SISTEMA DE SALUD EN EUROPA. CARACTERÍSTICAS E INNOVACIONESX Jornada
SISTEMA DE SALUD EN EUROPA. CARACTERÍSTICAS E INNOVACIONES
Joseba Barroeta UrquizaDirector Gerente.Empresa Pública de Emergencias Sanitarias17 de abril. Madrid
X Jornada
SISTEMA DE SALUD EN EUROPA. CARACTERÍSTICAS E INNOVACIONESX Jornada
LO QUE SE ESTÁ ESCUCHANDO…CAMBIO RADICAL DEL SISTEMA SANITARIO
El sistema actual es inviable
económicamente
La deuda sanitariasuma 20.000
millones
Es necesario un pacto con las autonomías y
los partidos
Se mantendrá el Modelo Público
Se rechaza en principioun método basado en
el COPAGO
Cataluña lanza lanecesidad del copago
en consultas y urgencias
Se unificarán las prestaciones sanitarias
Racionalización del gastoFarmaceútico: pago
progresivo
Potenciación de lasCentrales de compras
Centralización de serviciosAnular duplicidadSe tomarán medidas
sobre el turismo sanitario
SISTEMA DE SALUD EN EUROPA. CARACTERÍSTICAS E INNOVACIONESX Jornada
SISTEMA DE SALUD EN EUROPA. CARACTERÍSTICAS E INNOVACIONESX Jornada
Los sistemas sanitarios en general y las organizaciones sanitariascomo los hospitales, en particular, se ven sometidos a un conjunto de presiones que desafían su sostenibilidad:
INSOSTENIBILIDAD DEL MODELO TRADICIONAL
CENTROS SANITARIOS
- Tecnología y conocimiento clínico- Personal
PRESIONES PARA EL CAMBIO DESDE EL LADO DE LA OFERTA
PRESIONES PARA EL CAMBIO DESDE EL LADO DE LA DEMANDA
- Demográficos- Patrones de enfermedad- Expectativas sociales
PRESIONES PARA EL CAMBIO SOCIAL Y ECONÓMICO DEL ENTORNO
- Presiones financieras- Internacionalización de los sistemas sanitarios- Mercado global para la investigación y desarrollo- Globalización- Revolución científico-técnica- Revisión del estado de bienestar
SISTEMA DE SALUD EN EUROPA. CARACTERÍSTICAS E INNOVACIONESX Jornada
El modelo actual de los sistemas sanitarios se asemeja a un iceberg, el cual si no evoluciona no es sostenible, como demuestran los datos que se presentan a continuación:
Modelo de Atención Actual
• Modelo de atención que se focaliza en la curación de enfermos agudos• Modelo en el que el paciente aparece y desaparece de la pantalla del radar• Modelo en el que el paciente es tratado en 7 minutos, donde los pacientes se les da una media de 20 segundos para que cuenten lo que les pasa antes de ser interrumpidos y en el que se tiene que:
• Completar formularios• Evaluar el Historial Médico• Revisar pruebas diagnósticas (laboratorios, RX,…)• Revisar y modificar Planes de Cuidados• Dar de alta al paciente• …
Agudos
Crónicos
Enfermos Silentes
Factores de Riesgo
Saludables
Foco de Actuación
SISTEMAS SANITARIOS
SISTEMA DE SALUD EN EUROPA. CARACTERÍSTICAS E INNOVACIONESX Jornada
Modelo de Kaiser Permanente
Entidades como la de Kaiser Permanente, ya han apostado claramente hacia un modelo en el que se potencia el autocuidado y la gestión de enfermedades en los casos de más riesgo y complejos …
El reto: La sostenibilidad en la gestión de los servicios
Cuidados Profesionales
Autocuidados
Gestión de Casos o
Cuidados Intensivos
Gestión de Enfermedades o
Cuidados Asistidos
Soporte de Autocuidados.
