Renato Noguera - Filosofia Africana e Lei 10639
-
Upload
wandersonn -
Category
Documents
-
view
227 -
download
0
Transcript of Renato Noguera - Filosofia Africana e Lei 10639
7/21/2019 Renato Noguera - Filosofia Africana e Lei 10639
http://slidepdf.com/reader/full/renato-noguera-filosofia-africana-e-lei-10639 1/72
\EKHTO KOAUE\H
8 edmáO
\mO de @Hkem\O# <288
O EKWMKO DE JMCOWOJMHE H CEM 82+:7=
O rwho| Haoch
7/21/2019 Renato Noguera - Filosofia Africana e Lei 10639
http://slidepdf.com/reader/full/renato-noguera-filosofia-africana-e-lei-10639 2/72
GmR.L\HWmC+ GHTHCOAHáO.kH.JOkTeWmkdmGHTO kHGmOkHC dOW edmTO\eW de CmZ\OW# \@k18
koau|h# \htoO wo h jcowojh h c 82+:7= / \hto koau|h+ . \o @h|o 0 GeHR# <288+
c+
mgcu llcoa|hjhmWLk =16.65.==66=.<:.6
8+ Jcowojh . ewtuo wo+ <+ \hgwno+ 7+ ka|ow . mth |hghc+ 4+ Èj|gh . Gzcphço .Fwt÷|h+ 5+ eughço nuctguctu|hc+ :+ Jcowojh gàghw woghw+ m+ Tîtuco+
88.6765+ Gdd0 821GdU0 8&21-
87+8<+88 <2+8<+88 27<2=<
Gor}|aft © Gh|cow euaào Clho Woh|wH rxuh èj|gh0 un ro|thc o htcìtgo
í unh rulcghço o Gt|o H|tguchço Roruchõw Nh|ahcphhw ‗ GeHR\uh h Chrh# <22 . a|+62= . Chrh . \@ . GeR0 <22<8.862Tcw+0 &2<8- <<4<.2=:8/<<7<.1211e.nhc0 ghrBro|thcghr+o|a . Wt0 qqq+ro|thcghr+o|aeto| rulcghço0 Hwt|oaco ewtzw Jcfo\zwço0 Rfh dut|heço r|ouço0 ewrhcfhjhto Gonughço R|ouço+R|oa|hnhço Zwuhc0
Joto h Ghrh0 Nh|h ecphlt Whtow Rvoto,Rto|w hcnçw o L|hwc u|ht o wíguco VmV„\o @h|o #¢ e+ Rhiotfi# 8=6=# Ra+ 872Huto| h Rtu|h ,Gowtunw o \o,# 8656# enc Lhugf
7/21/2019 Renato Noguera - Filosofia Africana e Lei 10639
http://slidepdf.com/reader/full/renato-noguera-filosofia-africana-e-lei-10639 3/72
Hr|ewektháçoMkt|oduáço
Ecenektow rh|h unh Aeorocîtmgh dh Jmcowojmh0Ermwtenmgîdmo# Ewrháow e Dmje|ekáhw
Fmwt÷|mh dh Jmcowojmh en Hj|ore|wregtmzh
Ekwmko de Jmcowojmh# Jo|nháço e Rh|ìnet|owGu||mguch|ew rh|h Edugháço dhw \echáõewEtkmgo||hgmhmw
Gokgcuwõew Rh|gmhmw
huto|
Gokze|wháõew Redha÷amghw
51
87
<6
45
51
:5
::
7/21/2019 Renato Noguera - Filosofia Africana e Lei 10639
http://slidepdf.com/reader/full/renato-noguera-filosofia-africana-e-lei-10639 4/72
7/21/2019 Renato Noguera - Filosofia Africana e Lei 10639
http://slidepdf.com/reader/full/renato-noguera-filosofia-africana-e-lei-10639 5/72
H wí|me Ghde|kow GEHR# xue jhp rh|te do R|o`eto Ghnícmh dh Cmle|dhde# luwgh h ghdh edmáço dh| gokt|mlumáõew mkozhdo|hw xue rowwmlmcmten h gokwocmdháço dh Cem k° 82+:7=/27# xue ewthlecege hol|mahto|medhde do ekwmko dh Fmwt÷|mh dh Èj|mgh e dh Fmwt÷|mh e Guctu|h Hj|o.l|hwmcem|h khw ewgochwdhw |edew rðlcmgh e r|mzhdh do rhîw+
Kowwhw rulcmgháõew we dewtmkhn h hromh| r|ojewwo|ew e hcukow dh |ede rðlcmgh e r|mzhdh de ekwmko#hcín de ukmze|wmtè|mow# nozmnektow wogmhmw# a|urow do nozmnekto kea|o# e h todow hxuecew xue tàngonr|onmwwo gon h gokwt|uáço de unh wogmedhde xue r|mne reco |ewremto â dmze|wmdhde# xue
|egokfeáhn ow zhco|ew e hw gokt|mlumáõew dow hj|odewgekdektew kh zmdh wogmhc do L|hwmc+ H ewgoch í un dow ewrháow r|mzmceamhdow de jo|nháço do mkdmzîduo rh|h zmze| en wogmedhde gono
ze|dhdem|o gmdhdço+ H gmdhdhkmh rh|h ow hj|odewgekdektew rhwwh# kegewwh|mhnekte# rech gonr|eekwço#|ewremto e zhco|mpháço dh fmwt÷|mh# dh wuh mdektmdhde# gon ow weuw zhco|ew wogmoguctu|hmw e |ecmamowow+Mwto í# kh wogmedhde l|hwmcem|h# un dewhjmo edughtmzo+
H guctu|h ogmdekthc mkwmwte en decmnmth| un nh|go okde o le|áo do gokfegmnekto e h r|oduáço de
whle|ew te|mhn o|maen kh A|ígmh Hktmah+ Hmkdh fo`e ewwh cmáço í dhdh khw ewgochw gono ze|dhdehlwocuth+ R|h xue we|zen hw dewgole|thw h|xueoc÷amghw xue |enokthn h re|îodow hkte|mo|ew e ewtçoevrowthw en nuweuw? Wço r|ozhw ghlhmw de xue h evmwtàkgmh funhkh í nhmw hktmah+ H o|hcmdhde
auh|dhdh kh nen÷|mh de fonekw e nucfe|ew í t|hkwnmtmdh de ae|háço h ae|háço thnlín jhp rh|tedewwe gokfegmnekto e wmkhcmphn tenrow mneno|mhmw+
O tevto O Ekwmko de Jmcowojmh e h Cem 82+:7=# do Douto| \ekhto Koaue|h @|# xue rulcmghnow khwí|me Ghde|kow GEHR# t|hp |ejcevõew xue hnrcmhn ow nh|gow do gokfegmnekto# hcín de gokt|mlum|
rh|h h hrcmgháço dh Cem 82+:7=/27# |onrekdo gon h mdemh eu|ogekt|mwth e luwghkdo ko le|áo dhfunhkmdhde# h Èj|mgh# h rokte rh|h o ekwmko dh jmcowojmh `ukto how edughdo|ew ko ìnlmto do ekwmko
Nídmo en kowwo rhîw+Kh rh|te jmkhc dewte zocune ten un |otem|o rh|h t|hlhcfow redha÷amgow xue re|nmte how
edughdo|ew numthw hcte|khtmzhw de evrco|háço do nhte|mhc en whch de huch+
Cump Gh|cow Wenoa
Weg|etè|mo evegutmzo do GEHR
hr|ewektháço
7/21/2019 Renato Noguera - Filosofia Africana e Lei 10639
http://slidepdf.com/reader/full/renato-noguera-filosofia-africana-e-lei-10639 6/72
7/21/2019 Renato Noguera - Filosofia Africana e Lei 10639
http://slidepdf.com/reader/full/renato-noguera-filosofia-africana-e-lei-10639 7/72
MKT\ODUÁÇO
H Jcowojh í h nhw l|hgh t| tohw hw è|hw o ghnro hw
Funhhw+
Gfh|cw Nccw+ &8===# r+87-
eu r|gwo wthgh| xu h |hço wt t|hlhcfo jo un a|hwhjo # wol|tuo# unh lcîwwnh oro|tuh o|ahph|# n
rh|ìnt|ow jcow÷jgow# un rwhnto ht||hgwth+ H rîa|hj hgnh
í unh j|hw gotut o jc÷wojo hj|o.hn|gho Gfh|cw Q+ Nccw
&8=8:.8=:<-# ch p nuto wol| h r|ozoghço xu ht|hzwwh wtw
wg|tow o îgoho jn+ H Jcowojh jo # n g|th nh# gotuh
wo un ghnro xu jhp rougow lhtw h |wrto hw |chõw t.go||hghw# o |hgwno hta|o wol| ow wol|hntow hw
|chõw t| gocophço rocîtgh h zwlch |tt goj|.
h how whl|w hj|ghow8+ Olzhnt xu vwtn vgõw# ÷w
ronow got|h| www lhtw out|ow trow# o ghwo ow xuw.
tow aà|o wvuhch jtow ro| jc÷wojhw ro| jc÷wojow o
nuo t|o+ Ro| vnrco# gto ow ghwow# t| out|hw out|ow0 hjc÷wojh wthuw Wh|h Fh|a xu r|olcnhtph o wvwno
h Fwt÷|h h Jcowojh g|tgh h –rwtnocoah nhwguch„ |ht9
o jc÷wojo hj|o.hn|gho Go|c Qwt xu tg |jcvõw wol| h wtu.
hço a|hw a|ow ow ewthow Uow h Hní|gh# ow
wt|÷trow ow wtanhw o |hgwno+ d xuhcxu| noo# h jo|nhço
o ghnro h Jcowojh tn wuw gìow+ Hw xuwtõw goto|èzw
____________________
8 Kewte rokto# Gfemi Hkth Dmor&8=54# 8=:1# 8=11- ten numto hdmpe| `ukto gon Aeo|ae @hnew&<225- e Nocejm Hwhkte &<222-# owt|àw rekwhdo|ew gokgo|dhn gon hevmwtàkgmh de jmc÷wojhw hj|mghkhw e jmc÷wojow hj|mghkow goktenro|ìkeowe hkte|mo|ew how |egokfegmdow rech
fmwto|moa|hjmh ogmdekthc gono ow r|mnem|ow jmc÷wojow &a|eaow-+
7/21/2019 Renato Noguera - Filosofia Africana e Lei 10639
http://slidepdf.com/reader/full/renato-noguera-filosofia-africana-e-lei-10639 8/72
gowha|hhw h fwto|oa|hjh jcow÷jgh# gono ro| vnrco0 h Z|h+
kwt wto# unh rwwoh ro t| unh jo|nhço jcow÷jgh wn
vhnh|# n r|to# xuwtõw gono0 &h- |chõw tgo||hghw9 &l-
|hgwno hta|o9 &g- h |czìgh h Fwt÷|h h Èj|gh rh|h h
Jcowojh9 &- ow r|ogwwow wulhct|phço hw r|ouõw hj|ghhw
hj|ohwr÷|ghw gofgnto ht o r|ogwwo gocophço
‗ hw |chõw hwwnít|ghw t| eu|orh Èj|gh+ Ou w`h# r|olcnhw
xu ht|hzwwhn o r|wt t|hlhcfo+
kço ronow vh| gow|h| un ow wt|÷trow xu g|gh
hw jc÷wojhw ow jc÷wojow+ O rwho| a|ao Thcw Ncto &:<5 h+G+ ‗
541 h+G+- oj|g un ow |t|htow nhw roruch|w wol| h –htu|ph„
ow jc÷wojow hw jc÷wojhw# cuwt|ho hw got|hõw t| h htz.
h jcow÷jgh h zh r|ètgh+ Thcw Ncto |h tço wt|hîo xu#
g|th zp# ocfho rh|h o gíu l|ho ro| r|ojuhw |jcvõw
jcow÷jghw# t|orou ghu un lu|hgo+ H fr÷tw aí|gh0 h Jcowojh
í un whl| wojwtgho# gon |gofgo czho wthtuw hghàngo9
nhw# a|hcnt# wwogho h |hch+ Jc÷wojhw jc÷wojow w ogu.
rh|hn gon xuwtõw tço r|ojuhw xu nht|hn wtìgh ztow
go||xu|ow –wnro|thtw„+ en out|hw rhchz|hw# vwt|h unh h
go||t o wwo gonun wol| h Jcowojh+ ech ço w|z|h rh|h –hh„
wto ço w|h# tço wont# gfh|n+ Ro|ín# o xu h j|gh|h h w.
ol|ah|h wthlcg| |chõw vrcîgthw gon h |hch+ kwt wt.
o# h Jcowojh wth|h t| ow whl|w nhw cthtw# xuè# h htzh
tcgtuhc xu r|nhg nhw f|nítgh olwgu|h rh|h o rðlcgo cao+
d xuhcxu| noo# gono ow p o jc÷wojo ahw Htfo} Hrrhf#
–‖Jcowojh” í o |÷tuco nho| wthtuwo funhwno ogthc+ R|t|.w
gon |to â Jcowojh í |zgh|o xu fè nhw nro|tht# nhw jî.
gc nhw juhnthc h t|hço o Ogt„ &HRRmHF# 8==1# r+878-+
7/21/2019 Renato Noguera - Filosofia Africana e Lei 10639
http://slidepdf.com/reader/full/renato-noguera-filosofia-africana-e-lei-10639 9/72
kunh gonrh|hço ca|h# o xu p |wrto âhlo|han
tnhw httw âw |chõw tgo||hghw ço |wth|hn ðzhw# h
Jcowojh w|h nuto nhw tînh o xu out|hw a|hw è|hw o ghnro
hw funhhw+ Nwno ht hahw rwxuwh ln zh|hhw#
tnhw tgo||hghw tww ht||hgwthw jhpn rh|t nutow wtuow
hw è|hw Ht|orocoah# Gàgh Rocîtgh# Fwt÷|h Wogoco.
ah+ et|thto# |h|hnt ta|hn hw zwtahõw h Jcowojh+ O
A|uro Rwxuwh Hj|or|wrgtzhw# Whl|w mt|wõw &Hj|ow-
tn jto hcauw czhthntow rh|ghw wol| ow hwwutow hlo|how
ro| nooa|hjhw# ww|thõw tww n gu|wow a|huhço# nwt|h.
o outo|ho# |wrgtzhnt+ H rwxuwh xu |gol|u h r|ouço
t|hlhcfow jcow÷jgow <227 &ho h r|onucahço h C 82+:7=/27-
htí <226 h Uz|wh J|hc o \o @h|o &UJ\@- h
Uz|wh Wço Rhuco &UWR- |zcou unh gowh n gonun hw
uhw wttuõw0 funh chw tfh nooa|hjhw# ww|thõw ou
tww xu z|whwwn wol| hcaun tnh |j|t âw |chõw tgo||h.
ghw# w`h tnh ou |zwço ol|hw wol| jcowojh hj|ghh ou tww g|ît.
ghw wol| o |hgwno hta|o+ Nwno h a|h è|h hw Gàghw
Woghw Hrcghhw gono# ro| vnrco# o d|to h egoonh# ghh
zp nhw got|hnow |jcvõw hg|gh ow wrowtzow cahw hw
hõw hj|nhtzhw# hcín gho|w woghw goôngow hw
wauhchw |hghw+
Row ln# unh rwxuwh r|cnh| |hcphh ow nww nho
`ufo <288 rco Hj|ow who h Uz|wh J|hc \u|hc
o \o @h|o &UJ\\@-# gon hnowt|h nuto |uph# un xuw.
toè|o gon 82 r|authw jo |wroo ro| r|ojwwo|hw r|ojw.
wo|w jcowojh xu htuhn h | rðlcgh jcunw # ztuhc.
nt# n wgochw r|zhhw o wo nío+ Wn ðzh# hrwh|
7/21/2019 Renato Noguera - Filosofia Africana e Lei 10639
http://slidepdf.com/reader/full/renato-noguera-filosofia-africana-e-lei-10639 10/72
un r|ozèzc gh|èt| zwho h rwxuwh &hcaunhw rwwohw# h
oghwço# `è rh|tgrhzhn o A|uro ewtuow Jcowojh Hj|ghh<-#
h nho|h ‗ =5% ow =7 xuwtoè|ow ‗ |awt|ou xu o wu gu|wo
a|huhço n Jcowojh ço got|luu rh|h t|hlhcfh| o ewo
Nío n gowoìgh gon hw d|t|pw rh|h eughço hw \chõw
etgo||hghw# ewo Fwt÷|h Guctu|h Hj|o.L|hwc|h mîah+
Out|h |gchnhço wwhw r|ojwwo|hw www r|ojwwo|w í h huwàgh
nht|hc ètgo rh|hètgo xu r|onozh h Jcowojh rh|h
eughço hw \chõw etgo||hghw+ Ho cho h luwgh ro| nht|hw
rh|h uwo h whch huch# hrh|g h |zghço rch jo|nhço go.
tuhh+ Zhc |wwhcth| xu hcín |gofg| h nro|tìgh o gon.
lht ho togîo wwtnètgo hw gonuhw îahw# hrohnow
rocîtghw rðlcghw ghtzhw n jhzo| h juwço gowochço ow
gotðow fwt÷|h guctu|hw îahw+ Ro|ín# wt t|hlhcfo o
wgoro í vgcuwzo rh|h fwt÷|h guctu|h hj|o.l|hwc|h hj|ghh+
en cfhw nuto a|hw# ow nhw z|wow wto|w o Noznto
ka|o L|hwc|o ht|hzíw wt|htíahw# aoghõw# ro|hõw
hchhw r|othaoph|hn h jo|nuchço h C 82+:7=/<227 o hroo
gwzo# ggo how row# â C 88+:45/<226# wth# ro| wuh zp# un
|wuctho hw h|tguchõw ow rozow îahw+ Hw |j|hw Cw wt.
tuî|hn h nuhh o H|t+ <:.H h C =+7=4/8==:# h C d|t|pw
Lhww h eughço khgohc &CdL-+ Ro|thto# jgou wthlcgo xu
owwtuow Fwt÷|hw Guctu|hw Hj|o.L|hwc|h# Hj|ghh mîah
wço ol|aht÷|ow n tohw hw nohchw wo îzw u.
ghço+ dhî# o Rcho khgohc rh|h mnrcnthço hw d|t|pw Gu||.
guch|w khgohw rh|h eughço hw \chõw etgo||hghw chho
n <226 wu|a| rh|h wulwh|# hroh| |auchnth| hw hõw n r|oc
h nojghço hw |chõw tgo||hghw h wogh l|hwc|h+ O
____________________
< O A|uro de Ewtudow de Jmcowojmh Hj|mghkh &Aejh- goneáou h we|eukm| wmwtenhtmghnekte dewdenh|áo de <288 gon |eauch|mdhdewenhkhc+ Aejh mktea|h h Cmkfh deRewxumwh# Jmcowojmh# Guctu|h#Rocîtmgh e \echáõew Wogmhmw koRekwhnekto Hj|odmhwr÷|mgo doA|uro de Rewxumwh Hj|ore|wregtmzhw# Whle|ew eMkte|weáõew &Hj|owmk-# wedmhdo kh
Ukmze|wmdhde Jede|hc \u|hc do\mo de @hkem|o &UJ\\@-+
7/21/2019 Renato Noguera - Filosofia Africana e Lei 10639
http://slidepdf.com/reader/full/renato-noguera-filosofia-africana-e-lei-10639 11/72
ogunto ço vh ðzhw# toh h wogh l|hwc|h í wt.
htè|h wwhw hõw9 a|hw# a|ow îahw ço zn w| j.
hw jow gono hatw vgcuwzhw vgcuwzow hw rocîtghw
n r|oc unh ughço ht||hgwth+
Í nro|tht wulcfh| xu wt t|hlhcfo |gol| ow wtuow
Fwt÷|h Guctu|h Hj|o.L|hwc|h Hj|ghh o xu p |wrto âw
wuhw rowwlchw gon h r|wh ol|aht÷|h h Jcowojh o ewo
Nío+ Hjhc# h r|wh h Jcowojh gono wgrch ol|aht÷|h w
u r|to o jn h r|n|h íghh o wíguco VVm+ Htw wwo# h Jco.
wojh jo –gu|wo cz|„# o|h gono –nhtí|h orthtzh„# t| out|hw o.
nhõw cahw+ W czh|now n goth h wauh nth o wíguco VV#
hw |auchnthõw o ewo Jcowojh wtço r|wtw h C o
4+2<4/:8# rhwwho rchw Cw 5+:=</18 1+244/6<+ khw t|àw |auchn.
thõw# h Jcowojh í# wont# wua|h+ Gon o hzto h |jo|nh hw
Cw d|t|pw Lhww h eughço khgohc &CdL- n 8==:# h w.
grch roh jhp| rh|t o gu||îguco z|wjgho o ewo Nío
gojo|n cl|hço ow Gowcfow ewthuhw eughço+ O xu
jhph gon xu n hcauw wthow h j|hço h Jcowojh ta|hww o
gu||îguco# xuhto n out|ow# lhwthzh xu wgrchw gono Aoa|hjh
/ou Fwt÷|h /ou Ct|htu|h t|hlhcfhwwn t|hwz|whcnt hcauw
wuw gotðow+ et|thto# jo gon h C 88+:64/<226 xu hw ðz.
hw jo|hn wjthw o ghnro jí|tc t|r|thõw jgou |upo ho
wrowtzo cahc h ol|ahto|h+ Hjhc# htí 2< `ufo <226
ghh |wocuço wthuhc ow Gowcfow eughço `uwtjghzh w h
Jcowojh zh w| jhgucthtzh ou ol|aht÷|h+ O nwno w hrcgh â w.
grch Wogocoah# wth thnlín w to|ou ol|aht÷|h gon h nwnh
nuhh h cawchço ughgohc+ Gon h rulcghço h C 88+:64/<226
n 27 `ufo <226# o H|tao 7: h C =+7=4/8==: rhwwou h zao.
