Ms Institucion Escolar y Contexto Social m1.1

download Ms Institucion Escolar y Contexto Social m1.1

of 20

Transcript of Ms Institucion Escolar y Contexto Social m1.1

  • 7/25/2019 Ms Institucion Escolar y Contexto Social m1.1

    1/20

    PENSANDO LAS INSTITUCIONESSOBRE TEORIAS Y PRCTICAS EN EDUCACIN

    IDA BUTELMAN

    (Compiladora)

    MARTA SOUTO - LUCY GARAYMIRELLA CREMA LIDIA M. FERNNDE!

    PAIDOSGrupos e Instituciones

    COMENTARIO PRELIMINAR

    C"a#do$ %&ro'am&$ '& m& o#*o+ a ,&'ri"rar, id&a' r&l&/io#&''o0r& la "&'i+# i#'i"io#al d& la &d"ai+# la' &'"&la'$ ima%i#1 - a#iip1 "#

    pla# am0iio'o 2"& r&'"l+ irr&ali3a0l&. No por ala d& ma&rial &mp4rio ra#'io porlo' &'ario' i#'i"io#al&' o# mirada i#*&'i%ai*a d&'d& 5a& *&i#& a6o'- 'i#o$m7' 0i$ por2"& lo' r&'"lado' d&l a#7li'i' m& par& 'i&mpr& i#o#l"sos y la*&rdad$ &'2"i*a.

    Ari0"4 &'a dii"lad a mi ala d& omp&ia para &ori3ar$ o a "#ai#o#l"'a adapai+# a la &'ri"ra$ am0i1# "#a ,i#'i"i+#, "a' r&%la' '&r&o'd& oiio #o &rmi#o d& aprd&r. 8o admio 2"& &'a dii"lad$ &'a i#omodidad*i*iada a#& &l i#o d& prod"ir o#oimio' 'o0r& la' i#'i"io#&' i& 2"&*&r o# &l o09&o mi'mo o# 2"& '& ra0a9a: la' i#'i"io#&' &d"ai*a'. Dii"lad 2"&par&& a"ar'& "a#do al prop+'io d&l a#7li'i' '& l& aompa6a la i#i+# d&po'i0iliar pol4ia' d& ra#'ormai+#.

    Si 0i #o &' a"'piio'o omar &'a' #oa' 5a0la#do d& lo' o0'7"lo' 2"&

    '& pr&'a# a la ar&a d& a#ali3ar i#'i"io#&'$ d&id4 r&l&/io#ar 'o0r& ilo'$o#*ida d& 2"& &'lar& la "&'i+# i#'i"io#al mi'ma. R&'"laro# #"m&ro'o'$d& modo 2"& lo' a%r"p1 omo &ma i#d&pdi&.

    E# la '&%"#da par& i#"r'io#ar1 r&' +mo': &l mal&'ar i#'i"io#al$lo' o#lio' la ri'i'. La' &or4a' lo' raa# omo &2"i*al&'$ p&ro #o lo 'o#; ada"#o d& &llo' r&mi& a i#'a#ia' i#'i"io#al&' di&r&'$ por lo 2"& &'

  • 7/25/2019 Ms Institucion Escolar y Contexto Social m1.1

    2/20

    DIFICULTADES PARA ANALIAR LAS INSTITUCIONES EDUCATI!AS

    Traar1 r&' +rd&' d& dii"lad&'. U#o$ d&ri*ado d&l i#o d& a0ordar la&d"ai+# la' &'"&la' d&'d& &l a#7li'i' i#'i"io#al or#o 5&rramia 5&"r4'ia;la' dii"lad&' d& lo' o#&po' o# 2"& '& pi'a# la' i#'i"io#&' &d"ai*a' la'd&l '"9&o 2"& la' pi'a$ &l l%"a9& la' o#diio#&' 5i'orio-'oial&' ma&rial&' 2"& &'a' 5&rramia' 'o# &mpl&ada' &l o#oimio &' prod"ido.

    Oro$ la ompl&9idad &l *&lamio d& la' i#'i"io#&' omo o09&o' d&o#oimio. El

  • 7/25/2019 Ms Institucion Escolar y Contexto Social m1.1

    3/20

    ididad&' 'o# &l r&'"lado d& pro&'o' d& i#&rr&laio#&'$ opo'iio#&' ra#'ormaio#&' d& "&r3a' 'oial&' #o d& "#a ididad *a4a o a"ol+%ia d& lai#'i"i+# o#'i%o mi'ma. A #adi& &'apa 2"& la ididad i#'i"io#al d& la&'"&la Ar%i#a$ '" ar7&r d&morai3a#&$ laio$ %ra"io o0li%aorio$ #o "&al%o o#ido la i#'i"i+# &'"&la '4$ 'i#o &l r&'"lado d& d&ma#da'$ l"5a'$&'"&r3o' 'ariiio'; "# r&orrido 2"& #o '& ara&ri3a pr&i'am& por lara#'paria. Oro' mod&lo' d& &'"&la 2"&daro# &l ami#o. Il"'io#&'$&/p&ai*a' p&r'o#a' 2"&daro# &/ram"ro'. No o0'a#&$ d&'d& &'a p&ri&ria$am0i1# o#'i" '" ididad a"#2"& m7' #o '&a omo ala o omo raa'o. Lai#'i"i+# &'$ o#&'$ al%o m7' 2"& &l di'"r'o 2"& "#ia 'o0r& '4 mi'ma.

    Por '" par&$ la' i#'i"io#&' omo ampo d& ai+# d& lo' '"9&o'i#di*id"al&'$ lo' %r"po' o lo' ol&i*o'$ 'o# 'om0r&ado' la0&ri#o'.-Prod"o' --prod"ora' d&-pro&'o'$ i#'ripa' la 5i'oria 'oial la 5i'ori3ai+# 'i#%"lar$o#o&rla' pla#&a d&'a4o' &+rio' m&odol+%io' #o 'i&mpr& 'ol"0l&'.

    La' i#'i"io#&' d&'arrolla# '"' propia' l+%ia' '&%

  • 7/25/2019 Ms Institucion Escolar y Contexto Social m1.1

    4/20

    omo #&&'idad d&ma#da 2"& '& "#ia omo m&a i#'i"io#al r&'"l&impo'i0l& d& '&r r&ali3ado la pr7ia.

    U#a d& &'a' o#radiio#&' &' la &'i'i+# d& la &'"&la do'or%a#i3aio#&' o# l+%ia' di&riada' d& "#io#amio: lo p&da%+%io lola0oral. E'paio d&l al"m#o &'paio d&l do&.

    Co#radii+# 2"& '&para opo#&$ a *&&' *iolam&$ do' 1rmi#o' "#ido'por "#a r&lai+# d& #&&'ari&dad. T1rmi#o' r&lai+# 2"&$ '& '"po#&$ 'o# &l"#damo d& "#a i#'i"i+# &d"ai*a; 'i# &lla la &'"&la &' ,ora o'a, 2"& "#ai#'i"i+# &d"ai*a.

    Co#radii+# radial$ 1'a. E# &&o$ 'i &' *&rdad 2"& la i#'i"i+#$ para"mplir o# '" "#i+# &d"ai*a$ #&&'ia d& la ari"lai+# po'ii*a d&l *4#"lodo&-al"m#o mira' 2"& '& d&dia a #&%arla o 5a&rla impo'i0l& -'o0r& odo aparir d& modo' d& or%a#i3ar la "#i+# p&da%+%ia &l ra0a9o do& 2"&ra#'orma# al aprdi& al '&6a#& &9&"a#&' d& ar&a' ra%maria'$mo*ido' por la 'ola moi*ai+# d&l &mpl&o &l 'alario$ "# a'o$ d& la &*al"ai+# la ar&diai+#$ &l oro-.

    8& a2"4 ora o#radii+# a# radial omo la a#&rior.

