CLASSIFICACIÓ TRASTORNS RESPIRATORIS DEL SON. CLÍNICA DE LA SAHS.
Núria Grau. Pneumologia Hospital del Mar
Consenso Nacional sobre el síndrome de apneas-hipopneas del sueño
Coordinador:Joaquín Durán-Cantolla(Sociedad Española de Neumología y Cirugía Torácica (SEPAR))
Comité de redacción:Francisco Javier Puertas-CuestaGonzalo Pin-ArboledasJoan Santamaría-Cano
Grupo Español de Sueño (GES) formado por orden alfabético:
Asociación Española de Pediatría (AEP)Gonzalo Pin-Arboledas
Asociación Española de Pediatría de Atención Primaria (AEPAP)Javier E. Blanco-GonzálezRamón Ugarte-Líbano
Asociación de Estudios de Prevención y Salud Laboral (AEPSAL)Jose María-Molina
Asociación Ibérica de Patología del Sueño (AIPS)Pilar Cuartero-RíosFrancisco Javier-Puertas
Dirección General de Tráfico (DGT)Elena Valdés
Organización Médica Colegial (OMC)Francisco Toquero de la Torre
Sociedad Española de Cardiología (SEC)Jose Martínez-Ferrer
Sociedad Española de Medicina General (SEMG)Juan Antonio-Trigueros
Sociedad Española de Medicina de Tráfico (SEMT)Elena Valdés-Rodríguez
Sociedad Española de Medicina Familiar y Comunitaria (SEMFYC)Jesús Molina-ParísAsensio López-Santiago
Sociedad Española de Medicina Rural y Generalista (SEMERGEN)Jose Antonio Quintano-Jiménez
Sociedad Española de Neurofisiología Clínica (SENFC)Inés Picornell-DarderGema de Blas-Beorlegui
Sociedad Española de Neurología (SEN)Joan Santamaría
Sociedad Española de Ortodoncia (SEO)Juan Cobo PlanaFélix de Carlos Villafranca
Sociedad Española de Neumología y Cirugía Torácica (SEPAR)Joaquín Durán-CantollaNicolás González-Mangado
Sociedad Española de Otorrinolaringología (SEORL)Eduard EstellerEnric Perelló
Sociedad Española de Prótesis Estomatológica (SEPES)Carmelo Alustiza
Con la colaboración de:Un epidemiólogo clínico: Felipe Aizpuru-BarandiaránUn especialista en bioética: Fernando CarballoUn magistrado: Purificación MartorellUn paciente: Jesús Polo-Fernández de AróyabeLa Organización de Consumidores y Usuarios (OCU): José María González-ViguerasUn representante de proveedores de Servicios (Air Products): Mercedes Franco-GayUn representante de los fabricantes de equipos (ResMed España): Ángel Orteu
• Definició SAHS
“Cuadro de somnolencia excesiva, trastornos cognitivo-conductuales, respiratorios, cardiacos, metabólicos o inflamatorios secundarios a episodios recurrentes de obstrucción de la via aerea superior durante el sueño, a consecuencia de una alteración anatomo-funcional que conduce a su colapso”.
Consenso Nacional sobre el síndrome de apnea-hipopnea del sueño, 2005
Factors predisponents
Anatòmics:- Obesitat- Malformacions- P.ex: retrognatia- Hipertròfia amigdalar
Altres:- Edat (40-80 anys)- Sexe (homes:dones, 2/3:1)- Medicacions- Alcohol- Tabaquisme- Història familiar
• CLASSIFICACIÓ trastorns respiratoris del son
OBSTRUCTIUS
• Apnea obstructiva
• Hipoapnea
• ERAM: esforç respiratori associat a microdespertar (RERA: Respiratory Event-Related arousal)
OBSTRUCTIUS
• Apnea obstructiva
• Hipoapnea
• ERAM: esforç respiratori associat a microdespertar (RERA: Respiratory Event-Related arousal)
NO OBSTRUCTIUS
• Apnea central (Respiració de Cheyne-Stokes)
• Hipoventilació durant el son
• CLASSIFICACIÓ trastorns respiratoris del son
Roncador simple
S. de resistencia aumentadavía aérea superior
Hipopnea obstructiva
Apnea obstructivaCOL.LAPSABILITAT VAS
Abscència o reducció >90% de la senyal respiratòria (termistors, cánula nasal o pneumotacògraf) de >10 s de duració en presència d’esforç respiratori detectat per les bandes toracoabdominals.
