacute como ao Comiteacute de Seguridade e Sauacutede para a suacutea discusioacuten neste
g) Propontildeer ao oacutergano de representacioacuten dos traballadores a adopcioacuten do acordo de paralizacioacuten de actividades a que se refire o apartado 3 do artigo 21
3 Os informes que deben emitir os Delegados de Prevencioacuten a teor do disposto na letra c) do apartado l deste artigo deberanse elaborar nun prazo de quince diacuteas ou no tempo imprescindible cando se trate de adoptar medidas dirixidas a previr riscos inminentes Transcorrido o prazo sen ter emitido o informe o empresario poderaacute pontildeer en praacutectica a suacutea decisioacuten
4 A decisioacuten negativa do empresario aacute adopcioacuten das medidas propostas polo Delegado de Prevencioacuten a teor do disposto na letra f) do apartado 2 deste artigo deberaacute ser motivada
Artigo 37 Garantiacuteas e sixilo profesional dos Delegados de Prevencioacuten
1 O previsto no artigo 68 do Estatuto dos Traballadores en materia de garantiacuteas aplicarase aos Delegados de Prevencioacuten na suacutea condicioacuten de representantes dos traballadores
O tempo empregado polos Delegados de Prevencioacuten para o desempentildeo das funcioacutens previstas nesta Lei considerarase como de exercicio de funcioacutens de representacioacuten para os efectos da utilizacioacuten do creacutedito de horas mensuais retribuiacutedas previsto na letra e) do devandito artigo 68 do Estatuto dos Traballadores
Malia o anterior considerarase en todo caso como tempo de traballo efectivo sen imputacioacuten ao dito creacutedito horario o correspondente aacutes xuntanzas do Comiteacute de Seguridade e Sauacutede e a calquera outras convocadas polo empresario en materia de prevencioacuten de riscos asiacute como o destinado aacutes visitas previstas nas letras a) e c) do nuacutemero 2 do artigo anterior
2 O empresario deberaacute proporcionarlles aos Delegados de Prevencioacuten os medios e a formacioacuten en materia preventiva que resulten necesarios para o exercicio das suacuteas funcioacutens
A formacioacuten teraa que facilitar o empresario polos seus propios medios ou mediante concerto con organismos ou entidades especializadas na materia e deberaacute adaptarse aacute evolucioacuten dos riscos e aacute aparicioacuten doutros novos repetiacutendose periodicamente se fose necesario
O tempo dedicado aacute formacioacuten considerarase como tempo de traballo para todos os efectos e o seu custo non poderaacute recaer de ninguacuten xeito sobre os Delegados de Prevencioacuten
3 Os Delegados de Prevencioacuten seralles de aplicacioacuten o disposto no apartado 2 do artigo 65 do Estatuto dos Traballadores en canto ao sixilo profesional debido respecto das informacioacutens a que tivesen acceso como consecuencia da suacutea actuacioacuten na empresa
4 O disposto neste artigo en materia de garantiacuteas e sixilo profesional dos Delegados de Prevencioacuten entenderase referido no caso das relacioacutens de caraacutecter administrativo ou estatutario do persoal ao servicio das Administracioacutens puacuteblicas aacute regulacioacuten contida nos artigos 10 paraacutegrafo segundo e 11 da Lei 91987 do 12 de xuntildeo de Oacuterganos de Representacioacuten Determinacioacuten das Condicioacutens de Traballo e Participacioacuten
37
do Persoal ao Servicio das Administracioacutens Puacuteblicas
Artigo 38 Comiteacute de Seguridade e Sauacutede
1 O Comiteacute de Seguridade e Sauacutede eacute o oacutergano paritario e colexiado de participacioacuten destinado aacute consulta regular e perioacutedica das actuacioacutens da empresa en materia de prevencioacuten de riscos
2 Constituirase un Comiteacute de Seguridade e Sauacutede en todas as empresas ou centros de traballo que conten con 50 ou maacuteis traballadores O Comiteacute estaraacute formado polos Delegados de Prevencioacuten dunha parte e polo empresario eou os seus representantes en nuacutemero igual ao de Delegados de Prevencioacuten da outra
Nas xuntanzas do Comiteacute de Seguridade e Sauacutede participaraacuten con voz pero sen voto os Delegados Sindicais e os responsables teacutecnicos da prevencioacuten na empresa que non estean incluiacutedos na composicioacuten aacute que se refire o paraacutegrafo anterior Nas mesmas condicioacutens poderaacuten participar traballadores da empresa que conten cunha especial cualificacioacuten ou informacioacuten respecto de concretas cuestioacutens que se debatan neste oacutergano e teacutecnicos en prevencioacuten alleos aacute empresa sempre que asiacute o solicite algunha das representacioacutens no Comiteacute
3 O Comiteacute de Seguridade e Sauacutede reunirase trimestralmente e sempre que o solicite algunha das representacioacutens deste O Comiteacute adoptaraacute as suacuteas propias normas de funcionamento
As empresas que conten con varios centros de traballo dotados de Comiteacute de Seguridade e Sauacutede poderaacuten acordar cos seus traballadores a creacioacuten dun Comiteacute Intercentros coas funcioacutens que o acordo lle atribuacutea
Artigo 39 Competencias e facultades do Comiteacute de Seguridade e Sauacutede
1 O Comiteacute de Seguridade e Sauacutede teraacute as seguintes competencias
Texto reemplazado por la Ley 542003
a) Participar na elaboracioacuten posta en praacutectica e avaliacioacuten dos planos e programas de prevencioacuten de riscos na empresa A tal efecto no seu seno se debateraacuten antes da suacutea posta en praacutectica e no referente a suacutea incidencia na prevencioacuten de riscos os proxectos en materia de planificacioacuten organizacioacuten do traballo e introduccioacuten de novas tecnoloxiacuteas organizacioacuten e desenvolvemento das actividades de proteccioacuten e prevencioacuten a que se refire o artigo 16 desta Lei e proxecto e organizacioacuten da formacioacuten en materia preventiva
b) Promover iniciativas sobre meacutetodos e procedementos para a efectiva prevencioacuten dos riscos propontildeendo aacute empresa a mellora das condicioacutens ou a correccioacuten das deficiencias existentes
2 No exercicio das suacuteas competencias o Comiteacute de Seguridade e Sauacutede estaraacute facultado para
a) Contildeecer directamente a situacioacuten relativa aacute prevencioacuten de riscos no centro de traballo realizando para tal efecto as visitas que estime oportunas
b) Contildeecer cantos documentos e informes relativos aacutes condicioacutens de traballo sexan necesarios para o cumprimento das suacuteas funcioacutens asiacute como os procedentes da actividade do servicio de prevencioacuten se eacute o
38
caso
c) Contildeecer e analizar os danos producidos na sauacutede ou na integridade fiacutesica dos traballadores co fin de avaliar as suacuteas causas e propontildeer as medidas preventivas oportunas
d) Contildeecer e informar a memoria e programacioacuten anual dos servicios de prevencioacuten
3 A fin de dar cumprimento ao disposto nesta Lei respecto da colaboracioacuten entre empresas nos supostos de desenvolvemento simultaacuteneo de actividades nun mesmo centro de traballo poderase acordar a realizacioacuten de reunioacutens conxuntas dos Comiteacutes de Seguridade e Sauacutede ou no seu defecto dos Delegados de Prevencioacuten e empresarios das empresas que carezan dos devanditos Comiteacutes ou outras medidas de actuacioacuten coordinada
Artigo 40 Colaboracioacuten coa Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
1 Os traballadores e mais os seus representantes poderaacuten recorrer aacute Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social se consideran que as medidas adoptadas e os medios empregados polo empresario non son suficientes para garantir a seguridade e a sauacutede no traballo
2 Nas visitas aos centros de traballo para a comprobacioacuten do cumprimento da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais o Inspector de Traballo e Seguridade Social comunicaraacute a suacutea presencia ao empresario ou ao seu representante ou aacute persoa inspeccionada ao Comiteacute de Seguridade e Sauacutede ao Delegado de Prevencioacuten ou na suacutea ausencia aos representantes legais dos traballadores a fin de que o poidan acompantildear durante o desenvolvemento da suacutea visita e formularlle as observacioacutens que estimen oportunas a menos que considere que as devanditas comunicacioacutens poidan prexudicar ao eacutexito das suacuteas funcioacutens
3 A Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social informaraacute aos Delegados de Prevencioacuten sobre os resultados das visitas a que fai referencia o apartado anterior e sobre as medidas adoptadas como consecuencia destas asiacute como ao empresario mediante dilixencia no Libro de Visitas da Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social que debe existir en cada centro de traballo
4 As organizacioacutens sindicais e empresariais maacuteis representativas seraacuten consultadas con caraacutecter previo aacute elaboracioacuten dos planos de actuacioacuten da Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social en materia de prevencioacuten de riscos no traballo en especial dos programas especiacuteficos para empresas de menos de seis traballadores e informadas do resultado dos devanditos planos
CAPIacuteTULO VI
Obrigas dos fabricantes importadores e subministradores
Artigo 41 Obrigas dos fabricantes importadores e subministradores
1 Os fabricantes importadores e subministradores de maquinaria equipos productos e utensilios de traballo estaacuten na obriga de asegurar que estes non constituacutean unha fonte de perigo para o traballador sempre que sexan instalados e empregados nas condicioacutens forma e para os fins recomendados por eles
Os fabricantes importadores e subministradores de productos e substancias quiacutemicas de utilizacioacuten no traballo estaacuten na obriga de envasar e etiquetar estes de forma que se permita a suacutea conservacioacuten e
39
manipulacioacuten en condicioacutens de seguridade e se identifique claramente o seu contido e os riscos para a seguridade ou a sauacutede dos traballadores que a suacutea almacenaxe ou utilizacioacuten comporten
Os suxeitos mencionados nos dous paraacutegrafos anteriores deberaacuten subministrar a informacioacuten que indique a forma correcta de emprego polos traballadores as medidas preventivas adicionais que se deban tomar e os riscos laborais que impliquen tanto o seu emprego normal como a suacutea manipulacioacuten ou emprego inadecuado
Os fabricantes importadores e subministradores de elementos para a proteccioacuten dos traballadores estaacuten na obriga de asegurar a efectividade destes sempre que sexan instalados e usados nas condicioacutens e da forma recomendada por eles Para tal efecto deberaacuten subministrar a informacioacuten que indique o tipo de risco ao que van dirixidos o nivel de proteccioacuten fronte a este e a forma correcta do seu emprego e mantemento
Os fabricantes importadores e subministradores deberaacuten proporcionar aos empresarios e estes solicitar daqueles a informacioacuten necesaria para que a utilizacioacuten e manipulacioacuten da maquinaria equipos productos materias primas e utensilios de traballo se produza sen riscos para a seguridade e a sauacutede dos traballadores asiacute como para que os empresarios poidan cumprir coas suacuteas obrigas de informacioacuten respecto dos traballadores
2 O empresario teraacute que garantir que as informacioacutens a que se refire o apartado anterior sexan facilitadas aos traballadores en termos que resulten comprensibles para estes
CAPIacuteTULO VII
Responsabilidades e sancioacutens
Artigo 42 Responsabilidades e a suacutea compatibilidade
1 O incumprimento polos empresarios das suacuteas obrigas en materia de prevencioacuten de riscos laborais daraacute lugar a responsabilidades administrativas asiacute como se eacute o caso a responsabilidades penais e aacutes civiacutes polos danos e perdas que se poidan derivar do devandito incumprimento
2 A empresa principal responderaacute solidariamente cos contratistas e subcontratistas a que se refire o apartado 3 do artigo 24 desta Lei do cumprimento durante o periacuteodo da contrata das obrigas impostas por esta Lei en relacioacuten cos traballadores que aqueles ocupen nos centros de traballo da empresa principal sempre que a infraccioacuten se producise no centro de traballo do devandito empresario principal
$ amp
3 As responsabilidades administrativas que se deriven do procedemento sancionador seraacuten compatibles coas indemnizacioacutens polos danos e perdas causados e de recargo de prestacioacutens econoacutemicas do sistema da Seguridade Social que poidan ser fixadas polo oacutergano competente de conformidade co previsto na normativa reguladora do devandito sistema
40
4 Nas relacioacutens de traballo mediante empresas de traballo temporal e sen prexuiacutecio das responsabilidades propias de estas a empresa usuaria seraacute responsable das condicioacutens de execucioacuten do traballo en todo o relacionado coa proteccioacuten da seguridade e sauacutede dos traballadores asiacute como o recargo de prestacioacutens do sistema de Seguridade Social que podan fixarse en caso de accidente de traballo ou enfermidade profesional que tentildea lugar no seu centro de traballo durante o tempo de vixencia do contrato de posta a disposicioacuten e traian a suacutea causa de falta de medidas de seguridade e hixiene
A correccioacuten de infraccioacutens en materia de prevencioacuten de riscos laborais no aacutembito das Administracioacutens Puacuteblicas se axustaraacute ao procedemento e normas de desenvolvemento do artigo 451 e concordantes da Lei 311995 de PRL
$ amp
5 A declaracioacuten de feitos probados que contentildea unha sentencia firme da orde xurisdiccional contencioso-administrativa relativa aacute existencia de infraccioacuten aacute normativa de prevencioacuten de riscos laborais vincularaacute aacute orde social da xurisdiccioacuten no que se refire ao recargo se eacute o caso da prestacioacuten econoacutemica do sistema da Seguridade Social
$ amp
Artigo 43 Requirimento da Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
1 Cando o Inspector de Traballo e Seguridade Social comprobase a existencia dunha infraccioacuten aacute normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais requiriraacute ao empresario para a emenda das deficiencias observadas agaacutes que pola gravidade e inminencia dos riscos procedese acordar a paralizacioacuten prevista no artigo 44 Todo isto sen prexuiacutezo da proposta de sancioacuten correspondente se eacute o caso
2 O requirimento formulado polo Inspector de Traballo e Seguridade Social farase saber por escrito ao empresario presuntamente responsable sinalando as anomaliacuteas ou deficiencias apreciadas con indicacioacuten do prazo para a suacutea emenda O devandito requirimento pontildeerase asiacute mesmo en contildeecemento dos Delegados de Prevencioacuten
Se se incumprise o requirimento formulado persistindo os feitos infractores o Inspector de Traballo e Seguridade Social de non o efectuar inicialmente redactaraacute a correspondente acta de infraccioacuten por tales feitos
3 Os requirimentos efectuados polos funcionarios puacuteblicos a que se refire o artigo 92 desta Lei en exercicio das suacuteas funcioacutens de apoio e colaboracioacuten coa Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social practicaranse cos requisitos e efectos establecidos no apartado anterior pudendo reflectirse no Libro de Visitas da Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social na forma que se determine regulamentariamente
Artigo 44 Paralizacioacuten de traballos
1 Cando o Inspector de Traballo e Seguridade Social comprobe que a inobservancia da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais implica ao seu xuiacutezo un risco grave e inminente para a seguridade e a sauacutede dos traballadores poderaacute ordenar a paralizacioacuten inmediata de tales traballos ou tarefas A devandita medida comunicarase aacute empresa responsable que a pontildeeraacute en contildeecemento inmediato dos traballadores
41
afectados do Comiteacute de Seguridade e Sauacutede do Delegado de Prevencioacuten ou na suacutea ausencia dos representantes do persoal A empresa responsable daraacute conta ao Inspector de Traballo e Seguridade social do cumprimento desta notificacioacuten
O Inspector de Traballo e Seguridade Social informaraacute da suacutea decisioacuten de forma inmediata aacute autoridade laboral A empresa sen prexuiacutezo do cumprimento inmediato de tal decisioacuten poderaa impugnar perante a autoridade laboral no prazo de tres diacuteas haacutebiles tendo que ser resolta tal impugnacioacuten no prazo maacuteximo de vintecatro horas Tal resolucioacuten seraacute executiva sen prexuiacutezo dos recursos que procedan
A paralizacioacuten dos traballos levantarase pola Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social que a decretase ou polo empresario tan axintildea como se emenden as causas que a motivaron debendo neste uacuteltimo caso comunicalo inmediatamente aacute Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
2 Os supostos de paralizacioacuten regulados neste artigo asiacute como os que se contemplen na normativa reguladora das actividades previstas no apartado 2 do artigo 7 desta Lei entenderanse en todo caso sen prexuiacutezo do pagamento do salario ou das indemnizacioacutens que procedan e das medidas que se poidan arbitrar para a suacutea garantiacutea
Artigo 45 Infraccioacutens administrativas
1 Son infraccioacutens laborais en materia de prevencioacuten de riscos laborais as accioacutens ou omisioacutens dos empresarios as das entidades que actuacuteen como servicios de prevencioacuten alleos aacutes empresas as auditoriacuteas e as formativas en dita materia e alleas aacutes empresas asiacute como as dos promotores e propietarios de obra e os traballadores por conta propia que incumpran as normas legais regulamentarias e claacuteusulas normativas dos convenios colectivos en materia de seguridade e sauacutede laboral suxeitas a responsabilidade conforme aacute presente Lei
$ amp
Malia o anterior no aacutembito das relacioacutens do persoal civil ao servicio das Administracioacutens puacuteblicas as infraccioacutens seraacuten obxecto de responsabilidades a traveacutes da imposicioacuten por resolucioacuten da autoridade competente da realizacioacuten das medidas correctoras dos correspondentes incumprimentos conforme ao procedemento que para o efecto se estableza
No aacutembito da Administracioacuten Xeral do Estado corresponderalle ao Goberno a regulacioacuten do devandito procedemento que se axustaraacute aos seguintes principios
a) O procedemento iniciarao o oacutergano competente da Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social por orde superior ben por propia iniciativa ou a peticioacuten dos representantes do persoal
b) Logo da suacutea actuacioacuten a Inspeccioacuten efectuaraacute un requirimento sobre as medidas a adoptar e prazo de execucioacuten destas que se enviaraacute aacute unidade administrativa inspeccionada para os efectos de formular alegacioacutens
c) No caso de discrepancia entre os Ministros competentes como consecuencia da aplicacioacuten deste procedemento enviaraacuten as actuacioacutens ao Consello de Ministros para a suacutea decisioacuten final
42
Artigo 46 Infraccioacutens leves
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000
Artigo 47 Infraccioacutens graves
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000
Artigo 48 Infraccioacutens moi graves
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000
Artigo 49 Sancioacutens
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000 que agora establece uns criterios de graduacioacuten das sancioacutens (Artigo 39) e a contiacutea das mesmas (Artigo 40)
Artigo 50 Reincidencia
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000
Artigo 51 Prescricioacuten das infraccioacutens
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000 estableceacutendose dita prescricioacuten no Artigo 4 da disposicioacuten
Artigo 52 Competencias sancionadoras
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000
Artigo 53 Suspensioacuten ou peche do centro de traballo
O Goberno ou se eacute o caso os oacuterganos de goberno das Comunidades Autoacutenomas con competencias na materia cando concorran circunstancias de excepcional gravidade nas infraccioacutens en materia de seguridade e sauacutede no traballo poderaacuten acordar a suspensioacuten das actividades laborais por un tempo determinado ou en caso extremo o peche do centro de traballo correspondente sen prexuiacutezo en todo caso do pagamento do salario ou das indemnizacioacutens que procedan e das medidas que se poidan arbitrar para a suacutea garantiacutea
Artigo 54 Limitacioacutens aacute facultade de contratar coa Administracioacuten
As limitacioacutens aacute facultade de contratar coa Administracioacuten pola comisioacuten de delictos ou por infraccioacutens administrativas moi graves en materia de seguridade e sauacutede no traballo rexeranse polo establecido na Lei 131995 do 18 de maio de contratos das Administracioacutens Puacuteblicas
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL PRIMEIRA
Definicioacutens para os efectos de Seguridade Social
43
Sen prexuiacutezo da utilizacioacuten das definicioacutens contidas nesta Lei no aacutembito da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais tanto a definicioacuten dos conceptos de accidente de traballo enfermidade profesional accidente non laboral e enfermidade comuacuten como o reacutexime xuriacutedico establecido para estas continxencias na normativa de Seguridade Social continuaraacuten a ser de aplicacioacuten nos termos e cos efectos previstos no devandito aacutembito normativo
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL SEGUNDA
Reordenacioacuten orgaacutenica
Queda extinguida a Organizacioacuten dos Servicios Meacutedicos de Empresa pasando as suacuteas funcioacutens a seren desempentildeadas pola Administracioacuten sanitaria competente nos termos desta Lei
Os recursos e funcioacutens que na actualidade tentildeen atribuiacutedos o Instituto Nacional de medicina e Seguridade do Traballo e a Escola Nacional de Medicina do Traballo adscriacutebense e seraacuten desenvolvidos polas unidades organismos ou entidades do Ministerio de Sanidade e Consumo conforme aacute suacutea organizacioacuten e distribucioacuten interna de competencias
O Instituto Nacional de Silicose manteraacute a suacutea condicioacuten de centro de referencia nacional de prevencioacuten teacutecnico-sanitaria das enfermidades profesionais que afecten ao sistema cardiorrespiratorio
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL TERCEIRA
Caraacutecter baacutesico
1 Esta Lei asiacute como as normas regulamentarias que dicte o Goberno en virtude do establecido no artigo 6 constituacuteen lexislacioacuten laboral dictada ao abeiro do artigo 14917ordf da Constitucioacuten
2 Respecto do persoal civil con relacioacuten de caraacutecter administrativo ou estatutario ao servicio das Administracioacutens puacuteblicas esta Lei seraacute de aplicacioacuten nos seguintes termos
a) Os artigos que a continuacioacuten se relacionan constituacuteen normas baacutesicas no sentido previsto no artigo 149118ordf da Constitucioacuten
23 apartados 1 e 2 agaacutes o paraacutegrafo segundo45 apartado 11214 apartados l 2 agaacutes a remisioacuten ao capiacutetulo IV 3 4 e 515161718 apartados l e 2 agaacutes remisioacuten ao capiacutetulo V19 apartados l e 2 agaacutes referencia aacute imparticioacuten por medios propios ou concertados2021222324 apartados 1 2 3 e 6
44
252628 apartados 1 paraacutegrafos primeiro e segundo 2 3 e 4 agaacutes no relativo aacutes empresas de traballo
temporal2930 apartados l 2 agaacutes a remisioacuten ao artigo 61 a) 3 e 4 agaacutes a remisioacuten ao texto refundido da Lei
do Estatuto dos Traballadores31 apartados l agaacutes remisioacuten ao artigo 61 a) 2 3 e 432 bis3334 apartados 1 paraacutegrafo primeiro 2 e 3 agaacutes paraacutegrafo segundo35 apartados l 2 paraacutegrafo primeiro 4 paraacutegrafo terceiro36 agaacutes as referencias ao Comiteacute de Seguridade e Sauacutede37 apartados 2 e 442 apartado l45 apartado 1 paraacutegrafo terceiroDisposicioacuten adicional cuarta Designacioacuten de Delegados de Prevencioacuten nos supostos especiaisDisposicioacuten transitoria apartado 3ordmTeraacuten este mesmo caraacutecter baacutesico no que corresponda as normas regulamentarias que dicte o
goberno en virtude do establecido no artigo 6 desta Lei
b) No aacutembito das Comunidades Autoacutenomas e as entidades locais as funcioacutens que a Lei atribuacutee aacutes autoridades laborais e aacute Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social poderaacuten ser atribuiacutedas a oacuterganos diferentes
c) Os restantes preceptos seraacuten de aplicacioacuten xeral en defecto de normativa especiacutefica dictada polas Administracioacutens puacuteblicas a excepcioacuten do que resulte inaplicable a estas pola suacutea natureza xuriacutedico-laboral
3 O artigo 54 constituacutee lexislacioacuten baacutesica de contratos administrativos dictada ao abeiro do artigo 149118ordf da Constitucioacuten
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL CUARTA
Designacioacuten de Delegados de Prevencioacuten en supostos especiais
Nos centros de traballo que carezan de representantes dos traballadores por non existir traballadores coa antiguumlidade suficiente para ser electores ou elixibles nas eleccioacutens para representantes do persoal os traballadores poderaacuten elixir por maioriacutea a un traballador que exerza as competencias de Delegado de Prevencioacuten quen teraacute as facultades garantiacuteas e obrigas de sixilo profesional de tales Delegados A actuacioacuten destes cesaraacute no momento en que se reuacutenan os requisitos de antiguumlidade necesarios para poder celebrar a eleccioacuten de representantes do persoal prorrogaacutendose polo tempo indispensable para a efectiva celebracioacuten da eleccioacuten
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL QUINTA
Fundacioacuten
Adscrita aacute Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo existiraacute unha fundacioacuten que teraacute como finalidade promover a mellora das condicioacutens de seguridade e sauacutede no traballo especialmente nas
45
pequenas empresas a traveacutes de accioacutens de informacioacuten asistencia teacutecnica formacioacuten e promocioacuten do cumprimento da normativa de prevencioacuten de riscos
Para o cumprimento dos seus fins dotarase aacute fundacioacuten dun patrimonio con cargo ao Fondo de Prevencioacuten e Rehabilitacioacuten procedente do exceso de excedentes da xestioacuten realizada polas Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social A contiacutea total do devandito patrimonio non excederaacute do 20 por 100 do devandito fondo determinada na data de entrada en vigor desta Lei
Os Estatutos da fundacioacuten aprobaraos a Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo co voto favorable de dous tercios dos seus membros
Para os efectos de acadar un mellor cumprimento dos seus fins artellarase a suacutea colaboracioacuten coa Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
A planificacioacuten desenvolvemento e financiamento de accioacutens nos distintos aacutembitos territoriais teraacute en consideracioacuten a poboacioacuten ocupada o tamantildeo das empresas e os iacutendices de sinistralidade laboral Os orzamentos que a fundacioacuten asigne aos aacutembitos territoriais autonoacutemicos que tentildean asumidas competencias de execucioacuten de lexislacioacuten laboral en materia de Seguridade e Hixiene no Traballo atribuiranse para a suacutea xestioacuten aos oacuterganos tripartitos e de participacioacuten institucional que existan nos devanditos aacutembitos e tentildean natureza similar aacute Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo
Nos sectores de actividade nos que existan fundacioacutens de aacutembito sectorial constituiacutedos por empresarios e traballadores que tentildean entre os seus fins a promocioacuten de actividades destinadas aacute mellora das condicioacutens de seguridade e sauacutede no traballo o desenvolvemento dos obxectivos e fins da fundacioacuten levaranse a cabo en todo caso en coordinacioacuten con aquelas
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL SEXTA
Constitucioacuten da Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo O Goberno no prazo de tres meses a partir da vixencia desta Lei regularaacute a composicioacuten da
Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo A Comisioacuten constituirase no prazo dos trinta diacuteas seguintes
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL SEacuteTIMA
Cumprimento da normativa de transporte de mercadoriacuteas perigosas
O disposto nesta Lei enteacutendese sen prexuiacutezo do cumprimento das obrigas derivadas da regulacioacuten en materia de transporte de mercadoriacuteas perigosas
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL OITAVA
Planos de organizacioacuten de actividades preventivas
Cada Departamento Ministerial no prazo de seis meses desde a entrada en vigor desta Lei e previa consulta coas organizacioacutens sindicais maacuteis representativas elevaraacute ao Consello de Ministros unha proposta de acordo na que se estableza un plano de organizacioacuten das actividades preventivas no departamento
46
correspondente e nos centros organismos e establecementos de todo tipo dependentes deste
A proposta debera acompantildear necesariamente unha memoria explicativa do custo econoacutemico da organizacioacuten proposta asiacute como o calendario de execucioacuten do plano coas previsioacutens orzamentarias axeitadas a este
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL NOVENA
Establecementos militares
1 O Goberno no prazo de seis meses logo de consulta coas organizacioacutens sindicais maacuteis representativas e a proposta dos Ministros de Defensa e de Traballo e Seguridade Social adaptaraacute as normas dos capiacutetulos III e V desta Lei aacutes esixencias da defensa nacional aacutes peculiaridades orgaacutenicas e ao reacutexime vixente de representacioacuten do persoal nos establecementos militares
3 Continuaraacuten vixentes as disposicioacutens sobre organizacioacuten e competencia da autoridade laboral e Inspeccioacuten de Traballo no aacutembito da Administracioacuten Militar contidas no Real Decreto 22051980 do 13 de xuntildeo dictado en desenvolvemento da disposicioacuten final seacutetima do Estatuto dos Traballadores
Antildeadido por Ley 312006Disposicioacuten adicional novena bis Personal militar
((() (( +
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DEacuteCIMA
Sociedades cooperativas
O procedemento para a designacioacuten dos Delegados de Prevencioacuten regulados no artigo 35 desta Lei nas sociedades cooperativas que non conten con asalariados deberaacute estar previsto nos seus Estatutos ou ser obxecto de acordo en Asemblea Xeral Cando ademais dos socios que prestan o seu traballo persoal existan asalariados computaranse aacutembolos colectivos para os efectos do disposto no nuacutemero 2 do artigo 35 Neste caso a designacioacuten dos Delegados de Prevencioacuten realizarase conxuntamente polos socios que prestan traballo e os traballadores asalariados ou se eacute o caso os representantes destes
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL UNDEacuteCIMA
Modificacioacuten do Estatuto dos Traballadores en materia de permisos retribuiacutedos
Engaacutedese unha letra f) ao apartado 3 do artigo 37 do texto refundido da Lei do Estatuto dos Traballadores aprobado polo Real Decreto lexislativo 11995 do 24 de marzo do seguinte teor
laquof) Polo tempo indispensable para a realizacioacuten de exames prenatais e teacutecnicas de preparacioacuten ao parto que se tentildean que realizar dentro da xeiraraquo
47
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DUODEacuteCIMA
Participacioacuten institucional nas Comunidades Autoacutenomas
Nas Comunidades Autoacutenomas a participacioacuten institucional en canto aacute suacutea estructura e organizacioacuten levarase a cabo de acordo coas competencias que estas tentildean en materia de seguridade e sauacutede laboral
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DEacuteCIMO TERCEIRA
Fondo de Prevencioacuten e Rehabilitacioacuten
Os recursos do Fondo de Prevencioacuten e Rehabilitacioacuten procedentes do exceso de excedentes da xestioacuten realizada polas Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social aacute que se refire o artigo 73 do texto refundido da Lei Xeral da Seguridade Social destinaranse na contiacutea que se determine regulamentariamente aacutes actividades que poidan desenvolver como servicios de prevencioacuten as Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social de acordo co previsto no artigo 32 desta Lei
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DECIMOCUARTA
Presencia de recursos preventivos nas obras de construccioacuten
1 O disposto no artigo 32 bis da Lei de Prevencioacuten de Riscos Laborais seraacute de aplicacioacuten nas obras de construccioacuten reguladas polo Real Decreto 16271997 de 24 de outubro polo que se establecen as disposicioacutens miacutenimas de seguridade e sauacutede nas obras de construccioacuten coas seguintes especialidades
a) A preceptiva presencia de recursos preventivos aplicarase a cada contratista
b) No suposto previsto no apartado 1 paraacutegrafo a) do artigo 32 bis a presencia dos recursos preventivos de cada contratista seraacute necesaria cando durante a obra se desenvolvan traballos con riscos especiais tal e como se definen no citado Real Decreto
c) A preceptiva presencia de recursos preventivos teraacute como obxecto vixiar o cumprimento das medidas incluiacutedas no plan de seguridade e sauacutede no traballo e comprobar a eficacia destas
2 O disposto no apartado anterior enteacutendese sen prexuiacutecio das obrigacioacutens do coordinador en materia de seguridade e sauacutede durante a execucioacuten da obra
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DECIMOQUINTA
Habilitacioacuten de funcionarios puacuteblicos
48
Para poder exercer as funcioacutens establecidas no apartado 2 do artigo 9 desta Lei os funcionarios puacuteblicos das comunidades autoacutenomas deberaacuten contar cunha habilitacioacuten especiacutefica expedida pola propia comunidade autoacutenoma nos termos que se determinen regulamentariamente
En todo caso tales funcionarios deberaacuten pertencer aos grupos de titulacioacuten A ou B e acreditar formacioacuten especiacutefica en materia de prevencioacuten de riscos laborais
DISPOSICIOacuteN TRANSITORIA PRIMEIRA
Aplicacioacuten de disposicioacutens maacuteis favorables
1 O disposto nos artigos 36 e 37 desta Lei en materia de competencias facultades e garantiacuteas dos Delegados de Prevencioacuten entenderase sen prexuiacutezo do respecto aacutes disposicioacutens maacuteis favorables para o exercicio dos dereitos de informacioacuten consulta e participacioacuten dos traballadores na prevencioacuten de riscos laborais previstas nos convenios colectivos vixentes na data da suacutea entrada en vigor
2 Os oacuterganos especiacuteficos de representacioacuten dos traballadores en materia de prevencioacuten de riscos laborais que se eacute o caso fosen previstos nos convenios colectivos a que se refire o apartado anterior e que estean dotados dun reacutexime de competencias facultades e garantiacuteas que respecte o contido miacutenimo establecido nos artigos 36 e 37 desta Lei poderaacuten continuar no exercicio das suacuteas funcioacutens en substitucioacuten dos Delegados de Prevencioacuten agaacutes que polo oacutergano de representacioacuten legal dos traballadores se decida a designacioacuten destes Delegados conforme ao procedemento do artigo 35
3 O disposto nos apartados anteriores seraacute tameacuten de aplicacioacuten aos acordos concluiacutedos no aacutembito da funcioacuten puacuteblica ao abeiro do disposto na lei 71990 do 19 de xullo sobre negociacioacuten colectiva e participacioacuten na determinacioacuten das condicioacutens de traballo dos empregados puacuteblicos
DISPOSICIOacuteN TRANSITORIA SEGUNDA
Mentres se aproba o Regulamento regulador dos Servicios de Prevencioacuten de Riscos Laborais entenderase que as Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social cumpren o requisito previsto no artigo 315 desta Lei
DISPOSICIOacuteN DERROGATORIA UacuteNICA
Alcance da derrogacioacuten
Quedan derrogadas cantas disposicioacutens se opontildean aacute presente Lei e especificamente
a) Os artigos 9 10 11 36 apartado 2 39 e 40 paraacutegrafo segundo da Lei 81988 do 7 de abril sobre infraccioacutens e sancioacutens na orde social
b) O Decreto do 26 de xullo de 1957 polo que se fixan os traballos prohibidos a mulleres e menores nos aspectos da suacutea normativa relativos ao traballo das mulleres mantendo en vigor as relativas ao traballo dos menores ata que o Goberno desenvolva as previsioacutens contidas no apartado 2 do artigo 27
c) O Decreto do 11 de marzo de 1971 sobre constitucioacuten composicioacuten e funcioacutens dos Comiteacutes de Seguridade e Hixiene no Traballo
49
d) Os Tiacutetulos I e III da Ordenanza Xeral de Seguridade e Hixiene no Traballo aprobados por Orde do 9 de marzo de 1971
No que non se opontildea ao previsto nesta Lei e ata que se dicten os Regulamentos aos que se fai referencia no artigo 6 continuaraacute a ser de aplicacioacuten a regulacioacuten das materias comprendidas no devandito artigo que se contentildeen no Tiacutetulo II da Ordenanza Xeral de Seguridade e Hixiene no Traballo ou noutras normas que contentildean previsioacutens especiacuteficas sobre tales materias asiacute como a Orde do Ministerio de Traballo do 16 de decembro de 1987 que establece os modelos para a notificacioacuten dos accidentes de traballo Igualmente continuaraacuten vixentes as disposicioacutens reguladoras dos servicios meacutedicos de empresa ata tanto se desenvolvan regulamentariamente as previsioacutens desta Lei sobre servicios de prevencioacuten O persoal pertencente aos devanditos servicios na data de entrada en vigor desta Lei integrarase nos servicios de prevencioacuten das correspondentes empresas cando estes se constituacutean sen prexuiacutezo de que continuacuteen a efectuar aquelas funcioacutens que tivesen atribuiacutedas distintas das propias do servicio de prevencioacuten
Esta Lei non afecta aacute vixencia das disposicioacutens especiais sobre prevencioacuten de riscos profesionais nas explotacioacutens mineiras contidas no capiacutetulo IV do Real Decreto 32551983 do 21 de decembro polo que se aproba o Estatuto do Mineiro e nas suacuteas normas de desenvolvemento asiacute como as do Real Decreto 28571978 do 25 de agosto polo que se aproba o Regulamento Xeral para o Reacutexime da Mineriacutea e o Real Decreto 8631985 do 2 de abril polo que se aproba o Regulamento Xeral de Normas Baacutesicas de Seguridade Mineira e as suacuteas disposicioacutens complementarias
DISPOSICIOacuteN FINAL PRIMEIRA
Actualizacioacuten de sancioacutens
A contiacutea das sancioacutens a que se refire o apartado 4 do artigo 49 poderaacute ser actualizada polo Goberno a proposta do Ministro de Traballo e Seguridade Social adaptando a esta a atribucioacuten de competencias prevista no apartado 1 do artigo 52 desta Lei
DISPOSICIOacuteN FINAL SEGUNDA
Entrada en vigor
Esta Lei entraraacute en vigor tres meses despois da suacutea publicacioacuten no laquoBoletiacuten Oficial do EstadoraquoPolo tantoMando a todos os espantildeois particulares e autoridades que garden e fagan gardar esta LeiMadrid 12 de decembro de 2003
XOAacuteN CARLOS R
O Presidente do Goberno FELIPE GONZAacuteLEZ MAacuteRQUEZ
50
preventivas necesarias
Artigo 26 Proteccioacuten da maternidade
1 A avaliacioacuten dos riscos a que se refire o artigo 16 desta Lei deberaacute abranguer a determinacioacuten da natureza o grao e a duracioacuten da exposicioacuten das traballadoras en situacioacuten de embarazo ou parto recente a axentes procedementos ou condicioacutens de traballo que poidan influiacuter negativamente na sauacutede das traballadoras ou do feto en calquera actividade susceptible de presentar un risco especiacutefico Se os resultados da avaliacioacuten revelasen un risco para a seguridade e a sauacutede ou unha posible repercusioacuten sobre o embarazo ou a lactacioacuten das devanditas traballadoras o empresario adoptaraacute as medidas necesarias para evitar a exposicioacuten ao dito risco a traveacutes dunha adaptacioacuten das condicioacutens ou do tempo de traballo da traballadora afectada As devanditas medidas incluiraacuten cando resulte necesario a non realizacioacuten de traballo nocturno ou de traballo a quendas
2 Cando a adaptacioacuten das condicioacutens ou do tempo de traballo non resultase posible ou a pesar de tal adaptacioacuten as condicioacutens dun posto de traballo puidesen influiacuter negativamente na sauacutede da traballadora embarazada ou do feto e asiacute o certifiquen os Servicios Meacutedicos do Instituto Nacional da Seguridade Social ou das Mutuas co informe do meacutedico do Servicio Nacional da Sauacutede que asista facultativamente aacute traballadora esta deberaacute desempentildear un posto de traballo ou funcioacuten diferente e compatible co seu estado O empresario deberaacute determinar previa consulta cos representantes dos traballadores a relacioacuten dos postos de traballo exentos de riscos para estes efectos
O cambio de posto ou funcioacuten levarase a cabo de conformidade coas regras e criterios que se apliquen nos supostos de mobilidade funcional e teraacute efectos ata o momento en que o estado de sauacutede da traballadora permita a suacutea reincorporacioacuten ao anterior posto
No suposto de que aiacutenda aplicando as regras sinaladas no paraacutegrafo anterior non existise posto de traballo ou funcioacuten compatible a traballadora poderaacute ser destinada a un posto non correspondente ao seu grupo ou a categoriacutea equivalente aiacutenda que conservaraacute o dereito ao conxunto de retribucioacutens do seu posto de orixe
3 Se o antedito cambio de posto non resultara teacutecnica ou obxectivamente posible ou no poida razoablemente exixirse por motivos xustificados poderaacute declararse o paso da traballadora afectada aacute situacioacuten de suspensioacuten do contrato por risco durante o embarazo contemplada no artigo 451 d) do Estatuto dos Traballadores durante o periacuteodo necesario para a proteccioacuten da suacutea seguridade ou da suacutea sauacutede e mentres persista a imposibilidade de reincorporarse ao seu posto anterior ou a outro posto compatible co seu estado
4 O disposto nos nuacutemeros 1 e 2 deste artigo seraacute tameacuten de aplicacioacuten durante o periacuteodo de lactacioacuten se as condicioacutens de traballo puidesen influiacuter negativamente na sauacutede da muller ou do fillo e asiacute o certificase o meacutedico que no reacutexime de Seguridade Social aplicable asista facultativamente aacute traballadora
5 As traballadoras embarazadas teraacuten dereito a ausentarse do traballo con dereito a remuneracioacuten para a realizacioacuten de exames prenatais e teacutecnicas de preparacioacuten ao parto previo aviso ao empresario e xustificacioacuten da necesidade da suacutea realizacioacuten dentro da xeira
26
La evaluacioacuten de los riesgos a que se refiere el artiacuteculo 16 de la presente Ley deberaacute comprender la determinacioacuten de la naturaleza el grado y la duracioacuten de la exposicioacuten de las trabajadoras en situacioacuten de embarazo o parto reciente a agentes procedimientos o condiciones de trabajo que puedan influir negativamente en la salud de las trabajadoras o del feto en cualquier actividad susceptible de presentar un riesgo especiacutefico Si los resultados de la evaluacioacuten revelasen un riesgo para la seguridad y la salud o una posible repercusioacuten sobre el embarazo o la lactancia de las citadas trabajadoras el empresario adoptaraacute las medidas necesarias para evitar la exposicioacuten a dicho riesgo a traveacutes de una adaptacioacuten de las condiciones o del tiempo de trabajo de la trabajadora afectada
Dichas medidas incluiraacuten cuando resulte necesario la no realizacioacuten de trabajo nocturno o de trabajo a turnosSustituido por Ley Orgaacutenica 32007 por
2 Cuando la adaptacioacuten de las condiciones o del tiempo de trabajo no resultase posible o a pesar de tal adaptacioacuten las condiciones de un puesto de trabajo pudieran influir negativamente en la salud de la trabajadora embarazada o del feto y asiacute lo certifiquen los Servicios Meacutedicos del Instituto Nacional de la Seguridad Social o de las Mutuas en funcioacuten de la Entidad con la que la empresa tenga concertada la cobertura de los riesgos profesionales con el informe del meacutedico del Servicio Nacional de Salud que asista facultativamente a la trabajadora eacutesta deberaacute desempentildear un puesto de trabajo o funcioacuten diferente y compatible con su estado El empresario deberaacute determinar previa consulta con los representantes de los trabajadores la relacioacuten de los puestos de trabajo exentos de riesgos a estos efectos
El cambio de puesto o funcioacuten se llevaraacute a cabo de conformidad con las reglas y criterios que se apliquen en los supuestos de movilidad funcional y tendraacute efectos hasta el momento en que el estado de salud de la trabajadora permita su reincorporacioacuten al anterior puesto
En el supuesto de que aun aplicando las reglas sentildealadas en el paacuterrafo anterior no existiese puesto de trabajo o funcioacuten compatible la trabajadora podraacute ser destinada a un puesto no correspondiente a su grupo o categoriacutea equivalente si bien conservaraacute el derecho al conjunto de retribuciones de su puesto de origen
Si dicho cambio de puesto no resultara teacutecnica u objetivamente posible o no pueda razonablemente exigirse por motivos justificados podraacute declararse el paso de la trabajadora afectada a la situacioacuten de suspensioacuten del contrato por riesgo durante el embarazo contemplada en el artiacuteculo 451d) del Estatuto de los Trabajadores durante el periacuteodo necesario para la proteccioacuten de su seguridad o de su salud y mientras persista la imposibilidad de reincorporarse a su puesto anterior o a otro puesto compatible con su estadoSustituido por Ley Orgaacutenica 32007 por
Lo dispuesto en los nuacutemeros 1 y 2 de este artiacuteculo seraacute tambieacuten de aplicacioacuten durante el periacuteodo de lactancia natural si las condiciones de trabajo pudieran influir negativamente en la salud de la mujer o del hijo y asiacute lo certifiquen los Servicios Meacutedicos del Instituto Nacional de la Seguridad Social o de las Mutuas en funcioacuten de la Entidad con la que la empresa tenga concertada la cobertura de los riesgos profesionales con el informe del meacutedico del Servicio Nacional de Salud que asista facultativamente a la trabajadora o a su
27
hijo Podraacute asimismo declararse el pase de la trabajadora afectada a la situacioacuten de suspensioacuten del contrato por riesgo durante la lactancia natural de hijos menores de nueve meses contemplada en el artiacuteculo 451d) del Estatuto de Ios Trabajadores si se dan las circunstancias previstas en el nuacutemero 3 de este artiacuteculo
Las trabajadoras embarazadas tendraacuten derecho a ausentarse del trabajo con derecho a remuneracioacuten para la realizacioacuten de exaacutemenes prenatales y teacutecnicas de preparacioacuten al parto previo aviso al empresario y justificacioacuten de la necesidad de su realizacioacuten dentro de la jornada de trabajo
Artigo 27 Proteccioacuten dos menores
1 Antes da incorporacioacuten ao traballo de mozos menores de dezaoito anos e previamente a calquera modificacioacuten importante das suacuteas condicioacutens de traballo o empresario deberaacute efectuar unha avaliacioacuten dos postos de traballo a desempentildear por estes a fin de determinar a natureza o grao e a duracioacuten da suacutea exposicioacuten en calquera actividade susceptible de presentar un risco especiacutefico ao respecto a axentes procesos ou condicioacutens de traballo que poidan pontildeer en perigo a seguridade ou a sauacutede destes traballadores
Para tal fin a avaliacioacuten teraacute especialmente en conta os riscos especiacuteficos para a seguridade a sauacutede e o desenvolvemento dos mozos derivados da suacutea falta de experiencia da suacutea inmadurez para avaliar os riscos existentes ou potenciais e do seu desenvolvemento aiacutenda incompleto
En todo caso o empresario informaraacute aos devanditos mozos e aos seus pais ou titores que intervintildeesen na contratacioacuten conforme ao disposto na letra b) do artigo 7 do texto refundido da Lei do Estatuto dos Traballadores aprobado polo Real Decreto lexislativo 11995 do 24 de marzo dos posibles riscos e de todas as medidas adoptadas para a proteccioacuten da suacutea seguridade e sauacutede
2 Tendo en conta os factores anteriormente sinalados o Goberno estableceraacute as limitacioacutens aacute contratacioacuten dos mozos menores de dezaoito anos en traballos que presenten riscos especiacuteficos
Artigo 28 Relacioacutens de traballo temporais de duracioacuten determinada e en empresas de traballo temporal
1 Os traballadores con relacioacutens de traballo temporais ou de duracioacuten determinada asiacute como os contratados por empresas de traballo temporal deberaacuten beneficiarse do mesmo nivel de proteccioacuten en materia de seguridade e sauacutede que os restantes traballadores da empresa na que prestan os seus servicios
A existencia dunha relacioacuten de traballo das sinaladas no paraacutegrafo anterior non xustificaraacute de ninguacuten xeito unha diferencia de trato polo que respecta aacutes condicioacutens de traballo no relativo a calquera dos aspectos da proteccioacuten da seguridade e a sauacutede dos traballadores
Esta Lei e as suacuteas disposicioacutens de desenvolvemento aplicaranse plenamente aacutes relacioacutens de traballo sinaladas nos paraacutegrafos anteriores
2 O empresario adoptaraacute as medidas necesarias para garantir que con caraacutecter previo ao inicio da suacutea actividade os traballadores a que se refire o apartado anterior reciban informacioacuten acerca dos riscos aos que estean expostos en particular no relativo aacute necesidade de cualificacioacutens ou aptitudes profesionais determinadas a esixencia de controis meacutedicos especiais ou a existencia de riscos especiacuteficos do posto de
28
traballo a cubrir asiacute como sobre as medidas de proteccioacuten e prevencioacuten fronte a estes
Os devanditos traballadores recibiraacuten en todo caso unha formacioacuten suficiente e axeitada aacutes caracteriacutesticas do posto de traballo a cubrir tendo en conta a suacutea cualificacioacuten e experiencia profesional e os riscos aos que estean expostos
3 Os traballadores a que se refire este artigo teraacuten dereito a unha vixilancia perioacutedica do seu estado de sauacutede nos termos establecidos no artigo 22 desta Lei e nas suacuteas normas de desenvolvemento
4 O empresario deberaacute informar aos traballadores designados para ocuparse das actividades de proteccioacuten e prevencioacuten ou se eacute o caso o servicio de prevencioacuten previsto no artigo 31 desta Lei da incorporacioacuten dos traballadores a que se refire este artigo na medida necesaria para que poidan desenvolver de xeito axeitado aacutes suacuteas funcioacutens respecto de todos os traballadores da empresa
5 Nas relacioacutens de traballo a traveacutes de empresas de traballo temporal a empresa usuaria seraacute responsable das condicioacutens de execucioacuten do traballo en todo o relacionado coa proteccioacuten da seguridade e a sauacutede dos traballadores Corresponderaacute ademais aacute empresa usuaria o cumprimento das obrigas en materia de informacioacuten previstas nos apartados 2 e 4 deste artigo
A empresa de traballo temporal seraacute responsable do cumprimento das obrigas en materia de formacioacuten e vixilancia da sauacutede que se establecen nos apartados 2 e 3 deste artigo Para tal fin e sen prexuiacutezo do disposto no paraacutegrafo anterior a empresa usuaria deberaacute informar aacute empresa de traballo temporal e esta aos traballadores afectados antes da adscricioacuten destes acerca das caracteriacutesticas propias dos postos de traballo a desempentildear e das cualificacioacutens requiridas
A empresa usuaria deberaacute informar aos representantes dos traballadores nesta da adscricioacuten dos traballadores postos a disposicioacuten pola empresa de traballo temporal Os ditos traballadores poderanse dirixir a estes representantes no exercicio dos dereitos recontildeecidos nesta Lei
Artigo 29 Obrigas dos traballadores en materia de prevencioacuten de riscos
1 Corresponde a cada traballador velar segundo as suacuteas posibilidades e mediante o cumprimento das medidas de prevencioacuten que en cada caso sexan adoptadas pola suacutea propia seguridade e sauacutede no traballo e pola daqueloutras persoas aacutes que poida afectar a suacutea actividade profesional a causa dos seus actos e omisioacutens no traballo de conformidade coa suacutea formacioacuten e as instruccioacutens do empresario
2 Os traballadores de acordo coa suacutea formacioacuten e seguindo as instruccioacutens do empresario deberaacuten en particular
1ordm Empregar de forma axeitada de acordo coa suacutea natureza e os riscos previsibles as maacutequinas aparellos ferramentas substancias perigosas equipos de transporte e en xeral calquera outros medios cos que desenvolvan a suacutea actividade
2ordm Empregar correctamente os medios e equipos de proteccioacuten facilitados polo empresario de acordo coas instruccioacutens recibidas deste
3ordm Non pontildeer foacutera de funcionamento e empregar correctamente os dispositivos de seguridade existentes ou que se instalen nos medios relacionados coa suacutea actividade ou nos lugares de traballo en que esta tentildea lugar
29
4ordm Informar de inmediato ao seu superior xeraacuterquico directo e aos traballadores designados para realizaren actividades de proteccioacuten e de prevencioacuten ou se eacute o caso ao servicio de prevencioacuten acerca de calquera situacioacuten que ao seu xuiacutezo entrantildee por motivos razoables un risco para a seguridade e a sauacutede dos traballadores
5ordm Contribuiacuter ao cumprimento das obrigas establecidas pola autoridade competente co fin de protexer a seguridade e a sauacutede dos traballadores no traballo
6ordm Cooperar co empresario para que este poida garantir unhas condicioacutens de traballo que sexan seguras e non entrantildeen riscos para a seguridade e a sauacutede dos traballadores
3 O cumprimento polos traballadores das obrigas en materia de prevencioacuten de riscos a que se refiren os apartados anteriores teraacute a consideracioacuten de incumprimento laboral para os efectos previstos no artigo 581 do Estatuto dos Traballadores ou de falta se eacute o caso conforme ao establecido na correspondente normativa sobre reacutexime disciplinario dos funcionarios puacuteblicos ou do persoal estatutario ao servicio das Administracioacutens puacuteblicas O disposto neste apartado seraacute igualmente aplicable aos socios das cooperativas en que a suacutea actividade consista na prestacioacuten do seu traballo coas precisioacutens que se establezan nos seus Regulamentos de Reacutexime Interno
CAPIacuteTULO IV
Servicios de prevencioacuten
Artigo 30 Proteccioacuten e prevencioacuten de riscos profesionais
1 En cumprimento do deber de prevencioacuten de riscos profesionais o empresario designaraacute un ou varios traballadores para ocupaacuterense da devandita actividade constituiraacute un servicio de prevencioacuten ou concertaraacute o dito servicio cunha entidade especializada allea aacute empresa
2 Os traballadores designados deberaacuten ter a capacidade necesaria dispor do tempo e dos medios precisos e ser suficientes en nuacutemero tendo en conta o tamantildeo da empresa asiacute como os riscos a que estaacuten expostos os traballadores e a suacutea distribucioacuten nesta co alcance que se determine nas disposicioacutens a que se refire a letra e) do apartado 1 do artigo 6 desta Lei
Os traballadores a que se refire o paraacutegrafo anterior colaboraraacuten entre si e se eacute o caso cos servicios de prevencioacuten
3 Para a realizacioacuten da actividade de prevencioacuten o empresario deberaacute facilitar aos traballadores designados o acceso aacute informacioacuten e documentacioacuten a que se refiren os artigos 18 e 23 desta Lei
4 Os traballadores designados non poderaacuten sufrir ninguacuten prexuiacutezo derivado das suacuteas actividades de proteccioacuten e prevencioacuten dos riscos profesionais na empresa En exercicio desta funcioacuten os devanditos traballadores gozaraacuten en particular das garantiacuteas que para os representantes dos traballadores establecen as letras a) b) e c) do artigo 68 e o apartado 4 do artigo 56 do texto refundido da Lei do Estatuto dos Traballadores
Esta garantiacutea acadaraacute tameacuten aos traballadores integrantes do servicio de prevencioacuten cando a
30
empresa decida constituiacutelo de acordo co disposto no artigo seguinte
Os traballadores a que se refiren os paraacutegrafos anteriores deberaacuten gardar sixilo profesional sobre a informacioacuten relativa aacute empresa aacute que tiveran acceso como consecuencia do desempentildeo das suacuteas funcioacutens
5 Nas empresas de menos de seis traballadores o empresario poderaacute asumir persoalmente as funcioacutens sinaladas no apartado 1 sempre que desenvolva de forma cotiaacute a suacutea actividade no centro de traballo e tentildea a capacidade necesaria en funcioacuten dos riscos a que estean expostos os traballadores e a perigosidade das actividades co alcance que se determine nas disposicioacutens a que se refire a letra e) do apartado 1 do artigo 6 desta Lei
6 O empresario que non concertase o Servicio de prevencioacuten cunha entidade especializada allea aacute empresa deberaacute someter o seu sistema de prevencioacuten ao control dunha auditoriacutea ou avaliacioacuten externa nos termos que regulamentariamente se determinen
Artigo 31 Servicios de prevencioacuten
1 Se a designacioacuten dun ou varios traballadores fose insuficiente para a realizacioacuten das actividades de prevencioacuten en funcioacuten do tamantildeo da empresa dos riscos a que estean expostos os traballadores ou da perigosidade das actividades desenvolvidas co alcance que se estableza nas disposicioacutens a que se refire a letra e) do apartado 1 do artigo 6 desta Lei o empresario deberaacute recorrer a un ou varios servicios de prevencioacuten propios ou alleos aacute empresa que colaboraraacuten cando sexa necesario
Para o establecemento destes servicios nas Administracioacutens puacuteblicas terase en conta a suacutea estructura organizativa e a existencia se eacute o caso de aacutembitos sectoriais e descentralizados
2 Entenderase como servicio de prevencioacuten o conxunto de medios humanos e materiais necesarios para realizar as actividades preventivas a fin de garantir a axeitada proteccioacuten da seguridade e a sauacutede dos traballadores asesorando e asistindo para isto ao empresario aos traballadores e aos seus representantes e aos oacuterganos de representacioacuten especializados Para o exercicio das suacuteas funcioacutens o empresario deberaacute facilitar ao devandito servicio o acceso aacute informacioacuten e documentacioacuten a que se refire o apartado 3 do artigo anterior
3 Os servicios de prevencioacuten deberaacuten estar en condicioacutens de proporcionar aacute empresa o asesoramento e apoio que precise en funcioacuten dos tipos de risco nela existentes e no referente a
Texto reemplazado por la Ley 542003
a) O desentildeo implantacioacuten e aplicacioacuten dun plano de prevencioacuten de riscos laborais que permita a integracioacuten da prevencioacuten na empresa
b) A avaliacioacuten dos factores de risco que poidan afectar aacute seguridade e a sauacutede dos traballadores nos termos previstos no artigo 16 desta Lei
Texto reemplazado por la Ley 542003c) A planificacioacuten da actividade preventiva e a determinacioacuten das prioridades na adopcioacuten das
medidas preventivas e a vixilaacutencia da suacutea eficacia
31
d) A informacioacuten e formacioacuten dos traballadores
e) A prestacioacuten dos primeiros auxilios e planos de emerxencia f) A vixilancia da sauacutede dos traballadores en relacioacuten cos riscos derivados do traballo
4 O servicio de prevencioacuten teraacute caraacutecter interdisciplinario tendo os seus medios que ser apropiados para cumprir as suacuteas funcioacutens Para isto a formacioacuten especialidade capacitacioacuten dedicacioacuten e nuacutemero de compontildeentes destes servicios asiacute como os seus recursos teacutecnicos deberaacuten ser suficientes e axeitados aacutes actividades preventivas a desenvolver en funcioacuten das seguintes circunstancias
a) Tamantildeo da empresa
b) Tipos de risco aos que se poidan atopar expostos os traballadores
c) Distribucioacuten de riscos na empresa
5 Para poder actuar como servicios de prevencioacuten as entidades especializadas deberaacuten ser obxecto de acreditacioacuten pola Administracioacuten laboral mediante a comprobacioacuten de que reuacutenen os requisitos que se establezan regulamentariamente e previa aprobacioacuten da Administracioacuten sanitaria en canto aos aspectos de caraacutecter sanitario
Artigo 32 Actuacioacuten preventiva das Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais
As Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social poderaacuten desenvolver para as empresas a elas asociadas as funcioacutens correspondentes aos servicios de prevencioacuten con suxeicioacuten ao disposto no apartado 5 do artigo 31
Os representantes dos empresarios e dos traballadores teraacuten dereito a participar no control e seguimento da xestioacuten desenvolvida polas Mutuas de Accidentes da Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social nas funcioacutens a que se refire o paraacutegrafo anterior conforme ao previsto no artigo 39 cinco da Lei 421994 do 30 de decembro de Medidas fiscais administrativas e de orde social
Texto Antildeadido por la Ley 542003
Artigo 32 bis Presencia dos recursos preventivos
1 A presencia no centro de traballo dos recursos preventivos calquera que sexa a modalidade de organizacioacuten de ditos recursos seraacute necesaria nos seguintes casos
a) Cando os riscos podan verse agravados ou modificados no desenvolvemento do proceso ou a actividade pola concorrencia de operacioacutens diversas que se desenvolven sucesiva o simultaneamente e que fagan preciso o control da correcta aplicacioacuten dos meacutetodos de traballo
b) Cando se realicen actividades ou procesos que regulamentariamente sexan considerados como perigosos ou con riscos especiais
c) Cando a necesidade de dita presencia sexa requirida pola Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social se as circunstancias do caso asiacute o esixiran debido aacutes condicioacutens de traballo detectadas
32
2 Consideacuteranse recursos preventivos aos que o empresario poderaacute asignar a presencia os seguintes
a) Un ou varios traballadores designados da empresa
b) Un ou varios membros do servicio de prevencioacuten propio da empresa
c) Un ou varios membros do ou dos servicios de prevencioacuten alleos concertados pola empresa Cando a presencia se realice por diferentes recursos preventivos estes deberaacuten colaborar entre si
3 Os recursos preventivos a que se refire o apartado anterior deberaacuten ter a capacidade suficiente dispontildeer dos medios necesarios e ser suficientes en nuacutemero para vixiar o cumprimento das actividades preventivas debendo permanecer no centro de traballo durante o tempo no que se mantentildea a situacioacuten que determine a suacutea presencia
4 No obstante o sinalado nos apartados anteriores o empresario poderaacute asignar a presencia de forma expresa a un ou varios traballadores da empresa que sen formar parte do servicio de prevencioacuten propio ni ser traballadores designados reuacutenan os contildeecementos a cualificacioacuten e a experiencia necesarios nas actividades ou procesos a que se refire o apartado 1 e conten coa formacioacuten preventiva correspondente como miacutenimo aacutes funciones do nivel baacutesico
Neste suposto tales traballadores manteraacuten a necesaria colaboracioacuten cos recursos preventivos do empresario
CAPIacuteTULO V
Consulta e participacioacuten dos traballadores
Artigo 33 Consulta dos traballadores
1 O empresario deberaacute consultar aos traballadores coa debida antelacioacuten a adopcioacuten das decisioacutens relativas a
a) A planificacioacuten e a organizacioacuten do traballo na empresa e a introduccioacuten de novas tecnoloxiacuteas en todo o relacionado coas consecuencias que estas puidesen ter para a seguridade e a sauacutede dos traballadores derivadas da escolla dos equipos a determinacioacuten e a adecuacioacuten das condicioacutens de traballo e o impacto dos factores ambientais no traballo
b) A organizacioacuten e desenvolvemento das actividades de proteccioacuten da sauacutede e prevencioacuten dos riscos profesionais na empresa incluiacuteda a designacioacuten dos traballadores encargados das devanditas actividades ou o recurso a un servicio de prevencioacuten externo
c) A designacioacuten dos traballadores encargados das medidas de emerxencia
d) Os procedementos de informacioacuten e documentacioacuten a que se refiren os artigos 18 apartado 1 e 23 apartado 1 desta Lei
e) O proxecto e a organizacioacuten da formacioacuten en materia preventiva
f) Calquera outra accioacuten que poida ter efectos substanciais sobre a seguridade e a sauacutede dos
33
traballadores
2 Nas empresas que conten con representantes dos traballadores as consultas a que se refire o apartado anterior levaranse a cabo cos ditos representantes
Artigo 34 Dereitos de participacioacuten e representacioacuten
1 Os traballadores tentildeen dereito a participar na empresa nas cuestioacutens relacionadas coa prevencioacuten de riscos no traballo
Nas empresas ou centros de traballo que conten con seis ou maacuteis traballadores a participacioacuten destes canalizarase a traveacutes dos seus representantes e da representacioacuten especializada que se regula neste capiacutetulo
2 Aos Comiteacutes de Empresa aos Delegados de Persoal e aos representantes sindicais corresponderalles nos termos que respectivamente lles recontildeecen o Estatuto dos Traballadores a Lei de Oacuterganos de Representacioacuten do Persoal ao Servicio das Administracioacutens Puacuteblicas e a Lei Orgaacutenica de Liberdade Sindical a defensa dos intereses dos traballadores en materia de prevencioacuten de riscos no traballo Para isto os representantes do persoal exerceraacuten as competencias que as devanditas normas establecen en materia de informacioacuten consulta e negociacioacuten vixilancia e control e exercicio de accioacutens perante as empresas e os oacuterganos e tribunais competentes
3 O dereito de participacioacuten que se regula neste capiacutetulo exercerase no aacutembito das Administracioacutens puacuteblicas coas adaptacioacutens que procedan en atencioacuten aacute diversidade das actividades que desenvolven e as diferentes condicioacutens en que estas se realizan a complexidade e dispersioacuten da suacutea estructura organizativa e as suacuteas peculiaridades en materia de representacioacuten colectiva nos termos previstos na Lei 71990 do 19 de xullo sobre negociacioacuten colectiva e participacioacuten na determinacioacuten das condicioacutens de traballo dos empregados puacuteblicos podendo establecer aacutembitos sectoriais e descentralizados en funcioacuten do nuacutemero de efectivos e centros
Para levar a cabo a indicada adaptacioacuten no aacutembito da Administracioacuten Xeral do Estado o Goberno teraacute en conta os seguintes criterios
a) De ninguacuten xeito a dita adaptacioacuten poderaacute afectar aacutes competencias facultades e garantiacuteas que se recontildeecen nesta Lei aos Delegados de Prevencioacuten e aos Comiteacutes de Seguridade e Sauacutede
b) Deberase establecer o aacutembito especiacutefico que resulte axeitado en cada caso para o exercicio da funcioacuten de participacioacuten en materia preventiva dentro da estructura organizativa da Administracioacuten Con caraacutecter xeral o devandito aacutembito seraacute o dos oacuterganos de representacioacuten do persoal ao servicio das Administracioacutens puacuteblicas aiacutenda que se poderaacuten establecer outros distintos en funcioacuten das caracteriacutesticas da actividade e frecuencia dos riscos a que poidan estar expostos os traballadores
c) Cando no indicado aacutembito existan diferentes oacuterganos de representacioacuten do persoal deberase garantir unha actuacioacuten coordinada de todos eles en materia de prevencioacuten e proteccioacuten da seguridade e a sauacutede no traballo posibilitando que a participacioacuten se realice de forma conxunta entre uns e outros no aacutembito especiacutefico establecido para o efecto
d) Con caraacutecter xeral constituirase un uacutenico Comiteacute de Seguridade e Sauacutede no aacutembito dos oacuterganos de representacioacuten previstos na Lei de Oacuterganos de Representacioacuten do Persoal ao Servicio das
34
Administracioacutens Puacuteblicas que estaraacute integrado polos Delegados de Prevencioacuten designados no dito aacutembito tanto para o persoal con relacioacuten de caraacutecter administrativo ou estatutario como para o persoal laboral e por representantes da Administracioacuten en nuacutemero non superior ao de Delegados Malia isto poderanse constituiacuter Comiteacutes de Seguridade e Sauacutede noutros aacutembitos cando as razoacutens da actividade e o tipo e frecuencia dos riscos asiacute o aconsellen
Artigo 35 Delegados de Prevencioacuten
1 Os Delegados de Prevencioacuten son os representantes dos traballadores con funcioacutens especiacuteficas en materia de prevencioacuten de riscos no traballo
2 Os Delegados de Prevencioacuten seraacuten designados por e entre os representantes do persoal no aacutembito dos oacuterganos de representacioacuten previstos nas normas a que se refire o artigo anterior de acordo coa seguinte escala
De 50 a 100 traballadores 2 Delegados de prevencioacutenDe 101 a 500 traballadores 3 Delegados de PrevencioacutenDe 501 a 1000 traballadores 4 Delegados de PrevencioacutenDe 1001 a 2000 traballadores 5 Delegados de PrevencioacutenDe 2001 a 3000 traballadores 6 Delegados de PrevencioacutenDe 3001 a 4000 traballadores 7 Delegados de PrevencioacutenDe 4001 en adiante 8 Delegados de Prevencioacuten
Nas empresas de ata trinta traballadores o Delegado de Prevencioacuten seraacute o Delegado de PersoalNas empresas de trinta e un a corenta e nove traballadores haberaacute un Delegado de Prevencioacuten que
seraacute elixido por e entre os Delegados de Persoal
3 Para os efectos de determinar o nuacutemero de Delegados de Prevencioacuten teranse en conta os seguintes criterios
a) Os traballadores vinculados por contratos de duracioacuten determinada superior a un ano computaranse como traballadores fixos do cadro de persoal
b) Os contratados por prazo de ata un ano computaranse segundo o nuacutemero de diacuteas traballados no periacuteodo dun ano anterior aacute designacioacuten Cada douscentos diacuteas traballados ou fraccioacuten computaranse como un traballador maacuteis
4 Malia o disposto neste artigo nos convenios colectivos poderanse establecer outros sistemas de designacioacuten dos Delegados de Prevencioacuten sempre que se garanta que a facultade de designacioacuten corresponde aos representantes do persoal ou aos propios traballadores
Asiacute mesmo na negociacioacuten colectiva ou mediante os acordos a que se refire o artigo 83 apartado 3 do Estatuto dos Traballadores poderase acordar que as competencias recontildeecidas nesta Lei aos Delegados de Prevencioacuten sexan exercidas por oacuterganos especiacuteficos creados no propio convenio ou nos acordos nomeados Os devanditos oacuterganos poderaacuten asumir nos termos e conforme aacutes modalidades que se acorde competencias xerais respecto do conxunto dos centros de traballo incluiacutedos no aacutembito de aplicacioacuten do convenio ou do acordo co fin de fomentar o mellor cumprimento nestes da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais
35
Igualmente no aacutembito das Administracioacutens puacuteblicas poderanse establecer nos termos sinalados na Lei 71990 do 19 de xullo sobre negociacioacuten colectiva e participacioacuten na determinacioacuten das condicioacutens de traballo dos empregados puacuteblicos outros sistemas de designacioacuten dos Delegados de Prevencioacuten e acordarse que as competencias que a dita Lei atribuacutee a estes poidan ser exercidas por oacuterganos especiacuteficos
Artigo 36 Competencias e facultades dos Delegados de Prevencioacuten
1 Son competencias dos Delegados de Prevencioacuten
a) Colaborar coa direccioacuten da empresa na mellora da accioacuten preventiva
b) Promover e fomentar a cooperacioacuten dos traballadores na execucioacuten da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais
c) Ser consultados polo empresario con caraacutecter previo aacute suacutea execucioacuten acerca das decisioacutens a que se refire o artigo 33 desta Lei
d) Exercer un labor de vixilancia e control sobre o cumprimento da normativa de prevencioacuten de riscos laborais
Nas empresas que de acordo co disposto no apartado 2 do artigo 38 desta Lei non conten con Comiteacute de Seguridade e Sauacutede por non acadaren o nuacutemero miacutenimo de traballadores establecido para tal efecto as competencias atribuiacutedas a aquel nesta Lei seraacuten exercidas polos Delegados de Prevencioacuten
2 No exercicio das competencias atribuiacutedas aos Delegados de Prevencioacuten estes estaraacuten facultados para
a) Acompantildear os teacutecnicos nas avaliacioacutens de caraacutecter preventivo do medio ambiente de traballo asiacute como nos termos previstos no artigo 40 desta Lei aos Inspectores de Traballo e Seguridade Social nas visitas e verificacioacutens que realicen nos centros de traballo para comprobar o cumprimento da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais podendo formular ante eles as observacioacutens que estimen oportunas
b) Ter acceso coas limitacioacutens previstas no apartado 4 do artigo 22 desta Lei aacute informacioacuten e documentacioacuten relativa aacutes condicioacutens de traballo que sexan necesarias para o exercicio das suacuteas funcioacutens e en particular aacute prevista nos artigos 18 e 23 desta Lei Cando a informacioacuten estea suxeita aacutes limitacioacutens devanditas soacute poderaacute ser subministrada de maneira que se garanta o respecto da confidencialidade
c) Ser informados polo empresario sobre os danos producidos na sauacutede dos traballadores unha vez que aquel tivese contildeecemento deles podendo presentarse aiacutenda foacutera da suacutea xeira no lugar dos feitos para contildeecer as circunstancias destes
d) Recibir do empresario as informacioacutens obtidas por este procedentes das persoas ou oacuterganos encargados das actividades de proteccioacuten e prevencioacuten na empresa asiacute como dos organismos competentes para a seguridade e a sauacutede dos traballadores sen prexuiacutezo do disposto no artigo 40 desta Lei en materia de colaboracioacuten coa Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
e) Realizar visitas aos lugares de traballo para exercer un labor de vixilancia e control do estado das condicioacutens de traballo podendo para tal fin acceder a calquera zona destes e comunicarse durante a xeira
36
cos traballadores de maneira que non se altere o normal desenvolvemento do proceso productivo
f) Solicitar do empresario a adopcioacuten de medidas de caraacutecter preventivo e para a mellora dos niveis de proteccioacuten da seguridade e a sauacutede dos traballadores podendo para tal fin efectuar propostas ao empresario asiacute como ao Comiteacute de Seguridade e Sauacutede para a suacutea discusioacuten neste
g) Propontildeer ao oacutergano de representacioacuten dos traballadores a adopcioacuten do acordo de paralizacioacuten de actividades a que se refire o apartado 3 do artigo 21
3 Os informes que deben emitir os Delegados de Prevencioacuten a teor do disposto na letra c) do apartado l deste artigo deberanse elaborar nun prazo de quince diacuteas ou no tempo imprescindible cando se trate de adoptar medidas dirixidas a previr riscos inminentes Transcorrido o prazo sen ter emitido o informe o empresario poderaacute pontildeer en praacutectica a suacutea decisioacuten
4 A decisioacuten negativa do empresario aacute adopcioacuten das medidas propostas polo Delegado de Prevencioacuten a teor do disposto na letra f) do apartado 2 deste artigo deberaacute ser motivada
Artigo 37 Garantiacuteas e sixilo profesional dos Delegados de Prevencioacuten
1 O previsto no artigo 68 do Estatuto dos Traballadores en materia de garantiacuteas aplicarase aos Delegados de Prevencioacuten na suacutea condicioacuten de representantes dos traballadores
O tempo empregado polos Delegados de Prevencioacuten para o desempentildeo das funcioacutens previstas nesta Lei considerarase como de exercicio de funcioacutens de representacioacuten para os efectos da utilizacioacuten do creacutedito de horas mensuais retribuiacutedas previsto na letra e) do devandito artigo 68 do Estatuto dos Traballadores
Malia o anterior considerarase en todo caso como tempo de traballo efectivo sen imputacioacuten ao dito creacutedito horario o correspondente aacutes xuntanzas do Comiteacute de Seguridade e Sauacutede e a calquera outras convocadas polo empresario en materia de prevencioacuten de riscos asiacute como o destinado aacutes visitas previstas nas letras a) e c) do nuacutemero 2 do artigo anterior
2 O empresario deberaacute proporcionarlles aos Delegados de Prevencioacuten os medios e a formacioacuten en materia preventiva que resulten necesarios para o exercicio das suacuteas funcioacutens
A formacioacuten teraa que facilitar o empresario polos seus propios medios ou mediante concerto con organismos ou entidades especializadas na materia e deberaacute adaptarse aacute evolucioacuten dos riscos e aacute aparicioacuten doutros novos repetiacutendose periodicamente se fose necesario
O tempo dedicado aacute formacioacuten considerarase como tempo de traballo para todos os efectos e o seu custo non poderaacute recaer de ninguacuten xeito sobre os Delegados de Prevencioacuten
3 Os Delegados de Prevencioacuten seralles de aplicacioacuten o disposto no apartado 2 do artigo 65 do Estatuto dos Traballadores en canto ao sixilo profesional debido respecto das informacioacutens a que tivesen acceso como consecuencia da suacutea actuacioacuten na empresa
4 O disposto neste artigo en materia de garantiacuteas e sixilo profesional dos Delegados de Prevencioacuten entenderase referido no caso das relacioacutens de caraacutecter administrativo ou estatutario do persoal ao servicio das Administracioacutens puacuteblicas aacute regulacioacuten contida nos artigos 10 paraacutegrafo segundo e 11 da Lei 91987 do 12 de xuntildeo de Oacuterganos de Representacioacuten Determinacioacuten das Condicioacutens de Traballo e Participacioacuten
37
do Persoal ao Servicio das Administracioacutens Puacuteblicas
Artigo 38 Comiteacute de Seguridade e Sauacutede
1 O Comiteacute de Seguridade e Sauacutede eacute o oacutergano paritario e colexiado de participacioacuten destinado aacute consulta regular e perioacutedica das actuacioacutens da empresa en materia de prevencioacuten de riscos
2 Constituirase un Comiteacute de Seguridade e Sauacutede en todas as empresas ou centros de traballo que conten con 50 ou maacuteis traballadores O Comiteacute estaraacute formado polos Delegados de Prevencioacuten dunha parte e polo empresario eou os seus representantes en nuacutemero igual ao de Delegados de Prevencioacuten da outra
Nas xuntanzas do Comiteacute de Seguridade e Sauacutede participaraacuten con voz pero sen voto os Delegados Sindicais e os responsables teacutecnicos da prevencioacuten na empresa que non estean incluiacutedos na composicioacuten aacute que se refire o paraacutegrafo anterior Nas mesmas condicioacutens poderaacuten participar traballadores da empresa que conten cunha especial cualificacioacuten ou informacioacuten respecto de concretas cuestioacutens que se debatan neste oacutergano e teacutecnicos en prevencioacuten alleos aacute empresa sempre que asiacute o solicite algunha das representacioacutens no Comiteacute
3 O Comiteacute de Seguridade e Sauacutede reunirase trimestralmente e sempre que o solicite algunha das representacioacutens deste O Comiteacute adoptaraacute as suacuteas propias normas de funcionamento
As empresas que conten con varios centros de traballo dotados de Comiteacute de Seguridade e Sauacutede poderaacuten acordar cos seus traballadores a creacioacuten dun Comiteacute Intercentros coas funcioacutens que o acordo lle atribuacutea
Artigo 39 Competencias e facultades do Comiteacute de Seguridade e Sauacutede
1 O Comiteacute de Seguridade e Sauacutede teraacute as seguintes competencias
Texto reemplazado por la Ley 542003
a) Participar na elaboracioacuten posta en praacutectica e avaliacioacuten dos planos e programas de prevencioacuten de riscos na empresa A tal efecto no seu seno se debateraacuten antes da suacutea posta en praacutectica e no referente a suacutea incidencia na prevencioacuten de riscos os proxectos en materia de planificacioacuten organizacioacuten do traballo e introduccioacuten de novas tecnoloxiacuteas organizacioacuten e desenvolvemento das actividades de proteccioacuten e prevencioacuten a que se refire o artigo 16 desta Lei e proxecto e organizacioacuten da formacioacuten en materia preventiva
b) Promover iniciativas sobre meacutetodos e procedementos para a efectiva prevencioacuten dos riscos propontildeendo aacute empresa a mellora das condicioacutens ou a correccioacuten das deficiencias existentes
2 No exercicio das suacuteas competencias o Comiteacute de Seguridade e Sauacutede estaraacute facultado para
a) Contildeecer directamente a situacioacuten relativa aacute prevencioacuten de riscos no centro de traballo realizando para tal efecto as visitas que estime oportunas
b) Contildeecer cantos documentos e informes relativos aacutes condicioacutens de traballo sexan necesarios para o cumprimento das suacuteas funcioacutens asiacute como os procedentes da actividade do servicio de prevencioacuten se eacute o
38
caso
c) Contildeecer e analizar os danos producidos na sauacutede ou na integridade fiacutesica dos traballadores co fin de avaliar as suacuteas causas e propontildeer as medidas preventivas oportunas
d) Contildeecer e informar a memoria e programacioacuten anual dos servicios de prevencioacuten
3 A fin de dar cumprimento ao disposto nesta Lei respecto da colaboracioacuten entre empresas nos supostos de desenvolvemento simultaacuteneo de actividades nun mesmo centro de traballo poderase acordar a realizacioacuten de reunioacutens conxuntas dos Comiteacutes de Seguridade e Sauacutede ou no seu defecto dos Delegados de Prevencioacuten e empresarios das empresas que carezan dos devanditos Comiteacutes ou outras medidas de actuacioacuten coordinada
Artigo 40 Colaboracioacuten coa Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
1 Os traballadores e mais os seus representantes poderaacuten recorrer aacute Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social se consideran que as medidas adoptadas e os medios empregados polo empresario non son suficientes para garantir a seguridade e a sauacutede no traballo
2 Nas visitas aos centros de traballo para a comprobacioacuten do cumprimento da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais o Inspector de Traballo e Seguridade Social comunicaraacute a suacutea presencia ao empresario ou ao seu representante ou aacute persoa inspeccionada ao Comiteacute de Seguridade e Sauacutede ao Delegado de Prevencioacuten ou na suacutea ausencia aos representantes legais dos traballadores a fin de que o poidan acompantildear durante o desenvolvemento da suacutea visita e formularlle as observacioacutens que estimen oportunas a menos que considere que as devanditas comunicacioacutens poidan prexudicar ao eacutexito das suacuteas funcioacutens
3 A Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social informaraacute aos Delegados de Prevencioacuten sobre os resultados das visitas a que fai referencia o apartado anterior e sobre as medidas adoptadas como consecuencia destas asiacute como ao empresario mediante dilixencia no Libro de Visitas da Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social que debe existir en cada centro de traballo
4 As organizacioacutens sindicais e empresariais maacuteis representativas seraacuten consultadas con caraacutecter previo aacute elaboracioacuten dos planos de actuacioacuten da Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social en materia de prevencioacuten de riscos no traballo en especial dos programas especiacuteficos para empresas de menos de seis traballadores e informadas do resultado dos devanditos planos
CAPIacuteTULO VI
Obrigas dos fabricantes importadores e subministradores
Artigo 41 Obrigas dos fabricantes importadores e subministradores
1 Os fabricantes importadores e subministradores de maquinaria equipos productos e utensilios de traballo estaacuten na obriga de asegurar que estes non constituacutean unha fonte de perigo para o traballador sempre que sexan instalados e empregados nas condicioacutens forma e para os fins recomendados por eles
Os fabricantes importadores e subministradores de productos e substancias quiacutemicas de utilizacioacuten no traballo estaacuten na obriga de envasar e etiquetar estes de forma que se permita a suacutea conservacioacuten e
39
manipulacioacuten en condicioacutens de seguridade e se identifique claramente o seu contido e os riscos para a seguridade ou a sauacutede dos traballadores que a suacutea almacenaxe ou utilizacioacuten comporten
Os suxeitos mencionados nos dous paraacutegrafos anteriores deberaacuten subministrar a informacioacuten que indique a forma correcta de emprego polos traballadores as medidas preventivas adicionais que se deban tomar e os riscos laborais que impliquen tanto o seu emprego normal como a suacutea manipulacioacuten ou emprego inadecuado
Os fabricantes importadores e subministradores de elementos para a proteccioacuten dos traballadores estaacuten na obriga de asegurar a efectividade destes sempre que sexan instalados e usados nas condicioacutens e da forma recomendada por eles Para tal efecto deberaacuten subministrar a informacioacuten que indique o tipo de risco ao que van dirixidos o nivel de proteccioacuten fronte a este e a forma correcta do seu emprego e mantemento
Os fabricantes importadores e subministradores deberaacuten proporcionar aos empresarios e estes solicitar daqueles a informacioacuten necesaria para que a utilizacioacuten e manipulacioacuten da maquinaria equipos productos materias primas e utensilios de traballo se produza sen riscos para a seguridade e a sauacutede dos traballadores asiacute como para que os empresarios poidan cumprir coas suacuteas obrigas de informacioacuten respecto dos traballadores
2 O empresario teraacute que garantir que as informacioacutens a que se refire o apartado anterior sexan facilitadas aos traballadores en termos que resulten comprensibles para estes
CAPIacuteTULO VII
Responsabilidades e sancioacutens
Artigo 42 Responsabilidades e a suacutea compatibilidade
1 O incumprimento polos empresarios das suacuteas obrigas en materia de prevencioacuten de riscos laborais daraacute lugar a responsabilidades administrativas asiacute como se eacute o caso a responsabilidades penais e aacutes civiacutes polos danos e perdas que se poidan derivar do devandito incumprimento
2 A empresa principal responderaacute solidariamente cos contratistas e subcontratistas a que se refire o apartado 3 do artigo 24 desta Lei do cumprimento durante o periacuteodo da contrata das obrigas impostas por esta Lei en relacioacuten cos traballadores que aqueles ocupen nos centros de traballo da empresa principal sempre que a infraccioacuten se producise no centro de traballo do devandito empresario principal
$ amp
3 As responsabilidades administrativas que se deriven do procedemento sancionador seraacuten compatibles coas indemnizacioacutens polos danos e perdas causados e de recargo de prestacioacutens econoacutemicas do sistema da Seguridade Social que poidan ser fixadas polo oacutergano competente de conformidade co previsto na normativa reguladora do devandito sistema
40
4 Nas relacioacutens de traballo mediante empresas de traballo temporal e sen prexuiacutecio das responsabilidades propias de estas a empresa usuaria seraacute responsable das condicioacutens de execucioacuten do traballo en todo o relacionado coa proteccioacuten da seguridade e sauacutede dos traballadores asiacute como o recargo de prestacioacutens do sistema de Seguridade Social que podan fixarse en caso de accidente de traballo ou enfermidade profesional que tentildea lugar no seu centro de traballo durante o tempo de vixencia do contrato de posta a disposicioacuten e traian a suacutea causa de falta de medidas de seguridade e hixiene
A correccioacuten de infraccioacutens en materia de prevencioacuten de riscos laborais no aacutembito das Administracioacutens Puacuteblicas se axustaraacute ao procedemento e normas de desenvolvemento do artigo 451 e concordantes da Lei 311995 de PRL
$ amp
5 A declaracioacuten de feitos probados que contentildea unha sentencia firme da orde xurisdiccional contencioso-administrativa relativa aacute existencia de infraccioacuten aacute normativa de prevencioacuten de riscos laborais vincularaacute aacute orde social da xurisdiccioacuten no que se refire ao recargo se eacute o caso da prestacioacuten econoacutemica do sistema da Seguridade Social
$ amp
Artigo 43 Requirimento da Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
1 Cando o Inspector de Traballo e Seguridade Social comprobase a existencia dunha infraccioacuten aacute normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais requiriraacute ao empresario para a emenda das deficiencias observadas agaacutes que pola gravidade e inminencia dos riscos procedese acordar a paralizacioacuten prevista no artigo 44 Todo isto sen prexuiacutezo da proposta de sancioacuten correspondente se eacute o caso
2 O requirimento formulado polo Inspector de Traballo e Seguridade Social farase saber por escrito ao empresario presuntamente responsable sinalando as anomaliacuteas ou deficiencias apreciadas con indicacioacuten do prazo para a suacutea emenda O devandito requirimento pontildeerase asiacute mesmo en contildeecemento dos Delegados de Prevencioacuten
Se se incumprise o requirimento formulado persistindo os feitos infractores o Inspector de Traballo e Seguridade Social de non o efectuar inicialmente redactaraacute a correspondente acta de infraccioacuten por tales feitos
3 Os requirimentos efectuados polos funcionarios puacuteblicos a que se refire o artigo 92 desta Lei en exercicio das suacuteas funcioacutens de apoio e colaboracioacuten coa Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social practicaranse cos requisitos e efectos establecidos no apartado anterior pudendo reflectirse no Libro de Visitas da Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social na forma que se determine regulamentariamente
Artigo 44 Paralizacioacuten de traballos
1 Cando o Inspector de Traballo e Seguridade Social comprobe que a inobservancia da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais implica ao seu xuiacutezo un risco grave e inminente para a seguridade e a sauacutede dos traballadores poderaacute ordenar a paralizacioacuten inmediata de tales traballos ou tarefas A devandita medida comunicarase aacute empresa responsable que a pontildeeraacute en contildeecemento inmediato dos traballadores
41
afectados do Comiteacute de Seguridade e Sauacutede do Delegado de Prevencioacuten ou na suacutea ausencia dos representantes do persoal A empresa responsable daraacute conta ao Inspector de Traballo e Seguridade social do cumprimento desta notificacioacuten
O Inspector de Traballo e Seguridade Social informaraacute da suacutea decisioacuten de forma inmediata aacute autoridade laboral A empresa sen prexuiacutezo do cumprimento inmediato de tal decisioacuten poderaa impugnar perante a autoridade laboral no prazo de tres diacuteas haacutebiles tendo que ser resolta tal impugnacioacuten no prazo maacuteximo de vintecatro horas Tal resolucioacuten seraacute executiva sen prexuiacutezo dos recursos que procedan
A paralizacioacuten dos traballos levantarase pola Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social que a decretase ou polo empresario tan axintildea como se emenden as causas que a motivaron debendo neste uacuteltimo caso comunicalo inmediatamente aacute Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
2 Os supostos de paralizacioacuten regulados neste artigo asiacute como os que se contemplen na normativa reguladora das actividades previstas no apartado 2 do artigo 7 desta Lei entenderanse en todo caso sen prexuiacutezo do pagamento do salario ou das indemnizacioacutens que procedan e das medidas que se poidan arbitrar para a suacutea garantiacutea
Artigo 45 Infraccioacutens administrativas
1 Son infraccioacutens laborais en materia de prevencioacuten de riscos laborais as accioacutens ou omisioacutens dos empresarios as das entidades que actuacuteen como servicios de prevencioacuten alleos aacutes empresas as auditoriacuteas e as formativas en dita materia e alleas aacutes empresas asiacute como as dos promotores e propietarios de obra e os traballadores por conta propia que incumpran as normas legais regulamentarias e claacuteusulas normativas dos convenios colectivos en materia de seguridade e sauacutede laboral suxeitas a responsabilidade conforme aacute presente Lei
$ amp
Malia o anterior no aacutembito das relacioacutens do persoal civil ao servicio das Administracioacutens puacuteblicas as infraccioacutens seraacuten obxecto de responsabilidades a traveacutes da imposicioacuten por resolucioacuten da autoridade competente da realizacioacuten das medidas correctoras dos correspondentes incumprimentos conforme ao procedemento que para o efecto se estableza
No aacutembito da Administracioacuten Xeral do Estado corresponderalle ao Goberno a regulacioacuten do devandito procedemento que se axustaraacute aos seguintes principios
a) O procedemento iniciarao o oacutergano competente da Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social por orde superior ben por propia iniciativa ou a peticioacuten dos representantes do persoal
b) Logo da suacutea actuacioacuten a Inspeccioacuten efectuaraacute un requirimento sobre as medidas a adoptar e prazo de execucioacuten destas que se enviaraacute aacute unidade administrativa inspeccionada para os efectos de formular alegacioacutens
c) No caso de discrepancia entre os Ministros competentes como consecuencia da aplicacioacuten deste procedemento enviaraacuten as actuacioacutens ao Consello de Ministros para a suacutea decisioacuten final
42
Artigo 46 Infraccioacutens leves
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000
Artigo 47 Infraccioacutens graves
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000
Artigo 48 Infraccioacutens moi graves
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000
Artigo 49 Sancioacutens
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000 que agora establece uns criterios de graduacioacuten das sancioacutens (Artigo 39) e a contiacutea das mesmas (Artigo 40)
Artigo 50 Reincidencia
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000
Artigo 51 Prescricioacuten das infraccioacutens
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000 estableceacutendose dita prescricioacuten no Artigo 4 da disposicioacuten
Artigo 52 Competencias sancionadoras
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000
Artigo 53 Suspensioacuten ou peche do centro de traballo
O Goberno ou se eacute o caso os oacuterganos de goberno das Comunidades Autoacutenomas con competencias na materia cando concorran circunstancias de excepcional gravidade nas infraccioacutens en materia de seguridade e sauacutede no traballo poderaacuten acordar a suspensioacuten das actividades laborais por un tempo determinado ou en caso extremo o peche do centro de traballo correspondente sen prexuiacutezo en todo caso do pagamento do salario ou das indemnizacioacutens que procedan e das medidas que se poidan arbitrar para a suacutea garantiacutea
Artigo 54 Limitacioacutens aacute facultade de contratar coa Administracioacuten
As limitacioacutens aacute facultade de contratar coa Administracioacuten pola comisioacuten de delictos ou por infraccioacutens administrativas moi graves en materia de seguridade e sauacutede no traballo rexeranse polo establecido na Lei 131995 do 18 de maio de contratos das Administracioacutens Puacuteblicas
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL PRIMEIRA
Definicioacutens para os efectos de Seguridade Social
43
Sen prexuiacutezo da utilizacioacuten das definicioacutens contidas nesta Lei no aacutembito da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais tanto a definicioacuten dos conceptos de accidente de traballo enfermidade profesional accidente non laboral e enfermidade comuacuten como o reacutexime xuriacutedico establecido para estas continxencias na normativa de Seguridade Social continuaraacuten a ser de aplicacioacuten nos termos e cos efectos previstos no devandito aacutembito normativo
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL SEGUNDA
Reordenacioacuten orgaacutenica
Queda extinguida a Organizacioacuten dos Servicios Meacutedicos de Empresa pasando as suacuteas funcioacutens a seren desempentildeadas pola Administracioacuten sanitaria competente nos termos desta Lei
Os recursos e funcioacutens que na actualidade tentildeen atribuiacutedos o Instituto Nacional de medicina e Seguridade do Traballo e a Escola Nacional de Medicina do Traballo adscriacutebense e seraacuten desenvolvidos polas unidades organismos ou entidades do Ministerio de Sanidade e Consumo conforme aacute suacutea organizacioacuten e distribucioacuten interna de competencias
O Instituto Nacional de Silicose manteraacute a suacutea condicioacuten de centro de referencia nacional de prevencioacuten teacutecnico-sanitaria das enfermidades profesionais que afecten ao sistema cardiorrespiratorio
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL TERCEIRA
Caraacutecter baacutesico
1 Esta Lei asiacute como as normas regulamentarias que dicte o Goberno en virtude do establecido no artigo 6 constituacuteen lexislacioacuten laboral dictada ao abeiro do artigo 14917ordf da Constitucioacuten
2 Respecto do persoal civil con relacioacuten de caraacutecter administrativo ou estatutario ao servicio das Administracioacutens puacuteblicas esta Lei seraacute de aplicacioacuten nos seguintes termos
a) Os artigos que a continuacioacuten se relacionan constituacuteen normas baacutesicas no sentido previsto no artigo 149118ordf da Constitucioacuten
23 apartados 1 e 2 agaacutes o paraacutegrafo segundo45 apartado 11214 apartados l 2 agaacutes a remisioacuten ao capiacutetulo IV 3 4 e 515161718 apartados l e 2 agaacutes remisioacuten ao capiacutetulo V19 apartados l e 2 agaacutes referencia aacute imparticioacuten por medios propios ou concertados2021222324 apartados 1 2 3 e 6
44
252628 apartados 1 paraacutegrafos primeiro e segundo 2 3 e 4 agaacutes no relativo aacutes empresas de traballo
temporal2930 apartados l 2 agaacutes a remisioacuten ao artigo 61 a) 3 e 4 agaacutes a remisioacuten ao texto refundido da Lei
do Estatuto dos Traballadores31 apartados l agaacutes remisioacuten ao artigo 61 a) 2 3 e 432 bis3334 apartados 1 paraacutegrafo primeiro 2 e 3 agaacutes paraacutegrafo segundo35 apartados l 2 paraacutegrafo primeiro 4 paraacutegrafo terceiro36 agaacutes as referencias ao Comiteacute de Seguridade e Sauacutede37 apartados 2 e 442 apartado l45 apartado 1 paraacutegrafo terceiroDisposicioacuten adicional cuarta Designacioacuten de Delegados de Prevencioacuten nos supostos especiaisDisposicioacuten transitoria apartado 3ordmTeraacuten este mesmo caraacutecter baacutesico no que corresponda as normas regulamentarias que dicte o
goberno en virtude do establecido no artigo 6 desta Lei
b) No aacutembito das Comunidades Autoacutenomas e as entidades locais as funcioacutens que a Lei atribuacutee aacutes autoridades laborais e aacute Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social poderaacuten ser atribuiacutedas a oacuterganos diferentes
c) Os restantes preceptos seraacuten de aplicacioacuten xeral en defecto de normativa especiacutefica dictada polas Administracioacutens puacuteblicas a excepcioacuten do que resulte inaplicable a estas pola suacutea natureza xuriacutedico-laboral
3 O artigo 54 constituacutee lexislacioacuten baacutesica de contratos administrativos dictada ao abeiro do artigo 149118ordf da Constitucioacuten
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL CUARTA
Designacioacuten de Delegados de Prevencioacuten en supostos especiais
Nos centros de traballo que carezan de representantes dos traballadores por non existir traballadores coa antiguumlidade suficiente para ser electores ou elixibles nas eleccioacutens para representantes do persoal os traballadores poderaacuten elixir por maioriacutea a un traballador que exerza as competencias de Delegado de Prevencioacuten quen teraacute as facultades garantiacuteas e obrigas de sixilo profesional de tales Delegados A actuacioacuten destes cesaraacute no momento en que se reuacutenan os requisitos de antiguumlidade necesarios para poder celebrar a eleccioacuten de representantes do persoal prorrogaacutendose polo tempo indispensable para a efectiva celebracioacuten da eleccioacuten
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL QUINTA
Fundacioacuten
Adscrita aacute Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo existiraacute unha fundacioacuten que teraacute como finalidade promover a mellora das condicioacutens de seguridade e sauacutede no traballo especialmente nas
45
pequenas empresas a traveacutes de accioacutens de informacioacuten asistencia teacutecnica formacioacuten e promocioacuten do cumprimento da normativa de prevencioacuten de riscos
Para o cumprimento dos seus fins dotarase aacute fundacioacuten dun patrimonio con cargo ao Fondo de Prevencioacuten e Rehabilitacioacuten procedente do exceso de excedentes da xestioacuten realizada polas Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social A contiacutea total do devandito patrimonio non excederaacute do 20 por 100 do devandito fondo determinada na data de entrada en vigor desta Lei
Os Estatutos da fundacioacuten aprobaraos a Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo co voto favorable de dous tercios dos seus membros
Para os efectos de acadar un mellor cumprimento dos seus fins artellarase a suacutea colaboracioacuten coa Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
A planificacioacuten desenvolvemento e financiamento de accioacutens nos distintos aacutembitos territoriais teraacute en consideracioacuten a poboacioacuten ocupada o tamantildeo das empresas e os iacutendices de sinistralidade laboral Os orzamentos que a fundacioacuten asigne aos aacutembitos territoriais autonoacutemicos que tentildean asumidas competencias de execucioacuten de lexislacioacuten laboral en materia de Seguridade e Hixiene no Traballo atribuiranse para a suacutea xestioacuten aos oacuterganos tripartitos e de participacioacuten institucional que existan nos devanditos aacutembitos e tentildean natureza similar aacute Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo
Nos sectores de actividade nos que existan fundacioacutens de aacutembito sectorial constituiacutedos por empresarios e traballadores que tentildean entre os seus fins a promocioacuten de actividades destinadas aacute mellora das condicioacutens de seguridade e sauacutede no traballo o desenvolvemento dos obxectivos e fins da fundacioacuten levaranse a cabo en todo caso en coordinacioacuten con aquelas
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL SEXTA
Constitucioacuten da Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo O Goberno no prazo de tres meses a partir da vixencia desta Lei regularaacute a composicioacuten da
Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo A Comisioacuten constituirase no prazo dos trinta diacuteas seguintes
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL SEacuteTIMA
Cumprimento da normativa de transporte de mercadoriacuteas perigosas
O disposto nesta Lei enteacutendese sen prexuiacutezo do cumprimento das obrigas derivadas da regulacioacuten en materia de transporte de mercadoriacuteas perigosas
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL OITAVA
Planos de organizacioacuten de actividades preventivas
Cada Departamento Ministerial no prazo de seis meses desde a entrada en vigor desta Lei e previa consulta coas organizacioacutens sindicais maacuteis representativas elevaraacute ao Consello de Ministros unha proposta de acordo na que se estableza un plano de organizacioacuten das actividades preventivas no departamento
46
correspondente e nos centros organismos e establecementos de todo tipo dependentes deste
A proposta debera acompantildear necesariamente unha memoria explicativa do custo econoacutemico da organizacioacuten proposta asiacute como o calendario de execucioacuten do plano coas previsioacutens orzamentarias axeitadas a este
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL NOVENA
Establecementos militares
1 O Goberno no prazo de seis meses logo de consulta coas organizacioacutens sindicais maacuteis representativas e a proposta dos Ministros de Defensa e de Traballo e Seguridade Social adaptaraacute as normas dos capiacutetulos III e V desta Lei aacutes esixencias da defensa nacional aacutes peculiaridades orgaacutenicas e ao reacutexime vixente de representacioacuten do persoal nos establecementos militares
3 Continuaraacuten vixentes as disposicioacutens sobre organizacioacuten e competencia da autoridade laboral e Inspeccioacuten de Traballo no aacutembito da Administracioacuten Militar contidas no Real Decreto 22051980 do 13 de xuntildeo dictado en desenvolvemento da disposicioacuten final seacutetima do Estatuto dos Traballadores
Antildeadido por Ley 312006Disposicioacuten adicional novena bis Personal militar
((() (( +
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DEacuteCIMA
Sociedades cooperativas
O procedemento para a designacioacuten dos Delegados de Prevencioacuten regulados no artigo 35 desta Lei nas sociedades cooperativas que non conten con asalariados deberaacute estar previsto nos seus Estatutos ou ser obxecto de acordo en Asemblea Xeral Cando ademais dos socios que prestan o seu traballo persoal existan asalariados computaranse aacutembolos colectivos para os efectos do disposto no nuacutemero 2 do artigo 35 Neste caso a designacioacuten dos Delegados de Prevencioacuten realizarase conxuntamente polos socios que prestan traballo e os traballadores asalariados ou se eacute o caso os representantes destes
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL UNDEacuteCIMA
Modificacioacuten do Estatuto dos Traballadores en materia de permisos retribuiacutedos
Engaacutedese unha letra f) ao apartado 3 do artigo 37 do texto refundido da Lei do Estatuto dos Traballadores aprobado polo Real Decreto lexislativo 11995 do 24 de marzo do seguinte teor
laquof) Polo tempo indispensable para a realizacioacuten de exames prenatais e teacutecnicas de preparacioacuten ao parto que se tentildean que realizar dentro da xeiraraquo
47
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DUODEacuteCIMA
Participacioacuten institucional nas Comunidades Autoacutenomas
Nas Comunidades Autoacutenomas a participacioacuten institucional en canto aacute suacutea estructura e organizacioacuten levarase a cabo de acordo coas competencias que estas tentildean en materia de seguridade e sauacutede laboral
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DEacuteCIMO TERCEIRA
Fondo de Prevencioacuten e Rehabilitacioacuten
Os recursos do Fondo de Prevencioacuten e Rehabilitacioacuten procedentes do exceso de excedentes da xestioacuten realizada polas Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social aacute que se refire o artigo 73 do texto refundido da Lei Xeral da Seguridade Social destinaranse na contiacutea que se determine regulamentariamente aacutes actividades que poidan desenvolver como servicios de prevencioacuten as Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social de acordo co previsto no artigo 32 desta Lei
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DECIMOCUARTA
Presencia de recursos preventivos nas obras de construccioacuten
1 O disposto no artigo 32 bis da Lei de Prevencioacuten de Riscos Laborais seraacute de aplicacioacuten nas obras de construccioacuten reguladas polo Real Decreto 16271997 de 24 de outubro polo que se establecen as disposicioacutens miacutenimas de seguridade e sauacutede nas obras de construccioacuten coas seguintes especialidades
a) A preceptiva presencia de recursos preventivos aplicarase a cada contratista
b) No suposto previsto no apartado 1 paraacutegrafo a) do artigo 32 bis a presencia dos recursos preventivos de cada contratista seraacute necesaria cando durante a obra se desenvolvan traballos con riscos especiais tal e como se definen no citado Real Decreto
c) A preceptiva presencia de recursos preventivos teraacute como obxecto vixiar o cumprimento das medidas incluiacutedas no plan de seguridade e sauacutede no traballo e comprobar a eficacia destas
2 O disposto no apartado anterior enteacutendese sen prexuiacutecio das obrigacioacutens do coordinador en materia de seguridade e sauacutede durante a execucioacuten da obra
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DECIMOQUINTA
Habilitacioacuten de funcionarios puacuteblicos
48
Para poder exercer as funcioacutens establecidas no apartado 2 do artigo 9 desta Lei os funcionarios puacuteblicos das comunidades autoacutenomas deberaacuten contar cunha habilitacioacuten especiacutefica expedida pola propia comunidade autoacutenoma nos termos que se determinen regulamentariamente
En todo caso tales funcionarios deberaacuten pertencer aos grupos de titulacioacuten A ou B e acreditar formacioacuten especiacutefica en materia de prevencioacuten de riscos laborais
DISPOSICIOacuteN TRANSITORIA PRIMEIRA
Aplicacioacuten de disposicioacutens maacuteis favorables
1 O disposto nos artigos 36 e 37 desta Lei en materia de competencias facultades e garantiacuteas dos Delegados de Prevencioacuten entenderase sen prexuiacutezo do respecto aacutes disposicioacutens maacuteis favorables para o exercicio dos dereitos de informacioacuten consulta e participacioacuten dos traballadores na prevencioacuten de riscos laborais previstas nos convenios colectivos vixentes na data da suacutea entrada en vigor
2 Os oacuterganos especiacuteficos de representacioacuten dos traballadores en materia de prevencioacuten de riscos laborais que se eacute o caso fosen previstos nos convenios colectivos a que se refire o apartado anterior e que estean dotados dun reacutexime de competencias facultades e garantiacuteas que respecte o contido miacutenimo establecido nos artigos 36 e 37 desta Lei poderaacuten continuar no exercicio das suacuteas funcioacutens en substitucioacuten dos Delegados de Prevencioacuten agaacutes que polo oacutergano de representacioacuten legal dos traballadores se decida a designacioacuten destes Delegados conforme ao procedemento do artigo 35
3 O disposto nos apartados anteriores seraacute tameacuten de aplicacioacuten aos acordos concluiacutedos no aacutembito da funcioacuten puacuteblica ao abeiro do disposto na lei 71990 do 19 de xullo sobre negociacioacuten colectiva e participacioacuten na determinacioacuten das condicioacutens de traballo dos empregados puacuteblicos
DISPOSICIOacuteN TRANSITORIA SEGUNDA
Mentres se aproba o Regulamento regulador dos Servicios de Prevencioacuten de Riscos Laborais entenderase que as Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social cumpren o requisito previsto no artigo 315 desta Lei
DISPOSICIOacuteN DERROGATORIA UacuteNICA
Alcance da derrogacioacuten
Quedan derrogadas cantas disposicioacutens se opontildean aacute presente Lei e especificamente
a) Os artigos 9 10 11 36 apartado 2 39 e 40 paraacutegrafo segundo da Lei 81988 do 7 de abril sobre infraccioacutens e sancioacutens na orde social
b) O Decreto do 26 de xullo de 1957 polo que se fixan os traballos prohibidos a mulleres e menores nos aspectos da suacutea normativa relativos ao traballo das mulleres mantendo en vigor as relativas ao traballo dos menores ata que o Goberno desenvolva as previsioacutens contidas no apartado 2 do artigo 27
c) O Decreto do 11 de marzo de 1971 sobre constitucioacuten composicioacuten e funcioacutens dos Comiteacutes de Seguridade e Hixiene no Traballo
49
d) Os Tiacutetulos I e III da Ordenanza Xeral de Seguridade e Hixiene no Traballo aprobados por Orde do 9 de marzo de 1971
No que non se opontildea ao previsto nesta Lei e ata que se dicten os Regulamentos aos que se fai referencia no artigo 6 continuaraacute a ser de aplicacioacuten a regulacioacuten das materias comprendidas no devandito artigo que se contentildeen no Tiacutetulo II da Ordenanza Xeral de Seguridade e Hixiene no Traballo ou noutras normas que contentildean previsioacutens especiacuteficas sobre tales materias asiacute como a Orde do Ministerio de Traballo do 16 de decembro de 1987 que establece os modelos para a notificacioacuten dos accidentes de traballo Igualmente continuaraacuten vixentes as disposicioacutens reguladoras dos servicios meacutedicos de empresa ata tanto se desenvolvan regulamentariamente as previsioacutens desta Lei sobre servicios de prevencioacuten O persoal pertencente aos devanditos servicios na data de entrada en vigor desta Lei integrarase nos servicios de prevencioacuten das correspondentes empresas cando estes se constituacutean sen prexuiacutezo de que continuacuteen a efectuar aquelas funcioacutens que tivesen atribuiacutedas distintas das propias do servicio de prevencioacuten
Esta Lei non afecta aacute vixencia das disposicioacutens especiais sobre prevencioacuten de riscos profesionais nas explotacioacutens mineiras contidas no capiacutetulo IV do Real Decreto 32551983 do 21 de decembro polo que se aproba o Estatuto do Mineiro e nas suacuteas normas de desenvolvemento asiacute como as do Real Decreto 28571978 do 25 de agosto polo que se aproba o Regulamento Xeral para o Reacutexime da Mineriacutea e o Real Decreto 8631985 do 2 de abril polo que se aproba o Regulamento Xeral de Normas Baacutesicas de Seguridade Mineira e as suacuteas disposicioacutens complementarias
DISPOSICIOacuteN FINAL PRIMEIRA
Actualizacioacuten de sancioacutens
A contiacutea das sancioacutens a que se refire o apartado 4 do artigo 49 poderaacute ser actualizada polo Goberno a proposta do Ministro de Traballo e Seguridade Social adaptando a esta a atribucioacuten de competencias prevista no apartado 1 do artigo 52 desta Lei
DISPOSICIOacuteN FINAL SEGUNDA
Entrada en vigor
Esta Lei entraraacute en vigor tres meses despois da suacutea publicacioacuten no laquoBoletiacuten Oficial do EstadoraquoPolo tantoMando a todos os espantildeois particulares e autoridades que garden e fagan gardar esta LeiMadrid 12 de decembro de 2003
XOAacuteN CARLOS R
O Presidente do Goberno FELIPE GONZAacuteLEZ MAacuteRQUEZ
50
La evaluacioacuten de los riesgos a que se refiere el artiacuteculo 16 de la presente Ley deberaacute comprender la determinacioacuten de la naturaleza el grado y la duracioacuten de la exposicioacuten de las trabajadoras en situacioacuten de embarazo o parto reciente a agentes procedimientos o condiciones de trabajo que puedan influir negativamente en la salud de las trabajadoras o del feto en cualquier actividad susceptible de presentar un riesgo especiacutefico Si los resultados de la evaluacioacuten revelasen un riesgo para la seguridad y la salud o una posible repercusioacuten sobre el embarazo o la lactancia de las citadas trabajadoras el empresario adoptaraacute las medidas necesarias para evitar la exposicioacuten a dicho riesgo a traveacutes de una adaptacioacuten de las condiciones o del tiempo de trabajo de la trabajadora afectada
Dichas medidas incluiraacuten cuando resulte necesario la no realizacioacuten de trabajo nocturno o de trabajo a turnosSustituido por Ley Orgaacutenica 32007 por
2 Cuando la adaptacioacuten de las condiciones o del tiempo de trabajo no resultase posible o a pesar de tal adaptacioacuten las condiciones de un puesto de trabajo pudieran influir negativamente en la salud de la trabajadora embarazada o del feto y asiacute lo certifiquen los Servicios Meacutedicos del Instituto Nacional de la Seguridad Social o de las Mutuas en funcioacuten de la Entidad con la que la empresa tenga concertada la cobertura de los riesgos profesionales con el informe del meacutedico del Servicio Nacional de Salud que asista facultativamente a la trabajadora eacutesta deberaacute desempentildear un puesto de trabajo o funcioacuten diferente y compatible con su estado El empresario deberaacute determinar previa consulta con los representantes de los trabajadores la relacioacuten de los puestos de trabajo exentos de riesgos a estos efectos
El cambio de puesto o funcioacuten se llevaraacute a cabo de conformidad con las reglas y criterios que se apliquen en los supuestos de movilidad funcional y tendraacute efectos hasta el momento en que el estado de salud de la trabajadora permita su reincorporacioacuten al anterior puesto
En el supuesto de que aun aplicando las reglas sentildealadas en el paacuterrafo anterior no existiese puesto de trabajo o funcioacuten compatible la trabajadora podraacute ser destinada a un puesto no correspondiente a su grupo o categoriacutea equivalente si bien conservaraacute el derecho al conjunto de retribuciones de su puesto de origen
Si dicho cambio de puesto no resultara teacutecnica u objetivamente posible o no pueda razonablemente exigirse por motivos justificados podraacute declararse el paso de la trabajadora afectada a la situacioacuten de suspensioacuten del contrato por riesgo durante el embarazo contemplada en el artiacuteculo 451d) del Estatuto de los Trabajadores durante el periacuteodo necesario para la proteccioacuten de su seguridad o de su salud y mientras persista la imposibilidad de reincorporarse a su puesto anterior o a otro puesto compatible con su estadoSustituido por Ley Orgaacutenica 32007 por
Lo dispuesto en los nuacutemeros 1 y 2 de este artiacuteculo seraacute tambieacuten de aplicacioacuten durante el periacuteodo de lactancia natural si las condiciones de trabajo pudieran influir negativamente en la salud de la mujer o del hijo y asiacute lo certifiquen los Servicios Meacutedicos del Instituto Nacional de la Seguridad Social o de las Mutuas en funcioacuten de la Entidad con la que la empresa tenga concertada la cobertura de los riesgos profesionales con el informe del meacutedico del Servicio Nacional de Salud que asista facultativamente a la trabajadora o a su
27
hijo Podraacute asimismo declararse el pase de la trabajadora afectada a la situacioacuten de suspensioacuten del contrato por riesgo durante la lactancia natural de hijos menores de nueve meses contemplada en el artiacuteculo 451d) del Estatuto de Ios Trabajadores si se dan las circunstancias previstas en el nuacutemero 3 de este artiacuteculo
Las trabajadoras embarazadas tendraacuten derecho a ausentarse del trabajo con derecho a remuneracioacuten para la realizacioacuten de exaacutemenes prenatales y teacutecnicas de preparacioacuten al parto previo aviso al empresario y justificacioacuten de la necesidad de su realizacioacuten dentro de la jornada de trabajo
Artigo 27 Proteccioacuten dos menores
1 Antes da incorporacioacuten ao traballo de mozos menores de dezaoito anos e previamente a calquera modificacioacuten importante das suacuteas condicioacutens de traballo o empresario deberaacute efectuar unha avaliacioacuten dos postos de traballo a desempentildear por estes a fin de determinar a natureza o grao e a duracioacuten da suacutea exposicioacuten en calquera actividade susceptible de presentar un risco especiacutefico ao respecto a axentes procesos ou condicioacutens de traballo que poidan pontildeer en perigo a seguridade ou a sauacutede destes traballadores
Para tal fin a avaliacioacuten teraacute especialmente en conta os riscos especiacuteficos para a seguridade a sauacutede e o desenvolvemento dos mozos derivados da suacutea falta de experiencia da suacutea inmadurez para avaliar os riscos existentes ou potenciais e do seu desenvolvemento aiacutenda incompleto
En todo caso o empresario informaraacute aos devanditos mozos e aos seus pais ou titores que intervintildeesen na contratacioacuten conforme ao disposto na letra b) do artigo 7 do texto refundido da Lei do Estatuto dos Traballadores aprobado polo Real Decreto lexislativo 11995 do 24 de marzo dos posibles riscos e de todas as medidas adoptadas para a proteccioacuten da suacutea seguridade e sauacutede
2 Tendo en conta os factores anteriormente sinalados o Goberno estableceraacute as limitacioacutens aacute contratacioacuten dos mozos menores de dezaoito anos en traballos que presenten riscos especiacuteficos
Artigo 28 Relacioacutens de traballo temporais de duracioacuten determinada e en empresas de traballo temporal