    La mod&r#idad$ al mo' '" apo%&o$ 5a04a p"&'o "# p&d&'al id&al&'&d"ai*o' & i#'i"io#al&' 0a'ado' la di%#idad d&l 5om0r&$ d& '" d&r&5oi#alia0l& a la 0

  • 7/25/2019 Ms Institucion Escolar y Contexto Social m1.1

    5/20

    apa4a... E&o' dram7iam& a"ado' por lo' '"9&o' -al"m#o'$ do&'$dir&i*o' padr&'- a lo' 2"& &l di'"r'o d& la i#'i"i+# "0ia &l l"%ar d& ,'&r a"'ad& '"' alla', por '"' aria' d& i#&li%ia$ l%"a9& i#&%rai+# amiliar; por '"ala d& ormai+# o ompromi'o$ &l a'o d& lo' do&'.

    Di'"r'o 2"& '& pr&d& ,oarada, 2"& a0'"&l*a a la &'"&la d& lo',r4m&' d& la pa3, (Sarr&$ K.P.)$ 2"& &l raa'o &d"ai*o 'oial 'i%#iia.

    Pr&i'am& &'& di'"r'o d& la i#'i"i+# 'o0r& '4 mi'ma -"#iado'id&ol+%io' di'ra3ado' o# r&"ia d& o#oimio p&da%+%io- o#'i"& "##"&*o o0'7"lo para &l a#7li'i'$ a#o 1'& o#ll&*a la r4ia omo &la0orai+#'im0oli3a#&. R&l&/io#ar$ a#ali3ar d&'d& "#a &or4a r4ia a#o &l di'"r'o omo &l5a&r$ '"po# adrar'& +mo' 'ido' #o &/pl4io' p&ri1rio'$ a&rad& lo' "al&' 5a #&%ai+#$ ma'aramio' di'ra&'.

    El sufrimiento inevitable

    Por '" par&$ lo' '"9&o' la i#'i"i+# *i* &l mal&'ar lo' o#lio' o#

    '"rimio (E#r42"&3$ E.$ B)$ lo 2"& 5a& 'i#%"larm& doloro'o "# a#7li'i' 2"&ra'ida la '"09&i*idad o la id&olo%4a. E' d&ir$ "# a#7li'i' &l 'ido 2"& '&'&6al+ a#&': omo &la0orai+# 'im0oli3a#&. E&i*am&$ "# pro&'o d& a#7li'i'd&0& prod"ir o#oimio. a"oo#oimio i#'i"io#al$ ada ol&i*o$ lo'i#di*id"o'. No o0'a#&$ o#o&r #o &*ia &l dolor 2"& prod"& &l "ro o# "#,'a0&r m7' *&rdad&ro,. La' i#'i"io#&' 5a lo '"o$ a#o #o a*or& lai#da%ai+# d& la *&rdad$ #i lo' i&mpo' lo' &'paio' para di'"ir$ o#rad&ir oorro0orar '" di'"r'o. La' i#'i"io#&' &d"ai*a' 'o#$ parad+9iam&$ proli*&' a&llo$ lo 2"& i#r&mo &l '"rimio$ la #&%ai+# la' r&'i'ia' a oda r&l&/i+#r4ia.

    Analizar en esta sociedad

    D&0&mo' ad&r$ omo ora dii"lad$ al r&r"3amio r& &'a ar&a d&a#7li'i' & i#&r*i+# i#'i"io#al la 'i"ai+# &o#+mio-pol4ia d& la 'oi&dad2"& ori%i#a$ #i&%a o r&5a3a &'a pr7ia. D&'d& &'& l"%ar d&0&r&mo' r&o#o&r 2"&&l a#7li'i' i#'i"io#al$ o"pa "#a po'ii+# mar%i#al dro d& lo' o2"&' o# lo'2"& 5o '& &'"dia# la' i#'i"io#&' o '& i#&r*i& '" d&'arrollo.

    El a#7li'i'$ or%a#i3aio#al$ i& la 5&%&mo#4a &l raamio d& loi#'i"io#al &l "adr& d& la ,ormai+# d& r&"r'o' 5"ma#o',. E'a 5&%&mo#4a'& d&ri*a d&l pr&domi#io 2"& la or%a#i3ai+# 'oial d&l ra0a9o i &l mod&lod& la %ra# &mpr&'a$ la or%a#i3ai+# raio#ali'a$ i#ormai3ada$ d& la prod"i+#:'&%mai+# l&/i0ili3ai+# la0oral: la '&parai+# r& dir&i+#$ admi#i'rai+#

    prod"i+#; lo' #"&*o' di'&6o' prod"i*o' la' #"&*a' dia' d& i#'&ri+# d&lo' '"9&o' la or%a#i3ai+# &l ra0a9o.

    Mod&lo' 2"& a 5a# ll&%ado al ampo d& la &d"ai+# '"' i#'i"io#&'. S&5a &*id&' la' &or4a' %&riali'a' 2"& da# 'opor& o#ido a laapaiai+# dir&i*a$ a la r&d&i#ii+# d& la' ar&a' d& '"p&r*i'i+#. Lo' &9&' d&i#&r1' i#'i"io#al '& 5a# d&'pla3ado d& lo' pro&o' &d"ai*o' a la or%a#i3ai+#omo m&a '4 mi'ma; d&l '"9&o apr&5di& Y '"' pro&'o'$ d&l do& '"ra0a9o a la &iiia la alidad d&l ,prod"o,. La' &or4a' &'ra&%ia' d&d&'arrollo or%a#i3aio#al oriada' a la 0

  • 7/25/2019 Ms Institucion Escolar y Contexto Social m1.1

    6/20

    E'ado '&a# r&i#orporado' al 'o mi'mo d& la' or%a#i3aio#&'$ d& lo' %r"po' lo'ol&i*o' 'oial&' & i#'i"io#al&'. E'alla# o#lio' i#ra & i#&ri#'i"io#al&'. La'i#'i"io#&' ra# ri'i'$ o# &lla' '" apaidad &'r""ra#&$ or%a#i3adora d&la' pr7ia' 5"ma#a'. S& romp lo' la3o' d& 'olidaridad al i#&rior d& lo' ol&i*o'd& ra0a9o$ '& d&'aa# l"5a' d& pod&r; '& d&'ari"la# la' "#io#&' d& o#i+# 'o'1# 2"& &'o' ol&i*o' a# para lo' '"9&o'$ %&r7#do'& a#%"'ia' &ima%i#ario' d& p&li%ro' &'p&4io'.

    Apar& '& %&rali3a# 2"i&0r&' p&r'o#al&'$ omporamio' di'r"pi*o'.E# #"&'ro' &'"dio'$ m"5o' &'paio' &d"ai*o' 'o# d&'ripo' por '"' dir&i*o'omo ,i#%o0&r#a0l&',. Pro"#di3ada &'a p&r&pi+#$ o#ramo' 2"& #o '& r&i&ra omporamio' ai*o' d& r&5a3o o r&0&ld4a$ a mo*imio' i#&r#o' d& %r"po' ool&i*o' i#'i"io#al&'$ 'i#o a r&'i'ia' "o o#ido &' d& apa4a$ po'"ra'#&%ai*a' 'o'ida' r&'imio' ,o#ra &l 'i'&ma, &d"ai*o$ 'oial pol4io%&ral. Do' o0'&r*aio#&' ompl&ma# &'o: '& raa d& +mo' 2"& #o '&p"&d loali3ar i#di*id"o' o %r"po' o#r&o'$ 'i#o omo ,al%o %&rali3ado,$omo 'i p&r&i&ra a la i#'i"i+# '4; par& im0"ido' d& "# #&%ai*i'mo$ 'i#&/pr&'i+# pol4ia #i prop"&'a' d& ai+#. =S& raa d& ora orma d&

    ,i#%o0&r#a0ilidad,? (D"0i&l$ 8.$ BB).

