Novembro de 2018 · 2020-05-19 · O colexio La Salle de Santiago é un centro de interese social...
Transcript of Novembro de 2018 · 2020-05-19 · O colexio La Salle de Santiago é un centro de interese social...
PROXECTOEDUCATIVODECENTRO
COLEXIOLASALLENovembrode2018
PROXECTOEDUCATIVODECENTROCOLEXIOLASALLENovembrode2018AprobadopoloDirectordoCentroo26denovembrode2018.NotificaciónaoConselloEscolaro12dedecembrode2018.
Índice
1.QUENSOMOS..............................................................................................................................................3
2.SITUACIÓNXEOGRÁFICADOCENTRO,INSTALACIÓNSECARACTERÍSTICASSOCIO-CULTURAISDOALUMNADO.....................................................................................................................................................5
3.VALORES,OBXECTIVOSEPRIORIDADESDEACTUACIÓN.CARÁCTERPROPIO..........................................133.1.Propostadeeducaciónenvalores...............................................................................................133.2.Estilopedagóxico.........................................................................................................................15
4.CONCRECIÓNDOCURRÍCULO...................................................................................................................194.1Decisiónsdecarácterxeralsobreametodoloxía.........................................................................194.2Adecuacióndosobxectivosdasetapas........................................................................................234.3Aspectosxeraisparaaelaboracióndasprogramaciónsdocentes...............................................284.4Tratamentotransversalnasáreas,materiasoumódulosdaeducaciónenvaloreseoutrasensinanzas..........................................................................................................................................324.5Criteriosxeraissobreavaliaciónepromocióndoalumnado........................................................334.6Plansespecíficosparaoalumnadoquepermanezaunanomáisnomesmocurso.....................354.7ActividadesalternativasparaoalumnadoquenoncurseRelixión..............................................374.8Liñasxeraisparaaelaboracióndosplansdeorientación............................................................374.9Liñasxeraisdaaccióntitorial........................................................................................................384.10Liñasxeraisdeatenciónádiversidade.......................................................................................384.11LiñasxeraisdoPlandeconvivencia............................................................................................394.12LiñasxeraisdoProxectolingüísticoeTIL....................................................................................404.13LiñasxeraisdoPlandeintegracióndasTIC................................................................................454.14LiñasxeraisdoProxectolectordocentro..................................................................................49
3
1.QUENSOMOS
AsobraseducativasLaSallerecibenoseunomedesanXoánBautistadeLaSallequen,afinaisdoséculoXVII,seasocioucunsmestresparamanterescolasdedicadasaosnenospobres.ConelesfundouoInstitutodosIrmánsdasEscolasCristiás.
Grazasaaquelasintuiciónsprimeiraseaogranamordespregadopormilesdeeducadores
queseinspirannavidadeXoánBautistadeLaSalle,actualmente,enmáisde80países,unmillóndenenosemozosrecibenogranbeneficiodaeducaciónenobraseducativasLaSalle.NoDistritoARLEP (España e Portugal), 78.000 nenos/as e mozos/as repartidos en 120 obras educativasparticipannoProxectoLasaliano.
TodaobraeducativaLaSalletraballaenredecoasdemaisobrasquecompartenomesmoproxecto.
OColexioLaSallecomezaasúaactividadedocenteenSantiagonoano1953,edendeaquela
seguerealizandooseulaboreducativo..OCentrocaracterízaseporlevaracabounhaeducacióndeinspiracióncristiáecatólicaondeseprocuraunhaformaciónrelixiosaquepropicieodiálogofe-culturaesecreaunambientequeposibilitecelebrarafe.Opta,polotanto,porunmodeloeducativoaberto á transcendencia, cre no valor transformador da relixión e ofrécese como servizo ámaduracióndo educandomediante a creacióndun ambientede fraternidade e de amizade, deaperturaatodosespecialmenteaosmáisnecesitados.
OColexioLaSallepotenciaasrelaciónsinterpersoaisondeoalumnadoéocentrodonoso
interese,aproximidadeeentendementoentreprofesoradoealumnadoébásiconaeducacióndeLa Salle, os/as profesores/as están dispoñibles para as relacións coas familias e onde existe ungrandeintereseporincrementaracomunicaciónentreosmembrosdaComunidadeeducativa.Nocolexio La Salle existe clara intención de ofrecer un ensino de calidade, por iso se fan esforzossignificativos na formación e actualización do profesorado, tanto en programas de innovacióneducativacomodeusodastecnoloxíasdainformacióneacomunicación(TIC).
Desde a súa fundación pasaron polo colexio milleiros de alumnos, centos de relixiosos
(IrmánsdeLaSalle)emoitísimosprofesoressegrares.Ocolexiocontaconcase1400alumnos,máisde80profesoreseunhacomunidadedeirmánsdeLaSalle.
OcolexioLaSalledeSantiagodeCompostelaéuncentroprivadodeiniciativasocialcreadodeacordocodereitorecoñecidonoartigo27.6daConstituciónEspañolaeexplicitadonosartigos
4
QUENSOMOS
21e57daLeiOrgánica8/1985,de3dexuño,reguladoradoDereitoáEducación(LODE).Quedouautorizadocomocentrodeeducacióno15dexuñode1964,coadenominación“ColegioLaSalle”,titularidadedosIrmánsdasEscolasCristiás.Tenocódigon.º150156031SnorexistrodaDirecciónProvincialdeEducacióndaCoruñaegozadapersonalidadexurídicaquelleoutorganasleis.
Nonosocentroimpártensetodososniveisdesdesegundociclodeeducacióninfantil(3anos)ata2ºdebacharelato(18anos),acollendoactualmentecase1400alumnosrepartidosen9aulasdeeducacióninfantil,18aulasdeeducaciónprimaria,16aulasdeeducaciónsecundariae8aulasdebacharelato,dasmodalidadesdeCienciaseTecnoloxíaedeHumanidadeseCienciasSociais.Conta con amplas instalacións e uns medios e recursos adecuados, que se van actualizando emellorandodecote.
O centro está acollido ao réxime de concertos regulado polo título IV da LODE, no
RegulamentodenormasbásicassobreconcertoseducativosaprobadopoloR.D.360/1997,de15de marzo, e nas súas normas de desenvolvemento. Os últimos concertos establecidos entre aConselleríadeEducacióndaXuntadeGaliciaeoTitulardocolexioLaSalleestánreguladospolaOrdedo22defebreirode2002(DOGA3deabrilde2002).
OcolexioLaSalledeSantiagoéuncentrodeinteresesocialsegundooDecreto1238/1969(BOEdo24/6/69).
A entidade titular (Irmánsdas EscolasCristiáns) está rexistradanoRexistrodeEntidadesRelixiosasdoMinisteriodeXustizacon.º1193-g/2-SE/Bcondata5dexullode1982,econúmerode identificación fiscal R-4700294-D. Así mesmo áchase inscrita conforme ao disposto na LeiOrgánica15/1999deproteccióndedatosdecarácterpersoalnoficheirodaAxenciaEspañoladeProteccióndeDatos.
5
2.SITUACIÓNXEOGRÁFICADOCENTRO,INSTALACIÓNSECARACTERÍSTICASSOCIO-CULTURAISDOALUMNADO
OcolexioLaSalle,emprazadonalocalidadedeSantiagodeCompostela,sitúasenaprazaSan
XoánBautistadeLaSalle1,moipróximaázonavelladacidadeeinseridanozonahistórica.Asúalocalizaciónfaidesteuncentrobencomunicadonoqueserefireamediosdetransporteeservizos.
Dispóndosseguintesrecursosespaciais:• Biblioteca. Dotada de libros de consulta e lectura, con capacidade para unhas 100
persoas.DispóndunPlandeBibliotecaconservizodeempréstamo,consubscriciónarevistascientíficasedelecer,arquivoedocumentais,dicionarios...Consta,ademais,deordenadoresconconexiónainternet,paraoseuempregocomoferramentadidáctica.Estádivididaenseccións:detraballo,delectura,deandeisedeordenadores.
• Ludoteca.Ofreceservizodemadrugadorespolasmañáseludotecapolastardes.Paranenosdeinfantileprimeirociclodeprimaria.
• Distintas aulas dotadas con material específico como canóns, DVD, vídeo, pantallasdixitais,taboleiros,internetetc.
• Tresaulasdeinformáticaequipadasconordenadoresconaccesoainternet.• Aulasdetecnoloxíaequipadaconordenadoresconaccesoainternet• Aulasdemúsica.• Auladepsicomotricidade.• LaboratoriosdeFísica,QuímicaeBioloxía.• AuladeDebuxoTécnico.• AulasdeEPVA(unhaporetapa).• DepartamentodeOrientación:unequipodeorientaciónencárgansededarapoiono
procesodeensino-aprendizaxe, centradonaatenciónádiversidade,asesoramentoeapoio ao alumnado con necesidades educativas especiais, orientación académica eprofesional...
• Salón de actos, cun aforo dunhas 780 persoas e dotado de canón, pantalla, vídeo,sistemademegafoníaeequipodemúsica.
• Patioexteriorconpistadeatletismo,seiscamposdedeportesmúltiplesezonadexogodelimitadasparatodotipodeactividades.
• Pavillónpolideportivo.
6
SITUACIÓNXEOGRÁFICADOCENTRO,INSTALACIÓNSECARACTERÍSTICASSOCIO-CULTURAISDOALUMNADO
• Campodefútbol7.• Parqueinfantilexterior.• Servizodereprografía.• Servizodecafeteríaemáquinasexpendedorasdeprodutossaudablesebebidas.• Servizodeenfermería.• Comedorescolarconelaboracióndomenúnaspropiasinstalacións.• Ocentrocontaconaccesibilidadedealumnadoconminusvalías.• Patiocuberto.• Servizoderecepción.• Despachosdeatenciónpersonalizadaparaaatenciónásvisitaseentrevistasnecesarias.• Aulasdeconferenciaseexamespara120e65persoasrespectivamente.• Dúasaulasdeaudiovisuais.• Salasparaaeducaciónnotempolibreegruposdealumnosdereflexióneformaciónen
valores.Despoisdunestudoestatísticodescritivo
dos datos de matrícula actualizados a data desetembrode2018,vemosqueaporcentaxetotaldoalumnadoqueresidenoConcellodeSantiagodeCompostelaascendeao79%dototal.O21%restante repártese principalmente nos concellode Ames (8,68%), Teo (6,29%), Brion (1,65%),Oroso (1,59%), Vedra (0,36%) e Touro (0,24%).Estasituacióndácontadecambiosderesidenciaporpartedasfamiliasdoalumnadoaolongodasúaescolarizaciónrespectoámatrículainicialened.infantil.Estescambiosteñencomoreferenciaazonadeinfluenciadocentro,tantoúnicacomopropia,asícomoaasignacióndeparroquiascomozonadeinfluenciaámarxedaestablecida.Taménhaiqueterpresenteaofertaeducativaporpartedocentroenbacharelato,completamenteprivadoequeabreaposibilidadeámatriculacióndealumnadodecalquerazonaxeográficadeGalicia.
Traballando os datos de forma segmentada por etapas, no caso de educación infantil
teriamosafigura1.Estegráficodacontadequenosatopamosanteaetapamáiscohesionadadetodoocentrorespectoaoámbitodeprocedencia,xaquemaioritariamenteatópasenazonaurbanaedentrodoConcellodeSantiago.Así,temosnesteconcelloun92%,émoipuntualoalumnadodoconcellodeAmescun3.65%eTeocun2,28%.
Fig.1Visualizacióndamatrículadeed.infantildocentro.
7
Nocasodaetapadeeducaciónprimariaasituaciónémáisdiversa,talecomopodemosvernafigura2.OtotaldealumnadoenSantiagodescendeao83%,aumentandoAmesao6,89%,Teocun5,32%eBrióncon1%.
Asituaciónened.secundariavisibilízasenafigura3.Opesoseguelocalizándosedeforma
fundamentalnoconcellodeSantiagoperoaporcentaxetotaldealumnadobaixaao72,23%.Nocasodosconcelloslimítrofesatopámonoscun11%paraAmes,9,48%nocasodeTeoeBrióncun2,28%.
Finalmentetemosocasodobacharelatonafigura4.Nestecasoosdatosmostranomaiorniveldediversificaciónporlugardeprocedenciadetodoocentro.Disodácontaquesóo64,54%oalumnadoprocededoconcellodeSantiago.Estedatosupónunhareparticiónmoivariableendiferenteslocalidades.Seguimoscontandoconconcelloslimítrofes,casodeAmescun13,18%damatrícula,BrióneOrosocun4,09%eOrosocun1,81%.Perotaméntemosqueterpresentesmoitasoutraslocalidadesquecompletanamatrículaedemoidiversaprocedencia:Silleda,Touro,Tordoia,Zas,PobradoCaramiñal,SantaComba,Coristanco,Bembibre,AEstradaouCabanadeBergantiños.
Fig.2Visualizacióndamatrículadeed.primarianoconcellodeSantiago.
Fig.3Visualizacióndamatrículadeed.secundariaenGalicia.
8
SITUACIÓNXEOGRÁFICADOCENTRO,INSTALACIÓNSECARACTERÍSTICASSOCIO-CULTURAISDOALUMNADO
AíndaquepolapolíticaactualdaLeideproteccióndedatosnontemosaposibilidadedeusar características socioeconómicas doalumnado comoprofesións dos pais ou titoreslegais, renda etc., si podemos tomar enconsideración os valores de renda media dacontornaondeseinsereoalumnadoparapoderpoder ter referencias xerais decontextualización. Os datos de renda máispróximos no tempo dispoñibles do ano 2016,indícannosquearendamediaenGaliciasitúasenos 21.394€,1 sendo a de Santiago deCompostelasuperior,daordedos26.213€.Nosconcellos próximos ao de Santiago, os datosmediosindicanquenocasodeAmesestamosafalarde24.017€,Teocon25.259€,Brióncon22.553€,nocasodeOrosocon20.000€,Vedra18.174€e finalmenteTourocon15.127€.Nonesquezamosquese tratadedatosmediosdoconcellodeprocedencia.
