O nematodo chega a Galicia A AFG cumpre 25 anos · Os nosos socios representan o mellor do mundo...

O nematodo chega a Galicia

As distancias nas plantación forestais

Sociedades de fomento forestal

A AFG cumpre 25 anos

Ano

XXIV

nº 5

4 ab

ril 2

011

abril 2011 o monte 3

CANDO ESTA REVISTA SAIA DO PRELO estaremos celebrando o vinte e cinco aniversario da creaciónda Asociación Forestal de Galicia. Xurdiu esta asociación da man dun grupo de vinte e dous homes inde-pendentes conscientes das enormes posibilidades do noso monte e coa vontade firme da mellora do mesmo;o seu traballo e visión de futuro personalizámolo hoxe en D. Fernando Molina o noso presidente de honra.

Vinte e cinco anos despois da súa fundación a nosa asociación presenta unha andaina chea de sucesos exi-tosos que mudaron a sensibilidade dos propietarios forestais galegos, tamén de parte da sociedade e mesmodos técnicos nesta materia.

Os nosos socios representan o mellor do mundo forestal e mesmo da defensa do medio natural xa que unbosque produtivo é garantía de defensa da natureza.

Lembramos o apoio que as diversas administracións galegas nos deron para manter as nosas actividades for-mativas cara os silvicultores; formación que xa comezou a dar os seus froitos na concentración voluntariados traballos, na silvicultura para obter madeira de calidade, na produción de biomasa como recurso ener-xético, no emprego de valoración na venda de madeira, no coñecemento das pragas e doenzas e na avalia-ción das externalidades que producen estas áreas en beneficio da sociedade galega e do mundo en xeral.

Dende o comezo da AFG fomos conscientes da necesidade de acadar un corpo lexislativo e técnico, á alturada importancia do sector forestal galego, que nos faga andar cos tempos que corren; con ese fin participamosou promovemos moitas actividades das que subliñamos o primeiro Plan de Loita contra Incendios, nun intreen que o lume campaba polos nosos montes de xeito salvaxe; o Plan Forestal, aprobado no Parlamento, aíndaque logo esquecido polos sucesivos gobernos; nos intentos de facer a Lei de Montes de Galicia, que aínda nonchegou a ver a luz; realizamos informes e congresos na mellora do sistema fiscal dos montes galegos; loita-mos por un mellor tratamento aos propietarios na ocupación do monte polas eólicas, axudando a crear TerraEólica; elaboramos as bases da Certificación Forestal; lideramos ou acompañamos nove proxectos europeostanto en materia da biomasa forestal como en silvicultura como o Compostela Forest, contando con expertosprocedentes doutras áreas como a socioloxía, a economía, ou a avogacía. A AFG foi creadora, xunto a outrasasociacións de fóra de Galicia, de importantes organizacións a escala estatal e europea (COSE, USSE) nadefensa dos intereses forestais alí onde están as decisións. Ao mesmo tempo a AFG estivo sempre aberta afalar e dialogar con todos aqueles defensores do monte pero mantemos posicións moi firmes cando a propie-dade forestal estaba en perigo ou os nosos dereitos de propietarios eran atropelados polas administracións oupor outros que miran no monte o espazo baleiro onde acampar o seu interese.

O monte galego vén sufrindo polas constantes perdas de valor da madeira, dos lumes que asolaron os nososmontes e doutros grandes desastres naturais, como o Klaus, que supuxo un forte dano en moitas áreasforestais; outros danos, menos traumáticos pero non menos daniños, causados por axentes patóxenos che-gados do exterior, actúan nas nosas matas como destrutores da produción de madeira ou dos froitos, dei-xando a súa forte pegada sen que atopemos solucións para combatelos. Novas ameazas climáticas ou pato-lóxicas xorden a cotío, como no caso do nematodo do piñeiro, pondo en forte risco algunhas das especiesprodutivas máis importantes de Galicia.

Hoxe os propietarios forestais temos unha maior conciencia do que representan as nosas propiedades pri-vadas e veciñais no servizo á sociedade galega e polo mesmo demandamos da Administración unha maioratención a este recurso básico para a economía do país e para o goce dos nosos concidadáns.

Neste aniversario enviamos un saúdo a todos os nosos socios, ás restantes organizacións de propietariosforestais galegos, do resto de España, Portugal e Francia e mantemos a nosa oferta de unión de interesesna defensa do noso monte co convencemento de que xuntos poderemos acadar un futuro mellor.

25 anos da AFG

Francisco J. Fernández de Ana MagánPresidente

ED

ITO

RIA

L

Sumario

Edita: Asociación Forestal de Galicia _ Consello de redacción: Francisco J. Fernández de Ana Magán, Francisco Dans del Valle, Julio Ruiz Cagigal, CelsaSánchez Vázquez, Braulio Molina Martínez, Mª Cristina Verde Figueiras_ Equipo de redacción: Francisco J. Fernández de Ana Magán, Xosé Covelo Míguez,Francisco Dans del Valle, Enrique García Martínez, Braulio Molina Martínez, Daniel Rodríguez Cebreiro, Julio Ruiz Cagigal, Celina Veiga Hortas, Mª CristinaVerde Figueiras _ Coordinación: Mª Cristina Verde Figueiras _ Deseño e maquetación: seteseoito _ Fotografía de portada: Braulio Molina Martínez _ Fotografías:José Luis Corral Rey, Francisco Dans del Valle, Braulio Molina Martínez, Rubén Pérez Valladares, Julio Ruiz Cagigal, Celina Veiga Hortas, Mª Cristina VerdeFigueiras e Juan Villarino Fernandez-Ardisana _ Imprime: Litonor Artes Gráficas _ ISSN 1699-5457 _ Sede Central: Rúa do Vilar, nº 33, 1º 15705 Santiago deCompostela Tel.: 981 564 011 Fax: 981 563 379 [email protected] _ Oficina en Xinzo-Ponteareas: Centro Cultural de Xinzo 36891 Ponteareas (Pontevedra) Tel.e fax: 986 660 864 [email protected] _ Oficina en As Pontes: Avda. de Ortigueira, nº 49, baixo 15320 As Pontes (A Coruña) Tel. e fax: 981 440 [email protected]

A Asociación Forestal de Galicia é membro fundador da Unión de Silvicultores do Sur de Europa (USSE), da Confederación de Organizaciones de Selvicultoresde España (COSE), do Instituto Europeo do Bosque Cultivado (IEBC), da Confederación Europea de Propietarios Forestais (CEPF) e da Asociación para aCertificación da Xestión Forestal Sostible (PEFC-España).

IMPRESO EN PAPEL ECOLÓXICO “PRESCOL” SARRIÓ PAPEL. 90% PASTA DE FIBRA VIRXE DE EUCALIPTO PROCEDENTE DE BOSQUES DE XESTIÓN SOSTIBLE.

5 ACTUALIDADE

O nematodo do piñeiro chegou a Galicia

Roberto Amil Cambra, secretario de la Comunidad de Montes Vecinales de

Leirado

10 ENTREVISTAManuel Ignacio González Yebra-Pimentel

14 LEXISLACIÓNPropuestas de la AFG al borrador de Plan Hidrológico de Galicia-Costa

A Xunta aproba a creación das sociedades de fomento forestal (SOFOR)

Regulación do pastoreo no monte veciñal

20 SILVICULTURASobre a capacidade de rexeneración por rebentos de cepa en Eucalyptus

dalrympleana e mais E. delegatensis

Distancias nas plantacións forestais

26 ENERXÍA EÓLICAParques eólicos: a unión fai a forza

29 CERTIFICACIÓN FORESTALImpulso á certificación forestal

32 ASEMBLEA36 NOVIDADES BIBLIOGRÁFICAS37 NOTICIAS BREVES42 AXENDA45 MADEIRA


Actualidade

O nematodo do piñeiro chegou a Galicia

CON TAL MOTIVO DEMARCOUSE unha zonana que se aplican unhas medidas de corentena queabrangue unha superficie forestal superior ás50.000 ha na que están incluídas as masas depiñeiro bravo de maior calidade de Galicia. Os pro-dutos renovables obtidos destas masas e a silvicul-tura que nelas se practica, son fonte dun altonúmero de empregos e sosteñen unha diversifica-da industria da madeira local e rexional. Ao longo dos meses de novembro e decembro

de 2010 a Consellería publicou unha resolución eun anuncio no que se recollían as medidas fitosa-nitarias para evitar a propagación do axente patóxe-no. En febreiro deste mesmo ano un Decretopublicado o día 4 declarou de utilidade pública aerradicación do nematodo (Decreto 10/2011, do28 de xaneiro).Na resolución do 17 de novembro a Dirección

Xeral de Produción Agropecuaria, declarou dúaszonas de prevención:

a. Unha zona de erradicación de 1,5 km deradio arredor da árbore na que se detectou onematodo na que se deberían cortar todas asárbores sensibles.

b. Unha zona demarcada de 20 km de radioarredor do foco no que se deberían cortar asárbores sensibles, decaídas ou mortas cunámbito xeográfico que alcanza a 19 conce-llos do sur de Pontevedra.

A Consellería do Medio Rural outorgou aos pro-pietarios forestais da “zona de erradicación” un prazoata o día 4 de febreiro de 2011, para comunicar aoServizo Provincial de Explotacións Agrarias, se íanrealizar persoalmente as cortas, dando un prazo atao día 20 de marzo de 2011 para executalas. No casode non facelo sería a Administración a encargada delevar a cabo as medidas subsidiariamente.As medidas establecidas para levar a cabo na

zona de erradicación do nematodo, supuxeron unduro golpe para os propietarios forestais afectados,que de repente viron, non só como aparecía enescena un novo problema para as súas masas depiñeiro, se non que as medidas tomadas polaAdministración autonómica, baseándose en instru-cións da Unión Europea, obrigábaos a sacrificar deinmediato os seus piñeirais.Inicialmente a Asociación Forestal de Galicia

estimou o impacto económico para os propietariosde montes da zona de erradicación en 4.000.000 €.Tendo en conta entre outros parámetros as perdasen madeira e leñas, vida silvestre, erosión e paisaxe.

O 5 de novembro de 2010 foi confirmadaen Galicia a presenza de Bursaphelenchusxylophilus (Steiner et Buhrer) Nickle et al.,nematodo do piñeiro, nunha masa depiñeiros entre os concellos das Neves eSalvaterra de Miño (Pontevedra) a 7 km dafronteira portuguesa.

Traballadores de Tragsa cortando madeirana zona de erradicación.

6 o monte abril 2011

Actualidade

Orixe. É orixinario de América do Norte. A actividade huma-na provocou a súa introdución acidental en varios países doExtremo Oriente, primeiro en Xapón e, máis tarde, en China,Taiwan e Corea do Sur. Foi detectado en Portugal no ano1999 e en Galicia en 2009.

Descrición. O nematodo da madeira de piñeiro (Bursaphe-lenchus xylophilus), é un verme microscópico que midemenos de 1,5 mm e está considerado un dos patóxenosmáis perigosos para as coníferas a escala mundial, pois é oaxente causante da enfermidade da seca dos piñeiros, orixi-nando a morte das árbores afectadas.

Especies atacadas. O nematodo do piñeiro ataca as coní-feras, principalmente do xénero Pinus (piñeiros). Os abetos,cedros e alerces tamén son susceptibles ao ataque destepatóxeno.En Galicia a maior sensibilidade ao nematodo produciríaseno piñeiro bravo (Pinus pinaster) e no piñeiro vermello(Pinus sylvestris). Pinus radiata é menos sensible. Non obs-tante a normativa europea considera madeira e casca sensi-ble a de todas as coníferas salvo as do xénero Thuja. NoDecreto 10/2011, do 28 de xaneiro, decláranse como plan-tas sensibles as árbores dos xéneros Abies Mill. (pinabeta),Cedrus Trew (cedro), LarixMill. (lárice), Picea A. Dietr. (abetovermello), Pinus L. (piñeiro), Pseudotsuga Carr. e Tsuga Carr.

Síntomas do ataque. Non existen síntomas específicosdo ataque do nematodo, pero en xeral as árbores diminúeno fluxo de resina despois da infección, seguíndolle unhaperda de cor da copa e/ou a seca e murchado das agullas.Estes síntomas adoitan aparecer no medio do verán, sendomáis evidentes no outono e na primavera.

Este tipo de síntomas non sempre indican a presenza donematodo xa que son compartidos por outros ataques deescolítidos, fungos, seca, etc. A presenza do nematodo sópode ser identificada por medio de análises no laboratorio,sendo a súa identificación difícil ao existir outras especiesmoi semellantes.Unha vez no interior das árbores, os nematodos reprodúcen-se rapidamente e a árbore morre uns dous ou tres mesesdespois do inicio do ataque.A presenza do nematodo só pode ser identificada por mediode análises no laboratorio, sendo a súa identificación difícilao existir outras especies moi semellantes.

Transmisión da enfermidade. Para a súa transmisión onematodo precisa ser transportado por un insecto, sendo oscerambicídos do xénero Monochamus os vectores máisimportantes a escala mundial. Hai tres etapas fundamentaisneste proceso: a entrada do nematodo no corpo do insecto, otransporte polo insecto e a transmisión a unha nova árbore.

Tratamento. As técnicas de loita directa contra o nemato-do son pouco viables xa que a aplicación dos nematocidasteñen un alto custo económico e ambiental.O medio máis eficaz de loita é a preventiva facendo unhadetección precoz das árbores decaídas porque son as máissensibles a un posible ataque. Os traballos de rareo, corta equeima das árbores decaídas deberán facerse antes do ini-cio do período do voo do insecto no mes de maio.Cando se produza un ataque é moi importante destruír equeimar toda a árbore.En Xapón, país moi afectado polo nematodo, o seu controllogrouse utilizando planta de piñeiro con característicasxenéticas de resistencia.

Nematodo do piñeiroBursaphelenchus xylophilus (Steiner et Buhrer) Nickle et al.

CMVMC de Leirado (Salvaterra). Corta a feito de piñeiros realizada por Tragsa na zona de erradicación.


Actualidade

As demandas dos propietarios

O 27 de xaneiro de 2011 unha representación daXunta de Goberno da Asociación Forestal de Galiciae mais dous representantes dos propietarios fores-tais afectados, reuníronse co Conselleiro de MedioRural para presentarlle as demandas dos propieta-rios forestais afectados pola presenza do nematodono concello das Neves.

Nesta reunión á que tamén acudiron o director xeralde Montes e o director xeral de Produción Agropecuaria,expuxéronse as seguintes demandas:• Creación dun Comité de acción e seguimento noque participe a Administración e o sector privado,un representante da AFG e representantes dasindustrias da madeira locais e das empresas deservizos, cos encargos de elaborar e validar o plande acción específico, facer un seguimento localda evolución da situación e validar as medidas enormativas a desenvolver.

• Nomeamento por parte da Consellería dun coordi-nador responsable da actuación no sur de Galicia,persoa que deberá ter liña directa cos represen-tantes do sector e que será o responsable das ins-trucións e da dirección dos traballos. Esta persoadebe ter coñecemento da realidade forestal actualna zona demarcada.

• Clarificación da forma de actuación da Adminis-tración na zona, procedemento específico paraavaliar as perdas sufridas polos propietarios fores-tais e solicitar as compensacións, establecendouns baremos consensuados.Determinación clara das responsabilidades dosaxentes públicos e información a través do coordi-nador responsable. Información clara e frecuenteaos propietarios forestais e ás empresas do sectora partir do coordinador.

• Planificación de medidas e orientacións para ini-ciar a restauración das áreas forestais afectadas.Posta en marcha de posibles axudas para a res-tauración das masas e para facer os tratamentossanitarios na zona demarcada.

• Reforma da organización autonómica da sanidadeforestal, incorporando un servizo específico conexpertos en sanidade forestal.

• Reforzo da investigación, iniciando unha liña demellora xenética das especies sensibles, en parti-cular do piñeiro bravo, para producir materialresistente ao nematodo. Creación dun grupotransnacional para traballar en rede, especial-mente cos científicos e autoridades portuguesas.

Tamén se lle expuxeron ao Conselleiro moitas dúbidassuscitadas polas medidas tomadas ata o momento paraatallar unha futura praga.

O nematodo, un forte golpe paraos propietarios forestais do sur dePontevedraTras o achado dun foco de nematodo en Leirado (Con-

cello de Salvaterra) os propietarios forestais da zona víron-se obrigados a vender a súa madeira “ó mellor postor” eaqueles que non a deron vendido foi Tragsa quen a cortoue a comercializou en cargadoiro, pagándolle á propiedadeo sobrante tras cubrir os seus gastos.A Asociación Forestal de Galicia realizou un seguimen-

to dalgúns lotes vendidos a risco e ventura nesta zona.Valorouse a madeira (volume medio normalmente superioró metro cúbico por pé) e comprobouse trala venda, que oprezo medio pagado por cada lote situouse nos 23 €/t. Namaioría dos casos as vendas realizáronse en pé con medi-cións a ollo (os compradores estimaban unha cantidadede madeira por cada lote e ofertaban baseándose nunprezo medio por metro cúbico). Se ben nestes casos, oprezo por metro cúbico ofertado (uns 40 €/m3) atopábasedentro dos prezos actuais de mercado, comprobouse quea valoración a ollo realizada polo comprador subestimabamoito o volume real do lote (entorno a un 42% menos).Tamén se recolleu información de vendas a resultas

por tonelada realizadas na zona. Observouse que polamadeira con destino a serra de diámetro en punta delga-da superior a 27-30 cm sen nós, ofrecíanse 30 €/t. Polamadeira con diámetros en punta delgada de 14 a 30 cmofrecíanse uns 17 €/t con destino a palet. No caso dopuntal non se establecía prezo. En definitiva, a maioría damadeira do lote vendeuse a 17 €/t para palet, incluídaaquela de diámetros superiores a 20 cm que en circuns-tancias normais sería considerada madeira de serra.Como se ten comprobado, os prezos reais ós que final-

mente se vendeu a madeira da zona de corta preventivaresultaron estar moi por debaixo dos prezos que se viñanpagando na comarca. En poxas públicas organizadas polaAFG en 2010 os lotes de piñeiro foron adxudicados a unprezo medio en pé que variou entre os 33 e 51 €/m3.No referente á poxa pública da madeira restante rea-

lizada por Tragsa, os prezos de partida foron baixos, aíndaque as ofertas realizadas polos adxudicatarios se situasennos prezos mínimos de mercado no caso dos lotes demadeira en rollo para serra con diámetro en punta delga-da igual ou superior a 20 cm e dentro dos prezos de mer-cado no caso do puntal.

