TEXTOS LATINOS 2º BACHILLERATO. TEMA 1: JÚPITER Romani multos deos multasque deas N. pl. Ac. pl....
-
Upload
lorenzo-alvarado-cardenas -
Category
Documents
-
view
360 -
download
5
Transcript of TEXTOS LATINOS 2º BACHILLERATO. TEMA 1: JÚPITER Romani multos deos multasque deas N. pl. Ac. pl....
-
TEXTOS LATINOS
2 BACHILLERATO
-
TEMA 1: JPITER
Romani multos deos multasque deas N. pl. Ac. pl. Suj. C.D.
romanus-a-um multus-a-um deus-i multus-a-um conj. coord. cop. dea-ae romano mucho dios mucho y diosa summa pietate coluerunt. Ab. sg. 3 pers. pl. C.C. Perf. ind. act. summus-a-um pietas-pietatis colo-colui-cultum 3 el ms alto piedad cultivar; honrar, venerar
Traduccin: Los romanos honraron a muchos dioses y a muchas diosas con la ms alta piedad.
-
Iuppiter erat pater et rex deorum hominumque. N. sg. 3 sg. N. sg. G. pl. Suj. Imperf. ind. Atributo C. N.
Iuppiter-Iovis sum-es-esse-fui pater-patris C.c.c. rex-regis deus-i homo-hominis C.c.c. Jpiter ser, estar (con Atr.) padre y rey dios hombre y estar, haber, existir (sin Atr.)
Traduccin: Jpiter era el padre y el rey de los dioses y de los hombres.
Itaque Iovi magnum templum in Capitolio dedicaverunt. Dat. sg. Ac. sg. Abl. sg. 3 pl. C.I. C.D. C.C. L. en Perf. Ind.
C.c.ilativa Iuppiter-Iovis magnus-a-um templum-i Prep. abl. Capitolium-i dedico 1 As pues Jpiter grande, gran templo en Capitolio dedicar
Traduccin: As pues dedicaron un gran templo a Jpiter en el Capitolio.
-
Primi dei Uranus et Gaia fuerunt. N. pl. N. sg. 3 pl. Suj. Atr. Perf. Ind.
primus-a-um deus-i Uranus-i C.c.c. Gaia-ae sum-es-esse-fui primero dios Urano (Cielo) y Gaya (Tierra) ser, estar (con Atr.) estar, haber, existir (sin Atr.)
Traduccin: Los primeros dioses fueron Urano y Gaya.
Titanes, eorum filii, patri suo bellum gesserunt. N. pl. G. pl. N. pl. D. sg. Ac. sg. 3 pl. Suj. C.N. Apos. Suj. C. I. C.D. Perf. Ind.
Titan-Titanis is-ea-id filius-i pater-patris suus-a-um bellum-i gero-gessi-gestum 3Titn ste hijo padre suyo, su guerra hacer, llevar
Traduccin: Los Titanes, hijos de stos, hicieron la guerra a su padre.
-
Titan Saturnus Uranum regno exspoliavit. N. sg. Ac. sg. Ab. sg. 3 sg. Suj. C.D. C.C. L de Perf. Ind.
Titan-Titanis Saturnus-i Uranus-i regnum-i exspolio 1 Titn Saturno Urano reino expulsar
Traduccin: El Titn Saturno expuls de su reino a Urano.
Deinde vorabat suos filios. 3 sg. Ac. Pl. Imperf. Ind. C.D.
Adv. voro 1 suus-a-um filius-i luego devorar suyo, su hijo
Traduccin: Luego devoraba a sus hijos.
-
Rhea, uxor Saturni, filium Iovem in Creta abdidit. N. sg. N. sg. Gen sg. Ac. sg. Ab. sg. 3 sg. Suj. Apos. C.N. C.D. C.C. L en Perf. Ind.
Rhea-ae uxor-uxoris Saturnus-i filius-i Iuppiter-Iovis prep. abl. Creta-ae abdo-abdidi-abditum 3 Rea esposa Saturno hijo Jpiter en Creta esconder
Traduccin: Rea, esposa de Saturno, escondi a su hijo Jpiter en Creta.
Ibi capra Amalthea puerum lacte aluit. Nom sg. Ac. sg. Abl. sg. 3 sg. Suj. C.D. C.C. Perf. ind.
Adv. capra-ae Amalthea-ae puer-i lac-lactis alo-alui-alitum 3 All cabra Amaltea nio leche alimentar
Traduccin: All la cabra Amaltea aliment al nio con su leche.
-
Postero die Iuppiter cum capra ludebat et eius cornu fregit. Ab. sg. N. sg. Ab. sg. 3 sg. Gen. sg. Ac. sg. 3 sg. C.C. Suj. C.C. Imp. Ind. C.N. C.D. Perf. Ind.
us-a-um es-ei Iuppiter-Iovis prep. abl. a-ae Ccc is-ea-id u-us ludo-lusi-lusum 3 frango-fregi-fractum 3 siguiente da Jpiter con cabra jugar y sta cuerno romper
Traduccin: Al da siguiente, Jpiter jugaba con la cabra y rompi el cuerno de sta (su cuerno)
Magnum dolorem suscepit puer. Acus. sg. 3 sg. Nom. sg. C.D. Perf. ind. Suj.
us-a-um dolor-doloris (m) suscipio-suscepi-susceptum 3 puer-i gran, grande dolor soportar nio
Traduccin: El nio soport un gran dolor.
-
Postea Iuppiter Saturnum e caelo expulit. N. sg. Ac. sg. Ab. sg. 3 sg. Suj. C.D. C.C. L de Perf. Ind.
Adv. Iuppiter-Iovis Saturnus-i prep. abl. caelum-i expello-expuli-expulsum 3 Despus Jpiter Saturno de cielo expulsar
Traduccin: Despus, Jpiter expuls del cielo a Saturno.
Sed Titanes Iovis imperium non acceperunt et Nom. pl. Gen. sg. Ac. sg. 3 pl. Suj. C.N.C.D. Perf. ind.
C.c.advers. Titan-Titanis Iuppiter-Iovis um-i Adv. accipio-accepi-acceptum 3 Ccc Pero Titn Jpiter mando, poder no aceptar
Iuppiter eos in atroci proelio vicit. Nom. sg. Ac. pl. Abl. sg. 3 sg. Suj. C.D. C.C. L. en Perf. ind.
Iuppiter-Iovis is-ea-id prep. abl. atrox-atrocis proelium-i vinco-vici-victum 3 Jpiter ste en atroz combate vencer
Traduccin: Pero los Titanes no aceptaron el mando (poder) de Jpiter y Jpiter venci a stos en un combate atroz (cruel, violento).
