Formulación inorgánica
-
Upload
besteiroalonso -
Category
Documents
-
view
459 -
download
3
Transcript of Formulación inorgánica
NOMENCLATURA E FORMULACIÓN DE
QUÍMICA INORGÁNICA
Adaptado ás normas da IUPAC 1990
Nivel: Educación Secundaria Obligatoria
0. IntroduciónValencia
É a capacidade que posúe un elemento para combinarse con outro
Como o hidróxeno se toma como referencia (valencia I),
defínese tamén como o número de átomos de hidróxeno
que se poden combinar cun elementoHCl: a valencia do Cl é IH2S: a valencia do S é IINH3: a valencia do N é IIICH4: a valencia do C é IV
0. IntroduciónNúmero de oxidación
É o nº de electróns que un átomo pode captar ou ceder
(total ou parcialmente) ao formar un composto
O nº de oxidación non ten porqué coincidir coa valencia
dun elemento:
CH4: a valencia do C é IV; o nº oxidación é -4CH3Cl: a valencia do C é IV; o nº oxidación é -2CH2Cl2: a valencia do C é IV; o nº oxidación é 0CCl4: a valencia do C é IV; o nº oxidación é +4
1. O n.o. de tódolos elementos libres é cero, en cualquera das formas nas que se presenten: Ca metálico, He, N2 , P4 , etc. 2. O n.o. dun ión simple coincide coa súa carga: Así, os n.o . do S 2– , Cl– e Zn 2+ son, respectivamente, –2, –1, +2
3. O n.o. do H nos seus compostos é +1, excepto nos hidruros metálicos, que é –1
4. O n.o. del O nos seus compostos é –2, excepto nos peróxidos, que é –1
As regras de asignación do número de oxidación son:
5. O n.o. dos metais alcalinos é sempre +1
6. O n.o. dos metais alcalinotérreos é sempre +27. O n.o. do F nos seus compostos é sempre –1. O n.o dos demáis halóxenos varía desde -1 a +1, +3, +5, +7, sendo positivo cando se combina co O ou con outro halóxeno máis electronegativo.8. A suma alxebraica dos n.o. dos átomos dunha molécula é cero , e se se trata dun ión , igual á carga do ión
As regras de asignación do número de oxidación son(Cont):
Cadro do n.o. dos elementos máis frecuentes:
Non metais:
Elemento Nº de oxidación
H -1(Hidruros metálicos) ; +1
FCl, Br, I
-1-1 ( H e metais) ; +1, +3, +5, +7
OS, Se, Te
-2/ -1(peróxidos)-2( H e metais) ; +2, +4, +6
NP,As, Sb, Bi
-3 (H e metais) ; +1, +2 , +3, +4, +5-3 (H e metais) ; +1, +3, +5
B -3 (Hidróxeno e metais) ; +3
CSi
-4 (Hidróxeno e metais) ; +2, +4-4 (hidróxeno e metais) ; +4
N.o. dos máis frecuentes:Metais:
Elemento Nº de oxidación
Li, Na, K, Rb, Cs, Fr, Ag, NH4
+ +1
Be, Mg, Ca,Sr, Ba, Ra, Zn, Cd
+2
Cu, Hg +1, +2
B, Al +3
Au +1, +3
Fe, Co, Ni +2, +3
Sn, Pb, Pt, Pd +2, +4
Ir +3, +4
Cr +2, +3, (+3, +6 como non metal)
Mn +2, +3, (+4, +6, +7 como non metal)
Bi +3, (+5 como non metal)
Regra xeral da formulación:
En cualquera fórmula química escríbense en primeiro lugar os elementos situados á esquerda no S.P (menos electronegativos),e en segundo lugar, os situados á dereita (máis electronegativos). Ej: NaCl e non ClNa.
