รายงานการวจยฉบบสมบรณ

การพฒนาระบบบรหารจดการประปาหมบานแบบมสวนรวม : องคการบรหารสวนตำาบล

ลำาพญา อำาเภอบางเลน จงหวดนครปฐม

The Development of Participative and Transparent Management System

for the Village Water Supply in Lampaya Subdistrict Administration Organization,

Bang Len Nakhon Pathom.

โดย

ผศ.ดร.เยาวภา บวเวช

มนาคม 2554

กตตกรรมประกาศ

วจยฉบบนไดรบทนสนบสนนการวจยจากมหาวทยาลยราชภฏนครปฐม ตามโครงการสนบสนนงานวจยทองถน ปงบประมาณ 2553 ผวจยขอขอบคณมหาวทยาลยราชภฏนครปฐมทใหความสำาคญกบการวจยเพอพฒนาทองถนมาโดยตลอด และขอขอบคณบคคลและหนวยงานตาง ๆ ดงน นายณรงคศกด เลศสทธพนธ นายกองคการบรหารสวนตำาบลลำาพญา นางสรย ดนดล ปลดองคการบรหารสวนตำาบลลำาพญา นายสทน สรนม รองนายกองคการบรหารสวนตำาบลลำาพญา นายสภาพ ไมสน รองนายกองคการบรหารสวนตำาบลลำาพญา นายนครา ปานเพชร หวหนาสวนโยธา องคการบรหารสวนตำาบลลำาพญา นายสวทย มงศรแกว นายวชพนธ ไทยโพธศร นกพฒนาชมชน อำาเภอบางเลน จงหวดนครปฐม สมาชกสภาองคการบรหารสวนตำาบลลำาพญา เจาหนาทระดบปฏบตงาน สงกดองคการบรหารสวนตำาบลลำาพญาทกทาน ผใหญบาน ประชาคมหมบาน และประชาชนผใชบรการนำาประปา อำาเภอบางเลน จงหวดนครปฐม ทใหความรวมมอในการใหสมภาษณและการจดเวทชาวบาน ตลอดจนการอำานวยความสะดวกในการทำาวจยเปนอยางดยง ขอขอบคณ นายขวญชย กจกอบชย ผจดการการประปาสวนภมภาค สาขาทาเรอ อ ำาเภอทาเรอ จงหวดพระนครศรอยธยา ผซ งไดรบรางวลชมเชยเกยวกบการบรหารจดการระบบประปา ประจำาป 2552 จำานวน 3 รางวล ไดแก รางวลการเรยนรและพฒนาทมงาน รางวลการควบคมนำาสญเสยดเดน และรางวลผลการดำาเนนงานดเดน ทใหคำาแนะนำา อนเคราะหขอมลตาง ๆ ทำาใหงานวจยสำาเรจลลวง และขอขอบคณอาจารย ดร.มารษา สจตวนช ทใหความชวยเหลอ อำานวยความสะดวกและใหกำาลงใจมาโดยตลอด

ประโยชนอนพงไดรบจากงานวจยฉบบน ขอมอบเปนสงบชาบพการและคร อาจารย ซงเปนผวางรากฐานการศกษาใหแกผวจย รวมถงผมพระคณทกทานทไดใหกำาลงใจและใหการสนบสนนผวจยดวยดมาโดยตลอด

ผวจย

มนาคม 2554

บทสรปผบรหาร

หวขอวจย การพฒนาระบบบรหารจดการประปาหมบานแบบมสวนรวม : องคการบรหารสวน

ตำาบลลำาพญา อำาเภอบางเลน จงหวดนครปฐม (The Development of Participative and

Transparent Management System for the Village Water Support : A Case Study in

Lampaya Local Government)

วตถประสงคของการวจย

1. เพอศกษาสภาพการณการบรหารจดการประปาหมบานแบบมสวนรวม

2. เพอศกษาแนวทางการพฒนาระบบบรหารจดการประปาหมบานแบบมสวนรวม

ประชากรและและกลมตวอยาง

องคการบรหารสวนตำาบลลำาพญา มจำานวนประชากร ทงสน 1,774 คน จำาแนกเปนชาย 857 คน และหญง 917 คน สำาหรบงานวจยในครงน ผวจยใชกลมตวอยางในกศกษาวจย โดยวธการเลอกแบบเจาะจง (purposive sampling) ไดแก ผบรหารระดบสงขององคการบรหารสวนตำาบลลำาพญา ไดแก นายกองคการบรหารสวนตำาบลลำาพญา รองนายกองคการบรหารสวนตำาบลลำาพญา ประธานสภาองคการบรหารสวน

ตำาบลลำาพญา สมาชกองคการบรหารสวนตำาบล ผบรหารระดบตน ไดแก หวหนาประปา/วศวกร/หวหนาสวนงานโยธา/หวหนาโครงการฯ และผเกยวของ ผปฏบตงาน ไดแก เจาหนาทฝายตาง ๆ ทเกยวของ และประชาชนผใชบรการนำาประปา ไดแก ชาวบาน/ผประกอบการโรงงานอตสาหกรรม/ผมสวนไดสวนเสยเกยวกบการใชบรการนำาประปา

กลมตวอยาง ผใหขอมลในการสมภาษณเชงลกไดแก ผบรหารองคการบรหารสวนตำาบลลำาพญา ปลดองคการบรหารสวนตำาบลลำาพญา หวหนาสวนโยธา สมาชกองคการบรหารสวนตำาบลลำาพญา นกพฒนาชมชน จำานวน 9 คน ผใหญบาน จำานวน 9 ประชาคมหมบาน จำานวน 13 คน และประชาชนผใชนำา จำานวน 18 คน รวมจำานวนทงสน 49 คน

วธการศกษา ในการศกษาการพฒนาระบบบรหารจดการประปาแบบมสวนรวม :

องคการบรหารสวนตำาบลลำาพญา อำาเภอบางเลน จงหวดนครปฐม ผวจยใช 1. การสมภาษณเชงลก (in-depth interview) กบกลมตวอยางและการจดเวทชาวบานเพอสรางการมสวนรวม (participatory research) กบกลมตวอยาง ดงน 1)สมภาษณผบรหารองคการบรหารสวนตำาบลลำาพญา 2) ปลดองคการบรหารสวนตำาบลลำาพญา 3) หวหนาสวนโยธา สมาชกองคการบรหารสวนตำาบลลำาพญา นกพฒนาชมชน จำานวน 9 คน 4) ผใหญบาน จำานวน 9 คน 5)ประชาคมหมบาน จำานวน 13 คน และ 6) ประชาชน/สมาชกผใชบรการนำาประปา จำานวน 18 คน รวมจำานวนทงสน 49 คน และวธการจดเวทชาวบานเพอนำาประเดนทไดจากการสมภาษณมาวเคราะหรวมกบผบรหารองคการบรหารสวนตำาบลลำา

พญา ผปฏบตงาน ผนำาชมชน และประชาชนผใชนำาประปา เพอยนยนขอมลทไดจากการสมภาษณเชงลกผลการศกษาวจย

การวเคราะหขอมลทไดจากการสมภาษณเกยวกบสภาพการณการบรหารจดการประปาหมบานแบบมสวนรวม และแนวทางการพฒนาระบบบรหารจดการประปาหมบานแบบมสวนรวม ใชการวเคราะหเนอหา (content analysis) และการจดเวทชาวบานเพอใหเกดการแลกเปลยนเรยนร แลกเปลยนความคดเหนเพอสรางการมสวนรวม สามารถสรปผลไดดงน

1. การศกษาสภาพการณการบรหารจดการประปาหมบานแบบมสวนรวม จำาแนกเปน 7 หวขอ ประกอบดวย

1.1 การแลกเปลยนเรยนรเกยวกบระบบการบรหาร ระเบยบขอบงคบและแนวทางการ

ปฏบตงานเกยวกบประปาหมบาน ผลการวจยพบวา ใหมคณะกรรมการบรหารกจการและการ

บำารงรกษาระบบประปา โดยมตวแทนจากสมาชกผใชนำาประปาเขารวมเปนกรรมการ จดใหมการประชมประชาคมเพอรงฟงความคดเหนจากประชาชน ผประกอบกจการ รานคาตาง ๆ ภายในตำาบล นำาขอคดเหนทไดจากการประชาคมมากำาหนดเปนระเบยบ ขอบงคบ จะตองมความเสมอภาค ยตธรรม และแนวทางการปฏบตงานเกยวกบการบรหารระบบประปาหมบาน และประกาศใหประชาชนรบทราบกนอยางทวถง จดใหมการประชมประชาคม ในการ ชแจงวธการดำาเนนงาน งบประมาณและรายงานผลการปฏบตงานใหประชาชนในชมชนทราบเปนประจำาอยางตอเนอง เพอกอใหเกดกระบวนการเรยนร รบรการทำางาน เขาใจถงปญหาทเกดขนจาก

การดำาเนนงาน และกำาหนดใหคณะกรรมการบรหารกจการและการบำารงรกษาระบบประปา โดยมตวแทนจากสมาชกผใชนำาประปาเขารวมเปนคณะกรรมการ และควรใหประชาชนมสวนรวมในการแลกเปลยนความคดเหน เพอใหชมชนเกดการเรยนรและพฒนาชมชนไปในทศทางเดยวกน

1.2 การสรางความร ความเขาใจเกยวกบระเบยบ ขอบงคบและคำาสงตาง ๆ ทเกยวของกบการสำารวจออกแบบและประมาณราคาคาตดตง วางทอและตดตงมเตอรนำา

ผลการวจยพบวา การจดการประชม อบรมใหความรกบผนำาชมชนและผประกอบการ รวมทงประชาชนผสนใจใหมความร ความเขาใจเกยวกบระเบยบ ขอบงคบและคำาสงตาง ๆ ทเกยวของกบการสำารวจออกแบบและประมาณราคาคาตดตง วางทอและตดตงมเตอรนำา มการออกวารสารประชาสมพนธเพอสรางความเขาใจเกยวกบระเบยบ ขอบงคบ และคำาสงตาง ๆ ทเกยวของกบการสำารวจออกแบบและประมาณราคาคาตดตง วางทอและตดตงมเตอรนา ตลอดจนขนตอนการดำาเนนการของระบบประปาเปนประจำา มเจาหนาทคอยใหคำาแนะนำาและใหการบรการดานประปา รวมทงแกไขปญหาตาง ๆ ทเกดขนอยตลอดเวลา มการประชาสมพนธเสยงตามสายภายในหมบาน เพอใหประชาชนไดรบทราบขอมลขาวสารทเกยวของกบระบบประปาทเปนปจจบนและถกตอง เจาหนาทผรบผดชอบรวมทงเจาหนาทผเกยวของ ควรเปนผมความร ความเขาใจเกยวกบระเบยบ ขอบงคบและคำาสงตาง ๆ ทเกยวของเปนอยางด เพอทจะใหความรแกประชาชนในชมชนไดอยางถกตอง จดสงเจาหนาทผทเกยวของเขารบการอบรมเพอสรางความร ความเขาใจเกยวกบระเบยบ ขอบงคบฯ ตาง ๆ ทเกยวของ จดการอบรมใหความรแกประชาชนในหมบานเพอสรางความร ความเขาใจเกยวกบระเบยบ ขอบงคบและคำาสงตาง ๆ ทเกยวของ เพอสรางความเขาใจใหกบประชาชนไดอยางทวถง เกยว

กบการสำารวจ อออกแบบ การประมาณราคาคาตดตง การวางทอและการตดตงมเตอรนำา การสรางความรใหกบผนำาชมชนและสมาชกผใชนำา คณะกรรมการดำาเนนการเกยวกบการปฏบตงานประปาหมบาน ควรมการประชาสมพนธขนตอนการดำาเนนงานของระบบประปา เพอสรางความร ความเขาใจอยางตอเนองใหกบสมาชกผใชนำา และคณะกรรมการดำาเนนการฯ ควรจดเจาหนาทคอยใหคำาแนะนำา ปรกษาในการใหบรการดานประปา รวมทงแกไขปญหาดานตาง ๆ ทเกดขนอยในตำาบล มการประชาสมพนธเพอสรางความเขาใจใหตรงกนอยางทวถงในสวนทเกยวกบระเบยบ ขอบงคบและคำาสงตาง ๆ ทเกยวของกบการสำารวจออกแบบและประมาณราคาคาตดตง วางทอและตดตงมเตอรนำา

1.3 การใหสมาชกผใชนำาประปา มความร ความเขาใจเกยวกบการบรหารและจดการควบคมนำาสญเสย การบำารงรกษาทอ มาตรวดนำา อยางมประสทธภาพ

ผลการวจยพบวา จดการประชมเพออบรมใหความร ความเขาใจเกยวกบการบรหารจดการ ควบคมนำาสญเสย การบำารงรกษาทอ มาตรวดนำาเปนประจำาอยางตอเนอง เพอใหมการบรหารจดการอยางถกวธ ปองกนความเสยหายทอาจเกดขนรวมกน เพอสรางความร ความเขาใจใหแกสมาชกผใชนำา การจดเจาหนาททมความร ความเชยวชาญดานงานบรการประปา คอยใหคำาแนะนำา ปรกษา เพอปองกนความเสยหายทอาจจะเกดขน หรอกรณเกดปญหา เมอเจาหนาทลงไปใหบรการควรมการใหคำาแนะนำา บำารงรกษา ควบคกนไป เพอปองกนมใหเกดขนอก หรอใหเกดขนนอยครงกวาเดม สรางจตสำานกใหทกคนมความรสกเปนเจาของรวมกน มหนาทดแลรกษารวมกน รณรงคและประชาสมพนธใหประชาชนมความร ความเขาใจ และไดทราบถงผลกระทบทเกดจากพฤตกรรมการใชนำาทไมถกตอง รวมกบทกภาคสวน เชน วด โรงเรยน สถานอนามย หนวยงานเอกชน

ในชมชน ภาครฐ จดรณรงคสรางจตสำานกการมสวนรวมในการพฒนาชมชนเกยวกบการบรหารและจดการควบคมนำาสญเสย การบำารงรกษาทอ มาตรวดนำา สรางจตสำานกใหทกคนในชมชนตระหนกถงการใชทรพยากรนำาอยางรคณคาและสอดสองดแล ประชาสมพนธถงผลกระทบทเกดจากการใชนำาทไมถกตอง เพอใหประชาชนผใชนำาตระหนกถงความสำาคญและความจำาเปน และเปนการสรางจตสำานกในการมสวนรวมในการพฒนาระบบ และการใชทรพยากรนำาอยางเขาใจมากทสด ตลอดจนใหทกคนตระหนกถงการใชทรพยากรนำาอยางมคณคาและสอดสองดแล ปองกนนำาสญเสยทอาจะเกดขนรวมกน

1.4 แนวทางการพฒนากระบวนการผลตนำาประปาและควบคมคณภาพนำาใหมคณสมบตเหมาะสมทจะนำาไปอปโภค-บรโภคไดอยางปลอดภยและเพยงพอตอความตองการ

ผลการวจยพบวา จดการอบรมเพอใหความรแกเจาหนาทผผลตนำาประปาหรอสงเสรม/สนบสนนใหเจาหนาทเขารวมอบรมเปนประจำาอยางตอเนอง เพอนำาความร/วธการใหม ๆ มาประยกตใชในการทำางาน ใหประชาชนในชมชนมพฤตกรรมในการใชนำาอยางประหยด โดยการรณรงค ประชาสมพนธใหรคณคาของการมนำาใช มการวางแผนและสนบสนนงบประมาณในการพฒนาศกยภาพการผลตนำาประปา เพอใหเพยงพอตอการอปโภค-บรโภค และมมาตรการสำารอง การมระบบผลตนำาประปาสำารองกรณเกดปญหา มมาตรการตรวจสอบคณภาพนำาเพอใหสามารถใชดมไดอยางปลอดภย และปลอดจากสารพษปนเป อนจากใตดน มมาตรการในการสรางจตสำานกทดใหกบประชาชนในพนท โดยชวยกนดแลรกษาแหลงนำา เพอใหมความสะอาดและเพยงพอตอความตองการของประชาชนในเขตพนท การพฒนาคณภาพนำาประปาใหเปนนำาประปาทสามารถดมได โดยม

มาตรการตรวจสอบคณภาพนำาดม-นำาใช มาตรการปองกนผลกระทบทเกดจากสารพษ มาตรการสงเสรมและสรางจตสำานกในการอนรกษแหลงนำา เพอใหเพยงพอตอความตองการในการอปโภค-บรโภค และใหประชาชนมสวนรวมในการเฝาระวงและใชนำาประปาอยางประหยด เพอใหมนำาอปโภค-บรโภคอยางเพยงพอและยงยน

1.5 การพฒนาบคลากรขององคการบรหารสวนตำาบลลำาพญาใหมความพรอมในการบรหารจดการระบบประปาหมบานแบบมสวนรวมอยางมประสทธภาพและยงยน ผลการวจยพบวา เจาหนาทผรบผดชอบหรอเกยวของ มความกระตอรอรนในการพฒนาศกยภาพการทำางานของตน โดยการศกษาหาความรจากสอตาง ๆ หรอเขารบการอบรมเพอใหมความรในเรองการบรหารจดการระบบประปาหมบาน เพอนำาความรมาพฒนาการบรหารจดการระบบประปาหมบานไดอยางมประสทธภาพ บคลากร/เจาหนาทผรบผดชอบ/เจาหนาททเกยวของ ควรเปนตนแบบในการบรหารจดการการใชทรพยากรนำาอยางถกวธ บคลากร/เจาหนาทผรบผดชอบ/เจาหนาทผเกยวของ ควรเปนผมสวนรวมในการพฒนาชมชนในทกดานเพอสรางสมพนธอนดกบชมชน และรบฟงปญหาทเกดขนในการใชนำาเพอทจะสามารถแกปญหาเกยวกบการใชนำาประปาไดอยางตรงจด ควรมการจดสงบคลาการเขารบการฝกอบรม เพมพนความรความเขาใจเกยวกบระบบบรหารจดการประปา ความรเกยวกบแหลงนำาเพอการประปาและระบบประปาเบองตน พฒนาบคลากรใหสามารถสำารวจเพอการออกแบบระบบประปาหมบาน อบรมใหความรดานมาตรฐานการวางทอประปาใหกบเจาหนาททเกยวของ การอบรมใหความรจากหนวยงานทเกยวของใหองคการบรหารสวนตำาบลสามารถบรหารจดการเพอการสญเสยในระบบประปา

ควบคมงานระบบผลตนำาประปาและการบำารงรกษา และวเคราะหอตราคานำาประปา ควบคมงานระบบผลตนำาประปา และการบำารงรกษา พรอมวธการแกไขปญหาในการปฏบตงาน พฒนาบคลากรใหสามารถดำาเนนการดานการบรหารจดการระบบประปาหมบานแบบมสวนรวมอยางมประสทธภาพและยงยนอยางตอเนอง โดยการใหชมชนเขามามสวนรวมดวย เชน มสวนรวมในการวางแผน การจดองคการ การจดหาบคลากรทมความร ความสามารถ การอำานวยการในดานตาง ๆ ทเกยวของ การใหความรวมมอประสานงานเพอใหการดำาเนนงานเกยวกบระบบการบรหารจดการเปนไปดวยความเรยบรอย การรายงานผลการปฏบตงาน โดยการประชาสมพนธใหประชาชนในชมชนไดทราบอยางทวถง ตลอดจนการจดการงบประมาณอยางมประสทธภาพ มการวางแผนการใชนำาอยางเปนระบบ และจดสรรนำาอยางทวถงและเปนธรรม ใหชมชนเขามามสวนรวม ไมวาจะเปนการรวมคด รวมทำา รวมวางแผนและรวมใชประโยชน โดยจดใหมการประชมกนบอยครง และสรางแรงจงใจใหสมาชกเขารวมโดยมหนวยงานทเกยวของมาใหความร ใหคำาปรกษาหารอและแกไขปญหารวมกน เมอเกดปญหากบระบบประปา บคลากรสามารถใหบรการไดอยางทนทวงท พรอมใหคำาแนะนำา ดแลรกษาระบบประปาอยางถกตองกบสมาชกผใชนำา

1.6 แนวทางในการพฒนาระบบบรหารจดการประปาหมบานแบบมสวนรวมขององคการบรหารสวนตำาบลลำาพญา ผลการวจยพบวา สงเสรมใหมการศกษาพนทเปาหมายเพอนำามาสรางเปนฐานขอมล องคความรเพอนำาไปใชประโยชน สรางเครอขายความรวมมอทางวชาการกบชมชนเพอใหบรการวชาการ ใหบรการทตรงใจผรบบรการและตอบสนองความตองการของทองถน เปดโอกาสใหชมชนเขามามสวนรวมในการดแล รกษา จดการเกยวกบระบบบรหาร

จดการประปาหมบาน สรางความเชอมนในดานคณภาพและความปลอดภยในการบรการระบบประปาหมบานใหกบชมชนมากขน จดใหมกจกรรมรวมกนระหวางองคการบรหารสวนตำาบลกบชมชน เพอสราง ความสมพนธอนดระหวางกน และใหเขาใจในระบบการบรหารจดการประปาไดดยงขน องคการบรหารสวนตำาบลควรเปนหนวยงานในการจดการประชม/หารอ และประสานความเขาใจ เกยวกบการทำางานตาง ๆ โดยเฉพาะระบบบรหารจดการประปาหมบาน ทงน จะตองใหประชาชนเขามามสวนรวมในการพฒนา เปดโอกาสใหประชาชนผใชนำาประหาเขามามสวนรวมในการดแล รกษา จดการเกยวกบระบบบรหารจดการประปาหมบาน การสงเสรมใหมการศกษาขอมลพนทการใหบรการระบบนำาประปา เพอเปนฐานขอมลในการนำามาพฒนาระบบการใหบรการระบบประปาอยางมประสทธภาพ การสรางเครอขายความรวมมอทางวชาการดานงานระบบบรหารจดการประปากบคณะกรรมการบรหารจดการประปาหมบาน เพอเปนแนวทางในการพฒนาระบบบรหารจดการประปาหมบานใหมประสทธภาพ จดใหมกจกรรมรวมกนระหวางองคการบรหารสวนตำาบลลำาพญา กบประชาชน สมาชกผใชบรการนำาประปา และตวแทนภาคนกวชาการ เพอสรางความสมพนธอนด และกอใหเกดการแลกเปลยนเรยนรเกยวกบการพฒนาระบบบรหารจดการประปาหมบานอยางมประสทธภาพ ทกภาคสวนในชมชนรวมกนจดตงคณะกรรมการในการพฒนาระบบบรหารจดการประปาหมบาน เพอรวมกนดแล รกษา

2. แนวทางการพฒนาระบบบรหารจดการประปาหมบานแบบมสวนรวม โดยใชแนวคดการบรหารของลเธอร กลค และลนดอลล เออรวค (Luther Gulick and Lyndall Urwick) ประกอบดวย 1)การวางแผน (planning) 2) การจดองคการ/ (organizing) 3) การจดหาบคลากรทมความร ความสามารถมาบรรจแตงตง (staffing) 4)

การอำานวยการ (directing) 5) การรวมมอประสานงานเพอใหการดำาเนนงานเปนไปดวยความเรยบรอย (coordinating) 6) การรายงานผลการปฏบตงาน/การประชาสมพนธเพอแจงใหประชาชนทราบ (reporting) และ 7) การงบประมาณ (budgeting) ผลจากการจดเวทชาวบานพบวา

2.1 การวางแผน (planning) จะตองคำานงถงนโยบาย เพอใหแผนงานทกำาหนดขนมความสอดคลองตองกนในการดำาเนนงาน การจดทำาแผนงานจะตองใชความรในทางวชาการและการคาดคะเนเหตการณในอนาคต จงจะไดแผนงานทถกตองและมเหตมผล เพอใหการดำาเนนงานเปนไปโดยถกตองและสมบรณ ดงนน องคการบรหารสวนตำาบลลำาพญา ควรเปดโอกาสใหทกหนวยงานเขามามสวนรวมในการกำาหนดนโยบายทสอดคลองกบปรชญา พนธกจ การกำาหนดนโยบายในการทำางานทเชอมกนกบทกสวนทเกยวของและทำาหนาทเปนหนวยประสานกบทกฝายในทองถน รวมทงการจดทำาแผนพฒนาทสอดรบกบความตองการของชมชนและแผนงานทเกดจากความรทางวชาการและการคาดคะเนเหตการณในอนาคต ใหทกองคกร ทกภาคสวน มสวนรวมในการกำาหนดนโยบายการบรหารจดการระบบประปาหมบาน องคการบรหารสวนตำาบลนำานโยบายทรวมกนกำาหนดแปลงสการปฏบตดวยการเชอมโยงกบทกสวนทเกยวของ และเปนหนวยงานททำาหนาทประสานกบทกฝายในทองถน การจดทำาแผนพฒนาตำาบลทสอดรบกบความตองการของชมชน ดวย การใหชมชนและทกภาคสวนควรเขามามสวนรวมในการบรหารจดการ สงเสรมการกระจายอำานาจใหแกประชาชน เพอให มความคลองตวในการบรหารจดการ เพอใหประชาชนมความรสกเปนเจาของรวมกน มผรบผดชอบแยกกน แตละระบบทำาใหการทำางานคลองตวและรวดเรว ประชาชนรบรและมสวนรวมในการดำาเนนงานเพอความเขาใจของประชาชนและทกคนจะ

ไดชวยกนดแลรกษา โดยเรมตงแตการกำาหนดนโยบาย และแผนงานตาง ๆ ทเกยวกบระบบบรหารจดการประปาหมบาน ซงตองคำานงถงประโยชนทประชาชนจะไดรบเปนหลก สรางโอกาสใหชมชนไดรวมกนคด วเคราะหสภาพทเปนอย ทดลองจดการกบปญหาปจจบนทเกดขน วางแผนอนาคตโดยใชกระบวนการทเปนเหตเปนผลเปนระบบบนฐานของความรและขอมล เชน ประชากรเพมสงผลใหปรมาณการใชนำาเพม โรงงานอตสาหกรรมขยาย ปรมาณการใชนำากเพมเชนเดยวกน เปนตน แยกแยะและรวบรวมความรทไดอยางเปนระบบสรปเปนบทเรยนเพอการบรหารจดการะบบประปาหมบานอยางยงยนตอไป รณรงคใหประชาชนมสวนรวมในการใชนำาอยางประหยดและดแลความเสยหายของนำา มการวางแผนการรบ-จายนำาอยางเปนระบบ โดยคำานงถงผบรโภคเปนหลก และไมกระทบถงงบประมาณมากนก เมอรายไดเพม ประสทธภาพควรเพมใหทนตอการขยายตวของเศรษฐกจของการพฒนาประเทศ และการขอความรวมมอจากหนวยงานทมความรความสามารถ มเครองมอ อปกรณในการตรวจสอบดวย

2.2 การจดองคการ /การจดรปงาน(organizing) ควรจะพจารณารวมไปกบวธการปฏบตงาน เพอใหการจดองคการ/การจดรปงานมความสอดคลองกน นอกจากนน ในการพจารณาการจดองคการ/การจดรปงาน อาจพจารณาในแงของการควบคม หรอหนวยงาน เชน หนวยงานหลก หนวยงานทปรกษา และหนวยงานชวย ดงนน องคการบรหารสวนตำาบลลำาพญา ควรมหนวยงานทรบผดชอบงานดานประปาหมบานอยางชดเจน แตควรมการจดทำาแผนกำากบการทำางาน มการจดระบบการทำางาน กำาหนดทมงานหรอบคลากรผรบผดชอบในสวนตาง ๆ มการรวบรวมขอมล จดทำาเอกสารประกอบการทำางาน แนวทางในการแกไขปญหาอนอาจเกดขนจากการทำางาน ควรมการจดตงกลมปฏบตงาน

เพอเปนแกนนำาในการรเรมใหความรวมมอในการบรหารจดการประปาหมบานททำาใหประชาชนยอมรบ เกดความสนใจและเขารวมเปนสวนหนงในงานบรหารจดการประปาหมบาน การระบขอบเขตของบรหารจดการประปาหมบานทตองปฏบตใหมความชดเจน เพอความสะดวกในการมอบหมายงานใหสอดคลองกบศกยภาพของผปฏบตงาน โดยมการแตงตงคณะกรรมการดแลเกยวกบระบบการบรหารจดการประปาหมบานขนมาดำาเนนงานเหลานใหมความเหมาะสมมากยงขน หรอการจดตงกลมปฏบตงาน เพอเปนแกนนำาในการรเรมใหความรวมมอในการบรหารจดการนำา ททำาใหประชาชนในชมชนยอมรบ เกดความสนใจและเขารวมเปนสวนหนงในงานบรหารจดการนำา ควรมการจดแผนกำากบการทำางาน มการจดระบบการทำางาน กำาหนดทมงาน หรอบคลากรผรบผดชอบในสวนตาง ๆ มการรวบรวมขอมล จดทำาเอกสารประกอบการทำางาน แนวทางในการแกไขปญหาอนอาจเกดขนจากการทำางาน ควรคำานงถงคณภาพนำาประปาทผลตใหมคณภาพมากขน มการจดทำาบญชทเปนระบบ โปรงใสและสามารถตรวจสอบได ในการปฏบตงานควรมการวางวธการปฏบตงานเพอใหการจดรปงาน/การจดองคการมความสอดคลองกน แนวทางในการแกไขปญหาอนอาจเกดขนจากการทำางาน การจดตงคณะกรรมการประปาหมบาน โดยมบทบาทในการใหขอมล ความรแกประชาชนผใชนำาไดเขามามสวนรวมและมบทบาทสำาคญตอการควบคมการบรหารงานระบบประปาหมบาน และทสำาคญการทำางานของเจาหนาทมสวนสำาคญในการสงเสรมการมสวนรวมของชมชนในเรองการพฒนาระบบการบรหารจดการประปาหมบาน

2.3 การจดหาบคลากรทมความร ความสามารถมาบรรจแตงตง (staffing) เปนการบรหารงานบคคล ซงรวมถงกจกรรมตาง ๆ หรออกนยหนง หมายถง การบรหารงานบคลากร ซงรวมถงกจกรรม

ตาง ๆ เกยวกบการจดการบคคล นบตงแตการสรรหาบคคล การบรรจแตงตง การเลอนตำาแหนง การฝกอบรม การกำาหนดคาตอบแทน ตลอดจนการใหพนจากงานหรอการเลกจาง และการใหบำาเหนจบำานาญ ดงนน การจดทำาแผนอตรากำาลงของบคลากรทดแลงานดานประปาหมบาน มกระบวนการสรรหา การบรรจแตงตง การเลอนตำาแหนงอยางเหมาะสม โปรงใส เปนธรรม และตรวจสอบได อกทงสงเสรม สนบสนนใหบคลากรไดเขารบการอบรมเพอเพมพนความร และประสบการณในดานตาง ๆ ทสมพนธกบการทำางานอยางตอเนอง เหมาะสม เพอสรางความเขาใจทางดานเทคนค การควบคม ดแลบำารงรกษาระบบประปา ททนสมยและเปนปจจบน นอกจากน ควรมระบบการกำาหนดคาตอบแทน การเลกจาง และการใหบำาเหนจบำานาญทชดเจนและเหมาะสม เพอเปนขวญและกำาลงใจใหกบผปฏบตงาน การจดทำาแผนอตรากำาลงในสวนทเกยวกบการจดสรรบคลากรดานการปฏบตงานประปาเพมขน มระบบการสรรหา การบรรจแตงตง การเลอนตำาแหนงบคลากรทมความรความสามารถเฉพาะดาน โดยการจดสงบคลากรเขารบฝกอบรมเกยวกบการบรหารจดการระบบประปาอยางเหมาะสม ปจจบนบคลากรทมความร ความสามารถ ยงมไมเพยงพอตอการดำาเนนงาน และงบประมาณในการจดหาบคลากรมจำานวนจำากด ไมเพยงพอตอการบรหารจดการ

2.4 การอำานวยการ (directing) รวมถงการควบคมงานและการนเทศงานตลอดจนศลปะในการบรหารงาน เชน ภาวะผนำา มนษยสมพนธ และการจงใจ นอกจากน การอำานวยการ ยงรวมถงการวนจฉยสงการ ซงเปนหลกสำาคญอยางหนงของการบรหารจดการดวย ดงนน การสงเสรมใหผนำาเขามามบทบาท มสวนรวมในการพฒนาชมชนอยางจรงจง มการควบคมและการนเทศงานระบบบรหารจดการประปาหมบานใหแกประชาชนผใชนำาประปาใหมความรพนฐานเกยวกบการควบคมนำาสญ

เสย การบำารงรกษาทอ มาตรวดนำา อยางมประสทธภาพ มการจดกจกรรมเพอสรางแรงจงใจทกอใหเกดการทำางานรวมกน สรางจตสำานกทดในการจดสรรทรพยากรนำาและสงแวดลอม มการสงเสรม สนบสนนใหผบรหาร ผนำาชมชน เขามามบทบาท มสวนรวมในการพฒนาชมชนอยางจรงจง จดใหมกจกรรมทสรางความสมพนธอนดของคนในชมชน เพอใหเกดความรก ความสามคค และรวมมอกนในการพฒนาชมชน การสนองความตองการของการใชนำาในชมชน และรวมกนในการคดหาทางแกไขปญหาทมผลกระทบกบการใชนำาในชมชน สรางจตสำานกทดในการจดสรรทรพยากรนำาและสงแวดลอม สงเสรมและสนบสนนใหประชาชนมสวนรวมในการบรหารจดการ สนบสนนการจดเวทประชาคม เพอใชเปนเวทในการแลกเปลยนเรยนรซงกนและกน ดำาเนนการโดยยดหลกการ รวมคด รวมทำา รวมนำา “รวมสรางและรวมรบผลประโยชนดวยกน เพอประโยชนสงสดขงชาว”ตำาบลลำาพญา สามารถตรวจสอบและตดตามประเมนผลการดำาเนนงานได

2.5 การรวมมอประสานงานเพอใหการดำาเนนงานเปนไปดวยความเรยบรอย (coordinating) เปนการศกษาหลกเกณฑและวธการทจะชวยใหการประสานงานดขน เพอชวยแกปญหาขอขดของในการปฏบตงาน การรวมมอประสานงานเปนเรองทมความสำาคญในการบรหารจดการ เพราะเปนกจวตรประจำาวนทจะตองกระทำาในการปฏบตงาน และเปนสงทมอยในทกระดบของงาน การรวมมอประสานงานเปนหนาทของนกบรหารจดการทจะตองจดใหมขนในหนวยงานของตน เพราะเปนปจจยสำาคญในอนทจะชวยใหสามารถบรรลวตถประสงคขององคกร และสงทจะชวยใหเกดการประสานงานทดกคอ การตดตอสอสารทดนนเอง ดงนน ควรจดใหมระบบการตดตอสอสารทด มประสทธภาพ และกระจายขาวสารอยางทวถงอยางสมำาเสมอ หลากหลายชองทาง จดใหมกจกรรมทสรางความสมพนธอนด

ระหวางองคการบรหารสวนตำาบลกบประชาชน เพอกอใหเกดการรวมมอ ประสานการทำางานทดรวมกน มการจดเวท จดการประชม ประชาคมอยางตอเนองเปนประจำา เพอใหทกฝายมโอกาสเสนอความคดเหน ใหขอคดคำาปรกษา ตลอดจนเสนอแนะวธทชวยใหเกดการพฒนาชมชน และแกไขปญหาไดตรงกบความตองการของชมชน จดใหมกจกรรมทสรางสมพนธอนด เพอกอใหเกดความรวมมอ ประสานการทำางานทดรวมกน การทำากจกรรมรวมกนเพอสรางความสมพนธอนดตอกน การมสวนรวมในการรบผลประโยชนรวมกนระหวางองคการบรหารสวนตำาบลกบชมชน เชน การมอบรางวลการบรหารจดการประปาดเดน เปนตน ทงน ผนำาและประชาชนควรใหความสำาคญและตระหนกในการชวยกนรณรงคบำารงรกษาแหลงนำาและระบบประปาหมบานใหไดระโยชนสงสด จดระบบการสอสารทมประสทธภาพและเผยแพรขาวสารอยางทวถง การทำางานขององคการบรหารสวนตำาบลและสมาชก ผใชนำาตองโปรงใส สามารถตรวจสอบได กจะทำาใหไดรบความรวมมอ การประสานงานไดดจากประชาชน

2.6 การรายงานผลการปฏบตงาน (reporting) เปนการรายงานผลการปฏบตงาน รวมถงการประชาสมพนธขอมลขาวสารตาง ๆ ทเกยวของกบการบรหารจดการระบบประปาหมบานใหประชาชนไดทราบ ซงการรายงานนมความสมพนธกบการตดตอสอสารเชนกน ดงนน ควรจดใหมการรายงานผลการปฏบตงาน/ผลการดำาเนนงานเกยวกบการบรหารจดการประปาหมบานอยางสมำาเสมอ โดยอาจจะรายงานผลในรปแบบของเอกสาร แผนพบ เสยงตามสาย หอกระจายขาว บอรดประชาสมพนธ หรอสออนใดทเหมาะสมและเขาถงประชาชนผรบสารใหประชาชนไดทราบอยางทวถงและชดเจน เพอเปนการกระตนใหเกดการมสวนรวมไดอกทางหนงดวย และยงเปนการปองกนการรองเรยนจากประชาชนทไมไดรบขาวสารหรอไดรบขาวสารผดพลาดไดอกดวย และการ

ใหประชาชน/ชมชนมสวนรวมในการประเมนผลกจกรรมตาง ๆ ทเกยวของกบการบรหารจดการระบบประปาหมบาน รายงานผลการปฏบตงานเปนระยะอยางตอเนอง โปรงใส ตรวจสอบได

2.7 การงบประมาณ (budgeting) จะตองศกษาใหทราบถงระบบและกรรมวธในการบรหารจดการเกยวกบงบประมาณและการเงน ตลอดจนการใชวธการงบประมาณเปนแผนงานและเปนเครองมอในการควบคมงาน วธการบรหารงบประมาณมกดำาเนนหมนเวยนคลายคลงกบวงจรงบประมาณ ซงประกอบดวย ดงน 1) การเตรยมขออนมตงบประมาณ 2) พจารณาใหความเหนชอบ 3) การใชจายงบ และ 4) การตรวจสอบการใชจายงบประมาณ ดงนน องคการบรหารสวนตำาบลลำาพญา ควรจดสรรงบประมาณเพอใชในการพฒนาระบบประปาหมบานอยางเพยงพอและเหมาะสม จดสรรงบประมาณใหสอดคลองกบพนธกจ มระบบและกรรมวธในการบรหารงบประมาณ แผนการใชงบประมาณตามขนตอนทกำาหนด มการจดสรรงบประมาณ เพอใชในการดำาเนนงานอยางเพยงพอ และใชจายงบประมาณอยางมประสทธภาพ บรหารจดการในทางทกอใหเกดประโยชนสงสดตอชมชน การใหประชาชนมนำาดม นำาใชทไดคณภาพและมาตรฐาน ไมเสยงตอคณภาพนำาดบซงอาจปนเป อนจากแหลงนำาเสยของชมชนและการเกษตร การจดตงงบประมาณเพอใชในการตรวจวเคราะหคณภาพนำาในระบบประปาหมบานอยางเพยงพอทกหอถง เพอพฒนาคณภาพชวตของชมชน ระบบและกรรมวธในการบรหารงบประมาณ แผนการใชงบดำาเนนการตามขนตอน โดยใหประชาชน/ผใชนำา/ผเกยวของไดมสวนรวมในการพจารณางบประมาณ ใหความเหนชอบในการใชงบประมาณ และตรวจสอบการใชจายงบประมาณอยางโปรงใสเพอสรางการมสวนรวมอยางยงยน

บทคดยอ

สญญาเลขท :

ชอโครงการ : การพฒนาระบบบรหารจดการประปาแบบมสวนรวม ศกษากรณ องคการบรหารสวนลำาพญา อำาเภอบางเลน จงหวดนครปฐม

สาขา : สงคมศาสตร

ปททำาวจย : 31 มนาคม 2553 – 31 มนาคม 2554

การวจยครงนมวตถประสงคเพอ 1) เพอศกษาสภาพการณการบรหารจดการประปาหมบานแบบมสวนรวม และ 2) เพอศกษาแนวทางการพฒนาระบบบรหารจดการประปาหมบานแบบมสวนรวม กลมตวอยาง ผใหขอมลในการสมภาษณเชงลกไดแก ผบรหารองคการบรหารสวนตำาบลลำาพญา ปลดองคการบรหารสวนตำาบลลำาพญา หวหนาสวนโยธา สมาชกองคการบรหารสวนตำาบลลำาพญา นกพฒนาชมชน จำานวน 9 คน ผใหญบาน จำานวน 9 ประชาคมหมบาน จำานวน 13 คน และประชาชนผใชนำา จำานวน 18 คน รวมจำานวนทงสน 49 คน เครองมอทใช เปนแบบสมภาษณแบบมโครงสราง และการจดเวทชาวบาน นำาขอมลทไดจากการสมภาษณและจดเวทชาวบานมาวเคราะหเนอหา (content analysis)

ผลการวจยสรปไดดงน สภาพการณการบรหารจดการประปาหมบานแบบมสวนรวมสภาพการสอสารขององคการบรหารสวนตำาบลลำาพญา อำาเภอบางเลน จงหวดนครปฐม พบวา ประชาชนตองการใหมการแลกเปลยนเรยนรเกยวกบระบบการบรหาร ระเบยบขอบงคบและแนวทางการปฏบตงานเกยวกบประปาหมบาน การสรางความร ความเขาใจเกยวกบระเบยบ ขอบงคบและคำาสงตาง ๆ ทเกยวของกบการสำารวจออกแบบและประมาณราคาคาตดตง วางทอและตดตงมเตอรนำา การใหสมาชกผใชนำามความร ความเขาใจเกยวกบการบรหารและจดการควบคมนำาสญเสย การ

บำารงรกษาทอ มาตรวดนำา อยางมประสทธภาพ การพฒนากระบวนการผลตนำาประปาและควบคมคณภาพนำาใหมคณสมบตเหมาะสมทจะนำาไปอปโภค-บรโภคไดอยางปลอดภย และเพยงพอตอความตองการของประชาชน การพฒนาบคลากรขององคการบรหารสวนตำาบลลำาพญาใหมความพรอมในการบรหารจดการระบบประปาหมบานแบบมสวนรวมอยางมประสทธภาพและยงยน

สวนแนวทางการพฒนาระบบบรหารจดการประปาหมบานแบบมสวนรวม ประกอบดวย การวางแผน การจดองคกร การจดบคลากรทมความรความสามารถมาบรรจแตงตง การอำานวยการ/การควบคม/การนเทศงาน/ภาวะผนำา/มนษยสมพนธ/แรงจงใจ การรวมมอประสานงานเพอใหการดำาเนนงานเปนไปดวยความเรยบรอย การรายงานผลการปฏบตงาน และการงบประมาณ ทงน จะตองไดรบความรวมมอจากผใชบรการนำาประปา/ชมชน เจาหนาท/คณะกรรมการประปาในทกกระบวนการ โดยมระบบประปาทมคณภาพ จงจะทำาใหการพฒนาระบบประปาหมบานแบบมสวนรวมมประสทธภาพและยงยน

คำาสำาคญ : การบรหารจดการระบบประปาหมบานแบบมสวนรวม/ องคการบรหารสวนตำาบล

ลำาพญา

ABSTRACTContract Number :

Research Title : The Development of Participative and Transparent Management System for the Village Water Support : A Case Study in Lam Paya Local Government, Bang Len Nakhon Pathom.Researchers : Asst. Dr. Yaowapa Buawech, Nakhon Pathom Rajabhat University, Thailand

Duration :The purpose of this study was to 1) to investigate

the circumstances of the village water supply management involvement, and 2) to study the development of village water supply management system involved. Sample Contributors in-depth interviews were. Administrative Officers of Lam Paya. Permanent Secretary for Administration Organization Lam Paya. Chief of Public Works. Organization members Lam Paya. Community Development, 9 of 9 village community of 13 villages and the people who use water, 18 samples including 49 samples were used. A structured interview. And staging people. The data from interviews and content analysis stage, the villagers (content analysis).

 The results are summarized as follows. Circumstances of the village water management, participatory communications environment Administration of Lam Phaya Bang Len, Nakhon Pathom Province found that people want to learn about the exchange management system. Regulations and operational guidelines on village water supply. Knowledge creation. Understanding of the rules. Various regulations and orders relating to the survey design and estimate cost to install. Pipe and water meter installed. Users of water knowledge. Understanding of administration and control of water loss. Maintenance of pipes, water efficiency measure.

Process development, water and water quality control has to be qualified for consumption - consumption is safe. And meet the needs of people. Human Resource Development Administration of the Lam Paya are ready to manage the village water supply systems have participated effectively and sustainably.

The development of village water management system consists of a participatory planning, organizing, staffing the ability to appoint. The Director / control / supervision / leadership / human relations / motivation. Cooperation in order to coordinate operations with the order. Reporting performance. And the budget will need to get cooperation from the water service / community Staff / Board of Water Supply in all processes. The

water quality system. It will make the development of village water supply systems, participatory and sustainable performance.

Keywords: Management of village water supply systems, participatory / Tambon Administration Organization  Lam Paya.