    Analizar las "instituciones de existencia"

    No oda' la' i#'i"io#&' &'7# a&ada'$ #i d& la mi'ma ma#&ra. Lo'+mo' 2"& d&'ri0imo' '& o0'&r*a# o#9"#o' &d"ai*o'$ d& ai+# 'oial$&rap1"io'$ amiliar&'. S& raa$ omo d&'aa E"%1#& E#r42"&3 (B)$ d&i#'i"io#&' 'ido &'rio la' 2"& '" i#alidad primordial &' d& ,&/i'ia,$ #od& prod"i+#; '& ra# la' r&laio#&' 5"ma#a'$ la rama 'im0+lia &ima%i#aria do#d& 1'a' '& i#'ri0$ #o la' r&laio#&' &o#+mia'. Op&ra# o#'&r&' 5"ma#o' a lo' 2"& l&' po'i0ilia#$ o #o$ *i*ir$ ra0a9ar$ &d"ar'&$ o#orar'&$

    "rar'&$ am0iar ,al *&3 r&ar &l m"#do a '" ima%,.S& im0ria# d& al modo o# lo' i#di*id"o'$ la' amilia'$ la om"#idad$ 2"& '"#aimio$ '"' ri'i' o d&'aparii+# '"po# o#'&"ia' #oa0l&' la'di#7mia' 'oial&' omo la' *ida' 'i#%"lar&' d& lo' '"9&o'. P'&mo' lo'&&o' p&r'o#al&'$ amiliar&' 'oial&' d&l raa'o &'olar$ o la mar%i#ai+# omoprod"o$ r& oro' aor&'$ d& la d&'ai#ai+# d& o#9"#o' 5"ma#o' d& la'i#'i"io#&' (C7'&ll$ R.$ BBH).

    So#$ pr&i'am&$ &'o' o#9"#o' &d"ai*o'$ a'i'ial&'$ &rap1"io'$ d&ra0a9o$ d& ai+# 'i#dial$ lo' 2"& d&ma#da# a#7li'i' & i#&r*io#&' i#'i"io#al&'.M" poa' &mpr&'a' " or%a#i3aio#&' prod"i*a' "&ro# a#ali3ada' d&'d& la'&or4a' i#'i"io#al&'.

    Pro0a0l&m&$ omo lo di9imo' a#&'$ por2"& lo' #"&*o' paradi%ma' d&l

    d&'arrollo prod"i*o &mpr&'arial i or#o '"p"&'o ral &l ,rdimio,. D&&'& modo$ &l a#7li'i' d& la' dim'io#&' i#'i"io#al&' la' or%a#i3aio#&'prod"i*a' '+lo dr7 'ido 'i p&rmi& %&rar o#oimio' 2"& a"m laraio#alidad la &iiia.

    E$ "n&$isis institucion"$ se inscri%e en un es'ue#" (e tr"%")or"(ic"$#ente (istinto* (ir+" #&s* opuesto " $" i(e" (e ren(i#iento constitui(" eni(e"$ , or-"ni."(or /un("#ent"$ (e $" "cci0n institucion"$1 En su "p$ic"ci0n " $"instituciones e(uc"ti2"s 3, tr"t&n(ose 4st"s (e 5instituciones (e e6istenci"57Enr+'ue.* E1*8 co#o $"s (escri%i#os "ntes3 %usc"r& " p"rtir (e supuestosconstructi2os centr"rse en procesos #&s 'ue en pro(uctos1 Intent"r& pro(ucirconoci#ientos 'ue posi%i$iten nue2"s si#%o$i."ciones (e 5$o-ros , 46itos5

    e(uc"ti2os1 Pens"r po$+tic"#ente $" or-"ni."ci0n institucion"$ no re-i(" por $"e/icienci" pro(ucti2" sino por pro,ectos e(uc"ti2os (e#ocr&ticos* es (ecir*

  • 7/25/2019 Ms Institucion Escolar y Contexto Social m1.1

    7/20

    orient"(os por $" %9s'ue(" (e $" e'ui("(* )ustici" ,* centr"$#ente* $" "utono#+"in(i2i(u"$ , soci"$1

    No '& raa d& '&parar la ,"&'i+# i#'i"io#al, d& la &d"ai+# la &'"&la$d&l pro0l&ma d& la ,alidad &d"ai*a, -ari"lai+# 2"& ai3a# 2"i&' #"&'ropa4' a0orda# &l &ma--$ '& raa d& o#rar #"&*o' r&&r&' o#ido' 'ido'

    d& la "&'i+# d& la alidad$ &' d&ir m7' all7 d& pri#ipio' prod"i*i'a' &iii'a'. U#a o0'&r*ai+# '&m&9a#& pod&mo' 5a&r r&'p&o a ora "&'i+#i#'i"io#al "&r& d&l di'"r'o d& lo' 1#io' d& la &d"ai+#: &l &ma d& la %&'i+#i#'i"io#al dir&i*a. D&'rali3ai+# a"o%&'i+# la' "#idad&' &d"ai*a'impr&%#a# la' prop"&'a' d& am0io la apaiai+# do&. Lo 2"& &l a#7li'i'i#'i"io#al d&*&la r4iam& &' 2"& &'o' mod&lo' d& %&'i+# 'o# #"&*a' orma'para la' mi'ma' m&a'$ lo' mi'mo' o#ido'. El ra0a9o a#al4io r4io$ 2"&'"po#& o#'r"ir #"&*a' 'im0oli3aio#&'$ ap"&'a a la o#'r"i+# d& la *idai#'i"io#al omo i&mpo &'paio p&da%+%io' rado' lo' aor&' 2"&o#'i" &l pri#ipio d& "#damo d& oda i#'i"i+# &d"ai*a: apr&5di&' '&6a#&'.

    8&mo' idiiado do' +rd&' d& "&'io#&'. U#a$ 2"& lo' pro&'o'

    i#'i"io#al&' &m&r%$ '& 5a& *i'i0l& r&o#oi0l&$ por lo a#o pa'i0l& aldia%#+'io &l a#7li'i'$ momo' d& o#lio ri'i'. Ora$ 2"& la d&ma#dapro*i& d& i#'i"io#&' d& '&r*iio' 2"& r&'po#d a #&&'idad&' 5"ma#a' 'oial&' 07'ia'$ &d"ai+# 'al"d$ por &9&mplo. N&&'idad&' 2"& 5o$ #"&'rar&alidad$ apar& omo 07'ia'$ 2"& para maoriario' '&or&' d& la po0lai+# '&"0ia# &l ord d& la ,'o0r&*i*ia, por lo a#o 'o# r&%i'rada' omo ,aria'r4ia' i#'ai'&5a',.

    La o#'r"i+# &+ria la propia pr7ia d&l a#7li'i'$ i#'ripa' &'a',r&alidad&',$ #o p"&d #o 2"&dar ,marada',. E# a#o &l ampo i#'i"io#al &' "#ampo d& o#lio'$ lo' '"&'o' i#'i"io#al&' 'o# prod"o prod"or&' d&o#lio'. El 'ido$ &l o#ido la 'i%#iiai+# d& "# '"&'o o pro&'o #o podr7#&'a0l&&r'& 'i #o &' por r&&ria a "#a po'ii+# &'& ampo i#'i"io#al.

    Toda i#*&'i%ai+# d& lo' +mo' i#'i"io#al&'$ a"# a2"&lla 2"& '+lo0"'2"& &l o#oimio omo *alor '4$ al i#%r&'ar al &'ario &mp4rio i#%r&'a al&'ario d&l o#lio$ d& 5&5o$ a"#2"& ra& d& ma#&r'& pr&'i#d& adi'a#ia$ 2"&dar7 o##oado por a2"1l. D& all4 2"& la maor4a d& la' i#*&'i%aio#&''& ra#'orm$ al%"#a m&dida$ ,di'po'ii*o' d& i#&r*i+#,$ o %a# &&od& i#&r*i+#. Para 2"& &'o #o '"&da d&0&r7 ma#&r al di'a#ia 2"& aa0ar7por o0&r r&'"lado' '"p&riial&' o irr&l&*a#&'. A"# a2"&lla' i#*&'i%aio#&' 2"&'o# r&5a3ada' o i#&rr"mpida' por d&i'i+# d&l ol&i*o i#'i"io#al d&9a# al%"#a5"&lla.