1 Os traballadores con relacioacutens de traballo temporais ou de duracioacuten determinada asiacute como os contratados por empresas de traballo temporal deberaacuten beneficiarse do mesmo nivel de proteccioacuten en materia de seguridade e sauacutede que os restantes traballadores da empresa na que prestan os seus servicios
A existencia dunha relacioacuten de traballo das sinaladas no paraacutegrafo anterior non xustificaraacute de ninguacuten xeito unha diferencia de trato polo que respecta aacutes condicioacutens de traballo no relativo a calquera dos aspectos da proteccioacuten da seguridade e a sauacutede dos traballadores
Esta Lei e as suacuteas disposicioacutens de desenvolvemento aplicaranse plenamente aacutes relacioacutens de traballo sinaladas nos paraacutegrafos anteriores
2 O empresario adoptaraacute as medidas necesarias para garantir que con caraacutecter previo ao inicio da suacutea actividade os traballadores a que se refire o apartado anterior reciban informacioacuten acerca dos riscos aos que estean expostos en particular no relativo aacute necesidade de cualificacioacutens ou aptitudes profesionais determinadas a esixencia de controis meacutedicos especiais ou a existencia de riscos especiacuteficos do posto de
28
traballo a cubrir asiacute como sobre as medidas de proteccioacuten e prevencioacuten fronte a estes
Os devanditos traballadores recibiraacuten en todo caso unha formacioacuten suficiente e axeitada aacutes caracteriacutesticas do posto de traballo a cubrir tendo en conta a suacutea cualificacioacuten e experiencia profesional e os riscos aos que estean expostos
3 Os traballadores a que se refire este artigo teraacuten dereito a unha vixilancia perioacutedica do seu estado de sauacutede nos termos establecidos no artigo 22 desta Lei e nas suacuteas normas de desenvolvemento
4 O empresario deberaacute informar aos traballadores designados para ocuparse das actividades de proteccioacuten e prevencioacuten ou se eacute o caso o servicio de prevencioacuten previsto no artigo 31 desta Lei da incorporacioacuten dos traballadores a que se refire este artigo na medida necesaria para que poidan desenvolver de xeito axeitado aacutes suacuteas funcioacutens respecto de todos os traballadores da empresa
5 Nas relacioacutens de traballo a traveacutes de empresas de traballo temporal a empresa usuaria seraacute responsable das condicioacutens de execucioacuten do traballo en todo o relacionado coa proteccioacuten da seguridade e a sauacutede dos traballadores Corresponderaacute ademais aacute empresa usuaria o cumprimento das obrigas en materia de informacioacuten previstas nos apartados 2 e 4 deste artigo
A empresa de traballo temporal seraacute responsable do cumprimento das obrigas en materia de formacioacuten e vixilancia da sauacutede que se establecen nos apartados 2 e 3 deste artigo Para tal fin e sen prexuiacutezo do disposto no paraacutegrafo anterior a empresa usuaria deberaacute informar aacute empresa de traballo temporal e esta aos traballadores afectados antes da adscricioacuten destes acerca das caracteriacutesticas propias dos postos de traballo a desempentildear e das cualificacioacutens requiridas
A empresa usuaria deberaacute informar aos representantes dos traballadores nesta da adscricioacuten dos traballadores postos a disposicioacuten pola empresa de traballo temporal Os ditos traballadores poderanse dirixir a estes representantes no exercicio dos dereitos recontildeecidos nesta Lei
Artigo 29 Obrigas dos traballadores en materia de prevencioacuten de riscos
1 Corresponde a cada traballador velar segundo as suacuteas posibilidades e mediante o cumprimento das medidas de prevencioacuten que en cada caso sexan adoptadas pola suacutea propia seguridade e sauacutede no traballo e pola daqueloutras persoas aacutes que poida afectar a suacutea actividade profesional a causa dos seus actos e omisioacutens no traballo de conformidade coa suacutea formacioacuten e as instruccioacutens do empresario
2 Os traballadores de acordo coa suacutea formacioacuten e seguindo as instruccioacutens do empresario deberaacuten en particular
1ordm Empregar de forma axeitada de acordo coa suacutea natureza e os riscos previsibles as maacutequinas aparellos ferramentas substancias perigosas equipos de transporte e en xeral calquera outros medios cos que desenvolvan a suacutea actividade
2ordm Empregar correctamente os medios e equipos de proteccioacuten facilitados polo empresario de acordo coas instruccioacutens recibidas deste
3ordm Non pontildeer foacutera de funcionamento e empregar correctamente os dispositivos de seguridade existentes ou que se instalen nos medios relacionados coa suacutea actividade ou nos lugares de traballo en que esta tentildea lugar
29
4ordm Informar de inmediato ao seu superior xeraacuterquico directo e aos traballadores designados para realizaren actividades de proteccioacuten e de prevencioacuten ou se eacute o caso ao servicio de prevencioacuten acerca de calquera situacioacuten que ao seu xuiacutezo entrantildee por motivos razoables un risco para a seguridade e a sauacutede dos traballadores
5ordm Contribuiacuter ao cumprimento das obrigas establecidas pola autoridade competente co fin de protexer a seguridade e a sauacutede dos traballadores no traballo
6ordm Cooperar co empresario para que este poida garantir unhas condicioacutens de traballo que sexan seguras e non entrantildeen riscos para a seguridade e a sauacutede dos traballadores
3 O cumprimento polos traballadores das obrigas en materia de prevencioacuten de riscos a que se refiren os apartados anteriores teraacute a consideracioacuten de incumprimento laboral para os efectos previstos no artigo 581 do Estatuto dos Traballadores ou de falta se eacute o caso conforme ao establecido na correspondente normativa sobre reacutexime disciplinario dos funcionarios puacuteblicos ou do persoal estatutario ao servicio das Administracioacutens puacuteblicas O disposto neste apartado seraacute igualmente aplicable aos socios das cooperativas en que a suacutea actividade consista na prestacioacuten do seu traballo coas precisioacutens que se establezan nos seus Regulamentos de Reacutexime Interno
CAPIacuteTULO IV
Servicios de prevencioacuten
Artigo 30 Proteccioacuten e prevencioacuten de riscos profesionais
1 En cumprimento do deber de prevencioacuten de riscos profesionais o empresario designaraacute un ou varios traballadores para ocupaacuterense da devandita actividade constituiraacute un servicio de prevencioacuten ou concertaraacute o dito servicio cunha entidade especializada allea aacute empresa
2 Os traballadores designados deberaacuten ter a capacidade necesaria dispor do tempo e dos medios precisos e ser suficientes en nuacutemero tendo en conta o tamantildeo da empresa asiacute como os riscos a que estaacuten expostos os traballadores e a suacutea distribucioacuten nesta co alcance que se determine nas disposicioacutens a que se refire a letra e) do apartado 1 do artigo 6 desta Lei
Os traballadores a que se refire o paraacutegrafo anterior colaboraraacuten entre si e se eacute o caso cos servicios de prevencioacuten
3 Para a realizacioacuten da actividade de prevencioacuten o empresario deberaacute facilitar aos traballadores designados o acceso aacute informacioacuten e documentacioacuten a que se refiren os artigos 18 e 23 desta Lei
4 Os traballadores designados non poderaacuten sufrir ninguacuten prexuiacutezo derivado das suacuteas actividades de proteccioacuten e prevencioacuten dos riscos profesionais na empresa En exercicio desta funcioacuten os devanditos traballadores gozaraacuten en particular das garantiacuteas que para os representantes dos traballadores establecen as letras a) b) e c) do artigo 68 e o apartado 4 do artigo 56 do texto refundido da Lei do Estatuto dos Traballadores
Esta garantiacutea acadaraacute tameacuten aos traballadores integrantes do servicio de prevencioacuten cando a
30
empresa decida constituiacutelo de acordo co disposto no artigo seguinte
Os traballadores a que se refiren os paraacutegrafos anteriores deberaacuten gardar sixilo profesional sobre a informacioacuten relativa aacute empresa aacute que tiveran acceso como consecuencia do desempentildeo das suacuteas funcioacutens
5 Nas empresas de menos de seis traballadores o empresario poderaacute asumir persoalmente as funcioacutens sinaladas no apartado 1 sempre que desenvolva de forma cotiaacute a suacutea actividade no centro de traballo e tentildea a capacidade necesaria en funcioacuten dos riscos a que estean expostos os traballadores e a perigosidade das actividades co alcance que se determine nas disposicioacutens a que se refire a letra e) do apartado 1 do artigo 6 desta Lei
6 O empresario que non concertase o Servicio de prevencioacuten cunha entidade especializada allea aacute empresa deberaacute someter o seu sistema de prevencioacuten ao control dunha auditoriacutea ou avaliacioacuten externa nos termos que regulamentariamente se determinen
Artigo 31 Servicios de prevencioacuten
1 Se a designacioacuten dun ou varios traballadores fose insuficiente para a realizacioacuten das actividades de prevencioacuten en funcioacuten do tamantildeo da empresa dos riscos a que estean expostos os traballadores ou da perigosidade das actividades desenvolvidas co alcance que se estableza nas disposicioacutens a que se refire a letra e) do apartado 1 do artigo 6 desta Lei o empresario deberaacute recorrer a un ou varios servicios de prevencioacuten propios ou alleos aacute empresa que colaboraraacuten cando sexa necesario
Para o establecemento destes servicios nas Administracioacutens puacuteblicas terase en conta a suacutea estructura organizativa e a existencia se eacute o caso de aacutembitos sectoriais e descentralizados
2 Entenderase como servicio de prevencioacuten o conxunto de medios humanos e materiais necesarios para realizar as actividades preventivas a fin de garantir a axeitada proteccioacuten da seguridade e a sauacutede dos traballadores asesorando e asistindo para isto ao empresario aos traballadores e aos seus representantes e aos oacuterganos de representacioacuten especializados Para o exercicio das suacuteas funcioacutens o empresario deberaacute facilitar ao devandito servicio o acceso aacute informacioacuten e documentacioacuten a que se refire o apartado 3 do artigo anterior
3 Os servicios de prevencioacuten deberaacuten estar en condicioacutens de proporcionar aacute empresa o asesoramento e apoio que precise en funcioacuten dos tipos de risco nela existentes e no referente a
Texto reemplazado por la Ley 542003
a) O desentildeo implantacioacuten e aplicacioacuten dun plano de prevencioacuten de riscos laborais que permita a integracioacuten da prevencioacuten na empresa
b) A avaliacioacuten dos factores de risco que poidan afectar aacute seguridade e a sauacutede dos traballadores nos termos previstos no artigo 16 desta Lei
Texto reemplazado por la Ley 542003c) A planificacioacuten da actividade preventiva e a determinacioacuten das prioridades na adopcioacuten das
medidas preventivas e a vixilaacutencia da suacutea eficacia
31
d) A informacioacuten e formacioacuten dos traballadores
e) A prestacioacuten dos primeiros auxilios e planos de emerxencia f) A vixilancia da sauacutede dos traballadores en relacioacuten cos riscos derivados do traballo
4 O servicio de prevencioacuten teraacute caraacutecter interdisciplinario tendo os seus medios que ser apropiados para cumprir as suacuteas funcioacutens Para isto a formacioacuten especialidade capacitacioacuten dedicacioacuten e nuacutemero de compontildeentes destes servicios asiacute como os seus recursos teacutecnicos deberaacuten ser suficientes e axeitados aacutes actividades preventivas a desenvolver en funcioacuten das seguintes circunstancias
a) Tamantildeo da empresa
b) Tipos de risco aos que se poidan atopar expostos os traballadores
c) Distribucioacuten de riscos na empresa
5 Para poder actuar como servicios de prevencioacuten as entidades especializadas deberaacuten ser obxecto de acreditacioacuten pola Administracioacuten laboral mediante a comprobacioacuten de que reuacutenen os requisitos que se establezan regulamentariamente e previa aprobacioacuten da Administracioacuten sanitaria en canto aos aspectos de caraacutecter sanitario
Artigo 32 Actuacioacuten preventiva das Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais
As Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social poderaacuten desenvolver para as empresas a elas asociadas as funcioacutens correspondentes aos servicios de prevencioacuten con suxeicioacuten ao disposto no apartado 5 do artigo 31
Os representantes dos empresarios e dos traballadores teraacuten dereito a participar no control e seguimento da xestioacuten desenvolvida polas Mutuas de Accidentes da Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social nas funcioacutens a que se refire o paraacutegrafo anterior conforme ao previsto no artigo 39 cinco da Lei 421994 do 30 de decembro de Medidas fiscais administrativas e de orde social
Texto Antildeadido por la Ley 542003
Artigo 32 bis Presencia dos recursos preventivos
1 A presencia no centro de traballo dos recursos preventivos calquera que sexa a modalidade de organizacioacuten de ditos recursos seraacute necesaria nos seguintes casos
a) Cando os riscos podan verse agravados ou modificados no desenvolvemento do proceso ou a actividade pola concorrencia de operacioacutens diversas que se desenvolven sucesiva o simultaneamente e que fagan preciso o control da correcta aplicacioacuten dos meacutetodos de traballo
b) Cando se realicen actividades ou procesos que regulamentariamente sexan considerados como perigosos ou con riscos especiais
c) Cando a necesidade de dita presencia sexa requirida pola Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social se as circunstancias do caso asiacute o esixiran debido aacutes condicioacutens de traballo detectadas
32
2 Consideacuteranse recursos preventivos aos que o empresario poderaacute asignar a presencia os seguintes
a) Un ou varios traballadores designados da empresa
b) Un ou varios membros do servicio de prevencioacuten propio da empresa
c) Un ou varios membros do ou dos servicios de prevencioacuten alleos concertados pola empresa Cando a presencia se realice por diferentes recursos preventivos estes deberaacuten colaborar entre si
3 Os recursos preventivos a que se refire o apartado anterior deberaacuten ter a capacidade suficiente dispontildeer dos medios necesarios e ser suficientes en nuacutemero para vixiar o cumprimento das actividades preventivas debendo permanecer no centro de traballo durante o tempo no que se mantentildea a situacioacuten que determine a suacutea presencia
4 No obstante o sinalado nos apartados anteriores o empresario poderaacute asignar a presencia de forma expresa a un ou varios traballadores da empresa que sen formar parte do servicio de prevencioacuten propio ni ser traballadores designados reuacutenan os contildeecementos a cualificacioacuten e a experiencia necesarios nas actividades ou procesos a que se refire o apartado 1 e conten coa formacioacuten preventiva correspondente como miacutenimo aacutes funciones do nivel baacutesico
Neste suposto tales traballadores manteraacuten a necesaria colaboracioacuten cos recursos preventivos do empresario
CAPIacuteTULO V
Consulta e participacioacuten dos traballadores
Artigo 33 Consulta dos traballadores
1 O empresario deberaacute consultar aos traballadores coa debida antelacioacuten a adopcioacuten das decisioacutens relativas a
a) A planificacioacuten e a organizacioacuten do traballo na empresa e a introduccioacuten de novas tecnoloxiacuteas en todo o relacionado coas consecuencias que estas puidesen ter para a seguridade e a sauacutede dos traballadores derivadas da escolla dos equipos a determinacioacuten e a adecuacioacuten das condicioacutens de traballo e o impacto dos factores ambientais no traballo
b) A organizacioacuten e desenvolvemento das actividades de proteccioacuten da sauacutede e prevencioacuten dos riscos profesionais na empresa incluiacuteda a designacioacuten dos traballadores encargados das devanditas actividades ou o recurso a un servicio de prevencioacuten externo
c) A designacioacuten dos traballadores encargados das medidas de emerxencia
d) Os procedementos de informacioacuten e documentacioacuten a que se refiren os artigos 18 apartado 1 e 23 apartado 1 desta Lei
e) O proxecto e a organizacioacuten da formacioacuten en materia preventiva
f) Calquera outra accioacuten que poida ter efectos substanciais sobre a seguridade e a sauacutede dos
33
traballadores
2 Nas empresas que conten con representantes dos traballadores as consultas a que se refire o apartado anterior levaranse a cabo cos ditos representantes
Artigo 34 Dereitos de participacioacuten e representacioacuten
1 Os traballadores tentildeen dereito a participar na empresa nas cuestioacutens relacionadas coa prevencioacuten de riscos no traballo
Nas empresas ou centros de traballo que conten con seis ou maacuteis traballadores a participacioacuten destes canalizarase a traveacutes dos seus representantes e da representacioacuten especializada que se regula neste capiacutetulo
2 Aos Comiteacutes de Empresa aos Delegados de Persoal e aos representantes sindicais corresponderalles nos termos que respectivamente lles recontildeecen o Estatuto dos Traballadores a Lei de Oacuterganos de Representacioacuten do Persoal ao Servicio das Administracioacutens Puacuteblicas e a Lei Orgaacutenica de Liberdade Sindical a defensa dos intereses dos traballadores en materia de prevencioacuten de riscos no traballo Para isto os representantes do persoal exerceraacuten as competencias que as devanditas normas establecen en materia de informacioacuten consulta e negociacioacuten vixilancia e control e exercicio de accioacutens perante as empresas e os oacuterganos e tribunais competentes
3 O dereito de participacioacuten que se regula neste capiacutetulo exercerase no aacutembito das Administracioacutens puacuteblicas coas adaptacioacutens que procedan en atencioacuten aacute diversidade das actividades que desenvolven e as diferentes condicioacutens en que estas se realizan a complexidade e dispersioacuten da suacutea estructura organizativa e as suacuteas peculiaridades en materia de representacioacuten colectiva nos termos previstos na Lei 71990 do 19 de xullo sobre negociacioacuten colectiva e participacioacuten na determinacioacuten das condicioacutens de traballo dos empregados puacuteblicos podendo establecer aacutembitos sectoriais e descentralizados en funcioacuten do nuacutemero de efectivos e centros
Para levar a cabo a indicada adaptacioacuten no aacutembito da Administracioacuten Xeral do Estado o Goberno teraacute en conta os seguintes criterios
a) De ninguacuten xeito a dita adaptacioacuten poderaacute afectar aacutes competencias facultades e garantiacuteas que se recontildeecen nesta Lei aos Delegados de Prevencioacuten e aos Comiteacutes de Seguridade e Sauacutede
b) Deberase establecer o aacutembito especiacutefico que resulte axeitado en cada caso para o exercicio da funcioacuten de participacioacuten en materia preventiva dentro da estructura organizativa da Administracioacuten Con caraacutecter xeral o devandito aacutembito seraacute o dos oacuterganos de representacioacuten do persoal ao servicio das Administracioacutens puacuteblicas aiacutenda que se poderaacuten establecer outros distintos en funcioacuten das caracteriacutesticas da actividade e frecuencia dos riscos a que poidan estar expostos os traballadores
c) Cando no indicado aacutembito existan diferentes oacuterganos de representacioacuten do persoal deberase garantir unha actuacioacuten coordinada de todos eles en materia de prevencioacuten e proteccioacuten da seguridade e a sauacutede no traballo posibilitando que a participacioacuten se realice de forma conxunta entre uns e outros no aacutembito especiacutefico establecido para o efecto
d) Con caraacutecter xeral constituirase un uacutenico Comiteacute de Seguridade e Sauacutede no aacutembito dos oacuterganos de representacioacuten previstos na Lei de Oacuterganos de Representacioacuten do Persoal ao Servicio das
34
Administracioacutens Puacuteblicas que estaraacute integrado polos Delegados de Prevencioacuten designados no dito aacutembito tanto para o persoal con relacioacuten de caraacutecter administrativo ou estatutario como para o persoal laboral e por representantes da Administracioacuten en nuacutemero non superior ao de Delegados Malia isto poderanse constituiacuter Comiteacutes de Seguridade e Sauacutede noutros aacutembitos cando as razoacutens da actividade e o tipo e frecuencia dos riscos asiacute o aconsellen
Artigo 35 Delegados de Prevencioacuten
1 Os Delegados de Prevencioacuten son os representantes dos traballadores con funcioacutens especiacuteficas en materia de prevencioacuten de riscos no traballo
2 Os Delegados de Prevencioacuten seraacuten designados por e entre os representantes do persoal no aacutembito dos oacuterganos de representacioacuten previstos nas normas a que se refire o artigo anterior de acordo coa seguinte escala
De 50 a 100 traballadores 2 Delegados de prevencioacutenDe 101 a 500 traballadores 3 Delegados de PrevencioacutenDe 501 a 1000 traballadores 4 Delegados de PrevencioacutenDe 1001 a 2000 traballadores 5 Delegados de PrevencioacutenDe 2001 a 3000 traballadores 6 Delegados de PrevencioacutenDe 3001 a 4000 traballadores 7 Delegados de PrevencioacutenDe 4001 en adiante 8 Delegados de Prevencioacuten
Nas empresas de ata trinta traballadores o Delegado de Prevencioacuten seraacute o Delegado de PersoalNas empresas de trinta e un a corenta e nove traballadores haberaacute un Delegado de Prevencioacuten que
seraacute elixido por e entre os Delegados de Persoal
3 Para os efectos de determinar o nuacutemero de Delegados de Prevencioacuten teranse en conta os seguintes criterios
a) Os traballadores vinculados por contratos de duracioacuten determinada superior a un ano computaranse como traballadores fixos do cadro de persoal
b) Os contratados por prazo de ata un ano computaranse segundo o nuacutemero de diacuteas traballados no periacuteodo dun ano anterior aacute designacioacuten Cada douscentos diacuteas traballados ou fraccioacuten computaranse como un traballador maacuteis
4 Malia o disposto neste artigo nos convenios colectivos poderanse establecer outros sistemas de designacioacuten dos Delegados de Prevencioacuten sempre que se garanta que a facultade de designacioacuten corresponde aos representantes do persoal ou aos propios traballadores
Asiacute mesmo na negociacioacuten colectiva ou mediante os acordos a que se refire o artigo 83 apartado 3 do Estatuto dos Traballadores poderase acordar que as competencias recontildeecidas nesta Lei aos Delegados de Prevencioacuten sexan exercidas por oacuterganos especiacuteficos creados no propio convenio ou nos acordos nomeados Os devanditos oacuterganos poderaacuten asumir nos termos e conforme aacutes modalidades que se acorde competencias xerais respecto do conxunto dos centros de traballo incluiacutedos no aacutembito de aplicacioacuten do convenio ou do acordo co fin de fomentar o mellor cumprimento nestes da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais
35
Igualmente no aacutembito das Administracioacutens puacuteblicas poderanse establecer nos termos sinalados na Lei 71990 do 19 de xullo sobre negociacioacuten colectiva e participacioacuten na determinacioacuten das condicioacutens de traballo dos empregados puacuteblicos outros sistemas de designacioacuten dos Delegados de Prevencioacuten e acordarse que as competencias que a dita Lei atribuacutee a estes poidan ser exercidas por oacuterganos especiacuteficos
Artigo 36 Competencias e facultades dos Delegados de Prevencioacuten
1 Son competencias dos Delegados de Prevencioacuten
a) Colaborar coa direccioacuten da empresa na mellora da accioacuten preventiva
b) Promover e fomentar a cooperacioacuten dos traballadores na execucioacuten da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais
c) Ser consultados polo empresario con caraacutecter previo aacute suacutea execucioacuten acerca das decisioacutens a que se refire o artigo 33 desta Lei
d) Exercer un labor de vixilancia e control sobre o cumprimento da normativa de prevencioacuten de riscos laborais
Nas empresas que de acordo co disposto no apartado 2 do artigo 38 desta Lei non conten con Comiteacute de Seguridade e Sauacutede por non acadaren o nuacutemero miacutenimo de traballadores establecido para tal efecto as competencias atribuiacutedas a aquel nesta Lei seraacuten exercidas polos Delegados de Prevencioacuten
2 No exercicio das competencias atribuiacutedas aos Delegados de Prevencioacuten estes estaraacuten facultados para
a) Acompantildear os teacutecnicos nas avaliacioacutens de caraacutecter preventivo do medio ambiente de traballo asiacute como nos termos previstos no artigo 40 desta Lei aos Inspectores de Traballo e Seguridade Social nas visitas e verificacioacutens que realicen nos centros de traballo para comprobar o cumprimento da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais podendo formular ante eles as observacioacutens que estimen oportunas
b) Ter acceso coas limitacioacutens previstas no apartado 4 do artigo 22 desta Lei aacute informacioacuten e documentacioacuten relativa aacutes condicioacutens de traballo que sexan necesarias para o exercicio das suacuteas funcioacutens e en particular aacute prevista nos artigos 18 e 23 desta Lei Cando a informacioacuten estea suxeita aacutes limitacioacutens devanditas soacute poderaacute ser subministrada de maneira que se garanta o respecto da confidencialidade
c) Ser informados polo empresario sobre os danos producidos na sauacutede dos traballadores unha vez que aquel tivese contildeecemento deles podendo presentarse aiacutenda foacutera da suacutea xeira no lugar dos feitos para contildeecer as circunstancias destes
d) Recibir do empresario as informacioacutens obtidas por este procedentes das persoas ou oacuterganos encargados das actividades de proteccioacuten e prevencioacuten na empresa asiacute como dos organismos competentes para a seguridade e a sauacutede dos traballadores sen prexuiacutezo do disposto no artigo 40 desta Lei en materia de colaboracioacuten coa Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
e) Realizar visitas aos lugares de traballo para exercer un labor de vixilancia e control do estado das condicioacutens de traballo podendo para tal fin acceder a calquera zona destes e comunicarse durante a xeira
36
cos traballadores de maneira que non se altere o normal desenvolvemento do proceso productivo
f) Solicitar do empresario a adopcioacuten de medidas de caraacutecter preventivo e para a mellora dos niveis de proteccioacuten da seguridade e a sauacutede dos traballadores podendo para tal fin efectuar propostas ao empresario asiacute como ao Comiteacute de Seguridade e Sauacutede para a suacutea discusioacuten neste
g) Propontildeer ao oacutergano de representacioacuten dos traballadores a adopcioacuten do acordo de paralizacioacuten de actividades a que se refire o apartado 3 do artigo 21
3 Os informes que deben emitir os Delegados de Prevencioacuten a teor do disposto na letra c) do apartado l deste artigo deberanse elaborar nun prazo de quince diacuteas ou no tempo imprescindible cando se trate de adoptar medidas dirixidas a previr riscos inminentes Transcorrido o prazo sen ter emitido o informe o empresario poderaacute pontildeer en praacutectica a suacutea decisioacuten
4 A decisioacuten negativa do empresario aacute adopcioacuten das medidas propostas polo Delegado de Prevencioacuten a teor do disposto na letra f) do apartado 2 deste artigo deberaacute ser motivada
Artigo 37 Garantiacuteas e sixilo profesional dos Delegados de Prevencioacuten
1 O previsto no artigo 68 do Estatuto dos Traballadores en materia de garantiacuteas aplicarase aos Delegados de Prevencioacuten na suacutea condicioacuten de representantes dos traballadores
O tempo empregado polos Delegados de Prevencioacuten para o desempentildeo das funcioacutens previstas nesta Lei considerarase como de exercicio de funcioacutens de representacioacuten para os efectos da utilizacioacuten do creacutedito de horas mensuais retribuiacutedas previsto na letra e) do devandito artigo 68 do Estatuto dos Traballadores
Malia o anterior considerarase en todo caso como tempo de traballo efectivo sen imputacioacuten ao dito creacutedito horario o correspondente aacutes xuntanzas do Comiteacute de Seguridade e Sauacutede e a calquera outras convocadas polo empresario en materia de prevencioacuten de riscos asiacute como o destinado aacutes visitas previstas nas letras a) e c) do nuacutemero 2 do artigo anterior
2 O empresario deberaacute proporcionarlles aos Delegados de Prevencioacuten os medios e a formacioacuten en materia preventiva que resulten necesarios para o exercicio das suacuteas funcioacutens
A formacioacuten teraa que facilitar o empresario polos seus propios medios ou mediante concerto con organismos ou entidades especializadas na materia e deberaacute adaptarse aacute evolucioacuten dos riscos e aacute aparicioacuten doutros novos repetiacutendose periodicamente se fose necesario
O tempo dedicado aacute formacioacuten considerarase como tempo de traballo para todos os efectos e o seu custo non poderaacute recaer de ninguacuten xeito sobre os Delegados de Prevencioacuten
3 Os Delegados de Prevencioacuten seralles de aplicacioacuten o disposto no apartado 2 do artigo 65 do Estatuto dos Traballadores en canto ao sixilo profesional debido respecto das informacioacutens a que tivesen acceso como consecuencia da suacutea actuacioacuten na empresa
4 O disposto neste artigo en materia de garantiacuteas e sixilo profesional dos Delegados de Prevencioacuten entenderase referido no caso das relacioacutens de caraacutecter administrativo ou estatutario do persoal ao servicio das Administracioacutens puacuteblicas aacute regulacioacuten contida nos artigos 10 paraacutegrafo segundo e 11 da Lei 91987 do 12 de xuntildeo de Oacuterganos de Representacioacuten Determinacioacuten das Condicioacutens de Traballo e Participacioacuten
37
do Persoal ao Servicio das Administracioacutens Puacuteblicas
Artigo 38 Comiteacute de Seguridade e Sauacutede
1 O Comiteacute de Seguridade e Sauacutede eacute o oacutergano paritario e colexiado de participacioacuten destinado aacute consulta regular e perioacutedica das actuacioacutens da empresa en materia de prevencioacuten de riscos
2 Constituirase un Comiteacute de Seguridade e Sauacutede en todas as empresas ou centros de traballo que conten con 50 ou maacuteis traballadores O Comiteacute estaraacute formado polos Delegados de Prevencioacuten dunha parte e polo empresario eou os seus representantes en nuacutemero igual ao de Delegados de Prevencioacuten da outra
Nas xuntanzas do Comiteacute de Seguridade e Sauacutede participaraacuten con voz pero sen voto os Delegados Sindicais e os responsables teacutecnicos da prevencioacuten na empresa que non estean incluiacutedos na composicioacuten aacute que se refire o paraacutegrafo anterior Nas mesmas condicioacutens poderaacuten participar traballadores da empresa que conten cunha especial cualificacioacuten ou informacioacuten respecto de concretas cuestioacutens que se debatan neste oacutergano e teacutecnicos en prevencioacuten alleos aacute empresa sempre que asiacute o solicite algunha das representacioacutens no Comiteacute
3 O Comiteacute de Seguridade e Sauacutede reunirase trimestralmente e sempre que o solicite algunha das representacioacutens deste O Comiteacute adoptaraacute as suacuteas propias normas de funcionamento
As empresas que conten con varios centros de traballo dotados de Comiteacute de Seguridade e Sauacutede poderaacuten acordar cos seus traballadores a creacioacuten dun Comiteacute Intercentros coas funcioacutens que o acordo lle atribuacutea
Artigo 39 Competencias e facultades do Comiteacute de Seguridade e Sauacutede
1 O Comiteacute de Seguridade e Sauacutede teraacute as seguintes competencias
Texto reemplazado por la Ley 542003
a) Participar na elaboracioacuten posta en praacutectica e avaliacioacuten dos planos e programas de prevencioacuten de riscos na empresa A tal efecto no seu seno se debateraacuten antes da suacutea posta en praacutectica e no referente a suacutea incidencia na prevencioacuten de riscos os proxectos en materia de planificacioacuten organizacioacuten do traballo e introduccioacuten de novas tecnoloxiacuteas organizacioacuten e desenvolvemento das actividades de proteccioacuten e prevencioacuten a que se refire o artigo 16 desta Lei e proxecto e organizacioacuten da formacioacuten en materia preventiva
b) Promover iniciativas sobre meacutetodos e procedementos para a efectiva prevencioacuten dos riscos propontildeendo aacute empresa a mellora das condicioacutens ou a correccioacuten das deficiencias existentes
2 No exercicio das suacuteas competencias o Comiteacute de Seguridade e Sauacutede estaraacute facultado para
a) Contildeecer directamente a situacioacuten relativa aacute prevencioacuten de riscos no centro de traballo realizando para tal efecto as visitas que estime oportunas
b) Contildeecer cantos documentos e informes relativos aacutes condicioacutens de traballo sexan necesarios para o cumprimento das suacuteas funcioacutens asiacute como os procedentes da actividade do servicio de prevencioacuten se eacute o
38
caso
c) Contildeecer e analizar os danos producidos na sauacutede ou na integridade fiacutesica dos traballadores co fin de avaliar as suacuteas causas e propontildeer as medidas preventivas oportunas
d) Contildeecer e informar a memoria e programacioacuten anual dos servicios de prevencioacuten
3 A fin de dar cumprimento ao disposto nesta Lei respecto da colaboracioacuten entre empresas nos supostos de desenvolvemento simultaacuteneo de actividades nun mesmo centro de traballo poderase acordar a realizacioacuten de reunioacutens conxuntas dos Comiteacutes de Seguridade e Sauacutede ou no seu defecto dos Delegados de Prevencioacuten e empresarios das empresas que carezan dos devanditos Comiteacutes ou outras medidas de actuacioacuten coordinada
Artigo 40 Colaboracioacuten coa Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
1 Os traballadores e mais os seus representantes poderaacuten recorrer aacute Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social se consideran que as medidas adoptadas e os medios empregados polo empresario non son suficientes para garantir a seguridade e a sauacutede no traballo
2 Nas visitas aos centros de traballo para a comprobacioacuten do cumprimento da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais o Inspector de Traballo e Seguridade Social comunicaraacute a suacutea presencia ao empresario ou ao seu representante ou aacute persoa inspeccionada ao Comiteacute de Seguridade e Sauacutede ao Delegado de Prevencioacuten ou na suacutea ausencia aos representantes legais dos traballadores a fin de que o poidan acompantildear durante o desenvolvemento da suacutea visita e formularlle as observacioacutens que estimen oportunas a menos que considere que as devanditas comunicacioacutens poidan prexudicar ao eacutexito das suacuteas funcioacutens
3 A Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social informaraacute aos Delegados de Prevencioacuten sobre os resultados das visitas a que fai referencia o apartado anterior e sobre as medidas adoptadas como consecuencia destas asiacute como ao empresario mediante dilixencia no Libro de Visitas da Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social que debe existir en cada centro de traballo
4 As organizacioacutens sindicais e empresariais maacuteis representativas seraacuten consultadas con caraacutecter previo aacute elaboracioacuten dos planos de actuacioacuten da Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social en materia de prevencioacuten de riscos no traballo en especial dos programas especiacuteficos para empresas de menos de seis traballadores e informadas do resultado dos devanditos planos
CAPIacuteTULO VI
Obrigas dos fabricantes importadores e subministradores
Artigo 41 Obrigas dos fabricantes importadores e subministradores
1 Os fabricantes importadores e subministradores de maquinaria equipos productos e utensilios de traballo estaacuten na obriga de asegurar que estes non constituacutean unha fonte de perigo para o traballador sempre que sexan instalados e empregados nas condicioacutens forma e para os fins recomendados por eles
Os fabricantes importadores e subministradores de productos e substancias quiacutemicas de utilizacioacuten no traballo estaacuten na obriga de envasar e etiquetar estes de forma que se permita a suacutea conservacioacuten e
39
manipulacioacuten en condicioacutens de seguridade e se identifique claramente o seu contido e os riscos para a seguridade ou a sauacutede dos traballadores que a suacutea almacenaxe ou utilizacioacuten comporten
Os suxeitos mencionados nos dous paraacutegrafos anteriores deberaacuten subministrar a informacioacuten que indique a forma correcta de emprego polos traballadores as medidas preventivas adicionais que se deban tomar e os riscos laborais que impliquen tanto o seu emprego normal como a suacutea manipulacioacuten ou emprego inadecuado
Os fabricantes importadores e subministradores de elementos para a proteccioacuten dos traballadores estaacuten na obriga de asegurar a efectividade destes sempre que sexan instalados e usados nas condicioacutens e da forma recomendada por eles Para tal efecto deberaacuten subministrar a informacioacuten que indique o tipo de risco ao que van dirixidos o nivel de proteccioacuten fronte a este e a forma correcta do seu emprego e mantemento
Os fabricantes importadores e subministradores deberaacuten proporcionar aos empresarios e estes solicitar daqueles a informacioacuten necesaria para que a utilizacioacuten e manipulacioacuten da maquinaria equipos productos materias primas e utensilios de traballo se produza sen riscos para a seguridade e a sauacutede dos traballadores asiacute como para que os empresarios poidan cumprir coas suacuteas obrigas de informacioacuten respecto dos traballadores
2 O empresario teraacute que garantir que as informacioacutens a que se refire o apartado anterior sexan facilitadas aos traballadores en termos que resulten comprensibles para estes
CAPIacuteTULO VII
Responsabilidades e sancioacutens
Artigo 42 Responsabilidades e a suacutea compatibilidade
1 O incumprimento polos empresarios das suacuteas obrigas en materia de prevencioacuten de riscos laborais daraacute lugar a responsabilidades administrativas asiacute como se eacute o caso a responsabilidades penais e aacutes civiacutes polos danos e perdas que se poidan derivar do devandito incumprimento
2 A empresa principal responderaacute solidariamente cos contratistas e subcontratistas a que se refire o apartado 3 do artigo 24 desta Lei do cumprimento durante o periacuteodo da contrata das obrigas impostas por esta Lei en relacioacuten cos traballadores que aqueles ocupen nos centros de traballo da empresa principal sempre que a infraccioacuten se producise no centro de traballo do devandito empresario principal
$ amp
3 As responsabilidades administrativas que se deriven do procedemento sancionador seraacuten compatibles coas indemnizacioacutens polos danos e perdas causados e de recargo de prestacioacutens econoacutemicas do sistema da Seguridade Social que poidan ser fixadas polo oacutergano competente de conformidade co previsto na normativa reguladora do devandito sistema
40
4 Nas relacioacutens de traballo mediante empresas de traballo temporal e sen prexuiacutecio das responsabilidades propias de estas a empresa usuaria seraacute responsable das condicioacutens de execucioacuten do traballo en todo o relacionado coa proteccioacuten da seguridade e sauacutede dos traballadores asiacute como o recargo de prestacioacutens do sistema de Seguridade Social que podan fixarse en caso de accidente de traballo ou enfermidade profesional que tentildea lugar no seu centro de traballo durante o tempo de vixencia do contrato de posta a disposicioacuten e traian a suacutea causa de falta de medidas de seguridade e hixiene
A correccioacuten de infraccioacutens en materia de prevencioacuten de riscos laborais no aacutembito das Administracioacutens Puacuteblicas se axustaraacute ao procedemento e normas de desenvolvemento do artigo 451 e concordantes da Lei 311995 de PRL
$ amp
5 A declaracioacuten de feitos probados que contentildea unha sentencia firme da orde xurisdiccional contencioso-administrativa relativa aacute existencia de infraccioacuten aacute normativa de prevencioacuten de riscos laborais vincularaacute aacute orde social da xurisdiccioacuten no que se refire ao recargo se eacute o caso da prestacioacuten econoacutemica do sistema da Seguridade Social
$ amp
Artigo 43 Requirimento da Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
1 Cando o Inspector de Traballo e Seguridade Social comprobase a existencia dunha infraccioacuten aacute normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais requiriraacute ao empresario para a emenda das deficiencias observadas agaacutes que pola gravidade e inminencia dos riscos procedese acordar a paralizacioacuten prevista no artigo 44 Todo isto sen prexuiacutezo da proposta de sancioacuten correspondente se eacute o caso
2 O requirimento formulado polo Inspector de Traballo e Seguridade Social farase saber por escrito ao empresario presuntamente responsable sinalando as anomaliacuteas ou deficiencias apreciadas con indicacioacuten do prazo para a suacutea emenda O devandito requirimento pontildeerase asiacute mesmo en contildeecemento dos Delegados de Prevencioacuten
Se se incumprise o requirimento formulado persistindo os feitos infractores o Inspector de Traballo e Seguridade Social de non o efectuar inicialmente redactaraacute a correspondente acta de infraccioacuten por tales feitos
3 Os requirimentos efectuados polos funcionarios puacuteblicos a que se refire o artigo 92 desta Lei en exercicio das suacuteas funcioacutens de apoio e colaboracioacuten coa Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social practicaranse cos requisitos e efectos establecidos no apartado anterior pudendo reflectirse no Libro de Visitas da Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social na forma que se determine regulamentariamente
Artigo 44 Paralizacioacuten de traballos
1 Cando o Inspector de Traballo e Seguridade Social comprobe que a inobservancia da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais implica ao seu xuiacutezo un risco grave e inminente para a seguridade e a sauacutede dos traballadores poderaacute ordenar a paralizacioacuten inmediata de tales traballos ou tarefas A devandita medida comunicarase aacute empresa responsable que a pontildeeraacute en contildeecemento inmediato dos traballadores
41
afectados do Comiteacute de Seguridade e Sauacutede do Delegado de Prevencioacuten ou na suacutea ausencia dos representantes do persoal A empresa responsable daraacute conta ao Inspector de Traballo e Seguridade social do cumprimento desta notificacioacuten
O Inspector de Traballo e Seguridade Social informaraacute da suacutea decisioacuten de forma inmediata aacute autoridade laboral A empresa sen prexuiacutezo do cumprimento inmediato de tal decisioacuten poderaa impugnar perante a autoridade laboral no prazo de tres diacuteas haacutebiles tendo que ser resolta tal impugnacioacuten no prazo maacuteximo de vintecatro horas Tal resolucioacuten seraacute executiva sen prexuiacutezo dos recursos que procedan
A paralizacioacuten dos traballos levantarase pola Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social que a decretase ou polo empresario tan axintildea como se emenden as causas que a motivaron debendo neste uacuteltimo caso comunicalo inmediatamente aacute Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
2 Os supostos de paralizacioacuten regulados neste artigo asiacute como os que se contemplen na normativa reguladora das actividades previstas no apartado 2 do artigo 7 desta Lei entenderanse en todo caso sen prexuiacutezo do pagamento do salario ou das indemnizacioacutens que procedan e das medidas que se poidan arbitrar para a suacutea garantiacutea
Artigo 45 Infraccioacutens administrativas
1 Son infraccioacutens laborais en materia de prevencioacuten de riscos laborais as accioacutens ou omisioacutens dos empresarios as das entidades que actuacuteen como servicios de prevencioacuten alleos aacutes empresas as auditoriacuteas e as formativas en dita materia e alleas aacutes empresas asiacute como as dos promotores e propietarios de obra e os traballadores por conta propia que incumpran as normas legais regulamentarias e claacuteusulas normativas dos convenios colectivos en materia de seguridade e sauacutede laboral suxeitas a responsabilidade conforme aacute presente Lei
$ amp
Malia o anterior no aacutembito das relacioacutens do persoal civil ao servicio das Administracioacutens puacuteblicas as infraccioacutens seraacuten obxecto de responsabilidades a traveacutes da imposicioacuten por resolucioacuten da autoridade competente da realizacioacuten das medidas correctoras dos correspondentes incumprimentos conforme ao procedemento que para o efecto se estableza
No aacutembito da Administracioacuten Xeral do Estado corresponderalle ao Goberno a regulacioacuten do devandito procedemento que se axustaraacute aos seguintes principios
a) O procedemento iniciarao o oacutergano competente da Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social por orde superior ben por propia iniciativa ou a peticioacuten dos representantes do persoal
b) Logo da suacutea actuacioacuten a Inspeccioacuten efectuaraacute un requirimento sobre as medidas a adoptar e prazo de execucioacuten destas que se enviaraacute aacute unidade administrativa inspeccionada para os efectos de formular alegacioacutens
c) No caso de discrepancia entre os Ministros competentes como consecuencia da aplicacioacuten deste procedemento enviaraacuten as actuacioacutens ao Consello de Ministros para a suacutea decisioacuten final
42
Artigo 46 Infraccioacutens leves
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000
Artigo 47 Infraccioacutens graves
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000
Artigo 48 Infraccioacutens moi graves
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000
Artigo 49 Sancioacutens
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000 que agora establece uns criterios de graduacioacuten das sancioacutens (Artigo 39) e a contiacutea das mesmas (Artigo 40)
Artigo 50 Reincidencia
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000
Artigo 51 Prescricioacuten das infraccioacutens
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000 estableceacutendose dita prescricioacuten no Artigo 4 da disposicioacuten
Artigo 52 Competencias sancionadoras
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000
Artigo 53 Suspensioacuten ou peche do centro de traballo
O Goberno ou se eacute o caso os oacuterganos de goberno das Comunidades Autoacutenomas con competencias na materia cando concorran circunstancias de excepcional gravidade nas infraccioacutens en materia de seguridade e sauacutede no traballo poderaacuten acordar a suspensioacuten das actividades laborais por un tempo determinado ou en caso extremo o peche do centro de traballo correspondente sen prexuiacutezo en todo caso do pagamento do salario ou das indemnizacioacutens que procedan e das medidas que se poidan arbitrar para a suacutea garantiacutea
Artigo 54 Limitacioacutens aacute facultade de contratar coa Administracioacuten
As limitacioacutens aacute facultade de contratar coa Administracioacuten pola comisioacuten de delictos ou por infraccioacutens administrativas moi graves en materia de seguridade e sauacutede no traballo rexeranse polo establecido na Lei 131995 do 18 de maio de contratos das Administracioacutens Puacuteblicas
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL PRIMEIRA
Definicioacutens para os efectos de Seguridade Social
43
Sen prexuiacutezo da utilizacioacuten das definicioacutens contidas nesta Lei no aacutembito da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais tanto a definicioacuten dos conceptos de accidente de traballo enfermidade profesional accidente non laboral e enfermidade comuacuten como o reacutexime xuriacutedico establecido para estas continxencias na normativa de Seguridade Social continuaraacuten a ser de aplicacioacuten nos termos e cos efectos previstos no devandito aacutembito normativo
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL SEGUNDA
Reordenacioacuten orgaacutenica
Queda extinguida a Organizacioacuten dos Servicios Meacutedicos de Empresa pasando as suacuteas funcioacutens a seren desempentildeadas pola Administracioacuten sanitaria competente nos termos desta Lei
Os recursos e funcioacutens que na actualidade tentildeen atribuiacutedos o Instituto Nacional de medicina e Seguridade do Traballo e a Escola Nacional de Medicina do Traballo adscriacutebense e seraacuten desenvolvidos polas unidades organismos ou entidades do Ministerio de Sanidade e Consumo conforme aacute suacutea organizacioacuten e distribucioacuten interna de competencias
O Instituto Nacional de Silicose manteraacute a suacutea condicioacuten de centro de referencia nacional de prevencioacuten teacutecnico-sanitaria das enfermidades profesionais que afecten ao sistema cardiorrespiratorio
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL TERCEIRA
Caraacutecter baacutesico
1 Esta Lei asiacute como as normas regulamentarias que dicte o Goberno en virtude do establecido no artigo 6 constituacuteen lexislacioacuten laboral dictada ao abeiro do artigo 14917ordf da Constitucioacuten
2 Respecto do persoal civil con relacioacuten de caraacutecter administrativo ou estatutario ao servicio das Administracioacutens puacuteblicas esta Lei seraacute de aplicacioacuten nos seguintes termos
a) Os artigos que a continuacioacuten se relacionan constituacuteen normas baacutesicas no sentido previsto no artigo 149118ordf da Constitucioacuten
23 apartados 1 e 2 agaacutes o paraacutegrafo segundo45 apartado 11214 apartados l 2 agaacutes a remisioacuten ao capiacutetulo IV 3 4 e 515161718 apartados l e 2 agaacutes remisioacuten ao capiacutetulo V19 apartados l e 2 agaacutes referencia aacute imparticioacuten por medios propios ou concertados2021222324 apartados 1 2 3 e 6
44
252628 apartados 1 paraacutegrafos primeiro e segundo 2 3 e 4 agaacutes no relativo aacutes empresas de traballo
temporal2930 apartados l 2 agaacutes a remisioacuten ao artigo 61 a) 3 e 4 agaacutes a remisioacuten ao texto refundido da Lei
do Estatuto dos Traballadores31 apartados l agaacutes remisioacuten ao artigo 61 a) 2 3 e 432 bis3334 apartados 1 paraacutegrafo primeiro 2 e 3 agaacutes paraacutegrafo segundo35 apartados l 2 paraacutegrafo primeiro 4 paraacutegrafo terceiro36 agaacutes as referencias ao Comiteacute de Seguridade e Sauacutede37 apartados 2 e 442 apartado l45 apartado 1 paraacutegrafo terceiroDisposicioacuten adicional cuarta Designacioacuten de Delegados de Prevencioacuten nos supostos especiaisDisposicioacuten transitoria apartado 3ordmTeraacuten este mesmo caraacutecter baacutesico no que corresponda as normas regulamentarias que dicte o
goberno en virtude do establecido no artigo 6 desta Lei
b) No aacutembito das Comunidades Autoacutenomas e as entidades locais as funcioacutens que a Lei atribuacutee aacutes autoridades laborais e aacute Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social poderaacuten ser atribuiacutedas a oacuterganos diferentes
c) Os restantes preceptos seraacuten de aplicacioacuten xeral en defecto de normativa especiacutefica dictada polas Administracioacutens puacuteblicas a excepcioacuten do que resulte inaplicable a estas pola suacutea natureza xuriacutedico-laboral
3 O artigo 54 constituacutee lexislacioacuten baacutesica de contratos administrativos dictada ao abeiro do artigo 149118ordf da Constitucioacuten
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL CUARTA
Designacioacuten de Delegados de Prevencioacuten en supostos especiais
Nos centros de traballo que carezan de representantes dos traballadores por non existir traballadores coa antiguumlidade suficiente para ser electores ou elixibles nas eleccioacutens para representantes do persoal os traballadores poderaacuten elixir por maioriacutea a un traballador que exerza as competencias de Delegado de Prevencioacuten quen teraacute as facultades garantiacuteas e obrigas de sixilo profesional de tales Delegados A actuacioacuten destes cesaraacute no momento en que se reuacutenan os requisitos de antiguumlidade necesarios para poder celebrar a eleccioacuten de representantes do persoal prorrogaacutendose polo tempo indispensable para a efectiva celebracioacuten da eleccioacuten
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL QUINTA
Fundacioacuten
Adscrita aacute Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo existiraacute unha fundacioacuten que teraacute como finalidade promover a mellora das condicioacutens de seguridade e sauacutede no traballo especialmente nas
45
pequenas empresas a traveacutes de accioacutens de informacioacuten asistencia teacutecnica formacioacuten e promocioacuten do cumprimento da normativa de prevencioacuten de riscos
Para o cumprimento dos seus fins dotarase aacute fundacioacuten dun patrimonio con cargo ao Fondo de Prevencioacuten e Rehabilitacioacuten procedente do exceso de excedentes da xestioacuten realizada polas Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social A contiacutea total do devandito patrimonio non excederaacute do 20 por 100 do devandito fondo determinada na data de entrada en vigor desta Lei
Os Estatutos da fundacioacuten aprobaraos a Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo co voto favorable de dous tercios dos seus membros
Para os efectos de acadar un mellor cumprimento dos seus fins artellarase a suacutea colaboracioacuten coa Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
A planificacioacuten desenvolvemento e financiamento de accioacutens nos distintos aacutembitos territoriais teraacute en consideracioacuten a poboacioacuten ocupada o tamantildeo das empresas e os iacutendices de sinistralidade laboral Os orzamentos que a fundacioacuten asigne aos aacutembitos territoriais autonoacutemicos que tentildean asumidas competencias de execucioacuten de lexislacioacuten laboral en materia de Seguridade e Hixiene no Traballo atribuiranse para a suacutea xestioacuten aos oacuterganos tripartitos e de participacioacuten institucional que existan nos devanditos aacutembitos e tentildean natureza similar aacute Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo
Nos sectores de actividade nos que existan fundacioacutens de aacutembito sectorial constituiacutedos por empresarios e traballadores que tentildean entre os seus fins a promocioacuten de actividades destinadas aacute mellora das condicioacutens de seguridade e sauacutede no traballo o desenvolvemento dos obxectivos e fins da fundacioacuten levaranse a cabo en todo caso en coordinacioacuten con aquelas
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL SEXTA
Constitucioacuten da Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo O Goberno no prazo de tres meses a partir da vixencia desta Lei regularaacute a composicioacuten da
Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo A Comisioacuten constituirase no prazo dos trinta diacuteas seguintes
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL SEacuteTIMA
Cumprimento da normativa de transporte de mercadoriacuteas perigosas
O disposto nesta Lei enteacutendese sen prexuiacutezo do cumprimento das obrigas derivadas da regulacioacuten en materia de transporte de mercadoriacuteas perigosas
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL OITAVA
Planos de organizacioacuten de actividades preventivas
Cada Departamento Ministerial no prazo de seis meses desde a entrada en vigor desta Lei e previa consulta coas organizacioacutens sindicais maacuteis representativas elevaraacute ao Consello de Ministros unha proposta de acordo na que se estableza un plano de organizacioacuten das actividades preventivas no departamento
46
correspondente e nos centros organismos e establecementos de todo tipo dependentes deste
A proposta debera acompantildear necesariamente unha memoria explicativa do custo econoacutemico da organizacioacuten proposta asiacute como o calendario de execucioacuten do plano coas previsioacutens orzamentarias axeitadas a este
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL NOVENA
Establecementos militares
1 O Goberno no prazo de seis meses logo de consulta coas organizacioacutens sindicais maacuteis representativas e a proposta dos Ministros de Defensa e de Traballo e Seguridade Social adaptaraacute as normas dos capiacutetulos III e V desta Lei aacutes esixencias da defensa nacional aacutes peculiaridades orgaacutenicas e ao reacutexime vixente de representacioacuten do persoal nos establecementos militares
3 Continuaraacuten vixentes as disposicioacutens sobre organizacioacuten e competencia da autoridade laboral e Inspeccioacuten de Traballo no aacutembito da Administracioacuten Militar contidas no Real Decreto 22051980 do 13 de xuntildeo dictado en desenvolvemento da disposicioacuten final seacutetima do Estatuto dos Traballadores
Antildeadido por Ley 312006Disposicioacuten adicional novena bis Personal militar
((() (( +
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DEacuteCIMA
Sociedades cooperativas
O procedemento para a designacioacuten dos Delegados de Prevencioacuten regulados no artigo 35 desta Lei nas sociedades cooperativas que non conten con asalariados deberaacute estar previsto nos seus Estatutos ou ser obxecto de acordo en Asemblea Xeral Cando ademais dos socios que prestan o seu traballo persoal existan asalariados computaranse aacutembolos colectivos para os efectos do disposto no nuacutemero 2 do artigo 35 Neste caso a designacioacuten dos Delegados de Prevencioacuten realizarase conxuntamente polos socios que prestan traballo e os traballadores asalariados ou se eacute o caso os representantes destes
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL UNDEacuteCIMA
Modificacioacuten do Estatuto dos Traballadores en materia de permisos retribuiacutedos
Engaacutedese unha letra f) ao apartado 3 do artigo 37 do texto refundido da Lei do Estatuto dos Traballadores aprobado polo Real Decreto lexislativo 11995 do 24 de marzo do seguinte teor
laquof) Polo tempo indispensable para a realizacioacuten de exames prenatais e teacutecnicas de preparacioacuten ao parto que se tentildean que realizar dentro da xeiraraquo
47
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DUODEacuteCIMA
Participacioacuten institucional nas Comunidades Autoacutenomas
Nas Comunidades Autoacutenomas a participacioacuten institucional en canto aacute suacutea estructura e organizacioacuten levarase a cabo de acordo coas competencias que estas tentildean en materia de seguridade e sauacutede laboral
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DEacuteCIMO TERCEIRA
Fondo de Prevencioacuten e Rehabilitacioacuten
Os recursos do Fondo de Prevencioacuten e Rehabilitacioacuten procedentes do exceso de excedentes da xestioacuten realizada polas Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social aacute que se refire o artigo 73 do texto refundido da Lei Xeral da Seguridade Social destinaranse na contiacutea que se determine regulamentariamente aacutes actividades que poidan desenvolver como servicios de prevencioacuten as Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social de acordo co previsto no artigo 32 desta Lei
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DECIMOCUARTA
Presencia de recursos preventivos nas obras de construccioacuten
1 O disposto no artigo 32 bis da Lei de Prevencioacuten de Riscos Laborais seraacute de aplicacioacuten nas obras de construccioacuten reguladas polo Real Decreto 16271997 de 24 de outubro polo que se establecen as disposicioacutens miacutenimas de seguridade e sauacutede nas obras de construccioacuten coas seguintes especialidades
a) A preceptiva presencia de recursos preventivos aplicarase a cada contratista
b) No suposto previsto no apartado 1 paraacutegrafo a) do artigo 32 bis a presencia dos recursos preventivos de cada contratista seraacute necesaria cando durante a obra se desenvolvan traballos con riscos especiais tal e como se definen no citado Real Decreto
c) A preceptiva presencia de recursos preventivos teraacute como obxecto vixiar o cumprimento das medidas incluiacutedas no plan de seguridade e sauacutede no traballo e comprobar a eficacia destas
2 O disposto no apartado anterior enteacutendese sen prexuiacutecio das obrigacioacutens do coordinador en materia de seguridade e sauacutede durante a execucioacuten da obra
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DECIMOQUINTA
Habilitacioacuten de funcionarios puacuteblicos
48
Para poder exercer as funcioacutens establecidas no apartado 2 do artigo 9 desta Lei os funcionarios puacuteblicos das comunidades autoacutenomas deberaacuten contar cunha habilitacioacuten especiacutefica expedida pola propia comunidade autoacutenoma nos termos que se determinen regulamentariamente
En todo caso tales funcionarios deberaacuten pertencer aos grupos de titulacioacuten A ou B e acreditar formacioacuten especiacutefica en materia de prevencioacuten de riscos laborais
DISPOSICIOacuteN TRANSITORIA PRIMEIRA
Aplicacioacuten de disposicioacutens maacuteis favorables
1 O disposto nos artigos 36 e 37 desta Lei en materia de competencias facultades e garantiacuteas dos Delegados de Prevencioacuten entenderase sen prexuiacutezo do respecto aacutes disposicioacutens maacuteis favorables para o exercicio dos dereitos de informacioacuten consulta e participacioacuten dos traballadores na prevencioacuten de riscos laborais previstas nos convenios colectivos vixentes na data da suacutea entrada en vigor
2 Os oacuterganos especiacuteficos de representacioacuten dos traballadores en materia de prevencioacuten de riscos laborais que se eacute o caso fosen previstos nos convenios colectivos a que se refire o apartado anterior e que estean dotados dun reacutexime de competencias facultades e garantiacuteas que respecte o contido miacutenimo establecido nos artigos 36 e 37 desta Lei poderaacuten continuar no exercicio das suacuteas funcioacutens en substitucioacuten dos Delegados de Prevencioacuten agaacutes que polo oacutergano de representacioacuten legal dos traballadores se decida a designacioacuten destes Delegados conforme ao procedemento do artigo 35
3 O disposto nos apartados anteriores seraacute tameacuten de aplicacioacuten aos acordos concluiacutedos no aacutembito da funcioacuten puacuteblica ao abeiro do disposto na lei 71990 do 19 de xullo sobre negociacioacuten colectiva e participacioacuten na determinacioacuten das condicioacutens de traballo dos empregados puacuteblicos
DISPOSICIOacuteN TRANSITORIA SEGUNDA
Mentres se aproba o Regulamento regulador dos Servicios de Prevencioacuten de Riscos Laborais entenderase que as Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social cumpren o requisito previsto no artigo 315 desta Lei
DISPOSICIOacuteN DERROGATORIA UacuteNICA
Alcance da derrogacioacuten
Quedan derrogadas cantas disposicioacutens se opontildean aacute presente Lei e especificamente
a) Os artigos 9 10 11 36 apartado 2 39 e 40 paraacutegrafo segundo da Lei 81988 do 7 de abril sobre infraccioacutens e sancioacutens na orde social
b) O Decreto do 26 de xullo de 1957 polo que se fixan os traballos prohibidos a mulleres e menores nos aspectos da suacutea normativa relativos ao traballo das mulleres mantendo en vigor as relativas ao traballo dos menores ata que o Goberno desenvolva as previsioacutens contidas no apartado 2 do artigo 27
c) O Decreto do 11 de marzo de 1971 sobre constitucioacuten composicioacuten e funcioacutens dos Comiteacutes de Seguridade e Hixiene no Traballo
49
d) Os Tiacutetulos I e III da Ordenanza Xeral de Seguridade e Hixiene no Traballo aprobados por Orde do 9 de marzo de 1971
No que non se opontildea ao previsto nesta Lei e ata que se dicten os Regulamentos aos que se fai referencia no artigo 6 continuaraacute a ser de aplicacioacuten a regulacioacuten das materias comprendidas no devandito artigo que se contentildeen no Tiacutetulo II da Ordenanza Xeral de Seguridade e Hixiene no Traballo ou noutras normas que contentildean previsioacutens especiacuteficas sobre tales materias asiacute como a Orde do Ministerio de Traballo do 16 de decembro de 1987 que establece os modelos para a notificacioacuten dos accidentes de traballo Igualmente continuaraacuten vixentes as disposicioacutens reguladoras dos servicios meacutedicos de empresa ata tanto se desenvolvan regulamentariamente as previsioacutens desta Lei sobre servicios de prevencioacuten O persoal pertencente aos devanditos servicios na data de entrada en vigor desta Lei integrarase nos servicios de prevencioacuten das correspondentes empresas cando estes se constituacutean sen prexuiacutezo de que continuacuteen a efectuar aquelas funcioacutens que tivesen atribuiacutedas distintas das propias do servicio de prevencioacuten
Esta Lei non afecta aacute vixencia das disposicioacutens especiais sobre prevencioacuten de riscos profesionais nas explotacioacutens mineiras contidas no capiacutetulo IV do Real Decreto 32551983 do 21 de decembro polo que se aproba o Estatuto do Mineiro e nas suacuteas normas de desenvolvemento asiacute como as do Real Decreto 28571978 do 25 de agosto polo que se aproba o Regulamento Xeral para o Reacutexime da Mineriacutea e o Real Decreto 8631985 do 2 de abril polo que se aproba o Regulamento Xeral de Normas Baacutesicas de Seguridade Mineira e as suacuteas disposicioacutens complementarias
DISPOSICIOacuteN FINAL PRIMEIRA
Actualizacioacuten de sancioacutens
A contiacutea das sancioacutens a que se refire o apartado 4 do artigo 49 poderaacute ser actualizada polo Goberno a proposta do Ministro de Traballo e Seguridade Social adaptando a esta a atribucioacuten de competencias prevista no apartado 1 do artigo 52 desta Lei
DISPOSICIOacuteN FINAL SEGUNDA
Entrada en vigor
Esta Lei entraraacute en vigor tres meses despois da suacutea publicacioacuten no laquoBoletiacuten Oficial do EstadoraquoPolo tantoMando a todos os espantildeois particulares e autoridades que garden e fagan gardar esta LeiMadrid 12 de decembro de 2003
XOAacuteN CARLOS R
O Presidente do Goberno FELIPE GONZAacuteLEZ MAacuteRQUEZ
50
hijo Podraacute asimismo declararse el pase de la trabajadora afectada a la situacioacuten de suspensioacuten del contrato por riesgo durante la lactancia natural de hijos menores de nueve meses contemplada en el artiacuteculo 451d) del Estatuto de Ios Trabajadores si se dan las circunstancias previstas en el nuacutemero 3 de este artiacuteculo
Las trabajadoras embarazadas tendraacuten derecho a ausentarse del trabajo con derecho a remuneracioacuten para la realizacioacuten de exaacutemenes prenatales y teacutecnicas de preparacioacuten al parto previo aviso al empresario y justificacioacuten de la necesidad de su realizacioacuten dentro de la jornada de trabajo
Artigo 27 Proteccioacuten dos menores
1 Antes da incorporacioacuten ao traballo de mozos menores de dezaoito anos e previamente a calquera modificacioacuten importante das suacuteas condicioacutens de traballo o empresario deberaacute efectuar unha avaliacioacuten dos postos de traballo a desempentildear por estes a fin de determinar a natureza o grao e a duracioacuten da suacutea exposicioacuten en calquera actividade susceptible de presentar un risco especiacutefico ao respecto a axentes procesos ou condicioacutens de traballo que poidan pontildeer en perigo a seguridade ou a sauacutede destes traballadores
Para tal fin a avaliacioacuten teraacute especialmente en conta os riscos especiacuteficos para a seguridade a sauacutede e o desenvolvemento dos mozos derivados da suacutea falta de experiencia da suacutea inmadurez para avaliar os riscos existentes ou potenciais e do seu desenvolvemento aiacutenda incompleto
En todo caso o empresario informaraacute aos devanditos mozos e aos seus pais ou titores que intervintildeesen na contratacioacuten conforme ao disposto na letra b) do artigo 7 do texto refundido da Lei do Estatuto dos Traballadores aprobado polo Real Decreto lexislativo 11995 do 24 de marzo dos posibles riscos e de todas as medidas adoptadas para a proteccioacuten da suacutea seguridade e sauacutede
2 Tendo en conta os factores anteriormente sinalados o Goberno estableceraacute as limitacioacutens aacute contratacioacuten dos mozos menores de dezaoito anos en traballos que presenten riscos especiacuteficos
Artigo 28 Relacioacutens de traballo temporais de duracioacuten determinada e en empresas de traballo temporal
1 Os traballadores con relacioacutens de traballo temporais ou de duracioacuten determinada asiacute como os contratados por empresas de traballo temporal deberaacuten beneficiarse do mesmo nivel de proteccioacuten en materia de seguridade e sauacutede que os restantes traballadores da empresa na que prestan os seus servicios
A existencia dunha relacioacuten de traballo das sinaladas no paraacutegrafo anterior non xustificaraacute de ninguacuten xeito unha diferencia de trato polo que respecta aacutes condicioacutens de traballo no relativo a calquera dos aspectos da proteccioacuten da seguridade e a sauacutede dos traballadores
Esta Lei e as suacuteas disposicioacutens de desenvolvemento aplicaranse plenamente aacutes relacioacutens de traballo sinaladas nos paraacutegrafos anteriores
2 O empresario adoptaraacute as medidas necesarias para garantir que con caraacutecter previo ao inicio da suacutea actividade os traballadores a que se refire o apartado anterior reciban informacioacuten acerca dos riscos aos que estean expostos en particular no relativo aacute necesidade de cualificacioacutens ou aptitudes profesionais determinadas a esixencia de controis meacutedicos especiais ou a existencia de riscos especiacuteficos do posto de
28
traballo a cubrir asiacute como sobre as medidas de proteccioacuten e prevencioacuten fronte a estes
Os devanditos traballadores recibiraacuten en todo caso unha formacioacuten suficiente e axeitada aacutes caracteriacutesticas do posto de traballo a cubrir tendo en conta a suacutea cualificacioacuten e experiencia profesional e os riscos aos que estean expostos
3 Os traballadores a que se refire este artigo teraacuten dereito a unha vixilancia perioacutedica do seu estado de sauacutede nos termos establecidos no artigo 22 desta Lei e nas suacuteas normas de desenvolvemento
4 O empresario deberaacute informar aos traballadores designados para ocuparse das actividades de proteccioacuten e prevencioacuten ou se eacute o caso o servicio de prevencioacuten previsto no artigo 31 desta Lei da incorporacioacuten dos traballadores a que se refire este artigo na medida necesaria para que poidan desenvolver de xeito axeitado aacutes suacuteas funcioacutens respecto de todos os traballadores da empresa
5 Nas relacioacutens de traballo a traveacutes de empresas de traballo temporal a empresa usuaria seraacute responsable das condicioacutens de execucioacuten do traballo en todo o relacionado coa proteccioacuten da seguridade e a sauacutede dos traballadores Corresponderaacute ademais aacute empresa usuaria o cumprimento das obrigas en materia de informacioacuten previstas nos apartados 2 e 4 deste artigo
A empresa de traballo temporal seraacute responsable do cumprimento das obrigas en materia de formacioacuten e vixilancia da sauacutede que se establecen nos apartados 2 e 3 deste artigo Para tal fin e sen prexuiacutezo do disposto no paraacutegrafo anterior a empresa usuaria deberaacute informar aacute empresa de traballo temporal e esta aos traballadores afectados antes da adscricioacuten destes acerca das caracteriacutesticas propias dos postos de traballo a desempentildear e das cualificacioacutens requiridas
A empresa usuaria deberaacute informar aos representantes dos traballadores nesta da adscricioacuten dos traballadores postos a disposicioacuten pola empresa de traballo temporal Os ditos traballadores poderanse dirixir a estes representantes no exercicio dos dereitos recontildeecidos nesta Lei
Artigo 29 Obrigas dos traballadores en materia de prevencioacuten de riscos
1 Corresponde a cada traballador velar segundo as suacuteas posibilidades e mediante o cumprimento das medidas de prevencioacuten que en cada caso sexan adoptadas pola suacutea propia seguridade e sauacutede no traballo e pola daqueloutras persoas aacutes que poida afectar a suacutea actividade profesional a causa dos seus actos e omisioacutens no traballo de conformidade coa suacutea formacioacuten e as instruccioacutens do empresario
2 Os traballadores de acordo coa suacutea formacioacuten e seguindo as instruccioacutens do empresario deberaacuten en particular
1ordm Empregar de forma axeitada de acordo coa suacutea natureza e os riscos previsibles as maacutequinas aparellos ferramentas substancias perigosas equipos de transporte e en xeral calquera outros medios cos que desenvolvan a suacutea actividade
2ordm Empregar correctamente os medios e equipos de proteccioacuten facilitados polo empresario de acordo coas instruccioacutens recibidas deste
3ordm Non pontildeer foacutera de funcionamento e empregar correctamente os dispositivos de seguridade existentes ou que se instalen nos medios relacionados coa suacutea actividade ou nos lugares de traballo en que esta tentildea lugar
29
4ordm Informar de inmediato ao seu superior xeraacuterquico directo e aos traballadores designados para realizaren actividades de proteccioacuten e de prevencioacuten ou se eacute o caso ao servicio de prevencioacuten acerca de calquera situacioacuten que ao seu xuiacutezo entrantildee por motivos razoables un risco para a seguridade e a sauacutede dos traballadores
5ordm Contribuiacuter ao cumprimento das obrigas establecidas pola autoridade competente co fin de protexer a seguridade e a sauacutede dos traballadores no traballo
6ordm Cooperar co empresario para que este poida garantir unhas condicioacutens de traballo que sexan seguras e non entrantildeen riscos para a seguridade e a sauacutede dos traballadores
3 O cumprimento polos traballadores das obrigas en materia de prevencioacuten de riscos a que se refiren os apartados anteriores teraacute a consideracioacuten de incumprimento laboral para os efectos previstos no artigo 581 do Estatuto dos Traballadores ou de falta se eacute o caso conforme ao establecido na correspondente normativa sobre reacutexime disciplinario dos funcionarios puacuteblicos ou do persoal estatutario ao servicio das Administracioacutens puacuteblicas O disposto neste apartado seraacute igualmente aplicable aos socios das cooperativas en que a suacutea actividade consista na prestacioacuten do seu traballo coas precisioacutens que se establezan nos seus Regulamentos de Reacutexime Interno
CAPIacuteTULO IV
Servicios de prevencioacuten
Artigo 30 Proteccioacuten e prevencioacuten de riscos profesionais
1 En cumprimento do deber de prevencioacuten de riscos profesionais o empresario designaraacute un ou varios traballadores para ocupaacuterense da devandita actividade constituiraacute un servicio de prevencioacuten ou concertaraacute o dito servicio cunha entidade especializada allea aacute empresa
2 Os traballadores designados deberaacuten ter a capacidade necesaria dispor do tempo e dos medios precisos e ser suficientes en nuacutemero tendo en conta o tamantildeo da empresa asiacute como os riscos a que estaacuten expostos os traballadores e a suacutea distribucioacuten nesta co alcance que se determine nas disposicioacutens a que se refire a letra e) do apartado 1 do artigo 6 desta Lei
Os traballadores a que se refire o paraacutegrafo anterior colaboraraacuten entre si e se eacute o caso cos servicios de prevencioacuten
3 Para a realizacioacuten da actividade de prevencioacuten o empresario deberaacute facilitar aos traballadores designados o acceso aacute informacioacuten e documentacioacuten a que se refiren os artigos 18 e 23 desta Lei
4 Os traballadores designados non poderaacuten sufrir ninguacuten prexuiacutezo derivado das suacuteas actividades de proteccioacuten e prevencioacuten dos riscos profesionais na empresa En exercicio desta funcioacuten os devanditos traballadores gozaraacuten en particular das garantiacuteas que para os representantes dos traballadores establecen as letras a) b) e c) do artigo 68 e o apartado 4 do artigo 56 do texto refundido da Lei do Estatuto dos Traballadores
Esta garantiacutea acadaraacute tameacuten aos traballadores integrantes do servicio de prevencioacuten cando a
30
empresa decida constituiacutelo de acordo co disposto no artigo seguinte
Os traballadores a que se refiren os paraacutegrafos anteriores deberaacuten gardar sixilo profesional sobre a informacioacuten relativa aacute empresa aacute que tiveran acceso como consecuencia do desempentildeo das suacuteas funcioacutens
5 Nas empresas de menos de seis traballadores o empresario poderaacute asumir persoalmente as funcioacutens sinaladas no apartado 1 sempre que desenvolva de forma cotiaacute a suacutea actividade no centro de traballo e tentildea a capacidade necesaria en funcioacuten dos riscos a que estean expostos os traballadores e a perigosidade das actividades co alcance que se determine nas disposicioacutens a que se refire a letra e) do apartado 1 do artigo 6 desta Lei
6 O empresario que non concertase o Servicio de prevencioacuten cunha entidade especializada allea aacute empresa deberaacute someter o seu sistema de prevencioacuten ao control dunha auditoriacutea ou avaliacioacuten externa nos termos que regulamentariamente se determinen
Artigo 31 Servicios de prevencioacuten
1 Se a designacioacuten dun ou varios traballadores fose insuficiente para a realizacioacuten das actividades de prevencioacuten en funcioacuten do tamantildeo da empresa dos riscos a que estean expostos os traballadores ou da perigosidade das actividades desenvolvidas co alcance que se estableza nas disposicioacutens a que se refire a letra e) do apartado 1 do artigo 6 desta Lei o empresario deberaacute recorrer a un ou varios servicios de prevencioacuten propios ou alleos aacute empresa que colaboraraacuten cando sexa necesario
Para o establecemento destes servicios nas Administracioacutens puacuteblicas terase en conta a suacutea estructura organizativa e a existencia se eacute o caso de aacutembitos sectoriais e descentralizados
2 Entenderase como servicio de prevencioacuten o conxunto de medios humanos e materiais necesarios para realizar as actividades preventivas a fin de garantir a axeitada proteccioacuten da seguridade e a sauacutede dos traballadores asesorando e asistindo para isto ao empresario aos traballadores e aos seus representantes e aos oacuterganos de representacioacuten especializados Para o exercicio das suacuteas funcioacutens o empresario deberaacute facilitar ao devandito servicio o acceso aacute informacioacuten e documentacioacuten a que se refire o apartado 3 do artigo anterior
3 Os servicios de prevencioacuten deberaacuten estar en condicioacutens de proporcionar aacute empresa o asesoramento e apoio que precise en funcioacuten dos tipos de risco nela existentes e no referente a
Texto reemplazado por la Ley 542003
a) O desentildeo implantacioacuten e aplicacioacuten dun plano de prevencioacuten de riscos laborais que permita a integracioacuten da prevencioacuten na empresa
b) A avaliacioacuten dos factores de risco que poidan afectar aacute seguridade e a sauacutede dos traballadores nos termos previstos no artigo 16 desta Lei
Texto reemplazado por la Ley 542003c) A planificacioacuten da actividade preventiva e a determinacioacuten das prioridades na adopcioacuten das
medidas preventivas e a vixilaacutencia da suacutea eficacia
31
d) A informacioacuten e formacioacuten dos traballadores
e) A prestacioacuten dos primeiros auxilios e planos de emerxencia f) A vixilancia da sauacutede dos traballadores en relacioacuten cos riscos derivados do traballo
4 O servicio de prevencioacuten teraacute caraacutecter interdisciplinario tendo os seus medios que ser apropiados para cumprir as suacuteas funcioacutens Para isto a formacioacuten especialidade capacitacioacuten dedicacioacuten e nuacutemero de compontildeentes destes servicios asiacute como os seus recursos teacutecnicos deberaacuten ser suficientes e axeitados aacutes actividades preventivas a desenvolver en funcioacuten das seguintes circunstancias
a) Tamantildeo da empresa
b) Tipos de risco aos que se poidan atopar expostos os traballadores
c) Distribucioacuten de riscos na empresa
5 Para poder actuar como servicios de prevencioacuten as entidades especializadas deberaacuten ser obxecto de acreditacioacuten pola Administracioacuten laboral mediante a comprobacioacuten de que reuacutenen os requisitos que se establezan regulamentariamente e previa aprobacioacuten da Administracioacuten sanitaria en canto aos aspectos de caraacutecter sanitario
Artigo 32 Actuacioacuten preventiva das Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais
As Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social poderaacuten desenvolver para as empresas a elas asociadas as funcioacutens correspondentes aos servicios de prevencioacuten con suxeicioacuten ao disposto no apartado 5 do artigo 31
Os representantes dos empresarios e dos traballadores teraacuten dereito a participar no control e seguimento da xestioacuten desenvolvida polas Mutuas de Accidentes da Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social nas funcioacutens a que se refire o paraacutegrafo anterior conforme ao previsto no artigo 39 cinco da Lei 421994 do 30 de decembro de Medidas fiscais administrativas e de orde social
Texto Antildeadido por la Ley 542003
Artigo 32 bis Presencia dos recursos preventivos
1 A presencia no centro de traballo dos recursos preventivos calquera que sexa a modalidade de organizacioacuten de ditos recursos seraacute necesaria nos seguintes casos
a) Cando os riscos podan verse agravados ou modificados no desenvolvemento do proceso ou a actividade pola concorrencia de operacioacutens diversas que se desenvolven sucesiva o simultaneamente e que fagan preciso o control da correcta aplicacioacuten dos meacutetodos de traballo
b) Cando se realicen actividades ou procesos que regulamentariamente sexan considerados como perigosos ou con riscos especiais
c) Cando a necesidade de dita presencia sexa requirida pola Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social se as circunstancias do caso asiacute o esixiran debido aacutes condicioacutens de traballo detectadas
32
2 Consideacuteranse recursos preventivos aos que o empresario poderaacute asignar a presencia os seguintes
a) Un ou varios traballadores designados da empresa
b) Un ou varios membros do servicio de prevencioacuten propio da empresa
c) Un ou varios membros do ou dos servicios de prevencioacuten alleos concertados pola empresa Cando a presencia se realice por diferentes recursos preventivos estes deberaacuten colaborar entre si
3 Os recursos preventivos a que se refire o apartado anterior deberaacuten ter a capacidade suficiente dispontildeer dos medios necesarios e ser suficientes en nuacutemero para vixiar o cumprimento das actividades preventivas debendo permanecer no centro de traballo durante o tempo no que se mantentildea a situacioacuten que determine a suacutea presencia
4 No obstante o sinalado nos apartados anteriores o empresario poderaacute asignar a presencia de forma expresa a un ou varios traballadores da empresa que sen formar parte do servicio de prevencioacuten propio ni ser traballadores designados reuacutenan os contildeecementos a cualificacioacuten e a experiencia necesarios nas actividades ou procesos a que se refire o apartado 1 e conten coa formacioacuten preventiva correspondente como miacutenimo aacutes funciones do nivel baacutesico
Neste suposto tales traballadores manteraacuten a necesaria colaboracioacuten cos recursos preventivos do empresario
CAPIacuteTULO V
Consulta e participacioacuten dos traballadores
Artigo 33 Consulta dos traballadores
1 O empresario deberaacute consultar aos traballadores coa debida antelacioacuten a adopcioacuten das decisioacutens relativas a
a) A planificacioacuten e a organizacioacuten do traballo na empresa e a introduccioacuten de novas tecnoloxiacuteas en todo o relacionado coas consecuencias que estas puidesen ter para a seguridade e a sauacutede dos traballadores derivadas da escolla dos equipos a determinacioacuten e a adecuacioacuten das condicioacutens de traballo e o impacto dos factores ambientais no traballo
b) A organizacioacuten e desenvolvemento das actividades de proteccioacuten da sauacutede e prevencioacuten dos riscos profesionais na empresa incluiacuteda a designacioacuten dos traballadores encargados das devanditas actividades ou o recurso a un servicio de prevencioacuten externo
c) A designacioacuten dos traballadores encargados das medidas de emerxencia
d) Os procedementos de informacioacuten e documentacioacuten a que se refiren os artigos 18 apartado 1 e 23 apartado 1 desta Lei
e) O proxecto e a organizacioacuten da formacioacuten en materia preventiva
f) Calquera outra accioacuten que poida ter efectos substanciais sobre a seguridade e a sauacutede dos
33
traballadores
2 Nas empresas que conten con representantes dos traballadores as consultas a que se refire o apartado anterior levaranse a cabo cos ditos representantes
Artigo 34 Dereitos de participacioacuten e representacioacuten
1 Os traballadores tentildeen dereito a participar na empresa nas cuestioacutens relacionadas coa prevencioacuten de riscos no traballo
Nas empresas ou centros de traballo que conten con seis ou maacuteis traballadores a participacioacuten destes canalizarase a traveacutes dos seus representantes e da representacioacuten especializada que se regula neste capiacutetulo
2 Aos Comiteacutes de Empresa aos Delegados de Persoal e aos representantes sindicais corresponderalles nos termos que respectivamente lles recontildeecen o Estatuto dos Traballadores a Lei de Oacuterganos de Representacioacuten do Persoal ao Servicio das Administracioacutens Puacuteblicas e a Lei Orgaacutenica de Liberdade Sindical a defensa dos intereses dos traballadores en materia de prevencioacuten de riscos no traballo Para isto os representantes do persoal exerceraacuten as competencias que as devanditas normas establecen en materia de informacioacuten consulta e negociacioacuten vixilancia e control e exercicio de accioacutens perante as empresas e os oacuterganos e tribunais competentes
3 O dereito de participacioacuten que se regula neste capiacutetulo exercerase no aacutembito das Administracioacutens puacuteblicas coas adaptacioacutens que procedan en atencioacuten aacute diversidade das actividades que desenvolven e as diferentes condicioacutens en que estas se realizan a complexidade e dispersioacuten da suacutea estructura organizativa e as suacuteas peculiaridades en materia de representacioacuten colectiva nos termos previstos na Lei 71990 do 19 de xullo sobre negociacioacuten colectiva e participacioacuten na determinacioacuten das condicioacutens de traballo dos empregados puacuteblicos podendo establecer aacutembitos sectoriais e descentralizados en funcioacuten do nuacutemero de efectivos e centros
Para levar a cabo a indicada adaptacioacuten no aacutembito da Administracioacuten Xeral do Estado o Goberno teraacute en conta os seguintes criterios
a) De ninguacuten xeito a dita adaptacioacuten poderaacute afectar aacutes competencias facultades e garantiacuteas que se recontildeecen nesta Lei aos Delegados de Prevencioacuten e aos Comiteacutes de Seguridade e Sauacutede
b) Deberase establecer o aacutembito especiacutefico que resulte axeitado en cada caso para o exercicio da funcioacuten de participacioacuten en materia preventiva dentro da estructura organizativa da Administracioacuten Con caraacutecter xeral o devandito aacutembito seraacute o dos oacuterganos de representacioacuten do persoal ao servicio das Administracioacutens puacuteblicas aiacutenda que se poderaacuten establecer outros distintos en funcioacuten das caracteriacutesticas da actividade e frecuencia dos riscos a que poidan estar expostos os traballadores
c) Cando no indicado aacutembito existan diferentes oacuterganos de representacioacuten do persoal deberase garantir unha actuacioacuten coordinada de todos eles en materia de prevencioacuten e proteccioacuten da seguridade e a sauacutede no traballo posibilitando que a participacioacuten se realice de forma conxunta entre uns e outros no aacutembito especiacutefico establecido para o efecto
d) Con caraacutecter xeral constituirase un uacutenico Comiteacute de Seguridade e Sauacutede no aacutembito dos oacuterganos de representacioacuten previstos na Lei de Oacuterganos de Representacioacuten do Persoal ao Servicio das
34
Administracioacutens Puacuteblicas que estaraacute integrado polos Delegados de Prevencioacuten designados no dito aacutembito tanto para o persoal con relacioacuten de caraacutecter administrativo ou estatutario como para o persoal laboral e por representantes da Administracioacuten en nuacutemero non superior ao de Delegados Malia isto poderanse constituiacuter Comiteacutes de Seguridade e Sauacutede noutros aacutembitos cando as razoacutens da actividade e o tipo e frecuencia dos riscos asiacute o aconsellen
Artigo 35 Delegados de Prevencioacuten
1 Os Delegados de Prevencioacuten son os representantes dos traballadores con funcioacutens especiacuteficas en materia de prevencioacuten de riscos no traballo
2 Os Delegados de Prevencioacuten seraacuten designados por e entre os representantes do persoal no aacutembito dos oacuterganos de representacioacuten previstos nas normas a que se refire o artigo anterior de acordo coa seguinte escala
De 50 a 100 traballadores 2 Delegados de prevencioacutenDe 101 a 500 traballadores 3 Delegados de PrevencioacutenDe 501 a 1000 traballadores 4 Delegados de PrevencioacutenDe 1001 a 2000 traballadores 5 Delegados de PrevencioacutenDe 2001 a 3000 traballadores 6 Delegados de PrevencioacutenDe 3001 a 4000 traballadores 7 Delegados de PrevencioacutenDe 4001 en adiante 8 Delegados de Prevencioacuten
Nas empresas de ata trinta traballadores o Delegado de Prevencioacuten seraacute o Delegado de PersoalNas empresas de trinta e un a corenta e nove traballadores haberaacute un Delegado de Prevencioacuten que
seraacute elixido por e entre os Delegados de Persoal
3 Para os efectos de determinar o nuacutemero de Delegados de Prevencioacuten teranse en conta os seguintes criterios
a) Os traballadores vinculados por contratos de duracioacuten determinada superior a un ano computaranse como traballadores fixos do cadro de persoal
b) Os contratados por prazo de ata un ano computaranse segundo o nuacutemero de diacuteas traballados no periacuteodo dun ano anterior aacute designacioacuten Cada douscentos diacuteas traballados ou fraccioacuten computaranse como un traballador maacuteis
4 Malia o disposto neste artigo nos convenios colectivos poderanse establecer outros sistemas de designacioacuten dos Delegados de Prevencioacuten sempre que se garanta que a facultade de designacioacuten corresponde aos representantes do persoal ou aos propios traballadores
Asiacute mesmo na negociacioacuten colectiva ou mediante os acordos a que se refire o artigo 83 apartado 3 do Estatuto dos Traballadores poderase acordar que as competencias recontildeecidas nesta Lei aos Delegados de Prevencioacuten sexan exercidas por oacuterganos especiacuteficos creados no propio convenio ou nos acordos nomeados Os devanditos oacuterganos poderaacuten asumir nos termos e conforme aacutes modalidades que se acorde competencias xerais respecto do conxunto dos centros de traballo incluiacutedos no aacutembito de aplicacioacuten do convenio ou do acordo co fin de fomentar o mellor cumprimento nestes da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais
35
Igualmente no aacutembito das Administracioacutens puacuteblicas poderanse establecer nos termos sinalados na Lei 71990 do 19 de xullo sobre negociacioacuten colectiva e participacioacuten na determinacioacuten das condicioacutens de traballo dos empregados puacuteblicos outros sistemas de designacioacuten dos Delegados de Prevencioacuten e acordarse que as competencias que a dita Lei atribuacutee a estes poidan ser exercidas por oacuterganos especiacuteficos
Artigo 36 Competencias e facultades dos Delegados de Prevencioacuten
1 Son competencias dos Delegados de Prevencioacuten
a) Colaborar coa direccioacuten da empresa na mellora da accioacuten preventiva
b) Promover e fomentar a cooperacioacuten dos traballadores na execucioacuten da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais
c) Ser consultados polo empresario con caraacutecter previo aacute suacutea execucioacuten acerca das decisioacutens a que se refire o artigo 33 desta Lei
d) Exercer un labor de vixilancia e control sobre o cumprimento da normativa de prevencioacuten de riscos laborais
Nas empresas que de acordo co disposto no apartado 2 do artigo 38 desta Lei non conten con Comiteacute de Seguridade e Sauacutede por non acadaren o nuacutemero miacutenimo de traballadores establecido para tal efecto as competencias atribuiacutedas a aquel nesta Lei seraacuten exercidas polos Delegados de Prevencioacuten
2 No exercicio das competencias atribuiacutedas aos Delegados de Prevencioacuten estes estaraacuten facultados para
a) Acompantildear os teacutecnicos nas avaliacioacutens de caraacutecter preventivo do medio ambiente de traballo asiacute como nos termos previstos no artigo 40 desta Lei aos Inspectores de Traballo e Seguridade Social nas visitas e verificacioacutens que realicen nos centros de traballo para comprobar o cumprimento da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais podendo formular ante eles as observacioacutens que estimen oportunas
b) Ter acceso coas limitacioacutens previstas no apartado 4 do artigo 22 desta Lei aacute informacioacuten e documentacioacuten relativa aacutes condicioacutens de traballo que sexan necesarias para o exercicio das suacuteas funcioacutens e en particular aacute prevista nos artigos 18 e 23 desta Lei Cando a informacioacuten estea suxeita aacutes limitacioacutens devanditas soacute poderaacute ser subministrada de maneira que se garanta o respecto da confidencialidade
c) Ser informados polo empresario sobre os danos producidos na sauacutede dos traballadores unha vez que aquel tivese contildeecemento deles podendo presentarse aiacutenda foacutera da suacutea xeira no lugar dos feitos para contildeecer as circunstancias destes
d) Recibir do empresario as informacioacutens obtidas por este procedentes das persoas ou oacuterganos encargados das actividades de proteccioacuten e prevencioacuten na empresa asiacute como dos organismos competentes para a seguridade e a sauacutede dos traballadores sen prexuiacutezo do disposto no artigo 40 desta Lei en materia de colaboracioacuten coa Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
e) Realizar visitas aos lugares de traballo para exercer un labor de vixilancia e control do estado das condicioacutens de traballo podendo para tal fin acceder a calquera zona destes e comunicarse durante a xeira
36
cos traballadores de maneira que non se altere o normal desenvolvemento do proceso productivo
f) Solicitar do empresario a adopcioacuten de medidas de caraacutecter preventivo e para a mellora dos niveis de proteccioacuten da seguridade e a sauacutede dos traballadores podendo para tal fin efectuar propostas ao empresario asiacute como ao Comiteacute de Seguridade e Sauacutede para a suacutea discusioacuten neste
g) Propontildeer ao oacutergano de representacioacuten dos traballadores a adopcioacuten do acordo de paralizacioacuten de actividades a que se refire o apartado 3 do artigo 21
3 Os informes que deben emitir os Delegados de Prevencioacuten a teor do disposto na letra c) do apartado l deste artigo deberanse elaborar nun prazo de quince diacuteas ou no tempo imprescindible cando se trate de adoptar medidas dirixidas a previr riscos inminentes Transcorrido o prazo sen ter emitido o informe o empresario poderaacute pontildeer en praacutectica a suacutea decisioacuten
4 A decisioacuten negativa do empresario aacute adopcioacuten das medidas propostas polo Delegado de Prevencioacuten a teor do disposto na letra f) do apartado 2 deste artigo deberaacute ser motivada
Artigo 37 Garantiacuteas e sixilo profesional dos Delegados de Prevencioacuten
1 O previsto no artigo 68 do Estatuto dos Traballadores en materia de garantiacuteas aplicarase aos Delegados de Prevencioacuten na suacutea condicioacuten de representantes dos traballadores
O tempo empregado polos Delegados de Prevencioacuten para o desempentildeo das funcioacutens previstas nesta Lei considerarase como de exercicio de funcioacutens de representacioacuten para os efectos da utilizacioacuten do creacutedito de horas mensuais retribuiacutedas previsto na letra e) do devandito artigo 68 do Estatuto dos Traballadores
Malia o anterior considerarase en todo caso como tempo de traballo efectivo sen imputacioacuten ao dito creacutedito horario o correspondente aacutes xuntanzas do Comiteacute de Seguridade e Sauacutede e a calquera outras convocadas polo empresario en materia de prevencioacuten de riscos asiacute como o destinado aacutes visitas previstas nas letras a) e c) do nuacutemero 2 do artigo anterior
2 O empresario deberaacute proporcionarlles aos Delegados de Prevencioacuten os medios e a formacioacuten en materia preventiva que resulten necesarios para o exercicio das suacuteas funcioacutens
A formacioacuten teraa que facilitar o empresario polos seus propios medios ou mediante concerto con organismos ou entidades especializadas na materia e deberaacute adaptarse aacute evolucioacuten dos riscos e aacute aparicioacuten doutros novos repetiacutendose periodicamente se fose necesario
O tempo dedicado aacute formacioacuten considerarase como tempo de traballo para todos os efectos e o seu custo non poderaacute recaer de ninguacuten xeito sobre os Delegados de Prevencioacuten
3 Os Delegados de Prevencioacuten seralles de aplicacioacuten o disposto no apartado 2 do artigo 65 do Estatuto dos Traballadores en canto ao sixilo profesional debido respecto das informacioacutens a que tivesen acceso como consecuencia da suacutea actuacioacuten na empresa
4 O disposto neste artigo en materia de garantiacuteas e sixilo profesional dos Delegados de Prevencioacuten entenderase referido no caso das relacioacutens de caraacutecter administrativo ou estatutario do persoal ao servicio das Administracioacutens puacuteblicas aacute regulacioacuten contida nos artigos 10 paraacutegrafo segundo e 11 da Lei 91987 do 12 de xuntildeo de Oacuterganos de Representacioacuten Determinacioacuten das Condicioacutens de Traballo e Participacioacuten
37
do Persoal ao Servicio das Administracioacutens Puacuteblicas
Artigo 38 Comiteacute de Seguridade e Sauacutede
1 O Comiteacute de Seguridade e Sauacutede eacute o oacutergano paritario e colexiado de participacioacuten destinado aacute consulta regular e perioacutedica das actuacioacutens da empresa en materia de prevencioacuten de riscos
2 Constituirase un Comiteacute de Seguridade e Sauacutede en todas as empresas ou centros de traballo que conten con 50 ou maacuteis traballadores O Comiteacute estaraacute formado polos Delegados de Prevencioacuten dunha parte e polo empresario eou os seus representantes en nuacutemero igual ao de Delegados de Prevencioacuten da outra
Nas xuntanzas do Comiteacute de Seguridade e Sauacutede participaraacuten con voz pero sen voto os Delegados Sindicais e os responsables teacutecnicos da prevencioacuten na empresa que non estean incluiacutedos na composicioacuten aacute que se refire o paraacutegrafo anterior Nas mesmas condicioacutens poderaacuten participar traballadores da empresa que conten cunha especial cualificacioacuten ou informacioacuten respecto de concretas cuestioacutens que se debatan neste oacutergano e teacutecnicos en prevencioacuten alleos aacute empresa sempre que asiacute o solicite algunha das representacioacutens no Comiteacute
3 O Comiteacute de Seguridade e Sauacutede reunirase trimestralmente e sempre que o solicite algunha das representacioacutens deste O Comiteacute adoptaraacute as suacuteas propias normas de funcionamento
As empresas que conten con varios centros de traballo dotados de Comiteacute de Seguridade e Sauacutede poderaacuten acordar cos seus traballadores a creacioacuten dun Comiteacute Intercentros coas funcioacutens que o acordo lle atribuacutea
Artigo 39 Competencias e facultades do Comiteacute de Seguridade e Sauacutede
1 O Comiteacute de Seguridade e Sauacutede teraacute as seguintes competencias
Texto reemplazado por la Ley 542003
a) Participar na elaboracioacuten posta en praacutectica e avaliacioacuten dos planos e programas de prevencioacuten de riscos na empresa A tal efecto no seu seno se debateraacuten antes da suacutea posta en praacutectica e no referente a suacutea incidencia na prevencioacuten de riscos os proxectos en materia de planificacioacuten organizacioacuten do traballo e introduccioacuten de novas tecnoloxiacuteas organizacioacuten e desenvolvemento das actividades de proteccioacuten e prevencioacuten a que se refire o artigo 16 desta Lei e proxecto e organizacioacuten da formacioacuten en materia preventiva
b) Promover iniciativas sobre meacutetodos e procedementos para a efectiva prevencioacuten dos riscos propontildeendo aacute empresa a mellora das condicioacutens ou a correccioacuten das deficiencias existentes
2 No exercicio das suacuteas competencias o Comiteacute de Seguridade e Sauacutede estaraacute facultado para
a) Contildeecer directamente a situacioacuten relativa aacute prevencioacuten de riscos no centro de traballo realizando para tal efecto as visitas que estime oportunas
b) Contildeecer cantos documentos e informes relativos aacutes condicioacutens de traballo sexan necesarios para o cumprimento das suacuteas funcioacutens asiacute como os procedentes da actividade do servicio de prevencioacuten se eacute o
38
caso
c) Contildeecer e analizar os danos producidos na sauacutede ou na integridade fiacutesica dos traballadores co fin de avaliar as suacuteas causas e propontildeer as medidas preventivas oportunas
d) Contildeecer e informar a memoria e programacioacuten anual dos servicios de prevencioacuten
3 A fin de dar cumprimento ao disposto nesta Lei respecto da colaboracioacuten entre empresas nos supostos de desenvolvemento simultaacuteneo de actividades nun mesmo centro de traballo poderase acordar a realizacioacuten de reunioacutens conxuntas dos Comiteacutes de Seguridade e Sauacutede ou no seu defecto dos Delegados de Prevencioacuten e empresarios das empresas que carezan dos devanditos Comiteacutes ou outras medidas de actuacioacuten coordinada
Artigo 40 Colaboracioacuten coa Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
1 Os traballadores e mais os seus representantes poderaacuten recorrer aacute Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social se consideran que as medidas adoptadas e os medios empregados polo empresario non son suficientes para garantir a seguridade e a sauacutede no traballo
2 Nas visitas aos centros de traballo para a comprobacioacuten do cumprimento da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais o Inspector de Traballo e Seguridade Social comunicaraacute a suacutea presencia ao empresario ou ao seu representante ou aacute persoa inspeccionada ao Comiteacute de Seguridade e Sauacutede ao Delegado de Prevencioacuten ou na suacutea ausencia aos representantes legais dos traballadores a fin de que o poidan acompantildear durante o desenvolvemento da suacutea visita e formularlle as observacioacutens que estimen oportunas a menos que considere que as devanditas comunicacioacutens poidan prexudicar ao eacutexito das suacuteas funcioacutens
3 A Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social informaraacute aos Delegados de Prevencioacuten sobre os resultados das visitas a que fai referencia o apartado anterior e sobre as medidas adoptadas como consecuencia destas asiacute como ao empresario mediante dilixencia no Libro de Visitas da Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social que debe existir en cada centro de traballo
4 As organizacioacutens sindicais e empresariais maacuteis representativas seraacuten consultadas con caraacutecter previo aacute elaboracioacuten dos planos de actuacioacuten da Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social en materia de prevencioacuten de riscos no traballo en especial dos programas especiacuteficos para empresas de menos de seis traballadores e informadas do resultado dos devanditos planos
CAPIacuteTULO VI
Obrigas dos fabricantes importadores e subministradores
Artigo 41 Obrigas dos fabricantes importadores e subministradores
1 Os fabricantes importadores e subministradores de maquinaria equipos productos e utensilios de traballo estaacuten na obriga de asegurar que estes non constituacutean unha fonte de perigo para o traballador sempre que sexan instalados e empregados nas condicioacutens forma e para os fins recomendados por eles
Os fabricantes importadores e subministradores de productos e substancias quiacutemicas de utilizacioacuten no traballo estaacuten na obriga de envasar e etiquetar estes de forma que se permita a suacutea conservacioacuten e
39
manipulacioacuten en condicioacutens de seguridade e se identifique claramente o seu contido e os riscos para a seguridade ou a sauacutede dos traballadores que a suacutea almacenaxe ou utilizacioacuten comporten
Os suxeitos mencionados nos dous paraacutegrafos anteriores deberaacuten subministrar a informacioacuten que indique a forma correcta de emprego polos traballadores as medidas preventivas adicionais que se deban tomar e os riscos laborais que impliquen tanto o seu emprego normal como a suacutea manipulacioacuten ou emprego inadecuado
Os fabricantes importadores e subministradores de elementos para a proteccioacuten dos traballadores estaacuten na obriga de asegurar a efectividade destes sempre que sexan instalados e usados nas condicioacutens e da forma recomendada por eles Para tal efecto deberaacuten subministrar a informacioacuten que indique o tipo de risco ao que van dirixidos o nivel de proteccioacuten fronte a este e a forma correcta do seu emprego e mantemento
Os fabricantes importadores e subministradores deberaacuten proporcionar aos empresarios e estes solicitar daqueles a informacioacuten necesaria para que a utilizacioacuten e manipulacioacuten da maquinaria equipos productos materias primas e utensilios de traballo se produza sen riscos para a seguridade e a sauacutede dos traballadores asiacute como para que os empresarios poidan cumprir coas suacuteas obrigas de informacioacuten respecto dos traballadores
2 O empresario teraacute que garantir que as informacioacutens a que se refire o apartado anterior sexan facilitadas aos traballadores en termos que resulten comprensibles para estes
CAPIacuteTULO VII
Responsabilidades e sancioacutens
Artigo 42 Responsabilidades e a suacutea compatibilidade
1 O incumprimento polos empresarios das suacuteas obrigas en materia de prevencioacuten de riscos laborais daraacute lugar a responsabilidades administrativas asiacute como se eacute o caso a responsabilidades penais e aacutes civiacutes polos danos e perdas que se poidan derivar do devandito incumprimento
2 A empresa principal responderaacute solidariamente cos contratistas e subcontratistas a que se refire o apartado 3 do artigo 24 desta Lei do cumprimento durante o periacuteodo da contrata das obrigas impostas por esta Lei en relacioacuten cos traballadores que aqueles ocupen nos centros de traballo da empresa principal sempre que a infraccioacuten se producise no centro de traballo do devandito empresario principal
$ amp
3 As responsabilidades administrativas que se deriven do procedemento sancionador seraacuten compatibles coas indemnizacioacutens polos danos e perdas causados e de recargo de prestacioacutens econoacutemicas do sistema da Seguridade Social que poidan ser fixadas polo oacutergano competente de conformidade co previsto na normativa reguladora do devandito sistema
40
4 Nas relacioacutens de traballo mediante empresas de traballo temporal e sen prexuiacutecio das responsabilidades propias de estas a empresa usuaria seraacute responsable das condicioacutens de execucioacuten do traballo en todo o relacionado coa proteccioacuten da seguridade e sauacutede dos traballadores asiacute como o recargo de prestacioacutens do sistema de Seguridade Social que podan fixarse en caso de accidente de traballo ou enfermidade profesional que tentildea lugar no seu centro de traballo durante o tempo de vixencia do contrato de posta a disposicioacuten e traian a suacutea causa de falta de medidas de seguridade e hixiene
A correccioacuten de infraccioacutens en materia de prevencioacuten de riscos laborais no aacutembito das Administracioacutens Puacuteblicas se axustaraacute ao procedemento e normas de desenvolvemento do artigo 451 e concordantes da Lei 311995 de PRL
$ amp
5 A declaracioacuten de feitos probados que contentildea unha sentencia firme da orde xurisdiccional contencioso-administrativa relativa aacute existencia de infraccioacuten aacute normativa de prevencioacuten de riscos laborais vincularaacute aacute orde social da xurisdiccioacuten no que se refire ao recargo se eacute o caso da prestacioacuten econoacutemica do sistema da Seguridade Social
$ amp
Artigo 43 Requirimento da Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
1 Cando o Inspector de Traballo e Seguridade Social comprobase a existencia dunha infraccioacuten aacute normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais requiriraacute ao empresario para a emenda das deficiencias observadas agaacutes que pola gravidade e inminencia dos riscos procedese acordar a paralizacioacuten prevista no artigo 44 Todo isto sen prexuiacutezo da proposta de sancioacuten correspondente se eacute o caso
2 O requirimento formulado polo Inspector de Traballo e Seguridade Social farase saber por escrito ao empresario presuntamente responsable sinalando as anomaliacuteas ou deficiencias apreciadas con indicacioacuten do prazo para a suacutea emenda O devandito requirimento pontildeerase asiacute mesmo en contildeecemento dos Delegados de Prevencioacuten
Se se incumprise o requirimento formulado persistindo os feitos infractores o Inspector de Traballo e Seguridade Social de non o efectuar inicialmente redactaraacute a correspondente acta de infraccioacuten por tales feitos
3 Os requirimentos efectuados polos funcionarios puacuteblicos a que se refire o artigo 92 desta Lei en exercicio das suacuteas funcioacutens de apoio e colaboracioacuten coa Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social practicaranse cos requisitos e efectos establecidos no apartado anterior pudendo reflectirse no Libro de Visitas da Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social na forma que se determine regulamentariamente
Artigo 44 Paralizacioacuten de traballos
1 Cando o Inspector de Traballo e Seguridade Social comprobe que a inobservancia da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais implica ao seu xuiacutezo un risco grave e inminente para a seguridade e a sauacutede dos traballadores poderaacute ordenar a paralizacioacuten inmediata de tales traballos ou tarefas A devandita medida comunicarase aacute empresa responsable que a pontildeeraacute en contildeecemento inmediato dos traballadores
41
afectados do Comiteacute de Seguridade e Sauacutede do Delegado de Prevencioacuten ou na suacutea ausencia dos representantes do persoal A empresa responsable daraacute conta ao Inspector de Traballo e Seguridade social do cumprimento desta notificacioacuten
O Inspector de Traballo e Seguridade Social informaraacute da suacutea decisioacuten de forma inmediata aacute autoridade laboral A empresa sen prexuiacutezo do cumprimento inmediato de tal decisioacuten poderaa impugnar perante a autoridade laboral no prazo de tres diacuteas haacutebiles tendo que ser resolta tal impugnacioacuten no prazo maacuteximo de vintecatro horas Tal resolucioacuten seraacute executiva sen prexuiacutezo dos recursos que procedan
A paralizacioacuten dos traballos levantarase pola Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social que a decretase ou polo empresario tan axintildea como se emenden as causas que a motivaron debendo neste uacuteltimo caso comunicalo inmediatamente aacute Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
2 Os supostos de paralizacioacuten regulados neste artigo asiacute como os que se contemplen na normativa reguladora das actividades previstas no apartado 2 do artigo 7 desta Lei entenderanse en todo caso sen prexuiacutezo do pagamento do salario ou das indemnizacioacutens que procedan e das medidas que se poidan arbitrar para a suacutea garantiacutea
Artigo 45 Infraccioacutens administrativas
1 Son infraccioacutens laborais en materia de prevencioacuten de riscos laborais as accioacutens ou omisioacutens dos empresarios as das entidades que actuacuteen como servicios de prevencioacuten alleos aacutes empresas as auditoriacuteas e as formativas en dita materia e alleas aacutes empresas asiacute como as dos promotores e propietarios de obra e os traballadores por conta propia que incumpran as normas legais regulamentarias e claacuteusulas normativas dos convenios colectivos en materia de seguridade e sauacutede laboral suxeitas a responsabilidade conforme aacute presente Lei
$ amp
Malia o anterior no aacutembito das relacioacutens do persoal civil ao servicio das Administracioacutens puacuteblicas as infraccioacutens seraacuten obxecto de responsabilidades a traveacutes da imposicioacuten por resolucioacuten da autoridade competente da realizacioacuten das medidas correctoras dos correspondentes incumprimentos conforme ao procedemento que para o efecto se estableza
No aacutembito da Administracioacuten Xeral do Estado corresponderalle ao Goberno a regulacioacuten do devandito procedemento que se axustaraacute aos seguintes principios
a) O procedemento iniciarao o oacutergano competente da Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social por orde superior ben por propia iniciativa ou a peticioacuten dos representantes do persoal
b) Logo da suacutea actuacioacuten a Inspeccioacuten efectuaraacute un requirimento sobre as medidas a adoptar e prazo de execucioacuten destas que se enviaraacute aacute unidade administrativa inspeccionada para os efectos de formular alegacioacutens
c) No caso de discrepancia entre os Ministros competentes como consecuencia da aplicacioacuten deste procedemento enviaraacuten as actuacioacutens ao Consello de Ministros para a suacutea decisioacuten final
42
Artigo 46 Infraccioacutens leves
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000
Artigo 47 Infraccioacutens graves
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000
Artigo 48 Infraccioacutens moi graves
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000
Artigo 49 Sancioacutens
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000 que agora establece uns criterios de graduacioacuten das sancioacutens (Artigo 39) e a contiacutea das mesmas (Artigo 40)
Artigo 50 Reincidencia
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000
Artigo 51 Prescricioacuten das infraccioacutens
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000 estableceacutendose dita prescricioacuten no Artigo 4 da disposicioacuten
Artigo 52 Competencias sancionadoras
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000
Artigo 53 Suspensioacuten ou peche do centro de traballo
O Goberno ou se eacute o caso os oacuterganos de goberno das Comunidades Autoacutenomas con competencias na materia cando concorran circunstancias de excepcional gravidade nas infraccioacutens en materia de seguridade e sauacutede no traballo poderaacuten acordar a suspensioacuten das actividades laborais por un tempo determinado ou en caso extremo o peche do centro de traballo correspondente sen prexuiacutezo en todo caso do pagamento do salario ou das indemnizacioacutens que procedan e das medidas que se poidan arbitrar para a suacutea garantiacutea
Artigo 54 Limitacioacutens aacute facultade de contratar coa Administracioacuten
As limitacioacutens aacute facultade de contratar coa Administracioacuten pola comisioacuten de delictos ou por infraccioacutens administrativas moi graves en materia de seguridade e sauacutede no traballo rexeranse polo establecido na Lei 131995 do 18 de maio de contratos das Administracioacutens Puacuteblicas
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL PRIMEIRA
Definicioacutens para os efectos de Seguridade Social
43
Sen prexuiacutezo da utilizacioacuten das definicioacutens contidas nesta Lei no aacutembito da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais tanto a definicioacuten dos conceptos de accidente de traballo enfermidade profesional accidente non laboral e enfermidade comuacuten como o reacutexime xuriacutedico establecido para estas continxencias na normativa de Seguridade Social continuaraacuten a ser de aplicacioacuten nos termos e cos efectos previstos no devandito aacutembito normativo
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL SEGUNDA
Reordenacioacuten orgaacutenica
Queda extinguida a Organizacioacuten dos Servicios Meacutedicos de Empresa pasando as suacuteas funcioacutens a seren desempentildeadas pola Administracioacuten sanitaria competente nos termos desta Lei
Os recursos e funcioacutens que na actualidade tentildeen atribuiacutedos o Instituto Nacional de medicina e Seguridade do Traballo e a Escola Nacional de Medicina do Traballo adscriacutebense e seraacuten desenvolvidos polas unidades organismos ou entidades do Ministerio de Sanidade e Consumo conforme aacute suacutea organizacioacuten e distribucioacuten interna de competencias
O Instituto Nacional de Silicose manteraacute a suacutea condicioacuten de centro de referencia nacional de prevencioacuten teacutecnico-sanitaria das enfermidades profesionais que afecten ao sistema cardiorrespiratorio
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL TERCEIRA
Caraacutecter baacutesico
1 Esta Lei asiacute como as normas regulamentarias que dicte o Goberno en virtude do establecido no artigo 6 constituacuteen lexislacioacuten laboral dictada ao abeiro do artigo 14917ordf da Constitucioacuten
2 Respecto do persoal civil con relacioacuten de caraacutecter administrativo ou estatutario ao servicio das Administracioacutens puacuteblicas esta Lei seraacute de aplicacioacuten nos seguintes termos
a) Os artigos que a continuacioacuten se relacionan constituacuteen normas baacutesicas no sentido previsto no artigo 149118ordf da Constitucioacuten
23 apartados 1 e 2 agaacutes o paraacutegrafo segundo45 apartado 11214 apartados l 2 agaacutes a remisioacuten ao capiacutetulo IV 3 4 e 515161718 apartados l e 2 agaacutes remisioacuten ao capiacutetulo V19 apartados l e 2 agaacutes referencia aacute imparticioacuten por medios propios ou concertados2021222324 apartados 1 2 3 e 6
44
252628 apartados 1 paraacutegrafos primeiro e segundo 2 3 e 4 agaacutes no relativo aacutes empresas de traballo
temporal2930 apartados l 2 agaacutes a remisioacuten ao artigo 61 a) 3 e 4 agaacutes a remisioacuten ao texto refundido da Lei
do Estatuto dos Traballadores31 apartados l agaacutes remisioacuten ao artigo 61 a) 2 3 e 432 bis3334 apartados 1 paraacutegrafo primeiro 2 e 3 agaacutes paraacutegrafo segundo35 apartados l 2 paraacutegrafo primeiro 4 paraacutegrafo terceiro36 agaacutes as referencias ao Comiteacute de Seguridade e Sauacutede37 apartados 2 e 442 apartado l45 apartado 1 paraacutegrafo terceiroDisposicioacuten adicional cuarta Designacioacuten de Delegados de Prevencioacuten nos supostos especiaisDisposicioacuten transitoria apartado 3ordmTeraacuten este mesmo caraacutecter baacutesico no que corresponda as normas regulamentarias que dicte o
goberno en virtude do establecido no artigo 6 desta Lei
b) No aacutembito das Comunidades Autoacutenomas e as entidades locais as funcioacutens que a Lei atribuacutee aacutes autoridades laborais e aacute Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social poderaacuten ser atribuiacutedas a oacuterganos diferentes
c) Os restantes preceptos seraacuten de aplicacioacuten xeral en defecto de normativa especiacutefica dictada polas Administracioacutens puacuteblicas a excepcioacuten do que resulte inaplicable a estas pola suacutea natureza xuriacutedico-laboral
3 O artigo 54 constituacutee lexislacioacuten baacutesica de contratos administrativos dictada ao abeiro do artigo 149118ordf da Constitucioacuten
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL CUARTA
Designacioacuten de Delegados de Prevencioacuten en supostos especiais
Nos centros de traballo que carezan de representantes dos traballadores por non existir traballadores coa antiguumlidade suficiente para ser electores ou elixibles nas eleccioacutens para representantes do persoal os traballadores poderaacuten elixir por maioriacutea a un traballador que exerza as competencias de Delegado de Prevencioacuten quen teraacute as facultades garantiacuteas e obrigas de sixilo profesional de tales Delegados A actuacioacuten destes cesaraacute no momento en que se reuacutenan os requisitos de antiguumlidade necesarios para poder celebrar a eleccioacuten de representantes do persoal prorrogaacutendose polo tempo indispensable para a efectiva celebracioacuten da eleccioacuten
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL QUINTA
Fundacioacuten
Adscrita aacute Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo existiraacute unha fundacioacuten que teraacute como finalidade promover a mellora das condicioacutens de seguridade e sauacutede no traballo especialmente nas
45
pequenas empresas a traveacutes de accioacutens de informacioacuten asistencia teacutecnica formacioacuten e promocioacuten do cumprimento da normativa de prevencioacuten de riscos
