Arrazionalismoa
Errepasoa
Sarrera
• Arrazionalismo izeneko mugimenduak XX. mendeko arkitekturako pertsonalitate garrantzitsuenak elkartu zituen
• Haien lana eta teoria indibidualak izan arren komuneko ezaugarri batzuk dituzte, formen sinpletasuna bezala, eta forma hauen funtzionalitatea.
Materialak
• Material industrialak erabiltzen dituzte, gehien bat igeltsua.
• Igeltsuak eskaintzen dituen abantailak dira:– Material merkea da, egokitzeko erreza,
konbustible ezina, ez da herdoiltzen eta posible egiten du eraikuntzak eskeleto bat izateko, oinplanoa libre utziz.
– Gainera, aldez aurreko serietako manufakturarako aukera ematen du.
– Beste materialekin konbina daiteke, altzairu, kristala edo adreilu bezala.
Eraikuntzako elementuak
• Horma ez da euskarria, eta azal fin bat izatera pasatzen da, leiho kopuru handi batekin haizea eta argia pasatzen uzten duela.
• Euskarriak pilareak dira, sekzio desberdinez, igeltsuz edo altzairuz eginak.
• Estalkiak, orokorki, dintelduak dira eta euskarrietan mantentzen dira, honekin eskeletoa eratuz, eraikuntzari argia eta pisutsua ez izateko itxura emanez.
Elementu apaingarriak
• Elementu apaingarriak desagertzen dira argia eta forma biluzien mesedean.
• Proportzioarekiko, sinpletasunerako eta asimetriarekiko kezka dago.
• Barruko espazioa oinplano askean oinarritzen da, barruko horma bihurgunetsuak edo mugitzeko errazak, funtzio desberdinei egokitzeko.
• Barrualdean, beheko solairu askeak eta terraza horizontalak eraikuntzaren irudia definitzen dute.
Eraikuntzako tipologia• Urbanismoarekiko interesa dago jendea bizitzeko
modu berrietara egokitzeko asmoz eta taldeak antolatzen dituzte, formula berriak erabiliz, hiri-lorategia edo hiri industriala bezala.
• Eraikuntza esanguratsuenak dira: – Etxe sozialak, – Zeru-harraskari,– Eraikuntza industrialak, – Eraikuntza administratiboak, – Antzokiak, – Kontzertu gelak eta – Estadioak.
Mies van der Rohe
• Mies van der Rohe, Bauhaus-ari lotuta zegoen eta arkitektura arrazionalistako eredu onenetarikoa da.
• Bere lana iraultzailea izan zen hasieratik, Berlinen bulegoetako eraikuntza bat diseinatzen hasi zenean (1919).
• Ondoren etxeak diseinatu zituen eta 1929.ean Bartzelonako Erakusketa Unibertsalerako Germaniar Pabiloia eraiki zuen.
• Eraikuntza honetan material berrien erabilera egokia, bolumen garbiekin eta horma gortina bezala horma tradizionalaren partez.
Mies van der Rohe
• EEBB-etara emigratu zuen non zeru-harraskari ugari eraiki zituen, kristalezko kutxa handiak bezala, zeinetan arkitekturako formen purutasuna ikus daiteken.
• Material berriak oinarrizkoak dira bere lanetan.
• Seagram Building bere zeru-harraskari famatuenetariko bat da.
Le Corbusier
• Le Corbusier Suitzan jaio zen baina bere lana nagusiki Frantzian egin zuen.
• Igeltsuaren erabilera ikasi zuen eta berehala hasi zen serieko ekoizpenarekin.
• Hiriak diseinatu zituen ere, biztanleen kopuru zehatz batekin (hiru milioi biztanle inguruan).
• 1926an bere lan esanguratsuenetariko bat egin zuen, Villa Savoye, igeltsuzko egitura bat Mediterranear inspiraziokoa.
Le Corbusier
• Ville Savoye-n praktikan jarri zituen arkitekturako bere bost puntuak– “pilotis”-en erabilera, pilar mota bat egitura
eusteko eta zolutik separatzeko, espazioa moztu gabe;
– fatxada askea; – terraza-lorategia, teilatuak lauak direlako;– leihoen biderketa: jarraian eta elementu
metalikoz; – oinplano askea orain eraikuntzako euskarria
ez delako.
Le Corbusier
• Teorikoa izan zen baina ez utopikoa, bere proiektuak eraiki zituelako.
• Bere lan popularrenetariko bat Marseillako Unité d´Habitation da, non langileen familientzako etxeak eraiki zituen.
• Lan hauetan bere bost puntu horiek aplikatzen saiatu zen ere.
Le Corbusier
• Bere karreraren amaieran arrazionalismoa modifikatu zuen organizismotik gertuago egoteko bere maisu-lan batekin: Notre Dame du Haut , Ronchamp-en.
• Beste lanak dira:– Nazio Batuen eraikuntza New York-en– Chandigarh India-n– Bagdad Stadium
-Notre Dame du Haut, Romchamp
-United Nations eraikuntza, New York-en
-Chandrigarh, India, Gobernuko eraikuntzak