O deporte tradicional dos bolos, parte do patrimonio de Galicia … · Este verán agárdase acadar...
-
Upload
trinhtuyen -
Category
Documents
-
view
237 -
download
0
Transcript of O deporte tradicional dos bolos, parte do patrimonio de Galicia … · Este verán agárdase acadar...
O deporte tradicional dos bolos,parte do patrimonio de Galicia
nº 101 maio 2012
0,30 €
O perfil do turista de veránna comarca: familias connenos
O sector apícola conta conmáis de 120 produtores nacomarca
A oferta formativa achega diversas posibilidades aosmozos e mozas chairegas para o vindeiro curso
O sector turístico da comarca ofrece servi-
zos diferenciados a prezos económicos coa
finalidade de chegar a tódolos públicos.
Este verán agárdase acadar as cifras do ano
anterior. 18
A Terra Chá conta co 8% das tres mil col-
meas da comunidade. A apicultora Dulce
María Barro conta con máis de cen colmeas
nos lugares vilalbeses de San Simón e Lan-
zós. Os mellores lugares para a súa situación
son aqueles que conten con vexetación
abundante e afastada das zonas agrícolas.19
O Club de Bolos O Cadaval, que promove e divulga máis de cen xogos
populares, organiza a Liga Provincial de Bolos zona norte onde compiten
máis de 300 persoas; ademais de participar na Liga Nacional de Billarda.
23
Os institutos da comarca imparten distintos ciclos de grao medio, superiore mesmo programas de cualificación profesional inicial para aqueles rapacese rapazas interesados en obter unha certificación profesional de nivel 1. 18
O cárcere defínese como todo aqueledificio que está destinado á custo-dia e reclusión de presos, e lugaresno que van a manterse os reclusosata que finalice a súa condena ou selles permita saír antes de que a súapena conclúa.Pero non todos os presos van asumira súa estancia en prisión, habendoalgúns que pretenden escapar porcalquera medio e utilizando os limi-tados medios que atopan no seu en-torno “aséptico”.Ao longo da historia atopámonoscon fugas célebres que hoxe en díaseguen chamando a atención poloenxeño ou a audacia de individuo ousuxeitos que as levaron a cabo.Realizaremos un percorrido poraquelas evasións máis rechamantese que, independentemente dos mo-tivos polo que esas persoas foronencarceradas, a forma de fuxida en-cheu follas e follas de literatura, enalgúns casos inspirou películas ounovelas.Que mellor forma que comezar estaserie de artigos desprazándonos nahistoria ata a segunda metade da IIGuerra Mundial. No campo de con-centración nazi de Stalag Luft III, enPolonia, onde se agrupaban os avia-dores que os alemáns considerabanmáis perigosos.A que se coñeceu como “a gran eva-sión” iniciouse en abril de 1943,cando se comezou a forxar o pro-xecto, que acollería a escavación detres túneles: “Tom”, que partía dobarracón 123 e chegaba ao aramado,a 45 metros de distancia e que estabaescondido nun recuncho, xunto á es-tufa e creado como vía principal defuxida; “Dick”, que se atopababaixo un desaugadoiro dun dosbaños do barracón 122 e que final-
mente foisacrificado,sendo utili-zado comoalmacén doma t e r i a lclandestino;e “Harry”,u b i c a d ob a i x odunha es-tufa e queera a vía deescape dereserva por se o principal fallaba, esería por este último polo que a eva-sión sería levada a cabo, xa que oprimeiro , “Tom”, foi descuberto aospoucos meses. Os túneles foron descritos no ano1963 pola revista Time, como “unhamarabilla do enxeño da Swiss Fa-mily Robinson”, xa que seguían omodelo das minas industriais, con-tando cada un cun pozo de acceso eestando todos equipados con tuba-xes de ventilación, electricidade ebombas de aire. Tamén contabancon vagonetas de madeira que fabri-caran para poder deste xeito trans-portar o que necesitasen e aos quetraballaban de picadores. Das tres vías de escape menciona-das, só unha se chegou a concluír:Harry, que tiña un total de 102 me-tros de longo, e unha lonxitudebaixo terra duns 9 metros, e quesería pola que finalmente escapasen.O plan foi urdido polo oficial britá-nico Roger Bushell, nomeado GranX, director dun comité de fugas cha-mada Organización X, e no partici-paron máis de 600 prisioneiros,onde cada un tiña a súa propia mi-sión asignada: escavadores, prove-dores, falsificadores para os
salvoconductos entre outros impre-sos, cartógrafos para elaborarmapas, grupo de intelixencia encar-gado de achegar información parafacilitar a fuxida dos seus compañei-ros, rutas de fuxida, xastrería paracrear os traxes de paisano, etc.A noite do 24 de marzo de 1944 afuga deu inicio, e esperábase a fu-xida duns 200 prisioneiros, que íanprovistos de documentos falsos parapoder moverse durante a fuga seeran parados nalgún control.A elección dos que ían participar le-vouse a cabo por un comité, que de-cidiu que se deixaría ao azar aselección entre as 510 candidaturasque se presentaron; aínda que sem-pre estaban presentes algunhas pre-ferencias, como aqueles que tivesenmáis posibilidades de chegar máislonxe, os que falasen alemán confluidez e aqueles que máis traballa-sen na escavación dos túneles. Así,con estos parámetros, confeccio-nouse a lista final, na que 140 homesforon seleccionados por sorteo e os60 restantes seguindo os parámetrosiniciais.Os que foran elixidos para escaparsereuníronse no barracón 104 e á horaindicada empezaron a reptar polo
túnel utilizandoas vagonetasque fabricaran,pero houbo unatraso nos cál-culos, pois noncontaron conque o chan es-taba tan xeado,o que fixo que aperforación dasuperficie fosemáis dificul-tosa. Pero non
foi o único revés que ían sufrir; xaque ao saír ao exterior déronse contaque a saída non se atopaba no bos-que, como tiñan planeado, senónque se atopaba uns sete metros pordetrás, tendo que sincronizar a saídados presos coa vixilancia das patru-llas nas súas roldas.Non querían retirarse e tentalo outrodía, polo que decidiron colocar a undeles á entrada do bosque e prové-ronlle cunha corda, xa que desde oseu agocho podía controlar os mo-vementos do sentinela da torre e dapatrulla de vixilancia. O plan era queunicamente tiraría da corda cando oseguinte compañeiro de fuga tivesevía libre para iso.Todo isto leva a un atraso significa-tivo nos plans de evasión, e final-mente os vixiantes danse conta dafuga e dan a alarma. Postos en avisoempeza a procura e os fuxidos ten-tan fuxir polo bosque.Mentres os presos que continuabanno barracón 104 ao darse conta deque foran descubertos, comezan aeliminar todo o material que podíacomprometer aos seus compañeirosfuxidos ou a eles mesmos.De todos os que participaron na eva-sión, soamente 76 deles lograron
fuxir, deste cómputo 73 foron cap-turados (15 foron devoltos aocampo de concentración de StalagLuft II, e 8 ao campo de concentra-ción de Oranienburg. Dos 50 restan-tes foron executados pola chamadaorde Sagan). A Orde Sagan foi redactada polomesmísimo Adolf Hitler (ou iso dí-xose), polo que dita orde non podíadesobedecerse e estaba redactada doseguinte modo: “O incremento nasfugas de oficiais prisioneiros de gue-rra é unha ameaza para a seguridadeinterna. Cáusanme indignación asineficaces medidas de seguridade.Como medio de disuasión, o Führerordenou o fusilamento de máis dametade dos oficiais fuxidos. Portanto, ordeno que a Kriminalpolizeientregue á GESTAPO, para ser in-terrogados, a máis da metade dosprisioneiros recapturados. Tras o in-terrogatorio, os oficiais serán con-ducidos ao seu campo deprocedencia e fusilados no camiño.Estas mortes serán explicadas ale-gando que se disparou contra os ofi-ciais capturados ao tratar estes defuxir ou porque ofreceron resisten-cia, de modo que nada poida pro-barse máis tarde”.Finalmente só tres puideron concluírcon éxito a fuga: o cadete Muller, osarxento Sockland e o capitán ho-landés Van der Stock.Esta historia foi levada á gran pan-talla nunha excelente película “AGran Evasión” no ano 1963, diri-xida por John Sturges e protagoni-zada por Seteve McQueen, RichardAttenborough, entre outros, e queversionou a novela de Paul Bric-khill, co mesmo título que a película,que o mantivo.
o recuncho docriminólogo
Pablo Filgueiras e Aranzazu Rodilla
Expertos en Seguridade e Criminólogos
Fugas de prisión
A gran evasión
2 colaboraciónsmaio 12
Demostraches que tes boa me-moria. Transmitiches moi ben oque eu che informei sobre a feirae festa do queixo de San Simón.Pensei que non te decatabas denada, e contáchelo todo como siestiveras lendo. Faltouche dicir algo,que aínda que cho comentei non odixeches. Os queixeiros de SanSimón teñen moita experiencia por-que dende os anos que hai que fan afeira e festa do San Simón cada anoaprenden algo máis. Disque haimoitos e moitas que veñen ás probasque non o compran que son xente“pasalotempo” que solo queren pro-bar. Tamén outros e outras dedí-canse a entreter aos vendedorespreguntando, como se dun exame setratara, porque queren saber comose fai o queixo de bico: se é de leiteautóctono, se teñen nos prados asvacas e se son galegas das que eleschamaban polo nome -Marela,Roxa, Moura, Gallarda, Linda, Ca-reta, Paloma, Teixa... -e se pacencoma antes, porque din que as venna tele atadas, comendo o que llesbotan. Eles e elas teñen unha curio-sidade fóra de serie e pregúntansepor qué son marelos e como se faipara colorealos. Logo din que llespodían poñer outros colores. Algúnse algunhas din que o teñen fácil e
natural: copiar os queten o arco da vella, queson tan variados, e hastafan prognósticos de queterían unha boa acepta-ción e a altos niveis semultiplicaría a demandadunha forma extraordi-naria; ou simplemente,adaptar un color de cadacontinente, pois sería unacontecemento a nivelmundial moi chamativoe comercial sen límites.Miña valla ao servizodo Pobo, ti tes a vantaxe de estar adisposición de todos: lévante etráente e sempre estás protexida. Osde Protección Civil apréciantemoito, pola túa colaboración, que élóxico, porque para iso estás, igualca eles. Sodes incondicionais ao ser-vizo do Pobo. Ei che dicir o que xati sabes: estou moi contenta de ti;pero eu son o Pobo en parte e estouá túa disposición, por iso has de en-tender que non somos iguais. Miña valla ao servizo do Pobo,
temos que seguir facendo cursiñospara achegarnos ao futuro, que é in-certo, como sempre foi, de boa ma-neira para que sexamos máiseficaces con toda a sociedade, darexemplo ao Pobo en xeral e igual-mente aos que nos visitan para queleven un bo recordo de Vilalba. Haimoitos e moitas que xa preguntanpor ti. Fixécheste famosa e moi co-ñecida. Veñen coa curiosidade deverte e con ansiedade de ver o máisimportante do Pobo, e non coma de
facerche fotos paralevar de recordo. Miña valla ao servizodo Pobo, hai que pro-mocionar Vilalba eofrecer aos visitantesatractivos importantesque son os que danvida, progreso e fama. A importancia que titransmites é básica paracrear optimismo e me-drar con entusiasmo deadmiración para que osveciños e veciñas algún
día han de recoñecer que merecesunha adxudicación do nome dunharúa, xa que o teu comportamentodébese premiar pola túa dedicacióndesinteresada. E xa falando denomes de rúas, hai unha moi impor-tante que lle puxeron no seu día Rúada Pravia. Chámalles moito a aten-ción aos asturianos e asturianas epreguntan por qué lle dedican en Vi-lalba unha rúa á vila asturiana dePravia. Imaxínanse e queren saber opor qué. Por iso, hai que lles desci-
frar a causa e entón enténdeno.Dis que se quixo facer referenciaá pradia e que se debe a un erroprosódico. Esa á explicación epor iso, eu como beirarrúa, enco-méndoche teñas a delicadeza de
transmitir ao Concello que tome boanota e emendar o fallo, xa que des-acertadamente existe . Miña valla ao servizo do Pobo,temos que ter moita paciencia e nonagobiarnos por todo o que nos tocavivir. E que, aínda que non nosguste, debemos de soportalo, serprudentes e pacientes coa situacióne como se di agora, ser democráticose non caer na desesperación. Miña valla ao servizo do Pobo, a ilu-sión ten que acompañarnos perma-nentemente. Por iso vivir o día a díaé moi importante e desexar parabénsa todo o Pobo. Ti e eu sigamos co-laborando para, cun bo entende-mento, mellorar e axudarnosmutuamente coa esperanza e satis-facción de ser útiles á sociedade enxeral e a todo o Pobo. Que Deus nos acompañe e nos con-serve o bo humor.
CONCLUSIÓN: A beirarrúa agra-dece a colaboración da valla ao ser-vizo do Pobo.
A beirarrúa dille á valla ao servizo do Pobo: Ti si que vales. Es unha boa comunicadora
Ramón Paz Guntín ‘A casa dos Marios’
As medidas do goberno apertan a economía do contribuínte, ata o punto de ter que buscar distintas ma-
neiras para saír a diante.
3colaboracións maio 12
CADERNOS DA VIAXE
Banca pública?
Xoán Antón Pérez Lema
O prezo dun café
Sen dúbida, non resultadoada a tarefa de explicar ácidadanía as últimas medi-das que se están a tomardesde os distintos gobernosque afectan a prestaciónsesenciais como son a sani-dade, a educación ou osservizos sociais. Un imaxí-nase as dificultades daque-les que toman decisións áhora de intentar convencer-nos a todos do acertadodesas determinacións. Re-coñéceselles, en primeirolugar, valor, porque o ca-rácter impopular das mes-mas é evidente; en segundotermo, a situación xeralnon está exenta de drama-tismo, con poucas esperan-zas de mellora nin a curtonin a medio prazo. Vivimos unha época com-plicada, na que asistimos áasfixia económica de moi-tas familias, o que inflúenegativamente no con-sumo, coas consecuenciasxa de sobra coñecidas.Asumimos que nos tocantempos de restricións e degrandes esforzos. E acép-tanse, porque non quedaoutra se queremos saír dasituación actual. Porén,
agradeceríase que se suma-sen a este carro, ademaisde pensionistas, estudantese enfermos, as altas instan-cias. E iso significará sa-crificios e privilexios óque cumpriría renunciar.Algún, ó mellor en vez deir de caza ó sur de Áfricapodería coller a escopeta eofrecerse ás distintas cua-drillas de cazadores quesaen polos nosos montes óxabarín, ese animal quetanto gusta das praderías efincas de millo. É só unexemplo, sen pretenderpecar de demagogo.Por iso, valoramos que nosqueiran explicar as razónsdeses duros acordos. Comoa disposición que contem-pla o pago de medicamen-tos por parte das persoasxubiladas. Existen argu-mentos, máis ou menos só-lidos, para defender que seaplique unha resolucióncomo esa (tamén o contra-rio). Pero aludir que ámaioría dos pensionistaslle suporá cada mes a im-plantación do copago far-macéutico o prezo dun parde cafés, demostra que ósmandatarios aínda lles
falta moita pedagoxía paraxustificar ante o conxuntoda poboación por que sedecidiu implantalo. Oscartos do café son para ocafé. Tamén un bo viño to-mado no bar é máis caroque un litro de aceite. Perose temos que prescindirdos bos hábitos para mer-car as menciñas que nece-sitamos –suponse- candonos atopamos enfermos esempre –tamén se supón-por prescrición facultativa,imos francamente mal. O mesmo poderíamos dicirsobre o aumento das taxasuniversitarias; neste caso,uns cubatas por alumnosería o equivalente. Se fi-nalmente eliminamoscañas e copas para com-pensar os copagos e repa-gos de certos servizos e asuba nos prezos doutros,asistiremos ó malestar doimportante sector hosta-leiro.Por iso, señores e señorasque gobernan, fundamen-ten as súas decisións conoutros exemplos.
Pablo Veiga
Os males para o sistema fi-nanceiro español viñeron dasúa sobreexposición ao la-drillo e aos produtos finan-ceiros especulativos “madein USA”. Xa que logo, o seupatrimonio encheuse de vi-vendas e locais sen saída co-mercial ou, o que aínda émáis grave, solares e terreossen perspectiva ningunha dese urbanizaren a xeito, logodo fatal estoupido da burbu-lla inmobiliaria. Para aléndiso, as entidades de orixesocial e fundacional (as Cai-xas) , agás moi contadas ex-cepcións, non foron quén apreservar os seus obxectivosfundacionais (fluidez e sufi-ciencia do crédito necesarioás pemes e familias) e em-barcáronse en aventuras des-capitalizantes.Unha desas,sen dúbida foi a da promo-construtora valenciana AS-TROC.Mais os males foron comúnse mesmo as entidades bota-ron man de produtos finan-ceiros fraudulentos que llespermitirán sanear os seusbalances, nos que sobrance-aron os grandes Bancos pri-vados españois, coa súa emi-
sión masiva de obrigas sub-ordinadas. Todo para aga-char que o sistemafinanceiro español,empera-dor dos tempos da purpurinae baleira brillantez, ía polomundo, en realidade, es-pido.Semella que reestruturar-mos o sistema financeiro vaiesixir un lote de recursospúblicos.Os mesmos que seestán a retirar do estímulo áeconomía produtiva, da edu-cación, da formación profe-sional,da sanidade e dosservizos sociais, que habe-rían garantir unha cohesióne inclusión social nas que aEspaña mesmo era deficita-ria nos mellores intres doautoengano. Velaí que sexa tan razoábelesixir, canda esta achega derecursos públicos, o controlpúblico da Banca intervidapara garantir que a funciónesencial do sistema bancario(que flúa o crédito á produ-ción e ao consumo) poidaser desenvolvida en benefi-cio das nosas empresas. Eque os gaños indubidábeisno medio prazo desta rees-truturación revirtan, en úl-timo de contas, nopatrimonio de todos.Na nosa Galicia, asemade, oartigo 55 do Estatuto facúl-talle ao Poder Galego paraasumir a representación dasInstitucións estatais (entreelas o FROB) nas empresasparticipadas polo sector pú-blico, mesmo NG BANCO.Sempre para acadarmos oobxectivo esencial, que noné a nacionalización nin aprivatización da Banca,senón que o crédito flúa.Para garantirmos unha acti-vidade económica que sexaquén a nos tirar fóra destepozo.
A ARRINCADEIRA: “D.
Valentín, aquí estamos”.
Ninguén mellor ca o home-naxeado no Día das NosasLetras, Paz Andrade, paradeprendermos a lección daGalicia como tarefa, do Paíscomo espazo de creativi-dade e emprendemento em-presarial, do galego comolingua de comunicación em-presarial. D.Valentín, aquíestamos.
X. Varela
b
4 sociedademaio 12
A comisión organi-
zadora da MO-
EXMU e a Festa da
Filloa ofreceu un
xantar de agrade-
cemento ao per-
soal que colaborou
o 1 de maio na
Festa de Interese
Turístico de Gali-
cia. Na celebración
que tivo lugar o do-
mingo 6 de maio en
Muimenta tamén
houbo flores para
tódalas mulleres.
Máis de 50 veciños e veciñas do concello de Xermade viaxaron ataa localidade asturiana de Taramundi o sábado 19 de maio. Des-pois da recepción na Casa da Cultura, puideron visitar o taller dunartesán en Vega de Llan, un castro, a igrexa e o casco de Tara-mundi, ademais do Museo da Auga de Bres.
Os nenos e nenas
de 2 a 3 anos da
Escola Municipal
de Vilalba realiza-
ron o xoves 10 de
maio unha saída
ao Concello de Vi-
lalba. Durante a vi-
sita, os rapaces e
rapazas puideron
coñecer a Casa do
Concello, ademais
dos vehículos cos
que traballa a poli-
cía local e protec-
ción civil, que
sempre os acom-
pañan nas súas
saídas do centro.
No pasado mes de abril a Plata-forma contra as Fumigación daque fai parte ADEGA, tiña pro-gramada unha manifestación enMelide para protestar polos tra-tamentos aéreos contra o gorgu-llo do eucalipto cun pesticidaprohibido pola Unión Europeadada a súa perigosidade e alta to-xicidade: o flufexonuron. A pesarda inminencia destas fumiga-cións, a Delegación do Gobernoprohibiu a manifestación. Comoalternativa, a Plataforma despra-zouse até Melide para informardos perigos destas fumigaciónsque se pretenden facer en todaGaliza promovidas pola Asocia-ción Española de Fabricantes dePasta, Papel e Cartón coa axudada Xunta e concellos como o deMelide, que está a instar aos pro-pietarios e propietarias de euca-liptais a conceder o permiso paraseren fumigados.O problema:1º ASPAPEL pretende realizarcoa colaboración da Xunta deGalicia unha fumigación masivadas plantacións de eucaliptos ga-legas afectadas por un insecto, ogonipterus scutellatus.2º A fumigación vaise realizarcun insecticida chamado comer-cialmente Cascade, cuxo princi-
pio activo é unha substancia de-nominada flufenoxurón. Esa sus-tancia foi catalogada comodaniña pola Unión Europea eprohibiu a súa venda a partir do1 de agosto deste ano (2012). Undos seus peores efectos é que éaltamente tóxica para as larvasdas abellas, como o propio fabri-cante recoñece na etiquetaxe doproduto. 3º Se se fumiga masivamenteeste produto nos montes galegos,existe un gran perigo de extermi-nio das poboacións de abellas, xamoi reducidas polo continuo usode pesticidas, segundo apuntanos estudos científicos. 4º Se morren as abellas en Gali-cia, aparte doutros efectos noci-vos no ecosistema, non sepolinizarán a maior parte dasplantas das que nos alimentamosos humanos e os animais quecriamos para nos alimentarmos.Sen polinización, non hai repro-dución destas plantas, e a nosaagricultura colapsará.5º Entre as especies vexetais dasque nos alimentamos, as seguin-tes dependen necesariamente daacción polinizadora das abellaspara producir froito e semente(ou vense favorecidas por ela):Árbores froiteiras: Maceira, pe-
reira, castiñeiro, vide, kiwi,amendoeira, melocotoeiro, cer-deira, ameixeira…Especies forraxeiras:Alfalfa,trevo, liño, algodón…Cultivos de horta:Tomate, cou-ves, cabazas, cabaciñas, pe-mento, cenorias, perexil, nabos,brécol, porro, couveflor, beren-xenas, melóns, cogombros, amo-rodos, framboesas, espárragos,silveira (amoras)…ADEGA vén de coñecer as zonaspropostas por ASPAPEL paradesenvolver as fumigacións doseucaliptais co tóxico Flufenoxu-ron nas provincias da Coruña en40 puntos, Pontevedra en 28 eLugo, 1 área. Na documentacióncartográfica, elaborada pola em-presa Fitoaragón S.L., indícanse69 áreas de 8 km de diámetrocada unha, denominadas "zonasde tratamento químico". Nelaslocalízanse as masas de eucalip-tos máis densas e con maiorafectación do gorgullo, maistamén inclúen lugares habitados,cursos fluviais e mesmo espazosda Rede Natura 2000. Dada a to-xicidade do principio activo e aenorme dispersión dos métodosaéreos, persoas, animais emesmo biodiversidade ameazadaestarán expostas ao veleno.
ADEGA advirte á Xunta de quepodería estar sendo cómplice, deseguir "avalando" estas prácti-cas, dun delito contra a saúde daspersoas e o medio ambiente.Un importante número das áreasnas que están proxectadas as fu-migacións inclúen territorio daRede Natura 2000 no que estánpresentes, entre outras, especiesprotexidas de insectos a cuxaconservación obriga a Directiva92/43 CEE e que tamén se veránafectados polo tóxico. Por exem-plo, a bolboreta Euphydryas au-rinia e o escarabello Lucanuscervus (vacaloura) están consi-deradas de interese comunitarioe figuran no Anexo II da Direc-tiva de Hábitats.A maiores, as poboacións do le-pidóptero Zerynthia rumina,considerada en perigo de extin-ción e do coleóptero Cerambyxcerdo (capricornio das aciñeiras,o escarabello máis grande de Ga-liza), vulnerábel, poderían sufriros efectos das fumigacións. Ealén dos insectos protexidos,tamén as aves insectívoras e osmorcegos, entre outros, acusa-rían os efectos do veleno. Aten-dendo á Lei 42/2007 doPatrimonio Natural e da Biodi-versidade e á Lei 9/2001 de Con-
servación da Natureza calqueradano a estas especies podería serconstitutivo dunha falta moigrave e mesmo dun delito penal,coa agravante de ser a propia ad-ministración quen o cometería.Tivo en conta a Xunta a presenzadestas especies protexidas, ame-azadas e en perigo de extinciónnas parcelas fumigadas, incluí-das ou próximas a espazos pro-texidos?Considerou a Xunta os riscos dasfumigacións sobre a saúde daspersoas e a calidade dos recursoshídricos, dada a presenza nas"zonas de tratamento" de núcleosde poboación e cursos fluviais?Cal é a opinión da D. X. de Con-servación da Natureza, da D. X.de Saúde Pública e de Augas deGaliza polo que atinxe ao enve-lenamento da auga?A escandalosa submisión aolobby do eucalipto que amosou aadministración galega, corrobo-rada por unha política forestal hi-perpermisiva coas pasteiras e osseus intereses (Lei de Montes,Orde dos cultivos enerxéticos),non pode xustificar o envelena-mento deliberado das persoas e omedio ambiente.
