IpuinakAire konprimitua
Urpekariek itsasoaren gainazalaren azpian egiten dute lan.
Suhiltzaileek kez eta substantzia arriskutsuz beteriko airean egin behar dute lan, batzuetan.
Guztiz mendi handietara igotzen diren mendizaleek oxigeno gutxiko airea aurkitzen dute.
Pertsona horiek guztiek aire konprimituz beteriko altzairuzko botilak eramaten dituzte, ia beti. Aire konprimitua presiopean dago. Horri
esker, arnasa har dezakete, kanpoko airearekin ezin denean.
Gainera, makinei eragiteko, pistola margo tzeko, lurrinak askatzeko edota adarrari joarazteko ere erabiltzen da aire konprimitua.
Ipuinak
Globoz egindako bidaiak
Carolina Vegante
aben-
turazale ospetsu
a atzo
arratsaldean ate
ra zen
globo aerostat
ikoan.
Mediterraneo osoa ze-
harkatu nahi omen du,
mendebaldetik ekialde-
ra.
Globoa oihalezk
o itze-
lezko bola da; haizez
beteta dagoenea
n, ha-
mabi metroko zabalera
du, eta lau solairuko
etxearen altuera
.
Horrelako globo
ak igot-
zeko, barruko ai
rea be-
rotu egin behar da
propanozko berogail
u
indartsuen bidez;
gar
handiak egiten
dituz-
te halako berogail
uek.
Globoaren barru
ko airea
bero dagoenean,
gorantz
egiteko joera d
u, eta
horrela bultzatz
en du
globoa gorantz.
Carolinak oxigeno-
boti-
lak daramatza
6 000 me-
trotik gora igotzeko
.
Oxigeno gutxi d
ago al-
tuera horretan
, eta
zaila da arnasa hart-
zea.
Carolinak arrakast
a
izatea nahi dugu, eta
ostera hori pentsatu
-
tako egunean ama
itzea.
20-3-1970
IpuinakOntzi ozeanogra� koak
XX. mendearen hasieran, itsasoan sakon murgiltzeko lehenengo ontziak egin zituzten. 1930ean, batisfera izeneko aluminiozko ontzi esferiko bat 435 metroko sakonerara iritsi zen. Lau urte geroago, 900 metro baino sakonago iritsi zen.
1954an, batiskafo izeneko itsaspeko berezi batekin, 4 000 metroko sa-koneraraino jaitsi ziren. Eta sei urte geroago, itsaspeko hori Mariane-tako fosara iritsi zen, ozeano Barean; leku hori Lurrean ezagutzen den sakonunerik handiena da; 10 916 metrokoa, hain zuzen.
Gaur egun, planetako uretan zehar, itsasontzi asko eta sakonera han-dietara iristen diren ontziak mugitzen dira. Horien bidez egiten diren ikerketa ozeanogra� koei eta sateliteek eta espazioko ontziek egiten di-tuzten ikerketei esker, lehen baino gehiago dakigu Lurrari buruz.
puinakOntzi ozeanogra� koak
Lurrazalaren zatirik handiena ura da, ozeanoetan eta itsasoetan pilatzen da. Uraren azpian dagoen planetaren zatia gizakientzat ezkutatuta egon da luzaro, ez zegoen-
eta hori ikertzeko tresnarik.
Ipuinak
Ur beroak
Batzuetan, lurpeko urak oso sakon mugitzen dira, edo harriak guztiz bero dauden lekuetan zehar. Kanpora atera tzen direnean, ur horiek oso bero sor tzen dira, eta ur beroko urmaelak edo iturriak eratzen dituzte; ur horiek termalak direla esaten da.
Batzuetan, bainuetxeak eraikitzen dira leku horietan, bertan pertsonak ur berotan bainatzeko.
Asko berotzen bada, ura lurrun eran atera daiteke. Halako kasuetan, geyser deritzogun zulotik, lurruna eta ura irakiten sortzen dira iturritik.
Geyser handietan, ur-zorrotadak presio handian sortzen dira, eta milaka litro ur bero botatzen dute airean.
¡Auch!
Top Related