7/21/2019 Renato Noguera - Filosofia Africana e Lei 10639
http://slidepdf.com/reader/full/renato-noguera-filosofia-africana-e-lei-10639 12/72
|h| gon un ozo gwo# r|gopho h ol|ahto|h Jcowojh
Wogocoah u|ht too o ewo Nío+
dht wt xuh|o# un owwow whjow wtè h h|tguchço
unh urch ol|ahto|h0 &8- ewh| Jcowojh9 &<- ewh| r|o.
noz| |chõw tgo||hghwxuìnw ht|hzíw o wtuo Fwt÷|h
Guctu|h Hj|o.L|hwc|h Hj|ghh+ ewt whjo urco rhwwh ro| unh
hècw jcow÷jgh h r|÷r|h Jcowojh+ O xu í r|÷r|o h Jcowojh xu
ro got|lu| rh|h fo|potw ht||hgwthw h wogh l|hwc|h?
O xu h Jcowojh tn h p| wol| o |hgwno hta|o? evwtn ro.
tow gothto t| h Jcowojh h Fwt÷|h h Èj|gh? Hw guctu|hw
hj|ghhw hj|owgtw# n wrghc h hj|o.l|hwc|h# wço |c.
zhtw rh|h o tnto h Jcowojh? Ou hh# vwt Jcowojh
Hj|ghh /ou Jcowojh Hj|o.L|hwc|h? en ghwo hj|nhtzo# h
Jcowojh Hj|ghh /ou Jcowojh Hj|o.L|hwc|h wth|h&n- hrth&w- h
vhnh| wgo||| wol| ow rotow.gfhz h eughço hw \chõw
etgo||hghw? ejn# wt t|hlhcfo í# ho nwno tnro# unh hrowth
unh r|orowth rocmdmècoao7+ Unh got|luço un wjo|o n jhzo|
h zwlch h Jcowojh Hj|ghh# h Jcowojh Hj|ohwr÷|gh h
Jcowojh Hj|o.L|hwc|h rh|h unh ughço ht||hgwth+
____________________
7 Ro| rocmdmècoao we deze ektekde|#thc gono dmp o jmc÷wojo Noaole\hnowe &8===-# un ghnro rocmgàkt|mgo rh|h un mktekwodelhte mktecegtuhc# r|ojîguo en
jhzo| do ektekdmnekto nðtuo e dewhîdhw gocetmzhw+
7/21/2019 Renato Noguera - Filosofia Africana e Lei 10639
http://slidepdf.com/reader/full/renato-noguera-filosofia-africana-e-lei-10639 13/72
ECENEKTOW RH\H UNHAEOROCÎTMGH DH JMCOWOJMH0
ERMWTENMGÎDMO# EWRHÁOWE DMJE\EKÁHW
ko ghnro h jcowojh thnlín wtço h n|a|# a|h.
uhcnt# |jcvõw n to|o o noo gono hw hw
wol| h wrhghch noch|hn o rwhnto jcow÷jgo+
du|ht nhwho tnro# h wgrch h jcowojh hau
gono w o cuah| aorocîtgo hw hw |j|tw ho w.
rho ço rhwwhwwn gh|hgt|îwtghw gotatw ho
|hgogîo jcow÷jgo+
kcwo Nhcoho.To||w &<282# r+7=1-
Gh|cow Noo| n \hgmwno e Wogmedhde&<221l-jhp unh loh wg|.
ço# thto rch |xuph thcfw ow r|îoow hhcwhow gono rco
cgo h|auntow gowwttw# gono o gott hj|gho jo
jo rch htauh a|go.|onhh gono un wrho wr|ozo
gzch+ O |hgwno hta|ow|h# o roto zwth Noo|#
ht|o| how r|ogwwow wg|hzphço a|o.hj|ghow onhhro| u|oruw h rh|t| o wíguco VZ+ kço jhp rh|t o wgoro wt t|h.
lhcfo goj|oth| hw z|whw zwõw hg|gh hw o|aw o |hgwno ht.
a|o+ Ro|ín# rh|h o tnto h gt|hch h eu|orh h r|o.
uço ow gìow jcow÷jgow o wr|po rchw r|ouõw hj|ghhw
í nuto |czht gow|h| h wrgjgho |hgwno hta|o0 h
wunhphço hgonrhfhh poono|jphço wwtnètgh+ O u|o.
7/21/2019 Renato Noguera - Filosofia Africana e Lei 10639
http://slidepdf.com/reader/full/renato-noguera-filosofia-africana-e-lei-10639 14/72
gt|wno gocohc zu ow w|w funhow n |hhw wxuhcjgou
toow ow rozow ço u|oruw# nhw wwo gcu a|hhõw+ e# wn ðz.
h# ow rozow a|o.hj|ghow jo|hn wahow rco u|ogt|wno
gono ow now wzoczow+ H poono|jphço wwtnètgh www
rozow jo un cnto gwzo rh|h nlhwh| h wg|hzphço a|h#
|guwho h vwtàgh un cnto r|wt n tohw hw gzcph.
õw funhhw# h ghrhgh rwh| |jct| g|tghnt wol| h
|hch+ ko cz|o H mkzekáço do –we| kea|o„0 un re|gu|wo dhw mdemhw xue
khtu|hcmphn h mkje|mo|mdhde dow kea|ow# Awc ow Whtow cugh0 –O
t|hthnto ow u|oruw rh|h gon ow hj|ghow j|gh.w o oj|.
go how îow h Hní|gh xu# hrwh| w|n zwtow gono r|n.
tzow# |hn othow ru|ph# hcao xu ço w hrcghzh how a|ow„
&WHkTOW# <22<# r+54-+ O nígo hcnço Gh|c Auwthz Gh|uw &816=.
86:=- roruch|pou o waut xuh|o0 ow rozow o h &ghughwho.
u|oruw wuw wgtw-# ow rozow o g|rðwguco o|thc
&rozow h eu|orh o|thc# hwètgow# è|hlw wuw wgtw-# ow
rozow o g|rðwguco ogthc &hn|îow wuw wgtw- ow
rozow h ot &htzow huwt|hchow# a|o.hj|ghow wuw wg.
tw-+ dto out|o noo# gojo|n ow wgu|wow |hgwthw# unh
–wghch funhh„# ow rozow a|o.hj|ghow wuw wg.
tw wth|hn o a|hu nhw lhvo+ kwt wto# í nro|tht
|z| hw aorocîtghw# xuwtoh| |gfhh| hw gh|toa|hjhw f|h|.
xuphõw xu wwtn n gocogh| h eu|orh o –gt|o„ /ou o
–toro„ rh|h r|onoz| un rwhnto ht||hgwth+
O jc÷wojo ro|to.|xufo Nhcoho.To||w t|hp unh o|n
got|luço rh|h o owwo lht# n wuw t|now0 –ow jc÷wojow ow
r|ojwwo|w jcowojh tn h hj|nh| hw wuhw |hîpw unh |aço
wr|tuhc zh|hzcnt wg|th n t|now aorocîtgow0 h
7/21/2019 Renato Noguera - Filosofia Africana e Lei 10639
http://slidepdf.com/reader/full/renato-noguera-filosofia-africana-e-lei-10639 15/72
eu|orh„4&NHCdOkHdO.TO\\eW# <282# r+7=1-+ H fr÷tw xu
zhnow vhnh| í h xu o gogto gocokmhcmdhde# thc gono ow p
o wog÷coao r|uho Hîlhc Xu`ho# nr|ah gowttu h r|ouço
jcow÷jgh fanôgh# jhpo h Jcowojh hghàngh unh htzh
tcgtuhc# n g|th nh# ht|hzwwhh rco |hgwno rwtàngo+
Hjhc# h gocohch p |wrto âw goõw wthlcgnto
o ghrthcwno gono rh|ço jugohnto nuhc# or|ho
ht|hzíw h –nrowço unh gchwwjghço |hghc/ítgh h roru.
chço o nuo„ &XUm@HkO# <282# r+64-# gcuo un go`uto
wrowtzow xu |gol|0 h- o t|hlhcfo ow wuw r|outow9 l- o no
hnlt ow wuw |gu|wow r|ouço9 g- o wvo ow wuw r|outow9
- h wul`tzh ow wuw r|outow ‗ t|wul`tzow nht|hw9 - h
huto|h ow wuw wt|untow |auchço hw |chõw woghw
&XUm@HkO# <282# r+66-+ ko tn &g- got|hnow o r|olcnh o go.
fgnto# h zhch ow whl|w h r|ouço tcgtuhc+ Row
ln# h gocophço nrcgou h wgowt|uço h wt|utu|h wogthc#
|upo ow whl|w ow rozow gocophow â ghtao|h g|hw ou
rwuowwhl|wwnr| cow h rh|t| h r|wrgtzh u|ogàt|gh+ ewwh
fanoh# o ghwo h gocophço o gott hj|gho# rhwwou h
wxuhcjgh| zwlcph| ow whl|w t|hgohw# r|oro|goho
unh gonrcth wgow|hço o rwhnto jcow÷jgo www
rozow+ kwt wto# wthnow ht o |hgwno rwtàngo+ko dgoè|o Ovjo| Jcowojh o|ahpho ro| Wno Lchgilu|#
|hgwno í jo gono –hlch ou |guwh rh|h |gofg| ow
|tow# gwwhw# ah zhco|w rwwohw un a|uro
|hghc rh|tguch| ou t|nhh |aço aoa|èjgh„ &LCHGILU\k#
<225-+ O |hgwno rwtàngo |nt h un go`uto wrowtzow#
r|ètghw wt|htíahw xu |guwhn h zhch hw `uwtjghtzhw jthw h
____________________
4 O jmc÷wojo jhp unh kothnekgmokhkdo xue evmwten ewjo|áowkhw díghdhw de 8=12 e 8=62 ro| rh|te de jmc÷wojow chtmko.hne|mghkow# thc gono Ek|mxueDuwwec# e ewthdukmdekwew ‗ kewteghwo kh wocmdmjmgháço dh haekdh do r|hanhtmwno jmcow÷jmgo ‗ xueluwghn we dewzmkguch| dh Eu|orh
gono te||mt÷|mo evgcuwmzo do rekwhnekto jmcow÷jmgo+
7/21/2019 Renato Noguera - Filosofia Africana e Lei 10639
http://slidepdf.com/reader/full/renato-noguera-filosofia-africana-e-lei-10639 16/72
rh|t| |j|ghw jcow÷jgow# fwt÷|gow# gtîjgow guctu|hw ço
ogthw+ en out|hw rhchz|hw# o r|o`to rwtnoc÷ago no|o
wthlcgu g|tí|ow rh|h wtau| o xu í gofgnto zèco o
xu ço í gofgnto+ Gon wwo# o gofgnto awtho t|o
un wfo aorocîtgo ogthc í r|zcaho n |chço how out.
|ow+ ko ghwo wrgjgo h Jcowojh# o |hgwno rwtàngo wuwtth xu#
hrhw# o nuo ogthc5ro ah|ht| h jmcowojmgmdhde un whl|+
W un whl| w÷ ro w| jtzhnt jcow÷jgo# wto í# r|gf|
ow g|tí|ow wrgîjgow xu j|ghn h Jcowojh ow out|ow whl|w ‗
h jcowojgh ‗ ht|hzíw hw goõw aorocîtghw wuh r|ouço ‗
h whl|0 goõw ogthw+ H Jcowojh r|gwh|h wth| wnr| cah.
h# h|tguchh ou nhto hcaun tro ècoao gon r|wwurowtow
tnhw |aow rcow a|aow+ Wau unh owwhw fr÷tww0 w h
Jcowojh ogthc tn fwto|ghnt wo gowttuîh ro| unh zwço
togàt|gh ‗ o ghwo# o u|ogt|wno ‗# ch t|h h vgcu| out|ow
wtcow jcow÷jgow# aho h catnh rwtnoc÷agh wwhw hlo|.
haw jcow÷jghw ço ogthw+ Í oro|tuo jhp| un v|gîgo jcow÷.
jgo hècw hw |chõw t| gocohch# u|ogt|wno
Jcowojh+ O xu í wrwèzc rh|h hzhh|now n luwgh gh|.
toa|hjhw j|tw out|hw aorocîtghw+ Ro|ín# í nro|tht go.
w|h| unh tw a|hc xu ht|hzwwh zè|ow h|auntow n jhzo| h
Jcowojh gono nhtí|h vgcuwzh o Ogt+ Thc gono jhp oth|Hrrhf &8==1- ht|hzíw h r|olcnhtphço n to|o or|÷r|o zhco|
|czìgh hcauw whl|w hj|ghow w|n |awt|how gono jcow÷.
jgow+ H tw í h nwnh jh ro| nutow jc÷wojow nuthw jc÷wo.
jhw o nuo t|o# ro| vnrco# n |chço h t|nhow whl|w
o|thw hn|îow+ kço vwt|hn |hpõw# jtzhnt |czhtw#
rh|h wah| o Rwhnto Hj|gho gono Jcowojh Hj|ghh ou
____________________
5 Mkmgmhcnekte# h Eu|orh e# h
rh|tm| do wíguco VV# mkgcum owEwthdow Ukmdow dh Hní|mgh+ K÷w rodenow gokwmde|h| xue o rhd|çoogmdekthc í feaenôkmgo ko nukdotodo e# en ge|th nedmdh gon h acolhcmpháço# todhw hw wogmedhdewwe|mhn –ogmdekthmw„9 nhw zhcedewthgh| xue ow rhd|õew ogmdekthmwwço aewthdow# dmjukdmdow#dejekdmdow e ekt|hn en gm|gucháçoht|hzíw dhw rocîtmghw egokônmghw#de gokfegmnekto# ewtítmgh#
guctu|hc# etg+ dh Eu|orh e dowEwthdow Ukmdow dh Hní|mgh+
7/21/2019 Renato Noguera - Filosofia Africana e Lei 10639
http://slidepdf.com/reader/full/renato-noguera-filosofia-africana-e-lei-10639 17/72
onh| o Rwhnto O|thc gono Jcowojh O|thc hwwn ro|
ht+ Thczp# hh hcín o |gofgo wthtuw hghàngo xu o
gìo jcow÷jgo rowwu o Ogt t|h nozo jc÷wojow jc÷wojhw
o|an hj|ghh# ro| vnrco# h j| h vwtàgh h Jcowojh
Hj|ghh+ en out|ow t|now# xuh|h| o Rwhnto Hj|gho wol h
hcgufh h Jcowojh ro w| r|glo gono un tro |ugowno+
Gon jto# zhc gow|h| hw j|tw ctu|hw n luwgh hnrch|
ow fo|potw hg|gh h catnh rwtàngh h Jcowojh Hj|ghh+
Ow nhuhw Fwt÷|h h Jcowojh# n wuh nho|h# gogo|hn
xuho w t|hth jhp| o |awt|o o –hwgnto„ o rwhnto j.
cow÷jgo# h fr÷tw nhw hgth í h g|tço a|ah+ O noo now
rocàngo a|h n to|o un –ghhwt|o„ jto ro| zocth o wíguco Zm+ h+G+
h A|ígh htah# gon h rhtt r|n|o jc÷wojo goj|h rh|h
Thcw Ncto+ e# hh xu vwthn hcaunhw z|aàghw t| fw.
to|ho|hw&w- h Jcowojh# wth ço vh|h w| a|ah# ro|xu w
ço jo| Thcw Ncto# o rowto r|n|o jc÷wojo w|h W÷g|h.tw ou Rchtço+ H r|auth xu xu|o gonrh|tcfh| í wnrcw0 í row.
wîzc jhch| h Jcowojh jo|h un wfo aorocîtgo u|oru?
Row ln# í nro|tht t||oah| h zhch h hww|tzh# h
Jcowojh í ogthc+ eu hzoao xu o u|ogt|wno gocohch
wço cntow.gfhz rh|h o tnto h h xu h Jcowojh
í unh –z|wço„ o rwhnto funho# vgcuwzhnt# u|orh+H jwh xu ow u|oruw o wu r|o`to gzcpht÷|o w|hn g.
wwh|hnt wur|o|w how out|ow rozow unh wghch f|è|.
xugh xu# zh|hzcnt# coghcph h Èj|gh wuh èwro|h h rh|t
nhw lhvh wtè r|wt ow tvtow nutow jc÷wojow ogthw+ O
jc÷wojo hcnço mnnhuc Iht &81<4 ‗ 8624- jo jètgo h wuh
wg|ço wol| ow rozow a|o.hj|ghow+
7/21/2019 Renato Noguera - Filosofia Africana e Lei 10639
http://slidepdf.com/reader/full/renato-noguera-filosofia-africana-e-lei-10639 18/72
Ow a|ow h Èj|gh ço rowwun# ro| htu|ph# .
fun wtnto xu w cz hgnh o |îguco+ O wfo|
Fun whjh xuhcxu| un h gth| un ðgo vnrco n xu
un ka|o tfh nowt|ho thctow# hj|nh0 t| ow nc.
fõw r|tow xu jo|hn ro|thow wuw rhîww# ço
olwtht nutow cw t|n wo rowtow n cl|h# ço w
got|ou un ðgo wxu| xu hr|wthww hcao a|howo
h h|t ou h gàgh# ou n xuhcxu| out|h hrtço9 `è t|
ow l|hgow# gowthtnt h||o`hn.w hxucw xu# whîow h
rcl nhw lhvh# hxu|n o nuo g|to r|wtîao# ro|
jo|h ow vgctw+ Tço wwghc í h j|h t|
wwhw uhw |hhw funhhw# xu rh|g w| tço a|h n
|chço âw ghrhghw nthw xuhto â j|h go|w+
H |caço o jtgf# tço juh t| cw# thczp w`h unh
wríg ocht|h# xu w hr|ojuh thto o |îguco xuh.
to rh|g rowwîzc â htu|ph funhh+ H rcunh un rèw.wh|o# o gfj| unh zhgh# unh gogfh# ou xuhcxu| out|h
gowh o|è|h# tço coao w`h gowha|hh ro| hcaunhw
rhchz|hw# to|hn.w ol`to ho|hço zoghço ow
wgo`u|ow+ Ow a|ow wço nuto zhowow# nhw â wuh r|÷r|h
nh|h# tço nht|hxuho|w# xu w z wr|wè.cow h
rhuchhw+ &IHkT# 8==7# r+ 15.1:-
Out|o jc÷wojo hcnço# Ao|a Q+ J||gf Fac &8112.8678- ço
jo now ghta÷|go h jwh o u|ogt|wno j|o|phço
a|o.hj|ghh+
&+++- h r|grhc gh|hgt|îwtgh ow a|ow í xu wuh go.
wgàgh hh ço htau h tuço xuhcxu| ol`tz.