5colaboracións maio 12
ASPAPEL e a Xunta planean fumigar sobre espazos protexidos, ríos e vilas Lois Toirán
Facer mención de todo o exportono anterior, contaxiarse coa nosaterra no conxunto dos pobos quea conforman. Isto é moi signifi-cativo no contido do “Libro doXosé”. É a idiosincrasia dos seusvalores autóctonos o que nos faisentir orgullosos os que habita-mos nela. Por iso xamais debe-mos renegar nin rexeitar opasado e as súas tradicións.Botala vista atrás estimula osconsiderables progresos en ma-teria de educación e cualifica-ción da sanidade, comunicacióne outras importantes melloraspara o ser humano.O noso país situado nun extremoda Península Ibérica, cunha ex-tensión terrestre e litoral moi im-portante destaca, na súaorografía, o desenrolo do ríoMiño e a importancia do río Sil,que dividen e circulan entre di-versos conxuntos montañosos, eoutros moitos ríos dos que faimención especial o “Libro doXosé” que en diversas ediciónsposibilitou ao seu alumnado noseu ensino ao respecto dunha ca-pacitación ilustrada moi com-plexa. Así, fai mención do nosoclima e comenta que a humidadeno inverno causada polas abun-dantes chuvias é moi excesiva eno verán a seca é a causante deque para que os cultivos sexanflorecentes haxa que recorrerobrigatoriamente e proporcionarauga para regar dende os ríos e
regatos máis próxi-mos, relativamente,para que a vexeta-ción sexa eficaz. Haique destacar a natu-reza propia existenteno noso país como astípicas fragas que coasúa propia naturezason moi beneficiosaspara o ambiente aoigual que as carba-lleiras e os soutos oucastiñeirais que foronbásicos para a nosaalimentación en tem-pos non moi lonxa-nos. Hai que facermención especialtamén aos piñeiraisque en tempos entreos anos 1.750 e 1.850tiveron a súa impor-tancia madeireirapara atender e surtiras necesidades demandadas rela-cionadas para cubrir diversas in-dustrias derivadas da materia;ademais dos eucaliptais quedende os anos de 1.800 e 1.900se empregaron para repoboar va-rias zonas do país. Así, o “Librodo Xosé” no seu contido ofreceunha ampla información da natu-reza de toda Galicia e a paisaxede todo o noso territorio cunhavariedade moi interesante queproduce gran admiración aos quedoutras comunidades e naciona-lidades nos visitan. Facer o posi-
ble e procurar que a ilustraciónda Historia e Prehistoria de Ga-licia sexa coñecida polos quenela estamos para que a socie-dade se implique e transmita si-lenciosamente dunha formapsicolóxica e desinteresada-mente a tantos e tantas homes emulleres que cada ano pasenpola nosa terra. Destacar a importancia que re-flexa o “Libro do Xosé”, naépoca do seu ensino vital, ondeexplica que entre os anos 1.780a 1.790 a poboación de Galicia
era superior a un mi-llón trescentos milhabitantes cunhaevolución da natali-dade significativa,tendo en conta que adefunción era moialta comparada coade hoxe e motivadarelativamente polaausencia das presta-cións necesarias sa-nitarias. Hai quemencionar taménque a asistencia da-queles curandeiros-menciñeiros que, deforma natural, ali-viaban con moitoacerto cantas doen-zas existían, moitasdelas complexas evulgares, e semprevaléndose da propiafe de cada quen por-
que, cando eran irremediables,recorríase ao milagre dalgúnSanto como mediador para que ahumildade e o ofrecemento pro-curasen algunha esperanza mise-ricordiosa para lograr algúnremedio satisfactorio, confiandona evolución da propia natureza.Non existía coma hoxe esa cali-dade de vida que permite esten-der cara unhas idades altas, entermos xerais; aínda que daquelatamén existía xente de naturezaforte que podería superar ata os90 anos cunha capacidade de
mobilidade física e mental moisatisfactoria que agora con tantamenciña aínda moita xente nonchega a niveis de longa duración.Hai que mencionar que o tan ca-careado estado do benestar ásveces prexudica a saúde quizaispolos excesos que se cometen,aínda que sexan advertidos en re-comendacións sanitarias. A so-ciedade que se rodea con certosalternes é a causa prexudicialque traizoa a unha gran porcen-taxe da cidadanía. Hai que promocionar a xuven-tude que a verdadeira beleza é opropio estímulo e impoñersepara ser novo e evitar caer nunmal ambiente que nos leva avivir prematuramente a un pro-greso de envellecemento antici-pado que é case sempre a causade facer caer na mentalizaciónnegativa dunha gran parte da po-boación. É digno mencionar quedesgraciadamente a diminucióndas prácticas relixiosas traencomo resultado esta situaciónque acarrea a propia reducciónda natalidade e o estímulo de for-mar unha familia que sexa exem-plar. Promocionar todo o que sexaconstructivo é unha recomenda-ción básica do “Libro do Xosé”.O seu autor fixo que no ensinopropio existira esta condiciónpara formar ao seu alumnado.
Continuará...
Fumigacións
O libro do XoséMemorias populares
Ramón Paz Guntín‘A casa dos Marios’
novas da chaira
6 actualidademaio 12
A comisión de festas do San
Ramón e Santa María de Vi-
lalba para este ano 2012 cele-
brou unha xuntanza co alcalde
vilalbés, Ge-
rardo Criado,
durante a mañá
do xoves 10 de
maio onde des-
tacaron a nece-
sidade de
colaborac ión
por parte dos
vilalbeses e vi-
lalbesas para
sacar adiante
as festas patro-
nais.
Durante a xun-
tanza, os inte-
grantes da
c o m i s i ó n
adiantaron que
entre as dez or-
questras que
amenizarán as
festas patro-
nais atópanse a
orquestra Pa-
norama, a París de Noia e a
Olympus, “que formarán parte
do programa do mesmo ano
por primeira vez en Vilalba”,
apuntan. Seguen traballando na
contratación do resto de or-
questras mentres recoñecen
que este ano levan certo “re-
traso” con respecto aos dous
anos anteriores onde os mes-
mos membros formaron parte
da comisión. En canto ao resto
do programa afirman que se
manterá a xira, a festa da ter-
ceira idade, o día infantil e o
día da bicicleta nas datas habi-
tuais da súa celebración e que
a contratación de galas ou ou-
tras actuacións dependerá do
orzamento final que este ano se
prevé será máis baixo que os
280 mil euros cos que contaron
as festas do 2011.
O rexedor municipal, Gerardo
Criado, explicou que neste ano
o Concello tamén rebaixou o
seu achegamento dende os 70
mil aos 50 mil euros obrigando
á comisión a rexerse pola má-
xima de “facer máis con
menos”, segundo apuntou.
Nese sentido, os membros da
comisión apuntan que “intenta-
rán manter o nivel”, aínda que
afirman que dependen da cola-
boración cidadá.
Sorteo dun coche eléctrico e
dous mil euros
A principal novidade deste ano
será a venda de rifas para o
sorteo dun coche eléctrico, res-
pectuoso co medio ambiente, e
dous mil euros cos que se pre-
tende incentivar a aportación
dos vilalbeses e vilalbesas ao
orzamento das patronais, ade-
mais de seguir facendo unha
colecta entre as vivendas da
vila.
O sorteo destes agasallos terá
lugar os días 2, 3 e 4 de setem-
bro cando se repartirán, res-
pectivamente, o coche,
valorado en dez mil euros; un
cheque de mil euros e outro
cheque coa mesma cantidade
coincidindo coas últimas catro
cifras do sorteo da ONCE. As
papeletas están dispoñibles na
maioría dos establecementos
vilalbeses.
vilalba
A Asociación de Veciños de
Corbelle puxo en marcha unha
iniciativa solidaria. Os veci-
ños e veciñas desta parroquia
vilalbesa están a recadar car-
tos para axudar á reconstru-
ción da casa dunha familia do
lugar de Foxo que quedou re-
ducida á cinzas durante un in-
cendio rexistrado na
madrugada do 16 de abril.
Despois do suceso, varios
membros da Asociación de
Veciños de Corbelle lograron
reunir 4.500 euros entre as
achegas económicas das casas
da parroquia para contribuír
na reconstrución da casa do
matrimonio afectado que ata o
momento vive na casa dos
pais dun deles, tamén na pa-
rroquia de Corbelle. A come-
zos deste mes, tamén se
abriron dúas contas bancarias
para que as persoas que quei-
ran colaborar poidan ingresar
as súas achegas económicas
nos seguintes números de
conta: 0072 0206 51
0000108703, do Banco Pastor;
e 2080 5190 59 3040012237
de Nova Galicia Banco.
Dende a Asociación de Veci-
ños de Corbelle agradecen a
colaboración e recordan que
calquera aportación, por pe-
quena que sexa, axudará a que
a familia regrese á súa casa o
antes posible. Así mesmo,
afirman que o Concello de Vi-
lalba xa enviou ao arquitecto
municipal para que elabore o
proxecto e realice unha esti-
mación do orzamento das
obras de reconstrución.
Outras axudas
Pola súa banda, o matrimonio
afectado móstrase “moi agra-
decido” pola colaboración que
recibe; xa que os veciños e ve-
ciñas de Corbelle, ademais
doutros amigos, tamén mos-
traron a súa solidariedade ao
doarlles roupa, un microondas
ou mesmo un conxelador.
Un coche eléctrico e dous mil euros en premios, alicientes derecadación para as festas de Vilalba
Iniciativa solidariados veciños deCorbelle
Os socialistas vilalbeses rexeitan a desaparición do partido xudicial de Vilalba einstan ao goberno municipal a conciliar a actividade da gardería nova coa actual
Algúns membros da comisión de festas do San Ramón e
Santa María 2012 co alcalde de Vilalba, Gerardo Criado.
O voceiro do grupo municipal
socialista de Vilalba, Eduardo
Vidal, manifesta a súa inten-
ción de pedir o apoio da cor-
poración municipal á moción
que presentarán para que non
se produza a supresión do par-
tido xudicial de Vilalba.
Vidal manifesta que de levarse
a diante as pretensións do Mi-
nisterio de Xustiza, ao facer
súa unha proposta do Consello
Xeral do Poder Xudicial, su-
poría a desaparición deste par-
tido xudicial e
consecuentemente dos xulga-
dos asentados na vila.
O voceiro socialista asegura
que esta reforma terían unhas
consecuencias de discrimina-
ción tanto económica coma te-
rritorial entre a poboación; xa
que á desaparición dos xulga-
dos vai aparellada unha suba
das taxas xudiciais sen prece-
dentes.
Os socialistas vilalbeses man-
teñen que “o goberno de Ma-
riano Rajoy, baixo o pretexto
da falsa austeridade e do afo-
rro, pretende converter outro
dereito fundamental en eli-
tista, aloxándoo da cidadanía e
instaurando así unha xustiza
para ricos e outra para po-
bres”.
Finalmente, Vidal asegura que
“a sociedade e a economía vi-
lalbesa sufrirían repercusións
moito máis aló da desaparición
dos xulgados en si, pois tamén
desaparecerían todas as acti-
vidades que van aparelladas á
vida xudicial”.
Desmantelamento dos servi-
zos públicos
O grupo municipal socialista
tamén pretende que a apertura
da nova gardería non signifi-
que o peche da actual, xa que
entenden que nun momento no
que se están a cuestionar os
alicerces do estado do benestar
“non podemos asistir impasi-
bles á intención anunciada por
Gerardo Criado de pechar a
actual gardería, baixo o pre-
texto de aforrar 60 mil
euros anuais”.
De confirmarse esta
nova, afirman os socia-
listas que “sería unha
decepción e unha tor-
peza máis do goberno
municipal”. Así
mesmo, explican que o
único que conseguiría
o rexedor sería “au-
mentar a desconfianza
nas políticas de recor-
tes ás que cada vez nos
teñen máis afeitos os
gobernos populares”.
Na mesma liña, Vidal
afirma que “un Go-
berno que diminúa a
capacidade de prestar
servizos públicos en momen-
tos de dificultade, principal-
mente cando a sociedade
necesita máis que nunca com-
patibilizar e conciliar a activi-
dade laboral e familiar, debe
ter a oportuna reprobación”.
Por último, o voceiro socia-
lista, manifesta que “o des-
mantelamento de servizos pú-
blicos non debe converterse
nunha estratexia de goberno, e
menos aínda nunha xustifica-
ción para non usar a imaxina-
ción e apostar por colocar a
Vilalba como o segundo motor
máis importante na dinamiza-
ción económica provincial”.
A Asociación de Veciñospromove a recadaciónde fondos para a recons-trucción da vivendaqueimada nun incendio
Eduardo Vidal, voceiro socialista de Vilalba.
vilalba7actualidade maio 12
O Monseivane acolle o segundo descenso da man do Club CiclistaDown Hill de Vilalba
O pasado sábado 21 de abril a
Asociación Cultural Banda de
Música de Vilalba celebrou a
Xunta Xeral Ordinaria na que re-
sultou elixida unha nova directiva
composta por músicos cunha di-
latada traxectoria na agrupación.
O novo órgano colexiado está
composto por Rodrigo Pavón
Prieto como presidente, José
María Vázquez Noche como vi-
cepresidente, Pablo del Valle
Prieto como secretario, Iria Cu-
rrás Gato como tesoureira e
David Trastoy Oseira e Sara
Rivas López como vocais. Conti-
nuan na dirección musical César
Concheiro Guerrico.
Este profundo troco na directiva
da asociación supón unha com-
pleta renovación dos seus inte-
grantes, que desexan continuar a
extraordinaria labor dos seus pre-
decesores, destacando como ob-
xectivos a curto prazo a
organización do, xa tradicional,
Curso de Música de verán, do
Festival Pepe Guntín así como de
diversas actuacións ao longo da
xeografía galega e incluso nacio-
nal, buscando manter a súa labor
de promoción da cultura musical
vilalbesa.
O Club Ciclista de Vilalba
Down Hill organiza a segunda
proba puntuable do Open Ga-
lego de Descenso 2012. Trá-
tase da segunda edición do
Descenso ao Monseivane que
se celebrará a vindeira fin de
semana nos lugares de Sama-
rugo e Corbelle.
A proba consta de 1,6 quilóme-
tros de percorrido en dúas
mangas cronometradas. A pri-
meira comezará ás tres da tarde
do domingo 27 e a segunda ás
cinco. O circuíto, que discorre
polo monte, segundo Omar
Rouco, organizador e represen-
tante do club, “ten bastantes
saltos, peraltes e curvas; pero
calquera ciclista pode realizala
baixada”. Así mesmo, explicou
que “esta proba pretende in-
centivar á xente nova a practi-
car este deporte e incluso con-
seguir que algún vilalbés sexa
campión galego”. Nese sen-
tido, o concelleiro vilalbés
Jesús Bermúdez apuntou que o
concello de Vilalba colabora
con iniciativas coma esta onde
se implica a xente nova.
A tarde do sábado comezarán
os adestramentos que continua-
rán durante o domingo pola
mañá. Rouco apunta que “os
veciños están moi contentos e
mesmo nos animan”, polo que
agardan contar con máis pú-
blico que o ano pasado ao con-
tar tamén co aliciente da
paisaxe.
A pasada edición contou con
115 inscritos que agardan su-
perar este ano, xa que polo mo-
mento, e en só tres días de
preinscrición, acumulan xa
máis de 50 participantes de
toda Galicia e tamén de Astu-
rias. O prazo de inscrición es-
tará aberto ata unha hora antes
do comezo da proba, ás dúas
da tarde do domingo 27 de
maio.
O Club Ciclista Down Hill no
Open Galego de Descenso
Na primeira proba do Open
Galego de Descenso celebrada
en Culleredo participaron dous
vilalbeses do club que conta
con preto de 40 socios, aínda
que só once corredores federa-
dos dos que cinco son de Vi-
lalba. Rouco explica que “os
corredores vilalbeses irán me-
llorando a medida que avance
o Open”.
Omar Rouco e Jesús Bermúdez durante a presentación do II Descenso ao Monseivane.
A Banda de Músicacambia de directiva
A Garda Civil detivo o mér-
cores 16 de maio a dúas per-
soas pola súa presunta
implicación nos feitos ocorri-
dos o 22 de febreiro no lugar
xermadense de Burgás onde
dúas persoas perderon a vida
e unha terceira resultou gra-
vemente ferida, despois de
seren atacados con gran vio-
lencia.
A Garda Civil comezou entón
unha minuciosa investigación
que mostrou indicios da pre-
sunta implicación no asalto á
vivenda por parte de B.L.O.,
de 24 anos de idade, e
J.L.C.F., de 34, ambos veci-
ños da localidade de Vilalba.
O primeiro foi detido no ae-
roporto de Santiago de Com-
postela cando pretendía
tomar un voo con destino a
Ibiza, mentres que o segundo
foi detido nunha vivenda da
parroquia de Martiñán.
Rexistraron cinco vivendas
e sete vehículos
Nun amplo operativo policial
dirixido polo Xulgado de Ins-
trución número 2 de Vilalba,
unidades especialistas en in-
vestigación de homicidios e
inspeccións oculares da
Garda Civil rexistraron cinco
vivendas, catro do municipio
vilalbés e unha pertencente
ao termo municipal de Aba-
dín, os domicilios e outras
propiedades dos detidos e das
persoas relacionadas con
eles. Os axentes puideron in-
tervir diversos efectos de in-
terese para a investigación
ademais de sete vehículos
que están a ser investigados
por expertos criminalistas.
A Garda Civil detén a dous vilalbeses como presuntosautores do dobre crime de Burgás
Bombeiros e policías por un día
Os axentes da unidade criminalista da Garda Civil inspeccionando un dos vehículos da ‘Operación Burgás’.
Os nenos e nenas de 2 a 3 anos
da Escola Municipal de Vilalba
realizaron o xoves 10 de maio
unha saída ao Concello de Vi-
lalba.
Este foi unha das saídas do
centro que realizan os alumnos
e alumnas de máis idade da
gardería municipal que tivo
como obxectivo coñecer a súa
Casa do Concello e os vehícu-
los de traballo da policía local
e protección civil que os acom-
paña durante as súas saídas.
Deste xeito, os nenos e nenas
aproveitaron para subirse aos
camións dos bombeiros e ou-
tros vehículos das forzas de se-
guridade.
Vindeiras saídas
Os nenos e nenas de 2 a 3 anos
teñen pendente unha visita aos
colexios vilalbeses a onde se
incorporarán o vindeiro curso
académico 2012/2013. E o
mércores 6 de xuño visitarán o
parque Sotavento, actividade
pertencente ao programa Voz
Natura ao que se atopa adscrito
o centro vilalbés, e que se rea-
lizará en colaboración co Con-
cello.
César Concheiro mantense
na dirección musical
Un dos nenos subido a unha das motos dos axentes de Tráfico.
8 actualidademaio 12
castro de rei
guitiriz
Novo centro emisor de TDT nomonte de San Alberte en GuitirizA subdirección xeral de Enxeñe-ría e Planificación Telecomuni-cacións, Radio, Televisión eMultimedia vén de emitir o seuinforme sobre a sinal de TDTque recibe o concello de Guitiriz.
O informe detalla que á locali-dade de Parga só chegan as can-les de TDT con frecuencias máisbaixas transmitidas dende o cen-tro de Guitiriz. Ademais, suxireque a reorientacións das antenasreceptoras cara o microreemisorde Parga permite recibir melloratodas as canles que emite o cen-tro. Dende o Concello de Guitiriz ex-plican que se está a estudar a po-sibilidade de instalar un novo
centro emisor de TDT no montede San Alberte que podería cu-brir en gran parte as parroquiasde Trasparga e Mesón da Cabra.Por outra banda, estas parroquiasson zonas con moito arboredoque interfire na calidade do sinalrecibido de xeito que seguiríanexistindo zonas de sombra nasparroquias de Trasparga, SanSalvador de Parga, Vilanova eSamesode. A solución máis axei-tada aportada polo informe é,polo tanto, a TDT por satélite,SAT – TDT.
Problemas coa recepción do
sinal de televisión
Os veciños que teñan problemascoa recepción do sinal de televi-sión poden poñerse en contactocun distribuidor autorizado dosque figuran no listado actuali-zado http://www.sattdt.es/con-sultaInstaladores.aspx, unha vezestea rematada a instalación eposta en funcionamento do novocentro emisor de San Alberte.
Este club deportivo do municipiode Castro de Rei contará coa
aportación de 7 mil euros cos quecontribuír cos gastos xerados polaLiga de Bolos Provincial segundoun convenio de colaboración que
asinaron o vicepresidente da De-putación de Lugo e responsable
das Áreas de Benestar Social eDeporte, o nacionalista AntonioVeiga, mailo presidente do Clubde Bolos O Cadaval de Pacios,
Mario Saavedra, este mércores 25de abril na compaña de Mario
Outeiro, responsable dasÁreas de Cultura e Tu-rismo, Mario Outeiro. O Cadaval leva desde adécada pasada promo-vendo actividades de recu-peración dos xogospopulares e deportes tradi-cionais por toda Galicia,ademais de participar naLiga Provincial de Bolosque move cada tempada apreto de 300 lucenses.Con este convenio, a Áreade Cultura e Deportes daDeputación colabora nodesenvolvemento das súasactividades ao “compartirplenamente os obxectivosdeportivos do Club deBolos O Cadaval ao apos-tar por deportistas lucen-
ses, polo deporte feminino, asícomo pola recuperación de de-portes tradicionais”, apuntouVeiga.
Veiga, Saavedra e Outeiro durante a firma do convenio.
O Club de Bolos O Cadaval recibirá 7 mil euros daÁrea de Deportes da Deputación
O BNG de Guitiriz organizouun acto informativo público dedebate sobre a nova Lei deMontes e a Lei de Caza que secelebrou o xoves 26 de abril noMesón da Cabra.O BNG pretendía reflexionarsobre a riqueza e as posibilida-des que xera e ofrece o noso
monte baixo o lema “Sen montenon hai futuro”. Por iso, o BNGde Guitiriz interesouse en deba-ter e contrastar cos veciños eveciñas do municipio o pro-
xecto da novaLei de Montese o borradorda nova Lei deCaza que pre-sentou o PP noP a r l am e n t oGalego. Para oBNG as posi-bilidades e ariqueza queaporte no fu-turo o nosomonte vai de-pender de quese faga un usoordenado e ra-cional, seaproveite inte-gralmente e sexestione conparticipacióne transparen-cia para vincularnos a todos etodas na súa conservación e de-fensa.No acto, presentado e mode-rado por Xosé Lois González“Pereira”, portavoz do BNG en
Guitiriz, participaron o enxe-ñeiro de montes Xabier Bruñapara guiar o debate sobre a Leide Montes e tamén CristianLópez Carmona, presidente doTECOR Os Castros – Pantón,para falar sobre a Lei de Caza.
O BNG de Guitiriz organizou un acto público informativo sobre anova Lei de Montes e de Caza
Cultura e Turismo daDeputación dota demobiliario a Casa daCultura de Castro
As masas sobrantes daconcentración parcela-ria de Ansemar, cedidasao Concello
A xunta de goberno da Deputa-ción Provincial de Lugo acordouna sesión do venres 27 de abrilaportar máis de 51 mil euros aoCentro Cultural de Castro Ribei-ras de Lea, o único do concello deCastro de Rei.Con esta partida orzamentariapreténdese dotar de mobiliario,así como de material referido avídeo e son, esta infraestruturaque ata o momento se atopaba ba-leira, polo que non podía ser em-pregada polos veciños e veciñaspara o seu fin.O delegado de Cultura e Turismoda Deputación de Lugo, o nacio-nalista Mario Outeiro, acompa-ñado de membros do BNG deCastro de Rei, visitou as instala-cións do Centro Cultural na tardedo venres 27 de abril.
O Diario Oficial de Galicia(DOG) publicou o luns 14 demaio a resolución favorable daConsellería do Medio Rural e doMar sobre a cesión dalgunhasmasas comúns de terras sobrantesda zona de concentración parce-laria de Ansemar ao concellochairego de Castro de Rei, previoinforme da Xunta Local de Zona.O Concello de Castro de Rei so-licitara a cesión dalgunhas parce-las para facer uso en beneficiodos veciños debido á fase na quese atopa esta concentración par-celaria onde xa están definidas asfincas de substitución e masas co-múns. As masas comúns resultantes dacesión destinaranse a equipa-mentos colectivos e a fins de in-terese xeral, como son oestablecemento dun lugar de de-pósito de madeira ou a constru-ción dun punto limpo e depósitode plásticos agrícolas.
Serán máis de 51 mil euros cosque dotar de equipamento aoúnico Centro Cultural do con-cello de Castro de Rei.
O informe sobre a sinal deTDT que reciben as parro-quias guitiricenses amosaas dificultades de transmi-sión do sinal nas parro-quias de Trasparga, SanSalvador de Parga, Vila-nova e Samesode; e pro-pón a instalación da TDTpor satélite.
“As posibilidades e a ri-queza que aporte no fu-turo o noso monte vaidepender de que sefaga un uso ordenado eracional, se aproveiteintegralmente e se xes-tione con participacióne transparencia paravincularnos a todos etodas na súa conserva-ción e defensa”.
Un exemplar do coello do monte.
A Policía Xudicial da GardaCivil da Coruña, en colabo-ración coa Comandancia deLugo, logrou ter a catro in-dividuos, todos eles coruñe-ses, que se lles supónintegrantes dunha banda or-ganizada que se dedicaba arealizar atracos en entidadesbancarias.As investigacións remón-tanse a un atraco que tivolugar nunha entidade banca-ria de Baamonde, no muni-cipio de Begonte, dousmeses antes e que xa foraatracada por dous dos deti-dos no ano 2009. Os respon-sables da investigaciónlograron relacionar aos su-postos autores dos feitos de
Baamonde con outro atraconun banco cántabro do queos seus dous autoresforan detidos e ingresa-dos en prisión tras re-cuperar algo máis de14 mil euros proceden-tes do roubo. Estes feitos propicia-ron a detención doutrosdous individuos na Co-ruña a principios destemes de maio coa que sefinaliza a operaciónpolicial ao lograr des-articular este impor-tante grupo dedicadoao asalto a entidadesbancarias e cuxo líder,un dos detidos en Can-tabria, é considerado
polos axentes como “o men-tor de varias xeracións de
atracadores de bancos nacomunidade galega”.
begonte
cospeito
9actualidademaio 12
Detidos os dous atracadores da sucursal bancaria de Baamondepertencentes a un grupo especializado
Concerto de músicatradicional no colexiode Begonte
Efectos recuperados aos detidos da ‘Operación Maroñas’.
A vixésimo primeira ediciónda Festa da Filloa de Mui-menta foi un éxito de público evendas ao esgotárense as máisde 17.000 filloas que se puxe-ron á venda durante a xornadado martes 1 de maio. Dende a organización explicanque a festa vai medrando cadaano e que este ano, coa novi-dade do ‘I Concurso de Cansde Raza – Festa da Filloa’ ondeparticiparon arredor de 250exemplares, foron moitos osque se achegaron ao recintofeiral Manuel Vila de Mui-menta. Á hora do xantar rexis-tráronse longas colas e opolideportivo onde se servironas racións de churrasco, chou-rizo criollo, pan, viño, auga,
queimada e café, estaba cheo.Durante a súa presentación, ovenres 27 de abril, o alcalde deCospeito, Armando Castosa,fixo referencia á declaraciónda Festa da Filloa como Festade Interese Turística de Galiciano ano 2008. Nese sentido,Castosa recoñeceu o traballo eesforzo das filloeiras que fanposible esta festa, así como obo facer das comisións quemantiveron a súa organizacióndurante 21 anos, un dos condi-cionantes para conceder a de-claración de interese turístico. Na súa inauguración durante amañá do martes 1 de maio par-ticipou o delegado da Área deCultura e Turismo da Deputa-ción de Lugo, o nacionalista
Mario Outeiro. Durante a súaintervención, Outeiro salientouo “incrible traballo que desen-volve a organización destafesta, polo que resulta digno demención o impagable traballoa prol da revitalización domedio rural. Neste sentido,ademais da dimensión culturale turística que ten a recupera-ción dunha tradición a travésda promoción desta festa, odesenvolvemento desta xor-nada significa no aspecto eco-nómico unha importantísimainxección ao comercio localpola cantidade de persoas quedespraza a Muimenta”. Asímesmo, Mario Outeiro rema-tou ofrecendo o apoio da Áreade Cultura e Turismo da Depu-
tación Provincial para as vin-deiras edicións desta Festa daFilloa.Ademais do I Concurso deCans de Raza – Festa da Filloade Muimenta, que repartiucinco premios entre os mello-res exemplares de raza de cazamaior e caza menor, tanto canscoma cachorros, e tamén á me-llor reala de caza maior, a festatamén contou con expositoresde artesanía e produtos galegosde calidade, ademais da expo-sición sobre o Mongol Rally2011 no que participaron tresrapaces do municipio de Cos-peito. XOTRAMU ofreceuunha mostra de xogos tradicio-nais, como adianto da cuartaedición dos Xogos Tradicio-
nais de Muimenta que se cele-brará o 3 de xuño e a asocia-ción Acapa Show Petapoucorealizou unha demostración doseu novo espectáculo. O grupode gaitas Mato Vizoso ameni-zou tamén a festa pola mañá.
Cifras
Foron máis de duascentas per-soas de Muimenta e as parro-quias dos arredores as quecolaboraron na preparación dasfilloas, o churrasco e a quei-mada que se puideron degustarao longo do día por un prezode 3 euros a media ducia de fi-lloas e 10 euros a ración de co-mida. Para a realización dasmáis de 17 mil filloas precisá-ronse 500 quilos de fariña.