สารบญ

หนา

กตตกรรมประกาศ กบทสรปสำาหรบผบรหาร

ขบทคดยอ ฑAbstract ณสารบญ ตสารบญแผนภม ธบทท 1 บทนำา 1

ความเปนมาและความสำาคญของปญหา1วตถประสงคของการวจย 5กรอบแนวคดของการวจย 6

คำาถามวจย 8นยามศพท 8

บทท 2 เอกสารและงานวจยทเกยวของ 9

แนวคด ทฤษฎเกยวกบการบรหาร 9แนวคด ทฤษฎเกยวกบการมสวนรวม 15ขอมลพนฐานขององคการบรหารสวนตำาบลลำาพญาและขอมลเกยว

กบระบบประปา 35

หมบาน อำาเภอบางเลน จงหวดนครปฐม คณภาพนำาประปา 46

งานวจยทเกยวของ50

สารบญ

หนา

บทท 3 วธดำาเนนการวจย 56

ประชากรและกลมตวอยาง56วธวจยและการสรางเครองมอทใชในการวจย57

การสรางและพฒนาเครองมอ 59การวเคราะหขอมล 59

บทท 4 การวเคราะหขอมล 61

สวนท 1 สรปสมภาษณเชงลกเกยวกบระดบการมสวนรวม 62

สวนท 2 สรปผลการจดเวทชาวบานเกยวกบการพฒนาระบบบรหารจดการ 99 ประปาหมบานแบบมสวนรวมขององคการบรหารสวนตำาบลลำาพญา

บทท 5 สรปผลการวจย อภปรายผลและขอเสนอแนะ 110

สรปผล 110

การอภปรายผล 121ขอเสนอแนะของการวจย 127

ขอเสนอแนะทวไป 127

ขอเสนอแนะในการทำาวจยครงตอไป 129

บรรณานกรม 130

สารบญ

หนา

ภาคผนวก 155

ขอบญญตองคการบรหารสวนตำาบลลำาพญา อำาเภอบางเลน จงหวดนครปฐม 156

บนทกการสงมอบการถายโอนกจการประปาหมบาน หมท 1162

บนทกการสงมอบการถายโอนกจการประปาหมบาน หมท 2163

บนทกการสงมอบการถายโอนกจการประปาหมบาน หมท 6164

บนทกการสงมอบการถายโอนกจการประปาหมบาน หมท 9165

บนทกการสงมอบการถายโอนกจการประปาหมบาน หมท 10166

รายชอผบรหารสมาชกและผใหญบาน167รายชอผใหสมภาษณการพฒนาระบบบรหารจดการประปาหมบาน

แบบมสวนรวม 169ภาพถายบรรยากาศการสมภาษณและการจดเวทชาวบาน

171ประวตผวจย

***

สารบญแผนภม

แผนภมท หนา

แผนภมท 1 กรอบแนวคดในการวจย 7

บทท 1

บทนำา

ความเปนมาและความสำาคญของปญหา

ประเทศไทยไดมการพฒนาระบบสาธารณปโภคของภาครฐ เพอบรการประชาชนในประเทศใหเกดความสะดวกในการดำารงชวต จงมนโยบายบรการสาธารณะข นมา ทงระบบขนสงมวลชน ไปรษณย ไฟฟา โทรศพท ประปา และการบรการจากภาครฐดานอนๆ ระบบประปาหมบานจงเกดขนจำานวนมากเพอใหบรการกบประชาชน ทำาใหนำาประปาหมบานเปนสงจำาเปนตอการดำารงชวต โดยใชในการอปโภค-บรโภคในครวเรอน ซงแตกตางจากอดตทใชนำาจากแมนำา

ลำาคลอง บอนำาหรอแหลงนำาธรรมชาตทมความปลอดภยมากกวาปจจบน ประชาชนในชนบทบางพนทมนำาประปาใชแทบทกครวเรอน ในหมบาน ในตำาบล ในอำาเภอ ทกคนตองใชนำาประปาดมกนมากกวาอาหาร และจากการตรวจสอบของกรมวทยาศาสตรการแพทย กระทรวงสาธารณสข พบวาเดมประชากรในชนบทจะใชนำาฝน นำาบอ เพออปโภค - บรโภค แตปจจบน ประชากรในชนบทนนมระบบประปาหมบานใชกนแทบทกครวเรอน ซงระบบนำาประปาหมบานน มอยทกหมบาน

ทวไทย จากการสำารวจพบวา คณภาพของนำาประปาหมบาน ไมเหมาะตอการบรโภค นำาใส ๆ จาก

ใตดนทสบขนมาใหผใหญและลกเลกเดกแดงได ดมกน มโลหะหนกปนเป อนอยในปรมาณสง ไมไดมาตรฐานนำาประปาดมได โลหะหนกไมวาจะ

เปนเหลก สงกะส โครเมยม ทองแดง แคดเมยม แบเรยม ตะกว นกเกล แมงกานส ปรอท ฯลฯ ถามปนเป อนในนำาทเราดมในปรมาณสงเกนกวามาตรฐานกำาหนด จะมผลตอสขภาพรางกาย เพราะโลหะหนกสามารถสะสมในรางกายมากจะทำาใหตวเหลองซด เปนอมพฤกษอมพาตรวมทงตายได ถาสะสมไมมากแคเลก ๆ นอย ๆ พษภยจะ

ไมสงผลใหเหนจากภายนอก แตจะสงผลใหการเจรญเตบโตของรางกายหยดชะงก เดกทควรจะสงกจะเตยกวามาตรฐาน เจบปวยออดๆ แอดๆ บอย และมผลใหสมองเจรญเตบโตชาไปดวย หากดมนำาปนเป อนโลหะหนกมากวนเขา การสะสมกมมาก ความโง หรอไอควกจะลดตำาลงตามวนเวลาทไดดมนำา ดงนน สาเหตททำาใหเดกไทยยงเรยนยงโง และเตยกวามาตรฐาน อาจจะไมไดมาจากอาหารแตอาจจะมาจากนำาททกคนตองดม ผลการตรวจวเคราะหคณภาพนำาประปาหมบาน 40 แหง พบวานำาประปาหมบานใน อำาเภอดอนมดแดง จงหวดอบลราชธาน มเหลกปนเป อนสงเกนมาตรฐานมากถงรอยละ 49.87 มตะกวสงเกนมาตรฐานรอยละ 12.81 (ไทยรฐ. สก ปหน า 1. ปท 57 ฉบบท 17838 วนท 17 พฤศจกายน 2549)

สงคมไทยจำาเปนตองเปลยนวธคดใหม จากการคดพงพงผอนและสงอน มาเปนคดพงตนเอง สรางความเขมแขงและภมคมกนใหตวเอง ตองดำาเนนการพฒนาโดยเนนคนและชมชนเปนศนยกลางการพฒนา สรางโอกาสใหกบความแตกตางและหลากหลายทางความคด สรางเวทใหชมชนแสดงตวตน (Self / Identity) ตอสงคม ใหความสำาคญกบวฒนธรรม และภมปญญาทองถน เนองจากปญหาทแทจรงไมไดอยทการขาดความร-ภมปญญาของชาวบาน หากแตเกดจากการสญเสยโอกาสในการเขาถงแหลงความรทจะประยกตตอยอดเขากบเทคโนโลยภายนอก ไมมโอกาสเผย

แพรแลกเปลยนขอมลความคดของตน และไมสามารถรวบรวมขอมลตางๆ ไปสการจดการสงคมของตน ทงทมตนทนทางปญญาและสงคมสงสมอยมากมาย การสนบสนนใหทองถนมระบบบรหารจดการตามลกษณะชมชนเขมแขงทเตบโตจากภายใน (Endogenous Growth) นำาไปสการพงพาตนเอง รวมถงเชอมโยงแนวคดไปสชมชนอนๆ เกดเปนเครอขายการทำางานทม กระบวน การคด ไตรตรอง ตดสนใจ และลงมอทำารวมกน สามารถนำาความรทองถน ภมปญญาพนบาน และขอมลความรตางๆ มาใชงานรวมกน บรหารจดการชมชน และเพอนบาน รวมทงประสานการพฒนากบหนวยงานตางๆ ทรบผดชอบได แนวคดนสามารถนำามาใชกบการพฒนาระบบบรหารจดการประปาหมบานได เพอพฒนาระบบนำาประปาหมบานใหผลตนำาประปา ทไดคณภาพตามมาตรฐานนำาบรโภค มงสนำาประปาดมได เพอสขภาพอนามย และคณภาพชวตของประชากรในประเทศไทยใหดขน อนจะสงผลใหรฐลดภาระคาใชจายในการรกษาเยยวยาโรคทเกดจากสขภาพอนามย ทำาใหประเทศไทยมทรพยากรมนษยทมคณภาพและศกยภาพในการพฒนาประเทศอยางยงยนสบตอไป

การบรหารจดการระบบนำาประปาหมบานทด มความจำาเปนทจะตองไดรบความรวมมอหรอการมสวนรวมจากชมชนหรอสมาชกผใชบรการนำาประปา โดยเร มตนจากการสงเสรมใหเกดการแลกเปลยนเรยนรเกยวกบระบบการบรหาร ระเบยบขอบงคบและแนวทางการปฏบตงาน เกยวกบประปาหมบาน การเสรมสรางความรและความเขาใจเกยวกบระเบยบ ขอบงคบและคำาสงตางๆทเกยวกบการสำารวจออกแบบและประมาณราคาคาตดตงวางทอ และตดตงมเตอรนำา และการใหสมาชกผใชนำามความร ความเขาใจเกยวกบการบรหารและจดการควบคมนำาสญเสย การบำารงรกษาทอ มาตรวดนำา อยางมประสทธภาพ

กาญจนา แกวเทพ (kkaewthep@hotmail.com) กลาวไววา การมสวนรวมคอความรสกเปน

เจาของ ซงสามารถทำาไดโดย การใชการสอสารและกจกรรมนานาชนดเพอบอกกบชมชนวา ชาวบานสามารถจะเขามาบรหารจดการกบหอกระจายขาวได การใชหอกระจายขาวจะมประโยชนแกชาวบานไดในแงไหนบาง และคณลกษณะของการสอสารทจะนำาไปใชกอรางสรางความรสกเปนเจาของไดกคอ กระบวนการ ไมใชผลลพธ ทงน การบรหารจดการคนเดยวกบการบรหารจดการแบบมสวนรวมอาจจะทำาใหไดผลลพธเหมอนกน แตการบรหารจดการแบบมสวนรวมจะนำาไปสความรสกเปนเจาของ (sense of belonging) ซงถอเปนสอของระบอบการสอสารแบบมสวนรวมของป ร ะ ช า ช น (participatory communication) (songpak16.com/chumchon)

ก า ร ม ส ว น ร ว ม (participatory) ห ม า ย ถ ง ก า ร เ ข า ถ ง (accessibility) การสอสารแบบสองทางและการมปฏสมพนธของการสอสาร (two way communication) การสนทนาแลกเปลยนทศนะซงก นและก น (dialogue) การแสวงหาความรวมมอจากหลายฝาย (collaboration) และการต ดสน ใจโดยกล ม (group decision-making) โดยระดบการมสวนรวมม 3 ระดบ เรยงระดบทนอยทสดหรอระดบพนฐานทสด ไปถงระดบสงสด ไดแก 1. การมสวนรวมในฐานะผรบสาร 2. การมสวนรวมในฐานะผสง ผผลต ผรวมผลต ผรวมแสดง และ 3. การมสวนรวมในฐานะผวางแผนและกำาหนดนโยบาย (กาญจนา แกวเทพ, 2543)

ผาณต ค ำาหอม (2547 : บทคดยอ) ได ศ กษาท ศนคตของประชาชนตอการใหบรการน ำาประปาของเทศบาลตำาบลปาย จงหวด

แมฮองสอน พบวา ในภาพรวมประชาชนมความพงพอใจในการใหบรการอยในระดบปานกลางและความคดเหนดานประสทธภาพหรอความรของประชาชนดานนโยบายอยในระดบปานกลางเชนกน ปญหาทพบในการใหบรการนำาประปาของเทศบาลตำาบลปาย พบวา นำาประปาไมเพยงพอตอความตองการของประชาชน ไมคอยมความสะอาดและไหลไมสมำาเสมอ เจาหนาทขาดการประชาสมพนธใหประชาชนรบทราบเกยวกบการหยดจายนำา และแหลงผลตนำาประปาอยใกลกบทกำาจดขยะ ซงกอใหเกดความสกปรกและเชอโรค รวมทงเจาหนาทขาดการประสานงานและประชาสมพนธในโครงการตาง ๆ ทจดทำาขนใหประชาชนไดรบทราบ

อฟฮอป (Uphoff: 1986) กลาวถงการพจารณาการมสวนรวมในแงของสภาพแวดลอม ได 2 สวน คอ สภาพแวดลอมในแงโครงการ และสภาพแวดลอมอน ๆ ทกระทบกจกรรม ไดแก สภาพแวดลอมในอดต ประสบการณของผทเกยวของ สภาพแวดลอมทางเศรษฐกจและสงคม

อรชร สมสะอาด (2538 : บทคดยอ) ไดศกษาระดบและปจจยทมผลตอการมสวนรวมของประชาชนในการดำาเนนงานโครงการธนาคารนำา : กรณศกษาจงหวดสรนทร โดยเลอกหมบาน จำานวน 5 หมบาน ทไดรบงบประมาณ ในการกอสรางภาชนะเกบกกนำาขนาดบรรจ 90 ลกบาศกเมตร และมการจดการในรปแบบธนาคารนำา จากการศกษาพบวา ประชาชนมสวนรวมในโครงการธนาคารนำา รอยละ 53.6 ระดบการมสวนรวมปานกลาง รอยละ 36.4 ระดบการมสวนรวมสง รอยละ 10 ปจจยทมผลตอการมสวนรวมของประชาชนทระดบนยส ำาคญทางสถต 0.05 คอ การไดรบขาวสารเร องธนาคารนำา การเคยผานการอบรมเร องนำาสะอาด ความพอเพยงของภาชนะเกบกกนำาในครวเรอน ปญหาการขาดแคลนนำา ความร เร องนำาสะอาดและอาย โดยกลมทไดรบขาวสารมากมสวนรวมมากกวากลม

ทไดรบขาวสารปานกลางและนอย กลมทมปญหาการขาดแคลนนำามากมสวนรวมมากกวากลมทมปญหาขาดแคลนนำาปานกลางและนอย กลมทมอายปานกลางมสวนรวมมากกวากลมทมอายมากและนอย นอกจากน ยงพบวาผมภาชนะเกบกกนำาพอเพยง มสวนรวมมากกวาผมภาชนะเกบกกนำาไมพอเพยง ผทมความรมากมสวนรวมนอยกวาผทมความรปานกลางและนอย ผทเคยผานการอบรมเรองนำาสะอาด มสวนรวมมากกวาผทไมเคยผานการอบรม และป ญหา-อปสรรคทพบจากการวจยในคร งน ค อ ประชาชนไมเขาใจวตถประสงคและหลกการของโครงการ

สฟา บณฑกล (2540) ไดศกษาปจจยทมผลตอการบรหารจดการการประปาหมบานทประสบความสำาเรจและไมประสบความสำาเรจ ในเขตอำาเภอเมอง จงหวดลำาปาง พบวา ปจจยทนำาไปสการบรหารการประปาหมบานทประสบความสำาเรจ ประกอบดวย การมสภาพเศรษฐกจสงคมทด ประชาชนมระดบการศกษาสง การมเครอขายการเรยนร การปกครองภายในชมชนทเปนประชาธปไตย ผนำาชมชนมประสบการณและซอสตย มทรพยากรบคคลทมความรเกยวกบเทคโนโลยทใชในระบบประปา ผใชน ำามสวนรวมในการคดเลอกและตรวจสอบการทำางานของคณะกรรมการ และการประปามระดบความเปนสถาบนสง สวนปจจยทนำาไปสการบรหารทไมประสบความสำาเรจ ไดแก ปญหาความยากจน การขาดการศกษา มการปกครองแบบอปถมภ ผนำาชมชนไมมความรและขาดเครอขายการเรยนรในการพฒนา ขาดแคลนทรพยากรบคคลทมความรภายในชมชน ผใชน ำาไมมสวนรวมในการรบขาวสารและการจดการประปาหมบาน และมการใชกฎระเบยบในการบรหารจดการนอย

องคการบรหารสวนตำาบลลำาพญา ไดรบการถายโอนกจการประปาหมบานมาอยในความรบผดชอบ โดยสามารถดำาเนนกจการประปา ไมวาจะ

เปนการผลตนำาประปา การจดเกบคานำาประปา การบำารงรกษาและการพฒนาระบบประปา ใหเปนไปตามหลกวชาการ ตงแต วนท 19 กนยายน 2546 (ณรงคศกด เลศสทธพนธ, สมภาษณ, 10 กนยายน 2552) จากการบรหารจดการทผานมา พบวา ชมชนและสมาชกผใชบรการนำาประปา ยงขาดความรเกยวกบระบบการบรหาร ระเบยบขอบงคบและแนวทางการปฏบตงาน เกยวกบประปาหมบาน ความรและความเขาใจเกยวกบระเบยบ ขอบงคบและคำาสงตางๆทเกยวกบการสำารวจออกแบบและประมาณราคาคาตดตงวางทอ และตดตงมเตอรนำา ตลอดจนสมาชกผใชนำายงขาดความร ความเขาใจเกยวกบการบรหารและจดการควบคมนำาสญเสย การบำารงรกษาทอ มาตรวดนำา อยางมประสทธภาพ

นอกจากน ปรมาณนำาประปาทผลตไดไมเพยงพอตอความตองการของผใช อนเนองจากกำาลงการผลตเทาเดม แตความตองการของผใชมจำานวนเพมขน และยงพบวา คณภาพของนำาประปายงไมสามารถนำามาใชบรโภคได ทงน ประชาชนผใชนำามความตองการใหองคการบรหารสวนตำาบลลำาพญาพฒนาระบบนำาประปาใหมมาตรฐาน สามารถบรโภคไดอยางปลอดภย (องคการบรหารสวนตำาบลลำาพญา, 10 กนยายน 2552.)

วตถประสงคของการวจย

1. เพอศกษาสภาพการณการบรหารจดการประปาหมบานแบบมสวนรวม

2. เพอศกษาแนวทางการพฒนาระบบบรหารจดการประปาหมบานแบบมสวนรวม

กรอบแนวคดในการวจย

ในการวจยครงน ผวจยไดกำาหนดแนวทางการศกษาการพฒนาระบบบรหารจดการประปาหมบานแบบมสวนรวม : องคการบรหารสวนตำาบลลำาพญา โดยใชแนวคดการบรหารจดการของลเธอร กลค และลนดอลล เออรว ค (Luther Gulick and Lyndall Urwick) ประกอบด วย การวางแผน (planning) การจดองคการ/การจดรปงาน (organizing) การจดหาบคลากรทมความร ความสามารถมาบรรจแตงตง (staffing) การอำานวยการ (directing) การรวมมอประสานงานเพอใหการดำาเนนงานเป นไปด วยความเรยบรอย และราบร น (coordinating) การรายงานผลการปฏบตงาน/การประชาสมพนธเพอแจงใหประชาชนทราบ (reporting) และการงบประมาณ (budgeting) แนวคดเกยวกบการมสวนรวม นอกจากน ผวจยยงไดใชความคดเหนของผทรงคณวฒทางดานบรหารงานจดการประปาจากประปาสวนภมภาค มาศกษาในการวจยดวย และจากแนวคด ทฤษฎดงกลาว สามารถนำามาประกอบเปนกรอบแนวคดทผวจยใชเปนแนวทางในการวจย โดยเขยนเปนแผนภมดงปรากฏในแผนภมท 1

แผนภมท 1 กรอบแนวคดในการวจย

คำาถามการวจย

1. ระบบบรหารจดการประปาหมบานขององคการบรหารสวนตำาบลลำาพญาควรเปนอยางไร

2. แนวทางการพฒนาระบบบรหารจดการประปาหมบานแบบมสวนรวมเปนอยาง

แนวคดเกยวกบการบรหารจดการของลเธอร กลค และลนดอลล เออรวค (Luther Gulick and Lyndall Urwick) ประกอบดวย การวางแผน การจดองคการ การจดหาบคลากร การอำานวยการ ระบบการบรหาร

จดการประปาหมบานแบบมสวนรวม

นยามศพท

การบรหารจดการประปาหมบานแบบมสวนรวม หมายถง ศลปะในการใชระเบยบเกยวกบการบรหารจดการสงตาง ๆ ซงมลกษณะซบซอนใหเขาลำาดบ ประสานกนเปนหนงเดยว ประกอบดวยปจจยททำาใหการบรหารจดการประปาหมบานบรรลเปาหมายทงปรมาณและเชงคณภาพ ไดแก การวางแผน การจดองคการ/การจดรปงาน การจดหาบคลากรทมความร ความสามารถมาบรรจแตงตง การอำานวยการ/การควบคมและการนเทศงาน/ภาวะผนำา/มนษยสมพนธ /การจงใจ การรวมมอประสานงานเพอใหการดำาเนนงานเปนไปดวยความเรยบรอย การรายงานผลการปฏบต และการงบประมาณ โดยใหผนำาทองถน ผประกอบการ ประชาชนผใชนำาและผเก ยวของทกภาคสวนเขามามสวนรวมในการวางแผน การจดองคการการสรรหาบคลากร การอำานวยการ เพอกอใหเกดการรวมมอประสานงาน การรายงานผลการปฏบตงานและการกำาหนดงบประมาณ โดยการแสดงความคดเหนและตดสนใจรวมกน

บทท 2เอกสารและงานวจยทเกยวของ

การศกษาคนควาเอกสารและงานวจยทเกยวของกบการวจยเรอง

การพฒนาระบบบรหาร

จดการประปาหมบานแบบมสวนรวม : องคการบรหารสวนตำาบลลำาพญา

อำาเภอบางเลน จงหวดนครปฐม ผวจยไดศกษาแนวคด ทฤษฎทเกยวของ

กบการบรหารจดการ แนวคด ทฤษฎเกยวกบการมสวนรวม และงานวจยท

ครอบคลมแนวคดทใชในการวจย นำาเสนอเนอหาสำาคญตามลำาดบหวขอ

ดงน

1. แนวคด ทฤษฎเกยวกบการบรหาร

2. แนวคด ทฤษฎเกยวกบการมสวนรวม

3. ขอมลพนฐานขององคการบรหารสวนตำาบลลำาพญา และขอมล

เกยวกบการบรหารจดการ

ประปาหมบาน อำาเภอบางเลน จงหวดนครปฐม

4. คณภาพนำาประปา

5. งานวจยทเกยวของ

5.1 งานวจยในประเทศ

5.2 งานวจยตางประเทศ

1.แนวคด ทฤษฎเกยวกบการบรหาร หากเปรยบองคการเปนเชนระบบของรางกายมนษย จะเหนไดวาใน

องคการจะประกอบไปดวยหนวยงานยอย ๆ หลาย ๆ หนวยงาน เชน หนวย

งานผลต หนวยงานจดจำาหนาย หนวยงานซอมบำารง เปนตน ซงตางทำาหนาททมความเกยวของสมพนธกน เชนเดยวกบรางกายประกอบไปดวยอวยวะในระบบตาง ๆ ไดแก ระบบหายใจ ระบบขบถาย ระบบประสาท ระบบการหมนเวยนของโลหต เปนตน ระบบตาง ๆ เหลานแมจะทำาหนาทแตกตางกน แตกเปนไปในลกษณะสมพนธกน หากระบบใดระบบหนงสญเสยไป รางกายกไมอาจอยได หรอแมอยไดกมชวตอยางไมปกตสข

ความหมายของการบรหาร

ในการบรหารงานประปาหมบาน ผบรหารองคการทกระดบ ทงระดบสง ระดบกลาง และระดบตน มหนาทจดการใหงานทกอยางในองคการดำาเนนไปไดอยางราบรนและบรรลจดมงหมายทกำาหนดไว

การศกษาความหมายของการบรหารกเหมอนกบการศกษาสาขาอน ๆ ทเกยวของกบคน การใหความหมายของการบรหารเปนเรองทยงยาก และโดยขอเทจจรงแลวไมมคำานยามของการบรหารใด ๆ เปนทยอมรบกนโดยทวไป มคำานยามหนงทไดรบความนยมแพรหลายจะมาจาก Mary Parker Follett ซงไดใหความหมายของการบรหารวา หมายถง ศลปะของการทำางานใหสำาเรจโดยใชบคคลอน นอกจากน ยงมนกวชาการไดใหความหมายของการบรหารไว ดงน

ลเธอร กลค (Luther Gulick, 1965) ใหความหมายของการบรหารวา เปนสาขาวชาความรอยางหนงทแสวงหาความเขาใจอยางมระบบวาทำาไมและอยางไร คนจงทำางานรวมกนอยางมระบบเพอความสำาเรจของเปาหมาย

เฮอรเบรต เอ ไซมอน (Herbert A.Simoh, 1966 p.3) ใหคำาจำากดความของการบรหารวา การบรหาร คอ กจกรรมตาง ๆ ทบคคลตงแต 2 คนขนไป รวมมอกนดำาเนนงาน เพอใหบรรลวตถประสงคอยางใดอยางหนง หรอหลายอยางรวมกน

ปเตอร เอฟ ดรกเกอร (Peter F. Drucker อางถงใน ธงชย สนตวงษม 2543 - 2543) กลาววา การบรหาร คอ การทำาใหงานตาง ๆ ลลวงไปโดยอาศยคนอนเปนผทำา

สโตนเนอร (Stoner) ใหความหมายคำาวา การบรหาร วาเปนกระบวนการวางแผน การจดองคการ การสงการ และการควบคมการปฏบตงาน ของสมาชกขององคการ และการใชทรพยากรทมเพอใหองคการบรรลผลสำาเรจตามเปาหมาย

สมยศ นาวการ (2544 – 18) ไดใหความหมายของการบรหาร คอ กระบวนการของการวางแผน การจดองคการ การสงการ และการควบคมกำาลงความพยายามของสมาชกขององคการ และใชทรพยากร

อน ๆ เพอความสำาเรจในเปาหมายขององคการทกำาหนดไว

ลกษณะของการบรหาร

การบรหารงานเปนกระบวนการกตอเมอบคคลตงแตสองคนขนไป ไดมการใชความพยายามรวมกนในการใชทรพยากรเพอใหบรรลเปาหมายโดยทบคคลเพยงคนเดยวไมสามารถกระทำาไดลำาพง หมายความวา กจกรรมใดทคนเพยงคนเดยวสามารถกระทำาใหสำาเรจและบรรลเปาหมายได การเขามาบรหารกจะเปนสงทไมจำาเปน และถากจกรรมใดทตองมการกระ

ทำาของกลม กระบวนการบรหารหรอการจดการกจะเปนสงทจำาเปน (Harbison and Myers, อางถงใน จตราภรณ สทธวรเศรษฐ, 2544-60)

ฮารบสน และ ไมเออรส (Harbison & Myers Harbison and Myers, อางถงใน จตราภรณ สทธวรเศรษฐ, 2544-60 ) ไดใหแนวความคดเกยวกบการบรหาร โดยมองเปน 3 ลกษณะ คอ

1. ในแงของนกเศรษฐศาสตร การบรหารเปนทรพยากรทางเศรษฐกจ (economic resource) ซงมความสำาคญและเปนองคประกอบของการผลต เพราะเมอมการพฒนากจการธรกจอตสาหกรรม การบรหารกยงเพมความจำาเปนและมความสำาคญตอการผลตมากขน

2. ในแงของผเชยวชาญดานการบรหารและการจดองคการ มองการบรหารวา เปนระบบอำานาจหนาท ในอดตการบรหารไดพฒนาจากปรชญาการแบงอำานาจหนาท (authoritarian philosophy) โดยมผบงคบบญชาสงสดทำาหนาทในการตดสนใจทกอยาง ตอมานกมนษยศาสตรไดมความเหนวา การบรหารทดควรเปนวธการบรหารงานแบบพอกบลก (paternalistic approach) และถดตอจากนน การบรหารงานโดยมการวางนโยบาย ออกระเบยบกฎเกณฑและระเบยบวธการในทำางานกไดเกดขน (constitutional management) และในการทพนกงาน บคลากรมการศกษาสงขน การบรหารกมแนวโนมทจะเปนในลกษณะของการบรหารงานแบบประชาธปไตย และการมสวนรวมมากขนของเหลาบรรดาสมาชก และดวยเหตน ในบรหารงานสมยใหม จงเปนการบรหารแบบผสมผสาน (synthesis)

3. มองในลกษณะของนกสงคมวทยา การบรหารเปนระบบของการแบงชนและสถานภาพ ทงน กเพราะวาความสมพนธมความสลบซบซอน

เพมมากขนในสงคมสมยใหม ซงคนมความตองการในหลายอยางหลายสง จงมผลทำาใหผจดการกลายเปนปญญาชน เปนผทมการศกษา มไหวพรบ แทนการยดถอฐานะทางครอบครว หรอฐานะทางการเมอง แนวความคดนบางคนอาจจะมองวาเปนการปฏรปการบรหาร ทงน เพราะผทกาวเขามาในสถานะหรอในตำาแหนงดงกลาว จะไดรบมอบอำานาจในการดำาเนนการ และจดการโดยอตโนมต โดยยดหลกนโยบายขององคการเปนสำาคญ

เจมส มน (James Mooney อางถงใน จตราภรณ สทธวรเศรษฐ, 2544-61 ) มองการบรหารงานวาเปนเทคนค หรอศลปะของการอำานวยการสงการ และการใหกำาลงใจคน การบรหารเปนเทคนคของการเชอมโยงสมพนธในงานตาง ๆ กน ระหวางหนาทตาง ๆ ใหประสานคลองจองกน

เชสเตอร ไอ. บารนารด (Chester I. Barnard, 1972) มองวาหนาทสำาคญของผบรหาร คอ การจดใหมระบบการสอสารเพอทจะดำารงรกษาไวซงความยนดของทกคนในองคการ ในการใหความรวมมอในกจกรรมทงหลายขององคการ ทงน เพราะทองคการจะดำารงอยไดนน วตถประสงคขององคการจะตองเปนทยอมรบของทกฝาย องคการจะประสบความสำาเรจและบรรลวตถประสงคได จำาเปนตองมการสอสารระหวางผบรหารและพนกงานในระดบตาง ๆ ซงเปนการสอสารสองทาง

หนาทสำาคญของการบรหารงาน (Basic Functions)

หนาทสำาคญของการบรหารในระดบใด ๆ กตาม มหนาทดงตอไปน

1. การตดสนใจกำาหนดนโยบาย (decision making/policy formulation) เปนกระบวนการการตดสนใจเพอกระทำาสงหนงสงใดทคดเลอกแลวจากสงทมอย เพอใหบรรลวตถประสงคและเปาหมายทตงไว

2. การจดองคการและการพนกงาน/บคลากร (organizing and staffing) เปนกระบวนการของการจดองคการและบคลากร และการเกษยณอายของบคลากร ซงรวมถงการรบบคคลเขาทำางาน การฝกอบรมใหการศกษา การสนบสนนสงเสรมของหนวยงาน

3. การวางแผนและควบคม (planning/controlling) กระบวนการทผบรหารหรอผจดการเตรยมการและหาลทางสำาหรบอนาคตทจะทำาสงใด ๆ กตามทผบรหารตองการและถกตองตามเปาหมาย

4. การตดตอสอสารสงการและอำานวยการ (communicating/directing) เปนกระบวนการสอสารและสงการ เพอใหการดำาเนนงานเปนไปตามแผนทคาดไว และบรรลวตถประสงค เปาหมายของกลมหรอหนวยงาน รวมทงการอำานวยความสะดวกในการดำาเนนงาน

ชารลส อ.ซมเนอร (Charles E.Sumner อางถงใน จตราภรณ สทธวรเศรษฐ, 2544 - 63) ไดเนนเรองการพฒนาและเปนผบรหารงานทดวาจะตองประกอบดวยองคประกอบตอไปน

1. พทธปญญา (knowledge factors) ไดแก ความรรอบในทางวชาการ ความคด ความเขาใจ รกฎเกณฑทสามารถจะแสดงออกและเปนทยอมรบ

2. เจตคต (attitude factor) มความสมพนธกบความเชอ ความรสก ความตองการ ความปรารถนา และคานยม ตวอยางเชน การใหความยอมรบนบถอในความสามารถของเพอนรวมงาน และการรสกอยากมสวนรวมและมความรบผดชอบ

3. มความสามารถ (ability factors) ความสามารถ ไดแก การมทกษะในการประกอบการงาน เปนคนมศลปะ มความสามารถในการตดสนใจไดถกตอง (judgment) และเปนผทมสตปญญาเฉลยวฉลาดและมไหวพรบ (wisdom)

สรป การบรหารงานเปนการจดการโดยการนำาเอาความรมาประยกตใชใหเปนประโยชน เพอใหงานสามารถดำาเนนไปไดและบรรลผลตามวตถประสงคทตงไว การบรหารงานเปนกระบวนการทกลมคนมเจตนาและความสนใจรวมกนทจะกระทำางานใหสำาเรจลลวง และการทจะทำางานรวมกนไดนน ตองอาศยวธการในการประสานงาน ดงนน ลกษณะสำาคญของการบรหารคอ การผสมผสานและการประยกตความรจากสาขาวชาตาง ๆ และใชวจารณญาณมาใชใหเปนประโยชนอยางกลมกลน และสงสำาคญคอ ผบรหารตองคนหาวธทเหมาะสมในการดำาเนนงานและแกปญหาไดอยางถกตองเหมาะสมกบกาลเทศะ

ทรพยากรการบรหารโดยทวไป ทรพยากรการบรหารหรอปจจยการบรหาร

(administrative resource) ทเปนพนฐานม 4 ประการ คอ คน เงน วสดสงของ และวธการจดการ หรอทเรยกสน ๆ วา 4M’s การทจดวาปจจยทง 4 เปนพนฐานในการบรหารกเพราะวา ในการบรหารเกอบทกประเภทจำาเปนตองอาศยคน เงน วสดสงของ และวธการของการจดการ เปนองคประกอบสำาคญ ไมวาการบรหารนนจะเปนการบรหารราชการหรอการบรหารธรกจ

สมาน รงสโยกฤษณ และสธ สทธสมบรณ (2536) กลาววา ในปจจบนไดมการพจารณาเพมทรพยากรการบรหารจาก 4 ประการ เปน 7

ประการ คอ คน เงน วสดสงของ อำานาจหนาท เวลา ความตงใจในการทำางาน และสงอำานวยความสะดวกตาง ๆ โดยยำาใหเหนถงความสำาคญและความจำาเปนของอำานาจหนาทและเวลาในการบรหารไววา ในการบรหารงานนน ไมวาจะเปนการบรหารราชการหรอการบรหารธรกจ ถาปราศจากเสยอำานาจหนาท งานกจะไมสามารถดำาเนนไปไดดวยด ในทำานองเดยวกน หากมไดกำาหนดเวลาไวใหเหมาะสมเพยงพอกบลกษณะและประเภทของงานนน ๆ งานกจะไมสามารถสมฤทธผลดวยด สวนในการบรหารธรกจไดเพมปจจยการบรหารออกไปอกเปน 6 ประการ คอ คน เงน วสดสงของ วธการ ตลาด และเครองจกร หรอทเรยกสน ๆ วา 6M’s

กระบวนการบรหาร

ลเธอร กลค และลนดอลล เออรวค (Luther Gulick and Lyndall Urwick) ไดสรปกระบวนการบรหาร (process of administration) หรอหนาทของนกบรหาร (executive’s function) ใน “Paper on the Science of Administration” วา กระบวนการบรหารประกอบดวยขนตอนทสำาคญ 7 ประการ หรอทเรยกยอ ๆ วา “POSDCORB” ซงสามารถอธบายความหมายไดดงน

1. P (planning) หมายถง การวางแผนงาน ซงจะตองคำานงถงนโยบาย (policy) เพอใหแผนงานทกำาหนดขนมความสอดคลองตองกนในการดำาเนนงาน การจดทำาแผนงานจะตองใชความรในทางวชาการและการคาดคะเนเหตการณในอนาคต จงจะไดแผนงานทถกตองและมเหตมผล เพอใหการดำาเนนงานเปนไปโดยถกตองและสมบรณ

2. O (organizing) หมายถง การจดรปงาน ซงในการศกษาเพอจดรปงานนควรจะพจารณารวมไปกบวธการปฏบตงาน (method) เพอ

ใหการจดรปงานมความสอดคลองกน นอกจากนน ในการพจารณาจดรปงานอาจพจารณาในแงของการควบคม (control) และ/หรอพจารณาในแงหนวยงาน เชน หนวยงานหลก (line) หนวยงานทปรกษา (staff) และหนวยงานชวย (auxiliary)

3. S (staffing) หมายถง การจดหาบคคลทมความรและความสามารถมาบรรจและแตงตงใหปฏบตงานในหนวยงานตาง ๆ หรออกนยหนง หมายถง การบรหารงานบคคล (personnel management) ซงรวมถงกจกรรมตาง ๆ เกยวกบการจดการบคคล นบตงแตการสรรหาบคคล การบรรจแตงตง การเลอนตำาแหนง การฝกอบรม การกำาหนดคาตอบแทน ตลอดจนการใหพนจากงานหรอการเลกจาง และการใหบำาเหนจบำานาญ

4. D (directing) หมายถง การอำานวยการ ซงรวมถงการควบคมงานและการนเทศงาน ตลอดจนศลปะในการบรหารงาน เชน ภาวะผนำา (leadership) มนษยสมพนธ (human relations) และการจงใจ (motivation) นอกจากน การอำานวยการยงรวมถงการวนจฉยสงการ (decision-making) ซงเปนหลกสำาคญอยางหนงของการบรหารงานดวย

5. CO (coordinating) หมายถง การรวมมอประสานงานเพอใหการดำาเนนงานเปนไปดวยความเรยบรอยและราบรน เปนการศกษาหลกเกณฑและวธการทจะชวยใหการประสานงานดขน เพอชวยแกปญหาขอขดของในการปฏบตงาน การรวมมอประสานงานเปนเรองทมความสำาคญมากในการบรหาร เพราะเปนกจวตรประจำาวนทจะตองกระทำาในการปฏบตงาน และเปนสงทมอยในทกระดบของงาน การรวมมอประสานงานเปนหนาทของนกบรหารทจะตองจดใหมขนในหนวยงานของตน เพราะเปน

ปจจยสำาคญในอนทจะชวยใหสามารถบรรลวตถประสงคขององคการ และสงทจะชวยใหเกดการประสานงานทดกคอ การตดตอสอสาร (communication) ทด

6. R (reporting) หมายถง การรายงานผลการปฏบตงาน รวมตลอดถงการประชาสมพนธ (public relations) ทจะตองแจงใหประชาชนทราบ ซงการรายงานนมความสมพนธกบการตดตอสอสารเชนกน

7. B (budgeting) หมายถง การงบประมาณ โดยศกษาใหทราบถงระบบและกรรมวธในการบรหารเกยวกบงบประมาณและการเงน ตลอดจนการใชวธการงบประมาณเปนแผนงานและเปนเครองมอในการควบคมงาน วธการบรหารงบประมาณมกดำาเนนหมนเวยนคลายคลงกบวงจรงบประมาณ (budget cycle) ซงประกอบดวยขนตอน ดงน 1) การเตรยมขออนมตงบประมาณ 2) การพจารณาใหความเหนชอบ 3) การใชจายงบประมาณ และ 4)การตรวจสอบการใชจายงบประมาณ

2. แนวคด ทฤษฎเกยวการมสวนรวม การมสวนรวม (Participation) เก ยวของทางดานจตใจและอารมณของบคคลหนงในสถานการณกลม ซงผลการเกยวของกงกลาวเปนเหตเราใจใหกระทำาการบรรลจดมงหมายของกลมนน ซงการมสวนรวมเกดจากแนวคด 3 ประการ (ทวทอง หงสววฒน, 2527) ดงน

1. ความสนใจและความหวงกงวลรวมกน ซงเกดจากความสนใจและความหวงกงวลของบคคลท

บงเอญพองตองกน กลายเปนความสนใจและความหวงกงวลรวมกนของสวนรวม

2. ความเดอดรอน และความไมพงพอใจรวมกนทมตอสถานการณทเปนอยนนลงมอกระทำารวมกน

3. การตกลงรวมใจกนทจะเปลยนแปลงกลม หรอชมชนไปในทศทางทปรารถนา การตดสนใจรวมกนนจะตองรนแรงมากพอทจะทำาใหเกดความคดรเร มกระทำา การทสนองตอบตอความเหนชอบของคนสวนใหญเกยวของกบกจกรรมนน

ปรด เกษมทรพย (2536) กลาวถงลกษณะของระดบการมสวนรวมของประชาชนเปนระดบ

(Degree) ของการมสวนรวมจากนอยไปหามากดงน

ระดบท 1 ถกบงคบใหรวม ประชาชนทเขามารวมโครงการเพราะถกบงคบโดยไมมทางหลกเลยงตวอยางเชน ผเชานาทำากนถกเจาของทดนบงคบใหตองปลกปาฟ นตามโครงการแมบทพลงงานทดแทนมฉะนนเจาของทดนจะยดไปใหผอน ผเชาทคนนกลายเปนประชาชนทมสวนรวมในโครงการน

ระดบท 2 ถกหลอกใหรวม ลกษณะนประชาชนจะถกลอใจดวยผลประโยชนในรปของคาจางแรงงานหรอความสะดวกสบายบางอยางแตเบองหลงจรง ๆ แลวเปนการหาเสยงของนกการเมองผหยบยนโครงการมาลอเทานน

ระดบท 3 ถกชกชวนใหรวม การมสวนรวมลกษณะนสวนมากเปนโครงการททางราชการคดขนเองเรยบรอยแลวพยายามชกชวนประชาชนใหรวมมอทกรปแบบโดยอาศยระบบการโฆษณาประชาสมพนธผานสอมวลชนตาง ๆ วาเปนโครงการทดขอใหประชาชนใหความรวมมอ

ระดบท 4 สมภาษณแลววางแผนให ลกษณะการมสวนรวมชนดนจะปรากฏวาปญหาความตองการและเสยงเรยกรองของประชาชนจะไดรบการเอาใจใสขนบาง กลาวคอ ผทวางโครงการจะสำารวจปญหาความตองการ

ดวยการเรยกประชม สอบถาม สมภาษณ แตการตดสนใจวาปญหาของชาวบานคออะไร ควรจะแกไขดวยวธใด จะวางแผนอยางไรและจะปฏบตตามแผนอยางไร ยงคงเปนเรองของทางราชการ

ระดบท 5 มโอกาสเสนอความเหน ประชาชนจะเรมเขาไปมสวนรวมในการเสนอความเหนทเกยวของกบการวางโครงการและการดำาเนนการตามโครงการแตการตดสนใจยงเปนของสวนราชการ

ระดบท 6 มโอกาสเสนอโครงการในระดบนทางราชการกบประชาชนจะมการปรกษาหารอกนอยางใกลชด ประชาชนจะมโอกาสตดสนใจวาปญหาของตนคออะไร จะแกไขไดอยางไร วธใดทดทสดจนกระทงมสทธเสนอโครงการและเขารวมปฏบตดวย

ระดบท 7 มโอกาสตดสนใจ ในระดบนประชาชนจะเปนหลกสำาคญของการตดสนใจในทกเร องตงแตการวางแผน การปฏบตตามแผนและการประเมนผลโครงการ

การมสวนรวมกอใหเกดผลดตอการขบเคลอนองคกรหรอเครอขาย เพราะมผลในทางจตวทยาเปนอยางยง กลาวคอ ผทเขามามสวนรวมยอมเกดความภาคภมใจทไดเปนสวนหนงของการบรหาร ความคดเหนถกรบฟงและนำาไปปฏบตเพอการพฒนาเครอขาย และทส ำาคญผทมสวนรวมจะมความรสกเปนเจาของเครอขาย ความรสกเปนเจาของจะเปนพลงในการขบเคลอนเครอขายทดทสด (วนชย วฒนศพท, 2536) การมสวนรวมของคนชมชนทำาใหเกดผลดตอการจดการระดบชมชนเปนอยางมาก และยงมผลดตอการบรหารจดการเครอขาย (วนชย วฒนศพท, 2536) ดงน

1. ทำาใหการบรหารหรอการพจารณาแนวทางในการแกปญหามความหลากหลายเปนไปอยาง

ถถวน รอบคอบ เพราะเปนการระดมแนวคด จากบคคลทมความหลากหลาย ทงความรอบร และประสบการณ

2. ทำาใหมการถวงดลอำานาจซงกนและกน โดยมใหบคคลใดบคคลหนงมอำานาจมากเกนไป ซง

อาจนำาไปสการใชอำานาจในทางทไมถกตองอนเกดผลเสยหายแกเครอขายได

3. เปนการขจดปญหา มใหการดำาเนนนโยบายใด ๆ มผลตอกลมใดกลมหนงมากหรอนอยเกนไปซงจะกอใหเกดความยตธรรมในการดำาเนนการตอทกฝายได

4. กอใหเกดการประสานงานทด ทำาใหการบรหารเครอขายเปนไปอยางราบรนและมประสทธภาพ ขอความรวมมองาย

5. การรวมตวกนของบคคลเปนเครอขายจะกอใหเกดพลงทเขมแขง สามารถขบเคลอนกจกรรมใหเปนไปตามวตถประสงคและตรงเปาหมาย โดยทกคนมความรสกเปนเจาของ

