OS DADOS GALEGOS E QUE OU QUEN?
55
! " #$ ! " # $%&&$%&$
-
Upload
silvia-vazquez -
Category
Documents
-
view
234 -
download
2
description
Xogos de distensión e evaluación coñecementos previos.
Transcript of OS DADOS GALEGOS E QUE OU QUEN?
����������������
�
�� �� �� ��
��������������� ��
�����������������������
���������������������
���������������������������
��!���������"���#��$��
������������ ����� �� ������������������ ������������� ���� ��������� ���������� ���������� ���� �� ����� ���� ������ �������������!��� ������"����� ������#������� ���� ���������� �����������������������$%&&�$%&$
����������
������
��������������� ��
�����������������������
���������������������
���������������������������
��!���������"���#��$��
������������ ����� �� ������������������ ������������� ���� ��������� ���������� ���������� ���� �� ����� ���� ������ �������������!��� ������"����� ������#������� ���� ���������� �����������������������$%&&�$%&$
������������������ ��� ���
��� � ���� � ������� � ����� ���� � ����� � �� �� � ����� � � � ���� � � ���� � ��� � � ����
���� � ������������������ ����������
������������������������� ����
• � �� ������ �������� �� ���������� ���� ����������� ����������������������
���!������������������� ���"���#���� �����������$ ���%���������������������
�������������������� �&����
���������������� �
'��(��)�*$�+$*,�+$��*-�.+-$)/��.0+-��
1���)��*)*)���$*2�(�.)�3�*-�4.�5*-3���6*6����*-�$*)7�$*-�$�,8$.�*-���*-��)��/+$*-�"��������� ��� �� �����3��������������� �������#���� !����� ������� %�
9��:��,��7��*);• ����<���������� � ����� ������ �������&����� �������������&��• ����������� �� � #���������� ��� ����������<� #������������ ����������������
���������� ����������• -���������� �������������������,����#�������������� ��������� ������� #�
������� �������� ��������� ���������������� �������� ������� ���� ���������������������� #�������������������������� ������#�����7��� ��=����5��� �3�������+��� ������(�������(�� ��� ��
• -���� ��������������� ��������� ���������� ���� �&���������� ������������������������� �����������������
• -���������� ���������� ������������ ����������� #������� ������������ �������������������������
• -� � � � ������ � ������� � �� �������� � �� # � �� � ����� � � � ����� � ���� � � ������������#������������������ ������ ������� ������������ �����
• -���������� ����������������������������� #������ �� � �����=�����<� #��#� � #����
• ������&������� ���������������������"��� �� ����������%����� #�������� �� �������� ����� �� ������ ��� � ��� � ���� ��� � ���>� � �-� ���� �� � ������������ #����� ���������
• 4������������� �������� �������� ����� �����&����� ������������������ ��
�� &��� ������� ������9?�����-�� ����� ����� ��������� ��� ��� ������������
��� �����&�� ������!���� ����� ��� �� �� �
Accesorios do xogo
• Dado:
• Fichas:
Taboleiro:
Preguntas
¿Qué representan as sete cruces que rodean o Cádiz do escudo de Galicia?!
¿En cal destas vilas había unha importante xudería, cando os Reis
Católicos decretaron en 1492 a expulsión dos xudeus?
!
¿En que século tivo lugar a independencia de Portugal, reino nacido da partición do Reino de
Galicia en dúas metades? !
! ! !
• Os sete bispados da antita Galicia e norte de Portugal
• As sete principais rías • As antigas sete provincias
!
• O Carballiño • Ribadavia • Xinzo da Limia
• Século XII • Século IX • Século XV
¿Cal das seguintes árbores e representativa dunha fraga?
!
¿Qué son os socalcos? !
¿Qué accidente xeográfico e Fisterra?
!
! ! !
• Tullas • Carballos • Eucaliptos
!
• Unha especie de cogumelos • Abas moi pendentes • Escalonamentos feitos con
muros nos terreos moi pendentes para permiti-lo aproveitamento agrícola
!
• Golfo • Cabo • Val Glaciar
¿A que concello pertence a illa de Ons? !
A ponte sobre a Ría de Ribadeo comunica…
!¿Cantas son as rías baixas?
! ! !
• Moaña • Cangas • Bueu
• Lugo e Asturias • Lugo e Ourense • Lugo e A Coruña
• 3 • 4 • 7
!"#$%&'(&)")*+,-#%+&) !"#$%&'(&)")*+,-#%+&) !"#$%&'(&)")*+,-#%+&)
!"#$%&'(&)")*+,-#%+&) !"#$%&'(&)")*+,-#%+&) !"#$%&'(&)")*+,-#%+&)
!"#$%&'(&)")*+,-#%+&) !"#$%&'(&)")*+,-#%+&) !"#$%&'(&)")*+,-#%+&)
¿Ata que cidade, hoxe portuguesa, cegaba polo sur o reino de Galicia no século XI, na época do reinado de D.
García?
¿Qué comarca andaluza foi mayoritariamente colonizada con familias galegas trala rebelión dos mouriscos de 1579- 1581?
¿Qué famosa muller tomou as armas contra os ingleses durante o ataque de Francis Drake á A Coruña en 1589?
! ! !
• Braga • Porto • Coimbra
!
• Serra Morena • Serranía de Ronda • Las Alpujarras
• María Castaña • María Polo • María Pita
!
¿Qué reformador relixioso cristián da antita Gallaecia foi decapitado no ano 385 na Xermania acusado de herexía?
!
Destas provincias do antigo Reino de Galicia ¿cal era a mayor población absoluta?
!
¿En que 3 conventos xurídicos estaba dividida a provincia romana de Gallaecia?
!
! ! !
• Paulo Orosio • Prisciliano • Hidacio de Chaves
!
• A Coruña • Ourense • Santiago
• Brigantium, Flaviense e Nerium
• Lucense, Bracarense e Asturicense.
• Auriense, Tudense e Iriense !
¿En que século se introduciu o cultivo da patata en Galicia?
!
¿Qué nome reciben as rebelións ou guerras populares que no século XV se organizaron en Galicia contra os abusos dos señores feudais?
!
¿Qué sistema de explotación agraria predominaba na Galicia do Antigo Rexime?
!
! ! !
• Século XVII • Século XIV • Século XVI
• Guerras irmandiñas • Rebelións dos servos da gleba • Guerra dos comuneiros.
• O arrendamento por foros • O arrendamento curto • O escravismo
!"#$%&'(&)")*+,-#%+&) !"#$%&'(&)")*+,-#%+&) !"#$%&'(&)")*+,-#%+&)
!"#$%&'(&)")*+,-#%+&) !"#$%&'(&)")*+,-#%+&) !"#$%&'(&)")*+,-#%+&)
!"#$%&'(&)")*+,-#%+&) !"#$%&'(&)")*+,-#%+&) !"#$%&'(&)")*+,-#%+&)
!¿Con que nome designaban os árabes e os francos do século VIII ó XI, todo o
territorio crstián de Galicia ó Pais Vasco?
!
¿Qué pobos dedicados á piratería procedentes do norte de Europa
atacaban periódicamente as costas galegas durante os sécalos IX, X e XI?
!
¿Quen foi María Castaña? !
! ! !
• Reino de Galicia • España • Reino de Asturias e León
• Os normandos • Os celtas irlandeses • Os vendelos ardingos
!
• Unha coruñesa do século XVI que loitou contra os corsarios ingleses
• Unha luguesa do sécula XIV sublevada contra o seu obispo
• Unha meiga queimada pola Inquisición
!
¿En que ría se atopa a illa de S. Simón? ! O río cabe é afluente de…!
¿En que sistema montañoso se situa a Devesa da Rodeira?
!
! ! !
• Vigo • Pontevedra • Arousa
• Sil • Miño • Lor
• Ancares • Xistral • Courel
¿Cal das seguintes unidades non forma parte do Macizo de Manzaneda?
!¿En que concello se celebra tódolos
anos a festa dos viquingos?!
¿En que concello galego se conmemora a arribada da carabela la
Pinta? !
! ! !
• Serra do Xistral • Montes do Invernadoiro • Serra de San Mamede
!
• Catoira • Noia • Padrón
• Baiona • Nigrán • Caión
!
