Hoxe, ante esta folla en branco, teño a posibilidade de expresar o que sinto, porque

me pemite mostrar o que están a rondar a na miña cabeza e, sobre todo, imaxinar o

que están pensando tantas mulleres nun día coma este, ou polo menos intentalo.

Xa levamos anos celebrando tal día, pero parece que sempre quedan cousas por dicir,

coma se coa nosa voz non désemos falado por todas elas, coma se por moito que a

alzásemos non nos escoitasen. Temos o privilexio de poder facelo, xa que moitas non

poden, ainda que a mayoría das veces non sabemos como facelo. Pero é tan difícil? Eu

creo que non. Nos tempos que corren deberíamos aprender a dicir “EU QUERO” ou

“EU NON QUERO”, ou “NON” e “BASTA” cando sexa necesario. Por desgraza, moitas

non poden. Cada día, miles de mulleres son maltratadas a mans das súas parellas, e

moitas delas acaban morrendo.

Pensamos que iso non ten que ver con nós, que non nos incumbe, pero nada máis

lonxe da realidade. Esas mulleres deixan fillos, moitos deles pequenos que endexamais

coñecerán ás súas nais, país e nais desolados por perderen ás súas fillas, irmáns,

curmáns… familias enteiras, todos eles sumidos na mais profunda das tristezas. Cada

día, nas notivias, escoitamos historias deste tipo, e cada día sequimos sen facer nada.

O primeiro que pensamos é: “Por que esa muller non chamou ao 016? Por que non lle

contou a ninguén o calvario que estaba a pasar?” Desgraciadamente, hai moitas

razóns, medos a que vaia a peor, medo a cada golpe, medo a espertar aos menos con

cada berro, medo á reacción dos demais, a non poder coidar dos seus

fillos porque podes estar morta…

O medo non debería de existir. Todas as persoas teñen dereito a vivir,

a estar tranquilas

Pero as mulleres, desde as máis antigas lendas, estaban nun segundo plano.Ainda

hoxe, despois de tantos séculos seguimos nas mesmas. En China, por exemplo, con-

ciben o nacemento dunha nena coma una maldición, supón una boca máis que ali-

mentar e, con sorte, aos 10 anos levaraa un descoñecido para casar con ela. Se, por

exemplo, fose violada, será marxinada da sociedade por perder a súa virxinidade.

Tamén neste país, aprincipios de 1995, a policía da provincia de Shamxi rescatou a

máis de 200 mulleres que foran secuestradas e vendidas aos campesinos das zonas ru-

rais.

En Arabia Sudi, Paquistán e demáis países de Oriente, as mulleres deben ir tapadas

ata as cellas, non vaia a ser que provoquen un escándalo. En concreto, na guerra de

Irak, máis de 10.000 mulleres foron violadas por soldados americanos. Na época deo

franquismo, déronse casos de mestras que foron violadas, asasinadas e ás que lles cor-

taron os peitos. Durante a guerra, os homes eran obrigados a ir loitar, mentres que as

súas mulleres cuidaban dos fillos, do campo e da casa. Todas elas foron olvidades, e

non se levantarán estatuas na súa memoria, non se poñerá o seu nome a unha rúa.

Non se fará absolutamente nada. E digo eu, como podemos permitir iso? Que pasa con

todas esas mulleres? Imos seguir así todo o tempo, sen intentar gañar posición? Eu

creo que é hora de cambiar, de seguir avanzando e así chegar nun futuro non moi

lonxano á igualdade tan desexada.

Loitamos antes, loitamos agora e seguirémolo facendo. Aínda que caiamos, se-

guirémonos erguendo, como fixemos sempre. E seguirémolo facendo para chegar ao

máis alto, por todas esas mulleres, polas vítimas que morreron, polas que tiveron o va-

lor de plantarlle cara coñecendo as súas posibilidade, polas que o intentaron, e por

conseguir que todas esas heroínas anónimas teñan un nome. Sara Sabín (1º Bach.)

Vergüenza

Con tu casa a cuestas

descendencia y pertenencias

huyes.

Que hermosa lección

de sufrimiento y pobreza

en los ojos.

