u
Panorama Demografikoa
2014
u
Lanketa: Eustat Euskal Estatistika Erakundea Instituto Vasco de Estadística (Eustat)
Argitaraldia X-2014Argitalpena: Eustat Euskal Estatistika Erakundea Instituto Vasco de Estadística Donostia-San Sebastián, 1 - 01010 Vitoria-Gasteiz
Internet: www.eustat.es
© Euskal AEko Administrazioa Administración de la C.A. de Euskadi
AURKEZ
Euskal eragiketagertakareta Migra
Bestaldedaude: 1berrikuntBiztanleezuzenik
Ikuspegifenomeninformazduen bes
80ko haeta migraraberakjaitsiera
Ez da agmigrazioeta datu
EUSKAL ESTATISTIKA ERAKINSTITUTO VASCO DE ESTA
ZPENA
Estatistika Ea non lortzeri demografikazio-mugime
e, data jakin1981, 1991, tza; 1996 een Udal Estabiztanle-kop
i demografikno demograzioa baliatuzste estatistik
markadatik razio-mugimko banaketarikusgarria et
gortzen lan ho eta ezkontz
zehatzagoa
KUNDEA ADÍSTICA
Erakundea en baita infokoen eta adinenduen Esta
batean bizt2001 eta 2
eta 2006ko atistika. Ezkouruetan, bai
koaren helbafikoen osok. Indize dem
ka bat ere aip
EAEko biztaenduetan; hri. Nabarmenta 2000. urte
honetan fenoza-tasaren gk eskatzeko
(Eustat), 80ormazioa Eun eta sexu egtistika.
tanleriaren e011ko BiztaBiztanleria
ontzen estatna azalpena
urua EAEkoko ikuspegi
mografikoak patu da: Adie
anleriak bilakhauek denekntzekoak diraetik aurrerako
omeno demogaineko infor
aukera.
0ko hamarkuskal Autonogituren gaine
egitura kontaanleria eta E
eta Etxebiztistikak dihark dakartza u
o biztanleriaa ematea lurralde eta
erazle Demo
kaera nabarmk eragin dieta 90eko hamo etorkin etor
ografikoen anrmazio sakon
P
adatik ari domia Erkideean: Jaiotzen
abilizatzen etEtxebizitza zezitza estatisrduen fenomugalkortasuna
a egituraren da, eragikeeskualde mgrafikoak.
menak izan te bai biztan
markadako errrera jendets
nalisia eta ugnagoa nahi d
PANORAMA D
da burutzenegoko biztann Estatistika,
ta deskribatzentsuak; 198stikak; 2011
meno demograren bilakaer
bilakaerareeta bakoitzaailetan jasot
ditu hilkortasnle-kopuruarrdialdera artesua.
galkortasunaduenak hortx
JosuZuze
DEMOGRAFIK
n zenbait esnleria taxutze Heriotzen E
zen duten e86ko Udal e
eta 2013 rafikoak ez draz.
en eta eragaren bidez tzeko aukera
sunean, jaiori, bai adin eko ugalkorta
aren, hilkortaxe du Eustat
u Iradi Arrietaendari nagus
Txostena KOA 2014
1
statistika-en duten
Estatistika
ragiketak erroldaren
bitarteko du eragin
in dioten lortutako
a ematen
tza-tasan eta sexu asunaren
asunaren, ten weba
a sia
SARRER
1. BIZTA1.1. B
1.1.
1.1.
1.2. EG
2. JAIO2.1. JA
2.2. U
2.3. A
3. HERI3.1. H
3.2. B
3.3. B
4. EZKO
4.1. EZ
4.2. EZ
5. MIGR
5.1. M
5.2. KA
5.3. BA
5.4. B
6. OND
EUSKAL ESTATISTIKA ERAKINSTITUTO VASCO DE ESTA
RA ...............
ANLEAK......
ILAKAERA,
1. LURRAL2. ESKUALGITURAREN
TZAK ..........
AIOTZEN BI
GALKORTA
MEN EZAUG
IOTZAK .......
ERIOTZEN
IZI-ITXAROP
ILAKAERA H
ONTZAK .......
ZKONTZEN
ZKONTZEN
RAZIOAK ......
MIGRAZIO-M
ANPOKO M
ARRUKO M
ESTE MUGI
ORIOAK......
KUNDEA ADÍSTICA
....................
....................
EREMU GE
LDEKA ........
LDEETAN E
N BILAKAER
....................
LAKAERA ..
ASUNAREN A
GARRIAK ....
....................
BILAKAERA
PENAREN B
HERIOTZAR
....................
BILAKAERA
EZAUGARR
....................
UGIMENDU
IGRAZIOAK
IGRAZIOAK
IMENDU BA
....................
....................
....................
OGRAFIKOE
....................
TA UDALER
RA, ADINEN
....................
....................
ADIERAZLE
....................
....................
A ...................
BILAKAERA .
REN ERAGIL
....................
A ..................
RIAK ............
....................
UAK ETA -SA
K ...................
K ...................
TZUK ..........
....................
....................
....................
EN ARABER
....................
RRIETAN .....
ARABERA .
....................
....................
EAK ..............
....................
....................
....................
....................
LEEN ARABE
....................
....................
....................
....................
ALDOAK ......
....................
....................
....................
....................
P
...................
...................
RA ...............
...................
...................
...................
...................
...................
...................
...................
...................
...................
...................
ERA ............
...................
...................
...................
...................
...................
...................
...................
...................
...................
PANORAMA D
....................
....................
....................
....................
....................
....................
....................
....................
....................
....................
....................
....................
....................
....................
....................
....................
....................
....................
....................
....................
....................
....................
....................
DEMOGRAFIK
...................
...................
...................
...................
...................
...................
...................
...................
...................
...................
...................
...................
...................
...................
...................
...................
...................
...................
...................
...................
...................
...................
...................
Txostena KOA 2014
2
............ 3
............ 4
............ 4
............ 4
............ 5
............ 9
.......... 11
.......... 11
.......... 13
.......... 13
.......... 17
.......... 17
.......... 18
.......... 19
.......... 22
.......... 22
.......... 23
.......... 29
.......... 29
.......... 31
.......... 33
.......... 34
.......... 36
Espazio-ugalkortadiote . Degitura serritmoapisu erla
Txosten aztertukomugimenduten feeragiten zein negbaldintza
Gizarte joera dezenbait fluxuei- h
Analisi demogramailan, eremuarEstatistikezkontza2012, bilurte horr
EUSKAL ESTATISTIKA ERAKINSTITUTO VASCO DE ESTA
-eremu jakinasunaren, hDemografiaresozial eta ekgatik bakarri
atiboagatik.
honetan Eo dira, 198nduen ondor
enomenoen adie jaiotza-t
gatiboa) konatzen dute si
baten bilakamografikoazbaldintza ta
hipotesiekin
hau egitekoafikoez berabai geograf
ri dagokionekara (urtarrilaak bezalako lakaeraren idretan argitara
KUNDEA ADÍSTICA
n bateko bilkortasunareen helburuetkonomiko beik, baita ere
Euskal Auto81etik 2013rio gisa; alegarabera. Aldtasari eta hilkntuan hartuzistema honet
aera demogrz hipotesiak eartekatzen dasmatzea os
o, Eustatek k burututakofia-eremu txez, 1981ekoaren 1a hart
fenomeno deia zabalagatu zuelako E
SARbiztanleria-boen eta biztantakoa da aldrtsuko gizartadinaren ara
nomia Erkid3ra, oraingogia, biztanleri berean, bizkortasunari; gero, erlaztan baina, er
rafikoaren ikegiteko, bainira, ekonomso zaila da, b
biztanleriaro estatistika-xikiagoetan: o Biztanleriatuta erreferendemografikooa eman ahaEustatek Mig
RRERAolumena ez nleria horretxdaketa horieteekin alderaaberako osak
degoko bizto eta lehenria denbora-ztanleriaren eta immigraz
zio anitzeko ra berean, em
kerketa behana sistema hamikoa, esatebatez ere de
ren bolume-eragiketetatlurraldea, e
a eta Etxentzia gisa) aoak aztertzekal izateko. M
grazio Mugim
P
A da aldaez
xen mugikork zergatik gatuz. Biztanleketagatik; ale
anle-kopuruango hilkortasune bakoitzeadin eta sex
zioen eta emsistema ate
maitzak ere b
arrezkoa da arreman anizrako, zeinaknboran oso a
n eta egitutik lortutako eskualdea, uebizitza Zenrteko aldia ako 30 urtetik
Migrazioei bumenduen Est
PANORAMA D
ina denborartasunaren kertatzen direeriak ez diraegia, haur, g
aren bilakaesun, jaiotzaean berritu, uxuaren arab
migrazioen areratzen zaigubaldintzatzen
iragana ulezkuna denezk asko eragaurrera egite
urari eragitedatuak erab
udalerria. Aztsutik 2013
aztertu da. Jak gorako aldruzko datuakatistika
DEMOGRAFIK
an zehar; ikonbinazioeken ulertzea, a ezberdin hazte, heldu,
era eta adia-tasa eta ugaldu edo m
berako egiturrteko aldea (u: faktoreekn ditu faktore
ertu eta etorz –eta, gainegiten baitie en badugu.
en dieten febili ditu; bai zterketaren
3ko Biztanleaiotzak, heridia hartu dak 1988an ha
Txostena KOA 2014
3
zan ere, k eragiten
inguruko azkunde-zaharren
in-egitura migrazio-murrizten rak berak (positiboa k emaitza eak.
rkizuneko era, beste migrazio-
enomeno erkidego denbora-
een Udal otzak eta
a, 1978 - sten dira,
BiztanleeegunerakopurueAutonomeremu e
Beraz, hburuzko hartzea.
Analisi hkopuruatxikienekarabera
1.1. BIL
1.1.1. L
2013ko eta %32lurraldeeGipuzkodu, eta aberriz, ba
1
EUSKAL ESTATISTIKA ERAKINSTITUTO VASCO DE ESTA
en Udal Estatzeek eta bii. Gainera,
mia Erkidegozberdinak ai
helburua da Edatu egune
hau behar beren aldaketkotik handientaldekatuta.
LAKAERA
LURRALD
urtarrilaren 12,5 Gipuzkoetan banakean %32,4. 3
argi eta garbadirudi nobe
1. grafikoa.
-0,6
-0,4
-0,2
0,0
0,2
0,4
0,6
0,8
1,0
1,2
1,4
C.A
KUNDEA ADÍSTICA
1atistikari eskeztanleriari et
demografiako biztanle kntzat hartuta
EAEko udaleratuak urtero
ezala ulertu atak lurraldenekora: EAE
A, EREMU
DEKA
1ean, guztiraoan. 1981eketa pixka b2 urte haueti bi epealdi b
edadeak gert
Errolda arte
A. de Euskadi
1/3/81 – 1/4/1/11/01 – 1/1
1. BIZer urtero jarrta etxebizitzako fenomekopuruan zea: lurralde his
errietan errolo ezagutaraz
ahal izateko,e-eremuen tE, lurralde hi
U GEOGRA
a 2.178.949 ko martxoarat ezberdinaan biztanleribereizten diraatu ahal dire
eko hazkund
Araba/Á
/86 1/4/8611/06 1/11/0
ZTANLEraipena emaei buruzko eenoek –natin eragin izastorikoa, esk
den arteko aztea, eta erre
kontuan izataldekatze-mistorikoak, es
AFIKOEN A
biztanle biziren 1ean 2a izan zena-bolumen oa: 1981etik 2
ela biztanleria
de-tasaren b
Álava
6 – 1/3/9106 – 1/11/11
P
EAK aten zaie zenestatistikek bturalek eta
an duten erkakualdea eta u
aldian dagoeeferentzia gis
an behar da bmailaren araskualdeak e
ARABERA
ziren EAEn.141.809 pe; Araban s
osoak eta lur2001era eta aren aldakun
bilakaera, lu
Bizkaia
1/3/91 – 1/5/961/11/11 – 1/1/13
PANORAMA D
ntsuek, biztanbiztanleriaren
migrazio-featzeko aukerudalerria.
en zuzenbidesa urte bako
bertan aztertabera antolta udalerriak
A
n: %14,7 Araertsona bizi oilik %12,
rraldeen arab2001etik 201
ntzan.
urralde histo
Gipuzk
1/5/96 – 1
DEMOGRAFIK
nleen udal en gainean eenomenoek–ra ematen du
eko biztanle koitzeko urtarr
tzen ditugunatu ditugulak, betiere tam
aban, %52,8 ziren EAE
Bizkaian %berakoak beh11ra; 2012tik
orikoetan (%
koa
/11/01
Txostena KOA 2014
4
erroldaren mandako
– Euskal u, betiere
kopuruari rilaren 1a
biztanle-a, maila mainaren
Bizkaian En, baina
55,5 eta hera egin k aurrera,
%)
Biztanlee2001. urbeherap2011 bit1986-19aldian tazuen. Urtxikia iza
1981etikBaina 20nabarmeurteetanhandia iz
Gainerakaztertu dazarora Gipuzkogalera izgutxiago
2001. urhorrek kogehiago da. Arab
Baina eurtarrilarizan zitu
1.1.2. E
Hiriburuagehiago HandianHandian
1981 etaeskualdenabarmetasekin;
AlabainaDebagoihazkundgainditu.