!"#$%&'(&)")*+,-#%+&) !"#$%&'(&)")*+,-#%+&) !"#$%&'(&)")*+,-#%+&)
!"#$%&'(&)")*+,-#%+&) !"#$%&'(&)")*+,-#%+&) !"#$%&'(&)")*+,-#%+&)
!"#$%&'(&)")*+,-#%+&) !"#$%&'(&)")*+,-#%+&) !"#$%&'(&)")*+,-#%+&)
!"#$"%#&%'%#(%)#*+#,%-$./,/�/#,./%,%&#)#2#&3''%�/#4#1%,%&5#!"#,606&#/''6&
(%)#&/",%0%/.&6"%L"#06
/."%&5 #89$:",%
/."%&#)#1%,%&#(%)#/"#,6,%';
#!'#1./736#0/#$"%#-6,/''%#<:&#&$#,%1="#/�/#*>*+#?5#@%#-6,/''%#A%'/#*#?#<:&B$/#/'#,%1="5#89$:",6#A%'/#/'#,%1="
#C"#1%&,6.#,/"D%#*E#6A/F%&5#@6&#'6-6&#<%,%.6"#%#,60%&#&%'A6#%#E5#89$:",%&#'/
B$/0%.6"
!"#$%&'($')*+*,-'./'0'123'0'
451/264574
!"#$%&'($')8$%9*,-':./23;'0'65.3'06516
<9'+&+*=-'742165>3
?&+$==*2@*)A95.B./'?&+$==*'C.B/7'D
?&+$==*5@*)A92.'@*)A9'C/B/7'D'
<='%$,E=+*(&',$'&F%$G$'$9'$='$9E9G8*(&H '
I$'JE$(*%&9'K'&L$M*,
#!"#$"%#/G7$.&3=">#H/1/#''/A%#4#-67%03''6&#)#I%J%>#K#-67%03''6&5#9$%"06#A%"#%
/<1/L%.#%#76</.#''/M%#N%A3/.>#B$/#"6#,3/"/#76<30%5#I/1%.,/"#'6&#-67%03''6&
/",./#'6&#,./.#3M$%'5#N%A3/.>#76<6#1%M6#0/#'6#B$/#76<3=>#'/�%#2#?5#89=<6#&/#'6&#
0/-/"#./1%.,3.;
!"#$"%#M.%"F%#&/#(%"#A/"0306#*#EOK#($/A6&5#P3#06C/"%&#)#</03%#7$/&,%"4>Q#?>#87$:'#(%#&306#'%#./7%$0%73="#
76../&16"03/",/#%#'%#A/",%#0/#($/A6&;
P%<$/'>#B$/#/&#<$)#M6'6&6>#76<1.%#$"#,$-6#0/#7(676'%,3"%&5#!'#1.3</.#0D%#&/ #
76</#'%#<3,%05#!'#&/M$"06#0D%#&/#76</#$"#,/.736#0/#'6#B$/#B$/0%-%5#!'#,/.7/.#0D%#&/76</#$"#7$%.,6#0/'#./&,65#!'#7$%.,6#0D%#&/#76</#R#7(676'%,3"%&#)#&/#'/#,/.<3"%#/',$-65#89$:",%(676'%,3"%&#(%-D%;
N$8,'O&G*(8==&,'$9+%$'+%$,B'+&G*9'*'6 '
O&G*(8==&,'G*(*'E9&H'P&%'+*9+&B'Q*F*',$ '
G&#$',E,'(&,'O&G*(8==&,B'R'=&,'(&,'JE$'
,$'G&#$'S*L8$%'$%*9'($'P$)$H'<,'($G8%B '
$='(89$%&'JE$')*T*'S*L8$%')&%'=&'JE$',$'
GA'($O$',$%'+&(&')*%*'P$)$B'JE8$9 '
($O$'%$G8O8%'=&,'3'DH
.'K>6'-'.65.4>B7'C'N$'U*9'L$9(8(&'
.4>B7'(&G$9*,H
V*=GE=*#&,'$=')%$G8&'($'E9*'(&G$9*-
4B7'D'-'6B7'(&G$9*,5.B>'D'G*(*'(&G$9*
P&%'+*9+&-':.4>B7'(&G$9*,;'W':.B>'D'G*(*'
(&G$9*;563KB1'D',$'U*9'%$G*E(*(&
<='+EO&'+$9X*'.6'GU&G&=*+89*,H'VA'3'$= '
)%8#$%'(X*B'6'$=',$TE9(&B'.'$='+$%G$%&'R'1
$='GE*%+&H
9%'7$'%#</",%'</",/#)#76<1'/,%S
%T'6&#U#0/#V#A%'/"#*Q-T'6&#KWR#0/555#A%'/"#O7T'6WQ#0/555A%'/"#K+
I/&$/'A/S#%T#H6.#,./&#(6.%�/#,.%-%F6>#X'-/.,6#(%#76-.%06#
2+#?5#89$:",6#76-.%.:#16.#Q#(6.%&;-T#Y./-./.6�/&7%.M%"#$"#7%<3="#/"#06&#
(6.%&5#89$:",6#,%.0%.:"#06-./.6&;7T#Y./&73/",6&#M.%<6�/#B$/&6#7$.%06#7$/&,%"#2++#7Z",3<6&5#89$:",6#7$/&,%"#
06&73/",6&#M.%<6&;0T#C"#7%<3=">#%#2+#[<W(>#,%.0%#4+#<3"$,6&#/"#
7$-.3.#73/.,6#./76..306589$:",6#,%.0%.:#$"#767(/#%#*K+#[<W(;
C"#737'3&,%#./76../#4#</,.6&#/"#$"#&/M$"065#89$:'#/&#&$#A/'6730%0#/"#
[3'=</,.6.#(6.%;
*;'6/''''''''''O;'.6''''''''''G;'67 *;'.//'D
O;'1'U&%*,
G;'4//'GY9+8#&,
(;'6/'#89E+&,
.',$TE9(&''C''4'#
3/',$TE9(&,'5'.'#89E+&''C''4'Z3/'5'
64/#
3/'#89E+&,'5'.'U&%*''C''64/'Z'3/'5'.4'
4//'#'5'.4B4'[#
4'#\,'5'.4B4'[#\U
!"#$!%#&'"( !"#$!%#&'"( !"#$!%#&'"(
!"#$!%#&'"( !"#$!%#&'"( !"#$!%#&'"(
!"#$!%#&'"( !"#$!%#&'"( !"#$!%#&'"(
!"#$"%#&'%"(%)#*+#,%-%.#/%"#-0".$1230#4 #
+++#5$#726".0#6"#$"#16.8
%9#:;$<"=0#726".0#-0".$12'<"#4+#,%-%.#
6"#30.#16.6.>
?9#:;$<"=0#726".0#-0".$12'<"#4+#,%-%. #
6"#-2"-0#16.6.>
;0"#@+#5$#726".0#.6#7$636#%A216"=%'#% #
B#-%?%AA0.#3$'%"=6#C#3D%.8
:;$<"=0#=26170#.6#7$636#%A216"=%'#%#*#
-%?%AA0.#-0"#4*+#5$#726".0>
;%A-$A%#16"=%A16"=6E
%9#4+F#36#*#B++#?9#4+F#36#*B+
-9#4+F#36#*B#39#4*F#36#*++
69#4*F#36#B+#G#9#4*F#36#*B+
&9#4*F#36#*B#/9#4*F#36#4*B
29#4*F#36#4B+#(9#H+F#36#B++
59#H+F#36#B+#A9#H+F#36#*+
!"#$%#&!'!(##)##*#%%%#+,##)##*#-.(*%#&!'!(##)##/%%#+,##)##*#-.(
*%#&!'!(##)##*#%%%#+,##)##$#-.(.(0!(#*%#&!'!(#'12(3-45627#.2#$#-.(.(7#*#%%%#
+,#8.#94.2(1:;"#*%#&!'!(##)##/%%#+,##)##*#-.(*%#&!'!(##)##$#/%%#+,##)##/#-.(.(
0!(#*%#&!'!(#'12(3-45627#.2#/#-.(.(7#$#/%%#+,#8.#94.2(1
<%#+,##)##/#'!;!==1(##)##>#8?!(*$%#+,##)##$#'!;!==1(##)##@#####<%#+,##)##/#'!;!==1(##)##>#8?!(
<%#+,##)##*#'!;!==1##)##>A/B$%#8?!(*$%#+,##)##*#'!;!==1##)##$%#A$B>%#8?!(*$%#+,##)##$#'!;!==1(##)##>%#C#$B$%#8?!(
D12#*$%#+,#8.#94.2(1#(.#93.8.#!=4-.2E!5#!#$#'!;!==1(#835!2E.#$%#8?!(
!"#$/%#;"#$/'"#$7/#8"#$>."#<#F#"#G%,"#G#H"#*/4"#*I#J"#*/%+"#*/#="#<
;017A6=%E
%9#I%'%#-%A-$A%'#6A#B+F#32,23210.#6"='6J
?9#I%'%#-%A-$A%'#6A#*BF#32,23210.#6"='6J
-9#I%'%#-%A-$A%'#6A#*+F#32,23210.#6"='6J
39#I%'%#-%A-$A%'#6A#4+F#32,23210.#6"='6J
69#I%'%#-%A-$A%'#6A#BF#32,23210.#7'216'0#
6"='6#4+#K#36.7$L.#6"='6J
!.-'2?6#6A#07$6.=0#36#-%3%#$"0#36#A0.#
.2&$26"=6.#"M16'0.E
%9N4H#?9O*4#-9N4#39#+#69OP
Q"#,6"3630'#%1?$A%"=6#-017'%#
-%12.6=%.#%#R*#S#A%#30-6"%#K#A%.#,6"36#
%#4B#S#6A#7%'8#:;$<"=%.#-%12.6=%.#/%#
36#,6"36'#7%'%#&%"%'#*R#S>
!"#$;"#>'"#/8"#*%."#$
!"K*G#;"L$*#'"K*#8"#%#."LID1-95!#915#M$#N#32!#8.'.2!##)#M$#C#*$#B#<:#D1-95!#'!8!#'!-4(.E!#915#<#N:O.28.#'!8!#9!5#!#*/#N#)#O.28.#'!8!#
'!-4(.E!#!#M7/#N:P!2!7#915#E!2E17#.2#'!8!#'!-4(.E!7#*7/#N:Q!5!#,!2!5#$M#N#E4.2.#R3.#&.28.5#$M#C#*7/ #
B#*I#'!-4(.E!(
#;$%='0#,%-%.#.$2T%.#K#='6.#%$=U-=0"%.#
3%"#=%"=%#A6-/6#6"#-2"-0#3D%.#-010#='6.