-
Tunc omnes dei Iovi paruerunt et Nom. pl. Dat. sg. 3 pl. Suj. C.I. Perf. ind.
Adv. omnis-e deus-i Iuppiter-Iovis pareo-parui-paritum 2 CccEntonces todo dios Jpiter obedecer
Iuppiter totum caelum orbemque terrarum rexit.Nom. sg. Ac. sg. Gen. pl. 3 sg. Suj. C.D. C.N. Perf. ind.
Iuppiter-Iovis totus-a-um caelum-I orbis-is (m) Ccc terra-ae rego-rexi-rectum 3 Jpiter todo cielo crculo, superficie y tierra gobernar
Traduccin: Entonces todos los dioses obedecieron a Jpiter y Jpiter gobern todo el cielo y el crculo (la superficie) de las tierras.
-
TEMA 2: VENUS Y VULCANO
Venus pulchrior quam Minerva fuit. N. sg. N. sg. N. sg. 3 sg. Suj. Atr. 2 trm. compar. Perf. ind.
Venus-Veneris pulcher-chra-chrum adv. Minerva-ae sum-es-esse-fui Venus hermoso, -a que Minerva ser Traduccin: Venus fue ms hermosa que Minerva.
Vulcanus Venerem multum amabat, Nom. sg. Acus. sg. 3 sg. Suj. C.D. Imperf. ind.
Vulcanus-i Venus-Veneris adv. amo-amavi-amatum 1 Vulcano Venus mucho amar
[quia pulcherrima dearum erat]. Nom. sg. Gen. pl. 3 sg. Atr. C.Superlativo Imperf. ind.
Conj. sub. causal pulcher-chra-chrum dea-ae sum-es-esse-fui porque hermoso, -a diosa ser
Traduccin: Vulcano amaba mucho a Venus, porque era la ms hermosa de las diosas.
-
Venus nupsit Vulcano. N. sg. 3 sg. Abl. sg. Suj. Perf. Ind. C.C.
Venus-Veneris nubo-nupsi-nuptum 3 Vulcanus-i Venus casarse Vulcano Traduccin: Venus se cas con Vulcano.
Mars fortior et formosior Vulcano erat. Nom. sg. Nom. sg. Abl. sg. 3 sg. Suj. Atr. 2 trm comp. Imperf. ind.
Mars-Martis fortis-e Ccc formosus-a-um Vulcanus-i sum-es-esse-fui Marte fuerte, valiente y hermoso, bello Vulcano ser
Traduccin: Marte era ms fuerte (valiente) y hermoso que Vulcano.
-
Itaque Venus Vulcanum cum Marte facillime fefellit. Nom. sg. Acus. sg. Abl. sg. adv. 3 sg. Suj. C.D. C.C. superlat. Perf. ind.
C.c. ilativa Venus-Veneris Vulcanus-i prep. abl. Mars-Martis facilis-e fallo-fefelli-falsum 3 as pues Venus Vulcano con Marte muy fcilmente engaar
Traduccin: As pues Venus enga muy fcilmente a Vulcano con Marte.
Vulcanus vera cognovit et N. sg. Acus. pl. n. 3 sg. Suj. Perf. Ind.
Vulcanus-i verus-a-um cognosco-cognovi-cognitum 3 Ccc Vulcano verdadero conocer y in rete duos amantes cepit. Abl. sg. Acus. pl. 3 sg. C.C. C.D. Perf. Ind.
prep. abl. rete-retis duo-ae-o amans-amantis capio-cepi-captum 3 en red dos amantes capturar
Traduccin: Vulcano conoci la verdad (lo verdadero, las cosas verdaderas) y captur a los dos amantes en una red.
-
Iuppiter poenas tribus deis dedit. N. sg. Acus. pl. Dat. pl. 3 sg. Suj. C.D. C.I. Perf. ind.
Iuppiter-Iovis poena-as tres-tria deus-i do-das-dare-dedi-datum 1 Jpiter castigo tres dios dar Traduccin: Jpiter dio castigos a los tres dioses.
Vulcanus deus deformis erat. N. sg. Nom sg. 3 sg. Suj. Atr. Imperf. ind.
Vulcanus-i deus-i deformis-e sum-es-esse-fui Vulcano dios deforme ser Traduccin: Vulcano era un dios deforme.
Itaque Iuppiter Vulcanum de Olympo deiecit in terram. N. sg. Acus. sg. Abl. sg. 3 sg. Acus. sg. Suj. C.D. C.C.L. de Perf. ind. C.C.L. a
C.c.ilativa Iuppiter-Iovis Vulcanus-i prep. abl. Olympus-i prep. ac. terra-ae deicio-deieci-deiectum 3 as pues Jpiter Vulcano de Olimpo expulsar a, hacia tierra Traduccin: As pues Jpiter expuls a Vulcano del Olimpo a la tierra.
-
Vulcanus in Sicilia cecidit per auras. N. sg. Abl. sg. 3 sg. Ac. pl. Suj. C.C.L en Perf. ind. C.C.L por
Vulcanus-i prep. ab. Sicilia-ae cado-cecidi-casum 3 prep. ac. aura-ae Vulcano en Sicilia caer por, a travs de aire Traduccin: Vulcano cay en Sicilia a travs de los aires.
In monte Aetna Cyclopes cum Vulcano arma deorum faciunt. Abl. sg. Nom. pl. Abl. sg. Ac. pl. Gen pl. 3 pl. C.C.L en Suj. C.C. C.D. C.N. Pres. ind.
prep. ab. Aetna-ae Cyclops-Cyclopis prep. ab. Vulcanus-i arma-orum deus-i mons-montis facio-feci-factum 3 en monte Etna Cclopes con Vulcano armas dios hacer Traduccin: En el monte Etna los Cclopes hacen las armas de los dioses con Vulcano.
Romae Vulcanus patronus ferrariis erat. Locat. N. sg. N. sg. Dat. pl. 3 sg. C.C.L en Suj. Atr. C.I Imperf. ind.
Roma-ae Vulcanus-i patronus-i ferrarius-i sum-es-esse-fui Roma Vulcano patrono, protector herrero ser Traduccin: En Roma Vulcano era el patrono para (de) los herreros.
-
Ferrarii domo ad Vulcani templum mane veniebant. N. pl. Abl. sg. Gen sg. Ac. sg. 3 pl. Suj. C.C.L de C.N. C.C.L a Imperf. ind.
ferrarius-i domus-i prep. ac. Vulcanus-i templum-i adv. venio-veni-ventum 4 herrero casa a, hacia Vulcano templo por la maana venir Traduccin: Los herreros venan por la maana de la casa hacia el templo de Vulcano.