แนวคดการมสวนรวมของประชาชน

แนวคดเกยวกบการมสวนรวมของประชาชนในกจกรรมตาง ๆ ไดเกดขนในชมชนมการปฏบตในหมเกษตรกร โดยการมสวนรวมนนเกดขนไดหลายลกษณะ หลายรปแบบวธการและหลายวตถประสงค เหนไดจากการทประชาชนมสวนรวมในการพฒนาครอบครว กลม ละแวกบานชมชนหมบานตลอดจนสงคม เชนประเพณลงแขก การมสวนรวมของประชาชนเปนคำาทไมอาจกำาหนดนยามความหมายเดยวทครอบคลมได เพราะความหมายของการมสวนรวม อาจแตกตางกนไปในแตละประเทศ หรอแมแตประเทศเดยวกนกตาม การนยามความหมายของการมสวนรวมของประชาชนควรมลกษณะจำากดเฉพาะ ในระบบเศรษฐกจสงคมและการเมองหนง ๆ เทานน

ความหมายการมสวนรวมของประชาชน

ชต นลพานช และกลธน ธนาพงศธร (2532 : 50) ไดใหความหมายของการมสวนรวมของประชาชนในการพฒนาวา หมายถง การทประชาชนทงในเมองและชนบท ไดเขามามสวนรวมหรอเขามามสวนเกยวของในการดำาเนนงานการพฒนา ขนตอนใดขนตอนหนง หรอทกขนตอนแลวแตเหตการณจะเอออำานวย แตถาหากจะใหการพฒนาไดรบผลสำาเรจอยางแทจรงแลวประชาชนจะตองเขามามสวนรวมในทกขนตอนของการดำาเนนงาน นบตงแตเรมตนจนถงขนสดทาย

เจรญ ภสระ (2540: 1) ไดกลาวถง ความหมายของการมสวนรวมของประชานไว 4 ประการ คอ 1. การทกลมประชาชนหรอขบวนการของประชาชน ซ งตลอดระยะเวลาทผานมาเปนผท อยในวงนอกระบบราชการ ไดเพมความสามารถในการควบคมทรพยากร และสถาบนตาง ๆ ตามสภาวะสงคมทเปนอย

2. การทประชาชนหรอชมชนพฒนาขดความสามารถของตนเอง ในการจดการ และควบคมการใช การกระจายทรพยากรและปจจยการผลตทมอยในสงคม เพอประโยชนตอดำารงชพทางเศรษฐกจและสงคม ตามความจำาเปนอยางสมศกดศร ในฐานะสมาชกสงคม การมสวนรวม ของประชาชนไดพฒนาการรบรและภมปญญา ซงแสดงออกในรปการตดสนใจในการกำาหนดชวตของตนเองอยางเปนตวของตวเอง

3. กระบวนการใหประชาชนเขามามสวนเกยวของ ในการดำาเนนงานพฒนารวมคดรวมตดสนใจ แกไขปญหาของตนเอง รวมใชความคดสรางสรรค ความรความช ำานาญ รวมกบการใชวทยาการทเหมาะสม สนบสนนตดตามผลการปฏบตงานขององคกรและเจาหนาทเกยวของ

4. กระบวนการทประชาชนกลมเปาหมายไดรบโอกาส และไดใชโอกาสทไดรบแสดงออกซงความรสกนกคด แสดงออกซงสงทเขาม แสดงออก

ซงสงทเขาตองการ แสดงออกซงปญหาทก ำาลงเผชญ แสดงวธการแกปญหาและลงมอปฏบตโดยการชวยเหลอของหนวยงานภายนอกนอยทสด

โคเฮนและอพฮอฟ (อางในกรมพฒนาชมชน, 2529) ไดกลาวถงการมสวนรวมโดยทวไปแลวหมายถงการมสวนรวมในการตดสนใจ ควบคไปกบการดำาเนนงาน มความเกยวของกบประชาชนในเร องของผลประโยชน และการประเมนผลในกจกรรมการพฒนาดวย

ประธานาธบด จเลยส เค เนยเรเร (Julius K.Nyerere) (อางในอนตา นพคณ,2528 : 104) แหงประเทศแทนนาเซยท ไดใหความหมายของการมสวนรวมของประชาชน ไววา เปนกระบวนการทมนษยสามารถจะ“กระทำาการเปลยนแปลง และควบคมสภาพแวดลอมของตนทงนเพราะประชาชนนน ไมใชวสดหรอสงทจะถกกระทำาการ เขาไมใชผทจะถกพฒนาหรอถกผอนสงสอนได ประชาชนเองเทานนทจะพฒนาและเรยนรด วยกระบวนการคดไตรตรอง หาทางเลอกการแกปญหาและการลงมอกระทำาการเอง เปาหมายของกระบวนการน คอการปลดปลอยตวเองจากขอจำากดตาง ๆ และเพมทกษะตนเองในการควบคมสภาพแวดลอม”

รดอลโฟ สตาเฟนฮาเกน (Rudolpho Stavenhagen) (อางในปรชญา เวสารชช, 2528: 3) กลาวถงการมสวนรวมของประชาชน ในแงของการพฒนาเศรษฐกจและสงคมวาเปนกจกรรมทจดขน โดยกลมสงคมทมฐานะตำาสามารถแสดงความตองการ หรอเสนอขอเรยกรองเพอปกปองผลประโยชนรวมของกลมเพอบรรลวตถประสงคบางประการทางสงคม เศรษฐกจ หรอการเมอง

อนตา นพคณ (2528:103-105) ไดใหความหมายการมสวนรวมของประชาชนในระดบรปธรรม หมายถง การทชาวบานไดใหแรงงาน เวลา“ วสด ในการพฒนาชมชน สวนความหมายในระดบนามรธรรมนน การม”สวนรวมของประชาชนเปนเร องของ การชน ำาตนเอง (Self Direction) มโนภาพแหงตน (Self Concept) ความอสระในการกำาหนดวถชวตแหง

ตน (Self Determination or Autonomy) และความรสกผกพนรบผดชอบตอสวนรวม (Commitment and Responsibity)

ปรชญา เวสารชช (2528: 3-4) ไดขยายความการมสวนรวมของประชาชนครอบคลมประเดนดงน

1. การมสวนรวมของประชาชนครอบคลมการสรางโอกาส ทเออใหสมาชกทกคนของชมชน และสงคม ไดรวมกจกรรมซงนำาไปสและมอทธพล ตอกระบวนการพฒนาและเออใหไดรบประโยชนจากการพฒนาโดยเทาเทยมกน

2. การมสวนรวมสะทอนการเขาเกยวของโดยสมครใจ และเปนประชาธปไตยในการเออใหเกดความพยายามพฒนา การแบงสรรผลประโยชนจากการพฒนาโดยเทาเทยมกน การตดสนใจเพอกำาหนดเปาหมาย กำาหนดนโยบาย การวางแผนและการดำาเนนการโครงการพฒนาเศรษฐกจและสงคม

3. การมสวนรวมของประชาชนในการตดสนใจ ไมวาระดบทองถน ภมภาค และการดำาเนนการโครงการพฒนาเศรษฐกจและสงคม

4. ลกษณะของการมสวนรวมของประชาชนอาจผดแผกแตกตางกนไป ตามสภาพเศรษฐกจของประเทศนโยบาย และโครงสรางการบรหาร รวมทงลกษณะเศรษฐกจสงคม ของประชากร การมสวนรวมของประชาชนมไดเป นเพยงเทคน ควธการ แต เป นป จจยส ำาค ญในการประก นใหเก ดกระบวนการพฒนาทมงเออประโยชนตอประชาชน

อดน ระพพฒน (2527: 320) ไดใหความหมายของการมสวนรวม คอการทประชาชนเปนผคดคนปญหา เปนผททำาทกอยาง ไมใชหนวยงานภายนอกกำาหนดไปแลวใหประชาชนมารวมในเร องใดเร องหนง ทกอยางตองเปนเรองของประชาชนทจะคดขนมาเอง

เสนห จามรก (อางในทวทอง หงสววฒน, 2527: 3) ไดนยามวา การมสวนรวมของประชาชนทแทจรงนนคอ การทประชาชนมโอกาสอยางอสระ ปราศจากการแทรกแซง ครอบงำา บงคบใหได พฒนาขดความสามารถของตนในการจดแจง ใชควบคม ระดมทรพยากรและปจจยการผลตทมอยในชมชนมาใชประโยชนเพอการดำารงชพตามความจำาเปนอยางสมศกดศร ในฐานะสมาชกของสงคมเปนการพฒนากระบวนการเรยนรและภมปญญาซงแสดงออกในรปการตดสนใจจะกำาหนดวถชวตของตนอยางเชอมนเพอเปาหมายแหงการพงตนเองไดในทสด

ไพรช เดชะรนทร (อางใน ทวทอง หงสววฒน, 2527 : 6) ไดให ความหมายของการมสวนรวมของประชาชนวา หมายถงกระบวนการทรฐบาลทำาการสงเสรม ชกนำา สนบสนน และสรางโอกาสใหประชาชนในชมชน ทงในรปสวนบคคล กลมคน ชมรม สมาคม มลนธ และองคการอาสาสมครรปตาง ๆ ใหเขามามสวนรวมในการดำาเนนงานเรองใดเรองหนง หรอหลายเรองรวมกน เพอบรรลวตถประสงคและนโยบายการพฒนาทกำาหนดไว

ไพรช เดชะรนทร ไดระบอยางชดเจนถงบทบาทของรฐวา เปนสวนสำาคญทจะตองทำาใหเกดการมสวนรวมของประชาชนในการพฒนา และดเหมอนวาใหประชาชนทำาตามเปาหมายหรอนโยบายทรฐเปนผกำาหนด โดยใหประชาชนเขามารวมในขนตอนตาง ๆ เทานน ซงจะเหนไดวาในปจจบนน โครงการพฒนาตาง ๆ ของรฐโดยเฉพาะทางดานสาธารณสขสวนใหญจะใชแนวคดนนำามาปฏบต

อำานาจ อนนตชย (2527: 138) ไดใหความหมายของการพฒนาแบบมสวนรวมวาเปนการพฒนาทจะชวยปรบปรงประสทธภาพและประสทธผลของงานใหด ย งข น ประสทธภาพเกยวกบหนวยงานทม โครงสราง นโยบาย การดำาเนนการ และใชวชาการใหบรรลเปาหมาย

ทวทอง หงสววฒน (2527: 2) การมสวนรวมของชมชน หมายถง การทประชาชนพฒนาขดความสามารถของตนในการจดการ ควบคมการ“

ใชและกระจายทรพยากรตลอดจนมปจจยการผลตทมอยในสงคม เพอใหเกดประโยชนตอการดำารงชพทางเศรษฐกจและสงคมตามความจำาเปนอยางสมศกดศรในฐานะสมาชกของสงคม การมสวนรวมในความหมายน”เป นการมสวนรวมของประชาชนตามแนวการปกครองตามระบบประชาธปไตย ซงเปนการเปดโอกาสใหประชาชนพฒนาการรบร สตปญญา และความสามารถในการตดสนใจกำาหนดชวตของตนเองจากความหมายน การมสวนรวมของประชาชน จงเปนวธการและเปาหมายในเวลาเดยวกน

ยวฒน วฒเมธ (2526: 4) ไดกลาวถงการมสวนรวมของประชาชนเปนแนวคดทางยทธศาสตรทจะทำาใหประชาชนเกดความศรทธาในตวเอง ความเชอมนในตวเอง จากการไดรวมกนคดรเร มตดสนใจปฏบตการรวมกน รบผดชอบในเร องตาง ๆ อนมผลกระทบถงตวประชาชนเองทงสรางความรสกเปนเจาของในการดำาเนนงาน ซงจะนำาไปสความสามารถ และประสทธภาพการปกครองตนเองในระบอบประชาธปไตย โดยยดถอปรชญาทางการพฒนาชมชนทวา มนษยทกคนตางมความปรารถนาทจะอยรวม“กบผอนอยางเปนสข ไดรบการปฏบตอยางเปนธรรม และเปนทยอมรบของผอน และพรอมทจะอทศตนเพอกจกรรมของชมชน ขณะเดยวกนตองยอมรบความบรสทธใจวามนษยนนสามารถพฒนาไดถามโอกาส ทเอออำานวย

อาภรณพนธ จนทรสวาง (2522 ซ 19) ไดอธบายเร องการมสวนรวมของประชาชนไววา การมสวนรวมเปนผลมาจากการเหนพองกนในเรองของความตองการ และทศทางของการเปลยนแปลงทความเหนพองกนนนจะตองมมากพอจนเกดความรเร มโครงการเพอการนน ๆ คนเราสามารถรวมกนไดโดยผานองคกร ดงนน องคกรจะตองเปนเสมอนตวนำาใหบรรลถงความเปลยนแปลงทตองการได

United Nations (1978) ไดใหความหมายของการมสวนรวมของประชาชนในฐานะทเปน

กระบวนการพฒนาวา หมายถงการใหประชาชนหลดพนจากการเปนสงทตองพฒนามาเปนตวนำาของการพฒนา และหมายถงการเปลยนแปลงซงประชาชนจะตองเขามาเกยวของในทกขนตอนของการพฒนาและเปนไปอยางกระตอรอรนและมหลงในขนตอนตาง ๆ ดงตอไปน คอ

1. กระบวนการตดสนใจ ในการกำาหนดเปาหมาย และการจดสรรทรพยากรเพอให บรรลเปาหมายนน

2. การจดลำาดบความสำาคญ

3. การวางแผนและการปฏบตตาม

4. การใหไดมาซงความรทจะไปสพลงแหงการพฒนา

Cohen & Uphoff (1977 p.7-9) กลาววา การมสวนรวมโดยทว ไป หมายถ ง การมสวนรวมในข นตอนการตดสนใจ (Decision Making) แตไมไดหมายความวา จะเปนการตดสนใจไดเพยงอยางเดยว ย ง ใ ช ก า ร ต ด ส น ใ จ ค ว บ ค ไ ป ก บ ข น ต อ น ก า ร ป ฏ บ ต ก า ร (Implementation) ดวย เชน ในการจดองคการก ำาหนดกจกรรมพฒนา การตดสนใจยงมความเกยวของกบประชาชนในเร องของผลประโยชน (Benefits) และการประเมนผล (Evaluation) ในกจกรรมการพฒนาดวย ซงจะเหนวาการตดสนใจนนเกยวของเกอบโดยตรงกบการปฏบตการ และกเกยวกบผลประโยชนและการประเมนผลดวยเหมอนกน โดยทผลประโยชนนนเปนผลมาจากการปฏบตการกลบไปสการตดสนใจอก

Keith (1972: p.136) ไดกลาวถงการมสวนรวม หมายถง การเกยวของทางจตใจและอารมณของบคคลหนงในสถานการณกลม ซงผล

ของการเกยวของดงกลาวเปนเหตเราใจใหกระทำาเพอบรรลจดมงหมายของกลมนน กบทงใหเกดความรสกรบผดชอบรวมกบกลมดงกลาวดวย ซงเหมอนกบการใหความหมายของการมสวนรวมของนรนดร จงวฒเวศย (2527: 177)

Erwin (1976 p.138) กลาววา การมสวนรวมของประชาชนคอกระบวนการให ประชาชนเขามามสวนเกยวของในการดำาเนนการพฒนา รวมคด รวมตดสนใจแกไขปญหาของตนเอง รวมใชความคดสรางสรรค ความรความชำานาญ รวมกบการใชวทยากรทเหมาะสม และสนบสนนตดตามผลการปฏบตงานขององคกรและเจาหนาททเกยวของ

จากการรวบรวมนยามความหมายและศกษาการใหความหมายตาง ๆ แลวกอใหเกดแนวคดรวม ๆ ของการศกษาวจยครงนวาการมสวนรวมของประชาชน หมายถง การเปดโอกาสใหประชาชนผมสวนไดเสย มสวนรวมในขนตอนตาง ๆ ของโครงการพฒนานนคอ การมสวนรวมจะเปนกระบวนการทจะใหประชาชน ไดรจกคด ตดสนใจ และปฏบตกจกรรม ตาง ๆ รวมในการรบผลประโยชน และรวมในการควบคมตดตามประเมนผล เพอใหเกด การเรยนร สามารถพฒนาสงตาง ๆ ไดดวยตนเอง และหลกการมสวนรวมของไทยสวนใหญ ใหประชาชนทำาตามเปาหมายหรอนโยบายทรฐเปนผกำาหนด โดยใหประชาชนเขามารวมในขนตอนตาง ๆ เทานน

นอกจากนน ทฤษฎของ เฮอรซเบอรก (Herzberg : 1966 อางโดย วชราภรณ เอยมสะอาด, 2538: 19-20) ทฤษฎสองปจจยของเฮอรซเบอรก (Herzberg’s Two Factor Theory) เปนทฤษฎการจใจทสำาคญและไดรบความสนใจในการศกษาวจย และนำามาประยกตใชในการบรหารองคกรเชน Maintenance Theory, Dual Factor Theory) เฮอรซเบอรก ไดสรปปจจย 2 ประการ ทสมพนธกบความพงพอใจของบคคล คอ

1. ปจจยจงใจ (Motivator Factor) หมายถง ปจจยทเกยวของกบการทำางานโดยตรงและเปนตวการทสรางความพงพอใจใหบคคลในองคการปฏบตงานไดอยางมประสทธผลมากขนมดงน

1.1 ความสำาเรจในการทำางาน คอการทบคคลสามารถทำางานไดสำาเรจมความสามารถในการแกปญหาตาง ๆ รจกปองกนปญหาทจะเกดขน เกดความรสกพงพอใจในผลงานทสำาเรจ

1.2 การไดรบความยอมรบนบถอ คอไดรบความยอมรบนบถอจากผบงคบบญชาเพอนรวมงานและผอน การยอมรบนจะอยในรปของการยกยองชมเชย การใหกำาลงใจหรอการแสดงออกอนใดทสอใหเหนการยอมรบความสามารถเมอทำางานสำาเรจ

1.3 ลกษณะของงานทปฏบต เปนงานทนาสนใจ ตองอาศยความคดรเรมสรางสรรคหรองานททำาตงแตตนจนจบคนเดยว

1.4 ความรบผดชอบ เปนความพงพอใจทเกดขนจากการไดรบมอบหมายให รบผดชอบงานใหม ๆ และมอำานาจในการรบผดชอบงานอยางเตมท

1.5 ความกาวหนาการไดรบการเลอนตำาแหนงใหสงขนของบคคลในองคกร มโอกาสในการศกษาหาความรเพมเตมหรอไดรบการฝกอบรม

2. ป จจยค ำาจ น (Maintenance Factor) หมายถ ง ป จจยท สนบสนนใหการทำางานของบคคลสามารถดำาเนนไปไดอยางมประสทธภาพ ไดแก

2.1 โอกาส คอ ความเชอของผกระทำาทมตอสถานการณหรอขอกำาหนดและทางเลอกทมอย โอกาสทจะมอทธพลตอการตดสนใจและการกระทำาของบคคลมกจะตดสนใจรวมในการกระทำาของสงคม เมอเขาพจารณาแลวเหนวาภายใตสถานการณนนใหเขาเลอกระทำาได ดงนนการทผ

กระทำาตดสนใจและเลอกกระทำาพฤตกรรมอยางใดอยางหนง จงขนอยกบโอกาสทมในสถานการณนน

2.2 ความสามารถ คอ การรบรของผกระทำาเกยวกบพลงขดความสามารของเขา ในการกระทำาสงใดสงหนงจนกระทงสามารถบรรลความสำาเรจไดภายใตสถานการณทผกระทำาตระหนกซงความสามารถของเขา

2.3 การสนบสนน คอ การชวยเหลอหรอการคดคานซงผกระทำาเชอวาเขากำาลงไดรบหรอคาดวาจะไดรบจากผอนในรปแบบตาง ๆ ซงตวเองจะเปนผเลอก

จะพบวาปจจยจงใจและปจจยคำาจนดงกลาว มความสอดคลองกบการบรหารงานแบบมสวนรวมซงเปดโอกาสใหทกคนในหนวยงานไดมสวนรวมในการ รวมคด รวมทำา ทำาใหงานบรรล เปาหมาย และประสบผลสำาเรจอยางมคณภาพ เปนการสรางความรบผดชอบใหเกดกบตนเองและเพอรวมงาน ใหเกดความพงพอใจในการทำางานและประสทธภาพของานมมากขน

อนรกษ ปญญานวฒน (2542: 26-27) ไดเสนอแนวคดจากการวจย เร องการมสวนรวมของประชาชนในกจกรรมการประเมนความตองการทางการศกษาในชนบทภาคเหนอตอนบนของประเทศไทยมอย 5 ลกษณะคอ

1. ลกษณะการเขารวมกจกรรมของประชาชน เปนสถานการณทประชาชนเอาตวเองเขารวม

กจกรรมโดยตรง ซงจะพจารณาจากองคประกอบ 3 ประการคอ

1.1 การเขารวมกจกรรมดวยตนเอง ซงสามารถตรวจสอบไดจากเวลาและสงเกตการณ

1.2 การสอความหมายในระหวางกระบวนการจดกจกรรมตามประเดนและเปาหมายของกจกรรมนน

1.3 ระดบความพงพอใจของผเขารวมกจกรรมทมตอโอกาส และหวงเวลาทจนเองรวมงานนน ๆ

2. ลกษณะการเขาควบคมสถานการณของประชาชนในกระบวนการตดสนใจในประเดนตาง ๆ ของกจกรรมพฒนาชมชนนน ๆ ซ งมองคประกอบทพจารณาไดในลกษณะของ การใชกระบวนการกลมดวยความเตมใจ และพงพอใจทมตอการตดสนใจ

3. ลกษณะการใชกระบวนการประชาธปไตยในการอภปรายโตแยงในการตดสนใจ โดยอาศยเสยงสวนใหญ และเหตผลทยอมรบกนไดเปนสำาคญ ซงมองคประกอบ 3 ประการคอ

3.1 การตดสนใจของประชาชน ผรวมกจกรรมนนไดรบการยอมรบและแสดงความความรบผดชอบผกพนดวย โดยสมาชกผรวมกจกรรม

3.2 การยอมรบวตถประสงค และปาหมายการพจารณากจกรรมพฒนาชมชนหลงจากไดผานการวเคราะหอยางรอบคอบแลว

3.3 ความมอสระในการแสดงความคดเหน ขอคดและขอเสนอแนะดวยความพอใจ

4. มการใชทรพยากรทองถน ประกอบในการจดกจกรรมพฒนาชมชน เชน ผเช ยวชาญภมปญญาทองถน แหลงขอมลตลอดจนวสด อปกรณตาง ๆ ทแสวงหามาไดอยางเตมททงนผเชยวชาญและภมปญญาทองถนจะทำาหนาทเปนแหลงขอมลและใหคำาปรกษามากกวาเปนผชแนะการตดสนใจใหชาวบานเอง โดยปราศจากการเขาไปแทรกแซงกจกรรมการตดสนใจ หาทางเลอกในการทำางานทเหมาะสมของชาวบาน

5. การยอมรบผกพน เปนเงอนไขทประชาชนผมสวนรวมในกจกรรมพฒนาชมชนรสกยอมรบเปาหมาย กระบวนการ และผลลพธทไดจากกจกรรมนน ซงมองคประกอบ 3 ประการคอ

5.1 การยอมรบเปาหมายของกจกรรมพฒนาชชน วาในตอนทายเมอเสรจส นกจกรรมแลวตนเองและชมชนจะไดรบผลประโยชนตอบแทน ทงในระยะสนและระยะยาวอยางไร

5.2 การยอมรบกระบวนการของกจกรรม

5.3 การยอมรบผลลพธทไดจาการรวมกจกรรมนดวยความพอใจ

รปแบบของการมสวนรวม

นกวชาการไดแบงรปแบบของการมสวนรวมไวตาง ๆ ดงน

นรนดร จงวฒเวศน (2527 : 188) ไดกำาหนดรปแบบของการมสวนรวม (types of participation) วาสามารถจ ำาแนกออกได 3 ประการ ตามลกษณะของการมสวนรวม ดงน

1.การทประชาชนมสวนรวมโดยตรง โดยผานองคกรทจดตงขนของประชาชน เชน การรวมกลมเยาวชนกลมตาง ๆ ตามความสนใจ

2.การทประชาชนมสวนรวมทางอม โดยผานองคกรผแทนของประชาชน เชน กรรมการกลมหรอชมชน กรรมการหมบาน

3.การทประชาชนมสวนรวมโดยการเปดโอกาสใหผานองคกรทไมใชผแทนของประชาชน เชน สถาบนหรอหนวยงานทเชญชวนหรอเปดโอกาสใหประชาชนเขามามสวนรวมเมอไรกไดทกเวลา ไดมการกำาหนดลกษณะของการมสวนรวมในลกษณะตาง ๆ ดงน

3.1 การมสวนรวมเกดจากเบองบนหรอเบองลาง

3.2 การจงบใจใหมสวนรวมเกดขนโดยสมครใจหรอถกบงคบ3.3 การมสวนรวมตามแบบแผนองคการ3.4 ชองทางของการมสวนรวม เชน การมสวนรวมโดย

ปจเจกหรอผานกลม การมสวนรวมโดยตรงหรอโดยออม การมสวนรวมอยางเปนทางการและไมเปนทางการ

3.5 ระยะเวลาความตอเนองของกจกรรม3.6 ขอบขายของกจกรรมครอบคลมขนาดไหน3.7 อำานาจการตดสนใจในการมสวนรวม

รปแบบการมสวนรวมทไดกลาวมาขางตน จะสามารถชวยใหประชาชน คดเปน ท ำาเป น (think right, do right) สามารถพงพาตนเองได เปนกระบวนการเรยนรทไดจากการกระทำาอยางแทจรง และสามารถสรปเปนชดพฤตกรรมทมความตอเนองกนเปนกระบวนการ เพอใชในการพฒนาระบบบรหารจดการประปาหมบาน ดงน

1. การมสวนรวมในการปรกษาหารอ2. การมสวนรวมในการประสานงาน3. การมสวนรวมในการดำาเนนการ4. การมสวนรวมในการรบผลประโยชน5. การมสวนรวมในการตดตามผลกรรณกา ชมด (2524: 13) ไดสรปแบบของการมสวนรวมไว 10

รปแบบ ดงน

1. การมสวนรวมประชม2. การมสวนรวมออกเงน3. การมสวนรวมเปนกรรมการ4. การมสวนรวมเปนผนำา5. การมสวนรวมสมภาษณ6. การมสวนรวมเปนผชกชวน7. การมสวนรวมเปนผบรโภค

8. การมสวนรวมเปนผรเรมหรอผรเรม9. การมสวนรวมเปนผใชแรงงานหรอเปนลกจาง10. การมสวนรวมออกวสดอปกรณ

ขนตอนของการมสวนรวม

Cohen & Uphoff ( อางใน โอวาท สทธนารกษ,2531: 24) ไดเสนอองคประกอบการมสวนรวมของประชาชน ควรประกอบดวยขนตอน ดงน

1. การมสวนรวมในการตดสนใจ (Decision Making) ประกอบดวยการเรมตดสนใจ ดำาเนนการตดสนใจและตดสนใจปฏบตการ

2. การมสวนรวมในการดำาเนนกจกรรม (Implementation) อาจเปนไปในรปของการเขารวม โดยการสนบสนนดานทรพยากร การบรหาร การรวมมอและทงการเขารวมแรงรวมใจ

3. การมสวนรวมในการรบผลประโยชน (Benefits) ไมวาจะเปนผลประโยชนทางดานวตถ ผลประโยชนทางดานสงคม หรอผลประโยชนทางดานสวนบคคล

4. การมสวนรวมในการประเมนผล (Evaluation) เปนการเขารวมในการควบคม และตรวจสอบการดำาเนนกจกรรมทงหมด

แมกซ ลเดอรมลค และดบบลวโรเบอรต ไลโทส (Lowdermilk and Laitos อางใน โอวาท สทธนารกษ, 2531: 24) ไดเสนอขนตอนของการมสวนรวมของประชาชนไว 7 ขนตอน

1. การสำารวจขนตน (Preliminary Reconnaissance)2. การศ กษา เพ อจ ดล ำาด บวามส ำาค ญของป ญหา (Priority

Problem Identification Studies)

3. การแสวงหาแนวทางแกไข (Search for Solutions)4. ก า ร ก ำา ห น ด แ น ว ท า ง แ ก ป ญ ห า (Assessment for

Solutions)5. การปฏบตงานโครงการ (Project Implementation)6. การประเมนผลโครงการ (Formal Project Evaluation)7. การพจารณาทบทวนโครงการหรอดำาเนนโครงการใหบรรลผล

(Project Reconsideration of Completion) เจมศกด ป นทอง (2527: 10) ไดกลาวถงขนตอนของการมสวน

รวมของประชาชนไว 4 ขนตอน ดงน

1. การมสวนรวมในการคนหาปญหาและสาเหตของปญหา2. การมสวนรวมในการวางแผนดำาเนนกจกรรม3. การมสวนรวมในการลงทนและปฏบตงาน4. การมสวนรวมในการตดตามและประเมนผลงานทศนย ไทยาภรมย (2526) ไดแยกขนตอนการมสวนรวมของประชาชนไว 4 ขนตอน ดงน

1. รวมคด ศกษาสภาพทเปนอยมอะไร เดอดรอนอะไรและสาเหตเกดจากอะไร

2. รวมวางแผน วเคราะหหาสาเหต จดลำาดบความสำาคญของปญหา และพจารณาทางเลอกเพอ

แกไขปญหา3. รวมดำาเนนการ เปนการดำาเนนการตามโครงการและแผนทกำาหนด

ไว 4. รวมตดตามประเมนผล เปนการประเมนผลความสำาเรจ หรอลมเหลวเปนระยะ ๆ เพอหาทางแกไขปญหาไดอยางทนทวงท

ลกษณะของการมสวนรวม

ไพรตน เดชะรนทร (2527: 6-7) ไดกลาวถงลกษณะการมสวนรวมไว ดงน

1. รวมทำาการศกษา คนควาปญหาและสาเหตของปญหาทเกดขนในชมชนตลอดจน ถงความตองการของชมชน

2. รวมคดหาและสรางรปแบบวธการพฒนาเพอแกไข และลดปญหาของชมชน หรอเพอสรางสรรคสงใหมทเปนประโยชนตอชมชน

3. รวมวางแผนหรอแผนงานโครงการ กจกรรม เพอขจดและแกปญหาและสนองความตองการของประชาชน

4. รวมตดสนใจในการใชทรพยากรทมจำากดใหเปนประโยชนตอสวนรวม

5. รวมจดหรอปรบปรงระบบการบรหารงานพฒนาใหมประสทธภาพและประสทธผล

6. รวมการลงทนในกจกรรมโครงการชมชนตามขดความสามารถของตนเอง และของหนวยงาน

เชน รวมสละแรงงาน วสด เงน และเวลา เปนตน

7. รวมปฏบตตามนโยบายแผนงานโครงการและกจกรรมใหบรรลเปาหมายตามทวางไว

8. ควบคมตดตาม ประเมนผลและรวมบำารงรกษาโครงการและกจกรรมทไดทำาไวทงโดยเอกชน

และรฐบาลใหใชประโยชนไดตลอดไป

9. รวมรบผลประโยชนซงอาจจะเปนวตถทางสงคมหรอทางสวนตว

การพจารณาการมสวนรวมของประชาชน แนวคด แมไซอส สไตเฟล (Matthias Stiefel) และ แอน

ดรว เพยรส (Andrew Pearce อางถงใน ปรชญา เวชสารชช, 2528 : 5-7) ไดเสนอการมสวนรวม 5 มต คอ 1. การมสวนรวมเปนการประจนหนา โดยถอวาการมสวนรวมสะทอนลกษณะ การแจกแจงแบงสรรอำานาจ ในการตดสนใจทผดแผกไปจากเดม จงอาจมองไดวาเปนการประจนหนาระหวางกลมผลประโยชน กลมสงคม กลมชนชนตาง ๆ เปนการปะทะก น (Confrontation) ระหวางผลประโยชน ของชาวชนบท ก บผลประโยชนของคนในเมอง

2. การมสวนรวมเปนเรองของกลมและขบวนการในการเขารวม มตนพจารณาการมสวนรวมจาก

การวเคราะหโครงสราง วธด ำาเนนการตลอดจนสภาพแวดลอมของกลม และขบวนการทเกยวของในการเขารวม

3. การมสวนรวมเปนประสบการณเฉพาะบคคล ตามนยามทวไป การมสวนรวมเปนเรองของ

พฤตกรรมกลม แตขณะเดยวกนการตดสนใจเขารวมกบกลมเปนการตดสนใจเฉพาะบคคล

4. การมสวนรวมเปนโครงการ (Programme or project) ในวงราชการและองคการระหวางประเทศ การมสวนรวมของประชาชนมกหมายไปถง โครงการซงถกกำาหนดขนเพอสงเสรมการพฒนาเฉพาะดานและเปนโครงการทมงใหผไดรบประโยชนมสวนรวมดวยบางระดบ การพจารณาการมสวนรวมจากมตของโครงการน อาศยขอสมมมตทวาถงแมโครงการจะถกกำาหนดขนจากแหลงใดกตาม โดยเฉพาะอยางยงการกำาหนดจากเบองบน แตกเชอวาถากลมเปาหมายมสวนรวมแลวโครงการจะเกดผล และการเขารวมของกลมเปาหมายยอมเกดขนไดถาใชวธการเขาถงปญหาทถกตอง

5. การมสวนรวมเปนนโยบาย ตามความหมายกวาง เราอาจมองประเดนการมสวนรวมของประชนวา เปนเร องเดยวกนกบประชาธปไตย ทงนเพราะในปจจบนแทบไมมรฐบาลใดกลาคดคานหลกการประชาธปไตย ในแงน การมสวนรวมเปนแกนกลางของนโยบายรฐบาล แตในทางปฏบต ผนำาหรอผปฏบตเองอาจมไดดำาเนนการใหเปนไปตามนโยบาย ทงนดวยเหตผลจากความกลวหรอความไมเช อวาจะเก ดผล แตมบางรฐบาลพยายามระดมความรวมมอและการมสวนรวมของมวลชนใหสนบสนนรฐบาล จงเนนการมสวนรวมในนโยบายของรฐ

ทประชม The Ad Hoc Group of Experts (อางใน บงอร ฤทธภกด, 2528 : 16-18) ไดกลาวถงการ

มสวนรวมของประชาชนเกดขน 3 สถานะคอ

1. การมสวนรวมโดยความสมครใจ (Spontaneity) เกดขนเองโดยมไดมการแทรกแซง เปนลกษณะการรวมซงผรวมเตมใจ เกดจากระดบฐานลางมไดมการสนบสนนจากภายนอก

2. การมส วนร วมโดยการชกจ ง (Inducement) โดยมการสนบสนนใหอาณตและเหนชอบเปนทางการ

3. การมสวนรวมโดยถกบงคบ (Coercion) มลกษณะขเขนใหเขารวม

ระดบของการมสวนรวม 3 ระดบ คอ

1. แบบปรากฏตวเขารวม (Presence) หมายถง การเขารวมของบคคลในโครงการทหนวยงานองคการจดขน ผทเขารวมโครงการไมมสวนรวมหรอควบคมโครงการนน ๆ

2. แบบมสวนรวม ผ Involvement) หมายถง การทบ คคลมปฏสมพนธตอกนในโครงการ อาจเปนรายบคคลหรอเปนกลม ในกจกรรมทสนองตอความตองการของตน

3. แบบควบคม (Control) หมายถง การมสวนรวมในระดบทบคคลหรอกลมสามารถควบคมกระบวนการไดทงหมด เชน เปาหมาย เนอหา วธการ ผลกระทบทเกดขน ในระดบนจะเนนบคคลทเขามสวนรวม และมสวนควบคมดวยตวเอง

ถงแมการมสวนรวมอาจเกดขนได 3 ลกษณะ แตในระยะยาวนนการมสวนรวมโดยงคบและขาดการสนบสนนจากประชาชนจะกอผลเสยหาย และบนทอนความสนใจของประชาชนในกจกรรมการพฒนา ฉะนนการมสวนรวมในงานการศกษาและการพฒนา บคคลในชมชนจะตองเขามามบทบาทดวยความสมครใจในทกขนตอน มไดถกบงคบหรอชกจง เรมตงแตการวเคราะหปญหาและสาเหตปญหาในชมชนรวมกน การหาแนวทางวางแผนแกไขปญหา รวมลงมอปฏบตกจกรรม รบผลประโยชนตลอดจนกระทงตดตามประเมนผลการดำาเนนงานรวมกน

ปจจยทมอทธพลตอการมสวนรวมของชมชน

ปจจยทมอทธพลตอการเขาไปมสวนรวมในกจกรรมการพฒนาชมชนจนเกดผลบรรลตามวตถประสงค และเปาหมายทวางไวทกประการไวนน มน กการศกษาและนกพฒนาหลายทานได อธบายถงปจจยทสงผลให ประชาชนไดเขาไปมสวนรวมในการพฒนาไว เชน

ปรชญา เวชสารชช (2528 : 170) ไดกลาวถงปจจยสำาคญซงผลกดนใหประชาชน เขามามสวนรวมในกระบวนการพฒนาทองถน ดงน

1. ปจจยสภาพแวดลอมทงทางกายภาพ เศรษฐกจ สงคม การเมอง การปกครอง และความปลอดภย

2. ปจจยผลกดนจากบคคลอน โดยเฉพาะผน ำา เชน กำานน ผใหญบาน

3. ป จจยท เป นรางวลตอบแทน ได แก ค าตอบแทนแรงงาน เงนปนผล เปนตน

4. ปจจยภายในตวบคคล ไดแก ความคาดหวงในประโยชนสวนรวม ความรสกเกรงใจไมกลาปฏเสธเมอถกชกชวน หรอความรสกเปนพนธะทตองเขารวมเพอใหเกดความสามคค

อนภาพ ถรลาภ (2528 : 46) ไดอธบายวา ปจจยทมอทธพลทำาใหประชาชนเขาไปมสวนรวมในกจกรรมการพฒนา เกดจากปจจยดงตอไปน

1. ความเกรงใจผมสถานภาพสงกวา2. ความตองการใหเปนกลมเปนพวก3. ความเคารพนบถอและเชอในตวผนำา4. ความใกลชดกบเจาหนาทของรฐ5. การคำานงถงประโยชนตอบแทนทตนเองไดรบ6. การยอมรบแบบอยางทดำาเนนการอยแลว7. ความไมพอใจตอสภาพแวดลอมทตนองสมผส8. การยอมรบในอำานาจรฐ9. ฐานะทางเศรษฐกจ

อคน รพพฒนา (2531 : 49-50) ไดเสนอแนวคดเพอพจารณาถงปจจยทประชาชน จะเขามารวมในกจกรรมการพฒนาอาจเพราะเงอนไข ดงน

1. เกรงใจ ถกบงคบ หรอมสงจงใจเฉพาะหนา2. เขาใจและยอมรบวตถประสงคของการพฒนานน3. เหนวากจกรรมดงกลาวจะกอใหเกดประโยชนระยะยาวแกตนเอง

และชมชน

ว ร ช ว ร ชน ภาวรรณ (2535 : 49-50) ได สร ปป จจยท ท ำา ให ประชาชนจะเขาไปม สวนรวมในการพฒนาชนบทมากนอยเพยงใด ขนอยกบปจจยอยางนอย 2 ประการ ไดแก

1. นโยบายหรอรปแบบการพฒนาของรฐบาล กลาวคอ การพฒนาแบบเสร (Free development) และการพฒนาแบบมแผน (Planned development) สนบสนนใหประชาชนในชนบทใหเขามามสวนรวมไดมากกวาแบบบงคบ (Force development)

2. โครงสรางทางการเมองและสงคมของชาวชนบท โครงสรางดงกลาวนมสวนสำาคญทำาให

ประชาชนในชนบทเขามามสวนรวมในการบรหารจดการทรพยากรมากนอยแตกตางกนเชนโครงการสรางทางการเมองในสงคมชนบททสนบสนนการปกครองระบบประชาธปไตย หรอ โครงสรางสงคมทเปนเจาขนมลนาย หรอโครงสรางทสนบสนนความเช อในเร องกรรม ยอมไม เอออ ำานวยให ประชาชนเขามามสวนรวม เปนตน

ยทธวธการมสวนรวม

การพฒนาชนบททมประสทธภาพ ลกษณะทมรากฐานจากประชาชน ชาวบานในชมชนตองมสวนรวมในการแสดงออกซงปญหา และความตองการทแทจรง จากบคคลทมฐานะทางเศรษฐกจสงคม และการเมองเทาเทยมกน มปญหารวมกนจะสามารถรวมเปนกลมขนาดเลก มสมาชกระหวางยสบ ถงสสบคน สมาชกแตละคนจะมโอกาสพด และมอำานาจในการตดสนใจในเร องทกเร องของกลมโดยวธการปรกษาหารออยางไมเปนทางการถงปญหาตาง ๆ และวางแผนแกไขปญหาในเรองเลก ๆ ใหสำาเรจไปเร อย ๆ ดวยกจกรรมใหมตอไปในรปของการเรยนรโดยการกระท ำา เปดโอกาสใหสมาชก ทมความรความสามารถในกจกรรมแตละอยาง ผลดกน

เขามาทำาหนาทเปนกรรมการและสมาชกทกคนมอำานาจในการตดสนใจ มสทธ มเสยงเกยวกบเร องราวของทกคน (แฟรงซ แกงกอลฟ ไฮม และคณะ, 2526 : 64-65)

การรเร มกอตงกลม ควรมขนาดเลก สมาชกระหวาง 15-35 คน สมาชกคดกำาหนดโครงสรางของกลมขนเอง ตามสภาพความจำาเปนในสถานการณของชมชน จากสนทนาพดคยหรอเสนออภปรายปญหา แลกเปลยนความคดเหนในระดบเสมอภาค เพอจะไดเปนดงโครงสรางทควรมและเขาใจถงปญหาทตองดำาเนนการแกไข ดวยการใชกลมเพอสรางใหเกดองคกร เปนอนหนงอนเดยวกน (นรนทรชย พฒนพงศา, 2533 : 82-83) อาจเรยกกลมเหลานวาเปนแบบหลวม ๆ ในรปแบบทม แกนกลาง“และวงรอบนอก ผมความสนใจจะเปนแกนกลางประมาณ ” 10 คน กลมคนเหลานจะปรกษาหารอกนอยเสมอถงปญหาตาง ๆ แนวทางวการแกปญหาตลอดจนรเร มกจกรรม และเผยแพรความคด สวนคนอกกลมหนงเปนผอยในวงรอบนอกคอผทสนใจกจกรรม อยากรบรแนวคดในการแกปญหา จะรวมในการปรกษาซกถามและรวมกจกรรมดวย แตกไมไดเปนผทรเร มกจกรรมและไมไดเปนผนำาในการทำากจกรรม จำานวนคนในกลมทเปนแกนกลางอาจเปลยนแปลงได จ ำานวนจะเพมขน เมอผทอยวงรอบนอกเกดความสนใจมากขน และเขารวมในการประชมปรกษาหารอเสมอจำานวนคนในกลมทเปนแกนกลาง อาจลดลงได ถาหากมผใดเบอทจะรวมวงปรกษาหรอ จำานวนคนทอยในวงรอบนอกกอาจเพมข นหรอลดลงได ข นอยก บวากจกรรมทกลมทำานน เปนสงทเขาตองการหรอไม

การมสวนรวมของประชาชนในการเปนผตดสนใจดวยตนเอง จากสภาพทเปนจรงของชมชน มองคประกอบสำาคญ คอ (บญฑร ออนดำา, 2533 : 133-139)

1. การวเคราะหชมชน ประกอบดวยการกำาหนดสาเหตปญหา ความตองการวางแผน แกไขปญหารวมกนของบคคลในชมชน ดวยการวเคราะห

สถานการณบนรากฐานของความคดและปญหาความตองการของชาวบาน จากการสนทนาภายในกลมขนาดเลก ชาวบานจะคอย ๆ สรางศกยภาพของตนเอง

2. กจกรรม การทจะทำากจกรรมอะไร เมอไหรและอยางไร ขนอยกบการพจารณาตดสนใจรวมกนจากความตองการของชาวบานในชมชน

3. การรวมกลมขนาดเลก ชาวบานทมความตองการเหมอนกน รวมกนเปนกลมธรรมชาต สรางอำานาจตอรองทางดานการเมอง เศรษฐกจและสงคม

ปญหาและอปสรรคของการมสวนรวม

ปญหาและอปสรรคตาง ๆ ทเกดขน ไมมปญหาอปสรรคใดทเกดขนจากสาเหตเดยว เชน เดยวกนปญหาอปสรรคของการมสวนรวมของประชาชนนนกเกดขนไดจากหลายสาเหต เชน เกดจากระบบราชการ และเกดจากระบบของประชาชน ซงกมเหตผลแตกตางกนไปตาม สถานการณทศกษาเชน

เจมศกด ป นทอง (2527) ไดกลาววา เจาหนาทและระบบราชการเปนอปสรรคตอการมสวนรวมของประชาชนม 2 ดาน คอ

