Osasuna
-
Upload
iratxe-gorritxategi-emaldi -
Category
Documents
-
view
322 -
download
1
Transcript of Osasuna
Osasuna Osasuntsu egoteko,ez da nahikoa gure
fisikoa ondo izatea, mentalki eta sozialki ere ondo egon behar gara.
Gaixotasuna
Gaixotasun mota asko daude:• AKUTUAK:Azkar azaltzen dira eta gutxi
irauten dute.• KRONIKOAK:Pixkanaka-pixkanaka
azaltzen dira, eta asko irauten dute.• INFEKZIOSOAK:Birusek eta mikrobioek
sortzen dituzte.• EZ-INFEKZIOSOAK:Beste era batera
sortzen dira.
• ESPORADIKOAK:Jende gutxiri eragiten diote.
• EPIDEMIKOAK:Jende askori eragiten diote.
• ENDEMIKOAK:Eremu eta eskualde batzuetan soilik azaltzen da.
GAIXOTASUN INFEKZIOSOAK
OSASUNERAKO ARRISKUAK
• ALKOHOLA:Oso txarra da osasunerako,Alkohol gehiegi edanez gero,gaixotasun
kroniko bat harrapatzeko arriskua dago, alkoholismoa.
• TABAKOA:Tabakoaren kontsumoak kalte handia egiten dio pertsonen osasunari, tabako gehiegi kontsumituz gero tabakismoa deritzon gaixotasun kroniko bat sortzen da.
• DROGAK:Garunaren funtzionamendua nahasten du,beraz erabat aldatzen dituzte pertsonen sentsazioak,gogo-aldarteak eta portaerak.Droga asko kontzumituz gero gaixotasun kroniko bat harrapa dezakezu,medekotasuna da.
GAIXOTASUN INFEKZIOSOAK
MOTAK
• Infekzio bakterianoak:Bakterioek sortutakoak dira.
• Mikosia:Onddoek sortzen dituzte.
• Parasitosia:Protazooek sortutako gaixotasunak dira.
• Infekzio birikoak:Birusek sortzen dituzte.
INFEKZIOAK KUTSATZEA
Mikrobioak hainbat eratara sartzen dira gorputzean:
• Laruazaleko zauriak ondo ez desin fektatutak. Horrela harrapatzen da tetanosa.
• Ur kutsatuaren bidez. Horrela harrapatzen da kolera.
• Elikagai kutsatuen bidez. Horrela harrapatzen da salmonellosia.
• Arnasten dugun airearen bidez. Horrela kutsatzen da tuberkulosia.
• Intsektuen sistaden bidez. Horrela kutsatzen da malaria.
INFEKZIOEI AURREA HARTZEA
Gauza hauek egin behar ditugu infekzioei aurrea hartzeko:
• Eskuak garbitu behar ditugu jan baino lehen eta komunera joan eta gero.
• Ondo prestatu behar ditugu janariak.• Maskotak baditugu, ardura handiz ibili
behar dugu.• Zauriak garbitu eta desinfektatu behar
ditugu.
GAIXOTASUN TRATAMENDUAK
• SENDAGAIAK:Esaten zaie gaixotasunei aurrea hartzeko,gaixotasunak arintzeko eta sendatzeko hartzen ditugun substan tziak deritze.
• Txertoak sendagaiak dira,eta pertsona osasuntzuei jarzten zaizkie,gaixotasun infekziosorik ez harrapatzeko.
• Antibiotikoakez dira sendagaiak dira substantzia toxikoak bakterioentzat,baina ez diete kalterik egiten pertonei.
• Kirurgia:Gaixotasun batzuk ez dira sendagaien bidez sendatzen,eta horregatik ,kirurgia bidez tratatu behar izaten dira.
• Organo transplanteak:Gaixotasun batzuk sendatzeko, beharrezkoa izaten da transplanteak egitea,sendatu ezin diren organo kaltetuak ordezkatzeko.