Secuencia de electronegatividades aplicadas á formulación:
Metais<B<Si<C<Sb<As<P<N<H<Te<Se<S<I<Br<Cl<O<F
I. Substancias simplesSon aquelas constituidas por átomos dun mesmo
elemento
•Os gases nobres son monoatómicos: He, Ne, Ar, Kr, Xe, Rn
• As moléculas de bastantes substancias que en c.n. son gases, son diatómicas: N2, F2, O2, …
• Elementos que presentan estados alotrópicos (agrupacións de distintos nº de átomos: S8, O3, P4, …
• Os metais, nas ecuacións químicas, represéntanse simplemente mediante o seu símbolo: Cu, Sn, Fe, Ag, …
I. Substancias simples
Composto N.Sistemática N.Tradicional
H2 Dihidróxeno hidróxeno
F2 Diflúor flúor
Cl2 dicloro Cloro
Br2 dibromo bromo
I2 diIodo Iodo
O2 diosíxeno osíxeno
O3 triosíxeno ozono
S8 octaxofre xofre
P4 Tetrafósforo Fósforo branco
II. Compostos binariosEstán formados por dous elementos
• Escríbense os elementos na seguinte orde: primeiro o menos electronegativo e logo o máis electronegativo• Intercambianse os n. o., pero prescindindo do signo: Al2O3
• Sempre que sexa posible simplifícase: Cu2S2 CuS
• O composto lese de dereita á esquerda
Sistemas de nomenclaturas
• Sistemática (proposta pola IUPAC)• Stock• Tradicional (O sistema más antigo)
II. Compostos binariosNomenclatura SISTEMÁTICA
• Consiste na utilización de prefixos numerais gregos para indicar o nº de átomos de cada elemento presente na fórmula• Os prefixos que se utilizan son: mono (1), di (2), tri (3), tetra (4), penta (5), hexa (6), hepta (7), … O prefijo mono pode omitirse.Cl2O5 pentaóxido de dicloro
H2S sulfuro de dihidróxeno
SiH4 tetrahidruro de silicio
II. Compostos binariosNomenclatura de STOCK
• Consiste en indicar o n. o., con números romanos e entre parénteses, ao final do nome do elemento. Se éste ten n. o. único, non se indica.
CuO óxido de cobre (II)
Fe2O3 óxido de ferro (III)
Al2O3 óxido de aluminio
II. Compostos binariosNomenclatura TRADICIONAL
• Consiste en engadir un sufixo ao nome do elemento segundo o n. o. co que actúe:
Posibilidade de n. o. terminación
un -ico
dousn.o. menor -oso
n. o. maior -ico
tres
n.o. menor hipo -oso
n. o. intermedia -oso
n.o. maior -ico
catro
n. o. menor hipo -oso
n. o. intermedio -oso
n. o. intermedio -ico
n. o. maior per -ico
II. Compostos binariosNomenclatura TRADICIONAL
1. Raíz do segundo elemento + URO2. Raíz do primeiro elemento + OSO/ICO
FeCl2 cloruro ferroso
FeCl3 cloruro férrico
NaCl cloruro sódico (o de sodio)
II. Compostos binarios
CLASIFICACIÓN
óxidos peróxidos hidrurossales
neutras
Óxidos básicos
óxidos ácidos
hidrurosmetálicos
hidrurosnon
metálicos
grupos 13, 14,15hidruros volátiles
grupos 16, 17
haluros dehidróxeno
sales neutras
sales volátiles
II. Compostos binarios1. Óxidos1. Óxidos
Son combinacións do osíxeno con calquera elemento químico
Óxido básico: é a combinación do osíxeno cun metal. Recoméndase a nomenclatura de STOCK
CompostoComposto SistemáticaSistemática StockStock TradicionalTradicional
PbO2 dióxido de
plomo
óxido de plomo
(IV)
óxido
plúmbico
FeO monóxido de
ferro
óxido de ferro
(II)
óxido
ferroso
Fe2O3 trióxido de
diferro
óxido de ferro
(III)
óxido
férrico
II. Compuestos binarios1. Óxidos
• Óxidos ácidos(ANHÍDRIDOS): combinación do osíxeno cun non metal. Recoméndase a nomenclatura SISTEMÁTICA•A IUPAC non aconsella utilizar neste caso a nomenclatura tradicional