Prezos da madeira de piñeiro na zona de erradicación do nematodo

Prezos mercado enoutubro de 2010

Prezo base da poxade Tragsa

Prezos adxudicadosna poxa de Tragsa.Marzo 2011

Puntal 27,00 - 31,00 €/t 18,00 €/t 28,05 €/t

Serra >20 cm 40,00 - 60,00 €/t 33,00 €/t 36,13 - 42,13 €/t

Prezos de madeira de piñeiro en cargadoiro €/t


Actualidade

ROBERTO AMIL ES SECRETARIO de la comuni-dad de montes de la parroquia de Leirado y junto conotros vecinos de Leirado y Taboexa coordinados porla AFG, se ha puesto al frente de los propietarios demontes afectados para exigir que las medidas queadopte la Administración causen el menor perjuicioa los propietarios de montes y a los valores ambien-tales y paisajísticos de sus respectivas parroquias.– ¿Qué extensión arbolada está afectada dentro dela zona de erradicación?En la parroquia de Leirado están afectadas

aproximadamente 150 ha de monte arbolado entremasas puras de pino bravo y masas mixtas. En laparroquia vecina de Taboexa están afectadas unas100 ha arboladas.– ¿Como caracterizarías los montes de la parroquia?Todas las familias de la parroquia tienen alguna

propiedad de monte. Pero la mayor parte de laspropiedades son de muy pequeña extensión y ade-más muy parceladas. Lo usual es encontrarnos con

parcelas de 8 ó 10 áreas. Los propietarios másgrandes, que se cuentan con los dedos de unamano, pueden tener entre 5 y 10 hectáreas demonte, pero repartidas en multitud de parcelas.El pino bravo es la especie tradicional de estos

montes desde muy antiguo. Los técnicos dicen queaquí se encuentra una de las mejores localidadesen cuanto a calidad de esta especie. No es raromedir pinos con alturas superiores a los 30 metros.– ¿Cómo conocisteis la existencia del nematodo? A finales de noviembre del año pasado nos

comunicaron la prohibición de realizar una cortade madera de pino que teníamos programada en elmonte vecinal. A partir de aquí se extendió elrumor de la existencia de un “virus” en los pinos.En una reunión de la AFG a principios de diciem-bre se informó de que oficialmente se había decla-rado la presencia en el concello de As Neves de unfoco de una peligrosa plaga causada por el nemato-do del pino. Unos días después, la Consellería de

Roberto AmilCambra, secretario de laComunidad deMontes Vecinales deLeirado

La parroquia de Leirado en Salvaterra de Miño (Pontevedra) ha tenido la desgracia de estar

completamente incluida en la zona declarada de erradicación del nematodo del pino. En esta

zona circular de 1,5 km de radio alrededor del foco donde se ha detectado el árbol infectado

por el nematodo, todos los árboles de especies sensibles de cualquier edad, afectados o no

por el nematodo, han sido eliminados. 400 propietarios forestales han visto como sus montes

quedaban totalmente desarbolados.

Roberto Amil Cambra, secretario daCMVMC de Leirado (Salvaterra deMiño) fotografado nun dos parquesde madeira instalados por Tragsa.

Roberto Amil Cambra, secretario daCMVMC de Leirado (Salvaterra deMiño) fotografado nun dos parquesde madeira instalados por Tragsa.


Actualidade

Medio Rural nos confirmó el problema en sendasreuniones celebradas en Leirado y en Taboexa. – ¿Qué opinas sobre el plan de actuaciones de laAdministración?La Administración ha ido modificando sobre la

marcha los planes de actuación. En un principio senos dijo que sería la Consellería la responsable de lacorta y eliminación de todos los árboles y después sepermitió la tala por las empresas privadas. Tambiénse prohibió inicialmente la salida de madera de lazona demarcada y sin embargo luego se ha permiti-do. Al final, con tanto movimiento de madera,mucha de la cual ha salido de la zona demarcada, noveo muy claro que se evite la propagación de la plaga. Todo el mundo comenta que implantar una zona

de erradicación de 1,5 km de radio fue una exagera-ción. Hubiera sido mejor una superficie menor conun control más serio. Se echan en falta unas medidasmás proporcionadas. Por ejemplo, ahora existe preo-cupación por la leña de pino almacenada al aire libreque los vecinos han acopiado para uso doméstico. Noexisten unas normas claras establecidas al respecto.En esto, como en otros aspectos, la labor infor-

mativa ha sido deficiente. Es cierto que se abrierondos oficinas de información, pero el personal alfrente de éstas no tenía claras las instruccionesque debía trasmitir.– La AFG realizó una estimación inicial de pérdi-das en productos maderables en la zona de erradi-cación de más de un millón de euros ¿Cuál ha sidoel impacto socioeconómico en la parroquia?Las pérdidas económicas para la comunidad de

montes se estiman entre un 40 y un 45%. Buenaparte de la madera existente en el monte vecinalpodría tener un destino para desenrollo por suexcelente calidad. El precio de mercado mediopara esta madera estaría por encima de los 50 €/m3

y la comunidad, después de negociar hasta últimahora, sólo pudo obtener un precio de 30 €/m3. Peroademás hay que tener presente que esta corta pre-ventiva forzosa supone que en los próximos 30años la comunidad de Leirado no va a contar conningún ingreso procedente del arbolado.Otro aspecto relevante es el cambio de paisaje

que se ha producido.– ¿Qué futuro tienen los montes de la zona afectada? El futuro es incierto. Hables con quien hables,

sólo se piensa en plantar eucalipto. Pero particular-mente creo que ésta no sería la solución para unaspropiedades tan pequeñas. Si la Administración noofrece medidas incentivadoras, el monte se aban-donará. Los vecinos se encuentran totalmente des-animados, se sienten atracados de forma legal.

– ¿Qué le reclaman los propietarios afectados a laAdministración?Es necesario que la Administración se tome en

serio las demandas de los afectados y establezca elbaremo de indemnizaciones que permitan recupe-rar las pérdidas económicas sufridas. No entende-mos como en el último Decreto no se ha estableci-do el baremo para compensar a los perjudicados,un derecho reconocido en la propia Ley de Sani-dad Vegetal. En un caso similar en Extremadura enel año 2008, se estableció un régimen de indemni-zaciones muy claro.También hemos reclamado que en el proceso

de adjudicación de lotes llevado a cabo por Tragsa,se cuantifiquen con trasparencia los costes decorta y saca que se descontarán del importe de laventa y que las actas donde se hace constar el volu-men extraído de cada parcela, se levante en pre-sencia del propietario y antes de retirar la madera.Es muy importante que la Administración eje-

cute cuanto antes un plan de inversiones en losmontes afectados por las cortas preventivas:replantación de arbolado, arreglo y mejora de cami-nos e infraestructuras, etc.En otro orden de cosas, sería fundamental

actualizar el catastro y realizar un parcelario fiable.Para esto se podría abrir una oficina de informa-ción y ayuda a los propietarios para subsanar loserrores del catastro. Una vez actualizado el catastrose deben facilitar las permutas y la reorganizaciónde las propiedades •

Estado dos montes da zona de erradicación despois de eliminar ospiñeiros.


Entrevista

– A propiedade que xestiona foi compradaintegramente por vostede, non foi herdada nin-gunha parte dela ¿como é que se lle ocorre aun médico afincado en Vigo facerse cunha pro-piedade forestal no concello lucense de Carba-lledo?Hai tres factores fundamentais que influíron na

decisión, por un lado a miña familia materna estámoi ligada ao campo e ao monte. Por outro, tiven

unha parcela en Tomiño con cinco castiñeiroscunha produción tal, que despois de regalar casta-ñas a todos os amigos, familiares e veciños, indame quedaban castañas para vender, co que conclu-ín que tal vez a produción de castaña era rendible.E o outro factor é que ós 40 anos no meu contor-

no falábase de que era un bo momento para iniciarun plan de xubilación. A produción de castaña eucreo que dá para poder vivir dela pero cunha esperamoi longa e por iso é un bo plan de xubilación.Todo isto, unido a unha idea primitiva de bus-

car un complemento que me evitase facer gardasno centro de saúde, fixo que comezase a informar-me sobre a produción de castaña.A elección de Carballedo veu dada pola oportu-

nidade de poder comprar a parcela neste concelloe pola súa proximidade ao de Chantada de onde éorixinaria a miña familia.– O seu monte abrangue agora 8 ha, ¿cando ocomprou formaba parte dun único predio ou

Manuel Ignacio GonzálezYebra-PimentelPropietario forestal en Carballedo

Manuel Ignacio González Yebra-Pimentel,

médico de profesión, é propietario forestal no

concello de Carballedo (Lugo). A súa

propiedade (8 ha) está integramente

plantada de castiñeiro para a produción de

castaña de calidade.

O concello de Carballedo está situado no

suroeste da provincia de Lugo limitando xa

coa provincia de Ourense, parte do seu

territorio está situado na denominada Ribeira

Sacra lucense. O 46% da superficie

municipal é forestal arborada (6.323 ha), a

maior parte de montes de particulares, só

existen tres comunidades de montes veciñais

en man común na parroquia de Furco.


Entrevista

tivo que comprar parcelas a diferentes propie-tarios?A miña propiedade é produto da compra de 43

parcelas a cinco propietarios diferentes. De aí queteña unha forma moi irregular, o que me supónalgúns contratempos, sobre todo á hora de constru-ír e manter o peche que teño feito para protexer aplantación do corzo. Algunha das parcelas iniciaisconseguín intercambialas cun veciño, para, polomenos darlle continuidade ao predio.– ¿Como foi que se introduciu no mundo docastiñeiro e a produción de castaña?Pois partindo das premisas que comentei máis

arriba, comecei a buscar literatura, asocieime áAsociación Forestal de Galicia e tomei contactocon outros silvicultores en Galicia e en Portugalque me foron facilitando a inmersión no tema.Grazas a todo isto, a miña idea inicial de pro-

ducir castaña precoz, que era a que tiña na parce-la de Tomiño, foi cambiando cara a producióndunha castaña máis serodia. De feito, os primeiroscastiñeiros que comprei funos comprar a Franciapara producir castaña temperá, pero despois pen-sei que esta decisión era un erro porque é moi difí-cil de colocar no mercado unha gran cantidade decastaña precoz. A raíz dunha viaxe que fixen coaAsociación Forestal de Galicia ao Norte de Portu-gal, decidín que o máis axeitado era producir cas-taña de calibre grande e non tabicada para a súavenda preferente en fresco en época máis tardía.Inda que a industria prefire unha castaña de tama-ño mediano.Ademais hai que ter en conta que a 660 m de

altitude como está a miña parcela, é difícil conse-guir castaña precoz.– ¿Que variedade de castiñeiro e castañas tenplantados?Como patróns teño o clon 110 que é de baixa

resistencia á tinta, e o 111, que foi co que repuxenen 2011 os patróns de HS xa enxertados e quecomezaron a romper en 2010 e que finalmente,aínda que no antigo viveiro da Falmega (Oroso) medixeran que eran HS, parece que era un falso HS.Ademais teño algunhas plantas do clon 1482 e do90015.En canto ás variedades de castaña enxertadas,

teño sobre todo Xudía e Cota como polinizador.Agora estou intentando enxertar cunha variedadeque en Portugal recibe o nome de Lamela, que éun pouco máis pequena que a Xudía, e inclusomoitas veces se confunden.– ¿Por qué se decidiu por estas variedades e porestes patróns?

Os patróns escollinos pola súa resistencia átinta, se ben, a información que recibín no viveiroda Falmega sobre o clon 110 non foi adecuada éresultou ser de baixa resistencia e desafortunada-mente tiven o problema de que o HS que me ven-deron inicialmente, non ligou ben coas variedadesde castaña escollidas.A escolla das variedades fíxena tendo en conta

os prezos que tiñan no mercado en Portugal, onde,cando menos en Carrazedo de Montenegro, teñenmellores prezos ca en España.– ¿Se fixese hoxe a plantación que clons esco-llería?Coa información que teño neste momento e a

propia experiencia, creo que optaría polo clon 111pola súa boa resistencia á tinta e o 1482 polos bosresultados que dá o enxerto sobre el.– Todos os anos se produce unha falta de plan-ta de castiñeiro híbrido no mercado ¿sofre ousufriu vostede este contratempo?

Segundo o meu criterio, a

divulgación de resultados entre o

público interesado é unha parte

fundamental no éxito da

investigación

Danos producidos por queimadura solar, un dos principaiscontratempos que houbo na plantación.


Entrevista

Pois eu sufrino ao principio, despois xa apren-dín que había que reservar a planta con antela-ción e ata agora fun tendo sorte, pero si que meconsta que ás veces é doado conseguir plantapero non certos clons específicos, ou ben porquexa se venderon ou ben porque nalgúns viveirosnon teñen ben identificados os clons que produ-cen e un non sabe o que realmente está com-prando.– Como vostede sabe, a tradición investigadoraen Galicia sobre castiñeiro é moi rica. Desde aprimeira metade do século XX sucedéronseinvestigadores destacados neste eido en diferen-tes centros de investigación galegos. ¿Consideravostede que a información sobre a silviculturada especie e o material xenético ao que teñenacceso os propietarios forestais galegos é acordecon esta longa tradición investigadora?Considero que non, ou polo menos que non é de

acceso doado. Segundo o meu criterio, a divulgación

de resultados entre o público interesado é unha partefundamental no éxito da investigación, isto Urquijo eGallástegui tíñano moi presente. En Galicia hai moi-tos cartos e esforzos invertidos neste asunto e seríaunha mágoa botalos a perder por non establecer ascanles adecuadas na divulgación de resultados.– ¿Que é o que vostede bota en falta ao res-pecto?Eu boto en falta unha publicación semellante a

unha que hai en Francia onde se aborden cues-tións de aplicación práctica inmediata: como elixiro sitio, os patróns, as variedades de castaña. Quenos diga como regamos, cal é o mellor método deprotección contra o corzo e o xabaril, como e candose poda, como é o comportamento dos enxertosentre diferentes clons e variedades, o abono, oenxerto, etc. Iso é o que boto en falta, un manualcomo os que a AFG fixo para a produción demadeira pero aplicado á produción de castaña.Eu lin varios libros sobre o castiñeiro feitos en

Galicia, moi interesantes, pero pouco útiles á horadunha aplicación práctica inmediata, non actúancomo guías. Como exemplo de algo práctico que amin me sorprendeu, é que para unha boa conser-vación da castaña, hai que apañalas cedo e metelasen auga entre 7-9 días xa sexa recambiándolle aauga, ou cunha billa aberta. Pasado este tempo déi-xanse secar e consérvanse moito máis tempo sencoller bicho.Boto tamén en falta que algúns centros de

investigación e universidades non teñan accesiblenas súas páxinas web resultados das investigaciónsque nos afecten aos produtores. Moitossilvicultores non teñen acceso ou teñen dificulta-des para andar buscando relatorios en congresos exornadas moi prestixiosos pero moi afastados dosilvicultor e as súas necesidades.– ¿Cales foron ata agora os principais contra-tempos cos que se atopou na xestión do seumonte?O principal foi o ter que cambiar este ano o

53% das plantas que xa estaban medrando desde o

Cada planta está protexida cun tubo e a maiores e parcela estárodeada dun pastor eléctrico.

Bótase en falta unha publicación

semellante ás francesas, onde se

aborden cuestións de aplicación

práctica na silvicultura de castiñeiro

para froito de calidade


Entrevista

ano 2004 por falta de compatibilidade do falso HScos enxertos.Outro contratempo importante foron as quei-

maduras do sol no pé das árbores e os danos oca-sionados polo corzo e o xabaril, aínda tendo un pas-tor eléctrico.E tamén a falta de persoal especializado no con-

torno da parcela para facer certos labores de silvi-cultura, o que me obrigou e obriga a facer eu amaior parte dos traballos nas vacacións e fins desemana e incluso a traer un enxertador de Portugal,xa que os orzamentos que me daban aquí parafacer este traballo eran excesivamente altos.– ¿Como prevé o futuro da súa plantación?Eu véxoa con moito futuro. Estou desexando

poder ver o rendemento final da plantación, por-que parece que este dato, ou ben ninguén o sabeou no quere dicir. Ata agora a información que teñoao respecto varía entre os 6.500 kg de castaña porhectárea e ano aos 15 anos dos máis optimistas eos 3.000 kg doutras fontes máis pesimistas.Eu considero que conseguir 5.000 kg/ha/ano aos

25 anos, xa é unha boa produción tendo en conta aaxuda do rego, da micorrización e das colmeascomo axuda á polinización. E tamén espero terunhas producións secundarias de cogomelos e mel.– ¿Como ten previsto facer a recolección e avenda?A colleita pretendo facela cunha máquina auto-

propulsada. A plantación xa está feita pensando nunfuturo apañado da castaña mecanizado. En canto á

venda, inda non o sei, teño que esperar a ver as cir-cunstancias do mercado cando comece a producir.– ¿Como decidiu facerse socio da AsociaciónForestal de Galicia?Foi outro socio da AFG (Antonio Gómez) o que,

cando soubo que estaba barallando a posibilidadede comprar terreo para facer unha plantación decastiñeiro, me recomendou asociarme e a verdadeé que, ata o de agora funlle sacando proveito. Foinunha viaxe organizada pola AFG na que coñecínao enxeñeiro António Borges, un técnico da Asso-ciação Florestal Terra Fria Transmontana, estecontacto foi para min moi importante porque nonsó aprendín moito con el, senón que me puxo encontacto cun enxertador que me chegou a enxertaren viveiro, sen contar o tempo de protección doenxerto e tendo a puga cortada, 100 plantas porhora, cunha porcentaxe de éxito moi alta co clon110 e máis baixa co falso HS.– ¿Que bota en falta na Asociación?Que publique unha guía como as que ten de sil-

vicultura para a produción de madeira, dirixida áprodución de castiñeiro para froito. Teño a sensa-ción de que no sector forestal perdemos a nosa cul-tura froiteira, apenas sabemos que variedades danos nosos castiñeiros e soutos, como enxertar asnosas árbores, como podalas, como conservar ofroito, como e cando apañar. Entre todos e cantosmáis mellor, debemos colaborar a divulgar unhaactividade moi probablemente rendible, da quepodemos obter moitas satisfaccións •

Corte na planta a enxertar, enxerto acabado de facer e cinco anos máis tarde.