Oconxuntodapoboacióndacidadesitúaseaoredorde96.000persoas2.Oparoadatade
setembrode2018atópaseno12,56%,vindodunpicodo21%noano2012.Osectoreconómicoprincipaldazonaéosectorservizos,polopesodaadministraciónautonómicaeaUniversidade3.Non é unha zona que se caracterice polo seu dinamismo económico, liderado na comunidadeautónoma nos polos da Coruña e Vigo4, con moi pouco peso do ámbito industrial na zona,situándoseno16%candonoámbitoautonómicoamediasitúaseno19%.Sorprendeopesodosectorprimario,entornoao8%candoamediasitúasenacomunidadeno5%.Aproxeccióndestesdatosnarealidadedoalumnado,polasituacióndoconcertoprovocanquepodamosdefiniroseunivelsocioeconómicocomomedio.Debidoáofertatotalmenteprivadadobacharelatoprodúceseundesprazamentodestasituaciónmediacaraamedia-alta.Osdatosdosquesedispoñíaantesdaentrada da nova Lei de protección de datos indícannos tamén a relación entre este nivelsocioeconómicocunniveldeestudosmáisalto,tendenteásuperacióndosestudossuperiores,senqueestasituaciónpoidaentendersecomoxeneralizableatodooconxunto.Poroutrabanda,aínda
1https://elpais.com/especiales/2016/renta-per-capita-municipios-espana/tabla.html2https://www.ine.es/jaxiT3/Datos.htm?t=2868 3https://www.lavanguardia.com/vida/20170209/414183117201/la-industria-en-la-comarca-de-santiago-tiene-un-peso-muy-por-debajo-de-la-media-gallega-y-el-club-financiero-pide-actuar.html4https://www.lavozdegalicia.es/noticia/coruna/abegondo/2017/11/06/motor-economico-galicia/0003_201711H6C4991.htm
Fig.4VisualizacióndamatrículadebacharelatoenGalicia.
9
queastaxasglobaisdealumnadoinmigrantenacidadesonbaixas,aumentouaescolarizacióndealumnadodestascaracterísticasnocentro.
Aestesdatostemosquesumardousestudosrealizadosnosúltimosdousanosnocentroe
queofrecendatosaterencontarespectoáscaracterísticasdoalumnado.UnprimeiroestudosobrealinguaprincipalutilizadanofogardesenvoltopolaalumnadePrácticumdoGraodeMestreenEd.Primaria, Antía Cores e un segundo estudo achegadouso das tecnoloxías dixitais por parte doalumnado, taménporalumnadePrácticumTaniaMuñiz,enambososcasosconsupervisióndoprofesordocentroFernandoFraga.
Gráfico1.Porcentaxedefamiliasquerespondenaenquisaporniveldeed.primaria
Osdatosdestegráfico1extráensedos ítems3ao7,oscales fanreferenciaá linguaquemaioritariamenteseutilizano fogardosalumnosealumnasdeeducaciónprimaria, tantoaqueempreganeleseelascomoadassúasfamilias.Comoobservamos,alinguapredominanteentodososcasoséocastelánxaqueo38,25%dospaisfalanunicamentenestalinguacosseusfillosouo38,25%dospaisutilizanmáisocastelánqueogalego.Coasnaisocorreunhasituaciónsemellante,o44,81%utilizasóocasteláneo41,26%máiscastelánquegalego.Encantoálinguaqueempreganos alumnos e alumnas no seu fogar, os datos son aínda máis claros xa que o 94,81% fala ouunicamenteencastelánoumáisencastelánqueengalego.Comovemos,oalumnadoprocededefamiliasqueteñencomolinguamaternaevehicularocastelánenasqueogalegoxeralmenteseutilizanunhaproporciónmoitomenor.
10
SITUACIÓNXEOGRÁFICADOCENTRO,INSTALACIÓNSECARACTERÍSTICASSOCIO-CULTURAISDOALUMNADO
Gráfico2Datosacercadalinguaempregadanotempodeociopoloalumnado
Encantoalinguaqueutilizaoalumnadonassúassaídasaoparque,notempodexogono
colexioetc.,coafinalidadedecoñeceroidiomaqueempregancandoestán“entreiguais”,podemosverográfico2.Osresultadosdestapreguntasoncuriososxaqueogalegocaseéinexistente.Tansóundos366queresponderonaocuestionariofalasógalegoeunicamente3alumnosealumnasfalan máis galego que castelán. Como vemos, a baixa presenza do galego do anterior gráficoredúceseatacasedesaparecernalinguaqueempregaoalumnadonotempodeocio.Portanto,osescasosalumnosealumnasqueempregangalego(oumáisgalegoquecastelán)cosseuspaisecoasúa familia, cambian de lingua e pasan a castelán para relacionarse cos seus compañeiros ecompañeiras.
Osdatosqueseamosannesteestudopermitenconcluírqueseprecisapoñerenmarcha
mecanismosdecompensacióndestasituaciónparagarantirunequilibrionaadquisicióndaslinguasoficiaise favorecerunaxeitadoniveldecompetencia lingüísticaxeraldebidoá situaciónquesereflicte.
Nosegundoestudotrátasedefacerunhapanorámicaacercadapresenzaeusoporpartedo
alumnado das tecnoloxías dixitais. Como se pode observar no gráfico 1 que se presenta acontinuación,o95,94%doalumnadoposúeconexiónáredenoseufogar,sendounhaporcentaxebastantesignificativaeo41,41%afirmaconectarsediariamente.Destaforma,podemosobservarqueoalumnadotenfacilidadeparaaccederárede,poloqueéimportantequeosseuspaisesteanen alerta e controlen o uso que fan os seus fillos e fillas da rede. Neste sentido, o 73.98% doalumnadoafirmaqueosseuspaislimitanohorarioetempodeusodarede.
11
Gráfico1.Relacióndoalumnado(8-13anos)coarede
Aíndaqueoestudo traballaporniveisde formadiferenciada facemos incorporacióndos
datosdesextodeed.primariaparapodersintetizarasituación.Amododeresumooscatrocursoscoinciden os medios tecnolóxicos con maior índice de porcentaxe que o alumnado ten comopropiedade, salientando neste caso a videoconsola (sendo a media o 65,25%), a videoconsolaportátil (a media é o 63,60%) e máis a tablet (tendo comomedia o 82,26%). Tamén se podemencionarquenosextocursoo53,33%doalumnadoposúemóbil.
Gráfico2.Propiedadedosdispositivoselectrónicosdoalumnadode6ºcurso
Conrelacióná idadenaqueoalumnadoaccedeuaestesdispositivoscomopropioscabe
facerunhamediadestaentreosresultadosdoscatrocursos:apropiedadedavideoconsolacontacunhamediado6.65anos,avideoconsolaportátilun6.82,oordenadordesobremesaun7.75,oordenadorportátilun7.76,atabletun6.71eomóbiltenunhamediado8,41.Polotanto,aidade
12
SITUACIÓNXEOGRÁFICADOCENTRO,INSTALACIÓNSECARACTERÍSTICASSOCIO-CULTURAISDOALUMNADO
na que o alumnado obtivo estes dispositivos como propios oscila entre os 6 e os 8 anos. Nonobstante,haiquediferenciarentreaidadenaqueposuíronestesmediostecnolóxicoseaidadeáqueutilizaronporprimeiraestes,queémoitomáistemperá. Ocasodomóbiléuncasoparticular,poissofrenotablesvariaciónsdecaraaoúltimocursodeeducaciónprimaria,respectoaosdemais.Paraiso,deseguidovaisepresentarunhagráficanaque se analice o uso deste dispositivo no curso de sexto. Pódese apreciar que de luns a xovespredomina unha media do 59,26% do alumnado que utiliza o móbil menos dunha hora. Nonobstante,obsérvasecomodevenresadomingounhamediado47,48%utilizaomóbilmenosdunhahoraeunhamediado23,74%(chegandoatriplicarseestesdatosrespectoaosdíasentresemana)ousaentreunhaedúashoras.Ademais,existeunhadiferenzanotableentreasemanaemáisafindesemana,poischegaaduplicarseacantidadedealumnadoqueutilizaestedispositivodurantemáisdetreshoras,ascendendoaunhamediado15%deste.
Gráfico3.Tempodeusodomóbilnosextocursodeeducaciónprimaria
Noámbitoacadémicoospaisenaisenxeraladoitanapoiarolaboreducativodocolexio.
Están contentos co labor do profesorado. En xeral son participativos e implícanse na accióneducativa dos seus fillos e fillas favorecendo a aprendizaxe e a seriedade nos estudos. Istomaniféstasenaasistenciamaioritaria ás reunións coneles,nodinamismoque tenaANPAenoelevadonúmerodeentrevistaspersoaisquetenoprofesoradocoasfamilias.
Onosoalumnadoestimaocolexioetenunconsiderablesentidodepertenza.Sonpróximos,
respectuosos,ereceptivosenonadoitanserconflitivos.Oambienteéboefavoreceatranquilidadee a cortesía no trato. Apenas hai problemática social e o absentismo escolar é practicamenteinexistente.
13
3.VALORES,OBXECTIVOSEPRIORIDADESDEACTUACIÓN.CARÁCTERPROPIO
3.1.PropostadeeducaciónenvaloresCremosfirmementenosvalorespresentesnanosatradición,noscalesnosseguimosaapoiar
paraconfiguraranosapropostaeducativa.Todososmembrosdacomunidadeeducativaestamoschamadosaadoptarunhaactitudepositivaanteeles,asumíndoosnanosaexperienciavital.
Esta proposta concrétase, de modo especial, nos seguintes valores: responsabilidade,
creatividade,xustiza,convivencia,interioridadeetranscendencia.
3.1.1SuscitaaresponsabilidadeAxudamosaosalumnosealumnasadescubrirosentidodoesforzo,dodeber,aasuncióndo
traballocomoenriquecementodapropiapersoaecomoachegavaliosaásociedade.Invitámolosatomar decisións coherentes cos seus valores e crenzas, conscientes das súas obrigacións e dasconsecuenciasquedelassederivan.
Na Obra educativa La Salle atopan oportunidades para exercer a súa responsabilidade:
fidelidade á palabra dada, esixencia e rigor no traballo persoal, participación na vida escolar,cooperación a favor do bo clima na obra educativa, desenvolvemento de hábitos de orde epuntualidade.
3.1.2Desenvolveacreatividade
Contribuímosaocrecementopersoalestimulandoacapacidadedecreación,deiniciativae
demirararealidadedesdeópticasdiversasquepermitanofrecerasrespostasmáisadecuadas.Os alumnos e alumnas atopa oportunidades para alcanzar a súa autonomía, o
desenvolvementodaorixinalidade,aintuición,oespíritoinnovadoreoespíritocrítico.Todoisoénecesarioparafomentaraconstrucióndoseuproxectopersoal,opensamentoflexibleeosentidoestétioo.
14
VALORES,OBXECTIVOSEPRIORIDADESDEACTUACIÓN.CARÁCTERPROPIO
3.1.3EstimulaaconvivenciaImpulsamosaaceptaciónmutua,acooperación,asrelaciónsfraternas,asensibilidadeante
asdistintasrealidadesquenosrodean,orespectodasopiniónsedetodacrenza,idea,costumeourealidadepersoal.
Nanosasociedademulticulturalemultirrelixiosa,damosespecial importanciaaaspectos
talescomo:orespectoádiversidadeesingularidadedaspersoas,avaloracióndadiferenzacomoposibilidadedeenriquecemento,aparticipaciónnoexerciciodemocrático,aigualdade,acreaciónde lazosentreaspersoas,oapreciodapropiaculturacomofontedeenriquecementopersoalegrupal-nuncacomocausadeexclusión-.Afraternidadecon-vértesenoclimaqueenvolvetodaaactividadeeducativa.
3.1.4Promoveaxustiza
Aescolalasalianatencomometaqueosmozosemozascoñezan,interpretenetransformen
omundo,édicir,quesexanpersoaseseformencomocidadásecidadánsresponsables.Insistimosnaimportanciadaecoloxíaedorespectoáintegridadedacreación,apaz,osdereitoshumanosedonenoeacooperacióndesinteresadaparaologrodobencomún.
Educareneparaaxustiza,apazeasolidariedadesupónparanósachegarmosoalumnado
ás realidades concretasdaspersoasmáis vulnerables.Desdeesaproximidade, facilitamoso seucoñecemento,potenciamosasensibilidade,oestudoeareflexiónentornoaelas.Axudamosaqueseformulenaspreguntasadecuadasedescubranasrespostasqueoslevenaactuarindividualecolectivamenteenacciónssociais.Favorecemosaadhesiónaproxectossolidarioseocompromisodetodaacomunidadeeducativaatravésdasobrassocio-educativaseasONGDlasalianas.
3.1.5Cultivaainterioridade
Estamosconvencidosdequenomáisfondodecadapersoadebeserconstruídounproxecto
devida,ondeconflúanharmonicamenteasideas,adimensióncorporal,asemocións,ascrenzas,osvaloreseoscomportamentos.
Queremosqueosnososmozosemozas,desenvolvanascompetenciasdeaprenderaser
cadavezmáis reflexivos,optarconcriterioséticose lera realidadedesdeunplanomáisalódoanecdótico. Pretendemos que ser capaces de integrar o silencio nas súas vidas, cultivar ocompromisoeunificarasúapersoa.