Postea e templo domum ad laborem reveniebant. Abl. sg. Ac. sg. Ac. sg. 3 pl. C.C.L de C.C.L a C.C. Imperf. ind.
Adv. prep. ab. templum-i domus-i prep. ac. labor-oris revenio-reveni-reventum 4despus de, desde templo casa trabajo regresar a, hacia, junto a, hasta, para Traduccin: Despus regresaban del templo a la casa para el trabajo.
-
TEMA 3: NEPTUNO, PLUTN, APOLO, DIANANos in templis deos summa pietate colimus. N. pl. Abl. pl. Acus. pl. Abl. sg. 1 pl. Suj. C.C.L en C.D. C.C. Perf. ind.
Ego prep. ab. templum-i deus-i summus-a-um pietas-pietatis colo-colui-cultum 3 yo en templo dios el ms alto piedad honrar, venerar Traduccin: Nosotros honramos a los dioses en los templos con la ms alta piedad
Ei a nobis sacrificia in templorum aris accipiunt.N. pl. Ab. pl. Ac. pl. Gen pl. Ab. pl. 3 pl. Suj. C.C.L. de C.D. C.N. C.C.L en Pres. ind.
is-ea-id prep. ab. ego sacrificium-i prep. ab. templum-i ara-ae accipio-accepi-acceptum 3 ste de,desde yo sacrificio en templo altar recibir Traduccin: stos reciben de nosotros sacrificios en los altares de los templos.
Iuppiter mundum inter suos fratres divisit. N. sg. Acus. sg. Ac. pl. 3 sg. Suj. C.D. C.C. Perf. ind.
Iuppiter-Iovis mundus-i prep. ac. suus-a-um frater-fratris divido-divisi-divisum 3 Jpiter mundo entre suyo, su hermano dividir Traduccin: Jpiter dividi el mundo entre sus hermanos.
-
Neptunus et Pluto eius fratres erant. N. sg. Nom. sg. Gen. sg. Nom. pl. 3 pl. Suj. C.N. Atr. Imperf. ind.
Neptunus-i C.c.c. Pluto-Plutonis is-ea-id frater-fratris sum-es-esse-fui Neptuno y Plutn ste hermano ser Traduccin: Neptuno y Plutn eran hermanos de ste.
Neptunus, [qui maris deus erat], ab Amphitrite amatus est. N. sg.m. N. sg.m. Gen. sg. N. sg. 3 sg. Ab. sg. 3 sg. Suj. Suj. C.N. Atr. Imp. ind. C.Ag. Perf. ind. pas.
Neptunus-i qui-quae-quod mare-is (n) deus-i sum prep. ab. Amphitrite-is amo 1 Neptuno que mar dios ser por Anftrite amar Traduccin: Neptuno, que era dios del mar, fue amado por Anftrite.
-
Pluto in Inferis cum Proserpina coniuge regnavit, N. sg. Abl. pl. Abl. sg.f. 3 sg. Suj. C.C.L en C.C. Perf. ind.
Pluto-onis prep. ab. Inferi-orum prep. ab. Proserpina-ae coniux-coniugis regno 1 Plutn en Infiernos con Proserpina esposa reinar
[quae ab ipso Plutone rapta erat].N. sg.f. Abl. sg. 3 sg. Suj. C.Ag. Pluscuamperf. ind. pas.
qui-quae-quod prep. ab. ipse-a-um Pluto-onis rapio-rapui-raptum 3 que por mismo, propio Plutn raptar Traduccin: Plutn rein en los Infiernos con su esposa Proserpina, que haba sido raptada por el propio Plutn.
-
Diana feras ipsis sagittis in silvis vulnerabat. N. pl. Ac. pl. Abl. pl. Abl. pl. 3 sg. Suj. C.D. C.C. C.C.L en Imperf. ind.
Diana-ae fera-ae ipse-a-um sagitta-ae prep. abl. silva-ae vulnero 1 Diana fiera mismo, propio flecha en bosque herir Traduccin: Diana hera a las fieras con sus propias flechas en los bosques.
Apollo oraculis suis responsa dabat. N. sg. Ab. pl. Ac. pl. 3 sg. Suj. C.C. C.D. Imperf. ind.
Apollo-Apollinis oraculum-i suus-a-um responsum-i do-das-dare-dedi-datum 1 Apolo orculo suyo, su repuesta dar Traduccin: Apolo daba respuestas a sus orculos.
Quibus responsa dabat? Hominibus. Dat. pl. Acus. pl. 3 sg. Dat. pl. C.I. C.D. Imperf. ind. C.I.
quis-quae-quid responsum-i do-das-dare-dedi-datum 1 homo-hominis quin respuesta dar hombre Traduccin: A quines daba respuestas? A los hombres.
-
[Si quis res futuras cognoscere volebat], N. sg. Acus. pl. Inf. Pres. act. 3 sg. Suj. C.D. inf. C.D. Imperf. ind.
Conj. cond. quis-quae-quid res-rei futurus-a-um cognosco-cognovi-cognitum 3 volo-vis-velle-volui----- si alguien hecho futuro conocer querer
Apollinem de eisdem rebus interrogabat. Acus. sg. Abl. pl. 3 sg. C.D. C.C. Imperf. ind.
Apollo-Apollinis prep. ab. idem-eadem-idem res-rei interrogo 1 Apolo de, sobre el mismo hecho preguntar Traduccin: Si alguien quera conocer los hechos (sucesos) futuros, preguntaba a Apolo sobre los mismos hechos.
-
Iuno coniugem Iovem amabat.N. sg. Ac. sg. 3 sg. Suj. C.D. Imperf. ind.
Iuno-Iunonis coniux-coniugis Iuppiter-Iovis amo 1 Juno esposo Jpiter amar Traduccin: Juno amaba a su esposo Jpiter.
Pasiva: El esposo Jpiter era amado por Juno.
Coniux Iuppiter amabatur a Iunone.
Ipsi poetae Minervam laudaverant. N. pl. Ac. sg. 3 pl. Suj. C.D. Pluscuamperf. ind.
ipse-a-um poeta-ae Minerva-ae laudo 1 mismo, propio poeta Minerva alabar Traduccin: Los propios poetas haban alabado a Minerva.
Pasiva: Minerva haba sido alabada por los propios poetas.
Minerva laudata erat ab ipsis poetis.
-
Agricolae a Cerere in agri cultura docebantur. N. pl. Ab. sg. Gen. sg. Ab. sg. 3 pl. Suj. C.Ag. Imperf. ind. pas.
agricola-ae prep. abl. Ceres-Cereris prep. abl. ager-agri cultura-ae doceo-docui-doctum 2 agricultor por Ceres en campo cultivo ensear Traduccin: Los agricultores eran enseados por Ceres en el cultivo del campo.