Para o cumprimento dos seus fins dotarase aacute fundacioacuten dun patrimonio con cargo ao Fondo de Prevencioacuten e Rehabilitacioacuten procedente do exceso de excedentes da xestioacuten realizada polas Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social A contiacutea total do devandito patrimonio non excederaacute do 20 por 100 do devandito fondo determinada na data de entrada en vigor desta Lei
Os Estatutos da fundacioacuten aprobaraos a Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo co voto favorable de dous tercios dos seus membros
Para os efectos de acadar un mellor cumprimento dos seus fins artellarase a suacutea colaboracioacuten coa Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
A planificacioacuten desenvolvemento e financiamento de accioacutens nos distintos aacutembitos territoriais teraacute en consideracioacuten a poboacioacuten ocupada o tamantildeo das empresas e os iacutendices de sinistralidade laboral Os orzamentos que a fundacioacuten asigne aos aacutembitos territoriais autonoacutemicos que tentildean asumidas competencias de execucioacuten de lexislacioacuten laboral en materia de Seguridade e Hixiene no Traballo atribuiranse para a suacutea xestioacuten aos oacuterganos tripartitos e de participacioacuten institucional que existan nos devanditos aacutembitos e tentildean natureza similar aacute Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo
Nos sectores de actividade nos que existan fundacioacutens de aacutembito sectorial constituiacutedos por empresarios e traballadores que tentildean entre os seus fins a promocioacuten de actividades destinadas aacute mellora das condicioacutens de seguridade e sauacutede no traballo o desenvolvemento dos obxectivos e fins da fundacioacuten levaranse a cabo en todo caso en coordinacioacuten con aquelas
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL SEXTA
Constitucioacuten da Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo O Goberno no prazo de tres meses a partir da vixencia desta Lei regularaacute a composicioacuten da
Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo A Comisioacuten constituirase no prazo dos trinta diacuteas seguintes
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL SEacuteTIMA
Cumprimento da normativa de transporte de mercadoriacuteas perigosas
O disposto nesta Lei enteacutendese sen prexuiacutezo do cumprimento das obrigas derivadas da regulacioacuten en materia de transporte de mercadoriacuteas perigosas
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL OITAVA
Planos de organizacioacuten de actividades preventivas
Cada Departamento Ministerial no prazo de seis meses desde a entrada en vigor desta Lei e previa consulta coas organizacioacutens sindicais maacuteis representativas elevaraacute ao Consello de Ministros unha proposta de acordo na que se estableza un plano de organizacioacuten das actividades preventivas no departamento
46
correspondente e nos centros organismos e establecementos de todo tipo dependentes deste
A proposta debera acompantildear necesariamente unha memoria explicativa do custo econoacutemico da organizacioacuten proposta asiacute como o calendario de execucioacuten do plano coas previsioacutens orzamentarias axeitadas a este
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL NOVENA
Establecementos militares
1 O Goberno no prazo de seis meses logo de consulta coas organizacioacutens sindicais maacuteis representativas e a proposta dos Ministros de Defensa e de Traballo e Seguridade Social adaptaraacute as normas dos capiacutetulos III e V desta Lei aacutes esixencias da defensa nacional aacutes peculiaridades orgaacutenicas e ao reacutexime vixente de representacioacuten do persoal nos establecementos militares
3 Continuaraacuten vixentes as disposicioacutens sobre organizacioacuten e competencia da autoridade laboral e Inspeccioacuten de Traballo no aacutembito da Administracioacuten Militar contidas no Real Decreto 22051980 do 13 de xuntildeo dictado en desenvolvemento da disposicioacuten final seacutetima do Estatuto dos Traballadores
Antildeadido por Ley 312006Disposicioacuten adicional novena bis Personal militar
((() (( +
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DEacuteCIMA
Sociedades cooperativas
O procedemento para a designacioacuten dos Delegados de Prevencioacuten regulados no artigo 35 desta Lei nas sociedades cooperativas que non conten con asalariados deberaacute estar previsto nos seus Estatutos ou ser obxecto de acordo en Asemblea Xeral Cando ademais dos socios que prestan o seu traballo persoal existan asalariados computaranse aacutembolos colectivos para os efectos do disposto no nuacutemero 2 do artigo 35 Neste caso a designacioacuten dos Delegados de Prevencioacuten realizarase conxuntamente polos socios que prestan traballo e os traballadores asalariados ou se eacute o caso os representantes destes
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL UNDEacuteCIMA
Modificacioacuten do Estatuto dos Traballadores en materia de permisos retribuiacutedos
Engaacutedese unha letra f) ao apartado 3 do artigo 37 do texto refundido da Lei do Estatuto dos Traballadores aprobado polo Real Decreto lexislativo 11995 do 24 de marzo do seguinte teor
laquof) Polo tempo indispensable para a realizacioacuten de exames prenatais e teacutecnicas de preparacioacuten ao parto que se tentildean que realizar dentro da xeiraraquo
47
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DUODEacuteCIMA
Participacioacuten institucional nas Comunidades Autoacutenomas
Nas Comunidades Autoacutenomas a participacioacuten institucional en canto aacute suacutea estructura e organizacioacuten levarase a cabo de acordo coas competencias que estas tentildean en materia de seguridade e sauacutede laboral
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DEacuteCIMO TERCEIRA
Fondo de Prevencioacuten e Rehabilitacioacuten
Os recursos do Fondo de Prevencioacuten e Rehabilitacioacuten procedentes do exceso de excedentes da xestioacuten realizada polas Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social aacute que se refire o artigo 73 do texto refundido da Lei Xeral da Seguridade Social destinaranse na contiacutea que se determine regulamentariamente aacutes actividades que poidan desenvolver como servicios de prevencioacuten as Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social de acordo co previsto no artigo 32 desta Lei
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DECIMOCUARTA
Presencia de recursos preventivos nas obras de construccioacuten
1 O disposto no artigo 32 bis da Lei de Prevencioacuten de Riscos Laborais seraacute de aplicacioacuten nas obras de construccioacuten reguladas polo Real Decreto 16271997 de 24 de outubro polo que se establecen as disposicioacutens miacutenimas de seguridade e sauacutede nas obras de construccioacuten coas seguintes especialidades
a) A preceptiva presencia de recursos preventivos aplicarase a cada contratista
b) No suposto previsto no apartado 1 paraacutegrafo a) do artigo 32 bis a presencia dos recursos preventivos de cada contratista seraacute necesaria cando durante a obra se desenvolvan traballos con riscos especiais tal e como se definen no citado Real Decreto
c) A preceptiva presencia de recursos preventivos teraacute como obxecto vixiar o cumprimento das medidas incluiacutedas no plan de seguridade e sauacutede no traballo e comprobar a eficacia destas
2 O disposto no apartado anterior enteacutendese sen prexuiacutecio das obrigacioacutens do coordinador en materia de seguridade e sauacutede durante a execucioacuten da obra
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DECIMOQUINTA
Habilitacioacuten de funcionarios puacuteblicos
48
Para poder exercer as funcioacutens establecidas no apartado 2 do artigo 9 desta Lei os funcionarios puacuteblicos das comunidades autoacutenomas deberaacuten contar cunha habilitacioacuten especiacutefica expedida pola propia comunidade autoacutenoma nos termos que se determinen regulamentariamente
En todo caso tales funcionarios deberaacuten pertencer aos grupos de titulacioacuten A ou B e acreditar formacioacuten especiacutefica en materia de prevencioacuten de riscos laborais
DISPOSICIOacuteN TRANSITORIA PRIMEIRA
Aplicacioacuten de disposicioacutens maacuteis favorables
1 O disposto nos artigos 36 e 37 desta Lei en materia de competencias facultades e garantiacuteas dos Delegados de Prevencioacuten entenderase sen prexuiacutezo do respecto aacutes disposicioacutens maacuteis favorables para o exercicio dos dereitos de informacioacuten consulta e participacioacuten dos traballadores na prevencioacuten de riscos laborais previstas nos convenios colectivos vixentes na data da suacutea entrada en vigor
2 Os oacuterganos especiacuteficos de representacioacuten dos traballadores en materia de prevencioacuten de riscos laborais que se eacute o caso fosen previstos nos convenios colectivos a que se refire o apartado anterior e que estean dotados dun reacutexime de competencias facultades e garantiacuteas que respecte o contido miacutenimo establecido nos artigos 36 e 37 desta Lei poderaacuten continuar no exercicio das suacuteas funcioacutens en substitucioacuten dos Delegados de Prevencioacuten agaacutes que polo oacutergano de representacioacuten legal dos traballadores se decida a designacioacuten destes Delegados conforme ao procedemento do artigo 35
3 O disposto nos apartados anteriores seraacute tameacuten de aplicacioacuten aos acordos concluiacutedos no aacutembito da funcioacuten puacuteblica ao abeiro do disposto na lei 71990 do 19 de xullo sobre negociacioacuten colectiva e participacioacuten na determinacioacuten das condicioacutens de traballo dos empregados puacuteblicos
DISPOSICIOacuteN TRANSITORIA SEGUNDA
Mentres se aproba o Regulamento regulador dos Servicios de Prevencioacuten de Riscos Laborais entenderase que as Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social cumpren o requisito previsto no artigo 315 desta Lei
DISPOSICIOacuteN DERROGATORIA UacuteNICA
Alcance da derrogacioacuten
Quedan derrogadas cantas disposicioacutens se opontildean aacute presente Lei e especificamente
a) Os artigos 9 10 11 36 apartado 2 39 e 40 paraacutegrafo segundo da Lei 81988 do 7 de abril sobre infraccioacutens e sancioacutens na orde social
b) O Decreto do 26 de xullo de 1957 polo que se fixan os traballos prohibidos a mulleres e menores nos aspectos da suacutea normativa relativos ao traballo das mulleres mantendo en vigor as relativas ao traballo dos menores ata que o Goberno desenvolva as previsioacutens contidas no apartado 2 do artigo 27
c) O Decreto do 11 de marzo de 1971 sobre constitucioacuten composicioacuten e funcioacutens dos Comiteacutes de Seguridade e Hixiene no Traballo
49
d) Os Tiacutetulos I e III da Ordenanza Xeral de Seguridade e Hixiene no Traballo aprobados por Orde do 9 de marzo de 1971
No que non se opontildea ao previsto nesta Lei e ata que se dicten os Regulamentos aos que se fai referencia no artigo 6 continuaraacute a ser de aplicacioacuten a regulacioacuten das materias comprendidas no devandito artigo que se contentildeen no Tiacutetulo II da Ordenanza Xeral de Seguridade e Hixiene no Traballo ou noutras normas que contentildean previsioacutens especiacuteficas sobre tales materias asiacute como a Orde do Ministerio de Traballo do 16 de decembro de 1987 que establece os modelos para a notificacioacuten dos accidentes de traballo Igualmente continuaraacuten vixentes as disposicioacutens reguladoras dos servicios meacutedicos de empresa ata tanto se desenvolvan regulamentariamente as previsioacutens desta Lei sobre servicios de prevencioacuten O persoal pertencente aos devanditos servicios na data de entrada en vigor desta Lei integrarase nos servicios de prevencioacuten das correspondentes empresas cando estes se constituacutean sen prexuiacutezo de que continuacuteen a efectuar aquelas funcioacutens que tivesen atribuiacutedas distintas das propias do servicio de prevencioacuten
Esta Lei non afecta aacute vixencia das disposicioacutens especiais sobre prevencioacuten de riscos profesionais nas explotacioacutens mineiras contidas no capiacutetulo IV do Real Decreto 32551983 do 21 de decembro polo que se aproba o Estatuto do Mineiro e nas suacuteas normas de desenvolvemento asiacute como as do Real Decreto 28571978 do 25 de agosto polo que se aproba o Regulamento Xeral para o Reacutexime da Mineriacutea e o Real Decreto 8631985 do 2 de abril polo que se aproba o Regulamento Xeral de Normas Baacutesicas de Seguridade Mineira e as suacuteas disposicioacutens complementarias
DISPOSICIOacuteN FINAL PRIMEIRA
Actualizacioacuten de sancioacutens
A contiacutea das sancioacutens a que se refire o apartado 4 do artigo 49 poderaacute ser actualizada polo Goberno a proposta do Ministro de Traballo e Seguridade Social adaptando a esta a atribucioacuten de competencias prevista no apartado 1 do artigo 52 desta Lei
DISPOSICIOacuteN FINAL SEGUNDA
Entrada en vigor
Esta Lei entraraacute en vigor tres meses despois da suacutea publicacioacuten no laquoBoletiacuten Oficial do EstadoraquoPolo tantoMando a todos os espantildeois particulares e autoridades que garden e fagan gardar esta LeiMadrid 12 de decembro de 2003
XOAacuteN CARLOS R
O Presidente do Goberno FELIPE GONZAacuteLEZ MAacuteRQUEZ
50
traballo a cubrir asiacute como sobre as medidas de proteccioacuten e prevencioacuten fronte a estes
Os devanditos traballadores recibiraacuten en todo caso unha formacioacuten suficiente e axeitada aacutes caracteriacutesticas do posto de traballo a cubrir tendo en conta a suacutea cualificacioacuten e experiencia profesional e os riscos aos que estean expostos
3 Os traballadores a que se refire este artigo teraacuten dereito a unha vixilancia perioacutedica do seu estado de sauacutede nos termos establecidos no artigo 22 desta Lei e nas suacuteas normas de desenvolvemento
4 O empresario deberaacute informar aos traballadores designados para ocuparse das actividades de proteccioacuten e prevencioacuten ou se eacute o caso o servicio de prevencioacuten previsto no artigo 31 desta Lei da incorporacioacuten dos traballadores a que se refire este artigo na medida necesaria para que poidan desenvolver de xeito axeitado aacutes suacuteas funcioacutens respecto de todos os traballadores da empresa
5 Nas relacioacutens de traballo a traveacutes de empresas de traballo temporal a empresa usuaria seraacute responsable das condicioacutens de execucioacuten do traballo en todo o relacionado coa proteccioacuten da seguridade e a sauacutede dos traballadores Corresponderaacute ademais aacute empresa usuaria o cumprimento das obrigas en materia de informacioacuten previstas nos apartados 2 e 4 deste artigo
A empresa de traballo temporal seraacute responsable do cumprimento das obrigas en materia de formacioacuten e vixilancia da sauacutede que se establecen nos apartados 2 e 3 deste artigo Para tal fin e sen prexuiacutezo do disposto no paraacutegrafo anterior a empresa usuaria deberaacute informar aacute empresa de traballo temporal e esta aos traballadores afectados antes da adscricioacuten destes acerca das caracteriacutesticas propias dos postos de traballo a desempentildear e das cualificacioacutens requiridas
A empresa usuaria deberaacute informar aos representantes dos traballadores nesta da adscricioacuten dos traballadores postos a disposicioacuten pola empresa de traballo temporal Os ditos traballadores poderanse dirixir a estes representantes no exercicio dos dereitos recontildeecidos nesta Lei
Artigo 29 Obrigas dos traballadores en materia de prevencioacuten de riscos
1 Corresponde a cada traballador velar segundo as suacuteas posibilidades e mediante o cumprimento das medidas de prevencioacuten que en cada caso sexan adoptadas pola suacutea propia seguridade e sauacutede no traballo e pola daqueloutras persoas aacutes que poida afectar a suacutea actividade profesional a causa dos seus actos e omisioacutens no traballo de conformidade coa suacutea formacioacuten e as instruccioacutens do empresario
2 Os traballadores de acordo coa suacutea formacioacuten e seguindo as instruccioacutens do empresario deberaacuten en particular
1ordm Empregar de forma axeitada de acordo coa suacutea natureza e os riscos previsibles as maacutequinas aparellos ferramentas substancias perigosas equipos de transporte e en xeral calquera outros medios cos que desenvolvan a suacutea actividade
2ordm Empregar correctamente os medios e equipos de proteccioacuten facilitados polo empresario de acordo coas instruccioacutens recibidas deste
3ordm Non pontildeer foacutera de funcionamento e empregar correctamente os dispositivos de seguridade existentes ou que se instalen nos medios relacionados coa suacutea actividade ou nos lugares de traballo en que esta tentildea lugar
29
4ordm Informar de inmediato ao seu superior xeraacuterquico directo e aos traballadores designados para realizaren actividades de proteccioacuten e de prevencioacuten ou se eacute o caso ao servicio de prevencioacuten acerca de calquera situacioacuten que ao seu xuiacutezo entrantildee por motivos razoables un risco para a seguridade e a sauacutede dos traballadores
5ordm Contribuiacuter ao cumprimento das obrigas establecidas pola autoridade competente co fin de protexer a seguridade e a sauacutede dos traballadores no traballo
6ordm Cooperar co empresario para que este poida garantir unhas condicioacutens de traballo que sexan seguras e non entrantildeen riscos para a seguridade e a sauacutede dos traballadores
3 O cumprimento polos traballadores das obrigas en materia de prevencioacuten de riscos a que se refiren os apartados anteriores teraacute a consideracioacuten de incumprimento laboral para os efectos previstos no artigo 581 do Estatuto dos Traballadores ou de falta se eacute o caso conforme ao establecido na correspondente normativa sobre reacutexime disciplinario dos funcionarios puacuteblicos ou do persoal estatutario ao servicio das Administracioacutens puacuteblicas O disposto neste apartado seraacute igualmente aplicable aos socios das cooperativas en que a suacutea actividade consista na prestacioacuten do seu traballo coas precisioacutens que se establezan nos seus Regulamentos de Reacutexime Interno
CAPIacuteTULO IV
Servicios de prevencioacuten
Artigo 30 Proteccioacuten e prevencioacuten de riscos profesionais
1 En cumprimento do deber de prevencioacuten de riscos profesionais o empresario designaraacute un ou varios traballadores para ocupaacuterense da devandita actividade constituiraacute un servicio de prevencioacuten ou concertaraacute o dito servicio cunha entidade especializada allea aacute empresa
2 Os traballadores designados deberaacuten ter a capacidade necesaria dispor do tempo e dos medios precisos e ser suficientes en nuacutemero tendo en conta o tamantildeo da empresa asiacute como os riscos a que estaacuten expostos os traballadores e a suacutea distribucioacuten nesta co alcance que se determine nas disposicioacutens a que se refire a letra e) do apartado 1 do artigo 6 desta Lei
Os traballadores a que se refire o paraacutegrafo anterior colaboraraacuten entre si e se eacute o caso cos servicios de prevencioacuten
3 Para a realizacioacuten da actividade de prevencioacuten o empresario deberaacute facilitar aos traballadores designados o acceso aacute informacioacuten e documentacioacuten a que se refiren os artigos 18 e 23 desta Lei
4 Os traballadores designados non poderaacuten sufrir ninguacuten prexuiacutezo derivado das suacuteas actividades de proteccioacuten e prevencioacuten dos riscos profesionais na empresa En exercicio desta funcioacuten os devanditos traballadores gozaraacuten en particular das garantiacuteas que para os representantes dos traballadores establecen as letras a) b) e c) do artigo 68 e o apartado 4 do artigo 56 do texto refundido da Lei do Estatuto dos Traballadores
Esta garantiacutea acadaraacute tameacuten aos traballadores integrantes do servicio de prevencioacuten cando a
30
empresa decida constituiacutelo de acordo co disposto no artigo seguinte
Os traballadores a que se refiren os paraacutegrafos anteriores deberaacuten gardar sixilo profesional sobre a informacioacuten relativa aacute empresa aacute que tiveran acceso como consecuencia do desempentildeo das suacuteas funcioacutens
5 Nas empresas de menos de seis traballadores o empresario poderaacute asumir persoalmente as funcioacutens sinaladas no apartado 1 sempre que desenvolva de forma cotiaacute a suacutea actividade no centro de traballo e tentildea a capacidade necesaria en funcioacuten dos riscos a que estean expostos os traballadores e a perigosidade das actividades co alcance que se determine nas disposicioacutens a que se refire a letra e) do apartado 1 do artigo 6 desta Lei
6 O empresario que non concertase o Servicio de prevencioacuten cunha entidade especializada allea aacute empresa deberaacute someter o seu sistema de prevencioacuten ao control dunha auditoriacutea ou avaliacioacuten externa nos termos que regulamentariamente se determinen
Artigo 31 Servicios de prevencioacuten
1 Se a designacioacuten dun ou varios traballadores fose insuficiente para a realizacioacuten das actividades de prevencioacuten en funcioacuten do tamantildeo da empresa dos riscos a que estean expostos os traballadores ou da perigosidade das actividades desenvolvidas co alcance que se estableza nas disposicioacutens a que se refire a letra e) do apartado 1 do artigo 6 desta Lei o empresario deberaacute recorrer a un ou varios servicios de prevencioacuten propios ou alleos aacute empresa que colaboraraacuten cando sexa necesario
Para o establecemento destes servicios nas Administracioacutens puacuteblicas terase en conta a suacutea estructura organizativa e a existencia se eacute o caso de aacutembitos sectoriais e descentralizados
2 Entenderase como servicio de prevencioacuten o conxunto de medios humanos e materiais necesarios para realizar as actividades preventivas a fin de garantir a axeitada proteccioacuten da seguridade e a sauacutede dos traballadores asesorando e asistindo para isto ao empresario aos traballadores e aos seus representantes e aos oacuterganos de representacioacuten especializados Para o exercicio das suacuteas funcioacutens o empresario deberaacute facilitar ao devandito servicio o acceso aacute informacioacuten e documentacioacuten a que se refire o apartado 3 do artigo anterior
3 Os servicios de prevencioacuten deberaacuten estar en condicioacutens de proporcionar aacute empresa o asesoramento e apoio que precise en funcioacuten dos tipos de risco nela existentes e no referente a
Texto reemplazado por la Ley 542003
a) O desentildeo implantacioacuten e aplicacioacuten dun plano de prevencioacuten de riscos laborais que permita a integracioacuten da prevencioacuten na empresa
b) A avaliacioacuten dos factores de risco que poidan afectar aacute seguridade e a sauacutede dos traballadores nos termos previstos no artigo 16 desta Lei
Texto reemplazado por la Ley 542003c) A planificacioacuten da actividade preventiva e a determinacioacuten das prioridades na adopcioacuten das
medidas preventivas e a vixilaacutencia da suacutea eficacia
31
d) A informacioacuten e formacioacuten dos traballadores
e) A prestacioacuten dos primeiros auxilios e planos de emerxencia f) A vixilancia da sauacutede dos traballadores en relacioacuten cos riscos derivados do traballo
4 O servicio de prevencioacuten teraacute caraacutecter interdisciplinario tendo os seus medios que ser apropiados para cumprir as suacuteas funcioacutens Para isto a formacioacuten especialidade capacitacioacuten dedicacioacuten e nuacutemero de compontildeentes destes servicios asiacute como os seus recursos teacutecnicos deberaacuten ser suficientes e axeitados aacutes actividades preventivas a desenvolver en funcioacuten das seguintes circunstancias
a) Tamantildeo da empresa
b) Tipos de risco aos que se poidan atopar expostos os traballadores
c) Distribucioacuten de riscos na empresa
5 Para poder actuar como servicios de prevencioacuten as entidades especializadas deberaacuten ser obxecto de acreditacioacuten pola Administracioacuten laboral mediante a comprobacioacuten de que reuacutenen os requisitos que se establezan regulamentariamente e previa aprobacioacuten da Administracioacuten sanitaria en canto aos aspectos de caraacutecter sanitario
Artigo 32 Actuacioacuten preventiva das Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais
As Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social poderaacuten desenvolver para as empresas a elas asociadas as funcioacutens correspondentes aos servicios de prevencioacuten con suxeicioacuten ao disposto no apartado 5 do artigo 31
Os representantes dos empresarios e dos traballadores teraacuten dereito a participar no control e seguimento da xestioacuten desenvolvida polas Mutuas de Accidentes da Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social nas funcioacutens a que se refire o paraacutegrafo anterior conforme ao previsto no artigo 39 cinco da Lei 421994 do 30 de decembro de Medidas fiscais administrativas e de orde social
Texto Antildeadido por la Ley 542003
Artigo 32 bis Presencia dos recursos preventivos
1 A presencia no centro de traballo dos recursos preventivos calquera que sexa a modalidade de organizacioacuten de ditos recursos seraacute necesaria nos seguintes casos
a) Cando os riscos podan verse agravados ou modificados no desenvolvemento do proceso ou a actividade pola concorrencia de operacioacutens diversas que se desenvolven sucesiva o simultaneamente e que fagan preciso o control da correcta aplicacioacuten dos meacutetodos de traballo
b) Cando se realicen actividades ou procesos que regulamentariamente sexan considerados como perigosos ou con riscos especiais
c) Cando a necesidade de dita presencia sexa requirida pola Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social se as circunstancias do caso asiacute o esixiran debido aacutes condicioacutens de traballo detectadas
32
2 Consideacuteranse recursos preventivos aos que o empresario poderaacute asignar a presencia os seguintes
a) Un ou varios traballadores designados da empresa
b) Un ou varios membros do servicio de prevencioacuten propio da empresa
c) Un ou varios membros do ou dos servicios de prevencioacuten alleos concertados pola empresa Cando a presencia se realice por diferentes recursos preventivos estes deberaacuten colaborar entre si
3 Os recursos preventivos a que se refire o apartado anterior deberaacuten ter a capacidade suficiente dispontildeer dos medios necesarios e ser suficientes en nuacutemero para vixiar o cumprimento das actividades preventivas debendo permanecer no centro de traballo durante o tempo no que se mantentildea a situacioacuten que determine a suacutea presencia
4 No obstante o sinalado nos apartados anteriores o empresario poderaacute asignar a presencia de forma expresa a un ou varios traballadores da empresa que sen formar parte do servicio de prevencioacuten propio ni ser traballadores designados reuacutenan os contildeecementos a cualificacioacuten e a experiencia necesarios nas actividades ou procesos a que se refire o apartado 1 e conten coa formacioacuten preventiva correspondente como miacutenimo aacutes funciones do nivel baacutesico
Neste suposto tales traballadores manteraacuten a necesaria colaboracioacuten cos recursos preventivos do empresario
CAPIacuteTULO V
Consulta e participacioacuten dos traballadores
Artigo 33 Consulta dos traballadores
1 O empresario deberaacute consultar aos traballadores coa debida antelacioacuten a adopcioacuten das decisioacutens relativas a
a) A planificacioacuten e a organizacioacuten do traballo na empresa e a introduccioacuten de novas tecnoloxiacuteas en todo o relacionado coas consecuencias que estas puidesen ter para a seguridade e a sauacutede dos traballadores derivadas da escolla dos equipos a determinacioacuten e a adecuacioacuten das condicioacutens de traballo e o impacto dos factores ambientais no traballo
b) A organizacioacuten e desenvolvemento das actividades de proteccioacuten da sauacutede e prevencioacuten dos riscos profesionais na empresa incluiacuteda a designacioacuten dos traballadores encargados das devanditas actividades ou o recurso a un servicio de prevencioacuten externo
c) A designacioacuten dos traballadores encargados das medidas de emerxencia
d) Os procedementos de informacioacuten e documentacioacuten a que se refiren os artigos 18 apartado 1 e 23 apartado 1 desta Lei
e) O proxecto e a organizacioacuten da formacioacuten en materia preventiva
f) Calquera outra accioacuten que poida ter efectos substanciais sobre a seguridade e a sauacutede dos
33
traballadores
2 Nas empresas que conten con representantes dos traballadores as consultas a que se refire o apartado anterior levaranse a cabo cos ditos representantes
Artigo 34 Dereitos de participacioacuten e representacioacuten
1 Os traballadores tentildeen dereito a participar na empresa nas cuestioacutens relacionadas coa prevencioacuten de riscos no traballo
Nas empresas ou centros de traballo que conten con seis ou maacuteis traballadores a participacioacuten destes canalizarase a traveacutes dos seus representantes e da representacioacuten especializada que se regula neste capiacutetulo
2 Aos Comiteacutes de Empresa aos Delegados de Persoal e aos representantes sindicais corresponderalles nos termos que respectivamente lles recontildeecen o Estatuto dos Traballadores a Lei de Oacuterganos de Representacioacuten do Persoal ao Servicio das Administracioacutens Puacuteblicas e a Lei Orgaacutenica de Liberdade Sindical a defensa dos intereses dos traballadores en materia de prevencioacuten de riscos no traballo Para isto os representantes do persoal exerceraacuten as competencias que as devanditas normas establecen en materia de informacioacuten consulta e negociacioacuten vixilancia e control e exercicio de accioacutens perante as empresas e os oacuterganos e tribunais competentes
3 O dereito de participacioacuten que se regula neste capiacutetulo exercerase no aacutembito das Administracioacutens puacuteblicas coas adaptacioacutens que procedan en atencioacuten aacute diversidade das actividades que desenvolven e as diferentes condicioacutens en que estas se realizan a complexidade e dispersioacuten da suacutea estructura organizativa e as suacuteas peculiaridades en materia de representacioacuten colectiva nos termos previstos na Lei 71990 do 19 de xullo sobre negociacioacuten colectiva e participacioacuten na determinacioacuten das condicioacutens de traballo dos empregados puacuteblicos podendo establecer aacutembitos sectoriais e descentralizados en funcioacuten do nuacutemero de efectivos e centros
Para levar a cabo a indicada adaptacioacuten no aacutembito da Administracioacuten Xeral do Estado o Goberno teraacute en conta os seguintes criterios
a) De ninguacuten xeito a dita adaptacioacuten poderaacute afectar aacutes competencias facultades e garantiacuteas que se recontildeecen nesta Lei aos Delegados de Prevencioacuten e aos Comiteacutes de Seguridade e Sauacutede
b) Deberase establecer o aacutembito especiacutefico que resulte axeitado en cada caso para o exercicio da funcioacuten de participacioacuten en materia preventiva dentro da estructura organizativa da Administracioacuten Con caraacutecter xeral o devandito aacutembito seraacute o dos oacuterganos de representacioacuten do persoal ao servicio das Administracioacutens puacuteblicas aiacutenda que se poderaacuten establecer outros distintos en funcioacuten das caracteriacutesticas da actividade e frecuencia dos riscos a que poidan estar expostos os traballadores
c) Cando no indicado aacutembito existan diferentes oacuterganos de representacioacuten do persoal deberase garantir unha actuacioacuten coordinada de todos eles en materia de prevencioacuten e proteccioacuten da seguridade e a sauacutede no traballo posibilitando que a participacioacuten se realice de forma conxunta entre uns e outros no aacutembito especiacutefico establecido para o efecto
d) Con caraacutecter xeral constituirase un uacutenico Comiteacute de Seguridade e Sauacutede no aacutembito dos oacuterganos de representacioacuten previstos na Lei de Oacuterganos de Representacioacuten do Persoal ao Servicio das
34
Administracioacutens Puacuteblicas que estaraacute integrado polos Delegados de Prevencioacuten designados no dito aacutembito tanto para o persoal con relacioacuten de caraacutecter administrativo ou estatutario como para o persoal laboral e por representantes da Administracioacuten en nuacutemero non superior ao de Delegados Malia isto poderanse constituiacuter Comiteacutes de Seguridade e Sauacutede noutros aacutembitos cando as razoacutens da actividade e o tipo e frecuencia dos riscos asiacute o aconsellen
Artigo 35 Delegados de Prevencioacuten
1 Os Delegados de Prevencioacuten son os representantes dos traballadores con funcioacutens especiacuteficas en materia de prevencioacuten de riscos no traballo
2 Os Delegados de Prevencioacuten seraacuten designados por e entre os representantes do persoal no aacutembito dos oacuterganos de representacioacuten previstos nas normas a que se refire o artigo anterior de acordo coa seguinte escala
De 50 a 100 traballadores 2 Delegados de prevencioacutenDe 101 a 500 traballadores 3 Delegados de PrevencioacutenDe 501 a 1000 traballadores 4 Delegados de PrevencioacutenDe 1001 a 2000 traballadores 5 Delegados de PrevencioacutenDe 2001 a 3000 traballadores 6 Delegados de PrevencioacutenDe 3001 a 4000 traballadores 7 Delegados de PrevencioacutenDe 4001 en adiante 8 Delegados de Prevencioacuten
Nas empresas de ata trinta traballadores o Delegado de Prevencioacuten seraacute o Delegado de PersoalNas empresas de trinta e un a corenta e nove traballadores haberaacute un Delegado de Prevencioacuten que
seraacute elixido por e entre os Delegados de Persoal
3 Para os efectos de determinar o nuacutemero de Delegados de Prevencioacuten teranse en conta os seguintes criterios
a) Os traballadores vinculados por contratos de duracioacuten determinada superior a un ano computaranse como traballadores fixos do cadro de persoal
b) Os contratados por prazo de ata un ano computaranse segundo o nuacutemero de diacuteas traballados no periacuteodo dun ano anterior aacute designacioacuten Cada douscentos diacuteas traballados ou fraccioacuten computaranse como un traballador maacuteis
4 Malia o disposto neste artigo nos convenios colectivos poderanse establecer outros sistemas de designacioacuten dos Delegados de Prevencioacuten sempre que se garanta que a facultade de designacioacuten corresponde aos representantes do persoal ou aos propios traballadores
Asiacute mesmo na negociacioacuten colectiva ou mediante os acordos a que se refire o artigo 83 apartado 3 do Estatuto dos Traballadores poderase acordar que as competencias recontildeecidas nesta Lei aos Delegados de Prevencioacuten sexan exercidas por oacuterganos especiacuteficos creados no propio convenio ou nos acordos nomeados Os devanditos oacuterganos poderaacuten asumir nos termos e conforme aacutes modalidades que se acorde competencias xerais respecto do conxunto dos centros de traballo incluiacutedos no aacutembito de aplicacioacuten do convenio ou do acordo co fin de fomentar o mellor cumprimento nestes da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais
35
Igualmente no aacutembito das Administracioacutens puacuteblicas poderanse establecer nos termos sinalados na Lei 71990 do 19 de xullo sobre negociacioacuten colectiva e participacioacuten na determinacioacuten das condicioacutens de traballo dos empregados puacuteblicos outros sistemas de designacioacuten dos Delegados de Prevencioacuten e acordarse que as competencias que a dita Lei atribuacutee a estes poidan ser exercidas por oacuterganos especiacuteficos
Artigo 36 Competencias e facultades dos Delegados de Prevencioacuten
1 Son competencias dos Delegados de Prevencioacuten
a) Colaborar coa direccioacuten da empresa na mellora da accioacuten preventiva
b) Promover e fomentar a cooperacioacuten dos traballadores na execucioacuten da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais
c) Ser consultados polo empresario con caraacutecter previo aacute suacutea execucioacuten acerca das decisioacutens a que se refire o artigo 33 desta Lei
d) Exercer un labor de vixilancia e control sobre o cumprimento da normativa de prevencioacuten de riscos laborais
Nas empresas que de acordo co disposto no apartado 2 do artigo 38 desta Lei non conten con Comiteacute de Seguridade e Sauacutede por non acadaren o nuacutemero miacutenimo de traballadores establecido para tal efecto as competencias atribuiacutedas a aquel nesta Lei seraacuten exercidas polos Delegados de Prevencioacuten
2 No exercicio das competencias atribuiacutedas aos Delegados de Prevencioacuten estes estaraacuten facultados para
a) Acompantildear os teacutecnicos nas avaliacioacutens de caraacutecter preventivo do medio ambiente de traballo asiacute como nos termos previstos no artigo 40 desta Lei aos Inspectores de Traballo e Seguridade Social nas visitas e verificacioacutens que realicen nos centros de traballo para comprobar o cumprimento da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais podendo formular ante eles as observacioacutens que estimen oportunas
b) Ter acceso coas limitacioacutens previstas no apartado 4 do artigo 22 desta Lei aacute informacioacuten e documentacioacuten relativa aacutes condicioacutens de traballo que sexan necesarias para o exercicio das suacuteas funcioacutens e en particular aacute prevista nos artigos 18 e 23 desta Lei Cando a informacioacuten estea suxeita aacutes limitacioacutens devanditas soacute poderaacute ser subministrada de maneira que se garanta o respecto da confidencialidade
c) Ser informados polo empresario sobre os danos producidos na sauacutede dos traballadores unha vez que aquel tivese contildeecemento deles podendo presentarse aiacutenda foacutera da suacutea xeira no lugar dos feitos para contildeecer as circunstancias destes
d) Recibir do empresario as informacioacutens obtidas por este procedentes das persoas ou oacuterganos encargados das actividades de proteccioacuten e prevencioacuten na empresa asiacute como dos organismos competentes para a seguridade e a sauacutede dos traballadores sen prexuiacutezo do disposto no artigo 40 desta Lei en materia de colaboracioacuten coa Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
e) Realizar visitas aos lugares de traballo para exercer un labor de vixilancia e control do estado das condicioacutens de traballo podendo para tal fin acceder a calquera zona destes e comunicarse durante a xeira
36
cos traballadores de maneira que non se altere o normal desenvolvemento do proceso productivo
f) Solicitar do empresario a adopcioacuten de medidas de caraacutecter preventivo e para a mellora dos niveis de proteccioacuten da seguridade e a sauacutede dos traballadores podendo para tal fin efectuar propostas ao empresario asiacute como ao Comiteacute de Seguridade e Sauacutede para a suacutea discusioacuten neste
g) Propontildeer ao oacutergano de representacioacuten dos traballadores a adopcioacuten do acordo de paralizacioacuten de actividades a que se refire o apartado 3 do artigo 21
3 Os informes que deben emitir os Delegados de Prevencioacuten a teor do disposto na letra c) do apartado l deste artigo deberanse elaborar nun prazo de quince diacuteas ou no tempo imprescindible cando se trate de adoptar medidas dirixidas a previr riscos inminentes Transcorrido o prazo sen ter emitido o informe o empresario poderaacute pontildeer en praacutectica a suacutea decisioacuten
4 A decisioacuten negativa do empresario aacute adopcioacuten das medidas propostas polo Delegado de Prevencioacuten a teor do disposto na letra f) do apartado 2 deste artigo deberaacute ser motivada
Artigo 37 Garantiacuteas e sixilo profesional dos Delegados de Prevencioacuten
1 O previsto no artigo 68 do Estatuto dos Traballadores en materia de garantiacuteas aplicarase aos Delegados de Prevencioacuten na suacutea condicioacuten de representantes dos traballadores
O tempo empregado polos Delegados de Prevencioacuten para o desempentildeo das funcioacutens previstas nesta Lei considerarase como de exercicio de funcioacutens de representacioacuten para os efectos da utilizacioacuten do creacutedito de horas mensuais retribuiacutedas previsto na letra e) do devandito artigo 68 do Estatuto dos Traballadores
Malia o anterior considerarase en todo caso como tempo de traballo efectivo sen imputacioacuten ao dito creacutedito horario o correspondente aacutes xuntanzas do Comiteacute de Seguridade e Sauacutede e a calquera outras convocadas polo empresario en materia de prevencioacuten de riscos asiacute como o destinado aacutes visitas previstas nas letras a) e c) do nuacutemero 2 do artigo anterior
2 O empresario deberaacute proporcionarlles aos Delegados de Prevencioacuten os medios e a formacioacuten en materia preventiva que resulten necesarios para o exercicio das suacuteas funcioacutens
A formacioacuten teraa que facilitar o empresario polos seus propios medios ou mediante concerto con organismos ou entidades especializadas na materia e deberaacute adaptarse aacute evolucioacuten dos riscos e aacute aparicioacuten doutros novos repetiacutendose periodicamente se fose necesario
O tempo dedicado aacute formacioacuten considerarase como tempo de traballo para todos os efectos e o seu custo non poderaacute recaer de ninguacuten xeito sobre os Delegados de Prevencioacuten
3 Os Delegados de Prevencioacuten seralles de aplicacioacuten o disposto no apartado 2 do artigo 65 do Estatuto dos Traballadores en canto ao sixilo profesional debido respecto das informacioacutens a que tivesen acceso como consecuencia da suacutea actuacioacuten na empresa
4 O disposto neste artigo en materia de garantiacuteas e sixilo profesional dos Delegados de Prevencioacuten entenderase referido no caso das relacioacutens de caraacutecter administrativo ou estatutario do persoal ao servicio das Administracioacutens puacuteblicas aacute regulacioacuten contida nos artigos 10 paraacutegrafo segundo e 11 da Lei 91987 do 12 de xuntildeo de Oacuterganos de Representacioacuten Determinacioacuten das Condicioacutens de Traballo e Participacioacuten
37
do Persoal ao Servicio das Administracioacutens Puacuteblicas
Artigo 38 Comiteacute de Seguridade e Sauacutede
1 O Comiteacute de Seguridade e Sauacutede eacute o oacutergano paritario e colexiado de participacioacuten destinado aacute consulta regular e perioacutedica das actuacioacutens da empresa en materia de prevencioacuten de riscos
2 Constituirase un Comiteacute de Seguridade e Sauacutede en todas as empresas ou centros de traballo que conten con 50 ou maacuteis traballadores O Comiteacute estaraacute formado polos Delegados de Prevencioacuten dunha parte e polo empresario eou os seus representantes en nuacutemero igual ao de Delegados de Prevencioacuten da outra
Nas xuntanzas do Comiteacute de Seguridade e Sauacutede participaraacuten con voz pero sen voto os Delegados Sindicais e os responsables teacutecnicos da prevencioacuten na empresa que non estean incluiacutedos na composicioacuten aacute que se refire o paraacutegrafo anterior Nas mesmas condicioacutens poderaacuten participar traballadores da empresa que conten cunha especial cualificacioacuten ou informacioacuten respecto de concretas cuestioacutens que se debatan neste oacutergano e teacutecnicos en prevencioacuten alleos aacute empresa sempre que asiacute o solicite algunha das representacioacutens no Comiteacute
3 O Comiteacute de Seguridade e Sauacutede reunirase trimestralmente e sempre que o solicite algunha das representacioacutens deste O Comiteacute adoptaraacute as suacuteas propias normas de funcionamento
As empresas que conten con varios centros de traballo dotados de Comiteacute de Seguridade e Sauacutede poderaacuten acordar cos seus traballadores a creacioacuten dun Comiteacute Intercentros coas funcioacutens que o acordo lle atribuacutea
Artigo 39 Competencias e facultades do Comiteacute de Seguridade e Sauacutede
1 O Comiteacute de Seguridade e Sauacutede teraacute as seguintes competencias
Texto reemplazado por la Ley 542003
a) Participar na elaboracioacuten posta en praacutectica e avaliacioacuten dos planos e programas de prevencioacuten de riscos na empresa A tal efecto no seu seno se debateraacuten antes da suacutea posta en praacutectica e no referente a suacutea incidencia na prevencioacuten de riscos os proxectos en materia de planificacioacuten organizacioacuten do traballo e introduccioacuten de novas tecnoloxiacuteas organizacioacuten e desenvolvemento das actividades de proteccioacuten e prevencioacuten a que se refire o artigo 16 desta Lei e proxecto e organizacioacuten da formacioacuten en materia preventiva
b) Promover iniciativas sobre meacutetodos e procedementos para a efectiva prevencioacuten dos riscos propontildeendo aacute empresa a mellora das condicioacutens ou a correccioacuten das deficiencias existentes
2 No exercicio das suacuteas competencias o Comiteacute de Seguridade e Sauacutede estaraacute facultado para
a) Contildeecer directamente a situacioacuten relativa aacute prevencioacuten de riscos no centro de traballo realizando para tal efecto as visitas que estime oportunas
b) Contildeecer cantos documentos e informes relativos aacutes condicioacutens de traballo sexan necesarios para o cumprimento das suacuteas funcioacutens asiacute como os procedentes da actividade do servicio de prevencioacuten se eacute o
38
caso
c) Contildeecer e analizar os danos producidos na sauacutede ou na integridade fiacutesica dos traballadores co fin de avaliar as suacuteas causas e propontildeer as medidas preventivas oportunas
d) Contildeecer e informar a memoria e programacioacuten anual dos servicios de prevencioacuten
3 A fin de dar cumprimento ao disposto nesta Lei respecto da colaboracioacuten entre empresas nos supostos de desenvolvemento simultaacuteneo de actividades nun mesmo centro de traballo poderase acordar a realizacioacuten de reunioacutens conxuntas dos Comiteacutes de Seguridade e Sauacutede ou no seu defecto dos Delegados de Prevencioacuten e empresarios das empresas que carezan dos devanditos Comiteacutes ou outras medidas de actuacioacuten coordinada
Artigo 40 Colaboracioacuten coa Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
1 Os traballadores e mais os seus representantes poderaacuten recorrer aacute Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social se consideran que as medidas adoptadas e os medios empregados polo empresario non son suficientes para garantir a seguridade e a sauacutede no traballo
2 Nas visitas aos centros de traballo para a comprobacioacuten do cumprimento da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais o Inspector de Traballo e Seguridade Social comunicaraacute a suacutea presencia ao empresario ou ao seu representante ou aacute persoa inspeccionada ao Comiteacute de Seguridade e Sauacutede ao Delegado de Prevencioacuten ou na suacutea ausencia aos representantes legais dos traballadores a fin de que o poidan acompantildear durante o desenvolvemento da suacutea visita e formularlle as observacioacutens que estimen oportunas a menos que considere que as devanditas comunicacioacutens poidan prexudicar ao eacutexito das suacuteas funcioacutens
3 A Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social informaraacute aos Delegados de Prevencioacuten sobre os resultados das visitas a que fai referencia o apartado anterior e sobre as medidas adoptadas como consecuencia destas asiacute como ao empresario mediante dilixencia no Libro de Visitas da Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social que debe existir en cada centro de traballo
4 As organizacioacutens sindicais e empresariais maacuteis representativas seraacuten consultadas con caraacutecter previo aacute elaboracioacuten dos planos de actuacioacuten da Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social en materia de prevencioacuten de riscos no traballo en especial dos programas especiacuteficos para empresas de menos de seis traballadores e informadas do resultado dos devanditos planos
CAPIacuteTULO VI
Obrigas dos fabricantes importadores e subministradores
Artigo 41 Obrigas dos fabricantes importadores e subministradores
1 Os fabricantes importadores e subministradores de maquinaria equipos productos e utensilios de traballo estaacuten na obriga de asegurar que estes non constituacutean unha fonte de perigo para o traballador sempre que sexan instalados e empregados nas condicioacutens forma e para os fins recomendados por eles
Os fabricantes importadores e subministradores de productos e substancias quiacutemicas de utilizacioacuten no traballo estaacuten na obriga de envasar e etiquetar estes de forma que se permita a suacutea conservacioacuten e
39
manipulacioacuten en condicioacutens de seguridade e se identifique claramente o seu contido e os riscos para a seguridade ou a sauacutede dos traballadores que a suacutea almacenaxe ou utilizacioacuten comporten
Os suxeitos mencionados nos dous paraacutegrafos anteriores deberaacuten subministrar a informacioacuten que indique a forma correcta de emprego polos traballadores as medidas preventivas adicionais que se deban tomar e os riscos laborais que impliquen tanto o seu emprego normal como a suacutea manipulacioacuten ou emprego inadecuado
Os fabricantes importadores e subministradores de elementos para a proteccioacuten dos traballadores estaacuten na obriga de asegurar a efectividade destes sempre que sexan instalados e usados nas condicioacutens e da forma recomendada por eles Para tal efecto deberaacuten subministrar a informacioacuten que indique o tipo de risco ao que van dirixidos o nivel de proteccioacuten fronte a este e a forma correcta do seu emprego e mantemento
Os fabricantes importadores e subministradores deberaacuten proporcionar aos empresarios e estes solicitar daqueles a informacioacuten necesaria para que a utilizacioacuten e manipulacioacuten da maquinaria equipos productos materias primas e utensilios de traballo se produza sen riscos para a seguridade e a sauacutede dos traballadores asiacute como para que os empresarios poidan cumprir coas suacuteas obrigas de informacioacuten respecto dos traballadores
2 O empresario teraacute que garantir que as informacioacutens a que se refire o apartado anterior sexan facilitadas aos traballadores en termos que resulten comprensibles para estes
CAPIacuteTULO VII
Responsabilidades e sancioacutens
Artigo 42 Responsabilidades e a suacutea compatibilidade
1 O incumprimento polos empresarios das suacuteas obrigas en materia de prevencioacuten de riscos laborais daraacute lugar a responsabilidades administrativas asiacute como se eacute o caso a responsabilidades penais e aacutes civiacutes polos danos e perdas que se poidan derivar do devandito incumprimento
2 A empresa principal responderaacute solidariamente cos contratistas e subcontratistas a que se refire o apartado 3 do artigo 24 desta Lei do cumprimento durante o periacuteodo da contrata das obrigas impostas por esta Lei en relacioacuten cos traballadores que aqueles ocupen nos centros de traballo da empresa principal sempre que a infraccioacuten se producise no centro de traballo do devandito empresario principal
$ amp
3 As responsabilidades administrativas que se deriven do procedemento sancionador seraacuten compatibles coas indemnizacioacutens polos danos e perdas causados e de recargo de prestacioacutens econoacutemicas do sistema da Seguridade Social que poidan ser fixadas polo oacutergano competente de conformidade co previsto na normativa reguladora do devandito sistema
40
4 Nas relacioacutens de traballo mediante empresas de traballo temporal e sen prexuiacutecio das responsabilidades propias de estas a empresa usuaria seraacute responsable das condicioacutens de execucioacuten do traballo en todo o relacionado coa proteccioacuten da seguridade e sauacutede dos traballadores asiacute como o recargo de prestacioacutens do sistema de Seguridade Social que podan fixarse en caso de accidente de traballo ou enfermidade profesional que tentildea lugar no seu centro de traballo durante o tempo de vixencia do contrato de posta a disposicioacuten e traian a suacutea causa de falta de medidas de seguridade e hixiene
A correccioacuten de infraccioacutens en materia de prevencioacuten de riscos laborais no aacutembito das Administracioacutens Puacuteblicas se axustaraacute ao procedemento e normas de desenvolvemento do artigo 451 e concordantes da Lei 311995 de PRL
$ amp
5 A declaracioacuten de feitos probados que contentildea unha sentencia firme da orde xurisdiccional contencioso-administrativa relativa aacute existencia de infraccioacuten aacute normativa de prevencioacuten de riscos laborais vincularaacute aacute orde social da xurisdiccioacuten no que se refire ao recargo se eacute o caso da prestacioacuten econoacutemica do sistema da Seguridade Social
$ amp
Artigo 43 Requirimento da Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
1 Cando o Inspector de Traballo e Seguridade Social comprobase a existencia dunha infraccioacuten aacute normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais requiriraacute ao empresario para a emenda das deficiencias observadas agaacutes que pola gravidade e inminencia dos riscos procedese acordar a paralizacioacuten prevista no artigo 44 Todo isto sen prexuiacutezo da proposta de sancioacuten correspondente se eacute o caso
2 O requirimento formulado polo Inspector de Traballo e Seguridade Social farase saber por escrito ao empresario presuntamente responsable sinalando as anomaliacuteas ou deficiencias apreciadas con indicacioacuten do prazo para a suacutea emenda O devandito requirimento pontildeerase asiacute mesmo en contildeecemento dos Delegados de Prevencioacuten
Se se incumprise o requirimento formulado persistindo os feitos infractores o Inspector de Traballo e Seguridade Social de non o efectuar inicialmente redactaraacute a correspondente acta de infraccioacuten por tales feitos
3 Os requirimentos efectuados polos funcionarios puacuteblicos a que se refire o artigo 92 desta Lei en exercicio das suacuteas funcioacutens de apoio e colaboracioacuten coa Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social practicaranse cos requisitos e efectos establecidos no apartado anterior pudendo reflectirse no Libro de Visitas da Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social na forma que se determine regulamentariamente
Artigo 44 Paralizacioacuten de traballos
1 Cando o Inspector de Traballo e Seguridade Social comprobe que a inobservancia da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais implica ao seu xuiacutezo un risco grave e inminente para a seguridade e a sauacutede dos traballadores poderaacute ordenar a paralizacioacuten inmediata de tales traballos ou tarefas A devandita medida comunicarase aacute empresa responsable que a pontildeeraacute en contildeecemento inmediato dos traballadores
41
afectados do Comiteacute de Seguridade e Sauacutede do Delegado de Prevencioacuten ou na suacutea ausencia dos representantes do persoal A empresa responsable daraacute conta ao Inspector de Traballo e Seguridade social do cumprimento desta notificacioacuten
O Inspector de Traballo e Seguridade Social informaraacute da suacutea decisioacuten de forma inmediata aacute autoridade laboral A empresa sen prexuiacutezo do cumprimento inmediato de tal decisioacuten poderaa impugnar perante a autoridade laboral no prazo de tres diacuteas haacutebiles tendo que ser resolta tal impugnacioacuten no prazo maacuteximo de vintecatro horas Tal resolucioacuten seraacute executiva sen prexuiacutezo dos recursos que procedan
A paralizacioacuten dos traballos levantarase pola Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social que a decretase ou polo empresario tan axintildea como se emenden as causas que a motivaron debendo neste uacuteltimo caso comunicalo inmediatamente aacute Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
2 Os supostos de paralizacioacuten regulados neste artigo asiacute como os que se contemplen na normativa reguladora das actividades previstas no apartado 2 do artigo 7 desta Lei entenderanse en todo caso sen prexuiacutezo do pagamento do salario ou das indemnizacioacutens que procedan e das medidas que se poidan arbitrar para a suacutea garantiacutea
Artigo 45 Infraccioacutens administrativas
1 Son infraccioacutens laborais en materia de prevencioacuten de riscos laborais as accioacutens ou omisioacutens dos empresarios as das entidades que actuacuteen como servicios de prevencioacuten alleos aacutes empresas as auditoriacuteas e as formativas en dita materia e alleas aacutes empresas asiacute como as dos promotores e propietarios de obra e os traballadores por conta propia que incumpran as normas legais regulamentarias e claacuteusulas normativas dos convenios colectivos en materia de seguridade e sauacutede laboral suxeitas a responsabilidade conforme aacute presente Lei
$ amp
Malia o anterior no aacutembito das relacioacutens do persoal civil ao servicio das Administracioacutens puacuteblicas as infraccioacutens seraacuten obxecto de responsabilidades a traveacutes da imposicioacuten por resolucioacuten da autoridade competente da realizacioacuten das medidas correctoras dos correspondentes incumprimentos conforme ao procedemento que para o efecto se estableza
No aacutembito da Administracioacuten Xeral do Estado corresponderalle ao Goberno a regulacioacuten do devandito procedemento que se axustaraacute aos seguintes principios
a) O procedemento iniciarao o oacutergano competente da Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social por orde superior ben por propia iniciativa ou a peticioacuten dos representantes do persoal
b) Logo da suacutea actuacioacuten a Inspeccioacuten efectuaraacute un requirimento sobre as medidas a adoptar e prazo de execucioacuten destas que se enviaraacute aacute unidade administrativa inspeccionada para os efectos de formular alegacioacutens
c) No caso de discrepancia entre os Ministros competentes como consecuencia da aplicacioacuten deste procedemento enviaraacuten as actuacioacutens ao Consello de Ministros para a suacutea decisioacuten final
42
Artigo 46 Infraccioacutens leves
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000
Artigo 47 Infraccioacutens graves
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000
Artigo 48 Infraccioacutens moi graves
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000
Artigo 49 Sancioacutens
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000 que agora establece uns criterios de graduacioacuten das sancioacutens (Artigo 39) e a contiacutea das mesmas (Artigo 40)
Artigo 50 Reincidencia
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000
Artigo 51 Prescricioacuten das infraccioacutens
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000 estableceacutendose dita prescricioacuten no Artigo 4 da disposicioacuten
Artigo 52 Competencias sancionadoras
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000
Artigo 53 Suspensioacuten ou peche do centro de traballo
O Goberno ou se eacute o caso os oacuterganos de goberno das Comunidades Autoacutenomas con competencias na materia cando concorran circunstancias de excepcional gravidade nas infraccioacutens en materia de seguridade e sauacutede no traballo poderaacuten acordar a suspensioacuten das actividades laborais por un tempo determinado ou en caso extremo o peche do centro de traballo correspondente sen prexuiacutezo en todo caso do pagamento do salario ou das indemnizacioacutens que procedan e das medidas que se poidan arbitrar para a suacutea garantiacutea
Artigo 54 Limitacioacutens aacute facultade de contratar coa Administracioacuten
As limitacioacutens aacute facultade de contratar coa Administracioacuten pola comisioacuten de delictos ou por infraccioacutens administrativas moi graves en materia de seguridade e sauacutede no traballo rexeranse polo establecido na Lei 131995 do 18 de maio de contratos das Administracioacutens Puacuteblicas
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL PRIMEIRA
Definicioacutens para os efectos de Seguridade Social
43
Sen prexuiacutezo da utilizacioacuten das definicioacutens contidas nesta Lei no aacutembito da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais tanto a definicioacuten dos conceptos de accidente de traballo enfermidade profesional accidente non laboral e enfermidade comuacuten como o reacutexime xuriacutedico establecido para estas continxencias na normativa de Seguridade Social continuaraacuten a ser de aplicacioacuten nos termos e cos efectos previstos no devandito aacutembito normativo
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL SEGUNDA
Reordenacioacuten orgaacutenica
Queda extinguida a Organizacioacuten dos Servicios Meacutedicos de Empresa pasando as suacuteas funcioacutens a seren desempentildeadas pola Administracioacuten sanitaria competente nos termos desta Lei
Os recursos e funcioacutens que na actualidade tentildeen atribuiacutedos o Instituto Nacional de medicina e Seguridade do Traballo e a Escola Nacional de Medicina do Traballo adscriacutebense e seraacuten desenvolvidos polas unidades organismos ou entidades do Ministerio de Sanidade e Consumo conforme aacute suacutea organizacioacuten e distribucioacuten interna de competencias
O Instituto Nacional de Silicose manteraacute a suacutea condicioacuten de centro de referencia nacional de prevencioacuten teacutecnico-sanitaria das enfermidades profesionais que afecten ao sistema cardiorrespiratorio
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL TERCEIRA
Caraacutecter baacutesico
1 Esta Lei asiacute como as normas regulamentarias que dicte o Goberno en virtude do establecido no artigo 6 constituacuteen lexislacioacuten laboral dictada ao abeiro do artigo 14917ordf da Constitucioacuten
2 Respecto do persoal civil con relacioacuten de caraacutecter administrativo ou estatutario ao servicio das Administracioacutens puacuteblicas esta Lei seraacute de aplicacioacuten nos seguintes termos
a) Os artigos que a continuacioacuten se relacionan constituacuteen normas baacutesicas no sentido previsto no artigo 149118ordf da Constitucioacuten
23 apartados 1 e 2 agaacutes o paraacutegrafo segundo45 apartado 11214 apartados l 2 agaacutes a remisioacuten ao capiacutetulo IV 3 4 e 515161718 apartados l e 2 agaacutes remisioacuten ao capiacutetulo V19 apartados l e 2 agaacutes referencia aacute imparticioacuten por medios propios ou concertados2021222324 apartados 1 2 3 e 6
44
252628 apartados 1 paraacutegrafos primeiro e segundo 2 3 e 4 agaacutes no relativo aacutes empresas de traballo
temporal2930 apartados l 2 agaacutes a remisioacuten ao artigo 61 a) 3 e 4 agaacutes a remisioacuten ao texto refundido da Lei
do Estatuto dos Traballadores31 apartados l agaacutes remisioacuten ao artigo 61 a) 2 3 e 432 bis3334 apartados 1 paraacutegrafo primeiro 2 e 3 agaacutes paraacutegrafo segundo35 apartados l 2 paraacutegrafo primeiro 4 paraacutegrafo terceiro36 agaacutes as referencias ao Comiteacute de Seguridade e Sauacutede37 apartados 2 e 442 apartado l45 apartado 1 paraacutegrafo terceiroDisposicioacuten adicional cuarta Designacioacuten de Delegados de Prevencioacuten nos supostos especiaisDisposicioacuten transitoria apartado 3ordmTeraacuten este mesmo caraacutecter baacutesico no que corresponda as normas regulamentarias que dicte o
goberno en virtude do establecido no artigo 6 desta Lei
b) No aacutembito das Comunidades Autoacutenomas e as entidades locais as funcioacutens que a Lei atribuacutee aacutes autoridades laborais e aacute Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social poderaacuten ser atribuiacutedas a oacuterganos diferentes
c) Os restantes preceptos seraacuten de aplicacioacuten xeral en defecto de normativa especiacutefica dictada polas Administracioacutens puacuteblicas a excepcioacuten do que resulte inaplicable a estas pola suacutea natureza xuriacutedico-laboral
3 O artigo 54 constituacutee lexislacioacuten baacutesica de contratos administrativos dictada ao abeiro do artigo 149118ordf da Constitucioacuten
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL CUARTA
Designacioacuten de Delegados de Prevencioacuten en supostos especiais
Nos centros de traballo que carezan de representantes dos traballadores por non existir traballadores coa antiguumlidade suficiente para ser electores ou elixibles nas eleccioacutens para representantes do persoal os traballadores poderaacuten elixir por maioriacutea a un traballador que exerza as competencias de Delegado de Prevencioacuten quen teraacute as facultades garantiacuteas e obrigas de sixilo profesional de tales Delegados A actuacioacuten destes cesaraacute no momento en que se reuacutenan os requisitos de antiguumlidade necesarios para poder celebrar a eleccioacuten de representantes do persoal prorrogaacutendose polo tempo indispensable para a efectiva celebracioacuten da eleccioacuten
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL QUINTA
Fundacioacuten
Adscrita aacute Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo existiraacute unha fundacioacuten que teraacute como finalidade promover a mellora das condicioacutens de seguridade e sauacutede no traballo especialmente nas
45
pequenas empresas a traveacutes de accioacutens de informacioacuten asistencia teacutecnica formacioacuten e promocioacuten do cumprimento da normativa de prevencioacuten de riscos
Para o cumprimento dos seus fins dotarase aacute fundacioacuten dun patrimonio con cargo ao Fondo de Prevencioacuten e Rehabilitacioacuten procedente do exceso de excedentes da xestioacuten realizada polas Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social A contiacutea total do devandito patrimonio non excederaacute do 20 por 100 do devandito fondo determinada na data de entrada en vigor desta Lei
Os Estatutos da fundacioacuten aprobaraos a Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo co voto favorable de dous tercios dos seus membros
Para os efectos de acadar un mellor cumprimento dos seus fins artellarase a suacutea colaboracioacuten coa Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
A planificacioacuten desenvolvemento e financiamento de accioacutens nos distintos aacutembitos territoriais teraacute en consideracioacuten a poboacioacuten ocupada o tamantildeo das empresas e os iacutendices de sinistralidade laboral Os orzamentos que a fundacioacuten asigne aos aacutembitos territoriais autonoacutemicos que tentildean asumidas competencias de execucioacuten de lexislacioacuten laboral en materia de Seguridade e Hixiene no Traballo atribuiranse para a suacutea xestioacuten aos oacuterganos tripartitos e de participacioacuten institucional que existan nos devanditos aacutembitos e tentildean natureza similar aacute Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo
Nos sectores de actividade nos que existan fundacioacutens de aacutembito sectorial constituiacutedos por empresarios e traballadores que tentildean entre os seus fins a promocioacuten de actividades destinadas aacute mellora das condicioacutens de seguridade e sauacutede no traballo o desenvolvemento dos obxectivos e fins da fundacioacuten levaranse a cabo en todo caso en coordinacioacuten con aquelas
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL SEXTA
Constitucioacuten da Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo O Goberno no prazo de tres meses a partir da vixencia desta Lei regularaacute a composicioacuten da
Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo A Comisioacuten constituirase no prazo dos trinta diacuteas seguintes
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL SEacuteTIMA
Cumprimento da normativa de transporte de mercadoriacuteas perigosas
O disposto nesta Lei enteacutendese sen prexuiacutezo do cumprimento das obrigas derivadas da regulacioacuten en materia de transporte de mercadoriacuteas perigosas
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL OITAVA
Planos de organizacioacuten de actividades preventivas
Cada Departamento Ministerial no prazo de seis meses desde a entrada en vigor desta Lei e previa consulta coas organizacioacutens sindicais maacuteis representativas elevaraacute ao Consello de Ministros unha proposta de acordo na que se estableza un plano de organizacioacuten das actividades preventivas no departamento
46
correspondente e nos centros organismos e establecementos de todo tipo dependentes deste
A proposta debera acompantildear necesariamente unha memoria explicativa do custo econoacutemico da organizacioacuten proposta asiacute como o calendario de execucioacuten do plano coas previsioacutens orzamentarias axeitadas a este
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL NOVENA
Establecementos militares
1 O Goberno no prazo de seis meses logo de consulta coas organizacioacutens sindicais maacuteis representativas e a proposta dos Ministros de Defensa e de Traballo e Seguridade Social adaptaraacute as normas dos capiacutetulos III e V desta Lei aacutes esixencias da defensa nacional aacutes peculiaridades orgaacutenicas e ao reacutexime vixente de representacioacuten do persoal nos establecementos militares
3 Continuaraacuten vixentes as disposicioacutens sobre organizacioacuten e competencia da autoridade laboral e Inspeccioacuten de Traballo no aacutembito da Administracioacuten Militar contidas no Real Decreto 22051980 do 13 de xuntildeo dictado en desenvolvemento da disposicioacuten final seacutetima do Estatuto dos Traballadores
Antildeadido por Ley 312006Disposicioacuten adicional novena bis Personal militar
((() (( +
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DEacuteCIMA
Sociedades cooperativas
O procedemento para a designacioacuten dos Delegados de Prevencioacuten regulados no artigo 35 desta Lei nas sociedades cooperativas que non conten con asalariados deberaacute estar previsto nos seus Estatutos ou ser obxecto de acordo en Asemblea Xeral Cando ademais dos socios que prestan o seu traballo persoal existan asalariados computaranse aacutembolos colectivos para os efectos do disposto no nuacutemero 2 do artigo 35 Neste caso a designacioacuten dos Delegados de Prevencioacuten realizarase conxuntamente polos socios que prestan traballo e os traballadores asalariados ou se eacute o caso os representantes destes
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL UNDEacuteCIMA
Modificacioacuten do Estatuto dos Traballadores en materia de permisos retribuiacutedos
Engaacutedese unha letra f) ao apartado 3 do artigo 37 do texto refundido da Lei do Estatuto dos Traballadores aprobado polo Real Decreto lexislativo 11995 do 24 de marzo do seguinte teor
laquof) Polo tempo indispensable para a realizacioacuten de exames prenatais e teacutecnicas de preparacioacuten ao parto que se tentildean que realizar dentro da xeiraraquo
47
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DUODEacuteCIMA
Participacioacuten institucional nas Comunidades Autoacutenomas
Nas Comunidades Autoacutenomas a participacioacuten institucional en canto aacute suacutea estructura e organizacioacuten levarase a cabo de acordo coas competencias que estas tentildean en materia de seguridade e sauacutede laboral
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DEacuteCIMO TERCEIRA
Fondo de Prevencioacuten e Rehabilitacioacuten
Os recursos do Fondo de Prevencioacuten e Rehabilitacioacuten procedentes do exceso de excedentes da xestioacuten realizada polas Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social aacute que se refire o artigo 73 do texto refundido da Lei Xeral da Seguridade Social destinaranse na contiacutea que se determine regulamentariamente aacutes actividades que poidan desenvolver como servicios de prevencioacuten as Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social de acordo co previsto no artigo 32 desta Lei
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DECIMOCUARTA
Presencia de recursos preventivos nas obras de construccioacuten
1 O disposto no artigo 32 bis da Lei de Prevencioacuten de Riscos Laborais seraacute de aplicacioacuten nas obras de construccioacuten reguladas polo Real Decreto 16271997 de 24 de outubro polo que se establecen as disposicioacutens miacutenimas de seguridade e sauacutede nas obras de construccioacuten coas seguintes especialidades
a) A preceptiva presencia de recursos preventivos aplicarase a cada contratista
b) No suposto previsto no apartado 1 paraacutegrafo a) do artigo 32 bis a presencia dos recursos preventivos de cada contratista seraacute necesaria cando durante a obra se desenvolvan traballos con riscos especiais tal e como se definen no citado Real Decreto
c) A preceptiva presencia de recursos preventivos teraacute como obxecto vixiar o cumprimento das medidas incluiacutedas no plan de seguridade e sauacutede no traballo e comprobar a eficacia destas
2 O disposto no apartado anterior enteacutendese sen prexuiacutecio das obrigacioacutens do coordinador en materia de seguridade e sauacutede durante a execucioacuten da obra
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DECIMOQUINTA
Habilitacioacuten de funcionarios puacuteblicos
48
Para poder exercer as funcioacutens establecidas no apartado 2 do artigo 9 desta Lei os funcionarios puacuteblicos das comunidades autoacutenomas deberaacuten contar cunha habilitacioacuten especiacutefica expedida pola propia comunidade autoacutenoma nos termos que se determinen regulamentariamente
En todo caso tales funcionarios deberaacuten pertencer aos grupos de titulacioacuten A ou B e acreditar formacioacuten especiacutefica en materia de prevencioacuten de riscos laborais
DISPOSICIOacuteN TRANSITORIA PRIMEIRA
Aplicacioacuten de disposicioacutens maacuteis favorables
1 O disposto nos artigos 36 e 37 desta Lei en materia de competencias facultades e garantiacuteas dos Delegados de Prevencioacuten entenderase sen prexuiacutezo do respecto aacutes disposicioacutens maacuteis favorables para o exercicio dos dereitos de informacioacuten consulta e participacioacuten dos traballadores na prevencioacuten de riscos laborais previstas nos convenios colectivos vixentes na data da suacutea entrada en vigor
2 Os oacuterganos especiacuteficos de representacioacuten dos traballadores en materia de prevencioacuten de riscos laborais que se eacute o caso fosen previstos nos convenios colectivos a que se refire o apartado anterior e que estean dotados dun reacutexime de competencias facultades e garantiacuteas que respecte o contido miacutenimo establecido nos artigos 36 e 37 desta Lei poderaacuten continuar no exercicio das suacuteas funcioacutens en substitucioacuten dos Delegados de Prevencioacuten agaacutes que polo oacutergano de representacioacuten legal dos traballadores se decida a designacioacuten destes Delegados conforme ao procedemento do artigo 35
3 O disposto nos apartados anteriores seraacute tameacuten de aplicacioacuten aos acordos concluiacutedos no aacutembito da funcioacuten puacuteblica ao abeiro do disposto na lei 71990 do 19 de xullo sobre negociacioacuten colectiva e participacioacuten na determinacioacuten das condicioacutens de traballo dos empregados puacuteblicos
DISPOSICIOacuteN TRANSITORIA SEGUNDA
Mentres se aproba o Regulamento regulador dos Servicios de Prevencioacuten de Riscos Laborais entenderase que as Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social cumpren o requisito previsto no artigo 315 desta Lei
DISPOSICIOacuteN DERROGATORIA UacuteNICA
Alcance da derrogacioacuten
Quedan derrogadas cantas disposicioacutens se opontildean aacute presente Lei e especificamente
a) Os artigos 9 10 11 36 apartado 2 39 e 40 paraacutegrafo segundo da Lei 81988 do 7 de abril sobre infraccioacutens e sancioacutens na orde social
b) O Decreto do 26 de xullo de 1957 polo que se fixan os traballos prohibidos a mulleres e menores nos aspectos da suacutea normativa relativos ao traballo das mulleres mantendo en vigor as relativas ao traballo dos menores ata que o Goberno desenvolva as previsioacutens contidas no apartado 2 do artigo 27
c) O Decreto do 11 de marzo de 1971 sobre constitucioacuten composicioacuten e funcioacutens dos Comiteacutes de Seguridade e Hixiene no Traballo
49
d) Os Tiacutetulos I e III da Ordenanza Xeral de Seguridade e Hixiene no Traballo aprobados por Orde do 9 de marzo de 1971
No que non se opontildea ao previsto nesta Lei e ata que se dicten os Regulamentos aos que se fai referencia no artigo 6 continuaraacute a ser de aplicacioacuten a regulacioacuten das materias comprendidas no devandito artigo que se contentildeen no Tiacutetulo II da Ordenanza Xeral de Seguridade e Hixiene no Traballo ou noutras normas que contentildean previsioacutens especiacuteficas sobre tales materias asiacute como a Orde do Ministerio de Traballo do 16 de decembro de 1987 que establece os modelos para a notificacioacuten dos accidentes de traballo Igualmente continuaraacuten vixentes as disposicioacutens reguladoras dos servicios meacutedicos de empresa ata tanto se desenvolvan regulamentariamente as previsioacutens desta Lei sobre servicios de prevencioacuten O persoal pertencente aos devanditos servicios na data de entrada en vigor desta Lei integrarase nos servicios de prevencioacuten das correspondentes empresas cando estes se constituacutean sen prexuiacutezo de que continuacuteen a efectuar aquelas funcioacutens que tivesen atribuiacutedas distintas das propias do servicio de prevencioacuten
Esta Lei non afecta aacute vixencia das disposicioacutens especiais sobre prevencioacuten de riscos profesionais nas explotacioacutens mineiras contidas no capiacutetulo IV do Real Decreto 32551983 do 21 de decembro polo que se aproba o Estatuto do Mineiro e nas suacuteas normas de desenvolvemento asiacute como as do Real Decreto 28571978 do 25 de agosto polo que se aproba o Regulamento Xeral para o Reacutexime da Mineriacutea e o Real Decreto 8631985 do 2 de abril polo que se aproba o Regulamento Xeral de Normas Baacutesicas de Seguridade Mineira e as suacuteas disposicioacutens complementarias
DISPOSICIOacuteN FINAL PRIMEIRA
Actualizacioacuten de sancioacutens
A contiacutea das sancioacutens a que se refire o apartado 4 do artigo 49 poderaacute ser actualizada polo Goberno a proposta do Ministro de Traballo e Seguridade Social adaptando a esta a atribucioacuten de competencias prevista no apartado 1 do artigo 52 desta Lei
DISPOSICIOacuteN FINAL SEGUNDA
Entrada en vigor
Esta Lei entraraacute en vigor tres meses despois da suacutea publicacioacuten no laquoBoletiacuten Oficial do EstadoraquoPolo tantoMando a todos os espantildeois particulares e autoridades que garden e fagan gardar esta LeiMadrid 12 de decembro de 2003
XOAacuteN CARLOS R
O Presidente do Goberno FELIPE GONZAacuteLEZ MAacuteRQUEZ
50
4ordm Informar de inmediato ao seu superior xeraacuterquico directo e aos traballadores designados para realizaren actividades de proteccioacuten e de prevencioacuten ou se eacute o caso ao servicio de prevencioacuten acerca de calquera situacioacuten que ao seu xuiacutezo entrantildee por motivos razoables un risco para a seguridade e a sauacutede dos traballadores
5ordm Contribuiacuter ao cumprimento das obrigas establecidas pola autoridade competente co fin de protexer a seguridade e a sauacutede dos traballadores no traballo
6ordm Cooperar co empresario para que este poida garantir unhas condicioacutens de traballo que sexan seguras e non entrantildeen riscos para a seguridade e a sauacutede dos traballadores
3 O cumprimento polos traballadores das obrigas en materia de prevencioacuten de riscos a que se refiren os apartados anteriores teraacute a consideracioacuten de incumprimento laboral para os efectos previstos no artigo 581 do Estatuto dos Traballadores ou de falta se eacute o caso conforme ao establecido na correspondente normativa sobre reacutexime disciplinario dos funcionarios puacuteblicos ou do persoal estatutario ao servicio das Administracioacutens puacuteblicas O disposto neste apartado seraacute igualmente aplicable aos socios das cooperativas en que a suacutea actividade consista na prestacioacuten do seu traballo coas precisioacutens que se establezan nos seus Regulamentos de Reacutexime Interno
CAPIacuteTULO IV
Servicios de prevencioacuten
Artigo 30 Proteccioacuten e prevencioacuten de riscos profesionais
1 En cumprimento do deber de prevencioacuten de riscos profesionais o empresario designaraacute un ou varios traballadores para ocupaacuterense da devandita actividade constituiraacute un servicio de prevencioacuten ou concertaraacute o dito servicio cunha entidade especializada allea aacute empresa
2 Os traballadores designados deberaacuten ter a capacidade necesaria dispor do tempo e dos medios precisos e ser suficientes en nuacutemero tendo en conta o tamantildeo da empresa asiacute como os riscos a que estaacuten expostos os traballadores e a suacutea distribucioacuten nesta co alcance que se determine nas disposicioacutens a que se refire a letra e) do apartado 1 do artigo 6 desta Lei
Os traballadores a que se refire o paraacutegrafo anterior colaboraraacuten entre si e se eacute o caso cos servicios de prevencioacuten
3 Para a realizacioacuten da actividade de prevencioacuten o empresario deberaacute facilitar aos traballadores designados o acceso aacute informacioacuten e documentacioacuten a que se refiren os artigos 18 e 23 desta Lei
4 Os traballadores designados non poderaacuten sufrir ninguacuten prexuiacutezo derivado das suacuteas actividades de proteccioacuten e prevencioacuten dos riscos profesionais na empresa En exercicio desta funcioacuten os devanditos traballadores gozaraacuten en particular das garantiacuteas que para os representantes dos traballadores establecen as letras a) b) e c) do artigo 68 e o apartado 4 do artigo 56 do texto refundido da Lei do Estatuto dos Traballadores
Esta garantiacutea acadaraacute tameacuten aos traballadores integrantes do servicio de prevencioacuten cando a
30
empresa decida constituiacutelo de acordo co disposto no artigo seguinte
Os traballadores a que se refiren os paraacutegrafos anteriores deberaacuten gardar sixilo profesional sobre a informacioacuten relativa aacute empresa aacute que tiveran acceso como consecuencia do desempentildeo das suacuteas funcioacutens
5 Nas empresas de menos de seis traballadores o empresario poderaacute asumir persoalmente as funcioacutens sinaladas no apartado 1 sempre que desenvolva de forma cotiaacute a suacutea actividade no centro de traballo e tentildea a capacidade necesaria en funcioacuten dos riscos a que estean expostos os traballadores e a perigosidade das actividades co alcance que se determine nas disposicioacutens a que se refire a letra e) do apartado 1 do artigo 6 desta Lei
6 O empresario que non concertase o Servicio de prevencioacuten cunha entidade especializada allea aacute empresa deberaacute someter o seu sistema de prevencioacuten ao control dunha auditoriacutea ou avaliacioacuten externa nos termos que regulamentariamente se determinen
Artigo 31 Servicios de prevencioacuten
1 Se a designacioacuten dun ou varios traballadores fose insuficiente para a realizacioacuten das actividades de prevencioacuten en funcioacuten do tamantildeo da empresa dos riscos a que estean expostos os traballadores ou da perigosidade das actividades desenvolvidas co alcance que se estableza nas disposicioacutens a que se refire a letra e) do apartado 1 do artigo 6 desta Lei o empresario deberaacute recorrer a un ou varios servicios de prevencioacuten propios ou alleos aacute empresa que colaboraraacuten cando sexa necesario
Para o establecemento destes servicios nas Administracioacutens puacuteblicas terase en conta a suacutea estructura organizativa e a existencia se eacute o caso de aacutembitos sectoriais e descentralizados
2 Entenderase como servicio de prevencioacuten o conxunto de medios humanos e materiais necesarios para realizar as actividades preventivas a fin de garantir a axeitada proteccioacuten da seguridade e a sauacutede dos traballadores asesorando e asistindo para isto ao empresario aos traballadores e aos seus representantes e aos oacuterganos de representacioacuten especializados Para o exercicio das suacuteas funcioacutens o empresario deberaacute facilitar ao devandito servicio o acceso aacute informacioacuten e documentacioacuten a que se refire o apartado 3 do artigo anterior
3 Os servicios de prevencioacuten deberaacuten estar en condicioacutens de proporcionar aacute empresa o asesoramento e apoio que precise en funcioacuten dos tipos de risco nela existentes e no referente a
Texto reemplazado por la Ley 542003
a) O desentildeo implantacioacuten e aplicacioacuten dun plano de prevencioacuten de riscos laborais que permita a integracioacuten da prevencioacuten na empresa
b) A avaliacioacuten dos factores de risco que poidan afectar aacute seguridade e a sauacutede dos traballadores nos termos previstos no artigo 16 desta Lei
Texto reemplazado por la Ley 542003c) A planificacioacuten da actividade preventiva e a determinacioacuten das prioridades na adopcioacuten das
medidas preventivas e a vixilaacutencia da suacutea eficacia
31
d) A informacioacuten e formacioacuten dos traballadores
e) A prestacioacuten dos primeiros auxilios e planos de emerxencia f) A vixilancia da sauacutede dos traballadores en relacioacuten cos riscos derivados do traballo
4 O servicio de prevencioacuten teraacute caraacutecter interdisciplinario tendo os seus medios que ser apropiados para cumprir as suacuteas funcioacutens Para isto a formacioacuten especialidade capacitacioacuten dedicacioacuten e nuacutemero de compontildeentes destes servicios asiacute como os seus recursos teacutecnicos deberaacuten ser suficientes e axeitados aacutes actividades preventivas a desenvolver en funcioacuten das seguintes circunstancias
a) Tamantildeo da empresa
b) Tipos de risco aos que se poidan atopar expostos os traballadores
c) Distribucioacuten de riscos na empresa
5 Para poder actuar como servicios de prevencioacuten as entidades especializadas deberaacuten ser obxecto de acreditacioacuten pola Administracioacuten laboral mediante a comprobacioacuten de que reuacutenen os requisitos que se establezan regulamentariamente e previa aprobacioacuten da Administracioacuten sanitaria en canto aos aspectos de caraacutecter sanitario
Artigo 32 Actuacioacuten preventiva das Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais
As Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social poderaacuten desenvolver para as empresas a elas asociadas as funcioacutens correspondentes aos servicios de prevencioacuten con suxeicioacuten ao disposto no apartado 5 do artigo 31
Os representantes dos empresarios e dos traballadores teraacuten dereito a participar no control e seguimento da xestioacuten desenvolvida polas Mutuas de Accidentes da Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social nas funcioacutens a que se refire o paraacutegrafo anterior conforme ao previsto no artigo 39 cinco da Lei 421994 do 30 de decembro de Medidas fiscais administrativas e de orde social
Texto Antildeadido por la Ley 542003
Artigo 32 bis Presencia dos recursos preventivos
1 A presencia no centro de traballo dos recursos preventivos calquera que sexa a modalidade de organizacioacuten de ditos recursos seraacute necesaria nos seguintes casos
a) Cando os riscos podan verse agravados ou modificados no desenvolvemento do proceso ou a actividade pola concorrencia de operacioacutens diversas que se desenvolven sucesiva o simultaneamente e que fagan preciso o control da correcta aplicacioacuten dos meacutetodos de traballo
b) Cando se realicen actividades ou procesos que regulamentariamente sexan considerados como perigosos ou con riscos especiais
c) Cando a necesidade de dita presencia sexa requirida pola Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social se as circunstancias do caso asiacute o esixiran debido aacutes condicioacutens de traballo detectadas
32
2 Consideacuteranse recursos preventivos aos que o empresario poderaacute asignar a presencia os seguintes
a) Un ou varios traballadores designados da empresa
b) Un ou varios membros do servicio de prevencioacuten propio da empresa
c) Un ou varios membros do ou dos servicios de prevencioacuten alleos concertados pola empresa Cando a presencia se realice por diferentes recursos preventivos estes deberaacuten colaborar entre si
3 Os recursos preventivos a que se refire o apartado anterior deberaacuten ter a capacidade suficiente dispontildeer dos medios necesarios e ser suficientes en nuacutemero para vixiar o cumprimento das actividades preventivas debendo permanecer no centro de traballo durante o tempo no que se mantentildea a situacioacuten que determine a suacutea presencia
4 No obstante o sinalado nos apartados anteriores o empresario poderaacute asignar a presencia de forma expresa a un ou varios traballadores da empresa que sen formar parte do servicio de prevencioacuten propio ni ser traballadores designados reuacutenan os contildeecementos a cualificacioacuten e a experiencia necesarios nas actividades ou procesos a que se refire o apartado 1 e conten coa formacioacuten preventiva correspondente como miacutenimo aacutes funciones do nivel baacutesico
Neste suposto tales traballadores manteraacuten a necesaria colaboracioacuten cos recursos preventivos do empresario
CAPIacuteTULO V
Consulta e participacioacuten dos traballadores
Artigo 33 Consulta dos traballadores
1 O empresario deberaacute consultar aos traballadores coa debida antelacioacuten a adopcioacuten das decisioacutens relativas a
a) A planificacioacuten e a organizacioacuten do traballo na empresa e a introduccioacuten de novas tecnoloxiacuteas en todo o relacionado coas consecuencias que estas puidesen ter para a seguridade e a sauacutede dos traballadores derivadas da escolla dos equipos a determinacioacuten e a adecuacioacuten das condicioacutens de traballo e o impacto dos factores ambientais no traballo
b) A organizacioacuten e desenvolvemento das actividades de proteccioacuten da sauacutede e prevencioacuten dos riscos profesionais na empresa incluiacuteda a designacioacuten dos traballadores encargados das devanditas actividades ou o recurso a un servicio de prevencioacuten externo
c) A designacioacuten dos traballadores encargados das medidas de emerxencia
d) Os procedementos de informacioacuten e documentacioacuten a que se refiren os artigos 18 apartado 1 e 23 apartado 1 desta Lei
e) O proxecto e a organizacioacuten da formacioacuten en materia preventiva
f) Calquera outra accioacuten que poida ter efectos substanciais sobre a seguridade e a sauacutede dos
33
traballadores
2 Nas empresas que conten con representantes dos traballadores as consultas a que se refire o apartado anterior levaranse a cabo cos ditos representantes
Artigo 34 Dereitos de participacioacuten e representacioacuten
1 Os traballadores tentildeen dereito a participar na empresa nas cuestioacutens relacionadas coa prevencioacuten de riscos no traballo
Nas empresas ou centros de traballo que conten con seis ou maacuteis traballadores a participacioacuten destes canalizarase a traveacutes dos seus representantes e da representacioacuten especializada que se regula neste capiacutetulo
2 Aos Comiteacutes de Empresa aos Delegados de Persoal e aos representantes sindicais corresponderalles nos termos que respectivamente lles recontildeecen o Estatuto dos Traballadores a Lei de Oacuterganos de Representacioacuten do Persoal ao Servicio das Administracioacutens Puacuteblicas e a Lei Orgaacutenica de Liberdade Sindical a defensa dos intereses dos traballadores en materia de prevencioacuten de riscos no traballo Para isto os representantes do persoal exerceraacuten as competencias que as devanditas normas establecen en materia de informacioacuten consulta e negociacioacuten vixilancia e control e exercicio de accioacutens perante as empresas e os oacuterganos e tribunais competentes
3 O dereito de participacioacuten que se regula neste capiacutetulo exercerase no aacutembito das Administracioacutens puacuteblicas coas adaptacioacutens que procedan en atencioacuten aacute diversidade das actividades que desenvolven e as diferentes condicioacutens en que estas se realizan a complexidade e dispersioacuten da suacutea estructura organizativa e as suacuteas peculiaridades en materia de representacioacuten colectiva nos termos previstos na Lei 71990 do 19 de xullo sobre negociacioacuten colectiva e participacioacuten na determinacioacuten das condicioacutens de traballo dos empregados puacuteblicos podendo establecer aacutembitos sectoriais e descentralizados en funcioacuten do nuacutemero de efectivos e centros
Para levar a cabo a indicada adaptacioacuten no aacutembito da Administracioacuten Xeral do Estado o Goberno teraacute en conta os seguintes criterios
a) De ninguacuten xeito a dita adaptacioacuten poderaacute afectar aacutes competencias facultades e garantiacuteas que se recontildeecen nesta Lei aos Delegados de Prevencioacuten e aos Comiteacutes de Seguridade e Sauacutede
b) Deberase establecer o aacutembito especiacutefico que resulte axeitado en cada caso para o exercicio da funcioacuten de participacioacuten en materia preventiva dentro da estructura organizativa da Administracioacuten Con caraacutecter xeral o devandito aacutembito seraacute o dos oacuterganos de representacioacuten do persoal ao servicio das Administracioacutens puacuteblicas aiacutenda que se poderaacuten establecer outros distintos en funcioacuten das caracteriacutesticas da actividade e frecuencia dos riscos a que poidan estar expostos os traballadores
c) Cando no indicado aacutembito existan diferentes oacuterganos de representacioacuten do persoal deberase garantir unha actuacioacuten coordinada de todos eles en materia de prevencioacuten e proteccioacuten da seguridade e a sauacutede no traballo posibilitando que a participacioacuten se realice de forma conxunta entre uns e outros no aacutembito especiacutefico establecido para o efecto
d) Con caraacutecter xeral constituirase un uacutenico Comiteacute de Seguridade e Sauacutede no aacutembito dos oacuterganos de representacioacuten previstos na Lei de Oacuterganos de Representacioacuten do Persoal ao Servicio das
34
Administracioacutens Puacuteblicas que estaraacute integrado polos Delegados de Prevencioacuten designados no dito aacutembito tanto para o persoal con relacioacuten de caraacutecter administrativo ou estatutario como para o persoal laboral e por representantes da Administracioacuten en nuacutemero non superior ao de Delegados Malia isto poderanse constituiacuter Comiteacutes de Seguridade e Sauacutede noutros aacutembitos cando as razoacutens da actividade e o tipo e frecuencia dos riscos asiacute o aconsellen
Artigo 35 Delegados de Prevencioacuten
1 Os Delegados de Prevencioacuten son os representantes dos traballadores con funcioacutens especiacuteficas en materia de prevencioacuten de riscos no traballo
2 Os Delegados de Prevencioacuten seraacuten designados por e entre os representantes do persoal no aacutembito dos oacuterganos de representacioacuten previstos nas normas a que se refire o artigo anterior de acordo coa seguinte escala
De 50 a 100 traballadores 2 Delegados de prevencioacutenDe 101 a 500 traballadores 3 Delegados de PrevencioacutenDe 501 a 1000 traballadores 4 Delegados de PrevencioacutenDe 1001 a 2000 traballadores 5 Delegados de PrevencioacutenDe 2001 a 3000 traballadores 6 Delegados de PrevencioacutenDe 3001 a 4000 traballadores 7 Delegados de PrevencioacutenDe 4001 en adiante 8 Delegados de Prevencioacuten
Nas empresas de ata trinta traballadores o Delegado de Prevencioacuten seraacute o Delegado de PersoalNas empresas de trinta e un a corenta e nove traballadores haberaacute un Delegado de Prevencioacuten que
seraacute elixido por e entre os Delegados de Persoal
3 Para os efectos de determinar o nuacutemero de Delegados de Prevencioacuten teranse en conta os seguintes criterios
a) Os traballadores vinculados por contratos de duracioacuten determinada superior a un ano computaranse como traballadores fixos do cadro de persoal
b) Os contratados por prazo de ata un ano computaranse segundo o nuacutemero de diacuteas traballados no periacuteodo dun ano anterior aacute designacioacuten Cada douscentos diacuteas traballados ou fraccioacuten computaranse como un traballador maacuteis
4 Malia o disposto neste artigo nos convenios colectivos poderanse establecer outros sistemas de designacioacuten dos Delegados de Prevencioacuten sempre que se garanta que a facultade de designacioacuten corresponde aos representantes do persoal ou aos propios traballadores
Asiacute mesmo na negociacioacuten colectiva ou mediante os acordos a que se refire o artigo 83 apartado 3 do Estatuto dos Traballadores poderase acordar que as competencias recontildeecidas nesta Lei aos Delegados de Prevencioacuten sexan exercidas por oacuterganos especiacuteficos creados no propio convenio ou nos acordos nomeados Os devanditos oacuterganos poderaacuten asumir nos termos e conforme aacutes modalidades que se acorde competencias xerais respecto do conxunto dos centros de traballo incluiacutedos no aacutembito de aplicacioacuten do convenio ou do acordo co fin de fomentar o mellor cumprimento nestes da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais
35
Igualmente no aacutembito das Administracioacutens puacuteblicas poderanse establecer nos termos sinalados na Lei 71990 do 19 de xullo sobre negociacioacuten colectiva e participacioacuten na determinacioacuten das condicioacutens de traballo dos empregados puacuteblicos outros sistemas de designacioacuten dos Delegados de Prevencioacuten e acordarse que as competencias que a dita Lei atribuacutee a estes poidan ser exercidas por oacuterganos especiacuteficos
Artigo 36 Competencias e facultades dos Delegados de Prevencioacuten
1 Son competencias dos Delegados de Prevencioacuten
a) Colaborar coa direccioacuten da empresa na mellora da accioacuten preventiva
b) Promover e fomentar a cooperacioacuten dos traballadores na execucioacuten da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais
c) Ser consultados polo empresario con caraacutecter previo aacute suacutea execucioacuten acerca das decisioacutens a que se refire o artigo 33 desta Lei
d) Exercer un labor de vixilancia e control sobre o cumprimento da normativa de prevencioacuten de riscos laborais
Nas empresas que de acordo co disposto no apartado 2 do artigo 38 desta Lei non conten con Comiteacute de Seguridade e Sauacutede por non acadaren o nuacutemero miacutenimo de traballadores establecido para tal efecto as competencias atribuiacutedas a aquel nesta Lei seraacuten exercidas polos Delegados de Prevencioacuten
2 No exercicio das competencias atribuiacutedas aos Delegados de Prevencioacuten estes estaraacuten facultados para
a) Acompantildear os teacutecnicos nas avaliacioacutens de caraacutecter preventivo do medio ambiente de traballo asiacute como nos termos previstos no artigo 40 desta Lei aos Inspectores de Traballo e Seguridade Social nas visitas e verificacioacutens que realicen nos centros de traballo para comprobar o cumprimento da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais podendo formular ante eles as observacioacutens que estimen oportunas
b) Ter acceso coas limitacioacutens previstas no apartado 4 do artigo 22 desta Lei aacute informacioacuten e documentacioacuten relativa aacutes condicioacutens de traballo que sexan necesarias para o exercicio das suacuteas funcioacutens e en particular aacute prevista nos artigos 18 e 23 desta Lei Cando a informacioacuten estea suxeita aacutes limitacioacutens devanditas soacute poderaacute ser subministrada de maneira que se garanta o respecto da confidencialidade
c) Ser informados polo empresario sobre os danos producidos na sauacutede dos traballadores unha vez que aquel tivese contildeecemento deles podendo presentarse aiacutenda foacutera da suacutea xeira no lugar dos feitos para contildeecer as circunstancias destes
d) Recibir do empresario as informacioacutens obtidas por este procedentes das persoas ou oacuterganos encargados das actividades de proteccioacuten e prevencioacuten na empresa asiacute como dos organismos competentes para a seguridade e a sauacutede dos traballadores sen prexuiacutezo do disposto no artigo 40 desta Lei en materia de colaboracioacuten coa Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
e) Realizar visitas aos lugares de traballo para exercer un labor de vixilancia e control do estado das condicioacutens de traballo podendo para tal fin acceder a calquera zona destes e comunicarse durante a xeira
36
cos traballadores de maneira que non se altere o normal desenvolvemento do proceso productivo
f) Solicitar do empresario a adopcioacuten de medidas de caraacutecter preventivo e para a mellora dos niveis de proteccioacuten da seguridade e a sauacutede dos traballadores podendo para tal fin efectuar propostas ao empresario asiacute como ao Comiteacute de Seguridade e Sauacutede para a suacutea discusioacuten neste
g) Propontildeer ao oacutergano de representacioacuten dos traballadores a adopcioacuten do acordo de paralizacioacuten de actividades a que se refire o apartado 3 do artigo 21
3 Os informes que deben emitir os Delegados de Prevencioacuten a teor do disposto na letra c) do apartado l deste artigo deberanse elaborar nun prazo de quince diacuteas ou no tempo imprescindible cando se trate de adoptar medidas dirixidas a previr riscos inminentes Transcorrido o prazo sen ter emitido o informe o empresario poderaacute pontildeer en praacutectica a suacutea decisioacuten
4 A decisioacuten negativa do empresario aacute adopcioacuten das medidas propostas polo Delegado de Prevencioacuten a teor do disposto na letra f) do apartado 2 deste artigo deberaacute ser motivada
Artigo 37 Garantiacuteas e sixilo profesional dos Delegados de Prevencioacuten
1 O previsto no artigo 68 do Estatuto dos Traballadores en materia de garantiacuteas aplicarase aos Delegados de Prevencioacuten na suacutea condicioacuten de representantes dos traballadores
O tempo empregado polos Delegados de Prevencioacuten para o desempentildeo das funcioacutens previstas nesta Lei considerarase como de exercicio de funcioacutens de representacioacuten para os efectos da utilizacioacuten do creacutedito de horas mensuais retribuiacutedas previsto na letra e) do devandito artigo 68 do Estatuto dos Traballadores
Malia o anterior considerarase en todo caso como tempo de traballo efectivo sen imputacioacuten ao dito creacutedito horario o correspondente aacutes xuntanzas do Comiteacute de Seguridade e Sauacutede e a calquera outras convocadas polo empresario en materia de prevencioacuten de riscos asiacute como o destinado aacutes visitas previstas nas letras a) e c) do nuacutemero 2 do artigo anterior
2 O empresario deberaacute proporcionarlles aos Delegados de Prevencioacuten os medios e a formacioacuten en materia preventiva que resulten necesarios para o exercicio das suacuteas funcioacutens
A formacioacuten teraa que facilitar o empresario polos seus propios medios ou mediante concerto con organismos ou entidades especializadas na materia e deberaacute adaptarse aacute evolucioacuten dos riscos e aacute aparicioacuten doutros novos repetiacutendose periodicamente se fose necesario
O tempo dedicado aacute formacioacuten considerarase como tempo de traballo para todos os efectos e o seu custo non poderaacute recaer de ninguacuten xeito sobre os Delegados de Prevencioacuten
3 Os Delegados de Prevencioacuten seralles de aplicacioacuten o disposto no apartado 2 do artigo 65 do Estatuto dos Traballadores en canto ao sixilo profesional debido respecto das informacioacutens a que tivesen acceso como consecuencia da suacutea actuacioacuten na empresa
4 O disposto neste artigo en materia de garantiacuteas e sixilo profesional dos Delegados de Prevencioacuten entenderase referido no caso das relacioacutens de caraacutecter administrativo ou estatutario do persoal ao servicio das Administracioacutens puacuteblicas aacute regulacioacuten contida nos artigos 10 paraacutegrafo segundo e 11 da Lei 91987 do 12 de xuntildeo de Oacuterganos de Representacioacuten Determinacioacuten das Condicioacutens de Traballo e Participacioacuten
37
do Persoal ao Servicio das Administracioacutens Puacuteblicas
Artigo 38 Comiteacute de Seguridade e Sauacutede
1 O Comiteacute de Seguridade e Sauacutede eacute o oacutergano paritario e colexiado de participacioacuten destinado aacute consulta regular e perioacutedica das actuacioacutens da empresa en materia de prevencioacuten de riscos
2 Constituirase un Comiteacute de Seguridade e Sauacutede en todas as empresas ou centros de traballo que conten con 50 ou maacuteis traballadores O Comiteacute estaraacute formado polos Delegados de Prevencioacuten dunha parte e polo empresario eou os seus representantes en nuacutemero igual ao de Delegados de Prevencioacuten da outra
Nas xuntanzas do Comiteacute de Seguridade e Sauacutede participaraacuten con voz pero sen voto os Delegados Sindicais e os responsables teacutecnicos da prevencioacuten na empresa que non estean incluiacutedos na composicioacuten aacute que se refire o paraacutegrafo anterior Nas mesmas condicioacutens poderaacuten participar traballadores da empresa que conten cunha especial cualificacioacuten ou informacioacuten respecto de concretas cuestioacutens que se debatan neste oacutergano e teacutecnicos en prevencioacuten alleos aacute empresa sempre que asiacute o solicite algunha das representacioacutens no Comiteacute
3 O Comiteacute de Seguridade e Sauacutede reunirase trimestralmente e sempre que o solicite algunha das representacioacutens deste O Comiteacute adoptaraacute as suacuteas propias normas de funcionamento
As empresas que conten con varios centros de traballo dotados de Comiteacute de Seguridade e Sauacutede poderaacuten acordar cos seus traballadores a creacioacuten dun Comiteacute Intercentros coas funcioacutens que o acordo lle atribuacutea
Artigo 39 Competencias e facultades do Comiteacute de Seguridade e Sauacutede
1 O Comiteacute de Seguridade e Sauacutede teraacute as seguintes competencias
Texto reemplazado por la Ley 542003
a) Participar na elaboracioacuten posta en praacutectica e avaliacioacuten dos planos e programas de prevencioacuten de riscos na empresa A tal efecto no seu seno se debateraacuten antes da suacutea posta en praacutectica e no referente a suacutea incidencia na prevencioacuten de riscos os proxectos en materia de planificacioacuten organizacioacuten do traballo e introduccioacuten de novas tecnoloxiacuteas organizacioacuten e desenvolvemento das actividades de proteccioacuten e prevencioacuten a que se refire o artigo 16 desta Lei e proxecto e organizacioacuten da formacioacuten en materia preventiva
b) Promover iniciativas sobre meacutetodos e procedementos para a efectiva prevencioacuten dos riscos propontildeendo aacute empresa a mellora das condicioacutens ou a correccioacuten das deficiencias existentes
2 No exercicio das suacuteas competencias o Comiteacute de Seguridade e Sauacutede estaraacute facultado para
a) Contildeecer directamente a situacioacuten relativa aacute prevencioacuten de riscos no centro de traballo realizando para tal efecto as visitas que estime oportunas
b) Contildeecer cantos documentos e informes relativos aacutes condicioacutens de traballo sexan necesarios para o cumprimento das suacuteas funcioacutens asiacute como os procedentes da actividade do servicio de prevencioacuten se eacute o
38
caso
c) Contildeecer e analizar os danos producidos na sauacutede ou na integridade fiacutesica dos traballadores co fin de avaliar as suacuteas causas e propontildeer as medidas preventivas oportunas
d) Contildeecer e informar a memoria e programacioacuten anual dos servicios de prevencioacuten
3 A fin de dar cumprimento ao disposto nesta Lei respecto da colaboracioacuten entre empresas nos supostos de desenvolvemento simultaacuteneo de actividades nun mesmo centro de traballo poderase acordar a realizacioacuten de reunioacutens conxuntas dos Comiteacutes de Seguridade e Sauacutede ou no seu defecto dos Delegados de Prevencioacuten e empresarios das empresas que carezan dos devanditos Comiteacutes ou outras medidas de actuacioacuten coordinada
Artigo 40 Colaboracioacuten coa Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
1 Os traballadores e mais os seus representantes poderaacuten recorrer aacute Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social se consideran que as medidas adoptadas e os medios empregados polo empresario non son suficientes para garantir a seguridade e a sauacutede no traballo
2 Nas visitas aos centros de traballo para a comprobacioacuten do cumprimento da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais o Inspector de Traballo e Seguridade Social comunicaraacute a suacutea presencia ao empresario ou ao seu representante ou aacute persoa inspeccionada ao Comiteacute de Seguridade e Sauacutede ao Delegado de Prevencioacuten ou na suacutea ausencia aos representantes legais dos traballadores a fin de que o poidan acompantildear durante o desenvolvemento da suacutea visita e formularlle as observacioacutens que estimen oportunas a menos que considere que as devanditas comunicacioacutens poidan prexudicar ao eacutexito das suacuteas funcioacutens
3 A Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social informaraacute aos Delegados de Prevencioacuten sobre os resultados das visitas a que fai referencia o apartado anterior e sobre as medidas adoptadas como consecuencia destas asiacute como ao empresario mediante dilixencia no Libro de Visitas da Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social que debe existir en cada centro de traballo
4 As organizacioacutens sindicais e empresariais maacuteis representativas seraacuten consultadas con caraacutecter previo aacute elaboracioacuten dos planos de actuacioacuten da Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social en materia de prevencioacuten de riscos no traballo en especial dos programas especiacuteficos para empresas de menos de seis traballadores e informadas do resultado dos devanditos planos
CAPIacuteTULO VI
Obrigas dos fabricantes importadores e subministradores
Artigo 41 Obrigas dos fabricantes importadores e subministradores
1 Os fabricantes importadores e subministradores de maquinaria equipos productos e utensilios de traballo estaacuten na obriga de asegurar que estes non constituacutean unha fonte de perigo para o traballador sempre que sexan instalados e empregados nas condicioacutens forma e para os fins recomendados por eles
Os fabricantes importadores e subministradores de productos e substancias quiacutemicas de utilizacioacuten no traballo estaacuten na obriga de envasar e etiquetar estes de forma que se permita a suacutea conservacioacuten e
39
manipulacioacuten en condicioacutens de seguridade e se identifique claramente o seu contido e os riscos para a seguridade ou a sauacutede dos traballadores que a suacutea almacenaxe ou utilizacioacuten comporten
Os suxeitos mencionados nos dous paraacutegrafos anteriores deberaacuten subministrar a informacioacuten que indique a forma correcta de emprego polos traballadores as medidas preventivas adicionais que se deban tomar e os riscos laborais que impliquen tanto o seu emprego normal como a suacutea manipulacioacuten ou emprego inadecuado
Os fabricantes importadores e subministradores de elementos para a proteccioacuten dos traballadores estaacuten na obriga de asegurar a efectividade destes sempre que sexan instalados e usados nas condicioacutens e da forma recomendada por eles Para tal efecto deberaacuten subministrar a informacioacuten que indique o tipo de risco ao que van dirixidos o nivel de proteccioacuten fronte a este e a forma correcta do seu emprego e mantemento
Os fabricantes importadores e subministradores deberaacuten proporcionar aos empresarios e estes solicitar daqueles a informacioacuten necesaria para que a utilizacioacuten e manipulacioacuten da maquinaria equipos productos materias primas e utensilios de traballo se produza sen riscos para a seguridade e a sauacutede dos traballadores asiacute como para que os empresarios poidan cumprir coas suacuteas obrigas de informacioacuten respecto dos traballadores
2 O empresario teraacute que garantir que as informacioacutens a que se refire o apartado anterior sexan facilitadas aos traballadores en termos que resulten comprensibles para estes
CAPIacuteTULO VII
Responsabilidades e sancioacutens
Artigo 42 Responsabilidades e a suacutea compatibilidade
1 O incumprimento polos empresarios das suacuteas obrigas en materia de prevencioacuten de riscos laborais daraacute lugar a responsabilidades administrativas asiacute como se eacute o caso a responsabilidades penais e aacutes civiacutes polos danos e perdas que se poidan derivar do devandito incumprimento
2 A empresa principal responderaacute solidariamente cos contratistas e subcontratistas a que se refire o apartado 3 do artigo 24 desta Lei do cumprimento durante o periacuteodo da contrata das obrigas impostas por esta Lei en relacioacuten cos traballadores que aqueles ocupen nos centros de traballo da empresa principal sempre que a infraccioacuten se producise no centro de traballo do devandito empresario principal
$ amp
3 As responsabilidades administrativas que se deriven do procedemento sancionador seraacuten compatibles coas indemnizacioacutens polos danos e perdas causados e de recargo de prestacioacutens econoacutemicas do sistema da Seguridade Social que poidan ser fixadas polo oacutergano competente de conformidade co previsto na normativa reguladora do devandito sistema
40
4 Nas relacioacutens de traballo mediante empresas de traballo temporal e sen prexuiacutecio das responsabilidades propias de estas a empresa usuaria seraacute responsable das condicioacutens de execucioacuten do traballo en todo o relacionado coa proteccioacuten da seguridade e sauacutede dos traballadores asiacute como o recargo de prestacioacutens do sistema de Seguridade Social que podan fixarse en caso de accidente de traballo ou enfermidade profesional que tentildea lugar no seu centro de traballo durante o tempo de vixencia do contrato de posta a disposicioacuten e traian a suacutea causa de falta de medidas de seguridade e hixiene
A correccioacuten de infraccioacutens en materia de prevencioacuten de riscos laborais no aacutembito das Administracioacutens Puacuteblicas se axustaraacute ao procedemento e normas de desenvolvemento do artigo 451 e concordantes da Lei 311995 de PRL
$ amp
5 A declaracioacuten de feitos probados que contentildea unha sentencia firme da orde xurisdiccional contencioso-administrativa relativa aacute existencia de infraccioacuten aacute normativa de prevencioacuten de riscos laborais vincularaacute aacute orde social da xurisdiccioacuten no que se refire ao recargo se eacute o caso da prestacioacuten econoacutemica do sistema da Seguridade Social
$ amp
Artigo 43 Requirimento da Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
1 Cando o Inspector de Traballo e Seguridade Social comprobase a existencia dunha infraccioacuten aacute normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais requiriraacute ao empresario para a emenda das deficiencias observadas agaacutes que pola gravidade e inminencia dos riscos procedese acordar a paralizacioacuten prevista no artigo 44 Todo isto sen prexuiacutezo da proposta de sancioacuten correspondente se eacute o caso
2 O requirimento formulado polo Inspector de Traballo e Seguridade Social farase saber por escrito ao empresario presuntamente responsable sinalando as anomaliacuteas ou deficiencias apreciadas con indicacioacuten do prazo para a suacutea emenda O devandito requirimento pontildeerase asiacute mesmo en contildeecemento dos Delegados de Prevencioacuten
Se se incumprise o requirimento formulado persistindo os feitos infractores o Inspector de Traballo e Seguridade Social de non o efectuar inicialmente redactaraacute a correspondente acta de infraccioacuten por tales feitos
3 Os requirimentos efectuados polos funcionarios puacuteblicos a que se refire o artigo 92 desta Lei en exercicio das suacuteas funcioacutens de apoio e colaboracioacuten coa Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social practicaranse cos requisitos e efectos establecidos no apartado anterior pudendo reflectirse no Libro de Visitas da Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social na forma que se determine regulamentariamente
Artigo 44 Paralizacioacuten de traballos
1 Cando o Inspector de Traballo e Seguridade Social comprobe que a inobservancia da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais implica ao seu xuiacutezo un risco grave e inminente para a seguridade e a sauacutede dos traballadores poderaacute ordenar a paralizacioacuten inmediata de tales traballos ou tarefas A devandita medida comunicarase aacute empresa responsable que a pontildeeraacute en contildeecemento inmediato dos traballadores
41
afectados do Comiteacute de Seguridade e Sauacutede do Delegado de Prevencioacuten ou na suacutea ausencia dos representantes do persoal A empresa responsable daraacute conta ao Inspector de Traballo e Seguridade social do cumprimento desta notificacioacuten
O Inspector de Traballo e Seguridade Social informaraacute da suacutea decisioacuten de forma inmediata aacute autoridade laboral A empresa sen prexuiacutezo do cumprimento inmediato de tal decisioacuten poderaa impugnar perante a autoridade laboral no prazo de tres diacuteas haacutebiles tendo que ser resolta tal impugnacioacuten no prazo maacuteximo de vintecatro horas Tal resolucioacuten seraacute executiva sen prexuiacutezo dos recursos que procedan
A paralizacioacuten dos traballos levantarase pola Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social que a decretase ou polo empresario tan axintildea como se emenden as causas que a motivaron debendo neste uacuteltimo caso comunicalo inmediatamente aacute Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
2 Os supostos de paralizacioacuten regulados neste artigo asiacute como os que se contemplen na normativa reguladora das actividades previstas no apartado 2 do artigo 7 desta Lei entenderanse en todo caso sen prexuiacutezo do pagamento do salario ou das indemnizacioacutens que procedan e das medidas que se poidan arbitrar para a suacutea garantiacutea
Artigo 45 Infraccioacutens administrativas
1 Son infraccioacutens laborais en materia de prevencioacuten de riscos laborais as accioacutens ou omisioacutens dos empresarios as das entidades que actuacuteen como servicios de prevencioacuten alleos aacutes empresas as auditoriacuteas e as formativas en dita materia e alleas aacutes empresas asiacute como as dos promotores e propietarios de obra e os traballadores por conta propia que incumpran as normas legais regulamentarias e claacuteusulas normativas dos convenios colectivos en materia de seguridade e sauacutede laboral suxeitas a responsabilidade conforme aacute presente Lei
$ amp
Malia o anterior no aacutembito das relacioacutens do persoal civil ao servicio das Administracioacutens puacuteblicas as infraccioacutens seraacuten obxecto de responsabilidades a traveacutes da imposicioacuten por resolucioacuten da autoridade competente da realizacioacuten das medidas correctoras dos correspondentes incumprimentos conforme ao procedemento que para o efecto se estableza
No aacutembito da Administracioacuten Xeral do Estado corresponderalle ao Goberno a regulacioacuten do devandito procedemento que se axustaraacute aos seguintes principios
a) O procedemento iniciarao o oacutergano competente da Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social por orde superior ben por propia iniciativa ou a peticioacuten dos representantes do persoal
b) Logo da suacutea actuacioacuten a Inspeccioacuten efectuaraacute un requirimento sobre as medidas a adoptar e prazo de execucioacuten destas que se enviaraacute aacute unidade administrativa inspeccionada para os efectos de formular alegacioacutens
c) No caso de discrepancia entre os Ministros competentes como consecuencia da aplicacioacuten deste procedemento enviaraacuten as actuacioacutens ao Consello de Ministros para a suacutea decisioacuten final
42
Artigo 46 Infraccioacutens leves
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000
Artigo 47 Infraccioacutens graves
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000
Artigo 48 Infraccioacutens moi graves
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000
Artigo 49 Sancioacutens
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000 que agora establece uns criterios de graduacioacuten das sancioacutens (Artigo 39) e a contiacutea das mesmas (Artigo 40)
Artigo 50 Reincidencia
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000
Artigo 51 Prescricioacuten das infraccioacutens
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000 estableceacutendose dita prescricioacuten no Artigo 4 da disposicioacuten
Artigo 52 Competencias sancionadoras
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000
Artigo 53 Suspensioacuten ou peche do centro de traballo
O Goberno ou se eacute o caso os oacuterganos de goberno das Comunidades Autoacutenomas con competencias na materia cando concorran circunstancias de excepcional gravidade nas infraccioacutens en materia de seguridade e sauacutede no traballo poderaacuten acordar a suspensioacuten das actividades laborais por un tempo determinado ou en caso extremo o peche do centro de traballo correspondente sen prexuiacutezo en todo caso do pagamento do salario ou das indemnizacioacutens que procedan e das medidas que se poidan arbitrar para a suacutea garantiacutea
Artigo 54 Limitacioacutens aacute facultade de contratar coa Administracioacuten
As limitacioacutens aacute facultade de contratar coa Administracioacuten pola comisioacuten de delictos ou por infraccioacutens administrativas moi graves en materia de seguridade e sauacutede no traballo rexeranse polo establecido na Lei 131995 do 18 de maio de contratos das Administracioacutens Puacuteblicas
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL PRIMEIRA
Definicioacutens para os efectos de Seguridade Social
43