,%-%.#.$2T%.#K#-2"-0#%$=U-=0"%.#6"#-$%='0#
3D%.8
:V$L#,%-%#6.#16(0'#A6-/6'%)#A%#.$2T%#0#A% #
%$=U-=0"%>
#:V$L#/0'%#6.#.%?26"30#W$6#A%#%&$(%#
76W$6X%#36A#'6A0(#=%'3%'<#6A#='27A6#W$6#6A
12"$=6'0#6"#AA6&%'#%#A%#1%'-%#36#A%.#.62.>
Q"#"6"MG%')#6"#$"#A%&0)#30?A%#.$#
=%1%X0#=030.#A0.#3D%.8#!"#$"#16.#
-$?'6#=030#6A#A%&08#:;$<"=0#=26170#
=%'3%'<"#30.#"6"MG%'6.#6"#-$?'2'#=030#
6A#A%&0>
>#(34S!(#T#G#!3EU'E12!(#.2#/#8?!(##)#$%V#L#*/W
G#(34S!(#T#/#!3EU'E12!(#.2#>#8?!(##)#*$V#L#$%W
$%V#L#*/W#B#*$V#L#$%WX.(E!-1(#*/W#T#*$V#.2#'!8!#-4.-;51C$%V#L#*/W#Y#*/W#Y#*$V#B#*$V#L#$%W#Y#*/W#Y#*$V#IV#B#/W#Q15#E!2E17#=!(#!3EU'E12!(#(12#-6(#
=.'H.5!(#R3.#=!(#(34S!(:
V12#=!(#/#T#'3!5E1:Z=#-423E.51#E!58!56#*/#-423E1(#.2#==.,!5#!=#<:0!#!,3J!#9.R3.[!#E!58!56#>/#-423E1(#.2#
==.,!5#!=#<:
D!8!#2.2\F!5#E!58!#$]#8?!(#.2#'3;545#-.841#=!,17#T!#R3.#(4#.=#8?!#$]#'3;5.#-.841#=!,17#'1-1#'!8!#8?!#81;=!#(3#E!-![17#.=#8?!#G%#'3;5456#E181#.=#=!,1:#Q15#E!2E17#.2E5.#=1(#81(#2.'.(4E!2#$]#8?!(#9!5!#'3;545#E181#.=#=!,1:
!"#$!%#&'"( !"#$!%#&'"( !"#$!%#&'"(
!"#$!%#&'"( !"#$!%#&'"( !"#$!%#&'"(
!"#$!%#&'"( !"#$!%#&'"( !"#$!%#&'"(
!"#$%&!'(!)'*+,!*-)',+!.'!$'/$!%/0,&$!%#1&!./2/$/3*!'*4,'!5!'$!'6&%4&7!"#$%&
4&)8/9*!'(!)&1+,:
;<#9!*-)',+$!4/'*'*!#*&!%&*4/.&.!/)=&,!.'!./2/$+,'$>
;<#9!*-)',+$!4/'*'*!4+.+$!$#$!./2/$+,'$? !'6%'=4+!'(!#*+?!=&,'$>
!"#$%&'(#&)$%('#*%#+%,+#-,.(/+#%+#011#1112 #
3,#"'#*,4,*,$'+#%&5(%#67#'85%&%$'+#9#*%#(%+5'2
:('8/$'+#-'#11;#<=%7#%.%-5,4/$%&5%7 #
%+#*,4,+,8"%#%&5(%#62
!"#$/>'(#&)$%('#*%#+%,+#-,.(/+#%+#???#???2
@"#*,4,*,("'#%&5(%#67#'85%&%$'+#1#*%#(%+5'2
!+5%#%+#%"#&)$%('#8=+-/*'2
:'(#5/&5'7#%&5(%#"'+#$)"5,A"'+#*%#6#*%#+%,+#
-,.(/+7#%"#$%&'(#%+#011#11;#>#
%"#$/>'(#???#???
B'+#*,4,+'(%+#*%#=&#&)$%('#-=/"<=,%(/#+%#
%$A/(%C/&#*%#*'+#%&#*'+#*%#$'*'
<=%#%"#A('*=-5'#*%#%""'+#%+#%"#&)$%('#*/*'2#
:'(#%C%$A"'7#D1E
0#>#D17####;#>#F17####F#>#;17####G#>#097####9#>#0;7 #
D#>#01
H%#$'*'#<=%#%"#&)$%('#*%#*,4,+'(%+#*%##I#%+#
A/(7#+/"4'#<=%##I#+%/#-=/*(/*'
A%(.%-5'2#:'(#%C%$A"'7#FDE
0#>#FD7####;#>#0J7####F#>#0;7####G#>#?7####D#>#K#
'5(/#4%L#D
3''*'+#"'+#&)$%('+#%&#-=>/#
*%+-'$A'+,-,M&#./-5'(,/"#/A/(%-%7#
%N-"=+,4/$%&5%7#%"#&)$%('#;2
3''*/+#"/+#A'5%&-,/+#*%#;2
@'$#'(2':
A!B!C6!D!E!F!AA!B!G6
@'$#'(2':
56!D!H6!F!H6!D!A!D!I6
@'$#'(2':
H6!D!C!B!J6!F!5!D!H6!B!H
D#O#JN#P#00#O#FN#Q##9N#P#O9##Q##N#P#O0 ?N#P#JN#R#0##Q##N#P#0 O6N#R#J#P#;N#R#9##Q##?N#P#OF##Q##N#P#
O0SF
@'$#'(2':
AK!B!AE6!D!H!F!AK6!D!E!B!AA6
@'$#'(2':
G!B!LA!B!I6M!F!H!D!N6
@'$#'(2':
GL6!B!AM!B!N6!F!E!B!L6!D!5M
0;#O#09N#P#9#O#N#Q##0GN#P#6##Q##
N#P#0S;
;#R#DN#P#;#R#GN#Q##N#P#1
FN#O#F#O#GN#P#9#O#N#O#6##Q##ON#O#F#P#O;#O #
N#Q##
OF#P#O;
I'#5,%&%#+'"=-,M&
!"#$!%#&'"( !"#$!%#&'"( !"#$!%#&'"(
!"#$!%#&'"( !"#$!%#&'"( !"#$!%#&'"(
!"#$!%#&'"( !"#$!%#&'"( !"#$!%#&'"(
¿Cal é o máis pequeño entre os paxaros galegos?
¿Cantas centrais nucleares temos en Galicia?
Os santiaguiños son
! ! !
a) O carrizo. b) A estreliña. c) A chasca.
a) Ningunha b) Xove e Cerceda. c) As Pontes.
a) Unha cuncha de vieira b) Un tipo de crustáceos. c) Un habitante de Santiago
de Compostela
A candorca distinguese fácilmente por
Os fentos son vexetais propios de
¿Que é un queimacasas?
a) Polo seu canto. b) Por ter escamas. c) Pola súa aleta dorsal.
a) Zonas húmidas e sombrías.
b) Zonas con auga permanente.
c) Zonas secas e areosas.
a) Un meigallo protector da casa.
b) Un cangrexo. c) Un insecto devorador de
madeira.
¿Cantas patas ten o percebe? Chamamos materiais
biodegradables ós que A maior central térmica de
Galicia está en
a) Un pé b) Catro patas c) Seis pares de patas.
a) Non se descomponen co paso do tempo.
b) Descompóñense co paso do tempo.
c) Proceden da agricultura biolóxica.
a) As Pontes de García Rodríguez
b) Cerdedo c) Ribadeo
¿Cal destas árbores ten folla perenne?
¿Cantos parques naturais temos en Galicia?
O principal valor ecolóxico das Fragas do Eume está
representado por
! ! !
a) Acivro b) Carballo c) Castiñeiro
a) Un. b) Once. c) Catro.
a) Pola riqueza en fentos e brións.
b) A presencia do lince. c) A poboación de morcegos.
As Fervenzas do Río Toxa miden Recoñecerás perfectamente unha pega pola súa cor
Un exemplo de pinnípedo é
a) 10 m de alto b) 50 m de alto. c) 25 m de alto.
a) Branca. b) Negra e Branca. c) Vermella.
a) A foca. b) O mexillón. c) A curuxa
Os Ancares lucenses son ¿Que é unha pardela? Existen unas 70 especies de cetáceos no mundo, ¿cantas
delas en augas galegas ?
a) Un Parque Natural. b) Un Parque Nacional. c) Un Espacio Protexido.
a) Unha ave mariña. b) Unha raza de vacas. c) Un peixe mariño.
a) Seis. b) Dezanove c) Tres
¿Cal é o máis pequeño entre os paxaros galegos?
¿Cantas centrais nucleares temos en Galicia?
Os santiaguiños son
! ! !
a) O carrizo. b) A estreliña. c) A chasca.
a) Ningunha b) Xove e Cerceda. c) As Pontes.
a) Unha cuncha de vieira b) Un tipo de crustáceos. c) Un habitante de Santiago
de Compostela
A candorca distinguese fácilmente por
Os fentos son vexetais propios de
¿Que é un queimacasas?
a) Polo seu canto. b) Por ter escamas. c) Pola súa aleta dorsal.
a) Zonas húmidas e sombrías.
b) Zonas con auga permanente.
c) Zonas secas e areosas.
a) Un meigallo protector da casa.
b) Un cangrexo. c) Un insecto devorador de
madeira.
¿Cantas patas ten o percebe? Chamamos materiais
biodegradables ós que A maior central térmica de
Galicia está en
a) Un pé b) Catro patas c) Seis pares de patas.
a) Non se descomponen co paso do tempo.
b) Descompóñense co paso do tempo.
c) Proceden da agricultura biolóxica.
