Post on 21-Jan-2021
2014KO APIRILAREN 13A 37�
TERMOMETROA
50.000 LAGUN bildu nahi ditu GureEsku Dago ekimenak datorrenekainaren 8an antolatu duen gizakate erraldoian. Durangotik Iruñeradauden errepideak jendez betekodira egun horretan. 123 kilometro-ko bidea izango da, 27 udalerritanbarrena, erabakitzeko eskubideaaldarri izango duena. Dagoeneko
22.000 pertsonak eman dute izenaparte hartzeko.
Halako ekimena egiteko indarraeta gogoa baina, ez dira hutsetiksortu. Gure Esku Dagoren bozera-maile Zelai Nikolasen ustez 1998anQuebecen hasi eta azkeneko urtee-tan estaturik gabeko beste zenbaitherritan ere bizkortutako proze-
suen ufada nabari da. EuskalHerrian badira urte batzuk Idiaza-balen sortutako Nazioen Munduataldeak bultzatuta erabakitzekoeskubidearen biran jo eta fuegodihardutela: “Idiazabaldarrengan-dik ikasi duguna ez dira ideiak soilikizan, baita gauzak nola egin behardiren ere. Aniztasuna eta orekak
Kendu giltzarrapoaerabakitzeko eskubideari
Martxoaren 29an termometroa jarri zioten herri ekimenari: 1.200 lagunek osatutako giza kate batek Bilboko Arte Ederren Museoa eta La Casilla kiroldegia batu zituen.
| URKO APAOLAZA AVILA |
GURE ESKU DAGO
AR
GA
ZK
IPR
ESS
/ A
RIT
ZLO
IOLA
Giza kate erraldoi batez aldarrikatuko du Gure Esku Dago ekimenak erabakitzeko eskubideademokraziaren oinarrizko printzipioa dela, nola Eskozian, edo Katalunian eta Euskal Herrian.
Ekainaren 8an izango da, Durango eta Iruñea artean.
38 � 2014KO APIRILAREN 13A
TERMOMETROA - GURE ESKU DAGO
DurangoDurango
IruñeaIruñea
ArrasateArrasate
BergaraBergara
EtxarriEtxarri
AbadiñoAbadiño
AtxondoAtxondo
ElorrioElorrio AntzuolaAntzuolaUrretxuUrretxu
ZumarragaZumarragaEzkio-ItsasoEzkio-Itsaso
OrmaiztegiOrmaiztegi
BeasainBeasainLazkaoLazkao
AtaunAtaun
ErgoienaErgoiena
ArbizuArbizu
LakuntzaLakuntza
Uharte-ArakilUharte-Arakil
IrañetaIrañeta
ArakilArakil
ItzaItza
BerriobeitiBerriobeiti
IrurtzunIrurtzun
BerriozarBerriozar
123 km, 27 udalerri,50.000 lagun
= 2 km(mapako pertsona bakoitzakadierazten duen distantzia erreala)
Gure Esku DagoErabakitzeko eskubidearen
aldeko giza katea (2014-06-08)
LegazpiLegazpi
(20. km)(20. km)
(26. km)(26. km)
(45. km)(45. km)
(54. km)(54. km)
(83. km)(83. km)
(104. km)(104. km)
(0 km)(0 km)
(123. km)(123. km)
bermatuta, denok ikus dezagunemaitzan gure burua islatuta”, dioNikolasek.
Eskoziara bisita egin eta txundi-tuta geratu ziren goierritarrak, unio-nistek ere erabakitzeko eskubideadefendatzen zutela ikusita. Hori dafuntsa. Eskubide “pre-politiko”gisa definitzen du Gure EskuDagok: “Demokraziaren balioaz arigara, helburua ez da abertzaleenarteko metaketa egitea. Erabakitze-ko eskubidea tresna egokia izan lite-ke Euskal Herriko aniztasuna etabizikidetza egituratzeko”.
Zergatik giza katea?Ideia horiekin bat egiten duten hain-bat jende biltzen hasi zen eta denakelkarrekin zer egiteko gauza zirenikustea jarri zuten helburu: “Ariketabat egitea pentsatu genuen, buruja-betzarekin zerikusia izan eta gure
arteko lankidetza esparruak sortzekobalioko zuena”, azaldu du Nikolasek.Ordurako Via Catalana motorrakberotzen ari zen, 1989an Baltikokoherrialdeetan egindako giza kateagogoan. “Polita izan zitekeela irudituzitzaigun”, eta hala, 2013ko ekaineanaurkeztu zuten Durango eta Iruñeabatuko dituen zita.
Ibilbidea aukeratzeko orduan,antolatzaileek aldez aurretik neurriafinkatu zuten, erronka bideragarribat egiteko, eta hori 50.000 pertso-na biltzea zen. Euren hitzetanIruñeak badu esanahi berezi bateuskaldunentzat eta “sokatik tirakahasi eta Durangora iritsi ginen” dioNikolasek. Durango toki estrategi-koan dago, Gipuzkoa eta Arabatikez oso urrun, eta egoki ikusi zuten.