CompostCompost
oo
SistemáticaSistemática StockStock TradicionalTradicional
SO monóxido
de xofre
óxido de xofre (II) anhídrido
hiposulfuroso
SO2 dióxido de
xofre
óxido de xofre (IV) anhídrido
sulfuroso
SO3 trióxido de
xofre
óxido de xofre (VI) anhídrido
sulfúrico
ComCom
pp
SistemáticaSistemática StockStock TradicionalTradicional
N2O óxido de dinitróxeno óx. de nitróx. (I) Anh. Hiponitroso
NO óxido de nitróxeno óx. de nitróx. (II) óxido nítroso
N2O3 trióxido de
dinitróxeno
óx. de nitróx. (III) anhídrido nitroso
NO2 dióxido de nitróxeno -- óxido nítrico
N2O4 tetraóxido de
dinitróxeno
-- tetraóxido de
dinitróxeno
N2O5 Pentaóxido de
dinitróxeno
óx. de nitróx. (V) anhídrido nítrico
II. Compostos binarios2. Hidruros2. Hidruros
Son combinacións do hidróxeno con cualquera elemento químico
Hidruros metálicos:Hidruros metálicos: combinación do hidróxeno (-1) cun metal. Recoméndase a nomenclatura de STOCK.
Comp.Comp. SistemáticaSistemática StockStock TradicionalTradicional
CaH2 dihidruro de
calcio
hidruro de calcio hidruro cálcico
LiH hidruro de
litio
hidruro de litio hidruro lítico
FeH3 trihidruro de
ferro
hidruro de ferro
(III)
hidruro férrico
II. Compostos binarios2. Hidruros2. Hidruros
ÁCIDOS HIDRÁCIDOS: combinación do hidróxeno (+1) cun non metal dos grupos 16 e 17. Recoméndase a nomenclatura SISTEMÁTICA e TRADICIONAL.
CompComp SistemáticaSistemática StockStock TradicionalTradicional
HF fluoruro de
hidróxeno
fluoruro de
hidróxeno
ácido
fluorhídrico
HCl cloruro de
hidróxeno
cloruro de
hidróxeno
ácido
clorhídrico
H2S sulfuro de
dihidróxeno
sulfuro de
hidróxeno
ácido
sulfhídrico
II. Compuestos binarios2. Hidruros2. Hidruros
Hidruros volátiles: combinación do hidróxeno (+1) cun non metal dos grupos 13, 14 y 15. Recoméndase a nomenclatura SISTEMÁTICA. Teñen nomes comúns aceptados pola IUPAC.
CompComp SistemáticaSistemática StockStock TradicionalTradicional
NH3 trihidruro de
nitróxeno
hidruro de
nitróxeno (III)
amoniaco
PH3 trihidruro de
fósforo
hidruro de fósforo
(III)
fosfina
AsH3 trihidruro de
arsénico
hidruro de arsénico
(III)
arsina
ComCom
pp
SistemáticaSistemática StockStock TradicionalTradicional
CH4 tetrahidruro de
carbono
hidruro de
carbono (IV)
metano
SiH4 tetrahidruro de
silicio
hidruro de silicio
(IV)
silano
BH3 trihidruro de
boro
hidruro de boro
(IV)
borano
II. Compuestos binarios3. Sales binarias3. Sales binarias
Son combinacións de dous elementos, que non son nin o O nin o H.
Sales neutras: son combinacións dun metal e un non metal. Recoméndase a nomenclatura de STOCK.
CompostCompost
oo
SistemáticaSistemática StockStock TradicionalTradicional
LiF fluoruro de
litio
fluoruro de litio fluoruro de
litio
AuBr3 tribromuro de
ouro
bromuro de
ouro (III)
bromuro
áurico
Na2S sulfuro de
disodio
sulfuro de sodio sulfuro
sódico
SnS2 disulfuro de
estaño
sulfuro de
estaño (IV)
Sulfuro
estánnico
II. Compuestos binarios3. Sales binarias3. Sales binarias
Sales volátiles: combinacións de dous non metais. Escríbese á esquerda o elemento que se encontra primeiro nesta relación:B<Si<C<Sb<As<P<N<Te<Se<S<I<Br<Cl<O<F.Recoméndase a nomenclatura SISTEMATICA
CompostoComposto SistemáticaSistemática StockStock Trad.Trad.
