A XEOSFERAA XEOSFERA

Nacho VNacho V

Criterios avaliaciCriterios avaliacióónn

14.Analizar o funcionamento da xeosfera como 14.Analizar o funcionamento da xeosfera como sistema dinámico que se interrelaciona con sistema dinámico que se interrelaciona con outros sistemas da Terra. outros sistemas da Terra.

15. Coñecer a composición e a estructura da 15. Coñecer a composición e a estructura da xeosfera.xeosfera.

16. Relacionar a dinámica interna e a dinámica 16. Relacionar a dinámica interna e a dinámica externa da xeosfera coa formación e a externa da xeosfera coa formación e a modelaxe do relevo. modelaxe do relevo.

17. Valorar a importancia da xeosfera como 17. Valorar a importancia da xeosfera como soporte do resto dos sistemas da Terra.soporte do resto dos sistemas da Terra.

HAITÍ: 1º ANIVERSARIOHAITÍ: 1º ANIVERSARIO100% de probabilidade dun sismo como o de hai un 100% de probabilidade dun sismo como o de hai un

anoano10.01.2011 O xeólogo Barrera vaticina un tremor 10.01.2011 O xeólogo Barrera vaticina un tremor

igual ou maior que o do 12 de xaneiro do 2010. "Non igual ou maior que o do 12 de xaneiro do 2010. "Non se construirán edificios sismorresistentes e os mortos se construirán edificios sismorresistentes e os mortos

serán os mesmos", máis de 220.000serán os mesmos", máis de 220.000

Non se sabe exactamente cando acontecerá", pero Haití volverá tremer Non se sabe exactamente cando acontecerá", pero Haití volverá tremer como o doce de xaneiro do 2010 ás 17.00 horas, cunha magnitude de como o doce de xaneiro do 2010 ás 17.00 horas, cunha magnitude de 7,3 na escala Richter, ou superior. Vaticínao o vicepresidente do Colexio 7,3 na escala Richter, ou superior. Vaticínao o vicepresidente do Colexio Oficial de Xeólogos, José Luis Barrera con palabras rotundas: "Haití ten Oficial de Xeólogos, José Luis Barrera con palabras rotundas: "Haití ten un 100 por cento de probabilidades de sufrir un terremoto como o de hai un 100 por cento de probabilidades de sufrir un terremoto como o de hai un ano". "un ano". "

Busca información de HaitíBusca información de Haití

www.es.amnesty.org/www.es.amnesty.org/

Nacho VNacho V

A XEOSFERA

PROCESOS XEOLÓXICOS INTERNOS PROCESOS XEOLÓXICOS EXTERNOS

A xeosfera como sistema abertoA xeosfera como sistema aberto

Ciclo das rochasCiclo das rochas

Fluxos de enerxFluxos de enerxíaía

EnerxEnerxía xeotermica, gravitacional, ía xeotermica, gravitacional, elástica.elástica.

EnerxEnerxía solaría solar

VariablesVariables

Procesos xeolóxicos internosProcesos xeolóxicos internos Actividade sismica, volcActividade sismica, volcánica, deformaciónsánica, deformacións

Procesos xeolóxicos externosProcesos xeolóxicos externosEstáticos:Estáticos:– MeteorizaciónMeteorización

Dinámicos:Dinámicos:– ErosiónErosión– TransporteTransporte– SedimentaciónSedimentación

COMPOSICIÓN xeosfera COMPOSICIÓN xeosfera SOLO: MineraisSOLO: Minerais

Os mineraisOs minerais

Estrutura amorfaEstrutura amorfa

Estrutura cristalinaEstrutura cristalina

Formación de minerais e cristaisFormación de minerais e cristais

- A consecuencia do magmatismo e o metamorfismo.- A consecuencia do magmatismo e o metamorfismo.