Hala ereMendialdbolumenartean ia
EUSKAL ESTATISTIKA ERAKINSTITUTO VASCO DE ESTA
en kopuru hartera arte EAena moteltze
tartean, ikurr91, 1991-19
asak kopuru rte horretatik
an da (-%0,0
k 2001aren 001 eta 2011en berreskur, biztanleriakzaten jarraitz
ko lurralde hdiren errolde28.537 pertsak biztanleazan baitu, h
o izan zuen, h
rtetik aurreraonpentsatu zizan zituen,
bak, 10 urte h
egoera aldatren 1era arteen; horri esk
ESKUALD
ak hartzen ddute; Araba
n %40. Bainan %44. Donos
a 2001 bitaeetatik soilikentzekoak dkontrako ald
a, 2001 eta 2ienan. Arab
de-tasak izan.
e, 2011 etadea nabarmnarengatik gaa 4.600 lagun
KUNDEA ADÍSTICA
andiek izan dAEko biztanleen joan zen.ra aldatu zue996 eta 199positiboak izk aurrera biz2), baina joe
bukaerara, 1 bitartean 9ratu du aurrek 866 lagunzen du.
historikoetan n arteko aldisona gehiagoak galdu dituhau da, guzhots, biztanle
a Bizkaiak etzuen (29.334 baina hori a
hauetan, aur
tu egin zene; Bizkaiak 2ker, Erkidego
DEETAN E
dituzten hiru ako Lautadana 1981. urteastialdea esku
arteko aldikok zortzik izaira Arabako
dean, ordea,
2011 bitartekbako Haranan dira; Deba
a 2013 bitarmentzen dearrantzitsuakn gutxiago da
duten bilakaeen kopuruak
Bestalde, Een. Aztertu d6-2001), taszan zituen: %ztanleriak beera-aldaketa
EAEk 59.2291.446 biztaneko 20 urtee egin du be
ez bezala, A guztietan bio izan zituenuzte. Bi hortizko biztanleria osoaren
ta Gipuzkoak4 pertsonareaurreko bi hreko 20 urtee
n 2011tik au2.559 lagun oan biztanle-g
TA UDALE
eskualdeek n EAEko biztan, lehenengualdeak gaur
o errolda artan dituzte tao Lautada, G
Debabarren
ko aldian eskak eta Go
abarrena, Bil
rtean sei esela, %1,6kok diren bi esaudela.
era aztertzek etengabe e
EAEko errolddiren erroldesa horiek -%%0,4ko igoerehera egin dikusi ahal iza
22 lagun galnle gehiago
etan galdutakehera; hala e
Araban eteniztanle gehian, %11ko gerien artean, leriaren %5, %3 baino ge
k biztanle gekin) aurreko amarkadetaetan baino b
urrera: Arabgaldu ditu, egalera ez da
ERRIETAN
2013an Erktanleria osoago horretan r egungo ehu
teko hazkunasa positiboaGorbeia Inga eskualdea
kualde bakarbeialdea ebo Handia e
skualdetan jo jaitsierareskualde daud
P
an zera ikusegin zuen bea arteko haz
en arteko leh%0,1 eta -%0ra, eta 2006-du; 2013ko uan da.
ldu ditu, hauizan zituen (
ko biztanleeneta guztiz er
gabe gehitu ago izan zitueehikuntza izaBizkaia nab,6. Gipuzkoaehiago galdu
ehiago izan z20 urteetakon galdutako
biztanle gehia
bak ia 1.000eta Gipuzko
a handiagoa.
N
kidegoko bizaren %12 daEAE osoareuneko bera i
nde-tasaren ak. Portaerauruak eta P dago -%1ek
rrean egin zeskualdeetaneta Markina-
jaitsi da bizekin. Eskuade: Arabako
PANORAMA D
ten da: 80. hehera, baina zkunde-tasakhenengo lau 0,3 artean i-2011 aldian urtarrilaren 1
u da, biztan(%4,4). Beran kopurua. Are, Erkidegoa
zen biztanleen; hain zuzenik. Epealdi armentzen d
ak urte horieu zuen.
zuten; bainao galera. Bizkopuruaren
ago izan zue
0 biztanle gak, aldiz, 2.6
tanleria osoaago, Donostian %9 bakarrzan du.
arabera, gua positiboa Plentzia-Munko tasarekin.
uen behera n %2tik gor-Ondarroako
ztanleria, holde horien
o Lautada et
DEMOGRAFIK
hamarkada haldi horren a
k azken aldiaaldietan (19bili ziren. 20 %0,5eko igo
1era arte beh
nle-kopuruareaz, azken 10Aztertu diren an biztanle-
eria kopuruaen, 1981etik berean, Biz
da, 66.641 etan 21.118
a soilik azkenzkaiak 29.769
erdia baino en (32.343).
galdu zituen681 biztanle
aren bi herealdean %15 rik egon da
ure erkidegoizan zutene
ngia %0,5eti
biztanleen krako errolda
o tasek ez d
rien artean artean bi
ta Bilbo Han
Txostena KOA 2014
5
hasieratik amaieran an, 2001-981-1986, 001-2005 oera izan herakada
en %2,8. 0 urteetan
azken bi kopuruak
; hau da, 2001eko kaiak eta laguneko
8 biztanle
n lurralde 9 biztanle gutxiago
n 2013ko e gehiago
ena baino eta Bilbo eta Bilbo
ko hogei en artean k gorako
kopuruak: a arteko ute %0,3
Arabako ztanleria-
ndia, bien
EAEk 20bi aldietaarteko hzuen godira.
Tasen gurteen abestalde2013 bitbatean k
Udalerri hartuta:
1. Udale2. Udale3. Bitarte4. Bitarte5. Udale
Udalerrieurteetako
EUSKAL ESTATISTIKA ERAKINSTITUTO VASCO DE ESTA
2. grafiko
013ko urtarrian. 1981eko
hazkunde-tasra biztanleen
gorako eta beartean, hazke, beherakadtartean Erribkontrakoa ge
guztiak bost
erri handiak: erri ertainak: 4eko udalerriaeko udalerriaerri txikiak: 10
en kategoriao zentsuen
KUNDEA ADÍSTICA
oa. Errolda a
laren 1ean 2o eta 2001eksa positiboakn kopuruak.
eherako intekunderik handa handiena bera Beitiakoertatu zen: Ha
t kategoriata
100.000 bizt40.001-100.0
ak: 20.001-40ak: 10.001-200.001 biztanl
guztietan geartean, bai
arteko hazku
251 udalerri zko Biztanlerik izan dituzt2011 eta 20
entsitateak endiena izan izan zuena Oo biztanleenarana, -%1,9
n sailkatu di
anletik gorak000 biztanle0.000 biztanl0.000 biztanletik beherak
ertatu ziren ena positiboa
unde-tasak,
zituen eta deia eta Etxebte; baina 20013 bitartean
ere ezberdinazuen udale
Olaberria izan kopurua %9ko beheraka
tugu, 2013ko
ko udalerriak, le, le, ko udalerriak
errolda artekak izan zire
P
eskualdeka
enek izan dubizitza Zents001 eta 2013n, aldiz, tasa
ak izan dira erria Burgeluan zen eta -%
%6,8 hazi zeadarekin.
o urtarrilaren
k,
.
ko hazkundeen 2001. eta
PANORAMA D
a. 1-III-1981
te portaera euen artean 3 bitartean, a positiboak
aldi bi horieu izan zen %2,2 egin zuen baina Ara
n 1eko biztan
-tasa negatiba 2013. urte
DEMOGRAFIK
– 1-I-2013
ezberdina az105 udalerri213 udalerr148 udalerri
etan. 1981. eeta %3,6 h
uen behera. abako beste
nleen kopuru
boak 1981. eeen artean;
Txostena KOA 2014
6
ztertutako k errolda ritan egin itan egon
eta 2001. hazi zen; 2001 eta
e udalerri
ua aintzat
eta 2001. bigarren
kategoriagero bizudalerriekonpents
3.
Udalerri BarakaldSestao laugarreigo dira,Oiartzun
Aldakunt2013 bit(%1,3) e%0,5etikBasauri
Hiru lurbiztanlerGasteizebitartean
1981. urDonostiaaldiz, 46biztanle
EUSKAL ESTATISTIKA ERAKINSTITUTO VASCO DE ESTA
an izan ezikztanleen kopen kategoriasatu aurreko
grafikoa. E
batzuk kategdo izan zen,
bigarren kanera, eta On Zarautz adi
n eta Sopela
tza erlatiboatartean %1eeta Zarautz k gorakoa) h(-%0,7), Arra
rralde historria osoaren en eta Donosn tasa negati
rteaz gero 15an izan diren6.052 biztangaldu dira.
-0,4
-0,2
0,0
0,2
0,4
0,6
0,8
1,0
1,2
> 100
KUNDEA ADÍSTICA
k, udalerri eruruak beher
an, 2001. eto aldian izand
rrolda artek
goriaz aldatu2001eko zeategoriatik ndarroa eta Libidez, laugabosgarren k
ari dagokioneetik gorako geta Hondarr
honako udaleasate eta Po
rikoetako hir%35 horie
stian, aztertuboak izan zi
5.524 biztann igoeren ondnle gutxiago
0.000 40.0
rtainen kategra egin zuenta 2013. urtdako behera
ko hazkunde
u dira, biztanntsuan 100.0hirugarrenerLegazpi laugarren kategoategoriatik la
ez, 10.000 bigehikuntza iribia (%1,2);erri hauek izrtugalete (ba
riburuek 100etan biltzen utako bi aldi ren hiru hirib
le gehiago izdorioz (49.37izan ditu. 2
001-100.000 2EHT/TCI 198
gorian, hemen. Horixe berteen arteko kada.
e-tasak, uda
nleak galdu e000 biztanle ra pasatu garrenetik booriatik hirugaaugarrenera
iztanletik gorizan dutena; aldiz, biztazan dute: Seakoitzak -%0
0.000 biztanda. Erroldahorietan; Bi
buruetan.
zan dira hiru78 eta 11.792011. eta 2
20.001-40.00081-2001
P
en ia ez baira gertatu ze
tasek izan
alerriaren tam
edo irabazi zbaino gutxiaziren, Lauosgarrenera.rrenera pasapasatu dira.
rako udalerrik: Sopela (%
anle-kopuruaestao (-%1,10,6).
nle baino ga arteko halbon, aldiz, e
u udalerrieta98 biztanle g2013. urteen
10.001-20.0EHT/TCI 200
PANORAMA D
tzen mugimeen hurrengo
zuten hazk
maina aintza
zituztelako. Kago izan baitudio eta PBeste udale
atu zelako. A
en artean, h%2,1), Etxebren jaitsiera ), Eibar (-%
gehiago dituazkunde-tasaez da hori ge
n, baina bateehiago, hurrartean, hir
00
2013ko 1981. urhorretannegatibobitarteanzuen, basaldoa negatibosaldoa nbakarra
20.001 -dute, bazentsu a(%0,3). guztira 3
Euskal Abizi zen.%0,8); b(%2,1), biztanle da. Katehasierakgutxiago
EUSKAL ESTATISTIKA ERAKINSTITUTO VASCO DE ESTA
4. grafiko
urtarrilaren 1rtean Erkide
n 26.436 bizoa izan da: -%n, 28.655 bizaina 2001 etapositiboa iz
oa izan zuennegatiboa izaIrun da, bate
- 40.000 biztaina 1981 etaarteko hazkuBestalde, Se
33.845 biztan
Autonomia E Pasaia azpibestalde, %1Etxebarri (%irabazi ditu
egoria honetko biztanleriao izan zituzte
KUNDEA ADÍSTICA
oa. Errolda
1ean, EAEkoegoko biztanztanle galdu%0,21. Portuztanle gutxiaa 2013 bitartan da. Barn (-%0,9) baan da (-%0,5ez ere mende
tanle dituztea 2013 bitarnde-tasa posestaok, Eibanle gutxiago
Erkidegoko biimarratzeko 1etik gorako
%1,5), Mungia1981 eta 20ako hamahir
aren %25,3. n, hau da, b
arteko hazk
o sei udalerrleria osoareu dituzte. Bugalete, Santago. Getxok eko aldian tarakaldori konaina azken 5). 1981 etae honetako le
n bederatzi tean 8.369 lsitiboak: Zarrrek, Arrasatizan dituzte.
iztanleriaren udalerria da
o tasa positia (%1,3) eta013 bitarteanru udalerrik Biztanleak giztanleria oso
kunde-tasak
rik 40.001 etaen %18,7 zuBeraz, 32 uturtzi eta Ba1981 eta 20
asa negatibontrakoa gerhamabi urte
a 2011 bitartehenengo ur
udalerriek Elagun gutxiarautzek (%1,2tek, ErrenterGaldutako h
%16,7a 10., errolden ariboak dituzte
a Hondarribian, eta ondorbiztanle geh
galdu zituzteoaren %8,9 g
P
k, udalerrika
a 100.000 bten baina 2
urte horietansaurik biztan001 bitarteanoa izan zuen rtatu zaio. Leetan positibtean biztanlerteetan; %0,5
rkidegoko bigo zituzten. 2), Durango riak eta, heinhorietatik 12.
