Erromantzeak
Transcript of Erromantzeak
Koplen ezaugarriak:
· Euskal literaturako altxor preziatuena.
· Erdi Arotik datoz.
· Jairen koplak dira:
- Santa Ageda
- Gabonak (Olentzero kanta)
· Inprobisagarriak.
Egitura:· 8-10 bertso-lerroetakoak (zortziko txikia) · Garbiak.· 4 bertsotako ahapaldiak.· Bi zati:
- Lehenengo bi bertso-lerroetan naturako elementuak.
- Beste bi lerrotan desio edo nahia.· Koplaren zatirik garrantzitsuenak azken bi lerroak dira >> horretarako >> naturari lotutako irudiak erabiltzen dira.· Zirraragarriena da zatietan ez dagoela ageriko loturarik.
Ezaugarriak:
· Baladek edo erromantzeek mota askotako gaiak dituzte.
· Herri literaturak sortuak.
· Gertaeren kontaketan oinarritzen dira eta literatura generoetan.
· Egile ezagunenak: (XIX. Mendean)
- Etxahun.
- Jose María Iparragirre.
- Juan Ignazio Iztuetak.
· Balada nagusiak:
- Ahetzeko anderearen lehenengo eta bigarren kantak (1425)
- Berreterretxeren kantorea (XV. Mendea)
- Bretainiako kantorea (XV. Mendea)
- Arrasateko erreketa (1448)
Egitura:
· Metrika eta errimaren arabera kantuak izateko sortuak.
· Naturako irudiak erabiltzen dira, lehen bi lerroetan normalean.
· Berezitasunak historiari begiratuz:
- Eredu epikoa.
- Eredu epiko-liricoa.
- Eredu lirikoa.
Ezaugarriak:
· Euskal kantu tradizionalak.
· Haurrak lotarazteko.
· Mundu guztian daude hedatuak.
· Xabiar Leteren sehaska kanta.
Egitura:
· Giro epel eta samurra lortzen da.
· Erritmo motela.
· Errepikakorra.
· Monotonoa.
· Esaldien hitzen argitasuna.
· Onomatopeiak tartekatuz.