1. ปญหาเกยวกบตวชาวชนบทเองถงความเปนปจเจกบคคล นอกจากนนชาวชนบทยงอยภายใตระบบอปถมภ หรอพงบคคลภายนอกจนเกนไป ดถกฐานะของตนเอง เลอกผนำาทอปถมภตนเองได

2. ปญหาเกยวกบตวของเจาหนาทและระบบราชการ ปญหาการมสวนรวมของประชาชนมลกษณะดงน 2.1 นโยบายรฐบาลมกมาจากเบองบน

2.2 การจดสรรงบประมาณทำามาจากสวนกลาง คำานงถงเฉพาะกจกรรมทสวนกลางกำาหนด 2.3 ระบบราชการและเจาหนาทระดบตาง ๆ ขาดการประสานงานและรบปฏบตเฉพาะนโยบายหลกของหนวยงาน

2.4 มความสมพนธแบบผใหญผนอย มกจะเชอวาตนเองมฐานะสงกวาชาวชนบท

2.5 เจาหนาทราชการชอบทำางานสำานกงาน 2.6 ระบบราชการใชการใหคณใหโทษทำาตวใหพอใจแกผบงคบบญชา มไดปฏบตงานเพอชาวชนบทอยางแทจรง 2.7 บคคลภายนอกหรอผเก ยวของ ไมตองการใหชาวชนบทขามารวมในการพฒนา

ฉลาดชาย รมตานนท (อางในทวทอง หงสววฒน, 2527) ไดกลาวถงปญหาอปสรรคของการมสวนรวมวา ถาจะใหพดถงทสดแลว“ ความลมเหลวของการพฒนาทกชนดในประเทศเราสวนหนง (และอาจเปนสวนใหญดวย) เกดขนจากการทไมไดมการกระจายอำานาจ หนาท และความรบผดชอบใหแกประชาชน โครงสรางทางดานการเมอง การปกครอง การบรหารกด โครงสรางอำานาจทางเศรษฐกจกด โครงสรางทางสงคมวฒนธรรมกด เหลานลวนแตตกอยในกำามอของคนสามกลม คอ ทหาร (ระดบสง) นายทน และขาราการ ตราบใดทยงไมมการ เปลยนแปลงแกไขโครงสรางทมลกษณะผกขาดดงกลาวน ยากนกทจะหวงวาการพฒนาแบบม สวนรวมของประชาชนจะเกดขน เหตผลงาย ๆ กคอ เพราะพวกเขาไมมโอกาสเขามามสวนรวมนนเอง”

ขอมลพนฐานขององคการบรหารสวนตำาบลลำาพญา

          องคการบรหารสวนตำาบลลำาพญา  จดตงขนตามพระราชบญญต

สภาตำาบลและองคการบรหารสวนต ำาบล พ.ศ. 2537 เม อวนท 10 พฤษภาคม 2540 ททำาการองคการบรหารสวนตำาบลลำาพญาซงตงอยรม

ถนนบางภาษ-ศาลายา     เลขท 79  หมท   11  ตำาบลลำาพญา  อำาเภอ

บางเลน  จงหวดนครปฐม  ปจจบนเปนองคการบรหารสวนตำาบลขนาด

กลาง  มพนทรบผดชอบ  ทงหมด 11,250 ไร  หรอประมาณ  18  ตาราง

กโลเมตร  ตามลกษณะภมศาสตรจดอยบรเวณภาคกลางของประเทศไทย 

หางจากกรงเทพมหานครไปทางทศเหนอประมาณ  30  กโลเมตร  และม

ระยะทางหางจากทวาการอำาเภอบางเลน  ประมาณ 13  กโลเมตร

ลกษณะภมประเทศ

เปนทราบลมแมนำา มแมนำาทาจนไหลผานตำาบลลำาพญา จากทศเหนอ

ไปทศใต แบงเขตพนท อบต.เปนสองฝง ไดแก ฝงตะวนออกของแมนำา ม

พนทประมาณ 14 ตารางกโลเมตร สวนใหญจะเปนแหลงทำาเกษตรกรรม

ทอยอาศยของประชาชน สถานทราชการ สถานศกษา สวนฝงตะวนตกของ

แมน ำา มพ นท ประมาณ 4 ตารางก โลเมตร สวนใหญเป นแหล งท ำา

เกษตรกรรมเชนเดยวกน และทอยอาศย

มอาณาเขตตดตอกบตำาบลตางๆ   คอ

            ทศเหนอ               ต ดตอก บ                เขตตำาบลคลองนก

กระทง

            ทศใต                   ตดตอกบ                เขตตำาบลบางระกำา

            ทศตะวนออก          ตดตอกบ              เขตตำาบลนราภรมย

            ทศตะวนตก            ตดตอกบ              เขตตำาบลบางปลา

องคการบรหารสวนตำาบลลำาพญา   ประกอบดวย

   1.  สภาองคการบรหารสวนตำาบล.          สภาองคการบรหารสวนตำาบลลำาพญา  ทำาหนาทเป นฝาย

นตบญญต  ประกอบดวยสมาชกสภาอองคการบรหารสวนตำาบล จำานวน

18 คน  ซงเลอกตงโดยราษฎรผมสทธเลอกตงตามกฎหมายวาดวยการ

เลอกตงสมาชกสภาองคการบรหารสวนตำาบล  วาระการดำารงตำาแหนง  4  ป  และสภาองคการบรหารสวนตำาบลมประธานสภาคนหนง  และรอง

ประธานสภาคนหนง  ซงแตงตงจากสมาชกสภาองคการบรหารสวนตำาบล

ตามมตของสภา องคการบรหารสวนตำาบล

   2. นายกองคการบรหารสวนตำาบล

          นายกองคการบรหารสวนตำาบลลำาพญาทำาหนาทเป นฝาย

บรหารขององคการบรหารสวนตำาบล.  ซงมาจากการเลอกตงโดยตรงของ

ประชาชน  และนายกองคการบรหารสวนตำาบล  แตงตงรองนายกองคการ

บรหารสวนตำาบลทมใชสมาชกองคการบรหารสวนตำาบล   เปนผชวยเหลอ

ในการบรหารราชการขององคการบรหารสวนตำาบล  ตามทนายกองคการ

บรหารสวนตำาบลมอบหมาย   จำานวน 2 คน

  การแบงสวนราชการขององคการบรหารสวนตำาบลลำาพญา

          การบรหารงานองคการบรหารสวนตำาบลลำาพญา  ประกอบ

ดวยนายกองคการบรหารสวนตำาบล  เปนฝายบรหารทางดานนโยบาย  โดย

มนายกองคการบรหารสวนตำาบลเปนหวหนา  มรองนายกองคการบรหาร

สวนตำาบลเปนผชวย  และฝายปฏบตงานประจำามปลดองคการบรหารสวน

ตำาบล  เป นผบงค บบญชาสงสด  และพนกงานองคการบรหารสวน

ตำาบล.และลกจางเปนฝายปฏบต  ตดตามนโยบายทนายกองคการบรหาร

สวนตำาบลมอบหมายงานใหเปนไปตามระเบยบแบบแผนกำาหนด  แบงเปน

สวนตาง ๆ ได 3 สวน  มพนกงานองคการบรหารสวนตำาบลและลกจาง 

รวมทงสน   ดงน

                         • สำานกงานปลด

                         • สวนการคลง

                         • สวนโยธา

วสยทศน

           “ลำาพญา  เมองทองเทยว  เมองนาอย  เกษตรปลอดสารพษ 

อาหารปลอดภย  การคมนาคมสะดวก  เศรษฐกจด ” 

พนธกจ

      1.  บานเมองมความเป นระเบยบเรยบรอย  สะอาดสวยงาม 

ประชาชนมคณภาพชวตทดสงแวดลอมด

      2.  สงเสรมสนบสนนโรงงานอตสาหกรรม

      3.  พฒนาระบบการผลตสนคาเกษตรอตสาหกรรมทปลอดภย และ

ยงยนเพอการบรโภค  และการสงออก

      4.  แหลงผลตอาหารปลอดภย

      5.  จดใหม และบำารงรกษาทางบกและทางนำา

      6.  บำารงและสงเสรมการประกอบอาชพของประชาชน

ยทธศาสตรและแนวทางการพฒนาในชวงเวลา  3  ป

        1.  ยทธศาสตรการพฒนาดานการศกษา  ศาสนา  และวฒนธรรม

        2.  ยทธศาสตรการพฒนาดานเศรษฐกจ

        3.  ยทธศาสตรการพฒนาดานการบรการสาธารณะ

       4.  ยทธศาสตรการพฒนาดานสงคม

       5.  ยทธศาสตรการพฒนาดานสงแวดลอมและการทองเทยว

       6.  ยทธศาสตรการพฒนาดานการบรหารจดการทด

แนวทางการพฒนาทองถนในชวง  3  ป        1.  ดานการศกษา  ศาสนา  และวฒนธรรม

                1.1  พฒนาการศกษาและสงเสรมการศกษา

               1.2  เพมชองทางการรบรขาวสาร

                1.3  สงเสรม  สนบสนนการเผยแพรคณธรรมทางศาสนา

และการเผยแพรศลปวฒนธรรม  และจารตประเพณ  และภมปญญาทอง

ถน

                1.4  อนรกษศลปวฒนธรรม  โบราณวตถ  โบราณสถาน 

และพพธภณฑสถาน

        2  ดานสงเสรมเศรษฐกจ

                2.1·  พฒนาและสงเสรมอาชพใหประชาชน

                 2.2  อบรมฝกอาชพใหกบประชาชน

                 2.3  สงเสรม  สนบสนนการผลตผลผลตทางการเกษตร

ปลอดภยจากสารพษเพอบรโภค

       3.  ดานการบรการสาธารณะ

                 3.1  กอสราง  ปรบปรง  บำารงถนน  สะพาน  ทางเทา  ทอ

ระบายนำา  และทาเทยบเรอ

                 3.2·  พฒนาระบบจราจร

                 3.3  พฒนาระบบไฟฟา ประปา–                 3.4  จดทำาผงเมองรวม  ผงเมองเฉพาะ  และปองกนการ

บกรกทสาธารณะประโยชน

                 3.5  พฒนาแหลงนำาคคลอง  และระบบชลประทานเพอการ

อปโภค

3.6  บรโภค  การเกษตร  และอนๆ

        4.  ดานสงคม

                 4.1  สงเสรมและสนบสนนกฬาและนนทนาการ

                4.2 สงเสรม  สนบสนนกจการสาธารณสขชมชน

                4.3  แกไข  ปองกน  และตอตานยาเสพตด

                4.4  สงเสรม   สน บสน น   งานสวสด การสงคม   การ

สงคมสงเคราะห

                4.5  รกษาความสงบเรยบรอย  และความปลอดภยในชวต

และทรพยสน สงเสรม  สนบสนนการดำาเนนงานบรรเทาสาธารณภย  จดหา

วสด  ครภณฑและอปกรณในการปองกนและบรรเทาสาธารณภย

        5.  ดานสงแวดลอมและการทองเทยว

                 5.1  สรางจตส ำาน กและความตระหน กในการจดการ

ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม

                 5.2  ส ง เ ส ร ม   ส น บ ส น น   เ ฝ า ร ะ ว ง   แ ล ะ ป อ ง ก น

ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม

                 5.3  บำารงรกษาแมนำาลำาคลอง  แหลงนำาตางๆและการ

ปองกนนำาทวม

                 5.4  การดแลรกษาทสาธารณะ

                 5.5  พฒนาและสงเสรมการทองเทยว

        6.  ดานการบรหารจดการทด

                6.1  พฒนาการบรหารจดการทดในองคกร  สงเสรมการม

สวนรวมของประชาชนในการพฒนาทองถน  และสงเสรมการปกครองใน

ระบอบประชาธปไตย

                6.2  สงเสรมสวสดการแกคณะผบรหาร  สมาชกสภาทอง

ถ น   ข า ร า ช ก า ร   ล ก จ า ง   พ น ก ง า น

                6.3  ปรบปรงและพฒนาบคลากร

                6.4  สนบสนนการปฏบตงาน  ปรบปรง  และพฒนาเครอง

มอ  เครองใช  และสถานทปฏบตงาน

                6.5  สงเสรมความรความเขาใจเกยวกบกจการทองถน

                6.6  ปรบปรงและพฒนารายได

                6.7  เพมประสทธภาพการตรวจสอบภายใน

โครงสรางทางเศรษฐกจ/รายไดประชากร

ประชาชนในเขตเทศบาลสวนใหญประกอบอาชพเกษตรกรรม และ

ทำางานรบจางตามโรงงานอตสาหกรรมในบรเวณใกลเคยง มรายไดเฉลย

42,000 – 84,000 บาทตอป นอกจากนน จะเปนการคาขายทวไป

การเกษตรกรรม

จากสภาพพนทซงเปนทราบลมแมนำาทาจน มดนทอดมสมบรณอย

โดยทวไป จงเปนการเอออำานวยใหประชาชนในเขตเทศบาล ยดอาชพ

เกษตรกรรมเปนหลก เชนเดยวกบชมชนอน ๆ ในอำาเภอบางเลน พชสำาคญ

ไดแก ขาว ออย มะพราว มะมวง กลวย เปนตน

การพาณชยกรรมและบรการ

ในเขตเทศบาลตำาบลลำาพญา มสถานประกอบการดานพาณชยกรรม

ดงน

1. สถานบรการนำามน (ป มหลอด) จำานวน 5 แหง

2. ตลาดสด จำานวน 1 แหง

3. ตลาดนำา จำานวน 1 แหง

4. รานคาทวไป จำานวน 49 แหง

การอตสาหกรรม

ในเขตเทศบาลไมม โรงงานอตสาหกรรมขนาดใหญ ก จการ

อตสาหกรรมทปรากฏในปจจบนเปนเพยงกจการเลก ๆ เทานน เชน ราน

ซอมเครองยนต โรงผลตธปหอม เปนตน

การทองเทยว

ในเขตเทศบาลตำาบลลำาพญา มตลาดนำาลำาพญา ตงอยท หมท 5 ตำาบลลำาพญา เปนสถานททองเทยวทสำาคญแหงหนงของจงหวดนครปฐม

ซงเปนสถานทจำาหนายผลผลตทางการเกษตรของประชาชนโดยไมผาน

พอคาคนกลาง เปดบรการทกวนเสาร อาทตย และวนหยดนกขตฤกษ ม–จำานวนนกทองเท ยวประมาณ 8,000 คน/เด อน สรางรายได ใหก บ

ประชาชนจากการทองเทยว ประมาณ 10,000,000 บาท/ป

การปศสตว

การเลยงสตวเปนอาชพทสำาคญรองจากการเกษตรกรรม สตวเลยง

ไดแก เปด ไก หม โค และมการขดบอเลยงกง ปลา เปนตน

จำานวนประชากร

จำานวนประชากร ทงสน 1,774 คน จำาแนกเปนชาย 857 คน

และหญง 917 คน

ศาสนา

ในเขตเทศบาลมผน บถอศาสนาพทธ รอยละ 99 และมผนบถอ

ศาสนาอน ๆ รอยละ 1 ของจำานวนประชากรทงหมด มวดสำาหรบประกอบ

พธทางศาสนา จำานวน 1 วด คอ วดลำาพญา ตงอยหมท 5 ตำาบลลำา

พญา

วฒนธรรม/ประเพณ

องคการบรหารสวนตำาบลลำาพญามวฒนธรรม/ประเพณทองถนท

สำาคญ ไดแก

1. ประเพณทำาบญตกบาตรวนขนปใหม กำาหนดจดในเดอนมกราคา

ของทกป กจกรรม

ประกอบดวยการทำาบญตกบาตรขาวสาร อาหารแหงในตอนเชา

2. ประเพณสงกรานต กำาหนดจดในเดอนเมษายน กจกรรมประกอบ

ดวย ทำาบญตกบาตรตอนเชา การรดนำาดำาหวขอพรผใหญ ตอนบาย

3. ประเพณลอยกระทง กำาหนดจดในเดอนพฤศจกายน กจกรรม

ประกอบดวย การประกวดกระทงประเภทตาง ๆ และการประกวดนาง

นพมาศ รวมทงมการแสดงมหรสพสมโภชตลอดคน

การศกษา

ดานการศกษา มการจดการศกษาในระดบศนยพฒนาเดกเลก

จำานวน 1 ศนย 2 หองเรยน ระดบประถมศกษา จำานวน 1 โรงเรยน

จำานวน 11 หองเรยน และไมมระดบมธยมศกษา

กฬา/นนทนาการ/พกผอน

ดานการกฬา/นนทนาการ/พกผอน มลานกฬาอเนกประสงคเพอให

เยาวชนและประชาชนไดใชเปนสถานทเลนกฬา/กจกรรมนนทนาการและพก

ผอน จำานวน 2 แหง นอกจากน ยงมสวนหยอม สนามเดกเลน จำานวน

1 หลง และสถานทออกกำาลงกายชมรมแอโรบค จำานวน 1 แหง

การสาธารณสข

ดานการสาธารณสข มสถานอนามยในเขตเทศบาล จำานวน 1 แหง

คลนกเอกชน จำานวน 2 แหง มบคลากรทางการแพทยทปฏบตหนาทใน

สถานพยาบาลทกแหง ทกสงกดในเขตพนท เจาพนกงานสาธารณสขชมชน

จำานวน 2 คน อสม. จำานวน 35 คน นกวชาการสาธารณสข จำานวน

1 คน และเจาหนาทบรหารงานสาธารณสข จำานวน 1 คน

การปองกนและบรรเทาสาธารณภย

ดานการปองกนและบรรเทาสาธารณภย มรถยนตดบเพลง จำานวน

1 คน จดซอเมอป พ.ศ.2536 ราคา 1,297,770 บาท รถบรรทก

นำา จำานวน 1 คน จนำาได 6,000 ลบ.ม. เครองดบเพลงชนดหาบหาม

จำานวน 1 เครอง รถยนตตรวจการ จำานวน 1 คน พนกงานดบเพลง

จำานวน 3 คน

แหลงนำา

ดานแหลงนำา มคลอง ลำาธาร หวย จำานวน 5 แหง ไดแก คลอง

ทองหลาง คลองนำาดอกไม คลองเหมอง คลองนราภรมย และคลอง

สถาพรพฒนา

การประปา

ดานการประปา ปจจบนเทศบาลตำาบลลำาพญา ไดดำาเนนการกจการ

ประปาเอง โดยการขดเจาะบอบาดาลและกอสรางหอถงสง จ ำานวน 9 แหง ไดแก หมท 2 หมท 5 หมท 6 หมท 9 หมท 10 จำานวน 3 หอถง

และหมท 11 จำานวน 2 หอถง เพอบรการนำาประปาใหแกประชาชนใน

เขตเทศบาล

ปจจบนมประชากรใชนำาประปาทงสน 500 ราย และในแตละวน

สามารถผลตนำาประปาได 400 ลกบาศกเมตร ประชาชนใชเฉลย 375 ลกบาศกเมตรตอวน อนง เทศบาลไดเลงเหนวานำาเปนปจจยสำาคญในการ

ดำารงชวต จงไดดำาเนนการปรบปรงคณภาพนำาใหใชอปโภค บรโภคไดอยาง

ปลอดภย โดยดำาเนนการตดตงถงกรองสนมเหลกทหอถงทง 9 แหง

ขอมลหอถงประปา องคการบรหารสวนตำาบลลำาพญา

1. หอถงประปาหมท 2 ตงอยทสาธารณประโยชนขางสะพานขาม

คลองทองหลาง หมท 2 ตำาบลลำาพญา อำาเภอบางเลน จงหวดนครปฐม

พก ดบ อ (x) E – 63028 (Y) N – 1541785 ขนาดบรรจ 30 ลกบาศกเมตร ขนาดบอ 150 มลลเมตร ความลก 230 เมตร ชนด

เครองสบ ป มนำาซมเบอรสซเบล ขนาด 5 แรงมา ทอดด 38 มลลเมตร

ปรมาณการผลตนำา 12 ลกบาศกเมตร/ชวโมง หรอ 144 ลกบาศก

เมตร/วน (ผลตนำาวนละ 12 ชวโมง ใหบรการประชาชน จ ำานวน 2 หมบาน คอ หมท 1 และหมท 2 จำานวน 165 ครวเรอน จ ำานวน

ประชากร 608 คน ปรมาณความตองการใชนำาเฉลย 91 ลกบาศก

เมตรตอวนหรอ 150 ลตร/คน/วน เกณฑการใชนำาในการอปโภค-บรโภค

ของประชาชน พนทชมชนจะใชนำาในอตรา 150 ลตร/คน/วน คณภาพ

นำาดานรสชาต มรสจด คณภาพดานสของนำา มสใส และการใชงานใน

ปจจบนสามารถใชการไดด

2. หอถงประปาหมท 5 ตงอยทสาธารณประโยชนขางสะพานขาม

คลองดอนทอง หมท 5 ตำาบลลำาพญา อำาเภอบางเลน จงหวดนครปฐม

พก ดบอ (x) E – 630311 (Y) N – 1544340 ขนาดบรรจ 12 ลกบาศกเมตร ขนาดบอ 150 มลลเมตร ความลก 230 เมตร ชนด

เครองสบ ป มนำาซมเบอรสซเบล ขนาด 2 แรงมา ทอดด 50 มลลเมตร

ปรมาณการผลตนำา 7 ลกบาศกเมตร/ชวโมง หรอ 84 ลกบาศก

เมตร/วน (ผลตนำาวนละ 12 ชวโมง ใหบรการประชาชน จ ำานวน 1 หมบาน คอ หมท 5 จำานวน 40 ครวเรอน จำานวนประชากร 115 คน

ปรมาณความตองการใชนำาเฉลย 17 ลกบาศกเมตรตอวนหรอ 150 ลต/คน/วน เกณฑการใชนำาในการอปโภค-บรโภคของประชาชน พนท

ชมชนจะใชนำาในอตรา 150 ลตร/คน/วน คณภาพนำาดานรสชาต มรสจด

คณภาพดานสของนำา มสใส และการใชงานในปจจบนสามารถใชการไดด

3. หอถงประปาหมท 6 ตงอยทบรเวณบานนายฉว เถยรทว หมท

6 ตำาบลลำาพญา อำาเภอบางเลน จงหวดนครปฐม พก ดบอ (x) E – 628197 (Y) N – 1542640 ขนาดบรรจ 12 ลกบาศกเมตร ขนาด

บอ 100 มลลเมตร ความลก - เมตร ชนดเครองสบ ป มนำาซมเบอรสซ

เบล ขนาด 1.5 แรงมา ทอดด 32 มลลเมตร ปรมาณการผลตนำา 5 ลกบาศกเมตร/ชวโมง หรอ 60 ลกบาศกเมตร/วน (ผลตนำาวนละ 12 ชวโมง ใหบรการประชาชน จำานวน 2 หมบาน คอ หมท 4 และหมท 6 จำานวน 56 ครวเรอน จ ำานวนประชากร 173 คน ปรมาณความ

ตองการใชนำาเฉลย 26 ลกบาศกเมตรตอวนหรอ 150 ลตร/คน/วน

เกณฑการใชนำาในการอปโภค-บรโภคของประชาชน พนทชมชนจะใชนำาใน

อตรา 150 ลตร/คน/วน คณภาพนำาดานรสชาต มรสจด คณภาพดานส

ของนำา มสใส และการใชงานในปจจบนสามารถใชการไดด

4. หอถงประปาหมท 9 ตงอยทบรเวณบานนายอมพร ขวญนนท

เดม หมท 9 ตำาบลลำาพญา อำาเภอบางเลน จงหวดนครปฐม พกดบอ (x)

E – 629470 (Y) N – 1541896 ขนาดบรรจ 12 ลกบาศกเมตร

ขนาดบอ 150 มลลเมตร ความลก 200 เมตร ชนดเครองสบ ป มนำาซม

เบอรสซเบล ขนาด 2 แรงมา ทอดด 32 มลลเมตร ปรมาณการผลต

นำา 7 ลกบาศกเมตร/ชวโมง หรอ 84 ลกบาศกเมตร/วน (ผลตนำาวนละ

12 ชวโมง ใหบรการประชาชน จำานวน 1 หมบาน คอ หมท 9 จำานวน

101 ครวเรอน จำานวนประชากร 425 คน ปรมาณความตองการใชนำา

เฉลย 64 ลกบาศกเมตรตอวนหรอ 150 ลตร/คน/วน เกณฑการใชนำา

ในการอปโภค-บรโภคของประชาชน พนทชมชนจะใชน ำาในอตรา 150 ลตร/คน/วน คณภาพนำาดานรสชาต มรสจด คณภาพดานสของนำา มสใส

และการใชงานในปจจบนสามารถใชการไดด

5. หอถงประปาหมท 10 ตงอยทบรเวณองคการบรหารสวนตำาบล

ลำาพญา หมท 10 ตำาบลลำาพญา อำาเภอบางเลน จงหวดนครปฐม พกด

บอ (x) E – 632562 (Y) N – 1542580 ขนาดบรรจ 30 ลกบาศก

เมตร ขนาดบอ 150 มลลเมตร ความลก 230 เมตร ชนดเครองสบ ป ม

นำาซมเบอรสซเบล ขนาด 3 แรงมา ทอดด 50 มลลเมตร ปรมาณการ

ผลตนำา 9 ลกบาศกเมตร/ชวโมง หรอ 108 ลกบาศกเมตร/วน (ผลต

นำาวนละ 12 ชวโมง ใหบรการประชาชน จำานวน 1 หมบาน คอ หมท

10 จำานวน 70 ครวเรอน จำานวนประชากร 244 คน ปรมาณความ

ตองการใชนำาเฉลย 37 ลกบาศกเมตรตอวนหรอ 150 ลตร/คน/วน

เกณฑการใชนำาในการอปโภค-บรโภคของประชาชน พนทชมชนจะใชนำาใน

อตรา 150 ลตร/คน/วน คณภาพนำาดานรสชาต มรสจด คณภาพดานส

ของนำา มสใส และการใชงานในปจจบนสามารถใชการไดด

6. หอถงประปาหมท 10 ตงอยบรเวณบานนายแกว เอยมพญา

หมท 10 ตำาบลลำาพญา อำาเภอบางเลน จงหวดนครปฐม พกดบอ (x) E – 632052 (Y) N – 1544566 ขนาดบรรจ 12 ลกบาศกเมตร ขนาด

บอ 100 มลลเมตร ความลก - เมตร ชนดเครองสบ ป มนำาซมเบอรสซ

เบล ขนาด 2 แรงมา ทอดด 32 มลลเมตร ปรมาณการผลตนำา 7 ลกบาศกเมตร/ชวโมง หรอ 84 ลกบาศกเมตร/วน (ผลตนำาวนละ 12 ชวโมง ใหบรการประชาชน จำานวน 1 หมบาน คอ หมท 10 จำานวน

30 ครวเรอน จำานวนประชากร 105 คน ปรมาณความตองการใชนำา

เฉลย 16 ลกบาศกเมตรตอวนหรอ 150 ลตร/คน/วน เกณฑการใชนำา

ในการอปโภค-บรโภคของประชาชน พนทชมชนจะใชน ำาในอตรา 150 ลตร/คน/วน คณภาพนำาดานรสชาต มรสจด คณภาพดานสของนำา มสใส

และการใชงานในปจจบนสามารถใชการไดด

7. หอถงประปาหมท 10 ตงอยบรเวณบานนายประคอง ภรมย

เบยว หมท 10 ตำาบลลำาพญา อำาเภอบางเลน จงหวดนครปฐม พกดบอ

(x) E – 633512 (Y) N – 1544899 ขนาดบรรจ 12 ลกบาศก

เมตร ขนาดบอ 150 มลลเมตร ความลก 268 เมตร ชนดเครองสบ ป ม

นำาซมเบอรสซเบล ขนาด 2 แรงมา ทอดด 32 มลลเมตร ปรมาณการ

ผลตนำา 7 ลกบาศกเมตร/ชวโมง หรอ 84 ลกบาศกเมตร/วน (ผลตนำา

วนละ 12 ชวโมง ใหบรการประชาชน จำานวน 1 หมบาน คอ หมท 10 จำานวน 62 ครวเรอน จ ำานวนประชากร 214 คน ปรมาณความ

ตองการใชนำาเฉลย 32 ลกบาศกเมตรตอวนหรอ 150 ลตร/คน/วน

เกณฑการใชนำาในการอปโภค-บรโภคของประชาชน พนทชมชนจะใชนำาใน

อตรา 150 ลตร/คน/วน คณภาพนำาดานรสชาต มรสจด คณภาพดานส

ของนำา มสใส และการใชงานในปจจบนสามารถใชการไดด

8. หอถงประปาหมท 11 ตงอยบรเวณวดเวฬวนาราม หมท 11 ตำาบลลำาพญา อำาเภอบางเลน จงหวดนครปฐม พก ดบอ (x) E – 633478 (Y) N – 1544335 ขนาดบรรจ 12 ลกบาศกเมตร ขนาด

บอ 150 มลลเมตร ความลก 249.7 เมตร ชนดเคร องสบ ป มนำาซม

เบอรสซเบล ขนาด 3 แรงมา ทอดด 50 มลลเมตร ปรมาณการผลต

นำา 9 ลกบาศกเมตร/ชวโมง หรอ 108 ลกบาศกเมตร/วน (ผลตนำาวน

ละ 12 ชวโมง ใหบรการประชาชน จ ำานวน 1 หมบาน คอ หมท 11 จำานวน 55 ครวเรอน จ ำานวนประชากร 192 คน ปรมาณความ

ตองการใชนำาเฉลย 29 ลกบาศกเมตรตอวนหรอ 150 ลตร/คน/วน

เกณฑการใชนำาในการอปโภค-บรโภคของประชาชน พนทชมชนจะใชนำาใน

อตรา 150 ลตร/คน/วน คณภาพนำาดานรสชาต มรสจด คณภาพดานส

ของนำา มสใส และการใชงานในปจจบนสามารถใชการไดด

หนาททตองทำาในเขตองคการบรหารสวนตำาบล

              1.     จดใหมและบำารงรกษาทางบก  และทางนำา

              2.     รกษาความสะอาดของถนน  ทางนำา  ทางเดน  และท

สาธารณะ  รวมทงกำาจดขยะมลฝอยและสงปฏกล

              3.     ปองกนโรคและระงบโรคตดตอ

              4.     ปองกนและบรรเทาสาธารณภย  

              5.     สงเสรมการศกษา  ศาสนา  และวฒนธรรม

              6.     สงเสรมการพฒนาสตร  เดก  เยาวชน  ผสงอายและผ

พการ

              7.     คมครอง  ดแล  และบำารงรกษาทรพยากรธรรมชาตและ

สงแวดลอม

              8.     บำารงรกษาศลปะ  จารตประเพณ  ภมปญญาทองถน

และวฒนธรรมอนดงาม

              9.     ปฏบตหนาทอนตามทราชการมอบหมายโดยจดสรรงบ

ประมาณหรอบคลากรใหตามความจำาเปน

หนาททอาจทำาในเขตองคการบรหารสวนตำาบล

              1.     ใหมนำาเพออปโภค  บรโภคและการเกษตร

              2.     ใหมและบำารงการไฟฟาหรอแสงสวางโดยวธอน

              3.     ใหมและบำารงรกษาทางระบายนำา

              4.     ใหมและบำารงสถานทประชม  การกฬา การพกผอน

หยอนใจและสวนสาธารณะ

              5.     ใหมและสงเสรมกลมเกษตรและกจการสหกรณ

              6.     สงเสรมใหมอตสาหกรรมในครวเรอน

              7.     บำารงและสงเสรมการประกอบอาชพของราษฎร

              8.     การคมครองดแลและรกษาทรพยสนอนเปนสาธารณะ

สมบตของแผนดน

              9.     หาผลประโยชนจากทรพยสนขององคการบรหารสวน

ตำาบล

              10.   ใหมตลาด  ทาเทยบเรอ  และทาขาม

              11.    กจการเกยวกบการพาณชย

              12.    การทองเทยว

              13.    การผงเมอง              

4.คณภาพนำาประปา

การประปาสวนภมภาค ไดแบงคณภาพนำาประปาออกเปน 4 ดาน

(จตสภา ไตรธรรม, 2552) ดงน

1.คณภาพของนำาประปา : ดานกายภาพ (physical characteristics) เปนลกษณะของนำาทสามารถสงเกตไดงาย เชน ความ

ขน ส กลน และรส หากเกนมาตรฐานจะทำาใหนำาประปาไมนาดม ไมนาใช ซง

มรายละเอยด ดงน

1.1 ส (color) สของนำาตามธรรมชาต เปนผลจากการทนำา

ไหลผานสารอนทรยและสาร

อนนทรย เชน ใบไม ใบหญา ซากสตว ซงมลกนนเปนองคประกอบ เมอ

สลายตวจะใหสารพวกแทนนน กรดฮวมค และฮวเมต ซงเปนสารมสจากอ

ออนของโลหะในนำา เชน เหลก มงกานส จากแผลงคคอน และจากการปน

เป อนนำาทงจากโรงงานอตสาหกรรม

1.2 ความขน (turbidity) หมายถง สงขวางกนทางเดน

ของแสง หรอสงทสามารถกระจายแสง มขนาดตงแตมองไมเหนดวยตา

เปลา จนถงขนาดใหญ เชน ดน โคลน ทราย สาหราย และสงมชวตเลก ๆ

ความขนมความสำาคญตอการผลตนำาประปาในแงความนาดม นาใช อาย

ของการกรอง และการฆาเชอโรค

1.3 ความเปนกรด - ดาง (pH) เปนเลขทแสดงคาความ

เปนกรด หรอความเปนดางของสารละลายมคาจาก 0 – 14 โดยท

คานอยกวา 7 แสดงวานำานนมสภาพเปนกรด

คาเทากบ 7 แสดงวานำานนมสภาพเปนกลาง

คามากกวา 7 แสดงวานำานนมสภาพเปนดาง

คาความเปนกรด – ดาง ของนำามผลอยางเหนไดชดตอ

อปกรณการผลตและกระบวนการผลตนำาประปา เนองจากนำาทม pH นอย

กวา 7 จะกดกรอนและ pH มากกวา 7 จะมแนวโนมตกตะกรนโดยเฉพาะ

กบทอประปาชนด Asbestos Cement1.4 กลน และ 5. รส (taste and odor) อาจเกดจากสาร

นานาชนดแตกตางกน เชน สาหรายหรอจลนทรยอน ๆ สารอนทรยทเนา

เป อย นำาทงจากชมชนและโรงงาน แรธาต และกาซละลาย เชน

ไฮโดรเจนซลไฟดหรอคลอรน นำาทมการเจอปนมาก จะทำาใหเกดกลนและ

รสชาตเปนทนารงเกยจ ปจจบนยงไมมเครองวด กลน และรสโดยตรง

ตองใชความรสกของบคคลทชำานาญวด ซงใชเปนวธมาตรฐาน

2. ค ณ ภ า พ ข อ ง น ำา ป ร ะ ป า : ด า น เ ค ม (chemical characteristics) คณล กษณะของน ำาท จ ำา เป นต องใช เคร องมอ

วทยาศาสตรในการตรวจวเคราะห เชน ปรมาณสารทละลายทงหมด เหลก

แมงกานส ทองแดง ความกระดางทงหมด คลอไรด และฟลออไรด เปนตน

มบางรายการทไมอยในเกณฑมาตรฐานแตละมความสำาคญทตองตรวจ

วเคราะห คอ ความเปนดาง (alkalinity) คณภาพดานเคม มดงน

2.1 เหลก/มงกาน หากนำามปรมาณเหลก – มงกานสสง

ทำาใหนำาขน และมส กลนและรส ทำาใหเกดความไมนาดม ไมนาใช และเปน

เหตใหเกดคราบสนมบนเสอผา เครองสขภณฑ อกทงยงกอใหเกดปญหา

อดตนทอจายนำา ผปวยโรค Thalassemia จะมธาตเหลกสะสมมากใน

อวยวะตาง ๆ เชน ตบ มาม ไข กระดก ระบบตอมไรทอ ธาตเหลกทเกนจะม

ผลเสยทำาใหเกดพยาธ สภาพตอเซลลและเนอเยอตาง ๆ ผวหนงคลำาเขม

เปนพษทำาลายตบ ตบออน ระบบตอมไรทอเกดภาวะแทรกซอน เปนโรคตบ

โรคหวใจ โรคตอมไรทอ เปนตน

2.2 ความกระดาง (hardness) คอ การทนำามคลเซยม

และมกนเซยมละลายอย แบงเปน 2 ชนด ไดแก 1) ความเปนดางทเกด

จากเกลอคารบอเนต ไดแก เกลอพวกคารบอเนตของแคลเซยม และมกน

เซยม เรยกวา ความกระดางชวคราว สามารถกำาจดไดโดยการตม และ 2) ความกระดางทเกดจากเกลอทไมใชพวกคารบอเนต ไดแก เกลอซลเฟต

คลอไรดของแคลเซยม และมกมเซยม สวนเกลอไนเตรต พบบาง เรยกวา

ความกระดางถาวร ไมสามารถกำาจดไดโดยการตม

2.3 คลอไรด (chloride) นำาทมปรมาณคลอไรดสง ทำาใหม

รสไมนาดม (กรอย – เคม) พบวา หากมคลอไรดในนำาสงกวา 250 มลลกรม/ลตร จะมรสกรอย ขอสำาคญคอ คลอไรดสงเปนอนตรายตอ

สขภาพของคนทเปนโรคความดนโลหตสงและโรคหวใจ ระบบประปาแบบ

Conventional ไมสามารถกำาจดสารเคมเหลาน เชน คลอไรด ฟลออไรด

และความกระดางได

2.4 ฟลออไรด (fluoride) เปนสารทพบไดตามธรรมชาต

เชน อาหารบางชนด แหลงนำา ถานำาทใชดมมฟลออไรดไมเกน 1.0 มลลกรม/ลตร ไมเกดอนตรายตอสขภาพ หากฟลออไรดสงกวา 1.5 มลลกรม/ลตร ผดมนำาจะเปนโรคฟนตกกระ (fluorosis)

3. คณภาพของนำาประปา : ดานจลชววทยา ในการตรวจทางดานน

แสดงถงความปลอดภยของนำาทใชบรโภค ซงจะทำาการตรวจ โดยการ

ตรวจแบคทเรยทเปนตวบงชถงการปนเป อนของสงโสโครก ไดแก

3.1 Total Coliform Bacteria และ E.Coli การตรวจพบ

แบคทเรยกลมน สามารถใชเปนดชนบงชถงสขลกษณะทไมด หรอความไม

สะอาดของสงนน ๆ ตอการนำามาบรโภค ไมวาจะเปนอาหาร นำาดม เครอง

มอ เครองใชทสมผสกบอาหาร หรอการสขาภบาลของแหลงผลตอาหารไม

ด

3.2 การตรวจแบคทเรยกอโรค ไดแก สแตฟฟลโลคอกคส

ออกเรยส (staphylococcus aurous) แซลโมเนลลา (salmonella) และ คลอสทรเดยม เพอรฟรงเจนส (clostridium perfringens)

3.3 การตรวจวเคราะหเชอ Staphylococcus aurous เปนเชอทมอยในอากาศ ฝนละออง ขยะมลฝอย นำา อาหาร และนม เปนเชอ

ทสรางสารพษททนตอความรอนไดด และเปนสาเหตในการเกดโรคอาหาร

เปนพษ

3.4 เชอ Salmonella sp. เปนแบคทเรยททำาใหเกดอาการ

ทองรวง การตดเชอโดยสวนใหญนนเกดจากการปะปนมากบนำาและอาหาร

3.5 Clostridium perfringens เปนแบคทเรยทไม

ตองการออกซเจนในการเจรญ สามารถสรางสปอรได พบไดทวไปในดน

ทางเดนอาหารของคนและสตว สปอรจะสรางสารพษททนความรอน ซง

ทำาใหเกดโรคอาหารเปนพษได

4. คณภาพของนำาประปา : ดานสารพษโลหะหนก ประกอบดวย

4.1 ปรอท (Hg) การไดรบสารปรอทสะสมทละนอยเปนระยะ

เวลานาน จนเกดพษทางสมอง ไต ตบ ผวหนง ทำาใหมการสน ชก ปวด

ปลายมอปลายเทา ปวดศรษะ หงดหงด ขลม ประสารทหลอน ฟนโยก

เหงอกบวม มเสนทบสนำาเงน เลอดออกงาย ภาวะซด เลอดจาง มอาการ

ทางตบและไต โรคทพบ เชน มนามาตะเกดกบคนบรโภคปลาในแหลงนำาทม

การสะสมของปรอท

4.2 ตะกว (Pb) เปนสารมพษมากมผลตอเดกอายตำากวา 6 ป เพราะสมองและระบบประสาทสวนกลางกำาลงเตบโต ตะกวปรมาณนอย

จะลด IQ ไมสามารถเรยนรไดด มปญหาดานพฤตกรรม ตะกวทำาใหเกดโรค

โลหตจาง โรคสมองอกเสบ เนองจากตะกวจะเขาไปทำาลายเซลลประสาท

เกดอาการทางสมองขน ไดแก ปวดหว ออนเพลย งวงนอน ซม

กระวนกระวาย ปญญาออน ความจำาเสอม

4.3 สารหน (As) จะเปนอนตรายในระยะยาว เมอไดรบจะเกด

อาการเบออาหาร ออนเพลย ขบถายผดปกต หรอเกดโรคไขดำา ในรายทเปน

มากอาจเปนมะเรงผวหนงได

4.4 โครเมยม (Cr) มฤทธทำาลายเนอเยอ ทำาใหเปนแผล

พพองตามผวหนง โพรงจมกบวม ปวดทอง กระเพาะอาหารอกเสบ ปวด

ตามขอ ถอเปนสารกอการกลายพนธ และเปนสารกอมะเรง

4.5 ซลเนยม (Sc) เมอไดรบเขาสรางกายจะทำาใหผวหนงมส

เหลอง เปนแผนทผวหนง และมรวรอย เปนโรคขออกเสบเรอรง และการ

ทำางานของกระเพาะอาหาร และลำาไสผดปกต ทำาใหตบและมามเสอม

4.6 ไซยาไนด (CN) การไดรบพษไซยาไนด จะเกดอาการพษ

แบบสะสม มกพบอาการผดปกตทางสมอง อาจปรากฏอาการทางโรคจต

ประสาทเสอม หรอฝอไปได สวนผทไดรบพษไซยาไนดอยางมากจะเกด

อาการพษเฉยบพลน เซลลของรางกายโดยเฉพาะสมองจะขาดออกซเจน ผ

ปวยจะมอาการชกหมดสต การหายใจผดปกต หากแพทยใหการรกษาไมทน

จะเปนอนตรายถงชวต

4.7 แคดเมยม (Cd) โรคพษของแคดเมยม หรอโรคอไต-อไต เกดเมอไดรบแคตเมยมสะสมมากๆ จะสงเกตเหนวงสเหลองทโคน

ของซฟน ซงจะขยายขนไปเรอย ๆ จนอาจเตมซ ถาขนาดของวงซกวางและ

สยงเขม กแสดงวามแคตเมยมสะสม

4.8 แบเรยม (Ba) พษของแบเรยม และสารประกอบของ

แบเรยม คอ นำาลายมากผดปกต ชพจรเตนเรว ความดนสง แขนขาเปน

อมพาต อจจาระเปนเลอด

5.งานวจยทเกยวของ

บญเสรม ศรทา (2544) ไดศกษาการมสวนรวมของประชาชนในการจดการศกษาในอำาเภอเมอง จงหวดแพร ผลการศกษาปรากฏวา ปญหาอปสรรคทเกยวกบโรงเรยนทพบคอ โรงเรยนใหความสำาคญตอผนำาของชมชนหรอชาวบานนอย ขาดการประชาสมพนธ ดานประชาชนถอวาการดำาเน นงานของโรงเรยนเป นหนาท ของบคลากรในโรงเรยนเท าน น ประชาชนยากจนไมสามารถชวยเหลอโรงเรยนได ประชาชนไมมเวลารวมกจกรรมกบโรงเรยนได เนองจากตองประกอบอาชพ นอกจากนน ในการมสวนรวมของประชาชนในเขตเทศบาลตำาบลปาย จะเหนไดวาขาดการประชาสมพนธ โครงการสวนใหญทผบรหารเทศบาลปายจดท ำาจะเปน

โครงการทมไดมองถงความสำาคญของคนในชมชนเปนสวนใหญ โดยถอวาการดำาเนนงานพฒนาจะตองเปนอำานาจในการบรหารงานของคณะผบรหารเปนผจดทำาและตดสนใจเทานนมากกวาการมองถงปญหาทเกดขนจรงทประชาชนเดอดรอนจรงในเขตเทศบาลตำาบลปาย ซ งกคอปญหาดานสาธารณปโภค โดยเฉพาะเรองนำาทใชอปโภค-บรโภค

ประท ป เรองมาล ย (2541) ศกษาเร อง การมสวนรวมของเกษตรกรในการจดการนำาชลประทานของโครงการชลประทาน เขอนแมกวงอดมธารา พบวา เกษตรไมมสวนรวมในการประชมกลมองคกรหรอกลมผใชนำาไมมประสทธภาพในดานการบรหารจดการนำา และเกษตรขาดการมสวนรวมในการบรจาคเงน วสด แรงงานในการรกษา