Sen prexuiacutezo da utilizacioacuten das definicioacutens contidas nesta Lei no aacutembito da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais tanto a definicioacuten dos conceptos de accidente de traballo enfermidade profesional accidente non laboral e enfermidade comuacuten como o reacutexime xuriacutedico establecido para estas continxencias na normativa de Seguridade Social continuaraacuten a ser de aplicacioacuten nos termos e cos efectos previstos no devandito aacutembito normativo
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL SEGUNDA
Reordenacioacuten orgaacutenica
Queda extinguida a Organizacioacuten dos Servicios Meacutedicos de Empresa pasando as suacuteas funcioacutens a seren desempentildeadas pola Administracioacuten sanitaria competente nos termos desta Lei
Os recursos e funcioacutens que na actualidade tentildeen atribuiacutedos o Instituto Nacional de medicina e Seguridade do Traballo e a Escola Nacional de Medicina do Traballo adscriacutebense e seraacuten desenvolvidos polas unidades organismos ou entidades do Ministerio de Sanidade e Consumo conforme aacute suacutea organizacioacuten e distribucioacuten interna de competencias
O Instituto Nacional de Silicose manteraacute a suacutea condicioacuten de centro de referencia nacional de prevencioacuten teacutecnico-sanitaria das enfermidades profesionais que afecten ao sistema cardiorrespiratorio
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL TERCEIRA
Caraacutecter baacutesico
1 Esta Lei asiacute como as normas regulamentarias que dicte o Goberno en virtude do establecido no artigo 6 constituacuteen lexislacioacuten laboral dictada ao abeiro do artigo 14917ordf da Constitucioacuten
2 Respecto do persoal civil con relacioacuten de caraacutecter administrativo ou estatutario ao servicio das Administracioacutens puacuteblicas esta Lei seraacute de aplicacioacuten nos seguintes termos
a) Os artigos que a continuacioacuten se relacionan constituacuteen normas baacutesicas no sentido previsto no artigo 149118ordf da Constitucioacuten
23 apartados 1 e 2 agaacutes o paraacutegrafo segundo45 apartado 11214 apartados l 2 agaacutes a remisioacuten ao capiacutetulo IV 3 4 e 515161718 apartados l e 2 agaacutes remisioacuten ao capiacutetulo V19 apartados l e 2 agaacutes referencia aacute imparticioacuten por medios propios ou concertados2021222324 apartados 1 2 3 e 6
44
252628 apartados 1 paraacutegrafos primeiro e segundo 2 3 e 4 agaacutes no relativo aacutes empresas de traballo
temporal2930 apartados l 2 agaacutes a remisioacuten ao artigo 61 a) 3 e 4 agaacutes a remisioacuten ao texto refundido da Lei
do Estatuto dos Traballadores31 apartados l agaacutes remisioacuten ao artigo 61 a) 2 3 e 432 bis3334 apartados 1 paraacutegrafo primeiro 2 e 3 agaacutes paraacutegrafo segundo35 apartados l 2 paraacutegrafo primeiro 4 paraacutegrafo terceiro36 agaacutes as referencias ao Comiteacute de Seguridade e Sauacutede37 apartados 2 e 442 apartado l45 apartado 1 paraacutegrafo terceiroDisposicioacuten adicional cuarta Designacioacuten de Delegados de Prevencioacuten nos supostos especiaisDisposicioacuten transitoria apartado 3ordmTeraacuten este mesmo caraacutecter baacutesico no que corresponda as normas regulamentarias que dicte o
goberno en virtude do establecido no artigo 6 desta Lei
b) No aacutembito das Comunidades Autoacutenomas e as entidades locais as funcioacutens que a Lei atribuacutee aacutes autoridades laborais e aacute Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social poderaacuten ser atribuiacutedas a oacuterganos diferentes
c) Os restantes preceptos seraacuten de aplicacioacuten xeral en defecto de normativa especiacutefica dictada polas Administracioacutens puacuteblicas a excepcioacuten do que resulte inaplicable a estas pola suacutea natureza xuriacutedico-laboral
3 O artigo 54 constituacutee lexislacioacuten baacutesica de contratos administrativos dictada ao abeiro do artigo 149118ordf da Constitucioacuten
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL CUARTA
Designacioacuten de Delegados de Prevencioacuten en supostos especiais
Nos centros de traballo que carezan de representantes dos traballadores por non existir traballadores coa antiguumlidade suficiente para ser electores ou elixibles nas eleccioacutens para representantes do persoal os traballadores poderaacuten elixir por maioriacutea a un traballador que exerza as competencias de Delegado de Prevencioacuten quen teraacute as facultades garantiacuteas e obrigas de sixilo profesional de tales Delegados A actuacioacuten destes cesaraacute no momento en que se reuacutenan os requisitos de antiguumlidade necesarios para poder celebrar a eleccioacuten de representantes do persoal prorrogaacutendose polo tempo indispensable para a efectiva celebracioacuten da eleccioacuten
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL QUINTA
Fundacioacuten
Adscrita aacute Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo existiraacute unha fundacioacuten que teraacute como finalidade promover a mellora das condicioacutens de seguridade e sauacutede no traballo especialmente nas
45
pequenas empresas a traveacutes de accioacutens de informacioacuten asistencia teacutecnica formacioacuten e promocioacuten do cumprimento da normativa de prevencioacuten de riscos
Para o cumprimento dos seus fins dotarase aacute fundacioacuten dun patrimonio con cargo ao Fondo de Prevencioacuten e Rehabilitacioacuten procedente do exceso de excedentes da xestioacuten realizada polas Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social A contiacutea total do devandito patrimonio non excederaacute do 20 por 100 do devandito fondo determinada na data de entrada en vigor desta Lei
Os Estatutos da fundacioacuten aprobaraos a Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo co voto favorable de dous tercios dos seus membros
Para os efectos de acadar un mellor cumprimento dos seus fins artellarase a suacutea colaboracioacuten coa Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
A planificacioacuten desenvolvemento e financiamento de accioacutens nos distintos aacutembitos territoriais teraacute en consideracioacuten a poboacioacuten ocupada o tamantildeo das empresas e os iacutendices de sinistralidade laboral Os orzamentos que a fundacioacuten asigne aos aacutembitos territoriais autonoacutemicos que tentildean asumidas competencias de execucioacuten de lexislacioacuten laboral en materia de Seguridade e Hixiene no Traballo atribuiranse para a suacutea xestioacuten aos oacuterganos tripartitos e de participacioacuten institucional que existan nos devanditos aacutembitos e tentildean natureza similar aacute Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo
Nos sectores de actividade nos que existan fundacioacutens de aacutembito sectorial constituiacutedos por empresarios e traballadores que tentildean entre os seus fins a promocioacuten de actividades destinadas aacute mellora das condicioacutens de seguridade e sauacutede no traballo o desenvolvemento dos obxectivos e fins da fundacioacuten levaranse a cabo en todo caso en coordinacioacuten con aquelas
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL SEXTA
Constitucioacuten da Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo O Goberno no prazo de tres meses a partir da vixencia desta Lei regularaacute a composicioacuten da
Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo A Comisioacuten constituirase no prazo dos trinta diacuteas seguintes
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL SEacuteTIMA
Cumprimento da normativa de transporte de mercadoriacuteas perigosas
O disposto nesta Lei enteacutendese sen prexuiacutezo do cumprimento das obrigas derivadas da regulacioacuten en materia de transporte de mercadoriacuteas perigosas
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL OITAVA
Planos de organizacioacuten de actividades preventivas
Cada Departamento Ministerial no prazo de seis meses desde a entrada en vigor desta Lei e previa consulta coas organizacioacutens sindicais maacuteis representativas elevaraacute ao Consello de Ministros unha proposta de acordo na que se estableza un plano de organizacioacuten das actividades preventivas no departamento
46
correspondente e nos centros organismos e establecementos de todo tipo dependentes deste
A proposta debera acompantildear necesariamente unha memoria explicativa do custo econoacutemico da organizacioacuten proposta asiacute como o calendario de execucioacuten do plano coas previsioacutens orzamentarias axeitadas a este
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL NOVENA
Establecementos militares
1 O Goberno no prazo de seis meses logo de consulta coas organizacioacutens sindicais maacuteis representativas e a proposta dos Ministros de Defensa e de Traballo e Seguridade Social adaptaraacute as normas dos capiacutetulos III e V desta Lei aacutes esixencias da defensa nacional aacutes peculiaridades orgaacutenicas e ao reacutexime vixente de representacioacuten do persoal nos establecementos militares
3 Continuaraacuten vixentes as disposicioacutens sobre organizacioacuten e competencia da autoridade laboral e Inspeccioacuten de Traballo no aacutembito da Administracioacuten Militar contidas no Real Decreto 22051980 do 13 de xuntildeo dictado en desenvolvemento da disposicioacuten final seacutetima do Estatuto dos Traballadores
Antildeadido por Ley 312006Disposicioacuten adicional novena bis Personal militar
((() (( +
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DEacuteCIMA
Sociedades cooperativas
O procedemento para a designacioacuten dos Delegados de Prevencioacuten regulados no artigo 35 desta Lei nas sociedades cooperativas que non conten con asalariados deberaacute estar previsto nos seus Estatutos ou ser obxecto de acordo en Asemblea Xeral Cando ademais dos socios que prestan o seu traballo persoal existan asalariados computaranse aacutembolos colectivos para os efectos do disposto no nuacutemero 2 do artigo 35 Neste caso a designacioacuten dos Delegados de Prevencioacuten realizarase conxuntamente polos socios que prestan traballo e os traballadores asalariados ou se eacute o caso os representantes destes
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL UNDEacuteCIMA
Modificacioacuten do Estatuto dos Traballadores en materia de permisos retribuiacutedos
Engaacutedese unha letra f) ao apartado 3 do artigo 37 do texto refundido da Lei do Estatuto dos Traballadores aprobado polo Real Decreto lexislativo 11995 do 24 de marzo do seguinte teor
laquof) Polo tempo indispensable para a realizacioacuten de exames prenatais e teacutecnicas de preparacioacuten ao parto que se tentildean que realizar dentro da xeiraraquo
47
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DUODEacuteCIMA
Participacioacuten institucional nas Comunidades Autoacutenomas
Nas Comunidades Autoacutenomas a participacioacuten institucional en canto aacute suacutea estructura e organizacioacuten levarase a cabo de acordo coas competencias que estas tentildean en materia de seguridade e sauacutede laboral
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DEacuteCIMO TERCEIRA
Fondo de Prevencioacuten e Rehabilitacioacuten
Os recursos do Fondo de Prevencioacuten e Rehabilitacioacuten procedentes do exceso de excedentes da xestioacuten realizada polas Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social aacute que se refire o artigo 73 do texto refundido da Lei Xeral da Seguridade Social destinaranse na contiacutea que se determine regulamentariamente aacutes actividades que poidan desenvolver como servicios de prevencioacuten as Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social de acordo co previsto no artigo 32 desta Lei
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DECIMOCUARTA
Presencia de recursos preventivos nas obras de construccioacuten
1 O disposto no artigo 32 bis da Lei de Prevencioacuten de Riscos Laborais seraacute de aplicacioacuten nas obras de construccioacuten reguladas polo Real Decreto 16271997 de 24 de outubro polo que se establecen as disposicioacutens miacutenimas de seguridade e sauacutede nas obras de construccioacuten coas seguintes especialidades
a) A preceptiva presencia de recursos preventivos aplicarase a cada contratista
b) No suposto previsto no apartado 1 paraacutegrafo a) do artigo 32 bis a presencia dos recursos preventivos de cada contratista seraacute necesaria cando durante a obra se desenvolvan traballos con riscos especiais tal e como se definen no citado Real Decreto
c) A preceptiva presencia de recursos preventivos teraacute como obxecto vixiar o cumprimento das medidas incluiacutedas no plan de seguridade e sauacutede no traballo e comprobar a eficacia destas
2 O disposto no apartado anterior enteacutendese sen prexuiacutecio das obrigacioacutens do coordinador en materia de seguridade e sauacutede durante a execucioacuten da obra
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DECIMOQUINTA
Habilitacioacuten de funcionarios puacuteblicos
48
Para poder exercer as funcioacutens establecidas no apartado 2 do artigo 9 desta Lei os funcionarios puacuteblicos das comunidades autoacutenomas deberaacuten contar cunha habilitacioacuten especiacutefica expedida pola propia comunidade autoacutenoma nos termos que se determinen regulamentariamente
En todo caso tales funcionarios deberaacuten pertencer aos grupos de titulacioacuten A ou B e acreditar formacioacuten especiacutefica en materia de prevencioacuten de riscos laborais
DISPOSICIOacuteN TRANSITORIA PRIMEIRA
Aplicacioacuten de disposicioacutens maacuteis favorables
1 O disposto nos artigos 36 e 37 desta Lei en materia de competencias facultades e garantiacuteas dos Delegados de Prevencioacuten entenderase sen prexuiacutezo do respecto aacutes disposicioacutens maacuteis favorables para o exercicio dos dereitos de informacioacuten consulta e participacioacuten dos traballadores na prevencioacuten de riscos laborais previstas nos convenios colectivos vixentes na data da suacutea entrada en vigor
2 Os oacuterganos especiacuteficos de representacioacuten dos traballadores en materia de prevencioacuten de riscos laborais que se eacute o caso fosen previstos nos convenios colectivos a que se refire o apartado anterior e que estean dotados dun reacutexime de competencias facultades e garantiacuteas que respecte o contido miacutenimo establecido nos artigos 36 e 37 desta Lei poderaacuten continuar no exercicio das suacuteas funcioacutens en substitucioacuten dos Delegados de Prevencioacuten agaacutes que polo oacutergano de representacioacuten legal dos traballadores se decida a designacioacuten destes Delegados conforme ao procedemento do artigo 35
3 O disposto nos apartados anteriores seraacute tameacuten de aplicacioacuten aos acordos concluiacutedos no aacutembito da funcioacuten puacuteblica ao abeiro do disposto na lei 71990 do 19 de xullo sobre negociacioacuten colectiva e participacioacuten na determinacioacuten das condicioacutens de traballo dos empregados puacuteblicos
DISPOSICIOacuteN TRANSITORIA SEGUNDA
Mentres se aproba o Regulamento regulador dos Servicios de Prevencioacuten de Riscos Laborais entenderase que as Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social cumpren o requisito previsto no artigo 315 desta Lei
DISPOSICIOacuteN DERROGATORIA UacuteNICA
Alcance da derrogacioacuten
Quedan derrogadas cantas disposicioacutens se opontildean aacute presente Lei e especificamente
a) Os artigos 9 10 11 36 apartado 2 39 e 40 paraacutegrafo segundo da Lei 81988 do 7 de abril sobre infraccioacutens e sancioacutens na orde social
b) O Decreto do 26 de xullo de 1957 polo que se fixan os traballos prohibidos a mulleres e menores nos aspectos da suacutea normativa relativos ao traballo das mulleres mantendo en vigor as relativas ao traballo dos menores ata que o Goberno desenvolva as previsioacutens contidas no apartado 2 do artigo 27
c) O Decreto do 11 de marzo de 1971 sobre constitucioacuten composicioacuten e funcioacutens dos Comiteacutes de Seguridade e Hixiene no Traballo
49
d) Os Tiacutetulos I e III da Ordenanza Xeral de Seguridade e Hixiene no Traballo aprobados por Orde do 9 de marzo de 1971
No que non se opontildea ao previsto nesta Lei e ata que se dicten os Regulamentos aos que se fai referencia no artigo 6 continuaraacute a ser de aplicacioacuten a regulacioacuten das materias comprendidas no devandito artigo que se contentildeen no Tiacutetulo II da Ordenanza Xeral de Seguridade e Hixiene no Traballo ou noutras normas que contentildean previsioacutens especiacuteficas sobre tales materias asiacute como a Orde do Ministerio de Traballo do 16 de decembro de 1987 que establece os modelos para a notificacioacuten dos accidentes de traballo Igualmente continuaraacuten vixentes as disposicioacutens reguladoras dos servicios meacutedicos de empresa ata tanto se desenvolvan regulamentariamente as previsioacutens desta Lei sobre servicios de prevencioacuten O persoal pertencente aos devanditos servicios na data de entrada en vigor desta Lei integrarase nos servicios de prevencioacuten das correspondentes empresas cando estes se constituacutean sen prexuiacutezo de que continuacuteen a efectuar aquelas funcioacutens que tivesen atribuiacutedas distintas das propias do servicio de prevencioacuten
Esta Lei non afecta aacute vixencia das disposicioacutens especiais sobre prevencioacuten de riscos profesionais nas explotacioacutens mineiras contidas no capiacutetulo IV do Real Decreto 32551983 do 21 de decembro polo que se aproba o Estatuto do Mineiro e nas suacuteas normas de desenvolvemento asiacute como as do Real Decreto 28571978 do 25 de agosto polo que se aproba o Regulamento Xeral para o Reacutexime da Mineriacutea e o Real Decreto 8631985 do 2 de abril polo que se aproba o Regulamento Xeral de Normas Baacutesicas de Seguridade Mineira e as suacuteas disposicioacutens complementarias
DISPOSICIOacuteN FINAL PRIMEIRA
Actualizacioacuten de sancioacutens
A contiacutea das sancioacutens a que se refire o apartado 4 do artigo 49 poderaacute ser actualizada polo Goberno a proposta do Ministro de Traballo e Seguridade Social adaptando a esta a atribucioacuten de competencias prevista no apartado 1 do artigo 52 desta Lei
DISPOSICIOacuteN FINAL SEGUNDA
Entrada en vigor
Esta Lei entraraacute en vigor tres meses despois da suacutea publicacioacuten no laquoBoletiacuten Oficial do EstadoraquoPolo tantoMando a todos os espantildeois particulares e autoridades que garden e fagan gardar esta LeiMadrid 12 de decembro de 2003
XOAacuteN CARLOS R
O Presidente do Goberno FELIPE GONZAacuteLEZ MAacuteRQUEZ
50
empresa decida constituiacutelo de acordo co disposto no artigo seguinte
Os traballadores a que se refiren os paraacutegrafos anteriores deberaacuten gardar sixilo profesional sobre a informacioacuten relativa aacute empresa aacute que tiveran acceso como consecuencia do desempentildeo das suacuteas funcioacutens
5 Nas empresas de menos de seis traballadores o empresario poderaacute asumir persoalmente as funcioacutens sinaladas no apartado 1 sempre que desenvolva de forma cotiaacute a suacutea actividade no centro de traballo e tentildea a capacidade necesaria en funcioacuten dos riscos a que estean expostos os traballadores e a perigosidade das actividades co alcance que se determine nas disposicioacutens a que se refire a letra e) do apartado 1 do artigo 6 desta Lei
6 O empresario que non concertase o Servicio de prevencioacuten cunha entidade especializada allea aacute empresa deberaacute someter o seu sistema de prevencioacuten ao control dunha auditoriacutea ou avaliacioacuten externa nos termos que regulamentariamente se determinen
Artigo 31 Servicios de prevencioacuten
1 Se a designacioacuten dun ou varios traballadores fose insuficiente para a realizacioacuten das actividades de prevencioacuten en funcioacuten do tamantildeo da empresa dos riscos a que estean expostos os traballadores ou da perigosidade das actividades desenvolvidas co alcance que se estableza nas disposicioacutens a que se refire a letra e) do apartado 1 do artigo 6 desta Lei o empresario deberaacute recorrer a un ou varios servicios de prevencioacuten propios ou alleos aacute empresa que colaboraraacuten cando sexa necesario
Para o establecemento destes servicios nas Administracioacutens puacuteblicas terase en conta a suacutea estructura organizativa e a existencia se eacute o caso de aacutembitos sectoriais e descentralizados
2 Entenderase como servicio de prevencioacuten o conxunto de medios humanos e materiais necesarios para realizar as actividades preventivas a fin de garantir a axeitada proteccioacuten da seguridade e a sauacutede dos traballadores asesorando e asistindo para isto ao empresario aos traballadores e aos seus representantes e aos oacuterganos de representacioacuten especializados Para o exercicio das suacuteas funcioacutens o empresario deberaacute facilitar ao devandito servicio o acceso aacute informacioacuten e documentacioacuten a que se refire o apartado 3 do artigo anterior
3 Os servicios de prevencioacuten deberaacuten estar en condicioacutens de proporcionar aacute empresa o asesoramento e apoio que precise en funcioacuten dos tipos de risco nela existentes e no referente a
Texto reemplazado por la Ley 542003
a) O desentildeo implantacioacuten e aplicacioacuten dun plano de prevencioacuten de riscos laborais que permita a integracioacuten da prevencioacuten na empresa
b) A avaliacioacuten dos factores de risco que poidan afectar aacute seguridade e a sauacutede dos traballadores nos termos previstos no artigo 16 desta Lei
Texto reemplazado por la Ley 542003c) A planificacioacuten da actividade preventiva e a determinacioacuten das prioridades na adopcioacuten das
medidas preventivas e a vixilaacutencia da suacutea eficacia
31
d) A informacioacuten e formacioacuten dos traballadores
e) A prestacioacuten dos primeiros auxilios e planos de emerxencia f) A vixilancia da sauacutede dos traballadores en relacioacuten cos riscos derivados do traballo
4 O servicio de prevencioacuten teraacute caraacutecter interdisciplinario tendo os seus medios que ser apropiados para cumprir as suacuteas funcioacutens Para isto a formacioacuten especialidade capacitacioacuten dedicacioacuten e nuacutemero de compontildeentes destes servicios asiacute como os seus recursos teacutecnicos deberaacuten ser suficientes e axeitados aacutes actividades preventivas a desenvolver en funcioacuten das seguintes circunstancias
a) Tamantildeo da empresa
b) Tipos de risco aos que se poidan atopar expostos os traballadores
c) Distribucioacuten de riscos na empresa
5 Para poder actuar como servicios de prevencioacuten as entidades especializadas deberaacuten ser obxecto de acreditacioacuten pola Administracioacuten laboral mediante a comprobacioacuten de que reuacutenen os requisitos que se establezan regulamentariamente e previa aprobacioacuten da Administracioacuten sanitaria en canto aos aspectos de caraacutecter sanitario
Artigo 32 Actuacioacuten preventiva das Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais
As Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social poderaacuten desenvolver para as empresas a elas asociadas as funcioacutens correspondentes aos servicios de prevencioacuten con suxeicioacuten ao disposto no apartado 5 do artigo 31
Os representantes dos empresarios e dos traballadores teraacuten dereito a participar no control e seguimento da xestioacuten desenvolvida polas Mutuas de Accidentes da Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social nas funcioacutens a que se refire o paraacutegrafo anterior conforme ao previsto no artigo 39 cinco da Lei 421994 do 30 de decembro de Medidas fiscais administrativas e de orde social
Texto Antildeadido por la Ley 542003
Artigo 32 bis Presencia dos recursos preventivos
1 A presencia no centro de traballo dos recursos preventivos calquera que sexa a modalidade de organizacioacuten de ditos recursos seraacute necesaria nos seguintes casos
a) Cando os riscos podan verse agravados ou modificados no desenvolvemento do proceso ou a actividade pola concorrencia de operacioacutens diversas que se desenvolven sucesiva o simultaneamente e que fagan preciso o control da correcta aplicacioacuten dos meacutetodos de traballo
b) Cando se realicen actividades ou procesos que regulamentariamente sexan considerados como perigosos ou con riscos especiais
c) Cando a necesidade de dita presencia sexa requirida pola Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social se as circunstancias do caso asiacute o esixiran debido aacutes condicioacutens de traballo detectadas
32
2 Consideacuteranse recursos preventivos aos que o empresario poderaacute asignar a presencia os seguintes
a) Un ou varios traballadores designados da empresa
b) Un ou varios membros do servicio de prevencioacuten propio da empresa
c) Un ou varios membros do ou dos servicios de prevencioacuten alleos concertados pola empresa Cando a presencia se realice por diferentes recursos preventivos estes deberaacuten colaborar entre si
3 Os recursos preventivos a que se refire o apartado anterior deberaacuten ter a capacidade suficiente dispontildeer dos medios necesarios e ser suficientes en nuacutemero para vixiar o cumprimento das actividades preventivas debendo permanecer no centro de traballo durante o tempo no que se mantentildea a situacioacuten que determine a suacutea presencia
4 No obstante o sinalado nos apartados anteriores o empresario poderaacute asignar a presencia de forma expresa a un ou varios traballadores da empresa que sen formar parte do servicio de prevencioacuten propio ni ser traballadores designados reuacutenan os contildeecementos a cualificacioacuten e a experiencia necesarios nas actividades ou procesos a que se refire o apartado 1 e conten coa formacioacuten preventiva correspondente como miacutenimo aacutes funciones do nivel baacutesico
Neste suposto tales traballadores manteraacuten a necesaria colaboracioacuten cos recursos preventivos do empresario
CAPIacuteTULO V
Consulta e participacioacuten dos traballadores
Artigo 33 Consulta dos traballadores
1 O empresario deberaacute consultar aos traballadores coa debida antelacioacuten a adopcioacuten das decisioacutens relativas a
a) A planificacioacuten e a organizacioacuten do traballo na empresa e a introduccioacuten de novas tecnoloxiacuteas en todo o relacionado coas consecuencias que estas puidesen ter para a seguridade e a sauacutede dos traballadores derivadas da escolla dos equipos a determinacioacuten e a adecuacioacuten das condicioacutens de traballo e o impacto dos factores ambientais no traballo
b) A organizacioacuten e desenvolvemento das actividades de proteccioacuten da sauacutede e prevencioacuten dos riscos profesionais na empresa incluiacuteda a designacioacuten dos traballadores encargados das devanditas actividades ou o recurso a un servicio de prevencioacuten externo
c) A designacioacuten dos traballadores encargados das medidas de emerxencia
d) Os procedementos de informacioacuten e documentacioacuten a que se refiren os artigos 18 apartado 1 e 23 apartado 1 desta Lei
e) O proxecto e a organizacioacuten da formacioacuten en materia preventiva
f) Calquera outra accioacuten que poida ter efectos substanciais sobre a seguridade e a sauacutede dos
33
traballadores
2 Nas empresas que conten con representantes dos traballadores as consultas a que se refire o apartado anterior levaranse a cabo cos ditos representantes
Artigo 34 Dereitos de participacioacuten e representacioacuten
1 Os traballadores tentildeen dereito a participar na empresa nas cuestioacutens relacionadas coa prevencioacuten de riscos no traballo
Nas empresas ou centros de traballo que conten con seis ou maacuteis traballadores a participacioacuten destes canalizarase a traveacutes dos seus representantes e da representacioacuten especializada que se regula neste capiacutetulo
2 Aos Comiteacutes de Empresa aos Delegados de Persoal e aos representantes sindicais corresponderalles nos termos que respectivamente lles recontildeecen o Estatuto dos Traballadores a Lei de Oacuterganos de Representacioacuten do Persoal ao Servicio das Administracioacutens Puacuteblicas e a Lei Orgaacutenica de Liberdade Sindical a defensa dos intereses dos traballadores en materia de prevencioacuten de riscos no traballo Para isto os representantes do persoal exerceraacuten as competencias que as devanditas normas establecen en materia de informacioacuten consulta e negociacioacuten vixilancia e control e exercicio de accioacutens perante as empresas e os oacuterganos e tribunais competentes
3 O dereito de participacioacuten que se regula neste capiacutetulo exercerase no aacutembito das Administracioacutens puacuteblicas coas adaptacioacutens que procedan en atencioacuten aacute diversidade das actividades que desenvolven e as diferentes condicioacutens en que estas se realizan a complexidade e dispersioacuten da suacutea estructura organizativa e as suacuteas peculiaridades en materia de representacioacuten colectiva nos termos previstos na Lei 71990 do 19 de xullo sobre negociacioacuten colectiva e participacioacuten na determinacioacuten das condicioacutens de traballo dos empregados puacuteblicos podendo establecer aacutembitos sectoriais e descentralizados en funcioacuten do nuacutemero de efectivos e centros
Para levar a cabo a indicada adaptacioacuten no aacutembito da Administracioacuten Xeral do Estado o Goberno teraacute en conta os seguintes criterios
a) De ninguacuten xeito a dita adaptacioacuten poderaacute afectar aacutes competencias facultades e garantiacuteas que se recontildeecen nesta Lei aos Delegados de Prevencioacuten e aos Comiteacutes de Seguridade e Sauacutede
b) Deberase establecer o aacutembito especiacutefico que resulte axeitado en cada caso para o exercicio da funcioacuten de participacioacuten en materia preventiva dentro da estructura organizativa da Administracioacuten Con caraacutecter xeral o devandito aacutembito seraacute o dos oacuterganos de representacioacuten do persoal ao servicio das Administracioacutens puacuteblicas aiacutenda que se poderaacuten establecer outros distintos en funcioacuten das caracteriacutesticas da actividade e frecuencia dos riscos a que poidan estar expostos os traballadores
c) Cando no indicado aacutembito existan diferentes oacuterganos de representacioacuten do persoal deberase garantir unha actuacioacuten coordinada de todos eles en materia de prevencioacuten e proteccioacuten da seguridade e a sauacutede no traballo posibilitando que a participacioacuten se realice de forma conxunta entre uns e outros no aacutembito especiacutefico establecido para o efecto
d) Con caraacutecter xeral constituirase un uacutenico Comiteacute de Seguridade e Sauacutede no aacutembito dos oacuterganos de representacioacuten previstos na Lei de Oacuterganos de Representacioacuten do Persoal ao Servicio das
34
Administracioacutens Puacuteblicas que estaraacute integrado polos Delegados de Prevencioacuten designados no dito aacutembito tanto para o persoal con relacioacuten de caraacutecter administrativo ou estatutario como para o persoal laboral e por representantes da Administracioacuten en nuacutemero non superior ao de Delegados Malia isto poderanse constituiacuter Comiteacutes de Seguridade e Sauacutede noutros aacutembitos cando as razoacutens da actividade e o tipo e frecuencia dos riscos asiacute o aconsellen
Artigo 35 Delegados de Prevencioacuten
1 Os Delegados de Prevencioacuten son os representantes dos traballadores con funcioacutens especiacuteficas en materia de prevencioacuten de riscos no traballo
2 Os Delegados de Prevencioacuten seraacuten designados por e entre os representantes do persoal no aacutembito dos oacuterganos de representacioacuten previstos nas normas a que se refire o artigo anterior de acordo coa seguinte escala
De 50 a 100 traballadores 2 Delegados de prevencioacutenDe 101 a 500 traballadores 3 Delegados de PrevencioacutenDe 501 a 1000 traballadores 4 Delegados de PrevencioacutenDe 1001 a 2000 traballadores 5 Delegados de PrevencioacutenDe 2001 a 3000 traballadores 6 Delegados de PrevencioacutenDe 3001 a 4000 traballadores 7 Delegados de PrevencioacutenDe 4001 en adiante 8 Delegados de Prevencioacuten
Nas empresas de ata trinta traballadores o Delegado de Prevencioacuten seraacute o Delegado de PersoalNas empresas de trinta e un a corenta e nove traballadores haberaacute un Delegado de Prevencioacuten que
seraacute elixido por e entre os Delegados de Persoal
3 Para os efectos de determinar o nuacutemero de Delegados de Prevencioacuten teranse en conta os seguintes criterios
a) Os traballadores vinculados por contratos de duracioacuten determinada superior a un ano computaranse como traballadores fixos do cadro de persoal
b) Os contratados por prazo de ata un ano computaranse segundo o nuacutemero de diacuteas traballados no periacuteodo dun ano anterior aacute designacioacuten Cada douscentos diacuteas traballados ou fraccioacuten computaranse como un traballador maacuteis
4 Malia o disposto neste artigo nos convenios colectivos poderanse establecer outros sistemas de designacioacuten dos Delegados de Prevencioacuten sempre que se garanta que a facultade de designacioacuten corresponde aos representantes do persoal ou aos propios traballadores
Asiacute mesmo na negociacioacuten colectiva ou mediante os acordos a que se refire o artigo 83 apartado 3 do Estatuto dos Traballadores poderase acordar que as competencias recontildeecidas nesta Lei aos Delegados de Prevencioacuten sexan exercidas por oacuterganos especiacuteficos creados no propio convenio ou nos acordos nomeados Os devanditos oacuterganos poderaacuten asumir nos termos e conforme aacutes modalidades que se acorde competencias xerais respecto do conxunto dos centros de traballo incluiacutedos no aacutembito de aplicacioacuten do convenio ou do acordo co fin de fomentar o mellor cumprimento nestes da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais
35
Igualmente no aacutembito das Administracioacutens puacuteblicas poderanse establecer nos termos sinalados na Lei 71990 do 19 de xullo sobre negociacioacuten colectiva e participacioacuten na determinacioacuten das condicioacutens de traballo dos empregados puacuteblicos outros sistemas de designacioacuten dos Delegados de Prevencioacuten e acordarse que as competencias que a dita Lei atribuacutee a estes poidan ser exercidas por oacuterganos especiacuteficos
Artigo 36 Competencias e facultades dos Delegados de Prevencioacuten
1 Son competencias dos Delegados de Prevencioacuten
a) Colaborar coa direccioacuten da empresa na mellora da accioacuten preventiva
b) Promover e fomentar a cooperacioacuten dos traballadores na execucioacuten da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais
c) Ser consultados polo empresario con caraacutecter previo aacute suacutea execucioacuten acerca das decisioacutens a que se refire o artigo 33 desta Lei
d) Exercer un labor de vixilancia e control sobre o cumprimento da normativa de prevencioacuten de riscos laborais
Nas empresas que de acordo co disposto no apartado 2 do artigo 38 desta Lei non conten con Comiteacute de Seguridade e Sauacutede por non acadaren o nuacutemero miacutenimo de traballadores establecido para tal efecto as competencias atribuiacutedas a aquel nesta Lei seraacuten exercidas polos Delegados de Prevencioacuten
2 No exercicio das competencias atribuiacutedas aos Delegados de Prevencioacuten estes estaraacuten facultados para
a) Acompantildear os teacutecnicos nas avaliacioacutens de caraacutecter preventivo do medio ambiente de traballo asiacute como nos termos previstos no artigo 40 desta Lei aos Inspectores de Traballo e Seguridade Social nas visitas e verificacioacutens que realicen nos centros de traballo para comprobar o cumprimento da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais podendo formular ante eles as observacioacutens que estimen oportunas
b) Ter acceso coas limitacioacutens previstas no apartado 4 do artigo 22 desta Lei aacute informacioacuten e documentacioacuten relativa aacutes condicioacutens de traballo que sexan necesarias para o exercicio das suacuteas funcioacutens e en particular aacute prevista nos artigos 18 e 23 desta Lei Cando a informacioacuten estea suxeita aacutes limitacioacutens devanditas soacute poderaacute ser subministrada de maneira que se garanta o respecto da confidencialidade
c) Ser informados polo empresario sobre os danos producidos na sauacutede dos traballadores unha vez que aquel tivese contildeecemento deles podendo presentarse aiacutenda foacutera da suacutea xeira no lugar dos feitos para contildeecer as circunstancias destes
d) Recibir do empresario as informacioacutens obtidas por este procedentes das persoas ou oacuterganos encargados das actividades de proteccioacuten e prevencioacuten na empresa asiacute como dos organismos competentes para a seguridade e a sauacutede dos traballadores sen prexuiacutezo do disposto no artigo 40 desta Lei en materia de colaboracioacuten coa Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
e) Realizar visitas aos lugares de traballo para exercer un labor de vixilancia e control do estado das condicioacutens de traballo podendo para tal fin acceder a calquera zona destes e comunicarse durante a xeira
36
cos traballadores de maneira que non se altere o normal desenvolvemento do proceso productivo
f) Solicitar do empresario a adopcioacuten de medidas de caraacutecter preventivo e para a mellora dos niveis de proteccioacuten da seguridade e a sauacutede dos traballadores podendo para tal fin efectuar propostas ao empresario asiacute como ao Comiteacute de Seguridade e Sauacutede para a suacutea discusioacuten neste
g) Propontildeer ao oacutergano de representacioacuten dos traballadores a adopcioacuten do acordo de paralizacioacuten de actividades a que se refire o apartado 3 do artigo 21
3 Os informes que deben emitir os Delegados de Prevencioacuten a teor do disposto na letra c) do apartado l deste artigo deberanse elaborar nun prazo de quince diacuteas ou no tempo imprescindible cando se trate de adoptar medidas dirixidas a previr riscos inminentes Transcorrido o prazo sen ter emitido o informe o empresario poderaacute pontildeer en praacutectica a suacutea decisioacuten
4 A decisioacuten negativa do empresario aacute adopcioacuten das medidas propostas polo Delegado de Prevencioacuten a teor do disposto na letra f) do apartado 2 deste artigo deberaacute ser motivada
Artigo 37 Garantiacuteas e sixilo profesional dos Delegados de Prevencioacuten
1 O previsto no artigo 68 do Estatuto dos Traballadores en materia de garantiacuteas aplicarase aos Delegados de Prevencioacuten na suacutea condicioacuten de representantes dos traballadores
O tempo empregado polos Delegados de Prevencioacuten para o desempentildeo das funcioacutens previstas nesta Lei considerarase como de exercicio de funcioacutens de representacioacuten para os efectos da utilizacioacuten do creacutedito de horas mensuais retribuiacutedas previsto na letra e) do devandito artigo 68 do Estatuto dos Traballadores
Malia o anterior considerarase en todo caso como tempo de traballo efectivo sen imputacioacuten ao dito creacutedito horario o correspondente aacutes xuntanzas do Comiteacute de Seguridade e Sauacutede e a calquera outras convocadas polo empresario en materia de prevencioacuten de riscos asiacute como o destinado aacutes visitas previstas nas letras a) e c) do nuacutemero 2 do artigo anterior
2 O empresario deberaacute proporcionarlles aos Delegados de Prevencioacuten os medios e a formacioacuten en materia preventiva que resulten necesarios para o exercicio das suacuteas funcioacutens
A formacioacuten teraa que facilitar o empresario polos seus propios medios ou mediante concerto con organismos ou entidades especializadas na materia e deberaacute adaptarse aacute evolucioacuten dos riscos e aacute aparicioacuten doutros novos repetiacutendose periodicamente se fose necesario
O tempo dedicado aacute formacioacuten considerarase como tempo de traballo para todos os efectos e o seu custo non poderaacute recaer de ninguacuten xeito sobre os Delegados de Prevencioacuten
3 Os Delegados de Prevencioacuten seralles de aplicacioacuten o disposto no apartado 2 do artigo 65 do Estatuto dos Traballadores en canto ao sixilo profesional debido respecto das informacioacutens a que tivesen acceso como consecuencia da suacutea actuacioacuten na empresa
4 O disposto neste artigo en materia de garantiacuteas e sixilo profesional dos Delegados de Prevencioacuten entenderase referido no caso das relacioacutens de caraacutecter administrativo ou estatutario do persoal ao servicio das Administracioacutens puacuteblicas aacute regulacioacuten contida nos artigos 10 paraacutegrafo segundo e 11 da Lei 91987 do 12 de xuntildeo de Oacuterganos de Representacioacuten Determinacioacuten das Condicioacutens de Traballo e Participacioacuten
37
do Persoal ao Servicio das Administracioacutens Puacuteblicas
Artigo 38 Comiteacute de Seguridade e Sauacutede
1 O Comiteacute de Seguridade e Sauacutede eacute o oacutergano paritario e colexiado de participacioacuten destinado aacute consulta regular e perioacutedica das actuacioacutens da empresa en materia de prevencioacuten de riscos
2 Constituirase un Comiteacute de Seguridade e Sauacutede en todas as empresas ou centros de traballo que conten con 50 ou maacuteis traballadores O Comiteacute estaraacute formado polos Delegados de Prevencioacuten dunha parte e polo empresario eou os seus representantes en nuacutemero igual ao de Delegados de Prevencioacuten da outra
Nas xuntanzas do Comiteacute de Seguridade e Sauacutede participaraacuten con voz pero sen voto os Delegados Sindicais e os responsables teacutecnicos da prevencioacuten na empresa que non estean incluiacutedos na composicioacuten aacute que se refire o paraacutegrafo anterior Nas mesmas condicioacutens poderaacuten participar traballadores da empresa que conten cunha especial cualificacioacuten ou informacioacuten respecto de concretas cuestioacutens que se debatan neste oacutergano e teacutecnicos en prevencioacuten alleos aacute empresa sempre que asiacute o solicite algunha das representacioacutens no Comiteacute
3 O Comiteacute de Seguridade e Sauacutede reunirase trimestralmente e sempre que o solicite algunha das representacioacutens deste O Comiteacute adoptaraacute as suacuteas propias normas de funcionamento
As empresas que conten con varios centros de traballo dotados de Comiteacute de Seguridade e Sauacutede poderaacuten acordar cos seus traballadores a creacioacuten dun Comiteacute Intercentros coas funcioacutens que o acordo lle atribuacutea
Artigo 39 Competencias e facultades do Comiteacute de Seguridade e Sauacutede
1 O Comiteacute de Seguridade e Sauacutede teraacute as seguintes competencias
Texto reemplazado por la Ley 542003
a) Participar na elaboracioacuten posta en praacutectica e avaliacioacuten dos planos e programas de prevencioacuten de riscos na empresa A tal efecto no seu seno se debateraacuten antes da suacutea posta en praacutectica e no referente a suacutea incidencia na prevencioacuten de riscos os proxectos en materia de planificacioacuten organizacioacuten do traballo e introduccioacuten de novas tecnoloxiacuteas organizacioacuten e desenvolvemento das actividades de proteccioacuten e prevencioacuten a que se refire o artigo 16 desta Lei e proxecto e organizacioacuten da formacioacuten en materia preventiva
b) Promover iniciativas sobre meacutetodos e procedementos para a efectiva prevencioacuten dos riscos propontildeendo aacute empresa a mellora das condicioacutens ou a correccioacuten das deficiencias existentes
2 No exercicio das suacuteas competencias o Comiteacute de Seguridade e Sauacutede estaraacute facultado para
a) Contildeecer directamente a situacioacuten relativa aacute prevencioacuten de riscos no centro de traballo realizando para tal efecto as visitas que estime oportunas
b) Contildeecer cantos documentos e informes relativos aacutes condicioacutens de traballo sexan necesarios para o cumprimento das suacuteas funcioacutens asiacute como os procedentes da actividade do servicio de prevencioacuten se eacute o
38
caso
c) Contildeecer e analizar os danos producidos na sauacutede ou na integridade fiacutesica dos traballadores co fin de avaliar as suacuteas causas e propontildeer as medidas preventivas oportunas
d) Contildeecer e informar a memoria e programacioacuten anual dos servicios de prevencioacuten
3 A fin de dar cumprimento ao disposto nesta Lei respecto da colaboracioacuten entre empresas nos supostos de desenvolvemento simultaacuteneo de actividades nun mesmo centro de traballo poderase acordar a realizacioacuten de reunioacutens conxuntas dos Comiteacutes de Seguridade e Sauacutede ou no seu defecto dos Delegados de Prevencioacuten e empresarios das empresas que carezan dos devanditos Comiteacutes ou outras medidas de actuacioacuten coordinada
Artigo 40 Colaboracioacuten coa Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
1 Os traballadores e mais os seus representantes poderaacuten recorrer aacute Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social se consideran que as medidas adoptadas e os medios empregados polo empresario non son suficientes para garantir a seguridade e a sauacutede no traballo
2 Nas visitas aos centros de traballo para a comprobacioacuten do cumprimento da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais o Inspector de Traballo e Seguridade Social comunicaraacute a suacutea presencia ao empresario ou ao seu representante ou aacute persoa inspeccionada ao Comiteacute de Seguridade e Sauacutede ao Delegado de Prevencioacuten ou na suacutea ausencia aos representantes legais dos traballadores a fin de que o poidan acompantildear durante o desenvolvemento da suacutea visita e formularlle as observacioacutens que estimen oportunas a menos que considere que as devanditas comunicacioacutens poidan prexudicar ao eacutexito das suacuteas funcioacutens
3 A Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social informaraacute aos Delegados de Prevencioacuten sobre os resultados das visitas a que fai referencia o apartado anterior e sobre as medidas adoptadas como consecuencia destas asiacute como ao empresario mediante dilixencia no Libro de Visitas da Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social que debe existir en cada centro de traballo
4 As organizacioacutens sindicais e empresariais maacuteis representativas seraacuten consultadas con caraacutecter previo aacute elaboracioacuten dos planos de actuacioacuten da Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social en materia de prevencioacuten de riscos no traballo en especial dos programas especiacuteficos para empresas de menos de seis traballadores e informadas do resultado dos devanditos planos
CAPIacuteTULO VI
Obrigas dos fabricantes importadores e subministradores
Artigo 41 Obrigas dos fabricantes importadores e subministradores
1 Os fabricantes importadores e subministradores de maquinaria equipos productos e utensilios de traballo estaacuten na obriga de asegurar que estes non constituacutean unha fonte de perigo para o traballador sempre que sexan instalados e empregados nas condicioacutens forma e para os fins recomendados por eles
Os fabricantes importadores e subministradores de productos e substancias quiacutemicas de utilizacioacuten no traballo estaacuten na obriga de envasar e etiquetar estes de forma que se permita a suacutea conservacioacuten e
39
manipulacioacuten en condicioacutens de seguridade e se identifique claramente o seu contido e os riscos para a seguridade ou a sauacutede dos traballadores que a suacutea almacenaxe ou utilizacioacuten comporten
Os suxeitos mencionados nos dous paraacutegrafos anteriores deberaacuten subministrar a informacioacuten que indique a forma correcta de emprego polos traballadores as medidas preventivas adicionais que se deban tomar e os riscos laborais que impliquen tanto o seu emprego normal como a suacutea manipulacioacuten ou emprego inadecuado
Os fabricantes importadores e subministradores de elementos para a proteccioacuten dos traballadores estaacuten na obriga de asegurar a efectividade destes sempre que sexan instalados e usados nas condicioacutens e da forma recomendada por eles Para tal efecto deberaacuten subministrar a informacioacuten que indique o tipo de risco ao que van dirixidos o nivel de proteccioacuten fronte a este e a forma correcta do seu emprego e mantemento
Os fabricantes importadores e subministradores deberaacuten proporcionar aos empresarios e estes solicitar daqueles a informacioacuten necesaria para que a utilizacioacuten e manipulacioacuten da maquinaria equipos productos materias primas e utensilios de traballo se produza sen riscos para a seguridade e a sauacutede dos traballadores asiacute como para que os empresarios poidan cumprir coas suacuteas obrigas de informacioacuten respecto dos traballadores
2 O empresario teraacute que garantir que as informacioacutens a que se refire o apartado anterior sexan facilitadas aos traballadores en termos que resulten comprensibles para estes
CAPIacuteTULO VII
Responsabilidades e sancioacutens
Artigo 42 Responsabilidades e a suacutea compatibilidade
1 O incumprimento polos empresarios das suacuteas obrigas en materia de prevencioacuten de riscos laborais daraacute lugar a responsabilidades administrativas asiacute como se eacute o caso a responsabilidades penais e aacutes civiacutes polos danos e perdas que se poidan derivar do devandito incumprimento
2 A empresa principal responderaacute solidariamente cos contratistas e subcontratistas a que se refire o apartado 3 do artigo 24 desta Lei do cumprimento durante o periacuteodo da contrata das obrigas impostas por esta Lei en relacioacuten cos traballadores que aqueles ocupen nos centros de traballo da empresa principal sempre que a infraccioacuten se producise no centro de traballo do devandito empresario principal
$ amp
3 As responsabilidades administrativas que se deriven do procedemento sancionador seraacuten compatibles coas indemnizacioacutens polos danos e perdas causados e de recargo de prestacioacutens econoacutemicas do sistema da Seguridade Social que poidan ser fixadas polo oacutergano competente de conformidade co previsto na normativa reguladora do devandito sistema
40
4 Nas relacioacutens de traballo mediante empresas de traballo temporal e sen prexuiacutecio das responsabilidades propias de estas a empresa usuaria seraacute responsable das condicioacutens de execucioacuten do traballo en todo o relacionado coa proteccioacuten da seguridade e sauacutede dos traballadores asiacute como o recargo de prestacioacutens do sistema de Seguridade Social que podan fixarse en caso de accidente de traballo ou enfermidade profesional que tentildea lugar no seu centro de traballo durante o tempo de vixencia do contrato de posta a disposicioacuten e traian a suacutea causa de falta de medidas de seguridade e hixiene
A correccioacuten de infraccioacutens en materia de prevencioacuten de riscos laborais no aacutembito das Administracioacutens Puacuteblicas se axustaraacute ao procedemento e normas de desenvolvemento do artigo 451 e concordantes da Lei 311995 de PRL
$ amp
5 A declaracioacuten de feitos probados que contentildea unha sentencia firme da orde xurisdiccional contencioso-administrativa relativa aacute existencia de infraccioacuten aacute normativa de prevencioacuten de riscos laborais vincularaacute aacute orde social da xurisdiccioacuten no que se refire ao recargo se eacute o caso da prestacioacuten econoacutemica do sistema da Seguridade Social
$ amp
Artigo 43 Requirimento da Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
1 Cando o Inspector de Traballo e Seguridade Social comprobase a existencia dunha infraccioacuten aacute normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais requiriraacute ao empresario para a emenda das deficiencias observadas agaacutes que pola gravidade e inminencia dos riscos procedese acordar a paralizacioacuten prevista no artigo 44 Todo isto sen prexuiacutezo da proposta de sancioacuten correspondente se eacute o caso
2 O requirimento formulado polo Inspector de Traballo e Seguridade Social farase saber por escrito ao empresario presuntamente responsable sinalando as anomaliacuteas ou deficiencias apreciadas con indicacioacuten do prazo para a suacutea emenda O devandito requirimento pontildeerase asiacute mesmo en contildeecemento dos Delegados de Prevencioacuten
Se se incumprise o requirimento formulado persistindo os feitos infractores o Inspector de Traballo e Seguridade Social de non o efectuar inicialmente redactaraacute a correspondente acta de infraccioacuten por tales feitos
3 Os requirimentos efectuados polos funcionarios puacuteblicos a que se refire o artigo 92 desta Lei en exercicio das suacuteas funcioacutens de apoio e colaboracioacuten coa Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social practicaranse cos requisitos e efectos establecidos no apartado anterior pudendo reflectirse no Libro de Visitas da Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social na forma que se determine regulamentariamente
Artigo 44 Paralizacioacuten de traballos
1 Cando o Inspector de Traballo e Seguridade Social comprobe que a inobservancia da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais implica ao seu xuiacutezo un risco grave e inminente para a seguridade e a sauacutede dos traballadores poderaacute ordenar a paralizacioacuten inmediata de tales traballos ou tarefas A devandita medida comunicarase aacute empresa responsable que a pontildeeraacute en contildeecemento inmediato dos traballadores
41
afectados do Comiteacute de Seguridade e Sauacutede do Delegado de Prevencioacuten ou na suacutea ausencia dos representantes do persoal A empresa responsable daraacute conta ao Inspector de Traballo e Seguridade social do cumprimento desta notificacioacuten
O Inspector de Traballo e Seguridade Social informaraacute da suacutea decisioacuten de forma inmediata aacute autoridade laboral A empresa sen prexuiacutezo do cumprimento inmediato de tal decisioacuten poderaa impugnar perante a autoridade laboral no prazo de tres diacuteas haacutebiles tendo que ser resolta tal impugnacioacuten no prazo maacuteximo de vintecatro horas Tal resolucioacuten seraacute executiva sen prexuiacutezo dos recursos que procedan
A paralizacioacuten dos traballos levantarase pola Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social que a decretase ou polo empresario tan axintildea como se emenden as causas que a motivaron debendo neste uacuteltimo caso comunicalo inmediatamente aacute Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
2 Os supostos de paralizacioacuten regulados neste artigo asiacute como os que se contemplen na normativa reguladora das actividades previstas no apartado 2 do artigo 7 desta Lei entenderanse en todo caso sen prexuiacutezo do pagamento do salario ou das indemnizacioacutens que procedan e das medidas que se poidan arbitrar para a suacutea garantiacutea
Artigo 45 Infraccioacutens administrativas
1 Son infraccioacutens laborais en materia de prevencioacuten de riscos laborais as accioacutens ou omisioacutens dos empresarios as das entidades que actuacuteen como servicios de prevencioacuten alleos aacutes empresas as auditoriacuteas e as formativas en dita materia e alleas aacutes empresas asiacute como as dos promotores e propietarios de obra e os traballadores por conta propia que incumpran as normas legais regulamentarias e claacuteusulas normativas dos convenios colectivos en materia de seguridade e sauacutede laboral suxeitas a responsabilidade conforme aacute presente Lei
$ amp
Malia o anterior no aacutembito das relacioacutens do persoal civil ao servicio das Administracioacutens puacuteblicas as infraccioacutens seraacuten obxecto de responsabilidades a traveacutes da imposicioacuten por resolucioacuten da autoridade competente da realizacioacuten das medidas correctoras dos correspondentes incumprimentos conforme ao procedemento que para o efecto se estableza
No aacutembito da Administracioacuten Xeral do Estado corresponderalle ao Goberno a regulacioacuten do devandito procedemento que se axustaraacute aos seguintes principios
a) O procedemento iniciarao o oacutergano competente da Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social por orde superior ben por propia iniciativa ou a peticioacuten dos representantes do persoal
b) Logo da suacutea actuacioacuten a Inspeccioacuten efectuaraacute un requirimento sobre as medidas a adoptar e prazo de execucioacuten destas que se enviaraacute aacute unidade administrativa inspeccionada para os efectos de formular alegacioacutens
c) No caso de discrepancia entre os Ministros competentes como consecuencia da aplicacioacuten deste procedemento enviaraacuten as actuacioacutens ao Consello de Ministros para a suacutea decisioacuten final
42
Artigo 46 Infraccioacutens leves
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000
Artigo 47 Infraccioacutens graves
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000
Artigo 48 Infraccioacutens moi graves
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000
Artigo 49 Sancioacutens
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000 que agora establece uns criterios de graduacioacuten das sancioacutens (Artigo 39) e a contiacutea das mesmas (Artigo 40)
Artigo 50 Reincidencia
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000
Artigo 51 Prescricioacuten das infraccioacutens
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000 estableceacutendose dita prescricioacuten no Artigo 4 da disposicioacuten
Artigo 52 Competencias sancionadoras
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000
Artigo 53 Suspensioacuten ou peche do centro de traballo
O Goberno ou se eacute o caso os oacuterganos de goberno das Comunidades Autoacutenomas con competencias na materia cando concorran circunstancias de excepcional gravidade nas infraccioacutens en materia de seguridade e sauacutede no traballo poderaacuten acordar a suspensioacuten das actividades laborais por un tempo determinado ou en caso extremo o peche do centro de traballo correspondente sen prexuiacutezo en todo caso do pagamento do salario ou das indemnizacioacutens que procedan e das medidas que se poidan arbitrar para a suacutea garantiacutea
Artigo 54 Limitacioacutens aacute facultade de contratar coa Administracioacuten
As limitacioacutens aacute facultade de contratar coa Administracioacuten pola comisioacuten de delictos ou por infraccioacutens administrativas moi graves en materia de seguridade e sauacutede no traballo rexeranse polo establecido na Lei 131995 do 18 de maio de contratos das Administracioacutens Puacuteblicas
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL PRIMEIRA
Definicioacutens para os efectos de Seguridade Social
43
Sen prexuiacutezo da utilizacioacuten das definicioacutens contidas nesta Lei no aacutembito da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais tanto a definicioacuten dos conceptos de accidente de traballo enfermidade profesional accidente non laboral e enfermidade comuacuten como o reacutexime xuriacutedico establecido para estas continxencias na normativa de Seguridade Social continuaraacuten a ser de aplicacioacuten nos termos e cos efectos previstos no devandito aacutembito normativo
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL SEGUNDA
Reordenacioacuten orgaacutenica
Queda extinguida a Organizacioacuten dos Servicios Meacutedicos de Empresa pasando as suacuteas funcioacutens a seren desempentildeadas pola Administracioacuten sanitaria competente nos termos desta Lei
Os recursos e funcioacutens que na actualidade tentildeen atribuiacutedos o Instituto Nacional de medicina e Seguridade do Traballo e a Escola Nacional de Medicina do Traballo adscriacutebense e seraacuten desenvolvidos polas unidades organismos ou entidades do Ministerio de Sanidade e Consumo conforme aacute suacutea organizacioacuten e distribucioacuten interna de competencias
O Instituto Nacional de Silicose manteraacute a suacutea condicioacuten de centro de referencia nacional de prevencioacuten teacutecnico-sanitaria das enfermidades profesionais que afecten ao sistema cardiorrespiratorio
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL TERCEIRA
Caraacutecter baacutesico
1 Esta Lei asiacute como as normas regulamentarias que dicte o Goberno en virtude do establecido no artigo 6 constituacuteen lexislacioacuten laboral dictada ao abeiro do artigo 14917ordf da Constitucioacuten
2 Respecto do persoal civil con relacioacuten de caraacutecter administrativo ou estatutario ao servicio das Administracioacutens puacuteblicas esta Lei seraacute de aplicacioacuten nos seguintes termos
a) Os artigos que a continuacioacuten se relacionan constituacuteen normas baacutesicas no sentido previsto no artigo 149118ordf da Constitucioacuten
23 apartados 1 e 2 agaacutes o paraacutegrafo segundo45 apartado 11214 apartados l 2 agaacutes a remisioacuten ao capiacutetulo IV 3 4 e 515161718 apartados l e 2 agaacutes remisioacuten ao capiacutetulo V19 apartados l e 2 agaacutes referencia aacute imparticioacuten por medios propios ou concertados2021222324 apartados 1 2 3 e 6
44
252628 apartados 1 paraacutegrafos primeiro e segundo 2 3 e 4 agaacutes no relativo aacutes empresas de traballo
temporal2930 apartados l 2 agaacutes a remisioacuten ao artigo 61 a) 3 e 4 agaacutes a remisioacuten ao texto refundido da Lei
do Estatuto dos Traballadores31 apartados l agaacutes remisioacuten ao artigo 61 a) 2 3 e 432 bis3334 apartados 1 paraacutegrafo primeiro 2 e 3 agaacutes paraacutegrafo segundo35 apartados l 2 paraacutegrafo primeiro 4 paraacutegrafo terceiro36 agaacutes as referencias ao Comiteacute de Seguridade e Sauacutede37 apartados 2 e 442 apartado l45 apartado 1 paraacutegrafo terceiroDisposicioacuten adicional cuarta Designacioacuten de Delegados de Prevencioacuten nos supostos especiaisDisposicioacuten transitoria apartado 3ordmTeraacuten este mesmo caraacutecter baacutesico no que corresponda as normas regulamentarias que dicte o
goberno en virtude do establecido no artigo 6 desta Lei
b) No aacutembito das Comunidades Autoacutenomas e as entidades locais as funcioacutens que a Lei atribuacutee aacutes autoridades laborais e aacute Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social poderaacuten ser atribuiacutedas a oacuterganos diferentes
c) Os restantes preceptos seraacuten de aplicacioacuten xeral en defecto de normativa especiacutefica dictada polas Administracioacutens puacuteblicas a excepcioacuten do que resulte inaplicable a estas pola suacutea natureza xuriacutedico-laboral
3 O artigo 54 constituacutee lexislacioacuten baacutesica de contratos administrativos dictada ao abeiro do artigo 149118ordf da Constitucioacuten
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL CUARTA
Designacioacuten de Delegados de Prevencioacuten en supostos especiais
Nos centros de traballo que carezan de representantes dos traballadores por non existir traballadores coa antiguumlidade suficiente para ser electores ou elixibles nas eleccioacutens para representantes do persoal os traballadores poderaacuten elixir por maioriacutea a un traballador que exerza as competencias de Delegado de Prevencioacuten quen teraacute as facultades garantiacuteas e obrigas de sixilo profesional de tales Delegados A actuacioacuten destes cesaraacute no momento en que se reuacutenan os requisitos de antiguumlidade necesarios para poder celebrar a eleccioacuten de representantes do persoal prorrogaacutendose polo tempo indispensable para a efectiva celebracioacuten da eleccioacuten
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL QUINTA
Fundacioacuten
Adscrita aacute Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo existiraacute unha fundacioacuten que teraacute como finalidade promover a mellora das condicioacutens de seguridade e sauacutede no traballo especialmente nas
45
pequenas empresas a traveacutes de accioacutens de informacioacuten asistencia teacutecnica formacioacuten e promocioacuten do cumprimento da normativa de prevencioacuten de riscos
Para o cumprimento dos seus fins dotarase aacute fundacioacuten dun patrimonio con cargo ao Fondo de Prevencioacuten e Rehabilitacioacuten procedente do exceso de excedentes da xestioacuten realizada polas Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social A contiacutea total do devandito patrimonio non excederaacute do 20 por 100 do devandito fondo determinada na data de entrada en vigor desta Lei
Os Estatutos da fundacioacuten aprobaraos a Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo co voto favorable de dous tercios dos seus membros
Para os efectos de acadar un mellor cumprimento dos seus fins artellarase a suacutea colaboracioacuten coa Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
A planificacioacuten desenvolvemento e financiamento de accioacutens nos distintos aacutembitos territoriais teraacute en consideracioacuten a poboacioacuten ocupada o tamantildeo das empresas e os iacutendices de sinistralidade laboral Os orzamentos que a fundacioacuten asigne aos aacutembitos territoriais autonoacutemicos que tentildean asumidas competencias de execucioacuten de lexislacioacuten laboral en materia de Seguridade e Hixiene no Traballo atribuiranse para a suacutea xestioacuten aos oacuterganos tripartitos e de participacioacuten institucional que existan nos devanditos aacutembitos e tentildean natureza similar aacute Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo
Nos sectores de actividade nos que existan fundacioacutens de aacutembito sectorial constituiacutedos por empresarios e traballadores que tentildean entre os seus fins a promocioacuten de actividades destinadas aacute mellora das condicioacutens de seguridade e sauacutede no traballo o desenvolvemento dos obxectivos e fins da fundacioacuten levaranse a cabo en todo caso en coordinacioacuten con aquelas
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL SEXTA
Constitucioacuten da Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo O Goberno no prazo de tres meses a partir da vixencia desta Lei regularaacute a composicioacuten da
Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo A Comisioacuten constituirase no prazo dos trinta diacuteas seguintes
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL SEacuteTIMA
Cumprimento da normativa de transporte de mercadoriacuteas perigosas
O disposto nesta Lei enteacutendese sen prexuiacutezo do cumprimento das obrigas derivadas da regulacioacuten en materia de transporte de mercadoriacuteas perigosas
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL OITAVA
Planos de organizacioacuten de actividades preventivas
Cada Departamento Ministerial no prazo de seis meses desde a entrada en vigor desta Lei e previa consulta coas organizacioacutens sindicais maacuteis representativas elevaraacute ao Consello de Ministros unha proposta de acordo na que se estableza un plano de organizacioacuten das actividades preventivas no departamento
46
correspondente e nos centros organismos e establecementos de todo tipo dependentes deste
A proposta debera acompantildear necesariamente unha memoria explicativa do custo econoacutemico da organizacioacuten proposta asiacute como o calendario de execucioacuten do plano coas previsioacutens orzamentarias axeitadas a este
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL NOVENA
Establecementos militares
1 O Goberno no prazo de seis meses logo de consulta coas organizacioacutens sindicais maacuteis representativas e a proposta dos Ministros de Defensa e de Traballo e Seguridade Social adaptaraacute as normas dos capiacutetulos III e V desta Lei aacutes esixencias da defensa nacional aacutes peculiaridades orgaacutenicas e ao reacutexime vixente de representacioacuten do persoal nos establecementos militares
3 Continuaraacuten vixentes as disposicioacutens sobre organizacioacuten e competencia da autoridade laboral e Inspeccioacuten de Traballo no aacutembito da Administracioacuten Militar contidas no Real Decreto 22051980 do 13 de xuntildeo dictado en desenvolvemento da disposicioacuten final seacutetima do Estatuto dos Traballadores
Antildeadido por Ley 312006Disposicioacuten adicional novena bis Personal militar
((() (( +
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DEacuteCIMA
Sociedades cooperativas
O procedemento para a designacioacuten dos Delegados de Prevencioacuten regulados no artigo 35 desta Lei nas sociedades cooperativas que non conten con asalariados deberaacute estar previsto nos seus Estatutos ou ser obxecto de acordo en Asemblea Xeral Cando ademais dos socios que prestan o seu traballo persoal existan asalariados computaranse aacutembolos colectivos para os efectos do disposto no nuacutemero 2 do artigo 35 Neste caso a designacioacuten dos Delegados de Prevencioacuten realizarase conxuntamente polos socios que prestan traballo e os traballadores asalariados ou se eacute o caso os representantes destes
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL UNDEacuteCIMA
Modificacioacuten do Estatuto dos Traballadores en materia de permisos retribuiacutedos
Engaacutedese unha letra f) ao apartado 3 do artigo 37 do texto refundido da Lei do Estatuto dos Traballadores aprobado polo Real Decreto lexislativo 11995 do 24 de marzo do seguinte teor
laquof) Polo tempo indispensable para a realizacioacuten de exames prenatais e teacutecnicas de preparacioacuten ao parto que se tentildean que realizar dentro da xeiraraquo
47
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DUODEacuteCIMA
Participacioacuten institucional nas Comunidades Autoacutenomas
Nas Comunidades Autoacutenomas a participacioacuten institucional en canto aacute suacutea estructura e organizacioacuten levarase a cabo de acordo coas competencias que estas tentildean en materia de seguridade e sauacutede laboral
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DEacuteCIMO TERCEIRA
Fondo de Prevencioacuten e Rehabilitacioacuten
Os recursos do Fondo de Prevencioacuten e Rehabilitacioacuten procedentes do exceso de excedentes da xestioacuten realizada polas Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social aacute que se refire o artigo 73 do texto refundido da Lei Xeral da Seguridade Social destinaranse na contiacutea que se determine regulamentariamente aacutes actividades que poidan desenvolver como servicios de prevencioacuten as Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social de acordo co previsto no artigo 32 desta Lei
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DECIMOCUARTA
Presencia de recursos preventivos nas obras de construccioacuten
1 O disposto no artigo 32 bis da Lei de Prevencioacuten de Riscos Laborais seraacute de aplicacioacuten nas obras de construccioacuten reguladas polo Real Decreto 16271997 de 24 de outubro polo que se establecen as disposicioacutens miacutenimas de seguridade e sauacutede nas obras de construccioacuten coas seguintes especialidades
a) A preceptiva presencia de recursos preventivos aplicarase a cada contratista
b) No suposto previsto no apartado 1 paraacutegrafo a) do artigo 32 bis a presencia dos recursos preventivos de cada contratista seraacute necesaria cando durante a obra se desenvolvan traballos con riscos especiais tal e como se definen no citado Real Decreto
c) A preceptiva presencia de recursos preventivos teraacute como obxecto vixiar o cumprimento das medidas incluiacutedas no plan de seguridade e sauacutede no traballo e comprobar a eficacia destas
2 O disposto no apartado anterior enteacutendese sen prexuiacutecio das obrigacioacutens do coordinador en materia de seguridade e sauacutede durante a execucioacuten da obra
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DECIMOQUINTA
Habilitacioacuten de funcionarios puacuteblicos
48
Para poder exercer as funcioacutens establecidas no apartado 2 do artigo 9 desta Lei os funcionarios puacuteblicos das comunidades autoacutenomas deberaacuten contar cunha habilitacioacuten especiacutefica expedida pola propia comunidade autoacutenoma nos termos que se determinen regulamentariamente
En todo caso tales funcionarios deberaacuten pertencer aos grupos de titulacioacuten A ou B e acreditar formacioacuten especiacutefica en materia de prevencioacuten de riscos laborais
DISPOSICIOacuteN TRANSITORIA PRIMEIRA
Aplicacioacuten de disposicioacutens maacuteis favorables
1 O disposto nos artigos 36 e 37 desta Lei en materia de competencias facultades e garantiacuteas dos Delegados de Prevencioacuten entenderase sen prexuiacutezo do respecto aacutes disposicioacutens maacuteis favorables para o exercicio dos dereitos de informacioacuten consulta e participacioacuten dos traballadores na prevencioacuten de riscos laborais previstas nos convenios colectivos vixentes na data da suacutea entrada en vigor
2 Os oacuterganos especiacuteficos de representacioacuten dos traballadores en materia de prevencioacuten de riscos laborais que se eacute o caso fosen previstos nos convenios colectivos a que se refire o apartado anterior e que estean dotados dun reacutexime de competencias facultades e garantiacuteas que respecte o contido miacutenimo establecido nos artigos 36 e 37 desta Lei poderaacuten continuar no exercicio das suacuteas funcioacutens en substitucioacuten dos Delegados de Prevencioacuten agaacutes que polo oacutergano de representacioacuten legal dos traballadores se decida a designacioacuten destes Delegados conforme ao procedemento do artigo 35
3 O disposto nos apartados anteriores seraacute tameacuten de aplicacioacuten aos acordos concluiacutedos no aacutembito da funcioacuten puacuteblica ao abeiro do disposto na lei 71990 do 19 de xullo sobre negociacioacuten colectiva e participacioacuten na determinacioacuten das condicioacutens de traballo dos empregados puacuteblicos
DISPOSICIOacuteN TRANSITORIA SEGUNDA
Mentres se aproba o Regulamento regulador dos Servicios de Prevencioacuten de Riscos Laborais entenderase que as Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social cumpren o requisito previsto no artigo 315 desta Lei
DISPOSICIOacuteN DERROGATORIA UacuteNICA
Alcance da derrogacioacuten
Quedan derrogadas cantas disposicioacutens se opontildean aacute presente Lei e especificamente
a) Os artigos 9 10 11 36 apartado 2 39 e 40 paraacutegrafo segundo da Lei 81988 do 7 de abril sobre infraccioacutens e sancioacutens na orde social
b) O Decreto do 26 de xullo de 1957 polo que se fixan os traballos prohibidos a mulleres e menores nos aspectos da suacutea normativa relativos ao traballo das mulleres mantendo en vigor as relativas ao traballo dos menores ata que o Goberno desenvolva as previsioacutens contidas no apartado 2 do artigo 27
c) O Decreto do 11 de marzo de 1971 sobre constitucioacuten composicioacuten e funcioacutens dos Comiteacutes de Seguridade e Hixiene no Traballo
49
d) Os Tiacutetulos I e III da Ordenanza Xeral de Seguridade e Hixiene no Traballo aprobados por Orde do 9 de marzo de 1971
No que non se opontildea ao previsto nesta Lei e ata que se dicten os Regulamentos aos que se fai referencia no artigo 6 continuaraacute a ser de aplicacioacuten a regulacioacuten das materias comprendidas no devandito artigo que se contentildeen no Tiacutetulo II da Ordenanza Xeral de Seguridade e Hixiene no Traballo ou noutras normas que contentildean previsioacutens especiacuteficas sobre tales materias asiacute como a Orde do Ministerio de Traballo do 16 de decembro de 1987 que establece os modelos para a notificacioacuten dos accidentes de traballo Igualmente continuaraacuten vixentes as disposicioacutens reguladoras dos servicios meacutedicos de empresa ata tanto se desenvolvan regulamentariamente as previsioacutens desta Lei sobre servicios de prevencioacuten O persoal pertencente aos devanditos servicios na data de entrada en vigor desta Lei integrarase nos servicios de prevencioacuten das correspondentes empresas cando estes se constituacutean sen prexuiacutezo de que continuacuteen a efectuar aquelas funcioacutens que tivesen atribuiacutedas distintas das propias do servicio de prevencioacuten
Esta Lei non afecta aacute vixencia das disposicioacutens especiais sobre prevencioacuten de riscos profesionais nas explotacioacutens mineiras contidas no capiacutetulo IV do Real Decreto 32551983 do 21 de decembro polo que se aproba o Estatuto do Mineiro e nas suacuteas normas de desenvolvemento asiacute como as do Real Decreto 28571978 do 25 de agosto polo que se aproba o Regulamento Xeral para o Reacutexime da Mineriacutea e o Real Decreto 8631985 do 2 de abril polo que se aproba o Regulamento Xeral de Normas Baacutesicas de Seguridade Mineira e as suacuteas disposicioacutens complementarias
DISPOSICIOacuteN FINAL PRIMEIRA
Actualizacioacuten de sancioacutens
A contiacutea das sancioacutens a que se refire o apartado 4 do artigo 49 poderaacute ser actualizada polo Goberno a proposta do Ministro de Traballo e Seguridade Social adaptando a esta a atribucioacuten de competencias prevista no apartado 1 do artigo 52 desta Lei
DISPOSICIOacuteN FINAL SEGUNDA
Entrada en vigor
Esta Lei entraraacute en vigor tres meses despois da suacutea publicacioacuten no laquoBoletiacuten Oficial do EstadoraquoPolo tantoMando a todos os espantildeois particulares e autoridades que garden e fagan gardar esta LeiMadrid 12 de decembro de 2003
XOAacuteN CARLOS R
O Presidente do Goberno FELIPE GONZAacuteLEZ MAacuteRQUEZ
50
d) A informacioacuten e formacioacuten dos traballadores
e) A prestacioacuten dos primeiros auxilios e planos de emerxencia f) A vixilancia da sauacutede dos traballadores en relacioacuten cos riscos derivados do traballo
4 O servicio de prevencioacuten teraacute caraacutecter interdisciplinario tendo os seus medios que ser apropiados para cumprir as suacuteas funcioacutens Para isto a formacioacuten especialidade capacitacioacuten dedicacioacuten e nuacutemero de compontildeentes destes servicios asiacute como os seus recursos teacutecnicos deberaacuten ser suficientes e axeitados aacutes actividades preventivas a desenvolver en funcioacuten das seguintes circunstancias
a) Tamantildeo da empresa
b) Tipos de risco aos que se poidan atopar expostos os traballadores
c) Distribucioacuten de riscos na empresa
5 Para poder actuar como servicios de prevencioacuten as entidades especializadas deberaacuten ser obxecto de acreditacioacuten pola Administracioacuten laboral mediante a comprobacioacuten de que reuacutenen os requisitos que se establezan regulamentariamente e previa aprobacioacuten da Administracioacuten sanitaria en canto aos aspectos de caraacutecter sanitario
Artigo 32 Actuacioacuten preventiva das Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais
As Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social poderaacuten desenvolver para as empresas a elas asociadas as funcioacutens correspondentes aos servicios de prevencioacuten con suxeicioacuten ao disposto no apartado 5 do artigo 31
Os representantes dos empresarios e dos traballadores teraacuten dereito a participar no control e seguimento da xestioacuten desenvolvida polas Mutuas de Accidentes da Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social nas funcioacutens a que se refire o paraacutegrafo anterior conforme ao previsto no artigo 39 cinco da Lei 421994 do 30 de decembro de Medidas fiscais administrativas e de orde social
Texto Antildeadido por la Ley 542003
Artigo 32 bis Presencia dos recursos preventivos
1 A presencia no centro de traballo dos recursos preventivos calquera que sexa a modalidade de organizacioacuten de ditos recursos seraacute necesaria nos seguintes casos
a) Cando os riscos podan verse agravados ou modificados no desenvolvemento do proceso ou a actividade pola concorrencia de operacioacutens diversas que se desenvolven sucesiva o simultaneamente e que fagan preciso o control da correcta aplicacioacuten dos meacutetodos de traballo
b) Cando se realicen actividades ou procesos que regulamentariamente sexan considerados como perigosos ou con riscos especiais
c) Cando a necesidade de dita presencia sexa requirida pola Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social se as circunstancias do caso asiacute o esixiran debido aacutes condicioacutens de traballo detectadas
32
2 Consideacuteranse recursos preventivos aos que o empresario poderaacute asignar a presencia os seguintes
a) Un ou varios traballadores designados da empresa
b) Un ou varios membros do servicio de prevencioacuten propio da empresa
c) Un ou varios membros do ou dos servicios de prevencioacuten alleos concertados pola empresa Cando a presencia se realice por diferentes recursos preventivos estes deberaacuten colaborar entre si
3 Os recursos preventivos a que se refire o apartado anterior deberaacuten ter a capacidade suficiente dispontildeer dos medios necesarios e ser suficientes en nuacutemero para vixiar o cumprimento das actividades preventivas debendo permanecer no centro de traballo durante o tempo no que se mantentildea a situacioacuten que determine a suacutea presencia
4 No obstante o sinalado nos apartados anteriores o empresario poderaacute asignar a presencia de forma expresa a un ou varios traballadores da empresa que sen formar parte do servicio de prevencioacuten propio ni ser traballadores designados reuacutenan os contildeecementos a cualificacioacuten e a experiencia necesarios nas actividades ou procesos a que se refire o apartado 1 e conten coa formacioacuten preventiva correspondente como miacutenimo aacutes funciones do nivel baacutesico
Neste suposto tales traballadores manteraacuten a necesaria colaboracioacuten cos recursos preventivos do empresario
CAPIacuteTULO V
Consulta e participacioacuten dos traballadores
Artigo 33 Consulta dos traballadores
1 O empresario deberaacute consultar aos traballadores coa debida antelacioacuten a adopcioacuten das decisioacutens relativas a
a) A planificacioacuten e a organizacioacuten do traballo na empresa e a introduccioacuten de novas tecnoloxiacuteas en todo o relacionado coas consecuencias que estas puidesen ter para a seguridade e a sauacutede dos traballadores derivadas da escolla dos equipos a determinacioacuten e a adecuacioacuten das condicioacutens de traballo e o impacto dos factores ambientais no traballo
b) A organizacioacuten e desenvolvemento das actividades de proteccioacuten da sauacutede e prevencioacuten dos riscos profesionais na empresa incluiacuteda a designacioacuten dos traballadores encargados das devanditas actividades ou o recurso a un servicio de prevencioacuten externo
c) A designacioacuten dos traballadores encargados das medidas de emerxencia
d) Os procedementos de informacioacuten e documentacioacuten a que se refiren os artigos 18 apartado 1 e 23 apartado 1 desta Lei
e) O proxecto e a organizacioacuten da formacioacuten en materia preventiva
f) Calquera outra accioacuten que poida ter efectos substanciais sobre a seguridade e a sauacutede dos
33
traballadores
2 Nas empresas que conten con representantes dos traballadores as consultas a que se refire o apartado anterior levaranse a cabo cos ditos representantes
Artigo 34 Dereitos de participacioacuten e representacioacuten
1 Os traballadores tentildeen dereito a participar na empresa nas cuestioacutens relacionadas coa prevencioacuten de riscos no traballo
Nas empresas ou centros de traballo que conten con seis ou maacuteis traballadores a participacioacuten destes canalizarase a traveacutes dos seus representantes e da representacioacuten especializada que se regula neste capiacutetulo
2 Aos Comiteacutes de Empresa aos Delegados de Persoal e aos representantes sindicais corresponderalles nos termos que respectivamente lles recontildeecen o Estatuto dos Traballadores a Lei de Oacuterganos de Representacioacuten do Persoal ao Servicio das Administracioacutens Puacuteblicas e a Lei Orgaacutenica de Liberdade Sindical a defensa dos intereses dos traballadores en materia de prevencioacuten de riscos no traballo Para isto os representantes do persoal exerceraacuten as competencias que as devanditas normas establecen en materia de informacioacuten consulta e negociacioacuten vixilancia e control e exercicio de accioacutens perante as empresas e os oacuterganos e tribunais competentes
3 O dereito de participacioacuten que se regula neste capiacutetulo exercerase no aacutembito das Administracioacutens puacuteblicas coas adaptacioacutens que procedan en atencioacuten aacute diversidade das actividades que desenvolven e as diferentes condicioacutens en que estas se realizan a complexidade e dispersioacuten da suacutea estructura organizativa e as suacuteas peculiaridades en materia de representacioacuten colectiva nos termos previstos na Lei 71990 do 19 de xullo sobre negociacioacuten colectiva e participacioacuten na determinacioacuten das condicioacutens de traballo dos empregados puacuteblicos podendo establecer aacutembitos sectoriais e descentralizados en funcioacuten do nuacutemero de efectivos e centros
Para levar a cabo a indicada adaptacioacuten no aacutembito da Administracioacuten Xeral do Estado o Goberno teraacute en conta os seguintes criterios
a) De ninguacuten xeito a dita adaptacioacuten poderaacute afectar aacutes competencias facultades e garantiacuteas que se recontildeecen nesta Lei aos Delegados de Prevencioacuten e aos Comiteacutes de Seguridade e Sauacutede
b) Deberase establecer o aacutembito especiacutefico que resulte axeitado en cada caso para o exercicio da funcioacuten de participacioacuten en materia preventiva dentro da estructura organizativa da Administracioacuten Con caraacutecter xeral o devandito aacutembito seraacute o dos oacuterganos de representacioacuten do persoal ao servicio das Administracioacutens puacuteblicas aiacutenda que se poderaacuten establecer outros distintos en funcioacuten das caracteriacutesticas da actividade e frecuencia dos riscos a que poidan estar expostos os traballadores
c) Cando no indicado aacutembito existan diferentes oacuterganos de representacioacuten do persoal deberase garantir unha actuacioacuten coordinada de todos eles en materia de prevencioacuten e proteccioacuten da seguridade e a sauacutede no traballo posibilitando que a participacioacuten se realice de forma conxunta entre uns e outros no aacutembito especiacutefico establecido para o efecto
d) Con caraacutecter xeral constituirase un uacutenico Comiteacute de Seguridade e Sauacutede no aacutembito dos oacuterganos de representacioacuten previstos na Lei de Oacuterganos de Representacioacuten do Persoal ao Servicio das
34
Administracioacutens Puacuteblicas que estaraacute integrado polos Delegados de Prevencioacuten designados no dito aacutembito tanto para o persoal con relacioacuten de caraacutecter administrativo ou estatutario como para o persoal laboral e por representantes da Administracioacuten en nuacutemero non superior ao de Delegados Malia isto poderanse constituiacuter Comiteacutes de Seguridade e Sauacutede noutros aacutembitos cando as razoacutens da actividade e o tipo e frecuencia dos riscos asiacute o aconsellen
Artigo 35 Delegados de Prevencioacuten
1 Os Delegados de Prevencioacuten son os representantes dos traballadores con funcioacutens especiacuteficas en materia de prevencioacuten de riscos no traballo
2 Os Delegados de Prevencioacuten seraacuten designados por e entre os representantes do persoal no aacutembito dos oacuterganos de representacioacuten previstos nas normas a que se refire o artigo anterior de acordo coa seguinte escala
De 50 a 100 traballadores 2 Delegados de prevencioacutenDe 101 a 500 traballadores 3 Delegados de PrevencioacutenDe 501 a 1000 traballadores 4 Delegados de PrevencioacutenDe 1001 a 2000 traballadores 5 Delegados de PrevencioacutenDe 2001 a 3000 traballadores 6 Delegados de PrevencioacutenDe 3001 a 4000 traballadores 7 Delegados de PrevencioacutenDe 4001 en adiante 8 Delegados de Prevencioacuten
Nas empresas de ata trinta traballadores o Delegado de Prevencioacuten seraacute o Delegado de PersoalNas empresas de trinta e un a corenta e nove traballadores haberaacute un Delegado de Prevencioacuten que
seraacute elixido por e entre os Delegados de Persoal
3 Para os efectos de determinar o nuacutemero de Delegados de Prevencioacuten teranse en conta os seguintes criterios
a) Os traballadores vinculados por contratos de duracioacuten determinada superior a un ano computaranse como traballadores fixos do cadro de persoal
b) Os contratados por prazo de ata un ano computaranse segundo o nuacutemero de diacuteas traballados no periacuteodo dun ano anterior aacute designacioacuten Cada douscentos diacuteas traballados ou fraccioacuten computaranse como un traballador maacuteis
4 Malia o disposto neste artigo nos convenios colectivos poderanse establecer outros sistemas de designacioacuten dos Delegados de Prevencioacuten sempre que se garanta que a facultade de designacioacuten corresponde aos representantes do persoal ou aos propios traballadores
Asiacute mesmo na negociacioacuten colectiva ou mediante os acordos a que se refire o artigo 83 apartado 3 do Estatuto dos Traballadores poderase acordar que as competencias recontildeecidas nesta Lei aos Delegados de Prevencioacuten sexan exercidas por oacuterganos especiacuteficos creados no propio convenio ou nos acordos nomeados Os devanditos oacuterganos poderaacuten asumir nos termos e conforme aacutes modalidades que se acorde competencias xerais respecto do conxunto dos centros de traballo incluiacutedos no aacutembito de aplicacioacuten do convenio ou do acordo co fin de fomentar o mellor cumprimento nestes da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais
35
Igualmente no aacutembito das Administracioacutens puacuteblicas poderanse establecer nos termos sinalados na Lei 71990 do 19 de xullo sobre negociacioacuten colectiva e participacioacuten na determinacioacuten das condicioacutens de traballo dos empregados puacuteblicos outros sistemas de designacioacuten dos Delegados de Prevencioacuten e acordarse que as competencias que a dita Lei atribuacutee a estes poidan ser exercidas por oacuterganos especiacuteficos
Artigo 36 Competencias e facultades dos Delegados de Prevencioacuten
1 Son competencias dos Delegados de Prevencioacuten
a) Colaborar coa direccioacuten da empresa na mellora da accioacuten preventiva
b) Promover e fomentar a cooperacioacuten dos traballadores na execucioacuten da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais
c) Ser consultados polo empresario con caraacutecter previo aacute suacutea execucioacuten acerca das decisioacutens a que se refire o artigo 33 desta Lei
d) Exercer un labor de vixilancia e control sobre o cumprimento da normativa de prevencioacuten de riscos laborais
Nas empresas que de acordo co disposto no apartado 2 do artigo 38 desta Lei non conten con Comiteacute de Seguridade e Sauacutede por non acadaren o nuacutemero miacutenimo de traballadores establecido para tal efecto as competencias atribuiacutedas a aquel nesta Lei seraacuten exercidas polos Delegados de Prevencioacuten
2 No exercicio das competencias atribuiacutedas aos Delegados de Prevencioacuten estes estaraacuten facultados para
a) Acompantildear os teacutecnicos nas avaliacioacutens de caraacutecter preventivo do medio ambiente de traballo asiacute como nos termos previstos no artigo 40 desta Lei aos Inspectores de Traballo e Seguridade Social nas visitas e verificacioacutens que realicen nos centros de traballo para comprobar o cumprimento da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais podendo formular ante eles as observacioacutens que estimen oportunas
b) Ter acceso coas limitacioacutens previstas no apartado 4 do artigo 22 desta Lei aacute informacioacuten e documentacioacuten relativa aacutes condicioacutens de traballo que sexan necesarias para o exercicio das suacuteas funcioacutens e en particular aacute prevista nos artigos 18 e 23 desta Lei Cando a informacioacuten estea suxeita aacutes limitacioacutens devanditas soacute poderaacute ser subministrada de maneira que se garanta o respecto da confidencialidade
c) Ser informados polo empresario sobre os danos producidos na sauacutede dos traballadores unha vez que aquel tivese contildeecemento deles podendo presentarse aiacutenda foacutera da suacutea xeira no lugar dos feitos para contildeecer as circunstancias destes
d) Recibir do empresario as informacioacutens obtidas por este procedentes das persoas ou oacuterganos encargados das actividades de proteccioacuten e prevencioacuten na empresa asiacute como dos organismos competentes para a seguridade e a sauacutede dos traballadores sen prexuiacutezo do disposto no artigo 40 desta Lei en materia de colaboracioacuten coa Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
e) Realizar visitas aos lugares de traballo para exercer un labor de vixilancia e control do estado das condicioacutens de traballo podendo para tal fin acceder a calquera zona destes e comunicarse durante a xeira
36
cos traballadores de maneira que non se altere o normal desenvolvemento do proceso productivo
f) Solicitar do empresario a adopcioacuten de medidas de caraacutecter preventivo e para a mellora dos niveis de proteccioacuten da seguridade e a sauacutede dos traballadores podendo para tal fin efectuar propostas ao empresario asiacute como ao Comiteacute de Seguridade e Sauacutede para a suacutea discusioacuten neste
g) Propontildeer ao oacutergano de representacioacuten dos traballadores a adopcioacuten do acordo de paralizacioacuten de actividades a que se refire o apartado 3 do artigo 21
3 Os informes que deben emitir os Delegados de Prevencioacuten a teor do disposto na letra c) do apartado l deste artigo deberanse elaborar nun prazo de quince diacuteas ou no tempo imprescindible cando se trate de adoptar medidas dirixidas a previr riscos inminentes Transcorrido o prazo sen ter emitido o informe o empresario poderaacute pontildeer en praacutectica a suacutea decisioacuten
4 A decisioacuten negativa do empresario aacute adopcioacuten das medidas propostas polo Delegado de Prevencioacuten a teor do disposto na letra f) do apartado 2 deste artigo deberaacute ser motivada
Artigo 37 Garantiacuteas e sixilo profesional dos Delegados de Prevencioacuten
1 O previsto no artigo 68 do Estatuto dos Traballadores en materia de garantiacuteas aplicarase aos Delegados de Prevencioacuten na suacutea condicioacuten de representantes dos traballadores
O tempo empregado polos Delegados de Prevencioacuten para o desempentildeo das funcioacutens previstas nesta Lei considerarase como de exercicio de funcioacutens de representacioacuten para os efectos da utilizacioacuten do creacutedito de horas mensuais retribuiacutedas previsto na letra e) do devandito artigo 68 do Estatuto dos Traballadores
Malia o anterior considerarase en todo caso como tempo de traballo efectivo sen imputacioacuten ao dito creacutedito horario o correspondente aacutes xuntanzas do Comiteacute de Seguridade e Sauacutede e a calquera outras convocadas polo empresario en materia de prevencioacuten de riscos asiacute como o destinado aacutes visitas previstas nas letras a) e c) do nuacutemero 2 do artigo anterior
2 O empresario deberaacute proporcionarlles aos Delegados de Prevencioacuten os medios e a formacioacuten en materia preventiva que resulten necesarios para o exercicio das suacuteas funcioacutens
A formacioacuten teraa que facilitar o empresario polos seus propios medios ou mediante concerto con organismos ou entidades especializadas na materia e deberaacute adaptarse aacute evolucioacuten dos riscos e aacute aparicioacuten doutros novos repetiacutendose periodicamente se fose necesario
O tempo dedicado aacute formacioacuten considerarase como tempo de traballo para todos os efectos e o seu custo non poderaacute recaer de ninguacuten xeito sobre os Delegados de Prevencioacuten
3 Os Delegados de Prevencioacuten seralles de aplicacioacuten o disposto no apartado 2 do artigo 65 do Estatuto dos Traballadores en canto ao sixilo profesional debido respecto das informacioacutens a que tivesen acceso como consecuencia da suacutea actuacioacuten na empresa
4 O disposto neste artigo en materia de garantiacuteas e sixilo profesional dos Delegados de Prevencioacuten entenderase referido no caso das relacioacutens de caraacutecter administrativo ou estatutario do persoal ao servicio das Administracioacutens puacuteblicas aacute regulacioacuten contida nos artigos 10 paraacutegrafo segundo e 11 da Lei 91987 do 12 de xuntildeo de Oacuterganos de Representacioacuten Determinacioacuten das Condicioacutens de Traballo e Participacioacuten
37
do Persoal ao Servicio das Administracioacutens Puacuteblicas
Artigo 38 Comiteacute de Seguridade e Sauacutede
1 O Comiteacute de Seguridade e Sauacutede eacute o oacutergano paritario e colexiado de participacioacuten destinado aacute consulta regular e perioacutedica das actuacioacutens da empresa en materia de prevencioacuten de riscos
2 Constituirase un Comiteacute de Seguridade e Sauacutede en todas as empresas ou centros de traballo que conten con 50 ou maacuteis traballadores O Comiteacute estaraacute formado polos Delegados de Prevencioacuten dunha parte e polo empresario eou os seus representantes en nuacutemero igual ao de Delegados de Prevencioacuten da outra
Nas xuntanzas do Comiteacute de Seguridade e Sauacutede participaraacuten con voz pero sen voto os Delegados Sindicais e os responsables teacutecnicos da prevencioacuten na empresa que non estean incluiacutedos na composicioacuten aacute que se refire o paraacutegrafo anterior Nas mesmas condicioacutens poderaacuten participar traballadores da empresa que conten cunha especial cualificacioacuten ou informacioacuten respecto de concretas cuestioacutens que se debatan neste oacutergano e teacutecnicos en prevencioacuten alleos aacute empresa sempre que asiacute o solicite algunha das representacioacutens no Comiteacute
3 O Comiteacute de Seguridade e Sauacutede reunirase trimestralmente e sempre que o solicite algunha das representacioacutens deste O Comiteacute adoptaraacute as suacuteas propias normas de funcionamento
As empresas que conten con varios centros de traballo dotados de Comiteacute de Seguridade e Sauacutede poderaacuten acordar cos seus traballadores a creacioacuten dun Comiteacute Intercentros coas funcioacutens que o acordo lle atribuacutea
Artigo 39 Competencias e facultades do Comiteacute de Seguridade e Sauacutede
1 O Comiteacute de Seguridade e Sauacutede teraacute as seguintes competencias
Texto reemplazado por la Ley 542003
a) Participar na elaboracioacuten posta en praacutectica e avaliacioacuten dos planos e programas de prevencioacuten de riscos na empresa A tal efecto no seu seno se debateraacuten antes da suacutea posta en praacutectica e no referente a suacutea incidencia na prevencioacuten de riscos os proxectos en materia de planificacioacuten organizacioacuten do traballo e introduccioacuten de novas tecnoloxiacuteas organizacioacuten e desenvolvemento das actividades de proteccioacuten e prevencioacuten a que se refire o artigo 16 desta Lei e proxecto e organizacioacuten da formacioacuten en materia preventiva
b) Promover iniciativas sobre meacutetodos e procedementos para a efectiva prevencioacuten dos riscos propontildeendo aacute empresa a mellora das condicioacutens ou a correccioacuten das deficiencias existentes
2 No exercicio das suacuteas competencias o Comiteacute de Seguridade e Sauacutede estaraacute facultado para
a) Contildeecer directamente a situacioacuten relativa aacute prevencioacuten de riscos no centro de traballo realizando para tal efecto as visitas que estime oportunas
b) Contildeecer cantos documentos e informes relativos aacutes condicioacutens de traballo sexan necesarios para o cumprimento das suacuteas funcioacutens asiacute como os procedentes da actividade do servicio de prevencioacuten se eacute o
38
caso
c) Contildeecer e analizar os danos producidos na sauacutede ou na integridade fiacutesica dos traballadores co fin de avaliar as suacuteas causas e propontildeer as medidas preventivas oportunas
d) Contildeecer e informar a memoria e programacioacuten anual dos servicios de prevencioacuten
3 A fin de dar cumprimento ao disposto nesta Lei respecto da colaboracioacuten entre empresas nos supostos de desenvolvemento simultaacuteneo de actividades nun mesmo centro de traballo poderase acordar a realizacioacuten de reunioacutens conxuntas dos Comiteacutes de Seguridade e Sauacutede ou no seu defecto dos Delegados de Prevencioacuten e empresarios das empresas que carezan dos devanditos Comiteacutes ou outras medidas de actuacioacuten coordinada
Artigo 40 Colaboracioacuten coa Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
1 Os traballadores e mais os seus representantes poderaacuten recorrer aacute Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social se consideran que as medidas adoptadas e os medios empregados polo empresario non son suficientes para garantir a seguridade e a sauacutede no traballo
2 Nas visitas aos centros de traballo para a comprobacioacuten do cumprimento da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais o Inspector de Traballo e Seguridade Social comunicaraacute a suacutea presencia ao empresario ou ao seu representante ou aacute persoa inspeccionada ao Comiteacute de Seguridade e Sauacutede ao Delegado de Prevencioacuten ou na suacutea ausencia aos representantes legais dos traballadores a fin de que o poidan acompantildear durante o desenvolvemento da suacutea visita e formularlle as observacioacutens que estimen oportunas a menos que considere que as devanditas comunicacioacutens poidan prexudicar ao eacutexito das suacuteas funcioacutens
3 A Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social informaraacute aos Delegados de Prevencioacuten sobre os resultados das visitas a que fai referencia o apartado anterior e sobre as medidas adoptadas como consecuencia destas asiacute como ao empresario mediante dilixencia no Libro de Visitas da Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social que debe existir en cada centro de traballo
4 As organizacioacutens sindicais e empresariais maacuteis representativas seraacuten consultadas con caraacutecter previo aacute elaboracioacuten dos planos de actuacioacuten da Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social en materia de prevencioacuten de riscos no traballo en especial dos programas especiacuteficos para empresas de menos de seis traballadores e informadas do resultado dos devanditos planos
CAPIacuteTULO VI
Obrigas dos fabricantes importadores e subministradores
Artigo 41 Obrigas dos fabricantes importadores e subministradores
1 Os fabricantes importadores e subministradores de maquinaria equipos productos e utensilios de traballo estaacuten na obriga de asegurar que estes non constituacutean unha fonte de perigo para o traballador sempre que sexan instalados e empregados nas condicioacutens forma e para os fins recomendados por eles
Os fabricantes importadores e subministradores de productos e substancias quiacutemicas de utilizacioacuten no traballo estaacuten na obriga de envasar e etiquetar estes de forma que se permita a suacutea conservacioacuten e
39
manipulacioacuten en condicioacutens de seguridade e se identifique claramente o seu contido e os riscos para a seguridade ou a sauacutede dos traballadores que a suacutea almacenaxe ou utilizacioacuten comporten
Os suxeitos mencionados nos dous paraacutegrafos anteriores deberaacuten subministrar a informacioacuten que indique a forma correcta de emprego polos traballadores as medidas preventivas adicionais que se deban tomar e os riscos laborais que impliquen tanto o seu emprego normal como a suacutea manipulacioacuten ou emprego inadecuado
Os fabricantes importadores e subministradores de elementos para a proteccioacuten dos traballadores estaacuten na obriga de asegurar a efectividade destes sempre que sexan instalados e usados nas condicioacutens e da forma recomendada por eles Para tal efecto deberaacuten subministrar a informacioacuten que indique o tipo de risco ao que van dirixidos o nivel de proteccioacuten fronte a este e a forma correcta do seu emprego e mantemento
Os fabricantes importadores e subministradores deberaacuten proporcionar aos empresarios e estes solicitar daqueles a informacioacuten necesaria para que a utilizacioacuten e manipulacioacuten da maquinaria equipos productos materias primas e utensilios de traballo se produza sen riscos para a seguridade e a sauacutede dos traballadores asiacute como para que os empresarios poidan cumprir coas suacuteas obrigas de informacioacuten respecto dos traballadores
2 O empresario teraacute que garantir que as informacioacutens a que se refire o apartado anterior sexan facilitadas aos traballadores en termos que resulten comprensibles para estes
CAPIacuteTULO VII
Responsabilidades e sancioacutens
Artigo 42 Responsabilidades e a suacutea compatibilidade
1 O incumprimento polos empresarios das suacuteas obrigas en materia de prevencioacuten de riscos laborais daraacute lugar a responsabilidades administrativas asiacute como se eacute o caso a responsabilidades penais e aacutes civiacutes polos danos e perdas que se poidan derivar do devandito incumprimento
2 A empresa principal responderaacute solidariamente cos contratistas e subcontratistas a que se refire o apartado 3 do artigo 24 desta Lei do cumprimento durante o periacuteodo da contrata das obrigas impostas por esta Lei en relacioacuten cos traballadores que aqueles ocupen nos centros de traballo da empresa principal sempre que a infraccioacuten se producise no centro de traballo do devandito empresario principal
$ amp
3 As responsabilidades administrativas que se deriven do procedemento sancionador seraacuten compatibles coas indemnizacioacutens polos danos e perdas causados e de recargo de prestacioacutens econoacutemicas do sistema da Seguridade Social que poidan ser fixadas polo oacutergano competente de conformidade co previsto na normativa reguladora do devandito sistema
40
4 Nas relacioacutens de traballo mediante empresas de traballo temporal e sen prexuiacutecio das responsabilidades propias de estas a empresa usuaria seraacute responsable das condicioacutens de execucioacuten do traballo en todo o relacionado coa proteccioacuten da seguridade e sauacutede dos traballadores asiacute como o recargo de prestacioacutens do sistema de Seguridade Social que podan fixarse en caso de accidente de traballo ou enfermidade profesional que tentildea lugar no seu centro de traballo durante o tempo de vixencia do contrato de posta a disposicioacuten e traian a suacutea causa de falta de medidas de seguridade e hixiene
A correccioacuten de infraccioacutens en materia de prevencioacuten de riscos laborais no aacutembito das Administracioacutens Puacuteblicas se axustaraacute ao procedemento e normas de desenvolvemento do artigo 451 e concordantes da Lei 311995 de PRL
$ amp
5 A declaracioacuten de feitos probados que contentildea unha sentencia firme da orde xurisdiccional contencioso-administrativa relativa aacute existencia de infraccioacuten aacute normativa de prevencioacuten de riscos laborais vincularaacute aacute orde social da xurisdiccioacuten no que se refire ao recargo se eacute o caso da prestacioacuten econoacutemica do sistema da Seguridade Social
$ amp
Artigo 43 Requirimento da Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
1 Cando o Inspector de Traballo e Seguridade Social comprobase a existencia dunha infraccioacuten aacute normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais requiriraacute ao empresario para a emenda das deficiencias observadas agaacutes que pola gravidade e inminencia dos riscos procedese acordar a paralizacioacuten prevista no artigo 44 Todo isto sen prexuiacutezo da proposta de sancioacuten correspondente se eacute o caso
2 O requirimento formulado polo Inspector de Traballo e Seguridade Social farase saber por escrito ao empresario presuntamente responsable sinalando as anomaliacuteas ou deficiencias apreciadas con indicacioacuten do prazo para a suacutea emenda O devandito requirimento pontildeerase asiacute mesmo en contildeecemento dos Delegados de Prevencioacuten
Se se incumprise o requirimento formulado persistindo os feitos infractores o Inspector de Traballo e Seguridade Social de non o efectuar inicialmente redactaraacute a correspondente acta de infraccioacuten por tales feitos
3 Os requirimentos efectuados polos funcionarios puacuteblicos a que se refire o artigo 92 desta Lei en exercicio das suacuteas funcioacutens de apoio e colaboracioacuten coa Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social practicaranse cos requisitos e efectos establecidos no apartado anterior pudendo reflectirse no Libro de Visitas da Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social na forma que se determine regulamentariamente
Artigo 44 Paralizacioacuten de traballos
1 Cando o Inspector de Traballo e Seguridade Social comprobe que a inobservancia da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais implica ao seu xuiacutezo un risco grave e inminente para a seguridade e a sauacutede dos traballadores poderaacute ordenar a paralizacioacuten inmediata de tales traballos ou tarefas A devandita medida comunicarase aacute empresa responsable que a pontildeeraacute en contildeecemento inmediato dos traballadores
41
afectados do Comiteacute de Seguridade e Sauacutede do Delegado de Prevencioacuten ou na suacutea ausencia dos representantes do persoal A empresa responsable daraacute conta ao Inspector de Traballo e Seguridade social do cumprimento desta notificacioacuten
O Inspector de Traballo e Seguridade Social informaraacute da suacutea decisioacuten de forma inmediata aacute autoridade laboral A empresa sen prexuiacutezo do cumprimento inmediato de tal decisioacuten poderaa impugnar perante a autoridade laboral no prazo de tres diacuteas haacutebiles tendo que ser resolta tal impugnacioacuten no prazo maacuteximo de vintecatro horas Tal resolucioacuten seraacute executiva sen prexuiacutezo dos recursos que procedan
A paralizacioacuten dos traballos levantarase pola Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social que a decretase ou polo empresario tan axintildea como se emenden as causas que a motivaron debendo neste uacuteltimo caso comunicalo inmediatamente aacute Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
2 Os supostos de paralizacioacuten regulados neste artigo asiacute como os que se contemplen na normativa reguladora das actividades previstas no apartado 2 do artigo 7 desta Lei entenderanse en todo caso sen prexuiacutezo do pagamento do salario ou das indemnizacioacutens que procedan e das medidas que se poidan arbitrar para a suacutea garantiacutea
Artigo 45 Infraccioacutens administrativas
1 Son infraccioacutens laborais en materia de prevencioacuten de riscos laborais as accioacutens ou omisioacutens dos empresarios as das entidades que actuacuteen como servicios de prevencioacuten alleos aacutes empresas as auditoriacuteas e as formativas en dita materia e alleas aacutes empresas asiacute como as dos promotores e propietarios de obra e os traballadores por conta propia que incumpran as normas legais regulamentarias e claacuteusulas normativas dos convenios colectivos en materia de seguridade e sauacutede laboral suxeitas a responsabilidade conforme aacute presente Lei
$ amp
Malia o anterior no aacutembito das relacioacutens do persoal civil ao servicio das Administracioacutens puacuteblicas as infraccioacutens seraacuten obxecto de responsabilidades a traveacutes da imposicioacuten por resolucioacuten da autoridade competente da realizacioacuten das medidas correctoras dos correspondentes incumprimentos conforme ao procedemento que para o efecto se estableza
No aacutembito da Administracioacuten Xeral do Estado corresponderalle ao Goberno a regulacioacuten do devandito procedemento que se axustaraacute aos seguintes principios
a) O procedemento iniciarao o oacutergano competente da Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social por orde superior ben por propia iniciativa ou a peticioacuten dos representantes do persoal
b) Logo da suacutea actuacioacuten a Inspeccioacuten efectuaraacute un requirimento sobre as medidas a adoptar e prazo de execucioacuten destas que se enviaraacute aacute unidade administrativa inspeccionada para os efectos de formular alegacioacutens
c) No caso de discrepancia entre os Ministros competentes como consecuencia da aplicacioacuten deste procedemento enviaraacuten as actuacioacutens ao Consello de Ministros para a suacutea decisioacuten final
42
Artigo 46 Infraccioacutens leves
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000
Artigo 47 Infraccioacutens graves
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000
Artigo 48 Infraccioacutens moi graves
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000
Artigo 49 Sancioacutens
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000 que agora establece uns criterios de graduacioacuten das sancioacutens (Artigo 39) e a contiacutea das mesmas (Artigo 40)
Artigo 50 Reincidencia
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000
Artigo 51 Prescricioacuten das infraccioacutens
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000 estableceacutendose dita prescricioacuten no Artigo 4 da disposicioacuten
Artigo 52 Competencias sancionadoras
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000
Artigo 53 Suspensioacuten ou peche do centro de traballo
O Goberno ou se eacute o caso os oacuterganos de goberno das Comunidades Autoacutenomas con competencias na materia cando concorran circunstancias de excepcional gravidade nas infraccioacutens en materia de seguridade e sauacutede no traballo poderaacuten acordar a suspensioacuten das actividades laborais por un tempo determinado ou en caso extremo o peche do centro de traballo correspondente sen prexuiacutezo en todo caso do pagamento do salario ou das indemnizacioacutens que procedan e das medidas que se poidan arbitrar para a suacutea garantiacutea
Artigo 54 Limitacioacutens aacute facultade de contratar coa Administracioacuten
As limitacioacutens aacute facultade de contratar coa Administracioacuten pola comisioacuten de delictos ou por infraccioacutens administrativas moi graves en materia de seguridade e sauacutede no traballo rexeranse polo establecido na Lei 131995 do 18 de maio de contratos das Administracioacutens Puacuteblicas
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL PRIMEIRA
Definicioacutens para os efectos de Seguridade Social
43
Sen prexuiacutezo da utilizacioacuten das definicioacutens contidas nesta Lei no aacutembito da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais tanto a definicioacuten dos conceptos de accidente de traballo enfermidade profesional accidente non laboral e enfermidade comuacuten como o reacutexime xuriacutedico establecido para estas continxencias na normativa de Seguridade Social continuaraacuten a ser de aplicacioacuten nos termos e cos efectos previstos no devandito aacutembito normativo
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL SEGUNDA
Reordenacioacuten orgaacutenica
Queda extinguida a Organizacioacuten dos Servicios Meacutedicos de Empresa pasando as suacuteas funcioacutens a seren desempentildeadas pola Administracioacuten sanitaria competente nos termos desta Lei
Os recursos e funcioacutens que na actualidade tentildeen atribuiacutedos o Instituto Nacional de medicina e Seguridade do Traballo e a Escola Nacional de Medicina do Traballo adscriacutebense e seraacuten desenvolvidos polas unidades organismos ou entidades do Ministerio de Sanidade e Consumo conforme aacute suacutea organizacioacuten e distribucioacuten interna de competencias
O Instituto Nacional de Silicose manteraacute a suacutea condicioacuten de centro de referencia nacional de prevencioacuten teacutecnico-sanitaria das enfermidades profesionais que afecten ao sistema cardiorrespiratorio
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL TERCEIRA
Caraacutecter baacutesico
1 Esta Lei asiacute como as normas regulamentarias que dicte o Goberno en virtude do establecido no artigo 6 constituacuteen lexislacioacuten laboral dictada ao abeiro do artigo 14917ordf da Constitucioacuten
2 Respecto do persoal civil con relacioacuten de caraacutecter administrativo ou estatutario ao servicio das Administracioacutens puacuteblicas esta Lei seraacute de aplicacioacuten nos seguintes termos
a) Os artigos que a continuacioacuten se relacionan constituacuteen normas baacutesicas no sentido previsto no artigo 149118ordf da Constitucioacuten
23 apartados 1 e 2 agaacutes o paraacutegrafo segundo45 apartado 11214 apartados l 2 agaacutes a remisioacuten ao capiacutetulo IV 3 4 e 515161718 apartados l e 2 agaacutes remisioacuten ao capiacutetulo V19 apartados l e 2 agaacutes referencia aacute imparticioacuten por medios propios ou concertados2021222324 apartados 1 2 3 e 6
44
252628 apartados 1 paraacutegrafos primeiro e segundo 2 3 e 4 agaacutes no relativo aacutes empresas de traballo
temporal2930 apartados l 2 agaacutes a remisioacuten ao artigo 61 a) 3 e 4 agaacutes a remisioacuten ao texto refundido da Lei
do Estatuto dos Traballadores31 apartados l agaacutes remisioacuten ao artigo 61 a) 2 3 e 432 bis3334 apartados 1 paraacutegrafo primeiro 2 e 3 agaacutes paraacutegrafo segundo35 apartados l 2 paraacutegrafo primeiro 4 paraacutegrafo terceiro36 agaacutes as referencias ao Comiteacute de Seguridade e Sauacutede37 apartados 2 e 442 apartado l45 apartado 1 paraacutegrafo terceiroDisposicioacuten adicional cuarta Designacioacuten de Delegados de Prevencioacuten nos supostos especiaisDisposicioacuten transitoria apartado 3ordmTeraacuten este mesmo caraacutecter baacutesico no que corresponda as normas regulamentarias que dicte o
goberno en virtude do establecido no artigo 6 desta Lei
b) No aacutembito das Comunidades Autoacutenomas e as entidades locais as funcioacutens que a Lei atribuacutee aacutes autoridades laborais e aacute Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social poderaacuten ser atribuiacutedas a oacuterganos diferentes
c) Os restantes preceptos seraacuten de aplicacioacuten xeral en defecto de normativa especiacutefica dictada polas Administracioacutens puacuteblicas a excepcioacuten do que resulte inaplicable a estas pola suacutea natureza xuriacutedico-laboral
3 O artigo 54 constituacutee lexislacioacuten baacutesica de contratos administrativos dictada ao abeiro do artigo 149118ordf da Constitucioacuten
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL CUARTA
Designacioacuten de Delegados de Prevencioacuten en supostos especiais
Nos centros de traballo que carezan de representantes dos traballadores por non existir traballadores coa antiguumlidade suficiente para ser electores ou elixibles nas eleccioacutens para representantes do persoal os traballadores poderaacuten elixir por maioriacutea a un traballador que exerza as competencias de Delegado de Prevencioacuten quen teraacute as facultades garantiacuteas e obrigas de sixilo profesional de tales Delegados A actuacioacuten destes cesaraacute no momento en que se reuacutenan os requisitos de antiguumlidade necesarios para poder celebrar a eleccioacuten de representantes do persoal prorrogaacutendose polo tempo indispensable para a efectiva celebracioacuten da eleccioacuten
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL QUINTA
Fundacioacuten
Adscrita aacute Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo existiraacute unha fundacioacuten que teraacute como finalidade promover a mellora das condicioacutens de seguridade e sauacutede no traballo especialmente nas
45
pequenas empresas a traveacutes de accioacutens de informacioacuten asistencia teacutecnica formacioacuten e promocioacuten do cumprimento da normativa de prevencioacuten de riscos
Para o cumprimento dos seus fins dotarase aacute fundacioacuten dun patrimonio con cargo ao Fondo de Prevencioacuten e Rehabilitacioacuten procedente do exceso de excedentes da xestioacuten realizada polas Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social A contiacutea total do devandito patrimonio non excederaacute do 20 por 100 do devandito fondo determinada na data de entrada en vigor desta Lei
Os Estatutos da fundacioacuten aprobaraos a Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo co voto favorable de dous tercios dos seus membros
Para os efectos de acadar un mellor cumprimento dos seus fins artellarase a suacutea colaboracioacuten coa Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
A planificacioacuten desenvolvemento e financiamento de accioacutens nos distintos aacutembitos territoriais teraacute en consideracioacuten a poboacioacuten ocupada o tamantildeo das empresas e os iacutendices de sinistralidade laboral Os orzamentos que a fundacioacuten asigne aos aacutembitos territoriais autonoacutemicos que tentildean asumidas competencias de execucioacuten de lexislacioacuten laboral en materia de Seguridade e Hixiene no Traballo atribuiranse para a suacutea xestioacuten aos oacuterganos tripartitos e de participacioacuten institucional que existan nos devanditos aacutembitos e tentildean natureza similar aacute Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo
Nos sectores de actividade nos que existan fundacioacutens de aacutembito sectorial constituiacutedos por empresarios e traballadores que tentildean entre os seus fins a promocioacuten de actividades destinadas aacute mellora das condicioacutens de seguridade e sauacutede no traballo o desenvolvemento dos obxectivos e fins da fundacioacuten levaranse a cabo en todo caso en coordinacioacuten con aquelas
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL SEXTA
Constitucioacuten da Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo O Goberno no prazo de tres meses a partir da vixencia desta Lei regularaacute a composicioacuten da
Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo A Comisioacuten constituirase no prazo dos trinta diacuteas seguintes
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL SEacuteTIMA
Cumprimento da normativa de transporte de mercadoriacuteas perigosas
O disposto nesta Lei enteacutendese sen prexuiacutezo do cumprimento das obrigas derivadas da regulacioacuten en materia de transporte de mercadoriacuteas perigosas
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL OITAVA
Planos de organizacioacuten de actividades preventivas