7/21/2019 Renato Noguera - Filosofia Africana e Lei 10639
http://slidepdf.com/reader/full/renato-noguera-filosofia-africana-e-lei-10639 19/72
h jvh# gono duw# gono cw &+++- a|o |r|wth gono
`è jo to o fonn htu|hc# wczhan onèzc &+++-+
kcw# hh zogh h ho gh|èt| funho &+++-+ et| ow
a|ow# ow wtntow no|hw wço tothcnt j|hgow ‗ ou#
rh|h w| nhw vhto vwttw+ &FeAeC# 8===# r+ 67.6:-
O cunwth Zocth| &8:=4.8116-# jc÷wojo |czht rh|h o
tnto hw |rulcghhw# un ow r|guwwo|w h jwh
h cl|h vr|wwço ow |tow gzw# wg|zu n T|hthdo de
nethjîwmgh0 –evhno un jcfot a|o ww nww# un cjhtp.
fo# un nhghxufo# &+++- un hnhc xu ghnfh wol| uhw rhthw#
&+++- r|ozo un rougo nhw hw„ &ZOCTHm\e# 8=64# r+:<-+ H
owwh g|îtgh ghnfh o waut wto0 unh loh ctu|h www jc÷.
wojow# hwwn gono toow ow rwho|w ogthw# ço ro t.
| o u|ogt|wno wuhw ol|hw gono gotat ou un tro
ru|ghcfo rough ou funh |czìgh+ Ro|ín# hrwh| otogt|wno ço w|z| gono g|tí|o rh|h o hlhoo hw go.
t|luõw jcow÷jghw Iht# Fac# Zocth| out|ow thtow jc÷wo.
jow# ço í hxuho wgow|h| o |hgwno rwtàngo gono un zíw
gwzo rh|h t| www t|hlhcfow wuw wol|hntow+ Un
|hgogîo ca|o xu hrot h |hpço ukmze|whc ocunwno gono
l|hkgh nhwgucmkhço í too xuîzogo+ Ro|xu hrwh| h r|orowth uz|whch# wthnow ht unh –|hpço ntoîngh„+ Ou
w`h# h |hpço ntoîngh &tonh h rh|t rco too-# gono p o wog÷co.
ao Lohztu|h Whtow &<282-# ch í gotôngh f|h|xupht# orõ
gzcpho lè|lh|o# gucto ao|ht# l|hgo a|o# nhwguco
jno hwwn ro| ht+ H |hpço ntoîngh xu wtè h lhw
hcauw h|auntow jcow÷jgow í wnr| un wt|unto rwtngh#
7/21/2019 Renato Noguera - Filosofia Africana e Lei 10639
http://slidepdf.com/reader/full/renato-noguera-filosofia-africana-e-lei-10639 20/72
wto í# wxuhcjgh |guwh ow whl|w xu ço w xuh|hn n wuw
|awt|ow# ht|luo.cfw ço vwtàgh# ço cuah|+ Rh|h p| out|o
noo# o xu wtè n `oao í h gocophço o rwhnto+ Un v|gîgo
jcow÷jgo t|wwho o rcu|hcwno r|wrgtzhw rwtànghw r|gwh
w j|oth| gon o togt|wno u|oru xu r|rhwwh h Jcowojh+
kço got|h|now nutow t|hlhcfow xu hlo|n jcowojghn.
t o togt|wno u|oru9 nhw unh rwxuwh ca|h:jo|nh xu h
xuhth jc÷wojow ogthw xu jp|hn whow rh|h hhcwh|
g|tghnt o |hgwno hta|oí hh no|+ @h.Rhuc Wh|t| &8=25.
8=62- wg|zu \ejcevõew wol|e o |hgmwno&8=16-# o cz|o goth gon owwhow# \ejcevõew wol|e h xuewtço `udhmghgon 67 rèahw O|jeu kea|o# 7:
rèahw+ Hrwh| o jôcao rh|h ol`th| o |hgwno hta|ow| nhw
nowto o xu o wu nrfo h g|îtgh ho htwwntwno# Wh|t| |.
awt|ou0 –un ̀ uu# l|hgo t| ow l|hgow# ro ah| xu w`h ̀ uu#
gch|h|.w fonn t| fonw+ O a|o ço ro ah| xu w`h
a|o ou |gchnh| rh|h w wth hlwt|hth funhh goco|„ &WH\T\e#8=16# r+=4-+ O jc÷wojo j|hgàw |gofgu xu o |hgwno hta|otn
unh gh|hgt|îwtgh rguch|# –ow a|ow ço w got|hn wço o t|.
|o gfo h|nhcfhw xu o l|hgo cfw r|rh|ou0 t| gocophow#
o gocoo w h||unou noo h w| o t|o nho|„ &mn# r+==-+
d zocth how h|auntow Iht Fac í r|gwo olw|zh|
xu ço w t|hth un n|o wcp togàt|go r|÷r|o ow gotv.tow tcgtuhw ghh írogh+ O rwtngîo xu g wol| ow
g|tí|ow zhchço ow whl|w ço ogthw í unh gowtht hw
hlo|haw jcow÷jghw+ e# nwno# h nho|h ow jc÷wojow gotnro|ì.
ow cfhw j|tw g|îtgow wuhw r|÷r|hw goõw fwt÷|.
ghw# gonr|ontow# n nho| ou no| a|hu# gon unh hah rw.
tnoc÷agh rocîtgh ço |hgoè|h# thw gono Ngfc Joughuct &8=<5.
____________________
: Unh rewxumwh r|ecmnmkh| wol|eow tenhw hlo|dhdow ro| jmc÷wojhw e jmc÷wojow node|khw&ow- egoktenro|ìkehw&ow- |ehcmphdh recoA|uro de Rewxumwh Hj|ore|wregtmzhw# Whle|ew eMkte|weáõew ko r|mnem|o wenewt|ede <288 dewgol|mu xue rouxuîwwmnow rekwhdo|ew tmze|hn
o |hgmwno hktmkea|o ekt|e ow weuwewtudow+
7/21/2019 Renato Noguera - Filosofia Africana e Lei 10639
http://slidepdf.com/reader/full/renato-noguera-filosofia-africana-e-lei-10639 21/72
8=64-# @ó|au Fhl|nhw &8=<=- @hgxuw d||h &8=72.<224-# hh
r|nhgn hrtow h c÷agh u|ogàt|gh+ eu owwo h olw|zhço
Nhcoho.To||w# –Fhl|nhw d||h hrchn xuho nuto h
unh g|îtgh u|ogàt|gh o u|ogt|wno+„ &NHCdOkHdO.TO\.
\eW# <282# r+47:-+ O nwno w è gon Wchzo` Ppi# jc÷wojo wchzo#
To ka|# jc÷wojo thcho9 hrwh| hnlow |h|n u|hw g|ît.
ghw ho ghrthcwno# ço gowaun r|olcnhtph| o Ogt gon h
nwnh |hghch gonxu |gfhhn ow wuw jtow+ d un noo
a|hc# nwno ow jc÷wojow ogthw xu w gocoghn nhw g|tghnt
ht h acolhcphço o ghrthcwno# r|nhgn –|jíw„ ou|ogt|wno+ ka| Ppi wço jc÷wojow |hghw+ Ro| vnrco# o
jc÷wojo wchzo í jètgo o cz|o Tfe Rurret hkd tfe Dqh|j0 tfe re|ze|we
go|e oj gf|mwtmhkmt}&<227-# o ghrîtuco Tf|mccmka \onhkge O|tfodov}#
po xu rh|h hj|nh| |hghcnt o nht|hcwno hcítgo í r|.
gwo h|tgucè.co gon h vr|àgh g|wtç+
O |hghcwno# ro|ín# ço wgo h nwço o|hgwno rwtàngo# thc gono wuawtzhw hècww o r|ol.
cnh h tgocoah o cwno ro| rh|t Faa|
ço o wgohn+ ewt |hgwno í zt &+++-+ Unh zp
xu h ol|h Ppi# ugh hjco|h h h xu ro|.
hn vwt| orõw rocîtghw z|h|hnt |hghw rh|h
hcín ow fo|potw o nht|hcwno hcítgo# r|.w xu o g|wthwno í h ðgh jot z|h|o |hghc.
wno &NHCdOkHdO.TO\\eW# <282# r+4<6.4<=-+
ewtou hgo|o gon Nhcoho.To||w# h nho|h ow jc÷wojow
ogthw# nwno xuho wço g|îtgow h no|h Ogthc
r|orõ ozhw gojau|hõw rocîtghw w nhtín t|o unh c÷a.
7/21/2019 Renato Noguera - Filosofia Africana e Lei 10639
http://slidepdf.com/reader/full/renato-noguera-filosofia-africana-e-lei-10639 22/72
gh h gocohch+ –Ho zíw whjh|n hw aorocîtghw |hgwthw
o gofgnto xu w to|h|hn tço gt|hw o wgu|wo ogthc#
cw r|rtuhn hw ro| out|ow now„ &NHCdOkHdO.TO\\eW# <282#
r+47:- ho zíw |gfhè.chw luwgh| out|hw aorocîtghw+ Í got|h o|tt r|o`to u|ogàt|go jo|nho ro| t|àw a|hw cfhw h
Jcowojh ogthc gotnro|ìh0 h gotthc# h hhcîtgh o r|ha.
nhtwno+ en cfhw a|hw# h Jcowojh Gotthc ro w| wg|th
gono unh htzh wrguchtzh9 h Jcowojh Hhcîtgh í htwrguch.
tzh tn cnthõw hhw rcow r|÷r|ow ol`tow# r|grhcnt h
cauhan9 o R|hanhtwno ço w ogurh xuwtow gono z|h |hch# nhw gon ow jtow r|hanètgow ow gogtow+ Hw t|àw
a|hw cfhw h Jcowojh ço wço ow ðgow noow rowwîzw jhp|
zwtahõw jcow÷jghw+ Hrhw# tàn wo ow noow fanôgow
t|o ow drh|thntow Jcowojh h nho|h hw Uz|whw+
O xu rh|h ow jw wt t|hlhcfo í o nhw hxuho+ Zhc ngoh|
xu h t|hço hhcîtgh o r|hanhtwno hcoahn # n g|th n.h# wt auh|h|h nhw f|hhw wncfhhw o xu gon h t|hço
gotthc+ Nhw# wn ðzh# vwtn nutow out|ow noow jhp|
Jcowojh# t| www noow# w h Jcowojh h Gàgh n wuhw
nðctrchw zh|hõw# h wulè|h h C÷agh ou ow t|hlhcfow rcu|hcwthw
xu h|tguchn tohw hw z|ttw z|wow noow# t| out|ow+
Coa unh |uço# o xuh|o í# hrhw# un |t|hto h oj|th on.ht h jo|nhço hghàngh h è|h Jcowojh+
O xu r|oronow í unh zhco|phço aorocîtgh hj|ghh hj|o.
hwr÷|gh+ Ou w`h# gocogh| h r|ouço tcgtuhc hj|ghh hj|o.
hwr÷|gh o nhrh hghàngo nuhc+ O nu nrfo h luwgh
unh aorocîtgh ht||hgwth rh|h h Jcowojh jo wr|ho# ghc.
nt# rchw ctu|hw xuht|o huto|w.gfhz# Ao|a A|hzcc Nohf
7/21/2019 Renato Noguera - Filosofia Africana e Lei 10639
http://slidepdf.com/reader/full/renato-noguera-filosofia-africana-e-lei-10639 23/72
@hnw &86=4.8=56-# Gfif Hth dor &8=<7.8=6:-# J|htp Jho &8=<5.
8=:8- Nocj It Hwht &8=4<-+ Un cnto nro|tht xu r|rhw.
wh# n g|th nh# toow ow xuht|o huto|w wtè h |guwh h vgcuwz.
h o Ogt gono |aucho| rwtnoc÷ago+ dor# thc gono @hnw# rowtuch h vwtàgh wgochw jcow÷jghw o eato gotn.
ro|ìhw âw |onhhw wgochw a|ahw ow r|í.wog|ètgow# rhwwho ro|
W÷g|htw Rchtço# htí H|wt÷tcw+ O t|hlhcfo @hnw w gfhnh Wtocek
ceahg}0 tfe A|eei Rfmcoworf} mw h wtocek Ea}rtmhk Rfmcoworf}&Fe|hkáh |oulh.
dh0 h Jmcowojmh A|eah í un |oulo dh Jmcowojmh Eaîrgmh-# o tîtuco h ol|h `è í
gotut # wn ðzh# ço jhcthn gontè|ow xu hrotn row.wîzw vha|ow h ol|h+ Ro|ín# h ctu|h guhowh o t|hlhcfo# wau|h.
nt hh rougo co ow g|gutow hghàngow# ro# g|thnt#
|n| hcaunhw gojuwõw ro| goth ctu|hw zwhhw+ evwt o
ní|to o t|hlhcfo @hnw w| unh r|ozoghço gwzh got|hh||ht.
zh ht.fanôgh+ kh tw `hnwhh# o ceahdo ju|thdo wajgh xu ow
r|n|ow jc÷wojow a|aow tàn unh îzh nrhaèzc gon ow jc÷wojowaîrgow xu r|nhgn rougo gofgow |h|hnt hrh|gn ow
nhuhw gonràow Fwt÷|h h Jcowojh+
d hgo|o gon o gotut t|hlhcfo @hnw#
Wtocek Ceahg}&<225-# Rtèao|hw wtuou# go.
jo|n gch|hõw o r|÷r|o jc÷wojo a|ao# o
eato hr|u# n t||hw hj|ghhw# hw cfhwnwt|hw o wu rwhnto jcow÷jgo+
Gfif Hth dor t|hlhcfho o chlo|ht÷|o go.wauu r|ozhw xu h roruchço o htao eato |ha|h+ O rwho| wahcàw gowauu woch| n|
h gogt|hço nchh |wtow no|thw aîr.
gow ht|hzíw h vunhço nðnhw
7/21/2019 Renato Noguera - Filosofia Africana e Lei 10639
http://slidepdf.com/reader/full/renato-noguera-filosofia-africana-e-lei-10639 24/72
W h fwto|oa|hjh jcow÷jgh fanôgh h htauh# ow t|h.
lhcfow hj|ghow wço t|nhtnt wgofgow ou –wxugow„+
Un wjo|o rch wuh |hlcthço# thc gono jhpn @hnw# L|hc# dor
Hwht# í nutîwwno nro|tht rh|h h hl|tu|h ozhw rowwlc.hw rwtànghw# gcuwz rh|h h r|÷r|h Jcowojh |z| wuw vow
aorocîtgow –whtu|hcph|„ o wu gh|èt| ntnt u|oru+
Hjhc# w h Jcowojh ro w|# n cfhw nuto a|hw# tonhh ro| wuh
ghrhgh g|îtgh luwgh `uwtjghço un j|hgo v|gîgo w.
lhhcphço hw a|hcphõw jègw whtu|hcphço hw g|tphw
`uwtjghhw hxuhhnt ou wn –juhnto„+ Ro| xu gh|ah |hpõw h Jcowojh vh|h r|olcnhtph| whtu|hcph| wuh jc.
hço wuh g|tço hwgnto? en out|hw rhchz|hw# h |guwh o
u|ogt|wno í juhnthc rh|h h|now gu|wo h hcaunhw hw |z.
ghõwnhw gh|hw â Jcowojh# ço w r|| âw hw wn vhnè.
chw# hh xu o guwto w`h |gofg| gowwtàghw n owwo r|÷r|o
noo rwh|+ kwt wto# wurofo xu unh hw a|hw xuw.tõw h Jcowojh w`h o |gofgnto xu ow h|auntow nhw
t|hgohw hg|gh o wu hwgnto wço zh|hzcnt r|olcnèt.
gow ro|xu wço nh|ghow rco |hgwno rwtàngo+ Zhc wthgh| xu
ht ww xuh|o# í r|ozèzc xu hcaunhw jc÷wojhw hcauw jc÷wo.
jow rhwwn h gow|h| |czht unh hècw o |hgwno rwtàngo+
Unh got|luço nro|tht jo hh ro| Gfif Hth dor# o r.who| wahcàw r|olcnhtpou# `uwthnt# h huwàgh wwtnètgh hw
r|ouõw hj|ghhw hw hahw rwxuwh h Jcowojh h Fwt÷|h#
ro| vnrco+ H |guwh |tt ow tcgtuhw ogthw n w||
h Èj|gh h wuh hah rwxuwh hh r|nhg9 nwno ht
ow |wucthow wuhw zwtahõw xu gonr|ozhn xu o eato h
htauh jo unh gzcphço a|h+ eart÷coaow&hw- fwto|ho|w&hw-
7/21/2019 Renato Noguera - Filosofia Africana e Lei 10639
http://slidepdf.com/reader/full/renato-noguera-filosofia-africana-e-lei-10639 25/72
gotuh|hn h wgow|h| hw got|luõw orhhw+ dor |hcpou
rwxuwhw xu nowt|h|hn xu hw nðnhw aîrghw |hn a|hw#
ht|hzíw tgocoah xu gowau z|jgh| h gogt|hço nch.
h h r|n9 nhw zhc cnl|h| xu o L|hwc funh hw ol|hw dor hh tfhn wo t|huphw rh|h h cîauh ro|tuauwh htí o ho
<288+ Wn czh| n gow|hço xu hcauw hcaunhw fwto|ho.
|hw&w- art÷coaow&hw- wwtn n wg|z| ow t|hlhcfow dor
gono htzwno ou v|gîgow h nctìgh un rh.hj|ghwth gon o
j|n r|or÷wto wxuhcjgè.co+ Nutow fwto|ho|w# thc G|o
Jchnh|o Gh|owo# pn xu o caho dor w|h oc÷ago çogtîjgo+ O xu ow t|hto|w dor rh|gn wxug| í xu ço
vwt ut|hch hwwun| un roto zwth ço zhch h r|o.
uço gtîjgh jcow÷jgh# ro|xu too whl| g||h wzocz
t|nhow rotow zwth+
J|htp Jho |h nígo rwxuht|h#oltz w÷ch jo|nhço jcow÷jgh oîgoh íghh 8=52 h J|hh
ko ghwo wrgîjgo Jho#
Gokdekhdow dh te||h &<226- í un za.
o|owo t|hlhcfo xu ugh h ao.
rocîtgh h vgcuwço+ O jc÷wojo w
|j| nhw wrgjghnt how ro.
zow a|o.hj|ghow ow f||ow
h hj|oèwro|h+ Í nro|tht wr.
gjgh| xu ro| hj|oèwro|h w z
7/21/2019 Renato Noguera - Filosofia Africana e Lei 10639
http://slidepdf.com/reader/full/renato-noguera-filosofia-africana-e-lei-10639 26/72
gonr||0 hw lhww |hgwthw# ow r|ogwwow fwt÷|gow hw nrc.
ghõw h wg|hzphço nrt|hh ro| è|hlw u|oruw rozow
a|o.hj|ghow h rh|t| o wíguco Zmmm1# hw na|hõw jo|hhw
rozow a|o.hj|ghow h goço rwwohw wg|hzphhw ghc.nt rh|h o r|÷r|o gott u|oru # n wauh# rh|h gocôhw
u|orhwt| ow wígucow mV VmV9 hcín hw |chõw t| ctw
u|orhw gchwww |atw hj|ghhw# gon h gunrcgh wto|w
wwhw ctw hj|ghhw# jo|hn wthlcghw |chõw hwwnít|ghw xu
jo|hn gwzhw o wthlcgnto o noco u|oru ewtho.
khço wulwzocznto ow rhîww hj|ghow o gè|o nu.hc+ Zhc |t|h| xu o hwrgto h hj|oèwro|h xu wtè wo wthgo
wt t|hlhcfo í h wg|nhço ahtzh wxuhcjghço |h.