Cristais Mineral

Os mineraisOs minerais- Os elementos máis frecuentes da codia son:- Os elementos máis frecuentes da codia son:

RochasRochas

TexturaTextura

EstruturaEstrutura

Tipos rochasTipos rochas

SedimentosSedimentos

Rochas sedimentariasRochas sedimentarias

LitificaciLitificaciónón

.Compactaci.Compactaciónón

.Cementaci.Cementaciónón

.Diaxenese.Diaxenese

Rochas sedimentariasRochas sedimentarias

DetríticasDetríticas

QuímicasQuímicas

OrgánicasOrgánicas

Rochas sedimentarias detríticasRochas sedimentarias detríticas

CEMENTACIÓNCEMENTACIÓN

Sedimentaria detrítica: Pedra de Sedimentaria detrítica: Pedra de gragra

Rochas sedimentarias químicasRochas sedimentarias químicas

Rochas sedimentarias Rochas sedimentarias orgánicasorgánicas

MetamorfismoMetamorfismo

- Xera rochas metamórficas, formadas a partir de rochas - Xera rochas metamórficas, formadas a partir de rochas sedimentarias, ígneas ou doutras metamórficas.sedimentarias, ígneas ou doutras metamórficas.

MetamórficasMetamórficas

CICLO DAS ROCHASCICLO DAS ROCHAS

Estrutura interna da Terra Estrutura interna da Terra Modelo estático do interior da TerraModelo estático do interior da Terra

TRES CAPAS:TRES CAPAS: - - CODIACODIA

- MANTO- MANTO

SUPERIORSUPERIOR

INFERIORINFERIOR

- NÚCLEO- NÚCLEO

EXTERNOEXTERNO

INTERNOINTERNO

Movementos sísmicosMovementos sísmicos

Son vibracións que se Son vibracións que se producen no interior producen no interior da xeosfera.da xeosfera.

Rexístranse a través Rexístranse a través de sismógrafosde sismógrafos

TRES TIPOSTRES TIPOS-Ondas P lonxitudinais -Ondas P lonxitudinais (primarias)(primarias)-Ondas S transversais -Ondas S transversais (secundarias)(secundarias)- - Ondas L ou de superficieOndas L ou de superficie Ondas Rayleigh Ondas Rayleigh (superficiais), (superficiais), ondas ondas LoveLove

SismogramasSismogramas

Trazado grTrazado grááficas ficas sísmicassísmicas

DinDináámica mica externa:externa: Procesos xeolóxicosProcesos xeolóxicos

Estáticos:Estáticos:

Dinámicos:Dinámicos:

DinDináámica internamica internaProcesos xeolóxicos Procesos xeolóxicos internosinternos

Manifestacións da dinámica litosférica

SON ANACOS XIGANTESCOS NOS QUE ESTÁ FRAGMENTADA A LITOSFERASON ANACOS XIGANTESCOS NOS QUE ESTÁ FRAGMENTADA A LITOSFERA

DinDináámica internamica internaCalor acumúlase nas xonas activasCalor acumúlase nas xonas activas

cando se libera a través de procesos cando se libera a través de procesos instantáneos: paroxismosinstantáneos: paroxismos

Tectónica de placas: Tectónica de placas: Tipos de Tipos de bordos.bordos.

tres tipos dependento do seu movemento:tres tipos dependento do seu movemento:

1.-Bordos converxentes.1.-Bordos converxentes.

2.-Bordos diverxentes.2.-Bordos diverxentes.

3.-Bordos pasivos.3.-Bordos pasivos.

Límites diverxentesLímites diverxentesDorsais oceánicas: aperturaDorsais oceánicas: apertura

Etapa de curvamento.Etapa de curvamento.

Dorsais novas: Proceso de rifting.Dorsais novas: Proceso de rifting.

Dorsais de mediana idade: etapa do mar Dorsais de mediana idade: etapa do mar Vermello.Vermello.

Dorsal madura: etapa atlántica. Dorsal madura: etapa atlántica.

