Combustibles Fosiles y Geopolítica
Transcript of Combustibles Fosiles y Geopolítica
![Page 1: Combustibles Fosiles y Geopolítica](https://reader033.fdocumento.com/reader033/viewer/2022051018/55cf9427550346f57b9ffc56/html5/thumbnails/1.jpg)
“Combustibles fósiles y geopolítica”
Trobada de Professorat de Ciències de la Terra i MediAmbient del Batxillerat
Facultat de Geologia (UB), ICE (UB), CRECIT-Andorra
Barcelona, 31-1-03
Mariano Marzo
![Page 2: Combustibles Fosiles y Geopolítica](https://reader033.fdocumento.com/reader033/viewer/2022051018/55cf9427550346f57b9ffc56/html5/thumbnails/2.jpg)
Para bien y para mal,el crecimiento sostenidode la economía mundial
durante las tres últimas décadas ha sido propulsado
por un continuo incrementoen el suministro de energía primaria,
en particular de los combustibles fósiles:carbón, petróleo y gas.
![Page 3: Combustibles Fosiles y Geopolítica](https://reader033.fdocumento.com/reader033/viewer/2022051018/55cf9427550346f57b9ffc56/html5/thumbnails/3.jpg)
Suministro mundial energía primaria (Mtoe)1971-2000: incremento del 81%
IEA, KWES, 2002
![Page 4: Combustibles Fosiles y Geopolítica](https://reader033.fdocumento.com/reader033/viewer/2022051018/55cf9427550346f57b9ffc56/html5/thumbnails/4.jpg)
En el 2000: combustibles fósiles 79,5 % e.primaria
IEA, KWES, 2002
![Page 5: Combustibles Fosiles y Geopolítica](https://reader033.fdocumento.com/reader033/viewer/2022051018/55cf9427550346f57b9ffc56/html5/thumbnails/5.jpg)
Emisiones de CO2 por combustible
IEA, KWES, 2002
![Page 6: Combustibles Fosiles y Geopolítica](https://reader033.fdocumento.com/reader033/viewer/2022051018/55cf9427550346f57b9ffc56/html5/thumbnails/6.jpg)
España 2000-2001: consumo de energía primaria(ktep) y grado de autoabastecimiento.
C+P+G= 80,3%
Autoabastecimiento:C (40,3%) P (0,5%) G (2,9%)
CORES, BEHC, Resumen 2001
![Page 7: Combustibles Fosiles y Geopolítica](https://reader033.fdocumento.com/reader033/viewer/2022051018/55cf9427550346f57b9ffc56/html5/thumbnails/7.jpg)
Catalunya 2010Consumo de energía primaria
Pla Energia Cat., 2010. Gen. Cat., 2000
![Page 8: Combustibles Fosiles y Geopolítica](https://reader033.fdocumento.com/reader033/viewer/2022051018/55cf9427550346f57b9ffc56/html5/thumbnails/8.jpg)
Catalunya 1997Sectores mas consumidores de energía
Pla Energia Cat., 2010. Gen. Cat., 2000
![Page 9: Combustibles Fosiles y Geopolítica](https://reader033.fdocumento.com/reader033/viewer/2022051018/55cf9427550346f57b9ffc56/html5/thumbnails/9.jpg)
Consumo mundial de energía 2002
Energy Information Administration, October 2002
![Page 10: Combustibles Fosiles y Geopolítica](https://reader033.fdocumento.com/reader033/viewer/2022051018/55cf9427550346f57b9ffc56/html5/thumbnails/10.jpg)
Desigualdades N-S consumo de energía per capita:(toneladas equivalentes de petróleo)
![Page 11: Combustibles Fosiles y Geopolítica](https://reader033.fdocumento.com/reader033/viewer/2022051018/55cf9427550346f57b9ffc56/html5/thumbnails/11.jpg)
Desigualdades N-S consumo de energía per capita:(toneladas equivalentes de petróleo)
BP, SRWE, 2002
![Page 12: Combustibles Fosiles y Geopolítica](https://reader033.fdocumento.com/reader033/viewer/2022051018/55cf9427550346f57b9ffc56/html5/thumbnails/12.jpg)
Pobreza energética global
IEA, Energy and Poverty, WEO, 2002
![Page 13: Combustibles Fosiles y Geopolítica](https://reader033.fdocumento.com/reader033/viewer/2022051018/55cf9427550346f57b9ffc56/html5/thumbnails/13.jpg)
Es previsibleque el consumo de los combustibles fósiles
se acelere en el futuro, incluso en el caso
de que se hagan efectivaspolíticas muy agresivas
de conservación medioambientaly de desarrollo de combustibles alternativos.