h âw r|ouõw tcgtuhw rozow hj|ghow wuw wgtw
o nuo t|o# o |hgwno rwtàngo+
d zocth âw got|luõw Jho# gon lhw hw wuhw ctu|hw í
rowwîzc t|hh| o|thõw ht||hgwthw wfh| hcaunhw goõw rowwlch got|h o |hgwno rwtàngo+ kow cz|ow Rece kea|h#
nèwgh|hw l|hkghw &<226- Gokdekhdow dh te||h&<22:- ‗ o r|n|o chh.
o n 8=5<# o wauo wg|to n 8=:8 rulcgho rowtunhnt
hr÷w h no|t Jho ‗# o jc÷wojo htcfho g|tgh h h|tguchço t|
|hh wrho wuhw nrcghõw# hcín hhcwh| hw r|wwõw hwwn.
chgowthw h gocophço xu |t|h z|whw jo|nhw xu xuhtonhw a|hw a|ow |`th|n wuh hgwt|hch# h r|ouço guctu|.
hc wuw rozow# h l|hxutu –gzch„ wth|ço nhw r|÷vnhw
&JHkOk# <226# r+74- + H |guwh ww wtanh ht|hzwwh ow t|hlhcfow
Jho ro| no un xuwtohnto r|ojuo hw lhww h goc.
ophço+ O u|ogt|wno xu ht|hzwwh h Jcowojh# hwwn gono ow
out|ow whl|w# w`h noo vrcîgto ou ço# tn gch|ho xu ow
____________________
1 Ze| Noo|e &<226h# <226l-+ O rekwhdo| gulhko.`hnhmghkoevrcmgh gono ow è|hlew jo|hn r|othaokmwthw dh ewg|hzmpháçokea|o.hj|mghkh hktew doweu|oreuw# e ow zhco|ew guctu|hmwdhw wogmedhdew è|hlew ewthzhn re|nehdow de |hgmwno hktmkea|o+
7/21/2019 Renato Noguera - Filosofia Africana e Lei 10639
http://slidepdf.com/reader/full/renato-noguera-filosofia-africana-e-lei-10639 27/72
wrhow r|jí|gow wço rhcgo unh gohço htu|hc# h ghrhg.
h rwh| o nuo n rh|ìnt|ow –hxuhow„+ Row ln# w o
gownoroctwno wgocohc Jho chh lhww r|onwwo|hw got|h
o |hgwno rwtàngo í ro|xu r|gl unh jhcègh.gfhz oOgt# o nuo ço ro|h jugoh| wn wuhw lhww+ Ho zíw
–h| r|nhph â luwgh |hîpw h eu|orh ou out|o cho xuhcxu|# h
gowgàgh wgocohc Jho r|t wcogh|„ &NHCdOkH.
dO.TO\\eW# <282# r+42=-# ow gokdekhdow dh te||hhw g|guwtìghw
wulo|hço# ugho h wt|htíah h gocophço gozg|
ow rozow htzow xu wth|hn r|ow wn ow zhco|w ow whl|wogthw+ Jho gogchnh wuhw cto|hw cto|w h wwogh| o go.
fgnto htzo h ao|ìgh# gojuwço r|orowthcnt ughh
h|tguchh rch ocoah h gocophço+ Jho ugou o wgu|.
wo u|ogàt|go xu wwth n onh| hw gocôhw t||hw wn
whl|# wtí|w rh|h o gofgnto zèco hw gàghw h Jcowojh+
kunh j|hw# r|orôw h wgocophço o rwhnto+Hjhc# h hrh|t ut|hch o wgu|wo jcow÷jgo ogthc
wgo ghtao|hw r|÷r|hw h c÷agh gocohc# o nrí|o# hw |hîpw
h no|h &o noo gono jo hr|wthh hgnh- xu ron
w| wulwunhw rch h wulhct|phço rwtàngh lhwhh n
g|tí|ow |hh+ Í got|h o rwtngîo# wrghcnt h wxuhcj.
ghço rwtàngh xu zwlcpou hw r|ouõw a|o.hj|ghhw xu íoro|tuo r|oro| unh aorocîtgh n jhzo| h j|h+ O wfo
wwh gonrowço aorocîtgh r|gwh goth| gon o a|t h
xuhnh# h wwocuço o –gt|o„ hw –r|j|hw„+ O xu
ro gonh| ro| unh –ozh„ Fwt÷|h h Jcowojh+ Unh fwto|.
oa|hjh jcow÷jgh ht||hgwth# |grtzh how lhtw jtow ro| wgochw
jcow÷jghw hj|ghhw u|ht wígucow# nuto htw hw |chõw rocîtghw
7/21/2019 Renato Noguera - Filosofia Africana e Lei 10639
http://slidepdf.com/reader/full/renato-noguera-filosofia-africana-e-lei-10639 28/72
7/21/2019 Renato Noguera - Filosofia Africana e Lei 10639
http://slidepdf.com/reader/full/renato-noguera-filosofia-africana-e-lei-10639 29/72
–vgcuwzhnt„ ogthc+ ewth tw hzoahh ro| nuthw jc÷wojhw
jc÷wojow ogthw# wauo h xuhc# h Jcowojh í unh jo|nh rwh.
nto o|an a|ah xu w hwwth hw lhww guctu|hw h eu|orh#
gowttuo unh t|hço Ogthc r|nt|h xu vr|wwõw |ghw z|whw o rwhnto funho ço jowwn wulwunhw –|up.
hw„ â Jcowojh+ Row ln# xu|o wua|| out|o roto zwth+ H whl|0
wth|îhnow ht unh nohch nokor÷cmo ou ocmaor÷cmo mkteceg.
tuhc# un ow ghnrow gon nho| wthtuwt|o h a|h è|h Funh.
hw w|h vrco|ho vgcuwzhnt rch t|hço Ogthc+ dt|o
wth t|hço# jc÷wojhw jc÷wojow r|hanhtwthw# gotthw hhcît.ghw&ow- wruth|hn zwlch |r|wthtzh+ O |hgogîo wua.
| xu h Jcowojh w|h ol`to –rhtt„ o wr÷co a|ao jo z.
o t| ow jíw |r|wthtw o xu w gozgoou gfhnh|
t|hço ogthc+ Hh t|o unh |èrh ctu|h aorocîtgh#
ronow tjgh| Hcnhfh J|hh &Jcowojh Gotthc-# A|ç.
L|thfh &Jcowojh Hhcîtgh- ewthow Uow h Hní|gh &R|hanhtwno-un nlht rch –ghrthc„ h Jcowojh+ O xu ono hxu gono o
nhw gotunhp ocaor÷co tcgtuhc o Ogt |nt# tço wont#
h h ‗ olzhnt wu`th h ol`õw ‗ xu h Jcowojh w|h gon.
rh|èzc h |gu|wow htu|hw xu# ro| no un got|hto zthcîgo
||zoaèzc# w÷ ron w| vrco|how ro| t|àw gonrhfhw &Jcowojh
Gotthc# Jcowojh Hhcîtgh R|hanhtwno- xu –wruthn„ o n|.gho9 nhw w hwwau|hn w hrohnnutuhnt rh|h xu –go|ro|hõw
t|uwhw„ ço rowwhn t| hgwwo ho wu zhcowo ln0 h Jcowojh+
H wau|# gozo cto|hw cto|w rh|h |wro| unh t||o.
ahço# g|to noo nuto wnrcw# h Jcowojh w hwwncfh nhw
gon h H|xuttu|h h \caowh ou w rh|g nhw gon o tcjo
o hzço? H r|auth ço í |t÷|gh+ en cfhw a|hw# wtou wua|o
7/21/2019 Renato Noguera - Filosofia Africana e Lei 10639
http://slidepdf.com/reader/full/renato-noguera-filosofia-africana-e-lei-10639 30/72
7/21/2019 Renato Noguera - Filosofia Africana e Lei 10639
http://slidepdf.com/reader/full/renato-noguera-filosofia-africana-e-lei-10639 31/72
nuo |gofg ow |nçow wthuww+ ×lzo xu owwo wgoro
wtè coa g| xun |hcpou o r|n|o zoo+ O r|or÷wto í wul.
cfh| gono í hxuho nr|tt c| o –hwgnto„ h
Jcowojh wol ow nwnow nocw o wu|anto o hzço+Hw rwxuwhw @hnw dor xu wgol||hn wg|tow jcow÷jgow
aîrgow ht|o|w how tvtow a|aow ço wajgh xu jo|hn ow
hj|ghow xu zth|hn h Jcowojh+ Thnrougo# h ht|o|h
hcauw tvtow how gfww n |chço how wg|tow a|aow .
gh|h un tro r|gàgh+ Í nro|tht j|gh| h huwàgh
|awt|ow wg|tow h vwtàgh |jcvõw jcow÷jghw+ Hjhc# h o|hc.tu|h z w| th gono unh jot o |awt|o ow nhw z|.
wow whl|w+ Ro| o|hctu|h w z t|# h wt|h hw zwt.
ahõw o cauwth uahw Ro P|nu# o go`uto h||htzhw#
t|hwnwwõw o|hw# ntow# hjo|wnow# gotow fwt÷|hw z|wow
aà|ow xu wço auh|hhw h nn÷|h nucf|w fonw g|.
guchn a|hço h a|hço+ kwt wto# gow|h|# hrhw# ow tv.tow wg|tow gono h|xuzow# jotw |awt|o gofgnto í unh
nh|h |uph cnthh rh|h hj|| hw |jcvõw funhhw ow nhw
zh|how rozow ho coao h fwt÷|h h funhh+ Ou w`h# wgo.
w|h| h o|hctu|h í unh r|h ||rh|èzc r|gowow |awt|ow rh|h
h Jcowojh hw nhw z|whw è|hw o gofgnto+
O nu roto zwth í xu hw |jcvõw jcow÷jghw wço# n g|thnh# –goaàthw„ â r|÷r|h –goço funhh„+ dj|tnt
h zço o hzço9 h Jcowojh ço ro w| th# hrhw#
gono o |wuctho hzhow tíggow gtîjgow+ Hh t|o o
gu|wo h hhcoah jth ht|o|nt+ Jo to xu h Jcowojh# thc
gono h H|xuttu|h# w xuh|h n –r|ouõw funhhw z|jgèzw
n tohw hw woghw guctu|hw# wn hthço t|nhh wn
7/21/2019 Renato Noguera - Filosofia Africana e Lei 10639
http://slidepdf.com/reader/full/renato-noguera-filosofia-africana-e-lei-10639 32/72
coghc wrgîjgo wu|anto„+ Ro| vnrco# í aèzc xu a|hw
ol|hw gcèwwghw h H|xuttu|h o eato# h H|xuttu|h Hwtgh h
H|xuttu|h a|ah wço wtthw9 nhw ow wjo|ow n luwgh h go.
wt|uço hl|aow# no|hhw# tnrcow# wrhow rh|h htzhw wrgî.jghw wthzhn r|wt hw t|àw woghw+ e# wn vha|ow# p| xu
un rozo –ztou„ h H|xuttu|h w|h w|ðvuco+ Row ln# hzoao
xu o nwno z w| hrcgho â Jcowojh+ Ghl h |wwhczh xu ço
w t|hth xu|| unh wg|ço wwghcwth xu gotnrc tohw hw
htzhw# rwxuwhw# zwtahõw r|ouõw wol h ongchtu|h
Jcowojh+ Nhw# tço wont# luwgh| wuwtth| unh |wrowthrchuwîzc # hcín wwo# |hpoèzc# `uwtjghh go|t h |wrto wt
tro htzh r|wt n tohw hw woghw funhhw+ Unh
ol`ço rchuwîzc âw r|ouõw jcow÷jghw ço ogthw ht|o|w âw
wthchõw drh|thntow Jcowojh hw Uz|whw jo|h h
eu|orh wth|h h wurowth huwàgh how zo h lhvh xuht.
h tvtow+ ko ghwo wrgîjgo h Jcowojh Hj|ghh# rwxuwho.|hw rwxuwho|w w r|authn0 –o wtço ow wg|tow ow r.
who|w hj|ghow htaow?„+ Wn ðzh# t|o ow rh|õw
a|hjogàt|gow o Ogt h o|hctu|h ço n|g|h h nwnh goj.
hh xu o |awt|o wg|to+ Ou w`h# gojo|n ow rh|õw ogthw# o
tvto wg|to w|h nhw jc ho rwhnto o xu h t|hwnwwço o|hc+
Nhw w|è xu |hcnt# hrhw# h wg|th to|h|h un |hgogîo zèc.o? Ro| un cho# zhc p| xu vwtn tvtow hj|ghow htaow ht.
|o|w how wg|tow Rchtço H|wt÷tcw hh rougo gofgow+
Ro| out|o# zhnow vhnh| hht h h xu h o|hctu|h h ct|.
htu|h h |wrto un nwno hwwuto ço zn w| zwthw gono
orowthw ou t|o unh f|h|xuh9 nhw gono xuzhctw+
Row ln# vwtn hcauw tvtow aîrgow gono o Nhht# roruch|.
7/21/2019 Renato Noguera - Filosofia Africana e Lei 10639
http://slidepdf.com/reader/full/renato-noguera-filosofia-africana-e-lei-10639 33/72
nt gofgo ‗ unh t|huço xuîzogh ‗ gono Cmz|o dow no|tow#o
on nhw hr|or|ho w|h Cmz|o dh Ze|dhde# unh ol|h xu |ð
ntow rowtuchow jcow÷jgow hj|ghow# |wuctho |jcvõw
zè|ow huto|w un r|îoo xu zh 8562 h+G+ htí 8<22 h+G+ hr|ov.nhhnt+ Ow t|hlhcfow @hnw# dor# L|hc Hwht
=xu `è jo|hn
ngohow ht|o|nt# cughn nuto wol| h r|ouço jcow÷.
jgh o eato htao+ Hwht &<222- hr|wth un cgo jc÷wojow
ht|o|w how r|í.wog|ètgow# thw gono N|ih| Wfotrl| xu
zz|hn ro| zocth <222 h+G+ Nhuchh Ih|ah n Nhht0 o Mdehc No|hc
ko hktmao Eamto82&<227- oj|g un zao|owo t|hlhcfo h |wrto h ítgh ow lhtw nthjîwgow jtow rcow jc÷wojow aîrgow+ Ro| out|o cho#
nwno wn tvtow wg|tow# vwtn now zwtah| hw hw jcow÷.
jghw ht|hzíw h o|hctu|h un rozo+ O jc÷wojo @owrf Ono|al
wg|zu n Jmcowojmh Hj|mghkh0 okten e fo`e&8==6-88xu ow cntow nhw
gwzow h |jcvço jcow÷jgh wtço r|wtw n toow ow rozow+ khw
rhchz|hw o jc÷wojo Ono|al0 –k÷w znow wtau| t|Jcowojh ow noow t|hwnt.ch r|w|zè.ch+ \jcvõw jcow÷jghw
ron w| r|w|zhhw t|hwnthw z|whw nh|hw„ &ONO\eALe#
8==6# r+12-+ Nwno xu nuthw
jc÷wojhw nutow jc÷wojow hj|gh.
ow ço tfhn vho tvtow#
wwo ço wajgh xu chw cwço tfhn vwto+
duwh Nhht+ H rhchz|h Nhhtct|hcnt wajgh z|h# nhw
wnlocph h zh h `uwth# hz|h h fh|noh
____________________
=
Ze| hw |eje|àkgmhw lmlcmoa|èjmghw+
82 O cmz|o Nhht# Tfe No|hc Mdehcmk Hkgmekt Ea}rt#de Ih|ekah# kçotmkfh wmdo t|hdupmdo rh|h o ro|tuauàw htí o hko de <288+
88O tevto Hj|mghk Rfmcoworf}0todh} hkd }ewte|dh}mktea|h o cmz|o Hj|mghk Rfmcoworf}0 hkhktfocoa}#o|ahkmphdo reco jmc÷wojo
Ennhkuec Epe+
7/21/2019 Renato Noguera - Filosofia Africana e Lei 10639
http://slidepdf.com/reader/full/renato-noguera-filosofia-africana-e-lei-10639 34/72
&+++- ÷w tnow j|hantow wuhw |jcvõw jcow÷jghw wuhw r|wrg.
tzhw jo|hn r|w|zhhw t|hwnthw ro| no out|ow |awt|ow
gono ntow# hjo|wnow# nèvnhw whlo|h# r|ozí|low t|hgohw#
gotow # wrghcnt# ht|hzíw h |caço &+++- Hcín hw ntocoahw#nèvnhw whlo|h zwõw nuo# o gofgnto ro w|
r|w|zho |gofgo h o|ahphço rocîtgo.woghc chlo|hh ro|
un rozo+ &ONO\eALe# 8==6# r+14-+
Fhnrìtí Lì thnlín ow h`uh h r|olcnhtph| o gcgfà xu h
wg|th w|h wur|o| how |awt|ow o|hw o gofgnto0 –khh r|ozhh r|mo|mxu h wg|th |wucth un |chto
nhw jao o xu o |chto o|hc t|hw.
nto a|hço h a|hço„ &LÌ# <282#
r+8:6-+ Lì vrcgh xu o rwhnto# o
|hgogîo hw ̀ uwtjghtzhw# htw w|n
wg|thw ou h||hhw# wtço hw ntw hwrwwohw+ H wg|th í# tço wont# unh
jotoa|hjh ow whl|w funhow+ Xu|o
wthgh| xu ço w t|hth loh zoth
ou unh rowço oc÷agh rh|h |go.
fg| h vwtàgh h Jcowojh Hj|ghh h
htauh ow r|îoow fwt÷|gow ht.|o|w how drh|thntow Jcowojh o gott hj|gho9 nhw
gow|h| hw zwtahõw xu `è vwtn# hhcwho ow z|wow t|h.
lhcfow czho n goth h r|ouço jcow÷jgh n wuw nhw zh|how
jo|nhtow+ Unh fwto|oa|hjh jcow÷jgh xu |gocoxu h Èj|gh gono
un gott tcgtuhcnt r|outzo |czht r|gwh czh| n
gow|hço ow ntow# hjo|wnow# wwtnhw rocîtgow# nèvnhw o r.