PLACAS CONVERXENTES

Magmática volcánica:AndesitaMagmática volcánica:Andesita

Codia continental: Magmáticas Codia continental: Magmáticas Plutónicas: GranitoPlutónicas: Granito

Xera rochas metamórficas Xera rochas metamórficas

- formadas a partir de rochas sedimentarias, ígneas ou doutras - formadas a partir de rochas sedimentarias, ígneas ou doutras metamórficas.metamórficas.

Seismo-VulcanismoSeismo-Vulcanismocinto circumpacíficocinto circumpacífico

Formación das cordilleiras: oroxénese

Fórmanse nas zonas de subducción, Fórmanse nas zonas de subducción, provocando alta sismicidade, provocando alta sismicidade, magmatismo, magmatismo, metamorfismo e intensas deformacións das rochas.metamorfismo e intensas deformacións das rochas.

Hai tres tipos de oróxenos:Hai tres tipos de oróxenos:

- De marxe continental ou de tipo andino.- De marxe continental ou de tipo andino.- De arco insular.- De arco insular.- De colisión ou de tipo alpino. - De colisión ou de tipo alpino.

En zonas de contacto de dúas capas de En zonas de contacto de dúas capas de litosfera oceánica. litosfera oceánica. Oróxenos de arco Oróxenos de arco

insularinsular- É o caso das Illas Marianas. Filipinas ou Xapón.- É o caso das Illas Marianas. Filipinas ou Xapón.

Illas volcánicas:PolinesiaIllas volcánicas:Polinesia

-En zonas de contacto entre -En zonas de contacto entre litosfera continental e oceánica.litosfera continental e oceánica.

Oróxenos de tipo andinoOróxenos de tipo andino- É o caso das cordilleiras da costa pacífica americana.- É o caso das cordilleiras da costa pacífica americana.

Formación montañas: Cordilleira Formación montañas: Cordilleira perioceperioceáánicas : Andesnicas : Andes

En zonas de contacto de dúas capas En zonas de contacto de dúas capas de litosfera continental de litosfera continental :: Oróxenos Oróxenos

de tipo alpinode tipo alpino-Provocando a colisión de dous continentes.-Provocando a colisión de dous continentes.- É o caso dos Alpes ou do Himalaia.- É o caso dos Alpes ou do Himalaia.

En zonas de contacto de dúas capas En zonas de contacto de dúas capas de litosfera continental de litosfera continental :: Himalaia Himalaia

Por que se elevan as Por que se elevan as cordilleiras?cordilleiras?

- Dependendo da densidade e grosor: é unha cuestión isostática.- Dependendo da densidade e grosor: é unha cuestión isostática.

KarakorumKarakorumentre Pakistán, India e China,

FALLA TRANSFORMANTE

LLíímites lateriaismites lateriais

Fenómenos volcánicosFenómenos volcánicos

Cheminea principal

ALFRED WEGENER:ALFRED WEGENER:

ARGUMENTOU A ARGUMENTOU A EXISTENCIA DA EXISTENCIA DA PANXEA.PANXEA.

ACHEGOU TRES ACHEGOU TRES PROBAS:PROBAS:

ENCAIXAMENTO ÁFRICA E AMÉRICA

FÓSILES SEMELLANTES NO SUR DE ÁFRICA E SUDAMÉRICA

RESTOS GLACIARES NOS CONTINENTES DO SUR

DiamantesDiamantes

PanxeaPanxea

Probas climáticasProbas climáticas

Probas morfolóxicasProbas morfolóxicas

A traxedia de Haiti

Terremoto Os terremotos son sacudidas bruscas

de intensidade variable, e xeralmente de curta duración.

O interior da terrada terra

Cal é o orixe dos terremotos?

Como consecuencia da dinámica das placas tectónicas.

Os movementos sísmicos mídense coa:

A INTENSIDADE: medida baseada nas sensacións percibidas polas persoas durante a sacudida e nos efectos que produce o terremoto no terreo e nas construcións.

A escala de M.S.K ten 12 graos.

Escala M.S.K de intensidadeGRADOS INTENSIDADE DO TERREMOTO

I Rexistrado só polos sismógrafos máis sensibles.