BrF3 trifluoruro de bromo fluoruro de bromo (III) --
BrCl cloruro de bromo cloruro de bromo (I) --
CCl4 tetracloruro de
carbono
cloruro de carbono
(IV)
--
As2Se3 triseleniuro de
diarsénico
seleniuro de arsénico
(III)
--
III. Compostos ternarios
clasificación
hidróxidos oxácidosOxisales neutras
sales ácidasde
hidrácidos
Están formados por tres elementos
III. Compostos ternarios 1. Hidróxidos
Son compostos formados por un metal e o grupo hidróxido (OH-).
Cando se disolven en agua orixinan disolucións básicas, de aí que tamén se denominen bases. Recoméndase a nomenclatura de STOCK.
Comp. Sistemática Stock Tradicional
NaOH hidróxido de
sodio
hidróxido de
sodio
hidróxido
sódico
Ca(OH)2 dihidróxido de
calcio
hidróxido de
calcio
hidróxido
cálcico
Fe(OH)3 trihidróxido de
ferro
hidróxido de
ferro (III)
hidróxido
férrico
Al(OH)3 trihidróxido de
aluminio
hidróxido de
aluminio
hidróxido
alumínico
III. Compostos ternarios 2. Ácidos Oxácidos
Son compostos formados por hidróxeno, non metal e osíxeno.
Fórmula xeral : HaXbOc, X é un non metal ou un metal con alto estado de oxidación.Obtéñense engadindo auga ao anhídrido correspondente:
anhídrido + auga oxoácidoEx. N2O5 + H2O H2N2O6 HNO3
Valencia do non metal= b
ac 2
Nomenclatura tradicional
1. Non metal con 2 valencias: Cando actúa coa menor
Ácido+ Raíz do non metal + OSO Cando actúa coa maior:
Ácido + raíz do non metal + ICO
Ex:
Ácido carbonoso: H2CO2
Ácido carbónico : H2CO3
Nomenclatura tradicional2. Non metal con 3 valencias:
Cando actúa coa menor
Ácido+ Hipo + Raíz do non metal + OSO Cando actúa coa mediana:
Ácido + raíz + OSO Cando actúa coa maior
Ácido + raíz do non metal + ICO
Ex:
Ácido Hiposulfuroso: H2SO2
Ácido sulfuroso : H2SO3
Ácido sulfúrico : H2SO4
Nomenclatura tradicional3. Non metal con 4 valencias:
Cando actúa coa menor
Ácido+ Hipo + Raíz do non metal + OSO Cando actúa coa 1ªmediana:
Ácido + raíz + OSO Cando actúa coa 2ª mediana
Ácido + raíz do non metal + ICO Cando actúa coa maior
Ácido + Per + raíz do non metal + ICO
Ácido Hipocloroso: HClO
Ácido cloroso : HClO2
Ácido clórico : HClO3
Ácido per clórico:HClO4
Nomenclatura sistemática1. Prefixo indicativo do nº de osíxenos
2. Oxo
3. Raíz do non metal + ATO
4. Valencia do non metal en notación Stock
5. +de
6. Hidróxeno
Ex: H2SO4: tetraoxo sulfato (VI) de hidróxeno
Ex: H2Cr2O7: Heptaoxodicromato (VI) de hidróxeno
Se hai máis dun átomo de non metal indícase mediante os prefixos di,tri,tetra, etc
Nomenclatura sistemática-funcional1. Ácido
2. Prefixo indicativo do nº de osíxenos
3. Oxo
4. Raíz do non metal + ICO
