©OxfordUniversityPressEspaña,S.A. 2LenguacastellanayLiteratura2ºBachillerato
1.LanarraNvaespañolaen1975
MUERTEDEFRANCOEN1975SeiniciaenEspañala
Transiciónalademocracia.
C ON S T I T U C I ÓN D E 1 9 7 8
ProgresivanormalizacióndelanarraHvaespañola.
En1975sepublicaLaverdadsobreelcasoSavolta,deEduardoMendoza(n.1943).
Obraclave,cambiodeparadigma:incorporacióndeelementosdelanovelapoliciacaeimportanciadelaintrigaydelhumor.
©OxfordUniversityPressEspaña,S.A. 3LenguacastellanayLiteratura2ºBachillerato
2.LaconNnuidadgeneracional
Novelistasdelaprimerapromocióndeposguerra
Novelistasdelosañoscincuentaysesenta
MIGUELDELIBESLossantosinocentes(1981),Maderadehéroe(1987),Señoraderojosobrefondo
gris(1991),Elhereje(1998)
CAMILOJOSÉCELA
GONZALOTORRENTEBALLESTER
Mazurcaparadosmuertos(1983),Maderadeboj(1999)
Quizánoslleveelvientoalinfinito(1984),Crónicadelreypasmado(1989),La
muertedeldecano(1992)
ANAMARÍAMATUTEOlvidadoreyGudú(1996),Aranmanoth(2000),
Paraísoinhabitado(2008),Demoniosfamiliares(2014)
CARMENMARTÍNGAITEElcuartodeatrás(1978),Nubosidadvariable(1992)
JUANMARSÉElembrujodeShanghái(1993)
JUANBENETHerrumbrosaslanzas(1983-1986)
©OxfordUniversityPressEspaña,S.A. 4LenguacastellanayLiteratura2ºBachillerato
3.ElplacerdenarrarAlgunosautoresreivindicanelgustopornarrarydanmayorimportanciaalargumento.
Reacciónfrentealexperimentalismoanterior.
3.1.Losnuevosrealismos
Lalargamarcha(1996),LacaídadeMadrid(2000),Losviejosamigos(2003),Crematorio(2007)RAFAELCHIRBES(1949-2015)
ALMUDENAGRANDES(N.1960) Elcorazónhelado(2007),Malenaesunnombredetango(1998),AtlasdegeograJahumana(1998)
LUISMATEODÍEZ(N.1942) Lafuentedelaedad,1986
LUISLANDERO(1948) Juegosdelaedadtardía(1989)
ÁLVAROPOMBO(N.1939) ElhéroedelasmansardasdeMansard(1983),ElmetrodeplaMnoiridiado(1990)
©OxfordUniversityPressEspaña,S.A. 5LenguacastellanayLiteratura2ºBachillerato
Lanovelapoliciaca Lanovelahistórica
Florecimientode
lanovelanegra.
ModelonarraHvoadecuadoparareflejarlas
transformacionesdelpaís,asícomopara
denunciarlacorrupciónolainjusHciadeuna
sociedadopulentayamoral.
MANUELVÁZQUEZMONTALBÁN(1939-2003)ALICIAGIMÉNEZBARTLETT(n.1951)
JUANMADRID(n.1947)LORENZOSILVA(n.1966)
Recreacióndeacontecimientos
opersonajesdelpasado.
LareconstruccióndelascoordenadaspolíHcas,
socialesoestéHcasdelaépocaenlaquese
ambientalanarraciónsirveparaarrojarluzsobre
elpresente.
ARTUROPÉREZ-REVERTE(n.1951)FÉLIXDEAZÚA(n.1944)
TERENCIMOIX(1942-2003)JUANESLAVAGALÁN(n.1948)ANTONIOOREJUDO(n.1963)
©OxfordUniversityPressEspaña,S.A. 6LenguacastellanayLiteratura2ºBachillerato
4.Lasestrategiasderenovación
EnlanovelaespañolaencontramosdiversasestrategiaspresentestambiénenlanarraHvaoccidentalcontemporánea:
Literaturaautobiográfica Autoficciónymetaficción FusióndegénerosAparicióndememorias(CarlosCasHlladelPino,FernandoSavater)odiarios(Andrés
Trapiello).
Literaturadelyo:Umbral(Mortalyrosa)ySemprún(La
escrituraolavida).
Laautoficción:procedimientoqueacentúalaindefiniciónentrerealidady
ficción.
secombinacon
Lametaficción:oreflexiónsobreelprocesodeescritura
delapropianovela.
Algunasnovelassesitúanenlafronteraentrelaficción,labiograoa,elensayo,el
reportajeoellibrodeviajes.
GéneromulHforme,capazdeasimilarelementosdedisHnta
procedencia.