APNEA OBSTRUCTIVA
Abscència o reducció > 90% de la senyal respiratòria (termistors, cánula nasal o pneumotacògraf) de >10 s de duració en abscència d’esforç respiratori detectat per les bandes toracoabdominals.
APNEA CENTRAL
És un esdeveniment respiratori que, habitualment, comença amb component central i acaba amb un component obstructiu.
APNEA MIXTA
Reducció discernible (>30% i <90%) de l’amplitud de la senyal respiratòria de >10 s de duració (termistors, cánula nasal o pneumotacògraf) que s’acompanya d’una desaturació (≥ 3%) i/o un microdespertar en l’electroencefalograma.
HIPOAPNEA OBSTRUCTIVA
Periode ≥ 10 s d’increment progressiu de l’esforç respiratori (habitualment detectat mitjançant medicióde pressió esofàgica) que acaba amb un microdespertar.
Opcionalment, també pot detectar-se per períodes curts dede limitació de fluxe (≥ 10 s i < 2 min), sense reducció marcada de l’amplitud del fluxe i que acaba amb un microdespertar.
ERAM
(esforços respiratoris associats a microdespertars)
Indice de apnea-hipopnea (IAH )=Nº apneas + Nº hipopneas
Horas de sueño
Indice de alteración respiratoria (IAR)=Nº apneas + Nº hipopneas + N º ERAM s
Horas de sueño
DEFINICIÓ DE SAHS:
1.- IAR > 5/h associat a un dels següents símptomes:
A.- excessiva somnolència diürna no explicada per altres causes
B.- dos o més dels següents:
B1.- Asfíxies repetides durant el son
B2.- Despertars recurrents durant el son
B3.- Percepció de son no repatador
B4.- Cansament i/o fatiga durant el dia
B5.- Dificultats de concentració
DEFINICIÓ DE SAHS:
1.- IAR > 5/h associat a un dels següents símptomes:
A.- excessiva somnolència diürna no explicada per altres causes
B.- dos o més dels següents:
B1.- Asfíxies repetides durant el son
B2.- Despertars recurrents durant el son
B3.- Percepció de son no repatador
B4.- Cansament i/o fatiga durant el dia
B5.- Dificultats de concentració
SAHS=1+ (A o B)
SÍMPTOMES NOCTURNS: despertars freqüents, despertars bruscs pel propi ronc, per molèsties faríngees o per crisis de refluxe gastroesofàgic, nictúria, son agitat (moviments involuntaris, gemecs ...), sudoració, enuresi...
SÍMPTOMES MATINALS: son no reparador, sequetat de boca, molèsties faríngees, cefalea matutina (reflexa hipercàpnia)...
SÍMPTOMES DIÜRNS: astènia, enlentiment psicomotriu, reducció líbido, impotència, dispnea d’esforç, accidents de trànsit i laborals, problemes escolars i familiars, etc.
RONCOPATIA CRÒNICA
APNEES OBSERVADES
SOMNOLÈNCIA DIÜRNA
• CLÍNICA DE LA SAHS
• Somnolència diürna
1. No hay SDE.
2. Leve: episodios infrecuentes de SDE que ocurren en situaciones pasivas (viendo TV, leyendo, viajando como pasajero).Tienen poca repercusión sobre las actividades de la vida diaria.
3. Moderada: episodios de SDE que ocurren regularmente en situaciones que requieren cierto grado de atención (conciertos, teatros, reuniones). Producen cierto impacto en las actividades de la vida diaria.
4. Grave: episodios de SDE diarios en situaciones francamente activas (hablando, comiendo, paseando).Altera de forma importante las actividades habituales.
Strohl KP, Redline S. Recognition of obstructive sleep apnea. Am J Respir Crit Care Med. 1996;154:279-89.
ESCALA DE SOMNOLENCIA DE EPWORTH
Este cuestionario se refiere a la probabilidad de que usted dé una cabezada, se adormile o se quededormido en situaciones de su vida cotidiana reciente.
Indique si es probable que dé una cabezada, se adormile o se quede dormido (no nos referimos asentirse sólo cansado) en las siguientes situaciones.