![Page 14: Combustibles Fosiles y Geopolítica](https://reader033.fdocumento.com/reader033/viewer/2022051018/55cf9427550346f57b9ffc56/html5/thumbnails/14.jpg)
Previsiones demanda mundial energía primaria
IEA, WEO, 2002
![Page 15: Combustibles Fosiles y Geopolítica](https://reader033.fdocumento.com/reader033/viewer/2022051018/55cf9427550346f57b9ffc56/html5/thumbnails/15.jpg)
Previsiones demanda mundial energía primaria
IEA, WEO, 2000
![Page 16: Combustibles Fosiles y Geopolítica](https://reader033.fdocumento.com/reader033/viewer/2022051018/55cf9427550346f57b9ffc56/html5/thumbnails/16.jpg)
El centro del crecimiento económico se desplaza
de los países industrializadosa los países en vía de desarrollo.
![Page 17: Combustibles Fosiles y Geopolítica](https://reader033.fdocumento.com/reader033/viewer/2022051018/55cf9427550346f57b9ffc56/html5/thumbnails/17.jpg)
Incremento de la demanda de energía
IEA, WEO, 2002
![Page 18: Combustibles Fosiles y Geopolítica](https://reader033.fdocumento.com/reader033/viewer/2022051018/55cf9427550346f57b9ffc56/html5/thumbnails/18.jpg)
Satisfacer tal voracidad energética no será unatarea fácil
Hay que descubrir y producir mucho máspetróleo y gas…
BP,SRWE,2002
![Page 19: Combustibles Fosiles y Geopolítica](https://reader033.fdocumento.com/reader033/viewer/2022051018/55cf9427550346f57b9ffc56/html5/thumbnails/19.jpg)
…y/o desarrollar urgentemente nuevas alternativasenergéticas comercialmente viables a gran escala
The technologyimperative…
P. Watts, 2002
Transiciones energéticas desde 1900
![Page 20: Combustibles Fosiles y Geopolítica](https://reader033.fdocumento.com/reader033/viewer/2022051018/55cf9427550346f57b9ffc56/html5/thumbnails/20.jpg)
El petróleo
![Page 21: Combustibles Fosiles y Geopolítica](https://reader033.fdocumento.com/reader033/viewer/2022051018/55cf9427550346f57b9ffc56/html5/thumbnails/21.jpg)
Producción 2001 (miles de barriles por día)
![Page 22: Combustibles Fosiles y Geopolítica](https://reader033.fdocumento.com/reader033/viewer/2022051018/55cf9427550346f57b9ffc56/html5/thumbnails/22.jpg)
Costes de producción
![Page 23: Combustibles Fosiles y Geopolítica](https://reader033.fdocumento.com/reader033/viewer/2022051018/55cf9427550346f57b9ffc56/html5/thumbnails/23.jpg)
Distribución de reservas probadas de petróleo afinales de 2001 (miles de millones de barriles)
![Page 24: Combustibles Fosiles y Geopolítica](https://reader033.fdocumento.com/reader033/viewer/2022051018/55cf9427550346f57b9ffc56/html5/thumbnails/24.jpg)
R/P desde 1975 a 2001 (izquierda)R/P 2001 por áreas (derecha)
![Page 25: Combustibles Fosiles y Geopolítica](https://reader033.fdocumento.com/reader033/viewer/2022051018/55cf9427550346f57b9ffc56/html5/thumbnails/25.jpg)
R/P: 10 primeros países (años)
![Page 26: Combustibles Fosiles y Geopolítica](https://reader033.fdocumento.com/reader033/viewer/2022051018/55cf9427550346f57b9ffc56/html5/thumbnails/26.jpg)
El petróleo en el mundo (2001)
![Page 27: Combustibles Fosiles y Geopolítica](https://reader033.fdocumento.com/reader033/viewer/2022051018/55cf9427550346f57b9ffc56/html5/thumbnails/27.jpg)
Principales movimientos comerciales(en millones de toneladas)
![Page 28: Combustibles Fosiles y Geopolítica](https://reader033.fdocumento.com/reader033/viewer/2022051018/55cf9427550346f57b9ffc56/html5/thumbnails/28.jpg)
Precio del crudo desde 1861 (dólares por barril)
![Page 29: Combustibles Fosiles y Geopolítica](https://reader033.fdocumento.com/reader033/viewer/2022051018/55cf9427550346f57b9ffc56/html5/thumbnails/29.jpg)
Antes de exponer todo este montón de datos sobreel petróleo decíamos que satisfacer nuestravoracidad energética no será una tarea fácil.