A décimo primeira edición da Festa da Filloa de Muimenta renovouse coa celebración dunconcurso de Cans de Raza
Dos veciños e veciñas de hoxe para a Muimenta domañá
Durante a xornada do martes 1de maio tamén se fixo entregados premios aos gañadores doXIII Concurso de Debuxo eRelato da Filloa onde partici-paron arredor de 200 nenos enenas dos colexios da comarcachairega. Os gañadores doconcurso de relato foron Rosa-lía Montero, do CEIP de Mui-menta, entre os menores de 7anos; Paulo Montero, Írea San-talla, ambos do CEIP de Mui-menta e Rocío Amoso docolexio Ramón Falcón na cate-goría de entre 8 e once anos; ePatricia Prado do CPI Virxe doMonte, Noel Escanlar, doCampo Veleiro e Félix Puente,do Virxe do Monte, entre osmaiores de 12 anos.
O cartel anunciador da MO-EXMU 2013 elixirase entre osdebuxos gañadores que perten-cen a Unai Blanco, do colexiode Muimenta, Naír Machado,do CEIP Bretoña, e Marta Va-rela do CEIP O Salvador; nacategoría de menores de 7anos. Na categoría de oito aonce anos resultaron premia-dos Hilenia Villamide do CEIPRamón Falcón, Sergio Lozanodo CEIP Muimenta e EvaMaría Fernández tamén do co-lexio Ramón Falcón. E entreos maiores de 12 anos, os pre-mios corresponden aos debu-xos de Anabel da Costa, SilviaGonzález e Diego Peteira,todos do CPI Virxe do Monte.
Máis de 200 rapaces e rapazas chairegosparticiparon no XIII Concurso de Debuxo eRelato da Filloa
O mércores 9 de maio o co-lexio Virxe do Corpiño deBegonte acolleu un concertodidáctico da man do gaiteiroBruno Villamor que ofrececlases de instrumentos tra-dicionais galegos entre osmáis pequenos do municipiodentro da programación Es-colas Deportivas e Culturaisque o Concello de Begonteorganiza dende outubro ataeste mes de maio, coinci-dindo co curso escolar. Esta iniciativa de Villamorque tiña como obxectivo dara coñecer entre os nenos enenas a música e os instru-mentos tradicionais galegos,foi ben acollida no centro.
Dos veciños e veciñas de hoxepara a Muimenta do mañá. Ese éo lema gravado na placa queacompaña á Estatua da Filloeira,instalado na Praza Maior deMuimenta, e que foi inauguradao venres 27 de abril durante oacto de presentación da Festa daFilloa de Muimenta 2012 poloalcalde do municipio de Cos-peito, Armando Castosa, acom-pañado da comisiónorganizadora da MOEXMU e aFesta da Filloa deste ano 2012. A instalación do monumento debronce sobre catro pezas de gra-nito do país, correu a cargo doempresario da localidade, JulioRodríguez, que tamén doou aspedras. Esta figura de exaltacióndo traballo das filloeiras e fillo-eiros fora proposta polas comi-
sións organizadoras coa finali-dade de conmemorar a declara-ción de Festa de Interese
Turístico de Galicia por parte daConsellería de Innovación e In-dustria en febreiro do 2008.
Inauguración da Estatua da Filloeira.
outeiro de rei
rábade
10 actualidademaio 12
O subdelegado do Goberno enLugo visitou o centro penitenciariode Bonxe
Aberto o prazo de inscrición para os campamentosurbanos de verán de Outeiro de Rei
O Concello de Rábade orga-niza a quinta edición do Con-curso de Pintura Rápida que secelebrará o sábado 2 de xuño.Este edición do certame, naque poderán participar tódolosartistas que o desexen, terá portema as ‘Estampas de Rábade’e arrincará ás nove da mañácando se selen as teas no Con-cello, en branco ou preparadascunha cor uniforme.Unha das condicións do con-curso pasa por admitir unhaúnica obra por artista, aíndaque este pode escoller a moda-lidade e estilo de pintura quedesexe. Tódalas obras deberánlevar un título, mentres que asobras premiadas deberán estarfirmadas polo autor ou autora.
A entrega das obras poderaserealizar ata as cinco da tarde noConcello de Rábade e a partirde entón a exposición dos ca-dros realizados polos artistasparticipantes poderase contem-plar na recepción da Casa doConcello. Se os participantesnon entregan o cadro, rema-tado ou non, serán vetados paraa edición do vindeiro ano. A partir das seis da tarde o xu-rado, composto por personali-dades relacionadas co mundodas artes e representantes mu-nicipais, outorgarán os premiosno Salón de Plenos do Conce-llo que os gañadores deberánrecoller persoalmente. A súadecisión será inapelable. O primeiro premio está dotado
cunha cantidade de 1.100euros. O segundo recibirá unhacompensación económica de700 euros; mentres que o ter-ceiro e o cuarto obterán, res-pectivamente, 500 e 400 euros.Ademais, nomearanse tres ac-césits que recibirán 60 euroscada un. As obras premiadaspasarán a ser propiedade dopatrocinador de cada premio,mentres que os accésits e asnon premiadas quedarán a dis-posición do autor ou autora.
Exposición das obras
Tódalas obras premiadas da-queles artistas que o desexen,permanecerán expostas noConcello dende o 4 ao 10 dexuño, previa taxación do autor.
Un ano máis o Concello de Ou-teiro de Rei abre o prazo depreinscrición para participar noscampamentos urbanos que serealizarán do 2 ao 6 de xullopara os nenos de 4 a 7 anos e do9 ao 13 de xullo, para os rapa-ces de 8 a 13 anos.Os campamentos contan cunnúmero limitado de prazas, 25cada un, polo que se cubriránpor rigorosa orde de inscrición,tendo preferencia os nenos enenas empadroados en Outeirode Rei e os alumnos do ColexioLaverde Ruíz con respecto aosde fóra.
Prezo e prazo de inscrición
O prazo para anotarse estáaberto ata o xoves 31 de maioou ata cubrir a totalidade dasprazas. O custe da actividade é
de 40 euros por rapaz que debe-rán aboarse no momento de
facer a reserva e sempre antesde rematalo prazo de inscrición.
O subdelegado do Goberno enLugo, Ramón Carballo Páez, re-alizou durante a mañá do mér-cores 9 de maio unha visitainstitucional ao centro peniten-ciario de Bonxe, en Outeiro deRei, no marco dos encontros queestá a levar a cabo dende a súatoma de posesión, o pasado mesde febreiro.Ramón Carballo foi recibidopolo director da prisión, Mo-desto Gutiérrez Llamazares, einteresouse polas servizos e ac-tividades que se desenvolven nodía a día do centro co obxectivoprincipal de formar aos internose preparalos para a vida en liber-dade.O centro penitenciario deBonxe, inaugurado no ano 1981,conta con talleres de carpinteríade madeira e metálica, unha es-
cola de adultos para aqueles in-ternos que non superaron o en-sino primario e instalaciónsdeportivas destinadas a favore-cer a sa ocupación do tempolibre e a aprendizaxe de regrasde conduta en situacións decompetencia.Asimesmo, as instalacións dis-poñen dun departamento de sa-nidade de atención primaria, noque se atende aos internos dasdiferentes patoloxías que poidanpadecer, e onde se tratan as po-sibles problemáticas da drogo-dependencia.Ramón Carballo dialogou cosprofesionais que traballan nocentro penitenciario de Bonxe edestacou a importancia da for-mación profesional e a educa-ción para favorecer a reinserciónsocial dos internos.
O quinto certame de pintura rápida de Rábade repartirá
máis de 2.800 euros en premios
Dez establecementos de Rábadeparticipan na primeira edición doconcurso de tapas
Rábade acollerá o primeiroconcurso de tapas que se des-envolverá na localidade a noitedo venres 25 de maio, o sábado26 e o domingo 27 de maio;ademais da noite do venres 1de xuño, o sábado 2 e o do-mingo 3 do mesmo mes. Son dez os establecementosparticipantes que contarán cosfolletos de inscrición onde osparticipantes deberán cubrir osseus datos persoais e onde osresponsables dos establece-mentos hostaleiros farán cons-tar a degustación da súa tapa.Unha vez degustadas todas epuntuadas do 1 ao 10, o folleto
deberase introducir nalgunhasdas urnas habilitadas nos esta-blecementos antes do 4 dexuño. Entre os consumidores que de-positen seladas a totalidade dascasiñas dos establecementosparticipantes neste primeiroconcurso de tapas sortearaseunha cea para dúas persoas noAsador Coto Real de Rábade. O martes 5 de xuño realizaraseo reconto, o sorteo e a entregade premios aos dous establece-mentos máis votados no Salónde Plenos do Concello de Rá-bade ás once da mañá.
Un grupo de rapaces e rapazas do campamento da pasada edición.
Entre os consumidores sortearase unha ceapara dúas persoas no Asador Coto Real
xermade
11 actualidademaio 12
Sotavento acolle unha exposición sobre a relación do ventocoa literatura galega
O Concello de Xermade orga-
niza un taller de matemáticas di-
rixido a estudantes do segundo
ciclo da ESO, ademais doutro de
orientación laboral destinado a
desempregados e desemprega-
das. Ambos van dirixidos tamén
a mozos de 16 a 24 anos.
O primeiro, que se levará a cabo
dende o xoves 10 de maio ao
xoves 30 de agosto de 2012,
desenvolverase en horario de
seis a oito da tarde, aínda que
pode sufrir cambios nos horarios
en función das necesidades dos
asistentes. Esta actividade en-
márcase dentro do proxecto con-
tra o abandono escolar da
Consellería de Cultura, Educa-
ción e Ordenación Universitaria
que subvenciona este tipo de ta-
lleres nos concellos de Galicia.
Pola súa banda, o taller de orien-
tación laboral estanse a desen-
volver os venres 4, 11, 18 e 25
de maio das oito ás dez do serán
na antiga Cámara Agraria. Neste
taller preténdese asesorar sobre
o Sistema Público de Emprego,
os certificados de profesionali-
dade, a elaboración do currículo
ou a preparación dunha entre-
vista de traballo.
A Fundación Sotavento Galicia
acolle dende este xoves 17 de
maio unha nova exposición
baixo o título ‘O vento nas Le-
tras Galegas’ co gallo da cele-
bración do Día das Letras
Galegas.
A exposición pretende descu-
brir a relación entre o vento e
a nosa literatura, a través de di-
ferentes fragmentos de poesía
de diversos autores galegos de
notable relevancia. A exposi-
ción, realizada en soporte au-
diovisual, inclúe os
exemplares de todos os libros
que se citan na mesma que se
poden consultar na biblioteca
do centro.
A mostra presenta ademais o
vento como elemento inspira-
dor dos nosos escritores e es-
critoras e destaca a
transcendencia do vento ga-
lego como recurso enerxético
aportando datos significativos
ao respecto.
Esta exposición pódese visitar
de forma gratuíta, e con cita
previa, nas instalacións do Par-
que Eólico Experimental Sota-
vento de Xermade que perma-
necen abertas os días laborais
dende as dez da mañá ata as
seis da tarde e os non laborais
das once ás dúas da mañá e das
catro ás seis da tarde. Para con-
certar cita pódese chamar ao
981 56 37 77 os días laborais,
e ao 981 44 10 20, os non la-
borais.
Orientación laboral
e matemáticas
Cabreiros acolle unha nova edición das XornadasInterxeracionais: aprendendo cos nosos maiores
A supresión do POS preocupa aoBNG de Xermade
A parroquia xerma-
dense de Cabreiros aco-
llerá a oitava edición
das Xornadas Interxe-
racionais Rurais os sá-
bados 26 de maio, 2 e 9
de xuño.
Entre as súas activida-
des atópanse a mestura
da cultura popular, a
música, a medicina, os
xogos tradicionais e al-
gunhas visitas organi-
zadas pola Asociación
de Veciños de Cabrei-
ros, a USC e o Conce-
llo de Xermade, que se
preocupan porque as
xornadas sirvan de
aprendizaxe para pe-
quenos e maiores. As
xornadas ‘Aprendendo
cos nosos maiores’ van ga-
ñando público en cada edición
e, dende a organización, agar-
dan sumar 300 persoas de tóda-
las idades entre os tres días que
se celebrarán as xornada en Ca-
breiros.
O día 26 de maio xirarán en
torno á historia e uso do liño en
Galicia cunha mesa redonda, a
proxección do documental ‘O
liño’ gravado por Fernando
Fresco, veciño da parroquia de
Cabreiros, e no que participan
varios veciños máis da parro-
quia, así coma as mulleres da
Asociación de Mulleres San
Bartolomeu de Insua, Vilalba.
Despois do xantar, comezará un
taller e a exposición didáctica
sobre o liño da man da Asocia-
ción de Mulleres San Bartolo-
meu de Insua onde os
participantes poderán ver e tra-
ballar o liño. O grupo musical
‘Muxarega’ das Pontes pechará
esta xornada coa súa actuación.
Pola súa banda, o sábado 2 de
xuño a xornada de convivencia
será o tempo da saúde, os estu-
dos históricos e os xogos tradi-
cionais. E o sábado seguinte, 9
de xuño, rematan estas xorna-
das cunha visita a diferentes lu-
gares de interese de Monforte.
O BNG de Xermade manifes-
tase contra a supresión das par-
tidas do POS (Plan de Obras e
Servizos) por parte do Goberno
central aos concellos, xa que
considera que “estas medidas
afectan máis aos pequenos con-
cellos coma o noso e, por su-
posto, aos concellos rurais
polos problemas de financia-
mento que teñen”.
A eliminación da partida deste
Plan, que se financia entre a
Administración Central (50%),
Deputación (25%) e os conce-
llos (25%), suporía para o Con-
cello de Xermade a perda de
31.266,24 €, segundo consta no
orzamento municipal aprobado
no Pleno celebrado o 7 de
marzo de 2012. Tendo en conta
que no ano 2011 a achega do
Estado ao POS de Xermade foi
de 36.844,08 euros, dende o
BNG pensan que “esta rebaixa
do 15,14%, enmarcada nas po-
líticas de axuste do Goberno
central e que supoñía a diminu-
ción desta partida orzamentaria
en 5.577,84 euros, xa era de
por si moi significativa para un
concello como o noso”.
Por outra banda, o BNG de
Xermade cre que esta medida
non preocupa ao PP xermadés;
xa que “trala pregunta realizada
en Pleno sobre o destino desta
partida, o equipo de goberno
respondera que aínda non sa-
bían a que se ía dedicar”, ex-
plica María do Mar Hermida,
voceira nacionalista de Xer-
made. Así mesmo, consideran
que “a norma do Concello de
Xermade parece ser facerse co
diñeiro e despois veremos que
facer”, cando os nacionalistas
pensa que primeiro se planifica
e despois se administra o di-
ñeiro. Hermida explica que “se-
gundo o último pleno, o equipo
de goberno tiña en mente facer
un par de pistas, aínda que non
estaba moi claro. Deste xeito,
as veciñas e veciños serán os
que sufran unha vez máis estas
medidas de axustes e recortes
que dende o goberno do PP está
recibindo a sociedade”, con-
clúe.
Asamblea local
Como cada dous meses, e antes
do pleno de xuño, o BNG de
Xermade celebra unha nova
asemblea local. Esta ocasión
contará ademais coa presenza
de dous membros da Executiva
nacional.
‘O vento nas letras galegas’ é unha mostra audiovisual que se pode visitar de xeito
gratuíto nas instalacións do Parque Eólico Experimental Sotavento
Visitantes contemplando a exposición nas instalacións do Parque Eólico Experimental de Sotavento.
O tear é unha das últimas tarefas do proceso de fabricación de teas a partir do liño.
outros concellos
mondoñedo
as pontes
12 actualidademaio 12
O Concello apoia o comercio pontés a travésdunha campaña que terá lugar no mes de xuño
Adiante organiza unha nova edición das xornadassobre alcoholismo nas Pontes
O Concello de As Pontes, a tra-vés do departamento municipalde Industria, e a Asociación doColectivo de Transportes doCarbón (A.C.T.C.) están a orga-nizar para vixésimo primeiraedición da Festa do Camioneiroque se desenvolverá ao longo daúltima fin de semana de maio,logo de que esta homenaxe que-dara suspendida trala problemá-tica rexistrada coa aplicación dodecreto do carbón.O colectivo Transpuerto Ferrol –As Pontes, S.A e Federación Ga-lega de Transportes (FEGATRA-MER) tamén participación naorganización desta festa coa queos grandes das estradas tomaránas rúas da vila das Pontes.A celebración arrincará ás 9 damañá do sábado 26 cun pro-grama de actividades no que nonfaltarán a música, a diversión e,por suposto, unha marcha quepercorrerá as rúas pontesas naque tomarán parte todos os vehí-culos que se inscriban na cita eque se prevé que pasen do cen-tenar. Os vehículos participantes con-centraranse na Casilla para co-mezar máis tarde a súa marchapolas rúas do casco urbano atarematar na canle IV onde perma-necerán estacionados estes gran-des pesos pesados das estradas,e tamén da economía local. O programa deste acto contarátamén cunha misa polos compa-ñeiros falecidos, un xantar deconfraternización e unha mostrade coches clásicos. Arredor dasseis da tarde dará comezo a ex-hibición de coches de rallie ekarts para concluír a xornada
festiva cunha verbena na Prazade América.Xa o domingo, no auditorio mu-nicipal Alovi, terán lugar unhasxornadas dedicadas ao mundodo transporte que darán comezoarredor das once da mañá coa in-auguración a cargo do alcalde deAs Pontes, Valentín GonzálezFormoso, para continuar coas in-tervencións da edil de Industria,Montserrat García; o Xefe Pro-vincial de Tráfico da Coruña,Pedro Pastor, e o presidente daA.C.T.C, Manuel Bouza.As ponencias arrincarán da mando Secretario Xeral da Federa-ción Galega de Transportes, JoséCarlos García, que falará sobre otransporte galego de mercado-rías na actualidade, mentres quea presidenta do Comité Galegode Transportes, Carmen Caste-lao, abordará a importancia dasasociacións do transporte no sec-tor.Pecharán a rolda de interven-cións arredor das doce do me-diodía os empresarios dotransporte Pedro Vázquez, An-drés Pereira e Julio Reguera queofrecerán unha charla sobre oimpacto da crise económica nosector do transporte. A continua-ción, José Carlos García mode-rará unha mesa redonda ondepoderán intervir tanto os confe-renciantes coma os propios asis-tentes.As xornadas serán clausuradasarredor da unha do mediodíapolo alcalde de As Pontes e doDirector Xeral de Mobilidade daXunta de Galicia, Miguel Rodrí-guez.
A revista 'Amencer' do Seminario Santa Catalina de Mondoñedo cumpre trinta anos
O vicepresidente da Deputaciónde Lugo e responsábel da Áreade Deporte e Benestar Social, onacionalista Antonio Veiga, par-ticipou no Seminario de Mon-doñedo durante a tardiña doxoves 26 de abril na presenta-ción do último número da re-vista “Amencer”, que elaboranos alumnos do Seminario deSanta Catalina desde 1982. Trátase dun número especialque conmemora o 30 aniversa-rio da publicación. Na presenta-ción da revista, ademais deAntonio Veiga, tamén estivo oalcalde de Mondoñedo, o nacio-nalista Orlando González Cruz,así como o equipo de redacciónda mesma, formada por XairoFormoso Pena, Cristian Fernán-dez López, Jacobo Chao Lom-bardero, Ernesto Barro Jiménez
e Daniel Díaz Villamel, ade-mais de por Juan José MontoutoChavez, que exerce como re-dactor xefe, o subdirector, LuisTorreira García, e o director,Víctor Amieiro Maseda, todoseles estudantes de entre pri-meiro e cuarto de ESO.Esta edición “Especial 30 ani-versario” trátase dun númeroque ten dúas partes moi diferen-ciadas. A primeira parte manténa estrutura habitual dunha re-vista normal de calquera mescoas típicas seccións da revista,aínda que neste caso está mar-cada pola celebración do 50 Díadas Letras Galegas, que esteano se lle dedica a Valentín PazAndrade. Neste sentido, Anto-nio Veiga quixo destacar que “aedición desta revista supuxo,desde os seus inicios, un impor-
tantísimo apoio para a nor-malización da nosa lingua.É todo un orgullo que sepublique unha revistacoma esta en galego, poisé unha proba máis de queos estudantes non teñen re-paros en utilizar a súa lin-gua, tanto oralmente comona escritura”.A segunda parte recolle oEspecial 30 anos que con-tén unha serie de colabora-cións de varios amigos deAmencer que se quixeronsumar á celebración do seuaniversario. Amencer per-maneceu viva estes trintaanos, nos que saíron 218números contando o nú-mero cero, porque un grupo depersoas lle dedicaron o seutempo e o seu esforzo, man-
tendo así aceso o facho destarevista. Dentro deste especialinclúense colaboracións deCelso Currás ou Félix Villares,
entre outros, así como artigossobre varios escritores galegos,o mindoniense Álvaro Cun-queiro entre eles.
A concellería de Industria e Co-mercio do Concello das Pontescontinúa co seu apoio ao co-mercio local coa preparacióndunha nova actuación destinadaá potenciación e promocióndeste sector fundamental naeconomía local. Logo do éxito acadado coa ini-ciativa do ‘As Pontes Em-prende’, a Concellería deIndustria e Comercio céntranseagora no sector do pequeno co-mercio co que celebrou unhaserie de xuntanzas durante aprimeira semana deste mes demaio co obxectivo de consen-suar unha actuación para ani-mar aos veciños e veciñas afacer as súas compras no co-
mercio do pobo “que redundaráno beneficio de todos, sendocomo é un servizo que da traba-llo a moitos ponteses”, explicaa concelleira Montserrat Gar-cía. A campaña que pretende buscarsolucións para a crise que pa-dece o pequeno comercio des-envolverase durante o mes dexuño. A novidade que vai ofre-cer o comercio pontés será a deabrir os sábados pola tarde du-rante ese mes. Ademais premia-rán a fidelidade dos clientes queacudan ese día da semana coaentrega de tarxetas de rascarque agacharán premios conconsiderables cantidades eco-nómicas. Durante a xuntanza
celebrada o mércores 2 de maiocos representantes do pequenocomercio, o sector semellabaacoller ben esta iniciativa quevai dar aos veciños a posibili-dade de mercar nun tempo noque actualmente o comercio dopobo está pechado. Ademais tamén se decidiu, porparte do concello, e con carác-ter extraordinario nesas datas, aautorización para colocar recla-mos na rúa por parte daquelesestablecementos que así o des-exen. A campaña celebraraseata o día 22, en que se fará unhafesta de peche que consistiránun desfile con presenza detodas as tendas participantes.
O Concello de As Pontes co-laborará un ano máis coa aso-ciación pontesa dealcohólicos Adiante na cele-bración das que serán ás XXIXornadas sobre Alcoholismoe que teñen como fin divul-gar os perniciosos efectos doalcol.As conferencias, coloquios,debates e mesas redondas ce-lebraranse no Auditorio daCasa Dopeso, e serán de en-trada libre.O lema desta edición é"Fuente de Vida, Camiño deMorte”, e de novo foron de-claradas de interese sanitariopola Consellería de Sani-
dade.Na tarde do venres 25 proce-derase á entrega de documen-tación; mentres que o sábado26 a partir das once menoscuarto da mañá, o alcalde deAs Pontes, Valentín GonzálezFormoso; o presidente deAdiante Jesús Fernández, e opresidente da FARGA, JoséRufo, inaugurarán as xorna-das.A primeira das ponencias co-rrerá a cargo da formadoravial Sandra Cadahía que di-sertará sobre o alcol nas cam-pañas de tráfico. A psicólogade Adiante, Belén Pardo, fa-lará da autoestima dos enfer-
mos e do papel da asociaciónna abordaxe do alcoholismo. Na xornada do domingo, en-fermos e familiares daránconta das súas vivencias e apsicopedagoga Rosa Bláz-quez, procedente do colec-tivo Grupear de Alcalá deHenares, ofrecerá unhacharla sobre a terapia do fa-miliar dun alcohólico.Un ano máis, a Xunta de Ga-licia, as federacións de alco-hólicos rehabilitados tanto deGalicia (F.A.R.G.A) coma deEspaña (F.A.R.E) e Endesacolaboran con estas xornadasque serán de entrada total-mente libre.
Os transportistas das Pontes recibiránunha homenaxe neste mes de maio
Presentación do ‘Especial 30 Anos’ da revista ‘Amencer’.
As XXI Xornadas sobre Alcoholismo contan coa declaración de interese
sanitario por parte da Consellería de Sanidade
13actualidade maio 12
O Plan de Banda Larga a preto do70% da comarca achega Internetde calidade
A Deputación denuncia que o novo mapa xudicial suporá “menos servizos públicos emáis gastos” aos cidadáns
A xefa territorial de Presiden-
cia da Delegación Territorial de
Lugo, Marta Barreiro, acompa-
ñada polo concelleiro de In-
fraestructuras de Vilalba, Jesús
Bermúdez, visitou na capital
chairega a aula móbil de Mo-
viStar, que percorre Galicia
para achegar as vantaxes e uti-
lidades do emprego de Internet
entre a poboación rural, o pa-
sado martes 15 de maio.
O Plan de Banda Larga de Ga-
licia permitiu que preto do
70% dos habitantes da comarca
da Terra Chá conten con acceso
á internet de calidade, de cando
menos 2Mbps de velocidade.
Barreiro expuxo que o Plan de
Banda facilita a superación do
illamento xeográfico ao garan-
tir Internet a preto do 30% dos
veciños da Terra Chá que non
tiñan acceso á rede. Ademais, o
70% dos colexios, xulgados,
centros de saúde que non tiñan
internet, poden acceder hoxe á
rede, indicou.
No caso de Vilalba, indicou a
xefa territorial, “o Plan de
Banda Larga proporcionou co-
bertura a preto de 2.100 habi-
tantes que carecían de
conexión a Internet, o que
supón que preto do 91,5% dos
vilalbeses dispoña xa de cober-
tura de calidade”. As previ-
sións do departamento
autonómico é que esta chegue
á práctica totalidade do conce-
llo a finais de 2013, empre-
gando conexión vía satélite nos
lugares de máis difícil acceso.
A mellora de cobertura na co-
marca chairega débese aos des-
pregamentos de redes fixas
(ADSL) e redes sen fíos (3G)
do Plan que leva a cabo Telefó-
nica en catro anos. Deste xeito,
estímase que ao remate do ano
2013 a práctica totalidade da
poboación da Terra Chá dis-
porá de acceso ao servizo de
banda larga de calidade. Así
mesmo, a poboación que non
queda cuberta coas actuacións
anteriores, poderá acceder me-
diante tecnoloxía satélite.
A Xunta de Goberno aprobou
o venres 18 de maio unha de-
claración institucional pro-
posta polo Presidente da
Deputación, José Ramón
Gómez Besteiro, para instar á
Xunta de Galicia a intervir no
proceso de modificación da
Lei de Demarcación e Plan
Xudicial que está a levar a
cabo o Executivo Central e o
Consello Xeral do Poder Xudi-
cial (CXPX). O Goberno Pro-
vincial esíxelle ao Presidente
galego, Alberto Núñez Feijóo,
que defenda os criterios de dis-
tribución poboacional e de ne-
cesidade de proximidade, así
como a anulación do incre-
mento das taxas, “ante as con-
secuencias irreversibles” que
supón o proxecto dos popula-
res.
