Unibertsoa
Transcript of Unibertsoa
![Page 1: Unibertsoa](https://reader036.fdocumento.com/reader036/viewer/2022081511/558bce55d8b42aa60b8b46b7/html5/thumbnails/1.jpg)
Claudio PTOLOMEO (120-180 K. O.)
ARISTOTELES (384-322 K. A.)
EREDU GEOZENTRIKOA 6. ORR.
![Page 2: Unibertsoa](https://reader036.fdocumento.com/reader036/viewer/2022081511/558bce55d8b42aa60b8b46b7/html5/thumbnails/2.jpg)
![Page 3: Unibertsoa](https://reader036.fdocumento.com/reader036/viewer/2022081511/558bce55d8b42aa60b8b46b7/html5/thumbnails/3.jpg)
Lurra unibertsoaren erdigunean
Orbita zirkularrak
Izarrak zeru ganga tinkoan7 esfera mugikorrak
![Page 4: Unibertsoa](https://reader036.fdocumento.com/reader036/viewer/2022081511/558bce55d8b42aa60b8b46b7/html5/thumbnails/4.jpg)
Tycho BRAHE (1546-1601).
Lurra erdigunean, baina beste planetak eguzkiaren inguruan mugitzen ziren
Daniarra, Pragan egin zuen lan, astrologiazalea, liskarretan beti sartuta
![Page 5: Unibertsoa](https://reader036.fdocumento.com/reader036/viewer/2022081511/558bce55d8b42aa60b8b46b7/html5/thumbnails/5.jpg)
Zergatik ez sinplifikatu?
![Page 6: Unibertsoa](https://reader036.fdocumento.com/reader036/viewer/2022081511/558bce55d8b42aa60b8b46b7/html5/thumbnails/6.jpg)
Nikolas KOPERNIKO (1473-1543)
De Revolutionibus Orbium Coelestium
EREDU HELIOZENTRIKOA
![Page 8: Unibertsoa](https://reader036.fdocumento.com/reader036/viewer/2022081511/558bce55d8b42aa60b8b46b7/html5/thumbnails/8.jpg)
Eguzkia unibertsoaren erdigunean
Orbita zirkularrak
7 esfera mugikorrak Izarrak zeru ganga tinkoan
...?
...?
...? ...?
![Page 9: Unibertsoa](https://reader036.fdocumento.com/reader036/viewer/2022081511/558bce55d8b42aa60b8b46b7/html5/thumbnails/9.jpg)
Galileo GALILEI (1564 - 1642)
![Page 10: Unibertsoa](https://reader036.fdocumento.com/reader036/viewer/2022081511/558bce55d8b42aa60b8b46b7/html5/thumbnails/10.jpg)
1609-ko abenduan, Ilargian kraterrak aurkitu zituen
![Page 11: Unibertsoa](https://reader036.fdocumento.com/reader036/viewer/2022081511/558bce55d8b42aa60b8b46b7/html5/thumbnails/11.jpg)
1610-ko urtarrilean, Jupiterren sateliterik handienak aurkitu zituen
IO
EUROPA
GANIMEDES
CALISTO
![Page 12: Unibertsoa](https://reader036.fdocumento.com/reader036/viewer/2022081511/558bce55d8b42aa60b8b46b7/html5/thumbnails/12.jpg)
1610-ko uztailean, Saturnoren eraztunak aurkitu zituen
Sidereus Nuncius
![Page 13: Unibertsoa](https://reader036.fdocumento.com/reader036/viewer/2022081511/558bce55d8b42aa60b8b46b7/html5/thumbnails/13.jpg)
![Page 14: Unibertsoa](https://reader036.fdocumento.com/reader036/viewer/2022081511/558bce55d8b42aa60b8b46b7/html5/thumbnails/14.jpg)
Johannes KEPLER (1571-1630)
Brahe-ren laguntzaile, beraren behaketak eta oharrak heredatu zituen
Lehenengo emaztea eroa hil zen; bigarren emaztearekin izan zituen 7 seme-alabak hil zitzaizkion; bere amari sorginkeriaz leporatu zioten ...
Harmonices Mundi
7. ORR.
![Page 15: Unibertsoa](https://reader036.fdocumento.com/reader036/viewer/2022081511/558bce55d8b42aa60b8b46b7/html5/thumbnails/15.jpg)
1go LEGEA: “Planetek orbita eliptikoak osatzen dituzte, eguzkia fokoetako batean kokaturik”
![Page 16: Unibertsoa](https://reader036.fdocumento.com/reader036/viewer/2022081511/558bce55d8b42aa60b8b46b7/html5/thumbnails/16.jpg)
2. LEGEA: “Planetek area berdinak barreiatzen dituzte denbora-tarte berdinean”
Hori posiblea da eguzkitik hurbilago daudenean azkarrago mugitzen direlako
![Page 17: Unibertsoa](https://reader036.fdocumento.com/reader036/viewer/2022081511/558bce55d8b42aa60b8b46b7/html5/thumbnails/17.jpg)
3. LEGEA: “Urrunago daudenek orbita luzeagoak osatzen dituzte, beraz denbora gehiago behar dute”
![Page 18: Unibertsoa](https://reader036.fdocumento.com/reader036/viewer/2022081511/558bce55d8b42aa60b8b46b7/html5/thumbnails/18.jpg)
Isaac NEWTON (1642-1727)
Grabitazio unibertsalaren legea... Astro guztien mugimendurako azken arrazoia
![Page 19: Unibertsoa](https://reader036.fdocumento.com/reader036/viewer/2022081511/558bce55d8b42aa60b8b46b7/html5/thumbnails/19.jpg)
UNIBERTSO EGONKORRA eta UNIFORMEA
Eguzkia izarrenetako bat baino ez da
Eguzkia Esne-bidea izeneko galaxian dago
Esne-bidean beste izarrak, nebulosak eta hainbat astro-motak ere daude
William HERSCHEL (1738-1822)
Musikaria eta astronomozalea. Urano aurkitu zuen 1787-an
![Page 20: Unibertsoa](https://reader036.fdocumento.com/reader036/viewer/2022081511/558bce55d8b42aa60b8b46b7/html5/thumbnails/20.jpg)
“Berezko bizitza bizitzeko bi modu daude: dena miraria balitz bezala edo ezerez izango balitz moduan "
Albert EINSTEIN (1879-1955)
Bizitzan, historian zehar zientzilarik famatuena
Erlatibitatearen teoria proposatu zuen ... 26 urterekin!!
![Page 21: Unibertsoa](https://reader036.fdocumento.com/reader036/viewer/2022081511/558bce55d8b42aa60b8b46b7/html5/thumbnails/21.jpg)
C oso handia denez masa txikia izan arren, masa txiki batetik egundoko energia askatu ahal da
Azkenean masa eta energia baliokideak dira, hau da, masa hiperkontzentraturiko energia mota da
![Page 22: Unibertsoa](https://reader036.fdocumento.com/reader036/viewer/2022081511/558bce55d8b42aa60b8b46b7/html5/thumbnails/22.jpg)
HEDATZEN ARI DEN UNIBERTSOA
Edwin HUBBLE (1889-1953)
Beste galaxiak ere (100 mila milioi?) existitzen dira
Galaxiak euren artean urruntzen dira
8. ORR.
![Page 23: Unibertsoa](https://reader036.fdocumento.com/reader036/viewer/2022081511/558bce55d8b42aa60b8b46b7/html5/thumbnails/23.jpg)
Stephen HAWKING (1942)
Zulo beltzak, dentsitate handiko izarrak non argiak ezin duen ihes egin