Te daré una bicicleta.

También tendrás psicólogos

para que cuentes tu historias.

Y cuando llegues aquí

te enseñaré a nadar.

Luisa Castro

Crédito da Imaxe

Tú no mates

(Soneto al hijo. Fragmento)

Se fuerte y generoso en este mundo,

el dolor más atroz, el más profundo,

lo llevan en el alma los que hieren.

Defiéndete si puedes, burla, esquiva,

pero si no te queda alternativa,

tú no mates, tu sé de los que mueren.

Laura Capmany

Crédito da imaxe

Lúa de Xemas Frías

(Escolma de Poesía Mapuche)

Xulio L. Valcárcel

Neste chan habitan as estrelas.

Neste ceo canta a auga da imaxinación.

Máis alá das nubres que xurden destas augas e destes eidos

Sóñannos os antepasados.

Di que o seu espírito é a lúa.

O silencio, o seu corazón que latexa

Elicura Chinhuailaf

Crédito da Imaxe

No

No quiero

que los besos se paguen

ni la sangre se venda

ni se compre la brisa

ni se alquile el aliento.

No quiero

que el trigo se queme y el pan se escatime.

No quiero

que haya frío en las casas,

que haya miedo en las calles,

que haya rabia en los ojos.

No quiero

que en los labios se encierren mentiras,

que en las arcas se encierren millones,

que en la cárcel se encierre a los buenos.

No quiero

Que el labriego trabaje sin agua,

que el marino navegue sin brújula,

que en la fábrica no haya azucenas,

que en la mina no vean la aurora,

que en la escuela no ría el maestro.

No quiero

que las madres no tengan perfumes,

que las mozas no tengan amores,

que los padres no tengan tabaco,

que a los niños les pongan los Reyes

camisetas de punto y cuadernos.

Quiero

No quiero

que la tierra se parta en porciones,

que en el mar se establezcan dominios.

que en el aire se agiten banderas,

que en los trajes se pongan señales.

No quiero

que mi hijo desfile,

que los hijos de madre desfilen

con fusil y con muerte en el hombro,

que jamás se disparen fusiles,

que jamás se fabriquen fusiles.

No quiero

Que me manden Fulano y Mengano.

que me fisgue el vecino de enfrente,

que me pongan carteles y sellos,

que decreten lo que es poesía.

No quiero

amar en secreto,

llorar en secreto,

cantar en secreto.

No quiero

que me tapen la boca,

cuando digo NO QUIERO.

Ángela Figuera

Crédito da Imaxe

De que sao feitos os dias?

De que pequenos desejos,

vagarosas saudades,

silenciosas lembranças.

Entre mágoas sombrias,

momentáneos lampejos:

vagas felicidades,

inatuais esperanças.

De loucuras, de crimes,

de pecados, de glorias

do medo que encadeia

todas essas mudanças.

Dentro deles vivemos,

dentro deles choramos,

em duros desenlaces

e em sinistras alianças...

Cecilia Mireles

Crédito da Imaxe

Eu minto…

Eu minto, confeso

me faço de boba, verdade

escondo a idade, me calo,

me sinto tao mal, um inferno

represento un papel, principal

sou mesmo uma atriz, infeliz

quem diz que eu nao quero, eu consigo

viver por um triz, enlouqueço

te esqueço e te mato, te amo

atrás de um muro, qualquer

outro día amanheço, de novo

e falo bobagens, pudera

nao sou tao sensata, avisei

Sem nada de pesos, me despeço.

Martha Medeiros

Crádito da Imaxe

Lapidadas

Como ovellas que van ao matadeiro

camiñades a serdes lapidadas

en reas, silenciosas e humilladas,

baixo a mirada atenta do carneiro.

Que o voso sangue sexa o derradeiro

a mollar esas terras magoadas

polo integrismo cruel, polas brigadas

dunha fe que vos nega todo abeiro.

Maldita sexa a man que tira a pedra!

Maldito na semente e no futuro

o nome dos que erguen ese muro

sobre peitos que alentan! Sexa a hedra

nai piadosa a cubrilas, nai que medra

a reclamar a vida en berro puro!