Activa: Ceres enseaba a los agricultores en el cultivo del campo. Ceres docebat agricolas in agri cultura.
Mars, deus belli, a militibus vocatus erat.N. sg. N. sg. Gen. sg. Ab. pl. 3 sg. Suj. Apos. C.N. C.Ag. Plusc. ind. pas.
Mars-Martis deus-i bellum-i Prep. ab. miles-militis voco 1 Marte dios guerra por soldados invocar, llamar Traduccin: Marte, dios de la guerra, haba sido invocado por los soldados.
Activa: Los soldados haban invocado a Marte, dios de la guerra. Milites vocaverant Martem, belli deum.
-
TEMA 4: BACO Y MERCURIOBacchus, tractus in curru, hominibus vitem dedit. N. sg. Nom. sg. Abl. sg. Dat. pl. Acus. sg. 3 sg. Suj. ppp Apos. C.C.L en C.I. C.D. Perf. ind.
Bacchus-i traho-traxi-tractum 3 prep. ab. currus-us homo-hominis vitis-is do-dedi-datum 1 Baco arrastrar en carro hombre vid dar Trad.: Baco, arrastrado en su carro, dio la vid a los hombres.
Is cum Ariadna, relicta a Theseo in insula, vixit. N. sg. Ab. sg. Ab. sg. Ab. sg. Ab. sg. 3 sg. Suj. C.C. ppp Apos. C.Ag. C.C.L en Perf. ind.
is-ea-id prep. ab. a-ae prep. ab. us-i prep. ab. a-ae relinquo-reliqui-relictum 3 vivo-vixi-victum 3 ste con Ariadna abandonar por Teseo en isla vivir Trad.: ste vivi con Ariadna, abandonada por Teseo en una isla.
Mulieres tympana pulsantes in Bacchanalibus clamabant. N. pl. Acus. pl. Nom. pl. Ab. pl. 3 pl. Suj. C.D. ppa Suj. C.C.L en Imperf. ind.
mulier-is um-i pulso 1 prep. Ab. Bacchanal-alis clamo 1 mujer tambor golpear en Bacanal gritar Trad.: Las mujeres golpeando los tambores gritaban en las Bacanales.
-
[Relictis domis noctu], eae in agros veniunt Ab. pl. Ab. pl. Nom. pl. Acus. pl. 3 pl. ppp Suj. lg. Suj. C.C.L a Pres. ind.ORACIN SUBORDINADA ABLATIVO ABSOLUTO
us-i Adv. is-ea-id prep. ac. ager-agri relinquo-reliqui-relictum 3 venio-veni-ventum 4 abandonar casa por la noche ste a, hacia campo venir
et ibi Bacchum adorant. Acus. sg. 3 pl. C.D. Pres. ind.
Ccc Adv. us-i adoro 1 y all Baco adorar Trad.: Una vez abandonadas las casas por la noche, stas (mujeres) vienen a los campos y all adoran a Baco.
[Oriente sole], domum regrediebantur. Ab. sg. Ab. sg. Ac. sg. 3 pl. ppa Suj. lg. C.C.L a Imperf. ind. pas ORACIN SUBORDINADA ABLATIVO ABSOLUTO
orior-ortus sum 4 dep. sol-solis domus-i regredior-regressus sum 3 dep. salir sol casa retirarse Trad.: Saliendo el sol, se retiraban a casa.
-
Mercurius, mercatorum patronus, quoque Nom. sg. Gen. pl. Nom. sg. Suj. C.N. Apos. us-i mercator-mercatoris us-i Adv. Mercurio comerciante patrn tambin
deorum mandata portare solebat. Gen. pl. Acus. pl. Inf. pres. act. 3 pl. C.N. C.D. inf. C.D. Imp. ind.
us-i um-i porto 1 soleo-solitus sum 2 semidepon. dios orden llevar soler
Trad.: Mercurio, patrn de los comerciantes, sola tambin llevar los encargos de los dioses.
-
Apollinis boves rapuit, sed Iuppiter iussit Gen. sg. Ac. pl. 3 sg. Nom. sg. 3 sg. C.N. C.D. Perf. ind. Suj. Perf. ind.
Apollo-Apollinis bos-bovis rapio-rapui-raptum 3 C.c.adv. Iuppiter-Iovis iubeo-iussi-iussum 2 Apolo buey robar pero Jpiter mandar
[Mercurium Apollini eos tradere]. Ac. sg. Dat. sg. Acus. pl. Inf. pres. act. Suj. inf. C.I. C.D. inf.
us-i Apollo-Apollinis is-ea-id trado-tradidi-traditum 3 Mercurio Apolo ste entregar
ORACIN SUBORDINADA SUSTANTIVA CD / INFINITIVO NO CONCERTADO
Trad.: (Mercurio) rob los bueyes de Apolo, pero Jpiter mand que Mercurio entregara stos a Apolo.
-
Iuppiter iussit [Mercurium animas mortuorum Nom. sg. 3 sg. Ac. sg. Ac. pl. Gen. pl. Suj. Perf. ind. Suj. inf. C.D. inf. C.N.
Iuppiter-Iovis iubeo-iussi-iussum 2 us-i a-ae us-a-um Jpiter mandar Mercurio alma muerto ORACIN SUBORDINADA SUSTANTIVA CD / INFINITIVO NO CONCERTADO
ducere ad Inferos]. Inf. pres. act. Acus. pl. C.C.L a
duco-duxi-ductum 3 prep. ac. Inferi-orum conducir a, hacia los Infiernos
Trad.: Jpiter mand que Mercurio condujera las almas de los muertos hacia los Infiernos.
-
[Sententiis dictis], oportebat portare animas Ab. pl. Ab. pl. 3 sg. Inf. pres. act. Ac. pl. Suj. lg. Part. perf. pas. Imp. ind. C.D. C.D. inf.
a-ae dico-dixi-dictum 3 oportet-oportuit----- porto 1 a-aeopinin, sentencia pronunciar ser necesario llevar alma
ORACIN SUBORDINADA ABLATIVO ABSOLUTO
in Tartarum aut in Campos Elysios. Ac. sg. Ac. pl. C.C.L a
Prep. ac. us-i C.c.disy. Prep.ac. us-i us-a-um a, hacia Trtaro o a, hacia campo Elseo
Trad.: Una vez pronunciadas las opiniones (sentencias), era necesario llevar las almas hacia el Trtaro o hacia los Campos Elseos.