15
Paralogralo,potenciamosaautoestima,asícomoacapacidadedeempatía,deadmiración,deacougoesilencio;odesexodeautenticidade,oagradecemento,asinceridadeeareflexión.3.1.6Abreátranscendencia
Aescolalasalianapropón,invitaeaxudaatodaacomunidadeeducativaadescubrirasúa
dimensióntranscendente.ComoescolacristiáposibilitaviviraexperienciacrenteeocompromisocristiánnaIgrexa,desdeoEvanxeoeosvaloresdeXesúsdeNazarédescubertosenitinerariosdecrecementopersoal.noseodacomunidade.
Oalumnado,desdeainvitacióneorespectoásopciónspersoais,atopaoportunidadespara
escoitaren e acolleren a Palabra, facer seus os valores evanxélicos, vivir o seu propio itinerariopersoalacompañadoporadultos,ecelebrarasúafeeoseucompromiso.
3.2.Estilopedagóxico3.2.1Coherenciaerenovación
A nosa pedagoxía réxese por criterios que buscan a calidade educativa, a resposta ás
necesidades do alumnado, o rigor científico, o traballo cooperativo, a aprendizaxe baseada enproxectos interdisciplinares,aautonomíaresponsableeasintoníacosavancestecnolóxicoseasmetodoloxíasdidácticasmáiseficaces.
Fomentamosaformación,aactualizaciónpermanenteeacreatividadedoprofesoradopara
respondermos aos retos educativos con total profesionalidade, sentido de equipo e eficaciadocente.
3.2.2EducacióncentradanapersoaApersoaéocentrodetodaaaccióneducativa.Fomentamosapersonalizaciónnaformación,
ocoñecementodecadapersoaeoacompañamentonoseuprocesodeaprendizaxequeconduzanaodesenvolvementodetodasassúaspotencialidades.
Axudamos a cada un a ser consciente dos seus esforzos, éxitos ou dificultades na
aprendizaxe;asícomoaquesaibaapreciareestimarasaxudasemediosqueselleproporcionan.Consideramosquetodoavanceseapoianaesixenciapersoalenoesforzoconstante,orixedasúapropiaestima.
16
VALORES,OBXECTIVOSEPRIORIDADESDEACTUACIÓN.CARÁCTERPROPIO
3.2.3AtenciónádiversidadeOptamospolaeducacióninclusiva.Orientamosanosaeducacióncaraaodesenvolvemento
integraldecadapersoa,respectandoosseusritmosecapacidades;atendemosádiversidadedesituacións,ofrecendoacadaunoportunidadesparaoseuplenodesenvolvemento.
As característicaspersoais, familiarese sociaisdanorixea situacións que implicanunha
atenciónpersonalizada.Paralograla,etaménparaquetodosatopenpersoaselugaresdeacollida,ofrecemososrecursosdispoñibles:titoríaindividualegrupal,servizodeorientación,programasdeintegraciónedinámicasadecuadasparaaatenciónádiversidade.
3.2.4Desenvolvementointegral
A nosa proposta pedagóxica quere responder ás catro aprendizaxes básicas: aprender a
coñecer,afacer,asereaconvivir.Tencomoreferenciaodesenvolvementodas intelixenciasmúltipleseofrecedinamismos
adecuados para o desenvolvemento das competencias que faciliten a coherencia entre aaprendizaxedesenvolvidanaescolaeascapacidadesqueasociedadedemanda.
Cadapersoatenaoportunidadededesenvolvertodasassúashabilidadescognitivasede
adquirirunhasólidacultura.Istotradúcesenologrodunhacrecenteautonomía,naseguridadeantediversassituacións,nacapacidadeparaenfrontarseáadversidade,nosentidoéticoenodesexodeaprenderdurantetodaavida.
3.2.5Pedagoxíainnovadora:aprendizaxecooperativaeprogramasLaSalle
AobraeducativaLaSalleentendeaeducacióncomounprocesodeensino-aprendizaxeno
queoalumnadoéoprincipalprotagonistadasúapropiaformaciónecrecementopersoal.Mediantea aprendizaxe cooperativa e por proxectos, xunto aos programas La Salle de estimulación edesenvolvementodecapacidades,desenvolvemosunhapedagoxíainnovadora,conprocesosqueaseguranoacompañamento,aavaliaciónemelloracontinuadestesprogramas.
3.2.6TecnoloxíasdaInformaciónedaComunicación
As obras educativas La Salle incorporan de modo constante os avances tecnolóxicos
poñéndoosaoservizodadinámicapedagóxicanoprocesodeensinanza-aprendizaxe,darelacióncoalumnadoecoassúasfamiliasedaorganizacióninternaenfavordamelloracontinuadacalidade
17
educativa. Apostamos por elas como unha dinámica clave para o desenvolvemento dascompetenciasquedemandaasociedade.
Formamosnousodasditas tecnoloxíasdesdeavaloracióncrítica, facendoprevaleceros
valorespersoais,éticoserelacionaissobreopuramentetécnico.
3.2.7EnsinodeidiomaseformaciónnacomunicaciónAsobraseducativasLaSallepotencianaaprendizaxedosidiomas,osproxectosplurilingües
edesenvolvenprogramasaxeitadosparaiso,ofrecendoexperienciasvariadas.Axudanacoñecereapreciarasdistintaslinguaxes,parasaberexpresarseeenriqueceracomunicación.
Proporcionan as claves para comprender os códigos e símbolos que usan as diferentes
culturas,paravalorareinterpretarassúasmensaxesecomprometersenoseudesenvolvemento.As nosas respostas, creativas e plurais, preparan para responder eficazmente aos cambiosincesantesqueseproducennasociedade.
3.2.8Educaraconcienciacrítica
Aeducaciónlasalianaaxudaaosmozosemozasapercibiromundocircundanteeosfeitos
quenelseproducenconsentidocrítico,parasaberdescubrirosvaloresecontravaloresqueencerraasociedadeplural.Areflexióndiariadamañáeatitoríasontradiciónslasalianaseunhaformademanteroalumnadoatentoárealidadedavidaeaosseusdiversossignificados.
3.2.9Educarparaolecereoempregodotempolibre
Entendemosaactividadeeducativacomo“escolaatempocompleto”.Nonselimitaninao
temponinaoespazoescolar;realízaseencooperaciónconoutrasinstitucións.Por iso, potenciamos o uso formativo dosmedios de comunicación, a educación para o
tempolibre,aprácticadodeporte,aorganizacióndegruposeasociacións,ovoluntariado.Damoscanleásposibilidadesdeentretemento,decompromisosocialedevivenciaespiritual.
3.2.10Avaliacióndapropostaeducativa
NaobraeducativaLaSalleaavaliaciónocupaunlugarimportantecomomediodediálogo,
decomprensión, revisiónemelloradaprácticaeducativapara respondermellorásnecesidadesactuais.
18
VALORES,OBXECTIVOSEPRIORIDADESDEACTUACIÓN.CARÁCTERPROPIO
Promovemosunhareflexiónpermanentesobreanosapropostaeducativa.Medianteestaavaliación, recollemos a información precisa sobre a dinámica da obra educativa, os procesosdesenvolvidos,osresultadosesobreoutrosaspectoseducativos.
Desenvolvemosunhaavaliacióninstitucionalsistemáticaparagarantirafidelidadedaobra
educativaLaSalleaocarismalasaliano.
19
4.CONCRECIÓNDOCURRÍCULO
4.1DecisiónsdecarácterxeralsobreametodoloxíaAnosaexperienciadinosqueningunhametodoloxíaéeficazparao100%doalumnado,por
iso, en La Salle éoprofesoradoquen, de forma colexiada (ciclos, departamentos...), escolleosmétodosmáisaxeitadosparacadacasoconcretoenfuncióndainformaciónobtidanasdiferentesavaliacións.Estaéarazónpolaquetodososprofesionaisdaeducacióndebemostercertodominioenmáisdunhametodoloxía..Acontinuación,expóñenseoscriterioscomúnseasliñastransversaisásmetodoloxíasdominantesnocentro:
• Profesoradoapaixonadopoloquefai.Sendúbidaéaprimeiraemáisimportantedestas
liñas,xaqueénecesarioqueosdocentesteñanpaixónporensinareporaprender.
• Coñecementodoimpacto.Nonpodemosmelloraroquenoncoñecemose,sendúbida,nonpoderemos,ninquereremoscambiarasnosasacciónssedescoñecemosoimpactoqueestasteñen.Temosquepreguntarnoscomosabemosseoquefacemosfunciona,caléamagnitudedoefecto,equeevidenciastemosparacomprobarqueécerto.Paraiso,éfundamentalqueosobxectivoseasintenciónssexanexplícitas.
• Alumnadoactivo.Facilitaremosqueoalumnadoteñaacapacidade,asferramentaseainformaciónnecesariasparaserenconscientessobreoqueaprenden,comooaprenden,equeteñenquefacerparaaprendermellor.
• Retroalimentación efectiva. Unha boa retroalimentación ten que guiar á acción,dicirnos claramente cara onde imos, se estamos chegando alí e a onde temos quedirixirnosdespois.Oprofesortenquecomunicaroqueosalumnosealumnasfixeronben,corrixiredirixir,resaltandoospasosdoprocesoeadestrandoaosalumnosparaavaliarenosseuspropiosesforzos.
• Aprendizaxecooperativa.Osgruposdetraballo(enespecialoscooperativos)seránunapoio importante, especialmente despois do traballo individual. Permiten aosestudantesverbalizaroqueaprenderon,afondaroseuentendementopormediodaescoitaaosoutroscompañeirosasícomodesenvolverenunhacomprensióncomúndomaterial.
20
CONCRECIÓNDOCURRÍCULO
• Sistemaseprocesosaliñados.Tenderaseaquetodos(equipodirectivo,profesorado,pais, alumnado) compartan a mesma visión sobre o que é progreso e éxito.Consensuaransepolíticaseprocesosexplícitosqueteñansentidoeaosquetodosesteanaliñados.
Acontinuación,preséntanseosmaticesmetodolóxicosenfuncióndaetapaeducativa:Educacióninfantil
Na etapa de educación infantil traballamos cunha metodoloxía activa baseada nodesenvolvementodeproxectoseducativos.Istosignificapartirmosduntemaparaconstruírmosocoñecementodexeitocompartido,relacionandoossaberesecontextualizandoainformaciónqueseachegaáaula.
Ditametodoloxía,fundamentadanaaprendizaxesignificativa,tomacomopuntodepartida
oscoñecementospreviosdoalumnado,assúascuriosidadeseoseudesexoporaprender.,Estesaspectos son os que constitúen o fundamento para a programación das actividades edesenvolvementodoproxecto.Trátasedunmodelointeractivodeensinanza-aprendizaxenocalosnovoscoñecementospodenvirdadostantopolopropioalumnado,materiaisinformativos,recursosinteractivos etc., comopolas visitas de especialistas, pais, nais oumestres/as dopropio centro,sempretomandooalumnadocomoprotagonistaprincipaldaaprendizaxe.
Deformaparalela,realízaseaaprendizaxedalecto-escrituraelóxico-matemática.Ambasas
dúasestánsustentadasebaseadasenmetodoloxíasaltamenteinteractivasemanipulativas,atravésdascalesseadquirenascapacidadesehabilidadesnecesariascorrespondentesáditaetapa.Maliaque as aprendizaxes vanse desenvolvendo secuencialmente, cabe salientar, que sempre sonsusceptiblesdeseadaptarenáscaracterísticas,ritmosenecesidadespersoaisdonosoalumnado.
Educaciónprimaria
A metodoloxía empregada nesta etapa educativa estará fundamentada en principiosmetodolóxicosbásicosaplicablesentodasasáreasdocurrículo.Oobxectivofundamentaléqueoalumnadoaprendadunxeitoautónomoedesenvolvatodasasfacetasdasúapersonalidadeatravésdostraballosdaaula.Éunhametodoloxíaactiva,participativaeflexible.Aolongodetodaaetapateraseencontaavinculaciónmetodolóxicacoaetapaanterior(educacióninfantil),asícomotaméncoaseguinte:aeducaciónsecundariaobrigatoria.
21
Osprincipiosmetodolóxicosqueenmarcanananosaactividadedocentepretenden:• Atenderosdiferentesritmosdeaprendizaxedecadanenoounena.• Promoveraparticipacióndoalumnadoparaqueachegueassúashabilidades,destrezas
einteresesaotraballocooperativo.• Proporcionar aos nosos alumnos e alumnas estratexias que lles permitan valorar os
procesosdeaprendizaxepararegulalosoumodificalos.• Propíciaroportunidadesparapoñerenprácticaesesnovoscoñecementos,demodoque
oalumnadopoidacomprobarasúautilidadeeaplicaroaprendido.• Fomentar habilidades que permitan ao alumnado utilizar de forma autónoma as
bibliotecaseasTICcomorecursosdeaprendizaxe.• Dotaroscontidosdunenfoqueintegradorpromovendoaglobalización.• Seleccionaraquelescontidosquesexanmáisrelevantesparaacadarcompetencias.• Achegar os materiais e os contidos ao alumnado a través da observación,
experimentación,manipulaciónetc.,dadoquesonprocesosquefacilitanaadquisicióndeaprendizaxessignificativas.
• Facilitaruncurrículoestruturadoaoredordecuestiónsdeintereseparanenosenenas.O papel do profesorado no seu desenvolvemento será o de conducir o proceso deaprendizaxe.
• Contextualizaroscontidos.• Favoreceracreatividadeparapotenciaraimaxinacióneaintelixencia.• Desenvolverasadaptaciónscurricularesparaoalumnadoconnecesidadeseducativas
especiaistendoencontaassúascaracterísticaspersoais.• Fomentaroshábitosdelecturaatravésdoplanlector.• Acadarascompetenciasdoámbitolingüísticodemodocoordinadoentreastreslinguas
impartidas, para isto será necesario aplicar todos os acordos do TIL (Tratamentointegradodaslinguas).