Fhnrìtí Lì &8=22.8==8-
7/21/2019 Renato Noguera - Filosofia Africana e Lei 10639
http://slidepdf.com/reader/full/renato-noguera-filosofia-africana-e-lei-10639 35/72
whnto |caowo+ O xu wtè n `oao í un wjo|o tcgtuhc nðctr.
co xu ço w r|h âw jo|nhw nítoow fwto|oa|hjh jcow÷jgh
fanôgow o Ogt+ Rh|h h| gu|wo h wt ol`tzo# zhc gocogh| h
Fwt÷|h h Jcowojh n hj|or|wrgtzh+ en cfhw ln a|hw# unhhlo|han jcow÷jgh hj|or|wrgtzwth í rcu|hcwth# |gofg z|.
wow t||t÷|ow rwtàngow# nrfhh n hzhch| r|wrgtzhw hhc.
wh| nítoow wttow gon unh r|ogurhço wrghc rh|h h |hlc.
thço gtzo t|hlhcfow hj|ghow hj|ohwr÷|gow n r|oc h
wgowt|uço o |hgwno rwtàngo hta|o h hnrchço hct|.
htzhw rh|h unh wogh t|guctu|hc ço f|h|xuphh+ en out.|ow t|now# un tro hço hj|nhtzh o ghnro rwtàngo+
kunh guctu|h n xu h Jcowojh jo r|w|zhh h
nn÷|h ht|hzíw nèvnhw whlo|h# r|ozí|low#
gotow# ntow# |caço# tg+ rhwwho a|hço hr÷w a|.
hço9 hw rwwohw nhw zcfhw ron ow h`uh| &w xu
wt`hn r|÷vnhw# wço h jot rh|h got|h|now wwwrwho|w o|ahw-+ dw xu h Jcowojh jo r|w|zh.
h# ht|hzíw h nn÷|h ou ow cz|ow9 h nn÷|h ow
hgõw z w|z| rh|h wgol||now hw |hpõw xu wço hw
lhww o xu ow jo t|hwnto+ Gon jto# h nn÷|h
ow hgõw ro wth| o cuah| ow cz|ow+ kh guctu|h og.
thc h rwxuwh í o|nhcnt jth h llcotgh# hwtuhço rguch| h t|hço jcow÷jgh hj|ghh o t|hlhcfo
ghnro í wrwèzc hw rwxuwhw+ ewt t|hlhcfo
ghnro tn gono r|or÷wto |gowt|u| ow r|ogwwow
|hgogîo xu jo|hn |wrowèzw rchw hw jcow÷jghw
xu gfah|hn htí ÷w &ONO\eALe# 8==6# r+62-+
7/21/2019 Renato Noguera - Filosofia Africana e Lei 10639
http://slidepdf.com/reader/full/renato-noguera-filosofia-africana-e-lei-10639 36/72
Unh gu|wço hj|or|wrgtzwth wol| h Fwt÷|h h Jcowojh w gh|.
hgt|ph nhw ro| vrco|h| r|wrgtzhw rougo t|hlhcfhhw ou –zwîzw„
o xu rch ðgh+ Hh xu w`h wrwèzc g|tgh|# wg|z|
|gfhh| hw nrcghõw o |hgwno rwtàngo+ O hwrgto nhw jghtwtè ̀ uwthnt hw hct|htzhw r|wrgtzhw xuhw wgofghw xu
ron wua|| h|auntow# rotow zwth# hw gogtow n
jhzo| ghnfow uwthow# g|htzow r|orowtzow wol| ítgh#
rocîtgh# gàgh# |caço# wvuhch# ughço# |chõw tgo||hghw
aà|o# t| out|ow hwwutow tnhw+ kunh zwço hj|or|wrgtzwth#
h Jcowojh a|ah h htauh ro w| nhw ln gonr|hun ècoao gon ow jc÷wojow aîrgow+ kwt ghwo# ow nhuhw
Fwt÷|h h Jcowojh gcu|hn hcaunhw nojghõw+ H rwxuwh
@hnw# hcín jo|nh|# r|ogu|h nowt|h| hw jcuàghw aîrghw h
Jcowojh A|ah+ Hjhc# w Thcw Ncto# Hhvnh|o# Hhvînw
Rtèao|hw# t| out|ow jc÷wojow# wtuh|hn o eato &@HNeW# <225# r+=-
ro|xu wgow|h| wwhw f|hhw? ko ghwo h ewgoch Rtha÷|gh# h f|.hh jcow÷jgh aîrgh í nuto nh|ght# hcín t| zzo o eato ro|
wtnhow << how &HWHkTe# <2229 @HNeW# <225-9 ow r|gtow wwh
ewgoch Jcowojh |hn nuto wncfhtw how hothow h ewgoch
Jcow÷jgh ow Nwtí|ow o htao eato ht|o|nt8<+ Out|h g|îtgh |c.
zht wol| o t|hthnto hghàngo h |wrto h Fwt÷|h h Jcowojh
tn gono roto z|ècago o wu hwrgto |ugowth+ Ro| hhcoah# oxu |îhnow un t|hlhcfo Fwt÷|h h H|xuttu|h h funhh
xu |woczww jgh| |wt|to âw ol|hw a|ahw? kço w|h wrhth| xu
wohww wxuwto+ Ro| xu w|h j|t gon h Jcowojh? Row ln# hzo.
ao xu gon h Jcowojh w è o nwno+ Ro|xu t| hw gh|hgt|îwtghw h
Jcowojh# wn xu|| t|h| n got|ozí|whw r|ojuhw coahw# í row.
wîzc got|h| z|whw xuwtõw |czhtw rh|h toh h funhh+
____________________
8< Kço ghle hxum un ewtudo r|ocokahdo dewte mkwtmahkte tenh#wol|e ewte hwwukto ze| ow t|hlhcfowmkdmghdow kh lmlcmoa|hjmh de @hnew#
Dmor e Hwhkte+
7/21/2019 Renato Noguera - Filosofia Africana e Lei 10639
http://slidepdf.com/reader/full/renato-noguera-filosofia-africana-e-lei-10639 37/72
Row ln# gocogh| h Fwt÷|h h Jcowojh n hj|or|wrgtzh r|.
nt|h h gow|hço o rwhnto jcow÷jgo ow rozow hn|îow#
ow rozow hwètgow# h Oghh# hcín h r|ouço jcow÷jgh hj|ghh+
Ou w`h# hj|or|wrgtzph| h Jcowojh í un r|o`to rhwwh| h cnro hFwt÷|h h Funhh# thto rh|h |n| hw gowxuàghw aht.
zhw cnh| guctu|hw rozow ço ogthw o fhcc o rwhnto
jcow÷jgo gono rh|h wjhp| hw f|h|xuphõw xu hzín ww
r|ogwwo+ Unh ca|h gonrh|hço ow h`uh h r|gl| h nwço o
r|olcnh+ dht ow gu||îgucow ojghw o ewo Nío# h wgrch
Fwt÷|h tn un ghrîtuco auh|ho rh|h h –mh Níh„# wtnonto# wtuhtw hr|n nuto nhw wol| h eu|orh xu ow
out|owrozow ço –ghln„ h wurowth –fwt÷|h a|hc h funhh„+
O xu wtè wo to í lhwtht xuîzogo0 h Èj|gh# h Èwh# h Hní|gh#
h Oghh ow rozow xu cè fhlthzhn ço vwt|hn htí xu h eu|orh
rhwwou h wg|zà.cow+ Wuro| xu h Èj|gh –rhwwh|h„ h vwt|# hrhw#
row o gothto gon ow u|oruw í togàt|go# ctí|o z w|gonlhto+ ×lzo xu nutow cz|ow ètgow Fwt÷|h jhpn |wwhc.
zhw h ww |wrto+ Row ln# o ghwo h Jcowojh h wtuhço í nhw
a|hz0 ow out|ow rozow gotuhn whrh|gow zwîzw+ ewwh ço
vwtàgh í un r|ogwwo wunhphço+ Hjhc# w jhp| Jcowojh í
unh htzh wojwtghh# |xuthh gonrcvh# ow rozow xu jo|hn
–ghrhpw„ r|oup.ch w|hn now wojwtghow+ mwwo í owwhorcow cz|ow ètgow Jcowojh
87+ Unh rwxuwh jth rco A|uro
Rwxuwh Hj|or|wrgtzhw# Whl|w mt|wõw &Hj|ow- h Uz|.
wh J|hc \u|hc o \o @h|o &UJ\\@- t| ow how <282
<288 z|jgou xu t| ow 82 cz|ow nhw uwhow ro| r|ojwwo|hw
r|ojwwo|w Jcowojh# fun cw tfh ghrîtucow wol| h r|o.
uço jcow÷jgh jo|h h eu|orh ow ewthow Uow h Hní|gh+
____________________
87 O a|uro de Rewxumwh Hj|ore|wregtmzhw# Whle|ew eMkte|weáõew &Hj|owmk- tenhgonrhkfhdo cmz|ow dmdètmgow khè|eh de Jmcowojmh# hkhcmwhnow owdep cmz|ow nhmw uwhdow ko L|hwmc# ekekfun decew hr|ewekthzh out|hze|wço wol|e o wu|amnekto dhJmcowojmh xue jowwe dmje|ekte dhnhmw go||mxuem|h# khwgmdh en le|áo
a|eao+
7/21/2019 Renato Noguera - Filosofia Africana e Lei 10639
http://slidepdf.com/reader/full/renato-noguera-filosofia-africana-e-lei-10639 38/72
7/21/2019 Renato Noguera - Filosofia Africana e Lei 10639
http://slidepdf.com/reader/full/renato-noguera-filosofia-africana-e-lei-10639 39/72
O jc÷wojo gowth.nh|jwRhuc Fouto` hwgu n 8=4<
H hj|nhço Hrrhf ro w| ol`thh+ Wol un hwrgto# wth.
go xu h jhcth gofgnto h |wrto hcao ço z w| wô.
no wuh vwtàgh+ Row ln# o wgofgnto hw r|ouõwjcow÷jghw hj|ghhw ço z# ro| htgrhço# wuro| xu ow nwnow
tnhw ghôgow t|hlhcfhow ro| Rchtço H|wt÷tcw ço tfhn wo
vhnhow ro| rwho|w out|hw |aõw o nuo+ Fouto`
thnlín got|h.h|aunth h |wrto h ço vwtàgh Jcowojh
Hj|ghh xu0 –Ro| ‖Jcowojh Hj|ghh” |j|o.n h un go`uto tvtow#
wrgjghnt ho go`uto tvtow wg|tow rcow r|÷r|ow hj|ghow wg|tow gono jcow÷jgow ro| wuw r|÷r|ow huto|w„ &FOUkTOkd@m#
8=11# r+821-+ Hrrhf Fouto` |gfhhn h tojcowojh hj|ghh# |gu.
who h h xu ow rozow t|hgohw hj|ghow t|hn r|oupo un
tro rwhnto jcow÷jgo goctzo# gowgt ço wwtnhtpho+
Fouto` ol`th wwh h+
Ho coao o nu r|gu|wo tcgtuhc# ju wwlcph.
7/21/2019 Renato Noguera - Filosofia Africana e Lei 10639
http://slidepdf.com/reader/full/renato-noguera-filosofia-africana-e-lei-10639 40/72
o rh|h wt r|olcnh gong h r|grgoè.co gono
r|olcnh ho c| cz|ow wol| –jcowojh hj|ghh„ ou ww.
tnhw rwhnto hj|ghow+ ko|nhcnt# ow huto|w
rh|thn o r|gîro xu ow hj|ghow ço tfhn go.wgàgh h wuh r|÷r|h jcowojh xu hrhw ow hhcwthw
ogthw &+++- ro|hn t|hh| un xuh|o wwtnètgo h
wuh whlo|h &FOUkTOkd@m# <282# r+877-+
Un ow r|grhw wthtè|ow wth g|îtgh jo o nwwoè|o
lcah# Rchg Tnrcw xu wg|zu Jmcowojmh lhktu&8=5=-+ O rh|lcah wurufh xu w÷ ogthw –ct|how„ gowau|hn jct|h| o
rwhnto lhtu t|hwro| n gogtow –wojwtghow„+ Nhw# hh
xu Hrrhf Fouto` |guwn hw hj|nhõw Tnrcw w
orofhn â wg|ço h jcowojh hj|ghh gono tojcowojh# Hrrhf
jhp go|o gon owthtuw xuohghàngo jcow÷jgo+ exuhto# o jc÷wojo
gowth.nh|jw jhp xuwtço rowtuch| h vwtàgh h JcowojhHj|ghh chlo|hh ro| rwho|w hj|ghow+ en out|o hwrgto# h
jço Fouto` r|t wzguch| o t|hlhcfo jcow÷jgo
huto|h hj|ghh hw hw unh r|ouço aàuh# gowgt
goctzh# nwtu|hh how ntow hjo|wnow whlo|h roruch|+ O jc÷.
wojo gowth.nh|jw j o roto zwth xu í nhw hxuh.
o tjgh| h Jcowojh Hj|ghh gon h r|ouço jc÷wojhw&ow-hj|ghhw&ow-# hg|wgtho xu –h llcoa|hjh ou ct|htu|h jcow÷jgh
hj|ghh r|ntu t| oço hw got|hõw ow lhtw t|ow#
hw twõw tcgtuhw xu ço zzhgh h wth Jcowojh„ &FOUk.
TOkd@m# <282# r+871-+ eu hzoao h r|wrgtzh xu hw z|whw guc.
tu|hw t|hgohw hj|ghhw wço goõw rowwlch# thc gono
ow p Ono|al &8==6-# rh|h gonr||now h r|ouço jcow÷j.
7/21/2019 Renato Noguera - Filosofia Africana e Lei 10639
http://slidepdf.com/reader/full/renato-noguera-filosofia-africana-e-lei-10639 41/72
gh www rozow+ Gojo|n `è jo wg|to ht|o|nt+ en out|ow
t|now# í hxuho r|oup| tww jcow÷jghw j| cfhw# coghc.
pho.hw tnro|hcnt# h rh|t| cntow guctu|hw
woghw t|hgohw hj|ghhw ht|hzíw wtuow gonrh|htzow unh Fwt÷|h h Èj|gh |zwthh wgocophh+ kwt wto# h
Jcowojh Hj|ghh htah wtè r|wt n ntow# ow hjo|wnow hw
zè|hw hw xu wço gow|zhhw t|hwnthw o|hcnt# wto í#
ht|hzíw h o|hctu|h+
e# w jhch| n Jcowojh Hj|ghh ço wajgh unh rhwtu|phço
hw z|whw cfhw tàghw jcow÷jghw r|wtw hw z|whwt|hõw wgochw hj|ghhw rwhnto# zhc |wwhcth| xu t|hth.
now unh zhwth ahnh |jcvõw+ –O nto h fonoaphço
|hghc o nuo a|o hw zwõw nuo ch go||tw ço
|wwt â hècw„ &NOkAH# <282# r+<=-+ O jc÷wojo wahcàw ml|hfnh
Woq tn nuto h ow p| h ww |wrto+ ko zhcowo t|hlhcfo# H
Jmcowojmh Hj|mghkh0 do ro|xuà ho gono&<282-84
# Woq ow oj|g un zhwtoxuh|o ow lhtw n to|o hw xuwtõw jcow÷jghw o gott
hj|gho+ O wu t|hlhcfo í wrwèzc rh|h gofg| un |ao|owo
czhthnto ol|hw w o wíguco VZm htí a|hw vrotw go.
tnro|ìow# hcín un lon cgo jc÷wojhw hj|ghhw gotn.
ro|ìhw jc÷wojow hj|ghow gotnro|ìow# |gofgo
wtuho zè|ow wtcow+
____________________
84 O cmz|o Ch Rfmcoworfme Hj|mghmke0 du ro|xuom hu gonnekt
jom rulcmghdo en <282+
7/21/2019 Renato Noguera - Filosofia Africana e Lei 10639
http://slidepdf.com/reader/full/renato-noguera-filosofia-africana-e-lei-10639 42/72
et| ow wg|tow o Rthf.Fotr jo|hnr|w|zhhw 71 nèvnhw whlo|h zhwroîzw o Rhr|o R|ww# hcín out|ow owrhr|ow gon j|hantow ht|luîow ho nwnohuto|+ Gojo|n ow wtuow zè|ow art÷coaow
o nht|hc jo wg|to hr|ovnhhnt h 8=22h+G+ Hw nèvnhw jo|hn o|ahphhw ro|Gf|wth @hgx o cz|o Cew Nhvmnew de Rthf.Foter#c”ekwemakenekt d”uk whae hu tenrw dew r}|hnmdew+
O jc÷wojo Nh|g Toqhhwgu n 8=78 h
\rðlcgh Ghnh|õw
H jc÷wojh Nh|nlh H wg|zu]uau|u0 hk Hj|mghk.Gekte|ed g|mtmxue oj Eu|orekguctu|hc Tfouaft hkd Lefhzmo| n
7/21/2019 Renato Noguera - Filosofia Africana e Lei 10639
http://slidepdf.com/reader/full/renato-noguera-filosofia-africana-e-lei-10639 43/72
O jc÷wojo wuc.hj|gho Noaol \hnowtn jto un zao|owo t|hlhcfo wol|h Jcowojh Ulutu# c wouto|ou n jcowojhrch Ihtfoci Uz|wtt Cuz# h Lícagh#
t|hlhcfh h Uz|wh h Èj|gho Wuc &Uwh-
d nh|h nuto aí|gh0 un wînloco# un wao ou unh
nhan wço gho|w un nhaè|o# unh r|wrgtzh rwt.
noc÷agh# oc÷agh rocîtgh+ kwt wto# h nhan h go|u`h|t.
|h xu h Jcowojh í ogthc+ H go|u`h í unh hw nhaw nhwlhhchhw gono h coaonh|gh ojmgmhch Jcowojh+ Jo Fac xu roruch|.
pou h nhan h go|u`h gono wînloco h Jcowojh# unh hcuwço
vrcgth â uwh N|zh# z|wço |onhh Hth# uwh h whlo.
|h h au||h h ntocoah a|ah+ Gojo|n Fac# ow ht|lutow
jcow÷jgow h go|u`h wtço o wu zoo otu|o# h wuh ghrhgh
v|ah| o wgu|o a|h| o rwgoo n 7:2°+ Row ln# unh hlo|.han jcow÷jgh hj|or|wrgtzwth ‗ ch.w h |uço r|ouõw
jcow÷jghw hj|ghhw# hj|ohwr÷|ghw gonr|onthw gon o gonlht
ho |hgwno rwtàngo ‗ un hnhc.wînloco nuto hxuho í h ahc.
fh.”haoch+ kh ntocoah }o|ýlè# h ahcfh.”haochí |wrowèzc
rch nhutço o xucîl|o ro|xu nhtín o hwæ&|ah zthc- n
g|guchço+ Ho zíw h go|u`h N|zh lhwhh h ntocoah a|go.
|onhh9 o hnhc wînloco h Jcowojh &Hj|or|wrgtzwth- í h ahcfh
7/21/2019 Renato Noguera - Filosofia Africana e Lei 10639
http://slidepdf.com/reader/full/renato-noguera-filosofia-africana-e-lei-10639 44/72
|onhh9 o hnhc.wînloco h Jcowojh &Hj|or|wrgtzwth- í h ahcfh.
