1
FİZİKSEL UYGUNLUK
GİRİŞ
2 2
TEKNOLOJİ
3 3
TEKNOLOJİ
4 4
FİZİKSEL AKTİVİTE
5 5
HAREKETSİZLİK
HAREKETSİZLİK HİPOKİNETİK HASTALIKLAR
Koroner Kalp Hastalığı
Hipertansiyon
Hiperlipidemi
Diyabet
Obezite
Kas –İskelet Hastalıkları
6
Hareketsizliğin neden olduğu hastalıklara “hipokinetik hastalıklar” denir: Koroner kalp hastalıkları
Yüksek tansiyon
Yüksek kolesterol
Obezite
Kas iskelet hastalıkları
HİPOKİNETİK HASTALIKLAR
7
Koroner Kalp Hastalığı En fazla ölüme neden olan hastalık
Koroner arter duvarlarında yağların ve fibroz plakların birikmesiyle damar daralması (aterosklerosis) kalbe daha az kan gitmesine ve bunun sonucu myokardial enfarktüs (kalp krizi) oluşmasına neden olmaktadır
HİPOKİNETİK HASTALIKLAR
8
Koroner Kalp Hastalığı Risk Faktörleri
Yaş
Kalıtım
Hiperlipidemi
Yüksek tansiyon
Sigara kullanımı
Obezite
Diyabet
Hareketsizlik
9
Yüksek Tansiyon: Kan basıncının kronik ve ısrarlı bir şekilde
yükselmesi
Düzenli dayanıklılık egzersizleri yüksek tansiyonun kontrol edilmesine yardımcı olur
10
Hiperlipidemi Kandaki düşük yoğunluktaki (LDL) kolesterolün ve total
kolesterolün yükselmesidir
İstenilen total kolesterol düzeyi 200 mg.dl altında olmasıdır
250 mg.dl üzerindeki kolesterol düzeyi kalp hastalığı riskini oldukça arttırmaktadır
11
Diyabet
Tip I (insüline bağımlı) ve Tip II (insüline bağımlı olmayan)
Çalışmalar düzenli egzersizin Tip II yani insüline bağımlı olmayan diyabetin gelişme riskini azalttığını göstermektedir
12
Obezite
Yaş ve cinsiyete göre vücut ağırlığının normalin :% 20’sinden fazla olması Bireyin yaşam kalitesini ve uzunluğunu olumsuz
etkilemektedir
Nedenleri: Düzensiz beslenme
Aşırı yeme alışkanlığı
Hormonal dengesizlik
Genetik faktörler
Harekesizlik
13
Kas İskelet Hastalıkları
Osteoporoz, osteoartirit, kemik kırılmaları, bağ dokusu yırtılmaları ve bel ağrıları
Yeterli kalsiyum alımı ve düzenli egzersiz ile bu hastalıkların oluşması engellenebilir
14 14
Yüksek Fiziksel Aktivite Düzeyi
Fiziksel Uygunluk
Hipokinetik Hastalıklar
FİZİKSEL AKTİVİTE-SAĞLIK İLİŞKİSİ
15 15
FİZİKSEL AKTİVİTE-SAĞLIK İLİŞKİSİ
Günde sadece 150 kcal, ya da haftada 1000 kcal harcayarak sağlıkta oldukça olumlu gelişimlere ulaşılabilinir
Fiziksel aktivitede sadece bu miktardaki bir artış
Koroner Kalp
Hastalığı Riski %50
Hipertansiyon
Diyabet Kolon Kanseri
%30
16 16
FİZİKSEL AKTİVİTE
• İskelet kaslarının kasılması sonucu ortaya çıkan ve bazal düzeyin üzerinde enerji harcamayı gerektiren hareketler
(Hardman & Stensel, 2004)
17
EGZERSİZ
• Fiziksel aktivitenin bir alt sınıfı • Planlı yapılandırılmış,
• Tekrarlı,
• Fiziksel uygunluğun bir ya da birkaç unsurunu geliştirmeyi amaçlayan sürekli aktiviteler
18
FİZİKSEL UYGUNLUK Kişinin mesleki, rekreasyonel ve günlük
aktiviteleri aşırı derecede yorulmadan yapabilmesi
(Heyward, 1998)