• Empregartodososrecursosmateriais,persoaiseorganizativosprecisospararesponderaxeitadamenteásnecesidadesconcretasdosnososalumnosealumnas.
En xeral, todosestesprincipios teñencomo finalidadequeosalumnosealumnas sexan,
gradualmente,capacesdeaprenderdeformaautónoma.Educaciónsecundaria
• Favorecero traballoengrupodoalumnadocoaorganizaciónde tarefaseproxectos,previamenteconsensuadoseplanificadosnasreuniónsdosdepartamentosdidácticoscorrespondentes, para potenciar a motivación pola aprendizaxe de competenciasmediantemetodoloxíasactivasecontextualizadas.
22
CONCRECIÓNDOCURRÍCULO
• Potenciardendeasmaterias/ámbitosofomentodacreacióndehábitosdetraballoenequipoeincluírestetipodeactividadesnasprogramaciónsdeaula.Estasmetodoloxíasactivasapóianseenestruturasdeaprendizaxecooperativa,deformaque,atravésdaresolución conxunta das tarefas de repaso e consolidación, os membros do grupocoñezanasestratexiasutilizadaspolosseuscompañeirosepoidanaplicalasasituaciónssimilares.
• Realizaractividadesinterdisciplinaresentreoalumnadodedistintosgruposeniveiscoafinalidadedeadquirireneusarencoñecementosensituaciónsreais,quehanserasquexerenaprendizaxesmáistransferibleseduradeiras.
• Propiciar nas aulas, laboratorios, obradoiros etc. a flexibilidade necesaria paracompletarotraballocolaborativo,xaquedispoñendeaccesoásTIC.Coaparticipaciónactiva,aexperimentacióneunhaaprendizaxe funcionalosalumnosealumnasvanadesenvolverasdistintascompetenciaseaaumentarasúamotivación.
• Incluír o traballo aberto (diferentes solucións) para mellorar a autonomía deaprendizaxedoalumnado.
• Melloraroclimadaaulaaoteraoalumnadointeresadonotraballo.• Contextualizaroscontidos.• Favoreceracreatividadeparapotenciaraimaxinacióneaintelixencia.• Utilizarosmapasmentaiseconceptuaiseosesquemaspararelacionareconectaros
contidos.• Desenvolverasadaptaciónscurricularesparaoalumnadoconnecesidadeseducativas
especiaistendoencontaassúascaracterísticaspersoais.• Fomentaroshábitosdelecturaatravésdoplanlector.• Acadar as competencias do ámbito lingüístico de modo coordinado entre as cinco
linguasimpartidasnasetapasdesecundaria,paraistoserádeaplicaciónnecesariatodososacordosdoTIL(Tratamentointegradodaslinguas).
• Maximizar o aproveitamento dos recursos tecnolóxicos que proporcionan as aulasdixitalizadaseosrecursosdaplataformaeducativaSallenetparaodesenvolvementodapráctica docente e no nivel de bacharelato especialmente co impulso do proxectodixital.
• Manter sempre activa, desde a CCP e os departamentos didácticos, unha reflexióncompartida sobre a eficacia das diferentes propostas metodolóxicas, con criterioscomúns e consensuados para artellar as diferentes competencias cos distintoselementosdocurrículo(obxectivos,contidos,criteriosdeavaliación),quedandoestasreflectidasnasprogramaciónsdidácticas.Desdeoapartado“criteriosxeraisdocentroparaaelaboracióndasprogramacións”edopropiosistemadecalidade,presentarunmesmo formato para cada materia/ámbito coa intención de unificar as decisiónstomadas.
23
4.2AdecuacióndosobxectivosdasetapasEducacióninfantil
1. Descubrir,coñecer,controlarerepresentarprogresivamenteopropiocorpo,formandounhaimaxepositivadelespropios,valorandoassúascapacidadeseadquirindohábitosbásicosdesaúdeebenestarfísicoeemocional.
2. Observareexploraroseucontornoinmediatoinvestigandoosfeitosmáissignificativos.3. Desenvolver hábitos de traballo individual, de equipo e responsabilidade na propia
aprendizaxe,asícomo,actitudesdeconfianzanelespropios,sentidocrítico, iniciativapersoal,curiosidade,intereseecreatividadenaaprendizaxe.
4. Descubrir e utilizar as propias posibilidades motrices, sensitivas e expresivasadecuándoasásdiversasactividadesqueemprendenasúavidacotiáincrementandoasíasúaautonomíapersoal.
5. Aprenderaresolverproblemasetarefasdavidacotiáaceptandoasposiblesfrustraciónscon actitudes de superación fronte a dificultades que presentan, buscando axuda ecolaboracióndeoutros.
6. Desenvolveracapacidadedeutilizarasdiferentesformasdeexpresión(linguaxeoral,expresiónplástica,dramática,musicalelinguaxematemática).
7. Identificarospropiossentimentos,emocións,necesidadesepreferenciasesercapacesde expresalos e comunicalos, así como identificar e respectar tamén os das outraspersoas.
8. Descubrir, coñecer e vivir o xogo comomedio que favorece a aceptación propia, odesenvolvementohumano,amanifestacióndeemocións,orespectoásdemaispersoas,a aceptación de regras, a seguridade persoal e a aceptación de identidade sexual,culturalerelixiosa.
9. Desenvolver sentimentos de autoestima a través da interacción coas outras persoasdende un sentido crítico da realidade, e establecendo pautas de relación socialadecuadasepositivas.
10. Adecuaropropiocomportamentoásnecesidadeserequirimentosdasoutraspersoasdesenvolvendo actitudes e hábitos de respecto, axuda e colaboración, evitando aadopcióndecomportamentosdesubmisiónoudominio.
11. ApreciarosvalorespropostosnoCarácterPropiodosCentrosLaSalle:responsabilidade,creatividade,xustiza,solidariedadeeconvivencia.
24
CONCRECIÓNDOCURRÍCULO
EducaciónPrimaria
Aeducaciónprimariacontribuiráadesenvolvernosnenosenasnenasascapacidadesquellespermitan:
1. Coñecereapreciarosvaloreseasnormasdeconvivencia,aprenderaobrardeacordocon elas, prepararse para o exercicio activo da cidadanía e respectar os dereitoshumanos,asícomoopluralismopropiodunhasociedadedemocrática.
2. Desenvolver hábitos de traballo individual e de equipo priorizando estratexiasmetodolóxicasdetraballocooperativo,deesforzoederesponsabilidadenoestudo,asícomo actitudes de confianza en si mesmo/a, sentido crítico, iniciativa persoal,curiosidade, interese e creatividade na aprendizaxe, e espírito emprendedor tendopresenteomarcocompetencialparaoseudesenvolvemento.
3. Adquirirhabilidadesparaaprevencióneparaaresoluciónpacíficadeconflitosquellespermitan desenvolverse con autonomía no ámbito familiar e doméstico, os grupossociaiscosqueserelacionaneporextensiónaoámbitosocialnoquesedesenvolven.
4. Coñecer,comprendererespectarasdiferentesculturaseasdiferenzasentreaspersoas,aigualdadededereitoseoportunidadesdehomesemullereseanondiscriminacióndepersoasconnecesidadesespecíficasdeapoioeducativo,opciónsexual,relixión,opciónpolítica,diversidadeculturaledesenvolvementocomunitario.
5. Coñecereutilizardexeitoapropiadoalinguagalegaealinguacastelá,edesenvolverhábitosde lecturaenambasas linguasencontextosreaisdeusocotián,cuncriterioclaramenteorientadoaodesenvolvementodacompetencialingüística
6. Adquirir unha linguaestranxeira (inglés) a competencia comunicativabásicaque llespermitaexpresarecomprendermensaxessinxelasedesenvolverseensituaciónscotiás:escoitar,ler,escribirefalar.
7. Desenvolver as competencias matemáticas básicas e iniciarse na resolución deproblemas que requiran a realización de operacións elementais de cálculo,coñecementosxeométricoseestimacións,asícomoserquendeaplicalosássituaciónsdasúavidacotiá.
8. Coñecer os aspectos fundamentais das ciencias da natureza, as ciencias sociais, axeografía,ahistoriaeacultura,conespecialatenciónaosrelacionadosevinculadosconGalicia.
9. Iniciarsenautilización,paraaaprendizaxe,dastecnoloxíasdixitais,desenvolvendounespíritocríticoanteasmensaxesquerecibeneelaboranecomomediodeincorporaciónaodesenvolvementosocialactual.
10. Utilizardiferentesrepresentaciónseexpresiónsartísticaseiniciarsenaconstrucióndepropostasvisuais,audiovisuais,musicais,expresióndramáticaedanza.
11. Valorarahixieneeasaúde,aceptaropropiocorpoeodasdemaispersoas,respectaras
25
diferenzas e utilizar a educación física e o deporte como medios para favorecer odesenvolvementopersoalesocial.
12. Coñecer e valorar os animais e seres vivosmáis próximos ao ser humanoe adoptarmodosdecomportamentoquefavorezanoseucoidado.
13. Desenvolverassúascapacidadesafectivasentodososámbitosdapersonalidadeenassúasrelaciónscoasdemaispersoas,asícomounhaactitudecontrariaáviolencia,aosprexuízosdecalqueratipoeaosestereotipossexistasedediscriminaciónporcuestiónsdediversidadeafectivo-sexual.
14. Fomentar a educación viaria e actitudes de respecto que incidan na prevención dosaccidentesdetráfico.
15. Coñecer,apreciarevalorarassingularidadesculturais, lingüísticas,físicasesociaisdeGalicia,poñendoderelevanciaasmulleresehomesquerealizaronachegasimportantesáculturaeásociedadegalegas.
EducaciónSecundariaObrigatoria
AEducaciónSecundariaObrigatoriacontribuiráadesenvolvernosalumnoseasalumnasascapacidadesquellespermitan:
1. Asumir responsablemente os seus deberes; coñecer e exercer os seus dereitos norespectoaosdemais;practicaratolerancia,acooperacióneasolidariedadeentreaspersoasegrupos;exercitarsenodiálogoafianzandoosdereitoshumanoseaigualdadede trato e de oportunidades entremulleres e homes, como valores comúns dunhasociedade plural, e prepararse para o exercicio da cidadanía democrática. Propoñercomometaaaperturaátranscendenciaquenacedoideariolasaliano.
2. Desenvolvereconsolidarhábitosdedisciplina,estudoetraballoindividualeenequipocomo condición necesaria para unha realización eficaz das tarefas da aprendizaxe ecomo medio de desenvolvemento persoal. Aproveitar as dinámicas HARA deinterioridadecomoprocesodedesenvolvementopersoal.
3. Valorarerespectaradiferenzadesexoseaigualdadededereitoseoportunidadesentreeles. Rexeitar adiscriminacióndaspersoaspor razónde sexooupor calqueraoutracondición ou circunstancia persoal ou social. Rexeitar os estereotipos que supoñandiscriminaciónentrehomesemulleres,asícomocalqueramanifestacióndeviolenciacontraamuller.
4. Fortalecerassúascapacidadesafectivasentodososámbitosdapersonalidadeenassúasrelaciónscosdemais,asícomorexeitaraviolencia,osprexuízosdecalqueratipo,oscomportamentossexistaseresolverpacificamenteosconflitos.
5. Desenvolverdestrezasbásicasnautilizacióndasfontesdeinformaciónpara,consentidocrítico,adquirirnovoscoñecementos.Adquirirunhapreparaciónbásicanocampodas
26
CONCRECIÓNDOCURRÍCULO
tecnoloxías,especialmenteasdainformacióneacomunicaciónatravésdoempregodasferramentasqueaplataformaSallenetnospermite.
6. Concibir o coñecemento científico como un saber integrado, que se estrutura endistintas disciplinas, así como coñecer e aplicar os métodos para identificar osproblemasnosdiversoscamposdocoñecementoedaexperiencia.
7. Desenvolver o espírito emprendedor e a confianza en si mesmo, a participación, osentidocrítico,ainiciativapersoaleacapacidadeparaaprenderaaprender,planificar,tomardecisiónseasumirresponsabilidades.
8. Comprendereexpresarconcorrección,oralmenteeporescrito,nalinguagalegaenalinguacastelá,textosemensaxescomplexas,einiciarsenocoñecemento,nalectura,nogustoenacreaciónliterariaenoestudodaliteratura.
9. Comprendereexpresarsenunhaoumáislinguasestranxeirasdemaneiraapropiada.10. Coñecer,valorarerespectarosaspectosbásicosdaculturaedahistoriapropiasedas
outraspersoas,asícomoopatrimonioartísticoecultural,coñecermulleresehomesquerealizaronachegasimportantesáculturaesociedadegalegaouaoutrasculturasdomundo.
11. Coñecer e aceptar o funcionamento do propio corpo e o dos outros, respectar asdiferenzas,afianzaroshábitosdecoidadoesaúdecorporaiseincorporaraeducaciónfísica e a práctica do deporte para favorecer o desenvolvemento persoal e social.Coñecer e valorar a dimensión humana da sexualidade en toda a súa diversidade.Valorarcriticamenteoshábitossociaisrelacionadoscoasaúde,oconsumo,ocoidadodosseresvivoseomedioambiente,contribuíndoásúaconservaciónemellora.
12. Apreciar a creación artística e comprender a linguaxe das distintas manifestaciónsartísticas,utilizandodiversosmediosdeexpresiónerepresentación.