Lexislación

Julio Ruiz CagigalIngeniero técnico Forestal

LA DEMARCACIÓN GALICIA-COSTA com-prende el territorio de todas las cuencas de los ríosque se extienden íntegramente dentro de la Comu-nidad Autónoma de Galicia. La red hidrográfica dela demarcación cuenta con 14.700 km sobre unasuperficie que constituye el 44,05% del territoriode la comunidad autónoma. El resto del territoriode Galicia corresponde a las ConfederacionesHidrográficas Miño-Sil y del Cantábrico, cuyasdemarcaciones territoriales se comparten con otrascomunidades autónomas. Es reseñable que en estaDemarcación de Galicia-Costa esté asentada el75% de la población gallega.La Planificación hidrológica se establece como

una tarea imprescindible a partir de la aprobaciónde la Ley de Aguas. El Plan Hidrológico constituyeel marco de ordenación de los usos del agua y debeser elaborado según los mandatos de la DirectivaMarco del Agua de la Unión Europea. Esta Direc-tiva centra sus objetivos en la consecución del“buen estado” y el “no deterioro” de todas las aguasy sus ecosistemas asociados, incluyendo además delas aguas continentales, tanto superficiales comosubterráneas, las de transición (rías) y las costeras.

Competencias en la gestión del aguaLa elaboración de la planificación hidrológica

corresponde al organismo de cuenca, en este caso

la entidad Augas de Galicia, adscrita a la Conselle-ría de Medio Ambiente, Territorio e Infraestrutu-ras. Augas de Galicia se ocupa en su demarcación,además de la planificación hidrológica, de la ges-tión de los recursos hídricos y de sus aprovecha-mientos, de la protección del dominio públicohidráulico, de las concesiones de derechos de usoprivativos del agua, del control de la calidad delagua, de los proyectos y obras hidráulicas, de losbancos de datos, etc.El borrador del Plan Hidrológico de la Demar-

cación de Galicia-Costa (PHGC) ha estado some-tido a consulta pública durante un período de 6meses, finalizando el 20 de febrero de 2011.Durante este período, la AFG ha participado comoagente interesado en el proceso aportando unaserie de observaciones y propuestas desde el puntode vista forestal. A continuación transcribimos un resumen de las

principales observaciones planteadas por la AFG.

Propuestas de la AFGal borrador de Plan Hidrológicode Galicia-Costa

El mantenimiento de una cubierta

vegetal adecuada, preferentemente

bosque, es esencial para la

conservación de los recursos

hídricos


Lexislación

EL AGUA Y LOS MONTESLa Ley de Aguas de Galicia dice: A auga é, ante todo, un recurso natural

e, polo tanto, debe aplicarse ó seu aproveiamento o principio xeral de utiliza-ción racional dos recursos naturais ó que se refire o art. 45 da Constitución…Para la AFG debe ser un principio objetivo de la política del Agua que

“el mantenimiento de una cubierta vegetal adecuada, preferentemente bos-que, es esencial para la conservación de los recursos hídricos”, tal comoexpresa la Carta del Agua del Consejo de Europa de 1968.El buen estado de los montes gallegos resulta decisivo para que la socie-

dad disponga de agua de calidad. Este importante papel del bosque estádirectamente vinculado a la capacidad que tienen las masas forestales deinterceptar el agua caída y de regular su infiltración en el terreno, ello evitala erosión del suelo y hace, después de producirse lluvias intensas, que lacantidad que corre por las cuencas disminuya y su flujo se haga más pausa-do, prolongado en el tiempo y con aguas más puras (buen estado cuantita-tivo, ecológico y químico).

OBJETIVOS AMBIENTALES. MEDIDAS Y ACTUACIONESEl borrador de PHGC cita, la gestión forestal (I-11) como tema importante al que van dirigidas las medidas y

actuaciones de este grupo, entre otros. Sin embargo, este tema no se encuentra desarrollado debidamente en eldocumento. No se expresan medidas dirigidas a la restauración forestal o reforestación de cuencas, ni al fomentode la ordenación y la gestión sostenible en los montes situados en las cabeceras de las cuencas. Un reconocimien-to claro de este tipo de medidas contribuiría a aminorar los impactos negativos sobre las masas de agua fluviales.El borrador de PHGC considera relevante la planificación hidrológica-forestal y cita el Plan Forestal de Galicia, la

Estrategia Forestal Española y el Plan Forestal Español y destaca la necesidad de trabajos de repoblación forestal y detratamientos silvícolas para mantener y mejorar la cubierta vegetal preexistente. La realidad es que entre las 401 medi-das para el cumplimiento de los objetivos medioambientales, ninguna se refiere a actuaciones de restauración hidro-lógica-forestal o de fomento de la ordenación protectora de cuencas y no existe en el borrador del PHGC ninguna pre-visión de inversiones en el período 2011-2015 en temas de gestión forestal.

PROPUESTAS DE LA AFGDesarrollar el tema “gestión forestal” y reflexionar sobre su importancia dentro de la planificación

hidrológica.Incluir entre las medidas complementarias, acuerdos negociados (o convenios) en materia de restau-

ración hidrológico-forestal y ordenación de la gestión forestal sostenible con los propietarios de los mon-tes situados en cabeceras de cuencas.

Incluir la necesidad de implicar a los propietarios de montes en la mejora de la calidad del aguamediante la gestión forestal sostenible.

IDENTIFICACIÓN Y DELIMITACIÓN DE LAS MASAS DE AGUA SUPERFICIALESEn el apartado 2.5.1.1 se identifican y delimitan las masas de agua, en particular las masas superficiales natura-

les, objeto del PHGC. Para la ordenación y gestión forestal, el nivel de identificación y delimitación de estas masassuperficiales naturales que pueden ser catalogadas de dominio público hidráulico, debe ser muy preciso. La impreci-sión en la identificación de los cauces de dominio público hidráulico conlleva a errores en la redacción de los proyec-tos de ordenación forestal o planes de gestión de los montes y perjuicios para el propietario o gestor de montes, sobretodo para aquellos situados en las partes altas de las cabeceras de las cuencas.

PROPUESTAS DE LA AFGEl PHGC debe identificar y delimitar cartográficamente los arroyos y regatos que se catalogan de

dominio público hidráulico. Esta identificación y delimitación cartográfica debe estar disponible enInternet para su conocimiento y aplicación práctica en la planificación forestal.


Lexislación

COSTES DE RECUPERACIÓN AMBIENTALEl borrador de PHGC reconoce la dificultad de cuantificar los costes de recuperación ambiental. Llamati-

vamente no recoge ningún coste relacionado con la restauración hidrológica forestal y de medidas relacionadascon la gestión forestal.

PROPUESTAS DE LA AFGLos costes de inversión y de conservación de repoblaciones forestales, tratamientos silvícolas, hidro-

tecnias, construcción de infraestructuras, depósitos contra incendios, trabajos de ordenación forestalcon criterios de gestión sostenible de las masas arboladas, que favorecen de forma directa el buen esta-do de las masas de agua debe reflejarse de forma obligatoria en el informe de recuperación de costes.

FINANCIACIÓN DE LAS MEDIDASLa Ley de Aguas de Galicia en su título IV asume el principio comunitario de recuperación de costes de los ser-

vicios relacionados con el agua, incluidos los ambientales. Así se establece la creación del Canon del agua, comoun tributo propio, de finalidad extrafiscal, afectado a los programas de gasto de la Comunidad Autónoma de Gali-cia en materia del ciclo del agua. Consecuentemente con las propuestas anteriores, deben estudiarse fórmulas parala financiación de las actuaciones de restauración y ordenación hidrológica-forestal en las diversas cuencas.

PROPUESTAS DE LA AFGEl PHGC debe contemplar la posibilidad de convenios públicos-privados, en los que participen los

propietarios de montes, especialmente comunidades de montes vecinales en mano común, para la reali-zación de trabajos de recuperación y mejora de las masas forestales y cubiertas vegetales, actuaciones sil-vícolas y mejora o construcción de infraestructuras viarias o de defensa contra los incendios forestales.

Una parte o porcentaje de la recaudación que se obtenga del Canon del agua debe quedar explí-citamente afectada al desarrollo de programas de gasto que promueva la repoblación y mejora fores-tal de los montes situados en las cabeceras de las cuencas hidrográficas y aquellos otros que contri-buyan decisivamente a la regulación del régimen hidrológico, evitando o reduciendo riadas, inunda-ciones y procesos erosivos, y mejorando la cantidad y calidad de los caudales en consonancia con elarticulo 4 de la Ley 43/2003 de Montes (Resolución aprobada en la XXIV Asamblea General de laAFG el 19 de junio de 2010) •

Trabajos Forestales Rías BaixasSan Julián, Iglesario, nº 31 BMarínTel.: 629 470 [email protected]

Desbroces y todo tipo de trabajos forestales con retroaraña y retrooruga.

Posibilidad de desbroces y ahoyados mecanizados en terrenos

accidentados (pendientes entre el 40 y el 90%), que habitualmente

se hacen a mano.

Excavaciones, caminos, obras de cantería, canalizaciones, etc.


Lexislación

O PASADO 23 DE MARZO publicouse no DOGAo Decreto 45/2011, do 10 de marzo, polo que se regu-la o fomento das agrupacións de propietarios forestais,os requisitos e cualificación das sociedades de fomen-to forestal e a creación do seu rexistro que derroga oDecreto 101/2008, do 30 de abril, polo que se regu-lan as unidades de xestión forestal en Galicia.

Obxecto. A principal finalidade do decreto é fomen-tar que os propietarios forestais se incorporen deforma voluntaria a sistemas de xestión conxunta dosaproveitamentos forestais. Para constituír unhaSOFOR os propietarios forestais ou persoas titula-res de dereitos de uso de parcelas susceptibles deaproveitamento forestal, ceden os devanditos derei-tos de uso á sociedade. Tamén se poderán asociaroutras persoas físicas ou xurídicas que non sexantitulares de dereitos de uso de parcelas, sempre ecando a súa participación non supere o 49% das par-ticipacións sociais. A cesión de dereitos de uso ásociedade realizarase por un mínimo de 25 anos.As SOFOR terán que dispor dun instrumento

de planificación da xestión forestal, aprobado polaAdministración.

Superficie. A superficie forestal mínima a xestio-nar conxuntamente, será a seguinte: • Plantacións forestais de froito: 15 hectáreas.• Plantacións de frondosas caducifolias oumasas preexistentes de frondosas autócto-nas: 25 hectáreas.

• Outras plantacións ou aproveitamentosforestais: 50 hectáreas.

En canto á delimitación desa superficie, esta-blécese que poderá estar formada por un máximode tres unidades en couto redondo.

Rexistro de SOFOR. O Decreto establece tamén acreación do Rexistro de SOFOR, que ten entre assúas funcións a de inscribir as agrupacións de propie-tarios forestais e cualificalas con esta figura societa-ria e, se é o caso, determinar a baixa daquelas socie-

dades que perderan tal cualificación; recibir a infor-mación periódica a proporcionar polas SOFOR, cua-lificala e inscribila; realizar a ordenación, tratamentoe publicidade da información rexistral acumulada eresolver as cuestións que sexan da súa competencia,en aplicación da normativa correspondente.

Incentivos. Neste decreto regúlanse ademais osincentivos susceptibles de aplicación para estafigura. Así, establécense incentivos para axudar aostrámites necesarios para a inscrición definitiva desociedades inscritas con carácter previo no Rexis-tro de SOFOR.En canto ás sociedades con inscrición definiti-

va no nomeado Rexistro, poderán beneficiarse desubvencións para a:• Realización da concentración das propieda-des integradas na sociedade

• Redacción do instrumento de planificaciónda xestión forestal

• Redacción do proxecto de obras e infraestru-turas comúns

• Execución de infraestruturas comúns deri-vadas do proceso de concentración privadadas parcelas •

A Xunta aproba a creación dassociedades de fomentoforestal (SOFOR)


Lexislación

Rubén Pérez ValladaresEnxeñeiro técnico Forestal da AFG

DEIXANDO A UN LADO O PROBLEMA deorde público que supón o gando non identificadoou mostrenco, poden producirse situacións confli-tivas con gando debidamente identificado:• Gando identificado con crotales, micro-chips, marcas de ferro de dono coñecido ouque pode coñecerse, que pace no monte senautorización da comunidade.

• Gando identificado de dono coñecido, queaínda que está autorizado a pacer no monte,non cumpre coas normas establecidas polacomunidade.

Para estas situacións ten competencias a Con-sellería de Medio Rural sempre e cando a comuni-dade de montes veciñais se inscriba no RexistroPúblico de Terreos Forestais de Pastoreo adscrito áConsellería de Medio Rural. A este respecto é

oportuno lembrar que de acordo co artigo 67j daLei 43/2003 de Montes, considérase infracciónadministrativa o pastoreo nos montes onde esteaprohibido ou se realice violando as normas estable-cidas para o efecto polo órgano forestal.

A comunidade decide. A comunidade titular domonte veciñal en man común é a propietaria dosaproveitamentos forestais producidos nel (e así serecolle no Regulamento da Lei de Montes Veci-ñais en Man Común), incluíndo o aproveitamen-to dos pastos.A Asemblea Xeral de comuneiros debe acordar

se prohibe ou se autoriza o aproveitamento de pas-tos no monte veciñal. Se se acorda autorizar o pas-toreo, este debe regularse de acordo cunha orde-nanza interna e debe realizarse conforme a unPlan de Aproveitamento Gandeiro. Este Plandeberá incluírse no Plan de Ordenación Forestaldo monte veciñal.

Regulación do pastoreono monte veciñal

A explotación gandeira con diferentes finalidades representa unha clara opción nadiversificación da actividade forestal nos montes veciñais en man común, cun potencialeconómico que debe valorarse axeitadamente. Non obstante, en multitude de montes,especialmente nos situados en bisbarras costeiras ou en zonas de media montaña nondemasiado afastados de núcleos de poboación importantes, a actividade gandeira con vacase cabalos en réxime de liberdade segue xerando confrontación e numerosos litixios. A única forma de encarar o problema reside nunha decidida aposta pola ordenación eregulación do pastoreo nos montes veciñais. A actual normativa para regular o silvopastoreo éinsuficiente, sendo necesario que na futura lei de montes galega se aborde dunha vez portodas este uso do monte.


Lexislación

Tanto se prohibe coma se regula o aproveita-mento de pastos no monte veciñal, hai que solici-tar a inclusión deste no Rexistro Público de Terre-os Forestais de Pastoreo da Consellería de MedioRural (Decreto 105/2006, de 22 de xuño, polo quese regulan medidas relativas á prevención deincendios forestais, á protección dos asentamentosno medio rural e á regulación de aproveitamentose repoboacións forestais).Unha vez inscrito o monte no Rexistro anterior,

se se observase a presenza continuada de gando nomonte, estando o pastoreo prohibido ou se este serealiza sen cumprir os condicionantes establecidospola comunidade, haberá que denunciar o feito aosaxentes forestais.A Administración forestal competente, unha

vez comprobado os feitos, ten obriga de instar aopropietario do gando a que retire os animais e nocaso de non facelo, abrir expediente sancionador ecomisar o gando.

Necesidade de reconciliar intereses. A autoriza-ción do pastoreo require unha actitude positivade cara á súa regulación, tanto por parte dos gan-deiros como da propia comunidade. Iso obriga aun diálogo entre as partes interesadas, sendoaconsellable que este se realice cun asesoramen-to profesional axeitado. É necesario diferenciar entre os comuneiros

gandeiros e os gandeiros non comuneiros, poispara os segundos haberá que establecer algúntipo de contrato ou protocolo de recoñecemento.Non pode esquecerse que nalgunhas serraspoden existir dereitos de pastoreo históricos quebeneficien tamén a gandeiros de parroquias pró-ximas. Unha vez superadas as actitudes negativas, a

Asemblea da comunidade debe aprobar unhasordenanzas, regulamento ou estatutos de réximeinterno para os gandeiros, nos que se recollan polomenos os seguintes aspectos:• Definición de gandeiro autorizado ao pasto-reo

• Rexistro de gandeiros • Rexistro de animais• Obrigas e dereitos dos gandeiros • Responsabilidade da Xunta Rectora dacomunidade

• Normas para exercer o pastoreo • Sancións en caso de incumprimento dasnormas

Nestas ordenanzas debe aclararse se a propiacomunidade, como titular do aproveitamento de

pastos, vai xestionar directamente o aproveitamen-to, mesmo con animais da súa propiedade, ou se axestión se vai transferir aos gandeiros (como perso-as físicas ou xurídicas).É posible que a propia comunidade de montes

obteña un Código de Explotación Agraria (CEA), eque poida acollerse a axudas derivadas do Progra-ma de ordenación e mellora de pastos fóra decuberta e aproveitamentos gandeiros en montesveciñais en man común.

Plan de aproveitamento gandeiro. Nun primeirolugar é imprescindible que as comunidades demontes delimiten con claridade os terreos domonte veciñal nos que expresamente se autoriza opastoreo. Para isto necesitarase que un técnico ela-bore un plano do monte coas distintas parcelas quepoderá utilizar o gando e a superficie de cada unha.Este plano haberá que comparalo co parcelario doSIXPAC, aspecto importante para a emisión doscertificados necesarios para a solicitude de axudasda Unión Europea.Ademais da descrición das parcelas segundo

aptitude pastable, o plan de aproveitamento gan-deiro incluirá:• Condicións e prazos ao que se axustarán osaproveitamentos

• Xustificación das cargas gandeiras • Esquema das instalacións (peches, curros,pasos canadianos...)