Aunque no haya hecho algunas de estas cosas últimamente, intente imaginar lo que le pasaría. Por favor, señale con una cruz (X) la casilla que mejor corresponda a cada situación. Sentado y leyendo � (0) nunca se adormilaría � (1) pocas posibilidades de que se adormilase � (2) es posible que se adormilase � (3) grandes posibilidades de que se adormilase Viendo la televisión � (0) nunca se adormilaría � (1) pocas posibilidades de que se adormilase � (2) es posible que se adormilase � (3) grandes posibilidades de que se adormilase Sentado inactivo en un lugar público (p.ej., en un teatro, un acto público o una reunión) � (0) nunca se adormilaría � (1) pocas posibilidades de que se adormilase � (2) es posible que se adormilase � (3) grandes posibilidades de que se adormilase Como pasajero en un coche una hora seguida � (0) nunca se adormilaría � (1) pocas posibilidades de que se adormilase � (2) es posible que se adormilase � (3) grandes posibilidades de que se adormilase Descansando echado por la tarde cuando las circunstancias lo permiten � (0) nunca se adormilaría � (1) pocas posibilidades de que se adormilase � (2) es posible que se adormilase � (3) grandes posibilidades de que se adormilase Sentado charlando con alguien � (0) nunca se adormilaría � (1) pocas posibilidades de que se adormilase � (2) es posible que se adormilase � (3) grandes posibilidades de que se adormilase Sentado tranquilamente después de una comida sin alcohol � (0) nunca se adormilaría � (1) pocas posibilidades de que se adormilase � (2) es posible que se adormilase � (3) grandes posibilidades de que se adormilase En un coche, al pararse unos minutos en el tráfico � (0) nunca se adormilaría � (1) pocas posibilidades de que se adormilase � (2) es posible que se adormilase � (3) grandes posibilidades de que se adormilase
ANTECEDENTS PERSONALSProfessióConducció vehicles -somnolència, accidents-Alcohol o sedantsTabacHoraris del son. Presència d’insomni
AVALUACIÓ CLÍNICA
ANTECEDENTS PERSONALSProfessióConducció vehicles -somnolència, accidents-Alcohol o sedantsTabacHàbits de son. Presència d’insomni. Escala Epworth.
AVALUACIÓ CLÍNICA
ANTECEDENTS PATOLÒGICSHTA Malaltia cardíacaMalaltia cerebrovascularMalaltia respiratòria
Pacients amb risc de SAHS
Obesitat (IMC>35)
Insuficiència cardíaca
Fibril.lació auricular
Hipertensió refractària
Diabetes Mellitus tipus 2
Arítmies nocturnes
Accidents cerebrovasculars
Hipertensió pulmonar
Alt risc d’accidentabilitat
Preoperatori cirurgia bariàtrica
Malalties respiratòries amb més deterior gasomètric de l’esperable
• Exploració física
Classe I Classe II Classe III Classe IV
Obstrucció nasal
Hipertròfia amigdalar o d’úvula
Paladar tou llarg
Maxil.lar i mandúbula (retrognàtia/micrognàtia)
Classificació de Mallampati:
• Derivació a la Unitat de Son. Preferència
• Roncadores simples• Obesos• Hipertensos Documento de consenso sobre el SAHS
Arch Bronconeumol. 2005;41 Supl 4
•Somnolència diürna incapacitant• HTA de difícil control • Cardiopatia isquèmica • Arítmies Cardiaques • Accidents cerebrovasculars • Insuficiència Respiratòria • Professions de risc• Arritmias Cardiacas • Accidentes cerebrovasculares • Insuficiencia Respiratoria • Profesiones de riesgo: Conductores, máquinas peligrosas o en alturas
1. CARÀCTER ORDINARI
2. CARÀCTER PREFERENT/URGENT
• Derivació a la Unitat de Son. Preferència
1. CARÀCTER ORDINARI
2. CARÀCTER PREFERENT/URGENT
•Somnolència diürna incapacitant• HTA de difícil control • Cardiopatia isquèmica • Arítmies Cardiaques • Accidents cerebrovasculars • Insuficiència Respiratòria • Professions de risc• Arritmias Cardiacas • Accidentes cerebrovasculares • Insuficiencia Respiratoria • Profesiones de riesgo: Conductores, máquinas peligrosas o en alturas