001 eta 20.0teko hazkunenen arteana (%1,2). Udrioz, urteko ahiago izan zen hamaika ugaldu zuten.
PANORAMA D
. 1-III-1981 –
iztanle artea013. urtean n errolda arnleak galdu dn urtean %0(-%0,3); uda
Lehenengo oa (%0,5).
een kopurua 5eko gehikun
iztanleria osoAldi horretaeta Leioak (
n txikiagoan 126 Sestaok
000 biztanle de-tasa negahonako ha
alerri-talde haldakuntza bituzten, 35.3udalerriek, or
DEMOGRAFIK
– 1-I-2013
an izan dituzt%17,2, hau
rteko hazkudituzte 1981 0,9ko gehikualerri horren hogei urteeHala ere, algehitu duen
ntza izan du
oaren %11,6an hauek lort(%1,0) eta G
izan arren, koak ziren.
arteko 25 udatiboa izan z
auek zeudenhorrek guztirbateratua %329 gehiago;rdea, 18.419
Txostena KOA 2014
8
te; hauek u da, aldi unde-tasa eta 2013 ntza izan guztirako
etan tasa ldi osoko n udalerri .
6 hartzen tu dituzte
Galdakaok Erandiok
dalerritan zuelako (-n: Sopela ra 16.910 0,15ekoa ; hau da, 9 biztanle
Azkenik,%19,3 izerroldenbaino gebehar dbitartean(%2), etgehiago dutenek dituztene
1.2. EG
Euskal Abanaketadu, baitabiztanlerda: 1981horietan da pertso%2,9 dir
EUSKAL ESTATISTIKA ERAKINSTITUTO VASCO DE ESTA
, 10.000 biztazan dute 20 arteko hazkehiagoko udira: Araban
n Irura (%2,7ta Araban Z
izan zituzte56.448 biz
ek, aldiz, 16.
GITURARE
Autonomia aren bilakaea adinekoeneria %9,2tik %1ean hiru pe%17,8 best
ona zahar-zara.
KUNDEA ADÍSTICA
anle baino g013an, nahizkunde-tasa pdalerrien arte
Erribera Be7) soilik daguia (%2). Oen 1981 etaztanleko igo.537 biztanle
EN BILAKA
Erkidegoko rak adin txiken kopurua g%20,2ra pasaertsonatatik terik ez, 65 uaharren (85
5. grafikoa
utxiago dituzz eta 32 ur
positiboak zitean, %3tik geiti (%3,9), go Gipuzkoa
Orotara, 10.0a 2013 bitaroera lortu de galdu dituzt
AERA, AD
biztanleriarekienetan biztagehitu egin datu da, bi albatek 20 ur
urte eta gehiurte eta gehi
. EAEko biz
zten gainerarte lehenagotuzten, eta 72gorako tasa Alegría-Dula
an, eta Bizka00 biztanle
rtean. Udaleute, hau date, hau da, h
DINEN ARA
en egiturari anle kopuruadela ere. 198diz gehiago.rte baino guiagokoak baiago) kopuru
ztanleria-pira
P
ko 208 udaleo guztizkoar2k zeinu negpositiboak i
antzi (%3,4)aian Bakio (baino gutxiarri-talde hora, biztanleriasierako biz
ABERA
dagokioneza nabarmen 81etik 2013ra. Gazteen tatxiago zituenino bi puntu
uaren igoera:
amideak. 19
PANORAMA D
erriek Erkideren %17,8 izgatiboa izan zan zituzten
eta Zigoitia%2,5), Barriagoko udaleretan, biztanaren %25,2tanle-kopuru
z, adin-tarteeta etengaba bitartean 6
artea erritmo n; 2013ko ugutxiago. A 4z biderkatu
981 eta 2013
DEMOGRAFIK
egoko biztanlzan. Horietazuten. 1.000
n hauek naba (%3); %2ika (%2,2) e
erriek 39.911nle-kopurua
2; biztanleakuaren %10,5
e handien abe galdu dela65 urte eta go horretantxeurtarrilaren 1Are ikusgarria
u da 32 urte
3
Txostena KOA 2014
9
e guztien ako 136k 0 biztanle barmendu 2 eta %3 eta Gorliz biztanle gehitzen
k galtzen .
araberako a erakutsi ehiagoko
e murriztu ean adin
agoa izan horietan;
2013ko dagokionguztien taldeareproportz
Biztanle Muturretgehiagokeskualdebiztanlee
Salbuesazken uparean dBestaldekopurua nabarmeArabako
Arabakohazkunddu. Antzbiztanle ehunekoegitura b
EUSKAL ESTATISTIKA ERAKINSTITUTO VASCO DE ESTA
ehunekoak nez, denetat%21 zen, en ehunekoaioa.
zaharren ktan daude Ako biztanleaearekin aldeen artean biz
pen batzuk rteotan biztadaude Markie, Erkidegok
gehitu egin enena Plentzo Lautada, Ur
o Haranak esde handiena zekoa gertatzaharrenen
o handiagoakberregokituko
6. grafik
KUNDEA ADÍSTICA
ez dira betik txikiena iz
ehuneko hirua soilik gaind
kopurua gehrabako Menak %26,8
eratuta ia ehztanle zaharr
gorabeheraanleak galduina-Ondarroa
ko batez besda aztertuta
zia-Mungia rola Kosta, D
skualdearen izan duen estzen da, ne ehunekoarek aztertutakoo denik.
koa. 65 urte
erdin agertuzan baita tal puntu gehiditu dute Ita
hitzeko prozdialdea eta Pdira, biztan
huneko bost renak %15 b
, Erkidegoko edo oso gua, Debagoiestekotik beheako aldian. Ada, baina b
Durangaldea
kasua ere oskualdea izaurri txikiagoaekin alderatuo aldian. Hor
ko eta gehia
u Europako de hau. Hotago EAEn b
aliak eta Ale
zesu hau ePlentzia-Munnle zaharrepuntu gehia
akarrik dira.
o biztanle zutxi gehitu diena eta Debaerako ehune
Arestian azalbeste batzuk
eta Bidasoa
oso adierazgan arren 65 uan bada ereuta, bi esku
rrenbestez, b
agoko bizta
P
herrialdeetas, EBeko 28baino. Era bemaniak, ha
ez da berdinngia eskualden kopuru agorekin; ba
aharren koptuztenak ereabarrena, Biekoak izan ddu bezala, e
k ere badauda Beherea.
garria da; 19urte eta gehiae, Arabako
ualde horietabiztanleen ha
nleria, esku
PANORAMA D
an, batez e8 herrialdeetaberean, 65 uuetan %21e
n gertatu Edeak: lehene
handiena iaina Plentzia
purua gaindite badira. Aralbo Handia dituzten eskegoera horrede egoera b
981 eta 2013agoko biztanErrioxa esk
an beti izan azkundeak ez
aldeka (%).
DEMOGRAFIK
ere gazteenan talde horurteko eta getik gorakoa
EAEko eskuengoan, 65 uizan duen a-Mungia es
tu duten esabako Mendeta Gernika
kualdeetan betan dagoen berean: Gor
3 bitartean bnleen ehunekkualdean. Er
dira biztanz du bermatz
1-I-2013
Txostena KOA 2014
10
n taldeari ri biztanle ehiagoko
a izan da
aldeetan. urteko eta
bigarren skualdeko
skualdeak ialdearen -Bermeo.
biztanleen eskualde
rbeialdea,
biztanleen ko handia rkidegoko le horien zen adin-
Heriotzeurtean ealdaketazehazten
2.1. JA
1978. ururtera ar1995. urjaiotza igorabeh
EAEn, jaEspainiahamarka‰7,3 izaEspainiabeste hejaiotza 1
Tasarik tasa ‰8hiru lurra
5
7
9
11
13
15
17
19
1980
(a) Behin-be
EUSKAL ESTATISTIKA ERAKINSTITUTO VASCO DE ESTA
en, jaiotzen eegin zen hea demografikn ditu, migraz
AIOTZEN B
rtean EAEkorte; azken urtean, pixkaizan ziren. Aerarekin. 20
aiotzen tasa ako tasatik gadako lehenean zen. 1996ako batez beerrialde batz.000 biztanle
altuena Arab8,9 izan zen aldeetako ja
1980
1981
1982
1983
1984
ehineko tasak
KUNDEA ADÍSTICA
eta ezkontzeeriotzen gainoak eta horiezio-mugimen
BILAKAER
o jaiotzen korte honetan,naka baina Azken lau 12an 20.533
7. grafi
gordina ‰9,gora gainera;engo erdian,6tik aurrera eesteko tasat
zuetako tasateko).
bak izan zueeta, beraz, iotzen bilaka
1985
1986
1987
1988
1989
C.A. de E
2. JAn estatistike
neko lehenenen bilakaera nduekin bate
RA
opurua beher, hain zuzenetengabe, j
urteetan jaio3 izan ziren, %
koa. Jaiotze
,3 izan zen 2; harrezkero,tasak beher
eta 2012. urttik (9,7 jaiottik behera e
en (‰10), geEAE osoko aerak ez du
1989
1990
1991
1992
1993
Euskadi
AIOTZAk biztanleriango estatist ezagutu ditz
era, biztanle-
ra egiten han, kopururik jaiotzen kopotzen kopur%3,8 gutxiag
en tasa gord
2012. urtean, eta batez era egin du 19tera arte jaiotza mila biztere, adibidez
ero Gipuzkoatasa baino tErkidegoko
1993
1994
1995
1996
1997
Álava/Araba
P
AK ren mugimeika; eta harzakegu. Biztakopuruaren g
asi zen eta jotxikiena izan
purua gora eruan jaitsierago.
dinen bilaka
. 60ko hamaere 70. ham995era arte. otzen kopurutanleko) behz Frantzia (ta
ak (‰9,8) ettxikiagoa izaaren antzik
1998
1999
2000
2001
2002
Bizkaia
PANORAMA D
ndu naturalarrezkero aldianleriaren begorabeherak
oera horrekinn zuen: 15.2egiten hasi a hasi zen
era. (‰)
arkadan ‰20arkadako bigUrte hartan
ua gora egitehera geratu asa ‰12,6)
a Bizkaiak. An zuen. 1978izan. Gipuzk
2002
2003
2004
2005
2006
a Gipuz
DEMOGRAFIK
a osatzen dui honetan izerezko mugik.
n jarraitu zu248 jaiotza. Ozen. 2008aberriro ere,
0tik gorakoa garren erdiajaiotzen tasa
en hasi zen; zen, baita Eeta Irlanda
Azken lurrald8 eta 2012 bkoak jaiotza-
2006
2007
2008
2009
2010
zkoa
Txostena KOA 2014
11
ute. 1861. zan diren menduak
en 1994. Ondoren, n 21.315 , hainbat
izan zen, n eta 80. a gordina hala ere,
Europako (tasa 5,7
de honen bitartean, -tasa oso
2011
(a)
2012
(a)
ezberdinErkidego1994an Bizkaiakhonen taizan ditu
197819791980198119821983198419851986198719881989199019911992199319941995199619971998199920002001200220032004200520062007200820092010
2011(2012(
(a) Beh
EUSKAL ESTATISTIKA ERAKINSTITUTO VASCO DE ESTA
na izan duokoaren azpere (EAEko
k soilik izan dasarik txikien
u; eta 1994.
