Leiderschap in relatie tot Emotionele Intelligentie:
Een onderzoek onder parastatale bedrijven
DONOVAN ISSELT [10PS1012]ANTON DE KOM UNIVERSITEIT VAN SURINAME
FACULTEIT DER MAATSCHAPPIJ WETENSCHAPPENBEGELEIDER: DR. L. NAARDEN
MEDE-BEOORDELAAR: DRS. V. RAMAUTAR
INTRODUCTIE A&O Psychologie is de wetenschap die zich bezighoudt met het bestuderen van het
menselijk gedrag op de werkvloer en in de organisatie, en het toepassen van psychologische methoden en principes op de werkvloer en in de organisatie.
Bekende thema’s in Organisatie psychologie:• Leiderschap • Werktevredenheid • Werkprestatie• Emotionele Intelligentie • Organisatiecultuur • Organisatie ontwikkeling• Werkmotivatie • Werkstress • Contraproductief gedrag• Innovatie • Veiligheid & Welzijn • Trainingen, etc.
Thesisonderwerp: De relatie tussen leiderschap en emotionele intelligentie
Probleemstelling: In hoeverre is er een relatie tussen de EI van de leidinggevende en de
werkmotivatie van de werknemers?
Opbouw Presentatie
Theoretisch achtergrond:• wat is leiderschap?• wat is emotionele intelligentie?• wat is de relatie tussen leiderschap en emotionele intelligentie?• wat is de relatie tussen leiderschap, emotionele intelligentie en motivatie?• onderzoeksvragen (hypothesen)
Methode & Resultaten:• onderzoeksmethode• onderzoeksresultaten
Discussie & Conclusie:• interpretatie van de resultaten• verklaringen van de resultaten• aanbevelingen• conclusie
Wat is Leiderschap?
Leiderschap is:• beïnvloeden van het gedrag van anderen• een proces en geen uitkomst• het beschikken over belangrijke vaardigheden• belangrijk voor organisatie verandering (Yukl & van Fleet, zoals beschreven in Jex, 2002)
Leiderschap is een proces van het vertalen van de organisatiedoelen in een visie diebegrijpelijk is voor en wordt gedeeld door alle werknemers om deze te kunnenrealiseren (Wagner, 2014)
Leider:• worden gekozen door de groepsleden
• belast met behalen van de organisatiedoelen
• focus op lange-termijn effectiviteit
Leidinggevende:• worden gekozen op basis van technische vaardigheden
• belast met administratieve taken
• focus op korte-termijn efficiëntie
Wat is Emotionele Intelligentie?
Conceptualisering door John Mayer & Peter Salovey (1989) Gepopulariseerd door Daniel Goleman (1995):
Emotionele Intelligentie 2x belangrijker dan IQ en Technische Vaardigheden
EI als vorm van Sociale Intelligentie:Het monitoren en onderscheiden van de eigen en andermans gevoelens, en deze informatie gebruiken om richting te geven aan de eigen gedachten en handelingen.(Salovey & Mayer, zoals beschreven in Abraham, 2006)
EI is van invloed van wat mensen zeggen en doen (Patterson, 2015)
Effecten van EI:• verhoogde productiviteit• succesvoller• goede interpersoonlijke relaties
Dr. Peter Salovey Dr. John Mayer Dr. Daniel Goleman
Relatie Leiderschap en Emotionele Intelligentie “Emotional intelligence is the sine qua non of leadership”
(Goleman, 1998)
EI leiders kunnen de emoties van hun werknemers accuraat inschatten en deze informatie gebruiken om de emoties van hun werknemers te beïnvloeden, zodat zij de doelen en objectieven van de organisatie kunnen accepteren en ondersteunen.(George, 2000)
Diverse studies vonden positieve relaties tussen de EI van leidinggevenden en de prestatie/effectiviteit van deze leidinggevenden[zoals Chahar & Rana, 2014; Goleman, 1998; Sheikhian & Fathi, 2003]
Leiderschap, Emotionele Intelligentie & Motivatie Motivatie:
• verklaart waarom mensen doen wat ze doen• hypothetische constructie• psychologisch proces• bepaalt de richting, intensiteit en duur van werk-gerelateerd gedrag
Werkmotivatie is een reeks van externe en interne krachten die het gedrag in relatie brengt met het werk en bepaalt de richting, vorm, duur en intensiteit daarvan.(Pinder, zoals beschreven in Iqbal et al., 2012)
Belang van motivatie:• is van invloed op de organisatieprestatie• de overleving van de organisatie• werknemers zijn productiever
Onderzoek Babu en Ramachandra (2013):• participanten: 60 leidinggevenden – 390 werknemers – 5 verzekeringsbedrijven in Mysore, India• resultaten: de EI-componenten van leidinggevenden is belangrijk voor de motivatie, werktevredenheid en personeelsverloop van werknemers
Onderzoek Wagner (2014):• participanten: 67 leidinggevenden – 76 werknemers – 130 hotels in Duitsland• resultaten: ~ de werknemers zijn intrinsiek gemotiveerd ~ effectiviteit van de leider is pos. gerelateerd aan de motivatie van werknemers ~ EI is niet van invloed op de effectiviteit van de leider (dus ook niet op motivatie)
Hypothesen:• H0: De emotionele intelligentie van de leidinggevende is positief gerelateerd aan de
motivatie van de werknemers
• Ha: De emotionele intelligentie van de leidinggevende is niet gerelateerd aan demotivatie van de werknemers
Methode & Resultaten Deelnemers:
• 18 leidinggevenden en 81 medewerkers• 9 parastatale bedrijven: ~ Melkcentrale N.V. ~ N.V. Luchthavenbeheer ~ N.V. Havenbeheer ~ Telesur N.V. ~ S.W.M. N.V.~ Grassalco N.V. ~ SPSB N.V. ~ S.M.S. N.V. ~ Staatsolie N.V.
Materiaal:• Universiti Sains Malaysia Emotional Quotient Inventory (Yusoff et al., 2010)• Aspina Motivatie vragenlijst (Aspina Learning Resources)
Correlatie Analyse (Spearman’s correlation analysis)
Resultaten USMEQ-i vragenlijst
Domein I Domein II
Domein III
Domein IV
Domein V
Domein VI
Domein VII
Domein H
EQ
Hoog 11 14 16 6 10 10 13 9 15
Gemid. 7 4 2 12 8 8 5 8 3
Laag - - - - - - - 1 -
Totaal 18 18 18 18 18 18 18 18 18
Resultaten Motivatie vragenlijst & Correlatie Analyse
Niveau Aantal
Hoog 72
Gemiddeld 8
Laag 1
Totaal 81
MotivatieEmotionele Controle .023Emotionele Volwassenheid
.131
Emotionele Nauwgezetheid
.143
Emotionele Bewustzijn
.012
Emotionele Toewijding
.014
Emotionele Standvastigheid
-.021
Emotionele Expressie .121Emotionele Quotiënt -.049
Discussie & Conclusie
Correlatie = -.049; p > 0,001, eenzijdig Betekenis = zwakke negatieve correlatie (te verwaarlozen) Gevolg = H0 wordt verworpen
Ha wordt aangenomen Interpretatie = Er is geen relatie tussen de EI van de leidinggevende en
de werkmotivatie van de werknemers
Verklaringen:• hoge scores op domein H (faking index)• “kennen is nog geen kunnen”• EI geen garantie voor toepassen motivatie technieken• andere motiverende factoren (bv. intrinsieke motivatie)
Aanbevelingen voor vervolgonderzoek:• de (EI) competenties van de leidinggevende vanuit de perceptie van de werknemers onderzoeken (vb. 360⁰ Feedback
methode)• andere motiverende factoren als variabelen toevoegen• de steekproef eventueel vergroten
Conclusie:• Er is geen relatie tussen de EI van de leidinggevende en de werkmotivatie van de werknemers• EI, Leiderschap en Motivatie blijven belangrijk voor het organisatieproces• “Talking does not necessarily mean walking”
“People ask the difference between a leader and a
boss. The leader leads, and the boss drives”
Theodore Roosevelt
“If you are tuned out of your own emotions, you will be poor at reading them in other people”
Daniel Goleman