II As estruturas e obxectos non o notan pero si poden notalo persoas en repouso.

III Vibración comparable as provocadas por un camión pequeno.

IV Vibracións moderadas comparadas as dun camión grande.

V Algúns edificios sofren lixeiros danos.

VI Ocasiona gretas solitarias no chan.

VII Prodúcense pequenos corrementos de terra.

VIII Prodúcense corrementos de terra e desprendemento de rochas.

IX Gretas no chan e corrementos de terra xeneralizados.

X Desprendementos de terra máis graves e xeneralizados.

XI Risco de tsunamis.

XII Construcións destruídas. Tsunamis.

Escala de Mercalli

A magnitudeMide a cantidade de enerxía que libera un

terremoto.

Determínase coa escala de Ritcher que non ten límite superior.

Escala Richter

Magnitude na escala Richter

Efectos do terremoto

Menos de 3,5 Xeralmente non se sinte pero é rexistrado

3,5 e 5,4 A menudo se sinte, pero solo causa danos menores

5,5 e 6 Ocasiona danos lixeiros a edificios

6,1 e 6,9 Pode ocasionar danos severos en areas moi poboadas

7 e 7,9 Terremoto maior. Causa graves danos

8 ou maior Gran terremoto. Destrucción total a comunidades  cercanas.

HIPOCENTRO É o punto na profundidade da Terra

desde onde se orixina un terremoto.

EPICENTROÉ o punto da superfície da Terra diretamente

sobre o hipocentro, logo a intensidade do terremoto é maior.

PREVENCIÓN SÍSMICA

-Corta o suministro eléctrico.

-Ter a man unha lanterna

-Almacenar auga e alimentos enlatados

-Manterse alonxado dos obxectos que poden caer

…

PREDICCIÓN SÍSMICA Especificación (anticipada)da

magnitude e localización epicentral dun sismo que debe ocurrir dentro dun intervalo de tempo.

CONSECUENCIAS ECONÓMICAS DUN TERREMOTO

-Mortos e feridos

-Familias sen teito

-Incremento do desemprego

-Epidemias

-Migración

…

HAITI-Situado en América central

-Capital: Puerto Príncipe

-Fai fronteira coa República Dominicana

-É o pais máis pobre de América

-Ten un clima tropical

Antecedentes históricos Haiti

-Sismo en 1751 de 7,2 graos na escala de Richter

-Sismo en 1770 de 7,5 graos

-Sismo en 1887 de 7,0 graos

-Sismo en 1904 de 7,0 graos

-Sismo en 1946 de 8,0 graos

Terremoto de 2010

-12 de xaneiro

-Ás 16:53

-Magnitud de 7,0 na escala Ritcher

-Intesidade de grao IX na escala de Mercalli

Como se notou o terremoto

EPICENTROEPICENTROÉ o punto da superfície da Terra diretamente É o punto da superfície da Terra diretamente

sobre o hipocentro, logo a intensidade do sobre o hipocentro, logo a intensidade do terremoto é maior.terremoto é maior.

EPICENTRO DO TERREMOTO DE HAITI

A 10 km de profundidade, situouse 15 km da capital, Puerto Príncipe.

Coordenadas do epicentro 18° 27' 3.60" de latitud Norte e 72° 26'

42.00“

Placas tectónicas implicadas O terremoto produciuse no límite entre

as placas de América do Norte e o Caribe.

HIPOCENTRO Localizado a 7km de profundidade.

A axuda de EspañaO goberno español axudou a Haiti

destinando 3 millóns de euros.