a) As Pontes de García Rodríguez
b) Cerdedo c) Ribadeo
!"#"$#"%&"' $ '()*+*', $-./*0'* $1 $($&*//($+"'$234%(+"/*'5,$6*/"$78.*$&%6"$+*$6(9()/($$1$(4%(+"/:
23+%;', $ /<"'= $ (+%"', $ 4"0&*'=(+%;', $ /*>(&"' $ 6*8.*0"'=(+%;', $ ?%'&( $ +"' $ #*.' $ "99"'@0"0$'*%$A(0+"$0"'$?*/*#"'5B7C* $ 8.*0 $*' $ *9 $ 4/(>#*0&" $ +* $*'&($6"*'<(:
D( $ "/(A%;0 $ 2-./*0'* $ 1 $ ( $ E0%A($6/"?%0A%( $ >(9*>( $ '*0 $ #(/5@ $ 7F.*$4.0A%;0 $ '%0&GA&%A( $ &*0 $ 2( $ E0%A($6/"?%0A%($>(9*>($'*0$#(/:
H-I@$ H.'&(0&%?", $ A"#E0, $ A"0A/*&",$A"0&()9*, $ %0+%?%+.(9, $ #('A.9%0",$'%0>.9(/B
H-I@$J"'(9<($+*$!('&/" H-I@$3&/%).&"
D"#*( $ +".' $ *'A/%&"/*' $ >(9*>"'$0(A%+"'$*0$-./*0'*B
3 $ #%E+" $ 0( $ 0"'( $ G/*( $ .'(#"' $ ($*K6/*'%;0 $ 2* $ 9">"5B $ 7F.* $ '%>0%4%A($%'&"$*0$A('&*9G0:
C*0&/" $ +"' $ A"0A*99"' $ "/*0'G0',$0"#*( $(9"#*0"'$.0$ 8.*$4"/#*$6(/&*$+" $ A(#6" $ 91K%A" $ +* $ #1+%"' $ +*$A"#.0%A(A%;0B
H-I@$ L/*'6"'&( $ 9%)/*M $NKB $ !.//"'$N0/%8.*O, $ N+.(/+" $ P9(0A" $ 3#"/,$-&*/"$Q*+/(R"BBB
H-I@$7Q"/$8.1:H-I@$L/*'6.*'&($9%)/*M$NKB$3?%;0,$-$P(/A"B
!"#"$'*>.*$*'&*$4/(>#*0&"$+"$S#0"$T(99*>"@7F.1 $ +%0 $ "' $ /.#"/"'"'0( $ A"'&( $ ?*/+*A*0&*("$/(%"$&/(0'6(/*0&*BBB
N0 $ >(9*>" $ 0"0 $ *K%'&*0 $ "' $ &*#6"'$A"#6"'&"', $ 7A"#" $ &/(+.A%/<('@ $ 2H%$U.)%*/( $ 0(A%+" $ *0 $ -./*0'* $ '*/<($>(99*>"5:B
7!(9 $ 1 $ " $ !"#69*#*0&" $ C%/*A&" $ +($'*>.%0&*$"/(A%;0@$2N0$-./*0'*$A"#*0$#"%&"$6"9)"$G$4*/%(5B
H-I@$2V$+"$6/GA%+"$9.(/B5H-I@ $H* $ 0(A*/( $ *0 $ -./*0'* $ '*/<($>(9*>"B
H-I@$2BBB$#"%&"$6"9)"$G$4*/%(B5
ISDTW3$N$ISXNJ3XWJ3 ISDTW3$N$ISXNJ3XWJ3 ISDTW3$N$ISXNJ3XWJ3
ISDTW3$N$ISXNJ3XWJ3 ISDTW3$N$ISXNJ3XWJ3 ISDTW3$N$ISXNJ3XWJ3
ISDTW3$N$ISXNJ3XWJ3ISDTW3$N$ISXNJ3XWJ3 ISDTW3$N$ISXNJ3XWJ3
!"#"$#"%&"' $ '()*+*', $-./*0'* $1 $($&*//($+"'$234%(+"/*'5,$6*/"$78.*$&%6"$+*$6(9()/($$1$(4%(+"/:
23+%;', $ /<"'= $ (+%"', $ 4"0&*'=(+%;', $ /*>(&"' $ 6*8.*0"'=(+%;', $ ?%'&( $ +"' $ #*.' $ "99"'@0"0$'*%$A(0+"$0"'$?*/*#"'5B7C* $ 8.*0 $*' $ *9 $ 4/(>#*0&" $ +* $*'&($6"*'<(:
D( $ "/(A%;0 $ 2-./*0'* $ 1 $ ( $ E0%A($6/"?%0A%( $ >(9*>( $ '*0 $ #(/5@ $ 7F.*$4.0A%;0 $ '%0&GA&%A( $ &*0 $ 2( $ E0%A($6/"?%0A%($>(9*>($'*0$#(/:
H-I@$ H.'&(0&%?", $ A"#E0, $ A"0A/*&",$A"0&()9*, $ %0+%?%+.(9, $ #('A.9%0",$'%0>.9(/B
H-I@$J"'(9<($+*$!('&/" H-I@$3&/%).&"
D"#*( $ +".' $ *'A/%&"/*' $ >(9*>"'$0(A%+"'$*0$-./*0'*B
3 $ #%E+" $ 0( $ 0"'( $ G/*( $ .'(#"' $ ($*K6/*'%;0 $ 2* $ 9">"5B $ 7F.* $ '%>0%4%A($%'&"$*0$A('&*9G0:
C*0&/" $ +"' $ A"0A*99"' $ "/*0'G0',$0"#*( $(9"#*0"'$.0$ 8.*$4"/#*$6(/&*$+" $ A(#6" $ 91K%A" $ +* $ #1+%"' $ +*$A"#.0%A(A%;0B
H-I@$ L/*'6"'&( $ 9%)/*M $NKB $ !.//"'$N0/%8.*O, $ N+.(/+" $ P9(0A" $ 3#"/,$-&*/"$Q*+/(R"BBB
H-I@$7Q"/$8.1:H-I@$L/*'6.*'&($9%)/*M$NKB$3?%;0,$-$P(/A"B
!"#"$'*>.*$*'&*$4/(>#*0&"$+"$S#0"$T(99*>"@7F.1 $ +%0 $ "' $ /.#"/"'"'0( $ A"'&( $ ?*/+*A*0&*("$/(%"$&/(0'6(/*0&*BBB
N0 $ >(9*>" $ 0"0 $ *K%'&*0 $ "' $ &*#6"'$A"#6"'&"', $ 7A"#" $ &/(+.A%/<('@ $ 2H%$U.)%*/( $ 0(A%+" $ *0 $ -./*0'* $ '*/<($>(99*>"5:B
7!(9 $ 1 $ " $ !"#69*#*0&" $ C%/*A&" $ +($'*>.%0&*$"/(A%;0@$2N0$-./*0'*$A"#*0$#"%&"$6"9)"$G$4*/%(5B
H-I@$2V$+"$6/GA%+"$9.(/B5H-I@ $H* $ 0(A*/( $ *0 $ -./*0'* $ '*/<($>(9*>"B
H-I@$2BBB$#"%&"$6"9)"$G$4*/%(B5
ISDTW3$N$ISXNJ3XWJ3 ISDTW3$N$ISXNJ3XWJ3 ISDTW3$N$ISXNJ3XWJ3
ISDTW3$N$ISXNJ3XWJ3 ISDTW3$N$ISXNJ3XWJ3 ISDTW3$N$ISXNJ3XWJ3
ISDTW3$N$ISXNJ3XWJ3ISDTW3$N$ISXNJ3XWJ3 ISDTW3$N$ISXNJ3XWJ3
!"#$%&'()'"&*"+,)(#"-&.$/%'(")%0"-&'"%&1.$%&2$"3.14('%&".$)-%)%5
67$38)0"&%&()*$)'(,)&0"&4%/%)*$9&:8$&*(+"&0$&".%'(,)&;&<=2%/1&$)'")*.%.%&*.%>%//"&$)&=8.$)-$?@
A&B(-*".(%&0$&<=-&&>(08$(."-&C$.#$//"-?&;&#"(&'"D$'(0%&)%&'")*".)%&0$&=8.$)-$5&6E"#"&-$&'B%#%)&$-*$&*(+"&0$&.$/%*"-@
7=FG&H.$-+"-*%&/(>.$I&J25&AC(,)9&=&E%>%//(D"9&=&K%.'"9&A&LM%9&A&N$(3%9&O%)P%)$0%9&O(D"9&7(/9&555
7=FG&Q$-(0$.%*(C%5 7=FG&F$)0%-5
J)&=8.$)-$&&'")*%#"-&'8)&R$%*."&S.()'(+%/&$&8)&A80(*".("&")0$&-$&.$%/(P%)&&#"(*%-&48)'(,)-9&6%&:8$&2;)$."&/(*$.%.("&%'"-*8#%)&+$.*$)'$.&$-*%-&">.%-@
J)&=8.$)-$&%'"-*8#%#"-&%&8-%.&#"(*"-&'%-*$/%)(-#"-&'"#"&+".&$2$#+/"&<-%.*$)?9&6-%>$-&'"#"&-$&0$)"#()%&.$%/#$)*$&&<-%.*$)?&$)&3%/$3"@
<F%&L$3(,)?&;&"&+$.("0('"&0$&=8.$)-$9&6+"0$.T%-#$&0('(.&0"8&*(+"-&0$&*$2*"-&+$.("0T-*('"-@
7=FG&U&*$%*."5 7=FG&R(2"/%7=FG&HL$-+"-*%&/(>.$I&J25&%.*T'8/"9&.$+".*%2$9&"+()(,)9&$)*.$C(-*%95555
7$38)0"&"&*(+"&0$&C$.>"9&6:8$&'/%-$&0$&".%'(,)&;G&<A&+")*$&0"&#(/$)("&0$&=8.$)-$&4"(&0(-$D%0%&+".&V/C%."&N%.$/%&0$&W3%.*$?@
J)&X%/('(%&'")C(C$)&0"8-&(0("#%-&X%/$3"&$&E%-*$/1)9&6'"#"&-$&'B%#%&$-*$&4$),#$)"@
O"(*%-&+%/%>.%-&3%/$3%-&+."C$D$)&0"&V.%>$9&-%>$.T%-#$&0('(.&*.$-&$2$#+/"-&0$/%-@
7=FG&S%-(C% 7=FG&K(/()3Y(-#"57=FG&H.$+"-*%&/(>.$I5&J25&A/'">%9&%/0$%9&%/>%)$/9555&H2$.%/#$)*$&%-&:&'"#$P%)&+".&%/ZI5
F[!XWA&J&F[RJLARWLA F[!XWA&J&F[RJLARWLA F[!XWA&J&F[RJLARWLA
F[!XWA&J&F[RJLARWLA F[!XWA&J&F[RJLARWLA F[!XWA&J&F[RJLARWLA
F[!XWA&J&F[RJLARWLA F[!XWA&J&F[RJLARWLA F[!XWA&J&F[RJLARWLA
Material de utilidade
������������������� ������
������������������� �����
������������������� �����
������������������� �����
Xogador
PAPEL DE SUCIO
Xogador
PAPEL DE SUCIO
Xogador
PAPEL DE SUCIO
Xogador
PAPEL DE SUCIO
������
����������
����������������
��������������� ��
�����������������������
���������������������
���������������������������
��!���������"���#��$��
������������ ����� �� ������������������ ������������� ���� ��������� ���������� ���������� ���� �� ����� ���� ������ �������������!��� ������"����� ������#������� ���� ���������� �����������������������$%&&�$%&$
�������������� �������
��� � ���� � ������� � ������ � �� � �������� � ����� � ���������� � � � ��������� � ����
�������������������
������������������������������
• ����������������� ����������������������������������������������� !�"���#�
����������������������������$��#�������#� !����"����������������%���"����
#�����������������������������������������������������
������������� � �
&��'��(�)*�+*),�+*��)-�.+-*(/��.0+-��
1� � �(��)()( � 2 � *)32'�.(2 � � � )- � 4.�5)- � 62- � ��(-2�.(2- � � � 62-�,2+/,�+*2-�• )�� 7���������������"����������8���9����������%��������������������������• ����������������������������������"����������������������"���������������
����������3�������%������������"�������������������������������������:�����'������������������������3����������)�������������"������ �����"������������������� �������������#����������
• *��#������������������������7�����7����������������������������� 7���"���������������������
;��$�2,2�<2�)( • ������������9��������������"��� ������������������������������������������7��
7������������������������������������������������������������������������������������������-.�������+2+�
• ����������8�������������������������������������������������������������8������������� �� � �������������������-. ����+2+�"��� ��� ��������� � ���������������������������������������"�����������������"������������ 7��"����������������������������������
• �������������������������-.�������������� 7���"������������������������ ����������������7�����7������-�������������#�+2+��������������"����������������������
• 2���������"������������%���������������������������"���������������������%�������������������������������������������������������
• 6��������������������������������� 7���7���• ��%�������������������"����������������������
• 4�������� � ��� ��� � �� � ��� � =��� � ������� � ��� � � ������� � ������> � ������ � ���
������8������9����������������������������8��������������������������"���
�������������������� 7����+���������������������
Material de utilidade
Taboleiros A
! !!