Cuidados Rutinarios
Nivel 3
Alta ComplejidadOptimización de recursos disponibles para la mejora de la salud y coordinación de los cuidados
Nivel 2Alto RiesgoProvisión de servicios para la mejora de las capacidades de autocuidado en base a protocolos y guías clínicas
Nivel 1
70-80% de la Población Crónica. Servicios de Cribaje, Educación y soporte al cuidado. Uso intensivo de TIC
La p
reve
nció
n es
resp
onsa
bilid
ad d
e
todo
s lo
s m
iem
bros
de
la
aten
ción
/cui
dado
s
SISTEMA DE SALUD EN EUROPA. CARACTERÍSTICAS E INNOVACIONESX Jornada
Servicios de información Servicios de gestión Servicios sanitarios y sociales
● NHS Direct
● Canadian Health Network
● Health Finder
● Health Direct
● Kaiser Permanente
● HealthDialog
● Medgate
● Sanitas + HealthDialog
● Sanitat Respon
● Centro de Servicios Sanitarios Multicanal
● Salud Responde
PRIMERAS INICIATIVAS
SISTEMA DE SALUD EN EUROPA. CARACTERÍSTICAS E INNOVACIONESX Jornada
SALUD ANDALUCIA 24 HORAS 506.428 gestiones
QUITLINE TABÁQUICA5.995 usuarios inscritos
RECORDATORIO VPH 3.066 recordatorios
TRADUCCIÓN LINGÜÍSTICA 26.230 traduccionesGRIPE A 79.055 gestiones informativas y asistenciales
CITA HOSPITAL 228.861 gestionesCONSUMO RESPONDE 9.656 gestiones
SERVICIOS SALUD RESPONDE
SISTEMA DE SALUD EN EUROPA. CARACTERÍSTICAS E INNOVACIONESX Jornada
Cita previaInters@as (cita previa a través de internet)Cita HospitalConsumo RespondeServicio Andalucía 24 horasServicio de Información vía SMS
Nuevas altasPacientes inscritosMensajes enviados
Servicio de Traducción LingüísticaSeguimiento Altas Hospitalarias
PacientesLlamadas
Programa Ola de calorPacientesLlamadas
Voluntad Vital AnticipadaConsultas de registroSolicitudes de cita
Libre elección de hospitalCambios de hospitalCambios partoSolicitudes de información
Segunda Opinión MédicaEnfermería Comunitaria de EnlaceServicio de información del tabacoServicios de Información sanitaria
Información SSPATarjeta SanitariaPrograma Salud BucodentalPlan de Apoyo a la familiaGarantía de plazo
14.934.62510.484.090
170.9669.656
132.278
44012.229
118.17210.690
12.73418.422
6.1559.766
SERVICIO Nº DE SOLICITUDES
6953.557
1.996941
5.315411
2.5254.543
281.21230.582
4.850290304
(46 idiomas)
ACTIVIDAD SALUD RESPONDE 2011
SISTEMA DE SALUD EN EUROPA. CARACTERÍSTICAS E INNOVACIONESX Jornada
Comparten
24 horas365 días
MulticanalWeb/Teléfono
Mejoraraccesibilidad
Seguimientopacientes
Eliminaciónde barrerasidiomáticas
Consejossanitarios
individualizadosProfesionales
de enfermería
Mayor capacidadde respuesta
ante situacionesespeciales
Alta satisfacciónde pacientes
Reducción costes como alternativa
al canal presencial
COMPARTEN…
SISTEMA DE SALUD EN EUROPA. CARACTERÍSTICAS E INNOVACIONESX Jornada
SISTEMAS DE SALUD EUROPEOS Y GOBERNANZA DE LOS HOSPITALES
Dos líneas de integración como reto:
Estrategias y políticas nacionales de salud
Valores
Gestión operativa de los hospitales
Resultados asistenciales, de investigación y financieros
SISTEMA DE SALUD EN EUROPA. CARACTERÍSTICAS E INNOVACIONESX Jornada
WHO – EUROPE - 2011
Estudio comparativo:
República Checa – Inglaterra – Estonia – Israel – Holanda – Noruega – Portugal – España
Hospitales públicos europeos se han transformado en instituciones operativascuasi – independientes:
EMPRESAS PÚBLICASAutonomía
Corporativización
Reino Unido: “self-governing trust” y “foundation trust”Estonia: “joint-stock companies” y “foundations”.República Checa: “limited liability companies” y “joint-stock companies”Suecia: “public-stock corporations”Noruega: “state enterprises”Portugal: “public enterprise entity hospitals”España: “public healthcare companies” (Empresa Pública Sanitaria), “publichealthcare foundations” (Fundación Pública Sanitaria), “consortia” (Consorcio), “foundations” (Fundaciones) and “administrative concessions” (Concesión Administrativa)
SISTEMA DE SALUD EN EUROPA. CARACTERÍSTICAS E INNOVACIONESX Jornada
TIPOS DE HOSPITALES SEGÚN MODELOS DE GESTIÓN
Hospitales públicos normales
- Gestión política directa.- Países con sistemas basados en financiación por impuestos (Finlandia, Suecia,Irlanda,Macedonia) y en seguros socio-sanitarios (Francia, Alemania, Suiza)
Hospitales públicos semi-autónomos
- Colaboración público-privada.- Diferentes grados de autogestión.- Países con sistemas basados en financiación por impuestos (Noruega, Estonia, Inglaterra, España (Andalucía - Baleares - Madrid - Cataluña) Portugal, Italia, Israel y República Checa)