-
TEMA 5: MINERVAIuppiter [Vulcanum suum caput frangere] iussit. N. sg. Acus. sg. Acus. sg. Inf. pres. act. 3 sg. Suj. Suj. inf. C.D. inf. Perf. ind. ORACIN SUBORDINADA SUSTANTIVA CD / INFINITIVO NO CONCERTADO
Iuppiter-Iovis us-i us-a-um caput-capitis (n) frango-fregi-fractum 3 iubeo-iussi-iussum 2 Jpiter Vulcano suyo, su cabeza romper mandar Traduccin: Jpiter mand que Vulcano rompiera su cabeza.
Vulcanus ad frangendum caput secure usus est. N. sg. Ac. sg. GERUNDIVO Ab. sg. 3 sg. Suj. C.C. Valor final C.C. Perf. ind. pas.
us-i Prep. ac. frango-fregi-fractum 3 caput-capitis (n) secur-securis utor-usus sum 3 dep. Vulcano para romper cabeza hacha utilizar, usar Traduccin: Vulcano utiliz un hacha (se sirvi de un hacha) para romper la cabeza.
Hoc facile factu erat. N. sg. n. N. sg. Ab. sg. 3 sg. Suj. Atr. C.C. Imperf. ind. SUPINO hic-haec-hoc facilis-e facio-feci-factum 3 sum-es-esse-fui----- ste fcil hacer ser Traduccin: Esto era fcil de hacer.
-
Sic Minerva nata est hastam, scutum, galeam et loricam N. sg. 3 sg. Ac. sg. Suj. Perf. ind. pas. C.D. part.
Adv. a-ae nascor-natus sum 3 dep. a-ae um-i a-ae Ccc a-ae as Minerva nacer lanza escudo casco y coraza
portans pugnandi causa. N. sg. Gen. sg. Predicativo del Suj. C.C. Valor final PART. PRES. ACT. GERUNDIO
porto 1 pugno 1 Prep. gen. llevar luchar para
Trad.: Minerva naci as llevando una lanza, un escudo, un casco y una coraza para luchar.
Deinde Minerva Athenas contendit adiuvatum hanc urbem. N. sg. Acus. pl. 3 sg. Acus. sg. Ac. sg. Suj. C.C.L a Perf. ind. C.C. Valor final C.D. del supino Supino
Adv. a-ae Athenae-arum adiuvo-adiuvi-adiutum 1 hic-haec-hoc urbs-urbis contendo-contendi-contentum 3 luego Minerva Atenas dirigirse a ayudar ste ciudad Traduccin: Luego Minerva se dirigi a Atenas para ayudar a esta ciudad.
-
Oleam et vitem Atheniensibus dedit, [quia eos protectura erat]. Ac. sg. Dat. pl. 3 sg. Acus. pl. 3 sg. C.D. C.I. Perf. ind. C.D. Imp. ind. Perif. act. ORACIN SUBORDINADA CIRCUNSTANCIAL CAUSAL
a-ae Ccc vitis-is Athenienses-ium conj. causal is-ea-id do-dedi-datum 1 protego-protexi-protectum 3 aceite y vid atenienses dar porque ste proteger Trad.: Dio a los atenienses el olivo y la vid, porque iba a proteger a stos.
Rex Athenarum iussit [Minervam Atheniensibus venerandam esse]. N. sg. Gen. pl. 3 sg. Ac. sg. Dat. pl. Inf pres. Suj. C.N. Perf. ind. Suj. inf. C.Ag. Perifrst. pas. ORACIN SUBORDINADA SUSTANTIVA CD / INFINITIVO NO CONCERTADO
rex-regis ae-arum a-ae Athenienses-ium veneror 1 dep. iubeo-iussi-iussum 2 rey Atenas mandar Minerva atenienses venerar Trad.: El rey de Atenas mand que Minerva deba ser venerada por los Atenienses.
Athenienses locum elegerunt condendo templo. N. pl. Acus. sg. 3 pl. Dat. sg. Suj. C.D. Perf. ind. GERUNDIVO Valor final
Athenienses-ium us-i eligo-elegi-electum 3 condo-condidi-conditum 3 um-i atenienses lugar elegir fundar templo Trad.: Los atenienses eligieron un lugar para fundar el templo.
-
TEMA 6: CERES Y PROSERPINACeres dea frugum erat. Nom. sg. Nom. sg. Gen. pl. 3 sg. Suj. Atr. C.N. Imperf. ind.
Ceres-Cereris a-ae frux-frugis sum-es-esse-fui Ceres diosa fruto ser Trad.: Ceres era la diosa de los frutos.
Filia, Proserpina, Cereri erat. N. sg. Nom. sg. Dat. sg. 3 sg. Suj. Apos. Dativo posesivo Imperf. ind. a-ae a-ae Ceres-Cereris sum-es-esse-fui hija Proserpina Ceres ser Trad.: Ceres tena una hija, Proserpina.
Pluto, incensus in Proserpinae amore, eam rapturus erat.N. sg. N. sg. Gen. sg. Ab. sg. Ac. sg. 3 sg. Suj. Apos. C.N. C.C.L en C.D. Imperf. ind. Part. Perf. Pas. PERIFRSTICA ACTIVAPluto-Plutonis prep. ab. a-ae amor-amoris is-ea-id rapiorapui-raptum 3 incendo-incendi-incensum 3 Plutn incendiar en Proserpina amor ste raptar Trad.: Plutn, encendido en el amor de Proserpina, iba a raptar a sta.
-
Sic circumiit Proserpinam suis bracchiis et in Inferos intulit. 3 sg. Ac. sg. Ab. pl. Ac. pl. 3 sg. Perf. ind. C.D. C.C. C.C.L a Perf. ind.
adv. circumeo-is-ire-i(v)i-itum a-ae suus-a-um um-i Ccc prep. ac. Inferi-orum infero-intuli-inlatum 3as rodear Proserpina suyo, su brazo y a, hacia Infiernos llevar Trad.: Rode as a Proserpina con sus brazos y la llev a los Infiernos.
Ceres, Proserpinae clamores audiens, adiit adiuvatum, N. sg. Gen. sg. Ac. pl. Nom. sg. 3 sg. Ac. sg. Suj. C.N. C.D. Apos. Perf. ind. Valor final Part. pres. act. Supino Ceres-Cereris a-ae clamor-clamoris audio 4 adeo-adii-aditum adiuvo 1 Ceres Proserpina gritero or dirigirse ayudar
sed Proserpina iam afuerat. N. sg. 3 sg. Suj. Pluscuamp. ind. Cc adv a-ae adv. absum-afui-afuturus pero, sino Proserpina ya estar ausente, estar lejos Trad.: Ceres, oyendo los griteros de Proserpina, se dirigi (acudi) a ayudarla, pero Proserpina ya estaba ausente.