A axuda do instituto

O instituto axudou a Haiti recadando 725€

Fenómenos volcánicosFenómenos volcánicos

Cheminea principal

Factores de risco volcánicoFactores de risco volcánico

Poden agruparse en tres categorías:Poden agruparse en tres categorías:

1)1)Tipo de erupciónTipo de erupción

2)2)Tamaño da poboación afectadaTamaño da poboación afectada

3)3)Os riscos derivadosOs riscos derivados

Factores de risco volcánicoFactores de risco volcánicoTipo de erupción:Tipo de erupción:– Determina directamente o perigoDetermina directamente o perigo– Ter en conta Tempo de retorno e Ter en conta Tempo de retorno e

explosividadeexplosividade– Hai catro tipos:Hai catro tipos:

Erupción hawaianaErupción hawaiana

Erupción estrombolianaErupción estromboliana

Erupción vulcanianaErupción vulcaniana

Erupción plinianaErupción pliniana

Tipos de erupciónTipos de erupción

ERUPCIÓN HAWAIANAERUPCIÓN HAWAIANAERUPCIÓN ESTROMBOLIANAERUPCIÓN ESTROMBOLIANA

ERUPCIÓN VULCANIANAERUPCIÓN VULCANIANAERUPCIÓN PLINIANAERUPCIÓN PLINIANA

Factores de risco volcánicoFactores de risco volcánico

Tipos de erupción:Tipos de erupción:– Erupción hawaianaErupción hawaiana

Emisión de lava de baixa Emisión de lava de baixa

viscosidade e moi pouca viscosidade e moi pouca

cantidade de materiaiscantidade de materiais

piroclásticos.piroclásticos.

Os gases libéranse lentamenteOs gases libéranse lentamente

As explosións son mínimasAs explosións son mínimas

Debe o seu nome aos volcáns das islas Hawai.Debe o seu nome aos volcáns das islas Hawai.

Tipos de erupción:Tipos de erupción:– Erupción estrombolianaErupción estromboliana

Emisión de lava non Emisión de lava non

é continua é continua

As explosións son esporádicasAs explosións son esporádicas

Lanzados ao aire productos piroclásticos.Lanzados ao aire productos piroclásticos.

Debe o seu nome ao volcán Stromboli de SiciliaDebe o seu nome ao volcán Stromboli de Sicilia

Factores de risco volcánicoFactores de risco volcánico

Factores de risco volcánicoFactores de risco volcánico

Tipos de erupción:Tipos de erupción:– Erupción vulcanianaErupción vulcaniana

Lavas pouco fluídas e viscosas Lavas pouco fluídas e viscosas

Se solidifican con rapidezSe solidifican con rapidez

Grandes nubes de piroclastos.Grandes nubes de piroclastos.

Emítense abundantes cinzasEmítense abundantes cinzas

Factores de risco volcánicoFactores de risco volcánico

Tipos de erupción:Tipos de erupción:– Erupción plinianaErupción pliniana

Lavas moi viscosasLavas moi viscosas

Explosións moi violentasExplosións moi violentas

Debe o seu nome a Plinio,Debe o seu nome a Plinio,

escritor e naturista que morreu mentres escritor e naturista que morreu mentres

contemplaba a erupción do Vesubio que contemplaba a erupción do Vesubio que

sepultou Pompeiasepultou Pompeia

Factores de risco volcánicoFactores de risco volcánico

Tamaño da poboación afectadaTamaño da poboación afectada

– É o número de habitantes permanentes ou ocasionais É o número de habitantes permanentes ou ocasionais que se ven sometidos ao radio de acción dun volcán. que se ven sometidos ao radio de acción dun volcán. Determina o valor do Determina o valor do factor exposición.factor exposición.

– Hai que valorar os bens expostos, cultivos, etc, para Hai que valorar os bens expostos, cultivos, etc, para unha evacuación mais precisa.unha evacuación mais precisa.

Areas de risco volcánicoAreas de risco volcánico

En España:En España:

A deformación das rochasA deformación das rochas

- As rochas, no interior da terra, teñen que soportar presións - As rochas, no interior da terra, teñen que soportar presións dirixidas (presión litostática e esforzos), que causan deformacións.dirixidas (presión litostática e esforzos), que causan deformacións.