ชยอนนต สมทวณช (2538: 32-33) ในรายงานเชงปฏบตการเร อง การจดการพฒนาแบบองครวม ไดใหความเหนวา โครงสรางของระบบราชการคณะกรรมการพฒนาชมชนระดบตาง ๆ และโครงสรางองคกรทองถน ยงไมสามารถเปดโอกาสใหประชาชนไดมสวนรวมในการดำาเนนการไดเตมท เนองจากสาเหตหลก 3 ประการ ไดแก 1) โครงสรางของระบบราชการสวนกลาง ภมภาคและทองถนกบองคกรในทองถนยงขาดความเชอมโยงดานกระบวนการ ทแตละโครงสรางตางฝายตางท ำากจกรรมของตนเอง โดยขาดจดรวมทมงเนน และกระบวนการเดยวกนในกจกรรมเดยวกน 2) คณะกรรมการพฒนาชนระดบชาต จงหวด อำาเภอและตำาบล ยงคงมลกษณะทเปนตวแทนของรฐบาลในสวนกลางและจงหวดมากกวาทจะเปนตวแทนของทองถน ดงนน กระบวนการมสวนรวม จงไมไดอยในโครงสราง และ 3) องคกรสวนภมภาค สวนทองถนและองคกรประชาชน ได แยกยายก นท ำางานมากกวาท จะอย ในโครงสรางและกระบวนการทำางานรวมกน เพราะตวบคคลในคณะอนกรรมการจดการทรพยากรธรรมชาตและรกษาสงแวดลอมของคณะกรรมพฒนาจงหวดกบตวบคคลในองคกรทองถนและองคกรประชาชนมกเปนคนละคนกน

ชยอนนต สมทวณช จงเสนอวา ตองเปดโอกาสใหประชาชนไดมามสวนรวมในกจกรรมการพฒนามากยงขน โดยจดใหมชองทางการมสวนรวมในกจกรรมการพฒนา 2 ล หรอ 2 วถ ควบคก นไป (two-track participation in development) เพ อ เสรมสร างสมรรถนะการพฒนา (development capacity) ลแรก ไดแก วถการมสวนรวมในการจดการกจกรรมการพฒนารวมกบภาครฐ และลท 2 ไดแก วถการจดการกจกรรมการพฒนาของประชาชนและเพอประชาชน ซงภาครฐเปนฝายมสวนรวม โดยมนโยบาย มาตรการและงบประมาณสนบสนน

อรชร สมสะอาด (2538) ศกษาระดบและปจจยทมผลตอการมสวนรวมของประชาชนในการดำาเนนงานโครงการธนาคารนำา กรณศกษาจงหวดสรนทร โดยเลอกหมบานจำานวน 5 หมบานทไดรบงบประมาณในการกอสรางภาชนะเกบกกนำาขนาดบรรจ 99 ลกบาศกเมตร และมการจดการในรปแบบธนาคารนำา จากการศกษาพบวา ประชาชนมสวนรวมในโครงการธนาคารนำาตำา รอยละ 53.6 มระดบการมสวนรวมปานกลาง รอยละ 36.4 มระดบการมสวนรวมสงรอยละ 10 ปจจยทมผลตอการมสวนรวมของประชาชนทระดบนยสำาคญทางสถต 0.05 คอ การไดรบขาวสารเรองธนาคารนำา การเคยผานการอบรมเรองนำาสะอาด ความพอเพยงของภาชนะเกบกกนำาในครวเรอน ปญหาการขาดแคลนนำา ความรเรองนำาสะอาดและอาย โดยกลมทไดรบขาวสารมากมสวนรวมมากกวากลมทไดรบขาวสารปานกลางและนอย กลมทมปญหาการขาดแคลนนำามากมสวนรวมมากกวากลมทมปญหาขาดแคลนนำาปานกลางและนอย กลมทมอายปานกลางมสวนรวมมากกวากลมทมอายมากและนอย นอกจากน ยงพบวา ผทม ภาชนะเกบกกนำาพอเพยง มสวนรวมมากกวาผทมภาชนะเกบกกนำาไมพอเพยง ผทมความรมากมสวนรวมนอยกวาผทมความรปานกลางและนอย ผทเคยผานการอบรมเร องนำาสะอาด มสวนรวมมากกวาผทไมเคยผานการอบรม และปญหา อปสรรคทพบจากการวจยทสำาคญคอ ประชาชนไมเขาใจวตถประสงคและหลกการของโครงการ

กรรณกา ชมด (2538) ไดศกษาการมสวนรวมของประชาชนทมผลตอการพฒนาทางเศรษฐกจ ศกษาเฉพาะกรณ โครงการสารภ ตำาบลทาชาง อำาเภอวารนช ำาราบ จงหวดอบลราชธาน พบวา สงทจงใจทำาให ประชาชนเขามามสวนรวมมากทสด ไดแก ความตองการทจะไดรบความรในการประกอบอาชพเพมขน สวนผลของการมสวนรวมของประชาชนทมผลตอการพฒนาเศรษฐกจ การเปลยนแปลงทางดานเทคโนโลยในการประกอบอาชพและการมผลผลตททำาใหรายไดเพมขน

สจนต ดาววระกล (2537) ไดศกษาปจจยทมผลตอการมสวนรวมของประชาชนในโครงการพฒนาหมบาน ศกษากรณหมบานชนะเลศการประกวดระดบจงหวดของจงหวดนครสวรรค พบวา ปจจยทมผลตอการมสวนรวม ไดแก ปจจยทางดานบคคล ตำาแหนงทางสงคมภายในหมบาน การรสกวาตนเองมความสำาคญตอหมบาน สวนอาย เพศ และปจจยทางเศรษฐกจไมมผลตอระดบการมสวนรวมของประชาชน

ชมพร ยวร (2536) ไดศกษาปจจยทมผลเอออำานวยตอโครงการจดสรางระบบประปาหมบานในเขตชนบท ภาคตะวนออกเฉยงเหนอตอนบน โดยการสมภาษณหวหนาครวเรอนผใชนำาและคณะกรรมการบรหารประปาหมบาน โดยแบงเปนการประปาหมบานทประสบความสำาเรจและไมประสบความสำาเรจ รวม 12 แหง จำานวน 240 ตวอยาง ตวแปรทศกษาดานตาง ๆ ไดแก ลกษณะทวไปของกลมตวอยาง สภาพเศรษฐกจและสงคม โครงสรางระบบประปา และการบรหารกจการประปา ปรากฏผลดงน 1) การบรหารกจการประปา พบวา การคดเลอกกรรมการบรหารกจการประปาโดยสมาชกผใชนำา จำานวนกรรมการบรหารกจการประปามากกวา 7 คน การไดรบคาตอบแทนในการทำางาน และการดำารงตำาแหนงกรรมการนอยกวา 3 ป จะเปนตวแปรททำาใหการดำาเนนกจการประปาหมบานประสบผลสำาเรจมากกวาตวแปรอน ๆ 2) สภาพเศรษฐกจและสงคม พบวา ในกลมประปาทประสบความสำาเรจมสภาพเศรษฐกจและสงคมดกวา โดยพจารณาจากรายไดสทธของครอบครว การมเงนออม การถอครองทดน และการม

สวนรวมในกจกรรมทางสงคม และ 3) ความเจบปวย พบวา ประชาชนในกลมทระบบประปาประสบผลสำาเรจ จะมภาวการณเจบปวยดวยโรคทนำาเปนสอ เชน อจจาระรวง นอยกวากลมทระบบประปาไมประสบความสำาเรจ

กนจนทร สงหส (2535) ไดศกษาเร อง ปจจยทมผลตอการมสวนรวมของประชาชนในการบำารงรกษาสระเกบนำาอนเนองมาจากโครงการ กกช. พบวา ประชาชนมระดบการมสวนอยในระดบคอนขางนอยมาก จากการวดการมสวนรวม 7 ดาน ไดแก ดานการเสนอความคดเหน ดานการวางแผน ดานการตดสนใจ ดานแรงงาน ดานวสดอปกรณ ดานการเงน และดานการรายงานผล สำาหรบปจจยทมผลอยางเดนชดตอการมสวนรวมของประชาชนในการบำารงโครงการ คอ การตดตอกบเจาหนาทของรฐ รองลงมาไดแก การดำารงตำาแหนงทางสงคม

วนเพญ สรฤกษ (2533) ได ศกษาเร องการบรหารจดการน ำาชลประทานเพอการเกษตรของผใชน ำาชลประทาน พบวา ยงมปญหาขอบกพรองหรอผดพลาดตองแกไขปรบปรงในทกระดบตงแตระดบนโยบาย โดยกรมชลประทานเองกยอมรบวามนโยบายและแผนงานทไมแนนอน ขาดอ ตราก ำาล งท ม ความสามารถ ขาดการประสานงานและเผยแพร ประชาสมพนธตงแตระดบบนเชนกน

Harold (1949) กลาววาอาย เพศ การศกษา อาชพ ขนาดของครอบครว รายไดและความยาวนานในการอาศยอยในทองถน มความสมพนธกบระดบของการมสวนรวมของประชาชน

Hay (1951) กลาวถงลกษณะของการมสวนรวมวา การมสวนรวมทางสงคมของบคคลนน มปจจยทเกยวของ ไดแก สถานภาพทางสงคม สถานภาพทางอาชพและทอยอาศย โดยบคคลผมสถานภาพทางสงคมและเศรษฐกจตำาจะเขามสวนรวมในกจกรรมตาง ๆ ของชมชนนอยกวาผมสถานภาพทางสงคมและเศรษฐกจสง

จากการศกษาเอกสาร แนวคด ทฤษฎและงานวจยทเกยวของ พบวา การพฒนาระบบบรหารจดการประปาหมบานแบบมสวนรวม มปจจยเขามาเกยวของอยางหลากหลาย อาท เพศ อาย อาชพ รายได สถานภาพทางสงคม การศกษา จำานวนสมาชกในครวเรอน ขนาดของครอบครว รายได การถอครองทด น ความรความเขาใจเก ยวกบการบรหารจดการน ำา โครงการสรางระบบราชการ ขาดการมสวนรวมดานการเสนอความคดเหน การกำาหนดนโยบาย การวางแผน การตดสนใจ ดานแรงงาน ดานวสดอปกรณ ดานการเงน และการรายงานผล สำาหรบปจจยทมผลอยางเดนชดตอการมสวนรวมของประชาชนในการบำารงโครงการ คอ การตดตอกบเจาหนาทของรฐ รองลงมาไดแก การดำารงตำาแหนงทางสงคม ดงนน ผวจยจงสนใจศกษาการพฒนาระบบบรหารจดการประปาหมบานแบบมสวนรวมขององคการบรหารสวนตำาบลลำาพญา โดยใชแนวคดการบรหารจดการของลเธอร กลค และลนดอลล เออรวค (Luther Gulick and Lyndall Urwick) ประกอบดวย การวางแผน (planning) การจดองคการ/การจดรปงาน (organizing) การจดหาบคลากรทมความร ความสามารถมาบรรจแตงตง (staffing) การอำานวยการ (directing) การรวมมอประสานงานเพอใหการดำาเนนงานเปนไปดวยความเรยบรอย และราบรน (coordinating) การรายงานผลการปฏบตงาน/การประชาสมพนธเพอแจงใหประชาชนทราบ (reporting) การงบประมาณ (budgeting) และแนวคด ทฤษฎเกยวกบการมสวนรวม

บทท 3

วธดำาเนนการวจย

การศกษาการพฒนาระบบบรหารจดการประปาหมบานแบบมสวนรวมขององคการบรหารสวนตำาบลลำาพญา อำาเภอบางเลน จงหวดนครปฐม เปนการวจยเชงคณภาพ (quality research) โดยใชองคการบรหารสวนตำาบลลำาพญาเปนหนวยวเคราะห (unit of analysis0 ในการดำาเนนการวจยในครงน ประกอบดวยกระบวนการตาง ๆ ดงน คอ ขนตอนการดำาเนนการวจยและระเบยบวธวจย ประกอบดวย ประชากร กลมตวอยาง เครองมอและการสรางเครองมอ การเกบรวบรวมขอมล และการวเคราะหขอมล โดยมรายละเอยด ดงน

ประชากรและและกลมตวอยาง

องคการบรหารสวนตำาบลลำาพญา มจำานวนประชากร ทงสน 1,774 คน จำาแนกเปนชาย 857 คน และหญง 917 คน สำาหรบงานวจยในครงน ผวจยใชกลมตวอยางในกศกษาวจย โดยวธการเลอกแบบเจาะจง (purposive sampling) ไดแก ผบรหารระดบสงขององคการบรหารสวนตำาบลลำาพญา ไดแก นายกองคการบรหารสวนตำาบลลำาพญา รองนายกองคการบรหารสวนตำาบลลำาพญา ประธานสภาองคการบรหารสวนตำาบลลำาพญา สมาชกองคการบรหารสวนตำาบล ผบรหารระดบตน ไดแก หวหนาประปา/วศวกร/หวหนาสวนงานโยธา/หวหนาโครงการฯ และผเกยวของ ผปฏบตงาน ไดแก เจาหนาทฝายตาง ๆ ทเกยวของ และประชาชนผใชบรการนำาประปา ไดแก ชาวบาน/ผประกอบการโรงงานอตสาหกรรม/ผมสวนไดสวนเสยเกยวกบการใชบรการนำาประปา

กลมตวอยาง ผใหขอมลในการสมภาษณเชงลกไดแก ผบรหารองคการบรหารสวนตำาบลลำาพญา ปลดองคการบรหารสวนตำาบลลำาพญา หวหนาสวนโยธา สมาชกองคการบรหารสวนตำาบลลำาพญา นกพฒนาชมชน จำานวน 9 คน ผใหญบาน จำานวน 9 ประชาคมหมบาน จำานวน 13 คน และประชาชนผใชนำา จำานวน 18 คน รวมจำานวนทงสน 49 คน

วธวจยและการสรางเครองมอทใชในการวจย1. วธวจย ผวจยใชการสมภาษณเชงลก (in-depth interview)

ก บกล มต วอยางและการจดเวท ชาวบานเพ อสรางการมส วนรวม (participatory research) ดงน

1.1 การสมภาษณเชงลก (in-depth interview) ในการสมภาษณเชงลกประชากรทใชในการสมภาษณเชงลกมความจำาเปนในการแสวงหาบคคลทเปนแหลงขอมลทถกตอง (informative) ผวจยจงกำาหนดบคคลทเกยวของกบการบรหารจดการระบบประปาดวยความสมครใจ (convenient sampling) ดงตอไปน โดยการสมภาษณผบรหารองคการบรหารสวนตำาบลลำาพญา ปลดองคการบรหารสวนตำาบลลำาพญา หวหนาสวนโยธา สมาชกองคการบรหารสวนตำาบลลำาพญา นกพฒนาชมชน จำานวน 9 คน ผใหญบาน จำานวน 9 ประชาคมหมบาน จำานวน 13 คน และประชาชน/สมาชกผใชบรการนำาประปา จำานวน 18 คน รวมจำานวนทงสน 49 คน

ทงน การสมภาษณมวตถประสงคเพอ 1) การแลกเปลยนเรยนร ระบบการบรหาร ระเบยบขอบงคบและแนวทางการปฏบตเกยวกบประปาหมบาน 2)การสรางความร ความเขาใจเกยวกบระเบยบ ขอบงคบและคำาสงตาง ๆ ทเกยวของกบการสำารวจออกแบบและประมาณราคาคาตดตง วาง

ทอและตดตงมเตอรนำา 3) การสรางความร ความเขาเขาเกยวกบการบรหารและจดการ ควบคมนำาสญเสย การบำารงรกษาทอ มาตรวดนำาอยางมประสทธภาพ 4) แนวทางในการพฒนากระบวนการผลตนำาประปาและควบคมคณภาพนำาใหมคณสมบตเหมาะสมทจะนำาไปอปโภค-บรโภคไดอยางปลอดภยและเพยงพอตอความตองการของประชาชนผใชน ำา 5) การพฒนาบคลากรขององคการบรหารสวนตำาบลลำาพญาใหมความพรอมในการบรหารจดการระบบประปาหมบานแบบมสวนรวมอยางมประสทธภาพและยงยน และ 6) แนวทางในการพฒนาระบบบรหารจดการประปาหมบานแบบมสวนรวมขององคการบรหารสวนตำาบลลำาพญา โดยใชแนวคดการบรหารจดการของของลเธอร กลค และลนดอลล เออรวค (Luther Gulick and Lyndall Urwick) ป ร ะ ก อ บ ด ว ย ก า ร ว า ง แ ผ น (planning) การจดองคการ/การจดรปงาน (organizing) การจดหาบคลากรทมความร ความสามารถมาบรรจแตงตง (staffing) การอำานวยการ (directing) การรวมมอประสานงานเพอใหการดำาเนนงานเปนไปดวยความเรยบรอย และราบร น (coordinating) การรายงานผลการปฏบตงาน/การประชาสมพนธเพอแจงใหประชาชนทราบ (reporting) และการงบประมาณ (budgeting)

1.2 จดเวทชาวบานเพอนำาประเดนทไดจากการสมภาษณมาวเคราะหรวมกบผบรหารองคการบรหารสวนตำาบลลำาพญา ผปฏบตงาน ผนำาชมชน และประชาชนผใชนำาประปา เพอยนยนขอมลทไดจากการสมภาษณเชงลกในประเดนตาง ๆ ดงกลาวขางตน ดงน 1) การลงพนทเพ อจดเวทชาวบานโดยม ตวแทนหรอผนำาชมชนในเขตใชบรการนำาประปา เจาหนาทองคการบรหารสวนตำาบลลำาพญา ผเชยวชาญในการจดทำาระบบประปาหมบาน และสมาชก

ผใชบรการนำาประปา เพอแลกเปลยนเรยนร รวบรวมขอมลพนฐานเกยวกบหมบาน การประปาทมในปจจบน อาท ขอมลกายภาพ แหลงทรพยากร ขอมลจำานวนประชากร นำาดบทนำามาใชเปนวตถดบสำาคญในการผลตนำาประปา จำานวนผใช ปรมาณ คณภาพนำา เปนตน 2) เพอสรางความร ความเขาใจเกยวกบระบบการบรหาร ระเบยบขอบงคบและแนวทางการปฏบตงานเกยวกบประปาหมบาน และการปฏบตงานของหนวยงานทเกยวของในการบรหารจดการและจดการควบคมนำาสญเสย การบำารงรกษาทอ มาตรวดนำา อยางมประสทธภาพ ตลอดจนการพฒนาคณภาพนำา 3) รวมกนกำาหนดกระบวนการการบรหารจดการแบบมสวนรวม คอ การส ร า ง ค ว า ม ต ร ะ ห น ก ใ ห เ ก ด ค ว า ม ร ส ก เ ป น เ จ า ข อ ง (sense of belonging) โดยการรวบรวม แนวคดเกยวกบ แนวทางในการพฒนากระบวนการผลตนำาประปาและควบคมคณภาพนำา ใหมคณสมบตเหมาะสมทจะนำาไปบรโภค-อปโภคไดอยางปลอดภย และเพยงพอตอความตองการในการอปโภค-บรโภค และแนวทางการพฒนาระบบบรหารจดการประปาหมบานแบบมสวนรวมขององคการบรหารสวนตำาบลลำาพญา แนะนำาระบบประปาทเหมาะสมสำาหรบเทศบาลตำาบลลำาพญา โดยการดำาเนนการใหผเชยวชาญและผมสวนไดสวนเสย 4) การประชมของคณะผวจยและผมสวนไดสวนเสย เพอปรบแกไข นำาเสนอแนวทางในการพฒนาระบบบรหารจดการประปาองคการบรหารสวนตำาบลลำาพญาแบบมสวนรวม

2. การสรางเครองมอทใชในการวจย

เคร องมอทใชในการวจยคร งน ไดแก แบบสมภาษณเชงลก (in-depth interview) โ ด ย ใ ช แ บ บ ส ม ภ า ษ ณ ก ง ท า ง ก า ร (semi standard interview protocols) ในการรวบรวมขอมลเกยวกบ 1) การแลกเปลยนเรยนรเกยวกบระบบบรหาร ระเบยบขอบงคบและแนวทาง

การปฏบตงานเกยวกบประปาหมบาน 2) การสรางความร ความเขาใจเกยวกบระเบยบ ขอบงคบและคำาสงตาง ๆ ทเกยวของกบการสำารวจออกแบบและประมาณราคาคาตดตง วางทอและตดตงมเตอรนำา 3) การใหสมาชกผใชนำามความร ความเขาใจเกยวกบการบรหารและจดการควบคมนำาสญเสย การบำารงรกษาทอ มาตรวดนำาอยางมประสทธภาพ 4) การพฒนาบคลากรขององคการบรหารสวนตำาบลลำาพญาใหมความพรอมในการบรหารจดการระบบประปาหมบานแบบมสวนรวมอยางมประสทธภาพและยงยน 5) แนวทางในการพฒนากระบวนการผลตนำาประปาและควบคมคณภาพนำาใหมคณสมบตเหมาะสมทจะนำาไปบรโภค-อปโภคไดอยางปลอดภย และเพยงพอตอความตองการ และ 6) แนวทางในการพฒนาระบบบรหารจดการประปาหมบานแบบมสวนรวมขององคการบรหารสวนตำาบลลำาพญา โดยการสมภาษณผบรหารองคการบรหารสวนตำาบลลำาพญา ปลดองคการบรหารสวนตำาบลลำาพญา หวหนาสวนโยธา สมาชกองคการบรหารสวนตำาบลลำาพญา นกพฒนาชมชน จำานวน 9 คน ผใหญบาน จำานวน 9 ประชาคมหมบาน จำานวน 13 คน และประชาชนผใชนำา จำานวน 18 คน รวมจำานวนทงสน 49 คน

การสรางและพฒนาเครองมอ

1. ศกษาหลกการ แนวคดและทฤษฎจากตำารา เอกสาร และงานวจยทเกยวของกบการบรหารจดการระบบนำาประปาแบบมสวนรวม มาเปนแนวทางในการสรางเครองมอตามกรอบแนวคดในการวจย

2. สรางเครองมอ โดยการนำาแบบสอบถามทสรางขนเสนอผเชยวชาญดานระบบประปา เพอตรวจสอบและขอคำาแนะนำาในการปรบปรงแกไข

3. นำาเครองมอทปรบปรงแกไขแลวนำาเครองมอไปดำาเนนการวจยตามแบบแผนทกำาหนดไว

การวเคราะหขอมล

ในการวเคราะหขอมล หลงจากท ผวจยไดมการรวบรวมขอมล บนทกและตรวจสอบขอมล ความถกตองของการสมภาษณทกครงอยางสมำาเสมอ โดยมรายละเอยด ดงน

1. การจดระเบยบขอมล (data organization) โดยจดขอมลทไดจากการสมภาษณและการทบทวนเอกสารงานวจย แนวคด ทฤษฎ วรรณกรรมตาง ๆ ทเกยวของเพอคนหาระบบการบรหารจดการประปาหมบานแบบมสวนรวม

2. การแสดงขอมล (data display) นำาขอมลทไดจากการจดระเบยบขอมลมาสงเคราะหหมวดหมในสงทเหมอนและแตกตางกนในแตละประเดนแลวนำาเสนอขอมลในรปแบบของแนวทางการพฒนาระบบบรหารจดการประปาหมบานแบบมสวนรวม

3. นำาประเดนการบรหารจดการประปาหมบานแบบมสวนรวมมาวเคราะหรวมกนกบผมสวนไดสวนเสยขององคการบรหารสวนตำาบลลำาพญา อำาเภอบางเลน จงหวดนครปฐม เพอหาแนวทางการพฒนาโดยวธการจดเวทชาวบานเพอเปดเปนเวทในการสรางการมสวนรวมตามกรอบแนวคดการวจย

บทท 4

ผลการวเคราะหขอมล

ในการศกษาการพฒนาระบบบรหารจดการประปาหมบานแบบมสวนรวม : องคการบรหารสวนตำาบลลำาพญา อำาเภอบางเลน จงหวดนครปฐม โดยการสมภาษณเชงลก (in-depth interview) กบผมสวนไดสวนเสย (steak holder) และการจดเวทชาวบาน มการดำาเนนการตามลำาดบดงน

1. สรปสมภาษณเชงลกเกยวกบระดบการมสวนรวม ประกอบดวย

1.1 ผบรหารระดบสง ไดแก นายกองคการบรหารสวนตำาบลลำาพญา/รองนายกองคการบรหารสวนตำาบลลำาพญา/สมาชกองคการบรหารสวนตำาบลลำาพญา

1.2 ผ บ ร ห า ร ร ะ ด บ ต น /ผ น ำา ห ม บ า น ไ ด แ ก ห ว ห น าประปา/ผใหญบาน

1.3 ผปฏบตงาน ไดแก เจาหนาทฝายตาง ๆ ทเกยวของ1.4 ผใช ไดแก ประชาคมหมบาน/ประชาชนผใชบรการนำา

ประปา2.สรปแนวทางการสรางและสนบสนนการมสวนรวมเกยวกบ

ระบบบรหารจดการประปาหมบาน ประกอบดวย

2.1 การแลกเปลยนเรยนรเกยวกบระบบการบรหาร ระเบยบขอบงคบและแนวทางการ

ปฏบตงานเกยวกบประปาหมบาน

2.2 การสรางความรความเขาใจเกยวกบระเบยบ ขอบงคบและคำาสงตาง ๆ ทเกยวของกบการสำารวจ ออกแบบและประมาณราคาคาตดตง วางทอ และตดตงมเตอรนำา 2.3 การใหสมาชกผใชนำามความร ความเขาใจเกยวกบการบรหารและจดการควบคมนำาสญเสย การบำารงรกษาทอ มาตรวดนำา อยางมประสทธภาพ 2.4 แนวทางในการพฒนาระบบบรหารจดการประปาหมบานแบบมสวนรวมขององคการบรหารสวนตำาบลลำาพญา

2.5 แนวทางในการพฒนากระบวนการผลตน ำาประปาและควบคมคณภาพนำาใหมคณสมบตเหมาะสมทจะนำาไปบรโภค อปโภคไดอยางปลอดภย และเพยงพอตอความตองการในการบรโภค อปโภค

2.6 การพฒนาบคลากรขององคการบรหารสวนตำาบลลำาพญาใหมความพรอมในการบรหารจดการระบบประปาหมบานแบบมสวนรวมอยางมประสทธภาพและยงยน

3.สรปการพฒนาระบบบรหารจดการประปาหมบานแบบมสวนรวมขององคการบรหารสวน

ตำาบลลำาพญา โดยใชแนวคดการบรหารของลเธอร กลค และลนดอลล เออรวค (Luther Gulick and Lyndall Urwick) ประกอบดวย

3.1 การวางแผน (planning)3.2 การจดองคการ/การจดรปงาน (organizing)3.3 การจดหาบคลากรทมความร ความสามารถมาบรรจแตงตง

(staffing)

3.4 การอำานวยการ (directing)3.5 การรวมมอประสานงานเพอใหการดำาเนนงานเปนไปดวย

ความเรยบรอย (coordinating)3.6 การรายงานผลการปฏบตงาน/การประชาสมพนธเพอแจงให

ประชาชนทราบ (reporting)3.7 การงบประมาณ (budgeting)

1. สรปสมภาษณเชงลกเกยวกบการมสวนรวม 1.1 ผบรหารระดบสง ไดแก นายกองคการบรหารสวนตำาบลลำาพญา/ประธานสภาองคการบรหารสวนตำาบลลำาพญา และสมาชกองคการบรหารสวนตำาบลลำาพญา อำาเภอบางเลน จงหวดนครปฐม จำานวน 9 คน

ระบบการบรหารจดการประปาหมบานแบบมสวนรวม

ความถ/คน

1.1.การมสวนรวม2. 1.1 การแลกเปลยนเรยนรเกยวกบระบบการบรหาร

ระเบยบขอบงคบและแนวทางการ3.ปฏบตงานเกยวกบประปาหมบาน4. 1.1.1 ใหมคณะกรรมการบรหารกจการและการบำารง

รกษาระบบประปา โดยม5. ตวแทนจากสมาชกผใชนำาประปาเขารวมเปนกรรมการ6. 1.1.2 จดใหมการประชมประชาคมเพอรงฟงความ

คดเหนจากประชาชน ผประกอบ7. กจการ รานคาตาง ๆ ภายในตำาบล

1.1.3 นำาขอคดเหนทไดจากการประชาคมมากำาหนดเปนระเบยบ ขอบงคบและแนว

8. ทางการปฏบตงานเกยวกบการบรหารระบบประปา

6

2

1

1

9. 1.1.4 ระเบยบขอบงคบ จะตองมความเสมอภาค ยตธรรมและประกาศให

10. ประชาชนรบทราบกนอยางทวถง

ระบบการบรหารจดการประปาหมบานแบบมสวนรวม

ความถ/คน

11. 1.1.4 ระเบยบขอบงคบ จะตองมความเสมอภาค ยตธรรมและประกาศให

12. ประชาชนรบทราบกนอยางทวถง13. 1.1.5 จดใหมการประชมประชาคม ในการแลก

เปลยนความคดเหน ตลอดจนให14. ความร ความเขาใจ เกยวกบระเบยบขอบงคบตาง ๆ ท

เกยวของ15. 1.1.6 จดทำาระเบยบขอบงคบและแนวทาง

ปฏบต พรอมทงประกาศหรอ16. ประชาสมพนธใหทราบโดยทวกน17. 1.1.7 องคการบรหารสวนตำาบล ควรจดใหมการ

ชแจงวธการดำาเนนงาน งบประมาณและรายงานผลการปฏบตงานใหประชาชนในชมชนทราบเปนประจำาอยางตอเนอง เพอกอใหเกดกระบวนการเรยนร รบรการทำางาน เขาใจถงปญหาทเกดขนจากการดำาเนนงาน

18. 1.1.8 ควรจดใหมการประชมประชาคม เพอรบฟงความคดเหนจากประชาชน

19. ผประกอบกจการ และผใชนำา20. 1.1.9 ควรนำาความเหนจากการประชมประชาคม

1

2

1

1

2

1

1

2

1

1

มารวมกำาหนดเหนแนวทาง ระเบยบ ขอบงคบ เกยวกบการปฏบตงานระบบบรหารประปาหมบาน

21. 1.1.10 ควรกำาหนดใหคณะกรรมการบรหารกจการและการบำารงรกษาระบบประปา

22. โดยมตวแทนจากสมาชกผใชน ำาประปาเขารวมเปนคณะกรรมการ

23. 1.1.11 องคการบรหารสวนตำาบล ควรจดใหมการประชาคม ประชมชแจงวธการ

24. ดำาเนนงาน งบประมาณและรายงานผลการปฏบตงานใหชาชนทราบ และควรใหประชาชนมสวนรวมในการแลกเปลยนความคดเหน

25. 1.1.12 องคการบรหารสวนตำาบลตองมการจดทำาระเบยบ ขอบงคบแจกจายให

26. ประชาชนเพอทำาความเขาใจเกยวกบระเบยบตาง ๆ อยางถองแท

27. 1.1.13 ควรจดใหมการประชม แลกเปลยนเรยนร ความคดเหนและสรางความร ความเขาใจเกยวกบระบบการบรหารระเบยบ ขอบงคบ แนวทางการปฏบตงาน

28. 1.1.14 จดทำาระเบยบ ขอบงคบและแนวทางปฏบต พรอมกบประชาสมพนธใหทราบโดยทวกน

29. 1.1.15 องคการบรหารสวนตำาบลควรชแจง วธการดำาเนนงาน งบประมาณพรอมกบ

30. รายงานผลการดำาเนนใหประชาชนทราบอยางสมำาเสมอ

1

2

ระบบการบรหารจดการประปาหมบานแบบมสวนรวม

ความถ/คน

31. 1.1.16 จดใหมการประชมประชาคมในการแลกเปลยนความคดเหน ตลอดจนให

32. ความร ความเขาใจเกยวกบระเบยบ ขอบงคบตาง ๆ ทเกยวของ

33. 1.1.17 มการประชมแลกเปลยนเรยนรเปนประจำาอยางตอเนอง เพอใหชมชนเกดการ

34. เรยนรและพฒนาชมชนไปในทศทางเดยวกน35. 1.1.18 จดทำาระเบยบขอบงคบและแนวทางปฏบต

พรอมทงประกาศหรอประชาสมพนธใหประชาชนทราบโดยทวกน36. 1.1.19 องคการบรหารสวนตำาบลควรจดใหมการ

ชแจงวธการดำาเนนงาน งบประมาณ37. และรายงานผลการปฏบตงานใหประชาชนในชมชนทราบ

เปนประจำาอยางตอเนอง เพอกอใหเกดกระบวนการเรยนร รบร การทำางาน เขาใจถงปญหาทเกดขนจากการดำาเนนงาน

38. 39. 1.2 การสรางความร ความเขาใจเกยวกบระเบยบ ขอ

บงคบและคำาสงตาง ๆ ทเกยวของกบการสำารวจออกแบบและประมาณราคาคาตดตง วางทอและตดตงมเตอรนำา

40. 1.2.1 มการจดการประชม อบรมใหความรกบผนำาชมชนและผประกอบการ รวมทง

41. ประชาชนผสนใจใหมความร ความเขาใจเกยวกบระเบยบ ขอบงคบและคำาสงตาง ๆ

42. ทเกยวของกบการสำารวจออกแบบและประมาณราคาคาตดตง วางทอแงละตดตงมเตอรนำา

43. 1.2.2 มการออกวารสารประชาสมพนธเพอสรางความเขาใจเกยวกบระเบยบ ขอบงคบ

44. และคำาสงตาง ๆ ทเกยวของกบการสำารวจออกแบบและประมาณราคาคาตดตง วางทอและตดตงมเตอรนา ตลอดจนขนตอนการดำาเนนการของระบบประปาเปนประจำา

2

1

1

2

3

2

3

2

4

7

45. 1.2.3 มเจาหนาทคอยใหค ำาแนะนำาและใหการบรการดานประปา รวมทงแกไขปญหา

46. ตาง ๆ ทเกดขนอยตลอดเวลา47. 1.2.4 มการประชาสมพนธเสยงตามสายภายใน

หมบาน เพอใหประชาชนไดรบทราบขอมลขาวสารเกยวกบระเบยบ ขอบงคบและค ำาสงตาง ๆ ทเกยวของกบการสำารวจออกแบบและประมาณราคาคาตดตง วางทอและตดตงมเตอรนำา รวมทงขาวสารอน ๆ ทเปนปจจบน

48. และถกตอง49. 1.2.5 เจาหนาทผรบผดชอบรวมทงเจาหนาทผ

เกยวของ ควรเปนผมความร ความเขาใจ50. เกยวกบระเบยบ ขอบงคบและคำาสงตาง ๆ ทเกยวของ

เปนอยางด เพอทจะใหความรแกประชาชนในชมชนไดอยางถกตอง

51. 1.2.6 มการจดประชม อบรมใหความรแกประชาชนในชมชนอยางตอเนอง

ระบบการบรหารจดการประปาหมบานแบบมสวนรวม

ความถ/คน

52. 1.2.7 มการประชาสมพนธเพอสรางความร ความเขาใจใหตรงกน อยางทวถงในสวนทเกยวของกบระเบยบ ขอบงคบและคำาสงตาง ๆ การสำารวจออกแบบ การประมาณราคาคาตดตง การวางทอและตดตงมเตอรนำา

53. 1.2.8 ควรจดสงเจาหนาทผทเกยวของเขารบการอบรมเพอสรางความร ความเขาใจ

54. เกยวกบระเบยบ ขอบงคบฯ ตาง ๆ ทเกยวของ

5

4

5

55. 1.2.9 ควรจดการอบรมใหความรแกประชาชนในหมบานเพอสรางความร ความเขาใจ

56. เกยวกบระเบยบ ขอบงคบและคำาสงตาง ๆ ทเกยวของฯ57. 1.2.10 มการประชาสมพนธอยางทวถงในสวนท

เกยวกบการสำารวจ ออกแบบ 58. การประมาณราคาคาตดตง วางทอและตดตงมเตอรนำา59. 1.2.11 ควรสรรหาเจาหนาทท มความร ความ

เขาใจเกยวกบระเบยบ ขอบงคบและคำาสง60. ตาง ๆ ทเกยวของเปนอยางดเพอเจาหนาทจะไดสามารถ

ประชาสมพนธ เพอสรางความเขาใจใหกบประชาชนไดอยางทวถง เกยวกบการสำารวจ อออกแบบ การประมาณราคาคาตดตง การวางทอและการตดตงมเตอรนำา

61. 1.2.12 ควรมการสรางความรใหกบผนำาชมชนและสมาชกผใชนำา คณะกรรมการ

62. ดำาเนนการเกยวกบการปฏบตงานประปาหมบาน63. 1.2.13 ควรมการประชาสมพนธข นตอนการ

ดำาเนนงานของระบบประปา เพอสราง64. ความร ความเขาใจอยางตอเนองใหกบสมาชกผใชนำา และ

คณะกรรมการดำาเนนการฯ65. 1.2.14 ควรจดเจาหนาทคอยใหคำาแนะนำา ปรกษา

ในการใหบรการดานประปา รวมทง66. แกไขปญหาดานตาง ๆ ทเกดขนอยในตำาบล67. 1.2.15 มการประชาสมพนธเพอสรางความเขาใจ

ใหตรงกนอยางทวถงในสวนทเกยวกบ68. ระเบยบ ขอบงคบและคำาสงตาง ๆ ทเกยวของกบการ

สำารวจออกแบบและประมาณราคาคาตดตง วางทอและตดตงมเตอรนำา

69. 1.3 การใหสมาชกผใชน ำามความร ความเขาใจ

3

2

4

5

3

6

7

3

5

เกยวกบการบรหารและจดการควบคมนำา70. สญเสย การบ ำาร งรกษาท อ มาตรวดน ำา อยางม

ประสทธภาพ71. 1.3.1 จดการประชมเพออบรมใหความร ความ

เขาใจเกยวกบการบรหารและจดการ72. ควบคมนำาสญเสย การบำารงรกษาทอ มาตรวดนำาเปน

ประจำาอยางตอเนอง73. 1.3.2 กรณเกดปญหา เมอเจาหนาทลงไปให

บรการควรมการใหคำาแนะนำา บำารงรกษา74. ควบคกนไป เพอปองกนมใหเกดขนอก หรอใหเกดขนนอย

ครงกวาเดม 1.3.3 สรางจตสำานกใหทกคนมความรสกเปนเจาของรวมกน มหนาทดแลรกษารวมกน

ระบบการบรหารจดการประปาหมบานแบบมสวนรวม

ความถ/คน

75. 1.3.4 รณรงคและประชาสมพนธใหประชาชนมความร ความเขาใจ และไดทราบถง

76. ผลกระทบทเกดจากพฤตกรรมการใชนำาทไมถกตอง77. 1.3.5 รวมกบทกภาคสวน เชน วด โรงเรยน

สถานอนามย หนวยงานเอกชนในชมชน ภาครฐ จดรณรงคสรางจตสำานกการมสวนรวมในการพฒนาชมชนเกยวกบการบรหารและจดการควบคมนำาสญเสย การบำารงรกษาทอ มาตรวดนำา

78. 1.3.6 สรางจตสำานกใหทกคนในชมชนตระหนกถงการใชทรพยากรนำาอยางรคณคา

79. และสอดสองดแล ปองกนความเสยหายทอาจเกดขนรวม

5

2

5

7

5

กน80. 1.3.7 ควรจดประชมเพอใหความร ความเขาใจ

เกยวกบการบรหารและการจดการ81. ควบคมนำาสญเสย การบำารงรกษาทอ มาตรวดนำาอยาง

เนอง เพอสรางความร ความเขาใจใหแกสมาชกผใชนำา82. 1.3.8 การจดเจาหนาททมความร ความเชยวชาญ

ดานงานบรการประปา คอยให83. คำาแนะนำา ปรกษา เพอปองกนความเสยหายทอาจจะเกด

ขน84. 1.3.9 การใหคำาแนะนำาเกยวกบการบรหารและ

จดการควบคมนำาสญเสย การบำารงรกษา85. ทอง มาตรวดนำา เพอใหประชาชนผใชบรการมจตสำานกใน

การดแลอยางมประสทธภาพ86. 1.3.10 ประชาสมพนธถงผลกระทบทเกดจากการ

ใชนำาทไมถกตอง เพอใหประชาชน87. ผใชนำาตระหนกถงความสำาคญและความจำาเปน88. 1.3.11 องคการบรหารสวนตำาบลควรรวมมอกบ

ทกภาคสวน จดการอบรมเพอให89. ความรแกประชาชน ในการบรหารจดการควบคมนำาสญ

เสย การบำารงรกษาทอ มาตรวดนำา ตลอดจนเร องอน ๆ ทเกยวของ เพอเปนการสรางจตสำานกในการมสวนรวมในการพฒนาระบบ และการใชทรพยากรนำาอยางเขาใจมากทสด

90. 1.3.12 การสรางจตสำานก โดยใหทกคนตระหนกถงการใชทรพยากรนำาอยางมคณคา

91. และสอดสองดแล ปองกนนำาสญเสยทอาจะเกดขนรวมกน92. 1.3.13 จดการอบรม ใหความรแกประชาชนใน

ชมชน ในการบรหารจดการควบคมนำา93. สญเสย การบำารงรกษาทอ มาตรวดนำา ตลอดจนเรองตาง

3

5

5

2

6

3

ๆ ทเกยวของเพอใหมการบรหารจดการอยางถกวธ94. 1.3.14 สรางการมสวนรวมกบทกภาคสวนในการ

สรางจตสำานกการมสวนรวมในการ95. พฒนาชมชน การจดการ และการใชทรพยากรนำา รวมทง

รกษาคณภาพนำารวมกน

ระบบการบรหารจดการประปาหมบานแบบมสวนรวม

ความถ/คน

96. 1.4 แนวทางในการพฒนากระบวนการผลตนำาประปาและควบคมคณภาพนำาใหมคณสมบต เหมาะสมท จะน ำาไปอปโภค-บรโภคได อยางปลอดภยและเพยงพอตอความตองการในการอปโภค-บรโภค 1.4.1 จดการอบรมเพอใหความรแกเจาหนาทผผลตนำาประปาหรอสงเสรม/สนบสนนใหเจาหนาทเขารวมอบรมเปนประจำาอยางตอเนอง เพอนำาความร/วธการใหม ๆ มาประยกตใชในการทำางาน 1.4.2 ใหประชาชนในชมชนมพฤตกรรมในการใชน ำาอยางประหยด โดยการรณรงค ประชาสมพนธใหรคณคาของการมนำาใช 1.4.3 มการวางแผนและสนบสนนงบประมาณในการพฒนาศกยภาพการผลตนำาประปา เพอใหเพยงพอตอการอปโภค-บรโภค และมมาตรการ

5

3

2

7

3

2

33

สำารอง การมระบบผลตนำาประปาสำารองกรณเกดปญหา 1.4.4 มมาตรการตรวจสอบคณภาพนำาเพอใหสามารถใชดมไดอยางปลอดภย และปลอดจากสารพษปนเป อนจากใตดน 1.4.5 มมาตรการในการสรางจตส ำาน กทด ใหก บประชาชนในพนท โดยชวยกนดแลรกษาแหลงนำา เพอใหมความสะอาดและเพยงพอตอความตองการของประชาชนในเขตพนท 1.4.6 แนวทางในการพฒนาคณภาพนำาประปาใหเปนนำาประปาทสามารถดมได 1.4.7 มาตรการตรวจสอบคณภาพนำาดม-นำาใช 1.4.8 มาตรการปองกนผลกระทบทเกดจากสารพษ 1.4.9 มาตรการสงเสรมและสรางจตสำานกในการอนรกษแหลงนำา เพอใหเพยงพอตอความตองการในการอปโภค-บรโภค 1.4.10 ใหประชาชนมสวนรวมในการเฝาระวงและใชนำาประปาอยางประหยด เพอใหมนำาอปโภค-บรโภคอยางเพยงพอและยงยน

97. 1.5 การพฒนาบคลากรขององคการบรหารสวนตำาบลลำาพญาใหมความพรอมในการ บรหารจดการระบบประปาหมบานแบบมสวนรวมอยางมประสทธภาพและยงยน 1.5.1 เจาหนาทผรบผดชอบหรอเกยวของ มความกระตอรอรนในการพฒนาศกยภาพ

5

2

การทำางานของตน โดยการศกษาหาความรจากสอตาง ๆ หรอเขารบการอบรมเพอใหมความรในเร องการบรหารจดการระบบประปาหมบาน เพอนำาความรมาพฒนาการบรหารจดการระบบประปาหมบานไดอยางมประสทธภาพ

ระบบการบรหารจดการประปาหมบานแบบมสวนรวม

ความถ/คน

1.5.2 บคลากร/เจาหนาทผรบผดชอบ/เจาหนาททเกยวของ ควรเปนตนแบบในการบรหารจดการการใชทรพยากรนำาอยางถกวธ 1.5.3 บคลากร/เจาหนาทผรบผดชอบ/เจาหนาทผเกยวของ ควรเปนผมสวนรวมในการพฒนาชมชนในทกดานเพอสรางสมพนธอนดกบชมชน และรบฟงปญหาทเกดขนในการใชนำาเพอทจะสามารถแกปญหาเกยวกบการใชนำาประปาไดอยางตรงจด 1.5.4 ควรมการจดสงบคลาการเขารบการฝกอบรม เพมพนความรความเขาใจเกยวกบระบบบรหารจดการประปา 1.5.5 จดสงบคลากรไปอบรมเพอใหความรเกยวกบแหลงนำาเพอการประปาและระบบประปาเบองตน 1.5.6 พฒนาบคลากรใหสามารถส ำารวจเพ อการออกแบบระบบประปาหมบาน