1. tau
EJaiotakumeak
8 35.657 9 31.835 0 28.812 1 27.255 2 25.670 3 23.920 4 22.411 5 20.970 6 20.094 7 18.593 8 18.021 9 17.024 0 16.361 1 16.228 2 16.250 3 15.801 4 15.248 5 15.322 6 15.987 7 16.325 8 16.113 9 16.787 0 17.316 1 17.647 2 18.133 3 19.267 4 19.594 5 19.715 6 20.043 7 20.596 8 21.315 9 20.928 0 21.159 (a) 21.180 (a) 20.533
hin-behineko tasak
KUNDEA ADÍSTICA
. 1988. urtitik egon zire
o tasa baino ditu aldi horrna 1995ean urtean izan z
ula. Bizirik ja
EAE ko k Tasa
16,8 15,0 13,5 12,7 12,0 11,1 10,4 9,8 9,4 8,7 8,5 8,0 7,8 7,7 7,7 7,5 7,3 7,3 7,6 7,8 7,7 8,1 8,3 8,5 8,7 9,2 9,3 9,3 9,4 9,6 9,9 9,7 9,7 9,7 9,3
tean lurralden; baina hu
5 hamarrenretako leheneizan zen, ‰
zuen tasarik
aiotakoak et
ArabJaiotako umeak4.560 4.163 3.917 3.710 3.436 3.374 3.108 3.008 2.693 2.572 2.577 2.389 2.290 2.276 2.221 2.239 2.024 2.082 2.249 2.226 2.249 2.321 2.487 2.436 2.491 2.694 2.809 2.792 2.918 3.027 3.209 3.224 3.346 3.429 3.293
e horretan urrengo urteen altuagoa) engo lau urt
‰6,9. Arabaktxikiena, ‰7
ta jaiotzen ta
ba Tasa18,4 16,5 15,3 14,3 13,2 12,8 11,7 11,2 10,0 9,5 9,5 8,8 8,4 8,3 8,0 8,1 7,2 7,4 8,0 7,9 7,9 8,2 8,8 8,5 8,6 9,2 9,5 9,3 9,6 9,8
10,2 10,2 10,4 11,0 10,0
P
mila biztanetan EAEk bnahiz eta tateetan EAEkk, oro har, E7,2.
asa gordina
BizkaJaiotako umeak19.987 18.356 16.569 15.419 14.142 13.092 12.426 11.582 10.981 10.148 9.724 9.024 8.724 8.557 8.587 8.203 7.991 7.879 8.148 8.333 8.216 8.599 8.818 9.040 9.372 9.806 9.996
10.122 10.087 10.416 10.861 10.540 10.598 10.687 10.342
PANORAMA D
nleko izan aino tasa altsarik txikienoa baino tasEAE osoak b
ak (‰), lurra
aia Tasa17,0 15,5 13,9 13,0 11,9 11,0 10,5 9,8 9,3 8,6 8,3 7,7 7,5 7,4 7,5 7,1 7,0 6,9 7,2 7,4 7,3 7,6 7,9 8,1 8,4 8,8 8,9 9,0 8,9 9,1 9,4 9,2 9,1 9,2 8,9
DEMOGRAFIK
ziren jaiotztuagoa izan
na izan urte sa altuagoakbaino tasa a
aldeka.
GipuzkJaiotako umeak 11.110 9.316 8.326 8.126 8.092 7.454 6.877 6.380 6.420 5.873 5.720 5.611 5.347 5.395 5.442 5.359 5.269 5.361 5.590 5.766 5.648 5.867 6.011 6.171 6.270 6.767 6.789 6.801 7.038 7.153 7.245 7.164 7.215 7.064 6.898
Txostena KOA 2014
12
za tasak du, baita honetan.
k; lurralde altuagoak
koa Tasa16,1 13,5 12,0 11,7 11,6 10,7 9,9 9,2 9,3 8,5 8,4 8,2 7,9 8,0 8,0 7,9 7,8 7,9 8,3 8,6 8,4 8,7 8,9 9,2 9,3 9,9 9,9 9,9
10,2 10,4 10,4 10,2 10,3 10,0 9,8
2.2. UG
Informazbesteko inguruko1,34 izaordezkat1,27; Ar1,40rekinalaba), b(1,91) os
Datu hoizango d%50ek gdutela. H1975ekin
Eustatekinformaz2005 dazuen esbazen erizatea. Hbakoitza
1995eraalaba ba1,2 umegainera, emakumbat zeuk
25 urte Bilbo HNabarmebeherakaugalkorta
2.3. AM
Jaiotzakzen. Amalderatut90eko hhamarka
2012an urte eta
EUSKAL ESTATISTIKA ERAKINSTITUTO VASCO DE ESTA
GALKORT
zio hori guztiseme-alaba
o herrietan ean zen, 197tzea lortzekoraban, aldiz,n. Nazioartebaina Europaso urrun.
oriek oinarri dutela; horregutxienez bi Horren haritn alderatuta.
k EAEko eskzioa ematen . Ugalkortasukualde guztire. 1980. urteHurbilen zegak 1,25 ume b
arte ugalkoat baino gehekoa. Horren
Arabako Ibme bakoitzakkan batez be
hauetan, ugandian gertendu beharada EAEkoasunak %5 e
MEN EZAU
k azken urteema izan zirta, oso ezbe
hamarkadareadan, 20 eta
haurren bat gehiagoko e
KUNDEA ADÍSTICA
TASUNARE
ia adierazle a kopurura, eerregistratzen75eko batez o beharrezko emakume
ean, ugalkorako batez be
hartuta, errk esan nahi seme-alaba tik, hirugarre
kualdeetan 1du. Hain zuzunak Erkidegietan, gehiagean, eskualdoena Arababakarrik izan
ortasunak beiago izan zun atzetik Toarrek aztertu. 2005ean, este.
galkortasunatatu dira, har da Gipuzo batez beegin du gora
UGARRIAK
etan gutxitzeren emakumerdina izan zeen amaierara24 urtera bit
izandako ememakumeena
EN ADIER
bakar bateraesan daiteken denarekin
besteko 2,oak diren 2,bakoitzeko 1rtasun indizeestekorik beh
az aurreikusdu emakumgutxienez iz
en mailako
980 eta 2005zen ere, mailgo osoan bezgo edo gutxide batean ereko Errioxa iz
n zituen.
eherakada hauten emakumolosa eta Plu den aldi oeskualde guz
aren beherakain zuen er
zkoako eskustekoa bain.
K
ea eragin zumeen adinaen. 2012an, a arte, berritartekoak ere
makumeen %a da, jaiotza
RAZLEAK
a murrizten be EAEko ugalderatuta.
67 seme-al1etatik ere o1,42 seme-aea Alemaniaherago (1,58
sten da emmeen laurdenzango dituzteedo gehiago
5 bitartean ula horretako zalako joeraiago, eta 19e ez zen gaizan zen, 2,0
andia izan zmeak. Urola lentzia-Mung
osoko ugalkoztietan emak
kadarik handre Arabako ualdeetan, Dno txikiagoa
uen faktoreeren araberatalderik uga
iz, aurretik e aurretik zeu
%80,3k 30 ua guztien %4
P
badugu, adibgalkortasuna
2012an batabetatik osooso urrun. Ialaba dira eakoaren ant) eta Frantzi
akumeen %n batek semela eta hamaoko ugalkort
ugalkortasunadierazle de izan du: 19895etik 2005enditu datu ha
05 umerekin;
zuen; soilik zKostan emagia izan zireortasun txikiekume bakoitz
dienak (%40eta Bizkaik
Donostialdeaa izan dela
etako bat amako banakeariena 34 urtezeuden 25 uden.
urte edo geh40,3. Beste a
PANORAMA D
bidez emakubeheko mu
ez besteko o urrun eta ndizerik txikita Gipuzkoatzeko mailanatik (2 seme
%75ek seme-e-alaba bat rretik batek htasunaren ja
ak izan dueemografikoak80 eta 1995 era hobera eau: emakume baina, Deb
zazpi eskualn zen indize
en 1,1 umerena izan zutzak batez be
0tik gora) Arko hiriburuaan izan ezia; are geh
ma izateko ata, aurreko etik gorako eeta 29 urte
iago zituen. alde batetik,
DEMOGRAFIK
ume bakoitzeugetan dagoseme-alababelaunaldie
iena Bizkaiaa erdian gern dago (1,3e-alaba) eta
-alaba bat gere izango ehirugarren baitsiera %90
en bilakaerark dauden azkbitartean behegin zuen, ge bakoitzeko
babarrenan e
ldetan zeudee altuena, barekin. Urte ten: 0,66 semeste seme e
rabako Lautak dauden ik, ugalkortaiago, Deba
adina atzerathamarkade
emakumeei zera bitarteko
Talderik ugahamar ama
Txostena KOA 2014
13
eko batez ela, gure kopurua
en arteko ak dauka, ratzen da 38 seme-Suediatik
gutxienez ez duela; at izango
0ekoa da
i buruzko ken urtea hera egin gutxi izan o 2,1 ume emakume
en seme-aina soilik horretan, me-alaba
edo alaba
adan eta lekuetan. asunaren
abarrenan
tzea izan etakoekin zegokien; ak; 80ko
ariena 35 tatik lauk
30 eta 3batez behandiak Danimar
Mende hbeherakabeherakobitarteanatzerriko
0%
10%
20%
30%
40%
50%
0
5
10
15
20
25
30
35
40
EUSKAL ESTATISTIKA ERAKINSTITUTO VASCO DE ESTA
34 urte bitartesteko adina
dauzkaten rka (30,7 urte
8. g
honetako lehada handienoen taldeek n pixka bat o gazteei esk
9. gr
1986
1987
1988
1989
0
5
0
5
0
5
0
5
0
C.A. de1998 199
KUNDEA ADÍSTICA
tean dauzkat 33 urte izanherrietakoa
e) edo Alema
grafikoa. Jai
henengo hamna izan zue
eta 35 urtegora egin d
ker, hauek um
rafikoa. Ezko
1990
1991
1992
1993
≤19
e Euskadi99 2000 2001
te; 30 urte bn zen, aurrekak –adibidezania (30,6 ur
otzen bilaka
markadan, 2na 25-29 ure edo gehiau 25 urte bme gehiago i
ontzatik kan
1993
1994
1995
1996
20-24
Álava/Ar2002 2003
baino gutxiagko urtekoa baz Italia eta rte)– baino h
aera, amare
25 eta 34 urtrtekoa izan gokoek garraino gutxiagizaten baitute
npoko jaiotz
1997
1998
1999
2000
25-29
raba2004 2005
P
gokoak, berraino handiag
Irlanda (31andiagoak.
n adina aint
te arteko amzen (5,6 ehrantzi handiagorekin amae.
zen bilakaer
2000
2001
2002
2003
30-34
Bizkaia2006 2007 2
PANORAMA D
iz, %19,7 begoa (32,8) et1,5 urte), H
tzat hartuta.
ma-taldeek behuneko-puntuagoa hartu d
izandako e
ra, 1998-2012
2004
2005
2006
2007
≥35
2008 2009 20
DEMOGRAFIK
esterik ez dita batez besHolanda (30
. (%)
ehera egin zu). Aitzitik, 2dute. 2007
emakumeen
2 (%)
2008
2009
2010
2011
Gipuzkoa010 2011 201
Txostena KOA 2014
14
ra. Amen teko adin
0,9 urte),
zuten eta 25 urtetik eta 2009 kopurua,
2011
2012
2
Gurasoaurteetangurasoa2000. ur
10. gr
2012. ururtebeteurte arte
Jaiotzenalaba glehenenggorakoabigarren
EUSKAL ESTATISTIKA ERAKINSTITUTO VASCO DE ESTA
ak ezkondu . Denboraldik ezkondu grtean %15,2r
rafikoa. Ezko
rtean ezkont igaro baino
eko aldian ge
n hurrenkera uztien sekugoak edo bk. Banaketa tokian jaioa
11. graf
0
5.000
10.000
15.000
20.000
25.000
1996
KUNDEA ADÍSTICA
gabe zeude zabalagoa k
gabe zeudelaraino igo zen
ontza barruk
tza barruan o lehen; motaertatu ziren, ja
kontuan haruentzian duebigarrenak iza hori aurrek, %37.
fikoa. Jaiotz
1996
1997
1998
ela jaiotako ukontuan harta jaiotako um kopurua eta
ko jaiotzen h
jaiotako uma honetako jaiotza guztie
rtzen baduguen tokia kozan ziren; bko urtekoar
zen bilakaer
1999
2000
2001
Espainiatarr
umeen ehuntuz gero, datmeen kopurua 2012an jaio
banaketa (%hartuta. 201
meen artean,jaiotza gehieen %52,9 iza
u, hau da, jantuan hartu
baina soilik ren antzekoa
ra, amaren n
2002
2003
2004
ra/Española
P
nekoak hazttu hauek ateua %1,5 izaotza guztien
%), ezkontza2
soilik %3,5enak gurasoan ziren haue
io den ume uta, 2012. uumeen %8,a da: lehen
nazionalitate
2005
2006
2007
Atzerrit
PANORAMA D
eko joerarekra ditzakegun zen; 1990%35,9 izan z
atik igarotak
jaio zen guak ezkondu zek.
bakoitzak emurtean jaio 6 ziren hiruengo tokian
ea kontuan
2008
2009
2010
arra/Extranjera
DEMOGRAFIK
kin jarraitu du: EAEn, 1970. urtean %7ziren.
ko denbora a
urasoak ezkzirenetik urte
makume bateziren umee
ugarrenak edn jaioak, %5
hartuta.