Cada Departamento Ministerial no prazo de seis meses desde a entrada en vigor desta Lei e previa consulta coas organizacioacutens sindicais maacuteis representativas elevaraacute ao Consello de Ministros unha proposta de acordo na que se estableza un plano de organizacioacuten das actividades preventivas no departamento
46
correspondente e nos centros organismos e establecementos de todo tipo dependentes deste
A proposta debera acompantildear necesariamente unha memoria explicativa do custo econoacutemico da organizacioacuten proposta asiacute como o calendario de execucioacuten do plano coas previsioacutens orzamentarias axeitadas a este
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL NOVENA
Establecementos militares
1 O Goberno no prazo de seis meses logo de consulta coas organizacioacutens sindicais maacuteis representativas e a proposta dos Ministros de Defensa e de Traballo e Seguridade Social adaptaraacute as normas dos capiacutetulos III e V desta Lei aacutes esixencias da defensa nacional aacutes peculiaridades orgaacutenicas e ao reacutexime vixente de representacioacuten do persoal nos establecementos militares
3 Continuaraacuten vixentes as disposicioacutens sobre organizacioacuten e competencia da autoridade laboral e Inspeccioacuten de Traballo no aacutembito da Administracioacuten Militar contidas no Real Decreto 22051980 do 13 de xuntildeo dictado en desenvolvemento da disposicioacuten final seacutetima do Estatuto dos Traballadores
Antildeadido por Ley 312006Disposicioacuten adicional novena bis Personal militar
((() (( +
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DEacuteCIMA
Sociedades cooperativas
O procedemento para a designacioacuten dos Delegados de Prevencioacuten regulados no artigo 35 desta Lei nas sociedades cooperativas que non conten con asalariados deberaacute estar previsto nos seus Estatutos ou ser obxecto de acordo en Asemblea Xeral Cando ademais dos socios que prestan o seu traballo persoal existan asalariados computaranse aacutembolos colectivos para os efectos do disposto no nuacutemero 2 do artigo 35 Neste caso a designacioacuten dos Delegados de Prevencioacuten realizarase conxuntamente polos socios que prestan traballo e os traballadores asalariados ou se eacute o caso os representantes destes
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL UNDEacuteCIMA
Modificacioacuten do Estatuto dos Traballadores en materia de permisos retribuiacutedos
Engaacutedese unha letra f) ao apartado 3 do artigo 37 do texto refundido da Lei do Estatuto dos Traballadores aprobado polo Real Decreto lexislativo 11995 do 24 de marzo do seguinte teor
laquof) Polo tempo indispensable para a realizacioacuten de exames prenatais e teacutecnicas de preparacioacuten ao parto que se tentildean que realizar dentro da xeiraraquo
47
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DUODEacuteCIMA
Participacioacuten institucional nas Comunidades Autoacutenomas
Nas Comunidades Autoacutenomas a participacioacuten institucional en canto aacute suacutea estructura e organizacioacuten levarase a cabo de acordo coas competencias que estas tentildean en materia de seguridade e sauacutede laboral
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DEacuteCIMO TERCEIRA
Fondo de Prevencioacuten e Rehabilitacioacuten
Os recursos do Fondo de Prevencioacuten e Rehabilitacioacuten procedentes do exceso de excedentes da xestioacuten realizada polas Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social aacute que se refire o artigo 73 do texto refundido da Lei Xeral da Seguridade Social destinaranse na contiacutea que se determine regulamentariamente aacutes actividades que poidan desenvolver como servicios de prevencioacuten as Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social de acordo co previsto no artigo 32 desta Lei
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DECIMOCUARTA
Presencia de recursos preventivos nas obras de construccioacuten
1 O disposto no artigo 32 bis da Lei de Prevencioacuten de Riscos Laborais seraacute de aplicacioacuten nas obras de construccioacuten reguladas polo Real Decreto 16271997 de 24 de outubro polo que se establecen as disposicioacutens miacutenimas de seguridade e sauacutede nas obras de construccioacuten coas seguintes especialidades
a) A preceptiva presencia de recursos preventivos aplicarase a cada contratista
b) No suposto previsto no apartado 1 paraacutegrafo a) do artigo 32 bis a presencia dos recursos preventivos de cada contratista seraacute necesaria cando durante a obra se desenvolvan traballos con riscos especiais tal e como se definen no citado Real Decreto
c) A preceptiva presencia de recursos preventivos teraacute como obxecto vixiar o cumprimento das medidas incluiacutedas no plan de seguridade e sauacutede no traballo e comprobar a eficacia destas
2 O disposto no apartado anterior enteacutendese sen prexuiacutecio das obrigacioacutens do coordinador en materia de seguridade e sauacutede durante a execucioacuten da obra
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DECIMOQUINTA
Habilitacioacuten de funcionarios puacuteblicos
48
Para poder exercer as funcioacutens establecidas no apartado 2 do artigo 9 desta Lei os funcionarios puacuteblicos das comunidades autoacutenomas deberaacuten contar cunha habilitacioacuten especiacutefica expedida pola propia comunidade autoacutenoma nos termos que se determinen regulamentariamente
En todo caso tales funcionarios deberaacuten pertencer aos grupos de titulacioacuten A ou B e acreditar formacioacuten especiacutefica en materia de prevencioacuten de riscos laborais
DISPOSICIOacuteN TRANSITORIA PRIMEIRA
Aplicacioacuten de disposicioacutens maacuteis favorables
1 O disposto nos artigos 36 e 37 desta Lei en materia de competencias facultades e garantiacuteas dos Delegados de Prevencioacuten entenderase sen prexuiacutezo do respecto aacutes disposicioacutens maacuteis favorables para o exercicio dos dereitos de informacioacuten consulta e participacioacuten dos traballadores na prevencioacuten de riscos laborais previstas nos convenios colectivos vixentes na data da suacutea entrada en vigor
2 Os oacuterganos especiacuteficos de representacioacuten dos traballadores en materia de prevencioacuten de riscos laborais que se eacute o caso fosen previstos nos convenios colectivos a que se refire o apartado anterior e que estean dotados dun reacutexime de competencias facultades e garantiacuteas que respecte o contido miacutenimo establecido nos artigos 36 e 37 desta Lei poderaacuten continuar no exercicio das suacuteas funcioacutens en substitucioacuten dos Delegados de Prevencioacuten agaacutes que polo oacutergano de representacioacuten legal dos traballadores se decida a designacioacuten destes Delegados conforme ao procedemento do artigo 35
3 O disposto nos apartados anteriores seraacute tameacuten de aplicacioacuten aos acordos concluiacutedos no aacutembito da funcioacuten puacuteblica ao abeiro do disposto na lei 71990 do 19 de xullo sobre negociacioacuten colectiva e participacioacuten na determinacioacuten das condicioacutens de traballo dos empregados puacuteblicos
DISPOSICIOacuteN TRANSITORIA SEGUNDA
Mentres se aproba o Regulamento regulador dos Servicios de Prevencioacuten de Riscos Laborais entenderase que as Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social cumpren o requisito previsto no artigo 315 desta Lei
DISPOSICIOacuteN DERROGATORIA UacuteNICA
Alcance da derrogacioacuten
Quedan derrogadas cantas disposicioacutens se opontildean aacute presente Lei e especificamente
a) Os artigos 9 10 11 36 apartado 2 39 e 40 paraacutegrafo segundo da Lei 81988 do 7 de abril sobre infraccioacutens e sancioacutens na orde social
b) O Decreto do 26 de xullo de 1957 polo que se fixan os traballos prohibidos a mulleres e menores nos aspectos da suacutea normativa relativos ao traballo das mulleres mantendo en vigor as relativas ao traballo dos menores ata que o Goberno desenvolva as previsioacutens contidas no apartado 2 do artigo 27
c) O Decreto do 11 de marzo de 1971 sobre constitucioacuten composicioacuten e funcioacutens dos Comiteacutes de Seguridade e Hixiene no Traballo
49
d) Os Tiacutetulos I e III da Ordenanza Xeral de Seguridade e Hixiene no Traballo aprobados por Orde do 9 de marzo de 1971
No que non se opontildea ao previsto nesta Lei e ata que se dicten os Regulamentos aos que se fai referencia no artigo 6 continuaraacute a ser de aplicacioacuten a regulacioacuten das materias comprendidas no devandito artigo que se contentildeen no Tiacutetulo II da Ordenanza Xeral de Seguridade e Hixiene no Traballo ou noutras normas que contentildean previsioacutens especiacuteficas sobre tales materias asiacute como a Orde do Ministerio de Traballo do 16 de decembro de 1987 que establece os modelos para a notificacioacuten dos accidentes de traballo Igualmente continuaraacuten vixentes as disposicioacutens reguladoras dos servicios meacutedicos de empresa ata tanto se desenvolvan regulamentariamente as previsioacutens desta Lei sobre servicios de prevencioacuten O persoal pertencente aos devanditos servicios na data de entrada en vigor desta Lei integrarase nos servicios de prevencioacuten das correspondentes empresas cando estes se constituacutean sen prexuiacutezo de que continuacuteen a efectuar aquelas funcioacutens que tivesen atribuiacutedas distintas das propias do servicio de prevencioacuten
Esta Lei non afecta aacute vixencia das disposicioacutens especiais sobre prevencioacuten de riscos profesionais nas explotacioacutens mineiras contidas no capiacutetulo IV do Real Decreto 32551983 do 21 de decembro polo que se aproba o Estatuto do Mineiro e nas suacuteas normas de desenvolvemento asiacute como as do Real Decreto 28571978 do 25 de agosto polo que se aproba o Regulamento Xeral para o Reacutexime da Mineriacutea e o Real Decreto 8631985 do 2 de abril polo que se aproba o Regulamento Xeral de Normas Baacutesicas de Seguridade Mineira e as suacuteas disposicioacutens complementarias
DISPOSICIOacuteN FINAL PRIMEIRA
Actualizacioacuten de sancioacutens
A contiacutea das sancioacutens a que se refire o apartado 4 do artigo 49 poderaacute ser actualizada polo Goberno a proposta do Ministro de Traballo e Seguridade Social adaptando a esta a atribucioacuten de competencias prevista no apartado 1 do artigo 52 desta Lei
DISPOSICIOacuteN FINAL SEGUNDA
Entrada en vigor
Esta Lei entraraacute en vigor tres meses despois da suacutea publicacioacuten no laquoBoletiacuten Oficial do EstadoraquoPolo tantoMando a todos os espantildeois particulares e autoridades que garden e fagan gardar esta LeiMadrid 12 de decembro de 2003
XOAacuteN CARLOS R
O Presidente do Goberno FELIPE GONZAacuteLEZ MAacuteRQUEZ
50
2 Consideacuteranse recursos preventivos aos que o empresario poderaacute asignar a presencia os seguintes
a) Un ou varios traballadores designados da empresa
b) Un ou varios membros do servicio de prevencioacuten propio da empresa
c) Un ou varios membros do ou dos servicios de prevencioacuten alleos concertados pola empresa Cando a presencia se realice por diferentes recursos preventivos estes deberaacuten colaborar entre si
3 Os recursos preventivos a que se refire o apartado anterior deberaacuten ter a capacidade suficiente dispontildeer dos medios necesarios e ser suficientes en nuacutemero para vixiar o cumprimento das actividades preventivas debendo permanecer no centro de traballo durante o tempo no que se mantentildea a situacioacuten que determine a suacutea presencia
4 No obstante o sinalado nos apartados anteriores o empresario poderaacute asignar a presencia de forma expresa a un ou varios traballadores da empresa que sen formar parte do servicio de prevencioacuten propio ni ser traballadores designados reuacutenan os contildeecementos a cualificacioacuten e a experiencia necesarios nas actividades ou procesos a que se refire o apartado 1 e conten coa formacioacuten preventiva correspondente como miacutenimo aacutes funciones do nivel baacutesico
Neste suposto tales traballadores manteraacuten a necesaria colaboracioacuten cos recursos preventivos do empresario
CAPIacuteTULO V
Consulta e participacioacuten dos traballadores
Artigo 33 Consulta dos traballadores
1 O empresario deberaacute consultar aos traballadores coa debida antelacioacuten a adopcioacuten das decisioacutens relativas a
a) A planificacioacuten e a organizacioacuten do traballo na empresa e a introduccioacuten de novas tecnoloxiacuteas en todo o relacionado coas consecuencias que estas puidesen ter para a seguridade e a sauacutede dos traballadores derivadas da escolla dos equipos a determinacioacuten e a adecuacioacuten das condicioacutens de traballo e o impacto dos factores ambientais no traballo
b) A organizacioacuten e desenvolvemento das actividades de proteccioacuten da sauacutede e prevencioacuten dos riscos profesionais na empresa incluiacuteda a designacioacuten dos traballadores encargados das devanditas actividades ou o recurso a un servicio de prevencioacuten externo
c) A designacioacuten dos traballadores encargados das medidas de emerxencia
d) Os procedementos de informacioacuten e documentacioacuten a que se refiren os artigos 18 apartado 1 e 23 apartado 1 desta Lei
e) O proxecto e a organizacioacuten da formacioacuten en materia preventiva
f) Calquera outra accioacuten que poida ter efectos substanciais sobre a seguridade e a sauacutede dos
33
traballadores
2 Nas empresas que conten con representantes dos traballadores as consultas a que se refire o apartado anterior levaranse a cabo cos ditos representantes
Artigo 34 Dereitos de participacioacuten e representacioacuten
1 Os traballadores tentildeen dereito a participar na empresa nas cuestioacutens relacionadas coa prevencioacuten de riscos no traballo
Nas empresas ou centros de traballo que conten con seis ou maacuteis traballadores a participacioacuten destes canalizarase a traveacutes dos seus representantes e da representacioacuten especializada que se regula neste capiacutetulo
2 Aos Comiteacutes de Empresa aos Delegados de Persoal e aos representantes sindicais corresponderalles nos termos que respectivamente lles recontildeecen o Estatuto dos Traballadores a Lei de Oacuterganos de Representacioacuten do Persoal ao Servicio das Administracioacutens Puacuteblicas e a Lei Orgaacutenica de Liberdade Sindical a defensa dos intereses dos traballadores en materia de prevencioacuten de riscos no traballo Para isto os representantes do persoal exerceraacuten as competencias que as devanditas normas establecen en materia de informacioacuten consulta e negociacioacuten vixilancia e control e exercicio de accioacutens perante as empresas e os oacuterganos e tribunais competentes
3 O dereito de participacioacuten que se regula neste capiacutetulo exercerase no aacutembito das Administracioacutens puacuteblicas coas adaptacioacutens que procedan en atencioacuten aacute diversidade das actividades que desenvolven e as diferentes condicioacutens en que estas se realizan a complexidade e dispersioacuten da suacutea estructura organizativa e as suacuteas peculiaridades en materia de representacioacuten colectiva nos termos previstos na Lei 71990 do 19 de xullo sobre negociacioacuten colectiva e participacioacuten na determinacioacuten das condicioacutens de traballo dos empregados puacuteblicos podendo establecer aacutembitos sectoriais e descentralizados en funcioacuten do nuacutemero de efectivos e centros
Para levar a cabo a indicada adaptacioacuten no aacutembito da Administracioacuten Xeral do Estado o Goberno teraacute en conta os seguintes criterios
a) De ninguacuten xeito a dita adaptacioacuten poderaacute afectar aacutes competencias facultades e garantiacuteas que se recontildeecen nesta Lei aos Delegados de Prevencioacuten e aos Comiteacutes de Seguridade e Sauacutede
b) Deberase establecer o aacutembito especiacutefico que resulte axeitado en cada caso para o exercicio da funcioacuten de participacioacuten en materia preventiva dentro da estructura organizativa da Administracioacuten Con caraacutecter xeral o devandito aacutembito seraacute o dos oacuterganos de representacioacuten do persoal ao servicio das Administracioacutens puacuteblicas aiacutenda que se poderaacuten establecer outros distintos en funcioacuten das caracteriacutesticas da actividade e frecuencia dos riscos a que poidan estar expostos os traballadores
c) Cando no indicado aacutembito existan diferentes oacuterganos de representacioacuten do persoal deberase garantir unha actuacioacuten coordinada de todos eles en materia de prevencioacuten e proteccioacuten da seguridade e a sauacutede no traballo posibilitando que a participacioacuten se realice de forma conxunta entre uns e outros no aacutembito especiacutefico establecido para o efecto
d) Con caraacutecter xeral constituirase un uacutenico Comiteacute de Seguridade e Sauacutede no aacutembito dos oacuterganos de representacioacuten previstos na Lei de Oacuterganos de Representacioacuten do Persoal ao Servicio das
34
Administracioacutens Puacuteblicas que estaraacute integrado polos Delegados de Prevencioacuten designados no dito aacutembito tanto para o persoal con relacioacuten de caraacutecter administrativo ou estatutario como para o persoal laboral e por representantes da Administracioacuten en nuacutemero non superior ao de Delegados Malia isto poderanse constituiacuter Comiteacutes de Seguridade e Sauacutede noutros aacutembitos cando as razoacutens da actividade e o tipo e frecuencia dos riscos asiacute o aconsellen
Artigo 35 Delegados de Prevencioacuten
1 Os Delegados de Prevencioacuten son os representantes dos traballadores con funcioacutens especiacuteficas en materia de prevencioacuten de riscos no traballo
2 Os Delegados de Prevencioacuten seraacuten designados por e entre os representantes do persoal no aacutembito dos oacuterganos de representacioacuten previstos nas normas a que se refire o artigo anterior de acordo coa seguinte escala
De 50 a 100 traballadores 2 Delegados de prevencioacutenDe 101 a 500 traballadores 3 Delegados de PrevencioacutenDe 501 a 1000 traballadores 4 Delegados de PrevencioacutenDe 1001 a 2000 traballadores 5 Delegados de PrevencioacutenDe 2001 a 3000 traballadores 6 Delegados de PrevencioacutenDe 3001 a 4000 traballadores 7 Delegados de PrevencioacutenDe 4001 en adiante 8 Delegados de Prevencioacuten
Nas empresas de ata trinta traballadores o Delegado de Prevencioacuten seraacute o Delegado de PersoalNas empresas de trinta e un a corenta e nove traballadores haberaacute un Delegado de Prevencioacuten que
seraacute elixido por e entre os Delegados de Persoal
3 Para os efectos de determinar o nuacutemero de Delegados de Prevencioacuten teranse en conta os seguintes criterios
a) Os traballadores vinculados por contratos de duracioacuten determinada superior a un ano computaranse como traballadores fixos do cadro de persoal
b) Os contratados por prazo de ata un ano computaranse segundo o nuacutemero de diacuteas traballados no periacuteodo dun ano anterior aacute designacioacuten Cada douscentos diacuteas traballados ou fraccioacuten computaranse como un traballador maacuteis
4 Malia o disposto neste artigo nos convenios colectivos poderanse establecer outros sistemas de designacioacuten dos Delegados de Prevencioacuten sempre que se garanta que a facultade de designacioacuten corresponde aos representantes do persoal ou aos propios traballadores
Asiacute mesmo na negociacioacuten colectiva ou mediante os acordos a que se refire o artigo 83 apartado 3 do Estatuto dos Traballadores poderase acordar que as competencias recontildeecidas nesta Lei aos Delegados de Prevencioacuten sexan exercidas por oacuterganos especiacuteficos creados no propio convenio ou nos acordos nomeados Os devanditos oacuterganos poderaacuten asumir nos termos e conforme aacutes modalidades que se acorde competencias xerais respecto do conxunto dos centros de traballo incluiacutedos no aacutembito de aplicacioacuten do convenio ou do acordo co fin de fomentar o mellor cumprimento nestes da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais
35
Igualmente no aacutembito das Administracioacutens puacuteblicas poderanse establecer nos termos sinalados na Lei 71990 do 19 de xullo sobre negociacioacuten colectiva e participacioacuten na determinacioacuten das condicioacutens de traballo dos empregados puacuteblicos outros sistemas de designacioacuten dos Delegados de Prevencioacuten e acordarse que as competencias que a dita Lei atribuacutee a estes poidan ser exercidas por oacuterganos especiacuteficos
Artigo 36 Competencias e facultades dos Delegados de Prevencioacuten
1 Son competencias dos Delegados de Prevencioacuten
a) Colaborar coa direccioacuten da empresa na mellora da accioacuten preventiva
b) Promover e fomentar a cooperacioacuten dos traballadores na execucioacuten da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais
c) Ser consultados polo empresario con caraacutecter previo aacute suacutea execucioacuten acerca das decisioacutens a que se refire o artigo 33 desta Lei
d) Exercer un labor de vixilancia e control sobre o cumprimento da normativa de prevencioacuten de riscos laborais
Nas empresas que de acordo co disposto no apartado 2 do artigo 38 desta Lei non conten con Comiteacute de Seguridade e Sauacutede por non acadaren o nuacutemero miacutenimo de traballadores establecido para tal efecto as competencias atribuiacutedas a aquel nesta Lei seraacuten exercidas polos Delegados de Prevencioacuten
2 No exercicio das competencias atribuiacutedas aos Delegados de Prevencioacuten estes estaraacuten facultados para
a) Acompantildear os teacutecnicos nas avaliacioacutens de caraacutecter preventivo do medio ambiente de traballo asiacute como nos termos previstos no artigo 40 desta Lei aos Inspectores de Traballo e Seguridade Social nas visitas e verificacioacutens que realicen nos centros de traballo para comprobar o cumprimento da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais podendo formular ante eles as observacioacutens que estimen oportunas
b) Ter acceso coas limitacioacutens previstas no apartado 4 do artigo 22 desta Lei aacute informacioacuten e documentacioacuten relativa aacutes condicioacutens de traballo que sexan necesarias para o exercicio das suacuteas funcioacutens e en particular aacute prevista nos artigos 18 e 23 desta Lei Cando a informacioacuten estea suxeita aacutes limitacioacutens devanditas soacute poderaacute ser subministrada de maneira que se garanta o respecto da confidencialidade
c) Ser informados polo empresario sobre os danos producidos na sauacutede dos traballadores unha vez que aquel tivese contildeecemento deles podendo presentarse aiacutenda foacutera da suacutea xeira no lugar dos feitos para contildeecer as circunstancias destes
d) Recibir do empresario as informacioacutens obtidas por este procedentes das persoas ou oacuterganos encargados das actividades de proteccioacuten e prevencioacuten na empresa asiacute como dos organismos competentes para a seguridade e a sauacutede dos traballadores sen prexuiacutezo do disposto no artigo 40 desta Lei en materia de colaboracioacuten coa Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
e) Realizar visitas aos lugares de traballo para exercer un labor de vixilancia e control do estado das condicioacutens de traballo podendo para tal fin acceder a calquera zona destes e comunicarse durante a xeira
36
cos traballadores de maneira que non se altere o normal desenvolvemento do proceso productivo
f) Solicitar do empresario a adopcioacuten de medidas de caraacutecter preventivo e para a mellora dos niveis de proteccioacuten da seguridade e a sauacutede dos traballadores podendo para tal fin efectuar propostas ao empresario asiacute como ao Comiteacute de Seguridade e Sauacutede para a suacutea discusioacuten neste
g) Propontildeer ao oacutergano de representacioacuten dos traballadores a adopcioacuten do acordo de paralizacioacuten de actividades a que se refire o apartado 3 do artigo 21
3 Os informes que deben emitir os Delegados de Prevencioacuten a teor do disposto na letra c) do apartado l deste artigo deberanse elaborar nun prazo de quince diacuteas ou no tempo imprescindible cando se trate de adoptar medidas dirixidas a previr riscos inminentes Transcorrido o prazo sen ter emitido o informe o empresario poderaacute pontildeer en praacutectica a suacutea decisioacuten
4 A decisioacuten negativa do empresario aacute adopcioacuten das medidas propostas polo Delegado de Prevencioacuten a teor do disposto na letra f) do apartado 2 deste artigo deberaacute ser motivada
Artigo 37 Garantiacuteas e sixilo profesional dos Delegados de Prevencioacuten
1 O previsto no artigo 68 do Estatuto dos Traballadores en materia de garantiacuteas aplicarase aos Delegados de Prevencioacuten na suacutea condicioacuten de representantes dos traballadores
O tempo empregado polos Delegados de Prevencioacuten para o desempentildeo das funcioacutens previstas nesta Lei considerarase como de exercicio de funcioacutens de representacioacuten para os efectos da utilizacioacuten do creacutedito de horas mensuais retribuiacutedas previsto na letra e) do devandito artigo 68 do Estatuto dos Traballadores
Malia o anterior considerarase en todo caso como tempo de traballo efectivo sen imputacioacuten ao dito creacutedito horario o correspondente aacutes xuntanzas do Comiteacute de Seguridade e Sauacutede e a calquera outras convocadas polo empresario en materia de prevencioacuten de riscos asiacute como o destinado aacutes visitas previstas nas letras a) e c) do nuacutemero 2 do artigo anterior
2 O empresario deberaacute proporcionarlles aos Delegados de Prevencioacuten os medios e a formacioacuten en materia preventiva que resulten necesarios para o exercicio das suacuteas funcioacutens
A formacioacuten teraa que facilitar o empresario polos seus propios medios ou mediante concerto con organismos ou entidades especializadas na materia e deberaacute adaptarse aacute evolucioacuten dos riscos e aacute aparicioacuten doutros novos repetiacutendose periodicamente se fose necesario
O tempo dedicado aacute formacioacuten considerarase como tempo de traballo para todos os efectos e o seu custo non poderaacute recaer de ninguacuten xeito sobre os Delegados de Prevencioacuten
3 Os Delegados de Prevencioacuten seralles de aplicacioacuten o disposto no apartado 2 do artigo 65 do Estatuto dos Traballadores en canto ao sixilo profesional debido respecto das informacioacutens a que tivesen acceso como consecuencia da suacutea actuacioacuten na empresa
4 O disposto neste artigo en materia de garantiacuteas e sixilo profesional dos Delegados de Prevencioacuten entenderase referido no caso das relacioacutens de caraacutecter administrativo ou estatutario do persoal ao servicio das Administracioacutens puacuteblicas aacute regulacioacuten contida nos artigos 10 paraacutegrafo segundo e 11 da Lei 91987 do 12 de xuntildeo de Oacuterganos de Representacioacuten Determinacioacuten das Condicioacutens de Traballo e Participacioacuten
37
do Persoal ao Servicio das Administracioacutens Puacuteblicas
Artigo 38 Comiteacute de Seguridade e Sauacutede
1 O Comiteacute de Seguridade e Sauacutede eacute o oacutergano paritario e colexiado de participacioacuten destinado aacute consulta regular e perioacutedica das actuacioacutens da empresa en materia de prevencioacuten de riscos
2 Constituirase un Comiteacute de Seguridade e Sauacutede en todas as empresas ou centros de traballo que conten con 50 ou maacuteis traballadores O Comiteacute estaraacute formado polos Delegados de Prevencioacuten dunha parte e polo empresario eou os seus representantes en nuacutemero igual ao de Delegados de Prevencioacuten da outra
Nas xuntanzas do Comiteacute de Seguridade e Sauacutede participaraacuten con voz pero sen voto os Delegados Sindicais e os responsables teacutecnicos da prevencioacuten na empresa que non estean incluiacutedos na composicioacuten aacute que se refire o paraacutegrafo anterior Nas mesmas condicioacutens poderaacuten participar traballadores da empresa que conten cunha especial cualificacioacuten ou informacioacuten respecto de concretas cuestioacutens que se debatan neste oacutergano e teacutecnicos en prevencioacuten alleos aacute empresa sempre que asiacute o solicite algunha das representacioacutens no Comiteacute
3 O Comiteacute de Seguridade e Sauacutede reunirase trimestralmente e sempre que o solicite algunha das representacioacutens deste O Comiteacute adoptaraacute as suacuteas propias normas de funcionamento
As empresas que conten con varios centros de traballo dotados de Comiteacute de Seguridade e Sauacutede poderaacuten acordar cos seus traballadores a creacioacuten dun Comiteacute Intercentros coas funcioacutens que o acordo lle atribuacutea
Artigo 39 Competencias e facultades do Comiteacute de Seguridade e Sauacutede
1 O Comiteacute de Seguridade e Sauacutede teraacute as seguintes competencias
Texto reemplazado por la Ley 542003
a) Participar na elaboracioacuten posta en praacutectica e avaliacioacuten dos planos e programas de prevencioacuten de riscos na empresa A tal efecto no seu seno se debateraacuten antes da suacutea posta en praacutectica e no referente a suacutea incidencia na prevencioacuten de riscos os proxectos en materia de planificacioacuten organizacioacuten do traballo e introduccioacuten de novas tecnoloxiacuteas organizacioacuten e desenvolvemento das actividades de proteccioacuten e prevencioacuten a que se refire o artigo 16 desta Lei e proxecto e organizacioacuten da formacioacuten en materia preventiva
b) Promover iniciativas sobre meacutetodos e procedementos para a efectiva prevencioacuten dos riscos propontildeendo aacute empresa a mellora das condicioacutens ou a correccioacuten das deficiencias existentes
2 No exercicio das suacuteas competencias o Comiteacute de Seguridade e Sauacutede estaraacute facultado para
a) Contildeecer directamente a situacioacuten relativa aacute prevencioacuten de riscos no centro de traballo realizando para tal efecto as visitas que estime oportunas
b) Contildeecer cantos documentos e informes relativos aacutes condicioacutens de traballo sexan necesarios para o cumprimento das suacuteas funcioacutens asiacute como os procedentes da actividade do servicio de prevencioacuten se eacute o
38
caso
c) Contildeecer e analizar os danos producidos na sauacutede ou na integridade fiacutesica dos traballadores co fin de avaliar as suacuteas causas e propontildeer as medidas preventivas oportunas
d) Contildeecer e informar a memoria e programacioacuten anual dos servicios de prevencioacuten
3 A fin de dar cumprimento ao disposto nesta Lei respecto da colaboracioacuten entre empresas nos supostos de desenvolvemento simultaacuteneo de actividades nun mesmo centro de traballo poderase acordar a realizacioacuten de reunioacutens conxuntas dos Comiteacutes de Seguridade e Sauacutede ou no seu defecto dos Delegados de Prevencioacuten e empresarios das empresas que carezan dos devanditos Comiteacutes ou outras medidas de actuacioacuten coordinada
Artigo 40 Colaboracioacuten coa Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
1 Os traballadores e mais os seus representantes poderaacuten recorrer aacute Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social se consideran que as medidas adoptadas e os medios empregados polo empresario non son suficientes para garantir a seguridade e a sauacutede no traballo
2 Nas visitas aos centros de traballo para a comprobacioacuten do cumprimento da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais o Inspector de Traballo e Seguridade Social comunicaraacute a suacutea presencia ao empresario ou ao seu representante ou aacute persoa inspeccionada ao Comiteacute de Seguridade e Sauacutede ao Delegado de Prevencioacuten ou na suacutea ausencia aos representantes legais dos traballadores a fin de que o poidan acompantildear durante o desenvolvemento da suacutea visita e formularlle as observacioacutens que estimen oportunas a menos que considere que as devanditas comunicacioacutens poidan prexudicar ao eacutexito das suacuteas funcioacutens
3 A Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social informaraacute aos Delegados de Prevencioacuten sobre os resultados das visitas a que fai referencia o apartado anterior e sobre as medidas adoptadas como consecuencia destas asiacute como ao empresario mediante dilixencia no Libro de Visitas da Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social que debe existir en cada centro de traballo
4 As organizacioacutens sindicais e empresariais maacuteis representativas seraacuten consultadas con caraacutecter previo aacute elaboracioacuten dos planos de actuacioacuten da Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social en materia de prevencioacuten de riscos no traballo en especial dos programas especiacuteficos para empresas de menos de seis traballadores e informadas do resultado dos devanditos planos
CAPIacuteTULO VI
Obrigas dos fabricantes importadores e subministradores
Artigo 41 Obrigas dos fabricantes importadores e subministradores
1 Os fabricantes importadores e subministradores de maquinaria equipos productos e utensilios de traballo estaacuten na obriga de asegurar que estes non constituacutean unha fonte de perigo para o traballador sempre que sexan instalados e empregados nas condicioacutens forma e para os fins recomendados por eles
Os fabricantes importadores e subministradores de productos e substancias quiacutemicas de utilizacioacuten no traballo estaacuten na obriga de envasar e etiquetar estes de forma que se permita a suacutea conservacioacuten e
39
manipulacioacuten en condicioacutens de seguridade e se identifique claramente o seu contido e os riscos para a seguridade ou a sauacutede dos traballadores que a suacutea almacenaxe ou utilizacioacuten comporten
Os suxeitos mencionados nos dous paraacutegrafos anteriores deberaacuten subministrar a informacioacuten que indique a forma correcta de emprego polos traballadores as medidas preventivas adicionais que se deban tomar e os riscos laborais que impliquen tanto o seu emprego normal como a suacutea manipulacioacuten ou emprego inadecuado
Os fabricantes importadores e subministradores de elementos para a proteccioacuten dos traballadores estaacuten na obriga de asegurar a efectividade destes sempre que sexan instalados e usados nas condicioacutens e da forma recomendada por eles Para tal efecto deberaacuten subministrar a informacioacuten que indique o tipo de risco ao que van dirixidos o nivel de proteccioacuten fronte a este e a forma correcta do seu emprego e mantemento
Os fabricantes importadores e subministradores deberaacuten proporcionar aos empresarios e estes solicitar daqueles a informacioacuten necesaria para que a utilizacioacuten e manipulacioacuten da maquinaria equipos productos materias primas e utensilios de traballo se produza sen riscos para a seguridade e a sauacutede dos traballadores asiacute como para que os empresarios poidan cumprir coas suacuteas obrigas de informacioacuten respecto dos traballadores
2 O empresario teraacute que garantir que as informacioacutens a que se refire o apartado anterior sexan facilitadas aos traballadores en termos que resulten comprensibles para estes
CAPIacuteTULO VII
Responsabilidades e sancioacutens
Artigo 42 Responsabilidades e a suacutea compatibilidade
1 O incumprimento polos empresarios das suacuteas obrigas en materia de prevencioacuten de riscos laborais daraacute lugar a responsabilidades administrativas asiacute como se eacute o caso a responsabilidades penais e aacutes civiacutes polos danos e perdas que se poidan derivar do devandito incumprimento
2 A empresa principal responderaacute solidariamente cos contratistas e subcontratistas a que se refire o apartado 3 do artigo 24 desta Lei do cumprimento durante o periacuteodo da contrata das obrigas impostas por esta Lei en relacioacuten cos traballadores que aqueles ocupen nos centros de traballo da empresa principal sempre que a infraccioacuten se producise no centro de traballo do devandito empresario principal
$ amp
3 As responsabilidades administrativas que se deriven do procedemento sancionador seraacuten compatibles coas indemnizacioacutens polos danos e perdas causados e de recargo de prestacioacutens econoacutemicas do sistema da Seguridade Social que poidan ser fixadas polo oacutergano competente de conformidade co previsto na normativa reguladora do devandito sistema
40
4 Nas relacioacutens de traballo mediante empresas de traballo temporal e sen prexuiacutecio das responsabilidades propias de estas a empresa usuaria seraacute responsable das condicioacutens de execucioacuten do traballo en todo o relacionado coa proteccioacuten da seguridade e sauacutede dos traballadores asiacute como o recargo de prestacioacutens do sistema de Seguridade Social que podan fixarse en caso de accidente de traballo ou enfermidade profesional que tentildea lugar no seu centro de traballo durante o tempo de vixencia do contrato de posta a disposicioacuten e traian a suacutea causa de falta de medidas de seguridade e hixiene
A correccioacuten de infraccioacutens en materia de prevencioacuten de riscos laborais no aacutembito das Administracioacutens Puacuteblicas se axustaraacute ao procedemento e normas de desenvolvemento do artigo 451 e concordantes da Lei 311995 de PRL
$ amp
5 A declaracioacuten de feitos probados que contentildea unha sentencia firme da orde xurisdiccional contencioso-administrativa relativa aacute existencia de infraccioacuten aacute normativa de prevencioacuten de riscos laborais vincularaacute aacute orde social da xurisdiccioacuten no que se refire ao recargo se eacute o caso da prestacioacuten econoacutemica do sistema da Seguridade Social
$ amp
Artigo 43 Requirimento da Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
1 Cando o Inspector de Traballo e Seguridade Social comprobase a existencia dunha infraccioacuten aacute normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais requiriraacute ao empresario para a emenda das deficiencias observadas agaacutes que pola gravidade e inminencia dos riscos procedese acordar a paralizacioacuten prevista no artigo 44 Todo isto sen prexuiacutezo da proposta de sancioacuten correspondente se eacute o caso
2 O requirimento formulado polo Inspector de Traballo e Seguridade Social farase saber por escrito ao empresario presuntamente responsable sinalando as anomaliacuteas ou deficiencias apreciadas con indicacioacuten do prazo para a suacutea emenda O devandito requirimento pontildeerase asiacute mesmo en contildeecemento dos Delegados de Prevencioacuten
Se se incumprise o requirimento formulado persistindo os feitos infractores o Inspector de Traballo e Seguridade Social de non o efectuar inicialmente redactaraacute a correspondente acta de infraccioacuten por tales feitos
3 Os requirimentos efectuados polos funcionarios puacuteblicos a que se refire o artigo 92 desta Lei en exercicio das suacuteas funcioacutens de apoio e colaboracioacuten coa Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social practicaranse cos requisitos e efectos establecidos no apartado anterior pudendo reflectirse no Libro de Visitas da Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social na forma que se determine regulamentariamente
Artigo 44 Paralizacioacuten de traballos
1 Cando o Inspector de Traballo e Seguridade Social comprobe que a inobservancia da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais implica ao seu xuiacutezo un risco grave e inminente para a seguridade e a sauacutede dos traballadores poderaacute ordenar a paralizacioacuten inmediata de tales traballos ou tarefas A devandita medida comunicarase aacute empresa responsable que a pontildeeraacute en contildeecemento inmediato dos traballadores
41
afectados do Comiteacute de Seguridade e Sauacutede do Delegado de Prevencioacuten ou na suacutea ausencia dos representantes do persoal A empresa responsable daraacute conta ao Inspector de Traballo e Seguridade social do cumprimento desta notificacioacuten
O Inspector de Traballo e Seguridade Social informaraacute da suacutea decisioacuten de forma inmediata aacute autoridade laboral A empresa sen prexuiacutezo do cumprimento inmediato de tal decisioacuten poderaa impugnar perante a autoridade laboral no prazo de tres diacuteas haacutebiles tendo que ser resolta tal impugnacioacuten no prazo maacuteximo de vintecatro horas Tal resolucioacuten seraacute executiva sen prexuiacutezo dos recursos que procedan
A paralizacioacuten dos traballos levantarase pola Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social que a decretase ou polo empresario tan axintildea como se emenden as causas que a motivaron debendo neste uacuteltimo caso comunicalo inmediatamente aacute Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
2 Os supostos de paralizacioacuten regulados neste artigo asiacute como os que se contemplen na normativa reguladora das actividades previstas no apartado 2 do artigo 7 desta Lei entenderanse en todo caso sen prexuiacutezo do pagamento do salario ou das indemnizacioacutens que procedan e das medidas que se poidan arbitrar para a suacutea garantiacutea
Artigo 45 Infraccioacutens administrativas
1 Son infraccioacutens laborais en materia de prevencioacuten de riscos laborais as accioacutens ou omisioacutens dos empresarios as das entidades que actuacuteen como servicios de prevencioacuten alleos aacutes empresas as auditoriacuteas e as formativas en dita materia e alleas aacutes empresas asiacute como as dos promotores e propietarios de obra e os traballadores por conta propia que incumpran as normas legais regulamentarias e claacuteusulas normativas dos convenios colectivos en materia de seguridade e sauacutede laboral suxeitas a responsabilidade conforme aacute presente Lei
$ amp
Malia o anterior no aacutembito das relacioacutens do persoal civil ao servicio das Administracioacutens puacuteblicas as infraccioacutens seraacuten obxecto de responsabilidades a traveacutes da imposicioacuten por resolucioacuten da autoridade competente da realizacioacuten das medidas correctoras dos correspondentes incumprimentos conforme ao procedemento que para o efecto se estableza
No aacutembito da Administracioacuten Xeral do Estado corresponderalle ao Goberno a regulacioacuten do devandito procedemento que se axustaraacute aos seguintes principios
a) O procedemento iniciarao o oacutergano competente da Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social por orde superior ben por propia iniciativa ou a peticioacuten dos representantes do persoal
b) Logo da suacutea actuacioacuten a Inspeccioacuten efectuaraacute un requirimento sobre as medidas a adoptar e prazo de execucioacuten destas que se enviaraacute aacute unidade administrativa inspeccionada para os efectos de formular alegacioacutens
c) No caso de discrepancia entre os Ministros competentes como consecuencia da aplicacioacuten deste procedemento enviaraacuten as actuacioacutens ao Consello de Ministros para a suacutea decisioacuten final
42
Artigo 46 Infraccioacutens leves
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000
Artigo 47 Infraccioacutens graves
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000
Artigo 48 Infraccioacutens moi graves
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000
Artigo 49 Sancioacutens
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000 que agora establece uns criterios de graduacioacuten das sancioacutens (Artigo 39) e a contiacutea das mesmas (Artigo 40)
Artigo 50 Reincidencia
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000
Artigo 51 Prescricioacuten das infraccioacutens
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000 estableceacutendose dita prescricioacuten no Artigo 4 da disposicioacuten
Artigo 52 Competencias sancionadoras
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000
Artigo 53 Suspensioacuten ou peche do centro de traballo
O Goberno ou se eacute o caso os oacuterganos de goberno das Comunidades Autoacutenomas con competencias na materia cando concorran circunstancias de excepcional gravidade nas infraccioacutens en materia de seguridade e sauacutede no traballo poderaacuten acordar a suspensioacuten das actividades laborais por un tempo determinado ou en caso extremo o peche do centro de traballo correspondente sen prexuiacutezo en todo caso do pagamento do salario ou das indemnizacioacutens que procedan e das medidas que se poidan arbitrar para a suacutea garantiacutea
Artigo 54 Limitacioacutens aacute facultade de contratar coa Administracioacuten
As limitacioacutens aacute facultade de contratar coa Administracioacuten pola comisioacuten de delictos ou por infraccioacutens administrativas moi graves en materia de seguridade e sauacutede no traballo rexeranse polo establecido na Lei 131995 do 18 de maio de contratos das Administracioacutens Puacuteblicas
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL PRIMEIRA
Definicioacutens para os efectos de Seguridade Social
43
Sen prexuiacutezo da utilizacioacuten das definicioacutens contidas nesta Lei no aacutembito da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais tanto a definicioacuten dos conceptos de accidente de traballo enfermidade profesional accidente non laboral e enfermidade comuacuten como o reacutexime xuriacutedico establecido para estas continxencias na normativa de Seguridade Social continuaraacuten a ser de aplicacioacuten nos termos e cos efectos previstos no devandito aacutembito normativo
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL SEGUNDA
Reordenacioacuten orgaacutenica
Queda extinguida a Organizacioacuten dos Servicios Meacutedicos de Empresa pasando as suacuteas funcioacutens a seren desempentildeadas pola Administracioacuten sanitaria competente nos termos desta Lei
Os recursos e funcioacutens que na actualidade tentildeen atribuiacutedos o Instituto Nacional de medicina e Seguridade do Traballo e a Escola Nacional de Medicina do Traballo adscriacutebense e seraacuten desenvolvidos polas unidades organismos ou entidades do Ministerio de Sanidade e Consumo conforme aacute suacutea organizacioacuten e distribucioacuten interna de competencias
O Instituto Nacional de Silicose manteraacute a suacutea condicioacuten de centro de referencia nacional de prevencioacuten teacutecnico-sanitaria das enfermidades profesionais que afecten ao sistema cardiorrespiratorio
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL TERCEIRA
Caraacutecter baacutesico
1 Esta Lei asiacute como as normas regulamentarias que dicte o Goberno en virtude do establecido no artigo 6 constituacuteen lexislacioacuten laboral dictada ao abeiro do artigo 14917ordf da Constitucioacuten
2 Respecto do persoal civil con relacioacuten de caraacutecter administrativo ou estatutario ao servicio das Administracioacutens puacuteblicas esta Lei seraacute de aplicacioacuten nos seguintes termos
a) Os artigos que a continuacioacuten se relacionan constituacuteen normas baacutesicas no sentido previsto no artigo 149118ordf da Constitucioacuten
23 apartados 1 e 2 agaacutes o paraacutegrafo segundo45 apartado 11214 apartados l 2 agaacutes a remisioacuten ao capiacutetulo IV 3 4 e 515161718 apartados l e 2 agaacutes remisioacuten ao capiacutetulo V19 apartados l e 2 agaacutes referencia aacute imparticioacuten por medios propios ou concertados2021222324 apartados 1 2 3 e 6
44
252628 apartados 1 paraacutegrafos primeiro e segundo 2 3 e 4 agaacutes no relativo aacutes empresas de traballo
temporal2930 apartados l 2 agaacutes a remisioacuten ao artigo 61 a) 3 e 4 agaacutes a remisioacuten ao texto refundido da Lei
do Estatuto dos Traballadores31 apartados l agaacutes remisioacuten ao artigo 61 a) 2 3 e 432 bis3334 apartados 1 paraacutegrafo primeiro 2 e 3 agaacutes paraacutegrafo segundo35 apartados l 2 paraacutegrafo primeiro 4 paraacutegrafo terceiro36 agaacutes as referencias ao Comiteacute de Seguridade e Sauacutede37 apartados 2 e 442 apartado l45 apartado 1 paraacutegrafo terceiroDisposicioacuten adicional cuarta Designacioacuten de Delegados de Prevencioacuten nos supostos especiaisDisposicioacuten transitoria apartado 3ordmTeraacuten este mesmo caraacutecter baacutesico no que corresponda as normas regulamentarias que dicte o
goberno en virtude do establecido no artigo 6 desta Lei
b) No aacutembito das Comunidades Autoacutenomas e as entidades locais as funcioacutens que a Lei atribuacutee aacutes autoridades laborais e aacute Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social poderaacuten ser atribuiacutedas a oacuterganos diferentes
c) Os restantes preceptos seraacuten de aplicacioacuten xeral en defecto de normativa especiacutefica dictada polas Administracioacutens puacuteblicas a excepcioacuten do que resulte inaplicable a estas pola suacutea natureza xuriacutedico-laboral
3 O artigo 54 constituacutee lexislacioacuten baacutesica de contratos administrativos dictada ao abeiro do artigo 149118ordf da Constitucioacuten
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL CUARTA
Designacioacuten de Delegados de Prevencioacuten en supostos especiais
Nos centros de traballo que carezan de representantes dos traballadores por non existir traballadores coa antiguumlidade suficiente para ser electores ou elixibles nas eleccioacutens para representantes do persoal os traballadores poderaacuten elixir por maioriacutea a un traballador que exerza as competencias de Delegado de Prevencioacuten quen teraacute as facultades garantiacuteas e obrigas de sixilo profesional de tales Delegados A actuacioacuten destes cesaraacute no momento en que se reuacutenan os requisitos de antiguumlidade necesarios para poder celebrar a eleccioacuten de representantes do persoal prorrogaacutendose polo tempo indispensable para a efectiva celebracioacuten da eleccioacuten
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL QUINTA
Fundacioacuten
Adscrita aacute Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo existiraacute unha fundacioacuten que teraacute como finalidade promover a mellora das condicioacutens de seguridade e sauacutede no traballo especialmente nas
45
pequenas empresas a traveacutes de accioacutens de informacioacuten asistencia teacutecnica formacioacuten e promocioacuten do cumprimento da normativa de prevencioacuten de riscos
Para o cumprimento dos seus fins dotarase aacute fundacioacuten dun patrimonio con cargo ao Fondo de Prevencioacuten e Rehabilitacioacuten procedente do exceso de excedentes da xestioacuten realizada polas Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social A contiacutea total do devandito patrimonio non excederaacute do 20 por 100 do devandito fondo determinada na data de entrada en vigor desta Lei
Os Estatutos da fundacioacuten aprobaraos a Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo co voto favorable de dous tercios dos seus membros
Para os efectos de acadar un mellor cumprimento dos seus fins artellarase a suacutea colaboracioacuten coa Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
A planificacioacuten desenvolvemento e financiamento de accioacutens nos distintos aacutembitos territoriais teraacute en consideracioacuten a poboacioacuten ocupada o tamantildeo das empresas e os iacutendices de sinistralidade laboral Os orzamentos que a fundacioacuten asigne aos aacutembitos territoriais autonoacutemicos que tentildean asumidas competencias de execucioacuten de lexislacioacuten laboral en materia de Seguridade e Hixiene no Traballo atribuiranse para a suacutea xestioacuten aos oacuterganos tripartitos e de participacioacuten institucional que existan nos devanditos aacutembitos e tentildean natureza similar aacute Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo
Nos sectores de actividade nos que existan fundacioacutens de aacutembito sectorial constituiacutedos por empresarios e traballadores que tentildean entre os seus fins a promocioacuten de actividades destinadas aacute mellora das condicioacutens de seguridade e sauacutede no traballo o desenvolvemento dos obxectivos e fins da fundacioacuten levaranse a cabo en todo caso en coordinacioacuten con aquelas
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL SEXTA
Constitucioacuten da Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo O Goberno no prazo de tres meses a partir da vixencia desta Lei regularaacute a composicioacuten da
Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo A Comisioacuten constituirase no prazo dos trinta diacuteas seguintes
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL SEacuteTIMA
Cumprimento da normativa de transporte de mercadoriacuteas perigosas
O disposto nesta Lei enteacutendese sen prexuiacutezo do cumprimento das obrigas derivadas da regulacioacuten en materia de transporte de mercadoriacuteas perigosas
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL OITAVA
Planos de organizacioacuten de actividades preventivas
Cada Departamento Ministerial no prazo de seis meses desde a entrada en vigor desta Lei e previa consulta coas organizacioacutens sindicais maacuteis representativas elevaraacute ao Consello de Ministros unha proposta de acordo na que se estableza un plano de organizacioacuten das actividades preventivas no departamento
46
correspondente e nos centros organismos e establecementos de todo tipo dependentes deste
A proposta debera acompantildear necesariamente unha memoria explicativa do custo econoacutemico da organizacioacuten proposta asiacute como o calendario de execucioacuten do plano coas previsioacutens orzamentarias axeitadas a este
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL NOVENA
Establecementos militares
1 O Goberno no prazo de seis meses logo de consulta coas organizacioacutens sindicais maacuteis representativas e a proposta dos Ministros de Defensa e de Traballo e Seguridade Social adaptaraacute as normas dos capiacutetulos III e V desta Lei aacutes esixencias da defensa nacional aacutes peculiaridades orgaacutenicas e ao reacutexime vixente de representacioacuten do persoal nos establecementos militares
3 Continuaraacuten vixentes as disposicioacutens sobre organizacioacuten e competencia da autoridade laboral e Inspeccioacuten de Traballo no aacutembito da Administracioacuten Militar contidas no Real Decreto 22051980 do 13 de xuntildeo dictado en desenvolvemento da disposicioacuten final seacutetima do Estatuto dos Traballadores
Antildeadido por Ley 312006Disposicioacuten adicional novena bis Personal militar
((() (( +
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DEacuteCIMA
Sociedades cooperativas
O procedemento para a designacioacuten dos Delegados de Prevencioacuten regulados no artigo 35 desta Lei nas sociedades cooperativas que non conten con asalariados deberaacute estar previsto nos seus Estatutos ou ser obxecto de acordo en Asemblea Xeral Cando ademais dos socios que prestan o seu traballo persoal existan asalariados computaranse aacutembolos colectivos para os efectos do disposto no nuacutemero 2 do artigo 35 Neste caso a designacioacuten dos Delegados de Prevencioacuten realizarase conxuntamente polos socios que prestan traballo e os traballadores asalariados ou se eacute o caso os representantes destes
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL UNDEacuteCIMA
Modificacioacuten do Estatuto dos Traballadores en materia de permisos retribuiacutedos
Engaacutedese unha letra f) ao apartado 3 do artigo 37 do texto refundido da Lei do Estatuto dos Traballadores aprobado polo Real Decreto lexislativo 11995 do 24 de marzo do seguinte teor
laquof) Polo tempo indispensable para a realizacioacuten de exames prenatais e teacutecnicas de preparacioacuten ao parto que se tentildean que realizar dentro da xeiraraquo
47
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DUODEacuteCIMA
Participacioacuten institucional nas Comunidades Autoacutenomas
Nas Comunidades Autoacutenomas a participacioacuten institucional en canto aacute suacutea estructura e organizacioacuten levarase a cabo de acordo coas competencias que estas tentildean en materia de seguridade e sauacutede laboral
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DEacuteCIMO TERCEIRA
Fondo de Prevencioacuten e Rehabilitacioacuten
Os recursos do Fondo de Prevencioacuten e Rehabilitacioacuten procedentes do exceso de excedentes da xestioacuten realizada polas Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social aacute que se refire o artigo 73 do texto refundido da Lei Xeral da Seguridade Social destinaranse na contiacutea que se determine regulamentariamente aacutes actividades que poidan desenvolver como servicios de prevencioacuten as Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social de acordo co previsto no artigo 32 desta Lei
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DECIMOCUARTA
Presencia de recursos preventivos nas obras de construccioacuten
1 O disposto no artigo 32 bis da Lei de Prevencioacuten de Riscos Laborais seraacute de aplicacioacuten nas obras de construccioacuten reguladas polo Real Decreto 16271997 de 24 de outubro polo que se establecen as disposicioacutens miacutenimas de seguridade e sauacutede nas obras de construccioacuten coas seguintes especialidades
a) A preceptiva presencia de recursos preventivos aplicarase a cada contratista
b) No suposto previsto no apartado 1 paraacutegrafo a) do artigo 32 bis a presencia dos recursos preventivos de cada contratista seraacute necesaria cando durante a obra se desenvolvan traballos con riscos especiais tal e como se definen no citado Real Decreto
c) A preceptiva presencia de recursos preventivos teraacute como obxecto vixiar o cumprimento das medidas incluiacutedas no plan de seguridade e sauacutede no traballo e comprobar a eficacia destas
2 O disposto no apartado anterior enteacutendese sen prexuiacutecio das obrigacioacutens do coordinador en materia de seguridade e sauacutede durante a execucioacuten da obra
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DECIMOQUINTA
Habilitacioacuten de funcionarios puacuteblicos
48
Para poder exercer as funcioacutens establecidas no apartado 2 do artigo 9 desta Lei os funcionarios puacuteblicos das comunidades autoacutenomas deberaacuten contar cunha habilitacioacuten especiacutefica expedida pola propia comunidade autoacutenoma nos termos que se determinen regulamentariamente
En todo caso tales funcionarios deberaacuten pertencer aos grupos de titulacioacuten A ou B e acreditar formacioacuten especiacutefica en materia de prevencioacuten de riscos laborais
DISPOSICIOacuteN TRANSITORIA PRIMEIRA
Aplicacioacuten de disposicioacutens maacuteis favorables
1 O disposto nos artigos 36 e 37 desta Lei en materia de competencias facultades e garantiacuteas dos Delegados de Prevencioacuten entenderase sen prexuiacutezo do respecto aacutes disposicioacutens maacuteis favorables para o exercicio dos dereitos de informacioacuten consulta e participacioacuten dos traballadores na prevencioacuten de riscos laborais previstas nos convenios colectivos vixentes na data da suacutea entrada en vigor
2 Os oacuterganos especiacuteficos de representacioacuten dos traballadores en materia de prevencioacuten de riscos laborais que se eacute o caso fosen previstos nos convenios colectivos a que se refire o apartado anterior e que estean dotados dun reacutexime de competencias facultades e garantiacuteas que respecte o contido miacutenimo establecido nos artigos 36 e 37 desta Lei poderaacuten continuar no exercicio das suacuteas funcioacutens en substitucioacuten dos Delegados de Prevencioacuten agaacutes que polo oacutergano de representacioacuten legal dos traballadores se decida a designacioacuten destes Delegados conforme ao procedemento do artigo 35
3 O disposto nos apartados anteriores seraacute tameacuten de aplicacioacuten aos acordos concluiacutedos no aacutembito da funcioacuten puacuteblica ao abeiro do disposto na lei 71990 do 19 de xullo sobre negociacioacuten colectiva e participacioacuten na determinacioacuten das condicioacutens de traballo dos empregados puacuteblicos
DISPOSICIOacuteN TRANSITORIA SEGUNDA
Mentres se aproba o Regulamento regulador dos Servicios de Prevencioacuten de Riscos Laborais entenderase que as Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social cumpren o requisito previsto no artigo 315 desta Lei
DISPOSICIOacuteN DERROGATORIA UacuteNICA
Alcance da derrogacioacuten
Quedan derrogadas cantas disposicioacutens se opontildean aacute presente Lei e especificamente
a) Os artigos 9 10 11 36 apartado 2 39 e 40 paraacutegrafo segundo da Lei 81988 do 7 de abril sobre infraccioacutens e sancioacutens na orde social
b) O Decreto do 26 de xullo de 1957 polo que se fixan os traballos prohibidos a mulleres e menores nos aspectos da suacutea normativa relativos ao traballo das mulleres mantendo en vigor as relativas ao traballo dos menores ata que o Goberno desenvolva as previsioacutens contidas no apartado 2 do artigo 27
c) O Decreto do 11 de marzo de 1971 sobre constitucioacuten composicioacuten e funcioacutens dos Comiteacutes de Seguridade e Hixiene no Traballo
49
d) Os Tiacutetulos I e III da Ordenanza Xeral de Seguridade e Hixiene no Traballo aprobados por Orde do 9 de marzo de 1971
No que non se opontildea ao previsto nesta Lei e ata que se dicten os Regulamentos aos que se fai referencia no artigo 6 continuaraacute a ser de aplicacioacuten a regulacioacuten das materias comprendidas no devandito artigo que se contentildeen no Tiacutetulo II da Ordenanza Xeral de Seguridade e Hixiene no Traballo ou noutras normas que contentildean previsioacutens especiacuteficas sobre tales materias asiacute como a Orde do Ministerio de Traballo do 16 de decembro de 1987 que establece os modelos para a notificacioacuten dos accidentes de traballo Igualmente continuaraacuten vixentes as disposicioacutens reguladoras dos servicios meacutedicos de empresa ata tanto se desenvolvan regulamentariamente as previsioacutens desta Lei sobre servicios de prevencioacuten O persoal pertencente aos devanditos servicios na data de entrada en vigor desta Lei integrarase nos servicios de prevencioacuten das correspondentes empresas cando estes se constituacutean sen prexuiacutezo de que continuacuteen a efectuar aquelas funcioacutens que tivesen atribuiacutedas distintas das propias do servicio de prevencioacuten
Esta Lei non afecta aacute vixencia das disposicioacutens especiais sobre prevencioacuten de riscos profesionais nas explotacioacutens mineiras contidas no capiacutetulo IV do Real Decreto 32551983 do 21 de decembro polo que se aproba o Estatuto do Mineiro e nas suacuteas normas de desenvolvemento asiacute como as do Real Decreto 28571978 do 25 de agosto polo que se aproba o Regulamento Xeral para o Reacutexime da Mineriacutea e o Real Decreto 8631985 do 2 de abril polo que se aproba o Regulamento Xeral de Normas Baacutesicas de Seguridade Mineira e as suacuteas disposicioacutens complementarias
DISPOSICIOacuteN FINAL PRIMEIRA
Actualizacioacuten de sancioacutens
A contiacutea das sancioacutens a que se refire o apartado 4 do artigo 49 poderaacute ser actualizada polo Goberno a proposta do Ministro de Traballo e Seguridade Social adaptando a esta a atribucioacuten de competencias prevista no apartado 1 do artigo 52 desta Lei
DISPOSICIOacuteN FINAL SEGUNDA
Entrada en vigor
Esta Lei entraraacute en vigor tres meses despois da suacutea publicacioacuten no laquoBoletiacuten Oficial do EstadoraquoPolo tantoMando a todos os espantildeois particulares e autoridades que garden e fagan gardar esta LeiMadrid 12 de decembro de 2003
XOAacuteN CARLOS R
O Presidente do Goberno FELIPE GONZAacuteLEZ MAacuteRQUEZ
50
traballadores
2 Nas empresas que conten con representantes dos traballadores as consultas a que se refire o apartado anterior levaranse a cabo cos ditos representantes
Artigo 34 Dereitos de participacioacuten e representacioacuten
1 Os traballadores tentildeen dereito a participar na empresa nas cuestioacutens relacionadas coa prevencioacuten de riscos no traballo
Nas empresas ou centros de traballo que conten con seis ou maacuteis traballadores a participacioacuten destes canalizarase a traveacutes dos seus representantes e da representacioacuten especializada que se regula neste capiacutetulo
2 Aos Comiteacutes de Empresa aos Delegados de Persoal e aos representantes sindicais corresponderalles nos termos que respectivamente lles recontildeecen o Estatuto dos Traballadores a Lei de Oacuterganos de Representacioacuten do Persoal ao Servicio das Administracioacutens Puacuteblicas e a Lei Orgaacutenica de Liberdade Sindical a defensa dos intereses dos traballadores en materia de prevencioacuten de riscos no traballo Para isto os representantes do persoal exerceraacuten as competencias que as devanditas normas establecen en materia de informacioacuten consulta e negociacioacuten vixilancia e control e exercicio de accioacutens perante as empresas e os oacuterganos e tribunais competentes
3 O dereito de participacioacuten que se regula neste capiacutetulo exercerase no aacutembito das Administracioacutens puacuteblicas coas adaptacioacutens que procedan en atencioacuten aacute diversidade das actividades que desenvolven e as diferentes condicioacutens en que estas se realizan a complexidade e dispersioacuten da suacutea estructura organizativa e as suacuteas peculiaridades en materia de representacioacuten colectiva nos termos previstos na Lei 71990 do 19 de xullo sobre negociacioacuten colectiva e participacioacuten na determinacioacuten das condicioacutens de traballo dos empregados puacuteblicos podendo establecer aacutembitos sectoriais e descentralizados en funcioacuten do nuacutemero de efectivos e centros
Para levar a cabo a indicada adaptacioacuten no aacutembito da Administracioacuten Xeral do Estado o Goberno teraacute en conta os seguintes criterios
a) De ninguacuten xeito a dita adaptacioacuten poderaacute afectar aacutes competencias facultades e garantiacuteas que se recontildeecen nesta Lei aos Delegados de Prevencioacuten e aos Comiteacutes de Seguridade e Sauacutede
b) Deberase establecer o aacutembito especiacutefico que resulte axeitado en cada caso para o exercicio da funcioacuten de participacioacuten en materia preventiva dentro da estructura organizativa da Administracioacuten Con caraacutecter xeral o devandito aacutembito seraacute o dos oacuterganos de representacioacuten do persoal ao servicio das Administracioacutens puacuteblicas aiacutenda que se poderaacuten establecer outros distintos en funcioacuten das caracteriacutesticas da actividade e frecuencia dos riscos a que poidan estar expostos os traballadores
c) Cando no indicado aacutembito existan diferentes oacuterganos de representacioacuten do persoal deberase garantir unha actuacioacuten coordinada de todos eles en materia de prevencioacuten e proteccioacuten da seguridade e a sauacutede no traballo posibilitando que a participacioacuten se realice de forma conxunta entre uns e outros no aacutembito especiacutefico establecido para o efecto
d) Con caraacutecter xeral constituirase un uacutenico Comiteacute de Seguridade e Sauacutede no aacutembito dos oacuterganos de representacioacuten previstos na Lei de Oacuterganos de Representacioacuten do Persoal ao Servicio das
34
Administracioacutens Puacuteblicas que estaraacute integrado polos Delegados de Prevencioacuten designados no dito aacutembito tanto para o persoal con relacioacuten de caraacutecter administrativo ou estatutario como para o persoal laboral e por representantes da Administracioacuten en nuacutemero non superior ao de Delegados Malia isto poderanse constituiacuter Comiteacutes de Seguridade e Sauacutede noutros aacutembitos cando as razoacutens da actividade e o tipo e frecuencia dos riscos asiacute o aconsellen
Artigo 35 Delegados de Prevencioacuten
1 Os Delegados de Prevencioacuten son os representantes dos traballadores con funcioacutens especiacuteficas en materia de prevencioacuten de riscos no traballo
2 Os Delegados de Prevencioacuten seraacuten designados por e entre os representantes do persoal no aacutembito dos oacuterganos de representacioacuten previstos nas normas a que se refire o artigo anterior de acordo coa seguinte escala
De 50 a 100 traballadores 2 Delegados de prevencioacutenDe 101 a 500 traballadores 3 Delegados de PrevencioacutenDe 501 a 1000 traballadores 4 Delegados de PrevencioacutenDe 1001 a 2000 traballadores 5 Delegados de PrevencioacutenDe 2001 a 3000 traballadores 6 Delegados de PrevencioacutenDe 3001 a 4000 traballadores 7 Delegados de PrevencioacutenDe 4001 en adiante 8 Delegados de Prevencioacuten
Nas empresas de ata trinta traballadores o Delegado de Prevencioacuten seraacute o Delegado de PersoalNas empresas de trinta e un a corenta e nove traballadores haberaacute un Delegado de Prevencioacuten que
seraacute elixido por e entre os Delegados de Persoal
3 Para os efectos de determinar o nuacutemero de Delegados de Prevencioacuten teranse en conta os seguintes criterios
a) Os traballadores vinculados por contratos de duracioacuten determinada superior a un ano computaranse como traballadores fixos do cadro de persoal
b) Os contratados por prazo de ata un ano computaranse segundo o nuacutemero de diacuteas traballados no periacuteodo dun ano anterior aacute designacioacuten Cada douscentos diacuteas traballados ou fraccioacuten computaranse como un traballador maacuteis
4 Malia o disposto neste artigo nos convenios colectivos poderanse establecer outros sistemas de designacioacuten dos Delegados de Prevencioacuten sempre que se garanta que a facultade de designacioacuten corresponde aos representantes do persoal ou aos propios traballadores
Asiacute mesmo na negociacioacuten colectiva ou mediante os acordos a que se refire o artigo 83 apartado 3 do Estatuto dos Traballadores poderase acordar que as competencias recontildeecidas nesta Lei aos Delegados de Prevencioacuten sexan exercidas por oacuterganos especiacuteficos creados no propio convenio ou nos acordos nomeados Os devanditos oacuterganos poderaacuten asumir nos termos e conforme aacutes modalidades que se acorde competencias xerais respecto do conxunto dos centros de traballo incluiacutedos no aacutembito de aplicacioacuten do convenio ou do acordo co fin de fomentar o mellor cumprimento nestes da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais
35
Igualmente no aacutembito das Administracioacutens puacuteblicas poderanse establecer nos termos sinalados na Lei 71990 do 19 de xullo sobre negociacioacuten colectiva e participacioacuten na determinacioacuten das condicioacutens de traballo dos empregados puacuteblicos outros sistemas de designacioacuten dos Delegados de Prevencioacuten e acordarse que as competencias que a dita Lei atribuacutee a estes poidan ser exercidas por oacuterganos especiacuteficos
Artigo 36 Competencias e facultades dos Delegados de Prevencioacuten
1 Son competencias dos Delegados de Prevencioacuten
a) Colaborar coa direccioacuten da empresa na mellora da accioacuten preventiva
b) Promover e fomentar a cooperacioacuten dos traballadores na execucioacuten da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais
c) Ser consultados polo empresario con caraacutecter previo aacute suacutea execucioacuten acerca das decisioacutens a que se refire o artigo 33 desta Lei
d) Exercer un labor de vixilancia e control sobre o cumprimento da normativa de prevencioacuten de riscos laborais
Nas empresas que de acordo co disposto no apartado 2 do artigo 38 desta Lei non conten con Comiteacute de Seguridade e Sauacutede por non acadaren o nuacutemero miacutenimo de traballadores establecido para tal efecto as competencias atribuiacutedas a aquel nesta Lei seraacuten exercidas polos Delegados de Prevencioacuten
2 No exercicio das competencias atribuiacutedas aos Delegados de Prevencioacuten estes estaraacuten facultados para
a) Acompantildear os teacutecnicos nas avaliacioacutens de caraacutecter preventivo do medio ambiente de traballo asiacute como nos termos previstos no artigo 40 desta Lei aos Inspectores de Traballo e Seguridade Social nas visitas e verificacioacutens que realicen nos centros de traballo para comprobar o cumprimento da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais podendo formular ante eles as observacioacutens que estimen oportunas
b) Ter acceso coas limitacioacutens previstas no apartado 4 do artigo 22 desta Lei aacute informacioacuten e documentacioacuten relativa aacutes condicioacutens de traballo que sexan necesarias para o exercicio das suacuteas funcioacutens e en particular aacute prevista nos artigos 18 e 23 desta Lei Cando a informacioacuten estea suxeita aacutes limitacioacutens devanditas soacute poderaacute ser subministrada de maneira que se garanta o respecto da confidencialidade
c) Ser informados polo empresario sobre os danos producidos na sauacutede dos traballadores unha vez que aquel tivese contildeecemento deles podendo presentarse aiacutenda foacutera da suacutea xeira no lugar dos feitos para contildeecer as circunstancias destes
d) Recibir do empresario as informacioacutens obtidas por este procedentes das persoas ou oacuterganos encargados das actividades de proteccioacuten e prevencioacuten na empresa asiacute como dos organismos competentes para a seguridade e a sauacutede dos traballadores sen prexuiacutezo do disposto no artigo 40 desta Lei en materia de colaboracioacuten coa Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
e) Realizar visitas aos lugares de traballo para exercer un labor de vixilancia e control do estado das condicioacutens de traballo podendo para tal fin acceder a calquera zona destes e comunicarse durante a xeira
36
cos traballadores de maneira que non se altere o normal desenvolvemento do proceso productivo
f) Solicitar do empresario a adopcioacuten de medidas de caraacutecter preventivo e para a mellora dos niveis de proteccioacuten da seguridade e a sauacutede dos traballadores podendo para tal fin efectuar propostas ao empresario asiacute como ao Comiteacute de Seguridade e Sauacutede para a suacutea discusioacuten neste
g) Propontildeer ao oacutergano de representacioacuten dos traballadores a adopcioacuten do acordo de paralizacioacuten de actividades a que se refire o apartado 3 do artigo 21
3 Os informes que deben emitir os Delegados de Prevencioacuten a teor do disposto na letra c) do apartado l deste artigo deberanse elaborar nun prazo de quince diacuteas ou no tempo imprescindible cando se trate de adoptar medidas dirixidas a previr riscos inminentes Transcorrido o prazo sen ter emitido o informe o empresario poderaacute pontildeer en praacutectica a suacutea decisioacuten
4 A decisioacuten negativa do empresario aacute adopcioacuten das medidas propostas polo Delegado de Prevencioacuten a teor do disposto na letra f) do apartado 2 deste artigo deberaacute ser motivada
Artigo 37 Garantiacuteas e sixilo profesional dos Delegados de Prevencioacuten
1 O previsto no artigo 68 do Estatuto dos Traballadores en materia de garantiacuteas aplicarase aos Delegados de Prevencioacuten na suacutea condicioacuten de representantes dos traballadores
O tempo empregado polos Delegados de Prevencioacuten para o desempentildeo das funcioacutens previstas nesta Lei considerarase como de exercicio de funcioacutens de representacioacuten para os efectos da utilizacioacuten do creacutedito de horas mensuais retribuiacutedas previsto na letra e) do devandito artigo 68 do Estatuto dos Traballadores
Malia o anterior considerarase en todo caso como tempo de traballo efectivo sen imputacioacuten ao dito creacutedito horario o correspondente aacutes xuntanzas do Comiteacute de Seguridade e Sauacutede e a calquera outras convocadas polo empresario en materia de prevencioacuten de riscos asiacute como o destinado aacutes visitas previstas nas letras a) e c) do nuacutemero 2 do artigo anterior
2 O empresario deberaacute proporcionarlles aos Delegados de Prevencioacuten os medios e a formacioacuten en materia preventiva que resulten necesarios para o exercicio das suacuteas funcioacutens
A formacioacuten teraa que facilitar o empresario polos seus propios medios ou mediante concerto con organismos ou entidades especializadas na materia e deberaacute adaptarse aacute evolucioacuten dos riscos e aacute aparicioacuten doutros novos repetiacutendose periodicamente se fose necesario
O tempo dedicado aacute formacioacuten considerarase como tempo de traballo para todos os efectos e o seu custo non poderaacute recaer de ninguacuten xeito sobre os Delegados de Prevencioacuten
3 Os Delegados de Prevencioacuten seralles de aplicacioacuten o disposto no apartado 2 do artigo 65 do Estatuto dos Traballadores en canto ao sixilo profesional debido respecto das informacioacutens a que tivesen acceso como consecuencia da suacutea actuacioacuten na empresa
4 O disposto neste artigo en materia de garantiacuteas e sixilo profesional dos Delegados de Prevencioacuten entenderase referido no caso das relacioacutens de caraacutecter administrativo ou estatutario do persoal ao servicio das Administracioacutens puacuteblicas aacute regulacioacuten contida nos artigos 10 paraacutegrafo segundo e 11 da Lei 91987 do 12 de xuntildeo de Oacuterganos de Representacioacuten Determinacioacuten das Condicioacutens de Traballo e Participacioacuten
37
do Persoal ao Servicio das Administracioacutens Puacuteblicas
Artigo 38 Comiteacute de Seguridade e Sauacutede
1 O Comiteacute de Seguridade e Sauacutede eacute o oacutergano paritario e colexiado de participacioacuten destinado aacute consulta regular e perioacutedica das actuacioacutens da empresa en materia de prevencioacuten de riscos
2 Constituirase un Comiteacute de Seguridade e Sauacutede en todas as empresas ou centros de traballo que conten con 50 ou maacuteis traballadores O Comiteacute estaraacute formado polos Delegados de Prevencioacuten dunha parte e polo empresario eou os seus representantes en nuacutemero igual ao de Delegados de Prevencioacuten da outra
Nas xuntanzas do Comiteacute de Seguridade e Sauacutede participaraacuten con voz pero sen voto os Delegados Sindicais e os responsables teacutecnicos da prevencioacuten na empresa que non estean incluiacutedos na composicioacuten aacute que se refire o paraacutegrafo anterior Nas mesmas condicioacutens poderaacuten participar traballadores da empresa que conten cunha especial cualificacioacuten ou informacioacuten respecto de concretas cuestioacutens que se debatan neste oacutergano e teacutecnicos en prevencioacuten alleos aacute empresa sempre que asiacute o solicite algunha das representacioacutens no Comiteacute
3 O Comiteacute de Seguridade e Sauacutede reunirase trimestralmente e sempre que o solicite algunha das representacioacutens deste O Comiteacute adoptaraacute as suacuteas propias normas de funcionamento
As empresas que conten con varios centros de traballo dotados de Comiteacute de Seguridade e Sauacutede poderaacuten acordar cos seus traballadores a creacioacuten dun Comiteacute Intercentros coas funcioacutens que o acordo lle atribuacutea
Artigo 39 Competencias e facultades do Comiteacute de Seguridade e Sauacutede
1 O Comiteacute de Seguridade e Sauacutede teraacute as seguintes competencias
Texto reemplazado por la Ley 542003
a) Participar na elaboracioacuten posta en praacutectica e avaliacioacuten dos planos e programas de prevencioacuten de riscos na empresa A tal efecto no seu seno se debateraacuten antes da suacutea posta en praacutectica e no referente a suacutea incidencia na prevencioacuten de riscos os proxectos en materia de planificacioacuten organizacioacuten do traballo e introduccioacuten de novas tecnoloxiacuteas organizacioacuten e desenvolvemento das actividades de proteccioacuten e prevencioacuten a que se refire o artigo 16 desta Lei e proxecto e organizacioacuten da formacioacuten en materia preventiva
b) Promover iniciativas sobre meacutetodos e procedementos para a efectiva prevencioacuten dos riscos propontildeendo aacute empresa a mellora das condicioacutens ou a correccioacuten das deficiencias existentes
2 No exercicio das suacuteas competencias o Comiteacute de Seguridade e Sauacutede estaraacute facultado para
a) Contildeecer directamente a situacioacuten relativa aacute prevencioacuten de riscos no centro de traballo realizando para tal efecto as visitas que estime oportunas
b) Contildeecer cantos documentos e informes relativos aacutes condicioacutens de traballo sexan necesarios para o cumprimento das suacuteas funcioacutens asiacute como os procedentes da actividade do servicio de prevencioacuten se eacute o
38
caso
c) Contildeecer e analizar os danos producidos na sauacutede ou na integridade fiacutesica dos traballadores co fin de avaliar as suacuteas causas e propontildeer as medidas preventivas oportunas
d) Contildeecer e informar a memoria e programacioacuten anual dos servicios de prevencioacuten
3 A fin de dar cumprimento ao disposto nesta Lei respecto da colaboracioacuten entre empresas nos supostos de desenvolvemento simultaacuteneo de actividades nun mesmo centro de traballo poderase acordar a realizacioacuten de reunioacutens conxuntas dos Comiteacutes de Seguridade e Sauacutede ou no seu defecto dos Delegados de Prevencioacuten e empresarios das empresas que carezan dos devanditos Comiteacutes ou outras medidas de actuacioacuten coordinada
Artigo 40 Colaboracioacuten coa Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
1 Os traballadores e mais os seus representantes poderaacuten recorrer aacute Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social se consideran que as medidas adoptadas e os medios empregados polo empresario non son suficientes para garantir a seguridade e a sauacutede no traballo
2 Nas visitas aos centros de traballo para a comprobacioacuten do cumprimento da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais o Inspector de Traballo e Seguridade Social comunicaraacute a suacutea presencia ao empresario ou ao seu representante ou aacute persoa inspeccionada ao Comiteacute de Seguridade e Sauacutede ao Delegado de Prevencioacuten ou na suacutea ausencia aos representantes legais dos traballadores a fin de que o poidan acompantildear durante o desenvolvemento da suacutea visita e formularlle as observacioacutens que estimen oportunas a menos que considere que as devanditas comunicacioacutens poidan prexudicar ao eacutexito das suacuteas funcioacutens
3 A Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social informaraacute aos Delegados de Prevencioacuten sobre os resultados das visitas a que fai referencia o apartado anterior e sobre as medidas adoptadas como consecuencia destas asiacute como ao empresario mediante dilixencia no Libro de Visitas da Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social que debe existir en cada centro de traballo
4 As organizacioacutens sindicais e empresariais maacuteis representativas seraacuten consultadas con caraacutecter previo aacute elaboracioacuten dos planos de actuacioacuten da Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social en materia de prevencioacuten de riscos no traballo en especial dos programas especiacuteficos para empresas de menos de seis traballadores e informadas do resultado dos devanditos planos
CAPIacuteTULO VI
Obrigas dos fabricantes importadores e subministradores
Artigo 41 Obrigas dos fabricantes importadores e subministradores
1 Os fabricantes importadores e subministradores de maquinaria equipos productos e utensilios de traballo estaacuten na obriga de asegurar que estes non constituacutean unha fonte de perigo para o traballador sempre que sexan instalados e empregados nas condicioacutens forma e para os fins recomendados por eles
Os fabricantes importadores e subministradores de productos e substancias quiacutemicas de utilizacioacuten no traballo estaacuten na obriga de envasar e etiquetar estes de forma que se permita a suacutea conservacioacuten e
39
manipulacioacuten en condicioacutens de seguridade e se identifique claramente o seu contido e os riscos para a seguridade ou a sauacutede dos traballadores que a suacutea almacenaxe ou utilizacioacuten comporten
Os suxeitos mencionados nos dous paraacutegrafos anteriores deberaacuten subministrar a informacioacuten que indique a forma correcta de emprego polos traballadores as medidas preventivas adicionais que se deban tomar e os riscos laborais que impliquen tanto o seu emprego normal como a suacutea manipulacioacuten ou emprego inadecuado
Os fabricantes importadores e subministradores de elementos para a proteccioacuten dos traballadores estaacuten na obriga de asegurar a efectividade destes sempre que sexan instalados e usados nas condicioacutens e da forma recomendada por eles Para tal efecto deberaacuten subministrar a informacioacuten que indique o tipo de risco ao que van dirixidos o nivel de proteccioacuten fronte a este e a forma correcta do seu emprego e mantemento
Os fabricantes importadores e subministradores deberaacuten proporcionar aos empresarios e estes solicitar daqueles a informacioacuten necesaria para que a utilizacioacuten e manipulacioacuten da maquinaria equipos productos materias primas e utensilios de traballo se produza sen riscos para a seguridade e a sauacutede dos traballadores asiacute como para que os empresarios poidan cumprir coas suacuteas obrigas de informacioacuten respecto dos traballadores
2 O empresario teraacute que garantir que as informacioacutens a que se refire o apartado anterior sexan facilitadas aos traballadores en termos que resulten comprensibles para estes
CAPIacuteTULO VII
Responsabilidades e sancioacutens
Artigo 42 Responsabilidades e a suacutea compatibilidade
1 O incumprimento polos empresarios das suacuteas obrigas en materia de prevencioacuten de riscos laborais daraacute lugar a responsabilidades administrativas asiacute como se eacute o caso a responsabilidades penais e aacutes civiacutes polos danos e perdas que se poidan derivar do devandito incumprimento
2 A empresa principal responderaacute solidariamente cos contratistas e subcontratistas a que se refire o apartado 3 do artigo 24 desta Lei do cumprimento durante o periacuteodo da contrata das obrigas impostas por esta Lei en relacioacuten cos traballadores que aqueles ocupen nos centros de traballo da empresa principal sempre que a infraccioacuten se producise no centro de traballo do devandito empresario principal
$ amp
3 As responsabilidades administrativas que se deriven do procedemento sancionador seraacuten compatibles coas indemnizacioacutens polos danos e perdas causados e de recargo de prestacioacutens econoacutemicas do sistema da Seguridade Social que poidan ser fixadas polo oacutergano competente de conformidade co previsto na normativa reguladora do devandito sistema
40
4 Nas relacioacutens de traballo mediante empresas de traballo temporal e sen prexuiacutecio das responsabilidades propias de estas a empresa usuaria seraacute responsable das condicioacutens de execucioacuten do traballo en todo o relacionado coa proteccioacuten da seguridade e sauacutede dos traballadores asiacute como o recargo de prestacioacutens do sistema de Seguridade Social que podan fixarse en caso de accidente de traballo ou enfermidade profesional que tentildea lugar no seu centro de traballo durante o tempo de vixencia do contrato de posta a disposicioacuten e traian a suacutea causa de falta de medidas de seguridade e hixiene
A correccioacuten de infraccioacutens en materia de prevencioacuten de riscos laborais no aacutembito das Administracioacutens Puacuteblicas se axustaraacute ao procedemento e normas de desenvolvemento do artigo 451 e concordantes da Lei 311995 de PRL
$ amp
5 A declaracioacuten de feitos probados que contentildea unha sentencia firme da orde xurisdiccional contencioso-administrativa relativa aacute existencia de infraccioacuten aacute normativa de prevencioacuten de riscos laborais vincularaacute aacute orde social da xurisdiccioacuten no que se refire ao recargo se eacute o caso da prestacioacuten econoacutemica do sistema da Seguridade Social
$ amp
Artigo 43 Requirimento da Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
1 Cando o Inspector de Traballo e Seguridade Social comprobase a existencia dunha infraccioacuten aacute normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais requiriraacute ao empresario para a emenda das deficiencias observadas agaacutes que pola gravidade e inminencia dos riscos procedese acordar a paralizacioacuten prevista no artigo 44 Todo isto sen prexuiacutezo da proposta de sancioacuten correspondente se eacute o caso
2 O requirimento formulado polo Inspector de Traballo e Seguridade Social farase saber por escrito ao empresario presuntamente responsable sinalando as anomaliacuteas ou deficiencias apreciadas con indicacioacuten do prazo para a suacutea emenda O devandito requirimento pontildeerase asiacute mesmo en contildeecemento dos Delegados de Prevencioacuten
Se se incumprise o requirimento formulado persistindo os feitos infractores o Inspector de Traballo e Seguridade Social de non o efectuar inicialmente redactaraacute a correspondente acta de infraccioacuten por tales feitos
3 Os requirimentos efectuados polos funcionarios puacuteblicos a que se refire o artigo 92 desta Lei en exercicio das suacuteas funcioacutens de apoio e colaboracioacuten coa Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social practicaranse cos requisitos e efectos establecidos no apartado anterior pudendo reflectirse no Libro de Visitas da Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social na forma que se determine regulamentariamente
Artigo 44 Paralizacioacuten de traballos
1 Cando o Inspector de Traballo e Seguridade Social comprobe que a inobservancia da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais implica ao seu xuiacutezo un risco grave e inminente para a seguridade e a sauacutede dos traballadores poderaacute ordenar a paralizacioacuten inmediata de tales traballos ou tarefas A devandita medida comunicarase aacute empresa responsable que a pontildeeraacute en contildeecemento inmediato dos traballadores
41
afectados do Comiteacute de Seguridade e Sauacutede do Delegado de Prevencioacuten ou na suacutea ausencia dos representantes do persoal A empresa responsable daraacute conta ao Inspector de Traballo e Seguridade social do cumprimento desta notificacioacuten
O Inspector de Traballo e Seguridade Social informaraacute da suacutea decisioacuten de forma inmediata aacute autoridade laboral A empresa sen prexuiacutezo do cumprimento inmediato de tal decisioacuten poderaa impugnar perante a autoridade laboral no prazo de tres diacuteas haacutebiles tendo que ser resolta tal impugnacioacuten no prazo maacuteximo de vintecatro horas Tal resolucioacuten seraacute executiva sen prexuiacutezo dos recursos que procedan
A paralizacioacuten dos traballos levantarase pola Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social que a decretase ou polo empresario tan axintildea como se emenden as causas que a motivaron debendo neste uacuteltimo caso comunicalo inmediatamente aacute Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
2 Os supostos de paralizacioacuten regulados neste artigo asiacute como os que se contemplen na normativa reguladora das actividades previstas no apartado 2 do artigo 7 desta Lei entenderanse en todo caso sen prexuiacutezo do pagamento do salario ou das indemnizacioacutens que procedan e das medidas que se poidan arbitrar para a suacutea garantiacutea
Artigo 45 Infraccioacutens administrativas
1 Son infraccioacutens laborais en materia de prevencioacuten de riscos laborais as accioacutens ou omisioacutens dos empresarios as das entidades que actuacuteen como servicios de prevencioacuten alleos aacutes empresas as auditoriacuteas e as formativas en dita materia e alleas aacutes empresas asiacute como as dos promotores e propietarios de obra e os traballadores por conta propia que incumpran as normas legais regulamentarias e claacuteusulas normativas dos convenios colectivos en materia de seguridade e sauacutede laboral suxeitas a responsabilidade conforme aacute presente Lei
$ amp
Malia o anterior no aacutembito das relacioacutens do persoal civil ao servicio das Administracioacutens puacuteblicas as infraccioacutens seraacuten obxecto de responsabilidades a traveacutes da imposicioacuten por resolucioacuten da autoridade competente da realizacioacuten das medidas correctoras dos correspondentes incumprimentos conforme ao procedemento que para o efecto se estableza
No aacutembito da Administracioacuten Xeral do Estado corresponderalle ao Goberno a regulacioacuten do devandito procedemento que se axustaraacute aos seguintes principios
a) O procedemento iniciarao o oacutergano competente da Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social por orde superior ben por propia iniciativa ou a peticioacuten dos representantes do persoal
b) Logo da suacutea actuacioacuten a Inspeccioacuten efectuaraacute un requirimento sobre as medidas a adoptar e prazo de execucioacuten destas que se enviaraacute aacute unidade administrativa inspeccionada para os efectos de formular alegacioacutens
c) No caso de discrepancia entre os Ministros competentes como consecuencia da aplicacioacuten deste procedemento enviaraacuten as actuacioacutens ao Consello de Ministros para a suacutea decisioacuten final
42
Artigo 46 Infraccioacutens leves
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000
Artigo 47 Infraccioacutens graves
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000
Artigo 48 Infraccioacutens moi graves
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000
Artigo 49 Sancioacutens
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000 que agora establece uns criterios de graduacioacuten das sancioacutens (Artigo 39) e a contiacutea das mesmas (Artigo 40)
Artigo 50 Reincidencia
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000
Artigo 51 Prescricioacuten das infraccioacutens
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000 estableceacutendose dita prescricioacuten no Artigo 4 da disposicioacuten
Artigo 52 Competencias sancionadoras
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000
Artigo 53 Suspensioacuten ou peche do centro de traballo
O Goberno ou se eacute o caso os oacuterganos de goberno das Comunidades Autoacutenomas con competencias na materia cando concorran circunstancias de excepcional gravidade nas infraccioacutens en materia de seguridade e sauacutede no traballo poderaacuten acordar a suspensioacuten das actividades laborais por un tempo determinado ou en caso extremo o peche do centro de traballo correspondente sen prexuiacutezo en todo caso do pagamento do salario ou das indemnizacioacutens que procedan e das medidas que se poidan arbitrar para a suacutea garantiacutea
Artigo 54 Limitacioacutens aacute facultade de contratar coa Administracioacuten
As limitacioacutens aacute facultade de contratar coa Administracioacuten pola comisioacuten de delictos ou por infraccioacutens administrativas moi graves en materia de seguridade e sauacutede no traballo rexeranse polo establecido na Lei 131995 do 18 de maio de contratos das Administracioacutens Puacuteblicas
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL PRIMEIRA
Definicioacutens para os efectos de Seguridade Social
43
Sen prexuiacutezo da utilizacioacuten das definicioacutens contidas nesta Lei no aacutembito da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais tanto a definicioacuten dos conceptos de accidente de traballo enfermidade profesional accidente non laboral e enfermidade comuacuten como o reacutexime xuriacutedico establecido para estas continxencias na normativa de Seguridade Social continuaraacuten a ser de aplicacioacuten nos termos e cos efectos previstos no devandito aacutembito normativo
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL SEGUNDA
Reordenacioacuten orgaacutenica
Queda extinguida a Organizacioacuten dos Servicios Meacutedicos de Empresa pasando as suacuteas funcioacutens a seren desempentildeadas pola Administracioacuten sanitaria competente nos termos desta Lei
Os recursos e funcioacutens que na actualidade tentildeen atribuiacutedos o Instituto Nacional de medicina e Seguridade do Traballo e a Escola Nacional de Medicina do Traballo adscriacutebense e seraacuten desenvolvidos polas unidades organismos ou entidades do Ministerio de Sanidade e Consumo conforme aacute suacutea organizacioacuten e distribucioacuten interna de competencias
O Instituto Nacional de Silicose manteraacute a suacutea condicioacuten de centro de referencia nacional de prevencioacuten teacutecnico-sanitaria das enfermidades profesionais que afecten ao sistema cardiorrespiratorio
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL TERCEIRA
Caraacutecter baacutesico
1 Esta Lei asiacute como as normas regulamentarias que dicte o Goberno en virtude do establecido no artigo 6 constituacuteen lexislacioacuten laboral dictada ao abeiro do artigo 14917ordf da Constitucioacuten
2 Respecto do persoal civil con relacioacuten de caraacutecter administrativo ou estatutario ao servicio das Administracioacutens puacuteblicas esta Lei seraacute de aplicacioacuten nos seguintes termos
a) Os artigos que a continuacioacuten se relacionan constituacuteen normas baacutesicas no sentido previsto no artigo 149118ordf da Constitucioacuten
23 apartados 1 e 2 agaacutes o paraacutegrafo segundo45 apartado 11214 apartados l 2 agaacutes a remisioacuten ao capiacutetulo IV 3 4 e 515161718 apartados l e 2 agaacutes remisioacuten ao capiacutetulo V19 apartados l e 2 agaacutes referencia aacute imparticioacuten por medios propios ou concertados2021222324 apartados 1 2 3 e 6
44
252628 apartados 1 paraacutegrafos primeiro e segundo 2 3 e 4 agaacutes no relativo aacutes empresas de traballo
temporal2930 apartados l 2 agaacutes a remisioacuten ao artigo 61 a) 3 e 4 agaacutes a remisioacuten ao texto refundido da Lei
do Estatuto dos Traballadores31 apartados l agaacutes remisioacuten ao artigo 61 a) 2 3 e 432 bis3334 apartados 1 paraacutegrafo primeiro 2 e 3 agaacutes paraacutegrafo segundo35 apartados l 2 paraacutegrafo primeiro 4 paraacutegrafo terceiro36 agaacutes as referencias ao Comiteacute de Seguridade e Sauacutede37 apartados 2 e 442 apartado l45 apartado 1 paraacutegrafo terceiroDisposicioacuten adicional cuarta Designacioacuten de Delegados de Prevencioacuten nos supostos especiaisDisposicioacuten transitoria apartado 3ordmTeraacuten este mesmo caraacutecter baacutesico no que corresponda as normas regulamentarias que dicte o
goberno en virtude do establecido no artigo 6 desta Lei
b) No aacutembito das Comunidades Autoacutenomas e as entidades locais as funcioacutens que a Lei atribuacutee aacutes autoridades laborais e aacute Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social poderaacuten ser atribuiacutedas a oacuterganos diferentes
c) Os restantes preceptos seraacuten de aplicacioacuten xeral en defecto de normativa especiacutefica dictada polas Administracioacutens puacuteblicas a excepcioacuten do que resulte inaplicable a estas pola suacutea natureza xuriacutedico-laboral
3 O artigo 54 constituacutee lexislacioacuten baacutesica de contratos administrativos dictada ao abeiro do artigo 149118ordf da Constitucioacuten
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL CUARTA
Designacioacuten de Delegados de Prevencioacuten en supostos especiais
Nos centros de traballo que carezan de representantes dos traballadores por non existir traballadores coa antiguumlidade suficiente para ser electores ou elixibles nas eleccioacutens para representantes do persoal os traballadores poderaacuten elixir por maioriacutea a un traballador que exerza as competencias de Delegado de Prevencioacuten quen teraacute as facultades garantiacuteas e obrigas de sixilo profesional de tales Delegados A actuacioacuten destes cesaraacute no momento en que se reuacutenan os requisitos de antiguumlidade necesarios para poder celebrar a eleccioacuten de representantes do persoal prorrogaacutendose polo tempo indispensable para a efectiva celebracioacuten da eleccioacuten
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL QUINTA
Fundacioacuten
Adscrita aacute Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo existiraacute unha fundacioacuten que teraacute como finalidade promover a mellora das condicioacutens de seguridade e sauacutede no traballo especialmente nas
45
pequenas empresas a traveacutes de accioacutens de informacioacuten asistencia teacutecnica formacioacuten e promocioacuten do cumprimento da normativa de prevencioacuten de riscos
Para o cumprimento dos seus fins dotarase aacute fundacioacuten dun patrimonio con cargo ao Fondo de Prevencioacuten e Rehabilitacioacuten procedente do exceso de excedentes da xestioacuten realizada polas Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social A contiacutea total do devandito patrimonio non excederaacute do 20 por 100 do devandito fondo determinada na data de entrada en vigor desta Lei
Os Estatutos da fundacioacuten aprobaraos a Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo co voto favorable de dous tercios dos seus membros
Para os efectos de acadar un mellor cumprimento dos seus fins artellarase a suacutea colaboracioacuten coa Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
A planificacioacuten desenvolvemento e financiamento de accioacutens nos distintos aacutembitos territoriais teraacute en consideracioacuten a poboacioacuten ocupada o tamantildeo das empresas e os iacutendices de sinistralidade laboral Os orzamentos que a fundacioacuten asigne aos aacutembitos territoriais autonoacutemicos que tentildean asumidas competencias de execucioacuten de lexislacioacuten laboral en materia de Seguridade e Hixiene no Traballo atribuiranse para a suacutea xestioacuten aos oacuterganos tripartitos e de participacioacuten institucional que existan nos devanditos aacutembitos e tentildean natureza similar aacute Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo
Nos sectores de actividade nos que existan fundacioacutens de aacutembito sectorial constituiacutedos por empresarios e traballadores que tentildean entre os seus fins a promocioacuten de actividades destinadas aacute mellora das condicioacutens de seguridade e sauacutede no traballo o desenvolvemento dos obxectivos e fins da fundacioacuten levaranse a cabo en todo caso en coordinacioacuten con aquelas
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL SEXTA
Constitucioacuten da Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo O Goberno no prazo de tres meses a partir da vixencia desta Lei regularaacute a composicioacuten da
Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo A Comisioacuten constituirase no prazo dos trinta diacuteas seguintes
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL SEacuteTIMA
Cumprimento da normativa de transporte de mercadoriacuteas perigosas
O disposto nesta Lei enteacutendese sen prexuiacutezo do cumprimento das obrigas derivadas da regulacioacuten en materia de transporte de mercadoriacuteas perigosas
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL OITAVA
Planos de organizacioacuten de actividades preventivas
Cada Departamento Ministerial no prazo de seis meses desde a entrada en vigor desta Lei e previa consulta coas organizacioacutens sindicais maacuteis representativas elevaraacute ao Consello de Ministros unha proposta de acordo na que se estableza un plano de organizacioacuten das actividades preventivas no departamento
46
correspondente e nos centros organismos e establecementos de todo tipo dependentes deste
A proposta debera acompantildear necesariamente unha memoria explicativa do custo econoacutemico da organizacioacuten proposta asiacute como o calendario de execucioacuten do plano coas previsioacutens orzamentarias axeitadas a este
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL NOVENA
Establecementos militares
1 O Goberno no prazo de seis meses logo de consulta coas organizacioacutens sindicais maacuteis representativas e a proposta dos Ministros de Defensa e de Traballo e Seguridade Social adaptaraacute as normas dos capiacutetulos III e V desta Lei aacutes esixencias da defensa nacional aacutes peculiaridades orgaacutenicas e ao reacutexime vixente de representacioacuten do persoal nos establecementos militares
3 Continuaraacuten vixentes as disposicioacutens sobre organizacioacuten e competencia da autoridade laboral e Inspeccioacuten de Traballo no aacutembito da Administracioacuten Militar contidas no Real Decreto 22051980 do 13 de xuntildeo dictado en desenvolvemento da disposicioacuten final seacutetima do Estatuto dos Traballadores
Antildeadido por Ley 312006Disposicioacuten adicional novena bis Personal militar
((() (( +
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DEacuteCIMA
Sociedades cooperativas
O procedemento para a designacioacuten dos Delegados de Prevencioacuten regulados no artigo 35 desta Lei nas sociedades cooperativas que non conten con asalariados deberaacute estar previsto nos seus Estatutos ou ser obxecto de acordo en Asemblea Xeral Cando ademais dos socios que prestan o seu traballo persoal existan asalariados computaranse aacutembolos colectivos para os efectos do disposto no nuacutemero 2 do artigo 35 Neste caso a designacioacuten dos Delegados de Prevencioacuten realizarase conxuntamente polos socios que prestan traballo e os traballadores asalariados ou se eacute o caso os representantes destes
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL UNDEacuteCIMA
Modificacioacuten do Estatuto dos Traballadores en materia de permisos retribuiacutedos
Engaacutedese unha letra f) ao apartado 3 do artigo 37 do texto refundido da Lei do Estatuto dos Traballadores aprobado polo Real Decreto lexislativo 11995 do 24 de marzo do seguinte teor
laquof) Polo tempo indispensable para a realizacioacuten de exames prenatais e teacutecnicas de preparacioacuten ao parto que se tentildean que realizar dentro da xeiraraquo
47
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DUODEacuteCIMA
Participacioacuten institucional nas Comunidades Autoacutenomas
Nas Comunidades Autoacutenomas a participacioacuten institucional en canto aacute suacutea estructura e organizacioacuten levarase a cabo de acordo coas competencias que estas tentildean en materia de seguridade e sauacutede laboral
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DEacuteCIMO TERCEIRA
Fondo de Prevencioacuten e Rehabilitacioacuten
Os recursos do Fondo de Prevencioacuten e Rehabilitacioacuten procedentes do exceso de excedentes da xestioacuten realizada polas Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social aacute que se refire o artigo 73 do texto refundido da Lei Xeral da Seguridade Social destinaranse na contiacutea que se determine regulamentariamente aacutes actividades que poidan desenvolver como servicios de prevencioacuten as Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social de acordo co previsto no artigo 32 desta Lei
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DECIMOCUARTA
Presencia de recursos preventivos nas obras de construccioacuten
1 O disposto no artigo 32 bis da Lei de Prevencioacuten de Riscos Laborais seraacute de aplicacioacuten nas obras de construccioacuten reguladas polo Real Decreto 16271997 de 24 de outubro polo que se establecen as disposicioacutens miacutenimas de seguridade e sauacutede nas obras de construccioacuten coas seguintes especialidades
a) A preceptiva presencia de recursos preventivos aplicarase a cada contratista
b) No suposto previsto no apartado 1 paraacutegrafo a) do artigo 32 bis a presencia dos recursos preventivos de cada contratista seraacute necesaria cando durante a obra se desenvolvan traballos con riscos especiais tal e como se definen no citado Real Decreto
c) A preceptiva presencia de recursos preventivos teraacute como obxecto vixiar o cumprimento das medidas incluiacutedas no plan de seguridade e sauacutede no traballo e comprobar a eficacia destas
2 O disposto no apartado anterior enteacutendese sen prexuiacutecio das obrigacioacutens do coordinador en materia de seguridade e sauacutede durante a execucioacuten da obra
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DECIMOQUINTA
Habilitacioacuten de funcionarios puacuteblicos
48
Para poder exercer as funcioacutens establecidas no apartado 2 do artigo 9 desta Lei os funcionarios puacuteblicos das comunidades autoacutenomas deberaacuten contar cunha habilitacioacuten especiacutefica expedida pola propia comunidade autoacutenoma nos termos que se determinen regulamentariamente
En todo caso tales funcionarios deberaacuten pertencer aos grupos de titulacioacuten A ou B e acreditar formacioacuten especiacutefica en materia de prevencioacuten de riscos laborais
DISPOSICIOacuteN TRANSITORIA PRIMEIRA
Aplicacioacuten de disposicioacutens maacuteis favorables
1 O disposto nos artigos 36 e 37 desta Lei en materia de competencias facultades e garantiacuteas dos Delegados de Prevencioacuten entenderase sen prexuiacutezo do respecto aacutes disposicioacutens maacuteis favorables para o exercicio dos dereitos de informacioacuten consulta e participacioacuten dos traballadores na prevencioacuten de riscos laborais previstas nos convenios colectivos vixentes na data da suacutea entrada en vigor
2 Os oacuterganos especiacuteficos de representacioacuten dos traballadores en materia de prevencioacuten de riscos laborais que se eacute o caso fosen previstos nos convenios colectivos a que se refire o apartado anterior e que estean dotados dun reacutexime de competencias facultades e garantiacuteas que respecte o contido miacutenimo establecido nos artigos 36 e 37 desta Lei poderaacuten continuar no exercicio das suacuteas funcioacutens en substitucioacuten dos Delegados de Prevencioacuten agaacutes que polo oacutergano de representacioacuten legal dos traballadores se decida a designacioacuten destes Delegados conforme ao procedemento do artigo 35
3 O disposto nos apartados anteriores seraacute tameacuten de aplicacioacuten aos acordos concluiacutedos no aacutembito da funcioacuten puacuteblica ao abeiro do disposto na lei 71990 do 19 de xullo sobre negociacioacuten colectiva e participacioacuten na determinacioacuten das condicioacutens de traballo dos empregados puacuteblicos
DISPOSICIOacuteN TRANSITORIA SEGUNDA
Mentres se aproba o Regulamento regulador dos Servicios de Prevencioacuten de Riscos Laborais entenderase que as Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social cumpren o requisito previsto no artigo 315 desta Lei
DISPOSICIOacuteN DERROGATORIA UacuteNICA
Alcance da derrogacioacuten
Quedan derrogadas cantas disposicioacutens se opontildean aacute presente Lei e especificamente
a) Os artigos 9 10 11 36 apartado 2 39 e 40 paraacutegrafo segundo da Lei 81988 do 7 de abril sobre infraccioacutens e sancioacutens na orde social
b) O Decreto do 26 de xullo de 1957 polo que se fixan os traballos prohibidos a mulleres e menores nos aspectos da suacutea normativa relativos ao traballo das mulleres mantendo en vigor as relativas ao traballo dos menores ata que o Goberno desenvolva as previsioacutens contidas no apartado 2 do artigo 27
c) O Decreto do 11 de marzo de 1971 sobre constitucioacuten composicioacuten e funcioacutens dos Comiteacutes de Seguridade e Hixiene no Traballo
49
d) Os Tiacutetulos I e III da Ordenanza Xeral de Seguridade e Hixiene no Traballo aprobados por Orde do 9 de marzo de 1971
No que non se opontildea ao previsto nesta Lei e ata que se dicten os Regulamentos aos que se fai referencia no artigo 6 continuaraacute a ser de aplicacioacuten a regulacioacuten das materias comprendidas no devandito artigo que se contentildeen no Tiacutetulo II da Ordenanza Xeral de Seguridade e Hixiene no Traballo ou noutras normas que contentildean previsioacutens especiacuteficas sobre tales materias asiacute como a Orde do Ministerio de Traballo do 16 de decembro de 1987 que establece os modelos para a notificacioacuten dos accidentes de traballo Igualmente continuaraacuten vixentes as disposicioacutens reguladoras dos servicios meacutedicos de empresa ata tanto se desenvolvan regulamentariamente as previsioacutens desta Lei sobre servicios de prevencioacuten O persoal pertencente aos devanditos servicios na data de entrada en vigor desta Lei integrarase nos servicios de prevencioacuten das correspondentes empresas cando estes se constituacutean sen prexuiacutezo de que continuacuteen a efectuar aquelas funcioacutens que tivesen atribuiacutedas distintas das propias do servicio de prevencioacuten
Esta Lei non afecta aacute vixencia das disposicioacutens especiais sobre prevencioacuten de riscos profesionais nas explotacioacutens mineiras contidas no capiacutetulo IV do Real Decreto 32551983 do 21 de decembro polo que se aproba o Estatuto do Mineiro e nas suacuteas normas de desenvolvemento asiacute como as do Real Decreto 28571978 do 25 de agosto polo que se aproba o Regulamento Xeral para o Reacutexime da Mineriacutea e o Real Decreto 8631985 do 2 de abril polo que se aproba o Regulamento Xeral de Normas Baacutesicas de Seguridade Mineira e as suacuteas disposicioacutens complementarias
DISPOSICIOacuteN FINAL PRIMEIRA
Actualizacioacuten de sancioacutens
A contiacutea das sancioacutens a que se refire o apartado 4 do artigo 49 poderaacute ser actualizada polo Goberno a proposta do Ministro de Traballo e Seguridade Social adaptando a esta a atribucioacuten de competencias prevista no apartado 1 do artigo 52 desta Lei
DISPOSICIOacuteN FINAL SEGUNDA
Entrada en vigor
Esta Lei entraraacute en vigor tres meses despois da suacutea publicacioacuten no laquoBoletiacuten Oficial do EstadoraquoPolo tantoMando a todos os espantildeois particulares e autoridades que garden e fagan gardar esta LeiMadrid 12 de decembro de 2003
XOAacuteN CARLOS R
O Presidente do Goberno FELIPE GONZAacuteLEZ MAacuteRQUEZ
50
Administracioacutens Puacuteblicas que estaraacute integrado polos Delegados de Prevencioacuten designados no dito aacutembito tanto para o persoal con relacioacuten de caraacutecter administrativo ou estatutario como para o persoal laboral e por representantes da Administracioacuten en nuacutemero non superior ao de Delegados Malia isto poderanse constituiacuter Comiteacutes de Seguridade e Sauacutede noutros aacutembitos cando as razoacutens da actividade e o tipo e frecuencia dos riscos asiacute o aconsellen
Artigo 35 Delegados de Prevencioacuten
1 Os Delegados de Prevencioacuten son os representantes dos traballadores con funcioacutens especiacuteficas en materia de prevencioacuten de riscos no traballo
2 Os Delegados de Prevencioacuten seraacuten designados por e entre os representantes do persoal no aacutembito dos oacuterganos de representacioacuten previstos nas normas a que se refire o artigo anterior de acordo coa seguinte escala
De 50 a 100 traballadores 2 Delegados de prevencioacutenDe 101 a 500 traballadores 3 Delegados de PrevencioacutenDe 501 a 1000 traballadores 4 Delegados de PrevencioacutenDe 1001 a 2000 traballadores 5 Delegados de PrevencioacutenDe 2001 a 3000 traballadores 6 Delegados de PrevencioacutenDe 3001 a 4000 traballadores 7 Delegados de PrevencioacutenDe 4001 en adiante 8 Delegados de Prevencioacuten
Nas empresas de ata trinta traballadores o Delegado de Prevencioacuten seraacute o Delegado de PersoalNas empresas de trinta e un a corenta e nove traballadores haberaacute un Delegado de Prevencioacuten que
seraacute elixido por e entre os Delegados de Persoal
3 Para os efectos de determinar o nuacutemero de Delegados de Prevencioacuten teranse en conta os seguintes criterios
a) Os traballadores vinculados por contratos de duracioacuten determinada superior a un ano computaranse como traballadores fixos do cadro de persoal
b) Os contratados por prazo de ata un ano computaranse segundo o nuacutemero de diacuteas traballados no periacuteodo dun ano anterior aacute designacioacuten Cada douscentos diacuteas traballados ou fraccioacuten computaranse como un traballador maacuteis
4 Malia o disposto neste artigo nos convenios colectivos poderanse establecer outros sistemas de designacioacuten dos Delegados de Prevencioacuten sempre que se garanta que a facultade de designacioacuten corresponde aos representantes do persoal ou aos propios traballadores
Asiacute mesmo na negociacioacuten colectiva ou mediante os acordos a que se refire o artigo 83 apartado 3 do Estatuto dos Traballadores poderase acordar que as competencias recontildeecidas nesta Lei aos Delegados de Prevencioacuten sexan exercidas por oacuterganos especiacuteficos creados no propio convenio ou nos acordos nomeados Os devanditos oacuterganos poderaacuten asumir nos termos e conforme aacutes modalidades que se acorde competencias xerais respecto do conxunto dos centros de traballo incluiacutedos no aacutembito de aplicacioacuten do convenio ou do acordo co fin de fomentar o mellor cumprimento nestes da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais
35
Igualmente no aacutembito das Administracioacutens puacuteblicas poderanse establecer nos termos sinalados na Lei 71990 do 19 de xullo sobre negociacioacuten colectiva e participacioacuten na determinacioacuten das condicioacutens de traballo dos empregados puacuteblicos outros sistemas de designacioacuten dos Delegados de Prevencioacuten e acordarse que as competencias que a dita Lei atribuacutee a estes poidan ser exercidas por oacuterganos especiacuteficos
Artigo 36 Competencias e facultades dos Delegados de Prevencioacuten
1 Son competencias dos Delegados de Prevencioacuten
a) Colaborar coa direccioacuten da empresa na mellora da accioacuten preventiva
b) Promover e fomentar a cooperacioacuten dos traballadores na execucioacuten da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais
c) Ser consultados polo empresario con caraacutecter previo aacute suacutea execucioacuten acerca das decisioacutens a que se refire o artigo 33 desta Lei
d) Exercer un labor de vixilancia e control sobre o cumprimento da normativa de prevencioacuten de riscos laborais
Nas empresas que de acordo co disposto no apartado 2 do artigo 38 desta Lei non conten con Comiteacute de Seguridade e Sauacutede por non acadaren o nuacutemero miacutenimo de traballadores establecido para tal efecto as competencias atribuiacutedas a aquel nesta Lei seraacuten exercidas polos Delegados de Prevencioacuten
2 No exercicio das competencias atribuiacutedas aos Delegados de Prevencioacuten estes estaraacuten facultados para
a) Acompantildear os teacutecnicos nas avaliacioacutens de caraacutecter preventivo do medio ambiente de traballo asiacute como nos termos previstos no artigo 40 desta Lei aos Inspectores de Traballo e Seguridade Social nas visitas e verificacioacutens que realicen nos centros de traballo para comprobar o cumprimento da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais podendo formular ante eles as observacioacutens que estimen oportunas
b) Ter acceso coas limitacioacutens previstas no apartado 4 do artigo 22 desta Lei aacute informacioacuten e documentacioacuten relativa aacutes condicioacutens de traballo que sexan necesarias para o exercicio das suacuteas funcioacutens e en particular aacute prevista nos artigos 18 e 23 desta Lei Cando a informacioacuten estea suxeita aacutes limitacioacutens devanditas soacute poderaacute ser subministrada de maneira que se garanta o respecto da confidencialidade
c) Ser informados polo empresario sobre os danos producidos na sauacutede dos traballadores unha vez que aquel tivese contildeecemento deles podendo presentarse aiacutenda foacutera da suacutea xeira no lugar dos feitos para contildeecer as circunstancias destes
d) Recibir do empresario as informacioacutens obtidas por este procedentes das persoas ou oacuterganos encargados das actividades de proteccioacuten e prevencioacuten na empresa asiacute como dos organismos competentes para a seguridade e a sauacutede dos traballadores sen prexuiacutezo do disposto no artigo 40 desta Lei en materia de colaboracioacuten coa Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
e) Realizar visitas aos lugares de traballo para exercer un labor de vixilancia e control do estado das condicioacutens de traballo podendo para tal fin acceder a calquera zona destes e comunicarse durante a xeira
36
cos traballadores de maneira que non se altere o normal desenvolvemento do proceso productivo
f) Solicitar do empresario a adopcioacuten de medidas de caraacutecter preventivo e para a mellora dos niveis de proteccioacuten da seguridade e a sauacutede dos traballadores podendo para tal fin efectuar propostas ao empresario asiacute como ao Comiteacute de Seguridade e Sauacutede para a suacutea discusioacuten neste
g) Propontildeer ao oacutergano de representacioacuten dos traballadores a adopcioacuten do acordo de paralizacioacuten de actividades a que se refire o apartado 3 do artigo 21
3 Os informes que deben emitir os Delegados de Prevencioacuten a teor do disposto na letra c) do apartado l deste artigo deberanse elaborar nun prazo de quince diacuteas ou no tempo imprescindible cando se trate de adoptar medidas dirixidas a previr riscos inminentes Transcorrido o prazo sen ter emitido o informe o empresario poderaacute pontildeer en praacutectica a suacutea decisioacuten
4 A decisioacuten negativa do empresario aacute adopcioacuten das medidas propostas polo Delegado de Prevencioacuten a teor do disposto na letra f) do apartado 2 deste artigo deberaacute ser motivada
Artigo 37 Garantiacuteas e sixilo profesional dos Delegados de Prevencioacuten
1 O previsto no artigo 68 do Estatuto dos Traballadores en materia de garantiacuteas aplicarase aos Delegados de Prevencioacuten na suacutea condicioacuten de representantes dos traballadores
O tempo empregado polos Delegados de Prevencioacuten para o desempentildeo das funcioacutens previstas nesta Lei considerarase como de exercicio de funcioacutens de representacioacuten para os efectos da utilizacioacuten do creacutedito de horas mensuais retribuiacutedas previsto na letra e) do devandito artigo 68 do Estatuto dos Traballadores
Malia o anterior considerarase en todo caso como tempo de traballo efectivo sen imputacioacuten ao dito creacutedito horario o correspondente aacutes xuntanzas do Comiteacute de Seguridade e Sauacutede e a calquera outras convocadas polo empresario en materia de prevencioacuten de riscos asiacute como o destinado aacutes visitas previstas nas letras a) e c) do nuacutemero 2 do artigo anterior
2 O empresario deberaacute proporcionarlles aos Delegados de Prevencioacuten os medios e a formacioacuten en materia preventiva que resulten necesarios para o exercicio das suacuteas funcioacutens