8

5

7

3

113

2

1.5.7 อบรมใหความรดานมาตรฐานการวางทอประปาใหกบเจาหนาททเกยวของ 1.5.8 การอบรมใหความรจากหนวยงานทเกยวของใหองคการบรหารสวนตำาบลสามารถบรหารจดการเพอการสญเสยในระบบประปา ควบคมงานระบบผลตนำาประปาและการบำารงรกษา และวเคราะหอตราคานำาประปา ควบคมงานระบบผลตนำาประปา และการบำารงรกษา พรอมวธการแกไขปญหาในการปฏบตงาน 1.5.9 พฒนาบคลากรใหสามารถดำาเนนการดานการบรหารจดการระบบประปาหมบานแบบมสวนรวมอยางมประสทธภาพและยงยนอยางตอเนอง โดยการใหชมชนเขามามสวนรวมดวย เชน มสวนรวมในการวางแผน การจดองคการ การจดหาบคลากรทมความร ความสามารถ การอำานวยการในดานตาง ๆ ทเกยวของ การใหความรวมมอประสานงานเพอใหการดำาเนนงานเกยวกบระบบการบรหารจดการเปนไปดวยความเรยบรอย การรายงานผลการปฏบตงาน โดยการประชาสมพนธใหประชาชนในชมชนไดทราบอ ย า ง ท ว ถ ง ตล อด จนกา รจ ด กา รง บ ปร ะม า ณ อ ย า ง ม ประสทธภาพ 1.5.10 มการวางแผนการใชน ำาอยางเปนระบบ และจดสรรนำาอยางทวถงและเปนธรรม 1.5.11 ใหชมชนเขามามสวนรวม ไมวาจะเปนการรวมคด รวมทำา รวมวางแผนและรวมใชประโยชน โดยจดใหมการประชมกนบอยคร ง และสรางแรงจงใจใหสมาชกเขารวมโดยมหนวยงานทเกยวของมาใหความร

23

ใหคำาปรกษาหารอและแกไขปญหารวมกน 1.5.12 เมอเกดปญหากบระบบประปา บคลากรสามารถใหบรการไดอยางทนทวงทพรอมใหค ำาแนะนำา ดแลรกษาระบบประปาอยางถกตองกบสมาชกผใชนำา

ระบบการบรหารจดการประปาหมบานแบบมสวนรวม

ความถ/คน

1.5 1.6 แนวทางในการพฒนาระบบบรหารจดการประปาหมบานแบบมสวนรวมขององคการบรหารสวนตำาบลลำาพญา 1.6.1 สงเสรมใหมการศกษาพนทเปาหมายเพอนำามาสรางเปนฐานขอมล องคความรเพอนำาไปใชประโยชน 1.6.2 สรางเครอขายความรวมมอทางวชาการกบชมชนเพอใหบรการวชาการ 1.6.3 ใหบรการทตรงใจผรบบรการและตอบสนองความตองการของทองถน 1.6.4 เปดโอกาสใหชมชนเขามามสวนรวมในการดแล รกษา จดการเกยวกบระบบบรหารจดการประปาหมบาน 1.6.5 สรางความเช อมนในดานคณภาพและความปลอดภยในการบรการระบบประปาหมบานใหกบชมชนมากขน

1

1

7

4

3

3

3

2

3

1.6.6 จดใหมกจกรรมรวมกนระหวางองคการบรหารสวนตำาบลกบชมชน เพอสราง ความสมพนธอนดระหวางกน และใหเขาใจในระบบการบรหารจดการประปาไดดยงขน\ 1.6.7 องคการบรหารสวนตำาบลควรเปนหนวยงานในการจดการประชม/หารอ และประสานความเขาใจ เกยวกบการทำางานตาง ๆ โดยเฉพาะระบบบรหารจดการประปาหมบาน ทงน จะตองใหประชาชนเขามามสวนรวมในการพฒนา

1.4.6 1.6.8 ควรเปดโอกาสใหประชาชนผใชนำาประหาเขามามสวนรวมในการดแล รกษา จดการเกยวกบระบบบรหารจดการประปาหมบาน 1.6.9 ควรมการสงเสรมใหมการศกษาขอมลพนทการใหบรการระบบนำาประปา เพอเปนฐานขอมลในการนำามาพฒนาระบบการใหบรการระบบประปาอยางมประสทธภาพ 1.6.10 ควรมการสรางเครอขายความรวมมอทางวชาการดานงานระบบบรหารจดการประปากบคณะกรรมการบรหารจดการประปาหมบาน เพอเปนแนวทางในการพฒนาระบบบรหารจดการประปาหมบานใหมประสทธภาพ 1.6.11 จดใหมกจกรรมรวมกนระหวางองคการบรหารสวนตำาบลลำาพญา กบประชาชนสมาชกผชำา และตวแทนภาคนกวชาการ เพอสรางความสมพนธอนด และกอใหเกดการแลกเปลยนเรยนรเกยวกบการพฒนาระบบบรหารจดการประปาหมบานอยางมประสทธภาพ

3

5

1.6.12 ทกภาคสวนในชมชนรวมกนจดตงคณะกรรมการในการพฒนาระบบบรหารจดการประปาหมบาน เพอรวมกนดแล รกษา

ระบบการบรหารจดการประปาหมบานแบบมสวนรวม

ความถ/คน

1.6.13 ผ บ ร ห า ร /ส ม า ช ก อ ง ค ก า ร บ ร ห า ร ส ว นตำาบล/สมาชกผใชนำา รวมเปนแกนนำาในการสรางการมสวนรวมในการพฒนาระบบบรหารจดการประปาหมบาน 1.6.14 จดอบรมใหความรแกประชาชน 1.6.15 องคการบรหารสวนตำาบลควรประสานความเขาใจแกทกภาคสวนทเกยวของ 1.6.16 ทกภาคสวนในชมชน ประชมหารอเพอรวมกนจดตงคณะกรรมการบรหารฯ โดยมตวแทนจากทกภาคสวนรวมเปนกรรมการฯ เพอใหทกภาคสวนมสวนรวมในการบรหารจดการ และรวมกนกำาหนดแนวทาง ขอบงคบ ทตองใชรวมกน โดยเปดโอกาสใหทกภาคสวนมสวนในการดแล รกษา และจดการเกยวกบระบบประปารวมกน 1.6.17 สรางจตส ำานกใหทกคนตระหนกถงการใช

3

315

3

4

522

3

ทรพยากรนำาอยางมคณคา และสอดสองดแล ปองกนความเสยหายทอาจเกดขนรวมกน 1.6.18 จดอบรมใหความรแกประชาชนในชมชนเกยวกบการบรหารจดการควบคมนำาสญเสย การบำารงรกษาทอ มาตรวดนำา ตลอดจนเร องอน ๆ เพอใหมการบรหารจดอยางถกวธ 1.6.19 ทำาประชาคมเพอรบทราบปญหาและความตองการของคนในชมชน เพอจะไดหาแนวทางแกไขไดอยางถกตอง 1.6.20 ผบรหาร/สมาชกองคการบรหารสวนตำาบล รวมเปนแกนนำาในการสรางการมสวนรวมของคนในชมชน 1.6.21 จดอบรมใหความรในการบรหารจดการประปาหมบานอยางเปนระบบ2. การพฒนาระบบบรหารจดการประปาหมบานแบบมสวนรวมโดยใชแนวคดการบรหารของลเธอร กลค และลนดอลล เออรวค (Luther Gulick and Lyndall Urwick) 2.1 การวางแผน 2.1.1 มการวางแผนในการรวบรวมขอมลตาง ๆ ทเกยวของ เชน ความตองการของชมชน ปญหาของชมชนทเกยวของกบระบบการบรหารจดการประปาหมบาน 2.1.2 สงเสรมหรอสรางความเขมแขงใหแกชมชน ในทางทกอใหเกดการนำาทกษะ

5

3

ตาง ๆ เกยวกบการระบบบรหารจดการไปใชใหเกดประโยชนและการจดการทรพยากรนำาอยางมประสทธภาพ

ระบบการบรหารจดการประปาหมบานแบบมสวนรวม

ความถ/คน

2.1.3 การมงยกระดบคณภาพชวตของคนในชมชน โดยการปรบปรง เปลยนวถการดำาเนนชวตใหเปนไปในทางทดขน ใหความร เผยแพรขอมลขาวสารทเปนประโยชน ตลอดจนสรางจตสำานกในการอนรกษทรพยากรนำาและการบรหารจดการนำาอยางถกวธ

2.1.4 การสงเสรมการมสวนรวมของประชาชน

2.1.5 การสรางจตสำานกใหกบชมชน

2.1.6 การเผยแพรประชาสมพนธขอมลขาวสาร

2.1.7 การจดหาและพฒนานำาสะอาด

2.1.8 พฒนาแหลงนำาระบบประปาหมบานและขยายเขตประปา

2.1.9 มการรวบรวมขอมลความตองการตาง ๆ ของประชาชน

2.1.10 มการยกระดบคณภาพชวตของคนในชมชน

5

232322332

5

3

ใหมความเปนอยทดขน

2.1.11 สรางความเขมแขงใหแกประชาชนในชมชน

2.1.12 การสงเสรมการมสวนรวมของประชาชนในเขตพนทเพอใหสอดคลองกบ

ระบบบรหารจดการประปาหมบานแบบมสวนรวม

2.1.13 การเผยแพร ประชาสมพนธขอมลขาวสารเกยวกบระบบบรหารจดการ

ประปาหมบานใหทวถง

2.2 การจดองคการ/การจดรปงาน

2.2.1 รปแบบการจดการระบบประปาหมบานขององคการบรหารสวนตำาบล

ลำาพญา เปนรปแบบทองคการบรหารสวนตำาบลบรหารงานเอง ทงในดานบคลากร ดานการเงน ดานวสดอปกรณ และดานการดำาเนนการ ไดแก การจดทำาบญชรายรบรายจาย การจดซอวสดอปกรณ และการออกระเบยบของบงคบตาง ๆ เปนตน โดยมขนตอนการดำาเนนงานทเปนระบบ มการตรวจสอบทด และมการจดเกบเอกสารหลกครบถวนและสมบรณ

2.2.2 หนวยงานทรบผดชอบในระบบประปาหมบานขององคการบรหารสวน

ตำาบลลำาพญา มเจาหนาทผรบผดชอบในการดแลรกษา ซอมบำารงระบบประปา และมหนวยงานคลงเปนผจดเกบ ทำาบญช

3

232

รายรบรายจายตาง ๆ ทสามารถตรวจสอบการทำางานได

2.2.3 ผนำาบางคนยงไมคอยมสวนรวม

2.2.4 ประชาชนบางสวนยงเขาใจวาเปนหนาทของราชการเปนสวนเดยว

2.2.5 ผนำายงไมเขามามสวนรวมอยางจรงจง

ระบบการบรหารจดการประปาหมบานแบบมสวนรวม

ความถ/คน

2.2.6 ประชาชนบางสวนยงไมเขาใจการทำางานขององคการบรหารสวนตำาบล ในการบรหารจดการ หรออกกรณคอประชาชนคดวาการดแลจดการนำาเพออปโภคบรโภค เปนเร องของหนวยงานราชการ ทใหบรการแกประชาชน จงไมมจตสำานกในการชวยเหลอตนเอง และไมมแรงจงใจทจะทำากจกรรมเพอสวนรวม

2.2.7 การดำาเน นงานเกยวกบระบบประปาขององคการบรหารสวนตำาบลลำาพญา

ใหความสำาคญในการดำาเนนงาน ขนตอนในการกอสราง และการควบคมงานเพอใหเปนไปตามมาตรฐานของกรมทรพยากรนำา สามารถผลตนำาประปาทสะอาดใหเพยงพอตอความตองการของผใชนำา

2.2.8 จดระบบการจดการนำาใหมมาตรฐาน ในการผลตนำาใหมความสะอาด

2

3

5

3

3

4

เพยงพอตอการอปโภคบรโภค ของประชาชนผใชนำาในเขตพนท

2.2.9 มการบรการทรวดเรวใหกบประชาชนในเขตพนท พรอมกบการแกไข

ปญหาทเกดขนใหทนตอสถานการณ

2.3 การจดหาบคลากรทมความร ความสามารถมาบรรจแตงตง

2.3.1 จดสงเจาหนาททเกยวของในการรบผดชอบโดยตรง เขารบการฝกอบรม

ดานการดำาเนนงานระบบประปาโดยตรง เพอน ำาความรมาปรบปรงการทำางาน ใหมการบรหารจดการ ระบบประปาไดอยางมประสทธภาพ และประสทธผลทจะเกดกบประชาชนในพนท

2.3.2 การกำาหนดคาตอบแทนและสวสดการตาง ๆ ทเหมาะสมเพอเปนขวญ

กำาลงใจใหกบผปฏบตงาน

2.3.3 จดหาบคลากรทมความร ความสามารถทเหมาะสมและตรงกบสายงานหรอเกอกลกน

2.3.4 มการจดสงบคลากรไปอบรมใหไดรบความรทเกยวของกบงาน เพอนำามา

พฒนาศกยภาพการทำางาน

2.3.5 จดสงเจาหนาททเกยวของเขารบการฝกอบรม วธการทางดานเทคนค

2

3

2

2

เฉพาะทจ ำาเปนสำาหรบการปรบปรงฟ นฟระบบผลตนำาประปาอยางตอเนอง เพอใหสามรถบรหารจดการระบบประปาไดอยางมประสทธภาพ เพอสขอนามยทดของประชาชนในชมชน

2.3.6 2.3.6 มการเลอนตำาแหนงเจาหนาททปฏบตงานดานระบบประปา เพอใหรบคาตอบแทน และสวสดการตาง ๆ ทดขนเพอเปนขวญและกำาลงใจกบผปฏบตงาน

ระบบการบรหารจดการประปาหมบานแบบมสวนรวม

ความถ/คน

2.4 การอำานวยการ/การควบคมและการนเทศงาน/ภาวะผนำา/มนษยสมพนธ/การจงใจ

2.4.1 ผนำามนโยบายการพฒนาแหลงนำา และระบบประปาใหมมาตรฐานสามารถ

ใชอปโภคและบรโภคได

2.4.2 มการบรหารจดการทด และมการสงตวอยางนำาเพอตรวจวเคราะหหาสาร

ปนเป อน

2.4.3 การดำาเนนงานระบบประปาหมบานขององคการบรหารสวนตำาบลลำาพญา

เลงเหนถงความสำาคญของขนตอนในการดำาเนนการกอสราง และการควบคมงาน เพอใหเป นไปตามมาตรฐานของกรมทรพยากรนำา สามารถผลตนำาประปาทสะอาดใหเพยงพอกบ

3

3

4

22

3

5

สมาชกผใชนำาในตำาบล

2.4.4 มการบรการทรวดเรว แกไขปญหาทเกดขนไดทนเวลา

2.4.5 ผนำาบางคนยงไมเขามามสวนรวมในการบรหารจดการของชมชนอยาง

จรงจง

2.4.6 ประชาชนบางสวนยงไมเขาใจการทำางานขององคการบรหารสวนตำาบลในการ

บรหารจดการ หรออกกรณคอประชาชนคดวาการดแลจดการนำาเปนเรองของหนวยงานราชการ ทใหบรการแกประชาชน จงขาดจตสำานกในการชวยเหลอตนเองและขาดแรงจงใจในการท ำากจกรรมเพอสวนรวม

2.5 การรวมมอประสานงานเพอใหการดำาเนนงานเปนไปดวยความเรยบรอย รวมทง

ระบบการตดตอสอสารทด 2.5.1 มการทำาเวทประชาคมเพอรบฟงความคดเหนของประชาชนผใชนำาประปา

และหนวยงานทเกยวของ เพอนำามาพฒนาระบบงานดานประปา ใหมประสทธภาพยงขน

2.5.2 มการประชาสมพนธขอมลตาง ๆ เกยวกบการดำาเนนงานดานประปา

3

53

ใหผใชนำาประปาทราบ เชน การใหบรการดานการประปา ในการตดตอขอรบบรการขอมลดานตาง ๆ

2.5.3 จดเวทรบฟงความคดเหนและเสนอแนวทางในการแกไขปญหารวมกน

2.5.4 จดทำาสอประชาสมพนธในหลาย ๆ ชองทาง เชน คมอ วารสารประชาสมพนธ เสยงตามสายเพอใหประชาชนในชมชนเขามามสวนรวม และเพอประสานงานในการขอความรวมมอ เกยวกบการดำาเนนกจกรรม ในเรองตาง ๆ ทเปนประโยชนตอชมชนรวมกน

ระบบการบรหารจดการประปาหมบานแบบมสวนรวม

ความถ/คน

2.5.5 ม ก า ร จ ด ท ำา ว า ร ส า ร แ ล ะ ค ม อ ใ น ก า รประชาสมพนธขอมลตาง ๆ การตดตอขอรบบรการ และการใหความชวยเหลอจากองคการบรหารสวนตำาบล

2.5.6 มการจดการทำาเวทประชาคม รบฟงความคดเหนและขอเสนอแนะจาก

ประชาชนเพอประเมนความพงพอใจ และเพอพฒนาระบบการบรการและการดำาเนนงานดานระบบประปาใหมและสทธภาพยง

3

7

ขน

98. 2.6 การรายงานผลการปฏบตงาน/การประชาสมพนธเพอแจงใหประชาชนทราบ

3 2.6.1 มการายงานผลการปฏบตงานดานระบบประปา ใหผบงคบบญชาทราบอยาง

4 ตอเนอง5 2.6.2 มการประชาสมพนธแจงใหประชาชน/ผใชนำา

และผเกยวของทราบผลการ6 ดำาเนนงานดานระบบการบรหาร ระบบประปาอยางตอเนองและ

ทวถง 2.7 การงบประมาณ

7 2.7.1 องคการบรหารสวนตำาบลลำาพญา เปนหนวยงานทมจำานวนพนทและ

8 ประชากรนอย งบประมาณจงมจำานวนจำากดไมเพยงพอตอการบรหารจดการระบบประปา ใหสมบรณตามวสยทศนของผบรหาร ซงตองการใหระบบประปาขององคการบรหารสวนตำาบลลำาพญาเปนระบบประปาทสามารถใชอปโภคบรโภคเนองจากตองใชงบประมาณจำานวนมากในการดำาเนนการ ประกอบกบมภาระในการดแลซอมบำารงจำานวนมาก

9

12

17

9

1.2 ผบรหารระดบตน/ผปฏบตงาน ไดแก หวหนาประปา/วศวกรโครงการ/หวหนาโครงการ/เจาหนาทฝายตาง ๆ ทเกยวของ

ระบบการบรหารจดการประปาหมบานแบบมสวนรวม

ความถ/คน

1.การมสวนรวม 1.1 การแลกเปลยนเรยนรเกยวกบระบบการบรหาร ระเบยบขอบงคบและแนวทางการปฏบตงานเกยวกบประปาหมบาน 1.1.1 จดใหมการอบรมใหกบประชาชนในหมบานเพอใหประชาชนไดรและเขาใจเกยวกบระเบยบ ขอบงคบหรอขอตกลงในหมวาจะใหลกบานทำาอยางไร 1.1.2 การจดใหทกคนมสวนรวมโดยการจดอบรมใหความรเกยวกบระบบการบรหารประปา เพอใหรจกวธใช การประหยด และการซอมบำารงเวลาอปกรณชำารด ทงนอาจแบงสวนในการชวยดแล

1.1.3 การจดใหมการปรชม ประชาคม ในการแลกเปลยนความคดเหน ตลอดจนให

ความร ความเขาใจเกยวกบระเบยบ ขอบงคบตาง ๆ ทเกยวของ

1.1.4 ควรมการประชมแลกเปลยนเรยนรเปนประจำาอยางตอเนอง เพอใหชมชนเกดการเรยนรและพฒนาชมชนไป

ในทศทางเดยวกน

1.1.5 ควรจดใหมระเบยบ ขอบงคบหรอแนวทางปฏบต พรอมทงประกาศหรอประชาสมพนธใหทราบโดยทวกน 1.1.6 ควรจดใหมการประชมประชาคมหมบาน 1.1.7 จดใหมการศกษาดงาน สอสารหนวยงานหรอองคกรทมการบรหารจดการดานการบรหารระบบประปาทมระบบทด พรอมดวยการวางระเบยบกฎขอบงคบใหเปนแนวทางเดยวกน

1.2 การสรางความร ความเขาใจเกยวกบระเบยบ ขอบงคบและคำาสงตาง ๆ ทเกยวของกบการสำารวจออกแบบและประมาณราคาคาตดตง วางทอและตดตงมเตอรนำา

1.2.1 ประชาชนสามารถตรวจสอบการท ำางานทเกยวของกบการสำารวจ ออกแบบและ

ประมาณราคาคาตดตง วางทอและตดตงมเตอรนำาได

1.2.2 ผรบผดชอบหรอผทเกยวของควรเปนผทมความร ความเขาใจเกยวกบระเบยบ

ขอบงคบและคำาสงตาง ๆ ทเกยวของเปนอยางด เพอทจะใหความรแกประชาชนในชมชนไดอยางถกตอง

ระบบการบรหารจดการประปาหมบาน ความถ/

แบบมสวนรวม คน

1.2.3 มการประชาสมพนธเพอสรางความเขาใจตรงกนอยางทวถงในสวนทเกยวของ

กบการสำารวจ ออกแบบ การประมาณราคาคาตดตงการวางทอและตดตงมเตอรนำา

1.2.4 ควรมการประชมใหความรเกยวกบขอบงคบตาง ๆ ใหกบประชาชน และเวลาทประชาชนมการตดตงประปา ควรมเอกสารประเมนราคาการตดตงโดยประมาณไวเพอใหประชาชนไดทราบวาคาใชจายในการตดตงจะราคาประมาณเทาไร 1.2.5 ควรมการแจกเอกสารใหประชาชนทราบวาการตดตงหรอราคาสนคาโดยประมาณเปนจำานวนเงนเทาไรในการตดตงแตละครง 1.3 การใหสมาชกผใชนำามความร ความเขาใจเกยวกบการบรหารและจดการควบคมนำาสญเสย การบำารงรกษาทอ มาตรวดนำา อยางมประสทธภาพ 1.3.1 ควรสรางจตสำานกใหทกคนตระหนกถงการใชทรพยากรนำาอยางมคณคา และสอดสองดแลปองกนความเสยหายทอาจเกดขนรวมกน 1.3.2 จดอบรมใหความรแกประชาชนในชมชนในการบรหารจดการควบคมนำาสญเสย การบำารงรกษา มาตรวดนำา ตลอดจนเร องตาง ๆ ทเกยวของ เพอใหมการบรหารจดการอยางถกวธ 1.3.3 รวมกบทกภาคสวน เชน วด โรงเรยน สถาน

5

7

3

3

7

3

10

13

7

อนามย หนวยงานเอกชนในชมชน และภาครฐจดการรณรงค สรางจตสำานกการมสวนรวมในการพฒนาชมชน การจดสรรและการใชทรพยากรนำาและรกษาคณภาพนำารวมกน

9.5.6 1.3.4 การจดการประชมใหก บประชาชนในหมบานเพอใหความร ความเขาใจวาการ

9.5.7 บรหารจดการและจดการควบคมคณภาพนำาสญเสย การบำารงรกษาทอ มาตรวดนำาอยางมประสทธภาพควรทำาอยางไร1.4 แนวทางในการพฒนากระบวนการผลตนำาประปาและควบคมคณภาพนำาใหมคณสมบต เหมาะสมทจะน ำาไปบรโภค-อปโภคได อยางปลอดภยและเพยงพอตอความตองการในการอปโภค-บรโภค 1.4.1 จดอบรมเพอใหความรแกเจาหนาทผผลตนำาประหาหรอสงเสรม สนบสนนใหเจาหนาทเขารบการอบรมอยางสมำาเสมอ เพอนำาความร วธการใหม ๆ มาประยกตใชในการผลตและควบคมคณภาพนำา 1.4.2 ใหประชาชนในชมชนมพฤตกรรมในการใชน ำาอยางประหยด โดยการใหความรรณรงคใหเหนคณคาของการมนำาใช

ระบบการบรหารจดการประปาหมบานแบบมสวนรวม

ความถ/คน

1.4.3 มการวางแผนและสนบสนนงบประมาณในการพฒนาศกยภาพการผลตนำาประปาเพอใหเพยงพอตอการอปโภค-บรโภค และมมาตรการ

7

สำารอง กรณระบบผลตนำาประปาขดของหรอเกดปญหา 1.4.4 ควรมการตรวจสอบคณภาพของนำาและทำาความสะอาดทตงใหเรยบรอย เพอดผลวานำาประปาทผลตนนมคณภาพ/มคณสมบตพอทจะนำาไปบรโภคไดหรอไม 1.4.5 ควรผลตในปรมาณทมากขน เพราะแตละชมชนใชนำาในการอปโภค-บรโภคจำานวนไมเทากน เพอใหมปรมาณนำาทเพยงพอตอความตองการ

1.4.7 1.4.6 ควรตดต ง เคร องกรองน ำา เพ อใหน ำาม คณภาพ โดยเฉพาะความสะอาดกอนนำามาใช เพราะตอนนนำาประปาขององคการบรหารสวนตำาบลของเราคณภาพไมคอยด

1.4.8 1.4.7 ใหมการตรวจสอบคณภาพของนำาทกเดอน และผลตนำาในปรมาณทเพยงพอตอ

1.4.9 ความตองการของคนในพนท1.4.10 1.5 การพฒนาบคลากรขององคการบรหารสวน

ตำาบลลำาพญาใหมความพรอมในการบรหารจดการระบบประปาหมบานแบบมสวนรวมอยางมประสทธภาพและยงยน 1.5.1 เจาหนาทผรบผดชอบหรอผเกยวของ มความกระตอรอรนในการพฒนาศกยภาพการทำางานของตน โดยการศกษาหาความรจากสอตาง ๆ หรอเขารบการอบรมเพอใหมความรในเร องทจะสามารถน ำามาพฒนาการบรหารจดการระบบประปาหมบานไดเปนอยางเหมาะสม 1.5.2 บคลากร/เจาหนาท ผ รบผ ดชอบ/เจาหนาท ผ

9

6

12

8

5

7

7

4

เกยวของ ควรเปนผทมสวนรวมในการพฒนาชมชนในทกดาน เพอสรางความสมพนธอนดกบชมชน และรบฟงความคดเหนตลอดจนปญหาทเกดขนเกยวกบการใชนำา เพอทจะหาแนวทางในการแกไขปญหาเกยวกบการใชน ำาประปาไดอยางตรงจด 1.5.3 ควรใหบคลากรขององคการบรหารสวนตำาบลลำาพญามความร ความเขาใจเกยวกบการบรหารจดการระบบประปาหมบานแบบมสวนรวม เพอจะไดถายทอดขอมลหรอแนะนำาใหกบคนในชมชนไดอยางถกตอง 1.5.4 ควรมการบรรจแตงตงบคลากรใหเปนคนงานประจำา ไมใชเปนลกจางชวคราว และจายคาตอบแทนใหพอใชจายเลยงชพได

ระบบการบรหารจดการประปาหมบานแบบมสวนรวม

ความถ/คน

1.5.5 ใหบคลากรขององคการบรหารสวนตำาบล มความร ความเขาใจเกยวกบการบรหารจดการเพอจะไดรวมกนวางแผนงานใหมประสทธภาพและนำาขอมลมาแจงใหลกบานไดทราบเพอนำาไปสการปฏบต1.6 แนวทางในการพฒนาระบบบรหารจดการประปาหมบานแบบมสวนรวมของ

7

5

องคการบรหารสวนตำาบลลำาพญา 1.6.1 ทกภาคสวนในชมชนประชมหารอเพอรวมกนจดตงคณะกรรมการบรหารจดการระบบประปาหมบาน โดยมตวแทนจากทกภาคสวนรวมเปนกรรมการเพอใหสวนมสวนรวมในการบรหารจดการและรวมกนกำาหนดแนวทาง ขอบงคบทตองใชรวมกน โดยเปดโอกาสใหทกสวนรวมดแล รกษาและจดการเกยวกบระบบประปารวมกน 1.6.2 องคการบรหารสวนตำาบลควรเปนหนวยงานทประสานความเขาใจ และการทำางานตาง ๆ แกทกภาคสวน ตลอดจนอำานวยความสะดวกในดานการประชาสมพนธขอมลขาวสารไปยงประชาชนอยางทวถง 1.6.3 จดทำาประชาคมเพอรบทราบปญหาและความตองการของคนในชมชน ซงวธนจะไดรบทราบปญหาและความตองการทแทจรงของคนในชมชน 1.6.4 ผบรหาร/สมาชกองคการบรหารสวนตำาบลรวมเปนแกนนำาในการสรางการมสวนรวมของคนในชมชน 1.6.5 จดการอบรมใหความรเกยวกบการบรหารจดการประปาหมบานใหกบผเกยวของไดมความร ความเขาใจอยางเปนระบบ 1.6.6 ควรใหทกคนในชมชนไดชวยกนดแล โดยใหคนทมความรและนำาความรนนมาถายทอดใหกบคนในชมชน เพอใหชมชนมความรและนำาความร นนมาใชได

1.6.7 ควรรณรงคใหทกครวเรอนชวยกนดแลทำาความ

4

15

4

35

4

4

สะอาดประปาหมบานหรอเขตของตวเอง 2. การพฒนาระบบบรหารจดการประปาหมบานแบบมสวนรวมโดยใชแนวคดการบรหารของลเธอร กลค และลนดอลล เออรวค (Luther Gulick and Lyndall Urwick) 2.1 การวางแผน 2.1.1 องคการบรหารสวนตำาบลมระบบบรหารจดการระบบประปาของหมบาน มการดำาเนนการวางทองตามหมบาน ตามแผนทกครวเรอน มการตดตงมเตอรและคานำาในอตราเหมาะสม

ระบบการบรหารจดการประปาหมบานแบบมสวนรวม

ความถ/คน

2.1.2 มการวางแผนในการรวบรวมขอมลตาง ๆ ทเกยวของ ความตองการของชมชนปญหาของชมชน เปนตน 2.1.3 สงเสรมหรอสรางความเขมแขงใหแกชมชนในทางทกอใหเกดการนำาทกษะตาง ๆ การพฒนาศกยภาพและการจดสรรทรพยากรนำา 2.1.4 การมงยกระดบคณภาพชวตของคนในชมชน โดยการปรบปรงเปลยนวถการดำาเนนชวตใหเปนไปในทศทางทดขน ใหความร เผยแพรขอมลขาวสารทเปนประโยชนตลอดจนสรางจตสำานกในการอนรกษ

4

3

5

31

5

2.1.5 ตองกำาหนดหรอวางแผนงานแตละโครงการ และตองใชความรทางวชาการมาใช 2.1.6 ควรหาแหลงนำาบนพนดน เพราะนำาใตดนถกสบขนมาใชมาก ๆ ทำาใหแผนดนทรด 2.1.7 ตองใหขอมลความรและสรางความเขาใจเกยวกบการปฏบตการใชนำาประปาอยางถกตองและเหมาะสม 2.2 การจดองคการ/การจดรปงาน (วธการปฏบตงานเพอใหการจดรปงานมความสอดคลองกน) 2.2.1 หนวยงานทรบผดชอบในระบบประปาหมบานขององคการบรหารสวนตำาบลลำาพญา ควรมเจาหนาทผรบผดชอบดานการดแล รกษา ซอมบำารงระบบประปาและมหนวยงานคลงผจดเกบทำาบญชรายรบ-รายจายทสามารถตรวจสอบการทำางานได 2.2.2 ควรใหบคลากรในองคการทกฝายมสวนรวมและรวธการปฏบตงานเพอใหการจดองคการมความสอดคลองกน

2.3 2.3 การจดหาบคลากรทมความร ความสามารถมาบรรจแตงตง

2.4 2.3.1 จดหาบคลากรทเหมาะสม มความร ความสามารถทตรงกบสายงานหรอเกอกล

2.5 กน2.6 2.3.2 มการจดสงบคลากรเขารบการอบรม

3

4

4

9

7

เพอเพมพนความรเกยวกบงานและนำา2.7 ความรมาพฒนาศกยภาพการทำางาน2.8 2.3.3 บคลากรทดแลการบรหารจดการระบบ

ประปาควรเปนผทมคณวฒและ2.9 ประสบการณทเหมาะสม

ระบบการบรหารจดการประปาหมบานแบบมสวนรวม

ความถ/คน

2.4 การอำานวยการ/การควบคมและการนเทศงาน/ ภาวะผนำา/มนษยสมพนธ/การจงใจ 2.4.1 ผน ำาบางคนยงไมเขามามสวนรวมในการบรหารจดการของชมชนอยางจรงจง 2.4.2 ประชาชนบางสวน ยงไมเขาใจการทำางานขององคการบรหารสวนตำาบลลำาพญาเกยวกบการบรหารจดการ 2.4.3 ประชาชนคดวาการดแลจดการนำาเพอการอปโภค-บรโภค เปนเรองของหนวยงานราชการทตองใหบรการแกประชาชน จงขาดจตสำานกในการชวยเหลอตนเอง ดแลเอง และไมมแรงจงใจทจะท ำากจกรรมเพอสวนรวม 2.4.4 ผนำาองคการตองสามารถสรางบคลากรทม คณภาพและสามารถทำางานดานนไดอยางเหมาะสม

3 2.5 การรวมมอประสานงานเพอใหการดำาเนนงานเปน

23

2

3

17

5

3

ไปดวยความเรยบรอย รวมทง4 ระบบการตดตอสอสารทด5 2.5.1 มการจดเวทประชาคม รบฟงความคดเหน

และเสนอแนวทางในการแกไข6 ปญหารวมกน7 2.5.2 มชองทางในการประชาสมพนธหลายชอง

ทาง เชน คมอ วารสาร8 ประชาสมพนธ การประชาสมพนธผ านเสยงตามสาย เพอ

ประสานงานในการการขอความรวมมอดำาเนนกจกรรมในเรองตาง ๆ ทเปนประโยชนตอชมชนรวมกน

9 2.5.3 การพดคย แลกเปลยนความรเกยวกบการบรหารจดการระบบประปาหมบาน

10 เพอใหประชาชนมความรอยางเทาเทยมกน 11 2.6 การรายงานผลการปฏบตงาน/การ12 2.6.1 มการรายงานผลการปฏบตงานใหผ

บรหารทราบและรายงานผบงคบบญชา13 ทราบตามลำาดบ14 2.6.2 มการประชาสมพนธการรายงานผลการ

ปฏบตงานของการบรหารจดการระบบ15 ประปาใหประชาชนในชมชนทราบอยางสมำาเสมอ16 2.6.3 การประชาสมพนธเกยวกบขอมลในการ

ปฏบตงานขององคการบรหารสวน17 ตำาบลใหประชาชนไดทราบอยางทวถง

7

12

ระบบการบรหารจดการประปาหมบาน ความถ/

แบบมสวนรวมคน

18 2.7 การงบประมาณ19 2.7.1 งบประมาณขององคการบรหารสวน

ตำาบล ในการจดสรรเพอการใชงานดาน20 ประปา มอยางจำากดไมเพยงพอทจะบรหารจดการเพอให

ประชาชนมนำาเพยงพอตอการอปโภค-บรโภค 2.7.2 คาใชจายในการดำาเนนงานยงไมเพยงพอตอการบรหารจดการอยางเปนระบบ

9

7

1.3 ประชาคมหมบาน ไดแก ชาวบานผใชบรการนำาประปา/สถานประกอบการ

ระบบการบรหารจดการประปาหมบานแบบมสวนรวม

ความถ/คน

21 1. การมสวนรวม22 1.1 การแลกเปลยนเรยนรเกยวกบระบบการ

บรหาร ระเบยบขอบงคบและแนวทางการปฏบตงานเกยวกบประปาหมบาน

23 1.1.1 จดใหมการศกษาดงาน การสอสารกบหนวยงานหรอองคกรทมการบรหาร

24 จดการดานการบรหารระบบประปาทมระบบทด พรอมดวยการวางระเบยบ ขอบงคบและแนวทางการปฏบตใหเปนไปในทศทางเดยวกน

25 1.1.2 ผใชนำาประปาหมบานตองใหความรวมมอกบองคการบรหารสวนตำาบล และ

26 ทางเจาหนาทผบรหารองคการบรหารสวนตำาบลกตอง

8

5

3

4

ทำาความเขาใจใหผใชนำาเขามความร ความเขาใจเกยวกบระบบการบรหาร ระเบยบ ขอบงคบ

27 1.1.3 ในการปฏบตดานการบรหารกดอยแลว ควรใหกรรมการหมบานไดตรวจสอบ

28 ดานความสะอาดของนำา29 1.1.4 นำาควรเปลยนสายกรองนำา โดยใหเปน

แนวปฏบตเพอความสะอาด ปลอดภยแก30 ผประชาชนผบรโภค 31 1.1.5 ขอความรวมมอกบผใชนำาใหปฏบตตาม

ระเบยบการใชนำา การจายเงนใหเปน32 มาตรฐานเดยวกน33 1.1.6 ควรพมพเอกสารทเกยวกบระเบยบขอ

บงคบและแนวทางการปฏบตงานเกยวกบ34 ประปา แจกจายใหประชาชนทใชนำาไดรบทราบทกครวเรอน

3

5

ระบบการบรหารจดการประปาหมบานแบบมสวนรวม

ความถ/คน

35 1.1.7 จดประชาคม แลกเปลยนความคดเหน และใหความร ความเขาใจ เกยวกบระบบการบรหาร ระเบยบ ขอบงคบ และแนวทางการปฏบตงานเกยวกบประปาหมบาน

36 1.1.8 จดทำาโบรชวรเกยวกบระเบยบ ขอบงคบ และแนวทางการปฏบตงานเกยวกบ

37 ประปาหมบาน เพอใหความรกบประชาชน38 1.1.9 ใหความร ก บประชาชนเพอใหรบร

ระเบยบ ขอบงคบตาง ๆ ทเกยวกบ

12

5

4

5

39 นำาประปาหมบานของเรา 40 1.1.10 จดตงคณะกรรมการบรหารจดการ

ระบบนำาประปา โดยใหคณะกรรมการม41 หนาทออกระเบยบขอบงคบเกยวกบการใชนำาประปา และ

การเกบคาบรการ โดยการทำาประชาคม42 1.1.11 จดประชมชแจงใหสมาชกผใชนำา ทราบ

ระเบยบขอบงคบตาง ๆ ของการบรหารจดการระบบประปา

43 1.1.12 ตองใหสมาชกผใชนำาทราบในการปฏบตงานของประปาหมบานใหเปนไปใน

44 ทศทางเดยวกน เพอลดความขดแยง 45 1.1.13 จดใหมประชาคมหมบานบอย ๆ และแลก

เปลยนความคดเหน เกยวกบ46 กฎระเบยบ ขอบงคบตาง ๆ เพราะบางทชาวบานไมคอย

เขาใจกบระเบยบขอบงคบเกยวกบประปาหมบาน47 1.1.14 ควรจดการประชาคมหมบานบอย ๆ เพอ

แลกเปลยนเรยนรเรองราวตาง ๆ ท48 เกยวของกบระบบประปาหมบาน และหากมงบประมาณ

เพยงพอกควรพาไปศกษาดงานการบรหารจดการระบบประปาหมบานททนสมยและมอปกรณทดกวาเพอนำามาพฒนา

49 1.1.15 ใ ห ม ก า ร ส อ ส า ร ก บ อ ง ค ก ร ท ม ประสบการณการบรหารจดการทดเกยวกบระบบ

50 การบรหาร เพอนำามาเปนแบบอยางในการพฒนากบพนทขององคการบรหารสวนตำาบลลำาพญา อยางเหมาะสม

51 1.2 การสรางความร ความเขาใจเกยวกบระเบยบ ขอบงคบและคำาสงตาง ๆ ทเกยวของ

52 กบการสำารวจออกแบบและประมาณราคาคาตดตง วางทอและตดตงมเตอรนำา

8

4

5

3

3

3

53 1.2.1 องคการบรหารสวนตำาบลมระบบการบรหารจดการประปาหมบานตาง ๆ ม

54 การดำาเนนการวางทอตามหมบานทกครวเรอน

ระบบการบรหารจดการประปาหมบานแบบมสวนรวม

ความถ/คน

55 1.2.2 องคการบรหารสวนตำาบลตองมระบบและวธการสรางความเขาใจเกยวกบ

56 ระเบยบ ขอบงคบและคำาสงตาง ๆ ทเกยวของกบการสำารวจออกแบบและประมาณราคาคาตดตง วางทอและตดตงมเตอรนำา

57 1.2.3 ควรจดใหมการประชมช แจงเกยวกบระเบยบ ขอบงคบตาง ๆ เปนคร งคราวตามความจำาเปนแตละราย และถามสงทเพมเตมกควรแจงผใชนำาทราบ

58 1.2.4 การประมาณการเกยวกบการส ำารวจออกแบบและประมาณราคาคาตดตง วางทอ

59 และตดตงมเตอรนำาควรทำาแบบสอบถามความตองการในการใชบรการวาราคาพอกบความพอใจหรอไม ครอบครวไหนพรอมกจดทำากอน ทำาเปนลำาดบไป

60 1.2.5 ควรมเจาหนาทท มความร อธบายให ประชาชนไดรบทราบอยางละเอยด

61 เกยวกบคาใชจายในการวางทอ และตดตงมเตอร62 1.2.6 จดบอรดประชาสมพนธ เพอเผยแพร

ขอมลขาวสารเกยวกบระเบยบ ขอบงคบ

3

5

3

6

6

2137

1

63 และคำาสงตาง ๆ ทเกยวของกบการสำารวจออกแบบ และประมาณราคาคาตดตง วางทอและตดตงมเตอรนำา

64 1.2.7 มการตรวจสอบราคาทแทจรงและจางชางผชำานาญงาน

65 1.2.8 จดใหมคณะกรรมการตรวจสอบในแตละเรอง

66 1.2.9 จดเวทเพอแลกเปลยนความคดเหน67 1.2.10 เผยแพรและประชาสมพนธทมาทไปของ

การสำารวจออกแบบและประมาณ68 ราคาคาต ดตงวางทอ และการตดตงมเตอร เพ อให

ประชาชนทราบ69 1.2.11 องคการบรหารสวนตำาบลเปนผวางทอ

เมนสงนำา สวนทอเลกแยกเขาบาน ผใช70 นำาเปนผออกคาใชจายพรอมมเตอร และคาธรรมเนยม71 1.2.12 จดพมพเอกสาร ระเบยบขอบงคบและ

คำาสงตาง ๆ ของประปาหมบานใหผใช72 นำาทราบอยางทวถง73 1.2.13 ประชาสมพนธถ งว ธ การส ำารวจ

ออกแบบ และประมาณราคาคาตดตง วางทอ74 และตดตงมเตอร ควรทำาอยางเปดเผยใหผจะใชนำาทราบ

ทกขนตอน75 1.2.14 สรางความเขาใจ ใหความรเก ยวกบ

ระเบยบ ขอบงคบตาง ๆ ของการขอตดตงมเตอรนำา76

4

3

5

ระบบการบรหารจดการประปาหมบานแบบมสวนรวม

ความถ/คน

77 1.2.15 ควรมการวางกฎระเบยบและขอบงคบไวใหชดเจน ในการตดตงมเตอรนำา ควรอยหนาบานพกอาศยและควรวางทอนำาใหเรยบรอย สะดวกตอการซอมแซมในขณะเกดปญหา เชน ชำารดแตก และเกดการอดตนขนมา

78 1.2.16 การตดตงทอนำา มเตอรนำา ควรตดตงใหอยในระดบความสง ไมใหนำาทวม

79 1.3 การใหสมาชกผใชน ำามความร ความเขาใจเกยวกบการบรหารและจดการควบคมนำา

80 สญเสย การบ ำาร งรกษาท อ มาตรวดน ำาอย างม ประสทธภาพ

81 1.3.1 ชวยกนดแลสอดสองพนทในกรณทมทอประปาแตก หกหรอเสยหายอนอาจ

82 เกดจากการกระทำาของประชาชนทงในรปแบบตาง ๆ เชน การไถดน การขด การเผา ทงนอาจเกดจากความไมตงใจ จงควรวางทองฝงถม เพอปองกนความเสยหายจากทกลาวมาขางตน

83 1.3.2 การตดตงมาตรวดนำาใหอยในทปลอดภยและสามารถตรวจสอบไดงาย

84 1.3.3 มเจาหนาททมความร ความเขาใจเกยวกบการบรหารจดการและจดการควบคม

85 น ำาสญเสย การบ ำาร งรกษาท อ มาตรวดน ำาอยางม ประสทธภาพและมความซอสตย

86 1.3.4 การแจงเปนหนงสอหรอการประชมตามความจำาเปน หรอการเปลยนแปลง

87 เพมเตม ของแตละงาน การทำาแผนพบ การสำารวจความคดเหน/ความพงพอใจ 1.3.5 มเจาหนาทคอยใหคำาแนะนำาเกยวกบระเบยบ ขอบงคบและคำาสงตาง ๆ ท