Katalunian gertatu bezala, sinbo-logiak badu bere lekutxoa ekimenean–“eskua” hitzaren adiera, esaterako–.Baina batez ere espontaneotasunarieman diote garrantzia. Ekitaldi ugari
bideoz grabatu dituzte herritarreketa YouTubera igo; beste askok
Gure Esku Klip lehiaketanhartu dute parte imajina-
zio osoz: bertsotan,dantzan, flash-
mobak eginez eta film laburrenbidez. Kirmen Uriberen letrekin etamusikari nahiz abeslari ezagun anda-naren laguntzarekin egindako bideo-klipak 184.000 ikustaldi zituen arti-kulu hau idaztean. Twitterren ereiritzi ugari plazaratu dira #gureesku-dago traola erabilita: “Erabakitzekoeskubidea onartzen ez denean esku-
2014KO APIRILAREN 13A 39�
GURE ESKU DAGO - TERMOMETROA
bide honen aldeko mugimenduare-kin independentziarako bidea hasteada inteligenteena” zioen @unaiapao-laza erabiltzaileak.
Gure Esku Dagoko arduradunenesanetan ezinezkoa zaie jakiteaherri bakoitzean zertan ari diren,nor bere kabuz ari baita ekimenaribabesa ematen, eta bat-batekotasunhori oso positibotzat dute.
Dena den, koordinaziorik ez dafalta, eta beste behin antolatzekogaitasun handia erakutsi dute herri-tarrek. Astekari honi emandakodatuen arabera 100 batzorde osatudituzte herrietan: 9 Araban, 18Nafarroan, 32 Gipuzkoan eta 41Bizkaian.
Izena eman, metroa erosizBide guztia beteko dela ziurtatzeko,inskripzio sistema bat jarri dutemartxan. Metroa salgai dago 5 euro-ren truke; kalean jarritako mahaie-tan nahiz ekimenaren webguneaneskuratu daiteke bonoa. Internetenizena emateko aplikazioak aukera
ematen du metro zehatza erostekoeta iradokizuna ere egiten du,hutsune gehien dauden lekuetarajotzeko. Izena ematen duenak petoaeta zapia izango ditu. Bidea kilome-trotan zatitu dute eta zati bakoitzariherri zehatz batzuk egokitu. Adibi-de bat: Lazkaon 59-61 kilometroakhartzen ditu giza kateak eta bertarajoan beharko dira Miribilla, Bilbo,
Berrobi, Berastegi... eta beste bidozena herritakoak. Martxoaren 29an Gure Esku
Dagok giza kateari termome-troa jarri zion: 5.000 lagun bilduzituen Bilboko La Casilla kirol-degian. Ekaina bitartean zeresa-na emango duten ekitaldi gehia-go antolatzeko asmoa ere badu. Europako hauteskundeek
bete-betean harrapatuko dute,ordea, kanpaina hori guztia: “Saiatu-ko gara talka ez egiten –dio Nikola-sek– eta ekitaldiak moteldu beharbaditugu egingo dugu. Guk errespe-tatuko dugu alderdi politikoen espa-rrua, haiei eskatu dieguna da uztekoguri egiten”. Bere esanetan alderdiakdira herritarren ordezkari zilegiak etahaiei dagokie erabaki eraginkorrakhartzea, baina herritarren ekarpenaere funtsezkoa da: “Autodetermina-zioa moduko kontzeptuak denboragehiegi egon dira eremu politikoangiltzapetuta eta herritarroi dagoki-gun eskubidea da. Gure gurasoekoso garbi eduki zuten ikastolak sortuzituztenean, intsumisio mugimen-
duak egon direnean ere bai; herrita-rrak jabetu behar dira beren jarrerakzer garrantzia duen”.
Eta ekainaren 8aren ondorenzer? Orri zuri bat. Bertan hainbatgaldera erantzuten saiatuko dira etaorri zuria bide-orri antzeko bihur-tzen: zer lortu nahi den, zer printzi-pioen arabera, nola parte hartu,zein harreman egin... Udazkena hai-zetsu dator gainera, Eskoziako etaKataluniako erreferendumek haus-potuta; Gure Esku Dagoko susta-tzaileen asmoa da gertaera historikohorietan parte hartzea: “EuskalHerritarrok aukera izango duguatzamarra jaso eta ‘e! Guk ere eginnahi dugu!’ esateko”. n
“Autodeterminazioa modukokontzeptuak denboragehiegi egon dira eremupolitikoan giltzapetuta”
Zelai Nikolas, Gure Esku Dago-ren bozeramailea
Gure Esku Dagokanalean ekimenaz infor-mazio gehiago, mapak etabideoak dituzu eskuragarri.
Herrietan espontaneoki ari dira ekimenari babesa ematen. Irudian, Aguraingo bizikleta martxaren osteko giroa.