13. Coñecer e valorar os aspectos básicos do patrimonio lingüístico, cultural, histórico eartísticodeGalicia,participarnasúaconservaciónemelloraerespectaradiversidadelingüísticaeculturalcomodereitodospobosedaspersoas,desenvolvendoactitudesdeintereseerespectocaraoexerciciodestedereito.AproveitarasvantaxesdalocalizaciónxeográficadonosocolexiodentrodeSantiagodeCompostela,comocidadepatrimoniodahumanidade.
14. Coñecerevaloraraimportanciadousodonosoidiomacomoelementofundamentalpara o mantemento da nosa identidade e como medio de relación interpersoal eexpresiónderiquezaculturalnuncontextoplurilingüe,quenoscomunicaconoutraslinguas,enespecialcoaspertencentesácomunidadelusófona.
27
Bacharelato
Obacharelatocontribuiráadesenvolvernoalumnadoascapacidadesquellepermitan:1. Exercer a cidadanía democrática, desde unha perspectiva global, e adquirir unha
conciencia cívica responsable, inspiradapolos valores daConstitución española e doEstatutodeautonomíadeGalicia, así comopolosdereitoshumanos,que fomenteacorresponsabilidadena construcióndunha sociedade xusta e equitativa e favoreza asustentabilidade.
2. Consolidarunhamadurezapersoalesocialquellepermitaactuardeformaresponsablee autónoma e desenvolver o seu espírito crítico. Ser quen de prever e resolverpacificamenteosconflitospersoais,familiaresesociais.
3. Fomentara igualdadeefectivadedereitoseoportunidadesentrehomesemulleres,analizar e valorar criticamente as desigualdades e discriminacións existentes e, enparticular,aviolenciacontraamuller,eimpulsaraigualdaderealeanondiscriminacióndas persoas por calquera condición ou circunstancia persoal ou social, con atenciónespecialáspersoascondiscapacidade.
4. Afianzaroshábitosdelectura,estudoedisciplina,comocondiciónsnecesariasparaoeficazaproveitamentodaaprendizaxeecomomediodedesenvolvementopersoal.
5. Dominar,tantonasúaexpresiónoralcomonaescrita,alinguagalegaealinguacastelá.6. Expresarseconfluidezecorrecciónnunhaoumáislinguasestranxeiras.7. Utilizar con solvencia e responsabilidade as tecnoloxías da información e da
comunicación.8. Coñecer e valorar criticamente as realidades do mundo contemporáneo, os seus
antecedenteshistóricoseosprincipais factoresda súaevolución.Participarde xeitosolidarionodesenvolvementoenamelloradoseucontornosocial.
9. Acceder aos coñecementos científicos e tecnolóxicos fundamentais, e dominar ashabilidadesbásicaspropiasdamodalidadeelixida.
10. Comprenderoselementoseosprocedementos fundamentaisda investigaciónedosmétodoscientíficos.Coñecerevalorardeformacríticaacontribucióndacienciaedatecnoloxía ao cambio das condicións de vida, así como afianzar a sensibilidade e orespectocaraaomedioambienteeaordenaciónsustentabledoterritorio,conespecialreferenciaaoterritoriogalego.
11. Afianzaroespíritoemprendedorconactitudesdecreatividade,flexibilidade,iniciativa,traballoenequipo,confianzanunmesmoesentidocrítico.
12. Desenvolverasensibilidadeartísticaeliteraria,asícomoocriterioestético,comofontesdeformacióneenriquecementocultural.
13. Utilizar a educación física e o deporte para favorecer o desenvolvemento persoal esocial,eimpulsarcondutasehábitossaudables.
28
CONCRECIÓNDOCURRÍCULO
14. Afianzaractitudesderespectoeprevenciónnoámbitodaseguridadeviaria.15. Valorar,respectareafianzaropatrimoniomaterialeinmaterialdeGalicia,econtribuír
ásúaconservaciónemelloranocontextodunmundoglobalizado.
4.3Aspectosxeraisparaaelaboracióndasprogramaciónsdocentes
Amodificación realizadapola Leiorgánica8/2013,do9dedecembro,paraamelloradacalidade educativa, na Lei orgánica 2/2006, do 3 demaio, de educación, establece unha novaorganización de todas as etapas educativas. En desenvolvemento normativo posterior (Decreto105/2014, de4de setembro, poloque se estableceo currículodeeducaciónprimaria eoRealdecreto1105/2014,do26dedecembro,poloqueseestableceocurrículodaeducaciónsecundariaobrigatoriaedobacharelatoparatodoo estado,Decreto86/2015,do25dexuño,poloqueseestablece o currículo da educación secundaria obrigatoria e do bacharelato na ComunidadeAutónomadeGalicia,Ordedo19de abril de2018 regula aspectos relativos áorganizacióndasmaterias do bacharelato, para os centros docentes da Comunidade Autónoma de Galicia)configúranseoscurrículumsdecadaetapaquedebenprogramarseparaoseuensino.
Tendo en conta o mencionado marco normativo, o Colexio debe adaptar as súas
programacións docentes ás instrucións que se emiten cada ano para guiar a elaboración dasmencionadasprogramacións.NestemomentoseguimosasindicaciónscontidasnaRESOLUCIÓNdo11demaiode2018,daDirecciónXeraldeEducación,FormaciónProfesionaleInnovaciónEducativa,polaqueseditaninstruciónsparaodesenvolvemento,nocursoacadémico2018/19,docurrículoestablecido no Decreto 86/2015, do 25 de xuño, da educación secundaria obrigatoria e dobacharelatonoscentrosdocentesdaComunidadeAutónomadeGalicia.Artigo27.Programaciónsdidácticas
1. Os departamentos didácticos dos centros docentes desenvolverán o currículoestablecidomedianteaprogramacióndidácticadecadamateriadecadacursoqueteñaencomendadanaorganizacióndocentedocentro.
2. Aprogramacióndidácticadeberáseroinstrumentodeplanificacióncurricularespecíficoe necesario para desenvolver o proceso de ensino e aprendizaxe do alumnado demaneiracoordinadaentreoprofesoradointegrantedodepartamento.
3. As programacións didácticas incluirán en cada materia, polo menos, os seguinteselementos:
29
a) Introduciónecontextualización.b) Contribución ao desenvolvemento das competencias clave. Concreción que
recolla a relación dos estándares de aprendizaxe avaliables damateria queformanpartedosperfíscompetenciais.
c) Concreción,deserocaso,dosobxectivosparaocurso.d) Concreciónparacadaestándardeaprendizaxeavaliablede:
1. 1.ºTemporalización.2. 2.ºGraomínimodeconsecuciónparasuperaramateria.3. 3.ºProcedementoseinstrumentosdeavaliación.
e) Concreciónsmetodolóxicasquerequireamateria.f) Materiaiserecursosdidácticosquesevaianutilizar.g) Criteriossobreaavaliación,acualificacióneapromocióndoalumnado.h) Indicadoresdelogroparaavaliaroprocesodoensinoeaprácticadocente.i) Organizacióndasactividadesdeseguimento,derecuperaciónedeavaliación
dasmateriaspendentes.j) Organizacióndosprocedementosquellepermitanaoalumnadoacreditaros
coñecementosnecesariosendeterminadasmaterias,nocasodobacharelato.k) Deseñodaavaliacióninicialemedidasindividuaisoucolectivasquesepoidan
adoptarcomoconsecuenciadosseusresultados.l) Medidasdeatenciónádiversidade.m) Concreción dos elementos transversais que se traballarán no curso que
corresponda.n) Actividades complementarias e extraescolares programadas por cada
departamentodidáctico.i) ñ)Mecanismosderevisión,deavaliaciónedemodificacióndasprogramacións
didácticasenrelacióncosresultadosacadémicoseprocesosdemellora.
NaESOeBacharelato,ademais, realízanseosDocumentosdeProgramaciónAnual.Estesposúeninformaciónacadémicaxeralsobretodasasmateriasdecadaundosniveisdaeducaciónsecundaria(noseutramoobrigatorio,aESO,enopostobrigatorio,obacharelato).Trátasedepoñeraoalcancedoalumnoedasúafamilia,daformamáisclaraposible,todasaquelascuestiónsbásicasqueosprofesoresimoscomentandorepetidasvecesnaclasedendeprincipiodocurso,sobreostemasecontidosqueexplicamoseoseuprocesodeavaliación.Así,ofrecemosencadaundestesdocumentososseguintesapartados:
30
CONCRECIÓNDOCURRÍCULO
Descriciónxeraldamateria
Nesteprimeiroapartadoosprofesoresindicamoscaléafinalidadebásicadamateriaeosseusobxectivosprincipais,édicir,aquelesaspectosnosquemáisinsistiremosaolongodocurso.Elementosbásicosdeavaliación
Osprofesoresenumeramosaquíoselementosmáisimportantesquetemosencontaparaavaliar os progresos feitos polos alumnos no dominio dos contidos explicados e nodesenvolvemento das capacidades traballadas a través deles. Estes elementos poden ser, porexemplo,examesescritos(intermediosedeavaliación)ouorais,correccióndasactividadesetarefasfeitasnocadernodamateria(tantonaaulacomanacasa),traballosencomendados(individuaisedegrupo),ediversoselementosespecíficosatravésdosquepodemosapreciarointereseeesforzoconstantedosalumnosnasmaterias.Distribuciónporcentualsegundoostiposdecontidosecriteriosqueseavalían
Encadamateriaenivel,osprofesorespuntuamosoprogresodosalumnosnaaprendizaxedetrestiposdecontidos:conceptuais(osmáis“teóricos”),procedementais(osmáis“prácticos”)eactitudinais (posturas persoais que permiten aos alumnos aprender convenientemente os douscontidosanteriores).Comocadamateriatenosseuscontidoseestratexiasdetraballo,énormalque tamén haxa diferenzas entre elas na distribución da nota da avaliación entre conceptos,procedementoseactitudes.Metodoloxíaerecursosempregados
Resumimosnesteapartadocomoosprofesoresexplicamos,enxeral,cadamateriaecomoosalumnosdeben ir traballandoencadaclase.Asemade, indicamoscalessonosmateriaismáisempregados (caderno, libro de texto ou apuntamentos, libros de lectura, material específico,audiovisualetc.).Distribucióndetemas,contidosegraomínimodelogrodosestándares
Neste apartado presentamos unha previsión dos temas que traballaremos en cadaavaliación,asícomoadistribucióndeEstándaresdeAprendizaxequemarcaaactual leiLOMCE.Estesestándaressonmoiimportantesxaquealeiexplicitaoscontidoseosprocedementosqueosdocentesdebenutilizarnasdiferentesmaterias.Sonasguíasdetraballoparaqueoprofesoradodesenvolvaasúaprogramacióndeaula.
31
Recuperaciónsecualificaciónfinaldamateria
Deseguido, detallamos algúns aspectos que, por ser comúns a todas as materias, nonrepetimosencadadocumentodeprogramación:
• Agásnaslinguasestranxeiras(IngléseFrancés),Ed.FísicaeProxectoInterdisciplinar(1.ºESO),entodasasmateriashaberáunexamederecuperacióndespoisda1ªavaliacióneda2ªavaliación,endataspróximasáentregadenotas.Farasepúblicouncalendariodeexames de recuperación elaborado polo Xefe de Estudos para a realización de ditasprobas.
• Seunalumnoaprobaarecuperación,acualificaciónseráde5ptos.Seanotadoexamederecuperaciónéinferiorádaavaliación,prevaleceráadaavaliación.Nosdouscasos,noboletínapareceráacualificacióncorrespondenteseguidadun(r)paraindicarqueénotaderecuperación.
• Agásnaslinguasestranxeiras(IngléseFrancés),entodasasmateriasacualificaciónfinaldaconvocatoriaordinaria(xuño)seráamediaaritméticadasnotasdastresavaliaciónsfeitas.
• Seunalumnotendúasavaliaciónssuspensaseacualificacióndalgunhadelasé3ouinferiora3,suspenderáamateria,aíndaqueaditanotamediasexa5ousuperiora5.
Contribucióndasmateriasáscompetenciasclave
Seguindo a LOMCE, todas as materias deben contribuír á adquisición das competenciasbásicasdosalumnos.Nesteapartadooprofesoradoreflexionasobrecomosetraballadendeunhaópticacompetencialpartindodecadansúadisciplina.Normativarelativaácopianosexames
Nestedocumentointrodutorioqueremostaménexplicaranormativaenrelaciónaointentodecopiadeexamesetraballosquemanexamosnocolexio:
• intento de copiar nun exame de control intermedio ou proba parcial implicará acualificaciónconceronesaproba.
• Copiarnunexamedeavaliación implicaráunha cualificaciónde ceronesaprobaeosuspensonaavaliacióncunhanotamáximade4.
• Copiarnunhaprobademelloradecualificaciónimplicaráaperdadodereitoavolverapresentarsenesamateria.
• Areiteracióndeintentodecopia,mesmoenmateriasdistintas,considerarasecondutacontraria á convivencia e será tratada como alteración grave, segundo consta na
32
CONCRECIÓNDOCURRÍCULO
lexislaciónautonómicaenoRegulamentodeRéximeInteriordoCentro.
Innovaciónpedagóxica:proxectosinterdisciplinares
• DesdeocursopasadoincorporamososistemadeAprendizaxeBaseadaenProxectos(ABP)entodososniveisdeESOebacharelato.
• DPA de cada materia recolle información sobre a participación e a contribución áavaliaciónen cadaundosproxectos.Cadaalumnoparticipará candomenos,en tresproxectosaolongodocursoacadémico.