2011
2012
Txostena KOA 2014
15
du azken 75. urtean 7,7; baina
aintzat
ondu eta e 1 eta 4
en seme-n %91,4 do hortik 54,7; eta
2012an urtekoa guztien ahurren. E30 urte %11,4 izatzerrita
EUSKAL ESTATISTIKA ERAKINSTITUTO VASCO DE ESTA
EAEn jaio zbaino askozartean %23,Emakume atbaino gutxia
zan ziren. Amrren artean 2
KUNDEA ADÍSTICA
ziren umeenz handiagoa1 multzo hortzerritarrek, gagorekin izama guztien ba29,6.
n %17aren a izan da, orrretan sartu gainera, gaztn zuen umeatez besteko
amak atzerrirain arte ez zen, eta Bizteago izatene bat, bainao adina 33 ur
P
tarrak izan zbaitzen %3kaian eta Gi
n dituzte umeadin-tarte h
rte izan zen.
PANORAMA D
ziren; kopurura heltzen. Apuzkoan %1
eak; emakumhorretako emEspainiarren
DEMOGRAFIK
u hau aurreAraban jaiot16 eta %15, me atzerritarrmakume espn artean 33,7
Txostena KOA 2014
16
eko 2000. tako ume hurrenez
ren %46k painiarrak 7 urte eta
(a) Behi
Heriotzebiztanlekluzetasuaurreko kopurua biztanlee
3.1. HE
Erkidegoantzeko ezberdintasa %2bik eraghandienabatean bdu.
EUSKAL ESTATISTIKA ERAKINSTITUTO VASCO DE ESTA
in-behineko datuak
en Estatistikako heriotza una areagotu
tarteetako bgehitu egin
en kopurua.
ERIOTZEN
o osoan %42gehikuntza i
n izan zirela i9 soilik gehiin dute gehia aztertutakobiztanleak ga
KUNDEA ADÍSTICA
3ak erakustekopuruak),
u egin da. Hbiztanle gutxi
da, pixkana
N BILAKAE
2 gehitu da hizan du. Bainikusiko dugutu da; Gipuzkuntza hori: o aldi osoanazteagoak iz
12. gra
3. HEen duenez,
etengabe hHau da, 65 ago hiltzen d
aka gehitzen
ERA
heriotzen kona lurraldeak. Araban geh
zkoan, aldiz, batetik, 198
n eta, ondorizan dira eta,
afikoa. Hilko
ERIOTZEAEko heri
hazi dira; baurte eta ge
delako; era joan delako
opurua 1980 k banaka azthitu da gehie%53 gehitu
80tik Arabakoioz, heriotze, orduan, hir
ortasun-tasa
P
ZAK iotzen kopuaina EAEkoehiagoko bizberean, bizta
o hiltzeko au
eta 2012 bittertzean Araen heriotzen da hildakoeo biztanleen n kopurua e
ru lurraldeeta
ak mila bizta
PANORAMA D
rua, eta hilbiztanleen
ztanleen koanle zaharrekera gehiene
tartean, eta ban eta Gipukopurua (%6
en kopurua ekopuruak iz
ere gehitu zeatik hilkortas
anleko.
DEMOGRAFIK
lkortasun-tasbatez best
purua handenen arteko eko adinetan
hilkortasun-tuzkoan bi eg64) baina hilketa tasa %51zan zuen hazen; eta bestesun-tasa txik
Txostena KOA 2014
17
sak (mila teko bizi-iagoa da heriotzen n dauden
tasak ere goera oso kortasun-1. Arrazoi zkunderik etik, hein iena izan
Europandira. Gaeta 32 uhilkortasbaita mhilkortasherrialdeegin diraegunen
Heriotzepertsone99 urtetigorako p
3.2. BIZ
Jaioteguurte edoEAEko kopururi(71 urte 8,5 gizobakoitze
60
65
70
75
80
85
90
1980
Ba
EUSKAL ESTATISTIKA ERAKINSTITUTO VASCO DE ESTA
n egoera ezbur egungo Eurte igaro ossun-tasek izamediterraneoksun-tasek goeak sartuko la. Dena denbatean herria
en datuen men heriotzen ik gorako pepertsonen ha
ZI-ITXARO
uneko bizi-itxo epealdi jakigizon zein k handienak gizonentzat,nentzat. Bes
ean, eta ema
13. grafik
1980
1981
1982
1983
1984
atez
KUNDEA ADÍSTICA
berdina izan Europar Batastean ‰9,9ran duten bilako herrialdeora egin duirateke; horie, Europan 6alde guztieta
multzoan, oskopuruak go
ertsona gehiamar heriotza
OPENARE
xaropena, unin batean jaiemakumeek lortu dituzte, 78,5 emakuste modu bakumeek, ald
oa. Bizi-itxa
1985
1986
1987
1988
1989
Gizone
da: hilkortasasuna aintzara jaitsi zen.kaeraren ara
eak eta Euute. Eta bigetan, 1980tik5 urte eta g
an gehituko d
so nabarmenora egin dueenak emaku
atatik zortzi g
EN BILAKA
ne jakin bateiotako biztan
k bizi-itxarope: 79,5 urte gumeentzat) ikatean esandiz 2,8 hilabet
aropena jaio
1989
1990
1991
1992
1993
ezkoak/Varones
sun-tasek pixat hartuta, 19. Baina Euroabera. Lehenropako ekiagarren multzk 2012ra, tasehiagoko bizdira hilkortas
na den datuela: 1980an 1umeak dira, gertatzen ba
AERA
ean adinen anleriaren bizipenaren etengizonek eta 8kusita, bizi-ita, gizonezkote gehiago u
otzean, sexu
1994
1995
1996
1997
1998
Ema
P
xka bat behe980. urtean Bopako herrianengo multzoaldeko herrizoan Europsek pixka batztanleen kopun-tasak.
u bat da 117 soilik izan32 urte hau
itira.
arabera dago-luzeraren gngabeko haz85,9 emakumtxaropena 7,oek 3,2 hila
urte bakoitzea
uaren eta urt
998
1999
2000
2001
2002
kumezkoak/Mujer
PANORAMA D
era egin duteBatasuneko aldeekin bi moan, EAE saialdeak ere;
pako erdialdt behera egin
purua gero e
00 urte etan ziren, bainauetan talde h
oen hilkortasutxi gorabehzkundea iza
meek. Orain 34 urte igo dabete gehiagoan.
teen aldeare
2003
2004
2005
2006
2007
res
DEMOGRAFIK
e edo mantetasa ‰10,6
multzo egin artuko litzate; hauetan
deko eta ipan dute edo m
eta handiago
a gehiago da 2012an, ahorretan ehu
suna kontuaherako adieraan dute, eta32 urteko ada emakumeeo irabazi dit
en arabera 20
08
2009
2010
2011
2012
Alde
Txostena KOA 2014
18
endu egin izan zen daitezke, ke, baina guztietan arraldeko
mantendu oa denez,
auzkaten ldiz, 289. un urtetik
n hartuta azlea da.
a 2012an ierazleak
entzat eta tuzte urte
6,0
6,5
7,0
7,5
8,0
8,5
9,020
12a
Sexu biehandienaherri gar
1980 eteskualdeArabakobatez egehikunt
Gizonenurte) etaitxaropentxikiak izhutsaren Hala eregehikuntbizitako joera hoeta 2005lehen urt 25 urte kalkulatz1980. urda hain a Lurraldejoera hoapur bat3,6 urtehandienahandienaondorioz Bizkaikohain zuzgeroagogizonen
3.3. BIL
Osasun Sailkape(6.149 heta urru%9,4 (1.
14. grafbatez ereragileak
EUSKAL ESTATISTIKA ERAKINSTITUTO VASCO DE ESTA
en bizi-itxaroaz –8,6– geratu gutxik es
ta 2005 biteka izan dueo eskualdeetere emakumtzarik handie
n bizi-itxaropa emakumeenak indize tzan dituzte bn hurrengoa
e, bizi-itxarotzaz gaineraurte kopururi ondo ikus 5ean 0,6 urtte 1ekoa zen
horietan zezean ikustenrtean 8,4 urtealdaketa nab
ak aztertutaori, nahiz etat azkarragoa koa izan daa eta txikiena izaten jarrz gertatzen d
o eta Gipuzkozen, alderik , aldea txikiartean.
LAKAERA
Mundu Eren Estatistikoeriotza). Genago egon d915) eta %4
fikoan ikus dre tumore etak ziren; tum
KUNDEA ADÍSTICA
openaren arteroztik, batik san dezakete
artean (200en bilakaerartan erregistr
meen kasuaenak, nahiz e
enean gehiken bizi-itxarotxikiagoak zibi sexuei daizan da.
openak 1980a, homogeneua homogendaiteke: 198tekoa. Emakn eta azkene
ehar, bizi-itxa da gizonezkekoa zen etabarmenik em
a, Arabako ea hasieran eizan da: 198
a (1980ko 5na dauzkateraitzen du. Hda.
oako eskualdhandiena Giagoa zen; g
A HERIOTZ
rakundearen oaren araberro, zirkulaziodira arnasar
4,7 (956), hur
daitekeenez,a zirkulazio-smoreak %2
teko aldea 6bat heldurik
e hain bizi-itx
05a da daturen azterketaratutako bizian. Baina Beta aurrerago
kuntzarik hanopenean Arituela. Araba
agokienez, et
0 eta 2005 eizatzeko joeizatzen joa
80an Araba ekumezkoen aean 0,8koa.
aropen handkoen bizi-itxaa 2005. urtea
man: aldi horr
eskualdeetanezberdintasu80an aldea 6,9 urteetatik
en Arabako Hori, neurri h
deetan, aldiaipuzkoako ggutxieneko a
ZAREN ER
Gaixotasunra (10. berriko sistemarenri eta digestirrenez hurren
, heriotza-kasistemaren g7renak. Era
6,6 urte txikiak gazteenenxaropen han
uak eskuraga ere egin dei-itxaropenakBizkaiko eso balio txikien
ndiena izan rabako Lautaako gainerata Arabako
bitartean izaoera izan daan da. bitarteeta Bizkaiko artean ere g
diena eta txaropenak etean 2,8 urtekoretan zehar 4
n gertatu daunak askoz h6,4 urtekoa zk 2005eko 2
eskualdeen handi batean
aren lehenengizonen artealdea 0,5 ur
RAGILEEN
nen eta Oskuspena), 20 gaixotasuneioari lotutakon; azkenik, k
ausen propogaixotasunetagile-multzo
P
agoa da ora heriotza-tasdia daukatel
garri daudenezakegu. Ikuk Bizkaikoa skualdeetan nak izan.
duen eskuaada (8,7 urtko eskualdeHaranetako
an duen bilaa; hau da, ez. Lurraldebizi-itxarope
gutxitu da ko
xikiena izan engabe beheoa. Bestalde4,5 urte gutxi
a gehien bizhandiagoak
zen; 2005ean2,3 urteetara
arteko alden, eskualde
ngo urteetanan eman darte izatera i
N ARABER
sasunarekin 012an, heriotek eragin duo gaixotasunkanpoko kaus
ortzioak aldatan. 1990ean
bi horiek
PANORAMA D
ain dela 20 usa handien oa, bereziki e
n azken urtus dezakegun
edo Gipuzkeman dira
aldea Donostte). Baina e
eek 25 urtetagizonezkoen
akaeran datEAEko lurra mailan eta nen arteko a
opuru hori, b
duten eskuera joan den , emakumeetu da.