O voceiro provincial socialista,
Manuel Martínez, salientou
que “o mapa xudicial que pro-
pón o Partido Popular require
de mobilización urxente por-
que é unha clara agresión aos
dereitos e servizos públicos
dos cidadáns. Feijóo non pode
seguir calado ante as conse-
cuencias irreversibles deste
proxecto que supón unha ver-
dadeira involución da Xustiza
ao reducir o número de parti-
dos xudiciais mesmo a niveis
inferiores aos que existían no
momento de aprobarse a vi-
xente lei de demarcación de
Planta Xudicial de 1987”.
Pola súa banda, o voceiro do
BNG, Mario Outeiro, destacou
que “unha vez que o PP lanza
unha proposta estamos en pe-
rigo xa que, como ten demos-
trado noutras ocasións, logo
non busca o consenso senón
que impón. Isto require dunha
resposta por parte da cidada-
nía. Mentres durante anos se
falou da necesidade doutro
xulgado en Sarria ou dun en
Ribadeo debido a masificación
do servizo, o PP rompe con
esta tendencia, tendo en conta
só criterios numéricos sen fu-
turo. A Xustiza non require de
recortes senón de investimen-
tos”.
A xunta de goberno da Depu-
tación considera que esta re-
ducción dos partidos xudiciais
terá unha serie de consecuen-
cias negativas como o traslado
do gasto ao cidadán ao ter que
desprazarse ata un lugar máis
afastado do seu domicilio para
tramitar unha demanda. Tamén
cren que se perde o sentido da
xustiza como un dereito e ser-
vizo público ao alonxar os xul-
gados da cidadanía; ademais
de que estas medidas suporán
un incremento das taxas, co
que a xustiza pasará a ser máis
cara. Por outra banda, tamén
consideran que se favorecerá a
destrucción de emprego no
sector e o despoboamento
rural, xa que “ao eliminar ser-
vizos públicos, haberá menos
emprego e menos xente”, con-
clúe Martínez.
O informe en datos
O informe aprobado polo
CXPX plantexa reducir á me-
tade os 431 servizos xudiciais
que hai en España. Galicia será
a autonomía máis prexudicada
coa reducción de 45 a só a 13
o número de demarcacións xu-
diciais. Deste xeito, na provin-
cia lucense, Mondoñedo,
Vilalba e Viveiro formarían un
só partido xudicial; e o se-
gundo integraríano Lugo, A
Fonsagrada, Becerreá, Sarria,
Chantada e Monforte.
Os concellos de Lugo percibiron as axudas para os servizossociais cinco meses antes que o ano anterior
Os 67 concellos da provincia
de Lugo xa empezaron a reci-
bir estes días os anticipos co-
rrespondentes ás axudas
destinadas a financiar os ser-
vizos sociais comunitarios.
Estes adiantos, que ascenden
a preto de 2,5 millóns de
euros (2.473.806,19 euros)
para toda a provincia, supo-
ñen que as entidades locais
están a recibir parte do finan-
ciamento cinco meses antes
que o ano anterior.
Os conceptos que se finan-
cian correspóndense a adian-
tos dos conceptos do servizo
de axuda no fogar –SAF- (bá-
sico para os concellos de
máis de 20.000 habitantes); á
subvención para o mante-
mento dos traballadores so-
ciais de todos os concellos,
así como para o persoal téc-
nico destes servizos nos con-
cellos de máis de 20.000
habitantes. Ademais, tamén
se executou o primeiro pago
correspondente ao servizo de
axuda no fogar de dependen-
cia.
Para calcular os adiantos a
percibir por cada concello, tí-
vose en conta o financia-
mento recibido o ano anterior
polos conceptos de SAF bá-
sico e por traballadores so-
ciais e outro persoal técnico;
mentres que para o SAF de-
pendencia estimouse grazas a
unha nova aplicación infor-
mática na que se coñece o nú-
mero de usuarios durante o
primeiro trimestre e as horas
de atención prestadas.
Esta axilización de parte do
financiamento, que no con-
xunto da comunidade supón
o pago de 12,4 millóns de
euros, prodúcese grazas ao
novo decreto de servizos so-
ciais comunitarios posto en
marcha pola Xunta, no que se
establecía o pago nos primei-
ros meses do ano por estes
conceptos. O ano pasado, por
exemplo, os concellos empe-
zaron a recibir este financia-
mento no mes de outubro, o
que supón que este exercicio
percibirán as axudas con
máis de 5 meses de antela-
ción.
Grazas a estes adiantos, axú-
dase aos concellos na presta-
ción dos servizos sociais, ao
tempo que se aliviar a súa si-
tuación actual, tal e como
comprometera a Xunta de
Galicia, que dá resposta así
tamén á demanda dos propios
concellos.
terra chá
A Xunta destina a estes adiantos no conxunto da provincia preto de 2,5
millóns de euros dos 12,4 millóns abonados en toda a comunidade
Este adianto prodúcese
logo de que a Xunta pu-
xera en marcha un novo
decreto dos servizos
sociais comunitarios
para optimizar estas
vías de financiamento,
e para dar resposta
tamén á demanda dos
concellos.
O nacionalista Mario Outeiro e o socialista Manuel Martínez durante a rolda de prensa posterior á xunta de
goberno da Deputación de Lugo celebrada o venres 18 de maio.
14actualidademaio 12
Manuel Blanco, socio administrador de Asesoría ATEFYCO
“A finalidade da declaración da renda é obter recursos para a prestaciónde servizos aos cidadáns ”
En plena campaña para a declara-
ción da renda e cos novos cambios
propostos polo goberno central, fa-
lamos cun experto na materia, Ma-
nuel Blanco, administrador da
Asesoría ATEFYCO.
En primeiro lugar, como defini-
rías o imposto da renda sobre as
persoas físicas ou IRPF?
O Imposto da Renda das Persoas
Físicas (IRPF) é o imposto directo
máis importante que teñen os sis-
temas fiscais modernos para apli-
car principios de capacidade
económica, equidade, xustiza e re-
distribución da riqueza. Trátase
dun imposto persoal, global, sub-
xectivo, progresivo e directo que
grava a renda obtida nun ano natu-
ral polas persoas físicas residentes
en España.
E en qué consiste a coñecida
como “declaración da renda”?
Con carácter xeral, pódese dicir
que consiste en declarar tódolos
rendementos que obteña a persoa
física: do traballo, de capital, de ac-
tividades económicas, ganancias e
perdas patrimoniais, imputacións
de rendas inmobiliarias, de trans-
parencia fiscal internacional, ce-
sión de dereitos de imaxe e de
institucións de inversión colectiva
residente sen paraísos fiscais. Logo
hai que ter en conta que hai rendas
suxeitas e rendas exentas, fixadas
por norma de rango legal, como as
rendas de ISD (impostos sucesións
e doazóns), pensións por incapaci-
dade permanente satisfeitas pola
S.S. ou mutualidades, minusvalía,
prestacións públicas por fillos a
cargo, por maternidade, por aco-
llida, becas públicas, a percepción
de certas cantidades percibidas de
contratos de seguros de vida, pre-
mios de lotería, certas subvencións
agrarias, algunhas indemniza-
cións: indemnizacións por despido
ou cese do traballador e todas
aquelas que estableza a lei.
Cál é a súa finalidade no modelo
económico do Estado?
A finalidade é obter recursos para
a prestación de servizos aos cida-
dáns. Como toda economía, pú-
blica, privada ou particular,
familiar, o Estado ten que ter ingre-
sos e gastos. Os ingresos obtenos,
recádaos mediante Impostos,
Taxas, ingresos dos seus activos,
etc. O mesmo que o benestar
dunha familia depende en boa
parte dos seus ingresos, cantos
máis ingresos recade o Estado e
mellor os administre, maior será o
benestar dos cidadáns, porque es-
tará prestando mellores servizos.
Sen ingresos non pode haber ser-
vizos, salvo que se acuda ao ende-
bedamento, coas consecuencias
que xa coñecemos. Este imposto é
cedido parcialmente ás Comuni-
dades Autónomas.
Quén está obrigado a realizala e
por qué? Cál é o prazo para a
presentación da declaración co-
rrespondente ao ano 2011?
Están obrigados a presentar a de-
claración da renda das persoas fí-
sicas tódolos residentes
que obteñan ingresos do traballo
superiores a 22 mil euros ou a 11
mil se os ingresos se perciben de
máis dun pagador e sempre que os
percibidos do segundo e restantes
pagadores superen os 1.500 euros
ao ano. Ademais deberán presen-
tala os que, aínda non superando as
cantidades anteriores, teñan rendas
do capital mobiliario e ganancias
patrimoniais superiores a 1.600
euros anuais, suxeitos a retención
ou ingresos a conta ou os que reci-
ban subvención para a adquisición
dunha vivenda, rendas inmobilia-
rias ou rendementos de Letras do
Tesouro superiores a mil euros.
Tamén están obrigados a presen-
tala declaración as persoas que
teñan conxuntamente rendas do
capital, rendementos de activida-
des económicas, incluídas agríco-
las e gandeiras, ganancias
patrimoniais e ingresos do traballo
por contía superiores a mil euros
anuais ou quen teña perdas patri-
moniais por importe igual ou su-
periores a 500 euros. Así mesmo,
debe declarar o impostos da renda
das persoas físicas aquelas persoas
que teñan achegas a plans de pen-
sións ou de previsións e desexen a
reducción nas bases.
O prazo para a presentación da
renda comezou o 3 maio e finali-
zará o 2 de xullo.
As novas tecnoloxías están a
cambiar a forma de tramitalas
pero, supoñen algún perigo ou
admiten algún erro?
Certamente as novas tecnoloxías
facilitan moito a obriga de presen-
tar a declaración da renda, pero é
preciso coñecer ben a normativa -
Lei da Renda das Persoas Físicas-
tanto para cumprimentar por inter-
net a que facilita a Axencia Tribu-
taria, como para facela no
programa PADRE.
Os erros tamén se poden dar ao fa-
cela directamente na Axencia Tri-
butaria, xa que se ten dado o caso
de que unha persoa a fixera na
Axencia Tributaria e logo lle recla-
men pagar máis e con encargo;
aínda que tamén coñezo casos de
que quen a fixo na alí e pagou de
máis, polo que logo tivo que facer
as reclamacións pertinentes para
que lle devolveran o que ingresara
de máis durante varios anos.
Qué nivel de uso ten a adminis-
tración electrónica para este tipo
de trámites?
O nivel de uso da administración
electrónica é moi alto e moi eco-
lóxico: practicamente
todos os que usan as novas tecno-
loxías transmiten a declaración
desde o seu ordenador, sen necesi-
dade de usar papel.
En qué consiste a tramitación da
declaración da renda a través da
sede electrónica da Axencia Tri-
butaria?
Quen teña o certificado electró-
nico, que lle faculta para unha mul-
titude de trámites coa
Administración, pode presentar a
declaración da renda e outros im-
postos sen necesidade de despra-
zarse, a calquera hora do día e
calquera día dentro do prazo de
presentación, coa mesma facili-
dade que se pon un correo ou unha
mensaxe a través de internet.
O goberno do Estado introdu-
ciu, polo Real Decreto Ley
12/2012, unha nova declaración
tributaria especial como conse-
cuencia das novas medidas tri-
butarias e administrativas
dirixidas á redución do déficit
público. Qué cambios intro-
duce?
Os cambios son moitos. Entre as
principais novidades atópase a ele-
vación do límite da exención da vi-
venda habitual ata un importe
máximo de 300 mil euros. Por
outra banda, no caso de obrigación
persoal de contribuír, a base impo-
ñible reducirase en 700 mil euros,
salvo que as comunidades autóno-
mas establezan outro importe. Esta
redacción será aplicable tamén aos
suxeitos pasivos non residentes
que tributen por obrigación persoal
de contribuír e aos suxeitos pasivos
sometidos a obrigación real de
contribuír.
Terase que presentar esta declara-
ción cando a cota sexa positiva,
salvo cando o valor dos bens sexa
superior a 2 millóns de euros, que
se presentará aínda que a cota re-
sulte negativa.
Por outra banda, o Real Decreto
Lei 12/2012, que regula a declara-
ción tributaria especial, permite
que os obrigados tributarios podan
poñerse voluntariamente ao co-
rrente das súas obrigacións tribu-
tarias regularizando tamén
situacións pasadas. O prazo para a
presentación desta declaración e
ingreso finalizará o 30 de novem-
bro deste ano.
En canto ao imposto de sociedades
redúcese a dedución por fondo de
comercio, suprímese a liberdade
de amortizacións, limítase tempo-
ralmente a aplicación de dedu-
cións, establécense medidas de
afloramento de rendas relaciona-
das con bens e dereitos non decla-
rados, etc. E no tocante ao imposto
da renda das persoas físicas, au-
mentan as retencións e apróbase
unha nova escala de tributación
para 2012 e 2013 que supón un au-
mento dende o 0,75% para rendas
de ata 17.700 euros ata o 7% para
rendas superiores aos 300 mil
euros.
As novidades tamén afectan ás
actividades económicas que des-
gravan na declaración da renda,
xa que volven desgravar a com-
pra ou o alugueiro da vivenda
habitual, así como algunhas
obras que se realicen nela ou a
contratación de plans de pen-
sións.
Quen desgrava é a persoa física.
Efectivamente, volve a poderse
desgravar por compra de vivenda
habitual. Tamén se poderá desgra-
var por alugueiro, con certas mo-
dificacións na idade dos mozos,
que baixa de 30 a 25 anos, e modi-
fícanse os tramos de deduccións,
pasando de 12.000 – 24.020 euros
a 17.707,20 – 24.107,20 euros.
Por obras nas que se teñan feito en
vivenda, sexa habitual ou non,
sempre que se xustifique debida-
mente co pago ao contratista me-
diante transferencia. Mantense a
subvención para alugueiro de vi-
venda para quen a teña concedida,
non para novas solicitudes. Así
mesmo, pódese desgravar por
apartacións a plans de pensións e a
conta vivenda. Prorrógase a deduc-
ción aos contribuíntes que exerzan
actividades económicas con cifra
de negocios inferior a 5 millóns de
euros e unha media de empregados
inferior a 25 obreiros e que mante-
ñan ou creen emprego (respecto
dos empregados en 2008). Tamén
se poderá reducir nun 20% o ren-
demento neto positivo declarado,
sen que exceda do 50% do importe
das retribucións pagadas.
Finalmente, qué significado
teñen as casiñas chamadas “fins
sociais” e “Igrexa Católica”?
Cómo afectan aos contribuíntes
ou á recadación do Estado?
Tense oído falar “a min gustaríame
decidir en que vai inverter o Estado
os impostos que pago”. Pois ben,
non podemos decidir todo, pero si
podemos marcar a casiña para o
fin social que queremos que se
aplique unha pequena parte do im-
posto que pagamos. Coido que a
casiña de fines sociais márcaa
quen non quere aportar para
Igrexa, pero non sabe a que fin
concreto se vai aplicar, e xa se ten
dado o caso de que o goberno non
os aplicou na súa totalidade a un
fin social. Quen marca a casiña
“Igrexa” sabe que van a ese fin
concreto: Cáritas. Ao marcar a ca-
siña non afecta en nada ao contri-
buínte, non ten que pagar máis nin
menos, parte do que paga vai des-
tinado, polo seu mandato, a ese fin.
Esta casiña só se marca nas decla-
racións a pagar, as que non dan a
pagar non aportan nada. Ao Estado
si lle afecta que se marque a casiña,
porque dese importe non pode dis-
poñer nada máis que para os fins
que indica a casiña.
E qué percepción cre que ten a
sociedade sobre a denominada
“x solidaria”?
A sociedade coñece a existencia
desta casiña nunha porcentaxe alta,
pero coido que moitos non coñe-
cen cales son os fins sociais a que
se destinan, ademais, non pode
concretar o fin ao que se vai apli-
car, salvo no caso Igrexa.
Manuel Blanco, asesor fiscal e contable da Asesoría ATEFYCO.
15actualidade maio 12
O Presidente da Deputación de
Lugo, José Ramón Gómez Bes-
teiro, o Vicepresidente, Antonio
Veiga, e a Presidenta da Preesco-
lar na Casa, Marisol Fernández
Rocha, asinaron o luns 14 de
maio o convenio de colaboración
en virtude do cal o organismo
provincial achega 65.000 euros a
esta Fundación, garantindo deste
xeito que 737 nenos e nenas da
provincia e as súas familias, o
91% procedentes de zonas rurais,
sigan recibindo as ensinanzas
gratuítas e de calidade que ofrece
o programa educativo. A Depu-
tación aumentou neste 2012 nun
25% as súas axudas a Preescolar
con respecto ao ano pasado,
mentres que a Xunta reduciu a
cero a súa achega, o que obrigou
a destruír 11 postos de traballo e
atender a mil familias menos en
Galicia.
Gómez Besteiro destacou que,
facendo un novo esforzo inver-
sor e suplindo unha vez máis á
Xunta de Galicia, que é a que ten
competencias en educación, a
Deputación outorga esta axuda
de 65.000 euros -50.000 da área
de Presidencia e 15.000 da de
Cultura-, que, xunto ás concedi-
das o pasado 2011, suman preto
de 120.000 euros. Isto certifica,
engadiu o Presidente, a firme e
unánime aposta do organismo lu-
gués por un servizo que “garante
a igualdade de oportunidades
educativas, acabando coas dife-
renzas entre zonas rurais e urba-
nas; combate o despoboamento
ao facilitar servizos e prestacións
para manter a calidade de vida
das súas xentes, pois se tan
importante é levar ao rural a
telefonía ou internet, máis o é
a educación; e constitúe unha
fonte de creación de em-
prego”.
Recalcou tamén que o conve-
nio asinado con Preescolar é
“útil, aínda que dende a De-
putación non podemos soster
sós este proxecto”. “Hai algo
que non se entende dende
Santiago, que a provincia de
Lugo ten unhas condicións
específicas: ten un gran nú-
mero de maiores e, por tanto,
un gran abandono do territo-
rio, polo que os esforzos no
rural como Preescolar na Casa
son imprescindibles”.
Pola súa banda, o Vicepresidente
insistiu en que Lugo “ten unhas
condicións específicas, e hai
quen pensa que Galicia vai
dende Ferrol a Vigo, esquecén-
dose do eixo interior”, ademais
de recalcar que a día de hoxe o
servizo de axuda do fogar na
provincia “mantense única e ex-
clusivamente grazas á Deputa-
ción”.
A Presidenta da Fundación Pre-
escolar na Casa, tan emocionada
que tivo que parar en varias oca-
sións a súa intervención, quixo
agradecer “o cariño da Deputa-
ción” ao apoiar o proxecto edu-
cativo na provincia. “Non sei se
o programa vai morrer ou non,
pero reconfórtame saber que loi-
taremos para que non desapareza
e que, faga quen o faga, sempre
estea garantida a atención ás fa-
milias e aos nenos”, afirmou Ma-
risol Fernández Rocha. Conside-
rou así mesmo que as palabras da
Conselleira de Traballo e Benes-
tar, Beatriz Mato, cualificando
de obsoleto o programa “non se
axusta á realidade”. De feito,
tense convertido nun referente en
España e mesmo en Europa, pois
actualmente están en marcha ini-
ciativas similares en países sura-
mericanos e mesmo en
Inglaterra. A propia Xunta pre-
sentouno como programa clave
fronte ao despoboamento demo-
gráfico.
Consecuencias do recorte da
Xunta
Os recortes do Executivo auto-
nómico obrigaron a paralizar du-
rante meses as prestacións de
Preescolar na Casa. A Fundación
puido retomar a súa actividade
logo de recibir unha axuda do
Ministerio de Sanidade con
cargo ao IRPF acadada en no-
vembro. Na actualidade, fun-
ciona con esta subvención, así
como, en menor medida, coas
concedidas dende os Concellos
como, por exemplo, o de Lugo.
A suma da Deputación foi deter-
minante para poder continuar.
O programa atende hoxe ao 85%
dos municipios lugueses, é dicir,
está presente en 57. Anterior-
mente, cubría case a totalidade,
65 dos 67 Concellos da provin-
cia, todos agás Negueira de
Muñiz e Ourol debido a ausencia
de demanda. Conta con 1.500
usuarios (entre pais e nenos)
cando, anteriormente, eran
2.000. Para elo, desprázanse por
106 puntos de atención distribu-
ídos pola provincia e facilitados
polos Concellos, 9 profesionais,
5 menos que en 2011.
A Consellería de Traballo e Benes-
tar destinou ao longo de 2011 máis
de 5,1 millóns de euros para incen-
tivar na provincia de Lugo o em-
prendemento e o autoemprego. Así
o destacou a directora xeral de Pro-
moción do Emprego, Amparo
González, nunha xuntanza que
mantivo cos emprendedores na
Confederación de Empresarios de
Lugo (CEL) o venres 27 de abril.
“Preto de 30 empresas e máis de
660 autónomos beneficiáronse
destas axudas do goberno galego”,
apuntou González.
A directora xeral expuxo que a tra-
vés do programa de axudas ás em-
presas cualificadas como
iniciativas locais de emprego pro-
movese a creación de empresas in-
novadoras, que xeran emprego
estable no ámbito local, e ás que se
destinou preto de 170 mil euros no
2011.
O programa de axudas ás iniciati-
vas emprendedoras e de emprego,
co que pretenden que ningunha
empresa creada por persoas des-
empregadas quede sen axudas, be-
neficiou en Lugo a 22 empresas o
pasado ano ás que lle achegou 275
mil euros.
O plan de emprendemento dedi-
cado a iniciativas de emprego de
base tecnolóxica é unha iniciativa
que pretende impulsar o espírito
emprendedor nos universitarios.
Así, no 2011, un proxecto empre-
sarial de Lugo obtivo a cualifica-
ción como IEBT e recibiu unha
axuda de 34 mil euros.
Pola súa banda, o programa de pro-
moción do emprego autónomo
axuda a financiar parcialmente os
proxectos empresarias que faciliten
a creación do seu propio posto de
traballo ás persoas desempregadas
que desenvolvan a súa actividade
empresarial como traballadores e
traballadoras autónomos. No ano
2011, máis de 660 lugueses obtive-
ron axudas por un importe que su-
perou os 4,6 millóns de euros.
González afirmou que todos estes
plans teñen en común, entre as súas
prioridades básicas, o fomento de
todas aquelas actuacións que per-
mitan dinamizar e aproveitar as
oportunidades de creación de em-
prego.
O Instituto Galego de Seguri-
dade e Saúde Laboral
(ISSGA) vén de celebrar unha
xornada técnica en Lugo para
informar e asesorar a empresa
e traballadores e traballadoras
sobre as medidas axeitadas na
prevención de riscos laborais
en espazos confinados. Os lu-
gares catalogados como con-
finados son aqueles que
presentan aberturas limitadas
de entrada e saída e ventila-
ción natural desfavorable no
que se poidan acumular con-
taminantes tóxicos e inflama-
bles ou ter unha atmosfera
deficiente en osíxeno e que
non está concibido para unha
ocupación continuada por
parte de traballadores.
Esta iniciativa forma parte da
oferta formativa do ISSGA e
ten como obxectivo informar
sobre a nova normativa neste
eido, xa que os traballos que
se desenvolven en recintos ou
espazos confinados levan con
eles a consideración de activi-
dades perigosas ou de risco
especial.
A técnica do ISSGA, Belkis
Torres, explicou a necesidade
de levar a cabo este tipo de ac-
tividades de forma segura e a
importancia da sensibilización
neste ámbito. Lembrou que en
caso de sinistro a persoa que
se atopa no interior do espazo
confinado deberá poder ser
socorrida e, así, deberá esta-
blecerse no procedemento de
traballo. As medidas de emer-
xencia deberán estar non só
previstas, senón tamén im-
plantadas.
A xornada técnica que se ce-
lebrou o venres 11 de maio no
centro do ISSGA de Lugo in-
clúe, ademais, unha práctica
real de medición de atmosfera
en pozo e unha excarceración
con técnicas de acceso e posi-
cionamento mediante cordas
en espazos reducidos ou luga-
res de difícil acceso.
Tres veciños de Lugo foron deti-
dos pola Garda Civil o xoves 10
de maio como supostos autores
dun delicto de roubo de chatarra
nunha canteira do termo munici-
pal da Pastoriza.
Os detidos accederon ao interior
das instalacións da canteira cun
camión coa suposta intención de
subtraer os obxectos metálicos
sen a autorización dos seus pro-
pietarios.
As obras da rúa Plácido Peña de
Vilalba retomáronse o pasado
luns 14 de maio. Dende entón e
ata a finalización das obras a rúa
sufrirá cortes de tráfico e desvíos
provisionais que se atopan sina-
lizados dende o venres 11 de
maio.
A Garda Civil de Lugo imputou
o venres 18 de maio a un veciño
de Castro de Rei de 47 anos de
idade como suposto autor dun de-
lito de incendio forestal no monte
‘Costa de arcas’ de Prevesos onde
se iniciara un lume o xoves 17.
As xestións pertinentes para de-
terminar a causa do incendio ve-
rificaron que o suposto autor
realizaba unha queima no monte
incumprindo as condicións de se-
guridade e sen contar cos medios
de extinción axeitados para impe-
dir a súa propagación.
A Asociación de Criadores de
Ovino e Caprino de Galicia,
OVICA, organiza unha charla
informativa sobre as axudas con-
vocadas pola Xunta o pasado 11
de maio para a modernización
das explotacións agrarias e a in-
corporación de mozos á activi-
dade agraria.
O acto terá lugar no Pazo de Fei-
ras e Congresos de Lugo o sá-
bado 26 de maio a partir das dez
e media da mañá. A primeira ex-
posición recollerá os enfoques e
requisitos destas axudas e a se-
gunda consistirá nunha rolda
aberta de preguntas.
Axentes da Garda Civil imputa-
ron a unha veciña de Cospeito
como suposta autora dun delito
contra a seguridade viaria ao
conducir, pola LU-P- 1701, un
turismo sen haber obtido nunca
o permiso ou licencia de condu-
ción.
Rouban chatarra nunhacanteira da Pastoriza
Continúan as obras narúa vilalbesa PlácidoPeña
Un veciño de Castro deRei imputado por un de-lito de incendio forestal
OVICA organiza unhacharla sobre as axudas áincorporación de mozose os plans de mellora dasexplotacións agrarias
Imputada por conducirsen sacar o permiso
BREVESPreescolar na Casa recibirá 65 mil euros da Deputación Provincial
Traballo investiu máis de 5,1 millóns deeuros para incentivar o emprendemento eo autoemprego en Lugo
O ISSGA asesora a traballadores eempresas de Lugo sobre prevenciónde riscos laborais en espazos confinados
Besteiro e Fernández xa asinaran en febreiro un convenio mediante o que a Funda-
ción TIC elaboraría material audiovisual sobre a divulgación de Preescolar na Casa.
16 actualidademaio 12
O prazo para presentar solicitu-
des de novo ingreso no Punto de
Atención á Infancia (PAI) do
Concello da Pastoriza para o vin-
deiro curso 2012-2013 está
aberto ata o xoves 31 de maio.
A solicitude débese presentar nas
oficinas de rexistro do Concello
xunto coa documentación pre-
cisa que acredite as incidencias
familiares ou sociais que inflúan
na admisión dos nenos e nenas.
Axentes da Garda Civil detive-
ron na localidade de Vilalba dúas
persoas como supostas autoras
dun delicto de roubo de cable de
cobre, tralo coñecemento da sub-
tracción duns 250 metros de
cable de cobre de toma de terra
do alumeado público da localida-
decun valor de máis de 2 mil
euros.