A formacioacuten teraa que facilitar o empresario polos seus propios medios ou mediante concerto con organismos ou entidades especializadas na materia e deberaacute adaptarse aacute evolucioacuten dos riscos e aacute aparicioacuten doutros novos repetiacutendose periodicamente se fose necesario
O tempo dedicado aacute formacioacuten considerarase como tempo de traballo para todos os efectos e o seu custo non poderaacute recaer de ninguacuten xeito sobre os Delegados de Prevencioacuten
3 Os Delegados de Prevencioacuten seralles de aplicacioacuten o disposto no apartado 2 do artigo 65 do Estatuto dos Traballadores en canto ao sixilo profesional debido respecto das informacioacutens a que tivesen acceso como consecuencia da suacutea actuacioacuten na empresa
4 O disposto neste artigo en materia de garantiacuteas e sixilo profesional dos Delegados de Prevencioacuten entenderase referido no caso das relacioacutens de caraacutecter administrativo ou estatutario do persoal ao servicio das Administracioacutens puacuteblicas aacute regulacioacuten contida nos artigos 10 paraacutegrafo segundo e 11 da Lei 91987 do 12 de xuntildeo de Oacuterganos de Representacioacuten Determinacioacuten das Condicioacutens de Traballo e Participacioacuten
37
do Persoal ao Servicio das Administracioacutens Puacuteblicas
Artigo 38 Comiteacute de Seguridade e Sauacutede
1 O Comiteacute de Seguridade e Sauacutede eacute o oacutergano paritario e colexiado de participacioacuten destinado aacute consulta regular e perioacutedica das actuacioacutens da empresa en materia de prevencioacuten de riscos
2 Constituirase un Comiteacute de Seguridade e Sauacutede en todas as empresas ou centros de traballo que conten con 50 ou maacuteis traballadores O Comiteacute estaraacute formado polos Delegados de Prevencioacuten dunha parte e polo empresario eou os seus representantes en nuacutemero igual ao de Delegados de Prevencioacuten da outra
Nas xuntanzas do Comiteacute de Seguridade e Sauacutede participaraacuten con voz pero sen voto os Delegados Sindicais e os responsables teacutecnicos da prevencioacuten na empresa que non estean incluiacutedos na composicioacuten aacute que se refire o paraacutegrafo anterior Nas mesmas condicioacutens poderaacuten participar traballadores da empresa que conten cunha especial cualificacioacuten ou informacioacuten respecto de concretas cuestioacutens que se debatan neste oacutergano e teacutecnicos en prevencioacuten alleos aacute empresa sempre que asiacute o solicite algunha das representacioacutens no Comiteacute
3 O Comiteacute de Seguridade e Sauacutede reunirase trimestralmente e sempre que o solicite algunha das representacioacutens deste O Comiteacute adoptaraacute as suacuteas propias normas de funcionamento
As empresas que conten con varios centros de traballo dotados de Comiteacute de Seguridade e Sauacutede poderaacuten acordar cos seus traballadores a creacioacuten dun Comiteacute Intercentros coas funcioacutens que o acordo lle atribuacutea
Artigo 39 Competencias e facultades do Comiteacute de Seguridade e Sauacutede
1 O Comiteacute de Seguridade e Sauacutede teraacute as seguintes competencias
Texto reemplazado por la Ley 542003
a) Participar na elaboracioacuten posta en praacutectica e avaliacioacuten dos planos e programas de prevencioacuten de riscos na empresa A tal efecto no seu seno se debateraacuten antes da suacutea posta en praacutectica e no referente a suacutea incidencia na prevencioacuten de riscos os proxectos en materia de planificacioacuten organizacioacuten do traballo e introduccioacuten de novas tecnoloxiacuteas organizacioacuten e desenvolvemento das actividades de proteccioacuten e prevencioacuten a que se refire o artigo 16 desta Lei e proxecto e organizacioacuten da formacioacuten en materia preventiva
b) Promover iniciativas sobre meacutetodos e procedementos para a efectiva prevencioacuten dos riscos propontildeendo aacute empresa a mellora das condicioacutens ou a correccioacuten das deficiencias existentes
2 No exercicio das suacuteas competencias o Comiteacute de Seguridade e Sauacutede estaraacute facultado para
a) Contildeecer directamente a situacioacuten relativa aacute prevencioacuten de riscos no centro de traballo realizando para tal efecto as visitas que estime oportunas
b) Contildeecer cantos documentos e informes relativos aacutes condicioacutens de traballo sexan necesarios para o cumprimento das suacuteas funcioacutens asiacute como os procedentes da actividade do servicio de prevencioacuten se eacute o
38
caso
c) Contildeecer e analizar os danos producidos na sauacutede ou na integridade fiacutesica dos traballadores co fin de avaliar as suacuteas causas e propontildeer as medidas preventivas oportunas
d) Contildeecer e informar a memoria e programacioacuten anual dos servicios de prevencioacuten
3 A fin de dar cumprimento ao disposto nesta Lei respecto da colaboracioacuten entre empresas nos supostos de desenvolvemento simultaacuteneo de actividades nun mesmo centro de traballo poderase acordar a realizacioacuten de reunioacutens conxuntas dos Comiteacutes de Seguridade e Sauacutede ou no seu defecto dos Delegados de Prevencioacuten e empresarios das empresas que carezan dos devanditos Comiteacutes ou outras medidas de actuacioacuten coordinada
Artigo 40 Colaboracioacuten coa Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
1 Os traballadores e mais os seus representantes poderaacuten recorrer aacute Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social se consideran que as medidas adoptadas e os medios empregados polo empresario non son suficientes para garantir a seguridade e a sauacutede no traballo
2 Nas visitas aos centros de traballo para a comprobacioacuten do cumprimento da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais o Inspector de Traballo e Seguridade Social comunicaraacute a suacutea presencia ao empresario ou ao seu representante ou aacute persoa inspeccionada ao Comiteacute de Seguridade e Sauacutede ao Delegado de Prevencioacuten ou na suacutea ausencia aos representantes legais dos traballadores a fin de que o poidan acompantildear durante o desenvolvemento da suacutea visita e formularlle as observacioacutens que estimen oportunas a menos que considere que as devanditas comunicacioacutens poidan prexudicar ao eacutexito das suacuteas funcioacutens
3 A Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social informaraacute aos Delegados de Prevencioacuten sobre os resultados das visitas a que fai referencia o apartado anterior e sobre as medidas adoptadas como consecuencia destas asiacute como ao empresario mediante dilixencia no Libro de Visitas da Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social que debe existir en cada centro de traballo
4 As organizacioacutens sindicais e empresariais maacuteis representativas seraacuten consultadas con caraacutecter previo aacute elaboracioacuten dos planos de actuacioacuten da Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social en materia de prevencioacuten de riscos no traballo en especial dos programas especiacuteficos para empresas de menos de seis traballadores e informadas do resultado dos devanditos planos
CAPIacuteTULO VI
Obrigas dos fabricantes importadores e subministradores
Artigo 41 Obrigas dos fabricantes importadores e subministradores
1 Os fabricantes importadores e subministradores de maquinaria equipos productos e utensilios de traballo estaacuten na obriga de asegurar que estes non constituacutean unha fonte de perigo para o traballador sempre que sexan instalados e empregados nas condicioacutens forma e para os fins recomendados por eles
Os fabricantes importadores e subministradores de productos e substancias quiacutemicas de utilizacioacuten no traballo estaacuten na obriga de envasar e etiquetar estes de forma que se permita a suacutea conservacioacuten e
39
manipulacioacuten en condicioacutens de seguridade e se identifique claramente o seu contido e os riscos para a seguridade ou a sauacutede dos traballadores que a suacutea almacenaxe ou utilizacioacuten comporten
Os suxeitos mencionados nos dous paraacutegrafos anteriores deberaacuten subministrar a informacioacuten que indique a forma correcta de emprego polos traballadores as medidas preventivas adicionais que se deban tomar e os riscos laborais que impliquen tanto o seu emprego normal como a suacutea manipulacioacuten ou emprego inadecuado
Os fabricantes importadores e subministradores de elementos para a proteccioacuten dos traballadores estaacuten na obriga de asegurar a efectividade destes sempre que sexan instalados e usados nas condicioacutens e da forma recomendada por eles Para tal efecto deberaacuten subministrar a informacioacuten que indique o tipo de risco ao que van dirixidos o nivel de proteccioacuten fronte a este e a forma correcta do seu emprego e mantemento
Os fabricantes importadores e subministradores deberaacuten proporcionar aos empresarios e estes solicitar daqueles a informacioacuten necesaria para que a utilizacioacuten e manipulacioacuten da maquinaria equipos productos materias primas e utensilios de traballo se produza sen riscos para a seguridade e a sauacutede dos traballadores asiacute como para que os empresarios poidan cumprir coas suacuteas obrigas de informacioacuten respecto dos traballadores
2 O empresario teraacute que garantir que as informacioacutens a que se refire o apartado anterior sexan facilitadas aos traballadores en termos que resulten comprensibles para estes
CAPIacuteTULO VII
Responsabilidades e sancioacutens
Artigo 42 Responsabilidades e a suacutea compatibilidade
1 O incumprimento polos empresarios das suacuteas obrigas en materia de prevencioacuten de riscos laborais daraacute lugar a responsabilidades administrativas asiacute como se eacute o caso a responsabilidades penais e aacutes civiacutes polos danos e perdas que se poidan derivar do devandito incumprimento
2 A empresa principal responderaacute solidariamente cos contratistas e subcontratistas a que se refire o apartado 3 do artigo 24 desta Lei do cumprimento durante o periacuteodo da contrata das obrigas impostas por esta Lei en relacioacuten cos traballadores que aqueles ocupen nos centros de traballo da empresa principal sempre que a infraccioacuten se producise no centro de traballo do devandito empresario principal
$ amp
3 As responsabilidades administrativas que se deriven do procedemento sancionador seraacuten compatibles coas indemnizacioacutens polos danos e perdas causados e de recargo de prestacioacutens econoacutemicas do sistema da Seguridade Social que poidan ser fixadas polo oacutergano competente de conformidade co previsto na normativa reguladora do devandito sistema
40
4 Nas relacioacutens de traballo mediante empresas de traballo temporal e sen prexuiacutecio das responsabilidades propias de estas a empresa usuaria seraacute responsable das condicioacutens de execucioacuten do traballo en todo o relacionado coa proteccioacuten da seguridade e sauacutede dos traballadores asiacute como o recargo de prestacioacutens do sistema de Seguridade Social que podan fixarse en caso de accidente de traballo ou enfermidade profesional que tentildea lugar no seu centro de traballo durante o tempo de vixencia do contrato de posta a disposicioacuten e traian a suacutea causa de falta de medidas de seguridade e hixiene
A correccioacuten de infraccioacutens en materia de prevencioacuten de riscos laborais no aacutembito das Administracioacutens Puacuteblicas se axustaraacute ao procedemento e normas de desenvolvemento do artigo 451 e concordantes da Lei 311995 de PRL
$ amp
5 A declaracioacuten de feitos probados que contentildea unha sentencia firme da orde xurisdiccional contencioso-administrativa relativa aacute existencia de infraccioacuten aacute normativa de prevencioacuten de riscos laborais vincularaacute aacute orde social da xurisdiccioacuten no que se refire ao recargo se eacute o caso da prestacioacuten econoacutemica do sistema da Seguridade Social
$ amp
Artigo 43 Requirimento da Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
1 Cando o Inspector de Traballo e Seguridade Social comprobase a existencia dunha infraccioacuten aacute normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais requiriraacute ao empresario para a emenda das deficiencias observadas agaacutes que pola gravidade e inminencia dos riscos procedese acordar a paralizacioacuten prevista no artigo 44 Todo isto sen prexuiacutezo da proposta de sancioacuten correspondente se eacute o caso
2 O requirimento formulado polo Inspector de Traballo e Seguridade Social farase saber por escrito ao empresario presuntamente responsable sinalando as anomaliacuteas ou deficiencias apreciadas con indicacioacuten do prazo para a suacutea emenda O devandito requirimento pontildeerase asiacute mesmo en contildeecemento dos Delegados de Prevencioacuten
Se se incumprise o requirimento formulado persistindo os feitos infractores o Inspector de Traballo e Seguridade Social de non o efectuar inicialmente redactaraacute a correspondente acta de infraccioacuten por tales feitos
3 Os requirimentos efectuados polos funcionarios puacuteblicos a que se refire o artigo 92 desta Lei en exercicio das suacuteas funcioacutens de apoio e colaboracioacuten coa Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social practicaranse cos requisitos e efectos establecidos no apartado anterior pudendo reflectirse no Libro de Visitas da Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social na forma que se determine regulamentariamente
Artigo 44 Paralizacioacuten de traballos
1 Cando o Inspector de Traballo e Seguridade Social comprobe que a inobservancia da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais implica ao seu xuiacutezo un risco grave e inminente para a seguridade e a sauacutede dos traballadores poderaacute ordenar a paralizacioacuten inmediata de tales traballos ou tarefas A devandita medida comunicarase aacute empresa responsable que a pontildeeraacute en contildeecemento inmediato dos traballadores
41
afectados do Comiteacute de Seguridade e Sauacutede do Delegado de Prevencioacuten ou na suacutea ausencia dos representantes do persoal A empresa responsable daraacute conta ao Inspector de Traballo e Seguridade social do cumprimento desta notificacioacuten
O Inspector de Traballo e Seguridade Social informaraacute da suacutea decisioacuten de forma inmediata aacute autoridade laboral A empresa sen prexuiacutezo do cumprimento inmediato de tal decisioacuten poderaa impugnar perante a autoridade laboral no prazo de tres diacuteas haacutebiles tendo que ser resolta tal impugnacioacuten no prazo maacuteximo de vintecatro horas Tal resolucioacuten seraacute executiva sen prexuiacutezo dos recursos que procedan
A paralizacioacuten dos traballos levantarase pola Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social que a decretase ou polo empresario tan axintildea como se emenden as causas que a motivaron debendo neste uacuteltimo caso comunicalo inmediatamente aacute Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
2 Os supostos de paralizacioacuten regulados neste artigo asiacute como os que se contemplen na normativa reguladora das actividades previstas no apartado 2 do artigo 7 desta Lei entenderanse en todo caso sen prexuiacutezo do pagamento do salario ou das indemnizacioacutens que procedan e das medidas que se poidan arbitrar para a suacutea garantiacutea
Artigo 45 Infraccioacutens administrativas
1 Son infraccioacutens laborais en materia de prevencioacuten de riscos laborais as accioacutens ou omisioacutens dos empresarios as das entidades que actuacuteen como servicios de prevencioacuten alleos aacutes empresas as auditoriacuteas e as formativas en dita materia e alleas aacutes empresas asiacute como as dos promotores e propietarios de obra e os traballadores por conta propia que incumpran as normas legais regulamentarias e claacuteusulas normativas dos convenios colectivos en materia de seguridade e sauacutede laboral suxeitas a responsabilidade conforme aacute presente Lei
$ amp
Malia o anterior no aacutembito das relacioacutens do persoal civil ao servicio das Administracioacutens puacuteblicas as infraccioacutens seraacuten obxecto de responsabilidades a traveacutes da imposicioacuten por resolucioacuten da autoridade competente da realizacioacuten das medidas correctoras dos correspondentes incumprimentos conforme ao procedemento que para o efecto se estableza
No aacutembito da Administracioacuten Xeral do Estado corresponderalle ao Goberno a regulacioacuten do devandito procedemento que se axustaraacute aos seguintes principios
a) O procedemento iniciarao o oacutergano competente da Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social por orde superior ben por propia iniciativa ou a peticioacuten dos representantes do persoal
b) Logo da suacutea actuacioacuten a Inspeccioacuten efectuaraacute un requirimento sobre as medidas a adoptar e prazo de execucioacuten destas que se enviaraacute aacute unidade administrativa inspeccionada para os efectos de formular alegacioacutens
c) No caso de discrepancia entre os Ministros competentes como consecuencia da aplicacioacuten deste procedemento enviaraacuten as actuacioacutens ao Consello de Ministros para a suacutea decisioacuten final
42
Artigo 46 Infraccioacutens leves
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000
Artigo 47 Infraccioacutens graves
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000
Artigo 48 Infraccioacutens moi graves
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000
Artigo 49 Sancioacutens
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000 que agora establece uns criterios de graduacioacuten das sancioacutens (Artigo 39) e a contiacutea das mesmas (Artigo 40)
Artigo 50 Reincidencia
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000
Artigo 51 Prescricioacuten das infraccioacutens
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000 estableceacutendose dita prescricioacuten no Artigo 4 da disposicioacuten
Artigo 52 Competencias sancionadoras
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000
Artigo 53 Suspensioacuten ou peche do centro de traballo
O Goberno ou se eacute o caso os oacuterganos de goberno das Comunidades Autoacutenomas con competencias na materia cando concorran circunstancias de excepcional gravidade nas infraccioacutens en materia de seguridade e sauacutede no traballo poderaacuten acordar a suspensioacuten das actividades laborais por un tempo determinado ou en caso extremo o peche do centro de traballo correspondente sen prexuiacutezo en todo caso do pagamento do salario ou das indemnizacioacutens que procedan e das medidas que se poidan arbitrar para a suacutea garantiacutea
Artigo 54 Limitacioacutens aacute facultade de contratar coa Administracioacuten
As limitacioacutens aacute facultade de contratar coa Administracioacuten pola comisioacuten de delictos ou por infraccioacutens administrativas moi graves en materia de seguridade e sauacutede no traballo rexeranse polo establecido na Lei 131995 do 18 de maio de contratos das Administracioacutens Puacuteblicas
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL PRIMEIRA
Definicioacutens para os efectos de Seguridade Social
43
Sen prexuiacutezo da utilizacioacuten das definicioacutens contidas nesta Lei no aacutembito da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais tanto a definicioacuten dos conceptos de accidente de traballo enfermidade profesional accidente non laboral e enfermidade comuacuten como o reacutexime xuriacutedico establecido para estas continxencias na normativa de Seguridade Social continuaraacuten a ser de aplicacioacuten nos termos e cos efectos previstos no devandito aacutembito normativo
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL SEGUNDA
Reordenacioacuten orgaacutenica
Queda extinguida a Organizacioacuten dos Servicios Meacutedicos de Empresa pasando as suacuteas funcioacutens a seren desempentildeadas pola Administracioacuten sanitaria competente nos termos desta Lei
Os recursos e funcioacutens que na actualidade tentildeen atribuiacutedos o Instituto Nacional de medicina e Seguridade do Traballo e a Escola Nacional de Medicina do Traballo adscriacutebense e seraacuten desenvolvidos polas unidades organismos ou entidades do Ministerio de Sanidade e Consumo conforme aacute suacutea organizacioacuten e distribucioacuten interna de competencias
O Instituto Nacional de Silicose manteraacute a suacutea condicioacuten de centro de referencia nacional de prevencioacuten teacutecnico-sanitaria das enfermidades profesionais que afecten ao sistema cardiorrespiratorio
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL TERCEIRA
Caraacutecter baacutesico
1 Esta Lei asiacute como as normas regulamentarias que dicte o Goberno en virtude do establecido no artigo 6 constituacuteen lexislacioacuten laboral dictada ao abeiro do artigo 14917ordf da Constitucioacuten
2 Respecto do persoal civil con relacioacuten de caraacutecter administrativo ou estatutario ao servicio das Administracioacutens puacuteblicas esta Lei seraacute de aplicacioacuten nos seguintes termos
a) Os artigos que a continuacioacuten se relacionan constituacuteen normas baacutesicas no sentido previsto no artigo 149118ordf da Constitucioacuten
23 apartados 1 e 2 agaacutes o paraacutegrafo segundo45 apartado 11214 apartados l 2 agaacutes a remisioacuten ao capiacutetulo IV 3 4 e 515161718 apartados l e 2 agaacutes remisioacuten ao capiacutetulo V19 apartados l e 2 agaacutes referencia aacute imparticioacuten por medios propios ou concertados2021222324 apartados 1 2 3 e 6
44
252628 apartados 1 paraacutegrafos primeiro e segundo 2 3 e 4 agaacutes no relativo aacutes empresas de traballo
temporal2930 apartados l 2 agaacutes a remisioacuten ao artigo 61 a) 3 e 4 agaacutes a remisioacuten ao texto refundido da Lei
do Estatuto dos Traballadores31 apartados l agaacutes remisioacuten ao artigo 61 a) 2 3 e 432 bis3334 apartados 1 paraacutegrafo primeiro 2 e 3 agaacutes paraacutegrafo segundo35 apartados l 2 paraacutegrafo primeiro 4 paraacutegrafo terceiro36 agaacutes as referencias ao Comiteacute de Seguridade e Sauacutede37 apartados 2 e 442 apartado l45 apartado 1 paraacutegrafo terceiroDisposicioacuten adicional cuarta Designacioacuten de Delegados de Prevencioacuten nos supostos especiaisDisposicioacuten transitoria apartado 3ordmTeraacuten este mesmo caraacutecter baacutesico no que corresponda as normas regulamentarias que dicte o
goberno en virtude do establecido no artigo 6 desta Lei
b) No aacutembito das Comunidades Autoacutenomas e as entidades locais as funcioacutens que a Lei atribuacutee aacutes autoridades laborais e aacute Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social poderaacuten ser atribuiacutedas a oacuterganos diferentes
c) Os restantes preceptos seraacuten de aplicacioacuten xeral en defecto de normativa especiacutefica dictada polas Administracioacutens puacuteblicas a excepcioacuten do que resulte inaplicable a estas pola suacutea natureza xuriacutedico-laboral
3 O artigo 54 constituacutee lexislacioacuten baacutesica de contratos administrativos dictada ao abeiro do artigo 149118ordf da Constitucioacuten
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL CUARTA
Designacioacuten de Delegados de Prevencioacuten en supostos especiais
Nos centros de traballo que carezan de representantes dos traballadores por non existir traballadores coa antiguumlidade suficiente para ser electores ou elixibles nas eleccioacutens para representantes do persoal os traballadores poderaacuten elixir por maioriacutea a un traballador que exerza as competencias de Delegado de Prevencioacuten quen teraacute as facultades garantiacuteas e obrigas de sixilo profesional de tales Delegados A actuacioacuten destes cesaraacute no momento en que se reuacutenan os requisitos de antiguumlidade necesarios para poder celebrar a eleccioacuten de representantes do persoal prorrogaacutendose polo tempo indispensable para a efectiva celebracioacuten da eleccioacuten
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL QUINTA
Fundacioacuten
Adscrita aacute Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo existiraacute unha fundacioacuten que teraacute como finalidade promover a mellora das condicioacutens de seguridade e sauacutede no traballo especialmente nas
45
pequenas empresas a traveacutes de accioacutens de informacioacuten asistencia teacutecnica formacioacuten e promocioacuten do cumprimento da normativa de prevencioacuten de riscos
Para o cumprimento dos seus fins dotarase aacute fundacioacuten dun patrimonio con cargo ao Fondo de Prevencioacuten e Rehabilitacioacuten procedente do exceso de excedentes da xestioacuten realizada polas Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social A contiacutea total do devandito patrimonio non excederaacute do 20 por 100 do devandito fondo determinada na data de entrada en vigor desta Lei
Os Estatutos da fundacioacuten aprobaraos a Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo co voto favorable de dous tercios dos seus membros
Para os efectos de acadar un mellor cumprimento dos seus fins artellarase a suacutea colaboracioacuten coa Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
A planificacioacuten desenvolvemento e financiamento de accioacutens nos distintos aacutembitos territoriais teraacute en consideracioacuten a poboacioacuten ocupada o tamantildeo das empresas e os iacutendices de sinistralidade laboral Os orzamentos que a fundacioacuten asigne aos aacutembitos territoriais autonoacutemicos que tentildean asumidas competencias de execucioacuten de lexislacioacuten laboral en materia de Seguridade e Hixiene no Traballo atribuiranse para a suacutea xestioacuten aos oacuterganos tripartitos e de participacioacuten institucional que existan nos devanditos aacutembitos e tentildean natureza similar aacute Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo
Nos sectores de actividade nos que existan fundacioacutens de aacutembito sectorial constituiacutedos por empresarios e traballadores que tentildean entre os seus fins a promocioacuten de actividades destinadas aacute mellora das condicioacutens de seguridade e sauacutede no traballo o desenvolvemento dos obxectivos e fins da fundacioacuten levaranse a cabo en todo caso en coordinacioacuten con aquelas
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL SEXTA
Constitucioacuten da Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo O Goberno no prazo de tres meses a partir da vixencia desta Lei regularaacute a composicioacuten da
Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo A Comisioacuten constituirase no prazo dos trinta diacuteas seguintes
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL SEacuteTIMA
Cumprimento da normativa de transporte de mercadoriacuteas perigosas
O disposto nesta Lei enteacutendese sen prexuiacutezo do cumprimento das obrigas derivadas da regulacioacuten en materia de transporte de mercadoriacuteas perigosas
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL OITAVA
Planos de organizacioacuten de actividades preventivas
Cada Departamento Ministerial no prazo de seis meses desde a entrada en vigor desta Lei e previa consulta coas organizacioacutens sindicais maacuteis representativas elevaraacute ao Consello de Ministros unha proposta de acordo na que se estableza un plano de organizacioacuten das actividades preventivas no departamento
46
correspondente e nos centros organismos e establecementos de todo tipo dependentes deste
A proposta debera acompantildear necesariamente unha memoria explicativa do custo econoacutemico da organizacioacuten proposta asiacute como o calendario de execucioacuten do plano coas previsioacutens orzamentarias axeitadas a este
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL NOVENA
Establecementos militares
1 O Goberno no prazo de seis meses logo de consulta coas organizacioacutens sindicais maacuteis representativas e a proposta dos Ministros de Defensa e de Traballo e Seguridade Social adaptaraacute as normas dos capiacutetulos III e V desta Lei aacutes esixencias da defensa nacional aacutes peculiaridades orgaacutenicas e ao reacutexime vixente de representacioacuten do persoal nos establecementos militares
3 Continuaraacuten vixentes as disposicioacutens sobre organizacioacuten e competencia da autoridade laboral e Inspeccioacuten de Traballo no aacutembito da Administracioacuten Militar contidas no Real Decreto 22051980 do 13 de xuntildeo dictado en desenvolvemento da disposicioacuten final seacutetima do Estatuto dos Traballadores
Antildeadido por Ley 312006Disposicioacuten adicional novena bis Personal militar
((() (( +
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DEacuteCIMA
Sociedades cooperativas
O procedemento para a designacioacuten dos Delegados de Prevencioacuten regulados no artigo 35 desta Lei nas sociedades cooperativas que non conten con asalariados deberaacute estar previsto nos seus Estatutos ou ser obxecto de acordo en Asemblea Xeral Cando ademais dos socios que prestan o seu traballo persoal existan asalariados computaranse aacutembolos colectivos para os efectos do disposto no nuacutemero 2 do artigo 35 Neste caso a designacioacuten dos Delegados de Prevencioacuten realizarase conxuntamente polos socios que prestan traballo e os traballadores asalariados ou se eacute o caso os representantes destes
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL UNDEacuteCIMA
Modificacioacuten do Estatuto dos Traballadores en materia de permisos retribuiacutedos
Engaacutedese unha letra f) ao apartado 3 do artigo 37 do texto refundido da Lei do Estatuto dos Traballadores aprobado polo Real Decreto lexislativo 11995 do 24 de marzo do seguinte teor
laquof) Polo tempo indispensable para a realizacioacuten de exames prenatais e teacutecnicas de preparacioacuten ao parto que se tentildean que realizar dentro da xeiraraquo
47
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DUODEacuteCIMA
Participacioacuten institucional nas Comunidades Autoacutenomas
Nas Comunidades Autoacutenomas a participacioacuten institucional en canto aacute suacutea estructura e organizacioacuten levarase a cabo de acordo coas competencias que estas tentildean en materia de seguridade e sauacutede laboral
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DEacuteCIMO TERCEIRA
Fondo de Prevencioacuten e Rehabilitacioacuten
Os recursos do Fondo de Prevencioacuten e Rehabilitacioacuten procedentes do exceso de excedentes da xestioacuten realizada polas Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social aacute que se refire o artigo 73 do texto refundido da Lei Xeral da Seguridade Social destinaranse na contiacutea que se determine regulamentariamente aacutes actividades que poidan desenvolver como servicios de prevencioacuten as Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social de acordo co previsto no artigo 32 desta Lei
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DECIMOCUARTA
Presencia de recursos preventivos nas obras de construccioacuten
1 O disposto no artigo 32 bis da Lei de Prevencioacuten de Riscos Laborais seraacute de aplicacioacuten nas obras de construccioacuten reguladas polo Real Decreto 16271997 de 24 de outubro polo que se establecen as disposicioacutens miacutenimas de seguridade e sauacutede nas obras de construccioacuten coas seguintes especialidades
a) A preceptiva presencia de recursos preventivos aplicarase a cada contratista
b) No suposto previsto no apartado 1 paraacutegrafo a) do artigo 32 bis a presencia dos recursos preventivos de cada contratista seraacute necesaria cando durante a obra se desenvolvan traballos con riscos especiais tal e como se definen no citado Real Decreto
c) A preceptiva presencia de recursos preventivos teraacute como obxecto vixiar o cumprimento das medidas incluiacutedas no plan de seguridade e sauacutede no traballo e comprobar a eficacia destas
2 O disposto no apartado anterior enteacutendese sen prexuiacutecio das obrigacioacutens do coordinador en materia de seguridade e sauacutede durante a execucioacuten da obra
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DECIMOQUINTA
Habilitacioacuten de funcionarios puacuteblicos
48
Para poder exercer as funcioacutens establecidas no apartado 2 do artigo 9 desta Lei os funcionarios puacuteblicos das comunidades autoacutenomas deberaacuten contar cunha habilitacioacuten especiacutefica expedida pola propia comunidade autoacutenoma nos termos que se determinen regulamentariamente
En todo caso tales funcionarios deberaacuten pertencer aos grupos de titulacioacuten A ou B e acreditar formacioacuten especiacutefica en materia de prevencioacuten de riscos laborais
DISPOSICIOacuteN TRANSITORIA PRIMEIRA
Aplicacioacuten de disposicioacutens maacuteis favorables
1 O disposto nos artigos 36 e 37 desta Lei en materia de competencias facultades e garantiacuteas dos Delegados de Prevencioacuten entenderase sen prexuiacutezo do respecto aacutes disposicioacutens maacuteis favorables para o exercicio dos dereitos de informacioacuten consulta e participacioacuten dos traballadores na prevencioacuten de riscos laborais previstas nos convenios colectivos vixentes na data da suacutea entrada en vigor
2 Os oacuterganos especiacuteficos de representacioacuten dos traballadores en materia de prevencioacuten de riscos laborais que se eacute o caso fosen previstos nos convenios colectivos a que se refire o apartado anterior e que estean dotados dun reacutexime de competencias facultades e garantiacuteas que respecte o contido miacutenimo establecido nos artigos 36 e 37 desta Lei poderaacuten continuar no exercicio das suacuteas funcioacutens en substitucioacuten dos Delegados de Prevencioacuten agaacutes que polo oacutergano de representacioacuten legal dos traballadores se decida a designacioacuten destes Delegados conforme ao procedemento do artigo 35
3 O disposto nos apartados anteriores seraacute tameacuten de aplicacioacuten aos acordos concluiacutedos no aacutembito da funcioacuten puacuteblica ao abeiro do disposto na lei 71990 do 19 de xullo sobre negociacioacuten colectiva e participacioacuten na determinacioacuten das condicioacutens de traballo dos empregados puacuteblicos
DISPOSICIOacuteN TRANSITORIA SEGUNDA
Mentres se aproba o Regulamento regulador dos Servicios de Prevencioacuten de Riscos Laborais entenderase que as Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social cumpren o requisito previsto no artigo 315 desta Lei
DISPOSICIOacuteN DERROGATORIA UacuteNICA
Alcance da derrogacioacuten
Quedan derrogadas cantas disposicioacutens se opontildean aacute presente Lei e especificamente
a) Os artigos 9 10 11 36 apartado 2 39 e 40 paraacutegrafo segundo da Lei 81988 do 7 de abril sobre infraccioacutens e sancioacutens na orde social
b) O Decreto do 26 de xullo de 1957 polo que se fixan os traballos prohibidos a mulleres e menores nos aspectos da suacutea normativa relativos ao traballo das mulleres mantendo en vigor as relativas ao traballo dos menores ata que o Goberno desenvolva as previsioacutens contidas no apartado 2 do artigo 27
c) O Decreto do 11 de marzo de 1971 sobre constitucioacuten composicioacuten e funcioacutens dos Comiteacutes de Seguridade e Hixiene no Traballo
49
d) Os Tiacutetulos I e III da Ordenanza Xeral de Seguridade e Hixiene no Traballo aprobados por Orde do 9 de marzo de 1971
No que non se opontildea ao previsto nesta Lei e ata que se dicten os Regulamentos aos que se fai referencia no artigo 6 continuaraacute a ser de aplicacioacuten a regulacioacuten das materias comprendidas no devandito artigo que se contentildeen no Tiacutetulo II da Ordenanza Xeral de Seguridade e Hixiene no Traballo ou noutras normas que contentildean previsioacutens especiacuteficas sobre tales materias asiacute como a Orde do Ministerio de Traballo do 16 de decembro de 1987 que establece os modelos para a notificacioacuten dos accidentes de traballo Igualmente continuaraacuten vixentes as disposicioacutens reguladoras dos servicios meacutedicos de empresa ata tanto se desenvolvan regulamentariamente as previsioacutens desta Lei sobre servicios de prevencioacuten O persoal pertencente aos devanditos servicios na data de entrada en vigor desta Lei integrarase nos servicios de prevencioacuten das correspondentes empresas cando estes se constituacutean sen prexuiacutezo de que continuacuteen a efectuar aquelas funcioacutens que tivesen atribuiacutedas distintas das propias do servicio de prevencioacuten
Esta Lei non afecta aacute vixencia das disposicioacutens especiais sobre prevencioacuten de riscos profesionais nas explotacioacutens mineiras contidas no capiacutetulo IV do Real Decreto 32551983 do 21 de decembro polo que se aproba o Estatuto do Mineiro e nas suacuteas normas de desenvolvemento asiacute como as do Real Decreto 28571978 do 25 de agosto polo que se aproba o Regulamento Xeral para o Reacutexime da Mineriacutea e o Real Decreto 8631985 do 2 de abril polo que se aproba o Regulamento Xeral de Normas Baacutesicas de Seguridade Mineira e as suacuteas disposicioacutens complementarias
DISPOSICIOacuteN FINAL PRIMEIRA
Actualizacioacuten de sancioacutens
A contiacutea das sancioacutens a que se refire o apartado 4 do artigo 49 poderaacute ser actualizada polo Goberno a proposta do Ministro de Traballo e Seguridade Social adaptando a esta a atribucioacuten de competencias prevista no apartado 1 do artigo 52 desta Lei
DISPOSICIOacuteN FINAL SEGUNDA
Entrada en vigor
Esta Lei entraraacute en vigor tres meses despois da suacutea publicacioacuten no laquoBoletiacuten Oficial do EstadoraquoPolo tantoMando a todos os espantildeois particulares e autoridades que garden e fagan gardar esta LeiMadrid 12 de decembro de 2003
XOAacuteN CARLOS R
O Presidente do Goberno FELIPE GONZAacuteLEZ MAacuteRQUEZ
50
Igualmente no aacutembito das Administracioacutens puacuteblicas poderanse establecer nos termos sinalados na Lei 71990 do 19 de xullo sobre negociacioacuten colectiva e participacioacuten na determinacioacuten das condicioacutens de traballo dos empregados puacuteblicos outros sistemas de designacioacuten dos Delegados de Prevencioacuten e acordarse que as competencias que a dita Lei atribuacutee a estes poidan ser exercidas por oacuterganos especiacuteficos
Artigo 36 Competencias e facultades dos Delegados de Prevencioacuten
1 Son competencias dos Delegados de Prevencioacuten
a) Colaborar coa direccioacuten da empresa na mellora da accioacuten preventiva
b) Promover e fomentar a cooperacioacuten dos traballadores na execucioacuten da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais
c) Ser consultados polo empresario con caraacutecter previo aacute suacutea execucioacuten acerca das decisioacutens a que se refire o artigo 33 desta Lei
d) Exercer un labor de vixilancia e control sobre o cumprimento da normativa de prevencioacuten de riscos laborais
Nas empresas que de acordo co disposto no apartado 2 do artigo 38 desta Lei non conten con Comiteacute de Seguridade e Sauacutede por non acadaren o nuacutemero miacutenimo de traballadores establecido para tal efecto as competencias atribuiacutedas a aquel nesta Lei seraacuten exercidas polos Delegados de Prevencioacuten
2 No exercicio das competencias atribuiacutedas aos Delegados de Prevencioacuten estes estaraacuten facultados para
a) Acompantildear os teacutecnicos nas avaliacioacutens de caraacutecter preventivo do medio ambiente de traballo asiacute como nos termos previstos no artigo 40 desta Lei aos Inspectores de Traballo e Seguridade Social nas visitas e verificacioacutens que realicen nos centros de traballo para comprobar o cumprimento da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais podendo formular ante eles as observacioacutens que estimen oportunas
b) Ter acceso coas limitacioacutens previstas no apartado 4 do artigo 22 desta Lei aacute informacioacuten e documentacioacuten relativa aacutes condicioacutens de traballo que sexan necesarias para o exercicio das suacuteas funcioacutens e en particular aacute prevista nos artigos 18 e 23 desta Lei Cando a informacioacuten estea suxeita aacutes limitacioacutens devanditas soacute poderaacute ser subministrada de maneira que se garanta o respecto da confidencialidade
c) Ser informados polo empresario sobre os danos producidos na sauacutede dos traballadores unha vez que aquel tivese contildeecemento deles podendo presentarse aiacutenda foacutera da suacutea xeira no lugar dos feitos para contildeecer as circunstancias destes
d) Recibir do empresario as informacioacutens obtidas por este procedentes das persoas ou oacuterganos encargados das actividades de proteccioacuten e prevencioacuten na empresa asiacute como dos organismos competentes para a seguridade e a sauacutede dos traballadores sen prexuiacutezo do disposto no artigo 40 desta Lei en materia de colaboracioacuten coa Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
e) Realizar visitas aos lugares de traballo para exercer un labor de vixilancia e control do estado das condicioacutens de traballo podendo para tal fin acceder a calquera zona destes e comunicarse durante a xeira
36
cos traballadores de maneira que non se altere o normal desenvolvemento do proceso productivo
f) Solicitar do empresario a adopcioacuten de medidas de caraacutecter preventivo e para a mellora dos niveis de proteccioacuten da seguridade e a sauacutede dos traballadores podendo para tal fin efectuar propostas ao empresario asiacute como ao Comiteacute de Seguridade e Sauacutede para a suacutea discusioacuten neste
g) Propontildeer ao oacutergano de representacioacuten dos traballadores a adopcioacuten do acordo de paralizacioacuten de actividades a que se refire o apartado 3 do artigo 21
3 Os informes que deben emitir os Delegados de Prevencioacuten a teor do disposto na letra c) do apartado l deste artigo deberanse elaborar nun prazo de quince diacuteas ou no tempo imprescindible cando se trate de adoptar medidas dirixidas a previr riscos inminentes Transcorrido o prazo sen ter emitido o informe o empresario poderaacute pontildeer en praacutectica a suacutea decisioacuten
4 A decisioacuten negativa do empresario aacute adopcioacuten das medidas propostas polo Delegado de Prevencioacuten a teor do disposto na letra f) do apartado 2 deste artigo deberaacute ser motivada
Artigo 37 Garantiacuteas e sixilo profesional dos Delegados de Prevencioacuten
1 O previsto no artigo 68 do Estatuto dos Traballadores en materia de garantiacuteas aplicarase aos Delegados de Prevencioacuten na suacutea condicioacuten de representantes dos traballadores
O tempo empregado polos Delegados de Prevencioacuten para o desempentildeo das funcioacutens previstas nesta Lei considerarase como de exercicio de funcioacutens de representacioacuten para os efectos da utilizacioacuten do creacutedito de horas mensuais retribuiacutedas previsto na letra e) do devandito artigo 68 do Estatuto dos Traballadores
Malia o anterior considerarase en todo caso como tempo de traballo efectivo sen imputacioacuten ao dito creacutedito horario o correspondente aacutes xuntanzas do Comiteacute de Seguridade e Sauacutede e a calquera outras convocadas polo empresario en materia de prevencioacuten de riscos asiacute como o destinado aacutes visitas previstas nas letras a) e c) do nuacutemero 2 do artigo anterior
2 O empresario deberaacute proporcionarlles aos Delegados de Prevencioacuten os medios e a formacioacuten en materia preventiva que resulten necesarios para o exercicio das suacuteas funcioacutens
A formacioacuten teraa que facilitar o empresario polos seus propios medios ou mediante concerto con organismos ou entidades especializadas na materia e deberaacute adaptarse aacute evolucioacuten dos riscos e aacute aparicioacuten doutros novos repetiacutendose periodicamente se fose necesario
O tempo dedicado aacute formacioacuten considerarase como tempo de traballo para todos os efectos e o seu custo non poderaacute recaer de ninguacuten xeito sobre os Delegados de Prevencioacuten
3 Os Delegados de Prevencioacuten seralles de aplicacioacuten o disposto no apartado 2 do artigo 65 do Estatuto dos Traballadores en canto ao sixilo profesional debido respecto das informacioacutens a que tivesen acceso como consecuencia da suacutea actuacioacuten na empresa
4 O disposto neste artigo en materia de garantiacuteas e sixilo profesional dos Delegados de Prevencioacuten entenderase referido no caso das relacioacutens de caraacutecter administrativo ou estatutario do persoal ao servicio das Administracioacutens puacuteblicas aacute regulacioacuten contida nos artigos 10 paraacutegrafo segundo e 11 da Lei 91987 do 12 de xuntildeo de Oacuterganos de Representacioacuten Determinacioacuten das Condicioacutens de Traballo e Participacioacuten
37
do Persoal ao Servicio das Administracioacutens Puacuteblicas
Artigo 38 Comiteacute de Seguridade e Sauacutede
1 O Comiteacute de Seguridade e Sauacutede eacute o oacutergano paritario e colexiado de participacioacuten destinado aacute consulta regular e perioacutedica das actuacioacutens da empresa en materia de prevencioacuten de riscos
2 Constituirase un Comiteacute de Seguridade e Sauacutede en todas as empresas ou centros de traballo que conten con 50 ou maacuteis traballadores O Comiteacute estaraacute formado polos Delegados de Prevencioacuten dunha parte e polo empresario eou os seus representantes en nuacutemero igual ao de Delegados de Prevencioacuten da outra
Nas xuntanzas do Comiteacute de Seguridade e Sauacutede participaraacuten con voz pero sen voto os Delegados Sindicais e os responsables teacutecnicos da prevencioacuten na empresa que non estean incluiacutedos na composicioacuten aacute que se refire o paraacutegrafo anterior Nas mesmas condicioacutens poderaacuten participar traballadores da empresa que conten cunha especial cualificacioacuten ou informacioacuten respecto de concretas cuestioacutens que se debatan neste oacutergano e teacutecnicos en prevencioacuten alleos aacute empresa sempre que asiacute o solicite algunha das representacioacutens no Comiteacute
3 O Comiteacute de Seguridade e Sauacutede reunirase trimestralmente e sempre que o solicite algunha das representacioacutens deste O Comiteacute adoptaraacute as suacuteas propias normas de funcionamento
As empresas que conten con varios centros de traballo dotados de Comiteacute de Seguridade e Sauacutede poderaacuten acordar cos seus traballadores a creacioacuten dun Comiteacute Intercentros coas funcioacutens que o acordo lle atribuacutea
Artigo 39 Competencias e facultades do Comiteacute de Seguridade e Sauacutede
1 O Comiteacute de Seguridade e Sauacutede teraacute as seguintes competencias
Texto reemplazado por la Ley 542003
a) Participar na elaboracioacuten posta en praacutectica e avaliacioacuten dos planos e programas de prevencioacuten de riscos na empresa A tal efecto no seu seno se debateraacuten antes da suacutea posta en praacutectica e no referente a suacutea incidencia na prevencioacuten de riscos os proxectos en materia de planificacioacuten organizacioacuten do traballo e introduccioacuten de novas tecnoloxiacuteas organizacioacuten e desenvolvemento das actividades de proteccioacuten e prevencioacuten a que se refire o artigo 16 desta Lei e proxecto e organizacioacuten da formacioacuten en materia preventiva
b) Promover iniciativas sobre meacutetodos e procedementos para a efectiva prevencioacuten dos riscos propontildeendo aacute empresa a mellora das condicioacutens ou a correccioacuten das deficiencias existentes
2 No exercicio das suacuteas competencias o Comiteacute de Seguridade e Sauacutede estaraacute facultado para
a) Contildeecer directamente a situacioacuten relativa aacute prevencioacuten de riscos no centro de traballo realizando para tal efecto as visitas que estime oportunas
b) Contildeecer cantos documentos e informes relativos aacutes condicioacutens de traballo sexan necesarios para o cumprimento das suacuteas funcioacutens asiacute como os procedentes da actividade do servicio de prevencioacuten se eacute o
38
caso
c) Contildeecer e analizar os danos producidos na sauacutede ou na integridade fiacutesica dos traballadores co fin de avaliar as suacuteas causas e propontildeer as medidas preventivas oportunas
d) Contildeecer e informar a memoria e programacioacuten anual dos servicios de prevencioacuten
3 A fin de dar cumprimento ao disposto nesta Lei respecto da colaboracioacuten entre empresas nos supostos de desenvolvemento simultaacuteneo de actividades nun mesmo centro de traballo poderase acordar a realizacioacuten de reunioacutens conxuntas dos Comiteacutes de Seguridade e Sauacutede ou no seu defecto dos Delegados de Prevencioacuten e empresarios das empresas que carezan dos devanditos Comiteacutes ou outras medidas de actuacioacuten coordinada
Artigo 40 Colaboracioacuten coa Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
1 Os traballadores e mais os seus representantes poderaacuten recorrer aacute Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social se consideran que as medidas adoptadas e os medios empregados polo empresario non son suficientes para garantir a seguridade e a sauacutede no traballo
2 Nas visitas aos centros de traballo para a comprobacioacuten do cumprimento da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais o Inspector de Traballo e Seguridade Social comunicaraacute a suacutea presencia ao empresario ou ao seu representante ou aacute persoa inspeccionada ao Comiteacute de Seguridade e Sauacutede ao Delegado de Prevencioacuten ou na suacutea ausencia aos representantes legais dos traballadores a fin de que o poidan acompantildear durante o desenvolvemento da suacutea visita e formularlle as observacioacutens que estimen oportunas a menos que considere que as devanditas comunicacioacutens poidan prexudicar ao eacutexito das suacuteas funcioacutens
3 A Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social informaraacute aos Delegados de Prevencioacuten sobre os resultados das visitas a que fai referencia o apartado anterior e sobre as medidas adoptadas como consecuencia destas asiacute como ao empresario mediante dilixencia no Libro de Visitas da Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social que debe existir en cada centro de traballo
4 As organizacioacutens sindicais e empresariais maacuteis representativas seraacuten consultadas con caraacutecter previo aacute elaboracioacuten dos planos de actuacioacuten da Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social en materia de prevencioacuten de riscos no traballo en especial dos programas especiacuteficos para empresas de menos de seis traballadores e informadas do resultado dos devanditos planos
CAPIacuteTULO VI
Obrigas dos fabricantes importadores e subministradores
Artigo 41 Obrigas dos fabricantes importadores e subministradores
1 Os fabricantes importadores e subministradores de maquinaria equipos productos e utensilios de traballo estaacuten na obriga de asegurar que estes non constituacutean unha fonte de perigo para o traballador sempre que sexan instalados e empregados nas condicioacutens forma e para os fins recomendados por eles
Os fabricantes importadores e subministradores de productos e substancias quiacutemicas de utilizacioacuten no traballo estaacuten na obriga de envasar e etiquetar estes de forma que se permita a suacutea conservacioacuten e
39
manipulacioacuten en condicioacutens de seguridade e se identifique claramente o seu contido e os riscos para a seguridade ou a sauacutede dos traballadores que a suacutea almacenaxe ou utilizacioacuten comporten
Os suxeitos mencionados nos dous paraacutegrafos anteriores deberaacuten subministrar a informacioacuten que indique a forma correcta de emprego polos traballadores as medidas preventivas adicionais que se deban tomar e os riscos laborais que impliquen tanto o seu emprego normal como a suacutea manipulacioacuten ou emprego inadecuado
Os fabricantes importadores e subministradores de elementos para a proteccioacuten dos traballadores estaacuten na obriga de asegurar a efectividade destes sempre que sexan instalados e usados nas condicioacutens e da forma recomendada por eles Para tal efecto deberaacuten subministrar a informacioacuten que indique o tipo de risco ao que van dirixidos o nivel de proteccioacuten fronte a este e a forma correcta do seu emprego e mantemento
Os fabricantes importadores e subministradores deberaacuten proporcionar aos empresarios e estes solicitar daqueles a informacioacuten necesaria para que a utilizacioacuten e manipulacioacuten da maquinaria equipos productos materias primas e utensilios de traballo se produza sen riscos para a seguridade e a sauacutede dos traballadores asiacute como para que os empresarios poidan cumprir coas suacuteas obrigas de informacioacuten respecto dos traballadores
2 O empresario teraacute que garantir que as informacioacutens a que se refire o apartado anterior sexan facilitadas aos traballadores en termos que resulten comprensibles para estes
CAPIacuteTULO VII
Responsabilidades e sancioacutens
Artigo 42 Responsabilidades e a suacutea compatibilidade
1 O incumprimento polos empresarios das suacuteas obrigas en materia de prevencioacuten de riscos laborais daraacute lugar a responsabilidades administrativas asiacute como se eacute o caso a responsabilidades penais e aacutes civiacutes polos danos e perdas que se poidan derivar do devandito incumprimento
2 A empresa principal responderaacute solidariamente cos contratistas e subcontratistas a que se refire o apartado 3 do artigo 24 desta Lei do cumprimento durante o periacuteodo da contrata das obrigas impostas por esta Lei en relacioacuten cos traballadores que aqueles ocupen nos centros de traballo da empresa principal sempre que a infraccioacuten se producise no centro de traballo do devandito empresario principal
$ amp
3 As responsabilidades administrativas que se deriven do procedemento sancionador seraacuten compatibles coas indemnizacioacutens polos danos e perdas causados e de recargo de prestacioacutens econoacutemicas do sistema da Seguridade Social que poidan ser fixadas polo oacutergano competente de conformidade co previsto na normativa reguladora do devandito sistema
40
4 Nas relacioacutens de traballo mediante empresas de traballo temporal e sen prexuiacutecio das responsabilidades propias de estas a empresa usuaria seraacute responsable das condicioacutens de execucioacuten do traballo en todo o relacionado coa proteccioacuten da seguridade e sauacutede dos traballadores asiacute como o recargo de prestacioacutens do sistema de Seguridade Social que podan fixarse en caso de accidente de traballo ou enfermidade profesional que tentildea lugar no seu centro de traballo durante o tempo de vixencia do contrato de posta a disposicioacuten e traian a suacutea causa de falta de medidas de seguridade e hixiene
A correccioacuten de infraccioacutens en materia de prevencioacuten de riscos laborais no aacutembito das Administracioacutens Puacuteblicas se axustaraacute ao procedemento e normas de desenvolvemento do artigo 451 e concordantes da Lei 311995 de PRL
$ amp
5 A declaracioacuten de feitos probados que contentildea unha sentencia firme da orde xurisdiccional contencioso-administrativa relativa aacute existencia de infraccioacuten aacute normativa de prevencioacuten de riscos laborais vincularaacute aacute orde social da xurisdiccioacuten no que se refire ao recargo se eacute o caso da prestacioacuten econoacutemica do sistema da Seguridade Social
$ amp
Artigo 43 Requirimento da Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
1 Cando o Inspector de Traballo e Seguridade Social comprobase a existencia dunha infraccioacuten aacute normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais requiriraacute ao empresario para a emenda das deficiencias observadas agaacutes que pola gravidade e inminencia dos riscos procedese acordar a paralizacioacuten prevista no artigo 44 Todo isto sen prexuiacutezo da proposta de sancioacuten correspondente se eacute o caso
2 O requirimento formulado polo Inspector de Traballo e Seguridade Social farase saber por escrito ao empresario presuntamente responsable sinalando as anomaliacuteas ou deficiencias apreciadas con indicacioacuten do prazo para a suacutea emenda O devandito requirimento pontildeerase asiacute mesmo en contildeecemento dos Delegados de Prevencioacuten
Se se incumprise o requirimento formulado persistindo os feitos infractores o Inspector de Traballo e Seguridade Social de non o efectuar inicialmente redactaraacute a correspondente acta de infraccioacuten por tales feitos
3 Os requirimentos efectuados polos funcionarios puacuteblicos a que se refire o artigo 92 desta Lei en exercicio das suacuteas funcioacutens de apoio e colaboracioacuten coa Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social practicaranse cos requisitos e efectos establecidos no apartado anterior pudendo reflectirse no Libro de Visitas da Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social na forma que se determine regulamentariamente
Artigo 44 Paralizacioacuten de traballos
1 Cando o Inspector de Traballo e Seguridade Social comprobe que a inobservancia da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais implica ao seu xuiacutezo un risco grave e inminente para a seguridade e a sauacutede dos traballadores poderaacute ordenar a paralizacioacuten inmediata de tales traballos ou tarefas A devandita medida comunicarase aacute empresa responsable que a pontildeeraacute en contildeecemento inmediato dos traballadores
41
afectados do Comiteacute de Seguridade e Sauacutede do Delegado de Prevencioacuten ou na suacutea ausencia dos representantes do persoal A empresa responsable daraacute conta ao Inspector de Traballo e Seguridade social do cumprimento desta notificacioacuten
O Inspector de Traballo e Seguridade Social informaraacute da suacutea decisioacuten de forma inmediata aacute autoridade laboral A empresa sen prexuiacutezo do cumprimento inmediato de tal decisioacuten poderaa impugnar perante a autoridade laboral no prazo de tres diacuteas haacutebiles tendo que ser resolta tal impugnacioacuten no prazo maacuteximo de vintecatro horas Tal resolucioacuten seraacute executiva sen prexuiacutezo dos recursos que procedan
A paralizacioacuten dos traballos levantarase pola Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social que a decretase ou polo empresario tan axintildea como se emenden as causas que a motivaron debendo neste uacuteltimo caso comunicalo inmediatamente aacute Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
2 Os supostos de paralizacioacuten regulados neste artigo asiacute como os que se contemplen na normativa reguladora das actividades previstas no apartado 2 do artigo 7 desta Lei entenderanse en todo caso sen prexuiacutezo do pagamento do salario ou das indemnizacioacutens que procedan e das medidas que se poidan arbitrar para a suacutea garantiacutea
Artigo 45 Infraccioacutens administrativas
1 Son infraccioacutens laborais en materia de prevencioacuten de riscos laborais as accioacutens ou omisioacutens dos empresarios as das entidades que actuacuteen como servicios de prevencioacuten alleos aacutes empresas as auditoriacuteas e as formativas en dita materia e alleas aacutes empresas asiacute como as dos promotores e propietarios de obra e os traballadores por conta propia que incumpran as normas legais regulamentarias e claacuteusulas normativas dos convenios colectivos en materia de seguridade e sauacutede laboral suxeitas a responsabilidade conforme aacute presente Lei
$ amp
Malia o anterior no aacutembito das relacioacutens do persoal civil ao servicio das Administracioacutens puacuteblicas as infraccioacutens seraacuten obxecto de responsabilidades a traveacutes da imposicioacuten por resolucioacuten da autoridade competente da realizacioacuten das medidas correctoras dos correspondentes incumprimentos conforme ao procedemento que para o efecto se estableza
No aacutembito da Administracioacuten Xeral do Estado corresponderalle ao Goberno a regulacioacuten do devandito procedemento que se axustaraacute aos seguintes principios
a) O procedemento iniciarao o oacutergano competente da Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social por orde superior ben por propia iniciativa ou a peticioacuten dos representantes do persoal
b) Logo da suacutea actuacioacuten a Inspeccioacuten efectuaraacute un requirimento sobre as medidas a adoptar e prazo de execucioacuten destas que se enviaraacute aacute unidade administrativa inspeccionada para os efectos de formular alegacioacutens
c) No caso de discrepancia entre os Ministros competentes como consecuencia da aplicacioacuten deste procedemento enviaraacuten as actuacioacutens ao Consello de Ministros para a suacutea decisioacuten final
42
Artigo 46 Infraccioacutens leves
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000
Artigo 47 Infraccioacutens graves
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000
Artigo 48 Infraccioacutens moi graves
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000
Artigo 49 Sancioacutens
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000 que agora establece uns criterios de graduacioacuten das sancioacutens (Artigo 39) e a contiacutea das mesmas (Artigo 40)
Artigo 50 Reincidencia
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000
Artigo 51 Prescricioacuten das infraccioacutens
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000 estableceacutendose dita prescricioacuten no Artigo 4 da disposicioacuten
Artigo 52 Competencias sancionadoras
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000
Artigo 53 Suspensioacuten ou peche do centro de traballo
O Goberno ou se eacute o caso os oacuterganos de goberno das Comunidades Autoacutenomas con competencias na materia cando concorran circunstancias de excepcional gravidade nas infraccioacutens en materia de seguridade e sauacutede no traballo poderaacuten acordar a suspensioacuten das actividades laborais por un tempo determinado ou en caso extremo o peche do centro de traballo correspondente sen prexuiacutezo en todo caso do pagamento do salario ou das indemnizacioacutens que procedan e das medidas que se poidan arbitrar para a suacutea garantiacutea
Artigo 54 Limitacioacutens aacute facultade de contratar coa Administracioacuten
As limitacioacutens aacute facultade de contratar coa Administracioacuten pola comisioacuten de delictos ou por infraccioacutens administrativas moi graves en materia de seguridade e sauacutede no traballo rexeranse polo establecido na Lei 131995 do 18 de maio de contratos das Administracioacutens Puacuteblicas
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL PRIMEIRA
Definicioacutens para os efectos de Seguridade Social
43
Sen prexuiacutezo da utilizacioacuten das definicioacutens contidas nesta Lei no aacutembito da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais tanto a definicioacuten dos conceptos de accidente de traballo enfermidade profesional accidente non laboral e enfermidade comuacuten como o reacutexime xuriacutedico establecido para estas continxencias na normativa de Seguridade Social continuaraacuten a ser de aplicacioacuten nos termos e cos efectos previstos no devandito aacutembito normativo
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL SEGUNDA
Reordenacioacuten orgaacutenica
Queda extinguida a Organizacioacuten dos Servicios Meacutedicos de Empresa pasando as suacuteas funcioacutens a seren desempentildeadas pola Administracioacuten sanitaria competente nos termos desta Lei
Os recursos e funcioacutens que na actualidade tentildeen atribuiacutedos o Instituto Nacional de medicina e Seguridade do Traballo e a Escola Nacional de Medicina do Traballo adscriacutebense e seraacuten desenvolvidos polas unidades organismos ou entidades do Ministerio de Sanidade e Consumo conforme aacute suacutea organizacioacuten e distribucioacuten interna de competencias
O Instituto Nacional de Silicose manteraacute a suacutea condicioacuten de centro de referencia nacional de prevencioacuten teacutecnico-sanitaria das enfermidades profesionais que afecten ao sistema cardiorrespiratorio
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL TERCEIRA
Caraacutecter baacutesico
1 Esta Lei asiacute como as normas regulamentarias que dicte o Goberno en virtude do establecido no artigo 6 constituacuteen lexislacioacuten laboral dictada ao abeiro do artigo 14917ordf da Constitucioacuten
2 Respecto do persoal civil con relacioacuten de caraacutecter administrativo ou estatutario ao servicio das Administracioacutens puacuteblicas esta Lei seraacute de aplicacioacuten nos seguintes termos
a) Os artigos que a continuacioacuten se relacionan constituacuteen normas baacutesicas no sentido previsto no artigo 149118ordf da Constitucioacuten
23 apartados 1 e 2 agaacutes o paraacutegrafo segundo45 apartado 11214 apartados l 2 agaacutes a remisioacuten ao capiacutetulo IV 3 4 e 515161718 apartados l e 2 agaacutes remisioacuten ao capiacutetulo V19 apartados l e 2 agaacutes referencia aacute imparticioacuten por medios propios ou concertados2021222324 apartados 1 2 3 e 6
44
252628 apartados 1 paraacutegrafos primeiro e segundo 2 3 e 4 agaacutes no relativo aacutes empresas de traballo
temporal2930 apartados l 2 agaacutes a remisioacuten ao artigo 61 a) 3 e 4 agaacutes a remisioacuten ao texto refundido da Lei
do Estatuto dos Traballadores31 apartados l agaacutes remisioacuten ao artigo 61 a) 2 3 e 432 bis3334 apartados 1 paraacutegrafo primeiro 2 e 3 agaacutes paraacutegrafo segundo35 apartados l 2 paraacutegrafo primeiro 4 paraacutegrafo terceiro36 agaacutes as referencias ao Comiteacute de Seguridade e Sauacutede37 apartados 2 e 442 apartado l45 apartado 1 paraacutegrafo terceiroDisposicioacuten adicional cuarta Designacioacuten de Delegados de Prevencioacuten nos supostos especiaisDisposicioacuten transitoria apartado 3ordmTeraacuten este mesmo caraacutecter baacutesico no que corresponda as normas regulamentarias que dicte o
goberno en virtude do establecido no artigo 6 desta Lei
b) No aacutembito das Comunidades Autoacutenomas e as entidades locais as funcioacutens que a Lei atribuacutee aacutes autoridades laborais e aacute Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social poderaacuten ser atribuiacutedas a oacuterganos diferentes
c) Os restantes preceptos seraacuten de aplicacioacuten xeral en defecto de normativa especiacutefica dictada polas Administracioacutens puacuteblicas a excepcioacuten do que resulte inaplicable a estas pola suacutea natureza xuriacutedico-laboral
3 O artigo 54 constituacutee lexislacioacuten baacutesica de contratos administrativos dictada ao abeiro do artigo 149118ordf da Constitucioacuten
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL CUARTA
Designacioacuten de Delegados de Prevencioacuten en supostos especiais
Nos centros de traballo que carezan de representantes dos traballadores por non existir traballadores coa antiguumlidade suficiente para ser electores ou elixibles nas eleccioacutens para representantes do persoal os traballadores poderaacuten elixir por maioriacutea a un traballador que exerza as competencias de Delegado de Prevencioacuten quen teraacute as facultades garantiacuteas e obrigas de sixilo profesional de tales Delegados A actuacioacuten destes cesaraacute no momento en que se reuacutenan os requisitos de antiguumlidade necesarios para poder celebrar a eleccioacuten de representantes do persoal prorrogaacutendose polo tempo indispensable para a efectiva celebracioacuten da eleccioacuten
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL QUINTA
Fundacioacuten
Adscrita aacute Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo existiraacute unha fundacioacuten que teraacute como finalidade promover a mellora das condicioacutens de seguridade e sauacutede no traballo especialmente nas
45
pequenas empresas a traveacutes de accioacutens de informacioacuten asistencia teacutecnica formacioacuten e promocioacuten do cumprimento da normativa de prevencioacuten de riscos
Para o cumprimento dos seus fins dotarase aacute fundacioacuten dun patrimonio con cargo ao Fondo de Prevencioacuten e Rehabilitacioacuten procedente do exceso de excedentes da xestioacuten realizada polas Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social A contiacutea total do devandito patrimonio non excederaacute do 20 por 100 do devandito fondo determinada na data de entrada en vigor desta Lei
Os Estatutos da fundacioacuten aprobaraos a Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo co voto favorable de dous tercios dos seus membros
Para os efectos de acadar un mellor cumprimento dos seus fins artellarase a suacutea colaboracioacuten coa Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
A planificacioacuten desenvolvemento e financiamento de accioacutens nos distintos aacutembitos territoriais teraacute en consideracioacuten a poboacioacuten ocupada o tamantildeo das empresas e os iacutendices de sinistralidade laboral Os orzamentos que a fundacioacuten asigne aos aacutembitos territoriais autonoacutemicos que tentildean asumidas competencias de execucioacuten de lexislacioacuten laboral en materia de Seguridade e Hixiene no Traballo atribuiranse para a suacutea xestioacuten aos oacuterganos tripartitos e de participacioacuten institucional que existan nos devanditos aacutembitos e tentildean natureza similar aacute Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo
Nos sectores de actividade nos que existan fundacioacutens de aacutembito sectorial constituiacutedos por empresarios e traballadores que tentildean entre os seus fins a promocioacuten de actividades destinadas aacute mellora das condicioacutens de seguridade e sauacutede no traballo o desenvolvemento dos obxectivos e fins da fundacioacuten levaranse a cabo en todo caso en coordinacioacuten con aquelas
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL SEXTA
Constitucioacuten da Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo O Goberno no prazo de tres meses a partir da vixencia desta Lei regularaacute a composicioacuten da
Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo A Comisioacuten constituirase no prazo dos trinta diacuteas seguintes
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL SEacuteTIMA
Cumprimento da normativa de transporte de mercadoriacuteas perigosas
O disposto nesta Lei enteacutendese sen prexuiacutezo do cumprimento das obrigas derivadas da regulacioacuten en materia de transporte de mercadoriacuteas perigosas
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL OITAVA
Planos de organizacioacuten de actividades preventivas
Cada Departamento Ministerial no prazo de seis meses desde a entrada en vigor desta Lei e previa consulta coas organizacioacutens sindicais maacuteis representativas elevaraacute ao Consello de Ministros unha proposta de acordo na que se estableza un plano de organizacioacuten das actividades preventivas no departamento
46
correspondente e nos centros organismos e establecementos de todo tipo dependentes deste
A proposta debera acompantildear necesariamente unha memoria explicativa do custo econoacutemico da organizacioacuten proposta asiacute como o calendario de execucioacuten do plano coas previsioacutens orzamentarias axeitadas a este
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL NOVENA
Establecementos militares
1 O Goberno no prazo de seis meses logo de consulta coas organizacioacutens sindicais maacuteis representativas e a proposta dos Ministros de Defensa e de Traballo e Seguridade Social adaptaraacute as normas dos capiacutetulos III e V desta Lei aacutes esixencias da defensa nacional aacutes peculiaridades orgaacutenicas e ao reacutexime vixente de representacioacuten do persoal nos establecementos militares
3 Continuaraacuten vixentes as disposicioacutens sobre organizacioacuten e competencia da autoridade laboral e Inspeccioacuten de Traballo no aacutembito da Administracioacuten Militar contidas no Real Decreto 22051980 do 13 de xuntildeo dictado en desenvolvemento da disposicioacuten final seacutetima do Estatuto dos Traballadores
Antildeadido por Ley 312006Disposicioacuten adicional novena bis Personal militar
((() (( +
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DEacuteCIMA
Sociedades cooperativas
O procedemento para a designacioacuten dos Delegados de Prevencioacuten regulados no artigo 35 desta Lei nas sociedades cooperativas que non conten con asalariados deberaacute estar previsto nos seus Estatutos ou ser obxecto de acordo en Asemblea Xeral Cando ademais dos socios que prestan o seu traballo persoal existan asalariados computaranse aacutembolos colectivos para os efectos do disposto no nuacutemero 2 do artigo 35 Neste caso a designacioacuten dos Delegados de Prevencioacuten realizarase conxuntamente polos socios que prestan traballo e os traballadores asalariados ou se eacute o caso os representantes destes
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL UNDEacuteCIMA
Modificacioacuten do Estatuto dos Traballadores en materia de permisos retribuiacutedos
Engaacutedese unha letra f) ao apartado 3 do artigo 37 do texto refundido da Lei do Estatuto dos Traballadores aprobado polo Real Decreto lexislativo 11995 do 24 de marzo do seguinte teor
laquof) Polo tempo indispensable para a realizacioacuten de exames prenatais e teacutecnicas de preparacioacuten ao parto que se tentildean que realizar dentro da xeiraraquo
47
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DUODEacuteCIMA
Participacioacuten institucional nas Comunidades Autoacutenomas
Nas Comunidades Autoacutenomas a participacioacuten institucional en canto aacute suacutea estructura e organizacioacuten levarase a cabo de acordo coas competencias que estas tentildean en materia de seguridade e sauacutede laboral
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DEacuteCIMO TERCEIRA
Fondo de Prevencioacuten e Rehabilitacioacuten
Os recursos do Fondo de Prevencioacuten e Rehabilitacioacuten procedentes do exceso de excedentes da xestioacuten realizada polas Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social aacute que se refire o artigo 73 do texto refundido da Lei Xeral da Seguridade Social destinaranse na contiacutea que se determine regulamentariamente aacutes actividades que poidan desenvolver como servicios de prevencioacuten as Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social de acordo co previsto no artigo 32 desta Lei
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DECIMOCUARTA
Presencia de recursos preventivos nas obras de construccioacuten
1 O disposto no artigo 32 bis da Lei de Prevencioacuten de Riscos Laborais seraacute de aplicacioacuten nas obras de construccioacuten reguladas polo Real Decreto 16271997 de 24 de outubro polo que se establecen as disposicioacutens miacutenimas de seguridade e sauacutede nas obras de construccioacuten coas seguintes especialidades
a) A preceptiva presencia de recursos preventivos aplicarase a cada contratista
b) No suposto previsto no apartado 1 paraacutegrafo a) do artigo 32 bis a presencia dos recursos preventivos de cada contratista seraacute necesaria cando durante a obra se desenvolvan traballos con riscos especiais tal e como se definen no citado Real Decreto
c) A preceptiva presencia de recursos preventivos teraacute como obxecto vixiar o cumprimento das medidas incluiacutedas no plan de seguridade e sauacutede no traballo e comprobar a eficacia destas
2 O disposto no apartado anterior enteacutendese sen prexuiacutecio das obrigacioacutens do coordinador en materia de seguridade e sauacutede durante a execucioacuten da obra
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DECIMOQUINTA
Habilitacioacuten de funcionarios puacuteblicos
48
Para poder exercer as funcioacutens establecidas no apartado 2 do artigo 9 desta Lei os funcionarios puacuteblicos das comunidades autoacutenomas deberaacuten contar cunha habilitacioacuten especiacutefica expedida pola propia comunidade autoacutenoma nos termos que se determinen regulamentariamente
En todo caso tales funcionarios deberaacuten pertencer aos grupos de titulacioacuten A ou B e acreditar formacioacuten especiacutefica en materia de prevencioacuten de riscos laborais
DISPOSICIOacuteN TRANSITORIA PRIMEIRA
Aplicacioacuten de disposicioacutens maacuteis favorables
1 O disposto nos artigos 36 e 37 desta Lei en materia de competencias facultades e garantiacuteas dos Delegados de Prevencioacuten entenderase sen prexuiacutezo do respecto aacutes disposicioacutens maacuteis favorables para o exercicio dos dereitos de informacioacuten consulta e participacioacuten dos traballadores na prevencioacuten de riscos laborais previstas nos convenios colectivos vixentes na data da suacutea entrada en vigor
2 Os oacuterganos especiacuteficos de representacioacuten dos traballadores en materia de prevencioacuten de riscos laborais que se eacute o caso fosen previstos nos convenios colectivos a que se refire o apartado anterior e que estean dotados dun reacutexime de competencias facultades e garantiacuteas que respecte o contido miacutenimo establecido nos artigos 36 e 37 desta Lei poderaacuten continuar no exercicio das suacuteas funcioacutens en substitucioacuten dos Delegados de Prevencioacuten agaacutes que polo oacutergano de representacioacuten legal dos traballadores se decida a designacioacuten destes Delegados conforme ao procedemento do artigo 35
3 O disposto nos apartados anteriores seraacute tameacuten de aplicacioacuten aos acordos concluiacutedos no aacutembito da funcioacuten puacuteblica ao abeiro do disposto na lei 71990 do 19 de xullo sobre negociacioacuten colectiva e participacioacuten na determinacioacuten das condicioacutens de traballo dos empregados puacuteblicos
DISPOSICIOacuteN TRANSITORIA SEGUNDA
Mentres se aproba o Regulamento regulador dos Servicios de Prevencioacuten de Riscos Laborais entenderase que as Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social cumpren o requisito previsto no artigo 315 desta Lei
DISPOSICIOacuteN DERROGATORIA UacuteNICA
Alcance da derrogacioacuten
Quedan derrogadas cantas disposicioacutens se opontildean aacute presente Lei e especificamente
a) Os artigos 9 10 11 36 apartado 2 39 e 40 paraacutegrafo segundo da Lei 81988 do 7 de abril sobre infraccioacutens e sancioacutens na orde social
b) O Decreto do 26 de xullo de 1957 polo que se fixan os traballos prohibidos a mulleres e menores nos aspectos da suacutea normativa relativos ao traballo das mulleres mantendo en vigor as relativas ao traballo dos menores ata que o Goberno desenvolva as previsioacutens contidas no apartado 2 do artigo 27
c) O Decreto do 11 de marzo de 1971 sobre constitucioacuten composicioacuten e funcioacutens dos Comiteacutes de Seguridade e Hixiene no Traballo
49
d) Os Tiacutetulos I e III da Ordenanza Xeral de Seguridade e Hixiene no Traballo aprobados por Orde do 9 de marzo de 1971
No que non se opontildea ao previsto nesta Lei e ata que se dicten os Regulamentos aos que se fai referencia no artigo 6 continuaraacute a ser de aplicacioacuten a regulacioacuten das materias comprendidas no devandito artigo que se contentildeen no Tiacutetulo II da Ordenanza Xeral de Seguridade e Hixiene no Traballo ou noutras normas que contentildean previsioacutens especiacuteficas sobre tales materias asiacute como a Orde do Ministerio de Traballo do 16 de decembro de 1987 que establece os modelos para a notificacioacuten dos accidentes de traballo Igualmente continuaraacuten vixentes as disposicioacutens reguladoras dos servicios meacutedicos de empresa ata tanto se desenvolvan regulamentariamente as previsioacutens desta Lei sobre servicios de prevencioacuten O persoal pertencente aos devanditos servicios na data de entrada en vigor desta Lei integrarase nos servicios de prevencioacuten das correspondentes empresas cando estes se constituacutean sen prexuiacutezo de que continuacuteen a efectuar aquelas funcioacutens que tivesen atribuiacutedas distintas das propias do servicio de prevencioacuten
Esta Lei non afecta aacute vixencia das disposicioacutens especiais sobre prevencioacuten de riscos profesionais nas explotacioacutens mineiras contidas no capiacutetulo IV do Real Decreto 32551983 do 21 de decembro polo que se aproba o Estatuto do Mineiro e nas suacuteas normas de desenvolvemento asiacute como as do Real Decreto 28571978 do 25 de agosto polo que se aproba o Regulamento Xeral para o Reacutexime da Mineriacutea e o Real Decreto 8631985 do 2 de abril polo que se aproba o Regulamento Xeral de Normas Baacutesicas de Seguridade Mineira e as suacuteas disposicioacutens complementarias
DISPOSICIOacuteN FINAL PRIMEIRA
Actualizacioacuten de sancioacutens
A contiacutea das sancioacutens a que se refire o apartado 4 do artigo 49 poderaacute ser actualizada polo Goberno a proposta do Ministro de Traballo e Seguridade Social adaptando a esta a atribucioacuten de competencias prevista no apartado 1 do artigo 52 desta Lei
DISPOSICIOacuteN FINAL SEGUNDA
Entrada en vigor
Esta Lei entraraacute en vigor tres meses despois da suacutea publicacioacuten no laquoBoletiacuten Oficial do EstadoraquoPolo tantoMando a todos os espantildeois particulares e autoridades que garden e fagan gardar esta LeiMadrid 12 de decembro de 2003
XOAacuteN CARLOS R
O Presidente do Goberno FELIPE GONZAacuteLEZ MAacuteRQUEZ
50
cos traballadores de maneira que non se altere o normal desenvolvemento do proceso productivo
f) Solicitar do empresario a adopcioacuten de medidas de caraacutecter preventivo e para a mellora dos niveis de proteccioacuten da seguridade e a sauacutede dos traballadores podendo para tal fin efectuar propostas ao empresario asiacute como ao Comiteacute de Seguridade e Sauacutede para a suacutea discusioacuten neste
g) Propontildeer ao oacutergano de representacioacuten dos traballadores a adopcioacuten do acordo de paralizacioacuten de actividades a que se refire o apartado 3 do artigo 21
3 Os informes que deben emitir os Delegados de Prevencioacuten a teor do disposto na letra c) do apartado l deste artigo deberanse elaborar nun prazo de quince diacuteas ou no tempo imprescindible cando se trate de adoptar medidas dirixidas a previr riscos inminentes Transcorrido o prazo sen ter emitido o informe o empresario poderaacute pontildeer en praacutectica a suacutea decisioacuten
4 A decisioacuten negativa do empresario aacute adopcioacuten das medidas propostas polo Delegado de Prevencioacuten a teor do disposto na letra f) do apartado 2 deste artigo deberaacute ser motivada
Artigo 37 Garantiacuteas e sixilo profesional dos Delegados de Prevencioacuten
1 O previsto no artigo 68 do Estatuto dos Traballadores en materia de garantiacuteas aplicarase aos Delegados de Prevencioacuten na suacutea condicioacuten de representantes dos traballadores
O tempo empregado polos Delegados de Prevencioacuten para o desempentildeo das funcioacutens previstas nesta Lei considerarase como de exercicio de funcioacutens de representacioacuten para os efectos da utilizacioacuten do creacutedito de horas mensuais retribuiacutedas previsto na letra e) do devandito artigo 68 do Estatuto dos Traballadores
Malia o anterior considerarase en todo caso como tempo de traballo efectivo sen imputacioacuten ao dito creacutedito horario o correspondente aacutes xuntanzas do Comiteacute de Seguridade e Sauacutede e a calquera outras convocadas polo empresario en materia de prevencioacuten de riscos asiacute como o destinado aacutes visitas previstas nas letras a) e c) do nuacutemero 2 do artigo anterior
2 O empresario deberaacute proporcionarlles aos Delegados de Prevencioacuten os medios e a formacioacuten en materia preventiva que resulten necesarios para o exercicio das suacuteas funcioacutens
A formacioacuten teraa que facilitar o empresario polos seus propios medios ou mediante concerto con organismos ou entidades especializadas na materia e deberaacute adaptarse aacute evolucioacuten dos riscos e aacute aparicioacuten doutros novos repetiacutendose periodicamente se fose necesario
O tempo dedicado aacute formacioacuten considerarase como tempo de traballo para todos os efectos e o seu custo non poderaacute recaer de ninguacuten xeito sobre os Delegados de Prevencioacuten
3 Os Delegados de Prevencioacuten seralles de aplicacioacuten o disposto no apartado 2 do artigo 65 do Estatuto dos Traballadores en canto ao sixilo profesional debido respecto das informacioacutens a que tivesen acceso como consecuencia da suacutea actuacioacuten na empresa
4 O disposto neste artigo en materia de garantiacuteas e sixilo profesional dos Delegados de Prevencioacuten entenderase referido no caso das relacioacutens de caraacutecter administrativo ou estatutario do persoal ao servicio das Administracioacutens puacuteblicas aacute regulacioacuten contida nos artigos 10 paraacutegrafo segundo e 11 da Lei 91987 do 12 de xuntildeo de Oacuterganos de Representacioacuten Determinacioacuten das Condicioacutens de Traballo e Participacioacuten
37
do Persoal ao Servicio das Administracioacutens Puacuteblicas
Artigo 38 Comiteacute de Seguridade e Sauacutede
1 O Comiteacute de Seguridade e Sauacutede eacute o oacutergano paritario e colexiado de participacioacuten destinado aacute consulta regular e perioacutedica das actuacioacutens da empresa en materia de prevencioacuten de riscos
2 Constituirase un Comiteacute de Seguridade e Sauacutede en todas as empresas ou centros de traballo que conten con 50 ou maacuteis traballadores O Comiteacute estaraacute formado polos Delegados de Prevencioacuten dunha parte e polo empresario eou os seus representantes en nuacutemero igual ao de Delegados de Prevencioacuten da outra
Nas xuntanzas do Comiteacute de Seguridade e Sauacutede participaraacuten con voz pero sen voto os Delegados Sindicais e os responsables teacutecnicos da prevencioacuten na empresa que non estean incluiacutedos na composicioacuten aacute que se refire o paraacutegrafo anterior Nas mesmas condicioacutens poderaacuten participar traballadores da empresa que conten cunha especial cualificacioacuten ou informacioacuten respecto de concretas cuestioacutens que se debatan neste oacutergano e teacutecnicos en prevencioacuten alleos aacute empresa sempre que asiacute o solicite algunha das representacioacutens no Comiteacute
3 O Comiteacute de Seguridade e Sauacutede reunirase trimestralmente e sempre que o solicite algunha das representacioacutens deste O Comiteacute adoptaraacute as suacuteas propias normas de funcionamento
As empresas que conten con varios centros de traballo dotados de Comiteacute de Seguridade e Sauacutede poderaacuten acordar cos seus traballadores a creacioacuten dun Comiteacute Intercentros coas funcioacutens que o acordo lle atribuacutea
Artigo 39 Competencias e facultades do Comiteacute de Seguridade e Sauacutede
1 O Comiteacute de Seguridade e Sauacutede teraacute as seguintes competencias
Texto reemplazado por la Ley 542003
a) Participar na elaboracioacuten posta en praacutectica e avaliacioacuten dos planos e programas de prevencioacuten de riscos na empresa A tal efecto no seu seno se debateraacuten antes da suacutea posta en praacutectica e no referente a suacutea incidencia na prevencioacuten de riscos os proxectos en materia de planificacioacuten organizacioacuten do traballo e introduccioacuten de novas tecnoloxiacuteas organizacioacuten e desenvolvemento das actividades de proteccioacuten e prevencioacuten a que se refire o artigo 16 desta Lei e proxecto e organizacioacuten da formacioacuten en materia preventiva
b) Promover iniciativas sobre meacutetodos e procedementos para a efectiva prevencioacuten dos riscos propontildeendo aacute empresa a mellora das condicioacutens ou a correccioacuten das deficiencias existentes
2 No exercicio das suacuteas competencias o Comiteacute de Seguridade e Sauacutede estaraacute facultado para
a) Contildeecer directamente a situacioacuten relativa aacute prevencioacuten de riscos no centro de traballo realizando para tal efecto as visitas que estime oportunas
b) Contildeecer cantos documentos e informes relativos aacutes condicioacutens de traballo sexan necesarios para o cumprimento das suacuteas funcioacutens asiacute como os procedentes da actividade do servicio de prevencioacuten se eacute o
38
caso
c) Contildeecer e analizar os danos producidos na sauacutede ou na integridade fiacutesica dos traballadores co fin de avaliar as suacuteas causas e propontildeer as medidas preventivas oportunas
d) Contildeecer e informar a memoria e programacioacuten anual dos servicios de prevencioacuten
3 A fin de dar cumprimento ao disposto nesta Lei respecto da colaboracioacuten entre empresas nos supostos de desenvolvemento simultaacuteneo de actividades nun mesmo centro de traballo poderase acordar a realizacioacuten de reunioacutens conxuntas dos Comiteacutes de Seguridade e Sauacutede ou no seu defecto dos Delegados de Prevencioacuten e empresarios das empresas que carezan dos devanditos Comiteacutes ou outras medidas de actuacioacuten coordinada
Artigo 40 Colaboracioacuten coa Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
1 Os traballadores e mais os seus representantes poderaacuten recorrer aacute Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social se consideran que as medidas adoptadas e os medios empregados polo empresario non son suficientes para garantir a seguridade e a sauacutede no traballo
2 Nas visitas aos centros de traballo para a comprobacioacuten do cumprimento da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais o Inspector de Traballo e Seguridade Social comunicaraacute a suacutea presencia ao empresario ou ao seu representante ou aacute persoa inspeccionada ao Comiteacute de Seguridade e Sauacutede ao Delegado de Prevencioacuten ou na suacutea ausencia aos representantes legais dos traballadores a fin de que o poidan acompantildear durante o desenvolvemento da suacutea visita e formularlle as observacioacutens que estimen oportunas a menos que considere que as devanditas comunicacioacutens poidan prexudicar ao eacutexito das suacuteas funcioacutens
3 A Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social informaraacute aos Delegados de Prevencioacuten sobre os resultados das visitas a que fai referencia o apartado anterior e sobre as medidas adoptadas como consecuencia destas asiacute como ao empresario mediante dilixencia no Libro de Visitas da Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social que debe existir en cada centro de traballo
4 As organizacioacutens sindicais e empresariais maacuteis representativas seraacuten consultadas con caraacutecter previo aacute elaboracioacuten dos planos de actuacioacuten da Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social en materia de prevencioacuten de riscos no traballo en especial dos programas especiacuteficos para empresas de menos de seis traballadores e informadas do resultado dos devanditos planos
CAPIacuteTULO VI
Obrigas dos fabricantes importadores e subministradores
Artigo 41 Obrigas dos fabricantes importadores e subministradores
1 Os fabricantes importadores e subministradores de maquinaria equipos productos e utensilios de traballo estaacuten na obriga de asegurar que estes non constituacutean unha fonte de perigo para o traballador sempre que sexan instalados e empregados nas condicioacutens forma e para os fins recomendados por eles
Os fabricantes importadores e subministradores de productos e substancias quiacutemicas de utilizacioacuten no traballo estaacuten na obriga de envasar e etiquetar estes de forma que se permita a suacutea conservacioacuten e
39
manipulacioacuten en condicioacutens de seguridade e se identifique claramente o seu contido e os riscos para a seguridade ou a sauacutede dos traballadores que a suacutea almacenaxe ou utilizacioacuten comporten
Os suxeitos mencionados nos dous paraacutegrafos anteriores deberaacuten subministrar a informacioacuten que indique a forma correcta de emprego polos traballadores as medidas preventivas adicionais que se deban tomar e os riscos laborais que impliquen tanto o seu emprego normal como a suacutea manipulacioacuten ou emprego inadecuado
Os fabricantes importadores e subministradores de elementos para a proteccioacuten dos traballadores estaacuten na obriga de asegurar a efectividade destes sempre que sexan instalados e usados nas condicioacutens e da forma recomendada por eles Para tal efecto deberaacuten subministrar a informacioacuten que indique o tipo de risco ao que van dirixidos o nivel de proteccioacuten fronte a este e a forma correcta do seu emprego e mantemento
Os fabricantes importadores e subministradores deberaacuten proporcionar aos empresarios e estes solicitar daqueles a informacioacuten necesaria para que a utilizacioacuten e manipulacioacuten da maquinaria equipos productos materias primas e utensilios de traballo se produza sen riscos para a seguridade e a sauacutede dos traballadores asiacute como para que os empresarios poidan cumprir coas suacuteas obrigas de informacioacuten respecto dos traballadores
2 O empresario teraacute que garantir que as informacioacutens a que se refire o apartado anterior sexan facilitadas aos traballadores en termos que resulten comprensibles para estes
CAPIacuteTULO VII
Responsabilidades e sancioacutens
Artigo 42 Responsabilidades e a suacutea compatibilidade
1 O incumprimento polos empresarios das suacuteas obrigas en materia de prevencioacuten de riscos laborais daraacute lugar a responsabilidades administrativas asiacute como se eacute o caso a responsabilidades penais e aacutes civiacutes polos danos e perdas que se poidan derivar do devandito incumprimento
2 A empresa principal responderaacute solidariamente cos contratistas e subcontratistas a que se refire o apartado 3 do artigo 24 desta Lei do cumprimento durante o periacuteodo da contrata das obrigas impostas por esta Lei en relacioacuten cos traballadores que aqueles ocupen nos centros de traballo da empresa principal sempre que a infraccioacuten se producise no centro de traballo do devandito empresario principal
$ amp
3 As responsabilidades administrativas que se deriven do procedemento sancionador seraacuten compatibles coas indemnizacioacutens polos danos e perdas causados e de recargo de prestacioacutens econoacutemicas do sistema da Seguridade Social que poidan ser fixadas polo oacutergano competente de conformidade co previsto na normativa reguladora do devandito sistema
40
4 Nas relacioacutens de traballo mediante empresas de traballo temporal e sen prexuiacutecio das responsabilidades propias de estas a empresa usuaria seraacute responsable das condicioacutens de execucioacuten do traballo en todo o relacionado coa proteccioacuten da seguridade e sauacutede dos traballadores asiacute como o recargo de prestacioacutens do sistema de Seguridade Social que podan fixarse en caso de accidente de traballo ou enfermidade profesional que tentildea lugar no seu centro de traballo durante o tempo de vixencia do contrato de posta a disposicioacuten e traian a suacutea causa de falta de medidas de seguridade e hixiene
A correccioacuten de infraccioacutens en materia de prevencioacuten de riscos laborais no aacutembito das Administracioacutens Puacuteblicas se axustaraacute ao procedemento e normas de desenvolvemento do artigo 451 e concordantes da Lei 311995 de PRL
$ amp
5 A declaracioacuten de feitos probados que contentildea unha sentencia firme da orde xurisdiccional contencioso-administrativa relativa aacute existencia de infraccioacuten aacute normativa de prevencioacuten de riscos laborais vincularaacute aacute orde social da xurisdiccioacuten no que se refire ao recargo se eacute o caso da prestacioacuten econoacutemica do sistema da Seguridade Social
$ amp
Artigo 43 Requirimento da Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
1 Cando o Inspector de Traballo e Seguridade Social comprobase a existencia dunha infraccioacuten aacute normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais requiriraacute ao empresario para a emenda das deficiencias observadas agaacutes que pola gravidade e inminencia dos riscos procedese acordar a paralizacioacuten prevista no artigo 44 Todo isto sen prexuiacutezo da proposta de sancioacuten correspondente se eacute o caso
2 O requirimento formulado polo Inspector de Traballo e Seguridade Social farase saber por escrito ao empresario presuntamente responsable sinalando as anomaliacuteas ou deficiencias apreciadas con indicacioacuten do prazo para a suacutea emenda O devandito requirimento pontildeerase asiacute mesmo en contildeecemento dos Delegados de Prevencioacuten
Se se incumprise o requirimento formulado persistindo os feitos infractores o Inspector de Traballo e Seguridade Social de non o efectuar inicialmente redactaraacute a correspondente acta de infraccioacuten por tales feitos
3 Os requirimentos efectuados polos funcionarios puacuteblicos a que se refire o artigo 92 desta Lei en exercicio das suacuteas funcioacutens de apoio e colaboracioacuten coa Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social practicaranse cos requisitos e efectos establecidos no apartado anterior pudendo reflectirse no Libro de Visitas da Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social na forma que se determine regulamentariamente
Artigo 44 Paralizacioacuten de traballos
1 Cando o Inspector de Traballo e Seguridade Social comprobe que a inobservancia da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais implica ao seu xuiacutezo un risco grave e inminente para a seguridade e a sauacutede dos traballadores poderaacute ordenar a paralizacioacuten inmediata de tales traballos ou tarefas A devandita medida comunicarase aacute empresa responsable que a pontildeeraacute en contildeecemento inmediato dos traballadores
41
afectados do Comiteacute de Seguridade e Sauacutede do Delegado de Prevencioacuten ou na suacutea ausencia dos representantes do persoal A empresa responsable daraacute conta ao Inspector de Traballo e Seguridade social do cumprimento desta notificacioacuten
O Inspector de Traballo e Seguridade Social informaraacute da suacutea decisioacuten de forma inmediata aacute autoridade laboral A empresa sen prexuiacutezo do cumprimento inmediato de tal decisioacuten poderaa impugnar perante a autoridade laboral no prazo de tres diacuteas haacutebiles tendo que ser resolta tal impugnacioacuten no prazo maacuteximo de vintecatro horas Tal resolucioacuten seraacute executiva sen prexuiacutezo dos recursos que procedan
A paralizacioacuten dos traballos levantarase pola Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social que a decretase ou polo empresario tan axintildea como se emenden as causas que a motivaron debendo neste uacuteltimo caso comunicalo inmediatamente aacute Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
2 Os supostos de paralizacioacuten regulados neste artigo asiacute como os que se contemplen na normativa reguladora das actividades previstas no apartado 2 do artigo 7 desta Lei entenderanse en todo caso sen prexuiacutezo do pagamento do salario ou das indemnizacioacutens que procedan e das medidas que se poidan arbitrar para a suacutea garantiacutea
Artigo 45 Infraccioacutens administrativas
1 Son infraccioacutens laborais en materia de prevencioacuten de riscos laborais as accioacutens ou omisioacutens dos empresarios as das entidades que actuacuteen como servicios de prevencioacuten alleos aacutes empresas as auditoriacuteas e as formativas en dita materia e alleas aacutes empresas asiacute como as dos promotores e propietarios de obra e os traballadores por conta propia que incumpran as normas legais regulamentarias e claacuteusulas normativas dos convenios colectivos en materia de seguridade e sauacutede laboral suxeitas a responsabilidade conforme aacute presente Lei
$ amp
Malia o anterior no aacutembito das relacioacutens do persoal civil ao servicio das Administracioacutens puacuteblicas as infraccioacutens seraacuten obxecto de responsabilidades a traveacutes da imposicioacuten por resolucioacuten da autoridade competente da realizacioacuten das medidas correctoras dos correspondentes incumprimentos conforme ao procedemento que para o efecto se estableza
No aacutembito da Administracioacuten Xeral do Estado corresponderalle ao Goberno a regulacioacuten do devandito procedemento que se axustaraacute aos seguintes principios
a) O procedemento iniciarao o oacutergano competente da Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social por orde superior ben por propia iniciativa ou a peticioacuten dos representantes do persoal
b) Logo da suacutea actuacioacuten a Inspeccioacuten efectuaraacute un requirimento sobre as medidas a adoptar e prazo de execucioacuten destas que se enviaraacute aacute unidade administrativa inspeccionada para os efectos de formular alegacioacutens
c) No caso de discrepancia entre os Ministros competentes como consecuencia da aplicacioacuten deste procedemento enviaraacuten as actuacioacutens ao Consello de Ministros para a suacutea decisioacuten final
42
Artigo 46 Infraccioacutens leves
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000
Artigo 47 Infraccioacutens graves
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000
Artigo 48 Infraccioacutens moi graves
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000
Artigo 49 Sancioacutens
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000 que agora establece uns criterios de graduacioacuten das sancioacutens (Artigo 39) e a contiacutea das mesmas (Artigo 40)
Artigo 50 Reincidencia
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000
Artigo 51 Prescricioacuten das infraccioacutens
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000 estableceacutendose dita prescricioacuten no Artigo 4 da disposicioacuten
Artigo 52 Competencias sancionadoras
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000
Artigo 53 Suspensioacuten ou peche do centro de traballo
O Goberno ou se eacute o caso os oacuterganos de goberno das Comunidades Autoacutenomas con competencias na materia cando concorran circunstancias de excepcional gravidade nas infraccioacutens en materia de seguridade e sauacutede no traballo poderaacuten acordar a suspensioacuten das actividades laborais por un tempo determinado ou en caso extremo o peche do centro de traballo correspondente sen prexuiacutezo en todo caso do pagamento do salario ou das indemnizacioacutens que procedan e das medidas que se poidan arbitrar para a suacutea garantiacutea
Artigo 54 Limitacioacutens aacute facultade de contratar coa Administracioacuten
As limitacioacutens aacute facultade de contratar coa Administracioacuten pola comisioacuten de delictos ou por infraccioacutens administrativas moi graves en materia de seguridade e sauacutede no traballo rexeranse polo establecido na Lei 131995 do 18 de maio de contratos das Administracioacutens Puacuteblicas
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL PRIMEIRA
Definicioacutens para os efectos de Seguridade Social
43
Sen prexuiacutezo da utilizacioacuten das definicioacutens contidas nesta Lei no aacutembito da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais tanto a definicioacuten dos conceptos de accidente de traballo enfermidade profesional accidente non laboral e enfermidade comuacuten como o reacutexime xuriacutedico establecido para estas continxencias na normativa de Seguridade Social continuaraacuten a ser de aplicacioacuten nos termos e cos efectos previstos no devandito aacutembito normativo
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL SEGUNDA
Reordenacioacuten orgaacutenica
Queda extinguida a Organizacioacuten dos Servicios Meacutedicos de Empresa pasando as suacuteas funcioacutens a seren desempentildeadas pola Administracioacuten sanitaria competente nos termos desta Lei
Os recursos e funcioacutens que na actualidade tentildeen atribuiacutedos o Instituto Nacional de medicina e Seguridade do Traballo e a Escola Nacional de Medicina do Traballo adscriacutebense e seraacuten desenvolvidos polas unidades organismos ou entidades do Ministerio de Sanidade e Consumo conforme aacute suacutea organizacioacuten e distribucioacuten interna de competencias
O Instituto Nacional de Silicose manteraacute a suacutea condicioacuten de centro de referencia nacional de prevencioacuten teacutecnico-sanitaria das enfermidades profesionais que afecten ao sistema cardiorrespiratorio
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL TERCEIRA
Caraacutecter baacutesico
1 Esta Lei asiacute como as normas regulamentarias que dicte o Goberno en virtude do establecido no artigo 6 constituacuteen lexislacioacuten laboral dictada ao abeiro do artigo 14917ordf da Constitucioacuten
2 Respecto do persoal civil con relacioacuten de caraacutecter administrativo ou estatutario ao servicio das Administracioacutens puacuteblicas esta Lei seraacute de aplicacioacuten nos seguintes termos
a) Os artigos que a continuacioacuten se relacionan constituacuteen normas baacutesicas no sentido previsto no artigo 149118ordf da Constitucioacuten
23 apartados 1 e 2 agaacutes o paraacutegrafo segundo45 apartado 11214 apartados l 2 agaacutes a remisioacuten ao capiacutetulo IV 3 4 e 515161718 apartados l e 2 agaacutes remisioacuten ao capiacutetulo V19 apartados l e 2 agaacutes referencia aacute imparticioacuten por medios propios ou concertados2021222324 apartados 1 2 3 e 6
44
252628 apartados 1 paraacutegrafos primeiro e segundo 2 3 e 4 agaacutes no relativo aacutes empresas de traballo
temporal2930 apartados l 2 agaacutes a remisioacuten ao artigo 61 a) 3 e 4 agaacutes a remisioacuten ao texto refundido da Lei
do Estatuto dos Traballadores31 apartados l agaacutes remisioacuten ao artigo 61 a) 2 3 e 432 bis3334 apartados 1 paraacutegrafo primeiro 2 e 3 agaacutes paraacutegrafo segundo35 apartados l 2 paraacutegrafo primeiro 4 paraacutegrafo terceiro36 agaacutes as referencias ao Comiteacute de Seguridade e Sauacutede37 apartados 2 e 442 apartado l45 apartado 1 paraacutegrafo terceiroDisposicioacuten adicional cuarta Designacioacuten de Delegados de Prevencioacuten nos supostos especiaisDisposicioacuten transitoria apartado 3ordmTeraacuten este mesmo caraacutecter baacutesico no que corresponda as normas regulamentarias que dicte o
goberno en virtude do establecido no artigo 6 desta Lei
b) No aacutembito das Comunidades Autoacutenomas e as entidades locais as funcioacutens que a Lei atribuacutee aacutes autoridades laborais e aacute Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social poderaacuten ser atribuiacutedas a oacuterganos diferentes
c) Os restantes preceptos seraacuten de aplicacioacuten xeral en defecto de normativa especiacutefica dictada polas Administracioacutens puacuteblicas a excepcioacuten do que resulte inaplicable a estas pola suacutea natureza xuriacutedico-laboral
3 O artigo 54 constituacutee lexislacioacuten baacutesica de contratos administrativos dictada ao abeiro do artigo 149118ordf da Constitucioacuten
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL CUARTA
Designacioacuten de Delegados de Prevencioacuten en supostos especiais
Nos centros de traballo que carezan de representantes dos traballadores por non existir traballadores coa antiguumlidade suficiente para ser electores ou elixibles nas eleccioacutens para representantes do persoal os traballadores poderaacuten elixir por maioriacutea a un traballador que exerza as competencias de Delegado de Prevencioacuten quen teraacute as facultades garantiacuteas e obrigas de sixilo profesional de tales Delegados A actuacioacuten destes cesaraacute no momento en que se reuacutenan os requisitos de antiguumlidade necesarios para poder celebrar a eleccioacuten de representantes do persoal prorrogaacutendose polo tempo indispensable para a efectiva celebracioacuten da eleccioacuten
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL QUINTA
Fundacioacuten
Adscrita aacute Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo existiraacute unha fundacioacuten que teraacute como finalidade promover a mellora das condicioacutens de seguridade e sauacutede no traballo especialmente nas
45
pequenas empresas a traveacutes de accioacutens de informacioacuten asistencia teacutecnica formacioacuten e promocioacuten do cumprimento da normativa de prevencioacuten de riscos
Para o cumprimento dos seus fins dotarase aacute fundacioacuten dun patrimonio con cargo ao Fondo de Prevencioacuten e Rehabilitacioacuten procedente do exceso de excedentes da xestioacuten realizada polas Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social A contiacutea total do devandito patrimonio non excederaacute do 20 por 100 do devandito fondo determinada na data de entrada en vigor desta Lei
Os Estatutos da fundacioacuten aprobaraos a Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo co voto favorable de dous tercios dos seus membros
Para os efectos de acadar un mellor cumprimento dos seus fins artellarase a suacutea colaboracioacuten coa Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
A planificacioacuten desenvolvemento e financiamento de accioacutens nos distintos aacutembitos territoriais teraacute en consideracioacuten a poboacioacuten ocupada o tamantildeo das empresas e os iacutendices de sinistralidade laboral Os orzamentos que a fundacioacuten asigne aos aacutembitos territoriais autonoacutemicos que tentildean asumidas competencias de execucioacuten de lexislacioacuten laboral en materia de Seguridade e Hixiene no Traballo atribuiranse para a suacutea xestioacuten aos oacuterganos tripartitos e de participacioacuten institucional que existan nos devanditos aacutembitos e tentildean natureza similar aacute Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo
Nos sectores de actividade nos que existan fundacioacutens de aacutembito sectorial constituiacutedos por empresarios e traballadores que tentildean entre os seus fins a promocioacuten de actividades destinadas aacute mellora das condicioacutens de seguridade e sauacutede no traballo o desenvolvemento dos obxectivos e fins da fundacioacuten levaranse a cabo en todo caso en coordinacioacuten con aquelas
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL SEXTA
Constitucioacuten da Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo O Goberno no prazo de tres meses a partir da vixencia desta Lei regularaacute a composicioacuten da
Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo A Comisioacuten constituirase no prazo dos trinta diacuteas seguintes
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL SEacuteTIMA
Cumprimento da normativa de transporte de mercadoriacuteas perigosas
O disposto nesta Lei enteacutendese sen prexuiacutezo do cumprimento das obrigas derivadas da regulacioacuten en materia de transporte de mercadoriacuteas perigosas
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL OITAVA
Planos de organizacioacuten de actividades preventivas
Cada Departamento Ministerial no prazo de seis meses desde a entrada en vigor desta Lei e previa consulta coas organizacioacutens sindicais maacuteis representativas elevaraacute ao Consello de Ministros unha proposta de acordo na que se estableza un plano de organizacioacuten das actividades preventivas no departamento
46
correspondente e nos centros organismos e establecementos de todo tipo dependentes deste
A proposta debera acompantildear necesariamente unha memoria explicativa do custo econoacutemico da organizacioacuten proposta asiacute como o calendario de execucioacuten do plano coas previsioacutens orzamentarias axeitadas a este
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL NOVENA
Establecementos militares
1 O Goberno no prazo de seis meses logo de consulta coas organizacioacutens sindicais maacuteis representativas e a proposta dos Ministros de Defensa e de Traballo e Seguridade Social adaptaraacute as normas dos capiacutetulos III e V desta Lei aacutes esixencias da defensa nacional aacutes peculiaridades orgaacutenicas e ao reacutexime vixente de representacioacuten do persoal nos establecementos militares
3 Continuaraacuten vixentes as disposicioacutens sobre organizacioacuten e competencia da autoridade laboral e Inspeccioacuten de Traballo no aacutembito da Administracioacuten Militar contidas no Real Decreto 22051980 do 13 de xuntildeo dictado en desenvolvemento da disposicioacuten final seacutetima do Estatuto dos Traballadores
Antildeadido por Ley 312006Disposicioacuten adicional novena bis Personal militar
((() (( +
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DEacuteCIMA
Sociedades cooperativas
O procedemento para a designacioacuten dos Delegados de Prevencioacuten regulados no artigo 35 desta Lei nas sociedades cooperativas que non conten con asalariados deberaacute estar previsto nos seus Estatutos ou ser obxecto de acordo en Asemblea Xeral Cando ademais dos socios que prestan o seu traballo persoal existan asalariados computaranse aacutembolos colectivos para os efectos do disposto no nuacutemero 2 do artigo 35 Neste caso a designacioacuten dos Delegados de Prevencioacuten realizarase conxuntamente polos socios que prestan traballo e os traballadores asalariados ou se eacute o caso os representantes destes
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL UNDEacuteCIMA
Modificacioacuten do Estatuto dos Traballadores en materia de permisos retribuiacutedos
Engaacutedese unha letra f) ao apartado 3 do artigo 37 do texto refundido da Lei do Estatuto dos Traballadores aprobado polo Real Decreto lexislativo 11995 do 24 de marzo do seguinte teor
laquof) Polo tempo indispensable para a realizacioacuten de exames prenatais e teacutecnicas de preparacioacuten ao parto que se tentildean que realizar dentro da xeiraraquo
47
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DUODEacuteCIMA
Participacioacuten institucional nas Comunidades Autoacutenomas
Nas Comunidades Autoacutenomas a participacioacuten institucional en canto aacute suacutea estructura e organizacioacuten levarase a cabo de acordo coas competencias que estas tentildean en materia de seguridade e sauacutede laboral
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DEacuteCIMO TERCEIRA
Fondo de Prevencioacuten e Rehabilitacioacuten
Os recursos do Fondo de Prevencioacuten e Rehabilitacioacuten procedentes do exceso de excedentes da xestioacuten realizada polas Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social aacute que se refire o artigo 73 do texto refundido da Lei Xeral da Seguridade Social destinaranse na contiacutea que se determine regulamentariamente aacutes actividades que poidan desenvolver como servicios de prevencioacuten as Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social de acordo co previsto no artigo 32 desta Lei
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DECIMOCUARTA
Presencia de recursos preventivos nas obras de construccioacuten
1 O disposto no artigo 32 bis da Lei de Prevencioacuten de Riscos Laborais seraacute de aplicacioacuten nas obras de construccioacuten reguladas polo Real Decreto 16271997 de 24 de outubro polo que se establecen as disposicioacutens miacutenimas de seguridade e sauacutede nas obras de construccioacuten coas seguintes especialidades
a) A preceptiva presencia de recursos preventivos aplicarase a cada contratista
b) No suposto previsto no apartado 1 paraacutegrafo a) do artigo 32 bis a presencia dos recursos preventivos de cada contratista seraacute necesaria cando durante a obra se desenvolvan traballos con riscos especiais tal e como se definen no citado Real Decreto
c) A preceptiva presencia de recursos preventivos teraacute como obxecto vixiar o cumprimento das medidas incluiacutedas no plan de seguridade e sauacutede no traballo e comprobar a eficacia destas
2 O disposto no apartado anterior enteacutendese sen prexuiacutecio das obrigacioacutens do coordinador en materia de seguridade e sauacutede durante a execucioacuten da obra
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DECIMOQUINTA
Habilitacioacuten de funcionarios puacuteblicos
48
Para poder exercer as funcioacutens establecidas no apartado 2 do artigo 9 desta Lei os funcionarios puacuteblicos das comunidades autoacutenomas deberaacuten contar cunha habilitacioacuten especiacutefica expedida pola propia comunidade autoacutenoma nos termos que se determinen regulamentariamente
En todo caso tales funcionarios deberaacuten pertencer aos grupos de titulacioacuten A ou B e acreditar formacioacuten especiacutefica en materia de prevencioacuten de riscos laborais
DISPOSICIOacuteN TRANSITORIA PRIMEIRA
Aplicacioacuten de disposicioacutens maacuteis favorables
1 O disposto nos artigos 36 e 37 desta Lei en materia de competencias facultades e garantiacuteas dos Delegados de Prevencioacuten entenderase sen prexuiacutezo do respecto aacutes disposicioacutens maacuteis favorables para o exercicio dos dereitos de informacioacuten consulta e participacioacuten dos traballadores na prevencioacuten de riscos laborais previstas nos convenios colectivos vixentes na data da suacutea entrada en vigor
2 Os oacuterganos especiacuteficos de representacioacuten dos traballadores en materia de prevencioacuten de riscos laborais que se eacute o caso fosen previstos nos convenios colectivos a que se refire o apartado anterior e que estean dotados dun reacutexime de competencias facultades e garantiacuteas que respecte o contido miacutenimo establecido nos artigos 36 e 37 desta Lei poderaacuten continuar no exercicio das suacuteas funcioacutens en substitucioacuten dos Delegados de Prevencioacuten agaacutes que polo oacutergano de representacioacuten legal dos traballadores se decida a designacioacuten destes Delegados conforme ao procedemento do artigo 35
3 O disposto nos apartados anteriores seraacute tameacuten de aplicacioacuten aos acordos concluiacutedos no aacutembito da funcioacuten puacuteblica ao abeiro do disposto na lei 71990 do 19 de xullo sobre negociacioacuten colectiva e participacioacuten na determinacioacuten das condicioacutens de traballo dos empregados puacuteblicos
DISPOSICIOacuteN TRANSITORIA SEGUNDA
Mentres se aproba o Regulamento regulador dos Servicios de Prevencioacuten de Riscos Laborais entenderase que as Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social cumpren o requisito previsto no artigo 315 desta Lei
DISPOSICIOacuteN DERROGATORIA UacuteNICA
Alcance da derrogacioacuten
Quedan derrogadas cantas disposicioacutens se opontildean aacute presente Lei e especificamente
a) Os artigos 9 10 11 36 apartado 2 39 e 40 paraacutegrafo segundo da Lei 81988 do 7 de abril sobre infraccioacutens e sancioacutens na orde social
b) O Decreto do 26 de xullo de 1957 polo que se fixan os traballos prohibidos a mulleres e menores nos aspectos da suacutea normativa relativos ao traballo das mulleres mantendo en vigor as relativas ao traballo dos menores ata que o Goberno desenvolva as previsioacutens contidas no apartado 2 do artigo 27
c) O Decreto do 11 de marzo de 1971 sobre constitucioacuten composicioacuten e funcioacutens dos Comiteacutes de Seguridade e Hixiene no Traballo
49
d) Os Tiacutetulos I e III da Ordenanza Xeral de Seguridade e Hixiene no Traballo aprobados por Orde do 9 de marzo de 1971
No que non se opontildea ao previsto nesta Lei e ata que se dicten os Regulamentos aos que se fai referencia no artigo 6 continuaraacute a ser de aplicacioacuten a regulacioacuten das materias comprendidas no devandito artigo que se contentildeen no Tiacutetulo II da Ordenanza Xeral de Seguridade e Hixiene no Traballo ou noutras normas que contentildean previsioacutens especiacuteficas sobre tales materias asiacute como a Orde do Ministerio de Traballo do 16 de decembro de 1987 que establece os modelos para a notificacioacuten dos accidentes de traballo Igualmente continuaraacuten vixentes as disposicioacutens reguladoras dos servicios meacutedicos de empresa ata tanto se desenvolvan regulamentariamente as previsioacutens desta Lei sobre servicios de prevencioacuten O persoal pertencente aos devanditos servicios na data de entrada en vigor desta Lei integrarase nos servicios de prevencioacuten das correspondentes empresas cando estes se constituacutean sen prexuiacutezo de que continuacuteen a efectuar aquelas funcioacutens que tivesen atribuiacutedas distintas das propias do servicio de prevencioacuten
Esta Lei non afecta aacute vixencia das disposicioacutens especiais sobre prevencioacuten de riscos profesionais nas explotacioacutens mineiras contidas no capiacutetulo IV do Real Decreto 32551983 do 21 de decembro polo que se aproba o Estatuto do Mineiro e nas suacuteas normas de desenvolvemento asiacute como as do Real Decreto 28571978 do 25 de agosto polo que se aproba o Regulamento Xeral para o Reacutexime da Mineriacutea e o Real Decreto 8631985 do 2 de abril polo que se aproba o Regulamento Xeral de Normas Baacutesicas de Seguridade Mineira e as suacuteas disposicioacutens complementarias
DISPOSICIOacuteN FINAL PRIMEIRA
Actualizacioacuten de sancioacutens
A contiacutea das sancioacutens a que se refire o apartado 4 do artigo 49 poderaacute ser actualizada polo Goberno a proposta do Ministro de Traballo e Seguridade Social adaptando a esta a atribucioacuten de competencias prevista no apartado 1 do artigo 52 desta Lei
DISPOSICIOacuteN FINAL SEGUNDA
Entrada en vigor
Esta Lei entraraacute en vigor tres meses despois da suacutea publicacioacuten no laquoBoletiacuten Oficial do EstadoraquoPolo tantoMando a todos os espantildeois particulares e autoridades que garden e fagan gardar esta LeiMadrid 12 de decembro de 2003
XOAacuteN CARLOS R
O Presidente do Goberno FELIPE GONZAacuteLEZ MAacuteRQUEZ
50
do Persoal ao Servicio das Administracioacutens Puacuteblicas
Artigo 38 Comiteacute de Seguridade e Sauacutede
1 O Comiteacute de Seguridade e Sauacutede eacute o oacutergano paritario e colexiado de participacioacuten destinado aacute consulta regular e perioacutedica das actuacioacutens da empresa en materia de prevencioacuten de riscos
2 Constituirase un Comiteacute de Seguridade e Sauacutede en todas as empresas ou centros de traballo que conten con 50 ou maacuteis traballadores O Comiteacute estaraacute formado polos Delegados de Prevencioacuten dunha parte e polo empresario eou os seus representantes en nuacutemero igual ao de Delegados de Prevencioacuten da outra
