GIZAKIEN UGALTZEA

INGURUAREN EZAGUERA

2. UNITATE DIDAKTIKOA

ZAKILA Zilindro forma, luzanga eta azalez estalita Barruan uretra doa Iraitz aparatua eta ugaltze aparatua batera

BARRABILA Intxaur baten neurrikoa dira Hodi seminiferoa osatzzen ditu Bertan espermatozoideak sortzen dira

ESKROTOA Barrabilak estali eta sabelaldetik kanpo gordetzen duen azala

HODI DEFERENTEEK Barrabil bakoitzetik ateratzen dira eta uretrarekin daude lotuta

GURUIN ERANTSIEK Prostata eta semen besikulak osatzen dute Likidoak sortu eta uretrara isurtzen dituzte (semena)

GIZAKIEN UGALTZEA

1. Sexuala

2. Barruko ernalketa

3.Zigotoa eta enbrioia: garapen bibiparoa

UGALTZE APARATU ARRA

UGALTZE APARATUAK UGALTZE APARATU EMEA

OBULUTEGIAK Organo obalatu bi dira, intxaur baten neurrikoak Obuluak sortzen dituzte

FALOPIOREN TRONPAK 10 zm luzera dituzten bi hodi dira Obulutegia eta umetokia lotzen dute

UMETOKIA Madari baten neurria du eta barrua hutsik duen organoa da Horma gihartsuak ditu Baginarekin lotzen da

BAGINA 15 zm luzera den hodia Horma gihartsua Umetokia eta kanpoaldea lotzen duena

BULBA Ezpainak, bagina eta uretrako zuloak bildu eta babestu egiten ditu

UGALTZE APARATU ARRA

UGALTZE APARATU EMEA

Ugaltze aparatu arra aktibatzen da Barrabilak espermatozoideak sortzen hasten dira,

guruin erantsiak funtzionatzen hasten direnean Ugaltze aparatu arrak semena sortu eta kanporatu

egin dezake Sexu-ezaugarri sekundarioak agertzen dira

Muskuluak handiagotu, ilea pubisan eta besapetan, bizarra hasi, ahotsa baxuago bihurtzen da

Ugaltze-aparatu emea aktibatzen da 28 egunetik behin, banan-bana askatzen dira obuluak

Sexu ezaugarri sekundarioak agertzen dira Titiak handitu, aldaka zabaldu, ilea pubisan

Hilerokoaren zikloa (Hurrengo diapositiban agertzen dena hemen kopiatu)

GIZONEZKOEN SEXU HELDUTASUNA

Gorputzaren aldaketak (10-11 urte) sexu heldutasuna

Sexu aparatua aktibatzea

Sexu ezaugarri sekundarioak agertzea

SEX

U

HELD

UTA

SU

NA

EMAKUMEZKOEN SEXU HELDUTASUNA

Hilekoaren zikloa

Umetokiak eta obuluak 28 egunean duten prozesua da.

Obulua heldu eta umetokia ernaltzeko prestatzen da

DEFINIZIOA

ETAPAK

OBULAZIOA Obulutegiko obulu bat askatzen da

UMETOKIA PRESTATZEA Obulazioatik hasita 16 egunetara umetokiaren

horma loditu egiten da Barruko aldea odol hodiz betetzen da, obulua

ernaltzeko prestatzen da horrela Ernalketa izanez gero, zigotoa horma sendo

horretan itsatsita geratzen da HILEKOA

Ernaldu ezean, obulua kanporatu egiten da Horma barruko estalkia eta odola botatzen da Kanporatze hori hilekoa da

HILEKOAREN ZIKLOA

HO

NELA

UG

ALTZ

EN

GA

RA

1.ERNALTZEA

2.HAURDUNALDIA

Espermatozoide bat eta obulu bat elkartzen dira ZIGOTOA sortu Falopio trompa batetan geratzen da Zigotoak ENBRIOIA sortzen du eta umetokira iristen da Umetokiaren horman geratzen da itsatsita HAURDUNALDIA

hasiz

Lehenengoko hiruilekoa Enbrioia likidoz betetako poltsa baten sartzen da ZAKU

AMNIOTIKOA KAREN organoa sortzen da Elikagaiak eta oxigenoa zilbor hestetik heltzen dira Ezaugarriak:

8 zmtoko tamaina hartzen du, gizakiaren forma dauka eta pisua hartzen du

Bigarren hiruilekoa Enbrioia fetu izena hartzen du Hezurrak, muskuluak eta gainerako organo guztiak garatzen dira Mugitzen hasten da 30 zmko luzeera hartzen du

Hirugarren hiruilekoa (hurrengo diapositiban)

Hirugarren hiruilekoa Fetoak nahiko helduta ditu organoak (7. hilebetean) Amagandik kanpo bizi ahal da Une horretatik jaio arte pisu gehiago hartzen du Burua umetokiaren lepoan alokatzen da erditze momentua prestatzeko

3.ERDITZEA

HO

NELA

UG

ALTZ

EN

GA

RA

2.HAURDUNALDIA

Uzkurdurak: Umetokiko hormaren muskuluetan agertzen diren mugimenduak dira. Umea umetokitik irteteko.

Zaku amniotikoa apurtu eta umea baginatik zehar ateratzen da

Kanpoan dagoenean umearen birikiak martxan hasten dira Zilbor hestea mozten da eta ZILBORRA bihurtzen da