!!
!!
!!
!!
!!!
!!!
!!
!!!
!!
!
!!!
!
!!
!!!
!
!!
!!!
!
!!
!
!!
!!
!!
!!
!!
!!
!!
!!!
!!!
!!!
!!!
!!
!
!!!
!!!
!!!
!
!!
!
!!
!
!!
!!!
!!
!!
!!
!!
!!
!!
!!!
!!!
!!!
!!!
!!
!
!!!
!
!!
!!!
!
!!
!
!!
!!!
!!!
!
!
!!
!!
!!
!!
!!
!!!
!!!
!!!
!!!
!!
!
!!!
!!!
!!!
!
!!
!
!!
!!!
!!!
!!
!!
!!
!!
!!
!!
!!!
!!!
!!!
!!!
!!
!
!!!
!
!!
!!!
!!!
!
!!
!!!
!!!
!!
! !!
!!!
!!
!!!
!!
!!
!!!
!!
!!!
!!
!!!
!!!
!!!
!!!
!!!
!
!!
!
!!
!!
!!
!!!
!!
!!!
!!
!!
!!!
!!!
!!!
!!
!!!
!!!
!!!
!!!
!!!
!!!
!!!
!!
!!
!!!
!!
!!!
!!
!!
!!!
!!!
!!!
!!
!!!
!!!
!!!
!!!
!
!!
!
!!
!!!
!!
!!
!!!
!!
!!!
!!
!!
!!!
!!!
!!!
!!
!!!
!!!
!!!
!!!
!!!
!!!
!!!
!!
!!
!!!
!!
!!!
!!
!!
!!!
!!!
!!!
!!
!!!
!!!
!!!
!!!
!
!!
!!!
!!!
!!
Taboleiros B
!!
!!!
!!
!!!
!!
!!
!!!
!!
!!!
!!
!!!!
!!
!!!
!!
!!
!!!
!!!
!!!
!
!!
!!!
!!
!!!
!!
!!
!!!
!!!
!!!
!!
!!!!
!!
!!!
!!
!!
!!!
!!!
!!!
!
!!
!!!
!!
!!!
!!
!!
!!!
!!!
!!!
!!
!!!!
!!
!!!
!!
!!
!!!
!!!
!!!
!
!!
!!!
!!
!!!
!!
!!
!!!
!!!
!!!
!!
!!!!
!!
!!!
!!
!!
!!!
!!!
!!!
!
!!
!!!
!!
!!!
!!
!!
!!!
!!!
!!!
!!
!!!!
!!
!!!
!!
!!
!!!
!!!
!!!
!
!
!!
!!!
!!
!!!
!!
!!
!!!
!!
!!!
!!
!!!!
!!
!!!
!!
!!
!!!
!!!
!!!
!
!!
!!!
!!
!!!
!!
!!
!!!
!!!
!!!
!!
!!!!
!!
!!!
!!
!!
!!!
!!!
!!!
!
!!
!!!
!!
!!!
!!
!!
!!!
!!!
!!!
!!
!!!!
!!
!!!
!!
!!
!!!
!!!
!!!
!
!!
!!!
!!
!!!
!!
!!
!!!
!!!
!!!
!!
!!!!
!!
!!!
!!
!!
!!!
!!!
!!!
!
!!
!!!
!!
!!!
!!
!!
!!!
!!!
!!!
!!
!!!!
!!
!!!
!!
!!
!!!
!!!
!!!
!
Fichas
Manuel Antonio Martínez Murguía
Manuel Antonio Martínez Murguía (Arteixo, A Coruña, 1833 – 1 de febreiro, 1923) Considerado o máis destacado impulsor do Rexurdimento galego, foi o creador da Real Academia Galega. Profesión: escritor e historiador. En 1858 casa con Rosalía de Castro. Publica o tomo I da Historia de Galicia, ó que seguirá o tomo II en 1866, precedido dun discurso considerado a primeira pedra do nacionalismo galego no plano conceptual. Murguía pertence ó grupo dos historiadores románticos galegos, que reivindican os dereitos históricos de Galicia. En 1870 é nomeado xefe do Arquivo Xeral de Galicia. Participa no lanzamento da revista La Ilustración Gallega y Asturiana da que foi director. En 1885 publica Los Precursores e é nomeado Cronista Oficial do Reino de Galicia. A finais de 1890 constitúese a primeira organización política da historia do galeguismo, a Asociación Rexionalista Galega, da que Murguía é nomeado presidente e publícase o primeiro número do voceiro da asociación, La Patria Gallega. Obras destacadas: Los Precursores(1886), Galicia(1888), El regionalismo gallego(1889).
Rosalía de Castro
Rosalía de Castro (Santiago de Compostela, 24 de febreiro de 1837 — Padrón, 15 de xulio de 1885) Considerada na actualidade como un ente indispensable no panorama literario del siglo XIX, representa unha das figuras emblemáticas del Rexurdimento gallego, no só pola sua aportación literaria en xeral e polo feito de que Cantares Galegos sexan entendidos como a primera gran obra de la literatura galega contemporánea, senon polo proceso de sacralización o que foi sometida e que acabou por convertirla na encarnación e símbolo do pobo galego. Ademais, e considerada xunto con Gustavo Adolfo Bécquer, como a precursora da poesía española moderna. A súa influencia é considerada de gran calado e a fecha de publicación de Cantares Galegos foi elexida para convertirse no Día das Letras Galegas. Profesión: escritora e poetisa. Obras: Cantares galegos (1863) e Follas novas (1880), o seu último poemario cheo de filosofía personal. En castelán destaca En las orillas del Sar (1884).
Emilia Pardo Bazán
Emilia Pardo Bazán ( 16 de setembro de 1851 - Madrid, 12 de maio 1921) foi unha novelista, periodista, ensaista e crítica introductora do naturalismo en España Profesión: foi unha novelista, periodista, ensaista e crítica. Narrativa: ! Los pazos de Ulloa (1886-1887). ! La madre naturaleza (1887). Ensaio e crítica ! La revolución y la novela en Rusia (1887). ! Nuevo Teatro Crítico (1891-1892). Libros de viajes
! Al pie de la torre Eiffel (1889), ! Por la Europa católica (1905). Biografías
! San Francisco de Asís, 1882. ! Hernán Cortés y sus hazañas, 1914.
Camilo José Cela
Camilo José Cela ( Iria Flavia o 11 de maio de 1916 -Madrid o 17 de xaneiro de 2002) Foi un escritor galego de sona. Foi académico da Real Academia Española e premiado, entre outros, co Premio Nobel de Literatura en 1989, o Premio Cervantes en 1995 e o Premio Príncipe de Asturias das Letras en 1987. Polos seus méritos literarios, en 1996 otorgóuselle o Marquesado de Iria Flavia. Profesión: escritor Escribiu en castelán algunhas das obras canónicas da literatura de posguerra como :
• La familia de Pascual Duarte(1942). • La colmena(1951) • Mazurca para dos muertos (1983)
Eduardo María González-Pondal e Abente
Eduardo María González-Pondal e Abente (Ponteceso, A Coruña, 8 de febrero de 1835 - A Coruña, 1917) foi un poeta rexionalista español de Galicia, que escribiu tanto en castelán como en galego. Escritor do Himno Galego. Profesión: escritor Obras:
• "A campana de Anllóns", no libro El Álbum de la Caridad • Rumores de los pinos(1877) • Queixumes dos pinos(1886) • A campana de Anllóns, ampliada a 81 estrofas(1895)
Monasterio de Santo Domingo de Bonaval
Sitúase na cidade de Santiago de Compostela, extramuros na aba do monte da Almáciga, preto do lugar coñecido como a Porta do Camiño, séculos XIV, XVI e XVIII. Fundado por Santo Domingo de Guzman (1220). Sede del Museo do Pobo Galego. Acolle o Panteón de galegos ilustres.
Plaza das Platerias
A Praza das Praterías, situado na cidade de Santiago de Compostela, está na zona monumental sendo un dos sitios máis importantes da cidade é a parte sur da fermosa catedral de Santiago. É a saída dos peregrinos da catedral unha vez han visitado o apóstolo.