Nas xuntanzas do Comiteacute de Seguridade e Sauacutede participaraacuten con voz pero sen voto os Delegados Sindicais e os responsables teacutecnicos da prevencioacuten na empresa que non estean incluiacutedos na composicioacuten aacute que se refire o paraacutegrafo anterior Nas mesmas condicioacutens poderaacuten participar traballadores da empresa que conten cunha especial cualificacioacuten ou informacioacuten respecto de concretas cuestioacutens que se debatan neste oacutergano e teacutecnicos en prevencioacuten alleos aacute empresa sempre que asiacute o solicite algunha das representacioacutens no Comiteacute
3 O Comiteacute de Seguridade e Sauacutede reunirase trimestralmente e sempre que o solicite algunha das representacioacutens deste O Comiteacute adoptaraacute as suacuteas propias normas de funcionamento
As empresas que conten con varios centros de traballo dotados de Comiteacute de Seguridade e Sauacutede poderaacuten acordar cos seus traballadores a creacioacuten dun Comiteacute Intercentros coas funcioacutens que o acordo lle atribuacutea
Artigo 39 Competencias e facultades do Comiteacute de Seguridade e Sauacutede
1 O Comiteacute de Seguridade e Sauacutede teraacute as seguintes competencias
Texto reemplazado por la Ley 542003
a) Participar na elaboracioacuten posta en praacutectica e avaliacioacuten dos planos e programas de prevencioacuten de riscos na empresa A tal efecto no seu seno se debateraacuten antes da suacutea posta en praacutectica e no referente a suacutea incidencia na prevencioacuten de riscos os proxectos en materia de planificacioacuten organizacioacuten do traballo e introduccioacuten de novas tecnoloxiacuteas organizacioacuten e desenvolvemento das actividades de proteccioacuten e prevencioacuten a que se refire o artigo 16 desta Lei e proxecto e organizacioacuten da formacioacuten en materia preventiva
b) Promover iniciativas sobre meacutetodos e procedementos para a efectiva prevencioacuten dos riscos propontildeendo aacute empresa a mellora das condicioacutens ou a correccioacuten das deficiencias existentes
2 No exercicio das suacuteas competencias o Comiteacute de Seguridade e Sauacutede estaraacute facultado para
a) Contildeecer directamente a situacioacuten relativa aacute prevencioacuten de riscos no centro de traballo realizando para tal efecto as visitas que estime oportunas
b) Contildeecer cantos documentos e informes relativos aacutes condicioacutens de traballo sexan necesarios para o cumprimento das suacuteas funcioacutens asiacute como os procedentes da actividade do servicio de prevencioacuten se eacute o
38
caso
c) Contildeecer e analizar os danos producidos na sauacutede ou na integridade fiacutesica dos traballadores co fin de avaliar as suacuteas causas e propontildeer as medidas preventivas oportunas
d) Contildeecer e informar a memoria e programacioacuten anual dos servicios de prevencioacuten
3 A fin de dar cumprimento ao disposto nesta Lei respecto da colaboracioacuten entre empresas nos supostos de desenvolvemento simultaacuteneo de actividades nun mesmo centro de traballo poderase acordar a realizacioacuten de reunioacutens conxuntas dos Comiteacutes de Seguridade e Sauacutede ou no seu defecto dos Delegados de Prevencioacuten e empresarios das empresas que carezan dos devanditos Comiteacutes ou outras medidas de actuacioacuten coordinada
Artigo 40 Colaboracioacuten coa Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
1 Os traballadores e mais os seus representantes poderaacuten recorrer aacute Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social se consideran que as medidas adoptadas e os medios empregados polo empresario non son suficientes para garantir a seguridade e a sauacutede no traballo
2 Nas visitas aos centros de traballo para a comprobacioacuten do cumprimento da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais o Inspector de Traballo e Seguridade Social comunicaraacute a suacutea presencia ao empresario ou ao seu representante ou aacute persoa inspeccionada ao Comiteacute de Seguridade e Sauacutede ao Delegado de Prevencioacuten ou na suacutea ausencia aos representantes legais dos traballadores a fin de que o poidan acompantildear durante o desenvolvemento da suacutea visita e formularlle as observacioacutens que estimen oportunas a menos que considere que as devanditas comunicacioacutens poidan prexudicar ao eacutexito das suacuteas funcioacutens
3 A Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social informaraacute aos Delegados de Prevencioacuten sobre os resultados das visitas a que fai referencia o apartado anterior e sobre as medidas adoptadas como consecuencia destas asiacute como ao empresario mediante dilixencia no Libro de Visitas da Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social que debe existir en cada centro de traballo
4 As organizacioacutens sindicais e empresariais maacuteis representativas seraacuten consultadas con caraacutecter previo aacute elaboracioacuten dos planos de actuacioacuten da Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social en materia de prevencioacuten de riscos no traballo en especial dos programas especiacuteficos para empresas de menos de seis traballadores e informadas do resultado dos devanditos planos
CAPIacuteTULO VI
Obrigas dos fabricantes importadores e subministradores
Artigo 41 Obrigas dos fabricantes importadores e subministradores
1 Os fabricantes importadores e subministradores de maquinaria equipos productos e utensilios de traballo estaacuten na obriga de asegurar que estes non constituacutean unha fonte de perigo para o traballador sempre que sexan instalados e empregados nas condicioacutens forma e para os fins recomendados por eles
Os fabricantes importadores e subministradores de productos e substancias quiacutemicas de utilizacioacuten no traballo estaacuten na obriga de envasar e etiquetar estes de forma que se permita a suacutea conservacioacuten e
39
manipulacioacuten en condicioacutens de seguridade e se identifique claramente o seu contido e os riscos para a seguridade ou a sauacutede dos traballadores que a suacutea almacenaxe ou utilizacioacuten comporten
Os suxeitos mencionados nos dous paraacutegrafos anteriores deberaacuten subministrar a informacioacuten que indique a forma correcta de emprego polos traballadores as medidas preventivas adicionais que se deban tomar e os riscos laborais que impliquen tanto o seu emprego normal como a suacutea manipulacioacuten ou emprego inadecuado
Os fabricantes importadores e subministradores de elementos para a proteccioacuten dos traballadores estaacuten na obriga de asegurar a efectividade destes sempre que sexan instalados e usados nas condicioacutens e da forma recomendada por eles Para tal efecto deberaacuten subministrar a informacioacuten que indique o tipo de risco ao que van dirixidos o nivel de proteccioacuten fronte a este e a forma correcta do seu emprego e mantemento
Os fabricantes importadores e subministradores deberaacuten proporcionar aos empresarios e estes solicitar daqueles a informacioacuten necesaria para que a utilizacioacuten e manipulacioacuten da maquinaria equipos productos materias primas e utensilios de traballo se produza sen riscos para a seguridade e a sauacutede dos traballadores asiacute como para que os empresarios poidan cumprir coas suacuteas obrigas de informacioacuten respecto dos traballadores
2 O empresario teraacute que garantir que as informacioacutens a que se refire o apartado anterior sexan facilitadas aos traballadores en termos que resulten comprensibles para estes
CAPIacuteTULO VII
Responsabilidades e sancioacutens
Artigo 42 Responsabilidades e a suacutea compatibilidade
1 O incumprimento polos empresarios das suacuteas obrigas en materia de prevencioacuten de riscos laborais daraacute lugar a responsabilidades administrativas asiacute como se eacute o caso a responsabilidades penais e aacutes civiacutes polos danos e perdas que se poidan derivar do devandito incumprimento
2 A empresa principal responderaacute solidariamente cos contratistas e subcontratistas a que se refire o apartado 3 do artigo 24 desta Lei do cumprimento durante o periacuteodo da contrata das obrigas impostas por esta Lei en relacioacuten cos traballadores que aqueles ocupen nos centros de traballo da empresa principal sempre que a infraccioacuten se producise no centro de traballo do devandito empresario principal
$ amp
3 As responsabilidades administrativas que se deriven do procedemento sancionador seraacuten compatibles coas indemnizacioacutens polos danos e perdas causados e de recargo de prestacioacutens econoacutemicas do sistema da Seguridade Social que poidan ser fixadas polo oacutergano competente de conformidade co previsto na normativa reguladora do devandito sistema
40
4 Nas relacioacutens de traballo mediante empresas de traballo temporal e sen prexuiacutecio das responsabilidades propias de estas a empresa usuaria seraacute responsable das condicioacutens de execucioacuten do traballo en todo o relacionado coa proteccioacuten da seguridade e sauacutede dos traballadores asiacute como o recargo de prestacioacutens do sistema de Seguridade Social que podan fixarse en caso de accidente de traballo ou enfermidade profesional que tentildea lugar no seu centro de traballo durante o tempo de vixencia do contrato de posta a disposicioacuten e traian a suacutea causa de falta de medidas de seguridade e hixiene
A correccioacuten de infraccioacutens en materia de prevencioacuten de riscos laborais no aacutembito das Administracioacutens Puacuteblicas se axustaraacute ao procedemento e normas de desenvolvemento do artigo 451 e concordantes da Lei 311995 de PRL
$ amp
5 A declaracioacuten de feitos probados que contentildea unha sentencia firme da orde xurisdiccional contencioso-administrativa relativa aacute existencia de infraccioacuten aacute normativa de prevencioacuten de riscos laborais vincularaacute aacute orde social da xurisdiccioacuten no que se refire ao recargo se eacute o caso da prestacioacuten econoacutemica do sistema da Seguridade Social
$ amp
Artigo 43 Requirimento da Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
1 Cando o Inspector de Traballo e Seguridade Social comprobase a existencia dunha infraccioacuten aacute normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais requiriraacute ao empresario para a emenda das deficiencias observadas agaacutes que pola gravidade e inminencia dos riscos procedese acordar a paralizacioacuten prevista no artigo 44 Todo isto sen prexuiacutezo da proposta de sancioacuten correspondente se eacute o caso
2 O requirimento formulado polo Inspector de Traballo e Seguridade Social farase saber por escrito ao empresario presuntamente responsable sinalando as anomaliacuteas ou deficiencias apreciadas con indicacioacuten do prazo para a suacutea emenda O devandito requirimento pontildeerase asiacute mesmo en contildeecemento dos Delegados de Prevencioacuten
Se se incumprise o requirimento formulado persistindo os feitos infractores o Inspector de Traballo e Seguridade Social de non o efectuar inicialmente redactaraacute a correspondente acta de infraccioacuten por tales feitos
3 Os requirimentos efectuados polos funcionarios puacuteblicos a que se refire o artigo 92 desta Lei en exercicio das suacuteas funcioacutens de apoio e colaboracioacuten coa Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social practicaranse cos requisitos e efectos establecidos no apartado anterior pudendo reflectirse no Libro de Visitas da Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social na forma que se determine regulamentariamente
Artigo 44 Paralizacioacuten de traballos
1 Cando o Inspector de Traballo e Seguridade Social comprobe que a inobservancia da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais implica ao seu xuiacutezo un risco grave e inminente para a seguridade e a sauacutede dos traballadores poderaacute ordenar a paralizacioacuten inmediata de tales traballos ou tarefas A devandita medida comunicarase aacute empresa responsable que a pontildeeraacute en contildeecemento inmediato dos traballadores
41
afectados do Comiteacute de Seguridade e Sauacutede do Delegado de Prevencioacuten ou na suacutea ausencia dos representantes do persoal A empresa responsable daraacute conta ao Inspector de Traballo e Seguridade social do cumprimento desta notificacioacuten
O Inspector de Traballo e Seguridade Social informaraacute da suacutea decisioacuten de forma inmediata aacute autoridade laboral A empresa sen prexuiacutezo do cumprimento inmediato de tal decisioacuten poderaa impugnar perante a autoridade laboral no prazo de tres diacuteas haacutebiles tendo que ser resolta tal impugnacioacuten no prazo maacuteximo de vintecatro horas Tal resolucioacuten seraacute executiva sen prexuiacutezo dos recursos que procedan
A paralizacioacuten dos traballos levantarase pola Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social que a decretase ou polo empresario tan axintildea como se emenden as causas que a motivaron debendo neste uacuteltimo caso comunicalo inmediatamente aacute Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
2 Os supostos de paralizacioacuten regulados neste artigo asiacute como os que se contemplen na normativa reguladora das actividades previstas no apartado 2 do artigo 7 desta Lei entenderanse en todo caso sen prexuiacutezo do pagamento do salario ou das indemnizacioacutens que procedan e das medidas que se poidan arbitrar para a suacutea garantiacutea
Artigo 45 Infraccioacutens administrativas
1 Son infraccioacutens laborais en materia de prevencioacuten de riscos laborais as accioacutens ou omisioacutens dos empresarios as das entidades que actuacuteen como servicios de prevencioacuten alleos aacutes empresas as auditoriacuteas e as formativas en dita materia e alleas aacutes empresas asiacute como as dos promotores e propietarios de obra e os traballadores por conta propia que incumpran as normas legais regulamentarias e claacuteusulas normativas dos convenios colectivos en materia de seguridade e sauacutede laboral suxeitas a responsabilidade conforme aacute presente Lei
$ amp
Malia o anterior no aacutembito das relacioacutens do persoal civil ao servicio das Administracioacutens puacuteblicas as infraccioacutens seraacuten obxecto de responsabilidades a traveacutes da imposicioacuten por resolucioacuten da autoridade competente da realizacioacuten das medidas correctoras dos correspondentes incumprimentos conforme ao procedemento que para o efecto se estableza
No aacutembito da Administracioacuten Xeral do Estado corresponderalle ao Goberno a regulacioacuten do devandito procedemento que se axustaraacute aos seguintes principios
a) O procedemento iniciarao o oacutergano competente da Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social por orde superior ben por propia iniciativa ou a peticioacuten dos representantes do persoal
b) Logo da suacutea actuacioacuten a Inspeccioacuten efectuaraacute un requirimento sobre as medidas a adoptar e prazo de execucioacuten destas que se enviaraacute aacute unidade administrativa inspeccionada para os efectos de formular alegacioacutens
c) No caso de discrepancia entre os Ministros competentes como consecuencia da aplicacioacuten deste procedemento enviaraacuten as actuacioacutens ao Consello de Ministros para a suacutea decisioacuten final
42
Artigo 46 Infraccioacutens leves
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000
Artigo 47 Infraccioacutens graves
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000
Artigo 48 Infraccioacutens moi graves
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000
Artigo 49 Sancioacutens
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000 que agora establece uns criterios de graduacioacuten das sancioacutens (Artigo 39) e a contiacutea das mesmas (Artigo 40)
Artigo 50 Reincidencia
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000
Artigo 51 Prescricioacuten das infraccioacutens
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000 estableceacutendose dita prescricioacuten no Artigo 4 da disposicioacuten
Artigo 52 Competencias sancionadoras
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000
Artigo 53 Suspensioacuten ou peche do centro de traballo
O Goberno ou se eacute o caso os oacuterganos de goberno das Comunidades Autoacutenomas con competencias na materia cando concorran circunstancias de excepcional gravidade nas infraccioacutens en materia de seguridade e sauacutede no traballo poderaacuten acordar a suspensioacuten das actividades laborais por un tempo determinado ou en caso extremo o peche do centro de traballo correspondente sen prexuiacutezo en todo caso do pagamento do salario ou das indemnizacioacutens que procedan e das medidas que se poidan arbitrar para a suacutea garantiacutea
Artigo 54 Limitacioacutens aacute facultade de contratar coa Administracioacuten
As limitacioacutens aacute facultade de contratar coa Administracioacuten pola comisioacuten de delictos ou por infraccioacutens administrativas moi graves en materia de seguridade e sauacutede no traballo rexeranse polo establecido na Lei 131995 do 18 de maio de contratos das Administracioacutens Puacuteblicas
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL PRIMEIRA
Definicioacutens para os efectos de Seguridade Social
43
Sen prexuiacutezo da utilizacioacuten das definicioacutens contidas nesta Lei no aacutembito da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais tanto a definicioacuten dos conceptos de accidente de traballo enfermidade profesional accidente non laboral e enfermidade comuacuten como o reacutexime xuriacutedico establecido para estas continxencias na normativa de Seguridade Social continuaraacuten a ser de aplicacioacuten nos termos e cos efectos previstos no devandito aacutembito normativo
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL SEGUNDA
Reordenacioacuten orgaacutenica
Queda extinguida a Organizacioacuten dos Servicios Meacutedicos de Empresa pasando as suacuteas funcioacutens a seren desempentildeadas pola Administracioacuten sanitaria competente nos termos desta Lei
Os recursos e funcioacutens que na actualidade tentildeen atribuiacutedos o Instituto Nacional de medicina e Seguridade do Traballo e a Escola Nacional de Medicina do Traballo adscriacutebense e seraacuten desenvolvidos polas unidades organismos ou entidades do Ministerio de Sanidade e Consumo conforme aacute suacutea organizacioacuten e distribucioacuten interna de competencias
O Instituto Nacional de Silicose manteraacute a suacutea condicioacuten de centro de referencia nacional de prevencioacuten teacutecnico-sanitaria das enfermidades profesionais que afecten ao sistema cardiorrespiratorio
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL TERCEIRA
Caraacutecter baacutesico
1 Esta Lei asiacute como as normas regulamentarias que dicte o Goberno en virtude do establecido no artigo 6 constituacuteen lexislacioacuten laboral dictada ao abeiro do artigo 14917ordf da Constitucioacuten
2 Respecto do persoal civil con relacioacuten de caraacutecter administrativo ou estatutario ao servicio das Administracioacutens puacuteblicas esta Lei seraacute de aplicacioacuten nos seguintes termos
a) Os artigos que a continuacioacuten se relacionan constituacuteen normas baacutesicas no sentido previsto no artigo 149118ordf da Constitucioacuten
23 apartados 1 e 2 agaacutes o paraacutegrafo segundo45 apartado 11214 apartados l 2 agaacutes a remisioacuten ao capiacutetulo IV 3 4 e 515161718 apartados l e 2 agaacutes remisioacuten ao capiacutetulo V19 apartados l e 2 agaacutes referencia aacute imparticioacuten por medios propios ou concertados2021222324 apartados 1 2 3 e 6
44
252628 apartados 1 paraacutegrafos primeiro e segundo 2 3 e 4 agaacutes no relativo aacutes empresas de traballo
temporal2930 apartados l 2 agaacutes a remisioacuten ao artigo 61 a) 3 e 4 agaacutes a remisioacuten ao texto refundido da Lei
do Estatuto dos Traballadores31 apartados l agaacutes remisioacuten ao artigo 61 a) 2 3 e 432 bis3334 apartados 1 paraacutegrafo primeiro 2 e 3 agaacutes paraacutegrafo segundo35 apartados l 2 paraacutegrafo primeiro 4 paraacutegrafo terceiro36 agaacutes as referencias ao Comiteacute de Seguridade e Sauacutede37 apartados 2 e 442 apartado l45 apartado 1 paraacutegrafo terceiroDisposicioacuten adicional cuarta Designacioacuten de Delegados de Prevencioacuten nos supostos especiaisDisposicioacuten transitoria apartado 3ordmTeraacuten este mesmo caraacutecter baacutesico no que corresponda as normas regulamentarias que dicte o
goberno en virtude do establecido no artigo 6 desta Lei
b) No aacutembito das Comunidades Autoacutenomas e as entidades locais as funcioacutens que a Lei atribuacutee aacutes autoridades laborais e aacute Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social poderaacuten ser atribuiacutedas a oacuterganos diferentes
c) Os restantes preceptos seraacuten de aplicacioacuten xeral en defecto de normativa especiacutefica dictada polas Administracioacutens puacuteblicas a excepcioacuten do que resulte inaplicable a estas pola suacutea natureza xuriacutedico-laboral
3 O artigo 54 constituacutee lexislacioacuten baacutesica de contratos administrativos dictada ao abeiro do artigo 149118ordf da Constitucioacuten
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL CUARTA
Designacioacuten de Delegados de Prevencioacuten en supostos especiais
Nos centros de traballo que carezan de representantes dos traballadores por non existir traballadores coa antiguumlidade suficiente para ser electores ou elixibles nas eleccioacutens para representantes do persoal os traballadores poderaacuten elixir por maioriacutea a un traballador que exerza as competencias de Delegado de Prevencioacuten quen teraacute as facultades garantiacuteas e obrigas de sixilo profesional de tales Delegados A actuacioacuten destes cesaraacute no momento en que se reuacutenan os requisitos de antiguumlidade necesarios para poder celebrar a eleccioacuten de representantes do persoal prorrogaacutendose polo tempo indispensable para a efectiva celebracioacuten da eleccioacuten
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL QUINTA
Fundacioacuten
Adscrita aacute Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo existiraacute unha fundacioacuten que teraacute como finalidade promover a mellora das condicioacutens de seguridade e sauacutede no traballo especialmente nas
45
pequenas empresas a traveacutes de accioacutens de informacioacuten asistencia teacutecnica formacioacuten e promocioacuten do cumprimento da normativa de prevencioacuten de riscos
Para o cumprimento dos seus fins dotarase aacute fundacioacuten dun patrimonio con cargo ao Fondo de Prevencioacuten e Rehabilitacioacuten procedente do exceso de excedentes da xestioacuten realizada polas Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social A contiacutea total do devandito patrimonio non excederaacute do 20 por 100 do devandito fondo determinada na data de entrada en vigor desta Lei
Os Estatutos da fundacioacuten aprobaraos a Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo co voto favorable de dous tercios dos seus membros
Para os efectos de acadar un mellor cumprimento dos seus fins artellarase a suacutea colaboracioacuten coa Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
A planificacioacuten desenvolvemento e financiamento de accioacutens nos distintos aacutembitos territoriais teraacute en consideracioacuten a poboacioacuten ocupada o tamantildeo das empresas e os iacutendices de sinistralidade laboral Os orzamentos que a fundacioacuten asigne aos aacutembitos territoriais autonoacutemicos que tentildean asumidas competencias de execucioacuten de lexislacioacuten laboral en materia de Seguridade e Hixiene no Traballo atribuiranse para a suacutea xestioacuten aos oacuterganos tripartitos e de participacioacuten institucional que existan nos devanditos aacutembitos e tentildean natureza similar aacute Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo
Nos sectores de actividade nos que existan fundacioacutens de aacutembito sectorial constituiacutedos por empresarios e traballadores que tentildean entre os seus fins a promocioacuten de actividades destinadas aacute mellora das condicioacutens de seguridade e sauacutede no traballo o desenvolvemento dos obxectivos e fins da fundacioacuten levaranse a cabo en todo caso en coordinacioacuten con aquelas
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL SEXTA
Constitucioacuten da Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo O Goberno no prazo de tres meses a partir da vixencia desta Lei regularaacute a composicioacuten da
Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo A Comisioacuten constituirase no prazo dos trinta diacuteas seguintes
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL SEacuteTIMA
Cumprimento da normativa de transporte de mercadoriacuteas perigosas
O disposto nesta Lei enteacutendese sen prexuiacutezo do cumprimento das obrigas derivadas da regulacioacuten en materia de transporte de mercadoriacuteas perigosas
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL OITAVA
Planos de organizacioacuten de actividades preventivas
Cada Departamento Ministerial no prazo de seis meses desde a entrada en vigor desta Lei e previa consulta coas organizacioacutens sindicais maacuteis representativas elevaraacute ao Consello de Ministros unha proposta de acordo na que se estableza un plano de organizacioacuten das actividades preventivas no departamento
46
correspondente e nos centros organismos e establecementos de todo tipo dependentes deste
A proposta debera acompantildear necesariamente unha memoria explicativa do custo econoacutemico da organizacioacuten proposta asiacute como o calendario de execucioacuten do plano coas previsioacutens orzamentarias axeitadas a este
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL NOVENA
Establecementos militares
1 O Goberno no prazo de seis meses logo de consulta coas organizacioacutens sindicais maacuteis representativas e a proposta dos Ministros de Defensa e de Traballo e Seguridade Social adaptaraacute as normas dos capiacutetulos III e V desta Lei aacutes esixencias da defensa nacional aacutes peculiaridades orgaacutenicas e ao reacutexime vixente de representacioacuten do persoal nos establecementos militares
3 Continuaraacuten vixentes as disposicioacutens sobre organizacioacuten e competencia da autoridade laboral e Inspeccioacuten de Traballo no aacutembito da Administracioacuten Militar contidas no Real Decreto 22051980 do 13 de xuntildeo dictado en desenvolvemento da disposicioacuten final seacutetima do Estatuto dos Traballadores
Antildeadido por Ley 312006Disposicioacuten adicional novena bis Personal militar
((() (( +
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DEacuteCIMA
Sociedades cooperativas
O procedemento para a designacioacuten dos Delegados de Prevencioacuten regulados no artigo 35 desta Lei nas sociedades cooperativas que non conten con asalariados deberaacute estar previsto nos seus Estatutos ou ser obxecto de acordo en Asemblea Xeral Cando ademais dos socios que prestan o seu traballo persoal existan asalariados computaranse aacutembolos colectivos para os efectos do disposto no nuacutemero 2 do artigo 35 Neste caso a designacioacuten dos Delegados de Prevencioacuten realizarase conxuntamente polos socios que prestan traballo e os traballadores asalariados ou se eacute o caso os representantes destes
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL UNDEacuteCIMA
Modificacioacuten do Estatuto dos Traballadores en materia de permisos retribuiacutedos
Engaacutedese unha letra f) ao apartado 3 do artigo 37 do texto refundido da Lei do Estatuto dos Traballadores aprobado polo Real Decreto lexislativo 11995 do 24 de marzo do seguinte teor
laquof) Polo tempo indispensable para a realizacioacuten de exames prenatais e teacutecnicas de preparacioacuten ao parto que se tentildean que realizar dentro da xeiraraquo
47
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DUODEacuteCIMA
Participacioacuten institucional nas Comunidades Autoacutenomas
Nas Comunidades Autoacutenomas a participacioacuten institucional en canto aacute suacutea estructura e organizacioacuten levarase a cabo de acordo coas competencias que estas tentildean en materia de seguridade e sauacutede laboral
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DEacuteCIMO TERCEIRA
Fondo de Prevencioacuten e Rehabilitacioacuten
Os recursos do Fondo de Prevencioacuten e Rehabilitacioacuten procedentes do exceso de excedentes da xestioacuten realizada polas Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social aacute que se refire o artigo 73 do texto refundido da Lei Xeral da Seguridade Social destinaranse na contiacutea que se determine regulamentariamente aacutes actividades que poidan desenvolver como servicios de prevencioacuten as Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social de acordo co previsto no artigo 32 desta Lei
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DECIMOCUARTA
Presencia de recursos preventivos nas obras de construccioacuten
1 O disposto no artigo 32 bis da Lei de Prevencioacuten de Riscos Laborais seraacute de aplicacioacuten nas obras de construccioacuten reguladas polo Real Decreto 16271997 de 24 de outubro polo que se establecen as disposicioacutens miacutenimas de seguridade e sauacutede nas obras de construccioacuten coas seguintes especialidades
a) A preceptiva presencia de recursos preventivos aplicarase a cada contratista
b) No suposto previsto no apartado 1 paraacutegrafo a) do artigo 32 bis a presencia dos recursos preventivos de cada contratista seraacute necesaria cando durante a obra se desenvolvan traballos con riscos especiais tal e como se definen no citado Real Decreto
c) A preceptiva presencia de recursos preventivos teraacute como obxecto vixiar o cumprimento das medidas incluiacutedas no plan de seguridade e sauacutede no traballo e comprobar a eficacia destas
2 O disposto no apartado anterior enteacutendese sen prexuiacutecio das obrigacioacutens do coordinador en materia de seguridade e sauacutede durante a execucioacuten da obra
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DECIMOQUINTA
Habilitacioacuten de funcionarios puacuteblicos
48
Para poder exercer as funcioacutens establecidas no apartado 2 do artigo 9 desta Lei os funcionarios puacuteblicos das comunidades autoacutenomas deberaacuten contar cunha habilitacioacuten especiacutefica expedida pola propia comunidade autoacutenoma nos termos que se determinen regulamentariamente
En todo caso tales funcionarios deberaacuten pertencer aos grupos de titulacioacuten A ou B e acreditar formacioacuten especiacutefica en materia de prevencioacuten de riscos laborais
DISPOSICIOacuteN TRANSITORIA PRIMEIRA
Aplicacioacuten de disposicioacutens maacuteis favorables
1 O disposto nos artigos 36 e 37 desta Lei en materia de competencias facultades e garantiacuteas dos Delegados de Prevencioacuten entenderase sen prexuiacutezo do respecto aacutes disposicioacutens maacuteis favorables para o exercicio dos dereitos de informacioacuten consulta e participacioacuten dos traballadores na prevencioacuten de riscos laborais previstas nos convenios colectivos vixentes na data da suacutea entrada en vigor
2 Os oacuterganos especiacuteficos de representacioacuten dos traballadores en materia de prevencioacuten de riscos laborais que se eacute o caso fosen previstos nos convenios colectivos a que se refire o apartado anterior e que estean dotados dun reacutexime de competencias facultades e garantiacuteas que respecte o contido miacutenimo establecido nos artigos 36 e 37 desta Lei poderaacuten continuar no exercicio das suacuteas funcioacutens en substitucioacuten dos Delegados de Prevencioacuten agaacutes que polo oacutergano de representacioacuten legal dos traballadores se decida a designacioacuten destes Delegados conforme ao procedemento do artigo 35
3 O disposto nos apartados anteriores seraacute tameacuten de aplicacioacuten aos acordos concluiacutedos no aacutembito da funcioacuten puacuteblica ao abeiro do disposto na lei 71990 do 19 de xullo sobre negociacioacuten colectiva e participacioacuten na determinacioacuten das condicioacutens de traballo dos empregados puacuteblicos
DISPOSICIOacuteN TRANSITORIA SEGUNDA
Mentres se aproba o Regulamento regulador dos Servicios de Prevencioacuten de Riscos Laborais entenderase que as Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social cumpren o requisito previsto no artigo 315 desta Lei
DISPOSICIOacuteN DERROGATORIA UacuteNICA
Alcance da derrogacioacuten
Quedan derrogadas cantas disposicioacutens se opontildean aacute presente Lei e especificamente
a) Os artigos 9 10 11 36 apartado 2 39 e 40 paraacutegrafo segundo da Lei 81988 do 7 de abril sobre infraccioacutens e sancioacutens na orde social
b) O Decreto do 26 de xullo de 1957 polo que se fixan os traballos prohibidos a mulleres e menores nos aspectos da suacutea normativa relativos ao traballo das mulleres mantendo en vigor as relativas ao traballo dos menores ata que o Goberno desenvolva as previsioacutens contidas no apartado 2 do artigo 27
c) O Decreto do 11 de marzo de 1971 sobre constitucioacuten composicioacuten e funcioacutens dos Comiteacutes de Seguridade e Hixiene no Traballo
49
d) Os Tiacutetulos I e III da Ordenanza Xeral de Seguridade e Hixiene no Traballo aprobados por Orde do 9 de marzo de 1971
No que non se opontildea ao previsto nesta Lei e ata que se dicten os Regulamentos aos que se fai referencia no artigo 6 continuaraacute a ser de aplicacioacuten a regulacioacuten das materias comprendidas no devandito artigo que se contentildeen no Tiacutetulo II da Ordenanza Xeral de Seguridade e Hixiene no Traballo ou noutras normas que contentildean previsioacutens especiacuteficas sobre tales materias asiacute como a Orde do Ministerio de Traballo do 16 de decembro de 1987 que establece os modelos para a notificacioacuten dos accidentes de traballo Igualmente continuaraacuten vixentes as disposicioacutens reguladoras dos servicios meacutedicos de empresa ata tanto se desenvolvan regulamentariamente as previsioacutens desta Lei sobre servicios de prevencioacuten O persoal pertencente aos devanditos servicios na data de entrada en vigor desta Lei integrarase nos servicios de prevencioacuten das correspondentes empresas cando estes se constituacutean sen prexuiacutezo de que continuacuteen a efectuar aquelas funcioacutens que tivesen atribuiacutedas distintas das propias do servicio de prevencioacuten
Esta Lei non afecta aacute vixencia das disposicioacutens especiais sobre prevencioacuten de riscos profesionais nas explotacioacutens mineiras contidas no capiacutetulo IV do Real Decreto 32551983 do 21 de decembro polo que se aproba o Estatuto do Mineiro e nas suacuteas normas de desenvolvemento asiacute como as do Real Decreto 28571978 do 25 de agosto polo que se aproba o Regulamento Xeral para o Reacutexime da Mineriacutea e o Real Decreto 8631985 do 2 de abril polo que se aproba o Regulamento Xeral de Normas Baacutesicas de Seguridade Mineira e as suacuteas disposicioacutens complementarias
DISPOSICIOacuteN FINAL PRIMEIRA
Actualizacioacuten de sancioacutens
A contiacutea das sancioacutens a que se refire o apartado 4 do artigo 49 poderaacute ser actualizada polo Goberno a proposta do Ministro de Traballo e Seguridade Social adaptando a esta a atribucioacuten de competencias prevista no apartado 1 do artigo 52 desta Lei
DISPOSICIOacuteN FINAL SEGUNDA
Entrada en vigor
Esta Lei entraraacute en vigor tres meses despois da suacutea publicacioacuten no laquoBoletiacuten Oficial do EstadoraquoPolo tantoMando a todos os espantildeois particulares e autoridades que garden e fagan gardar esta LeiMadrid 12 de decembro de 2003
XOAacuteN CARLOS R
O Presidente do Goberno FELIPE GONZAacuteLEZ MAacuteRQUEZ
50
caso
c) Contildeecer e analizar os danos producidos na sauacutede ou na integridade fiacutesica dos traballadores co fin de avaliar as suacuteas causas e propontildeer as medidas preventivas oportunas
d) Contildeecer e informar a memoria e programacioacuten anual dos servicios de prevencioacuten
3 A fin de dar cumprimento ao disposto nesta Lei respecto da colaboracioacuten entre empresas nos supostos de desenvolvemento simultaacuteneo de actividades nun mesmo centro de traballo poderase acordar a realizacioacuten de reunioacutens conxuntas dos Comiteacutes de Seguridade e Sauacutede ou no seu defecto dos Delegados de Prevencioacuten e empresarios das empresas que carezan dos devanditos Comiteacutes ou outras medidas de actuacioacuten coordinada
Artigo 40 Colaboracioacuten coa Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
1 Os traballadores e mais os seus representantes poderaacuten recorrer aacute Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social se consideran que as medidas adoptadas e os medios empregados polo empresario non son suficientes para garantir a seguridade e a sauacutede no traballo
2 Nas visitas aos centros de traballo para a comprobacioacuten do cumprimento da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais o Inspector de Traballo e Seguridade Social comunicaraacute a suacutea presencia ao empresario ou ao seu representante ou aacute persoa inspeccionada ao Comiteacute de Seguridade e Sauacutede ao Delegado de Prevencioacuten ou na suacutea ausencia aos representantes legais dos traballadores a fin de que o poidan acompantildear durante o desenvolvemento da suacutea visita e formularlle as observacioacutens que estimen oportunas a menos que considere que as devanditas comunicacioacutens poidan prexudicar ao eacutexito das suacuteas funcioacutens
3 A Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social informaraacute aos Delegados de Prevencioacuten sobre os resultados das visitas a que fai referencia o apartado anterior e sobre as medidas adoptadas como consecuencia destas asiacute como ao empresario mediante dilixencia no Libro de Visitas da Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social que debe existir en cada centro de traballo
4 As organizacioacutens sindicais e empresariais maacuteis representativas seraacuten consultadas con caraacutecter previo aacute elaboracioacuten dos planos de actuacioacuten da Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social en materia de prevencioacuten de riscos no traballo en especial dos programas especiacuteficos para empresas de menos de seis traballadores e informadas do resultado dos devanditos planos
CAPIacuteTULO VI
Obrigas dos fabricantes importadores e subministradores
Artigo 41 Obrigas dos fabricantes importadores e subministradores
1 Os fabricantes importadores e subministradores de maquinaria equipos productos e utensilios de traballo estaacuten na obriga de asegurar que estes non constituacutean unha fonte de perigo para o traballador sempre que sexan instalados e empregados nas condicioacutens forma e para os fins recomendados por eles
Os fabricantes importadores e subministradores de productos e substancias quiacutemicas de utilizacioacuten no traballo estaacuten na obriga de envasar e etiquetar estes de forma que se permita a suacutea conservacioacuten e
39
manipulacioacuten en condicioacutens de seguridade e se identifique claramente o seu contido e os riscos para a seguridade ou a sauacutede dos traballadores que a suacutea almacenaxe ou utilizacioacuten comporten
Os suxeitos mencionados nos dous paraacutegrafos anteriores deberaacuten subministrar a informacioacuten que indique a forma correcta de emprego polos traballadores as medidas preventivas adicionais que se deban tomar e os riscos laborais que impliquen tanto o seu emprego normal como a suacutea manipulacioacuten ou emprego inadecuado
Os fabricantes importadores e subministradores de elementos para a proteccioacuten dos traballadores estaacuten na obriga de asegurar a efectividade destes sempre que sexan instalados e usados nas condicioacutens e da forma recomendada por eles Para tal efecto deberaacuten subministrar a informacioacuten que indique o tipo de risco ao que van dirixidos o nivel de proteccioacuten fronte a este e a forma correcta do seu emprego e mantemento
Os fabricantes importadores e subministradores deberaacuten proporcionar aos empresarios e estes solicitar daqueles a informacioacuten necesaria para que a utilizacioacuten e manipulacioacuten da maquinaria equipos productos materias primas e utensilios de traballo se produza sen riscos para a seguridade e a sauacutede dos traballadores asiacute como para que os empresarios poidan cumprir coas suacuteas obrigas de informacioacuten respecto dos traballadores
2 O empresario teraacute que garantir que as informacioacutens a que se refire o apartado anterior sexan facilitadas aos traballadores en termos que resulten comprensibles para estes
CAPIacuteTULO VII
Responsabilidades e sancioacutens
Artigo 42 Responsabilidades e a suacutea compatibilidade
1 O incumprimento polos empresarios das suacuteas obrigas en materia de prevencioacuten de riscos laborais daraacute lugar a responsabilidades administrativas asiacute como se eacute o caso a responsabilidades penais e aacutes civiacutes polos danos e perdas que se poidan derivar do devandito incumprimento
2 A empresa principal responderaacute solidariamente cos contratistas e subcontratistas a que se refire o apartado 3 do artigo 24 desta Lei do cumprimento durante o periacuteodo da contrata das obrigas impostas por esta Lei en relacioacuten cos traballadores que aqueles ocupen nos centros de traballo da empresa principal sempre que a infraccioacuten se producise no centro de traballo do devandito empresario principal
$ amp
3 As responsabilidades administrativas que se deriven do procedemento sancionador seraacuten compatibles coas indemnizacioacutens polos danos e perdas causados e de recargo de prestacioacutens econoacutemicas do sistema da Seguridade Social que poidan ser fixadas polo oacutergano competente de conformidade co previsto na normativa reguladora do devandito sistema
40
4 Nas relacioacutens de traballo mediante empresas de traballo temporal e sen prexuiacutecio das responsabilidades propias de estas a empresa usuaria seraacute responsable das condicioacutens de execucioacuten do traballo en todo o relacionado coa proteccioacuten da seguridade e sauacutede dos traballadores asiacute como o recargo de prestacioacutens do sistema de Seguridade Social que podan fixarse en caso de accidente de traballo ou enfermidade profesional que tentildea lugar no seu centro de traballo durante o tempo de vixencia do contrato de posta a disposicioacuten e traian a suacutea causa de falta de medidas de seguridade e hixiene
A correccioacuten de infraccioacutens en materia de prevencioacuten de riscos laborais no aacutembito das Administracioacutens Puacuteblicas se axustaraacute ao procedemento e normas de desenvolvemento do artigo 451 e concordantes da Lei 311995 de PRL
$ amp
5 A declaracioacuten de feitos probados que contentildea unha sentencia firme da orde xurisdiccional contencioso-administrativa relativa aacute existencia de infraccioacuten aacute normativa de prevencioacuten de riscos laborais vincularaacute aacute orde social da xurisdiccioacuten no que se refire ao recargo se eacute o caso da prestacioacuten econoacutemica do sistema da Seguridade Social
$ amp
Artigo 43 Requirimento da Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
1 Cando o Inspector de Traballo e Seguridade Social comprobase a existencia dunha infraccioacuten aacute normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais requiriraacute ao empresario para a emenda das deficiencias observadas agaacutes que pola gravidade e inminencia dos riscos procedese acordar a paralizacioacuten prevista no artigo 44 Todo isto sen prexuiacutezo da proposta de sancioacuten correspondente se eacute o caso
2 O requirimento formulado polo Inspector de Traballo e Seguridade Social farase saber por escrito ao empresario presuntamente responsable sinalando as anomaliacuteas ou deficiencias apreciadas con indicacioacuten do prazo para a suacutea emenda O devandito requirimento pontildeerase asiacute mesmo en contildeecemento dos Delegados de Prevencioacuten
Se se incumprise o requirimento formulado persistindo os feitos infractores o Inspector de Traballo e Seguridade Social de non o efectuar inicialmente redactaraacute a correspondente acta de infraccioacuten por tales feitos
3 Os requirimentos efectuados polos funcionarios puacuteblicos a que se refire o artigo 92 desta Lei en exercicio das suacuteas funcioacutens de apoio e colaboracioacuten coa Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social practicaranse cos requisitos e efectos establecidos no apartado anterior pudendo reflectirse no Libro de Visitas da Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social na forma que se determine regulamentariamente
Artigo 44 Paralizacioacuten de traballos
1 Cando o Inspector de Traballo e Seguridade Social comprobe que a inobservancia da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais implica ao seu xuiacutezo un risco grave e inminente para a seguridade e a sauacutede dos traballadores poderaacute ordenar a paralizacioacuten inmediata de tales traballos ou tarefas A devandita medida comunicarase aacute empresa responsable que a pontildeeraacute en contildeecemento inmediato dos traballadores
41
afectados do Comiteacute de Seguridade e Sauacutede do Delegado de Prevencioacuten ou na suacutea ausencia dos representantes do persoal A empresa responsable daraacute conta ao Inspector de Traballo e Seguridade social do cumprimento desta notificacioacuten
O Inspector de Traballo e Seguridade Social informaraacute da suacutea decisioacuten de forma inmediata aacute autoridade laboral A empresa sen prexuiacutezo do cumprimento inmediato de tal decisioacuten poderaa impugnar perante a autoridade laboral no prazo de tres diacuteas haacutebiles tendo que ser resolta tal impugnacioacuten no prazo maacuteximo de vintecatro horas Tal resolucioacuten seraacute executiva sen prexuiacutezo dos recursos que procedan
A paralizacioacuten dos traballos levantarase pola Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social que a decretase ou polo empresario tan axintildea como se emenden as causas que a motivaron debendo neste uacuteltimo caso comunicalo inmediatamente aacute Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
2 Os supostos de paralizacioacuten regulados neste artigo asiacute como os que se contemplen na normativa reguladora das actividades previstas no apartado 2 do artigo 7 desta Lei entenderanse en todo caso sen prexuiacutezo do pagamento do salario ou das indemnizacioacutens que procedan e das medidas que se poidan arbitrar para a suacutea garantiacutea
Artigo 45 Infraccioacutens administrativas
1 Son infraccioacutens laborais en materia de prevencioacuten de riscos laborais as accioacutens ou omisioacutens dos empresarios as das entidades que actuacuteen como servicios de prevencioacuten alleos aacutes empresas as auditoriacuteas e as formativas en dita materia e alleas aacutes empresas asiacute como as dos promotores e propietarios de obra e os traballadores por conta propia que incumpran as normas legais regulamentarias e claacuteusulas normativas dos convenios colectivos en materia de seguridade e sauacutede laboral suxeitas a responsabilidade conforme aacute presente Lei
$ amp
Malia o anterior no aacutembito das relacioacutens do persoal civil ao servicio das Administracioacutens puacuteblicas as infraccioacutens seraacuten obxecto de responsabilidades a traveacutes da imposicioacuten por resolucioacuten da autoridade competente da realizacioacuten das medidas correctoras dos correspondentes incumprimentos conforme ao procedemento que para o efecto se estableza
No aacutembito da Administracioacuten Xeral do Estado corresponderalle ao Goberno a regulacioacuten do devandito procedemento que se axustaraacute aos seguintes principios
a) O procedemento iniciarao o oacutergano competente da Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social por orde superior ben por propia iniciativa ou a peticioacuten dos representantes do persoal
b) Logo da suacutea actuacioacuten a Inspeccioacuten efectuaraacute un requirimento sobre as medidas a adoptar e prazo de execucioacuten destas que se enviaraacute aacute unidade administrativa inspeccionada para os efectos de formular alegacioacutens
c) No caso de discrepancia entre os Ministros competentes como consecuencia da aplicacioacuten deste procedemento enviaraacuten as actuacioacutens ao Consello de Ministros para a suacutea decisioacuten final
42
Artigo 46 Infraccioacutens leves
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000
Artigo 47 Infraccioacutens graves
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000
Artigo 48 Infraccioacutens moi graves
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000
Artigo 49 Sancioacutens
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000 que agora establece uns criterios de graduacioacuten das sancioacutens (Artigo 39) e a contiacutea das mesmas (Artigo 40)
Artigo 50 Reincidencia
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000
Artigo 51 Prescricioacuten das infraccioacutens
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000 estableceacutendose dita prescricioacuten no Artigo 4 da disposicioacuten
Artigo 52 Competencias sancionadoras
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000
Artigo 53 Suspensioacuten ou peche do centro de traballo
O Goberno ou se eacute o caso os oacuterganos de goberno das Comunidades Autoacutenomas con competencias na materia cando concorran circunstancias de excepcional gravidade nas infraccioacutens en materia de seguridade e sauacutede no traballo poderaacuten acordar a suspensioacuten das actividades laborais por un tempo determinado ou en caso extremo o peche do centro de traballo correspondente sen prexuiacutezo en todo caso do pagamento do salario ou das indemnizacioacutens que procedan e das medidas que se poidan arbitrar para a suacutea garantiacutea
Artigo 54 Limitacioacutens aacute facultade de contratar coa Administracioacuten
As limitacioacutens aacute facultade de contratar coa Administracioacuten pola comisioacuten de delictos ou por infraccioacutens administrativas moi graves en materia de seguridade e sauacutede no traballo rexeranse polo establecido na Lei 131995 do 18 de maio de contratos das Administracioacutens Puacuteblicas
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL PRIMEIRA
Definicioacutens para os efectos de Seguridade Social
43
Sen prexuiacutezo da utilizacioacuten das definicioacutens contidas nesta Lei no aacutembito da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais tanto a definicioacuten dos conceptos de accidente de traballo enfermidade profesional accidente non laboral e enfermidade comuacuten como o reacutexime xuriacutedico establecido para estas continxencias na normativa de Seguridade Social continuaraacuten a ser de aplicacioacuten nos termos e cos efectos previstos no devandito aacutembito normativo
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL SEGUNDA
Reordenacioacuten orgaacutenica
Queda extinguida a Organizacioacuten dos Servicios Meacutedicos de Empresa pasando as suacuteas funcioacutens a seren desempentildeadas pola Administracioacuten sanitaria competente nos termos desta Lei
Os recursos e funcioacutens que na actualidade tentildeen atribuiacutedos o Instituto Nacional de medicina e Seguridade do Traballo e a Escola Nacional de Medicina do Traballo adscriacutebense e seraacuten desenvolvidos polas unidades organismos ou entidades do Ministerio de Sanidade e Consumo conforme aacute suacutea organizacioacuten e distribucioacuten interna de competencias
O Instituto Nacional de Silicose manteraacute a suacutea condicioacuten de centro de referencia nacional de prevencioacuten teacutecnico-sanitaria das enfermidades profesionais que afecten ao sistema cardiorrespiratorio
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL TERCEIRA
Caraacutecter baacutesico
1 Esta Lei asiacute como as normas regulamentarias que dicte o Goberno en virtude do establecido no artigo 6 constituacuteen lexislacioacuten laboral dictada ao abeiro do artigo 14917ordf da Constitucioacuten
2 Respecto do persoal civil con relacioacuten de caraacutecter administrativo ou estatutario ao servicio das Administracioacutens puacuteblicas esta Lei seraacute de aplicacioacuten nos seguintes termos
a) Os artigos que a continuacioacuten se relacionan constituacuteen normas baacutesicas no sentido previsto no artigo 149118ordf da Constitucioacuten
23 apartados 1 e 2 agaacutes o paraacutegrafo segundo45 apartado 11214 apartados l 2 agaacutes a remisioacuten ao capiacutetulo IV 3 4 e 515161718 apartados l e 2 agaacutes remisioacuten ao capiacutetulo V19 apartados l e 2 agaacutes referencia aacute imparticioacuten por medios propios ou concertados2021222324 apartados 1 2 3 e 6
44
252628 apartados 1 paraacutegrafos primeiro e segundo 2 3 e 4 agaacutes no relativo aacutes empresas de traballo
temporal2930 apartados l 2 agaacutes a remisioacuten ao artigo 61 a) 3 e 4 agaacutes a remisioacuten ao texto refundido da Lei
do Estatuto dos Traballadores31 apartados l agaacutes remisioacuten ao artigo 61 a) 2 3 e 432 bis3334 apartados 1 paraacutegrafo primeiro 2 e 3 agaacutes paraacutegrafo segundo35 apartados l 2 paraacutegrafo primeiro 4 paraacutegrafo terceiro36 agaacutes as referencias ao Comiteacute de Seguridade e Sauacutede37 apartados 2 e 442 apartado l45 apartado 1 paraacutegrafo terceiroDisposicioacuten adicional cuarta Designacioacuten de Delegados de Prevencioacuten nos supostos especiaisDisposicioacuten transitoria apartado 3ordmTeraacuten este mesmo caraacutecter baacutesico no que corresponda as normas regulamentarias que dicte o
goberno en virtude do establecido no artigo 6 desta Lei
b) No aacutembito das Comunidades Autoacutenomas e as entidades locais as funcioacutens que a Lei atribuacutee aacutes autoridades laborais e aacute Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social poderaacuten ser atribuiacutedas a oacuterganos diferentes
c) Os restantes preceptos seraacuten de aplicacioacuten xeral en defecto de normativa especiacutefica dictada polas Administracioacutens puacuteblicas a excepcioacuten do que resulte inaplicable a estas pola suacutea natureza xuriacutedico-laboral
3 O artigo 54 constituacutee lexislacioacuten baacutesica de contratos administrativos dictada ao abeiro do artigo 149118ordf da Constitucioacuten
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL CUARTA
Designacioacuten de Delegados de Prevencioacuten en supostos especiais
Nos centros de traballo que carezan de representantes dos traballadores por non existir traballadores coa antiguumlidade suficiente para ser electores ou elixibles nas eleccioacutens para representantes do persoal os traballadores poderaacuten elixir por maioriacutea a un traballador que exerza as competencias de Delegado de Prevencioacuten quen teraacute as facultades garantiacuteas e obrigas de sixilo profesional de tales Delegados A actuacioacuten destes cesaraacute no momento en que se reuacutenan os requisitos de antiguumlidade necesarios para poder celebrar a eleccioacuten de representantes do persoal prorrogaacutendose polo tempo indispensable para a efectiva celebracioacuten da eleccioacuten
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL QUINTA
Fundacioacuten
Adscrita aacute Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo existiraacute unha fundacioacuten que teraacute como finalidade promover a mellora das condicioacutens de seguridade e sauacutede no traballo especialmente nas
45
pequenas empresas a traveacutes de accioacutens de informacioacuten asistencia teacutecnica formacioacuten e promocioacuten do cumprimento da normativa de prevencioacuten de riscos
Para o cumprimento dos seus fins dotarase aacute fundacioacuten dun patrimonio con cargo ao Fondo de Prevencioacuten e Rehabilitacioacuten procedente do exceso de excedentes da xestioacuten realizada polas Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social A contiacutea total do devandito patrimonio non excederaacute do 20 por 100 do devandito fondo determinada na data de entrada en vigor desta Lei
Os Estatutos da fundacioacuten aprobaraos a Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo co voto favorable de dous tercios dos seus membros
Para os efectos de acadar un mellor cumprimento dos seus fins artellarase a suacutea colaboracioacuten coa Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
A planificacioacuten desenvolvemento e financiamento de accioacutens nos distintos aacutembitos territoriais teraacute en consideracioacuten a poboacioacuten ocupada o tamantildeo das empresas e os iacutendices de sinistralidade laboral Os orzamentos que a fundacioacuten asigne aos aacutembitos territoriais autonoacutemicos que tentildean asumidas competencias de execucioacuten de lexislacioacuten laboral en materia de Seguridade e Hixiene no Traballo atribuiranse para a suacutea xestioacuten aos oacuterganos tripartitos e de participacioacuten institucional que existan nos devanditos aacutembitos e tentildean natureza similar aacute Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo
Nos sectores de actividade nos que existan fundacioacutens de aacutembito sectorial constituiacutedos por empresarios e traballadores que tentildean entre os seus fins a promocioacuten de actividades destinadas aacute mellora das condicioacutens de seguridade e sauacutede no traballo o desenvolvemento dos obxectivos e fins da fundacioacuten levaranse a cabo en todo caso en coordinacioacuten con aquelas
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL SEXTA
Constitucioacuten da Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo O Goberno no prazo de tres meses a partir da vixencia desta Lei regularaacute a composicioacuten da
Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo A Comisioacuten constituirase no prazo dos trinta diacuteas seguintes
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL SEacuteTIMA
Cumprimento da normativa de transporte de mercadoriacuteas perigosas
O disposto nesta Lei enteacutendese sen prexuiacutezo do cumprimento das obrigas derivadas da regulacioacuten en materia de transporte de mercadoriacuteas perigosas
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL OITAVA
Planos de organizacioacuten de actividades preventivas
Cada Departamento Ministerial no prazo de seis meses desde a entrada en vigor desta Lei e previa consulta coas organizacioacutens sindicais maacuteis representativas elevaraacute ao Consello de Ministros unha proposta de acordo na que se estableza un plano de organizacioacuten das actividades preventivas no departamento
46
correspondente e nos centros organismos e establecementos de todo tipo dependentes deste
A proposta debera acompantildear necesariamente unha memoria explicativa do custo econoacutemico da organizacioacuten proposta asiacute como o calendario de execucioacuten do plano coas previsioacutens orzamentarias axeitadas a este
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL NOVENA
Establecementos militares
1 O Goberno no prazo de seis meses logo de consulta coas organizacioacutens sindicais maacuteis representativas e a proposta dos Ministros de Defensa e de Traballo e Seguridade Social adaptaraacute as normas dos capiacutetulos III e V desta Lei aacutes esixencias da defensa nacional aacutes peculiaridades orgaacutenicas e ao reacutexime vixente de representacioacuten do persoal nos establecementos militares
3 Continuaraacuten vixentes as disposicioacutens sobre organizacioacuten e competencia da autoridade laboral e Inspeccioacuten de Traballo no aacutembito da Administracioacuten Militar contidas no Real Decreto 22051980 do 13 de xuntildeo dictado en desenvolvemento da disposicioacuten final seacutetima do Estatuto dos Traballadores
Antildeadido por Ley 312006Disposicioacuten adicional novena bis Personal militar
((() (( +
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DEacuteCIMA
Sociedades cooperativas
O procedemento para a designacioacuten dos Delegados de Prevencioacuten regulados no artigo 35 desta Lei nas sociedades cooperativas que non conten con asalariados deberaacute estar previsto nos seus Estatutos ou ser obxecto de acordo en Asemblea Xeral Cando ademais dos socios que prestan o seu traballo persoal existan asalariados computaranse aacutembolos colectivos para os efectos do disposto no nuacutemero 2 do artigo 35 Neste caso a designacioacuten dos Delegados de Prevencioacuten realizarase conxuntamente polos socios que prestan traballo e os traballadores asalariados ou se eacute o caso os representantes destes
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL UNDEacuteCIMA
Modificacioacuten do Estatuto dos Traballadores en materia de permisos retribuiacutedos
Engaacutedese unha letra f) ao apartado 3 do artigo 37 do texto refundido da Lei do Estatuto dos Traballadores aprobado polo Real Decreto lexislativo 11995 do 24 de marzo do seguinte teor
laquof) Polo tempo indispensable para a realizacioacuten de exames prenatais e teacutecnicas de preparacioacuten ao parto que se tentildean que realizar dentro da xeiraraquo
47
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DUODEacuteCIMA
Participacioacuten institucional nas Comunidades Autoacutenomas
Nas Comunidades Autoacutenomas a participacioacuten institucional en canto aacute suacutea estructura e organizacioacuten levarase a cabo de acordo coas competencias que estas tentildean en materia de seguridade e sauacutede laboral
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DEacuteCIMO TERCEIRA
Fondo de Prevencioacuten e Rehabilitacioacuten
Os recursos do Fondo de Prevencioacuten e Rehabilitacioacuten procedentes do exceso de excedentes da xestioacuten realizada polas Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social aacute que se refire o artigo 73 do texto refundido da Lei Xeral da Seguridade Social destinaranse na contiacutea que se determine regulamentariamente aacutes actividades que poidan desenvolver como servicios de prevencioacuten as Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social de acordo co previsto no artigo 32 desta Lei
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DECIMOCUARTA
Presencia de recursos preventivos nas obras de construccioacuten
1 O disposto no artigo 32 bis da Lei de Prevencioacuten de Riscos Laborais seraacute de aplicacioacuten nas obras de construccioacuten reguladas polo Real Decreto 16271997 de 24 de outubro polo que se establecen as disposicioacutens miacutenimas de seguridade e sauacutede nas obras de construccioacuten coas seguintes especialidades
a) A preceptiva presencia de recursos preventivos aplicarase a cada contratista
b) No suposto previsto no apartado 1 paraacutegrafo a) do artigo 32 bis a presencia dos recursos preventivos de cada contratista seraacute necesaria cando durante a obra se desenvolvan traballos con riscos especiais tal e como se definen no citado Real Decreto
c) A preceptiva presencia de recursos preventivos teraacute como obxecto vixiar o cumprimento das medidas incluiacutedas no plan de seguridade e sauacutede no traballo e comprobar a eficacia destas
2 O disposto no apartado anterior enteacutendese sen prexuiacutecio das obrigacioacutens do coordinador en materia de seguridade e sauacutede durante a execucioacuten da obra
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DECIMOQUINTA
Habilitacioacuten de funcionarios puacuteblicos
48
Para poder exercer as funcioacutens establecidas no apartado 2 do artigo 9 desta Lei os funcionarios puacuteblicos das comunidades autoacutenomas deberaacuten contar cunha habilitacioacuten especiacutefica expedida pola propia comunidade autoacutenoma nos termos que se determinen regulamentariamente
En todo caso tales funcionarios deberaacuten pertencer aos grupos de titulacioacuten A ou B e acreditar formacioacuten especiacutefica en materia de prevencioacuten de riscos laborais
DISPOSICIOacuteN TRANSITORIA PRIMEIRA
Aplicacioacuten de disposicioacutens maacuteis favorables
1 O disposto nos artigos 36 e 37 desta Lei en materia de competencias facultades e garantiacuteas dos Delegados de Prevencioacuten entenderase sen prexuiacutezo do respecto aacutes disposicioacutens maacuteis favorables para o exercicio dos dereitos de informacioacuten consulta e participacioacuten dos traballadores na prevencioacuten de riscos laborais previstas nos convenios colectivos vixentes na data da suacutea entrada en vigor
2 Os oacuterganos especiacuteficos de representacioacuten dos traballadores en materia de prevencioacuten de riscos laborais que se eacute o caso fosen previstos nos convenios colectivos a que se refire o apartado anterior e que estean dotados dun reacutexime de competencias facultades e garantiacuteas que respecte o contido miacutenimo establecido nos artigos 36 e 37 desta Lei poderaacuten continuar no exercicio das suacuteas funcioacutens en substitucioacuten dos Delegados de Prevencioacuten agaacutes que polo oacutergano de representacioacuten legal dos traballadores se decida a designacioacuten destes Delegados conforme ao procedemento do artigo 35
3 O disposto nos apartados anteriores seraacute tameacuten de aplicacioacuten aos acordos concluiacutedos no aacutembito da funcioacuten puacuteblica ao abeiro do disposto na lei 71990 do 19 de xullo sobre negociacioacuten colectiva e participacioacuten na determinacioacuten das condicioacutens de traballo dos empregados puacuteblicos
DISPOSICIOacuteN TRANSITORIA SEGUNDA
Mentres se aproba o Regulamento regulador dos Servicios de Prevencioacuten de Riscos Laborais entenderase que as Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social cumpren o requisito previsto no artigo 315 desta Lei
DISPOSICIOacuteN DERROGATORIA UacuteNICA
Alcance da derrogacioacuten
Quedan derrogadas cantas disposicioacutens se opontildean aacute presente Lei e especificamente
a) Os artigos 9 10 11 36 apartado 2 39 e 40 paraacutegrafo segundo da Lei 81988 do 7 de abril sobre infraccioacutens e sancioacutens na orde social
b) O Decreto do 26 de xullo de 1957 polo que se fixan os traballos prohibidos a mulleres e menores nos aspectos da suacutea normativa relativos ao traballo das mulleres mantendo en vigor as relativas ao traballo dos menores ata que o Goberno desenvolva as previsioacutens contidas no apartado 2 do artigo 27
c) O Decreto do 11 de marzo de 1971 sobre constitucioacuten composicioacuten e funcioacutens dos Comiteacutes de Seguridade e Hixiene no Traballo
49
d) Os Tiacutetulos I e III da Ordenanza Xeral de Seguridade e Hixiene no Traballo aprobados por Orde do 9 de marzo de 1971
No que non se opontildea ao previsto nesta Lei e ata que se dicten os Regulamentos aos que se fai referencia no artigo 6 continuaraacute a ser de aplicacioacuten a regulacioacuten das materias comprendidas no devandito artigo que se contentildeen no Tiacutetulo II da Ordenanza Xeral de Seguridade e Hixiene no Traballo ou noutras normas que contentildean previsioacutens especiacuteficas sobre tales materias asiacute como a Orde do Ministerio de Traballo do 16 de decembro de 1987 que establece os modelos para a notificacioacuten dos accidentes de traballo Igualmente continuaraacuten vixentes as disposicioacutens reguladoras dos servicios meacutedicos de empresa ata tanto se desenvolvan regulamentariamente as previsioacutens desta Lei sobre servicios de prevencioacuten O persoal pertencente aos devanditos servicios na data de entrada en vigor desta Lei integrarase nos servicios de prevencioacuten das correspondentes empresas cando estes se constituacutean sen prexuiacutezo de que continuacuteen a efectuar aquelas funcioacutens que tivesen atribuiacutedas distintas das propias do servicio de prevencioacuten
Esta Lei non afecta aacute vixencia das disposicioacutens especiais sobre prevencioacuten de riscos profesionais nas explotacioacutens mineiras contidas no capiacutetulo IV do Real Decreto 32551983 do 21 de decembro polo que se aproba o Estatuto do Mineiro e nas suacuteas normas de desenvolvemento asiacute como as do Real Decreto 28571978 do 25 de agosto polo que se aproba o Regulamento Xeral para o Reacutexime da Mineriacutea e o Real Decreto 8631985 do 2 de abril polo que se aproba o Regulamento Xeral de Normas Baacutesicas de Seguridade Mineira e as suacuteas disposicioacutens complementarias
DISPOSICIOacuteN FINAL PRIMEIRA
Actualizacioacuten de sancioacutens
A contiacutea das sancioacutens a que se refire o apartado 4 do artigo 49 poderaacute ser actualizada polo Goberno a proposta do Ministro de Traballo e Seguridade Social adaptando a esta a atribucioacuten de competencias prevista no apartado 1 do artigo 52 desta Lei
DISPOSICIOacuteN FINAL SEGUNDA
Entrada en vigor
Esta Lei entraraacute en vigor tres meses despois da suacutea publicacioacuten no laquoBoletiacuten Oficial do EstadoraquoPolo tantoMando a todos os espantildeois particulares e autoridades que garden e fagan gardar esta LeiMadrid 12 de decembro de 2003
XOAacuteN CARLOS R
O Presidente do Goberno FELIPE GONZAacuteLEZ MAacuteRQUEZ
50
manipulacioacuten en condicioacutens de seguridade e se identifique claramente o seu contido e os riscos para a seguridade ou a sauacutede dos traballadores que a suacutea almacenaxe ou utilizacioacuten comporten
Os suxeitos mencionados nos dous paraacutegrafos anteriores deberaacuten subministrar a informacioacuten que indique a forma correcta de emprego polos traballadores as medidas preventivas adicionais que se deban tomar e os riscos laborais que impliquen tanto o seu emprego normal como a suacutea manipulacioacuten ou emprego inadecuado
Os fabricantes importadores e subministradores de elementos para a proteccioacuten dos traballadores estaacuten na obriga de asegurar a efectividade destes sempre que sexan instalados e usados nas condicioacutens e da forma recomendada por eles Para tal efecto deberaacuten subministrar a informacioacuten que indique o tipo de risco ao que van dirixidos o nivel de proteccioacuten fronte a este e a forma correcta do seu emprego e mantemento
Os fabricantes importadores e subministradores deberaacuten proporcionar aos empresarios e estes solicitar daqueles a informacioacuten necesaria para que a utilizacioacuten e manipulacioacuten da maquinaria equipos productos materias primas e utensilios de traballo se produza sen riscos para a seguridade e a sauacutede dos traballadores asiacute como para que os empresarios poidan cumprir coas suacuteas obrigas de informacioacuten respecto dos traballadores
2 O empresario teraacute que garantir que as informacioacutens a que se refire o apartado anterior sexan facilitadas aos traballadores en termos que resulten comprensibles para estes
CAPIacuteTULO VII
Responsabilidades e sancioacutens
Artigo 42 Responsabilidades e a suacutea compatibilidade
1 O incumprimento polos empresarios das suacuteas obrigas en materia de prevencioacuten de riscos laborais daraacute lugar a responsabilidades administrativas asiacute como se eacute o caso a responsabilidades penais e aacutes civiacutes polos danos e perdas que se poidan derivar do devandito incumprimento
2 A empresa principal responderaacute solidariamente cos contratistas e subcontratistas a que se refire o apartado 3 do artigo 24 desta Lei do cumprimento durante o periacuteodo da contrata das obrigas impostas por esta Lei en relacioacuten cos traballadores que aqueles ocupen nos centros de traballo da empresa principal sempre que a infraccioacuten se producise no centro de traballo do devandito empresario principal
$ amp
3 As responsabilidades administrativas que se deriven do procedemento sancionador seraacuten compatibles coas indemnizacioacutens polos danos e perdas causados e de recargo de prestacioacutens econoacutemicas do sistema da Seguridade Social que poidan ser fixadas polo oacutergano competente de conformidade co previsto na normativa reguladora do devandito sistema
40
4 Nas relacioacutens de traballo mediante empresas de traballo temporal e sen prexuiacutecio das responsabilidades propias de estas a empresa usuaria seraacute responsable das condicioacutens de execucioacuten do traballo en todo o relacionado coa proteccioacuten da seguridade e sauacutede dos traballadores asiacute como o recargo de prestacioacutens do sistema de Seguridade Social que podan fixarse en caso de accidente de traballo ou enfermidade profesional que tentildea lugar no seu centro de traballo durante o tempo de vixencia do contrato de posta a disposicioacuten e traian a suacutea causa de falta de medidas de seguridade e hixiene
A correccioacuten de infraccioacutens en materia de prevencioacuten de riscos laborais no aacutembito das Administracioacutens Puacuteblicas se axustaraacute ao procedemento e normas de desenvolvemento do artigo 451 e concordantes da Lei 311995 de PRL
$ amp
5 A declaracioacuten de feitos probados que contentildea unha sentencia firme da orde xurisdiccional contencioso-administrativa relativa aacute existencia de infraccioacuten aacute normativa de prevencioacuten de riscos laborais vincularaacute aacute orde social da xurisdiccioacuten no que se refire ao recargo se eacute o caso da prestacioacuten econoacutemica do sistema da Seguridade Social
$ amp
Artigo 43 Requirimento da Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
1 Cando o Inspector de Traballo e Seguridade Social comprobase a existencia dunha infraccioacuten aacute normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais requiriraacute ao empresario para a emenda das deficiencias observadas agaacutes que pola gravidade e inminencia dos riscos procedese acordar a paralizacioacuten prevista no artigo 44 Todo isto sen prexuiacutezo da proposta de sancioacuten correspondente se eacute o caso
2 O requirimento formulado polo Inspector de Traballo e Seguridade Social farase saber por escrito ao empresario presuntamente responsable sinalando as anomaliacuteas ou deficiencias apreciadas con indicacioacuten do prazo para a suacutea emenda O devandito requirimento pontildeerase asiacute mesmo en contildeecemento dos Delegados de Prevencioacuten
Se se incumprise o requirimento formulado persistindo os feitos infractores o Inspector de Traballo e Seguridade Social de non o efectuar inicialmente redactaraacute a correspondente acta de infraccioacuten por tales feitos
3 Os requirimentos efectuados polos funcionarios puacuteblicos a que se refire o artigo 92 desta Lei en exercicio das suacuteas funcioacutens de apoio e colaboracioacuten coa Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social practicaranse cos requisitos e efectos establecidos no apartado anterior pudendo reflectirse no Libro de Visitas da Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social na forma que se determine regulamentariamente
Artigo 44 Paralizacioacuten de traballos
1 Cando o Inspector de Traballo e Seguridade Social comprobe que a inobservancia da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais implica ao seu xuiacutezo un risco grave e inminente para a seguridade e a sauacutede dos traballadores poderaacute ordenar a paralizacioacuten inmediata de tales traballos ou tarefas A devandita medida comunicarase aacute empresa responsable que a pontildeeraacute en contildeecemento inmediato dos traballadores
41
afectados do Comiteacute de Seguridade e Sauacutede do Delegado de Prevencioacuten ou na suacutea ausencia dos representantes do persoal A empresa responsable daraacute conta ao Inspector de Traballo e Seguridade social do cumprimento desta notificacioacuten
O Inspector de Traballo e Seguridade Social informaraacute da suacutea decisioacuten de forma inmediata aacute autoridade laboral A empresa sen prexuiacutezo do cumprimento inmediato de tal decisioacuten poderaa impugnar perante a autoridade laboral no prazo de tres diacuteas haacutebiles tendo que ser resolta tal impugnacioacuten no prazo maacuteximo de vintecatro horas Tal resolucioacuten seraacute executiva sen prexuiacutezo dos recursos que procedan
A paralizacioacuten dos traballos levantarase pola Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social que a decretase ou polo empresario tan axintildea como se emenden as causas que a motivaron debendo neste uacuteltimo caso comunicalo inmediatamente aacute Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
2 Os supostos de paralizacioacuten regulados neste artigo asiacute como os que se contemplen na normativa reguladora das actividades previstas no apartado 2 do artigo 7 desta Lei entenderanse en todo caso sen prexuiacutezo do pagamento do salario ou das indemnizacioacutens que procedan e das medidas que se poidan arbitrar para a suacutea garantiacutea
Artigo 45 Infraccioacutens administrativas
1 Son infraccioacutens laborais en materia de prevencioacuten de riscos laborais as accioacutens ou omisioacutens dos empresarios as das entidades que actuacuteen como servicios de prevencioacuten alleos aacutes empresas as auditoriacuteas e as formativas en dita materia e alleas aacutes empresas asiacute como as dos promotores e propietarios de obra e os traballadores por conta propia que incumpran as normas legais regulamentarias e claacuteusulas normativas dos convenios colectivos en materia de seguridade e sauacutede laboral suxeitas a responsabilidade conforme aacute presente Lei
$ amp
Malia o anterior no aacutembito das relacioacutens do persoal civil ao servicio das Administracioacutens puacuteblicas as infraccioacutens seraacuten obxecto de responsabilidades a traveacutes da imposicioacuten por resolucioacuten da autoridade competente da realizacioacuten das medidas correctoras dos correspondentes incumprimentos conforme ao procedemento que para o efecto se estableza
No aacutembito da Administracioacuten Xeral do Estado corresponderalle ao Goberno a regulacioacuten do devandito procedemento que se axustaraacute aos seguintes principios
a) O procedemento iniciarao o oacutergano competente da Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social por orde superior ben por propia iniciativa ou a peticioacuten dos representantes do persoal
b) Logo da suacutea actuacioacuten a Inspeccioacuten efectuaraacute un requirimento sobre as medidas a adoptar e prazo de execucioacuten destas que se enviaraacute aacute unidade administrativa inspeccionada para os efectos de formular alegacioacutens
c) No caso de discrepancia entre os Ministros competentes como consecuencia da aplicacioacuten deste procedemento enviaraacuten as actuacioacutens ao Consello de Ministros para a suacutea decisioacuten final
42
Artigo 46 Infraccioacutens leves
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000
Artigo 47 Infraccioacutens graves
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000
Artigo 48 Infraccioacutens moi graves
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000
Artigo 49 Sancioacutens
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000 que agora establece uns criterios de graduacioacuten das sancioacutens (Artigo 39) e a contiacutea das mesmas (Artigo 40)
Artigo 50 Reincidencia
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000
Artigo 51 Prescricioacuten das infraccioacutens
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000 estableceacutendose dita prescricioacuten no Artigo 4 da disposicioacuten
Artigo 52 Competencias sancionadoras
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000
Artigo 53 Suspensioacuten ou peche do centro de traballo
O Goberno ou se eacute o caso os oacuterganos de goberno das Comunidades Autoacutenomas con competencias na materia cando concorran circunstancias de excepcional gravidade nas infraccioacutens en materia de seguridade e sauacutede no traballo poderaacuten acordar a suspensioacuten das actividades laborais por un tempo determinado ou en caso extremo o peche do centro de traballo correspondente sen prexuiacutezo en todo caso do pagamento do salario ou das indemnizacioacutens que procedan e das medidas que se poidan arbitrar para a suacutea garantiacutea
Artigo 54 Limitacioacutens aacute facultade de contratar coa Administracioacuten
As limitacioacutens aacute facultade de contratar coa Administracioacuten pola comisioacuten de delictos ou por infraccioacutens administrativas moi graves en materia de seguridade e sauacutede no traballo rexeranse polo establecido na Lei 131995 do 18 de maio de contratos das Administracioacutens Puacuteblicas
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL PRIMEIRA
Definicioacutens para os efectos de Seguridade Social
43
Sen prexuiacutezo da utilizacioacuten das definicioacutens contidas nesta Lei no aacutembito da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais tanto a definicioacuten dos conceptos de accidente de traballo enfermidade profesional accidente non laboral e enfermidade comuacuten como o reacutexime xuriacutedico establecido para estas continxencias na normativa de Seguridade Social continuaraacuten a ser de aplicacioacuten nos termos e cos efectos previstos no devandito aacutembito normativo
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL SEGUNDA
Reordenacioacuten orgaacutenica
Queda extinguida a Organizacioacuten dos Servicios Meacutedicos de Empresa pasando as suacuteas funcioacutens a seren desempentildeadas pola Administracioacuten sanitaria competente nos termos desta Lei
Os recursos e funcioacutens que na actualidade tentildeen atribuiacutedos o Instituto Nacional de medicina e Seguridade do Traballo e a Escola Nacional de Medicina do Traballo adscriacutebense e seraacuten desenvolvidos polas unidades organismos ou entidades do Ministerio de Sanidade e Consumo conforme aacute suacutea organizacioacuten e distribucioacuten interna de competencias
O Instituto Nacional de Silicose manteraacute a suacutea condicioacuten de centro de referencia nacional de prevencioacuten teacutecnico-sanitaria das enfermidades profesionais que afecten ao sistema cardiorrespiratorio
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL TERCEIRA
Caraacutecter baacutesico
1 Esta Lei asiacute como as normas regulamentarias que dicte o Goberno en virtude do establecido no artigo 6 constituacuteen lexislacioacuten laboral dictada ao abeiro do artigo 14917ordf da Constitucioacuten
2 Respecto do persoal civil con relacioacuten de caraacutecter administrativo ou estatutario ao servicio das Administracioacutens puacuteblicas esta Lei seraacute de aplicacioacuten nos seguintes termos
a) Os artigos que a continuacioacuten se relacionan constituacuteen normas baacutesicas no sentido previsto no artigo 149118ordf da Constitucioacuten
23 apartados 1 e 2 agaacutes o paraacutegrafo segundo45 apartado 11214 apartados l 2 agaacutes a remisioacuten ao capiacutetulo IV 3 4 e 515161718 apartados l e 2 agaacutes remisioacuten ao capiacutetulo V19 apartados l e 2 agaacutes referencia aacute imparticioacuten por medios propios ou concertados2021222324 apartados 1 2 3 e 6
44
252628 apartados 1 paraacutegrafos primeiro e segundo 2 3 e 4 agaacutes no relativo aacutes empresas de traballo
temporal2930 apartados l 2 agaacutes a remisioacuten ao artigo 61 a) 3 e 4 agaacutes a remisioacuten ao texto refundido da Lei
do Estatuto dos Traballadores31 apartados l agaacutes remisioacuten ao artigo 61 a) 2 3 e 432 bis3334 apartados 1 paraacutegrafo primeiro 2 e 3 agaacutes paraacutegrafo segundo35 apartados l 2 paraacutegrafo primeiro 4 paraacutegrafo terceiro36 agaacutes as referencias ao Comiteacute de Seguridade e Sauacutede37 apartados 2 e 442 apartado l45 apartado 1 paraacutegrafo terceiroDisposicioacuten adicional cuarta Designacioacuten de Delegados de Prevencioacuten nos supostos especiaisDisposicioacuten transitoria apartado 3ordmTeraacuten este mesmo caraacutecter baacutesico no que corresponda as normas regulamentarias que dicte o
goberno en virtude do establecido no artigo 6 desta Lei
b) No aacutembito das Comunidades Autoacutenomas e as entidades locais as funcioacutens que a Lei atribuacutee aacutes autoridades laborais e aacute Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social poderaacuten ser atribuiacutedas a oacuterganos diferentes
c) Os restantes preceptos seraacuten de aplicacioacuten xeral en defecto de normativa especiacutefica dictada polas Administracioacutens puacuteblicas a excepcioacuten do que resulte inaplicable a estas pola suacutea natureza xuriacutedico-laboral
3 O artigo 54 constituacutee lexislacioacuten baacutesica de contratos administrativos dictada ao abeiro do artigo 149118ordf da Constitucioacuten
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL CUARTA
Designacioacuten de Delegados de Prevencioacuten en supostos especiais
Nos centros de traballo que carezan de representantes dos traballadores por non existir traballadores coa antiguumlidade suficiente para ser electores ou elixibles nas eleccioacutens para representantes do persoal os traballadores poderaacuten elixir por maioriacutea a un traballador que exerza as competencias de Delegado de Prevencioacuten quen teraacute as facultades garantiacuteas e obrigas de sixilo profesional de tales Delegados A actuacioacuten destes cesaraacute no momento en que se reuacutenan os requisitos de antiguumlidade necesarios para poder celebrar a eleccioacuten de representantes do persoal prorrogaacutendose polo tempo indispensable para a efectiva celebracioacuten da eleccioacuten
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL QUINTA
Fundacioacuten
Adscrita aacute Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo existiraacute unha fundacioacuten que teraacute como finalidade promover a mellora das condicioacutens de seguridade e sauacutede no traballo especialmente nas
45
pequenas empresas a traveacutes de accioacutens de informacioacuten asistencia teacutecnica formacioacuten e promocioacuten do cumprimento da normativa de prevencioacuten de riscos
Para o cumprimento dos seus fins dotarase aacute fundacioacuten dun patrimonio con cargo ao Fondo de Prevencioacuten e Rehabilitacioacuten procedente do exceso de excedentes da xestioacuten realizada polas Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social A contiacutea total do devandito patrimonio non excederaacute do 20 por 100 do devandito fondo determinada na data de entrada en vigor desta Lei
Os Estatutos da fundacioacuten aprobaraos a Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo co voto favorable de dous tercios dos seus membros
Para os efectos de acadar un mellor cumprimento dos seus fins artellarase a suacutea colaboracioacuten coa Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
A planificacioacuten desenvolvemento e financiamento de accioacutens nos distintos aacutembitos territoriais teraacute en consideracioacuten a poboacioacuten ocupada o tamantildeo das empresas e os iacutendices de sinistralidade laboral Os orzamentos que a fundacioacuten asigne aos aacutembitos territoriais autonoacutemicos que tentildean asumidas competencias de execucioacuten de lexislacioacuten laboral en materia de Seguridade e Hixiene no Traballo atribuiranse para a suacutea xestioacuten aos oacuterganos tripartitos e de participacioacuten institucional que existan nos devanditos aacutembitos e tentildean natureza similar aacute Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo
Nos sectores de actividade nos que existan fundacioacutens de aacutembito sectorial constituiacutedos por empresarios e traballadores que tentildean entre os seus fins a promocioacuten de actividades destinadas aacute mellora das condicioacutens de seguridade e sauacutede no traballo o desenvolvemento dos obxectivos e fins da fundacioacuten levaranse a cabo en todo caso en coordinacioacuten con aquelas
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL SEXTA
Constitucioacuten da Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo O Goberno no prazo de tres meses a partir da vixencia desta Lei regularaacute a composicioacuten da
Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo A Comisioacuten constituirase no prazo dos trinta diacuteas seguintes
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL SEacuteTIMA
Cumprimento da normativa de transporte de mercadoriacuteas perigosas
O disposto nesta Lei enteacutendese sen prexuiacutezo do cumprimento das obrigas derivadas da regulacioacuten en materia de transporte de mercadoriacuteas perigosas
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL OITAVA
Planos de organizacioacuten de actividades preventivas
Cada Departamento Ministerial no prazo de seis meses desde a entrada en vigor desta Lei e previa consulta coas organizacioacutens sindicais maacuteis representativas elevaraacute ao Consello de Ministros unha proposta de acordo na que se estableza un plano de organizacioacuten das actividades preventivas no departamento
46
correspondente e nos centros organismos e establecementos de todo tipo dependentes deste
A proposta debera acompantildear necesariamente unha memoria explicativa do custo econoacutemico da organizacioacuten proposta asiacute como o calendario de execucioacuten do plano coas previsioacutens orzamentarias axeitadas a este
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL NOVENA
Establecementos militares
1 O Goberno no prazo de seis meses logo de consulta coas organizacioacutens sindicais maacuteis representativas e a proposta dos Ministros de Defensa e de Traballo e Seguridade Social adaptaraacute as normas dos capiacutetulos III e V desta Lei aacutes esixencias da defensa nacional aacutes peculiaridades orgaacutenicas e ao reacutexime vixente de representacioacuten do persoal nos establecementos militares
3 Continuaraacuten vixentes as disposicioacutens sobre organizacioacuten e competencia da autoridade laboral e Inspeccioacuten de Traballo no aacutembito da Administracioacuten Militar contidas no Real Decreto 22051980 do 13 de xuntildeo dictado en desenvolvemento da disposicioacuten final seacutetima do Estatuto dos Traballadores
Antildeadido por Ley 312006Disposicioacuten adicional novena bis Personal militar
((() (( +
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DEacuteCIMA
Sociedades cooperativas
O procedemento para a designacioacuten dos Delegados de Prevencioacuten regulados no artigo 35 desta Lei nas sociedades cooperativas que non conten con asalariados deberaacute estar previsto nos seus Estatutos ou ser obxecto de acordo en Asemblea Xeral Cando ademais dos socios que prestan o seu traballo persoal existan asalariados computaranse aacutembolos colectivos para os efectos do disposto no nuacutemero 2 do artigo 35 Neste caso a designacioacuten dos Delegados de Prevencioacuten realizarase conxuntamente polos socios que prestan traballo e os traballadores asalariados ou se eacute o caso os representantes destes
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL UNDEacuteCIMA
Modificacioacuten do Estatuto dos Traballadores en materia de permisos retribuiacutedos
Engaacutedese unha letra f) ao apartado 3 do artigo 37 do texto refundido da Lei do Estatuto dos Traballadores aprobado polo Real Decreto lexislativo 11995 do 24 de marzo do seguinte teor
laquof) Polo tempo indispensable para a realizacioacuten de exames prenatais e teacutecnicas de preparacioacuten ao parto que se tentildean que realizar dentro da xeiraraquo
47
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DUODEacuteCIMA
Participacioacuten institucional nas Comunidades Autoacutenomas
Nas Comunidades Autoacutenomas a participacioacuten institucional en canto aacute suacutea estructura e organizacioacuten levarase a cabo de acordo coas competencias que estas tentildean en materia de seguridade e sauacutede laboral
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DEacuteCIMO TERCEIRA
Fondo de Prevencioacuten e Rehabilitacioacuten
Os recursos do Fondo de Prevencioacuten e Rehabilitacioacuten procedentes do exceso de excedentes da xestioacuten realizada polas Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social aacute que se refire o artigo 73 do texto refundido da Lei Xeral da Seguridade Social destinaranse na contiacutea que se determine regulamentariamente aacutes actividades que poidan desenvolver como servicios de prevencioacuten as Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social de acordo co previsto no artigo 32 desta Lei
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DECIMOCUARTA
Presencia de recursos preventivos nas obras de construccioacuten
1 O disposto no artigo 32 bis da Lei de Prevencioacuten de Riscos Laborais seraacute de aplicacioacuten nas obras de construccioacuten reguladas polo Real Decreto 16271997 de 24 de outubro polo que se establecen as disposicioacutens miacutenimas de seguridade e sauacutede nas obras de construccioacuten coas seguintes especialidades
a) A preceptiva presencia de recursos preventivos aplicarase a cada contratista
b) No suposto previsto no apartado 1 paraacutegrafo a) do artigo 32 bis a presencia dos recursos preventivos de cada contratista seraacute necesaria cando durante a obra se desenvolvan traballos con riscos especiais tal e como se definen no citado Real Decreto
c) A preceptiva presencia de recursos preventivos teraacute como obxecto vixiar o cumprimento das medidas incluiacutedas no plan de seguridade e sauacutede no traballo e comprobar a eficacia destas
2 O disposto no apartado anterior enteacutendese sen prexuiacutecio das obrigacioacutens do coordinador en materia de seguridade e sauacutede durante a execucioacuten da obra
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DECIMOQUINTA
Habilitacioacuten de funcionarios puacuteblicos
48
Para poder exercer as funcioacutens establecidas no apartado 2 do artigo 9 desta Lei os funcionarios puacuteblicos das comunidades autoacutenomas deberaacuten contar cunha habilitacioacuten especiacutefica expedida pola propia comunidade autoacutenoma nos termos que se determinen regulamentariamente
En todo caso tales funcionarios deberaacuten pertencer aos grupos de titulacioacuten A ou B e acreditar formacioacuten especiacutefica en materia de prevencioacuten de riscos laborais
DISPOSICIOacuteN TRANSITORIA PRIMEIRA
Aplicacioacuten de disposicioacutens maacuteis favorables
1 O disposto nos artigos 36 e 37 desta Lei en materia de competencias facultades e garantiacuteas dos Delegados de Prevencioacuten entenderase sen prexuiacutezo do respecto aacutes disposicioacutens maacuteis favorables para o exercicio dos dereitos de informacioacuten consulta e participacioacuten dos traballadores na prevencioacuten de riscos laborais previstas nos convenios colectivos vixentes na data da suacutea entrada en vigor
2 Os oacuterganos especiacuteficos de representacioacuten dos traballadores en materia de prevencioacuten de riscos laborais que se eacute o caso fosen previstos nos convenios colectivos a que se refire o apartado anterior e que estean dotados dun reacutexime de competencias facultades e garantiacuteas que respecte o contido miacutenimo establecido nos artigos 36 e 37 desta Lei poderaacuten continuar no exercicio das suacuteas funcioacutens en substitucioacuten dos Delegados de Prevencioacuten agaacutes que polo oacutergano de representacioacuten legal dos traballadores se decida a designacioacuten destes Delegados conforme ao procedemento do artigo 35
3 O disposto nos apartados anteriores seraacute tameacuten de aplicacioacuten aos acordos concluiacutedos no aacutembito da funcioacuten puacuteblica ao abeiro do disposto na lei 71990 do 19 de xullo sobre negociacioacuten colectiva e participacioacuten na determinacioacuten das condicioacutens de traballo dos empregados puacuteblicos
DISPOSICIOacuteN TRANSITORIA SEGUNDA
Mentres se aproba o Regulamento regulador dos Servicios de Prevencioacuten de Riscos Laborais entenderase que as Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social cumpren o requisito previsto no artigo 315 desta Lei
DISPOSICIOacuteN DERROGATORIA UacuteNICA
Alcance da derrogacioacuten
Quedan derrogadas cantas disposicioacutens se opontildean aacute presente Lei e especificamente
a) Os artigos 9 10 11 36 apartado 2 39 e 40 paraacutegrafo segundo da Lei 81988 do 7 de abril sobre infraccioacutens e sancioacutens na orde social
b) O Decreto do 26 de xullo de 1957 polo que se fixan os traballos prohibidos a mulleres e menores nos aspectos da suacutea normativa relativos ao traballo das mulleres mantendo en vigor as relativas ao traballo dos menores ata que o Goberno desenvolva as previsioacutens contidas no apartado 2 do artigo 27
c) O Decreto do 11 de marzo de 1971 sobre constitucioacuten composicioacuten e funcioacutens dos Comiteacutes de Seguridade e Hixiene no Traballo
49
d) Os Tiacutetulos I e III da Ordenanza Xeral de Seguridade e Hixiene no Traballo aprobados por Orde do 9 de marzo de 1971
No que non se opontildea ao previsto nesta Lei e ata que se dicten os Regulamentos aos que se fai referencia no artigo 6 continuaraacute a ser de aplicacioacuten a regulacioacuten das materias comprendidas no devandito artigo que se contentildeen no Tiacutetulo II da Ordenanza Xeral de Seguridade e Hixiene no Traballo ou noutras normas que contentildean previsioacutens especiacuteficas sobre tales materias asiacute como a Orde do Ministerio de Traballo do 16 de decembro de 1987 que establece os modelos para a notificacioacuten dos accidentes de traballo Igualmente continuaraacuten vixentes as disposicioacutens reguladoras dos servicios meacutedicos de empresa ata tanto se desenvolvan regulamentariamente as previsioacutens desta Lei sobre servicios de prevencioacuten O persoal pertencente aos devanditos servicios na data de entrada en vigor desta Lei integrarase nos servicios de prevencioacuten das correspondentes empresas cando estes se constituacutean sen prexuiacutezo de que continuacuteen a efectuar aquelas funcioacutens que tivesen atribuiacutedas distintas das propias do servicio de prevencioacuten
Esta Lei non afecta aacute vixencia das disposicioacutens especiais sobre prevencioacuten de riscos profesionais nas explotacioacutens mineiras contidas no capiacutetulo IV do Real Decreto 32551983 do 21 de decembro polo que se aproba o Estatuto do Mineiro e nas suacuteas normas de desenvolvemento asiacute como as do Real Decreto 28571978 do 25 de agosto polo que se aproba o Regulamento Xeral para o Reacutexime da Mineriacutea e o Real Decreto 8631985 do 2 de abril polo que se aproba o Regulamento Xeral de Normas Baacutesicas de Seguridade Mineira e as suacuteas disposicioacutens complementarias
DISPOSICIOacuteN FINAL PRIMEIRA
Actualizacioacuten de sancioacutens
A contiacutea das sancioacutens a que se refire o apartado 4 do artigo 49 poderaacute ser actualizada polo Goberno a proposta do Ministro de Traballo e Seguridade Social adaptando a esta a atribucioacuten de competencias prevista no apartado 1 do artigo 52 desta Lei
DISPOSICIOacuteN FINAL SEGUNDA
Entrada en vigor
Esta Lei entraraacute en vigor tres meses despois da suacutea publicacioacuten no laquoBoletiacuten Oficial do EstadoraquoPolo tantoMando a todos os espantildeois particulares e autoridades que garden e fagan gardar esta LeiMadrid 12 de decembro de 2003
XOAacuteN CARLOS R
O Presidente do Goberno FELIPE GONZAacuteLEZ MAacuteRQUEZ
50
4 Nas relacioacutens de traballo mediante empresas de traballo temporal e sen prexuiacutecio das responsabilidades propias de estas a empresa usuaria seraacute responsable das condicioacutens de execucioacuten do traballo en todo o relacionado coa proteccioacuten da seguridade e sauacutede dos traballadores asiacute como o recargo de prestacioacutens do sistema de Seguridade Social que podan fixarse en caso de accidente de traballo ou enfermidade profesional que tentildea lugar no seu centro de traballo durante o tempo de vixencia do contrato de posta a disposicioacuten e traian a suacutea causa de falta de medidas de seguridade e hixiene
A correccioacuten de infraccioacutens en materia de prevencioacuten de riscos laborais no aacutembito das Administracioacutens Puacuteblicas se axustaraacute ao procedemento e normas de desenvolvemento do artigo 451 e concordantes da Lei 311995 de PRL
$ amp
5 A declaracioacuten de feitos probados que contentildea unha sentencia firme da orde xurisdiccional contencioso-administrativa relativa aacute existencia de infraccioacuten aacute normativa de prevencioacuten de riscos laborais vincularaacute aacute orde social da xurisdiccioacuten no que se refire ao recargo se eacute o caso da prestacioacuten econoacutemica do sistema da Seguridade Social
$ amp
Artigo 43 Requirimento da Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
1 Cando o Inspector de Traballo e Seguridade Social comprobase a existencia dunha infraccioacuten aacute normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais requiriraacute ao empresario para a emenda das deficiencias observadas agaacutes que pola gravidade e inminencia dos riscos procedese acordar a paralizacioacuten prevista no artigo 44 Todo isto sen prexuiacutezo da proposta de sancioacuten correspondente se eacute o caso
2 O requirimento formulado polo Inspector de Traballo e Seguridade Social farase saber por escrito ao empresario presuntamente responsable sinalando as anomaliacuteas ou deficiencias apreciadas con indicacioacuten do prazo para a suacutea emenda O devandito requirimento pontildeerase asiacute mesmo en contildeecemento dos Delegados de Prevencioacuten
Se se incumprise o requirimento formulado persistindo os feitos infractores o Inspector de Traballo e Seguridade Social de non o efectuar inicialmente redactaraacute a correspondente acta de infraccioacuten por tales feitos
3 Os requirimentos efectuados polos funcionarios puacuteblicos a que se refire o artigo 92 desta Lei en exercicio das suacuteas funcioacutens de apoio e colaboracioacuten coa Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social practicaranse cos requisitos e efectos establecidos no apartado anterior pudendo reflectirse no Libro de Visitas da Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social na forma que se determine regulamentariamente
Artigo 44 Paralizacioacuten de traballos
1 Cando o Inspector de Traballo e Seguridade Social comprobe que a inobservancia da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais implica ao seu xuiacutezo un risco grave e inminente para a seguridade e a sauacutede dos traballadores poderaacute ordenar a paralizacioacuten inmediata de tales traballos ou tarefas A devandita medida comunicarase aacute empresa responsable que a pontildeeraacute en contildeecemento inmediato dos traballadores
41
afectados do Comiteacute de Seguridade e Sauacutede do Delegado de Prevencioacuten ou na suacutea ausencia dos representantes do persoal A empresa responsable daraacute conta ao Inspector de Traballo e Seguridade social do cumprimento desta notificacioacuten
O Inspector de Traballo e Seguridade Social informaraacute da suacutea decisioacuten de forma inmediata aacute autoridade laboral A empresa sen prexuiacutezo do cumprimento inmediato de tal decisioacuten poderaa impugnar perante a autoridade laboral no prazo de tres diacuteas haacutebiles tendo que ser resolta tal impugnacioacuten no prazo maacuteximo de vintecatro horas Tal resolucioacuten seraacute executiva sen prexuiacutezo dos recursos que procedan
A paralizacioacuten dos traballos levantarase pola Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social que a decretase ou polo empresario tan axintildea como se emenden as causas que a motivaron debendo neste uacuteltimo caso comunicalo inmediatamente aacute Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
2 Os supostos de paralizacioacuten regulados neste artigo asiacute como os que se contemplen na normativa reguladora das actividades previstas no apartado 2 do artigo 7 desta Lei entenderanse en todo caso sen prexuiacutezo do pagamento do salario ou das indemnizacioacutens que procedan e das medidas que se poidan arbitrar para a suacutea garantiacutea
Artigo 45 Infraccioacutens administrativas
1 Son infraccioacutens laborais en materia de prevencioacuten de riscos laborais as accioacutens ou omisioacutens dos empresarios as das entidades que actuacuteen como servicios de prevencioacuten alleos aacutes empresas as auditoriacuteas e as formativas en dita materia e alleas aacutes empresas asiacute como as dos promotores e propietarios de obra e os traballadores por conta propia que incumpran as normas legais regulamentarias e claacuteusulas normativas dos convenios colectivos en materia de seguridade e sauacutede laboral suxeitas a responsabilidade conforme aacute presente Lei
$ amp
Malia o anterior no aacutembito das relacioacutens do persoal civil ao servicio das Administracioacutens puacuteblicas as infraccioacutens seraacuten obxecto de responsabilidades a traveacutes da imposicioacuten por resolucioacuten da autoridade competente da realizacioacuten das medidas correctoras dos correspondentes incumprimentos conforme ao procedemento que para o efecto se estableza
No aacutembito da Administracioacuten Xeral do Estado corresponderalle ao Goberno a regulacioacuten do devandito procedemento que se axustaraacute aos seguintes principios
a) O procedemento iniciarao o oacutergano competente da Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social por orde superior ben por propia iniciativa ou a peticioacuten dos representantes do persoal
b) Logo da suacutea actuacioacuten a Inspeccioacuten efectuaraacute un requirimento sobre as medidas a adoptar e prazo de execucioacuten destas que se enviaraacute aacute unidade administrativa inspeccionada para os efectos de formular alegacioacutens
c) No caso de discrepancia entre os Ministros competentes como consecuencia da aplicacioacuten deste procedemento enviaraacuten as actuacioacutens ao Consello de Ministros para a suacutea decisioacuten final
42
Artigo 46 Infraccioacutens leves
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000
Artigo 47 Infraccioacutens graves
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000
Artigo 48 Infraccioacutens moi graves
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000
Artigo 49 Sancioacutens
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000 que agora establece uns criterios de graduacioacuten das sancioacutens (Artigo 39) e a contiacutea das mesmas (Artigo 40)
Artigo 50 Reincidencia
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000
Artigo 51 Prescricioacuten das infraccioacutens
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000 estableceacutendose dita prescricioacuten no Artigo 4 da disposicioacuten
Artigo 52 Competencias sancionadoras
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000
Artigo 53 Suspensioacuten ou peche do centro de traballo
O Goberno ou se eacute o caso os oacuterganos de goberno das Comunidades Autoacutenomas con competencias na materia cando concorran circunstancias de excepcional gravidade nas infraccioacutens en materia de seguridade e sauacutede no traballo poderaacuten acordar a suspensioacuten das actividades laborais por un tempo determinado ou en caso extremo o peche do centro de traballo correspondente sen prexuiacutezo en todo caso do pagamento do salario ou das indemnizacioacutens que procedan e das medidas que se poidan arbitrar para a suacutea garantiacutea
Artigo 54 Limitacioacutens aacute facultade de contratar coa Administracioacuten
As limitacioacutens aacute facultade de contratar coa Administracioacuten pola comisioacuten de delictos ou por infraccioacutens administrativas moi graves en materia de seguridade e sauacutede no traballo rexeranse polo establecido na Lei 131995 do 18 de maio de contratos das Administracioacutens Puacuteblicas
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL PRIMEIRA
Definicioacutens para os efectos de Seguridade Social
43
Sen prexuiacutezo da utilizacioacuten das definicioacutens contidas nesta Lei no aacutembito da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais tanto a definicioacuten dos conceptos de accidente de traballo enfermidade profesional accidente non laboral e enfermidade comuacuten como o reacutexime xuriacutedico establecido para estas continxencias na normativa de Seguridade Social continuaraacuten a ser de aplicacioacuten nos termos e cos efectos previstos no devandito aacutembito normativo
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL SEGUNDA
Reordenacioacuten orgaacutenica
Queda extinguida a Organizacioacuten dos Servicios Meacutedicos de Empresa pasando as suacuteas funcioacutens a seren desempentildeadas pola Administracioacuten sanitaria competente nos termos desta Lei
Os recursos e funcioacutens que na actualidade tentildeen atribuiacutedos o Instituto Nacional de medicina e Seguridade do Traballo e a Escola Nacional de Medicina do Traballo adscriacutebense e seraacuten desenvolvidos polas unidades organismos ou entidades do Ministerio de Sanidade e Consumo conforme aacute suacutea organizacioacuten e distribucioacuten interna de competencias
O Instituto Nacional de Silicose manteraacute a suacutea condicioacuten de centro de referencia nacional de prevencioacuten teacutecnico-sanitaria das enfermidades profesionais que afecten ao sistema cardiorrespiratorio
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL TERCEIRA
Caraacutecter baacutesico
1 Esta Lei asiacute como as normas regulamentarias que dicte o Goberno en virtude do establecido no artigo 6 constituacuteen lexislacioacuten laboral dictada ao abeiro do artigo 14917ordf da Constitucioacuten
2 Respecto do persoal civil con relacioacuten de caraacutecter administrativo ou estatutario ao servicio das Administracioacutens puacuteblicas esta Lei seraacute de aplicacioacuten nos seguintes termos
a) Os artigos que a continuacioacuten se relacionan constituacuteen normas baacutesicas no sentido previsto no artigo 149118ordf da Constitucioacuten
23 apartados 1 e 2 agaacutes o paraacutegrafo segundo45 apartado 11214 apartados l 2 agaacutes a remisioacuten ao capiacutetulo IV 3 4 e 515161718 apartados l e 2 agaacutes remisioacuten ao capiacutetulo V19 apartados l e 2 agaacutes referencia aacute imparticioacuten por medios propios ou concertados2021222324 apartados 1 2 3 e 6
44
252628 apartados 1 paraacutegrafos primeiro e segundo 2 3 e 4 agaacutes no relativo aacutes empresas de traballo
temporal2930 apartados l 2 agaacutes a remisioacuten ao artigo 61 a) 3 e 4 agaacutes a remisioacuten ao texto refundido da Lei
do Estatuto dos Traballadores31 apartados l agaacutes remisioacuten ao artigo 61 a) 2 3 e 432 bis3334 apartados 1 paraacutegrafo primeiro 2 e 3 agaacutes paraacutegrafo segundo35 apartados l 2 paraacutegrafo primeiro 4 paraacutegrafo terceiro36 agaacutes as referencias ao Comiteacute de Seguridade e Sauacutede37 apartados 2 e 442 apartado l45 apartado 1 paraacutegrafo terceiroDisposicioacuten adicional cuarta Designacioacuten de Delegados de Prevencioacuten nos supostos especiaisDisposicioacuten transitoria apartado 3ordmTeraacuten este mesmo caraacutecter baacutesico no que corresponda as normas regulamentarias que dicte o
goberno en virtude do establecido no artigo 6 desta Lei
b) No aacutembito das Comunidades Autoacutenomas e as entidades locais as funcioacutens que a Lei atribuacutee aacutes autoridades laborais e aacute Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social poderaacuten ser atribuiacutedas a oacuterganos diferentes
c) Os restantes preceptos seraacuten de aplicacioacuten xeral en defecto de normativa especiacutefica dictada polas Administracioacutens puacuteblicas a excepcioacuten do que resulte inaplicable a estas pola suacutea natureza xuriacutedico-laboral
3 O artigo 54 constituacutee lexislacioacuten baacutesica de contratos administrativos dictada ao abeiro do artigo 149118ordf da Constitucioacuten
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL CUARTA
Designacioacuten de Delegados de Prevencioacuten en supostos especiais
Nos centros de traballo que carezan de representantes dos traballadores por non existir traballadores coa antiguumlidade suficiente para ser electores ou elixibles nas eleccioacutens para representantes do persoal os traballadores poderaacuten elixir por maioriacutea a un traballador que exerza as competencias de Delegado de Prevencioacuten quen teraacute as facultades garantiacuteas e obrigas de sixilo profesional de tales Delegados A actuacioacuten destes cesaraacute no momento en que se reuacutenan os requisitos de antiguumlidade necesarios para poder celebrar a eleccioacuten de representantes do persoal prorrogaacutendose polo tempo indispensable para a efectiva celebracioacuten da eleccioacuten
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL QUINTA
Fundacioacuten
Adscrita aacute Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo existiraacute unha fundacioacuten que teraacute como finalidade promover a mellora das condicioacutens de seguridade e sauacutede no traballo especialmente nas
45
pequenas empresas a traveacutes de accioacutens de informacioacuten asistencia teacutecnica formacioacuten e promocioacuten do cumprimento da normativa de prevencioacuten de riscos
Para o cumprimento dos seus fins dotarase aacute fundacioacuten dun patrimonio con cargo ao Fondo de Prevencioacuten e Rehabilitacioacuten procedente do exceso de excedentes da xestioacuten realizada polas Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social A contiacutea total do devandito patrimonio non excederaacute do 20 por 100 do devandito fondo determinada na data de entrada en vigor desta Lei
Os Estatutos da fundacioacuten aprobaraos a Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo co voto favorable de dous tercios dos seus membros
Para os efectos de acadar un mellor cumprimento dos seus fins artellarase a suacutea colaboracioacuten coa Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
A planificacioacuten desenvolvemento e financiamento de accioacutens nos distintos aacutembitos territoriais teraacute en consideracioacuten a poboacioacuten ocupada o tamantildeo das empresas e os iacutendices de sinistralidade laboral Os orzamentos que a fundacioacuten asigne aos aacutembitos territoriais autonoacutemicos que tentildean asumidas competencias de execucioacuten de lexislacioacuten laboral en materia de Seguridade e Hixiene no Traballo atribuiranse para a suacutea xestioacuten aos oacuterganos tripartitos e de participacioacuten institucional que existan nos devanditos aacutembitos e tentildean natureza similar aacute Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo
Nos sectores de actividade nos que existan fundacioacutens de aacutembito sectorial constituiacutedos por empresarios e traballadores que tentildean entre os seus fins a promocioacuten de actividades destinadas aacute mellora das condicioacutens de seguridade e sauacutede no traballo o desenvolvemento dos obxectivos e fins da fundacioacuten levaranse a cabo en todo caso en coordinacioacuten con aquelas
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL SEXTA
Constitucioacuten da Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo O Goberno no prazo de tres meses a partir da vixencia desta Lei regularaacute a composicioacuten da
Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo A Comisioacuten constituirase no prazo dos trinta diacuteas seguintes
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL SEacuteTIMA
Cumprimento da normativa de transporte de mercadoriacuteas perigosas
O disposto nesta Lei enteacutendese sen prexuiacutezo do cumprimento das obrigas derivadas da regulacioacuten en materia de transporte de mercadoriacuteas perigosas
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL OITAVA
Planos de organizacioacuten de actividades preventivas
Cada Departamento Ministerial no prazo de seis meses desde a entrada en vigor desta Lei e previa consulta coas organizacioacutens sindicais maacuteis representativas elevaraacute ao Consello de Ministros unha proposta de acordo na que se estableza un plano de organizacioacuten das actividades preventivas no departamento
46
correspondente e nos centros organismos e establecementos de todo tipo dependentes deste
A proposta debera acompantildear necesariamente unha memoria explicativa do custo econoacutemico da organizacioacuten proposta asiacute como o calendario de execucioacuten do plano coas previsioacutens orzamentarias axeitadas a este
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL NOVENA
Establecementos militares
1 O Goberno no prazo de seis meses logo de consulta coas organizacioacutens sindicais maacuteis representativas e a proposta dos Ministros de Defensa e de Traballo e Seguridade Social adaptaraacute as normas dos capiacutetulos III e V desta Lei aacutes esixencias da defensa nacional aacutes peculiaridades orgaacutenicas e ao reacutexime vixente de representacioacuten do persoal nos establecementos militares
3 Continuaraacuten vixentes as disposicioacutens sobre organizacioacuten e competencia da autoridade laboral e Inspeccioacuten de Traballo no aacutembito da Administracioacuten Militar contidas no Real Decreto 22051980 do 13 de xuntildeo dictado en desenvolvemento da disposicioacuten final seacutetima do Estatuto dos Traballadores
Antildeadido por Ley 312006Disposicioacuten adicional novena bis Personal militar
((() (( +
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DEacuteCIMA
Sociedades cooperativas
O procedemento para a designacioacuten dos Delegados de Prevencioacuten regulados no artigo 35 desta Lei nas sociedades cooperativas que non conten con asalariados deberaacute estar previsto nos seus Estatutos ou ser obxecto de acordo en Asemblea Xeral Cando ademais dos socios que prestan o seu traballo persoal existan asalariados computaranse aacutembolos colectivos para os efectos do disposto no nuacutemero 2 do artigo 35 Neste caso a designacioacuten dos Delegados de Prevencioacuten realizarase conxuntamente polos socios que prestan traballo e os traballadores asalariados ou se eacute o caso os representantes destes
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL UNDEacuteCIMA
Modificacioacuten do Estatuto dos Traballadores en materia de permisos retribuiacutedos
Engaacutedese unha letra f) ao apartado 3 do artigo 37 do texto refundido da Lei do Estatuto dos Traballadores aprobado polo Real Decreto lexislativo 11995 do 24 de marzo do seguinte teor
laquof) Polo tempo indispensable para a realizacioacuten de exames prenatais e teacutecnicas de preparacioacuten ao parto que se tentildean que realizar dentro da xeiraraquo
47
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DUODEacuteCIMA
Participacioacuten institucional nas Comunidades Autoacutenomas
Nas Comunidades Autoacutenomas a participacioacuten institucional en canto aacute suacutea estructura e organizacioacuten levarase a cabo de acordo coas competencias que estas tentildean en materia de seguridade e sauacutede laboral
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DEacuteCIMO TERCEIRA
Fondo de Prevencioacuten e Rehabilitacioacuten
Os recursos do Fondo de Prevencioacuten e Rehabilitacioacuten procedentes do exceso de excedentes da xestioacuten realizada polas Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social aacute que se refire o artigo 73 do texto refundido da Lei Xeral da Seguridade Social destinaranse na contiacutea que se determine regulamentariamente aacutes actividades que poidan desenvolver como servicios de prevencioacuten as Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social de acordo co previsto no artigo 32 desta Lei
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DECIMOCUARTA
Presencia de recursos preventivos nas obras de construccioacuten
1 O disposto no artigo 32 bis da Lei de Prevencioacuten de Riscos Laborais seraacute de aplicacioacuten nas obras de construccioacuten reguladas polo Real Decreto 16271997 de 24 de outubro polo que se establecen as disposicioacutens miacutenimas de seguridade e sauacutede nas obras de construccioacuten coas seguintes especialidades
a) A preceptiva presencia de recursos preventivos aplicarase a cada contratista
b) No suposto previsto no apartado 1 paraacutegrafo a) do artigo 32 bis a presencia dos recursos preventivos de cada contratista seraacute necesaria cando durante a obra se desenvolvan traballos con riscos especiais tal e como se definen no citado Real Decreto
c) A preceptiva presencia de recursos preventivos teraacute como obxecto vixiar o cumprimento das medidas incluiacutedas no plan de seguridade e sauacutede no traballo e comprobar a eficacia destas
2 O disposto no apartado anterior enteacutendese sen prexuiacutecio das obrigacioacutens do coordinador en materia de seguridade e sauacutede durante a execucioacuten da obra
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DECIMOQUINTA
Habilitacioacuten de funcionarios puacuteblicos
48
Para poder exercer as funcioacutens establecidas no apartado 2 do artigo 9 desta Lei os funcionarios puacuteblicos das comunidades autoacutenomas deberaacuten contar cunha habilitacioacuten especiacutefica expedida pola propia comunidade autoacutenoma nos termos que se determinen regulamentariamente
En todo caso tales funcionarios deberaacuten pertencer aos grupos de titulacioacuten A ou B e acreditar formacioacuten especiacutefica en materia de prevencioacuten de riscos laborais
DISPOSICIOacuteN TRANSITORIA PRIMEIRA
Aplicacioacuten de disposicioacutens maacuteis favorables
1 O disposto nos artigos 36 e 37 desta Lei en materia de competencias facultades e garantiacuteas dos Delegados de Prevencioacuten entenderase sen prexuiacutezo do respecto aacutes disposicioacutens maacuteis favorables para o exercicio dos dereitos de informacioacuten consulta e participacioacuten dos traballadores na prevencioacuten de riscos laborais previstas nos convenios colectivos vixentes na data da suacutea entrada en vigor
2 Os oacuterganos especiacuteficos de representacioacuten dos traballadores en materia de prevencioacuten de riscos laborais que se eacute o caso fosen previstos nos convenios colectivos a que se refire o apartado anterior e que estean dotados dun reacutexime de competencias facultades e garantiacuteas que respecte o contido miacutenimo establecido nos artigos 36 e 37 desta Lei poderaacuten continuar no exercicio das suacuteas funcioacutens en substitucioacuten dos Delegados de Prevencioacuten agaacutes que polo oacutergano de representacioacuten legal dos traballadores se decida a designacioacuten destes Delegados conforme ao procedemento do artigo 35
3 O disposto nos apartados anteriores seraacute tameacuten de aplicacioacuten aos acordos concluiacutedos no aacutembito da funcioacuten puacuteblica ao abeiro do disposto na lei 71990 do 19 de xullo sobre negociacioacuten colectiva e participacioacuten na determinacioacuten das condicioacutens de traballo dos empregados puacuteblicos
DISPOSICIOacuteN TRANSITORIA SEGUNDA