5. Valencia do non metal en notación Stock
Ex: H2SO4: Ácido tetraoxosulfúrico (VI)
Ex: H2Cr2O7: Ácido Heptaoxodicrómico (VI)
Se hai máis dun átomo de non metal indícase mediante os prefixos di,tri,tetra, etc
1. Cando non leva prefixos META,PIRO=DI, ORTO, formúlanse seguindo os seguintes pasos:
a) 1 anhídrido + 1 H2O excepto P, As, Sb ,e B que se suman 1 Anhídrido + 3 H2O
Formulación cando nos den o nome tradicional
CO2 + H2O H2CO3
P2O5 + 3H2O H6P2O8 H3PO4
Despois de sumar a auga ordenamos e simplificamos
Ex: Ácido carbónico
Ex: ácido fosfórico
1. Cando leva o prefixo META: Sempre se suma 1 Anhídrido + 1 auga
2. Cando leva o prefixo PIRO=DIa) Se o non metal actúa con valencia impar Súmase 1 anhídrido + 2 H2O
b) Se o non metal actúa con valencia par Súmanse 2 anhídrido + 1 H2O
Ex: Ácido metafosfóricoP2O5 + H2O HPO3
Ex: Ácido piro fosfóricoP2O5 +2 H2O H4P2O7
Ex: Ácido dicrómicoCr2O6CrO3
2CrO3 + H2O H2Cr2O7
3. Cando leva o prefixo ORTO:
a) Se o non metal actúa con valencia impar Súmase 1 anhídrido + 3 H2O
b) Se o non metal actúa con valencia par Súmanse 1anhídrido + 2 H2O
Ex:Ácido ortofosfórico
Ex: Ácido ortosilícico
SiO2 + 2H2O H4SiO4
Si2O4 SiO2
P2O5 + 3H2O H6P2O8 H3PO4
1. Escribimos os símbolos : H, Non metal e O2. Poñemos de subíndice do osíxeno e do non metal o
que nos indiquen os prefixos do nome3. Deducimos o nº de hidróxenos para que a molécula
sexa neutra Podemos aplicar esta fórmula
Formulación cando nos den o nome sistemático ou sistemático-funcional
P2O5 + 3H2O H6P2O8 H3PO4
NºH = 2·nºO –nº subíndice do non metal· valencia do non metalEx: Heptaoxodifosfato (V) de hidróxeno
Ácido heptaoxodifosfórico (V)
1.- HP2O7.
2.- Nº H = 2·7-2·5 =4
3.- H4P2O7.
REGRA PARA OS ÁCIDOS SINXELOS
Cando non levan prefixos META,PIRO,DI ,ORTO, nin levan prefixos que indiquen máis dun átomo de non metal
Se a valencia do non metal é par os seus ácidos levan 2 H Se a valencia do non metal é impar, os seus ácidos levan 1 H
excepto P,As,Sb ,e, B que levan 3H Levan só un átomo de non metal
O nº de osíxenos pode deducirse de modo que a molécula sexa neutra ou pola fórmula seguinte:
Nº osíxenos = 2
metal...non...do...valenciaHºN
• Oxoácidos do grupo dos halóxenos: Cl, Br, I (+1, +3, +5, +7)
• Cl2O + H2O HClO
• Cl2O3 + H2O HClO2
• Cl2O5 + H2O HClO3
• Cl2O7 + H2O HClO4
Compost
o
Sistemática Sistemática-
funcional
Tradicional
HClO oxoclorato (I) de
hidróxeno
Ácido
monoxoclórico(I)
ácido
hipocloroso
HClO2 dioxoclorato (III) de
hidr.
Ácido
dioxoclórico(III)
ácido cloroso
HClO3 trioxoclorato (V) de
hidróx
Ácido trioxoclórico
(V)
ácido clórico
HClO4 tetraoxoclorato (VII) de
hidr.