8

5

33

4

2

5

5

เกยวของกบการสำารวจออกแบบและประมาณราคาคาตดตง วางทอและตดตงมเตอรอยางเหมาะสม 1.3.6 สรางจตสำานกใหทกคนมความรสกเปนเจาของรวมกนและมหนาททตองคอยดแล

88 1.3.7 ตองใหความรกบประชาชนไดรบทราบวา นำาเปนทรพยากรธรรมชาต ซงจะตอง

89 หมดไป โดยประชาชนทกคนเปนเจาของ การเกบคานำาเปนเพยงคาบรหารจดการ ซงถกกวาการซอนำา ถาประชาชนไมชวยกนดแล ปลอยใหมการสญเสยนำา จะทำาใหการบรหารมคาใชจายสงขน ซงประชาชนจะตองรวมรบผดชอบรวมกน และนำากจะหมดไปกอนเวลา

ระบบการบรหารจดการประปาหมบานแบบมสวนรวม

ความถ/คน

90 1.3.8 สรางจตสำานกใหกบสมาชกผใชนำา91 1.3.9 ดแลหอถงนำาและมาตรวดนำาวามนำาร ว ทอ

แตก ควรมเอกสารชแจงเกยวกบ92 วธการซอมบำารง93 1.3.10 ควรมเอกสารประชาสมพนธเกยวกบการ

บรหารและจดการควบคมนำาสญเสย94 การบำารงรกษาทอ มาตรวดนำา ไปตามบานของผใชนำา95 1.3.11 อบรมใหความรและทำาความเขาใจกบผใช

37

5

12

5

นำา ใหเหนถงผลดและผลเสยของการ96 ใชนำาอยางประหยดและถกวธ

1.3.12 ควรชแจงใหสมาชกผใชนำาทราบทกระยะ ชวยกนดแลทอ เชน ระมดระวงเวลาตดหญา เผาหญา เพอลดการสญเสยของนำาประปา 1.3.13 ควรชวยกนดแลและรกษาผลประโยชนของสวนรวม โดยหากพบทอนำารวใหรบแจงเจาหนาททนท และหมนตรวจสอบมาตรวดนำาวาหมนปกตหรอไม มฝาผดชำารดหรอเปลา และควรทำาความสะอาดหนาปดมาตรวดนำาวาตวเลขชดเจนหรอไม และหาภาชนะมาปดทมาตรบาง เพอกนแสงแดดสอง 1.3.16 ชวยกนสอดสองดและในกรณทมทอนำาแตก ชำารด เสยหาย 1.3.17 การวางทอควรฝงกลบ เพอปองกนการแตกหกหรอไฟไหม 1.3.18 การตรวจสอบทอประปาเปนระยะ ๆ

97 1.3.19 กอนทจะตดตงมาตรวดการใชนำา กบผทขอใหม ควรใหความร ความเขาใจกบประชาชนอยางถกตองและแนะนำาการบำารงรกษา มาตรวดนำา เพอสรางความเขาใจ เกยวกบการดแลรกษาของผใชน ำาจะไดมความเสยหายนอยลง ซงกอใหเกดผลดตอผใชนำา1.4 แนวทางในการพฒนากระบวนการผลตนำาประปาและควบคมคณภาพนำาใหมคณสมบต เหมาะสมทจะน ำาไปบรโภค-อปโภคได อยางปลอดภย และเพยงพอตอความตองการ

5

3223

3

3

1.4.1 การพฒนาปรบปรงใหกระบวนการผลตนำาประปามคณภาพและเหมาะสมเพอการใชอปโภค-บรโภค 1.4.2 การตดตงเครองกรองนำาทมคณภาพ เพอใหมนำาสำาหรบอปโภค-บรโภคไดอยาง

1 ปลอดภย ปราศจากสารปนเป อน และเพอคณภาพชวตทดของชมชน

ระบบการบรหารจดการประปาหมบานแบบมสวนรวม

ความถ/คน

1.4.3 ควรมเครองกรองนำาทมประสทธภาพมากกวาน เพอใหประชาชนมคณภาพชวตทดและมนำาดมทมคณภาพ

2 1.4.4 จดทำาระบบการพกนำา การกรองนำา การตรวจสอบความสะอาดของนำา การ

3 ตรวจดเชอโรค อาจตองใชงบประมาณเพมเตมบาง เพอสขภาพอนาคตของผบรโภค

4 1.4.5 มการตรวจสอบคณภาพนำา เพอใหไดนำาทมคณภาพทด

5 1.4.6 ควรมการจดตงเครองกรองนำาจากหอถง เพอประชาชนจะไดใชนำาทสะอาด

6 เหมาะสมกบการอปโภค-บรโภค7 1.4.7 จดใหมเคร องกรองน ำาท มประสทธภาพสง

สามารถกรองนำาใหดมไดทกหมบาน8 1.4.8 หมนตรวจสอบคณภาพนำาอยางตอเนอง9 1.4.9 หมนทำาความสะอาดหอถงนำาใหสะอาดอยเสมอ

5

3

35

25334

5321

10 1.4.10 ทำาแบบสอบถามประชาชนในหมบาน เพอสำารวจความตองการของประชาชน 1.4.11 ใหประชาชนมพฤตกรรมการใชนำาอยางประหยด โดยใหความรรวมกบการรณรงค 1.4.12 มอปกรณเครองกรองนำาทมคณภาพ และไดมาตรฐาน 1.4.13 อปกรณมคณภาพขนาดไหน และมงบประมาณเพยงพอตอการพฒนาหรอไม 1.4.14 สำารวจความตองการของประชาชน 1.4.15 ตรวจสอบงบประมาณในการดำาเนนงานวามเพยงพอหรอไม 1.4.16 วางระบบการควบคมคณภาพนำา 1.4.17 อบรมใหความรแกผใชนำาละเจาหนาทผปฏบตงาน 1.4.18 ควรลางทอเมน เพอลางสนมในทอใหสะอาด เพอใหนำามความสะอาด 1.4.19 ควรตดตงเคร องกรองนำา เพอการอปโภค-บรโภคเพอใหคณภาพนำาปลอดสารปนเป อน 1.4.20 ควรตดตงเครองกรองนำาทมคณภาพดทกหอถงใหทวครบทงองคการบรหารสวนตำาบล อยางเชนปงบประมาณแตละป ๆ ละ 3 หอถง หรอ 4 หอถง เปนตน 1.4.21 เนองจากภารกจในการจดหานำาสะอาดใน

5315

3

2

ชมชน เปนบทบาทและหนาทหนงซงรฐจะตองสงเสรมใหประชาชนไดมนำาสะอาดสำาหรบดมและใชอยางเพยงพอ โดยภาคประชาชนมนำาสะอาดสำาหรบดมและใชสอยอยางเพยงพอ กจะทำาใหประชาชนมสขภาพด และใหประชาชนมสวนรวมในการแกไขปญหาการขาดแคลนนำาในอนาคตดวย

ระบบการบรหารจดการประปาหมบานแบบมสวนรวม

ความถ/คน

1.4.22 ควรคำานงถงความสะอาดและปรมาณของผใชนำาจะตองเพยงพอและพรอมทจะใชไดตลอดเวลา 1.4.23 ปจจบนใชนำาประปาซาวขาว ซกผา อาบนำา แตใชดมไมได โอกาส ความคาดหวง อยากใหทางองคการบรหารสวนตำาบลตดตงเคร องกรองนำา เพอใชดมไดอยางมประสทธภาพ

1.5 การพฒนาบคลากรขององคการบรหารสวนตำาบลลำาพญาใหมความพรอมในการ

บรหารจดการระบบประปาหมบานแบบมสวนรวมอยางมประสทธภาพและยงยน 1.5.1 จดใหมการอบรมบคลากรทเกยวของกบการบรหารจดระบบประปาหมบาน

2 โดยตรง เพอใหมความร ความเขาใจทถกตองและสามารถจดการเบองตนได

3 1.5.2 ควรคดกรองบคลากรทมคณภาพมาดำาเนนการ

5

3

8

3

5

5

3

214

ในเร องงานทถนด และประชาชนตองใหความรวมมอในการบรหารจดการดวย

4 1.5.3 จดใหบคลากรไดเรยนร ศกษาอบรม และจดใหการปฏบตตามทไดศกษาอบรม

5 เปนรปธรรม จดอบรมผใชนำาใหชวยกนรกษาความสะอาดของนำา

6 1.5.4 จดบคลากรไปอบรมใหมความร ความเขาใจเกยวกบการบรหารจดการระบบ

7 ประปาหมบานแบบมสวนรวมอยางมประสทธภาพ8 1.5.5 บคลากรขององคการบรหารสวนตำาบลจะตองม

ความร ความเขาใจและเขาถง9 ประชาชน10 1.5.6 จดสงบคลากรเขารบการอบรมอยางตอ

เนอง เพอเพมประสทธภาพในการทำางาน11 1.5.7 จดประชาคมหมบาน เพอรบรปญหาและหา

แนวทางการแกไขปญหารวมกน12 1.5.8 เขารวมประชมเพอรวมกนวางแผนการ

ทำางานรวมกน13 1.5.9 จดใหมการอบรมเกยวกบการบรหารจดการ

ระบบประปาหมบานแบบมสวนรวม14 ใหกบสมาชกผใชนำาเพอใหความรอยางตอเนอง -215 1.5.10 จดปรมาณคนใหเหมาะสมกบปรมาณงาน 16 1.5.11 ทกวนน บคลากรขององคการบรหาร

สวนตำาบลลำาพญากทำาหนาทใหบรการด17 มปญหาเรองนำา เรองทอแตก กมาบรการทนท

3

31

ระบบการบรหารจดการประปาหมบานแบบมสวนรวม

ความถ/คน

18 1.5.12 ใหจดหรอแตงตงคณะทำางานจากสมาชกองคการบรหารสวนตำาบล เพอใหชวย

19 ดแลแทนนายกฯ ไดอยางมาก ประหยดงบประมาณดวย คอสมาชกเปนตวแทนชาวบาน ตองชวยกนรกษาผลประโยชนใหชาวบาน

20 1.5.13 จะตองมการศกษาดงานเกยวกบระบบการบรหารจดการประปาหมบานทม

21 ประสทธภาพและเปนไปตามมาตรฐาน เพอน ำามาเปนแนวทางการพฒนา1.6 แนวทางในการพฒนาระบบบรหารจดการประปาหมบานแบบมสวนรวมขององคการบรหารสวนตำาบลลำาพญา 1.6.1 จดการบรหารทสามารถตรวจสอบ และปรบปรงระบบประปาหมบานใหสามารถดม-กนไดอยางปลอดภย

1.6.2 ผบรหารจดการไมเอาเปรยบผใชนำา และผใชนำาตองซอตรงตอผบรหาร

1.6.3 ปจจบนหนวยงานขององคการบรหารสวนตำาบล กจดการดมระบบแบบแผน ถาจะใหมสวนรวมควรจะใหหมบานชวยกนดแลระบบความสะอาดของนำา และการวางทอเพอใหสอดคลองกบการพฒนาของหมบาน 1.6.4 องคการบรหารสวนตำาบลตองสรางความเชอมน

5

3

6

31

3

4

53

22

11

วาเปนนำาประปาทสะอาดและมคณภาพ 1.6.5 ประชาชนควรได รบการแตงต ง เป นคณะกรรมการรวมในการบรหารจดนำา การทองคการบรหารสวนตำาบลจะอนญาตใหโรงงานทอยในตำาบลไดใชนำา ควรไดรบความเหนชอบจากประชาชนกอน 1.6.6 จดทำาประชาคมเพอรบทราบปญหา และความตองการของคนในชมชน 1.6.7 ผบรหารและสมาชกองคการบรหารสวนตำาบล ควรเปนแกนนำาในการสรางการมสวนรวมของคนในชมชน 1.6.8 ใหเจาหนาทตรวจสอบในระบบทำางานตาง ๆ ของระบบประปาอยางสมำาเสมอ 1.6.9 ควรจดตงคณะทำางานทมาจากสมาชกองคการบรหารสวนตำาบล เพอจะชวยดแลระบบทอ ระบบนำา เพอลดการสญเสยนำาและอปกรณการจายนำา

22 1.6.10 ควรจดตงเปนโซน เชน 2 หม หรอ 3 หม แลวแตความสะดวก 1.6.11 ประชาชนควรมสวนรวมทกครวเรอน และพรอมใจกนเพอพฒนาใหเกดความเปนธรรมทงสองฝายไปดวยกน

ระบบการบรหารจดการประปาหมบาน ความถ/คน

แบบมสวนรวม

1.6.12 ประชาชนผใชนำา ตองชวยกนดแลทอนำา เชน ทอรวหรอชำารดตองรบแจงหนาทเพอทำาการซอมแซม 1.6.13 ควรใชทอทไดมาตรฐานและทอทใชงานนานแลว ควรมการเปลยนใหม เพอความสะอาดและปลอดภยจากสารปนเป อนตกคางตาง 1.6.14 สภาพทพบในป จจ บน ค อ การวางท อไม เรยบรอย บางหมบานกวางทอกนไวกอน จะเจาะบอประปา แตพอปจจบน ไดมการทำาถนนใหม ตกคนลอมไวใหม หรอประการอน ๆ ซงมนไปทบทอทวางไว บางครงกทำาใหเสยหาย จงอยากใหทางองคการบรหารสวนตำาบล จดสรรงบประมาณ จดวางทอใหเรยบรอย จงจะไดไมเรวกจะรอ

2324 2. การพฒนาระบบบรหารจดการประปาหมบาน

แบบมสวนรวมโดยใชแนวคดการบรหารของลเธอร กลค และลนดอลล เออรวค (Luther Gulick and Lyndall Urwick). 2.1 การวางแผน 2.1.1 ควรคำานงถงนโยบายทสอดคลองกบแผนงานทเกดจากการจดเวทประชาคม 2.1.2 ควรจดการประชมผใชนำา/ผมสวนไดสวนเสยเพอรวมกนวางแผนพฒนาระบบบรหารจดการประปาหมบาน 2.1.3 ควรมการคาดคะเนเกยวกบปรมาณการใชนำาใน

5

3

5

35

2

7

3

3

อนาคตขององคการบรหารสวนตำาบล เพอจะไดวางแผนแกไขปญหา หรอหาวธพฒนาระบบประปาหมบานเพอรองรบปรมาณการใชน ำาทสงขนในอนาคตอยางเปนระบบ2.2 การจดองคการ/การจดรปงาน 2.2.1 ควรจดตงคณะกรรมการประปาหมบานเพอชวยดแล ตรวจสอบระบบประปาหมบานใหอยในสภาพพรอมใชงานอยเสมอ 2.2.2 ควรจดใหมหนวยงานหลกในการดแลรบผดชอบระบบการบรหารจดการประปาหมบานทชดเจน 2.2.3 ควรจดใหมบคลากรทมความร ความเชยวชาญเฉพาะเกยวกบระบบบรหารจดการประปาหมบาน ทำาหนาทคอยใหคำาปรกษา แนะนำาผใชนำาประหาหรอผเกยวของ กรณเกดปญหาตาง ๆ เกยวกบระบบประปา

ระบบการบรหารจดการประปาหมบานแบบมสวนรวม

ความถ/คน

2.3 การจดหาบคลากรทมความร ความสามารถมาบรรจแตงตง 2.3.1 การสรรหาและการบรรจแตงตงบคลากรทมร ความเชยวชาญเฉพาะดานมาทำา

7

5

หนาทในการดแล บำารงรกษาระบบประปาหมบาน 2.3.2 จดสงเจาหนาทผเกยวของเขารบการอบรมเพอนำาความรมาใหกบประชาชน 2.3.3 กำาหนดระบบคาตอบแทน การเลอนตำาแหนงทเหมาะสมเพอเปนขวญและกำาลงใจในการปฏบตงาน 2.4 การอ ำานวยการ /การควบคมและการน เทศงาน/ภาวะผนำา/มนษยสมพนธ/การจงใจ 2.4.1 องคการบรหารสวนตำาบลทำาหนาทอำานวยการในเรองตาง ๆ เกยวกบระบบบรหารประปาอยางตอเนอง สมำาเสมอ 2.4.2 จดตงคณะกรรมการบรหารจดการระบบประปาหมบาน เพอทำาหนาทควบคมและนเทศงานประปาใหกบผใชนำารายใหม เพอสรางความร ความเขาใจเกยวกบการใชนำา การบำารงรกษาตาง ๆ อยางถกตองและถกวธ 2.4.3 เจาหน าท บรการด านน ำาประปาควรสรางมนษยสมพนธทดกบประชาชนผใชนำาอยางทวถ ง อนจะเปนการสรางความรวมมอใหเกดขนกบองคการบรหารสวนตำาบลอยางยงยนตอไป 2.4.4 องคการบรหารสวนตำาบล ควรจดทำาโครงการประกวด/รณรงคตาง ๆ เพอจงใจใหผใชนำา ใชนำาอยางประหยดและถกวธ เชน โครงการชมชนใชนำาอยางประหยด โครงการประหยดไวใชวา โครงการลกหลานสบายเม อใชน ำาอยางประหยด โครงการชมชนดเดนดานการบรหารจดการระบบ

3

1

3

3

5

6

ประปาหมบาน เปนตน โดยมรางวลจงใจตามความเหมาะสม เพอกอใหเกดความตระหนกและสรางการมสวนรวมของคนในชมชน 2.4.5 องคการบรหารสวนตำาบลการควบคมคณภาพนำาในระบบจำาหนายใหมประสทธภาพ โดยการเกบตวอยางนำาตามแนวเสนทอและบานผใชนำาโดยเกบตวอยางนำาตามระยะทางออกจากหอถงไปทก ๆ 2 กโลเมตรจนถงปลายเสนทอ ซงตองมคาคลอรนอสระคงเหลอไมนอยกวา 0.2 ppm. โดยมการพจารณากำาหนดจดเกบใหครอบคลมพนทจายนำา

ระบบการบรหารจดการประปาหมบานแบบมสวนรวม

ความถ/คน

2.5 การรวมมอประสานงานเพอใหการดำาเนนงานเปนไปดวยความเรยบรอย รวมทงระบบ การตดตอสอสารทด 2.5.1 ประชาชนผใชน ำาตองใหความรวมมอกบองคการบรหารสวนตำาบลเกยวกบการบรหารจดการระบบประปาหมบานเพอการพฒนาชมชน 2.5.2 องคการบรหารสวนตำาบลควรจดทำาระบบการตดตอสอสารทมประสทธภาพ

6

5

7

7

เพอจะไดสอสารกบประชาชน/ผใชนำา/ผเกยวของไดอยางทวถงและรวดเรว 2.5.3 มการประชาสมพนธขอมลขาวสารเกยวกบการบรหารจดการประปาหมบานใหประชาชนและผเกยวของไดทราบอยางทวถง

2 2.6 การรายงานผลการปฏบตงาน/การประชาสมพนธเพอแจงใหประชาชนทราบ

3 2.6.1 องคการบรหารสวนตำาบลควรรายงานผลการปฏบตงานเกยวกบระบบบรหาร

4 จดการประปาหมบานใหประชาชน/ผใชนำา/ผเกยวของไดทราบผลการดำาเนนงานเปนระยะตามความเหมาะสม

5 2.6.2 องคการบรหารสวนตำาบลควรรายงานเกยวกบการดำาเนนงานใด ๆ อนอาจเกดขน

6 จากระบบการบรหารจดการประปาหมบานใหประชาชน/ผใชนำา/ผ เกยวของไดทราบความกาวหนาหรอความเคลอนไหวในการพฒนาระบบประปาอยางตอเนองอยเสมอ

7 2.6.3 เจาหนาทผ เก ยวของตองมการบนทกขอมลคณภาพนำาประปาเพอใชเปนหลกฐาน

8 ยนยนการปฏบตงานของเจาหนาทเอง เพอรองรบการฟองรองของประชาชน

9 2.7 การงบประมาณ10 2.7.1 เนองจากปจจบนระบบประปาหมบานของ

องคการบรหารสวนตำาบลลำาพญา ยง11 อยในสภาพทไมสามารถนำามาดมได ดงนน รฐจงควร

จดสรรงบประมาณในจำานวนทมากพอเพอจะไดนำามาพฒนาระบบเพอใหคณภาพนำาเปนไปตามเกณฑมาตรฐานทก ำาหนดอยางตอเนองตลอดเวลาตงแตระบบผลตจนถงมาตรของผใชนำา

5

8

5

8

12 2.7.2 การจดสรรงบประมาณ ในการบรหารจดการระบบประปาหมบานใหอยใน

13 สภาพทพรอมอปโภค-บรโภคไดอยางปลอดภย ไมเสยงตอคณภาพนำาดบซงอาจปนเป อนจากแหลงนำาเสยของชมชนและการเกษตร การปนเป อนเหลกและมงกานส คลอไรด ความกระดางสง หรอฟลออไรดสง เปนตน

ระบบการบรหารจดการประปาหมบานแบบมสวนรวม

ความถ/คน

98 14 2.7.3 การจดตงงบประมาณเพอใชในการตรวจ

วเคราะหคณภาพนำาในระบบประปา15 หมบานอยางเพยงพอทกหอถง เพอพฒนาคณภาพชวต

ของชมชน 16 2.7.4 ระบบและกรรมวธในการบรหารงบประมาณ

แผนการใชงบดำาเนนการตาม17 ขนตอน โดยใหประชาชน/ผใชนำา/ผเกยวของไดมสวนรวม

ในการพจารณางบประมาณ ใหความเหนชอบในการใชงบประมาณ และตรวจสอบการใชจายงบประมาณอยางโปรงใสเพอสรางการมสวนรวมอยางยงยน

5

3

สรปผลการจดเวทชาวบานเกยวกบการพฒนาระบบรหารจดการประปาหมบานแบบมสวนรวม

ขององคการบรหารสวนตำาบลลำาพญา

ระบบบรหารจดการประปาหมบาน

แนวทางการพฒนาแบบมสวนรวม

1. การวางแผน 1. ใหทกองคกร ทกภาคสวน มสวนรวมในการกำาหนดนโยบายการบรหารจดการระบบประปาหมบาน2. องคการบรหารสวนตำาบลนำานโยบายทรวมกนกำาหนดแปลงสการปฏบตดวยการเชอมโยงกบทกสวนท เก ยวของ และเป นหน วยงานท ท ำาหน าท ประสานกบทกฝายในทองถน

1.3. การจดทำาแผนพฒนาตำาบลทสอดรบกบความตองการของชมชน ดวย

2.การใหชมชนเขามามสวนรวม4. ทกภาคสวนควรเขามามสวนรวมในการบรหารจดการ5. องคการบรหารสวนตำาบล ควรกำาหนดนโยบายการทำางานใหสอดคลองกบทกภาคสวน6. สงเสรมการกระจายอำานาจใหแกประชาชน7. มความคลองตวในการบรหารจดการ

ระบบบรหารจดการประปาหมบาน

แนวทางการพฒนาแบบมสวนรวม

1.การวางแผน(ตอ)

8. ประชาชนมความรสกเปนเจาของรวมกน9. มผรบผ ดชอบแยกกน แตละระบบท ำาใหการทำางานคลองตวและรวดเรว10. ควรใหประชาชนรบร และมสวนรวมในการดำาเนนงานเพอความเขาใจของประชาชนและทกคนจะไดชวยกนดแลรกษา11.ใหประชาชนมสวนรวมในการกำาหนดนโยบาย และแผนงานตาง ๆ ทเกยวกบระบบบรหารจดการประปาหมบาน ซงตองคำานงถงประโยชนทประชาชนจะไดรบเปนหลก12. ใหชมชนรวมกำาหนดนโยบาย เพอเปนการสรางโอกาสใหชมชนไดรวมกนคด วเคราะหสภาพทเปนอย ทดลองจดการกบปญหาปจจบนทเกดขน13. วางแผนอนาคตโดยใชกระบวนการทเปนเหตเปนผลเป นระบบบนฐานของความร และข อม ล เช น ประชากรเพมสงผลใหปรมาณการใชนำาเพม โรงงานอตสาหกรรมขยาย ปรมาณการใชน ำากเพ มเชนเดยวกน เปนตน14. แยกแยะและรวบรวมความรท ได อยางเปนระบบสรปเปนบทเรยนเพอการบรหารจดการะบบประปาหมบานอยางยงยนตอไป15. ตองใหประชาชนมสวนรวมในการใชน ำาอยาง

ประหยดและดแลความเสยหายของนำา อยางเชน ทอสงนำาชำารดเสยหาย16. หากเกดปญหาเร องนำาไมพอใช ตองประชมผใชน ำาท งหมด เพอชวยกนพฒนาเพอลดปญหาความขดแยงในการใชนำา17.ควรมการวางแผนการรบ-จายนำาอยางเปนระบบ โดยคำานงถงผบรโภคเปนหลก และไมกระทบถงงบประมาณมากนก เมอรายไดเพม ประสทธภาพควรเพมใหทนตอการขยายตวของเศรษฐกจของการพฒนาประเทศ18.การขอความรวมมอจากหนวยงานทมความร ความสามารถ มเครองมอ อปกรณในการตรวจสอบดวย

ระบบบรหารจดการประปาหมบาน

แนวทางการพฒนาแบบมสวนรวม

2.การจดองคการ/การจดรปงาน

1. ควรมการจดแผนกำากบการทำางาน มการจดระบบการทำางาน กำาหนดทมงาน หรอบคลากรผรบผดชอบในสวนตาง ๆ2. มการรวบรวมขอมล จดทำาเอกสารประกอบการทำางาน แนวทางในการแกไขปญหาอนอาจเกดขนจากการทำางาน

3. ควรมการจดตงกลมปฏบตงาน เพอเปนแกนนำาในการรเรมใหความรวมมอในการบรหารจดการนำา ททำาใหประชาชนในชมชนยอมรบ เกดความสนใจและเขารวมเปนสวนหนงในงานบรหารจดการนำา4. ควรมการจดทำาแผนการทำางานใหเปนระบบ5. มการเกบรวบรวมขอมลอยางเปนระบบ6. มการจดตงกลมเพอประสานการปฏบต7. ประชาชนมสวนรวมในการบรหารจดการ8. มการจดท ำาบญชท เป นระบบ โปรง ใสและสามารถตรวจสอบได9. ควรค ำาน งถ งคณภาพนำาประปาท ผล ตใหม คณภาพมากขน10.ในการปฏบตงานควรมการวางวธการปฏบตงานเพอใหการจดรปงาน/การจดองคการมความสอดคลองกน11. ควรมการจดทำาแผนกำากบการทำางาน มการจดระบบการทำางาน กำาหนดทมงานหรอบคลากรผรบผดชอบในสวนงานตาง ๆ อยางเหมาะสม สอดคลอง

1. 12. มการรวบรวมขอมล จดทำาเอกสารประกอบการทำางาน แนวทางในการแกไขปญหาอนอาจเกดขนจากการทำางาน

2.13. ควรจดตงคณะกรรมการประปาหมบาน โดยมบทบาทในการใหขอมล

3.ความรแกประชาชนผใชนำาไดเขามามสวนรวมและมบทบาทสำาคญตอการควบคมการบรหารงานระบบประปาหมบาน

4.14. การทำางานของเจาหนาทมสวนสำาคญในการสงเสรมการมสวนรวมของชมชนในเรองการพฒนาระบบการบรหารจดการประปาหมบาน

ระบบบรหารจดการประปาหมบาน

แนวทางการพฒนาแบบมสวนรวม

3.การจดหาบคลากรทมความร ความสามารถมาบรรจแตงตง

1. สนบสนน สงเสรมใหบคลากรเขารบการอบรมเพมพนความรในดานตาง ๆ ทสมพนธกบการทำางานเปนประจำาอยางตอเนอง2. มการจดทำาแผนอตรากำาลงในสวนทเกยวกบการจดสรรบคลากรดานการปฏบตงานประปาเพมขน3. มการจดท ำาแผนอ ตราก ำาล งในต ำาแหน งท ตองการสรรหา4. สงเสรม และสนบสนนใหเจาหนาททเกยวของเขารวมฝกอบรมเพอเพมพนความรและทกษะการปฏบต5. ผรบผดชอบในระบบประปา ควรมความร ความ

เขาใจทางดานเทคนค การควบคม ดแลบำารงรกษาระบบประปา ททนสมยและเปนปจจบน6. บคลากรทมความร ความสามารถ ยงมไมเพยงพอตอการดำาเนนงาน7. งบประมาณในการจดหาบคลากรมจำานวนจำากด ไมเพยงพอตอการบรหารจดการ8. ในการจดหาบคลากร ควรมระบบการสรรหา การบรรจแตงตง การเลอนตำาแหนงบคลากรทมความร ความสามารถเฉพาะดาน 9. จดสงบคลากรเขารบฝกอบรมเกยวกบการบรหารจดการระบบประปาอยางเหมาะสม

4.การอำานวยการ/ควบคมและการนเทศงาน

1. มการสงเสรม สนบสนนใหผบรหาร ผนำาชมชน เขามามบทบาท มสวนรวมในการพฒนาชมชนอยางจรงจง2. จดใหมกจกรรมทสรางความสมพนธอนดของคนในชมชน เพอใหเกดความรก ความสามคค และรวมมอกนในการพฒนาชมชน การสนองความตองการของการใชน ำาในชมชน และรวมกนในการคดหาทางแกไขปญหาทมผลกระทบกบการใชนำาในชมชน3.มการจดกจกรรม เพ อสรางแรงจงใจ สรางจตส ำาน กท ด ในการจดสรรทรพยากรน ำาและส ง

แวดลอม4.จดกจกรรมเพอใหประชาชนและผบรหารเขามามสวนรวมเพอสรางความสมพนธอนระหวางกน5.สงเสรมและสนบสนนใหประชาชนมสวนรวมในการบรหารจดการ

ระบบบรหารจดการประปาหมบาน

แนวทางการพฒนาแบบมสวนรวม

4.การอำานวยการ/ควบคมและ

การนเทศงาน

6. สนบสนนการจดเวทประชาคม เพอใชเปนเวทในการแลกเปลยนเรยนรซงกนและกน7. ดำาเนนการโดยยดหลกการ รวมคด รวมท ำา“ รวมนำา รวมสรางและรวมรบผลประโยชนดวยกน” เพอประโยชนสงสดขงชาวตำาบลลำาพญา8. สามารถตรวจสอบและตดตามประเมนผลการดำาเนนงานได

5.การรวมมอประสานงานเพอใหการดำาเนนงานเปนไปดวยความเรยบรอย

1. ควรจดใหมกจกรรมทสรางสมพนธอนด เพอกอใหเกดความรวมมอ ประสานการทำางานทดรวมกน2. มการจดเวทประชม ประชาคมอยางตอเนองเปนประจำา เพอใหทกฝายมโอกาสเสนอความคดเหน ใหขอคดคำาปรกษา ตลอดจนเสนอแนววธทชวยการพฒนา และแกไขปญหาไดตรงกบความตองการของ

ชมชน3. จดเวทประชาคมอยางตอเนองเพอทเจาหนาทและประชาชนจะไดรบฟงปญหาและแกไขปญหาไดตรงจด4. จดใหมการทำากจกรรมรวมกนเพอสรางความสมพนธอนดตอกน

5.5. การมสวนรวมในการรบผลประโยชนรวมกนระหวางองคการบรหารสวนตำาบลกบชมชน เชน การมอบรางวลการบรหารจดการประปาดเดน เปนตน6. ผ น ำาและประชาชนควรใหความส ำาค ญและตระหนกในการชวยกนรณรงคบำารงรกษาแหลงนำาและระบบประปาหมบานใหไดประโยชนสงสดรวมกน7. ใหความรวมมอกบองคการบรหารสวนตำาบลและคอยแจงเมอมปญหาเกดขน โดยไมละเลย8. ชวยกนอนรกษและประหยดในการใชทรพยากรนำาใหเพยงพอเทาทจำาเปน

ระบบบรหารจดการประปาหมบาน

แนวทางการพฒนาแบบมสวนรวม

5.ก า ร ร ว ม ม อประสานงานเพอใหการดำาเนนงานเปนไปดวยความเรยบรอย

9.จดระบบการสอสารทมประสทธภาพและเผยแพรขาวสารอยางทวถง10. การทำางานขององคการบรหารสวนตำาบลและสมาชกผใชนำาตองโปรงใส สามารถตรวจสอบได กจะทำาใหได ร บความรวมมอ การประสานงานได ด จากประชาชน11. ควรจดใหมกจกรรมทสรางสมพนธอนด เพอกอใหเกดความรวมมอประสานงานการทำางานทดรวมกน

6.การรายงานผลการปฏบตงาน

1. จดใหมการรายงานผลการปฏบตงานดานการประปาเปนประจำาอยางตอเนอง2. ประกาศ ประชาสมพนธการรายงานผลการปฏบตงานใหประชาชนทราบโดยทวก น เชน ต ดประกาศ ณ ท ท ำาการองคการบรหารสวนตำาบล หรอการประชาสมพนธในชองทางอน ๆ3.ควรรายงานผลการปฏบตงานเปนระยะอยางตอเนอง

4.ควรตดประกาศผลการปฏบตงานใหประชาชนไดรบทราบอยางทวถงและรายงานผลการปฏบตงานอยางโปรงใส ตรวจสอบได5.การรายงานผลการปฏบตงานดานระบบประปา เชน การปดประกาศเกยวกบผลการปฏบตงานหรอขอมลขาวสารอน ๆ ทเกยวของกบการบรหารจดการระบบประปาใหประชาชนไดทราบอยางทวถงและชดเจน6. องคการบรหารสวนตำาบลตองรายงานผลการปฏบตงานการบรหารจดการระบบประปาหมบานใหประชาชนไดทราบอยางทวถง7.องคการบรหารสวนตำาบลตองประชาสมพนธหรอจดทำาปายประกาศใหประชาชนผสนใจไดรบทราบขอมลขาวสารตาง ๆ เกยวกบการบรหารจดการระบบประปาหมบ าน เพ อสรางความเขา ใจให กบ.ประชาชน8. การใหประชาชน/ชมชนมสวนรวมในการประเมนผลกจกรรมตาง ๆ ทเกยวของกบการบรหารจดการระบบประปาหมบาน

ระบบบรหารจดการประปาหมบาน

แนวทางการพฒนาแบบมสวนรวม

7. ก า ร ง บประมาณ

1. มการจดสรรงบประมาณ เพอใชในการดำาเนนงานอยางเพยงพอ และใชจายงบประมาณอยางมประสทธภาพ บรหารจดการในทางทกอใหเกดประโยชนสงสดตอชมชน 2. ควรมการจดสรรงบประมาณใหเพยงพอและควรใชจายงบประมาณใหเกดประโยชนตอชมชนใหมากทสด 3. หนวยงานทเกยวของควรใหการสนบสนนงบประมาณเพอดำาเนนการใหบรรลวตถประสงคของกรมทรพยากรนำา ทตองการใหประชาชนมนำาดม นำาใชทไดคณภาพและมาตรฐานเพยงพอก บการด ำารงชพของประชาชน

18 4. การจดสรรงบประมาณ ในการบรหารจดการระบบประปาหมบานใหอยในสภาพทพรอมอปโภค -บร โภคได อยางปลอดภ ย ไม เส ยงต อคณภาพนำาดบซงอาจปนเป อนจากแหลงนำาเสยของชมชนและการเกษตร การปนเป อนเหลกและมงกานส คลอไรด ความกระดางสง หรอฟลออไรดสง เปนตน

19 5. การจดตงงบประมาณเพอใชในการตรวจวเคราะห

20 คณภาพนำาในระบบประปา21 หมบานอยางเพยงพอทกหอถง เพอพฒนา

คณภาพชวตของชมชน 22 6. ระบบและกรรมวธในการบรหารงบ

ประมาณ23 แผนการใชงบดำาเนนการตามขนตอน โดยให

ประชาชน/ผใชนำา/ผเกยวของไดมสวนรวมในการพจารณางบประมาณ ใหความเหนชอบในการใชงบประมาณ และตรวจสอบการใชจายงบประมาณอยางโปรงใสเพอสรางการมสวนรวมอยางยงยน

ระบบบรหารจดการประปาหมบาน

แนวทางการพฒนาแบบมสวนรวม

7.การงบประมาณ24 8. การจดสรรงบประมาณ ในการบรหารจดการระบบประปาหมบานใหอยในสภาพทพรอมอปโภค -บร โภคได อยางปลอดภ ย ไม เส ยงต อคณภาพนำาดบซงอาจปนเป อนจากแหลงนำาเสยของชมชนและการเกษตร การปนเป อนเหลกและมงกานส คลอไรด ความกระดางสง หรอฟลออไรดสง เปนตน

25 8. การจดตงงบประมาณเพอใชในการตรวจวเคราะห

26 คณภาพนำาในระบบประปา27 หมบานอยางเพยงพอทกหอถง เพอพฒนา

คณภาพชวตของชมชน

28 10. ระบบและกรรมวธในการบรหารงบประมาณ แผนการใชงบด ำาเน นการตามข นตอน โดยให ประชาชน/ผใชนำา/ผเกยวของไดมสวนรวมในการพจารณางบประมาณ ใหความเหนชอบในการใชงบประมาณ และตรวจสอบการใชจายงบประมาณอยางโปรงใสเพอสรางการมสวนรวมอยางยงยน

บทท 5 สรปผลการวจย อภปรายผล และขอเสนอแนะ

จากการศกษาการพฒนาระบบบรหารจดการประปาหมบานแบบมสวนรวมขององคการบรหารสวนตำาบลลำาพญา อำาเภอบางเลน จงหวดนครปฐม โดยการสมภาษณเชงลกกบผมสวนไดสวนเสยในการบรหารจดการประปาหมบาน เพอศกษาเกยวกบ 1) การแลกเปลยนเรยนรระบบการบรหาร ระเบยบขอบงคบและแนวทางการปฏบตเกยวกบประปาหมบาน 2)การสรางความร ความเขาใจเกยวกบระเบยบ ขอบงคบและคำาสงตาง ๆ ทเกยวของกบการสำารวจออกแบบและประมาณราคาคาตดตง วางทอและตดตงมเตอรนำา 3) การสรางความร ความเขาเขาเกยวกบการบรหารและจดการ ควบคมน ำาสญเสย การบ ำาร งรกษาท อ มาตรวดน ำาอยางม ประสทธภาพ 4) แนวทางในการพฒนากระบวนการผลตนำาประปาและควบคมคณภาพนำาใหมคณสมบตเหมาะสมทจะนำาไปอปโภค-บรโภคไดอยางปลอดภยและเพยงพอตอความตองการของประชาชนผใชน ำา 5) การพฒนาบคลากรขององคการบรหารสวนตำาบลลำาพญาใหมความพรอมในการบรหารจดการระบบประปาหมบานแบบมสวนรวมอยางมประสทธภาพ

และยงยน และ 6) แนวทางในการพฒนาระบบบรหารจดการประปาหมบานแบบมสวนรวมขององคการบรหารสวนตำาบลลำาพญา โดยใชแนวคดการบรหารจดการของของลเธอร กลค และลนดอลล เออรวค (Luther Gulick and Lyndall Urwick) ป ร ะ ก อ บ ด ว ย ก า ร ว า ง แ ผ น (planning) การจดองคการ/การจดรปงาน (organizing) การจดหาบคลากรทมความร ความสามารถมาบรรจแตงตง (staffing) การอำานวยการ (directing) การรวมมอประสานงานเพอใหการดำาเนนงานเปนไปดวยความเรยบรอย และราบร น (coordinating) การรายงานผลการปฏบตงาน/การประชาสมพนธเพอแจงใหประชาชนทราบ (reporting) และการงบประมาณ (budgeting)

ผวจยไดดำาเนนการไดดำาเนนการสรปผลการวจย อภปรายผล และขอเสนอแนะ เพอเปนแนวทางการพฒนาระบบบรหารจดการประปาหมบานแบบมสวนรวมขององคการบรหารสวนตำาบลลำาพญา ดงน

สรปผลการวจย

การวเคราะหขอมลทไดจากการสมภาษณเกยวกบสภาพการณการบรหารจดการประปาหมบานแบบมสวนรวม และแนวทางการพฒนาระบบบรหารจดการประปาหมบานแบบมสวนรวม ใชการวเคราะหเนอหา (content analysis) และการจดเวทชาวบานเพอใหเกดการแลกเปลยนเรยนร แลกเปลยนความคดเหนเพอสรางการมสวนรวม สามารถสรปผลไดดงน

1. การศกษาสภาพการณการบรหารจดการประปาหมบานแบบมสวนรวม จำาแนกเปน 7 หวขอ ประกอบดวย

1.1 การแลกเปลยนเรยนรเกยวกบระบบการบรหาร ระเบยบขอบงคบและแนวทางการ

ปฏบตงานเกยวกบประปาหมบาน ผลการวจยพบวา ใหมคณะกรรมการบรหารกจการและการ

บำารงรกษาระบบประปา โดยมตวแทนจากสมาชกผใชนำาประปาเขารวมเปนกรรมการ จดใหมการประชมประชาคมเพอรงฟงความคดเหนจากประชาชน ผประกอบกจการ รานคาตาง ๆ ภายในตำาบล นำาขอคดเหนทไดจากการประชาคมมากำาหนดเปนระเบยบ ขอบงคบ จะตองมความเสมอภาค ยตธรรม และแนวทางการปฏบตงานเกยวกบการบรหารระบบประปา และประกาศใหประชาชนรบทราบกนอยางทวถง จดใหมการประชมประชาคม ในการแลกเปลยนความคดเหน ตลอดจนใหความร ความเขาใจ เกยวกบระเบยบขอบงคบตาง ๆ ทเกยวของ ชแจงวธการดำาเนนงาน งบประมาณและรายงานผลการปฏบตงานใหประชาชนในชมชนทราบเปนประจำาอยางตอเนอง เพอกอใหเกดกระบวนการเรยนร รบรการท ำางาน เขาใจถงปญหาทเกดขนจากการดำาเนนงาน จดใหมการประชมประชาคม เพอรบฟงความคดเหนจากประชาชน ผประกอบกจการ และผใชนำา นำาความเหนจากการประชมประชาคมมารวมกำาหนดเหนแนวทาง ระเบยบ ขอบงคบ เกยวกบการปฏบตงานระบบบรหารประปาหมบาน และกำาหนดใหคณะกรรมการบรหารกจการและการบำารงรกษาระบบประปา โดยมตวแทนจากสมาชกผใชนำาประปาเขารวมเปนคณะกรรมการ และควรใหประชาชนมสวนรวมในการแลกเปลยนความคดเหน เพอใหชมชนเกดการเรยนรและพฒนาชมชนไปในทศทางเดยวกน

1.2 การสรางความร ความเขาใจเกยวกบระเบยบ ขอบงคบและคำาสงตาง ๆ ทเกยวของกบการสำารวจออกแบบและประมาณราคาคาตดตง วางทอและตดตงมเตอรนำา

ผลการวจยพบวา การจดการประชม อบรมใหความรกบผนำาชมชนและผประกอบการ รวมทงประชาชนผสนใจใหมความร ความเขาใจเกยวกบระเบยบ ขอบงคบและคำาสงตาง ๆ ทเกยวของกบการส ำารวจออกแบบและประมาณราคาคาตดตง วางทอและตดตงมเตอรนำา มการออกวารสารประชาสมพนธเพอสรางความเขาใจเกยวกบระเบยบ ขอบงคบ และคำาสงตาง ๆ ทเกยวของกบการสำารวจออกแบบและประมาณราคาคาตดตง วางทอและตดตงมเตอรนา ตลอดจนขนตอนการดำาเนนการของระบบประปาเปนประจำา มเจาหนาทคอยใหคำาแนะนำาและใหการบรการดานประปา รวมท งแก ไขป ญหาต าง ๆ ท เก ดข นอย ตลอดเวลา มการประชาสมพนธเสยงตามสายภายในหมบาน เพอใหประชาชนไดรบทราบขอมลขาวสารเกยวกบระเบยบ ขอบงคบและคำาสงตาง ๆ ทเกยวของกบการสำารวจออกแบบและประมาณราคาคาตดตง วางทอและตดตงมเตอรนำา รวมทงขาวสารอน ๆ ทเปนปจจบนและถกตอง เจาหนาทผรบผดชอบรวมทงเจาหนาทผเกยวของ ควรเปนผมความร ความเขาใจเกยวกบระเบยบ ขอบงคบและคำาสงตาง ๆ ทเก ยวของเปนอยางด เพอทจะใหความรแกประชาชนในชมชนไดอยางถกตอง มการจดประชม อบรมใหความรแกประชาชนในชมชนอยางตอเนอง จดสงเจาหนาทผทเกยวของเขารบการอบรมเพอสรางความร ความเขาใจเกยวกบระเบยบ ขอบงคบฯ ตาง ๆ ทเกยวของ จดการอบรมใหความรแกประชาชนในหมบานเพอสรางความร ความเขาใจเกยวกบระเบยบ ขอบงคบและคำาสงตาง ๆ ทเกยวของ เพอสรางความเขาใจใหกบประชาชนไดอยางทวถง เกยวกบการสำารวจ อออกแบบ การประมาณราคาคาตดตง การวางทอและการตดตงมเตอรนำา การสรางความรใหกบผนำาชมชนและสมาชกผใชนำา คณะกรรมการดำาเนนการเกยวกบการปฏบตงานประปาหมบาน ควรมการประชาสมพนธขนตอนการดำาเนนงานของระบบประปา เพอสรางความร ความเขาใจอยางตอเนองให