Mentres se aproba o Regulamento regulador dos Servicios de Prevencioacuten de Riscos Laborais entenderase que as Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social cumpren o requisito previsto no artigo 315 desta Lei
DISPOSICIOacuteN DERROGATORIA UacuteNICA
Alcance da derrogacioacuten
Quedan derrogadas cantas disposicioacutens se opontildean aacute presente Lei e especificamente
a) Os artigos 9 10 11 36 apartado 2 39 e 40 paraacutegrafo segundo da Lei 81988 do 7 de abril sobre infraccioacutens e sancioacutens na orde social
b) O Decreto do 26 de xullo de 1957 polo que se fixan os traballos prohibidos a mulleres e menores nos aspectos da suacutea normativa relativos ao traballo das mulleres mantendo en vigor as relativas ao traballo dos menores ata que o Goberno desenvolva as previsioacutens contidas no apartado 2 do artigo 27
c) O Decreto do 11 de marzo de 1971 sobre constitucioacuten composicioacuten e funcioacutens dos Comiteacutes de Seguridade e Hixiene no Traballo
49
d) Os Tiacutetulos I e III da Ordenanza Xeral de Seguridade e Hixiene no Traballo aprobados por Orde do 9 de marzo de 1971
No que non se opontildea ao previsto nesta Lei e ata que se dicten os Regulamentos aos que se fai referencia no artigo 6 continuaraacute a ser de aplicacioacuten a regulacioacuten das materias comprendidas no devandito artigo que se contentildeen no Tiacutetulo II da Ordenanza Xeral de Seguridade e Hixiene no Traballo ou noutras normas que contentildean previsioacutens especiacuteficas sobre tales materias asiacute como a Orde do Ministerio de Traballo do 16 de decembro de 1987 que establece os modelos para a notificacioacuten dos accidentes de traballo Igualmente continuaraacuten vixentes as disposicioacutens reguladoras dos servicios meacutedicos de empresa ata tanto se desenvolvan regulamentariamente as previsioacutens desta Lei sobre servicios de prevencioacuten O persoal pertencente aos devanditos servicios na data de entrada en vigor desta Lei integrarase nos servicios de prevencioacuten das correspondentes empresas cando estes se constituacutean sen prexuiacutezo de que continuacuteen a efectuar aquelas funcioacutens que tivesen atribuiacutedas distintas das propias do servicio de prevencioacuten
Esta Lei non afecta aacute vixencia das disposicioacutens especiais sobre prevencioacuten de riscos profesionais nas explotacioacutens mineiras contidas no capiacutetulo IV do Real Decreto 32551983 do 21 de decembro polo que se aproba o Estatuto do Mineiro e nas suacuteas normas de desenvolvemento asiacute como as do Real Decreto 28571978 do 25 de agosto polo que se aproba o Regulamento Xeral para o Reacutexime da Mineriacutea e o Real Decreto 8631985 do 2 de abril polo que se aproba o Regulamento Xeral de Normas Baacutesicas de Seguridade Mineira e as suacuteas disposicioacutens complementarias
DISPOSICIOacuteN FINAL PRIMEIRA
Actualizacioacuten de sancioacutens
A contiacutea das sancioacutens a que se refire o apartado 4 do artigo 49 poderaacute ser actualizada polo Goberno a proposta do Ministro de Traballo e Seguridade Social adaptando a esta a atribucioacuten de competencias prevista no apartado 1 do artigo 52 desta Lei
DISPOSICIOacuteN FINAL SEGUNDA
Entrada en vigor
Esta Lei entraraacute en vigor tres meses despois da suacutea publicacioacuten no laquoBoletiacuten Oficial do EstadoraquoPolo tantoMando a todos os espantildeois particulares e autoridades que garden e fagan gardar esta LeiMadrid 12 de decembro de 2003
XOAacuteN CARLOS R
O Presidente do Goberno FELIPE GONZAacuteLEZ MAacuteRQUEZ
50
afectados do Comiteacute de Seguridade e Sauacutede do Delegado de Prevencioacuten ou na suacutea ausencia dos representantes do persoal A empresa responsable daraacute conta ao Inspector de Traballo e Seguridade social do cumprimento desta notificacioacuten
O Inspector de Traballo e Seguridade Social informaraacute da suacutea decisioacuten de forma inmediata aacute autoridade laboral A empresa sen prexuiacutezo do cumprimento inmediato de tal decisioacuten poderaa impugnar perante a autoridade laboral no prazo de tres diacuteas haacutebiles tendo que ser resolta tal impugnacioacuten no prazo maacuteximo de vintecatro horas Tal resolucioacuten seraacute executiva sen prexuiacutezo dos recursos que procedan
A paralizacioacuten dos traballos levantarase pola Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social que a decretase ou polo empresario tan axintildea como se emenden as causas que a motivaron debendo neste uacuteltimo caso comunicalo inmediatamente aacute Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
2 Os supostos de paralizacioacuten regulados neste artigo asiacute como os que se contemplen na normativa reguladora das actividades previstas no apartado 2 do artigo 7 desta Lei entenderanse en todo caso sen prexuiacutezo do pagamento do salario ou das indemnizacioacutens que procedan e das medidas que se poidan arbitrar para a suacutea garantiacutea
Artigo 45 Infraccioacutens administrativas
1 Son infraccioacutens laborais en materia de prevencioacuten de riscos laborais as accioacutens ou omisioacutens dos empresarios as das entidades que actuacuteen como servicios de prevencioacuten alleos aacutes empresas as auditoriacuteas e as formativas en dita materia e alleas aacutes empresas asiacute como as dos promotores e propietarios de obra e os traballadores por conta propia que incumpran as normas legais regulamentarias e claacuteusulas normativas dos convenios colectivos en materia de seguridade e sauacutede laboral suxeitas a responsabilidade conforme aacute presente Lei
$ amp
Malia o anterior no aacutembito das relacioacutens do persoal civil ao servicio das Administracioacutens puacuteblicas as infraccioacutens seraacuten obxecto de responsabilidades a traveacutes da imposicioacuten por resolucioacuten da autoridade competente da realizacioacuten das medidas correctoras dos correspondentes incumprimentos conforme ao procedemento que para o efecto se estableza
No aacutembito da Administracioacuten Xeral do Estado corresponderalle ao Goberno a regulacioacuten do devandito procedemento que se axustaraacute aos seguintes principios
a) O procedemento iniciarao o oacutergano competente da Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social por orde superior ben por propia iniciativa ou a peticioacuten dos representantes do persoal
b) Logo da suacutea actuacioacuten a Inspeccioacuten efectuaraacute un requirimento sobre as medidas a adoptar e prazo de execucioacuten destas que se enviaraacute aacute unidade administrativa inspeccionada para os efectos de formular alegacioacutens
c) No caso de discrepancia entre os Ministros competentes como consecuencia da aplicacioacuten deste procedemento enviaraacuten as actuacioacutens ao Consello de Ministros para a suacutea decisioacuten final
42
Artigo 46 Infraccioacutens leves
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000
Artigo 47 Infraccioacutens graves
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000
Artigo 48 Infraccioacutens moi graves
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000
Artigo 49 Sancioacutens
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000 que agora establece uns criterios de graduacioacuten das sancioacutens (Artigo 39) e a contiacutea das mesmas (Artigo 40)
Artigo 50 Reincidencia
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000
Artigo 51 Prescricioacuten das infraccioacutens
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000 estableceacutendose dita prescricioacuten no Artigo 4 da disposicioacuten
Artigo 52 Competencias sancionadoras
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000
Artigo 53 Suspensioacuten ou peche do centro de traballo
O Goberno ou se eacute o caso os oacuterganos de goberno das Comunidades Autoacutenomas con competencias na materia cando concorran circunstancias de excepcional gravidade nas infraccioacutens en materia de seguridade e sauacutede no traballo poderaacuten acordar a suspensioacuten das actividades laborais por un tempo determinado ou en caso extremo o peche do centro de traballo correspondente sen prexuiacutezo en todo caso do pagamento do salario ou das indemnizacioacutens que procedan e das medidas que se poidan arbitrar para a suacutea garantiacutea
Artigo 54 Limitacioacutens aacute facultade de contratar coa Administracioacuten
As limitacioacutens aacute facultade de contratar coa Administracioacuten pola comisioacuten de delictos ou por infraccioacutens administrativas moi graves en materia de seguridade e sauacutede no traballo rexeranse polo establecido na Lei 131995 do 18 de maio de contratos das Administracioacutens Puacuteblicas
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL PRIMEIRA
Definicioacutens para os efectos de Seguridade Social
43
Sen prexuiacutezo da utilizacioacuten das definicioacutens contidas nesta Lei no aacutembito da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais tanto a definicioacuten dos conceptos de accidente de traballo enfermidade profesional accidente non laboral e enfermidade comuacuten como o reacutexime xuriacutedico establecido para estas continxencias na normativa de Seguridade Social continuaraacuten a ser de aplicacioacuten nos termos e cos efectos previstos no devandito aacutembito normativo
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL SEGUNDA
Reordenacioacuten orgaacutenica
Queda extinguida a Organizacioacuten dos Servicios Meacutedicos de Empresa pasando as suacuteas funcioacutens a seren desempentildeadas pola Administracioacuten sanitaria competente nos termos desta Lei
Os recursos e funcioacutens que na actualidade tentildeen atribuiacutedos o Instituto Nacional de medicina e Seguridade do Traballo e a Escola Nacional de Medicina do Traballo adscriacutebense e seraacuten desenvolvidos polas unidades organismos ou entidades do Ministerio de Sanidade e Consumo conforme aacute suacutea organizacioacuten e distribucioacuten interna de competencias
O Instituto Nacional de Silicose manteraacute a suacutea condicioacuten de centro de referencia nacional de prevencioacuten teacutecnico-sanitaria das enfermidades profesionais que afecten ao sistema cardiorrespiratorio
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL TERCEIRA
Caraacutecter baacutesico
1 Esta Lei asiacute como as normas regulamentarias que dicte o Goberno en virtude do establecido no artigo 6 constituacuteen lexislacioacuten laboral dictada ao abeiro do artigo 14917ordf da Constitucioacuten
2 Respecto do persoal civil con relacioacuten de caraacutecter administrativo ou estatutario ao servicio das Administracioacutens puacuteblicas esta Lei seraacute de aplicacioacuten nos seguintes termos
a) Os artigos que a continuacioacuten se relacionan constituacuteen normas baacutesicas no sentido previsto no artigo 149118ordf da Constitucioacuten
23 apartados 1 e 2 agaacutes o paraacutegrafo segundo45 apartado 11214 apartados l 2 agaacutes a remisioacuten ao capiacutetulo IV 3 4 e 515161718 apartados l e 2 agaacutes remisioacuten ao capiacutetulo V19 apartados l e 2 agaacutes referencia aacute imparticioacuten por medios propios ou concertados2021222324 apartados 1 2 3 e 6
44
252628 apartados 1 paraacutegrafos primeiro e segundo 2 3 e 4 agaacutes no relativo aacutes empresas de traballo
temporal2930 apartados l 2 agaacutes a remisioacuten ao artigo 61 a) 3 e 4 agaacutes a remisioacuten ao texto refundido da Lei
do Estatuto dos Traballadores31 apartados l agaacutes remisioacuten ao artigo 61 a) 2 3 e 432 bis3334 apartados 1 paraacutegrafo primeiro 2 e 3 agaacutes paraacutegrafo segundo35 apartados l 2 paraacutegrafo primeiro 4 paraacutegrafo terceiro36 agaacutes as referencias ao Comiteacute de Seguridade e Sauacutede37 apartados 2 e 442 apartado l45 apartado 1 paraacutegrafo terceiroDisposicioacuten adicional cuarta Designacioacuten de Delegados de Prevencioacuten nos supostos especiaisDisposicioacuten transitoria apartado 3ordmTeraacuten este mesmo caraacutecter baacutesico no que corresponda as normas regulamentarias que dicte o
goberno en virtude do establecido no artigo 6 desta Lei
b) No aacutembito das Comunidades Autoacutenomas e as entidades locais as funcioacutens que a Lei atribuacutee aacutes autoridades laborais e aacute Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social poderaacuten ser atribuiacutedas a oacuterganos diferentes
c) Os restantes preceptos seraacuten de aplicacioacuten xeral en defecto de normativa especiacutefica dictada polas Administracioacutens puacuteblicas a excepcioacuten do que resulte inaplicable a estas pola suacutea natureza xuriacutedico-laboral
3 O artigo 54 constituacutee lexislacioacuten baacutesica de contratos administrativos dictada ao abeiro do artigo 149118ordf da Constitucioacuten
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL CUARTA
Designacioacuten de Delegados de Prevencioacuten en supostos especiais
Nos centros de traballo que carezan de representantes dos traballadores por non existir traballadores coa antiguumlidade suficiente para ser electores ou elixibles nas eleccioacutens para representantes do persoal os traballadores poderaacuten elixir por maioriacutea a un traballador que exerza as competencias de Delegado de Prevencioacuten quen teraacute as facultades garantiacuteas e obrigas de sixilo profesional de tales Delegados A actuacioacuten destes cesaraacute no momento en que se reuacutenan os requisitos de antiguumlidade necesarios para poder celebrar a eleccioacuten de representantes do persoal prorrogaacutendose polo tempo indispensable para a efectiva celebracioacuten da eleccioacuten
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL QUINTA
Fundacioacuten
Adscrita aacute Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo existiraacute unha fundacioacuten que teraacute como finalidade promover a mellora das condicioacutens de seguridade e sauacutede no traballo especialmente nas
45
pequenas empresas a traveacutes de accioacutens de informacioacuten asistencia teacutecnica formacioacuten e promocioacuten do cumprimento da normativa de prevencioacuten de riscos
Para o cumprimento dos seus fins dotarase aacute fundacioacuten dun patrimonio con cargo ao Fondo de Prevencioacuten e Rehabilitacioacuten procedente do exceso de excedentes da xestioacuten realizada polas Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social A contiacutea total do devandito patrimonio non excederaacute do 20 por 100 do devandito fondo determinada na data de entrada en vigor desta Lei
Os Estatutos da fundacioacuten aprobaraos a Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo co voto favorable de dous tercios dos seus membros
Para os efectos de acadar un mellor cumprimento dos seus fins artellarase a suacutea colaboracioacuten coa Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
A planificacioacuten desenvolvemento e financiamento de accioacutens nos distintos aacutembitos territoriais teraacute en consideracioacuten a poboacioacuten ocupada o tamantildeo das empresas e os iacutendices de sinistralidade laboral Os orzamentos que a fundacioacuten asigne aos aacutembitos territoriais autonoacutemicos que tentildean asumidas competencias de execucioacuten de lexislacioacuten laboral en materia de Seguridade e Hixiene no Traballo atribuiranse para a suacutea xestioacuten aos oacuterganos tripartitos e de participacioacuten institucional que existan nos devanditos aacutembitos e tentildean natureza similar aacute Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo
Nos sectores de actividade nos que existan fundacioacutens de aacutembito sectorial constituiacutedos por empresarios e traballadores que tentildean entre os seus fins a promocioacuten de actividades destinadas aacute mellora das condicioacutens de seguridade e sauacutede no traballo o desenvolvemento dos obxectivos e fins da fundacioacuten levaranse a cabo en todo caso en coordinacioacuten con aquelas
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL SEXTA
Constitucioacuten da Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo O Goberno no prazo de tres meses a partir da vixencia desta Lei regularaacute a composicioacuten da
Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo A Comisioacuten constituirase no prazo dos trinta diacuteas seguintes
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL SEacuteTIMA
Cumprimento da normativa de transporte de mercadoriacuteas perigosas
O disposto nesta Lei enteacutendese sen prexuiacutezo do cumprimento das obrigas derivadas da regulacioacuten en materia de transporte de mercadoriacuteas perigosas
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL OITAVA
Planos de organizacioacuten de actividades preventivas
Cada Departamento Ministerial no prazo de seis meses desde a entrada en vigor desta Lei e previa consulta coas organizacioacutens sindicais maacuteis representativas elevaraacute ao Consello de Ministros unha proposta de acordo na que se estableza un plano de organizacioacuten das actividades preventivas no departamento
46
correspondente e nos centros organismos e establecementos de todo tipo dependentes deste
A proposta debera acompantildear necesariamente unha memoria explicativa do custo econoacutemico da organizacioacuten proposta asiacute como o calendario de execucioacuten do plano coas previsioacutens orzamentarias axeitadas a este
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL NOVENA
Establecementos militares
1 O Goberno no prazo de seis meses logo de consulta coas organizacioacutens sindicais maacuteis representativas e a proposta dos Ministros de Defensa e de Traballo e Seguridade Social adaptaraacute as normas dos capiacutetulos III e V desta Lei aacutes esixencias da defensa nacional aacutes peculiaridades orgaacutenicas e ao reacutexime vixente de representacioacuten do persoal nos establecementos militares
3 Continuaraacuten vixentes as disposicioacutens sobre organizacioacuten e competencia da autoridade laboral e Inspeccioacuten de Traballo no aacutembito da Administracioacuten Militar contidas no Real Decreto 22051980 do 13 de xuntildeo dictado en desenvolvemento da disposicioacuten final seacutetima do Estatuto dos Traballadores
Antildeadido por Ley 312006Disposicioacuten adicional novena bis Personal militar
((() (( +
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DEacuteCIMA
Sociedades cooperativas
O procedemento para a designacioacuten dos Delegados de Prevencioacuten regulados no artigo 35 desta Lei nas sociedades cooperativas que non conten con asalariados deberaacute estar previsto nos seus Estatutos ou ser obxecto de acordo en Asemblea Xeral Cando ademais dos socios que prestan o seu traballo persoal existan asalariados computaranse aacutembolos colectivos para os efectos do disposto no nuacutemero 2 do artigo 35 Neste caso a designacioacuten dos Delegados de Prevencioacuten realizarase conxuntamente polos socios que prestan traballo e os traballadores asalariados ou se eacute o caso os representantes destes
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL UNDEacuteCIMA
Modificacioacuten do Estatuto dos Traballadores en materia de permisos retribuiacutedos
Engaacutedese unha letra f) ao apartado 3 do artigo 37 do texto refundido da Lei do Estatuto dos Traballadores aprobado polo Real Decreto lexislativo 11995 do 24 de marzo do seguinte teor
laquof) Polo tempo indispensable para a realizacioacuten de exames prenatais e teacutecnicas de preparacioacuten ao parto que se tentildean que realizar dentro da xeiraraquo
47
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DUODEacuteCIMA
Participacioacuten institucional nas Comunidades Autoacutenomas
Nas Comunidades Autoacutenomas a participacioacuten institucional en canto aacute suacutea estructura e organizacioacuten levarase a cabo de acordo coas competencias que estas tentildean en materia de seguridade e sauacutede laboral
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DEacuteCIMO TERCEIRA
Fondo de Prevencioacuten e Rehabilitacioacuten
Os recursos do Fondo de Prevencioacuten e Rehabilitacioacuten procedentes do exceso de excedentes da xestioacuten realizada polas Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social aacute que se refire o artigo 73 do texto refundido da Lei Xeral da Seguridade Social destinaranse na contiacutea que se determine regulamentariamente aacutes actividades que poidan desenvolver como servicios de prevencioacuten as Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social de acordo co previsto no artigo 32 desta Lei
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DECIMOCUARTA
Presencia de recursos preventivos nas obras de construccioacuten
1 O disposto no artigo 32 bis da Lei de Prevencioacuten de Riscos Laborais seraacute de aplicacioacuten nas obras de construccioacuten reguladas polo Real Decreto 16271997 de 24 de outubro polo que se establecen as disposicioacutens miacutenimas de seguridade e sauacutede nas obras de construccioacuten coas seguintes especialidades
a) A preceptiva presencia de recursos preventivos aplicarase a cada contratista
b) No suposto previsto no apartado 1 paraacutegrafo a) do artigo 32 bis a presencia dos recursos preventivos de cada contratista seraacute necesaria cando durante a obra se desenvolvan traballos con riscos especiais tal e como se definen no citado Real Decreto
c) A preceptiva presencia de recursos preventivos teraacute como obxecto vixiar o cumprimento das medidas incluiacutedas no plan de seguridade e sauacutede no traballo e comprobar a eficacia destas
2 O disposto no apartado anterior enteacutendese sen prexuiacutecio das obrigacioacutens do coordinador en materia de seguridade e sauacutede durante a execucioacuten da obra
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DECIMOQUINTA
Habilitacioacuten de funcionarios puacuteblicos
48
Para poder exercer as funcioacutens establecidas no apartado 2 do artigo 9 desta Lei os funcionarios puacuteblicos das comunidades autoacutenomas deberaacuten contar cunha habilitacioacuten especiacutefica expedida pola propia comunidade autoacutenoma nos termos que se determinen regulamentariamente
En todo caso tales funcionarios deberaacuten pertencer aos grupos de titulacioacuten A ou B e acreditar formacioacuten especiacutefica en materia de prevencioacuten de riscos laborais
DISPOSICIOacuteN TRANSITORIA PRIMEIRA
Aplicacioacuten de disposicioacutens maacuteis favorables
1 O disposto nos artigos 36 e 37 desta Lei en materia de competencias facultades e garantiacuteas dos Delegados de Prevencioacuten entenderase sen prexuiacutezo do respecto aacutes disposicioacutens maacuteis favorables para o exercicio dos dereitos de informacioacuten consulta e participacioacuten dos traballadores na prevencioacuten de riscos laborais previstas nos convenios colectivos vixentes na data da suacutea entrada en vigor
2 Os oacuterganos especiacuteficos de representacioacuten dos traballadores en materia de prevencioacuten de riscos laborais que se eacute o caso fosen previstos nos convenios colectivos a que se refire o apartado anterior e que estean dotados dun reacutexime de competencias facultades e garantiacuteas que respecte o contido miacutenimo establecido nos artigos 36 e 37 desta Lei poderaacuten continuar no exercicio das suacuteas funcioacutens en substitucioacuten dos Delegados de Prevencioacuten agaacutes que polo oacutergano de representacioacuten legal dos traballadores se decida a designacioacuten destes Delegados conforme ao procedemento do artigo 35
3 O disposto nos apartados anteriores seraacute tameacuten de aplicacioacuten aos acordos concluiacutedos no aacutembito da funcioacuten puacuteblica ao abeiro do disposto na lei 71990 do 19 de xullo sobre negociacioacuten colectiva e participacioacuten na determinacioacuten das condicioacutens de traballo dos empregados puacuteblicos
DISPOSICIOacuteN TRANSITORIA SEGUNDA
Mentres se aproba o Regulamento regulador dos Servicios de Prevencioacuten de Riscos Laborais entenderase que as Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social cumpren o requisito previsto no artigo 315 desta Lei
DISPOSICIOacuteN DERROGATORIA UacuteNICA
Alcance da derrogacioacuten
Quedan derrogadas cantas disposicioacutens se opontildean aacute presente Lei e especificamente
a) Os artigos 9 10 11 36 apartado 2 39 e 40 paraacutegrafo segundo da Lei 81988 do 7 de abril sobre infraccioacutens e sancioacutens na orde social
b) O Decreto do 26 de xullo de 1957 polo que se fixan os traballos prohibidos a mulleres e menores nos aspectos da suacutea normativa relativos ao traballo das mulleres mantendo en vigor as relativas ao traballo dos menores ata que o Goberno desenvolva as previsioacutens contidas no apartado 2 do artigo 27
c) O Decreto do 11 de marzo de 1971 sobre constitucioacuten composicioacuten e funcioacutens dos Comiteacutes de Seguridade e Hixiene no Traballo
49
d) Os Tiacutetulos I e III da Ordenanza Xeral de Seguridade e Hixiene no Traballo aprobados por Orde do 9 de marzo de 1971
No que non se opontildea ao previsto nesta Lei e ata que se dicten os Regulamentos aos que se fai referencia no artigo 6 continuaraacute a ser de aplicacioacuten a regulacioacuten das materias comprendidas no devandito artigo que se contentildeen no Tiacutetulo II da Ordenanza Xeral de Seguridade e Hixiene no Traballo ou noutras normas que contentildean previsioacutens especiacuteficas sobre tales materias asiacute como a Orde do Ministerio de Traballo do 16 de decembro de 1987 que establece os modelos para a notificacioacuten dos accidentes de traballo Igualmente continuaraacuten vixentes as disposicioacutens reguladoras dos servicios meacutedicos de empresa ata tanto se desenvolvan regulamentariamente as previsioacutens desta Lei sobre servicios de prevencioacuten O persoal pertencente aos devanditos servicios na data de entrada en vigor desta Lei integrarase nos servicios de prevencioacuten das correspondentes empresas cando estes se constituacutean sen prexuiacutezo de que continuacuteen a efectuar aquelas funcioacutens que tivesen atribuiacutedas distintas das propias do servicio de prevencioacuten
Esta Lei non afecta aacute vixencia das disposicioacutens especiais sobre prevencioacuten de riscos profesionais nas explotacioacutens mineiras contidas no capiacutetulo IV do Real Decreto 32551983 do 21 de decembro polo que se aproba o Estatuto do Mineiro e nas suacuteas normas de desenvolvemento asiacute como as do Real Decreto 28571978 do 25 de agosto polo que se aproba o Regulamento Xeral para o Reacutexime da Mineriacutea e o Real Decreto 8631985 do 2 de abril polo que se aproba o Regulamento Xeral de Normas Baacutesicas de Seguridade Mineira e as suacuteas disposicioacutens complementarias
DISPOSICIOacuteN FINAL PRIMEIRA
Actualizacioacuten de sancioacutens
A contiacutea das sancioacutens a que se refire o apartado 4 do artigo 49 poderaacute ser actualizada polo Goberno a proposta do Ministro de Traballo e Seguridade Social adaptando a esta a atribucioacuten de competencias prevista no apartado 1 do artigo 52 desta Lei
DISPOSICIOacuteN FINAL SEGUNDA
Entrada en vigor
Esta Lei entraraacute en vigor tres meses despois da suacutea publicacioacuten no laquoBoletiacuten Oficial do EstadoraquoPolo tantoMando a todos os espantildeois particulares e autoridades que garden e fagan gardar esta LeiMadrid 12 de decembro de 2003
XOAacuteN CARLOS R
O Presidente do Goberno FELIPE GONZAacuteLEZ MAacuteRQUEZ
50
Artigo 46 Infraccioacutens leves
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000
Artigo 47 Infraccioacutens graves
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000
Artigo 48 Infraccioacutens moi graves
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000
Artigo 49 Sancioacutens
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000 que agora establece uns criterios de graduacioacuten das sancioacutens (Artigo 39) e a contiacutea das mesmas (Artigo 40)
Artigo 50 Reincidencia
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000
Artigo 51 Prescricioacuten das infraccioacutens
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000 estableceacutendose dita prescricioacuten no Artigo 4 da disposicioacuten
Artigo 52 Competencias sancionadoras
Derrogado por Real Decreto Lexislativo 52000
Artigo 53 Suspensioacuten ou peche do centro de traballo
O Goberno ou se eacute o caso os oacuterganos de goberno das Comunidades Autoacutenomas con competencias na materia cando concorran circunstancias de excepcional gravidade nas infraccioacutens en materia de seguridade e sauacutede no traballo poderaacuten acordar a suspensioacuten das actividades laborais por un tempo determinado ou en caso extremo o peche do centro de traballo correspondente sen prexuiacutezo en todo caso do pagamento do salario ou das indemnizacioacutens que procedan e das medidas que se poidan arbitrar para a suacutea garantiacutea
Artigo 54 Limitacioacutens aacute facultade de contratar coa Administracioacuten
As limitacioacutens aacute facultade de contratar coa Administracioacuten pola comisioacuten de delictos ou por infraccioacutens administrativas moi graves en materia de seguridade e sauacutede no traballo rexeranse polo establecido na Lei 131995 do 18 de maio de contratos das Administracioacutens Puacuteblicas
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL PRIMEIRA
Definicioacutens para os efectos de Seguridade Social
43
Sen prexuiacutezo da utilizacioacuten das definicioacutens contidas nesta Lei no aacutembito da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais tanto a definicioacuten dos conceptos de accidente de traballo enfermidade profesional accidente non laboral e enfermidade comuacuten como o reacutexime xuriacutedico establecido para estas continxencias na normativa de Seguridade Social continuaraacuten a ser de aplicacioacuten nos termos e cos efectos previstos no devandito aacutembito normativo
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL SEGUNDA
Reordenacioacuten orgaacutenica
Queda extinguida a Organizacioacuten dos Servicios Meacutedicos de Empresa pasando as suacuteas funcioacutens a seren desempentildeadas pola Administracioacuten sanitaria competente nos termos desta Lei
Os recursos e funcioacutens que na actualidade tentildeen atribuiacutedos o Instituto Nacional de medicina e Seguridade do Traballo e a Escola Nacional de Medicina do Traballo adscriacutebense e seraacuten desenvolvidos polas unidades organismos ou entidades do Ministerio de Sanidade e Consumo conforme aacute suacutea organizacioacuten e distribucioacuten interna de competencias
O Instituto Nacional de Silicose manteraacute a suacutea condicioacuten de centro de referencia nacional de prevencioacuten teacutecnico-sanitaria das enfermidades profesionais que afecten ao sistema cardiorrespiratorio
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL TERCEIRA
Caraacutecter baacutesico
1 Esta Lei asiacute como as normas regulamentarias que dicte o Goberno en virtude do establecido no artigo 6 constituacuteen lexislacioacuten laboral dictada ao abeiro do artigo 14917ordf da Constitucioacuten
2 Respecto do persoal civil con relacioacuten de caraacutecter administrativo ou estatutario ao servicio das Administracioacutens puacuteblicas esta Lei seraacute de aplicacioacuten nos seguintes termos
a) Os artigos que a continuacioacuten se relacionan constituacuteen normas baacutesicas no sentido previsto no artigo 149118ordf da Constitucioacuten
23 apartados 1 e 2 agaacutes o paraacutegrafo segundo45 apartado 11214 apartados l 2 agaacutes a remisioacuten ao capiacutetulo IV 3 4 e 515161718 apartados l e 2 agaacutes remisioacuten ao capiacutetulo V19 apartados l e 2 agaacutes referencia aacute imparticioacuten por medios propios ou concertados2021222324 apartados 1 2 3 e 6
44
252628 apartados 1 paraacutegrafos primeiro e segundo 2 3 e 4 agaacutes no relativo aacutes empresas de traballo
temporal2930 apartados l 2 agaacutes a remisioacuten ao artigo 61 a) 3 e 4 agaacutes a remisioacuten ao texto refundido da Lei
do Estatuto dos Traballadores31 apartados l agaacutes remisioacuten ao artigo 61 a) 2 3 e 432 bis3334 apartados 1 paraacutegrafo primeiro 2 e 3 agaacutes paraacutegrafo segundo35 apartados l 2 paraacutegrafo primeiro 4 paraacutegrafo terceiro36 agaacutes as referencias ao Comiteacute de Seguridade e Sauacutede37 apartados 2 e 442 apartado l45 apartado 1 paraacutegrafo terceiroDisposicioacuten adicional cuarta Designacioacuten de Delegados de Prevencioacuten nos supostos especiaisDisposicioacuten transitoria apartado 3ordmTeraacuten este mesmo caraacutecter baacutesico no que corresponda as normas regulamentarias que dicte o
goberno en virtude do establecido no artigo 6 desta Lei
b) No aacutembito das Comunidades Autoacutenomas e as entidades locais as funcioacutens que a Lei atribuacutee aacutes autoridades laborais e aacute Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social poderaacuten ser atribuiacutedas a oacuterganos diferentes
c) Os restantes preceptos seraacuten de aplicacioacuten xeral en defecto de normativa especiacutefica dictada polas Administracioacutens puacuteblicas a excepcioacuten do que resulte inaplicable a estas pola suacutea natureza xuriacutedico-laboral
3 O artigo 54 constituacutee lexislacioacuten baacutesica de contratos administrativos dictada ao abeiro do artigo 149118ordf da Constitucioacuten
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL CUARTA
Designacioacuten de Delegados de Prevencioacuten en supostos especiais
Nos centros de traballo que carezan de representantes dos traballadores por non existir traballadores coa antiguumlidade suficiente para ser electores ou elixibles nas eleccioacutens para representantes do persoal os traballadores poderaacuten elixir por maioriacutea a un traballador que exerza as competencias de Delegado de Prevencioacuten quen teraacute as facultades garantiacuteas e obrigas de sixilo profesional de tales Delegados A actuacioacuten destes cesaraacute no momento en que se reuacutenan os requisitos de antiguumlidade necesarios para poder celebrar a eleccioacuten de representantes do persoal prorrogaacutendose polo tempo indispensable para a efectiva celebracioacuten da eleccioacuten
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL QUINTA
Fundacioacuten
Adscrita aacute Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo existiraacute unha fundacioacuten que teraacute como finalidade promover a mellora das condicioacutens de seguridade e sauacutede no traballo especialmente nas
45
pequenas empresas a traveacutes de accioacutens de informacioacuten asistencia teacutecnica formacioacuten e promocioacuten do cumprimento da normativa de prevencioacuten de riscos
Para o cumprimento dos seus fins dotarase aacute fundacioacuten dun patrimonio con cargo ao Fondo de Prevencioacuten e Rehabilitacioacuten procedente do exceso de excedentes da xestioacuten realizada polas Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social A contiacutea total do devandito patrimonio non excederaacute do 20 por 100 do devandito fondo determinada na data de entrada en vigor desta Lei
Os Estatutos da fundacioacuten aprobaraos a Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo co voto favorable de dous tercios dos seus membros
Para os efectos de acadar un mellor cumprimento dos seus fins artellarase a suacutea colaboracioacuten coa Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
A planificacioacuten desenvolvemento e financiamento de accioacutens nos distintos aacutembitos territoriais teraacute en consideracioacuten a poboacioacuten ocupada o tamantildeo das empresas e os iacutendices de sinistralidade laboral Os orzamentos que a fundacioacuten asigne aos aacutembitos territoriais autonoacutemicos que tentildean asumidas competencias de execucioacuten de lexislacioacuten laboral en materia de Seguridade e Hixiene no Traballo atribuiranse para a suacutea xestioacuten aos oacuterganos tripartitos e de participacioacuten institucional que existan nos devanditos aacutembitos e tentildean natureza similar aacute Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo
Nos sectores de actividade nos que existan fundacioacutens de aacutembito sectorial constituiacutedos por empresarios e traballadores que tentildean entre os seus fins a promocioacuten de actividades destinadas aacute mellora das condicioacutens de seguridade e sauacutede no traballo o desenvolvemento dos obxectivos e fins da fundacioacuten levaranse a cabo en todo caso en coordinacioacuten con aquelas
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL SEXTA
Constitucioacuten da Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo O Goberno no prazo de tres meses a partir da vixencia desta Lei regularaacute a composicioacuten da
Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo A Comisioacuten constituirase no prazo dos trinta diacuteas seguintes
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL SEacuteTIMA
Cumprimento da normativa de transporte de mercadoriacuteas perigosas
O disposto nesta Lei enteacutendese sen prexuiacutezo do cumprimento das obrigas derivadas da regulacioacuten en materia de transporte de mercadoriacuteas perigosas
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL OITAVA
Planos de organizacioacuten de actividades preventivas
Cada Departamento Ministerial no prazo de seis meses desde a entrada en vigor desta Lei e previa consulta coas organizacioacutens sindicais maacuteis representativas elevaraacute ao Consello de Ministros unha proposta de acordo na que se estableza un plano de organizacioacuten das actividades preventivas no departamento
46
correspondente e nos centros organismos e establecementos de todo tipo dependentes deste
A proposta debera acompantildear necesariamente unha memoria explicativa do custo econoacutemico da organizacioacuten proposta asiacute como o calendario de execucioacuten do plano coas previsioacutens orzamentarias axeitadas a este
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL NOVENA
Establecementos militares
1 O Goberno no prazo de seis meses logo de consulta coas organizacioacutens sindicais maacuteis representativas e a proposta dos Ministros de Defensa e de Traballo e Seguridade Social adaptaraacute as normas dos capiacutetulos III e V desta Lei aacutes esixencias da defensa nacional aacutes peculiaridades orgaacutenicas e ao reacutexime vixente de representacioacuten do persoal nos establecementos militares
3 Continuaraacuten vixentes as disposicioacutens sobre organizacioacuten e competencia da autoridade laboral e Inspeccioacuten de Traballo no aacutembito da Administracioacuten Militar contidas no Real Decreto 22051980 do 13 de xuntildeo dictado en desenvolvemento da disposicioacuten final seacutetima do Estatuto dos Traballadores
Antildeadido por Ley 312006Disposicioacuten adicional novena bis Personal militar
((() (( +
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DEacuteCIMA
Sociedades cooperativas
O procedemento para a designacioacuten dos Delegados de Prevencioacuten regulados no artigo 35 desta Lei nas sociedades cooperativas que non conten con asalariados deberaacute estar previsto nos seus Estatutos ou ser obxecto de acordo en Asemblea Xeral Cando ademais dos socios que prestan o seu traballo persoal existan asalariados computaranse aacutembolos colectivos para os efectos do disposto no nuacutemero 2 do artigo 35 Neste caso a designacioacuten dos Delegados de Prevencioacuten realizarase conxuntamente polos socios que prestan traballo e os traballadores asalariados ou se eacute o caso os representantes destes
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL UNDEacuteCIMA
Modificacioacuten do Estatuto dos Traballadores en materia de permisos retribuiacutedos
Engaacutedese unha letra f) ao apartado 3 do artigo 37 do texto refundido da Lei do Estatuto dos Traballadores aprobado polo Real Decreto lexislativo 11995 do 24 de marzo do seguinte teor
laquof) Polo tempo indispensable para a realizacioacuten de exames prenatais e teacutecnicas de preparacioacuten ao parto que se tentildean que realizar dentro da xeiraraquo
47
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DUODEacuteCIMA
Participacioacuten institucional nas Comunidades Autoacutenomas
Nas Comunidades Autoacutenomas a participacioacuten institucional en canto aacute suacutea estructura e organizacioacuten levarase a cabo de acordo coas competencias que estas tentildean en materia de seguridade e sauacutede laboral
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DEacuteCIMO TERCEIRA
Fondo de Prevencioacuten e Rehabilitacioacuten
Os recursos do Fondo de Prevencioacuten e Rehabilitacioacuten procedentes do exceso de excedentes da xestioacuten realizada polas Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social aacute que se refire o artigo 73 do texto refundido da Lei Xeral da Seguridade Social destinaranse na contiacutea que se determine regulamentariamente aacutes actividades que poidan desenvolver como servicios de prevencioacuten as Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social de acordo co previsto no artigo 32 desta Lei
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DECIMOCUARTA
Presencia de recursos preventivos nas obras de construccioacuten
1 O disposto no artigo 32 bis da Lei de Prevencioacuten de Riscos Laborais seraacute de aplicacioacuten nas obras de construccioacuten reguladas polo Real Decreto 16271997 de 24 de outubro polo que se establecen as disposicioacutens miacutenimas de seguridade e sauacutede nas obras de construccioacuten coas seguintes especialidades
a) A preceptiva presencia de recursos preventivos aplicarase a cada contratista
b) No suposto previsto no apartado 1 paraacutegrafo a) do artigo 32 bis a presencia dos recursos preventivos de cada contratista seraacute necesaria cando durante a obra se desenvolvan traballos con riscos especiais tal e como se definen no citado Real Decreto
c) A preceptiva presencia de recursos preventivos teraacute como obxecto vixiar o cumprimento das medidas incluiacutedas no plan de seguridade e sauacutede no traballo e comprobar a eficacia destas
2 O disposto no apartado anterior enteacutendese sen prexuiacutecio das obrigacioacutens do coordinador en materia de seguridade e sauacutede durante a execucioacuten da obra
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DECIMOQUINTA
Habilitacioacuten de funcionarios puacuteblicos
48
Para poder exercer as funcioacutens establecidas no apartado 2 do artigo 9 desta Lei os funcionarios puacuteblicos das comunidades autoacutenomas deberaacuten contar cunha habilitacioacuten especiacutefica expedida pola propia comunidade autoacutenoma nos termos que se determinen regulamentariamente
En todo caso tales funcionarios deberaacuten pertencer aos grupos de titulacioacuten A ou B e acreditar formacioacuten especiacutefica en materia de prevencioacuten de riscos laborais
DISPOSICIOacuteN TRANSITORIA PRIMEIRA
Aplicacioacuten de disposicioacutens maacuteis favorables
1 O disposto nos artigos 36 e 37 desta Lei en materia de competencias facultades e garantiacuteas dos Delegados de Prevencioacuten entenderase sen prexuiacutezo do respecto aacutes disposicioacutens maacuteis favorables para o exercicio dos dereitos de informacioacuten consulta e participacioacuten dos traballadores na prevencioacuten de riscos laborais previstas nos convenios colectivos vixentes na data da suacutea entrada en vigor
2 Os oacuterganos especiacuteficos de representacioacuten dos traballadores en materia de prevencioacuten de riscos laborais que se eacute o caso fosen previstos nos convenios colectivos a que se refire o apartado anterior e que estean dotados dun reacutexime de competencias facultades e garantiacuteas que respecte o contido miacutenimo establecido nos artigos 36 e 37 desta Lei poderaacuten continuar no exercicio das suacuteas funcioacutens en substitucioacuten dos Delegados de Prevencioacuten agaacutes que polo oacutergano de representacioacuten legal dos traballadores se decida a designacioacuten destes Delegados conforme ao procedemento do artigo 35
3 O disposto nos apartados anteriores seraacute tameacuten de aplicacioacuten aos acordos concluiacutedos no aacutembito da funcioacuten puacuteblica ao abeiro do disposto na lei 71990 do 19 de xullo sobre negociacioacuten colectiva e participacioacuten na determinacioacuten das condicioacutens de traballo dos empregados puacuteblicos
DISPOSICIOacuteN TRANSITORIA SEGUNDA
Mentres se aproba o Regulamento regulador dos Servicios de Prevencioacuten de Riscos Laborais entenderase que as Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social cumpren o requisito previsto no artigo 315 desta Lei
DISPOSICIOacuteN DERROGATORIA UacuteNICA
Alcance da derrogacioacuten
Quedan derrogadas cantas disposicioacutens se opontildean aacute presente Lei e especificamente
a) Os artigos 9 10 11 36 apartado 2 39 e 40 paraacutegrafo segundo da Lei 81988 do 7 de abril sobre infraccioacutens e sancioacutens na orde social
b) O Decreto do 26 de xullo de 1957 polo que se fixan os traballos prohibidos a mulleres e menores nos aspectos da suacutea normativa relativos ao traballo das mulleres mantendo en vigor as relativas ao traballo dos menores ata que o Goberno desenvolva as previsioacutens contidas no apartado 2 do artigo 27
c) O Decreto do 11 de marzo de 1971 sobre constitucioacuten composicioacuten e funcioacutens dos Comiteacutes de Seguridade e Hixiene no Traballo
49
d) Os Tiacutetulos I e III da Ordenanza Xeral de Seguridade e Hixiene no Traballo aprobados por Orde do 9 de marzo de 1971
No que non se opontildea ao previsto nesta Lei e ata que se dicten os Regulamentos aos que se fai referencia no artigo 6 continuaraacute a ser de aplicacioacuten a regulacioacuten das materias comprendidas no devandito artigo que se contentildeen no Tiacutetulo II da Ordenanza Xeral de Seguridade e Hixiene no Traballo ou noutras normas que contentildean previsioacutens especiacuteficas sobre tales materias asiacute como a Orde do Ministerio de Traballo do 16 de decembro de 1987 que establece os modelos para a notificacioacuten dos accidentes de traballo Igualmente continuaraacuten vixentes as disposicioacutens reguladoras dos servicios meacutedicos de empresa ata tanto se desenvolvan regulamentariamente as previsioacutens desta Lei sobre servicios de prevencioacuten O persoal pertencente aos devanditos servicios na data de entrada en vigor desta Lei integrarase nos servicios de prevencioacuten das correspondentes empresas cando estes se constituacutean sen prexuiacutezo de que continuacuteen a efectuar aquelas funcioacutens que tivesen atribuiacutedas distintas das propias do servicio de prevencioacuten
Esta Lei non afecta aacute vixencia das disposicioacutens especiais sobre prevencioacuten de riscos profesionais nas explotacioacutens mineiras contidas no capiacutetulo IV do Real Decreto 32551983 do 21 de decembro polo que se aproba o Estatuto do Mineiro e nas suacuteas normas de desenvolvemento asiacute como as do Real Decreto 28571978 do 25 de agosto polo que se aproba o Regulamento Xeral para o Reacutexime da Mineriacutea e o Real Decreto 8631985 do 2 de abril polo que se aproba o Regulamento Xeral de Normas Baacutesicas de Seguridade Mineira e as suacuteas disposicioacutens complementarias
DISPOSICIOacuteN FINAL PRIMEIRA
Actualizacioacuten de sancioacutens
A contiacutea das sancioacutens a que se refire o apartado 4 do artigo 49 poderaacute ser actualizada polo Goberno a proposta do Ministro de Traballo e Seguridade Social adaptando a esta a atribucioacuten de competencias prevista no apartado 1 do artigo 52 desta Lei
DISPOSICIOacuteN FINAL SEGUNDA
Entrada en vigor
Esta Lei entraraacute en vigor tres meses despois da suacutea publicacioacuten no laquoBoletiacuten Oficial do EstadoraquoPolo tantoMando a todos os espantildeois particulares e autoridades que garden e fagan gardar esta LeiMadrid 12 de decembro de 2003
XOAacuteN CARLOS R
O Presidente do Goberno FELIPE GONZAacuteLEZ MAacuteRQUEZ
50
Sen prexuiacutezo da utilizacioacuten das definicioacutens contidas nesta Lei no aacutembito da normativa sobre prevencioacuten de riscos laborais tanto a definicioacuten dos conceptos de accidente de traballo enfermidade profesional accidente non laboral e enfermidade comuacuten como o reacutexime xuriacutedico establecido para estas continxencias na normativa de Seguridade Social continuaraacuten a ser de aplicacioacuten nos termos e cos efectos previstos no devandito aacutembito normativo
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL SEGUNDA
Reordenacioacuten orgaacutenica
Queda extinguida a Organizacioacuten dos Servicios Meacutedicos de Empresa pasando as suacuteas funcioacutens a seren desempentildeadas pola Administracioacuten sanitaria competente nos termos desta Lei
Os recursos e funcioacutens que na actualidade tentildeen atribuiacutedos o Instituto Nacional de medicina e Seguridade do Traballo e a Escola Nacional de Medicina do Traballo adscriacutebense e seraacuten desenvolvidos polas unidades organismos ou entidades do Ministerio de Sanidade e Consumo conforme aacute suacutea organizacioacuten e distribucioacuten interna de competencias
O Instituto Nacional de Silicose manteraacute a suacutea condicioacuten de centro de referencia nacional de prevencioacuten teacutecnico-sanitaria das enfermidades profesionais que afecten ao sistema cardiorrespiratorio
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL TERCEIRA
Caraacutecter baacutesico
1 Esta Lei asiacute como as normas regulamentarias que dicte o Goberno en virtude do establecido no artigo 6 constituacuteen lexislacioacuten laboral dictada ao abeiro do artigo 14917ordf da Constitucioacuten
2 Respecto do persoal civil con relacioacuten de caraacutecter administrativo ou estatutario ao servicio das Administracioacutens puacuteblicas esta Lei seraacute de aplicacioacuten nos seguintes termos
a) Os artigos que a continuacioacuten se relacionan constituacuteen normas baacutesicas no sentido previsto no artigo 149118ordf da Constitucioacuten
23 apartados 1 e 2 agaacutes o paraacutegrafo segundo45 apartado 11214 apartados l 2 agaacutes a remisioacuten ao capiacutetulo IV 3 4 e 515161718 apartados l e 2 agaacutes remisioacuten ao capiacutetulo V19 apartados l e 2 agaacutes referencia aacute imparticioacuten por medios propios ou concertados2021222324 apartados 1 2 3 e 6
44
252628 apartados 1 paraacutegrafos primeiro e segundo 2 3 e 4 agaacutes no relativo aacutes empresas de traballo
temporal2930 apartados l 2 agaacutes a remisioacuten ao artigo 61 a) 3 e 4 agaacutes a remisioacuten ao texto refundido da Lei
do Estatuto dos Traballadores31 apartados l agaacutes remisioacuten ao artigo 61 a) 2 3 e 432 bis3334 apartados 1 paraacutegrafo primeiro 2 e 3 agaacutes paraacutegrafo segundo35 apartados l 2 paraacutegrafo primeiro 4 paraacutegrafo terceiro36 agaacutes as referencias ao Comiteacute de Seguridade e Sauacutede37 apartados 2 e 442 apartado l45 apartado 1 paraacutegrafo terceiroDisposicioacuten adicional cuarta Designacioacuten de Delegados de Prevencioacuten nos supostos especiaisDisposicioacuten transitoria apartado 3ordmTeraacuten este mesmo caraacutecter baacutesico no que corresponda as normas regulamentarias que dicte o
goberno en virtude do establecido no artigo 6 desta Lei
b) No aacutembito das Comunidades Autoacutenomas e as entidades locais as funcioacutens que a Lei atribuacutee aacutes autoridades laborais e aacute Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social poderaacuten ser atribuiacutedas a oacuterganos diferentes
c) Os restantes preceptos seraacuten de aplicacioacuten xeral en defecto de normativa especiacutefica dictada polas Administracioacutens puacuteblicas a excepcioacuten do que resulte inaplicable a estas pola suacutea natureza xuriacutedico-laboral
3 O artigo 54 constituacutee lexislacioacuten baacutesica de contratos administrativos dictada ao abeiro do artigo 149118ordf da Constitucioacuten
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL CUARTA
Designacioacuten de Delegados de Prevencioacuten en supostos especiais
Nos centros de traballo que carezan de representantes dos traballadores por non existir traballadores coa antiguumlidade suficiente para ser electores ou elixibles nas eleccioacutens para representantes do persoal os traballadores poderaacuten elixir por maioriacutea a un traballador que exerza as competencias de Delegado de Prevencioacuten quen teraacute as facultades garantiacuteas e obrigas de sixilo profesional de tales Delegados A actuacioacuten destes cesaraacute no momento en que se reuacutenan os requisitos de antiguumlidade necesarios para poder celebrar a eleccioacuten de representantes do persoal prorrogaacutendose polo tempo indispensable para a efectiva celebracioacuten da eleccioacuten
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL QUINTA
Fundacioacuten
Adscrita aacute Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo existiraacute unha fundacioacuten que teraacute como finalidade promover a mellora das condicioacutens de seguridade e sauacutede no traballo especialmente nas
45
pequenas empresas a traveacutes de accioacutens de informacioacuten asistencia teacutecnica formacioacuten e promocioacuten do cumprimento da normativa de prevencioacuten de riscos
Para o cumprimento dos seus fins dotarase aacute fundacioacuten dun patrimonio con cargo ao Fondo de Prevencioacuten e Rehabilitacioacuten procedente do exceso de excedentes da xestioacuten realizada polas Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social A contiacutea total do devandito patrimonio non excederaacute do 20 por 100 do devandito fondo determinada na data de entrada en vigor desta Lei
Os Estatutos da fundacioacuten aprobaraos a Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo co voto favorable de dous tercios dos seus membros
Para os efectos de acadar un mellor cumprimento dos seus fins artellarase a suacutea colaboracioacuten coa Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
A planificacioacuten desenvolvemento e financiamento de accioacutens nos distintos aacutembitos territoriais teraacute en consideracioacuten a poboacioacuten ocupada o tamantildeo das empresas e os iacutendices de sinistralidade laboral Os orzamentos que a fundacioacuten asigne aos aacutembitos territoriais autonoacutemicos que tentildean asumidas competencias de execucioacuten de lexislacioacuten laboral en materia de Seguridade e Hixiene no Traballo atribuiranse para a suacutea xestioacuten aos oacuterganos tripartitos e de participacioacuten institucional que existan nos devanditos aacutembitos e tentildean natureza similar aacute Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo
Nos sectores de actividade nos que existan fundacioacutens de aacutembito sectorial constituiacutedos por empresarios e traballadores que tentildean entre os seus fins a promocioacuten de actividades destinadas aacute mellora das condicioacutens de seguridade e sauacutede no traballo o desenvolvemento dos obxectivos e fins da fundacioacuten levaranse a cabo en todo caso en coordinacioacuten con aquelas
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL SEXTA
Constitucioacuten da Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo O Goberno no prazo de tres meses a partir da vixencia desta Lei regularaacute a composicioacuten da
Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo A Comisioacuten constituirase no prazo dos trinta diacuteas seguintes
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL SEacuteTIMA
Cumprimento da normativa de transporte de mercadoriacuteas perigosas
O disposto nesta Lei enteacutendese sen prexuiacutezo do cumprimento das obrigas derivadas da regulacioacuten en materia de transporte de mercadoriacuteas perigosas
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL OITAVA
Planos de organizacioacuten de actividades preventivas
Cada Departamento Ministerial no prazo de seis meses desde a entrada en vigor desta Lei e previa consulta coas organizacioacutens sindicais maacuteis representativas elevaraacute ao Consello de Ministros unha proposta de acordo na que se estableza un plano de organizacioacuten das actividades preventivas no departamento
46
correspondente e nos centros organismos e establecementos de todo tipo dependentes deste
A proposta debera acompantildear necesariamente unha memoria explicativa do custo econoacutemico da organizacioacuten proposta asiacute como o calendario de execucioacuten do plano coas previsioacutens orzamentarias axeitadas a este
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL NOVENA
Establecementos militares
1 O Goberno no prazo de seis meses logo de consulta coas organizacioacutens sindicais maacuteis representativas e a proposta dos Ministros de Defensa e de Traballo e Seguridade Social adaptaraacute as normas dos capiacutetulos III e V desta Lei aacutes esixencias da defensa nacional aacutes peculiaridades orgaacutenicas e ao reacutexime vixente de representacioacuten do persoal nos establecementos militares
3 Continuaraacuten vixentes as disposicioacutens sobre organizacioacuten e competencia da autoridade laboral e Inspeccioacuten de Traballo no aacutembito da Administracioacuten Militar contidas no Real Decreto 22051980 do 13 de xuntildeo dictado en desenvolvemento da disposicioacuten final seacutetima do Estatuto dos Traballadores
Antildeadido por Ley 312006Disposicioacuten adicional novena bis Personal militar
((() (( +
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DEacuteCIMA
Sociedades cooperativas
O procedemento para a designacioacuten dos Delegados de Prevencioacuten regulados no artigo 35 desta Lei nas sociedades cooperativas que non conten con asalariados deberaacute estar previsto nos seus Estatutos ou ser obxecto de acordo en Asemblea Xeral Cando ademais dos socios que prestan o seu traballo persoal existan asalariados computaranse aacutembolos colectivos para os efectos do disposto no nuacutemero 2 do artigo 35 Neste caso a designacioacuten dos Delegados de Prevencioacuten realizarase conxuntamente polos socios que prestan traballo e os traballadores asalariados ou se eacute o caso os representantes destes
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL UNDEacuteCIMA
Modificacioacuten do Estatuto dos Traballadores en materia de permisos retribuiacutedos
Engaacutedese unha letra f) ao apartado 3 do artigo 37 do texto refundido da Lei do Estatuto dos Traballadores aprobado polo Real Decreto lexislativo 11995 do 24 de marzo do seguinte teor
laquof) Polo tempo indispensable para a realizacioacuten de exames prenatais e teacutecnicas de preparacioacuten ao parto que se tentildean que realizar dentro da xeiraraquo
47
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DUODEacuteCIMA
Participacioacuten institucional nas Comunidades Autoacutenomas
Nas Comunidades Autoacutenomas a participacioacuten institucional en canto aacute suacutea estructura e organizacioacuten levarase a cabo de acordo coas competencias que estas tentildean en materia de seguridade e sauacutede laboral
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DEacuteCIMO TERCEIRA
Fondo de Prevencioacuten e Rehabilitacioacuten
Os recursos do Fondo de Prevencioacuten e Rehabilitacioacuten procedentes do exceso de excedentes da xestioacuten realizada polas Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social aacute que se refire o artigo 73 do texto refundido da Lei Xeral da Seguridade Social destinaranse na contiacutea que se determine regulamentariamente aacutes actividades que poidan desenvolver como servicios de prevencioacuten as Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social de acordo co previsto no artigo 32 desta Lei
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DECIMOCUARTA
Presencia de recursos preventivos nas obras de construccioacuten
1 O disposto no artigo 32 bis da Lei de Prevencioacuten de Riscos Laborais seraacute de aplicacioacuten nas obras de construccioacuten reguladas polo Real Decreto 16271997 de 24 de outubro polo que se establecen as disposicioacutens miacutenimas de seguridade e sauacutede nas obras de construccioacuten coas seguintes especialidades
a) A preceptiva presencia de recursos preventivos aplicarase a cada contratista
b) No suposto previsto no apartado 1 paraacutegrafo a) do artigo 32 bis a presencia dos recursos preventivos de cada contratista seraacute necesaria cando durante a obra se desenvolvan traballos con riscos especiais tal e como se definen no citado Real Decreto
c) A preceptiva presencia de recursos preventivos teraacute como obxecto vixiar o cumprimento das medidas incluiacutedas no plan de seguridade e sauacutede no traballo e comprobar a eficacia destas
2 O disposto no apartado anterior enteacutendese sen prexuiacutecio das obrigacioacutens do coordinador en materia de seguridade e sauacutede durante a execucioacuten da obra
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DECIMOQUINTA
Habilitacioacuten de funcionarios puacuteblicos
48
Para poder exercer as funcioacutens establecidas no apartado 2 do artigo 9 desta Lei os funcionarios puacuteblicos das comunidades autoacutenomas deberaacuten contar cunha habilitacioacuten especiacutefica expedida pola propia comunidade autoacutenoma nos termos que se determinen regulamentariamente
En todo caso tales funcionarios deberaacuten pertencer aos grupos de titulacioacuten A ou B e acreditar formacioacuten especiacutefica en materia de prevencioacuten de riscos laborais
DISPOSICIOacuteN TRANSITORIA PRIMEIRA
Aplicacioacuten de disposicioacutens maacuteis favorables
1 O disposto nos artigos 36 e 37 desta Lei en materia de competencias facultades e garantiacuteas dos Delegados de Prevencioacuten entenderase sen prexuiacutezo do respecto aacutes disposicioacutens maacuteis favorables para o exercicio dos dereitos de informacioacuten consulta e participacioacuten dos traballadores na prevencioacuten de riscos laborais previstas nos convenios colectivos vixentes na data da suacutea entrada en vigor
2 Os oacuterganos especiacuteficos de representacioacuten dos traballadores en materia de prevencioacuten de riscos laborais que se eacute o caso fosen previstos nos convenios colectivos a que se refire o apartado anterior e que estean dotados dun reacutexime de competencias facultades e garantiacuteas que respecte o contido miacutenimo establecido nos artigos 36 e 37 desta Lei poderaacuten continuar no exercicio das suacuteas funcioacutens en substitucioacuten dos Delegados de Prevencioacuten agaacutes que polo oacutergano de representacioacuten legal dos traballadores se decida a designacioacuten destes Delegados conforme ao procedemento do artigo 35
3 O disposto nos apartados anteriores seraacute tameacuten de aplicacioacuten aos acordos concluiacutedos no aacutembito da funcioacuten puacuteblica ao abeiro do disposto na lei 71990 do 19 de xullo sobre negociacioacuten colectiva e participacioacuten na determinacioacuten das condicioacutens de traballo dos empregados puacuteblicos
DISPOSICIOacuteN TRANSITORIA SEGUNDA
Mentres se aproba o Regulamento regulador dos Servicios de Prevencioacuten de Riscos Laborais entenderase que as Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social cumpren o requisito previsto no artigo 315 desta Lei
DISPOSICIOacuteN DERROGATORIA UacuteNICA
Alcance da derrogacioacuten
Quedan derrogadas cantas disposicioacutens se opontildean aacute presente Lei e especificamente
a) Os artigos 9 10 11 36 apartado 2 39 e 40 paraacutegrafo segundo da Lei 81988 do 7 de abril sobre infraccioacutens e sancioacutens na orde social
b) O Decreto do 26 de xullo de 1957 polo que se fixan os traballos prohibidos a mulleres e menores nos aspectos da suacutea normativa relativos ao traballo das mulleres mantendo en vigor as relativas ao traballo dos menores ata que o Goberno desenvolva as previsioacutens contidas no apartado 2 do artigo 27
c) O Decreto do 11 de marzo de 1971 sobre constitucioacuten composicioacuten e funcioacutens dos Comiteacutes de Seguridade e Hixiene no Traballo
49
d) Os Tiacutetulos I e III da Ordenanza Xeral de Seguridade e Hixiene no Traballo aprobados por Orde do 9 de marzo de 1971
No que non se opontildea ao previsto nesta Lei e ata que se dicten os Regulamentos aos que se fai referencia no artigo 6 continuaraacute a ser de aplicacioacuten a regulacioacuten das materias comprendidas no devandito artigo que se contentildeen no Tiacutetulo II da Ordenanza Xeral de Seguridade e Hixiene no Traballo ou noutras normas que contentildean previsioacutens especiacuteficas sobre tales materias asiacute como a Orde do Ministerio de Traballo do 16 de decembro de 1987 que establece os modelos para a notificacioacuten dos accidentes de traballo Igualmente continuaraacuten vixentes as disposicioacutens reguladoras dos servicios meacutedicos de empresa ata tanto se desenvolvan regulamentariamente as previsioacutens desta Lei sobre servicios de prevencioacuten O persoal pertencente aos devanditos servicios na data de entrada en vigor desta Lei integrarase nos servicios de prevencioacuten das correspondentes empresas cando estes se constituacutean sen prexuiacutezo de que continuacuteen a efectuar aquelas funcioacutens que tivesen atribuiacutedas distintas das propias do servicio de prevencioacuten
Esta Lei non afecta aacute vixencia das disposicioacutens especiais sobre prevencioacuten de riscos profesionais nas explotacioacutens mineiras contidas no capiacutetulo IV do Real Decreto 32551983 do 21 de decembro polo que se aproba o Estatuto do Mineiro e nas suacuteas normas de desenvolvemento asiacute como as do Real Decreto 28571978 do 25 de agosto polo que se aproba o Regulamento Xeral para o Reacutexime da Mineriacutea e o Real Decreto 8631985 do 2 de abril polo que se aproba o Regulamento Xeral de Normas Baacutesicas de Seguridade Mineira e as suacuteas disposicioacutens complementarias
DISPOSICIOacuteN FINAL PRIMEIRA
Actualizacioacuten de sancioacutens
A contiacutea das sancioacutens a que se refire o apartado 4 do artigo 49 poderaacute ser actualizada polo Goberno a proposta do Ministro de Traballo e Seguridade Social adaptando a esta a atribucioacuten de competencias prevista no apartado 1 do artigo 52 desta Lei
DISPOSICIOacuteN FINAL SEGUNDA
Entrada en vigor
Esta Lei entraraacute en vigor tres meses despois da suacutea publicacioacuten no laquoBoletiacuten Oficial do EstadoraquoPolo tantoMando a todos os espantildeois particulares e autoridades que garden e fagan gardar esta LeiMadrid 12 de decembro de 2003
XOAacuteN CARLOS R
O Presidente do Goberno FELIPE GONZAacuteLEZ MAacuteRQUEZ
50
252628 apartados 1 paraacutegrafos primeiro e segundo 2 3 e 4 agaacutes no relativo aacutes empresas de traballo
temporal2930 apartados l 2 agaacutes a remisioacuten ao artigo 61 a) 3 e 4 agaacutes a remisioacuten ao texto refundido da Lei
do Estatuto dos Traballadores31 apartados l agaacutes remisioacuten ao artigo 61 a) 2 3 e 432 bis3334 apartados 1 paraacutegrafo primeiro 2 e 3 agaacutes paraacutegrafo segundo35 apartados l 2 paraacutegrafo primeiro 4 paraacutegrafo terceiro36 agaacutes as referencias ao Comiteacute de Seguridade e Sauacutede37 apartados 2 e 442 apartado l45 apartado 1 paraacutegrafo terceiroDisposicioacuten adicional cuarta Designacioacuten de Delegados de Prevencioacuten nos supostos especiaisDisposicioacuten transitoria apartado 3ordmTeraacuten este mesmo caraacutecter baacutesico no que corresponda as normas regulamentarias que dicte o
goberno en virtude do establecido no artigo 6 desta Lei
b) No aacutembito das Comunidades Autoacutenomas e as entidades locais as funcioacutens que a Lei atribuacutee aacutes autoridades laborais e aacute Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social poderaacuten ser atribuiacutedas a oacuterganos diferentes
c) Os restantes preceptos seraacuten de aplicacioacuten xeral en defecto de normativa especiacutefica dictada polas Administracioacutens puacuteblicas a excepcioacuten do que resulte inaplicable a estas pola suacutea natureza xuriacutedico-laboral
3 O artigo 54 constituacutee lexislacioacuten baacutesica de contratos administrativos dictada ao abeiro do artigo 149118ordf da Constitucioacuten
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL CUARTA
Designacioacuten de Delegados de Prevencioacuten en supostos especiais
Nos centros de traballo que carezan de representantes dos traballadores por non existir traballadores coa antiguumlidade suficiente para ser electores ou elixibles nas eleccioacutens para representantes do persoal os traballadores poderaacuten elixir por maioriacutea a un traballador que exerza as competencias de Delegado de Prevencioacuten quen teraacute as facultades garantiacuteas e obrigas de sixilo profesional de tales Delegados A actuacioacuten destes cesaraacute no momento en que se reuacutenan os requisitos de antiguumlidade necesarios para poder celebrar a eleccioacuten de representantes do persoal prorrogaacutendose polo tempo indispensable para a efectiva celebracioacuten da eleccioacuten
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL QUINTA
Fundacioacuten
Adscrita aacute Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo existiraacute unha fundacioacuten que teraacute como finalidade promover a mellora das condicioacutens de seguridade e sauacutede no traballo especialmente nas
45
pequenas empresas a traveacutes de accioacutens de informacioacuten asistencia teacutecnica formacioacuten e promocioacuten do cumprimento da normativa de prevencioacuten de riscos
Para o cumprimento dos seus fins dotarase aacute fundacioacuten dun patrimonio con cargo ao Fondo de Prevencioacuten e Rehabilitacioacuten procedente do exceso de excedentes da xestioacuten realizada polas Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social A contiacutea total do devandito patrimonio non excederaacute do 20 por 100 do devandito fondo determinada na data de entrada en vigor desta Lei
Os Estatutos da fundacioacuten aprobaraos a Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo co voto favorable de dous tercios dos seus membros
Para os efectos de acadar un mellor cumprimento dos seus fins artellarase a suacutea colaboracioacuten coa Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
A planificacioacuten desenvolvemento e financiamento de accioacutens nos distintos aacutembitos territoriais teraacute en consideracioacuten a poboacioacuten ocupada o tamantildeo das empresas e os iacutendices de sinistralidade laboral Os orzamentos que a fundacioacuten asigne aos aacutembitos territoriais autonoacutemicos que tentildean asumidas competencias de execucioacuten de lexislacioacuten laboral en materia de Seguridade e Hixiene no Traballo atribuiranse para a suacutea xestioacuten aos oacuterganos tripartitos e de participacioacuten institucional que existan nos devanditos aacutembitos e tentildean natureza similar aacute Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo
Nos sectores de actividade nos que existan fundacioacutens de aacutembito sectorial constituiacutedos por empresarios e traballadores que tentildean entre os seus fins a promocioacuten de actividades destinadas aacute mellora das condicioacutens de seguridade e sauacutede no traballo o desenvolvemento dos obxectivos e fins da fundacioacuten levaranse a cabo en todo caso en coordinacioacuten con aquelas
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL SEXTA
Constitucioacuten da Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo O Goberno no prazo de tres meses a partir da vixencia desta Lei regularaacute a composicioacuten da
Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo A Comisioacuten constituirase no prazo dos trinta diacuteas seguintes
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL SEacuteTIMA
Cumprimento da normativa de transporte de mercadoriacuteas perigosas
O disposto nesta Lei enteacutendese sen prexuiacutezo do cumprimento das obrigas derivadas da regulacioacuten en materia de transporte de mercadoriacuteas perigosas
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL OITAVA
Planos de organizacioacuten de actividades preventivas
Cada Departamento Ministerial no prazo de seis meses desde a entrada en vigor desta Lei e previa consulta coas organizacioacutens sindicais maacuteis representativas elevaraacute ao Consello de Ministros unha proposta de acordo na que se estableza un plano de organizacioacuten das actividades preventivas no departamento
46
correspondente e nos centros organismos e establecementos de todo tipo dependentes deste
A proposta debera acompantildear necesariamente unha memoria explicativa do custo econoacutemico da organizacioacuten proposta asiacute como o calendario de execucioacuten do plano coas previsioacutens orzamentarias axeitadas a este
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL NOVENA
Establecementos militares
1 O Goberno no prazo de seis meses logo de consulta coas organizacioacutens sindicais maacuteis representativas e a proposta dos Ministros de Defensa e de Traballo e Seguridade Social adaptaraacute as normas dos capiacutetulos III e V desta Lei aacutes esixencias da defensa nacional aacutes peculiaridades orgaacutenicas e ao reacutexime vixente de representacioacuten do persoal nos establecementos militares
3 Continuaraacuten vixentes as disposicioacutens sobre organizacioacuten e competencia da autoridade laboral e Inspeccioacuten de Traballo no aacutembito da Administracioacuten Militar contidas no Real Decreto 22051980 do 13 de xuntildeo dictado en desenvolvemento da disposicioacuten final seacutetima do Estatuto dos Traballadores
Antildeadido por Ley 312006Disposicioacuten adicional novena bis Personal militar
((() (( +
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DEacuteCIMA
Sociedades cooperativas
O procedemento para a designacioacuten dos Delegados de Prevencioacuten regulados no artigo 35 desta Lei nas sociedades cooperativas que non conten con asalariados deberaacute estar previsto nos seus Estatutos ou ser obxecto de acordo en Asemblea Xeral Cando ademais dos socios que prestan o seu traballo persoal existan asalariados computaranse aacutembolos colectivos para os efectos do disposto no nuacutemero 2 do artigo 35 Neste caso a designacioacuten dos Delegados de Prevencioacuten realizarase conxuntamente polos socios que prestan traballo e os traballadores asalariados ou se eacute o caso os representantes destes
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL UNDEacuteCIMA
Modificacioacuten do Estatuto dos Traballadores en materia de permisos retribuiacutedos
Engaacutedese unha letra f) ao apartado 3 do artigo 37 do texto refundido da Lei do Estatuto dos Traballadores aprobado polo Real Decreto lexislativo 11995 do 24 de marzo do seguinte teor
laquof) Polo tempo indispensable para a realizacioacuten de exames prenatais e teacutecnicas de preparacioacuten ao parto que se tentildean que realizar dentro da xeiraraquo
47
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DUODEacuteCIMA
Participacioacuten institucional nas Comunidades Autoacutenomas
Nas Comunidades Autoacutenomas a participacioacuten institucional en canto aacute suacutea estructura e organizacioacuten levarase a cabo de acordo coas competencias que estas tentildean en materia de seguridade e sauacutede laboral
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DEacuteCIMO TERCEIRA
Fondo de Prevencioacuten e Rehabilitacioacuten
Os recursos do Fondo de Prevencioacuten e Rehabilitacioacuten procedentes do exceso de excedentes da xestioacuten realizada polas Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social aacute que se refire o artigo 73 do texto refundido da Lei Xeral da Seguridade Social destinaranse na contiacutea que se determine regulamentariamente aacutes actividades que poidan desenvolver como servicios de prevencioacuten as Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social de acordo co previsto no artigo 32 desta Lei
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DECIMOCUARTA
Presencia de recursos preventivos nas obras de construccioacuten
1 O disposto no artigo 32 bis da Lei de Prevencioacuten de Riscos Laborais seraacute de aplicacioacuten nas obras de construccioacuten reguladas polo Real Decreto 16271997 de 24 de outubro polo que se establecen as disposicioacutens miacutenimas de seguridade e sauacutede nas obras de construccioacuten coas seguintes especialidades
a) A preceptiva presencia de recursos preventivos aplicarase a cada contratista
b) No suposto previsto no apartado 1 paraacutegrafo a) do artigo 32 bis a presencia dos recursos preventivos de cada contratista seraacute necesaria cando durante a obra se desenvolvan traballos con riscos especiais tal e como se definen no citado Real Decreto
c) A preceptiva presencia de recursos preventivos teraacute como obxecto vixiar o cumprimento das medidas incluiacutedas no plan de seguridade e sauacutede no traballo e comprobar a eficacia destas
2 O disposto no apartado anterior enteacutendese sen prexuiacutecio das obrigacioacutens do coordinador en materia de seguridade e sauacutede durante a execucioacuten da obra
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DECIMOQUINTA
Habilitacioacuten de funcionarios puacuteblicos
48
Para poder exercer as funcioacutens establecidas no apartado 2 do artigo 9 desta Lei os funcionarios puacuteblicos das comunidades autoacutenomas deberaacuten contar cunha habilitacioacuten especiacutefica expedida pola propia comunidade autoacutenoma nos termos que se determinen regulamentariamente
En todo caso tales funcionarios deberaacuten pertencer aos grupos de titulacioacuten A ou B e acreditar formacioacuten especiacutefica en materia de prevencioacuten de riscos laborais
DISPOSICIOacuteN TRANSITORIA PRIMEIRA
Aplicacioacuten de disposicioacutens maacuteis favorables
1 O disposto nos artigos 36 e 37 desta Lei en materia de competencias facultades e garantiacuteas dos Delegados de Prevencioacuten entenderase sen prexuiacutezo do respecto aacutes disposicioacutens maacuteis favorables para o exercicio dos dereitos de informacioacuten consulta e participacioacuten dos traballadores na prevencioacuten de riscos laborais previstas nos convenios colectivos vixentes na data da suacutea entrada en vigor
2 Os oacuterganos especiacuteficos de representacioacuten dos traballadores en materia de prevencioacuten de riscos laborais que se eacute o caso fosen previstos nos convenios colectivos a que se refire o apartado anterior e que estean dotados dun reacutexime de competencias facultades e garantiacuteas que respecte o contido miacutenimo establecido nos artigos 36 e 37 desta Lei poderaacuten continuar no exercicio das suacuteas funcioacutens en substitucioacuten dos Delegados de Prevencioacuten agaacutes que polo oacutergano de representacioacuten legal dos traballadores se decida a designacioacuten destes Delegados conforme ao procedemento do artigo 35
3 O disposto nos apartados anteriores seraacute tameacuten de aplicacioacuten aos acordos concluiacutedos no aacutembito da funcioacuten puacuteblica ao abeiro do disposto na lei 71990 do 19 de xullo sobre negociacioacuten colectiva e participacioacuten na determinacioacuten das condicioacutens de traballo dos empregados puacuteblicos
DISPOSICIOacuteN TRANSITORIA SEGUNDA
Mentres se aproba o Regulamento regulador dos Servicios de Prevencioacuten de Riscos Laborais entenderase que as Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social cumpren o requisito previsto no artigo 315 desta Lei
DISPOSICIOacuteN DERROGATORIA UacuteNICA
Alcance da derrogacioacuten
Quedan derrogadas cantas disposicioacutens se opontildean aacute presente Lei e especificamente
a) Os artigos 9 10 11 36 apartado 2 39 e 40 paraacutegrafo segundo da Lei 81988 do 7 de abril sobre infraccioacutens e sancioacutens na orde social
b) O Decreto do 26 de xullo de 1957 polo que se fixan os traballos prohibidos a mulleres e menores nos aspectos da suacutea normativa relativos ao traballo das mulleres mantendo en vigor as relativas ao traballo dos menores ata que o Goberno desenvolva as previsioacutens contidas no apartado 2 do artigo 27
c) O Decreto do 11 de marzo de 1971 sobre constitucioacuten composicioacuten e funcioacutens dos Comiteacutes de Seguridade e Hixiene no Traballo
49
d) Os Tiacutetulos I e III da Ordenanza Xeral de Seguridade e Hixiene no Traballo aprobados por Orde do 9 de marzo de 1971
No que non se opontildea ao previsto nesta Lei e ata que se dicten os Regulamentos aos que se fai referencia no artigo 6 continuaraacute a ser de aplicacioacuten a regulacioacuten das materias comprendidas no devandito artigo que se contentildeen no Tiacutetulo II da Ordenanza Xeral de Seguridade e Hixiene no Traballo ou noutras normas que contentildean previsioacutens especiacuteficas sobre tales materias asiacute como a Orde do Ministerio de Traballo do 16 de decembro de 1987 que establece os modelos para a notificacioacuten dos accidentes de traballo Igualmente continuaraacuten vixentes as disposicioacutens reguladoras dos servicios meacutedicos de empresa ata tanto se desenvolvan regulamentariamente as previsioacutens desta Lei sobre servicios de prevencioacuten O persoal pertencente aos devanditos servicios na data de entrada en vigor desta Lei integrarase nos servicios de prevencioacuten das correspondentes empresas cando estes se constituacutean sen prexuiacutezo de que continuacuteen a efectuar aquelas funcioacutens que tivesen atribuiacutedas distintas das propias do servicio de prevencioacuten
Esta Lei non afecta aacute vixencia das disposicioacutens especiais sobre prevencioacuten de riscos profesionais nas explotacioacutens mineiras contidas no capiacutetulo IV do Real Decreto 32551983 do 21 de decembro polo que se aproba o Estatuto do Mineiro e nas suacuteas normas de desenvolvemento asiacute como as do Real Decreto 28571978 do 25 de agosto polo que se aproba o Regulamento Xeral para o Reacutexime da Mineriacutea e o Real Decreto 8631985 do 2 de abril polo que se aproba o Regulamento Xeral de Normas Baacutesicas de Seguridade Mineira e as suacuteas disposicioacutens complementarias
DISPOSICIOacuteN FINAL PRIMEIRA
Actualizacioacuten de sancioacutens
A contiacutea das sancioacutens a que se refire o apartado 4 do artigo 49 poderaacute ser actualizada polo Goberno a proposta do Ministro de Traballo e Seguridade Social adaptando a esta a atribucioacuten de competencias prevista no apartado 1 do artigo 52 desta Lei
DISPOSICIOacuteN FINAL SEGUNDA
Entrada en vigor
Esta Lei entraraacute en vigor tres meses despois da suacutea publicacioacuten no laquoBoletiacuten Oficial do EstadoraquoPolo tantoMando a todos os espantildeois particulares e autoridades que garden e fagan gardar esta LeiMadrid 12 de decembro de 2003
XOAacuteN CARLOS R
O Presidente do Goberno FELIPE GONZAacuteLEZ MAacuteRQUEZ
50
pequenas empresas a traveacutes de accioacutens de informacioacuten asistencia teacutecnica formacioacuten e promocioacuten do cumprimento da normativa de prevencioacuten de riscos
Para o cumprimento dos seus fins dotarase aacute fundacioacuten dun patrimonio con cargo ao Fondo de Prevencioacuten e Rehabilitacioacuten procedente do exceso de excedentes da xestioacuten realizada polas Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social A contiacutea total do devandito patrimonio non excederaacute do 20 por 100 do devandito fondo determinada na data de entrada en vigor desta Lei
Os Estatutos da fundacioacuten aprobaraos a Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo co voto favorable de dous tercios dos seus membros
Para os efectos de acadar un mellor cumprimento dos seus fins artellarase a suacutea colaboracioacuten coa Inspeccioacuten de Traballo e Seguridade Social
A planificacioacuten desenvolvemento e financiamento de accioacutens nos distintos aacutembitos territoriais teraacute en consideracioacuten a poboacioacuten ocupada o tamantildeo das empresas e os iacutendices de sinistralidade laboral Os orzamentos que a fundacioacuten asigne aos aacutembitos territoriais autonoacutemicos que tentildean asumidas competencias de execucioacuten de lexislacioacuten laboral en materia de Seguridade e Hixiene no Traballo atribuiranse para a suacutea xestioacuten aos oacuterganos tripartitos e de participacioacuten institucional que existan nos devanditos aacutembitos e tentildean natureza similar aacute Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo
Nos sectores de actividade nos que existan fundacioacutens de aacutembito sectorial constituiacutedos por empresarios e traballadores que tentildean entre os seus fins a promocioacuten de actividades destinadas aacute mellora das condicioacutens de seguridade e sauacutede no traballo o desenvolvemento dos obxectivos e fins da fundacioacuten levaranse a cabo en todo caso en coordinacioacuten con aquelas
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL SEXTA
Constitucioacuten da Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo O Goberno no prazo de tres meses a partir da vixencia desta Lei regularaacute a composicioacuten da
Comisioacuten Nacional de Seguridade e Sauacutede no Traballo A Comisioacuten constituirase no prazo dos trinta diacuteas seguintes
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL SEacuteTIMA
Cumprimento da normativa de transporte de mercadoriacuteas perigosas
O disposto nesta Lei enteacutendese sen prexuiacutezo do cumprimento das obrigas derivadas da regulacioacuten en materia de transporte de mercadoriacuteas perigosas
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL OITAVA
Planos de organizacioacuten de actividades preventivas
Cada Departamento Ministerial no prazo de seis meses desde a entrada en vigor desta Lei e previa consulta coas organizacioacutens sindicais maacuteis representativas elevaraacute ao Consello de Ministros unha proposta de acordo na que se estableza un plano de organizacioacuten das actividades preventivas no departamento
46
correspondente e nos centros organismos e establecementos de todo tipo dependentes deste
A proposta debera acompantildear necesariamente unha memoria explicativa do custo econoacutemico da organizacioacuten proposta asiacute como o calendario de execucioacuten do plano coas previsioacutens orzamentarias axeitadas a este
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL NOVENA
Establecementos militares
1 O Goberno no prazo de seis meses logo de consulta coas organizacioacutens sindicais maacuteis representativas e a proposta dos Ministros de Defensa e de Traballo e Seguridade Social adaptaraacute as normas dos capiacutetulos III e V desta Lei aacutes esixencias da defensa nacional aacutes peculiaridades orgaacutenicas e ao reacutexime vixente de representacioacuten do persoal nos establecementos militares
3 Continuaraacuten vixentes as disposicioacutens sobre organizacioacuten e competencia da autoridade laboral e Inspeccioacuten de Traballo no aacutembito da Administracioacuten Militar contidas no Real Decreto 22051980 do 13 de xuntildeo dictado en desenvolvemento da disposicioacuten final seacutetima do Estatuto dos Traballadores
Antildeadido por Ley 312006Disposicioacuten adicional novena bis Personal militar
((() (( +
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DEacuteCIMA
Sociedades cooperativas
O procedemento para a designacioacuten dos Delegados de Prevencioacuten regulados no artigo 35 desta Lei nas sociedades cooperativas que non conten con asalariados deberaacute estar previsto nos seus Estatutos ou ser obxecto de acordo en Asemblea Xeral Cando ademais dos socios que prestan o seu traballo persoal existan asalariados computaranse aacutembolos colectivos para os efectos do disposto no nuacutemero 2 do artigo 35 Neste caso a designacioacuten dos Delegados de Prevencioacuten realizarase conxuntamente polos socios que prestan traballo e os traballadores asalariados ou se eacute o caso os representantes destes
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL UNDEacuteCIMA
Modificacioacuten do Estatuto dos Traballadores en materia de permisos retribuiacutedos
Engaacutedese unha letra f) ao apartado 3 do artigo 37 do texto refundido da Lei do Estatuto dos Traballadores aprobado polo Real Decreto lexislativo 11995 do 24 de marzo do seguinte teor
laquof) Polo tempo indispensable para a realizacioacuten de exames prenatais e teacutecnicas de preparacioacuten ao parto que se tentildean que realizar dentro da xeiraraquo
47
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DUODEacuteCIMA
Participacioacuten institucional nas Comunidades Autoacutenomas
Nas Comunidades Autoacutenomas a participacioacuten institucional en canto aacute suacutea estructura e organizacioacuten levarase a cabo de acordo coas competencias que estas tentildean en materia de seguridade e sauacutede laboral
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DEacuteCIMO TERCEIRA
Fondo de Prevencioacuten e Rehabilitacioacuten
Os recursos do Fondo de Prevencioacuten e Rehabilitacioacuten procedentes do exceso de excedentes da xestioacuten realizada polas Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social aacute que se refire o artigo 73 do texto refundido da Lei Xeral da Seguridade Social destinaranse na contiacutea que se determine regulamentariamente aacutes actividades que poidan desenvolver como servicios de prevencioacuten as Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social de acordo co previsto no artigo 32 desta Lei
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DECIMOCUARTA
Presencia de recursos preventivos nas obras de construccioacuten
1 O disposto no artigo 32 bis da Lei de Prevencioacuten de Riscos Laborais seraacute de aplicacioacuten nas obras de construccioacuten reguladas polo Real Decreto 16271997 de 24 de outubro polo que se establecen as disposicioacutens miacutenimas de seguridade e sauacutede nas obras de construccioacuten coas seguintes especialidades
a) A preceptiva presencia de recursos preventivos aplicarase a cada contratista
b) No suposto previsto no apartado 1 paraacutegrafo a) do artigo 32 bis a presencia dos recursos preventivos de cada contratista seraacute necesaria cando durante a obra se desenvolvan traballos con riscos especiais tal e como se definen no citado Real Decreto
c) A preceptiva presencia de recursos preventivos teraacute como obxecto vixiar o cumprimento das medidas incluiacutedas no plan de seguridade e sauacutede no traballo e comprobar a eficacia destas
2 O disposto no apartado anterior enteacutendese sen prexuiacutecio das obrigacioacutens do coordinador en materia de seguridade e sauacutede durante a execucioacuten da obra
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DECIMOQUINTA
Habilitacioacuten de funcionarios puacuteblicos
48
Para poder exercer as funcioacutens establecidas no apartado 2 do artigo 9 desta Lei os funcionarios puacuteblicos das comunidades autoacutenomas deberaacuten contar cunha habilitacioacuten especiacutefica expedida pola propia comunidade autoacutenoma nos termos que se determinen regulamentariamente
En todo caso tales funcionarios deberaacuten pertencer aos grupos de titulacioacuten A ou B e acreditar formacioacuten especiacutefica en materia de prevencioacuten de riscos laborais
DISPOSICIOacuteN TRANSITORIA PRIMEIRA
Aplicacioacuten de disposicioacutens maacuteis favorables
1 O disposto nos artigos 36 e 37 desta Lei en materia de competencias facultades e garantiacuteas dos Delegados de Prevencioacuten entenderase sen prexuiacutezo do respecto aacutes disposicioacutens maacuteis favorables para o exercicio dos dereitos de informacioacuten consulta e participacioacuten dos traballadores na prevencioacuten de riscos laborais previstas nos convenios colectivos vixentes na data da suacutea entrada en vigor
2 Os oacuterganos especiacuteficos de representacioacuten dos traballadores en materia de prevencioacuten de riscos laborais que se eacute o caso fosen previstos nos convenios colectivos a que se refire o apartado anterior e que estean dotados dun reacutexime de competencias facultades e garantiacuteas que respecte o contido miacutenimo establecido nos artigos 36 e 37 desta Lei poderaacuten continuar no exercicio das suacuteas funcioacutens en substitucioacuten dos Delegados de Prevencioacuten agaacutes que polo oacutergano de representacioacuten legal dos traballadores se decida a designacioacuten destes Delegados conforme ao procedemento do artigo 35
3 O disposto nos apartados anteriores seraacute tameacuten de aplicacioacuten aos acordos concluiacutedos no aacutembito da funcioacuten puacuteblica ao abeiro do disposto na lei 71990 do 19 de xullo sobre negociacioacuten colectiva e participacioacuten na determinacioacuten das condicioacutens de traballo dos empregados puacuteblicos
DISPOSICIOacuteN TRANSITORIA SEGUNDA
Mentres se aproba o Regulamento regulador dos Servicios de Prevencioacuten de Riscos Laborais entenderase que as Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social cumpren o requisito previsto no artigo 315 desta Lei
DISPOSICIOacuteN DERROGATORIA UacuteNICA
Alcance da derrogacioacuten
Quedan derrogadas cantas disposicioacutens se opontildean aacute presente Lei e especificamente
a) Os artigos 9 10 11 36 apartado 2 39 e 40 paraacutegrafo segundo da Lei 81988 do 7 de abril sobre infraccioacutens e sancioacutens na orde social
b) O Decreto do 26 de xullo de 1957 polo que se fixan os traballos prohibidos a mulleres e menores nos aspectos da suacutea normativa relativos ao traballo das mulleres mantendo en vigor as relativas ao traballo dos menores ata que o Goberno desenvolva as previsioacutens contidas no apartado 2 do artigo 27
c) O Decreto do 11 de marzo de 1971 sobre constitucioacuten composicioacuten e funcioacutens dos Comiteacutes de Seguridade e Hixiene no Traballo
49
d) Os Tiacutetulos I e III da Ordenanza Xeral de Seguridade e Hixiene no Traballo aprobados por Orde do 9 de marzo de 1971
No que non se opontildea ao previsto nesta Lei e ata que se dicten os Regulamentos aos que se fai referencia no artigo 6 continuaraacute a ser de aplicacioacuten a regulacioacuten das materias comprendidas no devandito artigo que se contentildeen no Tiacutetulo II da Ordenanza Xeral de Seguridade e Hixiene no Traballo ou noutras normas que contentildean previsioacutens especiacuteficas sobre tales materias asiacute como a Orde do Ministerio de Traballo do 16 de decembro de 1987 que establece os modelos para a notificacioacuten dos accidentes de traballo Igualmente continuaraacuten vixentes as disposicioacutens reguladoras dos servicios meacutedicos de empresa ata tanto se desenvolvan regulamentariamente as previsioacutens desta Lei sobre servicios de prevencioacuten O persoal pertencente aos devanditos servicios na data de entrada en vigor desta Lei integrarase nos servicios de prevencioacuten das correspondentes empresas cando estes se constituacutean sen prexuiacutezo de que continuacuteen a efectuar aquelas funcioacutens que tivesen atribuiacutedas distintas das propias do servicio de prevencioacuten
Esta Lei non afecta aacute vixencia das disposicioacutens especiais sobre prevencioacuten de riscos profesionais nas explotacioacutens mineiras contidas no capiacutetulo IV do Real Decreto 32551983 do 21 de decembro polo que se aproba o Estatuto do Mineiro e nas suacuteas normas de desenvolvemento asiacute como as do Real Decreto 28571978 do 25 de agosto polo que se aproba o Regulamento Xeral para o Reacutexime da Mineriacutea e o Real Decreto 8631985 do 2 de abril polo que se aproba o Regulamento Xeral de Normas Baacutesicas de Seguridade Mineira e as suacuteas disposicioacutens complementarias
DISPOSICIOacuteN FINAL PRIMEIRA
Actualizacioacuten de sancioacutens
A contiacutea das sancioacutens a que se refire o apartado 4 do artigo 49 poderaacute ser actualizada polo Goberno a proposta do Ministro de Traballo e Seguridade Social adaptando a esta a atribucioacuten de competencias prevista no apartado 1 do artigo 52 desta Lei
DISPOSICIOacuteN FINAL SEGUNDA
Entrada en vigor
Esta Lei entraraacute en vigor tres meses despois da suacutea publicacioacuten no laquoBoletiacuten Oficial do EstadoraquoPolo tantoMando a todos os espantildeois particulares e autoridades que garden e fagan gardar esta LeiMadrid 12 de decembro de 2003
XOAacuteN CARLOS R
O Presidente do Goberno FELIPE GONZAacuteLEZ MAacuteRQUEZ
50
correspondente e nos centros organismos e establecementos de todo tipo dependentes deste
A proposta debera acompantildear necesariamente unha memoria explicativa do custo econoacutemico da organizacioacuten proposta asiacute como o calendario de execucioacuten do plano coas previsioacutens orzamentarias axeitadas a este
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL NOVENA
Establecementos militares
1 O Goberno no prazo de seis meses logo de consulta coas organizacioacutens sindicais maacuteis representativas e a proposta dos Ministros de Defensa e de Traballo e Seguridade Social adaptaraacute as normas dos capiacutetulos III e V desta Lei aacutes esixencias da defensa nacional aacutes peculiaridades orgaacutenicas e ao reacutexime vixente de representacioacuten do persoal nos establecementos militares
3 Continuaraacuten vixentes as disposicioacutens sobre organizacioacuten e competencia da autoridade laboral e Inspeccioacuten de Traballo no aacutembito da Administracioacuten Militar contidas no Real Decreto 22051980 do 13 de xuntildeo dictado en desenvolvemento da disposicioacuten final seacutetima do Estatuto dos Traballadores
Antildeadido por Ley 312006Disposicioacuten adicional novena bis Personal militar
((() (( +
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DEacuteCIMA
Sociedades cooperativas
O procedemento para a designacioacuten dos Delegados de Prevencioacuten regulados no artigo 35 desta Lei nas sociedades cooperativas que non conten con asalariados deberaacute estar previsto nos seus Estatutos ou ser obxecto de acordo en Asemblea Xeral Cando ademais dos socios que prestan o seu traballo persoal existan asalariados computaranse aacutembolos colectivos para os efectos do disposto no nuacutemero 2 do artigo 35 Neste caso a designacioacuten dos Delegados de Prevencioacuten realizarase conxuntamente polos socios que prestan traballo e os traballadores asalariados ou se eacute o caso os representantes destes
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL UNDEacuteCIMA
Modificacioacuten do Estatuto dos Traballadores en materia de permisos retribuiacutedos
Engaacutedese unha letra f) ao apartado 3 do artigo 37 do texto refundido da Lei do Estatuto dos Traballadores aprobado polo Real Decreto lexislativo 11995 do 24 de marzo do seguinte teor
laquof) Polo tempo indispensable para a realizacioacuten de exames prenatais e teacutecnicas de preparacioacuten ao parto que se tentildean que realizar dentro da xeiraraquo
47
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DUODEacuteCIMA
Participacioacuten institucional nas Comunidades Autoacutenomas
Nas Comunidades Autoacutenomas a participacioacuten institucional en canto aacute suacutea estructura e organizacioacuten levarase a cabo de acordo coas competencias que estas tentildean en materia de seguridade e sauacutede laboral
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DEacuteCIMO TERCEIRA
Fondo de Prevencioacuten e Rehabilitacioacuten
Os recursos do Fondo de Prevencioacuten e Rehabilitacioacuten procedentes do exceso de excedentes da xestioacuten realizada polas Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social aacute que se refire o artigo 73 do texto refundido da Lei Xeral da Seguridade Social destinaranse na contiacutea que se determine regulamentariamente aacutes actividades que poidan desenvolver como servicios de prevencioacuten as Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social de acordo co previsto no artigo 32 desta Lei
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DECIMOCUARTA
Presencia de recursos preventivos nas obras de construccioacuten
1 O disposto no artigo 32 bis da Lei de Prevencioacuten de Riscos Laborais seraacute de aplicacioacuten nas obras de construccioacuten reguladas polo Real Decreto 16271997 de 24 de outubro polo que se establecen as disposicioacutens miacutenimas de seguridade e sauacutede nas obras de construccioacuten coas seguintes especialidades
a) A preceptiva presencia de recursos preventivos aplicarase a cada contratista
b) No suposto previsto no apartado 1 paraacutegrafo a) do artigo 32 bis a presencia dos recursos preventivos de cada contratista seraacute necesaria cando durante a obra se desenvolvan traballos con riscos especiais tal e como se definen no citado Real Decreto
c) A preceptiva presencia de recursos preventivos teraacute como obxecto vixiar o cumprimento das medidas incluiacutedas no plan de seguridade e sauacutede no traballo e comprobar a eficacia destas
2 O disposto no apartado anterior enteacutendese sen prexuiacutecio das obrigacioacutens do coordinador en materia de seguridade e sauacutede durante a execucioacuten da obra
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DECIMOQUINTA
Habilitacioacuten de funcionarios puacuteblicos
48
Para poder exercer as funcioacutens establecidas no apartado 2 do artigo 9 desta Lei os funcionarios puacuteblicos das comunidades autoacutenomas deberaacuten contar cunha habilitacioacuten especiacutefica expedida pola propia comunidade autoacutenoma nos termos que se determinen regulamentariamente
En todo caso tales funcionarios deberaacuten pertencer aos grupos de titulacioacuten A ou B e acreditar formacioacuten especiacutefica en materia de prevencioacuten de riscos laborais
DISPOSICIOacuteN TRANSITORIA PRIMEIRA
Aplicacioacuten de disposicioacutens maacuteis favorables
1 O disposto nos artigos 36 e 37 desta Lei en materia de competencias facultades e garantiacuteas dos Delegados de Prevencioacuten entenderase sen prexuiacutezo do respecto aacutes disposicioacutens maacuteis favorables para o exercicio dos dereitos de informacioacuten consulta e participacioacuten dos traballadores na prevencioacuten de riscos laborais previstas nos convenios colectivos vixentes na data da suacutea entrada en vigor
2 Os oacuterganos especiacuteficos de representacioacuten dos traballadores en materia de prevencioacuten de riscos laborais que se eacute o caso fosen previstos nos convenios colectivos a que se refire o apartado anterior e que estean dotados dun reacutexime de competencias facultades e garantiacuteas que respecte o contido miacutenimo establecido nos artigos 36 e 37 desta Lei poderaacuten continuar no exercicio das suacuteas funcioacutens en substitucioacuten dos Delegados de Prevencioacuten agaacutes que polo oacutergano de representacioacuten legal dos traballadores se decida a designacioacuten destes Delegados conforme ao procedemento do artigo 35
3 O disposto nos apartados anteriores seraacute tameacuten de aplicacioacuten aos acordos concluiacutedos no aacutembito da funcioacuten puacuteblica ao abeiro do disposto na lei 71990 do 19 de xullo sobre negociacioacuten colectiva e participacioacuten na determinacioacuten das condicioacutens de traballo dos empregados puacuteblicos
DISPOSICIOacuteN TRANSITORIA SEGUNDA
Mentres se aproba o Regulamento regulador dos Servicios de Prevencioacuten de Riscos Laborais entenderase que as Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social cumpren o requisito previsto no artigo 315 desta Lei
DISPOSICIOacuteN DERROGATORIA UacuteNICA
Alcance da derrogacioacuten
Quedan derrogadas cantas disposicioacutens se opontildean aacute presente Lei e especificamente
a) Os artigos 9 10 11 36 apartado 2 39 e 40 paraacutegrafo segundo da Lei 81988 do 7 de abril sobre infraccioacutens e sancioacutens na orde social
b) O Decreto do 26 de xullo de 1957 polo que se fixan os traballos prohibidos a mulleres e menores nos aspectos da suacutea normativa relativos ao traballo das mulleres mantendo en vigor as relativas ao traballo dos menores ata que o Goberno desenvolva as previsioacutens contidas no apartado 2 do artigo 27
c) O Decreto do 11 de marzo de 1971 sobre constitucioacuten composicioacuten e funcioacutens dos Comiteacutes de Seguridade e Hixiene no Traballo
49
d) Os Tiacutetulos I e III da Ordenanza Xeral de Seguridade e Hixiene no Traballo aprobados por Orde do 9 de marzo de 1971
No que non se opontildea ao previsto nesta Lei e ata que se dicten os Regulamentos aos que se fai referencia no artigo 6 continuaraacute a ser de aplicacioacuten a regulacioacuten das materias comprendidas no devandito artigo que se contentildeen no Tiacutetulo II da Ordenanza Xeral de Seguridade e Hixiene no Traballo ou noutras normas que contentildean previsioacutens especiacuteficas sobre tales materias asiacute como a Orde do Ministerio de Traballo do 16 de decembro de 1987 que establece os modelos para a notificacioacuten dos accidentes de traballo Igualmente continuaraacuten vixentes as disposicioacutens reguladoras dos servicios meacutedicos de empresa ata tanto se desenvolvan regulamentariamente as previsioacutens desta Lei sobre servicios de prevencioacuten O persoal pertencente aos devanditos servicios na data de entrada en vigor desta Lei integrarase nos servicios de prevencioacuten das correspondentes empresas cando estes se constituacutean sen prexuiacutezo de que continuacuteen a efectuar aquelas funcioacutens que tivesen atribuiacutedas distintas das propias do servicio de prevencioacuten
Esta Lei non afecta aacute vixencia das disposicioacutens especiais sobre prevencioacuten de riscos profesionais nas explotacioacutens mineiras contidas no capiacutetulo IV do Real Decreto 32551983 do 21 de decembro polo que se aproba o Estatuto do Mineiro e nas suacuteas normas de desenvolvemento asiacute como as do Real Decreto 28571978 do 25 de agosto polo que se aproba o Regulamento Xeral para o Reacutexime da Mineriacutea e o Real Decreto 8631985 do 2 de abril polo que se aproba o Regulamento Xeral de Normas Baacutesicas de Seguridade Mineira e as suacuteas disposicioacutens complementarias
DISPOSICIOacuteN FINAL PRIMEIRA
Actualizacioacuten de sancioacutens
A contiacutea das sancioacutens a que se refire o apartado 4 do artigo 49 poderaacute ser actualizada polo Goberno a proposta do Ministro de Traballo e Seguridade Social adaptando a esta a atribucioacuten de competencias prevista no apartado 1 do artigo 52 desta Lei
DISPOSICIOacuteN FINAL SEGUNDA
Entrada en vigor
Esta Lei entraraacute en vigor tres meses despois da suacutea publicacioacuten no laquoBoletiacuten Oficial do EstadoraquoPolo tantoMando a todos os espantildeois particulares e autoridades que garden e fagan gardar esta LeiMadrid 12 de decembro de 2003
XOAacuteN CARLOS R
O Presidente do Goberno FELIPE GONZAacuteLEZ MAacuteRQUEZ
50
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DUODEacuteCIMA
Participacioacuten institucional nas Comunidades Autoacutenomas
Nas Comunidades Autoacutenomas a participacioacuten institucional en canto aacute suacutea estructura e organizacioacuten levarase a cabo de acordo coas competencias que estas tentildean en materia de seguridade e sauacutede laboral
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DEacuteCIMO TERCEIRA
Fondo de Prevencioacuten e Rehabilitacioacuten
Os recursos do Fondo de Prevencioacuten e Rehabilitacioacuten procedentes do exceso de excedentes da xestioacuten realizada polas Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social aacute que se refire o artigo 73 do texto refundido da Lei Xeral da Seguridade Social destinaranse na contiacutea que se determine regulamentariamente aacutes actividades que poidan desenvolver como servicios de prevencioacuten as Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social de acordo co previsto no artigo 32 desta Lei
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DECIMOCUARTA
Presencia de recursos preventivos nas obras de construccioacuten
1 O disposto no artigo 32 bis da Lei de Prevencioacuten de Riscos Laborais seraacute de aplicacioacuten nas obras de construccioacuten reguladas polo Real Decreto 16271997 de 24 de outubro polo que se establecen as disposicioacutens miacutenimas de seguridade e sauacutede nas obras de construccioacuten coas seguintes especialidades
a) A preceptiva presencia de recursos preventivos aplicarase a cada contratista
b) No suposto previsto no apartado 1 paraacutegrafo a) do artigo 32 bis a presencia dos recursos preventivos de cada contratista seraacute necesaria cando durante a obra se desenvolvan traballos con riscos especiais tal e como se definen no citado Real Decreto
c) A preceptiva presencia de recursos preventivos teraacute como obxecto vixiar o cumprimento das medidas incluiacutedas no plan de seguridade e sauacutede no traballo e comprobar a eficacia destas
2 O disposto no apartado anterior enteacutendese sen prexuiacutecio das obrigacioacutens do coordinador en materia de seguridade e sauacutede durante a execucioacuten da obra
DISPOSICIOacuteN ADICIONAL DECIMOQUINTA
Habilitacioacuten de funcionarios puacuteblicos
48
Para poder exercer as funcioacutens establecidas no apartado 2 do artigo 9 desta Lei os funcionarios puacuteblicos das comunidades autoacutenomas deberaacuten contar cunha habilitacioacuten especiacutefica expedida pola propia comunidade autoacutenoma nos termos que se determinen regulamentariamente
En todo caso tales funcionarios deberaacuten pertencer aos grupos de titulacioacuten A ou B e acreditar formacioacuten especiacutefica en materia de prevencioacuten de riscos laborais
DISPOSICIOacuteN TRANSITORIA PRIMEIRA
Aplicacioacuten de disposicioacutens maacuteis favorables
1 O disposto nos artigos 36 e 37 desta Lei en materia de competencias facultades e garantiacuteas dos Delegados de Prevencioacuten entenderase sen prexuiacutezo do respecto aacutes disposicioacutens maacuteis favorables para o exercicio dos dereitos de informacioacuten consulta e participacioacuten dos traballadores na prevencioacuten de riscos laborais previstas nos convenios colectivos vixentes na data da suacutea entrada en vigor
2 Os oacuterganos especiacuteficos de representacioacuten dos traballadores en materia de prevencioacuten de riscos laborais que se eacute o caso fosen previstos nos convenios colectivos a que se refire o apartado anterior e que estean dotados dun reacutexime de competencias facultades e garantiacuteas que respecte o contido miacutenimo establecido nos artigos 36 e 37 desta Lei poderaacuten continuar no exercicio das suacuteas funcioacutens en substitucioacuten dos Delegados de Prevencioacuten agaacutes que polo oacutergano de representacioacuten legal dos traballadores se decida a designacioacuten destes Delegados conforme ao procedemento do artigo 35
3 O disposto nos apartados anteriores seraacute tameacuten de aplicacioacuten aos acordos concluiacutedos no aacutembito da funcioacuten puacuteblica ao abeiro do disposto na lei 71990 do 19 de xullo sobre negociacioacuten colectiva e participacioacuten na determinacioacuten das condicioacutens de traballo dos empregados puacuteblicos
DISPOSICIOacuteN TRANSITORIA SEGUNDA
Mentres se aproba o Regulamento regulador dos Servicios de Prevencioacuten de Riscos Laborais entenderase que as Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social cumpren o requisito previsto no artigo 315 desta Lei
DISPOSICIOacuteN DERROGATORIA UacuteNICA
Alcance da derrogacioacuten
Quedan derrogadas cantas disposicioacutens se opontildean aacute presente Lei e especificamente
a) Os artigos 9 10 11 36 apartado 2 39 e 40 paraacutegrafo segundo da Lei 81988 do 7 de abril sobre infraccioacutens e sancioacutens na orde social
b) O Decreto do 26 de xullo de 1957 polo que se fixan os traballos prohibidos a mulleres e menores nos aspectos da suacutea normativa relativos ao traballo das mulleres mantendo en vigor as relativas ao traballo dos menores ata que o Goberno desenvolva as previsioacutens contidas no apartado 2 do artigo 27
c) O Decreto do 11 de marzo de 1971 sobre constitucioacuten composicioacuten e funcioacutens dos Comiteacutes de Seguridade e Hixiene no Traballo
49
d) Os Tiacutetulos I e III da Ordenanza Xeral de Seguridade e Hixiene no Traballo aprobados por Orde do 9 de marzo de 1971
No que non se opontildea ao previsto nesta Lei e ata que se dicten os Regulamentos aos que se fai referencia no artigo 6 continuaraacute a ser de aplicacioacuten a regulacioacuten das materias comprendidas no devandito artigo que se contentildeen no Tiacutetulo II da Ordenanza Xeral de Seguridade e Hixiene no Traballo ou noutras normas que contentildean previsioacutens especiacuteficas sobre tales materias asiacute como a Orde do Ministerio de Traballo do 16 de decembro de 1987 que establece os modelos para a notificacioacuten dos accidentes de traballo Igualmente continuaraacuten vixentes as disposicioacutens reguladoras dos servicios meacutedicos de empresa ata tanto se desenvolvan regulamentariamente as previsioacutens desta Lei sobre servicios de prevencioacuten O persoal pertencente aos devanditos servicios na data de entrada en vigor desta Lei integrarase nos servicios de prevencioacuten das correspondentes empresas cando estes se constituacutean sen prexuiacutezo de que continuacuteen a efectuar aquelas funcioacutens que tivesen atribuiacutedas distintas das propias do servicio de prevencioacuten
Esta Lei non afecta aacute vixencia das disposicioacutens especiais sobre prevencioacuten de riscos profesionais nas explotacioacutens mineiras contidas no capiacutetulo IV do Real Decreto 32551983 do 21 de decembro polo que se aproba o Estatuto do Mineiro e nas suacuteas normas de desenvolvemento asiacute como as do Real Decreto 28571978 do 25 de agosto polo que se aproba o Regulamento Xeral para o Reacutexime da Mineriacutea e o Real Decreto 8631985 do 2 de abril polo que se aproba o Regulamento Xeral de Normas Baacutesicas de Seguridade Mineira e as suacuteas disposicioacutens complementarias
DISPOSICIOacuteN FINAL PRIMEIRA
Actualizacioacuten de sancioacutens
A contiacutea das sancioacutens a que se refire o apartado 4 do artigo 49 poderaacute ser actualizada polo Goberno a proposta do Ministro de Traballo e Seguridade Social adaptando a esta a atribucioacuten de competencias prevista no apartado 1 do artigo 52 desta Lei
DISPOSICIOacuteN FINAL SEGUNDA
Entrada en vigor
Esta Lei entraraacute en vigor tres meses despois da suacutea publicacioacuten no laquoBoletiacuten Oficial do EstadoraquoPolo tantoMando a todos os espantildeois particulares e autoridades que garden e fagan gardar esta LeiMadrid 12 de decembro de 2003
XOAacuteN CARLOS R
O Presidente do Goberno FELIPE GONZAacuteLEZ MAacuteRQUEZ
50
Para poder exercer as funcioacutens establecidas no apartado 2 do artigo 9 desta Lei os funcionarios puacuteblicos das comunidades autoacutenomas deberaacuten contar cunha habilitacioacuten especiacutefica expedida pola propia comunidade autoacutenoma nos termos que se determinen regulamentariamente
En todo caso tales funcionarios deberaacuten pertencer aos grupos de titulacioacuten A ou B e acreditar formacioacuten especiacutefica en materia de prevencioacuten de riscos laborais
DISPOSICIOacuteN TRANSITORIA PRIMEIRA
Aplicacioacuten de disposicioacutens maacuteis favorables
1 O disposto nos artigos 36 e 37 desta Lei en materia de competencias facultades e garantiacuteas dos Delegados de Prevencioacuten entenderase sen prexuiacutezo do respecto aacutes disposicioacutens maacuteis favorables para o exercicio dos dereitos de informacioacuten consulta e participacioacuten dos traballadores na prevencioacuten de riscos laborais previstas nos convenios colectivos vixentes na data da suacutea entrada en vigor
2 Os oacuterganos especiacuteficos de representacioacuten dos traballadores en materia de prevencioacuten de riscos laborais que se eacute o caso fosen previstos nos convenios colectivos a que se refire o apartado anterior e que estean dotados dun reacutexime de competencias facultades e garantiacuteas que respecte o contido miacutenimo establecido nos artigos 36 e 37 desta Lei poderaacuten continuar no exercicio das suacuteas funcioacutens en substitucioacuten dos Delegados de Prevencioacuten agaacutes que polo oacutergano de representacioacuten legal dos traballadores se decida a designacioacuten destes Delegados conforme ao procedemento do artigo 35
3 O disposto nos apartados anteriores seraacute tameacuten de aplicacioacuten aos acordos concluiacutedos no aacutembito da funcioacuten puacuteblica ao abeiro do disposto na lei 71990 do 19 de xullo sobre negociacioacuten colectiva e participacioacuten na determinacioacuten das condicioacutens de traballo dos empregados puacuteblicos
DISPOSICIOacuteN TRANSITORIA SEGUNDA
Mentres se aproba o Regulamento regulador dos Servicios de Prevencioacuten de Riscos Laborais entenderase que as Mutuas de Accidentes de Traballo e Enfermidades Profesionais da Seguridade Social cumpren o requisito previsto no artigo 315 desta Lei
DISPOSICIOacuteN DERROGATORIA UacuteNICA
Alcance da derrogacioacuten
Quedan derrogadas cantas disposicioacutens se opontildean aacute presente Lei e especificamente
a) Os artigos 9 10 11 36 apartado 2 39 e 40 paraacutegrafo segundo da Lei 81988 do 7 de abril sobre infraccioacutens e sancioacutens na orde social
b) O Decreto do 26 de xullo de 1957 polo que se fixan os traballos prohibidos a mulleres e menores nos aspectos da suacutea normativa relativos ao traballo das mulleres mantendo en vigor as relativas ao traballo dos menores ata que o Goberno desenvolva as previsioacutens contidas no apartado 2 do artigo 27
c) O Decreto do 11 de marzo de 1971 sobre constitucioacuten composicioacuten e funcioacutens dos Comiteacutes de Seguridade e Hixiene no Traballo
49
d) Os Tiacutetulos I e III da Ordenanza Xeral de Seguridade e Hixiene no Traballo aprobados por Orde do 9 de marzo de 1971
No que non se opontildea ao previsto nesta Lei e ata que se dicten os Regulamentos aos que se fai referencia no artigo 6 continuaraacute a ser de aplicacioacuten a regulacioacuten das materias comprendidas no devandito artigo que se contentildeen no Tiacutetulo II da Ordenanza Xeral de Seguridade e Hixiene no Traballo ou noutras normas que contentildean previsioacutens especiacuteficas sobre tales materias asiacute como a Orde do Ministerio de Traballo do 16 de decembro de 1987 que establece os modelos para a notificacioacuten dos accidentes de traballo Igualmente continuaraacuten vixentes as disposicioacutens reguladoras dos servicios meacutedicos de empresa ata tanto se desenvolvan regulamentariamente as previsioacutens desta Lei sobre servicios de prevencioacuten O persoal pertencente aos devanditos servicios na data de entrada en vigor desta Lei integrarase nos servicios de prevencioacuten das correspondentes empresas cando estes se constituacutean sen prexuiacutezo de que continuacuteen a efectuar aquelas funcioacutens que tivesen atribuiacutedas distintas das propias do servicio de prevencioacuten
Esta Lei non afecta aacute vixencia das disposicioacutens especiais sobre prevencioacuten de riscos profesionais nas explotacioacutens mineiras contidas no capiacutetulo IV do Real Decreto 32551983 do 21 de decembro polo que se aproba o Estatuto do Mineiro e nas suacuteas normas de desenvolvemento asiacute como as do Real Decreto 28571978 do 25 de agosto polo que se aproba o Regulamento Xeral para o Reacutexime da Mineriacutea e o Real Decreto 8631985 do 2 de abril polo que se aproba o Regulamento Xeral de Normas Baacutesicas de Seguridade Mineira e as suacuteas disposicioacutens complementarias
DISPOSICIOacuteN FINAL PRIMEIRA
Actualizacioacuten de sancioacutens
A contiacutea das sancioacutens a que se refire o apartado 4 do artigo 49 poderaacute ser actualizada polo Goberno a proposta do Ministro de Traballo e Seguridade Social adaptando a esta a atribucioacuten de competencias prevista no apartado 1 do artigo 52 desta Lei
DISPOSICIOacuteN FINAL SEGUNDA
Entrada en vigor
Esta Lei entraraacute en vigor tres meses despois da suacutea publicacioacuten no laquoBoletiacuten Oficial do EstadoraquoPolo tantoMando a todos os espantildeois particulares e autoridades que garden e fagan gardar esta LeiMadrid 12 de decembro de 2003
XOAacuteN CARLOS R
O Presidente do Goberno FELIPE GONZAacuteLEZ MAacuteRQUEZ
50
d) Os Tiacutetulos I e III da Ordenanza Xeral de Seguridade e Hixiene no Traballo aprobados por Orde do 9 de marzo de 1971
No que non se opontildea ao previsto nesta Lei e ata que se dicten os Regulamentos aos que se fai referencia no artigo 6 continuaraacute a ser de aplicacioacuten a regulacioacuten das materias comprendidas no devandito artigo que se contentildeen no Tiacutetulo II da Ordenanza Xeral de Seguridade e Hixiene no Traballo ou noutras normas que contentildean previsioacutens especiacuteficas sobre tales materias asiacute como a Orde do Ministerio de Traballo do 16 de decembro de 1987 que establece os modelos para a notificacioacuten dos accidentes de traballo Igualmente continuaraacuten vixentes as disposicioacutens reguladoras dos servicios meacutedicos de empresa ata tanto se desenvolvan regulamentariamente as previsioacutens desta Lei sobre servicios de prevencioacuten O persoal pertencente aos devanditos servicios na data de entrada en vigor desta Lei integrarase nos servicios de prevencioacuten das correspondentes empresas cando estes se constituacutean sen prexuiacutezo de que continuacuteen a efectuar aquelas funcioacutens que tivesen atribuiacutedas distintas das propias do servicio de prevencioacuten
Esta Lei non afecta aacute vixencia das disposicioacutens especiais sobre prevencioacuten de riscos profesionais nas explotacioacutens mineiras contidas no capiacutetulo IV do Real Decreto 32551983 do 21 de decembro polo que se aproba o Estatuto do Mineiro e nas suacuteas normas de desenvolvemento asiacute como as do Real Decreto 28571978 do 25 de agosto polo que se aproba o Regulamento Xeral para o Reacutexime da Mineriacutea e o Real Decreto 8631985 do 2 de abril polo que se aproba o Regulamento Xeral de Normas Baacutesicas de Seguridade Mineira e as suacuteas disposicioacutens complementarias
DISPOSICIOacuteN FINAL PRIMEIRA
Actualizacioacuten de sancioacutens
A contiacutea das sancioacutens a que se refire o apartado 4 do artigo 49 poderaacute ser actualizada polo Goberno a proposta do Ministro de Traballo e Seguridade Social adaptando a esta a atribucioacuten de competencias prevista no apartado 1 do artigo 52 desta Lei
DISPOSICIOacuteN FINAL SEGUNDA
Entrada en vigor
Esta Lei entraraacute en vigor tres meses despois da suacutea publicacioacuten no laquoBoletiacuten Oficial do EstadoraquoPolo tantoMando a todos os espantildeois particulares e autoridades que garden e fagan gardar esta LeiMadrid 12 de decembro de 2003
XOAacuteN CARLOS R
O Presidente do Goberno FELIPE GONZAacuteLEZ MAacuteRQUEZ
50