Marica Campo

Envellecer

Mira os avós.

Antes eran máis grandes,

máis altos,

máis anchos…

pero devecen coma as folas sen zume.

Aseguran que o tempo é o único culpable,

un furtivo que chega cos dentes afiados

a cravárselles nos rostros

mentres dormen,

mentres botan farangullas ás pombas dos xardíns

ou xogan coma nenos.

A miúdo falan de vidas que pasaron

e argallan historias,

ó quentaren as mans

sobre a seda dos lunes.

Os avós envellecen devagar,

pero ninguén poe arrincarlles o sorriso,

porque gardan

O segredo do futuro,

Máis alá dos seus ollos pequenos.

Ana María Fernández Crédito da Imaxe (Amar e outros verbos)

Ser poetas

A man esquerda sabe a froito

e a pólas a direita.

Ser poeta. Oficio de cantas os imposibeis:

a liberdade, o val deserto, a sinxeleza

dunha fonte ou dun cacho de xiada,

a vida que pasa sen ouvir

os homes das cárceres e as ruas.

Ser poeta non é ser unha cousa claquer,

non é cantar a lua e a dona méio espida

con lóstregos nos ollos.

O poeta ten as mans e a boca cara á terra

e escoita o seu latexo,

e sabe dos obreiros que labouran decote,

dos meniños que ignoran a morte dos soldados

en guerras sen sentido.

O poeta é unha voz que quere ser do pobo,

un feixe de palabras regaladas ao vento

e aos ouvidos do mundo.

Opoeta é un home. Velaí o gran segredo

Pilar Pallarés

(Entre lusco e fusco)

Crédito da Imaxe

Argulle de inconsecuencia el gusto

y la censura de los hombres,

que en las mujeres acusan

lo que acusan

Hombres necios que acusáis

a la mujer sin razón,

sin ver que sois la ocasión

de lo mismo que culpáis:

Si con ansia sin igual

solicitáis su desdén,

¿por qué queréis que obren bien

si las incitáis al mal?

Combatís su resistencia

y luego, con gravedad

decís que fue liviandad

lo que hizo la diligencia.

Parecer quiere el denuedo

de vuestro parecer loco

al niño que pone el coco

y luego le tiene miedo.

Queréis con presunción necia

hallar a la que buscáis,

para pretendida, Tais,

y en la posesión, Lucrecia.

¿Qué humor puede ser más raro

que el que, falto de consejo,

él mismo empaña el espejo

y siente que no esté claro?

Con el favor y el desdén

tenéis condición igual,

quejándoos, si os trata mal,

Burlándoos, si os quieren bien.

Opinión ninguna gana.

pues la que más se recata,

si no os admite, es ingrata,

y si os admite, es liviana...

Sor Juana Inés de la Cruz

(Fragmento)

Nai

Tiña unha fita roxa no cabelo.

Lembro todas as flores dos meus vasos de nena.

Tiña bicos a tarde, qué tesouro,

e bulía en buratos para dentro dos teus ollos.

A tarde tiña ás de paxaro, quentiño, quentiño,

as túas mans, riscadas do traballo,

Calaban moitas veces para carexarme miúdo…

Eran días sen medo aos corvos sobre a testa

Porque todo era estrela.

Logo, qué logos, houbo boar de follas, momes, xentes.

Abrín portas, pecheinas; non se acouga con tanta multitude;

corrín a ser muller . E na tola carreira, perdín a fita roxa

que me chamaba nena. Debeu levala o vento

co froito dos anos, meus anos…

¿Pra que terían ás de paxaro os dedos

que niñaban limpezas no cabelo?

Nai, onte laveiche os ollos. E na palma mollada

repousaron aquelas tardes, a fita dunha vida mellor.

Ollos da miña nai. Cobizos de lareira sempre ao fogo.

¡Seica os ventos vos perden ou vos choran!...

Sen eles, miña historia non ten ollos.