กบสมาชกผใชนำา และคณะกรรมการดำาเนนการฯ ควรจดเจาหนาทคอยใหคำาแนะนำา ปรกษาในการใหบรการดานประปา รวมทงแกไขปญหาดานตาง ๆ ทเกดขนอยในตำาบล มการประชาสมพนธเพอสรางความเขาใจใหตรงกนอยางทวถงในสวนทเกยวกบระเบยบ ขอบงคบและคำาสงตาง ๆ ทเกยวของกบการสำารวจออกแบบและประมาณราคาคาตดตง วางทอและตดตงมเตอรนำา

1.3 การใหสมาชกผใชนำาประปา มความร ความเขาใจเกยวกบการบรหารและจดการควบคมนำาสญเสย การบำารงรกษาทอ มาตรวดนำา อยางมประสทธภาพ

ผลการวจยพบวา จดการประชมเพออบรมใหความร ความเขาใจเกยวกบการบรหารจดการ ควบคมนำาสญเสย การบำารงรกษาทอ มาตรวดนำาเปนประจำาอยางตอเนอง เพอใหมการบรหารจดการอยางถกวธ ปองกนความเสยหายทอาจเกดขนรวมกน เพอสรางความร ความเขาใจใหแกสมาชกผใชนำา การจดเจาหนาททมความร ความเชยวชาญดานงานบรการประปา คอยใหคำาแนะนำา ปรกษา เพอปองกนความเสยหายทอาจจะเกดขน หรอกรณเกดปญหา เมอเจาหนาทลงไปใหบรการควรมการใหค ำาแนะนำา บำารงรกษา ควบคกนไป เพอปองกนมใหเกดขนอก หรอใหเกดขนนอยครงกวาเดม สรางจตสำานกใหทกคนมความรสกเปนเจาของรวมกน มหนาทดแลรกษารวมกน รณรงคและประชาสมพนธใหประชาชนมความร ความเขาใจ และไดทราบถงผลกระทบทเกดจากพฤตกรรมการใชนำาทไมถกตอง รวมกบทกภาคสวน เชน วด โรงเรยน สถานอนามย หนวยงานเอกชนในชมชน ภาครฐ จดรณรงคสรางจตสำานกการมสวนรวมในการพฒนาชมชนเกยวกบการบรหารและจดการควบคมนำาสญเสย การบำารงรกษาทอ มาตรวดนำา สรางจตสำานกใหทกคนในชมชนตระหนกถงการใชทรพยากรนำา

อยางรคณคาและสอดสองดแล ประชาสมพนธถงผลกระทบทเกดจากการใชนำาทไมถกตอง เพอใหประชาชนผใชนำาตระหนกถงความสำาคญและความจำาเปน องคการบรหารสวนตำาบลควรรวมมอกบทกภาคสวน จดการอบรมเพอใหความรแกประชาชน ในการบรหารจดการควบคมน ำาสญเสย การบำารงรกษาทอ มาตรวดนำา ตลอดจนเร องอน ๆ ทเกยวของ เพอเปนการสรางจตสำานกในการมสวนรวมในการพฒนาระบบ และการใชทรพยากรนำาอยางเขาใจมากทสด การสรางจตสำานก โดยใหทกคนตระหนกถงการใชทรพยากรนำาอยางมคณคาและสอดสองดแล ปองกนนำาสญเสยทอาจะเกดขนรวมกน สรางการมสวนรวมกบทกภาคสวนในการสรางจตสำานกการมสวนรวมในการพฒนาชมชน การจดการ และการใชทรพยากรนำา รวมทงรกษาคณภาพนำารวมกน

1.4 แนวทางการพฒนากระบวนการผลตนำาประปาและควบคมคณภาพนำาใหมคณสมบตเหมาะสมทจะนำาไปอปโภค-บรโภคไดอยางปลอดภยและเพยงพอตอความตองการ

ผลการวจยพบวา จดการอบรมเพอใหความรแกเจาหนาทผผลตนำาประปาหรอสงเสรม/สนบสนนใหเจาหนาทเขารวมอบรมเปนประจำาอยางตอเนอง เพอนำาความร/วธการใหม ๆ มาประยกตใชในการทำางาน ใหประชาชนในชมชนมพฤตกรรมในการใชนำาอยางประหยด โดยการรณรงค ประชาสมพนธใหรคณคาของการมนำาใช มการวางแผนและสนบสนนงบประมาณในการพฒนาศกยภาพการผลตนำาประปา เพอใหเพยงพอตอการอปโภค-บรโภค และมมาตรการสำารอง การมระบบผลตนำาประปาสำารองกรณเกดปญหา มมาตรการตรวจสอบคณภาพนำาเพอใหสามารถใชดมไดอยางปลอดภย และปลอดจากสารพษปนเป อนจากใตดน มมาตรการในการ

สรางจตสำานกทดใหกบประชาชนในพนท โดยชวยกนดแลรกษาแหลงนำา เพอใหมความสะอาดและเพยงพอตอความตองการของประชาชนในเขตพนท การพฒนาคณภาพนำาประปาใหเปนนำาประปาทสามารถดมได โดยมมาตรการตรวจสอบคณภาพนำาดม-นำาใช มาตรการปองกนผลกระทบทเกดจากสารพษ มาตรการสงเสรมและสรางจตสำานกในการอนรกษแหลงนำา เพอใหเพยงพอตอความตองการในการอปโภค-บรโภค และใหประชาชนมสวนรวมในการเฝาระวงและใชนำาประปาอยางประหยด เพอใหมนำาอปโภค-บรโภคอยางเพยงพอและยงยน

1.5 การพฒนาบคลากรขององคการบรหารสวนตำาบลลำาพญาใหมความพรอมในการบรหารจดการระบบประปาหมบานแบบมสวนรวมอยางมประสทธภาพและยงยน ผลการวจยพบวา เจาหนาทผรบผดชอบหรอเกยวของ มความกระตอรอรนในการพฒนาศกยภาพการทำางานของตน โดยการศกษาหาความรจากสอตาง ๆ หรอเขารบการอบรมเพอใหมความรในเร องการบรหารจดการระบบประปาหมบาน เพอนำาความรมาพฒนาการบรหารจดการระบบประปาหมบานไดอยางมประสทธภาพ บคลากร/เจาหนาทผรบผดชอบ/เจาหนาททเกยวของ ควรเปนตนแบบในการบรหารจดการการใชทรพยากรนำาอยางถกวธ บคลากร/เจาหนาทผรบผดชอบ/เจาหนาทผเกยวของ ควรเปนผมสวนรวมในการพฒนาชมชนในทกดานเพอสรางสมพนธอนดกบชมชน และรบฟงปญหาทเก ดขนในการใชน ำาเพอทจะสามารถแกปญหาเกยวกบการใชนำาประปาไดอยางตรงจด ควรมการจดสงบคลาการเขารบการฝกอบรม เพมพนความรความเขาใจเกยวกบระบบบรหารจดการประปา ความรเกยวกบแหลงนำาเพอการประปาและระบบ

ประปาเบองตน พฒนาบคลากรใหสามารถสำารวจเพอการออกแบบระบบประปาหมบาน อบรมใหความรดานมาตรฐานการวางทอประปาใหกบเจาหนาททเกยวของ การอบรมใหความรจากหนวยงานทเกยวของใหองคการบรหารสวนตำาบลสามารถบรหารจดการเพอการสญเสยในระบบประปา ควบคมงานระบบผลตนำาประปาและการบำารงรกษา และวเคราะหอตราคานำาประปา ควบคมงานระบบผลตนำาประปา และการบำารงรกษา พรอมวธการแกไขปญหาในการปฏบตงาน พฒนาบคลากรใหสามารถดำาเนนการดานการบรหารจดการระบบประปาหมบานแบบมสวนรวมอยางมประสทธภาพและยงยนอยางตอเนอง โดยการใหชมชนเขามามสวนรวมดวย เชน มสวนรวมในการวางแผน การจดองคการ การจดหาบคลากรทมความร ความสามารถ การอำานวยการในดานตาง ๆ ทเกยวของ การใหความรวมมอประสานงานเพอใหการดำาเนนงานเกยวกบระบบการบรหารจดการเปนไปดวยความเรยบรอย การรายงานผลการปฏบตงาน โดยการประชาสมพนธใหประชาชนในชมชนไดทราบอยางทวถง ตลอดจนการจดการงบประมาณอยางมประสทธภาพ มการวางแผนการใชนำาอยางเปนระบบ และจดสรรนำาอยางทวถงและเปนธรรม ใหชมชนเขามามสวนรวม ไมวาจะเปนการรวมคด รวมทำา รวมวางแผนและรวมใชประโยชน โดยจดใหมการประชมกนบอยครง และสรางแรงจงใจใหสมาชกเขารวมโดยมหนวยงานทเกยวของมาใหความร ใหคำาปรกษาหารอและแกไขปญหารวมกน เมอเกดปญหากบระบบประปา บคลากรสามารถใหบรการไดอยางทนทวงท พรอมใหคำาแนะนำา ดแลรกษาระบบประปาอยางถกตองกบสมาชกผใชนำา

1.6 แนวทางในการพฒนาระบบบรหารจดการประปาหมบานแบบมสวนรวมขององคการบรหารสวนตำาบลลำาพญา

ผลการวจยพบวา สงเสรมใหมการศกษาพนทเปาหมายเพอนำามาสรางเปนฐานขอมล องคความรเพอนำาไปใชประโยชน สรางเครอขายความรวมมอทางวชาการกบชมชนเพอใหบรการวชาการ ใหบรการทตรงใจผรบบรการและตอบสนองความตองการของทองถน เปดโอกาสใหชมชนเขามามสวนรวมในการดแล รกษา จดการเกยวกบระบบบรหารจดการประปาหมบาน สรางความเชอมนในดานคณภาพและความปลอดภยในการบรการระบบประปาหมบานใหกบชมชนมากขน จดใหมกจกรรมรวมกนระหวางองคการบรหารสวนตำาบลกบชมชน เพอสราง ความสมพนธอนดระหวางกน และใหเขาใจในระบบการบรหารจดการประปาไดดย งข น องคการบรหารสวนตำาบลควรเปนหนวยงานในการจดการประชม/หารอ และประสานความเขาใจ เกยวกบการทำางานตาง ๆ โดยเฉพาะระบบบรหารจดการประปาหมบาน ทงน จะตองใหประชาชนเขามามสวนรวมในการพฒนา เปดโอกาสใหประชาชนผใชนำาประหาเขามามสวนรวมในการดแล รกษา จดการเกยวกบระบบบรหารจดการประปาหมบาน การสงเสรมใหมการศกษาขอมลพนทการใหบรการระบบนำาประปา เพอเปนฐานขอมลในการนำามาพฒนาระบบการใหบรการระบบประปาอยางมประสทธภาพ การสรางเครอขายความรวมมอทางวชาการดานงานระบบบรหารจดการประปากบคณะกรรมการบรหารจดการประปาหมบาน เพอเปนแนวทางในการพฒนาระบบบรหารจดการประปาหมบานใหมประสทธภาพ จดใหมกจกรรมรวมกนระหวางองคการบรหารสวนตำาบลลำาพญา กบประชาชนสมาชกผใชบรการนำาประปา และตวแทนภาคนกวชาการ เพอสรางความสมพนธอนด และกอใหเกดการแลกเปลยนเรยนรเกยวกบการพฒนาระบบบรหารจดการประปาหมบานอยางมประสทธภาพ ทกภาคสวนในชมชนรวมกนจดตงคณะกรรมการในการพฒนาระบบบรหารจดการประปาหมบาน เพอรวมกนดแล รกษา

2. แนวทางการพฒนาระบบบรหารจดการประปาหมบานแบบมสวนรวม โดยใชแนวคดการบรหารของลเธอร กลค และลนดอลล เออรวค (Luther Gulick and Lyndall Urwick) ประกอบดวย 1)การวางแผน (planning) 2) การจดองคการ/ (organizing) 3) การจดหาบคลากรทมความร ความสามารถมาบรรจแตงตง (staffing) 4) การอำานวยการ (directing) 5) การรวมมอประสานงานเพอใหการดำาเนนงานเปนไปดวยความเรยบรอย (coordinating) 6) การรายงานผลการปฏบตงาน/การประชาสมพนธเพ อแจงใหประชาชนทราบ (reporting) และ 7) การงบประมาณ (budgeting) ผลจากการจดเวทชาวบานพบวา

2.1 การวางแผน (planning) องคการบรหารสวนตำาบลลำาพญา ควรเปดโอกาสใหทกหนวยงานเขามามสวนรวมในการก ำาหนดนโยบายทสอดคลองกบปรชญา พนธกจ การกำาหนดนโยบายในการทำางานทเช อมกนกบทกสวนทเกยวของและทำาหนาทเปนหนวยประสานกบทกฝายในทองถน รวมทงการจดทำาแผนพฒนาทสอดรบกบความตองการของชมชนและแผนงานทเกดจากความรทางวชาการและการคาดคะเนเหตการณในอนาคต ใหทกองคกร ทกภาคสวน มสวนรวมในการกำาหนดนโยบายการบรหารจดการระบบประปาหมบาน องคการบรหารสวนตำาบลนำานโยบายทรวมกนกำาหนดแปลงสการปฏบตดวยการเชอมโยงกบทกสวนทเกยวของ และเปนหนวยงานททำาหนาทประสานกบทกฝายในทองถน การจดทำาแผนพฒนาตำาบลทสอดรบกบความตองการของชมชน ดวย การใหชมชนและทกภาคสวนควรเขามามสวนรวมในการบรหารจดการ สงเสรมการกระจายอำานาจใหแกประชาชน เพอให มความคลองตวในการบรหารจดการ

เพอใหประชาชนมความรสกเปนเจาของรวมกน มผรบผดชอบแยกกน แตละระบบทำาใหการทำางานคลองตวและรวดเรว ประชาชนรบรและมสวนรวมในการดำาเนนงานเพอความเขาใจของประชาชนและทกคนจะไดชวยกนดแลรกษา โดยเรมตงแตการกำาหนดนโยบาย และแผนงานตาง ๆ ทเกยวกบระบบบรหารจดการประปาหมบาน ซงตองคำานงถงประโยชนทประชาชนจะไดรบเปนหลก สรางโอกาสใหชมชนไดรวมกนคด วเคราะหสภาพทเปนอย ทดลองจดการกบป ญหาป จจบนท เก ดข น วางแผนอนาคตโดยใช กระบวนการทเปนเหตเปนผลเปนระบบบนฐานของความรและขอมล เชน ประชากรเพมสงผลใหปรมาณการใชนำาเพม โรงงานอตสาหกรรมขยาย ปรมาณการใชนำากเพมเชนเดยวกน เปนตน แยกแยะและรวบรวมความรทไดอยางเปนระบบสรปเปนบทเรยนเพอการบรหารจดการะบบประปาหมบานอยางยงยนตอไป เพอรณรงคใหประชาชนมสวนรวมในการใชน ำาอยางประหยดและดแลความเสยหายของนำา อยางเชน ทอสงนำาชำารดเสยหาย หากเกดปญหาเร องนำาไมพอใช ตองประชมผใชน ำาทงหมด เพอชวยกนพฒนาเพอลดปญหาความขดแยงในการใชนำา โดยควรมการวางแผนการรบ-จายนำาอยางเปนระบบ โดยคำานงถงผบรโภคเปนหลก และไมกระทบถงงบประมาณมากนก เมอรายไดเพม ประสทธภาพควรเพมใหทนตอการขยายตวของเศรษฐกจของการพฒนาประเทศ และการขอความรวมมอจากหนวยงานทมความรความสามารถ มเครองมอ อปกรณในการตรวจสอบดวย

2.2 การจดองคการ/ (organizing) องคการบรหารสวนตำาบลลำาพญา มหนวยงานทรบผดชอบงานดานประปาหมบานอยางชดเจน แตควรมการจดทำาแผนกำากบการทำางาน มการจดระบบการทำางาน กำาหนดทมงานหรอบคลากรผรบผดชอบในสวนตาง ๆ มการรวบรวมขอมล จดทำาเอกสารประกอบการทำางาน แนวทางในการแกไขปญหาอนอาจเกดขนจาก

การทำางาน ควรมการจดตงกลมปฏบตงานเพอเปนแกนนำาในการรเร มใหความรวมมอในการบรหารจดการประปาหมบานททำาใหประชาชนยอมรบ เกดความสนใจและเขารวมเปนสวนหนงในงานบรหารจดการประปาหมบาน การระบขอบเขตของบรหารจดการประปาหมบานทตองปฏบตใหมความชดเจน เพอความสะดวกในการมอบหมายงานใหสอดคลองกบศกยภาพของผปฏบตงาน โดยมการแตงตงคณะกรรมการดแลเกยวกบระบบการบรหารจดการประปาหมบานขนมาดำาเนนงานเหลานใหมความเหมาะสมมากยงขน ควรมการจดแผนกำากบการทำางาน มการจดระบบการทำางาน กำาหนดทมงาน หรอบคลากรผรบผดชอบในสวนตาง ๆ มการรวบรวมขอมล จดทำาเอกสารประกอบการทำางาน แนวทางในการแกไขปญหาอนอาจเกดขนจากการทำางาน ควรมการจดตงกลมปฏบตงาน เพอเปนแกนนำาในการรเร มใหความรวมมอในการบรหารจดการนำา ททำาใหประชาชนในชมชนยอมรบ เกดความสนใจและเขารวมเปนสวนหนงในงานบรหารจดการนำา ม การจดทำาแผนการทำางานและการเกบรวบรวมขอมลใหเปนระบบ มการจดตงกลมเพอประสานการปฏบตเพอประชาชนจะไดมสวนรวมในการบรหารจดการ ควรคำานงถงคณภาพนำาประปาทผลตใหมคณภาพมากขน มการจดทำาบญชทเปนระบบ โปรงใสและสามารถตรวจสอบได ในการปฏบตงานควรมการวางวธการปฏบตงานเพอใหการจดรปงาน/การจดองคการมความสอดคลองกน ควรมการจดทำาแผนกำากบการทำางาน มการจดระบบการทำางานกำาหนดทมงานหรอบคลากรผรบผดชอบในสวนงานตาง ๆ อยางเหมาะสม สอดคลอง มการจดทำาเอกสารประกอบการทำางาน แนวทางในการแกไขปญหาอนอาจเกดขนจากการทำางาน การจดตงคณะกรรมการประปาหมบาน โดยมบทบาทในการใหขอมล ความรแกประชาชนผใชนำาไดเขามามสวนรวมและมบทบาทสำาคญตอการควบคมการบรหารงานระบบประปา

หมบาน และทสำาคญการทำางานของเจาหนาทมสวนสำาคญในการสงเสรมการมสวนรวมของชมชนในเรองการพฒนาระบบการบรหารจดการประปาหมบาน

2.3 การจดหาบคลากรทมความร ความสามารถมาบรรจแตงตง (staffing) การจดทำาแผนอตรากำาลงของบคลากรทดแลงานดานประปาหมบาน มกระบวนการสรรหา การบรรจแตงตง การเลอนตำาแหนงอยางเหมาะสม โปรงใส เปนธรรม และตรวจสอบได อกทงสงเสรม สนบสนนใหบคลากรไดเขารบการอบรมเพอเพมพนความร และประสบการณในดานตาง ๆ ทสมพนธกบการทำางานอยางตอเนอง เหมาะสม นอกจากน ควรมระบบการกำาหนดคาตอบแทน การเลกจาง และการใหบำาเหนจบำานาญทชดเจนและเหมาะสม เพอเปนขวญและกำาลงใจใหกบผปฏบตงาน สนบสนน สงเสรมใหบคลากรเขารบการอบรมเพมพนความรในดานตาง ๆ ทสมพนธกบการทำางานเปนประจำาอยางตอเนอง มการจดทำาแผนอตรากำาลงในสวนทเกยวกบการจดสรรบคลากรดานการปฏบตงานประปาเพมขน มการจดทำาแผนอตรากำาลงในตำาแหนงทตองการสรรหา สงเสรม และสนบสนนใหเจาหนาททเกยวของเขารวมฝกอบรมเพอเพมพนความรและทกษะการปฏบต ผรบผดชอบในระบบประปา ควรมความร ความเขาใจทางดานเทคนค การควบคม ดแลบำารงรกษาระบบประปา ททนสมยและเปนปจจบน ในการจดหาบคลากร ควรมระบบการสรรหา การบรรจแตงตง การเลอนตำาแหนงบคลากรทมความรความสามารถเฉพาะดาน โดยการจดสงบคลากรเขารบฝกอบรมเกยวกบการบรหารจดการระบบประปาอยางเหมาะสม ปจจบนบคลากรทมความร ความสามารถ ยงมไมเพยงพอตอการดำาเนนงาน และงบประมาณในการจดหาบคลากรมจำานวนจำากด ไมเพยงพอตอการบรหารจดการ

2.4 การอำานวยการ (directing) การสงเสรมใหผนำาเขามามบทบาท มสวนรวมในการพฒนาชมชนอยางจรงจง มการควบคมและการนเทศงานระบบบรหารจดการประปาหมบานใหแกประชาชนผใชนำาประปาใหมความรพนฐานเกยวกบการควบคมนำาสญเสย การบำารงรกษาทอ มาตรวดนำา อยางมประสทธภาพ มการจดกจกรรมเพอสรางแรงจงใจทกอใหเกดการทำางานรวมกน สรางจตสำานกทดในการจดสรรทรพยากรนำาและสงแวดลอม มการสงเสรม สนบสนนใหผบรหาร ผนำาชมชน เขามามบทบาท มสวนรวมในการพฒนาชมชนอยางจรงจง จดใหมกจกรรมทสรางความสมพนธอนดของคนในชมชน เพอใหเกดความรก ความสามคค และรวมมอกนในการพฒนาชมชน การสนองความตองการของการใชนำาในชมชน และรวมกนในการคดหาทางแกไขปญหาทมผลกระทบกบการใชนำาในชมชน มการจดกจกรรม เพอสรางแรงจงใจ สรางจตส ำานกทด ในการจดสรรทรพยากรน ำาและสงแวดลอม สงเสรมและสนบสนนใหประชาชนมสวนรวมในการบรหารจดการ สนบสนนการจดเวทประชาคม เพอใชเปนเวทในการแลกเปลยนเรยนรซ งกนและกน ดำาเนนการโดยยดหลกการ รวมคด รวมทำา รวมนำา รวมสราง“และรวมรบผลประโยชนดวยกน เพอประโยชนสงสดขงชาวตำาบลลำาพญา” สามารถตรวจสอบและตดตามประเมนผลการดำาเนนงานได

2.5 การรวมมอประสานงานเพอใหการดำาเนนงานเปนไปดวยความเรยบรอย (coordinating) จดใหมระบบการต ดต อส อสารท ด ม ประสทธภาพ และกระจายขาวสารอยางทวถงอยางสมำาเสมอ หลากหลายชองทาง จดใหมกจกรรมทสรางความสมพนธอนดระหวางองคการบรหารสวนตำาบลกบประชาชน เพอกอใหเกดการรวมมอ ประสานการทำางานทดรวมกน มการจดเวท จดการประชม ประชาคมอยางตอเนองเปนประจ ำา

เพอใหทกฝายมโอกาสเสนอความคดเหน ใหขอคดค ำาปรกษา ตลอดจนเสนอแนะวธทชวยใหเกดการพฒนาชมชน และแกไขปญหาไดตรงกบความตองการของชมชน จดใหมกจกรรมทสรางสมพนธอนด เพอกอใหเกดความรวมมอ ประสานการทำางานทดรวมกน มการจดเวทประชม ประชาคมอยางตอเนองเปนประจำา เพอใหทกฝายมโอกาสเสนอความคดเหน ให ขอคดคำาปรกษา ตลอดจนเสนอแนววธทชวยการพฒนา และแกไขปญหาไดตรงกบความตองการของชมชนโดยการจดเวทประชาคมอยางตอเนองเพอทเจาหนาทและประชาชนจะไดรบฟงปญหาและแกไขปญหาไดตรงจด การทำากจกรรมรวมกนเพอสรางความสมพนธอนดตอกน การมสวนรวมในการรบผลประโยชนรวมกนระหวางองคการบรหารสวนตำาบลกบชมชน เชน การมอบรางวลการบรหารจดการประปาดเดน เปนตน ทงน ผนำาและประชาชนควรใหความสำาคญและตระหนกในการชวยกนรณรงคบำารงรกษาแหลงนำาและระบบประปาหมบานใหไดระโยชนสงสด โดยจดระบบการสอสารทมประสทธภาพและเผยแพรขาวสารอยางทวถง การทำางานขององคการบรหารสวนตำาบลและสมาชก ผใชนำาตองโปรงใส สามารถตรวจสอบได กจะทำาใหไดรบความรวมมอ การประสานงานไดดจากประชาชน ทงน ควรจดใหมกจกรรมทสรางสมพนธอนด เพอกอใหเกดความรวมมอประสานงานการทำางานทดรวมกน

2.6 การรายงานผลการปฏบตงาน/การประชาสมพนธเพอแจงใหประชาชนทราบ (reporting) จดใหมการรายงานผลการปฏบตงาน/ผลการดำาเนนงานเกยวกบการบรหารจดการประปาหมบานอยางสมำาเสมอ โดยอาจจะรายงานผลในรปแบบของเอกสาร แผ นพบ เสยงตามสาย หอกระจายขาว บอรดประชาสมพนธ หรอสออนใดทเหมาะสมและเขาถงประชาชนผรบสาร เพอเปนการกระตนใหเกดการมสวนรวมไดอกทางหนงดวย และยงเปนการ

ปองกนการรองเรยนจากประชาชนทไมไดรบขาวสารหรอไดรบขาวสารผดพลาดไดอกดวย จดใหมการรายงานผลการปฏบตงานดานการประปาเปนประจำาอยางตอเนองจดทำาประกาศ ประชาสมพนธการรายงานผลการปฏบตงานใหประชาชนทราบโดยทวกน เชน ตดประกาศ ณ ททำาการองคการบรหารสวนตำาบล หรอการประชาสมพนธในชองทางอน ๆ และควรรายงานผลการปฏบตงานเปนระยะอยางตอเนอง โปรงใส ตรวจสอบได นอกจากนน การรายงานผลการปฏบตงานดานระบบประปา เชน การปดประกาศเกยวกบผลการปฏบตงานหรอขอมลขาวสารอน ๆ ทเกยวของกบการบรหารจดการระบบประปาใหประชาชนไดทราบอยางทวถงและชดเจน และการใหประชาชน/ชมชนมสวนรวมในการประเมนผลกจกรรมตาง ๆ ทเกยวของกบการบรหารจดการระบบประปาหมบาน

2.7 การงบประมาณ (budgeting) การจดสรรงบประมาณเพอใชในการพฒนาระบบประปาหมบานอยางเพยงพอและเหมาะสม จดสรรงบประมาณใหสอดคลองกบพนธกจ มระบบและกรรมวธในการบรหารงบประมาณ แผนการใชงบประมาณตามขนตอนทกำาหนด ดงน 1) การเตรยมขออนมตงบประมาณ 2) พจารณาใหความเหนชอบ 3) การใชจายงบ และ 4) การตรวจสอบการใชจายงบประมาณมการจดสรรงบประมาณ เพอใชในการดำาเนนงานอยางเพยงพอ และใชจายงบประมาณอยางมประสทธภาพ บรหารจดการในทางทกอใหเกดประโยชนสงสดตอชมชน หนวยงานทเกยวของควรใหการสนบสนนงบประมาณเพอดำาเนนการใหบรรลวตถประสงคของกรมทรพยากรน ำา ทต องการให ประชาชนมนำาดม นำาใชทไดคณภาพและมาตรฐานเพยงพอกบการดำารงชพของประชาชน ในการบรหารจดการระบบประปาหมบานใหอยในสภาพท

พรอมอปโภค-บรโภคไดอยางปลอดภย ไมเสยงตอคณภาพนำาดบซงอาจปนเป อนจากแหลงนำาเสยของชมชนและการเกษตร การปนเป อนเหลกและมงกานส คลอไรด ความกระดางสง หรอฟลออไรดสง เปนตน การจดตงงบประมาณเพอใชในการตรวจวเคราะหคณภาพนำาในระบบประปาหมบานอยางเพยงพอทกหอถง เพอพฒนาคณภาพชวตของชมชน ระบบและกรรมวธในการบรหารงบประมาณ แผนการใชงบดำาเนนการตามขนตอน โดยใหประชาชน/ผใชนำา/ผเกยวของไดมสวนรวมในการพจารณางบประมาณ ใหความเหนชอบในการใชงบประมาณ และตรวจสอบการใชจายงบประมาณอยางโปรงใสเพอสรางการมสวนรวมอยางยงยน

อภปรายผลการอภปรายผลการศกษาระบบการบรหารจดการประปาหมบานแบบ

มสวนรวมขององคการบรหารสวนตำาบลลำาพญา อำาเภอบางเลน จงหวดนครปฐม จากขอคนพบของการวจย สามารถนำามาอภปรายผลได ดงน

ขอเสนอแนะของการวจย

ขอเสนอแนะทวไป

1. องคการบรหารสวนตำาบลลำาพญามกระบวนการบรหารจดการนำาประปาหมบานทม

ประสทธภาพ2. องคการบรหารสวนตำาบลลำาพญามแนวทางการพฒนาระบบ

บรหารจดการประปาหมบานแบบมสวนรวมทมประสทธภาพและยงยน 3. นำาผลการวจยไปใชเป นแนวทางการในการพฒนากระบวนการผลตนำาประปาและการควบคมคณภาพนำาใหมคณสมบตเหมาะสมไปใชกบองคการบรหารสวนตำาบลอน ๆ ทมบรบทการบรหารจดการทใกลเคยงกนใหเกดประโยชนตอชมชน 4. ชมชนมความรเกยวกบระบบการบรหาร ระเบยบขอบงคบและแนวทางการปฏบตงาน เกยวกบประปาหมบาน และมความรและความเขาใจเกยวกบระเบยบ ขอบงคบและคำาสงตางๆทเกยวกบการสำารวจออกแบบและประมาณราคาคาตดตงวางทอ และตดตงมเตอรนำา 5. สมาชกผใชนำามความร ความเขาใจเกยวกบการบรหารและจดการควบคมนำาสญเสย การบำารงรกษาทอ มาตรวดนำา อยางมประสทธภาพ 6.นำาแนวทางในการพฒนาระบบบรหารจดการประปาหมบานแบบมสวนรวมขององคการบรหารสวนตำาบลลำาพญาไปปรบใชกบองคการบรหารสวนตำาบลอน ๆ ทมบรบทใกลเคยงกน

7. นำาแนวทางในการพฒนากระบวนการผลตนำาประปาและควบคมคณภาพนำา ใหมคณสมบต

เหมาะสมทจะนำาไปบรโภค-อปโภคไดอยางปลอดภย และเพยงพอตอความตองการในการอปโภค-บรโภคไปปรบใชกบองคการบรหารสวนตำาบลอน ๆ เพอใหประชาชนมคณภาพชวตทด

8. นำาแนวคดในการบรหารจดการประปาหมบานแบบมสวนรวม ไปสรางใหเกดความเขมแขง

ของชมชนอยางยงยน

ขอเสนอแนะในการวจยครงตอไป

1. ศกษาทศนคตของประชาชนทมตอใหบรการประปาหมบานขององคการบรหารสวนตำาบล

ลำาพญา อำาเภอบางเลน จงหวดนครปฐม2. ศกษาปจจยทมผลตอการมสวนรวมของประชาชนในการดำาเนน

งานประปาหมบาน

บรรณานกรม

กรรณกา ชมด. (2534). การมสวนรวมของประชาชนทมผลตอการพฒนาทางเศรษฐกจ : ศกษาเฉพาะ กรณ โครงการสารภ ต ำาบลทาชาง อำาเภอวารนชำาราบ จงหวดอบลราชธาน. วทยานพนธสงคม

สงเคราะหศาสตรมหาบณฑ ต คณะสงคมสงเคราะหศาสตร มหาวทยาลยธรรมศาสตร.กาญจนา แกวเทพ. (2543). สอเพอชมชน. กรงเทพฯ, สำานกงานกองทนสนบสนนการวจยกนจนทร สงหส . 2535). ปจจยท มผลต อการมสวนรวมของประชาชนในการบำารงรกษาสระเกบนำาอน เน องมาจากโครงการ กสช . ศ ลปศาสตรมหาบณฑ ต สาขาพฒนาสงคม มหาวทยาล ยเกษตรศาสตร.กองวจยและประเมนผล, กรมการพฒนาชมชน. (2529) ปจจยทมผลตอการมสวนรวมของสมาชกองคกร

สตรในการพฒนาชนบท : ศกษาเฉพาะกรณ กพสม. กรงเทพฯ : โรงพมพสวนทองถน.จตราภรณ สทธวรเศรษฐ. (2544) ยทธวธการประชาสมพนธ, พมพครงท 6 (กรงเทพฯ : โรงพมพแหง

จฬาลงกรณมหาวทยาลย.จตสภา ไตรธรรม. การควบคมคณภาพนำากบระบบผลตนำาประปา. เอกสารประกอบการอบรม ผบรหาร, การประปาส วนภม ภ าค (18 สงหาคม 2552)เจมศกด ป นทอง. การระดมประชาชนเพอการพฒนาชนบท. (2526). การศกศกษาเพอการพฒนาสงคมไทย,

กรงเทพฯ : จฬาลงกรณมหาวทยาลย.ฉลาดชาย รมตานนท. (2525). การมสวนรวมของประชาชนในชนบทภาคเหนอของประเทศไทย. คณะ

สงคมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม.ชยอนนต สมทวณช.(2538) รายงานเชงปฏบตการ เรองการจดการพฒนาแบบองครวม. ม.ป.ท.ณรงคศกด เลศสทธพนธ นายกองคการบรหารสวนตำาบลลำาพญา, สมภาษณ, 10 กนยายน 2552ทวทอง หงสววฒน. (2527). สรปมตและขอเสนอแนะจากการประชม การมสวนรวมในการพฒนา.

กรงเทพฯ : ศนยศกษานโยบายสาธารณสข มหาวทยาลยมหดล.ทวทอง หงษววฒน. (2527). การมสวนรวมของประชาชนในการพฒนา. กรงเทพฯ, ศกดโสภาการพมพ.ทดดาว บญปาล. (2530). ปจจยบางประการทมผลตอการเขามสวนรวมในกจกรรมทางการศกษาของ หวหนาครวเรอนในเขตพนทตำาบลลวก อำาเภอเมอง จงหวดนาน. วทยานพนธศลปศาสตรมหา

บณฑต สาขาพฒนาสงคม มหาวทยาลยเกษตรศาสตร.ทศนย ไทยาภรมย. (2526). การพฒนาชมชน : วธการระดมการมสวนรวมของชาวชมชน. นตยสารการ

ประชาสงเคราะห, 26 (4) : 15.ไทยรฐ. สกปหนา 1. ปท 57 ฉบบท 17838 วนท 17 พฤศจกายน 2549 นรนทรชย พฒนพงศา. (2533). แนวทางในการใหประชาชนมสวนรวมในการพฒนา. กรงเทพฯ : สำานกงาน

คณะกรรมการวจยแหงชาต.

บงอร ฤทธภ กด . (2528). การมสวนรวมของประชาชนในงานสาธารณสขมลฐาน : ศกษากรณศกษาระดบ

หม บ าน . วทยาน พนธส งคมสงเคราะหศาสตรมหาบณฑ ต มหาวทยาลยธรรมศาสตร.บณฑร ออนคำา. (2529). การระดมความคดเหนและขอเสนอตอปญหา แนวทางวจยเชงปฏบตการแบบม

สวนรวม. กรงเทพฯ : สถาบนวจยสงคม จฬาลงกรณมหาวทยาลย.ปรชญา เวชสารชช. (2528). การมสวนรวมของประชาชนในกจกรรมเพอพฒนาชนบท. สถาบนไทยคด

ศกษา มหาวทยาลยธรรมศาสตร.ประทป เรองมาลย. (2541). การมสวนรวมของเกษตรกรในการจดการนำาชลประทานของโครงการ ชลประทานเขอนแมกวงอดมธารา . วทยาศาสตรมหาบณฑ ต สาขาว ช าส ง เสร มการ เกษตร

มหาวทยาลยเชยงใหม.ปรด เกษมทรพย. (2536). ประชาธปไตยกบชนชนกลาง. กรงเทพฯ : วญญชน.ผาณต คำาหอม. ทศนคตของประชาชนตอการใหบรการนำาประปาของเทศบาลตำาบลปาย

จงหวดแมฮองสอน. วทยานพนธ รฐศาสตรมหาบณฑต (การเมองและการปกครอง)

บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยเชยงใหม,2547.แฟรงซ แกงกอลฟ ไฮม, อคน รพพฒน และเจมศกด ป นทอง.

(2526). คมอนกพฒนา วธการทำางานกบเกษตรกร. (พมพครงท 2) กรงเทพฯ, มหาวทยาลยธรรมศาสตร.

ยวฒน วฒเมธ. (2526). หลกการพฒนาชมชนโดยขบวนการพฒนาชมชน. กรงเทพฯ : โรงพมพอนเคราะห

ไทย.วนชย วฒนศพท. (2536). การมสวนรวมกบการพฒนาองคการ. กรงเทพฯ : กองรฐวสาหกจสมพนธ กรม

สวสดการและคมครองแรงงาน กระทรวงแรงงาน.วนเพญ สรฤกษ. (2533). ปญหาและการแกไขขอขดแยงในการจดการเรองนำาและการใชนำาเพอการ เพาะปลกในไรนาของระบบชลประทานหลวงและระบบขลประทานราษฎร. คณะสงคมศาสตร

มหาวทยาลยเชยงใหมสมาน รงสโยกฤษณ และสธ สทธสมบรณ. (2536). หลกการบรหารเบองตน, พมพครงท 10 (กรงเทพมหานคร : สวสดการ สำานกงาน ก.พ., )สจนต ดาววระกล . (2537) ปจจยทมผลตอการมสวนรวมของประชาชนในโครงการพฒนาหมบาน : ศกษา

เฉพาะกรณ หมบานชนะเลศการประกวดหมบานระดบจงหวดของจงหวดนครสวรรค.

ว ท ย า น พ น ธ ส ง ค ม ส ง เ ค ร า ะ ห ศ า ส ต ร ม ห า บ ณ ฑ ต ค ณ ะสงคมสงเคราะหศาสตร

มหาวทยาลยเกษตรศาสตร. สฟา บณฑกล. ปจจยทมผลตอการบรหารจดการการประปาหมบานทประสบความสำาเรจและ

ไมประสบความส ำาเรจ ในเขตอ ำาเภอเมอง จงหวดล ำาปาง. วทยานพนธ ศลปศาสตรมหาบณฑต, สาขาวชาการจดการมนษยกบสงแวดลอม มหาวทยาลยเชยงใหม, 2540.

สรยา ย ข น. (2537) การมสวนรวมของประชาชนในการจดการทรพยากรปาไมในระบบปาชมชน ศกษาเฉพาะกรณ ต ำาบลศรสะกอ อำาเภอจกรราช จงหวดนครราชสมา. ขาววจยการศกษา 17 (มถนายน – กรกฎาคม, 27 – 31)สมยศ นาวการ, การบรหาร, พมพคร งท 4 (กรงเทพฯ : สำานกพมพบรรณกจ, 2544), 18.สำานกบรหารจดการนำา กรมทรพยากรนำา กระทรวงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม, พฤศจกายน 2546.อคน รพพฒน. (2527). การมสวนรวมของชมชนในการพฒนาชนบทในสภาพสงคมและวฒนธรรมไทย ใน

การมสวนรวมของประชาชนในการพฒนา. กรงเทพฯ : ศนยนโยบายสาธารณสข

มหาวทยาลยมหดล.อนตา นพคณ. (2528). การมสวนรวมของประชาชนในกระบวนการพฒนา ในการศกษากบการมสวนรวม

ของประชาชน. กรงเทพฯ : สารมวลชน.โอวาท สทธนารกษ. (2531). บทบาทของผนำาการเปลยนแปลงในการจดการศกษาเพอการพงตนเองของ

ชมชน โดยวธการมสวนรวมองชมชน. วทยานพนธครศาสตรมหาบณฑต จฬาลงกรณมหาวทยาลย.อรชร สมสะอาด. การศกษาระดบและปจจยทมผลตอการมสวนรวมของประชาชนในการ ดำาเน นโครงการธนาคารน ำา : กรณศกษาจงหวดสรนทร วทยานพนธวทยาศาสตรมหาบณฑต

, มหาวทยาลยมหดล, 2538.

ภาษาองกฤษ

Barnard, Chester I., The Functions of the Executive, cambridge, Massachusetts, Harvard University Press,

the 13 th Anniversary Edition, Twenty-second Printing, 1972.Charles E.Sumner, อางถงใน จตราภรณ สทธวรเศรษฐ, ยทธวธการประชาสมพนธ, พมพครงท 6 (กรงเทพมหานคร : โรงพมพแหงจฬาลงกรณมหาวทยาลย, 2544), 63.Chin Saki Yoon. (2008). Participatory Development Communication. Erwin, William. (1976). Participation Management : Concept Theory and Implementation. Athanta,

Ga: Georgia State University.Harbison and Myers, อางถงใน จตราภรณ สทธวรเศรษฐ, ยทธวธการประชาสมพนธ , พมพครงท 6 (ก ร ง เ ท พ ฯ : โ ร ง พ ม พ แ ห งจฬาลงกรณมหาวทยาลย, 2544), 60.Harold, R. F., (1949) Participation Organize Activities in selected. Kentucky localities, Agriculture

Experiment Station Bulletins.Hay, D,G., (1951) Social Agriculture Individuals in Fours Rural. New York ซ American Book Company.Herbert A. Simon, Public Administration (New York : Alfred A. Knopf, 1966), 3.http://www.idrc.ca/en/ev-30910-201-1-DO-TOPIC.html. http://www.kkaewthep@hotmail.com http://www.songpak16.com/chumchon/c_radio.html

James Mooney, อางถงใน จตราภรณ สทธวรเศรษฐ, ยทธวธการประชาสมพนธ , พมพครงท 6 (กรงเทพฯ : โรงพมพแหงจฬาลงกรณมหาวทยาลย, 2544), 61.James A.F. Stoner, Management. (New Jersey : Prentice – Hall Inc., 1978)Keith, Davis, (1972). Human Behavior of Work -man Relations and Organization Behavior.

New York: McGraw-Hill Book Co.Luther Gulick, Management is a Science Academy of Management Journal, Vol.8, No.1 (March, 1965)Peter F. Drucker, อางถงใน ธงชย สนตวงษ, องคการและการบรหาร , พมพครงท 11 (กรงเทพฯ :

ไทยวฒนาพานช, 2543), 11.United Nation. (1978). Population Participation in Decision Making for Development. New York:

United Nation Publication. .Uphoff Norman. Local Institutional Development : An Analytical Sourcebook with Case :

Rural Development Committee, Cornell University, 1986.

ประวตนกวจย

ชอ – สกล ผชวยศาสตราจารย ดร.เยาวภา บวเวชทอย บานเลขท 111 หม 1 ตำาบลหนองปากโลง อำาเภอเมอง จงหวดนครปฐม 7300ททำางาน คณะวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฏนครปฐม อำาเภอเมอง จงหวดนครปฐมประวตการศกษา

พ.ศ.2532 ศลปศาสตรบณฑต วทยาลยครนครปฐมพ.ศ.2535 นเทศศาสตรมหาบณฑต มหาวทยาล ย

สยามพ.ศ.2550 ปรชญาดษฏบณฑต ม ห า ว ท ย า ล ย

ศลปากร

ประวตการทำางาน

พ.ศ.2531 เจาหนาทธรการ 1 สำานกงานการประถมศกษาอำาเภอดอนตมพ.ศ.2533 เจาหนาทธรการ วทยาลยครนครปฐมพ.ศ.2537 เจาหนาทฝกอบรม 4 สถาบนพฒนาผบรหารการเกษตรและสหกรณ

สำานกงานปลดกระทรวงเกษตรและสหกรณพ.ศ.2538 หวหนาภาควชาการสอสารและการประชาสมพนธ สถาบนราชภฏกาญจนบร

หวหนาฝายเลขานการ สถาบนราชภฏกาญจนบรผชวยเลขานการประจำาสภาสถาบนราชภฏกาญจนบร

พ.ศ.2540 หวหนาฝายธรการ สถาบนราชภฏนครปฐมผชวยเลขานการประจำาสภาสถาบนราชภฏนครปฐม

พ.ศ.2544 ผชวยหวหนาฝายประชาสมพนธ สถาบนราชภฏนครปฐมพ.ศ.2545 ประธานโปรแกรมวชานเทศศาสตร (ประชาสมพนธ ) สถาบนราชภฏนครปฐมพ.ศ.2546 รองคณบดฝายกจการนกศกษา คณะวทยาการจดการพ.ศ.2550 ประธานโปรแกรมวชานเทศศาสตร คณะวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฏนครปฐมพ.ศ.2551-ปจจบน เลขานการคณะกรรมการสงเสรมกจการมหาวทยาลย มหาวทยาลยราชภฏนครปฐมเม.ย.2552 – 4 มกราคม 2553 รองคณบดฝายวชาการ คณะวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฏนครปฐมพ.ศ.2554 - 30 ธนวาคม 2558 ประธานสาขาวชานเทศศาสตร