    E'a' ,r&alidad&', ompl&9i3a# &l a#7li'i' i#'i"io#al$ i#orpora#do "#ompo#& -la impliai+#- 2"& #o i &l &'"dio la &ori3ai+# d& oro' o09&o'

    'oial&'. E# la' i#'i"io#&' &d"ai*a' &l +mo d& la impliai+# &' m

  • 7/25/2019 Ms Institucion Escolar y Contexto Social m1.1

    8/20

    ompl&mario. E# '4#&'i'$ a ra*1' d& la i#&r*i+# omo pr7ia 1#ia$ &la#7li'i' i#'i"io#al or&& a la 'oi&dad$ a lo' ol&i*o' i#'i"io#al&' a lo'i#di*id"o'$ "# &'p&9o 2"& lo' o#ro#a; "# a#ali3ador d& lo' 'ido' i#ad*&rido' d&'"' pr7ia'$ "#a ap&lai+# r4ia a '"' i#io#&' d& pod&r 5a&r am0iar.

    E# #"&'ro' r&orrido' d& a#7li'i' lo' o#9"#o' &d"ai*o'$ o0'&r*amo'+mo$ por prim&ra *&3$ aor&' radiio#alm& al&9ado' d& la' r&l&/io#&' 'o0r& la,"&'i+# i#'i"io#al, d& la &d"ai+# la &'"&la$ '& orm"la# pr&%"#a' a&ra d&la or%a#i3ai+# d& la oma d& d&i'io#&' d& pol4ia &'olar Y d& pol4ia p&da%+%ia$d&l a&'o a la i#ormai+# 'o0r& "&'io#&' ral&' d& la %&'i+# i#'i"io#al$i#m&morialm& r&'&r*ada' a la' ,a"oridad&',. Tal &' &l a'o d& lo' padr&'$ 2"&5o r&d&i# ai*am& '" po'ii+# r&'p&o a la i#'i"i+# &d"ai*a$ o d& lo'm&dio' d& om"#iai+#$ 2"& 5a# omado lo' pro0l&ma' &d"ai*o' * &'olar&' omoo#'a#& #oiia '"' o09&i*o' d& i#ormar$ d"#iar o$ o# r&"ia$ alarmar.

    E'o' 5&5o' d&m"&'ra# a0alm& 2"& &l o#oimio a&ra d& loi#'i"io#al 2"& a&a la *ida d& la -& #o p"&d& limiar'& al ampo &+rio. El5&5o d& 2"& la' i#'i"io#&' '& %&' por &l 5a&r 5"ma#o$ am0i1# '"r&prod"i+# Y o#'&r*ai+#$ 5ar4a '"po#&r 2"& &l a&'o al o#oimio iio

    d& lo i#'i"io#al por par& d& m"5o' pariipa#&' d& adro d& a"&ra ailiar4a'" ra#'ormai+# al p&rmiir '"p&rar &/pliaio#&' &'po#7#&a' 2"& pro*& '""l"ra$ '"' id&olo%4a' o '"' i#&r&'&' d& '&or.

    ,El pi*o& d& la o%#ii+# (a#ali3ar &' o#o&r) &' pr&i'am& '" apaidadpara &/pliar la 'i%#iiai+# ('im0oli3ai+#) la' r&%"laridad&'; la i#ormai+# #od&0& apar&&r omo "# ord i#r4#'&o 'i#o omo "# ord &m&r%& d& la'ai*idad&' o%#ii*a' mi'ma'. Si &llo '& *&riia$ #"&'ra i#%"a ompr'i+# d& la'r&laio#&' 2"& a0lamo' o# &l m"#do ( la' i#'i"io#&') am0iar7 dr7'iam&,(ar&la$ F. K.).

    El anlisis y lo poltico

    El

  • 7/25/2019 Ms Institucion Escolar y Contexto Social m1.1

    9/20

    r& do' pla#o' d& la &d"ai+# 5"ma#a: la i#di*id"ai+# la 'oiali3ai+#. Lap&da%o%4a d&0& a"dar al i#di*id"o' d&*ir a"+#omo$ a p'ar por '4 mi'mo$ ad&'arrollar al m7/imo '" apaidad d& r&l&/i+#. '"' ara&r4'ia' di&riada'.P&ro d&0& 5a&rlo "# &'ario$ &l i#'i"io#al$ "a "l"ra r&prim& lai#di*id"ai+# omo o#dii+# d& '" propia o#'i"i+#. La m&a d& a"o#om4ai#'i"io#al 'oial d&0& apoar'& "#a a"o#om4a (d& lo' '"9&o') a

  • 7/25/2019 Ms Institucion Escolar y Contexto Social m1.1

    10/20

    La institucin en s

    E# &l di'"r'o d& lo' aor&'$ lo institucional apar&& d&'i%#ado por "#am"lipliidad d& 1rmi#o': i#'i"i+#$ &'paio i#'i"io#al$ 7m0io$ dim'i+#i#'i"io#al: %lo0a#&' "#o'$ m7' p"#"al&' oro'. No'oro' #o' r&&rimo' a &llaomo la instancia i#'i"io#al en s,"#a ormai+# 2"& o#r&a la' i#'i"io#&'.

    S& raa d& "#a idad di&ria0l&$ o# l4mi&' &'r""ra': &'p&i& d&0arr&ra' a parir d& la' "al&' 'o# po'i0l&' #o '+lo lo' pro&'o' i#&r#o' d& a"oprod"i+# 'i#o lo' i#&ram0io' o# &l &/&rior; di&riai+#$ ididad &i#&ram0io' '+lo po'i0l&' 'i &/i'& "# ampo m7' o mo' d&limiado.

    La o#'i"i+# d& "#a i#'i"i+# (i#'i"io#ali3ai+# 5i'+ria) d&&rmi#aro#&ra'$ m7' o mo' pr&i'a'$ m7' o mo' p&rm&a0l&'$ r& &l adro &la"&ra: d&id& 'o0r& lo' i#di*id"o' 2"& la i#&%ra#$ 'o0r& lo' &/ra6o': r&i0&ma#dao' d&ma#da': d&ma#da a '" *&3; &ra pro&o'$ pla#&'$ pro%rama';&diia "#a &'r""ra or%a#i3ai*a$ i#'ala pro&dimio' r"i#a': a*or&& "o0'a"li3a pro&'o' d& am0io; %&ra m&a#i'mo' modo' d& r&%"lai+# d&o#lio': '& ap"#ala "# aparao 9"r4dio-#ormai*o.

    E# '4#&'i'$ prod"& "#a cintura institucional: ,#oio#&' 'i'&mai3ada'$ 'i# 2"&'& '&pa +mo admiida' por odo'; #oio#&' 2"& diri% la' ai*idad&' oidia#a' d&la' 2"& '& 'ir* i#di*id"o' %r"po' para oriar'& "# m"#do 2"& d& oro modop&rma#&&r4a opao, (G&&r3. C.. B). E# "# 'ido m7' p"#"al$ la "l"rai#'i"io#al '& pr&'a omo "# 'i'&ma d& *alor&'$ id&al&' #orma' l&%iimado' poralo 'a%rado (m4io. iio o 1#io). Orden simblico 2"& ari0"& "# 'idopr&&'a0l&ido a la' pr7ia'; i&ra ma#&ra d& p'ar 'ir 2"& oria lao#d"a d& lo' i#di*id"o' 5aia lo' i#&' m&a' i#'i"io#al&'. C"l"ra$ la &'olarpor &9&mplo$ 2"& id& a 5omo%&i3ar: a 0orrar la i#di*id"ai+#$ la p&r'o#ali3ai+#$ 1rmi#o' d& p'ar a"ar por '4 mi'mo$ para p'ar o#d"ir'& '&%

  • 7/25/2019 Ms Institucion Escolar y Contexto Social m1.1

    11/20

    ra*1' d& '" orden simblico #i &l pro&'o d& 'oiali3ai+# 2"& o#'a#&m&prom"&*& p"&d d&&rmi#ar por ompl&o la o#d"a i#'i"io#al d& lo' i#di*id"o'$'"' po'iio#amio' dro r&'p&o d& &lla (A"la%#i&r$ P.$ B; Gara$ L.$ BBH).