Os axentes localizaron no inte-
rior dun cuadriciclo, estacionado
nunha céntrica rúa de Vilalba,
dous rolos de cable de cobre,
unhas tenaces, unha tesoira corta
cable e unha lanterna que facili-
taron a identificación dos supos-
tos autores do roubo que xa
foron postos a disposición xudi-
cial.
A Deputación Provincial solici-
tou tanto ó Ministerio de Fo-
mento como á Consellería de
Infraestruturas os permisos per-
tinentes para colocar 90 sinais
nos puntos de entrada e saída das
Reservas da Biosfera así como
naquelas zonas de maior riqueza
destes espazos naturais recoñeci-
dos pola Unesco, coma o Com-
plexo Húmido da Terra Chá. O
organismo provincial pretende
levar estas sinais a estradas, non
só provincias, senón autonómi-
cas e estatais co obxectivo de
marcar todos os accesos, priori-
zando aquelas zonas que rexis-
tran unha maior densidade de
tráfico en tódolos municipios
que compoñen as Reservas da
Biosfera que xestiona a Deputa-
ción de Lugo.
As áreas de deportes dos Conce-
llos de Guitiriz e Begonte orga-
nizan unha nova edición da
Escola de golf que se desenvol-
verá no Hotel Balneario & Golf
Guitiriz os sábados polas tardes
durante tres meses dende o 12 de
maio que deron comezo. Os cur-
sos, dirixidos a maiores de 5
anos, teñen un prezo de 20 euros
ao mes.
Aberto o prazo para soli-citar praza no PAI daPastoriza
Rouban en Vilalba cablede cobre por valor de 2mil euros
A Deputación sinalará osaccesos ao ComplexoHúmido da Terra Chá
Escola de golf no HotelBalneario de Guitiriz
BREVES
O Senador e alcalde de Cos-
peito, Armando Castosa, acom-
pañado do Deputado
Autonómico, Agustín Baa-
monde e do provincial, Tomás
Rodríguez ademais de alcaldes
e voceiros da comarca chai-
rega, ofreceu durante a mañá
deste xoves 10 de maio unha
rolda de prensa para explicar as
accións que está levando a cabo
o goberno central.
Na súa intervención, Castosa
afirmou que nos primeiros cen
días desta lexislatura, o Partido
Popular fixo máis que nos oito
anos de goberno socialista.
Ademais, recordou que ao re-
mate da anterior lexislatura o
déficit público atopábase “des-
bocado porque mesmo conta-
ban cun 6% de déficit, pero
finalmente o goberno de Ma-
riano Rajoy atopouse cun
8,5%”. Deste xeito, Castosa
apuntou que as medidas que
está a aprobar o goberno cen-
tral se derivan da “excepciona-
lidade da situación actual do
Estado” e que “estas medidas
estruturais son as que precisaba
o país”. Como “excepcionais”
tamén cualificou Castosa os or-
zamentos xerais do Estado que
se atopan en trámite parlamen-
tario.
Sobre a reforma económica,
Armando Castosa considera
que a aprobación da Lei de Es-
tabilidade Presupuestaria e sos-
tenibilidade financieira é unha
das máis importantes para in-
tentar cumprir cos compromi-
sos de déficit da Unión
Europea, “o reto do goberno de
Mariano Rajoy”. Nese sentido,
explicou que segue o principio
de austeridade do goberno de
“non gastar máis do que se ten”
de cara á recuperación do cre-
cemento económico e a xera-
ción de emprego, “un dos
obxectivos fundamentais do
goberno”, segundo apuntou
Castosa.
Así mesmo, Castosa xustificou
as medidas do sector financeiro
coa intención de inxectar liqui-
dez ás familias e pequenas em-
presas. Nesa liña, lembrou que
se ampliaron os créditos ICO
en 22 mil millóns de euros e
que o plan de pago a proveedo-
res por parte das administra-
cións tamén pretende inxectar
liquidez aos mercados.
No tocante á reforma laboral, o
Senador asegurou que pretende
flexibilizar o mercado laboral a
medio e longo prazo, mellorar
a calidade do emprego e conse-
guir a contratación estable.
Neste sentido, Castosa lembrou
que o anterior goberno recibiu
unhas cifras de paro en España
a nivel da de Alemaña cunha
taxa do 8%; mentres que no
momento que os populares re-
cuperaron o goberno de Es-
paña, atopáronse cun 22% de
paro, cifra que aumenta entre
os mozos e mozas.
Finalmente, Castosa manifes-
tou que se trata de “medidas
dolorosas, pero necesarias” e
apuntou que “non se trata de
facer política electoralista,
senón sacar adiante ao país”.
'www.laverdaddelasreformas.es'
O voceiro do grupo popular no
Senado e Presidente dos popu-
lares lucenses, José Manuel
Barreiro, manifestou na Xunta
Directiva Provincial que se ce-
lebrou en Lugo o venres 18 de
maio que o obxectivo da cam-
paña informativa “Reformas,
garantía de futuro” é “explicar-
lles aos cidadáns a verdade das
reformas fronte ao alarmismo,
engano e manipulación dos so-
cialistas”.
Vilalba acolleu o xoves 24 un
encontro onde o líder dos popu-
lares lucenses acompañado
polo Deputado Autonómico,
Agustín Baamonde, do Sena-
dor Armando Castosa e dalgún
cabeza de lista da comarca
chairega onde explicou estas
medidas lanzando unha men-
saxe de tranquilidade á poboa-
ción.
Por outra banda, e ao mesmo
tempo, representantes das
Novas Xeracións Populares
serán os encargados de repartir
na rúa, nas principais feiras e
mercados, os catro tipos de díp-
ticos informativos para dar
conta da necesidade das refor-
mas.
Os consellos de mayores da
parroquia xermadense de
Momán e da guitiricense de
Labrada uníronse o domingo
20 de maio á campaña “Loita
contra os abusos en sanidade”.
Por esta razón, protagonizan
unha campaña na que chaman
aos usuarios a mobilizarse
contra os recortes en dereitos
sanitarios que están aprobando
o Goberno de España e algun-
has comunidades autónomas.
No marco desta campaña,
porán en marcha unha serie de
reivindicacións ás que se
poden sumar os usuarios a tra-
vés da web da UNED Sénior
de Xestoso e das redes sociais
contra o que consideran “unha
atrocidade” ao “querer cobrar-
lle aos enfermos pola súa ma-
nutención nos hospitais”.
Nestas parroquias ubícanse as
sedes dos consellos onde se
reunen para recoller firmas
criticando os prexuizos destes
recortes que “reducen os de-
reitos sanitarios de mozos des-
empregados ou anciáns con
pensións mínimas que xa
teñen que pagar polos medica-
mentos”, explican.
O senador e alcalde de Cospeito afirma que as medidas do gobernocentral son “dolorosas, pero necesarias”Barreiro anunciou a campaña informativa “Reformas, garantía de futuro” que pretende explicar ápoboación a necesidade das mesmas
Telefónica Digital anuncia lanza
TU Me, unha aplicación gratu-
íta que permite ao usuario co-
municarse e compartir
información a través dun smart-
phone.
TU Me está deseñada para facer
máis fácil a comunicación do
usuario cos seus amigos e a súa
familia dende o seu smartphone.
Permite intercambiar mensaxes
de texto gratis, realizar chama-
das gratuítas, deixar mensaxes
de voz, e compartir fotos ou in-
formación sobre a súa localiza-
ción. As interaccións con outros
usuarios quedan rexistradas en
formato de timeline para poder
consultalas facilmente, navegar
por elas ou buscar no histórico
de conversacións.
TU Me ofrece unha das mello-
res experiencias de comunica-
ción integrada nun smartphone
e está deseñada segundo os es-
tándares máis rigorosos da in-
dustria telefónica.
A aplicación xa está dispoñible
para descargarse gratuitamente
dende a App Store de Apple
para usuarios de iOS, mentres
se atopa en desenvolvemento
para dispositivos Android. Gra-
tuíta dende o seu lanzamento, a
aplicación seguirá sendo desen-
volvida para incorporar novas
funcionalidades no futuro.
Recollida de firmas na capela de Momán.
Os Consellos de maiores de Momán e Labradaprotagonizan unha campaña contra os recortessanitarios
TU Me, unha novaaplicación gratuítade comunicación
17actualidade maio 12
O sábado 19 de maio 70 escolaresde sete colexios das comarcas deLugo e A Terra Chá, entre os quese atopaban rapaces e rapazas deentre sete e dez ano do CPI Virxedo Monte de Cospeito e do CEIPLagostelle de Guitiriz, participa-ron na terceira ruta do programa‘Exploradores de Terras doMiño’. Este programa foi impulsado polaDeputación co obxectivo de mos-trar aos máis pequenos os recur-sos naturais, culturais eetnográficos deste espazo prote-xido pola UNESCO e conciencia-los sobre a importancia da súaconservación e posta en valor.Grazas a esta xornada didáctica,os nenos coñeceron o nacementodo río Miño en Meira, a lagoa deCospeito, a Finca Galea de Alfoze o Centro de Interpretación Te-rras do Miño, no paseo lucense doRato; así como a fauna e a floradestes espazos ou a importanciada auga neles, ademais dos recur-sos etnográficos coma os muíñosou batáns. Os pequenos explora-dores tamén recibiron nocións decomo coidar o medio ambiente econservar o ecosistema e mesmoescoitaron lendas típicas da zona.As actividades do programa con-taban con diversos xogos, tipoxincana sobre como encontrar,
coa axuda dunha brúxula e diver-sas pistas e da man dos monito-res, obxectos escondidos, comocámaras de fotos ou prismáticos,cos que tomaron imaxes e coñe-ceron os recursos da Reserva Te-rras do Miño. Cada un dosrapaces elaborou un caderno coasactividades e as fotos que fixo nasrutas. As imaxes colgaranse napáxina web da Deputación,www.deputacionlugo.org. A xornada concluíu no Centro deInterpretación Terras do Miñocunha merenda e unha entrega dediplomas que acreditan os novos
coñecementos dos pequenos ex-ploradores sobre a Reserva e ocoidado do entorno. A Deputadade Medio Ambiente e EnerxíasRenovables, Sonsoles López Iz-quierdo, foi a encargada de entre-garlles os títulos, un momentoque os nenos tiveron a oportuni-dade de compartir cos seus pais efamiliares.A cuarta e última xornada de Ex-ploradores de Terras do Miño estádirixida aos escolares da comarcada Mariña e terá lugar o sábado26 de maio. As 70 prazas dispo-ñibles xa están cubertas.
O Presidente da Deputación,José Ramón Gómez Besteiro, eos representantes dos BalneariosRío Pambre, Termas Romanasde Lugo e Balneario de Guitiriz,Antonio Freire Magariños, An-tonio Garaloces Paz e María Do-lores Pereiro Acevedo,respectivamente, asinaron o luns21 de maio un convenio de cola-boración co que a instituciónprovincial pon en marcha Km0Balnearios no Camiño. Trátasedun programa de termalismoque por segundo ano consecu-tivo impulsa a Deputación tras oéxito acadado a tempada pasadadurante a que máis de mil lucen-ses accederon ás prazas dispoñi-bles nos catro balnearioslucenses. Aos beneficiarios deste pro-grama facilítaselles o acceso aostratamentos termais que ofrece aprovincia co obxectivo de me-llorar a súa calidade de vida aotempo que potencia a dimensióneconómica da riqueza medioam-biental da provincia, en particu-lar das súas augasmineromedicinais. Km0 Balne-arios no Camiño ofrece un totalde 1.400 prazas nos balnearioslucenses dos Concellos de Lugo,Pantón, Palas de Rei e Guitiriz,
das que se poderán aproveitar oslucenses maiores de 50 anosentre os meses de xuño e decem-bro.Gómez Besteiro destacou que“pensamos no benestar e nasaúde dos nosos veciños, perotamén no impulso de iniciativascomo o termalismo, que contri-búe a reactivar a economía daprovincia, propiciando factoresde crecemento como a desesta-cionalización do turismo”. Pre-cisamente este impulsoeconómico do turismo e da ri-queza medioambiental da pro-vincia, tal e como subliñou omáximo responsable provincial,“ofrece unha nova fórmula paraa modernización e mellora dacalidade de vida do medio rural,para a creación e mantemento depostos de traballo e, en conse-cuencia, a fixación de poboaciónno rural”.O prazo para presentar as solici-tudes de inscrición xa estáaberto e os interesados en parti-cipar poderán formalizar as súasinscricións a través de Internet,visitando a páxina www.deputa-cionlugo.org ou ben de xeitopresencial no Rexistro provin-cial, ubicado no Pazo de SanMarcos.
Unha delegación procedente daDeputación de Granada e for-mada por Vicente Muñoz Sal-daña, Xefe do Servizo dePromoción Económica e IgnacioRosales Zabal, técnico da Área dePromoción Económica, ache-gouse ata a institución luguesapara coñecer de primeira man ofuncionamento e as posibilidadesque ofrece a primeira plataformade comercio electrónico da pro-vincia, www.losproductosde-lugo.com, coa idea de implantarun proxecto que consideraron“modélico” na súa provincia.A Deputación de Lugo puxo enmarcha este proxecto como parte
dun plan de medidas que contri-búen de forma efectiva á verte-bración do tecido produtivo e dasempresas que carecen de mediospara comercializar os seus produ-tos a través da rede, especial-mente as situadas nas Reservas daBiosfera lucenses de Terras doMiño e Ancares. Esta iniciativaconta co apoio do Ministerio deMedio Ambiente, que financia ao66% os proxectos de potencia-ción destes territorios protexidos.A Deputación de Granada ató-pase nun proceso de análise co finde adoptar medidas que poten-cien, tal e como é o caso das quehai tempo ven aplicando a Depu-
tación de Lugo, o desenvolve-mento e impulso económico daprovincia. A delegación granadina concen-trou o seu análise na plataformapropiamente dita, profundizandonon só na funcionalidade damesma, senón tamén no contextono que naceu esta plataforma;amosaron o seu interese polo pro-xecto Innov@TE, financiado ao70% por Fondos Europeos deDesenvolvemento Rexional egrazas ao cal se desenvolve estainiciativa e quixeron coñecer enprimeira persoa a algún dos pro-dutores da provincia que xa se su-maron a Los productos de Lugo,
para que eles mesmos lles relatenos beneficios aportados aos seusnegocios pola plataforma.
Compra sinxela e rápida
Os usuarios poden acceder á pla-taforma a través de www.lospro-ductosdelugo.com, onde atopanun catálogo de produtos de ali-mentación, artesanía, moda, ser-vizos de ocio ou óptica, entreoutros. O mecanismo para com-prar é rápido e sinxelo: elexir oproduto, incorporallo á cesta dacompra pulsando sobre a imaxedo carriño e tramitar o pedido eli-xindo a forma de pago. As trans-accións se realizan mediante unha
conexión totalmente segura quegarante a privacidade dos datosdo comprador, o que ten a posibi-lidade de rexistrarse coma clien-tes, o que lles permitirá facer dunxeito máis sinxelo as dúas futurasadquisicións. Sin obriga de facerun pedido mínimo, o compradorconsulta un único catálogo deprodutos, realiza un único pago erecibe as súa compra nunha únicaentrega, algo totalmente innova-dor no mercado. O seu pedido éentregado nun mínimo de 48horas no enderezo indicado,tendo ademais a posibilidade decoñecer en calquera momento asituación do pedido en curso.
Dous colexios da comarca participaron no programa‘Exploradores de Terras do Miño’
‘Km0 Balnearios no Camiño’ pretende
fomentar o termalismo entre os lucenses
A Deputación de Granada estuda implantar a plataforma de comercio on line de Lugo
López Izquierdo entregando os diplomas do programa.
18 actualidademaio 12
Ás portas do verán, os establece-mentos hostaleiros da comarca
chairega prepáranse para a nova
tempada turística que este ano se
prevé frouxa, aínda que non
agarden que diminúa con res-
pecto ao ano pasado, segundo
aventuran dende o departamento
de recepción do Hotel Spa Attica
21 de Santaballa. Sobre a cam-
paña de verán falamos tamén co
departamento comercial do Bal-
neario de Guitiriz e a dirección
da Casa da Fraga de Xermade.
Os establecementos hostaleiros,
en xeral, afrontan a crise econó-
mica facendo un esforzo á hora
de ofrecer prezos competitivos
accesibles para tódolos públicos.
Non son menos estes hoteis chai-
regos que contan con ofertas de
servizos diferenciadas a bos pre-
zos, un esforzo que pretende
achegar á comarca o maior nú-
mero de turistas posible nesta
época do ano. O Spa de Santaba-
lla ofrecerá novos tratamentos e
o Balneario de Guitiriz comple-
mentará a súa oferta para fami-
lias co servizo de coidadoras
infantís ou actividades deporti-
vas no seu entorno coma a prác-
tica de golf, voleibol ou a
celebración das Olimpíadas In-
fantís con motivo dos Xogos de
Londres 2012. Pola súa banda, a
Casa da Fraga tamén está a des-
eñar un paquete turístico con
produtos específicos en estreita
relación coa artesanía. Mentres
que dende as grandes cadeas
adaptan os seus servizos ás
novas demandas do público,
sobre todo no lanzamento de
ofertas asequibles; ás casas de
turismo rural resúltalles máis di-
fícil adaptarse á diversidade da
demanda que vive o sector neste
tempo debido á súa estrutura de
custes.
Na actualidade, o comporta-
mento do turista mudou. Agora é
complicado facer previsións de
ocupación a curto ou medio
prazo, xa que se tende a organi-
zar as viaxes con pouca antela-
ción. Precisamente por esta
razón, as grandes cadeas contan
con reservas, pero “agardan que
a ocupación varíe ao longo da
campaña”, segundo afirman
dende o departamento comercial
do Balneario de Guitiriz. Pola
súa banda, dende a dirección da
Casa da Fraga prevén que esta
campaña de verán non será boa a
nivel de facturación.
No inverno, tanto o Hotel Spa
Attica 21 de Santaballa coma o
Balneario de Guitiriz reciben
clientes de empresa e, dentro do
turismo de proximidade, parellas
de mozos procedentes das urbes
que buscan a tranquilidade des-
tes espazos naturais durante as
fins de semana, como apuntan
dende o departamento de recep-
ción do Hotel Spa Attica 21. Pola
contra, o verán propicia as visitas
de familias con nenos que procu-
ran desfrutar do entorno natural
e das actividades que ofrece;
nesta ocasión, procedentes dou-
tras zonas de España, como Ma-
drid ou Barcelona, segundo
apuntan os responsables do Bal-
neario de Guitiriz e a Casa da
Fraga.
Oferta complementaria
A turismo da comarca da Terra
Chá atópase estancado. A solu-
ción parece pasar polo incre-
mento da oferta complementaria,
practicamente nula na actuali-
dade. Neste sentido, dende o de-
partamento comercial do
Balneario de Guitiriz apuntan
que “esta comarca conta con
grandes encantos que aínda non
se explotaron”, polo que suxire a
organización de rutas gastronó-
micas onde se podan visitar lu-
gares de fabricación artesanal
dos produtos da zona ou ofrecer
un maior número de actividades
ao aire libre. O departamento de
recepción do Hotel Spa Attica 21
súmase á reclamación dunha
maior promoción do entorno da
comarca e os seus produtos, ao
igual que a dirección da Casa da
Fraga que apunta a ausencia de
planificación por parte dos xes-
tores territoriais.
Os centros de educación infantil,
primaria e secundaria da co-
marca atópanse na recta final do
curso 2011-2012. Para os rapa-
ces e rapazas que rematan o pe-
ríodo de educación obrigatoria
chega o momento de elixir entre
continuar a súa formación ou
probar sorte no mundo laboral
que cada vez busca unha maior
cualificación.
Neste sentido, varios institutos
da comarca da Terra Chá ofertan
o bacharelato, como porta de en-
trada a unha formación superior,
ou diferentes ciclos formativos
de grao medio, e tamén de grao
superior para os rapaces e rapa-
zas que remataran o bacharelato,
outro ciclo medio, posúan unha
formación superior ou pasen
unha proba de acceso. Aos ciclos
formativos de grao medio tamén
se accede mediante proba espe-
cífica, que este ano se realiza o
venres 25 de maio, ou tras aca-
dar o título da ESO.
E para aqueles mozos e mozas
en situación de desvantaxe so-
ciolaboral e educativa, a Conse-
llería de Cultura, Educación e
Ordenación Universitaria, esta-
bleceu no ano 2009 un tipo de
formación profesional inicial
que substitúen aos programas de
garantía social. Estes novos pro-
gramas de cualificación profe-
sional inicial (PCPI) teñen como
finalidade previr o abandono es-
colar antes da finalización da es-
colaridade obrigatoria e abrir
novas expectativas de formación
e de titulación. Deste xeito, dirí-
xense ao alumnado maior de
quince anos, cumpridos antes do
31 de decembro do ano de inicio
do programa, para os cales se
considere que é a mellor opción
para alcanzar os obxectivos da
etapa de educación secundaria
obrigatoria e co fin de que alcan-
cen competencias profesionais
de nivel 1, así como a posibili-
dade dunha inserción sociolabo-
ral satisfactoria e a ampliación
das súas competencias básicas
para proseguiren estudos nas di-
ferentes ensinanzas. Os PCPI
teñen unha duración de dous
cursos académicos e poderán
cursarse a través de distintas mo-
dalidades. A primeira modali-
dade permite impartir os
módulos do primeiro curso nun
mesmo centro educativo, agás o
de formación en centros de tra-
ballo; a segunda modalidade
permite, tamén, que os módulos
formativos de carácter xeral se
impartan noutro centro e na mo-
dalidade mixta, os módulos for-
mativos de carácter xeral
impártense en centros educati-
vos, mentres que os profesio-
nais, baixo a coordinación da
Consellería de Cultura, Educa-
ción e Ordenación Universitaria,
en empresas, corporacións lo-
cais, asociacións profesionais,
asociacións non gobernamentais
ou noutras entidades.
Así, dos centros que imparten
formación secundaria na co-
marca – IES Fonmiñá da Pasto-
riza, IES da Terra Chá, José
Trapero Pardo de Castro Ribei-
ras de Lea, IES Poeta Díaz Cas-
tro de Guitiriz, IES Río Miño de
Rábade e os vilalbeses IES San-
tiago Basanta Silva e IES Lois
Peña Novo- ofertan todos, ex-
cepto este último, os PCPI da
modalidade mixta onde os
mozos e mozas poden cursar os
módulos xerais no propio centro
e os demais módulos formativos
nas empresas e entidades acredi-
tadas. A oferta desta modalidade
abrangue moi diversas familias
profesionais como as actividades
físicas e do deporte, administra-
ción, agraria, artes, comercio,
electricidade e electrónica, me-
cánica, hostalería, imaxe, infor-
mática, madeira, téxtil ou
transporte, entre outras. Pola súa
banda, o instituto guitiricense e
o vilalbés Lois Peña Novo, ofer-
tan os PCPI da modalidade que
obriga a impartir tódolos módu-
los formativos no centro, ex-
cepto o de formación en centros
de traballo, de fabricación mecá-
nica, no primeiro caso, e de in-
formática e mantemento de
vehículos no segundo, sendo
ademais o único que ofrece o se-
gundo curso destes programas.
Pola súa banda, só dous centro
de educación secundaria ofertan
formación profesional de réxime
ordinario.Trátase do IES da
Terra Chá, José Trapero Pardo
de Castro Ribeiras de Lea e o
IES Lois Peña Novo da capital
chairega. No primeiro centro,
poderase realizar para o vindeiro
curso estudos relacionados coa
natureza e a produción agrope-
cuaria, a través dun ciclo forma-
tivo de grao medio ou superior
que contan con 22 prazas cada
un. No segundo, os ciclos forma-
tivos de grao medio ofertados re-
laciónanse co xestión
administrativa, as instalacións
eléctricas e automáticas ou a
electromecánica de vehículos
automóbiles; mentres que os de
grao superior abordan a adminis-
tración e as finanzas ou a admi-
nistración de sistemas
informáticos en rede. Excepto os
ciclos formativos relacionados
coa xestión administrativa que
contan con 30 prazas, o resto
oferta 22 prazas cada un.
Prazos de preinscrición
O período para preinscribirse
tanto nos PCPI coma nos ciclos
formativos de réxime xeral
consta de dous prazos. O pri-
meiro abrirase a partir de media-
dos do mes de xuño ata comezos
de xullo, pero tamén haberá
outro prazo en setembro para os
rapaces e rapazas que rematen os
estudos anteriores nesta convo-
catoria de exames. A matrícula
realizarase a través da web da
Consellería nun período breve
de tempo que se determinará
despois do peche das preinscri-
cións.
O sector turístico da Terra Chá demanda unha revitalización baseada noincremento da oferta complementaria
A oferta formativa da Terra Chá camiña cara a unha maior profesionalización
Instalacións do Hotel Balneario & Golf Guitiriz.
actualidade 19maio 12
O sector apícola é unha activi-
dade multifuncional que ser re-
laciona estreitamente co medio
ambiente e coa produción de
alimentos polo efecto poliniza-
dor das abellas.
Esta actividade move en Galicia
preto de 10 millóns de euros ao
ano, e polo momento, o sector
non se mostra afectado pola
crise a pesar de que o mel non é
un produto de primeira necesi-
dade. A comunidade galega co-
mercializa mil toneladas deste
produto, e outras tantas destí-
nanse ao consumo propio ou
venda directa por parte do api-
cultor, segundo datos da Aso-
ciación Galega de Apicultura,
AGA. A comarca chairega
conta con 121 apicultores ins-
critos na asociación que rexistra
no conxunto da provincia lu-
cense máis de 1.600 inscricións.
Preto de tres mil colmeas sitú-
anse en territorio chairego, o
que representa arredor do 8%
do total de Galicia.
AGA naceu en Santiago de
Compostela no ano 1980 co ob-
xectivo de aproveitar uns recur-
sos naturais que doutro xeito se
perderían, promovendo a api-
cultura en todo o territorio de
Galicia. Dende entón traballa
procurando satisfacer os intere-
ses tanto dos abelleiros afeccio-
nados coma daqueles que teñen
ánimo de lucro, respectando
sempre a natureza e “o compor-
tamento das nosas amigas e im-
prescindibles abellas, arredor
das cales se desenvolve unha
actividade sustentable e de gran
importancia ecolóxica”, explica
Xesús Asorey, apicultor e secre-
tario técnico de AGA.
Na actualidade a asociación
céntrase na exploración de
todos os campos que conforman
o mundo apícola baixo o marco
da “apicultura multifuncional”
onde as abellas e os abelleiros
se atopan no centro da conser-
vación da biodiversidade de-
bido ao seu efecto polinizador.
Precisamente sobre a conserva-
ción da biodiversidade reali-
zouse recentemente unha
xornada apícola en Lugo onde
participaron un centenar de abe-
lleiros. Esta xornada tentaba
destacar a necesidade das abe-
llas para a vida na Terra como
xa indicara no ano 2008 a pres-
tixiosa “Royal Geographical
Society” cando nunha conferen-
cia mundial celebrada en Lon-
dres os científicos concluíron
que a especie máis valiosa para
a vida no Planeta é a abella. Así
mesmo, Xesús Asorey indica
que as abellas polinizan os cam-
pos, gardando a biodiversidae e
axudando a conformar as paisa-
xes e a gastronomía dos pobos.
Ademais, apunta que Albert
Einstein xa dixera que “sen abe-
llas non habería alimentación
para os humanos”.
