Unibertsoari buruzko aurkezpena
-
Upload
maria-jesus-lopez -
Category
Education
-
view
3.916 -
download
8
description
Transcript of Unibertsoari buruzko aurkezpena
![Page 1: Unibertsoari buruzko aurkezpena](https://reader036.fdocumento.com/reader036/viewer/2022081504/558bce84d8b42aa10b8b4723/html5/thumbnails/1.jpg)
UNIBERTSOA
![Page 2: Unibertsoari buruzko aurkezpena](https://reader036.fdocumento.com/reader036/viewer/2022081504/558bce84d8b42aa10b8b4723/html5/thumbnails/2.jpg)
UNIBERTSOA
• UNIBERTSOA zeru-gorputz guztien multzoak eta berauek inguratzen dituen espazioak osatzen dute.
• Zeru-gorputz edo astro nagusienak izarrak, planetak, sateliteak,asteroideak eta kometak dira.
![Page 3: Unibertsoari buruzko aurkezpena](https://reader036.fdocumento.com/reader036/viewer/2022081504/558bce84d8b42aa10b8b4723/html5/thumbnails/3.jpg)
TEORIA GEOZENTRIKOA
![Page 4: Unibertsoari buruzko aurkezpena](https://reader036.fdocumento.com/reader036/viewer/2022081504/558bce84d8b42aa10b8b4723/html5/thumbnails/4.jpg)
TEORIA HELIOZENTRIKOA
![Page 5: Unibertsoari buruzko aurkezpena](https://reader036.fdocumento.com/reader036/viewer/2022081504/558bce84d8b42aa10b8b4723/html5/thumbnails/5.jpg)
UNIBERTSOAREN SORRERABIG BANG
Unibertsoaren sorrerari buruzko teoria asko badaude ere, unibertsoaren hedapenarena da gaur egun zabalduena, alegia Eztanda Handia edo Big Bang izenez ezagutzen dena. Big Bangaren teoriaren arabera, unibertsoko materia guztia gune bakar batean bilduta zegoen, baina duela 15 mila milioi (15.000.000.000) bat urte inguru eztanda egin zuen eta unibertsoan zehar zabaldu eta sakabanatu zen materia. Espazioan sakabanatutako materia horretatik sortu ziren, aurrerago, galaxiak, izarrak eta planeta-sis temak. Teoria horren arabera, gaur egun, unibertsoa hedatze-fasean dago oraindik ere
![Page 6: Unibertsoari buruzko aurkezpena](https://reader036.fdocumento.com/reader036/viewer/2022081504/558bce84d8b42aa10b8b4723/html5/thumbnails/6.jpg)
IR012960AA:
http://es.youtube.com/watch?v=R3-OcZF8-Fc&feature=related
IR012960AA:
http://es.youtube.com/watch?v=R3-OcZF8-Fc&feature=related
![Page 7: Unibertsoari buruzko aurkezpena](https://reader036.fdocumento.com/reader036/viewer/2022081504/558bce84d8b42aa10b8b4723/html5/thumbnails/7.jpg)
Unibertsoan
galaxiakdira izar multzorik konplexuenak
![Page 8: Unibertsoari buruzko aurkezpena](https://reader036.fdocumento.com/reader036/viewer/2022081504/558bce84d8b42aa10b8b4723/html5/thumbnails/8.jpg)
•Kiribilak. Ia galaxien erdiak galaxia kiribilak dira,hau da, nukleo batez eta nukleo horretatik irteten diren besoez osatutako galaxiak. Gure galaxia bera ere, mota honetakoa da seguru asko.Eguzkia Esne-Bidearen mutur batean aurkitzen
![Page 9: Unibertsoari buruzko aurkezpena](https://reader036.fdocumento.com/reader036/viewer/2022081504/558bce84d8b42aa10b8b4723/html5/thumbnails/9.jpg)
Barradunak. Galaxia mota honetan nukleoa zeharkatzen duten bi besoek barra formako egitura osatzen dute, hau da, galaxia barradunak kiribilen antzekoak dira, baina pare bat beso bakarrik dituzte
![Page 10: Unibertsoari buruzko aurkezpena](https://reader036.fdocumento.com/reader036/viewer/2022081504/558bce84d8b42aa10b8b4723/html5/thumbnails/10.jpg)
Irregularrak. Galaxia gutxi batzuek ez dute forma definiturik: galaxia
irregularrak dira.