    El '"9&o '& r&'i'&$ 0"'a o d&id& '" d&r&5o a la li0&rad i#di*id"al o#ra&l r&lamo la *ol"#ad d&l ol&i*o i#'i"io#al. P&ro #o 'i&mpr& lo 0"'a$ #i'i&mpr& lo r&lama; a *&&' lo &/i%& d& al modo 2"& '& 5a& #+mada o &/ra6o$ oaaa la i#&%ridad &l "#io#amio i#'i"io#al. Co#radioria po'ii+# d& lo''"9&o' la i#'i"i+#$ "& d& lo 2"& domi#amo' &l malestar institucional

    Mal&'ar$ o#lio ri'i' d& la i#'i"i+#$ r&' +mo' di&ria0l&' '"' or4%&'$ a"'a' &&o'$ a"#2"& la' p&r&pio#&' *i*ia' d& lo'aor&' i#'i"io#al&' apar&3a# omo "#o 'olo$ %&ralm& %lo0ado' omocrisis. Di'rimi#arlo' &+ria om1#iam& par&& r&l&*a#& oda i#i+#d& dia%#o'io$ a#7li'i' & i#&r*i+# i#'i"io#al. E&i*am&$ &llo' &'a0l&o#diio#&'$ l4mi&' po'i0ilidad&' al a#7li'i' la i#&r*io#$ a la' m&a' la'&'ra&%ia'$ p&ro ralm& por2"& pla#&a# o#diio#&' r&al&' d& la i#'i"i+#para a#ali3ar$ pro&ar & i#'i"io#ali3ar &l am0io.

    La' i#'i"io#&'$ i#l"ida' la' &d"ai*a'$ 'o# ormaio#&' 'oial&' do'

    'ido': &'7# ormada' a parir d& "#a 'oi&dad a la *&3 2"& &/pr&'a# a &'a'oi&dad. E# &lla' '& 5a0la la l%"a pari"lar d& la 'oi&dad 2"& la' o#i&. La'i#'i"io#&' 'o# poradora'$ 9"'am& a ra*1' d&l l%"a9&$ d& 'ido' 'i%#iiado' &'p&4io' d& la 'oi&dad. Como '& raa d& 'oi&dad&' o# 5i'oria$ la'i#'i"io#&' 'o#$ a la *&3$ prod"o r&ali3ai+# *i*a d& &'a' 5i'oria': oda "#a%ama d& a#"damio' 2"& da# "a d& la #&&'ari&dad d& la' r&laio#&' r&'oi&dad & i#'i"io#&'.

    Si# &m0ar%o$ omo al%o parad+9io$ la' i#'i"io#&' #o '& #o' pr&'a#omo i#'a#ia 5i'+rio-'oial$ 'i#o or#o i#'a#ia 'i#%"lar d& pr7ia'$ d& ar&a'$d& i#&raio#&'. Trama d& r&laio#&' ('oial&'$ la0oral&') d& *4#"lo' (r&laio#&'i#*&'ida' d&'a&o')$ do#d& lo' '"9&o' oma# par& la' i#'i"io#&'$i#&r*i#ido a la *&3 o#'i"1#dola'.

    So# la' pr7ia' 5"ma#a' la' 2"& *&ra# r&prod" ra#'orma# la'i#'i"io#&'$ "#a prim&ra i#'a#ia %&rai*a$ a"#2"& a2"4$ or#o la i#'a#ia'oial$ la p&r&pi+# 2"& &mo' oidia#am& &' 2"& la' pr7ia' &'7#'&parada' d& lo i#'i"io#al; al o#rario$ p&ri0imo' lo i#'i"io#al omo lo 2"&&'r""ra or%a#i3a &l 5a&r. E# r&alidad$ la m&dida 2"& lo' i#di*id"o'ad*imo' a "# m"#do 'oial o#ormado por i#'i"io#&' 2"& 1'a' #o' pr&&d-&'7# all4 omo 'i '& 5"0i&ra# a"o%&rado- '& d&'di0"9a &l pap&l 2"& la' pr7ia'5"ma#a' i la %1#&'i'$ la p&rma#ia &l am0io d& la' i#'i"io#&'. E'aara&r4'ia d& la' i#'i"io#&'$ la instancia de los sujetos constituyndolas, impliaa&par 2"& 5a par&' d& #o'oro' p"&'a' all4 (ao'$ r&laio#&'$ a&o') 2"& &'a'par&' #o #o' p&r& propi&dad (Qa1'$ R.$ BB). S"9&o & i#'i"i+#: "#ar&lai+# 2"& &' "& 07'ia$ o#'a#&$ d& 'i+#$ d& mal&'ar$ d& di'p"a. S&a

    2"& 1'a '& alim& d& la il"'i+#$ d&'d& la *i'i+# i#di*id"ali3ada$ d& 2"& la i#'i"i+#&'7 5&5a para ada "#o d& #o'oro' p&r'o#alm&$ o ,2"& &' propi&dad d& "# amoa#+#imo$ odopod&ro'o$ m"do o ar#ado al%"i o# pod&r, (Qad'$ R.$ BB).Admiir 2"& "#a par& d& "#o$ d& '" r&ai+# '" prod"o #o p&r&& 'i#o a lai#'i"i+# 2"& parad+9iam&$ &'a par& &/propiada &' la 2"& lo 'o'i& l&po'i0ilia o#'i"ir'& omo '"9&o 'oial omo '"9&o d& la &d"ai+# &' "#a d& la'maor&' dii"lad&' d& la *ida 'oial & i#'i"io#al. Ta# di4il &' a&parlo 2"& #o'p&rmi& a'&%"rar 2"& &l o#lio$ i#&r#o al '"9&o$ r& i#di*id"o'$ %r"po' &i#'a#ia'$ &' o#'i"i*o p&rma#& d& lo' &'ario' i#'i"io#al&'.

    La i#&rro%ai+# p&ri#& a orm"lar'& d&'d& &l a#7li'i' #o &' 'i 5a o #oo#lio'$ 'i#o 2"1 ar7&r$ 2"1 o#ido' 2"1 'ido' i 1'o'; 2"1 '&di'p"a$ 2"1 "&r3a' &'7# 9"&%o $ ralm&$ +mo '& ari"la# o# la' ar&a' "#io#&' i#'i"io#al&'. =Por 2"1 &'o' +mo' -mal&'ar$ o#lio ri'i'- 'o#

  • 7/25/2019 Ms Institucion Escolar y Contexto Social m1.1

    12/20

    a# marado' & i#'o' lo' o#9"#o' &d"ai*o'?; =por 2"1 impr&%#a# &l limai#'i"io#al da#do &'a ''ai+# d& p&rori&dad r4ia?

    Instituciones (e e6istenci"

    Tomar1 pr&'ada "#a di'i#i+# 2"& 5a& E"%1#& E#r42"&3 r& ,i#'i"io#&' d&&/i'ia, or%a#i3aio#&' (la &mpr&'a. por &9&mplo) "a i#alidad domi#a#& &'&o#+mia$ para a0rir "#a p"&ra a la 0

  • 7/25/2019 Ms Institucion Escolar y Contexto Social m1.1

    13/20

    E&i*am&$ la' rama' d& r&laio#&' *4#"lo'$ lo' modo' d& or%a#i3ai+#$la' orma' 'ido' d& la a"oridad &l pod&r #o 'o# &lla' m&ra' o#diio#&' 2"&pla#&a# o0'7"lo' o ailia# lo' pro&'o' d& '&6a#3a aprdi3a9&; 'o# rama'$o#ido' 'ido' 2"& i "#i+# educativa en s mismos. La di#7mia d&lm'a9& 2"& &'a' rama' d& r&laio#&' *4#"lo' ra'mi i& a#a &iaia&d"ai*a (o# r&"ia. parad+9ia) omo lo' o#ido' pro%ram7io'.

    Lo m7' "&r& radial 2"& &'a' i#'i"io#&' pla#&a# 'o# lo' pro0l&ma' d&la alteridad... ,&'o &' d& la a&pai+# d&l oro a#o '"9&o p'a#& a"+#omopor ada "#o d& lo' aor&' 'oial&' 2"& ma#i o# 1l r&laio#&' &&i*a' *4#"lo' i#&l&"al&',... (E#r42"&3$ E.$ o0. i.$ p7%. ). No '& raa a# '+lo d& laa&pai+#$ la al&ridad pla#&a &l o#lio * la ri*alidad r& lo' mi&m0ro'; a#%"'ia' p&li%ro' &'p&4io': 'ariiio' r"#iamio' d& lo' propio' d&'&o'. Mal&'ar$'i+#.