©OxfordUniversityPressEspaña,S.A. 7
5.AntonioMuñozMolina
TemasyrasgosformalescaracterísNcos:
Nacidoen1956.
Preocupaciónanteel
fanaHsmoylainjusHcia
Reelaboraciónde
subgénerosnarraHvos
Incorporacióndeelementos
autobiográficos
EsHlominuciosoy
descripHvo
Plenilunio(1997)LanochedelosMempos(2009)Todoloqueerasólido(2013)
ElinviernoenLisboa(1987)Beltenebros(1989)Eljinetepolaco(1991)
TÍTULOSDESTACADOS:
LenguacastellanayLiteratura2ºBachillerato
©OxfordUniversityPressEspaña,S.A. 8
6.JavierMaríasNacidoen1951.
Numerosospremiosnacionaleseinternacionalesaunavozpropiaeinconfundible.
TemasyrasgosformalescaracterísNcos:
Insercióndedigresionesdecarácterreflexivoqueinterrumpenla
narración.
Recurrenciadetemasfundamentales,comola
responsabilidaddecallarodecir.
Referenciasaotrostextosclásicosen
losptulosdesusnovelas.
SintaxislaberínHcaylareiteracióndegiroso
estructuraslingüísHcas.
Todaslasalmas(1989)Corazóntanblanco(1992)Mañanaenlabatallapiensaenmí(1994)
TÍTULOSDESTACADOS:
NegraespaldadelMempo(1998)Turostromañana(2002-2007)Losenamoramientos(2011)
LenguacastellanayLiteratura2ºBachillerato
©OxfordUniversityPressEspaña,S.A. 9
7.EnriqueVila-Matas
Eltemaprincipalsuobraeslareflexiónsobrelapropialiteratura.
Bartlebyycompañía(2001)
ElmaldeMontano(2002)
Mezcladeficciónydondeelnarradorhaceinventario
deaquellosautoresquedecidierondejardeescribir
(Rulfo,Rimbaud,Salinger…).
Ejemplodeautoficción.Elnarradorsepresentacomo
padredeMontano,unjovenobsesionadoporla
escritura.Laliteraturacomoenfermedadycomocura.
«Precisamenteporquelaliteraturanospermitecomprenderlavida,nosdejafueradeella».
Nacidoen1948.
TÍTULOSDESTACADOS
LenguacastellanayLiteratura2ºBachillerato
©OxfordUniversityPressEspaña,S.A. 10
8.JavierCercasNacidoen1962.
TemasyrasgosformalescaracterísNcos:
Indagación
históricay
circunstancias
personalesdel
narrador.
Límitesdegénero
difusos(biograoa,
reportaje,ensayo,
novela…).
Metaficción:el
procesodeescritura
espartedelasunto
delanovela.
Autoficción:el
narrador
coincideconel
escritor.
Indagaciónsobre
unpersonaje
históricocomo
ejedelanovela.
SoldadosdeSalamina(2001)Lavelocidaddelaluz(2005)Anatomíadeuninstante(2009)Lasleyesdelafrontera(2012)Elimpostor(2014)
TÍTULOSDESTACADOS:
LenguacastellanayLiteratura2ºBachillerato
©OxfordUniversityPressEspaña,S.A. 11
9.ElcuentoRevalorizacióndelanarraHvabreve(cuentoymicrorrelato).
q Escritoeneuskera.q 26relatosenmarcados
(territoriomíHcodeObaba).
q Temasuniversales:eldesHno,el
dobleoeldesajusteentrela
aparienciaylarealidad.
q Esccritoengallego.q Dieciséisrelatosenelquese
incluye«Lalenguadelas
mariposas»(relaciónentreun
maestrorepublicanoyunniño
antesdelaGuerraCivil).
q Escritoencatalán.q Humoreironíaconelementos
surrealistasokavianos.
q Ejemplos:unhombrequese
alimentadeletras;otroquese
transformaenpapagayo…
VOLÚMENESDECUENTOSDESTACADOS:
Obabakoak(1988),Bernardo
Atxaga(n.1951)
Quémequeres,amor?(1996),
ManuelRivas(n.1957)
Vuitenta-siscontes(1999),
QuimMonzó(n.1952)
LenguacastellanayLiteratura2ºBachillerato
©OxfordUniversityPressEspaña,S.A. 12
10.ÚlNmasvoces
Losprincipalesautoresnacidosdespuésde1965siguenempleando
procedimientoscomolaautoficciónolametanovela.
OTROSRASGOSCOMUNES:
RUPTURADELASFRONTERASCONAMÉRICALATINA
EXPERIMENTACIÓNRADICALCONELCONCEPTODEGÉNERO
DESDIBUJAMIENTODELOSLÍMITESENTREALTAYBAJACULTURA
SALTOTECNOLÓGICO
LenguacastellanayLiteratura2ºBachillerato
Top Related