Ácido tetraoxoclórico
(VII)
ácido
perclórico
Os ácidos dos elementos que teñen a mesma valencia son iguais, só hai que cambiar o símbolo
Para pasar dun ácido ao de valencia inferior hai que sacarlle 1 osíxeno
Sabendo un ácido de cada grupo sábense todos
• Oxoácidos do grupo dos anfíxenos: S, Se, Te (+2, +4, +6)
• SO + H2O H2SO2
• SO2 + H2O H2SO3
• SO3 + H2O H2SO4
Compost
o
Sistemática Sistemática-
funcional
Tradicional
H2SO2 dioxosulfato (II) de
hidróxeno
Ácido
dioxosulfúrico(II)
ácido
hiposulfuroso
H2SO3 trioxosulfato (IV) de
hidróxeno
Ácido
trioxosulfúrico(IV)
ácido sulfuroso
H2SO4 tetraoxosulfato (VI) de
hidróxeno
Ácido
tetraoxosulfúrico(V
I)
ácido sulfúrico
Para obter os ácidos do Se, do Te e dos elementos como Cr e Mn que actúen coas mesmas valencias, só hai que cambiar o símbolo
• Oxoácidos do grupo dos nitroxenoides: N (+1, +3, +5)
• N2O + H2O HNO
• N2O3 + H2O HNO2
• N2O5 + H2O HNO3
Compost Sistemática Sistemát-
funcional
Tradicional
HNO oxonitrato (I) de
hidróxeno
Ácido
monoxonítrico(I)
ácido hiponitroso
HNO2 dioxonitrato (III)
de hidróxeno
Ácido
dioxonítrico(III)
ácido nitroso
HNO3 trioxonitrato (V)
de hidróxeno
Ácido
trioxonítrico(V)
ácido nítrico
• Oxoácidos do grupo dos nitroxenoides: P ,As , Sb (+1, +3, +5) (+3 H2O)
Compost
o
Sistemática Sistemática-funcional Tradicional
H3PO4 tetraxofosfato (V)
de hidróxeno
Ácido
tetraoxofosfórico(V)
Ácido fosfórico
H3PO3 trioxofosfato (V) de
hidróxeno
Ácido
trioxofosfórico(III)
ácido fosforoso
H3PO2 dioxofosfato (V) de
hidróxeno
Ácido dioxofosfórico
(I)
ácido hipofosforoso
• P2O5 + 3H2O H3PO4
• P2O3 +3 H2O H3PO3
• P2O +3 H2O H3PO2
• Oxoácidos do grupo dos carbonoides: C (+2,+4), Si (+4)
Compost
o
Sistemática Sistemátic-
funcional
Tradicional
H2CO3 trioxocarbonato (IV)
de hidróxeno
Ácido
trioxocabónico
(IV)
ácido
carbónico
H2CO2 Dioxocarbonato (II) de
hidróxeno
Ácido
dioxocarbónico(II
)
Ácido
carbonoso
• CO2 + H2O H2CO3
• CO + H2O H2CO2
• Oxoácidos do silicio cos prefixos META ,e, ORTO
•ÁCIDO META SILÍCICO: SiO2 + H2O H2SiO3
•ÁCIDO ORTOSILÍCICO : SiO2 + 2H2O H4SiO4
Compost
o
Sistemática Sistemá-funcional Tradicional
H2SiO3 trioxosilicato (IV) de
hidróxeno
Ácido
trioxosilícico(IV)
ácido
metasilícico
H4SiO4 tetraoxosilicato (IV)
de hidróxeno
Ácido
tetraoxosilícico
(IV)
ácido
ortosilícico
• Oxoácidos do grupo dos térreos: B (+3)
• ÁCIDO METABÓRICO : B2O3 + H2O HBO2
• ÁCIDO ORTOBÓRICO : B2O3 + 3H2O H3BO3
Compost
o
Sistemática Sistemática-
funcional
Tradicional
HBO2 dioxoborato (III) de
hidróxeno
Ácido
dioxobórico(III)
ácido
metabórico
H3BO3 trioxoborato (III) de
hidróxeno
Ácido
trioxobórico
(III)
ácido
ortobórico
• Oxoácidos do manganeso: Mn (+4, +6, +7)
Composto Sistemática Sistemática-funcional Tradicional
H2MnO3 trioxomanganato (IV)
de hidróxeno
Ácido trioxo
mangánico (IV)
ácido
manganoso
H2MnO4 tetraoxomanganto (VI)
de hidróxeno
Ácido
tetraoxomangánico(VI
)
ácido
mangánico
HMnO4 tetraoxomanganato
(VII)
de hidróxeno
Ácido
teraoxomangánico(VII
)
ácido
permangánico
• MnO2 + H2O H2MnO3
• MnO3 + H2O H2MnO4
• Mn2O7 + H2O HMnO4
• Oxoácidos do cromo: Cr (+6)
Compost
o
Sistemática Sistemática-
funcional
Tradicional
H2CrO4 tetraoxocromato (VI) de
hidróxeno
Ácido
tetraoxocrómico
(VI)
ácido crómico
H2Cr2O7 heptaoxodicromato (VI)
de hidróxeno
Ácido
heptaoxodicrómi
co (VI)
ácido
dicrómico
• ÁCIDO CRÓMICO : CrO3 + H2O H2CrO4
• ÁCIDO DICRÓMICO: 2CrO3 + H2O H2Cr2O7
Ións: catións (+)e anións(-)
•Un átomo transfórmase nun ión positivo (catión) se cede electróns e nun ión negativo (anión) se gaña electróns.