• Programa sanitario básico •

Paso canadiano á entrada dunha plantación forestal nas Pontes deGarcía Rodríguez.


Silvicultura

Juan José Villarino UtiagaProfesor de Silvicultura xubilado

Introdución. Eucalyptus dalrympleana Maiden emáis E. delegatensis R.T. Baker (E. gigantea Hook)son dúas das especies do xénero empregadas nasplantacións forestais en bisbarras da Galicia inte-rior onde o clima -de certa tendencia continental einvernos relativamente fríos-, exclúe a utilizaciónde E. globulus, pouco resistente ás xeadas.Segundo De la Lama1, ámbolos dous eucaliptos

son orixinarios da rexión ó Sur-Leste de Australia emáis da illa de Tasmania, en áreas nas que a preci-pitación anual está comprendida entre 1.000 e1.600 mm, no caso de E. gigantea, e entre 635 e1.400 mm, no de E. dalrympleana; as temperaturasmínimas absolutas son de –9º e – 11,7º, respecti-vamente.Unha cualidade de interese na silvicultura

dunha especie forestal é a da súa posible aptitudepara a reprodución vexetativa, xa que no caso deexistir tal aptitude, libera ó silvicultor da necesida-de de levar a cabo unha custosa replantación, porexemplo, despois dunha corta a feito. O caso deEucalyptus globulus, que mantén a súa potenciali-dade produtiva mesmo despois de varias quendasen réxime de talladía ou monte baixo, constitúe unexemplo ben coñecido de aptitude para este tipode rexeneración.Nas fichas de especies da obra citada de De la

Lama, figura no apartado correspondente ó tipo de

rexeneración, a anotación “nulo” para E. giganteamentras que para E. dalrympleana, déixase enbranco o espazo destinado á información.Porén, en Galicia cítanse casos de rexenera-

ción por rebentos de couce en pés do eucaliptoxigante, mentres que no referente a E. dalrymple-ana, adóitase considerar como especie de doadareprodución.

Unha experiencia na Terra Chá lucense. Nomonte “O Cimbro”, da parroquia de Fraialde, con-cello de Pol, levouse a cabo a plantación, en marzode 1978, dunha parcela de 40 áreas de superficie,coas dúas especies citadas no título do traballo.O clima do lugar da plantación pódese resumir

esquematicamente nos seguintes datos:Precipitación media anual: 1.100 mm.Temperatura mínima absoluta (anual): -7,5º,

inda que existen rexistros de xeadas excepcionaisde ata -12º.O espazamento elixido foi de 3,5 m entre as

reas de plantación, en sentido aproximadamenteOeste-Leste, e dentro da rea, de 3 m entre plantas.Estas procedían do viveiro forestal daquela en fun-cionamento en Lourizán (Pontevedra), cultivadasen contedor de bolsa de plástico e dunha seiva noreferente á idade.Ós 12 anos da plantación, en marzo de 1990, o

número de pés con diámetro normal (medido a 1,3m) igual ou superior a 10 cm era de 144 para E.gigantea (90% do número de pés total) e de 102

Sobre a capacidade de rexeneraciónpor rebentos de cepa en Eucalyptusdalrympleana e mais E. delegatensis

Pés de 32 anos de eucalipto xigante e cepa afillada.


Silvicultura

para E. dalrympleana (55% do número de péstotal). O diámetro e altura total medios dos pésmadeirables resultaron ser os seguintes:

E. gigantea= 24,5 cm de diámetro e 17,2 m dealtura

E. dalrympleana= 16,8 cm de diámetro e 15,4m de altura

Os diámetros máximos resultaron ser de 39 cmpara E. gigantea e 30 cm para E. dalrympleana; e aaltura máxima correspondeu a un E. dalrympleanade 23 m (cuxo diámetro era de 28 cm).En agosto de 1990, cortouse a feito a meirande

parte da parcela, excluíndo unha franxa de 15 áreasno extremo Oeste, na que se realizou unha corta derareo, reservando os mellores pés (un total de 28entre as dúas especies).Na seguinte primavera, de 1991, apreciábase o

desenvolvemento de rebentos de couce en partedos cepos das árbores cortadas e en xullo fíxose unreconto dos que afillaran, nunha mostra de 52cepos, coa medición dos diámetros destes.Os datos obtidos no reconto ordenáronse por

clases de diámetro, de 10 cm de amplitude, calcu-lando as porcentaxes de cepos retoñados por espe-cie e clase diametral. No gráfico, represéntase a porcentaxe de cepas

retoñadas para cada unha das clases de diámetrodaquelas e pódese apreciar que a forma da relaciónentre ditas magnitudes resulta diferente nas dúasespecies: así, no caso de E. dalrympleana, a por-centaxe de cepas retoñadas amosa un descenso

continuo desde o 100% da clase: menores de 10cm ata o 33% da 20-29 cm.Por outra parte, E. gigantea amosa un máximo de

cepas retoñadas na clase entre 10 e 19 cm (75%),diminuíndo logo ata o 9% na de igual ou maior de 30cm. Hai que ter en conta ademais, que esta últimaclase supón en número de pés, o 48% do total ou ditodoutra maneira, que dos 15 pés que non retoñaronno total da mostra, 10 incluíanse nesta categoría.Inda que no caso referido, todas as árbores

teñen a mesma idade, semella lóxico supor que adiminución da capacidade de rexeneración detec-tada nas cepas de meirande grosor pode ser debidaa unha perda de actividade ou avellentamento rela-tivo dos tecidos meristemáticos e en consecuencia,que a capacidade de reprodución por rebentos decouce tenda a diminuír coa idade.Como conclusión, pódese dicir que E. dalrymple-

ana mostra unha aceptable capacidade de rexenera-ción vexetativa despois da tala, cualidade que xuntocoa súa boa adaptación ó medio, pode favorecer oseu emprego na silvicultura. En canto a E. gigantea,tamén parece ter certa aptitude, sobre todo no casode pés dunha idade non moito avanzada. Cómpresalientar ademais a súa rapidez de crecemento dia-metral, que no caso presente ponse de manifestopolo feito de acharse no momento actual, pés dearredor de 1 m de diámetro á idade de 32 anos e portanto, dunha taxa de crecemento de 3 cm anuais •1 De la Lama Gutiérrez, Gaspar (1976): Atlas del Eucalipto, Tomo 1,

Sevilla, Ministerio de Agricultura.

0

20

40

60

80

100E. dalrympleanaE. gigantea

% d

e re

toña

dos

Clase diamétrica

>3020-2910-19<10

Brinzais de rexeneración natural de eucalipto xigante.

Rebentos de couce de eucalipto xigante.


Silvicultura

Distancias nasplantacións forestais

Cristina Verde Figueiras coa colaboración de José Luis Corral Rey, Julio Ruiz Cagigal,

Enrique García Martínez e Braulio Molina Martínez

UNHA VEZ QUE ESTAMOS SEGUROS de quea parcela que se quere repoboar é axeitada parafacer unha repoboación forestal, cómpre verificaras distancias que estamos obrigados a deixar conrespecto ao contorno da plantación planeada.Unha das consultas máis frecuentes dos socios

da Asociación Forestal de Galicia é sobre as distan-cias que hai que respectar á hora de facer unhaplantación forestal, con este artigo preténdesefacer un resumo da normativa autonómica e esta-tal sobre o asunto.

Distancias a gardar polas plantación forestaiscon vivendas e edificacións. Segundo o artigo 26da Lei 3/2007, do 9 de abril, de prevención edefensa contra os incendios forestais de Galiciadeberanse respectar as seguintes distancias míni-mas para as repoboacións:1. As plantacións de Pinus pinaster (piñeiro gale-go, piñeiro do país), Pinus sylvestris (piñeiro sil-vestre), Pinus radiata (piñeiro insigne),Pseudotsuga menziesii (piñeiro de Oregón),Acacia dealbata (mimosa), Acacia melanoxylum(acacia negra), Eucalyptus spp. (eucalipto),deberán deixar con vivendas ou instalaciónspreexistentes 50 metros. En calquera caso, asaxudas para as repoboacións forestais condicio-

naranse a que na superficie que estea a menosde 100 metros desde o límite de calquera par-cela edificada no núcleo rural non se introdu-zan tales especies.

2. Para o resto das especies,a. Con vivendas ou instalacións preexistentes:10 metros.

b. Con industrias ou instalacións preexistentesnas que se desenvolvan actividades perigo-sas consonte o establecido na Lei 1/1992, do2 de xaneiro, de protección medioambientalde Galicia, ou na súa normativa de desenvol-vemento: 25 metros.

As distancias anteriores non serán de aplicaciónen parques públicos, xardíns botánicos e no inte-rior de parcelas rústicas ou de núcleos rurais edifi-cados con plantacións de pés illados ou xardíns consebes e especies arbóreas ornamentais. Tampoucoserá de aplicación no caso de afectar a árbores sen-lleiras.As distancias mediranse desde o límite exterior

da repoboación, entendendo por tal a árbore máispróxima á propiedade veciña, ata o límite media-neiro coa outra propiedade.Todos estes espazos resultantes da salvagarda

das distancias mínimas deberán estar limpas demaleza, restos e xermolos de árbores e manterselimpas de pólas as súas masas arbóreas, sen que seestendan sobre os predios confinantes.En todo caso haberá que consultar se o conce-

llo no que se sitúa a propiedade ten algunha orde-


Silvicultura

nanza sobre estas distancias, no caso de que asísexa primará a norma que sexa máis restritiva.

Distancias a gardar polas plantación forestaiscon outros terreos situados en solo rústico.Segundo o artigo 26 da Lei 3/2007, do 9 de abril,de prevención e defensa contra os incendios fores-tais de Galicia as repoboacións forestais que lindencon terreos situados en solo rústico de especialprotección agropecuaria1 deberán gardar, comomínimo, 10 metros de distancia respecto deles.No caso de solos rústicos que non sexan de

especial protección agropecuaria, deberase ter enconta o Decreto 2661/67, de 19 de outubro, poloque se aproban as ordenanzas ás que han de some-terse as plantacións forestais en canto ás distanciasque han de respectar coas fincas estremeiras, queestablece o seguinte:As plantacións forestais feitas con coníferas ou

resinosas que linden con cultivos agrícolas deberándeixar 3 m, se a repoboación se fai con frondosas 4metros e se é de eucaliptos 6 m. Se a plantaciónestrema con praderías, as distancias anterioresdiminuirán un metro (pasando a ser 2 m no casodas coníferas e 3 metros no caso das frondosas).Pero esta diminución non será na práctica efectivapara o caso do xénero eucalipto, porque o Decreto81/1989, do 11 de maio, sobre medidas de ordena-ción das novas plantacións co xénero eucalipto,indica que deberá respectarse unha distancia míni-ma de 6 m lineais con fincas que linden con culti-vos agrícolas ou outras plantacións arbóreas.En todo caso haberá que consultar se o conce-

llo no que se sitúa a propiedade ten algunha orde-nanza sobre estas distancias, no caso de que asísexa primará a norma que sexa máis restritiva.

Distancias a gardar entre plantacións forestais.A distancia a deixar entre plantacións forestais enterreos de uso forestal deberá ser a que estableza anormativa do concelllo correspondente, as costu-mes do lugar, ou no seu defecto será de 2 metrosda liña divisoria das herdanzas se a plantación sefai con árbores altas, e a de 50 centímetros se aplantación é de arbustos ou árbores baixas, tal ecomo recolle o Código Civil no seu artigo 591.

Distancias a gardar nas faixas de xestión de bio-masa. Segundo a Orde do 31 de xullo de 2007 polaque se establecen os criterios para a xestión da bio-masa vexetal, nas redes secundarias de xestión debiomasa (definidas nos plans de prevención edefensa contra os incendios forestais dos distritos),

as masas forestais deberán ser mixtas ou de frondo-sas caducifolias e a distancia entre plantas será,como mínimo, de 7 metros, mantendo as copastanxentes. A poda debe ser do 35% da altura daárbore ata que esta atinxa os 11,4 metros, a partirdesta altura a poda debe alcanzar un mínimo de 4metros por riba do solo.

Distancias a gardar con liñas eléctricas. As servi-dumes das liñas eléctricas e máis das estradasforon tratadas amplamente por Julio Ruiz nosnúmeros 51, 52 e 53 da revista O Monte.A normativa que desenvolve estes aspectos é o

Real Decreto 223/2008 de 15 de febreiro, polo quese aproba o Regulamento sobre condicións técnicase garantías de seguridade en liñas de alta tensión, oDecreto 275/2001, do 4 de outubro, polo que seestablecen determinadas condicións técnicas espe-cíficas de deseño e mantemento ás que se deberánsometer as instalacións eléctricas de distribución ea Lei 3/2007, do 9 de abril, de prevención e defen-sa contra os incendios forestais de Galicia.Resumindo o establecido ao respecto nestas

tres disposicións, pódese establecer que a distan-cia a deixar polas plantacións forestais de piñeiros,Pseudotsuga, mimosa, acacia negra e eucaliptosserá de 5 m sexa cal sexa a voltaxe da línea.No caso de especies distintas haberá que deixar

con respecto a liñas con tensión nominal superior a30.000 voltios, 5 m. Con voltaxe inferior a 30.000voltios e igual ou superior a 1.000 voltios 3 m e se

A Lei 3/2007, do 9 de abril, de prevención e defensa contra osincendios forestais de Galicia, establece as distancias que deberángardar as plantacións forestais con vivendas e edificacións.


Silvicultura

a tensión é menor que 1.000 voltios haberá queaplicar a fórmula que se establece no RD223/2008, tendo en conta que aínda que a fórmuladé unha distancia menor, hai que deixar 2 m comomínimo.De todas formas, hai que ter presente que o

Real Decreto 223/2008, di que deberán ser corta-das todas aquelas árbores que constitúen un peri-go para a conservación da liña e tamén prohibe aplantación de árbores que poidan medrar ata che-gar a comprometer as distancias de seguridaderegulamentarias.

Distancias a gardar nas áreas de influencia dasestradas. A lexislación vixente en materia de estra-das recolle unhas áreas de influencia para cada tipode vía e segundo sexa a súa titularidade, que estáformada por tres zonas. Segundo a titularidade davía sexa estatal, autonómica ou provincial e segun-do a súa categoría estas tres zonas teñen anchurasdiferentes e condicións de aproveitamento distinto:Zona de dominio público: comprende os terreos

adquiridos pola Administración para a construciónda estrada xunto cunha franxa de terreo a cada ladoda vía. Nesta zona só se poderán realizar obras,actuacións ou instalacións cando a prestación dunservizo público de interese xeral así o esixa.Zona de servidume: comprende dúas franxas de

terreo a cada lado da vía a partir da zona de dominiopúblico. Nesta zona non se poderán realizar obrasnin se permitirán máis usos que aqueles que sexancompatibles coa seguridade viaria previa autoriza-ción do órgano competente da Administración.Zona de afección: comprende dúas franxas de

terreo a cada lado da vía a partir da zona de servi-

dume. Para executar calquera tipo de obras ou ins-talacións fixas ou provisionais, cambiar o uso oudestino delas e plantar ou cortar árbores, requirira-se autorización do Ministerio de Fomento, no casode estradas de titularidade estatal, ou daConsellería de Medio Ambiente, Territorio eInfraestruturas, no caso de estradas de titularidadeautonómica ou provincial.En canto aos camiños de titularidade municipal,

dependerá en cada caso das ordenanzas municipaisao respecto e no seu defecto podería entenderseque é de aplicación o artigo 591 do Código Civilpreviamente citado, ou o artigo 106 da Lei 9/2002,de Ordenación Urbanística e Protección do MedioRural de Galicia (modificada por Lei 15/2004, de29 de decembro e pola Lei 2/2010, de 25 de marzo)que indica unha distancia mínima de 4 m desde oeixe da vía, se ben non se especifica claramente queesta distancia afecte ás plantacións forestais.

Distancias a gardar con respecto ás vías de ferro-carril. A Lei 39/2003, de 17 de novembro, doSector Ferroviario, establece que a zona de domi-nio público está formada polos terreos ocupadospolas liñas ferroviarias e unha franxa de terreo de 8metros a cada lado da plataforma. Nos túneles estazona estenderase á superficie dos terreos necesa-rios para asegurar a conservación e o mantementoda obra. Tamén establece unha zona de proteccióna cada lado da zona de dominio público cunhaanchura de 70 m contados desde as arestas exterio-res da explanación2.As plantacións e cortas de árbores, así como o

cambio de uso, dos terreos incluídos na zona deprotección da infraestrutura ferroviaria, requiren a

Titularidadeda estrada

CategoríaAncho da zona de dominio

público a cada lado da vía (m)

Ancho da zona deservidume a cadalado da vía (m)

Ancho da zona deafección a cadalado da vía (m)

Estado

Autoestradas, autovías, vías rápidas,circunvalacións

8 25 100

Resto estradas 3 8 50

Xunta deGalicia

Autoestradas, autovías, vías rápidas oude alta capacidade

Non máis de 15 17 100

Rede primaria básica, complementariae resto rede autonómica

Non máis de 10 2 30

DeputaciónProvincial

Rede primaria e secundaria

A zona expropiada ou, en caso denon haber expropiación, a arestaexterior da explanación2 e en todo

caso non máis de 10 m

2 30

Fonte: Lei 25/1988, de 29 de xullo, de Estradas e Lei 4/1994, do 14 de setembro, de Estradas de Galicia.


Silvicultura

autorización previa do administrador de infraestru-turas ferroviarias. Nesta zona non se poderán reali-zar obras nin se permitirán máis usos que os quesexan compatibles coa seguridade do tráfico ferro-viario, previa autorización, en calquera caso doadministrador de infraestruturas ferroviarias.