Respecto o seu tamaño é a menor das catro plazas que están o arredor da catedral. As outras son o Obradoiro, Quintana e Inmaculada ou Azabachería.
A Torre de Hércules
A Torre de Hércules é unha torre e faro situado na península da cidade da Coruña, que ten o privilexio de ser o único faro de orixe romana en funcionamento no mundo. O 27 de xuño de 2009 foi proclamada Patrimonio da Humanidade en Sevilla pola Comisión do Patrimonio Mundial da UNESCO. Deste xeito converteuse no cuarto recoñecemento da UNESCO en Galicia xunto co Camiño de Santiago, a Muralla de Lugo e o Casco Vello de Santiago de Compostela.
Hospital dos Reis Católicos
O Hostal dos Reis Católicos é un parador nacional de turismo localizado na Praza do Obradoiro de Santiago de Compostela.
O edificio ten a súa orixe na decisión dos Reis Católicos de construíren un Gran Hospital Real na cidade do apóstolo e en 1499 doaron un terzo das rendas do Voto de Santiago do Reino de Granada para construílo. O arquitecto real, Enrique Egas, encargouse da súa realización entre 1501 e 1511. Serviu como hospital ata o século XIX
Catedral de Santiago
A Catedral de Santiago de Compostela é un templo de culto católico situado na cidade de Santiago de Compostela.
Acolle o que, segundo a tradición católica, é o sepulcro do Apóstolo Santiago, o cal converteu o templo nun dos principais destinos de peregrinación de Europa durante a Idade Media a través do chamado Camiño de Santiago, unha ruta iniciática na que se seguía o ronsel da Vía Láctea comunicando a península Ibérica co resto do continente. Na actualidade segue a ser un importante destino de peregrinación. Un privilexio concedido en 1122 polo papa Calisto II declarou que serían «Ano Santo» ou «Ano Xubilar» en Compostela todos os anos nos que o día 25 de xullo, día de Santiago.
Foi declarada Ben de Interese Cultural en 1896[1], e cidade vella de Santiago de Compostela, que se concentra ao redor da catedral, foi declarada ben cultural Patrimonio da Humanidade pola UNESCO en 1985[2].
!"#!$%&'()*(+,$%&-%$!
!"#$%&$'&()'*)+$*)&)&,,&*$&*-#-$./0$&*$&1211&$&.)00$%&$'&3-4)&)&,5&*$&6$/0$-0)&*$&12517
80)6$9-:';&<9#0-=)0&$�)'-9="
<9=%*-)9;&>-?)9)6-"&$&@$=0"9&$'&A"'=-"4)&*$&B).C)9=$?"7
D/0"; &("0&*)&!)0*$&E12F,GH&8)$."9&*)&9-&E12FFGH&<?$4I"9&J&#"'#-)'$9&E12KLGH&M)4$?-"&$'&>-'-9=$00$&E12K1GH &<? &
#"/"??$0)H&?"&.%$0=$&J&$?&*-"/?)&J&)=0"9&*)9&)&=0$9&N-9=)0-"9 &E12KOGH &@"&/"?"*"&*$&?"9&*"."9&*$?&=-$.C)&C"9"*) &
E12KOGH&$&A"'&P)'Q"?)&E12KOG7
B)?"/)0)%&'"9&0$R-9="9&3"??-/0-"H&P"?-Q"H&>-'-9=$00$&$&8)9-)&$&')9&C$0-:*-#)9&8%$/?)&P"??$4)H&@"&R)Q&*$&<9C"+"&J&$? &
STB7
8"0=-*)&8)?I=-#);&8"0=-*)&P"??$4%-9="7
U'40$9"&'"&M$"?&S#"*$.-"&P"?$4"&$'&12VK&#)&*-9#%09)&W$9)%0)9&')R)9&$&R$??)97
X-"&*"9&@$=0"9&P"?$4"9&')&9$%&').$;&1Y&*$&."-)&*$&12217
80$.-)9&0$#-/-*)9;&80$.-)&!"#-)'"?&*$&?"�I=-#"H&80$.-)&!"*"?&$&80$.-)&B)'*$&*$&P)*:7
80$.-)9&'"&9Z"&N)'0";& &80$.-)&!"#-)'"?&*$&8$0-)*-9.)&P"9=0)':.-#)&$&)&80$.-)&[?R"0)&B%'\%$-0)&C"0"&W$]=)9&
W$"=0"-97
!).+"&/%"+
!"#$%&)&11&*$&"4)9=)&*$&12LF&$&.)00$%&)&2&*$&."J)&*$&125V&$'&@%4)7
80)6$9-:';&8$0-)*-9="&$&$9#0-=)0&*$&'"00"=-R"H&C)$9I"H&=$"=0)&$&$'9"-)7
<9=%*-)9;&X$0$-=)H&>-?)9)6-"&$&@$=0"9&'"&^'-R$09-*"*$&*$&3"??"*)?-*&E')'&0$."=)%G7
D/0";&[&?%9&*)&#"'*-?H&B"0="6)?-)&4"?$4)H&B)'=)9&*"&'_/)"H&B)'=)9&*$&?)/)9H&`<&*$#I.)?)&)%&')'a)&*$#-.)9b&$ &
c-9=)0-"9&\%$&'-'4%_'�$H&D&#)'=)&*$&'%'#"&"#"/"0H&8"%=)&*)&*$.)H&80$9$'#-"9&$&W$00"&T0"R"7
B)?"/)0)%&'"9&0$R-9="9&&d%'\%$H&>$/%9H&M$9)?&$&!:9H&')9&C$0-:*-#)9&<?&80)40$9)&$&8%$/?)&P"??$4)&$&'"&6%'*"#-:'&*" &
<*-=)0-"?&P"?"]-"7
8"0=-*)&8)?I=-#);&8"0=-*)&P"??$4%-9="7
U'40$9"&'"&M$"?&S#"*$.-"&P"?$4"&$'&12VF7
X-"&*"9&@$=0"9&P"?$4"9&')&9$%&').$;&1Y&*$&."-)&*$&122Y7
80$.-)9&0$#-/-*)9;&($*"??"&B"9=$?")7
!"#$"%$&"$'%()!&*!'(+!
!"#$%&$'&()'*)+$*)&)&,-&*$&)%.%/0)&*$&,12-&$&3)00$%&$'&456$50)&)&78&*$&3"09)&*$&,-:8;
<0)=$>5?'@&($>.0$A&B$05)*5>."&$&B)$.";
C>.%*5)>@&D)03"#5?'&#EF>5#"&')&>$35'"05)&*$&()'*)+$*);
G/0"@&H&450I$'&JK"&B"5>"'"I$&L,MM&#"'.5N">&B)B%E"0$>OA&P)3)&="E"'&)>&/0"+$N)>A&QR)&C03)A&Q5>#%0>)&B0)'%'#5"*)&'"&>)E$'S>>53"&=$>."&T%$&)&U'>.5.%.)&V5>.?05#)&*)&(5'W)&*$#5#)%&X&$I#$E>"&B)$.5>"&N"E$N"&Y)>"E5"&*$&P">.0)&$3&,Z&*$&[%EW)&*$&,-7\&$&()'."+$>">;
P)E"/)0)%&')&B$05?*5#)&]%"%&]%"%&$&#)&]0%B)&!?>;
<"0.5*)&<)ES.5#)@&<">)%&*)&()6$3$'.)&HN0"05)&?&"B)5)&*)&Y^I53$&D0"'T%5>.";
U'N0$>"&'"&Y$"E&H#"*$35"&]"E$N"&)&77&*$&H/05E&*$&,-\-;
Q5"&*">&_$.0">&]"E$N">&')&>$%&')3$@&,8&*$&3"5)&*$&,-2-;
+$%,&-('(%'$
!"#$%&$'&()'=)0.$&*$&_$3)>&)&,2&*$&=$/0$50)&*$&,-Z1&$&3)00$%&'"&P)0%+"&)&7:&*$&3"5)&*$&,--2;
<0)=$>5?'@&C>#05.)0A&B)$."&$&.0"*%#.)0;
C>.%*5)>@&P5$'#5">&<)ES.5#">&J&`)#5)E)NS"A&U'NE^>A&D0"'#^>&$&HE$3F'&$'&("*05*;
G/0"@&H'.)E)IS"&#)'>%E."*"&*"&B)$>S"&N"E$N"&,-82K7MMMA&Q$&"3)0&$&*$>"3)0A&Q$&"3)0&$&*$>"3)0&UUA&<)$3">&,-1,a,--,A&<)$3">&B"0"&%'W"&E)5"A&<)$>S"&bE.53"&*$&H3)0&$&C'=$035*"*$&$&!"%=0"N)>&*)&<"0"*5>)&L5'#)'#E%>"O;
P0$)%&"&0$65>."&_)5"&$&#)E"/)0)%&$'&_"&!"6"EA&c05E".$0"EA&H'53"dE&&$&_%9$>&*$&]"E59"&;
D)5&.0"*%#.)0&*$'$&$&.$E$65>5?'@&<)0&$I$3BE)&$'&Q"EE">&$&e%'N&=%;
Q5"&*">&_$.0">&]"E$N">&')&>$%&')3$@&,8&*$&3"5)&*$&7M,,;
!"#$%"&'()*+"
!"#$%&$'&()'*)+$*)&)&,&*$&"-./0&*$&1234&$&5)..$%&$'&("*./*&)&14&*$&6%00)&*$&1,789
:.);$</='>&(%</#)?&).@"'/<A"?&#)5B)</A).&$&B.);$<).9
C-.">&D0-)."*"&E"00$@"?&F"&$<#"0"&$&"&5G</#"&*$&F)<&:/')<&HI/5')&E"0$@)J&$'A.$&5)/A"<&)%A."<9
K.$)%&)<&).;$='<&L0&!%$M)&C.;$='&)&C.;$='&$0&L#)& &$&)&C.;$='&K).%+N<&'O&3&$&*/./6/%&L0&C.;$='&*$0&K$'A.)&E"00$@) &*$ &("*./* &$ &) &C.;$=' &("A./A/$'<$9 &D*$5P/<? & ;)/ & B.);$<). &*) &K)'<$.M"A)./) &!"#/)'"0 &*$ &("*./* &$&).@"'/<A"&$'&*G"<&/@.$6"<&*$&Q$A"'R)<&$&D&K).%+"<9
:.$5/)<&.$#/-/*)<>&($*"00"&*$&C%.)&'"&L6B)</#/='&S'/M$.<"0&*$&:"./<&$'&122,&$&D<&:"05"<&D#"*N5/#"<9
,%-"&&"'.)'&%+/
D&(%."00"&T)5"'"&*$&F%@)&.)*$"&)&#"<#)&U/<A=./#)&*"&#/*"*$&*$&F%@)9
V)/&;%'*"*"&B).&:"%0)&V"-/)&(P6/5)&')&')5$&*)&$5B$."*).&D%@%<A)&')&"')&WXXX&"'A$<&*$&K./<A)9
V)/&*)A"*"&*%'&5%.)&*$&*$;$'<"&Y%$&*%.)%?&#"<$&<$'&.$;).5"<&"A"&"&"#A%"0/*"*$9
Z$'&%'U"&0)'6/A%*$&*$&49488&5$A.)<?&$<AP&#).)'"*"&B).&2[&A)..$<&$&#)'A"&#)'&17&B).A"<&*$&"##$<)9
V)/&*$#0"."*"&:"A./5)'/)&*"&I%5"'/*"*$&')&"')&49777&$&$<AP&/.5"'"*"&#)"&E."'&(%."00"&KU/'"&*$'*$&)&8&*$&)%A.%-.)&*$&477\9
!"#$%&"'(%$()*+%*,$%*
!"#$%&"'&"()')(")*+,-(*&+("'&"'+.,)()"/-$'-0)'-12)33-45
6"&,7#&4"7)8*4-"9"')")(7+4-":-8;$+,-<",-8)=-#()"&",-$(73#+3")$">?>@")"&,&A.#()")$73)"-("(),#4-("BCCC")"BCD5"