19
FİZİKSEL UYGUNLUK
•Bireyin kalp, kan damarları, akciğerleri ve kaslarının günlük aktiviteler için minimum yorgunluk sağlayacak fonksiyonel düzeyde olması
Bireyin daha çok iş yapabilme kapasitesinin bulunması
SAĞLIKLA İLİŞKİLİ FİZİKSEL UYGUNLUK
AEROBİK
UYGUNLUK
KASSAL
DAYANIKLILIK
KASSAL KUVVET
ESNEKLİK
VÜCUT
KOMPOSİZYONU
FİZİKSEL UYGUNLUK
Kassal güç
Sürat
Çeviklik
Denge
Reaksiyon zamanı
21
PERFORMANSLA İLİŞKİLİ FİZİKSEL UYGUNLUK
22
AEROBİK UYGUNLUK
Büyük kas gruplarının çalışmasını içeren dinamik egzersizleri uzun süre devam ettirebilme kapasitesi
23
VO2maks
Egzersiz sırasında
kasların O2’ni kullanma kapasitesi
Kalp, akciğerler ve kanın O2’ni kaslara taşıma
kapasitesi
AEROBİK UYGUNLUK
24
AEROBİK UYGUNLUK
25
Büyük kas grubu aktiviteleri ile geliştirilir ve korunur
Yürüyüş, koşu, bisiklet, yüzme
Aerobik uygunluktaki gelişme
Dolaşım, solunum ve yağ metabolizmasını geliştirir
Kalp hastalığı riskini azaltır
Stresi azaltır
Kemik, bağ ve tendonları güçlendirir
Ağırlık kontrolünü sağlar
Ruh halini, benlik kavramı ve beden imajını güçlendirir
AEROBİK UYGUNLUK
26
Kassal kuvvet, dayanıklılık ve esneklik gibi unsurları içerir Yıllar geçtikçe kuvvet ve esneklik azalıp çalışma verimi
giderek düştüğünden kassal uygunluk çalışma yaşamını destekleyici olmaktadır
Postürü geliştirir, bel ağrısı ve kireçlenme gibi kassal ve kemiksel sorunların önlenmesine ve giderilmesine yardımcı olur
KASSAL UYGUNLUK
27
KASSAL UYGUNLUK
Kassal Kuvvet Bir kas ya da kas grubunun bir dirence
karşı koyabilmesi
28
Kassal Dayanıklılık Bir kas ya da kas grubunun uzun süre
kasılabilmesi
KASSAL UYGUNLUK
29
Günlük aktivitelerin yorulmadan yapılabilmesinde önemli rol oynar
Sırt ve bel problemlerinin oluşmasını azaltır
Kas-iskelet sisteminin yaralanma riskini en aza indirir
Postürü düzenler
KASSAL UYGUNLUK
30
ESNEKLİK (Hareketlilik)
Bir eklemin ya da bir dizi eklemin tüm hareket genişliğinde hareket edebilme yeteneği
31
Sıklıkla ihmal edilen bir bir fiziksel uygunluk öğesi Bir çok kas iskelet rahatsızlığı ile bel problemleri
yetersiz esneklikten kaynaklanmaktadır
ESNEKLİK (Hareketlilik)
32
ESNEKLİK (Hareketlilik)
YAŞ CİNSİYET HAREKETSİZLİK
ESNEKLİĞİ ETKİLEYEN FAKTÖRLERDEN BAZILARI
33
ESNEKLİK (Hareketlilik)
34
VÜCUT KOMPOSİZYONU
Sadece fiziksel uygunluk için değil, kişinin sağlıklı bir yaşam sürmesi için önemli bir etmen
Vücudun yağ ve kas oranı olarak tanımlanabilir
35
Vücutta yağ oranının fazlalığı fiziksel aktiviteyi engelleyici bir özellik taşımaktadır ve sağlık sorunlarına yol açabilmektedir
VÜCUT KOMPOSİZYONU
36
SAĞLIK
İnsanın fiziksel, sosyal ve psikolojik bakımdan kondisyonu (fiziksel aktivite ve sağlık konferansı, 1988)
Sadece hastalıklardan korunma ya da hastalanmama değil, fiziksel, duygusal, ruhsal, zihinsel ve sosyal açıdan iyi olma hali (Dünya Sağlık Örgütü)