Distancias a gardar á beira dos cursos de auga.Con respecto aos cursos de auga hai que ter en

conta que o Real Decreto Lexislativo 1/2001, de20 de xullo, polo que se aproba o texto refundidoda Lei de Augas 1/2001 (modificado polo RealDecreto-Lei 4/2007, de 13 de abril), di que as mar-xes dos terreos que lindan coas canles (cauces)(terreos cuberto polas augas nas máximas crecidasordinarias) están suxeitas en toda a súa extensiónlonxitudinal, en xeral, a:Unha zona de servidume de 5 m de ancho, para

uso público.Unha zona de policía de 100 m de ancho na

que se condicionará o uso do solo e as actividadesque se desenvolvan nela.Os propietarios destas zonas de servidume

poderán libremente sementar e plantar especiesnon arbóreas, sempre que non impidan o paso sina-lado. A autorización para plantación de especiesarbóreas requirirá autorización de Augas de Galicia.A execución de calquera obra ou traballo na

zona de policía de canles precisará autorizaciónadministrativa previa.Estas autorizacións, en virtude da Resolución do

27 de maio de 2002 pola que se fai público o acor-do do Consello da Xunta de Galicia do 11 de abril,serán tramitadas pola Dirección Xeral de Montes •

1 Esta clasificación pódese consultar no concello onde se atope a par-cela.

2 Defínese aresta exterior da explanación como a intersección donoiro (talud) do desmonte, do terraplén ou, se é o caso, dos murosde sustentación que lindan co terreo natural.

Lugares prohibidos para realizar repoboacións forestaisAntes de proceder á realización dunha plantación forestal cómpre verificar que o terreo obxecto da repoboación é susceptible de

ser repoboado, é dicir que non hai ningún impedimento para este tipo de uso segundo a lexislación vixente.O primeiro é comprobar a clasificación do uso de solo que ten o terreo no planeamento municipal, despois ver se a plantación fo-

restal é compatible con esa clasificación segundo o establecido pola lei de uso do solo (Lei 9/2002, do 30 de decembro, de ordena-ción urbanística e de protección do medio rural de Galicia) o as súas modificacións (Lei 15/2004, do 29 de decembro e Lei 2/2010,do 25 de marzo). Tamén convén consultar a propia normativa particular do plan municipal ou a existencia de ordenanzas que regu-len a actividade forestal. A plantación forestal pode ser permitida, autorizable ou prohibida.

Tamén hai que ter en conta que a Lei 3/2007, do 9 de abril, de prevención e defensa contra os incendios forestais de Galicia noseu artigo 25 establece as seguintes prohibicións:

• Prohíbense as repoboacións forestais en solo urbano e núcleos rurais.• Prohíbense as repoboacións forestais en zonas dedicadas a labradío, cultivo, prados ou pastos, con independencia da súa cua-

lificación urbanística.• En zonas incluídas nun proceso de concentración parcelaria, os usos deberanse adaptar ao plan de ordenación de cultivos ou

forestal, tal e como prevé a Lei 10/1985, do 14 de agosto, de concentración parcelaria para Galicia, coas súas sucesivas mo-dificacións.

Poderá admitirse, no caso de que exista un plan de ordenación de cultivos ou forestal, un cambio de uso de terras agrícolas, sem-pre que non interfira no desenvolvemento agrario da zona. Para a aprobación desta forestación será obrigatorio que esta se realice confrondosas caducifolias ou outras plantas autóctonas de estación, dándolle prioridade ó aproveitamento integral do uso.

Á esquerda da fotografía obsérvase unha liña de 20.000 voltios detensión, e á dereita unha de 30.000 voltios.


Enerxía eólica

Daniel Rodríguez CebreiroResponsable económico AFG

O PROPIETARIO FORESTAL, desde un pri-meiro momento, entendeu que a presenza dunparque eólico no seu monte podía aportar fondossuficientes como para garantir a súa rendibilida-de no futuro. As cantidades ofertadas polasempresas interesadas no desenvolvemento eólicosuperaban a rendibilidade que se podería esperardese solo no caso de destinalo a un uso forestal,máis aínda considerando que, en moitas oca-sións, as parcelas solicitadas por esas empresaseran as de menor produtividade forestal pola súaaltitude e exposición ao vento. Isto, que nunprincipio podería parecer unha grande vantaxe,converteuse no contrario xa que fixo que, en oca-sións (demasiadas), o propietario non soubesevalorar adecuadamente o que debería cobrar poreses terreos.

A valoración dos terreos. Custou traballo mudaresa idea de que todo o que viñera era ben recibi-do sen valorar realmente se o pago ofrecido eraabondo, tendo en conta o novo destino que se lleía dar á parcela. As asociacións, tanto de propie-tarios forestais como de afectados por parqueseólicos, tiveron un papel relevante de cara a queo propietario forestal fose consciente do valor doben que se lle estaba arrendando á empresa pro-motora e, polo tanto, reclamase un prezo xusto. Aisto non axudaron as resolucións dos diferentesprezos xustos acordados pola Administración que,en ocasións, non tiñan en conta cousas máis aláda rendibilidade da explotación forestal que sepuidese desenvolver nas parcelas afectadas, senconsiderar o uso posterior que eses montes íanter. En opinión da Asociación Forestal de Galicia,a valoración deses terreos debe facerse de dife-rente forma xa que esas parcelas teñen un usoadicional ao forestal. Non estamos no caso, porexemplo, dun proxecto para un parque industrial(decidido por un terceiro e que podería situarsenoutro sitio), senón no caso dun parque eólicoque ten que estar instalado onde hai vento poloque, a existencia dese vento, debería ser valoradocomo un atributo adicional da parcela e polotanto, ser considerado no prezo do arrendamentoou venda.

Grupos de negociación. Desde hai varios anos, aAsociación Forestal de Galicia ven participando na

Parques eólicos: aunión fai a forzaOs grupos de negociación son creados coaintención de mellorar as condiciónseconómicas e contractuais das cesións deterreos para parques eólicos, respectandoos criterios de viabilidade dos proxectos.Desde hai varios anos a AFG venparticipando na creación destes grupos.


Enerxía eólica

creación de grupos de negociación nos terreosafectados por parques eólicos para que esa nego-ciación en conxunto poida contribuír a un incre-mento da renda. As vantaxes son variadas:• Permite ter unha estratexia unificada para chegara conseguir uns obxectivos acordes á realidadenos que se deberán ter en conta cousas como ashoras de vento, a dificultade de execución da obracivil, etc.

• Permite que os acordos se establezan sobrebases máis firmes ao marcar mínimos e asegu-rarse que os propietarios non asinen por prezosdemasiado baixos que prexudiquen a negocia-ción do resto dos propietarios.

• No caso de non chegar a acordo, se se consi-gue que a empresa promotora conte con acor-dos só cunha minoría dos propietarios afecta-dos dificultará o inicio dun expediente deexpropiación. A existencia do grupo permitirá,ademais, que se poida esixir á Administraciónque o promotor eólico non abuse dese dereitoque ten.

• Permite unha mellora nas cláusulas do contra-to. A redacción do contrato é case tan impor-tante como o importe do aluguer ou venda xaque a configuración dos parques eólicos(potencia, número de aeroxeradores, distribu-ción espacial...) cambian co paso dos anospolo que é necesario contar cunha serie decláusulas que defendan os intereses dos pro-pietarios.O feito de existir varios grupos de negociación

fai que os avances nunha negociación poidanbeneficiar a outros.

A experiencia na negociación. A experiencia des-tes anos, nos que se formaron oito grupos de nego-ciación, ratifican o que se acaba de indicar. Asnegociacións feitas polos grupos formados para anegociación do Parque Eólico de Montouto (ACañiza, As Neves, Arbo e Crecente) e as Áreas deDesenvolvemento Eólico de Fontefría (A Cañiza e

Covelo), Monte Piquiño (Teo e Padrón), Chan doEixo (Covelo), Coto de Eiras (Mondariz eFornelos de Montes), O Curro (Cotobade),Cillarga (Ponteareas, Mos e Pazos de Borbén) e aAmpliación de Montouto 2000 (Arbo) afectou a335,70 MW de potencia cunha mellora media do73,91% sobre a oferta inicial feita polo promotor eun aumento medio de 2.497,42 euros porMW/ano instalado (o que supón una mellora totalde máis de 25 millóns de euros). A anulación doprimeiro concurso eólico fixo que case toda esamellora se convertese en papel mollado pero isonon desvirtúa os beneficios que a negociación enconxunto lle aporta aos propietarios e, aínda que asituación mudou para peor (redución da primaeólica e autorización previa xa concedida que eli-mina as posibilidades de que exista competencia),as posibilidades de mellora seguen sendo, candomenos, interesantes.Coa resolución do novo concurso eólico,

empezouse o traballo para formar os novos gruposde negociación de cara a reclamar un prezo xustoe adecuado pola cesión dos terreos. Ata o momen-to están formados seis grupos de negociación(162 MW) nas provincias da Coruña, Lugo ePontevedra (P.E. de Cadeira, P.E. de Oleirón,P.E. de Coto de Eiras, P.E. do Alto da Telleira,P.E. do Chan do Eixo e P.E. de Carballa). É o ini-cio dunha negociación que durará varios anospolo que será necesario que a paciencia nosacompañe •

A Asociación Forestal de Galicia

participa na creación de grupos de

negociación nos terreos afectados

por parques eólicos para contribuír

a un incremento da renda


Certificación forestal

O OBXECTO DESTE CONVENIO foi dobre.Por un lado, tratábase de levar a cabo actuaciónsde formación e de divulgación da xestión forestalsostible e por outro tíñase que realizar a planifica-ción de máis de 6.000 hectáreas de montes nosque os propietarios comprometeran a súa xestióncon criterios de sostibilidade e como paso previo ácertificación dos montes. Desta forma os propieta-rios poderían chegar a vender madeira certificada.

De acordo coas estipulacións deste convenio,realizáronse actividades formativas de divulga-ción e formación en dúas modalidades: semina-rios técnicos e cursos. Os seminarios consistironnunha sesión formativa celebrada nunha soaxornada e cunha duración aproximada de treshoras. Organizáronse 86 seminarios en todaGalicia, aos que asistiron un total de 1.034 par-ticipantes.

Os cursos realizáronse en dúas xornadas cunhaduración aproximada de oito horas, das que unhametade era teórica e a outra de prácticas no montenas que os asistentes puideron desenvolver oscoñecementos teóricos adquiridos. Organizáronse3 actividades deste tipo ás que asistiron un total de57 participantes.A realización destas actividades de difusión

xerou unha elevada demanda de realización deplans de xestión. En concreto, durante o tempo devixencia do convenio o equipo da AFG elaborou189 documentos entre plans simples de xestión,plans anexos de información complementaria eproxectos de ordenación forestal. A superficie totaldos montes que contan con plan de xestión é de6.936,26 hectáreas.En canto á situación actual da certificación

forestal PEFC, no cadro dase información sobre osmontes e a superficie forestal que xa dispón de cer-tificación forestal. Para o ano 2011 xa hai unnúmero importante de propietarios forestais inte-resados en obter o certificado da xestión forestal doseu monte para poder beneficiarse das vantaxesdeste sistema •

Asemblea xeral da AFG

e celebración do

25 aniversario

Sábado, 28 de maio de 2011

Santiago de Compostela

Impulso ácertificaciónforestal

Socios da AFG con certificación

Nº de montes Superficie certificada PEFC (ha)

Montesparticulares

Montesveciñais

TotalMontes

particularesMontesveciñais

Total

185 26 211 1.879,48 7.248,99 9.128,47

A certificación forestal PEFC nos montes

galegos tivo un forte impulso no ano 2010

polo apoio á planificación forestal recibido a

través dun convenio de colaboración

asinado entre a Consellería do Medio Rural

e a AFG que estivo en vigor desde agosto a

decembro de 2010.


Proxectos

Francisco Dans del ValleEnxeñeiro de Montes, director da AFG

O PROXECTO DE COOPERACIÓN en I+D+iSilvaplus oriéntase a facilitar a mobilización debiomasa forestal nos montes e a promover a súautilización enerxética na área transfronteiriza donorte de Portugal e do sur de Galicia. Trátase deque a biomasa forestal que producen os bosquesdesta rexión teña un aproveitamento sostible e queos posibles usuarios deste recurso renovable poi-dan realizar, sen problemas de subministración,proxectos e iniciativas enerxéticas. O proxecto Silvaplus foi aprobado o 2 de marzo

de 2011 polo Comité de Xestión do ProgramaOperativo de Cooperación Transfronteiriza Espa-ña-Portugal 2007-2013 da Unión Europea e teráunha duración de dous anos. Conta cun orzamen-to próximo aos 800.000 euros e cunha subvencióndos fondos FEDER de 565.000 euros.

Obxectivos. Silvaplus foi concibido pola Asocia-ción Forestal de Galicia en colaboración coaAsociación Forestal de Portugal no marco dasactividades de intercambio de coñecementosimpulsadas pola Plataforma Tecnolóxica ForestalGalega (Devesa). Os principais obxectivos doSilvaplus son:• Constituír unha rede local destinada a coo-perar na utilización enerxética de biomasaforestal, aproveitando as capacidades e siner-

xías das administracións locais e das organi-zacións de produtores e de empresarios.

• Desenvolver e promover modelos silvícolasinnovadores e viables que faciliten a mobili-zación de biomasa e que garantan a susten-tabilidade do recurso.

• Formar persoas para as distintas facetas dacadea: servizos de silvicultura e xestión fores-tal, loxística do recurso, instaladores e man-temento de plantas e caldeiras de biomasa.

• Promover proxectos de plantas e de instala-cións enerxéticas a partir de biomasa fores-tal a distintas escalas.

• Promover a creación de emprego no sectorforestal e no bioenerxético.

• Fomentar o consumo local de biomasa fores-tal primaria como biocombustible enerxéticoco apoio de concellos, de comunidades demontes veciñais e de empresas.

Participantes. As entidades e empresas que apoia-ron a candidatura do proxecto en Galicia son aAsociación Forestal de Galicia, o Concello dePonteareas, o Concello de Tomiño, a DirecciónXeral de Montes-Consellería do Medio Rural daXunta de Galicia, Enerxil, Engabiomasa S.L.,Frinova S.A. e a Federación Galega de ParquesEmpresariais. En Portugal participan a AsociaciónForestal de Portugal (Forestis), actuando comocoordinador do proxecto, e a Axencia Rexional deEnerxía e Ambiente do Alto Miño.

O proxecto Silvaplusen marcha


Proxectos

Tamén se contará coa participación de expertosda Universidade de Santiago de Compostela, daUniversidade de Vigo e da Universidade de Tras-os-Montes e Alto Douro, departamentos universi-tarios ou centros de investigación que contribuiráná elaboración de contidos científico-técnicos, asícomo con administracións públicas rexionais concompetencias na materia.O desenvolvemento do proxecto está aberto a

todas aquelas empresas ou institucións interesadasen articular unha nova cadea profesional asentadanunha alianza organizativa entre propietarios fores-tais, axentes institucionais locais e rexionais,empresas de servizos e empresas e instituciónsconsumidoras de biomasa.

A produción de biomasa forestal e a loxística.Silvaplus dedica unha atención preferente aoI+D+i relacionado cos procesos silvícolas de xera-ción de biomasa. O proxecto instalará en montesda zona unha rede de parcelas de ensaio e demos-tración destinada a difundir modelos de silvicultu-ra mixta madeira-biomasa e cultivos enerxéticoscon criterios de sustentabilidade. Esta rede imple-mentarase coa colaboración e supervisión deexpertos científicos de distintas universidades.Silvaplus analizará as normativas de prevención

e defensa contra incendios forestais e proporá pro-cedementos de manexo da biomasa que contribú-an con eficacia á prevención de incendios. Silva-plus destina recursos específicos á promoción dun-

ha rede de instalacións de acopio-subministro debiomasa mediante o deseño de prototipos de par-ques cubertos e puntos de recollida de biomasacon estruturas e elementos de madeira local.A clasificación da biomasa a partir da caracteri-

zación das existentes na zona e a análise de siste-mas de medida e control para a comercialización esubministro de biomasa serán aspectos de impor-tancia nos resultados do proxecto •

Gerardo / JuanTel.: 986 349 145

Móvil: 649 970 053 / 649 970 052Salceda de Caselas | Pontevedra

LIMPIEZA DE MONTESSUBSOLADO | RAREO | PODA

PLANTACIÓN FORESTAL

DesbrocesROCHA

• Servicios forestales • Proyectos

• Plantación • Servicios de tractor

• Limpieza de fincas

Teléfono 986 633 788 _ Móvil 609 809 067

TABORDA _ TOMIÑO

Miguel González

DESBROCES CASELAS, S.L.


Asemblea

Francisco Dans del ValleEnxeñeiro de Montes, director da AFG

OS SOCIOS FUNDADORES, vinte propietariosforestais de distintos puntos de Galicia, asinaronunha acta fundacional na que facían constar o seucompromiso de liderar un movemento dirixido a pro-mover a silvicultura, a darlle valor ao monte e a dig-nificar o oficio de silvicultor. O éxito da iniciativa foiinmediato: en menos de dous anos máis de trescen-tos silvicultores e un importante número de comuni-dades de montes veciñais integráranse na asociación. A partir dos principios estatutarios formulados

en 1986, imos tratar de atisbar os resultados des-pois de vintecinco anos de actividade. •Agrupar os propietarios forestais de Galicia. AAFG está hoxe formada por cerca de 2.000 sociose agrupa máis de 100.000 ha de monte particulare veciñal en man común. Pero, ao mesmo tempo,máis de vinte organizacións de propietarios fores-

tais con fins similares, de ámbito local, rexionalou sectorial xurdiron en Galicia, agrupando naactualidade a máis de quince mil socios. Unmovemento organizativo sen precedentes no sec-tor forestal en España que require dunha alianzacorporativa para consolidarse.

•Mellorar a produción forestal en calidade e canti-dade. No conxunto de Galicia, a situación dediminución da superficie arborada existente en1985 cambiou radicalmente. A partir dos anos 90,o monte galego comeza a reaccionar, prodúceseun forte fluxo de investimentos forestais e a ten-dencia constante ata a actualide é a de incremen-tar a superficie arborada. A pesar da existenciadunha elevada superficie de monte abandonado,o monte arborado de carácter produtivo está aproducir madeira de alta calidade para os destinosindustriais actuais.