Retomemos este punto
![Page 30: Combustibles Fosiles y Geopolítica](https://reader033.fdocumento.com/reader033/viewer/2022051018/55cf9427550346f57b9ffc56/html5/thumbnails/30.jpg)
Departamento de Energía de los EE.UU.:crecimiento de la demanda de petróleo
2000-2010: 20 millones de barriles diarios.
![Page 31: Combustibles Fosiles y Geopolítica](https://reader033.fdocumento.com/reader033/viewer/2022051018/55cf9427550346f57b9ffc56/html5/thumbnails/31.jpg)
No solo tendremos que cubrir la nueva demandasino que además deberemos reemplazar la pérdida
de capacidad de producción.
![Page 32: Combustibles Fosiles y Geopolítica](https://reader033.fdocumento.com/reader033/viewer/2022051018/55cf9427550346f57b9ffc56/html5/thumbnails/32.jpg)
Una caida de la capacidad de producción del 5% anual(algunas grandes compañías hablan del 10%) significa tener
que reemplazar una producción de 40 Mbd en 10 años:el doble de lo requerido para cubrir el + de la demanda.
![Page 33: Combustibles Fosiles y Geopolítica](https://reader033.fdocumento.com/reader033/viewer/2022051018/55cf9427550346f57b9ffc56/html5/thumbnails/33.jpg)
Si sumamos las dos cantidades resulta que en 10 añoshay que poner a punto una capacidad de producciónde 60 Mbd. Casi 8 veces la producción actual de
Arabia Saudita, el primer productor mundial
![Page 34: Combustibles Fosiles y Geopolítica](https://reader033.fdocumento.com/reader033/viewer/2022051018/55cf9427550346f57b9ffc56/html5/thumbnails/34.jpg)
¿De donde sacaremos tanto petróleo?
Oriente Medio, Latinoamerica, Rusia, Africa del Oeste,Norte de Africa, Caspio, Canada. El resto en declive.
![Page 35: Combustibles Fosiles y Geopolítica](https://reader033.fdocumento.com/reader033/viewer/2022051018/55cf9427550346f57b9ffc56/html5/thumbnails/35.jpg)
IWOOD2002 - Uppsala, 24.05.2002
Países con reservas > 1 Gt(1Gt = 109 toneladas)
Elípse estratégicaContiene cerca del 70% de las reservas mundiales
> 1 - 10 Gt> 10 - 20 Gt
> 20 Gt
![Page 36: Combustibles Fosiles y Geopolítica](https://reader033.fdocumento.com/reader033/viewer/2022051018/55cf9427550346f57b9ffc56/html5/thumbnails/36.jpg)
¿De donde saldrá el $ y la tecnología necesaria?
Cias privadas tienen el $ y la tecnología pero no tienen lasreservas ni la producción. La mejor “solución” para el mundo
ocidental/modelo ultraliberal: privatizar las NOC.
¿Papel del FMI?
![Page 37: Combustibles Fosiles y Geopolítica](https://reader033.fdocumento.com/reader033/viewer/2022051018/55cf9427550346f57b9ffc56/html5/thumbnails/37.jpg)
El gas natural
![Page 38: Combustibles Fosiles y Geopolítica](https://reader033.fdocumento.com/reader033/viewer/2022051018/55cf9427550346f57b9ffc56/html5/thumbnails/38.jpg)
Países productores de gas natural(miles de millones de metros cúbicos)
WOGR, ENI 2002
![Page 39: Combustibles Fosiles y Geopolítica](https://reader033.fdocumento.com/reader033/viewer/2022051018/55cf9427550346f57b9ffc56/html5/thumbnails/39.jpg)
Distribución de reservas probadas de gas natural(“trillones” de metros cúbicos)
BP, SRWE, 2002
![Page 40: Combustibles Fosiles y Geopolítica](https://reader033.fdocumento.com/reader033/viewer/2022051018/55cf9427550346f57b9ffc56/html5/thumbnails/40.jpg)
R/P desde 1975 a 2001 (izquierda)R/P 2001 por áreas (derecha)
BP, SRWE, 2002
![Page 41: Combustibles Fosiles y Geopolítica](https://reader033.fdocumento.com/reader033/viewer/2022051018/55cf9427550346f57b9ffc56/html5/thumbnails/41.jpg)
R/P gas natural: 10 primeros países