37
Fiziksel uygunluk ve sağlık arasında pozitif bir ilişki bulunmaktadır Fiziksel uygunluk geliştikçe sağlıkla ilgili riskler
azalır ve yaşamdan beklentiler artar
FİZİKSEL UYGUNLUK-SAĞLIK İLİŞKİSİ
38
Aşırı miktarda egzersiz sağlığa zararlı da olabilir Kas-iskelet yaralanmalarına, bağışıklık sistemini
baskılamaya ve enfeksiyonlara karşı bedenin direncini azaltmaya neden olabilir
Fazla egzersizin neden olacağı aşırı kilo kaybı hormonal problemlere ve vitamin ve mineral kaybına neden olabilir
Sağlık için yapılacak egzersiz orta düzeyde, kurallı ve düzenli olmalıdır ayrıca sağlıklı beslenmelidir
39
Fiziksel Uygunluk ve Aktif Yaşam Biçimi
Yararları
Erken ölüm riskini azaltır
Kalp hastalıklarının oluşmasını engeller
Diyabetin gelişme riskini azaltır
Yüksek kan basıncı riskini azaltır
Vücut ağırlığının kontrol edilmesini sağlar
Kas ve kemik sistemini güçlendirir
Psikolojik olarak bireyin kendini iyi hissetmesini sağlar
40
SONUÇ
41
PERFORMANSLA İLİŞKİLİ FİZİKSEL UYGUNLUK
Güç
Birim zamanda ortaya konan mekanik iş olarak tanımlanır
P=W/t
42
Sürat
En yüksek hızda bir yerden bir yere hareket edebilme yeteneği
Hareketlerin mümkün olduğu kadar yüksek bir hızla uygulanabilmesi
43
Çeviklik
Dengede bir kayıp yaşamadan hızlı bir şekilde yön değiştirme yeteneği
Sürat, koordinasyon, esneklik ve güçten etkilenmektedir.
44
Denge
Statik veya dinamik olabilir
Statik: sabit durumdayken dengeyi koruyabilme
Dinamik: hareket halindeyken dengeyi koruyabilme
45
Reaksiyon Zamanı
Bir uyarının gelmesi ve o uyaruya uygun reaksiyonun gösterilmesi arasında geçen süre
46
47
PERFORMANS
Bir sporcunun performansı sporcunun teknik, taktik, fizyolojik ve psikolojik/sosyla özelliklerine bağlıdır.
48
49
Bu bileşenler birbirleriyle yakından ilişkilidir
Ör: eğer sporcunun taktik bilgisi düşük ise teknik kalitesi ortaya çıkmayabilir.
50
Sporcunun Performansının Değerlendirilme Nedenleri
Antrenman programının etkisini belirleyebilmek için
Sporcuyu daha fazla antrenman yapması için motive etmek içim
Sporcuya objektif geribildirim sağlayabilmek için
Sporcuyu antrenmanın amaçlarını daha iyi anlamasını sağlamak için
Sporcunun yarışmaya hazır olup olmadığının belirlenmesi için
Rehabilitasyon evresi sırasında sporcunun performansını belirlemek için
Kısa süreli ve uzun süreli antrenman programlarını planlayabilmek için
Sporcunun zayıf yönlerini belirlemek için 51
52
Örnekler
53
Örnekler
54
Örnekler
Uygun antrenman programlarıyla sporcunun performansı arttırılabilir ve sakatlanma riski azltılabilir Etkili bir antrenman programı planlayabilmek için öncelikle spor
dlaının fizyolojik özelliklerinin belirlenmesi gerekmektedir.
Ayrıca sporcu düzneli bir şekilde test edilerek performansı takip edilmelidir.
55
SONUÇ
Top Related