-
Sol, [qui omnia videt], nolebat ei dicere raptoris nomen. N.sg.m. N.sg.m. Ac. pl. 3 sg. 3 sg. Dat. sg. Inf. pr. act. Gen. sg. Acus. sg. Suj. Suj. C.D. Pres. ind. Imp. ind. C.I. C.D. C.N. C.D. inf. ORACIN SUBORDINADA ADJETIVA O DE RELATIVO
Sol-Solis omnis-e nolo-nolui--- 3 is-ea-id raptor-raptoris qui-quae-quod video-vidi-visum 2 dico-dixi-dictum 3 nomen-nominis (n) Sol que todo ver no querer ste decir raptor nombre Trad.: El Sol, que ve todo (todas las cosas), no quera decir el nombre del raptor a sta.Ceres non poterat ferre dolorem non videndae Proserpinae. N. sg. 3 sg. Inf pres. act. Ac. sg. Gen. sg. Suj. Imperf. ind. C.D. C.D. inf. C.N. GERUNDIVO
Ceres-Cereris fero-tuli-latum dolor-doloris video-vidi-visum 2 a-ae Adv. possum-potui--- Adv. Ceres no poder soportar dolor no ver Proserpina Trad.: Ceres no poda soportar el dolor de no ver a Proserpina.
Itaque apud Iovem iit petendae iustitiae gratia. Acus. sg. 3 sg. Gen. sg. C.C. Perf. ind. GERUNDIVO Valor final
Cc ilativa prep. ac. Iuppiter-Iovis eo-i(v)i-itum 4 peto-petivi-petitum 3 a-ae prep. gen. as pues junto a Jpiter ir pedir justicia para Trad.: As pues fue junto a Jpiter para pedir justicia.
-
Iuppiter voluit [filiam ad terram redire]. N.sg. 3 sg. Ac. sg. Ac. sg. Inf. pr. act. Suj. Perf. ind. Suj. Inf. C.C.L a ORACIN SUBORDINADA SUSTANTIVA C.D. O DE INFINITIVO NO CONCERTADO
Iuppiter-Iovis volo-volui--- 3 a-ae Prep. ac. a-ae redeo-redii-reditum 4 Jpiter querer hija a, hacia tierra regresar
Trad.: Jpiter quiso que su hija regresara a la tierra.
Tunc Ceres ad Inferos profecta est. N. sg. Ac. pl. 3 sg. Suj. C.C.L a Perf. ind. pas.
adv. Ceres-Cereris Prep. ac. Inferi-orum proficiscor-profectus sum 3 dep.entonces Ceres a, hacia Infiernos partir, marcharse
Trad.: Entonces Ceres se march hacia los Infiernos.
-
Ibi Pluto, a Cerere convictus, sivit Nom. sg. Abl. sg. Nom. sg. 3 sg. Suj. C.Ag. Apos. Perf. ind. PART. PERF. PAS. Adv. Pluto-Plutonis prep. abl. Ceres-Cereris convinco-convici-convictum 3 sino-sivi-situm 3all Plutn por Ceres convencer permitir
[Proserpinam ad matrem adesse per sex menses]. Acus. sg. Ac. sg. INF. PRES. ACT. Ac. pl. Suj. inf. C.C. C.C. ORACIN SUBORDINADA SUSTANTIVA CD / INFINITIVO NO CONCERTADO
a-ae prep. ac. mater-matris prep. ac. indecl. mensis-is adsum-ades-adesse-adfui---- Proserpina junto a madre estar presente durante seis mes
Trad.: All Plutn, convencido por Ceres, permiti que Proserpina estuviera (presente) junto a su madre durante seis meses.
-
TEMA 7: VALORES ESPECIALES DE LOS CASOS
Senatus Catilinam sententiam rogabat. N.sg. Ac. sg. Acus. sg. 3 sg. Suj. DOBLE ACUSATIVO Imp. ind. us-us a-ae a-ae rogo 1 senado Catilina opinin preguntar
Trad.: El senado preguntaba a Catilina su opinin.
Rex Romam legatos misit. N.sg. Ac. sg. Acus. pl. 3 sg. Suj. C.C.L a C.D. Perf. ind.
rex-regis a-ae us-i mitto-misi-missum 3 rey Roma legado enviar
Trad.: El rey envi (los) legados a Roma.
Hostium castra duo milia passuum a nobis aberant. Gen. pl. N.pl. Ac. pl. Gen. pl. Prep. Ab. pl. 3 pl. C.N. Suj. AC. EXT. ESP. C.N. abl. C.C. Imp. ind. is-is a-orum duo-ae-o milia-ium us-us ego-mei absum-afui-afuturus enemigo campamento dos mil paso de, desde yo distar, estar alejado
Trad.: Los campamentos de los enemigos distaban de nosotros dos millares de pasos (dos mil pasos, dos millas).
-
Multos dies domi permansi. Ac. pl. Locat. 1 sg. AC. EXT. TIEMPO C.C.L en Perf. ind. us-a-um es-ei us-i permaneo-permansi-permansum 2 mucho, -a da casa permanecer
Trad.: Permanec en casa (durante) muchos das.
Puer sanus mentis non erat. N. sg. N. sg. Gen. sg. 3 sg. Suj. Atr. C.Adj. Imperf. ind.
puer-pueri us-a-um mens-mentis adv. sum-es-esse-fui nio sano mente no ser
Trad.: El nio no estaba sano de la mente.
Sapientis est cogitare. Gen. sg. 3 sg. Inf. pres. act. C.verbo sum Pres. ind. Suj.
sapiens-sapientis sum cogito 1 sabio, -a ser propio de pensar
Trad.: Es propio del sabio pensar (pensar es propio del sabio).
-
Caesar duas cohortes praesidio castris reliquit. N.sg. Ac. pl. Dat. sg. Dat. pl. 3 sg. Suj. C.D. DOBLE DATIVO Perf. ind. Caesar-Caesaris duo-ae-o cohors-cohortis um-i a-orum relinquo-reliqui-relictum 3 Csar dos cohorte proteccin campamento dejar Trad.: Csar dej dos cohortes para proteccin de (para) los campamentos.
Liberi tibi gaudio erunt. N.pl. Dat. sg. Dat. sg. 3 pl. Suj. DOBLE DATIVO Fut. imp. ind.
i-orum tu-tui um-i sum hijos tu alegra servir de, causar
Trad.: Los hijos te servirn (causarn) de alegra.