•En xeral:
• Os metais forman catións• Os non metais forman anións
Iónmonoatómico: formado por un so átomo.
poliatómicos: formado por varios átomos.
Ións: catións e anións
•Nomenclatura: recomendase a de STOCK para os catións e a TRADICIONAL para os anións.• Anión monoatómico: noméanse utilizando o sufixo –uro. • Catións: noméanse como ión ou catión, seguido do nome do ión e a súa valencia entre parénteses se é necesario.• Anión poliatómico: noméanse cos sufixos –ito, -ato, segúndo o oxoácido de procedencia sexa –oso ou –ico.Comp. Sistemática -- Stock Tradicional
K+ catión potasio o ión potasio ión potasio
Fe3+ catión hierro (III) o ión hierro (III) ión férrico
F- anión fluoruro o ión fluoruro ión fluoruro
P3- anión fosfuro o ión fosfuro ión fosfuro
ClO2- ión dioxoclorato (III) ión clorito
SO42- ión tetraoxosulfato (VI) ión sulfato
•Son compostos derivados dun oxoácido, no que se substituen o (os) hidróxeno(s) por un metal(ais).•Están formados por un metal, non metal e osíxeno.
•NOMENCLATURA• Tradicional: noméanse substituindo, do nome do non metal, os sufixos –oso e –ico por –ito e –ato, respectivamente
• Stock: igual que na tradicional, pero indícase a valencia do metal, se é necesario.
• Sistemática: noméanse igual cos ácidos; só se cambia a palabra hidróxeno polo nome do metal coa valencia do mesmo
III. Compostos ternarios 3. Oxisales
3. Oxisales neutras•Son compostos derivados dun oxácido, no que se sustituyen tódolos hidróxenos por un metal(áis).
Comp. Sistemática Stock Tradicional
NaNO3 trioxonitrato (V) de
sodio
nitrato de sodio nitrato sódico
CdSO3 trioxosulfato (IV)
de cadmio
sulfito de cadmio sulfito de
cadmio
Cu3(PO4)2 tetraoxofosfato (V)
de cobre (II)
fosfato de cobre
(II)
fosfato cúprico
Sn(NO2)4 dioxonitrato (III) de
estaño (IV)
nitrito de estaño
(IV)
nitrito estánnico
Formulación dos oxisales
A. Cando nos dan o nome tradicional , a de STOCK ,e cando leve os preficos META,PIRO=DI, ou ORTO
1. Formulamos o ácido correspondente2. Substituimos os H polo metal indicado3. Intercambiamos valencias4. Simplificamos se podemosValencia do ión = nº de H substituidos
Ex:Sulfato cúprico1º ácido sulfúrico H2SO4
2º Cu2(SO4)2
3º CuSO4
B. Cando nos dan o nome sistemático, formúlanse directamente tendo en conta que a molécula será neutra
Terminación do sal
Terminación do ácido
ATO ICO
ITO OSO
Ex: cabonato de platino(IV)(STOCK) 1º ácido carbónico H2CO3
2º Pt2(CO3)4
3ºPt(CO3)2
Bis[trioxobromato(V)]de berilio(SISTEMÁTICA)Be(BrO3)2
+5 -6
-1·2
+2 -2
0
Piro fosfato cúprico1º ácido pirofosfóricoP2O5 + 2H2O= H4P2O7
Cu4(P2O7)2 = Cu2P2O7
5. Sales ácidas de hidrácidos
•Resultan de substituir parcialmente o H dos H2S, H2Se, H2Te por un metal.