    La &d"ai+#$ omo la' i#'i"io#&' 2"& la or%a#i3a#$ #o' pr&&d #o''i"&9a "o o#idoi#'i'& la aria$ lo 2"& #o '& i&; *i*ia d& aria 2"&$ m7' all7 d& 2"&&/pr&'a "#a *&rdad lo 2"& r&'p&a a lo' r&"r'o' ma&rial&'$ '& 5a& &/'i*a aaria d& o#i+#$ r&o#oimio a&o 2"& la a&ra a la *i*ia d& "#aaria primaria d& lo' '"9&o' $ por lo a#o$ impo'i0l& d& 'ai'a&r d&'d& "#aprop"&'a d& a'i'ia o i#&r*i+#.

  • 7/25/2019 Ms Institucion Escolar y Contexto Social m1.1

    14/20

    Lo &/p"&'o #o' p&rmi& airmar 2"& &l mal&'ar i#'i"io#al #o &' 'ol"0l& rmi#o' a0'ol"o'$ a"#2"& lo' #i*&l&' 2"& ala#3a#$ la' "&' 2"& '& & ari0"$'o# i#diador&' pri*il&%iado' d&l lima &l "#io#amio i#'i"io#al.

    Par&& impo'i0l& 2"& "# &'ario i#'i"io#al #o o#%a al%

  • 7/25/2019 Ms Institucion Escolar y Contexto Social m1.1

    15/20

    "#a *alorai+# d& la l& mi'ma. =Tdr7# al%"#a r&lai+# lo' a"al&' +mo''oial&' d& ra'%r&'i+#$ *iolia orr"pi+# o# "# d1ii &'o' pro&'o' 2"&i#'a"ra# la l& la' i#'i"io#&' &d"ai*a'?

    Como p"&d& apr&iar'&$ la' i#'i"io#&' d& &/i'ia 'o# l"%ar&' do#d& lo'pro&'o' #o p"&d r&ali3ar'& 'i# "#a di#7mia 2"& i#l"a &l mal&'ar &l o#lio.

    Co#lio mal&'ar$ do' +mo' i#&l"di0l&'. A *&&' a# "&r&' 2"& #o'5a& p'ar 2"& la' i#'i"io#&' 'o# r&aio#&' d&l d&mo#io o d& lo' dio'&'. P&ro alp'arla' d&'"0rir 2"& #o 'o# i#m"a0l&'$ 2"& #"&'ra' r&laio#&' o# &lla' 5a#am0iado$ 2"& '& "#da# *alor&' o#radiorio'$ 2"& '"' di'"r'o' ar& d&'ido...$ d&m"&'ra# '&r "# prod"o &'riam& 5"ma#o. E'& d&'"0rimiol&%iima &l &'"&r3o por a#ali3ar & i#&r*ir$ por i#'a"rar pr&%"#a' 2"& ori ad&'ra6ar la raio#alidad$ la' l+%ia'$ d& &'o' +mo'; 'aarlo' d& la #&%ai+# la &*iai+#; arra#arlo' d& "#a &or4a d&l ,d&'i#o, 2"& a9a la poia r&ai*a2"& podr4a# ala#3ar.

    No odo' lo' &'paio' i#'i"io#al&' i &l mi'mo #i*&l d& mal&'ar o#lio$ #i 'o# i%"al&' lo' o#ido'$ lo' o09&o' d& di'p"a #i '"' &&o'$ #i la'po'i0ilidad&' d& ra#'ormai+# 'o# 'imilar&'. Tam0i1# '& o#o& 2"& am0o'

    +mo' 'o# di'i#o' lo' di&r&' momo' 5i'+rio' d& la' i#'i"io#&': momo' d& -&'ai+# i#'i"io#al d& pro&o' #"&*o'$ d& d&'arrollo prod"i+#&' po'i0l& 2"& '& pr&' l"5a' d& pro&o' prop"&'a'$ o#lio'; &l mal&'ardi'mi#"& a#o '& a0r &'paio' para 2"& lo' ima%i#ario' r&ai*o' i#di*id"al&' ol&i*o' %a# l"%ar para 2"& la' d&ma#da' d& lo' '"9&o' '&a# &'"5ada'.

    8a'a a2"4 5&mo' d&'%ra#ado r&l&/io#&' a&ra d& la #a"ral&3a d& la'i#'i"io#&' &d"ai*a' 2"& o#i r&laio#&' *4#"lo' primordialm&o#radiorio'$ 2"& 'o# "& d& mal&'ar o#lio. El #"do lo pla#&a &l '"9&oomo "&'i+# '"'a#i*a. Si# &m0ar%o$ #o d&0&mo' d&'o#o&r ompo#&'&'r""ral&' 2"& i#rod" o#diio#&'-o la' #i&%a# 2"& i#'iia# &l mal&'ar &i#r&ma# lo' o#lio'. S& raa d& o#diio#&' ma&rial&'$ r&"r'o'$ m&dio'$'alario'; r&"r'o' 1#io' d& o#oimio; modo' d& or%a#i3ar &l ra0a9o &l

    pro&'o p&da%+%io; omprd la' orma' d& di'ipli#amio o#rol; ladi'ri0"i+# d&l oder d& d&i'i+#$ d&l a&'o a la i#ormai+# al o#oimio'i%#iiai*o. E' *&rdad 2"& &l mal&'ar &' "#a *i*ia d&l '"9&o 2"& lo' o#lio''& prod" r& p&r'o#a' %r"po' m7' all7$ i#l"'o$ d& '" i#i+# d& a'arlo'.No '&r4a orr&o d&'o#o&r +mo i&ra' o#diio#&' ma&rial&'$ pari"lar lai#&2"idad la di'ri0"i+# d& r&"r'o'$ r&a# 'i"aio#&' i#ol&ra0l&' o#*i&r lo'o#lio' +mo' di'r"pi*o' d& la rama lo' "#damo' i#'i"io#al&'I#i*a#. Y lo' &&o' d&'r"i*o' d& lo' o#lio' d&rimo d& '" par&po'ii*a$ omo m&dio para modiiar moriiar'&.

    E# r&lai+# o# la i#'i"i+#$ &l '"9&o &'7 arapado r& la #&&'idad d&p&r&&r -2"& &' *ial para '" pro&o p&r'o#al '" i#'&ri+# 'oial- &l d&'&o d&ir'&. E# la' o#diio#&' a"al&' d& la' i#'i"io#&' &l o'o &' &l mal&'ar &l

    o#lio$ o la mar%i#ai+#. A mo' 2"&$ ra'dido "#a po'ii+# p&'imi'a$lo%r&mo' i#'alar "#a i#&rp&lai+# pro"#da a la' i#'i"io#&'$ a #"&'ro'po'iio#amio' -a#& odo- lo%r&mo' %&rar #"&*o' 'ido' pro&o' &lora3+# d& la pr7ia.

    Crisis institucion"$ e inst"nci" soci"$

    La r&alidad la' o#diio#&' '& ra#'orma#$ "a#do la' i#'i"io#&' ra# ri'i'. La ri'i' i#'i"io#al &' "# +mo d& "# ord di&r& d&l mal&'ar d&l o#lio.

    El mal&'ar i#'i"io#al &' "# +mo 2"& '& dramai3a lo' '"9&o'$ la' r&laio#&' *4#"lo' d& 1'o' o# la i#'i"i+# &l i#&rior d&l &'arioi#'i"io#al. Lo' o#lio'$ por '" par&$ 'o# +mo' i#&r#o'$ ra#

  • 7/25/2019 Ms Institucion Escolar y Contexto Social m1.1

    16/20

    i#di*id"o'$ %r"po'$ ol&i*o' & i#'a#ia' i#'i"io#al&'$ am0i1# p"&dpr&'ar'& omo o#lio' i#&ri#'i"io#al&' (amilia &'"&la; &l ra0a9o lop&da%+%io$ i#'i"io#&' a'i'ial&' & i#'i"io#&' &d"ai*a').