- Os factores que inflúen son os cambios de temperatura, a presión - Os factores que inflúen son os cambios de temperatura, a presión litostática, a presenza de auga e outros fluídos e o tempo.litostática, a presenza de auga e outros fluídos e o tempo.

- Hai tres tipos de deformacións: elásticas, plásticas ou dúctiles e por - Hai tres tipos de deformacións: elásticas, plásticas ou dúctiles e por rotura.rotura.

Deformacións elásticasDeformacións elásticas- - O material é deformado por un esforzo. É un proceso reversible, a O material é deformado por un esforzo. É un proceso reversible, a

non ser que se sobrepase o límite de elasticidade, provocando non ser que se sobrepase o límite de elasticidade, provocando unha deformación irreversible (comportamento plástico).unha deformación irreversible (comportamento plástico).

- Ocorre, por exemplo, durante a propagación das ondas sísmicas.- Ocorre, por exemplo, durante a propagación das ondas sísmicas.

Deformacións plásticas: dobrasDeformacións plásticas: dobras

- Cambian a disposición horizontal dos estratos; para - Cambian a disposición horizontal dos estratos; para describilos utilízanse dúas medidas: dirección e describilos utilízanse dúas medidas: dirección e buzamento.buzamento.

Elementos xeométricos dunha Elementos xeométricos dunha dobradobra

Tipos de dobrasTipos de dobras- Principalmente distínguense antiforme e sinforme- Principalmente distínguense antiforme e sinforme- Segundo o plano axial poden ser: rectas, inclinadas, - Segundo o plano axial poden ser: rectas, inclinadas,

deitadas ou invertidas.deitadas ou invertidas.

Deformacións por rotura: Deformacións por rotura: fracturasfracturas

Se o esforzo ao que se somete a rocha supera o límite de rotura, Se o esforzo ao que se somete a rocha supera o límite de rotura, prodúcese unha fractura.prodúcese unha fractura.

Hai dous tipos: diáclases e fallas.Hai dous tipos: diáclases e fallas.

Os Órganos, Illa da Gomera (diáclase) Falla de San Andrés

Granito diaclasadoGranito diaclasado

DiáclasesDiáclases

- Pódense formar ao mesmo tempo que a rocha - Pódense formar ao mesmo tempo que a rocha (disxuncións columnarias) ou posteriormente (por exemplo, (disxuncións columnarias) ou posteriormente (por exemplo, nas chaneiras anticlinais).nas chaneiras anticlinais).

FallasFallas

- Elementos dunha falla:- Elementos dunha falla:

Tipos de fallasTipos de fallas

- Falla normal ou directa.- Falla normal ou directa.- Falla inversa: un caso particular é o dos encabalgamentos.- Falla inversa: un caso particular é o dos encabalgamentos.- Falla de esgazamento.- Falla de esgazamento.

DinDináámica mica externa:externa: Procesos xeolóxicosProcesos xeolóxicos

Estáticos:Estáticos:– MeteorizaciónMeteorización

Dinámicos:Dinámicos:– ErosiónErosión– TransporteTransporte– SedimentaciónSedimentación

Meteorización: concepto e tiposMeteorización: concepto e tipos

Descomposición física e alteración Descomposición física e alteración química que sofren as rochas que están química que sofren as rochas que están na superficie terrestrena superficie terrestre

Tipos:Tipos:– Mecánica ou físicaMecánica ou física– QuímicaQuímica

Meteorización mecánica ou físicaMeteorización mecánica ou física

Desintegración ou disgregación da rochaDesintegración ou disgregación da rochaTipos:Tipos:– DescompresiónDescompresión– Xelifrracción ou xelivaciónXelifrracción ou xelivación– TermoclastiaTermoclastia– HaloclastiaHaloclastia– Seres vivosSeres vivos

Granito diaclasadoGranito diaclasado

TipoTipo AxenteAxente EfectoEfecto

DisoluciónDisolución AugaAuga Disolución de rochas solubles e formación de Disolución de rochas solubles e formación de acanaladuras ou covasacanaladuras ou covas