•Contribuír á elaboración da política forestal. AAFG participa activamente na formulación e con-solidación dunha política forestal en Galicia.Aspectos relevantes ao longo dos anos foron odeseño dos medios de defensa contra incendiosforestais, a participación na elaboración do PlanForestal de Galicia, a reforma da fiscalidade departiculares e comunidades de montes veciñais, odesenvolvemento da certificación forestal e, máisrecentemente, a contribución no logro dunhafigura societaria para as propiedades forestais e odesenvolvemento do uso enerxético dos montescos aproveitamentos eólico e da biomasa.

25º aniversario da AFG

O 22 de febreiro de 1986 celebrábase enSantiago de Compostela, na Facultade deCiencias Económicas da USC, a sesiónconstitutiva da Asociación Forestal deGalicia. En maio do mesmo ano a AFGdispoñía de estatutos e comezaba afuncionar como a primeira entidadecorporativa de propietarios forestais.

Primeira visita de formación dos socios da AFGa Francia no outono de 1988.


Asemblea

•Representar aos propietarios forestais ante asadministracións, a industria e as instituciónsnacionais e internacionais. A AFG participa acti-vamente en todos os foros forestais permanentesa escala rexional, na Mesa da Madeira e noConsello Forestal de Galicia, así como no Comitéde Árbores Senlleiras, na Plataforma TecnolóxicaForestal Galega e na Asociación PEFC Galicia decertificación. A escala nacional e internacional aAFG forma parte da estrutura da Confederaciónde Organizacións de Silvicultores de España, daUnión de Silvicultores do Sur de Europa e daConfederación Europea de PropietariosForestais.

•Asegurar ao propietario forestal información, ase-soramento e asistencia técnica. Na actualidade aAFG dispón dun equipo técnico de 15 persoas aoservizo dos silvicultores e das comunidades demontes galegas. Desde o ano 1986 a AFG organi-zou máis de 500 cursos e seminarios técnicosdirixidos a mellorar a formación dos propietariosforestais e organizou numerosos foros técnicos econgresos. Tamén é considerable o fondo depublicacións que durante estes anos editou aAFG, no que destacan as guías de silvicultura dasprincipais especies galegas.

•Apoiar a investigación forestal. A AFG colaboraactivamente desde os seus inicios co Centro deInvestigacións Forestais de Lourizán, cos departa-mentos forestais das universidades de Santiago eVigo. Á AFG foi a promotora da Plataforma

Tecnolóxica Forestal Galega. Pola súa parte, aAFG participou ou coordinou 9 proxectos de I+Dde carácter europeo.

•Mellorar a estrutura da propiedade forestal galegapara conseguir unidades de explotación tecnica-mente adecuadas e economicamente rendibles. AAFG foi pioneira na agrupación de propietariosforestais. No ano 1989 estaban constituídas máisde 10 agrupacións de propietarios forestais.Desde entón ata a actualidade a falta dunha lexis-lación específica que respaldase estas iniciativasfixo decaer este proceso. Houbo que esperar aoano 2008 e agora ao ano 2011 para que aparece-ra normativa galega para desenvolver este tipo deiniciativas •

25º ANIVERSARIO DA AFGFacultade de Ciencias Económicas e EmpresariaisSantiago de Compostela. Sábado, 28 de maio de 2011

_ Presentación do documental sobre a historia da AFG.Realización O Agro. TVG.

_ Acto de homenaxe aos socios fundadores._ Galicia e o horizonte da silvicultura. Conferenciamaxistral a cargo do profesor José Pérez Vilariño,catedrático de Socioloxía da USC.

_ Peche do acto coa intervención de autoridades.

Ao servizo dos silvicultores

aniversario1986-2011


Publi-reportaxe

Agroseguro (Agrupación Española de SegurosAgrarios Combinados S.A.), se constituyó en los años80, como una forma de dar respuesta a los dañoseconómicos y sociales que ocasionan fenómenos dela naturaleza tales como heladas, sequías, inundacio-nes, incendios, etc.

Bajo la fórmula del coaseguro, Agroseguro tienecomo objetivo administrar, en representación de lasentidades accionistas, la gestión de los seguros agra-

rios combinados. Se encarga de procesar las pólizasde seguros y de gestionar el cobro de las primas. Re-cibe las declaraciones de siniestros, realiza los trámi-tes de peritación, valoración y pago de los mismos,así como de la gestión y distribución de las subvencio-nes que conceden las Administraciones Públicas co-mo el Ministerio de Medio Ambiente y Medio Rural yMarino y las Comunidades Autónomas. Este sistemapermite a los asegurados contar con un amplio abani-co de entidades privadas con las que puede contratarel seguro. En la actualidad, 27 más el Consorcio deCompensación de Seguros.

En 30 años de actividad aseguradora bajo estamisma fórmula, se han asegurado más de 138 millo-nes de hectáreas y mil millones de animales, se hancontratado más de 10 millones de póliza, por las quese ha pagado en concepto de indemnización más de5.900 millones de euros. Todo esto presenta aAgroseguro como una empresa eficaz, solvente einnovadora que permite que profesionales de sectorescomo el agrícola, el ganadero, el marino y por supues-to el forestal estén tranquilos, y demuestra la conve-niencia de contar con una herramienta como elSeguro Agrario.

EL SEGURO FORESTALEn los últimos años el seguro agrario combinado

ha ido ampliando el número de producciones a las queda cobertura.

A través del Seguro de Incendios Forestales,desde 2004, pueden asegurarse las masas forestalesen suelos agrícolas. En la actualidad, este seguro,cuyo periodo de contratación finaliza el 31 demayo, permite asegurar todas las produccionesforestales: frondosas y coníferas (masa pura ymezcla), ya sea en terreno agrícola, como enterreno forestal, así como las masas arbustivas enterrenos agrícolas, y las producciones de corcho dereproducción en alcornocales.

Agroseguro y el seguro forestal

MAPFRE SEGUROS DE EMPRESAS

SEGUROS GENERALES RURAL DE SEGUROS

AGROMUTUA MAVDA, SDAD. MUTUA DE SEG. A PRIMA FIJA

CAJA DE SEGUROS REUNIDOS, S. A. (CASER)

MUTRAL, MUTUA RURAL DE SEGUROS

GROUPAMA, SEGUROS Y REASEGUROS, S.A.

ALLIANZ, COMPAÑIA DE SEGUROS Y REASEGUROS, S. A.

UNION DEL DUERO, CIA. DE SEGUROS GENERALES, S. A.

MUTUALIDAD ARROCERA DE SEGUROS

CEP DE SEGUROS GENERALES, S. A.

BBVA SEGUROS

HELVETIA PREVISIÓN, S.A. DE SGUROS. Y REASGUROS.

AXA SEGUROS GENERALES, S. A.

ASEFA, S. A.

GENERALLI SEGUROS

SEGUROS CATALANA OCCIDENTE, S.A. DE SEGUROS. YREASEGUROS

FIATC MUTUA DE SEGUROS Y REASEGUROS

MUTUA GENERAL DE SEGUROS

CAHISPA, S. A. DE SEGUROS GENERALES

GES, SEGUROS Y REASEGUROS, S. A.

METROPOLIS S.A. CIA. NACIONAL DE SEGUROS

MUSSAP, MUTALIDAD DE SEGUROS

MUTUA DE RIESGO MARÍTIMO

OCASO, S. A. DE SEGUROS Y REASEGUROS

REALE SEGUROS GENERALES S.A.

SANTA LUCIA, S. A. COMPAÑIA DE SEGUROS

SANTANDER, SEGUROS Y REASEGUROS, S. A.

CONSORCIO DE COMPENSACION DE SEGUROS


Publi-reportaxe

Si bien las causas inmediatas que dan lugar a losincendios forestales pueden ser muy variadas, entodas ellas se dan los mismos supuestos, esto es laexistencia de grandes masas de vegetación en concu-rrencia con periodos más o menos prolongados desequía o ausencia de precipitaciones.

Los daños que provocan estos riesgos en lamasa forestal no sólo radican en la pérdida de lamadera sino también en los gastos derivados dela regeneración y repoblación de la produc-ción afectada.

Con un capital asegurado del 100% y a uncoste muy asequible*, el Seguro de IncendiosForestales cubre dichos gastos consecuencia de losdaños ocasionados por incendio, inundación y vientohuracanado, así como los costes de la saca (segúncondiciones del seguro), durante un periodo de garan-tía de 12 meses.

Al igual que el resto de producciones asegurables,la forestal también cuenta con el apoyo económi-co del Ministerio de Medio Ambiente y MedioRural y Marino, que concede una subvención del44% al coste neto del seguro. Esta subvenciónpuede incrementarse significativamente si considera-mos las aportaciones que realizan las ComunidadesAutónomas al pago de la prima.

El coste medio a nivel nacional a

cargo del tomador del seguro

correspondiente a la contratación

recibida en el ejercicio 2010 es de

4,76 por hectárea.

CARACTERÍSTICAS DEL SEGURO DE INCENDIOS FORESTALES

PRODUCCIONES ASEGURABLESTodas las producciones forestales: frondosas y coníferas, tanto en terreno agrícola como en fo-restal. Masas arbustivas en terrenos agrícolas. Producciones de corcho de reproducción en al-cornocales.

COBERTURASComo consecuencia de los riesgos de incendio, viento huracanado e inundación, se cubren:

• Gastos necesarios para la repoblación y regeneración de la masa forestal, incluidos los cos-tes de la saca (según condiciones del seguro).

• Daños causados en el corcho de reproducción.

SEGURO SUBVENCIONADOEl Ministerio de Medio Ambiente y Medio Rural y Marino concede hasta el 44% del coste netodel Seguro, a lo que hay que sumar la que puedan otorgar las Comunidades Autónomas.

Se puede contratar hasta el 31 de mayo de 2011


Novidades bibliográficas

Coordinadores: Christian Pinaudeau e LuisEnrique López HernándezEdita: Unión de Silvicultores do Sur deEuropa (USSE)Ano: 2010

As xornadas sobre fiscalidade efinanciamento de montes organizadas polaAsociación Forestal de Galicia en Vigo no ano2005 foron as antecesoras destas xornadascelebradas o 15 de febreiro de 2008 enBaiona organizadas pola Unión deSilvicultores do Sur de Europa (USSE). Oobxectivo destas xornadas foi reunir aosadministradores de asociacións depropietarios forestais do norte de Portugal,Galicia, Castilla y León, Euskadi, Navarra,Poitou-Charentes e Aquitania para realizarunha comparativa da incidencia do impostosobre sucesións na xestión forestal naspolíticas fiscais nestas rexións europeas.

Edita: Montserrat Díaz Raviña, ElenaBenito, Tarsy Carballas, Mª TeresaFontúrbel e José Antonio VegaAno: 2010

Fuegored 2010 é a terceira reunión anualda Rede Temática Nacional “Efectos dosincendios forestais sobre os solos” quereúne a máis dun cento de investigadoresespañois que aportan a súa experiencia detraballo científico e técnico en zonasafectadas por incendios forestais, ademaisde destacados investigadores procedentesdoutros países. Esta reunión, celebrada enSantiago de Compostela do 6 ao 8 deoutubro de 2010, centrouse na xestiónforestal post-incendio e nela lográronse tresobxectivos: reunir a científicos e xestores dealto nivel para analizar os logros científicosalcanzados no impacto dos incendios, narestauración dos ecosistemas e na xestióndos ecosistemas forestais queimados,estudar a posibilidade e pertinencia deintroducir novas técnicas de proteción.

Fuegored 2010

Autores: Antonio Rigueiro Rodríguez, JoséGaspar Bernárdez Villegas e CarlosRodríguez DacalEdita: Dirección Xeral de Conservación daNatureza da Consellería do Medio RuralAno: 2009

Publicación que recolle características edatos das árbores senlleiras de Galicia,concretamente das 106 árbores e 21formacións que conforman o CatálogoGalego de Árbores Senlleiras, creado aoabeiro da Lei 9/2001, de Conservación daNatureza. O obxectivo da creación destecatálogo é que estas árbores e formaciónsconten con medidas específicas deprotección, atendendo ás súas característicasexcepcionais: naturais, culturais, científicas,educativas, estéticas ou paisaxísticas.

Árbores eformacións

senlleiras de Galicia

Edita: Dirección Xeral de Montes daConsellería do Medio RuralAno: 2011

O Plan de prevención e defensa contra osincendios forestais de Galicia elabóraoanualmente o Goberno galego e o seuobxecto principal é acadar unhadiminución do número de lumes e asuperficie afectada por debaixo da mediarexistrada nos últimos dez anos. Nestapublicación dáse conta dos medioshumanos e materiais, da estruturaorganizativa e designación de funcións dosorganismos competentes na prevención edefensa contra incendios.

Pladiga 2010

Edita: Dirección Xeral de Agricultura eDesenvolvemento Rural da Unión EuropeaAno: 2010

Esta publicación pretende ser unha guíaclara e operativa acerca da mobilizaciónsostible de madeira en Europa. Está dirixidaaos deseñadores de políticas e aos que aspoñen en práctica e nela preséntansemedidas concretas e refírense exemplos deprácticas adecuadas de mobilización demadeira. Un dos exemplos mencionadoscomo práctica adecuada na mobilización debiomasa foi o proxecto europeo decooperación internacional Enersilva“Promoción do uso da biomasa forestal confins enerxéticos no suroeste de Europa”,desenvolvido pola AFG, e a caldeira debiomasa da Comunidade de Montes Veciñaisen Man Común de Xinzo (Ponteareas).

Guía de prácticasadecuadas para la

movilizaciónsostenible de la

madera en Europa

Coordinadores: Inazio Martínez de Arano,Bernard Mourlan e Fernando MolinaEdita: Unión de Silvicultores do Sur deEuropa (USSE)Ano: 2010

Nesta publicación recóllense os relatorios,conclusións e recomendacións resultado doprimeiro encontro de populicultores deEuropa que tivo lugar os días 18 e 19 demaio de 2010 en Valladolid. Neste encontro,no que participaron todos os axentes dosector desde os produtores ata a industria,administración e investigación, deixouseclaro que o chopo é un dos principaisprodutos forestais da Europa mediterránea eque, polo tanto, require dun apoio sostidopor parte das administracións públicascompetentes.

1er Encuentro depopulicultores de

Europa

2as Jornadas sobrefiscalidad forestal.

Impuesto sobredonaciones ysucesiones


Noticias breves

Congreso “Xestión forestal noterritorio do futuro: incidencia nosciclos da auga e do carbono”

Entre os días 8 e 11 de maio terá lugar en Santiago de Compostela o Congreso “Xestión forestal no territorio do futuro: incidencianos ciclos da auga e do carbono” no que se abordarán tres grandes grupos de temas:

As consecuencias da xestión forestal e das novas paisaxes forestais nos ciclos do carbono e da auga. A ordenación dos montes e novos montes nun mundo cambiante: auga e ciclos de carbono. As necesidades de coñecemento das políticas que teñan éxito na xestión.Dentro deste congreso vaise realizar unha mesa redonda aberta a todo o público interesado sobre os aspectos estratéxicos para o

éxito das políticas de xestión forestal. Esta mesa redonda está patrocinada pola USSE-AFG e pola Plataforma Tecnolóxica Forestal Ga-lega (Devesa) e terá lugar na Facultade de Ciencias da Información da Universidade de Santiago de Compostela o 10 de maio de 13:30a 19 horas.

A mesa será moderada por Inazio Martínez Arano, presidente executivo da Unión de Silvicultores do Sur de Europa e participarános seguintes relatores:

• Tomás Fernández-Couto Juanas, director xeral de Montes da Consellería do Medio Rural, que presentará os problemas deri-vados da pequena dimensión dos montes, en especial no sur de Europa, e as posibles vías para mellorar e aproveitar esta si-tuación que afecta a un elevado número de explotacións forestais.

• Valérie Merck, ata o ano 2010, técnica da dirección xeral da Acción polo Clima da Comisión Europea, participou no desenvol-vemento das políticas de cambio climático e na actualidade traballa no Instituto Forestal Europeo.

• Walter Kollert, responsable da área de bosques de plantación na FAO e experto en plantacións forestais, que falará sobre a in-cidencia das plantacións forestais nas políticas de cambio climático e de xestión da auga.

• Rosário Alves, directora executiva da Asociación Forestal de Portugal (Forestis) especialista en política e xestión forestal, trata-rá a incidencia no manexo dos bosques e o impacto social da avaliación da xestión da auga e da fixación do carbono nos mon-tes que dispoñen de certificación forestal.

Visita á CMVMC de San Xurxo (Ferrol)O pasado 11 de setembro un grupo de

socios, amigos e persoal da Asociación Fo-restal de Galicia tivo a ocasión de participarnunha visita guiada polo monte da Comu-nidade de Montes Veciñais en Man Comúnde San Xurxo. O grupo partiu do local so-cial da comunidade e fixo un percorridopolo monte de San Xurxo gozando das vis-tas inmellorables sobre o mar e a praia deDoniños e das explicacións da Xunta Reito-ra. A xornada rematou, como non podíaser menos, cunha copiosa comida no localsocial da comunidade.

Experiencias coma esta son dun enorme interese non só para dar a coñecer o patrimonio forestal e concienciar a persoas alleasao sector da riqueza do monte galego, senón tamén para divulgar o labor dos comuneiros e das xuntas reitoras que empeñan o seuesforzo nuns espazos dos que non só se benefician eles directamente, senón o conxunto da sociedade.


Noticias breves

Dorna 5 B Taragoña - 15895 Rianxo (A Coruña)

Teléfono: 981 863 034- Fax 981 861 341

e-mail: [email protected] _ web: tarrioysuarez.com

excavacIones

canaLIzacIones

Pozos de barrena

rePobLacIones ForestaLes

obras de cantería

Novo presidente en COSEO pasado mes de xaneiro foi elixido como presidente de

COSE Josu Azpitarte Andrinúa, coordinador da Confedera-ción de Forestalistas do País Vasco.