Polo tanto, dende AGA reco-
mendan que “a agricultura
tamén debería ser unha activi-
dade sostible e respectuosa co
medio ambiente para que as
abellas continúen a prestar un
servizo público gratuíto e dun
incalculable valor”. Nese senso,
o uso de produtos tóxicos e o
cultivo de alimentos transxéni-
cos afectan á orientación e o sis-
tema nervioso das abellas,
motivos polos que desaparecen
preto do 30% das colmeas cada
ano en Galicia. E para resarcir
a débeda histórica con estes in-
sectos, a asociación recomenda
a adquisición dos produtos apí-
colas dos abelleiros máis próxi-
mos de xeito que se garantea a
presenza de abellas e abelleiros
na nosa contorna e polo tanto a
polinización necesaria das flo-
res dos campos circundantes.
Así mesmo, a apicultora vilal-
besa Dulce María Barro, que
dende fai 20 anos recolle preto
de 1.600 quilos de mel cada ano
das súas máis de 100 colmeas
situadas nas parroquias de San
Simón e Lanzós, apunta que “é
moi importante para toda a agri-
cultura de calidade apoiar os
mercados locais e pequenos co-
mercios que é onde podemos
distribuír os nosos produtos sen
entrar en competencia coas
grandes marcas”. Deste xeito,
incide, “non só sería bo para os
produtores, senón tamén para
toda a sociedade que tería ac-
ceso a uns produtos de maior
calidade e menos contamina-
dos”.
A vilalbesa maniféstase en con-
tra dos agrotóxicos e as semen-
tes transxénicas que lle afectan
negativamente ao desenvolve-
mento da actividade das abellas,
xa que segundo indica, “está de-
mostrado que as abellas desapa-
recen cando liban en plantas
altamente contaminadas, princi-
palmente o millo transxénico e
os cultivos en intensivo, porque
se desorientan e despois non
poden volver para a colmea, co
que se van debilitando ata mo-
rrer”. Por esta razón, Dulce
María Barro forma parte dunha
plataforma de defensa das abe-
llas e contra o uso de pesticidas,
coma o flufenoxurón empre-
gado contra o gorgullo do euca-
lipto. Así, a abelleira chairega
conclúe que “o principal in-
imigo das abellas é o ser hu-
mano”.
Dulce María Barro defende o
mel galego como un produto de
calidade excepcional, xa que a
nosa comunidade conta con
abundante vexetación. Deste
xeito, abundan as meles multi-
florais de cor escuro e con alto
contido en flor de castiñeiro,
braña, carballo e silva; polo que
non é precisa a alimentación ar-
tificial. Por outra banda, apunta
que “o problema está na distri-
bución e a competencia desleal
de mel de moi baixa calidade
que se atopa nos estantes de
todas as grandes cadeas de su-
permercados”; mentres que os
apicultores coma ela teñen outra
forma de achegarse ao consumo
como poden ser “o pequeno co-
mercio ou os mercados especí-
ficos que permiten unha
relación máis directa co consu-
midor”. As novas tecnoloxías e
a iniciativa da Deputación de
Lugo permítelle tamén vender
os seus produtos, coa marca
Lugo Sabe, a través da plata-
forma de comercio electrónico
www.losproductosdelugo.com.
Pon unha colmea na túa horta
Ademais da organización de
cursos e xornadas para manter
con éxito a actividade, a asocia-
ción ofrece outros servizos aos
socios coma o asesoramento, a
xestión do plan apícola anual, a
realización do programa sanita-
rio ou a organización da mostra
anual da apicultura galega, entre
outras actividades. E para darlle
entrada na apicultura aos mozos
e mozas contan cun programa
denominado ‘Pon unha colmea
na túa horta’ a través do que se
dona un enxame a unha persoa
que comeza na actividade, ade-
mais de ofrecerlle o asesora-
mento e a formación precisa.
Aplicacións cosméticas
Xesús Asorey destaca que o fu-
turo do sector pasará pola mul-
tifuncionalidade. Nese sentido,
ademais da denominación de
Indicación Xeográfica Prote-
xida que lle da valor ao mel ga-
lego, é preciso promocionar
outras producións das abellas
coma a apiterapia en cosmética.
Pola súa banda, Dulce María
Barro indica que as institucións
deberían eliminar as trabas le-
gais dos rexistros sanitarios e
favorecer ao pequeno produtor
a través dunha normativa de
produtos artesanais.
As abellas manteñen a biodiversidade e contribúen a conformar as paisaxes ea gastronomía dos pobos
O sector apícola é unha actividade multifuncional que move en Galicia máis de 10 millóns de euros ao ano
As colmeas de Dulce María Barro en San Simón.
20 agromaio 12
Unha xornada sobre innovación destinada ao sectoragrícola e gandeiro mostra en Lugo as posibilidadesda Eco-IndustriaA Consellería de Economía e
Industria, dentro do Plan Im-
pulsa Lugo, presentou o 24 de
maio en Lugo o proxecto
Ecoinnova, co obxectivo de
promover a incorporación de
procesos innovadores na xes-
tión dos negocios, e amosar
novas potencialidades do en-
torno natural que permiten a
implantación dun sector em-
presarial emerxente denomi-
nado Eco-Industria.
A Eco-Industria impulsa a ac-
tividade económica aprovei-
tando de forma sostible os
recursos endóxenos do territo-
rio, fomenta a creación de em-
prego verde e contribúe ao
desenvolvemento local a través
da posta en marcha de novas
empresas e a diversificación
das actividades xa existentes.
A través dun percorrido polos
sectores e escenarios máis
identificativos da cornisa Can-
tábrica, o proxecto Ecoinnova,
financiado polo Ministerio de
Economía e Competitividade,
investiga para detectar a posi-
ble obtención de bioproductos
ou bioservizos a partir de re-
cursos locais pouco aproveita-
dos, mediante a incorporación
na estratexia empresarial de
procesos de investigación, in-
novación, cooperación e crea-
tividade.
Mostras audiovisuais
Os resultados da investigación
e a súa aplicación empresarial
mostráronse na xornada do 24
de maio a través dunha produ-
ción audiovisual en formato
documental. O recurso eli-
xido, para o primeiro docu-
mental da serie, é a gandería
bovina de leite e carne, con
gran potencialidade para xerar
novos produtos industriais.
Durante a xornada, na que se
pretende difundir e divulgar as
potencialidades da ecoinnova-
ción, proxectarase o documen-
tal “Muuuucho más que
leche”, que contou coa partici-
paron de empresas e entidades
galega. A través deste docu-
mental explicarase cómo, me-
diante a aplicación de procesos
ecoinnovadores, se poden
xerar novas actividades empre-
sariais a partir dun recurso tan
tradicional e tan noso como a
gandería bovina de leite e
carne.
Ademais, empresas galegas do
sector da agroalimentación
contarán as súas experiencias
en Ecoinnovación e expertos
nesta materia amosarán as van-
taxes da súa aplicación para as
empresas.
O Banco de Terras de Galicia,
adscrito á Axencia Galega de
Desenvolvemento Rural (Aga-
der), recibiu no seu primeiro pe-
ríodo de solicitude para
arrendamento de parcelas unhas
650 peticións, das cales o 65%
son para uso agrario. Así o indi-
cou o director xeral de Desenvol-
vemento Rural da Consellería do
Medio Rural e do Mar, Antonio
Crespo Iglesias, na súa compare-
cencia na Comisión 7ª de Ali-
mentación, Agricultura,
Gandaría e Montes. Este dato,
engadiu, “mostra a confianza que
teñen os agricultores e gandeiros
de Galicia nesta entidade xestora,
tras duplicar as peticións existen-
tes anteriormente ao longo de
todo un ano”.
O departamento que dirixe Rosa
Quintana fai unha valoración
“moi positiva” cos primeiros
pasos que se están a dar na apli-
cación da Lei de Mobilidade de
Terras de Galicia, tralos datos
obtidos ata o de agora. Precisa-
mente a eliminación de medidas
tan intervencionistas coma os de-
reitos de tenteo e retracto están a
permitir que os propietarios de
parcelas con vocación agraria
xeren un maior dinamismo na
compra-venda de terra, ao elimi-
nar unha burocracia que resul-
taba excesiva.
Durante a súa intervención,
Crespo resaltou que dende a en-
tidade xestora do Banco de Te-
rras se está levando a cabo un
programa de asesoramento e in-
formación para facilitar os labo-
res de xestión tanto dos
demandantes como dos ofertan-
tes de terra, e mostra disto son as
xornadas de información que se
realizan polas distintas comarcas
a petición dos propios gandeiros
e agricultores.
A FRUGA pide explicacións pola súa exclusión do proceso electoral ao órganoxestor do Consello Regulador da IXP Ternera Gallega
A Federación Rural Galega,
FRUGA, denuncia que “os
membros do consello regulador
da Indicación Xeográfica Prote-
xida ‘Ternera Gallega’ veñen de
acordar o veto á candidatura que
a FRUGA presentou no censo de
gandarías incluído no sector pro-
dutor”, como organización cons-
tituída para a defensa dos
sectores produtivos agrarios ga-
legos.
A FRUGA presentara en prazo e
forma as súas propias candidatu-
ras nos consellos reguladores
máis representativos do país para
as eleccións convocadas para o
mes de xuño co obxectivo de re-
novar os órganos de direccións
dos consellos reguladores de ám-
bito agroalimentario de Galicia.
“O veto”, segundo a FRUGA,
determinouse baixo “argumenta-
cións moi pouco obxectivas, xa
que fan referencia a cuestións ás
que nin sequera se fan referencia
nas propias bases da convocato-
ria de eleccións”. Ademais, con-
sidera que a súa presenza
“impediría que se repartiran as
prazas correspondentes ao censo
de ganderías entre o Sindicato
Labrego Galego-COAG, Unións
Agrarias-UPA e Xóvenes Agri-
cultores-ASAJA, obrigando a
celebrar eleccións libres” se-
gundo contempla o artigo 8 da
orde que regula a propia convo-
catoria de eleccións que especi-
fica que “se a totalidade das
candidaturas correspondentes a
un censo chegaran a un acordo
na repartición das vogalías, da-
rase por concluído o proceso
electoral para ese censo, e os
candidatos propostos serán pro-
clamados candidatos pola Xunta
Electoral”.
Desta maneira, dende a FRUGA
cren que se lles “priva aos titula-
res das 7 mil explotacións inscri-
tas en Ternera Gallega, do debate
necesario en todo proceso elec-
toral e de exercer o seu dereito
ao voto”. Do mesmo xeito, apun-
tan que “estas intencións respon-
den aos intereses dos diferentes
axentes que teñen responsabili-
dades no consello regulador de
Ternera Gallega, representantes
do sector industrial e represen-
tantes do sector produtivo, e en
especial dos sindicatos agrarios
que actualmente teñen represen-
tación e dos matadoiros, en man-
ter o “status quo” sen ter que
someterse, outra convocatoria de
eleccións máis, á vontade dos
propios gandeiros inscritos a Ter-
nera Gallega”.
Os membros da FRUGA anun-
ciaron que se manterán firmes na
determinación de chegar ata as
últimas consecuencias na de-
fensa dos intereses dos gandeiros
e gandeiras inscritas en Ternera
Gallega “defendendo unha can-
didatura que é garantía de que
non se amañen as eleccións”.
Deste xeito, efectuaron as opor-
tunas alegacións ante o Consello
Regulador de Ternera Gallega
que “para non permitir a nosa
presenza no proceso electoral se
declarou incompetente para re-
solver, ao non atopar argumentos
xurídicos para contrarrestar estas
alegacións”. Deste xeito, apun-
tan que “nun primeiro momento
posicionouse en contra de que
nos presentemos e agora afirma
que non é quen de decidir se po-
demos ou non presentarnos”.
Dende a FRUGA agardan que o
Consello Regulador de Ternera
Gallega os reciba e que lles ex-
plique os seus argumentos para
vetar unha candidatura que cum-
pre perfectamente cos requisitos
necesarios para presentarase á
renovación en igualdade de con-
dicións que o resto das candida-
turas.
Protesta
Para manifestar a súa repulsa á
decisión adoptada na Xunta
Electoral, a FRUGA celebrou o
martes 22 de maio unha concen-
tración diante da Consellería do
Medio Rural e do Mar e da
Xunta Electoral na que estiveron
presentes os candidatos e candi-
datas ás listas electorais vetadas.
O Banco de Terras xa recibiu máis de600 peticións para arrendamento deparcelas
Rolda de prensa da FRUGA sobre o “veto” ás eleccións de Ternera Gallega.
Aumenta o importe das axudaspara o uso de equipamentosagrarios nas asociaciónsA Consellería do Medio Rural e
do Mar aumenta nun millón de
euros o importe das axudas para
o fomento da utilización de ma-
quinaria e equipamentos agra-
rios en réxime asociativo en
Galicia.
Deste xeito serán 1,5 millóns de
euros os destinados a este fin na
convocatoria de 2012, despois
da última e recente ampliación
debida á gran demanda destas
achegas e que ten como obxec-
tivo incrementar o número de
beneficiarios.
A través destas subvencións, a
Consellería do Medio Rural e do
Mar busca promover a utiliza-
ción de maquinaria e equipa-
mentos de carácter agropecuario
en réxime asociativo; fomentar a
construción e/ou adquisición
asociativa de edificacións e ins-
talacións relacionadas co pro-
ceso produtivo nas explotacións;
incentivar a introdución de
novas tecnoloxías no emprego
de maquinaria e equipamentos;
racionalizar os custos de meca-
nización; incrementar a seguri-
dade no traballo e reducir as
emisións contaminantes e fo-
mentar o aforro enerxético.
As cooperativas agrarias e socie-
dades agrarias de transforma-
ción (SAT) que teñan como
obxectivo social prioritario a ad-
quisición e uso de maquinaria,
así como as cooperativas agra-
rias con sección específica de
maquinaria agrícola, poderán ser
beneficiarios destas axudas.
Tamén poderán beneficiarse ou-
tras agrupacións, especialmente
comunidades de regantes, aso-
ciacións de viticultores en te-
rreos con pendente superior ao
15% e asociacións de faba e cas-
taña.
A convocatoria está aberta ade-
mais ao resto das cooperativas
agrarias que adquiran maquina-
ria e equipamentos de carácter
agropecuario para prestar servi-
zos aos seus socios. As activida-
des que serán motivo de
subvención céntranse na compra
de maquinaria agrícola e na ad-
quisición, construción ou me-
llora de equipamentos, tales
como almacéns para maquinaria
ou gastos xerais vinculados ao
proxecto en honorarios profesio-
nais.
Seguridade técnica, económica
e medioambiental
A introdución das novas tecno-
loxías no emprego de maquina-
ria agrícola e a modernización
de equipamentos ten unha reper-
cusión moi positiva na seguri-
dade e nas vertentes técnica,
económica e medioambiental
das explotacións agrarias.
21agro maio 12
A Xunta colabora con dez entidades bancarias paraque os agricultores galegos cobren por adiantadoas axudas da PAC 2012
A FRUGA denuncia a “improvisación” daXunta ante as perdas causadas pola seca
A Xunta e dez entidades banca-
rias suman esforzos para paliar
as consecuencias da seca a tra-
vés da sinatura dun convenio de
colaboración que permitirá a
gandeiros e a agricultores gale-
gos cobrar por anticipado o pa-
gamento único das axudas da
Política Agraria Común (PAC)
de 2012 para a utilización sus-
tentable das terras agrícolas. A
través desta medida as entidades
financeiras poñerán a partir do
martes 2 de maio a disposición
dos agricultores préstamos por
un importe máximo dun 90% da
axuda. Esta colaboración enmár-
case no protocolo que integra as
diferentes medidas do plan de
actuación contra a seca deseñado
polo Goberno galego.
As entidades bancarias realiza-
rán o préstamo sen comisións
para os produtores e o seu tipo
de xuro será dun máximo dun
6,25% nominal anual, corres-
pondendo un 3% ao produtor e o
restante á Xunta de Galicia. Os
préstamos deberán formalizarse
ata o 30 de xuño de 2012, data
incluída. A Consellería do Medio
Rural e do Mar ingresará o im-
porte das axudas do pagamento
único a través do Fondo Galego
de Garantía Agraria (FOGGA) a
partir do 1 de decembro de 2012
ou antes se así o autoriza a
Unión Europea, unha vez com-
probado o cumprimento dos
condicionantes establecidos pola
normativa de cada axuda. Para o
seguimento e interpretación
deste convenio créase unha co-
misión integrada polos asinantes
ou persoas nas que deleguen.
Solicitude das axudas
Os titulares de explotacións
agrarias interesados en recibir a
bonificación do 3,25% dos xuros
do préstamos que subscriban
coas entidades colaboradoras
poderán facer a solicitude ao
abeiro da orde publicada no Dia-
rio Oficial de Galicia o 27 de
abril. Nela figura o impreso de
solicitude de axuda e os requisi-
tos e indicacións para a súa tra-
mitación.
Protocolo contra a seca
Esta medida intégrase dentro do
protocolo da Xunta contra a seca
que habilita accións específicas
para garantir o abastecemento de
auga á poboación e avalía as
consecuencias sobre os sectores
produtivos, centrándose en par-
ticular no forestal, marítimo-pes-
queiro, acuícola e agrogandeiro.
En relación con este último, in-
clúe a priorización dos pagos
pendentes para o ano 2012 e pro-
pón outras accións como a re-
ducción de módulos do IRPF no
sector ou a desgravación de
compras de alimentos concentra-
dos e forraxes. Incorpóranse
tamén medidas de fomento da
contratación de seguros agrarios
e o seguimento e coordinación
de axudas co Ministerio de Agri-
cultura, Alimentación e Medio
Ambiente.
A Federación Rural Galega –
FRUGA denuncia que a posibi-
lidade de subscribir préstamos
bonificados sobre o 90% do im-
porte das axudas da PAC 2012
aos gandeiros afectados pola
seca é unha medida improvisada
e que chega tarde.
Dende a FRUGA consideran que
estas políticas da Xunta foxen do
que debería estar facendo: unha
liña de axudas específicas para
paliar os danos da seca, como xa
demandara a Federación Rural
Galega ante a situación de esca-
seza de chuvias durante o in-
verno que provocou importantes
perdas económicas ás explota-
cións gandeiras galegas. Así
mesmo, explican que estas me-
didas chegan tarde porque as ex-
plotacións que teñen falta de
liquidez xa asinaron, cando tra-
mitaron a solicitude da PAC, un
adianto do importe que lles co-
rresponde sobre a propia PAC
coas entidade bancarias. Neste
sentido, dende a FRUGA non
comprenden “como a Xunta pu-
blica esta orde cando xa case a
totalidade das tramitacións da
PAC están feitas e non antes, xa
que o prazo para facer as solici-
tudes comezou o 1 de febreiro e
rematou o 30 de abril”.
Lembran, ademais, que “a Xunta
está castigando dobremente ás
explotacións gandeiras galegas.
Por unha parte non establece
unha liña de axudas para paliar
os danos puntuais a un sector es-
tratéxico para Galicia, tal e como
se fai con outros sectores; e por
outra, aplica uns retallamentos
que poñen en perigo a súa viabi-
lidade coma os Plans de Mellora,
as axudas ás razas autóctonas en
réxime extensivo ou o Contrato
de Explotación Sustentable
(C.E.S.)”.
Dende a FRUGA demandan ao
Presidente da Xunta que esta-
bleza medidas encamiñadas ao
que os expertos do sector agrario
permanentemente fan referencia
que é necesario para aumentar a
rendibilidade das explotacións:
reducir os custos de produción a
través do aumento da base terri-
torial das explotacións. En lugar
diso, denuncian “a Xunta dedí-
case a desaproveitar ferramentas
como o Banco de Terras e a pro-
poñer medidas que principal-
mente benefician ás entidades
bancarias ademais de endebedar
máis ás explotacións”.
Galicia e Castela León colaboran na loitacontra os incendios forestais
Galicia e Castela León reforza-
rán a súa colaboración en ma-
teria de prevención e loita
contra os incendios forestais,
afondando en aspectos como a
aplicación das novas tecnolo-
xías, a detección das causas dos
lumes ou a problemática da
propiedade forestal en ambas
comunidades autónomas, entre
outros.
Así o acordaron o mércores 16
de maio a conselleira do Medio
Rural e do Mar da Xunta, Rosa
Quintana, e o conselleiro de
Fomento e Medio Ambiente da
Junta de Castilla y León, Anto-
nio Silván Rodríguez, nunha
xuntanza de traballo na cidade
de León.
Neste encontro, ao que por
parte galega tamén asistiu o se-
cretario xeral de Medio Rural e
Montes, Tomás Fernández-
Couto, fíxose un seguimento
do convenio asinado entre Ga-
licia e Castela León para cola-
borar na prevención e extinción
dos incendios forestais e abor-
dáronse outras cuestións de in-
terese común neste eido.
Vixilancia e disuasión
Co obxectivo común de “erra-
dicar ao máximo os
incendios e os in-
cendiarios”, se-
gundo afirmou Rosa
Quintana, Galicia e
Castela León traba-
llarán na implanta-
ción de cámaras
térmicas de vixilan-
cia e disuasión en
áreas limítrofes de
ambas comunida-
des. Estes dispositi-
vos funcionan xa
con éxito en áreas
da provincia de
Soria e agora estu-
darase a súa locali-
zación en zonas
fronteirizas de
León, Zamora, Ou-
rense e Lugo. E
para desenvolver
esta iniciativa “existe a posibi-
lidade de presentar un proxecto
de colaboración a través da
macro rexión que conforman
Portugal, Castela León e Gali-
cia”.
Rosa Quintana engadiu que na
loita contra os incendios fores-
tais tamén está comprometido
con forza o Goberno de España
e en tal sentido avanzou que o
Ministerio do Interior confir-
mou que se está a impulsar
unha reforma do Código Penal
para endurecer as penas aos in-
cendiarios.
Quintana e Silván durante o seu encontro en León.
A conselleira do Medio
Rural e do Mar, Rosa Quin-
tana, asinou un convenio
cos representantes das
entidades, unha medida
que se enmarca no proto-
colo de actuacións fronte
a seca, para axudar a pa-
liar as necesidades de li-
quidez das explotacións
agrarias como consecuen-
cia da seca.
O valor da produción da Agri-cultura Ecolóxica certificada
medrou en máis do tres mil por
cento na última década en Gali-
cia. Así, en 2011 acadouse a
cifra de máis de 21,5 millóns de
euros, mentres que no ano 2001
o valor desta produción na nosa
Comunidade foi de algo máis de
500 mil euros.
A conselleira destacou que este
tipo de agricultura, “supón un
valor engadido para as produ-
cións agroalimentarias, facilita
o acceso a novas oportunidades
de negocio e sinala o camiño a
seguir para moitas producións
do agro”. Sinalou ademais que a
Unión Europea aposta clara-
mente por esta vía, o que se pon
de manifesto en toda a norma-
tiva que a regula.
Maior profesionalización
Rosa Quintana tamén salientou
o incremento da profesionaliza-
ción desta actividade, a través
do crecemento da superficie
cualificada e de produtores e
elaboradores. Así a superficie
inscrita no Craega medrou
dende as 2 mil hectáreas do
2001 ás 15 mil actuais e o nú-
mero de operadores, produtores
e elaboradores, pasou de 217 en
2001 a 586 no pasado 2011, o
que supón un incremento do
170%.
En relación á evolución no úl-
timo ano, Rosa Quintana sina-
lou que entre 2010 e 2011 o
número de operadores medrou
nun 2,27%, a superficie inscrita
incrementouse nun 8% e o vo-
lume de ventas creceu nunha
porcentaxe do 27,7%.
Apoio da Xunta
En canto ao compromiso da
Xunta con este sector, a titular
de Medio Rural e Mar sinalou
que se materializa, entre outras
vías, pola concesión de axudas
ao Craega por un importe que
supera os 500 mil euros entre os
anos 2009 e 2011 e que na úl-
tima década, entre 2001 e 2011
foi de máis de 2 millóns de
euros.
22 agromaio 12
A agricultura ecolóxica certificada superou os 20millóns de euros de valor de producción
O venres 4 de maio celebrouse a
“Xornada Apícola: Galicia, Terra
de Abellas” no Salón do Actos
do Pazo de San Marcos. Neste
ciclo de conferencias abertas ao
público os
mellores ex-
pertos de
Galicia nesta
materia tra-
taron a in-
fluencia das
abellas na
e c o n om í a
produtiva da
Comunidade
galega e na
sostibilidade
do medio.
Esta é a pri-
meira vez na historia da Asocia-
ción Galega de Apicultura,
fundada no ano 1980, que trae á
provincia luguesa unhas xorna-
das deste tipo. Por iso, a Depu-
tada de Medio Ambiente e
Enerxías Renovables, Sonsoles
López Izquierdo, agradeceu ao
colectivo que elixisen Lugo
como escenario desta cita du-
rante a presentación do evento
onde estiveron presentes tamén o
Secretario Técnico da Asocia-
ción Galega de Apicultura
(AGA), Jesús Asorey, e o Presi-
dente de Honra de dito colectivo,
Abel Yánez.
López Izquierdo destacou tamén
que a institución luguesa apoiou
esta cita ao considerala unha
“oportunidade única” para un
sector, como o da apicultura,
que, segundo datos de AGA,
xera un volume de negocio na
provincia de 4 millóns de euros
ao ano coa venda dos 740 mil
quilos de mel que se producen en
Lugo. Esta facturación repre-
senta case o 35% do total en Ga-
licia, Comunidade que vende 2
millóns de quilos de mel, aca-
dando 12 millóns de euros
anuais. “Con estes datos na man,
amosamos, unha vez máis, que o
medioambiente é a nosa oportu-
nidade económica porque os re-
cursos naturais da nosa provincia
xeran riqueza produtiva e postos
de traballos”, destacou tamén a
Deputada.
A Asociación Galega de Apicul-
tura mantén que Lugo é a provin-
cia galega que rexistra o maior
número de apicultores con 1.681
persoas que representan case o
50% do total de Galicia, que
suma 3.451 apicultores. O colec-
tivo constata, ademais, que os
montes lugueses e ourensáns son
paraxes idílicos para a produción
apícola e salienta que, mentres
en Lugo se mantiveron o número
de apicultores, a crise fixo que en
Ourense se reducisen nun 60%
co peche de establecementos.
Deste xeito, a provincia luguesa
conta, practicamente, coas mes-
mas colmeas que anos anterio-
res, unhas 37.000; sendo a
comarca de Sarria a que concen-
tra o maior número delas se-
guida, nesta orde, polos Ancares,
a Terra Chá, Quiroga, Lugo e A
Mariña.
AGA celebrou en Lugo unha xornadasobre o rol das abellas na economía esostibilidade do solo
A Casa das Insuas de Rábade acolleu osegundo Congreso Lucus de AsociaciónsMicolóxicas
Guerra salienta a importancia da calidade e dainnovación na industria agroalimentaria galega
O Centro de Conservación e Es-
tudos da Natureza Casa das In-
suas do Concello de Rábade
acolleu, o sábado 5 e o domingo
6 de maio, o II Congreso Lucus
de Asociacións Micolóxicas or-
ganizado pola Sociedade Mico-
lóxica Lucus en colaboración do
Centro Tecnolóxico Agroalimen-
tario de Lugo (CETAL) a través
do proxecto AMIGA, Aproveita-
mentos Micolóxicos en Galicia.
Durante a primeira fin de semana
de maio reuníronse en Rábade
representantes da maior parte das
asociacións micolóxicas federa-
das de Galicia, así como mem-
bros pertencentes ás de Castela e
León e Asturias.
Dende a Sociedade Micolóxica
Lucus destacaron que “o con-
greso é un foro de exposición de
problemas e solucións e inter-
cambio de coñecementos e ideas
dentro do ámbito micolóxico, al-
ternando mesas redondas e con-
ferencias con paseos
micolóxicos polo privilexiado
entorno enmarcado na Reserva
da Biosfera Terras do Miño”.