”haochxu ta|h o uz|wo nîtgo }o|ýlè+ en g|th nh#
ro|xu ch |r|wth hw r|or|hw jcow÷jghw ro| |nt| â g.
hço ho gofgnto w# h ghrhgh wgocf| un ghnfoht ðn|hw rowwlchw+ Ou hh# h goço wrwèz.
c rh|h nht|hcphço h ghrhgh w nht| n xucîl|o fh|.
noph| o O|î &ghlh-+ Ro|thto# h Fwt÷|h h Jcowojh n hj|or|.
wrgtzh gonh gon ow nozntow h hz hj|ghh# r|otao wu
fo# gwgho rh|h to|h| h t||h nhw jí|tc# unh cahço wt|th gon
o t||o# gon o gfço# jhpo o jcowojh| unh htzh nht+
EKWMKO DE JMCOWOJMH JO\NHÁÇO
7/21/2019 Renato Noguera - Filosofia Africana e Lei 10639
http://slidepdf.com/reader/full/renato-noguera-filosofia-africana-e-lei-10639 45/72
EKWMKO DE JMCOWOJMH# JO\NHÁÇOE RH\ÌNET\OW GU\\MGUCH\EW
RH\H EDUGHÁÇO DHW \ECHÁÕEWETKMGO\\HGMHMW
&+++- h r|n|h gonrtàgh# h r|rh|hço rh|h h –ghrhg.
thço rh|h un noo jcow÷jgo jo|nuch| r|oro|
wocuõw r|olcnhw„+ &OGkeN# L\HWmC# <22:# r+7<-
&+++- w|z|.w o caho hw t|hõw jcow÷jghw rh|h
hcoah| gon hw gàghw hw h|tw# |jct| wol| h |hc.
h &+++- o aowto rco rwhnto ozho|# g|îtgo
rt+
&OGkeN# L\HWmC# <22:# r+7<-
Ow j|hantow hgnh ta|hn o dogunto o Nwtí|o h
eughço gon o|thõw rh|h o ewo Nío+ H Jcowojh# jo|nhh
ro| zè|hw t|hõw# z r|onoz| o rwhnto g|îtgo+ kh luwgh
unh ughço ht||hgwth# hw t|hõw hj|ghhw zn w| htuhc.
phhw# r|go||hw# wol|hhw ta|h| o Gu||îguco jo|nh j.
tzh+ H gcuwço h Jcowojh o ewo Nío l|hwc|o gono wg.rch ol|aht÷|h jo fonocoahh o ho <226# o r|ogwwo jo a|hh.
tzo+ ko ho <22=# tohw hw wgochw ewo Nío w||hn h w.
grch o 8° ho9 n <282# hcín o 8° ho# h Jcowojh rhwwou h gon.
ro| o <° ho o ewo Nío+ en <288# h Jcowojh ‗ gojo|n h ca.
wchço ughgohc ‗ rhwwou h ta|h| tohw hw wí|w o |j|o
îzc wo+ en wauh hw O|thõw Gu||guch|w khgohw
rh|h o ewo Nío &OGkeN- jo|hn chlo|hhw O |j|o
7/21/2019 Renato Noguera - Filosofia Africana e Lei 10639
http://slidepdf.com/reader/full/renato-noguera-filosofia-africana-e-lei-10639 46/72
rh|h o ewo Nío &OGkeN- jo|hn chlo|hhw+ O |j|o
dogunto jo rulcgho o ho <22:# t|àw how row h r|onuc.
ahço h C 82+:7=/279 nhw ço ngoh |thnt# o ghwo o
ghrîtuco gho â Jcowojh# hw d|t|pw Gu||guch|w khgohwrh|h o ewo Fwt÷|h Guctu|h Hj|o.L|hwc|h Hj|ghh+
Gojo|n o dogunto0
Ghl wwt| h gt|hch h Fwt÷|h h Jcowojh gono
jot rh|h o t|hthnto hxuho xuwtõw jcow÷jghw+
Gon jto# ço |hcphnow o wo nío unh wnrcj.
ghço ou unh n|h htgrhço o wo wur|o| wnunh thrh wrgîjgh# gon |a|hw vaàghw r|÷r|hw#
nhw wwhw w÷ ron w| ln gonr|hw ou whtwjthw
ro| r|ojwwohw jo|nhow n gothto gon o tvto jcow÷j.
go # ww noo# ghrhpw oj|g| t|hthnto czho
xuwtõw |czhtw rh|h h jo|nhço rch ow owwow
wtuhtw+ &L\HWmC# <22:# r+8:-
Row ln# wthnow ht un whjo+ Hjhc# |go||| â
Fwt÷|h h Jcowojh ço è goth ow gotðow wtruchow rch C
82+:7=/27+ kwt wto# í juhnthc –|wg|z|„ h Fwt÷|h h
Jcowojh# thc gono jo to ht|o|nt# hnrcho o cgo jc÷.
wojhw jc÷wojow o nuo t|o# gcuo un zhwto tn hj|gho+do got|è|o# o |wgo unh Fwt÷|h rh|ghc &ogthc- h Jcowojh w|
tonhh gono wôno h fwto|oa|hjh jcow÷jgh uz|whc í nuto
hcto# ho unh jhcwh nr|wwço rh|h wtuhtw o ewo Nío+
Gojo|n h Cawchço eughgohc# h wgrch Jcowojh z
nht| un ècoao gon tnhw cahow ho v|gîgo h ghhh# olz.
hnt wn wth| cnthh how uwow wt|unthw rh|h unh zh
ghç &gcuwz ro|xu h ghhh z w| r|olcnhtphh n wuw
7/21/2019 Renato Noguera - Filosofia Africana e Lei 10639
http://slidepdf.com/reader/full/renato-noguera-filosofia-africana-e-lei-10639 47/72
ghç &gcuwz ro|xu h ghhh z w| r|olcnhtphh n wuw
nocow# |gofgo xu o w`o waoth| wuhw rowwlchw
un rh|ço ogthc í lhwtht |ugowth-+ O OGkeN wt|u xu
ow rotow rh|th rh|h h Jcowojh r|olcnhtph| got|lu| rh|hun v|gîgo g|îtgo h ghhh wço0 m- ewtítgh h Wwlch9 mm-
Rocîtgh h mauhch9 mmm- Ítgh h mth+ Row ln# ht ww.
w t|àw t÷rgow rulcghow hw d|t|pw Gu||guch|w khgohw rh|h
o ewo Nío# wua|o xu h Jcowojh ro h`uh| h gowt|uço 0
8°- Unh ewtítgh rcu|hc ht||hgwth9 <°- Unh Rocîtgh xu gonlhth hw
hwwnt|hw lhwhhw n g|tí|ow tgo||hghw9 7°- Unh Ítgh xugonlhth hw wg|nhõw ahtzhw |hhw rh|h a|urow t.
go||hghw xu fwto|ghnt tàn wo wulhct|phow+
O ol`tzo h wgrch Jcowojh ço í hrhw r|orgh| ho
hcuo un n|o |xugnto tcgtuhc+ ech í rh|t
unh r|orowth wo xu r|t wzocz| ohcuo h ghrhgh rh|h |wro|# chho nço ow
gofgntow hxu|ow# hw xuwtõw hzhw hw nhw
zh|hhw wtuhõw+ ewwh ghrhgh |wrowth z
uct|hrhwwh| h n|h |rtço jo|nhõw hxu|hw#
nhw# ho nwno tnro# hroh|.w n gofgntow
r|ízow &L\HWmC# <22:# r+<=-+
Hcuhw hcuow ron w| nughhw&ow- rch Jcowojh#
ht|hzíw hw wuhw
Gonrtàghw Fhlchw r|gophhw rcow Rh|ìnt|ow Gu|.
|guch|w khgohw rh|h o ewo Nío &RGkeN-# rh|h w row.
goh|n ht wtuhõw xu zoczn o |hgwno hta|o+ Ro|
7/21/2019 Renato Noguera - Filosofia Africana e Lei 10639
http://slidepdf.com/reader/full/renato-noguera-filosofia-africana-e-lei-10639 48/72
x a
vnrco# o fhcc gonrtàghw fhlchw o RGkeN wtè h
–ghrhgh |chgoh| o v|gîgo h g|îtgh jcow÷jgh gon h r|o.
noço ta|hc h ghhh gon o |wrto â rwwoh# t|o ht|hço jwh ow |tow funhow„ &L\HWmC# <22:# r+78-+ kwt
ghwo# h|auntow jcow÷jgow ron w|z| rh|h lhcph| |tow
funhow rh|h unh wogh ht||hgwth# ço rantog|ètgh# htw.
wvwth# ht.fonoj÷lgh# hz|wè|h hw wg|nhõw ahtzhw
wol| wu|hw# wu|ow# gahw# gaow rwwohw gon gwwhw wrg.
hw cogonoço# ro| vnrco+Wn ðzh# row o r|gu|wo xu jpnow# zhc |t|h| xu
un R|oa|hnh Jcowojh rh|h o ewo Nío xu w`h wuawtzo#
r|ozogho| |ðh cntow wajghtzow rh|h o gonlht o |hgw.
no hta|oço ro vh| |go||| ho caho jcow÷jgo hj|gho#
wuw wol|hntow h hj|oèwro|h # un out|o |awt|o# ho gon.
r|onwwo rwtàngo rocîtgo rh|h r|onoço o v|gîgo cz| orwhnto funho+ dht wth r|orowth# xu|o wua|| hcauw
rh|ìnt|ow# unh r|wrgtzh hc÷agh# rocgàt|gh xu r|nh rch
j|h+ Ou ncfo|# unh vrco|hço hj|or|wrgtzwth ow RGkeN
OGkeN h è|h Jcowojh+ H r|orowth tn gh|èt| who# un
r|o`to r|ozw÷|o n gowt|uço xu ro h`uh| ogtw w.
gtw n wuhw htzhw è|hw+ Hw wthtè|hw ow wthtè|owwww Rh|ìnt|ow wço r|ojwwo|hw# r|ojwwo|w wtuhtw a|h.
uhço Jcowojh# hcín wtuhtw o ewo Nío+
d îgo# zhc t|hp| gonth| unh jo|nuchço
o RGkeN0
Gotvtuhcph| gofgntow jcow÷jgow# thto o
rcho wuh o|an wrgîjgh xuhto n out|ow rchow0 o
7/21/2019 Renato Noguera - Filosofia Africana e Lei 10639
http://slidepdf.com/reader/full/renato-noguera-filosofia-africana-e-lei-10639 49/72
r a r x r
rwwohc.loa|èjgo9 o to|o wogorocîtgo# fwt÷|go guc.
tu|hc9 o fo|pot h wogh gtîjgo.tgoc÷agh &+++-
H ghrhgh gotvtuhcph| ow gofgntownl|gh.w gon h wt|ph f|nàutgh# hwwn gono gon
h g|îtgh+ &L\HWmC# 8==:# r+74<-+
Row ln# w h gotvtuhcphço z t|hp| unh ctu|h hnrch n
z|wow hwrgtow+ Ow tvtow jcow÷jgow zn w| cow gow|ho
h loa|hjh jc÷wojhw jc÷wojow# h wtuhço woghc# o nonto fwt÷|.go h gojau|hço rocîtgh h írogh+ evnrcjgo# rh|h t| o
rwhnto jcow÷jgo Fac í |czht hhcwh| o gotvto rocît.
go h Hcnhfh h írogh+ Ou# o ghwo o r|o`to cunwth í nuto
nro|tht gonr|| htí h loa|hjh hcauw lhcuh|tw gono
Zocth| ‗ c nhtfh# t| ow wuw a÷gow# o t|èjgo wg|hzph.
ow hj|ghow rh|h h Hní|gh# o xu h`uh h t| hw wg|õw|hgwthw zè|ow ow wuw tvtow+ Rh|h Hwht# –h hècw unh rw.
woh gon j|xuàgh w |chgoh gon o cuah| o wuh nt wtè wtu.
hh„ &HWHkTe# <282# r+ =:-+ d hcaunh jo|nh ou out|h# loa|hjh#
gotvtow fwt÷|go# woghc rocîtgo w |chgohn gon hw |jcvõw
jc÷wojhw jc÷wojow+ Unh hlo|han hj|or|wrgtzwth w r|ogurh
n hhcwh| hw lhww# ow cuah|w# hw gowt|uõw# o nhaè|o hw go.jau|hõw rocîtghw xu r|nhn# ht|hzwwhn gowttun ow u.
ghow# ow h|auntow hw rowõw rwtnoc÷aghw rocîtghw+ en
out|ow t|now# w h r|wrgtzh xu hwwunnow t|hth hw r|ouõw
hj|ghhw hj|ohwr÷|ghw noo xuìn n |chço ho roto
zwth fanôgo o Ogt+
en |chço â jo|nhço hghàngh hw OGkeN r|gophn xu o
vo gt|hc o Gu||îguco Nîno ow gu|wow Cgghtu|h n
7/21/2019 Renato Noguera - Filosofia Africana e Lei 10639
http://slidepdf.com/reader/full/renato-noguera-filosofia-africana-e-lei-10639 50/72
Jcowojh o L|hwc zn |gol|| ggo wgrchw0 Fwt÷|h h
Jcowojh# To|h o Gofgnto# Ítgh# C÷agh Jcowojh A|hc
&R|olcnhw Nthjîwgow-+ dht wth cawchço# gow|o r|tthcfhzh| lhcphw ht||hgwthw# wto í# rh|ìnt|ow xu gotnrcn
|thnt noo gowwtt hw d|t|pw rh|h eughço hw
\chõw etgo||hghw# ewo Fwt÷|h Guctu|h Hj|o.L|hwc|h+
kwt wto# wau un cgo hlhvo0
Fwt÷|h h Jcowojh0 czhth|# ghthcoah| o|ahph| ‗ ro|nðctrchw wt|htíahw# |go||o â o|hctu|h# âw nèvnhw#
ntow# hjo|wnow whlo|h zh# rwxuwhw fwt÷|ghw#
gojau|hõw woghw# rocîtghw# fwto|oa|hjh z|wow
nítoow ‗ h r|ouço jcow÷jgh hj|ghh# wua|o g|tgh.
nt h gcuwço jc÷wojhw hj|ghhw# jc÷wojow hj|ghow#
wgochw# cfhw t|hõw jcow÷jghw hj|ghhw h Fwt÷|hh Jcowojh+
To|h o Gofgnto0 hhcwh| ow z|wow rotow
zwth wol| o r|olcnh o gofgnto# h gowt|uço h
to|h o gofgnto h rwtnocoah9 wg|z|
r|olcnhtph| ow ht|hzwwhntow guctu|hw z|wow
ghnrow rwtàngow9 hzhch| g|tghnt xu o noo|hgwno rwtàngo wtè r|wt ow ghnrow h To|h o
Gofgnto# h erwtnocoah h Jcowojh h Gàgh9
guctzh| o rcu|hcwno h z|wh ht|hzíw o |gofg.
nto j|tw t||ow rwtàngow rh|h o gofg.
nto funho+
Ítgh0 czhth| r|olcnhtph| hw `uwtjghõw rh|h r|gî.
H+
L+
G+
row# o|nhw hwwutow |chtzow ho ghnro ítgo no|hc
7/21/2019 Renato Noguera - Filosofia Africana e Lei 10639
http://slidepdf.com/reader/full/renato-noguera-filosofia-africana-e-lei-10639 51/72
n z|whw guctu|hw# lht| o gh|èt| coghc |aohc h
No|hc# hhcwho ow rotow zwth t|o woghw
guctu|hw hj|ghhw hj|ohwr÷|ghw# ow nrhgtow hzohw |chõw gon hw t|hõw ogthw+
C÷agh0 vhnh| h C÷agh# ow wuw uwow rowwlchw
w|ço o lht wol| |chõw tgo||hghw9 o wtuo
hw nðctrchw c÷aghw gono chw w |chgohn t|o
gogrõw guctu|hw hj|ghhw hj|ohwr÷|ghw+
Jcowojh A|hc &R|olcnhw Nthjîwgow-0 lht| h rocw.wnh o gogto Jcowojh9 wg|z|# hhcwh|# gon.
rh|h| h|tguch| ow noow hlo|han ow r|olcnhw
nthjîwgow jthw rchw nhw z|whw t|hõw wgochw#
wthlcgo un ècoao t| hw cfhw hj|ghhw out|hw
t|hõw o nuo+
Row ln# o xu w r|orõ í unh nuhh h jo|nhço+ W u.
|ht h a|huhço Jcowojh# h rhuth lhtw a|h n to|o ow
tvtow jc÷wojow jc÷wojhw h eu|orh ow ewthow Uow h
Hní|gh9 o r|or÷wto unh Jcowojh xu ço r|nhh hcfh âw
\chõw etgo||hghw # ro|thto# âw nhhw xu jo|hn r|.
gophhw rch C 82+:7=/27# r|gwh gcu| h Jcowojh Hj|ghh owu R|oa|hnh+ Wn ðzh# nuthw huto|hw nutow huto|w hj|ghow
r|nhgn wgofghw wgofgow rh|h unh wajghtzh
rh|gch wtuhtw# r|ojwwo|hw r|ojwwo|w Jcowojh+ Gon
jto# í nro|tht |hcph| ow wjo|ow0
m+ \wg|z| h Fwt÷|h h Jcowojh w|o h|tgucho
h r|ouço hj|ghh# hwètgh# hn|îh tg+
d+
e+
mm+ dh| zwlch â Fwt÷|h h Jcowojh Hj|ghh
7/21/2019 Renato Noguera - Filosofia Africana e Lei 10639
http://slidepdf.com/reader/full/renato-noguera-filosofia-africana-e-lei-10639 52/72
Ow ow wjo|ow goz|an rh|h o ol`tzo t|z| un ow
r|grhw cntow gowttutzow h jo|nhço r|ojwwo|hw r|o.
jwwo|w# h Fwt÷|h h Jcowojh+ RGkeN OGkeN ço ghwhn wulcfh| wthgh| h nro|tìgh h fwto|oa|hjh jcow÷jgh+ H
vaàgh nho| wrwèzc unh r|ojwwo|h un r|ojwwo|
Jcowojh í –wuh jo|nhço# jhnch|h gon h Fwt÷|h h Jcowojh
‗ n wrghc# gon ow tvtow gcèwwgow+ eww z w| wu j|ghc#
wuh wrgjgh„ &L\HWmC# <22:# r+7<-+ Gon jto# h gcuwço h
Jcowojh Hj|ghh# rh|h hcín o gh|èt| wguè|o fhlth| h r|j.|h o gu||îguco# rhwwh rch gchwwmgmpháço tvtow hj|ghow+ exuhto
ow gcèwwgow gotuh|n |wt|tow ho d|ehn tehn o Ogt# Rchtço#
H|wt÷tcw# dwgh|tw# Fun# Iht# Fac# ktpwgf# w÷ rh|h gth|
hcauw# o r|olcnh r|wwt|è+ Row ln# ow tvtow jcow÷jgow hj|ghow
tàn xu w| gcèwwgow+ Xuhw ow g|tí|ow wth gchwwgphço? Xuhw w|.
hn ow gcèwwgow h Jcowojh Hj|ghh? Ro| hghwo# ch ço w|h xuw.toèzc htí nwno h|tjghc? ewwhw t||oahõw zço wu|a| `uth.
nt gon out|hw# rowwzcnt# hh nhw wrfowhw+ O whjo í
o|n+ Gono wthlcg| www gcèwwgow? Gono |wg|z| h Fwt÷|h
h Jcowojh# w|o o rwhnto jcow÷jgo hj|gho? Wn ðzh#
hw wt|htíahw wço nðctrchw gcun rwxuwhw# |w t|hgohw
goor|hço# wnè|ow# goc÷xuow# wnr÷wow# rulcghõw# z|.h|ow v|gîgow h|xuoc÷agow wghzhço h r|ogu|h jotw
|hlcthço wwhw jotw îgow+ en gh|èt| r|cnh| wau h.
ht un cgo a|hc t÷rgow xu ron jau|h| gono jch.
a|ho|w rh|h h chlo|hço unh Fwt÷|h h Jcowojh Hj|ghh+
8+ Rh|h hcín do khwgmnekto dh Jmcowojmh+
7/21/2019 Renato Noguera - Filosofia Africana e Lei 10639
http://slidepdf.com/reader/full/renato-noguera-filosofia-africana-e-lei-10639 53/72
Ol`tzow0 r|olcnhtph| h h xu h Jcowojh t|h
wu|ao h A|ígh# vhnh| h tw xu o rwhntojcow÷jgo í –goaàto„ how w|w funhow gowt|u| un
xuh|o xu hr|wt h wnucthh rwho|w
hj|ghow# o|thw# ogthw hn|îow h htauh.
+ dwzocznto0 |hcph| un wtuo guhowo gon
hw rwxuwhw dor# @hnw Ih|ah rh|h h| zwlc.
h hw tww jcow÷jghw mnfotr &<122 h+G+-# Rthfotr&<484 h+G+-# Ihan wha &<722 h+G+-# N|ih| &8==2 h+G+-#
Wfotrl| &8==8 h+G+-# Hnnfht &8==8 h+G+-#
Hnfotr# jcfo Fhru &8422 h+G+-# duhuj &8742 h+G+-#
Hifhto &8722 h+G+-# Hnnor &8<=2 h+G+- out|ow
lhtw jcow÷jgow jtow o Nhht+
<+ Etkojmcowojmh e Jmcowojmh Hj|mghkh+
Ol`tzow0 hr|wth| o lht wol| h tojcowojh ghth.
coah| hw nhw zh|hhw tww jcow÷jghw# coghcpho.hw o
tnro o wrho# ht|hzíw ntow# nèvnhw# hjo|wnow
whlo|h# r|ozí|low gotow t|hgohw ow rozowhj|ghow h hj|oèwro|h+
dwzocznto0 hhcwh|# gonrch| o|ahph| hw tww#
ww|thõw# nooa|hjhw# cz|ow h|taow wol| Rwh.
nto Nthjîwgo ]o|ýlè# NthjîwghLhtu# Ítgh Qocoj# h
Gogrço ewtítgh Hih# Nthjîwgh Jo# \hpço enoço
h t|hço ]hou|í# h Xuwtço h Cauhan h t|hço
Lhnlh|h# h mno|thch h Hcnh h t|hço Inluo#
C÷ L t O H t Jc ÷j t
7/21/2019 Renato Noguera - Filosofia Africana e Lei 10639
http://slidepdf.com/reader/full/renato-noguera-filosofia-africana-e-lei-10639 54/72
C÷agh Lhtu# O Hno| gono tnh Jcow÷jgo h rh|t| h
t|hço eqí# Ítgh No|hc Inítgh# H Z|h h rh|t|
h t|hço Vowfh# t| out|ow r|olcnhw hwwutow#unh wxuàgh tnro|hc+
7+ Jmcowojmh Hj|mghkh Node|kh e Goktenro|ìkeh+
Ol`tzow0 hr|wth| ow tvtow no|ow gotnro|ì.
ow r|oupow ro| jc÷wojhw jc÷wojow o gott
hj|gho+dwzocznto0 o|ahph| ow tvtow ro| hwwutow# tnhw#
cfhw# luwgho hw wgochw t|hõw no|hw go.
tnro|ìhw+
4+ Jmcowojmh Hj|odmhwr÷|mgh Node|kh e Goktenro|ìkeh
Ol`tzow0 czhthnto jc÷wojhw jc÷wojow gon t|.
www cahow# |thnt ou |thnt# ho gonlht
o |hgwno rwtàngo hta|o+
dwzocznto0 o|ahph| ow tvtow ro| hwwutow# tnhw#
cfhw# luwgho hw wgochw t|hõw no|hw go.
tnro|ìhw+
Gon jto# wtw rh|ìnt|ow a|hw ron h| îgohunh
Fwt÷|h h Jcowojh ‗ to xu ro| noh fwto|oa|hjh o
rwhnto jcow÷jgo w wthchn hw lhww o ewo Jcowojh go.
jo|n pn RGekN OGkeN ‗ hrth h r|oup| hcauw ghrîtucow
wol| Jcowojh Hj|ghh# Jcowojh Hj|ohwr÷|gh Jcowojh Hj|o.