    La ri'i'$ am0io$ ra a la' i#'i"io#&' o# '" o#&/o$ o# la'oi&dad. A&a a la' "#io#&' -oda' o al%"#a' d& &lla'-; &'7# i#&rp&lado' &l'ido la' m&a'$ & i#l"'o lo' propio' "#damo' i#'i"io#al&'. 8a0lamo' a'4d& ,ri'i' d&l pro&o,$ ,ri'i' d&l mod&lo,$ ,ri'i' d& "#io#&',. ,ri'i' d&d&'arrollo,... Cada "#a d& &lla' implia di'i#o' %rado' d& ompromi'o &&o' &l"#io#amio i#'i"io#al$ la pro'p&i*a 5a'a la propia '"p&r*i*ia d& lai#'i"i+#.

    Di& Aldo S5l&m'o#: ,La ri'i' '"po#& la r"p"ra d& "#a r&%"laridad$ 2"&impid& pr&*&r a#iipadam& lo' &*o' ""ro'$ o'a 2"& &' r"ial para la'"p&r*i*ia d& la or%a#i3ai+# ... Lo' 1rmi#o' ri'i' am0io 5a r&&riaa +mo' 2"& 5a# ad2"irido "#a 'i%#iiai+# m" &'p&ial$ r&"&rda#&/p&riia' 2"& a&a# pro"#dam& a#o a la or%a#i3ai+# omo a lo' i#di*id"o'2"& orma# par& d& &lla %olp&a# a la or%a#i3ai+# d&&rmi#a# am0io' pro"#do' la oriai+#$ lo' prop+'io'$ la i#io#alidad la moi*ai+# d& '" %&

    .... S& i#r&ma# la i#&rid"m0r&$ la i#&'a0ilidad. la o#"'i+# &l ao'. Elala#& d& la' p1rdida' &*"al&' '& 5a& di4il d& pr&i'ar. La a#'i&dad irr"mp& &l 'i'&ma or%a#i3aio#al$ ama3a o# d&'0ordar lo' di2"&' d& o#i+# 2"& &lmaro &'r""ral pro*&&, (S5i&m'o#$ A.$ B).

    E' 'illo i#&rir 2"& momo' d& ri'i' i#'i"io#al lo' o#lio' 0roomo 5o#%o' d&'p"1' d& la orma: lo' m&a#i'mo' 2"& pro*&4a# &2"ili0rio-a"#2"& pr&ario- al mal&'ar '& romp. Lo' +mo' p'42"io' (a#'i&dad$mi&do') lo' modo' d& "#io#amio m7' primario' irr"mp la &'ai#'i"io#al. La or%a#i3ai+# '& m"&'ra i#&ia3 para o#&r ordar &l"#io#amio rado la ar&a$ la prod"i+#.

    E# &'& p"#o &' #&&'ario di'i#%"ir r& i#'i"i+# or%a#i3ai+#$ a"#2"& la li&ra"ra la' r&pr&'aio#&' om"#&' d& la %& apar& omo 'i#+#imo'.

    ,Or%a#i3ai+#, d&'i%#a modo' o#r&o' lo' 2"& '& ma&riali3a# la' i#'i"io#&'.Apar&& am0i1# r&pr&'ada por &l &'a0l&imio: '& raa d& orma' m7'o#i#%&'$ modo' d& di'po#&r r&"r'o'$ i&mpo'$ olo%4a'$ di*i'i+# d& ra0a9o$&'r""rai+# d& o#d"i+# 9&rar2"4a'. U#a mi'ma i#'i"i+# r&o#o& "#adi*&r'idad d& modo' d& or%a#i3ai+#. U#a or%a#i3ai+# r&alidad$ &'7 ara*&'adapor m

  • 7/25/2019 Ms Institucion Escolar y Contexto Social m1.1

    17/20

    o"#"ral&'. Por lo %&ral$ omo lo '&6ala S5i&m'o#$ 'o# r&aio#&' a lo'am0io' &l o#&/o$ 2"& '"po# aomodaio#&'$ r&&'r""raio#&'$ al%"#a' la dir&i+# d&l d&'arrollo &l am0io pro%r&'i*o$ ora' 1rmi#o' d& r&d"i+#$a5iamio... R&aomodai+# d& la' &'ra&%ia'$ modo' &'ilo' d& "#io#amioa lo' ao#&imio' &o#+mio'$ pol4io' 'oial&' pro*i&' d&l o#&/o$ o alo' mo*imio' m7' o mo' "r0"lo' d&l m&dio (&l m&rado$ por &9&mplo)

    #as crisis institucionales '"po#dr4a#$ por &l o#rario$ +mo' m7'&'r""ral&'$ 2"& '& orr&'po#d a'imi'mo o# modiiaio#&' m7' &'r""ral&'(ri'i') d& la ormai+# 'oial 2"& l&' da ori%.

    U#a i#'i"i+# &' "#a ormai+# ompl&9a. Para &mp&3ar$ ada i#'i"i+# -la&d"ai+#$ por &9&mplo- o#i& ora' '& im0ria dro d& ora'. E' r&alidad$"# prod"o i#'i"ido 2"& 5a &'ado -pr&&dido por "# pro&'o d& o#'i"i+# al 2"&llamamo' i#'i"io#ali3ai+#. S"po#&mo' 2"& 5a 5a0ido "# momo d& ori%$ "#a%1#&'i'$ '"mam& di4il d& &'a0l&&r o# &r&3a. G&ralm& &'a %1#&'i' &'r&i#*ada d&'d& &l pr&'& -ima%i#ario r&ro'p&i*o 2"& o#orma la mitologa delos orgenes! para llar &l 5"&o d& la m&moria 'oial.

    Para '&r %&rada "#a i#'i"i+#$ '"po#& ora' i#'i"io#&' 2"& l& 'ir* d&

    plaaorma d& d&'p&%"&. N&&'ia d& ora' i#'i"io#&'$ la i#'i"i+# d&l l%"a9&-2"& &' la m7' 07'ia d&l E'ado$ la I%l&'ia$ la' i#'i"io#&' &o#+mia'. D&'pla3a aora': la &'"&la d&'pla3+ a la amilia omo pri#ipal &d"adora. R&a0'or0& al%"#a'.Na& '& i#'i"io#ali3a opo'ii+# a ora' i#'i"io#&' o ompl&mariam& a&lla'$ omo la &'"&la r&lai+# o# &l &'ado.

    El '"r%imio d& "#a i#'i"i+# '& ari"la o# la 'oi&dad "#a r&lai+# d&&'ari&dad$ a al p"#o 2"& &' po'i0l& airmar 2"& la 'oi&dad #o &' ora o'a 2"&"#a rama d& i#'i"io#&'. E&i*am&$ la' i#'i"io#&'$ m7' all7 d& '"' ro#&ra'$'& ap"#ala#$ "ra# '" 'ido &l ampo 'oial. Por "# lado lo' i#&r&'&'$la' aio#&' la' l"5a' d& %r"po' '&or&' r&'p&o a &lla'; por oro$ lo'*alor&'$ lo' id&al&' la' #orma' l&%iimada' 2"& l& 'ir* d& "#damo. D& &'&modo$ 'i la 'oi&dad &'7 ara*&'ada por *alor&' o#radiorio'$ por o#lio'

    di'r"pi*o' d&'%arra#&'$ la' i#'i"io#&' #o p"&d mo' 2"& &'ar a&ada' por&llo' "&'io#ada' o *aiada' d& '"' 'ido' ori%i#ario'. E# ri'i'.El pro&'o d& i#'i"io#ali3ai+# da "a d& &'a ari"lai+# '" dial1ia.