Na cita, recolleuse tamén a posi-
ción oficial da Federación Ga-
lega de Micoloxía sobre a
conveniencia ou non dunha regu-
lación específica dos aproveita-
mentos micolóxicos en Galicia,
os seus posibles contidos, a base
de datos das asociacións, entre
outras. Ademais expertos micó-
logos expuxeron conferencias de
gran interese, sobre taxonomía
micolóxica, contaminantes, ca-
racterísticas organolépticas, etcé-
tera.
O conselleiro de Economía e In-
dustria, Javier Guerra, salienta a
importancia de fomentar estrate-
xias competitivas baseadas na di-
ferenciación pola calidade e a
innovación no sector agroali-
mentario galego, para impulsar a
presenza dos produtos galegos
dentro e fóra da Comunidade.
O titular de Economía e Indus-
tria, que fixo estas declaracións
no V Encontro do Sector Agroa-
limentario Galego, subliñou que
o obxectivo da Consellería de
que dirixe “é apoiar as necesida-
des reais das empresas galegas”
con ferramentas como o Instituto
Galego de Promoción Econó-
mica e Xesgalicia, que teñen des-
tinado apoios ao sector agroali-
mentario galego por preto de 60
millóns de euros, nesta lexisla-
tura.
Ademais, Guerra apuntou a ne-
cesidade de que esta industria,
que xera o 17% da riqueza da
Comunidade, continúe a facer
unha aposta decidida a prol da
innovación e sinalou que a nova
Axencia Galega de Innovación
terá especialmente en conta as
necesidades de innovación dos
principais sectores produtivos
galegos.
A Xunta apoia o compromiso
de Vegalsa con Galicia
Neste encontro, organizado
polo grupo empresarial Ve-
galsa-Eroski, o conselleiro
destacou tamén o compro-
miso desta compañía coa
xeración de riqueza e em-
prego en Galicia, e lembrou
que a empresa aumentou,
no pasado exercicio, os em-
pregos que xera na Comuni-
dade chegando aos 4.462
postos de traballo e realizou
compras por mais de 393
millóns a pemes agroali-
mentarias galegas, un 19%
más que en el año anterior.
Cifras que a compañía ten
proxectado incrementar na
súa planificación de crece-
mento na Comunidade,
unha estratexia que inclúe a am-
pliación das súas instalacións. A
Consellería de Economía e In-
dustria ten concedido apoios a
este proxecto por 3 millóns de
euros para facer posible un in-
vestimento de máis de 18 mi-
llóns na Coruña.
Javier Guerra agradeceu o espí-
rito emprendedor do equipo que
ten feito de Vegalsa-Eroski un
proxecto de éxito e comprome-
tido co desenvolvemento de Ga-
licia, e lembrou que esta é a
actitude que pode servir de
exemplo a moitos emprendedo-
res da Comunidade.
A agricultura ecolóxica é un
sistema de produción de ali-
mentos baseado no respecto ao
medio ambiente, no benestar
animal e no mantemento e me-
llora da fertilidade do solo.
Emprégase nela prácticas agrí-
colas que fomentan o equilibrio
do ecosistema, evitando ou ex-
cluíndo a case totalidade de
produtos químicos de síntese.
O organismo encargado de
controlar a súa produción e a
súa indicación nos produtos
agrarios e alimentarios, así
como difundir o seu coñece-
mento é o Consello Regulador
da Agricultura Ecolóxica de
Galicia, que conta con 484 pro-
dutores e 102 elaboradores, im-
portadores e
comercializadores.
Este Consello Regulador aca-
dou recentemente a acredita-
ción a nivel nacional como
organismo de certificación de
produto ecolóxico, sendo unha
das primeiras entidades en con-
seguir este recoñecemento den-
tro de España.
A Agricultura ecolóxica e o Craega
O Igape concedeu apoios ao plan de crecemento da compañía con 3 millónsde euros para favorecer un investimento de 18 millóns nas instalacións deVegalsa na Coruña
O conselleiro de Economía e Industria, Javier Guerra, e o Director Xeral de Ve-
galsa-Eroski, Joaquín González, durante o V Encontro Agroalimentario Galego.
23deportes maio 12
O mestre Mario Saavedra é o
presidente do Club de Bolos
O Cadaval que se fundou no
lugar de Pacios, do municipio
de Castro de Rei, no ano 1998
co obxectivo de fomentar o
coñecemento dos xogos tradi-
cionais, rescatar a linguaxe
empregada en cada xogo e
crear unha cultura interxera-
cional do xogo popular en re-
lación co entorno natural.
Dende neno Mario tivo que
construír os seus xogos e coas
súas visitas a tódolos conce-
llos da comarca chairega, ade-
mais doutros lugares de fóra
de Galicia, logrou catalogar
os xogos populares dos que
tivo coñecemento. Dende fai
vinte anos, explica Mario que
tratou de “divulgalos por toda
Galicia, sendo o primeiro en
dar a coñecer o xogo popular
nesta bisbarra e despois foron
outros os que trataron de imi-
tar esta divulgación”.
O Club de Bolos O Cadaval
organiza a Liga Provincial de
Bolos na zona norte, ademais
de participar na Liga Nacional
de Billarda e de promover a
divulgación de máis de cen
xogos populares.
Precisamente a recuperación
dos xogos populares na co-
marca comezou da man deste
club e a través das súas de-
mostracións na Festa da Filloa
de Muimenta, en Santaballa e
na Feira de Pacios de Be-
gonte. O espallamento desta
divulgación chegou tamén a
outros lugares da provincia
coma o Museo de Lugo, Fo-
resgal, o Corgo, a Feira Me-
dieval de Mondoñedo, Foz
Ribadeo e Ourol; e tamén a
outras vilas galegas coma
Ares ou Vilagarcía. Deste
xeito, Mario considera que a
divulgación foi importante; xa
que a Liga de Bolos conta con
300 participantes tanto mulle-
res coma homes, maiores e
nenos.
Mario explica que, como mes-
tre, “sempre entendín que o
xogo era a mellor maneira de
falar cos nenos, buscar unha
creatividade e ao mesmo
tempo introducir aos maiores
neste mundo do xogo popular
para que xoguen xunto cos
máis novos”; xa que consi-
dera que “o xogo ten que for-
mar parte da identidade da
unidade familiar”. Así
mesmo, entre os obxectivos
do club están o fomento da
creatividade dos nenos a tra-
vés do coñecemento dos
xogos populares, ademais de
pretender introducilo nas es-
colas para manter os valores
de unidade interxeracional.
Os bolos son unha modali-
dade do deporte tradicional e
son parte do patrimonio de
Galicia. Os bolos como ele-
mento lúdico teñen unha ex-
tensión ben definida e
mundial xa que formaron
parte da cultura de moitos
pobos errantes, ben como di-
vertimento ou como expresión
cultural, relixiosa, social... di-
ferenciada das raíces dunha
comunidade.
Os bolos en sentido xeral tive-
ron e teñen, dentro das súas
modalidades, algo en común
como son as voces, termos e
expresións lexicais que se ato-
pan ao longo do espacio mun-
dial. Así mesmo, atópanse
ligados ao instinto humano,
xa que o lanzamento de ob-
xectos procede do instinto de
loita e supervivencia; e ás
crenzas máxico-relixiosas ao
empregalo bolo con contido
mitolóxico, relixioso ou eró-
tico.
Dentro do espazo do campo
(campo de bolos) hai unha
serie de subespazos como son
as zonas de marcador, a zona
de escuche (punto de birle ), o
punto de tiro (o fite) e a pedra
onde se colocan os bolos.
Os bolos ou birlos teñen unha
forma ben diferenciada se-
gundo os lugares, as costumes
e o material empregado.
Tendo en conta isto podemos
falar de bolos de lastra (Pa-
cios de Castro de Rei ), de
canteiro(Ribatra) e de achego
(A Fonsagrada), entre outras
morfoloxías. Tamén hai que
dispor de bolas de diferentes
dimensións para cada modali-
dade.
Pola súa banda, o material
consiste en oito, dez ou máis
bolos de madeira do tamaño
dunha lámpada ou con forma
de tonel e cun peso aproxi-
mado de uns trescentos gra-
mos cada un, unha bola de
madeira de maceira, carballo,
loureiro... duns dez centíme-
tros de diámetro.
Os xogadores poden partici-
par no campionato de forma
individual gardando unha
orde de tiro: de base e outros
tantos de escuche, sempre e
cando se cumpran certas con-
dicións no tiro. No xogo por
parellas as normas son as
mesmas e a diferenza está en
que se acorda un marcador e a
parella que antes o acade é a
gañadora. Os portadores de
bolos e bolas son todos e cada
un dos xogadores de forma al-
ternativa; xogar - recoller -
descansar.
No xogo dos bolos observa-
mos tres momentos ben dife-
renciados:o derribo, a marca e
a secuencia de tiro. O pri-
meiro consiste en tirar a maior
cantidade de bolos dun total
de oito, nove, dez, dezaoito ou
vinte bolos, sendo igual para
tódolos participantes. A marca
consiste no marcador aca-
dado: tres, seis, doce, vinteca-
tro e trinta e seis... puntos por
cada bolo, segundo a modali-
dade e a distancia acadada no
campo, acumulativos durante
a partida. Cada xogador terá
dereito a unha xogada de re-
torno sempre que a bola pase
a primeira liña no campo de
tiro, dependendo da modali-
dade; que ven dada, de forma
alterna, polo tiro de base e o
tiro de retorno, escuche, des-
quite. Mario conclúe que a
mellor maneira de coñecelo
xogo é practicándoo.
Liga de Bolos Provincial A Liga de Bolos Provincial
conta con preto de trescentos
xogadores e están distribuídos
en categorías: senior, vetera-
nos, mulleres, cadetes e infan-
tís, xa que “os máis pequenos
sempre teñen prioridade den-
tro dos xogos populares”, ex-
plica Mario.
A competición comeza no
mes de febreiro e remata no
mes de setembro e está distri-
buída en sete modalidades.
Así mesmo, tamén se celebra
o campionato intermodal en
Semana Santa con cinco cate-
gorías a nivel Galicia e con
sede en Pacios de
Castro de Rei e Pou-
sada da Pastoriza;
entre outros campio-
natos galegos e de
España.
Pola súa banda, os
dez primeiros clasifi-
cados de cada cate-
goría e por equipos
da Liga reciben un
trofeo relacionado
cos bolos nunha xun-
tanza anual ao final
da Liga na que parti-
cipan arredor de 200
persoas.
FinanciamentoRecentemente, o
Club ven de firmar
un convenio de cola-
boración coa área de
Deportes da Deputa-
ción Provincial me-
diante o cal a
institución luguesa lle aporta
7 mil euros para contribuír
cos gastos xerados pola Liga
de Bolos Provincial coa fina-
lidade de fomentar este de-
porte. Estas axudas van
destinadas á organización da
Liga de Bolos polo que atinxe
a fichas, arranxo de campos,
material deportivo de bolos e
bolas, vestimenta, informa-
ción e divulgación de eventos.
Mario afirma que “sen este
tipo de axudas o xogo popular
quedaría no esquecemento”.
“O xogo ten que formar parte da identidade da unidade familiar”
Á esquerda, Mario Saavedra, presidente do Club de Bolos O Cadaval. Arriba, un lanza-mento de bolos.
deportesbolos
Os bolos, unha modalidade do deporte tradicional e parte do patrimonio de Galicia
O Club de Bolos O Cada-
val conta con 29 socios,
todos eles xogadores. A
sección de xogos popula-
res está formada por dez
persoas, mentres que a
de billarda conta con ou-
tras dez.
24 deportesmaio 12
O sábado 5 de maio Vilalbaacolleu a Carreira Popular dasLetras Galegas cun incrementode arredor do 15% do númerode participantes.Dende o departamento de de-portes do Concello de Vilalbamóstranse satisfeitos co resul-tado e a alta participación querexistrou esta terceira ediciónlogrando superar os 245 inscri-tos do ano pasado ata alcanzaros 303. Foron 133 os corredo-res da categoría absoluta osque se enfrontaron aos preto decinco quilómetros e medio dedistancia. Nas categorías me-nores da proba participaron170 rapaces e rapazas que per-correron 450 metros, os maio-res de 5 anos; 850 metros osmaiores de dez e 1.600 metrosos maiores de 13 anos. Un total de 11 corredores dascategorías menores lograronfacerse cos trofeos desta ca-rreira popular onde participa-ron 108 rapaces e rapazas doscentros educativos de Vilalba.
ClasificaciónCarlos Villamor da SociedadGimnástica de Pontevedra pro-clamouse gañador da proba na
categoría masculina, mentresque na categoría feminina foiLuisa González a que se fixocoa primeira praza. O segundoe o terceiro posto na categoríamasculina foron para FernandoPérez, do Club Atletismo Noia,e José Ángel Penas, do ClubAtletismo Monumental deLugo, respectivamente; men-tres que na feminina foron paraEusebia Maldonado e EmmaIglesias, esta última do ClubAtletismo Monumental deLugo. Entre os maiores de 13 anos osmáis rápidos, na categoríamasculina, foron, nesta orde,Manuel Roca, Víctor ManuelEimil e Antonio Souto, todosdo instituto vilalbés AntonioBasanta Silva. Entre as rapa-zas, Lucía López, do Club deAtletismo San Fernando -Caixa Rural de Lugo, fíxosecoa primeira praza por diantede Sabela Roca e Ana MaríaLópez do instituto BasantaSilva.Na categoría de máis de 10anos Diego Míguez e AmaraFontao, ambos do Club deAtletismo Sada, alcanzaron aprimeira posición. Completa-
ron o podio JavierLozano, do colexioMato Vizoso de Vi-lalba, e JavierNocha, do colexioInsua Bermúdez.Na categoría femi-nina, a segunda eterceira posiciónforon para InésGonzález e UxíaFernández, respecti-vamente, ambas docolexio vilalbésMato Vizoso.E entre os máis pe-quenos Aleix Díaz,do C.A. Ribadeo;Álex Ferreira, doClub AtletismoSada; e Pedro Rocafixéronse coas tresprimeiras prazas dacategoría mascu-lina. E na categoríafeminina, subironao podio CarlaMourelle de Lugo,Iria Fernández docolexio vilalbésMato Vizoso eMaría Santalla doInsua Bermúdez.
Guitiriz acolleu o CampionatoProvincial Escolar de XimnasiaRítmica, proba clasificatoriapara o campionato galego, odomingo 5 de maio. O pavillón municipal foi o es-cenario dos 34 números queofreceron preto de 220 ximnas-tas de trece clubs, asociaciónsou escolas deportivas da pro-vincia de Lugo entre os que seatopaban seis conxuntos chai-regos.
O Club Porta Norte, a EscolaMunicipal de Xove, a EscolaMunicipal de Outeiro de Rei ea Escola Municipal de Rábade,foron as que se fixeron coasprimeiras prazas no campionatoprovincial de ximnasia rítmicaescolar nas categorías benxa-mín, alevín, infantil e cadete,respectivamente. Completan opodio das máis novas a EscolaMunicipal de Vilalba e o ClubXirandela. Na categoría alevín
alcanzou o segundo posto oconxunto do club Xirandela e oterceiro foi para o Club Violeta.O Club Filigrana e Porta Nortecompletaron o podio da catego-ría infantil e entre as máismaiores foron os conxuntos daEscola Municipal de Xove e oClub Porta Norte os que con-quistaron a segunda e terceiraposición, respectivamente.Deste xeito, serán tres os repre-sentantes chairegos na fase au-
tonómica: o conxunto benxa-mín da Escola Municipal de Vi-lalba, as ximnastas da categoríaalevín do Club Violeta de Baa-monde e o conxunto infantil daEscola Municipal de Outeiro deRei. Por outra banda, o pavillón deBaamonde acolleu o sábado 12de maio o campionato provin-cial de promoción. As represen-tantes chairegas da modalidadeindividual, Candela Dapena, en
categoría cadete, e Tania Ga-yoso, en categoría sénior,ambas do Club Violeta lograroncolgarse a prata e o ouro de ca-dansúa categoría, respectiva-mente. E na modalidade deconxuntos, tanto o cadete comoo sénior formados en colabora-ción do Club Violeta coas esco-las municipais de Rábade eVilalba, respectivamente, pro-clamáronse campioas do cam-pionato provincial depromoción. No vindeiro mes de xuño cele-braranse en Ourense os cam-pionatos galegos escolar e depromoción o sábado 2 e o sá-bado 16, respectivamente.
Exhibición de ximnasia rít-micaO último evento de ximnasiarítmica da comarca é o festival‘Terra Chá’ que se celebrará enVilalba o vindeiro sábado 26 demaio a partir das cinco da tardeno pavillón municipal. Seránpreto de 400 ximnastas de todaa provincia as que mostren assúas coreografías nesta exhibi-ción.
Medra a participación na Carreira Popular das Letras Galegas de Vilalba
Guitiriz acolleu o campionato provincial escolar de ximnasia rítmicaTres clubs chairegos participarán no campionato galego que se celebrará o 2 de xuño en Ourense
deportes
Máis de 300 persoas participaron nesta proba que deixou en Vilalba once das vinte e catro medallas
Arriba, un momento da carreira das maiores de 13 anos e, abaixo, a saída da cate-goría absoluta.
Á esquerda, as ximnastas do conxunto cadete do club Violeta e a Escola Muni-cipal de Rábade no podio do campionato de promoción. Arriba, o conxuntosénior da Escola Municipal de Vilalba durante a coreografía ‘Aves nocturnas’.
25cultura maio 12
Valentín Paz Andrade foi o ho-
menaxeado este ano polo Día
das Letras Galegas, o 17 de
maio. Nesta xornada, diversos
concellos, asociacións e outras
entidades quixeron conmemorar
a festa das letras en galego con
actuacións de música tradicional
galega, a lectura dalgún poema
do homenaxeado este ano ou
manifestos en defensa da litera-
tura galega; pero tamén houbo
lugar para a representación tea-
tral.
Así, A Pastoriza acolleu a pri-
meira edición do Liorta Folk
onde o zanfonista Germán Díaz
se fixo co título de ‘Liorteiro do
Miño’. Durante todo o día a
Casa da Cultura acolleu diferen-
tes actuacións coma a do grupo
de baile tradicional, dos nenos e
nenas da escola municipal de
música e a coral da Pastoriza;
ademais dunha actuación por
parte da escola municipal de te-
atro de Bretoña a cargo da com-
pañía Teatro do Miolo. A
celebración pastoricense con-
cluíu coa solta de cometas ‘Ver-
bas ao ar’ onde cada un dos
asistentes soltou unha cometa
con cadansúa mensaxe.
Pola súa banda, Vilalba acolleu
un acto no auditorio Carmen Es-
tevez o mesmo xoves 17 de
maio onde se fixo entrega dos
premios do certame literario xu-
venil ademais de contar coa ac-
tuación das Pandereteiras de
Andrade.
E no concello de Begonte cele-
braron o Día das Letras Galegas
o sábado 19 a partir das cinco da
tarde coa actuación do grupo de
gaitas dos alumnos da Escola
Municipal de Música de Rá-
bade, seguida do recital dunha
poesía Valentín Paz Andrade por
parte de Pilar Carreira, alumna
de Segundo de Primaria do Co-
lexio Virxe do Corpiño de Be-
gonte. A celebración rematou en
Begonte coa representación da
obra “A forza dos soños” da
man do grupo teatral ‘Batán’ e
enmarcada no programa teatral
Buxiganga da Deputación.
E os alumnos e alumnas da
UNED Sénior Eume – Terra Chá
tamén se reuniron para conme-
morar as letras galegas nun acto
que tivo lugar na localidade co-
ruñesa de Paderne o martes 15
de maio e no que contaron coa
presenza da escritora lucense
Marica Campo.
O venres 11 de maio a Casa da
Cultura de Vilalba acolleu a
presentación do libro ‘Os cami-
ños da Chaira na poesía’.
O libro, editado polo IES San-
tiago Basanta Silva, é unha an-
toloxía poética dos autores
chairegos do século XX. Trá-
tase dunha edición numerada
que foi preparada pola Equipa
de Normalización Lingüística
do Instituto Santiago Basanta
Silva, con achegas gráficas ce-
didas polo Instituto de Estudos
Chairegos, como apoio á can-
didatura dos camiños do Norte
a patrimonio mundial da
UNESCO.
No acto interviron Pepe Le-
gazpi, director do IES Basanta
Silva de Vilalba; Javier Baño-
bre, vicepresidente da ANPA;
os profesores José Luís Novo-
Cazón e Ricardo Polín e o pre-
sidente do IESCHA, Manuel
Castro Santamariña.
O Museo do Castro de Vila-
donga organizou unha com-
pleta semana de actividades
entre os días 14 e 19 de maio
co gallo da conmemoración
do Día das Letras Galegas e
do Día Internacional dos Mu-
seos, o 17 e 18 de maio, res-
pectivamente.
Un dos eventos máis esperado
foi a Noite dos museos que se
celebrou o sábado 19 a partir
das seis da tarde e que contou
coa colaboración da Asocia-
ción de Amigos do Castro de
Viladonga. A esa hora abriuse
na sala de actos a exposición
fotográfica sobre as edicións
da Noite dos museos celebra-
das dende 2005 e proxectá-
ronse varios documentais
arqueolóxicos.
No xardín do museo houbo
unha demostración de xogos
populares a cargo do Club de
Bolos O Cadaval e tamén ac-
tuou o grupo de música tradi-
cional Os Valuros, de Castro
de Rei. No Castro realizá-
ronse actividades de recrea-
ción histórica, con
participación do público, a
cargo das asociacións lucen-
ses do campamento do Arde
Lucus.
Posteriormente, a sala de
actos acolleu o recital de gui-
tarra clásica a cargo de Xosé
María Hinojo. A partir das
nove da noite serviuse no xar-
dín un refrixerio con petiscos,
bebidas e queimada, para
concluír preto da medianoite
cunha visita nocturna ao Cas-
tro, onde finalizaron as activi-
dades.
Na data en que se conmemora
o Día Internacional dos Mu-
seos, o venres 18, Cé Orques-
tra Pantasma presentou “O
home orquestra e os nenos”,
en dous pases de mañá e un
de tarde. Cada actuación
durou aproximadamente 50
minutos e estaban destinadas
preferentemente a alumnado
de ensino infantil e primaria,
sendo preciso realizar a re-
serva previa de grupo.
O Museo celebrou tamén o
Día das Letras Galegas, con
actividades de contacontos a
cargo de Ana Carreira Varela.
A duración aproximada de
cada actuación estimábase en
45 minutos e o público prefe-
rente, que tamén debúa facer
reserva previa por grupos, era
o alumnado de ensino infantil
e primario.
letras galegas literatura
día internacional dos museos
A comarca chairega acolleu diversos actos con motivo da celebración
das letras galegasMúsica tradicional, teatro e poesía para conmemorar o Día das Letras Galegas
O IES BasantaSilva edita un librosobre os poetaschairegos e os ca-miños do Norte
O Castro de Viladonga conmemora o Día Internacional dos Museos coa ‘Noite dosMuseos’
Pilar Carreira, do colexio Virxe do Corpiño de Begonte, durante o re-
cital dunha poesía de Valentín Paz Andrade.
axenda culturalexposicións
teatro
concursos
eventosLugo
Museo Provincial
Converxencias 2012Ata o 31 de maio
A mostra está composta por unha selección de obras e proxectos realiza-
dos nos últimos anos polos alumnos e alumnas dos diferentes ciclos e estu-
dos da Escola de Arte e Superior de Deseño Ramón Falcón.
LugoMuseo Provincial
Blas LourésAta o 16 de xuño
Mostra antolóxica e retrospectiva, de toda a vida adicada á arte, dun artista
lucense que merece o recoñecemento a un traballo constante, en ocasións
pioneiro.
LugoCapela de Santa María
Laxeiro, CosmoloxíasAta o 20 de xullo
O Centro de Artesanía e Deseño leva á Capela de Santa María esta mostra
que recolle 24 obras do artista galego, Laxeiro, procedentes de coleccións
particulares.
Castro Ribeiras de LeaCasa da Cultura
Anxo LamasPermanente
O pintor e escultor Anxo Lamas doa ao Concello de Castro de Rei unha
mostra de 24 pinturas onde recolle de 24 pezas nas que recolle textos, poe-
mas e obras de escritores e artistas locais.
LugoAuditorio Gustavo Freire
Memorias dun neno labregoO sábado 26 de maio a partir das oito e media do serán.
RibadeoAuditorio Municipal Hernán Naval
Citizen 1. Maioría silenciosaO domingo 3 de xuño a partir das oito e media do serán da man de Chévere.
XXXIII Certame ‘Terra Chá’ de literatura e debuxo infantilAsociación Xermolos
GuitirizAta o xoves 31 de maio os rapaces chairegos poden enviar os seus contos,
poesías e debuxos que competirán por niveis educativos e segundo os tra-
ballos procedan da comarca ou doutros lugares de Galicia.
I Concurso de tapasRábade
O 25, 26 e 27 de maio e o 1,2 e 3 de xuño dez establecementos hostaleiros
de Rábade ofrecerán dez tapas aos consumidores que ao votar de forma
numérica entrerán no sorteo dunha cea para dúas persoas no Asador Coto
Real.
V Concurso de Pintura RápidaRábade
O sábado 2 de xuño dende as nove da mañá ata as cinco da tarde os artis-
tas realizaran os seus cadros que se expoñerán no Concello. Os premios
ascenden a 1.100, 700, 500 e dous de 400 euros,a demais de tres accesit
de 60 euros cada un.
XermadeCasa Escola de Cabreiros
Xornadas interxeracionais O sábado 26 de maio as ‘Xornadas interxeracionais: aprendendo cos nosos
maiores’ estarán dedicadas ao liño. O sábado 2 e o 9 de xuño continúan
estas xornadas tratando a saúde e os xogos tradicionais.
Lugo
Arde LucusDo 17 ao 19 de xuño, Lugo recrea a época romana nunha festa que chega
xa a súa undécima edición e que conta con celebracións celtas, anima-
cións, música folk, etc.
Lugo
XL Festival de Música Cidade de Lugo 2012Do 26 de maio ao 8 de xuño do 2012
Unha mostra consolidada como referente cultural na cidade e mesmo en
toda Galicia despois de 40 anos.
Vilalba
Festa infantilPraia fluvial
O 16 de xuño os máis pequenos poderán participar na merenda, xogos e
actividades do parque acuático no entorno da praia fluvial da Madalena.
26 culturamaio 12
Que ler? a elección de:
Que escoitar?
Que ver?
Ana Iglesias
Adestradora de ximnasiarítmica do Club Violeta
Un libro
Unha comida
Un sitio para vivir Unha personaxe histórica
Valentín Paz Andrade. Vida e obra pretende ofrecer un amplopercorrido pola vida do autor homenaxeado no Día das LetrasGalegas de 2012 e pola súa inmensa obra. Xornalista e poeta,home de leis e político, economista, empresario, e persoa vence-llada á política galeguista, Valentín Paz Andrade (Pontevedra,1899 – Vigo, 1987) foi un loitador incansable cunha única tarefa:servir a Galicia desde todos os campos que abarcou o seu sabere o seu facer. A súa traxectoria vital foi de tal fondura que se con-verteu nun home clave na historia do século XX en Galicia e, se-gundo vai pasando o tempo, vemos medrar a súa verdadeiradimensión humana.