![Page 11: Unibertsoari buruzko aurkezpena](https://reader036.fdocumento.com/reader036/viewer/2022081504/558bce84d8b42aa10b8b4723/html5/thumbnails/11.jpg)
Eliptikoak. Beste galaxia batzuk eliptikoak edo obalatuak dira,
hau da, arrautza baten tankerahartzen dute, gutxi gorabehera
![Page 12: Unibertsoari buruzko aurkezpena](https://reader036.fdocumento.com/reader036/viewer/2022081504/558bce84d8b42aa10b8b4723/html5/thumbnails/12.jpg)
![Page 13: Unibertsoari buruzko aurkezpena](https://reader036.fdocumento.com/reader036/viewer/2022081504/558bce84d8b42aa10b8b4723/html5/thumbnails/13.jpg)
Berezko argia duen astroa da izarra, bere baitan gertatzen diren erreakzio termonuklearren energiaz distiratzen duena.
Izarraren kolorea bere gainazalaren tenperaturaren araberakoa da; beroenek argi urdinxka igortzen dute eta hotzenek gorrixka.
20.000 º C
urdin-zuria
10.000 º C
zuria
6.000 º C
horia
4.500 º C
laranja
3.000 º C
gorria
![Page 14: Unibertsoari buruzko aurkezpena](https://reader036.fdocumento.com/reader036/viewer/2022081504/558bce84d8b42aa10b8b4723/html5/thumbnails/14.jpg)
•NANO ZURIAK Masatxikiko izarrak dira nano zuriak,gainazaleko tenperatura altua, baina argitasun txikia duena (Lurraren neurrikoerradioa eta Eguzkiak adinakomasa izan dezakete).
![Page 15: Unibertsoari buruzko aurkezpena](https://reader036.fdocumento.com/reader036/viewer/2022081504/558bce84d8b42aa10b8b4723/html5/thumbnails/15.jpg)
•SUPERNOBA Oso masa handiko izarra da,. Desagertzeko hainbat urte behar ditu eta tarte horretan dagoen galaxiaren argitasuna gainditzen du.
![Page 16: Unibertsoari buruzko aurkezpena](https://reader036.fdocumento.com/reader036/viewer/2022081504/558bce84d8b42aa10b8b4723/html5/thumbnails/16.jpg)
PULTSAREA PULTSAREAK ardatzarekiko oso azkar biratzen ari diren neutroi-izarrak direla uste da, 20 km-ko diametroa baino ez dutenak eta supernobak kolapsatu ostean, izarraren materia izugarri konprimatzen denean eratzen direnak
![Page 17: Unibertsoari buruzko aurkezpena](https://reader036.fdocumento.com/reader036/viewer/2022081504/558bce84d8b42aa10b8b4723/html5/thumbnails/17.jpg)
ZULO BELTZA MATERIA eta argia ere bere baitara erakartzeko eta bertatik irteten ez uzteko adinako eremu grabitatorioa sortzen duen gorputza da zulo beltza.