6")'+E+,+-")(7;"E-38&'-"*-3"73)("$&F)(",-$"A.F)'&"')",3#,)3+&5"G&"E&,%&'&"-,,+')$7&4"*-())"#$"3-()7-$"'- "(9,#4-"BCD5"H("7-33)("&0&'I3-$()"$-"(9,#4-"BDCC5
:),+A)"-"$-8)"')"J,&7)'3&3"&33-'+44&K"*-4&("(L&("*)3E),7&("*3-*-3,+.$")"&"(L&")(,&(&"&47#3&5
G-"()#"+$7)3+-3"&7.*&()"-"8#()-",&7)'3&4+,+-")"'+-,)(&$-"JM&$7-("M&$"N3+(7-A&4K5
2-+"'),4&3&'&"/-$#8)$7-"G&,+-$&4")$">@O?5"
6"P&*&"Q#&$"BBCCC"$-8)-#$&"A&(I4+,&")$">@R@5
!"#$%&"'(%$(-"+#"()"&."(%$('/0*
6"&,7#&4"7)8*4-"9"')")(7+4-":-8;$+,-<",-8)=-#()"&",-$(73#+3")$">>?@")"&,&A.#()">?ST5"U&89$"7)$"*&37)("V.7+,&( ")"')")(7+4-"G)-,4;(+,-5
6")'+E+,+-"7)$"#$%&"*4&$7&"')",3#="4&7+$&",-$"73)("$&F)(",3#,)+3-")"W+3-4&",-$",+$,-",&*+44&"&A(+'&4)(5"H",&A),)+3& "9"73+&A(+'&45"H("$&F)"8&+-3")"&("4&7)3&+(",LA3)$()",-$"A-F)'&"')",&0-$5"H("F)$7;("'-"73+E-3+-"(-$"')"&3,-"&X#'-5 "H")(Y#)3'&"'&",&7)'3&4")(7;"&"U-33)("D)44&"')")(7+4-"V.7+,-5
G-"()#"+$7)3+-3"')(7&,&"-",-3-",-$(73#+'-"$-"(9,#4-"BDCC5"H"(+44)3I&")(7;",-8*-(7&"*-3"?S"*-(7-("')"$+F)4"A&+W-") "TS"')"$+F)4"&47-5
!"#$%&&'()*(+',-'.$*()*(&*+'#
!"#$%&'("#)$*&+,"#-".&'-')$/"#*"#*+#)"%*+.0$##%$#$)&1$,'/$/+#2$.&+#/$#31.$,,$#4#$,(5%*#)16"*#/+-+%*'0"*#+#$#7"..+#/$#8"3+%$9+:
;#&"..+#-"'#)"%*&.1'/$#+%&.+#"*#*<)1/"#=>>#+#=?:#7+%#1%@$*#/'3+%*'A%*#/+#BC#3+&."*#/+#$,&1.$4#DB#/+#,$/"#+#31."*#/+#&.+*#B#3+&."*#/+#(."*".:
E+,$#)+,+6.F6$*+#$#G+.'3"%'$#/$#8"3+%$9+4#.'&"#H1+#1%I$#A#*+J".#)"*#*+1*#0$*$,"*:
7$%&"#$#&"..+#)"3"#$#31.$,,$#*1-.'."%#6$*&$%&+*#/$%"*#/1.$%&+#$#K1+..$#>.3$%/'J$#2","#H1+#-"."%#.+)"%*&.1'/$*#1%@$#0+L#.+3$&$/"*#"*#+%-."%&$3+%&"*:
+'#$*%.'()*(#"+'#
!+*&$)$#%"%#*A#2",$*#*5$*#2."2".)'A%*#*+%A%#&$3<%#2","*#*+1*#*A,'/"*#+#$1*&+."*#+/'-')'"* #)"%*&.1'/"*#)"% #3$32"*&+.I$#/+#2'L$..$:##M9'*&+#1%#(.$%#)"%&.$*&+#+%&.+#$#*+%*',,+L#/"*#31."*#+9&+.'".+*#+#$#%"6,+L$#+#+,+($%)'$ #/"*#),$1*&."*#/+#(.$%'&":
M*&F # -".3$/" #2". #/"1* # ),$1*&."* #1%'/"* # +%&.+ # *I # + # -,$%H1+/$/"* #2". # &"..+A%*: #7$3<% #)"%&$ #)"% # '(.+9$ #+ #*$%).'*&'$:#
E$#*5$*#)"%&.1))'A%#)"%0'0+%#&.+*#+*&',"*N#KA&')"4#O+%$)'3'+%&"#+#P$..")":
Q*#3"%9+*#/"#)"%0+%&"#*"%#P+%+/')&'%"*:
EDUARDO BLANCO AMOR
Naceu en Ourense o 14 de Setembro de 1897. Profesión: escritor y periodista En 1915 entrou como secretario de dirección en El diario de Orense. Antes de emigrar á Arxentina en 1919, participou no ambiente literario da cidade das Burgas e coñeceu a Risco, fundamental no seu posicionamento militante en defensa da causa galega. A súa carreira literaria comezou en 1928 coa publicación de Romances Galegos. Ata o ano 1956, en que publica Cancioneiro, a súa produción literaria estivo redixida en español. Antes de abandonar definitivamente América, publicou A Esmorga (1959), libro que se constituiría un dos grandes fitos da renovación da narrativa galega. De volta en Galicia, regresa tamén á cultura e a lingua galegas, cunha obra de enorme éxito: Os biosbardos (1962). Tras publicar unha nova edición de A Esmorga (1970) e a longa novela Xente ao lonxe (1972), centrou a sua producción no teatro (Farsas para Títeres, 1973; Teatro para a xente, 1975). Morreu en Vigo en 1979.
VICENTE RISCO
Naceu en Ourense en 1884. Estudos: Licenciouse en Dereito pola universidade de Santiago de Compostela en 1906. Estudiou Maxisterio en Madrid, co que obtivo a cátedra de Historia en Ourense en 1916. A sua ideaoloxía ficou plasmada no ensaio Nós, os inadaptados (1933). Convertiuse no ideólogo do nacionalismo co ensaio Teoría do nacionalismo galego. Foi fundador da revista Nós e colaborou no Seminario de Estudos Galegos. Iniciou a súa andaina como narrador no ámbito da novela curta (Do caso que lle aconteceu ó doutor Alveiros, 1919; O lobo da xente, 1925,...) para seguir cunha novela fundamental na literatura galega, O porco de pé (1928). Mais tamén cultivou todos os outros xéneros: teatro, poesía e, sobre todo, o ensaio. En 1930 Risco realizou unha viaxe como bolseiro co fin de se achegar á etnografía centroeuropea. A súa aportación máis destacada dentro do Partido Galeguista foi a creación e posterior escisión da Dereita Galeguista. Durante a guerra foi un afervoado cantor dos fascistas sublevados. Morreu en Ourense en 1963
RAMÓN OTERO PEDRAYO
Naceu en Ourense en 1888. Estudios: Filosofía e Letras en Santiago de Compostela, que rematou en Madrid. En 1911, en Ourense, únese ó grupo dos “inadaptados” de Risco, seguindo unha evolución semellante: do inicial individualismo antigregario ó compromiso galeguista. En 1918, Otero ingresa nas Irmandades da Fala. Na II República, Otero Pedrayo funda o Partido Nacionalista Republicano, conseguindo a acta de deputado pola provincia de Ourense nas Cortes Constituíntes de 1931. A sua obra narrativa pódese clasificar según o seu tratamiento literario: realista ou culturalista. Na narrativa realista relata a vida rural da sociedade galega do siglo XIX ; neste estilo destaca Os camiños da vida (1928). Na narrativa culturalista fai unha exposición de ideas e referencias culturais. Neste estilo destaca Arredor de sí (1930).Os temas recurrentes da narrativa Oteriana son a fidalguía, a tradición e a paisaxe. Tamén cultivou o ensaio; compre destacar o seu ensaio Ensaio histórico sobre a cultura galega (1939). Morreu en Ourense en 1976
MANUEL CURROS ENRÍQUEZ
Naceu en Celanova en 1851. Comenzou a carreira de Dereito en Madrid ao tempo que se implicaba na vida política e colaboraba na imprensa. Nesta época, tanto a través da súa obra xornalística como da literaria, podemos ver a sua ideoloxía republicana e progresista. O seu ideal de goberno era unha democracia burguesa, laica e progresista. En 1880 compuso sue poemario Aires da miña terra. Alcanzou un enorme éxito, acrecentado pola denuncia do bispo de Ourense, que solicitaba que fose confiscado e que o incluía no índice de libros prohibidos. Cesado no seu posto de Facenda en 1883, Curros volveu instalarse en Madrid. Alí traballou como xornalista, primeiro en El Porvenir e despois en El País, ao tempo que preparaba O divino sainete, que saiu en 1888.Quizá por motivos político, quizá por motivos económicos e profesionais, en 1894 Curros emigrou a Cuba. Alí dirixiu La Tierra Gallega .En Cuba espallou os ideais de rexeneración para Galiza e todas as iniciativas culturais: era xa máis rexionalista que republicano. En 1904 volvía á Coruña, quizá coa intención de ficar. Foi recibido de novo con mostras de entusiasmo, mais non se lle deron facilidades, nin en Madrid, nin en Galicia, para establecerse. Regresou a Cuba, onde morreu en 1908.
