O ADXECTIVO 1

FUNCIÓNS DO ADXECTIVO

1.1

Complemento do

substantivo

Achega unha cualidade ou estado ao substantivo ao que acompaña:

Muller fermosa .

1.2

Atributo

Vai detrás dos verbos copulativos SER, ESTAR, PARECER ou SEMELLAR . O

adxectivo en función de atributo concorda en xº e nº co suxeito da oración. Fernando é parvo . As mozas parecían contentas.

2

CLASES DE ADXECTIVOS

2.1

Especificativos

Van sempre detrás do nome e sinalan unha cualidade do susbtantivo que serve

para o diferenciar doutros das súas mesmas características: Un automóbil negro . (É dicir, de todos os coches, o negro.)

2.2

Explicativos ou epítetos

Van diante ou detrás do nome e a súa función é sinalar unha cualidade inherente

do substantivo sen que esta cualidade sexa necesaria para diferencialo. A branca e fría neve encántame

Os adxectivos BRANCA e FRÍA non achegan nada novo ao concepto que todos temos da neve, posto que a neve sempre é branca. Se suprimimos o adxectivo

branca , a oración dá unha información menor, pero completa.

IMPORTANTE: o adxectivo cualificativo concorda sempre co substantivo en xº e en nº. CASAS BRANCAS, VACA TOLA, NENO TRAVESO . Aínda que hai adxectivos cualificativos que son invariábeis en xénero. Polo tanto, non variará esta forma.

Home áxil , muller áxil, homes áxiles , mulleres áxiles .

- Cando son puramente cualificativos indican formas, cores, dimensións, sentidos ou valores e admiten gradación: redondo , azul , profundo , brando ...

- Tamén poden sinalar diferentes tipos de relación a partir dos substantivos de orixe: son adxectivos derivados por sufixación e fan referencia a persoas, lugares, relixións, cargos ou oficios, estacións: Grovense (do Grove), mortal (de morte), ministerial (de Ministerio)...

3

OS GRAOS DO ADXECTIVO

3.1

Grao positivo

É o adxectivo tal cal aparece, indícase unha cualidade: Uxía é intelixente / O meu curmán é listo.

INFERIORIDADE menos + adx. +

ca/ que / do que + 2º elemento

É menos falangueiro ca / que Xurxo. Ti sempre tes menos cartos ca min.

Había moita menos xente do que pensaba. Gusta menos do caldo con repolo que con grelos

.

IGUALDADE Tan/tanto + adx.

+como/coma + 2º elemento

É tan falangueiro coma/como Xurxo. Ninguén sabe deste tema tanto coma ti.

Fíxeno tan ben como souben.

3.2

Grao comparativo

A comparación é un recurso que estabelece unha relación entre dúas ou máis referencias

SUPERIORIDADE máis + adx. + ca/ que / do que + 2º

elemento

É máis falangueiro ca / que Xurxo. Ti sempre tes máis cartos ca min.

Había moita máis xente do que pensaba. Gusta máis do caldo con repolo que con grelos.

ABSOLUTO

Non se establece comparación

Fórmase engadindo -ísimo ou -érrimo, ou antepoñendo os adverbios moi e ben ou os prefixos: hiper-, super-, arqui-, reque-, etc.

A lebre é rapídisima . Un deportista celebérrimo . Vai un temporal ben bo .

3.3

Grao superlativo

Atribúese unha cualidade no seu

grao extremo RELATIVO Atribúese o maior grao dunha cualidade no seo dun conxunto

Fórmase coa estrutura o máis ______de___

É o máis espelido da clase

Fomos os máis rápidos da carreira.

Algúns adxectivos presentan unha forma sintética para o comparativo de superioridade e para o superlativo:

adxectivos con formas sintéticas comparativo superlativo bo mellor óptimo

malo peor pésimo grande maior/meirande máximo

pequeno menor mínimo alto superior supremo

baixo inferior ínfimo

CONCORDANCIA ENTRE SUBSTANTIVO E ADXECTIVO

a. Adxectivo e susbtantivo concordan en xº e nº gramaticais: Cravos vermellos (masc. pl.) Planta herbácea (fem. sg.)

b. O adxectivo referido a dous ou máis substantivos vai en plural:

Mar, ceo e paisaxe norteños. Melodía e letra nostáxicas.

c. Adxectivo referido de distinto xénero, toma a terminación masculina:

Vento e chuva racheados. Automóbil e vivenda antigos.