![Page 18: Unibertsoari buruzko aurkezpena](https://reader036.fdocumento.com/reader036/viewer/2022081504/558bce84d8b42aa10b8b4723/html5/thumbnails/18.jpg)
EGUZKIA• Energia iturria da• Izar ertaina da.• Orain dela 5000milioi urte
sortu zen eta bizitzaren erdia igaro da
• 6000ºCko temperatura du• Errotaziorako 30 egun
behar ditu
![Page 19: Unibertsoari buruzko aurkezpena](https://reader036.fdocumento.com/reader036/viewer/2022081504/558bce84d8b42aa10b8b4723/html5/thumbnails/19.jpg)
Errotazio higidura
![Page 20: Unibertsoari buruzko aurkezpena](https://reader036.fdocumento.com/reader036/viewer/2022081504/558bce84d8b42aa10b8b4723/html5/thumbnails/20.jpg)
Traslazio higidura
![Page 21: Unibertsoari buruzko aurkezpena](https://reader036.fdocumento.com/reader036/viewer/2022081504/558bce84d8b42aa10b8b4723/html5/thumbnails/21.jpg)
![Page 22: Unibertsoari buruzko aurkezpena](https://reader036.fdocumento.com/reader036/viewer/2022081504/558bce84d8b42aa10b8b4723/html5/thumbnails/22.jpg)
![Page 23: Unibertsoari buruzko aurkezpena](https://reader036.fdocumento.com/reader036/viewer/2022081504/558bce84d8b42aa10b8b4723/html5/thumbnails/23.jpg)
Merkurio
• Eguzkitik hurbilena• Ez du atmosferarik• Tª aldaketak oso
handiak dira(-170ºC-425ºC)
• Ez du sateliterik• Lurra baino hiru aldiz
txikiagoa da
![Page 24: Unibertsoari buruzko aurkezpena](https://reader036.fdocumento.com/reader036/viewer/2022081504/558bce84d8b42aa10b8b4723/html5/thumbnails/24.jpg)
Artizarra
• Lurra bezalakoa da• Berotegi efektu oso
nabarmena du (480ºC)
• Higidura retrogradoa du
![Page 25: Unibertsoari buruzko aurkezpena](https://reader036.fdocumento.com/reader036/viewer/2022081504/558bce84d8b42aa10b8b4723/html5/thumbnails/25.jpg)
Lurra
• Atmosfera oxigenoz eta nitrogenoz osatuta dago
• Satelite bat dauka: ilargia
• Bizia duen planeta bakarra
![Page 26: Unibertsoari buruzko aurkezpena](https://reader036.fdocumento.com/reader036/viewer/2022081504/558bce84d8b42aa10b8b4723/html5/thumbnails/26.jpg)
Marte
• Bi satelite ditu:Fobos eta Deimos
• Oso tenperatura baxuak ditu
![Page 27: Unibertsoari buruzko aurkezpena](https://reader036.fdocumento.com/reader036/viewer/2022081504/558bce84d8b42aa10b8b4723/html5/thumbnails/27.jpg)
Jupiter
• Planetarik handiena da
• 60 satelite ditu
![Page 28: Unibertsoari buruzko aurkezpena](https://reader036.fdocumento.com/reader036/viewer/2022081504/558bce84d8b42aa10b8b4723/html5/thumbnails/28.jpg)
Saturno
• Eraztun sistema bat dauka
• 30 satelite ditu, baina handiena Titan da
• Pisu gutxiko planeta da.
![Page 29: Unibertsoari buruzko aurkezpena](https://reader036.fdocumento.com/reader036/viewer/2022081504/558bce84d8b42aa10b8b4723/html5/thumbnails/29.jpg)
Urano
• Eraztun sistema bat dauka
• 25 satelite ditu• Errotazio ardatza
horizontala da
![Page 30: Unibertsoari buruzko aurkezpena](https://reader036.fdocumento.com/reader036/viewer/2022081504/558bce84d8b42aa10b8b4723/html5/thumbnails/30.jpg)
Neptuno
• 10 satelite ditu
![Page 31: Unibertsoari buruzko aurkezpena](https://reader036.fdocumento.com/reader036/viewer/2022081504/558bce84d8b42aa10b8b4723/html5/thumbnails/31.jpg)