    E# 1l '& p"&d r&o#o&r r&' mo*imio'. U#o o# la &apa 5i'+ria 2"& r&a la'o#diio#&' (o09&i*a'$ 'im0+lia' '"09&i*a') 2"& po'i0ilia# &l '"r%imio lai#'i"io#ali3ai+#; am0i1# '" rada ri'i' am0io 5a'a d&'aparii+#. Oro$o# la r&ai+# d& o#diio#&' m&a#i'mo' 2"& a'&%"r '" r&prod"i+#. Por

  • 7/25/2019 Ms Institucion Escolar y Contexto Social m1.1

    18/20

    dir&am&) '4m0olo'. P&ro "#o' oro' 'o# impo'i0l&' "&ra d& "#a r&d 'im0+lia,(Ca'oriadi'. C. BB).

    E'a r&d$ 2"& apar&& prim&r l"%ar &l l%"a9& '&%"#do l"%ar la'i#'i"io#&'. &' ompl&9a. Co#i& "# ord 'im0+lio: 'i'&ma d& '4m0olo''a#io#ado' ('i%#iia#&' i#'i"ido') 2"& r&mi a d&&rmi#ado' 'i%#iiado'(+rd&'$ pr&'ripio#&'$ pr&mio'$ 'a#io#&'$ &'p&iiaio#&'. ari0"io#&')$r&&rido' a#o a lo' o09&o' * a lo' '"9&o' omo a la i#'i"i+# mi'ma. D&'i%#a#r&laio#&' po'i0l&'$ po'iio#&' l"%ar&'. Tra'id la 'i#%"laridad d& lo'i#di*id"o' 2"&$ ra#'ioriam&$ o"pa# "#a po'ii+#; r&mi a la "#i*&r'alidad. La'i#'i"io#&'$ a#o i#'a#ia 'im0+lia$ op&ra# omo l+%ia' 2"& r&%"la# "#aai*idad 5"ma#a$ ara&ri3a# "#a ai*idad 5"ma#a o '& pro#"#ia# *alorai*am&o# r&'p&o a &lla$ lariia#do lo 2"& d&0& '&r -&' d&ir$ lo 2"& &'7 pr&'ripo-$ lo2"& #o d&0& '&r -lo pro'ripo-$ a'4 omo a2"&llo 2"& &' di&r& " op"&'o(@ar&m0li$ G.$ BH).

    Ora "#i+# d& lo 'im0+lio &' r&ar 'ido$ 2"& lo' '"9&o' p&ri0a# omol&%4ima' &'a' po'iio#&' "#io#&'$ a'4 omo la' r&laio#&' 2"& %dra#.,L&%4ima', 'i%#iia 2"& 'o# p&ri0ida' omo #&&'aria'$ o0li%aoria'$ id&al&'

    &m0l&m7ia'. E'a apaidad d& %drar 'ido '& domi#a &iaia 'im0+lia.Por '" par&$ la' 'oi&dad&' o#'r" '"' +rd&' 'im0+lio'. La &d"ai+#a'4 omo '"' i#'i"io#&' o"pa# &'o' +rd&' "# l"%ar 2"& i#id&&'ariam& la ormai+# d& la' rama' 'im0+lia' i#'i"io#al&'. S& podr7d&d"ir 2"& la &iaia d& &'a' rama' '&r7 m7' "&r& "a#do &l ord 'im0+lio'oial la' o#irm& l&%iim& d& i%"al modo$ podr7 '"po#&r'& 2"& la ra#'ormai+# d&lo 'im0+lio i#'i"io#al #o &' i#d&pdi& d& la' ra#'ormaio#&' lo 'oial.

    D&l mi'mo modo$ a parir d& la' r&laio#&' r& la i#'a#ia i#'i"io#al la'oial-o#&/"al$ &l ord 'im0+lio p"&d& ra"rar'&$ r&'2"&0ra9ar'&$ d&0iliar'&. El2"i&0r& omia o# "#a p1rdida d& l&%iimidad $ por lo a#o$ d& '" &iaia paraid&ali3ar$ &'r""rar$ or%a#i3ar la' pr7ia'$ lo' omporamio'$ lo' modo' d&p'ar d& 'ir.

    La ri'i' a"al d& la &d"ai+# d& la &'"&la &' "#a ri'i' i#'i"io#al$por2"& 5o '& 5a roo 5a p&rdido l&%iimidad &l ord 'im0+lio "#4*oo 2"&&'r""ra la' "#io#&' la *ida i#'i"io#al d& la &'"&la d"ra#& m7' d& "# 'i%lo.La apaidad d& %&rar id&al&' &d"ai*o'$ o#'i"ido' m&a' d&'&a0l&' para lo''"9&o' d& la &d"ai+#$ &'7 d1ii. Lo' id&al&' 2"& mara0a# la ididad d& '&r&'olar$ &'"dia#&$ ma&'ro o pro&'or &'7# 2"&0rado'. >"&da la i#&rro%ai+#a&ra d& la apaidad d& la' i#'i"io#&' &d"ai*a' d& %&rar #"&*o' id&al&'$ d&promo*&r *alor&' 2"& par& d&'pla3ado' por &l imp&rio d& "#a raio#alidadpra%m7ia$ 2"& #o lo%ra pro*&&r 'ido al 5a&r$ 2"& por &l o#rario par&&i#'a"rar "# 5a&r "o 'ido &' &/l"ido poo a poo.

    La r&d 'im0+lia '& ompo#& am0i1# d& "# r&%i'ro ima%i#ario$ 2"& &' laapaidad ori%i#al d& prod"i+# ra#'ormai+# d& lo' '4m0olo'. Ti& "#a "&

    i#di*id"al ora 'oial$ o# l4mi&' impr&i'o' r& am0a'. I#di*id"al por2"& d&'d& &lmomo 2"& lo' '&r&' 5"ma#o' #o' r&"#imo' la i#'i"i+# por &lla$ 2"&omparimo' &'paio'$ i&mpo' pr7ia'$ o# "# l%"a9& om

  • 7/25/2019 Ms Institucion Escolar y Contexto Social m1.1

    19/20

    La' 'oi&dad&' '& "ra# a#imada' por "#a ima%i#ai+# i#'i"&; lo''"9&o' p"&d a0rir'& a oro' p'amio'$ p"&d r&'i%#iiar$ r&ar #"&*a''im0oli3aio#&'. Como &'a' do' i#'a#ia' &'7# "#ida' por la' i#'i"io#&'$ d&&lla' d&pd& 2"& aili " o0'a"li &l a&'o a la a"o#om4a$ a la pariipai+#r&al la o#'r"i+# d& &'a a"o#om4a i#di*id"al 'oial$ 'i#&i3ada "#a'oi&dad a0i&ra d&mor7ia.

    #as instituciones educativas ocuan un lugar rincialsimo, orsu sentido dematri" y matri"ante de los modelos de ensar, o noensar, y or su caacidad deinstaurar la cognicin y la b%s&uedade la verdad y, sobre todo, de abrir sus fronterasinstalando un lugarara interrogarse, cuestionarse a s misma.

    REFLE

  • 7/25/2019 Ms Institucion Escolar y Contexto Social m1.1

    20/20

    &'o '& prod"& por2"& la ri'i' &'r""ral &'$ omo di9imo' a#&'$ "#a ri'i' d&pro&o'$ "# *a4o pol4io d& prop"&'a' o#*oa#&'$ r&ali3a0l&' 9"'a'. E# &'a'o#diio#&' '& ampliia# lo' o#lio'$ 'i# &l 'ido d& l"5a para 5a&r 5i'oria 'i#oomo di'p"a' d& "#o' o#ra oro' r& ol&i*o' (r& do&' &'"dia#&'.dir&i*o'. do&' dir&i*o'$ r& padr&' & i#'i"io#&'$ &'a0l&imio').

    El &9ido i#'i"io#al '& romp&$ lo' *4#"lo' 'olidario' 'o# aaado'; lo'ol&i*o' '& di'%r&%a# por &l i#di*id"ali'mo la apa4a.

    El a#7li'i' la' i#&r*io#&' o#*&rido' 0om0&ro i#'i"io#al 2"& apa%alo' i#dio' d& o#lio' #o r&'"&l* &l pro0l&ma. E' #&&'ario r&o#'r"ir lo'ol&i*o' a*or&ido la 5ori3o#alidad #o la *&rialidad-$ m&9or a