Carthago Scipioni delenda erat. Nom. sg. Dat. sg. 3 sg. Suj. C.Ag. Imp. ind. pas. PERIFRSTICA PASIVA
Carthago-Carthaginis Scipio-Scipionis deleo-delevi-deletum 2 Cartago Escipin destruir
Trad.: Cartago deba ser destruida por Escipin.
-
Liber est mihi. N.sg. 3 sg. Dat. sg. Suj. Pres. ind. DATIVO POSESIVO
liber-libri sum ego-mei libro tener yo
Trad.: Yo tengo el libro (el libro es para m).
Oppidum ab hostibus oppugnatum erat. Nom. sg. Prep. Abl. pl. 3 sg. Suj. abl. C.Ag. Plusc. ind. pas.
um-i is-is oppugno 1 fortaleza por enemigo atacar
Trad.: La fortaleza haba sido atacada por los enemigos.
Senectus infirmior iuventute est. N. sg. N. sg. Abl. sg. 3 sg. Suj. Atr. 2 trm. comparac. Pres. ind. COMPAR. SUPERIORIDAD
senectus-senectutis infirmus-a-um iuventus-iuventutis sum vejez dbil juventud ser
Trad.: La vejez es ms dbil que la juventud.
-
TEMA 8: ORACIONES YUXTAPUESTAS, COORDINADAS Y ADJETIVAS
Eloquar, tu tace 1 sg. Nom. sg. 2 sg. Fut. imp. ind. pas. Suj. Imperativo pres.
eloquor-elocutus sum 3 dep. tu-tui taceo-tacui-tacitum 2 hablar t callar Trad.: Yo hablar, t calla.
Copiae e castris exierunt atque hostes ad urbem recesserunt. N. pl. Prep. Abl. pl. 3 pl. Ccc Nom. pl. Prep. Ac. sg. 3 pl. Suj. abl. C.C.L de Perf. ind. Suj. ac. C.C.L a Perf. ind.
ae-arum a-orum exeo-exii-exitum 4 is-is urbs-urbis recedo-recessi-recessum 3 tropas de, desde campamento salir y enemigo a, hacia ciudad retirarse
Trad.: Las tropas salieron de los campamentos y los enemigos se retiraron hacia la ciudad.
In pugna milites vincent aut morientur.Prep. Abl. sg. Nom. pl. 3 pl. C.c. disy. 3 pl. abl. C.C.L en Suj. Fut. imp. ind. Fut. imp. ind.
a-ae miles-militis vinco-vici-victum 3 morior-mortuus sum 3 dep. en lucha soldado vencer o morir
Trad.: En la lucha los soldados vencern o morirn.
-
Ego fleo, sed tu rides.Nom. sg. 1 sg. C.c. advers. Nom. sg. 2 sg. Suj. Pres. ind. Suj. Pres. ind.
ego-mei fleo-flevi-fletum 2 tu-tui rideo-risi-risum 2 yo llorar pero, sino t rer Trad.: Yo lloro, pero tu res.
Puella ridebat, nam laeta erat. N. sg. 3 sg. C.c. causal Nom. sg. 3 sg. Suj. Imperf. ind. Atr. Imperf. ind.
a-ae rideo-risi-risum 2 us-a-um sum nia rer pues contenta ser
Trad.: La nia rea, pues estaba contenta.
Cogito, ergo sum.1 sg. C.c. ilativa 1 sg. Pres. ind. Pres. ind.
cogito 1 sum pensar por tanto ser
Trad.: Pienso, por tanto existo.
-
Laudamus milites, [quorum virtus magna est]. 1 pl. Ac. pl. m. Gen. pl. m. Nom. sg. Nom. sg. 3 sg. Pres. ind. C.D. C.N. Suj. Atr. Pres. ind. ORACIN SUBORDINADA ADJETIVA O DE RELATIVO
laudo 1 miles-militis qui-quae-quod virtus-virtutis us-a-um sum alabar soldado que, quien valor grande ser
Trad.: Alabamos a los soldados, cuyo (de los que) valor es grande.
Milites manserunt, [ubi dux imperaverat]. N. pl. 3 pl. Adv. rel. lugar Nom. sg. 3 sg. Suj. Perf. ind. Suj. Pluscuamp. ind. ORACIN SUBORDINADA ADJETIVA O DE RELATIVO
miles-militis maneo-mansi-mansum 2 dux-ducis impero 1 soldado permanecer (en) donde general mandar
Trad.: Los soldados permanecieron (en) donde el general haba mandado.
Audivi (ea), [quae tu dixeras]. 1 sg. Ac. pl. n. Ac. pl. n. Nom. sg. 2 sg. Perf. ind. C.D. C.D. Suj. Plusc. ind. ORACIN SUBORDINADA ADJETIVA O DE RELATIVO / SUSTANTIVA
audio-audivi-auditum 4 is-ea-id qui-quae-quod tu-tui dico-dixi-dixtum 3 or ste que, quien t decir
Trad.: O (estas cosas), que t habas dicho.
-
Legati missi sunt, [qui consulerent Apollinem].Nom. pl. m. 3 pl. Nom. pl. m. 3 pl. Ac. sg. Suj. Perf. ind. pas. Suj. Imperf. subj. C.D. ORACIN SUBORDINADA ADVERBIAL FINAL
us-i mitto-misi-missum 3 qui-quae-quod consulo-consului-consultum 3 Apollo-Apollinis legado enviar que, quien consultar Apolo (para que + subj.)
Trad.: Los legados fueron enviados, para que consultaran (para consultar) a Apolo.
Caesar quinque cohortes reliquit. Quae urbem defendebant. N. sg. Ac. pl. f. 3 sg. Nom. pl. f. Ac. sg. 3 pl. Suj. C.D. Perf. ind. Suj. C.D. Imperf. ind. ORACIN PRINCIPAL (NO ADJETIVA O DE RELATIVO)
Caesar-Caesaris indecl. cohors-cohortis qui-quae-quod urbs-urbis relinquo-reliqui-relictum 3 defendo-defendi-defensum 3 Csar cinco cohorte dejar que, quien ciudad defender ste. Detrs de pausa fuerte)
Trad.: Csar dej cinco cohortes. stas defendan la ciudad.
-
TEMA 9: ORACIONES SUBORDINADAS SUSTANTIVAS Nuntiaverunt [quod in castra venerant]. 3 pl. C.s.sust. Prep. Ac. pl. 3 pl. Perf. ind. ac. C.C.L a Pluscuamp. ind. ORACIN SUBORDINADA SUSTANTIVA
nuntio 1 a-orum venio-veni-ventum 4 anunciar que a, hacia campamento venir Trad.: Anunciaron que haban venido a los campamentos.