Hospitales privados sin ánimo de lucro
- Países con sistemas basados en seguros socio-sanitarios (Holanda, Alemania, Suiza) y en sistemas financiados por impuestos (Inglaterra, Suecia)
Hospitales privados
- Países con sistemas basados en seguros socio-sanitarios (Francia, Alemania, Suiza) y en sistemas financiados por impuestos (Dinamarca, Noruega)
Fuente: OMS, 2011. Governing Public Hospital
*
*
*Las reformas detectadas en Europa actúan principalmente en estos dos tipos de hospitales
SISTEMA DE SALUD EN EUROPA. CARACTERÍSTICAS E INNOVACIONESX Jornada
TIPOS DE REFORMAS EN LA GOBERNANZADE LOS HOSPITALES PÚBLICOS
Autonomía restringida
Autonomía considerable
Autonomíamáxima
Grado deapoyo político
Grado deresistenciasindical
Grado decambio estructural
Status de losempleados
DÉBIL
MIXTO
FUERTE
FUERTE
DÉBIL
No es unfactor a
considerar
MENOR
SUSTANCIAL
SISTÉMICO
ASALARIADOS
ASALARIADOS/INCENTIVOS
Contratoslimitados en el
tiempo
3 Tipos deReformas de lagobernanza
Según grado de autonomía de gestión a nivel institucional
Fuente: OMS, 2011. Governing Public Hospital
SISTEMA DE SALUD EN EUROPA. CARACTERÍSTICAS E INNOVACIONESX Jornada
CONTINUUM DE LAS ESTRATEGIAS PARA LA GOBERNANZA HOSPITALARIA
Fuente: OMS, 2011. Governing Public Hospital
SISTEMA DE SALUD EN EUROPA. CARACTERÍSTICAS E INNOVACIONESX Jornada
ANÁLISIS COMPARATIVO DE SISTEMAS DE SALUDHealth Sistems in Transition
REINO UNIDO (NHS)
1948. Servicio financiado para residentes ordinarios.El Departamento de Salud establece las políticas socio-sanitariasOpera a través de 10 Autoridades Estratégicas de Salud151 organizaciones de atención primaria a nivel local (Trusts – fideicomisos)Parte de los cuidados se financian de forma privada, por seguros privados o pagos directos al NHSCaracterísticas: Financiación basada en impuestos
Provisión de servicios predominantemente públicaSeparación entre compra y provisión de servicios.
REFORMAS
Pago por resultadosGestión más autónoma de los hospitalesExpansión de la utilización de prestaciones del sector privadoLibre elección de hospitalContratos con médicos generales, consultores y servicios dentalesComisión para la calidad de cuidadosNice (National Institute for Health and Clinical Excellence)
SISTEMA DE SALUD EN EUROPA. CARACTERÍSTICAS E INNOVACIONESX Jornada
ANÁLISIS COMPARATIVO DE SISTEMAS DE SALUDHealth Sistems in Transition
SISTEMA DE SALUD FRANCÉS
Mix de prestaciones de servicios públicos, privados y aseguradorasFinanciación del servicio público por contribución de trabajadores y empresarios e impuestos directosSeguros privados complementarios. Primaria fundamentalmente privado.
REFORMAS
DescentralizaciónAumentar la equidad de acceso a los cuidadosAtender la creciente demanda de cuidadosDesarrollo de pago por actividad: hospitales y médicos generalesDesarrollo de guías de práctica clínica/recorte de prestacionesIncremento del papel de los seguros privadosCriterios económicos en la evaluación de tecnologías sanitariasOfrecer cobertura pública de cuidados de larga duración
SISTEMA DE SALUD EN EUROPA. CARACTERÍSTICAS E INNOVACIONESX Jornada
ANÁLISIS COMPARATIVO DE SISTEMAS DE SALUDHealth Sistems in Transition
SISTEMA DE SALUD HOLANDÉS
2006 profunda reforma del SNS.Esquema de seguro obligatorio: las aseguradoras compiten por los afiliadosLas aseguradoras negocian precio, volumen y calidad de los servicios con proveedoresEl gobierno regula, se delega la gestión a las aseguradoras y proveedoresMúltiples soluciones de cuidados: gestión por autoridades locales
REFORMAS
Introducción de las Agencias Sanitarias supervisorasPrivatización de los antiguos fondos de enfermedadIntroducción de mecanismos de mercadoRegulación del acceso al sistema: médicos de A.P.Prioridad de la Atención Primaria
SISTEMA DE SALUD EN EUROPA. CARACTERÍSTICAS E INNOVACIONESX Jornada
A MODO DE CONCLUSIONES
“Fusionando lo público y lo privado”
Hospitales públicos con herramientas del
sector privado
Más enfoque empresarial. Direcciones más
eficientes
Gestión del rendimientoInterno.
Colaboración Público-privado
Descentralización de lagestión en las unidadesclínicas y profesionales
Preservar solidaridadpara la próxima
generación
Rinden mejor los nuevosmodelos: ¿clínicamente?
¿financieramente?
¿Está en riesgo lacooperación?
Tendencia a pequeñoshospitales y ampliación
de servicios comunitarios
“¿Sobrevivirán los nuevos modelos en el duro futuro financiero?”
Rediseñar modelo degobernanza en los
hospitales