Josu Azpitarte é enxeñeiro de Montes e leva traballan-do cos propietarios forestais vascos desde o ano 1995, pri-meiro como director xeral da Asociación de Forestalistas deBiscaia e desde o ano 2004 como coordinador da Confede-ración de Forestalistas do País Vasco.

As súas áreas de especialización céntranse na repre-sentación da Asociación de Forestalistas de Biscaia e daConfederación del País Vasco ante a Administración, me-dios de comunicación e organizacións vinculadas coa acti-vidade forestal vasca, ademais de dirixir e coordinar os di-ferentes servizos prestados por estas entidades. Represen-tación das Asociacións de Forestalistas de Euskadi no ám-bito autonómico e estatal (COSE). Desenvolvemento e ad-ministración da Certificación rexional PEFC da Xestión Fo-

restal Sostible no País Vasco. Análise e desenvolvemento do mercado enerxético con biomasa forestal no País Vasco, creación eimpulso de instrumentos para compatibilizar a xestión forestal coas tres funcións do monte: ecolóxica, económica e social. Crea-ción e desenvolvemento de Basoa Fundazioa e a dirección de diferentes proxectos de investigación e desenvolvemento forestal.

A Xunta Directiva de COSE complétase con:Francisco Carreño, presidente de PROFOMUR (Asociación de Propietarios Forestales de la Región de Murcia) como vice-presidente 1º.Jesús Castaño, presidente de FAFCYLE (Federación de Asociaciones Forestales de Castilla y León) como vicepresidente 2º.Pilar Ruiz de Austri Troya, presidenta de AFA (Asociación Forestal Aragonesa) como vicepresidenta 3ª.Joan Rovira, Secretario Xeral do CFC (Consorci Forestal de Catalunya) como tesoureiro.Manuel Celis, xerente de APROMAL (Asociación de Propietarios de Monte Mediterráneo con Alcornoque de Andalucía) co-mo secretario.

Josu Azpitarte entre Francisco Rovira e Braulio Molina no 3º SeminarioEnersilva celebrado en Vigo o 8 de xuño de 2007.


Noticias breves

Ampliación orzamentaria axudas incendiosO 21 de xullo publicouse a Orde do 16 de xullo de 2010pola que se amplía a dotación orzamentaria para a con-cesión de axudas para a prevención e defensa contra osincendios forestais en montes veciñais en man comúnconvocadas pola Orde do 7 de abril de 2010.

Modificación Regulamento IXP Castaña de GaliciaO 23 de xullo publicouse a Orde do 19 de xullo de2010 pola que se modifica a Orde do 5 de febreiro de2009, da Consellería do Medio Rural, pola que seaproba o Regulamento da indicación xeográfica prote-xida Castaña de Galicia e do seu Consello Regulador ese nomea o Consello Regulador Provisional.

Repotenciación parques eólicosO 13 de agosto publicouse o Decreto 138/2010, do 5de agosto, polo que se establece o procedemento e ascondicións técnico-administrativas para a obtencióndas autorizacións de proxectos de repotenciación deparques eólicos existentes na Comunidade Autónomade Galicia.O 7 de setembro publicouse unha corrección de errosa este Decreto.

Ampliación orzamentaria axudas silviculturaO 1 de setembro publicouse a Orde do 27 de agostode 2010 pola que se fai pública a ampliación da dota-ción orzamentaria para a concesión das axudas esta-blecidas na Orde do 28 de decembro de 2009, polaque se establecen as bases reguladoras e se convocanpara o ano 2010 as axudas para o fomento da silvicul-tura en bosques no medio rural.

Declaración da presenza do nematodo en GaliciaO 26 de novembro publicouse a Resolución do 17 denovembro de 2010, da Dirección Xeral de ProduciónAgropecuaria, pola que se declara no territorio daComunidade Autónoma de Galicia a presenza doorganismo de corentena Bursaphelenchus xylophilus(Steiner et Buhrer) Nickle et al. (nematodo do piñei-ro) e se ordena comezar as medidas para a súa erra-dicación.

Solicitudes de axudas á silvicultura desestimadasO 7 de decembro publicouse a Resolución do 30 denovembro de 2010, da Dirección Xeral de Montes,pola que se publican as resolucións desestimatoriasde solicitudes de axudas realizadas ao abeiro daOrde do 28 de decembro de 2009 pola que se esta-blecen as bases e se convocan para o ano 2010 asaxudas para o fomento da silvicultura en bosques nomedio rural.

Solicitudes de axudas á silvicultura aprobadasO 17 de decembro de 2010 publicouse a Resolucióndo 30 de novembro de 2010, da Dirección Xeral deMontes, pola que se dá publicidade ás axudas conce-didas ao abeiro da Orde do 28 de decembro de 2009pola que se establecen as bases e se convocan para oano 2010 as axudas para o fomento da silvicultura enbosques no medio rural.

Execución medidas contra o nematodoO 31 de decembro publicouse o Anuncio do 17 dedecembro de 2010, da Dirección Xeral de ProduciónAgropecuaria, polo que se dá publicidade ao inicio daexecución de medidas fitosanitarias para a erradica-ción do organismo de corentena Bursaphelenchusxylophilus (Steiner et Buhrer) Nickle et al. (nematododo piñeiro).

Axudas para a enovación parque maquinaria agrícola O 4 de xaneiro publicouse a Orde do 23 de decembrode 2010 pola que se convocan para o ano 2011 asaxudas, en réxime de concorrencia competitiva, paraa renovación do parque de maquinaria agrícola daComunidade Autónoma de Galicia.

Axudas para a contratación de seguros agrariosO 24 de xaneiro publicouse a Orde do 18 de xaneirode 2011 pola que se establecen as bases reguladorasdas axudas para o fomento da contratación dos segu-ros agrarios na Comunidade Autónoma de Galicia e seconvocan para o ano 2011.

Ampliación prazo medidas contra nematodoO xoves 3 de febreiro publicouse o Anuncio do 19 dexaneiro de 2011, da Dirección Xeral de ProduciónAgropecuaria, polo que se dá publicidade á resolu-ción pola que se amplía o prazo que se lles outorgouás persoas titulares dos aproveitamentos afectadosna zona de erradicación do Bursaphelenchus xylo-philus (Steiner et Buhrere [sic]) Nickle et al. (nema-todo do piñeiro) para comunicar a realización perso-al das medidas previstas na Resolución do 17 denovembro de 2011 que lles afecten e para a execu-ción destas medidas.

Declaración de utilidade pública erradicación donematodoO 4 de febreiro publicouse o Decreto 10/2011, do 28de xaneiro, polo que se declara de utilidade pública aerradicación do organismo de corentena do nematododo piñeiro Bursaphelenchus xylophilus (Steiner etBuhrer) Nickle et al., e se ordenan as medidas paraevitar a súa propagación.

Novo anteproxecto planta biomasaO 11 de febreiro publicouse a Resolución do 20 dexaneiro de 2011 pola que se incorpora un novo ante-proxecto á relación de anteproxectos de centrais debiomasa admitidos a trámite segundo a Resolución do30 de abril de 2010 pola que se aproba a relación deanteproxectos de instalación de centrais de biomasaseleccionados consonte a Orde do 14 de novembro de2008 pola que se determina o obxectivo de potenciamáxima en megavatios para tramitar no período 2008-2012 e se abre o prazo para a presentación de solici-tudes de autorización de centrais de biomasa.

Fomento do uso de maquinaria en réxime asociativoO 16 de febreiro de 2011 publicouse a Orde do 10 defebreiro de 2011 pola que se establecen as bases

DOGA


Noticias breves

Ampliación Catálogo nacional materiais de base P. pinasterO 23 de setembro publicouse a Resolución de 13 desetembro de 2010, da Dirección General de RecursosAgrícolas y Ganaderos, pola que se publica a amplia-ción do Catálogo nacional de materiais de base dePinus pinaster Ait., para a produción de materiaisforestais de reprodución cualificados.

Ampliación Catálogo nacional materiais de base variasespeciesO 23 de setembro publicouse a Resolución de 13 desetembro de 2010, da Dirección General de RecursosAgrícolas y Ganaderos, pola que se publica a amplia-ción do Catálogo Nacional de materiais de base dediversas especies forestais para a produción de mate-riais forestais de reprodución identificados, seleccio-nados e cualificados.

Especies silvestres protegidasO 23 de febreiro publicouse o Real Decreto 139/2011,de 4 de febreio, para o desenvolvemento do Listado deEspecies Silvestres en Réxime de Protección Especial edo Catálogo Español de Especies Ameazadas. O 30 demarzo publicouse unha corrección de erros a este RD.

Seguros agrariosO 26 de febreiro publicouse a Orde ARM/374/2011,de 17 de febreiro, pola que se definen as produciónsasegurables, as condicións técnicas mínimas de fores-tación e coidado das masas, o ámbito de aplicación,os periodos de garantía, as datas de subscrición e losprezos unitarios do seguro forestal, comprendido noPlan 2011 de Seguros Agrarios Combinados.

Economía sostibleO 5 de marzo publicouse a Lei 2/2011, de 4 de marzo,de Economía Sostible.

BOE

Regulamento comercializadores de madeiraO 12 de novembro publicouse o Regulamento (UE) nº995/2010 do Parlamento Europeo e do Consello do 20

de outubro de 2010 polo que se establecen as obrigasdos axentes que comercializan madeira e produtos damadeira.

DOUE

Axudas para plantacións forestais en SantiagoO 28 de xullo publicáronse no Boletín Oficial daProvincia da Coruña as Bases para o outorgamento desubvencións para plantacións forestais en montes doConcello de Santiago de Compostela ano 2010.

Axudas asociacións, CMV, etc. en LugoO 5 de xaneiro publicáronse no Boletín Oficial daProvincia de Lugo as bases para a concesión de sub-vencións a entidades asociativas, agrupacións e aso-ciacións de veciños para a realización de obras e esta-blecemento, dotación, ampliación e mellora de servi-zos de interese veciñal para o ano 2011.

BOP

reguladoras das axudas para o fomento da utilizaciónde maquinaria e equipamentos agrarios en réximeasociativo en Galicia, e se convocan para o ano 2011.

Directrices de ordenación do territorioO 22 de febreiro publicouse o Decreto 19/2011, do 10de febreiro, polo que se aproban definitivamente asdirectrices de ordenación do territorio.

Parques eólicosO 8 de marzo publicouse a Orde do 23 de febreiro de2011 pola cal se aproba o Regulamento de funciona-mento da comisión de seguimento da execución dosproxectos de desenvolvemento de natureza industrialasociados aos parques eólicos adxudicatarios dentrodas ordes de convocatoria que regula a Lei 8/2009, do22 de decembro.

Axudas á apiculturaO 11 de marzo publicouse a Orde do 7 de marzo do2011 pola que se establece o réxime de axudas á api-cultura e se convocan para o ano 2011.

Agrupacións de propietarios forestaisO 23 de marzo publicouse o Decreto 45/2011, do 10de marzo, polo que se regula o fomento das agrupa-cións de propietarios forestais, os requisitos e cualifi-cación das sociedades de fomento forestal e a crea-ción do seu rexistro.

Axudas para a prevención de incendios en MVMCO 13 de abril publicouse a Orde do 6 de abril de 2011pola que se establecen as bases reguladoras para aconcesión de subvencións para a prevención e defen-sa contra os incendios forestais en montes veciñais enman común, cofinanciadas co Fondo Europeo Agrícolade Desenvolvemento Rural (Feader) no marco do PDRde Galicia 2007-2013 e se convocan para o ano 2011.


Axenda

Participación da AFG en actos de interese forestal

• Reunión da Mesa da Madeira na Dirección Xeral de Mon-tes, Santiago. Asistiu Francisco Dans (26 de xullo).

• Xunta Directiva de Enerxil en Xinzo (Ponteareas). Asisti-ron Jesús Rodríguez, Francisco Dans, Daniel Rodrígueze Julio Ruiz (26 de xullo).

• Reunión do Consello Forestal de Galicia en Santiago.Asistiu Francisco Dans (28 de xullo).

• Reunión de técnicos da AFG en Santiago (29 de xullo).• Reunión de técnicos da AFG en Santiago (4 de agosto).• Sinatura do convenio AFG-CMR 2010 en Santiago. Asis-tiron Francisco Fernández de Ana e Francisco Dans (17de agosto).

• Reunión coa USSE por multiconferencia. ParticipouFrancisco Dans (8 de setembro).

• Reunión de traballo do PEFC Galicia en Santiago. AsistiuBraulio Molina (9 de setembro).

• Reunión coa xefa do Servizo de Planificación en Santia-go. Asistiu Daniel Rodríguez (15 de setembro).

• Reunión co alcalde do Concello de Cesuras en Cesuras. Asis-tiron Celsa Sánchez e Francisco Dans (17 de setembro).

• Seminario de organización dos propietarios forestais paraa xestión e comercialización dos produtos do monte enXinzo (Ponteareas). Impartiu o seminario Daniel Rodrí-guez (20 de setembro).

• Reunión coa xefa do Servizo de Planificación relativa enSantiago. Asistiu Daniel Rodríguez (21 de setembro).

• Reunión coa xefa do Servizo de Planificación en Santia-go. Asistiu Daniel Rodríguez (28 de setembro).

• Foro “As agrupacións de propietarios forestais no futurodo sector forestal” organizado polo Grupo Correo Gallegoen Santiago. Participou Francisco Fernández de Ana (1de outubro).

• Seminario sobre aspectos organizativos e fiscais que afec-tan ás comunidades de montes en Tomiño. Impartiu o se-minario Daniel Rodríguez (4 de outubro).

• Reunión co director xeral de Deportes sobre a promocióndo uso térmico da biomasa en Santiago. Asistiu Francis-co Dans (7 de outubro).

• Reunión con Agroseguro en Sergude (Boqueixón). AsistiuBraulio Molina (7 de outubro).

• Fuegored 2010. Mesa redonda “Xestión das zonas afec-tadas por incendios forestais para a protección de solose restauración dos ecosistemas forestais” en Santiago.Participou como relator Francisco Fernández de Ana (8de outubro).

• Promoción de ferramentas Campagnola na Feira do mel edo requeixo nas Pontes. Participaron José Luis Corral eXosé Covelo (9 de outubro).

• Seminario sobre planificación e compatibilidade de usosgandeiros segundo criterios de xestión forestal sostible en

Saiar (Caldas de Reis). Impartiu o seminario Daniel Ro-dríguez (18 de outubro).

• Reunión con COSE en sesión multiconferencia. Partici-pou Francisco Dans (21 de outubro).

• Reunión con representantes de Engabiomasa nas Pontes.Asistiu Francisco Dans (22 de outubro).

• Curso sobre silvicultura de frondosas en Cerceda. Impar-tiron o curso Braulio Molina e Francisco Dans (22 e 23de outubro).

• Curso sobre outros aproveitamentos do monte distintos damadeira en Becerreá. Impartiu o curso Antonio Rigueiro(22 e 23 de outubro).

• Reunión da Xunta de Goberno AFG en Santiago (25 deoutubro).

• Reunión coa xefa do Servizo de Planificación en Santia-go. Asistiu Daniel Rodríguez (5 de novembro).

• Reunión co director xeral de Montes en Santiago. AsistiuFrancisco Dans (5 de novembro).

• Reunión da Xunta Directiva de Enerxil en Ponteareas.Asistiron José Luis Campos, Jesús Rodríguez, Julio Ruiz,Daniel Rodríguez e Francisco Dans (10 de novembro).

• Reunión co xefe provincial do Servizo de Montes de Pon-tevedra en Xinzo (Ponteareas). Asistiron José Luis Cam-pos, Salvador Rodríguez e Julio Ruiz (12 de novembro).

• Seminario sobre aproveitamento de outros recursos nonforestais para o fomento da xestión forestal sostible enTraspielas (Fornelos de Montes). Impartiu o seminarioDaniel Rodríguez (15 de novembro).

• VI Xuntanza do Comité Executivo da Plataforma DEVESAen Lourizán (Pontevedra). Asistiu Francisco Fernándezde Ana (16 de novembro).

• Seminario sobre aspectos prácticos da ordenación fores-tal de cara a unha xestión forestal sostible en Mos. Im-partiu o seminario Beatriz Fernández (19 de novembro).

• Seminario sobre aspectos prácticos da xestión dunha co-munidade de montes de cara a unha xestión forestal sos-tible en Piñeiro (Marín). Impartiu o seminario Daniel Ro-dríguez (19 de novembro).

• Reunión coa xefa do Servizo de Planificación en Santia-go. Asistiu Daniel Rodríguez (23 de novembro).

• Seminario sobre aspectos prácticos da ordenación fores-tal de cara a unha xestión forestal sostible en Chapela(Redondela). Impartiu o seminario Beatriz Fernández(24 de novembro).

• Seminario sobre silvicultura e xestión forestal con crite-rios de sostibilidade en Ames. Impartiu o seminarioBraulio Molina (25 de novembro).

• Curso sobre pragas e enfermidades forestais en Ordes.Impartiu o curso Francisco Fernández de Ana (26 e 27de novembro).


Axenda

• Reunión da Mesa da Madeira en Santiago. Asistiu JulioRuiz (30 de novembro).

• Seminario sobre comercialización de madeira e certifica-ción forestal en Brión. Impartiu o seminario Braulio Mo-lina (30 de novembro).

• Reunión coa xefa do Servizo de Planificación relativa aoconvenio CMR-AFG 2010 en Santiago. Asistiu Daniel Ro-dríguez (2 de decembro).

• Reunión do PEFC Galicia en Santiago. Asistiu Daniel Ro-dríguez (2 de decembro).

• Mesa de biomasa forestal: enerxía e novos materiais en Va-lença do Minho. Participou Julio Ruiz (2 de decembro).

• Seminario sobre control de doenzas nas masas forestaispara garantir a súa sostibilidade en Ponteareas. Impartiuo seminario Julio Ruiz (3 de decembro).

• Seminario sobre pragas e enfermidades do eucalipto enCesuras. Impartiu o seminario Francisco Fernández deAna (3 de decembro).