OxidaciónOxidaciónOO22 disolto disolto

en aguaen aguaOxidación dos minerais de ferroOxidación dos minerais de ferro

HidrataciónHidratación AugaAuga Incorporación da auga á rede cristalina de certos Incorporación da auga á rede cristalina de certos minerais polo que estes inchanminerais polo que estes inchan

CarbonataciónCarbonataciónAuga con Auga con

COCO22

Disolución das rochas calcarias :Disolución das rochas calcarias :

COCO22 + H + H22O O ↔ H↔ H22COCO33

CaCOCaCO33 + H + H22COCO3 3 ↔ Ca(HCO↔ Ca(HCO33))22

Insoluble SolubleInsoluble Soluble

HidróliseHidrólise AugaAuga2 AlKSi2 AlKSi33OO88 + 2 H + 2 H22O O ↔ Al↔ Al22SiSi22OO55(OH)(OH)4 4 + K + K22O + 4 SiOO + 4 SiO22

Ortosa Caolinita Óxido de potasio SíliceOrtosa Caolinita Óxido de potasio Sílice

Meteorización química

Procesos dinámicosProcesos dinámicos

ErosiónErosión– Desprendemento de partículas de rochasDesprendemento de partículas de rochas– Desgaste ou abrasión das rochasDesgaste ou abrasión das rochas

TransporteTransporte– En disoluciónEn disolución– Forma sólidaForma sólida

SelectivoSelectivoNon selectivoNon selectivo

SedimentaciónSedimentación

Axentes xeolóxicos externosAxentes xeolóxicos externos

AugaAuga– SólidaSólida

GlaciaresGlaciares– LíquidaLíquida

Auga de arroiadaAuga de arroiadaTorrentes e ríosTorrentes e ríosAugas subterráneasAugas subterráneasMares e océanosMares e océanos

VentoVentoAtmosferaAtmosferaSeres vivosSeres vivos

Fenómenos de ladeira ou Fenómenos de ladeira ou movementos en masamovementos en masa

Movemento debido á forza da gravidade do material Movemento debido á forza da gravidade do material rochosorochosoSon, xunto cos ríos, os procesos erosivos máis Son, xunto cos ríos, os procesos erosivos máis amplamente repartidosamplamente repartidosMecanismos:Mecanismos:– FluxoFluxo– DesprazamentoDesprazamento– Reptación e solifluxiónReptación e solifluxión– Desprendementos Desprendementos

Desprazamentos:DeslizamentoDesprazamentos:Deslizamento

Desprazamento:DeslizamentoDesprazamento:Deslizamento

DesprendementoDesprendemento

Modelaxe das augas de Modelaxe das augas de arroiadaarroiada

Bad landsBad lands

BadlandsBadlands

Pirámides de terra ou Pirámides de terra ou chemineas de fadaschemineas de fadas

Modelaxe fluvialModelaxe fluvial

Son, xunto cos fenómenos de ladeira, Son, xunto cos fenómenos de ladeira, os principais axentes da modelaxe os principais axentes da modelaxe continentalcontinentalSon augas que discorren por leitos Son augas que discorren por leitos fixosfixosA acción depende de:A acción depende de:– Natureza dos materiais rochososNatureza dos materiais rochosos– CaudalCaudal– PendentePendente

Transporte fluvialTransporte fluvial

Carga e capacidade dun ríoCarga e capacidade dun río

Carga (C): cantidade de materiais que Carga (C): cantidade de materiais que transportatransportaCapacidade (Q): cantidade máxima que Capacidade (Q): cantidade máxima que pode transportar para un caudal e unha pode transportar para un caudal e unha determinada velocidadedeterminada velocidadeA relación entre ambos parámetros varía ao A relación entre ambos parámetros varía ao longo do río:longo do río:– Curso alto: Q>C. Predomina a erosiónCurso alto: Q>C. Predomina a erosión– Curso medio: Q=C. Predomina o transporteCurso medio: Q=C. Predomina o transporte– Curso baixo: Q<C. Predomina a sedimentaciónCurso baixo: Q<C. Predomina a sedimentación