Comp. Sistemática Stock Tradicional
NaHS hidróxenosulfuro
de sodio
hidróxenosulfuro
de sodio
sulfuro ácido
sódico
Cu(HS)
2
Bis[hidróxenosulfur
o] de cobre (II)
hidróxenosulfuro
de cobre (II)
sulfuro ácido
cúprico
• Oxisales ácidas: son sales que aínda conteñen algún H na súa estrutura. Derivan da substitución parcial dun ácido poliprótico por metais.
• Oxisales básicas: son sales con algún grupo hidróxido (OH-) na súa estrutura.
• Sales dobles (o triples, …) : orixínanse ao substituir os H dun ácido por máis dun metal.
Oxisales ácidos
H3PO4
- 3 H+
- H+
- 2 H+
HPO42-
PO43-
H2PO4-
+ 3 Na+
+ Na+
+ 2 Na+
NaH2PO4
Na2HPO4
Na3PO4
oxisalesácidos
. Oxisales ácidos
Comp. Sistemática Stock Tradicional
Na2HPO4 hidróxenotetraoxofosfa
to (V) de sodio
hidróxenofosfato
de sodio
fosfato ácido
de sodio
NaH2PO4 Dihidróxenotetraoxo-
fosfato (V) de sodio
dihidróxenofosfat
o de sodio
fosfato
diácido de
sodio
KHCO3 hidróxenotrioxocarbona
to (IV) de potasio
hidróxenocarbona
to de potasio
carbonato
ácido
(bicarbonato)
de potasio
Cr(HSO3)
3
Hidróxenotrioxosulfato
(IV) de cromo (III)
hidróxenosulfito
de cromo (III)
sulfito ácido
de cromo (III)
2. Oxisales básicos
•Son que conteñen algún OH- na súa estrutura.•Ao ácido de procedencia engádeselle os grupos OH e os mesmos H antes de substiruir os H polos metais
Comp. Sistemática Stock Tradicional
MgNO3(OH) hidroxitrioxonitrato(V)
de magnesio
hidróxido-nitrato
de magnesio
nitrato básico de
magnesio
Cu2(OH)2SO4 dihidroxitetraoxosulfat
o (VI) de cobre (II)
dihidróxido-sulfato
de cobre (II)
sulfato dibásico
de cobre (II)
CaCl(OH) hidroxicloruro de calcio cloruro-hidróxido
de calcio
cloruro básico de
calcio
FeCO3(OH) hidroxitrioxocarbonato
(IV) de hierro (III)
carbonato-
hidróxido de hierro
(III)
carbonato básico
de hierro (III)
Sales dobres ou triples, …) con varios catións
•Orixínanse ao substituir os H+ dun ácido por máis dun metal.
Comp. Sistemática Stock Tradicional
KNaSO4 tetraoxosulfato (VI) de
potasio e sodio
sulfato de
potasio e sodio
sulfato (dobre) de
potasio e sodio
CaNa2(SO4)2 bis-tetraoxosulfato
(VI) de calcio e disodio
sulfato de calcio
e disodio
sulfato (dobre) de
calcio e disodio
CrNH4(SO4)2 bis-tetraoxosulfato
(VI) de amonio e cromo
(III)
sulfato de
amonio e cromo
(III)
sulfato (dobre) de
amonio e cromo
(III)
KLiNaPO4 tetraoxofosfato (V) de
litio, potasio e sodio
fosfato de litio,
potasio e sodio
fosfato (triple) de
litio, potasio e
sodio