4.4Tratamento transversalnasáreas,materiasoumódulosdaeducaciónenvaloreseoutrasensinanzas
Seguindoasorientaciónsdoartigo11doDecreto105/2014do4desetembropoloqueseestableceocurrículodaeducaciónprimarianaComunidadeAutónomadeGaliciaeoartigo4doDecreto 86/2015 do 25 de xuño polo que se establece o currículo da educación secundariaobrigatoriaedobacharelatonaComunidadeAutónomadeGalicia,ocentrotomaenconsideraciónparaaelaboracióndasprogramaciónsdidácticasedeaulaelementosbásicosdatransversalidadecomoson:
• Comprensiónlectora.• Expresiónoraleescrita.• Comunicaciónaudiovisual.• TecnoloxíasdaInformacióneaComunicación.• Oemprendemento.• Aeducacióncívicaeconstitucional.
Todos estes aspectos reflectiranse na documentación desenvolta nas diversas propostas
didácticas,proxectoseinnovaciónsdeaulatendopresentequefortalecenascompetenciasclaveadesenvolver. Para eles tomamos en consideración a orientación para o desenvolvemento dotraballo competencial dada pola orde ECD/65/2015 do 21 de xaneiro pola que se describen asrelacións entre as competencias, contidos e os criterios de avaliación en educación primaria, aeducaciónsecundariaeobacharelato.
• Comunicaciónlingüística(CCL)• Competenciamatemáticasecompetenciasbásicasencienciaetecnoloxía(CMCCT)• CompetenciaDixital(CD)• Aprenderaaprender(CAA)
33
• Competenciassociaisecívicas(CSC)• Sentidodeiniciativaeespíritoemprendedor(CSIEE)• Concienciaeexpresiónsculturais(CCEC)
Tómanse en consideración as últimas orientacións para o desenvolvemento da
transversalidade a partir da citada orde ECD/65/2015 polo que terán un papel fundamental aadecuación á realidade do centro a través da documentación de planificación. Estamos a falarfundamentalmentedosdocumentosquedeancontadoperfildeáreaedoperfildecompetencia.Outrasactuaciónsqueseteránpresentesdesdeatransversalidadeseránaresoluciónpacíficadeconflitosatodososniveisdocentro,orespectodopluralismopolítico, igualdadeentrehomesemullereseorexeitamentodecalqueratipodeviolencia.Temosespecialintereseenevitarcalqueraformadecomportamentoecontidosexistaquesupoñadiscriminaciónpolaorientaciónsexualouidentidade de xénero. Neste sentido, debemos ter en conta a potencialidade que nos ofrece ocarácterpropiodocentro,xaquesetratadundocumentoquereforzaespecialmenteosvalorespositivos.
4.5CriteriosxeraissobreavaliaciónepromocióndoalumnadoEducaciónInfantil
NonosocentrocumpriraseolexisladonoDecreto330/2009do4dexuñosobreavaliaciónen educación infantil complementado cos acordos sobre avaliación propostos pola comisiónpedagóxicaeaprobadopoloclaustrodeprofesoresdeeducacióninfantil.
Candoosnenosenenasseincorporanaocentro,astitorasrealizanunhaavaliacióninicialdecadaun.Aavaliaciónrecolleraosdatosmáisdestacadoserelevantesachegadospolasfamiliasnaentrevistainiciale,seéocaso,osinformesmédicos,psicolóxicos,pedagóxicos…querevistanintereseparaavidaescolar.
Aavaliación,nestaetapa,églobal,continuaeformativa.Atécnicaprincipalparalevalaa
caboéaobservacióndirectaesistemáticadosnenosenenas,avaliandooritmoeascaracterísticasdeles/as,ómesmotempoqueseidentificanasaprendizaxesadquiridasnestaetapa.
Anosareferenciasonoscriteriosdeavaliacióndastresáreascurriculares.Levamosacabo
unhaavaliaciónpermanentedanosapráctica,tantodemodoindividualcomodoequipodocentede infantil. Elaboramos e enviamos trimestralmente un boletín de información ás familias cosprogresosdosnenosenenasduranteditoperíododetempo.
34
CONCRECIÓNDOCURRÍCULO
Educaciónprimaria
NonosocentrocumpriraseolexisladonaOrdedo9dexuñode2016polaqueseregulaaavaliacióneapromocióndoalumnadoquecursaeducaciónprimariacomplementadocosacordossobreavaliaciónepromociónpropostospolacomisiónpedagóxicaeaprobadospoloclaustrodeprofesoresdeeducaciónprimariaqueestánnodocumentoanexocorrespondente.
1. Aofinalizarcadaundoscursos,ecomoconsecuenciadoprocesodeavaliación,oequipo
docente do grupo, na sesión de avaliación final, decidirá sobre a promoción doalumnado.Adecisiónseráadoptadadeformacolexiada,tendoencontaoscriteriosdepromocióne tomandoespecialmenteen consideracióna informacióneo criteriodoprofesoradotitor.
2. Oalumnoouaalumnaaccederáaocursoouáetapaseguintesemprequeseconsiderequelogrouaprogresiónadecuadanosobxectivosdaetapaequealcanzouoadecuadograo de adquisición das competencias correspondentes.Os informes das avaliaciónsindividualizadas de terceiro curso de educación primaria e de final de educaciónprimariateranseenconta,seéocaso,segundooseucarácterinformativoeorientador,deacordocoestablecidonoartigo12.8doDecreto105/2014,do4desetembro,poloque se establece o currículo da educación primaria na Comunidade Autónoma deGalicia.
3. Candounalumnoouunhaalumnanonpromocione,deberápermanecerunanomáisnomesmocurso.Estamedidapoderáadoptarseunhasoavezduranteaetapa,oídosospais,asnaisouaspersoasqueexerzanatitoríalegal,edeberáiracompañadadunplanespecíficodereforzoourecuperacióneapoio
4. A repetición considerarase unha medida de carácter excepcional e tomarase trasesgotarorestodasmedidasordinariasdereforzoeapoiopararesolverasdificultadesdeaprendizaxedoalumnado.
5. O alumnado que promocione de curso con algunha área con cualificación negativadeberáseguirunplanespecíficoderecuperación.
EducaciónSecundaria
Onosocentrocumprirá,nesteapartado,aOrdedo21dedecembrode2007polaqueseregulaaavaliaciónnaeducaciónsecundariaobrigatorianaComunidadeAutónomadeGaliciae,enxeral, toda a lexislación pola que a administración educativa modifique ou amplíe esta orde,concretamentecumpriráodispostonasinstruciónsparaodesenvolvemento,nocursoacadémico2018/2019,docurrículoestablecidonoDecreto86/2015,do25dexuño,daeducaciónsecundariaobrigatoriaedobacharelatonoscentrosdocentes.
35
Ademais,nonosoCentroestablécenseosseguintescriterios:Osalumnos/ascunhaoudúas
materias suspensas, se non coinciden asmencionadas nas citadas instrucións, poderán obter atitulaciónsemprequeaxuntadeavaliaciónvoteapromociónetitulacióndoalumnotendoencontaasúamadurezconrespectoaosobxectivosdeetapaeducativaeparaproseguirestudosposteriores.Avotacióndoprofesoradoteráencontaestescriteriospreferenciaisáhoradeconsideraramadurezdoalumno:
1. Queo/aalumno/asepresenteaosexamesextraordinariosdesetembro.2. Que,previaarealizacióndosexames,oalumno/apresenteostraballosrecomendados
nodocumento-guíaqueselleentregouenxuñoeacalidadedestesdemostrequehoubopreparacióndamateria.
3. Queoalumnoteñademostradoduranteocursoointereseenobteroaprobado.Istodefinirasebasicamentepor:
a) Arealizacióndastarefasdecasa.b) Apresentacióndetraballos.c) Ofeitodeterocadernoaodíaduranteocursonasmateriasnasqueasíseesixe.4. Que a actitude de traballo e o rendemento do alumnono resto dasmaterias sexan
positivos.Bacharelato
OcolexiocumpreoDecreto126/2008,do19dexuño,poloqueseestableceaordenacióneo currículo de bacharelato na Comunidade Autónoma de Galicia nos seus artigos relativos áavaliacióneaosdocumentosoficiaisdeavaliaciónasícomoalexislaciónquemodifiqueouamplíeesteDecretoeaquerecollaassentenzasdostribunais.Enconcreto,cumpriremosasmencionadasinstruciónsparaodesenvolvemento,nocursoacadémico2018/2019,docurrículoestablecidonoDecreto86/2015,do25dexuño,daeducaciónsecundariaobrigatoriaedobacharelatonoscentrosdocentes.Asímesmo, cumpriremosos acordosda comisiónde coordinaciónpedagóxicaque sefaránpúblicostanprontocomosexaposibleencadacursoacadémico.
4.6Plansespecíficosparaoalumnadoquepermanezaunanomáisnomesmocurso
Eneducacióninfantil,deacordocoalexislaciónactual,sósetomaráencontaaposibilidadede repetición no alumnado con necesidades educativas especiais que acumulen un desfaserelevantenasaprendizaxesprevistas.
36
CONCRECIÓNDOCURRÍCULO
O Decreto 105/2014 do 9 de setembro polo que se establece o currículo da EducaciónPrimaria,noartigo13dise:“1.Oalumnoouaalumnaaccederáaocursoouáetapaseguintesemprequeseconsiderequelogrouosobxectivosquecorrespondanaocursorealizadoouosobxectivosdaetapa,equealcanzouograodeadquisicióndascompetenciascorrespondentes.Denonserasí,poderá repetir unha soa vezdurante a etapa, cunplanespecíficode reforzoou recuperacióneapoio, que será organizado polos centros docentes de acordo co que estableza a conselleríacompetenteenmateriaeducativa.
Arepeticiónconsideraraseunhamedidadecarácterexcepcionaletomarasetrasesgotaro
restodasmedidasordinariasde reforzoeapoiopara resolverasdificultadesdeaprendizaxedoalumnado.
Nonosocentro,senprexuízodoqueestablezaaadministracióneducativa,osalumnose
alumnasque se vexanobrigados a repetir teránunprogramade reforzo individualizadoque seelaboraráentreoequipodeprofesoresqueatendeaoalumno/aeodepartamentodeOrientación.OditoplanestarádispoñiblenodepartamentodeOrientación,eentregaraseaosprofesoresdonovo equipo ao inicio do curso seguinte. A familia do alumno/a terá coñecemento das acciónscontidasnesedocumentoesecorresponsabilizarádalgúnsdoscambiosprecisosparamellorarasituacióneducativadoalumno/a.
Se despois da repetición, seguisemanifestando un desfase curricular demáis dun curso
nalgunhamateriaconrespectoaosseuscompañeirostomaraseenconsideraciónanecesidadedeaplicarmedidasextraordinariasdeadaptacióncurricular.
NocasodaESO,osalumnosealumnasquepolonúmeroecalidadedemateriassuspensasteñanquerepetir,teránunhaindicaciónnoconsellodeorientaciónsobreasnecesidadesdereforzodecaraaocursoseguinteesetomaránenconsideraciónasacciónsdeatenciónádiversidadequepuidesenseraconsellablesnoseucaso(exención,pmar…)
No bacharelato os alumnos que teñan que repetir curso seguirán un plan xeral de
seguimentodesdeatitoríaeodepartamentodeOrientación.
37
4.7ActividadesalternativasparaoalumnadoquenoncurseRelixión
OcolexioLaSalleéuncentroconfesionalcatólico,talcomoaparecerecollidonoseucarácter
propio.Asísepresentaaospaisquequerenqueosseusfillosestudenaquí,eéalgoperfectamenteasumidoportodoseles,inclusonamaioríadoscasosundosprincipaismotivospoloqueescollenestecentro.
Por esa razón é normal que a materia de relixión católica sexa ofrecida como opción
principal, constituíndoundos elementos básicos da formación en valores quepretendeo nosomodeloeducativo.Asfamiliasqueoptanpolonosocentrocoñecenestaapostaclarapolamateriaemesmononentenderíanquenonfoseasí.
Portanto,énormalqueonosoalumnadooptedemaneiraunánimeporestamateria,de
maneiraquetodosateñendentrodoseucurrículo.Vesecomoalgoperfectamentenormaleasíestáasumido.
Contodo,estáprevistoquenocasodequealgúnalumnooualumnanonoptaraporesta
materia,poidacursaramateriaalternativa“ValoresÉticos”
4.8Liñasxeraisparaaelaboracióndosplansdeorientación
AsliñasxeraisparaaelaboracióndoplandeorientaciónveñendadasnaOrdedo24dexullode 1998 pola que se establece a organización e funcionamento da orientación educativa eprofesionalnaComunidadeAutónomadeGaliciareguladapoloDecreto120/1998.(D.O.G.do31dexullo.)Nestaordedefínenseasfunciónsdodepartamentodeorientación(ou,nocasoduncentroconcertadocomoéeste,doequipodeorientación).
Aconcrecióndestasfunciónsnomarcocronolóxicoanual,tendoencontaonosocarácter
propioeasacciónscomplementariasquesepropoñandesdeoequipodirectivodocentroedesdeas comisións de coordinación pedagóxica, recóllense no plan anual do departamento deorientación.Aestruturadodocumento recolleráocontidodoartigo15ºdamencionadaordeeincluirá,candomenos,osseguintesaspectos:
a) Xustificaciónbaseadanocontextob) Obxectivosc) Planificaciónxeraledefinicióndeacciónsprioritarias
38
CONCRECIÓNDOCURRÍCULO
d) Estratexiasdeintervencióne) Criteriosdeavaliacióndoplan
4.9Liñasxeraisdaaccióntitorial
Oplandeaccióntitorialéunplandeactuaciónquerecolle,sintetizaeorganizaosrecursosmateriaisepersoaisparalevaradianteaaccióntitorial.Tomaremoscomoreferenciaosámbitosdeactuaciónqueveñendefinidosnosnososdocumentosinstitucionaisenosdocumentoslegaisqueabordanafuncióntitorial.