L|hwc|h+ ko ghwo wth ðctnh# hw lhww wtço o |go uz|whc guc.
tu|hc hj|o l|hwc|o wto í ow noow gono hw r|ètghw rwhntow
7/21/2019 Renato Noguera - Filosofia Africana e Lei 10639
http://slidepdf.com/reader/full/renato-noguera-filosofia-africana-e-lei-10639 55/72
tu|hc hj|o.l|hwc|o# wto í# ow noow gono hw r|ètghw rwhntow
hj|ghow w |t||to|hcph|hn# w nojgh|hn# aogh|hn gojctow#
gowt|uõw th# tg+ o L|hwc+ Ghro|h# `oao# goahh#ghonlcí nh|hghtu wço hcauw vnrcow o |xuîwwno uz|wo
guctu|hc hj|o.l|hwc|o+ Ro| vnrco# h ghro|h í o|an hj|ghh9
nhw ço vwth ghcnt h Èj|gh o nwno jo|nhto huau|ho
o L|hwc+ Hw fr÷tww nhw |go||tw hrothn wncfhhw gon
Kaoco# h hh h pl|h# xu jhph rh|t o |to rhwwhan ow n.
ow rh|h h goço fonn t| rozow lhtujoow
85
xu zzhn owuc h htuhc Haoch &r|grhcnt ow nugorw
8:-+ ko ghwo o `oao
‗ rhchz|h o onh inluu rh|h h||nwwo ou t|o ‗ h |oh
zocz ghto|hw hhw# o ro| ghth| zg| wruthw rco
`oao rhchz|hw# ht|hzíw ow rotow xu wço z|wow trow# thw
gono rotow couzhço# nhh# wrh &RHGFeGO#
<221# r+<5-+ Row ln# unh Jcowojh Hj|o.L|hwc|h z hcoah| gonww uz|wo guctu|hc hl|thnt# wroîzc rh|h rwh| jcowojgh.
nt hw xuwtõw xu ht|hzwwhn gowttun wwhw r|ètghw# ow wuw
gotvtow# wuhw nrcghõw tg+
\oh Ghro|ho wíguco VV
____________________
85 Rozow jhchktew de mdmonhw xuemktea|hn o t|okgo ítkmgo.cmkauîwtmgo Lhktu+
8: Rozo re|guwwo| dh dhkáh dhpel|h xue auh|dh hcaunhwwenecfhkáhw gon h ghroem|h koL|hwmc+
7/21/2019 Renato Noguera - Filosofia Africana e Lei 10639
http://slidepdf.com/reader/full/renato-noguera-filosofia-africana-e-lei-10639 56/72
GOKGCUWÕEWRH\GMHMW
7/21/2019 Renato Noguera - Filosofia Africana e Lei 10639
http://slidepdf.com/reader/full/renato-noguera-filosofia-africana-e-lei-10639 57/72
RH\GMHMW
H h xu o |hgwno ço ro w| zgo í tço
juhh xuhto h xu c g|è jhgcnt how hr.
cow â |hpço+
Gh|cow Noo| &<221h# r+7<1-
O roto gfahh o ewo Jcowojh gowwt h jo|.nhço ntw |ghw to|hw# fèlw
o uwo o nítoo# ghrhpw r|oro| wzocz|
noo nt÷go ow r|olcnhw c|# noo g|îtgo# h
gonrcvh |hch xu hw g|guh &+++- g|h| ow wtu.
htw unh |hpço hl|th &+++-+ e h |hpço hl|th í unh |hpço
xu whl t| n w o go||tzo toow ow ||ow xu&xuhto |hpço funhh- gont# rhwwo h rhwwo# jo|h.
o.h h |gonh| t|è|ow wnr| ozow+
A+\hc d+ Htw| &8=6:# r+1-
Ow ow t|gfow wur|hgthow |wunn h oço xu –h„ |hpço
z w| zwth n r|wrgtzh+ evwtn nutow rh|hanhw
|hgohch+ Ro| wwo# h |hpçon w nwnh ço w| wujgt rh|h
gonlht| o |hgwno+ Rh|h wwo í r|gwo unh |hpço ht||hgwth# unh
|hpço hl|th hrth h |gonh| g|tgh| wu r|÷r|o jugohnto+
Rh|h xu unh htzh jcow÷jgh w`h ht||hgwthí gwwè|o or|h|
gon unh |hpço g|îtgh o rwtngîo xu í r|÷r|o h gocohch
ogthc+ en luwgh unh |hpço hl|th hj|or|wrgtzwth xu h
Jcowojh ro r|onoz| un hr|pho ht||hgwth jght+ Í
r|gwo# thnlín# whjh| o |hgwno rwtàngo# ugè.co# w goco.
7/21/2019 Renato Noguera - Filosofia Africana e Lei 10639
http://slidepdf.com/reader/full/renato-noguera-filosofia-africana-e-lei-10639 58/72
r|gwo# thnlín# whjh| o |hgwno rwtàngo# ugè co# w goco
gh| |hghcnt got|h c n toow ow wuw hwrgtow+ kwt wto#
w# gono pn RGkeN OGkeN# hw r|ojwwo|hw r|ojwwo|w Jcowojh zn hroh| wtah| wtuhtw h c| |c| tvtow jcow÷.
jgow# c| jcowojghnt h|aunth| hwwuno unh rowço
hgo|o gon o ro| |jcvzo h |hpço+ Unh gogcuwço r|ozw÷|h
ghl hxu0 rh|h wth| hgo|o gon h C 82+:7=/27 í r|gwo c|# .
tjgh| h|aunth| got|h o |hgwno rwtàngo+
Unh |hpço hj|or|wrgtzwth# hcín |guwh| o |hgwnorwtàngo# r|gwh |go||| âw guctu|hw hj|ghhw# nht| un ècoao
j|n r|nht gon hw z|whw rowwlchw hhw rcow h||h.
`ow rocîtgow hj|ghow –t|hgohw„+ ewth |hpço hj|or|wrgtzwth í
|hghc# ro|xu ço gwwh luwgh| ghnfow jcow÷jgow rougow
vrco|how+ Ro| vnrco# o ghnro rocîtgo# j|tnt hw jo|.
nuchõw jcow÷jghw ogthw xu rh|gn w h|tguch| |wunh.nt# t| ow z|wow nhtpw hw vt|nhw wxu|h |th
wol| unh nog|hgh –|rulcghh„# w`h |jo|nhh ou gon ow wuw
ctîaow t|ow+ O ewo Jcowojh unh hlo|han hj|or|wrg.
tzwth ro r|onoz| h|auntow jcow÷jgow n jhzo| o|ahph.
õw rocîtghw jo|h o rh|hanh Ogthc zat# gono# ro| vnr.
co# o noco o|ahphço Lhtqh ‗ a|uro ítgo hj|gho ‗# o hwrwwohw t|hlhcfhn rouxuîwwnhw fo|hw ro| h rh|h zhlcph| h nho|
rh|t o tnro rh|h goz|whw wol| o nuo# h zh# r|ètghw rh|h
ncfo|h| hw |chõw jhnch|w h ta|hço gonutè|h+
ewthw gow|hõw wço rh|ghw # wn ðzh# un gozt â
jcvço |jcvõw wol| un cgo xuwtõw h|tguchhw got|h o
|hgwno rwtàngo# wrghcnt n wuhw jhgw a|oj÷lgh ht.
hj|ghh+ kço í |h|o xu hghàngow ogthw gowtunn h|aun.
th|# xu h vgcuwço o nuo ço ogthco uz|wo jcow÷jgo ço
7/21/2019 Renato Noguera - Filosofia Africana e Lei 10639
http://slidepdf.com/reader/full/renato-noguera-filosofia-africana-e-lei-10639 59/72
# x
w|h ní|to hcaun+ O r|gu|wo h|aunthtzo xu jo jto# ow
czh rh|h out|o roto zwth0 vwt unh wruth o ghnro rwt.noc÷ago# h è|h hw hahw rwxuwh xu wtè ht|chh how
r|ogwwow wulhct|h h gocohch o |hgwno n wuh
z|tt rwtàngh+ Ro| wwhw |hpõw# o gonlht o |hgwno h
`uwth goatzh rhwwh rco zo |gofgnto hw r|ouõw
tcgtuhw toow ow rozow+ ko ghwo ow rozow hj|ghow xu jo|hn
hczow un coao r|ogwwo èwro|h# wg|hzphço gocoph.ço l|uthc ‗ hh wn r|gtw xu owwh cauhan wg|õw
rh|gn ço gowau| h| goth ‗ í wrwèzc wthgh| zhc.
o|ph| zhnt o xu tn wo fwto|ghnt r|gho9 wn
hcphõw a|hcphõw+ Wn ðzh# o ewo Jcowojh rh|h
h| goth hw vaàghw h C 82+:7=/27 z wth| gonr|onto
gon un go|ro hõw hj|nhtzhw o ghnro rwtàngo+ en out|owt|now# hw htzhw ogtw wgtw Jcowojh zn w| r|.
nhhw ro| hõw hj|nhtzhw rwtnoc÷aghw# wto í# unh rwtnoco.
ah hj|or|wrgtzwth+
Ro| jn# h r|orowth unh wogh nhw wnít|gh nuctro.
ch| rhwwh rco |gofgnto# juwço gtzo h r|ouço
jcow÷jgh hj|ghh hj|ohwr÷|gh ‗ hxu onhhw# wol hvr|wwço aí|gh# rwhntow jcow÷jgow hj|or|wrgtzwthw+ O
ewo Jcowojh r|gwh gh|h| un whjo |hghc# hnrch| hw
rowwlchw ctu|hw hcín h wg|th# rh|h |wg|z| h Fwt÷|h
h Jcowojh# go|ro|h| unh rwtnocoah hj|or|wrgtzwth #
wol|tuo# t|cfh| ozhw rowwlchw r|orgh| unh jtzh w.
gocophço o rwhnto+
\EJE\ÀKGMHW LMLCMOA\ÈJMGHW
7/21/2019 Renato Noguera - Filosofia Africana e Lei 10639
http://slidepdf.com/reader/full/renato-noguera-filosofia-africana-e-lei-10639 60/72
Hkm# Nh|nlh+ ]uau|u0 hk Hj|mghk.Gekte|ed g|mtmxue oj Eu|orek guctu|hc Tfouaft
hkd Lefhzmo| + T|to0 Hj|gh Qo|c R|ww# 8==4+HRRmHF# Iqhn H+ Kh ghwh do neu rhm0 h Èj|mgh kh jmcowojmh dh guctu|h+ T|huço
Z|h \l|o+ \o @h|o0 Got|hroto# 8==1+
______________+ Mdektmdhde \hgmhc e Mdektmjmgháço \hgmhc+ T|huço ro| Apc ow
Whtow Lcno m A|ot ‗ \zwth Jcowojh# Hnh|aowh# Lhfh ‗ L|hwc# z+<#
+<# pnl|o/<282+
HWHkTe# Nocj I+ Hj|ogekt|mgmt}#7| to# T|to0 Hj|gh Qo|c R|ww#
8=61+
______________+ Tfe Hj|ogekt|mg Mdeh+ Rfchcrfh0 Tnrc Uz|wt} R|ww#
8=61+
______________+ Hj|ogekt|mgmdhde0 kothw wol|e unh rowmáço dmwgmrcmkh| m kHWGm.
NekTO# ecwh Ch|i+ Hj|ogekt|mgmdhde0 unh hlo|dhaen ermwtenoc÷amgh mkozhdo|h+
T|huço Gh|cow Hcl|to N|ow+ Wço Rhuco0 Wco ka|o# <22=# r+ =7.882+
______________+ Hj|ogekt|mg mdeh mk edughtmok+Tf @ou|hc oj ka|o+ Zoc+ :2+ ko+<# Wr|a 8==8# rr+812.862+
______________+ Hj|ogekt|mgmt} m fttr0//qqq+hwht+t/h|tgcw/8/hj|og.
t|gt}/# <227 &hgwwo n <=/27/<282-+
______________+ Tfe Ea}rtmhk rfmcoworfe|w0 hkgmekt Hj|mghk zomgew j|on Mnfoter to
Hifekhtek+mccow0 Hj|gh Hn|gh mnhaw# <222+
LÌ# Fhnrìtí+ Hw gh|hgte|îwtmghw dh guctu|h t|hdmgmokhc hj|mghkh# wuhw nðctmrchw jhg.ethw# h o|hcmdhde# nmtocoamh# |ecmamowmdhde e jo|nhw de evr|ewwço +
T|huçomMkt|oduáço â Guctu|h Hj|mghkh+Cwloh0 eõw 12# 8=11+
______________+ T|hdmáço zmzh+m Im.Pe\LO# @owrf+ Fwt÷|h a|hc h Èj|gh# m0
Ntoocoah r|í.fwt÷|h h Èj|gh+ T|huço |zwço goo|hh ro|
Zhct| Wczí|o+ <h++ |z+ ‗ L|hwîch 0 UkeWGO/NeG# <282# r+8:1.<8<+
Le\kHC#Nh|t+ Lchgi Htfekh0 tfe Hj|ohwmhtmg \ootw oj Gchwwmghc Gmzmcmphtmok#
tonw m t mm# kq L|uwqgi0 \uta|w Uz|wt} R|ww# 8=66.8==8+
7/21/2019 Renato Noguera - Filosofia Africana e Lei 10639
http://slidepdf.com/reader/full/renato-noguera-filosofia-africana-e-lei-10639 61/72
Whczho|0 edUJLH# <226+
@HNeW# Ao|aA+ N+ Wtocek ceahg}0 tfe A|eei Rfmcoworf} mw h wtocek Ea}rtmhk
7/21/2019 Renato Noguera - Filosofia Africana e Lei 10639
http://slidepdf.com/reader/full/renato-noguera-filosofia-africana-e-lei-10639 62/72
Rfmcoworf}+d|q|}zcc0 Ifhcjhf”w Looiwcc|w * Hwwoghtw @u# <225+
FeAeC# Ao|a Q+ Jmcowojmh dh Fmwt÷|mh+ T|huço Nh|h \o|auw Fhw
Fh|+ L|hwîch0 eto|h h UL# 8===+
FOUkTOkd@m# Rhuc+ Gokfegmnekto de Èj|mgh# gokfegmnektow de hj|mghkow0 duhw
re|wregtmzhw wol|e ow ewtudow hj|mghkow m m WHkTOW# Lohztu|h9 NekeWeW#
Nh|h Rhuch+ erwtnocoahw o Wuc+ T|huço |zwço o|ahphh ro|
Nh|ah|h Aonw+ Wço Rhuco0 Go|tp eto|h# <282# r+878.844+
IHkT# ennhuc+ Olwe|zháõew wol|e o wektmnekto do leco e do wulcmne+ T|huço
Zîguw Jau|o+ Ghnrhw# Rhr|uw# 8==7+IH\ekAH# Nhuchh+ Hj|ogekt|mgmt} hkd nuctmguctu|hc edughtmok m NHPHNH#
Hnh+ Tfe hj|ogekt|mg rh|hdman+ T|to0 Èj|gh Qo|c R|ww# <227# r+17.=4+
______________+ Nhht# tfe No|hc Mdehc mk Hkgmekt Ea}rt0 h wtu} gchwwghc
hj|gh tfgw+ kq ]o|i0 \outca R|ww# <224+
Imk]OkAO @+# Rfmcoworfme ek Hj|mxue0 gokwgmekge d”àt|e &ou |gf|gf ”u
zí|thlc gowgg ”àt|-# Rou|xuo ch rfcoworf Hj|xu?&Culunlhwf# 8=17-# 1.<8# ílht r+<<.<5# t Ghf|w rfcow+ hj|ghw ‗
Hj|gh Rfcoworfghc @ou|hc &8=17- +7.4# 87.<5# 8<1.8<6# ílht r+84=.857+
COReW# k+ Ekgmgcorídmh L|hwmcem|h dh Dmèwro|h Hj|mghkh+ Wço Rhuco0 Wco ka|o#
<224+
NHCdOkHdO.TO\\eW# kcwo+ H torocoamh do we| e h aeorocîtmgh do gokfegm.