WOGR, ENI 2002
![Page 42: Combustibles Fosiles y Geopolítica](https://reader033.fdocumento.com/reader033/viewer/2022051018/55cf9427550346f57b9ffc56/html5/thumbnails/42.jpg)
El gas natural en el mundo
WOGR, ENI 2002
![Page 43: Combustibles Fosiles y Geopolítica](https://reader033.fdocumento.com/reader033/viewer/2022051018/55cf9427550346f57b9ffc56/html5/thumbnails/43.jpg)
Principales movimientos comerciales(en “billones” de metros cúbicos)
BP, SRWE, 2002
![Page 44: Combustibles Fosiles y Geopolítica](https://reader033.fdocumento.com/reader033/viewer/2022051018/55cf9427550346f57b9ffc56/html5/thumbnails/44.jpg)
IWOOD2002 - Uppsala, 24.05.2002
Países con reservas > 1012 metros cúbicos
Elipse estratégicaContiene cerca del 70% de las reservas mundiales
> 1 - 5 T.m³> 5 - 10 T.m³
> 20 T.m³
![Page 45: Combustibles Fosiles y Geopolítica](https://reader033.fdocumento.com/reader033/viewer/2022051018/55cf9427550346f57b9ffc56/html5/thumbnails/45.jpg)
Desarrollo red de gas= ferrocarril-comercio
siglo pasado
![Page 46: Combustibles Fosiles y Geopolítica](https://reader033.fdocumento.com/reader033/viewer/2022051018/55cf9427550346f57b9ffc56/html5/thumbnails/46.jpg)
Gas natural: comercio internacional vía gaseoducto.Centros producción-Centros de consumo= 4000 km
WOGR, ENI 2002
![Page 47: Combustibles Fosiles y Geopolítica](https://reader033.fdocumento.com/reader033/viewer/2022051018/55cf9427550346f57b9ffc56/html5/thumbnails/47.jpg)
“La Gran Muralla del Gas”
![Page 48: Combustibles Fosiles y Geopolítica](https://reader033.fdocumento.com/reader033/viewer/2022051018/55cf9427550346f57b9ffc56/html5/thumbnails/48.jpg)
¿Aceptar el gas como alternativa energéticaimplica aceptar un modelo geopolítico?
![Page 49: Combustibles Fosiles y Geopolítica](https://reader033.fdocumento.com/reader033/viewer/2022051018/55cf9427550346f57b9ffc56/html5/thumbnails/49.jpg)
Energies, TotalFinaElf, 2000
El cordón umbilical del gas en España
![Page 50: Combustibles Fosiles y Geopolítica](https://reader033.fdocumento.com/reader033/viewer/2022051018/55cf9427550346f57b9ffc56/html5/thumbnails/50.jpg)
El carbón
![Page 51: Combustibles Fosiles y Geopolítica](https://reader033.fdocumento.com/reader033/viewer/2022051018/55cf9427550346f57b9ffc56/html5/thumbnails/51.jpg)
¿Está más acabado que Antonio Machin?¡ Naranjas de la China !
![Page 52: Combustibles Fosiles y Geopolítica](https://reader033.fdocumento.com/reader033/viewer/2022051018/55cf9427550346f57b9ffc56/html5/thumbnails/52.jpg)
Su producción ha descendido en la OECD y laex URSS. Se ha disparado en China, resto de
Asia, America Latina y Africa
![Page 53: Combustibles Fosiles y Geopolítica](https://reader033.fdocumento.com/reader033/viewer/2022051018/55cf9427550346f57b9ffc56/html5/thumbnails/53.jpg)
¿ Un as en la manga?
![Page 54: Combustibles Fosiles y Geopolítica](https://reader033.fdocumento.com/reader033/viewer/2022051018/55cf9427550346f57b9ffc56/html5/thumbnails/54.jpg)
¿ Un as en la manga?
A la
vista de e
stas c
ifras…¿
adivinan q
uien
no fi
rmará K
ioto? ¿o
quien
lo hará p
ero n
o
lo cump
lirá?
![Page 55: Combustibles Fosiles y Geopolítica](https://reader033.fdocumento.com/reader033/viewer/2022051018/55cf9427550346f57b9ffc56/html5/thumbnails/55.jpg)
“La trama geológica del desarrollo humano”
Trobada de Professorat de Ciències de la Terra i MediAmbient del Batxillerat
Facultat de Geologia (UB), ICE (UB), CRECIT-Andorra
Barcelona, 31-1-03
Mariano [email protected]