Partiremosdecincoobxectivosxerais:1. Contribuírápersonalizacióndaeducación,favorecendoodesenvolvementointegraldas
persoas,respectandoassúasaptitudes,interesesemotivacións.2. Previrasdificultadesdeaprendizaxeeoscasosdefracasoeinadaptaciónescolar,ou
intervircandoxasederon,empregandorecursospersoaisemateriaisaxeitados.3. Acompañarnosprocesosdecrecementopersoaledafe,co findedesenvolverunha
identidadeeunsistemadevalorespropios,respectuososcoentorno.4. Potenciaraadquisicióndeaprendizaxesfuncionaisquellespermitasermembrosactivos
etransformadoresdasociedade.5. Contribuír á convivencia e interacción entre os distintos integrantes da comunidade
educativa.
OPATdetallaráasacciónsdetitoría,faráunhaprevisióntrimestraldassesiónseincluiráaconcrecióndoxeitodeavaliacióndoconxuntodeacciónsrealizadas.
4.10Liñasxeraisdeatenciónádiversidade O noso centro, dado o seu carácter cristián, considera a atención á diversidade e, enparticular, a atención aos alumnos e alumnasmáis desfavorecidos, unha parte fundamental doproxectoeducativo.AxeitaremosesaatenciónaoDecreto229/2011,do7dedecembro,poloqueseregulaaatenciónádiversidadedoalumnadodoscentrosdocentesdaComunidadeAutónomadeGalicianosqueseimpartenasensinanzasestablecidasnaLeiorgánica2/2006,do3demaio,deeducación. Ademais do citado decreto, teremos en conta os protocolos publicados eneduconvives.galque,namedidadoposible,adaptaremosaonosomedioconcretoredactandoas
39
medidasprecisasqueseaplicaránequeseránpúblicasparatodasaspersoasimplicadas(alumnado,naisepaiseprofesorado). AestruturadoplandeatenciónádiversidadeseráacontempladanoDecreto229/2011.OPlanxeraldeatenciónádiversidadeincluirá,candomenos:
1. Xustificaciónbaseadanocontexto.2. Identificaciónevaloracióndasnecesidades.3. Determinacióndosobxectivos.4. Descricióndasactuacións,medidase/ouprogramasparaaatenciónádiversidade.5. Determinación dos criterios para a organización e distribución dos recursos e a
aplicacióndasmedidaspropostas.6. Concreción das actuacións dos distintos profesionais en relación coas medidas
deseñadasparaocentro.7. Mecanismos de coordinación e colaboración internos, así como con outras etapas
educativasecoscentrosadscritosoudeadscrición.8. Canles de colaboración coas nais, pais ou titores e titoras legais do alumnado e cos
diferentesservizosexternosaocentro.9. Protocolosparaasolicitudee/ouautorizacióndasmedidasextraordinarias.10. Procesosdeseguimento,avaliaciónemelloradoplan.
Dadaaescasezademediospersoaisdeprofesoradoespecialistaenpedagoxíaterapéutica,
audiciónelinguaxeeorientación,conrespectoaoscentrospúblicoseaosconcertadosdemenortamañoqueonoso,éespecialmentenecesarioquesexanpúblicososcriteriospolosquesedecidirácalesalumnosteránpreferenciaáhoradeseratendidos.Estescriteriosdebenterencontaovalordaxustizadandomaioratenciónhorariadoprofesoradoespecialistaaoalumnadoqueteñenmaiornecesidade.
4.11LiñasxeraisdoPlandeconvivencia
OplandeconvivenciadocentroadáptaseáestruturaqueoDecreto8/2015,do8dexaneiro,poloquesedesenvolveaLei4/2011,do30dexuño,deconvivenciaeparticipacióndacomunidadeeducativaenmateriadeconvivenciaescolarprevéparaestedocumentoeincorpora:
1. Aanálisedasituación,partindodundiagnósticopreviodaconvivencianocentro.2. Osobxectivosespecíficosdoplandeconvivenciaderivadosdaanáliseprevia.3. Descricióndasactuacións,dasmedidasoudosprogramasquesevandesenvolverpara
favoreceraconvivencia,incluíndomedidaspreventivasedesensibilizacióneactuaciónsorganizativas,curricularesedecoordinación,entreoutras.
40
CONCRECIÓNDOCURRÍCULO
4. Oprotocoloparaaprevención,detecciónetratamentodassituaciónsdeacosoescolar,deconformidadecoestablecidonoartigo30.2daLei4/2011,do30dexuño.
5. Concreción,encadaunhadasactuacións,dasmedidasoudosprogramas,daspersoasoudosórganosresponsables,daspersoasdestinatariasedosprocedementosquesevanseguirparaoseudesenvolvementoeexecución.
6. Normasdeconvivenciadocentro,coaconcrecióndosdereitosedeberesdosdiferentesmembrosdacomunidadeeducativa,asícomounprotocoloquecontribúaádetecciónouaoincumprimentodestas.
7. Establecemento das condutas contrarias á convivencia e das correccións quecorrespondanaoseuincumprimentoque,deserocaso,seaplicarán,deconformidadecoestablecidonestedecretoendesenvolvementodaLei4/2011edemaisnormativaquesexadeaplicación.
8. Asnormasespecíficasparaofuncionamentodacomisióndeconvivenciadocentro,asúacomposición,aperiodicidadedasreuniónseoplandeactuacióne,deserocaso,daauladeconvivenciainclusivaoudaescoladenaisepais.
9. Mecanismos de coordinación e colaboración interna no centro, coas familias e conoutroscentroseducativosouorganismosdocontorno.
10. Estratexiaspararealizaradifusióndoplandeconvivencia.11. Procesosdeseguimento,avaliaciónemelloradoplandeconvivencia.Tendoencontaosvaloresdonosocarácterpropiofaremosespecialfincapénasactuacións
preventivas: metodoloxía, participación, mediación e usaremos no menor número de ocasiónsposiblesasmedidaspunitivas.PolascaracterísticasdonosocentroeatradicióndecoidadodeclimadecentroacomisióndeconvivenciaeosdistintosaxentesconimplicaciónnaxestióndaconvivenciacomúnsatodososcentrosestaráncomplementadoscoaexistenciadocargodeCoordinadordeconvivenciadaESOebacharelato.Buscaraseasegurartantoasacciónsinmediataseaplanificaciónanualcomoavisiónamedioprazonoeidoconvivencial.Aigualdadededereitoseoradicalrespectoás diferencias en todosos seusmatices será especialmente coidadono casodaprevencióndasdiscriminaciónsdetiposexista.
4.12LiñasxeraisdoProxectolingüísticoeTIL
O colexio La Salle é un centro plurilingüe acollido á rede de centros plurilingües daComunidadeAutónomadeGalicia.Faráoposibleparaconseguirque,aofinaldasúaescolaridade,osalumnosteñanundominioomáisaltoposibledosidiomasgalego,casteláneinglése,semprequesexaposible,dofrancés.
41
O colexio La Salle é un centro plurilingüe e participa activamente na rede de centrosplurilingüesdeGalicia.
Como obxectivo que se vai consolidando nos últimos cursos, atendemos a necesidade
crecentedeacreditacióndonosoalumnadopartindodoMarcodereferenciaeuropeodaslinguas,presentandoacertificaciónao rematedecadaetapaunhaelevadaporcentaxe,queconsegueatitulaciónenlinguainglesaetaménenlinguafrancesa.
O noso Equipo de normalización e dinamización lingüística e cultural (ENDL) ten como
obxectivoprimordialarealizacióndeactividadestendentesapromoverousodalinguagaleganoámbitodocentroeducativoedocontornonoqueseinscribe,contribuíramelloraravaloracióndalingua como realidade culturaldeprimeiraordee romperprexuízosqueactúan comobarreiraspsicolóxicasquedificultanasúaexpansiónentreacomunidadeeducativa.
Oequipodenormalizaciónlingüísticatenunproxectoqueserevisaanualmenteseguindoa
estruturaquelegalmentesedeterminepolaadministracióneducativa.Asmateriasdoámbitolingüísticotemoselaboradoeacordadomediantedocumento(TIL)os
aspectosquerequirearealidadeactualsegundoasúltimasinvestigacións,quenoslevanapensarqueoaprendizaxedunhalinguadebereverterenbeneficiodaaprendizaxedetodasasdemais.
Partindodanivelpragmático,oalumnadoconseguirádestexeito,optimizaroseuesforzoe
obterunmellordominiodascompetenciaslingüísticas:LER-ESCRIBIReESCOITAR-FALARFomentamosacompetenciacomunicativapormediodapriorización,nocurrículolingüístico
nunprimeiromomento,peroextensibleaosdemaisámbitosecompetencias,dosproxectosquetrasladenacapacidadeoratoria,fomentandoasíareflexiónpersoaleaexpresióndasideaspropias,analizadasinteriormenteantesdeseremitidas.
DistribucióndasmateriasporlinguasvehicularesEducaciónInfantil
Enlinguagalega:• Lóxico-matemática• Plástica• Psicomotricidade• ProgramasLaSalle(RN)Bitsautonómicos
42
CONCRECIÓNDOCURRÍCULO
• TrabállanseengalegoassemanasespeciaiscelebraciónculturalcomooSamaín,Entroido,Letrasgalegasecontacontos
EducaciónPrimaria
Enlinguagalega:• EducaciónFísica• Música• RelixiónMateriasdoproxectoplurilingüeeninglés:• NaturalSciences• SocialSciences• Artsandcrafts
Asdemaismateriasqueseimpartennasetapasdeinfantileprimariatrabállanseencastelán.EducaciónSecundaria
Curso Materia Lingua Sesións1ºESO LinguaGalega Galega 41ºESO LinguaCastelá Castelá 41ºESO Inglés Inglesa 31ºESO Francés Francesa 21ºESO Matemáticas Castelá 51ºESO XeografíaeHistoria Galega 31ºESO Biology&Geology Inglesa 41ºESO Relixión Castelá 11ºESO Ed.Física Galega 21ºESO EducaciónPlástica,VisualeAudiovisual Galega 21ºESO Libreconfiguración.Afondamentoereforzo Galega 12ºESO LinguaGalega Galega 32ºESO LinguaCastelá Castelá 32ºESO Inglés Inglesa 32ºESO Francés Francesa 32ºESO Matemáticas Castelá 42ºESO XeografíaeHistoria Galega 32ºESO FísicaeQuímica Castelá 22ºESO Libreconfiguración Galega 1
43
2ºESO Relixión Castelá 12ºESO EducaciónFísica Galega 22ºESO Technology Inglesa 32ºESO Músic Inglesa 23ºESO LinguaGalega Galega 33ºESO LinguaCastelá Castelá 33ºESO Inglés Inglesa 33ºESO InglésDesdobre Inglesa 13ºESO MatemáticasAcadémicas Castelá 43ºESO MatemáticasAplicadas Castelá 43ºESO Bioloxía Galega 23ºESO FísicaeQuímica Castelá 23ºESO XeografíaeHistoria Galega 33ºESO EPVA Galega 23ºESO Relixión Castelá 13ºESO Música Galega 23ºESO Technology Inglesa 23ºESO PhysicalEducation Inglesa 23ºESO Francés Francesa 23ºESO CulturaClásica Castelá 24ºESO LinguaGalega Galega 34ºESO LinguaCastelá Castelá 34ºESO Inglés Inglesa 34ºESO Inglésdesdobre Inglesa 14ºESO MatemáticasAplicadas Castelá 44ºESO MatemáticasAcadémicas Castelá 44ºESO BioloxíaeXeoloxía Galega 34ºESO XeografíaeHistoria Inglesa 34ºESO FísicaeQuímica Castelá 34ºESO Relixión Castelá 14ºESO PhysicalEducation Inglesa 24ºESO Francés Francesa 34ºESO Tecnoloxía Castelá 34ºESO Economía Galega 34ºESO Latín Castelá 34ºESO Filosofía Galega 34ºESO TIC Castelá 3
44
CONCRECIÓNDOCURRÍCULO
MateriasdoproxectoplurilíngüeenInglés1.º:Biology2.º:TechnologyeMusic3.º:TechnologyePhysicalEd.4.º:HistoryePhysicalEd.
Bacharelato
Enlinguagalega,1ºbacharelato:• Antropoloxía• Bioloxía• Culturacientífica• Debuxoartístico• Debuxotécnico• Economía• Filosofía• Historia
Enlinguagalega,2ºbacharelato:• DebuxoartísticoII• Historiadaarte• HistoriadaFilosofía• Historia• Psicoloxía• Xeografía• Bioloxía• Química• Xeoloxía• TecnoloxíaII
Asdemaismateriasdebacharelatoimpártenseenlinguacasteláounoidiomaestranxeiro
quecorresponde.
45
4.13LiñasxeraisdoPlandeintegracióndasTIC
ALeiorgánica8/2013,do9dedecembro,paraamelloradacalidadeeducativa,coñecidacomo LOMCE, vénmodificar nalgúns aspectos a anterior LOE.Non introduce cambiosnoque ácompetenciadixitaldoalumnadoserefireesique,porprimeiravez,sealudedeformasuperficialnanormativaeducativaácompetenciadixitaldocente.
UnhadasgrandespropostasdaLOMCEéintensificarousodasTICeparaistoproponse:• A extensión do concepto de aula no tempo e no espazo: contornas virtuais de
aprendizaxe.• A utilización compartida das plataformas dixitais e tecnolóxicas do Ministerio por
administraciónseducativas,centrosdocentes,profesoradoealumnado.• A selección de recursos dixitais de calidade, e recoñecemento das achegas da
comunidadeeducativaquecumprancertosrequisitosdecalidade.• Oestablecementodeestándaresdeinteroperatividade.