zi-itxaropenaizan. Gizone
n, aldiz 2,4koa). Hala eta eak lurraldeehorien biztan
ez zen haina, 2,9 urtekoritsi zen Biz
RA
lotutako Atzen %30,3 tte heriotza g
nen ondoriozsengatik 715
tu egin diran azken horiazken 22 u
DEMOGRAFIK
urte egon zeondorioz. Demakumeen k
rtea) bizi-itxanez, epealdikoakoa gain 25 urte
tialdea izan egia da 198an zehar gen kasuan ha
turik garrantalde-eremue gizonezkoealdea 2,8 urtbaina hein tx
ualdeen artebilakaera iza
en arteko ald
ak homogeneen artean, ho; emakumee
guztiz ere, etako eta snleria-tamain
n alde handiroa. Hogeita zkaiko eskua
Arazoen Natumoreek eragehien, 5.736zko heriotza5 hil dira.
a azken 20 iek heriotzenurteotan iza
Txostena KOA 2014
19
en alderik ena dela, kasuan.
aropenak horretan ditu ditu, hauetako
da (10,8 0an bizi-ehikuntza azkundea
tzitsuena, en artean en artean ekoa zen
xikiagoan:
ko aldea an duela:
deetan ez
eizatzeko hurbilketa en artean
indizerik exuetako
na txikien
rik eman; bost urte aldeetako
zioarteko agin dute 6, %28,3; kopurua
urteetan, n %36ren an duten
bilakaeraehunekomurriztu gutxiagogainerak
Gaineraknerbio shandiena2.421 pegaixotasgeroztik zuten ga
Heriotzesistemakhurren), garrantz
1990. urgaixotasdituzte egainerak
Azken hgaixotas
0
5
10
15
20
25
30
35
40
1990
EUSKAL ESTATISTIKA ERAKINSTITUTO VASCO DE ESTA
aren ondorioo horretatik
dira. Arnas o eragin dituzko eragileek
ko eragileensistemako ga izan dutenertsona. Gai
sunaren zaba(urte horret
aixotasun hor
en kopurua eko gaixotasu
baina emaia daukate (%
rtean egoerasunen kopurueta gainerako eragileen
hauek igo sunen ondor
1991
1992
1993
TuArKa
KUNDEA ADÍSTICA
oz gero eta behera daueta digestio
zte, baina oraizan dute ha
14. gr
n artean askgaixotasunakak. Urte horrixotasun degalkuntza izatan hasi zireri eta 2012an
ezberdina izanak baino ge
akumeen art%31,0 eta %
pixka bat ezuak antzekoako gaixotasbarruan sart
dira gehienrioz; gainera
1994
1995
1996
umoreak/Tumorrnas sistema/Sisanpo-kausak/Ca
gehiago arde. Aldi horo gaixotasunaindik ezin dzkunderik ha
rafikoa. Heri
kotariko gaixk. Bi hauek retan 704 pegeneratiboenn da; gaixot
en izen horren 673 pertso
an da gizoneehiago izan dtean gaixota
%30,2 hurrene
zberdina izanak izan ziren unen kopurtzen diren ga
emakumeeako eragileen
1997
1998
1999
resstema respiratoausas externas
i dira hurbiltrretan, kanpnek, aztertutada esan etorkandiena: 199
iotzak eta ho
xotasunak sdira, hain
ertsona hil zirn eragileen atasun honen
rekin identifiknak.
en eta emakdira gizonen asun kardioez hurren).
n zen. Gizon (biak %30),
rua murriztu aixotasunak.
en artean, n barruan %
1999
2000
2001
2002
Zorio T
G
P
tzen: lehenepoko kausak ako aldiko akizunean hor90. urtean %
orien eragile
sartzen dira,zuzen, 199
ren gaixotasuartean daturn bi aldiz kakatzen). 199
kumeen arteartean (heribaskularrek
nen kasuan tubaina gero tedo mante
gaixotasun %29 ziren e
2002
2003
2004
2005
Zirkulazio sistemTxegoste sistemGainerakoak/Re
PANORAMA D
engoak %301990eko %
azken urteetarrela gertatuk15,9 ziren et
eak. %
hala nola: 90. urteaz gun horien onrik esanguraasu gehiago 99. urtean 30
an. 2012an, otzen %37,5eta gainera
umoreen etatumoreek heendu egin d
mentalen eta 2012an
2005
2006
2007
2008
ma/Sistema circma/Sistema digeesto
DEMOGRAFIK
0 dira eta b%6tik 2012koan, gero etako denik. Heta 2012an %
buru-nahasgeroztik haz
ndorioz, bainaatsuena Alzh
gertatu dira04 pertsona
tumoreak z5 eta %25,7, ako kausek
a zirkulazio-seriotza gehiagda. Salbues
eta nerbio-s%50,3raino
2008
2009
2010
2011
rculatorioestivo
Txostena KOA 2014
20
igarrenak o %3,4ra
a heriotza eriotzaren 22,8.
steak eta zkunderik a 2012an
heimerren a 1999az k pairatu
zirkulazio-hurrenez antzeko
sistemako go eragin
spen dira
sistemako igo dira.
2011
2012
Gainera,Alzheime2012. uhurren.
Heriotzabilakaera2012an arrazoietburuaz beragin ohildako 5pertsone
0
500
1.000
1.500
2.000
2.500
3.000
3.500
4.000
4.500
1990
EUSKAL ESTATISTIKA ERAKINSTITUTO VASCO DE ESTA
, gaixotasunerren gaixotartean emaku
15. g
a eragin dutea nabarmen80. Murrizk
tatik lehenebeste egindaso handia iz5.255 pertsoetatik %73,2
1991
1992
1993
Gizonezkoen TuGizonezkoen zirGizonezkoen kaGizonezkoen ga
KUNDEA ADÍSTICA
n horiek femasunaren onumezkoen h
grafikoa. He
en kanpoko du behar daketa horren ngoa izan dakoak 100 kan dute gizonetatik ia %7izan ziren gi
1994
1995
1996
umoreak/Tumores varkulazio sistema/Sisteanpo-kausak/Causas ainerakoak/Resto hom
minizatzen andoriozko heheriotza hori
riotzak, gen
arrazoien ara. 1990. urte
ondorioz, da 2006. urtkasu gehiagoonezkoen art75 gizonak zzonezkoak.
1997
1998
1999
ronesema circulatorio varoexternas varones
mbres
ari direla emeriotza gehieek guztizkoa
neroaren eta
rtean zirkulazean 381 heralabaina, beteaz geroztiko izan zirentean: 1990 etziren eta aldi
2000
2001
2002
ones
P
maten du. enak emakumaren %65,6
a heriotza-ka
zio istripuen riotza eraginere buruaz k. Aztertutak, zirkulazio ita 2012 bitar horretan be
2003
2004
2005
EmakumezkoenEmakumezkoenEmakumezkoenEmakumezkoen
PANORAMA D
Bai dementmezkoetan e
eta %73,7
ausaren ara
ondoriozko n zituzten zir
beste egiteko aldiaren istripuak bairtean zirkulazre buruaz be
2005
2006
2007
2008
n tumoreak/Tumores n zirkulazio sistema/Sn kanpo-kausak/Causn gainerakoak/Resto
DEMOGRAFIK
tzien ondorieman ziren;
izan ziren
abera.
heriotzek izrkulazio istriea hiltzeko azken urteano. Bi arrazzio istripuen este egin zut
2008
2009
2010
mujeresSistema circulatorio msas externas mujeremujeres
Txostena KOA 2014
21
ozko bai izan ere, hurrenez
zan duten puek eta kanpoko
an, beren zoi horiek
ondorioz ten 3.723
2011
2012
mujeress
Tradiziozemakumberandugorabehezkontze
4
2012an 1978. ugutxiagoda, eta It
Ezkontzedira azke%38 guturtean 1epealdia%26,4. gutxiago
3,0
4,0
5,0
6,0
7,0
8,0
9,0
1978
(a) Behin
EUSKAL ESTATISTIKA ERAKINSTITUTO VASCO DE ESTA
z, seme-alabmeen ugalko
ago ezkonduera, EAEn oen azterketa
4.1. EZKO
sexu ezberdrteaz gero k
o izan dira. Etalia, Portuga
en kopuruaren 44 urteetatxiago taseta10.500 izan an, 2004 eta Jaitsiera ia
o izango direl
1979
1980
1981
1982
1983
n-behineko
KUNDEA ADÍSTICA
bak ezkonduortasuna muuz gero, antioraindik hiru
oraindik ere
ONTZEN B
dineko bikotkopururik tx
EAEn mila bial eta Espain
en bilakaeraan. 1978tik 1an. 1985 eta ziren. Alab2012 bitartekonstanteakla.
16. grafik
1983
1984
1985
1986
1987
C.A de E
4. EZKu ostean izanugatzen zuteisorgailu erajaiotzatik bi garrantzitsu
ILAKAERA
een ezkontzikiena izan iztanleko 3,5nia osoko ko
an nahiz ezk1985era jaitsa 2004 bitarbaina, urte ean, ezkontzk izan direne
koa. Ezkontz
1988
1989
1990
1991
1992
uskadi
KONTZn dira; berazen. Ezkontz
aginkorrik ez ezkonduta d
ua da jaiotze
A
za guztien ada hori, eta
5 ezkontza dpuruak soilik
kontza-tasa gsiera handia rtean jaiotzehorietan ez
zen kopuruaez, esan da
za-tasa gord
1992
1993
1994
1995
1996
Araba/Álava
P
ZAK z, ezkontzen za gutxiago zegoenez, j
dauden bikotn eta demog
artean 7.729ka 2011. urtedaude. Kopurk gainditzen d
gordinen bilagertatu zen:n kopurua 9
zkontza-tasa k behera egaiteke datoz
dinak mila b
1997
1998
1999
2000
2001
Bizka
PANORAMA D
kopuruak etizanez ge
aiotza gutxiateen artean erafiaren azte
k EAEn bizitearekin alderu hau Europditu.
akaeran bi ep %37,5 gutx
9.800 inguru ‰4,7 ingu
gin du %23,1en urteetan
biztanleko.
2001
2002
2003
2004
2005
ia Gip
DEMOGRAFIK
ta ezkontzekro edo emago izaten zematen diraerketa egitek
tzea aukeraeratuta 325 pako txikiene
pealdi diferexiago ezkontz izan zen, e
uru izan zen1, eta ezkon
ezkontzak
2006
2007
2008
2009
2010
puzkoa
Txostena KOA 2014
22
ko adinak akumeak iren. Hori . Horrela,
ko.
atu zuten. ezkontza etako bat
ente egon zetan eta eta 2000. n. Azken tza-tasak gero eta
2010
2011
(a)
2012
(a)
1978tik, ezberdintxikienak12 urteezen bere
Lehenendugu: 20egoerek 2005ekobegiratutbat gutxdela 35 u
Eztei kozuzen ebehar deskualdeorokorraberen inLautadaazken es
Ezkontzaeskualdeindize alazken ur
Azkenik,adierazleizan zirezituen Elehenago
4.2. EZ
2012. urErkidegoEuskal A7.637 ez
Ezkontzabiztanleeaurretik, %17,7 g
Ezkondu1996an ehunekoezkontzeformaliza
EUSKAL ESTATISTIKA ERAKINSTITUTO VASCO DE ESTA
hiru lurraldenarekin. Arabk, 34 urte hoetan tasarik te tasa.