Richard Hawley é un deses artistas que non deixaindiferente. Cunha voz profunda de grande perso-alidade, o británico consegue atmósferas evocado-ras de grande emotividade.Neste novo traballo, o ex-pulp buscou unha pro-ducción máis limpa e sinxela sen tanto arranxo.O resultado é un disco sensacional con intres degrande brillantez coma “Seek it”, sen dúbida omeu tema favorito do disco.
Martha Marcy May Marlene
Edicións Xerais
Valentín Paz Andrade. Vida e Obra,
Charo Portela Yáñez La caverna, José
Saramago
Ensaladilla
Unha película
Avatar
Unha cidade para visitar
Amsterdam
Unha bebida
Auga pura
Un monte, xunto ao río Gandhi
Richard Hawley: “Standing at
the sky’s edge”
Atormentada por dolorosos recordos e dominada por unha crecente an-siedade, Martha abandona unha secta e marcha vivir coa súa irmá Lucye con Ted, o marido desta. Intenta adaptarse ao estilo de vida da clasemedia-alta, pero acosada por constantes pesadelos, non lle resulta nadasinxelo. Mentres asume a súa soidade, a paranoia racha a súa existen-cia. Finalmente, descende a un vertixinoso estado de pánico cando co-meza a sospeitar que alguén segue todos os seus movementos.
Título orixinal: Martha Marcy May Marlene. Dirección: Sean Durkin.País: EUA. Ano: 2011. Duración: 102 min. Xénero: Drama psicoló-xico. Reparto: Elizabeth Olsen, Brady Corbet, Hugh Dancy, JohnHawkes, Sarah Paulson, Julia Garner, Louisa Krause, Christopher Ab-bott. Premios: Mejor director, Festival de Sundance 2011. Secciónoficial a concurso, Festival de Cannes 2011. Tres nominacións, inclu-índo ‘Mellor ópera prima’, no Independent Spirit Awards. Nominadaa ‘Mellor reparto, directos e actriz (Elizabeth Olsen)’ nos Premios Go-tham 2011. Premio 2011 ‘Nueva generación’ da Asociación de Críti-cos de Los Ángeles. Nominada a Mellor actriz (Elizabeth Olsen) nosCritics Choice Awards 2011.
por Félix Jorquera
27recomendacións maio 12
“O agro debería estar máis apoiado para que a xente se animase
máis a traballar neste sector”
José Seoane, xerente de Servicios Agroforestales Seoane
O sector agrario viuse afectado
pola crise, pero tamén pola seca
que viviu Galicia durante o
final do inverno e o comezo da
primavera. Falamos cunha em-
presa de servizos agrarios e fo-
restais para coñecer a
incidencia desta situación no
seu negocio e no traballo da
campaña de verán.
Cál é a actividade da súa em-presa?A actividade da miña empresa
desenvólvese nos traballos de
preparación de terras, ensila-
dos, sementeiras, recolección
de forraxes así como desbroces,
limpezas e plantacións.
Cándo e onde se fundou?Servicios Agroforestales Seo-
ane é unha empresa creada no
ano 2002 destinada ao apoio da
agricultura e gandería.
Con qué obxectivo?No seus inicios era por lecer,
pero hoxe en día o seu obxec-
tivo é lucrativo, xa que a dedi-
cación á empresa é total.
Nese momento, qué volumede traballo rexistraba a em-presa?O volume de traballo non era
moito, xa que só contaba cun
tractor e unha grade.
Nese momento coincidiu
que se fixo a concentra-
ción parcelaria e necesitá-
base maquinaria agrícola
para preparar as terras. A
partir de entón fomos me-
drando moi lentamente
porque a dedicación non
era total. A nosa base par-
tía de ir gañando diñeiro
para ir aumento a flota.
Con cantas persoas co-mezou a traballar? Econ cantas persoasconta nestes momentos?Empecei eu so, pero hoxe
en día nas épocas de cam-
paña chegamos a ser seis.
SECTOR AGRARIO
Nesta zona, os agricul-tores e gandeiros po-súen maquinaria propiacoa que realizar o tra-ballo, pero por qué de-mandan os seusservizos?Porque a maquinaria que
teñen os gandeiros e agri-
cultores non é maquinaria
axeitada, xa que é moito
máis lixeira que da que
dispón a empresa. Deste
xeito, a meirande parte
das veces sáelles máis
rendible contratar os ser-
vizos que facelos eles
mesmos.
Qué tipo de actividadesson as que máis deman-dan os gandeiros dunhaempresa como a súa aolongo do ano?Nas épocas de inverno, os
traballos máis demandados son
o desbroce de prados; e na
época estival, a preparación de
terras, sementeira do millo, se-
gado de herba, ensilados; se-
gado, preparación e recollida
de forraxes. A partir de setem-
bro realizase a preparación de
terras para a sementeira de pra-
deiras e sementeira de trigo.
E nesta época onde se concen-tra o maior traballo de ensi-lado, qué servizos ofrece JoséSeoane Álvarez – ServiciosAgrícolas?Segamos a herba, facemos o
presecado (estendido e acordo-
ado) e o ensilado completo.
Qué previsión fai do des-envolvemento da recollidadestas forraxes durante osvindeiros meses? Seráunha boa campaña en re-lación á calidade do pro-duto recollido? E a nivelde volume de negocio?Hai que destacar que a auga
caída neste último mes deu uns
resultados moi positivos para a
recollida desta forraxe, veu un
pouco tarde, pero está sendo
moi abundante e de moi boa ca-
lidade. Deste xeito, os gandei-
ros poden garantir alimento
para o gando durante todo o in-
verno vindeiro. O tempo si que
vai prexudicar máis a recollida
do millo, porque xa se está a
facer tarde para a sementeira,
polo que temos que recorrer a
ciclos máis curtos e non vai ter
a calidade que cabía esperar.
Hai que ter en conta que o ano
pasado por estas épocas xa es-
taba sementado máis do sesenta
por cen da colleita. E a nivel do
volume do negocio, a campaña
está a ser favorable para as em-
presas destes servizos.
A crise, a seca, o estanca-mento das axudas aos agri-cultores… cómo cre queinflúen no seu negocio?A seca afecta, máis ou menos
como no resto das empresas,
negativamente. Por exemplo,
antes chamábate un cliente e
deixábache todo na túa man;
mentres que agora o cliente vai
facer o traballo por el mesmo e
só te chamará para facer o ser-
vizo mínimo cando non dis-
poña de maquinaria para facelo.
SECTOR FORESTAL
A súa empresa tamén ofreceservizos forestais, qué tipo detarefas concretas realizan entorno a este sector?A empresa estaba orientada
dende o principio ao servizo fo-
restal onde realizamos podas,
desbroces, limpezas e planta-
ción de montes.
O envellecemento da poboa-ción e o consecuente aban-dono do rural son algunhasdas causas da desaparición daactividade agraria; pero,como contrapartida, podeestar a medrar o sector fores-tal como forma de aproveita-mento dos recursos naturais...Esta opción é posible, pero
nesta zona concretamente o que
máis se está facendo é a prepa-
ración de montes para pasalos a
terras ou a praderías. Na zona
de montaña si que o aproveita-
mento forestal é maior.
Cre que esta actividade axudaa manter activas as empresasde transformación agraria eforestal na actualidade?O sector forestal axuda a
aguantar estas empresas nas
épocas de fóra de campaña.
E xa para rematar, qué pers-pectiva de futuro cre que teno agro?Eu vexo un futuro malo porque
hai moitas explotacións que pe-
chan, xa que non son capaces
de subsistir. Para que a perspec-
tiva de futuro fose boa, o agro
debería estar máis apoiado para
que a xente se animase máis a
traballar neste sector, materia
prima deste país.
28 empresamaio 12
José Seoane coa maquinaria da súa empresa de servicios agroforestais.
“O millo deste ano non
terá a calidade que
cabía esperar debido
ao recorte do seu
ciclo, xa que se está a
facer tarde para a súa
sementeira”.
O equipo cadete de fútbol sala da Pastoriza proclamousecampión da Copa Terra Chá que organizou o seu Concello encolaboración co Concello de Meira. Estes rapaces pastori-censes tamén son campións provinciais e representarán ánosa provincia no próximo campionato galego.
29sociedade maio 12
Os domingos de baile e café de Begonte están a ser unéxito como demostra a alta participación que acolleronestas xuntanzas o domingo 29 de abril na parroquia deFelmil e o domingo 13 de maio no Castro.Os veciños e veciñas destas parroquias begontinas queparticiparon nesta reunión de carácter lúdico puiderondesfrutar de bailes e xogos de cartas, ademais de me-rendar con sobremesas caseiras aportados pola veci-ñanza.
O sábado 12 demaio Fina SecoFernández pre-sentou o seudebut comoconsultora inde-pendente dafirma de altacosmética MaryKay no HotelSpa Attica 21 deSantaballa, enVilalba. Durantea presentación,que correu acargo de Ne-kane Briones,empresaria in-dependente deMary Kay, estivoarroupada pormedio centenarde persoas. Odomingo, o hotelacolleu unhaxornada de ac-tualización paraas consultorasda zona.
como pasa o tempo!
concursa con
Participa no noso concurso mandando un sms ao teléfono 982
050 012 e dando a resposta que ti creas para acertar co noso per-
soaxe do mes:
Entre os acertantes sortearemos unha cea para dúas persoas no
Restaurante A Nova Ruta.
Quen é esta rapaza?
Solución do mes pasado:Gañador:
Manuel Díaz Fernández, da Áreade Divulgación de Sotavento
María Carballeira Rodríguez
fotodenuncia
Insolidariedade
Xa hai pouco espazo en Vilalba para aparcar como para
que a xente actúe deste xeito.
Como pista:
Apaixoada deportivista.
30 servizosmaio 12
ANUNCIOS POR PALABRASANÚNCIESE (GRATIS A PARTICULARES) TLF/FAX: 982 51 03 35 - TERRA CHÁ.XA. APTO. 86 27800 VILALBA - [email protected]
-ALÚGASE APARTAMENTO EN PRIMEIRA LIÑA DA PRAIADA RAPADOIRA EN FOZ. TELF. 982 51 22 04 e 638 60 72 36.
- ALÚGASE BAIXO/LOCAL DE NEGOCIO, CON RENDABAIXA EN CASO DE QUE A REFORMA CORRA POR CONTADO ARRENDATARIO. TELÉFS. : 981 23 59 30 E 659 63 5991.
-CÓMPRASE BAIXO COMERCIAL EN VILALBA. INTERESA-DOS EN VENDER CHAMAR AO TELÉFONO 678 82 71 42.
-ALÚGASE PISO AMUEBLADO NA AVENIDA TERRA CHÁ.PREZO A CONVIR. TELF. 635 254 585
-VÉNDESE PISO DE 120 M2 NO CENTRO DE VILALBA, RÚAXOSÉ MARÍA CHAO. 120.000 EUROS. TELF. 647 12 45 12
- ALÚGASE PRAZA DE GARAXE, PLÁCIDO PEÑA, 16-18,EDIFICIO EIMIL. 982 51 23 70
- ALÚGASE PRAZA DE GARAXE EN RÚA DA PRAVIA, AOLADO DA ZAPATERÍA CAMBA. 30€ AO MES. TELF.: 982 5120 65.
-VÉNDESE PARCELA DE 7000 M2 EN TROBO (BEGONTE)CON REGO NATURAL.EMAIL:[email protected]: 982 51 13 96 OU 664 64 95 13.
- VÉNDESE CASA EN XERMAR, NO BARRIO RIBA DEINSUA, EN COSPEITO. PARA RESTAURAR. 120 MTRS CA-DRADOS, LUZ, POZO, ALPENDRE E 2 FERRADOS DE TE-RREO. ESTÁ REXISTRADA TELF.: 982 52 01 38.
-VÉNDESE OU ALÚGASE BAIXO COMERCIAL EN VILALBA.TOTALMENTE REFORMADO, 60 MTRS. CADRADOS(APROX.).TELF. 680 76 02 05.
-VÉNDESE CASA UNIFAMILIAR EN VILALBA. 3 DORMITO-RIOS, 1 BAÑO, 1 ASEO, SALÓN-COMEDOR E TERREO PORDETRÁS DA CASA. TELFS.: 669 61 20 66 - 686 46 47 42.
-VÉNDESE FINCA EDIFICABLE EN LANZÓS MOREDA.18.000 EUROS. TELÉFONO 982 51 12 69
- ALÚGASE PRAZA DE GARAXE NA RÚA FOZ EN VILALBA.30 EUROS. TELÉFONO 982 511 269
-VÉNDESE CASA DE PEDRA EN SEIXAS, COSPEITO.PLANTA BAIXA E PRIMEIRO PISO. TELÉF.: 620 800 803
-ALÚGASE CASA DE CAMPO CON TERREO, 3 DORMITO-RIOS, COCIÑA-SALÓN-BAÑO E SERVIZO DE GARAXE.POZO PROPIO. A 100 METROS DA SAÍDA DA AUTOVÍA DOCANTÁBRICO. TOTALMENTE RESTAURADA. 608 34 23 66
-BÚSCASE CASA DE ALQUILER CON ALGO DE TERREO NAZONA DE VILALBA, COSPEITO E ENTORNO. TELF: 657 2794 68
-VÉNDESE OU ALQUÍLASE PRAZA DE GARAXE AO LADODA PANADERÍA CURRÁS (VILALBA). 630 40 75 33
- ALÚGASE LOCAL EN VILALBA PARA BAR, CAFETERÍA,PUF OU CALQUERA OUTRO TIPO DE ACTIVIDADE ENZONA CÉNTRICA. PREZO ECONÓMICO E A CONVIR. INTE-RESADOS CHAMAR AO 636 30 75 95
- VÉNDESE CASA DE PEDRA EN SAN SIMÓN CON BO-DEGA, CHOZA E POZO. TELF. 630 57 96 43
- ALÚGASE PISO EN CAMPO DE PUENTE CON 3 DORMI-TORIOS, 2 BAÑOS, SALÓN, COCIÑA, CALEFACCIÓN E AS-CENSOR. TODO AMUEBLADO. TELF. 630 57 96 43
-VÉNDESE CASA EN ROUPAR (XERMADE) NO LUGAR DATORRE. TEN UNHA SUPERFICIE CONSTRUÍDA DE 267 M2;UN ALMACÉN NA PLANTA BAIXA DE 54 M2; UNHA VIVENDANA PRIMEIRA PLANTA DE 101 M2 E OUTRO ALMACÉNANEXO Á PLANTA BAIXA DE 65 M2. O MESMO CONXUNTOCONTÉN UNHA LEIRA CHAMADA HORTA QUE É UN LABRA-DÍO DE 989 M2 SOBRE O QUE EXISTE OUTRO ALMACÉNDE 101 M2. ADEMAIS, INCLÚE OUTRA LEIRA CHAMADAPRADELLA DO VERDE QUE É UN PRADO DE 514 M2.PREZO: 41.000 EUROS. TELFS: 982 51 06 81 E 982 50 16 47.
- SEÑOR DE 50 ANOS RELACIONASE CON RAPAZA DE 35 A45 ANOS CON FINES SERIOS. TELF: 647 53 19 86
- CHICO DE 42 ANOS BUSCA CHICA. AS PONTES. TELF: 62711 93 42
- RAPAZ DA TERRA CHÁ DE 55 ANOS BUSCA RAPAZA DAPROVINCIA ENTRE 45 E 55 ANOS. TELF. 605 63 34 08
-RAPAZ SOLTEIRO DA TERRA CHÁ BUSCA RAPAZA ENTRE45 E 55 ANOS PARA AMIZADE OU O QUE XURDA. TELF.: 64814 72 43
-CHICO DE 30 ANOS BUSCA CHICA DE 20 A 30 ANOS. TELF.:677 78 92 87
-RAPAZ DE TERRA CHÁ. SEPARADO. ALTO. 45 ANOS. CONO-CERÍA MOZA. 679 05 81 79
-RAPAZ DA TERRA CHÁ BUSCA RAPAZA DA PROVINCIA DELUGO ENTRE 40 E 50 ANOS PARA AMIZADE OU O QUEXURDA. TELF.: 649 59 69 96
- HOME SEPARADO DE 65 ANOS BUSCA MULLER DE 60 NONFUMADORA E SEN CARGAS. TELF. 630 40 37 11
-VÉNDESE RETROEXCAVADORA CASE 988, ANO 2000,16.500 HORAS CON 2 CAZOS, CAZO DE LIMPEZA E MARTI-LLO (35.000 EUROS). 670 09 32 75.
- VÉNDESE RETROCARGADORA (MIXTA) CASE 580, ANO2001, 6.500 HORAS (18.000 EUROS). 670 09 32 75.
-VÉNDESE FURGONETA C15. 982 52 61 70.
-VÉNDESE CITROËN JUMPER 2.0 HDI ANO 2003 CON143.000 km. HOMOLOGADA PARA 9 PRAZAS. MOI COIDADA.4.000 €. ITV RECEN PASADA. 646 85 39 50.
-VÉNDENSE RENAULT CLÍO 1.900 DIÉSEL. BO ESTADO. BA-RATO. TELÉF.: 634 44 07 16.
- VÉNDESE OPEL KADETT 17.00 DIÉSEL, LUGO-L. TELF.: 62620 52 01.
-VÉNDESE SEAT TOLEDO 1.9 TDI 110 DIESEL DE AGOSTODO 2000. MOI COIDADO. 3.800 EUROS. TELF – 655 45 78 97.
- VÉNDESE SUZUKI SAMURAI LARGO A GASOLINA CON EN-GANCHE DE REMOLQUE HOMOLOGADO. TELF. 679 37 1505.
-AXENCIA DE MODELOS SELECCIONA MODELO. TELF. 67778 92 87
-BÚSCANSE PERSOAS PARA TRABALLAR ENSOBRANDOPUBLICIDADE DESDE A CASA, OFICINAS OU TENDAS. IN-FORMACION ENVIANDO UN SELLO PARA RESPOSTA A C/MARÍA PITA 23-25 3º IZQUDA. LA GÁNDARA, NARÓN, 15570A CORUÑA.
-OFRÉCESE CHICA PARA LIMPAR POR HORAS OU COIDARNENOS, PREFERENTEMENTE POLAS MAÑÁS. INTERESA-DOS CHAMAR AO TELF. 637 24 96 02
-BÚSCASE TRABALLO COMO PALISTA, TRACTORISTA OUCAMIONEIRO. TELF. 679 26 58 44
-OFRÉCESE CHICA PARA COIDAR DE PERSOAS MAIORESTANTO DE DÍA COMA DE NOITE. TELF.: 629 98 73 16
-OFRÉCESE SEÑORA PARA LIMPEZA, ATENCIÓN A PER-SOAS OU TAREFAS DO FOGAR. DESPRAZAMENTO PORTODA A TERRA CHÁ E ARREDORES. TELF. 622 41 81 96
-PARTICULAR CON EXPERIENCIA OFRÉCESE PARA COI-DADO DE MAIORES E TAREFAS DOMESTICAS, ASEO PER-SOAL E COIDADO DO CABELO. TELEF. 982 39 01 33
- VENDO AUTOCARGADOR MARCA TATO 3T19. SEMINOVO.TELFS: 982 164467 E 620 449 460
-VÉNDENSE ESTACAS DE CASTAÑO. TELF. 635 254 585
- VÉNDENSE TENREIRAS DE 2 ANOS APROX. E VACAS DELEITE, BOMBA DE LAVADO DE 3.000 LITROS, CIRCUITO DEORDEÑO WESTFALIA DE 4 PUNTOS E CUBAS DE ACEIRODE 200/300 LITROS. TELF. 667 418 605
- REALÍZANSE TODO TIPO DE TRABALLOS FORESTAIS:DESBROCE, PODA E PODA EN ALTURA, PLANTACIÓNS,CORTA DE LEÑA, TRABALLOS DE XARDINERÍA, PECHESDE FINCAS, ETC. TELEF.:696 224 709. ECONÓMICO.
-VÉNDESE MUÍÑO TRITURADOR DE UVA FEITO NA CASAE MÁIS CUBA DE FACER VIÑO DE 800 LITROS. ACEIRO IN-OXIDABLE 316. USADA DÚAS VECES. TELF. 982 520 242
-FÁNSE LIMPEZAS DE FINCAS E XARDÍNS. DESBROCE MA-NUAL. PRECIOS ECONÓMICOS. TELF. 647 441 483
- CÓMPRASE TRACTO PASCUALÍN CON APEIRO. TELF. 636 904 850
- VÉNDENSE NOVILLAS, ROLOS DE HERBASECA E UNTANQUE DE LEITE DE 1060 LITROS POR XUBILACIÓN.NOCHE (VILALBA). 664 103 964
- VÉNDESE CARRO DUNHA VACA DE CHAPA GALVANIZADACON LATERAIS, UN EIXO DE 1,70 X 1,30 X 0,72 E BASCU-LANTE (SEMINOVO). PREZO 300 EUROS. TELF. 982 39 9554
- ARRÉNDASE COTA LÁCTEA DE 210.000 KG NO CONCE-LLO DE A PASTORIZA. TELF. 660 79 69 95
- VÉNDESE COLCHÓN FCA25, MANOPLAS, CHALECOPARA CADEIRA DE RODAS, BARRAS PROTECTORAS PARACAMA DE 1.35. TODO PARA ENFERMOS. TELF. 630 57 96 43
- VÉNDESE CALENTADOR ELÉCTRICO DE 300 LITROS.TELF. 667 418 605
-VÉNDESE MEL CASEIRA. TELF. 659 25 77 42
-VÉNDESE DORMITORIO XUVENIL COMPLETO. PRÁCTICA-MENTE NOVO. BO PREZO. TELF. 982 51 17 76
-VÉNDESE ESTUFA DE QUEROSENO DE 2.900 W. TELF:606 77 41 85.
-VÉNDESE COXÍN DE MASAXE SEMI NOVO CON INFRA-VERMELLOS PARA TRATAMENTO NAS COSTAS. PREZO150€. TELÉFONO DE CONTACTO 610 39 40 52
-VÉNDENSE MOBLES POR CAMBIO DE DOMICILIO. MOIECONÓMICOS. TELF.: 618 931 821
-VÉNDENSE 2 PÍOS DE PEDRA, 1 CARRO DE MADEIRA E 1ARMARIO ANTIGO DE CASTIÑEIRO PARA RESTAURAR.TELEF.: 659 257 742
-VÉNDESE DORMITORIO XUVENIL TIPO PUENTE CONCAMAS DE 90. ESTANTERÍAS E MESA DE ESCRITORIO.ECONÓMICO. 982 512 821 E 626 572 312
- CÓMPRASE FORMIGONEIRA DE SEGUNDA MAN. TELF.605 311 156
demandas de traballo
ofertas inmobiliarias
motor
outras ofertas
ofertas do agro
VENDO RENAULT LAGUNA de xullo do 1999. BOESTADO. MATRÍCULA lu-1446W. DIESEL. GRANMALETEIRO (de porta abatible). CONSUMO:5,3%3.800 EUROS
31publicidade maio 12
- OFRÉCESE CHÓFER A PARTICULARES CON COCHE OUSEN COCHE. TELF. 667 44 40 04
-FÁNSE TRABALLOS E MANTEMENTO DE XARDÍNS E FIN-CAS. DESBROZES MANUALES,PODAS, ETC.TLF:656 94 6720 E 673 57 82 15.relacións persoais
- ALÚGASE CASA CON ALPENDRES E TERREO NA ES-TRADA COSPEITO-VILALBA. TELF. 605 680 188
Un dos pazos máis senlleiros de
toda a Terra Chá foi, se cadra, o
de Vilaguisada, cuxos donos
pretenderon descender nada
máis e nada menos que dos reis
Sancho IV e Afonso XI.
Atopábase en Vilaguisada,
lugar da parroquia de Santa
María de Xermar, pertencente
ao concello de Cospeito. An-
tano foi cabeza da xurisdición
homónima e doutros pequenos
coutos. Hoxe xa non existe,
pois a picaraña deu boa conta
del para substituílo por unha fá-
brica de nova traza. Unica-
mente se conservan del as
pedras, utilizadas na moderna
construción, e máis o brasón,
que serve de soleira da porta
principal da mesma.
Deixou certamente as súas pe-
gadas indelebles na documenta-
ción que xerou, nunha lenda
que versa sobre un dos persoei-
ros que estiveron á fronte da de-
vandita casa e, mesmo, nunha
laude que, na actualidade, se
acha inserida no paramento in-
terno do lado do evanxeo da ca-
pela maior da igrexa parroquial
de Santa María de Saavedra.
Estoume a referir a Roi Gonzá-
lez de Ribadeneira, esposo de
Violante Saavedra e Losada,
donos e señores de Vilaguisada
nos primeiros tempos da histo-
ria desta casa soarega.
A mencionada
lenda, que aínda
se mantén viva
na memoria
dalgunhas per-
soas maiores da
bisbarra, con
leves variantes,
fixárona na es-
crita, entre ou-
tros, Coira
Sanjurjo, Gar-
cía Mato,
Blanco Prado,
...
Os aludidos au-
tores refiren
que un certo
día, nunha das
dependencias da casa de Vila-
guisada apareceu morto un
criado doméstico. Acusaron do
crime a Roi González de Riba-
deneira, daquela cabo da
mesma. Cando, dende Vilagui-
sada, o conducían encadeado
para ser xulgado, nas proximi-
dades do santuario da Nosa Se-
ñora de Saavedra, nomeada-
mente da fonte que mana dende
tempo inmemorial nos arredo-
res do mesmo, invocou con fe á
Virxe María, pregándolle que
amosase a súa inocencia. De sú-
peto caeron bruscamente as ci-
tadas cadeas que o
inmobilizaban de mans. Os que
o conducían, pensando que se
trataba dun defecto na subxec-
ción, volveron a maniatalo;
mais, ao pasar a rentes da
igrexa, desprendéronse nova-
mente. Asombrados os circuns-
tantes, esta vez, decatáronse da
acción milagrosa e deixárono
libre.
En agradecemento por esta
graza, Roi e
Violante man-
daron que, logo
de producirse
os seus respec-
tivos óbitos, os
enterrasen no
interior da
igrexa parro-
quial de Saave-
dra, moi preto
da Señora Li-
beradora. Os
testamentarios
nomeados por
cada un deles
cumpriron fiel-
mente as co-
rrespondentes
mandas, segundo o testemuña
un fragmento da pedra sepul-
cral que cubría a sepultura do-
tada na que foron soterrados.
Nela, como se pode apreciar no
debuxo que se insire, figuran as
armas que en vida usaron e pin-
taron os inhumados, así como o
epígrafe no que quixeron deixar
constancia para sempre de que
aquel enterramento era o deles
e tamén de que instituían dez
misas de aniversario perpetuas.
Nos anos posteriores, disque, a
titular do santuario fixo outros
moitos milagres, facéndose
acredora, xa que logo, a unha
nova advocación: a da Virxe
dos Milagres.
Independentemente da valora-
ción que cadaquén faga destes
avatares, o feito verdadeira-
mente milagroso e a crecente
congregación de xentes que
cada ano aflúen de distintas e
afastadas procedencias a Saave-
dra, para manifestar a súa fe,
para bicar a efixie da Señora,
para deixar aos seus pés unha
esmola, para acender unha vela,
para oír con dificultade unha
misa, para cumprir unha pro-
mesa, para andar de xeonllos
unha procesión, para mercar
roscas con xarope, para quei-
mar o colesterol malo, para per-
correr un camiño físico ou
interior, para marcarse un paso-
dobre, se pode ser o de “Paquito
el Chocolatero”, mellor, ou para
outras cousas máis insólitas.
Fortalezas, Pazos e Casas Grandes
Xosé Luis Novo Cazón
Pazo de Vilaguisada