• Seminario de organización dos propietarios forestais paraa xestión e comercialización dos produtos do monte enAlxén (Salvaterra de Miño). Impartiu o seminario RubénPérez (7 de decembro).

• Seminario sobre comercialización de madeira e certifica-ción forestal en Tapia (Ames). Impartiu o seminarioFrancisco Dans (9 de decembro).

• Xornada “Comercialización de madeira nos montes gale-gos” na Estrada. Participaron como relatores Braulio Mo-lina e Xosé Covelo (11 de decembro).

• Visita dos cursos Forestaula organizada por COSE. Parti-ciparon Francisco Fernández de Ana e Julio Ruiz (11 dedecembro).

• Seminario sobre comercialización de madeira e certifica-ción forestal en Campolongo (Negreira). Impartiu o se-minario Braulio Molina (11 de decembro).

• Reunión con Forestis sobre o proxecto Silvaplus en Valen-ça do Miño. Asistiron Francisco Dans e Daniel Rodríguez(13 de decembro).

• Reunión do Comité das Árbores Senlleiras en Santiago.Asistiu Fancisco Fernández de Ana (13 de decembro).

• Xornada “A micoloxía en Galicia: un sector emerxente” enLugo. Participaron na mesa de traballo Francisco Fer-nández de Ana e Antonio Rigueiro (15 de decembro).

• Reunión con comunidades de montes do sur de Ponteve-dra afectadas polo nematodo en Xinzo (Ponteareas).Asistiron José Luis Campos, Salvador Rodríguez, JesúsRodríguez, Julio Ruiz e Daniel Rodríguez (17 de decem-bro).

• Reunión do PEFC Galicia en Santiago. Asistiu BraulioMolina (22 de decembro).

• Xornada do nematodo, visita ao monte. Asistiu FranciscoDans (12 de xaneiro).

• Xornada do nematodo en Pontevedra. Asistiron Francis-co Fernández de Ana, Salvador Rodríguez, FranciscoDans, Julio Ruiz e Xosé Covelo. Participou en mesa re-donda: Francisco Dans (13 de xaneiro).

• Presentación da “Guía para os propietarios de terreos eó-licos” Sede da Fundación Juana de Vega, Oleiros. Asisti-ron José Luis Corral e Francisco Dans (14 de xaneiro).

• Reunión con propietarios forestais afectados polo nema-todo das parroquias de Taboexa e Leirado en Xinzo (Pon-teareas). Participaron: José Luis Campos, Julio Ruiz eDaniel Rodríguez (14 de xaneiro).

• Entrevista da Sexta TV a Julio Ruiz sobre o nematodo.Montes dos concellos de As Neves e Salvaterra de Miño(16 de xaneiro).

• Reunión con representantes de Engabiomasa en Santia-go. Asistiron Francisco Dans e Daniel Rodríguez (17 dexaneiro).

• Presentación do informe sobre fiscalidade das sociedadesde propietarios forestais en Santiago. Asistiu Daniel Ro-dríguez (19 de xaneiro).

• Asemblea Xeral de COSE en Valladolid. Asistiu FranciscoFernández de Ana (20 de xaneiro).

• Reunión cos socios da USSE sobre a PAC por multiconfe-rencia. Participou Francisco Dans (24 de xaneiro).

• Reunión co presidente do Grupo Provincial de Aserradorese Rematantes de Madeira de Pontevedra en Ponteareas.Asistiron Salvador Rodríguez e Julio Ruiz (26 de xaneiro).

• Reunión do Consello de Administración de Engabiomasaen Xinzo (Ponteareas). Asistiu Francisco Dans (27 de xa-neiro).

• Reunión Enerxil-Engabiomasa en Xinzo (Ponteareas).Asistiron Jesús Rodríguez e Daniel Rodríguez (27 de xa-neiro).

• Reunión co conselleiro do Medio Rural sobre o nematodoen Santiago. Asistiron Francisco Fernández de Ana, Jo-sé Luis Campos, Julio Ruiz e Francisco Dans (27 de xa-neiro).

• Reunión do Consello Forestal de Galicia en Santiago.Asistiu Francisco Dans (1 de febreiro).

• Reunión con propietarios forestais afectados polo nema-todo das parroquias de Taboexa e Leirado en Xinzo (Pon-teareas). Participaron José Luis Campos e Julio Ruiz (1de febreiro).

• Reunión con propietarios forestais afectados polo nema-todo das parroquias de Taboexa e Leirado en Xinzo (Pon-teareas). Participaron José Luis Campos e Julio Ruiz (2de febreiro).

• Curso de silvicultura de frondosas en Santiso. Impartirono curso Francisco Dans e Braulio Molina (7-11 de fe-breiro).

• Reunión da Xunta Directiva de COSE por multiconferen-cia. Participou Francisco Dans (9 de febreiro).

• Reunión co xefe do Servizo Agropecuario de Pontevedra.Asistiron Julio Ruiz e Xosé Covelo (16 de febreiro).

• Reunión de preparación do Congreso “A xestión dos mon-tes no futuro” en Santiago. Participou Francisco Dans(17 de febreiro).

• Reunión da Xunta de Goberno AFG en Santiago (17 de fe-breiro).



Axenda

• Homenaxe a Anxo Vázquez, director dos programas OAgro e Labranza da TVG en Santiago. Asistiron FranciscoFernández de Ana e Francisco Dans (25 de febreiro).

• Reunión do Directorio USSE en Madrid. Asistiu Francis-co Fernández de Ana (2 de marzo).

• Multiconferencia da Xunta Directiva da COSE, participa-ron Francisco Dans e Cristina Verde (11 de marzo).

• Asemblea xeral do Grupo de Desenvolvemento Rural "Aso-ciación Costa Noroeste" en Cariño. Asistiu Manuel Vare-la (14 de marzo).

• Reunión con representantes de MAPFRE sobre segurospara incendios forestais en Santiago. Asistiu FranciscoDans (16 de marzo).

• Xornada “Novas oportunidades para a diversificación agrí-cola” en Cambados. Participou como relator FranciscoFernández de Ana (17 de marzo).

• Reunión do Comité Xestor da Plataforma Devesa en Pon-tevedra. Asistiu Francisco Dans (17 de marzo).

• Reunión co director xeral de Produción Agropecuaria enSantiago. Asistiron José Luis Campos e Julio Ruiz (17 demarzo).

• Foro “Os retos do sector forestal en Galicia” en Lugo. Par-ticipou como relator Antonio Rigueiro (21 de marzo).

• VII Asemblea Xeral Ordinaria da Entidade Galega Solici-tante Certificación Forestal Rexional PEFC en Santiago.Asistiu Braulio Molina (25 de marzo).

• VIII Asemblea Xeral Ordinaria da Asociación Galega Pro-motora da Certificación Forestal en Santiago. AsistiuBraulio Molina (25 de marzo).

• Asemblea Xeral Extraordinaria da Asociación Galega Pro-motora da Certificación Forestal PEFC en Galicia en San-tiago. Asistiu Braulio Molina (25 de marzo).

• Reunión da Xunta de Goberno da AFG en Santiago (25 demarzo).

• Reunión coa directora executiva de Forestis sobre o pro-xecto Silvaplus en Valença do Minho. Asistiu FranciscoDans (4 de abril).

• Asemade impartíronse 69 Seminarios de planificación exestión forestal en Campolongo (Negreira), Piñeiro (To-miño), Parderrubias (Salceda de Caselas), Vilaboa, Za-máns (Vigo), Achas (A Cañiza), Santa Comba, As Somo-zas, San Xurxo (Ferrol), Burela, Xinzo (Ponteareas), Ven-tosela, Arzúa, Narón, Viveiro, Lugo, Ferrol, Negreira, OCorgo, Boimorto, Bugallido (Ames), Ortigueira, Santiagode Compostela, Lourenzá, As Pontes de García Rodrí-guez, A Capela, Vilalba, Monforte de Lemos, Valdoviño,Viceso (Brión), Naseiro (Viveiro), Sarria, Cedeira, Val doDubra, A Pontenova, A Coruña, Malvas (Tui), Santa Ma-riña do Rosal, Ons (Brión), Ordes, Momán (Xermade), AEstrada, Silleda, Cerceda, Boqueixón, Salcidos (A Guar-da), Lalín, Carballo, Cesuras, Agolada, Oza dos Ríos, Vi-veiro, Lourizán (Pontevedra), Rois, Tapia (Ames), Ca-breira (Salvaterra de Miño), Salceda de Caselas, Pazosde Borbén, Chapela e O Páramo.

• Reunión con representante de Agroseguro en Santiago.Asistiu Francisco Dans (6 de abril).


8, 9, 10 e 11 de maio de 2011. Santiago de CompostelaCongreso “Xestión forestal no territorio do futuro:incidencia nos ciclos da auga e do carbono”Organiza: VariosMáis información: [email protected] www.waterandcarboninforests.es/awelcome.php

25 e 26 de maio de 2011. San Cibrao das Viñas (Ourense)Congreso “Bosques del futuro”Organiza: VariosMáis información: [email protected]

16, 17 e 18 de xuño de 2011. Tineo, (Asturias)AsturforestaOrganiza: VariosMáis información: Tel.: 985 801 976 e 985 800 809, Fax 985801 694, [email protected] e www.asturforesta.com

27-29 de setembro de 2011. ZaragozaPower expo +. VIII Feira Internacional da EnerxíaEficiente e SostibleOrganiza: Feria de Zaragoza e InfopowerMáis información: Tel.: 976 764 700, Fax: 976 330 649,[email protected] www.feriazaragoza.es/power_expo.aspx

18, 19 e 20 de outubro de 2011. ValladolidExpobioenergía, Feria Internacional de BioenergíaOrganiza: Avebiom e CeseforMáis información: Tel.: 975 239 670, Fax. 975 239 677,[email protected] www.expobioenergia.com

Cursos, congresos, seminarios e feiras forestais


Madeira

Xosé Covelo MíguezXerente da unidade de comercialización de madeira de Selga

Piñeiro, prosegue a lenta recuperación. No sur dePontevedra, en toda a zona demarcada (20 km de ra-dio entorno ó foco de nematodo) fóra da zona decorta preventiva do nematodo, produciuse unha im-portante retardación das cortas de piñeiro. Despoisdo parón inicial continuáronse coas cortas de ma-deira para serra, pero de forma pouco relevante poiso mercado local atópase saturado e o período de cor-tas remataba oficialmente a finais de marzo. Todo is-to está producindo moita incerteza entre os propie-tarios e está dificultando novas vendas xa que osprezos de mercado caeron de xeito importante e asindustrias locais, con gran cantidade de madeiracomprada na zona de corta preventiva, non precisande novas compras a curto prazo. Pola contra, os compradores de fóra da zona de-

marcada que tiñan compras xa pechadas, tiveronque parar a súa actividade e quedaron sen apenasopcións de compra nesta zona. As cortas de mellora(rareos e desmestas) tamén están paralizadas poisnon se permite sacar a madeira de puntal da zonademarcada en rolo, só se se estela, e máis polo cus-to derivado da obrigatoriedade da queima ou estela-do dos restos de corta.Deixando a un lado os prezos nos montes do sur

de Pontevedra afectados polas restricións impostaspolo nematodo, a madeira de piñeiro con destino apuntal mantén prezos similares ós existentes no ano

2008. Con destino a serra, obsérvase un lixeira mel-loría, en parte xustificada pola recuperación das ven-das a consumidores habituais de piñeiro na Penín-sula, que progresivamente están deixando de consu-mir a madeira derribada polo Klaus en Francia.

Eucalipto, anúnciase baixada do prezo. O euca-lipto para pasta segue sendo o principal dinamiza-dor do mercado da madeira actual en Galicia. Du-rante o primeiro trimestre de 2011 caracterizousepor unha forte competencia no mercado e pola es-tabilidade nos prezos da madeira de eucalipto parapasta. Isto levou a que as vendas nesta especie au-mentaran considerablemente. Os parques de ma-deira das industrias están cheos pola importantecantidade de madeira ofertada nos últimos meses, oque, conxuntamente cunha lixeira baixada da coti-zación da pasta debida ó cambio euro-dolar, fixoque no mes de abril se anuncien baixadas no prezoda madeira de eucalipto. Así Norfor acaba de apli-car unha baixada no prezo de 1,5 €/t.

O mercado da madeira,tímida recuperación

A aparición do nematodo do piñeiro

en Galicia provocou moita incerteza

entre os propietarios e unha caída

do prezo do piñeiro


Madeira

Prezos medios de venda de madeira en cargadoiro (euros/m3)

euro

s/m

3

28,5

53,0

47,0

41,0

31,0

35,0

42,042,0039,50

47,50

28,528,5

28,528,027,5

27,5

23,522,0

25,5

55,0 55,0

41,0

35,0

44,0046,0044,0045,00

44,00

38,0038,00

20

25

30

35

40

45

50

55

60

mar-08 xull-08 dec-08 mar-09 xull-09 dec-09 mar-10 xuñ-10 dec-10 mar-11

Puntal de piñeiro Piñeiro >30 cm para serra Eucalipto para pasta

A maior valorización da madeira certificadaPEFC por parte das industrias, tamén favoreceu oaumento da oferta de madeira de eucalipto. Comoé sabido, na actualidade, a madeira certificada po-de supor un aumento do prezo de ata 3 €/t •

Propietarios forestais finlandesesreclaman danos polas prácticas de

monopolio na fixación de prezos por partedas industrias UPM, Stora Enso e

Metsäliitto

Os propietarios forestais de Finlandia estanse organizandopara demandar compensacións polas perdas financeiras sufri-das debido ó acordo entre as empresas UPM, Stora Enso eMetsäliitto para reducir ou eliminar a competencia entre osanos 1997 e 2004. O pasado 2 de marzo, Reijo Lahtonen, dis-tribuidor de maquinaria forestal puxo en marcha a webwww.suurisavotta.fi, na que os propietarios forestais poden re-xistrar os seus datos de contacto, a quen venderon a madeiradurante eses anos e se están interesados en reclamar danos.Na actualidade, uns 60-70 interesados téñense rexistrado, se-gundo Lahtonen. Estima que poden chegar a 4.000 ou máis,que é o 1% dos 400.000 propietarios forestais que venderonmadeira ás empresas durante ese período. Lahtonen reuniránomes ata o 6 de decembro, dado que a reclamación ten queentregarse ós tribunais antes do 21 de decembro. A finais de2009, os tribunais atoparon culpables a UPM, Stora Enso eMetsäliito de cooperación ilegal na fixación de prezos e inter-cambio de información para a compra de madeira

Precios orientativos de lamadera gallega

abril 2011

PINO GALLEGO y PINO RADIATA

Precios de la rolla según calidad y diámetro en punta delgada.Calidad normal: rolla derecha, verde, sin azular.

ø 14 a 19 cm 26-32 €/m3 c/c

ø 20 a 29 cm 32-42 €/m3 c/c

ø superior a 30 cm 39-45 €/m3 c/c

EUCALIPTO


CASTAÑO

Sierra (según usos) 85-185 €/m3 c/c

Chapa -


Precios de la rolla según calidad y diámetro en punta delgada.Calidad normal: rolla derecha, verde, sin azular.

ø 14 a 19 cm 41-47 €/m3 c/c

ø 20 a 29 cm 41-52 €/m3 c/c


EUCALIPTO


ROBLE

Sierra (según usos) 50-95 €/m3 c/c

Leña 36-42 €/m3 c/c

PRECIOS EN CARGADERO DE CAMIÓN (€/m3)

MADERA DE SIERRA


Precios de la madera de cualquier calidad, incluyendo raberones,piezas torcidas o secas, ramas, etc.

Destino tablero 24-33 €/m3 c/c

EUCALIPTO

Destino pasta para papel41-47 €/m3 c/c50-57 €/m3 s/c

Destino tablero (> 8 cm) 29-35 €/m3 c/c

Destino tablero (< 8 cm) 17-22 €/m3 c/c


Precios de la madera de cualquier calidad, incluyendo raberones,piezas torcidas o secas, ramas, etc.

Destino tablero 32-41 €/m3 c/c

EUCALIPTO

Destino pasta para papel49-54 €/m3 c/c58-66 €/m3 s/c

Destino tablero (> 8 cm) 38-40 €/m3 c/c

Destino tablero (< 8 cm) 25-28 €/m3 c/c

MADERA PARA ASTILLAR

PRECIOS EN PARQUE DE FÁBRICA (€/m3)

PRECIOS EN CARGADERO DE CAMIÓN (€/m3) PRECIOS EN PARQUE DE FÁBRICA (€/m3)

PRECIOS EN CARGADERO DE CAMIÓN (€/m3) PRECIOS EN PARQUE DE FÁBRICA (€/m3)

PINO GALLEGO

Precios de la rolla limpia de nudos, derecha, sin azular y con diámetrosen punta delgada >35 cm para desenrollo y >55 cm para chapa plana

Desenrollo 45-61 €/m3 c/c

Chapa plana 110 €/m3 c/c

EUCALIPTO


Chapa plana 71-82 €/m3 c/c

PINO GALLEGO

Precios de la rolla limpia de nudos, derecha, sin azular y con diámetrosen punta delgada >35 cm para desenrollo y >55 cm para chapa plana


Chapa plana 120 €/m3 c/c

EUCALIPTO


Chapa plana 80-90 €/m3 c/c

MADERA DE DESENROLLO O CHAPA

Estos precios tienen un fin exclusivamente orientativo para el productor de madera y han sido proporcionados por selvicultores e industrias de la madera delas cuatro provincias gallegas. Los márgenes de precios que se indican obedecen al precio mínimo y máximo de cada producto que ha sido facilitado. Desdeaquí nuestro agradecimiento a todas las personas y las empresas que han colaborado.(En la utilización de estos datos se ruega mencionar la fuente de información)Para mayor información pueden dirigirse a las oficinas de la AFG

ø diámetro c/c con corteza s/c sin corteza

O nematodo chega a Galicia A AFG cumpre 25 anos · Os nosos socios representan o mellor do mundo...

Documents

Transcript of O nematodo chega a Galicia A AFG cumpre 25 anos · Os nosos socios representan o mellor do mundo...