ngo ezkontze012an gizon
modu mugo indizeekinta, datu horieiago ezkongurtekoarekin
opuruaren Inre, urte harten lehenengeek (Debabaa konpartitu, ndizeak gaiko EIS indizskualde hone
a kopurua se ugarik (besltuagoa izan rte horretan e
, hiriburuak erik altuena en Bilbo HanIS indize altuoko datuekin
ZKONTZEN
rtean sexu doan bizi izan Autonomia Ezkontza Erkid
agileen jatoen artean oseta %9 era
eografikoki u
u aurretik elkgutxieneko k
orik altuena len kopuruakatu dutelako
KUNDEA ADÍSTICA
eetako ezkobak hasieranorietan ia %5txikienak iza
en indizeari nen %48,9 egagabean ir alderatuta ek esan nah
gabe geratuk alderatuta; o
dize Sintetiktan egon zirgo gauza daarrena, Debaeta are gehiainerako eskzea adibidezetako biztanl
sexuak beresteak beste B
zuen; bainaemakumeek
dituzten eskizan zuen b
ndia eta Donouenak eta Arn alderatuta a
N EZAUGA
diferenteko zen (1.148 A
Erkidegotik kdegoan berta
orri geografispatu ziren. Hikin berean urrunago dau
karrekin bizi kopuruak zueortu zen, %5
k behera egiteuren arteko
ntzen bilakan ezkontza-t58 murriztu zan zituen eta
erreparatuz eta emakumeaungo balut
(%53,8 etai dute gizone
ko dela bere orduan, azke
koa eskualderen lurralde-a 1980an Eagoiena edo ago, intentsitkualdeetakoez, Debabarreleak Arabako
izita aztertzeBilbo Handiaa bi sexuen a
izan zuten le
kualdeetan, ai gizonezkoostia-San Serabako Lautaaldeak ez zir
ARRIAK
8.145 bikoteAraban, 3.96kanpo joan an egin ziren
koari dagokHaien arteanbizi ziren. Guden udalerr
ziren bikoteeen bizileku b59, eta harreteko arrazoieo harremana
aerek antzektasa gordin zen lurralde
a 2001. urtea
gero (Ezteieen %54,1 ete; horrek ea %58,5 hen erdia bainbizitzaren a
enean pertso
ez eskualde-maila honetEztei kopuru
Tolosaldea)tatea mantenen antzekoaenekoa baino Lautadakoa
ean beste dak eta Donosarteko aldeaehenengo ez
datu hauek oen eta bai eebastian; 20ada azken poren hain hand
e ezkondu z62 Bizkaian eziren bizitze
n eta 508 Erk
kionez, ezkn, bikoteen %ainera, bikot
rietakoak.
en ehunekoabera ezkonduezkero, hurreetako bat izaa.
P
ko ereduak jaltuenak izahorretako ta
az gero altue
i kopuruarenezkonduko lesan nahi durrenez hurno gehiago ezken aldian.
onen %100 e
aztertu ahaako azken daren Indize ) ez zutela endu edo hanak direla. Hno %40 hanak baino %2
datu esangurtia-San Sebak asko murrzkontzen kop
atera dira: emakumezko05. urtean, aostuan geratdiak izan).
ziren eta hoeta 2.619 Gipera. Bikoteakkidegotik kan
ontzen %76%65ek etxebteen %5,8 in
a gero eta hau baino lehenengo urteetaatezko bikot
PANORAMA D
arraitu dituzan zituen etasa; Gipuzkoenak, aldi ho
n Indize Sintirateke urte
du jaitsiera rren). Bainaedo emakum
Egoera osoezkontzen zir
al izan da 19datu eskurag
Sintetiko osezkontza-tasaditu ere egin
Horrela, 198diagoa zen. 3 gehiago ez
ratsu bat lorastianek) giziztu dira eta puru handien
1980. urteaoen artean ealdiz, azken u zen (nahiz
rietako 7.72puzkoan); bek ezkondu zpo.
6,5 erkidegoizitza partek
nguruko udal
andiagoa izan, soilik %19n %49ra iritseak ez ezko
DEMOGRAFIK
zte, baina inta aldiaren aoak, aldiz, leorretan %42
tetikoa), zerahorretan ezhandiak ego
a beste ikumeen erdia bao bestelakoaren.
980tik 2005egarriak. Nabso txikiak zaren jaitsieran dutela, eta 80. urtean 2005. urteazkondu dira.
rtu da. 1980zonezkoen ar
alderantzizkna.
an Arabako ere, eta hareeskualde ho
z eta hogeita
29 Euskal Aeste 416 bikoziren tokien
oko udalerrkatzen zuten lerrietakoak
an da azken k, baina 200si da. Azkenontzea izan d
Txostena KOA 2014
23
tentsitate amaieran
ehenengo 2 murriztu
a ikusten zkontzeko on direla spuntutik aino apur da orain
era. Hain barmendu euzkaten ako joera 2005ean Arabako
an, aldiz,
0. urtean, rtean EIS koak dira;
Lautadak en atzetik orrek izan
bost urte
utonomia ote, aldiz,
arabera,
ri bereko ezkondu ziren eta
urteotan. 07. urtean urteotan da, legez
17. g
2007. urzibil eta igaro ahizan zire
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
20
30
40
50
60
70
80
EUSKAL ESTATISTIKA ERAKINSTITUTO VASCO DE ESTA
grafikoa. Ezk
rteaz gero, e2.271 ezkon
hala, ezkontzen eta 2012a
Ar
0
0
0
0
0
0
0
1990
1991
1992
KUNDEA ADÍSTICA
kontzak, ezk
ezkontza zibntza erlijiosoza zibil geron %70,6.
18. g
raba/Álava
1993
1994
1995
kontideen b
ilak erlijiosoao egin ziren, eta gehiago
grafikoa. Ezk
UdalerriUdalerriUdalerri
1996
1997
1998
1999
Araba/Álav
bizilekuen ar
ak baino geh eta azken ho izan da: 1
kontza zibile
Bizkaiai bera/Mismo mi mugakideak/Mi ez mugakideak
1999
2000
2001
2002
va Bizka
P
rteko hurbilt
hiago izan dhauetatik 151990ean ezk
en bilakaera
unicipioMunicipios colind
k/Municipios no
2002
2003
2004
2005
ia Gipuzk
PANORAMA D
tasunaren a
ira. 2012. ur ez ziren ka
kontzen %23
a. (%)
Gipu
dantescolindantes
2006
2007
2008
koa
DEMOGRAFIK
arabera. 201
rtean 5.458 atolikoak izan3,3 mota hor
uzkoa
2009
2010
2011
Txostena KOA 2014
24
2 (%)
ezkontza n. Urteak rretakoak
2012
Lurralde(%71) et
Ezkontzemaiatza izan diradu, bainafamiliak
1
Ezkontzakontrakoezkontzaberezia bigarren
Ezkontzaezkontid8.
0
50
100
150
200
250
Urt /
EUSKAL ESTATISTIKA ERAKINSTITUTO VASCO DE ESTA
z lurralde, eta azkenik Ar
eko unea aeta urria bita
a nagusienaka EAEtik kanbatzeko.
19. grafikoa
a guztien ao joera ikus da zibilak; hoizan da. Hil ehunekorik
a-kopurua jadeen adina ig
Ene Ots / Feb
Araba
KUNDEA ADÍSTICA
ezkontza zibraban (%66)
aukeratzerakartean egin dk. Udako hilanpo egindako
a. Ezkontzen
rtean ezkondaiteke: zenbori gertatu dalabete honethandiena er
aisteaz gain, gotzea da. 19
Mar / Mar Apr / A
a/Álava
ilen ehuneko.
oan estaziodira, eta horiabeteen arteao ezkontzen
n hileko mug
ntza zibilen bat eta txikiaga, batez eretan ezkontzee hilabete ho
euskal gizar986tik, sena
Abr Mai / May E
Bizkaia
orik handien
onalitate naben artean iraan abuztuko artean hilab
gimendua, 2
proportzioa goa izan ezke, abenduanen kopuruakonetan izan d
rtearen ezkorren batez b
Eka / Jun Uzt / J
Gipuz
P
na Gipuzkoan
barmena emaila (1.303), ezkontzen k
bete hori auk
2012. 100 oin
hileka banakontzen kopun, urtarrileank behera egda.
ontzaren gainbesteko adina
ul Abu / Ago Ir
koa
PANORAMA D
n izan zen (
maten da: laekaina (1.28
kopuruak behkeratzen da s
narria = bate
atuz gero ezurua orduan
eta otsaileain du baina
neko ezaugaa 7,4 urte igo
a / Sep Urr / Oc
Fuera de la C.
DEMOGRAFIK
(%72), gero
au ezkontzat87) eta uztailherakada hasakabanatuta
ez bestekoa
zkontzen koeta gehiagoan. Abuztuaezkontza e
arririk garrano da, eta em
ct Aza / Nov Ab
.A. de Euskadi
Txostena KOA 2014
25
Bizkaian
tatik hiru a (1.205)
andia izan a dauden
a.
opuruaren izan dira
a hilabete erlijiosoen
ntzitsuena mazteena,
e / Dic
2012an ezkongaingurukobesteko
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
100
24
26
28
30
32
34
36
1986
EUSKAL ESTATISTIKA ERAKINSTITUTO VASCO DE ESTA
20. grafiko
ezkondu zabeena, 32,9oa izanik; haadina 31,7 u
21.
Urt / Ene Ots /
1986
1987
1988
1989
KUNDEA ADÍSTICA
oa. Ezkontz
iren gizonez9. Adin horiekain zuzen, Eurte zen eta e
grafikoa. Le
Feb Mar / Mar A
1990
1991
1992
1993
Se
ak hilero, ho
zko ezkongk Europar BaEuropar Bataemakumezko
ehen aldiz ez
pr / Abr Mai / May
Zibilak/Civil
1993
1994
1995
1996
enarrak/Esposo
oriek ospatz
abeen bateatasunekoakasunean, ezoena 29,8.
zkontzen di
y Eka / Jun Uzt /
es Erlijio
1997
1998
1999
2000
os E
P
zeko modua
ez besteko k gainditu zitzkondu ziren
renen batez
Jul Abu / Ago Ira
osoak/Religioso
2001
2002
2003
2004
Emazteak/Espos
PANORAMA D
aren arabera
adina, 34,8uzten, bien an gizonezko
z besteko ad
a / Sep Urr / Oct
os
2004
2005
2006
2007
sas
DEMOGRAFIK
a, 2012 (%)
8 urte; emaarteko aldea
ezkongabe
dina.
Aza / Nov Abe /
2008
2009
2010
2011
Txostena KOA 2014
26
akumezko hiru urte en batez
Dic
2011
2012
Adin-tarturtean uegiten ja
Emakumgutxitzendagoenekasuan egin da 2
Ezkonduzen. EzkAlargunagizonak Dibortziahorien ko2012an dibortzio
EzkonduNafarroaartean; ABartzelo
0
5
10
15
20
25
30
35
40
45
50
EUSKAL ESTATISTIKA ERAKINSTITUTO VASCO DE ESTA
teei dagokieugariena) baarraitzen du e
22. grafiko
meen artean n doa. Azkeeko gainditu bezala, ema20 urte baino
u baino lehenkongabe zegak, ordea, ezia emakume
atuta zeudenopuruak nabberriro ezko
o-epaia lortu
u eta EAEtikara jo zutenArabakoak, na dituzte na
KUNDEA ADÍSTICA
nez, eta gizoino handiageta, era bere
oa. Ezkontid
pixkanaka gen adin-tarte
zuen 30-34akumezkoen o gutxiagore
nagoko egoegoen emakuz dira ezkoneak baino bn ezkonberribarmen egin ondu diren geta lau urte
k kanpo bizit. Helburuari batez ere, Bahien; Gipuz
Senarrak / E
≤24
onen kasuanoa izan da oan, 25 urtetik
deen banake
gehitzen doahorren kop
4 urterekin eartean ere 3
kin ezkontze
era zibila aintumeen ehunnberri guztieni aldiz gehiaak ez dira edu gora: %7gizonezko dbete baino le
tzera joan zidagokionez
Burgosera etkoakoak Fra
Esposos
4 25-29
n, 30-34 urteoraindik. 35 k beherakoa
eta, ezkonbe
a 30-34 urtepurua 1995. ezkontzen zi35 urtetik go
en diren ema
tzat hartuta, nekoa (%89,n %1era heago izan zireezkontza guz70 igo da gizibortziatuen ehen ezkond
irenek (416 z, aldeak data Errioxara antziara, Nafa
9 30-34
P
eko gizonen urtetik gora
ak gutxitzen j
errien adina
koen kopuruurtean hasi iren emakumorako emaztekumeen tald
ezkontzen ia4) gizonenaltzen. Alarguen, nahiz etaztien %10eraonen artean %43,6 eta
du dira.
bikote) bateaude, hiru hejoaten dira; arroara eta M
4 35-39
PANORAMA D
kopurua 25-ako ezkontidearraitzen du.
aren arabera
ua, eta ondozen gutxitze
meen kopurue gehiago dea.
a %90 ezkonaren (%89,3)unen artean a kopuru hoa heldu, baineta ia %100emakumezk
ez ere Madrierrialdeetan Bizkaikoek
Madrilera joa
Emazteak/Espo
9 ≥40
DEMOGRAFIK
-29 urtekoeneen ehunek.