CELSO EMILIO FERREIRO
Naceu en Celanova en 1912 Estudios: O remate da guerra civil Magisterio en Compostela e cursou Dereito ainda que non a rematou. Estivo relacionado desde moi novo co movemento nacionalista e a comezos dos anos 30 afiliouse ás Mocidades Galeguistas. Cando estalou a guerra Celso Emilio foi obrigado a se incorporar ao exército franquista. Estivo condenado a morte e, nas catro noites que pasou na cadea até a familia conseguir o indulto, escribiu o poema "Longa noite de pedra". En Vigo publicou O soño sulagado (1954), colaborou en varias revistas e dirixiu, para Galaxia, a colección de poesía "Salnés", onde saíu, en 1962, Longa noite de pedra. O impacto desta obra foi enorme. En 1966, marchou a Caracas, onde axiña se enfrontou coa directiva da Irmandade Galega e o sector máis reaccionario da colectividade galega. Celso Emilio caracterizouse pola actitude belixerante e o compromiso, pois entendía que a poesía é un instrumento eficaz para transformar a realidade. En 1973 instalouse en Madrid, onde desenvolveu unha intensa tarefa a prol da cultura e a literatura galegas, dedicándose por completo á actividade literaria e xornalística. Morreu en Vigo en 1979.
A PONTE ROMANA
Foi construída no século I d. C. Na sua orixe contaba con once arcos, dos cales hoxe ne día consérvanse sete; contando o do centro cunha altura de 37 metros. En total a ponte ten uns 370 metros de largo. Cóntase que a ponte tiña unha torre defensiva, que aparece no escudo da cidade pero que foi demolida en 1839 xa que o parecer causaba problemas o paso das carruaxes A situación estratexica da mesma como nudo de comunicacións contribuiu o desenvolvemeto da cidade de Ourense. No século XII o arco principal da ponte cedeu dando lugar a unha serie de interminables reparacións e derrumbes que non finalizaron ata o século XVII.
Foi declarado monumento histórico polo Decreto da Xefatura do Estado do 6 de abril de 1961.
Hoxe en día e trala súa peatonalización en 1989 é un dos símbolos principais da cidade de Ourense
AS BURGAS
As Burgas son tres manantiais de augas termais que se localizan na cidade de Ourense. De eles brotan unhas augas silicatadas, fluoradas, litínicas e hipertermales a una temperatura de entre 64 y 68 °C con un caudal de 300 litros por minuto. Estas augas son aplicables a diferentes tipos de dermopatías, especialmente pruriginosas. Na Burga do Medio. Pegada ao muro, podese ver un gran estanque e duas esculturas de artistas ourensanos; Calpurnia Abana (primeira ourensana coñecida) realizada por Acisclo Manzano e a Casa da nube obra de Luis Borrajo. Na parte superior do conxunto atópase a Burga de Arriba, a fonte mais antiga das tres pois data do s XVII y nela podese ver unha réplica de catro aras que se encontraron en Ourense, e que son un testimonio mais da presenza dos romanos en Ourense
CATEDRAL DE OURENSE
Considerado un dos grandes templos románicos de España. Data da segunda metade do século XII e primeira do século XIII. A sua estructura é romanica de transición, con certa inspiración cisterciense e influxo compostelano como igrexa de peregrinación. Ten pranta de Cruz latina, con primitiva cabecera de triple abside (dos que hoxe queda soamente o central, mutilado) tres naves separadas por pilares cruciformes, arcos dobrados e apuntados, con bóvedas de crucería, de gran prestancia arquitectónica. A Catedral ocupa o mesmo solar da primitiva basílica do período suevo, e ao longo da historia feudal da cidade non poucas veces viuse convertida en fortaleza. Foi declarada monumento nacional o 3 de xuño de 1931 y ten honores de Basílica dende o ano 1887.
IGREXA SANTA COMBA DE BANDE
Templo visigodo posiblemente da segunda metade do século VII, sitado no municipio de Bande na provincia de Ourense.
Ten pranta de cruz grega y perímetro rectangular do que sobresae pola cabeceira do rectángulo a capela maior e polos pes, o pórtico. O perímetro rectangular queda debuxado por estancias a ambos lados do pórtico que comunicaban con este, outras con el transepto e as da cabeceira coa nave.Coa invasión musulmana da peninsula, foron traídas ata este monasterio os restos mortais de San Torcuato desde Guadix, un dos primeiros descípulos do ápostol Santiago. Por este motivo a tradición de este santo na igrexa.
A adscripción visigoda está confirmada mediante documentación do ano 872, no que faise constar a súa antigüedade a raiz das reformas emprendidas na igrexa a causa da repoblación da zona por parte de Alfonso III. Sendo monasterio foi destruido polo conde don Gonzalo, deixando en pé só a igresia. O motivo de que a mesma sementivera en pé ata os nosos días obedece a que dende antigo é e foi a igresia parroquial, onde se practica o culto.
MOSTEIRO SAN ESTEVO
O mosterio benedictino, Santo Estevo de Ribas de Sil está sitado ó norte do municipio de Nogueira de Ramuín, na ladeira meridional do río Sil.
A primeira documentación conservada é un privilexio de Ordoño II do año 921; nel autoriza ó abad Franquila a reconstruir o monasterio, concedendolle numerosas posesións.
A finales do século XV, a reforma monástica imposta polos Reis Católicos e o Cardenal Cisneros propicia a súa incorporación, en 1499, á congregación de San Benito de Valladolid. Dende 1530 ata a exclaustración de 1875 é Colexio de Artes, pasando despois a igrexa a parroquial.
A igrexa abacial é románica, de finais do século XII e comezos do século XIII, pero sufriu modificacións posteriores. Ten pranta basilical, con tres naves rematadas por tres ábsides semicirculares. Orixinalmente tiña teito de madeira, que foi sustituido no século XVI por bóvedas de crucería.
Na actualidade forma parte da rede de Paradores de Turismo de España.
Casa del Barón
Este pazo, hoy convertido en Parador, fue el primero de Galicia y es inauguró en 1955, fue construido sobre una antigua villa romana. Perteneció a la la familia del marqués de Figueroa y de la Atalaya pasando a Eduardo Cea y Naharro que era barón de Goda quien le dio el aire palaciego que tiene en la actualidad.
Capilla del Nazareno
Antigua capilla del convento de clausura de las hermanas Emparedadas data del siglo XIV. La imagen del Cristo Nazareno es muy venerada por los creyentes.
Teatro Principal y Liceo casino
Este curioso edificio que alberga las instalaciones del teatro Principal y del Liceo casino se levantó en 1864 con los materiales provenientes de la fortaleza de las llamadas "Torres Arzobispales" en el solar de al iglesia de San Bartolomé el viejo. Se inauguro en 1874 y se reinauguró en 1983, después de una profunda transformación debida a la reconstrucción de los daños sufridos en un incendio en 1980.
Santuario de la Virgen Peregrina
El santuario de la Virgen Peregrina, patrona de la provincia de Pontevedra y del Camino portugués de Santiago fue edificado en el siglo XVIII. Su planta simula una concha de vieira, símbolo del Camino de Santiago y en su fachada se ubican imágenes de la Virgen, San José y Santiago, todos ellos ataviados de peregrinos. En el interior se guarda una imagen de la virgen del siglo XIX.
Iglesia de San Francisco
Data del siglo XIII formaba parte del convento de San Francisco. La fachada románica, es el único resto de la construcción primitiva. Tanto la iglesia como el convento fueron sometidos a muchas modificaciones a lo largo del tiempo, especialmente en la Edad Media y en Edad Moderna. En 1836, con motivo de la desamortización de Mendizábal el convento y la iglesia se abandonan. El estado de abandono hace mella en el templo que sufre incluso la destrucción de alguna capilla. Desde sus orígenes ha sido el lugar elegido para el entierro de las familias ilustres de la ciudad. En su interior destacan los sarcófagos del siglo XV y los de Paio Gómez Chariño (poeta y almirante de la armada) y su esposa.
Manuel Portela Valladares
(1867-1952), político.
Manuel Quiroga Losada
(1892-1961), violinista y compositor, quien da nombre a la calle en la que vivió.
Bibiano Fernández Osorio y Tafall
(1902-1990), político. Ocupó el cargo de Subsecretario General de la ONU.
Manuel Cuña Novás
(1924-1992), poeta
Luciano Varela
(1948), magistrado español.
![Ecosistemas galegos[1]](https://static.fdocumento.com/doc/165x107/5599d0c51a28abdc2d8b45ee/ecosistemas-galegos1.jpg)