EXERCICIOS 1. Identifica o adxectivo calificativo nas seguintes oracións e indica a que substantivo modifica. Di tamén que

función desenvolve o adxectivo (complemento do substantivo ou atributo):

A casa vella é da miña nai.

A dura pedra serve para forrar fachadas

Sabela é algo tímida.

O mar azul é infinito.

A cadeira nova vai a xogo coa mesa de traballo.

2. Pon cinco exemplos de adxectivo epíteto e cinco de adxectivo especificativo. Escribe unha frase con cada

un deles.

3. Sinala en que grao se encontran os adxectivos das seguintes oracións:

A filla é máis alta có seu fillo. O home é tan parvo coma ela.

O gato é máis intelixente có can. O rapaz é educadísimo

4. Sobre que adxectivo están formados os seguintes superlativos?

Miserrimo

Paupérrimo

Pulquérrimo

Acérrimo

Libérrimo

Celebérrimo

5. Escribe o superlativo relativo e absoluto dos seguintes adxectivos:

Frío

Nobre

Sagrado

Bo

Fiel

Forte

Antigo

Sabio

Débil

6. Indica os superlativos sintéticos dos seguintes adxectivos:

listo

alto

fácil

malo

fiel

amábel

pequeno

tolo

rico

baixo

cruel

sabio

acre

pobre

feo

grande

vello

seguro

frío

cheo

ENCONTRO DO ARTIGO COA CONXUNCIÓN COMPARATIVA CA

O A OS AS

CA có / ca o cá / ca a cós / ca os cás / ca as

O encontro da conxunción comparativa ca co artigo determinado represéntase das dúas formas posíbeis que

aparecen no cadro anterior.

- có / ca o: O cinema está máis vivo ca o / có teatro.

- cá / ca a: Betanzos é máis pequeno ca a / cá Coruña.

- cós / ca os: Estas lámpadas alumean menos ca os / cós focos halóxenos.

- cás / ca as: Os telegramas chegan ao destino antes ca as / cás cartas.

É importante non confundir as contraccións da partícula ca coas contraccións da preposición con:

- con + o: Atopeime co meu xefe no elevador.

- con + a: Foi coa túa avoa ao mercado.

- con + os: Estiven toda a noite cos teus fillos no xardín.

- con + as: Sempre está xogando coas cadelas da veciña.

Debemos ter en conta que a conxunción ca nunca contrae coa preposición a:

Aprezouna máis a ela ca a ti. Quéreme máis a ti ca a min.

Tampouco contrae cando xa hai unha contracción de preposición + artigo:

Vai de mellor gana ao museo ca ao centro comercial.

Caeulle máis auga á nosa casa ca á deles.

1. Emprega segundo conveña ca, có, cá, cós, cás, co, coa, coa, cos, coas:

- Se tiras _______ cousas quedarás sen elas.

- Por que tiraches _______ martelo? Pensas que é peor ______ teu?

- As leitugas naceron mellor _______ ano pasado.

- Chegou _______ lingua de fóra e _______ xeonllos cheos de magoaduras.

- Os amorodos déronse mellor _______ da última tempada.

- Lois é máis amigo de ir cear os venres ______ Xoán.

- Meu irmán é máis novo _______ miña curmá.

2. Enche os ocos para formar comparacións:

- Sempre foi _______ alta _______ ti.

- Ten _______ libros na súa casa _______ parece.

- Obtivo unhas cualificacións _______ altas _______ el.

- Os textos son _______ fáciles _______ dixo.

- Despois da operación cirúrxica está _______ avellado _______ Breixo.

3. Escribe unha frase con cada un dos seguintes pares de conxuncións:

cá / coa:

co / có:

4. Completade as seguintes frases comparativas, empregando todas as posibilidades:

1. Estaba _____________ preto _____________ eu cría.

2. É _____________ alto _____________ ti, e _____________ _____________ min.

3. Hoxe vai un día _____________ bo _____________ o de onte.

4. Estaban _____________ preparados _____________ nós pensábamos.

5. Come _____________ un boi.

6. Este xornal ten _____________ páxinas ___________ ese.

7. A Encina sempre tivo moitos _____________ cartos _____________ el.

8. O Rubén era _____________ fedello _____________ o seu curmán.

9. O Miguel obtivo resultados _____________ bos _____________ pensaba.

10. O Daniel é case _____________ rico _____________ o veciño.