a, 2012. (%)
orioz 25-29 uen, eta 2006ua. Gainera,ago eta ia d
ngabeen arte) antzekoa iberriz ezkon
oriek oso txikna 1996. urt0 emakumeeko dibortziatu
ilera, Kantabegindako e
Madril, Kantaten dira.
osas
Txostena KOA 2014
27
na (1997. koak gora
urtekoena 6. urtean gizonen
desagertu
ekoa izan zan zen. ndu ziren kiak izan. teaz gero en artean. uen %44
briara eta ezkontzen tabria eta
23. g
2005ekomota ho(%75,7).gizonezkbakarrik
1
1
(
EUSKAL ESTATISTIKA ERAKINSTITUTO VASCO DE ESTA
grafikoa. Ho
o uztailean leorretako 74 . 2006. urteakoen arteko izan ziren, 2
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
00
10
2005 (*)
(*) 2005eko uztail
KUNDEA ADÍSTICA
omosexualen
egeztatu zireezkontza b
an, sexu bereezkontzen
2012an 148 i
2006
Giaren 1etik
n arteko ezk
en homosexakarrik egineko pertsonekopurua txikzan ziren eta
2007
zonak/Hombres
kontzak, ezk
ualen artekon ziren, eta en arteko ezkiagoa izan a oraingoan
2008
s Em
P
kontideen se
o ezkontzak.gehienak g
zkontza gehiazen: %59,2sexuen artea
2009 2
makumeak/Muje
PANORAMA D
exuaren ara
Horregatik, gizonezkoen ago izan zen. Hurrengo uan kopuru be
2010 20
eres
DEMOGRAFIK
abera, 2005-2
urte horretaartekoak iz
n (guztira 16urtean 101 erdintsuak iz
11 2012
Txostena KOA 2014
28
2012.
an bertan zan ziren 69), baina ezkontza
zan dira.
2
Migraziobizilekuaestatistikduen ga
5.1. MI
2012n, E
– Ko– Er
m– Er
erHa
– Azaum
Laburbild%74an E
Migrazioarteko a
1988tik immigrazAlabainasaldoak
2000. ur1988. uraurrera aurrera ehorien kez izana
AtzerriragutxietsiadibideziraungipepertsonaHorrek ejarduketa
Antzeko ezkutatu
EUSKAL ESTATISTIKA ERAKINSTITUTO VASCO DE ESTA
o-mugimendua aldatzea daka hori, urterrapena azter
IGRAZIO-M
EAEn, guztira
opuru horretarkidego barruugimenduakra berean, krkidegoaz kaauen artean zkenik, kanputonomia eugimenduak
duz, euskal EAE barruan
o-saldo osoaldea adieraz
2000ra bitarzioen (horiena, hurrengo ikur ezberdin
rteaz gero mrtetik 2007ra immigrazioeere gutxitu zopurua gutx
a.
ako emigraz egin da, im
z "erkidegokenagatiko bak “era ez-egesan nahi da bat amaitu
gauza bat uta ageri dire
KUNDEA ADÍSTICA
uen gaineko akarten mugro, eta horri r daiteke.
MUGIMEN
a, 194.969 k
atik, 96.092 uko mugime
k 48.608 izankanpoko edo
anpoko udale8.957 kasuta
poko edo erkidegoko u
k izan ziren. H
biztanleriaren izan da, eta
ak gure erkidzten du.
rtean migrazn kopurua geurteetan be
na hartu zue
migrazio-sald(goren puntn kopurua biren immigra
xiegi zenbate
zioen kopurummigrazio hokoak ez dbajak”, 2005gokian inskridu ez dela zen data, et
–kopuru txin atzerritarre
5. MIGEstatistikak imenduei buesker duela
NDUAK ET
asutan aldat
kasutan udaenduak, hau n ziren. o erkidegoazerri batean ean atzerritik
erkidegoaz kudalerri batHorietako 4.2
en %8,9k bia gainerako k
degoan bizile
zio-saldoa neehitu zen) eteherapena an.
do positiboaktua) immigrazbehera egitenazioak, bainaetsi izana eta
ua, bereziki orietako askodiren eta 5. urtean ebatuta egotemugimenduata horrek era
kiagoekin baen immigrazi
RAZIOurtero emat
uruzko inform gutxiko mig
TA -SALDO
tu dira ohiko
alerrian bertada, bai jator
z kanpoko eta helmuga EAErako mu
kanpoko 20.tean eta h274 emigraz
izileku aldakkasuetan erk
eku-aldakete
egatiboa izata emigrazioapurka mote
k izan ziren,zioen kopurun hasi zen,
a atzerritar gea itzuli direna
atzerriko no administraaldi batera
ezarritako peagatiko bajaa bera jasotagotzi egiten
ada ere– geioen kasuan.
P
OAK ten digu Eus
mazioa. Eustagrazio-fenom
OAK
bizilekuak:
n aldatu zirerria bai helm
30.109 immEAEn duten
ugimenduak .160 emigrahelmuga guioren helmug
ketaren bat kidegotik kan
en eraginez
an zen 1988ten (pixkanak
eldu zen eta
, batez ere ua 5 aldiz haeta emigrazehiago dagoak edo bigar
nazionalitateazio-modalitaako egoitzarozedura, e
ak”, Europar tzen, baizik du emigrazi
ertatzen da .
PANORAMA D
skal Autonomatek 1988. ueno horrek g
en bizilekuakmuga EAEko
igrazio izann mugimenduizan ziren.
azio gertatu ure erkidegoga atzerria iz
egin du 201porakoa.
gertaturiko s
tik 1991ra %ka gutxitzen
a 2000. urte
immigrazio gandiagoa izaioena %30,7ela kontuan rrenez emigr
ko pertsoneate diferentee
baimena edo atzerrikbatasuneko eta epe ba
oaren data z
"ez-egitezko
DEMOGRAFIK
mia Erkidegorteaz gero lagure erkideg
. udalerrietan
n ziren. Jatouak izan zire
ziren. Jatootik kanporzan zen, gain
12an. Mugik
sarreren eta
%75era murrjoan ziren)
ean EAEko
gehiago izann zen. Urte h7 gehitu zenhartuta gert
ratu dutenak
ena, azken etan biltzen
duten atzko nazionalit
herrietakoakat edo admizuzena esleit
o altak" erro
Txostena KOA 2014
29
oan ohiko antzen du goan izan
n dituzten
orria gure en horiek.
rria gure ra duten nera.
kortasuna
a irteeren
riztu zen, eraginez. migrazio-
n zelako. horretatik
n. 2007tik a daiteke
k zenbatu
urteotan direlako, erritarren tateetako k ere bai. nistrazio-tzea.
otulupean
2012, EApertsonakalkulatugehiago aldean migrazioditu migbiztanle
Migraziokalkulatuzuen lauzuten bizurtera ar
-15.0
-10.0
-5.0
5.0
10.0
15.0
20.0
EUSKAL ESTATISTIKA ERAKINSTITUTO VASCO DE ESTA
AEk migrazioak joan direu ziren 17.1
izan zituen;saldoa %54
oagatik; 2007razioagatik, irabazi zitue
24
o-tasa garbiauta urte horrurogeiko hamztanleak edurte, urte hone
000
000
000
0
000
000
000
000
KUNDEA ADÍSTICA
o-saldo posinak baino 106 lagunen ; beraz, kop4 txikiagoa 7an, aldiz, 3.zehazki 370n.
4. grafikoa.
ak, hau da, imretako batez markadaren ukitzera igaroetan ikurra p
tiboa duen o1.129 gehiag
kopurutik opuru absolutuizan zuen. 827 biztanle
0 lagun; bost
EAEko migr
mmigrazio-tabesteko bizhasieran. Et
o zen; ondorositiboa izan
ondoz ondokgo direla kaoso urrun duetan migrazBeste alde irabazi zituet urte lehena
razio-saldoa
asaren eta emztanleriaren gtorkinak hartrioz, migrazion baitzen ber
P
ko hamahirualkulatzen daago. Lurraldzio-saldo alt
batetik, Aren. 2012an Bago, aldiz, a
aren bilakae
migrazio-tasagainean-, gutzen zituen o-tasa garbiarriz.
PANORAMA D
garren urteaa; hala ere, deka, Gipuzkuena zeukan
rabak 1.062 Bizkaiak ere rrazoi horreg
era, 1988-20
aren arteko aure Erkidegoaerkidegoa bak apur bat g
DEMOGRAFIK
a izan da. Etkopuru hor
koak 2.561 n eta 2007. lagun galdbiztanle batzgatik beraga
012
aldeak –urtean ikur aldaazen ere emgora egin zu
Txostena KOA 2014
30
torri diren i 2007an pertsona urtearen
du zituen zuk galdu atik 7.664
ebeterako keta izan
migratzen uen 2000.
Tasa hokontuan Araban gainera, hazkundzuen; eta
EAEko mbatezbesgehiagot
Tasarik gainditu
5.2. KA
2012an, udalerrie
Kanpokozuen eraizan zue
-10
-5
0
5
10
15
1988
1989
EUSKAL ESTATISTIKA ERAKINSTITUTO VASCO DE ESTA
25. grafi
orri esker, ahartu gabe
eman zen mmigrazio-tas
de-erritmo gea Gipuzkoak
migrazio-tasastekoak baintan gainditu
handienak dbaitute; Bale
ANPOKO M
behin-behien eta Estatu
o mugikortasagina 2012. en kanpoko
1989
1990
1991
1992
KUNDEA ADÍSTICA
ikoa. Migraz
azterketa-unie. Ildo horretmigrazio-balasa garbi han
ero eta azkark, ikur positib
a garbia ‰0no zazpitik gozuen. Antzek
dauzkaten Aearrak, aldiz,
MIGRAZIO
neko kalkuuko gainerak
sun geografurtean. Mugmugimendu
1992
1993
1994
1995
C.A. d
zio-tasa garb
tate espaziatan, eta lurrantze ona endiena, Erkidrragoa izan doa mantendu
,5 izan zen ora puntu guko tasa dauk
Autonomia Er ‰15,8ra he
OAK
luen arabero udalerrien
ikoak Euskaikortasun-mo kopuru han
1996
1997
1998
e Euskadi
biaren bilak
alen gainekoralde-eremue
etenik gabe, degoko batedu 2008ra aru arren, tasa
2012an, hauutxiago izan zkan erkidego
rkidegoak Kaeldu dira.
ra, 67.582 eta atzerriko
al Autonomiaota hori ezbendiena, ‰38
1999
2000
2001
Araba/Ála
P
kaera, lurrald
o datuak alen araberak2012. urtera
ezbestekoa brte, eta 2012an gorabeher
u da, tasa hozituen baina bakarra Gaz
atalunia, Ma
izan ziren oen arteko o
a Erkidegokoerdina da hir8,8; Bizkaiak
2002
2003
2004
2005
va Bizk
PANORAMA D
deka, 1988-2
dera daitezkko alderaketaa arte, eta lbaino askoz 2ko amaieranra handiagoa
orrek autonoEuropako taztela-Mantxa
adril eta Kan
Euskal Auhiko bizileku-
o mila biztaru Lurralde Hk, berriz, ‰3
2005
2006
2007
2008
aia Gipu
DEMOGRAFIK
2012 (‰)
ke, biztanle a eginez gelurralde horrgoragokoa.
n tasa negatak dauzka.
omia erkidegasa zazpi pua da.
nariak izan d
utonomia Er-aldaketak.
anletik 31renHistorikoetan31,3 eta Gip
2008
2009
2010
2011
uzkoa
Txostena KOA 2014
31
kopurua ero, soilik rek zuen,
Bizkaiak tiboa izan
o guztien ntu baino
dira, ‰10
rkidegoko
ngan izan n; Arabak puzkoako
2012
biztanlerapur batautonom
26. g
2012an gatzerritikbolumenerkidego
2012an, etorritakokopuru hatzerriko
2012an, autonomziren. Hohonako Madril, Gzuten.
Atze
Beste A.E./
Naf
Cataluña-
Andalucía
EUSKAL ESTATISTIKA ERAKINSTITUTO VASCO DE ESTA
riaren ‰26,9t txikiagoa iz
mia-erkidegoe
grafikoa. Mig
guztira 34.35k. 2007an an aldetik, bai ora datozen p
gure erkideo guztien %hori %48 txiko nazionalitat
kanpoko edmia erkidegokorietako 11.8erkidego ha
Galizia eta A
Top Related