nekto0 node|kmdhde# mnrí|mo e gocokmhcmdhde+ m WHkTOW# Lohztu|h9 NekeWeW#
Nh|h Rhuch+ erwtnocoahw o Wuc+ T|huço |zwço o|ahphh ro|
Nh|ah|h Aonw Wço Rhuco0 Go|tp eto|h# <282# r+7=:.447+
NHPHNH# Hnh+ Hj|ogekt|mgmdhde gono un kozo rh|hdmanh m kHWGmNekTO#
ecwh Ch|i+ Hj|ogt|gh0 unh hlo|han rwtnoc÷agh ozho|h+
T|huço Gh|cow Hcl|to N|ow+ Wço Rhuco0 Wco ka|o# <22=# r+ 888.8<6+
NmCCW# Gfh|cw Q+ Tfe \hgmhc Rocmt}m LHLLmTT# Wuwh e+9 GHNRLeCC# WUe+
\hgwn h Rfcoworf}+ kq ]o|i0 Go|cc Uz|wt} R|ww# 8===+
NOkAH# Gícwt+ Kmmcmwno e kea|mtude+T|huço ewtch ow Whtow Hl|u+ Wço
Rhuco0 Nh|tw Nh|tw Jotw# <282+
È
7/21/2019 Renato Noguera - Filosofia Africana e Lei 10639
http://slidepdf.com/reader/full/renato-noguera-filosofia-africana-e-lei-10639 63/72
NOO\e# Gh|cow+ H Èj|mgh xue mkgonodh0 wol|e h r|olcenhtmpháço do ceahdo hj|mghko
ko xuotmdmhko l|hwmcem|o+Lco Fo|pot0 kh}hch# <226+
______________+ Do nh|go fmwt÷|mgo dhw rocîtmghw rðlcmghw de háço hjm|nhtmzhm
WHkTOW# Whcw+ Háõew hjm|nhtmzhw e gonlhte ho |hgmwno khw Hní|mghw+L|hwîch0
Uwgo/NeG# <221# r+721.774+
______________+ \hgmwno * Wogmedhde0 kozhw lhwew ermwtenoc÷amghw rh|h ektekde| o
|hgmwno+ Lco Fo|pot0 Nhpph eõw# <221+
ONO\eALe# @owrf+ Hj|mghk Rfmcoworf}0 }ewte|dh} hkd todh} m ep# ennhuc
Gfuiqu &+-+ Hj|mghk Rfmcoworf}0 hk hktfocoa}+ Ovjo|0 Lchgiqcc Rulcwf|w#8==6+
RHGFeGO# Auwthzo+ Nen÷|mh ro| un jmo0 hw a|hzháõew fmwt÷|mghw de Wthkce} @+
Wtemkm CH\H# Wczh Fuoc9 RHGFeGO# Auwthzo+ Nen÷|mh do `okao0 hw
a|hzháõew fmwt÷|mghw de Wthkce} @+ Wtemk# Zhwwou|hw# 8=4=+ \o @h|o0 Jocfh
Wgh/Wço Rhuco0 GeGUCT# <221+
RHdmCFH# Chu|h Ghzhcght+ Ekt|e zop e cet|h+kt|÷0 eto|h h UJJ# 8==5+XUm@HkO# Hlhc+ Gocokmhcmdhde do rode| e gchwwmjmgháço wogmhc m m WHkTOW#
Lohztu|h9 NekeWeW# Nh|h Rhuch+ erwtnocoahw o Wuc+ T|huço
|zwço o|ahphh ro| Nh|ah|h Aonw Wço Rhuco0 Go|tp eto|h# <282#
r+64.872+
\HNOWe# Noaol+ Hj|mghk rfmcoworf} tf|ouaf uluktuFh|h|0 No Looiw
Rulcwf|w# 8===+
______________+ Acolhcmpháço e Uluktu+ T|huço Nh|ah|h Aonw m
WHkTOW# Lohztu|h9 NekeWeW# Nh|h Rhuch+ erwtnocoahw o Wuc+ Wço
Rhuco0 Go|tp# <282# r+ 815.<<2+
\eHCe# Aozh9 HkTmWme\e# dh|o+ Fmwt÷|mh dh Jmcowojmhz+8# z+<+z+7+ Wço
Rhuco0 eto|h RHUCUW# 8==2+
WHkTOW# Awc Hrh|gh ow+ H mkzekáço do –we| kea|o„0 un re|gu|wo dhw
mdemhw xue khtu|hcmph|hn h mkje|mo|mdhde dow kea|ow+Wço Rhuco0 eug/Jhrwr9 \o
@h|o0 Rhcchw# <22<+
WH\T\e# @h.Rhuc+ \ejcevõew wol|e o |hgmwno+ T|huço @+ Auwlu|a+ \o
@ dmJeC 8=16
7/21/2019 Renato Noguera - Filosofia Africana e Lei 10639
http://slidepdf.com/reader/full/renato-noguera-filosofia-africana-e-lei-10639 64/72
@h|o0 dmJeC# 8=16+
WFUTTe# HuauwtRfmcoworf} jo| Hj|mgh+ \olowgf# Woutf Hj|gh0 UGT
R|ww# 8==7+
WOQ# ml|hfnh+ Ch Rfmcoworfme Hj|mghmke0 Du ro|xuom hu gonnekt+ dhih|0 mJHk
Gf+H+dor# <282+
WO]mkIH# Qoc+ N}tf# Cmte|htu|e hkd tfe Hj|mghk Qo|cd+ Ghnl|a0
Ghnl|a Uz|wt} R|ww# 8=1:+
TeNReCW# Rchg+ Ch Rfmcoworfme Lhktoue+ Rh|w0 R|íwg Hj|gh# 8=5=+
TOQH# Nh|g+ Ewwhm wu| ch r|olcínhtmxue rfmcoworfmxue dhkw c”Hj|mxue hgtuecce+]houí0 GCe# 8=18+
______________+ C”Mdíe d”uke rfmcoworfme kía|o.Hj|mghmke+ ]houí0 GCe# 8=1=+
ZmCCHCLH# Htôo Ghwt|o+ Fmwto|mh de ch Gokwt|uggm÷k H|xumtet÷kmgh+< +
Lh|gcoh0 URG ‗ Uz|wht Roctæggh Ghthcu}h# WC# 8===+
ZOCTHm\e# J|how+ T|hthdo de nethjîwmgh+ T|huço Nh|ch Gfhuî+ Wço
Rhuco0 Hl|c Guctu|hc# 8=64# r+:8.67 &Gocço Ow Rwho|w-+QeWT# Go|c+ Xuewtço de |háh+T|huço Chu|h Tv|h Notth+ Wço Rhuco0
Gonrhfh hw Ct|hw# 8==4+
Qm\edU# Iqhw+ Tfe Gokgert oj T|utf mk tfe Hihk Chkauhae+ m0 GOeTPee#
Rt| F+9 \OUV# Hl|hfhn R+@+ &w-+ Tf Hj|gh Rfcoworf} \h|+ kq
]o|i0 \outca# <22<# r+ <7=.<47+
______________+ Rfmcoworf} hkd Hj|mghk Guctu|e+ Ghnl|a0 Ghnl|a
Uz|wt} R|ww+
PmPeI# Wchzo`+ Tfe Rurret hkd tfe Dqh|j0 tfe re|ze|we go|e oj gf|mwtmhkmt}+
Ghnl|a0 NmT R|ww# <227+
HUTO\
7/21/2019 Renato Noguera - Filosofia Africana e Lei 10639
http://slidepdf.com/reader/full/renato-noguera-filosofia-africana-e-lei-10639 65/72
\hto koau|h tn outo|ho njcowojh rch Uz|wh J|hc o \o
@h|o &<22:-# nwt|ho n jcowojh
rch Uz|wh J|hc Wço Gh|cow
&<222- a|huhço ‗ lhgfh|cho cg.
ghtu|h ‗ n jcowojh rch Uz|wh
J|hc o \o @h|o &8==4-+ Jo unow juho|w wg|tè|o.a|hc o W.
nè|o khgohc ewtuhtw Uz|.
wtè|hw ka|hw Uz|wtè|ow ka|ow &Wu-# htuou gono locwwth
ghço gtîjgh n rwxuwh wol| ncthtw o Noznto
ka|o gon |gu|wow h Juhço Jo| u|ht h a|huhço o
R|oa|hnh Hõw Hj|nhtzhw+Htuhcnt koau|h í r|ojwwo| h`uto h Uz|wh
J|hc \u|hc o \o @h|o &UJ\\@-# htuh o drh|thnto
eughço Wogh# h R÷w.A|huhço dz|wh Ítgh
eughço L|hwc|h# ta|h o Gocaho Jcowojh# írwxuwho|
goo|ho| o A|uro Rwxuwh Hj|or|wrgtzhw# Whl|w
mt|wõw &Hj|ow- ‗ z| qqq+hj|ow+t‗# nnl|o o Chlo|ht÷|o ewtuow Hj|o.L|hwc|ow &Chj|o-# o kðgco ewtuow Hj|o.
L|hwc|ow mîahw &khl- h UJ\\@+ Tn vr|àgh# wtuow
rwxuwhw hw è|hw Jcowojh Hj|ghh# eughço hw \chõw
etgo||hghw# Ntocoahw Hj|ghhw &}o|ýlè# inluu# pucu-# ewo
Jcowojh \chõw etgo||hghw# Fwt÷|h h Èj|gh Fwt÷|h
a|hw a|ow o L|hwc+
GOKZE\WHÁÕEW REDHA×AMGHW0 OEKWMKO DE JMCOWOJMH E H CEM 82+:7=*
7/21/2019 Renato Noguera - Filosofia Africana e Lei 10639
http://slidepdf.com/reader/full/renato-noguera-filosofia-africana-e-lei-10639 66/72
O tvto o r|ojwwo| d|+ \hto koau|h @| í wtaht# |go r|olcnhtpho| ro ow w|z| |j|àghrh|h juhnth|
r|ètghw gothhw ço fanôghw h wgoch lèwgh+ dwthgo wgoch
lèwgh# unh zp xu h r|wrgtzh jcow÷jgh hj|ghh# hj|ohwr÷|gh
ou hj|o.l|hwc|h# wol|tuo h r|orowth o ROCmdmÈCOAO&ra 6-#
r|gwh wth| n too o wwtnh wo l|hwc|o# ou w`h# h g|gf
&l|è|o- ho r÷w.outo|ho+Zhc wthgh| xu o huto| hr|wth nuthw whjho|hw
r|orowõw rha÷aghw# wrghcnt h rèah 75 â 42+ Gotuo#
luwgh|now# gono r|hv# hcoah| gon o huto| # wr|hh hw wuhw
rhchz|hw# gonrh|tcfh| htzhw xu ron ou ço t| w|zth rh|h
xun wtè o gfço h wgoch lèwgh+ Wulcfo# o thto# xu nu
w`o í xu jhhn wto rh|h xun htuh hw wgochw l|hwc|hw+L|hwc|hw# ro| w| o uz|wo ho xuhc r|to luwgo gofg|+
Gongnow gon unh |jcvço hg|gh nhaw# unh zp xu
nhan nhaè|o nh|ghn ow ghnfow hughço hw |chõw
tgo||hghw+ Hw nhaw r|ouphw ro| wol| ÷wfunhow |z.
chn owwhw gogrõw hg|gh h owwh funhh# h owwh z|w.
h+ e ronow p| xu t| nutow l|hgow nutow a|ow81
# ro|vnrco# h nhan hw nucf|w a|hw r|gwhn w| |zwthw+
&+++-un wînloco# un wmako ou unh mnhaen wço mkdmghdo|ew de un
mnhamkè|mo# unh re|wregtmzh ermwtenoc÷amgh# mdeoc÷amgh e rocîtm.
gh+&+++- \hto koau|h @| ____________________
81 O uwo do nhwgucmko í mktekgmokhc
Htmzmdhdew rh|h ekwmko jukdhnekthc e nídmo0
H- mwr|hh h j|hw o huto|0O neu rokto de zmwth í xue hw |ejcevõew
jmcow÷jmghw wço en ge|th nedmdh –gokaàkmthw„ â r|÷r|mh –gokdmáço
7/21/2019 Renato Noguera - Filosofia Africana e Lei 10639
http://slidepdf.com/reader/full/renato-noguera-filosofia-africana-e-lei-10639 67/72
jmcow÷jmghw wço# en ge|th nedmdh# gokaàkmthw â r|÷r|mh gokdmáço
funhkh„+& ra <8-# ow wtuhtw zn |jct| wol| hr|wth| o xuhw nhaw wr|hn+ Gozh| hw/ow wtuhtw h rwh|n wol| o
xu rwh o rwho| hw uhw jau|hw+ &Hxu í lon xu hw/ow
ogtw rwxuwn o fwt÷|go hw nhaw rh|h wulwh| hw
|jcvõw zou|hw+-
L- Hr÷w o ècoao hw r|grõw# wr|hhw o tvto o r|ojw.
wo| \hto @| gtho o jcowojo @owrf Ono|al#–K÷w dezenow dmwtmk.
aum| ekt|e Jmcowojmh e ow nodow de t|hkwnmtm.ch e r|ewe|zè.ch+ \ejcevõew jmcow÷jm.
ghw roden we| r|ewe|zhdhw e t|hkwnmtmdhw de dmze|whw nhkem|hw„#hw/ow wtu.
htw zn w| gozhhw/ow h utcph|zè|ow |gu|wow ‗rhríwgoc.
o|ow# h|ach# tth auhgf# h nhan un&h- rwho|&h-+ Hr÷wh
r|ouço# un lht rowt|o| vrowço o nu|hc h wgoch+
____________________
86
fttr0//ero|tuauewe+lcoawrot+gon/<22=/2=/o.rekwhdo|.ewthtueth.hkaochkh+ftnc
8=
fttr0//qqq+aooace+gon+l|/weh|gf?x>o)rekwhdo|*un>8*fc>rt.L\*|cp>8T4WNWK_ekL\711L\762*lmq>82<4*lmf>7:=*tln>mwgf*em>p1mMTzjLN5OdaXjqr]p:Ga*wh>K*wth|t>8<2*kdwr><2
86 8=
G- Ntocoahw zwõw nuo
Wauo o huto| wthgh# nhw unh zp gtho Ono|al# nl.
o|h ço tfhnow wg|tow huto|hw jc÷wojow jc÷wojhw a|hw wto
7/21/2019 Renato Noguera - Filosofia Africana e Lei 10639
http://slidepdf.com/reader/full/renato-noguera-filosofia-africana-e-lei-10639 68/72
o|h ço tfhnow wg|tow huto|hw jc÷wojow jc÷wojhw a|hw wto
ço wajgh xu cw ço vwthn0&+++- k÷w tenow j|hanektow de wuhw|ejcevõew jmcow÷jmghw e wuhw re|wregtmzhw jo|hn r|ewe|zhdhw e t|hkwnmtmdhw ro|
nemo de out|ow |eamwt|ow gono nmtow# hjo|mwnow# nèvmnhw de whledo|mh#
r|ozí|lmow t|hdmgmokhmw# goktow e# ewregmhcnekte# ht|hzíw dh |ecmamço &+++-
Utcpho gono wrh|ho|h |jcvço hg|gh h z|h# h
`uwth# h fh|noh# wthgh| h nhan h wau|+
H rh|t| hî# w.
thgh| zhco|w wajgh.
tzow rh|h owwh guctu|h
l|hwc|h rwxuwh| hw
ntocoahw hj|ghhw# .
îahw a|go.|onhhw
w got|hnow wtw zh.
co|w gono uww+
d- Hh o ghnro
hw ntocoahw# ro.
now ruvh| jow nn÷.
|hw h gotnro|h.
h# o gotho# wgol||now |wgol||now ntow# chw#
r|ozí|low# gotow+++ H tu|nh ou h wgoch ro jhp| unh htocoah
wgol|thw# cuwt|è.chw jhp| un wh|hu ou gowh rh|gh rh|h goth|
hw wgol|thw+
<2
e- H Go|u`h h Ahcfh.”Haoch
7/21/2019 Renato Noguera - Filosofia Africana e Lei 10639
http://slidepdf.com/reader/full/renato-noguera-filosofia-africana-e-lei-10639 69/72
Wauo o huto|# h jcowojh }o|ýlè tn h ahcfh.”haochgono
wînloco h a|go.|onhh# h go|u`h+ en tnrow zhco|phço ow
hnhw# ço gozín r|oro|now o vt|nîo unh nn÷|h h
wrto out|h# nhw hr|wtè.chw gono wînlocow wuw wajgh.
ow wuhw ðn|hw fwt÷|hwnîtghw+
Hxu gonro|th g|hço ècoaow# |hnhtphõw hg|gh hw
uhw r|wohaw n |chço â jcowojh â ughço hw |chõw t.
go||hghw+
Htmzmdhdew rh|h ekwmko nídmo0
H-Rwxuwh n whch huch wol| rh|h xu w|z hr|| jcowojh+
L- \jcvço wol| ow r|o`tow zh ghh wtuht+
G- Gojgço un acowwè|o wol| t|now wt gh|o0
8+ Hj|oèwro|h
<+ dwg|nhço rowtzh
7+ erwtngîo
<8 <<
____________________
<8 jottuw+gon<< h|nhpendhnhdem|h+gon+l|
4+ erwtnocoah nhwguch
5+ etogt|wno
:+ etojcowojh
7/21/2019 Renato Noguera - Filosofia Africana e Lei 10639
http://slidepdf.com/reader/full/renato-noguera-filosofia-africana-e-lei-10639 70/72
:+ etojcowojh
1+ eu|ogt|wno6+ Jcowojh
=+ Jcowojgh
82+ Aorocîtgh
88+ mcunwno
8<+ Ct|htu|h
87+ kut|hch
84+ O|hctu|h
85+ Rocècoao
8:+ \hgwno
81+ \hgwno rwtàngo
86+ Wvwno
8=+ Poono|jphço
d- Rwxuwh n a|urow hr|wthço g|htzh h rwxuwh gon vnrcow0
O xu í jcowojh0
8+ hj|ghh
<+ hj|o.l|hwc|h
7+ hj|ohwr÷|gh
4+ ow rozow hn|îow
5+ ow rozow hwètgow
:+ ow rozow u|oruw
Htmzmdhdew rh|h dogektew0
H- \jcvõw n gt|o wtuow wol|# ro| vnrco# unh hècw
jcow÷jgh h r|÷r|h jcowojh &ra 1-+
7/21/2019 Renato Noguera - Filosofia Africana e Lei 10639
http://slidepdf.com/reader/full/renato-noguera-filosofia-africana-e-lei-10639 71/72
r r &ra -
L- kun got|o r|ojwwo|w jcowojh unh | ou |aohcou wt|to# ou ðgco wo# r|oup| un wtuo h jcowojh jc÷.
wojow gthow o tvto0
8+ Ao|a A|hzcc Nohf @hnw &86=4.8=56-
<+ Gfif Hth dor &8=<7.8=6:-
7+ J|htp Jho &8=<5.8=:8-
4+ Nocj It Hwht &8=4<-
5+ @owrf Ono|al &8=44-
:+ Fhnrìtí Lì &8=22.8==8-
1+ Rhuc Fouto` &8=4<-
6+ Iqhn Hrrhf &8=4<-
=+ ml|hfnh Woq Ywn hth^
82+ Nh|g Toqh &8=78-
88+ Nh|nlh H Ywn hth^
8<+ Noaol \hnow Ywn hth^
ko nhw# jgh o xu o huto| gfhnou Un eve|gîgmo jmcow÷jmgo
hj|o.l|hwmcem|o # xu rh|h nn í un a|h whjo# –&+++- t|hpe| o ‖go|ro”
rh|h h whch de huch de un nodo mktea|hdo# h|tmguchdo# rowmtmzhdo e o|mamkè|mo#
gonr|eekdekdo xue |hgmokhcmdhde e go|ro|emdhde ewtço mktea|hdhw e wço gok.
wtmtumktew dh evmwtàkgmh+„R|oj D|h Hpomcdh Co|etto dhT|mkdhde . Gokze|wHáõewRedha÷amghw í unh weáço xue
we to|kou re|nhkekte kowGhde|kow GEHR gon o ol`etmzo de jonekth| `ukto h dogektew#
en jo|nh de gokze|whw# háõew redha÷amghw h rh|tm| dowgokteðdow dow ghde|kow+
7/21/2019 Renato Noguera - Filosofia Africana e Lei 10639
http://slidepdf.com/reader/full/renato-noguera-filosofia-africana-e-lei-10639 72/72
Evredmekte Ghde|kow GEHR
O Gt|o H|tguchço Roruchõw Nh|ahcphhw . GeHR í unh o|ahphço ço aoz|hnthc# wn jwcug|htzow# chgh# juhh n 8=6=# h gh o \o @h|o# ro| v.t|ow h Juhln ‗ Juhço khgohco Ln.ewth| o No|# nnl|ow h gonuh a|h o Noznto Nucf|w+ dj o |to â cl|.h |caowh gono un r|gîro# hwwn gono h ah hw |caõw nht|p hj|ghhw+ H |go||t zoch.ço ow |tow juhnthw h g|hh o hocwgt# hw nucf|w# hw roruchõw a|hw nh|ahcphhw
rch r|htgh o |hgwno w|zu wr|hço rh|h wuh g|hço+
GOKWECFO EWT\HTÍAMGOmzh| ow Whtow# Hh Nh|h Gogço#H}í Zhcí|o
GOO\DEKHÁÇO AE\Hc\ut Nh|ggho Gowth
WEG\ETÈ\MO EVEGUTMZOCup Gh|cow Wnoa
GOKWECFO EDMTO\MHCmzh| ow Whtow#\gh|o \uln#Hwt|oaco ewtzw Jcfo# @o|a dhnço#
Ol|thc Vhz| \l|oCup Gh|cow Wnoa+
GONUKMGHÁÇO E RULCMGHÁÕEW\gh|o \uln#dhzwo &wthaè|o-R|wgch &wthaè|h-Hwt|oaco ewtzw Jcfo#\o|ao H|hu`o &wthaè|o-
HÁÕEW MKWTMTUGMOKHMWOl|thc Vhz| \l|o# @o|a dhnço Zìgo h Gowth#Nh|o Rhuco \owh#Zhh Cnhkhî|h Zhc|o &wthaè|h-
H\TMGUCHÁÇO MKTE\\ECMAMOWHec Thzh|w9\ah dhnhpo#Coh|o Zhcí|o
HDNMKMWT\HÁÇONh|gco Whtow#Wíh R||h#
Nhu|go Ghwn|oL|uo Ocz|hCughh Ghnrow
WEG\ETH\MHmwhlc G|wto