Lex permittit [ut fur noctu occidatur].N. sg. 3 sg. C.s.sust. Nom. sg. Adv. 3 sg. Suj. Pres. ind. Suj. Pres. subj. ORACIN SUBORDINADA SUSTANTIVA
lex-legis permitto-permisi-permissum 3 fur-furis occido-occidi-occisum 3 ley permitir que ladrn por la noche matar
Trad.: La ley permite que el ladrn sea matado por la noche.
Milites timebant [ut auxilia venirent].Nom. pl. 3 pl. C.s.sust. Nom. pl. 3 pl. Suj. Imperf. Ind. Suj. Imperf. subj. ORACIN SUBORDINADA SUSTANTIVA
miles-militis timeo-timui--- 2 a-orum venio-veni-ventum 4 soldado temer que tropas auxiliares venir (que no + verbo de temor)
Trad.: Los soldados teman que las tropas auxiliares no vinieran.
-
Agricolae timebant [ne agri tempestate vastarentur]. Nom. pl. 3 pl. C.s.sust. Nom. pl. Abl. sg. 3 pl. Suj. Imperf. ind. Suj. C.A. Imp. subj. ORACIN SUBORDINADA SUSTANTIVA
a-ae timeo 2 ager-agri tempestas-tempestatis vasto 1 agricultor temer que no campo tempestad devastar, arrasar (que + verbo de temor) Trad.: Los agricultores teman que los campos fueran devastados por la tempestad.
Patres [liberos in villam ituros esse] existimabant. N. pl. Ac. pl. Prep- Ac. sg. Inf. fut. act. 3 pl. Suj. Suj. inf. ac. C.C.L a Imp. ind. ORACIN SUBORDINADA SUSTANTIVA CD / INF. NO CONCERTADO
pater-patris i-orum a-ae eo-i(v)i-itum existimo 1 padre hijos a, hacia villa ir pensar
Trad.: Los padres pensaban que los hijos iran a la villa.
Parentes dixerunt [te domum venire]. Nom. pl. 3 pl. Ac. sg. Ac. sg. Inf. pres. act. Suj. Perf. Ind. Suj. inf. C.C.L a ORACIN SUBORDINADA SUSTANTIVA CD / INF. NO CONCERTADO
es-um dico-dixi-dictum 3 tu-tui us-i venio-veni-ventum 4 padres decir t casa venir
Trad.: Los padres dijeron que t venas a casa.
-
Hostes sciebant [Scipionem Numantiam cepisse]. Nom. pl. 3 pl. Ac. sg. Ac. sg. Inf. perf. act. Suj. Imperf. ind. Suj. inf. C.D. inf. ORACIN SUBORDINADA SUSTANTIVA CD / INF. NO CONCERTADO
is-is scio-scivi-scitum 4 Scipio-Scipionis a-ae capio-cepi-captum 3 enemigo saber Escipin Numancia conquistar Trad.: Los enemigos saban que Escipin haba conquistado Numancia.
Dicebatur [Caesar in Galliam pervenisse]. 3 sg. N. sg. Prep. Ac. sg. Inf. perf. act. Imp. ind. Suj. inf. ac. C.C.L a ORACIN SUBORDINADA SUSTANTIVA CD / CONSTRUCCIN PERSONAL DEL INF. NO CONCERTADO
dico-dixi-dixtum 3 Caesar-Caesaris a-ae pervenio-perveni-perventum 4 decir Csar a, hacia Galia llegar
Trad.: Se deca que Csar haba llegado a la Galia.
Consules nihil respondere, sed Romae permanere. Nom. pl. Adv. Inf. pres. act. C.C.adv. Locat. Inf. pres. act. Suj. INFINITIVO HISTRICO C.C.L en INFINITIVO HISTRICO ORACIN PRINCIPAL ORACIN PRINCIPAL
consul-consulis respondeo-respondi-responsum 2 a-ae permaneo-permansi-permansum 2 cnsul nada responder pero, sino Roma permanecer
Trad.: Los cnsules no respondan nada, sino que permanecan en Roma.
-
Dic mihi [quis venerit].2 sg. Dat. sg. Nom. sg. 3 sg. Imperat. pres. C.I. Suj. Perf. subj. PRON. INTERROGAT. ORACIN SUBORDINADA SUSTANTIVA CD / INTERROGATIVA INDIRECTA
dico-dixi-dictum 3 ego-mei quis-quae-quid venio-veni-ventum 4 decir yo quin, qu venir Trad.: Dime quin ha venido.
Nesciebam [quo mitterem litteras]. 1 sg. Adv. int. 1 sg. Ac. pl. Imp. ind. Imperf. subj. C.D. SUBORDINADA SUSTANTIVA CD / INTERROGATIVA INDIRECTA nescio-nesci(v)i-nescitum mitto-misi-missum 3 a-ae no saber a dnde enviar cartas
Trad.: Yo no saba a dnde enviar (yo enviaba) las cartas.
Interrogas me [num (te ire Romam) iubeam]. 2 sg. Ac. sg. Part. int. Ac. sg. Inf. pres. act. Ac. sg. 1 sg. Pres. ind. C.D. Suj. Inf. C.C.L a Pres. subj. ORACIN SUBORDINADA SUSTANTIVA CD / INTERROGATIVA INDIRECTA ORACIN SUBORDINADA SUSTANTIVA CD / INFINITIVO NO CONCERTADO
interrogo 1 ego-mei tu-tui eo-i(v)i-itum 4 a-ae iubeo-iussi-iussum 2 preguntar yo si t ir Roma mandar
Trad.: Me preguntas si yo mando que t vayas a Roma.
-
Nescio [hostesne veniant]. 1 sg. Nom. pl. Part. int. 3 pl. Pres. ind. Suj. Pres. subj. ORACIN SUBORDINADA SUSTANTIVA CD / INTERROGATIVA INDIRECTA
nescio-nescivi-nescitum 4 hostis-is venio-veni-ventum 4 no saber enemigo si venir Trad.: Yo no s si los enemigos vienen.
Nescio [utrum sis albus an ater homo]. 1 sg. Part. int. 2 sg. Nom. sg. Part. int. Nom. sg. Pres. ind. 1 trm. Pres. subj. Atr. 2 trm. Atr. SUBORDINADA SUSTANTIVA CD / INTERROGATIVA INDIRECTA nescio-nesci(v)i-nescitum sum us-a-um ater-atra.atrum homo-hominis no saber si ser blanco, -a o negro hombre
Trad.: Yo no s si t eres un hombre blanco o negro (o si eres un hombre negro).