Xohana Torres (Do sulco)

O Club da Calceta

(Fragmento)

Mais as cousas que me dixeron remexéronme por dentro, loa-

do sexa o Altísimo. Non foron as típicas que xa coñezo e non

me interesan. Foron outras novas. E a min gústame sobre todo pensar. Anxos foi a que

dixo a frase que me quedou espetada como o noso Señor na cruz:

- Mírese, Elvira, vostede deullo todo á igrexa e, que lle deu ela a vostede? Nin sequera

teñen en conta a súa opinión. Sempre estará vostede en segundo plano.

E aí comezou a matinar. Logo a Matilde tamén comezou a dicir que por que só Deus

fala cos curas, ao parecer. Xusto cos que saben menos da vida, dicía ela. Non teñen nin

idea do que é ter calos nas mans, nin parir e coidar fillos, ou levar unha vida na que

todo o teñas que buscar ti. E eu veña a cismar. Que hai curas que traballan arreo. Hai-

nos, E eu veña a cismar. Ata que hai uns días, mentres o padre Serafín remexía no al-

tar, cheguei á conclusión. O que a min me gustaría ser e non fun é cura. Pero non

home, diso nada. Eu, Elvira López, cura. Unha cura nova. Aos meus setenta anos. Na-

da de votos absurdos. Nada de discurisóns na miña igrexa nun círculo, como debía

facer Noso Señor, e falr. Pero non eu soa. Que todo o mundo falase. Falar de Deus, da

santa Marta e do santo Antón, das cousas que cómpre aprender das súas vidas, que

non vou dicir que sexan todas. Nin moito menos. Decateime. Eu, aos meus setenta

anos, unha ilusa. E con iso invadiume un bo desacougo porque souben que nunca po-

dería chegar a conseguilo. E non polos setenta anos senón por chamarme Elvira, Elvira

López.

María Reimóndez

Arte do gato Ollar pausadamente o mundo desde lonxe

porque chegache ao alvo,

atrapache a sua esencia

e era a desposesión.

Pero ás vezes o mundo ten a forma

deste sol de mañá que aquece osmúsculos,

deste ceu maternal que te amolece:

dar-se por hoxe ao éxtase,

render-se ante este asédio,

fazer como que a vida decidiu a xogada

e ten o rosto de deus.

Indolente e soberbo,

epicúreo

e escéptico,

Contemplar o vazío na multipicidade

e non desexar nada

e no amar

porque o amor é ficción, o anseio un canto

que as sereas erraron,

porque se amas serás o abndonado.

Deixar que as águas pasen

e os exércitos,

e un día máis se incline baixo o peso de Hércules.

Só unha lene araxe arrepia o teu flanco,

distende a tua pupila.

Pilar Pallarés

Á tarde, cun can e un libro

entreaberto

sento-me nun banco do xardín

e deteño-me a contemplar o transcorrer da vida.

Por oriente pasa unha anada de paxaros

que non identifico.

Hai unha luz desigual tapizando a paisaxe,

hai unha luz fráxil e cautelosa

de inverno.

O corazón escoita e, ás vezes, insinua unha pregunta.

Hai un manto de calma abafando alaridos,

ocultando rostos desolados.

A vida é isto? Esta dor que avanza, perniciosa,

por canles subterráneas?

esta

mediocridade?

Á tarde, contemplo a falsa calma e agardo o delirio

mentres o can, o libro, a anada de paxaros,

un eco de tronada mui ao lonxe…

Pilar Pallarés

Crédito da Imaxe

Brinca na gorxa

Tantos días e anos

aprendendo teimosamente

a chamar ribazos aos arrós

tanto esforzó en atapullar as palabras os sons

no fondo da gorxa en acoitelar

o seseo desempeñar a gheada

tanta previsión en nomear os fillos

coa letra de contrabando

tal dominio dos tempos compostos

pretérito pluscuamperfecto

tanto anoar a lingua.

só ela a ceifeira da gadaña

cos seus dedos como brincas

foi quen de tirar para fóra

as antigas palabras

(irmáns deixaime)

do centro das entrañas.

Marilar Aleixand

(Desmentindo a primavera)

Crédito da Imaxe

A peito

Teñen os momentos

a súa razón de ser.

Cada cousa

ten o seu sitio.

Cada un

ten o seu lugar.