Perfil lonxitudinal dun ríoPerfil lonxitudinal dun río

Cursos dun ríoCursos dun río

Curso alto: vales en forma de VCurso alto: vales en forma de V

Val fluvial en “V”Val fluvial en “V”

Val fluvial en “V”Val fluvial en “V”

Garganta dun ríoGarganta dun río

Marmitas de xiganteMarmitas de xigante

Curso medio e baixo: chaira Curso medio e baixo: chaira aluvialaluvial

Veiga do río Ebro (Navarra)Veiga do río Ebro (Navarra)

Trazado meandriformeTrazado meandriforme

Curso medio e baixo: meandrosCurso medio e baixo: meandros

Accións xeolóxicas nas beiras Accións xeolóxicas nas beiras dun meandrodun meandro

Evolución dun meandroEvolución dun meandro

Estrangulamento dun meandroEstrangulamento dun meandro

Socalcos fluviaisSocalcos fluviais

Socalcos fluviaisSocalcos fluviais

Modelaxe glaciar: glaciar de Modelaxe glaciar: glaciar de casquete ou inlandsiscasquete ou inlandsis

Glaciar de val ou alpinoGlaciar de val ou alpino

Modelaxe glaciar: glaciar de val Modelaxe glaciar: glaciar de val ou alpinoou alpino

Modelaxe kársticaModelaxe kárstica

Formas do relevo en rocha calcariaFormas do relevo en rocha calcariaProducida pola augaProducida pola augaFormas exokársticas:Formas exokársticas:– SimaSima– DolinaDolina– Lenar ou lapiasLenar ou lapias

Formas endokársticas:Formas endokársticas:– PozoPozo– GaleríaGalería– Estalactitas e estalagmitasEstalactitas e estalagmitas

Formas exokársticas: simas e Formas exokársticas: simas e dolinasdolinas

Formas exokársticas: lapiásFormas exokársticas: lapiás

Lapiás e dolinasLapiás e dolinas

Formas endokársticas: galerías Formas endokársticas: galerías e pozose pozos

Formas kársticasFormas kársticas

Estalactitas e estalagmitasEstalactitas e estalagmitas

Derrube do macizo: torcalDerrube do macizo: torcal

Torcal de Antequera (Málaga)Torcal de Antequera (Málaga)

Modelaxe mariñaModelaxe mariña

Acción mecánica (ondas, mareas e correntes de Acción mecánica (ondas, mareas e correntes de deriva) e acción química da augaderiva) e acción química da augaErosiónErosiónTransporteTransporte– Perpendicular á costa: ondas e mareasPerpendicular á costa: ondas e mareas– Paralelo á costa: correntes de derivaParalelo á costa: correntes de deriva

SedimentaciónSedimentación– PraiasPraias– Frechas, tómbolos e barras de areaFrechas, tómbolos e barras de area

Modelaxe mariña: erosiónModelaxe mariña: erosión

Erosión do acantiladoErosión do acantilado

Plataformas de abrasiónPlataformas de abrasión

Plataforma de abrasiónPlataforma de abrasión

Modelaxe mariña: Modelaxe mariña: sedimentaciónsedimentación

Modelaxe mariña: Modelaxe mariña: sedimentaciónsedimentación

Modelaxe eólicaModelaxe eólica

Axente modelador en zonas de clima seco e sen Axente modelador en zonas de clima seco e sen vexetación (desertos, praias,…)vexetación (desertos, praias,…)Erosión:Erosión:– DeflaciónDeflación– AbrasiónAbrasión

TransporteTransporte– SuspensiónSuspensión– SaltaciónSaltación– RodaciónRodación

SedimentaciónSedimentación– DunasDunas– LoessLoess

Erosión eólica: deflaciónErosión eólica: deflación

Erosión eólica: abrasiónErosión eólica: abrasión

Sedimentación eólica: dunasSedimentación eólica: dunas