ODecreto105/2014, do4de setembro, poloque se estableceo currículoda educación
primarianaComunidadeAutónomadeGaliciaeoDecreto86/2015,do25dexuño,poloqueseestablece o currículo da educación secundaria obrigatoria e do bacharelato na ComunidadeAutónomadeGaliciacompartenamesmaredacciónencantoaoproxectodeeducacióndixitaldoscentrosserefire.Destaforma,tantooartigo19,nocasododecretodeprimaria,comooartigo39,nocasododecretodesecundariaexpoñenque:
1. AconselleríaconcompetenciasenmateriadeeducaciónpromoveráousodasTICnaaulacomomediodidácticoapropiadoevaliosoparadesenvolverastarefasdeensinoeaprendizaxe.
2. Oscontornosvirtuaisdeaprendizaxequeseempreguennoscentrosdocentessostidosconfondospúblicosfacilitaránaaplicacióndeplanseducativosespecíficos,deseñadospolos centros docentes para a consecución de obxectivos concretos do currículo, edeberáncontribuíráextensióndoconceptodeaulanotempoenoespazo.
3. Aconselleríaconcompetenciasenmateriadeeducaciónofreceráplataformasdixitaisetecnolóxicas de acceso para toda a comunidade educativa, que poderán incorporarrecursosdidácticosachegadospolasadministraciónseducativaseoutrosaxentesparaoseuusocompartido.
4. Os centros docentes que desenvolvan o currículo completo nun contorno dixitaldeberánestablecerunproxectodeeducacióndixitalqueformarápartedoseuproxectoeducativo e deberá contar coa aprobación da consellería competente en materiaeducativa,segundooprocedementoqueseestableza.
46
CONCRECIÓNDOCURRÍCULO
É acertado vincular a metodoloxía docente mediada polas TIC coa calidade do ensino.Actualmente esta vinculación demóstrase a través da boa vontade do profesorado que, conautoformación,coñecemento,motivaciónepreocupaciónpoloensino,estáofrecendoactuaciónsinnovadoras con excelentes resultados, independentemente do que a cambiante normativaestablezaparaosdocumentosdocentro.
Por outro lado está a aprendizaxe por competencias no que as TIC xogan un papel
fundamentalnunhadelas:otratamentodainformaciónecompetenciadixital.Estacompetenciaconsisteendispoñerdehabilidadesparabuscar,obter,procesarecomunicarinformación,eparatransformala en coñecemento. Incorpora diferentes habilidades, que van desde o acceso áinformaciónataasúatransmisiónendistintossoportesunhaveztratada,incluíndoautilizacióndastecnoloxíasdainformaciónedacomunicacióncomoelementoesencialparainformarse,aprenderecomunicarse.Acompetenciadixitalestáasociadacoaprocura,selección,rexistroetratamentoouanálisedainformación,utilizandotécnicaseestratexiasdiversasparaaccederaelasegundoafonteácalseacudaeosoportequeseutilice(oral,impreso,audiovisual,dixitaloumultimedia).Require o dominio de linguaxes específicas básicas (textual, numérica, icónica, visual, gráfica esonora) e das súas pautas de decodificación e de transferencia, así como aplicar en distintassituaciónsecontextosocoñecementodosdiferentestiposdeinformación,dassúasfontes,dassúasposibilidadesedasúalocalización,asícomoaslinguaxesesoportesmáisfrecuentesenqueestaadoitaexpresarse.
Dispoñerde informaciónnonproducedeformaautomáticacoñecemento.Transformara
información en coñecemento esixe de destrezas de razoamento para organizala, relacionala,analizala,sintetizalaefacerinferenciasededuciónsdedistintoniveldecomplexidade;endefinitiva,comprendelaeintegralanosesquemaspreviosdecoñecemento.Significa,asímesmo,comunicarainformacióneoscoñecementosadquiridosempregandorecursosexpresivosqueincorporen,nonsó diferentes linguaxes e técnicas específicas, senón tamén as posibilidades que ofrecen astecnoloxíasdainformaciónedacomunicación.
Ser competente na utilización das tecnoloxías da información e da comunicación como
instrumento de traballo intelectual inclúe utilizalas na súa dobre función de transmisoras exeradorasdeinformaciónedecoñecemento.Utilizaransenasúafunciónxeradoraaoempregalas,por exemplo, como ferramenta no uso de modelos de procesos matemáticos, físicos, sociais,económicos ou artísticos. Así mesmo, esta competencia permite procesar e xestionaradecuadamente información abundante e complexa, resolver problemas reais, tomar decisións,traballarencontornoscolaborativosampliandooscontornosdecomunicaciónparaparticiparencomunidadesdeaprendizaxeformaiseinformais,exerarproduciónsresponsablesecreativas.
47
A competencia dixital inclúe utilizar as tecnoloxías da información e da comunicaciónextraendooseumáximorendementoapartirdacomprensióndanaturezaemododeoperardossistemastecnolóxicos,edoefectoqueesescambiosteñennomundopersoalesociolaboral.Asímesmo,supónmanexarestratexiasparaidentificareresolverosproblemashabituaisdesoftwareedehardwarequevaianxurdindo.Igualmente,permiteaproveitarainformaciónqueproporcionaneanalizaladeformacríticamedianteotraballopersoalautónomoeotraballocolaborativo,tantonasúavertentesincrónicacomodiacrónica,coñecendoerelacionándoseconcontornosfísicosesociaiscadavezmáisamplos.Ademaisdeutilizalascomoferramentaparaorganizarainformación,procesalaeorientalaparaconseguirobxectivosefinsdeaprendizaxe,traballoelecerpreviamenteestablecidos.
Endefinitiva,acompetenciadixitalcomportafacerusohabitualdosrecursostecnolóxicos
dispoñiblespararesolverproblemasreaisdemodoeficiente.Aomesmotempo,posibilitaavaliareseleccionarnovasfontesdeinformacióneinnovaciónstecnolóxicasamedidaquevanaparecendo,enfuncióndasúautilidadeparaacometertarefasouobxectivosespecíficos.
Ensíntese,otratamentodainformacióneacompetenciadixitalimplicanserunhapersoa
autónoma,eficaz,responsable,críticaereflexivaaoseleccionar,tratareutilizarainformacióneassúas fontes, así como as distintas ferramentas tecnolóxicas; tamén ter unha actitude crítica ereflexivanavaloracióndainformacióndispoñible,contrastándoacandofornecesario,erespectarasnormasdecondutaacordadassocialmentepararegularousodainformacióneassúasfontesnosdistintossoportes.
OcolexioLaSalleintegraastecnoloxíasdainformaciónentodasassúasetapaseparaisocontacos recursosnecesarios tanto técnicosemateriais comopersoais.É clavea formacióndoprofesorado e a instalación da rede que dá soporte a todos os procesos informáticos que sedesenvolvennodíaadía,tantonarelacióninternadoensino-aprendizaxe,comonasrelaciónscoasfamiliasecoacomunidadeeducativaenglobal.
Naetapade infantilasnovastecnoloxíasestáncompletamente integradasnoprocesodeensinanza-aprendizaxe,constituíndosecomounhaferramentadetraballodiarionaaula.
Enprimariaparticipannoprograma“ABALAR”daXuntadeGalicialevandoacabotodose
cadaundosobxectivosdemesmo.En secundaria gozamos do espazo virtual de sallenet, que nos permite un contorno de
aprendizaxe áxil, fluído e adaptado aos tempos, con recursos, probas e cursos integrados naplataformaeducativadainstitución.
48
CONCRECIÓNDOCURRÍCULO
Enbacharelatoestáinmersounproxectodixitalonetooneondetodooalumnadodispóndunha tableta que executa licencias dixitais pero sobre todo, materiais elaborados polosdepartamentosdentrodasúaaulavirtualmoodle.Aapostapolastecnoloxíaséunelementomáisdo cambiometodolóxico cara ás competencias. Pensamos que as TIC poden axudar a crear unmodelo educativo centrado no ensino cara a unmodelo centrado na aprendizaxe.O alumnadoaprenderáaprocesarainformaciónconferramentasinteractivasecolaborativassacandoomaiorpartidoposibledostemposdeclase.OBXECTIVOSXERAIS
1. ObxectivosxeraisdocentroenrelaciónásTIC
• Potenciaroempregodainformáticacomoferramentadetraballonoprocesodeensino-aprendizaxe,utilizándoadeformaactivaporpartedoalumnadoeprofesorado.
• Impulsar a comunicación con outros centros e con outras localidades a través deInternet,afindecoñeceretransmitirvaloressociaisederespectoaoutrasformasdevidaecostumes.
• Usar o encerado interactivo como elemento fundamental do proceso de ensino-aprendizaxe
• Consolidarousodaplataformaeducativadocentroedetodaainstituciónparatodaacomunidadeeducativa.
2. Obxectivosparaosalumnos
• Utilizarprogramasecontornosquefacilitenaaprendizaxeefavorezanaadquisiciónde
habilidades,destrezasecoñecementos.• ElaborarunplanverticaldeformacióndasTICdendeaeducaciónprimaria.• Potenciaracomunicaciónconoutroscompañeirosecompañeirasdoseucontornoou
defóradoseucontornopróximo.• Espertarointereseedaraspautasparaaccederáinformacióndeformaprecisaecrítica,
potenciandoorazoamentoeoafándecoñecemento.• Utilizaroordenadoreotaboleirointeractivocomomediodecreación,deintegración,
defomentodevaloressociaisedeexpresióndasideasdecadaun.• Aprenderautilizaratecnoloxíadeformaética(programadesenvolvidonanormativa
deusodebacharelato)
49
3. Obxectivosparaoprofesorado• Favorecer a utilización das TIC por parte do profesorado nas súas tarefas xerais do
Centro: programacións,memorias, plans, actividades, exames, fichas…, comomedioparaperfeccionaraactividadedocenteeparaimpulsarainnovaciónmetodolóxica.
• Saber consultar información a través do ordenador, tanto de temas profesionais:concursos,cursosdeformación,convocatorias...comodetemasinteresantesparaasúaactividadedocente.
• Intercambiar experiencias, coñecementos, actividades, e/ou participar en faladoiros,debates,chats,atravésdeInternet.
• Favorecerosforoseointercambio,aparticipaciónnacreacióneevolucióndepáxinasWeb,oupáxinasdeinformaciónedebatedoCentro,daComunidadeEducativa,paradaracoñecerasnosasinquietudes,ideasealternativas.
4. ObxectivosdaComunidadeEducativa
• PotenciaracomunicacióncoaComunidadeEducativaeocontornoenxeralatravésdo
XestorEducativoedapáxinaWebe/oucorreoelectrónico.• PotenciaractividadesdeparticipacióndetodaaComunidadeEducativa:páxinaWeb,
Xornadas,Semanasespeciais,forosedebatesatravésdeInternet,enquisas…
4.14LiñasxeraisdoProxectolectordocentro
Onosoproxectolectorsegue,nasúaestrutura,oguiónbásicosuxeridopolaadministración,diferenciandoas acciónspor etapas e concretandoas axudasque vanproporcionar asdistintasáreasoumateriaseosrecursosxeraisdocentro,queseporánádisposicióndesteproxecto.Trátasedun proxecto realista, operativo, abarcable, obra de todo o equipo docente, flexible e vivo. Oproxectotraballaosseguintesaspectos:1.Análisedasituacióndalecturaedaescrituranocentro
• Prácticaslectoraseescritorasdoalumnado.• Identificacióndelogrosedificultades.• Análisedasmetodoloxíasempregadas• Recursosmateriaisehumanos:situacióndabibliotecaescolareoutrosrecursos• Necesidadesdeformacióndoprofesoradonesteámbito.
50
CONCRECIÓNDOCURRÍCULO
2.Obxectivos-fundamentos-organización:
• Formacióndelectorescompetentes.• Creacióneconsolidacióndehábitosdelectura.• Análisedoprocesolectoredascaracterísticasdoslectorescompetentesnasociedade
dainformación.• Lecturadetodotipodetextos,entodotipodesoportes,contodotipodefinalidades.• Concrecióndasmetodoloxíasmáisaxeitadas.• Organizacióndeespazosetempos.Creacióndeambienteslectores.• Abibliotecaescolarcomorecursoimprescindibleefactordecompensaciónsocial,
xuntoaosrecursosculturaisdocontorno(bibliotecaseoutros)• Coordinacióndoproxectoatravésdaparticipacióndetodooprofesorado.• Mododedifusióneapoiosnecesarios
3.Intervencións:
• Ensinanzadeestratexiasdecomprensiónlectoraentodasasáreas• Fomentodehábitosdelecturaentodasasáreas• ActividadesdeeducacióndocumentaleintegracióndasTIC• Implicacióndasfamiliasedocontorno
4.Criterioseprocedementosdeavaliación
TómasecomoreferenteomarcodeavaliacióndePISA,queagrupaosdiferentesaspectosdacompetencialectoraentresgrandesapartados:
a) Accederáinformacióneobtelab) Integrarasideasensignificadosglobaisepoñelasenrelaciónc) Reflexionarsobreocontidoemaisaformadotextoeanalizalo
Comovemos,osaspectosaebrefírensebasicamenteaoprocesamentodainformacióndostextos,poloquenonéprecisorecorreracoñecementosouinformaciónsexternosa eles; pola contra, o aspecto c require do emprego de coñecementos e de valoresexternosaotexto(queoubenpodenposuíroslectoresoubenprocederdoutrasfontes).Daquela,aadquisicióndacompetencialectoranosalumnosealumnasrequireaccederáinformacióneintegralapara,posteriormente,analizalaereflexionarsobreela.
PROXECTOEDUCATIVODECENTROCOLEXIOLASALLENovembrode2018
AprobadopoloDirectordoCentroo26denovembrode2018.NotificaciónaoConselloEscolaro12dedecembrode2018