3. NO REMETRE
• Obesos• Hipertensos• Roncadorssimples
sense altres símptomes
• Derivació a la Unitat de Son. Preferència
BajaRonquidos + apneas observadasEpworth <12No comorbilidad cardiovascular
AltaMediaRonquidos + apneas observadasy/o Epworth 12-15 y/o IMC>30No comorbilidad cardiovascular
Ronquidos + apneas observadas+ Epworth >15y/o IMC>30 y/o comorbilidad cardiovascular
Sospecha clínicade SAHS
Probabilidad
Otros trastornos del sueño
Documento de consenso sobre el SAHSArch Bronconeumol. 2005;41 Supl 4
BajaRonquidos + apneas observadasEpworth <12No comorbilidad cardiovascular
AltaMediaRonquidos + apneas observadasy/o Epworth 12-15 y/o IMC>30No comorbilidad cardiovascular
Ronquidos + apneas observadas+ Epworth >15y/o IMC>30 y/o comorbilidad cardiovascular
Sospecha clínicade SAHS
Probabilidad
Poligrafia respiratoriao Polisomnografia Polisomnografia
Poligrafia respiratoriao Polisomnografia
Otros trastornos del sueño
(Preferible)
Documento de consenso sobre el SAHSArch Bronconeumol. 2005;41 Supl 4
BajaRonquidos + apneas observadasEpworth <12No comorbilidad cardiovascular
AltaMediaRonquidos + apneas observadasy/o Epworth 12-15 y/o IMC>30No comorbilidad cardiovascular
Ronquidos + apneas observadas+ Epworth >15y/o IMC>30 y/o comorbilidad cardiovascular
Sospecha clínicade SAHS
Probabilidad
Poligrafia respiratoriao Polisomnografia Polisomnografia
Poligrafia respiratoriao Polisomnografia
PositivaNegativaPositivaNegativa PositivaNegativa
Medidas conservadorasHigiene del sueño, Dieta
Evaluación terapéutica
Otros trastornos del sueño
(Preferible)
Documento de consenso sobre el SAHSArch Bronconeumol. 2005;41 Supl 4
Tratamiento delronquido y SAHS
Medidas higiénico-dietéticas
Documento de consenso sobre el SAHSArch Bronconeumol. 2005;41 Supl 4
IAH/IAR < 5 IAH/IAR > 305< IAI/IAR <30
Tratamiento delronquido y SAHS
Medidas higiénico-dietéticas+
Documento de consenso sobre el SAHSArch Bronconeumol. 2005;41 Supl 4
IAH/IAR < 5
Se descarta SAHS.Considerar:- Otros trastornos del sueño.- Indicación de:
- Cirugía del ronquido (ORL).- DAM (dentista).
IAH/IAR > 305< IAI/IAR <30
Tratamiento delronquido y SAHS
Medidas higiénico-dietéticas+
Control clínico
Documento de consenso sobre el SAHSArch Bronconeumol. 2005;41 Supl 4
IAH/IAR < 5
Se descarta SAHS.Considerar:- Otros trastornos del sueño.- Indicación de:
- Cirugía del ronquido (ORL).- DAM (dentista).
IAH/IAR > 305< IAI/IAR <30
Considerar CPAP
Tratamiento delronquido y SAHS
Medidas higiénico-dietéticas+
Control clínico
Si no toleran o rechazan CPAP:Considerar:- DAM- Cirugía ORL- Cirugía maxilofacial
Control clínico
Documento de consenso sobre el SAHSArch Bronconeumol. 2005;41 Supl 4
IAH/IAR < 5
Se descarta SAHS.Considerar:- Otros trastornos del sueño.- Indicación de:
- Cirugía del ronquido (ORL).- DAM (dentista).
IAH/IAR > 305< IAI/IAR <30
Síntomas relacionados con SAHSy/o Epworth >12y/o comorbilidad cardiovascular
Considerar CPAP
Tratamiento delronquido y SAHS
Medidas higiénico-dietéticas+
Sí
Control clínico
No
Si no toleran o rechazan CPAP:Considerar:- DAM- Cirugía ORL- Cirugía maxilofacial
Considerar indicar:- DAM- Cirugía ORL
Control clínico
Si clínicao complicaciones
Control clínico
Documento de consenso sobre el SAHSArch Bronconeumol. 2005;41 Supl 4
PER ACABAR…..
EL SAHS ÉS UNA MALALTIA MOLT PREVALENT
ES RELACIONA AMB UN EXCÈS DE MORTALITAT
PACIENTS NO DIAGNOSTICATS CONSUMEIXEN MÉS RECURSOS
PER ACABAR…..
EL SAHS ÉS UNA MALALTIA MOLT PREVALENT
ES RELACIONA AMB UN EXCÈS DE MORTALITAT
PACIENTS NO DIAGNOSTICATS CONSUMEIXEN MÉS RECURSOS
ES CONSIDERA EL SAHS COM UN PROBLEMA DE SALUD PÚBLICA
Top Related