Pero eu

estou en todo.

Estou a centos.

Estou a miles.

Entro

abro mil armarios.

Boto fóra

o que sobra.

Respiro.

Respiro coa boca grande.

Falo.

Falo coa alma aberta.

Camiño.

Camiño retando a vida

cuns tacóns sinxelos.

descuberto

Cada día

unha batalla.

Cada día

un novo estreo.

Exhibirme

desafiante.,

a peito descuberto.

Son artista.

Son poeta.

Síntome un héroe.

Mil mulleres.

Unha soa.

Son muller,

que non é pouco.

Asun Estévez

(Pel de Muller)

Crédito da Imaxe

Vendidas (Fragmento)

Cuando una muchahca se casa en al sociedad yemenita, se

espera de ella que comparta las faenas domésticas con las otras

mujeres de la familia. Una joven de mi edad debe descargar a

las más viejas. Como todos los jefes de familia, Abdul Khada y Gowad nos han com-

prado también para esto. Casan a sus hijos con muchachas físicamente resistentes y

de buena salud, a menudo de más edad, con el mismo fin. Me di cuenta mirando un

poco a mi alrededor en el pueblo. En cuanto las niñas aprende a andar, transportan

agua sobre la cabeza, ayudan en la cocina, recogen leña y cuidan a los animales.

Desde el primer día obligaron a Nadia a transportar agua. Esto consiste en colo-

carle sobre la cabeza un bidón de veinte litros, que llaman tanaké, caminar hasta el

manantial, volver con el bidón lleno sobre la cabeza y continuar así hasta que la cister-

na de la casa está llena. Un trabajo agotador; cotidiano, al cual hay que añadir la reco-

gida de la leña o excrementos secos para combustible, forraje para los animales, la lim-

pieza de la casa y la cocina.

La casa de Abdul Khada, construida sobre una elevacíon, hace todavía más difícil

este tipo de trabajo. Hay que acarrear el agua hasta doce veces durante el día, escalan-

do un camino accidentado.

Un día Ward decalra a su marido, señalándome:

- Es necesario que trabaje. Tengo derecho al descanso. Hasta ahora Abdul Khada no

me había pedido nada y ella debía empezar a encontrar su jornada demasiado larga.

¿Para qué había casado a su hijo pagando tanto dinero…?

Zana Muhsen _ Andrew Crofts

Pinar Selek

Cada día cae unha pinga no mesmo vaso. Unha pinga que por forza de ecoar xa non é

nin audible. Ás veces a pinga fai remexer o base e entón saímos na televisión rodeadas

de policía, forenses e pasos cortados aos fogares que foron cárcer e interrogatorio e su-

plicio e finalmente pena capital. Mais tamén hai para algunas de nós cárcere, interro-

gatorio, suplicio e pena capital no sentido habitual das palabras. Miles de mulleres en

todo o mundo padecen persecución, cárcere e asesinato por tentr defender os dereitos

das mulleres, tamén desas que renegan do feminismo. Miles de mulleres en todo o

mundo pagan coa súa vida para que se respecten os dereitos da metade da poboación.

Os seus nomes vánsenos escribindo con lume ás que seguimos vivas na memoria.

Para Pinar Selek aínda estamos a tempo. A tempo de evir que continúa a súa tortura a

mans do gobernó turco, que a acusou inxustamente de ser culpable dun atentado que

nunca foi tal senón un escape de gas. Dous anos no cárcere inxustamente para ser ab-

solta finalmente. O seu único delito: defender os dereitos das mulleres e traballar co

pobo kurdo. Agora o gobernó turco, de xeito irregular, quere volver abrir o seu caso,

erradicala no silencio para que deixe de facer. Dende este lado temos obriga de facer

que as pingas se oian de verdade. Deste lado temos a obriga de facer maré das ondas

altas que esixan, aquí e fóra, nos fogares e na rúa, xustiza para as mulleres, en especial

para as que traballan dende a paz por un mundo xusto. As nosas pingas deben deixar

de ser bágoas e converterse en treboada. Pinar Selek e tantas outras agardan.

María Reimondez

Artigo (A nosa terra)